% Mahabharata: Karnaparvan % Electronic text (C) Bhandarkar Oriental Research Institute, % Pune, India, 1999 % On the basis of the text entered by Muneo Tokunaga et al., % revised by John Smith, Cambridge, et al. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ 08,001.000*0001_01 nàràyaõaü namaskçtya naraü caiva narottamam 08,001.000*0001_02 devãü sarasvatãü caiva tato jayam udãrayet 08,001.001 vai÷aüpàyana uvàca 08,001.001a tato droõe hate ràjan duryodhanamukhà nçpàþ 08,001.001c bhç÷am udvignamanaso droõaputram upàgaman 08,001.001d*0002_01 ÷uklàmbaradharaü viùõuü ÷a÷ivarõaü caturbhujam 08,001.001d*0002_02 prasannavadanaü dhyàyet sarvavighnopa÷àntaye 08,001.002a te droõam upa÷ocantaþ ka÷malàbhihataujasaþ 08,001.002c paryupàsanta ÷okàrtàs tataþ ÷àradvatãsutam 08,001.003a muhårtaü te samà÷vàsya hetubhiþ ÷àstrasaümitaiþ 08,001.003c ràtryàgame mahãpàlàþ svàni ve÷màni bhejire 08,001.004a vi÷eùataþ såtaputro ràjà caiva suyodhanaþ 08,001.004c duþ÷àsano 'tha ÷akunir na nidràm upalebhire 08,001.005a te ve÷masv api kauravya pçthvã÷à nàpnuvan sukham 08,001.005c cintayantaþ kùayaü tãvraü nidràü naivopalebhire 08,001.006a sahitàs te ni÷àyàü tu duryodhananive÷ane 08,001.006c atipracaõóàd vidveùàt pàõóavànàü mahàtmanàm 08,001.007a yat tad dyåtaparikliùñàü kçùõàm àninyire sabhàm 08,001.007c tat smaranto 'nvatapyanta bhç÷am udvignacetasaþ 08,001.008a cintayanta÷ ca pàrthànàü tàn kle÷àn dyåtakàritàn 08,001.008c kçcchreõa kùaõadàü ràjan ninyur abda÷atopamàm 08,001.009a tataþ prabhàte vimale sthità diùñasya ÷àsane 08,001.009c cakrur àva÷yakaü sarve vidhidçùñena karmaõà 08,001.010a te kçtvàva÷yakàryàõi samà÷vasya ca bhàrata 08,001.010c yogam àj¤àpayàm àsur yuddhàya ca viniryayuþ 08,001.011a karõaü senàpatiü kçtvà kçtakautukamaïgalàþ 08,001.011c vàcayitvà dvija÷reùñhàn dadhipàtraghçtàkùataiþ 08,001.012a niùkair gobhir hiraõyena vàsobhi÷ ca mahàdhanaiþ 08,001.012c vardhyamànà jayà÷ãrbhiþ såtamàgadhabandibhiþ 08,001.013a tathaiva pàõóavà ràjan kçtasarvàhõikakriyàþ 08,001.013c ÷ibiràn niryayå ràjan yuddhàya kçtani÷cayàþ 08,001.014a tataþ pravavçte yuddhaü tumulaü romaharùaõam 08,001.014c kuråõàü pàõóavànàü ca parasparavadhaiùiõàm 08,001.015a tayor dve divase yuddhaü kurupàõóavasenayoþ 08,001.015c karõe senàpatau ràjann abhåd adbhutadar÷anam 08,001.016a tataþ ÷atrukùayaü kçtvà sumahàntaü raõe vçùaþ 08,001.016c pa÷yatàü dhàrtaràùñràõàü phalgunena nipàtitaþ 08,001.017a tatas tat saüjayaþ sarvaü gatvà nàgàhvayaü puram 08,001.017c àcakhyau dhçtaràùñràya yad vçttaü kurujàïgale 08,001.018 janamejaya uvàca 08,001.018a àpageyaü hataü ÷rutvà droõaü ca samare paraiþ 08,001.018c yo jagàma paràm àrtiü vçddho ràjàmbikàsutaþ 08,001.019a sa ÷rutvà nihataü karõaü duryodhanahitaiùiõam 08,001.019c kathaü dvijavara pràõàn adhàrayata duþkhitaþ 08,001.020a yasmi¤ jayà÷àü putràõàm amanyata sa pàrthivaþ 08,001.020c tasmin hate sa kauravyaþ kathaü pràõàn adhàrayat 08,001.021a durmaraü bata manye 'haü nçõàü kçcchre 'pi vartatàm 08,001.021c yatra karõaü hataü ÷rutvà nàtyajaj jãvitaü nçpaþ 08,001.022a tathà ÷àütanavaü vçddhaü brahman bàhlikam eva ca 08,001.022c droõaü ca somadattaü ca bhåri÷ravasam eva ca 08,001.023a tathaiva cànyàn suhçdaþ putrapautràü÷ ca pàtitàn 08,001.023c ÷rutvà yan nàjahàt pràõàüs tan manye duùkaraü dvija 08,001.024a etan me sarvam àcakùva vistareõa tapodhana 08,001.024c na hi tçpyàmi pårveùàü ÷çõvàna÷ caritaü mahat 08,001.025 vai÷aüpàyana uvàca 08,001.025a hate karõe mahàràja ni÷i gàvalgaõis tadà 08,001.025c dãno yayau nàgapuram a÷vair vàtasamair jave 08,001.026a sa hàstinapuraü gatvà bhç÷am udvignamànasaþ 08,001.026c jagàma dhçtaràùñrasya kùayaü prakùãõabàndhavam 08,001.027a sa samudvãkùya ràjànaü ka÷malàbhihataujasam 08,001.027c vavande prà¤jalir bhåtvà mårdhnà pàdau nçpasya ha 08,001.028a saüpåjya ca yathànyàyaü dhçtaràùñraü mahãpatim 08,001.028c hà kaùñam iti coktvà sa tato vacanam àdade 08,001.029a saüjayo 'haü kùitipate kaccid àste sukhaü bhavàn 08,001.029c svadoùeõàpadaü pràpya kaccin nàdya vimuhyasi 08,001.030a hitàny uktàni viduradroõagàïgeyake÷avaiþ 08,001.030c agçhãtàny anusmçtya kaccin na kuruùe vyathàm 08,001.031a ràmanàradakaõvai÷ ca hitam uktaü sabhàtale 08,001.031c nagçhãtam anusmçtya kaccin na kuruùe vyathàm 08,001.032a suhçdas tvaddhite yuktàn bhãùmadroõamukhàn paraiþ 08,001.032c nihatàn yudhi saüsmçtya kaccin na kuruùe vyathàm 08,001.033a tam evaüvàdinaü ràjà såtaputraü kçtà¤jalim 08,001.033c sudãrgham abhiniþ÷vasya duþkhàrta idam abravãt 08,001.034a gàïgeye nihate ÷åre divyàstravati saüjaya 08,001.034c droõe ca parameùvàse bhç÷aü me vyathitaü manaþ 08,001.035a yo rathànàü sahasràõi daü÷itànàü da÷aiva hi 08,001.035c ahany ahani tejasvã nijaghne vasusaübhavaþ 08,001.036a sa hato yaj¤asenasya putreõeha ÷ikhaõóinà 08,001.036c pàõóaveyàbhiguptena bhç÷aü me vyathitaü manaþ 08,001.037a bhàrgavaþ pradadau yasmai paramàstraü mahàtmane 08,001.037c sàkùàd ràmeõa yo bàlye dhanurveda upàkçtaþ 08,001.038a yasya prasàdàt kaunteyà ràjaputrà mahàbalàþ 08,001.038c mahàrathatvaü saüpràptàs tathànye vasudhàdhipàþ 08,001.039a taü droõaü nihataü ÷rutvà dhçùñadyumnena saüyuge 08,001.039c satyasaüdhaü maheùvàsaü bhç÷aü me vyathitaü manaþ 08,001.039d*0003_01 yayor loke pumàn astre na samo 'sti caturvidhe 08,001.039d*0003_02 tau droõabhãùmau ÷rutvà tu hatau me vyathitaü manaþ 08,001.040a trailokye yasya ÷àstreùu na pumàn vidyate samaþ 08,001.040c taü droõaü nihataü ÷rutvà kim akurvata màmakàþ 08,001.041a saü÷aptakànàü ca bale pàõóavena mahàtmanà 08,001.041c dhanaüjayena vikramya gamite yamasàdanam 08,001.042a nàràyaõàstre nihate droõaputrasya dhãmataþ 08,001.042c hata÷eùeùv anãkeùu kim akurvata màmakàþ 08,001.043a vipradrutàn ahaü manye nimagnaþ ÷okasàgare 08,001.043c plavamànàn hate droõe sannanaukàn ivàrõave 08,001.044a duryodhanasya karõasya bhojasya kçtavarmaõaþ 08,001.044c madraràjasya ÷alyasya drauõe÷ caiva kçpasya ca 08,001.045a matputra÷eùasya tathà tathànyeùàü ca saüjaya 08,001.045c viprakãrõeùv anãkeùu mukhavarõo 'bhavat katham 08,001.046a etat sarvaü yathà vçttaü tattvaü gàvalgaõe raõe 08,001.046c àcakùva pàõóaveyànàü màmakànàü ca sarva÷aþ 08,001.047 saüjaya uvàca 08,001.047a pàõóaveyair hi yad vçttaü kauraveyeùu màriùa 08,001.047c tac chrutvà mà vyathàü kàrùãd iùñe na vyathate manaþ 08,001.048a yasmàd abhàvã bhàvã và bhaved artho naraü prati 08,001.048c apràptau tasya và pràptau na ka÷ cid vyathate budhaþ 08,001.049 dhçtaràùñra uvàca 08,001.049a na vyathà ÷çõvataþ kà cid vidyate mama saüjaya 08,001.049c diùñam etat purà manye kathayasva yathecchakam 08,002.001 saüjaya uvàca 08,002.001a hate droõe maheùvàse tava putrà mahàrathàþ 08,002.001c babhåvur à÷vastamukhà viùaõõà gatacetasaþ 08,002.002a avàïmukhàþ ÷astrabhçtaþ sarva eva vi÷àü pate 08,002.002c aprekùamàõàþ ÷okàrtà nàbhyabhàùan parasparam 08,002.003a tàn dçùñvà vyathitàkàràn sainyàni tava bhàrata 08,002.003c årdhvam evàbhyavekùanta duþkhatrastàny aneka÷aþ 08,002.004a ÷astràõy eùàü ca ràjendra ÷oõitàktàny a÷eùataþ 08,002.004c pràbhra÷yanta karàgrebhyo dçùñvà droõaü nipàtitam 08,002.005a tàni baddhàny aniùñàni lambamànàni bhàrata 08,002.005c adç÷yanta mahàràja nakùatràõi yathà divi 08,002.006a tathàrtaü stimitaü dçùñvà gatasattvam iva sthitam 08,002.006c svaü balaü tan mahàràja ràjà duryodhano 'bravãt 08,002.007a bhavatàü bàhuvãryaü hi samà÷ritya mayà yudhi 08,002.007c pàõóaveyàþ samàhåtà yuddhaü cedaü pravartitam 08,002.008a tad idaü nihate droõe viùaõõam iva lakùyate 08,002.008c yudhyamànà÷ ca samare yodhà vadhyanti sarvataþ 08,002.009a jayo vàpi vadho vàpi yudhyamànasya saüyuge 08,002.009c bhavet kim atra citraü vai yudhyadhvaü sarvatomukhàþ 08,002.010a pa÷yadhvaü ca mahàtmànaü karõaü vaikartanaü yudhi 08,002.010c pracarantaü maheùvàsaü divyair astrair mahàbalam 08,002.011a yasya vai yudhi saütràsàt kuntãputro dhanaüjayaþ 08,002.011c nivartate sadàmarùàt siühàt kùudramçgo yathà 08,002.012a yena nàgàyutapràõo bhãmaseno mahàbalaþ 08,002.012c mànuùeõaiva yuddhena tàm avasthàü prave÷itaþ 08,002.013a yena divyàstravic chåro màyàvã sa ghañotkacaþ 08,002.013c amoghayà raõe ÷aktyà nihato bhairavaü nadan 08,002.014a tasya duùpàravãryasya satyasaüdhasya dhãmataþ 08,002.014c bàhvor draviõam akùayyam adya drakùyatha saüyuge 08,002.015a droõaputrasya vikràntaü ràdheyasyaiva cobhayoþ 08,002.015c pàõóupà¤càlasainyeùu drakùyathàpi mahàtmanoþ 08,002.015d*0004_01 pa÷yantu pàõóuputràs te viùõuvàsavayor iva 08,002.016a sarva eva bhavanta÷ ca ÷åràþ pràj¤àþ kulodgatàþ 08,002.016b*0005_01 pàõóuputràn raõe hantuü sasainyàn kim u saühatàþ 08,002.016c ÷ãlavantaþ kçtàstrà÷ ca drakùyathàdya parasparam 08,002.017a evam ukte mahàràja karõo vaikartano nçpaþ 08,002.017a*0006_01 **** **** cakre senàpatiü tadà 08,002.017a*0006_02 tava putro mahàvãryo bhràtçbhiþ sahito 'nagha 08,002.017a*0006_03 senàpatyam athàsàdya 08,002.017c siühanàdaü vinadyoccaiþ pràyudhyata mahàbalaþ 08,002.018a sa sç¤jayànàü sarveùàü pà¤càlànàü ca pa÷yatàm 08,002.018c kekayànàü videhànàm akarot kadanaü mahat 08,002.019a tasyeùudhàràþ ÷ata÷aþ pràduràsa¤ ÷aràsanàt 08,002.019c agre puïkhe ca saüsaktà yathà bhramarapaïktayaþ 08,002.020a sa pãóayitvà pà¤càlàn pàõóavàü÷ ca tarasvinaþ 08,002.020c hatvà sahasra÷o yodhàn arjunena nipàtitaþ 08,002.020d*0007_01 ÷ibiràd dhastinapuraü pràpya bhàrata saüjayaþ 08,002.020d*0007_02 pravive÷a mahàpràj¤o dhçtaràùñranive÷anam 08,002.020d*0007_03 ÷okenopahataþ såto vihvalo bhç÷aduþkhitaþ 08,002.020d*0007_04 cintayan nidhanaü ghoraü såtaputrasya pàõóavaiþ 08,002.020d*0007_05 antaþpuraü pravi÷yaiva saüjayo ràjasattama 08,002.020d*0007_06 a÷rukaõñho bhç÷aü trasto ràjànam upajagmivàn 08,002.020d*0007_07 upasthàya ca ràjànaü viniþ÷vasya ca såtajaþ 08,002.020d*0007_08 saüjayaþ 08,002.020d*0007_08 nàtihçùñamanà ràjann idaü vacanam abravãt 08,002.020d*0007_09 saüjayo 'haü mahàràja namas te bharatarùabha 08,002.020d*0007_10 hato vaikartanaþ karõaþ kçtvà karma suduùkaram 08,002.020d*0007_11 cedikà÷ikarå÷ànàü matsyànàü somakaiþ saha 08,002.020d*0007_12 kçtvàsau kadanaü ÷ete vàtanunna iva drumaþ 08,002.020d*0007_13 goùñhamadhye çùabha iva govrajaiþ parivàritaþ 08,002.020d*0007_14 vyàlena nihato yadvat tathàsau nihataþ paraiþ 08,002.020d*0007_15 nirà÷àn pàõóavàn kçtvà jaye ràjan sasàtyakàn 08,002.020d*0007_16 pà¤càlànàü rathàü÷ caiva vinihatya sahasra÷aþ 08,002.020d*0007_17 hatvà ÷åràn maheùvàsàn vidràvya ca di÷o da÷a 08,002.020d*0007_18 hato vaikartanaþ karõaþ pàõóavena kirãñinà 08,002.020d*0007_19 vairasya gatam ànçõyaü durgamasya duràtmabhiþ 08,002.020d*0007_20 hatvà karõaü mahàràja vi÷alyaþ pàõóavo 'bhavat 08,002.020d*0007_21 ÷oùaõaü sàgaràõàü và pàtanaü ÷a÷isåryayoþ 08,002.020d*0007_22 pçthivyà dàraõaü yàdçk tàdçk karõasya pàtanam 08,002.020d*0007_23 yodhà÷ ca bahavo ràjan hatàs tatra jayaiùiõaþ 08,002.020d*0007_24 ràjàno ràjaputrà÷ ca ÷åràþ parighabàhavaþ 08,002.020d*0007_25 rathaughà÷ ca naraughà÷ ca hatà ràjan sahasra÷aþ 08,002.020d*0007_26 vàraõà nihatàs tatra vàjina÷ ca mahàhave 08,002.020d*0007_27 kùatriyà÷ ca mahàràja senayor ubhayor hatàþ 08,002.020d*0007_28 parasparam avekùyàtra parasparakçtàgasaþ 08,002.020d*0007_29 kiüciccheùàn paràn kçtvà tãrtvà pàõóavavàhinãm 08,002.020d*0007_30 pàrthavelàü samàsàdya hato vaikartano vçùà 08,002.020d*0007_31 jayà÷à dhàrtaràùñràõàü vairasya ca mukhaü nçpa 08,002.020d*0007_32 tãrõaü tat pàõóavai ràjan yat purà nàvabudhyase 08,002.020d*0007_33 procyamànaü mahàràja bandhubhir hitabuddhibhiþ 08,002.020d*0007_34 tad idaü samanupràptaü vyasanaü tvàü mahàbhayam 08,002.020d*0007_35 putràõàü ràjyakàmena tvayà ràjan hitaiùiõà 08,002.020d*0007_36 caritàny ahitàny eva teùàü te phalam àgatam 08,002.020d*0007_37 hato duþ÷àsano ràjan yathoktaü pàõóavena tu 08,002.020d*0007_38 pratij¤à bhãmasenena nistãrõà sà camåmukhe 08,002.020d*0007_39 pãtaü ca kùatajaü tasya dhàrtaràùñrasya sayuge 08,002.020d*0007_40 pàõóavena mahàràja kçtvà karma suduùkaram 08,003.001 vai÷aüpàyana uvàca 08,003.001a etac chrutvà mahàràja dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,003.001c ÷okasyàntam apa÷yan vai hataü matvà suyodhanam 08,003.001e vihvalaþ patito bhåmau naùñacetà iva dvipaþ 08,003.002a tasmin nipatite bhåmau vihvale ràjasattame 08,003.002c àrtanàdo mahàn àsãt strãõàü bharatasattama 08,003.003a sa ÷abdaþ pçthivãü sarvàü pårayàm àsa sarva÷aþ 08,003.003c ÷okàrõave mahàghore nimagnà bharatastriyaþ 08,003.003d*0008_01 rurudur duþkha÷okàrtà bhç÷am udvignacetasaþ 08,003.003d*0009_01 netràõi vàriõàpårya saritaþ sàgaraü yathà 08,003.004a ràjànaü ca samàsàdya gàndhàrã bharatarùabha 08,003.004c niþsaüj¤à patità bhåmau sarvàõy antaþpuràõi ca 08,003.005a tatas tàþ saüjayo ràjan samà÷vàsayad àturàþ 08,003.005c muhyamànàþ subahu÷o mu¤cantyo vàri netrajam 08,003.006a samà÷vastàþ striyas tàs tu vepamànà muhur muhuþ 08,003.006c kadalya iva vàtena dhåyamànàþ samantataþ 08,003.007a ràjànaü vidura÷ càpi praj¤àcakùuùam ã÷varam 08,003.007c à÷vàsayàm àsa tadà si¤caüs toyena kauravam 08,003.008a sa labdhvà ÷anakaiþ saüj¤àü tà÷ ca dçùñvà striyo nçpa 08,003.008c unmatta iva ràjà sa sthitas tåùõãü vi÷àü pate 08,003.009a tato dhyàtvà ciraü kàlaü niþ÷vasaü÷ ca punaþ punaþ 08,003.009c svàn putràn garhayàm àsa bahu mene ca pàõóavàn 08,003.010a garhayitvàtmano buddhiü ÷akuneþ saubalasya ca 08,003.010c dhyàtvà ca suciraü kàlaü vepamàno muhur muhuþ 08,003.011a saüstabhya ca mano bhåyo ràjà dhairyasamanvitaþ 08,003.011c punar gàvalgaõiü såtaü paryapçcchata saüjayam 08,003.012a yat tvayà kathitaü vàkyaü ÷rutaü saüjaya tan mayà 08,003.012c kaccid duryodhanaþ såta na gato vai yamakùayam 08,003.012d*0010_01 jaye nirà÷aþ putro me satataü jayakàmukaþ 08,003.012d*0011_01 bråyà nirà÷aþ satataü putràõàü ÷ivakàmukaþ 08,003.012e bråhi saüjaya tattvena punar uktàü kathàm imàm 08,003.013a evam ukto 'bravãt såto ràjànaü janamejaya 08,003.013c hato vaikartano ràjan saha putrair mahàrathaiþ 08,003.013e bhràtçbhi÷ ca maheùvàsaiþ såtaputrais tanutyajaiþ 08,003.014a duþ÷àsana÷ ca nihataþ pàõóavena ya÷asvinà 08,003.014c pãtaü ca rudhiraü kopàd bhãmasenena saüyuge 08,003.014d*0012_01 etac chrutvà mahàràja dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,003.014d*0012_02 dahyamàno 'bravãt såtaü muhårtaü tiùñha saüjaya 08,003.014d*0012_03 vyàkulaü me manas tàta mà tàvat kiü cid ucyatàm 08,003.014d*0012_04 ràjàpi nàbravãt kiü cit saüjayo viduras tathà 08,003.014d*0012_05 tåùõãü bhåtas tathà so 'tha babhåva jagatãpatiþ 08,004.000*0013_00 janamejayaþ 08,004.000*0013_01 ÷rutvà karõaü hataü yuddhe putràü÷ caiva palàyinaþ 08,004.000*0013_02 dhçtaràùñro nçpa÷reùñho dvija÷reùñha kim abravãt 08,004.000*0013_03 pràptavàn paramaü duþkhaü putravyasanajaü mahat 08,004.000*0013_04 kàle yad uktavàüs tasmiüs tan mamàcakùva tattvataþ 08,004.001 vai÷aüpàyana uvàca 08,004.001a etac chrutvà mahàràja dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,004.001c abravãt saüjayaü såtaü ÷okavyàkulacetanaþ 08,004.002a duùpraõãtena me tàta manasàbhiplutàtmanaþ 08,004.002c hataü vaikartanaü ÷rutvà ÷oko marmàõi kçntati 08,004.003a kçtàstraparamàþ ÷alye duþkhapàraü titãrùavaþ 08,004.003c kuråõàü sç¤jayànàü ca ke nu jãvanti ke mçtàþ 08,004.003d*0014_01 etan me sarvam àcakùva ku÷alo hy asi saüjaya 08,004.004 saüjaya uvàca 08,004.004a hataþ ÷àütanavo ràjan duràdharùaþ pratàpavàn 08,004.004c hatvà pàõóavayodhànàm arbudaü da÷abhir dinaiþ 08,004.005a tato droõo maheùvàsaþ pà¤càlànàü rathavrajàn 08,004.005c nihatya yudhi durdharùaþ pa÷càd rukmaratho hataþ 08,004.006a hata÷iùñasya bhãùmeõa droõena ca mahàtmanà 08,004.006c ardhaü nihatya sainyasya karõo vaikartano hataþ 08,004.007a viviü÷atir mahàràja ràjaputro mahàbalaþ 08,004.007c ànartayodhठ÷ata÷o nihatya nihato raõe 08,004.008a atha putro vikarõas te kùatravratam anusmaran 08,004.008c kùãõavàhàyudhaþ ÷åraþ sthito 'bhimukhataþ paràn 08,004.009a ghoraråpàn parikle÷àn duryodhanakçtàn bahån 08,004.009c pratij¤àü smaratà caiva bhãmasenena pàtitaþ 08,004.010a vindànuvindàv àvantyau ràjaputrau mahàbalau 08,004.010c kçtvà nasukaraü karma gatau vaivasvatakùayam 08,004.011a sindhuràùñramukhànãha da÷a ràùñràõi yasya vai 08,004.011c va÷e tiùñhanti vãrasya yaþ sthitas tava ÷àsane 08,004.012a akùauhiõãr da÷aikàü ca nirjitya ni÷itaiþ ÷araiþ 08,004.012c arjunena hato ràjan mahàvãryo jayadrathaþ 08,004.013a tathà duryodhanasutas tarasvã yuddhadurmadaþ 08,004.013c vartamànaþ pituþ ÷àstre saubhadreõa nipàtitaþ 08,004.014a tathà dauþ÷àsanir vãro bàhu÷àlã raõotkañaþ 08,004.014c draupadeyena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.015a kiràtànàm adhipatiþ sàgarànåpavàsinàm 08,004.015c devaràjasya dharmàtmà priyo bahumataþ sakhà 08,004.016a bhagadatto mahãpàlaþ kùatradharmarataþ sadà 08,004.016c dhanaüjayena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.017a tathà kauravadàyàdaþ saumadattir mahàya÷àþ 08,004.017c hato bhåri÷ravà ràja¤ ÷åraþ sàtyakinà yudhi 08,004.018a ÷rutàyur api càmbaùñhaþ kùatriyàõàü dhanurdharaþ 08,004.018c carann abhãtavat saükhye nihataþ savyasàcinà 08,004.019a tava putraþ sadà saükhye kçtàstro yuddhadurmadaþ 08,004.019c duþ÷àsano mahàràja bhãmasenena pàtitaþ 08,004.020a yasya ràjan gajànãkaü bahusàhasram adbhutam 08,004.020c sudakùiõaþ sa saügràme nihataþ savyasàcinà 08,004.021a kosalànàm adhipatir hatvà bahu÷atàn paràn 08,004.021c saubhadreõa hi vikramya gamito yamasàdanam 08,004.022a bahu÷o yodhayitvà ca bhãmasenaü mahàrathaþ 08,004.022c citrasenas tava suto bhãmasenena pàtitaþ 08,004.023a madraràjàtmajaþ ÷åraþ pareùàü bhayavardhanaþ 08,004.023c asicarmadharaþ ÷rãmàn saubhadreõa nipàtitaþ 08,004.024a samaþ karõasya samare yaþ sa karõasya pa÷yataþ 08,004.024c vçùaseno mahàtejàþ ÷ãghràstraþ kçtani÷cayaþ 08,004.025a abhimanyor vadhaü smçtvà pratij¤àm api càtmanaþ 08,004.025c dhanaüjayena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.026a nityaprasaktavairo yaþ pàõóavaiþ pçthivãpatiþ 08,004.026c vi÷ràvya vairaü pàrthena ÷rutàyuþ sa nipàtitaþ 08,004.027a ÷alyaputras tu vikràntaþ sahadevena màriùa 08,004.027c hato rukmaratho ràjan bhràtà màtulajo yudhi 08,004.028a ràjà bhagãratho vçddho bçhatkùatra÷ ca kekayaþ 08,004.028c paràkramantau vikràntau nihatau vãryavattarau 08,004.029a bhagadattasuto ràjan kçtapraj¤o mahàbalaþ 08,004.029c ÷yenavac caratà saükhye nakulena nipàtitaþ 08,004.030a pitàmahas tava tathà bàhlikaþ saha bàhlikaiþ 08,004.030c bhãmasenena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.031a jayatsenas tathà ràja¤ jàràsaüdhir mahàbalaþ 08,004.031c màgadho nihataþ saükhye saubhadreõa mahàtmanà 08,004.031d*0015_01 asicarmadharaþ ÷åraþ pareùàü bhayavardhanaþ 08,004.031d*0015_02 agnicakravad àghårõan somadatto nipàtitaþ 08,004.032a putras te durmukho ràjan duþsaha÷ ca mahàrathaþ 08,004.032c gadayà bhãmasenena nihatau ÷åramàninau 08,004.033a durmarùaõo durviùaho durjaya÷ ca mahàrathaþ 08,004.033c kçtvà nasukaraü karma gatà vaivasvatakùayam 08,004.033d*0016_01 ubhau kaliïgavçùabhau bhràtarau yuddhadurmadau 08,004.033d*0016_02 kçtvà nasukaraü karma gatau vaivasvatakùayam 08,004.034a sacivo vçùavarmà te såtaþ paramavãryavàn 08,004.034c bhãmasenena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.035a nàgàyutabalo ràjà nàgàyutabalo mahàn 08,004.035c sagaõaþ pàõóuputreõa nihataþ savyasàcinà 08,004.036a vasàtayo mahàràja dvisàhasràþ prahàriõaþ 08,004.036c ÷årasenà÷ ca vikràntàþ sarve yudhi nipàtitàþ 08,004.037a abhãùàhàþ kavacinaþ praharanto madotkañàþ 08,004.037c ÷ibaya÷ ca rathodàràþ kaliïgasahità hatàþ 08,004.038a gokule nityasaüvçddhà yuddhe paramakovidàþ 08,004.038b*0017_01 te 'pàvçttakavãrà÷ ca nihatàþ savyasàcinà 08,004.038c ÷reõayo bahusàhasràþ saü÷aptakagaõà÷ ca ye 08,004.038e te sarve pàrtham àsàdya gatà vaivasvatakùayam 08,004.039a syàlau tava mahàràja ràjànau vçùakàcalau 08,004.039c tvadarthe saüparàkràntau nihatau savyasàcinà 08,004.040a ugrakarmà maheùvàso nàmataþ karmatas tathà 08,004.040c ÷àlvaràjo mahàràja bhãmasenena pàtitaþ 08,004.041a oghavàü÷ ca mahàràja bçhantaþ sahito raõe 08,004.041c paràkramantau mitràrthe gatau vaivasvatakùayam 08,004.042a tathaiva rathinàü ÷reùñhaþ kùemadhårtir vi÷àü pate 08,004.042c nihato gadayà ràjan bhãmasenena saüyuge 08,004.043a tathà ràjà maheùvàso jalasaüdho mahàbalaþ 08,004.043c sumahat kadanaü kçtvà hataþ sàtyakinà raõe 08,004.044a alàyudho ràkùasendraþ kharabandhurayànagaþ 08,004.044c ghañotkacena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.044d*0018_01 vikràntà balavanta÷ ca bhràtaraþ saha bhàrata 08,004.045a ràdheyàþ såtaputrà÷ ca bhràtara÷ ca mahàrathàþ 08,004.045c kekayàþ sarva÷a÷ càpi nihatàþ savyasàcinà 08,004.045d*0019_01 ripåõàü kadanaü kçtvà gatà vaivasvatakùayam 08,004.046a màlavà madrakà÷ caiva dravióà÷ cogravikramàþ 08,004.046c yaudheyà÷ ca lalitthà÷ ca kùudrakà÷ càpy u÷ãnaràþ 08,004.047a màvellakàs tuõóikeràþ sàvitrãputrakà¤calàþ 08,004.047c pràcyodãcyàþ pratãcyà÷ ca dàkùiõàtyà÷ ca màriùa 08,004.048a pattãnàü nihatàþ saüghà hayànàm ayutàni ca 08,004.048c rathavrajà÷ ca nihatà hatà÷ ca varavàraõàþ 08,004.049a sadhvajàþ sàyudhàþ ÷åràþ savarmàmbarabhåùaõàþ 08,004.049c kàlena mahatà yattàþ kule ye ca vivardhitàþ 08,004.050a te hatàþ samare ràjan pàrthenàkliùñakarmaõà 08,004.050c anye tathàmitabalàþ parasparavadhaiùiõaþ 08,004.050d*0020_01 nihatàþ samare ÷åràþ parasparasamàgame 08,004.051a ete cànye ca bahavo ràjànaþ sagaõà raõe 08,004.051c hatàþ sahasra÷o ràjan yan màü tvaü paripçcchasi 08,004.051e evam eùa kùayo vçttaþ karõàrjunasamàgame 08,004.052a mahendreõa yathà vçtro yathà ràmeõa ràvaõaþ 08,004.052c yathà kçùõena nihato muro raõanipàtitaþ 08,004.052e kàrtavãrya÷ ca ràmeõa bhàrgaveõa hato yathà 08,004.053a saj¤àtibàndhavaþ ÷åraþ samare yuddhadurmadaþ 08,004.053c raõe kçtvà mahàyuddhaü ghoraü trailokyavi÷rutam 08,004.053d*0021_01 yathà skandena mahiùo yathà rudreõa càndhakaþ 08,004.054a tathàrjunena nihato dvairathe yuddhadurmadaþ 08,004.054c sàmàtyabàndhavo ràjan karõaþ praharatàü varaþ 08,004.055a jayà÷à dhàrtaràùñràõàü vairasya ca mukhaü yataþ 08,004.055c tãrõaü tat pàõóavai ràjan yat purà nàvabudhyase 08,004.056a ucyamàno mahàràja bandhubhir hitakàïkùibhiþ 08,004.056b*0022_01 na kçtaü ca tvayà pårvaü daivena vidhinà balàt 08,004.056c tad idaü samanupràptaü vyasanaü tvàü mahàtyayam 08,004.057a putràõàü ràjyakàmànàü tvayà ràjan hitaiùiõà 08,004.057c ahitànãva cãrõàni teùàü te phalam àgatam 08,004.058 dhçtaràùñra uvàca 08,004.058a àkhyàtà màmakàs tàta nihatà yudhi pàõóavaiþ 08,004.058c nihatàn pàõóaveyànàü màmakair bråhi saüjaya 08,004.059 saüjaya uvàca 08,004.059a kuntayo yudhi vikràntà mahàsattvà mahàbalàþ 08,004.059c sànubandhàþ sahàmàtyà bhãùmeõa yudhi pàtitàþ 08,004.059d*0023_01 nara÷ cà÷vàþ sanàgà÷ ca rathà÷ ca ÷ata÷o naràþ 08,004.059d*0024_01 nàràyaõà ballavà÷ ca ràmà÷ ca ÷ata÷o 'pare 08,004.059d*0024_02 anuraktà÷ ca vijaye bhãùmeõa nihatà raõe 08,004.060a samaþ kirãñinà saükhye vãryeõa ca balena ca 08,004.060c satyajit satyasaüdhena droõena nihato raõe 08,004.060d*0025_01 pà¤càlà÷ ca maheùvàsàþ pràyo ràjann amarùitàþ 08,004.060d*0025_02 droõena saha saügamya gatà vaivasvatakùayam 08,004.061a tathà viràñadrupadau vçddhau sahasutau nçpau 08,004.061c paràkramantau mitràrthe droõena nihatau raõe 08,004.062a yo bàla eva samare saümitaþ savyasàcinà 08,004.062c ke÷avena ca durdharùo baladevena càbhibhåþ 08,004.063a sa eùa kadanaü kçtvà mahad raõavi÷àradaþ 08,004.063c parivàrya mahàmàtraiþ ùaóbhiþ paramakai rathaiþ 08,004.063e a÷aknuvadbhir bãbhatsum abhimanyur nipàtitaþ 08,004.064a taü kçtaü virathaü vãraü kùatradharme vyavasthitam 08,004.064c dauþ÷àsanir mahàràja saubhadraü hatavàn raõe 08,004.064d*0026_01 pañaccaranihantà ca mahatyà senayà vçtaþ 08,004.064d*0026_02 ambaùñhasahitaþ ÷rãmàn mitrahetoþ paràkramã 08,004.064d*0026_03 àsàdya lakùmaõaü vãraü duryodhanasutaü raõe 08,004.064d*0026_04 sumahat kadanaü kçtvà gato vaivasvatakùayam 08,004.065a bçhantas tu maheùvàsaþ kçtàstro yuddhadurmadaþ 08,004.065c duþ÷àsanena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.066a maõimàn daõóadhàra÷ ca ràjànau yuddhadurmadau 08,004.066c paràkramantau mitràrthe droõena vinipàtitau 08,004.067a aü÷umàn bhojaràjas tu sahasainyo mahàrathaþ 08,004.067c bhàradvàjena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.067d*0027_01 sàmudra÷ citrasena÷ ca saha putreõa bhàrata 08,004.067d*0027_02 samudrasenena balàd gamito yamasàdanam 08,004.067d*0027_03 anåpavàsã nãla÷ ca vyàghradatta÷ ca vãryavàn 08,004.067d*0027_04 a÷vatthàmnà mahàràja gamito yamasàdanam 08,004.068a citràyudha÷ citrayodhã kçtvà tau kadanaü mahat 08,004.068c citramàrgeõa vikramya karõena nihatau yudhi 08,004.069a vçkodarasamo yuddhe dçóhaþ kekayajo yudhi 08,004.069c kekayenaiva vikramya bhràtrà bhràtà nipàtitaþ 08,004.070a janamejayo gadàyodhã pàrvatãyaþ pratàpavàn 08,004.070c durmukhena mahàràja tava putreõa pàtitaþ 08,004.071a rocamànau naravyàghrau rocamànau grahàv iva 08,004.071c droõena yugapad ràjan divaü saüpreùitau ÷araiþ 08,004.072a nçpà÷ ca pratiyudhyantaþ paràkràntà vi÷àü pate 08,004.072c kçtvà nasukaraü karma gatà vaivasvatakùayam 08,004.073a purujit kuntibhoja÷ ca màtulaþ savyasàcinaþ 08,004.073c saügràmanirjitàül lokàn gamito droõasàyakaiþ 08,004.074a abhibhåþ kà÷iràja÷ ca kà÷ikair bahubhir vçtaþ 08,004.074c vasudànasya putreõa nyàsito deham àhave 08,004.075a amitaujà yudhàmanyur uttamaujà÷ ca vãryavàn 08,004.075b*0028_01 amitaujà jayatseno jayànãka÷ ca vãryavàn 08,004.075b*0029_01 amitaujà bçhatkùetraþ kùatradeva÷ ca pàrthivaþ 08,004.075b*0030_01 lakùmaõena hatau ràjaüs tava pautreõa màriùa 08,004.075b*0030_02 bçhatkùatro maheùvàsaþ kùatradeva÷ ca pàrthivaþ 08,004.075c nihatya ÷ata÷aþ ÷åràn parair vinihatau raõe 08,004.076a kùatradharmà ca pà¤càlyaþ kùatravarmà ca màriùa 08,004.076c droõena parameùvàsau gamitau yamasàdanam 08,004.077a ÷ikhaõóitanayo yuddhe kùatradevo yudhàü patiþ 08,004.077c lakùmaõena hato ràjaüs tava pautreõa bhàrata 08,004.078a sucitra÷ citradharmà ca pitàputrau mahàrathau 08,004.078c pracarantau mahàvãryau droõena nihatau raõe 08,004.079a vàrdhakùemir mahàràja kçtvà kadanam àhave 08,004.079b*0031_01 àyudhakùayam àsàdya pra÷àntiü paramàü gataþ 08,004.079b*0032_01 purujit paramo ràjà kçtvà kadanam àhave 08,004.079b*0033_01 senàbindur nçpa÷reùñhaþ ÷àtravàn pratapan yudhi 08,004.079c bàhlikena mahàràja kauraveõa nipàtitaþ 08,004.080a dhçùñaketur mahàràja cedãnàü pravaro rathaþ 08,004.080c kçtvà nasukaraü karma gato vaivasvatakùayam 08,004.081a tathà satyadhçtis tàta kçtvà kadanam àhave 08,004.081c pàõóavàrthe paràkrànto gamito yamasàdanam 08,004.081d*0034_01 senàbinduþ kuru÷reùñhaþ kçtvà kadanam àhave 08,004.082a putras tu ÷i÷upàlasya suketuþ pçthivãpate 08,004.082c nihatya ÷àtravàn saükhye droõena nihato yudhi 08,004.082d*0035_01 viràñaputraþ ÷aïkha÷ ca uttara÷ ca mahàrathaþ 08,004.082d*0035_02 kurvantau sumahat karma gatau vaivasvatakùayam 08,004.083a tathà satyadhçtir vãro madirà÷va÷ ca vãryavàn 08,004.083c såryadatta÷ ca vikrànto nihato droõasàyakaiþ 08,004.083d*0036_01 matsyàd avarajaþ ÷rãmठ÷atànãko nipàtitaþ 08,004.084a ÷reõimàü÷ ca mahàràja yudhyamànaþ paràkramã 08,004.084c kçtvà nasukaraü karma gato vaivasvatakùayam 08,004.085a tathaiva yudhi vikrànto màgadhaþ paravãrahà 08,004.085b*0037_01 màgadhaþ paramàstraj¤o gamito yamasàdanam 08,004.085c bhãùmeõa nihato ràjan yudhyamànaþ paràkramã 08,004.086a vasudàna÷ ca kadanaü kurvàõo 'tãva saüyuge 08,004.086c bhàradvàjena vikramya gamito yamasàdanam 08,004.086d*0038_01 pàõóyaràja÷ ca vikrànto balavàn bàhu÷àlinà 08,004.086d*0038_02 a÷vatthàmnà hatas tatra gamito vai yamakùayam 08,004.087a ete cànye ca bahavaþ pàõóavànàü mahàrathàþ 08,004.087c hatà droõena vikramya yan màü tvaü paripçcchasi 08,004.088 dhçtaràùñra uvàca 08,004.088a hatapravãre sainye 'smin màmake vadatàü vara 08,004.088c ahatठ÷aüsa me såta ye 'tra jãvanti ke cana 08,004.089a eteùu nihateùv adya ye tvayà parikãrtitàþ 08,004.089c ahatàn manyase yàüs tvaü te 'pi svargajito matàþ 08,004.090 saüjaya uvàca 08,004.090a yasmin mahàstràõi samarpitàni; citràõi ÷ubhràõi caturvidhàni 08,004.090c divyàni ràjan nihitàni caiva; droõena vãradvijasattamena 08,004.091a mahàrathaþ kçtimàn kùiprahasto; dçóhàyudho dçóhamuùñir dçóheùuþ 08,004.091c sa vãryavàn droõaputras tarasvã; vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.092a ànartavàsã hçdikàtmajo 'sau; mahàrathaþ sàtvatànàü variùñhaþ 08,004.092c svayaü bhojaþ kçtavarmà kçtàstro; vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.093a ÷àradvato gautama÷ càpi ràjan; mahàbalo bahucitràstrayodhã 08,004.093c dhanu÷ citraü sumahad bhàrasàhaü; vyavasthito yotsyamànaþ pragçhya 08,004.093d*0039_01 mahàbalaþ kekayaràjaputraþ 08,004.093d*0039_02 sada÷vayuktaü ca patàkinaü ca 08,004.093d*0039_03 rathàgryam àruhya kurupravãra 08,004.093d*0039_04 vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.094a àrtàyaniþ samare duùprakampyaþ; senàgraõãþ prathamas tàvakànàm 08,004.094c svasreyàüs tàn pàõóaveyàn visçjya; satyàü vàcaü tàü cikãrùus tarasvã 08,004.095a tejovadhaü såtaputrasya saükhye; prati÷rutvàjàta÷atroþ purastàt 08,004.095c duràdharùaþ ÷akrasamànavãryaþ; ÷alyaþ sthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.096a àjàneyaiþ saindhavaiþ pàrvatãyair; nadãjakàmbojavanàyubàhlikaiþ 08,004.096c gàndhàraràjaþ svabalena yukto; vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.096d*0040_01 gàndhàraràjaþ sasuta÷ ca ràjan 08,004.096d*0040_02 durdyåtadevã kalahapriya÷ ca 08,004.096d*0040_03 gàndhàramukhyair yavanai÷ ca ràjan 08,004.096d*0040_04 vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.097a tathà sutas te jvalanàrkavarõaü; rathaü samàsthàya kurupravãra 08,004.097c vyavasthitaþ kurumitro narendra; vyabhre såryo bhràjamàno yathà vai 08,004.098a duryodhano nàgakulasya madhye; mahàvãryaþ saha sainyapravãraiþ 08,004.098c rathena jàmbånadabhåùaõena; vyavasthitaþ samare yoddhukàmaþ 08,004.099a sa ràjamadhye puruùapravãro; raràja jàmbånadacitravarmà 08,004.099c padmaprabho vahnir ivàlpadhåmo; meghàntare sårya iva prakà÷aþ 08,004.100a tathà suùeõo 'py asicarmapàõis; tavàtmajaþ satyasena÷ ca vãraþ 08,004.100c vyavasthitau citrasenena sàrdhaü; hçùñàtmànau samare yoddhukàmau 08,004.101a hrãniùedhà bharatà ràjaputrà÷; citràyudhaþ ÷rutakarmà jaya÷ ca 08,004.101a*0041_01 **** **** ugràyudhaþ kùaõabhojã sudar÷aþ 08,004.101a*0041_02 jàràsaüdhiþ prathama÷ càdçóha÷ ca 08,004.101c ÷ala÷ ca satyavrataduþ÷alau ca; vyavasthità balino yoddhukàmàþ 08,004.102a kaitavyànàm adhipaþ ÷åramànã; raõe raõe ÷atruhà ràjaputraþ 08,004.102c patrã hayã nàgarathaprayàyã; vyavasthito yoddhukàmas tvadarthe 08,004.103a vãraþ ÷rutàyu÷ ca ÷rutàyudha÷ ca; citràïgada÷ citravarmà sa vãraþ 08,004.103c vyavasthità ye tu sainye naràgryàþ; prahàriõo màninaþ satyasaüdhàþ 08,004.104a karõàtmajaþ satyaseno mahàtmà; vyavasthitaþ samare yoddhukàmaþ 08,004.104c athàparau karõasutau varàrhau; vyavasthitau laghuhastau narendra 08,004.104e balaü mahad durbhidam alpadhairyaiþ; samà÷ritau yotsyamànau tvadarthe 08,004.105a etai÷ ca mukhyair aparai÷ ca ràjan; yodhapravãrair amitaprabhàvaiþ 08,004.105c vyavasthito nàgakulasya madhye; yathà mahendraþ kururàjo jayàya 08,004.106 dhçtaràùñra uvàca 08,004.106a àkhyàtà jãvamànà ye parebhyo 'nye yathàtatham 08,004.106c itãdam abhigacchàmi vyaktam arthàbhipattitaþ 08,004.107 vai÷aüpàyana uvàca 08,004.107a evaü bruvann eva tadà dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,004.107c hatapravãraü vidhvastaü kiüciccheùaü svakaü balam 08,004.107e ÷rutvà vyàmoham agamac chokavyàkulitendriyaþ 08,004.108a muhyamàno 'bravãc càpi muhårtaü tiùñha saüjaya 08,004.108c vyàkulaü me manas tàta ÷rutvà sumahad apriyam 08,004.108d*0042_01 mano muhyati càïgàni na ca ÷aknomi dhàritum 08,004.108d*0042_02 ity evam uktvà vacanaü dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,004.108e naùñacittas tataþ so 'tha babhåva jagatãpatiþ 08,005.001 janamejaya uvàca 08,005.001a ÷rutvà karõaü hataü yuddhe putràü÷ caivàpalàyinaþ 08,005.001c narendraþ kiü cid à÷vasto dvija÷reùñha kim abravãt 08,005.002a pràptavàn paramaü duþkhaü putravyasanajaü mahat 08,005.002c tasmin yad uktavàn kàle tan mamàcakùva pçcchataþ 08,005.003 vai÷aüpàyana uvàca 08,005.003a ÷rutvà karõasya nidhanam a÷raddheyam ivàdbhutam 08,005.003c bhåtasaümohanaü bhãmaü meroþ paryasanaü yathà 08,005.004a cittamoham ivàyuktaü bhàrgavasya mahàmateþ 08,005.004c paràjayam ivendrasya dviùadbhyo bhãmakarmaõaþ 08,005.005a divaþ prapatanaü bhànor urvyàm iva mahàdyuteþ 08,005.005c saü÷oùaõam ivàcintyaü samudrasyàkùayàmbhasaþ 08,005.006a mahãviyaddigã÷ànàü sarvanà÷am ivàdbhutam 08,005.006c karmaõor iva vaiphalyam ubhayoþ puõyapàpayoþ 08,005.007a saücintya nipuõaü buddhyà dhçtaràùñro jane÷varaþ 08,005.007c nedam astãti saücintya karõasya nidhanaü prati 08,005.008a pràõinàm etad àtmatvàt syàd apãti vinà÷anam 08,005.008c ÷okàgninà dahyamàno dhamyamàna ivà÷ayaþ 08,005.009a vidhvastàtmà ÷vasan dãno hà hety uktvà suduþkhitaþ 08,005.009c vilalàpa mahàràja dhçtaràùñro 'mbikàsutaþ 08,005.009d*0043_01 uvàca ca punar vàkyaü saü÷ayaü bhç÷avihvalaþ 08,005.010 dhçtaràùñra uvàca 08,005.010a saüjayàdhiratho vãraþ siühadviradavikramaþ 08,005.010c vçùam apratimaskandho vçùabhàkùagatisvanaþ 08,005.011a vçùabho vçùabhasyeva yo yuddhe na nivartate 08,005.011c ÷atror api mahendrasya vajrasaühanano yuvà 08,005.012a yasya jyàtala÷abdena ÷aravçùñiraveõa ca 08,005.012c rathà÷vanaramàtaïgà nàvatiùñhanti saüyuge 08,005.013a yam à÷ritya mahàbàhuü dviùatsaüghaghnam acyutam 08,005.013c duryodhano 'karod vairaü pàõóuputrair mahàbalaiþ 08,005.014a sa kathaü rathinàü ÷reùñhaþ karõaþ pàrthena saüyuge 08,005.014c nihataþ puruùavyàghraþ prasahyàsahyavikramaþ 08,005.015a yo nàmanyata vai nityam acyutaü na dhanaüjayam 08,005.015c na vçùõãn api tàn anyàn svabàhubalam à÷ritaþ 08,005.016a ÷àrïgagàõóãvadhanvànau sahitàv aparàjitau 08,005.016c ahaü divyàd rathàd ekaþ pàtayiùyàmi saüyuge 08,005.017a iti yaþ satataü mandam avocal lobhamohitam 08,005.017c duryodhanam apàdãnaü ràjyakàmukam àturam 08,005.018a ya÷ càjaiùãd atibalàn amitràn api durjayàn 08,005.018c gàndhàràn madrakàn matsyàüs trigartàüs taïgaõठ÷akàn 08,005.019a pà¤càlàü÷ ca videhàü÷ ca kuõindàn kà÷ikosalàn 08,005.019c suhmàn aïgàü÷ ca puõóràü÷ ca niùàdàn vaïgakãcakàn 08,005.020a vatsàn kaliïgàüs taralàn a÷makàn çùikàüs tathà 08,005.020c yo jitvà samare vãra÷ cakre balibhçtaþ purà 08,005.020d*0044_01 ÷abaràn parahåõàü÷ ca pràïmukhàn saralàn api 08,005.020d*0044_02 mleccharàùñràüdhipàü÷ caiva durgànàñavikàüs tathà 08,005.020d*0044_03 jitvaitàn samare vãraþ sutãkùõaiþ kaïkapatribhiþ 08,005.020d*0044_04 karam àhàrayàm àsa jitvà sarvàn arãüs tathà 08,005.020d*0045_01 ÷aravràtaiþ suni÷itaiþ sutãkùõaiþ kaïkapatribhiþ 08,005.020d*0045_02 duryodhanasya vçddhyarthaü vartate yo jayàya ca 08,005.020d*0045_03 senàgopa÷ ca sa kathaü ÷atrubhiþ paramàstravit 08,005.020d*0045_04 ghàtitaþ pàõóavaiþ ÷åraiþ samarthair vãrya÷àlibhiþ 08,005.020d*0045_05 vçùo mahendro deveùu vçùaþ karõo nareùv api 08,005.020d*0045_06 tçtãyam anyaü lokeùu vçùaü naivànu÷u÷rumaþ 08,005.020d*0046_01 divyàstravin mahàtejàþ karõo vaikartano vçùaþ 08,005.021a uccaiþ÷ravà varo '÷vànàü ràj¤àü vai÷ravaõo varaþ 08,005.021c varo mahendro devànàü karõaþ praharatàü varaþ 08,005.021d*0047_01 yojitaþ pàrthivaiþ ÷åraiþ samarthair vãrya÷àlibhiþ 08,005.021d*0047_02 duryodhanasya vçddhyarthaü kçtsnàm urvãm athàjayat 08,005.022a yaü labdhvà màgadho ràjà sàntvamànàrthagauravaiþ 08,005.022c arautsãt pàrthivaü kùatram çte kauravayàdavàn 08,005.023a taü ÷rutvà nihataü karõaü dvairathe savyasàcinà 08,005.023b*0048_01 ÷okàrõave nimagno 'smi samudre bhinnanaur iva 08,005.023b*0048_02 nçvçùaü nihataü ÷rutvà dvairathe rathinàü varam 08,005.023c ÷okàrõave nimagno 'ham aplavaþ sàgare yathà 08,005.024a ãdç÷air yady ahaü duþkhair na vina÷yàmi saüjaya 08,005.024c vajràd dçóhataraü manye hçdayaü mama durbhidam 08,005.025a j¤àtisaübandhimitràõàm imaü ÷rutvà paràjayam 08,005.025c ko mad anyaþ pumàül loke na jahyàt såta jãvitam 08,005.026a viùam agniü prapàtaü và parvatàgràd ahaü vçõe 08,005.026b*0049_01 mahàprasthànagamanaü jalaü pràyopave÷anam 08,005.026c na hi ÷akùyàmi duþkhàni soóhuü kaùñàni saüjaya 08,005.026d*0050_01 cintayann eva sãdàmi mano me 'tãva muhyati 08,005.027 saüjaya uvàca 08,005.027a ÷riyà kulena ya÷asà tapasà ca ÷rutena ca 08,005.027c tvàm adya santo manyante yayàtim iva nàhuùam 08,005.028a ÷rute maharùipratimaþ kçtakçtyo 'si pàrthiva 08,005.028c paryavasthàpayàtmànaü mà viùàde manaþ kçthàþ 08,005.029 dhçtaràùñra uvàca 08,005.029a daivam eva paraü manye dhik pauruùam anarthakam 08,005.029c yatra ràmapratãkà÷aþ karõo 'hanyata saüyuge 08,005.030a hatvà yudhiùñhirànãkaü pà¤càlànàü rathavrajàn 08,005.030c pratàpya ÷aravarùeõa di÷aþ sarvà mahàrathaþ 08,005.031a mohayitvà raõe pàrthàn vajrahasta ivàsuràn 08,005.031c sa kathaü nihataþ ÷ete vàtarugõa iva drumaþ 08,005.032a ÷okasyàntaü na pa÷yàmi samudrasyeva viplukàþ 08,005.032c cintà me vardhate tãvrà mumårùà càpi jàyate 08,005.033a karõasya nidhanaü ÷rutvà vijayaü phalgunasya ca 08,005.033c a÷raddheyam ahaü manye vadhaü karõasya saüjaya 08,005.034a vajrasàramayaü nånaü hçdayaü sudçóhaü mama 08,005.034c yac chrutvà puruùavyàghraü hataü karõaü na dãryate 08,005.035a àyur nånaü sudãrghaü me vihitaü daivataiþ purà 08,005.035c yatra karõaü hataü ÷rutvà jãvàmãha suduþkhitaþ 08,005.036a dhig jãvitam idaü me 'dya suhçd dhãnasya saüjaya 08,005.036c adya càhaü da÷àm etàü gataþ saüjaya garhitàm 08,005.036e kçpaõaü vartayiùyàmi ÷ocyaþ sarvasya mandadhãþ 08,005.037a aham eva purà bhåtvà sarvalokasya satkçtaþ 08,005.037c paribhåtaþ kathaü såta punaþ ÷akùyàmi jãvitum 08,005.037e duþkhàt suduþkhaü vyasanaü pràptavàn asmi saüjaya 08,005.038a tasmàd bhãùmavadhe caiva droõasya ca mahàtmanaþ 08,005.038c nàtra ÷eùaü prapa÷yàmi såtaputre hate yudhi 08,005.039a sa hi pàraü mahàn àsãt putràõàü mama saüjaya 08,005.039c yuddhe vinihataþ ÷åro visçjan sàyakàn bahån 08,005.040a ko hi me jãvitenàrthas tam çte puruùarùabham 08,005.040c rathàd atiratho nånam apatat sàyakàrditaþ 08,005.041a parvatasyeva ÷ikharaü vajrapàtavidàritam 08,005.041c ÷ayãta pçthivãü nånaü ÷obhayan rudhirokùitaþ 08,005.041e màtaïga iva mattena màtaïgena nipàtitaþ 08,005.042a yad balaü dhàrtaràùñràõàü pàõóavànàü yato bhayam 08,005.042c so 'rjunena hataþ karõaþ pratimànaü dhanuùmatàm 08,005.043a sa hi vãro maheùvàsaþ putràõàm abhayaükaraþ 08,005.043c ÷ete vinihato vãraþ ÷akreõeva yathà balaþ 08,005.044a païgor ivàdhvagamanaü daridrasyeva kàmitam 08,005.044c duryodhanasya càkåtaü tçùitasyeva piplukàþ 08,005.045a anyathà cintitaü kàryam anyathà tat tu jàyate 08,005.045c aho nu balavad daivaü kàla÷ ca duratikramaþ 08,005.046a palàyamànaþ kçpaõaü dãnàtmà dãnapauruùaþ 08,005.046c kaccin na nihataþ såta putro duþ÷àsano mama 08,005.047a kaccin na nãcàcaritaü kçtavàüs tàta saüyuge 08,005.047b*0051_01 putro duryodhanaþ saükhye nihato mama saüjaya 08,005.047c kaccin na nihataþ ÷åro yathà na kùatriyà hatàþ 08,005.047d*0052_00 vai÷aüpàyana uvàca 08,005.047d*0052_01 ity evaü dhçtaràùñro 'tha vilapya bahu duþkhitaþ 08,005.047d*0052_02 provàca saüjayaü bhåyaþ ÷okavyàkulalocanaþ 08,005.047d*0053_01 yo 'jayat savarkàmbojàn ambaùñhàn kekayaiþ saha 08,005.047d*0053_02 gàndhàràü÷ ca videhàü÷ ca jitvà kàryàrtham àhave 08,005.048a yudhiùñhirasya vacanaü mà yuddham iti sarvadà 08,005.048c duryodhano nàbhyagçhõàn måóhaþ pathyam ivauùadham 08,005.049a ÷aratalpe ÷ayànena bhãùmeõa sumahàtmanà 08,005.049c pànãyaü yàcitaþ pàrthaþ so 'vidhyan medinãtalam 08,005.050a jalasya dhàràü vihitàü dçùñvà tàü pàõóavena ha 08,005.050c abravãt sa mahàbàhus tàta saü÷àmya pàõóavaiþ 08,005.051a pra÷amàd dhi bhavec chàntir madantaü yuddham astu ca 08,005.051c bhràtçbhàvena pçthivãü bhuïkùva pàõóusutaiþ saha 08,005.052a akurvan vacanaü tasya nånaü ÷ocati me sutaþ 08,005.052c tad idaü samanupràptaü vacanaü dãrghadar÷inaþ 08,005.053a ahaü tu nihatàmàtyo hataputra÷ ca saüjaya 08,005.053c dyåtataþ kçcchram àpanno lånapakùa iva dvijaþ 08,005.054a yathà hi ÷akuniü gçhya chittvà pakùau ca saüjaya 08,005.054c visarjayanti saühçùñàþ krãóamànàþ kumàrakàþ 08,005.055a chinnapakùatayà tasya gamanaü nopapadyate 08,005.055c tathàham api saüpràpto lånapakùa iva dvijaþ 08,005.056a kùãõaþ sarvàrthahãna÷ ca nirbandhur j¤àtivarjitaþ 08,005.056c kàü di÷aü pratipatsyàmi dãnaþ ÷atruva÷aü gataþ 08,005.057a duryodhanasya vçddhyarthaü pçthivãü yo 'jayat prabhuþ 08,005.057c sa jitaþ pàõóavaiþ ÷åraiþ samarthair vãrya÷àlibhiþ 08,005.058a tasmin hate maheùvàse karõe yudhi kirãñinà 08,005.058c ke vãràþ paryavartanta tan mamàcakùva saüjaya 08,005.059a kaccin naikaþ parityaktaþ pàõóavair nihato raõe 08,005.059c uktaü tvayà purà vãra yathà vãrà nipàtitàþ 08,005.060a bhãùmam apratiyudhyantaü ÷ikhaõóã sàyakottamaiþ 08,005.060c pàtayàm àsa samare sarva÷astrabhçtàü varam 08,005.061a tathà draupadinà droõo nyastasarvàyudho yudhi 08,005.061b*0054_01 dharmaràjavacaþ ÷rutvà a÷vatthàmà hatas tv iti 08,005.061c yuktayogo maheùvàsaþ ÷arair bahubhir àcitaþ 08,005.061e nihataþ khaógam udyamya dhçùñadyumnena saüjaya 08,005.062a antareõa hatàv etau chalena ca vi÷eùataþ 08,005.062c a÷rauùam aham etad vai bhãùmadroõau nipàtitau 08,005.063a bhãùmadroõau hi samare na hanyàd vajrabhçt svayam 08,005.063c nyàyena yudhyamànau hi tad vai satyaü bravãmi te 08,005.064a karõaü tv asyantam astràõi divyàni ca bahåni ca 08,005.064c katham indropamaü vãraü mçtyur yuddhe samaspç÷at 08,005.065a yasya vidyutprabhàü ÷aktiü divyàü kanakabhåùaõàm 08,005.065c pràyacchad dviùatàü hantrãü kuõóalàbhyàü puraüdaraþ 08,005.066a yasya sarpamukho divyaþ ÷araþ kanakabhåùaõaþ 08,005.066c a÷eta nihataþ patrã candaneùv arisådanaþ 08,005.067a bhãùmadroõamukhàn vãràn yo 'vamanya mahàrathàn 08,005.067c jàmadagnyàn mahàghoraü bràhmam astram a÷ikùata 08,005.068a ya÷ ca droõamukhàn dçùñvà vimukhàn arditठ÷araiþ 08,005.068c saubhadrasya mahàbàhur vyadhamat kàrmukaü ÷araiþ 08,005.069a ya÷ ca nàgàyutapràõaü vàtaraühasam acyutam 08,005.069c virathaü bhràtaraü kçtvà bhãmasenam upàhasat 08,005.070a sahadevaü ca nirjitya ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,005.070c kçpayà virathaü kçtvà nàhanad dharmavittayà 08,005.071a ya÷ ca màyàsahasràõi dhvaüsayitvà raõotkañam 08,005.071c ghañotkacaü ràkùasendraü ÷akra÷aktyàbhijaghnivàn 08,005.072a etàni divasàny asya yuddhe bhãto dhanaüjayaþ 08,005.072c nàgamad dvairathaü vãraþ sa kathaü nihato raõe 08,005.072d*0055_01 saü÷aptakànàü yodhà ye àhvayanta sadànyataþ 08,005.072d*0056_01 etàn hatvà haniùyàmi pa÷càd vaikartanaü raõe 08,005.072d*0056_02 iti vyapadi÷an pàrtho varjayan såtajaü raõe 08,005.072d*0056_03 sa kathaü nihato vãraþ pàrthena paramàhave 08,005.073a rathasaïgo na cet tasya dhanur và na vya÷ãryata 08,005.073c na ced astràõi nirõe÷uþ sa kathaü nihataþ paraiþ 08,005.074a ko hi ÷akto raõe karõaü vidhunvànaü mahad dhanuþ 08,005.074c vimu¤cantaü ÷aràn ghoràn divyàny astràõi càhave 08,005.074e jetuü puruùa÷àrdålaü ÷àrdålam iva vegitam 08,005.075a dhruvaü tasya dhanu÷ chinnaü ratho vàpi gato mahãm 08,005.075c astràõi và pranaùñàni yathà ÷aüsasi me hatam 08,005.075e na hy anyad anupa÷yàmi kàraõaü tasya nà÷ane 08,005.076a na hanyàm arjunaü yàvat tàvat pàdau na dhàvaye 08,005.076c iti yasya mahàghoraü vratam àsãn mahàtmanaþ 08,005.077a yasya bhãto vane nityaü dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,005.077c trayoda÷a samà nidràü na lebhe puruùarùabhaþ 08,005.078a yasya vãryavato vãryaü samà÷ritya mahàtmanaþ 08,005.078c mama putraþ sabhàü bhàryàü pàõóånàü nãtavàn balàt 08,005.079a tatra càpi sabhàmadhye pàõóavànàü ca pa÷yatàm 08,005.079c dàsabhàryeti pà¤càlãm abravãt kurusaüsadi 08,005.079d*0057_01 na santi patayaþ kçùõe sarve ùaõóhatilaiþ samàþ 08,005.079d*0057_02 upatiùñhasva bhartàram anyaü và varavarõini 08,005.079d*0057_03 ity evaü yaþ purà vàco råkùàþ saü÷ràvayan ruùà 08,005.079d*0057_04 sabhàyàü såtajaþ kçùõàü sa kathaü nihataþ paraiþ 08,005.079d*0057_05 yadi bhãùmo raõa÷làghã droõo và yudhi durmadaþ 08,005.079d*0057_06 na haniùyati kaunteyàn pakùapàtàt suyodhana 08,005.079d*0057_07 sarvàn eva haniùyàmi vyetu te mànaso jvaraþ 08,005.079d*0057_08 kiü kariùyati gàõóãvam akùayyau ca maheùudhã 08,005.079d*0057_09 snigdhacandanadigdhasya maccharasyàbhidhàvataþ 08,005.079d*0057_10 sa nånam çùabhaskandho hy arjunena kathaü hataþ 08,005.080a ya÷ ca gàõóãvamuktànàü spar÷am ugram acintayan 08,005.080c apatir hy asi kçùõeti bruvan pàrthàn avaikùata 08,005.081a yasya nàsãd bhayaü pàrthaiþ saputraiþ sajanàrdanaiþ 08,005.081c svabàhubalam à÷ritya muhårtam api saüjaya 08,005.082a tasya nàhaü vadhaü manye devair api savàsavaiþ 08,005.082c pratãpam upadhàvadbhiþ kiü punas tàta pàõóavaiþ 08,005.083a na hi jyàü spç÷amànasya talatre càpi gçhõataþ 08,005.083c pumàn àdhiratheþ ka÷ cit pramukhe sthàtum arhati 08,005.084a api syàn medinã hãnà somasåryaprabhàü÷ubhiþ 08,005.084c na vadhaþ puruùendrasya samareùv apalàyinaþ 08,005.085a yadi mandaþ sahàyena bhràtrà duþ÷àsanena ca 08,005.085c vàsudevasya durbuddhiþ pratyàkhyànam arocayat 08,005.086a sa nånam çùabhaskandhaü dçùñvà karõaü nipàtitam 08,005.086c duþ÷àsanaü ca nihataü manye ÷ocati putrakaþ 08,005.087a hataü vaikartanaü ÷rutvà dvairathe savyasàcinà 08,005.087c jayataþ pàõóavàn dçùñvà kiü svid duryodhano 'bravãt 08,005.088a durmarùaõaü hataü ÷rutvà vçùasenaü ca saüyuge 08,005.088c prabhagnaü ca balaü dçùñvà vadhyamànaü mahàrathaiþ 08,005.089a paràïmukhàüs tathà ràj¤aþ palàyanaparàyaõàn 08,005.089c vidrutàn rathino dçùñvà manye ÷ocati putrakaþ 08,005.089c*0058_01 **** **** kiü cid duryodhano 'bravãt 08,005.089c*0058_02 viùame ÷okaduþkhàbhyàü 08,005.090a aneya÷ càbhimànena bàlabuddhir amarùaõaþ 08,005.090c hatotsàhaü balaü dçùñvà kiü svid duryodhano 'bravãt 08,005.090d*0059_01 svayaü vairaü mahat kçtvà vàryamàõaþ suhçdgaõaiþ 08,005.090d*0059_02 pradhànahatabhåyiùñhe kiü svid duryodhano 'bravãt 08,005.091a bhràtaraü nihataü dçùñvà bhãmasenena saüyuge 08,005.091c rudhiraü pãyamànena kiü svid duryodhano 'bravãt 08,005.092a saha gàndhàraràjena sabhàyàü yad abhàùata 08,005.092c karõo 'rjunaü raõe hantà hate tasmin kim abravãt 08,005.093a dyåtaü kçtvà purà hçùño va¤cayitvà ca pàõóavàn 08,005.093c ÷akuniþ saubalas tàta hate karõe kim abravãt 08,005.094a kçtavarmà maheùvàsaþ sàtvatànàü mahàrathaþ 08,005.094c karõaü vinihataü dçùñvà hàrdikyaþ kim abhàùata 08,005.095a bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yà yasya ÷ikùàm upàsate 08,005.095c dhanurvedaü cikãrùanto droõaputrasya dhãmataþ 08,005.096a yuvà råpeõa saüpanno dar÷anãyo mahàya÷àþ 08,005.096c a÷vatthàmà hate karõe kim abhàùata saüjaya 08,005.097a àcàryatvaü dhanurvede gataþ paramatattvavit 08,005.097c kçpaþ ÷àradvatas tàta hate karõe kim abravãt 08,005.098a madraràjo maheùvàsaþ ÷alyaþ samiti÷obhanaþ 08,005.098c diùñaü tena hi tat sarvaü yathà karõo nipàtitaþ 08,005.098d*0060_01 kim abhàùata sauvãro madràõàm adhipo balã 08,005.098d*0061_01 dçùñvà vinihataü sarve yodhà vàraõadurjayàþ 08,005.099a ye ca ke cana ràjànaþ pçthivyàü yoddhum àgatàþ 08,005.099c vaikartanaü hataü dçùñvà kim abhàùanta saüjaya 08,005.100a karõe tu nihate vãre rathavyàghre nararùabhe 08,005.100c kiü vo mukham anãkànàm àsãt saüjaya bhàga÷aþ 08,005.101a madraràjaþ kathaü ÷alyo niyukto rathinàü varaþ 08,005.101c vaikartanasya sàrathye tan mamàcakùva saüjaya 08,005.102a ke 'rakùan dakùiõaü cakraü såtaputrasya saüyuge 08,005.102c vàmaü cakraü rarakùur và ke và vãrasya pçùñhataþ 08,005.103a ke karõaü vàjahuþ ÷åràþ ke kùudràþ pràdravan bhayàt 08,005.103c kathaü ca vaþ sametànàü hataþ karõo mahàrathaþ 08,005.104a pàõóavà÷ ca kathaü ÷åràþ pratyudãyur mahàratham 08,005.104c sçjantaü ÷aravarùàõi vàridhàrà ivàmbudam 08,005.105a sa ca sarpamukho divyo maheùupravaras tadà 08,005.105c vyarthaþ kathaü samabhavat tan mamàcakùva saüjaya 08,005.106a màmakasyàsya sainyasya hçtotsedhasya saüjaya 08,005.106c ava÷eùaü na pa÷yàmi kakude mçdite sati 08,005.107a tau hi vãrau maheùvàsau madarthe kurusattamau 08,005.107c bhãùmadroõau hatau ÷rutvà ko nv artho jãvitena me 08,005.108a na mçùyàmi ca ràdheyaü hatam àhava÷obhinam 08,005.108c yasya bàhvor balaü tulyaü ku¤jaràõàü ÷ataü ÷atam 08,005.109a droõe hate ca yad vçttaü kauravàõàü paraiþ saha 08,005.109c saügràme naravãràõàü tan mamàcakùva saüjaya 08,005.110a yathà ca karõaþ kaunteyaiþ saha yuddham ayojayat 08,005.110c yathà ca dviùatàü hantà raõe ÷àntas tad ucyatàm 08,006.001 saüjaya uvàca 08,006.001a hate droõe maheùvàse tasminn ahani bhàrata 08,006.001c kçte ca moghasaükalpe droõaputre mahàrathe 08,006.002a dravamàõe mahàràja kauravàõàü bale tathà 08,006.002c vyåhya pàrthaþ svakaü sainyam atiùñhad bhràtçbhiþ saha 08,006.003a tam avasthitam àj¤àya putras te bharatarùabha 08,006.003c dravac ca svabalaü dçùñvà pauruùeõa nyavàrayat 08,006.004a svam anãkam avasthàpya bàhuvãrye vyavasthitaþ 08,006.004c yuddhvà ca suciraü kàlaü pàõóavaiþ saha bhàrata 08,006.005a labdhalakùaiþ parair hçùñair vyàyacchadbhi÷ ciraü tadà 08,006.005c saüdhyàkàlaü samàsàdya pratyàhàram akàrayat 08,006.005d*0062_01 nive÷ya ca balaü ghoraü kùutpipàsàbhayair yutam 08,006.005d*0062_02 ÷rameõa mahatà yuktaü tathà droõavadhena ca 08,006.005d*0062_03 dãnaråpà raõe kçtvà karma ghoràü ca ÷arvarãm 08,006.005d*0062_04 nive÷aü pràpya sà senà vi÷ramya muditàbhavat 08,006.006a kçtvàvahàraü sainyànàü pravi÷ya ÷ibiraü svakam 08,006.006c kuravo ''tmahitaü mantraü mantrayàü cakrire tadà 08,006.007a paryaïkeùu paràrdhyeùu spardhyàstaraõavatsu ca 08,006.007c varàsaneùåpaviùñàþ sukha÷ayyàsv ivàmaràþ 08,006.007d*0063_01 upaviùñeùu teùv evaü ràjaputreùu bhàrata 08,006.008a tato duryodhano ràjà sàmnà paramavalgunà 08,006.008c tàn àbhàùya maheùvàsàn pràptakàlam abhàùata 08,006.009a matiü matimatàü ÷reùñhàþ sarve prabråta màciram 08,006.009c evaü gate tu yat kàryaü bhavet kàryakaraü nçpàþ 08,006.010a evam ukte narendreõa narasiühà yuyutsavaþ 08,006.010c cakrur nànàvidhà÷ ceùñàþ siühàsanagatàs tadà 08,006.011a teùàü ni÷amyeïgitàni yuddhe pràõठjuhåùatàm 08,006.011c samudvãkùya mukhaü ràj¤o bàlàrkasamavarcasaþ 08,006.011e àcàryaputro medhàvã vàkyaj¤o vàkyam àdade 08,006.012a ràgo yogas tathà dàkùyaü naya÷ cety arthasàdhakàþ 08,006.012c upàyàþ paõóitaiþ proktàþ sarve daivasamà÷ritàþ 08,006.013a lokapravãrà ye 'smàkaü devakalpà mahàrathàþ 08,006.013c nãtimantas tathà yuktà dakùà raktà÷ ca te hatàþ 08,006.014a na tv eva kàryaü nairà÷yam asmàbhir vijayaü prati 08,006.014c sunãtair iha sarvàrthair daivam apy anulomyate 08,006.015a te vayaü pravaraü néõàü sarvair guõagaõair yutam 08,006.015b*0064_01 karõam evàbhiùekùyàmaþ sainàpatyena bhàrata 08,006.015c karõaü senàpatiü kçtvà pramathiùyàmahe ripån 08,006.015d*0065_01 eùa hy atibalaþ ÷åraþ kçtàstro yuddhadurmadaþ 08,006.015d*0065_02 vaivasvata ivàsahyaþ ÷akto jetuü raõe ripån 08,006.015d*0066_01 etad àcàryatanayàc chrutvà ràjaüs tavàtmajaþ 08,006.015d*0067_01 duryodhano mahàràja priyaü prãtamanàs tadà 08,006.015d*0068_01 à÷àü bahumatãü cakre karõaü prati sa vai tadà 08,006.015d*0068_02 hate bhãùme ca droõe ca karõo jeùyati pàõóavàn 08,006.015d*0068_03 tàm à÷àü hçdaye kçtvà samà÷vasya ca bhàrata 08,006.016a tato duryodhanaþ prãtaþ priyaü ÷rutvà vacas tadà 08,006.016c prãtisaüskàrasaüyuktaü tathyam àtmahitaü ÷ubham 08,006.017a svaü manaþ samavasthàpya bàhuvãryam upà÷ritaþ 08,006.017c duryodhano mahàràja ràdheyam idam abravãt 08,006.018a karõa jànàmi te vãryaü sauhçdaü ca paraü mayi 08,006.018c tathàpi tvàü mahàbàho pravakùyàmi hitaü vacaþ 08,006.019a ÷rutvà yatheùñaü ca kuru vãra yat tava rocate 08,006.019c bhavàn pràj¤atamo nityaü mama caiva parà gatiþ 08,006.020a bhãùmadroõàv atirathau hatau senàpatã mama 08,006.020c senàpatir bhavàn astu tàbhyàü draviõavattaraþ 08,006.021a vçddhau ca tau maheùvàsau sàpekùau ca dhanaüjaye 08,006.021c mànitau ca mayà vãrau ràdheya vacanàt tava 08,006.022a pitàmahatvaü saüprekùya pàõóuputrà mahàraõe 08,006.022c rakùitàs tàta bhãùmeõa divasàni da÷aiva ha 08,006.023a nyasta÷astre ca bhavati hato bhãùmaþ pitàmahaþ 08,006.023c ÷ikhaõóinaü puraskçtya phalgunena mahàhave 08,006.024a hate tasmin mahàbhàge ÷aratalpagate tadà 08,006.024c tvayokte puruùavyàghra droõo hy àsãt puraþsaraþ 08,006.025a tenàpi rakùitàþ pàrthàþ ÷iùyatvàd iha saüyuge 08,006.025c sa càpi nihato vçddho dhçùñadyumnena satvaram 08,006.026a nihatàbhyàü pradhànàbhyàü tàbhyàm amitavikrama 08,006.026c tvatsamaü samare yodhaü nànyaü pa÷yàmi cintayan 08,006.027a bhavàn eva tu naþ ÷akto vijayàya na saü÷ayaþ 08,006.027c pårvaü madhye ca pa÷càc ca tavaiva viditaü hi tat 08,006.028a sa bhavàn dhuryavat saükhye dhuram udvoóhum arhasi 08,006.028c abhiùecaya senànye svayam àtmànam àtmanà 08,006.029a devatànàü yathà skandaþ senànãþ prabhur avyayaþ 08,006.029c tathà bhavàn imàü senàü dhàrtaràùñrãü bibhartu me 08,006.029e jahi ÷atrugaõàn sarvàn mahendra iva dànavàn 08,006.030a avasthitaü raõe j¤àtvà pàõóavàs tvàü mahàratham 08,006.030c draviùyanti sapà¤càlà viùõuü dçùñveva dànavàþ 08,006.030e tasmàt tvaü puruùavyàghra prakarùethà mahàcamåm 08,006.031a bhavaty avasthite yat te pàõóavà gatacetasaþ 08,006.031c bhaviùyanti sahàmàtyàþ pà¤càlaiþ sç¤jayaiþ saha 08,006.032a yathà hy abhyuditaþ såryaþ pratapan svena tejasà 08,006.032c vyapohati tamas tãvraü tathà ÷atrån vyapoha naþ 08,006.032d*0069_00 saüjaya uvàca 08,006.032d*0069_01 à÷à balavatã ràjan putrasya tava yàbhavat 08,006.032d*0069_02 hate bhãùme ca droõe ca karõo jeùyati pàõóavàn 08,006.032d*0069_03 tàm à÷àü hçdaye kçtvà karõam evaü tadàbravãt 08,006.032d*0069_04 såtaputra na te pàrthaþ sthitvàgre saüyuyutsati 08,006.032d*0070_00 saüjaya uvàca 08,006.032d*0070_01 evam uktas tu ràdheyo ràj¤à duryodhanena ha 08,006.032d*0070_02 ràj¤àü madhye mahàbàhuþ prãtàtmà sa mahàbalaþ 08,006.032d*0070_03 harùayann abravãt karõo duryodhanam idaü vacaþ 08,006.033 karõa uvàca 08,006.033a uktam etan mayà pårvaü gàndhàre tava saünidhau 08,006.033c jeùyàmi pàõóavàn ràjan saputràn sajanàrdanàn 08,006.034a senàpatir bhaviùyàmi tavàhaü nàtra saü÷ayaþ 08,006.034c sthiro bhava mahàràja jitàn viddhi ca pàõóavàn 08,006.034d*0071_01 samaü jvaradro[jaraddro]õam ahaü mahàhave 08,006.034d*0071_02 bravãmi sarve kuravo nibodhata 08,006.034d*0071_03 na và mad anyaþ prahased raõe 'rjunaü 08,006.034d*0071_04 kramàgataü mçtyum ivottamàmçtàt 08,006.035 saüjaya uvàca 08,006.035a evam ukto mahàtejàs tato duryodhano nçpaþ 08,006.035c uttasthau ràjabhiþ sàrdhaü devair iva ÷atakratuþ 08,006.035e senàpatyena satkartuü karõaü skandam ivàmaràþ 08,006.036a tato 'bhiùiùicus tårõaü vidhidçùñena karmaõà 08,006.036c duryodhanamukhà ràjan ràjàno vijayaiùiõaþ 08,006.036e ÷àtakaumbhamayaiþ kumbhair màheyai÷ càbhimantritaiþ 08,006.037a toyapårõair viùàõai÷ ca dvãpikhaógamaharùabhaiþ 08,006.037c maõimuktàmayai÷ cànyaiþ puõyagandhais tathauùadhaiþ 08,006.038a audumbare samàsãnam àsane kùaumasaüvçtam 08,006.038c ÷àstradçùñena vidhinà saübhàrai÷ ca susaübhçtaiþ 08,006.038d*0072_01 bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàs tathà ÷ådrà÷ ca saümatàþ 08,006.038d*0072_02 tuùñuvus taü mahàtmànam abhiùiktaü varàsane 08,006.038d*0072_03 tato 'bhiùikto ràjendra niùkair gobhir dhanena ca 08,006.038d*0072_04 vàcayàm àsa vipràgryàn ràdheyaþ paravãrahà 08,006.038d*0073_01 påjayàm àsa vastrai÷ ca vipràn vedavidas tataþ 08,006.038d*0074_01 sa vyarocata ràdheyaþ såtamàgadhabandibhiþ 08,006.038d*0074_02 ståyamàno yathà bhànur udaye brahmavàdibhiþ 08,006.038d*0074_03 tataþ puõyàhaghoùeõa vàditraninadena ca 08,006.038d*0074_04 jaya÷abdena ÷åràõàü tumulaþ sarvato 'bhavat 08,006.038d*0074_05 jayety åcur nçpàþ sarve ràdheyaü tatra saügatàþ 08,006.039a jaya pàrthàn sagovindàn sànugàüs tvaü mahàhave 08,006.039c iti taü bandinaþ pràhur dvijà÷ ca bharatarùabha 08,006.040a jahi pàrthàn sapà¤càlàn ràdheya vijayàya naþ 08,006.040c udyann iva sadà bhànus tamàüsy ugrair gabhastibhiþ 08,006.041a na hy alaü tvad visçùñànàü ÷aràõàü te sake÷avàþ 08,006.041c kçtaghnàþ såryara÷mãnàü jvalatàm iva dar÷ane 08,006.042a na hi pàrthàþ sapà¤càlàþ sthàtuü ÷aktàs tavàgrataþ 08,006.042c àtta÷astrasya samare mahendrasyeva dànavàþ 08,006.042d*0075_00 saüjaya uvàca 08,006.042d*0075_01 sa satkçtaþ ståyamànaþ suhçdgaõavçto vçùà 08,006.042d*0075_02 karõo duryodhanaü vàkyam abravãt prahasan priyam 08,006.042d*0075_03 duryodhanàdya sagaõaü pàõóånàü pravaraiþ saha 08,006.042d*0075_04 phalgunaü sådayiùyàmi tvatpriyàrthaü sabàndhavam 08,006.042d*0075_05 saparvatàrõavadvãpàü ÷àdhi gàü gatapàõóavàm 08,006.042d*0075_06 putrapautraprapautreùu pratiùñhàü gamayiùyasi 08,006.042d*0075_07 nàsahyaü vidyate mahyaü tvatpriyàrtham ariüdama 08,006.042d*0075_08 satyadharmànuraktasya siddhir àtmavato yathà 08,006.043a abhiùiktas tu ràdheyaþ prabhayà so 'mitaprabhaþ 08,006.043c vyatyaricyata råpeõa divàkara ivàparaþ 08,006.044a senàpatyena ràdheyam abhiùicya sutas tava 08,006.044c amanyata tadàtmànaü kçtàrthaü kàlacoditaþ 08,006.045a karõo 'pi ràjan saüpràpya senàpatyam ariüdamaþ 08,006.045c yogam àj¤àpayàm àsa såryasyodayanaü prati 08,006.046a tava putrair vçtaþ karõaþ ÷u÷ubhe tatra bhàrata 08,006.046c devair iva yathà skandaþ saügràme tàrakàmaye 08,007.001 dhçtaràùñra uvàca 08,007.001a senàpatyaü tu saüpràpya karõo vaikartanas tadà 08,007.001c tathokta÷ ca svayaü ràj¤à snigdhaü bhràtçsamaü vacaþ 08,007.002a yogam àj¤àpya senàyà àditye 'bhyudite tadà 08,007.002b*0076_01 hita÷ ca priyakàma÷ ca mama putrasya nitya÷aþ 08,007.002c akarot kiü mahàpràj¤as tan mamàcakùva saüjaya 08,007.003 saüjaya uvàca 08,007.003a karõasya matam àj¤àya putras te bharatarùabha 08,007.003c yogam àj¤àpayàm àsa nàndãtåryapuraþsaram 08,007.004a mahaty apararàtre tu tava putrasya màriùa 08,007.004c yogo yogeti sahasà pràduràsãn mahàsvanaþ 08,007.005a nàgànàü kalpamànànàü rathànàü ca varåthinàm 08,007.005c saünahyatàü padàtãnàü vàjinàü ca vi÷àü pate 08,007.006a kro÷atàü càpi yodhànàü tvaritànàü parasparam 08,007.006c babhåva tumulaþ ÷abdo divaspçk sumahàüs tadà 08,007.007a tataþ ÷vetapatàkena bàlàrkàkàravàjinà 08,007.007c hemapçùñhena dhanuùà hastikakùyeõa ketunà 08,007.008a tåõena ÷arapårõena sàïgadena varåthinà 08,007.008c ÷ataghnãkiïkiõã÷akti÷ålatomaradhàriõà 08,007.009a kàrmukeõopapannena vimalàdityavarcasà 08,007.009c rathenàtipatàkena såtaputro vyadç÷yata 08,007.010a dhamantaü vàrijaü tàta hemajàlavibhåùitam 08,007.010c vidhunvànaü mahac càpaü kàrtasvaravibhåùitam 08,007.011a dçùñvà karõaü maheùvàsaü rathasthaü rathinàü varam 08,007.011c bhànumantam ivodyantaü tamo ghnantaü sahasra÷aþ 08,007.012a na bhãùmavyasanaü ke cin nàpi droõasya màriùa 08,007.012c nànyeùàü puruùavyàghra menire tatra kauravàþ 08,007.013a tatas tu tvarayan yodhठ÷aïkha÷abdena màriùa 08,007.013c karõo niùkàsayàm àsa kauravàõàü varåthinãm 08,007.014a vyåhaü vyåhya maheùvàso màkaraü ÷atrutàpanaþ 08,007.014b*0077_01 makaravyåham àsthàya daü÷ito ravinandanaþ 08,007.014c pratyudyayau tadà karõaþ pàõóavàn vijigãùayà 08,007.015a makarasya tu tuõóe vai karõo ràjan vyavasthitaþ 08,007.015c netràbhyàü ÷akuniþ ÷åra ulåka÷ ca mahàrathaþ 08,007.016a droõaputras tu ÷irasi grãvàyàü sarvasodaràþ 08,007.016c madhye duryodhano ràjà balena mahatà vçtaþ 08,007.017a vàme pàde tu ràjendra kçtavarmà vyavasthitaþ 08,007.017c nàràyaõabalair yukto gopàlair yuddhadurmadaþ 08,007.018a pàde tu dakùiõe ràjan gautamaþ satyavikramaþ 08,007.018c trigartai÷ ca maheùvàsair dàkùiõàtyai÷ ca saüvçtaþ 08,007.019a anupàdas tu yo vàmas tatra ÷alyo vyavasthitaþ 08,007.019c mahatyà senayà sàrdhaü madrade÷asamutthayà 08,007.020a dakùiõe tu mahàràja suùeõaþ satyasaügaraþ 08,007.020c vçto rathasahasrai÷ ca dantinàü ca ÷atais tathà 08,007.021a pucche àstàü mahàvãrau bhràtarau pàrthivau tadà 08,007.021c citrasena÷ ca citra÷ ca mahatyà senayà vçtau 08,007.022a tataþ prayàte ràjendra karõe naravarottame 08,007.022c dhanaüjayam abhiprekùya dharmaràjo 'bravãd idam 08,007.023a pa÷ya pàrtha mahàsenàü dhàrtaràùñrasya saüyuge 08,007.023c karõena nirmitàü vãra guptàü vãrair mahàrathaiþ 08,007.024a hatavãratamà hy eùà dhàrtaràùñrã mahàcamåþ 08,007.024c phalgu÷eùà mahàbàho tçõais tulyà matà mama 08,007.025a eko hy atra maheùvàsaþ såtaputro vyavasthitaþ 08,007.025c sadevàsuragandharvaiþ sakiünaramahoragaiþ 08,007.025e caràcarais tribhir lokair yo 'jayyo rathinàü varaþ 08,007.026a taü hatvàdya mahàbàho vijayas tava phalguna 08,007.026c uddhçta÷ ca bhavec chalyo mama dvàda÷avàrùikaþ 08,007.026e evaü j¤àtvà mahàbàho vyåhaü vyåha yathecchasi 08,007.027a bhràtus tad vacanaü ÷rutvà pàõóavaþ ÷vetavàhanaþ 08,007.027c ardhacandreõa vyåhena pratyavyåhata tàü camåm 08,007.028a vàmapàr÷ve 'bhavad ràjan bhãmaseno vyavasthitaþ 08,007.028c dakùiõe ca maheùvàso dhçùñadyumno mahàbalaþ 08,007.029a madhye vyåhasya sàkùàt tu pàõóavaþ kçùõasàrathiþ 08,007.029c nakulaþ sahadeva÷ ca dharmaràja÷ ca pçùñhataþ 08,007.030a cakrarakùau tu pà¤càlyau yudhàmanyåttamaujasau 08,007.030c nàrjunaü jahatur yuddhe pàlyamànau kirãñinà 08,007.031a ÷eùà nçpatayo vãràþ sthità vyåhasya daü÷itàþ 08,007.031c yathàbhàvaü yathotsàhaü yathàsattvaü ca bhàrata 08,007.032a evam etan mahàvyåhaü vyåhya bhàrata pàõóavàþ 08,007.032c tàvakà÷ ca maheùvàsà yuddhàyaiva mano dadhuþ 08,007.033a dçùñvà vyåóhàü tava camåü såtaputreõa saüyuge 08,007.033c nihatàn pàõóavàn mene tava putraþ sahànvayaþ 08,007.034a tathaiva pàõóavãü senàü vyåóhàü dçùñvà yudhiùñhiraþ 08,007.034c dhàrtaràùñràn hatàn mene sakarõàn vai janàdhipa 08,007.035a tataþ ÷aïkhà÷ ca bherya÷ ca paõavànakagomukhàþ 08,007.035c sahasaivàbhyahanyanta sa÷abdà÷ ca samantataþ 08,007.036a senayor ubhayo ràjan pràvàdyanta mahàsvanàþ 08,007.036c siühanàda÷ ca saüjaj¤e ÷åràõàü jayagçddhinàm 08,007.037a hayaheùita÷abdà÷ ca vàraõànàü ca bçühitam 08,007.037c rathanemisvanà÷ cogràþ saübabhåvur janàdhipa 08,007.038a na droõavyasanaü ka÷ cij jànãte bharatarùabha 08,007.038c dçùñvà karõaü maheùvàsaü mukhe vyåhasya daü÷itam 08,007.039a ubhe sene mahàsattve prahçùñanaraku¤jare 08,007.039c yoddhukàme sthite ràjan hantum anyonyam a¤jasà 08,007.040a tatra yattau susaürabdhau dçùñvànyonyaü vyavasthitau 08,007.040c anãkamadhye ràjendra rejatuþ karõapàõóavau 08,007.041a nçtyamàne tu te sene sameyàtàü parasparam 08,007.041c tayoþ pakùaiþ prapakùai÷ ca nirjagmur vai yuyutsavaþ 08,007.042a tataþ pravavçte yuddhaü naravàraõavàjinàm 08,007.042c rathinàü ca mahàràja anyonyaü nighnatàü dçóham 08,008.001 saüjaya uvàca 08,008.001a te sene 'nyonyam àsàdya prahçùñà÷vanaradvipe 08,008.001c bçhatyau saüprajahràte devàsuracamåpame 08,008.002a tato gajà rathà÷ cà÷vàþ pattaya÷ ca mahàhave 08,008.002c saüprahàraü paraü cakrur dehapàpmapraõà÷anam 08,008.003a pårõacandràrkapadmànàü kàntitviógandhataþ samaiþ 08,008.003c uttamàïgair nçsiühànàü nçsiühàs tastarur mahãm 08,008.004a ardhacandrais tathà bhallaiþ kùuraprair asipaññi÷aiþ 08,008.004c para÷vadhai÷ càpy akçntann uttamàïgàni yudhyatàm 08,008.005a vyàyatàyatabàhånàü vyàyatàyatabàhubhiþ 08,008.005c vyàyatà bàhavaþ petu÷ chinnamuùñyàyudhàïgadàþ 08,008.006a taiþ sphuradbhir mahã bhàti raktàïgulitalais tadà 08,008.006c garuóaprahatair ugraiþ pa¤càsyair iva pannagaiþ 08,008.007a hayasyandananàgebhyaþ petur vãrà dviùaddhatàþ 08,008.007c vimànebhyo yathà kùãõe puõye svargasadas tathà 08,008.008a gadàbhir anyair gurvãbhiþ parighair musalair api 08,008.008c pothitàþ ÷ata÷aþ petur vãrà vãratarai raõe 08,008.009a rathà rathair vinihatà mattà mattair dvipair dvipàþ 08,008.009c sàdinaþ sàdibhi÷ caiva tasmin paramasaükule 08,008.010a rathà vararathair nàgair a÷vàrohà÷ ca pattibhiþ 08,008.010c a÷vàrohaiþ padàtà÷ ca nihatà yudhi ÷erate 08,008.011a rathà÷vapattayo nàgai rathair nàgà÷ ca pattayaþ 08,008.011c rathapattidvipà÷ cà÷vair nçbhi÷ cà÷varathadvipàþ 08,008.012a rathà÷vebhanaràõàü ca narà÷vebharathaiþ kçtam 08,008.012b*0078_01 tathà÷vanaranàgànàm anyonyaü saükulaü babhau 08,008.012c pàõipàdai÷ ca ÷astrai÷ ca rathai÷ ca kadanaü mahat 08,008.013a tathà tasmin bale ÷årair vadhyamàne hate 'pi ca 08,008.013c asmàn abhyàgaman pàrthà vçkodarapurogamàþ 08,008.014a dhçùñadyumnaþ ÷ikhaõóã ca draupadeyàþ prabhadrakàþ 08,008.014c sàtyaki÷ cekitàna÷ ca dravióaiþ sainikaiþ saha 08,008.015a bhçtà vittena mahatà pàõóyà÷ cauóràþ sakeralàþ 08,008.015c vyåóhoraskà dãrghabhujàþ pràü÷avaþ priyadar÷anàþ 08,008.016a àpãóino raktadantà mattamàtaïgavikramàþ 08,008.016c nànàviràgavasanà gandhacårõàvacårõitàþ 08,008.017a baddhàsayaþ pà÷ahastà vàraõaprativàraõàþ 08,008.017c samànamçtyavo ràjann anãkasthàþ parasparam 08,008.018a kalàpina÷ càpahastà dãrghake÷àþ priyàhavàþ 08,008.018c pattayaþ sàtyaker andhrà ghoraråpaparàkramàþ 08,008.019a athàpare punaþ ÷årà÷ cedipà¤càlakekayàþ 08,008.019c karåùàþ kosalàþ kà÷yà màgadhà÷ càpi dudruvuþ 08,008.020a teùàü rathà÷ ca nàgà÷ ca pravarà÷ càpi pattayaþ 08,008.020c nànàvidharavair hçùñà nçtyanti ca hasanti ca 08,008.021a tasya sainyasya mahato mahàmàtravarair vçtaþ 08,008.021c madhyaü vçkodaro 'bhyàgàt tvadãyaü nàgadhårgataþ 08,008.022a sa nàgapravaro 'tyugro vidhivat kalpito babhau 08,008.022c udayàdryagryabhavanaü yathàbhyuditabhàskaram 08,008.023a tasyàyasaü varmavaraü vararatnavibhåùitam 08,008.023c tàrodbhàsasya nabhasaþ ÷àradasya samatviùam 08,008.024a sa tomarapràsakara÷ càrumauliþ svalaükçtaþ 08,008.024c caran madhyaüdinàrkàbhas tejasà vyadahad ripån 08,008.025a taü dçùñvà dviradaü dåràt kùemadhårtir dvipasthitaþ 08,008.025c àhvayàno 'bhidudràva pramanàþ pramanastaram 08,008.026a tayoþ samabhavad yuddhaü dvipayor ugraråpayoþ 08,008.026c yadçcchayà drumavator mahàparvatayor iva 08,008.027a saüsaktanàgau tau vãrau tomarair itaretaram 08,008.027c balavat såryara÷myàbhair bhittvà bhittvà vinedatuþ 08,008.028a vyapasçtya tu nàgàbhyàü maõóalàni viceratuþ 08,008.028c pragçhya caiva dhanuùã jaghnatur vai parasparam 08,008.029a kùveóitàsphoñitaravair bàõa÷abdai÷ ca sarva÷aþ 08,008.029c tau janàn harùayitvà ca siühanàdàn pracakratuþ 08,008.030a samudyatakaràbhyàü tau dvipàbhyàü kçtinàv ubhau 08,008.030c vàtoddhåtapatàkàbhyàü yuyudhàte mahàbalau 08,008.031a tàv anyonyasya dhanuùã chittvànyonyaü vinedatuþ 08,008.031c ÷aktitomaravarùeõa pràvçõmeghàv ivàmbubhiþ 08,008.032a kùemadhårtis tadà bhãmaü tomareõa stanàntare 08,008.032c nirbibheda tu vegena ùaóbhi÷ càpy aparair nadan 08,008.033a sa bhãmasenaþ ÷u÷ubhe tomarair aïgamà÷ritaiþ 08,008.033c krodhadãptavapur meghaiþ saptasaptir ivàü÷umàn 08,008.034a tato bhàskaravarõàbham a¤jogatimayasmayam 08,008.034c sasarja tomaraü bhãmaþ pratyamitràya yatnavàn 08,008.035a tataþ kulåtàdhipati÷ càpam àyamya sàyakaiþ 08,008.035c da÷abhis tomaraü chittvà ÷aktyà vivyàdha pàõóavam 08,008.036a atha kàrmukam àdàya mahàjaladanisvanam 08,008.036c ripor abhyardayan nàgam unmadaþ pàõóavaþ ÷araiþ 08,008.037a sa ÷araughàrdito nàgo bhãmasenena saüyuge 08,008.037c nigçhyamàõo nàtiùñhad vàtadhvasta ivàmbudaþ 08,008.038a tàm abhyadhàvad dviradaü bhãmasenasya nàgaràñ 08,008.038c mahàvàteritaü meghaü vàtoddhåta ivàmbudaþ 08,008.039a saünivartyàtmano nàgaü kùemadhårtiþ prayatnataþ 08,008.039c vivyàdhàbhidrutaü bàõair bhãmasenaü saku¤jaram 08,008.040a tataþ sàdhuvisçùñena kùureõa puruùarùabhaþ 08,008.040c chittvà ÷aràsanaü ÷atror nàgam àmitram àrdayat 08,008.041a tataþ khajàkayà bhãmaü kùemadhårtiþ paràbhinat 08,008.041c jaghàna càsya dviradaü nàràcaiþ sarvamarmasu 08,008.041d*0079_01 sa papàta mahànago bhãmasenasya bhàrata 08,008.042a purà nàgasya patanàd avaplutya sthito mahãm 08,008.042c bhãmaseno ripor nàgaü gadayà samapothayat 08,008.043a tasmàt pramathitàn nàgàt kùemadhårtim avadrutam 08,008.043b*0080_01 uddhçtya khaógaü ni÷itam abhyadhàvat sa pàõóavam 08,008.043c udyatàsim upàyàntaü gadayàhan vçkodaraþ 08,008.044a sa papàta hataþ sàsir vyasuþ svam abhito dvipam 08,008.044c vajraprarugõam acalaü siüho vajrahato yathà 08,008.045a nihataü nçpatiü dçùñvà kulåtànàü ya÷askaram 08,008.045c pràdravad vyathità senà tvadãyà bharatarùabha 08,009.001 saüjaya uvàca 08,009.001a tataþ karõo maheùvàsaþ pàõóavànàm anãkinãm 08,009.001c jaghàna samare ÷åraþ ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,009.002a tathaiva pàõóavà ràjaüs tava putrasya vàhinãm 08,009.002c karõasya pramukhe kruddhà vinijaghnur mahàrathàþ 08,009.003a karõo ràjan mahàbàhur nyavadhãt pàõóavãü camåm 08,009.003c nàràcair arkara÷myàbhaiþ karmàraparimàrjitaiþ 08,009.004a tatra bhàrata karõena nàràcais tàóità gajàþ 08,009.004c neduþ sedu÷ ca mamlu÷ ca babhramu÷ ca di÷o da÷a 08,009.005a vadhyamàne bale tasmin såtaputreõa màriùa 08,009.005c nakulo 'bhyadravat tårõaü såtaputraü mahàraõe 08,009.006a bhãmasenas tathà drauõiü kurvàõaü karma duùkaram 08,009.006c vindànuvindau kaikeyau sàtyakiþ samavàrayat 08,009.007a ÷rutakarmàõam àyàntaü citraseno mahãpatiþ 08,009.007c prativindhyaü tathà citra÷ citraketanakàrmukaþ 08,009.008a duryodhanas tu ràjànaü dharmaputraü yudhiùñhiram 08,009.008c saü÷aptakagaõàn kruddho abhyadhàvad dhanaüjayaþ 08,009.009a dhçùñadyumnaþ kçpaü càtha tasmin vãravarakùaye 08,009.009c ÷ikhaõóã kçtavarmàõaü samàsàdayad acyutam 08,009.010a ÷rutakãrtis tathà ÷alyaü màdrãputraþ sutaü tava 08,009.010c duþ÷àsanaü mahàràja sahadevaþ pratàpavàn 08,009.011a kekayau sàtyakiü yuddhe ÷aravarùeõa bhàsvatà 08,009.011c sàtyakiþ kekayau caiva chàdayàm àsa bhàrata 08,009.012a tàv enaü bhràtarau vãraü jaghnatur hçdaye bhç÷am 08,009.012c viùàõàbhyàü yathà nàgau pratinàgaü mahàhave 08,009.013a ÷arasaübhinnavarmàõau tàv ubhau bhràtarau raõe 08,009.013c sàtyakiü satyakarmàõaü ràjan vivyadhatuþ ÷araiþ 08,009.014a tau sàtyakir mahàràja prahasan sarvatodi÷am 08,009.014c chàdaya¤ ÷aravarùeõa vàrayàm àsa bhàrata 08,009.015a vàryamàõau tatas tau tu ÷aineya÷aravçùñibhiþ 08,009.015c ÷aineyasya rathaü tårõaü chàdayàm àsatuþ ÷araiþ 08,009.016a tayos tu dhanuùã citre chittvà ÷aurir mahàhave 08,009.016c atha tau sàyakais tãkùõai÷ chàdayàm àsa duþsahaiþ 08,009.017a athànye dhanuùã mçùñe pragçhya ca mahà÷aràn 08,009.017c sàtyakiü pårayantau tau ceratur laghu suùñhu ca 08,009.018a tàbhyàü muktà mahàbàõàþ kaïkabarhiõavàsasaþ 08,009.018c dyotayanto di÷aþ sarvàþ saüpetuþ svarõabhåùaõàþ 08,009.019a bàõàndhakàram abhavat tayo ràjan mahàhave 08,009.019c anyonyasya dhanu÷ caiva cicchidus te mahàrathàþ 08,009.019d*0081_01 sàtvatasya dhanus tatra ubhau cicchidatå raõe 08,009.020a tataþ kruddho mahàràja sàtvato yuddhadurmadaþ 08,009.020c dhanur anyat samàdàya sajyaü kçtvà ca saüyuge 08,009.020d*0082_01 anumçjya ca ràjendra tad dhanur bhàrasàdhanam 08,009.020e kùurapreõa sutãkùõena anuvinda÷iro 'harat 08,009.021a tacchiro nyapatad bhåmau kuõóalotpãóitaü mahat 08,009.021c ÷ambarasya ÷iro yadvan nihatasya mahàraõe 08,009.021e ÷oùayan kekayàn sarvठjagàmà÷u vasuüdharàm 08,009.022a taü dçùñvà nihataü ÷åraü bhràtà tasya mahàrathaþ 08,009.022c sajyam anyad dhanuþ kçtvà ÷aineyaü pratyavàrayat 08,009.023a sa ÷aktyà sàtyakiü viddhvà svarõapuïkhaiþ ÷ilà÷itaiþ 08,009.023c nanàda balavan nàdaü tiùñha tiùñheti càbravãt 08,009.024a sa sàtyakiü punaþ kruddhaþ kekayànàü mahàrathaþ 08,009.024c ÷arair agni÷ikhàkàrair bàhvor urasi càrdayat 08,009.025a sa ÷araiþ kùatasarvàïgaþ sàtvataþ sattvakovidaþ 08,009.025c raràja samare ràjan sapatra iva kiü÷ukaþ 08,009.026a sàtyakiþ samare viddhaþ kekayena mahàtmanà 08,009.026c kekayaü pa¤caviü÷atyà vivyàdha prahasann iva 08,009.026d*0083_01 tàv anyonyasya samare dhanu÷ chittvà mahàrathau 08,009.026d*0083_02 hatvà ca sàrathã tårõaü hayàü÷ ca rathinàü varau 08,009.026d*0083_03 virathàv asiyuddhàya samàjagmatur àhave 08,009.027a ÷atacandracite gçhya carmaõã subhujau tu tau 08,009.027c vyarocetàü mahàraïge nistriü÷avaradhàriõau 08,009.027e yathà devàsure yuddhe jambha÷akrau mahàbalau 08,009.028a maõóalàni tatas tau ca vicarantau mahàraõe 08,009.028c anyonyam asibhis tårõaü samàjaghnatur àhave 08,009.028d*0084_01 anyonyasya vadhe caiva cakratur yatnam uttamam 08,009.029a kekayasya tata÷ carma dvidhà ciccheda sàtvataþ 08,009.029c sàtyake÷ ca tathaivàsau carma ciccheda pàrthivaþ 08,009.030a carma cchittvà tu kaikeyas tàràgaõa÷atair vçtam 08,009.030c cacàra maõóalàny eva gatapratyàgatàni ca 08,009.031a taü carantaü mahàraïge nistriü÷avaradhàriõam 08,009.031c apahastena ciccheda ÷aineyas tvarayànvitaþ 08,009.032a savarmà kekayo ràjan dvidhà chinno mahàhave 08,009.032c nipapàta maheùvàso vajranunna ivàcalaþ 08,009.033a taü nihatya raõe ÷åraþ ÷aineyo rathasattamaþ 08,009.033c yudhàmanyo rathaü tårõam àruroha paraütapaþ 08,009.034a tato 'nyaü ratham àsthàya vidhivat kalpitaü punaþ 08,009.034c kekayànàü mahat sainyaü vyadhamat sàtyakiþ ÷araiþ 08,009.035a sà vadhyamànà samare kekayasya mahàcamåþ 08,009.035c tam utsçjya rathaü ÷atruü pradudràva di÷o da÷a 08,010.001 saüjaya uvàca 08,010.001a ÷rutakarmà mahàràja citrasenaü mahãpatim 08,010.001c àjaghne samare kruddhaþ pa¤cà÷adbhiþ ÷ilãmukhaiþ 08,010.002a abhisàras tu taü ràjà navabhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,010.002c ÷rutakarmàõam àhatya såtaü vivyàdha pa¤cabhiþ 08,010.003a ÷rutakarmà tataþ kruddha÷ citrasenaü camåmukhe 08,010.003c nàràcena sutãkùõena marmade÷e samardayat 08,010.003d*0085_01 so 'tividdho mahàràja nàràcena mahàtmanà 08,010.003d*0085_02 mårchàm abhiyayau vãraþ ka÷malaü càvive÷a ha 08,010.004a etasminn antare cainaü ÷rutakãrtir mahàya÷àþ 08,010.004c navatyà jagatãpàlaü chàdayàm àsa patribhiþ 08,010.005a pratilabya tataþ saüj¤àü citraseno mahàrathaþ 08,010.005c dhanu÷ ciccheda bhallena taü ca vivyàdha saptabhiþ 08,010.006a so 'nyat kàrmukam àdàya vegaghnaü rukmabhåùaõam 08,010.006c citraråpataraü cakre citrasenaü ÷arormibhiþ 08,010.007a sa ÷arai÷ citrito ràjaü÷ citramàlyadharo yuvà 08,010.007c yuveva sama÷obhat sa goùñhãmadhye svalaükçtaþ 08,010.008a ÷rutakarmàõam atha vai nàràcena stanàntare 08,010.008c bibheda samare kruddhas tiùñha tiùñheti càbravãt 08,010.009a ÷rutakarmàpi samare nàràcena samarditaþ 08,010.009c susràva rudhiraü bhåri gairikàmbha ivàcalaþ 08,010.010a tataþ sa rudhiràktàïgo rudhireõa kçtacchaviþ 08,010.010c raràja samare ràjan sapuùpa iva kiü÷ukaþ 08,010.011a ÷rutakarmà tato ràja¤ ÷atråõàü samabhidrutaþ 08,010.011c ÷atrusaüvaraõaü kçtvà dvidhà ciccheda kàrmukam 08,010.012a athainaü chinnadhanvànaü nàràcànàü tribhiþ ÷ataiþ 08,010.012c vivyàdha bharata÷reùñha ÷rutakarmà mahàya÷àþ 08,010.012d*0086_01 navatyà jagatãpàlaü chàdayan nataparvabhiþ 08,010.013a tato 'pareõa bhallena bhç÷aü tãkùõena satvaraþ 08,010.013c jahàra sa÷irastràõaü ÷iras tasya mahàtmanaþ 08,010.014a tacchiro nyapatad bhåmau sumahac citravarmaõaþ 08,010.014c yadçcchayà yathà candra÷ cyutaþ svargàn mahãtale 08,010.015a ràjànaü nihataü dçùñvà abhisàraü ca màriùa 08,010.015c abhyadravanta vegena citrasenasya sainikàþ 08,010.016a tataþ kruddho maheùvàsas tat sainyaü pràdravac charaiþ 08,010.016c antakàle yathà kruddhaþ sarvabhåtàni pretaràñ 08,010.016d*0087_01 te vadhyamànàþ samare tava pautreõa dhanvinà 08,010.016d*0087_02 vyadravanta di÷as tårõaü dàvadagdhà iva dvipàþ 08,010.016d*0087_03 tàüs tu vidravato dçùñvà nirutsàhàn dviùajjaye 08,010.016e dràvayann iùubhis tårõaü ÷rutakarmà vyarocata 08,010.017a prativindhyas tata÷ citraü bhittvà pa¤cabhir à÷ugaiþ 08,010.017c sàrathiü tribhir ànarcchad dhvajam ekeùuõà tataþ 08,010.018a taü citro navabhir bhallair bàhvor urasi càrdayat 08,010.018c svarõapuïkhaiþ ÷ilàdhautaiþ kaïkabarhiõavàjitaiþ 08,010.019a prativindhyo dhanus tasya chittvà bhàrata sàyakaiþ 08,010.019c pa¤cabhir ni÷itair bàõair athainaü saüprajaghnivàn 08,010.020a tataþ ÷aktiü mahàràja hemadaõóàü duràsadàm 08,010.020c pràhiõot tava putràya ghoràm agni÷ikhàm iva 08,010.021a tàm àpatantãü sahasà ÷aktim ulkàm ivàmbaràt 08,010.021c dvidhà ciccheda samare prativindhyo hasann iva 08,010.022a sà papàta tadà chinnà prativindhya÷araiþ ÷itaiþ 08,010.022c yugànte sarvabhåtàni tràsayantã yathà÷aniþ 08,010.023a ÷aktiü tàü prahatàü dçùñvà citro gçhya mahàgadàm 08,010.023c prativindhyàya cikùepa rukmajàlavibhåùitàm 08,010.024a sà jaghàna hayàüs tasya sàrathiü ca mahàraõe 08,010.024c rathaü pramçdya vegena dharaõãm anvapadyata 08,010.025a etasminn eva kàle tu rathàd àplutya bhàrata 08,010.025c ÷aktiü cikùepa citràya svarõaghaõñàm alaükçtàm 08,010.026a tàm àpatantãü jagràha citro ràjan mahàmanàþ 08,010.026c tatas tàm eva cikùepa prativindhyàya bhàrata 08,010.027a samàsàdya raõe ÷åraü prativindhyaü mahàprabhà 08,010.027c nirbhidya dakùiõaü bàhuü nipapàta mahãtale 08,010.027e patitàbhàsayac caiva taü de÷am a÷anir yathà 08,010.028a prativindhyas tato ràjaüs tomaraü hemabhåùitam 08,010.028c preùayàm àsa saükruddha÷ citrasya vadhakàmyayà 08,010.029a sa tasya devàvaraõaü bhittvà hçdayam eva ca 08,010.029c jagàma dharaõãü tårõaü mahoraga ivà÷ayam 08,010.030a sa papàta tadà ràjaüs tomareõa samàhataþ 08,010.030c prasàrya vipulau bàhå pãnau parighasaünibhau 08,010.031a citraü saüprekùya nihataü tàvakà raõa÷obhinaþ 08,010.031c abhyadravanta vegena prativindhyaü samantataþ 08,010.032a sçjanto vividhàn bàõठ÷ataghnã÷ ca sakiïkiõãþ 08,010.032c ta enaü chàdayàm àsuþ såryam abhragaõà iva 08,010.033a tàn apàsya mahàbàhuþ ÷arajàlena saüyuge 08,010.033c vyadràvayat tava camåü vajrahasta ivàsurãm 08,010.034a te vadhyamànàþ samare tàvakàþ pàõóavair nçpa 08,010.034c viprakãryanta sahasà vàtanunnà ghanà iva 08,010.035a vipradrute bale tasmin vadhyamàne samantataþ 08,010.035c drauõir eko 'bhyayàt tårõaü bhãmasenaü mahàbalam 08,010.036a tataþ samàgamo ghoro babhåva sahasà tayoþ 08,010.036c yathà devàsure yuddhe vçtravàsavayor abhåt 08,011.001 saüjaya uvàca 08,011.001a bhãmasenaü tato drauõã ràjan vivyàdha patriõà 08,011.001c tvarayà parayà yukto dar÷ayann astralàghavam 08,011.002a athainaü punar àjaghne navatyà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,011.002c sarvamarmàõi saüprekùya marmaj¤o laghuhastavat 08,011.003a bhãmasenaþ samàkãrõo drauõinà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,011.003c raràja samare ràjan ra÷mivàn iva bhàskaraþ 08,011.004a tataþ ÷arasahasreõa suprayuktena pàõóavaþ 08,011.004c droõaputram avacchàdya siühanàdam amu¤cata 08,011.005a ÷araiþ ÷aràüs tato drauõiþ saüvàrya yudhi pàõóavam 08,011.005c lalàñe 'bhyahanad ràjan nàràcena smayann iva 08,011.006a lalàñasthaü tato bàõaü dhàrayàm àsa pàõóavaþ 08,011.006c yathà ÷çïgaü vane dçptaþ khaógo dhàrayate nçpa 08,011.007a tato drauõiü raõe bhãmo yatamànaü paràkramã 08,011.007c tribhir vivyàdha nàràcair lalàñe vismayann iva 08,011.008a lalàñasthais tato bàõair bràhmaõaþ sa vyarocata 08,011.008c pràvçùãva yathà siktas tri÷çïgaþ parvatottamaþ 08,011.009a tataþ ÷ara÷atair drauõim ardayàm àsa pàõóavaþ 08,011.009c na cainaü kampayàm àsa màtari÷veva parvatam 08,011.010a tathaiva pàõóavaü yuddhe drauõiþ ÷ara÷ataiþ ÷itaiþ 08,011.010c nàkampayata saühçùño vàryogha iva parvatam 08,011.011a tàv anyonyaü ÷arair ghorai÷ chàdayànau mahàrathau 08,011.011c rathacaryàgatau ÷årau ÷u÷ubhàte raõotkañau 08,011.012a àdityàv iva saüdãptau lokakùayakaràv ubhau 08,011.012c svara÷mibhir ivànyonyaü tàpayantau ÷arottamaiþ 08,011.013a kçtapratikçte yatnaü kurvàõau ca mahàraõe 08,011.013c kçtapratikçte yatnaü cakràte tàv abhãtavat 08,011.014a vyàghràv iva ca saügràme ceratus tau mahàrathau 08,011.014c ÷aradaüùñrau duràdharùau càpavyàttau bhayànakau 08,011.015a abhåtàü tàv adç÷yau ca ÷arajàlaiþ samantataþ 08,011.015c meghajàlair iva cchannau gagane candrabhàskarau 08,011.016a prakà÷au ca muhårtena tatraivàstàm ariüdamau 08,011.016c vimuktau meghajàlena ÷a÷isåryau yathà divi 08,011.016d*0088_01 atha tatraiva saügràme vartamàne sudàruõe 08,011.017a apasavyaü tata÷ cakre drauõis tatra vçkodaram 08,011.017c kira¤ ÷ara÷atair ugrair dhàràbhir iva parvatam 08,011.018a na tu tan mamçùe bhãmaþ ÷atror vijayalakùaõam 08,011.018c praticakre ca taü ràjan pàõóavo 'py apasavyataþ 08,011.019a maõóalànàü vibhàgeùu gatapratyàgateùu ca 08,011.019c babhåva tumulaü yuddhaü tayos tatra mahàmçdhe 08,011.020a caritvà vividhàn màrgàn maõóalaü sthànam eva ca 08,011.020c ÷araiþ pårõàyatotsçùñair anyonyam abhijaghnatuþ 08,011.021a anyonyasya vadhe yatnaü cakratus tau mahàrathau 08,011.021c ãùatur virathaü caiva kartum anyonyam àhave 08,011.022a tato drauõir mahàstràõi pràdu÷cakre mahàrathaþ 08,011.022c tàny astrair eva samare pratijaghne 'sya pàõóavaþ 08,011.023a tato ghoraü mahàràja astrayuddham avartata 08,011.023c grahayuddhaü yathà ghoraü prajàsaüharaõe abhåt 08,011.024a te bàõàþ samasajjanta kùiptàs tàbhyàü tu bhàrata 08,011.024c dyotayanto di÷aþ sarvàs tac ca sainyaü samantataþ 08,011.025a bàõasaüghàvçtaü ghoram àkà÷aü samapadyata 08,011.025c uklàpàtakçtaü yadvat prajànàü saükùaye nçpa 08,011.026a bàõàbhighàtàt saüjaj¤e tatra bhàrata pàvakaþ 08,011.026c savisphuliïgo dãptàrciþ so 'dahad vàhinãdvayam 08,011.027a tatra siddhà mahàràja saüpatanto 'bruvan vacaþ 08,011.027c ati yuddhàni sarvàõi yuddham etat tato 'dhikam 08,011.028a sarvayuddhàni caitasya kalàü nàrhanti ùoóa÷ãm 08,011.028c naitàdç÷aü punar yuddhaü na bhåtaü na bhaviùyati 08,011.029a aho j¤ànena saüyuktàv ubhau cograparàkramau 08,011.029b*0089_01 aho ÷auryeõa saüpannàv ubhau bràhmaõapàõóavau 08,011.029c aho bhãme balaü bhãmam etayo÷ ca kçtàstratà 08,011.030a aho vãryasya sàratvam aho sauùñhavam etayoþ 08,011.030c sthitàv etau hi samare kàlàntakayamopamau 08,011.031a rudrau dvàv iva saübhåtau yathà dvàv iva bhàskarau 08,011.031c yamau và puruùavyàghrau ghoraråpàv imau raõe 08,011.032a ÷råyante sma tadà vàcaþ siddhànàü vai muhur muhuþ 08,011.032c siühanàda÷ ca saüjaj¤e sametànàü divaukasàm 08,011.032e adbhutaü càpy acintyaü ca dçùñvà karma tayor mçdhe 08,011.032f*0090_01 siddhacàraõasaüghànàü vismayaþ samapadyata 08,011.032f*0090_02 pra÷aüsanti tadà devàþ siddhà÷ ca paramarùayaþ 08,011.032f*0090_03 sàdhu drauõe mahàbàho sàdhu bhãmeti càbruvan 08,011.033a tau ÷årau samare ràjan parasparakçtàgasau 08,011.033c parasparam udaikùetàü krodhàd udvçtya cakùuùã 08,011.034a krodharaktekùaõau tau tu krodhàt prasphuritàdharau 08,011.034c krodhàt saüdaùñada÷anau saüdaùñada÷anacchadau 08,011.035a anyonyaü chàdayantau sma ÷aravçùñyà mahàrathau 08,011.035c ÷aràmbudhàrau samare ÷astravidyutprakà÷inau 08,011.036a tàv anyonyaü dhvajau viddhvà sàrathã ca mahàrathau 08,011.036c anyonyasya hayàn viddhvà bibhidàte parasparam 08,011.037a tataþ kruddhau mahàràja bàõau gçhya mahàhave 08,011.037c ubhau cikùipatus tårõam anyonyasya vadhaiùiõau 08,011.038a tau sàyakau mahàràja dyotamànau camåmukhe 08,011.038c àjaghnàte samàsàdya vajravegau duràsadau 08,011.039a tau parasparavegàc ca ÷aràbhyàü ca bhç÷àhatau 08,011.039c nipetatur mahàvãrau svarathopasthayos tadà 08,011.040a tatas tu sàrathir j¤àtvà droõaputram acetanam 08,011.040c apovàha raõàd ràjan sarvakùatrasya pa÷yataþ 08,011.041a tathaiva pàõóavaü ràjan vihvalantaü muhur muhuþ 08,011.041c apovàha rathenàjau sàrathiþ ÷atrutàpanam 08,011.041d@001_0000 saüjaya uvàca 08,011.041d@001_0001 ÷rutakãrtim athàyàntaü kirantaü ni÷itठ÷aràn 08,011.041d@001_0002 madraràjo mahàràja vàrayàm àsa hçùñavat 08,011.041d@001_0003 madraràjaü samàsàdya ÷rutakãrtir mahàrathaþ 08,011.041d@001_0004 vivyàdha bhallais triü÷atyà kàrtasvaravibhåùitaiþ 08,011.041d@001_0005 prativivyàdha taü ÷alyas tribhis tårõam ajihmagaiþ 08,011.041d@001_0006 sàrathiü càsya bhallena bhç÷aü vivyàdha bhàrata 08,011.041d@001_0007 sa ÷alyaü ÷aravarùeõa chàdayàm àsa saüyuge 08,011.041d@001_0008 mumoca ni÷itàn bàõàn madraràjarathaü prati 08,011.041d@001_0009 tataþ ÷alyo mahàràja ÷rutakãrtibhujacyutàn 08,011.041d@001_0010 ciccheda samare bàõàn bàõaiþ saünataparvabhiþ 08,011.041d@001_0011 ÷rutakãrtis tataþ ÷alyaü bhittvà navabhir àyasaiþ 08,011.041d@001_0012 sàrathiü tribhir ànarchat punaþ ÷alyaü ca pa¤cabhiþ 08,011.041d@001_0013 tasya ÷alyo dhanu÷ chittvà hastàvàpaü nikçtya ca 08,011.041d@001_0014 vivyàdha samare tårõaü saptabhis taü ÷arottamaiþ 08,011.041d@001_0015 athànyad dhanur àdàya ÷rutakãrtir mahàrathaþ 08,011.041d@001_0016 madre÷varaü catuþùaùñyà bàhvor urasi càrpayat 08,011.041d@001_0017 tatas tu samare ràjaüs tena viddhaþ ÷ilãmukhaiþ 08,011.041d@001_0018 prativivyàdha taü càpi navatyà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,011.041d@001_0019 tasya madre÷vara÷ càpaü puna÷ ciccheda màriùa 08,011.041d@001_0020 saüchinnadhanvà samare gadàü cikùepa satvaraþ 08,011.041d@001_0021 paññair jàmbånadair baddhàü råpyapaññai÷ ca bhàrata 08,011.041d@001_0022 bhràjamànàü yathà nàrãü divyavastravibhåùitàm 08,011.041d@001_0023 tàm àpatantãü sahasà dãpyamànà÷aniprabhàm 08,011.041d@001_0024 ÷arair anekasàhasrair vyaùñambhayata madraràñ 08,011.041d@001_0025 viùñabhya ca gadàü vãraþ pàtayitvà ca bhåtale 08,011.041d@001_0026 ÷rutakãrtim athàyatto ràjan vivyàdha pa¤cabhiþ 08,011.041d@001_0027 tasya ÷aktiü raõe bhåya÷ cikùepa bhujagopamàm 08,011.041d@001_0028 tàü dvidhà càcchinac chalyo medinyàü sà tv a÷ãryata 08,011.041d@001_0029 tasya ÷alyaþ kùurapreõa yantuþ kàyàc chiro 'harat 08,011.041d@001_0030 bàlahastàd yathà ÷yena àmiùaü vai narottama 08,011.041d@001_0031 sa papàta rathopasthàt sàrathis tasya bhàrata 08,011.041d@001_0032 tatas te pràdravan saükhye hayàs tasya mahàtmanaþ 08,011.041d@001_0033 palàyamànais tair a÷vaiþ so 'panãto raõàjiràt 08,011.041d@001_0034 ÷rutakãrtir mahàràja pa÷yatàü sarvayodhinàm 08,011.041d@001_0035 tato madre÷varo ràjà pàõóavànàm anãkinãm 08,011.041d@001_0036 vyagàhata mudà yukto nalinãü dvirado yathà 08,011.041d@001_0037 lolayàm àsa sa balaü siühaþ pa÷ugaõàn iva 08,011.041d@001_0038 ÷alyas tatra mahàraïge pàõóavànàü mahàtmanàm 08,011.041d@001_0039 nihatya pàõóupà¤càlàn pçtanàsu vyavasthitaþ 08,011.041d@001_0040 a÷obhata raõe ÷alyo vidhåmo 'gnir iva jvalan 08,011.041d@001_0041 senàkakùaü mahad dagdhvà kakùam agnir ivotthitaþ 08,011.041d@001_0042 sthito raràja samare puraü dagdhveva ÷aükaraþ 08,012.001 dhçtaràùñra uvàca 08,012.001a yathà saü÷aptakaiþ sàrdham arjunasyàbhavad raõaþ 08,012.001b*0091_01 såtaputrasya pà¤càlaiþ kathaü yuddhaü pravartitam 08,012.001b*0092_01 a÷vatthàmnas tu yad yuddham arjunasya ca saüjaya 08,012.001c anyeùàü ca madãyànàü pàõóavais tad bravãhi me 08,012.002 saüjaya uvàca 08,012.002a ÷çõu ràjan yathàvçttaü saügràmaü bruvato mama 08,012.002c vãràõàü ÷atrubhiþ sàrdhaü dehapàpmapraõà÷anam 08,012.003a pàrthaþ saü÷aptakagaõaü pravi÷yàrõavasaünibham 08,012.003c vyakùobhayad amitraghno mahàvàta ivàrõavam 08,012.004a ÷iràüsy unmathya vãràõàü ÷itair bhallair dhanaüjayaþ 08,012.004c pårõacandràbhavaktràõi svakùibhråda÷anàni ca 08,012.004e saütastàra kùitiü kùipraü vinàlair nalinair iva 08,012.005a suvçttàn àyatàn puùñàü÷ candanàgurubhåùitàn 08,012.005c sàyudhàn satanutràõàn pa¤càsyoragasaünibhàn 08,012.005e bàhån kùurair amitràõàü vicakartàrjuno raõe 08,012.006a dhuryàn dhuryataràn såtàn dhvajàü÷ càpàni sàyakàn 08,012.006c pàõãn aratnãn asakçd bhallai÷ ciccheda pàõóavaþ 08,012.007a dvipàn hayàn rathàü÷ caiva sàrohàn arjuno raõe 08,012.007c ÷arair anekasàhasrai ràjan ninye yamakùayam 08,012.008a taü pravãraü pratãyàtà nardamànà ivarùabhàþ 08,012.008c và÷itàrtham abhikruddhà huükçtvà càbhidudruvuþ 08,012.008e nighnantam abhijaghnus te ÷araiþ ÷çïgair ivarùabhàþ 08,012.009a tasya teùàü ca tad yuddham abhaval lomaharùaõam 08,012.009c trailokyavijaye yàdçg daityànàü saha vajriõà 08,012.010a astrair astràõi saüvàrya dviùatàü sarvato 'rjunaþ 08,012.010c iùubhir bahubhis tårõaü viddhvà pràõàn raràsa saþ 08,012.011a chinnatriveõucakràkùàn hatayodhà÷vasàrathãn 08,012.011c vidhvastàyudhatåõãràn samunmathitaketanàn 08,012.012a saüchinnayoktrara÷mãkàn vitriveõån vikåbaràn 08,012.012c vidhvastabandhurayugàn vi÷astàyudhamaõóalàn 08,012.012e rathàn vi÷akalãkurvan mahàbhràõãva màrutaþ 08,012.013a vismàpayan prekùaõãyaü dviùàtàü bhayavardhanam 08,012.013c mahàrathasahasrasya samaü karmàrjuno 'karot 08,012.014a siddhadevarùisaüghà÷ ca càraõà÷ caiva tuùñuvuþ 08,012.014c devadundubhayo neduþ puùpavarùàõi càpatan 08,012.014e ke÷avàrjunayor mårdhni pràha vàk cà÷arãriõã 08,012.015a candràrkànilavahnãnàü kàntidãptibaladyutãþ 08,012.015c yau sadà bibhratur vãrau tàv imau ke÷avàrjunau 08,012.016a brahme÷ànàv ivàjayyau vãràv ekarathe sthitau 08,012.016c sarvabhåtavarau vãrau naranàràyaõàv ubhau 08,012.017a ity etan mahad à÷caryaü dçùñvà ÷rutvà ca bhàrata 08,012.017c a÷vatthàmà susaüyattaþ kçùõàv abhyadravad raõe 08,012.018a atha pàõóavam asyantaü yamakàlàntakठ÷aràn 08,012.018c seùuõà pàõinàhåya hasan drauõir athàbravãt 08,012.019a yadi màü manyase vãra pràptam arham ivàtithim 08,012.019c tataþ sarvàtmanàdya tvaü yuddhàtithyaü prayaccha me 08,012.020a evam àcàryaputreõa samàhåto yuyutsayà 08,012.020c bahu mene 'rjuno ''tmànam idaü càha janàrdanam 08,012.021a saü÷aptakà÷ ca me vadhyà drauõir àhvayate ca màm 08,012.021c yad atrànantaraü pràptaü pra÷àdhi tvaü mahàbhuja 08,012.021d*0093_01 àtithyakarmàbhyutthàya dãyatàü yadi manyase 08,012.022a evam ukto 'vahat pàrthaü kçùõo droõàtmajàntikam 08,012.022c jaitreõa vidhinàhåtaü vàyur indram ivàdhvare 08,012.023a tam àmantryaikamanasà ke÷avo drauõim abravãt 08,012.023c a÷vatthàman sthiro bhåtvà praharà÷u sahasva ca 08,012.024a nirveùñuü bhartçpiõóaü hi kàlo 'yam upajãvinàm 08,012.024c såkùmo vivàdo vipràõàü sthålau kùàtrau jayàjayau 08,012.025a yàü na saükùamase mohàd divyàü pàrthasya satkriyàm 08,012.025c tàm àptum icchan yudhyasva sthiro bhåtvàdya pàõóavam 08,012.026a ity ukto vàsudevena tathety uktvà dvijottamaþ 08,012.026c vivyàdha ke÷avaü ùaùñyà nàràcair arjunaü tribhiþ 08,012.027a tasyàrjunaþ susaükruddhas tribhir bhallaiþ ÷aràsanam 08,012.027c cicchedàthànyad àdatta drauõir ghorataraü dhanuþ 08,012.028a sajyaü kçtvà nimeùàt tad vivyàdhàrjunake÷avau 08,012.028c tribhiþ ÷arair vàsudevaü sahasreõa ca pàõóavam 08,012.029a tataþ ÷arasahasràõi prayutàny arbudàni ca 08,012.029c sasçje drauõir àyastaþ saüstabhya ca raõe 'rjunam 08,012.030a iùudher dhanuùo jyàyà aïgulãbhya÷ ca màriùa 08,012.030c bàhvoþ karàbhyàm uraso vadanaghràõanetrataþ 08,012.031a karõàbhyàü ÷iraso 'ïgebhyo lomavartmabhya eva ca 08,012.031c rathadhvajebhya÷ ca ÷arà niùpetur brahmavàdinaþ 08,012.032a ÷arajàlena mahatà viddhvà ke÷avapàõóavau 08,012.032c nanàda mudito drauõir mahàmeghaughanisvanaþ 08,012.033a tasya nànadataþ ÷rutvà pàõóavo 'cyutam abravãt 08,012.033c pa÷ya màdhava dauràtmyaü droõaputrasya màü prati 08,012.034a vadhapràptau manyate nau prave÷ya ÷arave÷mani 08,012.034c eùo 'sya hanmi saükalpaü ÷ikùayà ca balena ca 08,012.034d*0094_01 evam uktvàsya ciccheda bhallaiþ saünataparvabhiþ 08,012.034d*0094_02 dhanu÷ citraü patàkàü ca rathaü ÷aktiü gadàü ÷ubhàm 08,012.035a a÷vatthàmnaþ ÷aràn astàü÷ chittvaikaikaü tridhà tridhà 08,012.035c vyadhamad bharata÷reùñho nãhàram iva màrutaþ 08,012.036a tataþ saü÷aptakàn bhåyaþ sà÷vasåtarathadvipàn 08,012.036c dhvajapattigaõàn ugrair bàõair vivyàdha pàõóavaþ 08,012.037a ye ye dadç÷ire tatra yad yad råpaü yathà yathà 08,012.037c te te tat tac charair vyàptaü menire ''tmànam eva ca 08,012.038a te gàõóãvapraõudità nànàråpàþ patatriõaþ 08,012.038c kro÷e sàgre sthitàn ghnanti dvipàü÷ ca puruùàn raõe 08,012.039a bhallai÷ chinnàþ karàþ petuþ kariõàü madakarùiõàm 08,012.039c chinnà yathà para÷ubhiþ pravçddhàþ ÷aradi drumàþ 08,012.040a pa÷càt tu ÷ailavat petus te gajàþ saha sàdibhiþ 08,012.040c vajrivajrapramathità yathaivàdricayàs tathà 08,012.041a gandharvanagaràkàràn vidhivat kalpitàn rathàn 08,012.041c vinãtajavanàny uktàn àsthitàn yuddhadurmadàn 08,012.042a ÷arair vi÷akalãkurvann amitràn abhyavãvçùat 08,012.042b*0095_01 te ÷aràþ såryasaükà÷àþ patantaþ sarvatodi÷am 08,012.042c alaükçtàn a÷vasàdãn pattãü÷ càhan dhanaüjayaþ 08,012.043a dhanaüjayayugàntàrkaþ saü÷aptakamahàrõavam 08,012.043c vya÷oùayata duþ÷oùaü tãvraiþ ÷aragabhastibhiþ 08,012.044a punar drauõimahà÷ailaü nàràcaiþ såryasaünibhaiþ 08,012.044c nirbibheda mahàvegais tvaran vajrãva parvatam 08,012.045a tam àcàryasutaþ kruddhaþ sà÷vayantàram à÷ugaiþ 08,012.045c yuyutsur nà÷akad yoddhuü pàrthas tàn antaràcchinat 08,012.046a tataþ paramasaükruddhaþ kàõóako÷àn avàsçjat 08,012.046c a÷vatthàmàbhiråpàya gçhàn atithaye yathà 08,012.047a atha saü÷aptakàüs tyaktvà pàõóavo drauõim abhyayàt 08,012.047c apàïkteyam iva tyaktvà dàtà pàïkteyam arthinam 08,012.047d*0096_01 sthitàþ saü÷aptakà ràjan dçùñvà yuddhaü mahàtmanoþ 08,012.048a tataþ samabhavad yuddhaü ÷ukràïgirasavarcasoþ 08,012.048c nakùatram abhito vyomni ÷ukràïgirasayor iva 08,012.049a saütàpayantàv anyonyaü dãptaiþ ÷aragabhastibhiþ 08,012.049c lokatràsakaràv àstàü vimàrgasthau grahàv iva 08,012.050a tato 'vidhyad bhruvor madhye nàràcenàrjuno bhç÷am 08,012.050c sa tena vibabhau drauõir årdhvara÷mir yathà raviþ 08,012.051a atha kçùõau ÷ara÷atair a÷vatthàmnàrditau bhç÷am 08,012.051c sara÷mijàlanikarau yugàntàrkàv ivàsatuþ 08,012.052a tato 'rjunaþ sarvatodhàram astram; avàsçjad vàsudevàbhiguptaþ 08,012.052c drauõàyaniü càbhyahanat pçùatkair; vajràgnivaivasvatadaõóakalpaiþ 08,012.053a sa ke÷avaü càrjunaü càtitejà; vivyàdha marmasv atiraudrakarmà 08,012.053c bàõaiþ sumuktair atitãvravegair; yair àhato mçtyur api vyatheta 08,012.054a drauõer iùån arjunaþ saünivàrya; vyàyacchatas tad dviguõaiþ supuïkhaiþ 08,012.054c taü sà÷vasåtadhvajam ekavãram; àvçtya saü÷aptakasainyam àrchat 08,012.055a dhanåüùi bàõàn iùudhãr dhanurjyàþ; pàõãn bhujàn pàõigataü ca ÷astram 08,012.055c chatràõi ketåüs turagàn athaiùàü; vastràõi màlyàny atha bhåùaõàni 08,012.056a carmàõi varmàõi manorathàü÷ ca; priyàõi sarvàõi ÷iràüsi caiva 08,012.056c ciccheda pàrtho dviùatàü pramuktair; bàõaiþ sthitànàm aparàïmukhànàm 08,012.057a sukalpitàþ syandanavàjinàgàþ; samàsthitàþ kçtayatnair nçvãraiþ 08,012.057c pàrtheritair bàõagaõair nirastàs; tair eva sàrdhaü nçvarair nipetuþ 08,012.058a padmàrkapårõendusamànanàni; kirãñamàlàmukuñotkañàni 08,012.058c bhallàrdhacandrakùurahiüsitàni; prapetur urvyàü nç÷iràüsy ajasram 08,012.059a atha dvipair devapatidvipàbhair; devàridarpolbaõamanyudarpaiþ 08,012.059c kaliïgavaïgàïganiùàdavãrà; jighàüsavaþ pàõóavam abhyadhàvan 08,012.060a teùàü dvipànàü vicakarta pàrtho; varmàõi marmàõi karàn niyantén 08,012.060c dhvajàþ patàkà÷ ca tataþ prapetur; vajràhatànãva gireþ ÷iràüsi 08,012.061a teùu prarugõeùu guros tanåjaü; bàõaiþ kirãñã navasåryavarõaiþ 08,012.061c pracchàdayàm àsa mahàbhrajàlair; vàyuþ samudyuktam ivàü÷umantam 08,012.062a tato 'rjuneùån iùubhir nirasya; drauõiþ ÷arair arjunavàsudevau 08,012.062c pracchàdayitva divi candrasåryau; nanàda so 'mbhoda ivàtapànte 08,012.063a tam arjunas tàü÷ ca punas tvadãyàn; abhyarditas tair avikçtta÷astraiþ 08,012.063c bàõàndhakàraü sahasaiva kçtvà; vivyàdha sarvàn iùubhiþ supuïkhaiþ 08,012.064a nàpy àdadat saüdadhan naiva mu¤can; bàõàn raõe 'dç÷yata savyasàcã 08,012.064c hatàü÷ ca nàgàüs turagàn padàtãn; saüsyåtadehàn dadç÷å rathàü÷ ca 08,012.065a saüdhàya nàràcavaràn da÷à÷u; drauõis tvarann ekam ivotsasarja 08,012.065c teùàü ca pa¤càrjunam abhyavidhyan; pa¤càcyutaü nirbibhiduþ sumuktàþ 08,012.066a tair àhatau sarvamanuùyamukhyàv; asçkkùarantau dhanadendrakalpau 08,012.066c samàptavidyena yathàbhibhåtau; hatau svid etau kim u menire 'nye 08,012.067a athàrjunaü pràha da÷àrhanàthaþ; pramàdyase kiü jahi yodham etam 08,012.067c kuryàd dhi doùaü samupekùito 'sau; kaùño bhaved vyàdhir ivàkriyàvàn 08,012.068a tatheti coktvàcyutam apramàdã; drauõiü prayatnàd iùubhis tatakùa 08,012.068b*0097_01 bhujau varau candanasàradigdhau 08,012.068b*0097_02 vakùaþ ÷iro 'thàpratimau tathorå 08,012.068b*0097_03 gàõóãvamuktaiþ kupito vikarõair 08,012.068b*0097_04 drauõiü ÷araiþ saüyati nirbibheda 08,012.068c chittvà÷vara÷mãüs turagàn avidhyat; te taü raõàd åhur atãva dåram 08,012.068d*0098_01 sa tair hçto vàtajavais turaügair 08,012.068d*0098_02 drauõir dçóhaü pàrtha÷aràbhibhåtaþ 08,012.069a àvçtya neyeùa punas tu yuddhaü; pàrthena sàrdhaü matimàn vimç÷ya 08,012.069c jàna¤ jayaü niyataü vçùõivãre; dhanaüjaye càïgirasàü variùñhaþ 08,012.069d*0099_01 vive÷a karõasya balaü tarasvã 08,012.069d*0099_02 bhagnotsàhaþ kùãõabàõàstrayogaþ 08,012.069d*0100_01 niyamya tu hayàn drauõiþ samà÷vasya ca màriùa 08,012.069d*0100_02 rathà÷vanarasaübàdhaü karõasya pràvi÷ad balam 08,012.070a pratãpakàye tu raõàd a÷vatthàmni hçte hayaiþ 08,012.070c mantrauùadhikriyàdànair vyàdhau dehàd ivàhçte 08,012.071a saü÷aptakàn abhimukhau prayàtau ke÷avàrjunau 08,012.071c vàtoddhåtapatàkena syandanenaughanàdinà 08,013.001 saüjaya uvàca 08,013.001a athottareõa pàõóånàü senàyàü dhvanir utthitaþ 08,013.001c rathanàgà÷vapattãnàü daõóadhàreõa vadhyatàm 08,013.002a nivartayitvà tu rathaü ke÷avo 'rjunam abravãt 08,013.002c vàhayann eva turagàn garuóànilaraühasaþ 08,013.003a màgadho 'thàpy atikrànto dviradena pramàthinà 08,013.003c bhagadattàd anavaraþ ÷ikùayà ca balena ca 08,013.004a enaü hatvà nihantàsi punaþ saü÷aptakàn iti 08,013.004c vàkyànte pràpayat pàrthaü daõóadhàràntikaü prati 08,013.005a sa màgadhànàü pravaro 'ïku÷agraho; graheùv asahyo vikaco yathà grahaþ 08,013.005c sapatnasenàü pramamàtha dàruõo; mahãü samagràü vikaco yathà grahaþ 08,013.006a sukalpitaü dànavanàgasaünibhaü; mahàbhrasaühràdam amitramardanam 08,013.006c rathà÷vamàtaïgagaõàn sahasra÷aþ; samàsthito hanti ÷arair dvipàn api 08,013.007a rathàn adhiùñhàya savàjisàrathãn; rathàü÷ ca padbhis tvarito vyapothayat 08,013.007c dvipàü÷ ca padbhyàü caraõaiþ kareõa ca; dvipàsthito hanti sa kàlacakravat 08,013.007d*0101_01 sa nàgayantén samare mahàrathàn 08,013.007d*0101_02 sapattisaüghàüs turagàn sasàdinaþ 08,013.007d*0101_03 dvipàü÷ ca bàõair nijaghàna vãryavàn 08,013.007d*0101_04 samantato ghnann iva kàlacakravat 08,013.008a naràü÷ ca kàrùõàyasavarmabhåùaõàn; nipàtya sà÷vàn api pattibhiþ saha 08,013.008c vyapothayad dantivareõa ÷uùmiõà; sa÷abdavat sthålanaóàn yathà tathà 08,013.009a athàrjuno jyàtalaneminisvane; mçdaïgabherãbahu÷aïkhanàdite 08,013.009c narà÷vamàtaïgasahasranàditai; rathottamenàbhyapatad dvipottamam 08,013.010a tato 'rjunaü dvàda÷abhiþ ÷arottamair; janàrdanaü ùoóa÷abhiþ samàrdayat 08,013.010c sa daõóadhàras turagàüs tribhis tribhis; tato nanàda prajahàsa càsakçt 08,013.011a tato 'sya pàrthaþ saguõeùukàrmukaü; cakarta bhallair dhvajam apy alaükçtam 08,013.011c punar niyantén saha pàdagoptçbhis; tatas tu cukrodha girivraje÷varaþ 08,013.012a tato 'rjunaü bhinnakañena dantinà; ghanàghanenànilatulyaraühasà 08,013.012c atãva cukùobhayiùur janàrdanaü; dhanaüjayaü càbhijaghàna tomaraiþ 08,013.013a athàsya bàhå dvipahastasaünibhau; ÷ira÷ ca pårõendunibhànanaü tribhiþ 08,013.013c kùuraiþ praciccheda sahaiva pàõóavas; tato dvipaü bàõa÷ataiþ samàrdayat 08,013.014a sa pàrthabàõais tapanãyabhåùaõaiþ; samàrucat kà¤canavarmabhçd dvipaþ 08,013.014c tathà cakà÷e ni÷i parvato yathà; davàgninà prajvalitauùadhidrumaþ 08,013.015a sa vedanàrto 'mbudanisvano nadaü÷; calan bhraman praskhalito ''turo dravan 08,013.015c papàta rugõaþ saniyantçkas tathà; yathà girir vajranipàtacårõitaþ 08,013.016a himàvadàtena suvarõamàlinà; himàdrikåñapratimena dantinà 08,013.016c hate raõe bhràtari daõóa àvrajaj; jighàüsur indràvarajaü dhanaüjayam 08,013.017a sa tomarair arkakaraprabhais tribhir; janàrdanaü pa¤cabhir eva càrjunam 08,013.017c samarpayitvà vinanàda càrdayaüs; tato 'sya bàhå vicakarta pàõóavaþ 08,013.018a kùuraprakçttau subhç÷aü satomarau; cyutàïgadau candanaråùitau bhujau 08,013.018c gajàt patantau yugapad virejatur; yathàdri÷çïgàt patitau mahoragau 08,013.019a athàrdhacandreõa hçtaü kirãñinà; papàta daõóasya ÷iraþ kùitiü dvipàt 08,013.019c tac choõitàbhaü nipatad vireje; divàkaro 'stàd iva pa÷cimàü di÷am 08,013.020a atha dvipaü ÷vetanagàgrasaünibhaü; divàkaràü÷upratimaiþ ÷arottamaiþ 08,013.020c bibheda pàrthaþ sa papàta nànadan; himàdrikåñaþ kuli÷àhato yathà 08,013.021a tato 'pare tatpratimà gajottamà; jigãùavaþ saüyati savyasàcinam 08,013.021c tathà kçtàs tena yathaiva tau dvipau; tataþ prabhagnaü sumahad ripor balam 08,013.022a gajà rathà÷vàþ puruùà÷ ca saügha÷aþ; parasparaghnàþ paripetur àhave 08,013.022c parasparapraskhalitàþ samàhatà; bhç÷aü ca tat tat kulabhàùiõo hatàþ 08,013.023a athàrjunaü sve parivàrya sainikàþ; puraüdaraü devagaõà ivàbruvan 08,013.023c abhaiùma yasmàn maraõàd iva prajàþ; sa vãra diùñyà nihatas tvayà ripuþ 08,013.024a na cet paritràsya imठjanàn bhayàd; dviùadbhir evaü balibhiþ prapãóitàn 08,013.024c tathàbhaviùyad dviùatàü pramodanaü; yathà hateùv eùv iha no 'riùu tvayà 08,013.025a itãva bhåya÷ ca suhçdbhir ãrità; ni÷amya vàcaþ sumanàs tato 'rjunaþ 08,013.025c yathànuråpaü pratipåjya taü janaü; jagàma saü÷aptakasaüghahà punaþ 08,014.001 saüjaya uvàca 08,014.001a pratyàgatya punar jiùõur ahan saü÷aptakàn bahån 08,014.001c vakrànuvakragamanàd aïgàraka iva grahaþ 08,014.002a pàrthabàõahatà ràjan narà÷varathaku¤jaràþ 08,014.002c vicelur babhramur neduþ petur mamlu÷ ca màriùa 08,014.003a dhuryaü dhuryataràn såtàn rathàü÷ ca parisaükùipan 08,014.003c pàõãn pàõigataü ÷astraü bàhån api ÷iràüsi ca 08,014.004a bhallaiþ kùurair ardhacandrair vatsadantai÷ ca pàõóavaþ 08,014.004c cicchedàmitravãràõàü samare pratiyudhyatàm 08,014.004d*0102_01 taü pravãràs tvadãyànàü nardamànàbhidudruvuþ 08,014.005a và÷itàrthe yuyutsanto vçùabhà vçùabhaü yathà 08,014.005c àpatanty arjunaü ÷åràþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,014.006a teùàü tasya ca tad yuddham abhaval lomaharùaõam 08,014.006c trailokyavijaye yàdçg daityànàü saha vajriõà 08,014.007a tam avidhyat tribhir bàõair danda÷åkair ivàhibhiþ 08,014.007c ugràyudhas tatas tasya ÷iraþ kàyàd apàharat 08,014.008a te 'rjunaü sarvataþ kruddhà nànà÷astrair avãvçùan 08,014.008c marudbhiþ preùità meghà himavantam ivoùõage 08,014.009a astrair astràõi saüvàrya dviùatàü sarvato 'rjunaþ 08,014.009c samyag astaiþ ÷araiþ sarvàn sahitàn ahanad bahån 08,014.010a chinnatriveõujaïgheùàn nihatapàrùõisàrathãn 08,014.010b*0103_01 vidhvastàyudhatåõãràn vicakrarathaketanàn 08,014.010c saüchinnara÷miyoktràkùàn vyanukarùayugàn rathàn 08,014.010e vidhvastasarvasaünàhàn bàõai÷ cakre 'rjunas tvaran 08,014.011a te rathàs tatra vidhvastàþ paràrdhyà bhànty aneka÷aþ 08,014.011c dhaninàm iva ve÷màni hatàny agnyanilàmbubhiþ 08,014.012a dvipàþ saübhinnamarmàõo vajrà÷anisamaiþ ÷araiþ 08,014.012c petur giryagrave÷màni vajravàtàgnibhir yathà 08,014.013a sàrohàs turagàþ petur bahavo 'rjunatàóitàþ 08,014.013c nirjihvàntràþ kùitau kùãõà rudhiràrdràþ sudurdç÷aþ 08,014.014a narà÷vanàgà nàràcaiþ saüsyåtàþ savyasàcinà 08,014.014c babhramu÷ caskhaluþ petur nedur mamlu÷ ca màriùa 08,014.015a aõakai÷ ca ÷ilàdhautair vajrà÷aniviùopamaiþ 08,014.015c ÷arair nijaghnivàn pàrtho mahendra iva dànavàn 08,014.016a mahàrhavarmàbharaõà nànàråpàmbaràyudhàþ 08,014.016c sarathàþ sadhvajà vãrà hatàþ pàrthena ÷erate 08,014.017a vijitàþ puõyakarmàõo vi÷iùñàbhijana÷rutàþ 08,014.017c gatàþ ÷arãrair vasudhàm årjitaiþ karmabhir divam 08,014.018a athàrjunarathaü vãràs tvadãyàþ samupàdravan 08,014.018c nànàjanapadàdhyakùàþ sagaõà jàtamanyavaþ 08,014.019a uhyamànà rathà÷vais te pattaya÷ ca jighàüsavaþ 08,014.019c samabhyadhàvann asyanto vividhaü kùipram àyudham 08,014.020a tadàyudhamahàvarùaü kùiptaü yodhamahàmbudaiþ 08,014.020c vyadhaman ni÷itair bàõaiþ kùipram arjunamàrutaþ 08,014.021a sà÷vapattidviparathaü mahà÷astraugham aplavam 08,014.021c sahasà saütitãrùantaü pàrthaü ÷astràstrasetunà 08,014.022a athàbravãd vàsudevaþ pàrthaü kiü krãóase 'nagha 08,014.022b*0104_01 ete balàdhikàþ pràptàþ pàrtha kiü krãóase 'nagha 08,014.022c saü÷aptakàn pramathyaitàüs tataþ karõavadhe tvara 08,014.023a tathety uktvàrjunaþ kùipraü ÷iùñàn saü÷aptakàüs tadà 08,014.023c àkùipya ÷astreõa balàd daityàn indra ivàvadhãt 08,014.024a àdadhat saüdadhan neùån dçùñaþ kai÷ cid raõe 'rjunaþ 08,014.024c vimu¤can và ÷arठ÷ãghraü dç÷yate sma hi kair api 08,014.025a à÷caryam iti govindo bruvann a÷vàn acodayat 08,014.025c haüsàüsagauràs te senàü haüsàþ sara ivàvi÷an 08,014.025d*0105_01 tatas te haüsasadç÷às turagà vàtaraühasaþ 08,014.025d*0105_02 tàü senàü vivi÷ur hçùñà haüsà iva mahat saraþ 08,014.026a tataþ saügràmabhåmiü tàü vartamàne janakùaye 08,014.026c avekùamàõo govindaþ savyasàcinam abravãt 08,014.027a eùa pàrtha mahàraudro vartate bharatakùayaþ 08,014.027c pçthivyàü pàrthivànàü vai duryodhanakçte mahàn 08,014.028a pa÷ya bhàrata càpàni rukmapçùñhàni dhanvinàm 08,014.028c mahatàm apaviddhàni kalàpàn iùudhãs tathà 08,014.029a jàtaråpamayaiþ puïkhaiþ ÷aràü÷ ca nataparvaõaþ 08,014.029c tailadhautàü÷ ca nàràcàn nirmuktàn iva pannagàn 08,014.030a hastidantatsarån khaógठjàtaråpapariùkçtàn 08,014.030c àkãrõàüs tomaràü÷ càpàü÷ citràn hemavibhåùitàn 08,014.030d*0106_01 daõóàn kanakacitràü÷ ca saüvçttà raõabhåmayaþ 08,014.031a varmàõi càpaviddhàni rukmapçùñhàni bhàrata 08,014.031c suvarõavikçtàn pràsठ÷aktãþ kanakabhåùitàþ 08,014.032a jàmbånadamayaiþ paññair baddhà÷ ca vipulà gadàþ 08,014.032c jàtaråpamayã÷ carùñãþ paññi÷àn hemabhåùitàn 08,014.033a daõóaiþ kanakacitrai÷ ca vipraviddhàn para÷vadhàn 08,014.033b*0107_01 parighàn bhiõóipàlàü÷ ca bhu÷uõóãþ kuõapàn api 08,014.033c ayasku÷àntàn patitàn musalàni guråõi ca 08,014.034a ÷ataghnãþ pa÷ya citrà÷ ca vipulàn parighàüs tathà 08,014.034c cakràõi càpaviddhàni mudgaràü÷ ca bahån raõe 08,014.035a nànàvidhàni ÷astràõi pragçhya jayagçddhinaþ 08,014.035c jãvanta iva lakùyante gatasattvàs tarasvinaþ 08,014.036a gadàvimathitair gàtrair musalair bhinnamastakàn 08,014.036c gajavàjirathakùuõõàn pa÷ya yodhàn sahasra÷aþ 08,014.037a manuùyagajavàjãnàü ÷ara÷aktyçùñitomaraiþ 08,014.037c nistriü÷aiþ paññi÷aiþ pràsair nakharair laguóair api 08,014.038a ÷arãrair bahudhà bhinnaiþ ÷oõitaughapariplutaiþ 08,014.038c gatàsubhir amitraghna saüvçtà raõabhåmayaþ 08,014.039a bàhubhi÷ candanàdigdhaiþ sàïgadaiþ ÷ubhabhåùaõaiþ 08,014.039c satalatraiþ sakeyårair bhàti bhàrata medinã 08,014.040a sàïgulitrair bhujàgrai÷ ca vipraviddhair alaükçtaiþ 08,014.040c hastihastopamai÷ chinnair årubhi÷ ca tarasvinàm 08,014.041a baddhacåóàmaõivaraiþ ÷irobhi÷ ca sakuõóalaiþ 08,014.041c nikçttair vçùabhàkùàõàü viràjati vasuüdharà 08,014.042a kabandhaiþ ÷oõitàdigdhai÷ chinnagàtra÷irodharaiþ 08,014.042c bhår bhàti bharata÷reùñha ÷àntàrcirbhir ivàgnibhiþ 08,014.043a rathàn bahuvidhàn bhagnàn hemakiïkiõinaþ ÷ubhàn 08,014.043c a÷vàü÷ ca bahudhà pa÷ya ÷oõitena pariplutàn 08,014.043d*0108_01 anukarùàn upàsaïgàn patàkà vividhàn dhvajàn 08,014.044a yodhànàü ca mahà÷aïkhàn pàõóuràü÷ ca prakãrõakàn 08,014.044c nirastajihvàn màtaïgठ÷ayànàn parvatopamàn 08,014.045a vaijayantãvicitràü÷ ca hatàü÷ ca gajayodhinaþ 08,014.045c vàraõànàü paristomàn suyuktàmbarakambalàn 08,014.046a vipàñità vicitrà÷ ca råpacitràþ kuthàs tathà 08,014.046c bhinnà÷ ca bahudhà ghaõñàþ patadbhi÷ cårõità gajaiþ 08,014.047a vaióåryamaõidaõóàü÷ ca patitàn aïku÷àn bhuvi 08,014.047b*0109_01 a÷vànàü ca yugàpãóàn ratnacitràn ura÷chadàn 08,014.047c baddhàþ sàdidhvajàgreùu suvarõavikçtàþ ka÷àþ 08,014.048a vicitràn maõicitràü÷ ca jàtaråpapariùkçtàn 08,014.048c a÷vàstaraparistomàn ràïkavàn patitàn bhuvi 08,014.049a cåóàmaõãn narendràõàü vicitràþ kà¤canasrajaþ 08,014.049c chatràõi càpaviddhàni càmaravyajanàni ca 08,014.050a candranakùatrabhàsai÷ ca vadanai÷ càrukuõóalaiþ 08,014.050c këpta÷ma÷rubhir atyarthaü vãràõàü samalaükçtaiþ 08,014.050e vadanaiþ pa÷ya saüchannàü mahãü ÷oõitakardamàm 08,014.050f*0110_01 kumudotpalapatràõàü ùaõóaiþ phullair yathà saraþ 08,014.050f*0110_02 tathà mahãbhçtàü vaktraiþ kumudotpalasaünibhaiþ 08,014.050f*0110_03 tàràgaõavicitrasya nirmalendudyutitviùaþ 08,014.050f*0110_04 pa÷ya gàü nabhasas tulyàü grahanakùatramàlinaþ 08,014.051a sajãvàü÷ ca naràn pa÷ya kåjamànàn samantataþ 08,014.051c upàsyamànàn bahubhir nyasta÷astrair vi÷àü pate 08,014.052a j¤àtibhiþ sahitais tatra rodamànair muhur muhuþ 08,014.052c vyutkràntàn aparàn yodhàü÷ chàdayitvà tarasvinaþ 08,014.052e punar yuddhàya gacchanti jayagçddhàþ pramanyavaþ 08,014.053a apare tatra tatraiva paridhàvanti màninaþ 08,014.053c j¤àtibhiþ patitaiþ ÷årair yàcyamànàs tathodakam 08,014.054a jalàrthaü ca gatàþ ke cin niùpràõà bahavo 'rjuna 08,014.054c saünivçttà÷ ca te ÷åràs tàn dçùñvaiva vicetasaþ 08,014.055a jalaü dçùñvà pradhàvanti kro÷amànàþ parasparam 08,014.055c jalaü pãtvà mçtàn pa÷ya pibato 'nyàü÷ ca bhàrata 08,014.056a parityajya priyàn anye bàndhavàn bàndhavapriya 08,014.056c vyutkràntàþ samadç÷yanta tatra tatra mahàraõe 08,014.057a pa÷yàparàn nara÷reùñha saüdaùñauùñhapuñàn punaþ 08,014.057c bhrukuñãkuñilair vaktraiþ prekùamàõàn samantataþ 08,014.057d*0111_01 evaü bruvaüs tadà kçùõo yayau yena yudhiùñhiraþ 08,014.057d*0111_02 arjuna÷ càpi nçpater dar÷anàrthaü mahàraõe 08,014.057d*0112_01 yàhi yàhãti govindaü muhur muhur acodayat 08,014.057d*0113_01 tàü yuddhabhåmiü pàrthasya dar÷ayitvà ca màdhavaþ 08,014.058a etat tavaivànuråpaü karmàrjuna mahàhave 08,014.058c divi và devaràjasya tvayà yat kçtam àhave 08,014.059a evaü tàü dar÷ayan kçùõo yuddhabhåmiü kirãñine 08,014.059c gacchann evà÷çõoc chabdaü duryodhanabale mahat 08,014.060a ÷aïkhadundubhinirghoùàn bherãpaõavami÷ritàn 08,014.060c rathà÷vagajanàdàü÷ ca ÷astra÷abdàü÷ ca dàruõàn 08,014.061a pravi÷ya tad balaü kçùõas turagair vàtavegibhiþ 08,014.061c pàõóyenàbhyarditàü senàü tvadãyàü vãkùya dhiùñhitaþ 08,014.062a sa hi nànàvidhair bàõair iùvàsapravaro yudhi 08,014.062c nyahanad dviùatàü vràtàn gatàsån antako yathà 08,014.063a gajavàjimanuùyàõàü ÷arãràõi ÷itaiþ ÷araiþ 08,014.063c bhittvà praharatàü ÷reùñho videhàsåü÷ cakàra saþ 08,014.064a ÷atrupravãrair astàni nànà÷astràõi sàyakaiþ 08,014.064c bhittvà tàn ahanat pàõóyaþ ÷atrå¤ ÷akra ivàsuràn 08,015.001 dhçtaràùñra uvàca 08,015.001a proktas tvayà pårvam eva pravãro lokavi÷rutaþ 08,015.001c na tv asya karma saügràme tvayà saüjaya kãrtitam 08,015.002a tasya vistarato bråhi pravãrasyàdya vikramam 08,015.002c ÷ikùàü prabhàvaü vãryaü ca pramàõaü darpam eva ca 08,015.003 saüjaya uvàca 08,015.003a droõabhãùmakçpadrauõikarõàrjunajanàrdanàn 08,015.003c samàptavidyàn dhanuùi ÷reùñhàn yàn manyase yudhi 08,015.003d*0114_01 yo hy àkùipati vãryeõa sarvàn etàn mahàrathàn 08,015.003d*0114_02 na mene càtmanà tulyaü kaü cid eva nare÷varam 08,015.004a tulyatà karõabhãùmàbhyàm àtmano yena dç÷yate 08,015.004c vàsudevàrjunàbhyàü ca nyånatàü nàtmanãcchati 08,015.005a sa pàõóyo nçpati÷reùñhaþ sarva÷astrabhçtàü varaþ 08,015.005c karõasyànãkam avadhãt paribhåta ivàntakaþ 08,015.006a tad udãrõarathà÷vaü ca pattipravaraku¤jaram 08,015.006c kulàlacakravad bhràntaü pàõóyenàdhiùñhitaü balam 08,015.007a vya÷vasåtadhvajarathàn vipraviddhàyudhàn ripån 08,015.007c samyag astaiþ ÷araiþ pàõóyo vàyur meghàn ivàkùipat 08,015.008a dviradàn prahataprothàn vipatàkadhvajàyudhàn 08,015.008c sapàdarakùàn avadhãd vajreõàrãn ivàrihà 08,015.009a sa÷aktipràsatåõãràn a÷vàrohàn hayàn api 08,015.009c pulindakha÷abàhlãkàn niùàdàn dhrakataïgaõàn 08,015.010a dàkùiõàtyàü÷ ca bhojàü÷ ca kråràn saügràmakarka÷àn 08,015.010c vi÷astrakavacàn bàõaiþ kçtvà pàõóyo 'karod vyasån 08,015.011a caturaïgaü balaü bàõair nighnantaü pàõóyam àhave 08,015.011c dçùñvà drauõir asaübhràntam asaübhràntataro 'bhyayàt 08,015.012a àbhàùya cainaü madhuram abhi nçtyann abhãtavat 08,015.012c pràha praharatàü ÷reùñhaþ smitapårvaü samàhvayan 08,015.013a ràjan kamalapatràkùa pradhànàyudhavàhana 08,015.013c vajrasaühananaprakhya pradhànabalapauruùa 08,015.014a muùñi÷liùñàyudhàbhyàü ca vyàyatàbhyàü mahad dhanuþ 08,015.014c dorbhyàü visphàrayan bhàsi mahàjaladavad bhç÷am 08,015.015a ÷aravarùair mahàvegair amitràn abhivarùataþ 08,015.015c mad anyaü nànupa÷yàmi prativãraü tavàhave 08,015.016a rathadviradapattya÷vàn ekaþ pramathase bahån 08,015.016c mçgasaüghàn ivàraõye vibhãr bhãmabalo hariþ 08,015.017a mahatà rathaghoùeõa divaü bhåmiü ca nàdayan 08,015.017c varùànte sasyahà pãtho bhàbhir àpårayann iva 08,015.018a saüspç÷ànaþ ÷aràüs tãkùõàüs tåõàd à÷ãviùopamàn 08,015.018c mayaivaikena yudhyasva tryambakeõàndhako yathà 08,015.019a evam uktas tathety uktvà prahareti ca tàóitaþ 08,015.019c karõinà droõatanayaü vivyàdha malayadhvajaþ 08,015.020a marmabhedibhir atyugrair bàõair agni÷ikhopamaiþ 08,015.020c smayann abhyahanad drauõiþ pàõóyam àcàryasattamaþ 08,015.021a tato navàparàüs tãkùõàn nàràcàn kaïkavàsasaþ 08,015.021c gatyà da÷amyà saüyuktàn a÷vatthàmà vyavàsçjat 08,015.022a teùàü pa¤càcchinat pàõóyaþ pa¤cabhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,015.022c catvàro 'bhyàhanan vàhàn à÷u te vyasavo 'bhavan 08,015.023a atha droõasutasyeùåüs tàü÷ chittvà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,015.023c dhanurjyàü vitatàü pàõóya÷ cicchedàdityavarcasaþ 08,015.024a vijyaü dhanur athàdhijyaü kçtvà drauõir amitrahà 08,015.024b*0115_01 prekùya cà÷u rathe yuktàn narair anyàn hayottamàn 08,015.024c tataþ ÷arasahasràõi preùayàm àsa pàõóyataþ 08,015.024e iùusaübàdham àkà÷am akarod di÷a eva ca 08,015.025a tatas tàn asyataþ sarvàn drauõer bàõàn mahàtmanaþ 08,015.025c jànàno 'py akùayàn pàõóyo '÷àtayat puruùarùabhaþ 08,015.026a prahitàüs tàn prayatnena chittvà drauõer iùån ariþ 08,015.026c cakrarakùau tatas tasya pràõudan ni÷itaiþ ÷araiþ 08,015.027a athàrer làghavaü dçùñvà maõóalãkçtakàrmukaþ 08,015.027c pràsyad droõasuto bàõàn vçùñiü påùànujo yathà 08,015.028a aùñàv aùñagavàny åhuþ ÷akañàni yad àyudham 08,015.028c ahnas tad aùñabhàgena drauõi÷ cikùepa màriùa 08,015.029a tam antakam iva kruddham antakàlàntakopamam 08,015.029c ye ye dadç÷ire tatra visaüj¤àþ pràya÷o 'bhavan 08,015.030a parjanya iva gharmànte vçùñyà sàdridrumàü mahãm 08,015.030c àcàryaputras tàü senàü bàõavçùñyàbhyavãvçùat 08,015.031a drauõiparjanyamuktàü tàü bàõavçùñiü suduþsahàm 08,015.031c vàyavyàstreõa sa kùipraü ruddhvà pàõóyànilo 'nadat 08,015.032a tasya nànadataþ ketuü candanàgurubhåùitam 08,015.032c malayapratimaü drauõi÷ chittvà÷vàü÷ caturo 'hanat 08,015.033a såtam ekeùuõà hatvà mahàjaladanisvanam 08,015.033c dhanu÷ chittvàrdhacandreõa vyadhamat tila÷o ratham 08,015.034a astrair astràõi saüvàrya chittvà sarvàyudhàni ca 08,015.034c pràptam apy ahitaü drauõir na jaghàna raõepsayà 08,015.034d*0116_01 etasminn antare karõo gajànãkam upàdravat 08,015.034d*0116_02 dràvayàm àsa sa tadà pàõóavànàü mahad balam 08,015.034d*0116_03 virathàn rathina÷ cakre gajàn a÷vàü÷ ca bhàrata 08,015.034d*0116_04 gajàn bahubhir ànarchac charaiþ saünataparvabhiþ 08,015.034d*0116_05 atha drauõir maheùvàsaþ pàõóyaü ÷atrunibarhaõam 08,015.034d*0116_06 virathaü rathinàü ÷reùñhaü nàhanad yuddhakàïkùayà 08,015.035a hate÷varo dantivaraþ sukalpitas; tvaràbhisçùñaþ prati÷armago balã 08,015.035b*0117_01 tam àdravad drauõi÷aràhatas tvara¤ 08,015.035b*0117_02 javena kçtvà pratihastigarjitam 08,015.035b*0117_03 taü vàraõaü vàraõayuddhakovido 08,015.035b*0117_04 dvipottamaü parvatasànusaünibham 08,015.035c tam adhyatiùñhan malaye÷varo mahàn; yathàdri÷çïgaü harir unnadaüs tathà 08,015.036a sa tomaraü bhàskarara÷misaünibhaü; balàstrasargottamayatnamanyubhiþ 08,015.036c sasarja ÷ãghraü pratipãóayan gajaü; guroþ sutàyàdripatã÷varo nadan 08,015.037a maõipratànottamavajrahàñakair; alaükçtaü càü÷ukamàlyamauktikaiþ 08,015.037c hato 'sy asàv ity asakçn mudà nadan; paràbhinad drauõivaràïgabhåùaõam 08,015.038a tad arkacandragrahapàvakatviùaü; bhç÷àbhighàtàt patitaü vicårõitam 08,015.038c mahendravajràbhihataü mahàvanaü; yathàdri÷çïgaü dharaõãtale tathà 08,015.039a tataþ prajajvàla pareõa manyunà; padàhato nàgapatir yathà tathà 08,015.039c samàdadhe càntakadaõóasaünibhàn; iùån amitràntakaràü÷ caturda÷a 08,015.040a dvipasya pàdàgrakaràn sa pa¤cabhir; nçpasya bàhå ca ÷iro 'tha ca tribhiþ 08,015.040c jaghàna ùaóbhiþ ùaó çtåttamatviùaþ; sa pàõóyaràjànucaràn mahàrathàn 08,015.041a sudãrghavçttau varacandanokùitau; suvarõamuktàmaõivajrabhåùitau 08,015.041c bhujau dharàyàü patitau nçpasya tau; viveùñatus tàrkùyahatàv ivoragau 08,015.042a ÷ira÷ ca tat pårõa÷a÷iprabhànanaü; saroùatàmràyatanetram unnasam 08,015.042c kùitau vibabhràja patat sakuõóalaü; vi÷àkhayor madhyagataþ ÷a÷ã yathà 08,015.042d*0118_01 sa tu dvipaþ pa¤cabhir uttameùubhiþ 08,015.042d*0118_02 kçtaþ ùaóaü÷a÷ caturo nçpas tribhiþ 08,015.042d*0118_03 kçto da÷àü÷aþ ku÷alena yudhyatà 08,015.042d*0118_04 yathà havis tad da÷adaivataü tathà 08,015.042d*0118_05 sa pàda÷o ràkùasabhojanàn bahån 08,015.042d*0118_06 pradàya pàõóyo '÷vamanuùyaku¤jaràn 08,015.042d*0118_07 svadhàm ivàpya jvalanaþ pitçpriyas 08,015.042d*0118_08 tataþ pra÷àntaþ salilapravàhataþ 08,015.043a samàptavidyaü tu guroþ sutaü nçpaþ; samàptakarmàõam upetya te sutaþ 08,015.043c suhçdvçto 'tyartham apåjayan mudà; jite balau viùõum ivàmare÷varaþ 08,016.001 dhçtaràùñra uvàca 08,016.001a pàõóye hate kim akarod arjuno yudhi saüjaya 08,016.001c ekavãreõa karõena dràviteùu pareùu ca 08,016.002a samàptavidyo balavàn yukto vãra÷ ca pàõóavaþ 08,016.002c sarvabhåteùv anuj¤àtaþ ÷aükareõa mahàtmanà 08,016.003a tasmàn mahad bhayaü tãvram amitraghnàd dhanaüjayàt 08,016.003c sa yat tatràkarot pàrthas tan mamàcakùva saüjaya 08,016.004 saüjaya uvàca 08,016.004a hate pàõóye 'rjunaü kçùõas tvarann àha vaco hitam 08,016.004c pa÷yàtimànyaü ràjànam apayàtàü÷ ca pàõóavàn 08,016.005a a÷vatthàmna÷ ca saükalpàd dhatàþ karõena sç¤jayàþ 08,016.005c tathà÷vanaranàgànàü kçtaü ca kadanaü mahat 08,016.005e ity àcaùña sudurdharùo vàsudevaþ kirãñine 08,016.006a etac chrutvà ca dçùñvà ca bhràtur ghoraü mahad bhayam 08,016.006c vàhayà÷vàn hçùãke÷a kùipram ity àha pàõóavaþ 08,016.007a tataþ pràyàd dhçùãke÷o rathenàpratiyodhinà 08,016.007b*0119_01 tadà reõuþ samabhavat punas tatra mahàraõe 08,016.007c dàruõa÷ ca punas tatra pràduràsãt samàgamaþ 08,016.007d*0120_01 tataþ punaþ samàjagmur abhãtàþ kurupàõóavàþ 08,016.007d*0120_02 bhãmasenamukhàþ pàrthàþ såtaputramukhà vayam 08,016.008a tataþ pravavçte bhåyaþ saügràmo ràjasattama 08,016.008c karõasya pàõóavànàü ca yamaràùñravivardhanaþ 08,016.009a dhanåüùi bàõàn parighàn asitomarapaññi÷àn 08,016.009c musalàni bhu÷uõóã÷ ca ÷aktiçùñipara÷vadhàn 08,016.010a gadàþ pràsàn asãn kuntàn bhiõóipàlàn mahàïku÷àn 08,016.010c pragçhya kùipram àpetuþ parasparajigãùayà 08,016.011a bàõajyàtala÷abdena dyàü di÷aþ pradi÷o viyat 08,016.011c pçthivãü nemighoùeõa nàdayanto 'bhyayuþ paràn 08,016.012a tena ÷abdena mahatà saühçùñà÷ cakrur àhavam 08,016.012c vãrà vãrair mahàghoraü kalahàntaü titãrùavaþ 08,016.013a jyàtalatradhanuþ÷abdàþ ku¤jaràõàü ca bçühitam 08,016.013c tàóitànàü ca patatàü ninàdaþ sumahàn abhåt 08,016.014a bàõa÷abdàü÷ ca vividhठ÷åràõàm abhigarjatàm 08,016.014c ÷rutvà ÷abdaü bhç÷aü tresur jaghnur mamlu÷ ca bhàrata 08,016.015a teùàü nànadyatàü caiva ÷astravçùñiü ca mu¤catàm 08,016.015c bahån àdhirathiþ karõaþ pramamàtha raõeùubhiþ 08,016.016a pa¤ca pà¤càlavãràõàü rathàn da÷a ca pa¤ca ca 08,016.016c sà÷vasåtadhvajàn karõaþ ÷arair ninye yamakùayam 08,016.017a yodhamukhyà mahàvãryàþ pàõóånàü karõam àhave 08,016.017c ÷ãghràstrà divam àvçtya parivavruþ samantataþ 08,016.018a tataþ karõo dviùatsenàü ÷aravarùair viloóayan 08,016.018c vijagàhe 'õóajàpårõàü padminãm iva yåthapaþ 08,016.019a dviùanmadhyam avaskandya ràdheyo dhanur uttamam 08,016.019c vidhunvànaþ ÷itair bàõaiþ ÷iràüsy unmathya pàtayat 08,016.019d*0121_01 hastinaþ sumahàmàtràn sà÷vàrohàn hayàn api 08,016.019d*0121_02 rathino 'py ekabàõena bhramata÷ càvapàtayat 08,016.020a carmavarmàõi saüchindya nirvàpam iva dehinàm 08,016.020c viùehur nàsya saüparkaü dvitãyasya patatriõaþ 08,016.021a varmadehàsumathanair dhanuùaþ pracyutaiþ ÷araiþ 08,016.021c maurvyà talatrair nyavadhãt ka÷ayà vàjino yathà 08,016.022a pàõóusç¤jayapà¤càlठ÷aragocaram ànayat 08,016.022c mamarda karõas tarasà siüho mçgagaõàn iva 08,016.023a tataþ pà¤càlaputrà÷ ca draupadeyà÷ ca màriùa 08,016.023c yamau ca yuyudhàna÷ ca sahitàþ karõam abhyayuþ 08,016.024a vyàyacchamànàþ subhç÷aü kurupàõóavasç¤jayàþ 08,016.024c priyàn asån raõe tyaktvà yodhà jagmuþ parasparam 08,016.025a susaünaddhàþ kavacinaþ sa÷irastràõabhåùaõàþ 08,016.025c gadàbhir musalai÷ cànye parighai÷ ca mahàrathàþ 08,016.026a samabhyadhàvanta bhç÷aü devà daõóair ivodyataiþ 08,016.026c nadanta÷ càhvayanta÷ ca pravalganta÷ ca màriùa 08,016.027a tato nijaghnur anyonyaü petu÷ càhavatàóitàþ 08,016.027c vamanto rudhiraü gàtrair vimastiùkekùaõà yudhi 08,016.028a dantapårõaiþ sarudhirair vaktrair dàóimasaünibhaiþ 08,016.028c jãvanta iva càpy ete tasthuþ ÷astropabçühitàþ 08,016.029a parasparaü càpy apare paññi÷air asibhis tathà 08,016.029c ÷aktibhir bhiõóipàlai÷ ca nakharapràsatomaraiþ 08,016.030a tatakùu÷ cicchidu÷ cànye bibhidu÷ cikùipus tathà 08,016.030c saücakartu÷ ca jaghnu÷ ca kruddhà nirbibhidu÷ ca ha 08,016.031a petur anyonyanihatà vyasavo rudhirokùitàþ 08,016.031c kùarantaþ svarasaü raktaü prakçtà÷ candanà iva 08,016.032a rathai rathà vinihatà hastina÷ càpi hastibhiþ 08,016.032c narà naravaraiþ petur a÷và÷ cà÷vaiþ sahasra÷aþ 08,016.033a dhvajàþ ÷iràüsi cchatràõi dvipahastà nçõàü bhujàþ 08,016.033c kùurair bhallàrdhacandrai÷ ca chinnàþ ÷astràõi tatyajuþ 08,016.033d*0122_01 vadhyatàü dàruõaþ ÷abdaþ patatàü stanatàm api 08,016.033d*0122_02 narà÷vebharathànàü hi narà÷vebharathais tadà 08,016.034a naràü÷ ca nàgàü÷ ca rathàn hayàn mamçdur àhave 08,016.034b*0123_01 tathà hatà rathàþ petur a÷vàrohaiþ sahasra÷aþ 08,016.034c a÷vàrohair hatàþ ÷årà÷ chinnahastà÷ ca dantinaþ 08,016.035a sapatàkà dhvajàþ petur vi÷ãrõà iva parvatàþ 08,016.035c pattibhi÷ ca samàplutya dviradàþ syandanàs tathà 08,016.036a prahatà hanyamànà÷ ca patità÷ caiva sarva÷aþ 08,016.036c a÷vàrohàþ samàsàdya tvaritàþ pattibhir hatàþ 08,016.036e sàdibhiþ pattisaüghà÷ ca nihatà yudhi ÷erate 08,016.037a mçditànãva padmàni pramlànà iva ca srajaþ 08,016.037c hatànàü vadanàny àsan gàtràõi ca mahàmate 08,016.038a råpàõy atyarthakàmyàni dviradà÷vançõàü nçpa 08,016.038c samunnànãva vastràõi pràpur durdar÷atàü param 08,016.038d*0124_01 tathaiva mukhavarõa÷ ca keùàü cit tatra dç÷yate 08,016.038d*0124_02 madàd iva prasuptànàü vikùiptàbharaõasrajàm 08,017.001 saüjaya uvàca 08,017.001a hastibhis tu mahàmàtràs tava putreõa coditàþ 08,017.001c dhçùñadyumnaü jighàüsantaþ kruddhàþ pàrùatam abhyayuþ 08,017.002a pràcyà÷ ca dàkùiõàtyà÷ ca pravãrà gajayodhinaþ 08,017.002c aïgà vaïgà÷ ca puõórà÷ ca màgadhàs tàmraliptakàþ 08,017.003a mekalàþ ko÷alà madrà da÷àrõà niùadhàs tathà 08,017.003c gajayuddheùu ku÷alàþ kaliïgaiþ saha bhàrata 08,017.004a ÷aratomaranàràcair vçùñimanta ivàmbudàþ 08,017.004c siùicus te tataþ sarve pà¤càlàcalam àhave 08,017.005a tàn saümimardiùur nàgàn pàrùõyaïguùñhàïku÷air bhç÷am 08,017.005c pothitàn pàrùato bàõair nàràcai÷ càbhyavãvçùat 08,017.006a ekaikaü da÷abhiþ ùaóbhir aùñàbhir api bhàrata 08,017.006c dviradàn abhivivyàdha kùiptair girinibhठ÷araiþ 08,017.006e pracchàdyamàno dviradair meghair iva divàkaraþ 08,017.007a paryàsuþ pàõóupà¤càlà nadanto ni÷itàyudhàþ 08,017.007c tàn nàgàn abhivarùanto jyàtantrã÷aranàditaiþ 08,017.007d*0125_01 vãrançtyaü prançtyantaþ ÷åratàlapracoditaiþ 08,017.008a nakulaþ sahadeva÷ ca draupadeyàþ prabhadrakàþ 08,017.008c sàtyaki÷ ca ÷ikhaõóã ca cekitàna÷ ca vãryavàn 08,017.008d*0126_01 samantàt siùicur vãrà meghàs toyair ivàcalàn 08,017.009a te mlecchaiþ preùità nàgà naràn a÷vàn rathàn api 08,017.009c hastair àkùipya mamçduþ padbhi÷ càpy atimanyavaþ 08,017.010a bibhidu÷ ca viùàõàgraiþ samàkùipya ca cikùipuþ 08,017.010c viùàõalagnai÷ càpy anye paripetur vibhãùaõàþ 08,017.011a pramukhe vartamànaü tu dvipaü vaïgasya sàtyakiþ 08,017.011c nàràcenogravegena bhittvà marmaõy apàtayat 08,017.012a tasyàvarjitanàgasya dviradàd utpatiùyataþ 08,017.012c nàràcenàbhinad vakùaþ so 'patad bhuvi sàtyakeþ 08,017.013a puõórasyàpatato nàgaü calantam iva parvatam 08,017.013c sahadevaþ prayatnàt tair nàràcair vyahanat tribhiþ 08,017.014a vipatàkaü viyantàraü vivarmadhvajajãvitam 08,017.014c taü kçtvà dviradaü bhåyaþ sahadevo 'ïgam abhyagàt 08,017.015a sahadevaü tu nakulo vàrayitvàïgam àrdayat 08,017.015c nàràcair yamadaõóàbhais tribhir nàgaü ÷atena ca 08,017.016a divàkarakaraprakhyàn aïga÷ cikùepa tomaràn 08,017.016c nakulàya ÷atàny aùñau tridhaikaikaü tu so 'cchinat 08,017.017a tathàrdhacandreõa ÷iras tasya ciccheda pàõóavaþ 08,017.017c sa papàta hato mlecchas tenaiva saha dantinà 08,017.018a àcàryaputre nihate hasti÷ikùàvi÷àrade 08,017.018c aïgàþ kruddhà mahàmàtrà nàgair nakulam abhyayuþ 08,017.019a calatpatàkaiþ pramukhair hemakakùyàtanucchadaiþ 08,017.019c mimardi÷antas tvaritàþ pradãptair iva parvataiþ 08,017.020a mekalotkalakàliïgà niùàdàs tàmraliptakàþ 08,017.020c ÷aratomaravarùàõi vimu¤canto jighàüsavaþ 08,017.021a tai÷ chàdyamànaü nakulaü divàkaram ivàmbudaiþ 08,017.021c pari petuþ susaürabdhàþ pàõóupà¤càlasomakàþ 08,017.022a tatas tad abhavad yuddhaü rathinàü hastibhiþ saha 08,017.022c sçjatàü ÷aravarùàõi tomaràü÷ ca sahasra÷aþ 08,017.023a nàgànàü prasphuñuþ kumbhà marmàõi vividhàni ca 08,017.023c dantà÷ caivàtividdhànàü nàràcair bhåùaõàni ca 08,017.024a teùàm aùñau mahànàgàü÷ catuþùaùñyà sutejanaiþ 08,017.024c sahadevo jaghànà÷u te petuþ saha sàdibhiþ 08,017.025a a¤jogatibhir àyamya prayatnàd dhanur uttamam 08,017.025c nàràcair ahanan nàgàn nakulaþ kuranandana 08,017.026a tataþ ÷aineyapà¤càlyau draupadeyàþ prabhadrakàþ 08,017.026c ÷ikhaõóã ca mahànàgàn siùicuþ ÷aravçùñibhiþ 08,017.027a te pàõóuyodhàmbudharaiþ ÷atrudviradaparvatàþ 08,017.027c bàõavarùair hatàþ petur vajravarùair ivàcalàþ 08,017.028a evaü hatvà tava gajàüs te pàõóunaraku¤jaràþ 08,017.028c drutaü senàm avaikùanta bhinnakålàm ivàpagàm 08,017.029a te tàü senàm avàlokya pàõóuputrasya sainikàþ 08,017.029c vikùobhayitvà ca punaþ karõam evàbhidudruvuþ 08,017.030a sahadevaü tataþ kruddhaü dahantaü tava vàhinãm 08,017.030c duþ÷àsano mahàràja bhràtà bhràtaram abhyayàt 08,017.031a tau sametau mahàyuddhe dçùñvà tatra naràdhipàþ 08,017.031c siühanàdaravàü÷ cakrur vàsàüsy àdudhuvu÷ ca ha 08,017.032a tato bhàrata kruddhena tava putreõa dhanvinà 08,017.032c pàõóuputras tribhir bàõair vakùasy abhihato balã 08,017.033a sahadevas tato ràjan nàràcena tavàtmajam 08,017.033c viddhvà vivyàdha saptatyà sàrathiü ca tribhis tribhiþ 08,017.034a duþ÷àsanas tadà ràjaü÷ chittvà càpaü mahàhave 08,017.034c sahadevaü trisaptatyà bàhvor urasi càrdayat 08,017.035a sahadevas tataþ kruddhaþ khaógaü gçhya mahàhave 08,017.035c vyàvidhyata yudhàü ÷reùñhaþ ÷rãmàüs tava sutaü prati 08,017.036a samàrgaõagaõaü càpaü chittvà tasya mahàn asiþ 08,017.036c nipapàta tato bhåmau cyutaþ sarpa ivàmbaràt 08,017.037a athànyad dhanur àdàya sahadevaþ pratàpavàn 08,017.037c duþ÷àsanàya cikùepa bàõam antakaraü tataþ 08,017.038a tam àpatantaü vi÷ikhaü yamadaõóopamatviùam 08,017.038c khaógena ÷itadhàreõa dvidhà ciccheda kauravaþ 08,017.038d*0127_01 tatas taü ni÷itaü khaógam àvidhya yudhi satvaraþ 08,017.038d*0127_02 dhanu÷ cànyat samàdàya ÷araü jagràha vãryavàn 08,017.039a tam àpatantaü sahasà nistriü÷aü ni÷itaiþ ÷araiþ 08,017.039c pàtayàm àsa samare sahadevo hasann iva 08,017.040a tato bàõàü÷ catuþùaùñiü tava putro mahàraõe 08,017.040c sahadevarathe tårõaü pàtayàm àsa bhàrata 08,017.041a tठ÷aràn samare ràjan vegenàpatato bahån 08,017.041c ekaikaü pa¤cabhir bàõaiþ sahadevo nyakçntata 08,017.042a sa nivàrya mahàbàõàüs tava putreõa preùitàn 08,017.042c athàsmai subahån bàõàn màdrãputraþ samàcinot 08,017.042c*0128_01 **** **** preùayàm àsa saüyuge 08,017.042c*0128_02 tàn bàõàüs tava putro 'pi chittvaikaikaü tribhiþ ÷araiþ 08,017.042c*0128_03 nanàda sumahànàdaü dàrayàõo vasuüdharàm 08,017.042c*0128_04 tato duþ÷àsano ràjan viddhvà pàõóusutaü raõe 08,017.042c*0128_05 sàrathiü navabhir bàõair 08,017.043a tataþ kruddho mahàràja sahadevaþ pratàpavàn 08,017.043c samàdhatta ÷araü ghoraü mçtyukàlàntakopamam 08,017.043e vikçùya balavac càpaü tava putràya so 'sçjat 08,017.044a sa taü nirbhidya vegena bhittvà ca kavacaü mahat 08,017.044c pràvi÷ad dharaõãü ràjan valmãkam iva pannagaþ 08,017.044e tataþ sa mumuhe ràjaüs tava putro mahàrathaþ 08,017.045a måóhaü cainaü samàlakùya sàrathis tvarito ratham 08,017.045c apovàha bhç÷aü trasto vadhyamànaü ÷itaiþ ÷araiþ 08,017.045d*0129_01 nàdas tu sumahàn àsãn nàdayan vai vasuüdharàm 08,017.046a paràjitya raõe taü tu pàõóavaþ pàõóupårvaja 08,017.046c duryodhanabalaü hçùñaþ pràmathad vai samantataþ 08,017.047a pipãlikàpuñaü ràjan yathàmçdnàn naro ruùà 08,017.047c tathà sà kauravã senà mçdità tena bhàrata 08,017.048a nakulaü rabhasaü yuddhe dàrayantaü varåthinãm 08,017.048c karõo vaikartano ràjan vàrayàm àsa vai tadà 08,017.049a nakula÷ ca tadà karõaü prahasann idam abravãt 08,017.049c cirasya bata dçùño 'haü daivataiþ saumyacakùuùà 08,017.050a yasya me tvaü raõe pàpa cakùurviùayam àgataþ 08,017.050c tvaü hi målam anarthànàü vairasya kalahasya ca 08,017.051a tvaddoùàt kuravaþ kùãõàþ samàsàdya parasparam 08,017.051c tvàm adya samare hatvà kçtakçtyo 'smi vijvaraþ 08,017.052a evam uktaþ pratyuvàca nakulaü såtanandanaþ 08,017.052c sadç÷aü ràjaputrasya dhanvina÷ ca vi÷eùataþ 08,017.053a praharasva raõe bàla pa÷yàmas tava pauruùam 08,017.053c karma kçtvà raõe ÷åra tataþ katthitum arhasi 08,017.054a anuktvà samare tàta ÷årà yudhyanti ÷aktitaþ 08,017.054c sa yudhyasva mayà ÷aktyà vineùye darpam adya te 08,017.055a ity uktvà pràharat tårõaü pàõóuputràya såtajaþ 08,017.055c vivyàdha cainaü samare trisaptatyà ÷ilãmukhaiþ 08,017.056a nakulas tu tato viddhaþ såtaputreõa bhàrata 08,017.056c a÷ãtyà÷ãviùaprakhyaiþ såtaputram avidhyata 08,017.057a tasya karõo dhanu÷ chittvà svarõapuïkhaiþ ÷ilà÷itaiþ 08,017.057c triü÷atà parameùvàsaþ ÷araiþ pàõóavam àrdayat 08,017.058a te tasya kavacaü bhittvà papuþ ÷oõitam àhave 08,017.058c à÷ãviùà yathà nàgà bhittvà gàü salilaü papuþ 08,017.059a athànyad dhanur àdàya hemapçùñhaü duràsadam 08,017.059c karõaü vivyàdha viü÷atyà sàrathiü ca tribhiþ ÷araiþ 08,017.060a tataþ kruddho mahàràja nakulaþ paravãrahà 08,017.060c kùurapreõa sutãkùõena karõasya dhanur acchinat 08,017.061a athainaü chinnadhanvànaü sàyakànàü ÷atais tribhiþ 08,017.061c àjaghne prahasan vãraþ sarvalokamahàratham 08,017.062a karõam abhyarditaü dçùñvà pàõóuputreõa màriùa 08,017.062c vismayaü paramaü jagmå rathinaþ saha daivataiþ 08,017.063a athànyad dhanur àdàya karõo vaikartanas tadà 08,017.063c nakulaü pa¤cabhir bàõair jatrude÷e samàrdayat 08,017.064a uraþsthair atha tair bàõair màdrãputro vyarocata 08,017.064c svara÷mibhir ivàdityo bhuvane visçjan prabhàm 08,017.065a nakulas tu tataþ karõaü viddhvà saptabhir àyasaiþ 08,017.065c athàsya dhanuùaþ koñiü puna÷ ciccheda màriùa 08,017.066a so 'nyat kàrmukam àdàya samare vegavattaram 08,017.066c nakulasya tato bàõaiþ sarvato 'vàrayad di÷aþ 08,017.067a saüchàdyamànaþ sahasà karõacàpacyutaiþ ÷araiþ 08,017.067c ciccheda sa ÷aràüs tårõaü ÷arair eva mahàrathaþ 08,017.068a tato bàõamayaü jàlaü vitataü vyomny adç÷yata 08,017.068c khadyotànàü gaõair eva saüpatadbhir yathà nabhaþ 08,017.069a tair vimuktaiþ ÷ara÷atai÷ chàditaü gaganaü tadà 08,017.069c ÷alabhànàü yathà vràtais tadvad àsãt samàkulam 08,017.070a te ÷arà hemavikçtàþ saüpatanto muhur muhuþ 08,017.070c ÷reõãkçtà abhàsanta haüsàþ ÷reõãgatà iva 08,017.071a bàõajàlàvçte vyomni chàdite ca divàkare 08,017.071c samasarpat tato bhåtaü kiü cid eva vi÷àü pate 08,017.072a niruddhe tatra màrge tu ÷arasaüghaiþ samantataþ 08,017.072c vyarocatàü mahàbhàgau bàlasåryàv ivoditau 08,017.073a karõacàpacyutair bàõair vadhyamànàs tu somakàþ 08,017.073c avàlãyanta ràjendra vedanàrtàþ ÷aràrditàþ 08,017.074a nakulasya tathà bàõair vadhyamànà camås tava 08,017.074c vya÷ãryata di÷o ràjan vàtanunnà ivàmbudàþ 08,017.075a te sene vadhyamàne tu tàbhyàü divyair mahà÷araiþ 08,017.075c ÷arapàtam apakramya tataþ prekùakavat sthite 08,017.076a protsàrite jane tasmin karõapàõóavayoþ ÷araiþ 08,017.076c vivyàdhàte mahàtmànàv anyonyaü ÷aravçùñibhiþ 08,017.077a nidar÷ayantau tv astràõi divyàni raõamårdhani 08,017.077c chàdayantau ca sahasà parasparavadhaiùiõau 08,017.078a nakulena ÷arà muktàþ kaïkabarhiõavàsasaþ 08,017.078c te tu karõam avacchàdya vyatiùñhanta yathà pare 08,017.078d*0130_01 tathaiva såtaputreõa preùitàþ paramàhave 08,017.078d*0130_02 pàõóuputram avacchàdya vyatiùñhantàmbare ÷aràþ 08,017.079a ÷arave÷mapraviùñau tau dadç÷àte na kai÷ cana 08,017.079c candrasåryau yathà ràjaü÷ chàdyamànau jalàgame 08,017.080a tataþ kruddho raõe karõaþ kçtvà ghorataraü vapuþ 08,017.080c pàõóavaü chàdayàm àsa samantàc charavçùñibhiþ 08,017.081a sa cchàdyamànaþ samare såtaputreõa pàõóavaþ 08,017.081c na cakàra vyathàü ràjan bhàskaro jaladair yathà 08,017.082a tataþ prahasyàdhirathiþ ÷arajàlàni màriùa 08,017.082c preùayàm àsa samare ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,017.083a ekacchàyam abhåt sarvaü tasya bàõair mahàtmanaþ 08,017.083c abhracchàyeva saüjaj¤e saüpatadbhiþ ÷arottamaiþ 08,017.084a tataþ karõo mahàràja dhanu÷ chittvà mahàtmanaþ 08,017.084c sàrathiü pàtayàm àsa rathanãóàd dhasann iva 08,017.085a tathà÷vàü÷ catura÷ càsya caturbhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,017.085c yamasya sadanaü tårõaü preùayàm àsa bhàrata 08,017.086a athàsya taü rathaü tårõaü tila÷o vyadhamac charaiþ 08,017.086c patàkàü cakrarakùau ca dhvajaü khaógaü ca màriùa 08,017.086e ÷atacandraü tata÷ carma sarvopakaraõàni ca 08,017.086f*0131_01 suvarõavikçtaü tac ca dhanuþ sa÷aram àhave 08,017.087a hatà÷vo viratha÷ caiva vivarmà ca vi÷àü pate 08,017.087c avatãrya rathàt tårõaü parighaü gçhya viùñhitaþ 08,017.088a tam udyataü mahàghoraü parighaü tasya såtajaþ 08,017.088c vyahanat sàyakai ràja¤ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,017.089a vyàyudhaü cainam àlakùya ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,017.089c àrdayad bahu÷aþ karõo na cainaü samapãóayat 08,017.090a sa vadhyamànaþ samare kçtàstreõa balãyasà 08,017.090c pràdravat sahasà ràjan nakulo vyàkulendriyaþ 08,017.091a tam abhidrutya ràdheyaþ prahasan vai punaþ punaþ 08,017.091c sajyam asya dhanuþ kaõñhe so 'vàsçjata bhàrata 08,017.092a tataþ sa ÷u÷ubhe ràjan kaõñhàsaktamahàdhanuþ 08,017.092c pariveùam anupràpto yathà syàd vyomni candramàþ 08,017.092e yathaiva ca sito meghaþ ÷akracàpena ÷obhitaþ 08,017.092f*0132_01 a÷obhata mahàràja pàõóuputras tathà raõe 08,017.093a tam abravãt tadà karõo vyarthaü vyàhçtavàn asi 08,017.093c vadedànãü punar hçùño vadhyaü màü tvaü punaþ punaþ 08,017.094a mà yotsãr gurubhiþ sàrdhaü balavadbhi÷ ca pàõóava 08,017.094c sadç÷ais tàta yudhyasva vrãóàü mà kuru pàõóava 08,017.094e gçhaü và gaccha màdreya yatra và kçùõaphalgunau 08,017.095a evam uktvà mahàràja vyasarjayata taü tataþ 08,017.095c vadhapràptaü tu taü ràjan nàvadhãt såtanandanaþ 08,017.095e smçtvà kuntyà vaco ràjaüs tata enaü vyasarjayat 08,017.096a visçùñaþ pàõóavo ràjan såtaputreõa dhanvinà 08,017.096c vrãóann iva jagàmàtha yudhiùñhirarathaü prati 08,017.097a àruroha rathaü càpi såtaputrapratàpitaþ 08,017.097c niþ÷vasan duþkhasaütaptaþ kumbhe kùipta ivoragaþ 08,017.098a taü visçjya raõe karõaþ pà¤càlàüs tvarito yayau 08,017.098c rathenàtipatàkena candravarõahayena ca 08,017.099a tatràkrando mahàn àsãt pàõóavànàü vi÷àü pate 08,017.099c dçùñvà senàpatiü yàntaü pà¤càlànàü rathavrajàn 08,017.100a tatràkaron mahàràja kadanaü såtanandanaþ 08,017.100c madhyaü gate dinakare cakravat pracaran prabhuþ 08,017.101a bhagnacakrai rathaiþ ke cic chinnadhvajapatàkibhiþ 08,017.101c sasåtair hatasåtai÷ ca bhagnàkùai÷ caiva màriùa 08,017.101e hriyamàõàn apa÷yàma pà¤càlànàü rathavrajàn 08,017.102a tatra tatra ca saübhràntà vicerur mattaku¤jaràþ 08,017.102c davàgninà parãtàïgà yathaiva syur mahàvane 08,017.103a bhinnakumbhà virudhirà÷ chinnahastà÷ ca vàraõàþ 08,017.103c bhinnagàtravarà÷ caiva cchinnavàlà÷ ca màriùa 08,017.103e chinnàbhràõãva saüpetur vadhyamànà mahàtmanà 08,017.104a apare tràsità nàgà nàràca÷atatomaraiþ 08,017.104c tam evàbhimukhà yànti ÷alabhà iva pàvakam 08,017.105a apare niùñanantaþ sma vyadç÷yanta mahàdvipàþ 08,017.105c kùarantaþ ÷oõitaü gàtrair nagà iva jalaplavam 08,017.106a ura÷chadair vimuktà÷ ca vàlabandhai÷ ca vàjinaþ 08,017.106c ràjatai÷ ca tathà kàüsyaiþ sauvarõai÷ caiva bhåùaõaiþ 08,017.107a hãnà àstaraõai÷ caiva khalãnai÷ ca vivarjitàþ 08,017.107c càmarai÷ ca kuthàbhi÷ ca tåõãraiþ patitair api 08,017.108a nihataiþ sàdibhi÷ caiva ÷årair àhava÷obhibhiþ 08,017.108b*0133_01 vàtàyamànàn sahasà prapa÷yàma hayottamàn 08,017.108c apa÷yàma raõe tatra bhràmyamàõàn hayottamàn 08,017.109a pràsaiþ khaógai÷ ca saüsyåtàn çùñibhi÷ ca naràdhipa 08,017.109c hayayodhàn apa÷yàma ka¤cukoùõãùadhàriõaþ 08,017.109d*0134_01 nihatàn vadhyamànàü÷ ca vepamànàü÷ ca bhàrata 08,017.109d*0135_01 nànàïgàvayavair hãnàüs tatra tatraiva bhàrata 08,017.109d*0136_01 vihayàn sahayàü÷ càpi veùñamànàüs tatas tataþ 08,017.110a rathàn hemapariùkàràn suyuktठjavanair hayaiþ 08,017.110c bhramamàõàn apa÷yàma hateùu rathiùu drutam 08,017.111a bhagnàkùakåbaràn kàü÷ cic chinnacakràü÷ ca màriùa 08,017.111c vipatàkàdhvajàü÷ cànyठchinneùàyugabandhuràn 08,017.112a vihãnàn rathinas tatra dhàvamànàn samantataþ 08,017.112b*0137_01 rathàüs tu tatra vicchinnàüs tila÷aþ karõavikramaiþ 08,017.112c såryaputra÷arais trastàn apa÷yàma vi÷àü pate 08,017.113a vi÷astràü÷ ca tathaivànyàn sa÷astràü÷ ca bahån hatàn 08,017.113c tàvakठjàlasaüchannàn uroghaõñàvibhåùitàn 08,017.114a nànàvarõavicitràbhiþ patàkàbhir alaükçtàn 08,017.114c padàtãn anvapa÷yàma dhàvamànàn samantataþ 08,017.115a ÷iràüsi bàhån åråü÷ ca chinnàn anyàüs tathà yudhi 08,017.115b*0138_01 chinnठ÷arais tathà bàhån årå÷ càpठjanàdhipa 08,017.115b*0139_01 ÷irobhir bàhubhi÷ chinnai÷ citrair årubhir eva ca 08,017.115c karõacàpacyutair bàõair apa÷yàma vinàkçtàn 08,017.116a mahàn vyatikaro raudro yodhànàm anvadç÷yata 08,017.116c karõasàyakanunnànàü hatànàü ni÷itaiþ ÷araiþ 08,017.117a te vadhyamànàþ samare såtaputreõa sç¤jayàþ 08,017.117c tam evàbhimukhà yànti pataügà iva pàvakam 08,017.118a taü dahantam anãkàni tatra tatra mahàratham 08,017.118c kùatriyà varjayàm àsur yugàntàgnim ivolbaõam 08,017.119a hata÷eùàs tu ye vãràþ pà¤càlànàü mahàrathàþ 08,017.119c tàn prabhagnàn drutàn karõaþ pçùñhato vikira¤ ÷araiþ 08,017.119e abhyadhàvata tejasvã vi÷ãrõakavacadhvajàn 08,017.120a tàpayàm àsa tàn bàõaiþ såtaputro mahàrathaþ 08,017.120c madhyaüdinam anupràpto bhåtànãva tamonudaþ 08,018.001 saüjaya uvàca 08,018.001a yuyutsuü tava putraü tu pràdravantaü mahad balam 08,018.001c ulåko 'bhyapatat tårõaü tiùñha tiùñheti càbravãt 08,018.002a yuyutsus tu tato ràja¤ ÷itadhàreõa patriõà 08,018.002c ulåkaü tàóayàm àsa vajreõendra ivàcalam 08,018.003a ulåkas tu tataþ kruddhas tava putrasya saüyuge 08,018.003c kùurapreõa dhanu÷ chittvà tàóayàm àsa karõinà 08,018.004a tad apàsya dhanu÷ chinnaü yuyutsur vegavattaram 08,018.004c anyad àdatta sumahac càpaü saüraktalocanaþ 08,018.005a ÷àkuniü ca tataþ ùaùñyà vivyàdha bharatarùabha 08,018.005c sàrathiü tribhir ànarchat taü ca bhåyo vyavidhyata 08,018.006a ulåkas taü tu viü÷atyà viddhvà hemavibhåùitaiþ 08,018.006c athàsya samare kruddho dhvajaü ciccheda kà¤canam 08,018.007a sa cchinnayaùñiþ sumahठ÷ãryamàõo mahàdhvajaþ 08,018.007c papàta pramukhe ràjan yuyutsoþ kà¤canojjvalaþ 08,018.008a dhvajam unmathitaü dçùñvà yuyutsuþ krodhamårchitaþ 08,018.008c ulåkaü pa¤cabhir bàõair àjaghàna stanàntare 08,018.009a ulåkas tasya bhallena tailadhautena màriùa 08,018.009c ÷ira÷ ciccheda sahasà yantur bharatasattama 08,018.009d*0140_01 tac chinnam apatad bhåmau yuyutsoþ sàrathes tadà 08,018.009d*0140_02 tàràråpaü yathà citraü nipapàta mahãtale 08,018.009d*0141_01 yantu÷ ciccheda samare ÷iraþ krodhasamanvitaþ 08,018.010a jaghàna caturo '÷vàü÷ ca taü ca vivyàdha pa¤cabhiþ 08,018.010c so 'tividdho balavatà pratyapàyàd rathàntaram 08,018.011a taü nirjitya raõe ràjann ulåkas tvarito yayau 08,018.011c pà¤càlàn sç¤jayàü÷ caiva vinighnan ni÷itaiþ ÷araiþ 08,018.012a ÷atànãkaü mahàràja ÷rutakarmà sutas tava 08,018.012c vya÷vasåtarathaü cakre nimeùàrdhàd asaübhramam 08,018.013a hatà÷ve tu rathe tiùñha¤ ÷atànãko mahàbalaþ 08,018.013c gadàü cikùepa saükruddhas tava putrasya màriùa 08,018.014a sà kçtvà syandanaü bhasma hayàü÷ caiva sasàrathãn 08,018.014c papàta dharaõãü tårõaü dàrayantãva bhàrata 08,018.015a tàv ubhau virathau vãrau kuråõàü kãrtivardhanau 08,018.015c apàkrametàü yuddhàrtau prekùamàõau parasparam 08,018.016a putras tu tava saübhrànto vivitso ratham àvi÷at 08,018.016c ÷atànãko 'pi tvaritaþ prativindhyarathaü gataþ 08,018.017a sutasomas tu ÷akuniü vivyàdha ni÷itaiþ ÷araiþ 08,018.017c nàkampayata saürabdho vàryogha iva parvatam 08,018.018a sutasomas tu taü dçùñvà pitur atyantavairiõam 08,018.018c ÷arair anekasàhasrai÷ chàdayàm àsa bhàrata 08,018.019a tठ÷arठ÷akunis tårõaü cicchedànyaiþ patatribhiþ 08,018.019c laghvastra÷ citrayodhã ca jitakà÷ã ca saüyuge 08,018.020a nivàrya samare càpi ÷aràüs tàn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,018.020c àjaghàna susaükruddhaþ sutasomaü tribhiþ ÷araiþ 08,018.021a tasyà÷vàn ketanaü såtaü tila÷o vyadhamac charaiþ 08,018.021c syàlas tava mahàvãryas tatas te cukru÷ur janàþ 08,018.022a hatà÷vo viratha÷ caiva chinnadhanvà ca màriùa 08,018.022c dhanvã dhanurvaraü gçhya rathàd bhåmàv atiùñhata 08,018.022e vyasçjat sàyakàü÷ caiva svarõapuïkhठ÷ilà÷itàn 08,018.023a chàdayàm àsur atha te tava syàlasya taü ratham 08,018.023c pataügànàm iva vràtàþ ÷aravràtà mahàratham 08,018.024a rathopasthàn samãkùyàpi vivyathe naiva saubalaþ 08,018.024c pramçdnaü÷ ca ÷aràüs tàüs tठ÷aravràtair mahàya÷àþ 08,018.025a tatràtuùyanta yodhà÷ ca siddhà÷ càpi divi sthitàþ 08,018.025c sutasomasya tat karma dçùñvà÷raddheyam adbhutam 08,018.025e rathasthaü nçpatiü taü tu padàtiþ sann ayodhayat 08,018.026a tasya tãkùõair mahàvegair bhallaiþ saünataparvabhiþ 08,018.026c vyahanat kàrmukaü ràjà tåõãraü caiva sarva÷aþ 08,018.027a sa cchinnadhanvà samare khaógam udyamya nànadan 08,018.027c vaióåryotpalavarõàbhaü hastidantamayatsarum 08,018.028a bhràmyamàõaü tatas taü tu vimalàmbbaravarcasam 08,018.028c kàlopamaü tato mene sutasomasya dhãmataþ 08,018.029a so 'carat sahasà khaógã maõóalàni sahasra÷aþ 08,018.029c caturviü÷an mahàràja ÷ikùàbalasamanvitaþ 08,018.029d*0142_01 bhràntam udbhràntam àviddham àplutaü viplutaü sçtam 08,018.029d*0142_02 saüpàtaü samudãryaü ca dar÷ayàm àsa saüyuge 08,018.030a saubalas tu tatas tasya ÷aràü÷ cikùepa vãryavàn 08,018.030c tàn àpatata evà÷u ciccheda paramàsinà 08,018.031a tataþ kruddho mahàràja saubalaþ paravãrahà 08,018.031c pràhiõot sutasomasya ÷aràn à÷ãviùopamàn 08,018.032a ciccheda tàü÷ ca khaógena ÷ikùayà ca balena ca 08,018.032c dar÷ayaül làghavaü yuddhe tàrkùyavãryasamadyutiþ 08,018.033a tasya saücarato ràjan maõóalàvartane tadà 08,018.033c kùurapreõa sutãkùõena khaógaü ciccheda suprabham 08,018.034a sa cchinnaþ sahasà bhåmau nipapàta mahàn asiþ 08,018.034c ava÷asya sthitaü haste taü khaógaü satsaruü tadà 08,018.035a chinnam àj¤àya nistriü÷am avaplutya padàni ùañ 08,018.035b*0143_01 so 'nyat kàrmukam àdàya sudçóhaü vegavattaram 08,018.035c pràvidhyata tataþ ÷eùaü sutasomo mahàrathaþ 08,018.036a sa cchittvà saguõaü càpaü raõe tasya mahàtmanaþ 08,018.036c papàta dharaõãü tårõaü svarõavajravibhåùitaþ 08,018.036e sutasomas tato 'gacchac chrutakãrter mahàratham 08,018.037a saubalo 'pi dhanur gçhya ghoram anyat suduþsaham 08,018.037c abhyayàt pàõóavànãkaü nighna¤ ÷atrugaõàn bahån 08,018.038a tatra nàdo mahàn àsãt pàõóavànàü vi÷àü pate 08,018.038c saubalaü samare dçùñvà vicarantam abhãtavat 08,018.039a tàny anãkàni dçptàni ÷astravanti mahànti ca 08,018.039c dràvyamàõàny adç÷yanta saubalena mahàtmanà 08,018.040a yathà daityacamåü ràjan devaràjo mamarda ha 08,018.040c tathaiva pàõóavãü senàü saubaleyo vyanà÷ayat 08,018.041a dhçùñadyumnaü kçpo ràjan vàrayàm àsa saüyuge 08,018.041c yathà dçptaü vane nàgaü ÷arabho vàrayed yudhi 08,018.042a niruddhaþ pàrùatas tena gautamena balãyasà 08,018.042c padàt padaü vicalituü nà÷aknot tatra bhàrata 08,018.043a gautamasya vapur dçùñvà dhçùñadyumnarathaü prati 08,018.043c vitresuþ sarvabhåtàni kùayaü pràptaü ca menire 08,018.044a tatràvocan vimanaso rathinaþ sàdinas tathà 08,018.044c droõasya nidhane nånaü saükruddho dvipadàü varaþ 08,018.045a ÷àradvato mahàtejà divyàstravid udàradhãþ 08,018.045c api svasti bhaved adya dhçùñadyumnasya gautamàt 08,018.046a apãyaü vàhinã kçtsnà mucyeta mahato bhayàt 08,018.046c apy ayaü bràhmaõaþ sarvàn na no hanyàt samàgatàn 08,018.047a yàdç÷aü dç÷yate råpam antakapratimaü bhç÷am 08,018.047c gamiùyaty adya padavãü bhàradvàjasya saüyuge 08,018.048a àcàryaþ kùiprahasta÷ ca vijayã ca sadà yudhi 08,018.048c astravàn vãryasaüpannaþ krodhena ca samanvitaþ 08,018.049a pàrùata÷ ca bhç÷aü yuddhe vimukho 'dyàpi lakùyate 08,018.049c ity evaü vividhà vàcas tàvakànàü paraiþ saha 08,018.049d*0144_01 vya÷råyanta mahàràja tayos tatra samàgame 08,018.049d*0145_01 vicerus tatra samare gautamàd bhaya÷aüsakàþ 08,018.050a viniþ÷vasya tataþ kruddhaþ kçpaþ ÷àradvato nçpa 08,018.050c pàrùataü chàdayàm àsa ni÷ceùñaü sarvamarmasu 08,018.051a sa vadhyamànaþ samare gautamena mahàtmanà 08,018.051c kartavyaü na prajànàti mohitaþ paramàhave 08,018.052a tam abravãt tato yantà kaccit kùemaü nu pàrùata 08,018.052c ãdç÷aü vyasanaü yuddhe na te dçùñaü kadà cana 08,018.053a daivayogàt tu te bàõà nàtaran marmabhedinaþ 08,018.053c preùità dvijamukhyena marmàõy uddi÷ya sarva÷aþ 08,018.054a vyàvartaye tatra rathaü nadãvegam ivàrõavàt 08,018.054c avadhyaü bràhmaõaü manye yena te vikramo hataþ 08,018.055a dhçùñadyumnas tato ràja¤ ÷anakair abravãd vacaþ 08,018.055c muhyate me manas tàta gàtre sveda÷ ca jàyate 08,018.056a vepathuü ca ÷arãre me romaharùaü ca pa÷ya vai 08,018.056c varjayan bràhmaõaü yuddhe ÷anair yàhi yato 'cyutaþ 08,018.057a arjunaü bhãmasenaü và samare pràpya sàrathe 08,018.057c kùemam adya bhaved yantar iti me naiùñhikã matiþ 08,018.058a tataþ pràyàn mahàràja sàrathis tvarayan hayàn 08,018.058c yato bhãmo maheùvàso yuyudhe tava sainikaiþ 08,018.059a pradrutaü tu rathaü dçùñvà dhçùñadyumnasya màriùa 08,018.059c kira¤ ÷ara÷atàny eva gautamo 'nuyayau tadà 08,018.060a ÷aïkhaü ca pårayàm àsa muhur muhur ariüdamaþ 08,018.060c pàrùataü pràdravad yantaü mahendra iva ÷ambaram 08,018.061a ÷ikhaõóinaü tu samare bhãùmamçtyuü duràsadam 08,018.061c hàrdikyo vàrayàm àsa smayann iva muhur muhuþ 08,018.062a ÷ikhaõóã ca samàsàdya hçdikànàü mahàratham 08,018.062c pa¤cabhir ni÷itair bhallair jatrude÷e samàrdayat 08,018.063a kçtavarmà tu saükruddho bhittvà ùaùñibhir à÷ugaiþ 08,018.063c dhanur ekena ciccheda hasan ràjan mahàrathaþ 08,018.064a athànyad dhanur àdàya drupadasyàtmajo balã 08,018.064c tiùñha tiùñheti saükruddho hàrdikyaü pratyabhàùata 08,018.065a tato 'sya navatiü bàõàn rukmapuïkhàn sutejanàn 08,018.065c preùayàm àsa ràjendra te 'syàbhra÷yanta varmaõaþ 08,018.066a vitathàüs tàn samàlakùya patitàü÷ ca mahãtale 08,018.066c kùurapreõa sutãkùõena kàrmukaü cicchide balã 08,018.067a athainaü chinnadhanvànaü bhagna÷çïgam ivarùabham 08,018.067c a÷ãtyà màrgaõaiþ kruddho bàhvor urasi càrdayat 08,018.068a kçtavarmà tu saükruddho màrgaõaiþ kçtavikùataþ 08,018.068b*0146_01 vavàma rudhiraü gàtraiþ kumbhavaktràd ivodakam 08,018.068b*0146_02 rudhireõa pariklinnaþ kçtavarmà tv aràjata 08,018.068b*0146_03 varùeõa kledito ràjan yathà gairikaparvataþ 08,018.068c dhanur anyat samàdàya samàrgaõagaõaü prabho 08,018.068e ÷ikhaõóinaü bàõavaraiþ skandhade÷e 'bhyatàóayat 08,018.069a skandhade÷e sthitair bàõaiþ ÷ikhaõóã ca raràja ha 08,018.069c ÷àkhàpratànair vimalaiþ sumahàn sa yathà drumaþ 08,018.070a tàv anyonyaü bhç÷aü viddhvà rudhireõa samukùitau 08,018.070b*0147_01 poplåyamànau hi yathà mahàntau ÷oõitahrade 08,018.070b*0147_02 tadvad virejatur vãrau ÷oõitena pariplutau 08,018.070b*0147_03 yathà ca kiü÷ukau phullau puùyamàse 'bhyupàgatau 08,018.070b*0147_04 rudhirokùitasarvàïgau raktacandanaråùitau 08,018.070b*0147_05 bhujagàv iva saükruddhau rejatus tau narottamau 08,018.070b*0147_06 tàv ubhau ÷aranunnàïgau paraspara÷arakùatau 08,018.070c anyonya÷çïgàbhihatau rejatur vçùabhàv iva 08,018.071a anyonyasya vadhe yatnaü kurvàõau tau mahàrathau 08,018.071c rathàbhyàü ceratus tatra maõóalàni sahasra÷aþ 08,018.072a kçtavarmà mahàràja pàrùataü ni÷itaiþ ÷araiþ 08,018.072c raõe vivyàdha saptatyà svarõapuïkhaiþ ÷ilà÷itaiþ 08,018.073a tato 'sya samare bàõaü bhojaþ praharatàü varaþ 08,018.073c jãvitàntakaraü ghoraü vyasçjat tvarayànvitaþ 08,018.074a sa tenàbhihato ràjan mårchàm à÷u samàvi÷at 08,018.074c dhvajayaùñiü ca sahasà ÷i÷riye ka÷malàvçtaþ 08,018.075a apovàha raõàt taü tu sàrathã rathinàü varam 08,018.075c hàrdikya÷arasaütaptaü niþ÷vasantaü punaþ punaþ 08,018.076a paràjite tataþ ÷åre drupadasya sute prabho 08,018.076c pràdravat pàõóavã senà vadhyamànà samantataþ 08,019.001 saüjaya uvàca 08,019.001a ÷vetà÷vo 'pi mahàràja vyadhamat tàvakaü balam 08,019.001c yathà vàyuþ samàsàdya tålarà÷iü samantataþ 08,019.002a pratyudyayus trigartàs taü ÷ibayaþ kauravaiþ saha 08,019.002c ÷àlvàþ saü÷aptakà÷ caiva nàràyaõabalaü ca yat 08,019.003a satyasenaþ satyakãrtir mitradevaþ ÷rutaüjayaþ 08,019.003c sau÷ruti÷ citrasena÷ ca mitravarmà ca bhàrata 08,019.003d*0148_01 su÷armà ca sudharmà ca suvarmà caiva bhàrata 08,019.004a trigartaràjaþ samare bhràtçbhiþ parivàritaþ 08,019.004c putrai÷ caiva maheùvàsair nànà÷astradharair yudhi 08,019.005a te sçjantaþ ÷aravràtàn kiranto 'rjunam àhave 08,019.005c abhyadravanta samare vàryoghà iva sàgaram 08,019.006a te tv arjunaü samàsàdya yodhàþ ÷atasahasra÷aþ 08,019.006c agacchan vilayaü sarve tàrkùyaü dçùñveva pannagàþ 08,019.007a te vadhyamànàþ samare nàjahuþ pàõóavaü tadà 08,019.007c dahyamànà yathà ràja¤ ÷alabhà iva pàvakam 08,019.008a satyasenas tribhir bàõair vivyàdha yudhi pàõóavam 08,019.008c mitradevas triùaùñyà ca candradeva÷ ca saptabhiþ 08,019.009a mitravarmà trisaptatyà sau÷ruti÷ càpi pa¤cabhiþ 08,019.009c ÷atruüjaya÷ ca viü÷atyà su÷armà navabhiþ ÷araiþ 08,019.009d*0149_01 sa viddho bahubhiþ saükhye prativivyàdha tàn nçpàn 08,019.009d*0150_01 sau÷rutiü saptabhir viddhvà satyasenaü tribhiþ ÷araiþ 08,019.009d*0151_01 sau÷rutiü pa¤caviü÷atyà candradevaü tathàùñabhiþ 08,019.009d*0152_01 ÷atruüjayaü ca viü÷atyà candradevaü tathàùñabhiþ 08,019.009d*0153_01 mitradevaü ÷atenaiva ÷rutasenaü tribhiþ ÷araiþ 08,019.009d*0154_01 navabhir mitravarmàõaü su÷armàõaü tathàùñabhiþ 08,019.009d*0155_01 suvarmàõaü ÷atenàjau su÷armàõaü ca paücabhiþ 08,019.009d*0155_02 bhåya÷ caiva su÷armàõaü suvarmàõaü tathàùñabhiþ 08,019.010a ÷atruüjayaü ca ràjànaü hatvà tatra ÷ilà÷itaiþ 08,019.010c sau÷ruteþ sa÷irastràõaü ÷iraþ kàyàd apàharat 08,019.010e tvarita÷ candradevaü ca ÷arair ninye yamakùayam 08,019.011a athetaràn mahàràja yatamànàn mahàrathàn 08,019.011c pa¤cabhiþ pa¤cabhir bàõair ekaikaü pratyavàrayat 08,019.012a satyasenas tu saükruddhas tomaraü vyasçjan mahat 08,019.012c samuddi÷ya raõe kçùõaü siühanàdaü nanàda ca 08,019.013a sa nirbhidya bhujaü savyaü màdhavasya mahàtmanaþ 08,019.013c ayasmayo mahàcaõóo jagàma dharaõãü tadà 08,019.014a màdhavasya tu viddhasya tomareõa mahàraõe 08,019.014c pratodaþ pràpatad dhastàd ra÷maya÷ ca vi÷àü pate 08,019.014d*0156_01 vàsudevaü vibhinnàïgaü dçùñvà pàrtho dhanaüjayaþ 08,019.014d*0156_02 krodham àhàrayat tãvraü kçùõaü cedam uvàca ha 08,019.014d*0156_03 pràpayà÷vàn mahàbàho satyasenaü prati prabho 08,019.014d*0157_01 yàvad enaü ÷arais tãkùõair nayàmi yamasàdanam 08,019.014d*0158_01 tataþ saücodayàm àsa satyasenarathaü prati 08,019.014d*0159_01 atha divyàstravic chåro jàtamanyur dhanaüjayaþ 08,019.015a sa pratodaü punar gçhya ra÷mãü÷ caiva mahàya÷àþ 08,019.015c vàhayàm àsa tàn a÷vàn satyasenarathaü prati 08,019.016a viùvaksenaü tu nirbhinnaü prekùya pàrtho dhanaüjayaþ 08,019.016c satyasenaü ÷arais tãkùõair dàrayitvà mahàbalaþ 08,019.017a tataþ suni÷itair bàõai ràj¤as tasya mahac chiraþ 08,019.017c kuõóalopacitaü kàyàc cakarta pçtanàntare 08,019.018a taü nihatya ÷itair bàõair mitravarmàõam àkùipat 08,019.018c vatsadantena tãkùõena sàrathiü càsya màriùa 08,019.019a tataþ ÷ara÷atair bhåyaþ saü÷aptakagaõàn va÷ã 08,019.019c pàtayàm àsa saükruddhaþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,019.020a tato rajatapuïkhena ràj¤aþ ÷ãrùaü mahàtmanaþ 08,019.020c mitradevasya ciccheda kùurapreõa mahàya÷àþ 08,019.020e su÷armàõaü ca saükruddho jatrude÷e samàrdayat 08,019.020f*0160_01 nàràcena sutãkùõena sumuktena mahàya÷àþ 08,019.021a tataþ saü÷aptakàþ sarve parivàrya dhanaüjayam 08,019.021c ÷astraughair mamçduþ kruddhà nàdayanto di÷o da÷a 08,019.022a abhyarditas tu tair jiùõuþ ÷akratulyaparàkramaþ 08,019.022c aindram astram ameyàtmà pràdu÷cakre mahàrathaþ 08,019.022e tataþ ÷arasahasràõi pràduràsan vi÷àü pate 08,019.022f*0161_01 kàrmukàt pàõóuputrasya pàrthasyàmitatejasaþ 08,019.023a dhvajànàü chidyamànànàü kàrmukàõàü ca saüyuge 08,019.023c rathànàü sapatàkànàü tåõãràõàü ÷araiþ saha 08,019.024a akùàõàm atha yoktràõàü cakràõàü ra÷mibhiþ saha 08,019.024c kåbaràõàü varåthànàü pçùatkànàü ca saüyuge 08,019.025a a÷manàü patatàü caiva pràsànàm çùñibhiþ saha 08,019.025c gadànàü parighàõàü ca ÷aktãnàü tomaraiþ saha 08,019.026a ÷ataghnãnàü sacakràõàü bhujànàm årubhiþ saha 08,019.026c kaõñhasåtràïgadànàü ca keyåràõàü ca màriùa 08,019.027a hàràõàm atha niùkàõàü tanutràõàü ca bhàrata 08,019.027c chatràõàü vyajanànàü ca ÷irasàü mukuñaiþ saha 08,019.027e a÷råyata mahठ÷abdas tatra tatra vi÷àü pate 08,019.028a sakuõóalàni svakùãõi pårõacandranibhàni ca 08,019.028c ÷iràüsy urvyàm adç÷yanta tàràgaõa ivàmbare 08,019.029a susragvãõi suvàsàüsi candanenokùitàni ca 08,019.029c ÷arãràõi vyadç÷yanta hatànàü ca mahãtale 08,019.029e gandharvanagaràkàraü ghoram àyodhanaü tadà 08,019.030a nihatai ràjaputrai÷ ca kùatriyai÷ ca mahàbalaiþ 08,019.030b*0162_01 arjunena mahàràja tatra tatra mahàraõe 08,019.030c hastibhiþ patitai÷ caiva turagai÷ càbhavan mahã 08,019.030e agamyamàrgà samare vi÷ãrõair iva parvataiþ 08,019.031a nàsãc cakrapatha÷ caiva pàõóavasya mahàtmanaþ 08,019.031c nighnataþ ÷àtravàn bhallair hastya÷vaü càmitaü mahat 08,019.032a à tumbàd avasãdanti rathacakràõi màriùa 08,019.032b*0163_01 àsàditas tato ràjan rathacakraü vi÷àü pate 08,019.032c raõe vicaratas tasya tasmiül lohitakardame 08,019.033a sãdamànàni cakràõi samåhus turagà bhç÷am 08,019.033c ÷rameõa mahatà yuktà manomàrutaraühasaþ 08,019.034a vadhyamànaü tu tat sainyaü pàõóuputreõa dhanvinà 08,019.034c pràya÷o vimukhaü sarvaü nàvatiùñhata saüyuge 08,019.035a tठjitvà samare jiùõuþ saü÷aptakagaõàn bahån 08,019.035c raràja sa mahàràja vidhåmo 'gnir iva jvalan 08,019.036a yudhiùñhiraü mahàràja visçjantaü ÷aràn bahån 08,019.036c svayaü duryodhano ràjà pratyagçhõàd abhãtavat 08,019.037a tam àpatantaü sahasà tava putraü mahàbalam 08,019.037c dharmaràjo drutaü viddhvà tiùñha tiùñheti càbravãt 08,019.038a sà ca taü prativivyàdha navabhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,019.038c sàrathiü càsya bhallena bhç÷aü kruddho 'bhyatàóayat 08,019.039a tato yudhiùñhiro ràjà hemapuïkhठ÷ilãmukhàn 08,019.039a*0164_01 **** **** pratyagçhõàd abhãtavat 08,019.039a*0164_02 tvarayà parayà yukto 08,019.039c duryodhanàya cikùepa trayoda÷a ÷ilà÷itàn 08,019.040a caturbhi÷ caturo vàhàüs tasya hatvà mahàrathaþ 08,019.040c pa¤camena ÷iraþ kàyàt sàrathes tu samàkùipat 08,019.041a ùaùñhena ca dhvajaü ràj¤aþ saptamena ca kàrmukam 08,019.041c aùñamena tathà khaógaü pàtayàm àsa bhåtale 08,019.041e pa¤cabhir nçpatiü càpi dharmaràjo 'rdayad bhç÷am 08,019.042a hatà÷vàt tu rathàt tasmàd avaplutya sutas tava 08,019.042c uttamaü vyasanaü pràpto bhåmàv eva vyatiùñhata 08,019.043a taü tu kçcchragataü dçùñvà karõadrauõikçpàdayaþ 08,019.043c abhyavartanta sahitàþ parãpsanto naràdhipam 08,019.044a atha pàõóusutàþ sarve parivàrya yudhiùñhiram 08,019.044c abhyayuþ samare ràjaüs tato yuddham avartata 08,019.045a atha tåryasahasràõi pràvàdyanta mahàmçdhe 08,019.045c kùveóàþ kilakilà÷abdàþ pràduràsan mahãpate 08,019.045e yad abhyagacchan samare pà¤càlàþ kauravaiþ saha 08,019.045f*0165_01 te ÷åràþ samare sarve pràkùãyanta tatas tataþ 08,019.046a narà naraiþ samàjagmur vàraõà varavàraõaiþ 08,019.046c rathà÷ ca rathibhiþ sàrdhaü hayà÷ ca hayasàdibhiþ 08,019.047a dvaüdvàny àsan mahàràja prekùaõãyàni saüyuge 08,019.047b*0166_01 tàvakànàü pareùàü ca citràõi ca guråõi ca 08,019.047c vismàpanàny acintyàni ÷astravanty uttamàni ca 08,019.047d*0167_01 te ÷åràþ samare sarve citraü laghu ca suùñhu ca 08,019.048a ayudhyanta mahàvegàþ parasparavadhaiùiõaþ 08,019.048c anyonyaü samare jaghnur yodhavratam anuùñhitàþ 08,019.048e na hi te samaraü cakruþ pçùñhato vai kathaü cana 08,019.049a muhårtam eva tad yuddham àsãn madhuradar÷anam 08,019.049c tata unmattavad ràjan nirmaryàdam avartata 08,019.050a rathã nàgaü samàsàdya vicaran raõamårdhani 08,019.050c preùayàm àsa kàlàya ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,019.051a nàgà hayàn samàsàdya vikùipanto bahån atha 08,019.051c dràvayàm àsur atyugràs tatra tatra tadà tadà 08,019.051d*0168_01 hayàrohà÷ ca bahavaþ parivàrya gajottamàn 08,019.051d*0168_02 tala÷abdaravàü÷ cakruþ saüpatantas tatas tataþ 08,019.051d*0168_03 dhàvamànàüs tatas tàüs tu dravamàõàn mahàgajàn 08,019.051d*0168_04 pàr÷vataþ pçùñhata÷ caiva nijaghnur hayasàdinaþ 08,019.052a vidràvya ca bahån a÷vàn nàgà ràjan balotkañàþ 08,019.052c viùàõai÷ càpare jaghnur mamçdu÷ càpare bhç÷am 08,019.053a sà÷vàrohàü÷ ca turagàn viùàõair bibhidå raõe 08,019.053c aparàü÷ cikùipur vegàt pragçhyàtibalàs tathà 08,019.054a pàdàtair àhatà nàgà vivareùu samantataþ 08,019.054c cakrur àrtasvaraü ghoraü vyadravanta di÷o da÷a 08,019.055a padàtãnàü tu sahasà pradrutànàü mahàmçdhe 08,019.055c utsçjyàbharaõaü tårõam avaplutya raõàjire 08,019.056a nimittaü manyamànàs tu pariõamya mahàgajàþ 08,019.056c jagçhur bibhidu÷ caiva citràõy àbharaõàni ca 08,019.056d*0169_01 tàüs tu tatra prasaktàn vai parivàrya padàtayaþ 08,019.056d*0169_02 hastyàrohàn nijaghnus te mahàvegà balotkañàþ 08,019.056d*0169_03 apare hastibhir hastaiþ khaü vikùiptà mahàmçdhe 08,019.056d*0169_04 nipatanto viùàõàgrair bhç÷aü viddhàþ su÷ikùitaiþ 08,019.056d*0169_05 apare sahasà gçhya viùàõair eva såditàþ 08,019.056d*0169_06 senàntaraü samàsàdya ke cit tatra mahàgajaiþ 08,019.056d*0169_07 kùuõõagàtrà mahàràja vikùipya ca punaþ punaþ 08,019.056d*0169_08 apare vyajanànãva vibhràmya nihatà mçdhe 08,019.056d*0169_09 puraþsarà÷ ca nàgànàm apareùàü vi÷àü pate 08,019.056d*0169_10 ÷arãràõy atividdhàni tatra tatra raõàjire 08,019.057a pratimàneùu kumbheùu dantaveùñeùu càpare 08,019.057c nigçhãtà bhç÷aü nàgàþ pràsatomara÷aktibhiþ 08,019.058a nigçhya ca gadàþ ke cit pàr÷vasthair bhç÷adàruõaiþ 08,019.058b*0170_01 nàgà÷ ca ÷ata÷o ràjan nirbhinnà bhåmim àvi÷an 08,019.058c rathà÷vasàdibhis tatra saübhinnà nyapatan bhuvi 08,019.059a sarathaü sàdinaü tatra apare tu mahàgajàþ 08,019.059c bhåmàv amçdnan vegena savarmàõaü patàkinam 08,019.059d*0171_01 tathà sàvaraõàn kàü÷ cit tatra tatra vi÷àü pate 08,019.060a rathaü nàgàþ samàsàdya dhuri gçhya ca màriùa 08,019.060c vyàkùipan sahasà tatra ghoraråpe mahàmçdhe 08,019.061a nàràcair nihata÷ càpi nipapàta mahàgajaþ 08,019.061c parvatasyeva ÷ikharaü vajrabhagnaü mahãtale 08,019.062a yodhà yodhàn samàsàdya muùñibhir vyahanan yudhi 08,019.062c ke÷eùv anyonyam àkùipya cicchidur bibhiduþ saha 08,019.063a udyamya ca bhujàv anyo nikùipya ca mahãtale 08,019.063c padà coraþ samàkramya sphurato vyahanac chiraþ 08,019.064a mçtam anyo mahàràja padbhyàü tàóitavàüs tadà 08,019.064b*0172_01 patata÷ càparo ràjan vijahàràsinà ÷iraþ 08,019.064c jãvata÷ ca tathaivànyaþ ÷astraü kàye nyamajjayat 08,019.065a muùñiyuddhaü mahac càsãd yodhànàü tatra bhàrata 08,019.065c tathà ke÷agraha÷ cogro bàhuyuddhaü ca kevalam 08,019.066a samàsaktasya cànyena avij¤àtas tathàparaþ 08,019.066c jahàra samare pràõàn nànà÷astrair anekadhà 08,019.067a saüsakteùu ca yodheùu vartamàne ca saükule 08,019.067c kabandhàny utthitàni sma ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,019.068a lohitaiþ sicyamànàni ÷astràõi kavacàni ca 08,019.068c mahàraïgànuraktàni vastràõãva cakà÷ire 08,019.069a evam etan mahàyuddhaü dàruõaü bhç÷asaükulam 08,019.069c unmattaraïgapratimaü ÷abdenàpårayaj jagat 08,019.070a naiva sve na pare ràjan vij¤àyante ÷aràturàþ 08,019.070c yoddhavyam iti yudhyante ràjàno jayagçddhinaþ 08,019.071a svàn sve jaghnur mahàràja paràü÷ caiva samàgatàn 08,019.071c ubhayoþ senayor vãrair vyàkulaü samapadyata 08,019.072a rathair bhagnair mahàràja vàraõai÷ ca nipàtitaiþ 08,019.072c hayai÷ ca patitais tatra narai÷ ca vinipàtitaiþ 08,019.073a agamyaråpà pçthivã màüsa÷oõitakardamà 08,019.073c kùaõenàsãn mahàràja kùatajaughapravartinã 08,019.073d*0173_01 ÷åràõàü harùajananã bhãråõàü bhayavardhinã 08,019.074a pà¤càlàn avadhãt karõas trigartàü÷ ca dhanaüjayaþ 08,019.074c bhãmasenaþ kurån ràjan hastyanãkaü ca sarva÷aþ 08,019.075a evam eùa kùayo vçttaþ kurupàõóavasenayoþ 08,019.075c aparàhõe mahàràja kàïkùantyor vipulaü jayam 08,020.001 dhçtaràùñra uvàca 08,020.001a atitãvràõi duþkhàni duþsahàni bahåni ca 08,020.001c tavàhaü saüjayà÷rauùaü putràõàü mama saükùayam 08,020.002a tathà tu me kathayase yathà yuddhaü tu vartate 08,020.002c na santi såta kauravyà iti me naiùñhikã matiþ 08,020.003a duryodhanas tu virathaþ kçtas tatra mahàraõe 08,020.003c dharmaputraþ kathaü cakre tasmin và nçpatiþ katham 08,020.004a aparàhõe kathaü yuddham abhaval lomaharùaõam 08,020.004c tan mamàcakùva tattvena ku÷alo hy asi saüjaya 08,020.005 saüjaya uvàca 08,020.005a saüsakteùu ca sainyeùu yudhyamàneùu bhàga÷aþ 08,020.005c ratham anyaü samàsthàya putras tava vi÷àü pate 08,020.006a krodhena mahatàviùñaþ saviùo bhujago yathà 08,020.006b*0174_01 sarvasainyam udãkùyaiva krodhàd udvçttalocanaþ 08,020.006b*0174_02 dçùñvà dharmasutaü càpi sainyamadhye vyavasthitam 08,020.006b*0174_03 ÷riyà jvalantaü kaunteyaü yathà vajradharaü yudhi 08,020.006c duryodhanas tu dçùñvà vai dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,020.006e uvàca såta tvaritaü yàhi yàhãti bhàrata 08,020.007a atra màü pràpaya kùipraü sàrathe yatra pàõóavaþ 08,020.007c dhriyamàõena chatreõa ràjà ràjati daü÷itaþ 08,020.008a sa såta÷ codito ràj¤à ràj¤aþ syandanam uttamam 08,020.008c yudhiùñhirasyàbhimukhaü preùayàm àsa saüyuge 08,020.009a tato yudhiùñhiraþ kruddhaþ pramatta iva sadgavaþ 08,020.009c sàrathiü codayàm àsa yàhi yatra suyodhanaþ 08,020.010a tau samàjagmatur vãrau bhràtarau rathasattamau 08,020.010c sametya ca mahàvãryau saünaddhau yuddhadurmadau 08,020.010e tatakùatur maheùvàsau ÷arair anyonyam àhave 08,020.011a tato duryodhano ràjà dharma÷ãlasya màriùa 08,020.011c ÷ilà÷itena bhallena dhanu÷ ciccheda saüyuge 08,020.011e taü nàmçùyata saükruddho vyavasàyaü yudhiùñhiraþ 08,020.011f*0175_01 duryodhanasya kauravya tava putrasya màriùa 08,020.012a apavidhya dhanu÷ chinnaü krodhasaüraktalocanaþ 08,020.012c anyat kàrmukam àdàya dharmaputra÷ camåmukhe 08,020.013a duryodhanasya ciccheda dhvajaü kàrmukam eva ca 08,020.013c athànyad dhanur àdàya pratyavidhyata pàõóavam 08,020.013d*0176_01 yudhiùñhirasya cikùepa ÷aràn kanakabhåùaõàn 08,020.013d*0176_02 rukmapuïkhàn prasannàgràn saviùàn iva pannagàn 08,020.014a tàv anyonyaü susaürabdhau ÷aravarùàõy amu¤catàm 08,020.014c siühàv iva susaükruddhau parasparajigãùayà 08,020.015a anyonyaü jaghnatu÷ caiva nardamànau vçùàv iva 08,020.015c anyonyaü prekùamàõau ca ceratus tau mahàrathau 08,020.015d*0177_01 antaraü nàgamat tatra ràjà naiva suyodhanaþ 08,020.016a tataþ pårõàyatotsçùñair anyonyaü sukçtavraõau 08,020.016c virejatur mahàràja puùpitàv iva kiü÷ukau 08,020.017a tato ràjan pratibhayàn siühanàdàn muhur muhuþ 08,020.017c talayo÷ ca tathà ÷abdàn dhanuùo÷ ca mahàhave 08,020.018a ÷aïkha÷abdaravàü÷ caiva cakratus tau rathottamau 08,020.018c anyonyaü ca mahàràja pãóayàü cakratur bhç÷am 08,020.019a tato yudhiùñhiro ràjà tava putraü tribhiþ ÷araiþ 08,020.019c àjaghànorasi kruddho vajravego duràsadaþ 08,020.020a prativivyàdha taü tårõaü tava putro mahãpatim 08,020.020c pa¤cabhir ni÷itair bàõair hemapuïkhaiþ ÷ilà÷itaiþ 08,020.021a tato duryodhano ràjà ÷aktiü cikùepa bhàrata 08,020.021c sarvapàra÷avãü tãkùõàü maholkàpratimàü tadà 08,020.022a tàm àpatantãü sahasà dharmaràjaþ ÷ilà÷itaiþ 08,020.022c tribhi÷ ciccheda sahasà taü ca vivyàdha saptabhiþ 08,020.023a nipapàta tataþ sàtha hemadaõóà mahàghanà 08,020.023c nipatantã maholkeva vyaràjac chikhisaünibhà 08,020.024a ÷aktiü vinihatàü dçùñvà putras tava vi÷àü pate 08,020.024c navabhir ni÷itair bhallair nijaghàna yudhiùñhiram 08,020.025a so 'tividdho balavatàm agraõãþ ÷atrutàpanaþ 08,020.025c duryodhanaü samuddi÷ya bàõaü jagràha satvaraþ 08,020.026a samàdhatta ca taü bàõaü dhanuùy ugraü mahàbalaþ 08,020.026c cikùepa ca tato ràjà ràj¤aþ kruddhaþ paràkramã 08,020.027a sa tu bàõaþ samàsàdya tava putraü mahàratham 08,020.027c vyamohayata ràjànaü dharaõãü ca jagàma ha 08,020.028a tato duryodhanaþ kruddho gadàm udyamya vegitaþ 08,020.028c vidhitsuþ kalahasyàntam abhidudràva pàõóavam 08,020.029a tam àlakùyodyatagadaü daõóahastam ivàntakam 08,020.029c dharmaràjo mahà÷aktiü pràhiõot tava sånave 08,020.029e dãpyamànàü mahàvegàü maholkàü jvalitàm iva 08,020.029f*0178_01 yamadaõóanibhàü ghoràü kàlaràtrim ivàparam 08,020.030a rathasthaþ sa tayà viddho varma bhittvà mahàhave 08,020.030c bhç÷aü saüvignahçdayaþ papàta ca mumoha ca 08,020.030d*0179_01 bhãmas tam àha ca tataþ pratij¤àm anucintayan 08,020.030d*0179_02 nàyaü vadhyas tava nçpa ity uktaþ sa nyavartata 08,020.031a tatas tvaritam àgatya kçtavarmà tavàtmajam 08,020.031c pratyapadyata ràjànaü magnaü vai vyasanàrõave 08,020.032a bhãmo 'pi mahatãü gçhya gadàü hemapariùkçtàm 08,020.032c abhidudràva vegena kçtavarmàõam àhave 08,020.032d*0180_01 duryodhanaü samàdàya palàyanaparo 'bhavat 08,020.032e evaü tad abhavad yuddhaü tvadãyànàü paraiþ saha 08,020.032f*0181_01 kruddhànàü puruùavyàghra nighnatàm itaretaram 08,020.032f*0182_01 aparàhõe mahàràja kàïkùatàü vijayaü yudhi 08,020.032f*0183_01 kùayaü narà÷vanàgànàü yamaràùñravivardhanam 08,021.001 saüjaya uvàca 08,021.001a tataþ karõaü puraskçtya tvadãyà yuddhadurmadàþ 08,021.001c punar àvçtya saügràmaü cakrur devàsuropamam 08,021.002a dviradarathanarà÷va÷aïkha÷abdaiþ; parihçùità vividhai÷ ca ÷astrapàtaiþ 08,021.002c dviradarathapadàtisàrthavàhàþ; paripatitàbhimukhàþ prajahrire te 08,021.003a ÷arapara÷uvaràsipaññi÷air; iùubhir anekavidhai÷ ca sàditàþ 08,021.003c dviradarathahayà mahàhave; varapuruùaiþ puruùà÷ ca vàhanaiþ 08,021.004a kamaladinakarendusaünibhaiþ; sitada÷anaiþ sumukhàkùinàsikaiþ 08,021.004c ruciramukuñakuõóalair mahã; puruùa÷irobhir avastçtà babhau 08,021.005a parighamusala÷aktitomarair; nakharabhu÷uõóigadà÷atair drutàþ 08,021.005c dviradanarahayàþ sahasra÷o; rudhiranadãpravahàs tadàbhavan 08,021.006a prahatanararathà÷vaku¤jaraü; pratibhayadar÷anam ulbaõaü tadà 08,021.006c tad ahitanihataü babhau balaü; pitçpatiràùñram iva prajàkùaye 08,021.007a atha tava naradeva sainikàs; tava ca sutàþ surasånusaünibhàþ 08,021.007c amitabalapuraþsarà raõe; kuruvçùabhàþ ÷iniputram abhyayuþ 08,021.008a tad atirucirabhãmam àbabhau; puruùavarà÷varathadvipàkulam 08,021.008c lavaõajalasamuddhatasvanaü; balam amaràsurasainyasaünibham 08,021.009a surapatisamavikramas tatas; trida÷avaràvarajopamaü yudhi 08,021.009c dinakarakiraõaprabhaiþ pçùatkai; ravitanayo 'bhyahanac chinipravãram 08,021.010a tam api sarathavàjisàrathiü; ÷inivçùabho vividhaiþ ÷arais tvaran 08,021.010c bhujagaviùasamaprabhai raõe; puruùavaraü samavàstçõot tadà 08,021.011a ÷inivçùabha÷araprapãóitaü; tava suhçdo vasuùeõam abhyayuþ 08,021.011c tvaritam atirathà ratharùabhaü; dviradarathà÷vapadàtibhiþ saha 08,021.012a tam udadhinibham àdravad balã; tvaritataraiþ samabhidrutaü paraiþ 08,021.012c drupadasutasakhas tadàkarot; puruùarathà÷vagajakùayaü mahat 08,021.013a atha puruùavarau kçtàhnikau; bhavam abhipåjya yathàvidhi prabhum 08,021.013c arivadhakçtani÷cayau drutaü; tava balam arjunake÷avau sçtau 08,021.014a jaladaninadanisvanaü rathaü; pavanavidhåtapatàkaketanam 08,021.014c sitahayam upayàntam antikaü; hçtamanaso dadç÷us tadàrayaþ 08,021.014d*0184_01 hastena hastipatihastasamànahastas 08,021.014d*0184_02 tåõãmukhàd atha ÷aràn muhur àdadànaþ 08,021.014d*0184_03 vajrãva dànavacamåü pragçhãtacàpo 08,021.014d*0184_04 bhãmànujas tava narendra camåü jagàhe 08,021.015a atha visphàrya gàõóãvaü raõe nçtyann ivàrjunaþ 08,021.015c ÷arasaübàdham akarot khaü di÷aþ pradi÷as tathà 08,021.016a rathàn vimànapratimàn sajjayantràyudhadhvajàn 08,021.016c sasàrathãüs tadà bàõair abhràõãvànilo 'vadhãt 08,021.017a gajàn gajaprayantéü÷ ca vaijayantyàyudhadhvajàn 08,021.017c sàdino '÷vàü÷ ca pattãü÷ ca ÷arair ninye yamakùayam 08,021.018a tam antakam iva kruddham anivàryaü mahàratham 08,021.018c duryodhano 'bhyayàd eko nighnan bàõaiþ pçthagvidhaiþ 08,021.019a tasyàrjuno dhanuþ såtaü ketum a÷vàü÷ ca sàyakaiþ 08,021.019c hatvà saptabhir ekaikaü chatraü ciccheda patriõà 08,021.020a navamaü ca samàsàdya vyasçjat pratighàtinam 08,021.020c duryodhanàyeùuvaraü taü drauõiþ saptadhàcchinat 08,021.021a tato drauõer dhanu÷ chittvà hatvà cà÷vavarठ÷araiþ 08,021.021c kçpasyàpi tathàtyugraü dhanu÷ ciccheda pàõóavaþ 08,021.022a hàrdikyasya dhanu÷ chittvà dhvajaü cà÷vaü tathàvadhãt 08,021.022c duþ÷àsanasyeùuvaraü chittvà ràdheyam abhyayàt 08,021.023a atha sàtyakim utsçjya tvaran karõo 'rjunaü tribhiþ 08,021.023c viddhvà vivyàdha viü÷atyà kçùõaü pàrthaü punas tribhiþ 08,021.023d*0185_01 na glànir àsãt karõasya kùipataþ sàyakàn bahån 08,021.023d*0185_02 raõe vinighnataþ ÷atrån kruddhasyeva ÷atakratoþ 08,021.023d*0186_01 karõasya sphurad atyarthaü pràsyataþ sàyakàn dhanuþ 08,021.023d*0186_02 nanàda tràsajananaü bhåtànàm ahitàntakam 08,021.024a atha sàtyakir àgatya karõaü viddhvà ÷itaiþ ÷araiþ 08,021.024c navatyà navabhi÷ cograiþ ÷atena punar àrdayat 08,021.025a tataþ pravãràþ pàõóånàü sarve karõam apãóayan 08,021.025c yudhàmanyuþ ÷ikhaõóã ca draupadeyàþ prabhadrakàþ 08,021.026a uttamaujà yuyutsu÷ ca yamau pàrùata eva ca 08,021.026c cedikàråùamatsyànàü kekayànàü ca yad balam 08,021.026e cekitàna÷ ca balavàn dharmaràja÷ ca suvrataþ 08,021.027a ete rathà÷vadviradaiþ pattibhi÷ cogravikramaiþ 08,021.027c parivàrya raõe karõaü nànà÷astrair avàkiran 08,021.027e bhàùanto vàgbhir ugràbhiþ sarve karõavadhe vçtàþ 08,021.028a tàü ÷astravçùñiü bahudhà chittvà karõaþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,021.028c apovàha sma tàn sarvàn drumàn bhaïktveva màrutaþ 08,021.029a rathinaþ samahàmàtràn gajàn a÷vàn sasàdinaþ 08,021.029c ÷aravràtàü÷ ca saükruddho nighnan karõo vyadç÷yata 08,021.030a tad vadhyamànaü pàõóånàü balaü karõàstratejasà 08,021.030c vi÷astrakùatadehaü ca pràya àsãt paràïmukham 08,021.031a atha karõàstram astreõa pratihatyàrjunaþ svayam 08,021.031c di÷aþ khaü caiva bhåmiü ca pràvçõoc charavçùñibhiþ 08,021.032a musalànãva niùpetuþ parighà iva ceùavaþ 08,021.032c ÷ataghnya iva càpy anye vajràõy ugràõi vàpare 08,021.033a tair vadhyamànaü tat sainyaü sapattya÷varathadvipam 08,021.033c nimãlitàkùam atyartham udabhràmyat samantataþ 08,021.034a niùkaivalyaü tadà yuddhaü pràpur a÷vanaradvipàþ 08,021.034c vadhyamànàþ ÷arair anye tadà bhãtàþ pradudruvuþ 08,021.035a evaü teùàü tadà yuddhe saüsaktànàü jayaiùiõàm 08,021.035c girim astaü samàsàdya pratyapadyata bhànumàn 08,021.036a tamasà ca mahàràja rajasà ca vi÷eùataþ 08,021.036c na kiü cit pratyapa÷yàma ÷ubhaü và yadi và÷ubham 08,021.037a te trasanto maheùvàsà ràtriyuddhasya bhàrata 08,021.037c apayànaü tata÷ cakruþ sahitàþ sarvavàjibhiþ 08,021.038a kauraveùu ca yàteùu tadà ràjan dinakùaye 08,021.038c jayaü sumanasaþ pràpya pàrthàþ sva÷ibiraü yayuþ 08,021.039a vàditra÷abdair vividhaiþ siühanàdai÷ ca nartitaiþ 08,021.039c paràn avahasanta÷ ca stuvanta÷ càcyutàrjunau 08,021.040a kçte 'vahàre tair vãraiþ sainikàþ sarva eva te 08,021.040c à÷iùaþ pàõóaveyeùu pràyujyanta nare÷varàþ 08,021.041a tataþ kçte 'vahàre ca prahçùñàþ kurupàõóavàþ 08,021.041c ni÷àyàü ÷ibiraü gatvà nyavi÷anta nare÷varàþ 08,021.041d*0187_01 raõe pravçttàny ahani kathayantaþ sukhaü tathà 08,021.042a yakùarakùaþpi÷àcà÷ ca ÷vàpadàni ca saügha÷aþ 08,021.042c jagmur àyodhanaü ghoraü rudrasyànartanopamam 08,022.001 dhçtaràùñra uvàca 08,022.001a svena cchandena naþ sarvàn nàvadhãd vyaktam arjunaþ 08,022.001c na hy asya samare mucyetàntako 'py àtatàyinaþ 08,022.002a pàrtho hy eko 'harad bhadràm eka÷ càgnim atarpayat 08,022.002c eka÷ cemàü mahãü jitvà cakre balibhçto nçpàn 08,022.003a eko nivàtakavacàn avadhãd divyakàrmukaþ 08,022.003b*0188_01 nivàtakavacànàü ca tisraþ koñãr jaghàna ha 08,022.003c ekaþ kiràtaråpeõa sthitaü ÷arvam ayodhayat 08,022.004a eko 'bhyarakùad bharatàn eko bhavam atoùayat 08,022.004c tenaikena jitàþ sarve madãyà ugratejasaþ 08,022.004e te na nindyàþ pra÷asyà÷ ca yat te cakrur bravãhi tat 08,022.004f*0189_01 tato duryodhanaþ såta pa÷càt kim akarot tadà 08,022.005 saüjaya uvàca 08,022.005a hataprahatavidhvastà vivarmàyudhavàhanàþ 08,022.005c dãnasvarà dåyamànà màninaþ ÷atrubhir jitàþ 08,022.006a ÷ibirasthàþ punar mantraü mantrayanti sma kauravàþ 08,022.006c bhagnadaüùñrà hataviùàþ padàkràntà ivoragàþ 08,022.007a tàn abravãt tataþ karõaþ kruddhaþ sarpa iva ÷vasan 08,022.007c karaü kareõàbhipãóya prekùamàõas tavàtmajam 08,022.008a yatto dçóha÷ ca dakùa÷ ca dhçtimàn arjunaþ sadà 08,022.008c sa bodhayati càpy enaü pràptakàlam adhokùajaþ 08,022.009a sahasàstravisargeõa vayaü tenàdya va¤citàþ 08,022.009c ÷vas tv ahaü tasya saükalpaü sarvaü hantà mahãpate 08,022.010a evam uktas tathety uktvà so 'nujaj¤e nçpottamàn 08,022.010b*0190_01 te 'nuj¤àtà nçpàþ sarve svàni ve÷màni bhejire 08,022.010c sukhoùitàs te rajanãü hçùñà yuddhàya niryayuþ 08,022.011a te 'pa÷yan vihitaü vyåhaü dharmaràjena durjayam 08,022.011c prayatnàt kurumukhyena bçhaspatyu÷anomatàt 08,022.012a atha pratãpakartàraü satataü vijitàtmanàm 08,022.012c sasmàra vçùabhaskandhaü karõaü duryodhanas tadà 08,022.013a puraüdarasamaü yuddhe marudgaõasamaü bale 08,022.013c kàrtavãryasamaü vãrye karõaü ràj¤o 'gaman manaþ 08,022.013d*0191_01 sarveùàü caiva sainyànàü karõam evàgaman manaþ 08,022.013e såtaputraü maheùvàsaü bandhum àtyayikeùv iva 08,022.014 dhçtaràùñra uvàca 08,022.014a yad vo 'gaman mano mandàþ karõaü vaikartanaü tadà 08,022.014c apy adràkùata taü yåyaü ÷ãtàrtà iva bhàskaram 08,022.015a kçte 'vahàre sainyànàü pravçtte ca raõe punaþ 08,022.015c kathaü vaikartanaþ karõas tatràyudhyata saüjaya 08,022.015e kathaü ca pàõóavàþ sarve yuyudhus tatra såtajam 08,022.016a karõo hy eko mahàbàhur hanyàt pàrthàn sasomakàn 08,022.016c karõasya bhujayor vãryaü ÷akraviùõusamaü matam 08,022.016e tathàstràõi sughoràõi vikrama÷ ca mahàtmanaþ 08,022.016f*0192_01 mama caiva sadà mandaþ ÷aüsate nityam agrataþ 08,022.016f*0192_02 karõa÷ ca tàn maheùvàsàn pàõóuputràn mahàrathàn 08,022.017a duryodhanaü tadà dçùñvà pàõóavena bhç÷àrditam 08,022.017c paràkràntàn pàõóusutàn dçùñvà càpi mahàhave 08,022.018a karõam à÷ritya saügràme darpo duryodhane punaþ 08,022.018c jetum utsahate pàrthàn saputràn sahake÷avàn 08,022.019a aho bata mahad duþkhaü yatra pàõóusutàn raõe 08,022.019c nàtarad rabhasaþ karõo daivaü nånaü paràyaõam 08,022.019e aho dyåtasya niùñheyaü ghorà saüprati vartate 08,022.020a aho duþkhàni tãvràõi duryodhanakçtàny aham 08,022.020c sahiùyàmi sughoràõi ÷alyabhåtàni saüjaya 08,022.021a saubalaü ca tathà tàta nãtimàn iti manyate 08,022.021b*0193_01 karõa÷ ca rabhaso nityaü ràjànaü càpy anuvrataþ 08,022.021b*0194_01 karõaü càpratimaü yuddhe devair api durutsaham 08,022.021b*0194_02 manyate 'bhyadhikaü pàrthàd daivaü càsya hçdi sthitam 08,022.022a yuddheùu nàma divyeùu vartamàneùu saüjaya 08,022.022c a÷rauùaü nihatàn putràn nityam eva ca nirjitàn 08,022.023a na pàõóavànàü samare ka÷ cid asti nivàrakaþ 08,022.023c strãmadhyam iva gàhanti daivaü hi balavattaram 08,022.024 saüjaya uvàca 08,022.024*0195_01 ràjan pårvanimittàni dharmiùñhàni vicintaya 08,022.024a atikràntaü hi yat kàryaü pa÷càc cintayatãti ca 08,022.024c tac càsya na bhavet kàryaü cintayà ca vina÷yati 08,022.025a tad idaü tava kàryaü tu dårapràptaü vijànatà 08,022.025c na kçtaü yat tvayà pårvaü pràptàpràptavicàraõe 08,022.026a ukto 'si bahudhà ràjan mà yudhyasveti pàõóavaiþ 08,022.026c gçhõãùe na ca tan mohàt pàõóaveùu vi÷àü pate 08,022.027a tvayà pàpàni ghoràõi samàcãrõàni pàõóuùu 08,022.027c tvatkçte vartate ghoraþ pàrthivànàü janakùayaþ 08,022.028a tat tv idànãm atikramya mà ÷uco bharatarùabha 08,022.028c ÷çõu sarvaü yathàvçttaü ghoraü vai÷asam acyuta 08,022.029a prabhàtàyàü rajanyàü tu karõo ràjànam abhyayàt 08,022.029c sametya ca mahàbàhur duryodhanam abhàùata 08,022.030a adya ràjan sameùyàmi pàõóavena ya÷asvinà 08,022.030c haniùyàmi ca taü vãraü sa và màü nihaniùyati 08,022.031a bahutvàn mama kàryàõàü tathà pàrthasya pàrthiva 08,022.031c nàbhåt samàgamo ràjan mama caivàrjunasya ca 08,022.032a idaü tu me yathàpraj¤aü ÷çõu vàkyaü vi÷àü pate 08,022.032c anihatya raõe pàrthaü nàham eùyàmi bhàrata 08,022.033a hatapravãre sainye 'smin mayi caiva sthite yudhi 08,022.033c abhiyàsyati màü pàrthaþ ÷akra÷aktyà vinàkçtam 08,022.034a tataþ ÷reyaskaraü yat te tan nibodha jane÷vara 08,022.034c àyudhànàü ca yad vãryaü dravyàõàm arjunasya ca 08,022.035a kàyasya mahato bhede làghave dårapàtane 08,022.035c sauùñhave càstrayoge ca savyasàcã na matsamaþ 08,022.035d*0196_01 pràõe ÷aurye ca vij¤àne vikrame càpi bhàrata 08,022.035d*0196_02 nimittaj¤ànayoge ca savyasàcã na matsamaþ 08,022.036a sarvàyudhamahàmàtraü vijayaü nàma tad dhanuþ 08,022.036c indràrtham abhikàmena nirmitaü vi÷vakarmaõà 08,022.037a yena daityagaõàn ràja¤ jitavàn vai ÷atakratuþ 08,022.037c yasya ghoùeõa daityànàü vimuhyanti di÷o da÷a 08,022.037e tad bhàrgavàya pràyacchac chakraþ paramasaümatam 08,022.038a tad divyaü bhàrgavo mahyam adadàd dhanur uttamam 08,022.038c yena yotsye mahàbàhum arjunaü jayatàü varam 08,022.038e yathendraþ samare sarvàn daiteyàn vai samàgatàn 08,022.038f*0197_01 nijaghàna tathà sarvठjeùyàmi yudhi pàõóavàn 08,022.039a dhanur ghoraü ràmadattaü gàõóãvàt tad vi÷iùyate 08,022.039c triþsaptakçtvaþ pçthivã dhanuùà tena nirjità 08,022.040a dhanuùo yasya karmàõi divyàni pràha bhàrgavaþ 08,022.040c tad ràmo hy adadàn mahyaü yena yotsyàmi pàõóavam 08,022.041a adya duryodhanàhaü tvàü nandayiùye sabàndhavam 08,022.041c nihatya samare vãram arjunaü jayatàü varam 08,022.042a saparvatavanadvãpà hatadvió bhåþ sasàgarà 08,022.042c putrapautrapratiùñhà te bhaviùyaty adya pàrthiva 08,022.043a nàsàdhyaü vidyate me 'dya tvatpriyàrthaü vi÷eùataþ 08,022.043c samyag dharmànuraktasya siddhir àtmavato yathà 08,022.044a na hi màü samare soóhuü sa ÷akto 'gniü tarur yathà 08,022.044c ava÷yaü tu mayà vàcyaü yena hãno 'smi phalgunàt 08,022.045a jyà tasya dhanuùo divyà tathàkùayyau maheùudhã 08,022.045b*0198_01 sàrathis tasya govindo mama tàdçï na vidyate 08,022.045c tasya divyaü dhanuþ ÷reùñhaü gàõóãvam ajaraü yudhi 08,022.046a vijayaü ca mahad divyaü mamàpi dhanur uttamam 08,022.046c tatràham adhikaþ pàrthàd dhanuùà tena pàrthiva 08,022.047a mayà càbhyadhiko vãraþ pàõóavas tan nibodha me 08,022.047c ra÷migràha÷ ca dà÷àrhaþ sarvalokanamaskçtaþ 08,022.048a agnidatta÷ ca vai divyo rathaþ kà¤canabhåùaõaþ 08,022.048c acchedyaþ sarvato vãra vàjina÷ ca manojavàþ 08,022.048e dhvaja÷ ca divyo dyutimàn vànaro vismayaükaraþ 08,022.049a kçùõa÷ ca sraùñà jagato rathaü tam abhirakùati 08,022.049c ebhir dravyair ahaü hãno yoddhum icchàmi pàõóavam 08,022.050a ayaü tu sadç÷o vãraþ ÷alyaþ samiti÷obhanaþ 08,022.050c sàrathyaü yadi me kuryàd dhruvas te vijayo bhavet 08,022.051a tasya me sàrathiþ ÷alyo bhavatv asukaraþ paraiþ 08,022.051c nàràcàn gàrdhrapatràü÷ ca ÷akañàni vahantu me 08,022.052a rathà÷ ca mukhyà ràjendra yuktà vàjibhir uttamaiþ 08,022.052c àyàntu pa÷càt satataü màm eva bharatarùabha 08,022.053a evam abhyadhikaþ pàrthàd bhaviùyàmi guõair aham 08,022.053c ÷alyo hy abhyadhikaþ kçùõàd arjunàd adhiko hy aham 08,022.054a yathà÷vahçdayaü veda dà÷àrhaþ paravãrahà 08,022.054c tathà ÷alyo 'pi jànãte hayànàü vai mahàrathaþ 08,022.055a bàhuvãrye samo nàsti madraràjasya ka÷ cana 08,022.055c tathàstrair matsamo nàsti ka÷ cid eva dhanurdharaþ 08,022.056a tathà ÷alyasamo nàsti hayayàne ha ka÷ cana 08,022.056b*0199_01 vãryataþ sàrata÷ caiva yogataþ karmato 'rthataþ 08,022.056c so 'yam abhyadhikaþ pàrthàd bhaviùyati ratho mama 08,022.056d*0200_01 samudyàtuü na ÷akùyanti devà api savàsavàþ 08,022.056d*0201_01 evaü kçte rathastho 'haü guõair abhyadhiko 'rjunàt 08,022.056d*0201_02 bhave yudhi jayeyaü ca phàlgunaü kurusattama 08,022.056d*0202_01 vijayeyam ahaü saükhye phalgunaü kurunandana 08,022.057a etat kçtaü mahàràja tvayecchàmi paraütapa 08,022.057b*0203_01 kriyatàm eùa kàmo me mà vaþ kàlo 'tyagàd ayam 08,022.057c evaü kçte kçtaü mahyaü sarvakàmair bhaviùyati 08,022.058a tato draùñàsi samare yat kariùyàmi bhàrata 08,022.058c sarvathà pàõóavàn sarvठjeùyàmy adya samàgatàn 08,022.058d*0204_01 na hi me samare ÷aktàþ samudyàtuü suràsuràþ 08,022.058d*0204_02 saüjaya uvàca 08,022.058d*0204_02 kim u pàõóusutà ràjan raõe mànuùayonayaþ 08,022.058d*0204_03 evam uktas tava sutaþ karõenàhava÷obhinà 08,022.058d*0204_04 saüpåjya saüprahçùñàtmà tato ràdheyam abravãt 08,022.059 duryodhana uvàca 08,022.059a sarvam etat kariùyàmi yathà tvaü karõa manyase 08,022.059c sopàsaïgà rathàþ sà÷và anuyàsyanti såtaja 08,022.060a nàràcàn gàrdhrapakùàü÷ ca ÷akañàni vahantu te 08,022.060c anuyàsyàma karõa tvàü vayaü sarve ca pàrthivàþ 08,022.061 saüjaya uvàca 08,022.061a evam uktvà mahàràja tava putràþ pratàpavàn 08,022.061c abhigamyàbravãd ràjà madraràjam idaü vacaþ 08,023.001 saüjaya uvàca 08,023.001a putras tava mahàràja madraràjam idaü vacaþ 08,023.001b*0205_01 evam ukto mahàràja tava putraþ pratàpavàn 08,023.001b*0205_02 madre÷varaü prati raõe parasainyabhayaükaram 08,023.001b*0205_03 sarvaü tathàkarot tårõaü ràdheyas tad yad abravãt 08,023.001b*0205_04 madraràjaü ca samare praõamya ca mahàratham 08,023.001c vinayenopasaügamya praõayàd vàkyam abravãt 08,023.002a satyavrata mahàbhàga dviùatàm aghavardhana 08,023.002c madre÷vara raõe ÷åra parasainyabhayaükara 08,023.003a ÷rutavàn asi karõasya bruvato vadatàü vara 08,023.003c yathà nçpatisiühànàü madhye tvàü varayaty ayam 08,023.003d*0206_01 tat tvàm aprativãryàdya ÷atrupakùakùayàvaha 08,023.003d*0206_02 madre÷vara prayàce 'haü ÷irasà vinayena ca 08,023.003d*0207_01 tvaü pàhi sarvataþ karõaü bhavaü brahmeva suvrata 08,023.004a tasmàt pàrthavinà÷àrthaü hitàrthaü mama caiva hi 08,023.004c sàrathyaü rathinàü ÷reùñha sumanàþ kartum arhasi 08,023.004d*0208_01 tvayi yantari ràdheyo vidviùo me vijeùyate 08,023.004d*0208_02 abhãùåõàü hi karõasya grahãtànyo na vidyate 08,023.005a asyàbhã÷ugraho loke nànyo 'sti bhavatà samaþ 08,023.005b*0209_01 çte hi tvàü mahàbhàga vàsudevasamaü yudhi 08,023.005c sa pàtu sarvataþ karõaü bhavàn brahmeva ÷aükaram 08,023.006a pàrthasya sacivaþ kçùõo yathàbhã÷ugraho varaþ 08,023.006c tathà tvam api ràdheyaü sarvataþ paripàlaya 08,023.006d*0210_01 yathà ca sarvathàpatsu vàrùõeyaþ pàti pàõóavam 08,023.006d*0210_02 tathà madre÷varàdya tvaü ràdheyaü pratipàlaya 08,023.007a bhãùmo droõaþ kçpaþ karõo bhavàn bhoja÷ ca vãryavàn 08,023.007c ÷akuniþ saubalo drauõir aham eva ca no balam 08,023.007e eùàm eva kçto bhàgo navadhà pçtanàpate 08,023.008a naiva bhàgo 'tra bhãùmasya droõasya ca mahàtmanaþ 08,023.008c tàbhyàm atãtya tau bhàgau nihatà mama ÷atravaþ 08,023.009a vçddhau hi tau naravyàghrau chalena nihatau ca tau 08,023.009c kçtvà nasukaraü karma gatau svargam ito 'nagha 08,023.010a tathànye puruùavyàghràþ parair vinihatà yudhi 08,023.010c asmadãyà÷ ca bahavaþ svargàyopagatà raõe 08,023.010e tyaktvà pràõàn yathà÷akti ceùñàþ kçtvà ca puùkalàþ 08,023.010f*0211_01 tad idaü hatabhåyiùñhaü balaü mama naràdhipa 08,023.010f*0211_02 pårvam apy alpakaiþ pàrthair hataü kim uta sàüpratam 08,023.010f*0211_03 balavanto mahàtmànaþ kaunteyàþ satyavikramàþ 08,023.010f*0211_04 balaü ÷eùaü na hanyur me yathà tat kuru pàrthiva 08,023.010f*0212_01 hatavãram idaü sainyaü pàõóavaiþ samare vibho 08,023.011a karõo hy eko mahàbàhur asmatpriyahite rataþ 08,023.011c bhavàü÷ ca puruùavyàghra sarvalokamahàrathaþ 08,023.011d*0213_01 ÷alya karõo 'rjunenàdya yoddhum icchati saüyuge 08,023.011e tasmi¤ jayà÷à vipulà mama madrajanàdhipa 08,023.011f*0214_01 tasyàbhãùugrahavaro nànyo 'sti bhuvi ka÷ cana 08,023.011f*0215_01 tasmàj jayàya me vãra sàrathyaü kartum arhasi 08,023.012a pàrthasya samare kçùõo yathàbhã÷uvaragrahaþ 08,023.012b*0216_01 tathà karõarathe ràjaüs tvam abhãùugraho bhava 08,023.012c tena yukto raõe pàrtho rakùyamàõa÷ ca pàrthiva 08,023.012e yàni karmàõi kurute pratyakùàõi tathaiva te 08,023.013a pårvaü na samare hy evam avadhãd arjuno ripån 08,023.013b*0217_01 idànãü vikramo hy asya kçùõena sahitasya ca 08,023.013b*0217_02 kçùõena sahitaþ pàrtho dhàrtaràùñrãü mahàcamåm 08,023.013c ahany ahani madre÷a dràvayan dç÷yate yudhi 08,023.014a bhàgo 'va÷iùñaþ karõasya tava caiva mahàdyute 08,023.014c taü bhàgaü saha karõena yugapan nà÷ayàhave 08,023.014d*0218_01 aruõena yathà sàrdhaü tamaþ såryo vyapohati 08,023.014d*0218_02 tathà karõena sahito jahi pàrthaü mahàhave 08,023.014d*0219_01 udyantau ca yathà såryau bàlasåryasamaprabhau 08,023.014d*0219_02 karõa÷alyau raõe dçùñvà vidravantu mahàrathàþ 08,023.015a såryàruõau yathà dçùñvà tamo na÷yati màriùa 08,023.015c tathà na÷yantu kaunteyàþ sapà¤càlàþ sasç¤jayàþ 08,023.016a rathànàü pravaraþ karõo yantéõàü pravaro bhavàn 08,023.016b*0220_01 saüyogo yuvayor loke nàbhån na ca bhaviùyati 08,023.016c saünipàtaþ samo loke bhavator nàsti ka÷ cana 08,023.017a yathà sarvàsv avasthàsu vàrùõeyaþ pàti pàõóavam 08,023.017c tathà bhavàn paritràtu karõaü vaikartanaü raõe 08,023.017d*0221_01 sàrathyaü kriyatàü tasya yudhyamànasya saüyuge 08,023.017d*0221_02 yathà ca samare kçùõo rakùate sarvato 'rjunam 08,023.017d*0221_03 tathà tvam api ràdheyaü rakùasva ca mahàraõe 08,023.018a tvayà sàrathinà hy eùa apradhçùyo bhaviùyati 08,023.018c devatànàm api raõe sa÷akràõàü mahãpate 08,023.018e kiü punaþ pàõóaveyànàü màti÷aïkãr vaco mama 08,023.019a duryodhanavacaþ ÷rutvà ÷alyaþ krodhasamanvitaþ 08,023.019b*0222_01 dhàrtaràùñram athovàca sçkkiõã parilelihan 08,023.019b*0222_02 evam uktas tu sa krodhàt padà spçùña ivoragaþ 08,023.019c tri÷ikhàü bhrukuñãü kçtvà dhunvan hastau punaþ punaþ 08,023.020a krodharakte mahànetre parivartya mahàbhujaþ 08,023.020c kulai÷varya÷rutibalair dçptaþ ÷alyo 'bravãd idam 08,023.021a avamanyase màü gàndhàre dhruvaü màü pari÷aïkase 08,023.021c yan màü bravãùi visrabdhaü sàrathyaü kriyatàm iti 08,023.022a asmatto 'bhyadhikaü karõaü manyamànaþ pra÷aüsasi 08,023.022c na càhaü yudhi ràdheyaü gaõaye tulyam àtmanà 08,023.023a àdi÷yatàm abhyadhiko mamàü÷aþ pçthivãpate 08,023.023c tam ahaü samare hatvà gamiùyàmi yathàgatam 08,023.024a atha vàpy eka evàhaü yotsyàmi kurunandana 08,023.024c pa÷ya vãryaü mamàdya tvaü saügràme dahato ripån 08,023.025a na càbhikàmàn kauravya vidhàya hçdaye pumàn 08,023.025c asmadvidhaþ pravarteta mà mà tvam ati÷aïkithàþ 08,023.026a yudhi càpy avamàno me na kartavyaþ kathaü cana 08,023.026c pa÷ya hãmau mama bhujau vajrasaühananopamau 08,023.027a dhanuþ pa÷ya ca me citraü ÷aràü÷ cà÷ãviùopamàn 08,023.027c rathaü pa÷ya ca me këptaü sada÷vair vàtavegitaiþ 08,023.027e gadàü ca pa÷ya gàndhàre hemapaññavibhåùitàm 08,023.028a dàrayeyaü mahãü kruddho vikireyaü ca parvatàn 08,023.028c ÷oùayeyaü samudràü÷ ca tejasà svena pàrthiva 08,023.029a tan màm evaüvidhaü jànan samartham arinigrahe 08,023.029c kasmàd yunakùi sàrathye nyånasyàdhirather nçpa 08,023.029d*0223_01 na càpi mama ràdheyaþ kalàm arhati ùoóa÷ãm 08,023.029d*0223_02 sakarõà ye trayo lokàþ sàrjunàþ sajanàrdanàþ 08,023.029d*0223_03 nibaddhàüs tàn raõe ràjan na mucyeyaü kathaü cana 08,023.029d*0223_04 tathàpi ÷aktaü kauravya vihàya hçdayena màm 08,023.029d*0223_05 na càhaü pràkçtaþ ka÷ cin na càpy adhigataþ svayam 08,023.029d*0224_01 ayaü càpy avamàno me na kartavyaþ kathaü cana 08,023.030a na nàma dhuri ràjendra prayoktuü tvam ihàrhasi 08,023.030c na hi pàpãyasaþ ÷reyàn bhåtvà preùyatvam utsahe 08,023.031a yo hy abhyupagataü prãtyà garãyàüsaü va÷e sthitam 08,023.031c va÷e pàpãyaso dhatte tat pàpam adharottaram 08,023.032a bràhmaõà brahmaõà sçùñà mukhàt kùatram athorasaþ 08,023.032c årubhyàm asçjad vai÷yठ÷ådràn padbhyàm iti ÷rutiþ 08,023.032e tebhyo varõavi÷eùà÷ ca pratilomànulomajàþ 08,023.033a athànyonyasya saüyogàc càturvarõyasya bhàrata 08,023.033c goptàraþ saügrahãtàro dàtàraþ kùatriyàþ smçtàþ 08,023.034a yàjanàdhyàpanair viprà vi÷uddhai÷ ca pratigrahaiþ 08,023.034c lokasyànugrahàrthàya sthàpità brahmaõà bhuvi 08,023.034d*0225_01 prajànàü rakùaõaü dànaü yuddhaü kùatrasya nirmitam 08,023.035a kçùi÷ ca pà÷upàlyaü ca vi÷àü dànaü ca sarva÷aþ 08,023.035c brahmakùatravi÷àü ÷ådrà vihitàþ paricàrakàþ 08,023.036a brahmakùatrasya vihitàþ såtà vai paricàrakàþ 08,023.036c na viñ÷ådrasya tatraiva ÷çõu vàkyaü mamànagha 08,023.037a so 'haü mårdhàvasiktaþ san ràjarùikulasaübhavaþ 08,023.037c mahàrathaþ samàkhyàtaþ sevyaþ stavya÷ ca bandinàm 08,023.038a so 'ham etàdç÷o bhåtvà nehàrikulamardana 08,023.038c såtaputrasya saügràme sàrathyaü kartum utsahe 08,023.039a avamànam ahaü pràpya na yotsyàmi kathaü cana 08,023.039c àpçcchya tvàdya gàndhàre gamiùyàmi yathàgatam 08,023.039d*0226_01 na càhaü såtaputrasya sàrathyam upajagmivàn 08,023.040a evam uktvà naravyàghraþ ÷alyaþ samiti÷obhanaþ 08,023.040c utthàya prayayau tårõaü ràjamadhyàd amarùitaþ 08,023.041a praõayàd bahumànàc ca taü nigçhya sutas tava 08,023.041c abravãn madhuraü vàkyaü sàma sarvàrthasàdhakam 08,023.042a yathà ÷alya tvam àtthedam evam etad asaü÷ayam 08,023.042c abhipràyas tu me ka÷ cit taü nibodha jane÷vara 08,023.043a na karõo 'bhyadhikas tvattaþ ÷aïke naiva kathaü cana 08,023.043c na hi madre÷varo ràjà kuryàd yad ançtaü bhavet 08,023.044a çtam eva hi pårvàs te vahanti puruùottamàþ 08,023.044b*0227_01 j¤àtam eva hi pårvaü te vartma ràjarùisattama 08,023.044c tasmàd àrtàyaniþ prokto bhavàn iti matir mama 08,023.045a ÷alyabhåta÷ ca ÷atråõàü yasmàt tvaü bhuvi mànada 08,023.045c tasmàc chalyeti te nàma kathyate pçthivãpate 08,023.046a yad eva vyàhçtaü pårvaü bhavatà bhåridakùiõa 08,023.046c tad eva kuru dharmaj¤a madarthaü yad yad ucyase 08,023.047a na ca tvatto hi ràdheyo na càham api vãryavàn 08,023.047c vçõãmas tvàü hayàgryàõàü yantàram iti saüyuge 08,023.048a yathà hy abhyadhikaü karõaü guõais tàta dhanaüjayàt 08,023.048c vàsudevàd api tvàü ca loko 'yam iti manyate 08,023.049a karõo hy abhyadhikaþ pàrthàd astrair eva nararùabha 08,023.049c bhavàn apy adhikaþ kçùõàd a÷vayàne bale tathà 08,023.050a yathà÷vahçdayaü veda vàsudevo mahàmanàþ 08,023.050c dviguõaü tvaü tathà vettha madraràja na saü÷ayaþ 08,023.051 ÷alya uvàca 08,023.051a yan mà bravãùi gàndhàre madhye sainyasya kaurava 08,023.051c vi÷iùñaü devakãputràt prãtimàn asmy ahaü tvayi 08,023.052a eùa sàrathyam àtiùñhe ràdheyasya ya÷asvinaþ 08,023.052c yudhyataþ pàõóavàgryeõa yathà tvaü vãra manyase 08,023.053a samaya÷ ca hi me vãra ka÷ cid vaikartanaü prati 08,023.053c utsçjeyaü yathà÷raddham ahaü vàco 'sya saünidhau 08,023.054 saüjaya uvàca 08,023.054a tatheti ràjan putras te saha karõena bhàrata 08,023.054c abravãn madraràjasya sutaü bharatasattama 08,024.001 duryodhana uvàca 08,024.001a bhåya eva tu madre÷a yat te vakùyàmi tac chçõu 08,024.001c yathà purà vçttam idaü yuddhe devàsure vibho 08,024.002a yad uktavàn pitur mahyaü màrkaõóeyo mahàn çùiþ 08,024.002c tad a÷eùeõa bruvato mama ràjarùisattama 08,024.002e tvaü nibodha na càpy atra kartavyà te vicàraõà 08,024.002f*0228_01 samutpannà hi ràjànaþ pramoha iti ni÷cayaþ 08,024.002f*0228_02 kçtvà caiva vyavasyanti sarve dharmàrthani÷cayàn 08,024.003a devànàm asuràõàü ca mahàn àsãt samàgamaþ 08,024.003b*0229_01 saiühikeyàs tadodvçttà vibudhàn avasådayan 08,024.003b*0229_02 te nirastàþ kçtà devair dànavà balagarvitàþ 08,024.003c babhåva prathamo ràjan saügràmas tàrakàmayaþ 08,024.003e nirjità÷ ca tadà daityà daivatair iti naþ ÷rutam 08,024.003f*0230_01 bhagnadarpà nirutsàhàþ pàtàlaü vivi÷us tadà 08,024.004a nirjiteùu ca daityeùu tàrakasya sutàs trayaþ 08,024.004c tàràkùaþ kamalàkùa÷ ca vidyunmàlã ca pàrthiva 08,024.004d*0231_01 ka÷ cit prajàpatir ghoras tena sàrdhaü mahàtmanà 08,024.004d*0231_02 yuddham àsãn mahàghoraü daivatair na iti ÷rutiþ 08,024.004d*0231_03 paràbabhåvur asurà dànavaiþ saha saüyuge 08,024.004d*0231_04 devair nirastà hy asurà niþ÷vasyàmarùitàs tataþ 08,024.005a tapa ugraü samàsthàya niyame parame sthitàþ 08,024.005c tapasà kar÷ayàm àsur dehàn svठ÷atrutàpana 08,024.006a damena tapasà caiva niyamena ca pàrthiva 08,024.006c teùàü pitàmahaþ prãto varadaþ pradadau varàn 08,024.007a avadhyatvaü ca te ràjan sarvabhåteùu sarvadà 08,024.007c sahità varayàm àsuþ sarvalokapitàmaham 08,024.008a tàn abravãt tadà devo lokànàü prabhur ã÷varaþ 08,024.008c nàsti sarvàmaratvaü hi nivartadhvam ato 'suràþ 08,024.008e varam anyaü vçõãdhvaü vai yàdç÷aü saüprarocate 08,024.009a tatas te sahità ràjan saüpradhàryàsakçd bahu 08,024.009c sarvaloke÷varaü vàkyaü praõamyainam athàbruvan 08,024.009d*0232_01 vayam icchàma nagaraü kartuü kàmagamaü ÷ubham 08,024.009d*0232_02 sarvakàmasamçddhàrtham avadhyaü devadànavaiþ 08,024.009d*0232_03 yakùarakùoragagaõair nànàjàtibhir eva ca 08,024.009d*0232_04 na kçtyàbhir na ÷astrai÷ ca na ÷àpair brahmavàdinàm 08,024.009d*0232_05 vadhyeta tripuraü devaü prasanne tvayi sàdaram 08,024.010a asmàkaü tvaü varaü deva prayacchemaü pitàmaha 08,024.010c vayaü puràõi trãõy eva samàsthàya mahãm imàm 08,024.010e vicariùyàma loke 'smiüs tvatprasàdapuraskçtàþ 08,024.011a tato varùasahasre tu sameùyàmaþ parasparam 08,024.011b*0233_00 brahmovàca 08,024.011b*0233_01 vilayaþ samayasyànte maraõaü jãvitasya ca 08,024.011b*0233_02 iti cintya vadhopàyaü kaü cid eva ni÷àmaya 08,024.011c ekãbhàvaü gamiùyanti puràõy etàni cànagha 08,024.012a samàgatàni caitàni yo hanyàd bhagavaüs tadà 08,024.012c ekeùuõà devavaraþ sa no mçtyur bhaviùyati 08,024.012d*0234_01 teùàü tad vacanaü ÷rutvà dànavànàü mahàya÷àþ 08,024.012e evam astv iti tàn devaþ pratyuktvà pràvi÷ad divam 08,024.013a te tu labdhavaràþ prãtàþ saüpradhàrya parasparam 08,024.013c puratrayavisçùñyarthaü mayaü vavrur mahàsuram 08,024.013e vi÷vakarmàõam ajaraü daityadànavapåjitam 08,024.014a tato mayaþ svatapasà cakre dhãmàn puràõi ha 08,024.014c trãõi kà¤canam ekaü tu raupyaü kàrùõàyasaü tathà 08,024.015a kà¤canaü divi tatràsãd antarikùe ca ràjatam 08,024.015c àyasaü càbhavad bhåmau cakrasthaü pçthivãpate 08,024.016a ekaikaü yojana÷ataü vistàràyàmasaümitam 08,024.016c gçhàññàññàlakayutaü bçhatpràkàratoraõam 08,024.017a guõaprasavasaübàdham asaübàdham anàmayam 08,024.017c pràsàdair vividhai÷ caiva dvàrai÷ càpy upa÷obhitam 08,024.018a pureùu càbhavan ràjan ràjàno vai pçthak pçthak 08,024.018b*0235_01 divyamàlyàmbaradharà daiteyà ràjasattama 08,024.018c kà¤canaü tàrakàkùasya citram àsãn mahàtmanaþ 08,024.018e ràjataü kamalàkùasya vidyunmàlina àyasam 08,024.019a trayas te daityaràjànas trãül lokàn à÷u tejasà 08,024.019c àkramya tasthur varùàõàü pågàn nàma prajàpatiþ 08,024.020a teùàü dànavamukhyànàü prayutàny arbudàni ca 08,024.020c koñya÷ càprativãràõàü samàjagmus tatas tataþ 08,024.020d*0236_01 màüsà÷anàþ sudçptà÷ ca surair vinikçtàs tathà 08,024.020e mahad ai÷varyam icchantas tripuraü durgam à÷ritàþ 08,024.021a sarveùàü ca punas teùàü sarvayogavaho mayaþ 08,024.021c tam à÷ritya hi te sarve avartantàkutobhayàþ 08,024.022a yo hi yaü manasà kàmaü dadhyau tripurasaü÷rayaþ 08,024.022c tasmai kàmaü mayas taü taü vidadhe màyayà tadà 08,024.023a tàrakàkùasuta÷ càsãd dharir nàma mahàbalaþ 08,024.023c tapas tepe paramakaü yenàtuùyat pitàmahaþ 08,024.024a sa tuùñam avçõod devaü vàpã bhavatu naþ pure 08,024.024c ÷astrair vinihatà yatra kùiptàþ syur balavattaràþ 08,024.025a sa tu labdhvà varaü vãras tàrakàkùasuto hariþ 08,024.025c sasçje tatra vàpãü tàü mçtànàü jãvanãü prabho 08,024.025d*0237_01 pårõàü divyasya toyasya pãyåùapratimasya vai 08,024.026a yena råpeõa daityas tu yena veùeõa caiva ha 08,024.026c mçtas tasyàü parikùiptas tàdç÷enaiva jaj¤ivàn 08,024.026d*0238_01 saüpårõabalavãryas tu ràja¤ ÷auryasamanvitaþ 08,024.026d*0238_02 evaü vãryeõa saüyuktàþ kçtàs tena mahàtmanà 08,024.027a tàü pràpya traipurasthàs tu sarvàül lokàn babàdhire 08,024.027b*0239_01 varaloke 'vasat so 'pi hariþ paramatejasà 08,024.027b*0239_02 vidhàya sarvalokànàü hitaü pathyaü vidhàya ca 08,024.027b*0239_03 tataþ paramanirvigno hitakàrã tàvakàtmasu 08,024.027c mahatà tapasà siddhàþ suràõàü bhayavardhanàþ 08,024.027d*0240_01 ekasmin nihate daitye sçjanti sma da÷àsuràn 08,024.027e na teùàm abhavad ràjan kùayo yuddhe kathaü cana 08,024.028a tatas te lobhamohàbhyàm abhibhåtà vicetasaþ 08,024.028c nirhrãkàþ saüsthitiü sarve sthàpitàü samalålupan 08,024.029a vidràvya sagaõàn devàüs tatra tatra tadà tadà 08,024.029c viceruþ svena kàmena varadànena darpitàþ 08,024.030a devàraõyàni sarvàõi priyàõi ca divaukasàm 08,024.030c çùãõàm à÷ramàn puõyàn yåpठjanapadàüs tathà 08,024.030e vyanà÷ayanta maryàdà dànavà duùñacàriõaþ 08,024.030f*0241_01 nisthànà÷ ca kçtà devà çùayaþ pitçbhiþ saha 08,024.030f*0241_02 daityais tribhis trayo lokà hy àkràntàs taiþ suretaraiþ 08,024.030f*0242_01 pãóyamàneùu lokeùu tataþ ÷akro marudvçtaþ 08,024.030f*0242_02 puràõy àyodhayàü cakre vajrapàtaiþ samantataþ 08,024.030f*0242_03 nà÷akat tàny abhedyàni yadà bhettuü puraüdaraþ 08,024.030f*0242_04 puràõi varadattàni dhàtrà tena naràdhipa 08,024.030f*0242_05 tadà bhãtaþ surapatir muktvà tàni puràõy atha 08,024.031a te devàþ sahitàþ sarve pitàmaham ariüdama 08,024.031c abhijagmus tadàkhyàtuü viprakàraü suretaraiþ 08,024.032a te tattvaü sarvam àkhyàya ÷irasàbhipraõamya ca 08,024.032c vadhopàyam apçcchanta bhagavantaü pitàmaham 08,024.033a ÷rutvà tad bhagavàn devo devàn idam uvàca ha 08,024.033b*0243_01 mamàpi so 'paràdhnoti yo yuùmàkam asaumyakçt 08,024.033b*0244_01 ÷råyatàü trida÷àþ sarve yathedaü vàkyagauravam 08,024.033c asurà÷ ca duràtmànas te càpi vibudhadviùaþ 08,024.033e aparàdhyanti satataü ye yuùmàn pãóayanty uta 08,024.033f*0245_01 na tvàstu tàn ahaü manye ye vai yuùmàn apãóayan 08,024.034a ahaü hi tulyaþ sarveùàü bhåtànàü nàtra saü÷ayaþ 08,024.034c adhàrmikàs tu hantavyà ity ahaü prabravãmi vaþ 08,024.034d*0246_01 ekeùuõà vibhedyàni tàni durgàõi nànyathà 08,024.034d*0246_02 na ca sthàõumçte ÷akto bhettum ekeùuõà puraþ 08,024.035a te yåyaü sthàõum ã÷ànaü jiùõum akliùñakàriõam 08,024.035c yoddhàraü vçõutàdityàþ sa tàn hantà suretaràn 08,024.036a iti tasya vacaþ ÷rutvà devàþ ÷akrapurogamàþ 08,024.036b*0247_01 te devàs tena vàkyena coditàþ praõatàþ sthitàþ 08,024.036b*0247_02 divyaü varùasahasraü vai tapas taptvà surarùabhàþ 08,024.036b*0247_03 ÷ubhàtmàno mahàtmàno jagmur vai vçùabhadhvajam 08,024.036c brahmàõam agrataþ kçtvà vçùàïkaü ÷araõaü yayuþ 08,024.037a tapaþ paraü samàtasthur gçõanto brahma ÷à÷vatam 08,024.037c çùibhiþ saha dharmaj¤à bhavaü sarvàtmanà gatàþ 08,024.037d*0248_01 devadevaü paraü sthàõuü varadaü tryambakaü ÷ivam 08,024.037d*0248_02 ÷arvam ãóyam ajaü rudraü ÷a÷àïkàïkitamårdhajam 08,024.038a tuùñuvur vàgbhir arthyàbhir bhayeùv abhayakçttamam 08,024.038c sarvàtmànaü mahàtmànaü yenàptaü sarvam àtmanà 08,024.039a tapovi÷eùair bahubhir yogaü yo veda càtmanaþ 08,024.039c yaþ sàükhyam àtmano veda yasya càtmà va÷e sadà 08,024.040a te taü dadç÷ur ã÷ànaü tejorà÷im umàpatim 08,024.040b*0249_01 pareõa yatnena bhavaü trida÷àþ ÷arvam ã÷varam 08,024.040c ananyasadç÷aü loke vratavantam akalmaùam 08,024.041a ekaü ca bhagavantaü te nànàråpam akalpayan 08,024.041c àtmanaþ pratiråpàõi råpàõy atha mahàtmani 08,024.041e parasparasya càpa÷yan sarve paramavismitàþ 08,024.042a sarvabhåtamayaü ce÷aü tam ajaü jagataþ patim 08,024.042c devà brahmarùaya÷ caiva ÷irobhir dharaõãü gatàþ 08,024.043a tàn svastivàkyenàbhyarcya samutthàpya ca ÷aükaraþ 08,024.043c bråta bråteti bhagavàn smayamàno 'bhyabhàùata 08,024.044a tryambakeõàbhyanuj¤àtàs tatas te 'svasthacetasaþ 08,024.044c namo namas te 'stu vibho tata ity abruvan bhavam 08,024.045a namo devàtidevàya dhanvine càtimanyave 08,024.045c prajàpatimakhaghnàya prajàpatibhir ãóyase 08,024.046a namaþ stutàya stutyàya ståyamànàya mçtyave 08,024.046c vilohitàya rudràya nãlagrãvàya ÷åline 08,024.047a amoghàya mçgàkùàya pravaràyudhayodhine 08,024.047b*0250_01 arhàya caiva ÷uddhàya kùayàya krathanàya ca 08,024.047c durvàraõàya ÷ukràya brahmaõe brahmacàriõe 08,024.048a ã÷ànàyàprameyàya niyantre carmavàsase 08,024.048c taponityàya piïgàya vratine kçttivàsase 08,024.049a kumàrapitre tryakùàya pravaràyudhadhàriõe 08,024.049c prapannàrtivinà÷àya brahmadviñsaüghaghàtine 08,024.050a vanaspatãnàü pataye naràõàü pataye namaþ 08,024.050c gavàü ca pataye nityaü yaj¤ànàü pataye namaþ 08,024.051a namo 'stu te sasainyàya tryambakàyogratejase 08,024.051c manovàkkarmabhir deva tvàü prapannàn bhajasva naþ 08,024.052a tataþ prasanno bhagavàn svàgatenàbhinandya tàn 08,024.052c provàca vyetu vastràso bråta kiü karavàõi vaþ 08,024.052d*0251_01 devàþ ÷arvasya vacanaü ÷rutvà harùam upàgatàþ 08,024.053a pitçdevarùisaüghebhyo vare datte mahàtmanà 08,024.053c satkçtya ÷aükaraü pràha brahmà lokahitaü vacaþ 08,024.053d*0252_01 imàny asuradurgàõi lokàüs trãn àkramanti ca 08,024.053d*0252_02 ka÷ ca prajàpatir ghoràüs tàn sarvठjahi màciram 08,024.054a tavàtisargàd deve÷a pràjàpatyam idaü padam 08,024.054c mayàdhitiùñhatà datto dànavebhyo mahàn varaþ 08,024.054d*0253_01 nàsty anyo yudhi teùàü vai nihantà iti naþ ÷rutam 08,024.055a tàn atikràntamaryàdàn nànyaþ saühartum arhati 08,024.055c tvàm çte bhåtabhavye÷a tvaü hy eùàü pratyarir vadhe 08,024.056a sa tvaü deva prapannànàü yàcatàü ca divaukasàm 08,024.056c kuru prasàdaü deve÷a dànavठjahi ÷ålabhçt 08,024.056d*0254_01 tvatprasàj jagat sarvaü sukham aidhata mànada 08,024.056d*0254_02 ÷araõyas tvaü hi loke÷a te vayaü ÷araõaü gatàþ 08,024.057 ÷rãbhagavàn uvàca 08,024.057a hantavyàþ ÷atravaþ sarve yuùmàkam iti me matiþ 08,024.057c na tv eko 'haü vadhe teùàü samartho vai suradviùàm 08,024.058a te yåyaü sahitàþ sarve madãyenàstratejasà 08,024.058c jayadhvaü yudhi tठ÷atrån saüghàto hi mahàbalaþ 08,024.059 devà åcuþ 08,024.059a asmattejobalaü yàvat tàvad dviguõam eva ca 08,024.059c teùàm iti ha manyàmo dçùñatejobalà hi te 08,024.060 bhagavàn uvàca 08,024.060a vadhyàs te sarvataþ pàpà ye yuùmàsv aparàdhinaþ 08,024.060c mama tejobalàrdhena sarvàüs tàn ghnata ÷àtravàn 08,024.061 devà åcuþ 08,024.061a bibhartuü tejaso 'rdhaü te na ÷akùyàmo mahe÷vara 08,024.061c sarveùàü no balàrdhena tvam eva jahi ÷àtravàn 08,024.061d*0255_01 vayaü ca sarvathà deva rakùaõãyàs tathaiva ca 08,024.061d*0255_02 sa no rakùa mahàdeva tvam eva jahi ÷àtravàn 08,024.061d*0256_00 ÷rãbhagavàn uvàca 08,024.061d*0256_01 yadi ÷aktir na vaþ kà cid vibhartuü màmakaü balam 08,024.061d*0256_02 aham etàn haniùyàmi yuùmat tejordhabçühitaþ 08,024.062 duryodhana uvàca 08,024.062a tatas tatheti deve÷as tair ukto ràjasattama 08,024.062c ardham àdàya sarvebhyas tejasàbhyadhiko 'bhavat 08,024.063a sa tu devo balenàsãt sarvebhyo balavattaraþ 08,024.063c mahàdeva iti khyàtas tadàprabhçti ÷aükaraþ 08,024.064a tato 'bravãn mahàdevo dhanur bàõadharas tv aham 08,024.064c haniùyàmi rathenàjau tàn ripån vai divaukasaþ 08,024.065a te yåyaü me rathaü caiva dhanur bàõaü tathaiva ca 08,024.065c pa÷yadhvaü yàvad adyaitàn pàtayàmi mahãtale 08,024.066 devà åcuþ 08,024.066a mårtisarvasvam àdàya trailokyasya tatas tataþ 08,024.066c rathaü te kalpayiùyàma deve÷vara mahaujasam 08,024.067a tathaiva buddhyà vihitaü vi÷vakarmakçtaü ÷ubham 08,024.067c tato vibudha÷àrdålàs taü rathaü samakalpayan 08,024.067d*0257_01 viùõuü somaü hutà÷aü ca tasyeùuü samakalpayan 08,024.067d*0257_02 ÷çïgam agnir babhåvàsya bhallaþ somo vi÷àü pate 08,024.067d*0257_03 kuómala÷ càbhavad viùõus tasminn iùuvare tadà 08,024.068a vandhuraü pçthivãü devãü vi÷àlapuramàlinãm 08,024.068c saparvatavanadvãpàü cakrur bhåtadharàü tadà 08,024.069a mandaraü parvataü càkùaü jaïghàs tasya mahànadãþ 08,024.069c di÷a÷ ca pradi÷a÷ caiva parivàraü rathasya hi 08,024.069d*0258_01 ãùà nakùatravaü÷a÷ ca yugaþ kçtayugo 'bhavat 08,024.069d*0258_02 kåbara÷ ca rathasyàsãd vàsukir bhujagottamaþ 08,024.069d*0258_03 apaskaram adhiùñhàne himavàn vindhyaparvataþ 08,024.069d*0258_04 udayàstàv adhiùñhàne girã cakruþ surottamàþ 08,024.069d*0258_05 samudram akùam asçjan dànavàlayam uttamam 08,024.069d*0258_06 saptarùimaõóalaü caiva rathasyàsãt pariùkaraþ 08,024.069d*0258_07 gaïgà sarasvatã sindhur dhuram àkà÷am eva ca 08,024.069d*0258_08 upaskaro rathasyàsann àpaþ sarvà÷ ca nimnagàþ 08,024.069d*0258_09 ahoràtràþ kalà÷ caiva kàùñhà÷ ca çtavas tathà 08,024.070a anukarùàn grahàn dãptàn varåthaü càpi tàrakàþ 08,024.070c dharmàrthakàmasaüyuktaü triveõuü càpi bandhuram 08,024.070e oùadhãr vividhàs tatra nànàpuùpaphalodgamàþ 08,024.071a såryàcandramasau kçtvà cakre rathavarottame 08,024.071c pakùau pårvàparau tatra kçte ràtryahanã ÷ubhe 08,024.072a da÷a nàgapatãn ãùàü dhçtaràùñramukhàn dçóhàm 08,024.072b*0259_01 yoktràõi cakrur nàgàü÷ ca niþ÷vasanto mahoragàn 08,024.072c dyàü yugaü yugacarmàõi saüvartakabalàhakàn 08,024.072d*0260_01 kàlapçùñho 'tha nahuùaþ karkoñakadhanaüjayau 08,024.072d*0260_02 itare càbhavan nàgà hayànàü vàlabandhanàþ 08,024.072d*0260_03 di÷a÷ ca pradi÷a÷ caiva ra÷mayo rathavàjinàm 08,024.072d*0261_01 a÷và÷ ca vedà÷ catvàraþ puràõàïgavibhåùitàþ 08,024.073a ÷amyàü dhçtiü ca medhàü ca sthitiü saünatim eva ca 08,024.073c grahanakùatratàràbhi÷ carma citraü nabhastalam 08,024.074a suràmbupretavittànàü patãül loke÷varàn hayàn 08,024.074c sinãvàlãm anumatiü kuhåü ràkàü ca suvratàm 08,024.074e yoktràõi cakrur vàhànàü rohakàü÷ càpi kaõñhakam 08,024.075a karma satyaü tapo 'rtha÷ ca vihitàs tatra ra÷mayaþ 08,024.075c adhiùñhànaü manas tv àsãt parirathyaü sarasvatã 08,024.076a nànàvarõà÷ ca citrà÷ ca patàkàþ pavaneritàþ 08,024.076c vidyudindradhanurnaddhaü rathaü dãptaü vyadãpayat 08,024.076d*0262_01 vaùañkàraþ pratodo 'bhåd gàyatrã ÷ãrùabandhanà 08,024.076d*0262_02 yo yaj¤e vihitaþ pårvam ã÷ànasya mahàtmanaþ 08,024.076d*0262_03 saüvatsaro dhanus tad vai sàvitrã jyà mahàsvanà 08,024.076d*0262_04 divyaü ca varma vihitaü mahàrhaü ratnabhåùitam 08,024.076d*0262_05 abhedyaü virajaskaü vai kàlacakrabahiùkçtam 08,024.076d*0262_06 dhvajayaùñir abhån meruþ ÷rãmàn kanakaparvataþ 08,024.076d*0262_07 patàkà÷ càbhavan meghàs taóidbhiþ samalaükçtàþ 08,024.076d*0262_08 rejur adhvaryumadhyasthà jvalanta iva pàvakàþ 08,024.076d*0262_09 këptaü tu taü rathaü dçùñvà vismità devatàbhavan 08,024.076d*0262_10 sarvalokasya tejàüsi dçùñvaikasthàni màriùa 08,024.076d*0262_11 yuktaü nivedayàm àsur devàs tasmai mahàtmane 08,024.077a evaü tasmin mahàràja kalpite rathasattame 08,024.077c devair manuja÷àrdåla dviùatàm abhimardane 08,024.078a svàny àyudhàni mukhyàni nyadadhàc chaükaro rathe 08,024.078c rathayaùñiü viyatkçùñàü sthàpayàm àsa govçùam 08,024.079a brahmadaõóaþ kàladaõóo rudradaõóas tathà jvaraþ 08,024.079c pariskandà rathasyàsya sarvatodi÷am udyatàþ 08,024.080a atharvàïgirasàv àstàü cakrarakùau mahàtmanaþ 08,024.080c çgvedaþ sàmaveda÷ ca puràõaü ca puraþsaràþ 08,024.081a itihàsayajurvedau pçùñharakùau babhåvatuþ 08,024.081c divyà vàca÷ ca vidyà÷ ca paripàr÷vacaràþ kçtàþ 08,024.082a tottràdaya÷ ca ràjendra vaùañkàras tathaiva ca 08,024.082c oükàra÷ ca mukhe ràjann ati÷obhàkaro 'bhavat 08,024.083a vicitram çtubhiþ ùaóbhiþ kçtvà saüvatsaraü dhanuþ 08,024.083b*0263_01 chàyàm evàtmana÷ cakre dhanur jyàm akùayàü raõe 08,024.083b*0263_02 kàlo hi bhagavàn rudras tasya saüvatsaro dhanuþ 08,024.083c tasmàn néõàü kàlaràtrir jyà kçtà dhanuùo 'jarà 08,024.084a iùu÷ càpy abhavad viùõur jvalanaþ soma eva ca 08,024.084b@002_0001 **** **** balàrdhaü yadi me devà na dhàrayitum àhave 08,024.084b@002_0002 **** **** ÷aktàþ sarve hi saügamya yåyaü tat prabravãmi vaþ 08,024.084b@002_0003 **** **** samà bhavanti me sarve dànavà÷ càmarà÷ ca ye 08,024.084b@002_0004 **** **** ÷ivo 'smi sarvabhåtànàü ÷ivatvaü tena me suràþ 08,024.084b@002_0005 **** **** kiü tv adharmeõa vartante yasmàt te sura÷atravaþ 08,024.084b@002_0006 **** **** tasmàd vadhyà mayàpy ete yuùmàkaü ca hitepsayà 08,024.084b@002_0007 **** **** ÷araõaü vaþ prapannànàü dharmeõa ca jigãùatàm 08,024.084b@002_0008 **** **** sàhàyyaü vaþ kariùyàmi nihaniùyàmi vo ripån 08,024.084b@002_0009 **** **** dãyatàü ca balàrdhaü me sarvair api pçthak pçthak 08,024.084b@002_0010 **** **** pa÷utvaü caiva me lokàþ sarve kalpantu pãóitàþ 08,024.084b@002_0011 **** **** pa÷ånàü tu patitvaü me bhavatv adya divaukasaþ 08,024.084b@002_0012 **** **** evaü na pàpaü pràpsyàmi pa÷ån hatvà suradviùaþ 08,024.084b@002_0013 **** **** kalpayadhvaü ca me divyaü rathaü cà÷vàn manojavàn 08,024.084b@002_0014 **** **** dhanuþ ÷araü sàrathiü ca tato jeùyàmi vo ripån 08,024.084b@002_0015 **** **** iti ÷rutvà vaco devà devadevasya bhåpate 08,024.084b@002_0016 **** **** viùàdam agaman sarve pa÷utvaü prati ÷aïkitàþ 08,024.084b@002_0017 **** **** teùàü bhàvaü tato j¤àtvà devas tàn idam abravãt 08,024.084b@002_0018 **** **** mà vo 'stu pa÷ubhàve 'smin bhayaü vibudhasattamàþ 08,024.084b@002_0019 **** **** ÷råyatàü pa÷ubhàvasya vimokùaþ kriyatàü ca saþ 08,024.084b@002_0020 **** **** yo vaþ pa÷upate÷ caryàü cariùyati sa mokùyate 08,024.084b@002_0021 **** **** pa÷utvàd iti satyaü vaþ pratijàne samàgame 08,024.084b@002_0022 **** **** ye càpy anye cariùyanti vrataü mokùyanti te 'py uta 08,024.084b@002_0023 **** **** naiùñhikaü dvàda÷àbdaü và yo 'bdam ardham çtutrayam 08,024.084b@002_0024 **** **** màsaü dvàda÷aràtraü và sa pa÷utvàd vimucyate 08,024.084b@002_0025 **** **** tasmàt param idaü guhyaü vrataü divyaü cariùyatha 08,024.084b@002_0026 **** **** taü tathety abruvan devà devadevanamaskçtam 08,024.084b@002_0027 **** **** åcu÷ cedaü gçhàõedaü tejaso 'rdham iti prabhum 08,024.084b@002_0028 **** **** pratyuvàca tathety eva ÷åladhçg ràjasattama 08,024.084b@002_0029 **** **** tatas te pradaduþ sarve tejaso 'rdhaü mahàtmane 08,024.084b@002_0030 **** **** sarvam àdàya sarveùàü tejaso 'rdhaü divaukasàm 08,024.084b@002_0031 **** **** tejasàpy adhiko bhåtvà bhåyo 'py atibalo 'bhavat 08,024.084b@002_0032 **** **** tataþ prabhçti devànàü devadevo 'bhavad bhavaþ 08,024.084b@002_0033 **** **** pati÷ ca sarvabhåtànàü pa÷ånàü càbhavat tadà 08,024.084b@002_0034 **** **** tasmàt pa÷upati÷ cokto bhavatvàc ca bhaveti vai 08,024.084b@002_0035 **** **** ardham àdàya sarveùàü tejasà prajvalann iva 08,024.084b@002_0036 **** **** bhàsayàm àsa tàn sarvàn devadevo mahàdyutiþ 08,024.084b@002_0037 **** **** tato 'bhiùiùicuþ sarve surà rudraü puràriõam 08,024.084b@002_0038 **** **** duryodhanaþ 08,024.084b@002_0038 (63cd) mahàdeva iti hy àsãd devadevo mahe÷varaþ 08,024.084b@002_0039 **** **** tejaso 'rdhaü surà dattvà ÷aükaràya mahàtmane 08,024.084b@002_0040 **** **** pa÷utvam api copetya vi÷vakarmàõam avyayam 08,024.084b@002_0041 **** **** åcuþ sarve samàbhàùya rathaþ saükalpyatàm iti 08,024.084b@002_0042 **** **** vi÷vakarmàpi saücintya rathaü divyam akalpayat 08,024.084b@002_0043 (68ab) sametàü pçthivãü devãü vi÷àlàü puramàlinãm 08,024.084b@002_0044 (68cd) saparvatavanadvãpàü cakre bhåtadharàü ratham 08,024.084b@002_0045 **** **** ãùàü nakùatravaü÷aü ca chattraü meruü mahàgirim 08,024.084b@002_0046 **** **** anekadrumasaüchannaü ratnàkaram anuttamam 08,024.084b@002_0047 **** **** himavantaü ca vindhyaü ca nànàdrumalatàkulam 08,024.084b@002_0048 **** **** avaskaraü pratiùñhànaü kalpayàm àsa vai tadà 08,024.084b@002_0049 **** **** astaü girim adhiùñhànaü nànàdvijagaõàyutam 08,024.084b@002_0050 **** **** cakàra bhagavàüs tvaùñà udayaü rathakåbaram 08,024.084b@002_0051 **** **** mãnanakrajhaùàvàsaü dànavàlayam uttamam 08,024.084b@002_0052 **** **** samudram akùaü vidadhe pattanàkara÷obhitam 08,024.084b@002_0053 **** **** cakraü cakre candramasaü tàrakàgaõamaõóitam 08,024.084b@002_0054 **** **** divàkaraü càpy aparaü cakraü cakre 'ü÷umàlinam 08,024.084b@002_0055 **** **** gaïgàü sarasvatãü tåõãü cakre vi÷vakçd avyayaþ 08,024.084b@002_0056 **** **** alaükàrà rathasyàsann àpagàþ saritas tathà 08,024.084b@002_0057 **** **** trãn agnãn mantravac cakre rathasyàtha triveõukam 08,024.084b@002_0058 (70ab) anukarùàn grahàn dãptàn varåthàü÷ càpi tàrakàþ 08,024.084b@002_0059 (70ef) oùadhãr vãrudha÷ caiva ghaõñàjàlaü ca bhànumat 08,024.084b@002_0060 **** **** alaücakàra ca rathaü màsapakùartubhir vibhuþ 08,024.084b@002_0061 **** **** ahoràtraiþ kalàbhi÷ ca kàùñhàbhir ayanais tathà 08,024.084b@002_0062 (72cd) dyàü yugaü yugaparvàõi saüvartakabalàhakàn 08,024.084b@002_0063 (73ab) ÷amyàü dhçtiü ca medhàü ca sthitiü saünatim eva ca 08,024.084b@002_0064 (80c) çgvedaü sàmavedaü ca dhuryàv a÷vàv akalpayat 08,024.084b@002_0065 (81a) pçùñhà÷vau ca yajurvedaþ kalpito 'tharvaõas tathà 08,024.084b@002_0066 **** **** a÷vànàü càpy alaükàraü vidadhe padasaücayam 08,024.084b@002_0067 (74cd) sinãvàlãm anumatiü kuhåü ràkàü ca suprabhàm 08,024.084b@002_0068 (74ef) yoktràõi cakre cà÷vànàü kå÷màõóàü÷ càpi pannagàn 08,024.084b@002_0069 {259* } { kàlapçùñho 'tha nahuùaþ karkoñakadhanaüjayau 08,024.084b@002_0070 {ll. 1-2} { itare càbhavan nàgà hayànàü vàlabandhanam 08,024.084b@002_0071 **** **** abhãùavaþ ùaóaïgàni kalpitàni mahãpate 08,024.084b@002_0072 **** **** oükàraþ kalpitas tasya pratodo vi÷vakarmaõà 08,024.084b@002_0073 **** **** yaj¤àþ sarve pçthak këptà rathàïgàni ca bhàga÷aþ 08,024.084b@002_0074 (75cd) adhiùñhànaü mana÷ càsãt parirathyà sarasvatã 08,024.084b@002_0075 (76ab) nànàvarõàni càbhràõi patàkàþ pavaneritàþ 08,024.084b@002_0076 (76cd) vidyud indradhanur yuktà rathaü dãptyà vyadãpayat 08,024.084b@002_0077 **** **** varma yoddhu÷ ca vihitaü nabho grahagaõàkulam 08,024.084b@002_0078 **** **** abhedyaü bhànumac citraü kàlacakrapariùkçtam 08,024.084b@002_0079 **** **** këptaü tu taü rathaü dçùñvà vismità devatàbhavan 08,024.084b@002_0080 **** **** sarvalokasya tejàüsi dçùñvaikasthàni màriùa 08,024.084b@002_0081 **** **** yuktaü nivedayàm àsuþ devàs tasmai mahàtmane 08,024.084b@002_0082 (77ab) evaü tasmin mahàràja kalpite rathasattame 08,024.084b@002_0083 (77cd) tvaùñrà manuja÷àrdåla dviùatàü bhayavardhanaþ 08,024.084b@002_0084 (78ab) svàny àyudhàni divyàni nyadadhàc chaükaro rathe 08,024.084b@002_0085 (78cd) dhvajayaùñiü viyat kçtvà sthàpayàm àsa govçùam 08,024.084b@002_0086 (79ab) brahmadaõóaþ kàladaõóo rudradaõóa÷ ca te jvaràþ 08,024.084b@002_0087 (79cd) pariùkàrà rathasyàsan samantàd di÷am udyatàþ 08,024.084b@002_0088 (83ab) vicitram çtubhiþ ùaóbhiþ kçtvà saüvatsaraü dhanuþ 08,024.084b@002_0089 (263*) { chàyàm evàtmana÷ cakre dhanurjyàm akùayàü dhruvàm 08,024.084b@002_0090 **** **** { kàlo hi bhagavàn rudras tac ca saüvatsaraü dhanuþ 08,024.084b@002_0091 (83cd) tasmàd raudrà kàlaràtrir jyà kçtà dhanuùo 'jarà 08,024.084b@002_0092 **** **** tato rathe rathà÷vàüs tàn çùayaþ samayojayan 08,024.084b@002_0093 **** **** ekaika÷aþ susaühçùñàn àdàya sudhçtavratàþ 08,024.084b@002_0094 **** **** dakùiõasyàü dhuri kçta çgvedo mantrapàragaiþ 08,024.084b@002_0095 **** **** savyataþ sàmaveda÷ ca yukto ràjan maharùibhiþ 08,024.084b@002_0096 **** **** pàrùñhidakùiõato yukto yajurvedaþ suradvijaiþ 08,024.084b@002_0097 **** **** itarasyàü tathà pàrùñhyàü yukto ràjann atharvaõaþ 08,024.084b@002_0098 **** **** evaü te vàjino yuktà yaj¤avidbhis tadà rathe 08,024.084b@002_0099 **** **** a÷obhanta tathà yuktà yathaivàdhvaramadhyagàþ 08,024.084b@002_0100 **** **** kalpayitvà rathaü divyaü tato bàõam akalpayat 08,024.084b@002_0101 **** **** cintayitvà hariü viùõum avyayaü yaj¤avàhanam 08,024.084b@002_0102 **** **** ÷araü saükalpayàü cakre vi÷vakarmà mahàmanàþ 08,024.084b@002_0103 **** **** tasya vàjàü÷ ca puïkhaü ca kalpayàm àsa vai tadà 08,024.084b@002_0104 **** **** puõyagandhavahaü ràja¤ ÷vasanaü ràjasattama 08,024.084b@002_0105 **** **** agnãùomau ÷aramukhe kalpayàm àsa vai tadà 08,024.084c agnãùomau jagat kçtsnaü vaiùõavaü cocyate jagat 08,024.085a viùõu÷ càtmà bhagavato bhavasyàmitatejasaþ 08,024.085c tasmàd dhanurjyàsaüspar÷aü na viùehur harasya te 08,024.086a tasmi¤ ÷are tigmamanyur mumocàviùahaü prabhuþ 08,024.086c bhçgvaïgiromanyubhavaü krodhàgnim atiduþsaham 08,024.087a sa nãlalohito dhåmraþ kçttivàsà bhayaükaraþ 08,024.087c àdityàyutasaükà÷as tejojvàlàvçto jvalan 08,024.088a du÷cyàva÷ cyàvano jetà hantà brahmadviùàü haraþ 08,024.088c nityaü tràtà ca hantà ca dharmàdharmà÷ritठjanàn 08,024.088d*0264_01 pramàthibhir balaü lebhe savegair damane dhçtaþ 08,024.089a pramàthibhir ghoraråpair bhãmodagrair gaõair vçtaþ 08,024.089c vibhàti bhagavàn sthàõus tair evàtmaguõair vçtaþ 08,024.090a tasyàïgàni samà÷ritya sthitaü vi÷vam idaü jagat 08,024.090c jaïgamàjaïgamaü ràja¤ ÷u÷ubhe 'dbhutadar÷anam 08,024.091a dçùñvà tu taü rathaü divyaü kavacã sa ÷aràsanã 08,024.091c bàõam àdatta taü divyaü somaviùõvagnisaübhavam 08,024.092a tasya vàjàüs tato devàþ kalpayàü cakrire vibhoþ 08,024.092c puõyagandhavahaü ràja¤ ÷vasanaü ràjasattama 08,024.093a tam àsthàya mahàdevas tràsayan daivatàny api 08,024.093c àruroha tadà yattaþ kampayann iva rodasã 08,024.093d*0265_01 tam àrurukùuü deve÷aü tuùñuvuþ paramarùayaþ 08,024.093d*0265_02 gandharvà devasaüghà÷ ca tathaivàpsarasàü gaõàþ 08,024.093d*0266_01 maharùibhiþ ståyamàno vandyamàna÷ ca bandibhiþ 08,024.093d*0266_02 upançtta÷ càpsarasàü gaõair nçttavi÷àradaiþ 08,024.094a sa ÷obhamàno varadaþ khaógã bàõã ÷aràsanã 08,024.094c hasann ivàbravãd devo sàrathiþ ko bhaviùyati 08,024.095a tam abruvan devagaõà yaü bhavàn saüniyokùyate 08,024.095c sa bhaviùyati deve÷a sàrathis te na saü÷ayaþ 08,024.096a tàn abravãt punar devo mattaþ ÷reùñhataro hi yaþ 08,024.096c taü sàrathiü kurudhvaü me svayaü saücintya màciram 08,024.097a etac chrutvà tato devà vàkyam uktaü mahàtmanà 08,024.097c gatvà pitàmahaü devaü prasàdyaivaü vaco 'bruvan 08,024.098a deva tvayedaü kathitaü trida÷àrinibarhaõam 08,024.098c tathà ca kçtam asmàbhiþ prasanno vçùabhadhvajaþ 08,024.099a ratha÷ ca vihito 'smàbhir vicitràyudhasaüvçtaþ 08,024.099c sàrathiü tu na jànãmaþ kaþ syàt tasmin rathottame 08,024.100a tasmàd vidhãyatàü ka÷ cit sàrathir devasattama 08,024.100c saphalàü tàü giraü deva kartum arhasi no vibho 08,024.101a evam asmàsu hi purà bhagavann uktavàn asi 08,024.101c hitaü kartàsmi bhavatàm iti tat kartum arhasi 08,024.102a sa deva yukto rathasattamo no; duràvaro dràvaõaþ ÷àtravàõàm 08,024.102c pinàkapàõir vihito 'tra yoddhà; vibhãùayan dànavàn udyato 'sau 08,024.103a tathaiva vedà÷ caturo hayàgryà; dharà sa÷ailà ca ratho mahàtman 08,024.103c nakùatravaü÷o 'nugato varåthe; yasmin yoddhà sàrathinàbhirakùyaþ 08,024.104a tatra sàrathir eùñavyaþ sarvair etair vi÷eùavàn 08,024.104c tatpratiùñho ratho deva hayà yoddhà tathaiva ca 08,024.104e kavacàni ca ÷astràõi kàrmukaü ca pitàmaha 08,024.105a tvàm çte sàrathiü tatra nànyaü pa÷yàmahe vayam 08,024.105c tvaü hi sarvair guõair yukto devatàbhyo 'dhikaþ prabho 08,024.105d*0267_01 tvaü deva ÷akto loke 'smin niyantuü pradrutàn imàn 08,024.105d*0267_02 vedà÷vàn sopaniùadaþ sàrathir bhava naþ svayam 08,024.105d*0267_03 yoddhuü balena sattvena vayasà vinayena ca 08,024.105d*0267_04 adhikaþ sàrathiþ kàryo nàsti cànyo 'dhiko bhavàn 08,024.105d*0267_05 sa bhavàüs tàrayatv asmàn kuru sàrathyam avyaya 08,024.105d*0267_06 bhavàn abhyadhikas tvatto nànyo 'sti bhavità tv iha 08,024.105d*0267_07 tvaü hi deve÷a sarvais tu vi÷iùño vadatàü vara 08,024.105d*0267_08 taü rathaü tvaü samàruhya saüyaccha paramàn hayàn 08,024.105d*0267_09 tava prasàdàd vadhyeyur deva daivatakaõñakàþ 08,024.105d*0267_10 sa no rakùa mahàbàho daityebhyo mahato bhayàt 08,024.105d*0267_11 tvaü hi no gatir avyagra tvaü no goptà mahàvrata 08,024.105d*0267_12 tvatprasàdàt suràþ sarve påjyante tridive prabho 08,024.105e sàrathye tårõam àroha saüyaccha paramàn hayàn 08,024.105f*0268_01 jayàya tridive÷ànàü vadhàya trida÷adviùàm 08,024.106a iti te ÷irasà natvà triloke÷aü pitàmaham 08,024.106c devàþ prasàdayàm àsuþ sàrathyàyeti naþ ÷rutam 08,024.107 brahmovàca 08,024.107*0269_01 evam etat suràs tathyaü nànyas tv abhyadhiko bhavàn 08,024.107*0269_02 sàrathitvaü kariùyàmi ÷aükarasya mahàtmanaþ 08,024.107*0269_03 sarvathà rathinaþ ÷reyàn kartavyo rathasàrathiþ 08,024.107*0269_04 tasmàd etad yathàtattvaü j¤àtvà yuùmàü÷ ca saügatàn 08,024.107*0269_05 saügacchàmi hayàn eùa vibudhàþ kàlamardine 08,024.107a nàtra kiü cin mçùà vàkyaü yad uktaü vo divaukasaþ 08,024.107c saüyacchàmi hayàn eùa yudhyato vai kapardinaþ 08,024.107d*0270_00 duryodhanaþ 08,024.107d*0270_01 evam uktvà jañàbhàraü saüyamya prapitàmahaþ 08,024.107d*0270_02 paridhàyàjinaü gàóhaü saünyasya ca kamaõóalum 08,024.107d*0270_03 pratodapàõir bhagavàn àruroha rathaü tadà 08,024.108a tataþ sa bhagavàn devo lokasraùñà pitàmahaþ 08,024.108c sàrathye kalpito devair ã÷ànasya mahàtmanaþ 08,024.109a tasminn àrohati kùipraü syandanaü lokapåjite 08,024.109c ÷irobhir agamaüs tårõaü te hayà vàtaraühasaþ 08,024.109d*0271_01 àruhya bhagavàn devo dãpyamànaþ svatejasà 08,024.109d*0272_01 abhãùån hi pratodaü ca saüjagràha pitàmahaþ 08,024.110a mahe÷vare tv àruhati jànubhyàm agaman mahãm 08,024.110b*0273_01 ubhàbhyàü lokanàthàbhyàm àsthitaü rathasattamam 08,024.110b*0273_02 voóhuü na ÷aktà vedà÷và jànubhyàm apatan mahãm 08,024.111a abhã÷ån hi triloke÷aþ saügçhya prapitàmahaþ 08,024.111c tàn a÷vàü÷ codayàm àsa manomàrutaraühasaþ 08,024.111d*0274_01 abhã÷ubhis tu bhagavàn udyamya ca hayàn vibhuþ 08,024.111d*0274_02 astu vãryaü ca ÷auryaü ca vedà÷vànàm iti prabhuþ 08,024.111d*0274_03 rathaü saücodayàm àsa devànàü prabhur avyayaþ 08,024.111d@003_0001 tata utthàpya bhagavàüs tàn hayàn anilopamàn 08,024.111d@003_0002 babhàùe ca tadà sthàõum àroheti surottamaþ 08,024.111d@003_0003 tatas tam iùum àdàya viùõusomàgnisaübhavam 08,024.111d@003_0004 àruroha tadà sthàõur dhanuùà kampayan paràn 08,024.111d@003_0005 tam àråóhaü tu deve÷aü tuùñuvuþ paramarùayaþ 08,024.111d@003_0006 gandharvà devasaüghà÷ ca tathaivàpsarasàü gaõàþ 08,024.111d@003_0007 sa ÷obhamàno varadaþ khaógã bàõã ÷aràsanã 08,024.111d@003_0008 pradãpayan rathe tasthau trãül lokàn svena tejasà 08,024.111d@003_0009 tato bhåyo 'bravãd devo devàn indrapurogamàn 08,024.111d@003_0010 na hanyàd iti kartavyo na ÷oko vaþ kathaü cana 08,024.111d@003_0011 hatàn ity eva jànãta bàõenànena càsuràn 08,024.111d@003_0012 te devàþ satyam ity àhur nihatà iti càbruvan 08,024.111d@003_0013 na ca tad vacanaü mithyà yad àha bhagavàn prabhuþ 08,024.111d@003_0014 iti saücintya vai devàþ paràü tuùñim avàpnuvan 08,024.111d@003_0015 tataþ prayàto deve÷aþ sarvair devagaõair vçtaþ 08,024.111d@003_0016 rathena mahatà ràjann upamà nàsti yasya ha 08,024.111d@003_0017 svai÷ ca pàriùadair devaþ påjyamàno mahàya÷àþ 08,024.111d@003_0018 nçtyadbhir aparai÷ caiva màüsabhakùair duràsadaiþ 08,024.111d@003_0019 dhàvamànaiþ samantàc ca tarjamànaiþ parasparam 08,024.111d@003_0020 çùaya÷ ca mahàbhàgàs tapoyuktà mahàguõàþ 08,024.111d@003_0021 à÷aüsur vai jayaü devà mahàdevasya sarva÷aþ 08,024.111d@003_0022 evaü prayàte deve÷e lokànàm abhayaükare 08,024.111d@003_0023 tuùñam àsãj jagat sarvaü devatà÷ ca narottama 08,024.111d@003_0024 çùayas tatra deve÷aü stuvanto bahubhiþ stavaiþ 08,024.111d@003_0025 teja÷ càsmai vardhayanto ràjann àsan punaþ punaþ 08,024.111d@003_0026 gandharvàõàü sahasràõi prayutàny arbudàni ca 08,024.111d@003_0027 vàdayanti prayàõe 'sya vàdyàni vividhàni ca 08,024.112a tato 'dhiråóhe varade prayàte càsuràn prati 08,024.112c sàdhu sàdhv iti vi÷ve÷aþ smayamàno 'bhyabhàùata 08,024.113a yàhi deva yato daityà÷ codayà÷vàn atandritaþ 08,024.113c pa÷ya bàhvor balaü me 'dya nighnataþ ÷àtravàn raõe 08,024.114a tatas tàü÷ codayàm àsa vàyuvegasamठjave 08,024.114b*0275_01 puràõy uddi÷ya khasthàni dànavànàü tarasvinàm 08,024.114c yena tat tripuraü ràjan daityadànavarakùitam 08,024.114d*0276_01 tatas te sahasotpatya vedàkhyà rathavàjinaþ 08,024.114d*0276_02 kùaõena tàni daityànàü puràõi pràpayan prabhum 08,024.114d*0277_01 pibadbhir iva càkà÷aü tair hayair lokapåjitaiþ 08,024.114d*0277_02 jagàma bhagavàn kùipraü jayàya tridivaukasàm 08,024.114d@004_0001 prayàte ratham àsthàya tripuràbhimukhe bhave 08,024.114d@004_0002 nanàda sumahànàdaü vçùabhaþ pårayan di÷aþ 08,024.114d@004_0003 vçùabhasyàsya ninadaü ÷rutvà bhayaükaraü mahat 08,024.114d@004_0004 vinà÷am agamaüs tatra tàrakàþ sura÷atravaþ 08,024.114d@004_0005 apare 'vasthitàs tatra yuddhàyàbhimukhàs tadà 08,024.114d@004_0006 tataþ sthàõur mahàràja ÷åladhçk krodhamårchitaþ 08,024.114d@004_0007 trastàni sarvabhåtàni trailokyaü bhåþ prakampate 08,024.114d@004_0008 nimittàni ca ghoràõi tatra saüdadhataþ ÷aram 08,024.114d@004_0009 tasmin somàgniviùõånàü kùobheõa brahmarudrayoþ 08,024.114d@004_0010 sa ratho dhanuùaþ kùobhàd atãva hy avasãdati 08,024.114d@004_0011 tato nàràyaõas tasmàc charabhàgàd viniþsçtaþ 08,024.114d@004_0012 vçùaråpaü samàsthàya ujjahàra mahàratham 08,024.114d@004_0013 sãdamàne rathe caiva nardamàneùu ÷atruùu 08,024.114d@004_0014 sa saübhramàt tu bhagavàn nàdaü cakre mahàbalaþ 08,024.114d@004_0015 vçùabhasya sthito mårdhni hayapçùñhe ca mànada 08,024.114d@004_0016 tadà sa bhagavàn rudro niraikùad dànavaü puram 08,024.114d@004_0017 vçùabhasyàsthito rudro hayasya ca narottama 08,024.114d@004_0018 stanàüs tadà÷àtayata khuràü÷ caiva dvidhàkarot 08,024.114d@004_0019 tataþ prabhçti bhadraü te gavàü dvaidhãkçtàþ khuràþ 08,024.114d@004_0020 hayànàü ca stanà ràjaüs tadà prabhçti nàbhavan 08,024.114d@004_0021 pãóitànàü balavatà rudreõàdbhutakarmaõà 08,024.115a athàdhijyaü dhanuþ kçtvà ÷arvaþ saüdhàya taü ÷aram 08,024.115c yuktvà pà÷upatàstreõa tripuraü samacintayat 08,024.116a tasmin sthite tadà ràjan kruddhe vidhçtakàrmuke 08,024.116c puràõi tàni kàlena jagmur ekatvatàü tadà 08,024.117a ekãbhàvaü gate caiva tripure samupàgate 08,024.117c babhåva tumulo harùo daivatànàü mahàtmanàm 08,024.118a tato devagaõàþ sarve siddhà÷ ca paramarùayaþ 08,024.118c jayeti vàco mumucuþ saüstuvanto mudànvitàþ 08,024.119a tato 'grataþ pràdurabhåt tripuraü jaghnuùo 'suràn 08,024.119c anirde÷yogravapuùo devasyàsahyatejasaþ 08,024.119d*0278_01 trãõi dçùñvaikasaüsthàni puràõy atha pinàkadhçk 08,024.120a sa tad vikçùya bhagavàn divyaü loke÷varo dhanuþ 08,024.120c trailokyasàraü tam iùuü mumoca tripuraü prati 08,024.120d*0279_01 utsçùñe vai mahàbhàga tasminn iùuvare tadà 08,024.120d*0279_02 mahàn àrtasvaro hy àsãt puràõàü patatàü bhuvi 08,024.120d*0280_01 ekabàõena tad devas tripuraü parame÷varaþ 08,024.120d*0280_02 nijaghne sàsuragaõaü devadevo mahe÷varaþ 08,024.120d*0280_03 bàõatejognidagdhe tat pravi÷ãrõaü sahasradhà 08,024.120d*0280_04 mahad àrtasvaraü kçtvà nàva÷eùam upàgatam 08,024.120e tat sàsuragaõaü dagdhvà pràkùipat pa÷cimàrõave 08,024.121a evaü tat tripuraü dagdhaü dànavà÷ càpy a÷eùataþ 08,024.121c mahe÷vareõa kruddhena trailokyasya hitaiùiõà 08,024.122a sa càtmakrodhajo vahnir hàhety uktvà nivàritaþ 08,024.122b*0281_01 trailokyam ava÷eùeõa punar dagdhuü pracakrame 08,024.122b*0281_02 kàlàgnim iva nirdagdhum utthitaü taü punaþ punaþ 08,024.122c mà kàrùãr bhasmasàl lokàn iti tryakùo 'bravãc ca tam 08,024.123a tataþ prakçtim àpannà devà lokàs tatharùayaþ 08,024.123c tuùñuvur vàgbhir arthyàbhiþ sthàõum apratimaujasam 08,024.124a te 'nuj¤àtà bhagavatà jagmuþ sarve yathàgatam 08,024.124c kçtakàmàþ prasannena prajàpatimukhàþ suràþ 08,024.124d*0282_01 evaü sa bhagavàn devo lokasraùñà mahe÷varaþ 08,024.124d*0282_02 devàsuragaõàdhyakùo lokànàü vidadhe ÷ivam 08,024.125a yathaiva bhagavàn brahmà lokadhàtà pitàmahaþ 08,024.125b*0283_01 sàrathyam akarot tatra rudrasya paramo 'vyayaþ 08,024.125b*0283_02 tathà bhavàn api kùipraü rudrasyeva pitàmahaþ 08,024.125b*0284_01 svayaü lokatrayaü sraùñà lokànàü hitakàmyayà 08,024.125c saüyaccha tvaü hayàn asya ràdheyasya mahàtmanaþ 08,024.126a tvaü hi kçùõàc ca karõàc ca phalgunàc ca vi÷eùataþ 08,024.126b*0285_01 balato råpato yogàd astrasaüpada eva ca 08,024.126b*0285_02 samàsaktaü mahãpàla kuru me hitam ãpsitam 08,024.126c vi÷iùño ràja÷àrdåla nàsti tatra vicàraõà 08,024.127a yuddhe hy ayaü rudrakalpas tvaü ca brahmasamo 'nagha 08,024.127c tasmàc chaktau yuvàü jetuü macchatråüs tàv ivàsuràn 08,024.128a yathà ÷alyàdya karõo 'yaü ÷vetà÷vaü kçùõasàrathim 08,024.128c pramathya hanyàt kaunteyaü tathà ÷ãghraü vidhãyatàm 08,024.128d*0286_01 tvayi madre÷a ràjyà÷à jãvità÷à tathaiva ca 08,024.128d*0286_02 vijaya÷ ca tathaivàdya karõasàcivyakàritaþ 08,024.128d*0287_01 tvayà ràjyaü sukhaü caiva jãvitaü jayam eva ca 08,024.128d*0287_02 samàsaktaü mahãpàla kuru me hitam ãpsitam 08,024.128d*0287_03 saüyacchàsya hayàn ràjan matpriyàrthaü paraütapa 08,024.128e tvayi karõa÷ ca ràjyaü ca vayaü caiva pratiùñhitàþ 08,024.128f*0288_01 vijaya÷ caiva saügràme saüyacchàdya hayottamàn 08,024.129a imaü càpy aparaü bhåya itihàsaü nibodha me 08,024.129c pitur mama sakà÷e yaü bràhmaõaþ pràha dharmavit 08,024.130a ÷rutvà caitad vaca÷ citraü hetukàryàrthasaühitam 08,024.130c kuru ÷alya vini÷citya mà bhåd atra vicàraõà 08,024.131a bhàrgavàõàü kule jàto jamadagnir mahàtapàþ 08,024.131c tasya ràmeti vikhyàtaþ putras tejoguõànvitaþ 08,024.132a sa tãvraü tapa àsthàya prasàdayitavàn bhavam 08,024.132c astrahetoþ prasannàtmà niyataþ saüyatendriyaþ 08,024.133a tasya tuùño mahàdevo bhaktyà ca pra÷amena ca 08,024.133c hçdgataü càsya vij¤àya dar÷ayàm àsa ÷aükaraþ 08,024.133d*0289_01 pratyakùeõa mahàdevaþ svàü tanuü sarva÷aükaraþ 08,024.134 ã÷vara uvàca 08,024.134a ràma tuùño 'smi bhadraü te viditaü me tavepsitam 08,024.134c kuruùva påtam àtmànaü sarvam etad avàpsyasi 08,024.135a dàsyàmi te tadàstràõi yadà påto bhaviùyasi 08,024.135c apàtram asamarthaü ca dahanty astràõi bhàrgava 08,024.136a ity ukto jàmadagnyas tu devadevena ÷ålinà 08,024.136c pratyuvàca mahàtmànaü ÷irasàvanataþ prabhum 08,024.137a yadà jànàsi deve÷a pàtraü màm astradhàraõe 08,024.137c tadà ÷u÷råùate 'stràõi bhavàn me dàtum arhati 08,024.138 duryodhana uvàca 08,024.138a tataþ sa tapasà caiva damena niyamena ca 08,024.138c påjopahàrabalibhir homamantrapuraskçtaiþ 08,024.139a àràdhayitavठ÷arvaü bahån varùagaõàüs tadà 08,024.139c prasanna÷ ca mahàdevo bhàrgavasya mahàtmanaþ 08,024.140a abravãt tasya bahu÷o guõàn devyàþ samãpataþ 08,024.140c bhaktimàn eùa satataü mayi ràmo dçóhavrataþ 08,024.141a evaü tasya guõàn prãto bahu÷o 'kathayat prabhuþ 08,024.141c devatànàü pitéõàü ca samakùam arisådanaþ 08,024.142a etasminn eva kàle tu daityà àsan mahàbalàþ 08,024.142c tais tadà darpamohàndhair abàdhyanta divaukasaþ 08,024.143a tataþ saübhåya vibudhàs tàn hantuü kçtani÷cayàþ 08,024.143c cakruþ ÷atruvadhe yatnaü na ÷ekur jetum eva te 08,024.144a abhigamya tato devà mahe÷varam athàbruvan 08,024.144c prasàdayantas taü bhaktyà jahi ÷atrugaõàn iti 08,024.145a pratij¤àya tato devo devatànàü ripukùayam 08,024.145c ràmaü bhàrgavam àhåya so 'bhyabhàùata ÷aükaraþ 08,024.146a ripån bhàrgava devànàü jahi sarvàn samàgatàn 08,024.146c lokànàü hitakàmàrthaü matprãtyarthaü tathaiva ca 08,024.146d*0290_01 evam uktaþ pratyuvàca tryambakaü varadaü prabhum 08,024.146d*0291_01 evam uktas tu devena bhàrgavaþ sumahàya÷àþ 08,024.146d*0291_02 pratyuvàcàtha deve÷aü ÷aükaraü sa kçtà¤jaliþ 08,024.147 ràma uvàca 08,024.147a akçtàstrasya deve÷a kà ÷aktir me mahe÷vara 08,024.147c nihantuü dànavàn sarvàn kçtàstràn yuddhadurmadàn 08,024.148 ã÷vara uvàca 08,024.148a gaccha tvaü madanudhyànàn nihaniùyasi dànavàn 08,024.148c vijitya ca ripån sarvàn guõàn pràpsyasi puùkalàn 08,024.149 duryodhana uvàca 08,024.149a etac chrutvà ca vacanaü pratigçhya ca sarva÷aþ 08,024.149c ràmaþ kçtasvastyayanaþ prayayau dànavàn prati 08,024.150a avadhãd deva÷atråüs tàn madadarpabalànvitàn 08,024.150b*0292_01 mama yuddhaü prayacchadhvaü daityà yuddhamadotkañàþ 08,024.150b*0292_02 preùito devadevena vo vijetuü mahàsuràþ 08,024.150b*0292_03 ity uktà bhàrgaveõàtha daityà yuddhaü pracakramuþ 08,024.150b*0292_04 sa tàn nihatya samare daityàn bhàrgavanandanaþ 08,024.150c vajrà÷anisamaspar÷aiþ prahàrair eva bhàrgavaþ 08,024.151a sa dànavaiþ kùatatanur jàmadagnyo dvijottamaþ 08,024.151c saüspçùñaþ sthàõunà sadyo nirvraõaþ samajàyata 08,024.152a prãta÷ ca bhagavàn devaþ karmaõà tena tasya vai 08,024.152c varàn pràdàd brahmavide bhàrgavàya mahàtmane 08,024.153a ukta÷ ca devadevena prãtiyuktena ÷ålinà 08,024.153c nipàtàt tava ÷astràõàü ÷arãre yàbhavad rujà 08,024.154a tayà te mànuùaü karma vyapoóhaü bhçgunandana 08,024.154c gçhàõàstràõi divyàni matsakà÷àd yathepsitam 08,024.155a tato 'stràõi samastàni varàü÷ ca manasepsitàn 08,024.155c labdhvà bahuvidhàn ràmaþ praõamya ÷irasà ÷ivam 08,024.156a anuj¤àü pràpya deve÷àj jagàma sa mahàtapàþ 08,024.156c evam etat puràvçttaü tadà kathitavàn çùiþ 08,024.157a bhàrgavo 'py adadàt sarvaü dhanurvedaü mahàtmane 08,024.157c karõàya puruùavyàghra suprãtenàntaràtmanà 08,024.158a vçjinaü hi bhavet kiü cid yadi karõasya pàrthiva 08,024.158c nàsmai hy astràõi divyàni pràdàsyad bhçgunandanaþ 08,024.158d*0293_01 såtena vardhito nityaü na ÷ådro nçpa eva saþ 08,024.158d*0293_02 vi÷uddhayoniü vij¤àya divyàny astràõy adàt prabhuþ 08,024.159a nàpi såtakule jàtaü karõaü manye kathaü cana 08,024.159c devaputram ahaü manye kùatriyàõàü kulodbhavam 08,024.159d*0294_01 vi÷iùñam avabodhàrthaü kulasyeti matir mama 08,024.159d*0294_02 sarvathà na hy ayaü ÷alya karõaþ såtakulodbhavaþ 08,024.160a sakuõóalaü sakavacaü dãrghabàhuü mahàratham 08,024.160c katham àdityasadç÷aü mçgã vyàghraü janiùyati 08,024.161a pa÷ya hy asya bhujau pãnau nàgaràjakaropamau 08,024.161c vakùaþ pa÷ya vi÷àlaü ca sarva÷atrunibarhaõam 08,024.161d*0295_01 na tv eùa pràkçtaþ ka÷ cit karõo vaikartano vçùaþ 08,024.161d*0295_02 mahàtmà hy eùa ràjendra ràma÷iùyaþ pratàpavàn 08,025.001 duryodhana uvàca 08,025.001a evaü sa bhagavàn devaþ sarvalokapitàmahaþ 08,025.001c sàrathyam akarot tatra yatra rudro 'bhavad rathã 08,025.002a rathinàbhyadhiko vãraþ kartavyo rathasàrathiþ 08,025.002c tasmàt tvaü puruùavyàghra niyaccha turagàn yudhi 08,025.002d@005_0001 yathà devagaõais tatra vçto yatnàt pitàmahaþ 08,025.002d@005_0002 tathàsmàbhir bhavàn yatnàt karõàd abhyadhiko vçtaþ 08,025.002d@005_0003 yathà devair mahàràja ã÷varàd adhiko vçtaþ 08,025.002d@005_0004 tathà bhavàn api kùipraü rudrasyeva pitàmahaþ 08,025.002d@005_0005 ÷alya uvàca 08,025.002d@005_0005 niyaccha turagàn yuddhe ràdheyasya mahàdyute 08,025.002d@005_0006 mayàpy etan nara÷reùñha bahu÷o narasiühayoþ 08,025.002d@005_0007 kathyamànaü ÷rutaü divyam àkhyànam atimànuùam 08,025.002d@005_0008 yathà ca cakre sàrathyaü bhavasya prapitàmahaþ 08,025.002d@005_0009 yathàsurà÷ ca nihatà iùuõaikena bhàrata 08,025.002d@005_0010 kçùõasya càpi viditaü sarvam etat purà hy abhåt 08,025.002d@005_0011 yathà pitàmaho jaj¤e bhagavàn sàrathis tadà 08,025.002d@005_0012 anàgatam atikràntaü veda kçùõo 'pi tattvataþ 08,025.002d@005_0013 etadarthaü viditvàpi sàrathyam upajagmivàn 08,025.002d@005_0014 svayaübhår iva rudrasya kçùõaþ pàrthasya bhàrata 08,025.002d@005_0015 yadi hanyàc ca kaunteyaü såtaputraþ kathaü cana 08,025.002d@005_0016 dçùñvà pàrthaü hi nihataü svayaü yotsyati ke÷avaþ 08,025.002d@005_0017 ÷aïkhacakragadàpàõir dhakùyate tava vàhinãm 08,025.002d@005_0018 na càpi tasya kruddhasya vàrùõeyasya mahàtmanaþ 08,025.002d@005_0019 saüjaya uvàca 08,025.002d@005_0019 sthàsyate pratyanãkeùu ka÷ cid atra nçpas tava 08,025.002d@005_0020 taü tathà bhàùamàõaü tu madraràjam ariüdamaþ 08,025.002d@005_0021 pratyuvàca mahàbàhur adãnàtmà sutas tava 08,025.002d@005_0022 màvamaüsthà mahàbàho karõaü vaikartanaü raõe 08,025.002d@005_0023 sarva÷astrabhçtàü ÷reùñhaü sarva÷àstràrthapàragam 08,025.002d@005_0024 yasya jyàtalanirghoùaü ÷rutvà bhayaükaraü mahat 08,025.002d@005_0025 pàõóaveyàni sainyàni vidravanti di÷o da÷a 08,025.002d@005_0026 pratyakùaü te mahàbàho yathà ràtrau ghañotkacaþ 08,025.002d@005_0027 màyà÷atàni kurvàõo hato màyàpuraskçtaþ 08,025.002d@005_0028 na càtiùñhata bãbhatsuþ pratyanãke kathaü cana 08,025.002d@005_0029 etàü÷ ca divasàn sarvàn bhayena mahatà vçtaþ 08,025.002d@005_0030 bhãmasena÷ ca balavàn dhanuùkoñyàbhicoditaþ 08,025.002d@005_0031 ukta÷ ca saüj¤ayà ràjan måóha audariko yathà 08,025.002d@005_0032 màdrãputrau tathà ÷årau yena jitvà mahàraõe 08,025.002d@005_0033 kam apy arthaü puraskçtya na hatau yudhi màriùa 08,025.002d@005_0034 yena vçùõipravãras tu sàtyakiþ sàtvatàü varaþ 08,025.002d@005_0035 nirjitya samare ÷åro viratha÷ ca balàtkçtaþ 08,025.002d@005_0036 sç¤jayà÷ cetare sarve dhçùñadyumnapurogamàþ 08,025.002d@005_0037 asakçn nirjitàþ saükhye smayamànena saüyuge 08,025.002d@005_0038 taü kathaü pàõóavà yuddhe vijeùyanti mahàratham 08,025.002d@005_0039 yo hanyàt samare kruddho vajrahastaü puraüdaram 08,025.002d@005_0040 tvaü ca sarvàstravid vãraþ sarvavidyàstrapàragaþ 08,025.002d@005_0041 bàhuvãryeõa te tulyaþ pçthivyàü nàsti ka÷ cana 08,025.002d@005_0042 tvaü ÷alyabhåtaþ ÷atråõàm aviùahyaþ paràkrame 08,025.002d@005_0043 tatas tvam ucyase ràja¤ ÷alya ity arisådana 08,025.002d@005_0044 tava bàhubalaü pràpya na ÷ekuþ sarvasàtvatàþ 08,025.002d@005_0045 tava bàhubalàd ràjan kiü nu kçùõo balàdhikaþ 08,025.002d@005_0046 yathà hi kçùõena balaü dhàryaü vai phalgune hate 08,025.002d@005_0047 tathà karõàtyayãbhàve tvayà dhàryaü mahad balam 08,025.002d@005_0048 kimarthaü samare sainyaü vàsudevo nyavàrayat 08,025.002d@005_0049 kimarthaü ca bhavàn sainyaü na haniùyati màriùa 08,025.002d@005_0050 tvatkçte padavãü gantum iccheyaü yudhi màriùa 08,025.002d@005_0051 ÷alya uvàca 08,025.002d@005_0051 sodaràõàü ca vãràõàü sarveùàü ca mahãkùitàm 08,025.002d@005_0052 yan màü bravãùi gàndhàre agre sainyasya mànada 08,025.002d@005_0053 vi÷iùñaü devakãputràt prãtimàn asmy ahaü tvayi 08,025.002d@005_0054 eùa sàrathyam àtiùñhe ràdheyasya ya÷asvinaþ 08,025.002d@005_0055 yudhyataþ pàõóavàgryeõa yathà tvàü vãra manyase 08,025.002d@005_0056 samaya÷ ca hi me vãra ka÷ cid vaikartanaü prati 08,025.002d@005_0057 saüjaya uvàca 08,025.002d@005_0057 utsçjeyaü yathà÷raddham ahaü vàco 'sya saünidhau 08,025.002d@005_0058 tatheti ràjan putras te saha karõena màriùa 08,025.002d@005_0059 abravãn madraràjànaü sarvakùatrasya saünidhau 08,025.002d@005_0060 sàrathyasyàbhyupagamàc chalyenà÷vàsitas tadà 08,025.002d@005_0061 duryodhanas tadà hçùñaþ karõaü tam abhiùasvaje 08,025.002d@005_0062 abravãc ca punaþ karõaü ståyamànaþ sutas tava 08,025.002d@005_0063 jahi pàrthàn raõe sarvàn mahendro dànavàn iva 08,025.002d@005_0064 sa ÷alyenàbhyupagate hayànàü saüniyacchane 08,025.002d@005_0065 karõo hçùñamanà bhåyo duryodhanam abhàùata 08,025.002d@005_0066 nàtihçùñamanà hy eùa madraràjo 'bhibhàùate 08,025.002d@005_0067 ràjan madhurayà vàcà punar enaü bravãhi vai 08,025.002d@005_0068 tato ràjà mahàpràj¤aþ sarvàstraku÷alo balã 08,025.002d@005_0069 duryodhano 'bravãc chalyaü madraràjaü mahãpatim 08,025.002d@005_0070 pårayann iva ghoùeõa meghagambhãrayà girà 08,025.002d@005_0071 ÷alya karõo 'rjunenàdya yoddhavyam iti manyate 08,025.002d@005_0072 tasya tvaü puruùavyàghra niyaccha turagàn yudhi 08,025.002d@005_0073 karõo hatvetaràn sarvàn phalgunaü hantum icchati 08,025.002d@005_0074 tasyàbhãùugrahe ràjan prayàce tvàü punaþ punaþ 08,025.002d@005_0075 pàrthasya sacivaþ kçùõo yathàbhãùugraho varaþ 08,025.002d@005_0076 tathà tvam api ràdheyaü sarvataþ paripàlaya 08,025.003 saüjaya uvàca 08,025.003a tataþ ÷alyaþ pariùvajya sutaü te vàkyam abravãt 08,025.003c duryodhanam amitraghnaþ prãto madràdhipas tadà 08,025.004a evaü cen manyase ràjan gàndhàre priyadar÷ana 08,025.004c tasmàt te yat priyaü kiü cit tat sarvaü karavàõy aham 08,025.005a yatràsmi bharata÷reùñha yogyaþ karmaõi karhi cit 08,025.005c tatra sarvàtmanà yukto vakùye kàryadhuraü tava 08,025.006a yat tu karõam ahaü bråyàü hitakàmaþ priyàpriyam 08,025.006c mama tatkùamatàü sarvaü bhavàn karõa÷ ca sarva÷aþ 08,025.007 karõa uvàca 08,025.007a ã÷ànasya yathà brahmà yathà pàrthasya ke÷avaþ 08,025.007c tathà nityaü hite yukto madraràja bhajasva naþ 08,025.008 ÷alya uvàca 08,025.008a àtmanindàtmapåjà ca paranindà parastavaþ 08,025.008c anàcaritam àryàõàü vçttam etac caturvidham 08,025.009a yat tu vidvan pravakùyàmi pratyayàrtham ahaü tava 08,025.009c àtmanaþ stavasaüyuktaü tan nibodha yathàtatham 08,025.010a ahaü ÷akrasya sàrathye yogyo màtalivat prabho 08,025.010c apramàdaprayogàc ca j¤ànavidyàcikitsitaiþ 08,025.011a tataþ pàrthena saügràme yudhyamànasya te 'nagha 08,025.011c vàhayiùyàmi turagàn vijvaro bhava såtaja 08,026.001 duryodhana uvàca 08,026.001a ayaü te karõa sàrathyaü madraràjaþ kariùyati 08,026.001c kçùõàd abhyadhiko yantà devendrasyeva màtaliþ 08,026.002a yathà harihayair yuktaü saügçhõàti sa màtaliþ 08,026.002c ÷alyas tava tathàdyàyaü saüyantà rathavàjinàm 08,026.003a yodhe tvayi rathasthe ca madraràje ca sàrathau 08,026.003c ratha÷reùñho dhruvaü saükhye pàrtho nàbhibhaviùyati 08,026.004 saüjaya uvàca 08,026.004a tato duryodhano bhåyo madraràjaü tarasvinam 08,026.004c uvàca ràjan saügràme saüyacchantaü hayottamàn 08,026.004c*0296_01 **** **** 'dhyuùite paryupasthite 08,026.004c*0296_02 karõasya yaccha saügràme 08,026.005a tvayàbhigupto ràdheyo vijeùyati dhanaüjayam 08,026.005c ity ukto ratham àsthàya tatheti pràha bhàrata 08,026.006a ÷alye 'bhyupagate karõaþ sàrathiü sumano 'bravãt 08,026.006c svaü såta syandanaü mahyaü kalpayety asakçt tvaran 08,026.007a tato jaitraü rathavaraü gandharvanagaropamam 08,026.007c vidhivat kalpitaü bhartre jayety uktvà nyavedayat 08,026.008a taü rathaü rathinàü ÷reùñhaþ karõo 'bhyarcya yathàvidhi 08,026.008c saüpàditaü brahmavidà pårvam eva purodhasà 08,026.009a kçtvà pradakùiõaü yatnàd upasthàya ca bhàskaram 08,026.009c samãpasthaü madraràjaü samàropayad agrataþ 08,026.010a tataþ karõasya durdharùaü syandanapravaraü mahat 08,026.010c àruroha mahàtejàþ ÷alyaþ siüha ivàcalam 08,026.011a tataþ ÷alyàsthitaü ràjan karõaþ svaratham uttamam 08,026.011c adhyatiùñhad yathàmbhodaü vidyutvantaü divàkaraþ 08,026.012a tàv ekaratham àråóhàv àdityàgnisamatviùau 08,026.012c vyabhràjetàü yathà meghaü såryàgnã sahitau divi 08,026.013a saüståyamànau tau vãrau tadàstàü dyutimattarau 08,026.013c çtvik sadasyair indràgnã håyamànàv ivàdhvare 08,026.014a sa ÷alyasaügçhãtà÷ve rathe karõaþ sthito 'bhavat 08,026.014c dhanur visphàrayan ghoraü pariveùãva bhàskaraþ 08,026.015a àsthitaþ sa ratha÷reùñhaü karõaþ ÷aragabhastimàn 08,026.015c prababhau puruùavyàghro mandarastha ivàü÷umàn 08,026.016a taü rathasthaü mahàvãraü yàntaü càmitatejasam 08,026.016c duryodhanaþ sma ràdheyam idaü vacanam abravãt 08,026.017a akçtaü droõabhãùmàbhyàü duùkaraü karma saüyuge 08,026.017c kuruùvàdhirathe vãra miùatàü sarvadhanvinàm 08,026.018a manogataü mama hy àsãd bhãùmadroõau mahàrathau 08,026.018c arjunaü bhãmasenaü ca nihantàràv iti dhruvam 08,026.019a tàbhyàü yad akçtaü vãra vãrakarma mahàmçdhe 08,026.019c tat karma kuru ràdheya vajrapàõir ivàparaþ 08,026.020a gçhàõa dharmaràjaü và jahi và tvaü dhanaüjayam 08,026.020c bhãmasenaü ca ràdheya màdrãputrau yamàv api 08,026.021a jaya÷ ca te 'stu bhadraü ca prayàhi puruùarùabha 08,026.021c pàõóuputrasya sainyàni kuru sarvàõi bhasmasàt 08,026.022a tatas tåryasahasràõi bherãõàm ayutàni ca 08,026.022c vàdyamànàny arocanta megha÷abdà yathà divi 08,026.023a pratigçhya tu tad vàkyaü rathastho rathasattamaþ 08,026.023c abhyabhàùata ràdheyaþ ÷alyaü yuddhavi÷àradam 08,026.024a codayà÷vàn mahàbàho yàvad dhanmi dhanaüjayam 08,026.024c bhãmasenaü yamau cobhau ràjànaü ca yudhiùñhiram 08,026.025a adya pa÷yatu me ÷alya bàhuvãryaü dhanaüjayaþ 08,026.025c asyataþ kaïkapatràõàü sahasràõi ÷atàni ca 08,026.026a adya kùepsyàmy ahaü ÷alya ÷aràn paramatejanàn 08,026.026a*0297_01 **** **** pàõóavàn sajanàrdanàn 08,026.026a*0297_02 saüyokùyàmi raõe ÷alya 08,026.026c pàõóavànàü vinà÷àya duryodhanajayàya ca 08,026.026d*0298_00 saüjaya uvàca 08,026.026d*0298_01 etac chrutvà vacas tasya ÷alyaþ karõaü vaco 'bravãt 08,026.027 ÷alya uvàca 08,026.027a såtaputra kathaü nu tvaü pàõóavàn avamanyase 08,026.027c sarvàstraj¤àn maheùvàsàn sarvàn eva mahàrathàn 08,026.028a anivartino mahàbhàgàn ajeyàn satyavikramàn 08,026.028c api saüjanayeyur ye bhayaü sàkùàc chatakratoþ 08,026.029a yadà ÷roùyasi nirghoùaü visphårjitam ivà÷aneþ 08,026.029c ràdheya gàõóivasyàjau tadà naivaü vadiùyasi 08,026.029d*0299_01 yadà drakùyasi bhãmena ku¤jarànãkam àhave 08,026.029d*0299_02 vi÷ãrõadantaü nihataü tadà naivaü vadiùyasi 08,026.029d*0299_03 yadà drakùyasi saügràme dharmaputraü yamau tathà 08,026.029d*0299_04 ÷itaiþ pçùatkaiþ kurvàõàn abhracchàyàm ivàmbare 08,026.029d*0299_05 asyataþ kùiõvata÷ càrãn laghuhastàn duràsadàn 08,026.029d*0299_06 pàrthivàn api cànyàüs tvaü tadà naivaü vadiùyasi 08,026.030 saüjaya uvàca 08,026.030a anàdçtya tu tad vàkyaü madraràjena bhàùitam 08,026.030c drakùyasy adyety avocad vai ÷alyaü karõo nare÷vara 08,026.031a dçùñvà karõaü maheùvàsaü yuyutsuü samavasthitam 08,026.031c cukru÷uþ kuravaþ sarve hçùñaråpàþ paraütapa 08,026.032a tato dundubhighoùeõa bherãõàü ninadena ca 08,026.032c bàõa÷abdai÷ ca vividhair garjitai÷ ca tarasvinàm 08,026.032e niryayus tàvakà yuddhe mçtyuü kçtvà nivartanam 08,026.033a prayàte tu tataþ karõe yodheùu muditeùu ca 08,026.033c cacàla pçthivã ràjan raràsa ca suvisvaram 08,026.034a ni÷caranto vyadç÷yanta såryàt sapta mahàgrahàþ 08,026.034c ulkàpàta÷ ca saüjaj¤e di÷àü dàhas tathaiva ca 08,026.034e tathà÷anya÷ ca saüpetur vavur vàtà÷ ca dàruõàþ 08,026.035a mçgapakùigaõà÷ caiva bahu÷aþ pçtanàü tava 08,026.035c apasavyaü tadà cakrur vedayanto mahad bhayam 08,026.036a prasthitasya ca karõasya nipetus turagà bhuvi 08,026.036c asthivarùaü ca patitam antarikùàd bhayànakam 08,026.037a jajvalu÷ caiva ÷astràõi dhvajà÷ caiva cakampire 08,026.037c a÷råõi ca vyamu¤canta vàhanàni vi÷àü pate 08,026.038a ete cànye ca bahava utpàtàs tatra màriùa 08,026.038c samutpetur vinà÷àya kauravàõàü sudàruõàþ 08,026.039a na ca tàn gaõayàm àsuþ sarve te daivamohitàþ 08,026.039c prasthitaü såtaputraü ca jayety åcur narà bhuvi 08,026.039d*0300_01 ÷alyena sahitaü dçùñvà karõam àhava÷obhinam 08,026.039e nirjitàn pàõóavàü÷ caiva menire tava kauravàþ 08,026.040a tato rathasthaþ paravãrahantà; bhãùmadroõàv àttavãryau nirãkùya 08,026.040c samajvalad bhàrata pàvakàbho; vaikartano 'sau rathaku¤jaro vçùaþ 08,026.041a sa ÷alyam àbhàùya jagàda vàkyaü; pàrthasya karmàpratimaü ca dçùñvà 08,026.041c mànena darpeõa ca dahyamànaþ; krodhena dãpyann iva niþ÷vasitvà 08,026.042a nàhaü mahendràd api vajrapàõeþ; kruddhàd bibhemy àttadhanå rathasthaþ 08,026.042c dçùñvà tu bhãùmapramukhठ÷ayànàn; na tv eva màü sthiratà saüjahàti 08,026.043a mahendraviùõupratimàv aninditau; rathà÷vanàgapravarapramàthinau 08,026.043c avadhyakalpau nihatau yadà parais; tato mamàdyàpi raõe 'sti sàdhvasam 08,026.044a samãkùya saükhye 'tibalàn naràdhipair; narà÷vamàtaïgarathठ÷arair hatàn 08,026.044c kathaü na sarvàn ahitàn raõe 'vadhãn; mahàstravid bràhmaõapuügavo guruþ 08,026.045a sa saüsmaran droõahavaü mahàhave; bravãmi satyaü kuravo nibodhata 08,026.045c na vo mad anyaþ prasahed raõe 'rjunaü; kramàgataü mçtyum ivograråpiõam 08,026.046a ÷ikùà prasàda÷ ca balaü dhçti÷ ca; droõe mahàstràõi ca saünati÷ ca 08,026.046c sa ced agàn mçtyuva÷aü mahàtmà; sarvàn anyàn àturàn adya manye 08,026.047a neha dhruvaü kiü cid api pracintyaü; vidur loke karmaõo 'nityayogàt 08,026.047c såryodaye ko hi vimuktasaü÷ayo; garvaü kurvãtàdya gurau nipàtite 08,026.048a na nånam astràõi balaü paràkramaþ; kriyà sunãtaü paramàyudhàni và 08,026.048c alaü manuùyasya sukhàya vartituü; tathà hi yuddhe nihataþ parair guruþ 08,026.049a hutà÷anàdityasamànatejasaü; paràkrame viùõupuraüdaropamam 08,026.049c naye bçhaspatyu÷anaþsamaü sadà; na cainam astraü tad apàt suduþsaham 08,026.050a saüprakruùñe ruditastrãkumàre; paràbhåte pauruùe dhàrtaràùñre 08,026.050c mayà kçtyam iti jànàmi ÷alya; prayàhi tasmàd dviùatàm anãkam 08,026.051a yatra ràjà pàõóavaþ satyasaüdho; vyavasthito bhãmasenàrjunau ca 08,026.051c vàsudevaþ sç¤jayàþ sàtyaki÷ ca; yamau ca kas tau viùahen mad anyaþ 08,026.052a tasmàt kùipraü madrapate prayàhi; raõe pà¤càlàn pàõóavàn sç¤jayàü÷ ca 08,026.052c tàn và haniùyàmi sametya saükhye; yàsyàmi và droõamukhàya manye 08,026.053a na tv evàhaü na gamiùyàmi madhyaü; teùàü ÷åràõàm iti mà ÷alya viddhi 08,026.053c mitradroho marùaõãyo na me 'yaü; tyaktvà pràõàn anuyàsyàmi droõam 08,026.054a pràj¤asya måóhasya ca jãvitànte; pràõapramokùo 'ntakavaktragasya 08,026.054c ato vidvann abhiyàsyàmi pàrthaü; diùñaü na ÷akyaü vyativartituü vai 08,026.055a kalyàõavçttaþ satataü hi ràjan; vaicitravãryasya suto mamàsãt 08,026.055c tasyàrthasiddhyartham ahaü tyajàmi; priyàn bhogàn dustyajaü jãvitaü ca 08,026.056a vaiyàghracarmàõam akåjanàkùaü; haimatriko÷aü rajatatriveõum 08,026.056c rathaprabarhaü turagaprabarhair; yuktaü pràdàn mahyam idaü hi ràmaþ 08,026.057a dhanåüùi citràõi nirãkùya ÷alya; dhvajaü gadàü sàyakàü÷ cograråpàn 08,026.057c asiü ca dãptaü paramàyudhaü ca; ÷aïkhaü ca ÷ubhraü svanavantam ugram 08,026.057d*0301_01 astràõi divyàny adadàn mahàtmà 08,026.058a patàkinaü vajranipàtanisvanaü; sità÷vayuktaü ÷ubhatåõa÷obhitam 08,026.058b*0302_01 *********** rathaprabarhaü puruùaprabarhaþ 08,026.058c imaü samàsthàya rathaü ratharùabhaü; raõe haniùyàmy aham arjunaü balàt 08,026.059a taü cen mçtyuþ sarvaharo 'bhirakùate; sadàpramattaþ samare pàõóuputram 08,026.059c taü và haniùyàmi sametya yuddhe; yàsyàmi và bhãùmamukho yamàya 08,026.060a yamavaruõakuberavàsavà và; yadi yugapat sagaõà mahàhave 08,026.060c jugupiùava ihaitya pàõóavaü; kim u bahunà saha tair jayàmi tam 08,026.061a iti raõarabhasasya katthatas; tad upani÷amya vacaþ sa madraràñ 08,026.061c avahasad avamanya vãryavàn; pratiùiùidhe ca jagàda cottaram 08,026.062a virama virama karõa katthanàd; atirabhaso 'syati càpy ayuktavàk 08,026.062c kva ca hi naravaro dhanaüjayaþ; kva punar iha tvam upàramàbudha 08,026.063a yadusadanam upendrapàlitaü; tridivam ivàmararàjarakùitam 08,026.063c prasabham iha vilokya ko haret; puruùavaràvarajàm çte 'rjunàt 08,026.064a tribhuvanasçjam ã÷vare÷varaü; ka iha pumàn bhavam àhvayed yudhi 08,026.064c mçgavadhakalahe çte 'rjunàt; surapativãryasamaprabhàvataþ 08,026.065a asurasuramahoragàn naràn; garuóapi÷àcasayakùaràkùasàn 08,026.065c iùubhir ajayad agnigauravàt; svabhilaùitaü ca havir dadau jayaþ 08,026.066a smarasi nanu yadà parair hçtaþ; sa ca dhçtaràùñrasuto vimokùitaþ 08,026.066c dinakaraja narottamair yadà; maruùu bahån vinihatya tàn arãn 08,026.067a prathamam api palàyite tvayi; priyakalahà dhçtaràùñrasånavaþ 08,026.067c smarasi nanu yadà pramocitàþ; khacaragaõàn avajitya pàõóavaiþ 08,026.068a samuditabalavàhanàþ punaþ; puruùavareõa jitàþ stha gograhe 08,026.068c sagurugurusutàþ sabhãùmakàþ; kim u na jitaþ sa tadà tvayàrjunaþ 08,026.069a idam aparam upasthitaü punas; tava nidhanàya suyuddham adya vai 08,026.069c yadi na ripubhayàt palàyase; samaragato 'dya hato 'si såtaja 08,026.070 saüjaya uvàca 08,026.070a iti bahuparuùaü prabhàùati; pramanasi madrapatau ripustavam 08,026.070c bhç÷am atiruùitaþ paraü vçùaþ; kurupçtanàpatir àha madrapam 08,026.071a bhavatu bhavatu kiü vikatthase; nanu mama tasya ca yuddham udyatam 08,026.071c yadi sa jayati màü mahàhave; tata idam astu sukatthitaü tava 08,026.072a evam astv iti madre÷a uktvà nottaram uktavàn 08,026.072c yàhi madre÷a càpy enaü karõaþ pràha yuyutsayà 08,026.073a sa rathaþ prayayau ÷atrå¤ ÷vetà÷vaþ ÷alyasàrathiþ 08,026.073c nighnann amitràn samare tamo ghnan savità yathà 08,026.074a tataþ pràyàt prãtimàn vai rathena; vaiyàghreõa ÷vetayujàtha karõaþ 08,026.074c sa càlokya dhvajinãü pàõóavànàü; dhanaüjayaü tvarayà paryapçcchat 08,027.001 saüjaya uvàca 08,027.001a prayàn eva tadà karõo harùayan vàhinãü tava 08,027.001c ekaikaü samare dçùñvà pàõóavaü paryapçcchata 08,027.002a yo mamàdya mahàtmànaü dar÷ayec chvetavàhanam 08,027.002c tasmai dadyàm abhipretaü varaü yaü manasecchati 08,027.003a sa cet tad abhimanyeta tasmai dadyàm ahaü punaþ 08,027.003c ÷akañaü ratnasaüpårõaü yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.003d*0303_01 atha và ÷akañaü pårõaü ratnànàü ùaógavàyutam 08,027.003d*0303_02 dhuri kùamair bçhadbhi÷ ca gobhir yuktam akàlikam 08,027.004a sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.004b*0304_01 ÷ataü dadyàü gavàü tasmai naityakaü kàüsyadohanam 08,027.004b*0305_01 ÷ataü gràmavaràü÷ caiva dadyàm arjunadar÷ine 08,027.004b*0306_01 tathà tasmai punar dadyàü ÷vetam a÷vatarãratham 08,027.004b*0306_02 yuktam a¤janake÷ãbhir yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.004b*0307_01 atha vàsmai punar dadyàü varam anyad yathepsitam 08,027.004b*0307_02 yuktaü hayavarair jaitraü kàmbojair abhiniùñhitam 08,027.004b*0308_01 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.004c anyaü tasmai punar dadyàü sauvarõaü hastiùaógavam 08,027.005a tathà tasmai punar dadyàü strãõàü ÷atam alaükçtam 08,027.005c ÷yàmànàü niùkakaõñhãnàü gãtavàdyavipa÷citàm 08,027.005d*0309_01 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.005d*0309_02 tasmai dadyàü ÷ataü nàgठ÷ataü gràmठ÷ataü rathàn 08,027.005d*0309_03 suvarõasya ca mukhyasya hayàgryàõàü ÷ataü ÷atàn 08,027.005d*0309_04 çddhyà guõaiþ sudàntàü÷ ca dhuryavàhàn su÷ikùitàn 08,027.005d*0309_05 tathà suvarõa÷çïgãõàü godhenånàü catuþ÷atam 08,027.005d*0309_06 dadyàü tasmai savatsànàü yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.006a sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.006c anyaü tasmai varaü dadyàü ÷vetàn pa¤ca÷atàn hayàn 08,027.007a hemabhàõóaparicchannàn sumçùñamaõikuõóalàn 08,027.007c sudàntàn api caivàhaü dadyàm aùña÷atàn paràn 08,027.007d*0310_01 atha vàsmai vicitràïgàn vicitramaõimaõóitàn 08,027.007d*0310_02 rathठjàtyair hayair yuktàn dadyàm aùñàda÷aiva tàn 08,027.007d*0311_01 anyam asmai varaü dadyàü dhuryàn dàntà÷ catuþ÷atam 08,027.007d*0311_02 rohiõã råpasaüpannà hema÷çïgã÷ catuþ÷atam 08,027.007d*0311_03 dadyàm asmai payasvinyo yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.008a rathaü ca ÷ubhraü sauvarõaü dadyàü tasmai svalaükçtam 08,027.008c yuktaü paramakàmbojair yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.008d*0312_01 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.009a anyaü tasmai varaü dadyàü ku¤jaràõàü ÷atàni ùañ 08,027.009c kà¤canair vividhair bhàõóair àcchannàn hemamàlinaþ 08,027.009e utpannàn aparànteùu vinãtàn hasti÷ikùakaiþ 08,027.010a sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.010b*0313_01 dadyàü varõasya varõasya hayàgryàõàü ÷ataü ÷atam 08,027.010b*0313_02 dhuryàõàü sàdhudàntànàü ÷ikùitànàü narottamaiþ 08,027.010b*0313_03 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.010b*0313_04 tasmai dadyàü gràma÷ataü ÷ataü hast㤠÷ataü hayàn 08,027.010b*0313_05 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.010b*0314_01 anyaü tasmai varaü dadyàü vai÷yagràmàü÷ caturda÷a 08,027.010b*0314_02 susphãtàn dhanasaüyuktàn pratyàsannavanodakàn 08,027.010b*0314_03 akutobhayàn susaüpannàn ràjabhojyàü÷ caturda÷a 08,027.010b*0314_04 dàsãnàü niùkakaõñhãnàü màgadhãnàü ÷ataü tathà 08,027.010b*0314_05 pratyagravayasàü dadyàü yo me bråyàd dhanaüjayam 08,027.010b*0314_06 sa cet tad abhimanyeta puruùo 'rjunadar÷ivàn 08,027.010c anyaü tasmai varaü dadyàü yam asau kàmayet svayam 08,027.011a putradàràn vihàràü÷ ca yad anyad vittam asti me 08,027.011c tac ca tasmai punar dadyàü yad yat sa manasecchati 08,027.012a hatvà ca sahitau kçùõau tayor vittàni sarva÷aþ 08,027.012c tasmai dadyàm ahaü yo me prabråyàt ke÷avàrjunau 08,027.013a età vàcaþ subahu÷aþ karõa uccàrayan yudhi 08,027.013c dadhmau sàgarasaübhåtaü susvanaü ÷aïkham uttamam 08,027.014a tà vàcaþ såtaputrasya tathà yuktà ni÷amya tu 08,027.014c duryodhano mahàràja prahçùñaþ sànugo 'bhavat 08,027.015a tato dundubhinirghoùo mçdaïgànàü ca sarva÷aþ 08,027.015c siühanàdaþ savàditraþ ku¤jaràõàü ca nisvanaþ 08,027.016a pràduràsãt tadà ràjaüs tvatsainye bharatarùabha 08,027.016c yodhànàü saüprahçùñànàü tathà samabhavat svanaþ 08,027.017a tathà prahçùñe sainye tu plavamànaü mahàratham 08,027.017c vikatthamànaü samare ràdheyam arikar÷anam 08,027.017e madraràjaþ prahasyedaü vacanaü pratyabhàùata 08,027.018a mà såtaputra mànena sauvarõaü hastiùaógavam 08,027.018c prayaccha puruùàyàdya drakùyasi tvaü dhanaüjayam 08,027.019a bàlyàd iva tvaü tyajasi vasu vai÷ravaõo yathà 08,027.019c ayatnenaiva ràdheya draùñàsy adya dhanaüjayam 08,027.020a paràsçjasi mithyà kiü kiü ca tvaü bahu måóhavat 08,027.020c apàtradàne ye doùàs tàn mohàn nàvabudhyase 08,027.021a yat pravedayase vittaü bahutvena khalu tvayà 08,027.021c ÷akyaü bahuvidhair yaj¤air yaùñuü såta yajasva taiþ 08,027.022a yac ca pràrthayase hantuü kçùõau mohàn mçùaiva tat 08,027.022c na hi ÷u÷ruma saümarde kroùñrà siühau nipàtitau 08,027.023a apràrthitaü pràrthayase suhçdo na hi santi te 08,027.023c ye tvàü na vàrayanty à÷u prapatantaü hutà÷ane 08,027.024a kàlakàryaü na jànãùe kàlapakvo 'sy asaü÷ayam 08,027.024c bahvabaddham akarõãyaü ko hi bråyàj jijãviùuþ 08,027.025a samudrataraõaü dorbhyàü kaõñhe baddhvà yathà ÷ilàm 08,027.025c giryagràd và nipatanaü tàdçk tava cikãrùitam 08,027.026a sahitaþ sarvayodhais tvaü vyåóhànãkaiþ surakùitaþ 08,027.026c dhanaüjayena yudhyasva ÷reya÷ cet pràptum icchasi 08,027.027a hitàrthaü dhàrtaràùñrasya bravãmi tvà na hiüsayà 08,027.027c ÷raddhatsvaitan mayà proktaü yadi te 'sti jijãviùà 08,027.028 karõa uvàca 08,027.028a svavãrye 'haü parà÷vasya pràrthayàmy arjunaü raõe 08,027.028c tvaü tu mitramukhaþ ÷atrur màü bhãùayitum icchasi 08,027.029a na màm asmàd abhipràyàt ka÷ cid adya nivartayet 08,027.029c apãndro vajram udyamya kiü nu martyaþ kariùyati 08,027.030 saüjaya uvàca 08,027.030a iti karõasya vàkyànte ÷alyaþ pràhottaraü vacaþ 08,027.030c cukopayiùur atyarthaü karõaü madre÷varaþ punaþ 08,027.031a yadà vai tvàü phalgunaveganunnà; jyàcodità hastavatà visçùñàþ 08,027.031c anvetàraþ kaïkapatràþ ÷itàgràs; tadà tapsyasy arjunasyàbhiyogàt 08,027.032a yadà divyaü dhanur àdàya pàrthaþ; prabhàsayan pçtanàü savyasàcã 08,027.032c tvàm ardayeta ni÷itaiþ pçùatkais; tadà pa÷càt tapsyase såtaputra 08,027.033a bàla÷ candraü màtur aïke ÷ayàno; yathà ka÷ cit pràrthayate 'pahartum 08,027.033c tadvan mohàd yatamàno rathasthas; tvaü pràrthayasy arjunam adya jetum 08,027.033d*0315_01 khanyàd asiü tãkùõadhàraü yathàj¤aþ 08,027.033d*0315_02 sutejanaü nihitaü vai pçthivyàm 08,027.033d*0315_03 tathà khanasy adya ÷itàn pçùatkàn 08,027.033d*0315_04 yaþ pràrthayasy arjuneneha yuddham 08,027.034a tri÷ålam à÷liùya sutãkùõadhàraü; sarvàõi gàtràõi nigharùasi tvam 08,027.034c sutãkùõadhàropamakarmaõà tvaü; yuyutsase yo 'rjunenàdya karõa 08,027.035a siddhaü siühaü kesariõaü bçhantaü; bàlo måóhaþ kùudramçgas tarasvã 08,027.035c samàhvayet tadvad etat tavàdya; samàhvànaü såtaputràrjunasya 08,027.036a mà såtaputràhvaya ràjaputraü; mahàvãryaü kesariõaü yathaiva 08,027.036c vane sçgàlaþ pi÷itasya tçpto; mà pàrtham àsàdya vinaïkùyasi tvam 08,027.037a ãùàdantaü mahànàgaü prabhinnakarañàmukham 08,027.037c ÷a÷akàhvayase yuddhe karõa pàrthaü dhanaüjayam 08,027.038a bilasthaü kçùõasarpaü tvaü bàlyàt kàùñhena vidhyasi 08,027.038c mahàviùaü pårõako÷aü yat pàrthaü yoddhum icchasi 08,027.039a siühaü kesariõaü kruddham atikramyàbhinardasi 08,027.039c sçgàla iva måóhatvàn nçsiühaü karõa pàõóavam 08,027.040a suparõaü pataga÷reùñhaü vainateyaü tarasvinam 08,027.040c lañvevàhvayase pàte karõa pàrthaü dhanaüjayam 08,027.041a sarvàmbhonilayaü bhãmam årmimantaü jhaùàyutam 08,027.041c candrodaye vivartantam aplavaþ saütitãrùasi 08,027.042a çùabhaü dundubhigrãvaü tãkùõa÷çïgaü prahàriõam 08,027.042c vatsa àhvayase yuddhe karõa pàrthaü dhanaüjayam 08,027.042d*0316_01 yathà vatsataro bhåtvà jàtaskandhena ÷uùmiõà 08,027.042d*0316_02 yuddham icched gopatinà tathecchasi kirãñinà 08,027.043a mahàghoùaü mahàmeghaü darduraþ pratinardasi 08,027.043c kàmatoyapradaü loke naraparjanyam arjunam 08,027.044a yathà ca svagçhasthaþ ÷và vyàghraü vanagataü bhaùet 08,027.044c tathà tvaü bhaùase karõa naravyàghraü dhanaüjayam 08,027.045a sçgàlo 'pi vane karõa ÷a÷aiþ parivçto vasan 08,027.045c manyate siüham àtmànaü yàvat siühaü na pa÷yati 08,027.046a tathà tvam api ràdheya siüham àtmànam icchasi 08,027.046c apa÷ya¤ ÷atrudamanaü naravyàghraü dhanaüjayam 08,027.047a vyàghraü tvaü manyase ''tmànaü yàvat kçùõau na pa÷yasi 08,027.047c samàsthitàv ekarathe såryàcandramasàv iva 08,027.048a yàvad gàõóãvanirghoùaü na ÷çõoùi mahàhave 08,027.048c tàvad eva tvayà karõa ÷akyaü vaktuü yathecchasi 08,027.049a ratha÷abdadhanuþ÷abdair nàdayantaü di÷o da÷a 08,027.049c nardantam iva ÷àrdålaü dçùñvà kroùñà bhaviùyasi 08,027.050a nityam eva sçgàlas tvaü nityaü siüho dhanaüjayaþ 08,027.050c vãrapradveùaõàn måóha nityaü kroùñeva lakùyase 08,027.051a yathàkhuþ syàd bióàla÷ ca ÷và vyàghra÷ ca balàbale 08,027.051c yathà sçgàlaþ siüha÷ ca yathà ca ÷a÷aku¤jarau 08,027.052a yathànçtaü ca satyaü ca yathà càpi viùàmçte 08,027.052c tathà tvam api pàrtha÷ ca prakhyàtàv àtmakarmabhiþ 08,027.053 saüjaya uvàca 08,027.053a adhikùiptas tu ràdheyaþ ÷alyenàmitatejasà 08,027.053c ÷alyam àha susaükruddho vàk÷alyam avadhàrayan 08,027.054a guõàn guõavataþ ÷alya guõavàn vetti nàguõaþ 08,027.054c tvaü tu nityaü guõair hãnaþ kiü j¤àsyasy aguõo guõàn 08,027.055a arjunasya mahàstràõi krodhaü vãryaü dhanuþ ÷aràn 08,027.055c ahaü ÷alyàbhijànàmi na tvaü jànàsi tat tathà 08,027.055c*0317_01 **** **** vikramaü ca mahàtmanaþ 08,027.055c*0317_02 tathà kçùõasya màhàtmyam çùabhasya mahãkùitàm 08,027.055c*0317_03 yathàhaü ÷alya jànàmi 08,027.056a evam evàtmano vãryam ahaü vãryaü ca pàõóave 08,027.056c jànann evàhvaye yuddhe ÷alya nàgniü pataügavat 08,027.057a asti càyam iùuþ ÷alya supuïkho raktabhojanaþ 08,027.057c ekatåõã÷ayaþ patrã sudhautaþ samalaükçtaþ 08,027.058a ÷ete candanapårõena påjito bahulàþ samàþ 08,027.058c àheyo viùavàn ugro narà÷vadvipasaüghahà 08,027.059a ekavãro mahàraudras tanutràsthividàraõaþ 08,027.059c nirbhindyàü yena ruùño 'ham api meruü mahàgirim 08,027.060a tam ahaü jàtu nàsyeyam anyasmin phalgunàd çte 08,027.060c kçùõàd và devakãputràt satyaü càtra ÷çõuùva me 08,027.061a tenàham iùuõà ÷alya vàsudevadhanaüjayau 08,027.061c yotsye paramasaükruddhas tat karma sadç÷aü mama 08,027.062a sarveùàü vàsudevànàü kçùõe lakùmãþ pratiùñhità 08,027.062c sarveùàü pàõóuputràõàü jayaþ pàrthe pratiùñhitaþ 08,027.062e ubhayaü tat samàsàdya ko 'tivartitum arhati 08,027.063a tàv etau puruùavyàghrau sametau syandane sthitau 08,027.063c màm ekam abhisaüyàtau sujàtaü ÷alya pa÷ya me 08,027.064a pitçùvasàmàtulajau bhràtaràv aparàjitau 08,027.064c maõã såtra iva protau draùñàsi nihatau mayà 08,027.065a arjune gàõóivaü kçùõe cakraü tàrkùyakapidhvajau 08,027.065c bhãråõàü tràsajananau ÷alya harùakarau mama 08,027.066a tvaü tu duùprakçtir måóho mahàyuddheùv akovidaþ 08,027.066c bhayàvatãrõaþ saütràsàd abaddhaü bahu bhàùase 08,027.067a saüstauùi tvaü tu kenàpi hetunà tau kude÷aja 08,027.067c tau hatvà samare hantà tvàm addhà sahabàndhavam 08,027.068a pàpade÷aja durbuddhe kùudra kùatriyapàüsana 08,027.068c suhçd bhåtvà ripuþ kiü màü kçùõàbhyàü bhãùayann asi 08,027.069a tau và mamàdya hantàrau hantàsmi samare sthitau 08,027.069c nàhaü bibhemi kçùõàbhyàü vijànann àtmano balam 08,027.070a vàsudevasahasraü và phalgunànàü ÷atàni ca 08,027.070c aham eko haniùyàmi joùam àssva kude÷aja 08,027.071a striyo bàlà÷ ca vçddhà÷ ca pràyaþ krãóàgatà janàþ 08,027.071c yà gàthàþ saüpragàyanti kurvanto 'dhyayanaü yathà 08,027.071e tà gàthàþ ÷çõu me ÷alya madrakeùu duràtmasu 08,027.072a bràhmaõaiþ kathitàþ pårvaü yathàvad ràjasaünidhau 08,027.072c ÷rutvà caikamanà måóha kùama và bråhi vottaram 08,027.073a mitradhruï madrako nityaü yo no dveùñi sa madrakaþ 08,027.073c madrake saügataü nàsti kùudravàkye naràdhame 08,027.074a duràtmà madrako nityaü nityaü cànçtiko 'nçjuþ 08,027.074c yàvadantaü hi dauràtmyaü madrakeùv iti naþ ÷rutam 08,027.075a pità màtà ca putra÷ ca ÷va÷rå÷va÷uramàtulàþ 08,027.075c jàmàtà duhità bhràtà naptà te te ca bàndhavàþ 08,027.076a vayasyàbhyàgatà÷ cànye dàsãdàsaü ca saügatam 08,027.076c puübhir vimi÷rà nàrya÷ ca j¤àtàj¤àtàþ svayecchayà 08,027.077a yeùàü gçheùu ÷iùñànàü saktumanthà÷inàü sadà 08,027.077c pãtvà sãdhuü sagomàüsaü nardanti ca hasanti ca 08,027.078a yàni caivàpy abaddhàni pravartante ca kàmataþ 08,027.078c kàmapralàpino 'nyonyaü teùu dharmaþ kathaü bhavet 08,027.079a madrakeùu vilupteùu prakhyàtà÷ubhakarmasu 08,027.079c nàpi vairaü na sauhàrdaü madrakeùu samàcaret 08,027.080a madrake saügataü nàsti madrako hi sacàpalaþ 08,027.080c madrakeùu ca duþspar÷aü ÷aucaü gàndhàrakeùu ca 08,027.081a ràjayàjakayàjyena naùñaü dattaü havir bhavet 08,027.082a ÷ådrasaüskàrako vipro yathà yàti paràbhavam 08,027.082c tathà brahmadviùo nityaü gacchantãha paràbhavam 08,027.082d*0318_01 tathaiva saügataü kçtvà naraþ patati madrakaiþ 08,027.082d*0319_01 na tathà saügataü càpi madrakeùv iha vidyate 08,027.083a madrake saügataü nàsti hataü vç÷cikato viùam 08,027.083c àtharvaõena mantreõa sarvà ÷àntiþ kçtà bhavet 08,027.084a iti vç÷cikadaùñasya nànàviùahatasya ca 08,027.084c kurvanti bheùajaü pràj¤àþ satyaü tac càpi dç÷yate 08,027.084e evaü vidva¤ joùam àssva ÷çõu càtrottaraü vacaþ 08,027.085a vàsàüsy utsçjya nçtyanti striyo yà madyamohitàþ 08,027.085c mithune 'saüyatà÷ càpi yathàkàmacarà÷ ca tàþ 08,027.085e tàsàü putraþ kathaü dharmaü madrako vaktum arhati 08,027.086a yàs tiùñhantyaþ pramehanti yathaivoùñrãda÷erake 08,027.086c tàsàü vibhraùñalajjànàü nirlajjànàü tatas tataþ 08,027.086e tvaü putras tàdç÷ãnàü hi dharmaü vaktum ihecchasi 08,027.087a suvãrakaü yàcyamànà madrakà kaùati sphijau 08,027.087c adàtukàmà vacanam idaü vadati dàruõam 08,027.088a mà mà suvãrakaü ka÷ cid yàcatàü dayito mama 08,027.088c putraü dadyàü pratipadaü na tu dadyàü suvãrakam 08,027.089a nàryo bçhatyo nirhrãkà madrakàþ kambalàvçtàþ 08,027.089c ghasmarà naùña÷aucà÷ ca pràya ity anu÷u÷ruma 08,027.089d*0320_01 pramehitvà sphijà bhåmiü karùantyo hãna÷odhanàþ 08,027.089d*0320_02 spçùñvà vàgbhir na mçdbhi÷ ca nityocchiùñà bhavanti hi 08,027.090a evamàdi mayànyair và ÷akyaü vaktuü bhaved bahu 08,027.090c à ke÷àgràn nakhàgràc ca vaktavyeùu kuvartmasu 08,027.091a madrakàþ sindhusauvãrà dharmaü vidyuþ kathaü tv iha 08,027.091c pàpade÷odbhavà mlecchà dharmàõàm avicakùaõàþ 08,027.092a eùa mukhyatamo dharmaþ kùatriyasyeti naþ ÷rutam 08,027.092c yad àjau nihataþ ÷ete sadbhiþ samabhipåjitaþ 08,027.093a àyudhànàü saüparàye yan mucyeyam ahaü tataþ 08,027.093c na me sa prathamaþ kalpo nidhane svargam icchataþ 08,027.094a so 'haü priyaþ sakhà càsmi dhàrtaràùñrasya dhãmataþ 08,027.094c tadarthe hi mama pràõà yac ca me vidyate vasu 08,027.095a vyaktaü tvam apy upahitaþ pàõóavaiþ pàpade÷aja 08,027.095c yathà hy amitravat sarvaü tvam asmàsu pravartase 08,027.096a kàmaü na khalu ÷akyo 'haü tvadvidhànàü ÷atair api 08,027.096c saügràmàd vimukhaþ kartuü dharmaj¤a iva nàstikaiþ 08,027.097a sàraïga iva gharmàrtaþ kàmaü vilapa ÷uùya ca 08,027.097c nàhaü bhãùayituü ÷akyaþ kùatravçtte vyavasthitaþ 08,027.098a tanutyajàü nçsiühànàm àhaveùv anivartinàm 08,027.098c yà gatir guruõà pràï me proktà ràmeõa tàü smara 08,027.099a sveùàü tràõàrtham udyuktaü vadhàya dviùatàm api 08,027.099c viddhi màm àsthitaü vçttaü pauråravasam uttamam 08,027.100a na tad bhåtaü prapa÷yàmi triùu lokeùu madraka 08,027.100c yo màm asmàd abhipràyàd vàrayed iti me matiþ 08,027.101a evaü vidva¤ joùam àssva tràsàt kiü bahu bhàùase 08,027.101c mà tvà hatvà pradàsyàmi kravyàdbhyo madrakàdhama 08,027.102a mitrapratãkùayà ÷alya dhàrtaràùñrasya cobhayoþ 08,027.102c apavàdatitikùàbhis tribhir etair hi jãvasi 08,027.103a puna÷ ced ãdç÷aü vàkyaü madraràja vadiùyasi 08,027.103c ÷iras te pàtayiùyàmi gadayà vajrakalpayà 08,027.104a ÷rotàras tv idam adyeha draùñàro và kude÷aja 08,027.104c karõaü và jaghnatuþ kçùõau karõo vàpi jaghàna tau 08,027.105a evam uktvà tu ràdheyaþ punar eva vi÷àü pate 08,027.105c abravãn madraràjànaü yàhi yàhãty asaübhramam 08,028.001 saüjaya uvàca 08,028.001a màriùàdhiratheþ ÷rutvà vaco yuddhàbhinandinaþ 08,028.001c ÷alyo 'bravãt punaþ karõaü nidar÷anam udàharan 08,028.001d*0321_01 jàto 'haü yajvanàü vaü÷e saügràmeùv anivartinàm 08,028.001d*0321_02 ràj¤àü mårdhàbhiùiktànàü svayaü dharmaparàyaõaþ 08,028.002a yathaiva matto madyena tvaü tathà na ca và tathà 08,028.002c tathàhaü tvàü pramàdyantaü cikitsàmi suhçttayà 08,028.003a imàü kàkopamàü karõa procyamànàü nibodha me 08,028.003c ÷rutvà yatheùñaü kuryàs tvaü vihãna kulapàüsana 08,028.004a nàham àtmani kiü cid vai kilbiùaü karõa saüsmare 08,028.004c yena tvaü màü mahàbàho hantum icchasy anàgasam 08,028.005a ava÷yaü tu mayà vàcyaü budhyatàü yadi te hitam 08,028.005c vi÷eùato rathasthena ràj¤a÷ caiva hitaiùiõà 08,028.006a samaü ca viùamaü caiva rathina÷ ca balàbalam 08,028.006c ÷ramaþ kheda÷ ca satataü hayànàü rathinà saha 08,028.007a àyudhasya parij¤ànaü rutaü ca mçgapakùiõàm 08,028.007c bhàra÷ càpy atibhàra÷ ca ÷alyànàü ca pratikriyà 08,028.008a astrayoga÷ ca yuddhaü ca nimittàni tathaiva ca 08,028.008c sarvam etan mayà j¤eyaü rathasyàsya kuñumbinà 08,028.008e atas tvàü kathaye karõa nidar÷anam idaü punaþ 08,028.009a vai÷yaþ kila samudrànte prabhåtadhanadhànyavàn 08,028.009c yajvà dànapatiþ kùàntaþ svakarmastho 'bhavac chuciþ 08,028.010a bahuputraþ priyàpatyaþ sarvabhåtànukampakaþ 08,028.010c ràj¤o dharmapradhànasya ràùñre vasati nirbhayaþ 08,028.011a putràõàü tasya bàlànàü kumàràõàü ya÷asvinàm 08,028.011c kàko bahånàm abhavad ucciùñakçtabhojanaþ 08,028.012a tasmai sadà prayacchanti vai÷yaputràþ kumàrakàþ 08,028.012c màüsodanaü dadhi kùãraü pàyasaü madhusarpiùã 08,028.013a sa cocchiùñabhçtaþ kàko vai÷yaputraiþ kumàrakaiþ 08,028.013c sadç÷àn pakùiõo dçptaþ ÷reyasa÷ càvamanyate 08,028.014a atha haüsàþ samudrànte kadà cid abhipàtinaþ 08,028.014c garuóasya gatau tulyà÷ cakràïgà hçùñacetasaþ 08,028.015a kumàrakàs tato haüsàn dçùñvà kàkam athàbruvan 08,028.015c bhavàn eva vi÷iùño hi patatribhyo vihaügama 08,028.015d*0322_01 ete nipàtinaþ pa÷ya sahitàn viyadà÷ritàn 08,028.015d*0322_02 ebhis tvam abhi÷aknoùi kasmàn na pràpitas tvayà 08,028.016a pratàryamàõas tu sa tair alpabuddhibhir aõóajaþ 08,028.016c tad vacaþ satyam ity eva maurkhyàd darpàc ca manyate 08,028.017a tàn so 'bhipatya jij¤àsuþ ka eùàü ÷reùñhabhàg iti 08,028.017c ucchiùñadarpitaþ kàko bahånàü dårapàtinàm 08,028.018a teùàü yaü pravaraü mene haüsànàü dårapàtinàm 08,028.018c tam àhvayata durbuddhiþ patàma iti pakùiõam 08,028.019a tac chrutvà pràhasan haüsà ye tatràsan samàgatàþ 08,028.019c bhàùato bahu kàkasya balinaþ patatàü varàþ 08,028.019e idam åcu÷ ca cakràïgà vacaþ kàkaü vihaügamàþ 08,028.020a vayaü haüsà÷ caràmemàü pçthivãü mànasaukasaþ 08,028.020c pakùiõàü ca vayaü nityaü dårapàtena påjitàþ 08,028.021a kathaü nu haüsaü balinaü vajràïgaü dårapàtinam 08,028.021c kàko bhåtvà nipatane samàhvayasi durmate 08,028.021e kathaü tvaü patanaü kàka sahàsmàbhir bravãùi tat 08,028.022a atha haüsavaco måóhaþ kutsayitvà punaþ punaþ 08,028.022c prajagàdottaraü kàkaþ katthano jàtilàghavàt 08,028.023a ÷atam ekaü ca pàtànàü patitàsmi na saü÷ayaþ 08,028.023c ÷atayojanam ekaikaü vicitraü vividhaü tathà 08,028.024a uóóãnam avaóãnaü ca praóãnaü óãnam eva ca 08,028.024c nióãnam atha saüóãnaü tiryak càtigatàni ca 08,028.025a vióãnaü parióãnaü ca paràóãnaü suóãnakam 08,028.025c atióãnaü mahàóãnaü nióãnaü parióãnakam 08,028.025d*0323_01 saüpàtaü samudãùaü ca tatonyad vyatiriktakam 08,028.025d*0324_01 avaóãnaü praóãnaü ca saüóãnaü óãnaóãnakam 08,028.025d*0325_01 saüóãnoóóãnaóãnaü ca punar óãnavióãnakam 08,028.026a gatàgatapratigatà bahvã÷ ca nikuóãnikàþ 08,028.026c kartàsmi miùatàü vo 'dya tato drakùyatha me balam 08,028.026d*0326_01 teùàm anyatamenàhaü patiùyàmi vihàyasam 08,028.026d*0326_02 pradi÷adhvaü yathànyàyaü kena haüsàþ patàmy aham 08,028.026d*0327_01 te vai dhruvaü vini÷citya patadhvaü na mayà saha 08,028.026d*0327_02 pàtair ebhiþ khalu khagàþ patituü khe nirà÷raye 08,028.027a evam ukte tu kàkena prahasyaiko vihaügamaþ 08,028.027c uvàca haüsas taü kàkaü vacanaü tan nibodha me 08,028.028a ÷atam ekaü ca pàtànàü tvaü kàka patità dhruvam 08,028.028c ekam eva tu ye pàtaü viduþ sarve vihaügamàþ 08,028.029a tam ahaü patità kàka nànyaü jànàmi kaü cana 08,028.029c pata tvam api raktàkùa yena và tena manyase 08,028.030a atha kàkàþ prajahasur ye tatràsan samàgatàþ 08,028.030c katham ekena pàtena haüsaþ pàta÷ataü jayet 08,028.031a ekenaiva ÷atasyaikaü pàtenàbhibhaviùyati 08,028.031b*0328_00 kàkaþ 08,028.031b*0328_01 aham ekena pàtena haüsa pàta÷ataü jaye 08,028.031b*0328_02 ekenaiva ca haüsa tvaü pàteneha patiùyasi 08,028.031c haüsasya patitaü kàko balavàn à÷uvikramaþ 08,028.032a prapetatuþ spardhayàtha tatas tau haüsavàyasau 08,028.032c ekapàtã ca cakràïgaþ kàkaþ pàta÷atena ca 08,028.032d*0329_01 spardhinau sahitau tårõaü kham àsthàya tarasvinau 08,028.032d*0330_01 pårvam eva tu vai kàkas tårõaü gantuü pracakrame 08,028.032d*0331_01 kàko 'tha haüsaü càpalyàc chãghratàü pratidar÷ayan 08,028.032d*0331_02 vegenàtãtya tarasà punar eti muhur muhuþ 08,028.032d*0331_03 tuõóenàbhyahanac caitaü kurvan nàmàpasavyataþ 08,028.032d*0331_04 roråyann iti càpy etaü samàhvayati vai muhuþ 08,028.033a petivàn atha cakràïgaþ petivàn atha vàyasaþ 08,028.033c visismàpayiùuþ pàtair àcakùàõo ''tmanaþ kriyàm 08,028.034a atha kàkasya citràõi patitànãtaràõi ca 08,028.034c dçùñvà pramuditàþ kàkà vinedur atha taiþ svaraiþ 08,028.035a haüsàü÷ càvahasanti sma pràvadann apriyàõi ca 08,028.035c utpatyotpatya ca pràhur muhårtam iti ceti ca 08,028.036a vçkùàgrebhyaþ sthalebhya÷ ca nipatanty utpatanti ca 08,028.036c kurvàõà vividhàn ràvàn à÷aüsantas tadà jayam 08,028.037a haüsas tu mçdukenaiva vikràntum upacakrame 08,028.037c pratyahãyata kàkàc ca muhårtam iva màriùa 08,028.038a avamanya rayaü haüsàn idaü vacanam abravãt 08,028.038c yo 'sàv utpatito haüsaþ so 'sàv eva prahãyate 08,028.039a atha haüsaþ sa tac chrutvà pràpatat pa÷cimàü di÷am 08,028.039a*0332_01 **** **** bhàùitaü patatàü varaþ 08,028.039a*0332_02 vigàhya haüso vikùobhya 08,028.039c upary upari vegena sàgaraü varuõàlayam 08,028.039d*0333_01 bahusattvasamàkãrõaü vãcãbhir bhãmadar÷anam 08,028.039d*0333_02 athàcireõa ràdheya kàko vegàd ahãyata 08,028.039d*0333_03 tato 'tãva pari÷ràntaþ kathaü cid dhaüsam anvagàt 08,028.040a tato bhãþ pràvi÷at kàkaü tadà tatra vicetasam 08,028.040c dvãpadrumàn apa÷yantaü nipatantaü ÷ramànvitam 08,028.040d*0334_01 avekùamàõas taü kàkaü vihvalaü taü muhur muhuþ 08,028.040e nipateyaü kva nu ÷rànta iti tasmi¤ jalàrõave 08,028.041a aviùahyaþ samudro hi bahusattvagaõàlayaþ 08,028.041c mahàbhåta÷atodbhàsã nabhaso 'pi vi÷iùyate 08,028.042a gàmbhãryàd dhi samudrasya na vi÷eùaþ kulàdhama 08,028.042c digambaràmbhasàü karõa samudrasthà hi durjayàþ 08,028.042e vidårapàtàt toyasya kiü punaþ karõa vàyasaþ 08,028.043a atha haüso 'bhyatikramya muhårtam iti ceti ca 08,028.043c avekùamàõas taü kàkaü nà÷aknod vyapasarpitum 08,028.043e atikramya ca cakràïgaþ kàkaü taü samudaikùata 08,028.043f*0335_01 yàvad gatvà pataty eùa kàko màm iti cintayan 08,028.043f*0335_02 tataþ kàko bhç÷aü ÷rànto haüsam abhyàgamat tadà 08,028.043f*0336_01 ÷anakaiþ parihãyantaü pari÷ràntam acetasam 08,028.043f*0336_02 taü prahasya ca cakràïgaþ kàkaü mandagatiü tadà 08,028.044a taü tathà hãyamànaü ca haüso dçùñvàbravãd idam 08,028.044c ujjihãrùur nimajjantaü smaran satpuruùavratam 08,028.045a bahåni patanàni tvam àcakùàõo muhur muhuþ 08,028.045c patasy avyàharaü÷ cedaü na no guhyaü prabhàùase 08,028.046a kiü nàma patanaü kàka yat tvaü patasi sàüpratam 08,028.046c jalaü spç÷asi pakùàbhyàü tuõóena ca punaþ punaþ 08,028.046d*0337_01 prabråhi katame tatra pàte vartasi vàyasa 08,028.046d*0337_02 ehy ehi kàka ÷ãghraü tvam eùa tvàü pratipàlaye 08,028.047a sa pakùàbhyàü spç÷ann àrtas tuõóena jalam arõave 08,028.047b*0338_01 dçùño haüsena duùñàtmann idaü haüsaü tato 'bravãt 08,028.047b*0338_02 apa÷yann ambhasaþ pàraü nipataü÷ ca ÷ramànvitaþ 08,028.047b*0338_03 pàtavegapramathito haüsaü kàko 'bravãd idam 08,028.047b*0338_04 vayaü kàkàþ kuto nàma caràmaþ kàkapàtikàm 08,028.047b*0338_05 haüsa pràõaiþ prapadye tvàü dvãpàntaü pràpayasva màm 08,028.047b*0339_01 sa pakùàbhyàü spç÷ann àrtas tuõóena ca mahàrõavam 08,028.047c kàko dçóhaü pari÷ràntaþ sahasà nipapàta ha 08,028.047d*0340_01 sàgaràmbhasi taü dçùñvà patitaü dãnacetasam 08,028.047d*0340_02 mriyamàõam idaü kàkaü haüso vàkyam uvàca ha 08,028.048 haüsa uvàca 08,028.048a ÷atam ekaü ca pàtànàü yat prabhàùasi vàyasa 08,028.048b*0341_01 ÷làghamànas tvam àtmànaü kàka bhàùitavàn asi 08,028.048b*0342_01 sa tvam eka÷ataü pàtaü patann abhyadhiko mayà 08,028.048b*0342_02 katham evaü pari÷ràntaþ patito 'si mahàrõave 08,028.048b*0342_03 pratyuvàca tataþ kàkaþ sãdamàna idaü vacaþ 08,028.048b*0342_04 upariùñhaü tadà haüsam abhivãkùya prasàdayan 08,028.048c nànàvidhànãha purà tac cànçtam ihàdya te 08,028.049 kàka uvàca 08,028.049a ucchiùñadarpito haüsa manye ''tmànaü suparõavat 08,028.049c avamanya bahåü÷ càhaü kàkàn anyàü÷ ca pakùiõaþ 08,028.049e pràõair haüsa prapadye tvàü dvãpàntaü pràpayasva màm 08,028.049f*0343_01 ucchiùñànnena puùño 'haü darpotsiktaþ kuvàyasaþ 08,028.049f*0343_02 suparõa iti càtmànaü j¤àtavàn buddhilàghavàt 08,028.049f*0343_03 ÷araõaü tvàü prapanno 'ham udakàntam avàpnuyàm 08,028.049f*0344_01 haüsedànãü pari÷ràntam àpado màü samuddhara 08,028.050a yady ahaü svastimàn haüsa svade÷aü pràpnuyàü punaþ 08,028.050c na kaü cid avamanyeyam àpado màü samuddhara 08,028.050d*0345_01 yadi nàma punar jãvan gaccheyaü svaü nive÷anam 08,028.050d*0345_02 naivaü punar hãnam api kùeptàhaü khevicàriõam 08,028.051a tam evaüvàdinaü dãnaü vilapantam acetanam 08,028.051c kàka kàketi và÷antaü nimajjantaü mahàrõave 08,028.051d*0346_01 kçpayàbhiparãto vai kçpàü cakre duràtmani 08,028.052a tathaitya vàyasaü haüso jalaklinnaü sudurda÷am 08,028.052c padbhyàm utkùipya vepantaü pçùñham àropayac chanaiþ 08,028.053a àropya pçùñhaü kàkaü taü haüsaþ karõa vicetasam 08,028.053b*0347_01 avismayaüs tadà karõa punar enaü samànayat 08,028.053c àjagàma punar dvãpaü spardhayà petatur yataþ 08,028.053d*0348_01 utsçjaü÷ càbravãn maivaü punaþ kàryaü tvayeti ha 08,028.054a saüsthàpya taü càpi punaþ samà÷vàsya ca khecaram 08,028.054c gato yathepsitaü de÷aü haüso mana ivà÷ugaþ 08,028.054d*0349_01 evam ucchiùñapuùñaþ sa kàko haüsaparàjitaþ 08,028.054d*0349_02 balaü vãryaü mahat karõa tyaktvà kùàntim upàgataþ 08,028.055a ucchiùñabhojanàt kàko yathà vai÷yakule tu saþ 08,028.055c evaü tvam ucchiùñabhçto dhàrtaràùñrair na saü÷ayaþ 08,028.055e sadç÷ठ÷reyasa÷ càpi sarvàn karõàtimanyase 08,028.056a droõadrauõikçpair gupto bhãùmeõànyai÷ ca kauravaiþ 08,028.056c viràñanagare pàrtham ekaü kiü nàvadhãs tadà 08,028.057a yatra vyastàþ samastà÷ ca nirjitàþ stha kirãñinà 08,028.057c sçgàlà iva siühena kva te vãryam abhåt tadà 08,028.058a bhràtaraü ca hataü dçùñvà nirjitaþ savyasàcinà 08,028.058c pa÷yatàü kuruvãràõàü prathamaü tvaü palàyathàþ 08,028.059a tathà dvaitavane karõa gandharvaiþ samabhidrutaþ 08,028.059c kurån samagràn utsçjya prathamaü tvaü palàyathàþ 08,028.060a hatvà jitvà ca gandharvàü÷ citrasenamukhàn raõe 08,028.060c karõa duryodhanaü pàrthaþ sabhàryaü samamocayat 08,028.061a punaþ prabhàvaþ pàrthasya puràõaþ ke÷avasya ca 08,028.061c kathitaþ karõa ràmeõa sabhàyàü ràjasaüsadi 08,028.062a satataü ca tad a÷rauùãr vacanaü droõabhãùmayoþ 08,028.062c avadhyau vadatoþ kçùõau saünidhau vai mahãkùitàm 08,028.063a kiyantaü tatra vakùyàmi yena yena dhanaüjayaþ 08,028.063c tvatto 'tiriktaþ sarvebhyo bhåtebhyo bràhmaõo yathà 08,028.064a idànãm eva draùñàsi pradhane syandane sthitau 08,028.064c putraü ca vasudevasya pàõóavaü ca dhanaüjayam 08,028.064d*0350_01 yathà÷rayata cakràïgaü vàyaso buddhim àsthitaþ 08,028.064d*0350_02 tathà÷rayasva vàrùõeyaü pàõóavaü ca dhanaüjayam 08,028.064d*0351_01 yadà tvaü yudhi vikràntau vàsudevadhanaüjayau 08,028.064d*0351_02 draùñàsy ekarathe karõaü tadà naivaü vadiùyasi 08,028.064d*0351_03 yadà ÷ara÷ataiþ pàrtho darpaü tava vadhiùyati 08,028.064d*0351_04 tadà tvam antaraü draùñà àtmana÷ càrjunasya ca 08,028.064d*0352_01 tvaü ÷ãghram eva vàrùõeyaü pàõóavaü ca dhanaüjayam 08,028.065a devàsuramanuùyeùu prakhyàtau yau nararùabhau 08,028.065b*0353_01 tau màvamaüsthà maurkhyàt tvaü khadyota iva rocanau 08,028.065b*0354_01 såryàcandramasau yadvat tadvad arjunake÷avau 08,028.065c prakà÷enàbhivikhyàtau tvaü tu khadyotavan nçùu 08,028.066a evaü vidvàn màvamaüsthàþ såtaputràcyutàrjunau 08,028.066c nçsiühau tau nara÷và tvaü joùam àssva vikatthana 08,029.001 saüjaya uvàca 08,029.001a madràdhipasyàdhirathis tadaivaü; vaco ni÷amyàpriyam apratãtaþ 08,029.001c uvàca ÷alyaü viditaü mamaitad; yathàvidhàv arjunavàsudevau 08,029.002a ÷aure rathaü vàhayato 'rjunasya; balaü mahàstràõi ca pàõóavasya 08,029.002c ahaü vijànàmi yathàvad adya; parokùabhåtaü tava tat tu ÷alya 08,029.003a tau càpradhçùyau ÷astrabhçtàü variùñhau; vyapetabhãr yodhayiùyàmi kçùõau 08,029.003b*0355_01 purà mahendràdrivare samçddhe 08,029.003b*0355_02 tapasvinaü ràmam upetya ÷alya 08,029.003b*0355_03 astràrthinaü màdya ÷iùyaü gçhàõety 08,029.003b*0355_04 athàbruvaü bràhmaõacchadmanà ca 08,029.003b*0355_05 tatràvasaü bràhmaõa ity avipro 08,029.003b*0355_06 brahmàstralobhàd ançtena càham 08,029.003b*0355_07 taj jàmadagnyena paraü mahàstraü 08,029.003b*0355_08 samantrayuktaü vihitaü mamàsãt 08,029.003b*0355_09 astraü yadà tad viditaü mamàsãt 08,029.003b*0355_10 tadàbravãd bràhmaõo màü maharùiþ 08,029.003b*0355_11 àpadgatenàstram idaü prayojyaü 08,029.003b*0355_12 tvayà raõe gacchatà sàdhayeti 08,029.003c saütàpayaty abhyadhikaü tu ràmàc; chàpo 'dya màü bràhmaõasattamàc ca 08,029.004a avàtsaü vai bràhmaõacchadmanàhaü; ràme purà divyam astraü cikãrùuþ 08,029.004c tatràpi me devaràjena vighno; hitàrthinà phalgunasyaiva ÷alya 08,029.005a kçto 'vabhedena mamorum etya; pravi÷ya kãñasya tanuü viråpàm 08,029.005b*0356_01 mamorum etya prabibheda kãñaþ 08,029.005b*0356_02 supte gurau tatra ÷iro nidhàya 08,029.005b*0356_03 åruprabhedàc ca mahàn babhåva 08,029.005b*0356_04 ÷arãrato me ghana÷oõitaughaþ 08,029.005c guror bhayàc càpi na celivàn ahaü; tac càvabuddho dadç÷e sa vipraþ 08,029.005d*0357_01 sa dhairyayuktaü prasamãkùya màü vai 08,029.005d*0357_02 na tvaü vipraþ ko 'si satyaü vadeti 08,029.005d*0357_03 tasmai tadàtmànam ahaü yathàvad 08,029.005d*0357_04 àkhyàtavàn såtavadetya ÷alya 08,029.006a pçùña÷ càhaü tam avocaü maharùiü; såto 'ham asmãti sa màü ÷a÷àpa 08,029.006b*0358_01 sa màü ni÷amyàtha mahàtapasvã 08,029.006b*0358_02 saü÷aptavàn roùaparãtacetàþ 08,029.006c såtopadhàv àptam idaü tvayàstraü; na karmakàle pratibhàsyati tvàm 08,029.007a anyatra yasmàt tava mçtyukàlàd; abràhmaõe brahma na hi dhruvaü syàt 08,029.007c tad adya paryàptam atãva ÷astram; asmin saügràme tumule tàta bhãme 08,029.007d*0359_01 yo 'yaü ÷alya bharateùåpapannaþ 08,029.007d*0359_02 prakarùaõaþ sarvaharo 'tibhãmaþ 08,029.007d*0359_03 so 'bhimanye kùatriyàõàü pravãràn 08,029.007d*0359_04 pratàpità balavàn vai vimardaþ 08,029.007d*0360_01 ÷alyogradhanvànam ahaü variùñhaü 08,029.007d*0360_02 tarasvinaü bhãmam asahyavãryam 08,029.007d*0360_03 satyapratij¤aü yudhi pàõóaveyaü 08,029.007d*0360_04 dhanaüjayaü mçtyumukhaü nayiùye 08,029.007d*0361_01 astraü hi me tat pratipannam adya 08,029.007d*0361_02 yena kùepsye samare ÷atrupågàn 08,029.007d*0361_03 pratàpinaü balavantaü kçtàstraü 08,029.007d*0361_04 tam ugradhanvànam amitaujasaü ca 08,029.007d*0361_05 kråraü ÷åraü raudram amitrasàhaü 08,029.007d*0361_06 dhanaüjayaü saüyuge 'haü haniùye 08,029.007d*0362_01 dhruvaü kuråõàm ayam antakàlo 08,029.007d*0362_02 mahàbhayaþ ÷oõitaughapravàhã 08,029.007d*0362_03 dhruvaþ kùayaþ kùatriyapuügavànàü 08,029.007d*0362_04 mahàbhayo 'yaü samupasthito 'dya 08,029.007d*0362_05 astraü hi me na pratibhàm upaiti 08,029.007d*0362_06 yena kùayaü ÷atrugaõàn nayiùye 08,029.007d*0362_07 tasmàt tam àsàdaya madraràja 08,029.007d*0362_08 divyaü dhanur yasya maheùava÷ ca 08,029.007d*0362_09 astràõi divyàni ca santi yasmiüs 08,029.007d*0362_10 tasmin rathaü pràpaya ÷ãghram adya 08,029.007d*0362_11 ÷roùyantãmaü kathyamànaü vicitraü 08,029.007d*0362_12 yàvad bhåmau bhavitàro manuùyàþ 08,029.007d*0363_01 karõaþ kçùõau jaghnivàn ekavãraþ 08,029.007d*0363_02 kçùõau karõaü jaghnivantàv athàpi 08,029.008a apàü patir vegavàn aprameyo; nimajjayiùyan nivahàn prajànàm 08,029.008c mahànagaü yaþ kurute samudraü; velaiva taü vàrayaty aprameyam 08,029.009a pramu¤cantaü bàõasaüghàn amoghàn; marmacchido vãrahaõaþ sapatràn 08,029.009c kuntãputraü pratiyotsyàmi yuddhe; jyàkarùiõàm uttamam adya loke 08,029.010a evaü balenàtibalaü mahàstraü; samudrakalpaü suduràpam ugram 08,029.010c ÷araughiõaü pàrthivàn majjayantaü; veleva pàrtham iùubhiþ saüsahiùye 08,029.011a adyàhave yasya na tulyam anyaü; manye manuùyaü dhanur àdadànam 08,029.011c suràsuràn vai yudhi yo jayeta; tenàdya me pa÷ya yuddhaü sughoram 08,029.012a atimànã pàõóavo yuddhakàmo; amànuùair eùyati me mahàstraiþ 08,029.012c tasyàstram astrair abhihatya saükhye; ÷arottamaiþ pàtayiùyàmi pàrtham 08,029.013a divàkareõàpi samaü tapantaü; samàptara÷miü ya÷asà jvalantam 08,029.013b*0364_01 sahasrara÷mipratimaü jvalantaü 08,029.013b*0364_02 di÷a÷ ca sarvàþ pratapantam ugram 08,029.013c tamonudaü megha ivàtimàtro; dhanaüjayaü chàdayiùyàmi bàõaiþ 08,029.014a vai÷vànaraü dhåma÷ikhaü jvalantaü; tejasvinaü lokam imaü dahantam 08,029.014c megho bhåtvà ÷aravarùair yathàgniü; tathà pàrthaü ÷amayiùyàmi yuddhe 08,029.014d*0365_01 à÷ãviùaü durdharam aprameyaü 08,029.014d*0365_02 sutãkùõadaüùñraü jvalanaprabhàvam 08,029.014d*0365_03 krodhapradãptaü tv ahitaü mahàntaü 08,029.014d*0365_04 kuntãputraü ÷amayiùyàmi bhallaiþ 08,029.015a pramàthinaü balavantaü prahàriõaü; prabha¤janaü màtari÷vànam ugram 08,029.015c yuddhe sahiùye himavàn ivàcalo; dhanaüjayaü kruddham amçùyamàõam 08,029.016a vi÷àradaü rathamàrgeùv asaktaü; dhuryaü nityaü samareùu pravãram 08,029.016c loke varaü sarvadhanurdharàõàü; dhanaüjayaü saüyuge saüsahiùye 08,029.017a adyàhave yasya na tulyam anyaü; madhyemanuùyaü dhanur àdadànam 08,029.017c sarvàm imàü yaþ pçthivãü saheta; tathà vidvàn yotsyamàno 'smi tena 08,029.018a yaþ sarvabhåtàni sadevakàni; prasthe 'jayat khàõóave savyasàcã 08,029.018c ko jãvitaü rakùamàõo hi tena; yuyutsate màm çte mànuùo 'nyaþ 08,029.018d*0366_01 mànã kçtàstraþ kçtahastayogo 08,029.018d*0366_02 divyàstravic chvetahayaþ pramàthã 08,029.018d*0366_03 tasyàham adyàtirathasya kàyàc 08,029.018d*0366_04 chiro hariùyàmi ÷itaiþ pçùatkaiþ 08,029.018d*0366_05 yotsyàmy enaü ÷alya dhanaüjayaü vai 08,029.018d*0366_06 mçtyuü puraskçtya raõe jayaü và 08,029.018d*0366_07 anyo hi na hy ekarathena martyo 08,029.018d*0366_08 yudhyeta yaþ pàõóavam indrakalpam 08,029.019a ahaü tasya pauruùaü pàõóavasya; bråyàü hçùñaþ samitau kùatriyàõàm 08,029.019c kiü tvaü mårkhaþ prabhaùan måóhacetà; màm avocaþ pauruùam arjunasya 08,029.020a apriyo yaþ paruùo niùñhuro hi; kùudraþ kùeptà kùamiõa÷ càkùamàvàn 08,029.020c hanyàm ahaü tàdç÷ànàü ÷atàni; kùamàmi tvàü kùamayà kàlayogàt 08,029.021a avocas tvaü pàõóavàrthe 'priyàõi; pradharùayan màü måóhavat pàpakarman 08,029.021c mayy àrjave jihmagatir hatas tvaü; mitradrohã saptapadaü hi mitram 08,029.022a kàlas tv ayaü mçtyumayo 'tidàruõo; duryodhano yuddham upàgamad yat 08,029.022c tasyàrthasiddhim abhikàïkùamàõas; tam abhyeùye yatra naikàntyam asti 08,029.022d*0367_01 tathàpy ahaü pàõóavavàsudevau 08,029.022d*0367_02 yotsye raõe madvidhasyaiva karma 08,029.022d*0367_03 na pràkçtaþ sajjate vai kadà cid 08,029.022d*0367_04 yaþ pratyudãyàt kçùõadhanaüjayau tau 08,029.023a mitraü mider nandateþ prãyater và; saütràyater mànada modater và 08,029.023b*0368_01 pramãyate bhajater yac ca mitraü 08,029.023b*0368_02 tac càpi sarvaü mama duryodhane 'sti 08,029.023b*0369_01 mitraü mitrair nandyate prãyate và 08,029.023b*0369_02 saütràyate mànada modate và 08,029.023c bravãti tac càmuta viprapårvàt; tac càpi sarvaü mama duryodhane 'sti 08,029.024a ÷atruþ ÷adeþ ÷àsateþ ÷àyater và; ÷çõàter và ÷vayater vàpi sarge 08,029.024c upasargàd bahudhà sådate÷ ca; pràyeõa sarvaü tvayi tac ca mahyam 08,029.024d*0370_01 ÷ànte ÷atrau ÷àsate kauravendro 08,029.024d*0370_02 bhåmiü sarvàü sarvasaüpatsamçddhàm 08,029.024d*0370_03 pràyeõa tvaü vetsi ÷alya prabhàvaü 08,029.024d*0370_04 duryodhanàrthaü yudhyato me narendra 08,029.024d*0370_05 ya÷ortham arthàrtham athetaràrthaü 08,029.024d*0370_06 tasmàd ahaü pàõóavavàsudevau 08,029.025a duryodhanàrthaü tava càpriyàrthaü; ya÷ortham àtmàrtham apã÷varàrtham 08,029.025c tasmàd ahaü pàõóavavàsudevau; yotsye yatnàt karma tat pa÷ya me 'dya 08,029.025d*0371_01 yàhi tattvaü saügataþ pàõóavena 08,029.025d*0371_02 dhanaüjayaü mçtyulokaü nayiùye 08,029.025d*0371_03 tayà càhaü mçtyulokaü gamiùye 08,029.025d*0371_04 yasmàd upàttaü bhàrgavàd astravçndam 08,029.025d*0371_05 tasmàd astraü ÷atrusaüghe pramàmi [?] 08,029.025d*0372_01 ÷alyàdyàhaü saügataþ pàõóavena 08,029.025d*0372_02 mucyeyaü cej jãvamànaþ kathaü cit 08,029.025d*0372_03 ÷a÷van mçtyoþ syàm anàdhçùyaråpo 08,029.025d*0372_04 vyaktaü tasmàt saüyugàd vipramuktaþ 08,029.026a astràõi pa÷yàdya mamottamàni; bràhmàõi divyàny atha mànuùàõi 08,029.026c àsàdayiùyàmy aham ugravãryaü; dvipottamaü mattam ivàbhimattaþ 08,029.027a astraü bràhmaü manasà tad dhy ajayyaü; kùepsye pàrthàyàpratimaü jayàya 08,029.027c tenàpi me naiva mucyeta yuddhe; na cet pated viùame me 'dya cakram 08,029.028a vaivasvatàd daõóahastàd varuõàd vàpi pà÷inaþ 08,029.028c sagadàd và dhanapateþ savajràd vàpi vàsavàt 08,029.029a nànyasmàd api kasmàc cid bibhimo hy àtatàyinaþ 08,029.029c iti ÷alya vijànãhi yathà nàhaü bibhemy abhãþ 08,029.030a tasmàd bhayaü na me pàrthàn nàpi caiva janàrdanàt 08,029.030c adya yuddhaü hi tàbhyàü me saüparàye bhaviùyati 08,029.030d*0373_01 kadà cid vijayasyàham astrahetor añan nçpa 08,029.030d*0373_02 aj¤ànàd dhi kùipan bàõàn ghoraråpàn bhayànakàn 08,029.031a ÷vabhre te patatàü cakram iti me bràhmaõo 'vadat 08,029.031c yudhyamànasya saügràme pràptasyaikàyane bhayam 08,029.032a tasmàd bibhemi balavad bràhmaõavyàhçtàd aham 08,029.032c ete hi somaràjàna ã÷varàþ sukhaduþkhayoþ 08,029.032d*0374_01 adàü tasmai gosahasraü balãvardàü÷ ca ùañ÷atàn 08,029.032d*0374_02 prasàdaü na lebhe ÷alya bràhmaõàn madrake÷vara 08,029.032d*0375_01 kadà cid bràhmaõasyàtha homadhenor ahaü nçpa 08,029.032d*0375_02 ajànann akùipaü bàõaü ghoraråpaü bhayànakam 08,029.033a homadhenvà vatsam asya pramatta iùuõàhanam 08,029.033c carantam ajane ÷alya bràhmaõàt tapaso nidheþ 08,029.033d*0376_01 yasmàt tvayà pramattena homadhenvà hataþ sutaþ 08,029.033d*0377_01 yasmàd vatsa tvayà càtra homadhenvà hataþ sutaþ 08,029.033d*0377_02 tasmàt tvam api ràdheya vàk÷alyaü mahad àpnuhi 08,029.033d*0377_03 ÷vabhre te patità cakraü 08,029.033d*0378_01 **** **** yudhyamànasya ÷atruõà 08,029.033d*0378_02 pràpta ekàyane kàle mçtyusàdhàraõe tvayi 08,029.033d*0378_03 spardhase yena saügràme yadarthaü ghañase 'ni÷am 08,029.033d*0378_04 tata eva dhruvaü mçtyuü såta pràpsyasi saüyuge 08,029.033d*0379_01 ahaü prasàdayàü cakre bràhmaõaü saü÷itavratam 08,029.033d*0379_02 gavàü da÷a÷ataü vittaü balãvardàü÷ ca ùañ÷atam 08,029.033d*0379_03 prayacchann àlabhaü kàmaü bràhmaõàt tam ahaü tadà 08,029.033d*0379_04 dàsã÷ataü niùkakaõñhaü ÷atam a÷vatarãrathàn 08,029.033d*0379_05 kanyànàü niùkakaõñhãnàü sahasraü samalaükçtam 08,029.033d*0380_01 ÷alyam uddhartum àyàntaü 08,029.034a ãùàdantàn sapta÷atàn dàsãdàsa÷atàni ca 08,029.034a*0381_01 **** **** ku¤jaràn ùaùñihàyanàn 08,029.034a*0381_02 a÷vànàü ca sahasre dve 08,029.034c dadato dvijamukhyàya prasàdaü na cakàra me 08,029.035a kçùõànàü ÷vetavatsànàü sahasràõi caturda÷a 08,029.035c àharan na labhe tasmàt prasàdaü dvijasattamàt 08,029.036a çddhaü gehaü sarvakàmair yac ca me vasu kiü cana 08,029.036c tat sarvam asmai satkçtya prayacchàmi na cecchati 08,029.036d*0382_01 yat kiü cin màmakaü vittaü tvadadhãnaü karomi tat 08,029.036d*0382_02 iti màü yàcamànaü vai bràhmaõaþ pratyavàrayat 08,029.036d*0382_03 krodhadãptekùaõaþ ÷alya nirdahànn iva cakùuùà 08,029.037a tato 'bravãn màü yàcantam aparàddhaü prayatnataþ 08,029.037c vyàhçtaü yan mayà såta tat tathà na tad anyathà 08,029.038a ançtoktaü prajà hanyàt tataþ pàpam avàpnuyàt 08,029.038c tasmàd dharmàbhirakùàrthaü nànçtaü vaktum utsahe 08,029.039a mà tvaü brahmagatiü hiüsyàþ pràya÷cittaü kçtaü tvayà 08,029.039b*0383_01 naitad avyàhçtaü kuryàt sarvaloko 'pi såtaja 08,029.039b*0383_02 yan mayoktaü saroùeõa gaccha såtaja mà ciram 08,029.039b*0383_03 iti màm asakçt kruddhaþ sa uvàca dvijottamaþ 08,029.039b*0383_04 ete hi somaràjàna ã÷varàþ sukhaduþkhayoþ 08,029.039b*0383_05 nàhaü bibhemi bãbhatsor na ÷alya madhusådanàt 08,029.039b*0383_06 tasmàd bibhemy ahaü ÷àpàt tena satyena te ÷ape 08,029.039b*0383_07 saha yuddhaü sametàbhyàm adyedaü samupasthitam 08,029.039b*0383_08 yuddhe 'smi¤ jãvitaü me 'dya ÷alya saü÷ayam àgatam 08,029.039b*0383_09 ÷akro 'py amararàñ tàbhyàm upagamyàhavaü saha 08,029.039b*0383_10 saü÷ayaü paramaü gacchet kathaü và manyate bhavàn 08,029.039c madvàkyaü nànçtaü loke ka÷ cit kuryàt samàpnuhi 08,029.040a ity etat te mayà proktaü kùiptenàpi suhçttayà 08,029.040c jànàmi tvàdhikùipantaü joùam àssvottaraü ÷çõu 08,030.001 saüjaya uvàca 08,030.001a tataþ punar mahàràja madraràjam ariüdamam 08,030.001c abhyabhàùata ràdheyaþ saünivàryottaraü vacaþ 08,030.002a yat tvaü nidar÷anàrthaü màü ÷alya jalpitavàn asi 08,030.002c nàhaü ÷akyas tvayà vàcà vibhãùayitum àhave 08,030.003a yadi màü devatàþ sarvà yodhayeyuþ savàsavàþ 08,030.003b*0384_01 nànyasmàd api kasmàc cid amitàd àtatàyinaþ 08,030.003c tathàpi me bhayaü na syàt kim u pàrthàt sake÷avàt 08,030.004a nàhaü bhãùayituü ÷akyo vàïmàtreõa kathaü cana 08,030.004c anyaü jànãhi yaþ ÷akyas tvayà bhãùayituü raõe 08,030.004d*0385_01 dandahyamànàs tãkùõena nãcàþ paraya÷ogninà 08,030.004d*0385_02 a÷aktàs tat padaü gantuü tato nindàü pracakrire 08,030.005a nãcasya balam etàvat pàruùyaü yat tvam àttha màm 08,030.005c a÷akto 'smadguõàn pràptuü valgase bahu durmate 08,030.006a na hi karõaþ samudbhåto bhayàrtham iha màriùa 08,030.006c vikramàrtham ahaü jàto ya÷orthaü ca tathaiva ca 08,030.006d*0386_01 sakhibhàvena sauhàrdàn mitrabhàvena caiva hi 08,030.006d*0386_02 kàraõais tribhir etais tvaü ÷alya jãvasi sàüpratam 08,030.006d*0386_03 ràj¤a÷ ca dhàrtaràùñrasya kàryaü sumahad udyatam 08,030.006d*0386_04 mayi tac càhitaü ÷alya tena jãvasi me kùaõam 08,030.006d*0386_05 kçta÷ ca samayaþ pårvaü kùantavyaü vipriyaü tava 08,030.006d*0386_06 samayaþ paripàlyo me tena jãvasi madraka 08,030.006d*0386_07 çte ÷alyasahasreõa vijayeyam ahaü paràn 08,030.006d*0386_08 mitradrohas tu pàpãyàn iti jãvasi sàüpratam 08,030.006d*0386_08 ÷alya uvàca 08,030.006d*0386_09 nanu pralàpàþ karõaite yàn bravãùi paràn prati 08,030.006d*0386_10 saüjaya uvàca 08,030.006d*0386_10 çte karõasahasreõa ÷akyà jetuü pare yudhi 08,030.006d*0386_11 tathà bruvantaü paruùaü karõo madràdhipaü tadà 08,030.006d*0386_12 paruùaü dviguõaü bhåyaþ provàcàpriyadar÷anam 08,030.007a idaü tu me tvam ekàgraþ ÷çõu madrajanàdhipa 08,030.007c saünidhau dhçtaràùñrasya procyamànaü mayà ÷rutam 08,030.008a de÷àü÷ ca vividhàü÷ citràn pårvavçttàü÷ ca pàrthivàn 08,030.008c bràhmaõàþ kathayantaþ sma dhçtaràùñram upàsate 08,030.009a tatra vçddhaþ puràvçttàþ kathàþ kà÷ cid dvijottamaþ 08,030.009c bàhlãkade÷aü madràü÷ ca kutsayan vàkyam abravãt 08,030.010a bahiùkçtà himavatà gaïgayà ca tiraskçtàþ 08,030.010c sarasvatyà yamunayà kurukùetreõa càpi ye 08,030.011a pa¤cànàü sindhuùaùñhànàü nadãnàü ye 'ntar à÷ritàþ 08,030.011c tàn dharmabàhyàn a÷ucãn bàhlãkàn parivarjayet 08,030.012a govardhano nàma vañaþ subhàõóaü nàma catvaram 08,030.012c etad ràjakuladvàram àkumàraþ smaràmy aham 08,030.013a kàryeõàtyarthagàóhena bàhlãkeùåùitaü mayà 08,030.013c tata eùàü samàcàraþ saüvàsàd vidito mama 08,030.014a ÷àkalaü nàma nagaram àpagà nàma nimnagà 08,030.014c jartikà nàma bàhlãkàs teùàü vçttaü suninditam 08,030.015a dhànàgauóàsave pãtvà gomàüsaü la÷unaiþ saha 08,030.015c apåpamàüsavàñyànàm à÷inaþ ÷ãlavarjitàþ 08,030.016a hasanti gànti nçtyanti strãbhir mattà vivàsasaþ 08,030.016c nagaràgàravapreùu bahir màlyànulepanàþ 08,030.017a mattàvagãtair vividhaiþ kharoùñraninadopamaiþ 08,030.017b*0387_01 anàvçtà maithune tàþ kàmacàrà÷ ca sarva÷aþ 08,030.017c àhur anyonyam uktàni prabruvàõà madotkañàþ 08,030.018a hà hate hà hatety eva svàmibhartçhateti ca 08,030.018c àkro÷antyaþ prançtyanti mandàþ parvasv asaüyatàþ 08,030.019a teùàü kilàvaliptànàü nivasan kurujàïgale 08,030.019c ka÷ cid bàhlãkamukhyànàü nàtihçùñamanà jagau 08,030.020a sà nånaü bçhatã gaurã såkùmakambalavàsinã 08,030.020c màm anusmaratã ÷ete bàhlãkaü kuruvàsinam 08,030.021a ÷atadrukanadãü tãrtvà tàü ca ramyàm iràvatãm 08,030.021c gatvà svade÷aü drakùyàmi sthåla÷aïkhàþ ÷ubhàþ striyaþ 08,030.022a manaþ÷ilojjvalàpàïgà gauryas trikakudà¤janàþ 08,030.022c kevalàjinasaüvãtàþ kårdantyaþ priyadar÷anàþ 08,030.023a mçdaïgànaka÷aïkhànàü mardalànàü ca nisvanaiþ 08,030.023c kharoùñrà÷vatarai÷ caiva mattà yàsyàmahe sukham 08,030.024a ÷amãpãlukarãràõàü vaneùu sukhavartmasu 08,030.024c apåpàn saktupiõóã÷ ca khàdanto mathitànvitàþ 08,030.025a pathiùu prabalà bhåtvà kadàsamçdite 'dhvani 08,030.025c khalopahàraü kurvàõàs tàóayiùyàma bhåyasaþ 08,030.026a evaü hãneùu vràtyeùu bàhlãkeùu duràtmasu 08,030.026c ka÷ cetayàno nivasen muhårtam api mànavaþ 08,030.027a ãdç÷à bràhmaõenoktà bàhlãkà moghacàriõaþ 08,030.027c yeùàü ùaóbhàgahartà tvam ubhayoþ ÷ubhapàpayoþ 08,030.028a ity uktvà bràhmaõaþ sàdhur uttaraü punar uktavàn 08,030.028c bàhlãkeùv avinãteùu procyamànaü nibodhata 08,030.029a tatra sma ràkùasã gàti sadà kçùõacaturda÷ãm 08,030.029c nagare ÷àkale sphãte àhatya ni÷i dundubhim 08,030.030a kadà và ghoùikà gàthàþ punar gàsyanti ÷àkale 08,030.030c gavyasya tçptà màüsasya pãtvà gauóaü mahàsavam 08,030.031a gaurãbhiþ saha nàrãbhir bçhatãbhiþ svalaükçtàþ 08,030.031c palàõóugaõóåùayutàn khàdante caióakàn bahån 08,030.032a vàràhaü kaukkuñaü màüsaü gavyaü gàrdabham auùñrakam 08,030.032c aióaü ca ye na khàdanti teùàü janma nirarthakam 08,030.033a iti gàyanti ye mattàþ ÷ãdhunà ÷àkalàvataþ 08,030.033c sabàlavçddhàþ kårdantas teùu vçttaü kathaü bhavet 08,030.033d*0388_01 yatra loke÷varaþ kçùõo devadevo janàrdanaþ 08,030.033d*0388_02 vismçtaþ puruùair ugrais teùàü dharmaþ kathaü bhavet 08,030.034a iti ÷alya vijànãhi hanta bhåyo bravãmi te 08,030.034c yad anyo 'py uktavàn asmàn bràhmaõaþ kurusaüsadi 08,030.035a pa¤ca nadyo vahanty età yatra pãluvanàny api 08,030.035c ÷atadru÷ ca vipà÷à ca tçtãyeràvatã tathà 08,030.035e candrabhàgà vitastà ca sindhuùaùñhà bahir gatàþ 08,030.036a àraññà nàma te de÷à naùñadharmàn na tàn vrajet 08,030.036c vràtyànàü dàsamãyànàü videhànàm ayajvanàm 08,030.037a na devàþ pratigçhõanti pitaro bràhmaõàs tathà 08,030.037b*0389_01 ÷ràddhatarpaõakarmeùu te viprà yatra saüsthitàþ 08,030.037b*0389_02 tat sarvaü viphalãbhåtam iti satyavatã ÷rutiþ 08,030.037c teùàü pranaùñadharmàõàü bàhlãkànàm iti ÷rutiþ 08,030.038a bràhmaõena tathà proktaü viduùà sàdhusaüsadi 08,030.038c kàùñhakuõóeùu bàhlãkà mçõmayeùu ca bhu¤jate 08,030.038e saktuvàñyàvalipteùu ÷vàdilãóheùu nirghçõàþ 08,030.039a àvikaü cauùñrikaü caiva kùãraü gàrdabham eva ca 08,030.039c tadvikàràü÷ ca bàhlãkàþ khàdanti ca pibanti ca 08,030.040a putrasaükariõo jàlmàþ sarvànnakùãrabhojanàþ 08,030.040c àraññà nàma bàhlãkà varjanãyà vipa÷cità 08,030.041a uta ÷alya vijànãhi hanta bhåyo bravãmi te 08,030.041c yad anyo 'py uktavàn sabhyo bràhmaõaþ kurusaüsadi 08,030.042a yugaüdhare payaþ pãtvà proùya càpy acyutasthale 08,030.042c tadvad bhåtilaye snàtvà kathaü svargaü gamiùyati 08,030.043a pa¤ca nadyo vahanty età yatra niþsçtya parvatàt 08,030.043c àraññà nàma bàhlãkà na teùv àryo dvyahaü vaset 08,030.044a bahi÷ ca nàma hlãka÷ ca vipà÷àyàü pi÷àcakau 08,030.044c tayor apatyaü bàhlãkà naiùà sçùñiþ prajàpateþ 08,030.044d*0390_01 te kathaü vividhàn dharmठj¤àsyante hãnayonayaþ 08,030.045a kàraskaràn mahiùakàn kaliïgàn kãkañàñavãn 08,030.045c karkoñakàn vãrakàü÷ ca durdharmàü÷ ca vivarjayet 08,030.046a iti tãrthànusartàraü ràkùasã kà cid abravãt 08,030.046c ekaràtrà ÷amãgehe maholåkhalamekhalà 08,030.047a àraññà nàma te de÷à bàhlãkà nàma te janàþ 08,030.047b*0391_01 bràhmaõàpasadà yatra tulyakàlàþ prajàpateþ 08,030.047b*0391_02 vedà na teùàü vedyaü ca yaj¤à yajanam eva ca 08,030.047b*0391_03 vràtyànàü dà÷amãyànàm annaü devà na bhu¤jate 08,030.047b*0391_04 prasthalà madragàndhàrà àraññà nàmataþ kha÷àþ 08,030.047c vasàtisindhusauvãrà iti pràyo vikutsitàþ 08,030.048a uta ÷alya vijànãhi hanta bhåyo bravãmi te 08,030.048c ucyamànaü mayà samyak tad ekàgramanàþ ÷çõu 08,030.049a bràhmaõaþ ÷ilpino geham abhyagacchat puràtithiþ 08,030.049c àcàraü tatra saüprekùya prãtaþ ÷ilpinam abravãt 08,030.050a mayà himavataþ ÷çïgam ekenàdhyuùitaü ciram 08,030.050c dçùñà÷ ca bahavo de÷à nànàdharmasamàkulàþ 08,030.051a na ca kena ca dharmeõa virudhyante prajà imàþ 08,030.051c sarve hi te 'bruvan dharmaü yathoktaü vedapàragaiþ 08,030.052a añatà tu sadà de÷àn nànàdharmasamàkulàn 08,030.052c àgacchatà mahàràja bàhlãkeùu ni÷àmitam 08,030.053a tatraiva bràhmaõo bhåtvà tato bhavati kùatriyaþ 08,030.053c vai÷yaþ ÷ådra÷ ca bàhlãkas tato bhavati nàpitaþ 08,030.054a nàpita÷ ca tato bhåtvà punar bhavati bràhmaõaþ 08,030.054c dvijo bhåtvà ca tatraiva punar dàso 'pi jàyate 08,030.055a bhavaty ekaþ kule vipraþ ÷iùñànye kàmacàriõaþ 08,030.055c gàndhàrà madrakà÷ caiva bàhlãkàþ ke 'py acetasaþ 08,030.056a etan mayà ÷rutaü tatra dharmasaükarakàrakam 08,030.056c kçtsnàm añitvà pçthivãü bàhlãkeùu viparyayaþ 08,030.057a uta ÷alya vijànãhi hanta bhåyo bravãmi te 08,030.057c yad apy anyo 'bravãd vàkyaü bàhlãkànàü vikutsitam 08,030.058a satã purà hçtà kà cid àraññà kila dasyubhiþ 08,030.058c adharmata÷ copayàtà sà tàn abhya÷apat tataþ 08,030.059a bàlàü bandhumatãü yan màm adharmeõopagacchatha 08,030.059c tasmàn nàryo bhaviùyanti bandhakyo vai kuleùu vaþ 08,030.059e na caivàsmàt pramokùyadhvaü ghoràt pàpàn naràdhamàþ 08,030.059f*0392_01 tasmàt teùàü bhàgaharà bhàgineyà na sånavaþ 08,030.060a kuravaþ sahapà¤càlàþ ÷àlvà matsyàþ sanaimiùàþ 08,030.060c kosalàþ kà÷ayo 'ïgà÷ ca kaliïgà magadhàs tathà 08,030.061a cedaya÷ ca mahàbhàgà dharmaü jànanti ÷à÷vatam 08,030.061c nànàde÷eùu santa÷ ca pràyo bàhyà layàd çte 08,030.062a à matsyebhyaþ kurupà¤càlade÷yà; à naimiùàc cedayo ye vi÷iùñàþ 08,030.062c dharmaü puràõam upajãvanti santo; madràn çte pa¤canadàü÷ ca jihmàn 08,030.063a evaü vidvan dharmakathàü÷ ca ràjaüs; tåùõãübhåto jaóavac chalya bhåyàþ 08,030.063c tvaü tasya goptà ca janasya ràjà; ùaóbhàgahartà ÷ubhaduùkçtasya 08,030.064a atha và duùkçtasya tvaü hartà teùàm arakùità 08,030.064c rakùità puõyabhàg ràjà prajànàü tvaü tv apuõyabhàk 08,030.065a påjyamàne purà dharme sarvade÷eùu ÷à÷vate 08,030.065c dharmaü pà¤canadaü dçùñvà dhig ity àha pitàmahaþ 08,030.066a vràtyànàü dà÷amãyànàü kçte 'py a÷ubhakarmaõàm 08,030.066b*0393_01 brahmaõà nindite dharme sa tvaü loke kim abravãþ 08,030.066c iti pà¤canadaü dharmam avamene pitàmahaþ 08,030.066e svadharmastheùu varõeùu so 'py etaü nàbhipåjayet 08,030.067a uta ÷alya vijànãhi hanta bhåyo bravãmi te 08,030.067c kalmàùapàdaþ sarasi nimajjan ràkùaso 'bravãt 08,030.068a kùatriyasya malaü bhaikùaü bràhmaõasyànçtaü malam 08,030.068c malaü pçthivyà bàhlãkàþ strãõàü madrastriyo malam 08,030.069a nimajjamànam uddhçtya ka÷ cid ràjà ni÷àcaram 08,030.069c apçcchat tena càkhyàtaü proktavàn yan nibodha tat 08,030.070a mànuùàõàü malaü mlecchà mlecchànàü mauùñikà malam 08,030.070c mauùñikànàü malaü ÷aõóàþ ÷aõóànàü ràjayàjakàþ 08,030.071a ràjayàjakayàjyànàü madrakàõàü ca yan malam 08,030.071c tad bhaved vai tava malaü yady asmàn na vimu¤casi 08,030.072a iti rakùopasçùñeùu viùavãryahateùu ca 08,030.072c ràkùasaü bheùajaü proktaü saüsiddhaü vacanottaram 08,030.073a bràhmaü pà¤càlàþ kauraveyàþ svadharmaþ; satyaü matsyàþ ÷årasenà÷ ca yaj¤aþ 08,030.073c pràcyà dàsà vçùalà dàkùiõàtyàþ; stenà bàhlãkàþ saükarà vai suràùñràþ 08,030.074a kçtaghnatà paravittàpahàraþ; suràpànaü gurudàràvamar÷aþ 08,030.074b*0394_01 vàkpàruùyaü govadho ràtricaryà 08,030.074b*0394_02 bahirgehaü paravastropabhogaþ 08,030.074c yeùàü dharmas tàn prati nàsty adharma; àraññakàn pà¤canadàn dhig astu 08,030.075a à pà¤càlebhyaþ kuravo naimiùà÷ ca; matsyà÷ caivàpy atha jànanti dharmam 08,030.075c kaliïgakà÷ càïgakà màgadhà÷ ca; ÷iùñàn dharmàn upajãvanti vçddhàþ 08,030.076a pràcãü di÷aü ÷rità devà jàtavedaþpurogamàþ 08,030.076c dakùiõàü pitaro guptàü yamena ÷ubhakarmaõà 08,030.077a pratãcãü varuõaþ pàti pàlayann asuràn balã 08,030.077c udãcãü bhagavàn somo brahmaõyo bràhmaõaiþ saha 08,030.078a rakùaþpi÷àcàn himavàn guhyakàn gandhamàdanaþ 08,030.078b*0395_01 tathà rakùaþ pi÷àcà÷ ca himavantaü nagottamam 08,030.078b*0395_02 guhyakà÷ ca mahàràja parvataü gandhamàdanam 08,030.078c dhruvaþ sarvàõi bhåtàni viùõur lokठjanàrdanaþ 08,030.078d*0396_01 naiva pà¤canadàn pàpàn samadàn pàti ka÷ cana 08,030.079a iïgitaj¤à÷ ca magadhàþ prekùitaj¤à÷ ca kosalàþ 08,030.079c ardhoktàþ kurupà¤càlàþ ÷àlvàþ kçtsnànu÷àsanàþ 08,030.079e pàrvatãyà÷ ca viùamà yathaiva girayas tathà 08,030.080a sarvaj¤à yavanà ràja¤ ÷årà÷ caiva vi÷eùataþ 08,030.080c mlecchàþ svasaüj¤àniyatà nànukta itaro janaþ 08,030.081a pratirabdhàs tu bàhlãkà na ca ke cana madrakàþ 08,030.081c sa tvam etàdç÷aþ ÷alya nottaraü vaktum arhasi 08,030.081d*0397_01 pçthivyàü sarvade÷ànàü madrako malam ucyate 08,030.081d*0398_01 tathà strãõàü ca sarvàsàü madrikà mala ucyate 08,030.081d*0399_01 sãdhoþ pànaü gurutalpàvamardo 08,030.081d*0399_02 bhråõahatyà paravittàpahàraþ 08,030.082a etaj j¤àtvà joùam àssva pratãpaü mà sma vai kçthàþ 08,030.082c sa tvàü pårvam ahaü hatvà haniùye ke÷avàrjunau 08,030.082d*0400_01 evaü j¤àtvà joùam àssva pratãpaü 08,030.082d*0400_02 mà sma krudhyaþ pàpabhçtàü variùñhaþ 08,030.082d*0400_03 pårvaü hatvà tvàü saputraü balai÷ ca 08,030.082d*0400_04 pa÷càd dhaüsye vàsudevàrjunau ca 08,030.083 ÷alya uvàca 08,030.083a àturàõàü parityàgaþ svadàrasutavikrayaþ 08,030.083c aïgeùu vartate karõa yeùàm adhipatir bhavàn 08,030.084a rathàtirathasaükhyàyàü yat tvà bhãùmas tadàbravãt 08,030.084c tàn viditvàtmano doùàn nirmanyur bhava mà krudhaþ 08,030.085a sarvatra bràhmaõàþ santi santi sarvatra kùatriyàþ 08,030.085c vai÷yàþ ÷ådràs tathà karõa striyaþ sàdhvya÷ ca suvratàþ 08,030.086a ramante copahàsena puruùàþ puruùaiþ saha 08,030.086c anyonyam avatakùanto de÷e de÷e samaithunàþ 08,030.087a paravàcyeùu nipuõaþ sarvo bhavati sarvadà 08,030.087c àtmavàcyaü na jànãte jànann api vimuhyati 08,030.087d*0401_01 sarvatra santi ràjànaþ svaü svaü dharmam anuvratàþ 08,030.087d*0401_02 durmanuùyàn nigçhõanti santi sarvatra dhàrmikàþ 08,030.087d*0401_03 na karõa de÷asàmànyàt sarvaþ pàpaü niùevate 08,030.087d*0401_04 saüjaya uvàca 08,030.087d*0401_04 yàdç÷àþ svasvabhàvena devà api na tàdç÷àþ 08,030.087d*0401_05 tato duryodhano ràjà karõa÷alyàv avàrayat 08,030.087d*0401_06 sakhibhàvena ràdheyaü ÷alyaü svà¤jalyakena ca 08,030.087d*0401_07 tato nivàritaþ karõo dhàrtaràùñreõa màriùa 08,030.088 saüjaya uvàca 08,030.088a karõo 'pi nottaraü pràha ÷alyo 'py abhimukhaþ paràn 08,030.088c punaþ prahasya ràdheyaþ punar yàhãty acodayat 08,030.088d*0402_01 idaü tava mayàkhyàtaü kùiptena na tv asauhçdàt 08,030.088d*0403_01 tataþ prayàntaü ràdheyaü madraràjaþ smayann iva 08,030.088d*0403_02 avasphårjya idaü vàkyam abravãt kurusaünidhau 08,030.088d*0403_03 camåü tavemàü vipulàü samçddhàm 08,030.088d*0403_04 asaükhyeyàm a÷vanaràkulàü ca 08,030.088d*0403_05 tathà praveùñà samare dhanaüjayaþ 08,030.088d*0403_06 kakùaü dahan dãpta ivà÷rayà÷ãþ 08,030.088d*0403_07 rathe sthitau vãra raõe vareõyau 08,030.088d*0403_08 siühaskandhau lohitapadmanetrau 08,030.088d*0403_09 draùñà bhavàn adya vinà prayatnàt 08,030.088d*0403_10 tathà hi me ÷akunà vedayanti 08,031.001 saüjaya uvàca 08,031.001a tataþ parànãkabhidaü vyåham apratimaü paraiþ 08,031.001c samãkùya karõaþ pàrthànàü dhçùñadyumnàbhirakùitam 08,031.002a prayayau rathaghoùeõa siühanàdaraveõa ca 08,031.002c vàditràõàü ca ninadaiþ kampayann iva medinãm 08,031.003a vepamàna iva krodhàd yuddha÷auõóaþ paraütapaþ 08,031.003c pativyåhya mahàtejà yathàvad bharatarùabha 08,031.004a vyadhamat pàõóavãü senàm àsurãü maghavàn iva 08,031.004c yudhiùñhiraü càbhibhavann asapavyaü cakàra ha 08,031.004d@006_0001 karõasya rathaghoùeõa maurvãniùpeùaõena ca 08,031.004d@006_0002 saügraheõa ca ra÷mãnàü samakampanta sç¤jayàþ 08,031.004d@006_0003 tàni sarvàõi sainyàni karõaü dçùñvà vi÷àü pate 08,031.004d@006_0004 babhåvuþ saüprahçùñàni tàvakàni yuyutsayà 08,031.004d@006_0005 a÷råyanta tato vàcas tàvakànàü vi÷àü pate 08,031.004d@006_0006 karõàrjunamahàyuddham etad adya bhaviùyati 08,031.004d@006_0007 adya duryodhano ràjà hatàmitro bhaviùyati 08,031.004d@006_0008 adya karõaü raõe dçùñvà phalguno vidraviùyati 08,031.004d@006_0009 adya tàvad rathaü yuddhe karõasyaivànugàminaþ 08,031.004d@006_0010 karõabàõamayaü yuddhaü bhãmaü drakùyàma saüyuge 08,031.004d@006_0011 cirakàlodyatam idam adyedànãü bhaviùyati 08,031.004d@006_0012 adya drakùyàma saügràmaü ghoraü devàsuropamam 08,031.004d@006_0013 adyedànãü mahad yuddhaü bhaviùyati bhayànakam 08,031.004d@006_0014 adyedànãü jayo nityam ekasyaikasya và raõe 08,031.004d@006_0015 arjunaü kila ràdheyo vadhiùyati mahàraõe 08,031.004d@006_0016 atha và kaü naraü loke na spç÷anti manorathàþ 08,031.004d@006_0017 ity uktvà vividhà vàcaþ kuravaþ kurunandana 08,031.004d@006_0018 àjaghnuþ pañahàü÷ caiva tåryàü÷ caiva sahasra÷aþ 08,031.004d@006_0019 bherã÷aïkhàü÷ ca vividhàn siühanàdàü÷ ca puùkalàn 08,031.004d@006_0020 murajànàü mahà÷abdàn ànakànàü ÷ubhàn ravàn 08,031.004d@006_0021 nçtyamànà÷ ca bahavas tarjamànà÷ ca màriùa 08,031.004d@006_0022 anyonyam abhyayur yuddhe yuddharaïgagatà naràþ 08,031.005 dhçtaràùñra uvàca 08,031.005a kathaü saüjaya ràdheyaþ pratyavyåhata pàõóavàn 08,031.005c dhçùñadyumnamukhàn vãràn bhãmasenàbhirakùitàn 08,031.005d*0404_01 sarvàn eva maheùvàsàn ajayyàn amarair api 08,031.006a ke ca prapakùau pakùau và mama sainyasya saüjaya 08,031.006c pravibhajya yathànyàyaü kathaü và samavasthitàþ 08,031.007a kathaü pàõóusutà÷ càpi pratyavyåhanta màmakàn 08,031.007c kathaü caitan mahàyuddhaü pràvartata sudàruõam 08,031.008a kva ca bãbhatsur abhavad yat karõo 'yàd yudhiùñhiram 08,031.008c ko hy arjunasya sàünidhye ÷akto 'bhyetuü yudhiùñhiram 08,031.009a sarvabhåtàni yo hy ekaþ khàõóave jitavàn purà 08,031.009c kas tam anyatra ràdheyàt pratiyudhyej jijãviùuþ 08,031.010 saüjaya uvàca 08,031.010a ÷çõu vyåhasya racanàm arjuna÷ ca yathà gataþ 08,031.010c paridàya nçpaü tebhyaþ saügràma÷ càbhavad yathà 08,031.011a kçpaþ ÷àradvato ràjan màgadha÷ ca tarasvinaþ 08,031.011c sàtvataþ kçtavarmà ca dakùiõaü pakùam à÷ritàþ 08,031.012a teùàü prapakùe ÷akunir ulåka÷ ca mahàrathaþ 08,031.012c sàdibhir vimalapràsais tavànãkam arakùatàm 08,031.013a gàndhàribhir asaübhràntaiþ pàrvatãyai÷ ca durjayaiþ 08,031.013c ÷alabhànàm iva vràtaiþ pi÷àcair iva durdç÷aiþ 08,031.014a catustriü÷at sahasràõi rathànàm anivartinàm 08,031.014c saü÷aptakà yuddha÷auõóà vàmaü pàr÷vam apàlayan 08,031.015a samuccitàs tava sutaiþ kçùõàrjunajighàüsavaþ 08,031.015c teùàü prapakùaþ kàmbojàþ ÷akà÷ ca yavanaiþ saha 08,031.016a nide÷àt såtaputrasya sarathàþ sà÷vapattayaþ 08,031.016c àhvayanto 'rjunaü tasthuþ ke÷avaü ca mahàbalam 08,031.017a madhyesenàmukhaü karõo vyavàtiùñhata daü÷itaþ 08,031.017c citravarmàïgadaþ sragvã pàlayan dhvajinãmukham 08,031.018a rakùyamàõaþ susaürabdhaiþ putraiþ ÷astrabhçtàü varaþ 08,031.018c vàhinãpramukhaü vãraþ saüprakarùann a÷obhata 08,031.019a ayoratnir mahàbàhuþ såryavai÷vànaradyutiþ 08,031.019c mahàdvipaskandhagataþ piïgalaþ priyadar÷anaþ 08,031.019e duþ÷àsano vçtaþ sainyaiþ sthito vyåhasya pçùñhataþ 08,031.020a tam anvayàn mahàràja svayaü duryodhano nçpaþ 08,031.020c citrà÷vai÷ citrasaünàhaiþ sodaryair abhirakùitaþ 08,031.021a rakùyamàõo mahàvãryaiþ sahitair madrakekayaiþ 08,031.021c a÷obhata mahàràja devair iva ÷atakratuþ 08,031.022a a÷vatthàmà kuråõàü ca ye pravãrà mahàrathàþ 08,031.022c nityamattà÷ ca màtaïgàþ ÷årair mlecchair adhiùñhitàþ 08,031.022d*0405_01 àrohaõair mahàmàtrais tomaràïku÷apàõibhiþ 08,031.022e anvayus tad rathànãkaü kùaranta iva toyadàþ 08,031.023a te dhvajair vaijayantãbhir jvaladbhiþ paramàyudhaiþ 08,031.023c sàdibhi÷ càsthità rejur drumavanta ivàcalàþ 08,031.024a teùàü padàtinàgànàü pàdarakùàþ sahasra÷aþ 08,031.024c paññi÷àsidharàþ ÷årà babhåvur anivartinaþ 08,031.024d*0406_01 bhiõóipàladharà÷ caiva ÷ålahastàþ sucakriõaþ 08,031.024d*0406_02 teùàü samàgamo ghoro devàsuraraõopamaþ 08,031.025a sàdibhiþ syandanair nàgair adhikaü samalaükçtaiþ 08,031.025c sa vyåharàjo vibabhau devàsuracamåpamaþ 08,031.026a bàrhaspatyaþ suvihito nàyakena vipa÷cità 08,031.026c nçtyatãva mahàvyåhaþ pareùàm àdadhad bhayam 08,031.027a tasya pakùaprapakùebhyo niùpatanti yuyutsavaþ 08,031.027c pattya÷varathamàtaïgàþ pràvçùãva balàhakàþ 08,031.028a tataþ senàmukhe karõaü dçùñvà ràjà yudhiùñhiraþ 08,031.028c dhanaüjayam amitraghnam ekavãram uvàca ha 08,031.029a pa÷yàrjuna mahàvyåhaü karõena vihitaü raõe 08,031.029c yuktaü pakùaiþ prapakùai÷ ca senànãkaü prakà÷ate 08,031.030a tad etad vai samàlokya pratyamitraü mahad balam 08,031.030c yathà nàbhibhavaty asmàüs tathà nãtir vidhãyatàm 08,031.031a evam ukto 'rjuno ràj¤à prà¤jalir nçpam abravãt 08,031.031c yathà bhavàn àha tathà tat sarvaü na tad anyathà 08,031.032a yas tv asya vihito ghàtas taü kariùyàmi bhàrata 08,031.032c pradhànavadha evàsya vinà÷as taü karomy aham 08,031.033 yudhiùñhira uvàca 08,031.033a tasmàt tvam eva ràdheyaü bhãmasenaþ suyodhanam 08,031.033c vçùasenaü ca nakulaþ sahadevo 'pi saubalam 08,031.034a duþ÷àsanaü ÷atànãko hàrdikyaü ÷inipuügavaþ 08,031.034c dhçùñadyumnas tathà drauõiü svayaü yàsyàmy ahaü kçpam 08,031.035a draupadeyà dhàrtaràùñrठ÷iùñàn saha ÷ikhaõóinà 08,031.035c te te ca tàüs tàn ahitàn asmàkaü ghnantu màmakàþ 08,031.036 saüjaya uvàca 08,031.036a ity ukto dharmaràjena tathety uktvà dhanaüjayaþ 08,031.036c vyàdide÷a svasainyàni svayaü càgàc camåmukham 08,031.036d*0407_01 arkavai÷vànaraprakhyaü samucchritapatàkinam 08,031.036d*0408_01 agnir vai÷vànaraþ pårvo brahmenduþ saptitàü gataþ 08,031.036d*0408_02 tasmàd yaþ prathamaü jàtas taü devà bràhmaõà viduþ 08,031.036d*0409_01 tam àdyaü prathamaü sçùñaü brahmaõà lokakartçõà 08,031.036d*0410_01 brahme÷ànendravaruõàn krama÷o yo 'vahat purà 08,031.036d*0410_02 tam àdyaü ratham àsthàya prayàtau ke÷avàrjunau 08,031.036d*0411_01 dhanaüjayo mahàràja dakùiõaü pakùam àsthitaþ 08,031.036d*0411_02 bhãmaseno mahàbàhur vàmaü pakùam upà÷ritaþ 08,031.036d*0411_03 sàtyakir draupadeyà÷ ca svayaü ràjà ca pàõóavaþ 08,031.036d*0411_04 vyåhasya pramukhe tasthuþ svenànãkena saüvçtàþ 08,031.036d*0411_05 svabalenàrisainyaü tat pratyavasthàpya pàõóavaþ 08,031.036d*0411_06 pratyavyåhat puraskçtya dhçùñadyumna÷ikhaõóinau 08,031.036d*0411_07 tat sàdinàgakalilaü padàtirathasaükulam 08,031.036d*0411_08 dhçùñadyumnamukhaü vyåham a÷obhata mahàbalam 08,031.037a atha taü ratham àyàntaü dçùñvàtyadbhutadar÷anam 08,031.037c uvàcàdhirathiü ÷alyaþ punas taü yuddhadurmadam 08,031.037d*0412_01 avasthitam idaü vàkyaü madraràjaþ smayann iva 08,031.038a ayaü sa ratha àyàti ÷vetà÷vaþ kçùõasàrathiþ 08,031.038b*0413_01 durvàraþ sarvasainyànàü vipàkaþ karmaõàm iva 08,031.038c nighnann amitràn kaunteyo yaü yaü tvaü paripçcchasi 08,031.039a ÷råyate tumulaþ ÷abdo rathanemisvano mahàn 08,031.039b*0414_01 dhruvam etau mahàtmànau vàsudevadhanaüjayau 08,031.039c eùa reõuþ samudbhåto divam àvçtya tiùñhati 08,031.040a cakranemipraõunnà ca kampate karõa medinã 08,031.040b*0415_01 camåü tavemàü vipulàü samçddhàm 08,031.040b*0415_02 asaükhyeyàm a÷rukulàkulàü ca 08,031.040b*0415_03 dhruvaü pravekùaty ajito dhanaüjayaþ 08,031.040b*0415_04 kathaü dahan dãpta ivà÷rayà÷aþ 08,031.040b*0415_05 amã hayà÷ candramarãcivarõàþ 08,031.040b*0415_06 kçùõapratodena pratudyamànàþ 08,031.040b*0415_07 vahanti bãbhatsum udàrasattvàþ 08,031.040b*0415_08 sitaprabhàþ svabhram ivàbhrasaüghàþ 08,031.040c pravàty eùa mahàvàyur abhitas tava vàhinãm 08,031.040e kravyàdà vyàharanty ete mçgàþ kurvanti bhairavam 08,031.041a pa÷ya karõa mahàghoraü bhayadaü lomaharùaõam 08,031.041c kabandhaü meghasaükà÷aü bhànum àvçtya saüsthitam 08,031.042a pa÷ya yåthair bahuvidhair mçgàõàü sarvatodi÷am 08,031.042c balibhir dçpta÷àrdålair àdityo 'bhinirãkùyate 08,031.042d*0416_01 raràsa dãptalàïgålam àdityam abhitaþ sthitam 08,031.043a pa÷ya kaïkàü÷ ca gçdhràü÷ ca samavetàn sahasra÷aþ 08,031.043b*0417_01 àdityam abhivãkùante hy a÷ivàþ karõa satvaràþ 08,031.043c sthitàn abhimukhàn ghoràn anyonyam abhibhàùataþ 08,031.044a sità÷ cà÷vàþ samàyuktàs tava karõa mahàrathe 08,031.044c pradaràþ prajvalanty ete dhvaja÷ caiva prakampate 08,031.045a udãryato hayàn pa÷ya mahàkàyàn mahàjavàn 08,031.045c plavamànàn dar÷anãyàn àkà÷e garuóàn iva 08,031.046a dhruvam eùu nimitteùu bhåmim àvçtya pàrthivàþ 08,031.046c svapsyanti nihatàþ karõa ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,031.047a ÷aïkhànàü tumulaþ ÷abdaþ ÷råyate lomaharùaõaþ 08,031.047c ànakànàü ca ràdheya mçdaïgànàü ca sarva÷aþ 08,031.048a bàõa÷abdàn bahuvidhàn narà÷varathanisvanàn 08,031.048c jyàtalatreùu÷abdàü÷ ca ÷çõu karõa mahàtmanàm 08,031.049a hemaråpyapramçùñànàü vàsasàü ÷ilpinirmitàþ 08,031.049c nànàvarõà rathe bhànti ÷vasanena prakampitàþ 08,031.050a sahemacandratàràrkàþ patàkàþ kiïkiõãyutàþ 08,031.050c pa÷ya karõàrjunasyaitàþ saudàminya ivàmbude 08,031.051a dhvajàþ kaõakaõàyante vàtenàbhisamãritàþ 08,031.051b*0418_01 vibhràjanti raõe karõa vimàne devatà yathà 08,031.051c sapatàkà rathà÷ càpi pà¤càlànàü mahàtmanàm 08,031.051d*0419_01 pa÷ya kuntãsutaü vãraü bãbhatsum aparàjitam 08,031.051d*0419_02 pradharùayitum àyàntaü kapipravaraketanam 08,031.051d@007_0001 eùa dhvajàgre pàrthasya prekùamàõaþ samantataþ 08,031.051d@007_0002 dç÷yate vànaro bhãmo dviùatàm aghavardhanaþ 08,031.051d@007_0003 etac cakraü gadà ÷àrïgaü ÷aïkhaþ kçùõasya dhãmataþ 08,031.051d@007_0004 atyarthaü bhràjate kçùõe kaustubhas tu maõis tataþ 08,031.051d@007_0005 eùa ÷àrïgagadàpàõir vàsudevo 'tivãryavàn 08,031.051d@007_0006 vàhayann eti turagàn pàõóuràn vàtaraühasaþ 08,031.051d@007_0007 etat kåjati gàõóãvaü vikçùñaü savyasàcinà 08,031.051d@007_0008 ete hastavatà muktà ghnanty amitrठ÷itàþ ÷aràþ 08,031.051d@007_0009 vi÷àlàyatatàmràkùaiþ pårõacandranibhànanaiþ 08,031.051d@007_0010 eùà bhåþ kãryate ràj¤àü ÷irobhir apalàyinàm 08,031.051d@007_0011 ete suparighàkàràþ puõyagandhànulepanàþ 08,031.051d@007_0012 udyatàyudha÷auõóànàü pàtyante sàyudhà bhujàþ 08,031.051d@007_0013 nirastanetrajihvàntà vàjinaþ saha sàdibhiþ 08,031.051d@007_0014 patitàþ pàtyamànà÷ ca kùitau kùãõà÷ ca ÷erate 08,031.051d@007_0015 ete parvata÷çïgàõàü tulyaråpà hatà dvipàþ 08,031.051d@007_0016 saüchinnabhinnàþ pàrthena prapanty adrayo yathà 08,031.051d@007_0017 gandharvanagaràkàrà rathà hatanare÷varàþ 08,031.051d@007_0018 vimànànãva puõyàni svargiõàü nipatanty amã 08,031.051d@007_0019 vyàkulãkçtam atyarthaü pa÷ya sainyaü kirãñinà 08,031.051d@007_0020 nànàmçgasahasràõàü yåthaü kesariõà yathà 08,031.051d@007_0021 ghnanty ete pàrthivàn vãràþ pàõóavàþ samabhidrutàþ 08,031.052a nàgà÷varathapattyaughàüs tàvakàn samabhighnataþ 08,031.052c dhvajàgraü dç÷yate tv asya jyà÷abda÷ càpi ÷råyate 08,031.053a adya draùñàsi taü vãraü ÷vetà÷vaü kçùõasàrathim 08,031.053c nighnantaü ÷àtravàn saükhye yaü karõa paripçcchasi 08,031.054a adya tau puruùavyàghrau lohitàkùau paraütapau 08,031.054c vàsudevàrjunau karõa draùñàsy ekarathasthitau 08,031.054d*0420_01 yatra kçùõo jagannàtho yatra ràjà yudhiùñhiraþ 08,031.054d*0420_02 yatra gàõóãvadhçk pàrtho kathaü tvaü haüsi tad balam 08,031.055a sàrathir yasya vàrùõeyo gàõóãvaü yasya kàrmukam 08,031.055c taü ced dhantàsi ràdheya tvaü no ràjà bhaviùyasi 08,031.055d*0421_01 rathanemisvanaþ saükhye meghasyevàbhigarjitaþ 08,031.055d*0421_02 ÷råyate vai yathà vyaktam etau kçùõadhanaüjayau 08,031.056a eùa saü÷aptakàhåtas tàn evàbhimukho gataþ 08,031.056c karoti kadanaü caiùàü saügràme dviùatàü balã 08,031.056e iti bruvàõaü madre÷aü karõaþ pràhàtimanyumàn 08,031.057a pa÷ya saü÷aptakaiþ kruddhaiþ sarvataþ samabhidrutaþ 08,031.057c eùa sårya ivàmbhodai÷ channaþ pàrtho na dç÷yate 08,031.057e etad anto 'rjunaþ ÷alya nimagnaþ ÷okasàgare 08,031.058 ÷alya uvàca 08,031.058a varuõaü ko 'mbhasà hanyàd indhanena ca pàvakam 08,031.058c ko vànilaü nigçhõãyàt pibed và ko mahàrõavam 08,031.059a ãdçg råpam ahaü manye pàrthasya yudhi nigraham 08,031.059c na hi ÷akyo 'rjuno jetuü sendraiþ sarvaiþ suràsuraiþ 08,031.060a athaivaü paritoùas te vàcoktvà sumanà bhava 08,031.060c na sa ÷akyo yudhà jetum anyaü kuru manoratham 08,031.061a bàhubhyàm uddhared bhåmiü dahet kruddha imàþ prajàþ 08,031.061c pàtayet tridivàd devàn yo 'rjunaü samare jayet 08,031.062a pa÷ya kuntãsutaü vãraü bhãmam akliùñakàriõam 08,031.062c prabhàsantaü mahàbàhuü sthitaü merum ivàcalam 08,031.063a amarùã nityasaürabdha÷ ciraü vairam anusmaran 08,031.063c eùa bhãmo jayaprepsur yudhi tiùñhati vãryavàn 08,031.064a eùa dharmabhçtàü ÷reùñho dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,031.064c tiùñhaty asukaraþ saükhye paraiþ parapuraüjayaþ 08,031.065a etau ca puruùavyàghràv a÷vinàv iva sodarau 08,031.065c nakulaþ sahadeva÷ ca tiùñhato yudhi durjayau 08,031.066a dç÷yanta ete kàrùõeyàþ pa¤ca pa¤càcalà iva 08,031.066c vyavasthità yotsyamànàþ sarve 'rjunasamà yudhi 08,031.067a ete drupadaputrà÷ ca dhçùñadyumnapurogamàþ 08,031.067c hãnàþ satyajità vãràs tiùñhanti paramaujasaþ 08,031.067d*0422_01 asàv indra ivàsahyaþ sàtyakiþ sàtvatàü varaþ 08,031.067d*0422_02 yuyutsur upayàty asmàn kruddhàntakasamaþ puraþ 08,031.067d*0423_01 yatra kçùõàrjunau vãrau yatra ràjà yudhiùñhiraþ 08,031.067d*0423_02 tatra dharma÷ ca satyaü ca yato dharmas tato jayaþ 08,031.068a iti saüvadator eva tayoþ puruùasiühayoþ 08,031.068c te sene samasajjetàü gaïgàyamunavad bhç÷am 08,031.068d*0424_01 tadàsthitam anàj¤àya pratyamitramahadbalam 08,031.068d*0424_02 avyåhatàrjuno vyåhaü putrasya tava durjayam 08,032.001 dhçtaràùñra uvàca 08,032.001a tathà vyåóheùv anãkeùu saüsakteùu ca saüjaya 08,032.001c saü÷aptakàn kathaü pàrtho gataþ karõa÷ ca pàõóavàn 08,032.002a etad vistarato yuddhaü prabråhi ku÷alo hy asi 08,032.002c na hi tçpyàmi vãràõàü ÷çõvàno vikramàn raõe 08,032.003 saüjaya uvàca 08,032.003a tat sthàne samavasthàpya pratyamitraü mahàbalam 08,032.003c avyåhatàrjuno vyåhaü putrasya tava durnaye 08,032.004a tat sàdinàgakalilaü padàtirathasaükulam 08,032.004c dhçùñadyumnamukhair vyåóham a÷obhata mahad balam 08,032.005a pàràvatasavarõà÷va÷ candràdityasamadyutiþ 08,032.005c pàrùataþ prababhau dhanvã kàlo vigrahavàn iva 08,032.006a pàrùataü tv abhi saütasthur draupadeyà yuyutsavaþ 08,032.006b*0425_01 divyavarmàyudhabhçtaþ ÷àrdålasamavikramàþ 08,032.006c sànugà bhãmavapuùa÷ candraü tàràgaõà iva 08,032.007a atha vyåóheùv anãkeùu prekùya saü÷aptakàn raõe 08,032.007c kruddho 'rjuno 'bhidudràva vyàkùipan gàõóivaü dhanuþ 08,032.008a atha saü÷aptakàþ pàrtham abhyadhàvan vadhaiùiõaþ 08,032.008c vijaye kçtasaükalpà mçtyuü kçtvà nivartanam 08,032.009a tad a÷vasaüghabahulaü mattanàgarathàkulam 08,032.009b*0426_01 udãryamàõaü saürabdhaü dhanaüjayam abhidravat 08,032.009b*0426_02 tad udyataü mahat sainyaü sàgaraughasamaü jave 08,032.009b*0426_03 pàrthavelàü samàsàdya viùñhitaü samadç÷yata 08,032.009c pattimac chåravãraughair drutam arjunam àdravat 08,032.010a sa saüprahàras tumulas teùàm àsãt kirãñinà 08,032.010c tasyaiva naþ ÷ruto yàdçï nivàtakavacaiþ saha 08,032.011a rathàn a÷vàn dhvajàn nàgàn pattãn rathapatãn api 08,032.011c iùån dhanåüùi khaógàü÷ ca cakràõi ca para÷vadhàn 08,032.012a sàyudhàn udyatàn bàhån udyatàny àyudhàni ca 08,032.012c ciccheda dviùatàü pàrthaþ ÷iràüsi ca sahasra÷aþ 08,032.013a tasmin sainye mahàvarte pàtàlàvartasaünibhe 08,032.013c nimagnaü taü rathaü matvà neduþ saü÷aptakà mudà 08,032.014a sa purastàd arãn hatvà pa÷càrdhenottareõa ca 08,032.014c dakùiõena ca bãbhatsuþ kruddho rudraþ pa÷ån iva 08,032.015a atha pà¤càlacedãnàü sç¤jayànàü ca màriùa 08,032.015c tvadãyaiþ saha saügràma àsãt paramadàruõaþ 08,032.016a kçpa÷ ca kçtavarmà ca ÷akuni÷ càpi saubalaþ 08,032.016c hçùñasenàþ susaürabdhà rathànãkaiþ prahàriõaþ 08,032.017a kosalaiþ kà÷imatsyai÷ ca kàråùaiþ kekayair api 08,032.017c ÷årasenaiþ ÷åravãrair yuyudhur yuddhadurmadàþ 08,032.018a teùàm antakaraü yuddhaü dehapàpmapraõà÷anam 08,032.018c ÷ådraviñkùatravãràõàü dharmyaü svargyaü ya÷askaram 08,032.019a duryodhano 'pi sahito bhràtçbhir bharatarùabha 08,032.019c guptaþ kurupravãrai÷ ca madràõàü ca mahàrathaiþ 08,032.020a pàõóavaiþ sahapà¤càlai÷ cedibhiþ sàtyakena ca 08,032.020c yudhyamànaü raõe karõaü kuruvãro 'bhyapàlayat 08,032.021a karõo 'pi ni÷itair bàõair vinihatya mahàcamåm 08,032.021c pramçdya ca ratha÷reùñhàn yudhiùñhiram apãóayat 08,032.022a vipatràyudhadehàsån kçtvà ÷atrån sahasra÷aþ 08,032.022c yuktvà svargaya÷obhyàü ca svebhyo mudam udàvahat 08,032.022d*0427_01 evaü màriùa saügràmo naravàjigajakùayaþ 08,032.022d*0427_02 kuråõàü sç¤jayànàü ca devàsurasamo 'bhavat 08,032.022d@008_0001 tad vigàhya rathànãkaü såtaputro mahàrathaþ 08,032.022d@008_0002 nadãü pravartayàm àsa ÷oõitaughataraïgiõãm 08,032.022d@008_0003 ÷oõitodàü kùudramatsyàü nàganakràü duratyayàm 08,032.022d@008_0004 màüsamajjàkardaminãü cakrakårmàü rathoóupàm 08,032.022d@008_0005 patitair meghasaükà÷ais tatra tatra mahàdvipaiþ 08,032.022d@008_0006 a÷anãbhir iva dhvastà mahã ràjan viràjate 08,032.022d@008_0007 tàü ÷arormimahàvartàü chattrahaüsasamàkulàm 08,032.022d@008_0008 tanutroùõãùasaüghàñàü hastipàùàõasaükulàm 08,032.022d@008_0009 apàràm anapàràü tàü ÷aïkhadundubhighoùiõãm 08,032.022d@008_0010 raudràü nadãü mahàràja rajasà sarvato vçtàm 08,032.022d@008_0011 atitãkùõàü nadàkãrõàü nadãm antakagàminãm 08,032.022d@008_0012 samaü ca viùamaü caiva samàyàntãü mahàbhayàm 08,032.022d@008_0013 à gulphàc càtra sãdantãü narठ÷oõitakardame 08,032.022d@008_0014 narair abhiparikùiptà yathà ràjan mahàdrumàþ 08,032.022d@008_0015 tatas te tatra tatraiva prataranto mahànadãm 08,032.022d@008_0016 viceruþ sarvato yodhà nauvàraõamahàsanaiþ 08,032.022d@008_0017 ÷oõitena samaü ràjan kçtam àsãt samantataþ 08,032.022d@008_0018 nadãvegair yathà bhåmis tadvad àsãd vi÷àü pate 08,032.023 dhçtaràùñra uvàca 08,032.023a yat tat pravi÷ya pàrthànàü senàü kurva¤ janakùayam 08,032.023c karõo ràjànam abhyarcchat tan mamàcakùva saüjaya 08,032.024a ke ca pravãràþ pàrthànàü yudhi karõam avàrayan 08,032.024c kàü÷ ca pramathyàdhirathir yudhiùñhiram apãóayat 08,032.025 saüjaya uvàca 08,032.025a dhçùñadyumnamukhàn pàrthàn dçùñvà karõo vyavasthitàn 08,032.025c samabhyadhàvat tvaritaþ pà¤càlठ÷atrukar÷anaþ 08,032.026a taü tårõam abhidhàvantaü pà¤càlà jitakà÷inaþ 08,032.026c pratyudyayur mahàràja haüsà iva mahàrõavam 08,032.027a tataþ ÷aïkhasahasràõàü nisvano hçdayaügamaþ 08,032.027c pràduràsãd ubhayato bherã÷abda÷ ca dàruõaþ 08,032.028a nànàvàditranàda÷ ca dvipà÷varathanisvanaþ 08,032.028c siühanàda÷ ca vãràõàm abhavad dàruõas tadà 08,032.029a sàdridrumàrõavà bhåmiþ savàtàmbudam ambaram 08,032.029c sàrkendugrahanakùatrà dyau÷ ca vyaktaü vyaghårõata 08,032.030a ati bhåtàni taü ÷abdaü menire 'ti ca vivyathuþ 08,032.030c yàni càplavasattvàni pràyas tàni mçtàni ca 08,032.031a atha karõo bhç÷aü kruddhaþ ÷ãghram astram udãrayan 08,032.031c jaghàna pàõóavãü senàm àsurãü maghavàn iva 08,032.032a sa pàõóavarathàüs tårõaü pravi÷ya visçja¤ ÷aràn 08,032.032c prabhadrakàõàü pravaràn ahanat saptasaptatim 08,032.033a tataþ supuïkhair ni÷itai ratha÷reùñho ratheùubhiþ 08,032.033c avadhãt pa¤caviü÷atyà pà¤càlàn pa¤caviü÷atim 08,032.034a suvarõapuïkhair nàràcaiþ parakàyavidàraõaiþ 08,032.034c cedikàn avadhãd vãraþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,032.035a taü tathà samare karma kurvàõam atimànuùam 08,032.035c parivavrur mahàràja pà¤càlànàü rathavrajàþ 08,032.036a tataþ saüdhàya vi÷ikhàn pa¤ca bhàrata duþsahàn 08,032.036c pà¤càlàn avadhãt pa¤ca karõo vaikartano vçùaþ 08,032.037a bhànudevaü citrasenaü senàbinduü ca bhàrata 08,032.037c tapanaü ÷årasenaü ca pà¤càlàn avadhãd raõe 08,032.038a pà¤càleùu ca ÷åreùu vadhyamàneùu sàyakaiþ 08,032.038c hàhàkàro mahàn àsãt pà¤càlànàü mahàhave 08,032.038d*0428_01 parivavrur mahàràja pà¤càlànàü rathà da÷a 08,032.039a teùàü saükãryamàõànàü hàhàkàrakçtà di÷aþ 08,032.039c punar eva ca tàn karõo jaghànà÷u patatribhiþ 08,032.040a cakrarakùau tu karõasya putrau màriùa durjayau 08,032.040c suùeõaþ satyasena÷ ca tyaktvà pràõàn ayudhyatàm 08,032.041a pçùñhagopas tu karõasya jyeùñhaþ putro mahàrathaþ 08,032.041c vçùasenaþ svayaü karõaü pçùñhataþ paryapàlayat 08,032.042a dhçùñadyumnaþ sàtyaki÷ ca draupadeyà vçkodaraþ 08,032.042b*0429_01 nakulaþ sahadeva÷ ca sàtyaki÷ ca mahàrathaþ 08,032.042c janamejayaþ ÷ikhaõóã ca pravãrà÷ ca prabhadrakàþ 08,032.043a cedikekayapà¤càlà yamau matsyà÷ ca daü÷itàþ 08,032.043c samabhyadhàvan ràdheyaü jighàüsantaþ prahàriõaþ 08,032.044a ta enaü vividhaiþ ÷astraiþ ÷aradhàràbhir eva ca 08,032.044c abhyavarùan vimçdnantaþ pràvçùãvàmbudà girim 08,032.045a pitaraü tu parãpsantaþ karõaputràþ prahàriõaþ 08,032.045c tvadãyà÷ càpare ràjan vãrà vãràn avàrayan 08,032.046a suùeõo bhãmasenasya chittvà bhallena kàrmukam 08,032.046c nàràcaiþ saptabhir viddhvà hçdi bhãmaü nanàda ha 08,032.047a athànyad dhanur àdàya sudçóhaü bhãmavikramaþ 08,032.047c sajyaü vçkodaraþ kçtvà suùeõasyàcchinad dhanuþ 08,032.048a vivyàdha cainaü navabhiþ kruddho nçtyann iveùubhiþ 08,032.048c karõaü ca tårõaü vivyàdha trisaptatyà ÷itaiþ ÷araiþ 08,032.049a satyasenaü ca da÷abhiþ sà÷vasåtadhvajàyudham 08,032.049c pa÷yatàü suhçdàü madhye karõaputram apàtayat 08,032.050a kùurapraõunnaü tat tasya ÷ira÷ candranibhànanam 08,032.050c ÷ubhadar÷anam evàsãn nàlabhraùñam ivàmbujam 08,032.051a hatvà karõasutaü bhãmas tàvakàn punar àrdayat 08,032.051c kçpahàrdikyayo÷ chittvà càpe tàv apy athàrdayat 08,032.052a duþ÷àsanaü tribhir viddhvà ÷akuniü ùaóbhir àyasaiþ 08,032.052c ulåkaü ca patatriü ca cakàra virathàv ubhau 08,032.053a he suùeõa hato 'sãti bruvann àdatta sàyakam 08,032.053c tam asya karõa÷ ciccheda tribhi÷ cainam atàóayat 08,032.054a athànyam api jagràha suparvàõaü sutejanam 08,032.054c suùeõàyàsçjad bhãmas tam apy asyàcchinad vçùaþ 08,032.055a punaþ karõas trisaptatyà bhãmasenaü ratheùubhiþ 08,032.055c putraü parãpsan vivyàdha kråraü krårair jighàüsayà 08,032.056a suùeõas tu dhanur gçhya bhàrasàdhanam uttamam 08,032.056c nakulaü pa¤cabhir bàõair bàhvor urasi càrdayat 08,032.057a nakulas taü tu viü÷atyà viddhvà bhàrasahair dçóhaiþ 08,032.057c nanàda balavan nàdaü karõasya bhayam àdadhat 08,032.058a taü suùeõo mahàràja viddhvà da÷abhir à÷ugaiþ 08,032.058c ciccheda ca dhanuþ ÷ãghraü kùurapreõa mahàrathaþ 08,032.059a athànyad dhanur àdàya nakulaþ krodhamårcchitaþ 08,032.059c suùeõaü bahubhir bàõair vàrayàm àsa saüyuge 08,032.060a sa tu bàõair di÷o ràjann àcchàdya paravãrahà 08,032.060c àjaghne sàrathiü càsya suùeõaü ca tatas tribhiþ 08,032.060e ciccheda càsya sudçóhaü dhanur bhallais tribhis tridhà 08,032.061a athànyad dhanur àdàya suùeõaþ krodhamårchitaþ 08,032.061c avidhyan nakulaü ùaùñyà sahadevaü ca saptabhiþ 08,032.062a tad yuddhaü sumahad ghoram àsãd devàsuropamam 08,032.062c nighnatàü sàyakais tårõam anyonyasya vadhaü prati 08,032.062d*0430_01 sàtyakir vçùasenaü tu viddhvà saptabhir à÷ugaiþ 08,032.062d*0430_02 punar vivyàdha saptatyà sàrathiü ca tribhiþ ÷araiþ 08,032.062d*0430_03 vçùasenas tu ÷aineyaü ÷areõa nataparvaõà 08,032.062d*0430_04 àjaghàna mahàràja ÷aïkhade÷e mahàratham 08,032.062d*0430_05 ÷aineyo vçùasenena patriõà paripãóitaþ 08,032.062d*0430_06 krodhaü cakre mahàràja kruddho vegaü ca dàruõam 08,032.062d*0430_07 jagràheùuvaràn vãraþ ÷ãghraü sa da÷a pa¤ca ca 08,032.063a sàtyakir vçùasenasya hatvà såtaü tribhiþ ÷araiþ 08,032.063c dhanu÷ ciccheda bhallena jaghànà÷vàü÷ ca saptabhiþ 08,032.063e dhvajam ekeùuõonmathya tribhis taü hçdy atàóayat 08,032.064a athàvasannaþ svarathe muhårtàt punar utthitaþ 08,032.064b*0431_01 sa raõe yuyudhànena visåtà÷varathadhvajaþ 08,032.064c atho jighàüsuþ ÷aineyaü khaógacarmabhçd abhyayàt 08,032.065a tasya càplavataþ ÷ãghraü vçùasenasya sàtyakiþ 08,032.065c varàhakarõair da÷abhir avidhyad asicarmaõã 08,032.066a duþ÷àsanas tu taü dçùñvà virathaü vyàyudhaü kçtam 08,032.066c àropya svarathe tårõam apovàha rathàntaram 08,032.067a athànyaü ratham àsthàya vçùaseno mahàrathaþ 08,032.067b*0432_01 draupadeyàüs trisaptatyà yuyudhànaü ca pa¤cabhiþ 08,032.067b*0432_02 bhãmasenaü catuþùaùñyà sahadevaü ca pa¤cabhiþ 08,032.067b*0432_03 nakulaü triü÷atà bàõaiþ ÷atànãkaü ca saptabhiþ 08,032.067b*0432_04 ÷ikhaõóinaü ca da÷abhir dharmaràjaü ÷atena ca 08,032.067b*0432_05 etàü÷ cànyàü÷ ca ràjendra pravãrठjayagçddhinaþ 08,032.067b*0432_06 abhyardayan maheùvàsaþ karõaputro vi÷àü pate 08,032.067c karõasya yudhi durdharùaþ punaþ pçùñham apàlayat 08,032.068a duþ÷àsanaü tu ÷aineyo navair navabhir à÷ugaiþ 08,032.068c visåtà÷varathaü kçtvà lalàñe tribhir àrpayat 08,032.069a sa tv anyaü ratham àsthàya vidhivat kalpitaü punaþ 08,032.069c yuyudhe pàõóubhiþ sàrdhaü karõasyàpyàyayan balam 08,032.070a dhçùñadyumnas tataþ karõam avidhyad da÷abhiþ ÷araiþ 08,032.070c draupadeyàs trisaptatyà yuyudhànas tu saptabhiþ 08,032.071a bhãmasena÷ catuþùaùñyà sahadeva÷ ca pa¤cabhiþ 08,032.071c nakulas triü÷atà bàõaiþ ÷atànãka÷ ca saptabhiþ 08,032.071e ÷ikhaõóã da÷abhir vãro dharmaràjaþ ÷atena tu 08,032.072a ete cànye ca ràjendra pravãrà jayagçddhinaþ 08,032.072c abhyardayan maheùvàsaü såtaputraü mahàmçdhe 08,032.073a tàn såtaputro vi÷ikhair da÷abhir da÷abhiþ ÷itaiþ 08,032.073c rathe càru caran vãraþ pratyavidhyad ariüdamaþ 08,032.073d*0433_01 sàtyakiü bhãmasenaü ca dhçùñadyumnaü ÷ikhaõóinam 08,032.073d*0433_02 draupadeyàü÷ ca saürabdhàn yatamànàn mahàrathàn 08,032.073d*0433_03 pa÷yatàü sarvasainyànàm athaitàn såtanandanaþ 08,032.073d*0433_04 virathàn rathinaþ ÷reùñhàn nimeùàrdhàc cakàra ha 08,032.073d*0433_05 amoghatvàc ca bàõànàü bhåtasaüghà visiùmiyuþ 08,032.074a tatràstravãryaü karõasya làghavaü ca mahàtmanaþ 08,032.074c apa÷yàma mahàràja tad adbhutam ivàbhavat 08,032.075a na hy àdadànaü dadç÷uþ saüdadhànaü ca sàyakàn 08,032.075c vimu¤cantaü ca saürambhàd dadç÷us te mahàratham 08,032.075d*0434_01 pratãcyàü di÷i taü dçùñvà pràcyàü pa÷yàma làghavàt 08,032.075d*0434_02 na tu pa÷yàma ràjendra kva nu karõo vyatiùñhata 08,032.075d*0434_03 iùån eva sma pa÷yàmo vikirantaü samantataþ 08,032.075d*0434_04 chàdayanto di÷o ràja¤ ÷alabhànàm iva vrajàn 08,032.075d*0434_05 tasya tair iùubhis tãkùõaiþ saüpatadbhiþ sahasra÷aþ 08,032.075d*0434_06 marãcibhir ivoùõàü÷oþ ÷itaiþ saünataparvabhiþ 08,032.075d*0434_07 vyàptàþ sarvà di÷o ràjan yodhà÷ ca dadç÷us tadà 08,032.075d*0434_08 ÷araiþ saüvçtam àkà÷aü tatràbhram iva càbhavat 08,032.076a dyaur viyad bhår di÷a÷ cà÷u praõunnà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,032.076c aruõàbhràvçtàkàraü tasmin de÷e babhau viyat 08,032.076d*0435_01 tataþ punar ameyàtmà karõo ràjan mahàrathaþ 08,032.076d*0435_02 nyahanat samare yodhàn yaudhavratam anuùñhitaþ 08,032.077a nçtyann iva hi ràdheya÷ càpahastaþ pratàpavàn 08,032.077c yair viddhaþ pratyavidhyat tàn ekaikaü triguõaiþ ÷araiþ 08,032.078a da÷abhir da÷abhi÷ cainàn punar viddhvà nanàda ha 08,032.078c sà÷vasåtadhvajacchatràs tatas te vivaraü daduþ 08,032.078d*0436_01 te hanyamànàþ karõena palàyante di÷o da÷a 08,032.078d*0436_02 nàdayanto di÷aþ sarvàþ karõatrastà vicetasaþ 08,032.079a tàn pramçdnan maheùvàsàn ràdheyaþ ÷aravçùñibhiþ 08,032.079c ràjànãkam asaübàdhaü pràvi÷ac chatrukar÷anaþ 08,032.080a sa rathàüs tri÷atàn hatvà cedãnàm anivartinàm 08,032.080c ràdheyo ni÷itair bàõais tato 'bhyàrcchad yudhiùñhiram 08,032.080d*0437_01 tatas te virathàþ ÷årà rathàn anyàn samàsthitàþ 08,032.080d*0437_02 parivavrur mahàràja dharmaputraü yudhiùñhiram 08,032.081a tatas te pàõóavà ràja¤ ÷ikhaõóã ca sasàtyakiþ 08,032.081c ràdheyàt parirakùanto ràjànaü paryavàrayan 08,032.081d*0438_01 mu¤canto vividhàn bàõàn svarõapuïkhठ÷ilà÷itàn 08,032.082a tathaiva tàvakàþ sarve karõaü durvàraõaü raõe 08,032.082c yattàþ senàmaheùvàsàþ paryarakùanta sarva÷aþ 08,032.083a nànàvàditraghoùà÷ ca pràduràsan vi÷àü pate 08,032.083c siühanàda÷ ca saüjaj¤e ÷åràõàm anivartinàm 08,032.084a tataþ punaþ samàjagmur abhãtàþ kurupàõóavàþ 08,032.084c yudhiùñhiramukhàþ pàrthàþ såtaputramukhà vayam 08,033.001 saüjaya uvàca 08,033.001a vidàrya karõas tàü senàü dharmaràjam upàdravat 08,033.001c rathahastya÷vapattãnàü sahasraiþ parivàritaþ 08,033.002a nànàyudhasahasràõi preùitàny aribhir vçùaþ 08,033.002c chittvà bàõa÷atair ugrais tàn avidhyad asaübhramaþ 08,033.003a nicakarta ÷iràüsy eùàü bàhån åråü÷ ca sarva÷aþ 08,033.003b*0439_01 prahartukàmàn aparàn saüdhiteùåüs tathàparàn 08,033.003b*0439_02 pragçhãtàyudhàn bàhån anyeùàü ca pradhàvatàm 08,033.003b*0439_03 nijaghàna raõe karõo nànà÷astraniùevitàn 08,033.003c te hatà vasudhàü petur bhagnà÷ cànye vidudruvuþ 08,033.004a dravióàndhraniùàdàs tu punaþ sàtyakicoditàþ 08,033.004c abhyardaya¤ jighàüsantaþ pattayaþ karõam àhave 08,033.005a te vibàhu÷irastràõàþ prahatàþ karõasàyakaiþ 08,033.005c petuþ pçthivyàü yugapac chinnaü ÷àlavanaü yathà 08,033.006a evaü yodha÷atàny àjau sahasràõy ayutàni ca 08,033.006c hatànãyur mahãü dehair ya÷asàpårayan di÷aþ 08,033.007a atha vaikartanaü karõaü raõe kruddham ivàntakam 08,033.007c rurudhuþ pàõóupà¤càlà vyàdhiü mantrauùadhair iva 08,033.008a sa tàn pramçdyàbhyapatat punar eva yudhiùñhiram 08,033.008c mantrauùadhikriyàtãto vyàdhir atyulbaõo yathà 08,033.009a sa ràjagçddhibhã ruddhaþ pàõóupà¤càlakekayaiþ 08,033.009c nà÷akat tàn atikràntuü mçtyur brahmavido yathà 08,033.010a tato yudhiùñhiraþ karõam adårasthaü nivàritam 08,033.010b*0440_01 tair yodhaiþ pramukhe vãraü dçùñvà vivyàdha sàyakaiþ 08,033.010b*0440_02 karõaþ pàrtha÷arair viddhas tottràrdita iva dvipaþ 08,033.010b*0440_03 pramathya sahitàn vãràn yudhiùñhiram apãóayat 08,033.010b*0440_04 tato yudhiùñhiraþ karõam àsàdya jayatàü varam 08,033.010c abravãt paravãraghnaþ krodhasaüraktalocanaþ 08,033.011a karõa karõa vçthàdçùñe såtaputra vacaþ ÷çõu 08,033.011c sadà spardhasi saügràme phalgunena ya÷asvinà 08,033.011e tathàsmàn bàdhase nityaü dhàrtaràùñramate sthitaþ 08,033.012a yad balaü yac ca te vãryaü pradveùo ya÷ ca pàõóuùu 08,033.012c tat sarvaü dar÷ayasvàdya pauruùaü mahad àsthitaþ 08,033.012e yuddha÷raddhàü sa te 'dyàhaü vineùyàmi mahàhave 08,033.013a evam uktvà mahàràja karõaü pàõóusutas tadà 08,033.013c suvarõapuïkhair da÷abhir vivyàdhàyasmayaiþ ÷itaiþ 08,033.014a taü såtaputro navabhiþ pratyavidhyad ariüdamaþ 08,033.014c vatsadantair maheùvàsaþ prahasann iva bhàrata 08,033.014d@009_0001 so 'vaj¤àya tu nirviddhaþ såtaputreõa màriùa 08,033.014d@009_0002 prajajvàla tataþ krodhàd dhaviùeva hutà÷anaþ 08,033.014d@009_0003 tato visphàrya sumahac càpaü hemapariùkçtam 08,033.014d@009_0004 samàdhatta ÷itaü bàõaü girãõàm api dàraõam 08,033.014d@009_0005 tataþ pårõàyataü tãkùõaü yamadaõóanibhaü ÷aram 08,033.014d@009_0006 mumoca tvarito ràjà såtaputrajighàüsayà 08,033.014d@009_0007 sa tu vegavatà mukto bàõo vajrà÷anisvanaþ 08,033.014d@009_0008 vive÷a sahasà karõaü savye pàr÷ve mahàratham 08,033.014d@009_0009 sa tu tena prahàreõa pãóitaþ pramumoha vai 08,033.014d@009_0010 srastagàtro mahàbàhur dhanur utsçjya syandane 08,033.014d@009_0011 tato hàhàkçtaü sarvaü dhàrtaràùñrabalaü mahat 08,033.014d@009_0012 vivarõamukhabhåyiùñhaü karõaü dçùñvà tathàgatam 08,033.014d@009_0013 siühanàda÷ ca saüjaj¤e kùveóàþ kilakilàs tathà 08,033.014d@009_0014 pàõóavànàü mahàràja dçùñvà ràj¤aþ paràkramam 08,033.014d@009_0015 pratilabhya tu ràdheyaþ saüj¤àü nàticiràd iva 08,033.014d@009_0016 dadhre ràjavinà÷àya manaþ kråraparàkramaþ 08,033.014d@009_0017 sa hemavikçtaü càpaü visphàrya vijayaü mahat 08,033.014d@009_0018 avàkirad ameyàtmà pàõóavaü ni÷itaiþ ÷araiþ 08,033.015a tataþ kùuràbhyàü pà¤càlyau cakrarakùau mahàtmanaþ 08,033.015c jaghàna samare ÷åraþ ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,033.016a tàv ubhau dharmaràjasya pravãrau paripàr÷vataþ 08,033.016c rathàbhyà÷e cakà÷ete candrasyeva punarvaså 08,033.017a yudhiùñhiraþ punaþ karõam avidhyat triü÷atà ÷araiþ 08,033.017c suùeõaü satyasenaü ca tribhis tribhir atàóayat 08,033.018a ÷alyaü navatyà vivyàdha trisaptatyà ca såtajam 08,033.018c tàü÷ càsya goptén vivyàdha tribhis tribhir ajihmagaiþ 08,033.019a tataþ prahasyàdhirathir vidhunvànaþ sa kàrmukam 08,033.019c bhittvà bhallena ràjànaü viddhvà ùaùñyànadan mudà 08,033.020a tataþ pravãràþ pàõóånàm abhyadhàvan yudhiùñhiram 08,033.020c såtaputràt parãpsantaþ karõam abhyardaya¤ ÷araiþ 08,033.021a sàtyaki÷ cekitàna÷ ca yuyutsuþ pàõóya eva ca 08,033.021b*0441_01 colaü ca cerakaü caiva siühaladvãpavàsinam 08,033.021b*0441_02 karõo vivyàdha saükruddho dàkùiõàtyàn samantataþ 08,033.021c dhçùñadyumnaþ ÷ikhaõóã ca draupadeyàþ prabhadrakàþ 08,033.022a yamau ca bhãmasena÷ ca ÷i÷upàlasya càtmajaþ 08,033.022c kàråùà matsya÷eùà÷ ca kekayàþ kà÷ikosalàþ 08,033.022e ete ca tvarità vãrà vasuùeõam avàrayan 08,033.023a janamejaya÷ ca pà¤càlyaþ karõaü vivyàdha sàyakaiþ 08,033.023c varàhakarõair nàràcair nàlãkair ni÷itaiþ ÷araiþ 08,033.023e vatsadantair vipàñhai÷ ca kùuraprai÷ cañakàmukhaiþ 08,033.024a nànàpraharaõai÷ cograi rathahastya÷vasàdinaþ 08,033.024c sarvato 'bhyàdravan karõaü parivàrya jighàüsayà 08,033.025a sa pàõóavànàü pravaraiþ sarvataþ samabhidrutaþ 08,033.025b*0442_01 chàdyamànaiþ ÷itair bàõaiþ svasvanàmàïkitais tadà 08,033.025b*0442_02 na cacàla raõe karõo mahendro dànavair iva 08,033.025c udairayad bràhmam astraü ÷araiþ saüpårayan di÷aþ 08,033.025d*0443_01 saüjayaþ 08,033.025d*0443_01 nijaghàna maheùvàsàn pà¤càlàn ekaviü÷atim 08,033.025d*0443_02 tataþ punar ameyàtmà cedãnàü pravaràn da÷a 08,033.025d*0443_03 nyahanad bharata÷reùñha karõo vaikartanas tadà 08,033.025d*0443_04 tasya bàõasahasràõi saüprapannàni màriùa 08,033.025d*0443_05 dç÷yante dikùu sarvàsu ÷alabhànàm iva vrajàþ 08,033.025d*0443_06 karõanàmàïkità bàõàþ svarõapuïkhàþ sutejanàþ 08,033.025d*0443_07 narà÷vakàyàn nirbhidya petur urvyàü samantataþ 08,033.025d*0443_08 karõenaikena samare cedãnàü pravarà rathàþ 08,033.025d*0443_09 sç¤jayànàü ca sarveùàü ÷ata÷o nihatà raõe 08,033.025d*0443_10 karõasya ÷arasaüchannaü babhåva vipulaü tamaþ 08,033.025d*0443_11 nàj¤àyata tataþ kiü cit pareùàm àtmano 'pi và 08,033.025d*0443_12 tasmiüs tamasi bhåte ca kùatriyàõàü bhayaükare 08,033.025d*0443_13 vicacàra mahàbàhur nirdahan kùatriyàn bahån 08,033.026a tataþ ÷aramahàjvàlo vãryoùmà karõapàvakaþ 08,033.026c nirdahan pàõóavavanaü càru paryacarad raõe 08,033.026d*0444_01 tatas teùàü mahàràja pàõóavànàü mahàrathàþ 08,033.026d*0444_02 sç¤jayànàü ca sarveùàü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,033.026d*0444_03 astraiþ karõaü maheùvàüsa samantàt paryavàraya 08,033.027a sa saüvàrya mahàstràõi maheùvàso mahàtmanàm 08,033.027c prahasya puruùendrasya ÷arai÷ ciccheda kàrmukam 08,033.028a tataþ saüdhàya navatiü nimeùàn nataparvaõàm 08,033.028c bibheda kavacaü ràj¤o raõe karõaþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,033.029a tad varma hemavikçtaü raràja nipatat tadà 08,033.029c savidyudabhraü savituþ ÷iùñaü vàtahataü yathà 08,033.030a tad aïgaü puruùendrasya bhraùñavarma vyarocata 08,033.030c ratnair alaükçtaü divyair vyabhraü ni÷i yathà nabhaþ 08,033.031a sa vivarmà ÷araiþ pàrtho rudhireõa samukùitaþ 08,033.031b*0445_01 babhàse puruùa÷reùñha udyann iva divàkaraþ 08,033.031b*0445_02 sa ÷aràrpitasarvàïga÷ chinnavarmàtha saüyuge 08,033.031b*0445_03 kùatradharmaü samàsthàya siühanàdam athàkarot 08,033.031b*0445_04 naditvà ca ciraü kàlaü pàõóavo rabhaso raõe 08,033.031c kruddhaþ sarvàyasãü ÷aktiü cikùepàdhirathiü prati 08,033.032a tàü jvalantãm ivàkà÷e ÷arai÷ ciccheda saptabhiþ 08,033.032c sà chinnà bhåmim apatan maheùvàsasya sàyakaiþ 08,033.033a tato bàhvor lalàñe ca hçdi caiva yudhiùñhiraþ 08,033.033c caturbhis tomaraiþ karõaü tàóayitvà mudànadat 08,033.034a udbhinnarudhiraþ karõaþ kruddhaþ sarpa iva ÷vasan 08,033.034b*0446_01 jaghàna såtaü pàrthasya pàrùõiü ca navabhiþ ÷araiþ 08,033.034c dhvajaü ciccheda bhallena tribhir vivyàdha pàõóavam 08,033.034d*0447_01 hatvà såtaü ca pàrthasya pçùñhagopaü ca sàyakaiþ 08,033.034e iùudhã càsya ciccheda rathaü ca tila÷o 'cchinat 08,033.034f*0448_01 kàlavàlàs tu ye pàrthaü dantavarõàvahan hayàþ 08,033.034f*0448_02 tair yuktaü ratham àsthàya pràyàd ràjà paràïmukhaþ 08,033.034f@010_0001 etasminn antare ÷åràþ pàõóavànàü mahàrathàþ 08,033.034f@010_0002 vavarùuþ ÷aravarùàõi ràdheyaü prati bhàrata 08,033.034f@010_0003 sàtyakiþ pa¤caviü÷atyà ÷ikhaõóã navabhiþ ÷araiþ 08,033.034f@010_0004 avarùatàü mahàràja ràdheyaü ÷atrukar÷anam 08,033.034f@010_0005 ÷aineyaü tu tataþ kruddhaþ karõaþ pa¤cabhir àyasaiþ 08,033.034f@010_0006 vivyàdha samare ràjaüs tribhi÷ cànyaiþ ÷ilãmukhaiþ 08,033.034f@010_0007 dakùiõaü tu bhujaü tasya tribhiþ karõo 'py avidhyata 08,033.034f@010_0008 savyaü ùoóa÷abhir bàõair yantàraü càsya saptabhiþ 08,033.034f@010_0009 athàsya caturo vàhàü÷ caturbhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,033.034f@010_0010 såtaputro 'nayat kùipraü yamasya sadanaü prati 08,033.034f@010_0011 apareõàtha bhallena dhanu÷ chittvà mahàrathaþ 08,033.034f@010_0012 sàratheþ sa÷irastràõaü ÷iraþ kàyàd apàharat 08,033.034f@010_0013 hatà÷vasåte tu rathe sthitaþ sa ÷inipuügavaþ 08,033.034f@010_0014 ÷aktiü cikùepa karõàya vaióåryamaõibhåùitàm 08,033.034f@010_0015 tàm àpatantãü sahasà dvidhà ciccheda bhàrata 08,033.034f@010_0016 karõo vai dhanvinàü ÷reùñhas tàü÷ ca sarvàn avàrayat 08,033.034f@010_0017 tatas tàn ni÷itair bàõaiþ pàõóavànàü mahàrathàn 08,033.034f@010_0018 nyavàrayad ameyàtmà ÷ikùayà ca balena ca 08,033.034f@010_0019 ardayitvà ÷arais tàüs tu siühaþ kùudramçgàn iva 08,033.034f@010_0020 pãóayan dharmaràjànaü ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,033.034f@010_0021 abhyadravata ràdheyo dharmaputraü ÷itaiþ ÷araiþ 08,033.035a evaü pàrtho vyapàyàt sa nihatapràrùñisàrathiþ 08,033.035c a÷aknuvan pramukhataþ sthàtuü karõasya durmanàþ 08,033.036a tam abhidrutya ràdheyaþ skandhaü saüspç÷ya pàõinà 08,033.036b*0449_01 vajracchatràïku÷air matsyair dhvajakårmàmbujàdibhiþ 08,033.036b*0449_02 lakùaõair upapannena pàõinà pàõóunandanam 08,033.036b*0449_03 pavitrãkartum àtmànaü skandhopari samaspç÷at 08,033.036b*0449_04 grahãtum icchan sa balàt kuntãvàkyaü ca so 'smarat 08,033.036b*0449_05 taü ÷alyaþ pràha mà karõa gçhõãthàþ pàrthivottamam 08,033.036b*0449_06 gçhãtamàtro hatvà tvàü mà kariùyati bhasmasàt 08,033.036c abravãt prahasan ràjan kutsayann iva pàõóavam 08,033.037a kathaü nàma kule jàtaþ kùatradharme vyavasthitaþ 08,033.037c prajahyàt samare ÷atrån pràõàn rakùan mahàhave 08,033.038a na bhavàn kùatradharmeùu ku÷alo 'sãti me matiþ 08,033.038c bràhme bale bhavàn yuktaþ svàdhyàye yaj¤akarmaõi 08,033.039a mà sma yudhyasva kaunteya mà ca vãràn samàsadaþ 08,033.039c mà cainàn apriyaü bråhi mà ca vraja mahàraõam 08,033.039d*0450_01 vaktavyà màriùànye tu na vaktavyàs tu màdç÷àþ 08,033.039d*0450_02 màdç÷àn hi bruvan yuddhe etad anyac ca lapsyase 08,033.039d*0450_03 svagçhaü gaccha kaunteya yatra và ke÷avàrjunau 08,033.039d*0450_04 na hi tvàü samare ràjan hanyàt karõaþ kathaü cana 08,033.039d*0451_00 saüjayaþ 08,033.039d*0451_01 varapradànaü kuntyàs tu karõaþ smçtvà mahàrathaþ 08,033.039d*0451_02 vadhapràptaü tu kaunteyaü nàvadhãt puruùottamam 08,033.040a evam uktvà tataþ pàrthaü visçjya ca mahàbalaþ 08,033.040c nyahanat pàõóavãü senàü vajrahasta ivàsurãm 08,033.040e tataþ pràyàd drutaü ràjan vrãóann iva jane÷varaþ 08,033.041a atha prayàntaü ràjànam anvayus te tadàcyutam 08,033.041c cedipàõóavapà¤càlàþ sàtyaki÷ ca mahàrathaþ 08,033.041e draupadeyàs tathà ÷årà màdrãputrau ca pàõóavau 08,033.042a tato yudhiùñhirànãkaü dçùñvà karõaþ paràïmukham 08,033.042c kurubhiþ sahito vãraiþ pçùñhagaiþ pçùñham anvayàt 08,033.043a ÷aïkhabherãninàdai÷ ca kàrmukàõàü ca nisvanaiþ 08,033.043c babhåva dhàrtaràùñràõàü siühanàdaravas tadà 08,033.044a yudhiùñhiras tu kauravya ratham àruhya satvaraþ 08,033.044c ÷rutakãrter mahàràja dçùñavàn karõavikramam 08,033.045a kàlyamànaü balaü dçùñvà dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,033.045c tàn yodhàn abravãt kruddho hatainaü vai sahasra÷aþ 08,033.046a tato ràj¤àbhyanuj¤àtàþ pàõóavànàü mahàrathàþ 08,033.046c bhãmasenamukhàþ sarve putràüs te pratyupàdravan 08,033.047a abhavat tumulaþ ÷abdo yodhànàü tatra bhàrata 08,033.047c hastya÷varathapattãnàü ÷astràõàü ca tatas tataþ 08,033.047d*0452_01 udgataþ pratisçùñànàü ÷astràõàü ca tatas tataþ 08,033.048a uttiùñhata praharata praitàbhipatateti ca 08,033.048c iti bruvàõà anyonyaü jaghnur yodhà raõàjire 08,033.049a abhracchàyeva tatràsãc charavçùñibhir ambare 08,033.049c samàvçttair naravarair nighnadbhir itaretaram 08,033.050a vipatàkàdhvajacchatrà vya÷vasåtàyudhà raõe 08,033.050c vyaïgàïgàvayavàþ petuþ kùitau kùãõà hate÷varàþ 08,033.051a pravaràõãva ÷ailànàü ÷ikharàõi dvipottamàþ 08,033.051b*0453_01 pralutvà vãra ÷ailànàü ÷ikharàõi dvipopamàþ 08,033.051c sàrohà nihatàþ petur vajrabhinnà ivàdrayaþ 08,033.052a chinnabhinnaviparyastair varmàlaükàravigrahaiþ 08,033.052c sàrohàs turagàþ petur hatavãràþ sahasra÷aþ 08,033.053a vipraviddhàyudhàïgà÷ ca dviradà÷varathair hatàþ 08,033.053c prativãrai÷ ca saümarde pattisaüghàþ sahasra÷aþ 08,033.054a vi÷àlàyatatàmràkùaiþ padmendusadç÷ànanaiþ 08,033.054c ÷irobhir yuddha÷auõóànàü sarvataþ saüstçtà mahã 08,033.055a tathà tu vitate vyomni nisvanaü ÷u÷ruvur janàþ 08,033.055c vimànair apsaraþsaüghair gãtavàditranisvanaiþ 08,033.056a hatàn kçttàn abhimukhàn vãràn vãraiþ sahasra÷aþ 08,033.056c àropyàropya gacchanti vimàneùv apsarogaõàþ 08,033.056d*0454_01 tavàyaü na tavaivàyaü mamàyam iti vallabhaþ 08,033.056d*0455_01 pariùvakto vijànàti nàrãbhir uparisthitaþ 08,033.056d*0455_02 iti bàhulatàpà÷apà÷ino divyaråpiõaþ 08,033.056d*0455_03 samàdhàyàpsaraþsaüghà nànàyànair divaü yayuþ 08,033.057a tad dçùñvà mahad à÷caryaü pratyakùaü svargalipsayà 08,033.057c prahçùñamanasaþ ÷åràþ kùipraü jagmuþ parasparam 08,033.058a rathino rathibhiþ sàrdhaü citraü yuyudhur àhave 08,033.058c pattayaþ pattibhir nàgà nàgaiþ saha hayair hayàþ 08,033.059a evaü pravçtte saügràme gajavàjijanakùaye 08,033.059c sainye ca rajasà vyàpte sve svठjaghnuþ pare paràn 08,033.060a kacàkaci babhau yuddhaü dantàdanti nakhànakhi 08,033.060c muùñiyuddhaü niyuddhaü ca dehapàpmavinà÷anam 08,033.061a tathà vartati saügràme gajavàjijanakùaye 08,033.061c narà÷vagajadehebhyaþ prasçtà lohitàpagà 08,033.061e narà÷vagajadehàn sà vyuvàha patitàn bahån 08,033.062a narà÷vagajasaübàdhe narà÷vagajasàdinàm 08,033.062c lohitodà mahàghorà nadã lohitakardamà 08,033.062e narà÷vagajadehàn sà vahantã bhãrubhãùaõã 08,033.063a tasyàþ paramapàraü ca vrajanti vijayaiùiõaþ 08,033.063c gàdhena ca plavanta÷ ca nimajjyonmajjya càpare 08,033.064a te tu lohitadigdhàïgà raktavarmàyudhàmbaràþ 08,033.064c sasnus tasyàü papu÷ càsçï mamlu÷ ca bharatarùabha 08,033.065a rathàn a÷vàn naràn nàgàn àyudhàbharaõàni ca 08,033.065c vasanàny atha varmàõi hanyamànàn hatàn api 08,033.065e bhåmiü khaü dyàü di÷a÷ caiva pràyaþ pa÷yàma lohitam 08,033.066a lohitasya tu gandhena spar÷ena ca rasena ca 08,033.066c råpeõa càtiriktena ÷abdena ca visarpatà 08,033.066e viùàdaþ sumahàn àsãt pràyaþ sainyasya bhàrata 08,033.067a tat tu viprahataü sainyaü bhãmasenamukhais tava 08,033.067c bhåyaþ samàdravan vãràþ sàtyakipramukhà rathàþ 08,033.068a teùàm àpatatàü vegam aviùahya mahàtmanàm 08,033.068c putràõàü te mahat sainyam àsãd ràjan paràïmukham 08,033.069a tat prakãrõarathà÷vebhaü naravàjisamàkulam 08,033.069c vidhvastacarmakavacaü praviddhàyudhakàrmukam 08,033.070a vyadravat tàvakaü sainyaü loóyamànaü samantataþ 08,033.070c siühàrditaü mahàraõye yathà gajakulaü tathà 08,034.001 saüjaya uvàca 08,034.001a tàn abhidravato dçùñvà pàõóavàüs tàvakaü balam 08,034.001b*0456_01 duryodhano mahàràja vàrayàm àsa sarva÷aþ 08,034.001b*0456_02 yodhàü÷ ca svabalaü caiva samantàd bharatarùabha 08,034.001c kro÷atas tava putrasya na sma ràjan nyavartata 08,034.002a tataþ pakùàt prapakùàc ca prapakùai÷ càpi dakùiõàt 08,034.002c udasta÷astràþ kuravo bhãmam abhyadravan raõe 08,034.003a karõo 'pi dçùñvà dravato dhàrtaràùñràn paràïmukhàn 08,034.003b*0457_01 madraràjam uvàcedaü yàhi bhãmarathaü prati 08,034.003b*0457_02 evam ukta÷ ca karõena ÷alyo madràdhipas tadà 08,034.003c haüsavarõàn hayàgryàüs tàn praiùãd yatra vçkodaram 08,034.004a te preùità mahàràja ÷alyenàhava÷obhinà 08,034.004c bhãmasenarathaü pràpya samasajjanta vàjinaþ 08,034.005a dçùñvà karõaü samàyàntaü bhãmaþ krodhasamanvitaþ 08,034.005c matiü dadhre vinà÷àya karõasya bharatarùabha 08,034.006a so 'bravãt sàtyakiü vãraü dhçùñadyumnaü ca pàrùatam 08,034.006c enaü rakùata ràjànaü dharmàtmànaü yudhiùñhiram 08,034.006e saü÷ayàn mahato muktaü kathaü cit prekùato mama 08,034.007a agrato me kçto ràjà chinnasarvaparicchadaþ 08,034.007c duryodhanasya prãtyarthaü ràdheyena duràtmanà 08,034.008a antam adya kariùyàmi tasya duþkhasya pàrùata 08,034.008c hantà vàsmi raõe karõaü sa và màü nihaniùyati 08,034.008e saügràmeõa sughoreõa satyam etad bravãmi vaþ 08,034.009a ràjànam adya bhavatàü nyàsabhåtaü dadàmi vai 08,034.009c asya saürakùaõe sarve yatadhvaü vigatajvaràþ 08,034.010a evam uktvà mahàbàhuþ pràyàd àdhirathiü prati 08,034.010c siühanàdena mahatà sarvàþ saünàdayan di÷aþ 08,034.011a dçùñvà tvaritam àyàntaü bhãmaü yuddhàbhinandinam 08,034.011c såtaputram athovàca madràõàm ã÷varo vibhuþ 08,034.012a pa÷ya karõa mahàbàhuü kruddhaü pàõóavanandanam 08,034.012c dãrghakàlàrjitaü krodhaü moktukàmaü tvayi dhruvam 08,034.013a ãdç÷aü nàsya råpaü me dçùñapårvaü kadà cana 08,034.013c abhimanyau hate karõa ràkùase và ghañotkace 08,034.014a trailokyasya samastasya ÷aktaþ kruddho nivàraõe 08,034.014c bibharti yàdç÷aü råpaü kàlàgnisadç÷aü ÷ubham 08,034.015a iti bruvati ràdheyaü madràõàm ã÷vare nçpa 08,034.015c abhyavartata vai karõaü krodhadãpto vçkodaraþ 08,034.016a tathàgataü tu saüprekùya bhãmaü yuddhàbhinandinam 08,034.016c abravãd vacanaü ÷alyaü ràdheyaþ prahasann iva 08,034.017a yad uktaü vacanaü me 'dya tvayà madrajane÷vara 08,034.017c bhãmasenaü prati vibho tat satyaü nàtra saü÷ayaþ 08,034.018a eùa ÷åra÷ ca vãra÷ ca krodhana÷ ca vçkodaraþ 08,034.018c nirapekùaþ ÷arãre ca pràõata÷ ca balàdhikaþ 08,034.019a aj¤àtavàsaü vasatà viràñanagare tadà 08,034.019c draupadyàþ priyakàmena kevalaü bàhusaü÷rayàt 08,034.019e gåóhabhàvaü samà÷ritya kãcakaþ sagaõo hataþ 08,034.020a so 'dya saügràma÷irasi saünaddhaþ krodhamårcchitaþ 08,034.020c kiükarodyatadaõóena mçtyunàpi vrajed raõam 08,034.021a cirakàlàbhilaùito mamàyaü tu manorathaþ 08,034.021c arjunaü samare hanyàü màü và hanyàd dhanaüjayaþ 08,034.021e sa me kadà cid adyaiva bhaved bhãmasamàgamàt 08,034.021f*0458_01 saü÷ayaþ sumahठ÷alya pràpya bhãmam ariüdamam 08,034.022a nihate bhãmasene tu yadi và virathãkçte 08,034.022c abhiyàsyati màü pàrthas tan me sàdhu bhaviùyati 08,034.022e atra yan manyase pràptaü tac chãghraü saüpradhàraya 08,034.022f*0459_01 bhãmasenaü samàsàdya mayà ÷akyaü nivartitum 08,034.022f*0459_02 mårtimantam ahaü manye màrutiü marutàü patim 08,034.022f*0459_03 yudhiùñhiraü bhãmam ihàtha ÷aknuyàü 08,034.022f*0459_04 yamau tathà daõóadharaü yamaprabham 08,034.022f*0459_05 tair eva naþ sukhakaram àhavo 'stu 08,034.022f*0459_06 vrajàmi bãbhatsum ahaü gadàdharam 08,034.023a etac chrutvà tu vacanaü ràdheyasya mahàtmanaþ 08,034.023c uvàca vacanaü ÷alyaþ såtaputraü tathàgatam 08,034.024a abhiyàsi mahàbàho bhãmasenaü mahàbalam 08,034.024c nirasya bhãmasenaü tu tataþ pràpsyasi phalgunam 08,034.024d*0460_01 nirapekùa÷ ca yudhyasva ÷aktiü svàü saüpradar÷ayan 08,034.025a yas te kàmo 'bhilaùita÷ ciràt prabhçti hçdgataþ 08,034.025c sa vai saüpatsyate karõa satyam etad bravãmi te 08,034.026a evam ukte tataþ karõaþ ÷alyaü punar abhàùata 08,034.026c hantàham arjunaü saükhye màü và hantà dhanaüjayaþ 08,034.026d*0461_01 evam uktvà tato ràjan ràdheyo rathinàü varaþ 08,034.026e yuddhe manaþ samàdhàya yàhi yàhãty acodayat 08,034.027a tataþ pràyàd rathenà÷u ÷alyas tatra vi÷àü pate 08,034.027c yatra bhãmo maheùvàso vyadràvayata vàhinãm 08,034.028a tatas tåryaninàda÷ ca bherãõàü ca mahàsvanaþ 08,034.028c udatiùñhata ràjendra karõabhãmasamàgame 08,034.029a bhãmaseno 'tha saükruddhas tava sainyaü duràsadam 08,034.029c nàràcair vimalais tãkùõair di÷aþ pràdràvayad balã 08,034.030a sa saünipàtas tumulo bhãmaråpo vi÷àü pate 08,034.030c àsãd raudro mahàràja karõapàõóavayor mçdhe 08,034.030e tato muhårtàd ràjendra pàõóavaþ karõam àdravat 08,034.030e*0462_01 **** **** nàtikçcchràd dhasann iva 08,034.030e*0462_02 bhãmaseno mahàbàhuþ 08,034.031a tam àpatantaü saüprekùya karõo vaikartano vçùaþ 08,034.031c àjaghànorasi kruddho nàràcena stanàntare 08,034.031e puna÷ cainam ameyàtmà ÷aravarùair avàkirat 08,034.032a sa viddhaþ såtaputreõa chàdayàm àsa patribhiþ 08,034.032c vivyàdha ni÷itaiþ karõa navabhir nataparvabhiþ 08,034.033a tasya karõo dhanurmadhye dvidhà ciccheda patriõà 08,034.033c atha taü chinnadhanvànam abhyavidhyat stanàntare 08,034.033e nàràcena sutãkùõena sarvàvaraõabhedinà 08,034.034a so 'nyat kàrmukam àdàya såtaputraü vçkodaraþ 08,034.034c ràjan marmasu marmaj¤o viddhvà suni÷itaiþ ÷araiþ 08,034.034e nanàda balavan nàdaü kampayann iva rodasã 08,034.035a taü karõaþ pa¤caviü÷atyà nàràcànàü samàrdayat 08,034.035c madotkañaü vane dçptam ulkàbhir iva ku¤jaram 08,034.036a tataþ sàyakabhinnàïgaþ pàõóavaþ krodhamårcchitaþ 08,034.036c saürambhàmarùatàmràkùaþ såtaputravadhecchayà 08,034.037a sa kàrmuke mahàvegaü bhàrasàdhanam uttamam 08,034.037c girãõàm api bhettàraü sàyakaü samayojayat 08,034.038a vikçùya balavac càpam à karõàd atimàrutiþ 08,034.038c taü mumoca maheùvàsaþ kruddhaþ karõajighàüsayà 08,034.039a sa visçùño balavatà bàõo vajrà÷anisvanaþ 08,034.039c adàrayad raõe karõaü vajravega ivàcalam 08,034.040a sa bhãmasenàbhihato såtaputraþ kurådvaha 08,034.040c niùasàda rathopasthe visaüj¤aþ pçtanàpatiþ 08,034.040d*0463_01 rudhireõàvasiktàïgo gatàsuvad ariüdamaþ 08,034.040d@011_0001 etasminn antare dçùñvà madraràjo vçkodaram 08,034.040d@011_0002 jihvàü chettuü samàyàntaü sàntvayann idam abravãt 08,034.040d@011_0003 bhãmasena mahàbàho yat tvà vakùyàmi tac chçõu 08,034.040d@011_0004 vacanaü hetusaüpannaü ÷rutvà caitat tathà kuru 08,034.040d@011_0005 arjunena pratij¤àto vadhaþ karõasya ÷uùmiõaþ 08,034.040d@011_0006 bhãma uvàca 08,034.040d@011_0006 tàü tathà kuru bhadraü te pratij¤àü savyasàcinaþ 08,034.040d@011_0007 dçóhavratatvaü pàrthasya jànàmi nçpasattama 08,034.040d@011_0008 ràj¤as tu dharùaõaü pàpaþ kçtavàn mama saünidhau 08,034.040d@011_0009 tataþ krodhàbhibhåtena ÷eùaü na gaõitaü mayà 08,034.040d@011_0010 patite càpi ràdheye na me manyuþ ÷amaü gataþ 08,034.040d@011_0011 jihvoddharaõam evàsya pràptakàlaü mataü mama 08,034.040d@011_0012 anena tu nç÷aüsena samaveteùu ràjasu 08,034.040d@011_0013 asmàkaü ÷çõvatàü kçùõà yàni vàkyàni màtula 08,034.040d@011_0014 asahyàni ca nãcena bahåni ÷ràvitàni bhoþ 08,034.040d@011_0015 nånaü te tat parij¤àtaü dårasthasyàpi pàrthiva 08,034.040d@011_0016 chedanaü càsya jihvàyàs tad evàkàïkùitaü mayà 08,034.040d@011_0017 ràj¤as tu priyakàmena kàlo 'yaü paripàlitaþ 08,034.040d@011_0018 bhavatà tu yad ukto 'smi vàkyaü hetvarthasaühitam 08,034.040d@011_0019 tad gçhãtaü mahàràja kañukastham ivauùadham 08,034.040d@011_0020 hãnapratij¤o bãbhatsur na hi jãveta karhi cit 08,034.040d@011_0021 asmin vinaùñe naùñàþ smaþ sarva eva sake÷avàþ 08,034.040d@011_0022 adya caiva nç÷aüsàtmà pàpaþ pàpakçtàü varaþ 08,034.040d@011_0023 gamiùyati paràbhàvaü dçùñamàtraþ kirãñinà 08,034.040d@011_0024 yudhiùñhirasya kopena pårvaü dagdho nç÷aüsakçt 08,034.040d@011_0025 tvayà saürakùitas tv adya matsamãpàd upàyataþ 08,034.041a tato madràdhipo dçùñvà visaüj¤aü såtanandanam 08,034.041c apovàha rathenàjau karõam àhava÷obhinam 08,034.042a tataþ paràjite karõe dhàrtaràùñrãü mahàcamåm 08,034.042c vyadràvayad bhãmaseno yathendro dànavãü camåm 08,035.001 dhçtaràùñra uvàca 08,035.001a suduùkaram idaü karma kçtaü bhãmena saüjaya 08,035.001c yena karõo mahàbàhå rathopasthe nipàtitaþ 08,035.002a karõo hy eko raõe hantà sç¤jayàn pàõóavaiþ saha 08,035.002c iti duryodhanaþ såta pràbravãn màü muhur muhuþ 08,035.003a paràjitaü tu ràdheyaü dçùñvà bhãmena saüyuge 08,035.003c tataþ paraü kim akarot putro duryodhano mama 08,035.004 saüjaya uvàca 08,035.004a vibhràntaü prekùya ràdheyaü såtaputraü mahàhave 08,035.004c mahatyà senayà ràjan sodaryàn samabhàùata 08,035.005a ÷ãghraü gacchata bhadraü vo ràdheyaü parirakùata 08,035.005c bhãmasenabhayàgàdhe majjantaü vyasanàrõave 08,035.006a te tu ràj¤à samàdiùñà bhãmasenajighàüsavaþ 08,035.006c abhyavartanta saükruddhàþ pataügà iva pàvakam 08,035.007a ÷rutàyur durdharaþ kràtho vivitsur vikañaþ samaþ 08,035.007c niùaïgã kavacã pà÷ã tathà nandopanandakau 08,035.008a duùpradharùaþ subàhu÷ ca vàtavegasuvarcasau 08,035.008c dhanurgràho durmada÷ ca tathà sattvasamaþ sahaþ 08,035.009a ete rathaiþ parivçtà vãryavanto mahàbalàþ 08,035.009c bhãmasenaü samàsàdya samantàt paryavàrayan 08,035.009e te vyamu¤ca¤ ÷aravràtàn nànàliïgàn samantataþ 08,035.010a sa tair abhyardyamànas tu bhãmaseno mahàbalaþ 08,035.010c teùàm àpatatàü kùipraü sutànàü te naràdhipa 08,035.010e rathaiþ pa¤cà÷atà sàrdhaü pa¤cà÷an nyahanad rathàn 08,035.011a vivitsos tu tataþ kruddho bhallenàpàharac chiraþ 08,035.011c sakuõóala÷irastràõaü pårõacandropamaü tadà 08,035.011d*0464_01 a÷obhata mahàràja pårõacandra ivàmbare 08,035.011e bhãmena ca mahàràja sa papàta hato bhuvi 08,035.012a taü dçùñvà nihataü ÷åraü bhràtaraþ sarvataþ prabho 08,035.012c abhyadravanta samare bhãmaü bhãmaparàkramam 08,035.013a tato 'paràbhyàü bhallàbhyàü putrayos te mahàhave 08,035.013c jahàra samare pràõàn bhãmo bhãmaparàkramaþ 08,035.014a tau dharàm anvapadyetàü vàtarugõàv iva drumau 08,035.014c vikaña÷ ca sama÷ cobhau devagarbhasamau nçpa 08,035.015a tatas tu tvarito bhãmaþ kràthaü ninye yamakùayam 08,035.015c nàràcena sutãkùõena sa hato nyapatad bhuvi 08,035.016a hàhàkàras tatas tãvraþ saübabhåva jane÷vara 08,035.016c vadhyamàneùu te ràjaüs tadà putreùu dhanviùu 08,035.017a teùàü saülulite sainye bhãmaseno mahàbalaþ 08,035.017c nandopanandau samare pràpayad yamasàdanam 08,035.018a tatas te pràdravan bhãtàþ putràs te vihvalãkçtàþ 08,035.018c bhãmasenaü raõe dçùñvà kàlàntakayamopamam 08,035.019a putràüs te nihatàn dçùñvà såtaputro mahàmanàþ 08,035.019c haüsavarõàn hayàn bhåyaþ pràhiõod yatra pàõóavaþ 08,035.020a te preùità mahàràja madraràjena vàjinaþ 08,035.020c bhãmasenarathaü pràpya samasajjanta vegitàþ 08,035.021a sa saünipàtas tumulo ghoraråpo vi÷àü pate 08,035.021c àsãd raudro mahàràja karõapàõóavayor mçdhe 08,035.022a dçùñvà mama mahàràja tau sametau mahàrathau 08,035.022c àsãd buddhiþ kathaü nånam etad adya bhaviùyati 08,035.022d*0465_01 àjaghne bahubhir bàõair dhvajam ekeùuõàhanat 08,035.022d*0465_02 sàrathiü càsya bhallena preùayàm àsa mçtyave 08,035.022d*0466_01 chittvà ca kàrmukaü tårõaü pàõóavasyà÷u patriõà 08,035.022d@012_0001 tato bhãmo raõa÷làghã chàdayàm àsa patribhiþ 08,035.022d@012_0002 karõaü raõe mahàràja putràõàü tava pa÷yatàm 08,035.022d@012_0003 tataþ karõo bhç÷aü kruddho bhãmaü navabhir àyasaiþ 08,035.022d@012_0004 vivyàdha paramàstraj¤o bhallaiþ saünataparvabhiþ 08,035.022d@012_0005 àhataþ sa mahàbàhur bhãmo bhãmaparàkramaþ 08,035.022d@012_0006 àkarõapårõair vi÷ikhaiþ karõaü vivyàdha saptabhiþ 08,035.022d@012_0007 tataþ karõo mahàràja à÷ãviùa iva ÷vasan 08,035.022d@012_0008 ÷aravarùeõa mahatà chàdayàm àsa pàõóavam 08,035.022d@012_0009 bhãmo 'pi taü ÷aravràtai÷ chàdayitvà mahàratham 08,035.022d@012_0010 pa÷yatàü kauraveyàõàü vinanarda mahàbalaþ 08,035.022d@012_0011 tataþ karõo bhç÷aü kruddho dçóham àdàya kàrmukam 08,035.022d@012_0012 bhãmaü vivyàdha da÷abhiþ kaïkapatraiþ ÷ilà÷itaiþ 08,035.022d@012_0013 kàrmukaü càsya ciccheda bhallena ni÷itena ca 08,035.022d@012_0014 tato bhãmo mahàbàhur hemapaññavibhåùitam 08,035.022d@012_0015 parighaü ghoram àdàya mçtyudaõóam ivàparam 08,035.022d@012_0016 karõasya nidhanàkàïkùã cikùepàtibalo nadan 08,035.022d@012_0017 tam àpatantaü parighaü vajrà÷anisamasvanam 08,035.022d@012_0018 ciccheda bahudhà karõaþ ÷arair à÷ãviùopamaiþ 08,035.022d@012_0019 tataþ kàrmukam àdàya bhãmo dçóhataraü tadà 08,035.022d@012_0020 chàdayàm àsa vi÷ikhaiþ karõaü parabalàrdanam 08,035.022d@012_0021 tato yuddham abhåd ghoraü karõapàõóavayor mçdhe 08,035.022d@012_0022 harãndrayor iva muhuþ parasparavadhaiùiõoþ 08,035.022d@012_0023 tataþ karõo mahàràja bhãmasenaü tribhiþ ÷araiþ 08,035.022d@012_0024 àkarõamålaü vivyàdha dçóham àyamya kàrmukam 08,035.022d@012_0025 so 'tividdho maheùvàsaþ karõena balinàü varaþ 08,035.022d@012_0026 ghoram àdatta vi÷ikhaü karõakàyàvadàraõam 08,035.022d@012_0027 tasya bhittvà tanutràõaü bhittvà kàyaü ca sàyakaþ 08,035.022d@012_0028 pràvi÷ad dharaõãü ràjan valmãkam iva pannagaþ 08,035.022d@012_0029 sa tenàtiprahàreõa vyathito vihvalann iva 08,035.022d@012_0030 saücacàla rathe karõaþ kùitikampe yathàcalaþ 08,035.022d@012_0031 tataþ karõo mahàràja roùàmarùasamanvitaþ 08,035.022d@012_0032 pàõóavaü pa¤caviü÷atyà nàràcànàü samàrpayat 08,035.023a tato muhårtàd ràjendra nàtikçcchràd dhasann iva 08,035.023c virathaü bhãmakarmàõaü bhãmaü karõa÷ cakàra ha 08,035.024a viratho bharata÷reùñhaþ prahasann anilopamaþ 08,035.024b*0467_01 tato 'marùã mahàtejà viratho rathinàü varaþ 08,035.024c gadàhasto mahàbàhur apatat syandanottamàt 08,035.024d*0468_01 avaplutya ca vegena tava sainyaü vi÷àü pate 08,035.024d*0468_02 vyadhamad gadayà bhãmaþ ÷aran meghàn ivànilaþ 08,035.024d*0469_01 gadayà ca mahàràja karõasya rathakåbaram 08,035.024d*0469_02 pothayàm àsa saükruddhaþ samare ÷atrutàpanaþ 08,035.024d*0470_01 sa krodhava÷am àpannaþ pàõóuputraþ pratàpavàn 08,035.024d*0470_02 vidràvya gadayà vãras tava putràn mahàhave 08,035.024d*0471_01 karõaü ÷alyaü ca yugapad gadayà prahasann iva 08,035.024d*0471_02 apàtayad rathopasthe nihatya vinanàda ha 08,035.025a nàgàn sapta÷atàn ràjann ãùàdantàn prahàriõaþ 08,035.025c vyadhamat sahasà bhãmaþ kruddharåpaþ paraütapaþ 08,035.026a dantaveùñeùu netreùu kambheùu sa kañeùu ca 08,035.026c marmasv api ca marmaj¤o ninadan vyadhamad bhç÷am 08,035.026d*0472_01 te 'bhyardità màrutinà vinadanto bhç÷àturàþ 08,035.027a tatas te pràdravan bhãtàþ pratãpaü prahitàþ punaþ 08,035.027c mahàmàtrais tam àvavrur meghà iva divàkaram 08,035.028a tàn sa sapta÷atàn nàgàn sàrohàyudhaketanàn 08,035.028c bhåmiùñho gadayà jaghne ÷aranmeghàn ivànilaþ 08,035.029a tataþ subalaputrasya nàgàn atibalàn punaþ 08,035.029c pothayàm àsa kaunteyo dvàpa¤cà÷atam àhave 08,035.030a tathà ratha÷ataü sàgraü pattãü÷ ca ÷ata÷o 'paràn 08,035.030c nyahanat pàõóavo yuddhe tàpayaüs tava vàhinãm 08,035.031a pratàpyamànaü såryeõa bhãmena ca mahàtmanà 08,035.031c tava sainyaü saücukoca carma vahnigataü yathà 08,035.032a te bhãmabhayasaütrastàs tàvakà bharatarùabha 08,035.032c vihàya samare bhãmaü dudruvur vai di÷o da÷a 08,035.033a rathàþ pa¤ca÷atà÷ cànye hràdina÷ carmavarmiõaþ 08,035.033c bhãmam abhyadravaüs tårõaü ÷arapågaiþ samantataþ 08,035.034a tàn sasåtarathàn sarvàn sapatàkàdhvajàyudhàn 08,035.034c pothayàm àsa gadayà bhãmo viùõur ivàsuràn 08,035.035a tataþ ÷akuninirdiùñàþ sàdinaþ ÷årasaümatàþ 08,035.035c trisàhasrà yayur bhãmaü ÷aktyçùñipràsapàõayaþ 08,035.036a tàn pratyudgamya yavanàn a÷vàrohàn varàrihà 08,035.036c vicaran vividhàn màrgàn ghàtayàm àsa pothayan 08,035.037a teùàm àsãn mahठ÷abdas tàóitànàü ca sàrva÷aþ 08,035.037c asibhi÷ chidyamànànàü naóànàm iva bhàrata 08,035.038a evaü subalaputrasya trisàhasràn hayottamàn 08,035.038c hatvànyaü ratham àsthàya kruddho ràdheyam abhyayàt 08,035.039a karõo 'pi samare ràjan dharmaputram ariüdamam 08,035.039c ÷araiþ pracchàdayàm àsa sàrathiü càpy apàtayat 08,035.040a tataþ saüpradrutaü saükhye rathaü dçùñvà mahàrathaþ 08,035.040c anvadhàvat kiran bàõaiþ kaïkapatrair ajihmagaiþ 08,035.041a ràjànam abhi dhàvantaü ÷arair àvçtya rodasã 08,035.041c kruddhaþ pracchàdayàm àsa ÷arajàlena màrutiþ 08,035.042a saünivçttas tatas tårõaü ràdheyaþ ÷atrukar÷anaþ 08,035.042c bhãmaü pracchàdayàm àsa samantàn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,035.043a bhãmasenarathavyagraü karõaü bhàrata sàtyakiþ 08,035.043c abhyardayad ameyàtmà pàrùõigrahaõakàraõàt 08,035.043e abhyavartata karõas tam ardito 'pi ÷arair bhç÷am 08,035.044a tàv anyonyaü samàsàdya vçùabhau sarvadhanvinàm 08,035.044c visçjantau ÷aràü÷ citràn vibhràjetàü manasvinau 08,035.045a tàbhyàü viyati ràjendra vitataü bhãmadar÷anam 08,035.045c krau¤capçùñhàruõaü raudraü bàõajàlaü vyadç÷yata 08,035.046a naiva såryaprabhàü khaü và na di÷aþ pradi÷aþ kutaþ 08,035.046c pràj¤àsiùma vayaü tàbhyàü ÷arair muktaiþ sahasra÷aþ 08,035.047a madhyàhne tapato ràjan bhàskarasya mahàprabhàþ 08,035.047c hçtàþ sarvàþ ÷araughais taiþ karõamàdhavayos tadà 08,035.048a saubalaü kçtavarmàõaü drauõim àdhirathiü kçpam 08,035.048c saüsaktàn pàõóavair dçùñvà nivçttàþ kuravaþ punaþ 08,035.049a teùàm àpatatàü ÷abdas tãvra àsãd vi÷àü pate 08,035.049c uddhåtànàü yathà vçùñyà sàgaràõàü bhayàvahaþ 08,035.050a te sene bhç÷asaüvigne dçùñvànyonyaü mahàraõe 08,035.050c harùeõa mahatà yukte parigçhya parasparam 08,035.051a tataþ pravavçte yuddhaü madhyaü pràpte divàkare 08,035.051c yàdç÷aü na kadà cid dhi dçùñapårvaü na ca ÷rutam 08,035.052a balaughas tu samàsàdya balaughaü sahasà raõe 08,035.052c upàsarpata vegena jalaugha iva sàgaram 08,035.053a àsãn ninàdaþ sumahàn balaughànàü parasparam 08,035.053c garjatàü sàgaraughàõàü yathà syàn nisvano mahàn 08,035.054a te tu sene samàsàdya vegavatyau parasparam 08,035.054b*0473_01 upàsarpata vegena anyonyena naràdhipa 08,035.054c ekãbhàvam anupràpte nadyàv iva samàgame 08,035.055a tataþ pravavçte yuddhaü ghoraråpaü vi÷àü pate 08,035.055b*0474_01 harùeõa mahatà yuktaiþ kurupàõóavasainikaiþ 08,035.055c kuråõàü pàõóavànàü ca lipsatàü sumahad ya÷aþ 08,035.056a kuråõàü garjatàü tatra avicchedakçtà giraþ 08,035.056c ÷råyante vividhà ràjan nàmàny uddi÷ya bhàrata 08,035.057a yasya yad dhi raõe nyaïgaü pitçto màtçto 'pi và 08,035.057c karmataþ ÷ãlato vàpi sa tac chràvayate yudhi 08,035.058a tàn dçùñvà samare ÷åràüs tarjayànàn parasparam 08,035.058c abhavan me matã ràjan naiùàm astãti jãvitam 08,035.059a teùàü dçùñvà tu kruddhànàü vapåüùy amitatejasàm 08,035.059c abhavan me bhayaü tãvraü katham etad bhaviùyati 08,035.060a tatas te pàõóavà ràjan kauravà÷ ca mahàrathàþ 08,035.060c tatakùuþ sàyakais tãkùõair nighnanto hi parasparam 08,036.001 saüjaya uvàca 08,036.001a kùatriyàs te mahàràja parasparavadhaiùiõaþ 08,036.001c anyonyaü samare jaghnuþ kçtavairàþ parasparam 08,036.002a rathaughà÷ ca hayaughà÷ ca naraughà÷ ca samantataþ 08,036.002c gajaughà÷ ca mahàràja saüsaktàþ sma parasparam 08,036.003a gadànàü parighàõàü ca kaõapànàü ca sarpatàm 08,036.003c pràsànàü bhiõóipàlànàü bhu÷uõóãnàü ca sarva÷aþ 08,036.004a saüpàtaü cànvapa÷yàma saügràme bhç÷adàruõe 08,036.004c ÷alabhà iva saüpetuþ samantàc charavçùñayaþ 08,036.005a nàgà nàgàn samàsàdya vyadhamanta parasparam 08,036.005c hayà hayàü÷ ca samare rathino rathinas tathà 08,036.005e pattayaþ pattisaüghai÷ ca hayasaüghair hayàs tathà 08,036.006a pattayo rathamàtaïgàn rathà hastya÷vam eva ca 08,036.006b*0475_01 hastino '÷vàn rathàü÷ caiva 08,036.006c nàgà÷ ca samare tryaïgaü mamçduþ ÷ãghragà nçpa 08,036.006d*0476_01 **** **** hayàs tryaïgaü ca màriùa 08,036.006d*0477_01 narà÷ ca mamçdus tryaïgaü rathàs tryaïgaü ca màriùa 08,036.006d*0478_01 ÷aratomaranàràcair gadà÷aktipara÷vadhaiþ 08,036.007a patatàü tatra ÷åràõàü kro÷atàü ca parasparam 08,036.007c ghoram àyodhanaü jaj¤e pa÷ånàü vai÷asaü yathà 08,036.008a rudhireõa samàstãrõà bhàti bhàrata medinã 08,036.008c ÷akragopagaõàkãrõà pràvçùãva yathà dharà 08,036.009a yathà và vàsasã ÷ukle mahàrajanara¤jite 08,036.009c bibhçyàd yuvatiþ ÷yàmà tadvad àsãd vasuüdharà 08,036.009d*0479_01 baddhacåóàmaõivaraiþ ÷irobhi÷ càrukuõóalaiþ 08,036.009d*0479_02 ujjhitair vçùabhàkùàõàü bhràjate sma vasuüdharà 08,036.009e màüsa÷oõitacitreva ÷àtakaumbhamayãva ca 08,036.009f*0480_01 bhår babhau bharata÷reùñha ÷àntàrcirbhir ivàgnibhiþ 08,036.010a chinnànàü cottamàïgànàü bàhånàü corubhiþ saha 08,036.010c kuõóalànàü praviddhànàü bhåùaõànàü ca bhàrata 08,036.011a niùkàõàm adhisåtràõàü ÷arãràõàü ca dhanvinàm 08,036.011c varmaõàü sapatàkànàü saüghàs tatràpatan bhuvi 08,036.011d*0481_01 agamyakalpà pçthivã sarvato bhç÷adurgamà 08,036.012a gajàn gajàþ samàsàdya viùàõàgrair adàrayan 08,036.012c viùàõàbhihatàs te ca bhràjante dviradà yathà 08,036.013a rudhireõàvasiktàïgà gairikaprasravà iva 08,036.013c yathà bhràjanti syandantaþ parvatà dhàtumaõóitàþ 08,036.013d*0482_01 tathà rejå raõe nàgà rudhireõa samàplutàþ 08,036.014a tomaràn gajibhir muktàn pratãpàn àsthitàn bahån 08,036.014c hastair vicerus te nàgà babha¤ju÷ càpare tathà 08,036.015a nàràcai÷ chinnavarmàõo bhràjante sma gajottamàþ 08,036.015c himàgame mahàràja vyabhrà iva mahãdharàþ 08,036.016a ÷araiþ kanakapuïkhais tu cità rejur gajottamàþ 08,036.016c ulkàbhiþ saüpradãptàgràþ parvatà iva màriùa 08,036.017a ke cid abhyàhatà nàgà nàgair naganibhà bhuvi 08,036.017c nipetuþ samare tasmin pakùavanta ivàdrayaþ 08,036.018a apare pràdravan nàgàþ ÷alyàrtà vraõapãóitàþ 08,036.018c pratimànai÷ ca kumbhai÷ ca petur urvyàü mahàhave 08,036.019a niùeduþ siühavac cànye nadanto bhairavàn ravàn 08,036.019c mamlu÷ ca bahavo ràjaü÷ cukåju÷ càpare tathà 08,036.020a hayà÷ ca nihatà bàõaiþ svarõabhàõóaparicchadàþ 08,036.020c niùedu÷ caiva mamlu÷ ca babhramu÷ ca di÷o da÷a 08,036.021a apare kçùyamàõà÷ ca viveùñanto mahãtale 08,036.021c bhàvàn bahuvidhàü÷ cakrus tàóitàþ ÷aratomaraiþ 08,036.022a naràs tu nihatà bhåmau kåjantas tatra màriùa 08,036.022c dçùñvà ca bàndhavàn anye pitén anye pitàmahàn 08,036.023a dhàvamànàn paràü÷ caiva dçùñvànye tatra bhàrata 08,036.023c gotranàmàni khyàtàni ÷a÷aüsur itaretaram 08,036.024a teùàü chinnà mahàràja bhujàþ kanakabhåùaõàþ 08,036.024c udveùñante viveùñante patante cotpatanti ca 08,036.025a nipatanti tathà bhåmau sphuranti ca sahasra÷aþ 08,036.025c vegàü÷ cànye raõe cakruþ sphuranta iva pannagàþ 08,036.026a te bhujà bhogibhogàbhà÷ candanàktà vi÷àü pate 08,036.026c lohitàrdrà bhç÷aü rejus tapanãyadhvajà iva 08,036.027a vartamàne tathà ghore saükule sarvatodi÷am 08,036.027c avij¤àtàþ sma yudhyante vinighnantaþ parasparam 08,036.028a bhaumena rajasà kãrõe ÷astrasaüpàtasaükule 08,036.028c naiva sve na pare ràjan vyaj¤àyanta tamovçte 08,036.029a tathà tad abhavad yuddhaü ghoraråpaü bhayànakam 08,036.029c ÷oõitodà mahànadyaþ prasasrus tatra càsakçt 08,036.030a ÷ãrùapàùàõasaüchannàþ ke÷a÷aivala÷àdvalàþ 08,036.030c asthisaüghàtasaükãrõà dhanuþ÷aravarottamàþ 08,036.031a màüsakardamapaïkà÷ ca ÷oõitaughàþ sudàruõàþ 08,036.031c nadãþ pravartayàm àsur yamaràùñravivardhanãþ 08,036.031d*0483_01 bhãruvitràsakàriõyaþ ÷åràõàü harùavardhanàþ 08,036.032a tà nadyo ghoraråpà÷ ca nayantyo yamasàdanam 08,036.032c avagàóhà majjayantyaþ kùatrasyàjanayan bhayam 08,036.033a kravyàdànàü naravyàghra nardatàü tatra tatra ha 08,036.033c ghoram àyodhanaü jaj¤e pretaràjapuropamam 08,036.034a utthitàny agaõeyàni kabandhàni samantataþ 08,036.034c nçtyanti vai bhåtagaõàþ saütçptà màüsa÷oõitaiþ 08,036.035a pãtvà ca ÷oõitaü tatra vasàü pãtvà ca bhàrata 08,036.035c medomajjàvasàtçptàs tçptà màüsasya caiva hi 08,036.035e dhàvamànà÷ ca dç÷yante kàkagçdhrabalàs tathà 08,036.036a ÷åràs tu samare ràjan bhayaü tyaktvà sudustyajam 08,036.036c yodhavratasamàkhyàtà÷ cakruþ karmàõy abhãtavat 08,036.037a ÷ara÷aktisamàkãrõe kravyàdagaõasaükule 08,036.037c vyacaranta gaõaiþ ÷åràþ khyàpayantaþ svapauruùam 08,036.038a anyonyaü ÷ràvayanti sma nàmagotràõi bhàrata 08,036.038c pitçnàmàni ca raõe gotranàmàni càbhitaþ 08,036.039a ÷ràvayanto hi bahavas tatra yodhà vi÷àü pate 08,036.039c anyonyam avamçdnantaþ ÷aktitomarapaññi÷aiþ 08,036.040a vartamàne tadà yuddhe ghoraråpe sudàruõe 08,036.040c vyaùãdat kauravã senà bhinnà naur iva sàgare 08,037.001 saüjaya uvàca 08,037.001a vartamàne tadà yuddhe kùatriyàõàü nimajjane 08,037.001c gàõóãvasya mahàn ghoùaþ ÷u÷ruve yudhi màriùa 08,037.002a saü÷aptakànàü kadanam akarod yatra pàõóavaþ 08,037.002c kosalànàü tathà ràjan nàràyaõabalasya ca 08,037.003a saü÷aptakàs tu samare ÷aravçùñiü samantataþ 08,037.003c apàtayan pàrthamårdhni jayagçddhàþ pramanyavaþ 08,037.004a tàü vçùñiü sahasà ràjaüs tarasà dhàrayan prabhuþ 08,037.004c vyagàhata raõe pàrtho vinighnan rathinàü varaþ 08,037.005a nigçhya tu rathànãkaü kaïkapatraiþ ÷ilà÷itaiþ 08,037.005c àsasàda raõe pàrthaþ su÷armàõaü mahàratham 08,037.006a sa tasya ÷aravarùàõi vavarùa rathinàü varaþ 08,037.006c tathà saü÷aptakà÷ caiva pàrthasya samare sthitàþ 08,037.007a su÷armà tu tataþ pàrthaü viddhvà navabhir à÷ugaiþ 08,037.007c janàrdanaü tribhir bàõair abhyahan dakùiõe bhuje 08,037.007e tato 'pareõa bhallena ketuü vivyàdha màriùa 08,037.007f*0484_01 vivyàdha samare ràjan su÷armà krodhamårcchitaþ 08,037.008a sa vànaravaro ràjan vi÷vakarmakçto mahàn 08,037.008c nanàda sumahan nàdaü bhãùayan vai nanarda ca 08,037.009a kapes tu ninadaü ÷rutvà saütrastà tava vàhinã 08,037.009c bhayaü vipulam àdàya ni÷ceùñà samapadyata 08,037.010a tataþ sà ÷u÷ubhe senà ni÷ceùñàvasthità nçpa 08,037.010c nànàpuùpasamàkãrõaü yathà caitrarathaü vanam 08,037.011a pratilabhya tataþ saüj¤àü yodhàs te kurusattama 08,037.011c arjunaü siùicur bàõaiþ parvataü jaladà iva 08,037.011e parivavrus tadà sarve pàõóavasya mahàratham 08,037.011f*0485_01 nigçhya taü pracukru÷ur vadhyamànàþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,037.011f*0486_01 nigrahãtum upàkràman krodhàviùñàþ samantataþ 08,037.011f*0486_02 nigçhya taü rathaü tasya yodhàs te tu sahasra÷aþ 08,037.011f*0487_01 rathabandhaü pracakrur hi pàõóavasyàmitaujasaþ 08,037.011f*0487_02 ratham àruruhuþ ke cit pàrthakçùõau jighçkùavaþ 08,037.011f*0487_03 saü÷aptakànàü yodhàs te siühanàdàü÷ ca nedire 08,037.011f*0487_04 sa rathas tair gçhãtas tu pàõóavasya mahàtmanaþ 08,037.011f*0487_05 syandamàno nà÷akat tu tad adbhutam ivàbhavat 08,037.011f*0488_01 tataþ pàrtho mahàbàhuþ saüvçtas tair mahàrathaiþ 08,037.011f*0488_02 nigçhãtaü rathaü dçùñvà tàü÷ càbhidravato bahån 08,037.011f*0489_01 rathavadhaü pracukùus te sarve tatra mahàhave 08,037.012a te hayàn rathacakre ca ratheùà÷ càpi bhàrata 08,037.012c nigçhya balavat tårõaü siühanàdam athànadan 08,037.013a apare jagçhu÷ caiva ke÷avasya mahàbhujau 08,037.013c pàrtham anye mahàràja rathasthaü jagçhur mudà 08,037.014a ke÷avas tu tadà bàhå vidhunvan raõamårdhani 08,037.014c pàtayàm àsa tàn sarvàn duùñahastãva hastinaþ 08,037.015a tataþ kruddho raõe pàrthaþ saüvçtas tair mahàrathaiþ 08,037.015c nigçhãtaü rathaü dçùñvà ke÷avaü càpy abhidrutam 08,037.015e rathàråóhàü÷ ca subahån padàtãü÷ càpy apàtayat 08,037.016a àsannàü÷ ca tato yodhठ÷arair àsannayodhibhiþ 08,037.016b*0490_01 tàüs tàpayitvà samare pàrthaþ parapuraüjayaþ 08,037.016c cyàvayàm àsa samare ke÷avaü cedam abravãt 08,037.017a pa÷ya kçùõa mahàbàho saü÷aptakagaõàn mayà 08,037.017c kurvàõàn dàruõaü karma vadhyamànàn sahasra÷aþ 08,037.018a rathabandham imaü ghoraü pçthivyàü nàsti ka÷ cana 08,037.018c yaþ saheta pumàül loke mad anyo yadupuügava 08,037.018d*0491_01 pa÷ya tàn adya samare matprayuktaiþ sutejanaiþ 08,037.018d*0491_02 patyamànàn raõe kçùõa ÷arair à÷ãviùopamaiþ 08,037.019a ity evam uktvà bãbhatsur devadattam athàdhamat 08,037.019b*0492_01 vyanàdayad ameyàtmà devadattaü mahàmçdhe 08,037.019b*0492_02 devadattasvanaü ÷rutvà ke÷avo 'pi mahàya÷àþ 08,037.019c pà¤cajanyaü ca kçùõo 'pi pårayann iva rodasã 08,037.020a taü tu ÷aïkhasvanaü ÷rutvà saü÷aptakavaråthinã 08,037.020c saücacàla mahàràja vitrastà càbhavad bhç÷am 08,037.021a padabandhaü tata÷ cakre pàõóavaþ paravãrahà 08,037.021c nàgam astraü mahàràja saüprodãrya muhur muhuþ 08,037.021d*0493_01 nàgam astraü tataþ pàrthaþ pràdu÷ cakre hasann iva 08,037.021d*0493_02 pàdabandhaü sa teùàü vai cakre tena mahàstravit 08,037.022a yàn uddi÷ya raõe pàrthaþ padabandhaü cakàra ha 08,037.022c te baddhàþ padabandhena pàõóavena mahàtmanà 08,037.022e ni÷ceùñà abhavan ràjann a÷masàramayà iva 08,037.023a ni÷ceùñàüs tu tato yodhàn avadhãt pàõóunandanaþ 08,037.023c yathendraþ samare daityàüs tàrakasya vadhe purà 08,037.024a te vadhyamànàþ samare mumucus taü rathottamam 08,037.024c àyudhàni ca sarvàõi visraùñum upacakramuþ 08,037.024d*0494_01 te baddhàþ pàdabandhena na ÷eku÷ ceùñituü nçpa 08,037.024d*0494_02 tatas tàn avadhãt pàrthaþ ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,037.024d*0494_03 sarvayodhà hi samare bhujagair veùñitàbhavan 08,037.025a tataþ su÷armà ràjendra gçhãtàü vãkùya vàhinãm 08,037.025c sauparõam astraü tvaritaþ pràdu÷cakre mahàrathaþ 08,037.026a tataþ suparõàþ saüpetur bhakùayanto bhujaügamàn 08,037.026c te vai vidudruvur nàgà dçùñvà tàn khacaràn nçpa 08,037.027a babhau balaü tad vimuktaü padabandhàd vi÷àü pate 08,037.027c meghavçndàd yathà mukto bhàskaras tàpayan prajàþ 08,037.028a vipramuktàs tu te yodhàþ phalgunasya rathaü prati 08,037.028c sasçjur bàõasaüghàü÷ ca ÷astrasaüghàü÷ ca màriùa 08,037.028d*0495_01 vividhàni ca ÷astràõi pratyavidhyanta sarva÷aþ 08,037.029a tàü mahàstramayãü vçùñiü saüchidya ÷aravçùñibhiþ 08,037.029c vyavàtiùñhat tato yodhàn vàsaviþ paravãrahà 08,037.030a su÷armà tu tato ràjan bàõenànataparvaõà 08,037.030c arjunaü hçdaye viddhvà vivyàdhànyais tribhiþ ÷araiþ 08,037.030d*0496_01 so 'tividdho maheùvàsaþ ÷arair à÷ãviùopamaiþ 08,037.030d*0497_01 su÷armàõaü mahàràja krodhàviùño mahàrathaþ 08,037.030d*0497_02 tataþ ÷ara÷ataiþ pàrthaþ saüchàdyainaü kùaõàd raõe 08,037.030d*0497_03 di÷a àvàrayàm àsa bàõais tatra mahàstravit 08,037.030d*0497_04 vimukhãkçtya samare su÷armàõaü dhanaüjayaþ 08,037.030e sa gàóhaviddho vyathito rathopastha upàvi÷at 08,037.030f*0498_01 tata uccukru÷uþ sarve hataþ pàrtha iti sma ha 08,037.030f*0498_02 tataþ ÷aïkhaninàdà÷ ca bherã÷abdà÷ ca puùkalàþ 08,037.030f*0498_03 nànàvàditraninadàþ siühanàdà÷ ca jaj¤ire 08,037.031a pratilabhya tataþ saüj¤àü ÷vetà÷vaþ kçùõasàrathiþ 08,037.031c aindram astram ameyàtmà pràdu÷cakre tvarànvitaþ 08,037.031e tato bàõasahasràõi samutpannàni màriùa 08,037.032a sarvadikùu vyadç÷yanta sådayanto nçpa dvipàn 08,037.032c hayàn rathàü÷ ca samare ÷astraiþ ÷atasahasra÷aþ 08,037.032d*0499_01 raràja samare ràja¤ ÷akro nighnann ivàsuràn 08,037.033a vadhyamàne tataþ sainye vipulà bhãþ samàvi÷at 08,037.033c saü÷aptakagaõànàü ca gopàlànàü ca bhàrata 08,037.033e na hi ka÷ cit pumàüs tatra yo 'rjunaü pratyayudhyata 08,037.034a pa÷yatàü tatra vãràõàm ahanyata mahad balam 08,037.034c hanyamànam apa÷yaü÷ ca ni÷ceùñàþ sma paràkrame 08,037.035a ayutaü tatra yodhànàü hatvà pàõóusuto raõe 08,037.035c vyabhràjata raõe ràjan vidhåmo 'gnir iva jvalan 08,037.036a caturda÷a sahasràõi yàni ÷iùñàni bhàrata 08,037.036c rathànàm ayutaü caiva trisàhasrà÷ ca dantinaþ 08,037.037a tataþ saü÷aptakà bhåyaþ parivavrur dhanaüjayam 08,037.037c martavyam iti ni÷citya jayaü vàpi nivartanam 08,037.038a tatra yuddhaü mahad dhy àsãt tàvakànàü vi÷àü pate 08,037.038c ÷åreõa balinà sàrdhaü pàõóavena kirãñinà 08,037.038d*0500_01 jitvà tàn nyahanat pàrthaþ ÷atrå¤ ÷akra ivàsuràn 08,038.001 saüjaya uvàca 08,038.001a kçtavarmà kçpo drauõiþ såtaputra÷ ca màriùa 08,038.001c ulåkaþ saubala÷ caiva ràjà ca saha sodaraiþ 08,038.002a sãdamànàü camåü dçùñvà pàõóuputrabhayàrditàm 08,038.002c samujjihãrùur vegena bhinnàü nàvam ivàrõave 08,038.003a tato yuddham atãvàsãn muhårtam iva bhàrata 08,038.003c bhãråõàü tràsajananaü ÷åràõàü harùavardhanam 08,038.003d*0501_01 bhãmasenaü sapà¤càlaü cedikaikeyasaüvçtam 08,038.003d*0501_02 vaikartanaþ svayaü yuddhvà vàrayàm àsa kàrmukaiþ 08,038.003d*0501_03 tata÷ cedikaråùàü÷ ca sç¤jayàü÷ ca mahàrathàn 08,038.003d*0501_04 karõo jaghàna saükruddho bhãmasenasya pa÷yataþ 08,038.004a kçpeõa ÷aravarùàõi vipramuktàni saüyuge 08,038.004c sç¤jayàþ ÷àtayàm àsuþ ÷alabhànàü vrajà iva 08,038.005a ÷ikhaõóã tu tataþ kruddho gautamaü tvarito yayau 08,038.005c vavarùa ÷aravarùàõi samantàd eva bràhmaõe 08,038.005d*0502_01 mahad àsãt tadà yuddhaü muhårtàd iva dàruõam 08,038.005d*0502_02 kruddhayoþ samare ràjan ràmaràvaõayor iva 08,038.006a kçpas tu ÷aravarùaü tad vinihatya mahàstravit 08,038.006c ÷ikhaõóinaü raõe kruddho vivyàdha da÷abhiþ ÷araiþ 08,038.007a tataþ ÷ikhaõóã kupãtaþ ÷araiþ saptabhir àhave 08,038.007c kçpaü vivyàdha subhç÷aü kaïkapatrair ajihmagaiþ 08,038.008a tataþ kçpaþ ÷arais tãkùõaiþ so 'tividdho mahàrathaþ 08,038.008b*0503_01 tatas tu ni÷itais tãkùõaiþ kùuraprair hemabhåùaõaiþ 08,038.008c vya÷vasåtarathaü cakre pàrùataü tu dvijottamaþ 08,038.009a hatà÷vàt tu tato yànàd avaplutya mahàrathaþ 08,038.009c carmakhaóge ca saügçhya satvaraü bràhmaõaü yayau 08,038.010a tam àpatantaü sahasà ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,038.010c chàdayàm àsa samare tad adbhutam ivàbhavat 08,038.011a tatràdbhutam apa÷yàma ÷ilànàü plavanaü yathà 08,038.011c ni÷ceùño yad raõe ràja¤ ÷ikhaõóã samatiùñhata 08,038.012a kçpeõa chàditaü dçùñvà nçpottama ÷ikhaõóinam 08,038.012c pratyudyayau kçpaü tårõaü dhçùñadyumno mahàrathaþ 08,038.013a dhçùñadyumnaü tato yàntaü ÷àradvatarathaü prati 08,038.013c pratijagràha vegena kçtavarmà mahàrathaþ 08,038.014a yudhiùñhiram athàyàntaü ÷àradvatarathaü prati 08,038.014c saputraü sahasenaü ca droõaputro nyavàrayat 08,038.015a nakulaü sahadevaü ca tvaramàõau mahàrathau 08,038.015c pratijagràha te putraþ ÷aravarùeõa vàrayan 08,038.016a bhãmasenaü karåùàü÷ ca kekayàn sahasç¤jayàn 08,038.016c karõo vaikartano yuddhe vàrayàm àsa bhàrata 08,038.017a ÷ikhaõóinas tato bàõàn kçpaþ ÷àradvato yudhi 08,038.017c pràhiõot tvarayà yukto didhakùur iva màriùa 08,038.018a tठ÷aràn preùitàüs tena samantàd dhemabhåùaõàn 08,038.018c ciccheda khaógam àvidhya bhràmayaü÷ ca punaþ punaþ 08,038.019a ÷atacandraü tata÷ carma gautamaþ pàrùatasya ha 08,038.019c vyadhamat sàyakais tårõaü tata uccukru÷ur janàþ 08,038.020a sa vicarmà mahàràja khaógapàõir upàdravat 08,038.020c kçpasya va÷am àpanno mçtyor àsyam ivàturaþ 08,038.021a ÷àradvata÷arair grastaü kli÷yamànaü mahàbalam 08,038.021c citraketusuto ràjan suketus tvarito yayau 08,038.022a vikiran bràhmaõaü yuddhe bahubhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,038.022c abhyàpatad ameyàtmà gautamasya rathaü prati 08,038.023a dçùñvàviùahyaü taü yuddhe bràhmaõaü caritavratam 08,038.023c apayàtas tatas tårõaü ÷ikhaõóã ràjasattama 08,038.024a suketus tu tato ràjan gautamaü navabhiþ ÷araiþ 08,038.024c viddhvà vivyàdha saptatyà puna÷ cainaü tribhiþ ÷araiþ 08,038.025a athàsya sa÷araü càpaü puna÷ ciccheda màriùa 08,038.025c sàrathiü ca ÷areõàsya bhç÷aü marmaõy atàóayat 08,038.026a gautamas tu tataþ kruddho dhanur gçhya navaü dçóham 08,038.026c suketuü triü÷atà bàõaiþ sarvamarmasv atàóayat 08,038.027a sa vihvalitasarvàïgaþ pracacàla rathottame 08,038.027c bhåmicàle yathà vçkùa÷ calaty àkampito bhç÷am 08,038.028a calatas tasya kàyàt tu ÷iro jvalitakuõóalam 08,038.028c soùõãùaü sa÷irastràõaü kùurapreõànvapàtayat 08,038.029a tac chiraþ pràpatad bhåmau ÷yenàhçtam ivàmiùam 08,038.029c tato 'sya kàyo vasudhàü pa÷càt pràpa tadà cyutaþ 08,038.030a tasmin hate mahàràja trastàs tasya padànugàþ 08,038.030c gautamaü samare tyaktvà dudruvus te di÷o da÷a 08,038.031a dhçùñadyumnaü tu samare saünivàrya mahàbalaþ 08,038.031c kçtavarmàbravãd dhçùñas tiùñha tiùñheti pàrùatam 08,038.032a tad abhåt tumulaü yuddhaü vçùõipàrùatayo raõe 08,038.032c àmiùàrthe yathà yuddhaü ÷yenayor gçddhayor nçpa 08,038.033a dhçùñadyumnas tu samare hàrdikyaü navabhiþ ÷araiþ 08,038.033c àjaghànorasi kruddhaþ pãóayan hçdikàtmajam 08,038.034a kçtavarmà tu samare pàrùatena dçóhàhataþ 08,038.034c pàrùataü sarathaü sà÷vaü chàdayàm àsa sàyakaiþ 08,038.035a saratha÷ chàdito ràjan dhçùñadyumno na dç÷yate 08,038.035c meghair iva paricchanno bhàskaro jaladàgame 08,038.036a vidhåya taü bàõagaõaü ÷araiþ kanakabhåùaõaiþ 08,038.036c vyarocata raõe ràjan dhçùñadyumnaþ kçtavraõaþ 08,038.037a tatas tu pàrùataþ kruddhaþ ÷astravçùñiü sudàruõàm 08,038.037c kçtavarmàõam àsàdya vyasçjat pçtanàpatiþ 08,038.038a tàm àpatantãü sahasà ÷astravçùñiü nirantaràm 08,038.038c ÷arair anekasàhasrair hàrdikyo vyadhamad yudhi 08,038.038d@013_0001 yathà rukmarathenàjau vàhàn vàhair ami÷rayat 08,038.038d@013_0002 tathaiva sàtvato ràjan vàhàn vàhair ami÷rayat 08,038.038d@013_0003 gçhãtvà carma khaógaü ca rathaü tasyàvapupluve 08,038.038d@013_0004 mi÷riteùv atha vàheùu pratyàsanne ca pàrùate 08,038.038d@013_0005 dçùñvàpadànaü tasyà÷u gadàü jagràha sàtvataþ 08,038.038d@013_0006 gadàpàõis tato ràjan rathàt tårõam avaplutaþ 08,038.038d@013_0007 tam adçùñvà rathopasthe sàrathiü samatàóayat 08,038.038d@013_0008 khaógena ÷itadhàreõa sa hataþ pràpatad rathàt 08,038.038d@013_0009 kçtavarmà tato hçùñas tala÷abdaü cakàra ha 08,038.038d@013_0010 pàrùataü càbravãd ràjann ehy ehãti punaþ punaþ 08,038.038d@013_0011 sa taü na mamçùe yuddhe tala÷abdaü samãritam 08,038.038d@013_0012 yathà nàgaþ sadà mattas tala÷abdaü samãritam 08,038.038d@013_0013 avaplutya rathàt tasmàt svarathaü punar àsthitaþ 08,038.038d@013_0014 abhyayàt sa tu taü tårõaü tiùñha tiùñheti càbravãt 08,038.038d@013_0015 kçtavarmà susaükruddho didhakùur iva pàvakaþ 08,038.038d@013_0016 dhçùñadyumnamukhàn sarvàn pàõóavàn paryavàrayat 08,038.038d@013_0017 tato ràjan maheùvàsaþ kçtavarmàõam à÷u vai 08,038.038d@013_0018 gadàü gçhya punar vegàt kçtavarmàõam àhanat 08,038.038d@013_0019 so 'tividdho balavatà nyapatan mårchayà hataþ 08,038.038d@013_0020 tato ràjan maheùvàsaü kçtavarmàõam à÷u vai 08,038.038d@013_0021 ÷rutavàn ratham àropya apovàha raõàjiràt 08,038.039a dçùñvà tu dàritàü yuddhe ÷astravçùñiü duruttaràm 08,038.039c kçtavarmàõam abhyetya vàrayàm àsa pàrùataþ 08,038.039d*0504_01 hàrdikyaü chàdayàm àsa pàrùato ni÷itaiþ ÷araiþ 08,038.040a sàrathiü càsya tarasà pràhiõod yamasàdanam 08,038.040c bhallena ÷itadhàreõa sa hataþ pràpatad rathàt 08,038.041a dhçùñadyumnas tu balavठjitvà ÷atruü mahàratham 08,038.041c kauravàn samare tårõaü vàrayàm àsa sàyakaiþ 08,038.042a tatas te tàvakà yodhà dhçùñadyumnam upàdravan 08,038.042c siühanàdaravaü kçtvà tato yuddham avartata 08,039.001 saüjaya uvàca 08,039.001a drauõir yudhiùñhiraü dçùñvà ÷aineyenàbhirakùitam 08,039.001c draupadeyais tathà ÷årair abhyavartata hçùñavat 08,039.002a kirann iùugaõàn ghoràn svarõapuïkhठ÷ilà÷itàn 08,039.002c dar÷ayan vividhàn màrgठ÷ikùàrthaü laghuhastavat 08,039.003a tataþ khaü pårayàm àsa ÷arair divyàstramantritaiþ 08,039.003c yudhiùñhiraü ca samare paryavàrayad astravit 08,039.004a drauõàyani÷aracchannaü na pràj¤àyata kiü cana 08,039.004c bàõabhåtam abhåt sarvam àyodhana÷iro hi tat 08,039.005a bàõajàlaü diviùñhaü tat svarõajàlavibhåùitam 08,039.005c ÷u÷ubhe bharata÷reùñha vitànam iva viùñhitam 08,039.006a tena channe raõe ràjan bàõajàlena bhàsvatà 08,039.006c abhracchàyeva saüjaj¤e bàõaruddhe nabhastale 08,039.007a tatrà÷caryam apa÷yàma bàõabhåte tathàvidhe 08,039.007c na sma saüpatate bhåmau dçùñvà drauõeþ paràkramam 08,039.008a làghavaü droõaputrasya dçùñvà tatra mahàrathàþ 08,039.008c vyasmayanta mahàràja na cainaü prativãkùitum 08,039.008e ÷ekus te sarvaràjànas tapantam iva bhàskaram 08,039.009a sàtyakir yatamànas tu dharmaràja÷ ca pàõóavaþ 08,039.009c tathetaràõi sainyàni na sma cakruþ paràkramam 08,039.010a vadhyamàne tataþ sainye draupadeyà mahàrathàþ 08,039.010c sàtyakir dharmaràja÷ ca pà¤càlà÷ càpi saügatàþ 08,039.010e tyaktvà mçtyubhayaü ghoraü drauõàyanim upàdravan 08,039.011a sàtyakiþ pa¤caviü÷atyà drauõiü viddhvà ÷ilàmukhaiþ 08,039.011c punar vivyàdha nàràcaiþ saptabhiþ svarõabhåùitaiþ 08,039.012a yudhiùñhiras trisaptatyà prativindhya÷ ca saptabhiþ 08,039.012c ÷rutakarmà tribhir bàõaiþ ÷rutakãrtis tu saptabhiþ 08,039.013a sutasoma÷ ca navabhiþ ÷atànãka÷ ca saptabhiþ 08,039.013c anye ca bahavaþ ÷årà vivyadhus taü samantataþ 08,039.014a so 'tikruddhas tato ràjann à÷ãviùa iva ÷vasan 08,039.014c sàtyakiü pa¤caviü÷atyà pràvidhyata ÷ilà÷itaiþ 08,039.015a ÷rutakãrtiü ca navabhiþ sutasomaü ca pa¤cabhiþ 08,039.015c aùñabhiþ ÷rutakarmàõaü prativindhyaü tribhiþ ÷araiþ 08,039.015e ÷atànãkaü ca navabhir dharmaputraü ca saptabhiþ 08,039.016a athetaràüs tataþ ÷åràn dvàbhyàü dvàbhyàm atàóayat 08,039.016c ÷rutakãrtes tathà càpaü ciccheda ni÷itaiþ ÷araiþ 08,039.017a athànyad dhanur àdàya ÷rutakãrtir mahàrathaþ 08,039.017c drauõàyaniü tribhir viddhvà vivyàdhànyaiþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,039.018a tato drauõir mahàràja ÷aravarùeõa bhàrata 08,039.018c chàdayàm àsa tat sainyaü samantàc ca ÷arair nçpàn 08,039.019a tataþ punar ameyàtmà dharmaràjasya kàrmukam 08,039.019c drauõi÷ ciccheda vihasan vivyàdha ca ÷arais tribhiþ 08,039.020a tato dharmasuto ràjan pragçhyànyan mahad dhanuþ 08,039.020c drauõiü vivyàdha saptatyà bàhvor urasi càrdayat 08,039.021a sàtyakis tu tataþ kruddho drauõeþ praharato raõe 08,039.021c ardhacandreõa tãkùõena dhanu÷ chittvànadad bhç÷am 08,039.022a chinnadhanvà tato drauõiþ ÷aktyà ÷aktimatàü varaþ 08,039.022c sàrathiü pàtayàm àsa ÷aineyasya rathàd drutam 08,039.023a athànyad dhanur àdàya droõaputraþ pratàpavàn 08,039.023c ÷aineyaü ÷aravarùeõa chàdayàm àsa bhàrata 08,039.024a tasyà÷vàþ pradrutàþ saükhye patite rathasàrathau 08,039.024c tatra tatraiva dhàvantaþ samadç÷yanta bhàrata 08,039.025a yudhiùñhirapurogàs te drauõiü ÷astrabhçtàü varam 08,039.025c abhyavarùanta vegena visçjantaþ ÷itठ÷aràn 08,039.026a àgacchamànàüs tàn dçùñvà raudraråpàn paraütapaþ 08,039.026c prahasan pratijagràha droõaputro mahàraõe 08,039.027a tataþ ÷ara÷atajvàlaþ senàkakùaü mahàrathaþ 08,039.027c drauõir dadàha samare kakùam agnir yathà vane 08,039.028a tad balaü pàõóuputrasya droõaputrapratàpitam 08,039.028c cukùubhe bharata÷reùñha timineva nadãmukham 08,039.028c*0505_01 **** **** tasminn eva camåmukhe 08,039.028c*0505_02 tad balaü pàõóaveyasya droõaputra÷aràrciùà 08,039.028c*0505_03 tàpayan bharata÷reùñha gabhastibhir ivàü÷umàn 08,039.028c*0505_04 tat tàpyamànaü tãkùõàgrair bràhmaõasya ca sàyakaiþ 08,039.028c*0505_05 kùubhyate pàõóavaü sainyaü 08,039.028c*0506_01 tad bhajyamànaü marùeõa bràhmaõasya ÷aràhatam 08,039.029a dçùñvà te ca mahàràja droõaputraparàkramam 08,039.029c nihatàn menire sarvàn pàõóån droõasutena vai 08,039.030a yudhiùñhiras tu tvarito drauõiü ÷liùya mahàratham 08,039.030c abravãd droõaputraü tu roùàmarùasamanvitaþ 08,039.030d*0507_01 jànàmi tvàü yudhi ÷reùñhaü vãryavantaü balànvitam 08,039.030d*0507_02 kçtàstraü kçtinaü caiva tathà laghuparàkramam 08,039.030d*0507_03 balam etad bhavàn sarvaü pàrùate yadi dar÷ayet 08,039.030d*0507_04 tatas tvàü balavantaü ca kçtavãryaü ca vidmahe 08,039.030d*0507_05 sa hi vai pàrùataü dçùñvà samare ÷atrusådanam 08,039.030d*0507_06 bhavet tava balaü kiü cid bravãmi tvàü na tu dvija 08,039.031a naiva nàma tava prãtir naiva nàma kçtaj¤atà 08,039.031c yatas tvaü puruùavyàghra màm evàdya jighàüsasi 08,039.032a bràhmaõena tapaþ kàryaü dànam adhyayanaü tathà 08,039.032c kùatriyeõa dhanur nàmyaü sa bhavàn bràhmaõabruvaþ 08,039.033a miùatas te mahàbàho jeùyàmi yudhi kauravàn 08,039.033c kuruùva samare karma brahmabandhur asi dhruvam 08,039.034a evam ukto mahàràja droõaputraþ smayann iva 08,039.034c yuktatvaü tac ca saücintya nottaraü kiü cid abravãt 08,039.035a anuktvà ca tataþ kiü cic charavarùeõa pàõóavam 08,039.035c chàdayàm àsa samare kruddho 'ntaka iva prajàþ 08,039.036a saüchàdyamànas tu tadà droõaputreõa màriùa 08,039.036c pàrtho 'payàtaþ ÷ãghraü vai vihàya mahatãü camåm 08,039.037a apayàte tatas tasmin dharmaputre yudhiùñhire 08,039.037c droõaputraþ sthito ràjan pratyàde÷àn mahàtmanaþ 08,039.038a tato yudhiùñhiro ràjà tyaktvà drauõiü mahàhave 08,039.038c prayayau tàvakaü sainyaü yuktaþ kråràya karmaõe 08,040.001 saüjaya uvàca 08,040.001a bhãmasenaü sapà¤càlyaü cedikekayasaüvçtam 08,040.001c vaikartanaþ svayaü ruddhvà vàrayàm àsa sàyakaiþ 08,040.002a tatas tu cedikàråùàn sç¤jayàü÷ ca mahàrathàn 08,040.002c karõo jaghàna saükruddho bhãmasenasya pa÷yataþ 08,040.003a bhãmasenas tataþ karõaü vihàya rathasattamam 08,040.003c prayayau kauravaü sainyaü kakùam agnir iva jvalan 08,040.004a såtaputro 'pi samare pà¤càlàn kekayàüs tathà 08,040.004c sç¤jayàü÷ ca maheùvàsàn nijaghàna sahasra÷aþ 08,040.005a saü÷aptakeùu pàrtha÷ ca kauraveùu vçkodaraþ 08,040.005c pà¤càleùu tathà karõaþ kùayaü cakrår mahàrathàþ 08,040.006a te kùatriyà dahyamànàs tribhis taiþ pàvakopamaiþ 08,040.006c jagmur vinà÷aü samare ràjan durmantrite tava 08,040.007a tato duryodhanaþ kruddho nakulaü navabhiþ ÷araiþ 08,040.007c vivyàdha bharata÷reùñha catura÷ càsya vàjinaþ 08,040.008a tataþ punar ameyàtmà tava putro janàdhipaþ 08,040.008c kùureõa sahadevasya dhvajaü ciccheda kà¤canam 08,040.009a nakulas tu tataþ kruddhas tava putraü trisaptabhiþ 08,040.009c jaghàna samare ràjan sahadeva÷ ca pa¤cabhiþ 08,040.010a tàv ubhau bharata÷reùñhau ÷reùñhau sarvadhanuùmatàm 08,040.010c vivyàdhorasi saükruddhaþ pa¤cabhiþ pa¤cabhiþ ÷araiþ 08,040.011a tato 'paràbhyàü bhallàbhyàü dhanuùã samakçntata 08,040.011c yamayoþ prahasan ràjan vivyàdhaiva ca saptabhiþ 08,040.012a tàv anye dhanuùã ÷reùñhe ÷akracàpanibhe ÷ubhe 08,040.012c pragçhya rejatuþ ÷årau devaputrasamau yudhi 08,040.013a tatas tau rabhasau yuddhe bhràtarau bhràtaraü nçpa 08,040.013c ÷arair vavarùatur ghorair mahàmeghau yathàcalam 08,040.014a tataþ kruddho mahàràja tava putro mahàrathaþ 08,040.014c pàõóuputrau maheùvàsau vàrayàm àsa patribhiþ 08,040.015a dhanurmaõóalam evàsya dç÷yate yudhi bhàrata 08,040.015c sàyakà÷ caiva dç÷yante ni÷carantaþ samantataþ 08,040.016a tasya sàyakasaüchannau cakà÷etàü ca pàõóavau 08,040.016c meghacchannau yathà vyomni candrasåryau hataprabhau 08,040.017a te tu bàõà mahàràja hemapuïkhàþ ÷ilà÷itàþ 08,040.017c àcchàdayan di÷aþ sarvàþ såryasyevàü÷avas tadà 08,040.018a bàõabhåte tatas tasmin saüchanne ca nabhastale 08,040.018b*0508_01 nakulaþ sahadeva÷ ca krodhaü tãvraü samàsthitau 08,040.018b*0508_02 tàü bàõavçùñiü ràj¤as tu ÷araiþ ÷atasahasrabhiþ (sic) 08,040.018b*0508_03 chàdayàm àsatur ubhau bàõaughais tanayaü tava 08,040.018b*0508_04 tatas tayor mahàràja sçjator ani÷aü ÷aràn 08,040.018c yamàbhyàü dadç÷e råpaü kàlàntakayamopamam 08,040.019a paràkramaü tu taü dçùñvà tava sånor mahàrathàþ 08,040.019b*0509_01 krodham àsthàya paramaü niþ÷vasaü÷ ca yathoragaþ 08,040.019b*0509_02 bàõàndhakàraü sasçje tava putras tayos tadà 08,040.019c mçtyor upàntikaü pràptau màdrãputrau sma menire 08,040.020a tataþ senàpatã ràjan pàõóavasya mahàtmanaþ 08,040.020c pàrùataþ prayayau tatra yatra ràjà suyodhanaþ 08,040.021a màdrãputrau tataþ ÷årau vyatikramya mahàrathau 08,040.021c dhçùñadyumnas tava sutaü tàóayàm àsa sàyakaiþ 08,040.022a tam avidhyad ameyàtmà tava putro 'tyamarùaõaþ 08,040.022c pà¤càlyaü pa¤caviü÷atyà prahasya puruùarùabha 08,040.023a tataþ punar ameyàtmà putras te pçthivãpate 08,040.023c viddhvà nanàda pà¤càlyaü ùaùñyà pa¤cabhir eva ca 08,040.024a athàsya sa÷araü càpaü hastàvàpaü ca màriùa 08,040.024c kùurapreõa sutãkùõena ràjà ciccheda saüyuge 08,040.025a tad apàsya dhanu÷ chinnaü pà¤càlyaþ ÷atrukar÷anaþ 08,040.025c anyad àdatta vegena dhanur bhàrasahaü navam 08,040.026a prajvalann iva vegena saürambhàd rudhirekùaõaþ 08,040.026c a÷obhata maheùvàso dhçùñadyumnaþ kçtavraõaþ 08,040.027a sa pa¤cada÷a nàràcठ÷vasataþ pannagàn iva 08,040.027c jighàüsur bharata÷reùñhaü dhçùñadyumno vyavàsçjat 08,040.028a te varma hemavikçtaü bhittvà ràj¤aþ ÷ilà÷itàþ 08,040.028c vivi÷ur vasudhàü vegàt kaïkabarhiõavàsasaþ 08,040.029a so 'tividdho mahàràja putras te 'tivyaràjata 08,040.029c vasante puùpa÷abalaþ sapuùpa iva kiü÷ukaþ 08,040.030a sa chinnavarmà nàràcaiþ prahàrair jarjaracchaviþ 08,040.030c dhçùñadyumnasya bhallena kruddha÷ ciccheda kàrmukam 08,040.031a athainaü chinnadhanvànaü tvaramàõo mahãpatiþ 08,040.031c sàyakair da÷abhã ràjan bhruvor madhye samàrdayat 08,040.031d*0510_01 vivyàdha vividhair bàõaiþ kàlàntakayamopamaiþ 08,040.032a tasya te '÷obhayan vaktraü karmàraparimàrjitàþ 08,040.032c praphullaü campakaü yadvad bhramarà madhulipsavaþ 08,040.033a tad apàsya dhanu÷ chinnaü dhçùñadyumno mahàmanàþ 08,040.033c anyad àdatta vegena dhanur bhallàü÷ ca ùoóa÷a 08,040.034a tato duryodhanasyà÷vàn hatvà såtaü ca pa¤cabhiþ 08,040.034c dhanu÷ ciccheda bhallena jàtaråpapariùkçtam 08,040.035a rathaü sopaskaraü chatraü ÷aktiü khaógaü gadàü dhvajam 08,040.035c bhallai÷ ciccheda navabhiþ putrasya tava pàrùataþ 08,040.036a tapanãyàïgadaü citraü nàgaü maõimayaü ÷ubham 08,040.036c dhvajaü kurupate÷ chinnaü dadç÷uþ sarvapàrthivàþ 08,040.037a duryodhanaü tu virathaü chinnasarvàyudhaü raõe 08,040.037c bhràtaraþ paryarakùanta sodaryà bharatarùabha 08,040.038a tam àropya rathe ràjan daõóadhàro janàdhipam 08,040.038c apovàha ca saübhrànto dhçùñadyumnasya pa÷yataþ 08,040.039a karõas tu sàtyakiü jitvà ràjagçddhã mahàbalaþ 08,040.039c droõahantàram ugreùuü sasàràbhimukhaü raõe 08,040.040a taü pçùñhato 'bhyayàt tårõaü ÷aineyo vituda¤ ÷araiþ 08,040.040c vàraõaü jaghanopànte viùàõàbhyàm iva dvipaþ 08,040.041a sa bhàrata mahàn àsãd yodhànàü sumahàtmanàm 08,040.041c karõapàrùatayor madhye tvadãyànàü mahàraõaþ 08,040.042a na pàõóavànàü nàsmàkaü yodhaþ ka÷ cit paràïmukhaþ 08,040.042c pratyadç÷yata yat karõaþ pà¤càlàüs tvarito yayau 08,040.043a tasmin kùaõe nara÷reùñha gajavàjinarakùayaþ 08,040.043c pràduràsãd ubhayato ràjan madhyaügate 'hani 08,040.044a pà¤càlàs tu mahàràja tvarità vijigãùavaþ 08,040.044c sarvato 'bhyadravan karõaü patatriõa iva drumam 08,040.045a teùàm àdhirathiþ kruddho yatamànàn manasvinaþ 08,040.045c vicinvann eva bàõàgraiþ samàsàdayad agrataþ 08,040.046a vyàghraketuü su÷armàõaü ÷aïkuü cograü dhanaüjayam 08,040.046c ÷uklaü ca rocamànaü ca siühasenaü ca durjayam 08,040.047a te vãrà rathavegena parivavrur narottamam 08,040.047c sçjantaü sàyakàn kruddhaü karõam àhava÷obhinam 08,040.048a yudhyamànàüs tu tठ÷åràn manujendraþ pratàpavàn 08,040.048c aùñàbhir aùñau ràdheyo nyahanan ni÷itaiþ ÷araiþ 08,040.049a athàparàn mahàràja såtaputraþ pratàpavàn 08,040.049c jaghàna bahusàhasràn yodhàn yuddhavi÷àradaþ 08,040.050a viùõuü ca viùõukarmàõaü devàpiü bhadram eva ca 08,040.050c daõóaü ca samare ràjaü÷ citraü citràyudhaü harim 08,040.051a siühaketuü rocamànaü ÷alabhaü ca mahàratham 08,040.051c nijaghàna susaükruddha÷ cedãnàü ca mahàrathàn 08,040.052a teùàm àdadataþ pràõàn àsãd àdhirather vapuþ 08,040.052c ÷oõitàbhyukùitàïgasya rudrasyevorjitaü mahat 08,040.053a tatra bhàrata karõena màtaïgàs tàóitàþ ÷araiþ 08,040.053c sarvato 'bhyadravan bhãtàþ kurvanto mahad àkulam 08,040.054a nipetur urvyàü samare karõasàyakapãóitàþ 08,040.054c kurvanto vividhàn nàdàn vajranunnà ivàcalàþ 08,040.055a gajavàjimanuùyai÷ ca nipatadbhiþ samantataþ 08,040.055c rathai÷ càvagatair màrge paryastãryata medinã 08,040.056a naiva bhãùmo na ca droõo nàpy anye yudhi tàvakàþ 08,040.056c cakruþ sma tàdç÷aü karma yàdç÷aü vai kçtaü raõe 08,040.057a såtaputreõa nàgeùu ratheùu ca hayeùu ca 08,040.057c nareùu ca naravyàghra kçtaü sma kadanaü mahat 08,040.058a mçgamadhye yathà siüho dç÷yate nirbhaya÷ caran 08,040.058c pà¤càlànàü tathà madhye karõo 'carad abhãtavat 08,040.059a yathà mçgagaõàüs trastàn siüho dràvayate di÷aþ 08,040.059c pà¤càlànàü rathavràtàn karõo dràvayate tathà 08,040.060a siühàsyaü ca yathà pràpya na jãvanti mçgàþ kva cit 08,040.060c tathà karõam anupràpya na jãvanti mahàrathàþ 08,040.061a vai÷vànaraü yathà dãptaü dahyante pràpya vai janàþ 08,040.061c karõàgninà raõe tadvad dagdhà bhàrata sç¤jayàþ 08,040.062a karõena cediùv ekena pà¤càleùu ca bhàrata 08,040.062c vi÷ràvya nàma nihatà bahavaþ ÷årasaümatàþ 08,040.063a mama càsãn manuùyendra dçùñvà karõasya vikramam 08,040.063c naiko 'py àdhirather jãvan pà¤càlyo mokùyate yudhi 08,040.064a pà¤càlàn vidhaman saükhye såtaputraþ pratàpavàn 08,040.064b*0511_01 pà¤càlàn atha nighnantaü karõaü dçùñvà mahàraõe 08,040.064c abhyadhàvata saükruddho dharmaputraü yudhiùñhiram 08,040.065a dhçùñadyumna÷ ca ràjànaü draupadeyà÷ ca màriùa 08,040.065c parivavrur amitraghnaü ÷ata÷a÷ càpare janàþ 08,040.066a ÷ikhaõóã sahadeva÷ ca nakulo nàkulis tathà 08,040.066c janamejayaþ ÷iner naptà bahava÷ ca prabhadrakàþ 08,040.067a ete purogamà bhåtvà dhçùñadyumnasya saüyuge 08,040.067c karõam asyantam iùvastrair vicerur amitaujasaþ 08,040.068a tàüs tatràdhirathiþ saükhye cedipà¤càlapàõóavàn 08,040.068b*0512_01 sàtyakiü ca mahàràja nàtyavartata saüyuge 08,040.068c eko bahån abhyapatad garutman pannagàn iva 08,040.068d*0513_01 taiþ karõasyàbhavad yuddhaü ghoraråpaü vi÷àü pate 08,040.068d*0513_02 tàdçg yàdçk purà vçttaü devànàü dànavaiþ saha 08,040.068d*0513_03 tàn sametàn maheùvàsठ÷aravarùaughavarùiõaþ 08,040.068d*0513_04 eko 'bhyabhavad avyagras tamàüsãva divàkaraþ 08,040.069a bhãmasenas tu saükruddhaþ kurån madràn sakekayàn 08,040.069b*0514_01 sarvato 'bhyahanat kruddho yamadaõóanibhaiþ ÷araiþ 08,040.069b*0514_02 bàhlãkàn kekayàn matsyàn vàsàtyàn madrasaindhavàn 08,040.069c ekaþ saükhye maheùvàso yodhayan bahv a÷obhata 08,040.070a tatra marmasu bhãmena nàràcais tàóità gajàþ 08,040.070c prapatanto hatàrohàþ kampayanti sma medinãm 08,040.071a vàjina÷ ca hatàrohàþ pattaya÷ ca gatàsavaþ 08,040.071c ÷erate yudhi nirbhinnà vamanto rudhiraü bahu 08,040.071d*0515_01 tàóitàþ sahasà nàgà bhãmasenena màriùa 08,040.071d*0515_02 nipatanti sma vegena vajrarugõà ivàcalàþ 08,040.071d*0516_01 nihatais tair mahàràja vegavadbhir mahàgajaiþ 08,040.071d*0516_02 ÷u÷ubhe vasudhà ràjan vikãrõair iva parvataiþ 08,040.072a sahasra÷a÷ ca rathinaþ patitàþ patitàyudhàþ 08,040.072c akùatàþ samadç÷yanta bhãmàd bhãtà gatàsavaþ 08,040.073a rathibhir vàjibhiþ såtaiþ pattibhi÷ ca tathà gajaiþ 08,040.073c bhãmasena÷aracchinnair àstãrõà vasudhàbhavat 08,040.074a tat stambhitam ivàtiùñhad bhãmasenabalàrditam 08,040.074c duryodhanabalaü ràjan nirutsàhaü kçtavraõam 08,040.075a ni÷ceùñaü tumule dãnaü babhau tasmin mahàraõe 08,040.075c prasannasalilaþ kàle yathà syàt sàgaro nçpa 08,040.075d*0517_01 tadvat tava balaü tad vai ni÷calaü samavasthitam 08,040.076a manyuvãryabalopetaü balàt paryavaropitam 08,040.076c abhavat tava putrasya tat sainyam iùubhis tadà 08,040.076d*0518_01 tad balaü bharata÷reùñha vadhyamànaü parasparam 08,040.076e rudhiraughapariklinnaü rudhiràrdraü babhåva ha 08,040.076f*0519_01 jagàma bharata÷reùñha vadhyamànaü parasparam 08,040.077a såtaputro raõe kruddhaþ pàõóavànàm anãkinãm 08,040.077c bhãmasenaþ kuråü÷ càpi dràvayan bahv a÷obhata 08,040.078a vartamàne tathà raudre saügràme 'dbhutadar÷ane 08,040.078c nihatya pçtanàmadhye saü÷aptakagaõàn bahån 08,040.079a arjuno jayatàü ÷reùñho vàsudevam athàbravãt 08,040.079c prabhagnaü balam etad dhi yotsyamànaü janàrdana 08,040.080a ete dhàvanti sagaõàþ saü÷aptakamahàrathàþ 08,040.080b*0520_01 durjayà hy eva samare devair api savàsavaiþ 08,040.080c apàrayanto madbàõàn siüha÷abdàn mçgà iva 08,040.080d*0521_01 kurava÷ càpi dhàvanti bhãmasenabhayàrditàþ 08,040.081a dãryate ca mahat sainyaü sç¤jayànàü mahàraõe 08,040.081c hastikakùyo hy asau kçùõa ketuþ karõasya dhãmataþ 08,040.081e dç÷yate ràjasainyasya madhye vicarato muhuþ 08,040.082a na ca karõaü raõe ÷aktà jetum anye mahàrathàþ 08,040.082b*0522_01 durjayà hy eùa samare devadànavaràkùasaiþ 08,040.082c jànãte hi bhavàn karõaü vãryavantaü paràkrame 08,040.083a tatra yàhi yataþ karõo dràvayaty eùa no balam 08,040.084a varjayitvà raõe yàhi såtaputraü mahàratham 08,040.084c ÷ramo mà bàdhate kçùõa yathà và tava rocate 08,040.085a etac chrutvà mahàràja govindaþ prahasann iva 08,040.085c abravãd arjunaü tårõaü kauravठjahi pàõóava 08,040.086a tatas tava mahat sainyaü govindaprerità hayàþ 08,040.086c haüsavarõàþ pravivi÷ur vahantaþ kçùõapàõóavau 08,040.087a ke÷avaprahitair a÷vaiþ ÷vetaiþ kà¤canabhåùaõaiþ 08,040.087c pravi÷adbhis tava balaü caturdi÷am abhidyata 08,040.087d*0523_01 meghastanitanirhràdaþ sa ratho vànaradhvajaþ 08,040.087d*0523_02 calatpatàkas tàü senàü vimànaü dyàm ivàvi÷ata 08,040.088a tau vidàrya mahàsenàü praviùñau ke÷avàrjunau 08,040.088c kruddhau saürambharaktàkùau vyabhràjetàü mahàdyutã 08,040.089a yuddha÷auõóau samàhåtàv aribhis tau raõàdhvaram 08,040.089c yajvabhir vidhinàhåtau makhe devàv ivà÷vinau 08,040.089d*0524_01 krodhatàmrekùaõau ÷årau ÷u÷ubhàte mahàbalau 08,040.089d*0524_02 madotkañau yathà nàgau dçùñisaücàracàriõau 08,040.090a kruddhau tau tu naravyàghrau vegavantau babhåvatuþ 08,040.090c tala÷abdena ruùitau yathà nàgau mahàhave 08,040.091a vigàhan sa rathànãkam a÷vasaüghàü÷ ca phalgunaþ 08,040.091c vyacarat pçtanàmadhye pà÷ahasta ivàntakaþ 08,040.092a taü dçùñvà yudhi vikràntaü senàyàü tava bhàrata 08,040.092c saü÷aptakagaõàn bhåyaþ putras te samacodayat 08,040.093a tato rathasahasreõa dviradànàü tribhiþ ÷ataiþ 08,040.093c caturda÷asahasrai÷ ca turagàõàü mahàhave 08,040.094a dvàbhyàü ÷atasahasràbhyàü padàtãnàü ca dhanvinàm 08,040.094c ÷åràõàü nàmalabdhànàü viditànàü samantataþ 08,040.094d*0525_01 duryodhanena te sàrdhaü jàtavegàþ samantataþ 08,040.094e abhyavartanta tau vãrau chàdayanto mahàrathàþ 08,040.094f*0526_01 ÷aravarùair mahàràja sarvataþ pàõóunandanam 08,040.095a sa chàdyamànaþ samare ÷araiþ parabalàrdanaþ 08,040.095c dar÷ayan raudram àtmànaü pà÷ahasta ivàntakaþ 08,040.095e nighnan saü÷aptakàn pàrthaþ prekùaõãyataro 'bhavat 08,040.096a tato vidyutprabhair bàõaiþ kàrtasvaravibhåùitaiþ 08,040.096c nirantaram ivàkà÷am àsãn nunnaiþ kirãñinà 08,040.097a kirãñibhujanirmuktaiþ saüpatadbhir mahà÷araiþ 08,040.097c samàcchannaü babhau sarvaü kàdraveyair iva prabho 08,040.098a rukmapuïkhàn prasannàgrठ÷aràn saünataparvaõaþ 08,040.098c adar÷ayad ameyàtmà dikùu sarvàsu pàõóavaþ 08,040.098d*0527_01 mahã viyad di÷aþ sarvàþ samudrà girayo 'pi và 08,040.098d*0527_02 sphuñantãti janà jaj¤uþ pàrthasya talanisvanàt 08,040.099a hatvà da÷a sahasràõi pàrthivànàü mahàrathaþ 08,040.099c saü÷aptakànàü kaunteyaþ prapakùaü tvarito 'bhyayàt 08,040.100a prapakùaü sa samàsàdya pàrthaþ kàmbojarakùitam 08,040.100c pramamàtha balàd bàõair dànavàn iva vàsavaþ 08,040.101a pracicchedà÷u bhallai÷ ca dviùatàm àtatàyinàm 08,040.101c ÷astrapàõãüs tathà bàhåüs tathàpi ca ÷iràüsy uta 08,040.102a aïgàïgàvayavai÷ chinnair vyàyudhàs te 'patan kùitau 08,040.102c viùvagvàtàbhisaübhagnà bahu÷àkhà iva drumàþ 08,040.102d*0528_01 kàmbojas tu tataþ kruddho dçùñvà pàrthaü mahàratham 08,040.103a hastya÷varathapattãnàü vràtàn nighnantam arjunam 08,040.103b*0529_01 acodayata yantàram arjunàyaiva màü vaha 08,040.103b*0529_02 tatas taü rathinàü ÷reùñhaü bahudakùiõam àhave 08,040.103b*0529_03 arjunasya rathaü kùipraü pràpayàm àsa sàrathiþ 08,040.103b*0529_04 tato 'rjunaü tribhir bàõair viddhvà bhàrasahair yudhi 08,040.103b*0529_05 ke÷avaü navabhã ràjan bàhvor urasi càparyat 08,040.103b*0529_06 tataþ kruddho mahàràja pàõóavaþ paravãrahà 08,040.103c sudakùiõàd avarajaþ ÷aravçùñyàbhyavãvçùat 08,040.104a asyàsyato 'rdhacandràbhyàü sa bàhå parighopamau 08,040.104c pårõacandràbhavaktraü ca kùureõàbhyahanac chiraþ 08,040.105a sa papàta tato vàhàt svalohitaparisravaþ 08,040.105c manaþ÷ilàgireþ ÷çïgaü vajreõevàvadàritam 08,040.106a sudakùiõàd avarajaü kàmbojaü dadç÷ur hatam 08,040.106c pràü÷uü kamalapatràkùam atyarthaü priyadar÷anam 08,040.106e kà¤canastambhasaükà÷aü bhinnaü hemagiriü yathà 08,040.107a tato 'bhavat punar yuddhaü ghoram adbhutadar÷anam 08,040.107c nànàvasthà÷ ca yodhànàü babhåvus tatra yudhyatàm 08,040.108a eteùv àvarjitair a÷vaiþ kàmbojair yavanaiþ ÷akaiþ 08,040.108c ÷oõitàktais tadà raktaü sarvam àsãd vi÷àü pate 08,040.109a rathai rathà÷vasåtai÷ ca hatàrohai÷ ca vàjibhiþ 08,040.109c dviradai÷ ca hatàrohair mahàmàtrair hatadvipaiþ 08,040.109e anyonyena mahàràja kçto ghoro janakùayaþ 08,040.110a tasmin prapakùe pakùe ca vadhyamàne mahàtmanà 08,040.110c arjunaü jayatàü ÷reùñhaü tvarito drauõir àyayau 08,040.111a vidhunvàno mahac càpaü kàrtasvaravibhåùitam 08,040.111c àdadànaþ ÷aràn ghoràn svara÷mãn iva bhàskaraþ 08,040.111d*0530_01 krodhàmarùavivçttàsyo lohitàkùo babhau balã 08,040.111d*0530_02 antakàle yathà kruddho mçtyuþ kiükaradaõóabhçt 08,040.111d*0530_03 tataþ pràsçjad ugràõi ÷aravarùàõi saügha÷aþ 08,040.111d*0530_04 tair visçùñair mahàràja vyadravat pàõóavã camåþ 08,040.111d*0530_05 sa dçùñvaiva tu dà÷àrhaü syandanasthaü vi÷àü pate 08,040.111d*0530_06 punaþ pràsçjad ugràõi ÷aravarùàõi màriùa 08,040.111d*0531_01 tayor àsãn mahad yuddhaü dharmabhràtror anaiùñhikam 08,040.111d*0531_02 visiùmàpayiùor lokaü ya÷a÷ cottamam icchatoþ 08,040.111d*0531_03 saü÷aptakàüs tu kaunteyaþ kuråü÷ càpi vçkodaraþ 08,040.111d*0531_04 såtaputras tu pà¤càlàn bhåyo 'ghnaüs tvaritàþ ÷araiþ 08,040.111d*0531_05 evam eùa mahàràja vinà÷aþ pçthivãkùitàm 08,040.111d*0531_06 àsãt kruddhe 'rjune karõe bhãmasene ca dàruõe 08,040.111d*0532_01 yuddhaü ghoraü tathà tv àsãt tridhàbhåte camåmukhe 08,040.112a taiþ patadbhir mahàràja drauõimuktaiþ samantataþ 08,040.112c saüchàditau rathasthau tàv ubhau kçùõadhanaüjayau 08,040.113a tataþ ÷ara÷atais tãkùõair bhàradvàjaþ pratàpavàn 08,040.113c ni÷ceùñau tàv ubhau cakre yuddhe màdhavapàõóavau 08,040.114a hàhàkçtam abhåt sarvaü jaïgamaü sthàvaraü tathà 08,040.114c caràcarasya goptàrau dçùñvà saüchàditau ÷araiþ 08,040.115a siddhacàraõasaüghà÷ ca saüpetur vai samantataþ 08,040.115c cintayanto bhaved adya lokànàü svasty apãty aha 08,040.116a na mayà tàdç÷o ràjan dçùñapårvaþ paràkramaþ 08,040.116c saüjaj¤e yàdç÷o drauõeþ kçùõau saüchàdayiùyataþ 08,040.117a drauões tu dhanuùaþ ÷abdam ahitatràsanaü raõe 08,040.117c a÷rauùaü bahu÷o ràjan siühasya nadato yathà 08,040.118a jyà càsya carato yuddhe savyadakùiõam asyataþ 08,040.118c vidyud ambudamadhyasthà bhràjamàneva sàbhavat 08,040.119a sa tathà kùiprakàrã ca dçóhahasta÷ ca pàõóavaþ 08,040.119c saümohaü paramaü gatvà praikùata droõajaü tataþ 08,040.120a sa vikramaü hçtaü mene àtmanaþ sumahàtmanà 08,040.120c tathàsya samare ràjan vapur àsãt sudurdç÷am 08,040.121a drauõipàõóavayor evaü vartamàne mahàraõe 08,040.121c vardhamàne ca ràjendra droõaputre mahàbale 08,040.121e hãyamàne ca kaunteye kçùõaü roùaþ samabhyayàt 08,040.122a sa roùàn niþ÷vasan ràjan nirdahann iva cakùuùà 08,040.122c drauõiü hy apa÷yat saügràme phalgunaü ca muhur muhuþ 08,040.123a tataþ kruddho 'bravãt kçùõaþ pàrthaü sapraõayaü tadà 08,040.123c atyadbhutam idaü pàrtha tava pa÷yàmi saüyuge 08,040.123e ati÷ete hi yatra tvà droõaputro 'dya bhàrata 08,040.123f*0533_01 kaccid vãryaü yathàpårvaü bhujayor và balaü tava 08,040.124a kaccit te gàõóivaü haste rathe tiùñhasi càrjuna 08,040.124c kaccit ku÷alinau bàhå kaccid vãryaü tad eva te 08,040.124d*0534_01 udãryamàõaü hi raõe pa÷yàmi drauõim àhave 08,040.124d*0534_02 guruputra iti hy enaü mànayan bharatarùabha 08,040.124d*0534_03 upekùàü kuru mà pàrtha nàyaü kàla upekùitum 08,040.125a evam uktas tu kçùõena kùiptvà bhallàü÷ caturda÷a 08,040.125c tvaramàõas tvaràkàle drauõer dhanur athàcchinat 08,040.125e dhvajaü chatraü patàkàü ca rathaü ÷aktiü gadàü tathà 08,040.126a jatrude÷e ca subhç÷aü vatsadantair atàóayat 08,040.126c sa mårcchàü paramàü gatvà dhvajayaùñiü samà÷ritaþ 08,040.127a taü visaüj¤aü mahàràja kirãñibhayapãóitam 08,040.127c apovàha raõàt såto rakùamàõo dhanaüjayàt 08,040.128a etasminn eva kàle tu vijayaþ ÷atrutàpanaþ 08,040.128c nyavadhãt tàvakaü sainyaü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,040.128e pa÷yatas tava putrasya tasya vãrasya bhàrata 08,040.129a evam eùa kùayo vçttas tàvakànàü paraiþ saha 08,040.129c kråro vi÷asano ghoro ràjan durmantrite tava 08,040.130a saü÷aptakàü÷ ca kaunteyaþ kuråü÷ càpi vçkodaraþ 08,040.130c vasuùeõaü ca pà¤càlaþ kçtsnena vyadhamad raõe 08,040.130d*0535_01 vartamàne tathà raudre ràjan vãravarakùaye 08,040.130d*0535_02 utthitàny agaõeyàni kabandhàni samantataþ 08,040.130d*0535_03 yudhiùñhiro 'pi saügràme prahàrair gàóhavedanaþ 08,040.130d*0535_04 kro÷amàtram apakramya tasthau bharatasattama 08,040.130d@014_0000 saüjayaþ 08,040.130d@014_0001 duryodhanas tataþ karõam upetya bharatarùabha 08,040.130d@014_0002 abravãn madraràjaü ca tathaivànyàn mahàrathàn 08,040.130d@014_0003 yadçcchayopasaüpràptaü svargadvàram apàvçtam 08,040.130d@014_0004 sukhinaþ kùatriyàþ karõa labhante yuddham ãdç÷am 08,040.130d@014_0005 sadç÷aiþ kùatriyaiþ ÷åraiþ ÷åràõàü yudhyatàü yudhi 08,040.130d@014_0006 iùñaü bhavati ràdheya tad idaü samupasthitam 08,040.130d@014_0007 hatvà và pàõóavàn yuddhe sphãtàm urvãm avàpsyatha 08,040.130d@014_0008 nihatà và parair yuddhe vãralokam avàpsyatha 08,040.130d@014_0009 duryodhanasya tac chrutvà vacanaü kùatriyarùabhàþ 08,040.130d@014_0010 hçùñà nàdàn udakro÷an vàditràõi ca sarva÷aþ 08,040.130d@014_0011 tataþ pramudite tasmin duryodhanabale tadà 08,040.130d@014_0012 harùayaüs tàvakàn yodhàn drauõir vacanam abravãt 08,040.130d@014_0013 pratyakùaü sarvasainyànàü bhavatàü càpi pa÷yatàm 08,040.130d@014_0014 nyasta÷astro mama pità dhçùñadyumnena pàtitaþ 08,040.130d@014_0015 sa tenàham amarùeõa mitràrthe càpi pàrthivàþ 08,040.130d@014_0016 satyaü vaþ pratijànàmi tad vàkyaü me nibodhata 08,040.130d@014_0017 dhçùñadyumnam ahatvàhaü na vimokùyàmi daü÷anam 08,040.130d@014_0018 ançtàyàü pratij¤àyàü nàhaü svargam avàpnuyàm 08,040.130d@014_0019 arjuno bhãmasena÷ ca ya÷ ca màü pratyudeùyati 08,040.130d@014_0020 sarvàüs tàn pramathiùye 'ham iti me nàsti saü÷ayaþ 08,040.130d@014_0021 evam ukte tataþ sarvà sahità bhàratã camåþ 08,040.130d@014_0022 abhyadravata kaunteyàüs tathà te càpi pàõóavàþ 08,040.130d@014_0023 sa saünipàto rathayåthapànàü 08,040.130d@014_0024 mahàtmanàü bhàrata mohanãyaþ 08,040.130d@014_0025 janakùayaþ kàlayugàntakalpaþ 08,040.130d@014_0026 pràvartatàgre kurusç¤jayànàm 08,040.130d@014_0027 tataþ pravçtte yudhi saüprahàre 08,040.130d@014_0028 bhåtàni sarvàõi sadaivatàni 08,040.130d@014_0029 àsan sametàni sahàpsarobhir 08,040.130d@014_0030 didçkùamàõàni narapravãràn 08,040.130d@014_0031 divyai÷ ca màlyair vividhai÷ ca gandhair 08,040.130d@014_0032 divyai÷ ca ratnair vividhair naràgryàn 08,040.130d@014_0033 raõe svakarmodvahataþ pravãràn 08,040.130d@014_0034 avàkirann apsarasaþ prahçùñàþ 08,040.130d@014_0035 samãraõas tàü÷ ca niùevya gandhàn 08,040.130d@014_0036 siùeva sarvàn api yodhamukhyàn 08,040.130d@014_0037 niùevyamàõàs tv anilena yodhàþ 08,040.130d@014_0038 parasparaghnà dharaõãü nipetuþ 08,040.130d@014_0039 sà divyapuùpair avakãryamàõà 08,040.130d@014_0040 suvarõapuïkhai÷ ca ÷arair vicitraiþ 08,040.130d@014_0041 nakùatrasaüghair iva citrità dyauþ 08,040.130d@014_0042 kùitair babhau yodhavarair vicitrà 08,040.130d@014_0043 tato 'ntarikùàd api sàdhuvàdair 08,040.130d@014_0044 vàditraghoùaiþ samudãryamàõaþ 08,040.130d@014_0045 jyàghoùanemisvananàdacitraþ 08,040.130d@014_0046 samàkulaþ so 'bhavat saüprahàraþ 08,040.130d@015_0001 tathà tu tasmiüs tumule pravçtte 08,040.130d@015_0002 duryodhanaþ krodham amçùyamàõaþ 08,040.130d@015_0003 abhyetya bhãmaü balinaü baliùñhaþ 08,040.130d@015_0004 samarpayat kùudrakàõàü ÷atena 08,040.130d@015_0005 duþ÷àsana÷ citrasena÷ ca vãras 08,040.130d@015_0006 tathà caivaü kitavaþ saubala÷ ca 08,040.130d@015_0007 gajànãkaiþ sarvato bhãmasenaü 08,040.130d@015_0008 tathà viùaktaü sahasaivàbhyagacchan 08,040.130d@015_0009 tam àpatantaü saüprekùya gajànãkaü vçkodaraþ 08,040.130d@015_0010 duryodhanaü mahàbàhuþ ÷aravarùair avàkirat 08,040.130d@015_0011 duryodhanaü tathà bhãmaþ sàyakaiþ ÷ata÷aþ ÷itaiþ 08,040.130d@015_0012 pàõóavo vimukhãkçtya gajàn abhyadravad balã 08,040.130d@015_0013 tataþ pàvakasaükà÷air bhãmo bàõair avakragaiþ 08,040.130d@015_0014 ÷alabhair iva nàgàüs tàn ardayàm àsa pàõóavaþ 08,040.130d@015_0015 tataþ ku¤jarayåthàni bhãmaseno mahàbalaþ 08,040.130d@015_0016 vyadhaman ni÷itair bàõair mahàbhràõãva màrutaþ 08,040.130d@015_0017 anvayus tad rathànãkaü maõijàlai÷ ca ku¤jaràþ 08,040.130d@015_0018 råpyajàmbånadàbhàsàþ kùuramàlyàbhyalaükçtàþ 08,040.130d@015_0019 vadhyamànàþ ÷arai ràjan bhãmasenena te gajàþ 08,040.130d@015_0020 vibhinnahçdayàþ ke cit tatraivàbhyapatan bhuvi 08,040.130d@015_0021 nipatadbhir mahàvegair hemabhàõóavibhåùitaiþ 08,040.130d@015_0022 a÷obhata mahàràja dhàtucitrair ivàcalaiþ 08,040.130d@015_0023 dãptàbharaõavadbhi÷ ca gajapçùñhàn nipàtitaiþ 08,040.130d@015_0024 sa raõaþ ÷u÷ubhe ràjan kùãõapuõyair ivàmaraiþ 08,040.130d@015_0025 mahàparighasaükà÷au candanàgaruråùitau 08,040.130d@015_0026 apa÷yan bhãmasenasya dhanur vikùipato bhujau 08,040.130d@015_0027 tasya jyàtalanirghoùam asyataþ savyadakùiõam 08,040.130d@015_0028 ÷rutvà hy abhyadravan nàgà bhãmasenaü bhayàrditàþ 08,040.130d@015_0029 tasya bhãmasya tat karma ràjann ekasya dhãmataþ 08,040.130d@015_0030 apa÷yàma mahàràja tad adbhutam ivàbhavat 08,040.130d@016_0000 saüjaya uvàca 08,040.130d@016_0001 evam eùa mahàn àsãt saügràmaþ pçthivãkùitàm 08,040.130d@016_0002 kruddhe 'rjune tathà karõe bhãmasene ca pàõóave 08,040.130d@016_0003 droõaputraü paràjitya jitvà cànyàn mahàrathàn 08,040.130d@016_0004 abravãd arjuno ràjan vàsudevam idaü vacaþ 08,040.130d@016_0005 pa÷ya kçùõa mahàbàho dravantãü pàõóavãü camåm 08,040.130d@016_0006 karõaü pa÷ya ca saügràme kàlayantaü mahàrathàn 08,040.130d@016_0007 na ca pa÷yàmi dà÷àrha dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,040.130d@016_0008 nàpi ketur yudhàü ÷reùñha dharmaràjasya dç÷yate 08,040.130d@016_0009 tribhàga÷ càva÷iùño 'yaü divasasya janàrdana 08,040.130d@016_0010 na ca màü dhàrtaràùñreùu ka÷ cid yudhyati saüyuge 08,040.130d@016_0011 tasmàt tvaü matpriyaü kurvan yàhi yatra yudhiùñhiraþ 08,040.130d@016_0012 dçùñvà ku÷alinaü yuddhe dharmaputraü sahànujam 08,040.130d@016_0013 punar yoddhàsmi vàrùõeya ÷atrubhiþ saha saüyuge 08,040.130d@016_0014 tataþ pràyàd rathenà÷u bãbhatsor vacanàd dhariþ 08,040.130d@016_0015 yato yudhiùñhiro ràjà sç¤jayà÷ ca mahàrathàþ 08,040.130d@016_0016 ayudhyaüs tàvakaiþ sàrdhaü mçtyuü kçtvà nivartanam 08,041.001 saüjaya uvàca 08,041.001a tvaramàõaþ punaþ kçùõaþ pàrtham abhyavadac chanaiþ 08,041.001c pa÷ya kauravya ràjànam apayàtàü÷ ca pàõóavàn 08,041.002a karõaü pa÷ya mahàraïge jvalantam iva pàvakam 08,041.002c asau bhãmo maheùvàsaþ saünivçtto raõaü prati 08,041.003a tam ete 'nu nivartante dhçùñadyumnapurogamàþ 08,041.003c pà¤càlànàü sç¤jayànàü pàõóavànàü ca yan mukham 08,041.003e nivçttai÷ ca tathà pàrthair bhagnaü ÷atrubalaü mahat 08,041.004a kauravàn dravato hy eùa karõo dhàrayate 'rjuna 08,041.004c antakapratimo vege ÷akratulyaparàkramaþ 08,041.005a asau gacchati kauravya drauõir astrabhçtàü varaþ 08,041.005c tam eùa pradrutaþ saükhye dhçùñadyumno mahàrathaþ 08,041.005d*0536_01 anuprayàti saügràme hatàn pa÷ya ca sç¤jayàn 08,041.006a sarvaü vyàcaùña durdharùo vàsudevaþ kirãñine 08,041.006c tato ràjan pràduràsãn mahàghoro mahàraõaþ 08,041.007a siühanàdaravà÷ càtra pràduràsan samàgame 08,041.007c ubhayoþ senayo ràjan mçtyuü kçtvà nivartanam 08,041.007d*0537_01 evam eùa kùayo vçttaþ pçthivyàü pçthivãpate 08,041.007d*0537_02 tàvakànàü pareùàü ca ràjan durmantrite tava 08,042.001 saüjaya uvàca 08,042.001a tataþ punaþ samàjagmur abhãtàþ kurusç¤jayàþ 08,042.001c yudhiùñhiramukhàþ pàrthà vaikartanamukhà vayam 08,042.002a tataþ pravavçte bhãmaþ saügràmo lomaharùaõaþ 08,042.002c karõasya pàõóavànàü ca yamaràùñravivardhanaþ 08,042.003a tasmin pravçtte saügràme tumule ÷oõitodake 08,042.003c saü÷aptakeùu ÷åreùu kiücicchiùñeùu bhàrata 08,042.004a dhçùñadyumno mahàràja sahitaþ sarvaràjabhiþ 08,042.004c karõam evàbhidudràva pàõóavà÷ ca mahàrathàþ 08,042.005a àgacchamànàüs tàn saükhye prahçùñàn vijayaiùiõaþ 08,042.005c dadhàraiko raõe karõo jalaughàn iva parvataþ 08,042.006a tam àsàdya tu te karõaü vya÷ãryanta mahàrathàþ 08,042.006c yathàcalaü samàsàdya jalaughàþ sarvatodi÷am 08,042.006e tayor àsãn mahàràja saügràmo lomaharùaõaþ 08,042.006f*0538_01 prayudhyator mahàraïge balinor vijigãùatoþ 08,042.007a dhçùñadyumnas tu ràdheyaü ÷areõa nataparvaõà 08,042.007c tàóayàm àsa saükruddhas tiùñha tiùñheti càbravãt 08,042.008a vijayaü tu dhanuþ÷reùñhaü vidhunvàno mahàrathaþ 08,042.008b*0539_01 vavarùa ÷aravarùàõi toyavarùàn ivàmbudaþ 08,042.008c pàrùatasya dhanu÷ chittvà ÷aràn à÷ãviùopamàn 08,042.008e tàóayàm àsa saükruddhaþ pàrùataü navabhiþ ÷araiþ 08,042.009a te varma hemavikçtaü bhittvà tasya mahàtmanaþ 08,042.009c ÷oõitàktà vyaràjanta ÷akragopà ivànagha 08,042.010a tad apàsya dhanu÷ chinnaü dhçùñadyumno mahàrathaþ 08,042.010c anyad dhanur upàdàya ÷aràü÷ cà÷ãviùopamàn 08,042.010e karõaü vivyàdha saptatyà ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,042.011a tathaiva ràjan karõo 'pi pàrùataü ÷atrutàpanam 08,042.011b*0540_01 chàdayàm àsa samare ÷arair à÷ãviùopamaiþ 08,042.011c droõa÷atruü maheùvàso vivyàdha ni÷itaiþ ÷araiþ 08,042.012a tasya karõo mahàràja ÷araü kanakabhåùaõam 08,042.012c preùayàm àsa saükruddho mçtyudaõóam ivàparam 08,042.013a tam àpatantaü sahasà ghoraråpaü vi÷àü pate 08,042.013c ciccheda saptadhà ràja¤ ÷aineyaþ kçtahastavat 08,042.014a dçùñvà vinihitaü bàõaü ÷araiþ karõo vi÷àü pate 08,042.014c sàtyakiü ÷aravarùeõa samantàt paryavàrayat 08,042.015a vivyàdha cainaü samare nàràcais tatra saptabhiþ 08,042.015c taü pratyavidhyac chaineyaþ ÷arair hemavibhåùitaiþ 08,042.016a tato yuddham atãvàsãc cakùuþ÷rotrabhayàvaham 08,042.016c ràjan ghoraü ca citraü ca prekùaõãyaü samantataþ 08,042.017a sarveùàü tatra bhåtànàü lomaharùo vyajàyata 08,042.017c tad dçùñvà samare karma karõa÷aineyayor nçpa 08,042.018a etasminn antare drauõir abhyayàt sumahàbalam 08,042.018c pàrùataü ÷atrudamanaü ÷atruvãryàsunà÷anam 08,042.018d*0541_01 sa dçùñvà samare karõaü pàrùataü ca mahàratham 08,042.019a abhyabhàùata saükruddho drauõir dåre dhanaüjaye 08,042.019b*0542_01 rathaü rathena saüpãóya ÷atruvãryapraõà÷anaþ 08,042.019c tiùñha tiùñhàdya brahmaghna na me jãvan vimokùyase 08,042.020a ity uktvà subhç÷aü vãraþ ÷ãghrakçn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,042.020c pàrùataü chàdayàm àsa ghoraråpaiþ sutejanaiþ 08,042.020e yatamànaü paraü ÷aktyà yatamàno mahàrathaþ 08,042.020f*0543_01 chàdayàm àsa samare yatamàno mahàrathaþ 08,042.020f*0543_02 yatnataþ parayà ÷aktyà dhçùñadyumnaü mahàraõe 08,042.020f*0544_01 yodhayàm àsa samare kruddharåpo vi÷àü pate 08,042.021a yathà hi samare drauõiþ pàrùataü vãkùya màriùa 08,042.021c tathà drauõiü raõe dçùñvà pàrùataþ paravãrahà 08,042.021e nàtihçùñamanà bhåtvà manyate mçtyum àtmanaþ 08,042.021f*0545_01 sa j¤àtvà samare ''tmànaü ÷astreõàvadhyam eva tu 08,042.021f*0545_02 javenàbhiyayau drauõiü kàlaþ kàlam iva kùaye 08,042.022a drauõis tu dçùñvà ràjendra dhçùñadyumnaü raõe sthitam 08,042.022c krodhena niþ÷vasan vãraþ pàrùataü samupàdravat 08,042.022e tàv anyonyaü tu dçùñvaiva saürambhaü jagmatuþ param 08,042.022f*0546_01 tato roùaparãtàtmà dhçùñadyumno 'py amarùaõaþ 08,042.022f*0546_02 provàca cainaü saürabdho droõaputraü paraütapaþ 08,042.022f*0547_01 pragçhya mahatã càpe ÷aràsanaviràjite 08,042.023a athàbravãn mahàràja droõaputraþ pratàpavàn 08,042.023c dhçùñadyumnaü samãpasthaü tvaramàõo vi÷àü pate 08,042.023e pà¤càlàpasadàdya tvàü preùayiùyàmi mçtyave 08,042.024a pàpaü hi yat tvayà karma ghnatà droõaü purà kçtam 08,042.024c adya tvà patsyate tad vai yathà hy aku÷alaü tathà 08,042.024d*0548_01 pataïgadar÷anenàdya dar÷anena vyapohyate 08,042.024d*0548_02 ÷a÷ismaraõatanmàtràn vaü÷àn kçtam apohyate 08,042.024d*0548_03 mayà màrayitavyas tvaü pa÷umàreõa pàrùata 08,042.024d*0548_04 adya ÷vo và para÷vo và satyam etad bhaviùyati 08,042.025a arakùyamàõaþ pàrthena yadi tiùñhasi saüyuge 08,042.025c nàpakramasi và måóha satyam etad bravãmi te 08,042.026a evam uktaþ pratyuvàca dhçùñadyumnaþ pratàpavàn 08,042.026c prativàkyaü sa evàsir màmako dàsyate tava 08,042.026e yenaiva te pitur dattaü yatamànasya saüyuge 08,042.026f*0549_01 eùa te prativàkyaü vai asir dàsyati màmakaþ 08,042.026f*0549_02 yena kçttaü tava pitur yatamànasya tac chiraþ 08,042.027a yadi tàvan mayà droõo nihato bràhmaõabruvaþ 08,042.027c tvàm idànãü kathaü yuddhe na haniùyàmi vikramàt 08,042.028a evam uktvà mahàràja senàpatir amarùaõaþ 08,042.028c ni÷itenàtha bàõena drauõiü vivyàdha pàrùataþ 08,042.029a tato drauõiþ susaükruddhaþ ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,042.029c pràcchàdayad di÷o ràjan dhçùñadyumnasya saüyuge 08,042.030a naivàntarikùaü na di÷o naiva yodhàþ samantataþ 08,042.030c dç÷yante vai mahàràja ÷arai÷ channàþ sahasra÷aþ 08,042.031a tathaiva pàrùato ràjan drauõim àhava÷obhinam 08,042.031c ÷araiþ saüchàdayàm àsa såtaputrasya pa÷yataþ 08,042.032a ràdheyo 'pi mahàràja pà¤càlàn saha pàõóavaiþ 08,042.032c draupadeyàn yudhàmanyuü sàtyakiü ca mahàratham 08,042.032e ekaþ sa vàrayàm àsa prekùaõãyaþ samantataþ 08,042.032f*0550_01 sàtyakiü ca mahàràja yodhàü÷ cànyàn sahasra÷aþ 08,042.033a dhçùñadyumno 'pi samare drauõe÷ ciccheda kàrmukam 08,042.033b*0551_01 kùurapreõa sutãkùõena pa÷yatàü sarvayodhinàm 08,042.033c tad apàsya dhanu÷ chinnam anyad àdatta kàrmukam 08,042.033e vegavat samare ghoraü ÷aràü÷ cà÷ãviùopamàn 08,042.034a sa pàrùatasya ràjendra dhanuþ ÷aktiü gadàü dhvajam 08,042.034b*0552_01 sa ÷aktiü pràhiõot tasmai tàü drauõir vyadhamac charaiþ 08,042.034b*0552_02 tàü nikçttàü raõe dçùñvà drauõinà pàrùato balã 08,042.034b*0552_03 parighaü ghoram àdàya kàrtasvaravibhåùitam 08,042.034b*0552_04 cikùepa bhujavãryeõa pàrùato vai purà nadan 08,042.034b*0552_05 tam àpatantaü parighaü droõaputrasya làghavàt 08,042.034b*0552_06 ciccheda bahudhà ràja¤ ÷arair atiratho raõe 08,042.034c hayàn såtaü rathaü caiva nimeùàd vyadhamac charaiþ 08,042.034d*0553_01 pàrùatasya tataþ kruddho droõaputraþ paraütapaþ 08,042.035a sa chinnadhanvà viratho hatà÷vo hatasàrathiþ 08,042.035c khaógam àdatta vipulaü ÷atacandraü ca bhànumat 08,042.036a drauõis tad api ràjendra bhallaiþ kùipraü mahàrathaþ 08,042.036c ciccheda samare vãraþ kùiprahasto dçóhàyudhaþ 08,042.036e rathàd anavaråóhasya tad adbhutam ivàbhavat 08,042.036e*0554_01 **** **** dhanvino bàhu÷àlinaþ 08,042.036e*0554_02 pa÷yatàü sarvasainyànàü 08,042.037a dhçùñadyumnaü tu virathaü hatà÷vaü chinnakàrmukam 08,042.037c ÷arai÷ ca bahudhà viddham astrai÷ ca ÷akalãkçtam 08,042.037e nàtarad bharata÷reùñha yatamàno mahàrathaþ 08,042.038a tasyàntam iùubhã ràjan yadà drauõir na jagmivàn 08,042.038c atha tyaktvà dhanur vãraþ pàrùataü tvarito 'nvagàt 08,042.038d*0555_01 pragçhya vipulaü khaógaü jàtaråpapariùkçtam 08,042.039a àsãd àdravato ràjan vegas tasya mahàtmanaþ 08,042.039c garuóasyeva patato jighçkùoþ pannagottamam 08,042.040a etasminn eva kàle tu màdhavo 'rjunam abravãt 08,042.040c pa÷ya pàrtha yathà drauõiþ pàrùatasya vadhaü prati 08,042.040d*0556_01 etasminn eva kàle tu ke÷avaþ paravãrahà 08,042.040d*0556_02 abravãd bharata÷reùñham arjunaü jayatàü varam 08,042.040d*0556_03 pa÷ya drauõiü pàrùatasya yatamànaü vadhaü prati 08,042.040e yatnaü karoti vipulaü hanyàc cainam asaü÷ayam 08,042.041a taü mocaya mahàbàho pàrùataü ÷atrutàpanam 08,042.041c drauõer àsyam anupràptaü mçtyor àsyagataü yathà 08,042.042a evam uktvà mahàràja vàsudevaþ pratàpavàn 08,042.042c praiùayat tatra turagàn yatra drauõir vyavasthitaþ 08,042.043a te hayà÷ candrasaükà÷àþ ke÷avena pracoditàþ 08,042.043c pibanta iva tad vyoma jagmur drauõirathaü prati 08,042.044a dçùñvàyàntau mahàvãryàv ubhau kçùõadhanaüjayau 08,042.044c dhçùñadyumnavadhe ràjaü÷ cakre yatnaü mahàbalaþ 08,042.045a vikçùyamàõaü dçùñvaiva dhçùñadyumnaü jane÷vara 08,042.045c ÷aràü÷ cikùepa vai pàrtho drauõiü prati mahàbalaþ 08,042.046a te ÷arà hemavikçtà gàõóãvapreùità bhç÷am 08,042.046c drauõim àsàdya vivi÷ur valmãkam iva pannagàþ 08,042.047a sa vidhvastaiþ ÷arair ghorair droõaputraþ pratàpavàn 08,042.047b*0557_01 utsçjya samare ràjan pà¤càlyam amitaujasam 08,042.047c ratham àruruhe vãro dhanaüjaya÷aràrditaþ 08,042.047e pragçhya ca dhanuþ ÷reùñhaü pàrthaü vivyàdha sàyakaiþ 08,042.048a etasminn antare vãraþ sahadevo janàdhipa 08,042.048c apovàha rathenàjau pàrùataü ÷atrutàpanam 08,042.049a arjuno 'pi mahàràja drauõiü vivyàdha patribhiþ 08,042.049c taü droõaputraþ saükruddho bàhvor urasi càrdayat 08,042.050a krodhitas tu raõe pàrtho nàràcaü kàlasaümitam 08,042.050c droõaputràya cikùepa kàladaõóam ivàparam 08,042.050e sa bràhmaõasyàüsade÷e nipapàta mahàdyutiþ 08,042.051a sa vihvalo mahàràja ÷aravegena saüyuge 08,042.051c niùasàda rathopasthe vaiklavyaü ca paraü yayau 08,042.052a tataþ karõo mahàràja vyàkùipad vijayaü dhanuþ 08,042.052c arjunaü samare kruddhaþ prekùamàõo muhur muhuþ 08,042.052e dvairathaü càpi pàrthena kàmayàno mahàraõe 08,042.053a taü tu hitvà hataü vãraü sàrathiþ ÷atrukar÷anam 08,042.053c apovàha rathenàjau tvaramàõo raõàjiràt 08,042.054a athotkruùñaü mahàràja pà¤càlair jitakà÷ibhiþ 08,042.054c mokùitaü pàrùataü dçùñvà droõaputraü ca pãóitam 08,042.055a vàditràõi ca divyàni pràvàdyanta sahasra÷aþ 08,042.055c siühanàda÷ ca saüjaj¤e dçùñvà ghoraü mahàdbhutam 08,042.056a evaü kçtvàbravãt pàrtho vàsudevaü dhanaüjayaþ 08,042.056c yàhi saü÷aptakàn kçùõa kàryam etat paraü mama 08,042.057a tataþ prayàto dà÷àrhaþ ÷rutvà pàõóavabhàùitam 08,042.057c rathenàtipatàkena manomàrutaraühasà 08,043.001 saüjaya uvàca 08,043.001*0558_01 teùàü pravçtte saügràme vipule ÷oõitodake 08,043.001*0558_02 raràja lohitenorvã saüraktà bahudhà bhç÷am 08,043.001*0558_03 tato rajasi saü÷ànte rudhireõa samantataþ 08,043.001*0559_01 tadà vilokya pàrthaü ca kçùõo vacanam abravãt 08,043.001a etasminn antare kçùõaþ pàrthaü vacanam abravãt 08,043.001c dar÷ayann iva kaunteyaü dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,043.002a eùa pàõóava te bhràtà dhàrtaràùñrair mahàbalaiþ 08,043.002c jighàüsubhir maheùvàsair drutaü pàrthànusaryate 08,043.003a tathànuyànti saürabdhàþ pà¤càlà yuddhadurmadàþ 08,043.003c yudhiùñhiraü mahàtmànaü parãpsanto mahàjavàþ 08,043.004a eùa duryodhanaþ pàrtha rathànãkena daü÷itaþ 08,043.004c ràjà sarvasya lokasya ràjànam anudhàvati 08,043.005a jighàüsuþ puruùavyàghraü bhràtçbhiþ sahito balã 08,043.005c à÷ãviùasamaspar÷aiþ sarvayuddhavi÷àradaiþ 08,043.006a ete jighçkùavo yànti dvipà÷varathapattayaþ 08,043.006c yudhiùñhiraü dhàrtaràùñrà ratnottamam ivàrthinaþ 08,043.007a pa÷ya sàtvatabhãmàbhyàü niruddhàdhiùñhitaþ prabhuþ 08,043.007c jihãrùavo 'mçtaü daityàþ ÷akràgnibhyàm ivàva÷àþ 08,043.008a ete bahutvàt tvaritàþ punar gacchanti pàõóavam 08,043.008c samudram iva vàryoghàþ pràvçñkàle mahàrathàþ 08,043.009a nadantaþ siühanàdàü÷ ca dhamanta÷ càpi vàrijàn 08,043.009c balavanto maheùvàsà vidhunvanto dhanåüùi ca 08,043.010a mçtyor mukhagataü manye kuntãputraü yudhiùñhiram 08,043.010c hutam agnau ca bhadraü te duryodhanava÷aü gatam 08,043.011a yathàyuktam anãkaü hi dhàrtaràùñrasya pàõóava 08,043.011c nàsya ÷akro 'pi mucyeta saüpràpto bàõagocaram 08,043.012a duryodhanasya ÷årasya drauõeþ ÷àradvatasya ca 08,043.012c karõasya ceùuvego vai parvatàn api dàrayet 08,043.013a duryodhanasya ÷årasya ÷araughठ÷ãghram asyataþ 08,043.013c saükruddhasyàntakasyeva ko vegaü saüsahed raõe 08,043.014a karõena ca kçto ràjà vimukhaþ ÷atrutàpanaþ 08,043.014c balavàül laghuhasta÷ ca kçtã yuddhavi÷àradaþ 08,043.015a ràdheyaþ pàõóava÷reùñhaü ÷aktaþ pãóayituü raõe 08,043.015c sahito dhçtaràùñrasya putraiþ ÷åro mahàtmabhiþ 08,043.016a tasyaivaü yudhyamànasya saügràme saüyatàtmanaþ 08,043.016c anyair api ca pàrthasya hçtaü varma mahàrathaiþ 08,043.017a upavàsakç÷o ràjà bhç÷aü bharatasattama 08,043.017c bràhme bale sthito hy eùa na kùatre 'tibale vibho 08,043.017d*0560_01 karme sute kçtaü ràùñraü jãvitaü ÷atrutàpanaþ 08,043.017d*0561_01 nityàna÷anasaügràme samàptavratani÷cayaþ 08,043.017d*0561_02 yo vatsodayikaü ÷ràddhe vi÷eùeõa mahãbhujà 08,043.017d*0562_01 karõena càbhiyukto 'yaü bhåpatiþ ÷atrutàpanaþ 08,043.017d*0562_02 saü÷ayaü samanupràptaþ pàõóavo vai yudhiùñhiraþ 08,043.018a na jãvati mahàràjo manye pàrtha yudhiùñhiraþ 08,043.018c yad bhãmasenaþ sahate siühanàdam amarùaõaþ 08,043.019a nardatàü dhàrtaràùñràõàü punaþ punar ariüdama 08,043.019c dhamatàü ca mahà÷aïkhàn saügràme jitakà÷inàm 08,043.020a yudhiùñhiraü pàõóaveyaü hateti bharatarùabha 08,043.020c saücodayaty asau karõo dhàrtaràùñràn mahàbalàn 08,043.020d*0563_01 astrair nànàvidhai÷ citraiþ kauravàþ pàrtha saüyuge 08,043.021a sthåõàkarõendrajàlena pàrtha pà÷upatena ca 08,043.021c pracchàdayanto ràjànam anuyànti mahàrathàþ 08,043.021e àturo me mato ràjà saüniùevya÷ ca bhàrata 08,043.022a yathainam anuvartante pà¤càlàþ saha pàõóavaiþ 08,043.022c tvaramàõàs tvaràkàle sarva÷astrabhçtàü varàþ 08,043.022e majjantam iva pàtàle balino 'py ujjihãrùavaþ 08,043.023a na ketur dç÷yate ràj¤aþ karõena nihataþ ÷araiþ 08,043.023c pa÷yator yamayoþ pàrtha sàtyake÷ ca ÷ikhaõóinaþ 08,043.024a dhçùñadyumnasya bhãmasya ÷atànãkasya và vibho 08,043.024c pà¤càlànàü ca sarveùàü cedãnàü caiva bhàrata 08,043.025a eùa karõo raõe pàrtha pàõóavànàm anãkinãm 08,043.025c ÷arair vidhvaüsayati vai nalinãm iva ku¤jaraþ 08,043.026a ete dravanti rathinas tvadãyàþ pàõóunandana 08,043.026b*0564_01 dràvyamàõà raõe pàrtha karõenàmitatejasà 08,043.026c pa÷ya pa÷ya yathà pàrtha gacchanty ete mahàrathàþ 08,043.027a ete bhàrata màtaïgàþ karõenàbhihatà raõe 08,043.027c àrtanàdàn vikurvàõà vidravanti di÷o da÷a 08,043.028a rathànàü dravatàü vçndaü pa÷ya pàrtha samantataþ 08,043.028c dràvyamàõaü raõe caiva karõenàmitrakar÷inà 08,043.029a hastikakùyàü raõe pa÷ya carantãü tatra tatra ha 08,043.029c rathasthaü såtaputrasya ketuü ketumatàü vara 08,043.030a asau dhàvati ràdheyo bhãmasenarathaü prati 08,043.030c kira¤ ÷ara÷atànãva vinighnaüs tava vàhinãm 08,043.031a etàn pa÷ya ca pà¤càlàn dràvyamàõàn mahàtmanà 08,043.031c ÷akreõeva yathà daityàn hanyamànàn mahàhave 08,043.032a eùa karõo raõe jitvà pà¤càlàn pàõóusç¤jayàn 08,043.032c di÷o viprekùate sarvàs tvadartham iti me matiþ 08,043.033a pa÷ya pàrtha dhanuþ ÷reùñhaü vikarùan sàdhu ÷obhate 08,043.033c ÷atrå¤ jitvà yathà ÷akro devasaüghaiþ samàvçtaþ 08,043.034a ete nadanti kauravyà dçùñvà karõasya vikramam 08,043.034c tràsayanto raõe pàrthàn sç¤jayàü÷ ca sahasra÷aþ 08,043.035a eùa sarvàtmanà pàõóåüs tràsayitvà mahàraõe 08,043.035b*0565_01 tràsayitvà raõe pàrtha ràdheyo rathinàü varaþ 08,043.035c abhibhàùati ràdheyaþ sarvasainyàni mànadaþ 08,043.036a abhidravata gacchadhvaü drutaü dravata kauravàþ 08,043.036c yathà jãvan na vaþ ka÷ cin mucyate yudhi sç¤jayaþ 08,043.037a tathà kuruta saüyattà vayaü yàsyàma pçùñhataþ 08,043.037c evam uktvà yayàv eùa pçùñhato vikira¤ ÷araiþ 08,043.037d*0566_01 ràdheyaþ kauravãü senàü rakùamàõaþ samantataþ 08,043.038a pa÷ya karõaü raõe pàrtha ÷vetacchaviviràjitam 08,043.038c udayaü parvataü yadvac chobhayan vai divàkaraþ 08,043.039a pårõacandranikà÷ena mårdhni chatreõa bhàrata 08,043.039c dhriyamàõena samare tathà ÷ata÷alàkinà 08,043.040a eùa tvàü prekùate karõaþ sakañàkùo vi÷àü pate 08,043.040c uttamaü yatnam àsthàya dhruvam eùyati saüyuge 08,043.041a pa÷ya hy enaü mahàbàho vidhunvànaü mahad dhanuþ 08,043.041c ÷aràü÷ cà÷ãviùàkàràn visçjantaü mahàbalam 08,043.042a asau nivçtto ràdheyo dç÷yate vànaradhvaja 08,043.042b*0567_01 pràrthayan samaraü pàrtha tvayà saha paraütapa 08,043.042c vadhàya càtmano 'bhyeti dãpasya ÷alabho yathà 08,043.042d*0568_01 eùa hy amarùã ÷åra÷ ca dhàrtaràùñrahite rataþ 08,043.042d*0568_02 tvàü na marùayate pàrtha nityam eva sumandadhãþ 08,043.042d*0569_01 ekàkinaü ca dçùñvainaü dhàrtaràùñro raõàjire 08,043.042d*0570_01 tvàü ca pàrthàbhisaürabdhaü karõaü prati mahàratham 08,043.043a karõam ekàkinaü dçùñvà rathànãkena bhàrata 08,043.043b*0571_01 asau duryodhanaþ kruddho rathànãkena daü÷itaþ 08,043.043c rirakùiùuþ susaüyatto dhàrtaràùñro 'bhivartate 08,043.044a sàrvaiþ sahaibhir duùñàtmà vadhya eùa prayatnataþ 08,043.044b*0572_01 adãnayor vi÷rutayor yuvayor yotsyamànayoþ 08,043.044b*0572_02 devàsure pàrtha mçdhe devadànavayor iva 08,043.044b*0573_01 pa÷yantu kauravàþ sarve tava pàrtha paràkramam 08,043.044b*0574_01 tvàü ca dçùñvàtisaürabdhaü karõaü ca bharatarùabha 08,043.044b*0574_02 asau duryodhanaþ kruddho nottaraü pratipadyate 08,043.044c tvayà ya÷a÷ ca ràjyaü ca sukhaü cottamam icchatà 08,043.045a àtmànaü ca kçtàtmànaü samãkùya bharatarùabha 08,043.045c kçtàgasaü ca ràdheyaü dharmàtmani yudhiùñhire 08,043.045d*0575_01 sahitaþ sa tu duùñàtmà dhàrtaràùñro 'bhyavartate 08,043.045d*0575_02 eùa eva nihantavyo målaü vairasya bhàrata 08,043.045d*0575_03 måle chinne yathà nà÷aþ ÷àkhànàü jàyate dhruvam 08,043.045d*0575_04 tathà duryodhane pàrtha hate syur akhilà hatàþ 08,043.045d*0575_05 dhàrtaràùñrà mahàbàho sabhçtyàmàtyabàndhavàþ 08,043.045d*0575_06 pa÷ya sarve yathà yodhà yànti bhãmarathaü prati 08,043.045d*0575_07 bhãmo 'pi ÷e[ro]ùatàmràkùo hanti ÷atrån a÷eùataþ 08,043.045d*0575_08 eùa dharmasuto ràjà yamàbhyàü paripàlitaþ 08,043.045d*0575_09 duryodhano 'pi karõena rakùyate sasutena ca 08,043.045d*0575_10 kçtavarmà kçpo drauõã rakùanto 'nyonyam uttamàþ 08,043.045d*0575_11 kulåkaþ ÷akuni÷ caiva kçtvà rakùàü sthitàv ubhau 08,043.046a pratipadyasva ràdheyaü pràptakàlam anantaram 08,043.046c àryàü yuddhe matiü kçtvà pratyehi rathayåthapam 08,043.047a pa¤ca hy etàni mukhyànàü rathànàü rathasattama 08,043.047c ÷atàny àyànti vegena balinàü bhãmatejasàm 08,043.048a pa¤ca nàgasahasràõi dviguõà vàjinas tathà 08,043.048c abhisaühatya kaunteya padàtiprayutàni ca 08,043.048e anyonyarakùitaü vãra balaü tvàm abhivartate 08,043.048f*0576_01 droõaputraü puraskçtya tataþ ÷ãghraü ca sådaya 08,043.048f*0576_02 nikçtyaitad rathànãkaü balinaü lokavi÷rutam 08,043.049a såtaputre maheùvàse dar÷ayàtmànam àtmanà 08,043.049c uttamaü yatnam àsthàya pratyehi bharatarùabha 08,043.049d*0577_01 bhåtàni caiva sarvàõi kurupà¤càlasç¤jayàþ 08,043.050a asau karõaþ susaürabdhaþ pà¤càlàn abhidhàvati 08,043.050c ketum asya hi pa÷yàmi dhçùñadyumnarathaü prati 08,043.050e samucchetsyati pà¤càlàn iti manye paraütapa 08,043.051a àcakùe te priyaü pàrtha tad evaü bharatarùabha 08,043.051c ràjà jãvati kauravyo dharmaputro yudhiùñhiraþ 08,043.052a asau bhimo mahàbàhuþ saünivçtta÷ camåmukhe 08,043.052c vçtaþ sç¤jayasainyena sàtyakena ca bhàrata 08,043.053a vadhyanta ete samare kauravà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,043.053c bhãmasenena kaunteya pà¤càlai÷ ca mahàtmabhiþ 08,043.054a senà hi dhàrtaràùñrasya vimukhà càbhavad raõàt 08,043.054c vipradhàvati vegena bhãmasya nihatà ÷araiþ 08,043.055a vipannasasyeva mahã rudhireõa samukùità 08,043.055c bhàratã bharata÷reùñha senà kçpaõadar÷anà 08,043.056a nivçttaü pa÷ya kaunteya bhãmasenaü yudhàü patim 08,043.056c à÷ãviùam iva kruddhaü tasmàd dravati vàhinã 08,043.057a pãtaraktàsitasitàs tàràcandràrkamaõóitàþ 08,043.057c patàkà viprakãryante chatràõy etàni càrjuna 08,043.058a sauvarõà ràjatà÷ caiva taijasà÷ ca pçthagvidhàþ 08,043.058c ketavo vinipàtyante hastya÷vaü viprakãryate 08,043.059a rathebhyaþ prapatanty ete rathino vigatàsavaþ 08,043.059c nànàvarõair hatà bàõaiþ pà¤càlair apalàyibhiþ 08,043.060a nirmanuùyàn gajàn a÷vàn rathàü÷ caiva dhanaüjaya 08,043.060c samàdravanti pà¤càlà dhàrtaràùñràüs tarasvinaþ 08,043.061a mçdnanti ca naravyàghrà bhãmasenavyapà÷rayàt 08,043.061c balaü pareùàü durdharùaü tyaktvà pràõàn ariüdama 08,043.062a ete nadanti pà¤càlà dhamanty api ca vàrijàn 08,043.062c abhidravanti ca raõe nighnantaþ sàyakaiþ paràn 08,043.063a pa÷ya svargasya màhàtmyaü pà¤càlà hi paraütapa 08,043.063c dhàrtaràùñràn vinighnanti kruddhàþ siühà iva dvipàn 08,043.063d*0578_01 ÷astram àcchidya ÷atråõàü sàyudhànàü niràyudhàþ 08,043.063d*0578_02 tenaivaitàn amoghàstrà nighnanti ca nadanti ca 08,043.063d*0578_03 ÷iràüsy etàni pàtyante ÷atråõàü bàhavo 'pi ca 08,043.063d*0578_04 rathanàgahayà vãrà ya÷asyàþ sarva eva ca 08,043.064a sarvata÷ càbhipannaiùà dhàrtaràùñrã mahàcamåþ 08,043.064b*0579_01 pà¤càlair màgadhai÷ caiva yodhà nãtà yamakùayam 08,043.064b*0580_01 tyaktvà pràõàn maheùvàsaiþ pà¤càlaiþ paripàtyate 08,043.064c pà¤càlair mànasàd etya haüsair gaïgeva vegitaiþ 08,043.065a subhç÷aü ca paràkràntàþ pà¤càlànàü nivàraõe 08,043.065c kçpakarõàdayo vãrà çùabhàõàm ivarùabhàþ 08,043.065d*0581_01 suhçda÷ ca paràkràntàþ kçpakarõàdayo vibho 08,043.065d*0581_02 nivàraõe maheùvàsàþ pà¤càlànàü paraütapa 08,043.066a sunimagnàü÷ ca bhãmàstrair dhàrtaràùñràn mahàrathàn 08,043.066c dhçùñadyumnamukhà vãrà ghnanti ÷atrån sahasra÷aþ 08,043.066d*0582_01 pà¤càleùv abhibhåteùu dviùadbhir apabhãr nadan 08,043.066d*0582_02 ÷atrupakùam avaskandya ÷aràn asyati màrutiþ 08,043.066d*0583_01 rathà÷ ca vimukhàþ sarve nivçtte bharatarùabhe 08,043.066e viùaõõabhåyiùñharathà dhàrtaràùñrã mahàcamåþ 08,043.066f*0584_01 rathà÷ caite suvitrastà bhãmasenabhayàrditàþ 08,043.067a pa÷ya bhãmena nàràcai÷ chinnà nàgàþ patanty amã 08,043.067b*0585_01 nànà nàgà hatà bàõair bhãmena prapatanty amã 08,043.067c vajrivajràhatànãva ÷ikharàõi mahãbhçtàm 08,043.067d*0586_01 bhãmasenena màtaïgàþ pràpità yamasàdanam 08,043.067d*0586_02 girãõàü ÷ikharàõãva nipatanti nararùabha 08,043.068a bhãmasenasya nirviddhà bàõaiþ saünataparvabhiþ 08,043.068c svàny anãkàni mçdnanto dravanty ete mahàgajàþ 08,043.068d*0587_01 ete dravanti kuravo bhãmasenabhayàrditàþ 08,043.068d*0587_02 tyaktvà rathàn gajàü÷ caiva hayàü÷ caiva sahasra÷aþ 08,043.068d*0587_03 hastya÷varathapattãnaü dravatàü nisvanaü ÷çõu 08,043.068d*0587_04 bhãmasenasya ninadaü dràvayàõasya kauravàn 08,043.069a nàbhijànàsi bhãmasya siühanàdaü durutsaham 08,043.069c nadato 'rjuna saügràme vãrasya jitakà÷inaþ 08,043.070a eùa naiùàdir abhyeti dvipamukhyena pàõóavam 08,043.070c jighàüsus tomaraiþ kruddho daõóapàõir ivàntakaþ 08,043.071a satomaràv asya bhujau chinnau bhãmena garjataþ 08,043.071c tãkùõair agni÷ikhàprakhyair nàràcair da÷abhir hataþ 08,043.072a hatvainaü punar àyàti nàgàn anyàn prahàriõaþ 08,043.072c pa÷ya nãlàmbudanibhàn mahàmàtrair adhiùñhitàn 08,043.072e ÷aktitomarasaükà÷air vinighnantaü vçkodaram 08,043.073a sapta sapta ca nàgàüs tàn vaijayantã÷ ca sadhvajàþ 08,043.073c nihatya ni÷itair bàõai÷ chinnàþ pàrthàgrajena te 08,043.073e da÷abhir da÷abhi÷ caiko nàràcair nihato gajaþ 08,043.074a na càsau dhàrtaràùñràõàü ÷råyate ninadas tathà 08,043.074c puraüdarasame kruddhe nivçtte bharatarùabhe 08,043.075a akùauhiõyas tathà tisro dhàrtaràùñrasya saühatàþ 08,043.075c kruddhena narasiühena bhãmasenena vàritàþ 08,043.075d*0588_01 na ÷aknuvanti vai pàrthaü pàrthivàþ samudãkùitum 08,043.075d*0588_02 madhyaüdinagataü såryaü yathà durbalacakùuùaþ 08,043.075d*0588_03 ete bhãmasya saütrastàþ siühasyevetare mçgàþ 08,043.075d*0588_04 ÷araiþ saütràsitàþ saükhye na labhante sukhaü kva cit 08,043.075d*0589_01 ràjànaü ca mahàbàhuü pãóayanty àttamanyavaþ 08,043.075d*0589_02 ràdheyo bahubhiþ sàrdham asau gacchati vegitaþ 08,043.075d*0589_03 varjayitvà tu bhãruü taü pàr÷vato hy ànayad dhanuþ 08,043.075d*0589_04 taü pàlayan mahàràjaü dhàrtaràùñro balànvitaþ 08,043.076 saüjaya uvàca 08,043.076*0590_01 etac chrutvà mahàbàhur vàsudevàd dhanaüjayaþ 08,043.076a bhãmasenena tat karma kçtaü dçùñvà suduùkaram 08,043.076c arjuno vyadhamac chiùñàn ahitàn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,043.077a te vadhyamànàþ samare saü÷aptakagaõàþ prabho 08,043.077b*0591_01 prabhagnàþ samare bhãtàþ di÷o da÷a mahàbalàþ 08,043.077c ÷akrasyàtithitàü gatvà vi÷okà hy abhavan mudà 08,043.077d*0592_01 ÷akrasyàtithitàü pràptàþ samapadyanta vijvaràþ 08,043.077d*0593_01 vi÷okàþ samapadyanta ÷akrasyàntikatàü gatàþ 08,043.077d*0594_01 nàràyaõàüs tu gopàlàn vyadhamat pàõóunandanaþ 08,043.077d*0594_02 uttamaü vegam àsthàya caõóavàyur ghanàn iva 08,043.077d*0594_03 anvakãryanta bhãtàs te tatra tatraiva bhàrata 08,043.077d*0594_04 lulitàü÷ ca tataþ ÷åràn ahanat puruùottamaþ 08,043.078a pàrtha÷ ca puruùavyàghraþ ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,043.078c jaghàna dhàrtaràùñrasya caturvidhabalàü camåm 08,044.001 dhçtaràùñra uvàca 08,044.001a nivçtte bhãmasene ca pàõóave ca yudhiùñhire 08,044.001c vadhyamàne bale càpi màmake pàõóusç¤jayaiþ 08,044.002a dravamàõe balaughe ca niràkrande muhur muhuþ 08,044.002b*0595_01 ava÷eùaü na pa÷yàmi mama sainyeùu saüjaya 08,044.002b*0595_02 aho bata da÷àü pràpto na hi ÷akùyàmi jãvitum 08,044.002b*0595_03 jayakàïkùã kathaü såta putràõàm anivartinàm 08,044.002b*0595_04 kathaü jãvàmi nihatठ÷rutvà ca mama sainikàn 08,044.002b*0595_05 bahunàdya kim uktena daivaü teùàü paràyaõam 08,044.002c kim akurvanta kuravas tan mamàcakùva saüjaya 08,044.003 saüjaya uvàca 08,044.003*0596_01 kùayas teùàü mahठjàto ràjan durmantrite tava 08,044.003a dçùñvà bhãmaü mahàbàhuü såtaputraþ pratàpavàn 08,044.003c krodharaktekùaõo ràjan bhãmasenam upàdravat 08,044.003d*0597_01 tiùñha tiùñha pçthàputra pa÷ya me 'dya paràkramam 08,044.003d*0597_02 adya tvàü preùayiùyàmi yamasya sadanaü prati 08,044.003d*0597_03 ity uktvà prayayau tårõaü yatra bhãmo vyavasthitaþ 08,044.004a tàvakaü ca balaü dçùñvà bhãmasenàt paràïmukham 08,044.004c yatnena mahatà ràjan paryavasthàpayad balã 08,044.005a vyavasthàpya mahàbàhus tava putrasya vàhinãm 08,044.005c pratyudyayau tadà karõaþ pàõóavàn yuddhadurmadàn 08,044.006a pratyudyayus tu ràdheyaü pàõóavànàü mahàrathàþ 08,044.006c dhunvànàþ kàrmukàõy àjau vikùipanta÷ ca sàyakàn 08,044.007a bhãmasenaþ ÷iner naptà ÷ikhaõóã janamejayaþ 08,044.007c dhçùñadyumna÷ ca balavàn sarve càpi prabhadrakàþ 08,044.008a pà¤càlà÷ ca naravyàghràþ samantàt tava vàhinãm 08,044.008c abhyadravanta saükruddhàþ samare jitakà÷inaþ 08,044.009a tathaiva tàvakà ràjan pàõóavànàm anãkinãm 08,044.009c abhyadravanta tvarità jighàüsanto mahàrathàþ 08,044.010a rathanàgà÷vakalilaü pattidhvajasamàkulam 08,044.010c babhåva puruùavyàghra sainyam adbhutadar÷anam 08,044.011a ÷ikhaõóã ca yayau karõaü dhçùñadyumnaþ sutaü tava 08,044.011c duþ÷àsanaü mahàràja mahatyà senayà vçtam 08,044.012a nakulo vçùasenaü ca citrasenaü yudhiùñhiraþ 08,044.012c ulåkaü samare ràjan sahadevaþ samabhyayàt 08,044.013a sàtyakiþ ÷akuniü càpi bhãmasena÷ ca kauravàn 08,044.013c arjunaü ca raõe yattaü droõaputro mahàrathaþ 08,044.014a yudhàmanyuü maheùvàsaü gautamo 'bhyapatad raõe 08,044.014c kçtavarmà ca balavàn uttamaujasam àdravat 08,044.014d*0598_01 yudhàmanyuü kçpo ràjann uttamaujasam àhave 08,044.014d*0598_02 kçtavarmà maheùvàsaþ paryavàrayad àhave 08,044.015a bhãmasenaþ kurån sarvàn putràü÷ ca tava màriùa 08,044.015c sahànãkàn mahàbàhur eka evàbhyavàrayat 08,044.016a ÷ikhaõóã ca tataþ karõaü vicarantam abhãtavat 08,044.016c bhãùmahantà mahàràja vàrayàm àsa patribhiþ 08,044.017a pratirabdhas tataþ karõo roùàt prasphuritàdharaþ 08,044.017c ÷ikhaõóinaü tribhir bàõair bhruvor madhye vyatàóayat 08,044.018a dhàrayaüs tu sa tàn bàõठ÷ikhaõóã bahv a÷obhata 08,044.018c ràjataþ parvato yadvat tribhiþ ÷çïgaiþ samanvitaþ 08,044.019a so 'tividdho maheùvàsaþ såtaputreõa saüyuge 08,044.019c karõaü vivyàdha samare navatyà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,044.020a tasya karõo hayàn hatvà sàrathiü ca tribhiþ ÷araiþ 08,044.020c unmamàtha dhvajaü càsya kùurapreõa mahàrathaþ 08,044.021a hatà÷vàt tu tato yànàd avaplutya mahàrathaþ 08,044.021b*0599_01 saüchinnakàrmuko ràjan såtaputreõa saüyuge 08,044.021c ÷aktiü cikùepa karõàya saükruddhaþ ÷atrutàpanaþ 08,044.022a tàü chittvà samare karõas tribhir bhàrata sàyakaiþ 08,044.022c ÷ikhaõóinam athàvidhyan navabhir ni÷itaiþ ÷araiþ 08,044.023a karõacàpacyutàn bàõàn varjayaüs tu narottamaþ 08,044.023c apayàtas tatas tårõaü ÷ikhaõóã jayatàü varaþ 08,044.024a tataþ karõo mahàràja pàõóusainyàny a÷àtayat 08,044.024c tålarà÷iü samàsàdya yathà vàyur mahàjavaþ 08,044.025a dhçùñadyumno mahàràja tava putreõa pãóitaþ 08,044.025c duþ÷àsanaü tribhir bàõair abhyavidhyat stanàntare 08,044.026a tasya duþ÷àsano bàhuü savyaü vivyàdha màriùa 08,044.026c ÷itena rukmapuïkhena bhallena nataparvaõà 08,044.027a dhçùñadyumnas tu nirviddhaþ ÷araü ghoram amarùaõaþ 08,044.027c duþ÷àsanàya saükruddhaþ preùayàm àsa bhàrata 08,044.027d*0600_01 à÷ãviùasamaü bàõam à÷u màrutaraühasam 08,044.028a àpatantaü mahàvegaü dhçùñadyumnasamãritam 08,044.028c ÷arai÷ ciccheda putras te tribhir eva vi÷àü pate 08,044.029a athàparaiþ saptada÷air bhallaiþ kanakabhåùaõaiþ 08,044.029c dhçùñadyumnaü samàsàdya bàhvor urasi càrdayat 08,044.030a tataþ sa pàrùataþ kruddho dhanu÷ ciccheda màriùa 08,044.030c kùurapreõa sutãkùõena tata uccukru÷ur janàþ 08,044.031a athànyad dhanur àdàya putras te bharatarùabha 08,044.031c dhçùñadyumnaü ÷aravràtaiþ samantàt paryavàrayat 08,044.032a tava putrasya te dçùñvà vikramaü taü mahàtmanaþ 08,044.032c vyahasanta raõe yodhàþ siddhà÷ càpsarasàü gaõàþ 08,044.032d*0601_01 dhçùñadyumnaü na pa÷yàma ghañamànaü mahàbalam 08,044.032d*0601_02 duþ÷àsanena saüruddhaü siüheneva mahàgajam 08,044.032d*0601_03 tataþ sarathanàgà÷vàþ pà¤càlàþ pàõóupårvaja 08,044.032d*0601_04 senàpatiü parãpsanto rurudhus tanayaü tava 08,044.033a tataþ pravavçte yuddhaü tàvakànàü paraiþ saha 08,044.033c ghoraü pràõabhçtàü kàle ghoraråpaü paraütapa 08,044.034a nakulaü vçùasenas tu viddhvà pa¤cabhir àyasaiþ 08,044.034c pituþ samãpe tiùñhantaü tribhir anyair avidhyata 08,044.035a nakulas tu tataþ kruddho vçùasenaü smayann iva 08,044.035c nàràcena sutãkùõena vivyàdha hçdaye dçóham 08,044.036a so 'tividdho balavatà ÷atruõà ÷atrukar÷anaþ 08,044.036c ÷atruü vivyàdha viü÷atyà sa ca taü pa¤cabhiþ ÷araiþ 08,044.037a tataþ ÷arasahasreõa tàv ubhau puruùarùabhau 08,044.037c anyonyam àcchàdayatàm athàbhajyata vàhinã 08,044.038a dçùñvà tu pradrutàü senàü dhàrtaràùñrasya såtajaþ 08,044.038c nivàrayàm àsa balàd anupatya vi÷àü pate 08,044.038d*0602_01 etasminn antare kaùñaü yuddham àsãd vi÷àü pate 08,044.038e nivçtte tu tataþ karõe nakulaþ kauravàn yayau 08,044.038f*0603_01 vçùasenas tu pà¤càlàn pitrà sàrdhaü vi÷àü pate 08,044.039a karõaputras tu samare hitvà nakulam eva tu 08,044.039c jugopa cakraü tvaritaü ràdheyasyaiva màriùa 08,044.040a ulåkas tu raõe kruddhaþ sahadevena vàritaþ 08,044.040b*0604_01 nivàritaþ ÷ara÷ataiþ kruddhena raõamårdhani 08,044.040c tasyà÷vàü÷ caturo hatvà sahadevaþ pratàpavàn 08,044.040e sàrathiü preùayàm àsa yamasya sadanaü prati 08,044.041a ulåkas tu tato yànàd avaplutya vi÷àü pate 08,044.041b*0605_01 apayàtas tatas tårõam ulåko raõamårdhani 08,044.041c trigartànàü balaü pårõaü jagàma pitçnandanaþ 08,044.041d*0606_01 ratham anyaü samàsthàya jagàma pitur antikam 08,044.042a sàtyakiþ ÷akuniü viddhvà viü÷atyà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,044.042c dhvajaü ciccheda bhallena saubalasya hasann iva 08,044.043a saubalas tasya samare kruddho ràjan pratàpavàn 08,044.043b*0607_01 sàrathiü preùayàm àsa yamasya sadanaü prati 08,044.043c vidàrya kavacaü bhåyo dhvajaü ciccheda kà¤canam 08,044.044a athainaü ni÷itair bàõaiþ sàtyakiþ pratyavidhyata 08,044.044c sàrathiü ca mahàràja tribhir eva samàrdayat 08,044.044e athàsya vàhàüs tvaritaþ ÷arair ninye yamakùayam 08,044.045a tato 'vaplutya sahasà ÷akunir bharatarùabha 08,044.045c àruroha rathaü tårõam ulåkasya mahàrathaþ 08,044.045e apovàhàtha ÷ãghraü sa ÷aineyàd yuddha÷àlinaþ 08,044.045f*0608_01 apovàha rathasthaü taü sàtyakasyàjisàgaràt 08,044.046a sàtyakis tu raõe ràjaüs tàvakànàm anãkinãm 08,044.046c abhidudràva vegena tato 'nãkam abhidyata 08,044.047a ÷aineya÷aranunnaü tu tataþ sainyaü vi÷àü pate 08,044.047c bheje da÷a di÷as tårõaü nyapatac ca gatàsuvat 08,044.048a bhãmasenaü tava suto vàrayàm àsa saüyuge 08,044.048c taü tu bhãmo muhårtena vya÷vasåtarathadhvajam 08,044.048e cakre loke÷varaü tatra tenàtuùyanta càraõàþ 08,044.048f*0609_01 ÷atruõà vijitaü j¤àtvà bhayàt supuruùarùabha 08,044.049a tato 'pàyàn nçpas tatra bhãmasenasya gocaràt 08,044.049c kurusainyaü tataþ sarvaü bhãmasenam upàdravat 08,044.049e tatra ràvo mahàn àsãd bhãmam ekaü jighàüsatàm 08,044.050a yudhàmanyuþ kçpaü viddhvà dhanur asyà÷u cicchide 08,044.050c athànyad dhanur àdàya kçpaþ ÷astrabhçtàü varaþ 08,044.051a yudhàmanyor dhvajaü såtaü chatraü càpàtayat kùitau 08,044.051c tato 'pàyàd rathenaiva yudhàmanyur mahàrathaþ 08,044.052a uttamaujàs tu hàrdikyaü ÷arair bhãmaparàkramam 08,044.052c chàdayàm àsa sahasà megho vçùñyà yathàcalam 08,044.053a tad yuddhaü sumahac càsãd ghoraråpaü paraütapa 08,044.053c yàdç÷aü na mayà yuddhaü dçùñapårvaü vi÷àü pate 08,044.054a kçtavarmà tato ràjann uttamaujasam àhave 08,044.054c hçdi vivyàdha sa tadà rathopastha upàvi÷at 08,044.055a sàrathis tam apovàha rathena rathinàü varam 08,044.055c tatas tu satvaraü ràjan pàõóusainyam upàdravat 08,044.055d*0610_01 kurusainyaü tataþ sarvaü bhãmasenam upàdravat 08,044.055d*0611_01 yudhiùñhira÷ citrasenaü ÷aravarùair avàkirat 08,044.055d*0611_02 citraseno 'pi kaunteyaü saükruddhaþ samavàrayat 08,044.055d*0611_03 muhårtàd vimukhãkçtya citrasenaü sa dharmaràñ 08,044.055d*0611_04 tàvakaü sainyam abhyaghnat samantàn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,044.055d*0612_01 tasmin pravçtte tumule naravãrajanakùaye 08,044.055d*0612_02 duryodhanaþ krodham upetya tãvraü 08,044.055d*0612_03 krodhàgninàsau paridahyamànaþ 08,044.055d*0612_04 anyaü rathaü samupetyà÷u caiva 08,044.055d*0612_05 bhãmaü pravivyàdha sucitrapuïkhaiþ 08,044.055d*0612_06 duþ÷àsano 'dyàpi ca citraseno 08,044.055d*0612_07 durdyåtasevã kitavaþ saubala÷ ca 08,044.055d*0613_01 gajànãkaiþ sarvato bhãmasenaü 08,044.055d*0613_02 tathàbhyarditaü sahasàbhyadhàvat 08,044.055d*0614_01 tàvakà÷ ca mahàbàho duryodhanapurogamàþ 08,044.055d*0615_01 yudhiùñhiraü jighçkùantaþ sarvasainyam avàkùipan 08,044.055d@017_0001 duþ÷àsanaþ saubala÷ ca gajànãkena pàõóavam 08,044.055d@017_0002 mahatà parivàryaiva kùudrakair abhyatàóayat 08,044.055d@017_0003 tato bhãmaþ ÷ara÷atair duryodhanam amarùaõam 08,044.055d@017_0004 vimukhãkçtya tarasà gajànãkam upàdravat 08,044.055d@017_0005 tam àpatantaü sahasà gajànãkaü vçkodaraþ 08,044.055d@017_0006 dçùñvaiva subhç÷aü kruddho divyam astram udairayat 08,044.055d@017_0007 gajair gajàn abhyahanad vajreõendra ivàsuràn 08,044.055d@017_0008 tato 'ntarikùaü bàõaughaiþ ÷alabhair iva pàdapam 08,044.055d@017_0009 chàdayàm àsa samare gajàn nighnan vçkodaraþ 08,044.055d@017_0010 tataþ ku¤jarayåthàni sametàni sahasra÷aþ 08,044.055d@017_0011 vyadhamat tarasà bhãmo meghasaüghàn ivànilaþ 08,044.055d@017_0012 suvarõajàlàpihità maõijàlai÷ ca ku¤jaràþ 08,044.055d@017_0013 rejur abhyadhikaü saükhye vidyutvanta ivàmbudàþ 08,044.055d@017_0014 te vadhyamànà bhãmena gajà ràjan vidudruvuþ 08,044.055d@017_0015 ke cid vibhinnahçdayàþ ku¤jarà nyapatan bhuvi 08,044.055d@017_0016 patitair nipatadbhi÷ ca gajair hemavibhåùitaiþ 08,044.055d@017_0017 a÷obhata mahã tatra vi÷ãrõair iva parvataiþ 08,044.055d@017_0018 dãptàbhai ratnavadbhi÷ ca patitair gajayodhibhiþ 08,044.055d@017_0019 raràja bhåmiþ patitaiþ kùãõapuõyair iva grahaiþ 08,044.055d@017_0020 tato bhinnakañà nàgà bhinnakumbhakaràs tathà 08,044.055d@017_0021 dudruvuþ ÷ata÷aþ saükhye bhãmasena÷aràhatàþ 08,044.055d@017_0022 ke cid vamanto rudhiraü bhayàrtàþ parvatopamàþ 08,044.055d@017_0023 vyadrava¤ ÷araviddhàïgà dhàtucitrà ivàcalàþ 08,044.055d@017_0024 mahàbhujagasaükà÷au candanàgaruråùitau 08,044.055d@017_0025 apa÷yaü bhãmasenasya dhanur vikùipato bhujau 08,044.055d@017_0026 tasya jyàtalanirghoùaü ÷rutvà÷anisamasvanam 08,044.055d@017_0027 vimu¤cantaþ ÷akçnmåtraü gajàþ pràdudruvur bhç÷am 08,044.055d@017_0028 bhãmasenasya tat karma ràjann ekasya dhãmataþ 08,044.055d@017_0029 nighnataþ sarvabhåtàni rudrasyeva ca nirbabhau 08,044.055d@018_0000 saüjaya uvàca 08,044.055d@018_0001 tataþ ÷vetà÷vasaüyukte nàràyaõasamàhite 08,044.055d@018_0002 tiùñhan rathavare ÷rãmàn arjunaþ samapadyata 08,044.055d@018_0003 tad balaü nçpati÷reùñha tàvakaü vijayo raõe 08,044.055d@018_0004 vyakùobhayad udãrõà÷vaü mahodadhim ivànalaþ 08,044.055d@018_0005 duryodhanas tava sutaþ pramatte ÷vetavàhane 08,044.055d@018_0006 abhyetya sahasà kruddhaþ sainyàrdhenàbhisaüvçtaþ 08,044.055d@018_0007 paryavàrayad àyàntaü yudhiùñhiram amarùaõam 08,044.055d@018_0008 kùurapràõàü trisaptatyà tato 'vidhyata pàõóavam 08,044.055d@018_0009 akrudhyata bhç÷aü tatra kuntãputro yudhiùñhiraþ 08,044.055d@018_0010 sa bhallàüs triü÷atas tårõaü tava putre nyave÷ayat 08,044.055d@018_0011 tato 'dhàvanta kauravyà jighçkùanto yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0012 duùñabhàvàn parठj¤àtvà samavetà mahàrathàþ 08,044.055d@018_0013 àjagmus taü parãpsaütaþ kuntãputraü yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0014 nakulaþ sahadeva÷ ca dhçùñadyumna÷ ca pàrùataþ 08,044.055d@018_0015 akùauhiõyà parivçtàs te 'bhyadhàvan yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0016 bhãmasena÷ ca samare mçdnaüs tava mahàrathàn 08,044.055d@018_0017 abhyadhàvad abhiprepså ràjànaü ÷atrubhir vçtam 08,044.055d@018_0018 tàüs tu sarvàn maheùvàsàn karõo vaikartano nçpa 08,044.055d@018_0019 ÷aravarùeõa mahatà pratyavàrayad àgatàn 08,044.055d@018_0020 ÷araughàn visçjantas te prerayanta÷ ca tomaràn 08,044.055d@018_0021 na ÷ekur yatnavanto 'pi ràdheyaü prativãkùitum 08,044.055d@018_0022 tàü÷ ca sarvàn maheùvàsàn sarva÷astràstrapàragaþ 08,044.055d@018_0023 mahatà ÷aravarùeõa ràdheyaþ pratyavàrayat 08,044.055d@018_0024 duryodhanaü tu viü÷atyà ÷ãghram astram udãrayan 08,044.055d@018_0025 avidhyat tårõam abhyetya sahadevo mahàmanàþ 08,044.055d@018_0026 sa viddhaþ sahadevena raràjàcalasaünibhaþ 08,044.055d@018_0027 prabhinna iva màtaïgo rudhireõa pariplutaþ 08,044.055d@018_0028 dçùñvà tava sutaü tatra gàóhaviddhaü sutejanaiþ 08,044.055d@018_0029 abhyadhàvad dçóhaü kruddho ràdheyo rathinàü varaþ 08,044.055d@018_0030 duryodhanaü tathà dçùñvà ÷ãghram astram udãrya saþ 08,044.055d@018_0031 tena yaudhiùñhiraü sainyam avadhãt pàrùataü tathà 08,044.055d@018_0032 tato yaudhiùñhiraü sainyaü vadhyamànaü mahàtmanà 08,044.055d@018_0033 sahasà pràdravad ràjan såtaputra÷aràrditam 08,044.055d@018_0034 vividhà vi÷ikhàs tatra saüpatantaþ parasparam 08,044.055d@018_0035 phalaiþ puïkhàn samàjaghnuþ såtaputradhanu÷cyutàþ 08,044.055d@018_0036 antarikùe ÷araughàõàü patatàü ca parasparam 08,044.055d@018_0037 saügharùeõa mahàràja pàvakaþ samajàyata 08,044.055d@018_0038 tato da÷a di÷aþ karõaþ ÷alabhair iva yàyibhiþ 08,044.055d@018_0039 abhyaghnaüs tarasà ràja¤ ÷araiþ para÷arãragaiþ 08,044.055d@018_0040 raktacandanasaüdigdhau maõihemavibhåùitau 08,044.055d@018_0041 bàhå vyatyakùipat karõaþ paramàstraü vidar÷ayan 08,044.055d@018_0042 tataþ sarvà di÷o ràjan sàyakair vipramohayan 08,044.055d@018_0043 apãóayad bhç÷aü karõo dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0044 tataþ kruddho mahàràja dharmaputro yudhiùñhiraþ 08,044.055d@018_0045 ni÷itair iùubhiþ karõaü pa¤cà÷adbhiþ samàrpayat 08,044.055d@018_0046 bàõàndhakàram abhavat tad yuddhaü ghoradar÷anam 08,044.055d@018_0047 hàhàkàro mahàn àsãt tàvakànàü vi÷àü pate 08,044.055d@018_0048 vadhyamàne tadà sainye dharmaputreõa màriùa 08,044.055d@018_0049 sàyakair vividhais tãkùõaiþ kaïkapatraiþ ÷ilà÷itaiþ 08,044.055d@018_0050 bhallair anekair vividhaiþ ÷aktyçùñimusalair api 08,044.055d@018_0051 yatra yatra sa dharmàtmà duùñàü dçùñiü vyasarjayat 08,044.055d@018_0052 tatra tatra vya÷ãryanta tàvakà bharatarùabha 08,044.055d@018_0053 karõo 'pi bhç÷asaükruddho dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0054 nàràcair ardhacandrai÷ ca vatsadantai÷ ca saüyuge 08,044.055d@018_0055 amarùã krodhana÷ caiva roùaprasphuritànanaþ 08,044.055d@018_0056 sàyakair aprameyàtmà yudhiùñhiram abhidravat 08,044.055d@018_0057 yudhiùñhira÷ càpi ÷ataü svarõapuïkhaiþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,044.055d@018_0058 prahasann iva taü karõaþ kaïkapatraiþ ÷ilà÷itaiþ 08,044.055d@018_0059 urasy avidhyad ràjànaü tribhir bhallai÷ ca pàõóavam 08,044.055d@018_0060 sa pãóito bhç÷aü tena dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,044.055d@018_0061 upavi÷ya rathopasthe såtaü yàhãty acodayat 08,044.055d@018_0062 pràkro÷anta tataþ sarve dhàrtaràùñràþ saràjakàþ 08,044.055d@018_0063 gçhãdhvam iti ràjànam abhyadhàvanta sarva÷aþ 08,044.055d@018_0064 tataþ ÷atàþ saptada÷a kekayànàü prahàriõàm 08,044.055d@018_0065 pà¤càlaiþ sahità ràjan dhàrtaràùñràn nyavàrayan 08,044.055d@018_0066 tasmin sutumule yuddhe vartamàne janakùaye 08,044.055d@018_0067 duryodhana÷ ca bhãma÷ ca sameyàtàü mahàbalau 08,044.055d@018_0068 karõo 'tha ÷arajàlena kekayànàü mahàrathàn 08,044.055d@018_0069 vyadhamat parameùvàsàn agrataþ paryavasthitàn 08,044.055d@018_0070 teùàü prayatamànànàü ràdheyasya nivàraõe 08,044.055d@018_0071 rathàn pa¤ca÷atàn karõaþ pràhiõod yamasàdanam 08,044.055d@018_0072 aviùahyaü tato dçùñvà ràdheyaü yudhi yodhinaþ 08,044.055d@018_0073 bhãmasenam upàgacchan karõabàõaprapãóitàþ 08,044.055d@018_0074 rathànãkaü vidàryaiva ÷arajàlair anekadhà 08,044.055d@018_0075 karõa ekarathenaiva yudhiùñhiram upàdravat 08,044.055d@018_0076 senànive÷am àrchantaü màrgaõaiþ kùatavikùatam 08,044.055d@018_0077 yamayor madhyagaü vãraü ÷anair yàntaü vicetasam 08,044.055d@018_0078 samàsàdya tu ràjànaü duryodhanahitepsayà 08,044.055d@018_0079 såtaputras tribhis tãkùõair vivyàdha parameùubhiþ 08,044.055d@018_0080 tathaiva ràjà ràdheyaü pratyavidhyat stanàntare 08,044.055d@018_0081 ÷arais tribhi÷ ca yantàraü caturbhi÷ caturo hayàn 08,044.055d@018_0082 cakrarakùau tu pàrthasya màdrãputrau paraütapau 08,044.055d@018_0083 tàv apy adhàvatàü karõaü ràjànaü mà vadhãr iti 08,044.055d@018_0084 tau pçthak ÷aravarùàbhyàü ràdheyam abhyavarùatàm 08,044.055d@018_0085 nakulaþ sahadeva÷ ca paramaü yatnam àsthitau 08,044.055d@018_0086 tathaiva tau pratyavidhyat såtaputraþ pratàpavàn 08,044.055d@018_0087 bhallàbhyàü ÷itadhàràbhyàü mahàtmànàv ariüdamau 08,044.055d@018_0088 dantavarõàüs tu ràdheyo nijaghàna manojavàn 08,044.055d@018_0089 yudhiùñhirasya saügràme kàlavàlàn hayottamàn 08,044.055d@018_0090 tato 'pareõa bhallena ÷irastràõam apàtayat 08,044.055d@018_0091 kaunteyasya maheùvàsaþ prahasann iva såtajaþ 08,044.055d@018_0092 tathaiva nakulasyàpi hayàn hatvà pratàpavàn 08,044.055d@018_0093 ãùàü dhanu÷ ca ciccheda màdrãputrasya dhãmataþ 08,044.055d@018_0094 tau hatà÷vau hatarathau pàõóavau bhç÷avikùatau 08,044.055d@018_0095 bhràtaràv àruruhatuþ sahadevarathaü tadà 08,044.055d@018_0096 tau dçùñvà màtulas tatra virathau paravãrahà 08,044.055d@018_0097 abhyabhàùata ràdheyaü madraràjo 'nukampayà 08,044.055d@018_0098 yoddhavyam adya pàrthena phalgunena tvayà saha 08,044.055d@018_0099 kimarthaü dharmaràjena yudhayse bhç÷aroùitaþ 08,044.055d@018_0100 kùãõa÷astràstrakavacaþ kùãõabàõo vibàõadhiþ 08,044.055d@018_0101 ÷ràntasàrathivàha÷ ca channo 'strair aribhis tathà 08,044.055d@018_0102 pàrtham àsàdya ràdheya upahàsyo bhaviùyasi 08,044.055d@018_0103 evam ukto 'pi karõas tu madraràjena saüyuge 08,044.055d@018_0104 tathaiva karõaþ saürabdho yudhiùñhiram atàóayat 08,044.055d@018_0105 ÷arais tãkùõaiþ paràvidhya màdrãputrau ca pàõóavau 08,044.055d@018_0106 prahasya samare karõa÷ cakàra vimukhaü ÷araiþ 08,044.055d@018_0107 tataþ ÷alyaþ prahasyedaü karõaü punar uvàca ha 08,044.055d@018_0108 rathastham atisaürabdhaü yudhiùñhiravadhe dhçtam 08,044.055d@018_0109 yadarthaü dhàrtaràùñreõa satataü mànito bhavàn 08,044.055d@018_0110 taü pàrthaü jahi ràdheya kiü te hatvà yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0111 ÷aïkhayor dhmàyatoþ ÷abdaþ sumahàn eùa kçùõayoþ 08,044.055d@018_0112 ÷råyate càpaghoùo 'yaü pràvçùãvàmbudasya ha 08,044.055d@018_0113 asau nighnan rathodàràn arjunaþ ÷aravçùñibhiþ 08,044.055d@018_0114 sarvàü grasati naþ senàü karõa pa÷yainam àhave 08,044.055d@018_0115 pçùñharakùau ca ÷årasya yudhàmanyåttamaujasau 08,044.055d@018_0116 uttaraü càsya vai ÷åra÷ cakraü rakùati sàtyakiþ 08,044.055d@018_0117 dhçùñadyumnas tathà càsya cakraü rakùati dakùiõam 08,044.055d@018_0118 bhãmasena÷ ca vai ràj¤à dhàrtaràùñreõa yudhyate 08,044.055d@018_0119 yathà na hanyàt taü bhãmaþ sarveùàü no 'dya pa÷yatàm 08,044.055d@018_0120 tathà ràdheya kriyatàü ràjà mucyeta no yathà 08,044.055d@018_0121 pa÷yainaü bhãmasenena grastam àhava÷obhinam 08,044.055d@018_0122 yadi tv àsàdya mucyeta vismayaþ sumahàn bhavet 08,044.055d@018_0123 paritràhy enam abhyetya saü÷ayaü paramaü gatam 08,044.055d@018_0124 kiü nu màdrãsutau hatvà ràjànaü ca yudhiùñhiram 08,044.055d@018_0125 iti ÷alyavacaþ ÷rutvà ràdheyaþ pçthivãpate 08,044.055d@018_0126 dçùñvà duryodhanaü caiva bhãmagrastaü mahàhave 08,044.055d@018_0127 ràjagçddhã bhç÷aü caiva ÷alyavàkyapracoditaþ 08,044.055d@018_0128 ajàta÷atrum utsçjya màdrãputrau ca pàõóavau 08,044.055d@018_0129 tava putraü paritràtum abhyadhàvata vãryavàn 08,044.055d@018_0130 madraràjapraõuditair a÷vair àkà÷agair iva 08,044.055d@018_0131 gate karõe tu kaunteyaþ pàõóuputro yudhiùñhiraþ 08,044.055d@018_0132 apàyàj javanair a÷vaiþ sahadevasya màriùa 08,044.055d@018_0133 tàbhyàü sa sahitas tårõaü vrãóann iva nare÷varaþ 08,044.055d@018_0134 pràpya senànive÷aü ca màrgaõaiþ kùatavikùataþ 08,044.055d@018_0135 avatãrõo rathàt tårõam àvi÷ac chayanaü ÷ubham 08,044.055d@018_0136 apanãta÷alyaþ subhç÷aü hçcchalyàbhinipãóitaþ 08,044.055d@018_0137 so 'bravãd bhràtarau ràjà màdrãputrau mahàrathau 08,044.055d@018_0138 anãkaü bhãmasenasya pàõóavàv à÷u gacchatàm 08,044.055d@018_0139 jãmåta iva nardaüs tu yudhyate sa vçkodaraþ 08,044.055d@018_0140 tato 'nyaü ratham àsthàya nakulo rathapuügavaþ 08,044.055d@018_0141 sahadeva÷ ca tejasvã bhràtarau ÷atrukar÷anau 08,044.055d@018_0142 turagair agryaraühobhir yàtvà bhãmasya ÷uùmiõau 08,044.055d@018_0143 anãkaü sahitau tatra bhràtarau paryavasthitau 08,045.001 saüjaya uvàca 08,045.001a drauõis tu rathavaü÷ena mahatà parivàritaþ 08,045.001c àpatat sahasà ràjan yatra ràjà vyavasthitaþ 08,045.002a tam àpatantaü sahasà ÷åraþ ÷aurisahàyavàn 08,045.002c dadhàra sahasà pàrtho veleva makaràlayam 08,045.003a tataþ kruddho mahàràja droõaputraþ pratàpavàn 08,045.003c arjunaü vàsudevaü ca chàdayàm àsa patribhiþ 08,045.004a avacchannau tataþ kçùõau dçùñvà tatra mahàrathàþ 08,045.004c vismayaü paramaü gatvà praikùanta kuravas tadà 08,045.005a arjunas tu tato divyam astraü cakre hasann iva 08,045.005c tad astraü bràhmaõo yuddhe vàrayàm àsa bhàrata 08,045.006a yad yad dhi vyàkùipad yuddhe pàõóavo 'straü jighàüsayà 08,045.006c tat tad astraü maheùvàso droõaputro vya÷àtayat 08,045.007a astrayuddhe tato ràjan vartamàne bhayàvahe 08,045.007c apa÷yàma raõe drauõiü vyàttànanam ivàntakam 08,045.008a sa di÷o vidi÷a÷ caiva chàdayitvà vijihmagaiþ 08,045.008c vàsudevaü tribhir bàõair avidhyad dakùiõe bhuje 08,045.009a tato 'rjuno hayàn hatvà sarvàüs tasya mahàtmanaþ 08,045.009c cakàra samare bhåmiü ÷oõitaughataraïgiõãm 08,045.009d*0616_01 sarvalokavahàü raudràü paralokavahàü nadãm 08,045.009d*0617_01 sarathàn rathinaþ sarvàn pàrthacàpacyutaiþ ÷araiþ 08,045.009d*0617_02 drauõer apahatàn saükhye dadç÷uþ sa ca tàü tathà 08,045.009d*0617_03 pràvartayan mahàghoràü nadãü paravahàü tathà 08,045.009d*0617_04 tayos tu vyàkule yuddhe drauõeþ pàrthasya dàruõe 08,045.009d*0617_05 amaryàdaü yodhayantaþ paryadhàvann itas tataþ 08,045.009d*0617_06 rathair hatà÷vasåtai÷ ca hatàrohai÷ ca vàjibhiþ 08,045.009d*0617_07 dviradai÷ ca hatàrohair mahàmàtrair hatadvipaiþ 08,045.009d*0617_08 pàrthena samare ràjan kçto ghoro janakùayaþ 08,045.010a nihatà rathinaþ petuþ pàrthacàpacyutaiþ ÷araiþ 08,045.010c hayà÷ ca paryadhàvanta muktayoktràs tatas tataþ 08,045.011a tad dçùñvà karma pàrthasya drauõir àhava÷obhinaþ 08,045.011b*0618_01 arjunaü jayatàü ÷reùñhaü tvarito 'bhyetya vãryavàn 08,045.011b*0618_02 vidhunvàno mahac càpaü kàrtasvaravibhåùitam 08,045.011c avàkirad raõe kçùõaü samantàn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,045.012a tato 'rjunaü mahàràja drauõir àyamya patriõà 08,045.012c vakùode÷e samàsàdya tàóayàm àsa saüyuge 08,045.013a so 'tividdho raõe tena droõaputreõa bhàrata 08,045.013b*0619_01 gàõóãvadhanvà prasabhaü ÷aravarùair udàradhãþ 08,045.013b*0619_02 saüchàdya samare drauõiü cicchedàsya ca càrmukam 08,045.013b*0619_03 sa chinnadhanvà parighaü vajraspar÷asamaü yudhi 08,045.013c àdatta parighaü ghoraü drauõe÷ cainam avàkùipat 08,045.013d*0620_01 àdàya cikùepa tadà droõaputraþ kirãñine 08,045.014a tam àpatantaü parighaü kàrtasvaravibhåùitam 08,045.014a*0621_01 **** **** jàmbånadapariùkçtam 08,045.014a*0621_02 ciccheda sahasà ràjan prahasann iva pàõóavaþ 08,045.014c drauõi÷ ciccheda sahasà tata uccukru÷ur janàþ 08,045.015a so 'nekadhàpatad bhåmau bhàradvàjasya sàyakaiþ 08,045.015c vi÷ãrõaþ parvato ràjan yathà syàn màtari÷vanà 08,045.015d*0622_01 tataþ kruddho mahàràja droõaputro mahàrathaþ 08,045.015d*0622_02 aindreõa càstravegena bãbhatsuü samavàkirat 08,045.015d*0622_03 tasyendrajàlàvatataü samãkùya 08,045.015d*0622_04 pàrtho ràjan gàõóivam àdade saþ 08,045.015d*0622_05 aindraü jàlaü pratyahanat tarasvã 08,045.015d*0622_06 varàstram àdàya mahendrasçùñam 08,045.015d*0622_07 vidàrya taj jàlam athendramuktaü 08,045.015d*0622_08 pàrthas tato drauõirathaü kùaõena 08,045.015d*0622_09 pracchàdayàm àsa tathàbhyupetya 08,045.015d*0622_10 drauõis tadà pàrtha÷aràbhibhåtaþ 08,045.015d*0622_11 vigàhya tàü pàõóavabàõavçùñiü 08,045.015d*0622_12 ÷araiþ paraü nàma tataþ prakà÷ya 08,045.015d*0622_13 ÷atena kçùõaü sahasàbhyavidhyat 08,045.015d*0622_14 tribhiþ ÷atair arjunaü kùudrakàõàm 08,045.015d*0622_15 tato 'rjunaþ sàyakànàü ÷atena 08,045.015d*0622_16 guroþ sutaü marmasu nirbibheda 08,045.015d*0622_17 a÷vàü÷ ca såtaü ca tathà dhanur jyàm 08,045.015d*0622_18 avàkirat pa÷yatàü tàvakànàm 08,045.016a tato 'rjuno raõe drauõiü vivyàdha da÷abhiþ ÷araiþ 08,045.016b*0623_01 sa viddhvà marmasu drauõiü pàõóavaþ paravãrahà 08,045.016c sàrathiü càsya bhallena rathanãóàd apàharat 08,045.017a sa saügçhya svayaü vàhàn kçùõau pràcchàdayac charaiþ 08,045.017c tatràdbhutam apa÷yàma drauõer à÷u paràkramam 08,045.018a ayacchat turagàn yac ca phalgunaü càpy ayodhayat 08,045.018c tad asya samare ràjan sarve yodhà apåjayan 08,045.018d*0624_01 tenàsya samare ràjaüs tuùñuvuþ sarvasainikàþ 08,045.018d*0625_01 tataþ prahasya bãbhatsur droõaputrasya saüyuge 08,045.019a yadà tv agrasyata raõe droõaputreõa phalgunaþ 08,045.019c tato ra÷mãn rathà÷vànàü kùuraprai÷ cicchide jayaþ 08,045.020a pràdravaüs turagàs te tu ÷aravegaprabàdhitàþ 08,045.020c tato 'bhån ninado bhåyas tava sainyasya bhàrata 08,045.021a pàõóavàs tu jayaü labdhvà tava sainyam upàdravan 08,045.021c samantàn ni÷itàn bàõàn vimu¤canto jayaiùiõaþ 08,045.022a pàõóavais tu mahàràja dhàrtaràùñrã mahàcamåþ 08,045.022c punaþ punar atho vãrair abhajyata jayoddhataiþ 08,045.023a pa÷yatàü te mahàràja putràõàü citrayodhinàm 08,045.023c ÷akuneþ saubaleyasya karõasya ca mahàtmanaþ 08,045.024a vàryamàõà mahàsenà putrais tava jane÷vara 08,045.024c nàvatiùñhata saügràme tàóyamànà samantataþ 08,045.025a tato yodhair mahàràja palàyadbhis tatas tataþ 08,045.025c abhavad vyàkulaü bhãtaiþ putràõàü te mahad balam 08,045.026a tiùñha tiùñheti satataü såtaputrasya jalpataþ 08,045.026c nàvatiùñhata sà senà vadhyamànà mahàtmabhiþ 08,045.027a athotkruùñaü mahàràja pàõóavair jitakà÷ibhiþ 08,045.027c dhàrtaràùñrabalaü dçùñvà dravamàõaü samantataþ 08,045.028a tato duryodhanaþ karõam abravãt praõayàd iva 08,045.028c pa÷ya karõa yathà senà pàõóavair ardità bhç÷am 08,045.029a tvayi tiùñhati saütràsàt palàyati samantataþ 08,045.029c etaj j¤àtvà mahàbàho kuru pràptam ariüdama 08,045.030a sahasràõi ca yodhànàü tvàm eva puruùarùabha 08,045.030c kro÷anti samare vãra dràvyamàõàni pàõóavaiþ 08,045.031a etac chrutvà tu ràdheyo duryodhanavaco mahat 08,045.031c madraràjam idaü vàkyam abravãt såtanandanaþ 08,045.032a pa÷ya me bhujayor vãryam astràõàü ca jane÷vara 08,045.032c adya hanmi raõe sarvàn pà¤càlàn pàõóubhiþ saha 08,045.032e vàhayà÷vàn naravyàghra bhadreõaiva jane÷vara 08,045.033a evam uktvà mahàràja såtaputraþ pratàpavàn 08,045.033c pragçhya vijayaü vãro dhanuþ÷reùñhaü puràtanam 08,045.033e sajyaü kçtvà mahàràja saümçjya ca punaþ punaþ 08,045.034a saünivàrya ca yodhàn svàn satyena ÷apathena ca 08,045.034c pràyojayad ameyàtmà bhàrgavàstraü mahàbalaþ 08,045.035a tato ràjan sahasràõi prayutàny arbudàni ca 08,045.035c koñi÷a÷ ca ÷aràs tãkùõà niragacchan mahàmçdhe 08,045.036a jvalitais tair mahàghoraiþ kaïkabarhiõavàjitaiþ 08,045.036c saüchannà pàõóavã senà na pràj¤àyata kiü cana 08,045.037a hàhàkàro mahàn àsãt pà¤càlànàü vi÷àü pate 08,045.037c pãóitànàü balavatà bhàrgavàstreõa saüyuge 08,045.038a nipatadbhir gajai ràjan narai÷ càpi sahasra÷aþ 08,045.038c rathai÷ càpi naravyàghra hayai÷ càpi samantataþ 08,045.039a pràkampata mahã ràjan nihatais tais tatas tataþ 08,045.039c vyàkulaü sarvam abhavat pàõóavànàü mahad balam 08,045.040a karõas tv eko yudhàü ÷reùñho vidhåma iva pàvakaþ 08,045.040c daha¤ ÷atrån naravyàghra ÷u÷ubhe sa paraütapaþ 08,045.041a te vadhyamànàþ karõena pà¤càlà÷ cedibhiþ saha 08,045.041c tatra tatra vyamuhyanta vanadàhe yathà dvipàþ 08,045.041e cukru÷us te naravyàghra yathàpràg và narottamàþ 08,045.042a teùàü tu kro÷atàü ÷rutvà bhãtànàü raõamårdhani 08,045.042c dhàvatàü ca di÷o ràjan vitrastànàü samantataþ 08,045.042e àrtanàdo mahàüs tatra pretànàm iva saüplave 08,045.043a vadhyamànàüs tu tàn dçùñvà såtaputreõa màriùa 08,045.043c vitresuþ sarvabhåtàni tiryagyonigatàny api 08,045.044a te vadhyamànàþ samare såtaputreõa sç¤jayàþ 08,045.044c arjunaü vàsudevaü ca vyàkro÷anta muhur muhuþ 08,045.044d*0626_01 ÷rutvà tu ninadaü teùàü vadhyatàü karõasàyakaiþ 08,045.044e pretaràjapure yadvat pretaràjaü vicetasaþ 08,045.044f*0627_01 athàrjuno mahàbàhuþ sarva÷astrabhçtàü varaþ 08,045.044f*0627_02 duþsaho vajriõàpy àjau paràjitya guroþ sutam 08,045.045a athàbravãd vàsudevaü kuntãputro dhanaüjayaþ 08,045.045c bhàrgavàstraü mahàghoraü dçùñvà tatra sabhãritam 08,045.046a pa÷ya kçùõa mahàbàho bhàrgavàstrasya vikramam 08,045.046c naitad astraü hi samare ÷akyaü hantuü kathaü cana 08,045.047a såtaputraü ca saürabdhaü pa÷ya kçùõa mahàraõe 08,045.047c antakapratimaü vãraü kurvàõaü karma dàruõam 08,045.048a sutãkùõaü codayann a÷vàn prekùate màü muhur muhuþ 08,045.048c na ca pa÷yàmi samare karõasya prapalàyitam 08,045.049a jãvan pràpnoti puruùaþ saükhye jayaparàjayau 08,045.049c jitasya tu hçùãke÷a vadha eva kuto jayaþ 08,045.049d*0628_01 evam uktas tu pàrthena kçùõo matimatàü varam 08,045.049d*0628_02 dhanaüjayam uvàcedaü pràptakàlam ariüdamam 08,045.049d*0629_01 karõena hi dçóhaü ràjà kuntãputraþ parikùataþ 08,045.049d*0629_02 taü dçùñvà÷vàsya ca punaþ karõaü pàrtha vadhiùyasi 08,045.049d*0630_01 pratipadyasva kaunteya pràptakàlam anantaram 08,045.049d*0630_02 karõam ekàkinaü hatvà rathànãkena bhàrata 08,045.049d*0631_01 eùa karõo raõe bhàti madhyàhna iva bhàskaraþ 08,045.049d*0631_02 nivartaya rathaü kçùõa jãvan bhadràõi pa÷yati 08,045.050a tato janàrdanaþ pràyàd draùñum icchan yudhiùñhiram 08,045.050b*0632_00 saüjaya uvàca 08,045.050b*0632_01 tato janàrdanaþ ÷rutvà tasya vàkyaü vi÷àü pate 08,045.050b*0633_01 rathenàpayayau kùipraü saügràmàd iti bhàrata 08,045.050b*0633_02 pratyanãkam avasthàpya bhãmaü bhãmaparàkramam 08,045.050b*0633_03 alaü viùahituü hy eùa kuråõàü saüprapadyatàm 08,045.050c ÷rameõa gràhayiùyaü÷ ca karõaü yuddhena màriùa 08,045.050d*0634_01 karõaü ca samare ràjan gràhayiùya¤ ÷ramaü prati 08,045.050d*0635_01 vi÷ramàrthaü ca kauravya pàõóavasya mahàtmanaþ 08,045.050d*0635_02 apayàto raõàd vãro ràjànaü draùñum eva ca 08,045.051a arjunaü càbravãt kçùõo bhç÷aü ràjà parikùataþ 08,045.051c tam à÷vàsya kuru÷reùñha tataþ karõaü haniùyasi 08,045.052a tato dhanaüjayo draùñuü ràjànaü bàõapãóitam 08,045.052b*0636_01 yàhi yàhãti bahu÷o vàsudevam acodayat 08,045.052b*0636_02 ràjànaü prati vàrùõeya dåyate me dçóhaü manaþ 08,045.052b*0636_03 sa codyamànaþ pàrthena ke÷ighno vçùõinandanaþ 08,045.052c rathena prayayau kùipraü saügràme ke÷avàj¤ayà 08,045.053a gacchann eva tu kaunteyo dharmaràjadidçkùayà 08,045.053c sainyam àlokayàm àsa nàpa÷yat tatra càgrajam 08,045.054a yuddhaü kçtvà tu kaunteyo droõaputreõa bhàrata 08,045.054c duþsahaü vajriõà saükhye paràjigye bhçgoþ sutam 08,045.055a drauõiü paràjitya tatogradhanvà; kçtvà mahad duùkaram àryakarma 08,045.055c àlokayàm àsa tataþ svasainyaü; dhanaüjayaþ ÷atrubhir apradhçùyaþ 08,045.056a sa yudhyamànaþ pçtanàmukhasthà¤; ÷årठ÷åro harùayan savyasàcã 08,045.056c pårvàpadànaiþ prathitaiþ pra÷aüsan; sthiràü÷ cakàràtmarathàn anãke 08,045.057a apa÷yamànas tu kirãñamàlã; yudhi jyeùñhaü bhràtaram àjamãóham 08,045.057c uvàca bhãmaü tarasàbhyupetya; ràj¤aþ pravçttis tv iha keti ràjan 08,045.058 bhãma uvàca 08,045.058a apayàta ito ràjà dharmaputro yudhiùñhiraþ 08,045.058c karõabàõavibhugnàïgo yadi jãvet kathaü cana 08,045.059 arjuna uvàca 08,045.059a tasmàd bhavठ÷ãghram itaþ prayàtu; ràj¤aþ pravçttyai kurusattamasya 08,045.059c nånaü hi viddho 'tibhç÷aü pçùatkaiþ; karõena ràjà ÷ibiraü gato 'sau 08,045.060a yaþ saüprahàre ni÷i saüpravçtte; droõena viddho 'tibhç÷aü tarasvã 08,045.060c tasthau ca tatràpi jayapratãkùo; droõena yàvan na hataþ kilàsãt 08,045.061a sa saü÷ayaü gamitaþ pàõóavàgryaþ; saükhye 'dya karõena mahànubhàvaþ 08,045.061c j¤àtuü prayàhy à÷u tam adya bhãma; sthàsyàmy ahaü ÷atrugaõàn nirudhya 08,045.062 bhãma uvàca 08,045.062a tvam eva jànãhi mahànubhàva; ràj¤aþ pravçttiü bharatarùabhasya 08,045.062c ahaü hi yady arjuna yàmi tatra; vakùyanti màü bhãta iti pravãràþ 08,045.063a tato 'bravãd arjuno bhãmasenaü; saü÷aptakàþ pratyanãkaü sthità me 08,045.063c etàn ahatvà na mayà tu ÷akyam; ito 'payàtuü ripusaüghagoùñhàt 08,045.064a athàbravãd arjunaü bhãmasenaþ; svavãryam à÷ritya kurupravãra 08,045.064c saü÷aptakàn pratiyotsyàmi saükhye; sarvàn ahaü yàhi dhanaüjayeti 08,045.065a tad bhãmasenasya vaco ni÷amya; sudurvacaü bhràtur amitramadhye 08,045.065b*0637_01 saü÷aptakànãkam asahyam ekaþ 08,045.065b*0637_02 suduùkaraü dhàrayàmãti pàrthaþ 08,045.065b*0637_03 uvàca nàràyaõam aprameyaü 08,045.065b*0637_04 kapidhvajaþ satyaparàkramasya 08,045.065b*0637_05 ÷rutvà vaco bhràtur adãnasattvas 08,045.065b*0637_06 tadàhave satyavaco mahàtmà 08,045.065c draùñuü kuru÷reùñham abhiprayàtuü; provàca vçùõipravaraü tadànãm 08,045.065d*0638_01 ràjànaü prati vàrùõeya dåyate me dçóhaü manaþ 08,045.066a codayà÷vàn hçùãke÷a vigàhyaitaü rathàrõavam 08,045.066c ajàta÷atruü ràjànaü draùñum icchàmi ke÷ava 08,045.066d*0639_01 taü rathaü codayàm àsa bãbhatsor vacanàd dhariþ 08,045.067a tato hayàn sarvadà÷àrhamukhyaþ; pràcodayad bhãmam uvàca cedam 08,045.067c naitac citraü tava karmàdya vãra; yàsyàmahe jahi bhãmàrisaüghàn 08,045.068a tato yayau hçùãke÷o yatra ràjà yudhiùñhiraþ 08,045.068c ÷ãghràc chãghrataraü ràjan vàjibhir garuóopamaiþ 08,045.069a pratyanãke vyavasthàpya bhãmasenam ariüdamam 08,045.069c saüdi÷ya caiva ràjendra yuddhaü prati vçkodaram 08,045.069d*0640_01 kùaõenaiva tu ràjànam àsedatur ariüdamau 08,045.070a tatas tu gatvà puruùapravãrau; ràjànam àsàdya ÷ayànam ekam 08,045.070c rathàd ubhau pratyavaruhya tasmàd; vavandatur dharmaràjasya pàdau 08,045.070d*0641_01 javena gatvà tu dà÷àrhamukhyaþ 08,045.070d*0641_02 ÷ayànam ekaü kururàjaü dadar÷a 08,045.070d*0641_03 praharùavegeritamànasàv ubhau 08,045.070d*0641_04 ràjànam àsàdya parisravad vraõam 08,045.070d*0642_01 ity evam abhisaügçhya ubhau tu prà¤jalã sthitau 08,045.070d*0642_02 ÷astrakùatau mahàràja rudhireõa samukùitau 08,045.070d*0642_03 nihatya vàhinãü tubhyam apayàtau raõàjiràt 08,045.071a tau dçùñvà puruùavyàghrau kùemiõau puruùarùabha 08,045.071c mudàbhyupagatau kçùõàv a÷vinàv iva vàsavam 08,045.072a tàv abhyanandad ràjà hi vivasvàn a÷vinàv iva 08,045.072c hate mahàsure jambhe ÷akraviùõå yathà guruþ 08,045.073a manyamàno hataü karõaü dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,045.073a*0643_01 **** **** prãtaþ parapuraüjayaþ 08,045.073a*0643_02 sa bhåtvà puruùavyàghrau 08,045.073c harùagadgadayà vàcà prãtaþ pràha paraütapau 08,046.001 saüjaya uvàca 08,046.001*0644_01 athopayàtau pçthulohitàkùau 08,046.001*0644_02 ÷aràcitàïgau rudhirapradigdhau 08,046.001*0645_01 yudhiùñhirasya prativedayantau 08,046.001*0645_02 priyaü tadànãü puruùapravãrau 08,046.001*0645_03 tàv àgatau prekùya mahendrakalpau 08,046.001*0645_04 yudhiùñhiro duþkhaparãtacetàþ 08,046.001*0645_05 kçcchreõa ràjà pratilabhya saüj¤àü 08,046.001*0645_06 tataþ punaþ prãtamanà babhåva 08,046.001*0646_01 samãkùya senàgranarapravãrau 08,046.001*0646_02 yudhiùñhiro vàkyam idaü babhàùe 08,046.001a mahàsattvau tu tau dçùñvà sahitau ke÷avàrjunau 08,046.001c hatam àdhirathiü mene saükhye gàõóãvadhanvanà 08,046.002a tàv abhyanandat kaunteyaþ sàmnà paramavalgunà 08,046.002c smitapårvam amitraghnaþ påjayan bharatarùabha 08,046.003 yudhiùñhira uvàca 08,046.003a svàgataü devakãputra svàgataü te dhanaüjaya 08,046.003c priyaü me dar÷anaü bàóhaü yuvayor acyutàrjunau 08,046.004a akùatàbhyàm ariùñàbhyàü kathaü yudhya mahàratham 08,046.004c à÷ãviùasamaü yuddhe sarva÷astravi÷àradam 08,046.005a agragaü dhàrtaràùñràõàü sarveùàü ÷arma varma ca 08,046.005c rakùitaü vçùasenena suùeõena ca dhanvinà 08,046.006a anuj¤àtaü mahàvãryaü rameõàstreùu durjayam 08,046.006b*0647_01 ràmeõa jàmadagnyena anuj¤àtaü ya÷asvinà 08,046.006b*0648_01 mukhyaü sarvasya lokasya rathinaü lokavi÷rutam 08,046.006c tràtàraü dhàrtaràùñràõàü gantàraü vàhinãmukhe 08,046.007a hantàram arisainyànàm amitragaõamardanam 08,046.007c duryodhanahite yuktam asmadyuddhàya codyatam 08,046.008a apradhçùyaü mahàyuddhe devair api savàsavaiþ 08,046.008c analànilayos tulyaü tejasà ca balena ca 08,046.009a pàtàlam iva gambhãraü suhçdànandavardhanam 08,046.009c antakàbham amitràõàü karõaü hatvà mahàhave 08,046.009e diùñyà yuvàm anupràptau jitvàsuram ivàmarau 08,046.010a tena yuddham adãnena mayà hy adyàcyutàrjunau 08,046.010b*0649_01 kçtaü ghoraü mahàbàho dhçùñadyumnasya pa÷yataþ 08,046.010c kupitenàntakeneva prajàþ sarvà jighàüsatà 08,046.011a tena ketu÷ ca me chinno hatau ca pàrùõisàrathã 08,046.011c hatavàhaþ kçta÷ càsmi yuyudhànasya pa÷yataþ 08,046.012a dhçùñadyumnasya yamayor vãrasya ca ÷ikhaõóinaþ 08,046.012c pa÷yatàü draupadeyànàü pà¤càlànàü ca sarva÷aþ 08,046.013a etठjitvà mahàvãryàn karõaþ ÷atrugaõàn bahån 08,046.013c jitavàn màü mahàbàho yatamànaü mahàraõe 08,046.014a anusçtya ca màü yuddhe paruùàõy uktavàn bahu 08,046.014c tatra tatra yudhàü ÷reùñhaþ paribhåya na saü÷ayaþ 08,046.015a bhãmasenaprabhàvàt tu yaj jãvàmi dhanaüjaya 08,046.015c bahunàtra kim uktena nàhaü tat soóhum utsahe 08,046.016a trayoda÷àhaü varùàõi yasmàd bhãto dhanaüjaya 08,046.016c na sma nidràü labhe ràtrau na càhani sukhaü kva cit 08,046.017a tasya dveùeõa saüyuktaþ paridahye dhanaüjaya 08,046.017c àtmano maraõaü jànan vàdhrãõasa iva dvipaþ 08,046.017d*0650_01 kçùõagrãvo rakta÷iràþ ÷vetapakùo vihaügamaþ 08,046.017d*0650_02 sa vai vàdhrãõasaþ prokto yàj¤ikaiþ pitçkarmasu 08,046.018a yasyàyam agamat kàla÷ cintayànasya me vibho 08,046.018c kathaü ÷akyo mayà karõo yuddhe kùapayituü bhavet 08,046.019a jàgrat svapaü÷ ca kaunteya karõam eva sadà hy aham 08,046.019c pa÷yàmi tatra tatraiva karõabhåtam idaü jagat 08,046.020a yatra yatra hi gacchàmi karõàd bhãto dhanaüjaya 08,046.020c tatra tatra hi pa÷yàmi karõam evàgrataþ sthitam 08,046.021a so 'haü tenaiva vãreõa samareùv apalàyinà 08,046.021c sahayaþ sarathaþ pàrtha jitvà jãvan visarjitaþ 08,046.022a ko nu me jãvitenàrtho ràjyenàrtho 'tha và punaþ 08,046.022c mamaivaü dhikkçtasyeha karõenàhava÷obhinà 08,046.023a na pràptapårvaü yad bhãùmàt kçpàd droõàc ca saüyuge 08,046.023c tat pràptam adya me yuddhe såtaputràn mahàrathàt 08,046.024a tat tvà pçcchàmi kaunteya yathà hy aku÷alas tathà 08,046.024c tan mamàcakùva kàrtsnyena yathà karõas tvayà hataþ 08,046.025a ÷akravãryasamo yuddhe yamatulyaparàkramaþ 08,046.025c ràmatulyas tathàstre yaþ sa kathaü vai niùåditaþ 08,046.026a mahàrathaþ samàkhyàtaþ sarvayuddhavi÷àradaþ 08,046.026c dhanurdharàõàü pravaraþ sarveùàm ekapåruùaþ 08,046.027a påjito dhçtaràùñreõa saputreõa vi÷àü pate 08,046.027c sadà tvadarthaü ràdheyaþ sa kathaü nihatas tvayà 08,046.028a dhçtaràùñro hi yodheùu sarveùv eva sadàrjuna 08,046.028c tava mçtyuü raõe karõaü manyate puruùarùabhaþ 08,046.029a sa tvayà puruùavyàghra kathaü yuddhe niùåditaþ 08,046.029c taü mamàcakùva bãbhatso yathà karõo hatas tvayà 08,046.030a sotsedham asya ca ÷iraþ pa÷yatàü suhçdàü hçtam 08,046.030c tvayà puruùa÷àrdåla ÷àrdålena yathà ruroþ 08,046.031a yaþ paryupàsãt pradi÷o di÷a÷ ca; tvàü såtaputraþ samare parãpsan 08,046.031c ditsuþ karõaþ samare hastipågaü; sa hãdànãü kaïkapatraiþ sutãkùõaiþ 08,046.031d*0651_01 ditsan nçõàü ÷akañaü ratnapårõaü 08,046.031d*0651_02 kathaü tvayàsau nihato 'dya karõaþ 08,046.032a tvayà raõe nihataþ såtaputraþ; kaccic chete bhåmitale duràtmà 08,046.032c kaccit priyaü me paramaü tvayàdya; kçtaü raõe såtaputraü nihatya 08,046.033a yaþ sarvataþ paryapatat tvadarthe; madànvito garvitaþ såtaputraþ 08,046.033c sa ÷åramànã samare sametya; kaccit tvayà nihataþ saüyuge 'dya 08,046.034a raukmaü rathaü hastivarai÷ ca yuktaü; rathaü ditsur yaþ parebhyas tvadarthe 08,046.034c sadà raõe spardhate yaþ sa pàpaþ; kaccit tvayà nihatas tàta yuddhe 08,046.035a yo 'sau nityaü ÷åramadena matto; vikatthate saüsadi kauravàõàm 08,046.035c priyo 'tyarthaü tasya suyodhanasya; kaccit sa pàpo nihatas tvayàdya 08,046.036a kaccit samàgamya dhanuþpramuktais; tvatpreùitair lohitàrthair vihaügaiþ 08,046.036c ÷ete 'dya pàpaþ sa vibhinnagàtraþ; kaccid bhagno dhàrtaràùñrasya bàhuþ 08,046.037a yo 'sau sadà ÷làghate ràjamadhye; duryodhanaü harùayan darpapårõaþ 08,046.037c ahaü hantà phalgunasyeti mohàt; kaccid dhatas tasya na vai tathà rathaþ 08,046.037d*0652_01 kaccid vaco 'sya vitathaü tvayà kçtaü 08,046.037d*0652_02 yat tat priyàm avadat tàta karõaþ 08,046.037d*0652_03 sabhàmadhye råkùam anekaråpaü 08,046.037d*0652_04 dhik pàõóavàn apatis tvaü hi kçùõe 08,046.037d*0652_05 kaccid dhruvaü ÷atrur ayaü mahàtmà 08,046.037d*0652_06 hy adhàrayad dvàda÷a yaþ samàstu 08,046.037d*0652_07 karõo vrataü ghoram amitrasàho 08,046.037d*0652_08 duryodhanasyàrthaniviùñabuddhiþ 08,046.038a nàhaü pàdau dhàvayiùye kadà cid; yàvat sthitaþ pàrtha ity alpabuddhiþ 08,046.038c vrataü tasyaitat sarvadà ÷akrasåno; kaccit tvayà nihataþ so 'dya karõaþ 08,046.038d*0653_01 pàdau na dhàve yàvad ahaü na hanmi 08,046.038d*0653_02 dhanaüjayaü samareùågravegam 08,046.038d*0653_03 kaccid raõe phalguna taü nihatya 08,046.038d*0653_04 kaccid vrataü tasya bhagnaü tvayàdya 08,046.039a yo 'sau kçùõàm abravãd duùñabuddhiþ; karõaþ sabhàyàü kuruvãramadhye 08,046.039c kiü pàõóavàüs tvaü na jahàsi kçùõe; sudurbalàn patitàn hãnasattvàn 08,046.040a yat tat karõaþ pratyajànàt tvadarthe; nàhatvàhaü saha kçùõena pàrtham 08,046.040a*0654_01 mahàbalaþ saüyuge ÷atruhantà 08,046.040c ihopayàteti sa pàpabuddhiþ; kaccic chete ÷arasaübhinnagàtraþ 08,046.041a kaccit saügràme vidito và tadàyaü; samàgamaþ sç¤jayakauravàõàm 08,046.041c yatràvasthàm ãdç÷ãü pràpito 'haü; kaccit tvayà so 'dya hataþ sametya 08,046.042a kaccit tvayà tasya sumandabuddher; gàõóãvamuktair vi÷ikhair jvaladbhiþ 08,046.042c sakuõóalaü bhànumad uttamàïgaü; kàyàt prakçttaü yudhi savyasàcin 08,046.043a yat tan mayà bàõasamarpitena; dhyàto 'si karõasya vadhàya vãra 08,046.043c tan me tvayà kaccid amogham adya; dhyàtaü kçtaü karõanipàtanena 08,046.044a yad darpapårõaþ sa suyodhano 'smàn; avekùate karõasamà÷rayeõa 08,046.044c kaccit tvayà so 'dya samà÷rayo 'sya; bhagnaþ paràkramya suyodhanasya 08,046.045a yo naþ purà ùaõóhatilàn avocat; sabhàmadhye pàrthivànàü samakùam 08,046.045c sa durmatiþ kaccid upetya saükhye; tvayà hataþ såtaputro 'tyamarùã 08,046.046a yaþ såtaputraþ prahasan duràtmà; puràbravãn nirjitàü saubalena 08,046.046c svayaü prasahyànaya yàj¤asenãm; apãha kaccit sa hatas tvayàdya 08,046.046d*0655_01 yaþ pràhiõot såtaputro duràtmà 08,046.046d*0655_02 kçùõàü jitàü saubalenànayeti 08,046.046d*0655_03 sa mandabuddhir nihataþ prasahya 08,046.046d*0655_04 vaikartanas tv adya kaccin mahàtman 08,046.046d*0656_01 anavàpyàü pràptum icchann acintyaü 08,046.046d*0656_02 ÷i÷ur yathà candramasaü grahãtum 08,046.046d*0656_03 sa pàpàtmà sa tu no vidviùàõaþ 08,046.046d*0656_04 kaccit karõo nihato và tvayà dhik 08,046.046d*0656_05 asmin saügràme bhãmaråpe tvayàdya 08,046.046d*0656_06 vrataü tu bhagnaü såtaputrasya pàrtha 08,046.046d*0656_07 kaccit pàpaü vacanaü dyåtakàle 08,046.046d*0656_08 yac càpy asau samitau vàsudevam 08,046.046d*0656_09 tadoktavàn paruùaü so 'tikàmam 08,046.046d*0656_10 hitaü caran yaþ satataü kuråõàm 08,046.046d*0656_11 kaccit sa karõo nihato 'dya saükhe 08,046.046d*0656_12 yo dhàrtaràùñraü paripàlayan raõe 08,046.046d*0656_13 ekaþ sadà ÷oùayan màmakaü balaü 08,046.046d*0656_14 sa pà¤càlàn kekayàü÷ caiva sarvàn 08,046.046d*0656_15 ÷riyaü diditsan dhàrtaràùñrãü sa karõaþ 08,046.046d*0656_16 kaccin mahyaü pratyavadhãs tvam adya 08,046.046d*0656_17 atho bhàsà÷ ca sçgàlà÷ ca gçdhrà 08,046.046d*0656_18 hatasya màüsàny uddharanti sma kàyàt 08,046.047a yaþ ÷astrabhçc chreùñhatamaü pçthivyàü; pitàmahaü vyàkùipad alpacetàþ 08,046.047c saükhyàyamàno 'rdharathaþ sa kaccit; tvayà hato 'dyàdhirathir duràtmà 08,046.047d*0657_01 yat tat tvayà saü÷rutaü me kirãñin 08,046.047d*0657_02 sabhàmadhye dvairatheneha bhåyaþ 08,046.047d*0657_03 ahaü karõaü sådayiùye saputraü 08,046.047d*0657_04 tat karma kçtvà hy ançõo 'si kaccit 08,046.048a amarùaõaü nikçtisamãraõeritaü; hçdi ÷ritaü jvalanam imaü sadà mama 08,046.048c hato mayà so 'dya sametya pàpadhãr; iti bruvan pra÷amaya me 'dya phalguna 08,046.048d*0658_01 bravãhi me durlabham etad adya 08,046.048d*0658_02 kathaü tvayà nihataþ såtaputraþ 08,046.048d*0658_03 anudhyàye tvàü satataü pravãra 08,046.048d*0658_04 vçtre hate 'sau bhagavàn ivendraþ 08,047.001 saüjaya uvàca 08,047.001a tad dharma÷ãlasya vaco ni÷amya; ràj¤aþ kruddhasyàdhirathau mahàtmà 08,047.001c uvàca durdharùam adãnasattvaü; yudhiùñhiraü jiùõur anantavãryaþ 08,047.001d*0659_01 droõaü hataü pàrtha karõo viditvà 08,047.001d*0659_02 bhinnàü nàvam ivàtyagàdhe kuråõàm 08,047.001d*0659_03 saümuhyamànàn dhàrtaràùñràn viditvà 08,047.001d*0659_04 nirutsàhàü÷ ca vijaye pareùàm 08,047.001d*0659_05 sodaryavat tvarito 'mitaujà 08,047.001d*0659_06 uttàrayiùyan dhçtaràùñrasya putràn 08,047.001d*0659_07 raõe rathenàdhirathir mahàtmà 08,047.001d*0659_08 tato hi màü tvaritaþ so 'bhyadhàvat 08,047.002a saü÷aptakair yudhyamànasya me 'dya; senàgrayàyã kurusainyasya ràjan 08,047.002c à÷ãviùàbhàn khagamàn pramu¤can; drauõiþ purastàt sahasà vyatiùñhat 08,047.003a dçùñvà rathaü meghanibhaü mamemam; ambaùñhasenà maraõe vyatiùñhat 08,047.003c teùàm ahaü pa¤ca ÷atàni hatvà; tato drauõim agamaü pàrthivàgrya 08,047.003d*0660_01 sa me dçùñvà ÷åratamo dhvajàgraü 08,047.003d*0660_02 samàdi÷ad rathasaüghàn anekàn 08,047.003d*0660_03 teùàm ahaü pa¤ca÷atàn nihatya 08,047.003d*0660_04 àsàdayaü droõaputraü nadantam 08,047.003d*0661_01 sa droõaputraþ sadç÷aü mahàtmà 08,047.003d*0661_02 màm apy arautsãt tadanãkamadhye 08,047.003d*0661_03 kira¤ ÷araughàn bahuråpàn vicitràü÷ 08,047.003d*0661_04 citràü gataþ ÷ukra ivàtivarùan 08,047.003d*0661_05 sa me ÷aràn sarvataþ kaïkapatràn 08,047.003d*0661_06 avàsçjad vai pçthivãprakà÷àn 08,047.003d*0661_07 nivàrya tårõaü paramàjimadhye 08,047.003d*0661_08 tato hi màü bàõagaõaiþ samarpayat 08,047.003d*0661_09 àkarùaõaü vàpi vikçùya muktaü 08,047.003d*0661_10 na dç÷yate tasya mahàrathasya 08,047.003d*0662_01 sa màü samàsàdya narendra yattaþ 08,047.003d*0662_02 samabhyayàt siüha iva dvipendraþ 08,047.003d*0662_03 akàrùãc ca rathinàm ujjihãrùàü 08,047.003d*0662_04 mahàràja vadhyatàü kauravàõàm 08,047.003d*0662_05 tato raõe bhàrata duùprakampya 08,047.003d*0662_06 àcàryaputraþ pravaraþ kuråõàm 08,047.003d*0662_07 màm ardayàm àsa ÷itaiþ pçùatkair 08,047.003d*0662_08 janàrdanaü caiva viùàgnikalpaiþ 08,047.003d*0662_09 aùñau gavàm aùña÷atàni bàõàn 08,047.003d*0662_10 mayà prayuddhasya vahanti tasya 08,047.003d*0662_11 tàüs tena muktàn aham asya bàõair 08,047.003d*0662_12 vyanà÷ayaü vàyur ivàbhrajàlam 08,047.004a tato 'paràn bàõasaüghàn anekàn; àkarõapårõàyatavipramuktàn 08,047.004c sasarja ÷ikùàstrabalaprayatnais; tathà yathà pràvçùi kàlameghaþ 08,047.005a naivàdadànaü na ca saüdadhànaü; jànãmahe katareõàsyatãti 08,047.005c vàmena và yadi và dakùiõena; sa droõaputraþ samare paryavartat 08,047.005d*0663_01 na saüdadhànaþ kuta àdadhàno 08,047.005d*0663_02 na vyàkùipann àvikarùan vimu¤can 08,047.005d*0663_03 savyena và yadi và dakùiõena 08,047.005d*0663_04 na j¤àyate katareõàsyatãti 08,047.005d*0664_01 àcàryavat samare paryavartan 08,047.005d*0664_02 mahac citraü dç÷yate sarvataþ sma 08,047.005d*0664_03 dçùñir viùaü càsukaraü pareùàü 08,047.005d*0664_04 sarvà di÷aþ pårayànaü ÷araughaiþ 08,047.005d*0664_05 alàtacakrapratimaü mahàtmanaþ 08,047.005d*0664_06 sadà nataü kàrmukaü brahmabandhoþ 08,047.005d*0665_01 tasyàtataü maõóalam eva sajyaü 08,047.005d*0665_02 pradç÷yate kàrmukaü droõasånoþ 08,047.006a avidhyan màü pa¤cabhir droõaputraþ; ÷itaiþ ÷araiþ pa¤cabhir vàsudevam 08,047.006c ahaü tu taü triü÷atà vajrakalpaiþ; samàrdayaü nimiùasyàntareõa 08,047.006d*0666_01 abhyaghnaü bàõais tam ahaü sudhàrair 08,047.006d*0666_02 nimeùamàtreõa suvarõapuïkhaiþ 08,047.006d*0667_01 kùaõàc chvàvitsamaråpo babhåva 08,047.006d*0667_02 samàrdito madvisçùñaiþ pçùatkaiþ 08,047.007a sa vikùaran rudhiraü sarvagàtrai; rathànãkaü såtasånor vive÷a 08,047.007c mayàbhibhåtaþ sainikànàü prabarhàn; asàv apa÷yan rudhireõa pradigdhàn 08,047.007d*0668_01 sa nirviddho vikùaran droõaputro 08,047.007d*0668_02 rathànãkaü càtirather vive÷a 08,047.007d*0668_03 mayàbhibhåtàn svarathaprabarhàn 08,047.007d*0668_04 astraü ca pa÷yan rudhirapradigdham 08,047.008a tato 'bhibhåtaü yudhi vãkùya sainyaü; vidhvastayodhaü drutavàjinàgam 08,047.008c pa¤cà÷atà rathamukhyaiþ sametaþ; karõas tvaran màm upàyàt pramàthã 08,047.009a tàn sådayitvàham apàsya karõaü; draùñuü bhavantaü tvarayàbhiyàtaþ 08,047.009c sarve pà¤càlà hy udvijante sma karõàd; gandhàd gàvaþ kesariõo yathaiva 08,047.010a mahàjhaùasyeva mukhaü prapannàþ; prabhadrakàþ karõam abhi dravanti 08,047.010c mçtyor àsyaü vyàttam ivànvapadyan; prabhadrakàþ karõam àsàdya ràjan 08,047.010d*0669_01 yàsyàmi tàüs tàrayiùyan balaughàn 08,047.010d*0669_02 diùñyà bhavàn svastimàn pàrtha dçùñaþ 08,047.010d@019_0001 rathàüs tu tàn sapta÷atàn nimagnàüs 08,047.010d@019_0002 tadà karõaþ pràhiõon mçtyusadma 08,047.010d@019_0003 na càpy abhåt klàntamanàþ sa ràjan 08,047.010d@019_0004 yàvan nàsmàn dçùñavàn såtaputraþ 08,047.010d@019_0005 ÷rutvà tu tvàü tena dçùñaü sametam 08,047.010d@019_0006 a÷vatthàmnà pårvataraü kùataü ca 08,047.010d@019_0007 manye kàlam apayànasya ràjan 08,047.010d@019_0008 kråràt karõàt te 'ham acintyakarman 08,047.010d@019_0009 na me karõasyàstram idaü purastàd 08,047.010d@019_0010 yuddhe dçùñaü pàõóava citraråpam 08,047.010d@019_0011 na hy anyayoddhà vidyate sç¤jayànàü 08,047.010d@019_0012 mahàrathaü yo 'dya saheta karõam 08,047.010d@019_0013 ÷aineyo me sàtyaki÷ cakrarakùau 08,047.010d@019_0014 dhçùñadyumna÷ càpi tathaiva ràjan 08,047.010d@019_0015 yudhàmanyu÷ cottamaujà÷ ca ÷årau 08,047.010d@019_0016 pçùñhato màü rakùatàü ràjaputrau 08,047.010d@019_0017 rathapravãreõa mahànubhàva 08,047.010d@019_0018 dviùatsainye vartatà dustareõa 08,047.011a àyàhi pa÷yàdya yuyutsamànaü; màü såtaputraü ca vçtau jayàya 08,047.011c ùañsàhasrà bhàrata ràjaputràþ; svargàya lokàya rathà nimagnàþ 08,047.011d*0670_01 tàn adya yàsyàmi raõàd vimoktuü 08,047.011d*0670_02 sarvàtmanà såtaputraü ca hantum 08,047.011d*0670_03 rathapravãreõa mahànubhàva 08,047.011d*0670_04 dviùat sainyaü nirdahan vistareõa 08,047.012a sametyàhaü såtaputreõa saükhye; vçtreõa vajrãva narendramukhya 08,047.012b*0671_01 evaü gate kiü ca mayàdya ÷akyaü 08,047.012b*0671_02 kàryaü kartuü nigrahe såtajasya 08,047.012b*0671_03 tathaiva ràj¤a÷ ca suyodhanasya 08,047.012b*0671_04 ye càpi màü yoddhukàmàþ sametàþ 08,047.012c yotsye bhç÷aü bhàrata såtaputram; asmin saügràme yadi vai dç÷yate 'dya 08,047.013a karõaü na ced adya nihanmi ràjan; sabàndhavaü yudhyamànaü prasahya 08,047.013c prati÷rutyàkurvatàü vai gatir yà; kaùñàü gaccheyaü tàm ahaü ràjasiüha 08,047.014a àmantraye tvàü bråhi jayaü raõe me; purà bhãmaü dhàrtaràùñrà grasante 08,047.014c sautiü haniùyàmi narendrasiüha; sainyaü tathà ÷atrugaõàü÷ ca sarvàn 08,048.001 saüjaya uvàca 08,048.001a ÷rutvà karõaü kalyam udàravãryaü; kruddhaþ pàrthaþ phalgunasyàmitaujàþ 08,048.001c dhanaüjayaü vàkyam uvàca cedaü; yudhiùñhiraþ karõa÷aràbhitaptaþ 08,048.001d*0672_01 vipradrutà tàta camås tvadãyà 08,048.001d*0672_02 tiraskçtà càdya yathà na sàdhu 08,048.001d*0673_01 bhãto bhãmaü tyajya càyàs tathà tvaü 08,048.001d*0673_02 yan nà÷akaþ karõam atho nihantum 08,048.001d*0673_03 steyaü tvayà pàrtha kçtaü pçthàyà 08,048.001d*0673_04 garbhaü samàvi÷ya yathà na sàdhu 08,048.001d*0674_01 raudraü raõe duùprativàryavãryaþ 08,048.001d*0674_02 sautis tvayà nàdya ÷akyo nihantum 08,048.001d*0675_01 tyaktvà raõe yad apàyàþ sa bhãmaü 08,048.001d*0675_02 yan nà÷akaþ såtaputraü nihantum 08,048.001d*0676_01 yat tad vàkyaü dvaitavane tvayoktaü 08,048.001d*0676_02 hantà karõam ekarathena satyam 08,048.001d*0676_03 tyaktvà taü vai katham adyàpayàtaþ 08,048.001d*0676_04 karõàd bhãto bhãmasenaü vihàya 08,048.001d*0677_01 imàü ca vasatiü pràpto bhayàt karõena bàdhitaþ 08,048.001d*0677_02 ahaü tvaü bhãmasena÷ ca màdrãputrau ca pàõóavau 08,048.001d*0677_03 vàsudevena sahità vayaü karõena nirjitàþ 08,048.001d*0677_04 punar eva vanaü pràpya tapa÷caryàü caràmahe 08,048.001d*0677_05 atha và dhàrtaràùñràõàü paricaryàü caràmahe 08,048.001d*0677_06 ity evam uktvà bãbhatsuü roùàt saüraktalocanaþ 08,048.001d*0677_07 abravãt punar evàtra dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,048.002a idaü yadi dvaitavane hy avakùyaþ; karõaü yoddhuü na prasahe nçpeti 08,048.002c vayaü tadà pràptakàlàni sarve; vçttàny upaiùyàma tadaiva pàrtha 08,048.003a mayi prati÷rutya vadhaü hi tasya; balasya càptasya tathaiva vãra 08,048.003c ànãya naþ ÷atrumadhyaü sa kasmàt; samutkùipya sthaõóile pratyapiüùñhàþ 08,048.004a anvà÷iùma vayam arjuna tvayi; yiyàsavo bahu kalyàõam iùñam 08,048.004c tan naþ sarvaü viphalaü ràjaputra; phalàrthinàü nicula ivàtipuùpaþ 08,048.004d*0678_01 anvàsya satyena yad àttha pàrtha 08,048.004d*0678_02 satyaü ÷apan vàsudevena sàrdham 08,048.004d*0678_03 taü naþ satyam aphalam akàrùãs tvaü 08,048.004d*0678_04 phalakàle puùpavçkùaü nikçntaþ 08,048.005a pracchàditaü baói÷am ivàmiùeõa; pracchàdito gavaya ivàpavàcà 08,048.005c anarthakaü me dar÷itavàn asi tvaü; ràjyàrthino ràjyaråpaü vinà÷am 08,048.005d*0679_01 pracchàditas tvaü bàli÷a durya÷enà- 08,048.005d*0679_02 narthavàkyo 'syarjuna naiva sàdhuþ 08,048.005d*0679_03 tyaktvà bhãmaü sarvabhãmeùu bhãmaü 08,048.005d*0679_04 saüyojitas tvaü såtaputraü nihantum 08,048.005d*0680_01 trayoda÷emà hi samàþ sadà vayaü 08,048.005d*0680_02 tvàm anvajãviùma dhanaüjayà÷ayà 08,048.005d*0680_03 kàle varùaü devam ivoptabãjaü 08,048.005d*0680_04 tan naþ sarvàn narake tvaü nyamajjayaþ 08,048.006a yat tat pçthàü vàg uvàcàntarikùe; saptàhajàte tvayi mandabuddhau 08,048.006c jàtaþ putro vàsavavikramo 'yaü; sarvठ÷årठ÷àtravठjeùyatãti 08,048.006d*0681_01 apàpãyàn vàsavàt kuntijàto 08,048.006d*0681_02 bahån saügràmàn ayam eva jetà 08,048.007a ayaü jetà khàõóave devasaüghàn; sarvàõi bhåtàny api cottamaujàþ 08,048.007c ayaü jetà madrakaliïgakekayàn; ayaü kurån hanti ca ràjamadhye 08,048.007c*0682_01 daityàü÷ ca rakùàüsi samàgatàni 08,048.007c*0682_02 bhåmiü ca sarvàn nikhilena jetà 08,048.008a asmàt paro na bhavità dhanurdharo; na vai bhåtaþ ka÷ cana jàtu jetà 08,048.008c icchann àryaþ sarvabhåtàni kuryàd; va÷e va÷ã sarvasamàptavidyaþ 08,048.009a kàntyà ÷a÷àïkasya javena vàyoþ; sthairyeõa meroþ kùamayà pçthivyàþ 08,048.009c såryasya bhàsà dhanadasya lakùmyà; ÷auryeõa ÷akrasya balena viùõoþ 08,048.010a tulyo mahàtmà tava kunti putro; jàto 'diter viùõur ivàrihantà 08,048.010c sveùàü jayàya dviùatàü vadhàya; khyàto 'mitaujàþ kulatantukartà 08,048.011a ity antarikùe ÷ata÷çïgamårdhni; tapasvinàü ÷çõvatàü vàg uvàca 08,048.011c evaüvidhaü tvàü tac ca nàbhåt tavàdya; devà hi nånam ançtaü vadanti 08,048.012a tathàpareùàm çùisattamànàü; ÷rutvà giraü påjayatàü sadaiva 08,048.012c na saünatiü praimi suyodhanasya; na tvà jànàmy àdhirather bhayàrtam 08,048.013a tvaùñrà kçtaü vàham akåjanàkùaü; ÷ubhaü samàsthàya kapidhvajaü tvam 08,048.013c khaógaü gçhãtvà hemacitraü samiddhaü; dhanu÷ cedaü gàõóivaü tàlamàtram 08,048.013e sa ke÷avenohyamànaþ kathaü nu; karõàd bhãto vyapayàto 'si pàrtha 08,048.013f@020_0001 pårvaü yad uktaü hi suyodhanena 08,048.013f@020_0002 na phalgunaþ pramukhe sthàsyatãti 08,048.013f@020_0003 karõasya yuddhe hi mahàbalasya 08,048.013f@020_0004 maurkhyàt tu tan nàvabuddhaü mayàsãt 08,048.013f@020_0005 tenàdya tapsye bhç÷am aprameyaü 08,048.013f@020_0006 yan mitravargo narakaü praviùñaþ 08,048.013f@020_0007 tadaiva vàcyo 'smi nanu tvayàhaü 08,048.013f@020_0008 na yotsye 'haü såtaputraü kathaü cit 08,048.013f@020_0009 tato nàhaü sç¤jayàn kekayàü÷ ca 08,048.013f@020_0010 samànayeyaü suhçdo raõàya 08,048.013f@020_0011 evaü gate kiü ca mayàdya ÷akyaü 08,048.013f@020_0012 kàryaü kartuü nigrahe såtajasya 08,048.013f@020_0013 tathaiva ràj¤a÷ ca suyodhanasya 08,048.013f@020_0014 ye càpi màü yoddhukàmàþ sametàþ 08,048.013f@020_0015 dhig astu majjãvitam adya kçùõa 08,048.013f@020_0016 yo 'haü va÷aü såtaputrasya yàtaþ 08,048.013f@020_0017 madhye kuråõàü sasuyodhanànàü 08,048.013f@020_0018 ye càpy anye yoddhukàmàþ sametàþ 08,048.013f@020_0019 ekas tu me bhãmaseno 'dya nàtho 08,048.013f@020_0020 yenàbhipanno 'smi raõe mahàbhaye 08,048.013f@020_0021 vimocya màü càpi ruùànvitas tataþ 08,048.013f@020_0022 ÷areõa tãkùõena bibheda karõam 08,048.013f@020_0023 tyaktvà pràõàn samare bhãmasena÷ 08,048.013f@020_0024 cakre yuddhaü kurumukhyaiþ sametaiþ 08,048.013f@020_0025 gadàgrahasto rudhirokùitàïga÷ 08,048.013f@020_0026 caran raõe kàla ivàntakàle 08,048.013f@020_0027 asau hi bhãmasya mahàn ninàdo 08,048.013f@020_0028 muhur muhuþ ÷råyate dhàrtaràùñraiþ 08,048.013f@020_0029 yadi sma jãvet samare nihantà 08,048.013f@020_0030 mahàrathànàü pravaro narottamaþ 08,048.013f@020_0031 tavàbhimanyus tanayo 'dya pàrtha 08,048.013f@020_0032 na càsmi gantà samare paràbhavam 08,048.013f@020_0033 athàpi jãvet samare ghañotkacas 08,048.013f@020_0034 tathàpi nàhaü samare paràïmukhaþ 08,048.013f@020_0035 bhãmasya putraþ samaràgrayàyã 08,048.013f@020_0036 mahàstravic càpi tavànuråpaþ 08,048.013f@020_0037 yatnaü samàsàdya ripor balaü no 08,048.013f@020_0038 nimãlitàkùaü bhayaviplutaü bhavet 08,048.013f@020_0039 cakàra yo 'sau ni÷i yuddham ekas 08,048.013f@020_0040 tyaktvà raõaü yasya bhayàd dravante 08,048.013f@020_0041 sa cet samàsàdya mahànubhàvaþ 08,048.013f@020_0042 karõaü raõe bàõagaõaiþ pramohya 08,048.013f@020_0043 dhairye sthitenàpi ca såtajena 08,048.013f@020_0044 ÷aktyà hato vàsavadattayà tayà 08,048.013f@020_0045 mamaiva bhàgyàni purà kçtàni 08,048.013f@020_0046 pàpàni nånaü phalavanti yuddhe 08,048.013f@020_0047 tçõaü ca kçtvà samare bhavantaü 08,048.013f@020_0048 tato 'ham evaü nikçto duràtmanà 08,048.013f@020_0049 vaikartaneneha tathà kçto 'haü 08,048.013f@020_0050 yathà hy a÷aktaþ kriyate hy abàndhavaþ 08,048.013f@020_0051 àpadgataü ya÷ ca naraü vimokùayet 08,048.013f@020_0052 sa bàndhavaþ snehayutaþ suhçd vai 08,048.013f@020_0053 evaü puràõà çùayo vadanti 08,048.013f@020_0054 dharmaþ sadà sadbhir anuùñhita÷ ca 08,048.014a dhanu÷ caitat ke÷avàya pradàya; yantàbhaviùyas tvaü raõe ced duràtman 08,048.014c tato 'haniùyat ke÷avaþ karõam ugraü; marutpatir vçtram ivàttavajraþ 08,048.014d*0683_01 ràdheyam evaü yadi càpy a÷akta÷ 08,048.014d*0683_02 carantam ugraü pratibodhanàya 08,048.014d*0683_03 yacchànyasmai gàõóivam etad adya 08,048.014d*0683_04 tvatto yo 'strair abhyadhiko narendraþ 08,048.014d*0684_01 tasmàn naivaü putradàrair vihãnàn 08,048.014d*0684_02 sukhàd bhraùñàn ràjyanà÷àc ca bhåyaþ 08,048.014d*0684_03 draùñà lokaþ patitàn apy agàdhe 08,048.014d*0684_04 pàpair juùñe narake pàõóaveya 08,048.014d*0685_01 rathe sthitaþ phàlguna ke÷avas te 08,048.014d*0685_02 ra÷mã samàdàya raõe prayàtu 08,048.014d*0685_03 jahi tvam adyaiva sametya karõaü 08,048.014d*0685_04 caidyaü yathà ke÷avo ràjamadhye 08,048.015a màse 'patiùyaþ pa¤came tvaü prakçcchre; na và garbho 'py abhaviùyaþ pçthàyàþ 08,048.015c tat te ÷ramo ràjaputràbhaviùyan; na saügràmàd apayàtuü duràtman 08,048.015d*0686_01 dhig gàõóivaü dhik ca te bàhuvãryam 08,048.015d*0686_02 asaükhyeyàn bàõagaõàü÷ ca dhik te 08,048.015d*0686_03 dhik te ketuþ kesariõaþ sutasya 08,048.015d*0686_04 kç÷ànudattaü ca rathaü ca te dhik 08,049.001 saüjaya uvàca 08,049.001a yudhiùñhireõaivam uktaþ kaunteyaþ ÷vetavàhanaþ 08,049.001c asiü jagràha saükruddho jighàüsur bharatarùabham 08,049.002a tasya kopaü samudvãkùya cittaj¤aþ ke÷avas tadà 08,049.002c uvàca kim idaü pàrtha gçhãtaþ khaóga ity uta 08,049.003a neha pa÷yàmi yoddhavyaü tava kiü cid dhanaüjaya 08,049.003c te dhvastà dhàrtaràùñrà hi sarve bhãmena dhãmatà 08,049.004a apayàto 'si kaunteya ràjà draùñavya ity api 08,049.004c sa ràjà bhavatà dçùñaþ ku÷alã ca yudhiùñhiraþ 08,049.005a taü dçùñvà nçpa÷àrdålaü ÷àrdålasamavikramam 08,049.005c harùakàle tu saüpràpte kasmàt tvà manyur àvi÷at 08,049.006a na taü pa÷yàmi kaunteya yas te vadhyo bhaved iha 08,049.006b*0687_01 prahartum icchase kasmàt kiü và te cittavibhramaþ 08,049.006c kasmàd bhavàn mahàkhaógaü parigçhõàti satvaram 08,049.007a tat tvà pçcchàmi kaunteya kim idaü te cikãrùitam 08,049.007c paràmç÷asi yat kruddhaþ khaógam adbhutavikrama 08,049.008a evam uktas tu kçùõena prekùamàõo yudhiùñhiram 08,049.008c arjunaþ pràha govindaü kruddhaþ sarpa iva ÷vasan 08,049.009a dada gàõóãvam anyasmà iti màü yo 'bhicodayet 08,049.009c chindyàm ahaü ÷iras tasya ity upàü÷uvrataü mama 08,049.009d*0688_01 yudhiùñhireõa tenàham ukta÷ càsmi janàrdana 08,049.010a tad ukto 'ham adãnàtman ràj¤àmitaparàkrama 08,049.010c samakùaü tava govinda na tat kùantum ihotsahe 08,049.011a tasmàd enaü vadhiùyàmi ràjànaü dharmabhãrukam 08,049.011c pratij¤àü pàlayiùyàmi hatvemaü narasattamam 08,049.011e etadarthaü mayà khaógo gçhãto yadunandana 08,049.012a so 'haü yudhiùñhiraü hatvà satye 'py ànçõyatàü gataþ 08,049.012c vi÷oko vijvara÷ càpi bhaviùyàmi janàrdana 08,049.013a kiü và tvaü manyase pràptam asmin kàle samutthite 08,049.013c tvam asya jagatas tàta vettha sarvaü gatàgatam 08,049.013d*0689_01 jàtas tvatto hi dharma÷ càdharma÷ ceti parà ÷rutiþ 08,049.013e tat tathà prakariùyàmi yathà màü vakùyate bhavàn 08,049.013f*0690_00 saüjaya uvàca 08,049.013f*0690_01 dhig dhig ity eva govindaþ pàrtham uktvàbravãt punaþ 08,049.014 kçùõa uvàca 08,049.014a idànãü pàrtha jànàmi na vçddhàþ sevitàs tvayà 08,049.014c akàle puruùavyàghra saürambhakriyayànayà 08,049.014e na hi dharmavibhàgaj¤aþ kuryàd evaü dhanaüjaya 08,049.014f*0691_01 yathà tvaü pàõóavàdyeha dharmabhãrur apaõóitaþ 08,049.015a akàryàõàü ca kàryàõàü saüyogaü yaþ karoti vai 08,049.015c kàryàõàm akriyàõàü ca sa pàrtha puruùàdhamaþ 08,049.016a anusçtya tu ye dharmaü kavayaþ samupasthitàþ 08,049.016c samàsavistaravidàü na teùàü vettha ni÷cayam 08,049.017a ani÷cayaj¤o hi naraþ kàryàkàryavini÷caye 08,049.017c ava÷o muhyate pàrtha yathà tvaü måóha eva tu 08,049.018a na hi kàryam akàryaü và sukhaü j¤àtuü kathaü cana 08,049.018c ÷rutena j¤àyate sarvaü tac ca tvaü nàvabudhyase 08,049.019a avij¤ànàd bhavàn yac ca dharmaü rakùati dharmavit 08,049.019c pràõinàü hi vadhaü pàrtha dhàrmiko nàvabudhyate 08,049.020a pràõinàm avadhas tàta sarvajyàyàn mato mama 08,049.020c ançtaü tu bhaved vàcyaü na ca hiüsyàt kathaü cana 08,049.021a sa kathaü bhràtaraü jyeùñhaü ràjànaü dharmakovidam 08,049.021c hanyàd bhavàn nara÷reùñha pràkçto 'nyaþ pumàn iva 08,049.022a ayudhyamànasya vadhas tathà÷astrasya bhàrata 08,049.022c paràïmukhasya dravataþ ÷araõaü vàbhigacchataþ 08,049.022e kçtà¤jaleþ prapannasya na vadhaþ påjyate budhaiþ 08,049.022e*0692_01 **** **** pramattasya tathaiva ca 08,049.022e*0692_02 na vadhaþ påjyate sadbhis tac ca sarvaü gurau tava 08,049.023a tvayà caiva vrataü pàrtha bàlenaiva kçtaü purà 08,049.023c tasmàd adharmasaüyuktaü mauóhyàt karma vyavasyasi 08,049.024a sa guruü pàrtha kasmàt tvaü hanyà dharmam anusmaran 08,049.024c asaüpradhàrya dharmàõàü gatiü såkùmàü duranvayàm 08,049.025a idaü dharmarahasyaü ca vakùyàmi bharatarùabha 08,049.025c yad bråyàt tava bhãùmo và dharmaj¤o và yudhiùñhiraþ 08,049.026a viduro và tathà kùattà kuntã vàpi ya÷asvinã 08,049.026b*0693_01 kuntã và bharata÷reùñha draupadã và ya÷asvinã 08,049.026c tat te vakùyàmi tattvena tan nibodha dhanaüjaya 08,049.027a satyasya vacanaü sàdhu na satyàd vidyate param 08,049.027c tattvenaitat sudurj¤eyaü yasya satyam anuùñhitam 08,049.028a bhavet satyam avaktavyaü vaktavyam ançtaü bhavet 08,049.028c sarvasvasyàpahàre tu vaktavyam ançtaü bhavet 08,049.029a pràõàtyaye vivàhe ca vaktavyam ançtaü bhavet 08,049.029c yatrànçtaü bhavet satyaü satyaü càpy ançtaü bhavet 08,049.029d*0694_01 vivàhakàle ratisaüprayoge 08,049.029d*0694_02 pràõàtyaye sarvadhanàpahàre 08,049.029d*0694_03 viprasya càrthe hy ançtaü vadeta 08,049.029d*0694_04 pa¤cànçtàny àhur apàtakàni 08,049.030a tàdç÷aü pa÷yate bàlo yasya satyam anuùñhitam 08,049.030b*0695_01 bhavet satyam avaktavyaü na vaktavyam anuùñhitam 08,049.030c satyànçte vini÷citya tato bhavati dharmavit 08,049.031a kim à÷caryaü kçtapraj¤aþ puruùo 'pi sudàruõaþ 08,049.031c sumahat pràpnuyàt puõyaü balàko 'ndhavadhàd iva 08,049.032a kim à÷caryaü punar måóho dharmakàmo 'py apaõóitaþ 08,049.032c sumahat pràpnuyàt pàpam àpagàm iva kau÷ikaþ 08,049.033 arjuna uvàca 08,049.033a àcakùva bhagavann etad yathà vidyàm ahaü tathà 08,049.033c balàkàndhàbhisaübaddhaü nadãnàü kau÷ikasya ca 08,049.034 kçùõa uvàca 08,049.034a mçgavyàdho 'bhavat ka÷ cid balàko nàma bhàrata 08,049.034c yàtràrthaü putradàrasya mçgàn hanti na kàmataþ 08,049.035a so 'ndhau ca màtàpitarau bibharty anyàü÷ ca saü÷ritàn 08,049.035c svadharmanirato nityaü satyavàg anasåyakaþ 08,049.036a sa kadà cin mçgàül lipsur nànvavindat prayatnavàn 08,049.036c athàpa÷yat sa pãtodaü ÷vàpadaü ghràõacakùuùam 08,049.037a adçùñapårvam api tat sattvaü tena hataü tadà 08,049.037c anv eva ca tato vyomnaþ puùpavarùam avàpatat 08,049.038a apsarogãtavàditrair nàditaü ca manoramam 08,049.038c vimànam àgamat svargàn mçgavyàdhaninãùayà 08,049.039a tad bhåtaü sarvabhåtànàm abhàvàya kilàrjuna 08,049.039c tapas taptvà varaü pràptaü kçtam andhaü svayaübhuvà 08,049.040a tad dhatvà sarvabhåtànàm abhàvakçtani÷cayam 08,049.040c tato balàkaþ svaragàd evaü dharmaþ sudurvidaþ 08,049.041a kau÷iko 'py abhavad vipras tapasvã na bahu÷rutaþ 08,049.041c nadãnàü saügame gràmàd adåre sa kilàvasat 08,049.042a satyaü mayà sadà vàcyam iti tasyàbhavad vratam 08,049.042c satyavàdãti vikhyàtaþ sa tadàsãd dhanaüjaya 08,049.043a atha dasyubhayàt ke cit tadà tad vanam àvi÷an 08,049.043c dasyavo 'pi gatàþ krårà vyamàrganta prayatnataþ 08,049.044a atha kau÷ikam abhyetya pràhus taü satyavàdinam 08,049.044c katamena pathà yàtà bhagavan bahavo janàþ 08,049.044e satyena pçùñaþ prabråhi yadi tàn vettha ÷aüsa naþ 08,049.045a sa pçùñaþ kau÷ikaþ satyaü vacanaü tàn uvàca ha 08,049.045b*0696_01 satyasya tv avibhàgaj¤aþ satyaü tebhyaþ ÷a÷aüsa saþ 08,049.045c bahuvçkùalatàgulmam etad vanam upà÷ritàþ 08,049.045d*0697_01 iti tàn khyàpayàm àsa sa tebhyaþ pàrtha kau÷ikaþ 08,049.045e tatas te tàn samàsàdya krårà jaghnur iti ÷rutiþ 08,049.046a tenàdharmeõa mahatà vàgduruktena kau÷ikaþ 08,049.046c gataþ sukaùñaü narakaü såkùmadharmeùv akovidaþ 08,049.046e aprabhåta÷ruto måóho dharmàõàm avibhàgavit 08,049.047a vçddhàn apçùñvà saüdehaü mahac chvabhram ito 'rhati 08,049.047c tatra te lakùaõodde÷aþ ka÷ cid eva bhaviùyati 08,049.048a duùkaraü paramaj¤ànaü tarkeõàtra vyavasyati 08,049.048c ÷rutir dharma iti hy eke vadanti bahavo janàþ 08,049.049a na tv etat pratisåyàmi na hi sarvaü vidhãyate 08,049.049b*0698_01 ÷rutir dhàryeyam ity eke vadanti bahavo janàþ 08,049.049b*0698_02 na tàn pàrthàbhyasåyàmi na ca sarvatra ÷iùyati 08,049.049b*0698_03 smçtir dhàryà iti tv eke vadanti bahavo janàþ 08,049.049b*0698_04 na tu tàn pratyasåyàmi nàtra sarvaü vidhãyate 08,049.049c prabhavàrthàya bhåtànàü dharmapravacanaü kçtam 08,049.049d*0699_01 evaüvidhà gatir vãra dharmasyàtãva durdç÷à 08,049.049d*0699_02 vidyà÷ãlavayovçddhàn anupàsyànadhãtya và 08,049.049d*0699_03 manvàdãnàü tu kçtsnaü vai ko dharmaü vaktum arhati 08,049.049d*0699_04 adharmàd eva bhavati dharme 'pi ca mahàn yathà 08,049.049d*0699_05 vyàdhakau÷ikayor yadvad dharmàdharmaviruddhayoþ 08,049.049d*0699_06 vedo målaü hi dharmàõàm iti santo yad abruvan 08,049.049d*0699_07 jij¤àsate hi vidyànàü sàdhanàny eva tattvavit 08,049.049d*0699_08 vedaü bràhmaõam àsàdya puõyapàpe paraütapa 08,049.049d*0699_09 sa tu vetti paraü dharmam ahiüsàü vetti bhàrata 08,049.049d*0700_01 yat syàd ahiüsàsaüyuktaü sa dharma iti ni÷cayaþ 08,049.049d*0700_02 ahiüsàrthàya bhåtànàü dharmapravacanaü kçtam 08,049.050a dhàraõàd dharmam ity àhur dharmo dhàrayati prajàþ 08,049.050c yaþ syàd dhàraõasaüyuktaþ sa dharma iti ni÷cayaþ 08,049.051a ye 'nyàyena jihãrùanto janà icchanti karhi cit 08,049.051c akåjanena cen mokùo nàtra kåjet kathaü cana 08,049.052a ava÷yaü kåjitavyaü và ÷aïkeran vàpy akåjataþ 08,049.052c ÷reyas tatrànçtaü vaktuü satyàd iti vicàritam 08,049.052d*0701_01 yaþ kàryebhyo vrataü kçtvà karmaõà nopapàdayet 08,049.052d*0701_02 na tat phalam avàpnoti evam àhur manãùiõaþ 08,049.052d*0702_01 satye sati na pàpebhyo dhanaü deyaü kadà cana 08,049.053a pràõàtyaye vivàhe và sarvaj¤àtidhanakùaye 08,049.053c narmaõy abhipravçtte và pravaktavyaü mçùà bhavet 08,049.053e adharmaü nàtra pa÷yanti dharmatattvàrthadar÷inaþ 08,049.053f*0703_01 sarvadà hi vadet tat tu nànçtaþ syàd vicakùaõaþ 08,049.054a yaþ stenaiþ saha saübandhàn mucyate ÷apathair api 08,049.054c ÷reyas tatrànçtaü vaktuü tat satyam avicàritam 08,049.055a na ca tebhyo dhanaü deyaü ÷akye sati kathaü cana 08,049.055c pàpebhyo hi dhanaü dattaü dàtàram api pãóayet 08,049.055e tasmàd dharmàrtham ançtam uktvà nànçtavàg bhavet 08,049.056a eùa te lakùaõodde÷aþ samuddiùño yathàvidhi 08,049.056b*0704_01 yathàdharmaü yathàbuddhi mayà pàrthàrthitas tava 08,049.056c etac chrutvà bråhi pàrtha yadi vadhyo yudhiùñhiraþ 08,049.057 arjuna uvàca 08,049.057a yathà bråyàn mahàpràj¤o yathà bråyàn mahàmatiþ 08,049.057c hitaü caiva yathàsmàkaü tathaitad vacanaü tava 08,049.058a bhavàn màtçsamo 'smàkaü tathà pitçsamo 'pi ca 08,049.058c gati÷ ca paramà kçùõa tena te vàkyam adbhutam 08,049.059a na hi te triùu lokeùu vidyate 'viditaü kva cit 08,049.059c tasmàd bhavàn paraü dharmaü veda sarvaü yathàtatham 08,049.060a avadhyaü pàõóavaü manye dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,049.060c tasmin samayasaüyoge bråhi kiü cid anugraham 08,049.060e idaü càparam atraiva ÷çõu hçtsthaü vivakùitam 08,049.061a jànàsi dà÷àrha mama vrataü tvaü; yo màü bråyàt ka÷ cana mànuùeùu 08,049.061c anyasmai tvaü gàõóivaü dehi pàrtha; yas tvatto 'strair bhavità và vi÷iùñaþ 08,049.062a hanyàm ahaü ke÷ava taü prasahya; bhãmo hanyàt tåbaraketi coktaþ 08,049.062c tan me ràjà proktavàüs te samakùaü; dhanur dehãty asakçd vçùõisiüha 08,049.063a taü hatvà cet ke÷ava jãvaloke; sthàtà kàlaü nàham apy alpamàtram 08,049.063b*0705_01 evaü tvaü màü kçùõa jànàsi sarvaü 08,049.063b*0705_02 kàlaü loke hãnadharmo hi jãvan 08,049.063b*0705_03 satyàc cyuto lokam imaü tyajeyaü 08,049.063b*0705_04 tasmàt krodhàt pratikùapeyaü dharmaputram 08,049.063b*0706_01 dhyàtvà nånaü hy enasà càpi mukto 08,049.063b*0706_02 vadhaü ràj¤o bhraùñavãryo vicetàþ 08,049.063c sà ca pratij¤à mama lokaprabuddhà; bhavet satyà dharmabhçtàü variùñha 08,049.063e yathà jãvet pàõóavo 'haü ca kçùõa; tathà buddhiü dàtum adyàrhasi tvam 08,049.063f*0707_01 evaü j¤àtvà yad dhitaü me sadaiva 08,049.063f*0707_02 tathàrhasi tvaü tu nibodhituü ca 08,049.064 vàsudeva uvàca 08,049.064a ràjà ÷rànto jagato vikùata÷ ca; karõena saükhye ni÷itair bàõasaüghaiþ 08,049.064a*0708_01 ÷aràrditaþ såtaputreõa caiva 08,049.064b*0709_01 ya÷ càni÷aü såtaputreõa vãra 08,049.064b*0709_02 ÷arair bhç÷aü tàóito yudhyamànaþ 08,049.064b*0709_03 atas tvam etena saroùamukto 08,049.064b*0709_04 duþkhànvite nedam ayuktaråpam 08,049.064b*0709_05 akopito hy eùa yadi sma saükhye 08,049.064b*0709_06 karõaü na hanyàd iti càbravãc ca 08,049.064b*0709_07 jànàti taü pàõóava eùa càpi 08,049.064b*0709_08 pàpaü loke karõam asahyam anyaiþ 08,049.064b*0709_09 tatas tvam ukto bhç÷aroùitena 08,049.064b*0709_10 ràj¤à samakùaü paruùàõi pàrtha 08,049.064b*0710_01 bhç÷àrdita÷ càpi mahàmanasvã 08,049.064c tasmàt pàrtha tvàü paruùàõy avocat; karõe dyåtaü hy adya raõe nibaddham 08,049.065a tasmin hate kuravo nirjitàþ syur; evaübuddhiþ pàrthivo dharmaputraþ 08,049.065b*0711_01 tato vadhaü nàrhati dharmaputras 08,049.065b*0711_02 tvayà pratij¤àrjuna pàlanãyà 08,049.065b*0711_03 jãvann ayaü yena mçto bhaved dhi 08,049.065b*0711_04 tan me nibodheha tavànuråpam 08,049.065b*0712_01 yadà mànaü labhate mànanàrhas 08,049.065b*0712_02 tadà sa vai jãvati jãvaloke 08,049.065c yadàvamànaü labhate mahàntaü; tadà jãvan mçta ity ucyate saþ 08,049.066a tan mànitaþ pàrthivo 'yaü sadaiva; tvayà sabhãmena tathà yamàbhyàm 08,049.066c vçddhai÷ ca loke puruùapravãrais; tasyàvamànaü kalayà tvaü prayuïkùva 08,049.066d*0713_01 yad idaü dharma÷àstràrthaü vedeùu ca nidar÷anam 08,049.066d*0714_01 ÷çõu pàrtha yathà nityo hataþ syàd bhavatà guruþ 08,049.066d*0714_02 hato bhavety evam ukto guruþ ÷astrabhçtàü varaþ 08,049.067a tvam ity atrabhavantaü tvaü bråhi pàrtha yudhiùñhiram 08,049.067c tvam ity ukto hi nihato gurur bhavati bhàrata 08,049.068a evam àcara kaunteya dharmaràje yudhiùñhire 08,049.068c adharmayuktaü saüyogaü kuruùvaivaü kurådvaha 08,049.069a atharvàïgirasã hy eùà ÷rutãnàm uttamà ÷rutiþ 08,049.069c avicàryaiva kàryaiùà ÷reyaþkàmair naraiþ sadà 08,049.069d*0715_01 avadhena vadhaþ prokto yad gurus tvam iti prabhuþ 08,049.069d*0715_02 tad bråhi tvaü yan mayoktaü dharmaràjasya dharmavit 08,049.070a vadho hy ayaü pàõóava dharmaràj¤as; tvatto yukto vetsyate caivam eùaþ 08,049.070c tato 'sya pàdàv abhivàdya pa÷càc; chamaü bråyàþ sàntvapårvaü ca pàrtham 08,049.071a bhràtà pràj¤as tava kopaü na jàtu; kuryàd ràjà kaü cana pàõóaveyaþ 08,049.071c mukto 'nçtàd bhràtçvadhàc ca pàrtha; hçùñaþ karõaü tvaü jahi såtaputram 08,049.072 saüjaya uvàca 08,049.072a ity evam uktas tu janàrdanena; pàrthaþ pra÷asyàtha suhçdvadhaü tam 08,049.072c tato 'bravãd arjuno dharmaràjam; anuktapårvaü paruùaü prasahya 08,049.073a mà tvaü ràjan vyàhara vyàharatsu; na tiùñhase kro÷amàtre raõàrdhe 08,049.073b*0716_01 mà vocas tvaü kiü cid ihàdya ràjaüs 08,049.073b*0716_02 tyaktvà yuddhaü ya iha vyavasthitas tvam 08,049.073c bhãmas tu màm arhati garhaõàya; yo yudhyate sarvayodhapravãraþ 08,049.074a kàle hi ÷atrån pratipãóya saükhye; hatvà ca ÷åràn pçthivãpatãüs tàn 08,049.074b*0717_01 rathapradhànottamanàgamukhyàn 08,049.074b*0717_02 sàdipravekàn amitàü÷ ca ÷åràn 08,049.074c yaþ ku¤jaràõàm adhikaü sahasraü; hatvànadat tumulaü siühanàdam 08,049.074d*0718_01 kàmbojànàm ayuta pàrvatãyàn 08,049.074d*0718_02 mçgàn siüho vinihatyeva càjau 08,049.075a suduùkaraü karma karoti vãraþ; kartuü yathà nàrhasi tvaü kadà cit 08,049.075c rathàd avaplutya gadàü paràmç÷aüs; tayà nihanty a÷vanaradvipàn raõe 08,049.076a varàsinà vàjirathà÷vaku¤jaràüs; tathà rathàïgair dhanuùà ca hanty arãn 08,049.076c pramçdya padbhyàm ahitàn nihanti yaþ; puna÷ ca dorbhyàü ÷atamanyuvikramaþ 08,049.077a mahàbalo vai÷ravaõàntakopamaþ; prasahya hantà dviùatàü yathàrham 08,049.077c sa bhãmaseno 'rhati garhaõàü me; na tvaü nityaü rakùyase yaþ suhçdbhiþ 08,049.078a mahàrathàn nàgavaràn hayàü÷ ca; padàtimukhyàn api ca pramathya 08,049.078c eko bhãmo dhàrtaràùñreùu magnaþ; sa màm upàlabdhum ariüdamo 'rhati 08,049.079a kaliïgavaïgàïganiùàdamàgadhàn; sadàmadàn nãlabalàhakopamàn 08,049.079c nihanti yaþ ÷atrugaõàn aneka÷aþ; sa màbhivaktuü prabhavaty anàgasam 08,049.080a suyuktam àsthàya rathaü hi kàle; dhanur vikarùa¤ ÷arapårõamuùñiþ 08,049.080c sçjaty asau ÷aravarùàõi vãro; mahàhave megha ivàmbudhàràþ 08,049.080d*0719_01 ÷atàny aùñau vàraõànàm apa÷yaü 08,049.080d*0719_02 vi÷àtitaiþ kumbhakaràgrahastaiþ 08,049.080d*0720_01 bhãmenàjau nihatàny adya bàõaiþ 08,049.080d*0720_02 sa màü kråraü vaktum arhaty arighnaþ 08,049.080d*0721_01 mahàrathànàm ayutaü supårõam 08,049.080d*0721_02 athà÷vànàm ayutàni ùañ ca 08,049.080d*0721_03 padàtisaüghàn bahu÷o vimçdya 08,049.080d*0721_04 vãràn hatvà ÷ata÷o 'thàpramàdã 08,049.080d*0721_05 pràõàüs tyaktvà dustyajàn àjimadhye 08,049.080d*0721_06 saüyuddhe yo vairibhir bhãmasenaþ 08,049.080d*0722_01 yo bhãmaseno nihatàrisaüghaþ 08,049.080d*0722_02 sa màm upàlabdhum ariüdamo 'rhati 08,049.080d@021_0001 rathà÷ ca nàgà÷ ca hayà÷ ca ràjan 08,049.080d@021_0002 bhãmenàjau nihatàþ saügha÷o 'dya 08,049.080d@021_0003 ràjàna÷ ca bahavo mahàbalàþ 08,049.080d@021_0004 sa màm upàlabdhum ariüdamo 'rhati 08,049.080d@021_0005 dhçtaràùñraputrà balina÷ ca yena 08,049.080d@021_0006 mahàbalà nihatàþ pràya÷o vai 08,049.080d@021_0007 ÷åro yuddheùv aprativàryavãryaþ 08,049.080d@021_0008 sa màm upàlabdhum ariüdamo 'rhati 08,049.080d@021_0009 pratàpayaüs tad balam ugraråpaü 08,049.080d@021_0010 yo 'sau raõe dhàrtaràùñrasya vãraþ 08,049.080d@021_0011 ekaþ sahetàpratisahyapauruùas 08,049.080d@021_0012 tenàsmi vàcyo na tvayà vai kadà cit 08,049.080d@021_0013 mahàrathà yatra yatraiva yuddhe 08,049.080d@021_0014 bhindanti sainyaü tava kàmato 'dya 08,049.080d@021_0015 tatraiva tatraiva raõe mahàtmà 08,049.080d@021_0016 dçóhaü bhãmaþ parasaüghàn amçdnàt 08,049.080d@021_0017 tenàsmi vàcyo na tvayàhaü kadà cit 08,049.080d@021_0018 mà mà vocaþ kråram ihàdya pàrtha 08,049.080d@021_0019 nàsmadvidho vai bhavatà tu vàcyo 08,049.080d@021_0020 yathà bhavàn sarvalokasya vàcyaþ 08,049.080d@021_0021 evaü hi mà te bruvato narendra 08,049.080d@021_0022 kathaü na dãryec chatadhàdya jihvà 08,049.080d@021_0023 aho batedaü sunç÷aüsaråpaü 08,049.080d@021_0024 bhavàn api hy atra karõàd bibheti 08,049.081a balaü tu vàci dvijasattamànàü; kùàtraü budhà bàhubalaü vadanti 08,049.081c tvaü vàgbalo bhàrata niùñhura÷ ca; tvam eva màü vetsi yathàvidho 'ham 08,049.081d@022_0001 nakulena ràjan gajavàjiyodhà 08,049.081d@022_0002 hatà÷ ca ÷åràþ sahasà sametya 08,049.081d@022_0003 tyaktvà pràõàn samare yuddhakàïkùã 08,049.081d@022_0004 sa màm upàlabdhum ariüdamo 'rhati 08,049.081d@022_0005 kçtaü karma sahadevena duùkaraü 08,049.081d@022_0006 yo yudhyate parasainyàvamardã 08,049.081d@022_0007 na càbravãt kiü cid ihàgato balã 08,049.081d@022_0008 pa÷yàntaraü tasya caivàtmana÷ ca 08,049.081d@022_0009 dhçùñadyumnaþ sàtyakir draupadeyà 08,049.081d@022_0010 yudhàmanyu÷ cottamaujàþ ÷ikhaõóã 08,049.081d@022_0011 ete 'dya sarve yudhi saüprapãóitàs 08,049.081d@022_0012 te màm upàlabdhum arhanti na tvam 08,049.081d@022_0013 tvanmålam asmàbhir idaü hi vairaü 08,049.081d@022_0014 pràptaü tathà vyasanaü càtighoram 08,049.081d@022_0015 dyåte pramattena kçtaü tvayàsakçt 08,049.081d@022_0016 kasmàd upàlabdhum ihàrhasi tvam 08,049.081d@022_0017 tvam eva ràjan satataü pramattas 08,049.081d@022_0018 tvam eva måóho bhàratànàm asàdhuþ 08,049.081d@022_0019 tvàü pràpya ràjyaü ca vinaùñam etat 08,049.081d@022_0020 pràptà mahat pàõóavà÷ caiva dàsyam 08,049.081d@022_0021 tvattaþ kçte syàd vanavàsaduþkhaü 08,049.081d@022_0022 ràjyasya nà÷o hy abhimanyo÷ ca ghoraþ 08,049.081d@022_0023 àtmànam evaü sunç÷aüsaråpaü 08,049.081d@022_0024 j¤àtvà kimarthaü garhase màdya vãra 08,049.081d@022_0025 lajjasva ràjan yadi te 'sti lajjà 08,049.081d@022_0026 tåùõãü bhåtaþ pa÷ya sarvaü kçtaü naþ 08,049.081d@022_0027 bhãmo nityaü samarasya kartà 08,049.081d@022_0028 darpasya bhettà punar eva nityam 08,049.081d@022_0029 svayaü hy a÷aktena narendra yuddhe 08,049.081d@022_0030 nareõa kàryà satataü kùamaiva 08,049.082a yatàmi nityaü tava kartum iùñaü; dàraiþ sutair jãvitenàtmanà ca 08,049.082c evaü ca màü vàgvi÷ikhair nihaüsi; tvattaþ sukhaü na vayaü vidma kiü cit 08,049.083a avàmaüsthà màü draupadãtalpasaüstho; mahàrathàn pratihanmi tvadarthe 08,049.083c tenàti÷aïkã bhàrata niùñhuro 'si; tvattaþ sukhaü nàbhijànàmi kiü cit 08,049.084a proktaþ svayaü satyasaüdhena mçtyus; tava priyàrthaü naradeva yuddhe 08,049.084c vãraþ ÷ikhaõóã draupado 'sau mahàtmà; mayàbhiguptena hata÷ ca tena 08,049.084d*0723_01 droõo hato yaþ satatopakàrã 08,049.084d*0723_02 dhçùñadyumnena syandanàd viprakçùya 08,049.084d*0723_03 drauõi÷ ca kruddho sagaõo mahàtmà 08,049.084d*0723_04 tathàpi te vai vacanaü nç÷aüsavat 08,049.084d*0724_01 duþkhaü priyaü te naradeva kartuü 08,049.084d*0724_02 yasya priyaü te na karomy ahaü vai 08,049.084d*0724_03 na mucyate vai divi ceha và pumàn 08,049.084d*0724_04 yas te mad anyo 'priyam àrabheta 08,049.085a na càbhinandàmi tavàdhiràjyaü; yatas tvam akùeùv ahitàya saktaþ 08,049.085c svayaü kçtvà pàpam anàryajuùñam; ebhir yuddhe tartum icchasy arãüs tu 08,049.086a akùeùu doùà bahavo vidharmàþ; ÷rutàs tvayà sahadevo 'bravãd yàn 08,049.086c tàn naiùi saütartum asàdhujuùñàn; yena sma sarve nirayaü prapannàþ 08,049.086d*0725_01 sukhaü tvatto nàbhijànãma kiü cid 08,049.086d*0725_02 yatas tvam akùair devituü saüpravçttaþ 08,049.086d*0725_03 svayaü kçtvà paruùaü pàõóava tvaü 08,049.086d*0725_04 bhåyas tãkùõàþ ÷ràvayasy adya vàcaþ 08,049.086d*0725_05 ÷ete 'smàbhir nihatà ÷atrusenà 08,049.086d*0725_06 chinnair gàtrair bhåmitale nadantã 08,049.086d*0725_07 tvayà hi tat karma kçtaü nç÷aüsaü 08,049.086d*0725_08 yasmàd doùaþ kauravàõàü vadha÷ ca 08,049.086d*0725_09 hatà udãcyà nihatàþ pratãcyà 08,049.086d*0725_10 naùñàþ pràcyà dàkùiõàtyà vi÷astàþ 08,049.086d*0725_11 kçtaü karmàpratiråpaü mahadbhis 08,049.086d*0725_12 teùàü yodhair asmadãyai÷ ca yuddhe 08,049.087a tvaü devità tvatkçte ràjyanà÷as; tvat saübhavaü vyasanaü no narendra 08,049.087c màsmàn krårair vàkpratodais tuda tvaü; bhåyo ràjan kopayann alpabhàgyàn 08,049.088a età vàcaþ paruùàþ savyasàcã; sthirapraj¤aü ÷ràvayitvà tatakùa 08,049.088b*0726_01 babhåvàsau vimanà dharmabhãruþ 08,049.088b*0726_02 kçtvà pràj¤aþ pàtakaü kiü cid evam 08,049.088b*0727_01 vini÷vasa¤ jyeùñham aniùñam uktvà 08,049.088b*0727_02 tatas tu ko÷àd asim udbabarha 08,049.088b*0728_01 samuddadhàràsim udàrakarmà 08,049.088b*0728_02 nihantum àtmànam amitrasàham 08,049.088c tadànutepe suraràjaputro; viniþ÷vasaü÷ càpy asim udbabarha 08,049.089a tam àha kçùõaþ kim idaü punar bhavàn; viko÷am àkà÷anibhaü karoty asim 08,049.089c prabråhi satyaü punar uttaraü vidher; vacaþ pravakùyàmy aham arthasiddhaye 08,049.090a ity eva pçùñaþ puruùottamena; suduþkhitaþ ke÷avam àha vàkyam 08,049.090c ahaü haniùye sva÷arãram eva; prasahya yenàhitam àcaraü vai 08,049.091a ni÷amya tat pàrthavaco 'bravãd idaü; dhanaüjayaü dharmabhçtàü variùñhaþ 08,049.091b*0729_01 ràjànam enaü tvam itãdam uktvà 08,049.091b*0729_02 kiü ka÷malaü pràvi÷aþ pàrtha ghoram 08,049.091b*0729_03 tvaü càtmànaü hantum icchasy arighna 08,049.091b*0729_04 nedaü sadbhiþ sevitaü vai kirãñin 08,049.091b*0729_05 dharmàtmànaü bhràtaraü jyeùñham adya 08,049.091b*0729_06 khaógena cainaü yadi hanyà nçvãra 08,049.091b*0729_07 dharmàd bhãtas tat kathaü nàma te syàt 08,049.091b*0729_08 kiü cottaraü vàkariùyas tvam eva 08,049.091b*0729_09 såkùmo dharmo durvida÷ càpi pàrtha 08,049.091b*0729_10 vi÷eùato 'j¤aiþ procyamànaü nibodha 08,049.091b*0729_11 hatvàtmànam àtmanà pràpnuyàs tvaü 08,049.091b*0729_12 vadhàd bhràtur narakaü càtighoram 08,049.091c prabråhi pàrtha svaguõàn ihàtmanas; tathà svahàrdaü bhavatãha sadyaþ 08,049.092a tathàstu kçùõety abhinandya vàkyaü; dhanaüjayaþ pràha dhanur vinàmya 08,049.092c yudhiùñhiraü dharmabhçtàü variùñhaü; ÷çõuùva ràjann iti ÷akrasånuþ 08,049.093a na màdç÷o 'nyo naradeva vidyate; dhanurdharo devam çte pinàkinam 08,049.093c ahaü hi tenànumato mahàtmanà; kùaõena hanyàü sacaràcaraü jagat 08,049.094a mayà hi ràjan sadigã÷varà di÷o; vijitya sarvà bhavataþ kçtà va÷e 08,049.094c sa ràjasåya÷ ca samàptadakùiõaþ; sabhà ca divyà bhavato mamaujasà 08,049.095a pàõau pçùatkà likhità mameme; dhanu÷ ca saükhye vitataü sabàõam 08,049.095c pàdau ca me sa÷arau sahadhvajau; na màdç÷aü yuddhagataü jayanti 08,049.096a hatà udãcyà nihatàþ pratãcyàþ; pràcyà nirastà dàkùiõàtyà vi÷astàþ 08,049.096c saü÷aptakànàü kiü cid evàva÷iùñaü; sarvasya sainyasya hataü mayàrdham 08,049.097a ÷ete mayà nihatà bhàratã ca; camå ràjan devacamåprakà÷à 08,049.097c ye nàstraj¤às tàn ahaü hanmi ÷astrais; tasmàl lokaü neha karomi bhasmasàt 08,049.097d*0730_01 jaitraü rathaü bhãmam àsthàya kçùõa 08,049.097d*0730_02 prayàva ÷ãghraü såtaputraü nihantum 08,049.097d*0730_03 ràjà bhavatv adya sunirvçto 'yaü 08,049.097d*0730_04 karõaü raõe nà÷ayitàsmi bàõaiþ 08,049.098a ity evam uktvà punar àha pàrtho; yudhiùñhiraü dharmabhçtàü variùñham 08,049.098b*0731_01 vimukta÷astràstradhanur visçjya 08,049.098b*0731_02 ko÷e ca khaógaü vinidhàya tårõam 08,049.098b*0731_03 sa vrãóayà namra÷iràþ kirãñã 08,049.098b*0731_04 yudhiùñhiraü prà¤jalir abhyuvàca 08,049.098c apy aputrà tena ràdhà bhavitrã; kuntã mayà và tad çtaü viddhi ràjan 08,049.098d*0732_01 satyaü vadàmy adya na karõam àjau 08,049.098d*0732_02 ÷arair ahatvà kavacaü vimokùye 08,049.098e prasãda ràjan kùama yan mayoktaü; kàle bhavàn vetsyati tan namas te 08,049.099a prasàdya ràjànam amitrasàhaü; sthito 'bravãc cainam abhiprapannaþ 08,049.099c yàmy eùa bhãmaü samaràt pramoktuü; sarvàtmanà såtaputraü ca hantum 08,049.100a tava priyàrthaü mama jãvitaü hi; bravãmi satyaü tad avehi ràjan 08,049.100c iti pràyàd upasaügçhya pàdau; samutthito dãptatejàþ kirãñã 08,049.100e nedaü ciràt kùipram idaü bhaviùyaty; àvartate 'sàv abhiyàmi cainam 08,049.101a etac chrutvà pàõóavo dharmaràjo; bhràtur vàkyaü paruùaü phalgunasya 08,049.101c utthàya tasmàc chayanàd uvàca; pàrthaü tato duþkhaparãtacetàþ 08,049.102a kçtaü mayà pàrtha yathà na sàdhu; yena pràptaü vyasanaü vaþ sughoram 08,049.102c tasmàc chira÷ chinddhi mamedam adya; kulàntakasyàdhamapåruùasya 08,049.103a pàpasya pàpavyasanànvitasya; vimåóhabuddher alasasya bhãroþ 08,049.103c vçddhàvamantuþ paruùasya caiva; kiü te ciraü màm anuvçtya råkùam 08,049.104a gacchàmy ahaü vanam evàdya pàpaþ; sukhaü bhavàn vartatàü madvihãnaþ 08,049.104c yogyo ràjà bhãmaseno mahàtmà; klãbasya và mama kiü ràjyakçtyam 08,049.105a na càsmi ÷aktaþ paruùàõi soóhuü; punas tavemàni ruùànvitasya 08,049.105c bhãmo 'stu ràjà mama jãvitena; kiü kàryam adyàvamatasya vãra 08,049.106a ity evam uktvà sahasotpapàta; ràjà tatas tac chayanaü vihàya 08,049.106c iyeùa nirgantum atho vanàya; taü vàsudevaþ praõato 'bhyuvàca 08,049.107a ràjan viditam etat te yathà gàõóãvadhanvanaþ 08,049.107c pratij¤à satyasaüdhasya gàõóãvaü prati vi÷rutà 08,049.108a bråyàd ya evaü gàõóãvaü dehy anyasmai tvam ity uta 08,049.108c sa vadhyo 'sya pumàül loke tvayà cokto 'yam ãdç÷am 08,049.109a ataþ satyàü pratij¤àü tàü pàrthena parirakùatà 08,049.109c macchandàd avamàno 'yaü kçtas tava mahãpate 08,049.109e guråõàm avamàno hi vadha ity abhidhãyate 08,049.110a tasmàt tvaü vai mahàbàho mama pàrthasya cobhayoþ 08,049.110c vyatikramam imaü ràjan saükùamasvàrjunaü prati 08,049.111a ÷araõaü tvàü mahàràja prapannau sva ubhàv api 08,049.111c kùantum arhasi me ràjan praõatasyàbhiyàcataþ 08,049.112a ràdheyasyàdya pàpasya bhåmiþ pàsyati ÷oõitam 08,049.112c satyaü te pratijànàmi hataü viddhy adya såtajam 08,049.112e yasyecchasi vadhaü tasya gatam evàdya jãvitam 08,049.113a iti kçùõavacaþ ÷rutvà dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,049.113c sasaübhramaü hçùãke÷am utthàpya praõataü tadà 08,049.113e kçtà¤jalim idaü vàkyam uvàcànantaraü vacaþ 08,049.114a evam etad yathàttha tvam asty eùo 'tikramo mama 08,049.114c anunãto 'smi govinda tàrita÷ càdya màdhava 08,049.114e mokùità vyasanàd ghoràd vayam adya tvayàcyuta 08,049.115a bhavantaü nàtham àsàdya àvàü vyasanasàgaràt 08,049.115c ghoràd adya samuttãrõàv ubhàv aj¤ànamohitau 08,049.116a tvadbuddhiplavam àsàdya duþkha÷okàrõavàd vayam 08,049.116c samuttãrõàþ sahàmàtyàþ sanàthàþ sma tvayàcyuta 08,050.001 saüjaya uvàca 08,050.001*0733_01 dharmaràjasya tac chrutvà prãtiyuktaü vacas tataþ 08,050.001*0733_02 pàrthaü provàca dharmàtmà govindo yadunandanaþ 08,050.001a iti sma kçùõavacanàt pratyuccàrya yudhiùñhiram 08,050.001c babhåva vimanàþ pàrthaþ kiü cit kçtveva pàtakam 08,050.002a tato 'bravãd vàsudevaþ prahasann iva pàõóavam 08,050.002c kathaü nàma bhaved etad yadi tvaü pàrtha dharmajam 08,050.002e asinà tãkùõadhàreõa hanyà dharme vyavasthitam 08,050.003a tvam ity uktvaiva ràjànam evaü ka÷malam àvi÷aþ 08,050.003c hatvà tu nçpatiü pàrtha akariùyaþ kim uttaram 08,050.003e evaü sudurvido dharmo mandapraj¤air vi÷eùataþ 08,050.004a sa bhavàn dharmabhãrutvàd dhruvam aiùyan mahattamaþ 08,050.004c narakaü ghoraråpaü ca bhràtur jyeùñhasya vai vadhàt 08,050.005a sa tvaü dharmabhçtàü ÷reùñhaü ràjànaü dharmasaühitam 08,050.005c prasàdaya kuru÷reùñham etad atra mataü mama 08,050.006a prasàdya bhaktyà ràjànaü prãtaü caiva yudhiùñhiram 08,050.006c prayàmas tvarità yoddhuü såtaputrarathaü prati 08,050.007a hatvà sudurjayaü karõaü tvam adya ni÷itaiþ ÷araiþ 08,050.007c vipulàü prãtim àdhatsva dharmaputrasya mànada 08,050.008a etad atra mahàbàho pràptakàlaü mataü mama 08,050.008c evaü kçte kçtaü caiva tava kàryaü bhaviùyati 08,050.009a tato 'rjuno mahàràja lajjayà vai samanvitaþ 08,050.009c dharmaràjasya caraõau prapede ÷irasànagha 08,050.010a uvàca bharata÷reùñha prasãdeti punaþ punaþ 08,050.010c kùamasva ràjan yat proktaü dharmakàmena bhãruõà 08,050.011a pàdayoþ patitaü dçùñvà dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,050.011c dhanaüjayam amitraghnaü rudantaü bharatarùabha 08,050.012a utthàpya bhràtaraü ràjà dharmaràjo dhanaüjayam 08,050.012c samà÷liùya ca sasnehaü praruroda mahãpatiþ 08,050.013a ruditvà tu ciraü kàlaü bhràtarau sumahàdyutã 08,050.013c kçta÷aucau naravyàghrau prãtimantau babhåvatuþ 08,050.014a tata à÷liùya sa premõà mårdhni càghràya pàõóavam 08,050.014c prãtyà paramayà yuktaþ prasmayaü÷ càbravãj jayam 08,050.014d*0734_01 abravãt taü maheùvàsaü dharmaràjo dhanaüjayam 08,050.015a karõena me mahàbàho sarvasainyasya pa÷yataþ 08,050.015c kavacaü ca dhvaja÷ caiva dhanuþ ÷aktir hayà gadà 08,050.015d*0735_01 hataþ såto dhanu÷ caiva rathaþ ÷aktir dhvajaþ ÷aràþ 08,050.015e ÷araiþ kçttà maheùvàsa yatamànasya saüyuge 08,050.016a so 'haü j¤àtvà raõe tasya karma dçùñvà ca phalguna 08,050.016c vyavasãdàmi duþkhena na ca me jãvitaü priyam 08,050.017a tam adya yadi vai vãra na haniùyasi såtajam 08,050.017c pràõàn eva parityakùye jãvitàrtho hi ko mama 08,050.018a evam uktaþ pratyuvàca vijayo bharatarùabha 08,050.018c satyena te ÷ape ràjan prasàdena tavaiva ca 08,050.018e bhãmena ca nara÷reùñha yamàbhyàü ca mahãpate 08,050.018f*0736_01 aham enaü nara÷reùñha sàmàtyaü ca mahãpate 08,050.019a yathàdya samare karõaü haniùyàmi hato 'tha và 08,050.019c mahãtale patiùyàmi satyenàyudham àlabhe 08,050.020a evam àbhàùya ràjànam abravãn màdhavaü vacaþ 08,050.020c adya karõaü raõe kçùõa sådayiùye na saü÷ayaþ 08,050.020e tad anudhyàhi bhadraü te vadhaü tasya duràtmanaþ 08,050.021a evam ukto 'bravãt pàrthaü ke÷avo ràjasattama 08,050.021c ÷akto 'smi bharata÷reùñha yatnaü kartuü yathàbalam 08,050.022a evaü càpi hi me kàmo nityam eva mahàratha 08,050.022c kathaü bhavàn raõe karõaü nihanyàd iti me matiþ 08,050.022d*0737_01 evam uktas tato ràjan pàrtho vacanam abravãt 08,050.023a bhåya÷ covàca matimàn màdhavo dharmanandanam 08,050.023c yudhiùñhiremaü bãbhatsuü tvaü sàntvayitum arhasi 08,050.023e anuj¤àtuü ca karõasya vadhàyàdya duràtmanaþ 08,050.024a ÷rutvà hy ayam ahaü caiva tvàü karõa÷arapãóitam 08,050.024c pravçttiü j¤àtum àyàtàv iha pàõóavanandana 08,050.025a diùñyàsi ràjan nirujo diùñyà na grahaõaü gataþ 08,050.025c parisàntvaya bãbhatsuü jayam à÷àdhi cànagha 08,050.026 yudhiùñhira uvàca 08,050.026a ehy ehi pàrtha bãbhatso màü pariùvaja pàõóava 08,050.026c vaktavyam ukto 'smy ahitaü tvayà kùàntaü ca tan mayà 08,050.027a ahaü tvàm anujànàmi jahi karõaü dhanaüjaya 08,050.027c manyuü ca mà kçthàþ pàrtha yan mayokto 'si dàruõam 08,050.028 saüjaya uvàca 08,050.028a tato dhanaüjayo ràja¤ ÷irasà praõatas tadà 08,050.028c pàdau jagràha pàõibhyàü bhràtur jyeùñhasya màriùa 08,050.029a samutthàpya tato ràjà pariùvajya ca pãóitam 08,050.029c mårdhny upàghràya caivainam idaü punar uvàca ha 08,050.030a dhanaüjaya mahàbàho mànito 'smi dçóhaü tvayà 08,050.030c màhàtmyaü vijayaü caiva bhåyaþ pràpnuhi ÷à÷vatam 08,050.031 arjuna uvàca 08,050.031a adya taü pàpakarmàõaü sànubandhaü raõe ÷araiþ 08,050.031c nayàmy antaü samàsàdya ràdheyaü balagarvitam 08,050.032a yena tvaü pãóito bàõair dçóham àyamya kàrmukam 08,050.032c tasyàdya karmaõaþ karõaþ phalaü pràpsyati dàruõam 08,050.033a adya tvàm aham eùyàmi karõaü hatvà mahãpate 08,050.033c sabhàjayitum àkrandàd iti satyaü bravãmi te 08,050.034a nàhatvà vinivarte 'haü karõam adya raõàjiràt 08,050.034c iti satyena te pàdau spç÷àmi jagatãpate 08,050.034d*0738_00 saüjaya uvàca 08,050.034d*0738_01 iti bruvàõaü sumanàþ kirãñinaü 08,050.034d*0738_02 yudhiùñhiraþ pràha vaco bçhattaram 08,050.034d*0738_03 ya÷o 'kùayaü jãvitam ãpsitaü te 08,050.034d*0738_04 jayaü sadà vãryam arikùayaü tadà 08,050.034d*0738_05 prayàhi vçddhiü ca di÷antu devatà 08,050.034d*0738_06 yathàham icchàmi tavàstu tat tathà 08,050.034d*0738_07 prayàhi ÷ãghraü jahi karõam àhave 08,050.034d*0738_08 puraüdaro vçtra ivàtmavçddhaye 08,050.034d*0739_01 rathe sthitaþ phàlguna ke÷avas te 08,050.034d*0739_02 ra÷mãn samàdàya raõe prayàtu 08,050.034d*0739_03 jahi tvam adyaiva sametya karõaü 08,050.034d*0739_04 daityaü yathà ke÷avo ràjamadhye 08,050.035 saüjaya uvàca 08,050.035a prasàdya dharmaràjànaü prahçùñenàntaràtmanà 08,050.035c pàrthaþ provàca govindaü såtaputravadhodyataþ 08,050.036a kalpyatàü ca ratho bhåyo yujyantàü ca hayottamàþ 08,050.036c àyudhàni ca sarvàõi sajjyantàü vai mahàrathe 08,050.037a upàvçttà÷ ca turagàþ ÷ikùità÷ cà÷vasàdinaþ 08,050.037c rathopakaraõaiþ sarvair upàyàntu tvarànvitàþ 08,050.037d*0740_01 prayàtau svo 'dya govinda såtaputrajighàüsayà 08,050.038a evam ukte mahàràja phalgunena mahàtmanà 08,050.038c uvàca dàrukaü kçùõaþ kuru sarvaü yathàbravãt 08,050.038e arjuno bharata÷reùñhaþ ÷reùñhaþ sarvadhanuùmatàm 08,050.039a àj¤aptas tv atha kçùõena dàruko ràjasattama 08,050.039c yojayàm àsa sa rathaü vaiyàghraü ÷atrutàpanam 08,050.039d*0741_01 sajjaü nivedayàm àsa pàõóavasya mahàtmanaþ 08,050.040a yuktaü tu ratham àsthàya dàrukeõa mahàtmanà 08,050.040b*0742_01 upasthitaü rathaü dçùñvà padmanàbho raõàntakçt 08,050.040c àpçcchya dharmaràjànaü bràhmaõàn svasti vàcya ca 08,050.040e samaïgalasvastyayanam àruroha rathottamam 08,050.041a tasya ràjà mahàpràj¤o dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,050.041c à÷iùo 'yuïkta paramà yuktàþ karõavadhaü prati 08,050.042a taü prayàntaü maheùvàsaü dçùñvà bhåtàni bhàrata 08,050.042c nihataü menire karõaü pàõóavena mahàtmanà 08,050.043a babhåvur vimalàþ sarvà di÷o ràjan samantataþ 08,050.043c càùà÷ ca ÷atapatrà÷ ca krau¤cà÷ caiva jane÷vara 08,050.043e pradakùiõam akurvanta tadà vai pàõóunandanam 08,050.044a bahavaþ pakùiõo ràjan puünàmànaþ ÷ubhàþ ÷ivàþ 08,050.044c tvarayanto 'rjunaü yuddhe hçùñaråpà vavà÷ire 08,050.045a kaïkà gçdhrà vaóà÷ caiva vàyasà÷ ca vi÷àü pate 08,050.045c agratas tasya gacchanti bhakùyahetor bhayànakàþ 08,050.046a nimittàni ca dhanyàni pàrthasya pra÷a÷aüsire 08,050.046c vinà÷am arisainyànàü karõasya ca vadhaü tathà 08,050.046d*0743_01 nimittàni ca ÷ubhràõi rutaü ca mçgapakùiõàm 08,050.047a prayàtasyàtha pàrthasya mahàn svedo vyajàyata 08,050.047c cintà ca vipulà jaj¤e kathaü nv etad bhaviùyati 08,050.047d*0744_01 viùaõõaü tu tato j¤àtvà savyasàcinam acyutaþ 08,050.047d*0744_02 saücodayati tejasvã madhuhà vànaradhvajam 08,050.048a tato gàõóãvadhanvànam abravãn madhusådanaþ 08,050.048c dçùñvà pàrthaü tadàyastaü cintàparigataü tadà 08,050.049a gàõóãvadhanvan saügràme ye tvayà dhanuùà jitàþ 08,050.049c na teùàü mànuùo jetà tvad anya iha vidyate 08,050.050a dçùñà hi bahavaþ ÷åràþ ÷akratulyaparàkramàþ 08,050.050c tvàü pràpya samare vãraü ye gatàþ paramàü gatim 08,050.051a ko hi droõaü ca bhãùmaü ca bhagadattaü ca màriùa 08,050.051c vindànuvindàv àvantyau kàmbojaü ca sudakùiõam 08,050.052a ÷rutàyuùaü mahàvãryam acyutàyuùam eva ca 08,050.052c pratyudgamya bhavet kùemã yo na syàt tvam iva kùamã 08,050.053a tava hy astràõi divyàni làghavaü balam eva ca 08,050.053c vedhaþ pàta÷ ca lakùa÷ ca yoga÷ caiva tavàrjuna 08,050.053e asaümoha÷ ca yuddheùu vij¤ànasya ca saünatiþ 08,050.054a bhavàn devàsuràn sarvàn hanyàt sahacaràcaràn 08,050.054c pçthivyàü hi raõe pàrtha na yoddhà tvatsamaþ pumàn 08,050.054d*0745_01 na càbhimukhato vàcyo bhavàn etad vaco mayà 08,050.054d*0745_02 mànitasya mahàdarpo bhaviùyati raõe 'rjuna 08,050.054d*0745_03 ava÷yam eva vaktavyam atas tvàü prabravãmy aham 08,050.054d*0746_01 atimànàc ca tenàtmà mantavyo vai kathaü cana 08,050.054d*0746_02 jãvamàne raõe karõe såtaputre mahàrathe 08,050.054d*0747_01 bahunàtra kim uktena saükùepàc chçõu pàõóava 08,050.054d*0747_02 tvatsamaü tvadvi÷iùñaü và karõaü manye mahàratham 08,050.054d*0747_03 paramaü yatnam àsthàya tvayà vadhyo mahàhave 08,050.054d*0748_01 na hi karõaü raõe pràpya ÷akto hi syàt puraüdaraþ 08,050.054d*0748_02 kùemã pratyàgamet pàrtha tàdç÷o 'sya paràkramaþ 08,050.054d*0748_03 tvàü tu pràpya mahàraïge yatnavàn api bhàrata 08,050.054d*0748_04 nivarteta raõàt karõa iti me dhãyate matiþ 08,050.055a dhanurgrahà hi ye ke cit kùatriyà yuddhadurmadàþ 08,050.055c à devàt tvatsamaü teùàü na pa÷yàmi ÷çõomi và 08,050.056a brahmaõà ca prajàþ sçùñà gàõóãvaü ca mahàdbhutam 08,050.056c yena tvaü yudhyase pàrtha tasmàn nàsti tvayà samaþ 08,050.057a ava÷yaü tu mayà vàcyaü yat pathyaü tava pàõóava 08,050.057c màvamaüsthà mahàbàho karõam àhava÷obhinam 08,050.058a karõo hi balavàn dhçùñaþ kçtàstra÷ ca mahàrathaþ 08,050.058c kçtã ca citrayodhã ca de÷e kàle ca kovidaþ 08,050.059a tejasà vahnisadç÷o vàyuvegasamo jave 08,050.059c antakapratimaþ krodhe siühasaühanano balã 08,050.060a ayoratnir mahàbàhur vyåóhoraskaþ sudurjayaþ 08,050.060c atimànã ca ÷åra÷ ca pravãraþ priyadar÷anaþ 08,050.061a sarvair yodhaguõair yukto mitràõàm abhayaükaraþ 08,050.061c satataü pàõóavadveùã dhàrtaràùñrahite rataþ 08,050.061d*0749_01 na bhãùaye tvàü pàrthàhaü harùaü saüjanayàmi te 08,050.062a sarvair avadhyo ràdheyo devair api savàsavaiþ 08,050.062c çte tvàm iti me buddhis tvam adya jahi såtajam 08,050.063a devair api hi saüyattair bibhradbhir màüsa÷oõitam 08,050.063c a÷akyaþ samare jetuü sarvair api yuyutsubhiþ 08,050.063d*0750_01 devair api hi saürabdhaiþ sarvaloke÷varair api 08,050.063d*0750_02 a÷akyaü taü raõe manye sarvair api yuyutsubhiþ 08,050.064a duràtmànaü pàpamatiü nç÷aüsaü; duùñapraj¤aü pàõóaveyeùu nityam 08,050.064c hãnasvàrthaü pàõóaveyair virodhe; hatvà karõaü dhiùñhitàrtho bhavàdya 08,050.064d*0751_01 taü såtaputraü rathinàü variùñhaü 08,050.064d*0751_02 niùkàlikaü kàlava÷aü nayàdya 08,050.064d*0752_01 taü såtaputraü rathinàü variùñhaü 08,050.064d*0752_02 hatvà prãtiü dharmaràje kuruùva 08,050.064d*0752_03 jànàmi te pàrtha vãryaü yathàvad 08,050.064d*0752_04 durvàraõãyaü ca suràsurai÷ ca 08,050.064d*0753_01 sadàvajànàti hi pàõóuputràn 08,050.064d*0753_02 asau darpàt såtaputro duràtmà 08,050.065a vãraü manyata àtmànaü yena pàpaþ suyodhanaþ 08,050.065c tam adya målaü pàpànàü jaya sautiü dhanaüjaya 08,050.065d*0754_01 khaógajihvaü dhanuràsyaü ÷aradaüùñraü tarasvinam 08,050.065d*0754_02 dçptaü puruùa÷àrdålaü jahi karõaü dhanaüjaya 08,050.065d*0754_03 ahaü tvàm anujànàmi vãryeõa ca balena ca 08,050.065d*0754_04 jahi karõaü raõe ÷åraü màtaïgam iva kesarã 08,050.065d*0754_05 yasya vãryeõa vãryaü te dhàrtaràùñro 'vamanyate 08,050.065d*0754_06 tam adya pàrtha saügràme karõaü vaikartanaü jahi 08,051.001 saüjaya uvàca 08,051.001a tataþ punar ameyàtmà ke÷avo 'rjunam abravãt 08,051.001c kçtasaükalpam àyastaü vadhe karõasya sarva÷aþ 08,051.002a adya saptada÷àhàni vartamànasya bhàrata 08,051.002c vinà÷asyàtighorasya naravàraõavàjinàm 08,051.003a bhåtvà hi vipulà senà tàvakànàü paraiþ saha 08,051.003c anyonyaü samare pràpya kiüciccheùà vi÷àü pate 08,051.004a bhåtvà hi kauravàþ pàrtha prabhåtagajavàjinaþ 08,051.004c tvàü vai ÷atruü samàsàdya vinaùñà raõamårdhani 08,051.005a ete ca sarve pà¤càlàþ sç¤jayà÷ ca sahànvayàþ 08,051.005c tvàü samàsàdya durdharùaü pàõóavà÷ ca vyavasthitàþ 08,051.006a pà¤càlaiþ pàõóavair matsyaiþ kàråùai÷ cedikekayaiþ 08,051.006b*0755_01 màgadhaiþ pàrijàtai÷ ca dàkùiõàtyai÷ ca keralaiþ 08,051.006c tvayà guptair amitraghna kçtaþ ÷atrugaõakùayaþ 08,051.007a ko hi ÷akto raõe jetuü kauravàüs tàta saügatàn 08,051.007c anyatra pàõóavàn yuddhe tvayà guptàn mahàrathàn 08,051.008a tvaü hi ÷akto raõe jetuü sasuràsuramànuùàn 08,051.008c trãül lokàn samam udyuktàn kiü punaþ kauravaü balam 08,051.009a bhagadattaü hi ràjànaü ko 'nyaþ ÷aktas tvayà vinà 08,051.009c jetuü puruùa÷àrdåla yo 'pi syàd vàsavopamaþ 08,051.010a tathemàü vipulàü senàü guptàü pàrtha tvayànagha 08,051.010c na ÷ekuþ pàrthivàþ sarve cakùurbhir abhivãkùitum 08,051.011a tathaiva satataü pàrtha rakùitàbhyàü tvayà raõe 08,051.011b*0756_01 hatvà tu balaniùpiùñau bhãùmadroõau mahàraõe 08,051.011c dhçùñadyumna÷ikhaõóibhyàü bhãùmadroõau nipàtitau 08,051.012a ko hi ÷akto raõe pàrtha pà¤càlànàü mahàrathau 08,051.012c bhãùmadroõau yudhà jetuü ÷akratulyaparàkramau 08,051.013a ko hi ÷àütanavaü saükhye droõaü vaikartanaü kçpam 08,051.013c drauõiü ca saumadattiü ca kçtavarmàõam eva ca 08,051.013e saindhavaü madraràjaü ca ràjànaü ca suyodhanam 08,051.014a vãràn kçtàstràn samare sarvàn evànuvartinaþ 08,051.014c akùauhiõãpatãn ugràn saürabdhàn yuddhadurmadàn 08,051.014d*0757_01 tvàm çte puruùavyàghra jetuü ÷aktaþ pumàn iha 08,051.015a ÷reõya÷ ca bahulàþ kùãõàþ pradãrõà÷varathadvipàþ 08,051.015c nànàjanapadà÷ cogràþ kùatriyàõàm amarùiõàm 08,051.016a govàsadàsamãyànàü vasàtãnàü ca bhàrata 08,051.016b*0758_01 nànàde÷asamutthà÷ ca nànàde÷asamudbhavàþ 08,051.016b*0758_02 tvàü samàsàdya bãbhatso hatà nàgà÷ ca saüyuge 08,051.016c vràtyànàü vàñadhànànàü bhojànàü càpi màninàm 08,051.017a udãrõà÷ ca mahàsenà brahmakùatrasya bhàrata 08,051.017c tvàü samàsàdya nidhanaü gatàþ sà÷varathadvipàþ 08,051.018a ugrà÷ ca krårakarmàõas tukhàrà yavanàþ kha÷àþ 08,051.018c dàrvàbhisàrà daradàþ ÷akà ramañhataïgaõàþ 08,051.019a andhrakà÷ ca pulindà÷ ca kiràtà÷ cogravikramàþ 08,051.019c mlecchà÷ ca pàrvatãyà÷ ca sàgarànåpavàsinaþ 08,051.019e saürambhiõo yuddha÷auõóà balino dçbdhapàõayaþ 08,051.020a ete suyodhanasyàrthe saürabdhàþ kurubhiþ saha 08,051.020c na ÷akyà yudhi nirjetuü tvad anyena paraütapa 08,051.021a dhàrtaràùñram udagraü hi vyåóhaü dçùñvà mahàbalam 08,051.021c yasya tvaü na bhaves tràtà pratãyàt ko nu mànavaþ 08,051.022a tat sàgaram ivoddhåtaü rajasà saüvçtaü balam 08,051.022c vidàrya pàõóavaiþ kruddhais tvayà guptair hataü vibho 08,051.023a màgadhànàm adhipatir jayatseno mahàbalaþ 08,051.023c adya saptaiva càhàni hataþ saükhye 'bhimanyunà 08,051.024a tato da÷a sahasràõi gajànàü bhãmakarmaõàm 08,051.024c jaghàna gadayà bhãmas tasya ràj¤aþ paricchadam 08,051.024e tato 'nye 'pi hatà nàgà rathà÷ ca ÷ata÷o balàt 08,051.025a tad evaü samare tàta vartamàne mahàbhaye 08,051.025c bhãmasenaü samàsàdya tvàü ca pàõóava kauravàþ 08,051.025e savàjirathanàgà÷ ca mçtyulokam ito gatàþ 08,051.026a tathà senàmukhe tatra nihate pàrtha pàõóavaiþ 08,051.026c bhãùmaþ pràsçjad ugràõi ÷aravarùàõi màriùa 08,051.027a sa cedikà÷ipà¤càlàn karåùàn matsyakekayàn 08,051.027c ÷araiþ pracchàdya nidhanam anayat paruùàstravit 08,051.028a tasya càpacyutair bàõaiþ paradehavidàraõaiþ 08,051.028c pårõam àkà÷am abhavad rukmapuïkhair ajihmagaiþ 08,051.028d*0759_01 hanyàd rathasahasràõi ekenaiva tu muùñinà 08,051.028d*0759_02 lakùaü naradvipàn hatvà sametàn sa mahàbalàn 08,051.028d*0760_01 hatvà da÷asahasràõi saünàhaü sva÷arãrataþ 08,051.028d*0760_02 protsàrayati gàügeya iti tasyàbhavad vratam 08,051.028d*0760_03 nihatya nànànçpatãn àyudhàny àhave tyajet 08,051.028d*0761_01 tena ÷åreõa balinà muktàs tv ayuta÷aþ ÷aràþ 08,051.029a gatyà da÷amyà te gatvà jaghnur vàjirathadvipàn 08,051.029c hitvà nava gatãr duùñàþ sa bàõàn vyàyato 'mucat 08,051.030a dinàni da÷a bhãùmeõa nighnatà tàvakaü balam 08,051.030c ÷ånyàþ kçtà rathopasthà hatà÷ ca gajavàjinaþ 08,051.030d*0761A_01 da÷ame 'hani saüpràpte kçtvà ghoraü paràkramam 08,051.031a dar÷ayitvàtmano råpaü rudropendrasamaü yudhi 08,051.031c pàõóavànàm anãkàni pravigàhya vya÷àtayat 08,051.032a vinighnan pçthivãpàlàü÷ cedipà¤càlakekayàn 08,051.032c vyadahat pàõóavãü senàü narà÷vagajasaükulàm 08,051.033a majjantam aplave mandam ujjihãrùuþ suyodhanam 08,051.033c tathà carantaü samare tapantam iva bhàskaram 08,051.033d*0762_01 padàtikoñisàhasràþ pravaràyudhapàõayaþ 08,051.033e na ÷ekuþ sç¤jayà draùñuü tathaivànye mahãkùitaþ 08,051.034a vicarantaü tathà taü tu saügràme jitakà÷inam 08,051.034c sarvodyogena sahasà pàõóavàþ samupàdravan 08,051.035a sa tu vidràvya samare pàõóavàn sç¤jayàn api 08,051.035c eka eva raõe bhãùma ekavãratvam àgataþ 08,051.036a taü ÷ikhaõóã samàsàdya tvayà gupto mahàratham 08,051.036c jaghàna puruùavyàghraü ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,051.036d*0763_01 mçtyur jàto 'vadhãd bhãùmaü ÷araughaiþ pàtayan rathàt 08,051.037a sa eùa patitaþ ÷ete ÷aratalpe pitàmahaþ 08,051.037c tvàü pràpya puruùavyàghra gçdhraþ pràpyeva vàyasam 08,051.038a droõaþ pa¤ca dinàny ugro vidhamya ripuvàhinãþ 08,051.038c kçtvà vyåhaü mahàyuddhe pàtayitvà mahàrathàn 08,051.039a jayadrathasya samare kçtvà rakùàü mahàrathaþ 08,051.039c antakapratima÷ cogràü ràtriü yuddhvàdahat prajàþ 08,051.040a adyeti dve dine vãro bhàradvàjaþ pratàpavàn 08,051.040c dhçùñadyumnaü samàsàdya sa gataþ paramàü gatim 08,051.041a yadi caiva paràn yuddhe såtaputramukhàn rathàn 08,051.041c nàvàrayiùyaþ saügràme na sma droõo vyanaïkùyata 08,051.042a bhavatà tu balaü sarvaü dhàrtaràùñrasya vàritam 08,051.042c tato droõo hato yuddhe pàrùatena dhanaüjaya 08,051.043a ka ivànyo raõe kuryàt tvad anyaþ kùatriyo yudhi 08,051.043b*0764_01 ka÷ ca ÷akto raõe kartuü tvad anyaþ puruùabruvaþ 08,051.043c yàdç÷aü te kçtaü pàrtha jayadrathavadhaü prati 08,051.044a nivàrya senàü mahatãü hatvà ÷åràü÷ ca pàrthivàn 08,051.044c nihataþ saindhavo ràjà tvayàstrabalatejasà 08,051.045a à÷caryaü sindhuràjasya vadhaü jànanti pàrthivàþ 08,051.045c anà÷caryaü hi tat tvattas tvaü hi pàrtha mahàrathaþ 08,051.046a tvàü hi pràpya raõe kùatram ekàhàd iti bhàrata 08,051.046c tapyamànam asaüyuktaü na bhaved iti me matiþ 08,051.047a seyaü pàrtha camår ghorà dhàrtaràùñrasya saüyuge 08,051.047c hatà sasarvavãrà hi bhãùmadroõau yadà hatau 08,051.048a ÷ãrõapravarayodhàdya hatavàjinaradvipà 08,051.048c hãnà såryendunakùatrair dyaur ivàbhàti bhàratã 08,051.049a vidhvastà hi raõe pàrtha seneyaü bhãmavikramàt 08,051.049c àsurãva purà senà ÷akrasyeva paràkramaiþ 08,051.050a teùàü hatàva÷iùñàs tu pa¤ca santi mahàrathàþ 08,051.050c a÷vatthàmà kçtavarmà karõo madràdhipaþ kçpaþ 08,051.051a tàüs tvam adya naravyàghra hatvà pa¤ca mahàrathàn 08,051.051c hatàmitraþ prayacchorvãü ràj¤aþ sadvãpapattanàm 08,051.051d*0765_01 droõaputraü kçpaü ÷alyaü bhojam àdhirathiü tathà 08,051.051d*0765_02 etàüs tu vai naravyàghra hatvà vãràn mahàrathàn 08,051.052a sàkà÷ajalapàtàlàü saparvatamahàvanàm 08,051.052c pràpnotv amitavãrya÷rãr adya pàrtho vasuüdharàm 08,051.053a etàü purà viùõur iva hatvà daiteyadànavàn 08,051.053c prayaccha medinãü ràj¤e ÷akràyeva yathà hariþ 08,051.054a adya modantu pà¤càlà nihateùv ariùu tvayà 08,051.054c viùõunà nihateùv eva dànaveyeùu devatàþ 08,051.055a yadi và dvipadàü ÷reùñha droõaü mànayato gurum 08,051.055c a÷vatthàmni kçpà te 'sti kçpe càcàryagauravàt 08,051.056a atyantopacitàn và tvaü mànayan bhràtçbàndhavàn 08,051.056c kçtavarmàõam àsàdya na neùyasi yamakùayam 08,051.056d*0766_01 yuddhvà yàmy adya tau pàrtha saürabdhàv àtatàyinau 08,051.057a bhràtaraü màtur àsàdya ÷alyaü madrajanàdhipam 08,051.057c yadi tvam aravindàkùa dayàvàn na jighàüsasi 08,051.058a imaü pàpamatiü kùudram atyantaü pàõóavàn prati 08,051.058c karõam adya nara÷reùñha jahy à÷u ni÷itaiþ ÷araiþ 08,051.059a etat te sukçtaü karma nàtra kiü cin na yujyate 08,051.059c vayam apy atra jànãmo nàtra doùo 'sti ka÷ cana 08,051.060a dahane yat saputràyà ni÷i màtus tavànagha 08,051.060c dyåtàrthe yac ca yuùmàsu pràvartata suyodhanaþ 08,051.060e tatra sarvatra duùñàtmà karõo målam ihàrjuna 08,051.061a karõàd dhi manyate tràõaü nityam eva suyodhanaþ 08,051.061c tato màm api saürabdho nigrahãtuü pracakrame 08,051.061d*0767_01 vyanà÷eya ca yuùmàsu acarmitaþ suyodhanaþ (sic) 08,051.062a sthirà buddhir narendrasya dhàrtaràùñrasya mànada 08,051.062c karõaþ pàrthàn raõe sarvàn vijeùyati na saü÷ayaþ 08,051.063a karõam à÷ritya kaunteya dhàrtaràùñreõa vigrahaþ 08,051.063c rocito bhavatà sàrdhaü jànatàpi balaü tava 08,051.064a karõo hi bhàùate nityam ahaü pàrthàn samàgatàn 08,051.064c vàsudevaü saràjànaü vijeùyàmi mahàraõe 08,051.065a protsàhayan duràtmànaü dhàrtaràùñraü sudurmatiþ 08,051.065c samitau garjate karõas tam adya jahi bhàrata 08,051.066a yac ca yuùmàsu pàpaü vai dhàrtaràùñraþ prayuktavàn 08,051.066b*0768_01 sarvatrànçjur apràj¤aþ karõam à÷ritya vai purà 08,051.066c tatra sarvatra duùñàtmà karõaþ pàpamatir mukham 08,051.067a yac ca tad dhàrtaràùñràõàü kråraiþ ùaóbhir mahàrathaiþ 08,051.067c apa÷yaü nihataü vãraü saubhadram çùabhekùaõam 08,051.068a droõadrauõikçpàn vãràn kampayanto mahàrathàn 08,051.068c nirmanuùyàü÷ ca màtaïgàn virathàü÷ ca mahàrathàn 08,051.068d*0769_01 pràdravanti sma samare di÷o bhãtàbhimanyave 08,051.069a vya÷vàrohàü÷ ca turagàn pattãn vyàyudhajãvitàn 08,051.069c kurvantam çùabhaskandhaü kuruvçùõiya÷askaram 08,051.070a vidhamantam anãkàni vyathayantaü mahàrathàn 08,051.070c manuùyavàjimàtaïgàn prahiõvantaü yamakùayam 08,051.071a ÷araiþ saubhadram àyastaü dahantam iva vàhinãm 08,051.071c tan me dahati gàtràõi sakhe satyena te ÷ape 08,051.072a yat tatràpi ca duùñàtmà karõo 'bhyadruhyata prabho 08,051.072c a÷aknuvaü÷ càbhimanyoþ karõaþ sthàtuü raõe 'grataþ 08,051.073a saubhadra÷aranirbhinno visaüj¤aþ ÷oõitokùitaþ 08,051.073c niþ÷vasan krodhasaüdãpto vimukhaþ sàyakàrditaþ 08,051.074a apayànakçtotsàho nirà÷a÷ càpi jãvite 08,051.074b*0770_01 duryodhanaü raõe dçùñvà lajjamàno muhur muhuþ 08,051.074b*0770_02 nàpayàsãt tataþ pàrthaþ so 'bhimanyor mahàraõe 08,051.074b*0770_03 dçùñvà droõaü vadhopàyam abhimanyos tu pçùñavàn 08,051.074c tasthau suvihvalaþ saükhye prahàrajanita÷ramaþ 08,051.075a atha droõasya samare tat kàlasadç÷aü tadà 08,051.075c ÷rutvà karõo vacaþ kråraü tata÷ ciccheda kàrmukam 08,051.076a tata÷ chinnàyudhaü tena raõe pa¤ca mahàrathàþ 08,051.076c sa caiva nikçtipraj¤aþ pràvadhãc charavçùñibhiþ 08,051.076d*0771_01 tasmin vinihate vãre sarveùàü duþkham àvi÷at 08,051.076d*0772_01 pràhasat sa tu duùñàtmà karõaþ sa ca suyodhanaþ 08,051.077a yac ca karõo 'bravãt kçùõàü sabhàyàü paruùaü vacaþ 08,051.077c pramukhe pàõóaveyànàü kuråõàü ca nç÷aüsavat 08,051.078a vinaùñàþ pàõóavàþ kçùõe ÷à÷vataü narakaü gatàþ 08,051.078c patim anyaü pçthu÷roõi vçõãùva mitabhàùiõi 08,051.079a lekhàbhru dhçtaràùñrasya dàsã bhåtvà nive÷anam 08,051.079c pravi÷àràlapakùmàkùi na santi patayas tava 08,051.079d*0773_01 na pàõóavàþ prabhavanti tava kçùõe kathaü cana 08,051.079d*0773_02 dàsabhàryàsi pà¤càli svayaü dàsã ca ÷obhane 08,051.079d*0773_03 adya duryodhano hy ekaþ pçthivyàü nçpatiþ smçtaþ 08,051.079d*0773_04 sarve càsya mahãpàlà yogakùemam upàsate 08,051.079d*0773_05 pa÷yedànãü yathà bhadre vinaùñàþ pàõóavàþ samam 08,051.079d*0773_06 anyonyaü samudãkùante dhàrtaràùñrasya tejasà 08,051.079d*0773_07 vyaktaü ùaõóhatilà hy ete narake ca nimajjitàþ 08,051.079d*0773_08 preùyavac càpi ràjànam upasthàsyanti kauravam 08,051.080a ity uktavàn adharmaj¤as tadà paramadurmatiþ 08,051.080c pàpaþ pàpaü vacaþ karõaþ ÷çõvatas tava bhàrata 08,051.081a tasya pàpasya tad vàkyaü suvarõavikçtàþ ÷aràþ 08,051.081c ÷amayantu ÷ilàdhautàs tvayàstà jãvitacchidaþ 08,051.081d@023_0001 adya karõaü raõe grastaü pa÷yantu kuravas tvayà 08,051.081d@023_0002 pratapantam ivàdityaü svargadvàragataü yathà 08,051.081d@023_0003 adya te samare vãryaü pa÷yantu kuruyodhinaþ 08,051.081d@023_0004 såtaputre hate pàrtha jànantu tvàü mahàratham 08,051.081d@023_0005 adya kaïkà valà gçdhrà vàyasà jambukàs tathà 08,051.081d@023_0006 viprakarùantu gàtràõi såtaputrasya bhàrata 08,051.081d@023_0007 adyàtirathir àkùipto nihata÷ ca tvayà raõe 08,051.081d@023_0008 kuråõàü ÷okam àdhattàü pàõóavànàü mudaü tathà 08,051.081d@023_0009 adya tvàü pratinandantu pà¤càlàþ pàõóavaiþ saha 08,051.081d@023_0010 yathà vçtravadhe vçtte devàþ sarve ÷atakratum 08,051.081d@023_0011 adya karõaü raõe hatvà pràpya caivottamaü ya÷aþ 08,051.081d@023_0012 vi÷oko vijvaraþ pàrtha bhava bandhupuraskçtaþ 08,051.081d@023_0013 nàrasiühavapuþ kçtvà yathà ÷asto mahàsuraþ 08,051.081d@023_0014 hiraõyaka÷ipur daityo viùõunà prabhaviùõunà 08,051.081d@023_0015 tathà tvam api ràdheyaü ghoraü kçtvà mahad vapuþ 08,051.081d@023_0016 jahi yuddhe mahàbàho tràyasva ca bhayàt svakàn 08,051.082a yàni cànyàni duùñàtmà pàpàni kçtavàüs tvayi 08,051.082c tàny adya jãvitaü càsya ÷amayantu ÷aràs tava 08,051.082d*0774_01 ÷àntaü kuru parikle÷aü kçùõàyàþ ÷atrutàpana 08,051.082d*0774_02 hatvà ÷atruü raõe '÷làghyaü garjantam atipauruùam 08,051.082d*0774_03 adya càdhirathir viddhas tava bàõaiþ samantataþ 08,051.082d*0774_04 manyatàü tvàü naravyàghra pravaraü sarvadhanvinàm 08,051.082d*0774_05 gàõóãvaprasçtàn ghoràn adya gàtraiþ spç÷a¤ ÷aràn 08,051.082d*0774_06 etu karõo raõe pàrthaþ ÷vàvicchalalito yathà 08,051.083a gàõóãvaprahitàn ghoràn adya gàtraiþ spç÷a¤ ÷aràn 08,051.083c karõaþ smaratu duùñàtmà vacanaü droõabhãùmayoþ 08,051.084a suvarõapuïkhà nàràcàþ ÷atrughnà vaidyutaprabhàþ 08,051.084c tvayàstàs tasya marmàõi bhittvà pàsyanti ÷oõitam 08,051.085a ugràs tvadbhujanirmuktà marma bhittvà ÷itàþ ÷aràþ 08,051.085c adya karõaü mahàvegàþ preùayantu yamakùayam 08,051.085d*0775_01 gàõóãvapreùitair bhallaiþ ÷itai÷ chinnatanucchadaþ 08,051.085d*0775_02 na cet smarati ràdheyo vacanaü droõabhãùmayoþ 08,051.085d*0775_03 suvarõapuïkhàþ ÷atrughnà nàràcà vaidyutaprabhàþ 08,051.085d*0775_04 na ced àdhirather varma bhittvà pàsyanti ÷oõitam 08,051.085d*0775_05 ugràs tvadbàhunirmuktà na cen marmacchidaþ ÷aràþ 08,051.085d*0775_06 adya karõaü mahàvegàþ prahiõvanti yamakùayam 08,051.086a adya hàhàkçtà dãnà viùaõõàs tvaccharàrditàþ 08,051.086b*0776_01 taü ca hàhàkçtaü dãnaü viùaõõaü ÷arapãóitam 08,051.086c prapatantaü rathàt karõaü pa÷yantu vasudhàdhipàþ 08,051.087a adya sva÷oõite magnaü ÷ayànaü patitaü bhuvi 08,051.087c apaviddhàyudhaü karõaü pa÷yantu suhçdo nijàþ 08,051.087d*0777_01 tac caivàdya mahad varma gàõóãvapreùitaiþ ÷araiþ 08,051.087d*0777_02 rathopasthe vi÷ãryeta tàràjàlam ivàmbaràt 08,051.087d*0777_03 à÷u càdya ÷aràs tasya saüpatanto mahàhave 08,051.087d*0777_04 tvaccharaiþ saünikçttàgrà vi÷ãryantàü mahãtale 08,051.087d*0777_05 tvayà càdya hate tasya vikrame bharatarùabha 08,051.087d*0777_06 vimukhàþ sarvaràjàno bhavantu gatajãvitàþ 08,051.087d*0777_07 tathà càdhirathau yàte prayàntu kuravo di÷aþ 08,051.087d*0777_08 manvànàs tvàü ratha÷reùñhaü sarvalokeùu dhanvinam 08,051.087d*0777_09 sa caivàdya bhayàt tyaktvà dhàrtaràùñro mahàcamåm 08,051.087d*0777_10 duryodhano bhayodvigno dravatu svapuraü prati 08,051.087d*0777_11 tathàdya taü hataü ÷rutvà dhàrtaràùñro jane÷varaþ 08,051.087d*0777_12 mohena nipated bhåmau niþsaüj¤o vai mahãpatiþ 08,051.087d*0777_13 adya jànantu te pàrtha vikramaü sarvadhanvinaþ 08,051.087d*0777_14 yàn avocat sabhàmadhye paruùàn bhàrata tvayi 08,051.088a hastikakùyo mahàn asya bhallenonmathitas tvayà 08,051.088c prakampamànaþ patatu bhåmàv àdhirather dhvajaþ 08,051.089a tvayà ÷ara÷atai÷ chinnaü rathaü hemavibhåùitam 08,051.089c hatayodhaü samutsçjya bhãtaþ ÷alyaþ palàyatàm 08,051.089d*0778_01 na cet karõasutaü pàrtha såtaputrasya pa÷yataþ 08,051.089d*0778_02 pratij¤àpàlanàrthàya nihaniùyasi sàyakaiþ 08,051.089d*0779_01 hataü karõaþ sutaü dçùñvà priyaü putraü duràtmavàn 08,051.089d*0779_02 smaratàü droõabhãùmàbhyàü vacaþ kùattu÷ ca mànada 08,051.090a tataþ suyodhano dçùñvà hatam àdhirathiü tvayà 08,051.090c nirà÷o jãvite tv adya ràjye caiva dhanaüjaya 08,051.090d*0780_01 asau hi tàvakàn pàrtha karõo nighnati saüyuge 08,051.090d*0780_02 ÷akratulyabalo vãryàc chaükarapratimo 'pi và 08,051.091a ete dravanti pà¤càlà vadhyamànàþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,051.091c karõena bharata÷reùñha pàõóavàn ujjihãrùavaþ 08,051.092a pà¤càlàn draupadeyàü÷ ca dhçùñadyumna÷ikhaõóinau 08,051.092c dhçùñadyumnatanåjàü÷ ca ÷atànãkaü ca nàkulim 08,051.093a nakulaü sahadevaü ca durmukhaü janamejayam 08,051.093c suvarmàõaü sàtyakiü ca viddhi karõava÷aü gatàn 08,051.094a abhyàhatànàü karõena pà¤càlànàü mahàraõe 08,051.094c ÷råyate ninado ghoras tvadbandhånàü paraütapa 08,051.095a na tv eva bhãtàþ pà¤càlàþ kathaü cit syuþ paràïmukhàþ 08,051.095c na hi mçtyuü maheùvàsà gaõayanti mahàrathàþ 08,051.096a ya ekaþ pàõóavãü senàü ÷araughaiþ samaveùñayat 08,051.096c taü samàsàdya pà¤càlà bhãùmaü nàsan paràïmukhàþ 08,051.096d*0781_01 te kathaü karõam àsàdya vidraveyur mahàbalàþ 08,051.096d*0781_02 yas tv ekaþ sarvapà¤càlàn ahany ahani nà÷ayan 08,051.096d*0781_03 kàlavac carate vãraþ pà¤càlànàü rathavraje 08,051.096d*0781_04 tam apy àsàdya samare mitràrthe mitravatsalàþ 08,051.097a tathà jvalantam astràgniü guruü sarvadhanuùmatàm 08,051.097c nirdahantaü samàrohan durdharùaü droõam ojasà 08,051.098a te nityam udità jetuü yuddhe ÷atrån ariüdamàþ 08,051.098c na jàtv àdhirather bhãtàþ pà¤càlàþ syuþ paràïmukhàþ 08,051.099a teùàm àpatatàü ÷åraþ pà¤càlànàü tarasvinàm 08,051.099c àdatte 'så¤ ÷araiþ karõaþ pataügànàm ivànalaþ 08,051.099d*0782_01 ete dravanti pà¤càlà dràvyante yodhibhir drutam 08,051.099d*0782_02 karõena bharata÷reùñha pa÷ya pa÷ya tathàkçtàn 08,051.100a tàüs tathàbhimukhàn vãràn mitràrthe tyaktajãvitàn 08,051.100c kùayaü nayati ràdheyaþ pà¤càlठ÷ata÷o raõe 08,051.100d*0783_01 nistàraya mahàbàho karõàstràt pàvakopamàt 08,051.100d*0784_01 tad bhàrata maheùvàsàn agàdhe majjato 'plave 08,051.100d*0784_02 karõàrõave plavo bhåtvà pà¤càlàüs tràtum arhasi 08,051.101a astraü hi ràmàt karõena bhàrgavàd çùisattamàt 08,051.101c yad upàttaü purà ghoraü tasya råpam udãryate 08,051.102a tàpanaü sarvasainyànàü ghoraråpaü sudàruõam 08,051.102c samàvçtya mahàsenàü jvalati svena tejasà 08,051.103a ete caranti saügràme karõacàpacyutàþ ÷aràþ 08,051.103c bhramaràõàm iva vràtàs tàpayantaþ sma tàvakàn 08,051.103d*0785_01 bhramarà iva ÷atråõàü pàtayànà janàn prabho 08,051.104a ete caranti pà¤càlà dikùu sarvàsu bhàrata 08,051.104c karõàstraü samare pràpya durnivàram anàtmabhiþ 08,051.105a eùa bhãmo dçóhakrodho vçtaþ pàrtha samantataþ 08,051.105c sç¤jayair yodhayan karõaü pãóyate sma ÷itaiþ ÷araiþ 08,051.106a pàõóavàn sç¤jayàü÷ caiva pà¤càlàü÷ caiva bhàrata 08,051.106c hanyàd upekùitaþ karõo rogo deham ivàtataþ 08,051.107a nànyaü tvatto 'bhipa÷yàmi yodhaü yaudhiùñhire bale 08,051.107c yaþ samàsàdya ràdheyaü svastimàn àvrajed gçham 08,051.108a tam adya ni÷itair bàõair nihatya bharatarùabha 08,051.108c yathàpratij¤aü pàrtha tvaü kçtvà kãrtim avàpnuhi 08,051.109a tvaü hi ÷akto raõe jetuü sakarõàn api kauravàn 08,051.109c nànyo yudhi yudhàü ÷reùñha satyam etad bravãmi te 08,051.110a etat kçtvà mahat karma hatvà karõaü mahàratham 08,051.110c kçtàrthaþ saphalaþ pàrtha sukhã bhava narottama 08,052.001 saüjaya uvàca 08,052.001a sa ke÷avasya bãbhatsuþ ÷rutvà bhàrata bhàùitam 08,052.001c vi÷okaþ saüprahçùña÷ ca kùaõena samapadyata 08,052.002a tato jyàm anumçjyà÷u vyàkùipad gàõóivaü dhanuþ 08,052.002c dadhre karõavinà÷àya ke÷avaü càbhyabhàùata 08,052.003a tvayà nàthena govinda dhruva eùa jayo mama 08,052.003c prasanno yasya me 'dya tvaü bhåtabhavyabhavatprabhuþ 08,052.004a tvatsahàyo hy ahaü kçùõa trãül lokàn vai samàgatàn 08,052.004c pràpayeyaü paraü lokaü kim u karõaü mahàraõe 08,052.005a pa÷yàmi dravatãü senàü pà¤càlànàü janàrdana 08,052.005c pa÷yàmi karõaü samare vicarantam abhãtavat 08,052.006a bhàrgavàstraü ca pa÷yàmi vicarantaü samantataþ 08,052.006c sçùñaü karõena vàrùõeya ÷akreõeva mahà÷anim 08,052.007a ayaü khalu sa saügràmo yatra kçùõa mayà kçtam 08,052.007b*0786_01 nirjità bahu÷o yodhàþ palàyanaparàyaõàþ 08,052.007c kathayiùyanti bhåtàni yàvad bhåmir dhariùyati 08,052.008a adya kçùõa vikarõà me karõaü neùyanti mçtyave 08,052.008c gàõóãvamuktàþ kùiõvanto mama hastapracoditàþ 08,052.009a adya ràjà dhçtaràùñraþ svàü buddhim avamaüsyate 08,052.009c duryodhanam aràjyàrhaü yayà ràjye 'bhyaùecayat 08,052.009d*0787_01 guõavantaü hi yo hitvà nirguõaü kurute prabhum 08,052.009d*0787_02 sa ÷ocati nçpaþ kçùõa kùipram evàgate kùaye 08,052.009d*0787_03 yathà hi puruùaþ ka÷ cic chittvà càmravaõaü mahat 08,052.009d*0787_04 palà÷asecane buddhiü kçtvà ÷ocati mandadhãþ 08,052.009d*0787_05 dçùñvà puùpaü phale gçdhnuþ phalaü dçùñvànu÷ocati 08,052.009d*0787_06 tathedaü dhçtaràùñrasya puùpalubdhasya mànada 08,052.009d*0787_07 phalaü dçùñvà bhç÷aü duþkhaü bhaviùyati janàrdana 08,052.009d*0787_08 såtaputre hate tv adya nirà÷o bhavità prabhuþ 08,052.010a adya ràjyàt sukhàc caiva ÷riyo ràùñràt tathà puràt 08,052.010c putrebhya÷ ca mahàbàho dhçtaràùñro viyokùyate 08,052.010d*0788_01 adya ràjyàc ca putràc ca ÷riya÷ caiva nirà÷avàn 08,052.010d*0788_02 sukhàc ca vipulàt kçùõa dhçtaràùñro viyokùyati 08,052.011a adya duryodhano ràjà jãvitàc ca nirà÷akaþ 08,052.011c bhaviùyati hate karõe kçùõa satyaü bravãmi te 08,052.012a adya dçùñvà mayà karõaü ÷arair vi÷akalãkçtam 08,052.012b*0789_01 purà devàsure yuddhe vçtraü balabhidà yathà 08,052.012c smaratàü tava vàkyàni ÷amaü prati jane÷varaþ 08,052.013a adyàsau saubalaþ kçùõa glahaü jànàtu vai ÷aràn 08,052.013c durodaraü ca gàõóãvaü maõóalaü ca rathaü mama 08,052.013d*0790_01 adya kuntãsutasyàhaü dçóhaü ràj¤aþ prajàgaram 08,052.013d*0790_02 vyapaneùyàmi govinda hatvà karõaü ÷itaiþ ÷araiþ 08,052.013d*0791_01 adya kuntãsuto ràjà hate såtasute mayà 08,052.013d*0791_02 suprahçùñamanàþ prãta÷ ciraü sukham avàpsyati 08,052.013d*0791_03 adya càham anàdhçùyaü ke÷avàpratimaü ÷aram 08,052.013d*0791_04 utsrakùyàmãha yaþ karõaü jãvitàd bhraü÷ayiùyati 08,052.013d*0791_05 yasya caitad vrataü mahyaü vadhe kila duràtmanaþ 08,052.013d*0791_06 pàdau na dhàvaye tàvad yàvad dhanyàü na phalgunam 08,052.013d*0791_07 mçùà kçtvà vrataü tasya pàpasya madhusådana 08,052.013d*0791_08 pàtayiùye rathàt kàyaü ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,052.014a yo 'sau raõe naraü nànyaü pçthivyàm abhimanyate 08,052.014c tasyàdya såtaputrasya bhåmiþ pàsyati ÷oõitam 08,052.014d*0792_01 apatir hy asi kçùõeti såtaputro yad abravãt 08,052.014d*0793_01 dhçtaràùñramate karõaþ ÷làghamànaþ svakàn guõàn 08,052.014d*0794_01 ançtaü tat kariùyanti màmakà ni÷itàþ ÷aràþ 08,052.014d*0795_01 à÷ãviùà iva kruddhàs tasya pàsyanti ÷oõitam 08,052.014d*0796_01 mayà hastavatà muktà nàràcà vaidyutatviùaþ 08,052.014e gàõóãvasçùñà dàsyanti karõasya paramàü gatim 08,052.015a adya tapsyati ràdheyaþ pà¤càlãü yat tadàbravãt 08,052.015c sabhàmadhye vacaþ kråraü kutsayan pàõóavàn prati 08,052.016a ye vai ùaõóhatilàs tatra bhavitàro 'dya te tilàþ 08,052.016c hate vaikartane karõe såtaputre duràtmani 08,052.017a ahaü vaþ pàõóuputrebhyas tràsyàmãti yad abravãt 08,052.017b*0797_01 dhçtaràùñrasutàn karõaþ ÷làghamàno ''tmano guõàn 08,052.017c ançtaü tat kariùyanti màmakà ni÷itàþ ÷aràþ 08,052.017d*0798_01 adyàgaþ pàõóuputràõàü samàptim upayàsyati 08,052.018a hantàhaü pàõóavàn sarvàn saputràn iti yo 'bravãt 08,052.018c tam adya karõaü hantàsmi miùatàü sarvadhanvinàm 08,052.019a yasya vãrye samà÷vasya dhàrtaràùñro bçhanmanàþ 08,052.019c avàmanyata durbuddhir nityam asmàn duràtmavàn 08,052.019d*0799_01 hatvàhaü karõam àjau hi toùayiùyàmi bhràtaram 08,052.019d*0799_02 ÷aràn nànàvidhàn muktvà tràsayiùyàmi ÷àtravàn 08,052.019d*0799_03 àkarõamuktair iùubhir yamaràùñravivardhanaiþ 08,052.019d*0799_04 bhåmi÷obhàü kariùyàmi pàtitai rathaku¤jaraiþ 08,052.019d*0799_05 tatràhave mahatsaükhye saüyate yuddhadurmade 08,052.019d*0800_01 haniùye tasya sainyaü tu rathebhà÷vapadàtimat 08,052.019e tam adya karõaü ràdheyaü hantàsmi madhusådana 08,052.020a adya karõe hate kçùõa dhàrtaràùñràþ saràjakàþ 08,052.020c vidravantu di÷o bhãtàþ siühatrastà mçgà iva 08,052.021a adya duryodhano ràjà pçthivãm anvavekùatàm 08,052.021c hate karõe mayà saükhye saputre sasuhçjjane 08,052.022a adya karõaü hataü dçùñvà dhàrtaràùñro 'tyamarùaõaþ 08,052.022c jànàtu màü raõe kçùõa pravaraü sarvadhanvinàm 08,052.022d*0801_01 saputraputrau sàmàtyaü sabhçtyaü ca nirà÷iùam 08,052.022d*0802_01 pitrye ràjye nirà÷a÷ ca dhàrtaràùñro janàdhipaþ 08,052.022d@024_0001 adya ràjye kariùyàmi dhçtaràùñraü jane÷varam 08,052.022d@024_0002 adya karõasya cakràïgàþ kravyàdà÷ ca pçthagvidhàþ 08,052.022d@024_0003 ÷arai÷ chinnàni gàtràõi vicariùyanti ke÷ava 08,052.022d@024_0004 adya ràdhàsutasyàhaü saügràme madhusådana 08,052.022d@024_0005 ÷ira÷ chetsyàmi karõasya miùatàü sarvadhanvinàm 08,052.022d@024_0006 adya tãkùõair vipàñhai÷ ca kùurai÷ ca madhusådana 08,052.022d@024_0007 raõe chetsyàmi gàtràõi ràdheyasya duràtmanaþ 08,052.022d@024_0008 adya ràjà mahat kçcchraü saütyakùyati yudhiùñhiraþ 08,052.022d@024_0009 saütàpaü mànasaü vãra÷ cirasaübhçtam àtmanaþ 08,052.022d@024_0010 adya ke÷ava ràdheyam ahaü hatvà sabàndhavam 08,052.022d@024_0011 nandayiùyàmi ràjànaü dharmaputraü yudhiùñhiram 08,052.022d@024_0012 adyàham anugàn kçùõa karõasya kçpaõàn yudhi 08,052.022d@024_0013 hantà jvalanasaükà÷aiþ ÷araiþ sarpaviùopamaiþ 08,052.022d@024_0014 adyàhaü hemakavacair àbaddhamaõikuõóalaiþ 08,052.022d@024_0015 saüstariùyàmi govinda vasudhàü vasudhàdhipaiþ 08,052.022d@024_0016 adyàbhimanyoþ ÷atråõàü sarveùàü madhusådana 08,052.022d@024_0017 pramathiùyàmi gàtràõi ÷iràüsi ca ÷itaiþ ÷araiþ 08,052.022d@024_0018 adya nirdhàrtaràùñràü ca bhràtre dàsyàmi medinãm 08,052.022d@024_0019 nirarjunàü và pçthivãü ke÷avànucariùyasi 08,052.022d@025_0001 adya ràjà dharmaputro hatàmitro bhaviùyati 08,052.022d@025_0002 adya duryodhano dãptàü ÷riyaü ràjyaü ca hàsyati 08,052.022d@025_0003 hate vaikartane karõe bhãùme droõe ca saüyuge 08,052.022d@025_0004 katarat tad balaü kçùõa praviùñaü mokùyate tu yat 08,052.022d@025_0005 adyaprabhçti ràjànaü dharma÷ãlaü yudhiùñhiram 08,052.022d@025_0006 anumodantu suhçdo j¤àtapårvà÷ ca bràhmaõàþ 08,052.022d@025_0007 adya taü nihataü ÷rutvà karõaü vaikartanaü mayà 08,052.022d@025_0008 karotu pañahonmi÷raü devatàsthànapåjanam 08,052.022d@025_0009 adya kçùõa hate karõe kurutàü cirasaübhçtam 08,052.022d@025_0010 yàjanaü vai mahàbàho devatànàü yathàvidhi 08,052.022d@025_0011 adya tv ambà ca kçùõà ca tvaramàõe parasparam 08,052.022d@025_0012 sasvajetàü hçùãke÷a saüpårõe 'smin manorathe 08,052.022d@025_0013 adya tvàü pàõóavo jyeùñhas tathàrya÷ ca vçkodaraþ 08,052.022d@025_0014 udãkùetàü hate karõe kçùõa saumyena cakùuùà 08,052.022d@025_0015 abhivàdya gurån adya kaniùñhai÷ càbhivàditaþ 08,052.022d@025_0016 sasvajàno hy ahaü dorbhyàü pràpsyàmi vipulaü ya÷aþ 08,052.022d@025_0017 adya karõe hate kçùõa pra÷aüsanto 'rjunaü suràþ 08,052.022d@025_0018 tridivaü yàntu saühçùñàþ saügatà÷ ca tapodhanàþ 08,052.022d@025_0019 adya lokàs trayaþ kçùõa jànantu mama pauruùam 08,052.022d@025_0020 dçùñvà karõaü hataü yuddhe dvairathe savyasàcinà 08,052.023a adyàham ançõaþ kçùõa bhaviùyàmi dhanurbhçtàm 08,052.023c krodhasya ca kuråõàü ca ÷aràõàü gàõóivasya ca 08,052.024a adya duþkham ahaü mokùye trayoda÷asamàrjitam 08,052.024c hatvà karõaü raõe kçùõa ÷ambaraü maghavàn iva 08,052.025a adya karõe hate yuddhe somakànàü mahàrathàþ 08,052.025c kçtaü kàryaü ca manyantàü mitrakàryepsavo yudhi 08,052.026a na jàne ca kathaü prãtiþ ÷aineyasyàdya màdhava 08,052.026c bhaviùyati hate karõe mayi càpi jayàdhike 08,052.027a ahaü hatvà raõe karõaü putraü càsya mahàratham 08,052.027c prãtiü dàsyàmi bhãmasya yamayoþ sàtyaker api 08,052.028a dhçùñadyumna÷ikhaõóibhyàü pà¤càlànàü ca màdhava 08,052.028b*0803_01 dhçùñadyumnasya vãrasya tathaiva ca ÷ikhaõóinaþ 08,052.028c adhyànçõyaü gamiùyàmi hatvà karõaü mahàraõe 08,052.028d*0804_01 dharmaràjasya vàrùõeya saü÷rutya ÷apathaü mithaþ 08,052.029a adya pa÷yantu saügràme dhanaüjayam amarùaõam 08,052.029c yudhyantaü kauravàn saükhye pàtayantaü ca såtajam 08,052.029e bhavatsakà÷e vakùye ca punar evàtmasaüstavam 08,052.029f*0805_01 ity apy amitrapravaram adyàhaü hanmi såtajam 08,052.030a dhanurvede matsamo nàsti loke; paràkrame và mama ko 'sti tulyaþ 08,052.030c ko vàpy anyo matsamo 'sti kùamàyàü; tathà krodhe sadç÷o 'nyo na me 'sti 08,052.031a ahaü dhanuùmàn asuràn suràü÷ ca; sarvàõi bhåtàni ca saügatàni 08,052.031c svabàhuvãryàd gamaye paràbhavaü; matpauruùaü viddhi paraþ parebhyaþ 08,052.032a ÷aràrciùà gàõóivenàham ekaþ; sarvàn kurån bàhlikàü÷ càbhipatya 08,052.032c himàtyaye kakùagato yathàgnis; tahà daheyaü sagaõàn prasahya 08,052.033a pàõau pçùatkà likhità mamaite; dhanu÷ ca savye nihitaü sabàõam 08,052.033c pàdau ca me sarathau sadhvajau ca; na màdç÷aü yuddhagataü jayanti 08,052.033d*0806_01 ity evam uktvàcyutam ekavãraþ 08,052.033d*0806_02 kùipraü ripukùit kùatajopamàkùaþ 08,052.033d*0806_03 bhãmaü mumukùuþ samare prayàtaþ 08,052.033d*0806_04 karõasya kàyàc ca ÷iro jihãrùuþ 08,053.000*0807_00 dhçtaràùñra uvàca 08,053.000*0807_01 mahàbhaye pàõóavasç¤jayànàü 08,053.000*0807_02 mahàbhaye màmakànàm agàdhe 08,053.000*0807_03 dhanaüjaye tàta raõàya yàte 08,053.000*0807_04 babhåva tad yuddham atho nu kãdçk 08,053.001 saüjaya uvàca 08,053.001a teùàm anãkàni bçhaddhvajàni; raõe samçddhàni samàgatàni 08,053.001c garjanti bherãninadonmukhàni; meghair yathà meghagaõàs tapànte 08,053.001d*0808_01 bherãninàdair mukharàõy agarjan 08,053.001d*0808_02 meghà yathà pràvçùi màrutàs tàþ 08,053.002a mahàgajàbhràkulam astratoyaü; vàditranemãtala÷abdavac ca 08,053.002c hiraõyacitràyudhavaidyutaü ca; mahàrathair àvçta÷abdavac ca 08,053.003a tad bhãmavegaü rudhiraughavàhi; khaógàkulaü kùatriyajãvavàhi 08,053.003c anàrtavaü kråram aniùñavarùaü; babhåva tat saüharaõaü prajànàm 08,053.003d*0809_01 ekaü rathaü saüparivàrya mçtyuü 08,053.003d*0809_02 nayanty aneke ca rathàþ sametàþ 08,053.003d*0809_03 ekas tathaikaü rathinaü rathàgryàüs 08,053.003d*0809_04 tathà ratha÷ càpi rathàn anekàn 08,053.003d*0809_05 rathaü sasåtaü sahayaü ca kaü cit 08,053.003d*0809_06 ka÷ cid rathã mçtyuva÷aü ninàya 08,053.003d*0809_07 ninàya càpy ekagajena ka÷ cid 08,053.003d*0809_08 rathàn bahån mçtyuva÷e tathà÷vàn 08,053.004a rathàn sasåtàn sahayàn gajàü÷ ca; sarvàn arãn mçtyuva÷aü ÷araughaiþ 08,053.004c ninye hayàü÷ caiva tathà sasàdãn; padàtisaüghàü÷ ca tathaiva pàrthaþ 08,053.004d*0810_01 ninàya pàrtho balagarvitàkùo 08,053.004d*0810_02 yathàntakaþ sarvaharo mahaujàþ 08,053.005a kçpaþ ÷ikhaõóã ca raõe sametau; duryodhanaü sàtyakir abhyagacchata 08,053.005c ÷ruta÷ravà droõasutena sàrdhaü; yudhàmanyu÷ citrasenena càpi 08,053.006a karõasya putras tu rathã suùeõaü; samàgataþ sç¤jayàü÷ cottamaujàþ 08,053.006c gàndhàraràjaü sahadevaþ kùudhàrto; maharùabhaü siüha ivàbhyadhàvat 08,053.007a ÷atànãko nàkuliþ karõaputraü; yuvà yuvànaü vçùasenaü ÷araughaiþ 08,053.007c samàrdayat karõasuta÷ ca vãraþ; pà¤càleyaü ÷aravarùair anekaiþ 08,053.008a ratharùabhaþ kçtavarmàõam àrcchan; màdrãputro nakula÷ citrayodhã 08,053.008c pà¤càlànàm adhipo yàj¤aseniþ; senàpatiü karõam àrcchat sasainyam 08,053.009a duþ÷àsano bhàrata bhàratã ca; saü÷aptakànàü pçtanà samçddhà 08,053.009c bhãmaü raõe ÷astrabhçtàü variùñhaü; tadà samàrcchat tam asahyavegam 08,053.009d*0811_01 vyàttànanaþ kråra ivàntakàbhaþ 08,053.009d*0811_02 samàsadad bhàrata bhãmasenam 08,053.010a karõàtmajaü tatra jaghàna ÷åras; tathàcchinac cottamaujàþ prasahya 08,053.010c tasyottamàïgaü nipapàta bhåmau; ninàdayad gàü ninadena khaü ca 08,053.011a suùeõa÷ãrùaü patitaü pçthivyàü; vilokya karõo 'tha tadàrtaråpaþ 08,053.011c krodhàd dhayàüs tasya rathaü dhvajaü ca; bàõaiþ sudhàrair ni÷itair nyakçntat 08,053.012a sa tåttamaujà ni÷itaiþ pçùatkair; vivyàdha khaógena ca bhàsvareõa 08,053.012c pàrùõiü hayàü÷ caiva kçpasya hatvà; ÷ikhaõóivàhaü sa tato 'bhyarohat 08,053.012d*0812_01 pà¤càlaràjasya sutas tarasvã 08,053.012d*0812_02 cakre ÷ikhaõóã virathaü kçpaü vai 08,053.013a kçpaü tu dçùñvà virathaü rathastho; naicchac charais tàóayituü ÷ikhaõóã 08,053.013c taü drauõir àvàrya rathaü kçpaü sma; samujjahre païkagatàü yathà gàm 08,053.014a hiraõyavarmà ni÷itaiþ pçùatkais; tavàtmajànàm anilàtmajo vai 08,053.014c atàpayat sainyam atãva bhãmaþ; kàle ÷ucau madhyagato yathàrkaþ 08,054.001 saüjaya uvàca 08,054.001a atha tv idànãü tumule vimarde; dviùadbhir eko bahubhiþ samàvçtaþ 08,054.001c mahàbhaye sàrathim ity uvàca; bhãma÷ camåü vàrayan dhàrtaràùñrãm 08,054.001e tvaü sàrathe yàhi javena vàhair; nayàmy etàn dhàrtaràùñràn yamàya 08,054.002a saücodito bhãmasenena caivaü; sa sàrathiþ putrabalaü tvadãyam 08,054.002c pràyàt tataþ sàrathir ugravego; yato bhãmas tad balaü gantum aicchat 08,054.003a tato 'pare nàgarathà÷vapattibhiþ; pratyudyayuþ kuravas taü samantàt 08,054.003c bhãmasya vàhàgryam udàravegaü; samantato bàõagaõair nijaghnuþ 08,054.004a tataþ ÷aràn àpatato mahàtmà; ciccheda bàõais tapanãyapuïkhaiþ 08,054.004c te vai nipetus tapanãyapuïkhà; dvidhà tridhà bhãma÷arair nikçttàþ 08,054.005a tato ràjan nàgarathà÷vayånàü; bhãmàhatànàü tava ràjamadhye 08,054.005c ghoro ninàdaþ prababhau narendra; vajràhatànàm iva parvatànàm 08,054.006a te vadhyamànà÷ ca narendramukhyà; nirbhinnà vai bhãmasenapravekaiþ 08,054.006c bhãmaü samantàt samare 'dhyarohan; vçkùaü ÷akuntà iva puùpahetoþ 08,054.007a tato 'bhipàtaü tava sainyamadhye; pràdu÷cakre vegam ivàttavegaþ 08,054.007c yathàntakàle kùapayan didhakùur; bhåtàntakçtkàla ivàttadaõóaþ 08,054.008a tasyàtivegasya raõe 'tivegaü; nà÷aknuvan dhàrayituü tvadãyàþ 08,054.008c vyàttànanasyàpatato yathaiva; kàlasya kàle harataþ prajà vai 08,054.009a tato balaü bhàrata bhàratànàü; pradahyamànaü samare mahàtman 08,054.009c bhãtaü di÷o 'kãryata bhãmanunnaü; mahànilenàbhragaõo yathaiva 08,054.009d*0813_01 tad viprakãrõaü tv atha bhàrataü balaü 08,054.009d*0813_02 puna÷ ca bhãmaü parivàrayad raõe 08,054.010a tato dhãmàn sàrathim abravãd balã; sa bhãmasenaþ punar eva hçùñaþ 08,054.010b*0814_01 tvara tvara hy adya vi÷oka ÷ãghram 08,054.010b*0814_02 etàn dhvajàgràü÷ ca rathàü÷ ca pa÷ya 08,054.010c såtàbhijànãhi paràn svakàn và; rathàn dhvajàü÷ càpatataþ sametàn 08,054.010e yudhyann ahaü nàbhijànàmi kiü cin; mà sainyaü svaü chàdayiùye pçùatkaiþ 08,054.011a arãn vi÷okàbhinirãkùya sarvato; manas tu cintà pradunoti me bhç÷am 08,054.011c ràjàturo nàgamad yat kirãñã; bahåni duþkhàny abhijàto 'smi såta 08,054.012a etad duþkhaü sàrathe dharmaràjo; yan màü hitvà yàtavठ÷atrumadhye 08,054.012c nainaü jãvan nàpi jànàmy ajãvan; bãbhatsuü và tan mamàdyàtiduþkham 08,054.013a so 'haü dviùatsainyam udagrakalpaü; vinà÷ayiùye paramapratãtaþ 08,054.013c etàn nihatyàjimadhye sametàn; prãto bhaviùyàmi saha tvayàdya 08,054.014a sarvàüs tåõãràn màrgaõàn vànvavekùya; kiü ÷iùñaü syàt sàyakànàü rathe me 08,054.014b*0815_01 kiyanto me iùavaþ sadya eva 08,054.014b*0816_01 avekùasva me iùudhã vi÷oka 08,054.014b*0816_02 kiyanto và iùavo me 'va÷iùñàþ 08,054.014c kà và jàtiþ kiü pramàõaü ca teùàü; j¤àtvà vyaktaü tan mamàcakùva såta 08,054.014d*0817_01 kati và sahasràõi kati và ÷atàni 08,054.014d*0817_02 vi÷oka uvàca 08,054.014d*0817_02 hy àcakùva me sàrathe kùipram eva 08,054.014d*0817_03 sarvaü viditvaivam ahaü vadàmi 08,054.014d*0817_04 tavàrthasiddhipradam adya vãra 08,054.014d*0817_05 kaikeyakàmbhojasuràùñrabàhlikà 08,054.014d*0817_06 mlecchà÷ ca suhmàþ parataïkaõà÷ ca 08,054.014d*0817_07 madrà÷ ca vaïgà magadhàþ kuõindà 08,054.014d*0817_08 ànartakàvartakàþ pàrvatãyàþ 08,054.014d*0817_09 sarve gçhãtapravaràyudhàs tvàü 08,054.014d*0817_10 saüveùñya saüveùñya tato vineduþ 08,054.014d*0817_11 rathe tavàsmin ni÷itàþ supãtàs 08,054.014d*0817_12 tato bhallà dvàda÷a vai sahasràþ 08,054.015 vi÷oka uvàca 08,054.015a ùaõmàrgaõànàm ayutàni vãra; kùurà÷ ca bhallà÷ ca tathàyutàkhyàþ 08,054.015c nàràcànàü dve sahasre tu vãra; trãõy eva ca pradaràõàü ca pàrtha 08,054.015c*0818_01 vatsadantànàü da÷a karõinàü ca 08,054.015c*0818_02 ardhacandrà dvàda÷a ùañ÷ataü ca 08,054.015c*0818_03 vipàñhànàü pravaràõàü ca sapta 08,054.015c*0818_04 ÷ilãmukhànàü da÷a ca triü÷ataü ca 08,054.015c*0818_05 ayomukhànàü kùudrakàõàü ca triü÷at 08,054.016a asty àyudhaü pàõóaveyàva÷iùñaü; na yad vahec chakañaü ùaógavãyam 08,054.016b*0819_01 astràyutaü pàõóava te 'va÷iùñam 08,054.016b*0819_02 etad vahec chakañaü ùaógavaü yat 08,054.016b*0821_01 pràsà÷ ca mudgaràþ ÷aktayas tomarà÷ ca 08,054.016b*0821_02 mà bhaiùãs tvaü saükùayàd àyudhànàm 08,054.016c etad vidvan mu¤ca sahasra÷o 'pi; gadàsibàhudraviõaü ca te 'sti 08,054.016c*0820_01 ÷atrå¤ jayasvà÷usahasravãra 08,054.017 bhãma uvàca 08,054.017*0822_01 adyaiva nånaü kathayantu siddhàü 08,054.017*0822_02 mama pratij¤àü sarvaloke vi÷oka 08,054.017*0822_03 na mokùyate và samare bhãmasena 08,054.017*0822_04 ekaþ ÷atrån samare vàpy ajaiùãt 08,054.017*0822_05 à÷aüsitànàm idam ekam astu 08,054.017*0822_06 tan me devàþ sakalaü sàdhayantu 08,054.017a såtàdyemaü pa÷ya bhãmapramuktaiþ; saübhindadbhiþ pàrthivàn à÷uvegaiþ 08,054.017c ugrair bàõair àhavaü ghoraråpaü; naùñàdityaü mçtyulokena tulyam 08,054.018a adyaiva tad viditaü pàrthivànàü; bhaviùyati àkumàraü ca såta 08,054.018c nimagno và samare bhãmasena; ekaþ kurån và samare vijetà 08,054.019a sarve saükhye kuravo niùpatantu; màü và lokàþ kãrtayantv àkumàram 08,054.019c sarvàn ekas tàn ahaü pàtayiùye; te và sarve bhãmasenaü tudantu 08,054.020a à÷àstàraþ karma càpy uttamaü và; tan me devàþ kevalaü sàdhayantu 08,054.020c àyàtv ihàdyàrjunaþ ÷atrughàtã; ÷akras tårõaü yaj¤a ivopahåtaþ 08,054.020d*0823_01 àyàtãha ke÷avasàrathã ratha 08,054.020d*0823_02 indro yaj¤e sahasaivopahåtaþ 08,054.020d*0824_01 pa÷yasva pa÷yasva vi÷oka me balaü 08,054.020d*0824_02 balaü pareùàm abhita÷ ca bhinnam 08,054.020d*0824_03 nànàsvaràn pa÷ya vimucya sarve 08,054.020d*0824_04 tathà dravante balino dhàrtaràùñràþ 08,054.021a ãkùasvaitàü bhàratãü dãryamàõàm; ete kasmàd vidravante narendràþ 08,054.021c vyaktaü dhãmàn savyasàcã naràgryaþ; sainyaü hy etac chàdayaty à÷u bàõaiþ 08,054.021d*0825_01 dhanaüjayo nånam àyàti såta 08,054.021d*0825_02 tasmàd eùà dãryate bhàratã camåþ 08,054.022a pa÷ya dhvajàü÷ ca dravato vi÷oka; nàgàn hayàn pattisaüghàü÷ ca saükhye 08,054.022c rathàn vi÷ãrõठ÷ara÷aktitàóitàn; pa÷yasvaitàn rathina÷ caiva såta 08,054.023a àpåryate kauravã càpy abhãkùõaü; senà hy asau subhç÷aü hanyamànà 08,054.023c dhanaüjayasyà÷anitulyavegair; grastà ÷arair barhisuvarõavàjaiþ 08,054.024a ete dravanti sma rathà÷vanàgàþ; padàtisaüghàn avamardayantaþ 08,054.024c saümuhyamànàþ kauravàþ sarva eva; dravanti nàgà iva dàvabhãtàþ 08,054.024e hàhàkçtà÷ caiva raõe vi÷oka; mu¤canti nàdàn vipulàn gajendràþ 08,054.025 vi÷oka uvàca 08,054.025*0826_01 kiü bhãma nainaü tvam ihà÷çõoùi 08,054.025*0826_02 visphàritaü gàõóivasyàtighoram 08,054.025*0826_03 kruddhena pàrthena vikçùyato 'dya 08,054.025*0826_04 kaccin nemau tava karõau vinaùñau 08,054.025a sarve kàmàþ pàõóava te samçddhàþ; kapidhvajo dç÷yate hastisainye 08,054.025c nãlàd dhanàd vidyutam uccarantãü; tathàpa÷yaü visphurad vai dhanus tat 08,054.025d*0827_01 dodhåyamànasya dhanaüjayena 08,054.026a kapir hy asau vãkùyate sarvato vai; dhvajàgram àruhya dhanaüjayasya 08,054.026b*0828_01 vitràsayan dvipasaüghàn vimarde 08,054.026b*0828_02 bibhemy asmàd àtmanaivàbhivãkùya 08,054.026b*0828_03 vibhràjate càtimàtraü kirãñaü 08,054.026b*0828_04 vicitram etac ca dhanaüjayasya 08,054.026c divàkaràbho maõir eùa divyo; vibhràjate caiva kirãñasaüsthaþ 08,054.027a pàr÷ve bhãmaü pàõóuràbhraprakà÷aü; pa÷yemaü tvaü devadattaü sughoùam 08,054.027b*0829_01 mahàbalaü bhãma viràjamànaü 08,054.027b*0829_02 pa÷yasva saükhye dviùatàü nihantuþ 08,054.027b*0830_01 pàr÷ve sthitaü pàrtha dhanaüjayasya 08,054.027b*0830_02 divyaü ÷aïkhaü pà¤cajanyaü ca pa÷ya 08,054.027c abhã÷uhastasya janàrdanasya; vigàhamànasya camåü pareùàm 08,054.028a raviprabhaü vajranàbhaü kùuràntaü; pàr÷ve sthitaü pa÷ya janàrdanasya 08,054.028b*0831_01 cakraü ca pa÷ya jvalanaprakà÷aü 08,054.028b*0831_02 pàr÷ve sthitaü pàrtha dhanaüjayasya 08,054.028c cakraü ya÷o vardhayat ke÷avasya; sadàrcitaü yadubhiþ pa÷ya vãra 08,054.028d*0832_01 tathaiva kçùõasya ca pà¤cajanyaü 08,054.028d*0832_02 mahàrham etad vijamàjavarõam (?) 08,054.028d*0832_03 kaunteya pa÷yorasi kaustubhaü ca 08,054.028d*0832_04 jàjvalyamànàü vijayasrajaü ca 08,054.028d*0832_05 kçùõasyemàü pa÷ya ca bhãmasena 08,054.028d*0833_01 savidyuta÷ caiva ghanasya ÷abdaü 08,054.028d*0833_02 viùphàryato dhanuùo gàõóivasya 08,054.028d*0833_03 dhanaüjayenàbhipannasya kàle 08,054.028d*0833_04 ÷abdo ghoraþ ÷råyate tasya nàsmin 08,054.028d*0833_05 kaccic chrotàho badhiro 'si pàrtha 08,054.028d@026_0001 mahàdvipànàü saraladrumopamàþ 08,054.028d@026_0002 karà nikçttàþ prapatanty amã kùuraiþ 08,054.028d@026_0003 kirãñinà tena punaþ sasàdinaþ 08,054.028d@026_0004 ÷arair nikçttàþ kuli÷air ivàdrayaþ 08,054.028d@026_0005 tathaiva kçùõasya ca pà¤cajanyaü 08,054.028d@026_0006 mahàrham etad dvijaràjavarõam 08,054.028d@026_0007 kaunteya pa÷yorasi kaustubhaü ca 08,054.028d@026_0008 jàjvalyamànaü vijayàü srajaü ca 08,054.028d@026_0009 dhruvaü rathàgryaþ samupaiti pàrtho 08,054.028d@026_0010 vidràvayan sainyam idaü pareùàm 08,054.028d@026_0011 sitàbhravarõair asitaprayuktaiþ 08,054.028d@026_0012 hayair mahàrhai rathinàü variùñhaþ 08,054.028d@026_0013 rathàn hayàn pattigaõàü÷ ca sàyakair 08,054.028d@026_0014 vidàritàn pa÷ya patanty amã yathà 08,054.028d@026_0015 tavànujenàmararàjatejasà 08,054.028d@026_0016 mahàvanànãva suparõavàyunà 08,054.028d@026_0017 catuþ÷atàn pa÷ya rathàn imàn hatàn 08,054.028d@026_0018 savàjisåtàn samare kirãñinà 08,054.028d@026_0019 maheùubhiþ sapta ÷atàni dantinàü 08,054.028d@026_0020 padàtisàdãü÷ ca rathàn aneka÷aþ 08,054.028d@026_0021 ayaü samabhyeti tavàntikaü balã 08,054.028d@026_0022 nighnan kuråü÷ citra iva graho 'rjunaþ 08,054.028d@026_0023 samçddhakàmo 'si hatàs tavàhità 08,054.028d@026_0024 balaü tavàyu÷ ca ciràya vardhatàm 08,054.029 bhãma uvàca 08,054.029a dadàmi te gràmavaràü÷ caturda÷a; priyàkhyàne sàrathe suprasannaþ 08,054.029c dasã÷ataü càpi rathàü÷ ca viü÷atiü; yad arjunaü vedayase vi÷oka 08,055.001 saüjaya uvàca 08,055.001a ÷rutvà ca rathanirghoùaü siühanàdaü ca saüyuge 08,055.001c arjunaþ pràha govindaü ÷ãghraü codaya vàjinaþ 08,055.001d*0834_01 jayatu bhuvanabhartà dharmavid dharmaràjo 08,055.001d*0834_02 di÷atu ÷ivam idànãü ke÷avaþ pàõóavebhyaþ 08,055.001d*0834_03 vipulavijayavàjã jçmbhatàü vai kirãñã 08,055.001d*0834_04 ripukulavanadàhau màdriputrau bhavetàm 08,055.002a arjunasya vacaþ ÷rutvà govindo 'rjunam abravãt 08,055.002c eùa gacchàmi sukùipraü yatra bhãmo vyavasthitaþ 08,055.003a àyàntam a÷vair hima÷aïkhavarõaiþ; suvarõamuktàmaõijàlanaddhaiþ 08,055.003c jambhaü jighàüsuü pragçhãtavajraü; jayàya devendram ivogramanyum 08,055.004a rathà÷vamàtaïgapadàtisaüghà; bàõasvanair nemikhurasvanai÷ ca 08,055.004c saünàdayanto vasudhàü di÷a÷ ca; kruddhà nçsiühà jayam abhyudãyuþ 08,055.005a teùàü ca pàrthasya mahat tadàsãd; dehàsupàpmakùapaõaü suyuddham 08,055.005c trailokyahetor asurair yathàsãd; devasya viùõor jayatàü varasya 08,055.005d*0835_01 trailokanàthasya ca cakrapàõeþ 08,055.006a tair astam uccàvacam àyudhaugham; ekaþ praciccheda kirãñamàlã 08,055.006c kùuràrdhacandrair ni÷itai÷ ca bàõaiþ; ÷iràüsi teùàü bahudhà ca bàhån 08,055.007a chatràõi vàlavyajanàni ketån; a÷vàn rathàn pattigaõàn dvipàü÷ ca 08,055.007c te petur urvyàü bahudhà viråpà; vàtaprabhagnàni yathà vanàni 08,055.008a suvarõajàlàvatatà mahàgajàþ; savaijayantãdhvajayodhakalpitàþ 08,055.008c suvarõapuïkhair iùubhiþ samàcità÷; cakà÷ire prajvalità yathàcalàþ 08,055.008d*0836_01 vidãryamàõà valinàtra nàgàþ 08,055.008d*0837_01 davàgnidagdhair iva vaü÷adagdhaiþ 08,055.009a vidàrya nàgàü÷ ca rathàü÷ ca vàjinaþ; ÷arottamair vàsavavajrasaünibhaiþ 08,055.009c drutaü yayau karõajighàüsayà tathà; yathà marutvàn balabhedane purà 08,055.010a tataþ sa puruùavyàghraþ såtasainyam ariüdama 08,055.010c pravive÷a mahàbàhur makaraþ sàgaraü yathà 08,055.011a taü dçùñvà tàvakà ràjan rathapattisamanvitàþ 08,055.011c gajà÷vasàdibahulàþ pàõóavaü samupàdravan 08,055.012a tatràbhidravatàü pàrtham àràvaþ sumahàn abhåt 08,055.012c sàgarasyeva mattasya yathà syàt salilasvanaþ 08,055.013a te tu taü puruùavyàghraü vyàghrà iva mahàrathàþ 08,055.013c abhyadravanta saügràme tyaktvà pràõakçtaü bhayam 08,055.014a teùàm àpatatàü tatra ÷aravarùàõi mu¤catàm 08,055.014c arjuno vyadhamat sainyaü mahàvàto ghanàn iva 08,055.015a te 'rjunaü sahità bhåtvà rathavaü÷aiþ prahàriõaþ 08,055.015c abhiyàya maheùvàsà vivyadhur ni÷itaiþ ÷araiþ 08,055.015d*0838_01 ÷aktibhis tomarair bàõaiþ kuõapaiþ kuramudgaraiþ 08,055.015d*0838_02 ÷ålais trimålaiþ parighair bhiõóipàlaiþ para÷vadhaiþ 08,055.015d*0838_03 karanàlair gaóaiþ khaógair iùñibhir mu÷alais tathà 08,055.015d*0838_04 parighaiþ paññi÷ai÷ caiva gadàbhi÷ ca para÷vadhaiþ 08,055.015d*0838_05 mahàyodhanaraiþ kùiptaiþ sa÷arkarajapàü÷ubhiþ 08,055.015d*0838_06 sa÷akrà÷anisaüpàtaü jàlaiþ pà÷aiþ kaóaügaraiþ 08,055.015d*0838_07 pradãpta÷ikharàvarùaiþ ÷ilàbhiþ kàùñha÷aükubhiþ 08,055.015d*0838_08 mahàrùñikàbhiþ kàntàbhir ayaskàntair vinà÷inaiþ 08,055.015d*0838_09 praduùñacakrebhahayaiþ sasaüghair gåóham àyudhaiþ 08,055.015d*0838_10 ÷ibiràd ekam àyàntam arjunaü sahake÷avam 08,055.015d*0838_11 nànàde÷yà nçpavarà mlecchà÷ càyuta÷o 'bhyayuþ 08,055.016a tato 'rjunaþ sahasràõi rathavàraõavàjinàm 08,055.016c preùayàm àsa vi÷ikhair yamasya sadanaü prati 08,055.017a te vadhyamànàþ samare pàrthacàpacyutaiþ ÷araiþ 08,055.017c tatra tatra sma lãyante bhaye jàte mahàrathàþ 08,055.018a teùàü catuþ÷atàn vãràn yatamànàn mahàrathàn 08,055.018c arjuno ni÷itair bàõair anayad yamasàdanam 08,055.019a te vadhyamànàþ samare nànàliïgaiþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,055.019c arjunaü samabhityajya dudruvur vai di÷o bhayàt 08,055.020a teùàü ÷abdo mahàn àsãd dravatàü vàhinãmukhe 08,055.020c mahaughasyeva bhadraü te girim àsàdya dãryataþ 08,055.021a tàü tu senàü bhç÷aü viddhvà dràvayitvàrjunaþ ÷araiþ 08,055.021c pràyàd abhimukhaþ pàrthaþ såtànãkàni màriùa 08,055.022a tasya ÷abdo mahàn àsãt paràn abhimukhasya vai 08,055.022b*0839_01 tasyàbhidravataþ karõaü rathaghoùo mahàn abhåt 08,055.022c garuóasyeva patataþ pannagàrthe yathà purà 08,055.023a taü tu ÷abdam abhi÷rutya bhãmaseno mahàbalaþ 08,055.023c babhåva paramaprãtaþ pàrthadar÷analàlasaþ 08,055.024a ÷rutvaiva pàrtham àyàntaü bhãmasenaþ pratàpavàn 08,055.024c tyaktvà pràõàn mahàràja senàü tava mamarda ha 08,055.025a sa vàyuvegapratimo vàyuvegasamo jave 08,055.025c vàyuvad vyacarad bhãmo vàyuputraþ pratàpavàn 08,055.026a tenàrdyamànà ràjendra senà tava vi÷àü pate 08,055.026c vyabhràmyata mahàràja bhinnà naur iva sàgare 08,055.027a tàü tu senàü tadà bhãmo dar÷ayan pàõilàghavam 08,055.027b*0840_01 rathaü rathenàbhyahanat turagàüs turagais tathà 08,055.027b*0840_02 gajàn gajair naravaràn narair evànayat kùayam 08,055.027b*0840_03 kaü cid gajaü samutkùipya gajaü bhãmo 'bhyadhàvata 08,055.027b*0840_04 mahauùadhisamàyuktaü hanumàn iva parvatam 08,055.027b*0840_05 sa tu tenàhanat kruddho giriõeva mahàgirim 08,055.027b*0840_06 kasya cid dantam utpàñya dantenaivàhanad gajam 08,055.027b*0840_07 yathairàvatam àsàdya kumbhakarõaþ purà raõe 08,055.027b*0840_08 gajau saügçhya pàõibhyàü saünipàtair amàrayat 08,055.027b*0840_09 rathàn hayàn nçpavaràn àviùña iva pàõóavaþ 08,055.027c ÷arair avacakartograiþ preùayiùyan yamakùayam 08,055.028a tatra bhàrata bhãmasya balaü dçùñvàtimànuùam 08,055.028c vyatrasyanta raõe yodhàþ kàlasyeva yugakùaye 08,055.029a tathàrditàn bhãmabalàn bhãmasenena bhàrata 08,055.029c dçùñvà duryodhano ràjà idaü vacanam abravãt 08,055.030a sainikàn sa maheùvàso yodhàü÷ ca bharatarùabha 08,055.030c samàdi÷ad raõe sarvàn hata bhãmam iti sma ha 08,055.030e tasmin hate hataü manye sarvasainyam a÷eùataþ 08,055.031a pratigçhya ca tàm àj¤àü tava putrasya pàrthivàþ 08,055.031c bhãmaü pracchàdayàm àsuþ ÷aravarùaiþ samantataþ 08,055.031d*0841_01 tasmin raõe mahàràja maheùvàsà naràs tathà 08,055.032a gajà÷ ca bahulà ràjan narà÷ ca jayagçddhinaþ 08,055.032c rathà hayà÷ ca ràjendra parivavrur vçkodaram 08,055.033a sa taiþ parivçtaþ ÷åraiþ ÷åro ràjan samantataþ 08,055.033c ÷u÷ubhe bharata÷reùñha nakùatrair iva candramàþ 08,055.033d*0842_01 pariveùã yathà somaþ paripårõo viràjate 08,055.034a sa raràja tathà saükhye dar÷anãyo narottamaþ 08,055.034c nirvi÷eùaü mahàràja yathà hi vijayas tathà 08,055.035a tatra te pàrthivàþ sarve ÷aravçùñãþ samàsçjan 08,055.035c krodharaktekùaõàþ krårà hantukàmà vçkodaram 08,055.036a sa vidàrya mahàsenàü ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,055.036c ni÷cakràma raõàd bhãmo matsyo jàlàd ivàmbhasi 08,055.037a hatvà da÷a sahasràõi gajànàm anivartinàm 08,055.037c nçõàü ÷atasahasre dve dve ÷ate caiva bhàrata 08,055.038a pa¤ca cà÷vasahasràõi rathànàü ÷atam eva ca 08,055.038c hatvà pràsyandayad bhãmo nadãü ÷oõitakardamàm 08,055.039a ÷oõitodàü rathàvartàü hastigràhasamàkulàm 08,055.039c naramãnàm a÷vanakràü ke÷a÷aivala÷àdvalàm 08,055.040a saüchinnabhujanàgendràü bahuratnàpahàriõãm 08,055.040c årugràhàü majjapaïkàü ÷ãrùopalasamàkulàm 08,055.041a dhanuùkà÷àü ÷aràvàpàü gadàparighaketanàm 08,055.041b*0843_01 haüsacchatradhvajopetàm uùõãùavaraphenilàm 08,055.041b*0843_02 hàrapadmàkaràü caiva bhåmireõårmimàlinãm 08,055.041b*0843_03 àryavçttavatãü saükhye sutaràü bhãrudustaràm 08,055.041c yodhavràtavatãü saükhye vahantãü yamasàdanam 08,055.042a kùaõena puruùavyàghraþ pràvartayata nimnagàm 08,055.042c yathà vaitaraõãm ugràü dustaràm akçtàtmabhiþ 08,055.042d*0844_01 tathà dustaraõãü ghoràü bhãråõàü bhayavardhanãm 08,055.042d*0845_01 tathà pràvartayad bhãmo vãrayodhàpahàriõãm 08,055.043a yato yataþ pàõóaveyaþ pravçtto rathasattamaþ 08,055.043c tatas tato 'pàtayata yodhठ÷atasahasra÷aþ 08,055.044a evaü dçùñvà kçtaü karma bhãmasenena saüyuge 08,055.044c duryodhano mahàràja ÷akuniü vàkyam abravãt 08,055.045a jaya màtula saügràme bhãmasenaü mahàbalam 08,055.045c asmi¤ jite jitaü manye pàõóaveyaü mahàbalam 08,055.046a tataþ pràyàn mahàràja saubaleyaþ pratàpavàn 08,055.046c raõàya mahate yukto bhràtçbhiþ parivàritaþ 08,055.047a sa samàsàdya saügràme bhãmaü bhãmaparàkramam 08,055.047c vàrayàm àsa taü vãro veleva makaràlayam 08,055.047e sa nyavartata taü bhãmo vàryamàõaþ ÷itaiþ ÷araiþ 08,055.047f*0846_01 bhàgineyavacaþ ÷rutvà ÷akuniþ ÷añhakçttamaþ 08,055.048a ÷akunis tasya ràjendra vàme pàr÷ve stanàntare 08,055.048c preùayàm àsa nàràcàn rukmapuïkhठ÷ilà÷itàn 08,055.049a varma bhittvà tu sauvarõaü bàõàs tasya mahàtmanaþ 08,055.049c nyamajjanta mahàràja kaïkabarhiõavàsasaþ 08,055.050a so 'tividdho raõe bhãmaþ ÷araü hemavibhåùitam 08,055.050c preùayàm àsa sahasà saubalaü prati bhàrata 08,055.051a tam àyàntaü ÷araü ghoraü ÷akuniþ ÷atrutàpanaþ 08,055.051c ciccheda ÷atadhà ràjan kçtahasto mahàbalaþ 08,055.052a tasmin nipatite bhåmau bhãmaþ kruddho vi÷àü pate 08,055.052c dhanu÷ ciccheda bhallena saubalasya hasann iva 08,055.053a tad apàsya dhanu÷ chinnaü saubaleyaþ pratàpavàn 08,055.053c anyad àdatta vegena dhanur bhallàü÷ ca ùoóa÷a 08,055.054a tais tasya tu mahàràja bhallaiþ saünataparvabhiþ 08,055.054c caturbhiþ sàrathiü hy àrcchad bhãmaü pa¤cabhir eva ca 08,055.055a dhvajam ekena ciccheda chatraü dvàbhyàü vi÷àü pate 08,055.055c caturbhi÷ caturo vàhàn vivyàdha subalàtmajaþ 08,055.055d*0847_01 tato hçùño mahàràja tava putro mahãpatiþ 08,055.055d*0847_02 sàdhu sàdhu mahàbàho jahi bhãmaü ÷itaiþ ÷araiþ 08,055.055d*0847_03 ayam eva suduùñàtmà sarvadàsmàn prabàdhate 08,055.055d*0847_04 mardayainaü mahàbàho vinihatya sukhã bhava 08,055.056a tataþ kruddho mahàràja bhãmasenaþ pratàpavàn 08,055.056c ÷aktiü cikùepa samare rukmadaõóàm ayasmayãm 08,055.057a sà bhãmabhujanirmuktà nàgajihveva ca¤calà 08,055.057c nipapàta rathe tårõaü saubalasya mahàtmanaþ 08,055.058a tatas tàm eva saügçhya ÷aktiü kanakabhåùaõàm 08,055.058c bhãmasenàya cikùepa kruddharåpo vi÷àü pate 08,055.058d*0848_01 bhãmo 'pi paramàmarùã tàü ÷aktiü saünivàrya ca 08,055.058d*0848_02 mumoca ÷aravarùàõi ÷akuneþ sarvamarmasu 08,055.058d*0848_03 saubalaþ so 'pi duùñàtmà bhãmasena÷aràrditaþ 08,055.058d*0848_04 papàta ca rathopasthe pa÷yatàü sarvabhåbhçtàm 08,055.059a sà nirbhidya bhujaü savyaü pàõóavasya mahàtmanaþ 08,055.059c papàta ca tato bhåmau yathà vidyun nabha÷cyutà 08,055.060a athotkruùñaü mahàràja dhàrtaràùñraiþ samantataþ 08,055.060c na tu taü mamçùe bhãmaþ siühanàdaü tarasvinàm 08,055.061a sa saügçhya dhanuþ sajyaü tvaramàõo mahàrathaþ 08,055.061c muhårtàd iva ràjendra chàdayàm àsa sàyakaiþ 08,055.061e saubalasya balaü saükhye tyaktvàtmànaü mahàbalaþ 08,055.062a tasyà÷vàü÷ caturo hatvà såtaü caiva vi÷àü pate 08,055.062c dhvajaü ciccheda bhallena tvaramàõaþ paràkramã 08,055.063a hatà÷vaü ratham utsçjya tvaramàõo narottamaþ 08,055.063c tasthau visphàrayaü÷ càpaü krodharaktekùaõaþ ÷vasan 08,055.063e ÷arai÷ ca bahudhà ràjan bhãmam àrcchat samantataþ 08,055.064a pratihatya tu vegena bhãmasenaþ pratàpavàn 08,055.064c dhanu÷ ciccheda saükruddho vivyàdha ca ÷itaiþ ÷araiþ 08,055.065a so 'tividdho balavatà ÷atruõà ÷atrukar÷anaþ 08,055.065c nipapàta tato bhåmau kiü cit pràõo naràdhipa 08,055.066a tatas taü vihvalaü j¤àtvà putras tava vi÷àü pate 08,055.066c apovàha rathenàjau bhãmasenasya pa÷yataþ 08,055.067a rathasthe tu naravyàghre dhàrtaràùñràþ paràïmukhàþ 08,055.067c pradudruvur di÷o bhãtà bhãmàj jàte mahàbhaye 08,055.068a saubale nirjite ràjan bhãmasenena dhanvinà 08,055.068c bhayena mahatà bhagnaþ putro duryodhanas tava 08,055.068e apàyàj javanair a÷vaiþ sàpekùo màtulaü prati 08,055.069a paràïmukhaü tu ràjànaü dçùñvà sainyàni bhàrata 08,055.069c viprajagmuþ samutsçjya dvairathàni samantataþ 08,055.070a tàn dçùñvàtirathàn sarvàn dhàrtaràùñràn paràïmukhàn 08,055.070c javenàbhyapatad bhãmaþ kira¤ ÷ara÷atàn bahån 08,055.071a te vadhyamànà bhãmena dhàrtaràùñràþ paràïmukhàþ 08,055.071c karõam àsàdya samare sthità ràjan samantataþ 08,055.071e sa hi teùàü mahàvãryo dvãpo 'bhåt sumahàbalaþ 08,055.072a bhinnanaukà yathà ràjan dvãpam àsàdya nirvçtàþ 08,055.072c bhavanti puruùavyàghra nàvikàþ kàlaparyaye 08,055.073a tathà karõaü samàsàdya tàvakà bharatarùabha 08,055.073b*0849_01 agàdhe majjatàü teùàü karõo dvãpo 'bhavat tadà 08,055.073c samà÷vastàþ sthità ràjan saüprahçùñàþ parasparam 08,055.073e samàjagmu÷ ca yuddhàya mçtyuü kçtvà nivartanam 08,056.001 dhçtaràùñra uvàca 08,056.001a tato bhagneùu sainyeùu bhãmasenena saüyuge 08,056.001c duryodhano 'bravãt kiü nu saubalo vàpi saüjaya 08,056.002a karõo và jayatàü ÷reùñho yodhà và màmakà yudhi 08,056.002c kçpo và kçtavarmà ca drauõir duþ÷àsano 'pi và 08,056.003a atyadbhutam idaü manye pàõóaveyasya vikramam 08,056.003b*0850_01 yad ekaþ samare sarvàn yodhamàyàsa màmakàn 08,056.003c yathàpratij¤aü yodhànàü ràdheyaþ kçtavàn api 08,056.004a kuråõàm api sarveùàü karõaþ ÷atruniùådanaþ 08,056.004b*0851_01 sarveùàü kuruyaudhànàü karõo vai ÷atrusådanaþ 08,056.004c ÷arma varma pratiùñhà ca jãvità÷à ca saüjaya 08,056.005a tat prabhagnaü balaü dçùñvà kaunteyenàmitaujasà 08,056.005c ràdheyànàm adhirathaþ karõaþ kim akarod yudhi 08,056.006a putrà và mama durdharùà ràjàno và mahàrathàþ 08,056.006c etan me sarvam àcakùva ku÷alo hy asi saüjaya 08,056.007 saüjaya uvàca 08,056.007a aparàhõe mahàràja såtaputraþ pratàpavàn 08,056.007c jaghàna somakàn sarvàn bhãmasenasya pa÷yataþ 08,056.007e bhãmo 'py atibalaþ sainyaü dhàrtaràùñraü vyapothayat 08,056.007f*0852_01 atha karõo 'bravãc chalyaü pà¤càlàn pràpayasva màm 08,056.008a dràvyamàõaü balaü dçùñvà bhãmasenena dhãmatà 08,056.008c yantàram abravãt karõaþ pà¤càlàn eva mà vaha 08,056.009a madraràjas tataþ ÷alyaþ ÷vetàn a÷vàn mahàjavàn 08,056.009c pràhiõoc cedipà¤càlàn karåùàü÷ ca mahàbalaþ 08,056.010a pravi÷ya ca sa tàü senàü ÷alyaþ parabalàrdanaþ 08,056.010c nyayacchat turagàn hçùño yatra yatraicchad agraõãþ 08,056.011a taü rathaü meghasaükà÷aü vaiyàghraparivàraõam 08,056.011c saüdç÷ya pàõóupà¤càlàs trastà àsan vi÷àü pate 08,056.012a tato rathasya ninadaþ pràduràsãn mahàraõe 08,056.012c parjanyasamanirghoùaþ parvatasyeva dãryataþ 08,056.013a tataþ ÷ara÷atais tãkùõaiþ karõo 'py àkarõaniþsçtaiþ 08,056.013c jaghàna pàõóavabalaü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,056.014a taü tathà samare karma kurvàõam atimànuùam 08,056.014c parivavrur maheùvàsàþ pàõóavànàü mahàrathàþ 08,056.015a taü ÷ikhaõóã ca bhãma÷ ca dhçùñadyumna÷ ca pàrùataþ 08,056.015c nakulaþ sahadeva÷ ca draupadeyàþ sasàtyakàþ 08,056.015e parivavrur jighàüsanto ràdheyaü ÷aravçùñibhiþ 08,056.016a sàtyakis tu tataþ karõaü viü÷atyà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,056.016c atàóayad raõe ÷åro jatrude÷e narottamaþ 08,056.017a ÷ikhaõóã pa¤caviü÷atyà dhçùñadyumna÷ ca pa¤cabhiþ 08,056.017c draupadeyà÷ catuþùaùñyà sahadeva÷ ca saptabhiþ 08,056.017e nakula÷ ca ÷atenàjau karõaü vivyàdha sàyakaiþ 08,056.018a bhãmasenas tu ràdheyaü navatyà nataparvaõàm 08,056.018c vivyàdha samare kruddho jatrude÷e mahàbalaþ 08,056.019a tataþ prahasyàdhirathir vikùipan dhanur uttamam 08,056.019c mumoca ni÷itàn bàõàn pãóayan sumahàbalaþ 08,056.019e tàn pratyavidhyad ràdheyaþ pa¤cabhiþ pa¤cabhiþ ÷araiþ 08,056.020a sàtyakes tu dhanu÷ chittvà dhvajaü ca puruùarùabhaþ 08,056.020c athainaü navabhir bàõair àjaghàna stanàntare 08,056.021a bhãmasenas tu taü kruddho vivyàdha triü÷atà ÷araiþ 08,056.021b*0853_01 sahadevasya bhallena dhvajaü ciccheda màriùa 08,056.021c sàrathiü ca tribhir bàõair àjaghàna paraütapaþ 08,056.022a virathàn draupadeyàü÷ ca cakàra puruùarùabhaþ 08,056.022c akùõor nimeùamàtreõa tad adbhutam ivàbhavat 08,056.023a vimukhãkçtya tàn sarvठ÷araiþ saünataparvabhiþ 08,056.023c pà¤càlàn ahanac chåra÷ cedãnàü ca mahàrathàn 08,056.024a te vadhyamànàþ samare cedimatsyà vi÷àü pate 08,056.024c karõam ekam abhidrutya ÷arasaüghaiþ samàrdayan 08,056.024e tठjaghàna ÷itair bàõaiþ såtaputro mahàrathaþ 08,056.024f*0854_01 pràdravanta raõe bhãtàþ siühatrastà mçgà iva 08,056.024f*0855_01 tatas tàn prahasan vãro vijigye pàõóavàn raõe 08,056.025a etad atyadbhutaü karõe dçùñavàn asmi bhàrata 08,056.025c yad ekaþ samare ÷åràn såtaputraþ pratàpavàn 08,056.025c*0856_01 **** **** yatamànàn mahàrathàn 08,056.025c*0856_02 yodhayàm àsa samare 08,056.026a yatamànàn paraü ÷aktyàyodhayat tàü÷ ca dhanvinaþ 08,056.026c pàõóaveyàn mahàràja ÷arair vàritavàn raõe 08,056.027a tatra bhàrata karõasya làghavena mahàtmanaþ 08,056.027c tutuùur devatàþ sarvàþ siddhà÷ ca paramarùayaþ 08,056.028a apåjayan maheùvàsà dhàrtaràùñrà narottamam 08,056.028c karõaü rathavara÷reùñhaü ÷reùñhaü sarvadhanuùmatàm 08,056.029a tataþ karõo mahàràja dadàha ripuvàhinãm 08,056.029b*0857_01 ekavãro maheùvàso vighnastàparivàhiõam (sic) 08,056.029b*0858_01 samardaya¤ charais tãkùõaiþ pà¤càlànàü pravàhinãm 08,056.029c kakùam iddho yathà vahnir nidàghe jvalito mahàn 08,056.030a te vadhyamànàþ karõena pàõóaveyàs tatas tataþ 08,056.030c pràdravanta raõe bhãtàþ karõaü dçùñvà mahàbalam 08,056.031a tatràkrando mahàn àsãt pà¤càlànàü mahàraõe 08,056.031c vadhyatàü sàyakais tãkùõaiþ karõacàpavaracyutaiþ 08,056.032a tena ÷abdena vitrastà pàõóavànàü mahàcamåþ 08,056.032c karõam ekaü raõe yodhaü menire tatra ÷àtravàþ 08,056.033a tatràdbhutaü paraü cakre ràdheyaþ ÷atrukar÷anaþ 08,056.033c yad ekaü pàõóavàþ sarve na ÷ekur abhivãkùitum 08,056.034a yathaughaþ parvata÷reùñham àsàdyàbhipradãryate 08,056.034c tathà tat pàõóavaü sainyaü karõam àsàdya dãryate 08,056.035a karõo 'pi samare ràjan vidhåmo 'gnir iva jvalan 08,056.035c dahaüs tasthau mahàbàhuþ pàõóavànàü mahàcamåm 08,056.036a ÷iràüsi ca mahàràja karõàü÷ ca¤calakuõóalàn 08,056.036c bàhåü÷ ca vãro vãràõàü ciccheda laghu ceùubhiþ 08,056.037a hastidantàn tsarån khaógàn dhvajठ÷aktãr hayàn gajàn 08,056.037c rathàü÷ ca vividhàn ràjan patàkà vyajanàni ca 08,056.038a akùeùàyugayoktràõi cakràõi vividhàni ca 08,056.038c ciccheda ÷atadhà karõo yodhavratam anuùñhitaþ 08,056.039a tatra bhàrata karõena nihatair gajavàjibhiþ 08,056.039c agamyaråpà pçthivã màüsa÷oõitakardamà 08,056.040a viùamaü ca samaü caiva hatair a÷vapadàtibhiþ 08,056.040c rathai÷ ca ku¤jarai÷ caiva na pràj¤àyata kiü cana 08,056.041a nàpi sve na pare yodhàþ pràj¤àyanta parasparam 08,056.041c ghore ÷aràndhakàre tu karõàstre ca vijçmbhite 08,056.042a ràdheyacàpanirmuktaiþ ÷araiþ kà¤canabhåùitaiþ 08,056.042c saüchàdità mahàràja yatamànà mahàrathàþ 08,056.043a te pàõóaveyàþ samare karõena sma punaþ punaþ 08,056.043c abhajyanta mahàràja yatamànà mahàrathàþ 08,056.044a mçgasaüghàn yathà kruddhaþ siüho dràvayate vane 08,056.044b*0859_01 pà¤càlànàü ratha÷reùñhàn dràvaya¤ chàtravàüs tathà 08,056.044c karõas tu samare yodhàüs tatra tatra mahàya÷àþ 08,056.044e kàlayàm àsa tat sainyaü yathà pa÷ugaõàn vçkaþ 08,056.045a dçùñvà tu pàõóavãü senàü dhàrtaràùñràþ paràïmukhãm 08,056.045c abhijagmur maheùvàsà ruvanto bhairavàn ravàn 08,056.046a duryodhano hi ràjendra mudà paramayà yutaþ 08,056.046c vàdayàm àsa saühçùño nànàvàdyàni sarva÷aþ 08,056.047a pà¤càlàpi maheùvàsà bhagnà bhagnà narottamàþ 08,056.047c nyavartanta yathà ÷årà mçtyuü kçtvà nivartanam 08,056.048a tàn nivçttàn raõe ÷åràn ràdheyaþ ÷atrutàpanaþ 08,056.048c aneka÷o mahàràja babha¤ja puruùarùabhaþ 08,056.049a tatra bhàrata karõena pà¤càlà viü÷atã rathàþ 08,056.049c nihatàþ sàdayaþ krodhàc cedaya÷ ca paraþ÷atàþ 08,056.050a kçtvà ÷ånyàn rathopasthàn vàjipçùñhàü÷ ca bhàrata 08,056.050c nirmanuùyàn gajaskandhàn pàdàtàü÷ caiva vidrutàn 08,056.051a àditya iva madhyàhne durnirãkùyaþ paraütapaþ 08,056.051c kàlàntakavapuþ kråraþ såtaputra÷ cacàra ha 08,056.052a evam etàn mahàràja naravàjirathadvipàn 08,056.052c hatvà tasthau maheùvàsaþ karõo 'rigaõasådanaþ 08,056.053a yathà bhåtagaõàn hatvà kàlas tiùñhen mahàbalaþ 08,056.053c tathà sa somakàn hatvà tasthàv eko mahàrathaþ 08,056.054a tatràdbhutam apa÷yàma pà¤càlànàü paràkramam 08,056.054c vadhyamànàpi karõena nàjahå raõamårdhani 08,056.055a ràjà duþ÷àsana÷ caiva kçpaþ ÷àradvatas tathà 08,056.055c a÷vatthàmà kçtavarmà ÷akuni÷ càpi saubalaþ 08,056.055e nyahanan pàõóavãü senàü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 08,056.056a karõaputrau ca ràjendra bhràtarau satyavikramau 08,056.056c anà÷ayetàü balinaþ pà¤càlàn vai tatas tataþ 08,056.056e tatra yuddhaü tadà hy àsãt kråraü vi÷asanaü mahat 08,056.057a tathaiva pàõóavàþ ÷årà dhçùñadyumna÷ikhaõóinau 08,056.057c draupadeyà÷ ca saükruddhà abhyaghnaüs tàvakaü balam 08,056.058a evam eùa kùayo vçttaþ pàõóavànàü tatas tataþ 08,056.058c tàvakànàm api raõe bhãmaü pràpya mahàbalam 08,057.001 saüjaya uvàca 08,057.001a arjunas tu mahàràja kçtvà sainyaü pçthagvidham 08,057.001c såtaputraü susaürabdhaü dçùñvà caiva mahàraõe 08,057.001d*0860_01 hatvà tu phalgunaþ sainyaü kauravàõàü pçthak pçthak 08,057.001d*0860_02 såtaputrasya saürambhaü dçùñvà càpi mahàhave 08,057.002a ÷oõitodàü mahãü kçtvà màüsamajjàsthivàhinãm 08,057.002b*0861_01 manuùya÷ãrùapàùàõàü hastya÷vakçtarodhasam 08,057.002b*0861_02 ÷åràsthicayasaükãrõàü kàkagçdhrànunàditàm 08,057.002b*0861_03 chatrahaüsaplavopetàü vãravçkùàpahàriõãm 08,057.002b*0861_04 hàrapadmàkaravatãm uùõãùavaraphenilàm 08,057.002b*0861_05 dhanuþ÷aradhvajopetàü narakùudrakapàlinãm 08,057.002b*0861_06 carmavarmabhramopetàü rathoóupasamàkulàm 08,057.002b*0861_07 jayaiùiõàü ca sutaràü bhãråõàü ca sudustaràm 08,057.002b*0861_08 tàü nadãü pràpayitvà tu bãbhatsuþ paravãrahà 08,057.002c vàsudevam idaü vàkyam abravãt puruùarùabha 08,057.003a eùa ketå raõe kçùõa såtaputrasya dç÷yate 08,057.003c bhãmasenàdaya÷ caite yodhayanti mahàrathàn 08,057.003e ete dravanti pà¤càlàþ karõàt trastà janàrdana 08,057.004a eùa duryodhano ràjà ÷vetacchatreõa bhàsvatà 08,057.004c karõena bhagnàn pà¤càlàn dràvayan bahu ÷obhate 08,057.005a kçpa÷ ca kçtavarmà ca drauõi÷ caiva mahàbalaþ 08,057.005c ete rakùanti ràjànaü såtaputreõa rakùitàþ 08,057.005e avadhyamànàs te 'smàbhir ghàtayiùyanti somakàn 08,057.006a eùa ÷alyo rathopasthe ra÷misaücàrakovidaþ 08,057.006c såtaputrarathaü kçùõa vàhayan bahu ÷obhate 08,057.007a tatra me buddhir utpannà vàhayàtra mahàratham 08,057.007c nàhatvà samare karõaü nivartiùye kathaü cana 08,057.008a ràdheyo 'py anyathà pàrthàn sç¤jayàü÷ ca mahàrathàn 08,057.008c niþ÷eùàn samare kuryàt pa÷yator nau janàrdana 08,057.008d*0862_01 evam uktas tu pàrthena kçùõo ràjaüs tvarànvitaþ 08,057.009a tataþ pràyàd rathenà÷u ke÷avas tava vàhinãm 08,057.009c karõaü prati maheùvàsaü dvairathe savyasàcinà 08,057.010a prayàta÷ ca mahàbàhuþ pàõóavànuj¤ayà hariþ 08,057.010b*0863_01 sa prayàto rathenà÷u kçùõo ràjan mahàhave 08,057.010c à÷vàsayan rathenaiva pàõóusainyàni sarva÷aþ 08,057.011a rathaghoùaþ sa saügràme pàõóaveyasya saübabhau 08,057.011c vàsavà÷anitulyasya mahaughasyeva màriùa 08,057.011d*0864_01 rathaghoùas tatas tasya pàõóavasya babhåva ha 08,057.011d*0864_02 vàsavàstranipàtena parvateùv iva màriùa 08,057.012a mahatà rathaghoùeõa pàõóavaþ satyavikramaþ 08,057.012c abhyayàd aprameyàtmà vijayas tava vàhinãm 08,057.013a tam àyàntaü samãkùyaiva ÷vetà÷vaü kçùõasàrathim 08,057.013c madraràjo 'bravãt karõaü ketuü dçùñvà mahàtmanaþ 08,057.014a ayaü sa ratha àyàti ÷vetà÷vaþ kçùõasàrathiþ 08,057.014c nighnann amitràn samare yaü karõa paripçcchasi 08,057.015a eùa tiùñhati kaunteyaþ saüspç÷an gàõóivaü dhanuþ 08,057.015c taü haniùyasi ced adya tan naþ ÷reyo bhaviùyati 08,057.015d*0865_01 tvàm abhiprepsur àyàti karõa nighnan varàn rathàn 08,057.015d*0865_02 asajjamàno ràdheya taü yàhi prati bhàratam 08,057.015d*0866_01 ghçõàü tyaktvà prasàdaü ca bhçgor astraü ca saüsmaran 08,057.015d*0866_02 dçùñiü muùñiü ca saüdhànaü smçtvà ràmopade÷ajam 08,057.015d*0866_03 dhanaüjayaü jaye prepsuþ pratyudgamya mahàrathàn 08,057.015d*0866_04 vàjividyàparij¤àne na me yuddhe bale hariþ 08,057.015d*0866_05 na màü vijeùyate karõa gadàyuddhe vi÷eùataþ 08,057.015d@027_0001 dhanurjyà candratàràrkapatàkà kiïkiõãyutà 08,057.015d@027_0002 pa÷ya karõàrjunasyaiùà saudàminy ambare yathà 08,057.015d@027_0003 eùa dhvajàgre pàrthasya prekùamàõaþ samantataþ 08,057.015d@027_0004 dç÷yate vànaro bhãmo vãkùatàü bhayavardhanaþ 08,057.015d@027_0005 etac cakraü gadà ÷aïkhaþ ÷àrïgaü kçùõasya ca prabho 08,057.015d@027_0006 dç÷yate pàõóavarathe vàhayànasya vàjinaþ 08,057.015d@027_0007 etat kåjati gàõóãvaü vikçùñaü savyasàcinà 08,057.015d@027_0008 ete hastavatà muktà ghnanty amitrठ÷itàþ ÷aràþ 08,057.015d@027_0009 vi÷àlàyatatàmràkùaiþ pårõacandranibhànanaiþ 08,057.015d@027_0010 eùà bhåþ kãryate ràj¤àü ÷irobhir apalàyinàm 08,057.015d@027_0011 ete parighasaükà÷àþ puõyagandhànulepanàþ 08,057.015d@027_0012 udyatà raõa÷auõóànàü pàtyante sàyudhà bhujàþ 08,057.015d@027_0013 nirastajihvànetràntà vàjinaþ sahasàdibhiþ 08,057.015d@027_0014 patitàþ pàtyamànà÷ ca kùitau kùãõà vi÷erate 08,057.015d@027_0015 ete parvata÷çïgàõàü tulyà haimavatà gajàþ 08,057.015d@027_0016 saüchinnahastàþ pàrthena prapatanty adrayo yathà 08,057.015d@027_0017 gandharvanagaràkàrà rathà hatanare÷varàþ 08,057.015d@027_0018 vimànànãva puõyànte svargiõàü nipatanty amã 08,057.015d@027_0019 vyàkulãkçtam atyarthaü pa÷ya sainyaü kirãñinà 08,057.015d@027_0020 nànàmçgasahasràõàü yåthaü kesariõà yathà 08,057.016a eùà vidãryate senà dhàrtaràùñrã samantataþ 08,057.016c arjunasya bhayàt tårõaü nighnataþ ÷àtravàn bahån 08,057.017a varjayan sarvasainyàni tvarate hi dhanaüjayaþ 08,057.017c tvadartham iti manye 'haü yathàsyodãryate vapuþ 08,057.018a na hy avasthàpyate pàrtho yuyutsuþ kena cit saha 08,057.018c tvàm çte krodhadãpto hi pãóyamàne vçkodare 08,057.019a virathaü dharmaràjaü ca dçùñvà sudçóhavikùatam 08,057.019c ÷ikhaõóinaü sàtyakiü ca dhçùñadyumnaü ca pàrùatam 08,057.020a draupadeyàn yudhàmanyum uttamaujasam eva ca 08,057.020c nakulaü sahadevaü ca bhràtarau dvau samãkùya ca 08,057.021a sahasaikarathaþ pàrthas tvàm abhyeti paraütapa 08,057.021c krodharaktekùaõaþ kruddho jighàüsuþ sarvadhanvinàm 08,057.022a tvarito 'bhipataty asmàüs tyaktvà sainyàny asaü÷ayam 08,057.022c tvaü karõa pratiyàhy enaü nàsty anyo hi dhanurdharaþ 08,057.023a na taü pa÷yàmi loke 'smiüs tvatto 'py anyaü dhanurdharam 08,057.023c arjunaü samare kruddhaü yo velàm iva dhàrayet 08,057.023d*0867_01 yo 'rjunaü sàgaraughàbhaü kruddhaü veleva vàrayet 08,057.024a na càsya rakùàü pa÷yàmi pçùñhato na ca pàr÷vataþ 08,057.024c eka evàbhiyàti tvàü pa÷ya sàphalyam àtmanaþ 08,057.025a tvaü hi kçùõau raõe ÷aktaþ saüsàdhayitum àhave 08,057.025c tavaiùa bhàro ràdheya pratyudyàhi dhanaüjayam 08,057.026a tvaü kçto hy eva bhãùmeõa droõadrauõikçpair api 08,057.026c savyasàcipratirathas taü nivartaya pàõóavam 08,057.026d*0868_01 savyasàcinam àyàntaü nivàraya mahàraõe 08,057.027a lelihànaü yathà sarpaü garjantam çùabhaü yathà 08,057.027c layasthitaü yathà vyàghraü jahi karõa dhanaüjayam 08,057.028a ete dravanti samare dhàrtaràùñrà mahàrathàþ 08,057.028c arjunasya bhayàt tårõaü nirapekùà janàdhipàþ 08,057.029a dravatàm atha teùàü tu yudhi nànyo 'sti mànavaþ 08,057.029c bhayahà yo bhaved vãra tvàm çte såtanandana 08,057.030a ete tvàü kuravaþ sarve dvãpam àsàdya saüyuge 08,057.030c viùñhitàþ puruùavyàghra tvattaþ ÷araõakàïkùiõaþ 08,057.031a vaidehàmbaùñhakàmbojàs tathà nagnajitas tvayà 08,057.031c gàndhàrà÷ ca yayà dhçtyà jitàþ saükhye sudurjayàþ 08,057.032a tàü dhçtiü kuru ràdheya tataþ pratyehi pàõóavam 08,057.032c vàsudevaü ca vàrùõeyaü prãyamàõaü kirãñinà 08,057.032d*0869_01 pratyudyàhi mahàbàho pauruùe mahati sthitaþ 08,057.032d*0870_01 yathaikena tvayà pårvaü kçto digvijayo mahàn 08,057.032d*0870_02 kaliïgàdhipatiü jitvà tavànãtà tadantare 08,057.032d*0870_03 duryodhanasya mahiùã jaràsaüdhaü vijitya ca 08,057.032d*0870_04 tad eva sattvam àlambya jahi pàrthaü dhanaüjayam 08,057.033 karõa uvàca 08,057.033a prakçtistho hi me ÷alya idànãü saümatas tathà 08,057.033c pratibhàsi mahàbàho vibhã÷ caiva dhanaüjayàt 08,057.034a pa÷ya bàhvor balaü me 'dya ÷ikùitasya ca pa÷ya me 08,057.034c eko 'dya nihaniùyàmi pàõóavànàü mahàcamåm 08,057.035a kçùõau ca puruùavyàghrau tac ca satyaü bravãmi te 08,057.035c nàhatvà yudhi tau vãràv apayàsye kathaü cana 08,057.036a svapsye và nihatas tàbhyàm asatyo hi raõe jayaþ 08,057.036c kçtàrtho và bhaviùyàmi hatvà tàv atha và hataþ 08,057.036d*0871_01 nihato và gamiùyàmi naikànto 'sti raõe jayaþ 08,057.036d*0871_02 kçtàrtho và gamiùyàmi hato và svagam àpnuyàm 08,057.036d*0872_00 ÷alya uvàca 08,057.036d*0872_01 ajayyam enaü pravadanti yuddhe 08,057.036d*0872_02 mahàrathàþ karõa rathapravãram 08,057.036d*0872_03 ekàkinaü kim u kçùõàbhiguptaü 08,057.036d*0872_04 vijetum enaü ka ihotsaheta 08,057.037a naitàdç÷o jàtu babhåva loke; rathottamo yàvad anu÷rutaü naþ 08,057.037b*0873_01 adyàhaü taü nihaniùyàmi saükhye 08,057.037b*0873_02 dhanaüjayaü pa÷yatas te samçddham 08,057.037c tam ãdç÷aü pratiyotsyàmi pàrthaü; mahàhave pa÷ya ca pauruùaü me 08,057.038a rathe caraty eùa rathapravãraþ; ÷ãghrair hayaiþ kauravaràjaputraþ 08,057.038c sa vàdya màü neùyati kçcchram etat; karõasyàntàd etad antàþ stha sarve 08,057.038d*0874_01 rathàn varàn eti rathapravãraþ 08,057.038d*0874_02 ÷ãghrair hayaiþ kauravaràjaputraþ 08,057.038d*0874_03 sa càdya màü neùyati kùipram antaü 08,057.038d*0874_04 karõo 'syànte 'py atra bhavet samarthaþ 08,057.039a asvedinau ràjaputrasya hastàv; avepinau jàtakiõau bçhantau 08,057.039c dçóhàyudhaþ kçtimàn kùiprahasto; na pàõóaveyena samo 'sti yodhaþ 08,057.040a gçhõàty anekàn api kaïkapatràn; ekaü yathà tàn kùitipàn pramathya 08,057.040c te kro÷amàtraü nipatanty amoghàþ; kas tena yodho 'sti samaþ pçthivyàm 08,057.040d*0875_01 gçhõan vimu¤can sa nimeùamàtràt 08,057.040d*0875_02 puraüdarasyeva ca tulyavãryaþ 08,057.040d*0875_03 te kro÷amàtre nipatanty amoghà 08,057.040d*0875_04 na pàõóavasya sadç÷o 'sti ka÷ cit 08,057.040d*0876_01 atãvànyàn dhanuùà ràjaputras 08,057.040d*0876_02 tv atãvànyàn ke÷ava÷ cakrayuddhe 08,057.041a atoùayat pàõóaveyo hutà÷aü; kçùõadvitãyo 'tirathas tarasvã 08,057.041c lebhe cakraü yatra kçùõo mahàtmà; dhanur gàõóãvaü pàõóavaþ savyasàcã 08,057.042a ÷vetà÷vayuktaü ca sughoùam agryaü; rathaü mahàbàhur adãnasattvaþ 08,057.042c maheùudhã càkùayau divyaråpau; ÷astràõi divyàni ca havyavàhàt 08,057.043a tathendraloke nijaghàna daityàn; asaükhyeyàn kàlakeyàü÷ ca sarvàn 08,057.043c lebhe ÷aïkhaü devadattaü sma tatra; ko nàma tenàbhyadhikaþ pçthivyàm 08,057.044a mahàdevaü toùayàm àsa caiva; sàkùàt suyuddhena mahànubhàvaþ 08,057.044c lebhe tataþ pà÷upataü sughoraü; trailokyasaühàrakaraü mahàstram 08,057.045a pçthak pçthag lokapàlàþ sametà; dadur hy astràõy aprameyàõi yasya 08,057.045c yais tठjaghànà÷u raõe nçsiühàn; sa kàlakha¤jàn asuràn sametàn 08,057.046a tathà viràñasya pure sametàn; sarvàn asmàn ekarathena jitvà 08,057.046c jahàra tad godhanam àjimadhye; vastràõi càdatta mahàrathebhyaþ 08,057.047a tam ãdç÷aü vãryaguõopapannaü; kçùõadvitãyaü varaye raõàya 08,057.047b*0877_01 tam àhvayan sàhasam uttamaü vai 08,057.047b*0877_02 jàne svayaü sarvalokasya ÷alya 08,057.047c anantavãryeõa ca ke÷avena; nàràyaõenàpratimena guptam 08,057.048a varùàyutair yasya guõà na ÷akyà; vaktuü sametair api sarvalokaiþ 08,057.048c mahàtmanaþ ÷aïkhacakràsipàõer; viùõor jiùõor vasudevàtmajasya 08,057.048e bhayaü me vai jàyate sàdhvasaü ca; dçùñvà kçùõàv ekarathe sametau 08,057.048f*0878_01 atãva pàrtho yudhi kàrmukibhyo 08,057.048f*0878_02 nàràyaõa÷ càprati cakrayuddhe 08,057.048f*0879_01 evaüvidhau pàõóavavàsudevau 08,057.048f*0879_02 calet svade÷àd dhi bhavàn na kçùõau 08,057.048f*0880_00 karõaþ 08,057.048f*0880_01 kiü madraràjàrjunavarõanena 08,057.048f*0880_02 màü bhãùayasy adya raõe 'pramattam 08,057.048f*0880_03 nàhaü tvayà bhãùayituü hi ÷akyo 08,057.048f*0880_04 bandãva tasyaiva guõàü÷ ca stauùi 08,057.048f*0880_05 vãryeõa yukto yudhi phalguno 'sau 08,057.048f*0880_06 gupto yathà ke÷avenàdya saükhye 08,057.048f*0880_07 tathàpi te pa÷yatas taü nihanmi 08,057.048f*0880_08 tåùõãü sthita÷ codaya tàvad a÷vàn 08,057.048f*0880_09 dçùñvà kçùõàv ekarathe sametàv 08,057.048f*0880_10 atãva harùo mama jàyate 'dya 08,057.049a ubhau hi ÷årau kçtinau dçóhàstrau; mahàrathau saühananopapannau 08,057.049b*0881_01 etàdç÷au naravãrau sametau 08,057.049b*0881_02 sthànàc cyutau devakumàraråpau 08,057.049b*0881_03 agnyanilàv indrabçhaspatã và 08,057.049b*0881_04 yamàntakau và ÷a÷ipåùaõau và 08,057.049b*0881_05 bhagàü÷amitràvaruõà÷vinau và 08,057.049b*0881_06 marudgaõà và vasavaþ sahendràþ 08,057.049b*0881_07 vyastàþ samastà÷ ca yudhà na ÷aktà 08,057.049b*0881_08 jetuü prasahyàrjunam acyutaü ca 08,057.049c etàdç÷au phalgunavàsudevau; ko 'nyaþ pratãyàn mad çte nu ÷alya 08,057.049d*0882_01 manoratho yas tu mamàdya ÷alya 08,057.049d*0882_02 madre÷a yuddhaü prati pàõóavasya 08,057.049d*0882_03 nedaü ciràd à÷u bhaviùyatãdam 08,057.049d*0882_04 atyadbhutaü citram atulyaråpam 08,057.049d*0883_01 sarveùàü vçùõivãràõàü kçùõe lakùmãþ pratiùñhità 08,057.049d*0883_02 sarveùàü pàõóuputràõàü jayaþ pàrthe pratiùñhitaþ 08,057.049d*0883_03 tàv ubhau puruùavyàghrau samàne syandane sthitau 08,057.049d*0883_04 màm ekam abhiyoddhàrau sujàtaü bata ÷alya me 08,057.049d*0884_01 naitac ciràt kùipram imaü rathaü me 08,057.049d*0884_02 pravartayaitàv abhiyàmi caiva 08,057.049d*0885_01 asmin muhårte nihatau pa÷ya kçùõau 08,057.049d*0885_02 tàbhyàü hataü và yudhi màü ripubhyàm 08,057.050a etàv ahaü yudhi và pàtayiùye; màü và kçùõau nihaniùyato 'dya 08,057.050c iti bruva¤ ÷alyam amitrahantà; karõo raõe megha ivonnanàda 08,057.050d*0886_01 asmin muhårte nihatau pa÷ya kçùõau 08,057.050d*0886_02 mayà hataü và yudhi màm aribhyàm 08,057.050d*0886_03 evaü bruvàõaþ sahasà mahàrathas 08,057.050d*0886_04 tv abhyadravat pàõóavaü såtaputraþ 08,057.051a abhyetya putreõa tavàbhinanditaþ; sametya covàca kurupravãràn 08,057.051c kçpaü ca bhojaü ca mahàbhujàv ubhau; tathaiva gàndhàrançpaü sahànujam 08,057.051e guroþ sutaü càvarajaü tathàtmanaþ; padàtino 'tha dvipasàdino 'nyàn 08,057.051f*0887_01 guroþ sutas tatra tavàtmajas tathà 08,057.051f*0887_02 padàtisàdidviradà rathàs tathà 08,057.052a nirundhatàbhidravatàcyutàrjunau; ÷rameõa saüyojayatà÷u sarvataþ 08,057.052c yathà bhavadbhir bhç÷avikùatàv ubhau; sukhena hanyàm aham adya bhåmipàþ 08,057.053a tatheti coktvà tvaritàþ sma te 'rjunaü; jighàüsavo vãratamàþ samabhyayuþ 08,057.053b*0888_01 ÷arai÷ ca jaghnur yudhi taü mahàrathà 08,057.053b*0888_02 dhanaüjayaü karõanide÷akàriõaþ 08,057.053c nadãnadàn bhårijalo mahàrõavo; yathà tathà tàn samare 'rjuno 'grasat 08,057.054a na saüdadhàno na tathà ÷arottamàn; pramu¤camàno ripubhiþ pradç÷yate 08,057.054b*0889_01 na saüdadhan naiva samuddhara¤ ÷aràn 08,057.054b*0889_02 na càbhimu¤cann aribhiþ sa dç÷yate 08,057.054c dhanaüjayas tasya ÷arai÷ ca dàrità; hatà÷ ca petur naravàjiku¤jaràþ 08,057.055a ÷aràrciùaü gàõóivacàrumaõóalaü; yugàntasåryapratimànatejasam 08,057.055c na kauravàþ ÷ekur udãkùituü jayaü; yathà raviü vyàdhitacakùuùo janàþ 08,057.055d*0890_01 ÷arottamàn sa prahitàn mahàrathai÷ 08,057.055d*0890_02 ciccheda pàrthaþ prahasa¤ ÷araughaiþ 08,057.055d*0890_03 bhåya÷ ca tàn ahanad bàõasaüghàn 08,057.055d*0890_04 gàõóãvadhanvàyatapårõamaõóalam 08,057.055d*0890_05 yathograra÷miþ ÷uci÷ukramadhyagaþ 08,057.055d*0890_06 sukhaü vivasvàn harate jalaughàn 08,057.055d*0890_07 tathàrjuno bàõagaõàn nirasya 08,057.055d*0890_08 dadàha senàü tava pàrthivendra 08,057.056a tam abhyadhàvad visçja¤ ÷aràn kçpas; tathaiva bhojas tava càtmajaþ svayam 08,057.056b*0891_01 mahàratho droõasuta÷ ca sàyakair 08,057.056b*0891_02 avàkiraüs toyadharà yathàcalam 08,057.056b*0892_01 jighàüsavaþ pàtham asahyavikramaü 08,057.056b*0892_02 yathaiva vahniü ÷alabhà mahàrciùam 08,057.056c jighàüsubhis tàn ku÷alaiþ ÷arottamàn; mahàhave saüjavitàn prayatnataþ 08,057.056e ÷araiþ praciccheda ca pàõóavas tvaran; paràbhinad vakùasi ca tribhis tribhiþ 08,057.057a sa gàõóivàbhyàyatapårõamaõóalas; tapan ripån arjunabhàskaro babhau 08,057.057c ÷arograra÷miþ ÷uci÷ukramadhyago; yathaiva såryaþ pariveùagas tathà 08,057.058a athàgryabàõair da÷abhir dhanaüjayaü; paràbhinad droõasuto 'cyutaü tribhiþ 08,057.058c caturbhir a÷vàü÷ caturaþ kapiü tathà; ÷araiþ sa nàràcavarair avàkirat 08,057.059a tathà tu tat tat sphurad àttakàrmukaü; tribhiþ ÷arair yantç÷iraþ kùureõa 08,057.059c hayàü÷ caturbhi÷ caturas tribhir dhvajaü; dhanaüjayo drauõirathàn nyapàtayat 08,057.059d*0893_01 sa droõaputrasya ÷aràsanaü balã 08,057.059d*0893_02 bhallena saüchidya ca tad vyapàtayat 08,057.060a sa roùapårõo '÷anivajrahàñakair; alaükçtaü takùakabhogavarcasam 08,057.060c subandhanaü kàrmukam anyad àdade; yathà mahàhipravaraü gires tathà 08,057.061a svam àyudhaü copavikãrya bhåtale; dhanu÷ ca kçtvà saguõaü guõàdhikaþ 08,057.061c samànayànàv ajitau narottamau; ÷arottamair drauõir avidhyad antikàt 08,057.062a kçpa÷ ca bhoja÷ ca tathàtmaja÷ ca te; tamonudaü vàridharà ivàpatan 08,057.062b*0894_01 ÷arair anekair yudhi pàõóavarùabham 08,057.062b*0894_02 mahàrathàþ saüyugamårdhani sthitàþ 08,057.062b*0895_01 mahàbalà vãtabhayà raõàjire 08,057.062c kçpasya pàrthaþ sa÷araü ÷aràsanaü; hayàn dhvajaü sàrathim eva patribhiþ 08,057.062d*0896_01 samàrpayad bàhusahasravikramas 08,057.062d*0896_02 tathà yathà vajradharaþ purà baleþ 08,057.062d*0896_03 sa pàrthabàõair vinipàtitàyudho 08,057.062d*0896_04 dhvajàvamarde ca kçte mahàhave 08,057.062d*0896_05 kçtaþ kçpo bàõasahasrayantrito 08,057.062d*0896_06 yathàpageyaþ prathamaü kirãñinà 08,057.063a ÷araiþ praciccheda tavàtmajasya; dhvajaü dhanu÷ ca pracakarta nardataþ 08,057.063c jaghàna cà÷vàn kçtavarmaõaþ ÷ubhàn; dhvajaü ca ciccheda tataþ pratàpavàn 08,057.064a savàjisåteùv asanàn saketanà¤; jaghàna nàgà÷varathàüs tvaraü÷ ca saþ 08,057.064c tataþ prakãrõaü sumahad balaü tava; pradàritaü setur ivàmbhasà yathà 08,057.064e tato 'rjunasyà÷u rathena ke÷ava÷; cakàra ÷atrån apasavyam àturàn 08,057.065a tataþ prayàntaü tvaritaü dhanaüjayaü; ÷atakratuü vçtranijaghnuùaü yathà 08,057.065c samanvadhàvan punar ucchritair dhvajai; rathaiþ suyuktair apare yuyutsavaþ 08,057.066a athàbhisçtya prativàrya tàn arãn; dhanaüjayasyàbhi rathaü mahàrathàþ 08,057.066c ÷ikhaõói÷aineyayamàþ ÷itaiþ ÷arair; vidàrayanto vyanadan subhairavam 08,057.067a tato 'bhijaghnuþ kupitàþ parasparaü; ÷arais tadà¤jogatibhiþ sutejanaiþ 08,057.067c kurupravãràþ saha sç¤jayair yathà;suràþ purà devavarair ayodhayan 08,057.068a jayepsavaþ svargamanàya cotsukàþ; patanti nàgà÷varathàþ paraütapa 08,057.068c jagarjur uccair balavac ca vivyadhuþ; ÷araiþ sumuktair itaretaraü pçthak 08,057.069a ÷aràndhakàre tu mahàtmabhiþ kçte; mahàmçdhe yodhavaraiþ parasparam 08,057.069c babhur da÷à÷à na divaü ca pàrthiva; prabhà ca såryasya tamovçtàbhavat 08,057.069d*0897_01 ÷aràndhakàraü ca kçtaü mahàtmabhis 08,057.069d*0897_02 tadà di÷o na prababhuþ ÷aràrditàþ 08,058.001 saüjaya uvàca 08,058.001a ràjan kuråõàü pravarair balair bhãmam abhidrutam 08,058.001c majjantam iva kaunteyam ujjihãrùur dhanaüjayaþ 08,058.002a vimçdya såtaputrasya senàü bhàrata sàyakaiþ 08,058.002c pràhiõon mçtyulokàya paravãràn dhanaüjayaþ 08,058.003a tato 'syàmbaram àvçtya ÷arajàlàni bhàga÷aþ 08,058.003c adç÷yanta tathànye ca nighnantas tava vàhinãm 08,058.004a sa pakùisaüghàcaritam àkà÷aü påraya¤ ÷araiþ 08,058.004c dhanaüjayo mahàràja kuråõàm antako 'bhavat 08,058.005a tato bhallaiþ kùuraprai÷ ca nàràcair nirmalair api 08,058.005c gàtràõi pràkùiõot pàrthaþ ÷iràüsi ca cakarta ha 08,058.006a chinnagàtrair vikavacair vi÷iraskaiþ samantataþ 08,058.006c patitai÷ ca patadbhi÷ ca yodhair àsãt samàvçtam 08,058.007a dhanaüjaya÷aràbhyastaiþ syandanà÷vanaradvipaiþ 08,058.007b*0898_01 saüchinnabhinnavidhvastair vyaïgàïgàvayavaiþ stçtà 08,058.007b*0898_02 sudurgamà suviùamà ghoràtyarthaü sudurdç÷à 08,058.007c raõabhåmir abhåd ràjan mahàvaitaraõã yathà 08,058.007f*0899_01 gatasattvaiþ sasattvai÷ ca saüvçtàsãd vasuüdharà 08,058.008a ãùàcakràkùabhaïgai÷ ca vya÷vaiþ sà÷vai÷ ca yudhyatàm 08,058.008c sasåtair hatasåtai÷ ca rathaiþ stãrõàbhavan mahã 08,058.008d*0900_01 sasåtair hatasåtai÷ ca sàdihãnai÷ ca vàjibhiþ 08,058.008d*0900_02 ãùàcakràkùabhagnai÷ ca rathaiþ stãrõà vasuüdharà 08,058.009a suvarõavarmasaünàhair yodhaiþ kanakabhåùaõaiþ 08,058.009c àsthitàþ kçtavarmàõo bhadrà nityamadà dvipàþ 08,058.009e kruddhàþ kruddhair mahàmàtraiþ preùitàrjunam abhyayuþ 08,058.010a catuþ÷atàþ ÷aravarùair hatàþ petuþ kirãñinà 08,058.010c paryastànãva ÷çïgàõi sasattvàni mahàgireþ 08,058.011a dhanaüjaya÷aràbhyastaiþ stãrõà bhår varavàraõaiþ 08,058.011b*0901_01 samantàj jaladaprakhyàn vàraõàn madavarùiõaþ 08,058.011c abhipede 'rjunaratho ghanàn bhindann ivàü÷umàn 08,058.012a hatair gajamanuùyà÷vair bhagnai÷ ca bahudhà rathaiþ 08,058.012c vi÷astrapatrakavacair yuddha÷auõóair gatàsubhiþ 08,058.012e apaviddhàyudhair màrgaþ stãrõo 'bhåt phalgunena vai 08,058.013a vyasphårjayac ca gàõóãvaü sumahad bhairavasvanam 08,058.013c ghoro vajraviniùpeùaþ stanayitnor ivàmbare 08,058.014a tataþ pràdãryata camår dhanaüjaya÷aràhatà 08,058.014c mahàvàtasamàviddhà mahànaur iva sàgare 08,058.015a nànàråpàþ praharaõàþ ÷arà gàõóãvacoditàþ 08,058.015c alàtolkà÷aniprakhyàs tava sainyaü vinirdahan 08,058.016a mahàgirau veõuvanaü ni÷i prajvalitaü yathà 08,058.016c tathà tava mahat sainyaü pràsphurac charapãóitam 08,058.017a saüpiùñadagdhavidhvastaü tava sainyaü kirãñinà 08,058.017c hataü pravihataü bàõaiþ sarvataþ pradrutaü di÷aþ 08,058.018a mahàvane mçgagaõà dàvàgnigrasità yathà 08,058.018c kuravaþ paryavartanta nirdagdhàþ savyasàcinà 08,058.019a utsçjya hi mahàbàhuü bhãmasenaü tadà raõe 08,058.019c balaü kuråõàm udvignaü sarvam àsãt paràïmukham 08,058.020a tataþ kuruùu bhagneùu bãbhatsur aparàjitaþ 08,058.020c bhãmasenaü samàsàdya muhårtaü so 'bhyavartata 08,058.021a samàgamya sa bhãmena mantrayitvà ca phalgunaþ 08,058.021c vi÷alyam arujaü càsmai kathayitvà yudhiùñhiram 08,058.022a bhãmasenàbhyanuj¤àtas tataþ pràyàd dhanaüjayaþ 08,058.022c nàdayan rathaghoùeõa pçthivãü dyàü ca bhàrata 08,058.023a tataþ parivçto bhãmair da÷abhiþ ÷atrupuügavaiþ 08,058.023c duþ÷àsanàd avarajais tava putrair dhanaüjayaþ 08,058.024a te tam abhyardayan bàõair ulkàbhir iva ku¤jaram 08,058.024c àtateùv asanàþ krårà nçtyanta iva bhàrata 08,058.025a apasavyàüs tu tàü÷ cakre rathena madhusådanaþ 08,058.025b*0902_01 niyuktàn hi sa tàn mene yamàyà÷u kirãñinà 08,058.025c tatas te pràdrava¤ ÷åràþ paràïmukharathe 'rjune 08,058.026a teùàm àpatatàü ketån rathàü÷ càpàni sàyakàn 08,058.026c nàràcair ardhacandrai÷ ca kùipraü pàrtho nyapàtayat 08,058.027a athànyair da÷abhir bhallaiþ ÷iràüsy eùàü nyapàtayat 08,058.027c roùasaüraktanetràõi saüdaùñauùñhàni bhåtale 08,058.027e tàni vaktràõi vibabhur vyomni tàràgaõà iva 08,058.028a tàüs tu bhallair mahàvegair da÷abhir da÷a kauravàn 08,058.028c rukmàïgadàn rukmapuïkhair viddhvà pràyàd amitrahà 08,059.001 saüjaya uvàca 08,059.001a taü tu yàntaü mahàvegair a÷vaiþ kapivaradhvajam 08,059.001c yuddhàyàbhyadravan vãràþ kuråõàü navatã rathàþ 08,059.001d*0903_01 kçtvà saü÷aptakà ghorठ÷apathàn bràhmalaukikàn 08,059.001e parivavrur naravyàghrà naravyàghraü raõe 'rjunam 08,059.002a kçùõaþ ÷vetàn mahàvegàn a÷vàn kanakabhåùaõàn 08,059.002c muktàjàlapraticchannàn praiùãt karõarathaü prati 08,059.003a tataþ karõarathaü yàntam arãn ghnantaü dhanaüjayam 08,059.003c bàõavarùair abhighnantaþ saü÷aptakarathà yayuþ 08,059.004a tvaramàõàüs tu tàn sarvàn sasåteùvasanadhvajàn 08,059.004c jaghàna navatiü vãràn arjuno ni÷itaiþ ÷araiþ 08,059.005a te 'patanta hatà bàõair nànàråpaiþ kirãñinà 08,059.005c savimànà yathà siddhàþ svargàt puõyakùaye tathà 08,059.006a tataþ sarathanàgà÷vàþ kuravaþ kurusattama 08,059.006b*0904_01 kùipram evàbhisaükruddhàþ samare 'rijighàüsayà 08,059.006c nirbhayà bharata÷reùñham abhyavartanta phalgunam 08,059.007a tad àyastam amuktàstram udãrõavaravàraõam 08,059.007c putràõàü te mahat sainyaü samarautsãd dhanaüjayaþ 08,059.008a ÷aktyçùñitomarapràsair gadànistriü÷asàyakaiþ 08,059.008c pràcchàdayan maheùvàsàþ kuravaþ kurunandanam 08,059.009a tàü kuråõàü pravitatàü ÷astravçùñiü samudyatàm 08,059.009c vyadhamat pàõóavo bàõais tamaþ sårya ivàü÷ubhiþ 08,059.010a tato mlecchàþ sthitair mattais trayoda÷a÷atair gajaiþ 08,059.010c pàr÷vato 'bhyahanan pàrthaü tava putrasya ÷àsanàt 08,059.011a karõinàlãkanàràcais tomaraiþ pràsa÷aktibhiþ 08,059.011c kampanair bhiõóipàlai÷ ca rathasthaü pàrtham àrdayan 08,059.012a tàm astravçùñiü prahitàü dvipasthair yavanaiþ smayan 08,059.012c ciccheda ni÷itair bhallair ardhacandrai÷ ca phalgunaþ 08,059.013a atha tàn dviradàn sarvàn nànàliïgair mahà÷araiþ 08,059.013c sapatàkàn sahàrohàn girãn vajrair ivàbhinat 08,059.014a te hemapuïkhair iùubhir àcità hemamàlinaþ 08,059.014c hatàþ petur mahànàgàþ sàgnijvàlà ivàdrayaþ 08,059.015a tato gàõóãvanirghoùo mahàn àsãd vi÷àü pate 08,059.015c stanatàü kåjatàü caiva manuùyagajavàjinàm 08,059.016a ku¤jarà÷ ca hatà ràjan pràdravaüs te samantataþ 08,059.016c a÷và÷ ca paryadhàvanta hatàrohà di÷o da÷a 08,059.017a rathà hãnà mahàràja rathibhir vàjibhis tathà 08,059.017c gandharvanagaràkàrà dç÷yante sma sahasra÷aþ 08,059.018a a÷vàrohà mahàràja dhàvamànàs tatas tataþ 08,059.018b*0905_01 nardantaþ kåjamànà÷ ca manuùyagajavàjinaþ 08,059.018c tatra tatraiva dç÷yante patitàþ pàrthasàyakaiþ 08,059.019a tasmin kùaõe pàõóavasya bàhvor balam adç÷yata 08,059.019c yat sàdino vàraõàü÷ ca rathàü÷ caiko 'jayad yudhi 08,059.019d*0906_01 asaüyuktà÷ ca te ràjan parivçttà raõaü prati 08,059.019d*0906_02 narà nàgà rathà÷ caiva nadanto 'rjunam abhyayuþ 08,059.020a tatas tryaïgeõa mahatà balena bharatarùabha 08,059.020c dçùñvà parivçtaü ràjan bhãmasenaþ kirãñinam 08,059.021a hatàva÷eùàn utsçjya tvadãyàn kati cid rathàn 08,059.021c javenàbhyadravad ràjan dhanaüjayarathaü prati 08,059.022a tatas tat pràdravat sainyaü hatabhåyiùñham àturam 08,059.022c dçùñvà yad arjunaü bhãmo jagàma bhràtaraü prati 08,059.023a hatàva÷iùñàüs turagàn arjunena mahàjavàn 08,059.023c bhãmo vyadhamad abhrànto gadàpàõir mahàhave 08,059.023d*0907_01 gadàpàõiü tadà bhãmaü dçùñvà bhàrata bhàratàþ 08,059.023d*0907_02 menire tam anupràptaü daõóahastam ivàntakam 08,059.024a kàlaràtrim ivàtyugràü naranàgà÷vabhojanàm 08,059.024c pràkàràññapuradvàradàraõãm atidàruõàm 08,059.025a tato gadàü nçnàgà÷veùv à÷u bhãmo vyavàsçjat 08,059.025b*0908_01 gajàn a÷vàn hayàrohàn uddi÷yoddi÷ya bhàrata 08,059.025c sà jaghàna bahån a÷vàn a÷vàrohàü÷ ca màriùa 08,059.026a kàüsyàyasatanutràüs tàn naràn a÷vàü÷ ca pàõóavaþ 08,059.026c pothayàm àsa gadayà sa÷abdaü te 'patan hatàþ 08,059.026d*0909_01 kùaõena bhãmaþ saükruddhas tàn ninye vai yamakùayam 08,059.026f*0910_01 tataþ sa samara÷làghã gajànãkam apàtayat 08,059.026f*0910_02 gadayà vyadhamat saükhye daõóapàõir ivàntakaþ 08,059.026f*0910_03 gajàn sakaïkañàn mattàn sàrohàn sapatàkinaþ 08,059.026f*0910_04 nyahanal lãlayà ràja¤ ÷ikùayà ca balena ca 08,059.026f*0910_05 te gajà bahva÷obhanta hanyamànà mahàraõe 08,059.026f*0910_06 vinadanto yathà tårõaü pakùavanta ivàdrayaþ 08,059.026f*0910_07 nipetur urvyàü samare bhãmasenena pãóitàþ 08,059.026f*0910_08 chinnapakùà yathà kàle vajrarugõà ivàdrayaþ 08,059.026f*0911_01 dantair da÷anto vasudhàü ÷erate kùatajokùitàþ 08,059.026f*0911_02 bhagnamårdhàsthicaraõàþ kravyàdagaõabhojanàþ 08,059.026f*0911_03 asçïmàüsavasàbhi÷ ca tçptà màüsavasà÷anàþ 08,059.026f*0911_04 asthãny apy a÷natã tasthau kàlaràtrãva durdç÷à 08,059.026f*0911_05 sahasràõi da÷à÷vànàü hatvà pattãü÷ ca bhåyasà 08,059.026f*0911_06 bhãmo 'bhyadhàvat saükruddho gadàpàõir itas tataþ 08,059.026f*0911_07 gadàpàõiü tato bhãmaü dçùñvà bhàrata tàvakàþ 08,059.026f*0911_08 menire samanupràptaü kàlaü daõóodyataü yathà 08,059.026f*0911_09 sa matta iva màtaïgaþ saükruddhaþ pàõóunandanaþ 08,059.026f*0911_10 pravive÷a gajànãkaü makaraþ sàgaraü yathà 08,059.026f*0911_11 vigàhya ca gajànãkaü pragçhya mahatãü gadàm 08,059.026f*0911_12 kùaõena bhãmaþ saükruddhas tàn ninye yamasàdanam 08,059.026f*0911_13 gajàn sakaïkañàn mattàn sarohàn sapatàkinaþ 08,059.026f*0911_14 patataþ samapa÷yàma sapakùàn parvatàn iva 08,059.027a hatvà tu tad gajànãkaü bhãmaseno mahàbalaþ 08,059.027c punaþ svaratham àsthàya pçùñhato 'rjunam anvagàt 08,059.028a hataü paràïmukhapràyaü nirutsàhaü paraü balam 08,059.028c vyàlambata mahàràja pràya÷aþ ÷astraveùñitam 08,059.029a vilambamànaü tat sainyam apragalbham avasthitam 08,059.029c dçùñvà pràcchàdayad bàõair arjunaþ pràõatàpanaiþ 08,059.029d*0912_01 narà÷varathamàtaïgà yudhi gàõóãvadhanvanà 08,059.029d*0912_02 ÷aravràtai÷ cità rejuþ kadambà iva kesaraiþ 08,059.030a tataþ kuråõàm abhavad àrtanàdo mahàmçdhe 08,059.030b*0913_01 ÷ata÷o vadhyamànànàü ni÷itair arjuneùubhiþ 08,059.030c rathà÷vanàgàsuharair vadhyatàm arjuneùubhiþ 08,059.030d*0914_01 kuråõàü tu mahàràja àsãd àrtasvaro mahàn 08,059.030d*0914_02 narà÷vanàgàsuharàn dçùñvà bàõàn kirãñinaþ 08,059.031a hàhàkçtaü bhç÷aü tasthau lãyamànaü parasparam 08,059.031c alàtacakravat sainyaü tadàbhramata tàvakam 08,059.031d*0915_01 tatas tad yuddham abhavat kuråõàü sumahad balam 08,059.031d*0915_02 na hy atràsãd anirbhinno rathaþ sàdã hayo gajaþ 08,059.031d*0916_01 tataþ ÷aradhvastam abhåt kuråõàü sumahad balam 08,059.031d*0916_02 na tatràsãd anirbhinno ratho vàjã naro gajaþ 08,059.032a àdãptaü tava tat sainyaü ÷arai÷ chinnatanucchadam 08,059.032c àsãt sva÷oõitaklinnaü phullà÷okavanaü yathà 08,059.032d*0917_01 tat sainyaü bharata÷reùñha vadhyamànaü ÷itaiþ ÷araiþ 08,059.032d*0917_02 na jahau samaraü pràpya phalgunaü ÷atrutàpanam 08,059.032d*0917_03 tatràdbhutam apa÷yàma kauravàõàü paràkramam 08,059.032d*0917_04 vadhyamànàpi yat pàrthaü na jahuþ samare prabho 08,059.033a tad dçùñvà kuravas tatra vikràntaü savyasàcinaþ 08,059.033c nirà÷àþ samapadyanta sarve karõasya jãvite 08,059.034a aviùahyaü tu pàrthasya ÷arasaüpàtam àhave 08,059.034c matvà nyavartan kuravo jità gàõóãvadhanvanà 08,059.035a te hitvà samare pàrthaü vadhyamànà÷ ca sàyakaiþ 08,059.035c pradudruvur di÷o bhãtà÷ cukru÷u÷ càpi såtajam 08,059.036a abhyadravata tàn pàrthaþ kira¤ ÷ara÷atàn bahån 08,059.036c harùayan pàõóavàn yodhàn bhãmasenapurogamàn 08,059.037a putràs tu te mahàràja jagmuþ karõarathaü prati 08,059.037c agàdhe majjatàü teùàü dvãpaþ karõo 'bhavat tadà 08,059.038a kuravo hi mahàràja nirviùàþ pannagà iva 08,059.038c karõam evopalãyanta bhayàd gàõóãvadhanvanaþ 08,059.039a yathà sarvàõi bhåtàni mçtyor bhãtàni bhàrata 08,059.039c dharmam evopalãyante karmavanti hi yàni ca 08,059.040a tathà karõaü maheùvàsaü putràs tava naràdhipa 08,059.040c upàlãyanta saütràsàt pàõóavasya mahàtmanaþ 08,059.041a tठ÷oõitapariklinnàn viùamasthठ÷aràturàn 08,059.041c mà bhaiùñety abravãt karõo hy abhito màm iteti ca 08,059.042a saübhagnaü hi balaü dçùñvà balàt pàrthena tàvakam 08,059.042c dhanur visphàrayan karõas tasthau ÷atrujighàüsayà 08,059.042d*0918_01 viùphàrayitvà durdharùa÷ càpam àdhirathir mahat 08,059.042d*0919_01 tàn vidrutàn kurån dçùñvà karõaþ ÷astrabhçtàü varaþ 08,059.042d*0920_01 saücintayitvà pàrthasya vadhe dadhre manaþ ÷vasan 08,059.042d*0920_02 visphàrya sumahac càpaü tata÷ càdhirathir vçùaþ 08,059.042e pà¤càlàn punar àdhàvat pa÷yataþ savyasàcinaþ 08,059.043a tataþ kùaõena kùitipàþ kùatajapratimekùaõàþ 08,059.043c karõaü vavarùur bàõaughair yathà meghà mahãdharam 08,059.043d*0921_01 ÷araughai÷ chàdayàm àsa mahàmegha ivàcalam 08,059.044a tataþ ÷arasahasràõi karõamuktàni màriùa 08,059.044c vyayojayanta pà¤càlàn pràõaiþ pràõabhçtàü vara 08,059.044d*0922_01 pà¤càlànàü harat pràõàüs tamàüsãva tamonudaþ 08,059.045a tato raõo mahàn àsãt pà¤càlànàü vi÷àü pate 08,059.045c vadhyatàü såtaputreõa mitràrthe 'mitraghàtinàm 08,060.001 saüjaya uvàca 08,060.001a tataþ karõaþ kuruùu pradruteùu; varåthinà ÷vetahayena ràjan 08,060.001c pà¤càlaputràn vyadhamat såtaputro; maheùubhir vàta ivàbhrasaüghàn 08,060.002a såtaü rathàd a¤jalikena pàtya; jaghàna cà÷vठjanamejayasya 08,060.002c ÷atànãkaü sutasomaü ca bhallair; avàkirad dhanuùã càpy akçntat 08,060.003a dhçùñadyumnaü nirbibhedàtha ùaóbhir; jaghàna cà÷vaü dakùiõaü tasya saükhye 08,060.003c hatvà cà÷vàn sàtyakeþ såtaputraþ; kaikeyaputraü nyavadhãd vi÷okam 08,060.004a tam abhyadhàvan nihate kumàre; kaikeyasenàpatir ugradhanvà 08,060.004c ÷arair vibhinnaü bhç÷am ugravegaiþ; karõàtmajaü so 'bhyahanat suùeõam 08,060.005a tasyàrdhacandrais tribhir uccakarta; prasahya bàhå ca ÷ira÷ ca karõaþ 08,060.005c sa syandanàd gàm apatad gatàsuþ; para÷vadhaiþ ÷àla ivàvarugõaþ 08,060.006a hatà÷vam a¤jogatibhiþ suùeõaþ; ÷inipravãraü ni÷itaiþ pçùatkaiþ 08,060.006c pracchàdya nçtyann iva sautiputraþ; ÷aineyabàõàbhihataþ papàta 08,060.007a putre hate krodhaparãtacetàþ; karõaþ ÷inãnàm çùabhaü jighàüsuþ 08,060.007c hato 'si ÷aineya iti bruvan sa; vyavàsçjad bàõam amitrasàham 08,060.008a sa tasya ciccheda ÷araü ÷ikhaõóã; tribhis tribhi÷ ca pratutoda karõam 08,060.008c ÷ikhaõóinaþ kàrmukaü sa dhvajaü ca; cchittvà ÷aràbhyàm ahanat sujàtam 08,060.009a ÷ikhaõóinaü ùaóbhir avidhyad ugro; dànto dhàrùñadyumna÷ira÷ cakarta 08,060.009c athàbhinat sutasomaü ÷areõa; sa saü÷itenàdhirathir mahàtmà 08,060.009d*0923_01 tato 'pare bhàrata duùprakampyàþ 08,060.009d*0923_02 pà¤càlànàü rathasaüghàþ sametàþ 08,060.009d*0923_03 prati÷rutà hy antarikùe gatàbhà 08,060.009d*0923_04 dhanuþpravãràs tu rathapravãràþ 08,060.010a athàkrande tumule vartamàne; dhàrùñadyumne nihate tatra kçùõaþ 08,060.010c apà¤càlyaü kriyate yàhi pàrtha; karõaü jahãty abravãd ràjasiüha 08,060.011a tataþ prahasyà÷u narapravãro; rathaü rathenàdhirather jagàma 08,060.011c bhaye teùàü tràõam icchan subàhur; abhyàhatànàü rathayåthapena 08,060.012a visphàrya gàõóãvam athograghoùaü; jyayà samàhatya tale bhç÷aü ca 08,060.012c bàõàndhakàraü sahasaiva kçtvà; jaghàna nàgà÷varathàn naràü÷ ca 08,060.012d*0924_01 prãtàþ ÷ukàþ pràdravann antarikùe 08,060.012d*0924_02 guhà girãõàm apatan vayàüsi 08,060.012d*0924_03 yan maõóalajyena vijçmbhamàõo 08,060.012d*0924_04 raudre muhårte 'bhyapatat kirãñã 08,060.013a taü bhãmaseno 'nu yayau rathena; pçùñhe rakùan pàõóavam ekavãram 08,060.013c tau ràjaputrau tvaritau rathàbhyàü; karõàya yàtàv aribhir vimuktau 08,060.014a atràntare sumahat såtaputra÷; cakre yuddhaü somakàn saüpramçdnan 08,060.014c rathà÷vamàtaïgagaõठjaghàna; pracchàdayàm àsa di÷aþ ÷arai÷ ca 08,060.015a tam uttamaujà janamejaya÷ ca; kruddhau yudhàmanyu÷ikhaõóinau ca 08,060.015c karõaü vineduþ sahitàþ pçùatkaiþ; saümardamànàþ saha pàrùatena 08,060.016a te pa¤ca pà¤càlarathàþ suråpair; vaikartanaü karõam abhidravantaþ 08,060.016c tasmàd rathàc cyàvayituü na ÷ekur; dhairyàt kçtàtmànam ivendriyàõi 08,060.017a teùàü dhanåüùi dhvajavàjisåtàüs; tåõaü patàkà÷ ca nikçtya bàõaiþ 08,060.017b*0925_01 teùàü dhvajàn vàjisåtàn patàkàs 08,060.017b*0925_02 tåõãr dhanåüùi pracakarta bàõaiþ 08,060.017c tàn pa¤cabhiþ sa tv ahanat pçùatkaiþ; karõas tataþ siüha ivonnanàda 08,060.018a tasyàsyatas tàn abhinighnata÷ ca; jyàbàõahastasya dhanuþsvanena 08,060.018c sàdridrumà syàt pçthivã vi÷ãrõà; ity eva matvà janatà vyaùãdat 08,060.019a sa ÷akracàpapratimena dhanvanà; bhç÷àtatenàdhirathiþ ÷aràn sçjan 08,060.019c babhau raõe dãptamarãcimaõóalo; yathàü÷umàlã pariveùavàüs tathà 08,060.020a ÷ikhaõóinaü dvàda÷abhiþ paràbhinac; chitaiþ ÷araiþ ùaóbhir athottamaujasam 08,060.020c tribhir yudhàmanyum avidhyad à÷ugais; tribhis tribhiþ somakapàrùatàtmajau 08,060.021a paràjitàþ pa¤ca mahàrathàs tu te; mahàhave såtasutena màriùa 08,060.021c nirudyamàs tasthur amitramardanà; yathendriyàrthàtmavatà paràjitàþ 08,060.022a nimajjatas tàn atha karõasàgare; vipannanàvo vaõijo yathàrõave 08,060.022c uddadhrire naubhir ivàrõavàd rathaiþ; sukalpitair draupadijàþ svamàtulàn 08,060.023a tataþ ÷inãnàm çùabhaþ ÷itaiþ ÷arair; nikçtya karõaprahitàn iùån bahån 08,060.023c vidàrya karõaü ni÷itair ayasmayais; tavàtmajaü jyeùñham avidhyad aùñabhiþ 08,060.024a kçpo 'tha bhoja÷ ca tavàtmajas tathà; svayaü ca karõo ni÷itair atàóayat 08,060.024c sa tai÷ caturbhir yuyudhe yadåttamo; digã÷varair daityapatir yathà tathà 08,060.025a samànateneùvasanena kåjatà; bhç÷àtatenàmitabàõavarùiõà 08,060.025c babhåva durdharùataraþ sa sàtyakiþ; ÷aran nabhomadhyagato yathà raviþ 08,060.026a punaþ samàsàdya rathàn sudaü÷itàþ; ÷inipravãraü jugupuþ paraütapàþ 08,060.026c sametya pà¤càlarathà mahàraõe; marudgaõàþ ÷akram ivàrinigrahe 08,060.027a tato 'bhavad yuddham atãva dàruõaü; tavàhitànàü tava sainikaiþ saha 08,060.027c rathà÷vamàtaïgavinà÷anaü tathà; yathà suràõàm asuraiþ puràbhavat 08,060.028a rathadvipà vàjipadàtayo 'pi và; bhramanti nànàvidha÷astraveùñitàþ 08,060.028c paraspareõàbhihatà÷ ca caskhalur; vinedur àrtà vyasavo 'patanta ca 08,060.029a tathà gate bhãmam abhãs tavàtmajaþ; sasàra ràjàvarajaþ kira¤ ÷araiþ 08,060.029c tam abhyadhàvat tvarito vçkodaro; mahàruruü siüha ivàbhipetivàn 08,060.030a tatas tayor yuddham atãtamànuùaü; pradãvyatoþ pràõadurodare 'bhavat 08,060.030c paraspareõàbhiniviùñaroùayor; udagrayoþ ÷ambara÷akrayor yathà 08,060.031a ÷araiþ ÷arãràntakaraiþ sutejanair; nijaghnatus tàv itaretaraü bhç÷am 08,060.031c sakçtprabhinnàv iva và÷itàntare; mahàgajau manmathasaktacetasau 08,060.031d@028_0001 àlokya tau caiva parasparaü tataþ 08,060.031d@028_0002 samaü ca ÷årau ca sasàrathã tadà 08,060.031d@028_0003 bhãmo 'bravãd yàhi duþ÷àsanàya 08,060.031d@028_0004 duþ÷àsano yàhi vçkodaràya 08,060.031d@028_0005 tayo rathau sàrathibhyàü pracoditau 08,060.031d@028_0006 samaü rathau tau sahasà samãyatuþ 08,060.031d@028_0007 nànàyudhau citrapatàkinadhvajau 08,060.031d@028_0008 bhãmaþ 08,060.031d@028_0008 divãva pårvaü bala÷akrayo raõe 08,060.031d@028_0009 diùñyàsi duþ÷àsana adya dçùña 08,060.031d@028_0010 çõaü pratãccheþ sahavçddhimålam 08,060.031d@028_0011 ciroditaü taü yan mayà te sabhàyàü 08,060.031d@028_0012 kçùõàbhimar÷ena gçhàõa mattaþ 08,060.031d@028_0013 sa evam uktas tu tato mahàtmà 08,060.031d@028_0014 duþ÷àsano vàkyam uvàca vãraþ 08,060.031d@028_0015 sarvaü smare naiva ca vismaràmi 08,060.031d@028_0016 udãryamàõaü ÷çõu bhãmasena 08,060.031d@028_0017 smaràmi càtmaprabhavaü ciràya 08,060.031d@028_0018 yaj jàtuùe ve÷mani ràtry ahàni 08,060.031d@028_0019 vi÷vàsahãnà mçgayàü caranto 08,060.031d@028_0020 vasanti sarvatra niràkçtàs tu 08,060.031d@028_0021 mahad bhayàd ràtry ahani smarantas 08,060.031d@028_0022 tathopabhogàc ca sukhàc ca hãnàþ 08,060.031d@028_0023 vaneùv añanto girigahvaràõi 08,060.031d@028_0024 pà¤càlaràjasya puraü praviùñàþ 08,060.031d@028_0025 màyàü yåyaü kàm api saüpraviùñà 08,060.031d@028_0026 yato vçtaþ kçùõayà phalguno vaþ 08,060.031d@028_0027 saübhåya pàpais tad anàryavçttaü 08,060.031d@028_0028 kçtaü tadà màtçkçtànuråpam 08,060.031d@028_0029 eko vçtaþ pa¤cabhiþ sàbhipannà 08,060.031d@028_0030 hy alajjamànai÷ ca parasparasya 08,060.031d@028_0031 smare sabhàyàü subalàtmajena 08,060.031d@028_0032 saüjayaþ 08,060.031d@028_0032 dàsãkçtàþ stha saha kçùõayà tu 08,060.031d@028_0033 tenaivam uktas tu tavàtmajena 08,060.031d@028_0034 subàlacittena vçkodaro 'pi 08,060.031d@028_0035 pragçhya càpaü bhçkuñãü lalàñe 08,060.031d@028_0036 kçtvà tu roùojjvalatàmranetraþ 08,060.032a tavàtmajasyàtha vçkodaras tvaran; dhanuþ kùuràbhyàü dhvajam eva càcchinat 08,060.032c lalàñam apy asya bibheda patriõà; ÷ira÷ ca kàyàt prajahàra sàratheþ 08,060.033a sa ràjaputro 'nyad avàpya kàrmukaü; vçkodaraü dvàda÷abhiþ paràbhinat 08,060.033c svayaü niyacchaüs turagàn ajihmagaiþ; ÷arai÷ ca bhãmaü punar abhyavãvçùat 08,060.033d*0926_01 tataþ ÷araü såryamarãcisaprabhaü 08,060.033d*0926_02 suvarõavajrottamaratnabhåùitam 08,060.033d*0926_03 mahendravajrà÷anipàtaduþsahaü 08,060.033d*0926_04 mumoca bhãmàïgavidàraõakùamam 08,060.033d*0927_01 sa tena nirbhinnatanur vçkodaro 08,060.033d*0927_02 nipàtitaþ srastatanur gatàsuvat 08,060.033d*0927_03 prasàrya bàhå rathavaryam à÷ritaþ 08,060.033d*0927_04 puna÷ ca saüj¤àm upalabhya cànadat 08,061.001 saüjaya uvàca 08,061.001*0928_01 sa ràjaputreõa samàrcchad ugraü 08,061.001*0928_02 duþ÷àsanena nikçto nikçtyà 08,061.001a tatràkarod duùkaraü ràjaputro; duþ÷àsanas tumule yudhyamànaþ 08,061.001b*0929_01 yad bhãmasenaü pratiyodhayad raõe 08,061.001b*0929_02 jambho yathà ÷akram udàravãryam 08,061.001c ciccheda bhãmasya dhanuþ kùureõa; ùaóbhiþ ÷araiþ sàrathim apy avidhyat 08,061.001d*0930_01 sa tat kçtvà ràjaputras tarasvã 08,061.001d*0930_02 vivyàdha bhãmaü navabhiþ pçùatkaiþ 08,061.002a tato 'bhinad bahubhiþ kùipram eva; vareùubhir bhãmasenaü mahàtmà 08,061.002b@029_0001 tataþ kruddho bhãmasenas tarasvã 08,061.002b@029_0002 ÷aktiü cogràü pràhiõot te sutàya 08,061.002b@029_0003 tàm àpatantãü sahasàtighoràü 08,061.002b@029_0004 dçùñvà sutas te jvalitàm ivolkàm 08,061.002b@029_0005 àkarõapårõair iùubhir mahàtmà 08,061.002b@029_0006 ciccheda putro da÷abhiþ pçùatkaiþ 08,061.002b@029_0007 dçùñvà tu tat karma kçtaü suduùkaraü 08,061.002b@029_0008 pràpåjayan sarvayodhàþ prahçùñàþ 08,061.002b@029_0009 athà÷u bhãmaü ca ÷areõa bhåyo 08,061.002b@029_0010 gàóhaü sa vivyàdha sutas tvadãyaþ 08,061.002b@029_0011 cukrodha bhãmaþ punar à÷u tasmai 08,061.002b@029_0012 bhç÷aü prajajvàla ruùàbhivãkùya 08,061.002b@029_0013 viddho 'smi vãrà÷u bhç÷aü tvayàdya 08,061.002b@029_0014 sahasva bhåyo 'pi gadàprahàram 08,061.002b@029_0015 uktvaivam uccaiþ kupito 'tha bhãmo 08,061.002b@029_0016 jagràha tàü bhãmagadàü vadhàya 08,061.002b@029_0017 uvàca càdyàham ahaü duràtman 08,061.002b@029_0018 pàsyàmi te ÷oõitam àjimadhye 08,061.002b@029_0019 athaivam uktas tanayas tavogràü 08,061.002b@029_0020 ÷aktiü vegàt pràhiõon mçtyuråpàm 08,061.002b@029_0021 àvidhya bhãmo 'pi gadàü sughoràü 08,061.002b@029_0022 vicikùipe roùaparãtamårtiþ 08,061.002b@029_0023 sà tasya ÷aktiü sahasà virujya 08,061.002b@029_0024 putraü tavàjau tàóayàm àsa mårdhni 08,061.002b@030_0001 sa kàrmukaü gçhya tu bhàrasàdhanaü 08,061.002b@030_0002 bhãmas tadà ràjaputraü hy avidhyat 08,061.002b@030_0003 pa¤cà÷atà bàõagaõaiþ stanàntare 08,061.002b@030_0004 tottrair yathàtãva bhinad dvipendram 08,061.002b@030_0005 tato 'tividdho virathaü mahàtmà 08,061.002b@030_0006 duþ÷àsano bhãmasenaü cakàra 08,061.002b@030_0007 nihatya saükhye caturo 'sya vàhठ08,061.002b@030_0008 chittvà ratheùàü punar eva càkùipat 08,061.002b@030_0009 tataþ kùitistho hy avaruhya yànàd 08,061.002b@030_0010 vçkodaro gadayà tasya vàhàn 08,061.002b@030_0011 yamakùayaü preùayitvà mahàtmà 08,061.002b@030_0012 rathaü samàkarùata ràjasånoþ 08,061.002b@030_0013 tasmàd avaplutya rathàt sasarja 08,061.002b@030_0014 duþ÷àsanas tomaram ugravegam 08,061.002b@030_0015 sa tena viddho hy urasi hy aprameyo 08,061.002b@030_0016 gadàü tasmai visasarjàprameyàm 08,061.002b@030_0017 tataþ krodhàd bhãmasenaþ kçtàni 08,061.002b@030_0018 sarvàõi duþkhàny anusaüsmaran vai 08,061.002b@030_0019 saüsmçtya saüsmçtya tathà pratij¤àm 08,061.002b@030_0020 ugràm atho ràjaputro nyaùãdat 08,061.002b@030_0021 saücintayan roùam atãva kopàt 08,061.002b@030_0022 trayoda÷àbdaü puruùapravãraþ 08,061.002b@030_0023 pragçhya vajrà÷anitulyavegàü 08,061.002b@030_0024 gadàü kareõàtha vçkodaro ruùà 08,061.002b@030_0025 nipàtayitvà pçthivãtale bhç÷aü 08,061.002b@030_0026 saütàóayàm àsa balã vçkodaraþ 08,061.002b@030_0027 atãva saütàóitabhinnagàtro 08,061.002b@030_0028 duþ÷àsano vai nipapàta bhåmau 08,061.002b@030_0029 àkramya kaõñhe yudhi ràjaputraü 08,061.002b@030_0030 saüraktanetro hy abravãd dhàrtaràùñram 08,061.002b@030_0031 tad bråhi kiü tvaü parimàrgamàõo 08,061.002b@030_0032 hy asmàn paràbhåya ihàgatàn punaþ 08,061.002b@030_0033 tad idam adya bhç÷asaübhçtaü me 08,061.002b@030_0034 ciràrjitaü roùam atipradãptam 08,061.002b@030_0035 madhu prapàsye tava koùñhabhàjanàd 08,061.002b@030_0036 ity abravãd bhãmasenas tarasvã 08,061.002b@030_0037 duþ÷àsanaü kaõñhade÷e pramçdnaüs 08,061.002b@030_0038 tataþ kråraü bhãmasena÷ cakàra 08,061.002b@030_0039 taü vyaüsayitvà sahasà sasàra 08,061.002b@030_0040 balàd asau dhàrtaràùñras tarasvã 08,061.002b@030_0041 sapatnatàü dar÷ayan dhàrtaràùñre 08,061.002b@030_0042 bhãmo 'bhidudràva sutaü tvadãyam 08,061.002b@030_0043 mçgaü muhuþ siüha÷i÷ur yathà vane 08,061.002b@030_0044 tathà÷v abhidrutya mahàbalaü balã 08,061.002b@030_0045 nigçhya cainaü parameõa karmaõà 08,061.002b@030_0046 utkùipya cotkùipya ca tårõam enam 08,061.002b@030_0047 bhåmau tadà niùpipeùàtha vãraþ 08,061.002b@030_0048 asiü viko÷aü vimalaü cakàra 08,061.002b@030_0049 kaõñhe samàkràmya ca vepamànaü 08,061.002b@030_0050 kçtvà tu råpaü paramaü sughoram 08,061.002b@030_0051 kàlàntakàbhyàü pratimaü tadànãü 08,061.002b@030_0052 vidàrya vakùaþ sa mahàrathasya 08,061.002b@030_0053 duþ÷àsanasya ripu÷àsanasya 08,061.002c sa vikùaran nàga iva prabhinno; gadàm asmai tumule pràhiõod vai 08,061.003a tayàharad da÷a dhanvantaràõi; duþ÷àsanaü bhãmasenaþ prasahya 08,061.003c tayà hataþ patito vepamàno; duþ÷àsano gadayà vegavatyà 08,061.004a hayàþ sasåtà÷ ca hatà narendra; cårõãkçta÷ càsya rathaþ patantyà 08,061.004c vidhvastavarmàbharaõàmbarasrag; viceùñamàno bhç÷avedanàrtaþ 08,061.004d*0931_01 duþ÷àsanaü pàõóavàþ prekùya sarve 08,061.004d*0931_02 hçùñàþ pà¤càlàþ siühanàdàn amu¤can 08,061.004d*0932_01 taü pàtayitvàtha vçkodaro 'yaü 08,061.004d*0932_02 jagarja harùeõa vinàdayan di÷aþ 08,061.004d*0932_03 nàdena tenàkhilapàr÷vavartino 08,061.004d*0932_04 mårchàkulàþ patitàs tv àjamãóha 08,061.004d*0932_05 sa samãpasthito bhãmo visaj¤aü vãkùya te sutam 08,061.004d*0932_06 cakàra khedaü manasà cintàü ca paramàü yayau 08,061.004d*0932_07 acetanasya rudhiraü kathaü pàsyàmy ahaü ripoþ 08,061.004d*0932_08 ajànato 'sya pàpasya durmater mitraghàtinaþ 08,061.004d*0932_09 evaü vicintayad bhãmo dadar÷àtha vicetanam 08,061.004d*0932_10 vastreõàvãjayac cainaü tena saüj¤àm avàpa ha 08,061.004d*0932_11 dçùñvà sasaüj¤aü sàvaj¤aü pàdenàkramya vakùasi 08,061.004d*0932_12 prahçùñaråpo bhãmas tu sàsãþ provàca taü tadà 08,061.004d*0933_01 bhãmo 'pi vegàd avatãrya yànàd 08,061.004d*0933_02 duþ÷àsanaü vegavàn abhyadhàvat 08,061.005a tataþ smçtvà bhãmasenas tarasvã; sàpatnakaü yat prayuktaü sutais te 08,061.005b@031_0001 tasmin sughore tumule vartamàne 08,061.005b@031_0002 pradhànabhåyiùñhataraiþ samantàt 08,061.005b@031_0003 duþ÷àsanaü tatra samãkùya ràjan 08,061.005b@031_0004 bhãmo mahàbàhur acintyakarmà 08,061.005b@031_0005 smçtvàtha ke÷agrahaõaü ca devyà 08,061.005b@031_0006 vastràpahàraü ca rajasvalàyàþ 08,061.005b@031_0007 anàgaso bhartçparàïmukhàyà 08,061.005b@031_0008 duþkhàni dattàny api vipracintya 08,061.005b@031_0009 jajvàla krodhàmarùeõa bhãma 08,061.005b@031_0010 àjyaprasikto hi yathà hutà÷aþ 08,061.005b@031_0011 tatràha karõaü ca suyodhanaü ca 08,061.005b@031_0012 kçpaü drauõiü kçtavarmàõam eva 08,061.005b@031_0013 nihanmi duþ÷àsanam adya pàpaü 08,061.005b@031_0014 saürakùyatàm adya samastayodhàþ 08,061.005b@031_0015 ity evam uktvà sahasàbhyadhàvan 08,061.005b@031_0016 nihantukàmo 'tibalas tarasvã 08,061.005b@031_0017 tathà tu vikramya raõe vçkodaro 08,061.005b@031_0018 mahàgajaü kesariõo yathaiva 08,061.005b@031_0019 nigçhya duþ÷àsanam ekavãraþ 08,061.005b@031_0020 suyodhanasyàdhiratheþ samakùam 08,061.005c rathàd avaplutya gataþ sa bhåmau; yatnena tasmin praõidhàya cakùuþ 08,061.005d*0934_01 tato bhãmas tam abravãn mahàtmà 08,061.005d*0934_02 kathaü draupadãü ke÷apakùe pradharùãþ 08,061.005d*0934_03 vadà÷u yad gaur iti tad bruvàõo 08,061.005d*0934_04 hçùñaþ samaü karõasuyodhanàbhyàm 08,061.005d*0934_05 teùàü samãkùyàpavite (sic) duràtman 08,061.005d*0934_06 gacchàmi yenàdya kulapradhànaþ 08,061.005d*0934_07 ÷rutvà tu tad bhãmavacaþ sughoraü 08,061.005d*0934_08 duþ÷àsano bhãmam idaü nirãkùya 08,061.005d*0934_09 uvàca bhãmaü sa tadà smitena 08,061.005d*0934_10 saüpa÷yatàü kauravasomakànàm 08,061.005d*0934_11 sa eùa me bàhuvaro 'stu bhåya 08,061.005d*0934_12 eùa tvayà ràjyaharaþ samãkùya 08,061.005d*0934_13 dyåtacchalàd va¤cayità sametàü 08,061.005d*0934_14 kliùñàm àryàü pa÷yatas te tv anena 08,061.005d*0934_15 asau karo godhanavàn samartho 08,061.005d*0934_16 viùasya dàtà bhujagendrakalpaþ 08,061.005d*0934_17 bhikùàbhujo yena kçtàþ samastà 08,061.005d*0934_18 aùñàda÷a dvà ca kuruùva yatnam 08,061.005d*0935_00 bhãmaþ 08,061.005d*0935_01 draupadyàs tu kacagràhe yaþ prayuktas tvayà karaþ 08,061.005d*0935_02 duþ÷àsanaþ 08,061.005d*0935_02 di÷yatàü ca sa me pàpin kaü tam utpàñayàmy aham 08,061.005d*0935_03 ayaü karikaràkàraþ kàminãkucamardanaþ 08,061.005d*0935_04 saüjayaþ 08,061.005d*0935_04 gosahasrapradàtà ca kùatriyàntakaraþ karaþ 08,061.005d*0935_05 etac chrutvà tu vacanaü bhãmaseno 'tyamarùaõaþ 08,061.005d*0935_06 utpàñayàm àsa bhujaü vàmetaram ariüdama 08,061.006a asiü samuddhçtya ÷itaü sudhàraü; kaõñhe samàkramya ca vepamànam 08,061.006b@032_0001 ye ràjasåyàvabhçthe pavitrà 08,061.006b@032_0002 jàtàþ kacà yàj¤asenyà duràtman 08,061.006b@032_0003 te pàõinà katareõàvakçùñàþ 08,061.006b@032_0004 prabråhi tvàü pçcchate bhãmasenaþ 08,061.006b@032_0005 uktas tathàjau sa tadà saroùaü 08,061.006b@032_0006 jagàda bhãmaü parivçtya netre 08,061.006b@032_0007 ayaü karikaràkàraþ pãnastanavimardanaþ 08,061.006b@032_0008 gosahasrapradàtà ca kùatriyàntakaraþ karaþ 08,061.006b@032_0009 anena yàj¤asenyà me bhãma ke÷à vikarùitàþ 08,061.006b@032_0010 pa÷yatàü kurumukhyànàü yuùmàkaü ca sabhàsadàm 08,061.006b@032_0011 evaü tv asau ràjasutaü ni÷amya 08,061.006b@032_0012 bruvantam àjau vinipãóya vakùaþ 08,061.006b@032_0013 bhãmo balàd bàhum udhçtya dorbhyàm 08,061.006b@032_0014 uccair nanàdàtha samastayodhàn 08,061.006b@032_0015 uvàca yasyàsti balaü kulaü ca 08,061.006b@032_0016 rakùatv asau me 'dya nirastabàhuþ 08,061.006b@032_0017 duþ÷àsanaü jãvitam utsçjantam 08,061.006b@032_0018 àkùipya yodhàs tarasà mahàbalam 08,061.006b@032_0019 kruddho raõe 'tãva karaü kareõa 08,061.006b@032_0020 utpàñya vãraþ sahasaiva ràjan 08,061.006b@032_0021 duþ÷àsanaü tena tu vãramadhye 08,061.006b@032_0022 jaghàna vajrà÷anisaünibhena 08,061.006c utkçtya vakùaþ patitasya bhåmàv; athàpibac choõitam asya koùõam 08,061.006d*0936_01 tato nipàtyàsya ÷iro 'pahçtya 08,061.006d*0936_02 tenàsinà tava putrasya ràjan 08,061.006d*0936_03 satyàü cikãrùur matiman pratij¤àü 08,061.006d*0936_04 bhãmo 'pibac choõitam asya koùõam 08,061.006e àsvàdya càsvàdya ca vãkùamàõaþ; kruddho 'tivelaü prajagàda vàkyam 08,061.007a stanyasya màtur madhusarpiùo và; màdhvãkapànasya ca satkçtasya 08,061.007c divyasya và toyarasasya pànàt; payodadhibhyàü mathitàc ca mukhyàt 08,061.007d*0937_01 anyàni pànàni ca yàni loke 08,061.007d*0937_02 sudhàmçtasvàdurasàni tebhyaþ 08,061.007d*0938_01 tathekùusàrasya manoharasya 08,061.007e sarvebhya evàbhyadhiko raso 'yaü; mato mamàdyàhitalohitasya 08,061.007f*0939_01 athàha bhãmaþ punar ugrakarmà 08,061.007f*0939_02 duþ÷àsanaü krodhaparãtacetàþ 08,061.007f*0939_03 gatàsum àlokya vihasya susvaraü 08,061.007f*0939_04 kiü và kuryàü mçtyunà rakùito 'si 08,061.008a evaü bruvàõaü punar àdravantam; àsvàdya valgantam atiprahçùñam 08,061.008c ye bhãmasenaü dadç÷us tadànãü; bhayena te 'pi vyathità nipetuþ 08,061.009a ye càpi tatràpatità manuùyàs; teùàü karebhyaþ patitaü ca ÷astram 08,061.009c bhayàc ca saücukru÷ur uccakais te; nimãlitàkùà dadç÷u÷ ca tan na 08,061.010a ye tatra bhãmaü dadç÷uþ samantàd; dauþ÷àsanaü tadrudhiraü pibantam 08,061.010c sarve palàyanta bhayàbhipannà; nàyaü manuùya iti bhàùamàõàþ 08,061.010d*0940_00 saüjayaþ 08,061.010d*0940_01 sa pãtvà rudhiraü tasya caraõau gçhya bhàrata 08,061.010d@033_0001 tasmin kçte bhãmasenena råpe 08,061.010d@033_0002 dçùñvà ca tac cchoõitaü pãyamànam 08,061.010d@033_0003 saüpràdravaü÷ citrasenena sàrdhaü 08,061.010d@033_0004 bhãmaü rakùo bhàùamàõà bhayàrtàþ 08,061.010d@033_0005 yudhàmanyuþ pradrutaü citrasenaü 08,061.010d@033_0006 mahànãkaü smàbhyayàd ràjaputraþ 08,061.010d@033_0007 vivyàdha cainaü ni÷itaiþ pçùatkair 08,061.010d@033_0008 vyapetabhãþ saptabhir à÷umuktaiþ 08,061.010d@033_0009 padàkràntaþ sarpaval lelihàno 08,061.010d@033_0010 mahoragaþ krodhaviùaü sisçkùuþ 08,061.010d@033_0011 nivçtya pà¤càlajam abhyavidhyat 08,061.010d@033_0012 tribhiþ ÷araiþ sàrathiü càpy avidhyat 08,061.010d@033_0013 tataþ supuïkhena supatritena 08,061.010d@033_0014 susaü÷itàgreõa ÷areõa ÷åraþ 08,061.010d@033_0015 àkarõamuktena samàhitena 08,061.010d@033_0016 yudhàmanyus tasya ÷iro jahàra 08,061.010d@033_0017 tasmin hate bhràtari citrasene 08,061.010d@033_0018 kruddhaþ karõaþ pauruùaü dar÷ayànaþ 08,061.010d@033_0019 dudràva tat pàõóavànàm anãkaü 08,061.010d@033_0020 pratyudyàto nakulenàmitaujàþ 08,061.010d@033_0021 bhãmo 'pi hatvà tatraiva duþ÷àsanam amarùaõam 08,061.010d@033_0022 pårayitvà¤jaliü bhåyo rudhirasyogranisvanaþ 08,061.011a ÷çõvatàü lokavãràõàm idaü vacanam abravãt 08,061.011b*0941_01 ity uccair vacanaü pràha pratinçtya vçkodaraþ 08,061.011c eùa te rudhiraü kaõñhàt pibàmi puruùàdhama 08,061.011e bråhãdànãü susaürabdhaþ punar gaur iti gaur iti 08,061.011f*0942_01 ye tadàsmàn prançtyanti punar gaur iti gaur iti 08,061.011f*0942_02 tàn vayaü pratinçtyàmaþ punar gaur iti gaur iti 08,061.012a pramàõakoñyàü ÷ayanaü kàlakåñasya bhojanam 08,061.012c da÷anaü càhibhiþ kaùñaü dàhaü ca jatuve÷mani 08,061.013a dyåtena ràjyaharaõam araõye vasati÷ ca yà 08,061.013b*0943_01 draupadyàþ ke÷apakùasya grahaõaü ca sudàruõam 08,061.013c iùvastràõi ca saügràmeùv asukhàni ca ve÷mani 08,061.013d*0944_01 viràñabhavane ya÷ ca kle÷o 'smàkaü pçthagvidhaþ 08,061.013d*0945_01 ÷akuner dhàrtaràùñrasya ràdheyasya ca mantrite 08,061.013d*0945_02 anubhåtàni duþkhàni teùàü hetus tvam eva hi 08,061.014a duþkhàny etàni jànãmo na sukhàni kadà cana 08,061.014c dhçtaràùñrasya dauràtmyàt saputrasya sadà vayam 08,061.014d*0946_01 sukhàny etàni jànãmo labdhavanto na saü÷ayaþ 08,061.015a ity uktvà vacanaü ràja¤ jayaü pràpya vçkodaraþ 08,061.015c punar àha mahàràja smayaüs tau ke÷avàrjunau 08,061.015d*0947_01 asçgdigdho visravallohitàsyaþ 08,061.015d*0947_02 kruddho 'tyarthaü bhãmasenas tarasvã 08,061.015d*0948_01 raktàrdragàtras tu tato mahàtmà 08,061.015d*0948_02 gadàpàõiþ kàla ivàntakàle 08,061.015d*0948_03 vibhãùayànas tava putrasainyam 08,061.015d*0948_04 itas tato dhàvati vàhinãü te 08,061.015d*0948_05 tataþ kùaõàd bhàrata ÷ånyam àsãd 08,061.015d*0948_06 àyodhanaü ghorataraü kuråõàm 08,061.015d*0948_07 yatràjimadhye pràpibad bhãmaseno 08,061.015d*0948_08 duþ÷àsanasya rudhiraü krodhadãptaþ 08,061.015d*0948_09 sa hatvà samare ràjan ràjaputraü mahàbalam 08,061.015d*0948_10 pårõakàmo madodagraþ siüho rurum ivotkañam 08,061.015d*0948_11 rudhiràrdro mahàràja hy a÷obhata paraütapaþ 08,061.015d*0948_12 sapuùpaþ kiü÷uka iva raktàd raktataro babhau 08,061.015d*0948_13 rudhiràrdravapur ghoraþ kruddho ràjan vaco 'bravãt 08,061.015d*0949_01 bråhãdànãü pàpamate nç÷aüsa patito hy asi 08,061.015d*0950_01 bråhãdànãü pàpamate nç÷aüsa 08,061.015d*0950_02 apatir hy asi drupadasyàtmajà tvam 08,061.016a duþ÷àsane yad raõe saü÷rutaü me; tad vai sarvaü kçtam adyeha vãrau 08,061.016c adyaiva dàsyàmy aparaü dvitãyaü; duryodhanaü yaj¤apa÷uü vi÷asya 08,061.016e ÷iro mçditvà ca padà duràtmanaþ; ÷àntiü lapsye kauravàõàü samakùam 08,061.016f*0951_01 yà càpatiþ sà sapatir hi jàtà 08,061.016f*0951_02 yàs tàþ sapatayo 'patayas tu jàtàþ 08,061.016f*0951_03 pa÷yantu citraü vividhaü hi loke 08,061.016f*0951_04 ye vai tilàþ ùaõóatilà babhåvuþ 08,061.016f*0951_05 te cet siddhà nidhanaü gatàþ pare 08,061.016f*0951_06 kiü citraråpaü bata jãvaloke 08,061.017a etàvad uktvà vacanaü prahçùño; nanàda coccai rudhiràrdragàtraþ 08,061.017c nanarta caivàtibalo mahàtmà; vçtraü nihatyeva sahasranetraþ 08,061.017d*0952_01 dçùñvà tu nçtyantam udagraråpaü 08,061.017d*0952_02 kàlaü yathà tv antakàle prajànàm 08,061.017d*0952_03 mahad bhayaü càdhirathiü vive÷a 08,061.017d*0952_04 jaye nirà÷à÷ ca sutàs tvadãyàþ 08,062.001 saüjaya uvàca 08,062.001a duþ÷àsane tu nihate putràs tava mahàrathàþ 08,062.001c mahàkrodhaviùà vãràþ samareùv apalàyinaþ 08,062.001e da÷a ràjan mahàvãryo bhãmaü pràcchàdaya¤ ÷araiþ 08,062.002a kavacã niùaïgã pà÷ã daõóadhàro dhanurdharaþ 08,062.002c alolupaþ ÷alaþ saüdho vàtavegasuvarcasau 08,062.003a ete sametya sahità bhràtçvyasanakar÷itàþ 08,062.003c bhãmasenaü mahàbàhuü màrgaõaiþ samavàrayan 08,062.004a sa vàryamàõo vi÷ikhaiþ samantàt tair mahàrathaiþ 08,062.004c bhãmaþ krodhàbhiraktàkùaþ kruddhaþ kàla ivàbabhau 08,062.004d*0953_01 tataþ parivçto ràjan navabhiþ ÷atrutàpanaiþ 08,062.004d*0953_02 duþ÷àsanàd avarajaiþ putrais tava vçkodaraþ 08,062.005a tàüs tu bhallair mahàvegair da÷abhir da÷abhiþ ÷itaiþ 08,062.005c rukmàïgado rukmapuïkhaiþ pàrtho ninye yamakùayam 08,062.006a hateùu teùu vãreùu pradudràva balaü tava 08,062.006c pa÷yataþ såtaputrasya pàõóavasya bhayàrditam 08,062.007a tataþ karõo mahàràja pravive÷a mahàraõam 08,062.007c dçùñvà bhãmasya vikràntam antakasya prajàsv iva 08,062.008a tasya tv àkàrabhàvaj¤aþ ÷alyaþ samiti÷obhanaþ 08,062.008c uvàca vacanaü karõaü pràptakàlam ariüdama 08,062.008e mà vyathàü kuru ràdheya naitat tvayy upapadyate 08,062.009a ete dravanti ràjàno bhãmasenabhayàrditàþ 08,062.009c duryodhana÷ ca saümåóho bhràtçvyasanaduþkhitaþ 08,062.010a duþ÷àsanasya rudhire pãyamàne mahàtmanà 08,062.010c vyàpannacetasa÷ caiva ÷okopahatamanyavaþ 08,062.011a duryodhanam upàsante parivàrya samantataþ 08,062.011c kçpaprabhçtayaþ karõa hata÷eùà÷ ca sodaràþ 08,062.012a pàõóavà labdhalakùà÷ ca dhanaüjayapurogamàþ 08,062.012c tvàm evàbhimukhàþ ÷årà yuddhàya samupàsthitàþ 08,062.013a sa tvaü puruùa÷àrdåla pauruùe mahati sthitaþ 08,062.013c kùatradharmaü puraskçtya pratyudyàhi dhanaüjayam 08,062.014a bhàro hi dhàrtaràùñreõa tvayi sarvaþ samarpitaþ 08,062.014c tam udvaha mahàbàho yathà÷akti yathàbalam 08,062.014e jaye syàd vipulà kãrtir dhruvaþ svargaþ paràjaye 08,062.015a vçùasena÷ ca ràdheya saükruddhas tanayas tava 08,062.015c tvayi mohasamàpanne pàõóavàn abhidhàvati 08,062.016a etac chrutvà tu vacanaü ÷alyasyàmitatejasaþ 08,062.016c hçdi mànuùyakaü bhàvaü cakre yuddhàya susthiram 08,062.017a tataþ kruddho vçùaseno 'bhyadhàvad; àtasthivàüsaü svarathaü hatàrim 08,062.017c vçkodaraü kàlam ivàttadaõóaü; gadàhastaü pothamànaü tvadãyàn 08,062.017d*0954_01 bhãmaü samàyàntam amitrasàham 08,062.017d*0954_02 bàõaiþ kirantaü pratiyàtya cograü 08,062.017d*0954_03 vyàttànanaü kàlam ivàpatantam 08,062.018a tam abhyadhàvan nakulaþ pravãro; roùàd amitraü pratudan pçùatkaiþ 08,062.018c karõasya putraü samare prahçùñaü; jiùõur jighàüsur maghaveva jambham 08,062.019a tato dhvajaü sphàñikacitrakambuü; ciccheda vãro nakulaþ kùureõa 08,062.019c karõàtmajasyeùvasanaü ca citraü; bhallena jàmbånadapaññanaddham 08,062.020a athànyad àdàya dhanuþ su÷ãghraü; karõàtmajaþ pàõóavam abhyavidhyat 08,062.020c divyair mahàstrair nakulaü mahàstro; duþ÷àsanasyàpacitiü yiyàsuþ 08,062.021a tataþ kruddho nakulas taü mahàtmà; ÷arair maholkàpratimair avidhyat 08,062.021c divyair astrair abhyavidhyac ca so 'pi; karõasya putro nakulaü kçtàstraþ 08,062.021d*0955_01 ÷aràbhighàtàc ca ruùà ca ràjan 08,062.021d*0955_02 svayaü ca bhàsàstrasamãraõàc ca 08,062.021d*0955_03 jajvàla karõasya suto 'timàtram 08,062.021d*0955_04 iddho yathà jyàhutibhir hutà÷aþ 08,062.022a karõasya putro nakulasya ràjan; sarvàn a÷vàn akùiõod uttamàstraiþ 08,062.022b*0956_01 àsãt sughoraü bharatapravãra 08,062.022b*0956_02 yuddhaü tadà karõajapàõóavàbhyàm 08,062.022c vanàyujàn sukumàrasya ÷ubhràn; alaükçtठjàtaråpeõa ÷ãghràn 08,062.022d*0957_01 jaghàna cà÷vàn nakulasya vãro 08,062.022d*0957_02 raõàjire såtaputrasya putraþ 08,062.023a tato hatà÷vàd avaruhya yànàd; àdàya carma ruciraü càùñacandram 08,062.023c àkà÷asaükà÷am asiü gçhãtvà; poplåyamànaþ khagavac cacàra 08,062.024a tato 'ntarikùe nçvarà÷vanàgàü÷; ciccheda màrgàn vicaran vicitràn 08,062.024b*0958_01 tato 'sya pakùàn anayad yamàya 08,062.024b*0958_02 dvisàhasràn nakulaþ kùiprakàrã 08,062.024c te pràpatann asinà gàü vi÷astà; yathà÷vamedhe pa÷avaþ ÷amitrà 08,062.025a dvisàhasrà vidità yuddha÷auõóà; nànàde÷yàþ subhçtàþ satyasaüdhàþ 08,062.025c ekena ÷ãghraü nakulena kçttàþ; sàrepsunevottamacandanàs te 08,062.026a tam àpatantaü nakulaü so 'bhipatya; samantataþ sàyakair abhyavidhyat 08,062.026a*0959_01 karõasya putraþ sahasàbhipatya ca 08,062.026a*0959_02 raõe jighàüsuü ni÷itair anekaiþ 08,062.026b*0960_01 bhåmau carantaü nakulaü rathasthàþ 08,062.026b*0960_02 samantataþ sàyakaiþ pratyagçhõan 08,062.026c sa tudyamàno nakulaþ pçùatkair; vivyàdha vãraü sa cukopa viddhaþ 08,062.026d*0961_01 mahàbhaye rakùyamàõo mahàtmà 08,062.026d*0961_02 bhràtrà bhãmenàkarot tatra bhãmam 08,062.027a taü karõaputro vidhamantam ekaü; narà÷vamàtaïgarathapravekàn 08,062.027c krãóantam aùñàda÷abhiþ pçùatkair; vivyàdha vãraü sa cukopa viddhaþ 08,062.027d*0962_01 sa tena viddho 'tibhç÷aü tarasvã 08,062.027d*0962_02 mahàhave vçùasenena ràjan 08,062.028a tato 'bhyadhàvat samare jighàüsuþ; karõàtmajaü pàõóusuto nçvãraþ 08,062.028b*0963_01 vitatya pakùau sahasà patantaü 08,062.028b*0963_02 ÷yenaü yathaivàmiùalubdham àjau 08,062.028b*0963_03 avàkirad vçùasenas tatas taü 08,062.028b*0963_04 ÷itaiþ ÷arair nakulam udàravãryam 08,062.028b*0963_05 sa tàn moghàüs tasya kurva¤ ÷araughàü÷ 08,062.028b*0963_06 cacàra màrgàn nakula÷ citraråpàn 08,062.028b*0963_07 athàsya tårõaü carato narendra 08,062.028b*0963_08 khaógena citraü nakulasya tasya 08,062.028c tasyeùubhir vyadhamat karõaputro; mahàraõe carma sahasratàram 08,062.029a tasyàyasaü ni÷itaü tãkùõadhàram; asiü viko÷aü gurubhàrasàham 08,062.029c dviùaccharãràpaharaü sughoram; àdhunvataþ sarpam ivograråpam 08,062.030a kùipraü ÷araiþ ùaóbhir amitrasàha÷; cakarta khaógaü ni÷itaiþ sudhàraiþ 08,062.030c puna÷ ca pãtair ni÷itaiþ pçùatkaiþ; stanàntare gàóham athàbhyavidhyat 08,062.030d*0964_01 kçtvà tu tad duùkaram àryajuùñaü 08,062.030d*0964_02 narair anyaiþ karma raõe mahàtmà 08,062.030d*0964_03 yayau rathaü bhãmasenasya ràja¤ 08,062.030d*0964_04 ÷aràbhitapto nakulo mahàtmà 08,062.031a sa bhãmasenasya rathaü hatà÷vo; màdrãsutaþ karõasutàbhitaptaþ 08,062.031c àpupluve siüha ivàcalàgraü; saüprekùamàõasya dhanaüjayasya 08,062.031d*0965_01 sa bhãmasenasya rathaü ca hatvà 08,062.031d*0965_02 vavarùa vai ÷aravarùaü sughoram 08,062.031d@034_0001 tataþ kruddho vçùaseno mahàtmà 08,062.031d@034_0002 vavarùa tàv iùujàlena vãraþ 08,062.031d@034_0003 mahàrathàv ekarathe sametau 08,062.031d@034_0004 ÷araiþ prabhindann iva pàõóaveyau 08,062.031d@034_0005 tasmin rathe nihate pàõóavasya 08,062.031d@034_0006 kùipraü ca khaóge vi÷ikhair nikçtte 08,062.031d@034_0007 bhãmàrjunau vçùasenàya kruddhau 08,062.031d@034_0008 vavarùatuþ ÷aravarùaü sughoram 08,062.031d@034_0009 athàbravãn màrutiþ phalgunaü tu 08,062.031d@034_0010 pa÷yasvainaü nakulaü pãóayantam 08,062.031d@034_0011 ayaü ca no bàdhate karõaputras 08,062.031d@034_0012 tasmàd bhavàn pratyupayàtu kàrõim 08,062.031d@034_0013 sa tan ni÷amyaiva vacaþ kirãñã 08,062.031d@034_0014 rathaü samàsàdya vçkodarasya 08,062.031d@034_0015 kapidhvajaü ke÷avasaügçhãtaü 08,062.031d@034_0016 praiùãd ugro vçùasenàya vàham 08,062.032a nakulam atha viditvà chinnabàõàsanàsiü; viratham ari÷aràrtaü karõaputràstrabhagnam 08,062.032c pavanadhutapatàkà hràdino valgità÷và; varapuruùaniyattàs te rathàþ ÷ãghram ãyuþ 08,062.033a drupadasutavariùñhàþ pa¤ca ÷aineyaùaùñhà; drupadaduhitçputràþ pa¤ca càmitrasàhàþ 08,062.033c dviradarathanarà÷vàn sådayantas tvadãyàn; bhujagapatinikà÷air màrgaõair àtta÷astràþ 08,062.034a atha tava rathamukhyàs tàn pratãyus tvaranto; hçdikasutakçpau ca drauõiduryodhanau ca 08,062.034c ÷akuni÷ukavçkà÷ ca kràthadevàvçdhau ca; dviradajaladaghoùaiþ syandanaiþ kàrmukai÷ ca 08,062.035a tava naravaravaryàs tàn da÷aikaü ca vãràn; pravara÷aravaràgryais tàóayanto 'bhyarundhan 08,062.035c navajaladasavarõair hastibhis tàn udãyur; giri÷ikharanikà÷air bhãmavegaiþ kuõindàþ 08,062.036a sukalpità haimavatà madotkañà; raõàbhikàmaiþ kçtibhiþ samàsthitàþ 08,062.036c suvarõajàlàvatatà babhur gajàs; tathà yathà vai jaladàþ savidyutaþ 08,062.037a kuõindaputro da÷abhir mahàyasaiþ; kçpaü sasåtà÷vam apãóayad bhç÷am 08,062.037c tataþ ÷aradvatsutasàyakair hataþ; sahaiva nàgena papàta bhåtale 08,062.038a kuõindaputràvarajas tu tomarair; divàkaràü÷upratimair ayasmayaiþ 08,062.038c rathaü ca vikùobhya nanàda nardatas; tato 'sya gàndhàrapatiþ ÷iro 'harat 08,062.039a tataþ kuõindeùu hateùu teùv atha; prahçùñaråpàs tava te mahàrathàþ 08,062.039c bhç÷aü pradadhmur lavaõàmbusaübhavàn; paràü÷ ca bàõàsanapàõayo 'bhyayuþ 08,062.040a athàbhavad yuddham atãva dàruõaü; punaþ kuråõàü saha pàõóusç¤jayaiþ 08,062.040c ÷aràsi÷aktyçùñigadàpara÷vadhair; narà÷vanàgàsuharaü bhç÷àkulam 08,062.041a rathà÷vamàtaïgapadàtibhis tataþ; parasparaü viprahatàpatan kùitau 08,062.041c yathà savidyutstanità balàhakàþ; samàsthità digbhya ivogramàrutaiþ 08,062.042a tataþ ÷atànãkahatàn mahàgajàüs; tathà rathàn pattigaõàü÷ ca tàvakàn 08,062.042c jaghàna bhoja÷ ca hayàn athàpatan; vi÷astrakçttàþ kçtavarmaõà dvipàþ 08,062.043a athàpare drauõi÷aràhatà dvipàs; trayaþ sasarvàyudhayodhaketavaþ 08,062.043c nipetur urvyàü vyasavaþ prapàtitàs; tathà yathà vajrahatà mahàcalàþ 08,062.044a kuõindaràjàvarajàd anantaraþ; stanàntare patrivarair atàóayat 08,062.044c tavàtmajaü tasya tavàtmajaþ ÷araiþ; ÷itaiþ ÷arãraü bibhide dvipaü ca tam 08,062.045a sa nàgaràjaþ saha ràjasånunà; papàta raktaü bahu sarvataþ kùaran 08,062.045c ÷acã÷avajraprahato 'mbudàgame; yathà jalaü gairikaparvatas tathà 08,062.046a kuõindaputraprahito 'paradvipaþ; ÷ukaü sasåtà÷varathaü vyapothayat 08,062.046c tato 'patat kràtha÷aràbhidàritaþ; sahe÷varo vajrahato yathà giriþ 08,062.047a rathã dvipasthena hato 'patac charaiþ; kràthàdhipaþ parvatajena durjayaþ 08,062.047c savàjisåteùvasanas tathàpatad; yathà mahàvàtahato mahàdrumaþ 08,062.048a vçko dvipasthaü giriràjavàsinaü; bhç÷aü ÷arair dvàda÷abhiþ paràbhinat 08,062.048c tato vçkaü sà÷varathaü mahàjavaü; tvaraü÷ caturbhi÷ caraõe vyapothayat 08,062.049a sa nàgaràjaþ saniyantçko 'patat; paràhato babhrusuteùubhir bhç÷am 08,062.049a*0966_01 samàgato yatra vçko mahàbalaþ 08,062.049b*0967_01 sa pothito nàgavareõa vãryavàn 08,062.049b*0967_02 paràbhinad dvàda÷abhiþ ÷ilãmukhaiþ 08,062.049b*0967_03 vçkeõa bàõàbhihato 'patat kùitau 08,062.049b*0967_04 sa vàraõo babhrusutena sàrdham 08,062.049b*0968_01 kuõindaràjasya suto 'paras tadà 08,062.049b*0968_02 dvipena devàpçthu[daivàvçdha?]m abhyapãóayat 08,062.049c sa càpi devàvçdhasånur arditaþ; papàta nunnaþ sahadevasånunà 08,062.050a viùàõapotràparagàtraghàtinà; gajena hantuü ÷akuneþ kuõindajaþ 08,062.050b*0969_01 ninàya vaivasvatamandiraü raõe 08,062.050c jagàma vegena bhç÷àrdayaü÷ ca taü; tato 'sya gàndhàrapatiþ ÷iro 'harat 08,062.051a tataþ ÷atànãkahatà mahàgajà; hayà rathàþ pattigaõà÷ ca tàvakàþ 08,062.051c suparõavàtaprahatà yathà nagàs; tathà gatà gàm ava÷à vicårõitàþ 08,062.052a tato 'bhyavidhyad bahubhiþ ÷itaiþ ÷araiþ; kuõindaputro nakulàtmajaü smayan 08,062.052c tato 'sya kàyàn nicakarta nàkuliþ; ÷iraþ kùureõàmbujasaünibhànanam 08,062.053a tataþ ÷atànãkam avidhyad à÷ugais; tribhiþ ÷itaiþ karõasuto 'rjunaü tribhiþ 08,062.053c tribhi÷ ca bhãmaü nakulaü ca saptabhir; janàrdanaü dvàda÷abhi÷ ca sàyakaiþ 08,062.054a tad asya karmàtimanuùyakarmaõaþ; samãkùya hçùñàþ kuravo 'bhyapåjayan 08,062.054c paràkramaj¤às tu dhanaüjayasya te; huto 'yam agnàv iti taü tu menire 08,062.055a tataþ kirãñã paravãraghàtã; hatà÷vam àlokya narapravãram 08,062.055b*0970_01 màdrãsutaü nakulaü lokamadhye 08,062.055b*0970_02 samãkùya kçùõaü bhç÷avikùataü ca 08,062.055c tam abhyadhàvad vçùasenam àhave; sa såtajasya pramukhe sthitaü tadà 08,062.056a tam àpatantaü naravãram ugraü; mahàhave bàõasahasradhàriõam 08,062.056b*0971_01 tam àpatantaü tarasograråpaü 08,062.056b*0971_02 kuråttamaü bàõasahasradhàram 08,062.056c abhyàpatat karõasuto mahàratho; yathaiva cendraü namuciþ puràtane 08,062.056d*0972_01 tau tatra ÷årau rathaku¤jarau raõe 08,062.056d*0972_02 parasparasyàbhimukhau mahàrathau 08,062.056d*0972_03 sasarjatuþ ÷arasaüghàn anekàn 08,062.056d*0972_04 saübhràntaråpau subhç÷aü tadànãm 08,062.057a tato 'dbhutenaika÷atena pàrthaü; ÷arair viddhvà såtaputrasya putraþ 08,062.057c nanàda nàdaü sumahànubhàvo; viddhveva ÷akraü namuciþ purà vai 08,062.058a punaþ sa pàrthaü vçùasena ugrair; bàõair avidhyad bhujamålamadhye 08,062.058c tathaiva kçùõaü navabhiþ samàrdayat; puna÷ ca pàrthaü da÷abhiþ ÷itàgraiþ 08,062.058d*0973_01 pårvaü tathà vçùasenena viddho 08,062.058d*0973_02 mahàjavaiþ ÷vetahayaþ ÷arais taiþ 08,062.058d*0973_03 saürambham ãùad gamito vadhàya 08,062.058d*0973_04 karõàtmajasyàtha manaþ pradadhre 08,062.059a tataþ kirãñã raõamårdhni kopàt; kçtvà tri÷àkhàü bhrukuñiü lalàñe 08,062.059b@035_0001 mumoca tårõaü vi÷ikhàn mahàtmà 08,062.059b@035_0002 vadhe dhçtaþ karõasutasya saükhye 08,062.059b@035_0003 àraktanetro 'ntaka÷atruhantà 08,062.059b@035_0004 uvàca karõaü bhç÷am utsmayaüs tadà 08,062.059b@035_0005 duryodhanaü drauõimukhàü÷ ca sarvàn 08,062.059b@035_0006 ahaü raõe vçùasenaü tam ugram 08,062.059b@035_0007 saüpa÷yataþ karõa tavàdya saükhye 08,062.059b@035_0008 nayàmi lokaü ni÷itaiþ pçùatkaiþ 08,062.059b@035_0009 yamasya yàvad dhi janà vadanti 08,062.059b@035_0010 bhavadbhiþ sarvair mama sånur hato 'sau 08,062.059b@035_0011 eko ratho madvihãnas tarasvã 08,062.059b@035_0012 ahaü haniùye bhavatàü samakùam 08,062.059b@035_0013 saürakùyatàü rathasaüsthàþ suto 'yam 08,062.059b@035_0014 ahaü haniùye vçùasenam enam 08,062.059b@035_0015 pa÷càd vadhiùye tvàm api saüpramåóham 08,062.059b@035_0016 ahaü haniùye 'rjuna àjimadhye 08,062.059b@035_0017 tam adya målaü kalahasya saükhye 08,062.059b@035_0018 duryodhanàpà÷rayajàtadarpam 08,062.059b@035_0019 tvàm adya hantàsmi raõe prasahya 08,062.059b@035_0020 asyaiva hantà yudhi bhãmasenaþ 08,062.059b@035_0021 duryodhanasyàdhamapåruùasya 08,062.059b@035_0022 yasyànayàd eùa mahàn kùayo 'bhavat 08,062.059b@035_0023 sa evam uktvà vinimçjya càpaü 08,062.059b@035_0024 lakùyaü hi kçtvà vçùasenam àjau 08,062.059c mumoca bàõàn vi÷ikhàn mahàtmà; vadhàya ràjan såtaputrasya saükhye 08,062.060a vivyàdha cainaü da÷abhiþ pçùatkair; marmasv asaktaü prasabhaü kirãñã 08,062.060c ciccheda càsyeùvasanaü bhujau ca; kùurai÷ caturbhiþ ÷ira eva cograiþ 08,062.061a sa pàrthabàõàbhihataþ papàta; rathàd vibàhur vi÷irà dharàyàm 08,062.061c supuùpitaþ parõadharo 'tikàyo; vàteritaþ ÷àla ivàdri÷çïgàt 08,062.062a taü prekùya bàõàbhihataü patantaü; rathàt sutaü såtajaþ kùiprakàrã 08,062.062c rathaü rathenà÷u jagàma vegàt; kirãñinaþ putravadhàbhitaptaþ 08,062.062d@036_0000 saüjayaþ 08,062.062d@036_0001 tam àyàntam abhiprekùya velodvçttam ivàrõavam 08,062.062d@036_0002 garjantaü sumahàkàyaü durnivàraü surair api 08,062.062d@036_0003 arjunaü pràha dà÷àrhaþ prahasya puruùarùabhaþ 08,062.062d@036_0004 ayaü sa ratha àyàti ÷vetà÷vaþ ÷alyasàrathiþ 08,062.062d@036_0005 yena te saha yoddhavyaü sthiro bhava dhanaüjaya 08,062.062d@036_0006 pa÷ya cainaü samàyuktaü rathaü karõasya pàõóava 08,062.062d@036_0007 ÷vetavàjisamàyuktaü yuktaü ràdhàsutena ca 08,062.062d@036_0008 nànàpatàkàkalilaü kiïkiõãjàlamàlinam 08,062.062d@036_0009 uhyamànam ivàkà÷e vimànaü pàõóurair hayaiþ 08,062.062d@036_0010 dhvajaü ca pa÷ya karõasya nàgakakùaü mahàtmanaþ 08,062.062d@036_0011 àkhaõóaladhanuþprakhyam ullikhantam ivàmbaram 08,062.062d@036_0012 pa÷ya karõaü samàyàntaü dhàrtaràùñrapriyaiùiõam 08,062.062d@036_0013 ÷aradhàrà vimu¤cantaü dhàràsàram ivàmbudam 08,062.062d@036_0014 eùa madre÷varo ràjà rathàgre paryavasthitaþ 08,062.062d@036_0015 niyacchati hayàn asya ràdheyasyàmitaujasaþ 08,062.062d@036_0016 ÷çõu dundubhinirghoùaü ÷aïkha÷abdaü ca dàruõam 08,062.062d@036_0017 siühanàdàü÷ ca vividhठ÷çõu pàõóava sarva÷aþ 08,062.062d@036_0018 antardhàya mahà÷abdàn karõenàmitatejasà 08,062.062d@036_0019 dodhåyamànasya bhç÷aü dhanuùaþ ÷çõu nisvanam 08,062.062d@036_0020 ete dãryanti sagaõàþ pà¤càlànàü mahàrathàþ 08,062.062d@036_0021 dçùñvà kesariõaü kruddhaü mçgà iva mahàvane 08,062.062d@036_0022 sarvayatnena kaunteya hantum arhasi såtajam 08,062.062d@036_0023 na hi karõa÷aràn anyaþ soóhum utsahate 'nagha 08,062.062d@036_0024 sadevàsuragandharvàüs trãül lokàn sacaràcaràn 08,062.062d@036_0025 tvaü hi jetuü raõe ÷aktas tathaiva viditaü mama 08,062.062d@036_0026 bhãmam ugraü mahàdevaü tryakùaü ÷arvaü kapardinam 08,062.062d@036_0027 na ÷aktà draùñum ã÷ànaü kiü punar yodhituü prabhum 08,062.062d@036_0028 tvayà sàkùàn mahàdevaþ sarvabhåta÷ivaþ ÷ivaþ 08,062.062d@036_0029 yuddhenàràdhitaþ sthàõur devà÷ ca varadàs tava 08,062.062d@036_0030 tasya pàrtha prasàdena devadevasya ÷ålinaþ 08,062.062d@036_0031 jahi karõaü mahàbàho namuciü vçtrahà yathà 08,062.062d@036_0032 arjuna uvàca 08,062.062d@036_0032 ÷reyas te 'stu sadà pàrtha yuddhe jayam avàpnuhi 08,062.062d@036_0033 dhruva eva jayaþ kçùõa mama nàsty atra saü÷ayaþ 08,062.062d@036_0034 sarvalokagurur yas tvaü tuùño 'si madhusådana 08,062.062d@036_0035 codayà÷vàn hçùãke÷a rathaü mama mahàratha 08,062.062d@036_0036 nàhatvà samare ÷atruü nivartiùyati phalgunaþ 08,062.062d@036_0037 adya karõaü hataü pa÷ya maccharaiþ ÷akalãkçtam 08,062.062d@036_0038 màü và drakùyasi govinda karõena nihataü ÷araiþ 08,062.062d@036_0039 upasthitam idaü ghoraü yuddhaü trailokyamohanam 08,062.062d@036_0040 yaj janàþ kathayiùyanti yàvad bhåmir dhariùyati 08,062.062d@036_0041 evaü bruvaüs tadà pàrthaþ kçùõam akliùñakàriõam 08,062.062d@036_0042 pratyudyayau rathenà÷u gajaü pratigajo yathà 08,062.062d@036_0043 puna÷ càha mahàtejàþ pàrthaþ kçùõam ariüdamam 08,062.062d@036_0044 codayà÷vàn hçùãke÷a kàlo 'yam ativartate 08,062.062d@036_0045 evam uktas tadà tena pàõóavena mahàtmanà 08,062.062d@036_0046 jayena saüpåjya sa pàõóavaü tadà 08,062.062d@036_0047 pracodayàm àsa hayàn manojavàn 08,062.062d@036_0048 sa pàõóuputrasya ratho manojavaþ 08,062.062d@036_0049 kùaõena karõasya rathàgrato 'bhavat 08,062.062d*0974_01 tataþ samakùaü svasutaü vilokya 08,062.062d*0974_02 karõo hataü ÷vetahayena saükhye 08,062.062d*0974_03 saürambham àgamya paraü mahàtmà 08,062.062d*0974_04 kçùõàrjunau sahasaivàbhyadhàvat 08,062.062d*0975_01 ÷iraþ karau caiva dhanu÷ ca pàrtha 08,062.062d*0975_02 ekeùuõà vçùasenasya saükhye 08,062.062d*0975_03 ciccheda pàrtho hy aïgaràjasya sainyaü 08,062.062d*0975_04 kopàgninà caturaïgaü dadàha 08,063.001 saüjaya uvàca 08,063.001a vçùasenaü hataü dçùñvà ÷okàmarùasamanvitaþ 08,063.001c muktvà ÷okodbhavaü vàri netràbhyàü sahasà vçùaþ 08,063.002a rathena karõas tejasvã jagàmàbhimukho ripån 08,063.002c yuddhàyàmarùatàmràkùaþ samàhåya dhanaüjayam 08,063.003a tau rathau såryasaükà÷au vaiyàghraparivàraõau 08,063.003c sametau dadç÷us tatra dvàv ivàrkau samàgatau 08,063.004a ÷vetà÷vau puruùàdityàv àsthitàv arimardanau 08,063.004b*0976_01 rathau caturbhir jaladair bhagamitràv ivàmbare 08,063.004c ÷u÷ubhàte mahàtmànau candràdityau yathà divi 08,063.005a tau dçùñvà vismayaü jagmuþ sarvabhåtàni màriùa 08,063.005c trailokyavijaye yattàv indravairocanàv iva 08,063.006a rathajyàtalanirhràdair bàõa÷aïkharavair api 08,063.006c tau rathàv abhidhàvantau samàlokya mahãkùitàm 08,063.007a dhvajau ca dçùñvà saüsaktau vismayaþ samapadyata 08,063.007c hastikakùyàü ca karõasya vànaraü ca kirãñinaþ 08,063.008a tau rathau saüprasaktau ca dçùñvà bhàrata pàrthivàþ 08,063.008c siühanàdaravàü÷ cakruþ sàdhuvàdàü÷ ca puùkalàn 08,063.009a ÷rutvà tu dvairathaü tàbhyàü tatra yodhàþ samantataþ 08,063.009c cakrur bàhuvalaü caiva tathà celavalaü mahat 08,063.010a àjagmuþ kuravas tatra vàditrànugatàs tadà 08,063.010c karõaü praharùayanta÷ ca ÷aïkhàn dadhmu÷ ca puùkalàn 08,063.010d*0977_01 ràdheyam abhito dadhmuþ ÷aïkhठ÷atasahasra÷aþ 08,063.011a tathaiva pàõóavàþ sarve harùayanto dhanaüjayam 08,063.011c tårya÷aïkhaninàdena di÷aþ sarvà vyanàdayan 08,063.012a kùveóitàsphoñitotkruùñais tumulaü sarvato 'bhavat 08,063.012c bàhughoùà÷ ca vãràõàü karõàrjunasamàgame 08,063.013a tau dçùñvà puruùavyàghrau rathasthau rathinàü varau 08,063.013c pragçhãtamahàcàpau ÷ara÷aktigadàyudhau 08,063.014a varmiõau baddhanistriü÷au ÷vetà÷vau ÷aïkha÷obhinau 08,063.014b*0978_01 kçùõa÷alyarathopetau tulyaråpau mahàrathau 08,063.014b*0978_02 siühaskandhau siühabhujau raktàkùau hemamàlinau 08,063.014b*0978_03 càpavidyuddhvajopetau ÷astrasaüpatti÷obhinau 08,063.014b*0978_04 camaravyajanopetau ÷vetacchattràbhi÷obhinau 08,063.014c tåõãravarasaüpannau dvàv api sma sudar÷anau 08,063.015a raktacandanadigdhàïgau samadau vçùabhàv iva 08,063.015b*0979_01 siühaskandhapratãkà÷au vyåóhoraskau mahàbalau 08,063.015b*0979_02 anyonyaspardhinau ràjann anyonyasya vadhaiùiõau 08,063.015b*0979_03 anyonyam abhidhàvantau goùñheùv iva maharùabhau 08,063.015b*0979_04 prabhinnàv iva màtaïgau saürabdhàv iva càcalau 08,063.015c à÷ãviùasamaprakhyau yamakàlàntakopamau 08,063.016a indravçtràv iva kruddhau såryàcandramasaprabhau 08,063.016c mahàgrahàv iva krårau yugànte samupasthitau 08,063.017a devagarbhau devasamau devatulyau ca råpataþ 08,063.017b*0980_01 yadçcchayà sameyàtàü såryàcandramasàv iva 08,063.017b*0980_02 balinau samare dçptau nànà÷astradharau yudhi 08,063.017b*0981_01 tau dçùñvà puruùavyàghrau ÷àrdålàv iva vegitau 08,063.017b*0981_02 babhåva paramo harùas tàvakànàü vi÷àü pate 08,063.017b*0981_03 saü÷ayaþ sarvabhåtànàü vijaye samapadyata 08,063.017c sametau puruùavyàghrau prekùya karõadhanaüjayau 08,063.018a ubhau varàyudhadharàv ubhau raõakçta÷ramau 08,063.018b*0982_01 ubhàv astrabhçtàü ÷reùñhàv ubhau siühaparàkramau 08,063.018c ubhau ca bàhu÷abdena nàdayantau nabhastalam 08,063.019a ubhau vi÷rutakarmàõau pauruùeõa balena ca 08,063.019c ubhau ca sadç÷au yuddhe ÷ambaràmararàjayoþ 08,063.020a kàrtavãryasamau yuddhe tathà dà÷aratheþ samau 08,063.020c viùõuvãryasamau vãrye tathà bhavasamau yudhi 08,063.021a ubhau ÷vetahayau ràjan rathapravaravàhinau 08,063.021c sàrathã pravarau caiva tayor àstàü mahàbalau 08,063.022a tau tu dçùñvà mahàràja ràjamànau mahàrathau 08,063.022c siddhacàraõasaüghànàü vismayaþ samapadyata 08,063.023a dhàrtaràùñràs tataþ karõaü sabalà bharatarùabha 08,063.023c parivavrur mahàtmànaü kùipram àhava÷obhinam 08,063.024a tathaiva pàõóavà hçùñà dhçùñadyumnapurogamàþ 08,063.024b*0983_01 yamau ca cekitàna÷ ca prahçùñà÷ ca prabhadrakàþ 08,063.024b*0983_02 nànàde÷yà÷ ca ye ÷åràþ ÷iùñà yuddhàbhinandinaþ 08,063.024b*0983_03 te sarve sahità hçùñàþ parivavrur dhanaüjayam 08,063.024b*0983_04 rirakùiùantaþ ÷atrughnàþ patya÷varathaku¤jaraiþ 08,063.024b*0983_05 dhanaüjayasya vijaye dhçtàþ karõavadhe 'pi ca 08,063.024b*0983_06 tathaiva tàvakàþ sarve yattàþ senàprahàriõaþ 08,063.024b*0983_07 duryodhanamukhà ràjan karõaü jugupur àhave 08,063.024c parivavrur mahàtmànaü pàrtham apratimaü yudhi 08,063.025a tàvakànàü raõe karõo glaha àsãd vi÷àü pate 08,063.025c tathaiva pàõóaveyànàü glahaþ pàrtho 'bhavad yudhi 08,063.026a ta eva sabhyàs tatràsan prekùakà÷ càbhavan sma te 08,063.026c tatraiùàü glahamànànàü dhruvau jayaparàjayau 08,063.027a tàbhyàü dyåtaü samàyattaü vijayàyetaràya và 08,063.027c asmàkaü paõóavànàü ca sthitànàü raõamårdhani 08,063.028a tau tu sthitau mahàràja samare yuddha÷àlinau 08,063.028c anyonyaü pratisaürabdhàv anyonyasya jayaiùiõau 08,063.029a tàv ubhau prajihãrùetàm indravçtràv ivàbhitaþ 08,063.029c bhãmaråpadharàv àstàü mahàdhåmàv iva grahau 08,063.030a tato 'ntarikùe sàkùepà vivàdà bharatarùabha 08,063.030c mitho bhedà÷ ca bhåtànàm àsan karõàrjunàntare 08,063.030e vyà÷rayanta di÷o bhinnàþ sarvalokà÷ ca màriùa 08,063.031a devadànavagandharvàþ pi÷àcoragaràkùasàþ 08,063.031c pratipakùagrahaü cakruþ karõàrjunasamàgame 08,063.032a dyaur àsãt karõato vyagrà sanakùatrà vi÷àü pate 08,063.032c bhåmir vi÷àlà pàrthasya màtà putrasya bhàrata 08,063.033a saritaþ sàgarà÷ caiva giraya÷ ca narottama 08,063.033c vçkùà÷ cauùadhayas tatra vyà÷rayanta kirãñinam 08,063.034a asurà yàtudhànà÷ ca guhyakà÷ ca paraütapa 08,063.034c karõataþ samapadyanta khecaràõi vayàüsi ca 08,063.034c*0984_01 **** **** hçùñaråpàþ samantataþ 08,063.034c*0984_02 munaya÷ càraõàþ siddhàþ 08,063.035a ratnàni nidhayaþ sarve vedà÷ càkhyànapa¤camàþ 08,063.035c sopavedopaniùadaþ sarahasyàþ sasaügrahàþ 08,063.036a vàsuki÷ citrasena÷ ca takùaka÷ copatakùakaþ 08,063.036c parvatà÷ ca tathà sarve kàdraveyà÷ ca sànvayàþ 08,063.036e viùavanto mahàroùà nàgà÷ càrjunato 'bhavan 08,063.037a airàvatàþ saurabheyà vai÷àleyà÷ ca bhoginaþ 08,063.037c ete 'bhavann arjunataþ kùudrasarpàs tu karõataþ 08,063.038a ãhàmçgà vyàóamçgà maïgalyà÷ ca mçgadvijàþ 08,063.038b*0985_01 maïgaëyàþ pa÷ava÷ caiva siühavyàghràs tathaiva ca 08,063.038c pàrthasya vijayaü ràjan sarva evàbhisaü÷ritàþ 08,063.039a vasavo marutaþ sàdhyà rudrà vi÷ve '÷vinau tathà 08,063.039b*0986_01 arjunasya jaye càstàm a÷vinàv api sapriyau 08,063.039c agnir indra÷ ca soma÷ ca pavana÷ ca di÷o da÷a 08,063.039d*0987_01 karõataþ samapadyanta ÷vasçgàlavayàüsi ca 08,063.039d*0987_02 mçgà÷ ca pa÷ava÷ caiva siühavyàghràs tathaiva ca 08,063.039d*0987_03 vasava÷ ca mahendreõa maruta÷ ca sahàgninà 08,063.039d*0988_01 agni(gnã ?) rudra÷ ca soma÷ ca yamo vai÷ravaõas tadà 08,063.039e dhanaüjayam upàjagmur àdityàþ karõato 'bhavan 08,063.039f*0989_01 vi÷aþ ÷ådrà÷ ca såtà÷ ca varõasaükarajà÷ ca ye 08,063.039f*0989_02 sarvasattveùu te ràjan ràdheyam abhajaüs tadà 08,063.040a devàs tu pitçbhiþ sàrdhaü sagaõàrjunato 'bhavan 08,063.040c yamo vai÷ravaõa÷ caiva varuõa÷ ca yato 'rjunaþ 08,063.040d*0990_01 brahma kùatraü ca yaj¤à÷ ca dakùiõà÷ càrjunaü ÷ritàþ 08,063.040d*0990_02 asurà yàtudhànà÷ ca kravyàdà÷ ca mçgàõóajàþ 08,063.040d*0990_03 ràkùasàþ saha yàdobhiþ ÷vasçgàlà÷ ca karõataþ 08,063.041a devabrahmançparùãõàü gaõàþ pàõóavato 'bhavan 08,063.041b*0991_01 devarùibrahmarùigaõàþ sarve ca khacarà÷ ca ye 08,063.041c tumburupramukhà ràjan gandharvà÷ ca yato 'rjunaþ 08,063.042a pràveyàþ saha mauneyair gandharvàpsarasàü gaõàþ 08,063.042b@037_0001 sahàpsarobhiþ ÷ubhràbhir devadåtà÷ ca guhyakàþ 08,063.042b@037_0002 kirãñinaü saü÷ritàþ sma puõyagandhà manoramàþ 08,063.042b@037_0003 amanoj¤à÷ ca ye gandhàs te sarve karõam à÷ritàþ 08,063.042b@037_0004 viparãtàny aniùñàni bhavanti vina÷iùyatàm 08,063.042b@037_0005 yàny antakàle puruùaü viparãtam upadrutam 08,063.042b@037_0006 pravi÷anti naraü kùipraü mçtyukàle 'bhyupàgate 08,063.042b@037_0007 te bhàvàþ sahitàþ karõaü praviùñàþ såtanandanam 08,063.042b@037_0008 ojas teja÷ ca siddhi÷ ca praharùaþ satyavikramau 08,063.042b@037_0009 manastuùñir jaya÷ càpi tathànando nçpottama 08,063.042b@037_0010 ãdç÷à÷ ca naravyàghra tasmin saügràmasàgare 08,063.042b@037_0011 nimittàni ca ÷ubhràõi vivi÷ur jiùõum àhave 08,063.042b@037_0012 çùayo bràhmaõaiþ sàrdham abhajanta kirãñinam 08,063.042b@037_0013 tato devagaõaiþ sàrdhaü siddhà÷ ca saha càraõaiþ 08,063.042b@037_0014 dvidhà bhåtà mahàràja vyà÷rayanta narottamau 08,063.042b@037_0015 vimànàni vicitràõi guõavanti ca sarvataþ 08,063.042b@037_0016 samàruhya samàjagmur dvairathaü karõapàrthayoþ 08,063.042b@037_0017 didçkùavaþ samàjagmuþ karõàrjunasamàgamam 08,063.042b@037_0018 antarikùe mahàràja devagandharvaràkùasàþ 08,063.042b@037_0019 evaü sarveùu bhåteùu dvidhàbhåteùu bhàrata 08,063.042b@037_0020 à÷aüsamàneùu jayaü ràdheyasyàrjunasya ca 08,063.042b@037_0021 vimànàyutasaübàdham àkà÷am abhavat tadà 08,063.042c ãhàmçgavyàóamçgair dvipà÷ ca rathapattibhiþ 08,063.043a uhyamànàs tathà meghair vàyunà ca manãùiõaþ 08,063.043c didçkùavaþ samàjagmuþ karõàrjunasamàgamam 08,063.044a devadànavagandharvà nàgà yakùàþ patatriõaþ 08,063.044c maharùayo vedavidaþ pitara÷ ca svadhàbhujaþ 08,063.045a tapo vidyàs tathauùadhyo nànàråpàmbaratviùaþ 08,063.045c antarikùe mahàràja vinadanto 'vatasthire 08,063.046a brahmà brahmarùibhiþ sàrdhaü prajàpatibhir eva ca 08,063.046c bhavenàvasthito yànaü divyaü taü de÷am abhyayàt 08,063.046d*0992_01 sametau tau mahàtmànau dçùñvà karõadhanaüjayau 08,063.046d*0992_02 arjuno jayatàü karõam iti ÷akro 'bravãt svayam 08,063.046d*0992_03 jayatàm arjunaü karõa iti såryo 'bhyabhàùata 08,063.046d*0992_04 hatvàrjunaü mama sutaþ karõo jayatu saüyuge 08,063.046d*0992_05 hatvà karõaü jayatv adya mama putro dhanaüjayaþ 08,063.046d*0992_06 iti såryasya caivàsãd vivàdo vàsavasya ca 08,063.046d*0992_07 pakùasaüsthitayos tatra tayoþ puruùasiühayoþ 08,063.046d*0992_08 dvaipakùam àsãd devànàm asuràõàü tathaiva ca 08,063.046d*0992_09 sametau tau mahàtmànau dçùñvà karõadhanaüjayau 08,063.046d*0992_10 akampanta trayo lokàþ sahadevarùicàraõàþ 08,063.046d*0992_11 sarve devagaõà÷ caiva sarvabhåtàni yàni ca 08,063.046d*0992_12 yataþ pàrthas tato devà yataþ karõas tato 'suràþ 08,063.046d*0992_13 rathayåthapayoþ pakùau kurupàõóavavãrayoþ 08,063.046d*0993_01 tataþ prajàpatis tårõam àjagàma mahãpate 08,063.046d*0993_02 dvairathaü yudhi taü draùñuü karõapàõóavayos tadà 08,063.046d*0993_03 vijitya karõaþ svid imàü vasuüdharàm 08,063.046d*0993_04 athàrjunaþ svit pratipadyate 'khilàm 08,063.046d*0993_05 itã÷varasyàpi babhåva saü÷ayaþ 08,063.046d*0993_06 saüjayaþ 08,063.046d*0993_06 prajàpateþ prekùya tayor mahad balam 08,063.046d*0993_07 prajàpatis tu taü dçùñvà devabhàgaü samàgatam 08,063.046d*0993_08 abravãt tu tato ràjan pa÷yato vai svayaübhuvaþ 08,063.046d*0993_09 ubhàv atirathau ÷åràv ubhau dçóhaparàkramau 08,063.046d*0993_10 ubhau sadç÷akarmàõau vajricakràyudhopamau 08,063.046d*0993_11 aho bata mahad yuddhaü karõàrjunasamàgame 08,063.046d*0993_12 bhaviùyati mahàghoraü vçtravàsavayor iva 08,063.047a dçùñvà prajàpatiü devàþ svayaübhuvam upàgaman 08,063.047b*0994_01 ko 'nayor vijayã deva kurupàõóavayodhayoþ 08,063.047c samo 'stu deva vijaya etayor narasiühayoþ 08,063.048a tad upa÷rutya maghavà praõipatya pitàmaham 08,063.048c karõàrjunavinà÷ena mà na÷yatv akhilaü jagat 08,063.048d*0995_01 svayaübho bråhi nas tathyam etayor vijayaü prabho 08,063.049a svayaübho bråhi tad vàkyaü samo 'stu vijayo 'nayoþ 08,063.049b*0996_01 vyaj¤àpayata deve÷am idaü matimatàü varaþ 08,063.049b*0996_02 pårvaü bhagavatà proktaü kçùõayor vijayo dhruvaþ 08,063.049b*0997_01 evam uktas tu bhagavठjaye tàbhyàm ani÷cite 08,063.049b*0997_02 ity abravãn mahàràja mahàn brahmà prajàpatiþ 08,063.049b*0997_03 dvàv apy etau hi kçtinau dvàv apy atibalotkañau 08,063.049b*0997_04 bhaviùyaty anayor yuddhaü trailokyasya bhayàvaham 08,063.049b*0997_05 tataþ prajàpatiü tatra sahasràkùo 'bhyacodayat 08,063.049c tat tathàstu namas te 'stu prasãda bhagavan mama 08,063.050a brahme÷ànàv atho vàkyam åcatus trida÷e÷varam 08,063.050c vijayo dhruva evàstu vijayasya mahàtmanaþ 08,063.050d*0998_01 khàõóave yena hutabhuktoùitaþ savyasàcinà 08,063.050d*0998_02 svargaü ca samanupràpya sàhàyyaü ÷akra te kçtam 08,063.050d*0998_03 karõa÷ ca dànavaþ pakùa ataþ kàryaþ paràjayaþ 08,063.050d*0998_04 evaü kçte bhavet kàryaü devànàm eva ni÷citam 08,063.050d*0998_05 àtmakàryaü ca sarveùàü garãyas trida÷e÷vara 08,063.050d*0998_06 mahàtmà phalguna÷ càpi satyadharmarataþ sadà 08,063.050d*0998_07 vijayas tasya niyataü jàyate nàtra saü÷ayaþ 08,063.050d*0998_08 toùito bhagavàn yena mahàtmà vçùabhadhvajaþ 08,063.050d*0998_09 kathaü và tasya na jayo jàyate ÷atalocana 08,063.050d*0999_01 yasya cakre svayaü viùõuþ sàrathyaü jagataþ prabhuþ 08,063.051a manasvã balavठ÷åraþ kçtàstra÷ ca tapodhanaþ 08,063.051c bibharti ca mahàtejà dhanurvedam a÷eùataþ 08,063.051d*1000_01 pàrthaþ sarvaguõopeto devakàryam idaü yataþ 08,063.051d*1000_02 kli÷yante pàõóavà nityaü vanavàsàdibhir bhç÷am 08,063.051d*1000_03 saüpannas tapasà caiva paryàptaþ puruùarùabhaþ 08,063.052a atikramec ca màhàtmyàd diùñam etasya paryayàt 08,063.052c atikrànte ca lokànàm abhàvo niyato bhavet 08,063.053a na vidyate vyavasthànaü kçùõayoþ kruddhayoþ kva cit 08,063.053c sraùñàrau hy asata÷ cobhau sata÷ ca puruùarùabhau 08,063.054a naranàràyaõàv etau puràõàv çùisattamau 08,063.054c aniyattau niyantàràv abhãtau sma paraütapau 08,063.054d*1001_01 naitayos tu samaþ ka÷ cid divi và mànuùeùu và 08,063.054d*1001_02 anugamya trayo lokàþ saha devarùicàraõaiþ 08,063.054d*1001_03 sarvadevagaõà÷ càpi sarvabhåtàni yàni ca 08,063.054d*1001_04 anayos tu prabhàvena vartate nikhilaü jagat 08,063.055a karõo lokàn ayaü mukhyàn pràpnotu puruùarùabhaþ 08,063.055c vãro vaikartanaþ ÷åro vijayas tv astu kçùõayoþ 08,063.056a vasånàü ca salokatvaü marutàü và samàpnuyàt 08,063.056c sahito droõabhãùmàbhyàü nàkaloke mahãyatàm 08,063.056d*1002_01 kle÷ito hi vane pàrtho dãrghakàlaü pitàmaha 08,063.056d*1002_02 tasmàd eùa jayed yuddhe tapasàbhyadhiko 'rjunaþ 08,063.056d*1002_03 pårvaü bhagavatà proktaþ kçùõayor vijayo dhruvaþ 08,063.056d*1002_04 tat tathàstu namaste 'stu prabho bråhi pitàmaha 08,063.056d*1002_05 tat sahasràkùavacanaü ni÷amya bhagavàn prabhuþ 08,063.056d*1002_06 novàca taj jayaü tulyaü tayoþ karõakirãñinoþ 08,063.056d*1002_07 tasmàd à÷àü gataþ ÷akras tåùõãübhåte pitàmahe 08,063.056d*1002_08 vijayaü pàõóaveyasya vadhaü karõasya càhave 08,063.057a ity ukto devadevàbhyàü sahasràkùo 'bravãd vacaþ 08,063.057c àmantrya sarvabhåtàni brahme÷ànànu÷àsanàt 08,063.058a ÷rutaü bhavadbhir yat proktaü bhagavadbhyàü jagaddhitam 08,063.058c tat tathà nànyathà tad dhi tiùñhadhvaü gatamanyavaþ 08,063.059a iti ÷rutvendravacanaü sarvabhåtàni màriùa 08,063.059c vismitàny abhavan ràjan påjayàü cakrire ca tat 08,063.059d*1003_01 nocus tadà jayaü tulyaü tayoþ puruùasiühayoþ 08,063.060a vyasçjaü÷ ca sugandhãni nànàråpàõi khàt tathà 08,063.060c puùpavarùàõi vibudhà devatåryàõy avàdayan 08,063.061a didçkùava÷ càpratimaü dvairathaü narasiühayoþ 08,063.061c devadànavagandharvàþ sarva evàvatasthire 08,063.061d*1004_01 vismayotphullanayanà nànyà bubudhire kriyàþ 08,063.061e rathau ca tau ÷vetahayau yuktaketå mahàsvanau 08,063.061f*1005_01 yau tau karõàrjunau ràjan prahçùñàv abhyatiùñhatàm 08,063.062a samàgatà lokavãràþ ÷aïkhàn dadhmuþ pçthak pçthak 08,063.062c vàsudevàrjunau vãrau karõa÷alyau ca bhàrata 08,063.063a tad bhãrusaütràsakaraü yuddhaü samabhavat tadà 08,063.063c anyonyaspardhinor vãrye ÷akra÷ambarayor iva 08,063.064a tayor dhvajau vãtamàlau ÷u÷ubhàte rathasthitau 08,063.064b*1006_01 ràhuketå yathàkà÷e uditau jagataþ kùaye 08,063.064c pçthagråpau samàrchantau krodhaü yuddhe parasparam 08,063.065a karõasyà÷ãviùanibhà ratnasàravatã dçóhà 08,063.065c puraüdaradhanuþprakhyà hastikakùyà vyaràjata 08,063.066a kapi÷reùñhas tu pàrthasya vyàditàsyo bhayaükaraþ 08,063.066c bhãùayann eva daüùñràbhir durnirãkùyo ravir yathà 08,063.067a yuddhàbhilàùuko bhåtvà dhvajo gàõóãvadhanvanaþ 08,063.067c karõadhvajam upàtiùñhat so 'vadãd abhinardayan 08,063.068a utpatya ca mahàvegaþ kakùyàm abhyahanat kapiþ 08,063.068c nakhai÷ ca da÷anai÷ caiva garuóaþ pannagaü yathà 08,063.069a sukiïkiõãkàbharaõà kàlapà÷opamàyasã 08,063.069c abhyadravat susaükruddhà nàgakakùyà mahàkapim 08,063.070a ubhayor uttame yuddhe dvairathe dyåta àhçte 08,063.070c prakurvàte dhvajau yuddhaü pratyaheùan hayàn hayàþ 08,063.070d*1007_01 hayà hayàn abhyaheùan spardhamànàþ parasparam 08,063.071a avidhyat puõóarãkàkùaþ ÷alyaü nayanasàyakaiþ 08,063.071c sa càpi puõóarãkàkùaü tathaivàbhisamaikùata 08,063.072a tatràjayad vàsudevaþ ÷alyaü nayanasàyakaiþ 08,063.072c karõaü càpy ajayad dçùñyà kuntãputro dhanaüjayaþ 08,063.073a athàbravãt såtaputraþ ÷alyam àbhàùya sasmitam 08,063.073b*1008_01 uvàca praõayàd ràjan sàmapårvam idaü vacaþ 08,063.073c yadi pàrtho raõe hanyàd adya màm iha karhi cit 08,063.073e kim uttaraü tadà te syàt sakhe satyaü bravãhi me 08,063.074 ÷alya uvàca 08,063.074*1009_01 hate tvayi hy ahaü hanyàm ubhau kçùõadhanaüjayau 08,063.074a yadi karõa raõe hanyàd adya tvàü ÷vetavàhanaþ 08,063.074c ubhàv ekarathenàhaü hanyàü màdhavapàõóavau 08,063.075 saüjaya uvàca 08,063.075a evam eva tu goviüdam arjunaþ pratyabhàùata 08,063.075c taü prahasyàbravãt kçùõaþ pàrthaü param idaü vacaþ 08,063.076a pated divàkaraþ sthànàc chãryetànekadhà kùitiþ 08,063.076c ÷aityam agnir iyàn na tvà karõo hanyàd dhanaüjayam 08,063.077a yadi tv evaü kathaü cit syàl lokaparyasanaü yathà 08,063.077c hanyàü karõaü tathà ÷alyaü bàhubhyàm eva saüyuge 08,063.078a iti kçùõavacaþ ÷rutvà prahasan kapiketanaþ 08,063.078c arjunaþ pratyuvàcedaü kçùõam akliùñakàriõam 08,063.078e mamàpy etàv aparyàptau karõa÷alyau janàrdana 08,063.079a sapatàkàdhvajaü karõaü sa÷alyarathavàjinam 08,063.079c sacchatrakavacaü caiva sa÷akti÷arakàrmukam 08,063.080a draùñàsy adya ÷araiþ karõaü raõe kçttam anekadhà 08,063.080c adyainaü sarathaü sà÷vaü sa÷aktikavacàyudham 08,063.080d*1010_01 saücårõitam ivàmarde pàdapaü pa÷ya dantinà 08,063.080d*1010_02 adya ràdheyabhàryàõàü vaidhavyaü samupasthitam 08,063.080d*1010_03 dhruvaü svapneùv aniùñàni tàbhir dçùñàni màdhava 08,063.080d*1010_04 dhruvam adyaiva draùñàsi vidhavàþ karõayoùitaþ 08,063.080e na hi me ÷àmyate vairaü kçùõàü yat pràhasat purà 08,063.080f*1011_01 kçùõàü sabhàgatàü dçùñvà måóhenàdãrghadar÷inà 08,063.080f*1011_02 asmàüs tathàvahasatà kùipatà ca punaþ punaþ 08,063.081a adya draùñàsi govinda karõam unmathitaü mayà 08,063.081c vàraõeneva mattena puùpitaü jagatãruham 08,063.082a adya tà madhurà vàcaþ ÷rotàsi madhusådana 08,063.082b*1012_01 diùñyà jayasi vàrùõeya iti karõe nipàtite 08,063.082c adyàbhimanyujananãm ançõaþ sàntvayiùyasi 08,063.082e kuntãü pitçùvasàraü ca saüprahçùño janàrdana 08,063.083a adya bàùpamukhãü kçùõàü sàntvayiùyasi màdhava 08,063.083c vàgbhi÷ càmçtakalpàbhir dharmaràjaü yudhiùñhiram 08,064.001 saüjaya uvàca 08,064.001a tad devanàgàsurasiddhasaüghair; gandharvayakùàpsarasàü ca saüghaiþ 08,064.001c brahmarùiràjarùisuparõajuùñaü; babhau viyad vismayanãyaråpam 08,064.002a nànadyamànaü ninadair manoj¤air; vàditragãtastutibhi÷ ca nçttaiþ 08,064.002c sarve 'ntarikùe dadç÷ur manuùyàþ; khasthàü÷ ca tàn vismayanãyaråpàn 08,064.003a tataþ prahçùñàþ kurupàõóuyodhà; vàditrapatràyudhasiühanàdaiþ 08,064.003c ninàdayanto vasudhàü di÷a÷ ca; svanena sarve dviùato nijaghnuþ 08,064.004a nànà÷vamàtaïgarathàyutàkulaü; varàsi÷aktyçùñinipàtaduþsaham 08,064.004c abhãrujuùñaü hatadehasaükulaü; raõàjiraü lohitaraktam àbabhau 08,064.004d*1013_01 babhåva yuddhaü kurupàõóavànàü 08,064.004d*1013_02 yathà suràõàm asuraiþ sahàbhavat 08,064.005a tathà pravçtte 'strabhçtàü paràbhave; dhanaüjaya÷ càdhirathi÷ ca sàyakaiþ 08,064.005c di÷a÷ ca sainyaü ca ÷itair ajihmagaiþ; parasparaü prorõuvatuþ sma daü÷itau 08,064.006a tatas tvadãyà÷ ca pare ca sàyakaiþ; kçte 'ndhakàre vividur na kiü cana 08,064.006c bhayàt tu tàv eva rathau samà÷rayaüs; tamonudau khe prasçtà ivàü÷avaþ 08,064.007a tato 'stram astreõa parasparasya tau; vidhåya vàtàv iva pårvapa÷cimau 08,064.007c ghanàndhakàre vitate tamonudau; yathoditau tadvad atãva rejatuþ 08,064.008a na càbhimantavyam iti pracoditàþ; pare tvadãyà÷ ca tadàvatasthire 08,064.008c mahàrathau tau parivàrya sarvataþ; suràsurà vàsava÷ambaràv iva 08,064.009a mçdaïgabherãpaõavànakasvanair; ninàdite bhàrata ÷aïkhanisvanaiþ 08,064.009c sasiühanàdau babhatur narottamau; ÷a÷àïkasåryàv iva meghasaüplave 08,064.009d*1014_01 virejatus tau puruùarùabhau tadà 08,064.010a mahàdhanurmaõóalamadhyagàv ubhau; suvarcasau bàõasahasrara÷minau 08,064.010c didhakùamàõau sacaràcaraü jagad; yugàstasåryàv iva duþsahau raõe 08,064.011a ubhàv ajeyàv ahitàntakàv ubhau; jighàüsatus tau kçtinau parasparam 08,064.011c mahàhave vãravarau samãyatur; yathendrajambhàv iva karõapàõóavau 08,064.012a tato mahàstràõi mahàdhanurdharau; vimu¤camànàv iùubhir bhayànakaiþ 08,064.012c narà÷vanàgàn amitau nijaghnatuþ; parasparaü jaghnatur uttameùubhiþ 08,064.013a tato visasruþ punar arditàþ ÷arair; narottamàbhyàü kurupàõóavà÷rayàþ 08,064.013c sanàgapattya÷varathà di÷o gatàs; tathà yathà siühabhayàd vanaukasaþ 08,064.014a tatas tu duryodhanabhojasaubalàþ; kçpa÷ ca ÷àradvatasånunà saha 08,064.014c mahàrathàþ pa¤ca dhanaüjayàcyutau; ÷araiþ ÷arãràntakarair atàóayan 08,064.015a dhanåüùi teùàm iùudhãn hayàn dhvajàn; rathàü÷ ca såtàü÷ ca dhanaüjayaþ ÷araiþ 08,064.015c samaü ca ciccheda paràbhinac ca tà¤; ÷arottamair dvàda÷abhi÷ ca såtajam 08,064.015d*1015_01 te pa¤ca vãràþ satataü hatà[yà]rathàþ 08,064.015d*1015_02 nikçttadehàrjunabàõavegaiþ 08,064.015d*1015_03 pradudruvus tatra padàtayo bhç÷aü 08,064.015d*1015_04 ruruha[hå] rathànyeùu punar yayu÷ ca tam 08,064.016a athàbhyadhàvaüs tvaritàþ ÷ataü rathàþ; ÷ataü ca nàgàrjunam àtatàyinaþ 08,064.016c ÷akàs tukhàrà yavanà÷ ca sàdinaþ; sahaiva kàmbojavarair jighàüsavaþ 08,064.017a varàyudhàn pàõigatàn karaiþ saha; kùurair nyakçntaüs tvaritàþ ÷iràüsi ca 08,064.017c hayàü÷ ca nàgàü÷ ca rathàü÷ ca yudhyatàü; dhanaüjayaþ ÷atrugaõaü tam akùiõot 08,064.017d*1016_01 tadà sa teùàü yudhi savyasàcã 08,064.017d*1016_02 kùuraiþ praciccheda dhanaüjaya÷ ca 08,064.017d*1016_03 nàgàn hayàn rathasåtàü÷ ca tatra 08,064.017d*1016_04 ÷iràüsi teùàm iùubhiþ kirãñã 08,064.017d*1016_05 dhanaüjaye yudhyamàne ca tatra 08,064.017d*1016_06 kùaõena sarvaü kùayam àvive÷a 08,064.018a tato 'ntarikùe suratåryanisvanàþ; sasàdhuvàdà hçùitaiþ samãritàþ 08,064.018c nipetur apy uttamapuùpavçùñayaþ; suråpagandhàþ pavaneritàþ ÷ivàþ 08,064.019a tad adbhutaü devamanuùyasàkùikaü; samãkùya bhåtàni visiùmiyur nçpa 08,064.019b*1017_01 aho 'rjunenaiva kçtaü mahattaraü 08,064.019b*1017_02 yad ekavãro yuyudhe mahàrathàn 08,064.019b*1017_03 samãkùya devà÷ ca nçràjamukhyà[þ] 08,064.019b*1017_04 ÷a÷aüsu[þ] kçùõàrjunayor mahad ya÷aþ 08,064.019c tavàtmajaþ såtasuta÷ ca na vyathàü; na vismayaü jagmatur ekani÷cayau 08,064.020a athàbravãd droõasutas tavàtmajaü; karaü kareõa pratipãóya sàntvayan 08,064.020c prasãda duryodhana ÷àmya pàõóavair; alaü virodhena dhig astu vigraham 08,064.021a hato gurur brahmasamo mahàstravit; tathaiva bhãùmapramukhà nararùabhàþ 08,064.021c ahaü tv avadhyo mama càpi màtulaþ; pra÷àdhi ràjyaü saha pàõóavai÷ ciram 08,064.022a dhanaüjayaþ sthàsyati vàrito mayà; janàrdano naiva virodham icchati 08,064.022c yudhiùñhiro bhåtahite sadà rato; vçkodaras tadva÷agas tathà yamau 08,064.023a tvayà ca pàrthai÷ ca paraspareõa; prajàþ ÷ivaü pràpnuyur icchati tvayi 08,064.023c vrajantu ÷eùàþ svapuràõi pàrthivà; nivçttavairà÷ ca bhavantu sainikàþ 08,064.023d*1018_01 na ced dhataü ÷roùyasi caiva karõaü 08,064.023d*1018_02 mahàbalaü pàrthiva såtaputram 08,064.023d*1018_03 vihàya ràjyaü tv akhilaü samastaü 08,064.023d*1018_04 gantàsi karõasya pathaü vicitram 08,064.024a na ced vacaþ ÷roùyasi me naràdhipa; dhruvaü prataptàsi hato 'ribhir yudhi 08,064.024c idaü ca dçùñaü jagatà saha tvayà; kçtaü yad ekena kirãñamàlinà 08,064.024e yathà na kuryàd balabhinna càntako; na ca pracetà bhagavàn na yakùaràñ 08,064.024f@038_0001 vçddhaü pitaram àlokya gàndhàrãü ca ya÷asvinãm 08,064.024f@038_0002 kçpàlur dharmaràjo hi yàcitaþ ÷amam eùyati 08,064.024f@038_0003 yathocitaü ca vai ràjyam anuj¤àsyati te prabhuþ 08,064.024f@038_0004 vipa÷cit sumatir vãraþ sarva÷àstràrthatattvavit 08,064.024f@038_0005 vairaü neùyati dharmàtmà svajane nàsty atikramaþ 08,064.024f@038_0006 na vigrahamatiþ kçùõaþ svajane pratinandati 08,064.024f@038_0007 bhãmasenàrjunau cobhau màdrãputrau ca pàõóavau 08,064.024f@038_0008 vàsudevamate caiva pàõóavasya ca dhãmataþ 08,064.024f@038_0009 sthàsyanti puruùavyàghràs tayor vacanagauravàt 08,064.024f@038_0010 rakùa duryodhanàtmànam àtmà sarvasya bhàjanam 08,064.024f@038_0011 jãvite yatnam àtiùñha jãvan bhadràõi pa÷yati 08,064.024f@038_0012 ràjyaü ÷rã÷ caiva bhadraü te jãvamàne tu kalpyate 08,064.024f@038_0013 mçtasya khalu kauravya naiva ràjyaü kutaþ sukham 08,064.024f@038_0014 lokavçttam idaü vçttaü pravçttaü pa÷ya bhàrata 08,064.024f@038_0015 ÷àmya tvaü pàõóavaiþ sàrdhaü rakùa ÷eùaü kulasya ca 08,064.024f@038_0016 mà bhåt sa kàlaþ kauravya yadàham ahitaü vacaþ 08,064.024f@038_0017 bråyàü kàmaü mahàbàho màvamaüsthà vaco mama 08,064.024f@038_0018 dharmiùñhaü hitam atyantaü ràj¤a÷ caiva kulasya ca 08,064.024f@038_0019 etad dhi paramaü ÷reyaþ kuruvaü÷asya vçddhaye 08,064.024f@038_0020 prajàhitaü ca gàndhàre kulasya ca sukhàvaham 08,064.024f@038_0021 pathyam àyatisaüyuktaü karõo hy arjunam àhave 08,064.024f@038_0022 na jeùyati naravyàghram iti me dhãyate matiþ 08,064.024f@038_0023 rocatàü te nara÷reùñha mamaitad vacanaü ÷ubham 08,064.024f@038_0024 ato 'nyathà hi ràjendra vinà÷aþ sumahàn bhavet 08,064.025a ato 'pi bhåyàü÷ ca guõair dhanaüjayaþ; sa càbhipatsyaty akhilaü vaco mama 08,064.025c tavànuyàtràü ca tathà kariùyati; prasãda ràja¤ jagataþ ÷amàya vai 08,064.025d*1019_01 na càtitãvraü pitçvairam udyataü 08,064.025d*1019_02 nihantum ugre ripum ulbaõaü yudhi 08,064.025d*1019_03 tathàpi tat pathyahitaü na cecchataþ 08,064.025d*1019_04 prakà÷itaü sàdhur ihàdya pàõóavaiþ 08,064.026a mamàpi mànaþ paramaþ sadà tvayi; bravãmy atas tvàü paramàc ca sauhçdàt 08,064.026c nivàrayiùyàmi hi karõam apy ahaü; yadà bhavàn sapraõayo bhaviùyati 08,064.027a vadanti mitraü sahajaü vicakùaõàs; tathaiva sàmnà ca dhanena càrjitam 08,064.027b*1020_01 mayà hi pårvaü kathitaü kçpàdibhis 08,064.027b*1020_02 tathà hi ràjà tava dehadehajaþ 08,064.027b*1020_03 anyai÷ ca sarvair guõabhàvavistaraiþ 08,064.027b*1020_04 dhanaüjayàn nàsti samo dhanurdharaþ 08,064.027b*1020_05 babhåva loke paramàstrasaügrahã 08,064.027b*1020_06 viùõuþ sakhà yasya sakhà na vigrahaþ 08,064.027b*1020_07 karmàõi yasyàkhilàny adbhutàni 08,064.027b*1020_08 sarvàõi vaþ saüsmara tàni pårvam 08,064.027b*1020_09 yuddhàntam àcchàdya suyodhanàdya 08,064.027b*1020_10 karõasya putràvadhi mà vyanãna÷aþ 08,064.027b*1020_11 na ÷roùyasi tvaü yadi me mahàratha 08,064.027b*1020_12 tathà hataü drakùyasi pàõóavair balam 08,064.027b*1020_13 athàrjunaü kàlasamaprabhàvaü 08,064.027b*1020_14 kathaü na draùñàsi raõe carantam 08,064.027b*1020_15 tejasvinàm adya raviü mahàprabhaü 08,064.027b*1020_16 kathaü varàstraü samare na pa÷yasi 08,064.027b*1020_17 tvayi pranaùñe naravãrasatkçto 08,064.027b*1020_18 bhoktà hi ràjyaü bhuvi dharmasånuþ 08,064.027b*1021_01 ity evam ukto gurusånunà kathaü 08,064.027b*1021_02 sa me sthita÷ caiva tathaiva durmanàþ 08,064.027b*1021_03 sakhe tvam evàdya kathaü pravaktà 08,064.027b*1021_04 pàrthasya pakùàd yudhi jàtaharùàt 08,064.027b*1021_05 vimuktabàhuþ prahasan sudurbalo 08,064.027b*1021_06 duryodhano durgatikàlacoditaþ 08,064.027b*1021_07 vçkodaraü hanmi sabàndhavaü raõe 08,064.027b*1021_08 kathaü bibhemi prayato mahàmçdhe 08,064.027c pratàpata÷ copanataü caturvidhaü; tad asti sarvaü tvayi pàõóaveùu ca 08,064.028a nisargatas te tava vãra bàndhavàþ; puna÷ ca sàmnà ca samàpnuhi sthiram 08,064.028c tvayi prasanne yadi mitratàm iyur; dhruvaü narendrendra tathà tvam àcara 08,064.029a sa evam uktaþ suhçdà vaco hitaü; vicintya niþ÷vasya ca durmanàbravãt 08,064.029c yathà bhavàn àha sakhe tathaiva tan; mamàpi ca j¤àpayato vacaþ ÷çõu 08,064.029d*1022_01 ko 'nyo 'sti me duþkhasakhaþ sadaiva 08,064.029d*1022_02 muktvà bhavantaü mama caikavãram 08,064.030a nihatya duþ÷àsanam uktavàn bahu; prasahya ÷àrdålavad eùa durmatiþ 08,064.030c vçkodaras tad dhçdaye mama sthitaü; na tatparokùaü bhavataþ kutaþ ÷amaþ 08,064.030d*1023_01 na càpi karõaü prasahed raõe 'rjuno 08,064.030d*1023_02 mahàgiriü merum ivogramàrutaþ 08,064.030d*1023_03 na cà÷vasiùyanti pçthàtmajà mayi 08,064.030d*1023_04 prasahya vairaü bahu÷o vicintya 08,064.031a na càpi karõaü guruputra saüstavàd; upàramety arhasi vaktum acyuta 08,064.031c ÷rameõa yukto mahatàdya phalgunas; tam eùa karõaþ prasabhaü haniùyati 08,064.031d*1024_01 vasuüdharàyàþ parivartanaü bhaved 08,064.031d*1024_02 vrajec ca ÷oùaü makaràlayo 'rõavaþ 08,064.031d*1024_03 plaveyur apy adrivarà mahàmbudhau 08,064.031d*1024_04 na càrjuno jeùyati karõam àhave 08,064.031d*1024_05 apàü pçthivyà nabhaso nabhasvataþ 08,064.031d*1024_06 sutigmadãpte÷ ca hiraõyaretasaþ 08,064.031d*1024_07 abhàva eùàm api sarvato bhaven 08,064.031d*1024_08 na càrjuno jeùyati karõam àhave 08,064.032a tam evam uktvàbhyanunãya càsakçt; tavàtmajaþ svàn anu÷àsti sainikàn 08,064.032c samàghnatàbhidravatàhitàn imàn; sabàõa÷abdàn kim u joùam àsyate 08,065.001 saüjaya uvàca 08,065.001a tau ÷aïkhabherãninade samçddhe; samãyatuþ ÷vetahayau naràgryau 08,065.001c vaikartanaþ såtaputro 'rjuna÷ ca; durmantrite tava putrasya ràjan 08,065.001d*1025_01 à÷ãviùàv agnim ivotsçjantau 08,065.001d*1025_02 vairaü mukhàbhyàm abhini÷vasantau 08,065.001d*1025_03 ya÷asvinau jajvalatur mçdhe tadà 08,065.001d*1025_04 ghçtàvasiktàv iva havyavàhau 08,065.002a yathà gajau haimavatau prabhinnau; pragçhya dantàv iva và÷itàrthe 08,065.002c tathà samàjagmatur ugravegau; dhanaüjaya÷ càdhirathi÷ ca vãrau 08,065.003a balàhakeneva yathà balàhako; yadçcchayà và giriõà girir yathà 08,065.003c tathà dhanurjyàtalaneminisvanau; samãyatus tàv iùuvarùavarùiõau 08,065.003d*1026_01 ÷aràstra÷aktyçùñigadàsisarpau 08,065.003d*1026_02 roùànilodbhåtamahormimàlau 08,065.003d*1026_03 yathàcalau càcalatas tathà tau 08,065.003d*1026_04 yathàrõavau càyayatur yugànte 08,065.004a pravçddha÷çïgadrumavãrudoùadhã; pravçddhanànàvidhaparvataukasau 08,065.004b*1027_01 mahàmahãdhràv iva pakùavantau 08,065.004c yathàcalau và galitau mahàbalau; tathà mahàstrair itaretaraü ghnataþ 08,065.005a sa saünipàtas tu tayor mahàn abhåt; sure÷avairocanayor yathà purà 08,065.005c ÷arair vibhugnàïganiyantçvàhanaþ; suduþsaho 'nyaiþ pañu÷oõitodakaþ 08,065.006a prabhåtapadmotpalamatsyakacchapau; mahàhradau pakùigaõànunàditau 08,065.006c susaünikçùñàv aniloddhatau yathà; tathà rathau tau dhvajinau samãyatuþ 08,065.007a ubhau mahendrasya samànavikramàv; ubhau mahendrapratimau mahàrathau 08,065.007c mahendravajrapratimai÷ ca sàyakair; mahendravçtràv iva saüprajahratuþ 08,065.008a sanàgapattya÷varathe ubhe bale; vicitravarõàbharaõàmbarasraje 08,065.008c cakampatu÷ connamataþ sma vismayàd; viyadgatà÷ càrjunakarõasaüyuge 08,065.009a bhujàþ savajràïgulayaþ samucchritàþ; sasiühanàdà hçùitair didçkùubhiþ 08,065.009c yadàrjunaü mattam iva dvipo dvipaü; samabhyayàd àdhirathir jighàüsayà 08,065.009d*1028_01 tataþ kuråõàm atha somakànàü 08,065.009d*1028_02 ÷abdo mahàn pràdurabhåt samantàt 08,065.009d*1028_03 yadàrjunaü såtaputro 'paràhõe 08,065.009d*1028_04 mahàhave ÷ailam ivàmbudo 'rchat 08,065.009d*1028_05 tathaiva càsãd rathayoþ samàgamo 08,065.009d*1028_06 mahàraõe ÷oõitamàüsakardame 08,065.010a abhyakro÷an somakàs tatra pàrthaü; tvarasva yàhy arjuna vidhya karõam 08,065.010c chindhy asya mårdhànam alaü cireõa; ÷raddhàü ca ràjyàd dhçtaràùñrasånoþ 08,065.011a tathàsmàkaü bahavas tatra yodhàþ; karõaü tadà yàhi yàhãty avocan 08,065.011c jahy arjunaü karõa tataþ sacãràþ; punar vanaü yàntu ciràya pàrthàþ 08,065.012a tataþ karõaþ prathamaü tatra pàrthaü; maheùubhir da÷abhiþ paryavidhyat 08,065.012c tam arjunaþ pratyavidhyac chitàgraiþ; kakùàntare da÷abhir atãva kruddhaþ 08,065.012d*1029_01 karõo 'tha pårvaü da÷abhiþ pçùatkair 08,065.012d*1029_02 gàõóãvadhanvànam avidhyad à÷u 08,065.012d*1029_03 jaghàna taü càpi tataþ kirãñã 08,065.012d*1029_04 ÷arais tathàùñàda÷abhiþ sumuktaiþ 08,065.012d*1030_01 puna÷ ca karõas tvarito 'tha pàrthaü 08,065.012d*1030_02 ratheùubhis taü da÷abhir jaghàna 08,065.012d*1030_03 taü càpi pàrtho da÷abhiþ ÷itàgraiþ 08,065.012d*1030_04 kakùyàntare tãkùõamukhair avidhyat 08,065.012d*1030_05 karõas tato bhàrata sàüparàye 08,065.012d*1030_06 ghore 'tivelaü raõasaüvimardã 08,065.012d*1030_07 jaghàna pàrthaü navabhiþ ÷itàgraiþ 08,065.012d*1030_08 kakùyàntare nàgam iva prabhinnam 08,065.012d*1030_09 tato 'paràbhyàü yudhi såtaputro 08,065.012d*1030_10 dvàbhyàü kùuràbhyàü harim à÷ukàrã 08,065.012d*1030_11 samàjaghàna tvarayà mahàtmà 08,065.012d*1030_12 yathà surendraü namuciþ prasahya 08,065.012d*1030_13 taü pàõóavaþ pa¤cabhir àyasàgrair 08,065.012d*1030_14 àkarõapårõair nijaghàna karõam 08,065.012d*1030_15 te ÷oõitaü tasya papus tadànãü 08,065.012d*1030_16 kàlasya dåtà iva pàrthabàõàþ 08,065.012d*1030_17 karõo 'pi pàrthaü sahavàsudevaü 08,065.012d*1030_18 samàcinod bhàrata vatsadantaiþ 08,065.013a parasparaü tau vi÷ikhaiþ sutãkùõais; tatakùatuþ såtaputro 'rjuna÷ ca 08,065.013c parasparasyàntarepså vimarde; subhãmam abhyàyayatuþ prahçùñau 08,065.013d*1031_01 tato 'rjunaþ pràsçjad ugradhanvà 08,065.013d*1031_02 bhujàv ubhau gàõóivaü cànumçjya 08,065.013d*1031_03 nàràcanàlãkavaràhakarõàn 08,065.013d*1031_04 kùuràüs tathà sà¤jalikàrdhacandràn 08,065.013d*1031_05 te sarvataþ samakãryanta ràjan 08,065.013d*1031_06 pàrtheùavaþ karõarathaü vi÷antaþ 08,065.013d*1031_07 avàïmukhàþ pakùigaõà dinànte 08,065.013d*1031_08 vi÷anti ketàrtham ivà÷u vçkùam 08,065.013d*1031_09 yàn arjunaþ sabhrukuñãkañàkùaþ 08,065.013d*1031_10 karõàya ràjann asçjaj jitàriþ 08,065.013d*1031_11 tàn sàyakair grasate såtaputraþ 08,065.013d*1031_12 kùiptàn kùiptàn pàõóavasyeùusaüghàn 08,065.013d*1032_01 tataþ karõo bhàrgaveõàbhisçùñaü 08,065.013d*1032_02 pràdu÷cakre bràhmam astraü mahàtmà 08,065.013d*1032_03 tataþ prajajvàla tad astram ugraü 08,065.013d*1032_04 yugàntasåryajvalanaprakà÷am 08,065.013d*1033_01 pàtàlam astreõa nihatya tena 08,065.013d*1033_02 jaghàna karõo naranàgasaüghàn 08,065.013d*1034_01 tato 'stram àgneyam amitratàpanaü 08,065.013d*1034_02 mumoca karõàya sure÷varàtmajaþ 08,065.013d*1035_01 dhanaüjayaþ saüyugamårdhani jvalann 08,065.013d*1035_02 atha prajajvàla tad astram uttamam 08,065.013d*1036_01 jvàlàbhir atyarthaviniþsçtàbhir 08,065.013d*1036_02 astrasya sårasya mahendrasånoþ 08,065.013d*1037_01 bhåmy antarikùe ca di÷o 'rkamàrgaü 08,065.013d*1037_02 pràvçtya deho 'sya babhåva dãptaþ 08,065.013d*1038_01 yodhà÷ ca sarve jvalitàntaràrtàþ 08,065.013d*1038_02 pradudruvus tatra vidagdhavastràþ 08,065.013d*1038_03 ÷abda÷ ca ghoro 'ti babhåva tatra 08,065.013d*1038_04 yathà vane veõuvanasya dahyataþ 08,065.013d*1039_01 samãkùya karõo jvalanàstram udyataü 08,065.013d*1039_02 sa vàruõaü tat pra÷amàrtham àhave 08,065.013d*1039_03 samutsçjan såtasutaþ pratàpavàn 08,065.013d*1039_04 sa tena vahniü ÷amayàü babhåva 08,065.013d*1039_05 balàhakàstreõa di÷as tarasvã 08,065.013d*1039_06 cakàra sarvàüs timireõa saüvçtàþ 08,065.013d*1040_01 tato dharitrãdharatulyarodhasaþ 08,065.013d*1040_02 samantato vai parivàrya vàriõà 08,065.013d*1040_03 tai÷ càtivegàt sa tathàvidho 'pi 08,065.013d*1040_04 nãtaþ ÷amaü vahnir atipracaõóaþ 08,065.013d*1040_05 balàhakai÷ caiva digantaràõi 08,065.013d*1040_06 vyàptàni sarvàõi yathà nabha÷ ca 08,065.013d*1041_01 tathà ca sarvàs timireõa vai di÷o 08,065.013d*1041_02 meghair vçtà na pradç÷yeta kiü cit 08,065.013d*1042_01 apàvahan meghagaõàüs tatas tàn 08,065.013d*1042_02 samãraõàstreõa samãritena saþ 08,065.013d*1042_03 tataþ so 'straü dayitaü devaràj¤aþ 08,065.013d*1042_04 pràdu÷cakre vajram amitratàpanaþ 08,065.013d*1042_05 gàõóãvajyàü vimç÷aü÷ càtimanyur 08,065.013d*1042_06 dhanaüjayaþ ÷atrusaüghapramàthã 08,065.013d*1042_07 tataþ kùuraprà¤jalikàrdhacandrà 08,065.013d*1042_08 nàràcanàëãkavaràhakarõàþ 08,065.013d*1042_09 gàõóãvataþ pràduràsan sutãkùõàþ 08,065.013d*1042_10 sahasra÷o vajrasamànavegàþ 08,065.013d*1043_01 te sarvataþ paryadhàvanta ghoràþ 08,065.013d*1043_02 pàrtheùavaþ karõarathaü vihaügàþ 08,065.013d*1043_03 adhomukhàþ pakùigaõà dinànte 08,065.013d*1043_04 ni÷àniketàrtham ivà÷u vçkùam 08,065.013d*1043_05 jagràha tàn såtaputraþ pçùatkaiþ 08,065.013d*1043_06 kùiptàüs tathà pàõóavabàõasaüghàn 08,065.013d*1043_07 amçùyamàõasya dhanaüjayasya 08,065.013d*1043_08 raõàjire tv antakatulyakarmà 08,065.013d*1043_09 vaikartano roùaparãtacetà 08,065.013d*1043_10 jyotiùprabhàü yadvad udàgataþ san 08,065.013d*1043_11 divàkaro nà÷ayate kùaõena 08,065.013d*1043_12 pàrthasya tàn bàõagaõàn samagràn 08,065.013d*1043_13 vyanà÷ayad yudhyata eva karõaþ 08,065.013d*1044_01 te karõam àsàdya mahàprabhàvàþ 08,065.013d*1044_02 sutejanà gàrdhrapatràþ suvegàþ 08,065.013d*1044_03 gàtreùu sarveùu hayeùu càpi 08,065.013d*1044_04 ÷aràsane yugacakre dhvaje ca 08,065.013d*1044_05 nirbhidya tårõaü vivi÷uþ sutãkùõàs 08,065.013d*1044_06 tàrkùyatrastà bhåmim ivoragàs te 08,065.013d*1044_07 ÷aràcitàïgo rudhiràrdragàtraþ 08,065.013d*1044_08 karõas tadà roùavivçttanetraþ 08,065.013d*1045_01 dçóhajyamànàmya samudraghoùaü 08,065.013d*1045_02 pràdu÷cakre bhàrgavàstraü mahàtmà 08,065.013d*1045_03 mahendra÷astràbhimukhàn vimuktàü÷ 08,065.013d*1045_04 chittvà karõaþ pàõóavasyeùusaüghàn 08,065.013d*1046_01 pàrthàstram astreõa nihatya tena 08,065.013d*1046_02 jaghàna karõo nçgajà÷vasaüghàn 08,065.013d*1046_03 amçùyamàõas tu mahàvimarde 08,065.013d*1046_04 mahàratho bhàrgavàstraprabhàvàt 08,065.013d*1046_05 pà¤càlànàü pravaràü÷ càpi yodhàn 08,065.013d*1046_06 krodhàviùñaþ såtaputras tarasvã 08,065.013d*1046_07 bàõair vivyàdhàhave supramuktaiþ 08,065.013d*1046_08 prahasya kçùõau tu narapravãraþ 08,065.013d*1046_09 tataþ pà¤càlàþ somakà÷ càpi ràjan 08,065.013d*1046_10 karõenàjau pãóyamànàþ ÷araughaiþ 08,065.013d*1046_11 krodhàviùñà vivyadhus taü samantàt 08,065.013d*1046_12 tãkùõair bàõaiþ såtaputraü sametàþ 08,065.013d*1046_13 tàn astàüs taiþ sa nikçtyà÷u bàõàn 08,065.013d*1046_14 pà¤càlànàü rathanàgà÷vasaüghàn 08,065.013d*1046_15 abhyardayad bàõagaõaiþ prasahya 08,065.013d*1046_16 vikùobhayan samare såtaputraþ 08,065.013d*1046_17 te bhinnadehà vyasavo nipetuþ 08,065.013d*1046_18 karõeùubhir bhåmitale svanantaþ 08,065.013d*1046_19 kruddhena siühena yathaiva nàgà 08,065.013d*1046_20 mahàbalà bhãmabalena tadvat 08,065.013d*1046_21 pà¤càlànàü pravaràn saünihatya 08,065.013d*1046_22 praspardhamànàn balino yodhamukhyàn 08,065.013d*1046_23 tataþ sa ràjan viraràja karõaþ 08,065.013d*1046_24 ÷aràn vaman megha ivàmbudhàràþ 08,065.013d*1046_25 karõasya matvà tu jayaü tvadãyàþ 08,065.013d*1046_26 paràü mudaü siühanàdàü÷ ca cakruþ 08,065.013d*1046_27 sarve hy amanyanta va÷e kçtau tau 08,065.013d*1046_28 karõena kçùõàv iti kauravendra 08,065.013d*1046_29 tat tàdç÷aü prekùya mahàrathasya 08,065.013d*1046_30 karõasya vãryaü ca parair asahyam 08,065.013d*1046_31 dçùñvà tu karõena dhanaüjayasya 08,065.013d*1046_32 saügràmamadhye nihataü tad astram 08,065.014a amçùyamàõa÷ ca mahàvimarde; tatràkrudhyad bhãmaseno mahàtmà 08,065.014c athàbravãt pàõinà pàõim àghnan; saüdaùñauùñho nçtyati vàdayann iva 08,065.014d*1047_01 tatas tv amarùã krodhasaüdãptanetro 08,065.014d*1047_02 vàtàtmajaþ pàõinà pàõim àrchat 08,065.014d*1047_03 bhãmo 'bravãd arjunaü satyasaüdham 08,065.014d*1047_04 amarùito niþ÷vasa¤ jàtamanyuþ 08,065.014d*1048_01 roùàt pradãptaþ sumahàn vimarde 08,065.014d*1048_02 bhãmas tato 'krudhyad adãnasattvaþ 08,065.014d*1048_03 pàõiü sa pàõau vinipiùya roùàd 08,065.014d*1048_04 amarùito vàkyam uvàca pàrtham 08,065.014d*1049_01 kathaü nu pàpo 'yam apetadharmaþ 08,065.014d*1049_02 såtàtmajaþ samare 'dya prasahya 08,065.014d*1049_03 pà¤càlànàü yodhamukhyàn anekàn 08,065.014d*1049_04 nijaghnivàüs tava jiùõo samakùam 08,065.014d*1050_01 pårvaü daityair ajitaü kàlakeyaiþ 08,065.014d*1050_02 sàkùàt sthàõor bàhusaüspar÷am etya 08,065.014e kathaü nu tvàü såtaputraþ kirãñin; maheùubhir da÷abhir avidhyad agre 08,065.014f*1051_01 tvayà kùiptàü÷ càgrasadbàõasaüghànn 08,065.014f*1051_02 à÷caryam etat pratibhàti me 'dya 08,065.014f*1051_03 kçùõàparikle÷am anusmara tvaü 08,065.014f*1051_04 yathàbravãt ùaõóhatilàn sma vàcaþ 08,065.014f*1051_05 vàcaþ sutãkùõàsthibhido 'manoj¤àþ 08,065.014f*1051_06 såtàtmajo 'yaü gatabhãr duràtmà 08,065.014f*1051_07 saüsmçtya sarvaü tad ihàdya pàpaü 08,065.014f*1051_08 jahy à÷u karõaü yudhi savyasàcin 08,065.014f*1051_09 kasmàd upekùàü kuruùe kirãñinn 08,065.014f*1051_10 upekùituü nàyam ihàdya kàlaþ 08,065.015a yayà dhçtyà sarvabhåtàny ajaiùãr; gràsaü dadad vahnaye khàõóave tvam 08,065.015c tayà dhçtyà såtaputraü jahi tvam; ahaü vainaü gadayà pothayiùye 08,065.015d*1052_01 sametya pàrthaü sa nç÷aüsavàdã 08,065.015d*1052_02 jãvan nàyaü yàsyati kàlapakvaþ 08,065.016a athàbravãd vàsudevo 'pi pàrthaü; dçùñvà ratheùån pratihanyamànàn 08,065.016c amãmçdat sarvathà te 'dya karõo; hy astrair astràõi kim idaü kirãñin 08,065.017a sa vãra kiü muhyasi nàvadhãyase; nadanty ete kuravaþ saüprahçùñàþ 08,065.017c karõaü puraskçtya vidur hi sarve; tvadastram astrair vinipàtyamànam 08,065.018a yayà dhçtyà nihataü tàmasàstraü; yuge yuge ràkùasà÷ càpi ghoràþ 08,065.018c dambhodbhavà÷ càsurà÷ càhaveùu; tayà dhçtyà tvaü jahi såtaputram 08,065.018c*1053_01 darpotsiktaü vãryamantaü kirãñin 08,065.018d*1054_01 karõaü samàsàdya ripupramàthin 08,065.018d*1055_01 pàrthàhave vyaktam astraü samartham 08,065.019a anena vàsya kùuraneminàdya; saüchinddhi mårdhànam areþ prasahya 08,065.019c mayà nisçùñena sudar÷anena; vajreõa ÷akro namucer ivàreþ 08,065.020a kiràtaråpã bhagavàn yayà ca; tvayà mahatyà paritoùito 'bhåt 08,065.020c tàü tvaü dhçtiü vãra punar gçhãtvà; sahànubandhaü jahi såtaputram 08,065.021a tato mahãü sàgaramekhalàü tvaü; sapattanàü gràmavatãü samçddhàm 08,065.021c prayaccha ràj¤e nihatàrisaüghàü; ya÷a÷ ca pàrthàtulam àpnuhi tvam 08,065.021d*1056_01 sa evam ukto 'tibalo mahàtmà 08,065.021d*1056_02 cakàra buddhiü hi vadhàya sauteþ 08,065.021d*1057_01 karõaü puraskçtya nadanti sarve 08,065.021d*1057_02 tavàstram urvyàü pratihatya vãràþ 08,065.021d*1057_03 kuru prayatnaü bharatapravãra 08,065.021d*1057_04 dravanty amã sç¤jayasomakà÷ ca 08,065.021d*1057_05 dçùñvà ca karõaü samare prahçùñaü 08,065.021d*1057_06 tvàü càpi dçùñvà parihãyamànam 08,065.022a saücodito bhãmajanàrdanàbhyàü; smçtvà tadàtmànam avekùya sattvam 08,065.022c mahàtmana÷ càgamane viditvà; prayojanaü ke÷avam ity uvàca 08,065.023a pràduùkaromy eùa mahàstram ugraü; ÷ivàya lokasya vadhàya sauteþ 08,065.023c tan me 'nujànàtu bhavàn surà÷ ca; brahmà bhavo brahmavida÷ ca sarve 08,065.023d*1058_01 iti smoktvà pàõóavaþ savyasàcã 08,065.023d*1058_02 namaskçtvà brahmaõe so 'mitàtmà 08,065.024a ity åcivàn bràhmam asahyam astraü; pràdu÷cakre manasà saüvidheyam 08,065.024b*1059_01 tad asya hatvà viraràja karõo 08,065.024b*1059_02 muktvà ÷aràn megha ivàmbudhàràþ 08,065.024b*1059_03 samãkùya karõena kirãñinas tu 08,065.024b*1059_04 tathàjimadhye vihitaü tad astram 08,065.024b*1059_05 tato 'marùã balavàn krodhadãpto 08,065.024b*1059_06 bhãmo 'bravãd arjunaü satyasaüdham 08,065.024b*1059_07 nanu tv àhur veditàraü mahàstraü 08,065.024b*1059_08 bràhmaü vidheyaü paramaü janàs tat 08,065.024b*1059_09 punar yuktàstram abhitaþ kirãñinn 08,065.024b*1059_10 iti smokto 'yojayat savyasàcã 08,065.024c tato di÷a÷ ca pradi÷a÷ ca sarvàþ; samàvçõot sàyakair bhåritejàþ 08,065.024d*1060_01 gàõóãvamuktair bhujagair ivograir 08,065.024d*1060_02 divàkaràü÷upratimair jvaladbhiþ 08,065.024e sasarja bàõàn bharatarùabho 'pi; ÷ataü÷atàn ekavad à÷uvegàn 08,065.024f*1061_01 pràcchàdayan karõarathaü kùaõena 08,065.024f*1061_02 yugàntavahnyarkakaraprakà÷àþ 08,065.024f*1062_01 tata÷ ca ÷ålàni parasvadhàni 08,065.024f*1062_02 cakràõi nàràca÷atàni caiva 08,065.024f*1062_03 ni÷cakramur ghorataràõi yodhàs 08,065.024f*1062_04 tato nyahanyanta samantato 'pi 08,065.024f*1062_05 chinnaü ÷iraþ kasya cid àjimadhye 08,065.024f*1062_06 papàta yodhasya parasya kàyàt 08,065.024f*1062_07 bhayena so 'py à÷u papàta bhåmàv 08,065.024f*1062_08 anyaþ pranaùñaþ patitaü vilokya 08,065.024f*1062_09 anyasya sàsir nipapàta kçtto 08,065.024f*1062_10 yodhasya bàhuþ karihastatulyaþ 08,065.024f*1062_11 anyasya savyaþ saha carmaõà ca 08,065.024f*1062_12 kùuraprakçttaþ patito dharaõyàm 08,065.024f*1062_13 evaü samastàn api yodhamukhyàn 08,065.024f*1062_14 vidhvaüsayàm àsa kirãñamàlã 08,065.024f*1062_15 ÷araiþ ÷arãràntakaraiþ sughorair 08,065.024f*1062_16 dauryodhanaü sainyam a÷eùam eva 08,065.025a vaikartanenàpi tathàjimadhye; sahasra÷o bàõagaõà visçùñàþ 08,065.025c te ghoùiõaþ pàõóavam abhyupeyuþ; parjanyamuktà iva vàridhàràþ 08,065.026a sa bhãmasenaü ca janàrdanaü ca; kirãñinaü càpy amanuùyakarmà 08,065.026c tribhis tribhir bhãmabalo nihatya; nanàda ghoraü mahatà svareõa 08,065.027a sa karõabàõàbhihataþ kirãñã; bhãmaü tathà prekùya janàrdanaü ca 08,065.027c amçùyamàõaþ punar eva pàrthaþ; ÷aràn da÷àùñau ca samudbabarha 08,065.028a suùeõam ekena ÷areõa viddhvà; ÷alyaü caturbhis tribhir eva karõam 08,065.028c tataþ sumuktair da÷abhir jaghàna; sabhàpatiü kà¤canavarmanaddham 08,065.029a sa ràjaputro vi÷irà vibàhur; vivàjisåto vidhanur viketuþ 08,065.029c tato rathàgràd apatat prabhagnaþ; para÷vadhaiþ ÷àla ivàbhikçttaþ 08,065.030a puna÷ ca karõaü tribhir aùñabhi÷ ca; dvàbhyàü caturbhir da÷abhi÷ ca viddhvà 08,065.030c catuþ÷atàn dviradàn sàyudhãyàn; hatvà rathàn aùña÷ataü jaghàna 08,065.030e sahasram a÷vàü÷ ca puna÷ ca sàdãn; aùñau sahasràõi ca pattivãràn 08,065.030f*1063_01 karõaü sasåtaü sarathà÷vaketum 08,065.030f*1063_02 adç÷yam a¤jogatibhi÷ ca cakre 08,065.030f*1063_03 tato 'kro÷an kuravo vadhyamànà 08,065.030f*1063_04 dhanaüjayenàdhirathiü samantàt 08,065.030f*1063_05 mu¤càbhividdhyàrjunam à÷u karõa 08,065.030f*1063_06 bàõaiþ purà hanti kurån samagràn 08,065.030f*1063_07 sa coditaþ sarvayatnena karõo 08,065.030f*1063_08 mumoca bàõàn subahån abhãkùõam 08,065.030f*1063_09 te pàõóupà¤càlagaõàn nijaghnur 08,065.030f*1063_10 marmacchidaþ ÷oõitamàüsadigdhàþ 08,065.030f*1063_11 tàv uttamau sarvadhanurdharàõàü 08,065.030f*1063_12 mahàbalau sarvasapatnasàhau 08,065.030f*1063_13 nijaghnatu÷ càhitasainyam ugràv 08,065.030f*1063_14 anyonyam apy astravidau mahàstraiþ 08,065.030f*1063_15 athopayàtas tvarito didçkùur 08,065.030f*1063_16 mantrauùadhàbhyàü virujo vi÷alyaþ 08,065.030f*1063_17 kçtaþ suhçdbhir bhiùajàü variùñhair 08,065.030f*1063_18 yudhiùñhiras tatra suvarõavarmà 08,065.030f*1063_19 tatropayàtaü yudhi dharmaràjaü 08,065.030f*1063_20 dçùñvà mudà sarvabhåtàny anandan 08,065.030f*1063_21 ràhor vimuktaü vimalaü samagraü 08,065.030f*1063_22 candraü yathaivàbhyuditaü tathaiva 08,065.030f*1064_01 nàsatyadasràtrisutodbhavàdyair 08,065.030f*1064_02 aùñàïgavidyà÷ramam udvahadbhiþ 08,065.030f*1064_03 àbaddhapañño vraõalàghavena 08,065.030f*1064_04 yathà sure÷o ditijaiþ kùatàïgaþ 08,065.031a dçùñvàjimukhyàv atha yudhyamànau; didçkùavaþ ÷åravaràv arighnau 08,065.031c karõaü ca pàrthaü ca niyamya vàhàn; khasthà mahãsthà÷ ca janàvatasthuþ 08,065.031d*1065_01 sa kàrmukajyàtalasaünipàtaþ 08,065.031d*1065_02 sumuktabàõas tumulo babhåva 08,065.031d*1065_03 ghnatos tathànyonyam iùupravaikair 08,065.031d*1065_04 dhanaüjayasyàdhirathe÷ ca ràjan 08,065.032a tato dhanurjyà sahasàtikçùñà; sughoùam àcchidyata pàõóavasya 08,065.032c tasmin kùaõe såtaputras tu pàrthaü; samàcinot kùudrakàõàü ÷atena 08,065.033a nirmuktasarpapratimai÷ ca tãkùõais; tailapradhautaiþ khagapatravàjaiþ 08,065.033c ùaùñyà nàràcair vàsudevaü bibheda; tadantaraü somakàþ pràdravanta 08,065.033d*1066_01 påùàtmajo marmasu nirbibheda 08,065.033d*1066_02 marutsutaü càyuta÷aþ ÷aràgraiþ 08,065.033d*1066_03 kçùõaü ca pàrthaü ca tathà dhvajaü ca 08,065.033d*1066_04 pàrthànujàn somakàn pàtayaü÷ ca 08,065.033d*1067_01 pràcchàdayaüs te ni÷itaiþ pçùatkair 08,065.033d*1067_02 jãmåtasaüghà nabhasãva såryam 08,065.033d*1067_03 àgacchatas tàn vi÷ikhair anekair 08,065.033d*1067_04 vyaùñambhayat såtaputraþ kçtàstraþ 08,065.033d*1067_05 tair astam astraü vinihatya sarvaü 08,065.033d*1067_06 jaghàna teùàü rathavàjinàgàn 08,065.033d*1067_07 tathà tu sainyapravaràü÷ ca ràjann 08,065.033d*1067_08 abhyardayan màrgaõaiþ såtaputraþ 08,065.033d*1067_09 te bhinnadehà vyasavo nipetuþ 08,065.033d*1067_10 karõeùubhir bhåmitale stanantaþ 08,065.033d*1067_11 kruddhena siühena yathà÷vayåthyà 08,065.033d*1067_12 mahàbalà bhãmabalena tadvat 08,065.033d*1067_13 puna÷ ca pà¤càlavaràs tathànye 08,065.033d*1067_14 tadantaraü karõadhanaüjayàbhyàm 08,065.033d*1067_15 praskandanto balinaþ sàdhumuktaiþ 08,065.033d*1067_16 karõena bàõair nihatàþ prasahya 08,065.033d*1067_17 jayaü tu matvà vipulaü tvadãyàs 08,065.033d*1067_18 talàn nijaghnuþ siühanàdàü÷ ca neduþ 08,065.033d*1067_19 sarve hy amanyanta va÷e kçtau tau 08,065.033d*1067_20 karõena kçùõàv iti te vineduþ 08,065.033d*1068_01 tato navajyàü sudçóhàü kirãñã 08,065.033d*1068_02 svabàhuvikùepaõajàü pragçhya 08,065.033d*1068_03 samàdade gàõóive kùiprakàrã 08,065.033d*1068_04 nimeùamàtreõa mahàdhanuùmàn 08,065.033d*1068_05 jyàcchedanaü jyàvidhànaü ca tasya 08,065.033d*1068_06 naivàvabudhyat såtaputro laghutvàt 08,065.033d*1068_07 pàrthasya saükhye dviùatàü nihantus 08,065.033d*1068_08 tad adbhåtaü tatra babhåva ràjan 08,065.034a tato dhanurjyàm avadhamya ÷ãghraü; ÷aràn astàn àdhirather vidhamya 08,065.034b*1069_01 pàrtho 'pi tàü jyàm avadhàya tårõaü 08,065.034b*1069_02 ÷aràsanajyàm àdhirather vidhamya 08,065.034c susaürabdhaþ karõa÷arakùatàïgo; raõe pàrthaþ somakàn pratyagçhõàt 08,065.034d*1070_01 jyàü cànumçjyàbhyahanat talatre 08,065.034d*1070_02 bàõàndhakàraü tv akarot kùaõena 08,065.034d*1070_03 ÷alyaü ca karõaü ca kuråü÷ ca sarvàn 08,065.034d*1070_04 bàõair avidhyad yugapat kirãñã 08,065.034e na pakùiõaþ saüpatanty antarikùe; kùepãyasàstreõa kçte 'ndhakàre 08,065.034f*1071_01 vàyur viyatsthair amaraiþ sametya 08,065.034f*1071_02 vyuvàha bàõàn avalokayadbhiþ 08,065.035a ÷alyaü ca pàrtho da÷abhiþ pçùatkair; bhç÷aü tanutre prahasann avidhyat 08,065.035c tataþ karõaü dvàda÷abhiþ sumuktair; viddhvà punaþ saptabhir abhyavidhyat 08,065.036a sa pàrthabàõàsanaveganunnair; dçóhàhataþ patribhir ugravegaiþ 08,065.036c vibhinnagàtraþ kùatajokùitàïgaþ; karõo babhau rudra ivàtateùuþ 08,065.036d*1072_01 prakrãóamàno 'tha ÷ma÷ànamadhye 08,065.036d*1072_02 raudre muhårte rudhiràrdragàtraþ 08,065.037a tatas tribhi÷ ca trida÷àdhipopamaü; ÷arair bibhedàdhirathir dhanaüjayam 08,065.037c ÷aràüs tu pa¤ca jvalitàn ivoragàn; pravãrayàm àsa jighàüsur acyute 08,065.038a te varma bhittvà puruùottamasya; suvarõacitraü nyapatan sumuktàþ 08,065.038c vegena gàm àvivi÷uþ suvegàþ; snàtvà ca karõàbhimukhàþ pratãyuþ 08,065.039a tàn pa¤cabhallais tvaritaiþ sumuktais; tridhà tridhaikaikam athoccakarta 08,065.039c dhanaüjayas te nyapatan pçthivyàü; mahàhayas takùakaputrapakùàþ 08,065.040a tataþ prajajvàla kirãñamàlã; krodhena kakùaü pradahann ivàgniþ 08,065.040b*1073_01 tathà vinunnàïgam avekùya kçùõaü 08,065.040b*1073_02 sarpeùubhiþ karõabhujaprasçùñaiþ 08,065.040c sa karõam àkarõavikçùñasçùñaiþ; ÷araiþ ÷arãràntakarair jvaladbhiþ 08,065.040e marmasv avidhyat sa cacàla duþkhàd; dhairyàt tu tasthàv atimàtradhairyaþ 08,065.040f*1074_01 pràdu÷cakàràtha ÷aràn mahàtmà 08,065.040f*1074_02 dehaü vicinvann iva såtajasya 08,065.040f*1074_03 ÷aràs tu te kà¤canacitrapuïkhàþ 08,065.040f*1074_04 saüpetur urvyàü ÷ata÷o mahàntaþ 08,065.041a tataþ ÷araughaiþ pradi÷o di÷a÷ ca; raviprabhà karõaratha÷ ca ràjan 08,065.041c adç÷ya àsãt kupite dhanaüjaye; tuùàranãhàravçtaü yathà nabhaþ 08,065.042a sa cakrarakùàn atha pàdarakùàn; puraþsaràn pçùñhagopàü÷ ca sarvàn 08,065.042b*1075_01 bhãtà dravanti sma nihanyamànà 08,065.042b*1075_02 maheùubhiþ pàrthakarapraõunnaiþ 08,065.042b*1075_03 tato 'rjuno vai bharatapravãro 08,065.042b*1075_04 mahànubhàvaþ samare nihantà 08,065.042c duryodhanenànumatàn arighnàn; samuccitàn surathàn sàrabhåtàn 08,065.043a dvisàhasràn samare savyasàcã; kurupravãràn çùabhaþ kuråõàm 08,065.043c kùaõena sarvàn sarathà÷vasåtàn; ninàya ràjan kùayam ekavãraþ 08,065.044a athàpalàyanta vihàya karõaü; tavàtmajàþ kurava÷ càva÷iùñàþ 08,065.044c hatàn avàkãrya ÷arakùatàü÷ ca; làlapyamànàüs tanayàn pitéü÷ ca 08,065.044d*1076_01 sarve praõe÷uþ kuravo vihãnàþ 08,065.044d*1076_02 pàrtheùubhiþ saüparitapyamànàþ 08,065.044d*1076_03 suyodhanenàtha punar variùñhàþ 08,065.044d*1076_04 pracoditàþ karõarathànuyàne 08,065.044d*1076_05 bhoþ kùatriyàþ ÷åratamà÷ ca sarve 08,065.044d*1076_06 kùàtre ca dharme niratàþ stha yåyam 08,065.044d*1076_07 na yuktaråpaü bhavatàü samãpàt 08,065.044d*1076_08 palàyanaü karõam abhiprahàya 08,065.044d*1076_09 tavàtmajenàpi tathocyamànàþ 08,065.044d*1076_10 pàrtheùubhiþ saüparitapyamànàþ 08,065.044d*1076_11 naivàvatiùñhanta bhayàd vivarõàþ 08,065.044d*1076_12 kùaõena naùñàþ pradi÷o di÷a÷ ca 08,065.045a sa sarvataþ prekùya di÷o vi÷ånyà; bhayàvadãrõaiþ kurubhir vihãnaþ 08,065.045c na vivyathe bhàrata tatra karõaþ; pratãpam evàrjunam abhyadhàvat 08,065.045c*1077_01 mahàrathaþ såtaputras tathàpi 08,066.001 saüjaya uvàca 08,066.001a tato 'payàtàþ ÷arapàtamàtram; avasthitàþ kuravo bhinnasenàþ 08,066.001c vidyutprakà÷aü dadç÷uþ samantàd; dhanaüjayàstraü samudãryamàõam 08,066.002a tad arjunàstraü grasate sma vãràn; viyat tathàkà÷am anantaghoùam 08,066.002c kruddhena pàrthena tadà÷u sçùñaü; vadhàya karõasya mahàvimarde 08,066.002d*1078_01 karõaþ sughoreùvasanaü dçóhajyaü 08,066.002d*1078_02 visphàrayitvà visçja¤ charaughàn 08,066.002d*1078_03 udãryamàõaü sma kurån dahantaü 08,066.002d*1078_04 suvarõapuïkhair iùubhir mahàtmà 08,066.003a ràmàd upàttena mahàmahimnà; àtharvaõenàrivinà÷anena 08,066.003c tad arjunàstraü vyadhamad dahantaü; pàrthaü ca bàõair ni÷itair nijaghne 08,066.004a tato vimardaþ sumahàn babhåva; tasyàrjunasyàdhirathe÷ ca ràjan 08,066.004c anyonyam àsàdayatoþ pçùatkair; viùàõaghàtair dvipayor ivograiþ 08,066.004d*1079_01 tato 'strasaüghàtasamàvçtaü tadà 08,066.004d*1079_02 babhåva ràjaüs tumulaü raõàjiram 08,066.004d*1079_03 tat karõapàrthau ÷aravçùñisaüghair 08,066.004d*1079_04 nirantaraü cakratur ambaraü tadà 08,066.004d*1079_05 tad bàõajàlaikamayaü mahàstraü 08,066.004d*1079_06 sarve 'dràkùuþ kuravaþ somakà÷ ca 08,066.004d*1079_07 nànyaü ca bhåtaü dadç÷us tadà te 08,066.004d*1079_08 bàõàndhakàre tumule ca tasmin 08,066.004d*1080_01 tatas tu tau vai puruùapravãrau 08,066.004d*1080_02 ràjan varau sarvadhanurdharàõàm 08,066.004d*1080_03 tyaktvàtmadehau samare 'tighore 08,066.004d*1080_04 pràpta÷ramau ÷atruduràsadau hi 08,066.004d*1080_05 dçùñvà tu tau saüprati saüprayuktau 08,066.004d*1080_06 parasparaü chidraniviùñadçùñã 08,066.004d*1080_07 devarùigandharvagaõàþ sayakùàþ 08,066.004d*1080_08 saütuùñuvus tau pitara÷ ca hçùñàþ 08,066.004d@039_0001 tau saüdadhànàv ani÷aü sma ràjan 08,066.004d@039_0002 samasyantau càpi ÷aràn anekàn 08,066.004d@039_0003 saüdar÷ayantau yudhi màrgàn vicitràn 08,066.004d@039_0004 dhanurdharàõàü pravarau kçtàstrau 08,066.004d@039_0005 tayor evaü yudhyator àjimadhye 08,066.004d@039_0006 såtàtmajo 'bhåd adhikaþ kadà cit 08,066.004d@039_0007 pàrthaþ kadà cit tv adhikaþ kirãñã 08,066.004d@039_0008 vãryàstrasamyagbalalàghavais tu 08,066.004d@039_0009 dçùñvà tatas taü yudhi saüprahàraü 08,066.004d@039_0010 parasparasyàntaraprekùiõo ye 08,066.004d@039_0011 ghoraü tadà durviùahaü raõe 'nyair 08,066.004d@039_0012 yodhàþ sarve vismayam abhyagacchan 08,066.004d@039_0013 tato 'tha bhåtàny antarikùe sthitàni 08,066.004d@039_0014 karõàrjunau tau pra÷a÷aüsur narendra 08,066.004d@039_0015 bhoþ karõa sàdhv arjuna sàdhu ceti 08,066.004d@039_0016 hçùñàþ procuþ saügha÷aþ prãtimantaþ 08,066.004d@040_0001 tasmin vimarde rathavàjinàgàþ 08,066.004d@040_0002 padàtisaüghà vasudhàü vyakampayan 08,066.004d@040_0003 tatas tu pàtàlatale ÷ayàno 08,066.004d@040_0004 nàgo '÷vasenaþ kçtavairo 'rjunena 08,066.004d@040_0005 ràjaüs tadà khàõóavadàhamukto 08,066.004d@040_0006 kçtvà suvegaü vasudhàtalasthaþ 08,066.004d@040_0007 athotpapàtordhvagatir javena 08,066.004d@040_0008 saüdç÷ya karõàrjunayor vimardam 08,066.004d@040_0009 ayaü hi kàlo 'sya duràtmano vai 08,066.004d@040_0010 pàrthasya vairapratiyàtanàya 08,066.004d@040_0011 saücintya tåõaü pravive÷a caiva 08,066.004d@040_0012 karõasya ràja¤ ÷araråpadhàrã 08,066.004d@040_0013 tato 'strasaüghàtasamàkulaü tadà 08,066.004d@040_0014 babhåva jàlaü vitatàü÷ujàlam 08,066.004d@040_0015 tat karõapàrthau ÷arasaüghavçùñibhir 08,066.004d@040_0016 nirantaraü cakratur ambaraü tadà 08,066.004d@040_0017 tadbàõajàlaikamayaü mahàntaü 08,066.004d@040_0018 sarve 'trasan kuravaþ somakà÷ ca 08,066.004d@040_0019 nànyat kiü cid dadç÷uþ saüpatad vai 08,066.004d@040_0020 bàõàndhakàre tumule 'timàtram 08,066.004d@040_0021 tatas tau puruùavyàghrau sarvalokadhanurdharau 08,066.004d@040_0022 tyaktapràõau raõe vãrau yuddha÷ramam upàgatau 08,066.004d@040_0023 samutkùepair vãkùamàõau siktau candanavàriõà 08,066.004d@040_0024 satàlavyajanair divyair divisthair apsarogaõaiþ 08,066.004d@040_0025 ÷akrasåryakaràbjàbhyàü pramàrjitamukhàv ubhau 08,066.004d@040_0026 karõas tu pàrthaü na vi÷eùayad yadà 08,066.004d@040_0027 dçóhaü ca pàrthena ÷arair nipãóitaþ 08,066.004d@040_0028 tataþ sa karõaþ ÷aravikùatàïgo 08,066.004d@040_0029 mano dadhe hy eka÷ayasya tasya 08,066.005a tato ripughnaü samadhatta karõaþ; susaü÷itaü sarpamukhaü jvalantam 08,066.005c raudraü ÷araü saüyati supradhautaü; pàrthàrtham atyarthaciràya guptam 08,066.006a sadàrcitaü candanacårõa÷àyinaü; suvarõanàlã÷ayanaü mahàviùam 08,066.006b*1081_01 àkarõapårõaü pravikçùya karõaþ 08,066.006b*1081_02 pàrthonmukhaü saüdadhe tigmamanyum 08,066.006c pradãptam airàvatavaü÷asaübhavaü; ÷iro jihãrùur yudhi phalgunasya 08,066.006c*1082_01 mumoca ÷ãghraü sa ripupramàthã 08,066.006d*1083_01 tataþ prajajvàla di÷o nabha÷ ca 08,066.006d*1083_02 ulkà÷ ca ghoràþ sahasà nipetuþ 08,066.006d*1083_03 tasmiüs tu nàge dhanuùi prayukte 08,066.006d*1083_04 hàhàkçtàþ sarvalokàþ sa÷akràþ 08,066.006d*1084_01 na càpi taü bubudhe såtaputro 08,066.006d*1084_02 bàõe praviùñaü yogabalena nàgam 08,066.006d*1085_01 da÷a÷atanayano 'hiü dç÷ya bàõe praviùñaü 08,066.006d*1085_02 nihata iti suto me srastagàtro babhåva 08,066.006d*1085_03 jalajakusumayoniþ ÷reùñhabhàvo 'jitàtmà 08,066.006d*1085_04 trida÷apatim avocan mà vyadhiùñhà jaye ÷rãþ 08,066.006d*1086_01 sa såtaputras tam apàïgade÷e 08,066.006d*1086_02 avàïmukhaü saüdhayati sma roùàt 08,066.006d*1086_03 na taü sma jànàti mahànubhàvam 08,066.006d*1086_04 apàïgade÷àbhiniviùñam àjau 08,066.007a tam abravãn madraràjo mahàtmà; vaikartanaü prekùya hi saühiteùum 08,066.007c na karõa grãvàm iùur eùa pràpsyate; saülakùya saüdhatsva ÷araü ÷iroghnam 08,066.008a athàbravãt krodhasaüraktanetraþ; karõaþ ÷alyaü saüdhiteùuþ prasahya 08,066.008c na saüdhatte dviþ ÷araü ÷alya karõo; na màdç÷àþ ÷àñhyayuktà bhavanti 08,066.008d*1087_01 pràptasya pàrthaþ praõatàþ sva svàhàþ 08,066.008d*1087_02 saüsthàpya kçùõena punas tadãyam (sic) 08,066.009a tathaivam uktvà visasarja taü ÷araü; balàhakaü varùaghanàbhipåjitam 08,066.009c hato 'si vai phalguna ity avocat; tatas tvarann årjitam utsasarja 08,066.010a saüdhãyamànaü bhujagaü dçùñvà karõena màdhavaþ 08,066.010c àkramya syandanaü padbhyàü balena balinàü varaþ 08,066.011a avagàóhe rathe bhåmau jànubhyàm agaman hayàþ 08,066.011c tataþ ÷araþ so 'bhyahanat kirãñaü tasya dhãmataþ 08,066.011d*1088_01 sa sàyakaþ karõabhujàbhisçùño 08,066.011d*1088_02 hutà÷anàrkapratimaþ sughoraþ 08,066.011d*1088_03 guõacyutaþ pràjvalad antarikùe 08,066.011d*1088_04 kurvan sãmantaü nabhaso bhãmaråpaþ 08,066.011d*1088_05 taü prekùya dãptaü yudhi màdhavas tu 08,066.011d*1088_06 tvarànvitaþ kaüsaripuþ salãlam 08,066.011d*1088_07 padà viniùpiùya rathottamaü taü 08,066.011d*1088_08 pràve÷ayaj jagatãü kiùkumàtram 08,066.011d*1088_09 kùitiü gatà jànubhis te tu vàhàs 08,066.011d*1088_10 tataþ ÷araþ so 'bhyahanat kirãñam 08,066.011d*1089_01 tam àpatantaü jvalitaü nirãkùya 08,066.011d*1089_02 viyadgataü vçùõikulapravãraþ 08,066.011d*1089_03 rathasya cakraü sahasà nipãóya 08,066.011d*1089_04 pa¤càïgulaü majjayati sma vãraþ 08,066.011d*1090_01 tato 'ntarikùe sumahàn ninàdaþ 08,066.011d*1090_02 saüpåjanàrthaü madhusådanasya 08,066.011d*1090_03 divyà÷ ca vàcaþ sahasà babhåvur 08,066.011d*1090_04 divyàni puùpàõy atha siühanàdàþ 08,066.011d*1090_05 tasmiüs tathà vai dharaõãü nimagne 08,066.011d*1090_06 rathe prayogàn madhusådanasya 08,066.011d*1090A_01 tataþ ÷araþ so 'bhyahanat kirãñaü 08,066.011d*1090A_02 tasyendradattaü sudçóhaü ca dhãmataþ 08,066.012a athàrjunasyottamagàtrabhåùaõaü; dharàviyaddyosalileùu vi÷rutam 08,066.012c balàstrasargottamayatnamanyubhiþ; ÷areõa mårdhnaþ sa jahàra såtajaþ 08,066.013a divàkarendujvalanagrahatviùaü; suvarõamuktàmaõijàlabhåùitam 08,066.013c puraüdaràrthaü tapasà prayatnataþ; svayaü kçtaü yad bhuvanasya sånunà 08,066.014a mahàrharåpaü dviùatàü bhayaükaraü; vibhàti càtyarthasukhaü sugandhi tat 08,066.014c nijaghnuùe devaripån sure÷varaþ; svayaü dadau yat sumanàþ kirãñine 08,066.015a haràmbupàkhaõóalavittagoptçbhiþ; pinàkapà÷à÷anisàyakottamaiþ 08,066.015b*1091_01 kùataü nayad rudragaõaiþ pinàkinà 08,066.015b*1091_02 sahàyavàn pàvakasaünibhaiþ ÷araiþ 08,066.015c surottamair apy aviùahyam ardituü; prasahya nàgena jahàra yad vçùaþ 08,066.015c*1092_01 ciraü dhçtenàditineha ràjan 08,066.015d*1093_01 sa duùñabhàvo vitathapratij¤aþ 08,066.015d*1093_02 kirãñam abhyàhanad arjunasya 08,066.015d*1094_01 vi÷uddhajàmbånadaratnabhåùitaü 08,066.015d*1094_02 pàrthottamàïgàd aharat tarasvã 08,066.015d*1094_03 tad dhemajàlàvatataü sughoùaü 08,066.015d*1094_04 jàjvalyamànaü nipapàta bhåmau 08,066.016a tad uttameùån mathitaü viùàgninà; pradãptam arciùmad abhikùiti priyam 08,066.016c papàta pàrthasya kirãñam uttamaü; divàkaro 'stàd iva parvatàj jvalan 08,066.017a tataþ kirãñaü bahuratnamaõóitaü; jahàra nàgo 'rjunamårdhato balàt 08,066.017c gireþ sujàtàïkurapuùpitadrumaü; mahendravajraþ ÷ikharaü yathottamam 08,066.018a mahã viyad dyauþ salilàni vàyunà; yathà vibhinnàni vibhànti bhàrata 08,066.018c tathaiva ÷abdo bhuvaneùv abhåt tadà; janà vyavasyan vyathità÷ ca caskhaluþ 08,066.019a tataþ samudgrathya sitena vàsasà; svamårdhajànavyathitaþ sthito 'rjunaþ 08,066.019b*1095_01 vinà kirãñaü ÷u÷ubhe sa pàrthaþ 08,066.019b*1095_02 ÷yàmo yuvà ÷aila ivàsta÷çïgaþ 08,066.019c vibhàti saüpårõamarãcibhàsvatà; ÷irogatenodayaparvato yathà 08,066.019d@041_0001 tato 'rjunaþ karõam avakragair navaiþ 08,066.019d@041_0002 suvarõapuïkhaiþ sudçóhair ayasmayaiþ 08,066.019d@041_0003 yamàgnidaõóapratimaiþ stanàntare 08,066.019d@041_0004 paràbhinat krau¤cam ivàdrim agnijaþ 08,066.019d@041_0005 tataþ ÷aràvàpam apàsya såtajo 08,066.019d@041_0006 dhanu÷ ca tac chakra÷aràsanopamam 08,066.019d@041_0007 tatàpa tasthau na mumoha caskhale 08,066.019d@041_0008 dçóhàhataþ saü÷ ca punas tatas tataþ 08,066.019d@041_0009 na hy arjunas taü vyasane tadeyivàn 08,066.019d@041_0010 nihantum àryaþ puruùavrate sthitaþ 08,066.019d@041_0011 tatas tam indràvarajo 'pi saübhramàd 08,066.019d@041_0012 uvàca kiü pàõóava he pramàdyasi 08,066.019d@041_0013 naivàhitànàü satataü vipa÷citaþ 08,066.019d@041_0014 kùaõaü pratãkùanty api durbalãyasàm 08,066.019d@041_0015 vi÷eùato 'rãn vyasaneùu paõóito 08,066.019d@041_0016 nihatya dharmaü ca ya÷a÷ ca vindati 08,066.019d@041_0017 tam ekavãraü tava càhitaü sadà 08,066.019d@041_0018 tvarasva karõaü sahasàbhimarditum 08,066.019d@041_0019 purà samarthaþ samupaiti såtajo 08,066.019d@041_0020 vidhya tvam enaü namuciü yathà hariþ 08,066.019d@041_0021 tathàstu devety abhipåjya satvaraü 08,066.019d@041_0022 janàrdanaü karõam avidhyad arjunaþ 08,066.019d@041_0023 ÷arottamaiþ sarvakuråttamas tvaraüs 08,066.019d@041_0024 tathà yathà ÷ambaram ambaràdhipaþ 08,066.019d*1096_01 gokarõà sumukhã kçtena iùuõà goputrasaüpreùità 08,066.019d*1096_02 go÷abdàtmajabhåùaõaü suvihitaü suvyaktago 'suprabham 08,066.019d*1096_03 dçùñvà gogatakaü jahàra mukuñaü go÷abdagopåri vai 08,066.019d*1096_04 gokarõàsanamardana÷ ca na yayàv apràpya mçtyor va÷am 08,066.020a balàhakaþ karõabhujeritas tato; hutà÷anàrkapratimadyutir mahàn 08,066.020c mahoragaþ kçtavairo 'rjunena; kirãñam àsàdya samutpapàta 08,066.020d*1097_01 kirãñam àkçùya tathàrjunasya 08,066.020d*1097_02 mahoragaþ kçtavairaþ sa tårõam 08,066.020d*1098_01 yathàsçjat pàrthavadhàya karõaþ 08,066.020d*1098_02 samãkùya sarpaþ punar eti karõam 08,066.020d*1098_03 vyàvçtya tasmàc ca tataþ kirãñàt 08,066.020d*1099_01 tam utpatantaü sa kirãñam ãkùya 08,066.020d*1099_02 pàrtho 'bravãd vàsudevaü mahàtmà 08,066.020d*1100_01 taü càpi dagdhvà tapanãyacitraü 08,066.020d*1100_02 kirãñam àkçùya tad arjunasya 08,066.020d*1100_03 punaþ sa matvà pravive÷a tåõaü 08,066.020d*1100_04 pçùña÷ ca karõena tato 'bravãd idam 08,066.020d*1100_05 muktas tvayàhaü na samãkùya karõa 08,066.020d*1100_06 ÷iro hçtaü yan na mayàrjunasya 08,066.020d*1100_07 samãkùya màü mu¤ca raõe tvam à÷u 08,066.020d*1100_08 hantàsmi ÷atruü tava càtmana÷ ca 08,066.020d*1100_09 ity evam ukto yudhi såtaputras 08,066.020d*1100_10 tam abravãt ko bhavàn ugraråpaþ 08,066.020d*1101_01 tataþ sa nàgaþ prahasann ivàhitaü 08,066.020d*1101_02 papàta càvekùya tam arjunas tvaran 08,066.021a tam abravãd viddhi kçtàgasaü me; kçùõàdya màtur vadhajàtavairam 08,066.021b*1102_00 nàgaþ 08,066.021b*1102_01 nàgo 'smi ÷vetaþ kçtavairo 'rjunena 08,066.021b*1102_02 màtà purà hy utpatità nabhastaþ 08,066.021b*1103_01 yadi svayaü vajradharo 'sya goptà 08,066.021b*1103_02 tathàpi yàtà pitçràjave÷mani 08,066.021b*1104_00 karõaþ 08,066.021b*1104_01 na nàga karõo 'dya raõe parasya 08,066.021b*1104_02 balaü samàsthàya jayaü bubhåùet 08,066.021b*1104_03 na saüdadhe dviþ ÷aram eva nàga 08,066.021b*1104_04 yady arjunànàü ÷atam eva hanyàt 08,066.021b*1105_01 tam àha karõaþ punar eva nàgaü 08,066.021b*1105_02 tadàjimadhye ravisånusattamaþ 08,066.021b*1106_01 vyàlàstrasargottamayatnamanyubhir 08,066.021b*1106_02 hantàsmi pàrthaü susukhã vraja tvam 08,066.021b*1106_03 sa evam ukto yudhi nàgaràjaþ 08,066.021b*1106_04 karõena dãno hy asahaüs tu vàkyam 08,066.021b*1106_05 svayaü pràyàt pàrthavadhàya ràjan 08,066.021b*1106_06 kçtveùuråpaü vijighàüsur arjunam 08,066.021b*1107_01 tato 'bravãd vàsudevaü sa pàrthaþ 08,066.021b*1107_02 dà÷àrha ko hy eùa mahàn hi nàgaþ 08,066.021b*1108_01 tvaü màvamaüsthàþ kuru me vaco 'dya 08,066.021b*1108_02 nihanmi ÷atruü tava mu¤ca màü tvam 08,066.021b*1109_01 tvayà na saüdhànavatàhaü muktas 08,066.021b*1109_02 tenàpi kçùõena ca va¤cito 'si 08,066.021b*1110_01 mamaiva bàhvos tu balena ÷akto 08,066.021b*1110_02 yuddhe 'rjunànàü ÷atam eva hantum 08,066.021b*1110_03 vrataü yad atràpi na vetsi me bhavàn 08,066.021b*1110_04 vadàmi kçùõasya samakùam eva 08,066.021b*1110_05 eùo 'dya hatvà yudhi pàõóavànàü 08,066.021b*1110_06 hantàsmi yuddhe hi svati[vi]krameõa 08,066.021b*1110_07 etad vrataü jànamànaþ prayàtu 08,066.021b*1110_08 nàgaþ 08,066.021b*1110_08 kiü vai kçtà pàõóave te pratij¤à 08,066.021b*1110_09 jitvà ahaü yuddhagataü yamàya 08,066.021b*1110_10 karõaþ 08,066.021b*1110_10 pravartituü ÷vo bhavanaü prayàtum 08,066.021b*1110_11 mitràrtham etan mama jànato 'pi 08,066.021b*1110_12 yatnaþ ÷arãre yad apàti vãra 08,066.021b*1110_13 hantà yadi tvaü raõamårdhni pàrthaü 08,066.021b*1110_14 nàgaþ 08,066.021b*1110_14 kiü vàbhi÷akto 'smi ha kauraveyaiþ 08,066.021b*1110_15 sakçd eva hi vai karõa vàsudevaü mahàbalam 08,066.021b*1110_16 aham eva haniùyàmi pàrthaü caiva na saü÷ayaþ 08,066.021c tataþ kçùõaþ pàrtham uvàca saükhye; mahoragaü kçtavairaü jahi tvam 08,066.021c*1111_01 tavàjimadhye ravisånusattamo 08,066.021c*1111_02 nàgàstram aïge sudçóhaü vimuktam 08,066.021d*1112_01 tam utpatantaü dvipadàü variùñho 08,066.021d*1112_02 dçùñvà vacaþ pàrtham uvàca kçùõaþ 08,066.021d*1112_03 mahoragaü pàõóava pa÷ya pa÷ya 08,066.021d*1112_04 prayojitaü tvan nidhanàrtham ugram 08,066.022a sa evam ukto madhusådanena; gàõóãvadhanvà ripuùågradhanvà 08,066.022c uvàca ko nv eùa mamàdya nàgaþ; svayaü ya àgàd garuóasya vaktram 08,066.022d*1113_01 tato 'bravãd vàsudevaü mahàtmà 08,066.022d*1113_02 dà÷àrha ko nv eùa mamàdya nàgaþ 08,066.022d*1113_03 dhanu÷cyutaþ ÷ara iva ÷ãghravegaþ 08,066.022d*1113_04 svayaü ya àyàd garuóasyeva vaktram 08,066.023 kçùõa uvàca 08,066.023a yo 'sau tvayà khàõóave citrabhànuü; saütarpayànena dhanurdhareõa 08,066.023c viyadgato bàõanikçttadeho; hy anekaråpo nihatàsya màtà 08,066.023d*1114_01 sa eùa te vairam anusmaran vai 08,066.023d*1114_02 tvàm adya càyàti vadhàya pàrtha 08,066.023d*1114_03 nabha÷cyutàü prajvalitàü maholkàü 08,066.023d*1114_04 pa÷yainam àyàntam amitrasàha 08,066.024a tatas tu jiùõuþ parihçtya ÷eùàü÷; ciccheda ùaóbhir ni÷itaiþ sudhàraiþ 08,066.024c nàgaü viyat tiryag ivotpatantaü; sa chinnagàtro nipapàta bhåmau 08,066.024d*1115_01 hate tu tasmin bhujage kirãñinà 08,066.024d*1115_02 svayaü vibhuþ pàrthivabhåtalàd atha 08,066.024d*1115_03 samujjahàrà÷u mahàbhujaþ sa taü 08,066.024d*1115_04 rathaü bhujàbhyàü puruùottamaþ punaþ 08,066.025a tasmin muhårte da÷abhiþ pçùatkaiþ; ÷ilà÷itair barhiõavàjitai÷ ca 08,066.025c vivyàdha karõaþ puruùapravãraü; dhanaüjayaü tiryag avekùamàõam 08,066.026a tato 'rjuno dvàda÷abhir vimuktair; àkarõamuktair ni÷itaiþ samarpya 08,066.026c nàràcam à÷ãviùatulyavegam; àkarõapårõàyatam utsasarja 08,066.027a sa citravarmeùuvaro vidàrya; pràõàn nirasyann iva sàdhu muktaþ 08,066.027c karõasya pãtvà rudhiraü vive÷a; vasuüdharàü ÷oõitavàjadigdhaþ 08,066.028a tato vçùo bàõanipàtakopito; mahorago daõóavighaññito yathà 08,066.028c tathà÷ukàrã vyasçjac charottamàn; mahàviùaþ sarpa ivottamaü viùam 08,066.029a janàrdanaü dvàda÷abhiþ paràbhinan; navair navatyà ca ÷arais tathàrjunam 08,066.029b*1116_01 saüchàdya bàõaiþ sa tu gàrdhrapatraiþ 08,066.029c ÷areõa ghoreõa puna÷ ca pàõóavaü; vibhidya karõo 'bhyanadaj jahàsa ca 08,066.029d*1117_01 jagarja càjãvarhi (?) harùayan kurun 08,066.030a tam asya harùaü mamçùe na pàõóavo; bibheda marmàõi tato 'sya marmavit 08,066.030c paraü ÷araiþ patribhir indravikramas; tathà yathendro balam ojasàhanat 08,066.031a tataþ ÷aràõàü navatãr navàrjunaþ; sasarja karõe 'ntakadaõóasaünibhàþ 08,066.031c ÷arair bhç÷àyastatanuþ pravivyathe; tathà yathà vajravidàrito 'calaþ 08,066.031c*1118_01 purà ruùà gotrasamåhabhidyatà 08,066.032a maõipravekottamavajrahàñakair; alaükçtaü càsya varàïgabhåùaõam 08,066.032c praviddham urvyàü nipapàta patribhir; dhanaüjayenottamakuõóale 'pi ca 08,066.033a mahàdhanaü ÷ilpivaraiþ prayatnataþ; kçtaü yad asyottamavarma bhàsvaram 08,066.033c sudãrghakàlena tad asya pàõóavaþ; kùaõena bàõair bahudhà vya÷àtayat 08,066.033d*1119_01 tasyeùubhiþ khaõóitakuõóalàntaþ 08,066.033d*1119_02 parikùata÷ càbhyadhikaü tadànãm 08,066.033d*1119_03 sa lohitàïga÷ravaõa÷ cakà÷e 08,066.033d*1119_04 salohitàïga÷ravaõo yathà divi 08,066.034a sa taü vivarmàõam athottameùubhiþ; ÷arai÷ caturbhiþ kupitaþ paràbhinat 08,066.034c sa vivyathe 'tyartham ariprahàrito; yathàturaþ pittakaphànilavraõaiþ 08,066.035a mahàdhanurmaõóalaniþsçtaiþ ÷itaiþ; kriyàprayatnaprahitair balena ca 08,066.035c tatakùa karõaü bahubhiþ ÷arottamair; bibheda marmasv api càrjunas tvaran 08,066.036a dçóhàhataþ patribhir ugravegaiþ; pàrthena karõo vividhaiþ ÷itàgraiþ 08,066.036c babhau girir gairikadhàturaktaþ; kùaran prapàtair iva raktam ambhaþ 08,066.037a sà÷vaü tu karõaü sarathaü kirãñã; samàcinod bhàrata vatsadantaiþ 08,066.037c pracchàdayàm àsa di÷a÷ ca bàõaiþ; sarvaprayatnàt tapanãyapuïkhaiþ 08,066.038a sa vatsadantaiþ pçthupãnavakùàþ; samàcitaþ smàdhirathir vibhàti 08,066.038c supuùpità÷okapalà÷a÷àlmalir; yathàcalaþ spandanacandanàyutaþ 08,066.039a ÷araiþ ÷arãre bahudhà samarpitair; vibhàti karõaþ samare vi÷àü pate 08,066.039c mahãruhair àcitasànukandaro; yathà mahendraþ ÷ubhakarõikàravàn 08,066.040a sa bàõasaüghàn dhanuùà vyavàsçjan; vibhàti karõaþ ÷arajàlara÷mivàn 08,066.040c salohito raktagabhastimaõóalo; divàkaro 'stàbhimukho yathà tathà 08,066.041a bàhvantaràd àdhirather vimuktàn; bàõàn mahàhãn iva dãpyamànàn 08,066.041c vyadhvaüsayann arjunabàhumuktàþ; ÷aràþ samàsàdya di÷aþ ÷itàgràþ 08,066.041d*1120_01 tataþ sa karõaþ samavàpya dhairyaü 08,066.041d*1120_02 bàõàn vimu¤can kupitàhikalpàn 08,066.041d*1120_03 vivyàdha pàrthaü da÷abhiþ pçùatkaiþ 08,066.041d*1120_04 kçùõaü ca ùaóbhiþ kupitàhikalpaiþ 08,066.041d*1121_01 tato mahendrà÷anitulyanisvanaü 08,066.041d*1121_02 mahà÷araü sarpaviùànalopamam 08,066.041d*1121_03 ayasmayaü raudramahàstrasaümitaü 08,066.041d*1121_04 mahàhave kùeptumanà dhanaüjayaþ 08,066.041d*1122_01 kàlo hy adç÷yo nçpa vipra÷àpàn 08,066.041d*1122_02 nidar÷ayan karõavadhaü bruvàõaþ 08,066.041d*1122_03 bhåmis tu cakraü grasatãty avocat 08,066.041d*1122_04 karõasya tasmin vadhakàle 'bhyupete 08,066.041d*1123_01 bràhmaü mahàstraü manasi pranaùñaü 08,066.041d*1123_02 yad bhàrgavo 'py asya dadau mahàtmà 08,066.041d*1123_03 vàmaü cakraü grasate medinã sma 08,066.041d*1123_04 pràpte tasmin vadhakàle nçvãra 08,066.041d*1123_05 tato ratho ghårõitavàn narendra 08,066.041d*1123_06 ÷àpàt tadà bràhmaõasattamasya 08,066.041d*1124_01 na càsya ghoraü pratibhàti càstraü 08,066.041d*1124_02 yad bhàrgavo hy abhyavadan mahàtmà 08,066.041d*1124_03 cakraü tu vàmaü grasate 'sya bhåmir 08,066.041d*1124_04 yathàsya kàlo mçtyupatir vyatiùñhat 08,066.041d*1124_05 tato ratho bhàrata ghårõate sma 08,066.041d*1124_06 ÷àpàt tadà bràhmaõasattamasya 08,066.041d*1124_07 pràptaü vadhaü ÷aüsati càpy athàstraü 08,066.041d*1124_08 praõa÷yamànaü dvijamukhya÷àpàt 08,066.042a tata÷ cakramapatat tasya bhåmau; sa vihvalaþ samare såtaputraþ 08,066.042b*1125_01 savedika÷ caitya ivàtimàtraþ 08,066.042b*1125_02 supuùpito bhåmitale nimagnaþ 08,066.042c ghårõe rathe bràhmaõasyàbhi÷àpàd; ràmàd upàtte 'pratibhàti càstre 08,066.042d*1126_01 chinne ÷are sarpamukhe ca ghore 08,066.042d*1126_02 pàrthena tasmin viùasàda karõaþ 08,066.043a amçùyamàõo vyasanàni tàni; hastau vidhunvan sa vigarhamàõaþ 08,066.043c dharmapradhànàn abhipàti dharma; ity abruvan dharmavidaþ sadaiva 08,066.043d*1127_01 vayaü ca nityaü prayatàma dharmaü 08,066.043d*1127_02 cartuü yathà÷akti yathà÷rutaü ca 08,066.043e mamàpi nimno 'dya na pàti bhaktàn; manye na nityaü paripàti dharmaþ 08,066.044a evaü bruvan praskhalità÷vasåto; vicàlyamàno 'rjuna÷astrapàtaiþ 08,066.044c marmàbhighàtàc calitaþ kriyàsu; punaþ punar dharmam agarhad àjau 08,066.045a tataþ ÷arair bhãmatarair avidhyat tribhir àhave 08,066.045c haste karõas tadà pàrtham abhyavidhyac ca saptabhiþ 08,066.045d*1128_01 tataþ ÷arair bhãmatarair avidhyat 08,066.045d*1128_02 stanàntare kçùõadhanaüjayau saþ 08,066.046a tato 'rjunaþ saptada÷a tigmatejàn ajihmagàn 08,066.046c indrà÷anisamàn ghoràn asçjat pàvakopamàn 08,066.047a nirbhidya te bhãmavegà nyapatan pçthivãtale 08,066.047c kampitàtmà tathà karõaþ ÷aktyà ceùñàm adar÷ayat 08,066.048a balenàtha sa saüstabhya brahmàstraü samudairayat 08,066.048c aindràstram arjuna÷ càpi tad dçùñvàbhinyamantrayat 08,066.049a gàõóãvaü jyàü ca bàõàü÷ ca anumantrya dhanaüjayaþ 08,066.049c asçjac charavarùàõi varùàõãva puraüdaraþ 08,066.050a tatas tejomayà bàõà rathàt pàrthasya niþsçtàþ 08,066.050c pràduràsan mahàvãryàþ karõasya ratham antikàt 08,066.051a tàn karõas tv agrato 'bhyastàn moghàü÷ cakre mahàrathaþ 08,066.051c tato 'bravãd vçùõivãras tasminn astre vinà÷ite 08,066.052a visçjàstraü paraü pàrtha ràdheyo grasate ÷aràn 08,066.052c brahmàstram arjuna÷ càpi saümantryàtha prayojayat 08,066.053a chàdayitvà tato bàõaiþ karõaü prabhràmya càrjunaþ 08,066.053c tasya karõaþ ÷araiþ kruddha÷ ciccheda jyàü sutejanaiþ 08,066.053d*1129_01 dvitãyàü ca tçtãyàü ca caturthãü pa¤camãü tathà 08,066.053d*1129_02 ùaùñhãm athàsya ciccheda saptamãü ca tathàùñamãm 08,066.053d*1129_03 navamãü da÷amãü càsya tathà caikàda÷ãü vçùaþ 08,066.053d*1129_04 jyà÷ataü ÷atasaüdhànaþ sa karõo nàvabudhyate 08,066.054a tato jyàm avadhàyànyàm anumçjya ca pàõóavaþ 08,066.054c ÷arair avàkirat karõaü dãpyamànaiþ sahasra÷aþ 08,066.055a tasya jyàcchedanaü karõo jyàvadhànaü ca saüyuge 08,066.055c nànvabudhyata ÷ãghratvàt tad adbhutam ivàbhavat 08,066.056a astrair astràõi ràdheyaþ pratyahan savyasàcinaþ 08,066.056c cakre càbhyadhikaü pàrthàt svavãryaü pratidar÷ayan 08,066.057a tataþ kçùõo 'rjunaü dçùñvà karõàstreõàbhipãóitam 08,066.057c abhyasyety abravãt pàrtham àtiùñhàstram anuttamam 08,066.058a tato 'nyam agnisadç÷aü ÷araü sarpaviùopamam 08,066.058c a÷masàramayaü divyam anumantrya dhanaüjayaþ 08,066.059a raudram astraü samàdàya kùeptukàmaþ kirãñavàn 08,066.059c tato 'grasan mahã cakraü ràdheyasya mahàmçdhe 08,066.059d*1130_01 tato 'vatãrya ràdheyo rathàd à÷u samudyataþ 08,066.059d*1130_02 cakraü bhujàbhyàm àlambya samutkùeptum iyeùa saþ 08,066.059d*1130_03 saptadvãpà vasumatã sa÷ailavanakànanà 08,066.059d*1130_04 gãrõacakrà samutkùiptà karõena caturaïgulam 08,066.060a grastacakras tu ràdheyaþ kopàd a÷råõy avartayat 08,066.060b*1131_01 arjunaü vãkùya saürabdham idaü vacanam abravãt 08,066.060b*1131_02 bho bho pàrtha maheùvàsa muhårtaü paripàlaya 08,066.060c so 'bravãd arjunaü càpi muhårtaü kùama pàõóava 08,066.060d*1132_01 yàvac cakram idaü grastam uddharàmi mahãtalàt 08,066.060d*1133_01 kùatradharmam avekùasva kartum arhasi pàõóava 08,066.061a madhye cakram avagrastaü dçùñvà daivàd idaü mama 08,066.061c pàrtha kàpuruùàcãrõam abhisaüdhiü vivarjaya 08,066.061d*1134_01 na tvaü kàpuruùàcãrõaü màrgam àsthàtum arhasi 08,066.061d*1134_02 khyàtas tvam asi kaunteya vi÷iùño raõakarmasu 08,066.061d*1134_03 vi÷iùñataram eva tvaü kartum arhasi pàõóava 08,066.062a prakãrõake÷e vimukhe bràhmaõe ca kçtà¤jalau 08,066.062c ÷araõàgate nyasta÷astre tathà vyasanage 'rjuna 08,066.063a abàõe bhraùñakavace bhraùñabhagnàyudhe tathà 08,066.063c na ÷åràþ praharanty àjau na ràj¤e pàrthivàs tathà 08,066.063e tvaü ca ÷åro 'si kaunteya tasmàt kùama muhårtakam 08,066.063f*1135_01 na vimu¤canti ÷astràõi ÷åràþ sàdhuvrate sthitàþ 08,066.063f*1135_02 tvaü ca ÷åratamo loke sàdhuvçtta÷ ca pàõóava 08,066.063f*1136_01 abhij¤o yuddhadharmàõàü tasmàt kùama mama kùaõam 08,066.063f*1137_01 divyàstravid ameyàtmà kàrtavãryasamo yudhi 08,066.064a yàvac cakram idaü bhåmer uddharàmi dhanaüjaya 08,066.064c na màü rathastho bhåmiùñham asajjaü hantum arhasi 08,066.064e na vàsudevàt tvatto và pàõóaveya bibhemy aham 08,066.064f*1138_01 smçtvà tu dharmaü ÷åràõàü muhårtaü pratipàlaya 08,066.065a tvaü hi kùatriyadàyàdo mahàkulavivardhanaþ 08,066.065c smçtvà dharmopade÷aü tvaü muhårtaü kùama pàõóava 08,066.065d*1139_01 yàvat karomi dhanuùaü sajjaü matimatàü vara 08,067.001 saüjaya uvàca 08,067.001a athàbravãd vàsudevo rathastho; ràdheya diùñyà smarasãha dharmam 08,067.001b*1140_01 dharme hi gçddhàþ satataü hi pàrthàs 08,067.001b*1140_02 tebhyas tato vçddhim asau dadàti 08,067.001b*1140_03 dharmàd apetàþ paribaddhalobhàs 08,067.001b*1140_04 tasmàd gatà vai kuravo vinà÷am 08,067.001c pràyeõa nãcà vyasaneùu magnà; nindanti daivaü kukçtaü na tat tat 08,067.002a yad draupadãm ekavastràü sabhàyàm; ànàyya tvaü caiva suyodhana÷ ca 08,067.002c duþ÷àsanaþ ÷akuniþ saubala÷ ca; na te karõa pratyabhàt tatra dharmaþ 08,067.003a yadà sabhàyàü kaunteyam anakùaj¤aü yudhiùñhiram 08,067.003b*1141_01 kaitavàt sauvalo 'jaiùãd dayàluü sarvajantuùu 08,067.003c akùaj¤aþ ÷akunir jetà tadà dharmaþ kva te gataþ 08,067.003d*1142_01 yad bhãmasenaü sarpai÷ ca viùayuktai÷ ca bhojanaiþ 08,067.003d*1142_02 àcarat tvanmate ràjà kva te dharmas tadà gataþ 08,067.003d*1143_01 yad vàraõàvate pàrthàn suptठjatugçhe tadà 08,067.003d*1143_02 àdãpayas tvaü ràdheya kva te dharmas tadà gataþ 08,067.003d*1144_01 vanavàse vyatãte ca karõa varùe trayoda÷e 08,067.003d*1144_02 na prayacchasi yad ràjyaü kva te dharmas tadà gataþ 08,067.004a yadà rajasvalàü kçùõàü duþ÷àsanava÷e sthitàm 08,067.004c sabhàyàü pràhasaþ karõa kva te dharmas tadà gataþ 08,067.004d*1145_01 yad anàryaiþ purà kçùõàü kli÷yamànàm anàgasam 08,067.004d*1145_02 vinaùñàþ pàõóavàþ kçùõe ÷à÷vataü narakaü gatàþ 08,067.004d*1145_03 patim anyaü vçõãùveti vadaüs tvaü gajagàminãm 08,067.004d*1145_04 upaprekùasi ràdheya kva te dharmas tadà gataþ 08,067.005a ràjyalubdhaþ punaþ karõa samàhvayasi pàõóavam 08,067.005c gàndhàraràjam à÷ritya kva te dharmas tadà gataþ 08,067.005d*1146_01 yadàbhimanyuü bahavo yuddhe jaghnur mahàrathàþ 08,067.005d*1146_02 parivàrya raõe bàlaü kva te dharmas tadà gataþ 08,067.005d*1147_01 yady eùa dharmas tatra na vidyate hi 08,067.005d*1147_02 kiü sarvathà tàluvi÷oùaõena 08,067.005d*1147_03 adyaiva dharmàõi vidhatsva såta 08,067.005d*1147_04 tathàpi naivàdya vimokùyase tvam 08,067.005d*1147_05 nalo hy akùair nirjitaþ puùkareõa 08,067.005d*1147_06 punar yathà ràjyam avàpa vãryàt 08,067.005d*1147_07 pràptàs tathà pàõóavà bàhuvãryàt 08,067.005d*1147_08 sarve samastàþ parivçttalobhàþ 08,067.005d*1147_09 nihatya ÷atrån samare pravçddhàn 08,067.005d*1147_10 sasomakà ràjyam avàpnuyus te 08,067.005d*1147_11 tathà gatà dhàrtaràùñrà vinà÷aü 08,067.005d*1147_12 dharmàbhiguptaiþ satataü nçsiühaiþ 08,067.005d*1148_00 saüjaya uvàca 08,067.005d*1148_01 evam uktas tadà karõo vàsudevena bhàrata 08,067.005d*1148_02 lajjayàvanato bhåtvà nottaraü kiü cid uktavàn 08,067.005d*1148_03 krodhàt prasphuramàõauùñho dhanur udyamya bhàrata 08,067.005d*1148_04 yodhayàm àsa vai pàrthaü mahàvegaparàkramaþ 08,067.005d*1148_05 tato 'bravãd vàsudevaþ phalgunaü puruùarùabham 08,067.005d*1148_06 divyàstreõaiva nirbhidya pàtayasva mahàbala 08,067.006a evam ukte tu ràdheye vàsudevena pàõóavam 08,067.006c manyur abhyàvi÷at tãvraþ smçtvà tat tad dhanaüjayam 08,067.007a tasya krodhena sarvebhyaþ srotobhyas tejaso 'rciùaþ 08,067.007c pràduràsan mahàràja tad adbhutam ivàbhavat 08,067.008a taü samãkùya tataþ karõo brahmàstreõa dhanaüjayam 08,067.008c abhyavarùat punar yatnam akarod rathasarjane 08,067.008d*1149_01 brahmàstreõaiva taü pàrtho vavarùa ÷aravçùñibhiþ 08,067.008d*1150_01 karõa÷ càpi tato ràjan krodharaktàntalocanaþ 08,067.008e tad astram astreõàvàrya prajahàràsya pàõóavaþ 08,067.009a tato 'nyad astraü kaunteyo dayitaü jàtavedasaþ 08,067.009c mumoca karõam uddi÷ya tat prajajvàla vai bhç÷am 08,067.010a vàruõena tataþ karõaþ ÷amayàm àsa pàvakam 08,067.010c jãmåtai÷ ca di÷aþ sarvà÷ cakre timiradurdinàþ 08,067.011a pàõóaveyas tv asaübhrànto vàyavyàstreõa vãryavàn 08,067.011c apovàha tadàbhràõi ràdheyasya prapa÷yataþ 08,067.011d*1151_01 tatràdbhutaü bhàrata såtaputra÷ 08,067.011d*1151_02 cakre cakre bhåmim anupraviùñe 08,067.011d*1151_03 yad yodhayat pàõóavam ugravegaü 08,067.011d*1151_04 vivyàdha cainaü da÷abhiþ pçùatkaiþ 08,067.011d*1151_05 tato 'tividdho bharatapravãraþ 08,067.011d*1151_06 karõena ràjan samare 'rjunas tu 08,067.011d*1151_07 babhåva kopena bhç÷aü pradãpto 08,067.011d*1151_08 ghçtàvasiktaþ sadasãva vahniþ 08,067.011d@042_0001 tataþ ÷araü mahàghoraü jvalantam iva pàvakam 08,067.011d@042_0002 àdade pàõóuputrasya såtaputro jighàüsayà 08,067.011d@042_0003 yojyamàne tatas tasmin bàõe dhanuùi påjite 08,067.011d@042_0004 cacàla pçthivã ràjan sa÷ailavanakànanà 08,067.011d@042_0005 vavau sa÷arkaro vàyur di÷a÷ ca rajasà vçtàþ 08,067.011d@042_0006 hàhàkàra÷ ca saüjaj¤e suràõàü divi bhàrata 08,067.011d@042_0007 tam iùuü saüdhitaü dçùñvà såtaputreõa màriùa 08,067.011d@042_0008 viùàdaü paramaü jagmuþ pàõóavà dãnacetasaþ 08,067.011d@042_0009 sa sàyakaþ karõabhujapramuktaþ 08,067.011d@042_0010 ÷akrà÷aniprakhyaruciþ ÷itàgraþ 08,067.011d@042_0011 bhujàntaraü pràpya dhanaüjayasya 08,067.011d@042_0012 vive÷a valmãkam ivoragottamaþ 08,067.011d@042_0013 sa gàóhaviddhaþ samare mahàtmà 08,067.011d@042_0014 vighårõamànaþ ÷lathahastagàõóivaþ 08,067.011d@042_0015 cacàla bãbhatsur amitramardanaþ 08,067.011d@042_0016 kùiteþ prakampe ca yathàcalottamaþ 08,067.011d@042_0017 tadantaraü pràpya vçùo mahàratho 08,067.011d@042_0018 rathàïgam urvãgatam ujjihãrùuþ 08,067.011d@042_0019 rathàd avaplutya nigçhya dorbhyàü 08,067.011d@042_0020 ÷a÷àka daivàn na mahàbalo 'pi 08,067.011d@042_0021 tataþ kirãñã pratilabhya saüj¤àü 08,067.011d@042_0022 jagràha bàõaü yamadaõóakalpam 08,067.011d@042_0023 dãpto 'rjunaþ prà¤jalikaü mahàtmà 08,067.011d@042_0024 tato 'bravãd vàsudevo 'pi pàrtham 08,067.011d@042_0025 chindhy asya mårdhànam areþ ÷areõa 08,067.011d@042_0026 na yàvad àrohati vai rathaü vçùaþ 08,067.011d@042_0027 tathaiva saüpåjya sa tad vacaþ prabhos 08,067.011d@042_0028 tataþ kùuraü prajvalitaü pragçhya 08,067.011d@042_0029 jaghàna kakùàm amalàrkavarõàü 08,067.011d@042_0030 mahàrathe rathacakre vimagne 08,067.012a taü hastikakùyàpravaraü ca bàõaiþ; suvarõamuktàmaõivajramçùñam 08,067.012c kàlaprayatnottama÷ilpiyatnaiþ; kçtaü suråpaü vitamaskam uccaiþ 08,067.013a årjaskaraü tava sainyasya nityam; amitravitràsanam ãóyaråpam 08,067.013c vikhyàtam àdityasamasya loke; tviùà samaü pàvakabhànucandraiþ 08,067.014a tataþ kùureõàdhiratheþ kirãñã; suvarõapuïkhena ÷itena yattaþ 08,067.014c ÷riyà jvalantaü dhvajam unmamàtha; mahàrathasyàdhirather mahàtmà 08,067.015a ya÷a÷ ca dharma÷ ca jaya÷ ca màriùa; priyàõi sarvàõi ca tena ketunà 08,067.015c tadà kuråõàü hçdayàni càpatan; babhåva hàheti ca nisvano mahàn 08,067.015d*1152_01 dçùñvà dhvajaü taü patitaü pçthivyàü 08,067.015d*1152_02 kurupravãreõa nikçttam à÷u 08,067.015d*1152_03 nà÷aüsire såtaputrasya sarve 08,067.015d*1152_04 jayaü janà bhàrata ye tvadãyàþ 08,067.016a atha tvaran karõavadhàya pàõóavo; mahendravajrànaladaõóasaünibham 08,067.016c àdatta pàrtho '¤jalikaü niùaïgàt; sahasrara÷mer iva ra÷mim uttamam 08,067.017a marmacchidaü ÷oõitamàüsadigdhaü; vai÷vànaràrkapratimaü mahàrham 08,067.017c narà÷vanàgàsuharaü tryaratniü; ùaóvàjam a¤jogatim ugravegam 08,067.018a sahasranetrà÷anitulyatejasaü; samànakravyàdam ivàtiduþsaham 08,067.018c pinàkanàràyaõacakrasaünibhaü; bhayaükaraü pràõabhçtàü vinà÷anam 08,067.018d*1153_01 surendrasenàpati÷aktisaünibham 08,067.018d*1154_01 jagràha pàrthas tam atiprahçùño 08,067.018d*1154_02 yo devasaüghair api durnivàryaþ 08,067.018d*1154_03 saüpåjito yaþ satataü mahàtmà 08,067.018d*1154_04 devàsuràn yo vijayen maheùuþ 08,067.018d*1154_05 yaü vai prakçùñaü prasamãkùya yuddhe 08,067.018d*1154_06 cacàla sarvaü sacaràcaraü jagat 08,067.018d*1154_07 svasti jagat syàd çùayaþ pracukru÷us 08,067.018d*1154_08 tam udyataü prekùya mahàhaveùum 08,067.018d*1154_09 tatas tu taü vai ÷aram aprameyaü 08,067.018d*1154_10 gàõóãvadhanvà dhanuùi nyayojayat 08,067.019a yuktvà mahàstreõa pareõa mantravid; vikçùya gàõóãvam uvàca sasvanam 08,067.019c ayaü mahàstro 'pratimo dhçtaþ ÷araþ; ÷arãrabhic càsuhara÷ ca durhçdaþ 08,067.020a tapo 'sti taptaü gurava÷ ca toùità; mayà yad iùñaü suhçdàü tathà ÷rutam 08,067.020c anena satyena nihantv ayaü ÷araþ; sudaü÷itaþ karõam ariü mamàjitaþ 08,067.020d*1155_01 dharmàtmà satyasaüdha÷ ca dharmaràjo dayàparaþ 08,067.020d*1155_02 jitendriyaþ satyavàdã tathainaü jahi såtajam 08,067.021a ity åcivàüs taü sa mumoca bàõaü; dhanaüjayaþ karõavadhàya ghoram 08,067.021c kçtyàm atharvàïgirasãm ivogràü; dãptàm asahyàü yudhi mçtyunàpi 08,067.022a bruvan kirãñã tam atiprahçùño; ayaü ÷aro me vijayàvaho 'stu 08,067.022c jighàüsur arkendusamaprabhàvaþ; karõaü samàptiü nayatàü yamàya 08,067.022d*1156_01 tato vimukto balinà maheùuþ 08,067.022d*1156_02 prajvàlayàm àsa di÷o nabha÷ ca 08,067.023a teneùuvaryeõa kirãñamàlã; prahçùñaråpo vijayàvahena 08,067.023c jighàüsur arkendusamaprabheõa; cakre viùaktaü ripum àtatàyã 08,067.023d*1157_01 sainyàny anekàni ca vipramohya 08,067.023d*1157_02 gàõóãvamuktair vijayena bhallaiþ 08,067.023d*1157_03 tenàrjunaþ sannahanãyamadhyàc 08,067.023d*1157_04 chiro 'harat såtaputrasya ràjan 08,067.023d*1158_01 chinnaü papàtà¤jalikena tårõaü 08,067.023d*1158_02 kàyo 'sya pa÷càd dharaõãü jagàma 08,067.023d*1159_01 tato 'rjunas tasya ÷iro jahàra 08,067.023d*1159_02 vçtrasya vajreõa yathà mahendraþ 08,067.023d*1159_03 ÷arottamenà¤jalikena ràjaüs 08,067.023d*1159_04 tadà mahàstrapratimantritena 08,067.023d*1159_05 pàrtho 'paràhõe ÷ira uccakarta 08,067.023d*1159_06 vaikartanasyàtha mahendrasånuþ 08,067.023d*1159_07 tat pràpatac cà¤jalikena chinnam 08,067.023d*1159_08 athàsya kàyo nipapàta pa÷càt 08,067.024a tad udyatàdityasamànavarcasaü; ÷arannabhomadhyagabhàskaropamam 08,067.024b*1160_01 ÷areõa karõasya ÷iro jahàra 08,067.024c varàïgam urvyàm apatac camåpater; divàkaro 'stàd iva raktamaõóalaþ 08,067.025a tad asya dehã satataü sukhoditaü; svaråpam atyartham udàrakarmaõaþ 08,067.025c pareõa kçcchreõa ÷arãram atyajad; gçhaü maharddhãva sasaïgam ã÷varaþ 08,067.026a ÷arair vibhugnaü vyasu tad vivarmaõaþ; papàta karõasya ÷arãram ucchritam 08,067.026c sravadvraõaü gairikatoyavisravaü; girer yathà vajrahataü ÷iras tathà 08,067.027a dehàt tu karõasya nipàtitasya; tejo dãptaü khaü vigàhyàcireõa 08,067.027c tad adbhutaü sarvamanuùyayodhàþ; pa÷yanti ràjan nihate sma karõe 08,067.027d*1161_01 tataþ ÷aïkhàn pàõóavà dadhmur uccair 08,067.027d*1161_02 dçùñvà karõaü pàtitaü phàlgunena 08,067.027d*1161_03 tathaiva kçùõa÷ ca dhanaüjaya÷ ca 08,067.027d*1161_04 hçùñau tadà dadhmatur à÷u ÷aïkhau 08,067.027d*1162_01 athàntarikùe 'pi vigàhya såryaü 08,067.027d*1162_02 vive÷a tejo jvalitaü hi tasya 08,067.027d*1162_03 hçtottamàïgaü ca ÷arãram àjau 08,067.027d*1162_04 papàta karõasya ÷aràvakãrõam 08,067.028a taü somakàþ prekùya hataü ÷ayànaü; prãtà nàdaü saha sainyair akurvan 08,067.028c tåryàõi càjaghnur atãva hçùñà; vàsàüsi caivàdudhuvur bhujàü÷ ca 08,067.028d*1163_01 saüvardhayanta÷ ca narendrayodhàþ 08,067.028d*1163_02 pàrthaü samàjagmur atãva hçùñàþ 08,067.028e balànvità÷ càpy apare hy ançtyann; anyonyam à÷liùya nadanta åcuþ 08,067.029a dçùñvà tu karõaü bhuvi niùñanantaü; hataü rathàt sàyakenàvabhinnam 08,067.029c mahànilenàgnim ivàpaviddhaü; yaj¤àvasàne ÷ayane ni÷ànte 08,067.029d*1164_01 raràja karõasya ÷iro nikçttam 08,067.029d*1164_02 astaü gataü bhàskarasyeva bimbam 08,067.029d*1165_01 hatottamàïga÷ ca sa tasya dehaþ 08,067.029d*1165_02 pariplutaþ ÷oõitaughaprasekaiþ 08,067.029d*1165_03 raràja karõasya ÷aràvakãrõaþ 08,067.029d*1165_04 svara÷mijàtàvatato yathàrkaþ 08,067.029d*1166_01 pratàpya senàü khalu pàõóavãü raõe 08,067.029d*1166_02 ÷aràü÷ubhiþ pàvakatulyadãptibhiþ 08,067.029d*1166_03 kirãñikàlena tu karõabhàskaro 08,067.029d*1166_04 vyanãyatàstaü divasàvasàne 08,067.029d*1167_01 tad ànanaü såtapurasya ràjan 08,067.029d*1167_02 vibhràjate padmam ivàpanàlam 08,067.030a ÷arair àcitasarvàïgaþ ÷oõitaughapariplutaþ 08,067.030c vibhàti dehaþ karõasya svara÷mibhir ivàü÷umàn 08,067.031a pratàpya senàm àmitrãü dãptaiþ ÷aragabhastibhiþ 08,067.031c balinàrjunakàlena nãto 'staü karõabhàskaraþ 08,067.032a astaü gacchan yathàdityaþ prabhàm àdàya gacchati 08,067.032c evaü jãvitam àdàya karõasyeùur jagàma ha 08,067.033a aparàhõe paràhõasya såtaputrasya màriùa 08,067.033c chinnam a¤jalikenàjau sotsedham apatac chiraþ 08,067.034a upary upari sainyànàü tasya ÷atros tad a¤jasà 08,067.034c ÷iraþ karõasya sotsedham iùuþ so 'pàharad drutam 08,067.034d*1168_01 tac chiro bharata÷reùñha ÷obhayàm àsa medinãm 08,067.034d*1168_02 yadçcchayà mahàràja àditya iva gàü gataþ 08,067.034d*1168_03 taü dçùñvà samaravimardalabdhanidraü 08,067.034d*1168_04 daùñoùñhaü rudhiraparãtakàtaràkùam 08,067.034d*1168_05 ràdheyaü rathavarapçùñhasaüniùaõõaü 08,067.034d*1168_06 hãnàü÷ur divasakaro muhårtam àsãt 08,067.034d*1168_07 niþ÷abdatåryaü hatayaudhamukhyaü 08,067.034d*1168_08 pra÷àntadarpaü dhçtaràùñrasainyam 08,067.034d*1168_09 na ÷obhate såryasutena hãnaü 08,067.034d*1168_10 vçndaü grahàõàm iva candrahãnam 08,067.035 saüjaya uvàca 08,067.035a karõaü tu ÷åraü patitaü pçthivyàü; ÷aràcitaü ÷oõitadigdhagàtram 08,067.035c dçùñvà ÷ayànaü bhuvi madraràja÷; chinnadhvajenàpayayau rathena 08,067.036a karõe hate kuravaþ pràdravanta; bhayàrdità gàóhaviddhà÷ ca saükhye 08,067.036c avekùamàõà muhur arjunasya; dhvajaü mahàntaü vapuùà jvalantam 08,067.036d*1169_01 hate tu karõe kuravaþ pràdravanta bhayàrditàþ 08,067.036d*1169_02 gàóhaviddhà÷ ca saükhye te bàõair gàõóãvadhanvanà 08,067.036d*1169_03 avekùamàõàþ pàrthasya dhvajaü bhãùaõavànaram 08,067.036d*1169_04 pratãpasainyahantàraü pràdravaüs te di÷o da÷a 08,067.036d*1170_01 karõe hate pàrthabhayàt pradudruvur 08,067.036d*1170_02 vaikartane dhàrtaràùñràþ sa÷alyàþ 08,067.036d*1170_03 avekùamàõà muhur arjunasya 08,067.036d*1170_04 ketuü mahàntaü ya÷asà jvalantam 08,067.037a sahasranetrapratimànakarmaõaþ; sahasrapatrapratimànanaü ÷ubham 08,067.037c sahasrara÷mir dinasaükùaye yathà; tathàpatat tasya ÷iro vasuüdharàm 08,067.037d*1171_01 vyåóhoraskaü kamalanayanaü taptahemàvabhàsaü 08,067.037d*1171_02 karõaü dçùñvà bhuvi nipatitaü pàrthabàõàbhitaptam 08,067.037d*1171_03 pàüsugrastaü malinam asakçt putram anvãkùamàõo 08,067.037d*1171_04 mandaü mandaü vrajati savità mandiraü mandara÷miþ 08,068.001 saüjaya uvàca 08,068.001a ÷alyas tu karõàrjunayor vimarde; balàni dçùñvà mçditàni bàõaiþ 08,068.001c duryodhanaü yàntam avekùamàõo; saüdar÷ayad bhàrata yuddhabhåmim 08,068.001d*1172_01 nipàtite càdhirathau mahàrathe 08,068.001d*1172_02 dhvaja* ye somakapàõóavai÷ ca 08,068.001d*1173_01 yayau sa tenaiva rathena tårõaü 08,068.001d*1173_02 helãkçtaþ sç¤jayasomakai÷ ca 08,068.001d*1174_01 ÷alyas tu karõe nihate kirãñinà 08,068.001d*1174_02 trastaü balaü prasamãkùyàrtaråpam 08,068.001d*1174_03 yayau hate càdhirathau padànuge 08,068.001d*1174_04 rathena saücchinnaparicchadena 08,068.002a nipàtitasyandanavàjinàgaü; dçùñvà balaü tad dhatasåtaputram 08,068.002c duryodhano '÷rupratipårõanetro; muhur muhur nya÷vasad àrtaråpaþ 08,068.002d*1175_00 dhçtaràùñra uvàca 08,068.002d*1175_01 kathaü nu karõàrjunayor vimarde 08,068.002d*1175_02 dagdhasya raudre 'hani vidrutasya 08,068.002d*1175_03 babhåva råpaü kurusç¤jayànàü 08,068.002d*1175_04 balasya bàõonmathitasya saükhye 08,068.003a karõaü tu ÷åraü patitaü pçthivyàü; ÷aràcitaü ÷oõitadigdhagàtram 08,068.003c yadçcchayà såryam ivàvanisthaü; didçkùavaþ saüparivàrya tasthuþ 08,068.004a prahçùñavitrastaviùaõõavismçtàs; tathàpare ÷okagatà ivàbhavan 08,068.004c pare tvadãyà÷ ca paraspareõa; yathà yathaiùàü prakçtis tathàbhavan 08,068.005a praviddhavarmàbharaõàmbaràyudhaü; dhanaüjayenàbhihataü hataujasam 08,068.005c ni÷amya karõaü kuravaþ pradudruvur; hatarùabhà gàva ivàkulàkulàþ 08,068.005d*1176_01 bhãma÷ ca bhãmena mahàsvanena 08,068.005d*1176_02 nàdaü kçtvà rodasã kampayànaþ 08,068.005d*1176_03 àsphoñayan valgate nçtyate ca 08,068.005d*1176_04 hate karõe tràsayan dhàrtaràùñràn 08,068.005d*1176_05 tathaiva ràjan somakàþ sç¤jayà÷ ca 08,068.005d*1176_06 ÷aïkhàn dadhmuþ sasvaju÷ càpi sarve 08,068.005d*1176_07 parasparaü kùatriyà hçùñaråpàþ 08,068.005d*1176_08 såtàtmaje nihate vai tadànãm 08,068.006a kçtvà vimardaü bhç÷am arjunena; karõaü hataü kesariõeva nàgam 08,068.006b*1177_01 tãrõà pratij¤à puruùarùabheõa 08,068.006b*1177_02 vairasyàntaü gatavàü÷ càpi pàrthaþ 08,068.006c dçùñvà ÷ayànaü bhuvi madraràjo; bhãto 'pasarpat sarathaþ su÷ãghram 08,068.007a madràdhipa÷ càpi vimåóhacetàs; tårõaü rathenàpahçtadhvajena 08,068.007c duryodhanasyàntikam etya ÷ãghraü; saübhàùya duþkhàrtam uvàca vàkyam 08,068.008a vi÷ãrõanàgà÷varathapravãraü; balaü tvadiyaü yamaràùñrakalpam 08,068.008c anyonyam àsàdya hataü mahadbhir; narà÷vanàgair girikåñakalpaiþ 08,068.009a naitàdç÷aü bhàrata yuddham àsãd; yathàdya karõàrjunayor babhåva 08,068.009c grastau hi karõena sametya kçùõàv; anye ca sarve tava ÷atravo ye 08,068.010a daivaü tu yat tat svava÷aü pravçttaü; tat pàõóavàn pàti hinasti càsmàn 08,068.010c tavàrthasiddhyarthakarà hi sarve; prasahya vãrà nihatà dviùadbhiþ 08,068.011a kuberavaivasvatavàsavànàü; tulyaprabhàvàmbupate÷ ca vãràþ 08,068.011c vãryeõa ÷auryeõa balena caiva; tais tai÷ ca yuktà vipulair guõaughaiþ 08,068.012a avadhyakalpà nihatà narendràs; tavàrthakàmà yudhi pàõóaveyaiþ 08,068.012c tan mà ÷uco bhàrata diùñam etat; paryàyasiddhir na sadàsti siddhiþ 08,068.013a etad vaco madrapater ni÷amya; svaü càpanãtaü manasà nirãkùya 08,068.013c duryodhano dãnamanà visaüj¤aþ; punaþ punar nya÷vasad àrtaråpaþ 08,068.013d*1178_00 saüjaya uvàca 08,068.013d*1178_01 dçùñvà tu sainyaü vinivartyamànaü 08,068.013d*1178_02 putreõa te madrapatis tadànãm 08,068.013d*1178_03 saütrastaråpaþ parimåóhacetà 08,068.013d*1178_04 duryodhanaü vàkyam idaü babhàùe 08,068.013d@043_0000 dhçtaràùñra uvàca 08,068.013d@043_0001 tasmiüs tu karõàrjunayor vimarde 08,068.013d@043_0002 dagdhasya raudre 'hani vidrutasya 08,068.013d@043_0003 babhåva råpaü kurusç¤jayànàü 08,068.013d@043_0004 saüjaya uvàca 08,068.013d@043_0004 balasya bàõonmathitasya kãdçk 08,068.013d@043_0005 ÷çõu ràjann avahito yathà vçtto mahàkùayaþ 08,068.013d@043_0006 ghoro manuùyadehànàm àjau naravarakùayaþ 08,068.013d@043_0007 yatra karõe hate pàrthaþ siühanàdam athàkarot 08,068.013d@043_0008 tadà tava sutàn ràjann àvive÷a mahad bhayam 08,068.013d@043_0009 na saüdhàtum anãkàni na caivàtha paràkrame 08,068.013d@043_0010 àsãd buddhir hate karõe tava yodhasya kasya cit 08,068.013d@043_0011 vaõijo nàvi bhinnàyàm agàdhe hy aplavà yathà 08,068.013d@043_0012 apàre pàram icchanto hate dvãpe kirãñinà 08,068.013d@043_0013 såtaputre hate ràjan vitrastàþ ÷aravikùatàþ 08,068.013d@043_0014 anàthà nàtham icchanto mçgàþ siühair ivàrditàþ 08,068.013d@043_0015 bhagna÷çïgà iva vçùà bhagnadaùñrà ivoragàþ 08,068.013d@043_0016 pratyapàyàma sàyàhne nirjitàþ savyasàcinà 08,068.013d@043_0017 hatapravãrà vidhvastà nikçttà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,068.013d@043_0018 såtaputre hate ràjan putràs te vyadravan bhayàt 08,068.013d@043_0019 vi÷astrakavacàþ sarve kàüdi÷ãkà vicetasaþ 08,068.013d@043_0020 anyonyam avamçdnanto vãkùyamàõà bhayàrditàþ 08,068.013d@043_0021 màm eva tårõaü bãbhatsur màm eva ca vçkodaraþ 08,068.013d@043_0022 abhiyàtãti manvànàþ petur mamlu÷ ca saübhramàt 08,068.013d@043_0023 hayàn anye rathàn anye gajàn anye mahàrathàþ 08,068.013d@043_0024 àhatya javasaüpannàþ pàdàtàþ pràdravan bhayàt 08,068.013d@043_0025 ku¤jaraiþ syandanàþ kùuõõàþ sàdina÷ ca mahàrathaiþ 08,068.013d@043_0026 padàtisaüghà÷ cà÷vaughaiþ palàyadbhir bhayàrditàþ 08,068.013d@043_0027 vyàlataskarasaükãrõe sàrthahãnà yathà vane 08,068.013d@043_0028 tathà tvadãyà nihate såtaputre tadàbhavan 08,068.013d@043_0029 hatàrohàs tathà nàgà÷ chinnahastàs tathà naràþ 08,068.013d@043_0030 sarvaü pàrthamayaü lokaü saüpa÷yanto bhayàturàþ 08,068.013d@043_0031 tàn prekùya dravataþ sarvàn bhãmasenabhayàrditàn 08,068.013d@043_0032 duryodhano 'tha svaü såtaü vàhety uktvedam abravãt 08,068.013d@043_0033 nàtikramiùyate pàrtho dhanuùpàõir vyavasthitaþ 08,068.013d@043_0034 jaghanya eva sainyànàü ÷anair a÷vàn acodayat 08,068.013d@043_0035 jaghanye yudhyamànaü hi kaunteyo màü na saü÷ayaþ 08,068.013d@043_0036 notsaheta vyatikràntuü velàm iva mahodadhiþ 08,068.013d@043_0037 adyàrjunaü sagovindaü màninaü ca vçkodaram 08,068.013d@043_0038 nihatya ÷iùñठ÷atråü÷ ca karõasyànçõyam àpnuyàm 08,068.013d@043_0039 tac chrutvà kururàjasya ÷åràrthasadç÷aü vacaþ 08,068.013d@043_0040 såto hemaparicchannठ÷anair a÷vàn acodayat 08,068.013d@043_0041 rathà÷vagajahãnàs tu pàdàtàs tava màriùa 08,068.013d@043_0042 pa¤caviü÷atisàhasrà yuddhàyaiva vyavasthitàþ 08,068.013d@043_0043 tàn bhãmasenaþ saükruddho dhçùñadyumna÷ ca pàrùataþ 08,068.013d@043_0044 balena caturaïgeõa parikùipya nijaghnatuþ 08,068.013d@043_0045 pratyayudhyanta te sarve bhãmasenaü sapàrùatam 08,068.013d@043_0046 pàrthapàrùatayo÷ cànye jagçhus tatra nàmanã 08,068.013d@043_0047 akrudhyata tadà bhãmas tai raõe pratyupasthitaiþ 08,068.013d@043_0048 so 'vatãrya rathàt tårõaü gadàpàõir ayudhyata 08,068.013d@043_0049 na tàn rathastho bhåmiùñhàn dharmàpekùã vçkodaraþ 08,068.013d@043_0050 yodhayàm àsa kaunteyo bhujavãryam upà÷ritaþ 08,068.013d@043_0051 jàtaråpaparicchannàü pragçhya mahatãü gadàm 08,068.013d@043_0052 avadhãt tàvakàn sarvàn daõóapàõir ivàntakaþ 08,068.013d@043_0053 padàtino 'pi saürabdhàs tyaktvà jãvitam àtmanaþ 08,068.013d@043_0054 bhãmam abhyadravan saükhye pataügà iva pàvakam 08,068.013d@043_0055 àsàdya bhãmasenaü tu saürabdhà yuddhadurmadàþ 08,068.013d@043_0056 vine÷uþ sahasà dçùñvà bhåtagràmà ivàntakam 08,068.013d@043_0057 ÷yenavad vyacarad bhãmo gadàhasto mahàbalaþ 08,068.013d@043_0058 pa¤caviü÷atisàhasràüs tàvakànàm apothayat 08,068.013d@043_0059 hatvà tat puruùànãkaü bhãmaþ satyaparàkramaþ 08,068.013d@043_0060 dhçùñadyumnaü puraskçtya punas tasthau mahàbalaþ 08,068.013d@043_0061 dhçùñadyumno 'pi ca mahàn amitragaõamardanaþ 08,068.013d@043_0062 putraþ pà¤càlaràjasya dhanurdharavaro yudhi 08,068.013d@043_0063 vipralãnàn rathà÷vena padàtãyàn samantataþ 08,068.013d@043_0064 pa¤caviü÷atisàhasràn avadhãn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,068.013d@043_0065 ÷arair nikçttàþ samare dhçùñadyumnena tàvakàþ 08,068.013d@043_0066 pa¤caviü÷atisàhasràþ kàlam àrchan padàtayaþ 08,068.013d@043_0067 hatvà tat puruùànãkaü dhçùñadyumno mahàbalaþ 08,068.013d@043_0068 bhãmasenaü puraskçtya na ciràt pratyadç÷yata 08,068.013d@043_0069 taü pàràvatavarõà÷vaü kruddhaü kruddhàntakopamam 08,068.013d@043_0070 dhçùñadyumnaü raõe dçùñvà tvadãyàþ pràdravan bhayàt 08,068.013d@043_0071 dhanaüjayo rathànãkam abhyavartata vãryavàn 08,068.013d@043_0072 màdrãputrau tu ÷akuniü sàtyaki÷ ca mahàrathaþ 08,068.013d@043_0073 javenàbhyapatan hçùñà nighnantaþ saubalaü balam 08,068.013d@043_0074 tasyà÷vavàràn subahån vinihatya ÷itaiþ ÷araiþ 08,068.013d@043_0075 tam abhyadhàvaüs tvaritàs tato yuddham abhåt tadà 08,068.013d@043_0076 dhanaüjayo 'pi càbhyetya rathànãkaü tava prabho 08,068.013d@043_0077 vi÷rutaü triùu lokeùu vyàkùipad gàõóivaü dhanuþ 08,068.013d@043_0078 kçùõasàrathim àyàntaü dçùñvà ÷vetahayaü ratham 08,068.013d@043_0079 arjunaü càpi yoddhàraü tvadãyàþ pràdravan bhayàt 08,068.013d@043_0080 viprahãnà rathà÷vena gajai÷ ca parivarjitàþ 08,068.013d@043_0081 pa¤caviü÷atisàhasràþ kàlam àrchan padàtayaþ 08,068.013d@043_0082 hatvà tat puruùànãkaü pà¤càlànàü mahàrathaþ 08,068.013d@043_0083 putraþ pà¤càlaràjasya dhçùñadyumno mahàrathaþ 08,068.013d@043_0084 bhãmasenaü puraskçtya na ciràt pratyadç÷yata 08,068.013d@043_0085 mahàdhanurdharaþ ÷rãmàn amitragaõasådanaþ 08,068.013d@043_0086 pàràvatasavarõà÷vaü kovidàramahàdhvajam 08,068.013d@043_0087 dhçùñadyumnarathaü dçùñvà pràdravanta bhayàd bhç÷am 08,068.013d@043_0088 gàndhàraràjaü ÷ãghràstram anusçtya ya÷asvinau 08,068.013d@043_0089 na ciràt pratyadç÷yetàü màdrãputrau sasàtyakã 08,068.013d@043_0090 cekitànaþ ÷ikhaõóã ca draupadeyà÷ ca màriùa 08,068.013d@043_0091 hatvà tvadãyaü sumahat sainyaü ÷aïkhàn athàdhaman 08,068.013d@043_0092 te sarve tàvakàn prekùya dravamàõàn paràïmukhàn 08,068.013d@043_0093 abhyadrava¤ jighàüsanto vçùठjitvà yathà vçùàþ 08,068.013d@043_0094 senàva÷eùaü taü dçùñvà tava sainyaü paràïmukham 08,068.013d@043_0095 vyavasthitaü savyasàcã cukrodha balavat tadà 08,068.013d@043_0096 dhanaüjayo rathànãkam abhyavartata vãryavàn 08,068.013d@043_0097 vi÷rutaü triùu lokeùu vyàkùipad gàõóivaü dhanuþ 08,068.013d@043_0098 tata etठ÷arai ràjan sahasràn samavàrayan 08,068.013d@043_0099 rajasà coddhatenàtha na sma kiü cid vyadç÷yata 08,068.013d@043_0100 anyakàrãkçte loke ÷arabhåte mahãtale 08,068.013d@043_0101 di÷aþ sarvà mahàràja tàvakàþ pràdravan bhayàt 08,068.013d@043_0102 bhajyamàneùu sainyeùu kururàjo vi÷àü pate 08,068.013d@043_0103 paràn abhimukhàü÷ caiva sutas te samupàdravat 08,068.013d@043_0104 tato duryodhanaþ sarvàn àjuhàvàtha pàõóavàn 08,068.013d@043_0105 yuddhàya bharata÷reùñha devàn iva purà baliþ 08,068.013d@043_0106 ta enam abhivartanta sahitàþ samupàdravan 08,068.013d@043_0107 nànà÷astrasçjaþ sarve bhartsayanto muhur muhuþ 08,068.013d@043_0108 duryodhano 'py asaübhràntas tàn arãn ni÷itaiþ ÷araiþ 08,068.013d@043_0109 vyadhamad yudhi ràjendra ghoraråpo vi÷àü pate 08,068.013d@043_0110 tatràdbhutam apa÷yàma tava putrasya pauruùam 08,068.013d@043_0111 yad enaü pàõóavàþ sarve na ÷ekur ativartitum 08,068.013d@043_0112 nàtidåràpayàtaü tu kçtabuddhiü palàyane 08,068.013d@043_0113 duryodhanaþ svakaü sainyam apa÷yac charavikùatam 08,068.013d@043_0114 tato 'vasthàpya ràjendra kçtabuddhis tavàtmajaþ 08,068.013d@043_0115 harùayann iva tàn yodhàn idaü vacanam abravãt 08,068.013d@043_0116 na taü de÷aü prapa÷yàmi pçthivyàü parvateùu ca 08,068.013d@043_0117 yatra yàtàn na vo hanyuþ pàõóavàþ kiü sçtena vaþ 08,068.013d@043_0118 alpaü ca balam eteùàü kçùõau ca bhç÷avikùatau 08,068.013d@043_0119 yadi sarve 'tra tiùñhàmo dhruvo no vijayo bhavet 08,068.013d@043_0120 viprayàtàü÷ ca no bhinnàn pàõóavàþ kçtakilbiùàþ 08,068.013d@043_0121 anusçtya vadhiùyanti ÷reyàn naþ samare vadhaþ 08,068.013d@043_0122 sukhaü sàügràmiko mçtyuþ kùatradharmeõa yudhyatàm 08,068.013d@043_0123 mçto duþkhaü na jànãte pretya cànantyam a÷nute 08,068.013d@043_0124 ÷çõudhvaü kùatriyàþ sarve yàvantaþ stha samàgatàþ 08,068.013d@043_0125 yadà ÷åraü ca bhãruü ca màrayaty antako yamaþ 08,068.013d@043_0126 ko nu måóho na yudhyeta màdç÷aþ kùatriyavrataþ 08,068.013d@043_0127 dviùato bhãmasenasya kruddhasya va÷am eùyatha 08,068.013d@043_0128 pitàmahair àcaritaü na dharmaü hàtum arhatha 08,068.013d@043_0129 na hi dharmo 'sti pàpãyàn kùatriyasya palàyanàt 08,068.013d@043_0130 na yuddhadharmàc chreyo 'nyaþ panthàþ svargasya kauravàþ 08,068.013d@043_0131 acireõa hatà lokaü sarve yodhàþ samàpnuta 08,068.013d@043_0132 evaü bruvati te putre sainikà bhç÷avikùatàþ 08,068.013d@043_0133 anavekùyaiva tad vàkyaü pràdravan sarvatomukham 08,068.014a taü dhyànamåkaü kçpaõaü bhç÷àrtam; àrtàyanir dãnam uvàca vàkyam 08,068.014c pa÷yedam ugraü naravàjinàgair; àyodhanaü vãrahataiþ prapannam 08,068.015a mahãdharàbhaiþ patitair mahàgajaiþ; sakçt praviddhaiþ ÷araviddhamarmabhiþ 08,068.015c tair vihvaladbhi÷ ca gatàsubhi÷ ca; pradhvastayantràyudhavarmayodhaiþ 08,068.016a vajràpaviddhair iva càcalendrair; vibhinnapàùàõamçgadrumauùadhaiþ 08,068.016c praviddhaghaõñàïku÷atomaradhvajaiþ; sahemamàlai rudhiraughasaüplutaiþ 08,068.017a ÷aràvabhinnaiþ patitai÷ ca vàjibhiþ; ÷vasadbhir anyaiþ kùatajaü vamadbhiþ 08,068.017c dãnaiþ stanadbhiþ parivçttanetrair; mahãü da÷adbhiþ kçpaõaü nadadbhiþ 08,068.018a tathàpaviddhair gajavàjiyodhair; mandàsubhi÷ caiva gatàsubhi÷ ca 08,068.018a*1179_01 balàpaviddhai rathavãrasaüghaiþ 08,068.018c narà÷vanàgai÷ ca rathai÷ ca marditair; mahã mahàvaitaraõãva durdç÷à 08,068.019a gajair nikçttàparahastagàtrair; udvepamànaiþ patitaiþ pçthivyàm 08,068.019b*1180_01 vi÷ãrõadantaiþ kùatajaü vamadbhiþ 08,068.019b*1180_02 sphuradbhir àrtaiþ karuõaü raõàjire 08,068.019b*1180_03 suyodhavarmàyudhapàdagoptçbhiþ 08,068.019b*1180_04 prakãrõatåõãrapatàkaketubhiþ 08,068.019b*1180_05 suvarõajàlàvatatair bhç÷àhatair 08,068.019b*1180_06 mahã viyad dyaur jaladair ivàvçtà 08,068.019b*1181_01 saüyaütçyodhàcaraõair mahàgajaiþ 08,068.019c ya÷asvibhir nàgarathà÷vayodhibhiþ; padàtibhi÷ càbhimukhair hataiþ paraiþ 08,068.019e vi÷ãrõavarmàbharaõàmbaràyudhair; vçtà ni÷àntair iva pàvakair mahã 08,068.020a ÷araprahàràbhihatair mahàbalair; avekùyamàõaiþ patitaiþ sahasra÷aþ 08,068.020c pranaùñasaüj¤aiþ punar ucchvasadbhir; mahã babhåvànugatair ivàgnibhiþ 08,068.020d*1182_01 karõàrjunàbhyàü ÷arabhinnagàtrair 08,068.020d*1182_02 hataiþ pravãraþ kurusç¤jayànàm 08,068.020e diva÷ cyutair bhår atidãptimadbhir; naktaü grahair dyaur amaleva dãptaiþ 08,068.021a ÷aràs tu karõàrjunabàhumuktà; vidàrya nàgà÷vamanuùyadehàn 08,068.021c pràõàn nirasyà÷u mahãm atãyur; mahoragà vàsam ivàbhito 'straiþ 08,068.022a hatair manuùyà÷vagajai÷ ca saükhye; ÷aràvabhinnai÷ ca rathair babhåva 08,068.022c dhanaüjayasyàdhirathe÷ ca màrge; gajair agamyà vasudhàtidurgà 08,068.023a rathair vareùån mathitai÷ ca yodhaiþ; saüsyåtasåtà÷vavaràyudhadhvajaiþ 08,068.023c vi÷ãrõa÷astrair vinikçttabandhurair; nikçttacakràkùayugatriveõubhiþ 08,068.024a vimuktayantrair nihatair ayasmayair; hatànuùaïgair viniùaïgabandhuraiþ 08,068.024c prabhagnanãóair maõihemamaõóitaiþ; stçtà mahã dyaur iva ÷àradair ghanaiþ 08,068.025a vikçùyamaõair javanair alaükçtair; hate÷varair àjirathaiþ sukalpitaiþ 08,068.025c manuùyamàtaïgarathà÷varà÷ibhir; drutaü vrajanto bahudhà vicårõitàþ 08,068.026a sahemapaññàþ parighàþ para÷vadhàþ; kaóaïgaràyomusalàni paññi÷àþ 08,068.026c petu÷ ca khaógà vimalà viko÷à; gadà÷ ca jàmbånadapaññabaddhàþ 08,068.027a càpàni rukmàïgadabhåùaõàni; ÷arà÷ ca kàrtasvaracitrapuïkhàþ 08,068.027c çùñya÷ ca pãtà vimalà viko÷àþ; pràsàþ sakhaógàþ kanakàvabhàsàþ 08,068.028a chatràõi vàlavyajanàni ÷aïkhàþ; sraja÷ ca puùpottamahemacitràþ 08,068.028c kuthàþ patàkàmbaraveùñità÷ ca; kirãñamàlà mukuñà÷ ca ÷ubhràþ 08,068.029a prakãrõakà viprakãrõàþ kuthà÷ ca; pradhànamuktàtaralà÷ ca hàràþ 08,068.029c àpãóakeyåravaràïgadàni; graiveyaniùkàþ sasuvarõasåtràþ 08,068.030a maõyuttamà vajrasuvarõamuktà; ratnàni coccàvacamaïgalàni 08,068.030c gàtràõi càtyantasukhocitàni; ÷iràüsi cendupratimànanàni 08,068.031a dehàü÷ ca bhogàü÷ ca paricchadàü÷ ca; tyaktvà manoj¤àni sukhàni càpi 08,068.031c svadharmaniùñhàü mahatãm avàpya; vyàptàü÷ ca lokàn ya÷asà samãyuþ 08,068.031c*1183_01 gatà itaþ svargalokàya ràjan 08,068.031d*1184_01 nivarta duryodhana yàntu sainikà 08,068.031d*1184_02 vrajasva ràja¤ ÷ibiràya mànada 08,068.031d*1184_03 divàkaro hy eùa vilambate prabho 08,068.031d*1184_04 punas tvam evàtra narendra kàraõam 08,068.032a ity evam uktvà viraràma ÷alyo; duryodhanaþ ÷okaparãtacetàþ 08,068.032c hà karõa hà karõa iti bruvàõa; àrto visaüj¤o bhç÷am a÷runetraþ 08,068.032d*1185_01 yuddhàya ràjan viniviùñabuddhiü 08,068.032d*1185_02 hà karõa hà karõa iti bruvàõam 08,068.033a taü droõaputrapramukhà narendràþ; sarve samà÷vàsya saha prayànti 08,068.033c nirãkùamàõà muhur arjunasya; dhvajaü mahàntaü ya÷asà jvalantam 08,068.034a narà÷vamàtaïga÷arãrajena; raktena siktà rudhireõa bhåmiþ 08,068.034c raktàmbarasrak tapanãyayogàn; nàrã prakà÷à iva sarvagamyà 08,068.035a pracchannaråpà rudhireõa ràjan; raudre muhårte 'tiviràjamànàþ 08,068.035c naivàvatasthuþ kuravaþ samãkùya; pravràjità devalokà÷ ca sarve 08,068.036a vadhena karõasya suduþkhitàs te; hà karõa hà karõa iti bruvàõàþ 08,068.036c drutaü prayàtàþ ÷ibiràõi ràjan; divàkaraü raktam avekùamàõàþ 08,068.037a gàõóãvamuktais tu suvarõapuïkhaiþ; ÷itaiþ ÷araiþ ÷oõitadigdhavàjaiþ 08,068.037c ÷arai÷ citàïgo bhuvi bhàti karõo; hato 'pi san sårya ivàü÷umàlã 08,068.038a karõasya dehaü rudhiràvasiktaü; bhaktànukampã bhagavàn vivasvàn 08,068.038c spçùñvà karair lohitaraktaråpaþ; siùõàsur abhyeti paraü samudram 08,068.039a itãva saücintya surarùisaüghàþ; saüprasthità yànti yathàniketam 08,068.039c saücintayitvà ca janà visasrur; yathàsukhaü khaü ca mahãtalaü ca 08,068.040a tad adbhutaü pràõabhçtàü bhayaükaraü; ni÷amya yuddhaü kuruvãramukhyayoþ 08,068.040c dhanaüjayasyàdhirathe÷ ca vismitàþ; pra÷aüsamànàþ prayayus tadà janàþ 08,068.041a ÷araiþ saükçttavarmàõaü vãraü vi÷asane hatam 08,068.041c gatàsum api ràdheyaü naiva lakùmãr vyamu¤cata 08,068.041d*1186_01 niùñaptahemavapuùaü jvalanàrkasamatviùam 08,068.041d*1186_02 jãvantam iva taü ÷åraü sarvabhåtàni menire 08,068.041d*1186_03 hatasyàpi mahàràja såtaputrasya saüyuge 08,068.041d*1186_04 vitresuþ sarvabhåtàni siühasyevetare mçgàþ 08,068.041d*1187_01 hato 'pi puruùavyàghro vyàharann iva lakùyate 08,068.041d*1188_01 nàbhavad vikçtaü kiü cin mçtasyàpi mahàtmanaþ 08,068.041d*1188_02 càruveùadharaü ràja¤ càrumauli÷irodharam 08,068.041d*1188_03 tan mukhaü såtaputrasya pårõacandrasamadyuti 08,068.042a nànàbharaõavàn ràjan mçùñajàmbånadàïgadaþ 08,068.042b*1189_01 varùitvà ÷aravarùàõi pratàpya ripuvàhinãm 08,068.042b*1189_02 ÷rãmàn iva sahasràü÷ur jvalan sarvàn pratàpya ca 08,068.042b*1190_01 hato vaikartanaþ karõaþ saputraþ sahavàhanaþ 08,068.042b*1190_02 arthinàü pakùisaüghasya kalpavçkùo nipàtitaþ 08,068.042c hato vaikartanaþ ÷ete pàdapo 'ïkuravàn iva 08,068.043a kanakottamasaükà÷aþ pradãpta iva pàvakaþ 08,068.043b*1191_01 sa ÷àntaþ puruùavyàghraþ pàrthasàyakavàriõà 08,068.043b*1191_02 yathà hi jvalano dãpto jalam àsàdya ÷àmyati 08,068.043b*1191_03 karõàgniþ samare tadvat pàrthameghena ÷àmitaþ 08,068.043b*1191_04 pragçhya ca ya÷o dãptaü suyuddhenàtmano bhuvi 08,068.043b*1192_01 visçjya ÷aravarùàõi pratàpya ca di÷o da÷a 08,068.043c saputraþ puruùavyàghraþ saü÷àntaþ pàrthatejasà 08,068.043e pratàpya pàõóavàn ràjan pà¤càlàü÷ càstratejasà 08,068.044a dadànãty eva yo 'vocan na nàstãty arthito 'rthibhiþ 08,068.044c sadbhiþ sadà satpuruùaþ sa hato dvairathe vçùaþ 08,068.045a yasya bràhmaõasàt sarvam àtmàrthaü na mahàtmanaþ 08,068.045c nàdeyaü bràhmaõeùv àsãd yasya svam api jãvitam 08,068.046a sadà néõàü priyo dàtà priyadàno divaü gataþ 08,068.046b*1193_01 sa pàrthàstravinirdagdho gataþ paramikàü gatim 08,068.046b*1193_02 yam à÷rityàkarod vairaü sutas te sa gato divam 08,068.046c àdàya tava putràõàü jayà÷àü ÷arma varma ca 08,068.047a hate sma karõe sarito na sravanti; jagàma càstaü kaluùo divàkaraþ 08,068.047c graha÷ ca tiryag jvalitàrkavarõo; yamasya putro 'bhyudiyàya ràjan 08,068.048a nabhaþ paphàlàtha nanàda corvã; vavu÷ ca vàtàþ paruùàtivelam 08,068.048c di÷aþ sadhåmà÷ ca bhç÷aü prajajvalur; mahàrõavà÷ cukùubhire ca sasvanàþ 08,068.049a sakànanàþ sàdricayà÷ cakampuþ; pravivyathur bhåtagaõà÷ ca màriùa 08,068.049c bçhaspatã rohiõãü saüprapãóya; babhåva candràrkasamànavarõaþ 08,068.050a hate karõe na di÷o viprajaj¤us; tamovçtà dyaur vicacàla bhåmiþ 08,068.050c papàta colkà jvalanaprakà÷à; ni÷àcarà÷ càpy abhavan prahçùñàþ 08,068.051a ÷a÷iprakà÷ànanam arjuno yadà; kùureõa karõasya ÷iro nyapàtayat 08,068.051c athàntarikùe divi ceha càsakçd; babhåva hàheti janasya nisvanaþ 08,068.052a sa devagandharvamanuùyapåjitaü; nihatya karõaü ripum àhave 'rjunaþ 08,068.052c raràja pàrthaþ parameõa tejasà; vçtraü nihatyeva sahasralocanaþ 08,068.053a tato rathenàmbudavçndanàdinà; ÷arannabhomadhyagabhàskaratviùà 08,068.053c patàkinà bhãmaninàdaketunà; himendu÷aïkhasphañikàvabhàsinà 08,068.053d*1194_01 mahendravàhapratimena tàv ubhau 08,068.053d*1194_02 mahendravãryapratimànapauruùau 08,068.053e suvarõamuktàmaõivajravidrumair; alaükçtenàpratimànaraühasà 08,068.054a narottamau pàõóavake÷imardanàv; udàhitàv agnidivàkaropamau 08,068.054c raõàjire vãtabhayau virejatuþ; samànayànàv iva viùõuvàsavau 08,068.055a tato dhanurjyàtalaneminisvanaiþ; prasahya kçtvà ca ripån hataprabhàn 08,068.055c saüsàdhayitvaiva kurå¤ ÷araughaiþ; kapidhvajaþ pakùivaradhvaja÷ ca 08,068.055c*1195_01 ubhau tadà yàdavapàõóunandanau 08,068.055e prasahya ÷aïkhau dhamatuþ sughoùau; manàüsy arãõàm avasàdayantau 08,068.056a suvarõajàlàvatatau mahàsvanau; himàvadàtau parigçhya pàõibhiþ 08,068.056c cucumbatuþ ÷aïkhavarau nçõàü varau; varànanàbhyàü yugapac ca dadhmatuþ 08,068.057a pà¤cajanyasya nirghoùo devadattasya cobhayoþ 08,068.057c pçthivãm antarikùaü ca dyàm apa÷ càpy apårayat 08,068.057d*1196_01 vitrastà÷ càbhavan sarve kuravo ràjasattama 08,068.057d*1196_02 ÷aïkha÷abdena ÷årasya màdhavasyàrjunasya ca 08,068.058a tau ÷aïkha÷abdena ninàdayantau; vanàni ÷ailàn sarito di÷a÷ ca 08,068.058c vitràsayantau tava putrasenàü; yudhiùñhiraü nandayataþ sma vãrau 08,068.059a tataþ prayàtàþ kuravo javena; ÷rutvaiva ÷aïkhasvanam ãryamàõam 08,068.059c vihàya madràdhipatiü patiü ca; duryodhanaü bhàrata bhàratànàm 08,068.060a mahàhave taü bahu ÷obhamànaü; dhanaüjayaü bhåtagaõàþ sametàþ 08,068.060c tadànvamodanta janàrdanaü ca; prabhàkaràv abhyuditau yathaiva 08,068.061a samàcitau karõa÷araiþ paraütapàv; ubhau vyabhàtàü samare 'cyutàrjunau 08,068.061c tamo nihatyàbhyuditau yathàmalau; ÷a÷àïkasåryàv iva ra÷mimàlinau 08,068.062a vihàya tàn bàõagaõàn athàgatau; suhçdvçtàv apratimànavikramau 08,068.062c sukhaü praviùñau ÷ibiraü svam ã÷varau; sadasyahåtàv iva vàsavàcyutau 08,068.063a sadevagandharvamanuùyacàraõair; maharùibhir yakùamahoragair api 08,068.063c jayàbhivçddhyà parayàbhipåjitau; nihatya karõaü paramàhave tadà 08,068.063d@044_0000 saüjaya uvàca 08,068.063d@044_0001 hate vaikartane karõe kuravo bhayapãóitàþ 08,068.063d@044_0002 vãkùamàõà di÷aþ sarvàþ palàyante sma sarvataþ 08,068.063d@044_0003 vãraü tu nihataü ÷rutvà ÷atrubhiþ paramàhave 08,068.063d@044_0004 sarve di÷o 'nvakãryanta tàvakà bhayamohitàþ 08,068.063d@044_0005 tato 'vahàraü cakrus te ràjan yodhàþ samantataþ 08,068.063d@044_0006 vàryamàõà bhayodvignàs tava putreõa bhàrata 08,068.063d@044_0007 teùàü tu matam àj¤àya putras te bharatarùabha 08,068.063d@044_0008 avahàraü tata÷ cakre ÷alyasyànumate nçpa 08,068.063d@044_0009 yodhair mahàrathaiþ sàrdhaü vçto bhàrata tàvakaiþ 08,068.063d@044_0010 hatàva÷eùais tvaritaþ ÷ibiràyaiva dudruve 08,068.063d@044_0011 gàndhàràõàü sahasreõa ÷akuniþ parivàritaþ 08,068.063d@044_0012 hatam àdhirathiü dçùñvà ÷ibiràyaiva dudruve 08,068.063d@044_0013 kçpaþ ÷àradvato ràjan nàgànãkena saüvçtaþ 08,068.063d@044_0014 mahatà meghakalpena ÷ibiràyaiva dudruve 08,068.063d@044_0015 a÷vatthàmà tataþ ÷åro viniþ÷vasya muhur muhuþ 08,068.063d@044_0016 pàõóavànàü jayaü dçùñvà ÷ibiràyaiva dudruve 08,068.063d@044_0017 saü÷aptakàva÷eùeõa balena mahatà vçtaþ 08,068.063d@044_0018 su÷armàpi yayau ràjan vãkùamàõo bhayàturàn 08,068.063d@044_0019 duryodhano 'pi nçpatir hatasarvasva àturaþ 08,068.063d@044_0020 yayau ÷okasamàviùña÷ cintayan vimanà bahu 08,068.063d@044_0021 chinnadhvajena ÷alyas tu rathena rathinàü varaþ 08,068.063d@044_0022 prayayau ÷ibiràyaiva vãkùamàõo di÷o da÷a 08,068.063d@044_0023 tato 'pare subahavo bhàratànàü mahàrathàþ 08,068.063d@044_0024 pràdravanta raõaü hitvà bhayàviùñà vicetasaþ 08,068.063d@044_0025 a÷rukaõñhà bhayodvignà vepamànàþ suvihvalàþ 08,068.063d@044_0026 kuravaþ pradrutàþ sarve dçùñvà karõaü nipàtitam 08,068.063d@044_0027 pra÷aüsanto 'rjunaü ke cit ke cit karõaü mahàrathàþ 08,068.063d@044_0028 vyadravanta di÷o bhãtàþ kuravaþ kurusattama 08,068.063d@044_0029 teùàü yodhasahasràõàü tàvakànàü mahàmçdhe 08,068.063d@044_0030 nàsãt tatra pumàn ka÷ cid yo yuddhàya mano dadhe 08,068.063d@044_0031 hate karõe mahàràja nirà÷àþ kuravo 'bhavan 08,068.063d@044_0032 jãviteùv atha ràjyeùu dàreùu ca dhaneùu ca 08,068.063d@044_0033 tàn samànãya putras te yatnena mahatà vibho 08,068.063d@044_0034 nive÷àya mano dadhre duþkha÷okasamanvitaþ 08,068.063d@044_0035 tasyàj¤àü ÷irasà te 'pi pratigçhya vi÷àü pate 08,068.063d@044_0036 vivarõavadanà dãnà nyavi÷anta mahàrathàþ 08,068.063d*1197_01 yathànuråpaü pratipåjya tàn atha 08,068.063d*1197_02 pra÷asyamànàv atulai÷ ca karmabhiþ 08,068.063d*1197_03 nanandatus tau sasuhçdgaõau tadà 08,068.063d*1197_04 baliü niyamyeva sure÷ake÷avau 08,069.001 saüjaya uvàca 08,069.001a tathà nipàtite karõe tava sainye ca vidrute 08,069.001c à÷liùya pàrthaü dà÷àrho harùàd vacanam abravãt 08,069.002a hato balabhidà vçtras tvayà karõo dhanaüjaya 08,069.002c vadhaü vai karõavçtràbhyàü kathayiùyanti mànavàþ 08,069.003a vajriõà nihato vçtraþ saüyuge bhåritejasà 08,069.003c tvayà tu nihataþ karõo dhanuùà ni÷itaiþ ÷araiþ 08,069.004a tam imaü vikramaü loke prathitaü te ya÷ovaham 08,069.004c nivedayàvaþ kaunteya dharmaràjàya dhãmate 08,069.005a vadhaü karõasya saügràme dãrghakàlacikãrùitam 08,069.005c nivedya dharmaràjasya tvam ànçõyaü gamiùyasi 08,069.005d*1198_01 vartamàne tu yuddhe vai tava karõasya cobhayoþ 08,069.005d*1198_02 draùñum àyodhanaü pårvam àgato dharmanandanaþ 08,069.005d*1198_03 subhç÷aü gàóhaviddhatvàn nà÷akat sthàtum àhave 08,069.005d*1198_04 tataþ sva÷ibiraü yàtaþ sa ràjà puruùarùabha 08,069.006a tathety ukte ke÷avas tu pàrthena yadupuïgavaþ 08,069.006c paryavartayad avyagro rathaü rathavarasya tam 08,069.006d*1199_01 evam uktvàrjunaü kçùõaþ sainikàn idam abravãt 08,069.007a dhçùñadyumnaü yudhàmanyuü màdrãputrau vçkodaram 08,069.007c yuyudhànaü ca govinda idaü vacanam abravãt 08,069.008a paràn abhimukhà yattàs tiùñhadhvaü bhadram astu vaþ 08,069.008c yàvad àvedyate ràj¤e hataþ karõo 'rjunena vai 08,069.008d*1200_01 tàvad bhavadbhir yat tais tu bhavitavyaü naràdhipaiþ 08,069.009a sa taiþ ÷årair anuj¤àto yayau ràjanive÷anam 08,069.009c pàrtham àdàya govindo dadar÷a ca yudhiùñhiram 08,069.010a ÷ayànaü ràja÷àrdålaü kà¤cane ÷ayanottame 08,069.010c agçhõãtàü ca caraõau muditau pàrthivasya tau 08,069.011a tayoþ praharùam àlakùya prahàràü÷ càtimànuùàn 08,069.011c ràdheyaü nihataü matvà samuttasthau yudhiùñhiraþ 08,069.011d*1201_01 utthàya sa mahàbàhuþ punaþ punar ariüdamaþ 08,069.011d*1201_02 vàsudevàrjunau premõà puna÷ ca pariùasvaje 08,069.011d*1202_01 vàsudevaü ca vàrùõeyaü papraccha kurunandanaþ 08,069.012a tato 'smai tad yathàvçttaü vàsudevaþ priyaüvadaþ 08,069.012c kathayàm àsa karõasya nidhanaü yadunandanaþ 08,069.013a ãùad utsmayamànas tu kçùõo ràjànam abravãt 08,069.013c yudhiùñhiraü hatàmitraü kçtà¤jalir athàcyutaþ 08,069.014a diùñyà gàõóãvadhanvà ca pàõóava÷ ca vçkodaraþ 08,069.014c tvaü càpi ku÷alã ràjan màdrãputrau ca pàõóavau 08,069.015a muktà vãrakùayàd asmàt saügràmàl lomaharùaõàt 08,069.015c kùipram uttarakàlàni kuru kàryàõi pàrthiva 08,069.016a hato vaikartanaþ kråraþ såtaputro mahàbalaþ 08,069.016c diùñyà jayasi ràjendra diùñyà vardhasi pàõóava 08,069.017a yaþ sa dyåtajitàü kçùõàü pràhasat puruùàdhamaþ 08,069.017c tasyàdya såtaputrasya bhåmiþ pibati ÷oõitam 08,069.018a ÷ete 'sau ÷aradãrõàïgaþ ÷atrus te kurupuügava 08,069.018c taü pa÷ya puruùavyàghra vibhinnaü bahudhà ÷araiþ 08,069.018d*1203_01 hatàmitràm imàm urvãm anu÷àdhi mahàbhuja 08,069.018d*1203_02 yatto bhåtvà sahàsmàbhir bhuïkùva bhogàü÷ ca puùkalàn 08,069.018d*1204_00 saüjaya uvàca 08,069.018d*1204_01 iti ÷rutvà vacas tasya ke÷avasya mahàtmanaþ 08,069.019a yudhiùñhiras tu dà÷àrhaü prahçùñaþ pratyapåjayat 08,069.019c diùñyà diùñyeti ràjendra prãtyà cedam uvàca ha 08,069.020a naitac citraü mahàbàho tvayi devakinandana 08,069.020c tvayà sàrathinà pàrtho yat kuryàd adya pauruùam 08,069.020d*1205_01 na tac citraü mahàbàho yuùmad bàhuprasàdajam 08,069.021a pragçhya ca kuru÷reùñhaþ sàïgadaü dakùiõaü bhujam 08,069.021c uvàca dharmabhçt pàrtha ubhau tau ke÷avàrjunau 08,069.022a naranàràyaõau devau kathitau nàradena ha 08,069.022c dharmasaüsthàpane yuktau puràõau puruùottamau 08,069.023a asakçc càpi medhàvã kçùõadvaipàyano mama 08,069.023c kathàm etàü mahàbàho divyàm akathayat prabhuþ 08,069.024a tava kçùõa prabhàveõa gàõóãvena dhanaüjayaþ 08,069.024c jayaty abhimukhठ÷atrån na càsãd vimukhaþ kva cit 08,069.025a jaya÷ caiva dhruvo 'smàkaü na tv asmàkaü paràjayaþ 08,069.025c yadà tvaü yudhi pàrthasya sàrathyam upajagmivàn 08,069.025d*1206_01 bhãùmo droõa÷ ca karõa÷ ca mahàtmà gautamaþ kçpaþ 08,069.025d*1206_02 anye ca bahavaþ ÷årà ye ca teùàü padànugàþ 08,069.025d*1207_01 tvadbuddhyà nihate karõe hatà govinda sarvathà 08,069.026a evam uktvà mahàràja taü rathaü hemabhåùitam 08,069.026c dantavarõair hayair yuktaü kàlavàlair mahàrathaþ 08,069.027a àsthàya puruùavyàghraþ svabalenàbhisaüvçtaþ 08,069.027c kçùõàrjunàbhyàü vãràbhyàm anumanya tataþ priyam 08,069.028a àgato bahuvçttàntaü draùñum àyodhanaü tadà 08,069.028c àbhàùamàõas tau vãràv ubhau màdhavaphalgunau 08,069.029a sa dadar÷a raõe karõaü ÷ayànaü puruùarùabham 08,069.029b*1208_01 yathà kadambakusumaü kesaraiþ sarvato vçtam 08,069.029b*1208_02 citaü ÷ara÷ataiþ karõaü dharmaràjo dadar÷a ha 08,069.029b*1208_03 gandhatailàvasiktàbhiþ kà¤canãbhiþ sahasra÷aþ 08,069.029b*1208_04 dãpikàbhiþ kçtoddyotaü pa÷yate vai vçùaü tadà 08,069.029b*1209_01 saüchinnabhinnakavacaü bàõai÷ ca vidalãkçtam 08,069.029c gàõóãvamuktair vi÷ikhaiþ sarvataþ ÷akalãkçtam 08,069.030a saputraü nihataü dçùñvà karõaü ràjà yudhiùñhiraþ 08,069.030b*1210_01 saüjàtapratyayo 'tãva vãkùya caivaü punaþ punaþ 08,069.030c pra÷a÷aüsa naravyàghràv ubhau màdhavapàõóavau 08,069.031a adya ràjàsmi govinda pçthivyàü bhràtçbhiþ saha 08,069.031c tvayà nàthena vãreõa viduùà paripàlitaþ 08,069.032a hataü dçùñvà naravyàghraü ràdheyam abhimàninam 08,069.032c nirà÷o 'dya duràtmàsau dhàrtaràùñro bhaviùyati 08,069.032e jãvitàc càpi ràjyàc ca hate karõe mahàrathe 08,069.033a tvatprasàdàd vayaü caiva kçtàrthàþ puruùarùabha 08,069.033c tvaü ca gàõóãvadhanvà ca vijayã yadunandana 08,069.033e diùñyà jayasi govinda diùñyà karõo nipàtitaþ 08,069.033f*1211_01 trayoda÷a samàstãrõà jàgareõa suduþkhitàþ 08,069.033f*1211_02 svapsyàmo 'dya sukhaü ràtrau tvatprasàdàn mahàbhuja 08,069.034a evaü sa bahu÷o hçùñaþ pra÷a÷aüsa janàrdanam 08,069.034c arjunaü càpi ràjendra dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,069.034d*1212_00 saüjaya uvàca 08,069.034d*1212_01 dçùñvà ca karõaü nihataü saputraü pàrthasàyakaiþ 08,069.034d*1212_02 punar jàtam ivàtmànaü mene kurukulodvahaþ 08,069.034d*1213_01 sametya ca mahàràja kuntãputraü yudhiùñhiram 08,069.034d*1214_01 pra÷a÷aüsus tataþ sarve ràjàno bhåritejasaþ 08,069.035a tato bhãmaprabhçtibhiþ sarvai÷ ca bhràtçbhir vçtam 08,069.035c vardhayanti sma ràjànaü harùayuktà mahàrathàþ 08,069.036a nakulaþ sahadeva÷ ca pàõóava÷ ca vçkodaraþ 08,069.036c sàtyaki÷ ca mahàràja vçùõãnàü pravaro rathaþ 08,069.037a dhçùñadyumnaþ ÷ikhaõóã ca pàõóupà¤càlasç¤jayàþ 08,069.037c påjayanti sma kaunteyaü nihate såtanandane 08,069.038a te vardhayitvà nçpatiü pàõóuputraü yudhiùñhiram 08,069.038c jitakà÷ino labdhalakùà yuddha÷auõóàþ prahàriõaþ 08,069.039a stuvantaþ stavayuktàbhir vàgbhiþ kçùõau paraütapau 08,069.039c jagmuþ sva÷ibiràyaiva mudà yuktà mahàrathàþ 08,069.040a evam eùa kùayo vçttaþ sumahàül lomaharùaõaþ 08,069.040c tava durmantrite ràjann atãtaü kiü nu ÷ocasi 08,069.041 vai÷aüpàyana uvàca 08,069.041*1215_01 evam etan mahac càsãd yuddhaü paramadàruõam 08,069.041a ÷rutvà tad apriyaü ràjan dhçtaràùñro mahãpatiþ 08,069.041c papàta bhåmau ni÷ceùñaþ kauravyaþ paramàrtivàn 08,069.041e tathà satyavratà devã gàndhàrã dharmadar÷inã 08,069.041f*1216_01 ÷u÷oca bahulàlàpaiþ karõasya nidhanaü yudhi 08,069.042a taü pratyagçhõàd viduro nçpatiü saüjayas tathà 08,069.042c paryà÷vàsayata÷ caivaü tàv ubhàv eva bhåmipam 08,069.043a tathaivotthàpayàm àsur gàndhàrãü ràjayoùitaþ 08,069.043b*1217_01 sa daivaü paramaü matvà bhavitavyaü ca pàrthivaþ 08,069.043b*1218_01 paràü pãóàü samà÷ritya naùñacitto mahàtapàþ 08,069.043b*1218_02 cintà÷okaparãtàtmà na jaj¤e mohapãóitaþ 08,069.043c tàbhyàm à÷vàsito ràjà tåùõãm àsãd vicetanaþ 08,069.043d*1219_01 idaü mahàyuddhamakhaü mahàtmanor 08,069.043d*1219_02 dhanaüjayasyàdhirathe÷ ca yaþ pañhet 08,069.043d*1219_03 sa samyag iùñasya makhasya yat phalaü 08,069.043d*1219_04 tad àpnuyàt saü÷ravaõàc ca bhàrata 08,069.043d*1219_05 makho hi viùõur bhagavàn sanàtano 08,069.043d*1219_06 vahanti taü càgnyanilendubhànavaþ 08,069.043d*1219_07 ato 'nasåyuþ ÷çõute pañhec ca yaþ 08,069.043d*1219_08 sa sarvalokàü÷ ca jayet sukhã bhavet 08,069.043d*1220_01 sarvatãrtheùu yat puõyaü sarvadàneùu yat phalam 08,069.043d*1220_02 tat phalaü labhate martyaþ karõàkhyànaü ÷çõoti hi 08,069.043d*1220_03 hiraõyavastradhànyàni gàü savatsàm upànahau 08,069.043d*1220_04 tena brahmà ca viùõu÷ ca rudrà÷ ca vasavas tathà 08,069.043d*1220_05 påjità munayaþ sarve pitara÷ ca tathà÷vinau 08,069.043d*1220_06 yaþ ÷çõoti sadà bhaktyà karõàkhyànam anuttamam 08,069.043d*1220_07 dharmàrthakàmamokùàõàü caturvidhaphalaü labhet 08,069.043d*1221_01 tàü sarvadà bhaktim upàgatà naràþ 08,069.043d*1221_02 pañhanti puõyàü varasaühitàm imàm 08,069.043d*1221_03 dhanena dhànyena ya÷asà ca mànuùà 08,069.043d*1221_04 nandanti te nàtra vicàraõàsti 08,069.043d*1221_05 ato 'nasåyuþ ÷çõuyàt sadà tu vai 08,069.043d*1221_06 naraþ sa sarvàõi sukhàni càpnuyàt 08,069.043d*1221_07 viùõuþ svayaübhår bhagavàn bhava÷ ca 08,069.043d*1221_08 tuùyanti ye yasya narottamasya 08,069.043d*1221_09 vedàvàptir bràhmaõasyeha dçùñà 08,069.043d*1221_10 raõe balaü kùatriyàõàü jayo yudhi 08,069.043d*1221_11 dhanajyeùñhà÷ càpi bhavanti vai÷yàþ 08,069.043d*1221_12 ÷ådràrogyaü pràpnuvantãha sarve 08,069.043d*1222_01 tathaiva viùõur bhagavàn sanàtanaþ 08,069.043d*1222_02 sa càtra devaþ parikãrtyate yataþ 08,069.043d*1222_03 tataþ sa kàmàül labhate sukhã naro 08,069.043d*1222_04 mahàmunes tasya vaco 'rcitaü yathà 08,069.043d*1223_01 kapilànàü savatsànàü varùam ekaü nirantaram 08,069.043d*1223_02 yo dadyàt sukçtaü tad dhi ÷ravaõàt karõaparvaõaþ 08,069.043d*1224_01 cintayanto vadhaü ghoraü såtaputrasya saüyuge 08,069.043d*1224_02 arjunasya jayaü yuddhe cintayànàþ punaþ punaþ 08,069.043d*1224_03 pàõóavànàü maheùvàsà nyavi÷anta paraütapàþ 08,069.043d*1224_04 prahçùñamanasaþ sarve jitvà ÷atrån mahàrathàn 08,069.043d*1224_05 tato yudhiùñhiraü tatra niviùñaü vai mudànvitam 08,069.043d*1224_06 sametya sarve pa¤càlà vardhayanto yathàvidhi 08,069.043d*1224_07 arjunas tu rathàt tårõam avaruhya mahàya÷àþ 08,069.043d*1224_08 dharmaràjasya caraõau pãóayàm àsa hçùñavat 08,069.043d*1224_09 tam utthàpya mahàràja dharmaputraþ pratàpavàn 08,069.043d*1224_10 sasvaje bharata÷reùñham upajighrann upaspç÷an 08,069.043d*1224_11 nakulaþ sahadeva÷ ca pàõóava÷ ca vçkodaraþ 08,069.043d*1224_12 abhivàdya mahàràjam asvajanta sma phalgunam 08,069.043d*1224_13 dhçùñadyumnaþ ÷ikhaõóã ca pàõóavànàü ca ye rathàþ 08,069.043d*1224_14 vardhayante sma ràjànaü nihate såtanandane 08,069.043d*1224_15 tataþ kçùõo mahàràja sàtyaki÷ càpi sàtvataþ 08,069.043d*1224_16 avardhayetàü ràjànaü nihate såtanandane 08,069.043d*1224_17 vàsudeva÷ ca kaunteyaü praõayàd idam abravãt 08,069.043d*1224_18 adya ràjan hatàþ sarve dhàrtaràùñràþ saràjakàþ 08,069.043d*1224_19 hate vaikartane karõe rathànàü pravare rathe 08,069.043d*1224_20 yadi lokàs trayaþ sarve yodhayeyuþ savàsavàþ 08,069.043d*1224_21 tathàpi durjayaþ såtas tava kopàt tu såditaþ 08,069.043d*1224_22 evam uktaþ pratyuvàca dharmaràjo janàrdanam 08,069.043d*1224_23 tava prasàdàd govinda hataþ karõo mahàya÷àþ 08,069.043d*1224_24 pàõóavà÷ ca jayaü pràptà nà÷ità÷ càpi ÷atravaþ 08,069.043d*1224_25 tvaü hi ÷akto bhayàt tràtuü yasya kasya cid àhave 08,069.043d*1224_26 tvam asya jagato goptà pàõóavànàü ca sarvadà 08,069.043d*1224_27 tvàü samàsàdya ÷akro 'pi modate divi nitya÷aþ 08,069.043d*1224_28 tvaü pàtà pàõóuputràõàü yathaiva jagatas tathà 08,069.043d*1224_29 anà÷caryo jayas teùàü bhaktir yeùàü tvayi prabho 08,069.043d*1224_30 tvayà nàthena govinda nàthavanto vayaü yudhi 08,069.043d*1224_31 yathendreõa purà devàs tvayà càpi janàrdana 08,069.043d*1224_32 svapsyàmy adya sukhaü kçùõa nidràü lapsye vasan kùapàm 08,069.043d*1224_33 vigataü hi bhayaü me 'dya tvatprasàdàn na saü÷ayaþ 08,069.043d*1224_34 evam uktas tu pàrthena ke÷avaþ pràha pàõóavam 08,069.043d*1224_35 nimittamàtraü tu vayaü tava hy asmin mudàgame 08,069.043d*1224_36 yasya te bhràtaraþ ÷årà bhãmasenàdayo nçpa 08,069.043d*1224_37 saübandhina÷ cendravãryàþ pàrùatapramukhàs tathà 08,069.043d*1224_38 arhate ca bhavàn vaktuü priyaü nityaü hi maddhitam 08,069.043d*1224_39 priyo hi me tvam etena vacanena narottama 08,069.043d*1224_40 ity ukto dharmaràjas tu svarathaü hemabhåùitam 08,069.043d*1224_41 dantavarõair hayair yuktaü kàlavàlair mahãpatiþ 08,069.043d*1224_42 àsthàya puruùavyàghraþ svabalenàbhisaüvçtaþ 08,069.043d*1224_43 prayayau bahuvçttàntaü draùñum àyodhanaü prati 08,069.043d*1224_44 saübhàùamàõau tau vãràv ubhau pàõóavamàdhavau 08,069.043d*1224_45 sa dadar÷a raõe karõaü ÷ayànaü puruùarùabha 08,069.043d*1224_46 gàõóãvamuktair vi÷ikhaiþ sarvataþ sunipãóitam 08,069.043d*1224_47 saputraü nihataü dçùñvà karõaü ràjà yudhiùñhiraþ 08,069.043d*1224_48 pra÷a÷aüsa naravyàghràv ubhau pàõóavamàdhavau 08,069.043d*1224_49 adya ràjàsmi sarvasyàü pçthivyàü madhusådana 08,069.043d*1224_50 diùñyà jayasi govinda diùñyà ÷atrur nipàtitaþ 08,069.043d*1224_51 evaü subahu÷o ràjan pra÷a÷aüsa janàrdanam 08,069.043d*1224_52 arjunaü ca kuru÷reùñho dharmaràjo yudhiùñhiraþ 08,069.043d*1224_53 dçùñvà ca nihataü karõaü saputraü pàrthasàyakaiþ 08,069.043d*1224_54 punar jàtam ivàtmànaü mene kurukulodvahaþ 08,069.043d*1224_55 sametya ca kuru÷reùñhaü kuntãputraü yudhiùñhiram 08,069.043d*1224_56 vardhayanti sma ràjànaü harùayuktà mahàrathàþ 08,069.043d*1224_56 saüjaya uvàca 08,069.043d*1224_57 evam eùa kùayo vçttaþ sumahàn romaharùaõaþ 08,069.043d*1224_58 tava durmantrite ràjan diùñyà tvam anu÷ocasi 08,069.043d*1224_58 vai÷aüpàyana uvàca 08,069.043d*1224_59 ÷rutvaitad vipriyaü ràjà dhçtaràùñro mahãpatiþ 08,069.043d*1224_60 papàta bhåmau ni÷ceùñaþ kauravyaþ paramàsanàt 08,069.043d*1224_61 tathà satyavratà devã gàndhàrã divyadar÷inã 08,069.043d*1224_62 tatas tårõaü tu viduras taü nçpaü saüjayas tathà 08,069.043d*1224_63 paryà÷vàsayatàü caitàv ubhàv eva tu bhåmipam 08,069.043d*1224_64 tathaivà÷vàsayàm àsa gàndhàrã ràjasattamam 08,069.043d*1224_65 sa daivaü paramaü mene bhavitavyaü ca tat tathà 08,069.043d*1224_66 tàbhyàm à÷vàsito ràjà tåùõãm àste vi÷àü pate 08,069.043d*1224_67 evam àkhyàya ràj¤e ca saüjayo ràjasattama 08,069.043d*1224_68 jagàma ÷ibiraü bhåyo hate karõe mahàtmani 08,069.043d*1224_69 sa dçùñvà nihataü ÷alyaü ràjànaü ca suyodhanam 08,069.043d*1224_70 yodhàü÷ ca subahån ràjan sainikàü÷ ca sahasra÷aþ 08,069.043d*1224_71 tathaiva pàõóavãü senàü nihatàü prekùya saüjayaþ 08,069.043d*1224_72 sauptike drauõinà ràjan hatavàjinaradvipàn 08,069.043d*1224_73 sa hi dçùñvà hatàn sarvàn samantàd yudhi saüjayaþ 08,069.043d*1224_74 prayàto hastinapuraü ÷okàrto bhayavihvalaþ 08,069.043d*1224_75 hateùu punar eteùu prabhåtagajavàjiùu 08,069.043d*1224_76 yodhai÷ caiva mahàràja nànàde÷asamudbhavaiþ 08,069.043d*1224_77 kurukùetraü tu tat sarvaü ÷ånyam àsãj jagatpate 08,069.043d*1224_78 nihataiþ pàõóaveyai÷ ca dhàrtaràùñrai÷ ca saüyuge 08,069.043d*1224_79 yathàviùayajaü vçttaü dhàrtaràùñrasya saüjayaþ 08,069.043d*1224_80 nyavedayata tat sarvaü yathàvçttaü yathàvidhi 08,069.043d*1225_01 ÷a÷aüsur nihitaü karõaü phalgunena mahàtmanà 08,069.043d*1226_01 yayatus tatra tau tårõaü yatràsãd vãrasaükùayaþ 08,069.043d*1227_01 pradãpahastàþ ÷ata÷aþ samantàt pratyayur naràþ 08,069.043d*1228_01 puna÷ ca ÷ibiraü pràpto bhràtçbhir bharatarùabhaþ 08,069.043d*1228_02 yat kçtvà tu ca kartavyaü sukhàsãnaü yudhiùñhiram