% Mahabharata: Aranyakaparvan % Electronic text (C) Bhandarkar Oriental Research Institute, % Pune, India, 1999 % Appendix 21A not included! % On the basis of the text entered by Muneo Tokunaga et al., % revised by John Smith, Cambridge, et al. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ 03,001.000*0001_01 nÃrÃyaïaæ namask­tya naraæ caiva narottamam 03,001.000*0001_02 devÅæ sarasvatÅæ caiva tato jayam udÅrayet 03,001.000*0002_01 ÓuklÃmbaradharaæ vi«ïuæ ÓaÓivarïaæ caturbhujam 03,001.000*0002_02 prasannavadanaæ dhyÃyet sarvavighnopaÓÃntaye 03,001.000*0003_01 oæ vyÃsaæ vasi«ÂhanaptÃraæ Óakte÷ pautram akalma«am 03,001.000*0003_02 parÃÓarÃtmajaæ vande ÓukatÃtaæ taponidhim 03,001.000*0003_03 vyÃsÃya vi«ïurÆpÃya vyÃsarÆpÃya vi«ïave 03,001.000*0003_04 namo vai brahmanidhaye vÃsi«ÂhÃya namo nama÷ 03,001.001 janamejaya uvÃca 03,001.001a evaæ dyÆtajitÃ÷ pÃrthÃ÷ kopitÃÓ ca durÃtmabhi÷ 03,001.001c dhÃrtarëÂrai÷ sahÃmÃtyair nik­tyà dvijasattama 03,001.002a ÓrÃvitÃ÷ paru«Ã vÃca÷ s­jadbhir vairam uttamam 03,001.002c kim akurvanta kauravyà mama pÆrvapitÃmahÃ÷ 03,001.003a kathaæ caiÓvaryavibhra«ÂÃ÷ sahasà du÷kham eyu«a÷ 03,001.003c vane vijahrire pÃrthÃ÷ Óakrapratimatejasa÷ 03,001.004a ke cainÃn anvavartanta prÃptÃn vyasanam uttamam 03,001.004c kimÃhÃrÃ÷ kimÃcÃrÃ÷ kva ca vÃso mahÃtmanÃm 03,001.005a kathaæ dvÃdaÓa var«Ãïi vane te«Ãæ mahÃtmanÃm 03,001.005c vyatÅyur brÃhmaïaÓre«Âha ÓÆrÃïÃm arighÃtinÃm 03,001.006a kathaæ ca rÃjaputrÅ sà pravarà sarvayo«itÃm 03,001.006c pativratà mahÃbhÃgà satataæ satyavÃdinÅ 03,001.006e vanavÃsam adu÷khÃrhà dÃruïaæ pratyapadyata 03,001.007a etad Ãcak«va me sarvaæ vistareïa tapodhana 03,001.007c Órotum icchÃmi caritaæ bhÆridraviïatejasÃm 03,001.007e kathyamÃnaæ tvayà vipra paraæ kautÆhalaæ hi me 03,001.008 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,001.008a evaæ dyÆtajitÃ÷ pÃrthÃ÷ kopitÃÓ ca durÃtmabhi÷ 03,001.008c dhÃrtarëÂrai÷ sahÃmÃtyair niryayur gajasÃhvayÃt 03,001.009a vardhamÃnapuradvÃreïÃbhini«kramya te tadà 03,001.009c udaÇmukhÃ÷ Óastrabh­ta÷ prayayu÷ saha k­«ïayà 03,001.010a indrasenÃdayaÓ cainÃn bh­tyÃ÷ paricaturdaÓa 03,001.010c rathair anuyayu÷ ÓÅghrai÷ striya ÃdÃya sarvaÓa÷ 03,001.010d*0004_01 tatas te puru«avyÃghrà rathÃn ÃsthÃya bhÃrata 03,001.010d*0004_02 dad­Óur jÃhnavÅtÅre pramÃïÃkhyaæ mahÃvaÂam 03,001.011a vrajatas tÃn viditvà tu paurÃ÷ ÓokÃbhipŬitÃ÷ 03,001.011c garhayanto 'sak­d bhÅ«maviduradroïagautamÃn 03,001.011e Æcur vigatasaætrÃsÃ÷ samÃgamya parasparam 03,001.012a nedam asti kulaæ sarvaæ na vayaæ na ca no g­hÃ÷ 03,001.012c yatra duryodhana÷ pÃpa÷ saubaleyena pÃlita÷ 03,001.012e karïadu÷ÓÃsanÃbhyÃæ ca rÃjyam etac cikÅr«ati 03,001.013a no cet kulaæ na cÃcÃro na dharmo 'rtha÷ kuta÷ sukham 03,001.013c yatra pÃpasahÃyo 'yaæ pÃpo rÃjyaæ bubhÆ«ate 03,001.014a duryodhano gurudve«Å tyaktÃcÃrasuh­jjana÷ 03,001.014c arthalubdho 'bhimÃnÅ ca nÅca÷ prak­tinirgh­ïa÷ 03,001.015a neyam asti mahÅ k­tsnà yatra duryodhano n­pa÷ 03,001.015c sÃdhu gacchÃmahe sarve yatra gacchanti pÃï¬avÃ÷ 03,001.016a sÃnukroÓà mahÃtmÃno vijitendriyaÓatrava÷ 03,001.016c hrÅmanta÷ kÅrtimantaÓ ca dharmÃcÃraparÃyaïÃ÷ 03,001.017a evam uktvÃnujagmus tÃn pÃï¬avÃæs te sametya ca 03,001.017c Æcu÷ präjalaya÷ sarve tÃn kuntÅmÃdrinandanÃn 03,001.018a kva gami«yatha bhadraæ vas tyaktvÃsmÃn du÷khabhÃgina÷ 03,001.018c vayam apy anuyÃsyÃmo yatra yÆyaæ gami«yatha 03,001.019a adharmeïa jitä Órutvà yu«mÃæs tyaktagh­ïai÷ parai÷ 03,001.019c udvignÃ÷ sma bh­Óaæ sarve nÃsmÃn hÃtum ihÃrhatha 03,001.020a bhaktÃnuraktÃ÷ suh­da÷ sadà priyahite ratÃn 03,001.020c kurÃjÃdhi«Âhite rÃjye na vinaÓyema sarvaÓa÷ 03,001.021a ÓrÆyatÃæ cÃbhidhÃsyÃmo guïado«Ãn narar«abhÃ÷ 03,001.021c ÓubhÃÓubhÃdhivÃsena saæsargaæ kurute yathà 03,001.022a vastram Ãpas tilÃn bhÆmiæ gandho vÃsayate yathà 03,001.022c pu«pÃïÃm adhivÃsena tathà saæsargajà guïÃ÷ 03,001.023a mohajÃlasya yonir hi mƬhair eva samÃgama÷ 03,001.023c ahany ahani dharmasya yoni÷ sÃdhusamÃgama÷ 03,001.024a tasmÃt prÃj¤aiÓ ca v­ddhaiÓ ca susvabhÃvais tapasvibhi÷ 03,001.024c sadbhiÓ ca saha saæsarga÷ kÃrya÷ ÓamaparÃyaïai÷ 03,001.025a ye«Ãæ trÅïy avadÃtÃni yonir vidyà ca karma ca 03,001.025c tÃn sevet tai÷ samÃsyà hi ÓÃstrebhyo 'pi garÅyasÅ 03,001.026a nirÃrambhà hy api vayaæ puïyaÓÅle«u sÃdhu«u 03,001.026c puïyam evÃpnuyÃmeha pÃpaæ pÃpopasevanÃt 03,001.027a asatÃæ darÓanÃt sparÓÃt saæjalpanasahÃsanÃt 03,001.027c dharmÃcÃrÃ÷ prahÅyante na ca sidhyanti mÃnavÃ÷ 03,001.028a buddhiÓ ca hÅyate puæsÃæ nÅcai÷ saha samÃgamÃt 03,001.028c madhyamair madhyatÃæ yÃti Óre«ÂhatÃæ yÃti cottamai÷ 03,001.028d*0005_01 anÅcair nÃpy avi«ayair nÃdharmi«Âhair viÓe«ata÷ 03,001.029a ye guïÃ÷ kÅrtità loke dharmakÃmÃrthasaæbhavÃ÷ 03,001.029c lokÃcÃrÃtmasaæbhÆtà vedoktÃ÷ Ói«ÂasaæmatÃ÷ 03,001.030a te yu«mÃsu samastÃÓ ca vyastÃÓ caiveha sadguïÃ÷ 03,001.030c icchÃmo guïavan madhye vastuæ Óreyo 'bhikÃÇk«iïa÷ 03,001.031 yudhi«Âhira uvÃca 03,001.031a dhanyà vayaæ yad asmÃkaæ snehakÃruïyayantritÃ÷ 03,001.031c asato 'pi guïÃn Ãhur brÃhmaïapramukhÃ÷ prajÃ÷ 03,001.032a tad ahaæ bhrÃt­sahita÷ sarvÃn vij¤ÃpayÃmi va÷ 03,001.032c nÃnyathà tad dhi kartavyam asmatsnehÃnukampayà 03,001.033a bhÅ«ma÷ pitÃmaho rÃjà viduro jananÅ ca me 03,001.033c suh­jjanaÓ ca prÃyo me nagare nÃgasÃhvaye 03,001.034a te tv asmaddhitakÃmÃrthaæ pÃlanÅyÃ÷ prayatnata÷ 03,001.034c yu«mÃbhi÷ sahitai÷ sarvai÷ ÓokasaætÃpavihvalÃ÷ 03,001.035a nivartatÃgatà dÆraæ samÃgamanaÓÃpitÃ÷ 03,001.035c svajane nyÃsabhÆte me kÃryà snehÃnvità mati÷ 03,001.036a etad dhi mama kÃryÃïÃæ paramaæ h­di saæsthitam 03,001.036c suk­tÃnena me tu«Âi÷ satkÃraÓ ca bhavi«yati 03,001.037 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,001.037a tathÃnumantritÃs tena dharmarÃjena tÃ÷ prajÃ÷ 03,001.037c cakrur Ãrtasvaraæ ghoraæ hà rÃjann iti du÷khitÃ÷ 03,001.038a guïÃn pÃrthasya saæsm­tya du÷khÃrtÃ÷ paramÃturÃ÷ 03,001.038c akÃmÃ÷ saænyavartanta samÃgamyÃtha pÃï¬avÃn 03,001.039a niv­tte«u tu paure«u rathÃn ÃsthÃya pÃï¬avÃ÷ 03,001.039c prajagmur jÃhnavÅtÅre pramÃïÃkhyaæ mahÃvaÂam 03,001.040a taæ te divasaÓe«eïa vaÂaæ gatvà tu pÃï¬avÃ÷ 03,001.040c Æ«us tÃæ rajanÅæ vÅrÃ÷ saæsp­Óya salilaæ Óuci 03,001.040e udakenaiva tÃæ rÃtrim Æ«us te du÷khakarÓitÃ÷ 03,001.041a anujagmuÓ ca tatraitÃn snehÃt ke cid dvijÃtaya÷ 03,001.041c sÃgnayo 'nagnayaÓ caiva saÓi«yagaïabÃndhavÃ÷ 03,001.041e sa tai÷ pariv­to rÃjà ÓuÓubhe brahmavÃdibhi÷ 03,001.042a te«Ãæ prÃdu«k­tÃgnÅnÃæ muhÆrte ramyadÃruïe 03,001.042c brahmagho«apuraskÃra÷ saæjalpa÷ samajÃyata 03,001.043a rÃjÃnaæ tu kuruÓre«Âhaæ te haæsamadhurasvarÃ÷ 03,001.043c ÃÓvÃsayanto viprÃgryÃ÷ k«apÃæ sarvÃæ vyanodayan 03,001.043d*0006_01 rÃjà tu bhrÃt­bhi÷ sÃrdhaæ tathà sarvai÷ suh­dgaïai÷ 03,001.043d*0006_02 aÓeta tÃæ niÓÃæ rÃjà du÷khaÓokasamÃhata÷ 03,002.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,002.001a prabhÃtÃyÃæ tu ÓarvaryÃæ te«Ãm akli«ÂakarmaïÃm 03,002.001c vanaæ yiyÃsatÃæ viprÃs tasthur bhik«Ãbhujo 'grata÷ 03,002.001e tÃn uvÃca tato rÃjà kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,002.002a vayaæ hi h­tasarvasvà h­tarÃjyà h­taÓriya÷ 03,002.002c phalamÆlÃmi«ÃhÃrà vanaæ yÃsyÃma du÷khitÃ÷ 03,002.003a vanaæ ca do«abahulaæ bahuvyÃlasarÅs­pam 03,002.003c parikleÓaÓ ca vo manye dhruvaæ tatra bhavi«yati 03,002.004a brÃhmaïÃnÃæ parikleÓo daivatÃny api sÃdayet 03,002.004c kiæ punar mÃm ito viprà nivartadhvaæ yathe«Âata÷ 03,002.005 brÃhmaïà Æcu÷ 03,002.005a gatir yà bhavatÃæ rÃjaæs tÃæ vayaæ gantum udyatÃ÷ 03,002.005c nÃrhathÃsmÃn parityaktuæ bhaktÃn saddharmadarÓina÷ 03,002.006a anukampÃæ hi bhakte«u daivatÃny api kurvate 03,002.006c viÓe«ato brÃhmaïe«u sadÃcÃrÃvalambi«u 03,002.007 yudhi«Âhira uvÃca 03,002.007a mamÃpi paramà bhaktir brÃhmaïe«u sadà dvijÃ÷ 03,002.007c sahÃyaviparibhraæÓas tv ayaæ sÃdayatÅva mÃm 03,002.008a Ãhareyur hi me ye 'pi phalamÆlam­gÃæs tathà 03,002.008c ta ime Óokajair du÷khair bhrÃtaro me vimohitÃ÷ 03,002.009a draupadyà viprakar«eïa rÃjyÃpaharaïena ca 03,002.009c du÷khÃnvitÃn imÃn kleÓair nÃhaæ yoktum ihotsahe 03,002.010 brÃhmaïà Æcu÷ 03,002.010a asmatpo«aïajà cintà mà bhÆt te h­di pÃrthiva 03,002.010c svayam Ãh­tya vanyÃni anuyÃsyÃmahe vayam 03,002.011a anudhyÃnena japyena vidhÃsyÃma÷ Óivaæ tava 03,002.011c kathÃbhiÓ cÃnukÆlÃbhi÷ saha raæsyÃmahe vane 03,002.012 yudhi«Âhira uvÃca 03,002.012a evam etan na saædeho rameyaæ brÃhmaïai÷ saha 03,002.012c nyÆnabhÃvÃt tu paÓyÃmi pratyÃdeÓam ivÃtmana÷ 03,002.013a kathaæ drak«yÃmi va÷ sarvÃn svayam Ãh­tabhojanÃn 03,002.013c madbhaktyà kliÓyato 'narhÃn dhik pÃpÃn dh­tarëÂrajÃn 03,002.014 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,002.014a ity uktvà sa n­pa÷ Óocan ni«asÃda mahÅtale 03,002.014c tam adhyÃtmaratir vidvä Óaunako nÃma vai dvija÷ 03,002.014e yoge sÃækhye ca kuÓalo rÃjÃnam idam abravÅt 03,002.015a ÓokasthÃnasahasrÃïi bhayasthÃnaÓatÃni ca 03,002.015c divase divase mƬham ÃviÓanti na paï¬itam 03,002.016a na hi j¤Ãnaviruddhe«u bahudo«e«u karmasu 03,002.016c ÓreyoghÃti«u sajjante buddhimanto bhavadvidhÃ÷ 03,002.017a a«ÂÃÇgÃæ buddhim Ãhur yÃæ sarvÃÓreyovighÃtinÅm 03,002.017c Órutism­tisamÃyuktÃæ sà rÃjaæs tvayy avasthità 03,002.017d*0007_01 ÓuÓrÆ«Ã Óravaïaæ caiva grahaïaæ dhÃraïaæ tathà 03,002.017d*0007_02 ÆhÃpoho 'pi vij¤Ãnaæ tattvaj¤Ãnaæ ca dhÅguïÃ÷ 03,002.018a arthak­cchre«u durge«u vyÃpatsu svajanasya ca 03,002.018c ÓÃrÅramÃnasair du÷khair na sÅdanti bhavadvidhÃ÷ 03,002.019a ÓrÆyatÃæ cÃbhidhÃsyÃmi janakena yathà purà 03,002.019c ÃtmavyavasthÃnakarà gÅtÃ÷ Ólokà mahÃtmanà 03,002.020a manodehasamutthÃbhyÃæ du÷khÃbhyÃm arditaæ jagat 03,002.020c tayor vyÃsasamÃsÃbhyÃæ ÓamopÃyam imaæ Ó­ïu 03,002.020d*0008_01 vyÃdhayo 'tra ÓarÅre 'smin vÃtapittakaphodbhavÃ÷ 03,002.020d*0008_02 ajÅrïaprabhavÃ÷ sarve du÷khÃ÷ pÃpodbhavÃs tathà 03,002.021a vyÃdher ani«ÂasaæsparÓÃc chramÃd i«ÂavivarjanÃt 03,002.021c du÷khaæ caturbhi÷ ÓÃrÅraæ kÃraïai÷ saæpravartate 03,002.022a tad ÃÓupratikÃrÃc ca satataæ cÃvicintanÃt 03,002.022c ÃdhivyÃdhipraÓamanaæ kriyÃyogadvayena tu 03,002.023a matimanto hy ato vaidyÃ÷ Óamaæ prÃg eva kurvate 03,002.023c mÃnasasya priyÃkhyÃnai÷ saæbhogopanayair n­ïÃm 03,002.024a mÃnasena hi du÷khena ÓarÅram upatapyate 03,002.024c aya÷piï¬ena taptena kumbhasaæstham ivodakam 03,002.025a mÃnasaæ Óamayet tasmÃj j¤ÃnenÃgnim ivÃmbunà 03,002.025c praÓÃnte mÃnase du÷khe ÓÃrÅram upaÓÃmyati 03,002.026a manaso du÷khamÆlaæ tu sneha ity upalabhyate 03,002.026c snehÃt tu sajjate jantur du÷khayogam upaiti ca 03,002.027a snehamÆlÃni du÷khÃni snehajÃni bhayÃni ca 03,002.027c Óokahar«au tathÃyÃsa÷ sarvaæ snehÃt pravartate 03,002.028a snehÃt karaïarÃgaÓ ca prajaj¤e vai«ayas tathà 03,002.028c aÓreyaskÃv ubhÃv etau pÆrvas tatra guru÷ sm­ta÷ 03,002.029a koÂarÃgnir yathÃÓe«aæ samÆlaæ pÃdapaæ dahet 03,002.029c dharmÃrthinaæ tathÃlpo 'pi rÃgado«o vinÃÓayet 03,002.030a viprayoge na tu tyÃgÅ do«adarÓÅ samÃgamÃt 03,002.030c virÃgaæ bhajate jantur nirvairo ni«parigraha÷ 03,002.031a tasmÃt snehaæ svapak«ebhyo mitrebhyo dhanasaæcayÃt 03,002.031c svaÓarÅrasamutthaæ tu j¤Ãnena vinivartayet 03,002.032a j¤ÃnÃnvite«u mukhye«u ÓÃstraj¤e«u k­tÃtmasu 03,002.032c na te«u sajjate sneha÷ padmapatre«v ivodakam 03,002.033a rÃgÃbhibhÆta÷ puru«a÷ kÃmena parik­«yate 03,002.033c icchà saæjÃyate tasya tatas t­«ïà pravartate 03,002.034a t­«ïà hi sarvapÃpi«Âhà nityodvegakarÅ n­ïÃm 03,002.034c adharmabahulà caiva ghorà pÃpÃnubandhinÅ 03,002.035a yà dustyajà durmatibhir yà na jÅryati jÅryata÷ 03,002.035c yo 'sau prÃïÃntiko rogas tÃæ t­«ïÃæ tyajata÷ sukham 03,002.036a anÃdyantà tu sà t­«ïà antardehagatà n­ïÃm 03,002.036c vinÃÓayati saæbhÆtà ayonija ivÃnala÷ 03,002.037a yathaidha÷ svasamutthena vahninà nÃÓam ­cchati 03,002.037c tathÃk­tÃtmà lobhena sahajena vinaÓyati 03,002.038a rÃjata÷ salilÃd agneÓ corata÷ svajanÃd api 03,002.038b*0009_01 arthibhya÷ kÃlatas tasmÃn nityam arthavatÃæ bhayam 03,002.038c bhayam arthavatÃæ nityaæ m­tyo÷ prÃïabh­tÃm iva 03,002.039a yathà hy Ãmi«am ÃkÃÓe pak«ibhi÷ ÓvÃpadair bhuvi 03,002.039c bhak«yate salile matsyais tathà sarveïa vittavÃn 03,002.040a artha eva hi ke«Ãæ cid anartho bhavità n­ïÃm 03,002.040c arthaÓreyasi cÃsakto na Óreyo vindate nara÷ 03,002.040e tasmÃd arthÃgamÃ÷ sarve manomohavivardhanÃ÷ 03,002.041a kÃrpaïyaæ darpamÃnau ca bhayam udvega eva ca 03,002.041c arthajÃni vidu÷ prÃj¤Ã du÷khÃny etÃni dehinÃm 03,002.042a arthasyopÃrjane du÷khaæ pÃlane ca k«aye tathà 03,002.042c nÃÓe du÷khaæ vyaye du÷khaæ ghnanti caivÃrthakÃraïÃt 03,002.043a arthà du÷khaæ parityaktuæ pÃlitÃÓ cÃpi te 'sukhÃ÷ 03,002.043c du÷khena cÃdhigamyante te«Ãæ nÃÓaæ na cintayet 03,002.044a asaæto«aparà mƬhÃ÷ saæto«aæ yÃnti paï¬itÃ÷ 03,002.044c anto nÃsti pipÃsÃyÃ÷ saæto«a÷ paramaæ sukham 03,002.045a tasmÃt saæto«am eveha dhanaæ paÓyanti paï¬itÃ÷ 03,002.045c anityaæ yauvanaæ rÆpaæ jÅvitaæ dravyasaæcaya÷ 03,002.045e aiÓvaryaæ priyasaævÃso g­dhyed e«u na paï¬ita÷ 03,002.046a tyajeta saæcayÃæs tasmÃt tajjaæ kleÓaæ saheta ka÷ 03,002.046c na hi saæcayavÃn kaÓ cid d­Óyate nirupadrava÷ 03,002.047a ataÓ ca dharmibhi÷ pumbhir anÅhÃrtha÷ praÓasyate 03,002.047b*0010_01 dharmÃrthaæ yasya vittehà varaæ tasya nirÅhatà 03,002.047c prak«ÃlanÃd dhi paÇkasya dÆrÃd asparÓanaæ varam 03,002.048a yudhi«Âhiraivam arthe«u na sp­hÃæ kartum arhasi 03,002.048c dharmeïa yadi te kÃryaæ vimukteccho bhavÃrthata÷ 03,002.049 yudhi«Âhira uvÃca 03,002.049a nÃrthopabhogalipsÃrtham iyam arthepsutà mama 03,002.049c bharaïÃrthaæ tu viprÃïÃæ brahman kÃÇk«e na lobhata÷ 03,002.050a kathaæ hy asmadvidho brahman vartamÃno g­hÃÓrame 03,002.050c bharaïaæ pÃlanaæ cÃpi na kuryÃd anuyÃyinÃm 03,002.051a saævibhÃgo hi bhÆtÃnÃæ sarve«Ãm eva Ói«yate 03,002.051c tathaivÃpacamÃnebhya÷ pradeyaæ g­hamedhinà 03,002.052a t­ïÃni bhÆmir udakaæ vÃk caturthÅ ca sÆn­tà 03,002.052c satÃm etÃni gehe«u nocchidyante kadà cana 03,002.053a deyam Ãrtasya Óayanaæ sthitaÓrÃntasya cÃsanam 03,002.053c t­«itasya ca pÃnÅyaæ k«udhitasya ca bhojanam 03,002.054a cak«ur dadyÃn mano dadyÃd vÃcaæ dadyÃc ca sÆn­tÃm 03,002.054b*0011_01 utthÃya cÃsanaæ dadyÃd e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,002.054c pratyudgamyÃbhigamanaæ kuryÃn nyÃyena cÃrcanam 03,002.055a aghihotram ana¬vÃæÓ ca j¤Ãtayo 'tithibÃndhavÃ÷ 03,002.055c putradÃrabh­tÃÓ caiva nirdaheyur apÆjitÃ÷ 03,002.056a nÃtmÃrthaæ pÃcayed annaæ na v­thà ghÃtayet paÓÆn 03,002.056c na ca tat svayam aÓnÅyÃd vidhivad yan na nirvapet 03,002.057a ÓvabhyaÓ ca ÓvapacebhyaÓ ca vayobhyaÓ cÃvaped bhuvi 03,002.057c vaiÓvadevaæ hi nÃmaitat sÃyaæprÃtar vidhÅyate 03,002.058a vighasÃÓÅ bhavet tasmÃn nityaæ cÃm­tabhojana÷ 03,002.058c vighasaæ bh­tyaÓe«aæ tu yaj¤aÓe«aæ tathÃm­tam 03,002.058d*0012_01 cak«ur dadyÃn mano dadyÃd vÃcaæ dadyÃc ca sÆn­tÃm 03,002.058d*0012_02 anuvrajed upÃsÅta sa yaj¤a÷ pa¤cadak«iïa÷ 03,002.058d*0012_03 yo dadyÃd aparikli«Âam adhvani vartate 03,002.058d*0012_04 ÓrÃntÃyÃd­«ÂapÆrvÃya tasya puïyaphalaæ mahat 03,002.059a etÃæ yo vartate v­ttiæ vartamÃno g­hÃÓrame 03,002.059c tasya dharmaæ paraæ prÃhu÷ kathaæ và vipra manyase 03,002.060 Óaunaka uvÃca 03,002.060a aho bata mahat ka«Âaæ viparÅtam idaæ jagat 03,002.060c yenÃpatrapate sÃdhur asÃdhus tena tu«yati 03,002.061a ÓiÓnodarak­te 'prÃj¤a÷ karoti vighasaæ bahu 03,002.061c moharÃgasamÃkrÃnta indriyÃrthavaÓÃnuga÷ 03,002.062a hriyate budhyamÃno 'pi naro hÃribhir indriyai÷ 03,002.062c vimƬhasaæj¤o du«ÂÃÓvair udbhrÃntair iva sÃrathi÷ 03,002.063a «a¬indriyÃïi vi«ayaæ samÃgacchanti vai yadà 03,002.063c tadà prÃdurbhavaty e«Ãæ pÆrvasaækalpajaæ mana÷ 03,002.064a mano yasyendriyagrÃmavi«ayaæ prati coditam 03,002.064c tasyautsukyaæ saæbhavati prav­ttiÓ copajÃyate 03,002.065a tata÷ saækalpavÅryeïa kÃmena vi«aye«ubhi÷ 03,002.065c viddha÷ patati lobhÃgnau jyotir lobhÃt pataægavat 03,002.066a tato vihÃrair ÃhÃrair mohitaÓ ca viÓÃæ pate 03,002.066c mahÃmohamukhe magno nÃtmÃnam avabudhyate 03,002.067a evaæ patati saæsÃre tÃsu tÃsv iha yoni«u 03,002.067c avidyÃkarmat­«ïÃbhir bhrÃmyamÃïo 'tha cakravat 03,002.068a brahmÃdi«u t­ïÃnte«u hÆte«u parivartate 03,002.068c jale bhuvi tathÃkÃÓe jÃyamÃna÷ puna÷ puna÷ 03,002.069a abudhÃnÃæ gatis tv e«Ã budhÃnÃm api me Ó­ïu 03,002.069c ye dharme Óreyasi ratà vimok«aratayo janÃ÷ 03,002.070a yad idaæ vedavacanaæ kuru karma tyajeti ca 03,002.070c tasmÃd dharmÃn imÃn sarvÃn nÃbhimÃnÃt samÃcaret 03,002.071a ijyÃdhyayanadÃnÃni tapa÷ satyaæ k«amà dama÷ 03,002.071c alobha iti mÃrgo 'yaæ dharmasyëÂavidha÷ sm­ta÷ 03,002.072a tatra pÆrvaÓ caturvarga÷ pit­yÃnapathe sthita÷ 03,002.072c kartavyam iti yat kÃryaæ nÃbhimÃnÃt samÃcaret 03,002.073a uttaro devayÃnas tu sadbhir Ãcarita÷ sadà 03,002.073c a«ÂÃÇgenaiva mÃrgeïa viÓuddhÃtmà samÃcaret 03,002.074a samyak saækalpasaæbandhÃt samyak cendriyanigrahÃt 03,002.074c samyag vrataviÓe«Ãc ca samyak ca gurusevanÃt 03,002.075a samyag ÃhÃrayogÃc ca samyak cÃdhyayanÃgamÃt 03,002.075c samyak karmopasaænyÃsÃt samyak cittanirodhanÃt 03,002.075e evaæ karmÃïi kurvanti saæsÃravijigÅ«ava÷ 03,002.076a rÃgadve«avinirmuktà aiÓvaryaæ devatà gatÃ÷ 03,002.076c rudrÃ÷ sÃdhyÃs tathÃdityà vasavo 'thÃÓvinÃv api 03,002.076e yogaiÓvaryeïa saæyuktà dhÃrayanti prajà imÃ÷ 03,002.077a tathà tvam api kaunteya Óamam ÃsthÃya pu«kalam 03,002.077c tapasà siddhim anviccha yogasiddhiæ ca bhÃrata 03,002.078a pit­mÃt­mayÅ siddhi÷ prÃptà karmamayÅ ca te 03,002.078c tapasà siddhim anviccha dvijÃnÃæ bharaïÃya vai 03,002.079a siddhà hi yad yad icchanti kurvate tad anugrahÃt 03,002.079c tasmÃt tapa÷ samÃsthÃya kuru«vÃtmamanoratham 03,003.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,003.001a Óaunakenaivam uktas tu kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,003.001c purohitam upÃgamya bhrÃt­madhye 'bravÅd idam 03,003.002a prasthitaæ mÃnuyÃntÅme brÃhmaïà vedapÃragÃ÷ 03,003.002c na cÃsmi pÃlane Óakto bahudu÷khasamanvita÷ 03,003.003a parityaktuæ na Óaknomi dÃnaÓaktiÓ ca nÃsti me 03,003.003c katham atra mayà kÃryaæ bhagavÃæs tad bravÅtu me 03,003.004a muhÆrtam iva sa dhyÃtvà dharmeïÃnvi«ya tÃæ gatim 03,003.004c yudhi«Âhiram uvÃcedaæ dhaumyo dharmabh­tÃæ vara÷ 03,003.005a purà s­«ÂÃni bhÆtÃni pŬyante k«udhayà bh­Óam 03,003.005c tato 'nukampayà te«Ãæ savità svapità iva 03,003.005d*0013_01 sÃntvayitvà tato deva÷ prÃïikÃrye yuyoja ca 03,003.006a gatvottarÃyaïaæ tejorasÃn uddh­tya raÓmibhi÷ 03,003.006c dak«iïÃyanam Ãv­tto mahÅæ niviÓate ravi÷ 03,003.007a k«etrabhÆte tatas tasminn o«adhÅr o«adhÅpati÷ 03,003.007c divas teja÷ samuddh­tya janayÃm Ãsa vÃriïà 03,003.008a ni«iktaÓ candratejobhi÷ sÆyate bhÆgato ravi÷ 03,003.008c o«adhya÷ «a¬rasà medhyÃs tadannaæ prÃïinÃæ bhuvi 03,003.009a evaæ bhÃnumayaæ hy annaæ bhÆtÃnÃæ prÃïadhÃraïam 03,003.009c pitai«a sarvabhÆtÃnÃæ tasmÃt taæ Óaraïaæ vraja 03,003.010a rÃjÃno hi mahÃtmÃno yonikarmaviÓodhitÃ÷ 03,003.010c uddharanti prajÃ÷ sarvÃs tapa ÃsthÃya pu«kalam 03,003.011a bhÅmena kÃrtavÅryeïa vainyena nahu«eïa ca 03,003.011c tapoyogasamÃdhisthair uddh­tà hy Ãpada÷ prajÃ÷ 03,003.012a tathà tvam api dharmÃtman karmaïà ca viÓodhita÷ 03,003.012c tapa ÃsthÃya dharmeïa dvijÃtÅn bhara bhÃrata 03,003.013a evam uktas tu dhaumyena tat kÃlasad­Óaæ vaca÷ 03,003.013b*0014_01 vipratyÃgasamÃdhistha÷ saæyatÃtmà d­¬havrata÷ 03,003.013b*0015_01 tatas tv adhyÃpayÃm Ãsa mantraæ sarvÃrthasÃdhakam 03,003.013b*0015_02 a«ÂÃk«araæ paraæ mantram Ãrtasya satataæ priyam 03,003.013c dharmarÃjo viÓuddhÃtmà tapa Ãti«Âhad uttamam 03,003.014a pu«popahÃrair balibhir arcayitvà divÃkaram 03,003.014b*0016_01 so 'vagÃhya jalaæ rÃjà devasyÃbhimukho 'bhavat 03,003.014c yogam ÃsthÃya dharmÃtmà vÃyubhak«o jitendriya÷ 03,003.014e gÃÇgeyaæ vÃry upasp­«ya prÃïÃyÃmena tasthivÃn 03,003.014f@001_0001 Óuci÷ prayatavÃg bhÆtvà stotram ÃrabdhavÃæs tata÷ 03,003.014f@001_0001 yudhi«Âhira uvÃca 03,003.014f@001_0002 tvaæ bhÃno jagataÓ cak«us tvam Ãtmà sarvadehinÃm 03,003.014f@001_0003 tvaæ yoni÷ sarvabhÆtÃnÃæ tvam ÃcÃra÷ kriyÃvatÃm 03,003.014f@001_0004 tvaæ gati÷ sarvasÃækhyÃnÃæ yoginÃæ tvaæ parÃyaïam 03,003.014f@001_0005 anÃv­tÃrgaladvÃraæ tvaæ gatis tvaæ mumuk«atÃm 03,003.014f@001_0006 tvayà saædhÃryate lokas tvayà loka÷ prakÃÓyate 03,003.014f@001_0007 tvayà pavitrÅkriyate nirvyÃjaæ pÃlyate tvayà 03,003.014f@001_0008 tvÃm upasthÃya kÃle tu brÃhmaïà vedapÃragÃ÷ 03,003.014f@001_0009 svaÓÃkhÃvihitair mantrair arcanty ­«igaïÃrcitam 03,003.014f@001_0010 tava divyaæ rathaæ yÃntam anuyÃnti varÃrthina÷ 03,003.014f@001_0011 siddhacÃraïagandharvà yak«aguhyakapannagÃ÷ 03,003.014f@001_0012 trayastriæÓac ca vai devÃs tathà vaimÃnikà gaïÃ÷ 03,003.014f@001_0013 sopendrÃ÷ samahendrÃÓ ca tvÃm i«Âvà siddhim ÃgatÃ÷ 03,003.014f@001_0014 upayÃnty arcayitvà tu tvÃæ vai prÃptamanorathÃ÷ 03,003.014f@001_0015 divyamandÃramÃlÃbhis tÆrïaæ vidyÃdharottamÃ÷ 03,003.014f@001_0016 guhyÃ÷ pit­gaïÃ÷ sapta ye divyà ye ca mÃnu«Ã÷ 03,003.014f@001_0017 te pÆjayitvà tvÃm eva gacchantyÃÓu pradhÃnatÃm 03,003.014f@001_0018 vasavo maruto rudrà ye ca sÃdhyà marÅcipÃ÷ 03,003.014f@001_0019 vÃlakhilyÃdaya÷ siddhÃ÷ Óre«Âhatvaæ prÃïinÃæ gatÃ÷ 03,003.014f@001_0020 sabrahmake«u loke«u saptasv apy akhile«u ca 03,003.014f@001_0021 na tad bhÆtam ahaæ manye yad arkÃd atiricyate 03,003.014f@001_0022 santi cÃnyÃni sattvÃni vÅryavanti mahÃnti ca 03,003.014f@001_0023 na tu te«Ãæ tathà dÅpti÷ prabhÃvo và yathà tava 03,003.014f@001_0024 jyotÅæ«i tvayi sarvÃïi tvaæ sarvajyoti«Ãæ pati÷ 03,003.014f@001_0025 tvayi satyaæ ca sattvaæ ca sarve bhÃvÃÓ ca sÃttvikÃ÷ 03,003.014f@001_0026 tvattejasà k­taæ cakraæ sunÃbhaæ viÓvakarmaïà 03,003.014f@001_0027 devÃrÅïÃæ mado yena nÃÓita÷ ÓÃrÇgadhanvanà 03,003.014f@001_0028 tvam ÃdÃyÃæÓubhis tejo nidÃghe sarvadehinÃm 03,003.014f@001_0029 sarvau«adhirasÃnÃæ ca punar var«Ãsu mu¤casi 03,003.014f@001_0030 tapanty anye dahanty anye garjanty anye tathà ghanÃ÷ 03,003.014f@001_0031 vidyotante pravar«anti tava prÃv­«i raÓmaya÷ 03,003.014f@001_0032 na tathà sukhayaty agnir na prÃvÃrà na kambalÃ÷ 03,003.014f@001_0033 ÓÅtavÃtÃrditaæ loke yathà tava marÅcaya÷ 03,003.014f@001_0034 trayodaÓadvÅpavatÅæ gobhir bhÃsayase mahÅm 03,003.014f@001_0035 trayÃïÃm api lokÃnÃæ hitÃyaika÷ pravartase 03,003.014f@001_0036 tava yady udayo na syÃd andhaæ jagad idaæ bhavet 03,003.014f@001_0037 na ca dharmÃrthakÃme«u pravarteran manÅ«iïa÷ 03,003.014f@001_0038 ÃdhÃnapaÓubandhe«Âimantrayaj¤atapa÷kriyÃ÷ 03,003.014f@001_0039 tvatprasÃdÃd avÃpyante brahmak«atraviÓÃæ gaïai÷ 03,003.014f@001_0040 yad ahar brahmaïa÷ proktaæ sahasrayugasaæmitam 03,003.014f@001_0041 tasya tvam Ãdir antaÓ ca kÃlaj¤ai÷ parikÅrtita÷ 03,003.014f@001_0042 manÆnÃæ manuputrÃïÃæ jagato 'mÃnavasya ca 03,003.014f@001_0043 manvantarÃïÃæ sarve«Ãm ÅÓvarÃïÃæ tvam ÅÓvara÷ 03,003.014f@001_0044 saæhÃrakÃle saæprÃpte tava krodhavini÷s­ta÷ 03,003.014f@001_0045 saævartakÃgnis trailokyaæ bhasmÅk­tyÃvati«Âhate 03,003.014f@001_0046 tvaddÅdhitisamutpannà nÃnÃvarïà mahÃghanÃ÷ 03,003.014f@001_0047 sairÃvatÃ÷ sÃÓanaya÷ kurvanty ÃbhÆtasaæplavam 03,003.014f@001_0048 k­tvà dvÃdaÓadhÃtmÃnaæ dvÃdaÓÃdityatÃæ gata÷ 03,003.014f@001_0049 saæh­tyaikÃrïavaæ sarvaæ tvaæ Óo«ayasi raÓmibhi÷ 03,003.014f@001_0050 tvÃm indram Ãhus tvaæ rudras tvaæ vi«ïus tvaæ prajÃpati÷ 03,003.014f@001_0051 tvam agnis tvaæ mana÷ sÆk«maæ prabhus tvaæ brahma ÓÃÓvatam 03,003.014f@001_0052 tvaæ haæsa÷ savità bhÃnur aæÓumÃlÅ v­«Ãkapi÷ 03,003.014f@001_0053 vivasvÃn mihira÷ pÆ«Ã mitro dharmas tathaiva ca 03,003.014f@001_0054 sahasraraÓmir Ãdityas tapanas tvaæ gavÃæ pati÷ 03,003.014f@001_0055 mÃrtaï¬o 'rko ravi÷ sÆrya÷ Óaraïyo dinak­t tathà 03,003.014f@001_0056 divÃkara÷ saptasaptir dhÃmakeÓÅ virocana÷ 03,003.014f@001_0057 ÃÓugÃmÅ tamoghnaÓ ca haritÃÓvaÓ ca kÅrtyase 03,003.014f@001_0058 saptamyÃm atha và «a«ÂhyÃæ bhaktyà pÆjÃæ karoti ya÷ 03,003.014f@001_0059 anirviïïo 'nahaækÃrÅ taæ lak«mÅr bhajate naram 03,003.014f@001_0060 na te«Ãm Ãpada÷ santi nÃdhayo vyÃdhayas tathà 03,003.014f@001_0061 ye tavÃnanyamanasa÷ kurvanty arcanavandanam 03,003.014f@001_0062 sarvarogair virahitÃ÷ sarvapÃpavivarjitÃ÷ 03,003.014f@001_0063 tvadbhÃvabhaktÃ÷ sukhino bhavanti cirajÅvina÷ 03,003.014f@001_0064 tvaæ mamÃpy annakÃmasya sarvÃtithyaæ cikÅr«ata÷ 03,003.014f@001_0065 annam annapate dÃtum abhita÷ ÓraddhayÃrhasi 03,003.014f@001_0066 ye ca te 'nucarÃ÷ sarve pÃdopÃntaæ samÃÓritÃ÷ 03,003.014f@001_0067 mÃÂharÃruïadaï¬ÃdyÃs tÃæs tÃn vande 'Óanik«ubhÃn 03,003.014f@001_0068 k«ubhayà sahità maitrÅ yÃÓ cÃnyà bhÆtamÃtara÷ 03,003.014f@001_0069 tÃÓ ca sarvà namasyÃmi pÃntu mÃæ ÓaraïÃgatam 03,003.014f@001_0069 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,003.014f@001_0070 evaæ stuto mahÃrÃja bhÃskaro lokabhÃvana÷ 03,003.015 janamejaya uvÃca 03,003.015*0017_01 pu«popahÃrair balibhir bahuÓaÓ ca yathÃvidhi 03,003.015*0017_02 sarvÃtmabhÆtaæ saæpÆjya yataprÃïo jitendriya÷ 03,003.015a kathaæ kurÆïÃm ­«abha÷ sa tu rÃjà yudhi«Âhira÷ 03,003.015c viprÃrtham ÃrÃdhitavÃn sÆryam adbhutavikramam 03,003.015d*0018_01 mayi sneho 'sti ced brahman yady anugrahabhÃg aham 03,003.015d*0018_02 bhagavan nÃsti ced guhyaæ tac ca me brÆhi sÃæpratam 03,003.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,003.016a Ó­ïu«vÃvahito rÃja¤ Óucir bhÆtvà samÃhita÷ 03,003.016c k«aïaæ ca kuru rÃjendra sarvaæ vak«yÃmy aÓe«ata÷ 03,003.017a dhaumyena tu yatha proktaæ pÃrthÃya sumahÃtmane 03,003.017c nÃmnÃm a«ÂaÓataæ puïyaæ tac ch­ïu«va mahÃmate 03,003.018a sÆryo 'ryamà bhagas tva«Âà pÆ«Ãrka÷ savità ravi÷ 03,003.018c gabhastimÃn aja÷ kÃlo m­tyur dhÃtà prabhÃkara÷ 03,003.019a p­thivy ÃpaÓ ca tejaÓ ca khaæ vÃyuÓ ca parÃyaïam 03,003.019c somo b­haspati÷ Óukro budho 'ÇgÃraka eva ca 03,003.020a indro vivasvÃn dÅptÃæÓu÷ Óuci÷ Óauri÷ ÓanaiÓcara÷ 03,003.020c brahmà vi«ïuÓ ca rudraÓ ca skando vaiÓravaïo yama÷ 03,003.021a vaidyuto jÃÂharaÓ cÃgnir aindhanas tejasÃæ pati÷ 03,003.021c dharmadhvajo vedakartà vedÃÇgo vedavÃhana÷ 03,003.022a k­taæ tretà dvÃparaÓ ca kali÷ sarvÃmarÃÓraya÷ 03,003.022c kalà këÂhà muhÆrtÃÓ ca pak«Ã mÃsà ­tus tathà 03,003.023a saævatsarakaro 'Óvattha÷ kÃlacakro vibhÃvasu÷ 03,003.023c puru«a÷ ÓÃÓvato yogÅ vyaktÃvyakta÷ sanÃtana÷ 03,003.024a lokÃdhyak«a÷ prajÃdhyak«o viÓvakarmà tamonuda÷ 03,003.024c varuïa÷ sÃgaro 'æÓuÓ ca jÅmÆto jÅvano 'rihà 03,003.025a bhÆtÃÓrayo bhÆtapati÷ sarvabhÆtani«evita÷ 03,003.025b*0019_01 sra«Âà saævartako vahni÷ sarvasyÃdir alolupa÷ 03,003.025b*0019_02 ananta÷ kapilo bhÃnu÷ 03,003.025c maïi÷ suvarïo bhÆtÃdi÷ kÃmada÷ sarvatomukha÷ 03,003.026a jayo viÓÃlo varada÷ ÓÅghraga÷ prÃïadhÃraïa÷ 03,003.026a*0020_01 **** **** sarvadhÃtuni«evita÷ 03,003.026c dhanvantarir dhÆmaketur Ãdidevo 'dite÷ suta÷ 03,003.027a dvÃdaÓÃtmÃravindÃk«a÷ pità mÃtà pitÃmaha÷ 03,003.027c svargadvÃraæ prajÃdvÃraæ mok«advÃraæ trivi«Âapam 03,003.028a dehakartà praÓÃntÃtmà viÓvÃtmà viÓvatomukha÷ 03,003.028c carÃcarÃtmà sÆk«mÃtmà maitreïa vapu«Ãnvita÷ 03,003.029a etad vai kÅrtanÅyasya sÆryasyaiva mahÃtmana÷ 03,003.029c nÃmnÃm a«ÂaÓataæ puïyaæ Óakreïoktaæ mahÃtmanà 03,003.030a ÓakrÃc ca nÃrada÷ prÃpto dhaumyaÓ ca tadanantaram 03,003.030c dhaumyÃd yudhi«Âhira÷ prÃpya sarvÃn kÃmÃn avÃptavÃn 03,003.031a surapit­gaïayak«asevitaæ; hy asuraniÓÃcarasiddhavanditam 03,003.031c varakanakahutÃÓanaprabhaæ; tvam api manasy abhidhehi bhÃskaram 03,003.032a sÆryodaye yas tu samÃhita÷ paÂhet; sa putralÃbhaæ dhanaratnasaæcayÃn 03,003.032c labheta jÃtismaratÃæ sadà nara÷; sm­tiæ ca medhÃæ ca sa vindate parÃm 03,003.033a imaæ stavaæ devavarasya yo nara÷; prakÅrtayec chucisumanÃ÷ samÃhita÷ 03,003.033c sa mucyate ÓokadavÃgnisÃgarÃl; labheta kÃmÃn manasà yathepsitÃn 03,004.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,004.001a tato divÃkara÷ prÅto darÓayÃm Ãsa pÃï¬avam 03,004.001c dÅpyamÃna÷ svavapu«Ã jvalann iva hutÃÓana÷ 03,004.002a yat te 'bhila«itaæ rÃjan sarvam etad avÃpsyasi 03,004.002c aham annaæ pradÃsyÃmi sapta pa¤ca ca te samÃ÷ 03,004.003a phalamÆlÃmi«aæ ÓÃkaæ saæsk­taæ yan mahÃnase 03,004.003b*0021_01 g­hïÅ«va piÂharaæ tÃmraæ mayà dattaæ narÃdhipa 03,004.003b*0021_02 yÃvad vächati päcÃlÅ pÃtreïÃnena suvrata 03,004.003c caturvidhaæ tadannÃdyam ak«ayyaæ te bhavi«yati 03,004.003d*0022_01 itaÓ caturdaÓe var«e bhÆyo rÃjyam avÃpsyasi 03,004.003e dhanaæ ca vividhaæ tubhyam ity uktvÃntaradhÅyata 03,004.003f@002_0001 imaæ stavaæ prayatamÃnÃ÷ samÃdhinà 03,004.003f@002_0002 paÂhed ihÃnyo 'pi varaæ samarthayan 03,004.003f@002_0003 tat tasya dadyÃc ca ravir manÅ«itaæ 03,004.003f@002_0004 tad ÃpnuyÃd yady api tat sudurlabham 03,004.003f@002_0005 yaÓ cedaæ dhÃrayen nityaæ Ó­ïuyÃd vÃpy abhÅk«ïaÓa÷ 03,004.003f@002_0006 putrÃrthÅ labhate putraæ dhanÃrthÅ labhate dhanam 03,004.003f@002_0007 vidyÃrthÅ labhate vidyÃæ puru«o 'py atha và striya÷ 03,004.003f@002_0008 ubhe saædhye paÂhen nityaæ nÃrÅ và puru«o yadi 03,004.003f@002_0009 Ãpadaæ prÃpya mucyeta baddho mucyeta bandhanÃt 03,004.003f@002_0010 etad brahmà dadau pÆrvaæ ÓakrÃya sumahÃtmane 03,004.003f@002_0011 ÓakrÃc ca nÃrada÷ prÃpto dhaumyas tu tadanantaram 03,004.003f@002_0012 dhaumyÃd yudhi«Âhira÷ prÃpya sarvÃn kÃmÃn avÃptavÃn 03,004.003f@002_0013 saægrÃme ca jayen nityaæ vipulaæ cÃpnuyÃd vasu 03,004.003f@002_0014 mucyate sarvapÃpebhya÷ sÆryalokaæ sa gacchati 03,004.004a labdhvà varaæ tu kaunteyo jalÃd uttÅrya dharmavit 03,004.004c jagrÃha pÃdau dhaumyasya bhrÃtÌæÓ cÃsvajatÃcyuta÷ 03,004.004d*0023_00 yudhi«Âhira uvÃca 03,004.004d*0023_01 tvatprasÃdÃd dvijaÓre«Âha yad i«Âaæ prÃptavÃn aham 03,004.005a draupadyà saha saægamya paÓyamÃno 'bhyayÃt prabhu÷ 03,004.005c mahÃnase tadÃnnaæ tu sÃdhayÃm Ãsa pÃï¬ava÷ 03,004.006a saæsk­taæ prasavaæ yÃti vanyam annaæ caturvidham 03,004.006c ak«ayyaæ vardhate cÃnnaæ tena bhojayate dvijÃn 03,004.007a bhuktavatsu ca vipre«u bhojayitvÃnujÃn api 03,004.007c Óe«aæ vighasasaæj¤aæ tu paÓcÃd bhuÇkte yudhi«Âhira÷ 03,004.007e yudhi«Âhiraæ bhojayitvà Óe«am aÓnÃti pÃr«atÅ 03,004.008a evaæ divÃkarÃt prÃpya divÃkarasamadyuti÷ 03,004.008c kÃmÃn mano 'bhila«itÃn brÃhmaïebhyo dadau prabhu÷ 03,004.009a purohitapurogÃÓ ca tithinak«atraparvasu 03,004.009c yaj¤iyÃrthÃ÷ pravartante vidhimantrapramÃïata÷ 03,004.010a tata÷ k­tasvastyayanà dhaumyena saha pÃï¬avÃ÷ 03,004.010c dvijasaæghai÷ pariv­tÃ÷ prayayu÷ kÃmyakaæ vanam 03,005.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,005.001a vanaæ pravi«Âe«v atha pÃï¬ave«u; praj¤Ãcak«us tapyamÃno 'mbikeya÷ 03,005.001c dharmÃtmÃnaæ viduram agÃdhabuddhiæ; sukhÃsÅno vÃkyam uvÃca rÃjà 03,005.002a praj¤Ã ca te bhÃrgavasyeva ÓuddhÃ; dharmaæ ca tvaæ paramaæ vettha sÆk«mam 03,005.002c samaÓ ca tvaæ saæmata÷ kauravÃïÃæ; pathyaæ cai«Ãæ mama caiva bravÅhi 03,005.003a evaæ gate vidura yad adya kÃryaæ; paurÃÓ ceme katham asmÃn bhajeran 03,005.003c te cÃpy asmÃn noddhareyu÷ samÆlÃn; na kÃmaye tÃæÓ ca vinaÓyamÃnÃn 03,005.003d*0024_01 saubalenaiva pÃpena duryodhanahitai«iïà 03,005.003d*0024_02 krÆram Ãcaritaæ karma na me priyam anu«Âhitam 03,005.003d*0024_03 tathaivaæ hi k­te tatra tad bhavÃn vaktum arhati 03,005.003d*0024_04 uttaraæ prÃptakÃlaæ ca kim anyan manyate k«amam 03,005.003d*0024_05 nÃsti dharme sahÃyatvam iti me dÅryate mana÷ 03,005.003d*0024_06 yatra pÃï¬usutÃ÷ sarve kliÓyanti vanam ÃgatÃ÷ 03,005.004 vidura uvÃca 03,005.004a trivargo 'yaæ dharmamÆlo narendra; rÃjyaæ cedaæ dharmamÆlaæ vadanti 03,005.004c dharme rÃjan vartamÃna÷ svaÓaktyÃ; putrÃn sarvÃn pÃhi kuntÅsutÃæÓ ca 03,005.005a sa vai dharmo vipralupta÷ sabhÃyÃæ; pÃpÃtmabhi÷ saubaleyapradhÃnai÷ 03,005.005c ÃhÆya kuntÅsutam ak«avatyÃæ; parÃjai«Åt satyasaædhaæ sutas te 03,005.006a etasya te du«praïÅtasya rÃja¤; Óe«asyÃhaæ paripaÓyÃmy upÃyam 03,005.006c yathà putras tava kauravya pÃpÃn; mukto loke pratiti«Âheta sÃdhu 03,005.007a tad vai sarvaæ pÃï¬uputrà labhantÃæ; yat tad rÃjann atis­«Âaæ tvayÃsÅt 03,005.007c e«a dharma÷ paramo yat svakena; rÃjà tu«yen na parasve«u g­dhyet 03,005.007d*0025_01 yaÓo na naÓyej j¤ÃtibhedaÓ ca na syÃd 03,005.007d*0025_02 dharmo na syÃn naiva caivaæ k­te tvÃm 03,005.008a etat kÃryaæ tava sarvapradhÃnaæ; te«Ãæ tu«Âi÷ ÓakuneÓ cÃvamÃna÷ 03,005.008c evaæ Óe«aæ yadi putre«u te syÃd; etad rÃjaæs tvaramÃïa÷ kuru«va 03,005.009a athaitad evaæ na karo«i rÃjan; dhruvaæ kurÆïÃæ bhavità vinÃÓa÷ 03,005.009c na hi kruddho bhÅmaseno 'rjuno vÃ; Óe«aæ kuryÃc chÃtravÃïÃm anÅke 03,005.010a ye«Ãæ yoddhà savyasÃcÅ k­tÃstro; dhanur ye«Ãæ gÃï¬ivaæ lokasÃram 03,005.010c ye«Ãæ bhÅmo bÃhuÓÃlÅ ca yoddhÃ; te«Ãæ loke kiæ nu na prÃpyam asti 03,005.010d*0026_01 ye«Ãæ rÃjà dharmaputro mahÃtmà 03,005.010d*0026_02 te«Ãæ loke kiæ nu du«prÃpam asti 03,005.011a uktaæ pÆrvaæ jÃtamÃtre sute te; mayà yat te hitam ÃsÅt tadÃnÅm 03,005.011c putraæ tyajemam ahitaæ kulasyety; etad rÃjan na ca tat tvaæ cakartha 03,005.011e idÃnÅæ te hitam uktaæ na cet tvaæ; kartÃsi rÃjan paritaptÃsi paÓcÃt 03,005.012a yady etad evam anumantà sutas te; saæprÅyamÃïa÷ pÃï¬avair ekarÃjyam 03,005.012c tÃpo na te vai bhavità prÅtiyogÃt; tvaæ cen na g­hïÃsi sutaæ sahÃyai÷ 03,005.012e athÃparo bhavati hi taæ nig­hya; pÃï¬o÷ putraæ prakuru«vÃdhipatye 03,005.012f*0027_01 dhruvaæ vinÃÓas tava putreïa dhÅman 03,005.012f*0027_02 sabandhuvargeïa sahaiva rÃjabhi÷ 03,005.012f*0027_03 caturdaÓe caiva var«e narendra 03,005.012f*0027_04 kulak«ayaæ prÃpsyasi rÃjasiæha 03,005.012f*0027_05 tasmÃt kuru«vÃdhipatye narendra 03,005.012f*0027_06 yudhi«Âhiraæ dharmavatÃæ vari«Âham 03,005.013a ajÃtaÓatrur hi vimuktarÃgo; dharmeïemÃæ p­thivÅæ ÓÃstu rÃjan 03,005.013c tato rÃjan pÃrthivÃ÷ sarva eva; vaiÓyà ivÃsmÃn upati«Âhantu sadya÷ 03,005.014a duryodhana÷ Óakuni÷ sÆtaputra÷; prÅtyà rÃjan pÃï¬uputrÃn bhajantÃm 03,005.014c du÷ÓÃsano yÃcatu bhÅmasenaæ; sabhÃmadhye drupadasyÃtmajÃæ ca 03,005.015a yudhi«Âhiraæ tvaæ parisÃntvayasva; rÃjye cainaæ sthÃpayasvÃbhipÆjya 03,005.015c tvayà p­«Âa÷ kim aham anyad vadeyam; etat k­tvà k­tak­tyo 'si rÃjan 03,005.016 dh­tarëÂra uvÃca 03,005.016a etad vÃkyaæ vidura yat te sabhÃyÃm; iha proktaæ pÃï¬avÃn prÃpya mÃæ ca 03,005.016c hitaæ te«Ãm ahitaæ mÃmakÃnÃm; etat sarvaæ mama nopaiti ceta÷ 03,005.017a idaæ tv idÃnÅæ kuta eva niÓcitaæ; te«Ãm arthe pÃï¬avÃnÃæ yad Ãttha 03,005.017c tenÃdya manye nÃsi hito mameti; kathaæ hi putraæ pÃï¬avÃrthe tyajeyam 03,005.018a asaæÓayaæ te 'pi mamaiva putrÃ; duryodhanas tu mama dehÃt prasÆta÷ 03,005.018c svaæ vai dehaæ parahetos tyajeti; ko nu brÆyÃt samatÃm anvavek«an 03,005.019a sa mà jihmaæ vidura sarvaæ bravÅ«i; mÃnaæ ca te 'ham adhikaæ dhÃrayÃmi 03,005.019c yathecchakaæ gaccha và ti«Âha và tvaæ; susÃntvyamÃnÃpy asatÅ strÅ jahÃti 03,005.020 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,005.020a etÃvad uktvà dh­tarëÂro 'nvapadyad; antarveÓma sahasotthÃya rÃjan 03,005.020c nedam astÅty atha viduro bhëamÃïa÷; saæprÃdravad yatra pÃrthà babhÆvu÷ 03,006.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,006.001a pÃï¬avÃs tu vane vÃsam uddiÓya bharatar«abhÃ÷ 03,006.001c prayayur jÃhnavÅkÆlÃt kuruk«etraæ sahÃnugÃ÷ 03,006.002a sarasvatÅd­«advatyau yamunÃæ ca ni«evya te 03,006.002c yayur vanenaiva vanaæ satataæ paÓcimÃæ diÓam 03,006.003a tata÷ sarasvatÅkÆle same«u marudhanvasu 03,006.003c kÃmyakaæ nÃma dad­Óur vanaæ munijanapriyam 03,006.004a tatra te nyavasan vÅrà vane bahum­gadvije 03,006.004c anvÃsyamÃnà munibhi÷ sÃntvyamÃnÃÓ ca bhÃrata 03,006.005a viduras tv api pÃï¬ÆnÃæ tadà darÓanalÃlasa÷ 03,006.005c jagÃmaikarathenaiva kÃmyakaæ vanam ­ddhimat 03,006.006a tato yÃtvà vidura÷ kÃnanaæ tac; chÅghrair aÓvair vÃhinà syandanena 03,006.006c dadarÓÃsÅnaæ dharmarÃjaæ vivikte; sÃrdhaæ draupadyà bhrÃt­bhir brÃhmaïaiÓ ca 03,006.007a tato 'paÓyad viduraæ tÆrïam ÃrÃd; abhyÃyÃntaæ satyasaædha÷ sa rÃjà 03,006.007c athÃbravÅd bhrÃtaraæ bhÅmasenaæ; kiæ nu k«attà vak«yati na÷ sametya 03,006.008a kaccin nÃyaæ vacanÃt saubalasya; samÃhvÃtà devanÃyopayÃti 03,006.008c kaccit k«udra÷ Óakunir nÃyudhÃni; je«yaty asmÃn punar evÃk«avatyÃm 03,006.009a samÃhÆta÷ kena cid Ãdraveti; nÃhaæ Óakto bhÅmasenÃpayÃtum 03,006.009c gÃï¬Åve và saæÓayite kathaæ cid; rÃjyaprÃpti÷ saæÓayità bhaven na÷ 03,006.010a tata utthÃya viduraæ pÃï¬aveyÃ÷; pratyag­hïan n­pate sarva eva 03,006.010c tai÷ satk­ta÷ sa ca tÃn ÃjamŬho; yathocitaæ pÃï¬uputrÃn sameyÃt 03,006.011a samÃÓvastaæ viduraæ te narar«abhÃs; tato 'p­cchann ÃgamanÃya hetum 03,006.011c sa cÃpi tebhyo vistarata÷ ÓaÓaæsa; yathÃv­tto dh­tarëÂro ''mbikeya÷ 03,006.012 vidura uvÃca 03,006.012a avocan mÃæ dh­tarëÂro 'nuguptam; ajÃtaÓatro parig­hyÃbhipÆjya 03,006.012c evaæ gate samatÃm abhyupetya; pathyaæ te«Ãæ mama caiva bravÅhi 03,006.013a mayÃpy uktaæ yat k«amaæ kauravÃïÃæ; hitaæ pathyaæ dh­tarëÂrasya caiva 03,006.013c tad vai pathyaæ tan mano nÃbhyupaiti; tataÓ cÃhaæ k«amam anyan na manye 03,006.014a paraæ Óreya÷ pÃï¬aveyà mayoktaæ; na me tac ca ÓrutavÃn Ãmbikeya÷ 03,006.014c yathÃturasyeva hi pathyam annaæ; na rocate smÃsya tad ucyamÃnam 03,006.015a na Óreyase nÅyate 'jÃtaÓatro; strÅ Órotriyasyeva g­he pradu«Âà 03,006.015c bruvan na rucyai bharatar«abhasya; pati÷ kumÃryà iva «a«Âivar«a÷ 03,006.016a dhruvaæ vinÃÓo n­pa kauravÃïÃæ; na vai Óreyo dh­tarëÂra÷ paraiti 03,006.016c yathà parïe pu«karasyeva siktaæ; jalaæ na ti«Âhet pathyam uktaæ tathÃsmin 03,006.017a tata÷ kruddho dh­tarëÂro 'bravÅn mÃæ; yatra Óraddhà bhÃrata tatra yÃhi 03,006.017c nÃhaæ bhÆya÷ kÃmaye tvÃæ sahÃyaæ; mahÅm imÃæ pÃlayituæ puraæ và 03,006.018a so 'haæ tyakto dh­tarëÂreïa rÃjaæs; tvÃæ ÓÃsitum upayÃtas tvarÃvÃn 03,006.018c tad vai sarvaæ yan mayoktaæ sabhÃyÃæ; tad dhÃryatÃæ yat pravak«yÃmi bhÆya÷ 03,006.019a kleÓais tÅvrair yujyamÃna÷ sapatnai÷; k«amÃæ kurvan kÃlam upÃsate ya÷ 03,006.019c saæ vardhayan stokam ivÃgnim ÃtmavÃn; sa vai bhuÇkte p­thivÅm eka eva 03,006.020a yasyÃvibhaktaæ vasu rÃjan sahÃyais; tasya du÷khe 'py aæÓabhÃja÷ sahÃyÃ÷ 03,006.020c sahÃyÃnÃm e«a saægrahaïe 'bhyupÃya÷; sahÃyÃptau p­thivÅprÃptim Ãhu÷ 03,006.020d*0028_01 tasmÃt satyaæ satataæ vai bruvÃïo 03,006.020d*0028_02 lokasya h­dyo bhavatÅti sadya÷ 03,006.021a satyaæ Óre«Âhaæ pÃï¬ava ni«pralÃpaæ; tulyaæ cÃnnaæ saha bhojyaæ sahÃyai÷ 03,006.021c Ãtmà cai«Ãm agrato nÃtivarted; evaæv­ttir vardhate bhÆmipÃla÷ 03,006.021d*0029_01 mitrai÷ putrair bhÆmihastyaÓvabhÆri 03,006.021d*0029_02 mahÅm imÃæ pÃlayituæ purastÃt 03,006.022 yudhi«Âhira uvÃca 03,006.022a evaæ kari«yÃmi yathà bravÅ«i; parÃæ buddhim upagamyÃpramatta÷ 03,006.022c yac cÃpy anyad deÓakÃlopapannaæ; tad vai vÃcyaæ tat kari«yÃmi k­tsnam 03,007.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,007.001a gate tu vidure rÃjann ÃÓramaæ pÃï¬avÃn prati 03,007.001c dh­tarëÂro mahÃprÃj¤a÷ paryatapyata bhÃrata 03,007.001d*0030_01 vidurasya prabhÃvaæ ca saædhivigrahakÃritam 03,007.001d*0030_02 viv­ddhiæ ca parÃæ matvà pÃï¬avÃnÃæ bhavi«yati 03,007.002a sa sabhÃdvÃram Ãgamya vidurasmÃramohita÷ 03,007.002c samak«aæ pÃrthivendrÃïÃæ papÃtÃvi«Âacetana÷ 03,007.002d*0031_01 papÃta sahasà rÃjà chinnadruma ivÃvaÓa÷ 03,007.003a sa tu labdhvà puna÷ saæj¤Ãæ samutthÃya mahÅtalÃt 03,007.003c samÅpopasthitaæ rÃjà saæjayaæ vÃkyam abravÅt 03,007.004a bhrÃtà mama suh­c caiva sÃk«Ãd dharma ivÃpara÷ 03,007.004c tasya sm­tvÃdya subh­Óaæ h­dayaæ dÅryatÅva me 03,007.005a tam Ãnayasva dharmaj¤aæ mama bhrÃtaram ÃÓu vai 03,007.005c iti bruvan sa n­pati÷ karuïaæ paryadevayat 03,007.006a paÓcÃttÃpÃbhisaætapto vidurasmÃrakarÓita÷ 03,007.006c bhrÃt­snehÃd idaæ rÃjan saæjayaæ vÃkyam abravÅt 03,007.007a gaccha saæjaya jÃnÅhi bhrÃtaraæ viduraæ mama 03,007.007c yadi jÅvati ro«eïa mayà pÃpena nirdhuta÷ 03,007.008a na hi tena mama bhrÃtrà susÆk«mam api kiæ cana 03,007.008c vyalÅkaæ k­tapÆrvaæ me prÃj¤enÃmitabuddhinà 03,007.009a sa vyalÅkaæ kathaæ prÃpto matta÷ paramabuddhimÃn 03,007.009c na jahyÃj jÅvitaæ prÃj¤as taæ gacchÃnaya saæjaya 03,007.010a tasya tad vacanaæ Órutvà rÃj¤as tam anumÃnya ca 03,007.010c saæjayo bìham ity uktvà prÃdravat kÃmyakaæ vanam 03,007.011a so 'cireïa samÃsÃdya tad vanaæ yatra pÃï¬avÃ÷ 03,007.011c rauravÃjinasaævÅtaæ dadarÓÃtha yudhi«Âhiram 03,007.012a vidureïa sahÃsÅnaæ brÃhmaïaiÓ ca sahasraÓa÷ 03,007.012c bhrÃt­bhiÓ cÃbhisaæguptaæ devair iva Óatakratum 03,007.013a yudhi«Âhiram athÃbhyetya pÆjayÃm Ãsa saæjaya÷ 03,007.013c bhÅmÃrjunayamÃæÓ cÃpi tadarhaæ pratyapadyata 03,007.014a rÃj¤Ã p­«Âa÷ sa kuÓalaæ sukhÃsÅnaÓ ca saæjaya÷ 03,007.014c ÓaÓaæsÃgamane hetum idaæ caivÃbravÅd vaca÷ 03,007.015a rÃjà smarati te k«attar dh­tarëÂro 'mbikÃsuta÷ 03,007.015c taæ paÓya gatvà tvaæ k«ipraæ saæjÅvaya ca pÃrthivam 03,007.016a so 'numÃnya naraÓre«ÂhÃn pÃï¬avÃn kurunandanÃn 03,007.016c niyogÃd rÃjasiæhasya gantum arhasi mÃnada 03,007.017a evam uktas tu viduro dhÅmÃn svajanavatsala÷ 03,007.017c yudhi«ÂhirasyÃnumate punar ÃyÃd gajÃhvayam 03,007.017d*0032_01 so 'bhigatvà tadà veÓma rÃj¤a÷ samabhivÃdya ca 03,007.017d*0032_02 upÃti«Âhan mahÃtmÃnaæ rÃjÃnaæ pre«yavat tadà 03,007.018a tam abravÅn mahÃprÃj¤aæ dh­tarëÂra÷ pratÃpavÃn 03,007.018c di«Âyà prÃpto 'si dharmaj¤a di«Âyà smarasi me 'nagha 03,007.019a adya rÃtrau divà cÃhaæ tvatk­te bharatar«abha 03,007.019c prajÃgare prapaÓyÃmi vicitraæ deham Ãtmana÷ 03,007.020a so 'Çkam ÃdÃya viduraæ mÆrdhny upÃghrÃya caiva ha 03,007.020c k«amyatÃm iti covÃca yad ukto 'si mayà ru«Ã 03,007.020d*0033_01 dh­tarëÂro mahÃrÃja bhrÃt­snehÃd uvÃca ha 03,007.020d*0033_02 yudhi«Âhiras tu kuÓalÅ bhrÃt­bhi÷ saha ti«Âhati 03,007.020d*0033_03 atha rÃtriæ dinaæ cÃhaæ tvatk­te bharatar«abha 03,007.020d*0033_04 prÅtas tvam eva me nityaæ bhrÃtà sarvaguïÃnvita÷ 03,007.021 vidura uvÃca 03,007.021a k«Ãntam eva mayà rÃjan gurur na÷ paramo bhavÃn 03,007.021c tathà hy asmy Ãgata÷ k«ipraæ tvaddarÓanaparÃyaïa÷ 03,007.022a bhavanti hi naravyÃghra puru«Ã dharmacetasa÷ 03,007.022c dÅnÃbhipÃtino rÃjan nÃtra kÃryà vicÃraïà 03,007.023a pÃï¬o÷ sutà yÃd­Óà me tÃd­Óà me sutÃs tava 03,007.023c dÅnà iti hi me buddhir abhipannÃdya tÃn prati 03,007.024 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,007.024a anyonyam anunÅyaivaæ bhrÃtarau tau mahÃdyutÅ 03,007.024c viduro dh­tarëÂraÓ ca lebhÃte paramÃæ mudam 03,008.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,008.001a Órutvà ca viduraæ prÃptaæ rÃj¤Ã ca parisÃntvitam 03,008.001c dh­tarëÂrÃtmajo rÃjà paryatapyata durmati÷ 03,008.002a sa saubalaæ samÃnÃyya karïadu÷ÓÃsanÃv api 03,008.002c abravÅd vacanaæ rÃjà praviÓyÃbuddhijaæ tama÷ 03,008.003a e«a pratyÃgato mantrÅ dh­tarëÂrasya saæmata÷ 03,008.003c vidura÷ pÃï¬uputrÃïÃæ suh­d vidvÃn hite rata÷ 03,008.004a yÃvad asya punar buddhiæ viduro nÃpakar«ati 03,008.004c pÃï¬avÃnayane tÃvan mantrayadhvaæ hitaæ mama 03,008.005a atha paÓyÃmy ahaæ pÃrthÃn prÃptÃn iha kathaæ cana 03,008.005c puna÷ Óo«aæ gami«yÃmi nirÃsur niravagraha÷ 03,008.006a vi«am udbandhanaæ vÃpi Óastram agnipraveÓanam 03,008.006c kari«ye na hi tÃn ­ddhÃn punar dra«Âum ihotsahe 03,008.007 Óakunir uvÃca 03,008.007a kiæ bÃli«Ãæ matiæ rÃjann Ãsthito 'si viÓÃæ pate 03,008.007c gatÃs te samayaæ k­tvà naitad evaæ bhavi«yati 03,008.008a satyavÃkye sthitÃ÷ sarve pÃï¬avà bharatar«abha 03,008.008c pitus te vacanaæ tÃta na grahÅ«yanti karhi cit 03,008.009a atha và te grahÅ«yanti punar e«yanti và puram 03,008.009b*0034_01 athÃgami«yanti puna÷ pÃï¬avà vÃraïÃhvayam 03,008.009c nirasya samayaæ bhÆya÷ païo 'smÃkaæ bhavi«yati 03,008.010a sarve bhavÃmo madhyasthà rÃj¤aÓ chandÃnuvartina÷ 03,008.010c chidraæ bahu prapaÓyanta÷ pÃï¬avÃnÃæ susaæv­tÃ÷ 03,008.011 du÷ÓÃsana uvÃca 03,008.011a evam etan mahÃprÃj¤a yathà vadasi mÃtula 03,008.011c nityaæ hi me kathayatas tava buddhir hi rocate 03,008.011d*0035_01 tathà tad bhavità rÃjan nÃnyathà tad bhavi«yati 03,008.011d*0036_01 nÃgami«yanti te vÅrà ak­tvà kÃlasaævidam 03,008.011d*0036_02 ÃgaccheyuÓ ca te mohÃt punar dyÆtaæ na saæÓaya÷ 03,008.012 karïa uvÃca 03,008.012a kÃmam Åk«Ãmahe sarve duryodhana tavepsitam 03,008.012c aikamatyaæ hi no rÃjan sarve«Ãm eva lak«yate 03,008.013 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,008.013a evam uktas tu karïena rÃjà duryodhanas tadà 03,008.013c nÃtih­«ÂamanÃ÷ k«ipram abhavat sa parÃÇmukha÷ 03,008.014a upalabhya tata÷ karïo viv­tya nayane Óubhe 03,008.014c ro«Ãd du÷ÓÃsanaæ caiva saubaleyaæ ca tÃv ubhau 03,008.015a uvÃca paramakruddha udyamyÃtmÃnam Ãtmanà 03,008.015c aho mama mataæ yat tan nibodhata narÃdhipÃ÷ 03,008.016a priyaæ sarve cikÅr«Ãmo rÃj¤a÷ kiækarapÃïaya÷ 03,008.016c na cÃsya Óaknuma÷ sarve priye sthÃtum atandritÃ÷ 03,008.017a vayaæ tu ÓastrÃïy ÃdÃya rathÃn ÃsthÃya daæÓitÃ÷ 03,008.017c gacchÃma÷ sahità hantuæ pÃï¬avÃn vanagocarÃn 03,008.018a te«u sarve«u ÓÃnte«u gate«v aviditÃæ gatim 03,008.018c nirvivÃdà bhavi«yanti dhÃrtarëÂrÃs tathà vayam 03,008.019a yÃvad eva paridyÆnà yÃvac chokaparÃyaïÃ÷ 03,008.019c yÃvan mitravihÅnÃÓ ca tÃvac chakyà mataæ mama 03,008.020a tasya tad vacanaæ Órutvà pÆjayanta÷ puna÷ puna÷ 03,008.020c bìham ity eva te sarve pratyÆcu÷ sÆtajaæ tadà 03,008.020d*0037_01 etat k­tyatamaæ rÃj¤a÷ kauravyasya mahÃtmana÷ 03,008.021a evam uktvà tu saækruddhà rathai÷ sarve p­thak p­thak 03,008.021c niryayu÷ pÃï¬avÃn hantuæ saæghaÓa÷ k­taniÓcayÃ÷ 03,008.022a tÃn prasthitÃn parij¤Ãya k­«ïadvaipÃyanas tadà 03,008.022c ÃjagÃma viÓuddhÃtmà d­«Âvà divyena cak«u«Ã 03,008.023a prati«idhyÃtha tÃn sarvÃn bhagavÃæl lokapÆjita÷ 03,008.023c praj¤Ãcak«u«am ÃsÅnam uvÃcÃbhyetya satvara÷ 03,009.001 vyÃsa uvÃca 03,009.001a dh­tarëÂra mahÃprÃj¤a nibodha vacanaæ mama 03,009.001c vak«yÃmi tvà kauravÃïÃæ sarve«Ãæ hitam uttamam 03,009.002a na me priyaæ mahÃbÃho yad gatÃ÷ pÃï¬avà vanam 03,009.002c nik­tyà nirjitÃÓ caiva duryodhanavaÓÃnugai÷ 03,009.003a te smaranta÷ parikleÓÃn var«e pÆrïe trayodaÓe 03,009.003c vimok«yanti vi«aæ kruddhÃ÷ karaveye«u bhÃrata 03,009.004a tad ayaæ kiæ nu pÃpÃtmà tava putra÷ sumandadhÅ÷ 03,009.004c pÃï¬avÃn nityasaækruddho rÃjyahetor jighÃæsati 03,009.005a vÃryatÃæ sÃdhv ayaæ mƬha÷ Óamaæ gacchatu te suta÷ 03,009.005c vanasthÃæs tÃn ayaæ hantum icchan prÃïair vimok«yate 03,009.006a yathÃha vidura÷ prÃj¤o yathà bhÅ«mo yathà vayam 03,009.006c yathà k­paÓ ca droïaÓ ca tathà sÃdhu vidhÅyatÃm 03,009.007a vigraho hi mahÃprÃj¤a svajanena vigarhita÷ 03,009.007c adharmyam ayaÓasyaæ ca mà rÃjan pratipadyathÃ÷ 03,009.008a samÅk«Ã yÃd­ÓÅ hy asya pÃï¬avÃn prati bhÃrata 03,009.008c upek«yamÃïà sà rÃjan mahÃntam anayaæ sp­Óet 03,009.009a atha vÃyaæ sumandÃtmà vanaæ gacchatu te suta÷ 03,009.009c pÃï¬avai÷ sahito rÃjann eka evÃsahÃyavÃn 03,009.010a tata÷ saæsargaja÷ sneha÷ putrasya tava pÃï¬avai÷ 03,009.010c yadi syÃt k­takÃryo 'dya bhaves tvaæ manujeÓvara 03,009.011a atha và jÃyamÃnasya yac chÅlam anujÃyate 03,009.011c ÓrÆyate tan mahÃrÃja nÃm­tasyÃpasarpati 03,009.012a kathaæ và manyate bhÅ«mo droïo và viduro 'pi và 03,009.012c bhavÃn vÃtra k«amaæ kÃryaæ purà cÃrtho 'tivartate 03,010.001 dh­tarëÂra uvÃca 03,010.001a bhagavan nÃham apy etad rocaye dyÆtasaæstavam 03,010.001c manye tad vidhinÃkramya kÃrito 'smÅti vai mune 03,010.002a naitad rocayate bhÅ«mo na droïo viduro na ca 03,010.002c gÃndhÃrÅ necchati dyÆtaæ tac ca mohÃt pravartitam 03,010.003a parityaktuæ na Óaknomi duryodhanam acetanam 03,010.003c putrasnehena bhagava¤ jÃnann api yatavrata 03,010.004 vyÃsa uvÃca 03,010.004a vaicitravÅrya n­pate satyam Ãha yathà bhavÃn 03,010.004c d­¬haæ vedmi paraæ putraæ paraæ putrÃn na vidyate 03,010.005a indro 'py aÓrunipÃtena surabhyà pratibodhita÷ 03,010.005c anyai÷ sam­ddhair apy arthair na sutÃd vidyate param 03,010.006a atra te vartayi«yÃmi mahad ÃkhyÃnam uttamam 03,010.006c surabhyÃÓ caiva saævÃdam indrasya ca viÓÃæ pate 03,010.007a trivi«Âapagatà rÃjan surabhi÷ prÃrudat kila 03,010.007c gavÃæ mÃta purà tÃta tÃm indro 'nvak­pÃyata 03,010.008 indra uvÃca 03,010.008a kim idaæ rodi«i Óubhe kaccit k«emaæ divaukasÃm 03,010.008c mÃnu«e«v atha và go«u naitad alpaæ bhavi«yati 03,010.009 surabhir uvÃca 03,010.009a vinipÃto na va÷ kaÓ cid d­Óyate tridaÓÃdhipa 03,010.009c ahaæ tu putraæ ÓocÃmi tena rodimi kauÓika 03,010.010a paÓyainaæ kar«akaæ raudraæ durbalaæ mama putrakam 03,010.010c pratodenÃbhinighnantaæ lÃÇgalena nipŬitam 03,010.011a etaæ d­«Âvà bh­Óaæ Órantaæ vadhyamÃnaæ surÃdhipa 03,010.011c k­pÃvi«ÂÃsmi devendra manaÓ codvijate mama 03,010.012a ekas tatra balopeto dhuram udvahate 'dhikÃm 03,010.012c aparo 'lpabalaprÃïa÷ k­Óo dhamanisaætata÷ 03,010.012e k­cchrÃd udvahate bhÃraæ taæ vai ÓocÃmi vÃsava 03,010.013a vadhyamÃna÷ pratodena tudyamÃna÷ puna÷ puna÷ 03,010.013c naiva Óaknoti taæ bhÃram udvo¬huæ paÓya vÃsava 03,010.014a tato 'haæ tasya du÷khÃrtà viraumi bh­Óadu÷khità 03,010.014c aÓrÆïy ÃvartayantÅ ca netrÃbhyÃæ karuïÃyatÅ 03,010.015 indra uvÃca 03,010.015a tava putrasahasre«u pŬyamÃne«u Óobhane 03,010.015c kiæ k­pÃyitam asty atra putra eko 'tra pŬyate 03,010.016 surabhir uvÃca 03,010.016a yadi putrasahasraæ me sarvatra samam eva me 03,010.016c dÅnasya tu sata÷ Óakra putrasyÃbhyadhikà k­pà 03,010.017 vyÃsa uvÃca 03,010.017a tad indra÷ surabhÅvÃkyaæ niÓamya bh­Óavismita÷ 03,010.017c jÅvitenÃpi kauravya mene 'bhyadhikam Ãtmajam 03,010.018a pravavar«a ca tatraiva sahasà toyam ulbaïam 03,010.018c kar«akasyÃcaran vighnaæ bhagavÃn pÃkaÓÃsana÷ 03,010.019a tad yathà surabhi÷ prÃha samam evÃstu te tathà 03,010.019c sute«u rÃjan sarve«u dÅne«v abhyadhikà k­pà 03,010.020a yÃd­Óo me suta÷ paï¬us tÃd­Óo me 'si putraka 03,010.020c viduraÓ ca mahÃprÃj¤a÷ snehÃd etad bravÅmy aham 03,010.021a cirÃya tava putrÃïÃæ Óatam ekaÓ ca pÃrthiva 03,010.021c pÃï¬o÷ pa¤caiva lak«yante te 'pi mandÃ÷ sudu÷khitÃ÷ 03,010.022a kathaæ jÅveyur atyantaæ kathaæ vardheyur ity api 03,010.022c iti dÅne«u pÃrthe«u mano me paritapyate 03,010.023a yadi pÃrthiva kauravyä jÅvamÃnÃn ihecchasi 03,010.023c duryodhanas tava suta÷ Óamaæ gacchatu pÃï¬avai÷ 03,011.001 dh­tarëÂra uvÃca 03,011.001a evam etan mahÃprÃj¤a yathà vadasi no mune 03,011.001c ahaæ caiva vijÃnÃmi sarve ceme narÃdhipÃ÷ 03,011.002a bhavÃæs tu manyate sÃdhu yat kurÆïÃæ sukhodayam 03,011.002c tad eva viduro 'py Ãha bhÅ«mo droïaÓ ca mÃæ mune 03,011.003a yadi tv aham anugrÃhya÷ kaurave«u dayà yadi 03,011.003c anuÓÃdhi durÃtmÃnaæ putraæ duryodhanaæ mama 03,011.004 vyÃsa uvÃca 03,011.004a ayam ÃyÃti vai rÃjan maitreyo bhagavÃn ­«i÷ 03,011.004c anvÅya pÃï¬avÃn bhrÃtÌn ihaivÃsmad did­k«ayà 03,011.005a e«a duryodhanaæ putraæ tava rÃjan mahÃn ­«i÷ 03,011.005c anuÓÃstà yathÃnyÃyaæ ÓamÃyÃsya kulasya te 03,011.006a brÆyÃd yad e«a rÃjendra tat kÃryam aviÓaÇkayà 03,011.006c akriyÃyÃæ hi kÃryasya putraæ te Óapsyate ru«Ã 03,011.007 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,011.007a evam uktvà yayau vyÃso maitreya÷ pratyad­Óyata 03,011.007b*0038_01 tam Ãgatam ­«iæ d­«Âvà dh­tarëÂro janeÓvara÷ 03,011.007b*0038_02 pÆjayitvà yathÃnyÃyaæ papracchÃgamanakriyÃm 03,011.007c pÆjayà pratijagrÃha saputras taæ narÃdhipa÷ 03,011.008a dattvÃrghyÃdyÃ÷ kriyÃ÷ sarvà viÓrÃntaæ munipuægavam 03,011.008c praÓrayeïÃbravÅd rÃjà dh­tarëÂro 'mbikÃsuta÷ 03,011.009a sukhenÃgamanaæ kaccid bhagavan kurujÃÇgale 03,011.009c kaccit kuÓalino vÅrà bhrÃtara÷ pa¤ca pÃï¬avÃ÷ 03,011.010a samaye sthÃtum icchanti kaccic ca puru«ar«abhÃ÷ 03,011.010c kaccit kurÆïÃæ saubhrÃtram avyucchinnaæ bhavi«yati 03,011.011 maitreya uvÃca 03,011.011a tÅrthayÃtrÃm anukrÃman prÃpto 'smi kurujÃÇgalam 03,011.011c yad­cchayà dharmarÃjaæ d­«ÂavÃn kÃmyake vane 03,011.012a taæ jaÂÃjinasaævÅtaæ tapovananivÃsinam 03,011.012c samÃjagmur mahÃtmÃnaæ dra«Âuæ munigaïÃ÷ prabho 03,011.013a tatrÃÓrau«aæ mahÃrÃja putrÃïÃæ tava vibhramam 03,011.013c anayaæ dyÆtarÆpeïa mahÃpÃyam upasthitam 03,011.014a tato 'haæ tvÃm anuprÃpta÷ kauravÃïÃm avek«ayà 03,011.014c sadà hy abhyadhika÷ sneha÷ prÅtiÓ ca tvayi me prabho 03,011.015a naitad aupayikaæ rÃjaæs tvayi bhÅ«me ca jÅvati 03,011.015c yad anyonyena te putrà virudhyante narÃdhipa 03,011.016a me¬hÅbhÆta÷ svayaæ rÃjan nigrahe pragrahe bhavÃn 03,011.016c kimartham anayaæ ghoram utpatantam upek«ase 03,011.017a dasyÆnÃm iva yadv­ttaæ sabhÃyÃæ kurunandana 03,011.017c tena na bhrÃjase rÃjaæs tÃpasÃnÃæ samÃgame 03,011.018 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,011.018a tato vyÃv­tya rÃjÃnaæ duryodhanam amar«aïam 03,011.018c uvÃca Ólak«ïayà vÃcà maitreyo bhagavÃn ­«i÷ 03,011.019a duryodhana mahÃbÃho nibodha vadatÃæ vara 03,011.019c vacanaæ me mahÃprÃj¤a bruvato yad dhitaæ tava 03,011.020a mà druha÷ pÃï¬avÃn rÃjan kuru«va hitam Ãtmana÷ 03,011.020c pÃï¬avÃnÃæ kurÆïÃæ ca lokasya ca narar«abha 03,011.021a te hi sarve naravyÃghrÃ÷ ÓÆrà vikrÃntayodhina÷ 03,011.021c sarve nÃgÃyutaprÃïà vajrasaæhananà d­¬hÃ÷ 03,011.022a satyavrataparÃ÷ sarve sarve puru«amÃnina÷ 03,011.022c hantÃro devaÓatrÆïÃæ rak«asÃæ kÃmarÆpiïÃm 03,011.022e hi¬imbabakamukhyÃnÃæ kirmÅrasya ca rak«asa÷ 03,011.023a ita÷ pracyavatÃæ rÃtrau ya÷ sa te«Ãæ mahÃtmanÃm 03,011.023c Ãv­tya mÃrgaæ raudrÃtmà tasthau girir ivÃcala÷ 03,011.024a taæ bhÅma÷ samaraÓlÃghÅ balena balinÃæ vara÷ 03,011.024c jaghÃna paÓumÃreïa vyÃghra÷ k«udram­gaæ yathà 03,011.025a paÓya digvijaye rÃjan yathà bhÅmena pÃtita÷ 03,011.025c jarÃsaædho mahe«vÃso nÃgÃyutabalo yudhi 03,011.026a saæbandhÅ vÃsudevaÓ ca ye«Ãæ ÓyÃlaÓ ca pÃr«ata÷ 03,011.026c kas tÃn yudhi samÃsÅta jarÃmaraïavÃn nara÷ 03,011.027a tasya te Óama evÃstu pÃï¬avair bharatar«abha 03,011.027c kuru me vacanaæ rÃjan mà m­tyuvaÓam anvagÃ÷ 03,011.028a evaæ tu bruvatas tasya maitreyasya viÓÃæ pate 03,011.028c Æruæ gajakarÃkÃraæ kareïÃbhijaghÃna sa÷ 03,011.029a duryodhana÷ smitaæ k­tvà caraïenÃlikhan mahÅm 03,011.029c na kiæ cid uktvà durmedhÃs tasthau kiæ cid avÃÇmukha÷ 03,011.030a tam aÓuÓrÆ«amÃïaæ tu vilikhantaæ vasuædharÃm 03,011.030c d­«Âvà duryodhanaæ rÃjan maitreyaæ kopa ÃviÓat 03,011.031a sa kopavaÓam Ãpanno maitreyo munisattama÷ 03,011.031c vidhinà saæprayuktaÓ ca ÓÃpÃyÃsya mano dadhe 03,011.032a tata÷ sa vÃry upasp­Óya kopasaæraktalocana÷ 03,011.032c maitreyo dhÃrtarëÂraæ tam aÓapad du«Âacetasam 03,011.033a yasmÃt tvaæ mÃm anÃd­tya nemÃæ vÃcaæ cikÅr«asi 03,011.033c tasmÃd asyÃbhimÃnasya sadya÷ phalam avÃpnuhi 03,011.034a tvadabhidrohasaæyuktaæ yuddham utpatsyate mahat 03,011.034c yatra bhÅmo gadÃpÃtais tavoruæ bhetsyate balÅ 03,011.035a ity evam ukte vacane dh­tarëÂro mahÅpati÷ 03,011.035c prasÃdayÃm Ãsa muniæ naitad evaæ bhaved iti 03,011.036 maitreya uvÃca 03,011.036a Óamaæ yÃsyati cet putras tava rÃjan yathà tathà 03,011.036c ÓÃpo na bhavità tÃta viparÅte bhavi«yati 03,011.037 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,011.037a sa vilak«as tu rÃjendra duryodhanapità tadà 03,011.037c maitreyaæ prÃha kirmÅra÷ kathaæ bhÅmena pÃtita÷ 03,011.038 maitreya uvÃca 03,011.038a nÃhaæ vak«yÃmy asÆyà te na te ÓuÓrÆ«ate suta÷ 03,011.038c e«a te vidura÷ sarvam ÃkhyÃsyati gate mayi 03,011.039 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,011.039a ity evam uktvà maitreya÷ prÃti«Âhata yathÃgatam 03,011.039c kirmÅravadhasaævigno bahir duryodhano 'gamat 03,012.001 dh­tarëÂra uvÃca 03,012.001a kirmÅrasya vadhaæ k«atta÷ Órotum icchÃmi kathyatÃm 03,012.001c rak«asà bhÅmasenasya katham ÃsÅt samÃgama÷ 03,012.002 vidura uvÃca 03,012.002a Ó­ïu bhÅmasya karmedam atimÃnu«akarmaïa÷ 03,012.002c ÓrutapÆrvaæ mayà te«Ãæ kathÃnte«u puna÷ puna÷ 03,012.002d*0039_01 yaæ jaghÃnaikacakrÃyÃæ bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,012.002d*0039_02 rÃk«asaæ krodhatÃmrÃk«aæ darpotsiktaæ balÃdhikam 03,012.002d*0039_03 tasya bhrÃtà mahÃvÅrya÷ kanÅyÃn uruvikrama÷ 03,012.002d*0039_04 bhrÃt­nÃÓasamutthena channo vyasanabhasmanà 03,012.002d*0039_05 bhÅmasenÃntaraprepsuÓ cacÃra p­thivÅm imÃm 03,012.002d*0039_06 sa nirjitÃn upÃÓrau«Åt pÃï¬avÃn anulak«aye 03,012.003a ita÷ prayÃtà rÃjendra pÃï¬avà dyÆtanirjitÃ÷ 03,012.003c jagmus tribhir ahorÃtrai÷ kÃmyakaæ nÃma tad vanam 03,012.004a rÃtrau niÓÅthe svÃbhÅle gate 'rdhasamaye n­pa 03,012.004c pracÃre puru«ÃdÃnÃæ rak«asÃæ bhÅmakarmaïÃm 03,012.005a tad vanaæ tÃpasà nityaæ Óe«ÃÓ ca vanacÃriïa÷ 03,012.005c dÆrÃt pariharanti sma puru«ÃdabhayÃt kila 03,012.006a te«Ãæ praviÓatÃæ tatra mÃrgam Ãv­tya bhÃrata 03,012.006c dÅptÃk«aæ bhÅ«aïaæ rak«a÷ solmukaæ pratyad­Óyata 03,012.007a bÃhÆ mahÃntau k­tvà tu tathÃsyaæ ca bhayÃnakam 03,012.007c sthitam Ãv­tya panthÃnaæ yena yÃnti kurÆdvahÃ÷ 03,012.008a da«Âo«Âhadaæ«Âraæ tÃmrÃk«aæ pradÅptordhvaÓiroruham 03,012.008c sÃrkaraÓmita¬iccakraæ sabalÃkam ivÃmbudam 03,012.009a s­jantaæ rÃk«asÅæ mÃyÃæ mahÃrÃvavirÃviïam 03,012.009c mu¤cantaæ vipulaæ nÃdaæ satoyam iva toyadam 03,012.010a tasya nÃdena saætrastÃ÷ pak«iïa÷ sarvatodiÓam 03,012.010c vimuktanÃdÃ÷ saæpetu÷ sthalajà jalajai÷ saha 03,012.011a saæpradrutam­gadvÅpimahi«ark«asamÃkulam 03,012.011c tad vanaæ tasya nÃdena saæprasthitam ivÃbhavat 03,012.012a tasyoruvÃtÃbhihatà tÃmrapallavabÃhava÷ 03,012.012c vidÆrajÃtÃÓ ca latÃ÷ samÃÓli«yanta pÃdapÃn 03,012.013a tasmin k«aïe 'tha pravavau mÃruto bh­ÓadÃruïa÷ 03,012.013c rajasà saæv­taæ tena na«Âar«kam abhavan nabha÷ 03,012.014a pa¤cÃnÃæ pÃï¬uputrÃïÃm avij¤Ãto mahÃripu÷ 03,012.014c pa¤cÃnÃm indriyÃïÃæ tu Óokavega ivÃtula÷ 03,012.015a sa d­«Âvà pÃï¬avÃn dÆrÃt k­«ïÃjinasamÃv­tÃn 03,012.015c Ãv­ïot tad vanadvÃraæ mainÃka iva parvata÷ 03,012.016a taæ samÃsÃdya vitrastà k­«ïà kamalalocanà 03,012.016c ad­«ÂapÆrvaæ saætrÃsÃn nyamÅlayata locane 03,012.017a du÷ÓÃsanakarots­«ÂaviprakÅrïaÓiroruhà 03,012.017c pa¤caparvatamadhyasthà nadÅvÃkulatÃæ gatà 03,012.018a momuhyamÃnÃæ tÃæ tatra jag­hu÷ pa¤ca pÃï¬avÃ÷ 03,012.018c indriyÃïi prasaktÃni vi«aye«u yathà ratim 03,012.019a atha tÃæ rÃk«asÅæ mÃyÃm utthitÃæ ghoradarÓanÃm 03,012.019c rak«oghnair vividhair mantrair dhaumya÷ samyakprayojitai÷ 03,012.019e paÓyatÃæ pÃï¬uputrÃïÃæ nÃÓayÃm Ãsa vÅryavÃn 03,012.020a sa na«ÂamÃyo 'tibala÷ krodhavisphÃritek«aïa÷ 03,012.020c kÃmamÆrtidhara÷ k«udra÷ kÃlakalpo vyad­Óyata 03,012.021a tam uvÃca tato rÃjà dÅrghapraj¤o yudhi«Âhira÷ 03,012.021c ko bhavÃn kasya và kiæ te kriyatÃæ kÃryam ucyatÃm 03,012.022a pratyuvÃcÃtha tad rak«o dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,012.022c ahaæ bakasya vai bhrÃtà kirmÅra iti viÓruta÷ 03,012.022d*0040_01 paiÂhÅnagotre utpanno nÃstiko vedanindaka÷ 03,012.023a vane 'smin kÃmyake ÓÆnye nivasÃmi gatajvara÷ 03,012.023c yudhi nirjitya puru«Ãn ÃhÃraæ nityam Ãcaran 03,012.024a ke yÆyam iha saæprÃptà bhak«yabhÆtà mamÃntikam 03,012.024c yudhi nirjitya va÷ sarvÃn bhak«ayi«ye gatajvara÷ 03,012.025a yudhi«Âhiras tu tac chrutvà vacas tasya durÃtmana÷ 03,012.025c Ãcacak«e tata÷ sarvaæ gotranÃmÃdi bhÃrata 03,012.026a pÃï¬avo dharmarÃjo 'haæ yadi te Órotram Ãgata÷ 03,012.026c sahito bhrÃt­bhi÷ sarvair bhÅmasenÃrjunÃdibhi÷ 03,012.027a h­tarÃjyo vane vÃsaæ vastuæ k­tamatis tata÷ 03,012.027c vanam abhyÃgato ghoram idaæ tava parigraham 03,012.028a kirmÅras tv abravÅd enaæ di«Âyà devair idaæ mama 03,012.028c upapÃditam adyeha cirakÃlÃn manogatam 03,012.028d*0041_01 vismayaæ paramaæ gatvà rÃk«aso ghoradarÓana÷ 03,012.029a bhÅmasenavadhÃrthaæ hi nityam abhyudyatÃyudha÷ 03,012.029c carÃmi p­thivÅæ k­tsnÃæ nainam ÃsÃdayÃmy aham 03,012.030a so 'yam ÃsÃdito di«Âyà bhrÃt­hà kÃÇk«itaÓ ciram 03,012.030c anena hi mama bhrÃtà bako vinihata÷ priya÷ 03,012.031a vetrakÅyag­he rÃjan brÃhmaïacchadmarÆpiïà 03,012.031c vidyÃbalam upÃÓritya na hy asty asyaurasaæ balam 03,012.032a hi¬imbaÓ ca sakhà mahyaæ dayito vanagocara÷ 03,012.032c hato durÃtmanÃnena svasà cÃsya h­tà purà 03,012.033a so 'yam abhyÃgato mƬho mamedaæ gahanaæ vanam 03,012.033c pracÃrasamaye 'smÃkam ardharÃtre samÃsthite 03,012.034a adyÃsya yÃtayi«yÃmi tad vairaæ cirasaæbh­tam 03,012.034c tarpayi«yÃmi ca bakaæ rudhireïÃsya bhÆriïà 03,012.035a adyÃham an­ïo bhÆtvà bhrÃtu÷ sakhyus tathaiva ca 03,012.035c ÓÃntiæ labdhÃsmi paramÃæ hatva rÃk«asakaïÂakam 03,012.036a yadi tena purà mukto bhÅmaseno bakena vai 03,012.036c adyainaæ bhak«ayi«yÃmi paÓyatas te yudhi«Âhira 03,012.037a enaæ hi vipulaprÃïam adya hatvà v­kodaram 03,012.037c saæbhak«ya jarayi«yÃmi yathÃgastyo mahÃsuram 03,012.038a evam uktas tu dharmÃtmà satyasaædho yudhi«Âhira÷ 03,012.038c naitad astÅti sakrodho bhartsayÃm Ãsa rÃk«asam 03,012.039a tato bhÅmo mahÃbÃhur Ãrujya tarasà druma 03,012.039c daÓavyÃmam ivodviddhaæ ni«patram akarot tadà 03,012.040a cakÃra sajyaæ gÃï¬Åvaæ vajrani«pe«agauravam 03,012.040c nime«ÃntaramÃtreïa tathaiva vijayo 'rjuna÷ 03,012.041a nivÃrya bhÅmo ji«ïuæ tu tad rak«o ghoradarÓanam 03,012.041c abhidrutyÃbravÅd vÃkyaæ ti«Âha ti«Âheti bhÃrata 03,012.042a ity uktvainam abhikruddha÷ kak«yÃm utpŬya pÃï¬ava÷ 03,012.042c ni«pi«ya pÃïinà pÃïiæ saæda«Âo«ÂhapuÂo balÅ 03,012.042e tam abhyadhÃvad vegena bhÅmo v­k«Ãyudhas tadà 03,012.043a yamadaï¬apratÅkÃÓaæ tatas taæ tasya mÆrdhani 03,012.043c pÃtayÃm Ãsa vegena kuliÓaæ maghavÃn iva 03,012.044a asaæbhrÃntaæ tu tad rak«a÷ samare pratyad­Óyata 03,012.044c cik«epa colmukaæ dÅptam aÓaniæ jvalitÃm iva 03,012.045a tad udastam alÃtaæ tu bhÅma÷ praharatÃæ vara÷ 03,012.045c padà savyena cik«epa tad rak«a÷ punar Ãvrajat 03,012.046a kirmÅraÓ cÃpi sahasà v­k«am utpÃÂya pÃï¬avam 03,012.046c daï¬apÃïir iva kruddha÷ samare pratyayudhyata 03,012.047a tad v­k«ayuddham abhavan mahÅruhavinÃÓanam 03,012.047c vÃlisugrÅvayor bhrÃtror yathà ÓrÅkÃÇk«iïo÷ purà 03,012.048a ÓÅr«ayo÷ patità v­k«Ã bibhidur naikadhà tayo÷ 03,012.048c yathaivotpalapadmÃni mattayor dvipayos tathà 03,012.049a mu¤javaj jarjarÅbhÆtà bahavas tatra pÃdapÃ÷ 03,012.049c cÅrÃïÅva vyudastÃni rejus tatra mahÃvane 03,012.050a tad v­k«ayuddham abhavat sumuhÆrtaæ viÓÃæ pate 03,012.050c rÃk«asÃnÃæ ca mukhyasya narÃïÃm uttamasya ca 03,012.051a tata÷ ÓilÃæ samutk«ipya bhÅmasya yudhi ti«Âhata÷ 03,012.051c prÃhiïod rÃk«asa÷ kruddho bhÅmasenaÓ cacÃla ha 03,012.052a taæ ÓilÃtìanaja¬aæ paryadhÃvat sa rÃk«asa÷ 03,012.052c bÃhuvik«iptakiraïa÷ svarbhÃnur iva bhÃskaram 03,012.053a tÃv anyonyaæ samÃÓli«ya prakar«antau parasparam 03,012.053c ubhÃv api cakÃÓete prayuddhau v­«abhÃv iva 03,012.054a tayor ÃsÅt sutumula÷ saæprahÃra÷ sudÃruïa÷ 03,012.054c nakhadaæ«ÂrÃyudhavator vyÃghrayor iva d­ptayo÷ 03,012.055a duryodhananikÃrÃc ca bÃhuvÅryÃc ca darpita÷ 03,012.055c k­«ïÃnayanad­«ÂaÓ ca vyavardhata v­kodara÷ 03,012.056a abhipatyÃtha bÃhubhyÃæ pratyag­hïÃd amar«ita÷ 03,012.056c mÃtaÇga iva mÃtaÇgaæ prabhinnakaraÂÃmukha÷ 03,012.057a taæ cÃpy Ãtha tato rak«a÷ pratijagrÃha vÅryavÃn 03,012.057c tam Ãk«ipad bhÅmaseno balena balinÃæ vara÷ 03,012.058a tayor bhujavini«pe«Ãd ubhayor balinos tadà 03,012.058c Óabda÷ samabhavad ghoro veïusphoÂasamo yudhi 03,012.059a athainam Ãk«ipya balÃd g­hya madhye v­kodara÷ 03,012.059c dhÆnayÃm Ãsa vegena vÃyuÓ caï¬a iva drumam 03,012.060a sa bhÅmena parÃm­«Âo durbalo balinà raïe 03,012.060c vyaspandata yathÃprÃïaæ vicakar«a ca pÃï¬avam 03,012.061a tata enaæ pariÓrÃntam upalabhya v­kodara÷ 03,012.061c yoktrayÃm Ãsa bÃhubhyÃæ paÓuæ raÓanayà yathà 03,012.062a vinadantaæ mahÃnÃdaæ bhinnabherÅsamasvanam 03,012.062c bhrÃmayÃm Ãsa suciraæ visphurantam acetasam 03,012.063a taæ vi«Ådantam Ãj¤Ãya rÃk«asaæ pÃï¬unandana÷ 03,012.063c prag­hya tarasà dorbhyÃæ paÓumÃram amÃrayat 03,012.064a Ãkramya sa kaÂÅdeÓe jÃnunà rÃk«asÃdhamam 03,012.064c apŬayata bÃhubhyÃæ kaïÂhaæ tasya v­kodara÷ 03,012.065a atha taæ ja¬asarvÃÇgaæ vyÃv­ttanayanolbaïam 03,012.065c bhÆtale pÃtayÃm Ãsa vÃkyaæ cedam uvÃca ha 03,012.066a hi¬imbabakayo÷ pÃpa na tvam aÓrupramÃrjanam 03,012.066c kari«yasi gataÓ cÃsi yamasya sadanaæ prati 03,012.067a ity evam uktvà puru«apravÅras; taæ rÃk«asaæ krodhaviv­ttanetra÷ 03,012.067c prasrastavastrÃbharaïaæ sphurantam; udbhrÃntacittaæ vyasum utsasarja 03,012.068a tasmin hate toyadatulyarÆpe; k­«ïÃæ purask­tya narendraputrÃ÷ 03,012.068c bhÅmaæ praÓasyÃtha guïair anekair; h­«ÂÃs tato dvaitavanÃya jagmu÷ 03,012.069a evaæ vinihata÷ saækhye kirmÅro manujÃdhipa 03,012.069c bhÅmena vacanÃt tasya dharmarÃjasya kaurava 03,012.070a tato ni«kaïÂakaæ k­tvà vanaæ tad aparÃjita÷ 03,012.070c draupadyà saha dharmaj¤o vasatiæ tÃm uvÃsa ha 03,012.071a samÃÓvÃsya ca te sarve draupadÅæ bharatar«abhÃ÷ 03,012.071c prah­«Âamanasa÷ prÅtyà praÓaÓaæsur v­kodaram 03,012.072a bhÅmabÃhubalotpi«Âe vina«Âe rÃk«ase tata÷ 03,012.072c viviÓus tad vanaæ vÅrÃ÷ k«emaæ nihatakaïÂakam 03,012.073a sa mayà gacchatà mÃrge vinikÅrïo bhayÃvaha÷ 03,012.073c vane mahati du«ÂÃtmà d­«Âo bhÅmabalÃd dhata÷ 03,012.074a tatrÃÓrau«am ahaæ caitat karma bhÅmasya bhÃrata 03,012.074c brÃhmaïÃnÃæ kathayatÃæ ye tatrÃsan samÃgatÃ÷ 03,012.075 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,012.075a evaæ vinihataæ saækhye kirmÅraæ rÃk«asottamam 03,012.075c Órutvà dhyÃnaparo rÃjà niÓaÓvÃsÃrtavat tadà 03,013.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,013.001a bhojÃ÷ pravrajitä Órutvà v­«ïayaÓ cÃndhakai÷ saha 03,013.001c pÃï¬avÃn du÷khasaætaptÃn samÃjagmur mahÃvane 03,013.002a päcÃlasya ca dÃyÃdà dh­«ÂaketuÓ ca cedipa÷ 03,013.002a*0042_01 **** **** dh­«Âadyumna÷ pratÃpavÃn 03,013.002a*0042_02 ÓiÓupÃlasuta÷ ÓrÅmÃn 03,013.002c kekayÃÓ ca mahÃvÅryà bhrÃtaro lokaviÓrutÃ÷ 03,013.003a vane te 'bhiyayu÷ pÃrthÃn krodhÃmarÓasamanvitÃ÷ 03,013.003b*0043_01 keÓava÷ sÃtyakiÓ caiva dh­«ÂadyumnaÓ ca pÃr«ata÷ 03,013.003b*0043_02 amÃtyai÷ saha mitraiÓ ca balena svajanena ca 03,013.003b*0043_03 vane tena yayu÷ pÃrthÃn Æcu÷ kiæ karavÃmahe 03,013.003c garhayanto dhÃrtarëÂrÃn kiæ kurma iti cÃbruvan 03,013.004a vÃsudevaæ purask­tya sarve te k«atriyar«abhÃ÷ 03,013.004c parivÃryopaviviÓur dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,013.004d*0044_01 abhivÃdya kuruÓre«Âhaæ vi«aïïa÷ keÓavo 'bravÅt 03,013.005 vÃsudeva uvÃca 03,013.005a duryodhanasya karïasya ÓakuneÓ ca durÃtmana÷ 03,013.005c du÷ÓÃsanacaturthÃnÃæ bhÆmi÷ pÃsyati Óoïitam 03,013.005d*0045_01 etÃn nihatya samare ye ca te«Ãæ padÃnugÃ÷ 03,013.005d*0045_02 tÃæÓ ca sarvÃn vinirjitya sahitÃn sanarÃdhipÃn 03,013.006a tata÷ sarve 'bhi«i¤cÃmo dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,013.006c nik­tyopacaran vadhya e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,013.007 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,013.007a pÃrthÃnÃm abhi«aÇgeïa tathà kruddhaæ janÃrdanam 03,013.007c arjuna÷ ÓamayÃm Ãsà didhak«antam iva prajÃ÷ 03,013.008a saækruddhaæ keÓavaæ d­«Âvà pÆrvadehe«u phalguna÷ 03,013.008c kÅrtayÃm Ãsa karmÃïi satyakÅrter mahÃtmana÷ 03,013.009a puru«asyÃprameyasya satyasyÃmitatejasa÷ 03,013.009c prajÃpatipater vi«ïor lokanÃthasya dhÅmata÷ 03,013.010 arjuna uvÃca 03,013.010a daÓa var«asahasrÃïi yatrasÃyaæg­ho muni÷ 03,013.010c vyacaras tvaæ purà k­«ïa parvate gandhamÃdane 03,013.011a daÓa var«asahasrÃïi daÓa var«aÓatÃni ca 03,013.011c pu«kare«v avasa÷ k­«ïa tvam apo bhak«ayan purà 03,013.012a ÆrdhvabÃhur viÓÃlÃyÃæ badaryÃæ madhusÆdana 03,013.012c ati«Âha ekapÃdena vÃyubhak«a÷ Óataæ samÃ÷ 03,013.013a apak­«ÂottarÃsaÇga÷ k­Óo dhamanisaætata÷ 03,013.013c ÃsÅ÷ k­«ïa sarasvatyÃæ satre dvÃdaÓavÃr«ike 03,013.014a prabhÃsaæ cÃpy athÃsÃdya tÅrthaæ puïyajanocitam 03,013.014c tathà k­«ïa mahÃtejà divyaæ var«asahasrakam 03,013.014e Ãti«Âhas tapa ekena pÃdena niyame sthita÷ 03,013.014f*0046_01 lokaprav­ttihetos tvam iti vyÃso mamÃbravÅt 03,013.015a k«etraj¤a÷ sarvabhÆtÃnÃm Ãdir antaÓ ca keÓava 03,013.015c nidhÃnaæ tapasÃæ k­«ïa yaj¤as tvaæ ca sanÃtana÷ 03,013.015d*0047_01 yogakartà h­«ÅkeÓa sÃækhyakartà sanÃtana÷ 03,013.015d*0047_02 ÓÅlas tvaæ sarvayogÃnÃæ vÅrÃïÃæ niyamasya ca 03,013.016a nihatya narakaæ bhaumam Ãh­tya maïikuï¬ale 03,013.016c prathamotpÃditaæ k­«ïa medhyam aÓvam avÃs­ja÷ 03,013.017a k­tvà tat karma lokÃnÃm ­«abha÷ sarvalokajit 03,013.017c avadhÅs tvaæ raïe sarvÃn sametÃn daityadÃnavÃn 03,013.018a tata÷ sarveÓvaratvaæ ca saæpradÃya ÓacÅpate÷ 03,013.018c mÃnu«e«u mahÃbÃho prÃdurbhÆto 'si keÓava 03,013.019a sa tvaæ nÃrÃyaïo bhÆtvà harir ÃsÅ÷ paraætapa 03,013.019c brahmà somaÓ ca sÆryaÓ ca dharmo dhÃtà yamo 'nala÷ 03,013.020a vÃyur vaiÓravaïo rudra÷ kÃla÷ khaæ p­thivÅ diÓa÷ 03,013.020c ajaÓ carÃcaraguru÷ sra«Âà tvaæ puru«ottama 03,013.021a turÃyaïÃdibhir deva kratubhir bhÆridak«iïai÷ 03,013.021c ayajo bhÆritejà vai k­«ïa caitrarathe vane 03,013.022a Óataæ ÓatasahasrÃïi suvarïasya janÃrdana 03,013.022c ekaikasmiæs tadà yaj¤e paripÆrïÃni bhÃgaÓa÷ 03,013.023a aditer api putratvam etya yÃdavanandana 03,013.023c tvaæ vi«ïur iti vikhyÃta indrÃd avarajo bhuvi 03,013.024a ÓiÓur bhÆtvà divaæ khaæ ca p­thivÅæ ca paraætapa 03,013.024c tribhir vikramaïai÷ k­«ïa krÃntavÃn asi tejasà 03,013.025a saæprÃpya divam ÃkÃÓam Ãdityasadane sthita÷ 03,013.025c atyarocaÓ ca bhÆtÃtman bhÃskaraæ svena tejasà 03,013.025d*0048_01 prÃdurbhÃvasahasre«u te«u te«u tvayà vibho 03,013.025d*0048_02 adharmarucaya÷ k­«ïa nihatÃ÷ ÓataÓo 'surÃ÷ 03,013.026a sÃdità mauravÃ÷ pÃÓà nisundanarakau hatau 03,013.026c k­ta÷ k«ema÷ puna÷ panthÃ÷ puraæ prÃgjyoti«aæ prati 03,013.027a jÃrÆthyÃm Ãhuti÷ krÃtha÷ ÓiÓupÃlo janai÷ saha 03,013.027c bhÅmasenaÓ ca ÓaibyaÓ ca Óatadhanvà ca nirjita÷ 03,013.028a tathà parjanyagho«eïa rathenÃdityavarcasà 03,013.028c avÃk«År mahi«Åæ bhojyÃæ raïe nirjitya rukmiïam 03,013.029a indradyumno hata÷ kopÃd yavanaÓ ca kaÓerumÃn 03,013.029c hata÷ saubhapati÷ ÓÃlvas tvayà saubhaæ ca pÃtitam 03,013.029d*0049_01 evam ete yudhi hatà bhÆyaÓ cÃnyä Ó­ïu«va ha 03,013.030a irÃvatyÃæ tathà bhoja÷ kÃrtavÅryasamo yudhi 03,013.030c gopatis tÃlaketuÓ ca tvayà vinihatÃv ubhau 03,013.031a tÃæ ca bhogavatÅæ puïyÃm ­«ikÃntÃæ janÃrdana 03,013.031c dvÃrakÃm ÃtmasÃt k­tvà samudraæ gamayi«yasi 03,013.032a na krodho na ca mÃtsaryaæ nÃn­taæ madhusÆdana 03,013.032c tvayi ti«Âhati dÃÓÃrha na n­Óaæsyaæ kuto 'n­ju 03,013.033a ÃsÅnaæ cittamadhye tvÃæ dÅpyamÃnaæ svatejasà 03,013.033c Ãgamya ­«aya÷ sarve 'yÃcantÃbhayam acyuta 03,013.034a yugÃnte sarvabhÆtÃni saæk«ipya madhusÆdana 03,013.034c Ãtmany evÃtmasÃt k­tvà jagad Ãsse paraætapa 03,013.034d*0050_01 yugÃdau tava vÃr«ïeya nÃbhipadmÃd ajÃyata 03,013.034d*0050_02 brahmà carÃcaragurur yasyedaæ sakalaæ jagat 03,013.034d*0050_03 taæ hantum udyatau ghorau dÃnavau madhukaiÂabhau 03,013.034d*0050_04 tayor vyatikramaæ d­«Âvà kruddhasya bhavato hare÷ 03,013.034d*0050_05 lalÃÂÃj jÃtavä Óambhu÷ ÓÆlapÃïis trilocana÷ 03,013.034d*0050_06 itthaæ tÃv api deveÓau tvaccharÅrasamudbhavau 03,013.034d*0050_07 tvanniyogakÃrÃv etÃv iti me nÃrado 'bravÅt 03,013.034d*0051_01 tathà nÃrÃyaïa purà kratubhir bhÆridak«iïai÷ 03,013.034d*0051_02 i«ÂavÃæs tvaæ mahÃsatraæ k­«ïa caitrarathe vane 03,013.035a naivaæ pÆrve nÃpare và kari«yanti k­tÃni te 03,013.035c karmÃïi yÃni deva tvaæ bÃla eva mahÃdyute 03,013.036a k­tavÃn puï¬arÅkÃk«a baladevasahÃyavÃn 03,013.036c vairÃjabhavane cÃpi brahmaïà nyavasa÷ saha 03,013.037 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,013.037a evam uktvà tadÃtmÃnam Ãtmà k­«ïasya pÃï¬ava÷ 03,013.037c tÆ«ïÅm ÃsÅt tata÷ pÃrtham ity uvÃca janÃrdana÷ 03,013.038a mamaiva tvaæ tavaivÃhaæ ye madÅyÃs tavaiva te 03,013.038c yas tvÃæ dve«Âi sa mÃæ dve«Âi yas tvÃm anu sa mÃm anu 03,013.039a naras tvam asi durdhar«a harir nÃrÃyaïo hy aham 03,013.039c lokÃl lokam imaæ prÃptau naranÃrÃyaïÃv ­«Å 03,013.040a ananya÷ pÃrtha mattas tvam ahaæ tvattaÓ ca bhÃrata 03,013.040c nÃvayor antaraæ Óakyaæ vedituæ bharatar«abha 03,013.041*0052_01 evam ukte tu vacane keÓavena mahÃtmanà 03,013.041*0053_01 ity uktvà puï¬arÅkÃk«a÷ pÃï¬avaæ supriyaæ priyam 03,013.041*0053_02 prÅyamÃïo h­«ÅkeÓas tÆ«ïÅm ÃsÃæ babhÆva ha 03,013.041a tasmin vÅrasamÃvÃye saærabdhe«v atha rÃjasu 03,013.041c dh­«Âadyumnamukhair vÅrair bhrÃt­bhi÷ parivÃrità 03,013.042a päcÃlÅ puï¬arÅkÃk«am ÃsÅnaæ yÃdavai÷ saha 03,013.042c abhigamyÃbravÅt k­«ïà Óaraïyaæ Óaraïai«iïÅ 03,013.043*0054_01 vÃsudeva vasÆnÃæ ca vÃsavo bahudhÃcyuta 03,013.043*0054_02 devadevo 'si lokÃnÃæ k­«ïadvaipÃyano 'bravÅt 03,013.043a pÆrve prajÃnisarge tvÃm Ãhur ekaæ prajÃpatim 03,013.043c sra«ÂÃraæ sarvabhÆtÃnÃm asito devalo 'bravÅt 03,013.044a vi«ïus tvam asi durdhar«a tvaæ yaj¤o madhusÆdana 03,013.044c ya«Âà tvam asi ya«Âavyo jÃmadagnyo yathÃbravÅt 03,013.045a ­«ayas tvÃæ k«amÃm Ãhu÷ satyaæ ca puru«ottama 03,013.045c satyÃd yaj¤o 'si saæbhÆta÷ kaÓyapas tvÃæ yathÃbravÅt 03,013.046a sÃdhyÃnÃm api devÃnÃæ vasÆnÃm ÅÓvareÓvara÷ 03,013.046c lokabhÃvana lokeÓa yathà tvÃæ nÃrado 'bravÅt 03,013.046d*0055_01 brahmaÓaækaraÓakrÃdyair devav­ndai÷ puna÷ puna÷ 03,013.046d*0055_02 krŬase tvaæ naravyÃghra bÃla÷ krŬanakair iva 03,013.047a divaæ te Óirasà vyÃptaæ padbhyÃæ ca p­thivÅ vibho 03,013.047c jaÂharaæ te ime lokÃ÷ puru«o 'si sanÃtana÷ 03,013.048a vidyÃtapo 'bhitaptÃnÃæ tapasà bhÃvitÃtmanÃm 03,013.048c ÃtmadarÓanasiddhÃnÃm ­«ÅïÃm ­«isattama 03,013.049a rÃjar«ÅïÃæ puïyak­tÃm Ãhave«v anivartinÃm 03,013.049c sarvadharmopapannÃnÃæ tvaæ gati÷ puru«ottama 03,013.050a tvaæ prabhus tvaæ vibhus tvaæ bhÆr ÃtmabhÆs tvaæ sanÃtana÷ 03,013.050c lokapÃlÃÓ ca lokÃÓ ca nak«atrÃïi diÓo daÓa 03,013.050e nabhaÓ candraÓ ca sÆryaÓ ca tvayi sarvaæ prati«Âhitam 03,013.051a martyatà caiva bhÆtÃnÃm amaratvaæ divaukasÃm 03,013.051c tvayi sarvaæ mahÃbÃho lokakÃryaæ prati«Âhitam 03,013.052a sà te 'haæ du÷kham ÃkhyÃsye praïayÃn madhusÆdana 03,013.052c ÅÓas tvaæ sarvabhÆtÃnÃæ ye divyà ye ca mÃnu«Ã÷ 03,013.053a kathaæ nu bhÃryà pÃrthÃnÃæ tava k­«ïa sakhÅ vibho 03,013.053c dh­«Âadyumnasya bhaginÅ sabhÃæ k­«yeta mÃd­ÓÅ 03,013.054a strÅdharmiïÅ vepamÃnà rudhireïa samuk«ità 03,013.054c ekavastrà vik­«ÂÃsmi du÷khità kurusaæsadi 03,013.055a rÃjamadhye sabhÃyÃæ tu rajasÃbhisamÅritÃm 03,013.055c d­«Âvà ca mÃæ dhÃrtarëÂrÃ÷ prÃhasan pÃpacetasa÷ 03,013.055d*0056_01 k­«yamÃïÃæ tathà dÅnÃm anÃthÃm iva mÃdhava 03,013.055d*0056_02 ÃhuÓ caitÃn «aï¬atilÃn pa¤ca caiva tu pÃï¬avÃn 03,013.055d*0056_03 patim anyaæ v­ïÅ«veti sarve te madhusÆdana 03,013.056a dÃsÅbhÃvena bhoktuæ mÃm Å«us te madhusÆdana 03,013.056c jÅvatsu pÃï¬uputre«u päcÃle«v atha v­«ïi«u 03,013.057a nanv ahaæ k­«ïa bhÅ«masya dh­tarëÂrasya cobhayo÷ 03,013.057c snu«Ã bhavÃmi dharmeïa sÃhaæ dÃsÅk­tà balÃt 03,013.058a garhaye pÃï¬avÃæs tv eva yudhi Óre«ÂhÃn mahÃbalÃn 03,013.058c ye kliÓyamÃnÃæ prek«ante dharmapatnÅæ yaÓasvinÅm 03,013.059a dhig balaæ bhÅmasenasya dhik pÃrthasya dhanu«matÃm 03,013.059c yau mÃæ viprak­tÃæ k«udrair mar«ayetÃæ janÃrdana 03,013.060a ÓÃÓvato 'yaæ dharmapatha÷ sadbhir Ãcarita÷ sadà 03,013.060c yad bhÃryÃæ parirak«anti bhartÃro 'lpabalà api 03,013.061a bhÃryÃyÃæ rak«yamÃïÃyÃæ prajà bhavati rak«ità 03,013.061c prajÃyÃæ rak«yamÃïÃyÃm Ãtmà bhavati rak«ita÷ 03,013.062a Ãtmà hi jÃyate tasyÃæ tasmÃj jÃyà bhavaty uta 03,013.062c bhartà ca bhÃryayà rak«ya÷ kathaæ jÃyÃn mamodare 03,013.063a nanv ime Óaraïaæ prÃptÃn na tyajanti kadà cana 03,013.063c te mÃæ Óaraïam ÃpannÃæ nÃnvapadyanta pÃï¬avÃ÷ 03,013.064a pa¤ceme pa¤cabhir jÃtÃ÷ kumÃrÃÓ cÃmitaujasa÷ 03,013.064c ete«Ãm apy avek«Ãrthaæ trÃtavyÃsmi janÃrdana 03,013.065a prativindhyo yudhi«ÂhirÃt sutasomo v­kodarÃt 03,013.065c arjunÃc chrutakÅrtis tu ÓatÃnÅkas tu nÃkuli÷ 03,013.066a kani«ÂhÃc chrutakarmà tu sarve satyaparÃkramÃ÷ 03,013.066c pradyumno yÃd­Óa÷ k­«ïa tÃd­ÓÃs te mahÃrathÃ÷ 03,013.067a nanv ime dhanu«i Óre«Âhà ajeyà yudhi ÓÃtravai÷ 03,013.067c kimarthaæ dhÃrtarëÂrÃïÃæ sahante durbalÅyasÃm 03,013.068a adharmeïa h­taæ rÃjyaæ sarve dÃsÃ÷ k­tÃs tathà 03,013.068c sabhÃyÃæ parik­«ÂÃham ekavastrà rajasvalà 03,013.069a nÃdhijyam api yac chakyaæ kartum anyena gÃï¬ivam 03,013.069c anyatrÃrjunabhÅmÃbhyÃæ tvayà và madhusÆdana 03,013.070a dhig bhÅmasenasya balaæ dhik pÃrthasya ca gÃï¬ivam 03,013.070c yatra duryodhana÷ k­«ïa muhÆrtam api jÅvati 03,013.070d*0057_01 kÃla÷ s­jati bhÆtÃni kÃla÷ saæharate prajÃ÷ 03,013.070d*0057_02 tat kÃlena k­taæ manye na te pauru«avardhanam 03,013.071a ya etÃn Ãk«ipad rëÂrÃt saha mÃtrÃvihiæsakÃn 03,013.071c adhÅyÃnÃn purà bÃlÃn vratasthÃn madhusÆdana 03,013.072a bhojane bhÅmasenasya pÃpa÷ prÃk«epayad vi«am 03,013.072c kÃlakÆÂaæ navaæ tÅk«ïaæ saæbh­taæ lomahar«aïam 03,013.073a taj jÅrïam avikÃreïa sahÃnnena janÃrdana 03,013.073c saÓe«atvÃn mahÃbÃho bhÅmasya puru«ottama 03,013.074a pramÃïakoÂyÃæ viÓvastaæ tathà suptaæ v­kodaram 03,013.074c baddhvainaæ k­«ïa gaÇgÃyÃæ prak«ipya punar Ãvrajat 03,013.075a yadà vibuddha÷ kaunteyas tadà saæchidya bandhanam 03,013.075c udati«Âhan mahÃbÃhur bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,013.076a ÃÓÅvi«ai÷ k­«ïasarpai÷ suptaæ cainam adaæÓayat 03,013.076c sarve«v evÃÇgadeÓe«u na mamÃra ca Óatruhà 03,013.077a pratibuddhas tu kaunteya÷ sarvÃn sarpÃn apothayat 03,013.077c sÃrathiæ cÃsya dayitam apahastena jaghnivÃn 03,013.078a puna÷ suptÃn upÃdhÃk«Åd bÃlakÃn vÃraïÃvate 03,013.078c ÓayÃnÃn Ãryayà sÃrdhaæ ko nu tat kartum arhati 03,013.079a yatrÃryà rudatÅ bhÅtà pÃï¬avÃn idam abravÅt 03,013.079c mahad vyasanam Ãpannà Óikhinà parivÃrità 03,013.080a hà hatÃsmi kuto nv adya bhavec chÃntir ihÃnalÃt 03,013.080c anÃthà vinaÓi«yÃmi bÃlakai÷ putrakai÷ saha 03,013.081a tatra bhÅmo mahÃbÃhur vÃyuvegaparÃkrama÷ 03,013.081c ÃryÃm ÃÓvÃsayÃm Ãsa bhrÃtÌæÓ cÃpi v­kodara÷ 03,013.082a vainateyo yathà pak«Å garu¬a÷ patatÃæ vara÷ 03,013.082c tathaivÃbhipati«yÃmi bhayaæ vo neha vidyate 03,013.083a ÃryÃm aÇkena vÃmena rÃjÃnaæ dak«iïena ca 03,013.083c aæsayoÓ ca yamau k­tvà p­«Âhe bÅbhatsum eva ca 03,013.084a sahasotpatya vegena sarvÃn ÃdÃya vÅryavÃn 03,013.084c bhrÃtÌn ÃryÃæ ca balavÃn mok«ayÃm Ãsa pÃvakÃt 03,013.085a te rÃtrau prasthitÃ÷ sarve mÃtrà saha yaÓasvina÷ 03,013.085c abhyagacchan mahÃraïyaæ hi¬imbavanam antikÃt 03,013.086a ÓrÃntÃ÷ prasuptÃs tatreme mÃtrà saha sudu÷khitÃ÷ 03,013.086c suptÃæÓ cainÃn abhyagacchad dhi¬imbà nÃma rÃk«asÅ 03,013.086d*0058_01 sà d­«Âvà pÃï¬avaæ tatra ÓayÃnaæ bhrÃt­bhi÷ saha 03,013.086d*0058_02 h­cchayenÃbhibhÆtà hi bhÅmasenam akÃmayat 03,013.087a bhÅmasya pÃdau k­tvà tu sva utsaÇge tato balÃt 03,013.087c paryamardata saæh­«Âà kalyÃïÅ m­dupÃïinà 03,013.088a tÃm abudhyad ameyÃtmà balavÃn satyavikrama÷ 03,013.088c paryap­cchac ca tÃæ bhÅma÷ kim ihecchasy anindite 03,013.088d*0059_01 saivam uktà tu bhÅmena rÃk«asÅ kÃmarÆpiïÅ 03,013.088d*0059_02 bhÅmasenaæ mahÃtmÃnam idam Ãha Óucismità 03,013.088d*0059_03 palÃyadhvam ita÷ k«ipraæ mama bhrÃtà suvÅryavÃn 03,013.088d*0059_04 Ãgami«yati vo hantuæ tasmÃd gacchata mÃciram 03,013.088d*0059_05 atha bhÅmo 'bhyuvÃcainÃæ sÃbhimÃnam idaæ vaca÷ 03,013.088d*0059_06 nodvijeyam ahaæ tasmÃn nihani«ye 'ham Ãgatam 03,013.088d*0060_01 Ãgataæ pratiyotsyÃmi rÃk«asaæ bhrÃtaraæ tava 03,013.089a tayo÷ Órutvà tu kathitam Ãgacchad rÃk«asÃdhama÷ 03,013.089c bhÅmarÆpo mahÃnÃdÃn vis­jan bhÅmadarÓana÷ 03,013.090*0061_01 athainÃm abravÅt kruddho rÃk«asa÷ puru«Ãdaka÷ 03,013.090a kena sÃrdhaæ kathayasi Ãnayainaæ mamÃntikam 03,013.090c hi¬imbe bhak«ayi«yÃvo na ciraæ kartum arhasi 03,013.091a sà k­pÃsaæg­hÅtena h­dayena manasvinÅ 03,013.091c nainam aicchat tadÃkhyÃtum anukroÓÃd anindità 03,013.092a sa nÃdÃn vinadan ghorÃn rÃk«asa÷ puru«Ãdaka÷ 03,013.092c abhyadravata vegena bhÅmasenaæ tadà kila 03,013.092d*0062_01 tam Ãgatam abhiprek«ya bhÅmaseno mahÃbalam 03,013.092d*0062_02 utthÃya sahasà rak«o nijagrÃha mahÃbala÷ 03,013.093a tam abhidrutya saækruddho vegena mahatà balÅ 03,013.093c ag­hïÃt pÃïinà pÃïiæ bhÅmasenasya rÃk«asa÷ 03,013.094a indrÃÓanisamasparÓaæ vajrasaæhananaæ d­¬ham 03,013.094c saæhatya bhÅmasenÃya vyÃk«ipat sahasà karam 03,013.095a g­hÅtaæ pÃïinà pÃïiæ bhÅmaseno 'tha rak«asà 03,013.095c nÃm­«yata mahÃbÃhus tatrÃkrudhyad v­kodara÷ 03,013.096a tatrÃsÅt tumulaæ yuddhaæ bhÅmasenahi¬imbayo÷ 03,013.096c sarvÃstravidu«or ghoraæ v­travÃsavayor iva 03,013.096d*0063_01 vikrŬya suciraæ bhÅmo rÃk«asena sahÃnagha 03,013.096d*0063_02 nijaghÃna mahÃvÅryas taæ tadà nirbalaæ balÅ 03,013.096d*0064_01 talair aÓanikalpaiÓ ca mu«ÂibhiÓ cÃhanat tadà 03,013.096d*0065_01 tato bhÅmo mahÃbÃhÆ rÆpam ÃsthÃya vai mahat 03,013.096d*0065_02 jaghÃna rÃk«asaæ kruddho v­traæ devapatir yathà 03,013.097a hatvà hi¬imbaæ bhÅmo 'tha prasthito bhrÃt­bhi÷ saha 03,013.097c hi¬imbÃm agrata÷ k­tvà yasyÃæ jÃto ghaÂotkaca÷ 03,013.098a tataÓ ca prÃdravan sarve saha mÃtrà yaÓasvina÷ 03,013.098c ekacakrÃm abhimukhÃ÷ saæv­tà brÃhmaïavrajai÷ 03,013.099a prasthÃne vyÃsa e«Ãæ ca mantrÅ priyahito 'bhavat 03,013.099c tato 'gacchann ekacakrÃæ pÃï¬avÃ÷ saæÓitavratÃ÷ 03,013.100a tatrÃpy ÃsÃdayÃm Ãsur bakaæ nÃma mahÃbalam 03,013.100c puru«Ãdaæ pratibhayaæ hi¬imbenaiva saæmitam 03,013.101a taæ cÃpi vinihatyograæ bhÅma÷ praharatÃæ vara÷ 03,013.101c sahito bhrÃt­bhi÷ sarvair drupadasya puraæ yayau 03,013.102a labdhÃham api tatraiva vasatà savyasÃcinà 03,013.102c yathà tvayà jità k­«ïa rukmiïÅ bhÅ«makÃtmajà 03,013.103a evaæ suyuddhe pÃrthena jitÃhaæ madhusÆdana 03,013.103c svayaævare mahat karma k­tvà nasukaraæ parai÷ 03,013.104a evaæ kleÓai÷ subahubhi÷ kliÓyamÃnÃ÷ sudu÷khitÃ÷ 03,013.104c nivasÃmÃryayà hÅnÃ÷ k­«ïa dhaumyapura÷sarÃ÷ 03,013.105a ta ime siæhavikrÃntà vÅryeïÃbhyadhikÃ÷ parai÷ 03,013.105c vihÅnai÷ parikliÓyantÅæ samupek«anta mÃæ katham 03,013.106a etÃd­ÓÃni du÷khÃni sahante durbalÅyasÃm 03,013.106c dÅrghakÃlaæ pradÅptÃni pÃpÃnÃæ k«udrakarmaïÃm 03,013.107a kule mahati jÃtÃsmi divyena vidhinà kila 03,013.107c pÃï¬avÃnÃæ priyà bhÃryà snu«Ã pÃï¬or mahÃtmana÷ 03,013.108a kacagraham anuprÃptà sÃsmi k­«ïa varà satÅ 03,013.108c pa¤cÃnÃm indrakalpÃnÃæ prek«atÃæ madhusÆdana 03,013.109a ity uktvà prÃrudat k­«ïà mukhaæ pracchÃdya pÃïinà 03,013.109c padmakoÓaprakÃÓena m­dunà m­dubhëiïÅ 03,013.110a stanÃv apatitau pÅnau sujÃtau Óubhalak«aïau 03,013.110c abhyavar«ata päcÃlÅ du÷khajair aÓrubindubhi÷ 03,013.111a cak«u«Å parimÃrjantÅ ni÷ÓvasantÅ puna÷ puna÷ 03,013.111c bëpapÆrïena kaïÂhena kruddhà vacanam abravÅt 03,013.112a naiva me pataya÷ santi na putrà madhusÆdana 03,013.112c na bhrÃtaro na ca pità naiva tvaæ na ca bÃndhavÃ÷ 03,013.113a ye mÃæ viprak­tÃæ k«udrair upek«adhvaæ viÓokavat 03,013.113c na hi me ÓÃmyate du÷khaæ karïo yat prÃhasat tadà 03,013.113d*0066_01 caturbhi÷ kÃraïai÷ k­«ïa tvayà rak«yÃsmi nityaÓa÷ 03,013.113d*0066_02 saæbandhÃd gauravÃt sakhyÃt prabhutvenaiva keÓava 03,013.114a athainÃm abravÅt k­«ïas tasmin vÅrasamÃgame 03,013.114b*0067_01 draupadyÃs tad vaca÷ Órutvà krodhÃmar«asamanvita÷ 03,013.114b*0068_01 sÃntvayaæÓ ca varÃrohÃæ suvÃkyair bharatar«abha 03,013.114c rodi«yanti striyo hy evaæ ye«Ãæ kruddhÃsi bhÃmini 03,013.115a bÅbhatsuÓarasaæchannä ÓoïitaughapariplutÃn 03,013.115c nihatä jÅvitaæ tyaktvà ÓayÃnÃn vasudhÃtale 03,013.115d*0069_01 tvaæ Óro«yasy anavadyÃÇgi duryodhanamukhÃn ripÆn 03,013.116a yat samarthaæ pÃï¬avÃnÃæ tat kari«yÃmi mà Óuca÷ 03,013.116c satyaæ te pratijÃnÃmi rÃj¤Ãæ rÃj¤Å bhavi«yasi 03,013.117a pated dyaur himavä ÓÅryet p­thivÅ ÓakalÅbhavet 03,013.117c Óu«yet toyanidhi÷ k­«ïe na me moghaæ vaco bhavet 03,013.117d*0070_01 tac chrutvà draupadÅ vÃkyaæ prativÃkyam athÃcyutÃt 03,013.117d*0070_02 sÃcÅk­tam avaik«at sà päcÃlÅ madhyamaæ patim 03,013.117d*0070_03 Ãbabhëe mahÃrÃja draupadÅm arjunas tadà 03,013.117d*0070_04 mà rodÅ÷ ÓubhatÃmrÃk«i yad Ãha madhusÆdana÷ 03,013.117d*0070_05 tathà tad bhavità devi nÃnyathà varavarïini 03,013.118 dh­«Âadyumna uvÃca 03,013.118a ahaæ droïaæ hani«yÃmi Óikhaï¬Å tu pitÃmaham 03,013.118c duryodhanaæ bhÅmasena÷ karïaæ hantà dhanaæjaya÷ 03,013.118d*0071_01 Óakuniæ tv ak«akitavaæ mÃdrÅputro hani«yati 03,013.119a rÃmak­«ïau vyapÃÓritya ajeyÃ÷ sma Óucismite 03,013.119c api v­trahaïà yuddhe kiæ punar dh­tarëÂrajai÷ 03,013.120 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,013.120a ity ukte 'bhimukhà vÅrà vÃsudevam upasthità 03,013.120c te«Ãæ madhye mahÃbÃhu÷ keÓavo vÃkyam abravÅt 03,014.001 vÃsudeva uvÃca 03,014.001a nedaæ k­cchram anuprÃpto bhavÃn syÃd vasudhÃdhipa 03,014.001c yady ahaæ dvÃrakÃyÃæ syÃæ rÃjan saænihita÷ purà 03,014.002a Ãgaccheyam ahaæ dyÆtam anÃhÆto 'pi kauravai÷ 03,014.002c Ãmbikeyena durdhar«a rÃj¤Ã duryodhanena ca 03,014.003a vÃrayeyam ahaæ dyÆtaæ bahÆn do«Ãn pradarÓayan 03,014.003c bhÅ«madroïau samÃnÃyya k­paæ bÃhlÅkam eva ca 03,014.004a vaicitravÅryaæ rÃjÃnam alaæ dyÆtena kaurava 03,014.004c putrÃïÃæ tava rÃjendra tvannimittam iti prabho 03,014.005a tatra vak«yÃmy ahaæ do«Ãn yair bhavÃn avaropita÷ 03,014.005c vÅrasenasuto yaiÓ ca rÃjyÃt prabhraæÓita÷ purà 03,014.005d*0072_01 pu«kareïa narendreïa tä ca vak«yÃmi tasya vai 03,014.006a abhak«itavinÃÓaæ ca devanena viÓÃæ pate 03,014.006c sÃtatyaæ ca prasaÇgasya varïayeyaæ yathÃtatham 03,014.007a striyo 'k«Ã m­gayà pÃnam etat kÃmasamutthitam 03,014.007c vyasanaæ catu«Âayaæ proktaæ yai rÃjan bhraÓyate Óriya÷ 03,014.008a tatra sarvatra vaktavyaæ manyante ÓÃstrakovidÃ÷ 03,014.008c viÓe«ataÓ ca vaktavyaæ dyÆte paÓyanti tadvida÷ 03,014.009a ekÃhnà dravyanÃÓo 'tra dhruvaæ vyasanam eva ca 03,014.009c abhuktanÃÓaÓ cÃrthÃnÃæ vÃkpÃru«yaæ ca kevalam 03,014.010a etac cÃnyac ca kauravya prasaÇgi kaÂukodayam 03,014.010c dyÆte brÆyÃæ mahÃbÃho samÃsÃdyÃmbikÃsutam 03,014.011a evam ukto yadi mayà g­hïÅyÃd vacanaæ mama 03,014.011c anÃmayaæ syÃd dharmasya kurÆïÃæ kurunandana 03,014.012a na cet sa mama rÃjendra g­hïÅyÃn madhuraæ vaca÷ 03,014.012c pathyaæ ca bharataÓre«Âha nig­hïÅyÃæ balena tam 03,014.013a athainÃn abhinÅyaivaæ suh­do nÃma durh­da÷ 03,014.013c sabhÃsadaÓ ca tÃn sarvÃn bhedayeyaæ durodarÃn 03,014.013d*0073_01 sarvÃæs tÃn anug­hïÅma baddhvà pÃÓais tu vÃruïai÷ 03,014.014a asÃænidhyaæ tu kauravya mamÃnarte«v abhÆt tadà 03,014.014c yenedaæ vyasanaæ prÃptà bhavanto dyÆtakÃritam 03,014.015a so 'ham etya kuruÓre«Âha dvÃrakÃæ pÃï¬unandana 03,014.015c aÓrau«aæ tvÃæ vyasaninaæ yuyudhÃnÃd yathÃtatham 03,014.016a Órutvaiva cÃhaæ rÃjendra paramodvignamÃnasa÷ 03,014.016c tÆrïam abhyÃgato 'smi tvÃæ dra«ÂukÃmo viÓÃæ pate 03,014.017a aho k­cchram anuprÃptÃ÷ sarve sma bharatar«abha 03,014.017c ye vayaæ tvÃæ vyasaninaæ paÓyÃma÷ saha sodarai÷ 03,015.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,015.001a asÃænidhyaæ kathaæ k­«ïa tavÃsÅd v­«ïinandana 03,015.001c kva cÃsÅd vipravÃsas te kiæ vÃkÃr«Å÷ pravÃsaka÷ 03,015.002 k­«ïa uvÃca 03,015.002a ÓÃlvasya nagaraæ saubhaæ gato 'haæ bharatar«abha 03,015.002c vinihantuæ naraÓre«Âha tatra me Ó­ïu kÃraïam 03,015.003a mahÃtejà mahÃbÃhur ya÷ sa rÃjà mahÃyaÓÃ÷ 03,015.003c damagho«Ãtmajo vÅra÷ ÓiÓupÃlo mayà hata÷ 03,015.004a yaj¤e te bharataÓre«Âha rÃjasÆye 'rhaïÃæ prati 03,015.004c sa ro«avaÓasaæprÃpto nÃm­«yata durÃtmavÃn 03,015.005a Órutvà taæ nihataæ ÓÃlvas tÅvraro«asamanvita÷ 03,015.005c upÃyÃd dvÃrakÃæ ÓÆnyÃm ihasthe mayi bhÃrata 03,015.006a sa tatra yodhito rÃjan bÃlakair v­«ïipuægavai÷ 03,015.006c Ãgata÷ kÃmagaæ saubham Ãruhyaiva n­Óaæsak­t 03,015.006d*0074_01 cirajÅvÅ n­pa÷ so 'pi prasÃdÃt padmajanmana÷ 03,015.007a tato v­«ïipravÅrÃæs tÃn bÃlÃn hatvà bahÆæs tadà 03,015.007c purodyÃnÃni sarvÃïi bhedayÃm Ãsa durmati÷ 03,015.008a uktavÃæÓ ca mahÃbÃho kvÃsau v­«ïikulÃdhama÷ 03,015.008c vÃsudeva÷ sumandÃtmà vasudevasuto gata÷ 03,015.009a tasya yuddhÃrthino darpaæ yuddhe nÃÓayitÃsmy aham 03,015.009c ÃnartÃ÷ satyam ÃkhyÃta tatra gantÃsmi yatra sa÷ 03,015.010a taæ hatvà vinivarti«ye kaæsakeÓini«Ædanam 03,015.010c ahatvà na nivarti«ye satyenÃyudham Ãlabhe 03,015.011a kvÃsau kvÃsÃv iti punas tatra tatra vidhÃvati 03,015.011c mayà kila raïe yuddhaæ kÃÇk«amÃïa÷ sa saubharà03,015.012a adya taæ pÃpakarmÃïaæ k«udraæ viÓvÃsaghÃtinam 03,015.012c ÓiÓupÃlavadhÃmar«Ãd gamayi«ye yamak«ayam 03,015.013a mama pÃpasvabhÃvena bhrÃtà yena nipÃtita÷ 03,015.013c ÓiÓupÃlo mahÅpÃlas taæ vadhi«ye mahÅtale 03,015.014a bhrÃtà bÃlaÓ ca rÃjà ca na ca saægrÃmamÆrdhani 03,015.014c pramattaÓ ca hato vÅras taæ hani«ye janÃrdanam 03,015.015a evamÃdi mahÃrÃja vilapya divam Ãsthita÷ 03,015.015c kÃmagena sa saubhena k«iptvà mÃæ kurunandana 03,015.015d*0075_01 gata÷ kauravya du«ÂÃtmà mÃrtikÃvatiko n­pa÷ 03,015.016a tam aÓrau«am ahaæ gatvà yathà v­tta÷ sudurmati÷ 03,015.016c mayi kauravya du«ÂÃtmà mÃrttikÃvatako n­pa÷ 03,015.017a tato 'ham api kauravya ro«avyÃkulalocana÷ 03,015.017c niÓcitya manasà rÃjan vadhÃyÃsya mano dadhe 03,015.018a Ãnarte«u vimardaæ ca k«epaæ cÃtmani kaurava 03,015.018c prav­ddham avalepaæ ca tasya du«k­takarmaïa÷ 03,015.019a tata÷ saubhavadhÃyÃhaæ pratasthe p­thivÅpate 03,015.019c sa mayà sÃgarÃvarte d­«Âa ÃsÅt parÅpsatà 03,015.020a tata÷ pradhmÃpya jalajaæ päcajanyam ahaæ n­pa 03,015.020c ÃhÆya ÓÃlvaæ samare yuddhÃya samavasthita÷ 03,015.021a sumuhÆrtam abhÆd yuddhaæ tatra me dÃnavai÷ saha 03,015.021c vaÓÅbhÆtÃÓ ca me sarve bhÆtale ca nipÃtitÃ÷ 03,015.022a etat kÃryaæ mahÃbÃho yenÃhaæ nÃgamaæ tadà 03,015.022c Órutvaiva hÃstinapuraæ dyÆtaæ cÃvinayotthitam 03,015.022d*0076_01 drutam ÃgatavÃn yu«mÃn dra«ÂukÃma÷ sudu÷khitÃn 03,015.022d*0077_01 Órutvaiva tat k«aïaæ vegÃd Ãgato 'haæ narÃdhipa 03,016.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,016.001a vÃsudeva mahÃbÃho vistareïa mahÃmate 03,016.001c saubhasya vadham Ãcak«va na hi t­pyÃmi kathyata÷ 03,016.002 vÃsudeva uvÃca 03,016.002a hataæ Órutvà mahÃbÃho mayà ÓrautaÓravaæ n­pam 03,016.002c upÃyÃd bharataÓre«Âha ÓÃlvo dvÃravatÅæ purÅm 03,016.003a arundhat tÃæ sudu«ÂÃtmà sarvata÷ pÃï¬unandana 03,016.003c ÓÃlvo vaihÃyasaæ cÃpi tat puraæ vyÆhya vi«Âhita÷ 03,016.004a tatrastho 'tha mahÅpÃlo yodhayÃm Ãsa tÃæ purÅm 03,016.004c abhisÃreïa sarveïa tatra yuddham avartata 03,016.005a purÅ samantÃd vihità sapatÃkà satoraïà 03,016.005c sacakrà sahu¬Ã caiva sayantrakhanakà tathà 03,016.006a sopatalpapratolÅkà sÃÂÂÃÂÂÃlakagopurà 03,016.006c sakacagrahaïÅ caiva solkÃlÃtÃvapothikà 03,016.007a so«Ârikà bharataÓre«Âha sabherÅpaïavÃnakà 03,016.007c samitt­ïakuÓà rÃjan saÓataghnÅkalÃÇgalà 03,016.008a sabhuÓuï¬yaÓmalagu¬Ã sÃyudhà saparaÓvadhà 03,016.008c lohacarmavatÅ cÃpi sÃgni÷ sahu¬aÓ­Çgikà 03,016.009a ÓÃstrad­«Âena vidhinà saæyuktà bharatar«abha 03,016.009c dravyair anekair vividhair gadasÃmboddhavÃdibhi÷ 03,016.010a puru«ai÷ kuruÓÃrdÆla samarthai÷ pratibÃdhane 03,016.010c abhikhyÃtakulair vÅrair d­«ÂavÅryaiÓ ca saæyuge 03,016.011a madhyamena ca gulmena rak«ità sÃrasaæj¤ità 03,016.011c utk«iptagulmaiÓ ca tathà hayaiÓ caiva padÃtibhi÷ 03,016.012a Ãgho«itaæ ca nagare na pÃtavyà sureti ha 03,016.012c pramÃdaæ parirak«adbhir ugrasenoddhavÃdibhi÷ 03,016.013a pramatte«v abhighÃtaæ hi kuryÃc chÃlvo narÃdhipa÷ 03,016.013c iti k­tvÃpramattÃs te sarve v­«ïyandhakÃ÷ sthitÃ÷ 03,016.014a ÃnartÃÓ ca tathà sarve naÂanartakagÃyanÃ÷ 03,016.014c bahir vivÃsitÃ÷ sarve rak«adbhir vittasaæcayÃn 03,016.015a saækramà bheditÃ÷ sarve nÃvaÓ ca prati«edhitÃ÷ 03,016.015c parikhÃÓ cÃpi kauravya kÅlai÷ sunicitÃ÷ k­tÃ÷ 03,016.016a udapÃnÃ÷ kuruÓre«Âha tathaivÃpy ambarÅ«akÃ÷ 03,016.016c samantÃt kroÓamÃtraæ ca kÃrità vi«amà ca bhÆ÷ 03,016.016d*0078_01 saækramà bheditÃ÷ sarve prÃkÃrÃÓ ca navÅk­tÃ÷ 03,016.017a prak­tyà vi«amaæ durgaæ prak­tyà ca surak«itam 03,016.017c prak­tyà cÃyudhopetaæ viÓe«eïa tadÃnagha 03,016.018a surak«itaæ suguptaæ ca sarvÃyudhasamanvitam 03,016.018c tat puraæ bharataÓre«Âha yathendrabhavanaæ tathà 03,016.019a na cÃmudro 'bhiniryÃti na cÃmudra÷ praveÓyate 03,016.019c v­«ïyandhakapure rÃjaæs tadà saubhasamÃgame 03,016.020a anu rathyÃsu sarvÃsu catvare«u ca kaurava 03,016.020c balaæ babhÆva rÃjendra prabhÆtagajavÃjimat 03,016.021a dattavetanabhaktaæ ca dattÃyudhaparicchadam 03,016.021c k­tÃpadÃnaæ ca tadà balam ÃsÅn mahÃbhuja 03,016.022a na kupyavetanÅ kaÓ cin na cÃtikrÃntavetanÅ 03,016.022c nÃnugrahabh­ta÷ kaÓ cin na cÃd­«ÂaparÃkrama÷ 03,016.023a evaæ suvihità rÃjan dvÃrakà bhÆridak«iïai÷ 03,016.023c Ãhukena suguptà ca rÃj¤Ã rÃjÅvalocana 03,017.001 vÃsudeva uvÃca 03,017.001a tÃæ tÆpayÃtvà rÃjendra ÓÃlva÷ saubhapatis tadà 03,017.001c prabhÆtanaranÃgena balenopaviveÓa ha 03,017.002a same nivi«Âà sà senà prabhÆtasalilÃÓaye 03,017.002c caturaÇgabalopetà ÓÃlvarÃjÃbhipÃlità 03,017.003a varjayitvà ÓmaÓÃnÃni devatÃyatanÃni ca 03,017.003c valmÅkÃæÓ caiva caityÃæÓ ca tannivi«Âam abhÆd balam 03,017.004a anÅkÃnÃæ vibhÃgena panthÃna÷ «a k­tÃbhavan 03,017.004c pravaïà nava caivÃsa¤ ÓÃlvasya Óibire n­pa 03,017.005a sarvÃyudhasamopetaæ sarvaÓastraviÓÃradam 03,017.005c rathanÃgÃÓvakalilaæ padÃtidhvajasaækulam 03,017.006a tu«Âapu«Âajanopetaæ vÅralak«aïalak«itam 03,017.006c vicitradhvajasaænÃhaæ vicitrarathakÃrmukam 03,017.007a saæniveÓya ca kauravya dvÃrakÃyÃæ narar«abha 03,017.007c abhisÃrayÃm Ãsa tadà vegena patagendravat 03,017.008a tadÃpatantaæ saæd­Óya balaæ ÓÃlvapates tadà 03,017.008c niryÃya yodhayÃm Ãsu÷ kumÃrà v­«ïinandanÃ÷ 03,017.009a asahanto 'bhiyÃnaæ tac chÃlvarÃjasya kaurava 03,017.009c cÃrude«ïaÓ ca sÃmbaÓ ca pradyumnaÓ ca mahÃratha÷ 03,017.010a te rathair daæÓitÃ÷ sarve vicitrÃbharaïadhvajÃ÷ 03,017.010c saæsaktÃ÷ ÓÃlvarÃjasya bahubhir yodhapuægavai÷ 03,017.011a g­hÅtvà tu dhanu÷ sÃmba÷ ÓÃlvasya sacivaæ raïe 03,017.011c yodhayÃm Ãsa saæh­«Âa÷ k«emav­ddhiæ camÆpatim 03,017.012a tasya bÃïamayaæ var«aæ jÃmbavatyÃ÷ suto mahat 03,017.012c mumoca bharataÓre«Âha yathà var«aæ sahasrad­k 03,017.013a tad bÃïavar«aæ tumulaæ vi«ehe sa camÆpati÷ 03,017.013c k«emav­ddhir mahÃrÃja himavÃn iva niÓcala÷ 03,017.014a tata÷ sÃmbÃya rÃjendra k«emav­ddhir api sma ha 03,017.014c mumoca mÃyÃvihitaæ ÓarajÃlaæ mahattaram 03,017.015a tato mÃyÃmayaæ jÃlaæ mÃyayaiva vidÃrya sa÷ 03,017.015c sÃmba÷ Óarasahasreïa ratham asyÃbhyavar«ata 03,017.016a tata÷ sa viddha÷ sÃmbena k«emav­ddhiÓ camÆpati÷ 03,017.016c apÃyÃj javanair aÓvai÷ sÃmbabÃïaprapŬita÷ 03,017.017a tasmin vipradrute krÆre ÓÃlvasyÃtha camÆpatau 03,017.017c vegavÃn nÃma daiteya÷ sutaæ me 'bhyadravad balÅ 03,017.018a abhipannas tu rÃjendra sÃmbo v­«ïikulodvaha÷ 03,017.018c vegaæ vegavato rÃjaæs tasthau vÅro vidhÃrayan 03,017.019a sa vegavati kaunteya sÃmbo vegavatÅæ gadÃm 03,017.019c cik«epa tarasà vÅro vyÃvidhya satyavikrama÷ 03,017.020a tayà tv abhihato rÃjan vegavÃn apatad bhuvi 03,017.020c vÃtarugïa iva k«uïïo jÅrïamÆlo vanaspati÷ 03,017.021a tasmin nipatite vÅre gadÃnunne mahÃsure 03,017.021c praviÓya mahatÅæ senÃæ yodhayÃm Ãsa me suta÷ 03,017.022a cÃrude«ïena saæsakto vivindhyo nÃma dÃnava÷ 03,017.022c mahÃratha÷ samÃj¤Ãto mahÃrÃja mahÃdhanu÷ 03,017.023a tata÷ sutumulaæ yuddhaæ cÃrude«ïavivindhyayo÷ 03,017.023c v­travÃsavayo rÃjan yathà pÆrvaæ tathÃbhavat 03,017.024a anyonyasyÃbhisaækruddhÃv anyonyaæ jaghnatu÷ Óarai÷ 03,017.024c vinadantau mahÃrÃja siæhÃv iva mahÃbalau 03,017.025a raukmiïeyas tato bÃïam agnyarkopamavarcasam 03,017.025c abhimantrya mahÃstreïa saædadhe ÓatrunÃÓanam 03,017.026a sa vivindhyÃya sakrodha÷ samÃhÆya mahÃratha÷ 03,017.026c cik«epa me suto rÃjan sa gatÃsur athÃpatat 03,017.027a vivindhyaæ nihataæ d­«Âvà tÃæ ca vik«obhitÃæ camÆm 03,017.027c kÃmagena sa saubhena ÓÃlva÷ punar upÃgamat 03,017.028a tato vyÃkulitaæ sarvaæ dvÃrakÃvÃsi tad balam 03,017.028c d­«Âvà ÓÃlvaæ mahÃbÃho saubhasthaæ p­thivÅgatam 03,017.029a tato niryÃya kaunteya vyavasthÃpya ca tad balam 03,017.029c ÃnartÃnÃæ mahÃrÃja pradyumno vÃkyam abravÅt 03,017.030a sarve bhavantas ti«Âhantu sarve paÓyantu mÃæ yudhi 03,017.030c nivÃrayantaæ saægrÃme balÃt saubhaæ sarÃjakam 03,017.031a ahaæ saubhapate÷ senÃm Ãyasair bhujagair iva 03,017.031c dhanurbhujavinirmuktair nÃÓayÃmy adya yÃdavÃ÷ 03,017.032a ÃÓvasadhvaæ na bhÅ÷ kÃryà saubharì adya naÓyati 03,017.032c mayÃbhipanno du«ÂÃtmà sasaubho vinaÓi«yati 03,017.033a evaæ bruvati saæh­«Âe pradyumne pÃï¬unandana 03,017.033c vi«Âhitaæ tad balaæ vÅra yuyudhe ca yathÃsukham 03,018.001 vÃsudeva uvÃca 03,018.001a evam uktvà raukmiïeyo yÃdavÃn bharatar«abha 03,018.001c daæÓitair haribhir yuktaæ ratham ÃsthÃya käcanam 03,018.002a ucchritya makaraæ ketuæ vyÃttÃnanam alaæk­tam 03,018.002c utpatadbhir ivÃkÃÓaæ tair hayair anvayÃt parÃn 03,018.003a vik«ipan nÃdayaæÓ cÃpi dhanu÷Óre«Âhaæ mahÃbala÷ 03,018.003c tÆïakha¬gadhara÷ ÓÆro baddhagodhÃÇgulitravÃn 03,018.004a sa vidyuccalitaæ cÃpaæ viharan vai talÃt talam 03,018.004c mohayÃm Ãsa daiteyÃn sarvÃn saubhanivÃsina÷ 03,018.005a nÃsya vik«ipataÓ cÃpaæ saædadhÃnasya cÃsak­t 03,018.005c antaraæ dad­Óe kaÓ cin nighnata÷ ÓÃtravÃn raïe 03,018.006a mukhasya varïo na vikalpate 'sya; celuÓ ca gÃtrÃïi na cÃpi tasya 03,018.006c siæhonnataæ cÃpy abhigarjato 'sya; ÓuÓrÃva loko 'dbhutarÆpam agryam 03,018.007a jalecara÷ käcanaya«Âisaæstho; vyÃttÃnana÷ sarvatimipramÃthÅ 03,018.007c vitrÃsayan rÃjati vÃhamukhye; ÓÃlvasya senÃpramukhe dhvajÃgrya÷ 03,018.008a tata÷ sa tÆrïaæ ni«patya pradyumna÷ ÓatrukarÓana÷ 03,018.008c ÓÃlvam evÃbhidudrÃva vidhÃsyan kalahaæ n­pa 03,018.009a abhiyÃnaæ tu vÅreïa pradyumnena mahÃhave 03,018.009c nÃmar«ayata saækruddha÷ ÓÃlva÷ kurukulodvaha 03,018.010a sa ro«amadamatto vai kÃmagÃd avaruhya ca 03,018.010c pradyumnaæ yodhayÃm Ãsa ÓÃlva÷ parapuraæjaya÷ 03,018.011a tayo÷ sutumulaæ yuddhaæ ÓÃlvav­«ïipravÅrayo÷ 03,018.011c sametà dad­Óur lokà balivÃsavayor iva 03,018.012a tasya mÃyÃmayo vÅra ratho hemapari«k­ta÷ 03,018.012c sadhvaja÷ sapatÃkaÓ ca sÃnukar«a÷ satÆïavÃn 03,018.013a sa taæ rathavaraæ ÓrÅmÃn samÃruhya kila prabho 03,018.013c mumoca bÃïÃn kauravya pradyumnÃya mahÃbala÷ 03,018.014a tato bÃïamayaæ var«aæ vyas­jat tarasà raïe 03,018.014c pradyumno bhujavegena ÓÃlvaæ saæmohayann iva 03,018.015a sa tair abhihata÷ saækhye nÃmar«ayata saubharà03,018.015c ÓarÃn dÅptÃgnisaækÃÓÃn mumoca tanaye mama 03,018.015d*0079_01 tÃn Ãpatata (sic!) bÃïaughÃn sa ciccheda mahÃbala÷ 03,018.015d*0079_02 tataÓ cÃnyä ÓarÃn dÅptÃn pracik«epa sute mama 03,018.016a sa ÓÃlvabÃïai rÃjendra viddho rukmiïinandana÷ 03,018.016c mumoca bÃïaæ tvarito marmabhedinam Ãhave 03,018.017a tasya varma vibhidyÃÓu sa bÃïo matsuterita÷ 03,018.017c bibheda h­dayaæ patrÅ sa papÃta mumoha ca 03,018.018a tasmin nipatite vÅre ÓÃlvarÃje vicetasi 03,018.018c saæprÃdravan dÃnavendrà dÃrayanto vasuædharÃm 03,018.019a hÃhÃk­tam abhÆt sainyaæ ÓÃlvasya p­thivÅpate 03,018.019c na«Âasaæj¤e nipatite tadà saubhapatau n­pa 03,018.020a tata utthÃya kauravya pratilabhya ca cetanÃm 03,018.020c mumoca bÃïaæ tarasà pradyumnÃya mahÃbala÷ 03,018.021a tena viddho mahÃbÃhu÷ pradyumna÷ samare sthita÷ 03,018.021c jatrudeÓe bh­Óaæ vÅro vyavÃsÅdad rathe tadà 03,018.022a taæ sa viddhvà mahÃrÃja ÓÃlvo rukmiïinandanam 03,018.022c nanÃda siæhanÃdaæ vai nÃdenÃpÆrayan mahÅm 03,018.023a tato mohaæ samÃpanne tanaye mama bhÃrata 03,018.023c mumoca bÃïÃæs tvarita÷ punar anyÃn durÃsadÃn 03,018.024a sa tair abhihato bÃïair bahubhis tena mohita÷ 03,018.024c niÓce«Âa÷ kauravaÓre«Âha pradyumno 'bhÆd raïÃjire 03,019.001 vÃsudeva uvÃca 03,019.001a ÓÃlvabÃïÃrdite tasmin pradyumne balinÃæ vare 03,019.001c v­«ïayo bhagnasaækalpà vivyathu÷ p­tanÃgatÃ÷ 03,019.002a hÃhÃk­tam abhÆt sÃrvaæ v­«ïyandhakabalaæ tadà 03,019.002c pradyumne patite rÃjan pare ca muditÃbhavan 03,019.003a taæ tathà mohitaæ d­«Âvà sÃrathir javanair hayai÷ 03,019.003c raïÃd apÃharat tÆrïaæ Óik«ito dÃrukis tata÷ 03,019.004a nÃtidÆrÃpayÃte tu rathe rathavarapraïut 03,019.004c dhanur g­hÅtvà yantÃraæ labdhasaæj¤o 'bravÅd idam 03,019.005a saute kiæ te vyavasitaæ kasmÃd yÃsi parÃÇmukha÷ 03,019.005c nai«a v­«ïipravÅrÃïÃm Ãhave dharma ucyate 03,019.006a kaccit saute na te moha÷ ÓÃlvaæ d­«Âvà mahÃhave 03,019.006c vi«Ãdo và raïaæ d­«Âvà brÆhi me tvaæ yathÃtatham 03,019.007 sÆta uvÃca 03,019.007a jÃnÃrdane na me moho nÃpi me bhayam ÃviÓat 03,019.007c atibhÃraæ tu te manye ÓÃlvaæ keÓavanandana 03,019.008a so 'payÃmi Óanair vÅra balavÃn e«a pÃpak­t 03,019.008c mohitaÓ ca raïe ÓÆro rak«ya÷ sÃrathinà rathÅ 03,019.009a Ãyu«maæs tvaæ mayà nityaæ rak«itavyas tvayÃpy aham 03,019.009c rak«itavyo rathÅ nityam iti k­tvÃpayÃmy aham 03,019.010a ekaÓ cÃsi mahÃbÃho bahavaÓ cÃpi dÃnavÃ÷ 03,019.010c nasamaæ raukmiïeyÃhaæ raïaæ matvÃpayÃmy aham 03,019.011 vÃsudeva uvÃca 03,019.011a evaæ bruvati sÆte tu tadà makaraketumÃn 03,019.011c uvÃca sÆtaæ kauravya nivartaya rathaæ puna÷ 03,019.012a dÃrukÃtmaja maivaæ tvaæ puna÷ kÃr«Å÷ kathaæ cana 03,019.012c vyapayÃnaæ raïÃt saute jÅvato mama karhi cit 03,019.013a na sa v­«ïikule jÃto yo vai tyajati saægaram 03,019.013c yo và nipatitaæ hanti tavÃsmÅti ca vÃdinam 03,019.014a tathà striyaæ vai yo hanti v­ddhaæ bÃlaæ tathaiva ca 03,019.014c virathaæ viprakÅrïaæ ca bhagnaÓastrÃyudhaæ tathà 03,019.015a tvaæ ca sÆtakule jÃto vinÅta÷ sÆtakarmaïi 03,019.015c dharmaj¤aÓ cÃsi v­«ïÅnÃm Ãhave«v api dÃruke 03,019.016a sa jÃnaæÓ caritaæ k­tsnaæ v­«ïÅnÃæ p­tanÃmukhe 03,019.016c apayÃnaæ puna÷ saute maivaæ kÃr«Å÷ kathaæ cana 03,019.017a apayÃtaæ hataæ p­«Âhe bhÅtaæ raïapalÃyinam 03,019.017c gadÃgrajo durÃdhar«a÷ kiæ mÃæ vak«yati mÃdhava÷ 03,019.018a keÓavasyÃgrajo vÃpi nÅlavÃsà madotkaÂa÷ 03,019.018c kiæ vak«yati mahÃbÃhur baladeva÷ samÃgata÷ 03,019.019a kiæ vak«yati Óiner naptà narasiæho mahÃdhanu÷ 03,019.019c apayÃtaæ raïÃt saute sÃmbaÓ ca samitiæjaya÷ 03,019.020a cÃrude«ïaÓ ca durdhar«as tathaiva gadasÃraïau 03,019.020c akrÆraÓ ca mahÃbÃhu÷ kiæ mÃæ vak«yati sÃrathe 03,019.021a ÓÆraæ saæbhÃvitaæ santaæ nityaæ puru«amÃninam 03,019.021c striyaÓ ca v­«ïÅvÅrÃïÃæ kiæ mÃæ vak«yanti saægatÃ÷ 03,019.022a pradyumno 'yam upÃyÃti bhÅtas tyaktvà mahÃhavam 03,019.022c dhig enam iti vak«yanti na tu vak«yanti sÃdhv iti 03,019.023a dhig vÃcà parihÃso 'pi mama và madvidhasya và 03,019.023c m­tyunÃbhyadhika÷ saute sa tvaæ mà vyapayÃ÷ puna÷ 03,019.024a bhÃraæ hi mayi saænyasya yÃto madhunihà hari÷ 03,019.024c yaj¤aæ bharatasiæhasya pÃrthasyÃmitatejasa÷ 03,019.025a k­tavarmà mayà vÅro niryÃsyann eva vÃrita÷ 03,019.025c ÓÃlvaæ nivÃrayi«ye 'haæ ti«Âha tvam iti sÆtaja 03,019.026a sa ca saæbhÃvayan mÃæ vai niv­tto h­dikÃtmaja÷ 03,019.026c taæ sametya raïaæ tyaktvà kiæ vak«yÃmi mahÃratham 03,019.027a upayÃtaæ durÃdhar«aæ ÓaÇkhacakragadÃdharam 03,019.027c puru«aæ puï¬arÅkÃk«aæ kiæ vak«yÃmi mahÃbhujam 03,019.028a sÃtyakiæ baladevaæ ca ye cÃnye 'ndhakav­«ïaya÷ 03,019.028c mayà spardhanti satataæ kiæ nu vak«yÃmi tÃn aham 03,019.029a tyaktvà raïam imaæ saute p­«Âhato 'bhyÃhata÷ Óarai÷ 03,019.029c tvayÃpanÅto vivaÓo na jÅveyaæ kathaæ cana 03,019.030a sa nivarta rathenÃÓu punar dÃrukanandana 03,019.030c na caitad evaæ kartavyam athÃpatsu kathaæ cana 03,019.031a na jÅvitam ahaæ saute bahu manye kadà cana 03,019.031c apayÃto raïÃd bhÅta÷ p­«Âhato 'bhyÃhata÷ Óarai÷ 03,019.032a kadà và sÆtaputra tvaæ jÃnÅ«e mÃæ bhayÃrditam 03,019.032c apayÃtaæ raïaæ hitvà yathà kÃpuru«aæ tathà 03,019.033a na yuktaæ bhavatà tyaktuæ saægrÃmaæ dÃrukÃtmaja 03,019.033c mayi yuddhÃrthini bh­Óaæ sa tvaæ yÃhi yato raïam 03,020.001 vÃsudeva uvÃca 03,020.001a evam uktas tu kaunteya sÆtaputras tadà m­dhe 03,020.001c pradyumnam abravÅc chlak«ïaæ madhuraæ vÃkyam a¤jasà 03,020.002a na me bhayaæ raukmiïeya saægrÃme yacchato hayÃn 03,020.002c yuddhaj¤aÓ cÃsmi v­«ïÅnÃæ nÃtra kiæ cid ato 'nyathà 03,020.003a Ãyu«mann upadeÓas tu sÃrathye vartatÃæ sm­ta÷ 03,020.003c sarvÃrthe«u rathÅ rak«yas tvaæ cÃpi bh­ÓapŬita÷ 03,020.004a tvaæ hi ÓÃlvaprayuktena patriïÃbhihato bh­Óam 03,020.004c kaÓmalÃbhihato vÅra tato 'ham apayÃtavÃn 03,020.005a sa tvaæ sÃtvatamukhyÃdya labdhasaæj¤o yad­cchayà 03,020.005c paÓya me hayasaæyÃne Óik«Ãæ keÓavanandana 03,020.006a dÃrukeïÃham utpanno yathÃvac caiva Óik«ita÷ 03,020.006c vÅtabhÅ÷ praviÓÃmy etÃæ ÓÃlvasya mahatÅæ camÆm 03,020.007a evam uktvà tato vÅra hayÃn saæcodya saægare 03,020.007c raÓmibhiÓ ca samudyamya javenÃbhyapatat tadà 03,020.008a maï¬alÃni vicitrÃïi yamakÃnÅtarÃïi ca 03,020.008c savyÃni ca vicitrÃïi dak«iïÃni ca sarvaÓa÷ 03,020.009a pratodenÃhatà rÃjan raÓmibhiÓ ca samudyatÃ÷ 03,020.009c utpatanta ivÃkÃÓaæ vibabhus te hayottamÃ÷ 03,020.010a te hastalÃghavopetaæ vij¤Ãya n­pa dÃrukim 03,020.010c dahyamÃnà iva tadà pasp­ÓuÓ caraïair mahÅm 03,020.011a so 'pasavyÃæ camÆæ tasya ÓÃlvasya bharatar«abha 03,020.011c cakÃra nÃtiyatnena tad adbhutam ivÃbhavat 03,020.012a am­«yamÃïo 'pasavyaæ pradyumnena sa saubharà03,020.012c yantÃram asya sahasà tribhir bÃïai÷ samarpayat 03,020.013a dÃrukasya sutas taæ tu bÃïavegam acintayan 03,020.013c bhÆya eva mahÃbÃho prayayau hayasaæmata÷ 03,020.014a tato bÃïÃn bahuvidhÃn punar eva sa saubharà03,020.014c mumoca tanaye vÅre mama rukmiïinandane 03,020.015a tÃn aprÃptä Óitair bÃïaiÓ ciccheda paravÅrahà 03,020.015c raukmiïeya÷ smitaæ k­tvà darÓayan hastalÃghavam 03,020.016a chinnÃn d­«Âvà tu tÃn bÃïÃn pradyumnena sa saubharà03,020.016c ÃsurÅæ dÃruïÅæ mÃyÃm ÃsthÃya vyas­jac charÃn 03,020.017a prayujyamÃnam Ãj¤Ãya daiteyÃstraæ mahÃbala÷ 03,020.017c brahmÃstreïÃntarà chittvà mumocÃnyÃn patatriïa÷ 03,020.018a te tad astraæ vidhÆyÃÓu vivyadhÆ rudhirÃÓanÃ÷ 03,020.018c Óirasy urasi vaktre ca sa mumoha papÃta ca 03,020.019a tasmin nipatite k«udre ÓÃlve bÃïaprapŬite 03,020.019c raukmiïeyo 'paraæ bÃïaæ saædadhe ÓatrunÃÓanam 03,020.020a tam arcitaæ sarvadÃÓÃrhapÆgair; ÃÓÅrbhir arkajvalanaprakÃÓam 03,020.020c d­«Âvà Óaraæ jyÃm abhinÅyamÃnaæ; babhÆva hÃhÃk­tam antarik«am 03,020.021a tato devagaïÃ÷ sarve sendrÃ÷ saha dhaneÓvarÃ÷ 03,020.021c nÃradaæ pre«ayÃm Ãsu÷ Óvasanaæ ca mahÃbalam 03,020.022a tau raukmiïeyam Ãgamya vaco 'brÆtÃæ divaukasÃm 03,020.022c nai«a vadhyas tvayà vÅra ÓÃlvarÃja÷ kathaæ cana 03,020.023a saæharasva punar bÃïam avadhyo 'yaæ tvayà raïe 03,020.023c etasya hi ÓarasyÃjau nÃvadhyo 'sti pumÃn kva cit 03,020.024a m­tyur asya mahÃbÃho raïe devakinandana÷ 03,020.024c k­«ïa÷ saækalpito dhÃtrà tan na mithyà bhaved iti 03,020.025a tata÷ paramasaæh­«Âa÷ pradyumna÷ Óaram uttamam 03,020.025c saæjahÃra dhanu÷Óre«ÂhÃt tÆïe caiva nyaveÓayat 03,020.026a tata utthÃya rÃjendra ÓÃlva÷ paramadurmanÃ÷ 03,020.026c vyapÃyÃt sabalas tÆrïaæ pradyumnaÓarapŬita÷ 03,020.027a sa dvÃrakÃæ parityajya krÆro v­«ïibhir ardita÷ 03,020.027c saubham ÃsthÃya rÃjendra divam Ãcakrame tadà 03,021.001 vÃsudeva uvÃca 03,021.001a Ãnartanagaraæ muktaæ tato 'ham agamaæ tadà 03,021.001c mahÃkratau rÃjasÆye niv­tte n­pate tava 03,021.002a apaÓyaæ dvÃrakÃæ cÃhaæ mahÃrÃja hatatvi«am 03,021.002c ni÷svÃdhyÃyava«aÂkÃrÃæ nirbhÆ«aïavarastriyam 03,021.003a anabhij¤eyarÆpÃïi dvÃrakopavanÃni ca 03,021.003c d­«Âvà ÓaÇkopapanno 'ham ap­cchaæ h­dikÃtmajam 03,021.004a asvasthanaranÃrÅkam idaæ v­«ïipuraæ bh­«am 03,021.004c kim idaæ naraÓÃrdÆla Órotum icchÃmahe vayam 03,021.005a evam uktas tu sa mayà vistareïedam abravÅt 03,021.005c rodhaæ mok«aæ ca ÓÃlvena hÃrdikyo rÃjasattama 03,021.006a tato 'haæ kauravaÓre«Âha Órutvà sarvam aÓe«ata÷ 03,021.006c vinÃÓe ÓÃlvarÃjasya tadaivÃkaravaæ matim 03,021.007a tato 'haæ bharataÓre«Âha samÃÓvÃsya pure janam 03,021.007c rÃjÃnam Ãhukaæ caiva tathaivÃnakadundubhim 03,021.007e sarvav­«ïipravÅrÃæÓ ca har«ayann abruvaæ tadà 03,021.008a apramÃda÷ sadà kÃryo nagare yÃdavar«abhÃ÷ 03,021.008c ÓÃlvarÃjavinÃÓÃya prayÃtaæ mÃæ nibodhata 03,021.009a nÃhatvà taæ nivarti«ye purÅæ dvÃravatÅæ prati 03,021.009c saÓÃlvaæ saubhanagaraæ hatvà dra«ÂÃsmi va÷ puna÷ 03,021.009e trisÃmà hanyatÃm e«Ã dundubhi÷ ÓatrubhÅ«aïÅ 03,021.010a te mayÃÓvÃsità vÅrà yathÃvad bharatar«abha 03,021.010c sarve mÃm abruvan h­«ÂÃ÷ prayÃhi jahi ÓÃtravÃn 03,021.011a tai÷ prah­«ÂÃtmabhir vÅrair ÃÓÅrbhir abhinandita÷ 03,021.011c vÃcayitvà dvijaÓre«ÂhÃn praïamya ÓirasÃhukam 03,021.012a sainyasugrÅvayuktena rathenÃnÃdayan diÓa÷ 03,021.012c pradhmÃpya ÓaÇkhapravaraæ päcajanyam ahaæ n­pa 03,021.013a prayÃto 'smi naravyÃghra balena mahatà v­ta÷ 03,021.013c kÊptena caturaÇgeïa balena jitakÃÓinà 03,021.014a samatÅtya bahÆn deÓÃn girÅæÓ ca bahupÃdapÃn 03,021.014c sarÃæsi saritaÓ caiva mÃrttikÃvatam Ãsadam 03,021.015a tatrÃÓrau«aæ naravyÃghra ÓÃlvaæ nagaram antikÃt 03,021.015c prayÃtaæ saubham ÃsthÃya tam ahaæ p­«Âhato 'nvayÃm 03,021.015d*0080_01 d­«ÂavÃn asmi rÃjendra sÃlvarÃjam athÃntike 03,021.016a tata÷ sÃgaram ÃsÃdya kuk«au tasya mahormiïa÷ 03,021.016c samudranÃbhyÃæ ÓÃlvo 'bhÆt saubham ÃsthÃya Óatruhan 03,021.016d*0081_01 sa mÃm Ãlokya sahasà senÃæ svÃæ prÃhiïon m­dhe 03,021.016d*0081_02 madbÃhunà ca senÃyÃæ Ói«ÂÃyÃæ kiæ cid eva ca 03,021.017a sa samÃlokya dÆrÃn mÃæ smayann iva yudhi«Âhira 03,021.017c ÃhvayÃm Ãsa du«ÂÃtmà yuddhÃyaiva muhur muhu÷ 03,021.018a tasya ÓÃrÇgavinirmuktair bahubhir marmabhedibhi÷ 03,021.018c puraæ nÃsÃdyata Óarais tato mÃæ ro«a ÃviÓat 03,021.019a sa cÃpi pÃpaprak­tir daiteyÃpasado n­pa 03,021.019c mayy avar«ata durdhar«a÷ ÓaradhÃrÃ÷ sahasraÓa÷ 03,021.020a sainikÃn mama sÆtaæ ca hayÃæÓ ca samavÃkirat 03,021.020c acintayantas tu ÓarÃn vayaæ yudhyÃma bhÃrata 03,021.021a tata÷ ÓatasahasrÃïi ÓarÃïÃæ nataparvaïÃm 03,021.021c cik«ipu÷ samare vÅrà mayi ÓÃlvapadÃnugÃ÷ 03,021.022a te hayÃn me rathaæ caiva tadà dÃrukam eva ca 03,021.022c chÃdayÃm Ãsur asurà bÃïair marmavibhedibhi÷ 03,021.023a na hayà na ratho vÅra na yantà mama dÃruka÷ 03,021.023c ad­Óyanta ÓaraiÓ channÃs tathÃhaæ sainikÃÓ ca me 03,021.024a tato 'ham api kauravya ÓarÃïÃm ayutÃn bahÆn 03,021.024c abhimantritÃnÃæ dhanu«Ã divyena vidhinÃk«ipam 03,021.025a na tatra vi«ayas tv ÃsÅn mama sainyasya bhÃrata 03,021.025c khe vi«aktaæ hi tat saubhaæ kroÓamÃtra ivÃbhavat 03,021.026a tatas te prek«akÃ÷ sarve raÇgavÃÂa iva sthitÃ÷ 03,021.026c har«ayÃm Ãsur uccair mÃæ siæhanÃdatalasvanai÷ 03,021.027a matkÃrmukavinirmuktà dÃnavÃnÃæ mahÃraïe 03,021.027c aÇge«u rudhirÃktÃs te viviÓu÷ Óalabhà iva 03,021.028a tato halahalÃÓabda÷ saubhamadhye vyavardhata 03,021.028c vadhyatÃæ viÓikhais tÅk«ïai÷ patatÃæ ca mahÃrïave 03,021.029a te nik­ttabhujaskandhÃ÷ kabandhÃk­tidarÓanÃ÷ 03,021.029c nadanto bhairavÃn nÃdan nipatanti sma dÃnavÃ÷ 03,021.029d*0082_01 patitÃs te 'pi bhak«yante samudrÃmbhonivÃsibhi÷ 03,021.030a tato gok«Årakundendum­ïÃlarajataprabham 03,021.030c jalajaæ päcajanyaæ vai prÃïenÃham apÆrayam 03,021.031a tÃn d­«Âvà patitÃæs tatra ÓÃlva÷ saubhapatis tadà 03,021.031c mÃyÃyuddhena mahatà yodhayÃm Ãsa mÃæ yudhi 03,021.032a tato hu¬ahu¬Ã÷ prÃsÃ÷ ÓaktiÓÆlaparaÓvadhÃ÷ 03,021.032b*0083_01 asaya÷ ÓaktimuÓalapÃÓÃr«ÂikaïapÃ÷ ÓarÃ÷ 03,021.032c paÂÂiÓÃÓ ca bhuÓuï¬yaÓ ca prÃpatann aniÓaæ mayi 03,021.033a tÃn ahaæ mÃyayaivÃÓu pratig­hya vyanÃÓayam 03,021.033c tasyÃæ hatÃyÃæ mÃyÃyÃæ giriÓ­Çgair ayodhayat 03,021.034a tato 'bhavat tama iva prabhÃtam iva cÃbhavat 03,021.034c durdinaæ sudinaæ caiva ÓÅtam u«ïaæ ca bhÃrata 03,021.034d*0084_01 aÇgÃrapÃæÓuvar«aæ ca Óastravar«aæ ca bhÃrata 03,021.035a evaæ mÃyÃæ vikurvÃïo yodhayÃm Ãsa mÃæ ripu÷ 03,021.035c vij¤Ãya tad ahaæ sarvaæ mÃyayaiva vyanÃÓayam 03,021.035d*0085_01 sa mohayÃm Ãsa tadà mÃyayà yudhi dÃnava÷ 03,021.035d*0085_02 tato hatÃyÃæ ca mayà mÃyÃyÃæ yudhi dÃnava÷ 03,021.035e yathÃkÃlaæ tu yuddhena vyadhamaæ sarvata÷ Óarai÷ 03,021.036a tato vyoma mahÃrÃja ÓatasÆryam ivÃbhavat 03,021.036c Óatacandraæ ca kaunteya sahasrÃyutatÃrakam 03,021.037a tato nÃj¤Ãyata tadà divÃrÃtraæ tathà diÓa÷ 03,021.037c tato 'haæ moham Ãpanna÷ praj¤Ãstraæ samayojayam 03,021.037e tatas tad astram astreïa vidhÆtaæ ÓaratÆlavat 03,021.038a tathà tad abhavad yuddhaæ tumulaæ lomahar«aïam 03,021.038c labdhÃlokaÓ ca rÃjendra puna÷ Óatrum ayodhayam 03,022.001 vÃsudeva uvÃca 03,022.001a evaæ sa puru«avyÃghra ÓÃlvo rÃj¤Ãæ mahÃripu÷ 03,022.001c yudhyamÃno mayà saækhye viyad abhyÃgamat puna÷ 03,022.002a tata÷ ÓataghnÅÓ ca mahÃgadÃÓ ca; dÅptÃæÓ ca ÓÆlÃn musalÃn asÅæÓ ca 03,022.002c cik«epa ro«Ãn mayi mandabuddhi÷; ÓÃlvo mahÃrÃja jayÃbhikÃÇk«Å 03,022.003a tÃn ÃÓugair Ãpatato 'ham ÃÓu; nivÃrya tÆrïaæ khagamÃn kha eva 03,022.003c dvidhà tridhà cÃcchinam ÃÓu muktais; tato 'ntarik«e ninado babhÆva 03,022.004a tata÷ Óatasahasreïa ÓarÃïÃæ nataparvaïÃm 03,022.004c dÃrukaæ vÃjinaÓ caiva rathaæ ca samavÃkirat 03,022.005a tato mÃm abravÅd vÅra dÃruko vihvalann iva 03,022.005c sthÃtavyam iti ti«ÂhÃmi ÓÃlvabÃïaprapŬita÷ 03,022.005d*0086_01 avasthÃtuæ na ÓakyÃmi aÇgaæ me vyavasÅdati 03,022.006a iti tasya niÓamyÃhaæ sÃrathe÷ karuïaæ vaca÷ 03,022.006c avek«amÃïo yantÃram apaÓyaæ ÓarapŬitam 03,022.007a na tasyorasi no mÆrdhni na kÃye na bhujadvaye 03,022.007c antaraæ pÃï¬avaÓre«Âha paÓyÃmi nahataæ Óarai÷ 03,022.008a sa tu bÃïavarotpŬÃd visravaty as­g ulbaïam 03,022.008c abhiv­«Âo yathà meghair girir gairikadhÃtumÃn 03,022.008d*0087_01 Óarair nÃnÃvidhÃkÃrair divyÃstrapratimantritai÷ 03,022.008d*0087_02 astrai÷ ÓastraiÓ ca vividhai÷ khasthà hy antarhità api 03,022.009a abhÅ«uhastaæ taæ d­«Âvà sÅdantaæ sÃrathiæ raïe 03,022.009c astambhayaæ mahÃbÃho ÓÃlvabÃïaprapŬitam 03,022.010a atha mÃæ puru«a÷ kaÓ cid dvÃrakÃnilayo 'bravÅt 03,022.010c tvarito ratham abhyetya sauh­dÃd iva bhÃrata 03,022.011a Ãhukasya vaco vÅra tasyaiva paricÃraka÷ 03,022.011c vi«aïïa÷ sannakaïÂho vai tan nibodha yudhi«Âhira 03,022.012a dvÃrakÃdhipatir vÅra Ãha tvÃm Ãhuko vaca÷ 03,022.012c keÓaveha vijÃnÅ«va yat tvÃæ pit­sakho 'bravÅt 03,022.013a upayÃtvÃdya ÓÃlvena dvÃrakÃæ v­«ïinandana 03,022.013c vi«akte tvayi durdhar«a hata÷ ÓÆrasuto balÃt 03,022.014a tad alaæ sÃdhu yuddhena nivartasva janÃrdana 03,022.014c dvÃrakÃm eva rak«asva kÃryam etan mahat tava 03,022.015a ity ahaæ tasya vacanaæ Órutvà paramadurmanÃ÷ 03,022.015c niÓcayaæ nÃdhigacchÃmi kartavyasyetarasya và 03,022.016a sÃtyakiæ baladevaæ ca pradyumnaæ ca mahÃratham 03,022.016c jagarhe manasà vÅra tac chrutvà vipriyaæ vaca÷ 03,022.017a ahaæ hi dvÃrakÃyÃÓ ca pituÓ ca kurunandana 03,022.017c te«u rak«Ãæ samÃdhÃya prayÃta÷ saubhapÃtane 03,022.018a baladevo mahÃbÃhu÷ kaccij jÅvati Óatruhà 03,022.018c sÃtyakÅ raukmiïeyaÓ ca cÃrude«ïaÓ ca vÅryavÃn 03,022.018e sÃmbaprabh­tayaÓ caivety aham Ãsaæ sudurmanÃ÷ 03,022.019a ete«u hi naravyÃghra jÅvatsu na kathaæ cana 03,022.019c Óakya÷ ÓÆrasuto hantum api vajrabh­tà svayam 03,022.020a hata÷ ÓÆrasuto vyaktaæ vyaktaæ te ca parÃsava÷ 03,022.020c baladevamukhÃ÷ sarve iti me niÓcità mati÷ 03,022.021a so 'haæ sarvavinÃÓaæ taæ cintayÃno muhur muhu÷ 03,022.021c suvihvalo mahÃrÃja puna÷ ÓÃlvam ayodhayam 03,022.022a tato 'paÓyaæ mahÃrÃja prapatantam ahaæ tadà 03,022.022c saubhÃc chÆrasutaæ vÅra tato mÃæ moha ÃviÓat 03,022.023a tasya rÆpaæ prapatata÷ pitur mama narÃdhipa 03,022.023c yayÃte÷ k«Åïapuïyasya svargÃd iva mahÅtalam 03,022.024a viÓÅrïagalito«ïÅ«a÷ prakÅrïÃmbaramÆrdhaja÷ 03,022.024c prapatan d­Óyate ha sma k«Åïapuïya iva graha÷ 03,022.025a tata÷ ÓÃrÇgaæ dhanu÷Óre«Âhaæ karÃt prapatitaæ mama 03,022.025c mohÃt sannaÓ ca kaunteya rathopastha upÃviÓam 03,022.026a tato hÃhÃk­taæ sarvaæ sainyaæ me gatacetanam 03,022.026c mÃæ d­«Âvà rathanŬasthaæ gatÃsum iva bhÃrata 03,022.027a prasÃrya bÃhÆ patata÷ prasÃrya caraïÃv api 03,022.027c rÆpaæ pitur apaÓyaæ tac chakune÷ patato yathà 03,022.028a taæ patantaæ mahÃbÃho ÓÆlapaÂÂiÓapÃïaya÷ 03,022.028c abhighnanto bh­Óaæ vÅrà mama ceto vyakampayan 03,022.029a tato muhÆrtÃt pratilabhya saæj¤Ãm; ahaæ tadà vÅra mahÃvimarde 03,022.029c na tatra saubhaæ na ripuæ na ÓÃlvaæ; paÓyÃmi v­ddhaæ pitaraæ na cÃpi 03,022.030a tato mamÃsÅn manasi mÃyeyam iti niÓcitam 03,022.030c prabuddho 'smi tato bhÆya÷ ÓataÓo vikira¤ ÓarÃn 03,023.001 vÃsudeva uvÃca 03,023.001a tato 'haæ bharataÓre«Âha prag­hya ruciraæ dhanu÷ 03,023.001c Óarair apÃtayaæ saubhÃc chirÃæsi vibudhadvi«Ãm 03,023.002a ÓarÃæÓ cÃÓÅvi«ÃkÃrÃn ÆrdhvagÃæs tigmatejasa÷ 03,023.002c aprai«aæ ÓÃlvarÃjÃya ÓÃrÇgamuktÃn suvÃsasa÷ 03,023.003a tato nÃd­Óyata tadà saubhaæ kurukulodvaha 03,023.003c antarhitaæ mÃyayÃbhÆt tato 'haæ vismito 'bhavam 03,023.004a atha dÃnavasaæghÃs te vik­tÃnanamÆrdhajÃ÷ 03,023.004c udakroÓan mahÃrÃja vi«Âhite mayi bhÃrata 03,023.005a tato 'straæ ÓabdasÃhaæ vai tvaramÃïo mahÃhave 03,023.005c ayojayaæ tadvadhÃya tata÷ Óabda upÃramat 03,023.006a hatÃs te dÃnavÃ÷ sarve yai÷ sa Óabda udÅrita÷ 03,023.006c Óarair ÃdityasaækÃÓair jvalitai÷ ÓabdasÃdhanai÷ 03,023.007a tasminn uparate Óabde punar evÃnyato 'bhavat 03,023.007c Óabdo 'paro mahÃrÃja tatrÃpi prÃharaæ ÓarÃn 03,023.008a evaæ daÓa diÓa÷ sarvÃs tiryag Ærdhvaæ ca bhÃrata 03,023.008c nÃdayÃm Ãsur asurÃs te cÃpi nihatà mayà 03,023.009a tata÷ prÃgjyoti«aæ gatvà punar eva vyad­Óyata 03,023.009c saubhaæ kÃmagamaæ vÅra mohayan mama cak«u«Å 03,023.010a tato lokÃntakaraïo dÃnavo vÃnarÃk­ti÷ 03,023.010c ÓilÃvar«eïa sahasà mahatà mÃæ samÃv­ïot 03,023.011a so 'haæ parvatavar«eïa vadhyamÃna÷ samantata÷ 03,023.011c valmÅka iva rÃjendra parvatopacito 'bhavam 03,023.012a tato 'haæ parvatacita÷ sahaya÷ sahasÃrathi÷ 03,023.012c aprakhyÃtim iyÃæ rÃjan sadhvaja÷ parvataiÓ cita÷ 03,023.013a tato v­«ïipravÅrà ye mamÃsan sainikÃs tadà 03,023.013c te bhayÃrtà diÓa÷ sarvÃ÷ sahasà vipradudruvu÷ 03,023.014a tato hÃhÃk­taæ sarvam abhÆt kila viÓÃæ pate 03,023.014c dyauÓ ca bhÆmiÓ ca khaæ caivÃd­ÓyamÃne tathà mayi 03,023.015a tato vi«aïïamanaso mama rÃjan suh­jjanÃ÷ 03,023.015c ruruduÓ cukruÓuÓ caiva du÷khaÓokasamanvitÃ÷ 03,023.016a dvi«atÃæ ca prahar«o 'bhÆd ÃrtiÓ cÃdvi«atÃm api 03,023.016c evaæ vijitavÃn vÅra paÓcÃd aÓrau«am acyuta 03,023.017a tato 'ham astraæ dayitaæ sarvapëÃïabhedanam 03,023.017c vajram udyamya tÃn sarvÃn parvatÃn samaÓÃtayam 03,023.018a tata÷ parvatabhÃrÃrtà mandaprÃïavice«ÂitÃ÷ 03,023.018c hayà mama mahÃrÃja vepamÃnà ivÃbhavan 03,023.019a meghajÃlam ivÃkÃÓe vidÃryÃbhyuditaæ ravim 03,023.019c d­«Âvà mÃæ bÃndhavÃ÷ sarve har«am ÃhÃrayan puna÷ 03,023.020a tato mÃm abravÅt sÆta÷ präjali÷ praïato n­pa 03,023.020c sÃdhu saæpaÓya vÃr«ïeya ÓÃlvaæ saubhapatiæ sthitam 03,023.021a alaæ k­«ïÃvamanyainaæ sÃdhu yatnaæ samÃcara 03,023.021c mÃrdavaæ sakhitÃæ caiva ÓÃlvÃd adya vyapÃhara 03,023.022a jahi ÓÃlvaæ mahÃbÃho mainaæ jÅvaya keÓava 03,023.022c sarvai÷ parÃkramair vÅra vadhya÷ Óatrur amitrahan 03,023.023a na Óatrur avamantavyo durbalo 'pi balÅyasà 03,023.023c yo 'pi syÃt pÅÂhaga÷ kaÓ cit kiæ puna÷ samare sthita÷ 03,023.024a sa tvaæ puru«aÓÃrdÆla sarvayatnair imaæ prabho 03,023.024c jahi v­«ïikulaÓre«Âha mà tvÃæ kÃlo 'tyagÃt puna÷ 03,023.024d*0088_01 jitavä jÃmadagnyaæ ya÷ koÂivar«agaïÃn bahÆn 03,023.024d*0088_02 sa e«a nÃnyair vadhyo hi tvÃm ­te naiva kaiÓ cana 03,023.025a nai«a mÃrdavasÃdhyo vai mato nÃpi sakhà tava 03,023.025c yena tvaæ yodhito vÅra dvÃrakà cÃvamardità 03,023.026a evamÃdi tu kaunteya ÓrutvÃhaæ sÃrather vaca÷ 03,023.026c tattvam etad iti j¤Ãtvà yuddhe matim adhÃrayam 03,023.027a vadhÃya ÓÃlvarÃjasya saubhasya ca nipÃtane 03,023.027c dÃrukaæ cÃbruvaæ vÅra muhÆrtaæ sthÅyatÃm iti 03,023.028a tato 'pratihataæ divyam abhedyam ativÅryavat 03,023.028c Ãgneyam astraæ dayitaæ sarvasÃhaæ mahÃprabham 03,023.028d*0089_01 yojayaæ tatra dhanu«Ã dÃnavÃntakaraæ raïe 03,023.029a yak«ÃïÃæ rÃk«asÃnÃæ ca dÃnavÃnÃæ ca saæyuge 03,023.029c rÃj¤Ãæ ca pratilomÃnÃæ bhasmÃntakaraïaæ mahat 03,023.030a k«urÃntam amalaæ cakraæ kÃlÃntakayamopamam 03,023.030c abhimantryÃham atulaæ dvi«atÃæ ca nibarhaïam 03,023.031a jahi saubhaæ svavÅryeïa ye cÃtra ripavo mama 03,023.031c ity uktvà bhujavÅryeïa tasmai prÃhiïavaæ ru«Ã 03,023.032a rÆpaæ sudarÓanasyÃsÅd ÃkÃÓe patatas tadà 03,023.032c dvitÅyasyeva sÆryasya yugÃnte parivi«yata÷ 03,023.033a tat samÃsÃdya nagaraæ saubhaæ vyapagatatvi«am 03,023.033c madhyena pÃÂayÃm Ãsa krakaco dÃrv ivocchritam 03,023.034a dvidhà k­taæ tata÷ saubhaæ sudarÓanabalÃd dhatam 03,023.034c maheÓvaraÓaroddhÆtaæ papÃta tripuraæ yathà 03,023.035a tasmin nipatite saubhe cakram ÃgÃt karaæ mama 03,023.035c punaÓ coddhÆya vegena ÓÃlvÃyety aham abruvam 03,023.036a tata÷ ÓÃlvaæ gadÃæ gurvÅm Ãvidhyantaæ mahÃhave 03,023.036c dvidhà cakÃra sahasà prajajvÃla ca tejasà 03,023.037a tasmin nipatite vÅre dÃnavÃs trastacetasa÷ 03,023.037c hÃhÃbhÆtà diÓo jagmur ardità mama sÃyakai÷ 03,023.038a tato 'haæ samavasthÃpya rathaæ saubhasamÅpata÷ 03,023.038c ÓaÇkhaæ pradhmÃpya har«eïa suh­da÷ paryahar«ayam 03,023.039a tan meruÓikharÃkÃraæ vidhvastÃÂÂÃlagopuram 03,023.039c dahyamÃnam abhiprek«ya striyas tÃ÷ saæpradudruvu÷ 03,023.040a evaæ nihatya samare ÓÃlvaæ saubhaæ nipÃtya ca 03,023.040c ÃnartÃn punar Ãgamya suh­dÃæ prÅtim Ãvaham 03,023.041a etasmÃt kÃraïÃd rÃjan nÃgamaæ nÃgasÃhvayam 03,023.041c yady agÃæ paravÅraghna na hi jÅvet suyodhana÷ 03,023.041d*0090_01 mayy Ãgate 'thavà vÅra dyÆtaæ na bhavità tathà 03,023.041d*0091_01 adyÃhaæ kiæ kari«yÃmi bhinnasetur ivodakam 03,023.042 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,023.042a evam uktvà mahÃbÃhu÷ kauravaæ puru«ottama÷ 03,023.042c Ãmantrya prayayau dhÅmÃn pÃï¬avÃn madhusÆdana÷ 03,023.043a abhivÃdya mahÃbÃhur dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,023.043c rÃj¤Ã mÆrdhany upÃghrÃto bhÅmena ca mahÃbhuja÷ 03,023.043d*0092_01 pari«vaktaÓ cÃrjunena yamÃbhyÃæ cÃbhivÃdita÷ 03,023.043d*0092_02 saæmÃnitaÓ ca dhaumyena draupadyà cÃrcito 'Órubhi÷ 03,023.044a subhadrÃm abhimanyuæ ca ratham Ãropya käcanam 03,023.044c Ãruroha rathaæ k­«ïa÷ pÃï¬avair abhipÆjita÷ 03,023.045a sainyasugrÅvayuktena rathenÃdityavarcasà 03,023.045c dvÃrakÃæ prayayau k­«ïa÷ samÃÓvÃsya yudhi«Âhiram 03,023.046a tata÷ prayÃte dÃÓÃrhe dh­«Âadyumno 'pi pÃr«ata÷ 03,023.046c draupadeyÃn upÃdÃya prayayau svapuraæ tadà 03,023.047a dh­«Âaketu÷ svasÃraæ ca samÃdÃyÃtha cedirà03,023.047c jagÃma pÃï¬avÃn d­«Âvà ramyÃæ ÓuktimatÅæ purÅm 03,023.048a kekayÃÓ cÃpy anuj¤ÃtÃ÷ kaunteyenÃmitaujasà 03,023.048c Ãmantrya pÃï¬avÃn sarvÃn prayayus te 'pi bhÃrata 03,023.049a brÃhmaïÃÓ ca viÓaÓ caiva tathà vi«ayavÃsina÷ 03,023.049c vis­jyamÃnÃ÷ subh­Óaæ na tyajanti sma pÃï¬avÃn 03,023.050a samavÃya÷ sa rÃjendra sumahÃdbhutadarÓana÷ 03,023.050c ÃsÅn mahÃtmanÃæ te«Ãæ kÃmyake bharatar«abha 03,023.051a yudhi«Âhiras tu viprÃæs tÃn anumÃnya mahÃmanÃ÷ 03,023.051c ÓaÓÃsa puru«Ãn kÃle rathÃn yojayateti ha 03,024.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,024.001a tasmin daÓÃrhÃdhipatau prayÃte; yudhi«Âhiro bhÅmasenÃrjunau ca 03,024.001c yamau ca k­«ïà ca purohitaÓ ca; rathÃn mahÃrhÃn paramÃÓvayuktÃn 03,024.002a ÃsthÃya vÅrÃ÷ sahità vanÃya; pratasthire bhÆtapatiprakÃÓÃ÷ 03,024.002c hiraïyani«kÃn vasanÃni gÃÓ ca; pradÃya Óik«Ãk«aramantravidbhya÷ 03,024.003a pre«yÃ÷ puro viæÓatir ÃttaÓastrÃ; dhanÆæ«i varmÃïi ÓarÃæÓ ca pÅtÃn 03,024.003c maurvÅÓ ca yantrÃïi ca sÃyakÃæÓ ca; sarve samÃdÃya jaghanyam Åyu÷ 03,024.004a tatas tu vÃsÃæsi ca rÃjaputryÃ; dhÃtryaÓ ca dÃsyaÓ ca vibhÆ«aïaæ ca 03,024.004c tad indrasenas tvaritaæ prag­hya; jaghanyam evopayayau rathena 03,024.005a tata÷ kuruÓre«Âham upetya paurÃ÷; pradak«iïaæ cakrur adÅnasattvÃ÷ 03,024.005c taæ brÃhmaïÃÓ cÃbhyavadan prasannÃ; mukhyÃÓ ca sarve kurujÃÇgalÃnÃm 03,024.006a sa cÃpi tÃn abhyavadat prasanna÷; sahaiva tair bhrÃt­bhir dharmarÃja÷ 03,024.006c tasthau ca tatrÃdhipatir mahÃtmÃ; d­«Âvà janaughaæ kurujÃÇgalÃnÃm 03,024.007a piteva putre«u sa te«u bhÃvaæ; cakre kurÆïÃm ­«abho mahÃtmà 03,024.007c te cÃpi tasmin bharataprabarhe; tadà babhÆvu÷ pitarÅva putrÃ÷ 03,024.008a tata÷ samÃsÃdya mahÃjanaughÃ÷; kurupravÅraæ parivÃrya tasthu÷ 03,024.008c hà nÃtha hà dharma iti bruvanto; hriyà ca sarve 'Órumukhà babhÆvu÷ 03,024.009a vara÷ kurÆïÃm adhipa÷ prajÃnÃæ; piteva putrÃn apahÃya cÃsmÃn 03,024.009c paurÃn imä jÃnapadÃæÓ ca sarvÃn; hitvà prayÃta÷ kva nu dharmarÃja÷ 03,024.010a dhig dhÃrtarëÂraæ sun­Óaæsabuddhiæ; sasaubalaæ pÃpamatiæ ca karïam 03,024.010c anartham icchanti narendra pÃpÃ; ye dharmanityasya satas tavogrÃ÷ 03,024.011a svayaæ niveÓyÃpratimaæ mahÃtmÃ; puraæ mahad devapuraprakÃÓam 03,024.011c Óatakratuprastham amoghakarmÃ; hitvà prayÃta÷ kva nu dharmarÃja÷ 03,024.012a cakÃra yÃm apratimÃæ mahÃtmÃ; sabhÃæ mayo devasabhÃprakÃÓÃm 03,024.012c tÃæ devaguptÃm iva devamÃyÃæ; hitvà prayÃta÷ kva nu dharmarÃja÷ 03,024.013a tÃn dharmakÃmÃrthavid uttamaujÃ; bÅbhatsur uccai÷ sahitÃn uvÃca 03,024.013c ÃdÃsyate vÃsam imaæ niru«ya; vane«u rÃjà dvi«atÃæ yaÓÃæsi 03,024.014a dvijÃtimukhyÃ÷ sahitÃ÷ p­thak ca; bhavadbhir ÃsÃdya tapasvinaÓ ca 03,024.014c prasÃdya dharmÃrthavidaÓ ca vÃcyÃ; yathÃrthasiddhi÷ paramà bhaven na÷ 03,024.015a ity evam ukte vacane 'rjunena; te brÃhmaïÃ÷ sarvavarïÃÓ ca rÃjan 03,024.015c mudÃbhyanandan sahitÃÓ ca cakru÷; pradak«iïaæ dharmabh­tÃæ vari«Âham 03,024.016a Ãmantrya pÃrthaæ ca v­kodaraæ ca; dhanaæjayaæ yÃj¤asenÅæ yamau ca 03,024.016c pratasthire rëÂram apetahar«Ã; yudhi«ÂhireïÃnumatà yathÃsvam 03,025.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,025.001a tatas te«u prayÃte«u kaunteya÷ satyasaægara÷ 03,025.001c abhyabhëata dharmÃtmà bhrÃtÌn sarvÃn yudhi«Âhira÷ 03,025.002a dvÃdaÓemÃ÷ samÃsmÃbhir vastavyaæ nirjane vane 03,025.002c samÅk«adhvaæ mahÃraïye deÓaæ bahum­gadvijam 03,025.003a bahupu«paphalaæ ramyaæ Óivaæ puïyajanocitam 03,025.003c yatremÃ÷ Óarada÷ sarvÃ÷ sukhaæ prativasemahi 03,025.004a evam ukte pratyuvÃca dharmarÃjaæ dhanaæjaya÷ 03,025.004c guruvan mÃnavaguruæ mÃnayitvà manasvinam 03,025.005 arjuna uvÃca 03,025.005a bhavÃn eva mahar«ÅïÃæ v­ddhÃnÃæ paryupÃsità 03,025.005c aj¤Ãtaæ mÃnu«e loke bhavato nÃsti kiæ cana 03,025.006a tvayà hy upÃsità nityaæ brÃhmaïà bharatar«abha 03,025.006c dvaipÃyanaprabh­tayo nÃradaÓ ca mahÃtapÃ÷ 03,025.007a ya÷ sarvalokadvÃrÃïi nityaæ saæcarate vaÓÅ 03,025.007c devalokÃd brahmalokaæ gandharvÃpsarasÃm api 03,025.008a sarvà gatÅr vijÃnÃsi brÃhmaïÃnÃæ na saæÓaya÷ 03,025.008c prabhÃvÃæÓ caiva vettha tvaæ sarve«Ãm eva pÃrthiva 03,025.009a tvam eva rÃja¤ jÃnÃsi Óreya÷kÃraïam eva ca 03,025.009c yatrecchasi mahÃrÃja nivÃsaæ tatra kurmahe 03,025.010a idaæ dvaitavanaæ nÃma sara÷ puïyajanocitam 03,025.010c bahupu«paphalaæ ramyaæ nÃnÃdvijani«evitam 03,025.011a atremà dvÃdaÓa samà viharemeti rocaye 03,025.011c yadi te 'numataæ rÃjan kiæ vÃnyan manyate bhavÃn 03,025.012 yudhi«Âhira uvÃca 03,025.012a mamÃpy etan mataæ pÃrtha tvayà yat samudÃh­tam 03,025.012c gacchÃma puïyaæ vikhyÃtaæ mahad dvaitavanaæ sara÷ 03,025.013 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,025.013a tatas te prayayu÷ sarve pÃï¬avà dharmacÃriïa÷ 03,025.013c brÃhmaïair bahubhi÷ sÃrdhaæ puïyaæ dvaitavanaæ sara÷ 03,025.014a brÃhmaïÃ÷ sÃgnihotrÃÓ ca tathaiva ca niragnaya÷ 03,025.014c svÃdhyÃyino bhik«avaÓ ca sajapà vanavÃsina÷ 03,025.015a bahavo brÃhmaïÃs tatra parivavrur yudhi«Âhiram 03,025.015c tapasvina÷ satyaÓÅlÃ÷ ÓataÓa÷ saæÓitavratÃ÷ 03,025.016a te yÃtvà pÃï¬avÃs tatra bahubhir brÃhmaïai÷ saha 03,025.016c puïyaæ dvaitavanaæ ramyaæ viviÓur bharatar«abhÃ÷ 03,025.017a tac chÃlatÃlÃmramadhÆkanÅpa; kadambasarjÃrjunakarïikÃrai÷ 03,025.017c tapÃtyaye pu«padharair upetaæ; mahÃvanaæ rëÂrapatir dadarÓa 03,025.018a mahÃdrumÃïÃæ Óikhare«u tasthur; manoramÃæ vÃcam udÅrayanta÷ 03,025.018c mayÆradÃtyÆhacakorasaæghÃs; tasmin vane kÃnanakokilÃÓ ca 03,025.019a kareïuyÆthai÷ saha yÆthapÃnÃæ; madotkaÂÃnÃm acalaprabhÃïÃm 03,025.019c mahÃnti yÆthÃni mahÃdvipÃnÃæ; tasmin vane rëÂrapatir dadarÓa 03,025.020a manoramÃæ bhogavatÅm upetya; dh­tÃtmanÃæ cÅrajaÂÃdharÃïÃm 03,025.020c tasmin vane dharmabh­tÃæ nivÃse; dadarÓa siddhar«igaïÃn anekÃn 03,025.021a tata÷ sa yÃnÃd avaruhya rÃjÃ; sabhrÃt­ka÷ sajana÷ kÃnanaæ tat 03,025.021c viveÓa dharmÃtmavatÃæ vari«Âhas; trivi«Âapaæ Óakra ivÃmitaujÃ÷ 03,025.022a taæ satyasaædhaæ sahitÃbhipetur; did­k«avaÓ cÃraïasiddhasaæghÃ÷ 03,025.022c vanaukasaÓ cÃpi narendrasiæhaæ; manasvinaæ saæparivÃrya tasthu÷ 03,025.023a sa tatra siddhÃn abhivÃdya sarvÃn; pratyarcito rÃjavad devavac ca 03,025.023c viveÓa sarvai÷ sahito dvijÃgryai÷; k­täjalir dharmabh­tÃæ vari«Âha÷ 03,025.024a sa puïyaÓÅla÷ pit­van mahÃtmÃ; tapasvibhir dharmaparair upetya 03,025.024c pratyarcita÷ pu«padharasya mÆle; mahÃdrumasyopaviveÓa rÃjà 03,025.025a bhÅmaÓ ca k­«ïà ca dhanaæjayaÓ ca; yamau ca te cÃnucarà narendram 03,025.025c vimucya vÃhÃn avaruhya sarve; tatropatasthur bharataprabarhÃ÷ 03,025.026a latÃvatÃnÃvanata÷ sa pÃï¬avair; mahÃdruma÷ pa¤cabhir ugradhanvibhi÷ 03,025.026c babhau nivÃsopagatair mahÃtmabhir; mahÃgirir vÃraïayÆthapair iva 03,026.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,026.001a tat kÃnanaæ prÃpya narendraputrÃ÷; sukhocità vÃsam upetya k­cchram 03,026.001c vijahrur indrapratimÃ÷ Óive«u; sarasvatÅÓÃlavane«u te«u 03,026.002a yatÅæÓ ca sarvÃn sa munÅæÓ ca rÃjÃ; tasmin vane mÆlaphalair udagrai÷ 03,026.002c dvijÃtimukhyÃn ­«abha÷ kurÆïÃæ; saætarpayÃm Ãsa mahÃnubhÃva÷ 03,026.003a i«ÂÅÓ ca pitryÃïi tathÃgriyÃïi; mahÃvane vasatÃæ pÃï¬avÃnÃm 03,026.003c purohita÷ sarvasam­ddhatejÃÓ; cakÃra dhaumya÷ pit­vat kurÆïÃm 03,026.004a apetya rëÂrÃd vasatÃæ tu te«Ãm; ­«i÷ purÃïo 'tithir ÃjagÃma 03,026.004c tam ÃÓramaæ tÅvrasam­ddhatejÃ; mÃrkaï¬eya÷ ÓrÅmatÃæ pÃï¬avÃnÃm 03,026.004d*0093_01 tam Ãgataæ jvalitahutÃÓanaprabhaæ 03,026.004d*0093_02 mahÃmanÃ÷ kuruv­«abho yudhi«Âhira÷ 03,026.004d*0093_03 apÆjayat sura­«imÃnavÃrcitaæ 03,026.004d*0093_04 mahÃmuniæ hy anupamasattvavÅryavÃn 03,026.005a sa sarvavid draupadÅæ prek«ya k­«ïÃæ; yudhi«Âhiraæ bhÅmasenÃrjunau ca 03,026.005c saæsm­tya rÃmaæ manasà mahÃtmÃ; tapasvimadhye 'smayatÃmitaujÃ÷ 03,026.006a taæ dharmarÃjo vimanà ivÃbravÅt; sarve hriyà santi tapasvino 'mÅ 03,026.006c bhavÃn idaæ kiæ smayatÅva h­«Âas; tapasvinÃæ paÓyatÃæ mÃm udÅk«ya 03,026.007 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,026.007a na tÃta h­«yÃmi na ca smayÃmi; prahar«ajo mÃæ bhajate na darpa÷ 03,026.007c tavÃpadaæ tv adya samÅk«ya rÃmaæ; satyavrataæ dÃÓarathiæ smarÃmi 03,026.008a sa cÃpi rÃjà saha lak«maïena; vane nivÃsaæ pitur eva ÓÃsanÃt 03,026.008c dhanvÅ caran pÃrtha purà mayaiva; d­«Âo girer ­«yamÆkasya sÃnau 03,026.009a sahasranetrapratimo mahÃtmÃ; mayasya jeta namuceÓ ca hantà 03,026.009c pitur nideÓÃd anagha÷ svadharmaæ; vane vÃsaæ dÃÓarathiÓ cakÃra 03,026.010a sa cÃpi Óakrasya samaprabhÃvo; mahÃnubhÃva÷ samare«v ajeya÷ 03,026.010c vihÃya bhogÃn acarad vane«u; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.011a n­pÃÓ ca nÃbhÃgabhagÅrathÃdayo; mahÅm imÃæ sÃgarÃntÃæ vijitya 03,026.011c satyena te 'py ajayaæs tÃta lokÃn; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.012a alarkam Ãhur naravarya santaæ; satyavrataæ kÃÓikarÆ«arÃjam 03,026.012c vihÃya rëÂrÃïi vasÆni caiva; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.013a dhÃtrà vidhir yo vihita÷ purÃïas; taæ pÆjayanto naravarya santa÷ 03,026.013c saptar«aya÷ pÃrtha divi prabhÃnti; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.014a mahÃbalÃn parvatakÆÂamÃtrÃn; vi«Ãïina÷ paÓya gajÃn narendra 03,026.014c sthitÃn nideÓe naravarya dhÃtur; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.015a sarvÃïi bhÆtÃni narendra paÓya; yathà yathÃvad vihitaæ vidhÃtrà 03,026.015c svayonitas tat kurute prabhÃvÃn; neÓe balasyeti cared adharmam 03,026.016a satyena dharmeïa yathÃrhav­ttyÃ; hriyà tathà sarvabhÆtÃny atÅtya 03,026.016c yaÓaÓ ca tejaÓ ca tavÃpi dÅptaæ; vibhÃvasor bhÃskarasyeva pÃrtha 03,026.017a yathÃpratij¤aæ ca mahÃnubhÃva; k­cchraæ vane vÃsam imaæ niru«ya 03,026.017c tata÷ Óriyaæ tejasà svena dÅptÃm; ÃdÃsyase pÃrthiva kauravebhya÷ 03,026.018 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,026.018a tam evam uktvà vacanaæ mahar«is; tapasvimadhye sahitaæ suh­dbhi÷ 03,026.018c Ãmantrya dhaumyaæ sahitÃæÓ ca pÃrthÃæs; tata÷ pratasthe diÓam uttarÃæ sa÷ 03,027.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,027.001a vasatsv atha dvaitavane pÃï¬ave«u mahÃtmasu 03,027.001c anukÅrïaæ mahÃraïyaæ brÃhmaïai÷ samapadyata 03,027.002a ÅryamÃïena satataæ brahmagho«eïa sarvata÷ 03,027.002c brahmalokasamaæ puïyam ÃsÅd dvaitavanaæ sara÷ 03,027.003a yaju«Ãm ­cÃæ ca sÃmnÃæ ca gadyÃnÃæ caiva sarvaÓa÷ 03,027.003c ÃsÅd uccÃryamÃïÃnÃæ nisvano h­dayaægama÷ 03,027.004a jyÃgho«a÷ pÃï¬aveyÃnÃæ brahmagho«aÓ ca dhÅmatÃm 03,027.004c saæs­«Âaæ brahmaïà k«atraæ bhÆya eva vyarocata 03,027.005a athÃbravÅd bako dÃlbhyo dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,027.005c saædhyÃæ kaunteyam ÃsÅnam ­«ibhi÷ parivÃritam 03,027.006a paÓya dvaitavane pÃrtha brÃhmaïÃnÃæ tapasvinÃm 03,027.006c homavelÃæ kuruÓre«Âha saæprajvalitapÃvakÃm 03,027.007a caranti dharmaæ puïye 'smiæs tvayà guptà dh­tavratÃ÷ 03,027.007c bh­gavo 'ÇgirasaÓ caiva vÃsi«ÂhÃ÷ kÃÓyapai÷ saha 03,027.008a ÃgastyÃÓ ca mahÃbhÃgà ÃtreyÃÓ cottamavratÃ÷ 03,027.008c sarvasya jagata÷ Óre«Âhà brÃhmaïÃ÷ saægatÃs tvayà 03,027.009a idaæ tu vacanaæ pÃrtha Ó­ïv ekÃgramanà mama 03,027.009c bhrÃt­bhi÷ saha kaunteya yat tvÃæ vak«yÃmi kaurava 03,027.010a brahma k«atreïa saæs­«Âaæ k«atraæ ca brahmaïà saha 03,027.010c udÅrïau dahata÷ ÓatrÆn vanÃnÅvÃgnimÃrutau 03,027.011a nÃbrÃhmaïas tÃta ciraæ bubhÆ«ed; icchann imaæ lokam amuæ ca jetum 03,027.011c vinÅtadharmÃrtham apetamohaæ; labdhvà dvijaæ nudati n­pa÷ sapatnÃn 03,027.012a caran nai÷Óreyasaæ dharmaæ prajÃpÃlanakÃritam 03,027.012c nÃdhyagacchad balir loke tÅrtham anyatra vai dvijÃt 03,027.013a anÆnam ÃsÅd asurasya kÃmair; vairocane÷ ÓrÅr api cÃk«ayÃsÅt 03,027.013c labdhvà mahÅæ brÃhmaïasaæprayogÃt; te«v Ãcaran du«Âam ato vyanaÓyat 03,027.014a nÃbrÃhmaïaæ bhÆmir iyaæ sabhÆtir; varïaæ dvitÅyaæ bhajate cirÃya 03,027.014c samudranemir namate tu tasmai; yaæ brÃhmaïa÷ ÓÃsti nayair vinÅta÷ 03,027.015a ku¤jarasyeva saægrÃme 'parig­hyÃÇkuÓagraham 03,027.015c brÃhmaïair viprahÅïasya k«atrasya k«Åyate balam 03,027.016a brahmaïy anupamà d­«Âi÷ k«Ãtram apratimaæ balam 03,027.016c tau yadà carata÷ sÃrdham atha loka÷ prasÅdati 03,027.017a yathà hi sumahÃn agni÷ kak«aæ dahati sÃnila÷ 03,027.017c tathà dahati rÃjanyo brÃhmaïena samaæ ripÆn 03,027.018a brÃhmaïebhyo 'tha medhÃvÅ buddhiparye«aïaæ caret 03,027.018c alabdhasya ca lÃbhÃya labdhasya ca viv­ddhaye 03,027.019a alabdhalÃbhÃya ca labdhav­ddhaye; yathÃrhatÅrthapratipÃdanÃya 03,027.019c yaÓasvinaæ vedavidaæ vipaÓcitaæ; bahuÓrutaæ brÃhmaïam eva vÃsaya 03,027.020a brÃhmaïe«Ættamà v­ttis tava nityaæ yudhi«Âhira 03,027.020c tena te sarvaloke«u dÅpyate prathitaæ yaÓa÷ 03,027.021a tatas te brÃhmaïÃ÷ sarve bakaæ dÃlbhyam apÆjayan 03,027.021c yudhi«Âhire stÆyamÃne bhÆya÷ sumanaso 'bhavan 03,027.022a dvaipÃyano nÃradaÓ ca jÃmadagnya÷ p­thuÓravÃ÷ 03,027.022c indradyumno bhÃlukiÓ ca k­tacetÃ÷ sahasrapÃt 03,027.023a karïaÓravÃÓ ca mu¤jaÓ ca lavaïÃÓvaÓ ca kÃÓyapa÷ 03,027.023c hÃrÅta÷ sthÆïakarïaÓ ca agniveÓyo 'tha Óaunaka÷ 03,027.024a ­tavÃk ca suvÃk caiva b­hadaÓva ­tÃvasu÷ 03,027.024c Ærdhvaretà v­«Ãmitra÷ suhotro hotravÃhana÷ 03,027.025a ete cÃnye ca bahavo brÃhmaïÃ÷ saæÓitavratÃ÷ 03,027.025c ajÃtaÓatrum Ãnarcu÷ puraædaram ivar«aya÷ 03,028.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,028.001a tato vanagatÃ÷ pÃrthÃ÷ sÃyÃhne saha k­«ïayà 03,028.001c upavi«ÂÃ÷ kathÃÓ cakrur du÷khaÓokaparÃyaïÃ÷ 03,028.002a priyà ca darÓanÅyà ca paï¬ità ca pativratà 03,028.002c tata÷ k­«ïà dharmarÃjam idaæ vacanam abravÅt 03,028.003a na nÆnaæ tasya pÃpasya du÷kham asmÃsu kiæ cana 03,028.003c vidyate dhÃrtarëÂrasya n­Óaæsasya durÃtmana÷ 03,028.004a yas tvÃæ rÃjan mayà sÃrdham ajinai÷ prativÃsitam 03,028.004c bhrÃt­bhiÓ ca tathà sarvair nÃbhyabhëata kiæ cana 03,028.004e vanaæ prasthÃpya du«ÂÃtmà nÃnvatapyata durmati÷ 03,028.005a Ãyasaæ h­dayaæ nÆnaæ tasya du«k­takarmaïa÷ 03,028.005c yas tvÃæ dharmaparaæ Óre«Âhaæ rÆk«Ãïy aÓrÃvayat tadà 03,028.005d*0094_01 vacanÃny amanoj¤Ãni durvÃcyÃni ca saæsadi 03,028.006a sukhocitam adu÷khÃrhaæ durÃtmà sasuh­dgaïa÷ 03,028.006c Åd­Óaæ du÷kham ÃnÅya modate pÃpapÆru«a÷ 03,028.007a caturïÃm eva pÃpÃnÃm aÓru vai nÃpatat tadà 03,028.007c tvayi bhÃrata ni«krÃnte vanÃyÃjinavÃsasi 03,028.008a duryodhanasya karïasya ÓakuneÓ ca durÃtmana÷ 03,028.008c durbhrÃtus tasya cograsya tathà du÷ÓÃsanasya ca 03,028.009a itare«Ãæ tu sarve«Ãæ kurÆïÃæ kurusattama 03,028.009c du÷khenÃbhiparÅtÃnÃæ netrebhya÷ prÃpataj jalam 03,028.010a idaæ ca Óayanaæ d­«Âvà yac cÃsÅt te purÃtanam 03,028.010c ÓocÃmi tvÃæ mahÃrÃja du÷khÃnarhaæ sukhocitam 03,028.011a dÃntaæ yac ca sabhÃmadhye Ãsanaæ ratnabhÆ«itam 03,028.011c d­«Âvà kuÓab­sÅæ cemÃæ Óoko mÃæ rundhayaty ayam 03,028.012a yad apaÓyaæ sabhÃyÃæ tvÃæ rÃjabhi÷ parivÃritam 03,028.012c tac ca rÃjann apaÓyantyÃ÷ kà ÓÃntir h­dayasya me 03,028.013a yà tvÃhaæ candanÃdigdham apaÓyaæ sÆryavarcasam 03,028.013c sà tvà paÇkamalÃdigdhaæ d­«Âvà muhyÃmi bhÃrata 03,028.014a yà vai tvà kauÓikair vastrai÷ Óubhrair bahudhanai÷ purà 03,028.014c d­«Âavaty asmi rÃjendra sà tvÃæ paÓyÃmi cÅriïam 03,028.015a yac ca tad rukmapÃtrÅbhir brÃhmaïebhya÷ sahasraÓa÷ 03,028.015c hriyate te g­hÃd annaæ saæsk­taæ sÃrvakÃmikam 03,028.016a yatÅnÃm ag­hÃïÃæ te tathaiva g­hamedhinÃm 03,028.016c dÅyate bhojanaæ rÃjann atÅva guïavat prabho 03,028.016e tac ca rÃjann apaÓyantyÃ÷ kà ÓÃntir h­dayasya me 03,028.016f*0095_01 satk­tÃni sahasrÃïi sarvakÃmai÷ purà g­he 03,028.016f*0095_02 sarvakÃmai÷ suvihitair yad apÆjayathà dvijÃn 03,028.017a yÃæs te bhrÃtÌn mahÃrÃja yuvÃno m­«Âakuï¬alÃ÷ 03,028.017c abhojayanta m­«ÂÃnnai÷ sÆdÃ÷ paramasaæsk­tai÷ 03,028.018a sarvÃæs tÃn adya paÓyÃmi vane vanyena jÅvata÷ 03,028.018c adu÷khÃrhÃn manu«yendra nopaÓÃmyati me mana÷ 03,028.019a bhÅmasenam imaæ cÃpi du÷khitaæ vanavÃsinam 03,028.019c dhyÃyantaæ kiæ na manyus te prÃpte kÃle vivardhate 03,028.020a bhÅmasenaæ hi karmÃïi svayaæ kurvÃïam acyuta 03,028.020c sukhÃrhaæ du÷khitaæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.021a satk­taæ vividhair yÃnair vastrair uccÃvacais tathà 03,028.021c taæ te vanagataæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.022a kurÆn api hi ya÷ sarvÃn hantum utsahate prabhu÷ 03,028.022c tvatprasÃdaæ pratÅk«aæs tu sahate 'yaæ v­kodara÷ 03,028.023a yo 'rjunenÃrjunas tulyo dvibÃhur bahubÃhunà 03,028.023c ÓarÃtisarge ÓÅghratvÃt kÃlÃntakayamopama÷ 03,028.024a yasya ÓastrapratÃpena praïatÃ÷ sarvapÃrthivÃ÷ 03,028.024c yaj¤e tava mahÃrÃja brÃhmaïÃn upatasthire 03,028.025a tam imaæ puru«avyÃghraæ pÆjitaæ devadÃnavai÷ 03,028.025c dhyÃyantam arjunaæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.026a d­«Âvà vanagataæ pÃrtham adu÷khÃrhaæ sukhocitam 03,028.026c na ca te vardhate manyus tena muhyÃmi bhÃrata 03,028.027a yo devÃæÓ ca manu«yÃæÓ ca sarpÃæÓ caikaratho 'jayat 03,028.027c taæ te vanagataæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.028a yo yÃnair adbhutÃkÃrair hayair nÃgaiÓ ca saæv­ta÷ 03,028.028c prasahya vittÃny Ãdatta pÃrthivebhya÷ paraætapa÷ 03,028.029a k«ipaty ekena vegena pa¤ca bÃïaÓatÃni ya÷ 03,028.029c taæ te vanagataæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.030a ÓyÃmaæ b­hantaæ taruïaæ carmiïÃm uttamaæ raïe 03,028.030c nakulaæ te vane d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.031a darÓanÅyaæ ca ÓÆraæ ca mÃdrÅputraæ yudhi«Âhira 03,028.031c sahadevaæ vane d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.031c*0096_01 **** **** kasmÃt k«amasi pÃrthiva 03,028.031c*0096_02 nakulaæ sahadevaæ ca d­«Âvà te du÷khitÃv ubhau 03,028.031c*0096_03 adu÷khÃrhau manu«yendra 03,028.032a drupadasya kule jÃtÃæ snu«Ãæ pÃï¬or mahÃtmana÷ 03,028.032b*0097_01 dh­«Âadyumnasya bhaginÅæ vÅrapatnÅm anuvratÃm 03,028.032c mÃæ te vanagatÃæ d­«Âvà kasmÃn manyur na vardhate 03,028.033a nÆnaæ ca tava naivÃsti manyur bharatasattama 03,028.033b*0098_01 tyaktavÃæs tvaæ vinÃÓÃya vyaktaæ bh­gupatir yathà 03,028.033c yat te bhrÃtÌæÓ ca mÃæ caiva d­«Âvà na vyathate mana÷ 03,028.034a na nirmanyu÷ k«atriyo 'sti loke nirvacanaæ sm­tam 03,028.034c tad adya tvayi paÓyÃmi k«atriye viparÅtavat 03,028.035a yo na darÓayate teja÷ k«atriya÷ kÃla Ãgate 03,028.035c sarvabhÆtÃni taæ pÃrtha sadà paribhavanty uta 03,028.036a tat tvayà na k«amà kÃryà ÓatrÆn prati kathaæ cana 03,028.036c tejasaiva hi te Óakyà nihantuæ nÃtra saæÓaya÷ 03,028.037a tathaiva ya÷ k«amÃkÃle k«atriyo nopaÓÃmyati 03,028.037c apriya÷ sarvabhÆtÃnÃæ so 'mutreha ca naÓyati 03,029.001 draupady uvÃca 03,029.001a atrÃpy udÃharantÅmam itihÃsaæ purÃtanam 03,029.001c prahlÃdasya ca saævÃdaæ baler vairocanasya ca 03,029.002a asurendraæ mahÃprÃj¤aæ dharmÃïÃm ÃgatÃgamam 03,029.002c bali÷ papraccha daityendraæ prahlÃdaæ pitaraæ pitu÷ 03,029.003a k«amà svic chreyasÅ tÃta utÃho teja ity uta 03,029.003c etan me saæÓayaæ tÃta yathÃvad brÆhi p­cchate 03,029.004a Óreyo yad atra dharmaj¤a brÆhi me tad asaæÓayam 03,029.004c kari«yÃmi hi tat sarvaæ yathÃvad anuÓÃsanam 03,029.005a tasmai provÃca tat sarvam evaæ p­«Âa÷ pitÃmaha÷ 03,029.005c sarvaniÓcayavit prÃj¤a÷ saæÓayaæ parip­cchate 03,029.006 prahlÃda uvÃca 03,029.006a na Óreya÷ satataæ tejo na nityaæ ÓreyasÅ k«amà 03,029.006c iti tÃta vijÃnÅhi dvayam etad asaæÓayam 03,029.007a yo nityaæ k«amate tÃta bahÆn do«Ãn sa vindati 03,029.007c bh­tyÃ÷ paribhavanty enam udÃsÅnÃs tathaiva ca 03,029.008a sarvabhÆtÃni cÃpy asya na namante kadà cana 03,029.008c tasmÃn nityaæ k«amà tÃta paï¬itair apavÃdità 03,029.009a avaj¤Ãya hi taæ bh­tyà bhajante bahudo«atÃm 03,029.009c ÃdÃtuæ cÃsya vittÃni prÃrthayante 'lpacetasa÷ 03,029.010a yÃnaæ vastrÃïy alaækÃrä ÓayanÃny ÃsanÃni ca 03,029.010c bhojanÃny atha pÃnÃni sarvopakaraïÃni ca 03,029.011a ÃdadÅrann adhik­tà yathÃkÃmam acetasa÷ 03,029.011c pradi«ÂÃni ca deyÃni na dadyur bhart­ÓÃsanÃt 03,029.012a na cainaæ bhart­pÆjÃbhi÷ pÆjayanti kadà cana 03,029.012c avaj¤Ãnaæ hi loke 'smin maraïÃd api garhitam 03,029.013a k«amiïaæ tÃd­Óaæ tÃta bruvanti kaÂukÃny api 03,029.013c pre«yÃ÷ putrÃÓ ca bh­tyÃÓ ca tathodÃsÅnav­ttaya÷ 03,029.014a apy asya dÃrÃn icchanti paribhÆya k«amÃvata÷ 03,029.014c dÃrÃÓ cÃsya pravartante yathÃkÃmam acetasa÷ 03,029.015a tathà ca nityam udità yadi svalpam apÅÓvarÃt 03,029.015c daï¬am arhanti du«yanti du«ÂÃÓ cÃpy apakurvate 03,029.016a ete cÃnye ca bahavo nityaæ do«Ã÷ k«amÃvatÃm 03,029.016c atha vairocane do«Ãn imÃn viddhy ak«amÃvatÃm 03,029.017a asthÃne yadi và sthÃne satataæ rajasÃv­ta÷ 03,029.017c kruddho daï¬Ãn praïayati vividhÃn svena tejasà 03,029.018a mitrai÷ saha virodhaæ ca prÃpnute tejasÃv­ta÷ 03,029.018c prÃpnoti dve«yatÃæ caiva lokÃt svajanatas tathà 03,029.019a so 'vamÃnÃd arthahÃnim upÃlambham anÃdaram 03,029.019c saætÃpadve«alobhÃæÓ ca ÓatrÆæÓ ca labhate nara÷ 03,029.020a krodhÃd daï¬Ãn manu«ye«u vividhÃn puru«o nayan 03,029.020c bhraÓyate ÓÅghram aiÓvaryÃt prÃïebhya÷ svajanÃd api 03,029.021a yo 'pakartÌæÓ ca kartÌæÓ ca tejasaivopagacchati 03,029.021c tasmÃd udvijate loka÷ sarpÃd veÓmagatÃd iva 03,029.022a yasmÃd udvijate loka÷ kathaæ tasya bhavo bhavet 03,029.022c antaraæ hy asya d­«Âvaiva loko vikurute dhruvam 03,029.022e tasmÃn nÃtyuts­jet tejo na ca nityaæ m­dur bhavet 03,029.022f*0099_01 kÃle kÃle tu saæprÃpte m­dus tÅk«ïo 'pi và bhavet 03,029.023a kÃle m­dur yo bhavati kÃle bhavati dÃruïa÷ 03,029.023c sa vai sukham avÃpnoti loke 'mu«minn ihaiva ca 03,029.024a k«amÃkÃlÃæs tu vak«yÃmi Ó­ïu me vistareïa tÃn 03,029.024c ye te nityam asaætyÃjyà yathà prÃhur manÅ«iïa÷ 03,029.025a pÆrvopakÃrÅ yas tu syÃd aparÃdhe 'garÅyasi 03,029.025c upakÃreïa tat tasya k«antavyam aparÃdhina÷ 03,029.026a abuddhim ÃÓritÃnÃæ ca k«antavyam aparÃdhinÃm 03,029.026c na hi sarvatra pÃï¬ityaæ sulabhaæ puru«eïa vai 03,029.027a atha ced buddhijaæ k­tvà brÆyus te tad abuddhijam 03,029.027c pÃpÃn svalpe 'pi tÃn hanyÃd aparÃdhe tathÃn­jÆn 03,029.028a sarvasyaiko 'parÃdhas te k«antavya÷ prÃïino bhavet 03,029.028c dvitÅye sati vadhyas tu svalpe 'py apak­te bhavet 03,029.029a ajÃnatà bhavet kaÓ cid aparÃdha÷ k­to yadi 03,029.029c k«antavyam eva tasyÃhu÷ suparÅk«ya parÅk«ayà 03,029.030a m­dunà mÃrdavaæ hanti m­dunà hanti dÃruïam 03,029.030c nÃsÃdhyaæ m­dunà kiæ cit tasmÃt tÅk«ïataro m­du÷ 03,029.031a deÓakÃlau tu saæprek«ya balÃbalam athÃtmana÷ 03,029.031b*0100_01 anvÅk«ya kÃraïaæ caiva kÃryaæ teja÷ k«amÃpi và 03,029.031c nÃdeÓakÃle kiæ cit syÃd deÓa÷ kÃla÷ pratÅk«yate 03,029.031e tathà lokabhayÃc caiva k«antavyam aparÃdhina÷ 03,029.032a eta evaævidhÃ÷ kÃlÃ÷ k«amÃyÃ÷ parikÅrtitÃ÷ 03,029.032c ato 'nyathÃnuvartatsu tejasa÷ kÃla ucyate 03,029.033 draupady uvÃca 03,029.033a tad ahaæ tejasa÷ kÃlaæ tava manye narÃdhipa 03,029.033c dhÃrtarëÂre«u lubdhe«u satataæ cÃpakÃri«u 03,029.034a na hi kaÓ cit k«amÃkÃlo vidyate 'dya kurÆn prati 03,029.034c tejasaÓ cÃgate kÃle teja utsra«Âum arhasi 03,029.035a m­dur bhavaty avaj¤Ãtas tÅk«ïÃd udvijate jana÷ 03,029.035c kÃle prÃpte dvayaæ hy etad yo veda sa mahÅpati÷ 03,030.000*0101_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,030.000*0101_01 draupadyà vacanaæ Órutvà Ólak«ïÃk«arapadaæ Óubham 03,030.000*0101_02 uvÃca draupadÅæ rÃjà smayamÃno yudhi«Âhira÷ 03,030.000*0101_03 kÃraïe bhavatÅ kruddhà dhÃrtarëÂrasya durmate÷ 03,030.000*0101_04 yena krodhaæ mahÃprÃj¤e bahudhà bahu manyase 03,030.000*0101_05 krodhaæ mÆlaharaæ Óatruæ kÃraïai÷ Ó­ïu taæ mama 03,030.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,030.001a krodho hantà manu«yÃïÃæ krodho bhÃvayità puna÷ 03,030.001c iti viddhi mahÃprÃj¤e krodhamÆlau bhavÃbhavau 03,030.002a yo hi saæharate krodhaæ bhÃvas tasya suÓobhane 03,030.002b*0102_01 yo na saæharate krodhaæ tasyÃbhÃvo bhavaty uta 03,030.002b*0102_02 abhÃvakaraïaæ tasmÃt krodho bhavati Óobhane 03,030.002c ya÷ puna÷ puru«a÷ krodhaæ nityaæ na sahate Óubhe 03,030.002e tasyÃbhÃvÃya bhavati krodha÷ paramadÃruïa÷ 03,030.003a krodhamÆlo vinÃÓo hi prajÃnÃm iha d­Óyate 03,030.003c tat kathaæ mÃd­Óa÷ krodham uts­jel lokanÃÓanam 03,030.004a kruddha÷ pÃpaæ nara÷ kuryÃt kruddho hanyÃd gurÆn api 03,030.004c kruddha÷ paru«ayà vÃcà Óreyaso 'py avamanyate 03,030.005a vÃcyÃvÃcye hi kupito na prajÃnÃti karhi cit 03,030.005c nÃkÃryam asti kruddhasya nÃvÃcyaæ vidyate tathà 03,030.006a hiæsyÃt krodhÃd avadhyÃæÓ ca vadhyÃn saæpÆjayed api 03,030.006c ÃtmÃnam api ca kruddha÷ pre«ayed yamasÃdanam 03,030.007a etÃn do«Ãn prapaÓyadbhir jita÷ krodho manÅ«ibhi÷ 03,030.007c icchadbhi÷ paramaæ Óreya iha cÃmutra cottamam 03,030.008a taæ krodhaæ varjitaæ dhÅrai÷ katham asmadvidhaÓ caret 03,030.008c etad draupadi saædhÃya na me manyu÷ pravardhate 03,030.009a ÃtmÃnaæ ca paraæ caiva trÃyate mahato bhayÃt 03,030.009c krudhyantam apratikrudhyan dvayor e«a cikitsaka÷ 03,030.010a mƬho yadi kliÓyamÃna÷ krudhyate 'ÓaktimÃn nara÷ 03,030.010c balÅyasÃæ manu«yÃïÃæ tyajaty ÃtmÃnam antata÷ 03,030.011a tasyÃtmÃnaæ saætyajato lokà naÓyanty anÃtmana÷ 03,030.011c tasmÃd draupady aÓaktasya manyor niyamanaæ sm­tam 03,030.012a vidvÃæs tathaiva ya÷ Óakta÷ kliÓyamÃno na kupyati 03,030.012c sa nÃÓayitvà kle«ÂÃraæ paraloke ca nandati 03,030.013a tasmÃd balavatà caiva durbalena ca nityadà 03,030.013c k«antavyaæ puru«eïÃhur Ãpatsv api vijÃnatà 03,030.014a manyor hi vijayaæ k­«ïe praÓaæsantÅha sÃdhava÷ 03,030.014c k«amÃvato jayo nityaæ sÃdhor iha satÃæ matam 03,030.015a satyaæ cÃn­tata÷ Óreyo n­ÓaæsÃc cÃn­Óaæsatà 03,030.015c tam evaæ bahudo«aæ tu krodhaæ sÃdhuvivarjitam 03,030.015e mÃd­Óa÷ pras­jet kasmÃt suyodhanavadhÃd api 03,030.016a tejasvÅti yam Ãhur vai paï¬ità dÅrghadarÓina÷ 03,030.016c na krodho 'bhyantaras tasya bhavatÅti viniÓcitam 03,030.017a yas tu krodhaæ samutpannaæ praj¤ayà pratibÃdhate 03,030.017c tejasvinaæ taæ vidvÃæso manyante tattvadarÓina÷ 03,030.018a kruddho hi kÃryaæ suÓroïi na yathÃvat prapaÓyati 03,030.018c na kÃryaæ na ca maryÃdÃæ nara÷ kruddho 'nupaÓyati 03,030.019a hanty avadhyÃn api kruddho gurÆn rÆk«ais tudaty api 03,030.019c tasmÃt tejasi kartavye krodho dÆrÃt prati«Âhita÷ 03,030.020a dÃk«yaæ hy amar«a÷ Óauryaæ ca ÓÅghratvam iti tejasa÷ 03,030.020c guïÃ÷ krodhÃbhibhÆtena na ÓakyÃ÷ prÃptum a¤jasà 03,030.021a krodhaæ tyaktvà tu puru«a÷ samyak tejo 'bhipadyate 03,030.021c kÃlayuktaæ mahÃprÃj¤e kruddhais teja÷ sudu÷saham 03,030.022a krodhas tv apaï¬itai÷ ÓaÓvat teja ity abhidhÅyate 03,030.022c rajas tal lokanÃÓÃya vihitaæ mÃnu«Ãn prati 03,030.023a tasmÃc chaÓvat tyajet krodhaæ puru«a÷ samyag Ãcaran 03,030.023c ÓreyÃn svadharmÃnapago na kruddha iti niÓcitam 03,030.024a yadi sarvam abuddhÅnÃm atikrÃntam amedhasÃm 03,030.024c atikramo madvidhasya kathaæ svit syÃd anindite 03,030.025a yadi na syur manu«ye«u k«amiïa÷ p­thivÅsamÃ÷ 03,030.025c na syÃt saædhir manu«yÃïÃæ krodhamÆlo hi vigraha÷ 03,030.026a abhi«akto hy abhi«ajed ÃhanyÃd guruïà hata÷ 03,030.026c evaæ vinÃÓo bhÆtÃnÃm adharma÷ prathito bhavet 03,030.027a Ãkru«Âa÷ puru«a÷ sarva÷ pratyÃkroÓed anantaram 03,030.027c pratihanyÃd dhataÓ caiva tathà hiæsyÃc ca hiæsita÷ 03,030.028a hanyur hi pitara÷ putrÃn putrÃÓ cÃpi tathà pitÌn 03,030.028c hanyuÓ ca patayo bhÃryÃ÷ patÅn bhÃryÃs tathaiva ca 03,030.029a evaæ saækupite loke janma k­«ïe na vidyate 03,030.029c prajÃnÃæ saædhimÆlaæ hi janma viddhi ÓubhÃnane 03,030.030a tÃ÷ k«Åyeran prajÃ÷ sarvÃ÷ k«ipraæ draupadi tÃd­Óe 03,030.030c tasmÃn manyur vinÃÓÃya prajÃnÃm abhavÃya ca 03,030.031a yasmÃt tu loke d­Óyante k«amiïa÷ p­thivÅsamÃ÷ 03,030.031c tasmÃj janma ca bhÆtÃnÃæ bhavaÓ ca pratipadyate 03,030.032a k«antavyaæ puru«eïeha sarvÃsv Ãpatsu Óobhane 03,030.032c k«amà bhavo hi bhÆtÃnÃæ janma caiva prakÅrtitam 03,030.033a Ãkru«Âas tìita÷ kruddha÷ k«amate yo balÅyasà 03,030.033c yaÓ ca nityaæ jitakrodho vidvÃn uttamapÆru«a÷ 03,030.034a prabhÃvavÃn api naras tasya lokÃ÷ sanÃtanÃ÷ 03,030.034c krodhanas tv alpavij¤Ãna÷ pretya ceha ca naÓyati 03,030.035a atrÃpy udÃharantÅmà gÃthà nityaæ k«amÃvatÃm 03,030.035c gÅtÃ÷ k«amÃvatà k­«ïe kÃÓyapena mahÃtmanà 03,030.036a k«amà dharma÷ k«amà yaj¤a÷ k«amà vedÃ÷ k«amà Órutam 03,030.036c yas tÃm evaæ vijÃnÃti sa sarvaæ k«antum arhati 03,030.037a k«amà brahma k«amà satyaæ k«amà bhÆtaæ ca bhÃvi ca 03,030.037c k«amà tapa÷ k«amà Óaucaæ k«amayà coddh­taæ jagat 03,030.038a ati brahmavidÃæ lokÃn ati cÃpi tapasvinÃm 03,030.038c ati yaj¤avidÃæ caiva k«amiïa÷ prÃpnuvanti tÃn 03,030.039a k«amà tejasvinÃæ teja÷ k«amà brahma tapasvinÃm 03,030.039c k«amà satyaæ satyavatÃæ k«amà dÃnaæ k«amà yaÓa÷ 03,030.040a tÃæ k«amÃm Åd­ÓÅæ k­«ïe katham asmadvidhas tyajet 03,030.040c yasyÃæ brahma ca satyaæ ca yaj¤Ã lokÃÓ ca vi«ÂhitÃ÷ 03,030.040e bhujyante yajvanÃæ lokÃ÷ k«amiïÃm apare tathà 03,030.040f*0103_01 k«amÃvatÃæ brahmaloke lokÃ÷ paramapÆjitÃ÷ 03,030.041a k«antavyam eva satataæ puru«eïa vijÃnatà 03,030.041c yadà hi k«amate sarvaæ brahma saæpadyate tadà 03,030.042a k«amÃvatÃm ayaæ loka÷ paraÓ caiva k«amÃvatÃm 03,030.042c iha saæmÃnam ­cchanti paratra ca ÓubhÃæ gatim 03,030.043a ye«Ãæ manyur manu«yÃïÃæ k«amayà nihata÷ sadà 03,030.043c te«Ãæ paratare lokÃs tasmÃt k«Ãnti÷ parà matà 03,030.044a iti gÅtÃ÷ kÃÓyapena gÃthà nityaæ k«amÃvatÃm 03,030.044c Órutvà gÃthÃ÷ k«amÃyÃs tvaæ tu«ya draupadi mà krudha÷ 03,030.045a pitÃmaha÷ ÓÃætanava÷ Óamaæ saæpÆjayi«yati 03,030.045c ÃcÃryo vidura÷ k«attà Óamam eva vadi«yata÷ 03,030.045d*0104_01 k­«ïaÓ ca devakÅputra÷ Óamaæ saæpÆjayi«yati 03,030.045e k­paÓ ca saæjayaÓ caiva Óamam eva vadi«yata÷ 03,030.046a somadatto yuyutsuÓ ca droïaputras tathaiva ca 03,030.046c pitÃmahaÓ ca no vyÃsa÷ Óamaæ vadati nityaÓa÷ 03,030.047a etair hi rÃjà niyataæ codyamÃna÷ Óamaæ prati 03,030.047c rÃjyaæ dÃteti me buddhir na cel lobhÃn naÓi«yati 03,030.047d*0105_01 yatra pÃrtho dhanu«pÃïir bhÅma÷ k­«ïaÓ ca vÅryavÃn 03,030.048a kÃlo 'yaæ dÃruïa÷ prÃpto bharatÃnÃm abhÆtaye 03,030.048b*0106_01 k«aya÷ sarvasya lokasya p­thivyÃm iti me mati÷ 03,030.048b*0106_02 bhÅ«mo droïaÓ ca karïaÓ ca kiæ Óe«aæ tatra paÓyasi 03,030.048c niÓcitaæ me sadaivaitat purastÃd api bhÃmini 03,030.049a suyodhano nÃrhatÅti k«amÃm evaæ na vindati 03,030.049c arhas tasyÃham ity eva tasmÃn mÃæ vindate k«amà 03,030.050a etad ÃtmavatÃæ v­ttam e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,030.050c k«amà caivÃn­Óaæsyaæ ca tat kartÃsmy aham a¤jasà 03,031.001 draupady uvÃca 03,031.001a namo dhÃtre vidhÃtre ca yau mohaæ cakratus tava 03,031.001c pit­paitÃmahe v­tte vo¬havye te 'nyathà mati÷ 03,031.001d*0107_01 karmabhiÓ cintito loko gatyÃgatyà p­thagvidha÷ 03,031.001d*0107_02 tasmÃt karmÃïi nityÃni lobhÃn mok«aæ yiyÃsati 03,031.002a neha dharmÃn­ÓaæsyÃbhyÃæ na k«Ãntyà nÃrjavena ca 03,031.002c puru«a÷ Óriyam Ãpnoti na gh­ïitvena karhi cit 03,031.003a tvÃæ ced vyasanam abhyÃgÃd idaæ bhÃrata du÷saham 03,031.003c yat tvaæ nÃrhasi nÃpÅme bhrÃtaras te mahaujasa÷ 03,031.004a na hi te 'dhyagamaj jÃtu tadÃnÅæ nÃdya bhÃrata 03,031.004c dharmÃt priyataraæ kiæ cid api cej jÅvitÃd iha 03,031.005a dharmÃrtham eva te rÃjyaæ dharmÃrthaæ jÅvitaæ ca te 03,031.005c brÃhmaïà guravaÓ caiva jÃnanty api ca devatÃ÷ 03,031.006a bhÅmasenÃrjunau caiva mÃdreyau ca mayà saha 03,031.006c tyajes tvam iti me buddhir na tu dharmaæ parityaje÷ 03,031.007a rÃjÃnaæ dharmagoptÃraæ dharmo rak«ati rak«ita÷ 03,031.007c iti me Órutam ÃryÃïÃæ tvÃæ tu manye na rak«ati 03,031.008a ananyà hi naravyÃghra nityadà dharmam eva te 03,031.008c buddhi÷ satatam anveti chÃyeva puru«aæ nijà 03,031.008d*0108_01 chÃyevÃnveti puru«aæ dharma÷ sÃdhu mayÃrjita÷ 03,031.009a nÃvamaæsthà hi sad­ÓÃn nÃvarä Óreyasa÷ kuta÷ 03,031.009c avÃpya p­thivÅæ k­tsnÃæ na te Ó­Çgam avardhata 03,031.010a svÃhÃkÃrai÷ svadhÃbhiÓ ca pÆjÃbhir api ca dvijÃn 03,031.010c daivatÃni pitÌæÓ caiva satataæ pÃrtha sevase 03,031.011a brÃhmaïÃ÷ sarvakÃmais te satataæ pÃrtha tarpitÃ÷ 03,031.011c yatayo mok«iïaÓ caiva g­hasthÃÓ caiva bhÃrata 03,031.011d*0109_01 bhu¤jate rukmapÃtrÅbhir yatrÃhaæ paricÃrikà 03,031.012a Ãraïyakebhyo lauhÃni bhÃjanÃni prayacchasi 03,031.012c nÃdeyaæ brÃhmaïebhyas te g­he kiæ cana vidyate 03,031.013a yad idaæ vaiÓvadevÃnte sÃyaæprÃta÷ pradÅyate 03,031.013c tad dattvÃtithibh­tyebhyo rÃja¤ Óe«eïa jÅvasi 03,031.013d*0110_01 ÓvabhyaÓ ca ÓvapacebhyaÓ ca dattvà Ói«Âena jÅvasi 03,031.014a i«Âaya÷ paÓubandhÃÓ ca kÃmyanaimittikÃÓ ca ye 03,031.014c vartante pÃkayaj¤ÃÓ ca yaj¤akarma ca nityadà 03,031.015a asminn api mahÃraïye vijane dasyusevite 03,031.015c rëÂrÃd apetya vasato dhÃrmas te nÃvasÅdati 03,031.016a aÓvamedho rÃjasÆya÷ puï¬arÅko 'tha gosava÷ 03,031.016c etair api mahÃyaj¤air i«Âaæ te bhÆridak«iïai÷ 03,031.017a rÃjan parÅtayà buddhyà vi«ame 'k«aparÃjaye 03,031.017c rÃjyaæ vasÆny ÃyudhÃni bhrÃtÌn mÃæ cÃsi nirjita÷ 03,031.018a ­jor m­dor vadÃnyasya hrÅmata÷ satyavÃdina÷ 03,031.018c katham ak«avyasanajà buddhir Ãpatità tava 03,031.019a atÅva moham ÃyÃti manaÓ ca paridÆyate 03,031.019c niÓÃmya te du÷kham idam imÃæ cÃpadam Åd­ÓÅm 03,031.020a atrÃpy udÃharantÅmam itihÃsaæ purÃtanam 03,031.020c ÅÓvarasya vaÓe lokas ti«Âhate nÃtmano yathà 03,031.021a dhÃtaiva khalu bhÆtÃnÃæ sukhadu÷khe priyÃpriye 03,031.021c dadhÃti sarvam ÅÓÃna÷ purastÃc chukram uccaran 03,031.022a yathà dÃrumayÅ yo«Ã naravÅra samÃhità 03,031.022c Årayaty aÇgam aÇgÃni tathà rÃjann imÃ÷ prajÃ÷ 03,031.023a ÃkÃÓa iva bhÆtÃni vyÃpya sarvÃïi bhÃrata 03,031.023c ÅÓvaro vidadhÃtÅha kalyÃïaæ yac ca pÃpakam 03,031.024a Óakunis tantubaddho và niyato 'yam anÅÓvara÷ 03,031.024c ÅÓvarasya vaÓe ti«Âhan nÃnye«Ãæ nÃtmana÷ prabhu÷ 03,031.025a maïi÷ sÆtra iva proto nasyota iva gov­«a÷ 03,031.025c dhÃtur ÃdeÓam anveti tanmayo hi tadarpaïa÷ 03,031.026a nÃtmÃdhÅno manu«yo 'yaæ kÃlaæ bhavati kaæ cana 03,031.026c srotaso madhyam Ãpanna÷ kÆlÃd v­kÓa iva cyuta÷ 03,031.027a aj¤o jantur anÅÓo 'yam Ãtmana÷ sukhadu÷khayo÷ 03,031.027c ÅÓvaraprerito gacchet svargaæ narakam eva ca 03,031.028a yathà vÃyos t­ïÃgrÃïi vaÓaæ yÃnti balÅyasa÷ 03,031.028c dhÃtur evaæ vaÓaæ yÃnti sarvabhÆtÃni bhÃrata 03,031.029a Ãryakarmaïi yu¤jÃna÷ pÃpe và punar ÅÓvara÷ 03,031.029c vyÃpya bhÆtÃni carate na cÃyam iti lak«yate 03,031.030a hetumÃtram idaæ dhÃtu÷ ÓarÅraæ k«etrasaæj¤itam 03,031.030c yena kÃrayate karma ÓubhÃÓubhaphalaæ vibhu÷ 03,031.031a paÓya mÃyÃprabhÃvo 'yam ÅÓvareïa yathà k­ta÷ 03,031.031c yo hanti bhÆtair bhÆtÃni mohayitvÃtmamÃyayà 03,031.032a anyathà parid­«ÂÃni munibhir vedadarÓibhi÷ 03,031.032c anyathà parivartante vegà iva nabhasvata÷ 03,031.033a anyathaiva hi manyante puru«Ãs tÃni tÃni ca 03,031.033c anyathaiva prabhus tÃni karoti vikaroti ca 03,031.034a yathà këÂhena và këÂham aÓmÃnaæ cÃÓmanà puna÷ 03,031.034c ayasà cÃpy ayaÓ chindyÃn nirvice«Âam acetanam 03,031.035a evaæ sa bhagavÃn deva÷ svayambhÆ÷ prapitÃmaha÷ 03,031.035c hinasti bhÆtair bhÆtÃni chadma k­tvà yudhi«Âhira 03,031.036a saæprayojya viyojyÃyaæ kÃmakÃrakara÷ prabhu÷ 03,031.036c krŬate bhagavan bhÆtair bÃla÷ krŬanakair iva 03,031.037a na mÃt­pit­vad rÃjan dhÃtà bhÆte«u vartate 03,031.037c ro«Ãd iva prav­tto 'yaæ yathÃyam itaro jana÷ 03,031.038a Ãryä ÓÅlavato d­«Âvà hrÅmato v­ttikarÓitÃn 03,031.038c anÃryÃn sukhinaÓ caiva vihvalÃmÅva cintayà 03,031.039a tavemÃm Ãpadaæ d­«Âvà sam­ddhiæ ca suyodhane 03,031.039c dhÃtÃraæ garhaye pÃrtha vi«amaæ yo 'nupaÓyati 03,031.040a ÃryaÓÃstrÃtige krÆre lubdhe dharmÃpacÃyini 03,031.040c dhÃrtarëÂre Óriyaæ dattvà dhÃtà kiæ phalam aÓnute 03,031.041a karma cet k­tam anveti kartÃraæ nÃnyam ­cchati 03,031.041c karmaïà tena pÃpena lipyate nÆnam ÅÓvara÷ 03,031.042a atha karma k­taæ pÃpaæ na cet kartÃram ­cchati 03,031.042c kÃraïaæ balam eveha janä ÓocÃmi durbalÃn 03,032.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,032.001a valgu citrapadaæ Ólak«ïaæ yÃj¤aseni tvayà vaca÷ 03,032.001c uktaæ tac chrutam asmÃbhir nÃstikyaæ tu prabhëase 03,032.002a nÃhaæ dharmaphalÃnve«Å rÃjaputri carÃmy uta 03,032.002c dadÃmi deyam ity eva yaje ya«Âavyam ity uta 03,032.003a astu vÃtra phalaæ mà và kartavyaæ puru«eïa yat 03,032.003c g­hÃn Ãvasatà k­«ïe yathÃÓakti karomi tat 03,032.004a dharmaæ carÃmi suÓroïi na dharmaphalakÃraïÃt 03,032.004c ÃgamÃn anatikramya satÃæ v­ttam avek«ya ca 03,032.004e dharma eva mana÷ k­«ïe svabhÃvÃc caiva me dh­tam 03,032.004f*0111_01 dharmavÃïijyako hÅno jaghanyo dharmavÃdinÃm 03,032.005a na dharmaphalam Ãpnoti yo dharmaæ dogdhum icchati 03,032.005c yaÓ cainaæ ÓaÇkate k­tvà nÃstikyÃt pÃpacetana÷ 03,032.006a ativÃdÃn madÃc caiva mà dharmam atiÓaÇkithÃ÷ 03,032.006c dharmÃtiÓaÇkÅ puru«as tiryaggatiparÃyaïa÷ 03,032.007a dharmo yasyÃtiÓaÇkya÷ syÃd Ãr«aæ và durbalÃtmana÷ 03,032.007c vedÃc chÆdra ivÃpeyÃt sa lokÃd ajarÃmarÃt 03,032.008a vedÃdhyÃyÅ dharmapara÷ kule jÃto yaÓasvini 03,032.008c sthavire«u sa yoktavyo rÃjabhir dharmacÃribhi÷ 03,032.009a pÃpÅyÃn hi sa ÓÆdrebhyas taskarebhyo viÓe«ata÷ 03,032.009c ÓÃstrÃtigo mandabuddhir yo dharmam atiÓaÇkate 03,032.010a pratyak«aæ hi tvayà d­«Âa ­«ir gacchan mahÃtapÃ÷ 03,032.010c mÃrkaï¬eyo 'prameyÃtmà dharmeïa cirajÅvitÃm 03,032.011a vyÃso vasi«Âho maitreyo nÃrado lomaÓa÷ Óuka÷ 03,032.011c anye ca ­«aya÷ siddhà dharmeïaiva sucetasa÷ 03,032.012a pratyak«aæ paÓyasi hy etÃn divyayogasamanvitÃn 03,032.012c ÓÃpÃnugrahaïe ÓaktÃn devair api garÅyasa÷ 03,032.013a ete hi dharmam evÃdau varïayanti sadà mama 03,032.013c kartavyam amaraprakhyÃ÷ pratyak«Ãgamabuddhaya÷ 03,032.014a ato nÃrhasi kalyÃïi dhÃtÃraæ dharmam eva ca 03,032.014c rajomƬhena manasà k«eptuæ ÓaÇkitum eva ca 03,032.014d*0112_01 unmattÃn manyate bÃla÷ sarvÃn ÃgataniÓcayÃn 03,032.015a dharmÃtiÓaÇkÅ nÃnyasmin pramÃïam adhigacchati 03,032.015c ÃtmapramÃïa unnaddha÷ Óreyaso hy avamanyaka÷ 03,032.016a indriyaprÅtisaæbaddhaæ yad idaæ lokasÃk«ikam 03,032.016c etÃvÃn manyate bÃlo moham anyatra gacchati 03,032.017a prÃyaÓcittaæ na tasyÃsti yo dharmam atiÓaÇkate 03,032.017c dhyÃyan sa k­païa÷ pÃpo na lokÃn pratipadyate 03,032.018a pramÃïÃny ativ­tto hi vedaÓÃstrÃrthanindaka÷ 03,032.018c kÃmalobhÃnugo mƬho narakaæ pratipadyate 03,032.019a yas tu nityaæ k­tamatir dharmam evÃbhipadyate 03,032.019c aÓaÇkamÃna÷ kalyÃïi so 'mutrÃnantyam aÓnute 03,032.020a Ãr«aæ pramÃïam utkramya dharmÃn aparipÃlayan 03,032.020c sarvaÓÃstrÃtigo mƬha÷ Óaæ janmasu na vindati 03,032.020d*0113_01 yasya nÃr«aæ pramÃïaæ syÃc chi«ÂÃcÃraÓ ca bhÃmini 03,032.020d*0113_02 naiva tasya paro loko nÃyam astÅti niÓcaya÷ 03,032.021a Ói«Âair Ãcaritaæ dharmaæ k­«ïe mà smÃtiÓaÇkithÃ÷ 03,032.021c purÃïam ­«ibhi÷ proktaæ sarvaj¤ai÷ sarvadarÓibhi÷ 03,032.022a dharma eva plavo nÃnya÷ svargaæ draupadi gacchatÃm 03,032.022c saiva nau÷ sÃgarasyeva vaïija÷ pÃram ­cchata÷ 03,032.023a aphÃlo yadi dharma÷ syÃc carito dharmacÃribhi÷ 03,032.023c aprati«Âhe tamasy etaj jagan majjed anindite 03,032.024a nirvÃïaæ nÃdhigaccheyur jÅveyu÷ paÓujÅvikÃm 03,032.024c vighÃtenaiva yujyeyur na cÃrthaæ kiæ cid Ãpnuyu÷ 03,032.025a tapaÓ ca brahmacaryaæ ca yaj¤a÷ svÃdhyÃya eva ca 03,032.025c dÃnam Ãrjavam etÃni yadi syur aphalÃni vai 03,032.026a nÃcari«yan pare dharmaæ pare paratare ca ye 03,032.026c vipralambho 'yam atyantaæ yadi syur aphalÃ÷ kriyÃ÷ 03,032.027a ­«ayaÓ caiva devÃÓ ca gandharvÃsurarÃk«asÃ÷ 03,032.027c ÅÓvarÃ÷ kasya hetos te careyur dharmam Ãd­tÃ÷ 03,032.028a phaladaæ tv iha vij¤Ãya dhÃtÃraæ Óreyasi dhruve 03,032.028c dharmaæ te hy Ãcaran k­«ïe tad dhi dharmasanÃtanam 03,032.029a sa cÃyaæ saphalo dharmo na dharmo 'phala ucyate 03,032.029c d­Óyante 'pi hi vidyÃnÃæ phalÃni tapasÃæ tathà 03,032.030a tvayy etad vai vijÃnÅhi janma k­«ïe yathà Órutam 03,032.030c vettha cÃpi yathà jÃto dh­«Âadyumna÷ pratÃpavÃn 03,032.031a etÃvad eva paryÃptam upamÃnaæ Óucismite 03,032.031c karmaïÃæ phalam astÅti dhÅro 'lpenÃpi tu«yati 03,032.032a bahunÃpi hy avidvÃæso naiva tu«yanty abuddhaya÷ 03,032.032c te«Ãæ na dharmajaæ kiæ cit pretya ÓarmÃsti karma và 03,032.033a karmaïÃm uta puïyÃnÃæ pÃpÃnÃæ ca phalodaya÷ 03,032.033c prabhavaÓ cÃpyayaÓ caiva devaguhyÃni bhÃmini 03,032.034a naitÃni veda ya÷ kaÓ cin muhyanty atra prajà imÃ÷ 03,032.034b*0114_01 api kalpasahasreïa nara÷ Óreyo 'dhigacchati 03,032.034c rak«yÃïy etÃni devÃnÃæ gƬhamÃyà hi devatÃ÷ 03,032.035a k­ÓÃÇgÃ÷ suvratÃÓ caiva tapasà dagdhakilbi«Ã÷ 03,032.035c prasannair mÃnasair yuktÃ÷ paÓyanty etÃni vai dvijÃ÷ 03,032.036a na phalÃdarÓanÃd dharma÷ ÓaÇkitavyo na devatÃ÷ 03,032.036c ya«Âavyaæ cÃpramattena dÃtavyaæ cÃnasÆyatà 03,032.037a karmaïÃæ phalam astÅti tathaitad dharma ÓÃÓvatam 03,032.037c brahmà provÃca putrÃïÃæ yad ­«ir veda kaÓyapa÷ 03,032.038a tasmÃt te saæÓaya÷ k­«ïe nÅhÃra iva naÓyatu 03,032.038c vyavasya sarvam astÅti nÃstikyaæ bhÃvam uts­ja 03,032.039a ÅÓvaraæ cÃpi bhÆtÃnÃæ dhÃtÃraæ mà vicik«ipa÷ 03,032.039c Óik«asvainaæ namasvainaæ mà te bhÆd buddhir Åd­ÓÅ 03,032.040a yasya prasÃdÃt tadbhakto martyo gacchaty amartyatÃm 03,032.040c uttamaæ daivataæ k­«ïe mÃtivoca÷ kathaæ cana 03,033.001 draupady uvÃca 03,033.001a nÃvamanye na garhe ca dharmaæ pÃrtha kathaæ cana 03,033.001c ÅÓvaraæ kuta evÃham avamaæsye prajÃpatim 03,033.002a ÃrtÃhaæ pralapÃmÅdam iti mÃæ viddhi bhÃrata 03,033.002c bhÆyaÓ ca vilapi«yÃmi sumanÃs tan nibodha me 03,033.003a karma khalv iha kartavyaæ jÃtenÃmitrakarÓana 03,033.003c akarmÃïo hi jÅvanti sthÃvarà netare janÃ÷ 03,033.004a à mÃt­stanapÃnÃc ca yÃvac chayyopasarpaïam 03,033.004c jaÇgamÃ÷ karmaïà v­ttim Ãpnuvanti yudhi«Âhira 03,033.005a jaÇgame«u viÓe«eïa manu«yà bharatar«abha 03,033.005c icchanti karmaïà v­ttim avÃptuæ pretya ceha ca 03,033.006a utthÃnam abhijÃnanti sarvabhÆtÃni bhÃrata 03,033.006c pratyak«aæ phalam aÓnanti karmaïÃæ lokasÃk«ikam 03,033.007a paÓyÃmi svaæ samutthÃnam upajÅvanti jantava÷ 03,033.007c api dhÃtà vidhÃtà ca yathÃyam udake baka÷ 03,033.007d*0115_01 akarmaïÃæ vai bhÆtÃnÃæ v­tti÷ syÃn na hi kà cana 03,033.007d*0115_02 tad evÃbhiprapadyeta na vihanyÃt kathaæ cana 03,033.008a svakarma kuru mà glÃsÅ÷ karmaïà bhava daæÓita÷ 03,033.008c k­tyaæ hi yo 'bhijÃnÃti sahasre nÃsti so 'sti và 03,033.009a tasya cÃpi bhavet kÃryaæ viv­ddhau rak«aïe tathà 03,033.009c bhak«yamÃïo hy anÃvÃpa÷ k«Åyate himavÃn api 03,033.010a utsÅderan prajÃ÷ sarvà na kuryu÷ karma ced yadi 03,033.010b*0116_01 tathà hy età na vardheran karma ced aphalaæ bhavet 03,033.010c api cÃpy aphalaæ karma paÓyÃma÷ kurvato janÃn 03,033.010e nÃnyathà hy abhijÃnanti v­ttiæ loke kathaæ cana 03,033.011a yaÓ ca di«Âaparo loke yaÓ cÃyaæ haÂhavÃdaka÷ 03,033.011c ubhÃv apasadÃv etau karmabuddhi÷ praÓasyate 03,033.012a yo hi di«Âam upÃsÅno nirvice«Âa÷ sukhaæ svapet 03,033.012c avasÅdet sudurbuddhir Ãmo ghaÂa ivÃmbhasi 03,033.013a tathaiva haÂhabuddhir ya÷ Óakta÷ karmaïy akarmak­t 03,033.013c ÃsÅta na ciraæ jÅved anÃtha iva durbala÷ 03,033.014a akasmÃd api ya÷ kaÓ cid arthaæ prÃpnoti pÆru«a÷ 03,033.014c taæ haÂheneti manyante sa hi yatno na kasya cit 03,033.015a yac cÃpi kiæ cit puru«o di«Âaæ nÃma labhaty uta 03,033.015c daivena vidhinà pÃrtha tad daivam iti niÓcitam 03,033.016a yat svayaæ karmaïà kiæ cit phalam Ãpnoti pÆru«a÷ 03,033.016c pratyak«aæ cak«u«Ã d­«Âaæ tat pauru«am iti sm­tam 03,033.017a svabhÃvata÷ prav­tto 'nya÷ prÃpnoty arthÃn akÃraïÃt 03,033.017c tat svabhÃvÃtmakaæ viddhi phalaæ puru«asattama 03,033.018a evaæ haÂhÃc ca daivÃc ca svabhÃvÃt karmaïas tathà 03,033.018c yÃni prÃpnoti puru«as tat phalaæ pÆrvakarmaïa÷ 03,033.019a dhÃtÃpi hi svakarmaiva tais tair hetubhir ÅÓvara÷ 03,033.019c vidadhÃti vibhajyeha phalaæ pÆrvak­taæ n­ïÃm 03,033.020a yad dhy ayaæ puru«a÷ kiæ cit kurute vai ÓubhÃÓubham 03,033.020c tad dhÃt­vihitaæ viddhi pÆrvakarmaphalodayam 03,033.021a kÃraïaæ tasya deho 'yaæ dhÃtu÷ karmaïi karmaïi 03,033.021c sa yathà prerayaty enaæ tathÃyaæ kurute 'vaÓa÷ 03,033.022a te«u te«u hi k­tye«u viniyoktà maheÓvara÷ 03,033.022c sarvabhÆtÃni kaunteya kÃrayaty avaÓÃny api 03,033.023a manasÃrthÃn viniÓcitya paÓcÃt prÃpnoti karmaïà 03,033.023c buddhipÆrvaæ svayaæ dhÅra÷ puru«as tatra kÃraïam 03,033.024a saækhyÃtuæ naiva ÓakyÃni karmÃïi puru«ar«abha 03,033.024c agÃranagarÃïÃæ hi siddhi÷ puru«ahaitukÅ 03,033.025a tile tailaæ gavi k«Åraæ këÂhe pÃvakam antata÷ 03,033.025c dhiyà dhÅro vijÃnÅyÃd upÃyaæ cÃsya siddhaye 03,033.026a tata÷ pravartate paÓcÃt karaïe«v asya siddhaye 03,033.026c tÃæ siddhim upajÅvanti karmaïÃm iha jantava÷ 03,033.027a kuÓalena k­taæ karma kartrà sÃdhu viniÓcitam 03,033.027c idaæ tv akuÓaleneti viÓe«Ãd upalabhyate 03,033.028a i«ÂÃpÆrtaphalaæ na syÃn na Ói«yo na gurur bhavet 03,033.028c puru«a÷ karmasÃdhye«u syÃc ced ayam akÃraïam 03,033.029a kart­tvÃd eva puru«a÷ karmasiddhau praÓasyate 03,033.029c asiddhau nindyate cÃpi karmanÃÓa÷ kathaæ tv iha 03,033.030a sarvam eva haÂhenaike di«Âenaike vadanty uta 03,033.030c puru«aprayatnajaæ ke cit traidham etan nirucyate 03,033.031a na caivaitÃvatà kÃryaæ manyanta iti cÃpare 03,033.031c asti sarvam ad­Óyaæ tu di«Âaæ caiva tathà haÂha÷ 03,033.031e d­Óyate hi haÂhÃc caiva di«ÂÃc cÃrthasya saætati÷ 03,033.032a kiæ cid daivÃd dhaÂhÃt kiæ cit kiæ cid eva svakarmata÷ 03,033.032c puru«a÷ phalam Ãpnoti caturthaæ nÃtra kÃraïam 03,033.032e kuÓalÃ÷ pratijÃnanti ye tattvavidu«o janÃ÷ 03,033.033a tathaiva dhÃtà bhÆtÃnÃm i«ÂÃni«Âaphalaprada÷ 03,033.033c yadi na syÃn na bhÆtÃnÃæ k­païo nÃma kaÓ cana 03,033.034a yaæ yam artham abhiprepsu÷ kurute karma pÆru«a÷ 03,033.034c tat tat saphalam eva syÃd yadi na syÃt purÃk­tam 03,033.035a tridvÃrÃm arthasiddhiæ tu nÃnupaÓyanti ye narÃ÷ 03,033.035c tathaivÃnarthasiddhiæ ca yathà lokÃs tathaiva te 03,033.036a kartavyaæ tv eva karmeti manor e«a viniÓcaya÷ 03,033.036b*0117_01 à m­tyo÷ Óriyam anvicchen nainÃæ manyeta durlabhÃm 03,033.036c ekÃntena hy anÅho 'yaæ parÃbhavati pÆru«a÷ 03,033.036d*0118_01 tat tu ni÷saæÓayaæ na syÃt tvayy akarmaïy avasthite 03,033.037a kurvato hi bhavaty eva prÃyeïeha yudhi«Âhira 03,033.037c ekÃntaphalasiddhiæ tu na vindaty alasa÷ kva cit 03,033.038a asaæbhave tv asya hetu÷ prÃyaÓcittaæ tu lak«yate 03,033.038c k­te karmaïi rÃjendra tathÃn­ïyam avÃpyate 03,033.039a alak«mÅr ÃviÓaty enaæ ÓayÃnam alasaæ naram 03,033.039c ni÷saæÓayaæ phalaæ labdhvà dak«o bhÆtim upÃÓnute 03,033.040a anarthaæ saæÓayÃvasthaæ v­ïvate muktasaæÓayÃ÷ 03,033.040c dhÅrà narÃ÷ karmaratà na tu ni÷saæÓayaæ kva cit 03,033.041a ekÃntena hy anartho 'yaæ vartate 'smÃsu sÃæpratam 03,033.041c na tu ni÷saæÓayaæ na syÃt tvayi karmaïy avasthite 03,033.042a atha và siddhir eva syÃn mahimà tu tathaiva te 03,033.042c v­kodarasya bÅbhatsor bhrÃtroÓ ca yamayor api 03,033.043a anye«Ãæ karma saphalam asmÃkam api và puna÷ 03,033.043c viprakar«eïa budhyeta k­takarmà yathà phalam 03,033.044a p­thivÅæ lÃÇgalenaiva bhittvà bÅjaæ vapaty uta 03,033.044c Ãste 'tha kar«akas tÆ«ïÅæ parjanyas tatra kÃraïam 03,033.045a v­«ÂiÓ cen nÃnug­hïÅyÃd anenÃs tatra kar«aka÷ 03,033.045c yad anya÷ puru«a÷ kuryÃt k­taæ tat sakalaæ mayà 03,033.046a tac ced aphalam asmÃkaæ nÃparÃdho 'sti na÷ kva cit 03,033.046c iti dhÅro 'nvavek«yaiva nÃtmÃnaæ tatra garhayet 03,033.047a kurvato nÃrthasiddhir me bhavatÅti ha bhÃrata 03,033.047c nirvedo nÃtra gantavyo dvÃv etau hy asya karmaïa÷ 03,033.047e siddhir vÃpy atha vÃsiddhir aprav­ttir ato 'nyathà 03,033.048a bahÆnÃæ samavÃye hi bhÃvÃnÃæ karma sidhyati 03,033.048c guïÃbhÃve phalaæ nyÆnaæ bhavaty aphalam eva và 03,033.048e anÃrambhe tu na phalaæ na guïo d­Óyate 'cyuta 03,033.049a deÓakÃlÃv upÃyÃæÓ ca maÇgalaæ svasti v­ddhaye 03,033.049c yunakti medhayà dhÅro yathÃÓakti yathÃbalam 03,033.050a apramattena tat kÃryam upade«Âà parÃkrama÷ 03,033.050c bhÆyi«Âhaæ karmayoge«u sarva eva parÃkrama÷ 03,033.051a yaæ tu dhÅro 'nvavek«eta ÓreyÃæsaæ bahubhir guïai÷ 03,033.051c sÃmnaivÃrthaæ tato lipset karma cÃsmai prayojayet 03,033.052a vyasanaæ vÃsya kÃÇk«eta vinÃÓaæ và yudhi«Âhira 03,033.052c api sindhor girer vÃpi kiæ punar martyadharmiïa÷ 03,033.053a utthÃnayukta÷ satataæ pare«Ãm antarai«aïe 03,033.053c Ãn­ïyam Ãpnoti nara÷ parasyÃtmana eva ca 03,033.054a na caivÃtmÃvamantavya÷ puru«eïa kadà cana 03,033.054c na hy ÃtmaparibhÆtasya bhÆtir bhavati bhÃrata 03,033.055a evaæ saæsthitikà siddhir iyaæ lokasya bhÃrata 03,033.055c citrà siddhigati÷ proktà kÃlÃvasthÃvibhÃgata÷ 03,033.056a brÃhmaïaæ me pità pÆrvaæ vÃsayÃm Ãsa paï¬itam 03,033.056c so 'smà artham imaæ prÃha pitre me bharatar«abha 03,033.057a nÅtiæ b­haspatiproktÃæ bhrÃtÌn me 'grÃhayat purà 03,033.057c te«Ãæ sÃækathyam aÓrau«am aham etat tadà g­he 03,033.058a sa mÃæ rÃjan karmavatÅm ÃgatÃm Ãha sÃntvayan 03,033.058c ÓuÓrÆ«amÃïÃm ÃsÅnÃæ pitur aÇke yudhi«Âhira 03,034.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,034.001a yÃj¤asenyà vaca÷ Órutvà bhÅmaseno 'tyamar«aïa÷ 03,034.001c ni÷Óvasann upasaægamya kruddho rÃjÃnam abravÅt 03,034.002a rÃjyasya padavÅæ dharmyÃæ vraja satpuru«ocitÃm 03,034.002c dharmakÃmÃrthahÅnÃnÃæ kiæ no vastuæ tapovane 03,034.003a naiva dharmeïa tad rÃjyaæ nÃrjavena na caujasà 03,034.003c ak«akÆÂam adhi«ÂhÃya h­taæ duryodhanena na÷ 03,034.004a gomÃyuneva siæhÃnÃæ durbalena balÅyasÃm 03,034.004c Ãmi«aæ vighasÃÓena tadvad rÃjyaæ hi no h­tam 03,034.005a dharmaleÓapraticchanna÷ prabhavaæ dharmakÃmayo÷ 03,034.005c artham uts­jya kiæ rÃjan durge«u paritapyase 03,034.006a bhavato 'nuvidhÃnena rÃjyaæ na÷ paÓyatÃæ h­tam 03,034.006c ahÃryam api Óakreïa guptaæ gÃï¬Åvadhanvanà 03,034.007a kuïÅnÃm iva bilvÃni paÇgÆnÃm iva dhenava÷ 03,034.007c h­tam aiÓvaryam asmÃkaæ jÅvatÃæ bhavata÷ k­te 03,034.008a bhavata÷ priyam ity evaæ mahad vyasanam Åd­Óam 03,034.008c dharmakÃme pratÅtasya pratipannÃ÷ sma bhÃrata 03,034.009a karÓayÃma÷ svamitrÃïi nandayÃmaÓ ca ÓÃtravÃn 03,034.009c ÃtmÃnaæ bhavata÷ ÓÃstre niyamya bharatar«abha 03,034.010a yad vayaæ na tadaivaitÃn dhÃrtarëÂrÃn nihanmahi 03,034.010c bhavata÷ ÓÃstram ÃdÃya tan nas tapati du«k­tam 03,034.011a athainÃm anvavek«asva m­gacaryÃm ivÃtmana÷ 03,034.011c avÅrÃcaritÃæ rÃjan na balasthair ni«evitÃm 03,034.012a yÃæ na k­«ïo na bÅbhatsur nÃbhimanyur na s­¤jaya÷ 03,034.012c na cÃham abhinandÃmi na ca mÃdrÅsutÃv ubhau 03,034.013a bhavÃn dharmo dharma iti satataæ vratakarÓita÷ 03,034.013c kaccid rÃjan na nirvedÃd Ãpanna÷ klÅbajÅvikÃm 03,034.013d*0119_01 aÓakyam iti và kaÓ cit k«Ãtraæ naiva smari«yasi 03,034.013d*0120_01 durmanu«yà hi nirvedÃd ÃpannÃ÷ klÅbajÅvikÃm 03,034.014a durmanu«yà hi nirvedam aphalaæ sarvaghÃtinam 03,034.014b*0121_01 pratipannà vi«Ådanti paÇke gaur iva durbalà 03,034.014b*0122_01 yad asmÃn sarvakÃrye«u samarthà dh­tarëÂrajÃ÷ 03,034.014c aÓaktÃ÷ Óriyam Ãhartum Ãtmana÷ kurvate priyam 03,034.015a sa bhavÃn d­«Âimä Óakta÷ paÓyann Ãtmani pauru«am 03,034.015c Ãn­Óaæsyaparo rÃjan nÃnartham avabudhyase 03,034.016a asmÃn amÅ dhÃrtarëÂrÃ÷ k«amamÃïÃn alaæ sata÷ 03,034.016c aÓaktÃn eva manyante taddu÷khaæ nÃhave vadha÷ 03,034.017a tatra ced yudhyamÃnÃnÃm ajihmam anivartinÃm 03,034.017c sarvaÓo hi vadha÷ ÓreyÃn pretya lokÃæl labhemahi 03,034.018a atha và vayam evaitÃn nihatya bharatar«abha 03,034.018c ÃdadÅmahi gÃæ sarvÃæ tathÃpi Óreya eva na÷ 03,034.019a sarvathà kÃryam etan na÷ svadharmam anuti«ÂhatÃm 03,034.019c kÃÇk«atÃæ vipulÃæ kÅrtiæ vairaæ praticikÅr«atÃm 03,034.020a ÃtmÃrthaæ yudhyamÃnÃnÃæ vidite k­tyalak«aïe 03,034.020c anyair apah­te rÃjye praÓaæsaiva na garhaïà 03,034.021a karÓanÃrtho hi yo dharmo mitrÃïÃm Ãtmanas tathà 03,034.021c vyasanaæ nÃma tad rÃjan na sa dharma÷ kudharma tat 03,034.022a sarvathà dharmanityaæ tu puru«aæ dharmadurbalam 03,034.022c jahatas tÃta dharmÃrthau pretaæ du÷khasukhe yathà 03,034.023a yasya dharmo hi dharmÃrthaæ kleÓabhÃÇ na sa paï¬ita÷ 03,034.023c na sa dharmasya vedÃrthaæ sÆryasyÃndha÷ prabhÃm iva 03,034.024a yasya cÃrthÃrtham evÃrtha÷ sa ca nÃrthasya kovida÷ 03,034.024c rak«ate bh­tako 'raïyaæ yathà syÃt tÃd­g eva sa÷ 03,034.025a ativelaæ hi yo 'rthÃrthÅ netarÃv anuti«Âhati 03,034.025c sa vadhya÷ sarvabhÆtÃnÃæ brahmaheva jugupsita÷ 03,034.026a satataæ yaÓ ca kÃmÃrthÅ netarÃv anuti«Âhati 03,034.026c mitrÃïi tasya naÓyanti dharmÃrthÃbhyÃæ ca hÅyate 03,034.027a tasya dharmÃrthahÅnasya kÃmÃnte nidhanaæ dhruvam 03,034.027c kÃmato ramamÃïasya mÅnasyevÃmbhasa÷ k«aye 03,034.028a tasmÃd dharmÃrthayor nityaæ na pramÃdyanti paï¬itÃ÷ 03,034.028c prak­ti÷ sà hi kÃmasya pÃvakasyÃraïir yathà 03,034.029a sarvathà dharmamÆlo 'rtho dharmaÓ cÃrthaparigraha÷ 03,034.029c itaretarayonÅ tau viddhi meghodadhÅ yathà 03,034.030a dravyÃrthasparÓasaæyoge yà prÅtir upajÃyate 03,034.030c sa kÃmaÓ cittasaækalpa÷ ÓarÅraæ nÃsya vidyate 03,034.031a arthÃrthÅ puru«o rÃjan b­hantaæ dharmam ­cchati 03,034.031c artham ­cchati kÃmÃrthÅ na kÃmÃd anyam ­cchatÅ 03,034.031d*0123_01 kÃmÃrthÅ caiva ya÷ kÃmaæ na kÃmÃd anyam ­cchati 03,034.032a na hi kÃmena kÃmo 'nya÷ sÃdhyate phalam eva tat 03,034.032c upayogÃt phalasyeva këÂhÃd bhasmeva paï¬ita÷ 03,034.033a imä ÓakunikÃn rÃjan hanti vaitaæsiko yathà 03,034.033c etad rÆpam adharmasya bhÆte«u ca vihiæsatÃm 03,034.034a kÃmÃl lobhÃc ca dharmasya prav­ttiæ yo na paÓyati 03,034.034c sa vadhya÷ sarvabhÆtÃnÃæ pretya ceha ca durmati÷ 03,034.035a vyaktaæ te vidito rÃjann artho dravyaparigraha÷ 03,034.035c prak­tiæ cÃpi vetthÃsya vik­tiæ cÃpi bhÆyasÅm 03,034.036a tasya nÃÓaæ vinÃÓaæ và jarayà maraïena và 03,034.036b*0124_01 dravyaparigrahÃyÃrtho garÅyÃn durbalÃtmana÷ 03,034.036c anartham iti manyante so 'yam asmÃsu vartate 03,034.037a indriyÃïÃæ ca pa¤cÃnÃæ manaso h­dayasya ca 03,034.037c vi«aye vartamÃnÃnÃæ yà prÅtir upajÃyate 03,034.037e sa kÃma iti me buddhi÷ karmaïÃæ phalam uttamam 03,034.038a evam eva p­thag d­«Âvà dharmÃrthau kÃmam eva ca 03,034.038c na dharmapara eva syÃn na cÃrthaparamo nara÷ 03,034.038e na kÃmaparamo và syÃt sarvÃn seveta sarvadà 03,034.039a dharmaæ pÆrvaæ dhanaæ madhye jaghanye kÃmam Ãcaret 03,034.039c ahany anucared evam e«a ÓÃstrak­to vidhi÷ 03,034.040a kÃmaæ pÆrvaæ dhanaæ madhye jaghanye dharmam Ãcaret 03,034.040c vayasy anucared evam e«a ÓÃstrak­to vidhi÷ 03,034.041a dharmaæ cÃrthaæ ca kÃmaæ ca yathÃvad vadatÃæ vara 03,034.041c vibhajya kÃle kÃlaj¤a÷ sarvÃn seveta paï¬ita÷ 03,034.042a mok«o và paramaæ Óreya e«a rÃjan sukhÃrthinÃm 03,034.042c prÃptir và buddhim ÃsthÃya sopÃyaæ kurunandana 03,034.043a tad vÃÓu kriyatÃæ rÃjan prÃptir vÃpy adhigamyatÃm 03,034.043c jÅvitaæ hy Ãturasyeva du÷kham antaravartina÷ 03,034.044a viditaÓ caiva te dharma÷ satataæ caritaÓ ca te 03,034.044c jÃnate tvayi Óaæsanti suh­da÷ karmacodanÃm 03,034.045a dÃnaæ yaj¤a÷ satÃæ pÆjà vedadhÃraïam Ãrjavam 03,034.045c e«a dharma÷ paro rÃjan phalavÃn pretya ceha ca 03,034.046a e«a nÃrthavihÅnena Óakyo rÃjan ni«evitum 03,034.046c akhilÃ÷ puru«avyÃghra guïÃ÷ syur yady apÅtare 03,034.047a dharmamÆlaæ jagad rÃjan nÃnyad dharmÃd viÓi«yate 03,034.047c dharmaÓ cÃrthena mahatà Óakyo rÃjan ni«evitum 03,034.048a na cÃrtho bhaik«acaryeïa nÃpi klaibyena karhi cit 03,034.048c vettuæ Óakya÷ sadà rÃjan kevalaæ dharmabuddhinà 03,034.049a prati«iddhà hi te yÃc¤Ã yayà sidhyati vai dvija÷ 03,034.049c tejasaivÃrthalipsÃyÃæ yatasva puru«ar«abha 03,034.050a bhaik«acaryà na vihità na ca viÂÓÆdrajÅvikà 03,034.050c k«atriyasya viÓe«eïa dharmas tu balam aurasam 03,034.050d*0125_01 svadharmaæ pratipadyasva jahi ÓatrÆn samÃgatÃn 03,034.050d*0125_02 dhÃrtarëÂravanaæ pÃrtha mayà pÃrthena nÃÓaya 03,034.051a udÃram eva vidvÃæso dharmaæ prÃhur manÅ«iïa÷ 03,034.051c udÃraæ pratipadyasva nÃvare sthÃtum arhasi 03,034.052a anubudhyasva rÃjendra vettha dharmÃn sanÃtanÃn 03,034.052c krÆrakarmÃbhijÃto 'si yasmÃd udvijate jana÷ 03,034.053a prajÃpÃlanasaæbhÆtaæ phalaæ tava na garhitam 03,034.053c e«a te vihito rÃjan dhÃtrà dharma÷ sanÃtana÷ 03,034.054a tasmÃd vicalita÷ pÃrtha loke hÃsyaæ gami«yasi 03,034.054c svadharmÃd dhi manu«yÃïÃæ calanaæ na praÓasyate 03,034.055a sa k«Ãtraæ h­dayaæ k­tvà tyaktvedaæ Óithilaæ mana÷ 03,034.055c vÅryam ÃsthÃya kaunteya dhuram udvaha dhuryavat 03,034.056a na hi kevaladharmÃtmà p­thivÅæ jÃtu kaÓ cana 03,034.056c pÃrthivo vyajayad rÃjan na bhÆtiæ na puna÷ Óriyam 03,034.057a jihvÃæ dattvà bahÆnÃæ hi k«udrÃïÃæ lubdhacetasÃm 03,034.057c nik­tyà labhate rÃjyam ÃhÃram iva Óalyaka÷ 03,034.058a bhrÃtara÷ pÆrvajÃtÃÓ ca susam­ddhÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,034.058c nik­tyà nirjità devair asurÃ÷ pÃï¬avar«abha 03,034.059a evaæ balavata÷ sarvam iti buddhvà mahÅpate 03,034.059c jahi ÓatrÆn mahÃbÃho parÃæ nik­tim Ãsthita÷ 03,034.060a na hy arjunasama÷ kaÓ cid yudhi yoddhà dhanurdhara÷ 03,034.060c bhavità và pumÃn kaÓ cin matsamo và gadÃdhara÷ 03,034.061a sattvena kurute yuddhaæ rÃjan subalavÃn api 03,034.061c na pramÃïena notsÃhÃt sattvastho bhava pÃï¬ava 03,034.062a sattvaæ hi mÆlam arthasya vitathaæ yad ato 'nyathà 03,034.062c na tu prasaktaæ bhavati v­k«acchÃyeva haimanÅ 03,034.063a arthatyÃgo hi kÃrya÷ syÃd arthaæ ÓreyÃæsam icchatà 03,034.063c bÅjaupamyena kaunteya mà te bhÆd atra saæÓaya÷ 03,034.064a arthena tu samo 'nartho yatra labhyeta nodaya÷ 03,034.064c na tatra vipaïa÷ kÃrya÷ kharakaï¬Æyitaæ hi tat 03,034.065a evam eva manu«yendra dharmaæ tyaktvÃlpakaæ nara÷ 03,034.065c b­hantaæ dharmam Ãpnoti sa buddha iti niÓcita÷ 03,034.066a amitraæ mitrasaæpannaæ mitrair bhindanti paï¬itÃ÷ 03,034.066c bhinnair mitrai÷ parityaktaæ durbalaæ kurute vaÓe 03,034.067a sattvena kurute yuddhaæ rÃjan subalavÃn api 03,034.067c nodyamena na hotrÃbhi÷ sarvÃ÷ svÅkurute prajÃ÷ 03,034.068a sarvathà saæhatair eva durbalair balavÃn api 03,034.068c amitra÷ Óakyate hantuæ madhuhà bhramarair iva 03,034.069a yathà rÃjan prajÃ÷ sarvÃ÷ sÆrya÷ pÃti gabhastibhi÷ 03,034.069c atti caiva tathaiva tvaæ savitu÷ sad­Óo bhava 03,034.070a etad dhy api tapo rÃjan purÃïam iti na÷ Órutam 03,034.070c vidhinà pÃlanaæ bhÆmer yat k­taæ na÷ pitÃmahai÷ 03,034.070d*0126_01 na tathà tapasà rÃjaæl lokÃn prÃpnoti k«atriya÷ 03,034.070d*0126_02 yathà s­«Âena yuddhena vijayenetareïa và 03,034.071a apeyÃt kila bhÃ÷ sÆryÃl lak«mÅÓ candramasas tathà 03,034.071c iti loko vyavasito d­«ÂvemÃæ bhavato vyathÃm 03,034.072a bhavataÓ ca praÓaæsÃbhir nindÃbhir itarasya ca 03,034.072c kathÃyuktÃ÷ pari«ada÷ p­thag rÃjan samÃgatÃ÷ 03,034.073a idam abhyadhikaæ rÃjan brÃhmaïà guravaÓ ca te 03,034.073c sametÃ÷ kathayantÅha muditÃ÷ satyasaædhatÃm 03,034.074a yan na mohÃn na kÃrpaïyÃn na lobhÃn na bhayÃd api 03,034.074c an­taæ kiæ cid uktaæ te na kÃmÃn nÃrthakÃraïÃt 03,034.075a yad ena÷ kurute kiæ cid rÃjà bhÆmim avÃpnuvan 03,034.075c sarvaæ tan nudate paÓcÃd yaj¤air vipuladak«iïai÷ 03,034.076a brÃhmaïebhyo dadad grÃmÃn gÃÓ ca rÃjan sahasraÓa÷ 03,034.076c mucyate sarvapÃpebhyas tamobhya iva candramÃ÷ 03,034.077a paurajÃnapadÃ÷ sarve prÃyaÓa÷ kurunandana 03,034.077c sav­ddhabÃlÃ÷ sahitÃ÷ Óaæsanti tvÃæ yudhi«Âhira 03,034.077d*0127_01 dhÃrtarëÂrÅæ mahÃrÃja na Óaæsanti matiæ janÃ÷ 03,034.078a Óvad­tau k«Åram Ãsaktaæ brahma và v­«ale yathà 03,034.078c satyaæ stene balaæ nÃryÃæ rÃjyaæ duryodhane tathà 03,034.079a iti nirvacanaæ loke ciraæ carati bhÃrata 03,034.079c api caitat striyo bÃlÃ÷ svÃdhyÃyam iva kurvate 03,034.079d*0128_01 imÃm avasthÃæ ca gate sahÃsmÃbhir ariædama 03,034.079d*0128_02 hanta na«ÂÃ÷ sma sarve vai bhavatopadrave sati 03,034.080a sa bhavÃn ratham ÃsthÃya sarvopakaraïÃnvitam 03,034.080c tvaramÃïo 'bhiniryÃtu ciram arthopapÃdakam 03,034.081a vÃcayitvà dvijaÓre«ÂhÃn adyaiva gajasÃhvayam 03,034.081c astravidbhi÷ pariv­to bhrÃt­bhir d­¬hadhanvibhi÷ 03,034.081e ÃÓÅvi«asamair vÅrair marudbhir iva v­trahà 03,034.082a amitrÃæs tejasà m­dnann asurebhya ivÃrihà 03,034.082c Óriyam Ãdatsva kaunteya dhÃrtarëÂrÃn mahÃbala 03,034.083a na hi gÃï¬ÅvamuktÃnÃæ ÓarÃïÃæ gÃrdhravÃsasÃm 03,034.083c sparÓam ÃÓÅvi«ÃbhÃnÃæ martya÷ kaÓ cana saæsahet 03,034.083d*0129_01 ka÷ parair hriyamÃïÃnÃm ÃtmabhÃvena saæsahet 03,034.084a na sa vÅro na mÃtaÇgo na sadaÓvo 'sti bhÃrata 03,034.084c ya÷ saheta gadÃvegaæ mama kruddhasya saæyuge 03,034.085a s­¤jayai÷ saha kaikeyair v­«ïÅnÃm ­«abheïa ca 03,034.085c kathaæ svid yudhi kaunteya rÃjyaæ na prÃpnuyÃmahe 03,034.085d*0130_01 ÓatruhastagatÃæ rÃjan kathaæ svinn Ãharer mahÅm 03,034.085d*0130_02 iha yatnam upÃh­tya balena mahatÃnvita÷ 03,035.000*0131_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,035.000*0131_01 sa evam uktas tu mahÃnubhÃva÷ 03,035.000*0131_02 satyavrato bhÅmasenena rÃjà 03,035.000*0131_03 ajÃtaÓatrus tadanantaraæ vai 03,035.000*0131_04 dhairyÃnvito vÃkyam idaæ babhëe 03,035.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,035.001a asaæÓayaæ bhÃrata satyam etad; yan mà tudan vÃkyaÓalyai÷ k«iïo«i 03,035.001c na tvà vigarhe pratikÆlam etan; mamÃnayÃd dhi vyasanaæ va ÃgÃt 03,035.002a ahaæ hy ak«Ãn anvapadyaæ jihÅr«an; rÃjyaæ sarëÂraæ dh­tarëÂrasya putrÃt 03,035.002c tan mà ÓaÂha÷ kitava÷ pratyadevÅt; suyodhanÃrthaæ subalasya putra÷ 03,035.003a mahÃmÃya÷ Óakuni÷ pÃrvatÅya÷; sadà sabhÃyÃæ pravapann ak«apÆgÃn 03,035.003c amÃyinaæ mÃyayà pratyadevÅt; tato 'paÓyaæ v­jinaæ bhÅmasena 03,035.004a ak«Ãn hi d­«Âvà Óakuner yathÃvat; kÃmÃnulomÃn ayujo yujaÓ ca 03,035.004c Óakyaæ niyantum abhavi«yad ÃtmÃ; manyus tu hanti puru«asya dhairyam 03,035.005a yantuæ nÃtmà Óakyate pauru«eïa; mÃnena vÅryeïa ca tÃta naddha÷ 03,035.005c na te vÃcaæ bhÅmasenÃbhyasÆye; manye tathà tad bhavitavyam ÃsÅt 03,035.006a sa no rÃjà dh­tarëÂrasya putro; nyapÃtayad vyasane rÃjyam icchan 03,035.006c dÃsyaæ ca no 'gamayad bhÅmasena; yatrÃbhavac charaïaæ draupadÅ na÷ 03,035.007a tvaæ cÃpi tad vettha dhanaæjayaÓ ca; punardyÆtÃyÃgatÃnÃæ sabhÃæ na÷ 03,035.007c yan mÃbravÅd dh­tarëÂrasya putra; ekaglahÃrthaæ bharatÃnÃæ samak«am 03,035.008a vane samà dvÃdaÓa rÃjaputra; yathÃkÃmaæ viditam ajÃtaÓatro 03,035.008c athÃparaæ cÃviditaæ carethÃ÷; sarvai÷ saha bhrÃt­bhiÓ chadmagƬha÷ 03,035.009a tvÃæ cec chrutvà tÃta tathà carantam; avabhotsyante bhÃratÃnÃæ carÃ÷ sma 03,035.009c anyÃæÓ carethÃs tÃvato 'bdÃæs tatas tvaæ; niÓcitya tat pratijÃnÅhi pÃrtha 03,035.010a caraiÓ cen no 'vidita÷ kÃlam etaæ; yukto rÃjan mohayitvà madÅyÃn 03,035.010c bravÅmi satyaæ kurusaæsadÅha; tavaiva tà bhÃrata pa¤ca nadya÷ 03,035.011a vayaæ caivaæ bhrÃtara÷ sarva eva; tvayà jitÃ÷ kÃlam apÃsya bhogÃn 03,035.011c vasema ity Ãha purà sa rÃjÃ; madhye kurÆïÃæ sa mayoktas tatheti 03,035.012a tatra dyÆtam abhavan no jaghanyaæ; tasmi¤ jitÃ÷ pravrajitÃÓ ca sarve 03,035.012c itthaæ ca deÓÃn anusaæcarÃmo; vanÃni k­cchrÃïi ca k­cchrarÆpÃ÷ 03,035.013a suyodhanaÓ cÃpi na ÓÃntim icchan; bhÆya÷ sa manyor vaÓam anvagacchat 03,035.013c udyojayÃm Ãsa kurÆæÓ ca sarvÃn; ye cÃsya ke cid vaÓam anvagacchan 03,035.014a taæ saædhim ÃsthÃya satÃæ sakÃÓe; ko nÃma jahyÃd iha rÃjyaheto÷ 03,035.014c Ãryasya manye maraïÃd garÅyo; yad dharmam utkramya mahÅæ praÓi«yÃt 03,035.015a tadaiva ced vÅrakarmÃkari«yo; yadà dyÆte parighaæ paryam­k«a÷ 03,035.015c bÃhÆ didhak«an vÃrita÷ phalgunena; kiæ du«k­taæ bhÅma tadÃbhavi«yat 03,035.016a prÃg eva caivaæ samayakriyÃyÃ÷; kiæ nÃbravÅ÷ pauru«am ÃvidÃna÷ 03,035.016c prÃptaæ tu kÃlaæ tv abhipadya paÓcÃt; kiæ mÃm idÃnÅm ativelam Ãttha 03,035.017a bhÆyo 'pi du÷khaæ mama bhÅmasena; dÆye vi«asyeva rasaæ viditvà 03,035.017c yad yÃj¤asenÅæ parik­«yamÃïÃæ; saæd­Óya tat k«Ãntam iti sma bhÅma 03,035.018a na tv adya Óakyaæ bharatapravÅra; k­tvà yad uktaæ kuruvÅramadhye 03,035.018c kÃlaæ pratÅk«asva sukhodayasya; paktiæ phalÃnÃm iva bÅjavÃpa÷ 03,035.019a yadà hi pÆrvaæ nik­to nik­tyÃ; vairaæ sapu«paæ saphalaæ viditvà 03,035.019c mahÃguïaæ harati hi pauru«eïa; tadà vÅro jÅvati jÅvaloke 03,035.020a Óriyaæ ca loke labhate samagrÃæ; manye cÃsmai Óatrava÷ saænamante 03,035.020c mitrÃïi cainam atirÃgÃd bhajante; devà ivendram anujÅvanti cainam 03,035.021a mama pratij¤Ãæ ca nibodha satyÃæ; v­ïe dharmam am­tÃj jÅvitÃc ca 03,035.021c rÃjyaæ ca putrÃÓ ca yaÓo dhanaæ ca; sarvaæ na satyasya kalÃm upaiti 03,036.001 bhÅmasena uvÃca 03,036.001a saædhiæ k­tvaiva kÃlena antakena patatriïà 03,036.001c anantenÃprameyena srotasà sarvahÃriïà 03,036.002a pratyak«aæ manyase kÃlaæ martya÷ san kÃlabandhana÷ 03,036.002c phenadharmà mahÃrÃja phaladharmà tathaiva ca 03,036.003a nime«Ãd api kaunteya yasyÃyur apacÅyate 03,036.003c sÆcyeväjanacÆrïasya kim iti pratipÃlayet 03,036.004a yo nÆnam amitÃyu÷ syÃd atha vÃpi pramÃïavit 03,036.004c sa kÃlaæ vai pratÅk«eta sarvapratyak«adarÓivÃn 03,036.005a pratÅk«amÃïÃn kÃlo na÷ samà rÃjaæs trayodaÓa 03,036.005c Ãyu«o 'pacayaæ k­tvà maraïÃyopane«yati 03,036.006a ÓarÅriïÃæ hi maraïaæ ÓarÅre nityam ÃÓritam 03,036.006c prÃg eva maraïÃt tasmÃd rÃjyÃyaiva ghaÂÃmahe 03,036.006d*0132_01 kÃlo nÆnaæ manu«yasya nityaæ saænihito 'm­ta÷ 03,036.007a yo na yÃti prasaækhyÃnam aspa«Âo bhÆmivardhana÷ 03,036.007c ayÃtayitvà vairÃïi so 'vasÅdati gaur iva 03,036.008a yo na yÃtayate vairam alpasattvodyama÷ pumÃn 03,036.008c aphalaæ tasya janmÃhaæ manye durjÃtajÃyina÷ 03,036.009a hairaïyau bhavato bÃhÆ Órutir bhavati pÃrthiva 03,036.009c hatvà dvi«antaæ saægrÃme bhuktvà bÃhvarjitaæ vasu 03,036.010a hatvà cet puru«o rÃjan nikartÃram ariædama 03,036.010c ahnÃya narakaæ gacchet svargeïÃsya sa saæmita÷ 03,036.011a amar«ajo hi saætÃpa÷ pÃvakÃd dÅptimattara÷ 03,036.011c yenÃham abhisaætapto na naktaæ na divà Óaye 03,036.012a ayaæ ca pÃrtho bÅbhatsur vari«Âho jyÃvikar«aïe 03,036.012c Ãste paramasaætapto nÆnaæ siæha ivÃÓaye 03,036.013a yo 'yam eko 'bhimanute sarvÃæl loke dhanurbh­ta÷ 03,036.013c so 'yam Ãtmajam Æ«mÃïaæ mahÃhastÅva yacchati 03,036.014a nakula÷ sahadevaÓ ca v­ddhà mÃtà ca vÅrasÆ÷ 03,036.014c tavaiva priyam icchanta Ãsate ja¬amÆkavat 03,036.015a sarve te priyam icchanti bÃndhavÃ÷ saha s­¤jayai÷ 03,036.015c aham eko 'bhisaætapto mÃtà ca prativindhyata÷ 03,036.016a priyam eva tu sarve«Ãæ yad bravÅmy uta kiæ cana 03,036.016c sarve hÅ vyasanaæ prÃptÃ÷ sarve yuddhÃbhinandina÷ 03,036.017a neta÷ pÃpÅyasÅ kà cid Ãpad rÃjan bhavi«yati 03,036.017c yan no nÅcair alpabalai rÃjyam Ãcchidya bhujyate 03,036.018a ÓÅlado«Ãd gh­ïÃvi«Âa Ãn­ÓaæsyÃt paraætapa 03,036.018c kleÓÃæs titik«ase rÃjan nÃnya÷ kaÓ cit praÓaæsati 03,036.018d*0133_01 Órotriyasyeva te rÃjan mandakasyÃvipaÓcita÷ 03,036.018d*0133_02 anuvÃkahatà buddhir nai«Ã tattvÃrthadarÓinÅ 03,036.019a gh­ïÅ brÃhmaïarÆpo 'si kathaæ k«atre ajÃyathÃ÷ 03,036.019c asyÃæ hi yonau jÃyante prÃyaÓa÷ krÆrabuddhaya÷ 03,036.020a aÓrau«Ås tvaæ rÃjadharmÃn yathà vai manur abravÅt 03,036.020c krÆrÃn nik­tisaæyuktÃn vihitÃn aÓamÃtmakÃn 03,036.020d*0134_01 dhÃrtarëÂrÃn mahÃrÃja k«amase kiæ durÃtmana÷ 03,036.020d*0135_01 j¤Ãne tapasi Óaurye và yasya na prathitaæ yaÓa÷ 03,036.020d*0135_02 vidyÃyÃm atha lÃbhe và mÃtur uccÃra eva sa÷ 03,036.021a kartavye puru«avyÃghra kim Ãsse pÅÂhasarpavat 03,036.021c buddhyà vÅryeïa saæyukta÷ ÓrutenÃbhijanena ca 03,036.022a t­ïÃnÃæ mu«Âinaikena himavantaæ tu parvatam 03,036.022c channam icchasi kaunteya yo 'smÃn saævartum icchasi 03,036.023a aj¤Ãtacaryà gƬhena p­thivyÃæ viÓrutena ca 03,036.023c divÅva pÃrtha sÆryeïa na Óakyà carituæ tvayà 03,036.024a b­hacchÃla ivÃnÆpe ÓÃkhÃpu«papalÃÓavÃn 03,036.024c hastÅ Óveta ivÃj¤Ãta÷ kathaæ ji«ïuÓ cari«yati 03,036.025a imau ca siæhasaækÃÓau bhrÃtarau sahitau ÓiÓÆ 03,036.025c nakula÷ sahadevaÓ ca kathaæ pÃrtha cari«yata÷ 03,036.026a puïyakÅrtÅ rÃjaputrÅ draupadÅ vÅrasÆr iyam 03,036.026c viÓrutà katham aj¤Ãtà k­«ïà pÃrtha cari«yati 03,036.027a mÃæ cÃpi rÃja¤ jÃnanti ÃkumÃram imÃ÷ prajÃ÷ 03,036.027c aj¤ÃtacaryÃæ paÓyÃmi meror iva nigÆhanam 03,036.028a tathaiva bahavo 'smÃbhÅ rëÂrebhyo vipravÃsitÃ÷ 03,036.028c rÃjÃno rÃjaputrÃÓ ca dh­tarëÂram anuvratÃ÷ 03,036.029a na hi te 'py upaÓÃmyanti nik­tÃnÃæ nirÃk­tÃ÷ 03,036.029c avaÓyaæ tair nikartavyam asmÃkaæ tatpriyai«ibhi÷ 03,036.030a te 'py asmÃsu prayu¤jÅran pracchannÃn subahƤ janÃn 03,036.030c Ãcak«ÅraæÓ ca no j¤Ãtvà tan na÷ syÃt sumahad bhayam 03,036.031a asmÃbhir u«itÃ÷ samyag vane mÃsÃs trayodaÓa 03,036.031c parimÃïena tÃn paÓya tÃvata÷ parivatsarÃn 03,036.032a asti mÃsa÷ pratinidhir yathà prÃhur manÅ«iïa÷ 03,036.032c pÆtikÃn iva somasya tathedaæ kriyatÃm iti 03,036.033a atha vÃna¬uhe rÃjan sÃdhave sÃdhuvÃhine 03,036.033c sauhityadÃnÃd ekasmÃd enasa÷ pratimucyate 03,036.034a tasmÃc chatruvadhe rÃjan kriyatÃæ niÓcayas tvayà 03,036.034c k«atriyasya tu sarvasya nÃnyo dharmo 'sti saæyugÃt 03,037.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,037.001a bhÅmasenavaca÷ Órutvà kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,037.001c ni÷Óvasya puru«avyÃghra÷ saæpradadhyau paraætapa÷ 03,037.001d*0136_01 Órutà me rÃjadharmÃÓ ca varïÃnÃæ ca p­thak p­thak 03,037.001d*0136_02 ÃyatyÃæ ca tadÃtve ca ya÷ paÓyati sa paÓyati 03,037.001d*0136_03 dharmasya jÃnamÃno 'haæ gatim agryÃæ sudurvidÃm 03,037.001d*0136_04 kathaæ balÃt kari«yÃmi meror iva vimardanam 03,037.002a sa muhÆrtam iva dhyÃtvà viniÓcityetik­tyatÃm 03,037.002c bhÅmasenam idaæ vÃkyam apadÃntaram abravÅt 03,037.003a evam etan mahÃbÃho yathà vadasi bhÃrata 03,037.003c idam anyat samÃdhatsva vÃkyaæ me vÃkyakovida 03,037.004a mahÃpÃpÃni karmÃïi yÃni kevalasÃhasÃt 03,037.004c Ãrabhyante bhÅmasena vyathante tÃni bhÃrata 03,037.005a sumantrite suvikrÃnte suk­te suvicÃrite 03,037.005c sidhyanty arthà mahÃbÃho daivaæ cÃtra pradak«iïam 03,037.006a tvaæ tu kevalacÃpalyÃd baladarpocchrita÷ svayam 03,037.006c Ãrabdhavyam idaæ karma manyase Ó­ïu tatra me 03,037.007a bhÆriÓravÃ÷ ÓalaÓ caiva jalasaædhaÓ ca vÅryavÃn 03,037.007c bhÅ«mo droïaÓ ca karïaÓ ca droïaputraÓ ca vÅryavÃn 03,037.008a dhÃrtarëÂrà durÃdhar«Ã duryodhanapurogamÃ÷ 03,037.008c sarva eva k­tÃstrÃÓ ca satataæ cÃtatÃyina÷ 03,037.009a rÃjÃna÷ pÃrthivÃÓ caiva ye 'smÃbhir upatÃpitÃ÷ 03,037.009c saæÓritÃ÷ kauravaæ pak«aæ jÃtasnehÃÓ ca sÃæpratam 03,037.010a duryodhanahite yuktà na tathÃsmÃsu bhÃrata 03,037.010c pÆrïakoÓà balopetÃ÷ prayati«yanti rak«aïe 03,037.011a sarve kauravasainyasya saputrÃmÃtyasainikÃ÷ 03,037.011c saævibhaktà hi mÃtrÃbhir bhogair api ca sarvaÓa÷ 03,037.012a duryodhanena te vÅrà mÃnitÃÓ ca viÓe«ata÷ 03,037.012c prÃïÃæs tyak«yanti saægrÃme iti me niÓcità mati÷ 03,037.013a samà yady api bhÅ«masya v­ttir asmÃsu te«u ca 03,037.013c droïasya ca mahÃbÃho k­pasya ca mahÃtmana÷ 03,037.014a avaÓyaæ rÃjapiï¬as tair nirveÓya iti me mati÷ 03,037.014c tasmÃt tyak«yanti saægrÃme prÃïÃn api sudustyajÃn 03,037.015a sarve divyÃstravidvÃæsa÷ sarve dharmaparÃyaïÃ÷ 03,037.015c ajeyÃÓ ceti me buddhir api devai÷ savÃsavai÷ 03,037.016a amar«Å nityasaæh­«Âas tatra karïo mahÃratha÷ 03,037.016c sarvÃstravid anÃdh­«ya abhedyakavacÃv­ta÷ 03,037.017a anirjitya raïe sarvÃn etÃn puru«asattamÃn 03,037.017c aÓakyo hy asahÃyena hantuæ duryodhanas tvayà 03,037.018a na nidrÃm adhigacchÃmi cintayÃno v­kodara 03,037.018c ati sarvÃn dhanurgrÃhÃn sÆtaputrasya lÃghavam 03,037.019a etad vacanam Ãj¤Ãya bhÅmaseno 'tyamar«aïa÷ 03,037.019c babhÆva vimanÃs trasto na caivovÃca kiæ cana 03,037.020a tayo÷ saævadator evaæ tadà pÃï¬avayor dvayo÷ 03,037.020c ÃjagÃma mahÃyogÅ vyÃsa÷ satyavatÅsuta÷ 03,037.021a so 'bhigamya yathÃnyÃyaæ pÃï¬avai÷ pratipÆjita÷ 03,037.021c yudhi«Âhiram idaæ vÃkyam uvÃca vadatÃæ vara÷ 03,037.022a yudhi«Âhira mahÃbÃho vedmi te h­di mÃnasam 03,037.022c manÅ«ayà tata÷ k«ipram Ãgato 'smi narar«abha 03,037.023a bhÅ«mÃd droïÃt k­pÃt karïÃd droïaputrÃc ca bhÃrata 03,037.023b*0137_01 duryodhanÃn n­pasutÃt tathà du÷ÓÃsanÃd api 03,037.023c yat te bhayam amitraghna h­di saæparivartate 03,037.024a tat te 'haæ nÃÓayi«yÃmi vidhid­«Âena hetunà 03,037.024c tac chrutvà dh­tim ÃsthÃya karmaïà pratipÃdaya 03,037.024d*0138_01 pratipÃdya tu rÃjendra tata÷ k«ipraæ jvaraæ jahi 03,037.025a tata ekÃntam unnÅya pÃrÃÓaryo yudhi«Âhiram 03,037.025c abravÅd upapannÃrtham idaæ vÃkyaviÓÃrada÷ 03,037.026a Óreyasas te para÷ kÃla÷ prÃpto bharatasattama 03,037.026c yenÃbhibhavità ÓatrÆn raïe pÃrtho dhanaæjaya÷ 03,037.027a g­hÃïemÃæ mayà proktÃæ siddhiæ mÆrtimatÅm iva 03,037.027c vidyÃæ pratism­tiæ nÃma prapannÃya bravÅmi te 03,037.027e yÃm avÃpya mahÃbÃhur arjuna÷ sÃdhayi«yati 03,037.028a astrahetor mahendraæ ca rudraæ caivÃbhigacchatu 03,037.028c varuïaæ ca dhaneÓaæ ca dharmarÃjaæ ca pÃï¬ava 03,037.028e Óakto hy e«a surÃn dra«Âuæ tapasà vikrameïa ca 03,037.029a ­«ir e«a mahÃtejà nÃrÃyaïasahÃyavÃn 03,037.029c purÃïa÷ ÓÃÓvato devo vi«ïor aæÓa÷ sanÃtana÷ 03,037.030a astrÃïÅndrÃc ca rudrÃc ca lokapÃlebhya eva ca 03,037.030c samÃdÃya mahÃbÃhur mahat karma kari«yati 03,037.031a vanÃd asmÃc ca kaunteya vanam anyad vicintyatÃm 03,037.031c nivÃsÃrthÃya yad yuktaæ bhaved va÷ p­thivÅpate 03,037.032a ekatra ciravÃso hi na prÅtijanano bhavet 03,037.032c tÃpasÃnÃæ ca ÓÃntÃnÃæ bhaved udvegakÃraka÷ 03,037.033a m­gÃïÃm upayogaÓ ca vÅrudo«adhisaæk«aya÷ 03,037.033c bibhar«i hi bahÆn viprÃn vedavedÃÇgapÃragÃn 03,037.034a evam uktvà prapannÃya Óucaye bhagavÃn prabhu÷ 03,037.034c provÃca yogatattvaj¤o yogavidyÃm anuttamÃm 03,037.035a dharmarÃj¤e tadà dhÅmÃn vyÃsa÷ satyavatÅsuta÷ 03,037.035c anuj¤Ãya ca kaunteyaæ tatraivÃntaradhÅyata 03,037.036a yudhi«Âhiras tu dharmÃtmà tad brahma manasà yata÷ 03,037.036c dhÃrayÃm Ãsa medhÃvÅ kÃle kÃle samabhyasan 03,037.037a sa vyÃsavÃkyamudito vanÃd dvaitavanÃt tata÷ 03,037.037c yayau sarasvatÅtÅre kÃmyakaæ nÃma kÃnanam 03,037.038a tam anvayur mahÃrÃja Óik«Ãk«aravidas tathà 03,037.038c brÃhmaïÃs tapasà yuktà devendram ­«ayo yathà 03,037.039a tata÷ kÃmyakam ÃsÃdya punas te bharatar«abhÃ÷ 03,037.039a*0139_01 **** **** r«ayo devapatiæ yathà 03,037.039a*0139_02 saæprÃpya tad vanaæ ramyaæ 03,037.039c nyaviÓanta mahÃtmÃna÷ sÃmÃtyÃ÷ sapadÃnugÃ÷ 03,037.040a tatra te nyavasan rÃjan kaæ cit kÃlaæ manasvina÷ 03,037.040c dhanurvedaparà vÅrÃ÷ Ó­ïvÃnà vedam uttamam 03,037.041a caranto m­gayÃæ nityaæ Óuddhair bÃïair m­gÃrthina÷ 03,037.041c pit­daivataviprebhyo nirvapanto yathÃvidhi 03,038.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,038.001a kasya cit tv atha kÃlasya dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,038.001c saæsm­tya munisaædeÓam idaæ vacanam abravÅt 03,038.002a vivikte viditapraj¤am arjunaæ bharatar«abham 03,038.002c sÃntvapÆrvaæ smitaæ k­tvà pÃïinà parisaæsp­Óan 03,038.003a sa muhÆrtam iva dhyÃtvà vanavÃsam ariædama÷ 03,038.003c dhanaæjayaæ dharmarÃjo rahasÅdam uvÃca ha 03,038.004a bhÅ«me droïe k­pe karïe droïaputre ca bhÃrata 03,038.004c dhanurvedaÓ catu«pÃda ete«v adya prati«Âhita÷ 03,038.005a brÃhmaæ daivam Ãsuraæ ca saprayogacikitsitam 03,038.005c sarvÃstrÃïÃæ prayogaæ ca te 'bhijÃnanti k­tsnaÓa÷ 03,038.006a te sarve dh­tarëÂrasya putreïa parisÃntvitÃ÷ 03,038.006c saævibhaktÃÓ ca tu«ÂÃÓ ca guruvat te«u vartate 03,038.006d*0140_01 aikÃtmyaæ ca gatÃ÷ sarve dhÃrtarëÂreïa bhÃrata 03,038.007a sarvayodhe«u caivÃsya sadà v­ttir anuttamà 03,038.007b*0141_01 ÃcÃryà mÃnitÃs tu«ÂÃ÷ ÓÃntiæ vyavaharanty uta 03,038.007c Óaktiæ na hÃpayi«yanti te kÃle pratipÆjitÃ÷ 03,038.008a adya ceyaæ mahÅ k­tsnà duryodhanavaÓÃnugà 03,038.008b*0142_01 sagrÃmanagarà pÃrtha sasÃgaravanÃkarà 03,038.008b*0143_01 anena brahmaïà tÃta sarvaæ saæpratipadyate 03,038.008c tvayi vyapÃÓrayo 'smÃkaæ tvayi bhÃra÷ samÃhita÷ 03,038.008e tatra k­tyaæ prapaÓyÃmi prÃptakÃlam ariædama 03,038.009a k­«ïadvaipÃyanÃt tÃta g­hÅtopani«an mayà 03,038.009c tayà prayuktayà samyag jagat sarvaæ prakÃÓate 03,038.009e tena tvaæ brahmaïà tÃta saæyukta÷ susamÃhita÷ 03,038.010a devatÃnÃæ yathÃkÃlaæ prasÃdaæ pratipÃlaya 03,038.010c tapasà yojayÃtmÃnam ugreïa bharatar«abha 03,038.011a dhanu«mÃn kavacÅ kha¬gÅ muni÷ sÃrasamanvita÷ 03,038.011c na kasya cid dadan mÃrgaæ gaccha tÃtottarÃæ diÓam 03,038.011e indre hy astrÃïi divyÃni samastÃni dhanaæjaya 03,038.012a v­trÃd bhÅtais tadà devair balam indre samarpitam 03,038.012c tÃny ekasthÃni sarvÃïi tatas tvaæ pratipatsyase 03,038.013a Óakram eva prapadyasva sa te 'strÃïi pradÃsyati 03,038.013b@003_0001 yogayuktasya te pÃrtha tatra nÃsti vicÃraïà 03,038.013b@003_0002 pravarÃm atulÃæ satyÃæ nirdo«Ãæ sarvadà satÃm 03,038.013b@003_0003 tÃm eka÷ pÃï¬ave«v adya astraæ prÃpto dhanaæjaya÷ 03,038.013b@003_0004 na cÃdharmam imaæ devà nÃsiddhaæ nÃtapasvinam 03,038.013b@003_0005 dra«Âum icchanti kaunteya calacittaæ kathaæ cana 03,038.013b@003_0006 rorÆyamÃïaæ kaÂuka År«uka÷ kaÂukÃk«aram 03,038.013b@003_0007 du«Âa÷ ÓlÃghanaka÷ k«eptà hantÃtha vicikitsita÷ 03,038.013b@003_0008 viÓvastahantà mÃyÃvÅ krodhano 'n­tabhëità 03,038.013b@003_0009 atyÃÓÅ nÃstiko 'dÃnto mitradh­k sarvaÓaÇkita÷ 03,038.013b@003_0010 Ãkro«Âà cÃtimÃnÅ ca raudro lubdho 'tha lolupa÷ 03,038.013b@003_0011 stenaÓ ca madyapaÓ caiva bhrÆïahà gurutalpaga÷ 03,038.013b@003_0012 saæbhÃvitÃtmà cÃtyarthaæ n­Óaæsa÷ paru«aÓ ca ha 03,038.013b@003_0013 naite lokÃn Ãpnuvanti nirlokÃs te dhanaæjaya 03,038.013b@003_0014 Ãn­Óaæsyam anukroÓaæ satyaæ karuïavedità 03,038.013b@003_0015 dama÷ sthitir dh­tir dharma÷ k«amà rÆpam anuttamam 03,038.013b@003_0016 dayà damaÓ ca dharmaÓ ca gurupÆjà k­taj¤atà 03,038.013b@003_0017 mitratà dvijabhaktiÓ ca vasanti tvayi phÃlguna 03,038.013b@003_0018 vyapek«Ã sarvabhÆte«u k«amà dÃnaæ mati÷ sm­ti÷ 03,038.013b@003_0019 tasmÃt kauravya Óakreïa same«yasi dhanaæjaya 03,038.013b@003_0020 tvÃd­Óena hi devÃnÃæ ÓlÃghanÅya÷ samÃgama÷ 03,038.013b@003_0021 suh­dÃæ sodarÃïÃæ ca sarve«Ãæ bharatar«abha 03,038.013b@003_0022 tvaæ gati÷ paramà tÃta v­trahà marutÃm iva 03,038.013b@003_0023 tasmiæs trayodaÓe var«e bhrÃtara÷ suh­daÓ ca te 03,038.013b@003_0024 sarve 'bhisaæÓrayi«yanti bÃhuvÅryaæ mahÃbala 03,038.013b@003_0025 sa pÃrtha pitaraæ gaccha sahasrÃk«am ariædama 03,038.013b@003_0026 mu«Âigrahaïam Ãdatsva sarvÃstrÃïi ca vÃsavÃt 03,038.013b@003_0027 ÓataÓ­Çge mahÃbÃho maghavÃn idam abravÅt 03,038.013b@003_0028 Ó­ïvatÃæ sarvabhÆtÃnÃæ tvÃm upÃghrÃya mÆrdhani 03,038.013b@003_0029 vidita÷ sarvabhÆtÃnÃæ divaæ tÃta gami«yasi 03,038.013b@003_0030 prÃpya puïyak­tÃæ lokÃn raæsyate jayatÃæ vara÷ 03,038.013b@003_0031 mÃnitas tridaÓai÷ pÃrtha vih­tya susukhaæ divi 03,038.013b@003_0032 avÃpya paramÃstrÃïi p­thivÅæ punar e«yasi 03,038.013b@003_0033 guïÃæs te vÃsavas tÃta khÃï¬avaæ dahyatas tava 03,038.013b@003_0034 Ó­ïvatÃæ kila bhÆtÃnÃæ puna÷ punar abhëata 03,038.013b@003_0035 tÃæ pratij¤Ãæ naraÓre«Âha kartum arhasi vÃsave 03,038.013b@003_0036 kiæ cid diÓam ita÷ prÃpya tapoyogamanà bhava 03,038.013b@003_0037 kartum arhasi kaunteya maghavadvacanaæ hitam 03,038.013c dÅk«ito 'dyaiva gaccha tvaæ dra«Âuæ devaæ puraædaram 03,038.014a evam uktvà dharmarÃjas tam adhyÃpayata prabhu÷ 03,038.014c dÅk«itaæ vidhinà tena yatavÃkkÃyamÃnasam 03,038.014e anujaj¤e tato vÅraæ bhrÃtà bhrÃtaram agraja÷ 03,038.015a nideÓÃd dharmarÃjasya dra«Âuæ devaæ puraædaram 03,038.015c dhanur gÃï¬Åvam ÃdÃya tathÃk«ayyau mahe«udhÅ 03,038.016a kavacÅ satalatrÃïo baddhagodhÃÇgulitravÃn 03,038.016c hutvÃgniæ brÃhmaïÃn ni«kai÷ svasti vÃcya mahÃbhuja÷ 03,038.017a prÃti«Âhata mahÃbÃhu÷ prag­hÅtaÓarÃsana÷ 03,038.017c vadhÃya dhÃrtarëÂrÃïÃæ ni÷Óvasyordhvam udÅk«ya ca 03,038.018a taæ d­«Âvà tatra kaunteyaæ prag­hÅtaÓarÃsanam 03,038.018c abruvan brÃhmaïÃ÷ siddhà bhÆtÃny antarhitÃni ca 03,038.018d@004_0001 siddhacÃraïasaæghÃÓ ca gandharvÃÓ ca tam abruvan 03,038.018d@004_0002 svasti vrataæ samÃdhatsva saækalpas tava sidhyatÃm 03,038.018d@004_0003 manorathÃÓ ca te sarve sam­dhyantÃæ mahÃratha 03,038.018d@004_0004 evam ukto 'bhivÃdyaitÃn baddhäjalipuÂas tathà 03,038.018d@004_0005 tapoyogamanÃ÷ pÃrtha÷ purohitam avandata 03,038.018d@004_0006 tata÷ prÅtamanà ji«ïus tÃv ubhÃv abhyavandata 03,038.018d@004_0007 sahodarÃv atirathau yudhi«Âhirav­kodarau 03,038.018d@004_0008 saæklÃntamanasau tÆrïam abhigamya mahÃrathau 03,038.018d@004_0009 yamau gÃï¬ÅvadhanvÃnam abhyavÃdayatÃm ubhau 03,038.018d@004_0010 abhivÃdya tu tau vÅrÃv Æcatu÷ pÃkaÓÃsanim 03,038.018d@004_0011 avÃptavyÃni sarvÃïi divyÃny astrÃïi vÃsavÃt 03,038.018d@004_0012 astrÃïy Ãpnuhi kaunteya manasà yad yad icchasi 03,038.018d@004_0013 giro hy aÓithilÃ÷ sarvà nirdo«Ã÷ saæmatÃ÷ satÃm 03,038.018d@004_0014 tvam eka÷ pÃï¬ave«v adya saæprÃpto 'si dhanaæjaya 03,038.018d@004_0015 na cÃdharmavidaæ devà nÃsiddhaæ nÃtapasvinam 03,038.018d@004_0016 dra«Âum icchanti kaunteya calacittaæ ÓaÂhaæ na ca 03,038.018d@004_0017 rorÆyamÃïa÷ kaÂukam År«yaka÷ kaÂukÃk«ara÷ 03,038.018d@004_0018 ÓaÂhaka÷ ÓlÃghaka÷ k«eptà hantà ca vicikitsità 03,038.018d@004_0019 viÓvastahantà mÃyÃvÅ krodhano 'n­tabhëità 03,038.018d@004_0020 atyÃÓÅ nÃstiko 'dÃtà mitradh­k sarvaÓaÇkita÷ 03,038.018d@004_0021 Ãkro«Âà cÃtimÃnÅ ca raudro lubdho 'tha lolupa÷ 03,038.018d@004_0022 stenaÓ ca madyapaÓ caiva bhrÆïahà gurutalpaga÷ 03,038.018d@004_0023 saæbhÃvitÃtmà cÃtyarthaæ n­Óaæsa÷ puru«aÓ ca ya÷ 03,038.018d@004_0024 naite lokÃn Ãpnuvanti nirlokÃs te dhanaæjaya 03,038.018d@004_0025 Ãn­Óaæsyam anukroÓa÷ satyaæ karuïavedità 03,038.018d@004_0026 dama÷ sthitir dh­tir dharma÷ k«amà rÆpam anuttamam 03,038.018d@004_0027 dayà ÓamaÓ ca dharmaÓ ca gurupÆjà k­taj¤atà 03,038.018d@004_0028 maitratà dvijabhaktiÓ ca vasanti tvayi phalguna 03,038.018d@004_0029 vyapek«Ã sarvabhÆte«u k­pà dÃnaæ mati÷ sm­ti÷ 03,038.018d@004_0030 tasmÃt kauravya Óakreïa same«yasi dhanaæjaya 03,038.018d@004_0031 tvÃd­Óena hi devÃnÃæ ÓlÃghanÅya÷ samÃgama÷ 03,038.018d@004_0032 suh­dÃæ sodarÃïÃæ ca sarve«Ãæ bharatar«abha 03,038.018d@004_0033 tvaæ gati÷ paramà tÃta v­trahà marutÃm iva 03,038.018d@004_0034 tasmiæs trayodaÓe var«e bhrÃtara÷ suh­daÓ ca te 03,038.018d@004_0035 sarve hi saæÓrayi«yanti bÃhuvÅryaæ mahÃbala 03,038.018d@004_0036 sa pÃrtha pitaraæ gaccha sahasrÃk«am ariædamam 03,038.018d@004_0037 mu«Âigrahaïam Ãdatsva sarvÃïy astrÃïi vÃsavÃt 03,038.018d@004_0038 ÓataÓ­Çge mahÃbÃho maghavÃn idam abravÅt 03,038.018d@004_0039 Ó­ïvatÃæ sarvabhÆtÃnÃæ tvÃm upÃghrÃya mÆrdhani 03,038.018d@004_0040 vidita÷ sarvabhÆtÃnÃæ divaæ tÃta gami«yasi 03,038.018d@004_0041 prÃpya puïyak­tÃæ lokÃn raæsyase jayatÃæ vara 03,038.018d@004_0042 mÃnitas tridaÓai÷ pÃrtha vih­tya susukhaæ divi 03,038.018d@004_0043 avÃpya paramÃstrÃïi p­thivÅæ punar e«yasi 03,038.018d@004_0044 guïÃæs te vÃsavas tÃta khÃï¬avaæ dahati tvayi 03,038.018d@004_0045 Ó­ïvatÃæ sarvabhÆtÃnÃæ puna÷ punar abhëata 03,038.018d@004_0046 tÃæ pratij¤Ãæ naraÓre«Âha kartum arhasi vÃsavÅm 03,038.018d@004_0047 kaæ cid deÓam ita÷ prÃpya tapoyogamanà bhava 03,038.018d@004_0048 kartum arhasi kauravya maghavadvacanaæ hitam 03,038.018d@004_0049 dÅk«ito 'dyaiva gaccha tvaæ dra«ÂÃsi tvaæ puraædaram 03,038.018d@004_0050 tau pari«vajya bÅbhatsu÷ k­«ïÃm Ãmantrya cÃbhibho 03,038.018d@004_0051 abhyavÃdayata prÅta÷ tapasvipravarÃn api 03,038.018e k«ipraæ prÃpnuhi kaunteya manasà yad yad icchasi 03,038.018f*0144_01 abruvan brÃhmaïÃ÷ pÃrtham iti k­tvà jayÃÓi«a÷ 03,038.018f*0145_01 saæsÃdhayasva kaunteya dhruvo 'stu vijayas tava 03,038.019a taæ siæham iva gacchantaæ ÓÃlaskandhorum arjunam 03,038.019c manÃæsy ÃdÃya sarve«Ãæ k­«ïà vacanam abravÅt 03,038.020a yat te kuntÅ mahÃbÃho jÃtasyaicchad dhanaæjaya 03,038.020c tat te 'stu sarvaæ kaunteya yathà ca svayam icchasi 03,038.021a mÃsmÃkaæ k«atriyakule janma kaÓ cid avÃpnuyÃt 03,038.021c brÃhmaïebhyo namo nityaæ ye«Ãæ yuddhe na jÅvikà 03,038.021d*0146_01 idaæ ca me paraæ du÷khaæ yat tvÃæ pÃrtha suyodhana÷ 03,038.021d*0146_02 d­«Âvà mÃæ gaur iti prÃha prahasan rÃjasaæsadi 03,038.021d*0146_03 tasmÃd du÷khÃd idaæ du÷khaæ garÅya iti me mati÷ 03,038.021d*0146_04 yad asmÃn prati sabhye«u bahv ayuktam abhëata 03,038.022a nÆnaæ te bhrÃtara÷ sarve tvatkathÃbhi÷ prajÃgare 03,038.022c raæsyante vÅrakarmÃïi kÅrtayanta÷ puna÷ puna÷ 03,038.023a naiva na÷ pÃrtha bhoge«u na dhane nota jÅvite 03,038.023c tu«Âir buddhir bhavitrÅ và tvayi dÅrghapravÃsini 03,038.024a tvayi na÷ pÃrtha sarve«Ãæ sukhadu÷khe samÃhite 03,038.024c jÅvitaæ maraïaæ caiva rÃjyam aiÓvaryam eva ca 03,038.024e Ãp­«Âo me 'si kaunteya svasti prÃpnuhi pÃï¬ava 03,038.024f*0147_01 balavadbhir viruddhena kÃryam etat tvayÃnagha 03,038.024f*0147_02 prayÃhy avighnenaivÃÓu vijayÃya mahÃbala 03,038.025a namo dhÃtre vidhÃtre ca svasti gaccha hy anÃmayam 03,038.025b*0148_01 dharmas tvÃæ dvi«ata÷ pÃtu bhÃskaraÓ ca vibhÃvasu÷ 03,038.025b*0149_01 hrÅ÷ ÓrÅ÷ kÅrtir dh­ti÷ pu«Âir umà lak«mÅ÷ sarasvatÅ 03,038.025b*0149_02 imà vai tava pÃnthasya pÃlayantu dhanaæjaya 03,038.025b*0150_01 jye«ÂhÃpacÃyÅ jye«Âhasya bhrÃtur vacanakÃraka÷ 03,038.025b*0150_02 prapadye 'haæ vasÆn rudrÃn ÃdityÃn samarudgaïÃn 03,038.025b*0150_03 viÓvedevÃæs tathà sÃdhyä ÓÃntyarthaæ bharatar«abha 03,038.025b*0151_01 evam uktvÃÓi«a÷ k­«ïà virarÃma yaÓasvinÅ 03,038.025b*0152_01 avarodhÃd vane vÃsÃt sarvasvaharaïÃd api 03,038.025b*0152_02 idaæ du÷khataraæ manye putrebhyaÓ ca vivÃsanam 03,038.025b*0153_01 präjali÷ pÃï¬avaæ k­«ïà devÃnÃæ kurvatÅ nama÷ 03,038.025b*0153_02 vÃgbhi÷ paramaÓaktÃbhir maÇgalÃbhir abhëata 03,038.025b*0153_03 (25ab) namo dhÃtre vidhÃtre ca svasti gaccha vanÃd vanam 03,038.025b*0153_04 dharmas tvÃæ ju«atÃæ pÃrtha bhÃskaraÓ ca vibhÃvasu÷ 03,038.025b*0153_05 brahmà tvÃæ brÃhmaïÃÓ caiva pÃlayantu dhanaæjaya 03,038.025b*0153_06 jye«ÂhÃpacÃyÅ jye«Âhasya bhrÃtur vacanam Ãsthita÷ 03,038.025b*0153_07 prapadyethà vasÆn rudrÃn ÃdityÃn samarudgaïÃn 03,038.025b*0153_08 viÓvedevÃæs tathÃdityä ÓÃntyarthaæ bharatar«abha 03,038.025b*0153_09 (25cd) svasti te 'stv Ãntarik«ebhyo divyebhyo bharatar«abha 03,038.025b*0153_10 (25ef) pÃrthivebhyaÓ ca sarvebhyo ye ke cit paripanthina÷ 03,038.025b*0153_11 avarodhÃd vane vÃsÃt sarvasvaharaïÃd api 03,038.025b*0153_12 idaæ du÷khataraæ manye putrebhyaÓ ca vivÃsanÃt 03,038.025b*0153_13 (21ab) mà smÃhaæ k«atriyakule jÃtu cit punar Ãbhavam 03,038.025b*0153_14 (21cd) brÃhmaïebhyo namasyÃmi ye«Ãæ nÃyudhajÅvikà 03,038.025b*0153_15 dhvaæsita÷ svag­hebhyaÓ ca rëÂrÃc ca bharatar«abha 03,038.025b*0153_16 vane prati«Âhito bhÆtvà sauhÃrdÃd avati«Âhase 03,038.025b*0153_17 jetà ya÷ sarvaÓatrÆïÃæ ya÷ pÃvakam atarpayat 03,038.025b*0153_18 janas tvÃæ paÓyatÅdÃnÅæ gacchantaæ bharatar«abha 03,038.025b*0153_19 asmin nÆnaæ mahÃraïye bhrÃtara÷ suh­daÓ ca te 03,038.025b*0153_20 tvatkathÃ÷ kathayi«yanti cÃraïà ­«ayas tathà 03,038.025b*0153_21 (20ab) yat tat kuntÅ mahÃbÃho jÃtasyaicchad dhanaæjaya 03,038.025b*0153_22 (20cd) tat te sarvaæ tathaivÃstu yathà ca manasecchasi 03,038.025b*0153_23 vasudevasvasà devÅ tvÃm Ãryà punar Ãgatam 03,038.025b*0153_24 sà paÓyatu p­thà pÃrtha sahasrÃk«am ivÃditi÷ 03,038.025b*0153_25 (22ab) nÆnaæ te bhrÃtara÷ sarve tvatkathÃbhi÷ prajÃgare 03,038.025b*0153_26 (22cd) raæsyante tava karmÃïi kÅrtayanta÷ puna÷ puna÷ 03,038.025b*0153_27 (23ab) naiva na÷ pÃrtha bhoge«u na dhane nota jÅvite 03,038.025b*0153_28 (23cd) tu«Âà buddhir bhavitrÅ và tvayi dÅrghapravÃsini 03,038.025b*0153_29 ÃÓà saæjÃyate vÅra tvayy araïyaæ prapadyati 03,038.025b*0153_30 (24ab) tvayi na÷ pÃrtha sarve«Ãæ sukhadu÷khe prati«Âhite 03,038.025b*0153_31 (24cd) jÅvitaæ maraïaæ caiva svargo 'tha narakas tathà 03,038.025b*0153_32 (24ef) Ãp­«Âo me 'si kaunteya svasti prÃpnuhi pÃï¬ava 03,038.025b*0153_33 k­tÃstraæ svastimantaæ tvÃæ drak«yÃmi punar Ãgatam 03,038.025c svasti te 'stv Ãntarik«ebhya÷ pÃrthivebhyaÓ ca bhÃrata 03,038.025e divyebhyaÓ caiva bhÆtebhyo ye cÃnye paripanthina÷ 03,038.025f*0154_01 evam uktvÃÓi«a÷ k­«ïà virarÃma yaÓasvinÅ 03,038.026a tata÷ pradak«iïaæ k­tvà bhrÃtÌn dhaumyaæ ca pÃï¬ava÷ 03,038.026b*0155_01 k­«ïÃkaÂÃk«apÃtheyaæ h­di k­tvà tato 'rjuna÷ 03,038.026c prÃti«Âhata mahÃbÃhu÷ prag­hya ruciraæ dhanu÷ 03,038.026d*0156_01 Óanair iva diÓaæ vÅra udÅcÅæ bharatar«abha÷ 03,038.026d*0156_02 saæharaæs tarasà v­k«Ãæl latÃvallÅÓ ca bhÃrata 03,038.026d*0156_03 asajjamÃno v­k«e«u jagÃma sumahÃbala÷ 03,038.027a tasya mÃrgÃd apÃkrÃman sarvabhÆtÃni gacchata÷ 03,038.027c yuktasyaindreïa yogena parÃkrÃntasya Óu«miïa÷ 03,038.027d*0157_01 so 'gacchat parvatÃæs tÃta tapodhanani«evitÃn 03,038.027d*0157_02 divyaæ haimavataæ puïyaæ devaju«Âaæ paraætapa÷ 03,038.028a so 'gacchat parvataæ puïyam ekÃhnaiva mahÃmanÃ÷ 03,038.028c manojavagatir bhÆtvà yogayukto yathÃnila÷ 03,038.029a himavantam atikramya gandhamÃdanam eva ca 03,038.029c atyakrÃmat sa durgÃïi divÃrÃtram atandrita÷ 03,038.030a indrakÅlaæ samÃsÃdya tato 'ti«Âhad dhanaæjaya÷ 03,038.030c antarik«e hi ÓuÓrÃva ti«Âheti sa vacas tadà 03,038.030d*0158_01 tac chrutvà sarvato d­«Âiæ cÃrayÃm Ãsa pÃï¬ava÷ 03,038.030d*0159_01 gatvà sa «a¬ ahorÃtrÃn saptame 'hani pÃï¬ava÷ 03,038.030d*0159_02 prasthendrakÅlasya Óubhe tapoyogaparo 'bhavat 03,038.030d*0159_03 ÆrdhvabÃhur na cÃÇgÃni prÃspandayata kiæ cana 03,038.030d*0159_04 samÃhitÃtmà niyata÷ sahasrÃk«asuto 'cyuta÷ 03,038.031a tato 'paÓyat savyasÃcÅ v­k«amÆle tapasvinam 03,038.031c brÃhmyà Óriyà dÅpyamÃnaæ piÇgalaæ jaÂilaæ k­Óam 03,038.032a so 'bravÅd arjunaæ tatra sthitaæ d­«Âvà mahÃtapÃ÷ 03,038.032c kas tvaæ tÃteha saæprÃpto dhanu«mÃn kavacÅ ÓarÅ 03,038.032e nibaddhÃsitalatrÃïa÷ k«atradharmam anuvrata÷ 03,038.033a neha Óastreïa kartavyaæ ÓÃntÃnÃm ayam Ãlaya÷ 03,038.033c vinÅtakrodhahar«ÃïÃæ brÃhmaïÃnÃæ tapasvinÃm 03,038.034a nehÃsti dhanu«Ã kÃryaæ na saægrÃmeïa karhi cit 03,038.034c nik«ipaitad dhanus tÃta prÃpto 'si paramÃæ gatim 03,038.035a ity anantaujasaæ vÅraæ yathà cÃnyaæ p­thagjanam 03,038.035c tathà vÃcam athÃbhÅk«ïaæ brÃhmaïo 'rjunam abravÅt 03,038.035e na cainaæ cÃlayÃm Ãsa dhairyÃt sud­¬haniÓcayam 03,038.036a tam uvÃca tata÷ prÅta÷ sa dvija÷ prahasann iva 03,038.036c varaæ v­ïÅ«va bhadraæ te Óakro 'ham arisÆdana 03,038.037a evam ukta÷ pratyuvÃca sahasrÃk«aæ dhanaæjaya÷ 03,038.037c präjali÷ praïato bhÆtvà ÓÆra÷ kurukulodvaha÷ 03,038.038a Åpsito hy e«a me kÃmo varaæ cainaæ prayaccha me 03,038.038c tvatto 'dya bhagavann astraæ k­tsnam icchÃmi veditum 03,038.039a pratyuvÃca mahendras taæ prÅtÃtmà prahasann iva 03,038.039c iha prÃptasya kiæ kÃryam astrais tava dhanaæjaya 03,038.039e kÃmÃn v­ïÅ«va lokÃæÓ ca prÃpto 'si paramÃæ gatim 03,038.040a evam ukta÷ pratyuvÃca sahasrÃk«aæ dhanaæjaya÷ 03,038.040c na lokÃn na puna÷ kÃmÃn na devatvaæ kuta÷ sukham 03,038.041a na ca sarvÃmaraiÓvaryaæ kÃmaye tridaÓÃdhipa 03,038.041c bhrÃtÌæs tÃn vipine tyaktvà vairam apratiyÃtya ca 03,038.041e akÅrtiæ sarvaloke«u gaccheyaæ ÓÃÓvatÅ÷ samÃ÷ 03,038.042a evam ukta÷ pratyuvÃca v­trahà pÃï¬unandanam 03,038.042c sÃntvaya¤ Ólak«ïayà vÃcà sarvalokanamask­ta÷ 03,038.043a yadà drak«yasi bhÆteÓaæ tryak«aæ ÓÆladharaæ Óivam 03,038.043c tadà dÃtÃsmi te tÃta divyÃny astrÃïi sarvaÓa÷ 03,038.044a kriyatÃæ darÓane yatno devasya parame«Âhina÷ 03,038.044c darÓanÃt tasya kaunteya saæsiddha÷ svargam e«yasi 03,038.045a ity uktvà phalgunaæ Óakro jagÃmÃdarÓanaæ tata÷ 03,038.045c arjuno 'py atha tatraiva tasthau yogasamanvita÷ 03,039.001 janamejaya uvÃca 03,039.001a bhagava¤ Órotum icchÃmi pÃrthasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,039.001c vistareïa kathÃm etÃæ yathÃstrÃïy upalabdhavÃn 03,039.002a kathaæ sa puru«avyÃghro dÅrghabÃhur dhanaæjaya÷ 03,039.002c vanaæ pravi«Âas tejasvÅ nirmanu«yam abhÅtavat 03,039.003a kiæ ca tena k­taæ tatra vasatà brahmavittama 03,039.003c kathaæ ca bhagavÃn sthÃïur devarÃjaÓ ca to«ita÷ 03,039.004a etad icchÃmy ahaæ Órotuæ tvatprasÃdÃd dvijottama 03,039.004c tvaæ hi sarvaj¤a divyaæ ca mÃnu«aæ caiva vettha ha 03,039.005a atyadbhutaæ mahÃprÃj¤a romahar«aïam arjuna÷ 03,039.005c bhavena saha saægrÃmaæ cakÃrÃpratimaæ kila 03,039.005e purà praharatÃæ Óre«Âha÷ saægrÃme«v aparÃjita÷ 03,039.006a yac chrutvà narasiæhÃnÃæ dainyahar«ÃtivismayÃt 03,039.006c ÓÆrÃïÃm api pÃrthÃnÃæ h­dayÃni cakampire 03,039.007a yad yac ca k­tavÃn anyat pÃrthas tad akhilaæ vada 03,039.007c na hy asya ninditaæ ji«ïo÷ susÆk«mam api lak«aye 03,039.007e caritaæ tasya ÓÆrasya tan me sarvaæ prakÅrtaya 03,039.008 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,039.008a kathayi«yÃmi te tÃta kathÃm etÃæ mahÃtmana÷ 03,039.008c divyÃæ kauravaÓÃrdÆla mahatÅm adbhutopamÃm 03,039.009a gÃtrasaæsparÓasaæbandhaæ tryambakeïa sahÃnagha 03,039.009c pÃrthasya devadevena Ó­ïu samyak samÃgamam 03,039.010a yudhi«ÂhiraniyogÃt sa jagÃmÃmitavikrama÷ 03,039.010c Óakraæ sureÓvaraæ dra«Âuæ devadevaæ ca Óaækaram 03,039.011a divyaæ tad dhanur ÃdÃya kha¬gaæ ca puru«ar«abha÷ 03,039.011c mahÃbalo mahÃbÃhur arjuna÷ kÃryasiddhaye 03,039.011e diÓaæ hy udÅcÅæ kauravyo himavacchikharaæ prati 03,039.012a aindri÷ sthiramanà rÃjan sarvalokamahÃratha÷ 03,039.012c tvarayà parayà yuktas tapase dh­taniÓcaya÷ 03,039.012e vanaæ kaïÂakitaæ ghoram eka evÃnvapadyata 03,039.013a nÃnÃpu«paphalopetaæ nÃnÃpak«ini«evitam 03,039.013c nÃnÃm­gagaïÃkÅrïaæ siddhacÃraïasevitam 03,039.013d*0160_01 gandharvair apsarobhiÓ ca krŬadbhir upaÓobhitam 03,039.013d*0160_02 mattai÷ kiæpuru«aiÓ caiva pÃnabhÆmigatais tathà 03,039.013d*0160_03 tat priyÃbhi÷ samantÃc ca vyÃv­tya parivÅk«ita÷ 03,039.013d*0160_04 jagÃma naraÓÃrdÆlo devaæ dra«Âuæ pinÃkinam 03,039.014a tata÷ prayÃte kaunteye vanaæ mÃnu«avarjitam 03,039.014c ÓaÇkhÃnÃæ paÂahÃnÃæ ca Óabda÷ samabhavad divi 03,039.015a pu«pavar«aæ ca sumahan nipapÃta mahÅtale 03,039.015c meghajÃlaæ ca vitataæ chÃdayÃm Ãsa sarvata÷ 03,039.016a atÅtya vanadurgÃïi saænikar«e mahÃgire÷ 03,039.016c ÓuÓubhe himavatp­«Âhe vasamÃno 'rjunas tadà 03,039.017a tatrÃpaÓyad drumÃn phullÃn vihagair valgu nÃditÃn 03,039.017c nadÅÓ ca bahulÃvartà nÅlavai¬ÆryasaænibhÃ÷ 03,039.018a haæsakÃraï¬avodgÅtÃ÷ sÃrasÃbhirutÃs tathà 03,039.018c puæskokilarutÃÓ caiva krau¤cabarhiïanÃditÃ÷ 03,039.019a manoharavanopetÃs tasminn atiratho 'rjuna÷ 03,039.019c puïyaÓÅtÃmalajalÃ÷ paÓyan prÅtamanÃbhavat 03,039.020a ramaïÅye vanoddeÓe ramamÃïo 'rjunas tadà 03,039.020c tapasy ugre vartamÃna ugratejà mahÃmanÃ÷ 03,039.021a darbhacÅraæ nivasyÃtha daï¬ÃjinavibhÆ«ita÷ 03,039.021c pÆrïe pÆrïe trirÃtre tu mÃsam ekaæ phalÃÓana÷ 03,039.021e dviguïenaiva kÃlena dvitÅyaæ mÃsam atyagÃt 03,039.022a t­tÅyam api mÃsaæ sa pak«eïÃhÃram Ãcaran 03,039.022c ÓÅrïaæ ca patitaæ bhÆmau parïaæ samupayuktavÃn 03,039.023a caturthe tv atha saæprÃpte mÃsi pÆrïe tata÷ param 03,039.023c vÃyubhak«o mahÃbÃhur abhavat pÃï¬unandana÷ 03,039.023e ÆrdhvabÃhur nirÃlamba÷ pÃdÃÇgu«ÂhÃgravi«Âhita÷ 03,039.024a sadopasparÓanÃc cÃsya babhÆvur amitaujasa÷ 03,039.024c vidyudambhoruhanibhà jaÂÃs tasya mahÃtmana÷ 03,039.025a tato mahar«aya÷ sarve jagmur devaæ pinÃkinam 03,039.025b*0161_01 nivedayi«ava÷ pÃrthaæ tapasy ugre samÃsthitam 03,039.025c ÓitikaïÂhaæ mahÃbhÃgaæ praïipatya prasÃdya ca 03,039.025e sarve nivedayÃm Ãsu÷ karma tat phalgunasya ha 03,039.026a e«a pÃrtho mahÃtejà himavatp­«Âham ÃÓrita÷ 03,039.026c ugre tapasi du«pÃre sthito dhÆmÃyayan diÓa÷ 03,039.027a tasya deveÓa na vayaæ vidma÷ sarve cikÅr«itam 03,039.027c saætÃpayati na÷ sarvÃn asau sÃdhu nivÃryatÃm 03,039.027d*0162_01 te«Ãæ tad vacanaæ Órutvà munÅnÃæ bhÃvitÃtmanÃm 03,039.027d*0162_02 umÃpatir bhÆtapatir vÃkyam etad uvÃca ha 03,039.028 maheÓvara uvÃca 03,039.028a ÓÅghraæ gacchata saæh­«Âà yathÃgatam atandritÃ÷ 03,039.028c aham asya vijÃnÃmi saækalpaæ manasi sthitam 03,039.028d*0163_01 na vo vi«Ãda÷ kartavya÷ phalgunaæ prati sarvaÓa÷ 03,039.029a nÃsya svargasp­hà kà cin naiÓvaryasya na cÃyu«a÷ 03,039.029c yat tv asya kÃÇk«itaæ sarvaæ tat kari«ye 'ham adya vai 03,039.030 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,039.030a te Órutva Óarvavacanam ­«aya÷ satyavÃdina÷ 03,039.030c prah­«Âamanaso jagmur yathÃsvaæ punar ÃÓramÃn 03,040.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,040.001a gate«u te«u sarve«u tapasvi«u mahÃtmasu 03,040.001c pinÃkapÃïir bhagavÃn sarvapÃpaharo hara÷ 03,040.002a kairÃtaæ ve«am ÃsthÃya käcanadrumasaænibham 03,040.002c vibhrÃjamÃno vapu«Ã girir merur ivÃpara÷ 03,040.003a ÓrÅmad dhanur upÃdÃya ÓarÃæÓ cÃÓÅvi«opamÃn 03,040.003c ni«papÃta mahÃrci«mÃn dahan kak«am ivÃnala÷ 03,040.004a devyà sahomayà ÓrÅmÃn samÃnavratave«ayà 03,040.004c nÃnÃve«adharair h­«Âair bhÆtair anugatas tadà 03,040.005a kirÃtave«apracchanna÷ strÅbhiÓ cÃnu sahasraÓa÷ 03,040.005c aÓobhata tadà rÃjan sa devo 'tÅva bhÃrata 03,040.006a k«aïena tad vanaæ sarvaæ ni÷Óabdam abhavat tadà 03,040.006c nÃda÷ prasravaïÃnÃæ ca pak«iïÃæ cÃpy upÃramat 03,040.006d*0164_01 pre«ayitvà nu ditijaæ mÆkaæ và pÃrthaniÓcitam 03,040.006d*0164_02 mayepsitaæ madÅyais tu vastuæ saha mahÃbala÷ 03,040.006d*0164_03 tasmÃd arjunabÃïais tvaæ nirviddho hi mamaiva ca 03,040.006d*0164_04 dehaæ tyaktvà mahÃbÃho mÃm evai«yasi dÃnava 03,040.007a sa saænikar«am Ãgamya pÃrthasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,040.007c mÆkaæ nÃma dite÷ putraæ dadarÓÃdbhutadarÓanam 03,040.008a vÃrÃhaæ rÆpam ÃsthÃya tarkayantam ivÃrjunam 03,040.008c hantuæ paramadu«ÂÃtmà tam uvÃcÃtha phalguna÷ 03,040.009a gÃï¬Åvaæ dhanur ÃdÃya ÓarÃæÓ cÃÓÅvi«opamÃn 03,040.009c sajyaæ dhanurvaraæ k­tvà jyÃgho«eïa ninÃdayan 03,040.010a yan mÃæ prÃrthayase hantum anÃgasam ihÃgatam 03,040.010c tasmÃt tvÃæ pÆrvam evÃhaæ ne«yÃmi yamasÃdanam 03,040.011a taæ d­«Âvà prahari«yantaæ phalgunaæ d­¬hadhanvinam 03,040.011c kirÃtarÆpÅ sahasà vÃrayÃm Ãsa Óaækara÷ 03,040.012a mayai«a prÃrthita÷ pÆrvaæ nÅlameghasamaprabha÷ 03,040.012c anÃd­tyaiva tad vÃkyaæ prajahÃrÃtha phalguna÷ 03,040.012d*0165_01 mumoca niÓitaæ bÃïaæ vajrÃÓanisamaæ balam 03,040.013a kirÃtaÓ ca samaæ tasminn ekalak«ye mahÃdyuti÷ 03,040.013c pramumocÃÓaniprakhyaæ Óaram agniÓikhopamam 03,040.014a tau muktau sÃyakau tÃbhyÃæ samaæ tatra nipetatu÷ 03,040.014c mÆkasya gÃtre vistÅrïe Óailasaæhanane tadà 03,040.015a yathÃÓanivini«pe«o vajrasyeva ca parvate 03,040.015c tathà tayo÷ saænipÃta÷ Óarayor abhavat tadà 03,040.016a sa viddho bahubhir bÃïair dÅptÃsyai÷ pannagair iva 03,040.016c mamÃra rÃk«asaæ rÆpaæ bhÆya÷ k­tvà vibhÅ«aïam 03,040.017a dadarÓÃtha tato ji«ïu÷ puru«aæ käcanaprabham 03,040.017c kirÃtave«apracchannaæ strÅsahÃyam amitrahà 03,040.017e tam abravÅt prÅtamanÃ÷ kaunteya÷ prahasann iva 03,040.018a ko bhavÃn aÂate ÓÆnye vane strÅgaïasaæv­ta÷ 03,040.018c na tvam asmin vane ghore bibhe«i kanakaprabha 03,040.019a kimarthaæ ca tvayà viddho m­go 'yaæ matparigraha÷ 03,040.019c mayÃbhipanna÷ pÆrvaæ hi rÃk«aso 'yam ihÃgata÷ 03,040.020a kÃmÃt paribhavÃd vÃpi na me jÅvan vimok«yase 03,040.020c na hy e«a m­gayÃdharmo yas tvayÃdya k­to mayi 03,040.020e tena tvÃæ bhraæÓayi«yÃmi jÅvitÃt parvatÃÓraya 03,040.021a ity ukta÷ pÃï¬aveyena kirÃta÷ prahasann iva 03,040.021c uvÃca Ólak«ïayà vÃcà pÃï¬avaæ savyasÃcinam 03,040.021d*0166_01 na matk­te tvayà vÅra bhÅ÷ kÃryà vanam antikÃt 03,040.021d*0166_02 iyaæ bhÆmi÷ sadÃsmÃkam ucità vasatÃæ vane 03,040.021d*0166_03 tvayà tu du«kara÷ kasmÃd iha vÃsa÷ prarocita÷ 03,040.021d*0166_04 vayaæ tu bahusattve 'smin nivasÃmas tapodhana 03,040.021d*0166_05 bhavÃæs tu k­«ïavartmÃbha÷ sukumÃra÷ sukhocita÷ 03,040.021d*0166_06 arjuna uvÃca 03,040.021d*0166_06 kathaæ ÓÆnyam imaæ deÓam ekÃkÅ vicari«yati 03,040.021d*0166_07 gÃï¬Åvam ÃÓrayaæ k­tvà nÃrÃcÃæÓ cÃgnisaænibhÃn 03,040.021d*0166_08 nivasÃmi mahÃraïye dvitÅya iva pÃvaki÷ 03,040.021d*0166_09 e«a cÃpi mayà jantur m­garÆpaæ samÃÓrita÷ 03,040.021d*0166_10 kirÃta uvÃca 03,040.021d*0166_10 rÃk«aso nihato ghoro hantuæ mÃm iha cÃgata÷ 03,040.021d*0166_11 mayai«a dhanunirmuktais tìita÷ pÆrvam eva hi 03,040.021d*0166_12 bÃïair abhihata÷ Óete nÅtaÓ ca yamasÃdanam 03,040.022a mamaivÃyaæ lak«yabhÆta÷ pÆrvam eva parigraha÷ 03,040.022c mamaiva ca prahÃreïa jÅvitÃd vyavaropita÷ 03,040.023a do«Ãn svÃn nÃrhase 'nyasmai vaktuæ svabaladarpita÷ 03,040.023c abhi«akto 'smi mandÃtman na me jÅvan vimok«yase 03,040.024a sthiro bhavasva mok«yÃmi sÃyakÃn aÓanÅn iva 03,040.024c ghaÂasva parayà Óaktyà mu¤ca tvam api sÃyakÃn 03,040.024d*0167_01 tasya tad vacanaæ Órutvà kirÃtasyÃrjunas tadà 03,040.024d*0167_02 ro«am ÃhÃrayÃm Ãsa tìayÃm Ãsa ce«ubhi÷ 03,040.024d*0167_03 tato h­«Âena manasà pratijagrÃha sÃyakÃn 03,040.024d*0167_04 bhÆyo bhÆya iti prÃha manda mandety uvÃca ha 03,040.024d*0167_05 praharasva Óarair etÃn nÃrÃcÃn marmabhedina÷ 03,040.024d*0167_06 ity ukto bÃïavar«aæ sa mumoca sahasÃrjuna÷ 03,040.025a tatas tau tatra saærabdhau garjamÃnau muhur muhu÷ 03,040.025c Óarair ÃÓÅvi«ÃkÃrais tatak«Ãte parasparam 03,040.026a tato 'rjuna÷ Óaravar«aæ kirÃte samavÃs­jat 03,040.026c tat prasannena manasà pratijagrÃha Óaækara÷ 03,040.027a muhÆrtaæ Óaravar«aæ tat pratig­hya pinÃkadh­k 03,040.027c ak«atena ÓarÅreïa tasthau girir ivÃcala÷ 03,040.028a sa d­«Âvà bÃïavar«aæ tan moghÅbhÆtaæ dhanaæjaya÷ 03,040.028c paramaæ vismayaæ cakre sÃdhu sÃdhv iti cÃbravÅt 03,040.029a aho 'yaæ sukumÃrÃÇgo himavacchikharÃlaya÷ 03,040.029c gÃï¬ÅvamuktÃn nÃrÃcÃn pratig­hïÃty avihvala÷ 03,040.030a ko 'yaæ devo bhavet sÃk«Ãd rudro yak«a÷ sureÓvara÷ 03,040.030c vidyate hi giriÓre«Âhe tridaÓÃnÃæ samÃgama÷ 03,040.031a na hi madbÃïajÃlÃnÃm uts­«ÂÃnÃæ sahasraÓa÷ 03,040.031c Óakto 'nya÷ sahituæ vegam ­te devaæ pinÃkinam 03,040.032a devo và yadi và yak«o rudrÃd anyo vyavasthita÷ 03,040.032c aham enaæ Óarais tÅk«ïair nayÃmi yamasÃdanam 03,040.033a tato h­«Âamanà ji«ïur nÃrÃcÃn marmabhedina÷ 03,040.033c vyas­jac chatadhà rÃjan mayÆkhÃn iva bhÃskara÷ 03,040.034a tÃn prasannena manasà bhagavÃæl lokabhÃvana÷ 03,040.034c ÓÆlapÃïi÷ pratyag­hïÃc chilÃvar«am ivÃcala÷ 03,040.035a k«aïena k«ÅïabÃïo 'tha saæv­tta÷ phalgunas tadà 03,040.035c vitrÃsaæ ca jagÃmÃtha taæ d­«Âvà Óarasaæk«ayam 03,040.036a cintayÃm Ãsa ji«ïus tu bhagavantaæ hutÃÓanam 03,040.036c purastÃd ak«ayau dattau tÆïau yenÃsya khÃï¬ave 03,040.037a kiæ nu mok«yÃmi dhanu«Ã yan me bÃïÃ÷ k«ayaæ gatÃ÷ 03,040.037c ayaæ ca puru«a÷ ko 'pi bÃïÃn grasati sarvaÓa÷ 03,040.038a aham enaæ dhanu«koÂyà ÓÆlÃgreïeva ku¤jaram 03,040.038c nayÃmi daï¬adhÃrasya yamasya sadanaæ prati 03,040.038d*0168_01 prag­hyÃtha dhanu«koÂyà jyÃpÃÓenÃvak­«ya ca 03,040.038d*0168_02 mu«ÂibhiÓ cÃpi hatavÃn vajrakalpair mahÃdyuti÷ 03,040.039a saæprÃyudhyad dhanu«koÂyà kaunteya÷ paravÅrahà 03,040.039c tad apy asya dhanur divyaæ jagrÃsa girigocara÷ 03,040.040a tato 'rjuno grastadhanu÷ kha¬gapÃïir ati«Âhata 03,040.040c yuddhasyÃntam abhÅpsan vai vegenÃbhijagÃma tam 03,040.041a tasya mÆrdhni Óitaæ kha¬gam asaktaæ parvate«v api 03,040.041c mumoca bhujavÅryeïa vikramya kurunandana÷ 03,040.041e tasya mÆrdhÃnam ÃsÃdya paphÃlÃsivaro hi sa÷ 03,040.042a tato v­k«ai÷ ÓilÃbhiÓ ca yodhayÃm Ãsa phalguna÷ 03,040.042c yathà v­k«Ãn mahÃkÃya÷ pratyag­hïÃd atho ÓilÃ÷ 03,040.043a kirÃtarÆpÅ bhagavÃæs tata÷ pÃrtho mahÃbala÷ 03,040.043c mu«Âibhir vajrasaæsparÓair dhÆmam utpÃdayan mukhe 03,040.043e prajahÃra durÃdhar«e kirÃtasamarÆpiïi 03,040.044a tata÷ ÓakrÃÓanisamair mu«Âibhir bh­ÓadÃruïai÷ 03,040.044c kirÃtarÆpÅ bhagavÃn ardayÃm Ãsa phalgunam 03,040.045a tataÓ caÂacaÂÃÓabda÷ sughora÷ samajÃyata 03,040.045c pÃï¬avasya ca mu«ÂÅnÃæ kirÃtasya ca yudhyata÷ 03,040.046a sumuhÆrtaæ mahad yuddham ÃsÅt tal lomahar«aïam 03,040.046c bhujaprahÃrasaæyuktaæ v­travÃsavayor iva 03,040.047a jahÃrÃtha tato ji«ïu÷ kirÃtam urasà balÅ 03,040.047c pÃï¬avaæ ca vice«Âantaæ kirÃto 'py ahanad balÃt 03,040.048a tayor bhujavini«pe«Ãt saæghar«eïorasos tathà 03,040.048c samajÃyata gÃtre«u pÃvako 'ÇgÃradhÆmavÃn 03,040.049a tata enaæ mahÃdeva÷ pŬya gÃtrai÷ supŬitam 03,040.049c tejasà vyÃkramad ro«Ãc cetas tasya vimohayan 03,040.050a tato nipŬitair gÃtrai÷ piï¬Åk­ta ivÃbabhau 03,040.050b*0169_01 sumuhÆrtaæ tathà dhyÃtvà sacetÃ÷ punar utthita÷ 03,040.050b*0169_02 tata÷ prÅto bhavas tasya bhagavÃn kÃmanÃÓana÷ 03,040.050c phalguno gÃtrasaæruddho devadevena bhÃrata 03,040.051a nirucchvÃso 'bhavac caiva saæniruddho mahÃtmanà 03,040.051b*0170_01 ÃtmÃnaæ darÓayÃm Ãsa phÃlguna÷ paravÅrahà 03,040.051b*0170_02 dh­tim ÃsthÃya mahatÅæ tolayÃm Ãsa Óaækaram 03,040.051b*0170_03 tÃvad ÃsthÃya rÆpaæ svam uvÃca bhagavÃn bhava÷ 03,040.051c tata÷ papÃta saæmƬhas tata÷ prÅto 'bhavad bhava÷ 03,040.051d*0171_01 sa muhÆrtaæ tathà bhÆtvà sacetÃ÷ punar utthita÷ 03,040.051d*0171_02 rudhireïÃplutÃÇgas tu pÃï¬avo bh­Óadu÷khita÷ 03,040.051d*0171_03 Óaraïyaæ Óaraïaæ gatvà bhagavantaæ pinÃkinam 03,040.051d*0171_04 m­nmayaæ sthaï¬ilaæ k­tvà mÃlyenÃpÆjayad bhavam 03,040.051d*0171_05 tac ca mÃlyaæ tadà pÃrtha÷ kirÃtaÓirasi sthitam 03,040.051d*0171_06 apaÓyat pÃï¬avaÓre«Âho har«eïa prak­tiæ gata÷ 03,040.051d*0171_07 papÃta pÃdayos tasya tata÷ prÅto 'bhavad bhava÷ 03,040.051d*0172_01 uvÃca cainaæ vacasà meghagambhÅragÅr hara÷ 03,040.051d*0172_02 jÃtavismayam Ãlokya tata÷ k«ÅïÃÇgasaæhatim 03,040.052 bhagavÃn uvÃca 03,040.052a bho bho phalguna tu«Âo 'smi karmaïÃpratimena te 03,040.052c ÓauryeïÃnena dh­tyà ca k«atriyo nÃsti te sama÷ 03,040.053a samaæ tejaÓ ca vÅryaæ ca mamÃdya tava cÃnagha 03,040.053c prÅtas te 'haæ mahÃbÃho paÓya mÃæ puru«ar«abha 03,040.054a dadÃni te viÓÃlÃk«a cak«u÷ pÆrva­«ir bhavÃn 03,040.054c vije«yasi raïe ÓatrÆn api sarvÃn divaukasa÷ 03,040.054d*0173_01 prÅtyà ca te 'haæ dÃsyÃmi yad astram anivÃritam 03,040.054d*0173_02 tvaæ hi Óakto madÅyaæ tac chastraæ dhÃrayituæ k«aïÃt 03,040.055 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,040.055a tato devaæ mahÃdevaæ giriÓaæ ÓÆlapÃïinam 03,040.055c dadarÓa phalgunas tatra saha devyà mahÃdyutim 03,040.056a sa jÃnubhyÃæ mahÅæ gatvà Óirasà praïipatya ca 03,040.056c prasÃdayÃm Ãsa haraæ pÃrtha÷ parapuraæjaya÷ 03,040.057 arjuna uvÃca 03,040.057a kapardin sarvabhÆteÓa bhaganetranipÃtana 03,040.057c vyatikramaæ me bhagavan k«antum arhasi Óaækara 03,040.057d*0174_01 devadeva mahÃdeva nÅlagrÅva jaÂÃdhara 03,040.057d*0174_02 kÃraïÃnÃæ ca paramaæ jÃne tvÃæ tryambakaæ vibhum 03,040.057d*0174_03 devÃnÃæ ca gatiæ devaæ tvatprasÆtam idaæ jagat 03,040.057d*0174_04 ajeyas tvaæ tribhir lokai÷ sadevÃsuramÃnu«ai÷ 03,040.057d*0174_05 ÓivÃya vi«ïurÆpÃya vi«ïave ÓivarÆpiïe 03,040.057d*0174_06 dak«ayaj¤avinÃÓÃya harirudrÃya vai nama÷ 03,040.057d*0174_07 lalÃÂÃk«Ãya ÓarvÃya mŬhu«e ÓÆlapÃïaye 03,040.057d*0174_08 pinÃkagoptre sÆryÃya mÃrjÃlÅyÃya vedhase 03,040.057d*0174_09 prasÃdaye tvÃæ bhagavan sarvabhÆtamaheÓvara 03,040.057d*0174_10 gaïeÓaæ jagata÷ Óaæbhuæ lokakÃraïakÃraïam 03,040.057d*0174_11 pradhÃnapuru«ÃtÅtaæ paraæ sÆk«mataraæ haram 03,040.058a bhavagaddarÓanÃkÃÇk«Å prÃpto 'smÅmaæ mahÃgirim 03,040.058c dayitaæ tava deveÓa tÃpasÃlayam uttamam 03,040.059a prasÃdaye tvÃæ bhagavan sarvabhÆtanamask­ta 03,040.059c na me syÃd aparÃdho 'yaæ mahÃdevÃtisÃhasÃt 03,040.060a k­to mayà yad aj¤ÃnÃd vimardo 'yaæ tvayà saha 03,040.060c Óaraïaæ saæprapannÃya tat k«amasvÃdya Óaækara 03,040.061 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,040.061a tam uvÃca mahÃtejÃ÷ prahasya v­«abhadhvaja÷ 03,040.061c prag­hya ruciraæ bÃhuæ k«Ãntam ity eva phalgunam 03,040.061d*0175_01 pari«vajya ca bÃhubhyÃæ prÅtÃtmà bhagavÃn hara÷ 03,040.061d*0175_02 puna÷ pÃrthaæ sÃntvapÆrvam uvÃca v­«abhadhvaja÷ 03,040.061d*0176_01 gaÇgÃÇkitajaÂa÷ Óarva÷ pÃrthasyÃmitatejasa÷ 03,040.061d*0176_02 prag­hya ruciraæ bÃhuæ v­ttaæ tÃmratalÃÇgulim 03,041.001 bhagavÃn uvÃca 03,041.001a naras tvaæ pÆrvadehe vai nÃrÃyaïasahÃyavÃn 03,041.001c badaryÃæ taptavÃn ugraæ tapo var«ÃyutÃn bahÆn 03,041.002a tvayi và paramaæ tejo vi«ïau và puru«ottame 03,041.002c yuvÃbhyÃæ puru«ÃgryÃbhyÃæ tejasà dhÃryate jagat 03,041.003a ÓakrÃbhi«eke sumahad dhanur jaladanisvanam 03,041.003c prag­hya dÃnavÃ÷ ÓastÃs tvayà k­«ïena ca prabho 03,041.004a etat tad eva gÃï¬Åvaæ tava pÃrtha karocitam 03,041.004c mÃyÃm ÃsthÃya yad grastaæ mayà puru«asattama 03,041.004e tÆïau cÃpy ak«ayau bhÆyas tava pÃrtha yathocitau 03,041.004f*0177_01 bhavi«yati ÓarÅraæ ca nÅrujaæ kurunandana 03,041.005a prÅtimÃn asmi vai pÃrtha tava satyaparÃkrama 03,041.005c g­hÃïa varam asmatta÷ kÃÇk«itaæ yan narar«abha 03,041.006a na tvayà sad­Óa÷ kaÓ cit pumÃn martye«u mÃnada 03,041.006c divi và vidyate k«atraæ tvatpradhÃnam ariædama 03,041.007 arjuna uvÃca 03,041.007a bhagavan dadÃsi cen mahyaæ kÃmaæ prÅtyà v­«adhvaja 03,041.007c kÃmaye divyam astraæ tad ghoraæ pÃÓupataæ prabho 03,041.008a yat tad brahmaÓiro nÃma raudraæ bhÅmaparÃkramam 03,041.008c yugÃnte dÃruïe prÃpte k­tsnaæ saæharate jagat 03,041.008d*0178_01 karïabhÅ«mak­padroïair bhavità tu mahÃhava÷ 03,041.008d*0178_02 tvatprasÃdÃn mahÃdeva jayeyaæ tÃn yathà yudhi 03,041.008d*0179_01 brahmÃstraj¤Ãnasaæpannair bhavità me mahÃhava÷ 03,041.009a daheyaæ yena saægrÃme dÃnavÃn rÃk«asÃæs tathà 03,041.009c bhÆtÃni ca piÓÃcÃæÓ ca gandharvÃn atha pannagÃn 03,041.010a yata÷ ÓÆlasahasrÃïi gadÃÓ cograpradarÓanÃ÷ 03,041.010c ÓarÃÓ cÃÓÅvi«ÃkÃrÃ÷ saæbhavanty anumantritÃ÷ 03,041.011a yudhyeyaæ yena bhÅ«meïa droïena ca k­peïa ca 03,041.011c sÆtaputreïa ca raïe nityaæ kaÂukabhëiïà 03,041.012a e«a me prathama÷ kÃmo bhagavan bhaganetrahan 03,041.012c tvatprasÃdÃd vinirv­tta÷ samartha÷ syÃm ahaæ yathà 03,041.013 bhagavÃn uvÃca 03,041.013a dadÃni te 'straæ dayitam ahaæ pÃÓupataæ mahat 03,041.013c samartho dhÃraïe mok«e saæhÃre cÃpi pÃï¬ava 03,041.014a naitad veda mahendro 'pi na yamo na ca yak«arà03,041.014c varuïo vÃtha và vÃyu÷ kuto vetsyanti mÃnavÃ÷ 03,041.015a na tv etat sahasà pÃrtha moktavyaæ puru«e kva cit 03,041.015c jagad vinirdahet sarvam alpatejasi pÃtitam 03,041.016a avadhyo nÃma nÃsty asya trailokye sacarÃcare 03,041.016c manasà cak«u«Ã vÃcà dhanu«Ã ca nipÃtyate 03,041.017 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,041.017a tac chrutvà tvarita÷ pÃrtha÷ Óucir bhÆtvà samÃhita÷ 03,041.017c upasaæg­hya viÓveÓam adhÅ«veti ca so 'bravÅt 03,041.018a tatas tv adhyÃpayÃm Ãsa sarahasya nivartanam 03,041.018c tad astraæ pÃï¬avaÓre«Âhaæ mÆrtimantam ivÃntakam 03,041.019a upatasthe mahÃtmÃnaæ yathà tryak«am umÃpatim 03,041.019c pratijagrÃha tac cÃpi prÅtimÃn arjunas tadà 03,041.020a tataÓ cacÃla p­thivÅ saparvatavanadrumà 03,041.020c sasÃgaravanoddeÓà sagrÃmanagarÃkarà 03,041.021a ÓaÇkhadundubhigho«ÃÓ ca bherÅïÃæ ca sahasraÓa÷ 03,041.021c tasmin muhÆrte saæprÃpte nirghÃtaÓ ca mahÃn abhÆt 03,041.022a athÃstraæ jÃjvalad ghoraæ pÃï¬avasyÃmitaujasa÷ 03,041.022c mÆrtimad vi«Âhitaæ pÃrÓve dad­Óur devadÃnavÃ÷ 03,041.023a sp­«Âasya ca tryambakena phalgunasyÃmitaujasa÷ 03,041.023c yat kiæ cid aÓubhaæ dehe tat sarvaæ nÃÓam eyivat 03,041.024a svargaæ gacchety anuj¤Ãtas tryambakena tadÃrjuna÷ 03,041.024c praïamya Óirasà pÃrtha÷ präjalir devam aik«ata 03,041.025a tata÷ prabhus tridivanivÃsinÃæ vaÓÅ; mahÃmatir giriÓa umÃpati÷ Óiva÷ 03,041.025c dhanur mahad ditijapiÓÃcasÆdanaæ; dadau bhava÷ puru«avarÃya gÃï¬ivam 03,041.026a tata÷ Óubhaæ girivaram ÅÓvaras tadÃ; sahomayà sitataÂasÃnukandaram 03,041.026c vihÃya taæ patagamahar«isevitaæ; jagÃma khaæ puru«avarasya paÓyata÷ 03,042.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,042.001a tasya saæpaÓyatas tv eva pinÃkÅ v­«abhadhvaja÷ 03,042.001c jagÃmÃdarÓanaæ bhÃnur lokasyevÃstam eyivÃn 03,042.002a tato 'rjuna÷ paraæ cakre vismayaæ paravÅrahà 03,042.002c mayà sÃk«Ãn mahÃdevo d­«Âa ity eva bhÃrata 03,042.003a dhanyo 'smy anug­hÅto 'smi yan mayà tryambako hara÷ 03,042.003c pinÃkÅ varado rÆpÅ d­«Âa÷ sp­«ÂaÓ ca pÃïinà 03,042.004a k­tÃrthaæ cÃvagacchÃmi param ÃtmÃnam Ãtmanà 03,042.004c ÓatrÆæÓ ca vijitÃn sarvÃn nirv­ttaæ ca prayojanam 03,042.004d*0180_01 ity evaæ cintayÃnasya pÃrthasyÃmitatejasa÷ 03,042.005a tato vai¬ÆryavarïÃbho bhÃsayan sarvato diÓa÷ 03,042.005c yÃdogaïav­ta÷ ÓrÅmÃn ÃjagÃma jaleÓvara÷ 03,042.006a nÃgair nadair nadÅbhiÓ ca daityai÷ sÃdhyaiÓ ca daivatai÷ 03,042.006c varuïo yÃdasÃæ bhartà vaÓÅ taæ deÓam Ãgamat 03,042.007a atha jÃmbÆnadavapur vimÃnena mahÃrci«Ã 03,042.007c kubera÷ samanuprÃpto yak«air anugata÷ prabhu÷ 03,042.008a vidyotayann ivÃkÃÓam adbhutopamadarÓana÷ 03,042.008c dhanÃnÃm ÅÓvara÷ ÓrÅmÃn arjunaæ dra«Âum Ãgata÷ 03,042.009a tathà lokÃntak­c chrÅmÃn yama÷ sÃk«Ãt pratÃpavÃn 03,042.009c mÆrty amÆrtidharai÷ sÃrdhaæ pit­bhir lokabhÃvanai÷ 03,042.010a daï¬apÃïir acintyÃtmà sarvabhÆtavinÃÓak­t 03,042.010c vaivasvato dharmarÃjo vimÃnenÃvabhÃsayan 03,042.011a trÅæl lokÃn guhyakÃæÓ caiva gandharvÃæÓ ca sapannagÃn 03,042.011c dvitÅya iva mÃrtaï¬o yugÃnte samupasthite 03,042.012a bhÃnumanti vicitrÃïi ÓikharÃïi mahÃgire÷ 03,042.012c samÃsthÃyÃrjunaæ tatra dad­Óus tapasÃnvitam 03,042.013a tato muhÆrtÃd bhagavÃn airÃvataÓirogata÷ 03,042.013c ÃjagÃma sahendrÃïyà Óakra÷ suragaïair v­ta÷ 03,042.014a pÃï¬ureïÃtapatreïa dhriyamÃïena mÆrdhani 03,042.014c ÓuÓubhe tÃrakÃrÃja÷ sitam abhram ivÃsthita÷ 03,042.015a saæstÆyamÃno gandharvair ­«ibhiÓ ca tapodhanai÷ 03,042.015c Ó­Çgaæ gire÷ samÃsÃdya tasthau sÆrya ivodita÷ 03,042.016a atha meghasvano dhÅmÃn vyÃjahÃra ÓubhÃæ giram 03,042.016c yama÷ paramadharmaj¤o dak«iïÃæ diÓam Ãsthita÷ 03,042.017a arjunÃrjuna paÓyÃsmÃæl lokapÃlÃn samÃgatÃn 03,042.017c d­«Âiæ te vitarÃmo 'dya bhavÃn arho hi darÓanam 03,042.018a pÆrvar«ir amitÃtmà tvaæ naro nÃma mahÃbala÷ 03,042.018c niyogÃd brahmaïas tÃta martyatÃæ samupÃgata÷ 03,042.018e tvaæ vÃsavasamudbhÆto mahÃvÅryaparÃkrama÷ 03,042.018f*0181_01 bhÅ«ma÷ paramadharmÃtmà saæsÃdhyaÓ ca raïe 'nagha 03,042.018f*0182_01 tvayà saha samudbhÆto mahÃvÅrya÷ pitÃmaha÷ 03,042.019a k«atraæ cÃgnisamasparÓaæ bhÃradvÃjena rak«itam 03,042.019c dÃnavÃÓ ca mahÃvÅryà ye manu«yatvam ÃgatÃ÷ 03,042.019e nivÃtakavacÃÓ caiva saæsÃdhyÃ÷ kurunandana 03,042.020a pitur mamÃæÓo devasya sarvalokapratÃpina÷ 03,042.020c karïa÷ sa sumahÃvÅryas tvayà vadhyo dhanaæjaya 03,042.021a aæÓÃÓ ca k«itisaæprÃptà devagandharvarak«asÃm 03,042.021c tayà nipÃtità yuddhe svakarmaphalanirjitÃm 03,042.021e gatiæ prÃpsyanti kaunteya yathÃsvam arikarÓana 03,042.022a ak«ayà tava kÅrtiÓ ca loke sthÃsyati phalguna 03,042.022c tvayà sÃk«Ãn mahÃdevas to«ito hi mahÃm­dhe 03,042.022e laghvÅ vasumatÅ cÃpi kartavyà vi«ïunà saha 03,042.023a g­hÃïÃstraæ mahÃbÃho daï¬am aprativÃraïam 03,042.023c anenÃstreïa sumahat tvaæ hi karma kari«yasi 03,042.024a pratijagrÃha tat pÃrtho vidhivat kurunandana÷ 03,042.024c samantraæ sopacÃraæ ca samok«aæ sanivartanam 03,042.025a tato jaladharaÓyÃmo varuïo yÃdasÃæ pati÷ 03,042.025c paÓcimÃæ diÓam ÃsthÃya giram uccÃrayan prabhu÷ 03,042.026a pÃrtha k«atriyamukhyas tvaæ k«atradharme vyavasthita÷ 03,042.026c paÓya mÃæ p­thutÃmrÃk«a varuïo 'smi jaleÓvara÷ 03,042.027a mayà samudyatÃn pÃÓÃn vÃruïÃn anivÃraïÃn 03,042.027c pratig­hïÅ«va kaunteya sarahasyanivartanÃn 03,042.028a ebhis tadà mayà vÅra saægrÃme tÃrakÃmaye 03,042.028c daiteyÃnÃæ sahasrÃïi saæyatÃni mahÃtmanÃm 03,042.029a tasmÃd imÃn mahÃsattva matprasÃdÃt samutthitÃn 03,042.029c g­hÃïa na hi te mucyed antako 'py ÃtatÃyina÷ 03,042.030a anena tvaæ yadÃstreïa saægrÃme vicari«yasi 03,042.030c tadà ni÷k«atriyà bhÆmir bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,042.030d*0183_01 tatas tÃn vÃruïÃn divyÃn astrÃn astravidÃæ vara÷ 03,042.030d*0183_02 pratijagrÃha vidhivad varuïÃd vÃsavis tadà 03,042.031a tata÷ kailÃsanilayo dhanÃdhyak«o 'bhyabhëata 03,042.031c datte«v astre«u divye«u varuïena yamena ca 03,042.031d*0184_01 prÅto 'ham api te prÃj¤a pÃï¬aveya mahÃbala 03,042.031d*0184_02 tvayà saha samÃgamya ajitena tathaiva ca 03,042.032a savyasÃcin mahÃbÃho pÆrvadeva sanÃtana 03,042.032c sahÃsmÃbhir bhavä ÓrÃnta÷ purÃkalpe«u nityaÓa÷ 03,042.032d*0185_01 darÓanÃt te tv idaæ divyaæ pradiÓÃmi narar«abha 03,042.032d*0185_02 amanu«yÃn mahÃbÃho durjayÃn api je«yasi 03,042.033a matto 'pi tvaæ g­hÃïÃstram antardhÃnaæ priyaæ mama 03,042.033b*0186_01 g­hïÃtv astram anuttamam 03,042.033b*0186_02 anena tvam anÅkÃni dhÃrtarëÂrasya dhak«yasi 03,042.033b*0186_03 tad idaæ pratig­hïÅ«va 03,042.033c ojastejodyutiharaæ prasvÃpanam arÃtihan 03,042.033d*0187_01 mahÃtmanà Óaækareïa tripuraæ nihataæ yadà 03,042.033d*0187_02 tadaitad astraæ nirmuktaæ yena dagdhà mahÃsurÃ÷ 03,042.033d*0187_03 tvadartham udyataæ cedaæ mayà satyaparÃkrama 03,042.033d*0187_04 tvam arho dhÃraïe cÃsya merupratimagaurava 03,042.034a tato 'rjuno mahÃbÃhur vidhivat kurunandana÷ 03,042.034c kauberam api jagrÃha divyam astraæ mahÃbala÷ 03,042.035a tato 'bravÅd devarÃja÷ pÃrtham akli«ÂakÃriïam 03,042.035c sÃntvaya¤ Ólak«ïayà vÃcà meghadundubhinisvana÷ 03,042.036a kuntÅmÃtar mahÃbÃho tvam ÅÓÃna÷ purÃtana÷ 03,042.036c parÃæ siddhim anuprÃpta÷ sÃk«Ãd devagatiæ gata÷ 03,042.037a devakÃryaæ hi sumahat tvayà kÃryam ariædama 03,042.037c Ãro¬havyas tvayà svarga÷ sajjÅbhava mahÃdyute 03,042.038a ratho mÃtalisaæyukta Ãgantà tvatk­te mahÅm 03,042.038c tatra te 'haæ pradÃsyÃmi divyÃny astrÃïi kaurava 03,042.039a tÃn d­«Âvà lokapÃlÃæs tu sametÃn girimÆrdhani 03,042.039c jagÃma vismayaæ dhÅmÃn kuntÅputro dhanaæjaya÷ 03,042.040a tato 'rjuno mahÃtejà lokapÃlÃn samÃgatÃn 03,042.040c pÆjayÃm Ãsa vidhivad vÃgbhir adbhi÷ phalair api 03,042.041a tata÷ pratiyayur devÃ÷ pratipÆjya dhanaæjayam 03,042.041c yathÃgatena vibudhÃ÷ sarve kÃmamanojavÃ÷ 03,042.042a tato 'rjuno mudaæ lebhe labdhÃstra÷ puru«ar«abha÷ 03,042.042c k­tÃrtham iva cÃtmÃnaæ sa mene pÆrïamÃnasa÷ 03,043.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,043.001a gate«u lokapÃle«u pÃrtha÷ Óatrunibarhaïa÷ 03,043.001c cintayÃm Ãsa rÃjendra devarÃjarathÃgamam 03,043.002a tataÓ cintayamÃnasya gu¬ÃkeÓasya dhÅmata÷ 03,043.002c ratho mÃtalisaæyukta ÃjagÃma mahÃprabha÷ 03,043.003a nabho vitimiraæ kurva¤ jaladÃn pÃÂayann iva 03,043.003c diÓa÷ saæpÆrayan nÃdair mahÃmegharavopamai÷ 03,043.004a asaya÷ Óaktayo bhÅmà gadÃÓ cograpradarÓanÃ÷ 03,043.004c divyaprabhÃvÃ÷ prÃsÃÓ ca vidyutaÓ ca mahÃprabhÃ÷ 03,043.005a tathaivÃÓanayas tatra cakrayuktà hu¬Ãgu¬Ã÷ 03,043.005c vÃyusphoÂÃ÷ sanirghÃtà barhimeghanibhasvanÃ÷ 03,043.006a tatra nÃgà mahÃkÃyà jvalitÃsyÃ÷ sudÃruïÃ÷ 03,043.006c sitÃbhrakÆÂapratimÃ÷ saæhatÃÓ ca yathopalÃ÷ 03,043.007a daÓa vÃjisahasrÃïi harÅïÃæ vÃtaraæhasÃm 03,043.007c vahanti yaæ netramu«aæ divyaæ mÃyÃmayaæ ratham 03,043.008a tatrÃpaÓyan mahÃnÅlaæ vaijayantaæ mahÃprabham 03,043.008c dhvajam indÅvaraÓyÃmaæ vaæÓaæ kanakabhÆ«aïam 03,043.009a tasmin rathe sthitaæ sÆtaæ taptahemavibhÆ«itam 03,043.009c d­«Âvà pÃrtho mahÃbÃhur devam evÃnvatarkayat 03,043.010a tathà tarkayatas tasya phalgunasyÃtha mÃtali÷ 03,043.010c saænata÷ praÓrito bhÆtvà vÃkyam arjunam abravÅt 03,043.011a bho bho ÓakrÃtmaja ÓrÅmä Óakras tvÃæ dra«Âum icchati 03,043.011c Ãrohatu bhavä ÓÅghraæ ratham indrasya saæmatam 03,043.012a Ãha mÃm amaraÓre«Âha÷ pità tava Óatakratu÷ 03,043.012c kuntÅsutam iha prÃptaæ paÓyantu tridaÓÃlayÃ÷ 03,043.013a e«a Óakra÷ pariv­to devair ­«igaïais tathà 03,043.013c gandharvair apsarobhiÓ ca tvÃæ did­k«u÷ pratÅk«ate 03,043.014a asmÃl lokÃd devalokaæ pÃkaÓÃsanaÓÃsanÃt 03,043.014c Ãroha tvaæ mayà sÃrdhaæ labdhÃstra÷ punar e«yasi 03,043.015 arjuna uvÃca 03,043.015a mÃtale gaccha ÓÅghraæ tvam Ãrohasva rathottamam 03,043.015c rÃjasÆyÃÓvamedhÃnÃæ Óatair api sudurlabham 03,043.016a pÃrthivai÷ sumahÃbhÃgair yajvabhir bhÆridak«iïai÷ 03,043.016c daivatair và samÃro¬huæ dÃnavair và rathottamam 03,043.017a nÃtaptatapasà Óakya e«a divyo mahÃratha÷ 03,043.017c dra«Âuæ vÃpy atha và spra«Âum Ãro¬huæ kuta eva tu 03,043.018a tvayi prati«Âhite sÃdho rathasthe sthiravÃjini 03,043.018c paÓcÃd aham athÃrok«ye suk­tÅ satpathaæ yathà 03,043.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,043.019a tasya tad vacanaæ Órutvà mÃtali÷ ÓakrasÃrathi÷ 03,043.019c Ãruroha rathaæ ÓÅghraæ hayÃn yeme ca raÓmibhi÷ 03,043.020a tato 'rjuno h­«Âamanà gaÇgÃyÃm Ãpluta÷ Óuci÷ 03,043.020c jajÃpa japyaæ kaunteyo vidhivat kurunandana÷ 03,043.021a tata÷ pitÌn yathÃnyÃyaæ tarpayitvà yathÃvidhi 03,043.021c mandaraæ ÓailarÃjaæ tam Ãpra«Âum upacakrame 03,043.022a sÃdhÆnÃæ dharmaÓÅlÃnÃæ munÅnÃæ puïyakarmaïÃm 03,043.022c tvaæ sadà saæÓraya÷ Óaila svargamÃrgÃbhikÃÇk«iïÃm 03,043.023a tvatprasÃdÃt sadà Óaila brÃhmaïÃ÷ k«atriyà viÓa÷ 03,043.023c svargaæ prÃptÃÓ caranti sma devai÷ saha gatavyathÃ÷ 03,043.024a adrirÃja mahÃÓaila munisaæÓraya tÅrthavan 03,043.024c gacchÃmy ÃmantrayÃmi tvÃæ sukham asmy u«itas tvayi 03,043.025a tava sÃnÆni ku¤jÃÓ ca nadya÷ prasravaïÃni ca 03,043.025c tÅrthÃni ca supuïyÃni mayà d­«ÂÃny anekaÓa÷ 03,043.025d*0188_01 phalÃni ca sugandhÅni bhak«itÃni tatas tata÷ 03,043.025d*0188_02 susugandhÃÓ ca vÃryoghÃs tvac charÅravini÷s­tÃ÷ 03,043.025d*0188_03 am­tÃsvÃdanÅyà me pÅtÃ÷ prasravaïodakÃ÷ 03,043.025d*0188_04 ÓiÓur yathà pitur aÇke susukhaæ vartate naga 03,043.025d*0188_05 tathà tavÃÇke lalitaæ ÓailarÃja mayà prabho 03,043.025d*0188_06 apsarogaïasaækÅrïe brahmagho«ÃnunÃdite 03,043.025d*0188_07 sukham asmy u«ita÷ Óaila tava sÃnu«u nityadà 03,043.026a evam uktvÃrjuna÷ Óailam Ãmantrya paravÅrahà 03,043.026c Ãruroha rathaæ divyaæ dyotayann iva bhÃskara÷ 03,043.027a sa tenÃdityarÆpeïa divyenÃdbhutakarmaïà 03,043.027c Ærdhvam Ãcakrame dhÅmÃn prah­«Âa÷ kurunandana÷ 03,043.028a so 'darÓanapathaæ yÃtvà martyÃnÃæ bhÆmicÃriïÃm 03,043.028c dadarÓÃdbhutarÆpÃïi vimÃnÃni sahasraÓa÷ 03,043.029a na tatra sÆrya÷ somo và dyotate na ca pÃvaka÷ 03,043.029c svayaiva prabhayà tatra dyotante puïyalabdhayà 03,043.030a tÃrÃrÆpÃïi yÃnÅha d­Óyante dyutimanti vai 03,043.030c dÅpavad viprak­«ÂatvÃd aïÆni sumahÃnty api 03,043.031a tÃni tatra prabhÃsvanti rÆpavanti ca pÃï¬ava÷ 03,043.031c dadarÓa sve«u dhi«ïye«u dÅptimanti svayÃrci«Ã 03,043.032a tatra rÃjar«aya÷ siddhà vÅrÃÓ ca nihatà yudhi 03,043.032c tapasà ca jitasvargÃ÷ saæpetu÷ ÓatasaæghaÓa÷ 03,043.033a gandharvÃïÃæ sahasrÃïi sÆryajvalanatejasÃm 03,043.033c guhyakÃnÃm ­«ÅïÃæ ca tathaivÃpsarasÃæ gaïÃ÷ 03,043.034a lokÃn ÃtmaprabhÃn paÓyan phalguno vismayÃnvita÷ 03,043.034c papraccha mÃtaliæ prÅtyà sa cÃpy enam uvÃca ha 03,043.035a ete suk­tina÷ pÃrtha sve«u dhi«ïye«v avasthitÃ÷ 03,043.035c yÃn d­«ÂavÃn asi vibho tÃrÃrÆpÃïi bhÆtale 03,043.036a tato 'paÓyat sthitaæ dvÃri sitaæ vaijayinaæ gajam 03,043.036c airÃvataæ caturdantaæ kailÃsam iva Ó­Çgiïam 03,043.037a sa siddhamÃrgam Ãkramya kurupÃï¬avasattama÷ 03,043.037c vyarocata yathà pÆrvaæ mÃndhÃtà pÃrthivottama÷ 03,043.038a aticakrÃma lokÃn sa rÃj¤Ãæ rÃjÅvalocana÷ 03,043.038b*0189_01 evaæ sa saækramaæs tatra svargaloke mahÃyaÓÃ÷ 03,043.038c tato dadarÓa Óakrasya purÅæ tÃm amarÃvatÅm 03,044.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,044.001a sa dadarÓa purÅæ ramyÃæ siddhacÃraïasevitÃm 03,044.001c sarvartukusumai÷ puïyai÷ pÃdapair upaÓobhitÃm 03,044.002a tatra saugandhikÃnÃæ sa drumÃïÃæ puïyagandhinÃm 03,044.002c upavÅjyamÃno miÓreïa vÃyunà puïyagandhinà 03,044.003a nandanaæ ca vanaæ divyam apsarogaïasevitam 03,044.003c dadarÓa divyakusumair Ãhvayadbhir iva drumai÷ 03,044.004a nÃtaptatapasà Óakyo dra«Âuæ nÃnÃhitÃgninà 03,044.004c sa loka÷ puïyakartÌïÃæ nÃpi yuddhaparÃÇmukhai÷ 03,044.005a nÃyajvabhir nÃn­takair na vedaÓrutivarjitai÷ 03,044.005c nÃnÃplutÃÇgais tÅrthe«u yaj¤adÃnabahi«k­tai÷ 03,044.006a nÃpi yaj¤ahanai÷ k«udrair dra«Âuæ Óakya÷ kathaæ cana 03,044.006c pÃnapair gurutalpaiÓ ca mÃæsÃdair và durÃtmabhi÷ 03,044.007a sa tad divyaæ vanaæ paÓyan divyagÅtaninÃditam 03,044.007c praviveÓa mahÃbÃhu÷ Óakrasya dayitÃæ purÅm 03,044.008a tatra devavimÃnÃni kÃmagÃni sahasraÓa÷ 03,044.008c saæsthitÃny abhiyÃtÃni dadarÓÃyutaÓas tadà 03,044.009a saæstÆyamÃno gandharvair apsarobhiÓ ca pÃï¬ava÷ 03,044.009c pu«pagandhavahai÷ puïyair vÃyubhiÓ cÃnuvÅjita÷ 03,044.009d*0190_01 pu«potkarai÷ Óubhai÷ so 'tha kÅryamÃïo narar«abha÷ 03,044.010a tato devÃ÷ sagandharvÃ÷ siddhÃÓ ca paramar«aya÷ 03,044.010c h­«ÂÃ÷ saæpÆjayÃm Ãsu÷ pÃrtham akli«ÂakÃriïam 03,044.011a ÃÓÅrvÃdai÷ stÆyamÃno divyavÃditranisvanai÷ 03,044.011c pratipede mahÃbÃhu÷ ÓaÇkhadundubhinÃditam 03,044.012a nak«atramÃrgaæ vipulaæ suravÅthÅti viÓrutam 03,044.012c indrÃj¤ayà yayau pÃrtha÷ stÆyamÃna÷ samantata÷ 03,044.013a tatra sÃdhyÃs tathà viÓve maruto 'thÃÓvinÃv api 03,044.013c Ãdityà vasavo rudrÃs tathà brahmar«ayo 'malÃ÷ 03,044.014a rÃjar«ayaÓ ca bahavo dilÅpapramukhà n­pÃ÷ 03,044.014c tumburur nÃradaÓ caiva gandharvau ca hahÃhuhÆ 03,044.015a tÃn sarvÃn sa samÃgamya vidhivat kurunandana÷ 03,044.015c tato 'paÓyad devarÃjaæ Óatakratum ariædamam 03,044.016a tata÷ pÃrtho mahÃbÃhur avatÅrya rathottamÃt 03,044.016c dadarÓa sÃk«Ãd devendraæ pitaraæ pÃkaÓÃsanam 03,044.017a pÃï¬ureïÃtapatreïa hemadaï¬ena cÃruïà 03,044.017c divyagandhÃdhivÃsena vyajanena vidhÆyatà 03,044.018a viÓvÃvasuprabh­tibhir gandharvai÷ stutivandanai÷ 03,044.018c stÆyamÃnaæ dvijÃgryaiÓ ca ­gyaju÷sÃmasaæstavai÷ 03,044.019a tato 'bhigamya kaunteya÷ ÓirasÃbhyanamad balÅ 03,044.019c sa cainam anuv­ttÃbhyÃæ bhujÃbhyÃæ pratyag­hïata 03,044.020a tata÷ ÓakrÃsane puïye devarÃjar«ipÆjite 03,044.020c Óakra÷ pÃïau g­hÅtvainam upÃveÓayad antike 03,044.021a mÆrdhni cainam upÃghrÃya devendra÷ paravÅrahà 03,044.021c aÇkam ÃropayÃm Ãsa praÓrayÃvanataæ tadà 03,044.022a sahasrÃk«aniyogÃt sa pÃrtha÷ ÓakrÃsanaæ tadà 03,044.022c adhyakrÃmad ameyÃtmà dvitÅya iva vÃsava÷ 03,044.023a tata÷ premïà v­traÓatrur arjunasya Óubhaæ mukham 03,044.023c pasparÓa puïyagandhena kareïa parisÃntvayan 03,044.023d*0191_01 divyakÃntÃkarÃhÆtavÃlavyajanamÃrutai÷ 03,044.024a parimÃrjamÃna÷ Óanakair bÃhÆ cÃsyÃyatau Óubhau 03,044.024c jyÃÓarak«epakaÂhinau stambhÃv iva hiraïmayau 03,044.025a vajragrahaïacihnena kareïa balasÆdana÷ 03,044.025c muhur muhur vajradharo bÃhÆ saæsphÃlaya¤ Óanai÷ 03,044.026a smayann iva gu¬ÃkeÓaæ prek«amÃïa÷ sahasrad­k 03,044.026c har«eïotphullanayano na cÃt­pyata v­trahà 03,044.027a ekÃsanopavi«Âau tau ÓobhayÃæ cakratu÷ sabhÃm 03,044.027c sÆryÃcandramasau vyomni caturdaÓyÃm ivoditau 03,044.028a tatra sma gÃthà gÃyanti sÃmnà paramavalgunà 03,044.028c gandharvÃs tumburuÓre«ÂhÃ÷ kuÓalà gÅtasÃmasu 03,044.029a gh­tÃcÅ menakà rambhà pÆrvacitti÷ svayaæprabhà 03,044.029c urvaÓÅ miÓrakeÓÅ ca ¬uï¬ur gaurÅ varÆthinÅ 03,044.030a gopÃlÅ sahajanyà ca kumbhayoni÷ prajÃgarà 03,044.030c citrasenà citralekhà sahà ca madhurasvarà 03,044.031a etÃÓ cÃnyÃÓ ca nan­tus tatra tatra varÃÇganÃ÷ 03,044.031c cittapramathane yuktÃ÷ siddhÃnÃæ padmalocanÃ÷ 03,044.032a mahÃkaÂitaÂaÓroïya÷ kampamÃnai÷ payodharai÷ 03,044.032c kaÂÃk«ahÃvamÃdhuryaiÓ cetobuddhimanoharÃ÷ 03,045.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.001a tato devÃ÷ sagandharvÃ÷ samÃdÃyÃrghyam uttamam 03,045.001c Óakrasya matam Ãj¤Ãya pÃrtham Ãnarcur a¤jasà 03,045.002a pÃdyam ÃcamanÅyaæ ca pratigrÃhya n­pÃtmajam 03,045.002c praveÓayÃm Ãsur atho puraædaraniveÓanam 03,045.003a evaæ saæpÆjito ji«ïur uvÃsa bhavane pitu÷ 03,045.003c upaÓik«an mahÃstrÃïi sasaæhÃrÃïi pÃï¬ava÷ 03,045.004a Óakrasya hastÃd dayitaæ vajram astraæ durutsaham 03,045.004c aÓanÅÓ ca mahÃnÃdà meghabarhiïalak«aïÃ÷ 03,045.005a g­hÅtÃstras tu kaunteyo bhrÃtÌn sasmÃra pÃï¬ava÷ 03,045.005c puraædaraniyogÃc ca pa¤cÃbdam avasat sukhÅ 03,045.006a tata÷ Óakro 'bravÅt pÃrthaæ k­tÃstraæ kÃla Ãgate 03,045.006c n­ttaæ gÅtaæ ca kaunteya citrasenÃd avÃpnuhi 03,045.007a vÃditraæ devavihitaæ n­loke yan na vidyate 03,045.007c tad arjayasva kaunteya Óreyo vai te bhavi«yati 03,045.008a sakhÃyaæ pradadau cÃsya citrasenaæ puraædara÷ 03,045.008c sa tena saha saægamya reme pÃrtho nirÃmaya÷ 03,045.008d*0192_01 gÅtavÃditran­tyÃni bhÆya evÃdideÓa ha 03,045.008d*0192_02 tathÃpi nÃlabhac charma tarasvÅ dyÆtakÃritam 03,045.008d*0192_03 du÷ÓÃsanavadhÃmar«Å Óakune÷ saubalasya ca 03,045.008d*0192_04 tatas tenÃtulÃæ prÅtim upagamya kva cit kva cit 03,045.008d*0192_05 gÃndharvam atulaæ n­tyaæ vÃditraæ copalabdhavÃn 03,045.008d*0192_06 sa Óik«ito n­tyaguïÃn anekÃn 03,045.008d*0192_07 vÃditragÅtÃrthaguïÃæÓ ca sarvÃn 03,045.008d*0192_08 na Óarma lebhe paravÅrahantà 03,045.008d*0192_09 bhrÃtÌn smaran mÃtaraæ caiva kuntÅm 03,045.008d*0192a_01 tad indras tasya vij¤Ãya cikÅr«itam anuttamam 03,045.008d@006_0000 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0001 ÃdÃv evÃtha taæ ÓakraÓ citrasenaæ raho 'bravÅt 03,045.008d@006_0002 pÃrthasya cak«ur urvaÓyÃæ saktaæ vij¤Ãya vÃsava 03,045.008d@006_0003 gandharvarÃja gacchÃdya prahito 'psarasÃæ varÃm 03,045.008d@006_0004 urvaÓÅæ puru«avyÃghra sopÃti«Âhatu phÃlgunam 03,045.008d@006_0005 yathÃrcito g­hÅtÃstro vidyayà man niyogata÷ 03,045.008d@006_0006 tathà tvayà vidhÃtavyaæ strÅ«u saÇgaviÓÃrada÷ 03,045.008d@006_0007 evam uktas tathety uktvà so 'nuj¤Ãæ prÃpya vÃsavÃt 03,045.008d@006_0008 gandharvarÃjo 'psarasam abhyagÃd urvaÓÅæ varÃm 03,045.008d@006_0009 tÃæ d­«Âvà vidito h­«Âa÷ svÃgatenÃrcitas tayà 03,045.008d@006_0010 sukhÃsÅna÷ sukhÃsÅnÃæ smitapÆrvaæ vaco 'bravÅt 03,045.008d@006_0011 viditaæ te 'stu suÓroïi prahito 'ham ihÃgata÷ 03,045.008d@006_0012 tridivasyaikarÃjena tvatprasÃdÃbhinandinà 03,045.008d@006_0013 yas tu devamanu«ye«u prakhyÃta÷ sahajair guïai÷ 03,045.008d@006_0014 Óriyà ÓÅlena rÆpeïa vratena ca damena ca 03,045.008d@006_0015 prakhyÃto balavÅryeïa saæmata÷ pratibhÃnavÃn 03,045.008d@006_0016 varcasvÅ tejasà yukta÷ k«amÃvÃn vÅtamatsara÷ 03,045.008d@006_0017 sÃÇgopani«adÃn vedÃæÓ caturÃkhyÃnapa¤camÃn 03,045.008d@006_0018 yo 'dhÅte guruÓuÓrÆ«Ãæ medhÃæ cëÂaguïÃÓrayÃm 03,045.008d@006_0019 brahmacaryeïa dÃk«yeïa prasavair vayasÃpi ca 03,045.008d@006_0020 eko vai rak«ità caiva tridivaæ maghavÃn iva 03,045.008d@006_0021 akatthano mÃnayità sthÆlalak«ya÷ priyaævada÷ 03,045.008d@006_0022 suh­daÓ cÃnnapÃnena vividhenÃbhivar«ati 03,045.008d@006_0023 satyavÃk pÆjito vaktà rÆpavÃn anahaæk­ta÷ 03,045.008d@006_0024 bhaktÃnukampÅ kÃntaÓ ca priyaÓ ca sthirasaægara÷ 03,045.008d@006_0025 prÃrthanÅyair guïagaïair mahendravaruïopama÷ 03,045.008d@006_0026 viditas te 'rjuno vÅra÷ sa svargaphalam ÃpnuyÃt 03,045.008d@006_0027 tava ÓakrÃbhyanuj¤Ãta÷ pÃdÃv adya prapadyatÃm 03,045.008d@006_0028 tad evaæ kuru kalyÃïi prapannas tvÃæ dhanaæjaya÷ 03,045.008d@006_0029 evam uktà smitaæ k­tvà saæmÃnaæ bahumanya ca 03,045.008d@006_0030 pratyuvÃcorvaÓÅ prÅtà citrasenam anindità 03,045.008d@006_0031 yas tv asya kathita÷ satyo guïoddeÓas tvayà mama 03,045.008d@006_0032 taæ ÓrutvÃvyathayaæ puæso v­ïuyÃæ kim ato 'rjunam 03,045.008d@006_0033 mahendrasya niyogena tvatta÷ saæpraïayena ca 03,045.008d@006_0034 tasya cÃhaæ guïaughena phÃlgune jÃtamanmathà 03,045.008d@006_0035 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0035 gaccha tvaæ hi yathÃkÃmam Ãgami«yÃmy ahaæ sukham 03,045.008d@006_0036 tato vis­jya gandharvaæ k­tak­tyaæ Óucismità 03,045.008d@006_0037 urvaÓÅ cÃkarot snÃnaæ pÃrthaprÃrthanalÃlasà 03,045.008d@006_0038 snÃnÃlaækaraïair h­dyair gandhamÃlyaiÓ ca suprabhai÷ 03,045.008d@006_0039 dhanaæjayasya rÆpeïa Óarair manmathacoditai÷ 03,045.008d@006_0040 atividdhena manasà manmathena pradÅpità 03,045.008d@006_0041 divyÃstaraïasaæstÅrïe vistÅrïe Óayanottame 03,045.008d@006_0042 cittasaækalpabhÃvena sucittÃnanyamÃnasà 03,045.008d@006_0043 manorathena saæprÃptaæ ramanty enaæ hi phÃlgunaæ 03,045.008d@006_0044 nirgamya candrodayane vigìhe rajanÅmukhe 03,045.008d@006_0045 prasthità sà p­thuÓroïÅ pÃrthasya bhavanaæ prati 03,045.008d@006_0046 m­duku¤citadÅrgheïa kumudotkaradhÃriïà 03,045.008d@006_0047 keÓahastena lalanà jagÃmÃtha virÃjatÅ 03,045.008d@006_0048 bhrÆk«epÃlÃpamÃdhuryai÷ kÃntyà saumyatayÃpi ca 03,045.008d@006_0049 ÓaÓinaæ vaktracandreïa sÃhvayantÅva gacchatÅ 03,045.008d@006_0050 divyÃÇgarÃgau sumukhau divyacandanarÆ«itau 03,045.008d@006_0051 gacchantyà hÃravikacau stanau tasyà vavalgatu÷ 03,045.008d@006_0052 stanodvahanasaæk«obhÃn nÃmyamÃnà pade pade 03,045.008d@006_0053 trivalÅdÃmacitreïa madhyenÃtÅva Óobhinà 03,045.008d@006_0054 adho bhÆdharavistÅrïaæ nitambonnatapÅvaram 03,045.008d@006_0055 manmathÃyatanaæ Óubhraæ rasanÃdÃmabhÆ«itam 03,045.008d@006_0056 ­«ÅïÃm api divyÃnÃæ manovyÃghÃtakÃraïam 03,045.008d@006_0057 sÆk«mavastradharaæ reje jaghanaæ niravadyavat 03,045.008d@006_0058 gƬhagulphadharau pÃdau tÃmrÃyatatalÃÇgulÅ 03,045.008d@006_0059 kÆrmap­«Âhonnatau cÃpi Óobhete kiÇkiïÅkiïau 03,045.008d@006_0060 sÅdhupÃnena cÃlpena tu«ÂyÃtha madanena ca 03,045.008d@006_0061 vilÃsanaiÓ ca vividhai÷ prek«aïÅyatarÃbhavat 03,045.008d@006_0062 siddhacÃraïagandharvai÷ sà prayÃtà vilÃsinÅ 03,045.008d@006_0063 bahvÃÓcarye 'pi vai svarge darÓanÅyatamÃk­ti÷ 03,045.008d@006_0064 susÆk«meïottarÅyeïa meghavarïena rÃjatà 03,045.008d@006_0065 tanur abhrÃv­tà vyomni candralekheva gacchatÅ 03,045.008d@006_0066 tata÷ prÃptà k«aïenaiva mana÷pavanagÃminÅ 03,045.008d@006_0067 bhavanaæ pÃï¬uputrasya phÃlgunasya Óucismità 03,045.008d@006_0068 tatra dvÃram anuprÃptà dvÃrasthaiÓ ca nivedità 03,045.008d@006_0069 arjunasya naraÓre«Âha urvaÓÅ Óubhalocanà 03,045.008d@006_0070 upÃti«Âhata tad veÓma nirmalaæ sumanoharam 03,045.008d@006_0071 sa ÓaÇkitamanà rÃjan pratyudgacchata tÃæ niÓi 03,045.008d@006_0072 d­«Âvaiva corvaÓÅæ pÃrtho lajjÃsaæv­talocana÷ 03,045.008d@006_0073 arjuna uvÃca 03,045.008d@006_0073 tadÃbhivÃdanaæ k­tvà gurupÆjÃæ prayuktavÃn 03,045.008d@006_0074 abhivÃdaye tvÃæ Óirasà pravarÃpsarasÃæ vare 03,045.008d@006_0075 kim Ãj¤Ãpayase devi pre«yas te 'ham upasthita÷ 03,045.008d@006_0075 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0076 phÃlgunasya vaca÷ Órutvà gatasaæj¤Ã tadorvaÓÅ 03,045.008d@006_0077 urvaÓy uvÃca 03,045.008d@006_0077 gandharvavacanaæ sarvaæ ÓrÃvayÃm Ãsa taæ tadà 03,045.008d@006_0078 yathà me citrasenena kathitaæ manujottama 03,045.008d@006_0079 tat te 'haæ saæpravak«yÃmi yathà cÃham ihÃgatà 03,045.008d@006_0080 upasthÃne mahendrasya vartamÃne manorame 03,045.008d@006_0081 tavÃgamanato v­tte svargasya paramotsave 03,045.008d@006_0082 rudrÃïÃæ caiva sÃænidhyam ÃdityÃnÃæ ca sarvaÓa÷ 03,045.008d@006_0083 samÃgame 'ÓvinoÓ caiva vasÆnÃæ ca narottama 03,045.008d@006_0084 mahar«ÅïÃæ ca saæghe«u rÃjar«ipravare«u ca 03,045.008d@006_0085 siddhacÃraïayak«e«u mahoragagaïe«u ca 03,045.008d@006_0086 upavi«Âe«u sarve«u sthÃnamÃnaprabhÃvata÷ 03,045.008d@006_0087 ­ddhyà prajvalamÃne«u agnisomÃrkavar«masu 03,045.008d@006_0088 vÅïÃsu vÃdyamÃnÃsu gandharvai÷ Óakranandana 03,045.008d@006_0089 divye manorame geye prav­tte p­thulocana 03,045.008d@006_0090 sarvÃpsara÷su mukhyÃsu pran­ttÃsu kurÆdvaha 03,045.008d@006_0091 tvaæ kilÃnimi«a÷ pÃrtha mÃm ekÃæ tatra d­«ÂavÃn 03,045.008d@006_0092 tatra cÃvabh­the tasminn upasthÃne divaukasÃm 03,045.008d@006_0093 tava pitrÃbhyanuj¤Ãtà gatÃ÷ svaæ svaæ g­haæ surÃ÷ 03,045.008d@006_0094 tathaivÃpsarasa÷ sarvà vis­«ÂÃ÷ svag­haæ gatÃ÷ 03,045.008d@006_0095 api cÃnyÃÓ ca Óatrughna tava pitrà visarjitÃ÷ 03,045.008d@006_0096 tata÷ Óakreïa saædi«ÂaÓ citraseno mamÃntikam 03,045.008d@006_0097 prÃpta÷ kamalapatrÃk«a sa ca mÃm abravÅd atha 03,045.008d@006_0098 tvatk­te 'haæ sureÓena pre«ito varavarïini 03,045.008d@006_0099 priyaæ kuru mahendrasya mama caivÃtmanaÓ ca ha 03,045.008d@006_0100 Óakratulyaæ raïe ÓÆraæ rÆpaudÃryaguïÃnvitam 03,045.008d@006_0101 pÃrthaæ prÃrthaya suÓroïi tvam ity evaæ tadÃbravÅt 03,045.008d@006_0102 tato 'haæ samanuj¤Ãtà tena pitrà ca te 'nagha 03,045.008d@006_0103 tavÃntikam anuprÃptà ÓuÓrÆ«itum ariædama 03,045.008d@006_0104 tvadguïÃk­«ÂacittÃham anaÇgavaÓam Ãgatà 03,045.008d@006_0105 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0105 cirÃbhila«ito vÅra mamÃpy e«a manoratha÷ 03,045.008d@006_0106 tÃæ tathà bruvatÅæ Órutvà bh­Óaæ lajjÃv­to 'rjuna÷ 03,045.008d@006_0107 uvÃca karïau hastÃbhyÃæ pidhÃya tridaÓÃlaye 03,045.008d@006_0108 du÷Órutaæ me 'stu subhage yan mÃæ vadasi bhÃvini 03,045.008d@006_0109 gurudÃrai÷ samÃnà me niÓcayena varÃnane 03,045.008d@006_0110 yathà kuntÅ mahÃbhÃgà yathendrÃïÅ ÓacÅ mama 03,045.008d@006_0111 tathà tvam api kalyÃïÅ nÃtra kÃryà vicÃraïà 03,045.008d@006_0112 yac cek«itÃsi vispa«Âaæ viÓe«eïa mayà Óubhe 03,045.008d@006_0113 tac ca kÃraïapÆrvaæ hi Ó­ïu satyaæ Óucismite 03,045.008d@006_0114 iyaæ pauravavaæÓasya jananÅ muditeti ha 03,045.008d@006_0115 tvÃm ahaæ d­«ÂavÃæs tatra vij¤Ãyotphullalocana÷ 03,045.008d@006_0116 na mÃm arhasi kalyÃïi anyathà dhyÃtum apsara÷ 03,045.008d@006_0117 guror gurutarÅ me tvaæ mama vaæÓavivardhinÅ 03,045.008d@006_0117 urvaÓy uvÃca 03,045.008d@006_0118 anÃv­tÃÓ ca sarvÃ÷ sma devarÃjÃbhinandana 03,045.008d@006_0119 gurusthÃne na mÃæ vÅra niyoktuæ tvam ihÃrhasi 03,045.008d@006_0120 pÆror vaæÓe hi ye putrà naptÃro và tv ihÃgatÃ÷ 03,045.008d@006_0121 tapasà ramayanty asmÃn na ca te«Ãæ vyatikrama÷ 03,045.008d@006_0122 tat prasÅda na mÃm ÃrtÃæ visarjayitum arhasi 03,045.008d@006_0123 h­cchayena ca saætaptÃæ bhaktÃæ ca bhaja mÃnada 03,045.008d@006_0123 arjuna uvÃca 03,045.008d@006_0124 Óruïu satyaæ varÃrohe yat tvÃæ vak«yÃmy anindite 03,045.008d@006_0125 Ó­ïvantu me diÓaÓ caiva vidiÓaÓ ca sadevatÃ÷ 03,045.008d@006_0126 yathà kuntÅ ca mÃdrÅ ca ÓacÅ caiva mamÃnaghe 03,045.008d@006_0127 tathà svavaæÓajananÅ tvaæ hi me 'dya garÅyasÅ 03,045.008d@006_0128 gaccha mÆrdhnà prapanno 'smi pÃdau te varavarïini 03,045.008d@006_0129 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0129 tvaæ hi me mÃt­vat pÆjyà rak«yo 'haæ putravat tvayà 03,045.008d@006_0130 evam uktà tu pÃrthena urvaÓÅ krodhamÆrchità 03,045.008d@006_0131 vepantÅ bhrukuÂÅvakrà ÓaÓÃpÃtha dhanaæjayam 03,045.008d@006_0131 urvaÓy uvÃca 03,045.008d@006_0132 tava pitrÃbhyanuj¤ÃtÃæ svayaæ ca g­ham ÃgatÃm 03,045.008d@006_0133 yasmÃn mÃæ nÃbhinandethÃ÷ kÃmabÃïavaÓaæ gatÃm 03,045.008d@006_0134 tasmÃt tvaæ nartana÷ pÃrtha strÅmadhye mÃnavarjita÷ 03,045.008d@006_0135 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,045.008d@006_0135 apumÃn iti vikhyÃta÷ «aï¬havad vicari«yasi 03,045.008d@006_0136 evaæ dattvÃrjune ÓÃpaæ sphurado«ÂhÅ Óvasanty atha 03,045.008d@006_0137 puna÷ pratyÃgatà k«ipram urvaÓÅ g­ham Ãtmana÷ 03,045.008d@006_0138 tato 'rjunas tvaramÃïaÓ citrasenam ariædama÷ 03,045.008d@006_0139 saæprÃpya rajanÅv­ttaæ tad urvaÓyà yathà tathà 03,045.008d@006_0140 nivedayÃm Ãsa tadà citrasenÃya pÃï¬ava÷ 03,045.008d@006_0141 tatra caivaæ yathÃv­ttaæ ÓÃpaæ caiva puna÷ puna÷ 03,045.008d@006_0142 nyavedayac ca Óakrasya citraseno 'pi sarvaÓa÷ 03,045.008d@006_0143 tata ÃnÃyya tanayaæ vivikte harivÃhana÷ 03,045.008d@006_0144 sÃntvayitvà Óubhair vÃkyai÷ smayamÃno 'bhyabhëata 03,045.008d@006_0145 suputrÃdya p­thà tÃta tvayà putreïa sattama 03,045.008d@006_0146 ­«ayo 'pi hi dhairyeïa jità vai te mahÃbhuja 03,045.008d@006_0147 yat tu dattavatÅ ÓÃpam urvaÓÅ tava mÃnada 03,045.008d@006_0148 sa cÃpi te 'rthak­t tÃta sÃdhakaÓ ca bhavi«yati 03,045.008d@006_0149 aj¤ÃtavÃso vastavyo yu«mÃbhir bhÆtale 'nagha 03,045.008d@006_0150 var«e trayodaÓe vÅra tatra tvaæ k«apayi«yasi 03,045.008d@006_0151 tena nartanave«eïa apuæstvena tathaiva ca 03,045.008d@006_0152 var«am ekaæ vih­tyaiva tata÷ puæstvam avÃpsyasi 03,045.008d@006_0153 evam uktas tu Óakreïa phÃlguna÷ paravÅrahà 03,045.008d@006_0154 mudaæ paramikÃæ lebhe na ca ÓÃpaæ vyacintayat 03,045.008d@006_0155 citrasenena sahito gandharveïa yaÓasvinà 03,045.008d@006_0156 reme sa svargabhavane pÃï¬uputro dhanaæjaya÷ 03,045.008d@006_0157 ya idaæ ÓruïuyÃn nityaæ v­ttaæ pÃï¬usutasya vai 03,045.008d@006_0158 na tasya kÃma÷ kÃme«u pÃpake«u pravartate 03,045.008d@006_0159 idam amaravarÃtmajasya ghoraæ 03,045.008d@006_0160 Óuci caritaæ viniÓamya phÃlgunasya 03,045.008d@006_0161 vyapagatamadadambharÃgado«Ãs 03,045.008d@006_0162 tridivagatÃbhiramanti mÃnavendrÃ÷ 03,045.009a kadà cid aÂamÃnas tu mahar«ir uta lomaÓa÷ 03,045.009c jagÃma Óakrabhavanaæ puraædaradid­k«ayà 03,045.010a sa sametya namask­tya devarÃjaæ mahÃmuni÷ 03,045.010c dadarÓÃrdhÃsanagataæ pÃï¬avaæ vÃsavasya ha 03,045.011a tata÷ ÓakrÃbhyanuj¤Ãta Ãsane vi«Âarottare 03,045.011c ni«asÃda dvijaÓre«Âha÷ pÆjyamÃno mahar«ibhi÷ 03,045.012a tasya d­«ÂvÃbhavad buddhi÷ pÃrtham indrÃsane sthitam 03,045.012c kathaæ nu k«atriya÷ pÃrtha÷ ÓakrÃsanam avÃptavÃn 03,045.013a kiæ tv asya suk­taæ karma lokà và ke vinirjitÃ÷ 03,045.013c ya evam upasaæprÃpta÷ sthÃnaæ devanamask­tam 03,045.014a tasya vij¤Ãya saækalpaæ Óakro v­trani«Ædana÷ 03,045.014c lomaÓaæ prahasan vÃkyam idam Ãha ÓacÅpati÷ 03,045.015a brahmar«e ÓrÆyatÃæ yat te manasaitad vivak«itam 03,045.015c nÃyaæ kevalamartyo vai k«atriyatvam upÃgata÷ 03,045.016a mahar«e mama putro 'yaæ kuntyÃæ jÃto mahÃbhuja÷ 03,045.016c astrahetor iha prÃpta÷ kasmÃc cit kÃraïÃntarÃt 03,045.017a aho nainaæ bhavÃn vetti purÃïam ­«isattamam 03,045.017c Ó­ïu me vadato brahman yo 'yaæ yac cÃsya kÃraïam 03,045.018a naranÃrÃyaïau yau tau purÃïÃv ­«isattamau 03,045.018c tÃv imÃv abhijÃnÅhi h­«ÅkeÓadhanaæjayau 03,045.018d*0193_01 vikhyÃtau tri«u loke«u naranÃrÃyaïÃv ­«Å 03,045.018d*0193_02 kÃryÃrtham avatÅrïau tau p­thvÅæ puïyapratiÓrayÃm 03,045.019a yan na Óakyaæ surair dra«Âum ­«ibhir và mahÃtmabhi÷ 03,045.019c tad ÃÓramapadaæ puïyaæ badarÅ nÃma viÓrutam 03,045.020a sa nivÃso 'bhavad vipra vi«ïor ji«ïos tathaiva ca 03,045.020c yata÷ pravav­te gaÇgà siddhacÃraïasevità 03,045.021a tau manniyogÃd brahmar«e k«itau jÃtau mahÃdyutÅ 03,045.021c bhÆmer bhÃrÃvataraïaæ mahÃvÅryau kari«yata÷ 03,045.022a udv­ttà hy asurÃ÷ ke cin nivÃtakavacà iti 03,045.022c vipriye«u sthitÃsmÃkaæ varadÃnena mohitÃ÷ 03,045.023a tarkayante surÃn hantuæ baladarpasamanvitÃ÷ 03,045.023c devÃn na gaïayante ca tathà dattavarà hi te 03,045.024a pÃtÃlavÃsino raudrà dano÷ putrà mahÃbalÃ÷ 03,045.024c sarve devanikÃyà hi nÃlaæ yodhayituæ sma tÃn 03,045.025a yo 'sau bhÆmigata÷ ÓrÅmÃn vi«ïur madhuni«Ædana÷ 03,045.025c kapilo nÃma devo 'sau bhagavÃn ajito hari÷ 03,045.026a yena pÆrvaæ mahÃtmÃna÷ khanamÃnà rasÃtalam 03,045.026c darÓanÃd eva nihatÃ÷ sagarasyÃtmajà vibho 03,045.027a tena kÃryaæ mahat kÃryam asmÃkaæ dvijasattama 03,045.027c pÃrthena ca mahÃyuddhe sametÃbhyÃm asaæÓayam 03,045.027d*0194_01 so 'surÃn darÓanÃd eva Óakto hantuæ sahÃnugÃn 03,045.027d*0194_02 nivÃtakavacÃn sarvÃn nÃgÃn iva mahÃhrade 03,045.027d*0194_03 kiæ tu nÃlpena kÃryeïa prabodhyo madhusÆdana÷ 03,045.027d*0194_04 tejasa÷ sumahÃn rÃÓi÷ prabuddha÷ pradahej jagat 03,045.028a ayaæ te«Ãæ samastÃnÃæ Óakta÷ pratisamÃsane 03,045.028c tÃn nihatya raïe ÓÆra÷ punar yÃsyati mÃnu«Ãn 03,045.029a bhavÃæÓ cÃsmanniyogena yÃtu tÃvan mahÅtalam 03,045.029c kÃmyake drak«yase vÅraæ nivasantaæ yudhi«Âhiram 03,045.030a sa vÃcyo mama saædeÓÃd dharmÃtmà satyasaægara÷ 03,045.030c notkaïÂhà phalgune kÃryà k­tÃstra÷ ÓÅghram e«yati 03,045.031a nÃÓuddhabÃhuvÅryeïa nÃk­tÃstreïa và raïe 03,045.031c bhÅ«madroïÃdayo yuddhe ÓakyÃ÷ pratisamÃsitum 03,045.032a g­hÅtÃstro gu¬ÃkeÓo mahÃbÃhur mahÃmanÃ÷ 03,045.032c n­ttavÃditragÅtÃnÃæ divyÃnÃæ pÃram eyivÃn 03,045.033a bhavÃn api viviktÃni tÅrthÃni manujeÓvara 03,045.033c bhrÃt­bhi÷ sahita÷ sarvair dra«Âum arhaty ariædama 03,045.034a tÅrthe«v Ãplutya puïye«u vipÃpmà vigatajvara÷ 03,045.034c rÃjyaæ bhok«yasi rÃjendra sukhÅ vigatakalma«a÷ 03,045.035a bhavÃæÓ cainaæ dvijaÓre«Âha paryaÂantaæ mahÅtale 03,045.035c trÃtum arhati viprÃgrya tapobalasamanvita÷ 03,045.036a giridurge«u hi sadà deÓe«u vi«ame«u ca 03,045.036c vasanti rÃk«asà raudrÃs tebhyo rak«et sadà bhavÃn 03,045.036d*0195_01 evam ukte mahendreïa bÅbhatsur api lomaÓam 03,045.036d*0195_02 uvÃca prayato vÃkyaæ rak«ethÃ÷ pÃï¬unandanam 03,045.036d*0195_03 yathà guptas tvayà rÃjà caret tÅrthÃni sattama 03,045.036d*0195_04 dÃnaæ dadyÃd yathà caiva tathà kuru mahÃmune 03,045.037a sa tatheti pratij¤Ãya lomaÓa÷ sumahÃtapÃ÷ 03,045.037c kÃmyakaæ vanam uddiÓya samupÃyÃn mahÅtalam 03,045.038a dadarÓa tatra kaunteyaæ dharmarÃjam ariædamam 03,045.038c tÃpasair bhrÃt­bhiÓ caiva sarvata÷ parivÃritam 03,046.001 janamejaya uvÃca 03,046.001a atyadbhutam idaæ karma pÃrthasyÃmitatejasa÷ 03,046.001c dh­tarëÂro mahÃtejÃ÷ Órutvà vipra kim abravÅt 03,046.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,046.002a Óakralokagataæ pÃrthaæ Órutvà rÃjÃmbikÃsuta÷ 03,046.002c dvaipÃyanÃd ­«iÓre«ÂhÃt saæjayaæ vÃkyam abravÅt 03,046.003a Órutaæ me sÆta kÃrtsnyena karma pÃrthasya dhÅmata÷ 03,046.003c kaccit tavÃpi viditaæ yathÃtathyena sÃrathe 03,046.004a pramatto grÃmyadharme«u mandÃtmà pÃpaniÓcaya÷ 03,046.004c mama putra÷ sudurbuddhi÷ p­thivÅæ ghÃtayi«yati 03,046.005a yasya nityam ­tà vÃca÷ svaire«v api mahÃtmana÷ 03,046.005c trailokyam api tasya syÃd yoddhà yasya dhanaæjaya÷ 03,046.006a asyata÷ karïinÃrÃcÃæs tÅk«ïÃgrÃæÓ ca ÓilÃÓitÃn 03,046.006c ko 'rjunasyÃgratas ti«Âhed api m­tyur jarÃtiga÷ 03,046.007a mama putrà durÃtmÃna÷ sarve m­tyuvaÓaæ gatÃ÷ 03,046.007c ye«Ãæ yuddhaæ durÃdhar«ai÷ pÃï¬avai÷ pratyupasthitam 03,046.008a tasyaiva ca na paÓyÃmi yudhi gÃï¬Åvadhanvana÷ 03,046.008c aniÓaæ cintayÃno 'pi ya enam udiyÃd rathÅ 03,046.009a droïakarïau pratÅyÃtÃæ yadi bhÅ«mo 'pi và raïe 03,046.009c mahÃn syÃt saæÓayo loke na tu paÓyÃmi no jayam 03,046.010a gh­ïÅ karïa÷ pramÃdÅ ca ÃcÃrya÷ sthaviro guru÷ 03,046.010c amar«Å balavÃn pÃrtha÷ saærambhÅ d­¬havikrama÷ 03,046.011a bhavet sutumulaæ yuddhaæ sarvaÓo 'py aparÃjitam 03,046.011c sarve hy astravida÷ ÓÆrÃ÷ sarve prÃptà mahad yaÓa÷ 03,046.012a api sarveÓvaratvaæ hi na vächeran parÃjitÃ÷ 03,046.012c vadhe nÆnaæ bhavec chÃntis te«Ãæ và phalgunasya và 03,046.013a na tu hantÃrjunasyÃsti jetà vÃsya na vidyate 03,046.013c manyus tasya kathaæ ÓÃmyen mandÃn prati samutthita÷ 03,046.014a tridaÓeÓasamo vÅra÷ khÃï¬ave 'gnim atarpayat 03,046.014c jigÃya pÃrthivÃn sarvÃn rÃjasÆye mahÃkratau 03,046.015a Óe«aæ kuryÃd girer vajraæ nipatan mÆrdhni saæjaya 03,046.015c na tu kuryu÷ ÓarÃ÷ Óe«am astÃs tÃta kirÅÂinà 03,046.016a yathà hi kiraïà bhÃnos tapantÅha carÃcaram 03,046.016c tathà pÃrthabhujots­«ÂÃ÷ ÓarÃs tapsyanti me sutÃn 03,046.017a api và rathagho«eïa bhayÃrtà savyasÃcina÷ 03,046.017c pratibhÃti vidÅrïeva sarvato bhÃratÅ camÆ÷ 03,046.018a yad udvapan pravapaæÓ caiva bÃïÃn; sthÃtÃtatÃyÅ samare kirÅÂÅ 03,046.018c s­«Âo 'ntaka÷ sarvaharo vidhÃtrÃ; bhaved yathà tadvad apÃraïÅya÷ 03,046.019 saæjaya uvÃca 03,046.019a yad etat kathitaæ rÃjaæs tvayà duryodhanaæ prati 03,046.019c sarvam etad yathÃttha tvaæ naitan mithyà mahÅpate 03,046.020a manyunà hi samÃvi«ÂÃ÷ pÃï¬avÃs te 'mitaujasa÷ 03,046.020c d­«Âvà k­«ïÃæ sabhÃæ nÅtÃæ dharmapatnÅæ yaÓasvinÅm 03,046.021a du÷ÓÃsanasya tà vÃca÷ Órutvà te dÃruïodayÃ÷ 03,046.021c karïasya ca mahÃrÃja na svapsyantÅti me mati÷ 03,046.022a Órutaæ hi te mahÃrÃja yathà pÃrthena saæyuge 03,046.022c ekÃdaÓatanu÷ sthÃïur dhanu«Ã parito«ita÷ 03,046.023a kairÃtaæ ve«am ÃsthÃya yodhayÃm Ãsa phalgunam 03,046.023c jij¤Ãsu÷ sarvadeveÓa÷ kapardÅ bhagavÃn svayam 03,046.023d*0196_01 lebhe pÃÓupataæ cÃpi paramÃstraæ mahÃdyuti÷ 03,046.024a tatrainaæ lokapÃlÃs te darÓayÃm Ãsur arjunam 03,046.024c astraheto÷ parÃkrÃntaæ tapasà kauravar«abham 03,046.025a naitad utsahate 'nyo hi labdhum anyatra phalgunÃt 03,046.025c sÃk«Ãd darÓanam ete«Ãm ÅÓvarÃïÃæ naro bhuvi 03,046.026a maheÓvareïa yo rÃjan na jÅrïo grastamÆrtimÃn 03,046.026c kas tam utsahate vÅraæ yuddhe jarayituæ pumÃn 03,046.027a ÃsÃditam idaæ ghoraæ tumulaæ lomahar«aïam 03,046.027c draupadÅæ parikar«adbhi÷ kopayadbhiÓ ca pÃï¬avÃn 03,046.028a yatra visphuramÃïo«Âho bhÅma÷ prÃha vaco mahat 03,046.028c d­«Âvà duryodhanenorÆ draupadyà darÓitÃv ubhau 03,046.029a ÆrÆ bhetsyÃmi te pÃpa gadayà vajrakalpayà 03,046.029c trayodaÓÃnÃæ var«ÃïÃm ante durdyÆtadevina÷ 03,046.030a sarve praharatÃæ Óre«ÂhÃ÷ sarve cÃmitatejasa÷ 03,046.030c sarve sarvÃstravidvÃæso devair api sudurjayÃ÷ 03,046.031a manye manyusamuddhÆtÃ÷ putrÃïÃæ tava saæyuge 03,046.031c antaæ pÃrthÃ÷ kari«yanti vÅryÃmar«asamanvitÃ÷ 03,046.032 dh­tarëÂra uvÃca 03,046.032a kiæ k­taæ sÆta karïena vadatà paru«aæ vaca÷ 03,046.032c paryÃptaæ vairam etÃvad yat k­«ïà sà sabhÃæ gatà 03,046.033a apÅdÃnÅæ mama sutÃs ti«Âheran mandacetasa÷ 03,046.033c ye«Ãæ bhrÃtà gurur jye«Âho vinaye nÃvati«Âhate 03,046.034a mamÃpi vacanaæ sÆta na ÓuÓrÆ«ati mandabhÃk 03,046.034c d­«Âvà mÃæ cak«u«Ã hÅnaæ nirvice«Âam acetanam 03,046.035a ye cÃsya sacivà mandÃ÷ karïasaubalakÃdaya÷ 03,046.035c te 'py asya bhÆyaso do«Ãn vardhayanti vicetasa÷ 03,046.036a svairamuktà api ÓarÃ÷ pÃrthenÃmitatejasà 03,046.036c nirdaheyur mama sutÃn kiæ punar manyuneritÃ÷ 03,046.037a pÃrthabÃhubalots­«Âà mahÃcÃpavini÷s­tÃ÷ 03,046.037c divyÃstramantramuditÃ÷ sÃdayeyu÷ surÃn api 03,046.038a yasya mantrÅ ca goptà ca suh­c caiva janÃrdana÷ 03,046.038c haris trailokyanÃtha÷ sa kiæ nu tasya na nirjitam 03,046.039a idaæ ca sumahac citram arjunasyeha saæjaya 03,046.039c mahÃdevena bÃhubhyÃæ yat sameta iti Óruti÷ 03,046.040a pratyak«aæ sarvalokasya khÃï¬ave yatk­taæ purà 03,046.040c phalgunena sahÃyÃrthe vahner dÃmodareïa ca 03,046.041a sarvathà nÃsti me putra÷ sÃmÃtya÷ sahabÃndhava÷ 03,046.041c kruddhe pÃrthe ca bhÅme ca vÃsudeve ca sÃtvate 03,047.001 janamejaya uvÃca 03,047.001a yad idaæ Óocitaæ rÃj¤Ã dh­tarëÂreïa vai mune 03,047.001c pravrÃjya pÃï¬avÃn vÅrÃn sarvam etan nirarthakam 03,047.002a kathaæ hi rÃjà putraæ svam upek«etÃlpacetasam 03,047.002c duryodhanaæ pÃï¬uputrÃn kopayÃnaæ mahÃrathÃn 03,047.003a kim ÃsÅt pÃï¬uputrÃïÃæ vane bhojanam ucyatÃm 03,047.003c vÃneyam atha và k­«Âam etad ÃkhyÃtu me bhavÃn 03,047.004 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,047.004a vÃneyaæ ca m­gÃæÓ caiva Óuddhair bÃïair nipÃtitÃn 03,047.004c brÃhmaïÃnÃæ nivedyÃgram abhu¤jan puru«ar«abhÃ÷ 03,047.005a tÃæs tu ÓÆrÃn mahe«vÃsÃæs tadà nivasato vane 03,047.005c anvayur brÃhmaïà rÃjan sÃgnayo 'nagnayas tathà 03,047.006a brÃhmaïÃnÃæ sahasrÃïi snÃtakÃnÃæ mahÃtmanÃm 03,047.006c daÓa mok«avidÃæ tadvad yÃn bibharti yudhi«Âhira÷ 03,047.007a rurÆn k­«ïam­gÃæÓ caiva medhyÃæÓ cÃnyÃn vanecarÃn 03,047.007c bÃïair unmathya vidhivad brÃhmaïebhyo nyavedayat 03,047.008a na tatra kaÓ cid durvarïo vyÃdhito vÃpy ad­Óyata 03,047.008c k­Óo và durbalo vÃpi dÅno bhÅto 'pi và nara÷ 03,047.008d*0197_01 na tatrÃvinaya÷ kaÓ cid ad­Óyata tadà dvija÷ 03,047.009a putrÃn iva priyä j¤ÃtÅn bhrÃtÌn iva sahodarÃn 03,047.009c pupo«a kauravaÓre«Âho dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,047.010a patÅæÓ ca draupadÅ sarvÃn dvijÃæÓ caiva yaÓasvinÅ 03,047.010c mÃteva bhojayitvÃgre Ói«Âam ÃhÃrayat tadà 03,047.011a prÃcÅæ rÃjà dak«iïÃæ bhÅmaseno; yamau pratÅcÅm atha vÃpy udÅcÅm 03,047.011c dhanurdharà mÃæsahetor m­gÃïÃæ; k«ayaæ cakrur nityam evopagamya 03,047.012a tathà te«Ãæ vasatÃæ kÃmyake vai; vihÅnÃnÃm arjunenotsukÃnÃm 03,047.012c pa¤caiva var«Ãïi tadà vyatÅyur; adhÅyatÃæ japatÃæ juhvatÃæ ca 03,048.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,048.001a sudÅrgham u«ïaæ ni÷Óvasya dh­tarëÂro 'mbikÃsuta÷ 03,048.001c abravÅt saæjayaæ sÆtam Ãmantrya bharatar«abha 03,048.001d*0198_01 te«Ãæ tac caritaæ Órutvà manu«yÃtÅtam adbhutam 03,048.001d*0198_02 cintÃÓokaparÅtÃtmà manyunÃbhiparipluta÷ 03,048.001d*0199_01 na rÃtrau na divà sÆta ÓÃntiæ prÃpnomi vai k«aïam 03,048.001d*0199_02 saæcintya durnayaæ ghoram atÅtaæ dyÆtajaæ hi tat 03,048.001d*0199_03 te«Ãm asahyavÅryÃïÃæ Óauryaæ dhairyaæ dh­tiæ parÃm 03,048.001d*0199_04 anyonyam anurÃgaæ ca bhrÃtÌïÃm atimÃnu«am 03,048.002a devaputrau mahÃbhÃgau devarÃjasamadyutÅ 03,048.002c nakula÷ sahadevaÓ ca pÃï¬avau yuddhadurmadau 03,048.003a d­¬hÃyudhau dÆrapÃtau yuddhe ca k­taniÓcayau 03,048.003c ÓÅghrahastau d­¬hakrodhau nityayuktau tarasvinau 03,048.004a bhÅmÃrjunau purodhÃya yadà tau raïamÆrdhani 03,048.004c sthÃsyete siæhavikrÃntÃv aÓvinÃv iva du÷sahau 03,048.004e na Óe«am iha paÓyÃmi tadà sainyasya saæjaya 03,048.005a tau hy apratirathau yuddhe devaputrau mahÃrathau 03,048.005c draupadyÃs taæ parikleÓaæ na k«aæsyete tv amar«iïau 03,048.006a v­«ïayo và mahe«vÃsà päcÃlà và mahaujasa÷ 03,048.006c yudhi satyÃbhisaædhena vÃsudevena rak«itÃ÷ 03,048.006e pradhak«yanti raïe pÃrthÃ÷ putrÃïÃæ mama vÃhinÅm 03,048.007a rÃmak­«ïapraïÅtÃnÃæ v­«ïÅnÃæ sÆtanandana 03,048.007c na Óakya÷ sahituæ vega÷ parvatair api saæyuge 03,048.008a te«Ãæ madhye mahe«vÃso bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,048.008c Óaikyayà vÅraghÃtinyà gadayà vicari«yati 03,048.009a tathà gÃï¬Åvanirgho«aæ visphÆrjitam ivÃÓane÷ 03,048.009c gadÃvegaæ ca bhÅmasya nÃlaæ so¬huæ narÃdhipÃ÷ 03,048.010a tato 'haæ suh­dÃæ vÃco duryodhanavaÓÃnuga÷ 03,048.010c smaraïÅyÃ÷ smari«yÃmi mayà yà na k­tÃ÷ purà 03,048.011 saæjaya uvÃca 03,048.011a vyatikramo 'yaæ sumahÃæs tvayà rÃjann upek«ita÷ 03,048.011c samarthenÃpi yan mohÃt putras te na nivÃrita÷ 03,048.012a Órutvà hi nirjitÃn dyÆte pÃï¬avÃn madhusÆdana÷ 03,048.012c tvarita÷ kÃmyake pÃrthÃn samabhÃvayad acyuta÷ 03,048.013a drupadasya tathà putrà dh­«ÂadyumnapurogamÃ÷ 03,048.013c virÃÂo dh­«ÂaketuÓ ca kekayÃÓ ca mahÃrathÃ÷ 03,048.014a taiÓ ca yat kathitaæ tatra d­«Âvà pÃrthÃn parÃjitÃn 03,048.014c cÃreïa viditaæ sarvaæ tan mayà veditaæ ca te 03,048.015a samÃgamya v­tas tatra pÃï¬avair madhusÆdana÷ 03,048.015c sÃrathye phalgunasyÃjau tathety Ãha ca tÃn hari÷ 03,048.016a amar«ito hi k­«ïo 'pi d­«Âvà pÃrthÃæs tathÃgatÃn 03,048.016c k­«ïÃjinottarÃsaÇgÃn abravÅc ca yudhi«Âhiram 03,048.017a yà sà sam­ddhi÷ pÃrthÃnÃm indraprasthe babhÆva ha 03,048.017c rÃjasÆye mayà d­«Âà n­pair anyai÷ sudurlabhà 03,048.018a yatra sarvÃn mahÅpÃlä ÓastratejobhayÃrditÃn 03,048.018c savaÇgÃÇgÃn sapauï¬ro¬rÃn sacoladravi¬ÃndhakÃn 03,048.019a sÃgarÃnÆpagÃæÓ caiva ye ca pattanavÃsina÷ 03,048.019c siæhalÃn barbarÃn mlecchÃn ye ca jÃÇgalavÃsina÷ 03,048.020a paÓcimÃni ca rÃjyÃni ÓataÓa÷ sÃgarÃntikÃn 03,048.020c pahlavÃn daradÃn sarvÃn kirÃtÃn yavanä ÓakÃn 03,048.021a hÃrahÆïÃæÓ ca cÅnÃæÓ ca tukhÃrÃn saindhavÃæs tathà 03,048.021c jÃgu¬Ãn ramaÂhÃn muï¬Ãn strÅrÃjyÃn atha taÇgaïÃn 03,048.022a ete cÃnye ca bahavo ye ca te bharatar«abha 03,048.022b*0200_01 tÃæÓ cÃnyÃæÓ ca subahÆn ÃhÆtÃn bharatar«abha 03,048.022c ÃgatÃn aham adrÃk«aæ yaj¤e te parive«akÃn 03,048.023a sà te sam­ddhir yair Ãttà capalà pratisÃriïÅ 03,048.023c ÃdÃya jÅvitaæ te«Ãm Ãhari«yÃmi tÃm aham 03,048.024a rÃmeïa saha kauravya bhÅmÃrjunayamais tathà 03,048.024c akrÆragadasÃmbaiÓ ca pradyumnenÃhukena ca 03,048.024e dh­«Âadyumnena vÅreïa ÓiÓupÃlÃtmajena ca 03,048.025a duryodhanaæ raïe hatvà sadya÷ karïaæ ca bhÃrata 03,048.025c du÷ÓÃsanaæ saubaleyaæ yaÓ cÃnya÷ pratiyotsyate 03,048.026a tatas tvaæ hÃstinapure bhrÃt­bhi÷ sahito vasan 03,048.026c dhÃrtarëÂrÅæ Óriyaæ prÃpya praÓÃdhi p­thivÅm imÃm 03,048.027a athainam abravÅd rÃjà tasmin vÅrasamÃgame 03,048.027c Ó­ïvatsu te«u sarve«u dh­«Âadyumnamukhe«u ca 03,048.028a pratig­hïÃmi te vÃcaæ satyÃm etÃæ janÃrdana 03,048.028c amitrÃn me mahÃbÃho sÃnubandhÃn hani«yasi 03,048.029a var«Ãt trayodaÓÃd Ærdhvaæ satyaæ mÃæ kuru keÓava 03,048.029c pratij¤Ãto vane vÃso rÃjamadhye mayà hy ayam 03,048.030a tad dharmarÃjavacanaæ pratiÓrutya sabhÃsada÷ 03,048.030c dh­«ÂadyumnapurogÃs te ÓamayÃm Ãsur a¤jasà 03,048.030e keÓavaæ madhurair vÃkyai÷ kÃlayuktair amar«itam 03,048.031a päcÃlÅæ cÃhur akli«ÂÃæ vÃsudevasya Ó­ïvata÷ 03,048.031c duryodhanas tava krodhÃd devi tyak«yati jÅvitam 03,048.031e pratijÃnÅma te satyaæ mà Óuco varavarïini 03,048.032a ye sma te kupitÃæ k­«ïe d­«Âvà tvÃæ prÃhasaæs tadà 03,048.032c mÃæsÃni te«Ãæ khÃdanto hasi«yanti m­gadvijÃ÷ 03,048.033a pÃsyanti rudhiraæ te«Ãæ g­dhrà gomÃyavas tathà 03,048.033c uttamÃÇgÃni kar«anto yais tvaæ k­«Âà sabhÃtale 03,048.034a te«Ãæ drak«yasi päcÃli gÃtrÃïi p­thivÅtale 03,048.034c kravyÃdai÷ k­«yamÃïÃni bhak«yamÃïÃni cÃsak­t 03,048.035a parikli«ÂÃsi yais tatra yaiÓ cÃpi samupek«ità 03,048.035c te«Ãm utk­ttaÓirasÃæ bhÆmi÷ pÃsyati Óoïitam 03,048.036a evaæ bahuvidhà vÃcas tadocu÷ puru«ar«abhÃ÷ 03,048.036c sarve tejasvina÷ ÓÆrÃ÷ sarve cÃhatalak«aïÃ÷ 03,048.037a te dharmarÃjena v­tà var«Ãd Ærdhvaæ trayodaÓÃt 03,048.037c purask­tyopayÃsyanti vÃsudevaæ mahÃrathÃ÷ 03,048.038a rÃmaÓ ca k­«ïaÓ ca dhanaæjayaÓ ca; pradyumnasÃmbau yuyudhÃnabhÅmau 03,048.038c mÃdrÅsutau kekayarÃjaputrÃ÷; päcÃlaputrÃ÷ saha dharmarÃj¤Ã 03,048.039a etÃn sarvÃæl lokavÅrÃn ajeyÃn; mahÃtmana÷ sÃnubandhÃn sasainyÃn 03,048.039c ko jÅvitÃrthÅ samare pratyudÅyÃt; kruddhÃn siæhÃn kesariïo yathaiva 03,048.040 dh­tarëÂra uvÃca 03,048.040a yan mÃbravÅd viduro dyÆtakÃle; tvaæ pÃï¬avä je«yasi cen narendra 03,048.040c dhruvaæ kurÆïÃm ayam antakÃlo; mahÃbhayo bhavità Óoïitaugha÷ 03,048.041a manye tathà tad bhaviteti sÆta; yathà k«attà prÃha vaca÷ purà mÃm 03,048.041c asaæÓayaæ bhavità yuddham etad; gate kÃle pÃï¬avÃnÃæ yathoktam 03,049.001 janamejaya uvÃca 03,049.001a astrahetor gate pÃrthe Óakralokaæ mahÃtmani 03,049.001c yudhi«Âhiraprabh­taya÷ kim akurvanta pÃï¬avÃ÷ 03,049.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,049.002a astrahetor gate pÃrthe Óakralokaæ mahÃtmani 03,049.002c nyavasan k­«ïayà sÃrdhaæ kÃmyake puru«ar«abhÃ÷ 03,049.003a tata÷ kadà cid ekÃnte vivikta iva ÓÃdvale 03,049.003c du÷khÃrtà bharataÓre«Âhà ni«edu÷ saha k­«ïayà 03,049.003e dhanaæjayaæ ÓocamÃnÃ÷ sÃÓrukaïÂhÃ÷ sudu÷khitÃ÷ 03,049.004a tad viyogÃd dhi tÃn sarvä Óoka÷ samabhipupluve 03,049.004c dhanaæjayaviyogÃc ca rÃjyanÃÓÃc ca du÷khitÃ÷ 03,049.005a atha bhÅmo mahÃbÃhur yudhi«Âhiram abhëata 03,049.005c nideÓÃt te mahÃrÃja gato 'sau puru«ar«abha÷ 03,049.005e arjuna÷ pÃï¬uputrÃïÃæ yasmin prÃïÃ÷ prati«ÂhitÃ÷ 03,049.006a yasmin vina«Âe päcÃlÃ÷ saha putrais tathà vayam 03,049.006c sÃtyakir vÃsudevaÓ ca vinaÓyeyur asaæÓayam 03,049.007a yo 'sau gacchati tejasvÅ bahÆn kleÓÃn acintayan 03,049.007c bhavanniyogÃd bÅbhatsus tato du÷khataraæ nu kim 03,049.008a yasya bÃhÆ samÃÓritya vayaæ sarve mahÃtmana÷ 03,049.008c manyÃmahe jitÃn Ãjau parÃn prÃptÃæ ca medinÅm 03,049.008d*0201_01 yasya prabhÃvÃd dhi vayaæ sabhÃmadhye dhanu«mata÷ 03,049.008d*0201_02 jitÃn manyÃmahe sarvÃn dhÃrtarëÂrÃn sasaubalÃn 03,049.009a yasya prabhÃvÃn na mayà sabhÃmadhye dhanu«mata÷ 03,049.009c nÅtà lokam amuæ sarve dhÃrtarëÂrÃ÷ sasaubalÃ÷ 03,049.010a te vayaæ bÃhubalina÷ krodham utthitam Ãtmana÷ 03,049.010c sahÃmahe bhavanmÆlaæ vÃsudevena pÃlitÃ÷ 03,049.011a vayaæ hi saha k­«ïena hatvà karïamukhÃn parÃn 03,049.011c svabÃhuvijitÃæ k­tsnÃæ praÓÃsema vasuædharÃm 03,049.012a bhavato dyÆtado«eïa sarve vayam upaplutÃ÷ 03,049.012c ahÅnapauru«Ã rÃjan balibhir balavattamÃ÷ 03,049.013a k«Ãtraæ dharmaæ mahÃrÃja samavek«itum arhasi 03,049.013c na hi dharmo mahÃrÃja k«atriyasya vanÃÓraya÷ 03,049.013e rÃjyam eva paraæ dharmaæ k«atriyasya vidur budhÃ÷ 03,049.014a sa k«atradharmavid rÃjan mà dharmyÃn nÅnaÓa÷ patha÷ 03,049.014c prÃg dvÃdaÓa samà rÃjan dhÃrtarëÂrÃn nihanmahi 03,049.014c*0202_01 **** **** h­dayena vicintyatÃm 03,049.014c*0202_02 tad utti«Âha mahÃbÃho 03,049.015a nivartya ca vanÃt pÃrtham ÃnÃyya ca janÃrdanam 03,049.015c vyƬhÃnÅkÃn mahÃrÃja javenaiva mahÃhave 03,049.015e dhÃrtarëÂrÃn amuæ lokaæ gamayÃmi viÓÃæ pate 03,049.016a sarvÃn ahaæ hani«yÃmi dhÃrtarëÂrÃn sasaubalÃn 03,049.016c duryodhanaæ ca karïaæ ca yo vÃnya÷ pratiyotsyate 03,049.017a mayà praÓamite paÓcÃt tvam e«yasi vanÃt puna÷ 03,049.017c evaæ k­te na te do«o bhavi«yati viÓÃæ pate 03,049.018a yaj¤aiÓ ca vividhais tÃta k­taæ pÃpam ariædama 03,049.018c avadhÆya mahÃrÃja gacchema svargam uttamam 03,049.019a evam etad bhaved rÃjan yadi rÃjà na bÃliÓa÷ 03,049.019c asmÃkaæ dÅrghasÆtra÷ syÃd bhavÃn dharmaparÃyaïa÷ 03,049.020a nik­tyà nik­tipraj¤Ã hantavyà iti niÓcaya÷ 03,049.020c na hi naik­tikaæ hatvà nik­tyà pÃpam ucyate 03,049.021a tathà bhÃrata dharme«u dharmaj¤air iha d­Óyate 03,049.021c ahorÃtraæ mahÃrÃja tulyaæ saævatsareïa hi 03,049.022a tathaiva vedavacanaæ ÓrÆyate nityadà vibho 03,049.022c saævatsaro mahÃrÃja pÆrïo bhavati k­cchrata÷ 03,049.023a yadi vedÃ÷ pramÃïaæ te divasÃd Ærdhvam acyuta 03,049.023c trayodaÓa samÃ÷ kÃlo j¤ÃyatÃæ parini«Âhita÷ 03,049.024a kÃlo duryodhanaæ hantuæ sÃnubandham ariædama 03,049.024c ekÃgrÃæ p­thivÅæ sarvÃæ purà rÃjan karoti sa÷ 03,049.024d@007_0001 dyÆtapriyeïa rÃjendra k­taæ tad bhavatà tathà 03,049.024d@007_0002 prÃyeïÃj¤ÃtacaryÃyÃæ vayaæ sarve nipÃtitÃ÷ 03,049.024d@007_0003 na taæ deÓaæ prapaÓyÃmi yatra so 'smÃn sudurjana÷ 03,049.024d@007_0004 na vij¤Ãsyati du«ÂÃtmà cÃrair iti suyodhana÷ 03,049.024d@007_0005 adhigamya ca sarvÃn no vanavÃsam imaæ tata÷ 03,049.024d@007_0006 pravrÃjayi«yati punar nik­tyÃdhamapÆru«a÷ 03,049.024d@007_0007 yady asmÃn abhigaccheta pÃpa÷ sa hi kathaæ cana 03,049.024d@007_0008 aj¤ÃtacaryÃm uttÅrïÃn d­«Âvà ca punar Ãhvayet 03,049.024d@007_0009 dyÆtena te mahÃrÃja punar dyÆtam avartata 03,049.024d@007_0010 bhavÃæÓ ca punar ÃhÆto dyÆtenaivÃpane«yati 03,049.024d@007_0011 sa tathÃk«e«u kuÓalo niÓcito gatacetana÷ 03,049.024d@007_0012 cari«yasi mahÃrÃja vane«u vasatÅ÷ puna÷ 03,049.024d@007_0013 yady asmÃn sumahÃrÃja k­païÃn kartum arhasi 03,049.024d@007_0014 yÃvajjÅvam avek«asva vedadharmÃæÓ ca k­tsnaÓa÷ 03,049.024d@007_0015 nik­tyà nik­tipraj¤Ã hantavyà iti niÓcaya÷ 03,049.024d@007_0016 anuj¤Ãtas tvayà gatvà yÃvacchakti suyodhanam 03,049.024d@007_0017 yathaiva kak«am uts­«Âo dahed anilasÃrathi÷ 03,049.024d@007_0018 hani«yÃmi tathà mandam anujÃnÃtu no bhavÃn 03,049.025a evaæ bruvÃïaæ bhÅmaæ tu dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,049.025c uvÃca sÃntvayan rÃjà mÆrdhny upÃghrÃya pÃï¬avam 03,049.026a asaæÓayaæ mahÃbÃho hani«yasi suyodhanam 03,049.026c var«Ãt trayodaÓÃd Ærdhvaæ saha gÃï¬Åvadhanvanà 03,049.027a yac ca mà bhëase pÃrtha prÃpta÷ kÃla iti prabho 03,049.027c an­taæ notsahe vaktuæ na hy etan mayi vidyate 03,049.028a antareïÃpi kaunteya nik­tiæ pÃpaniÓcayam 03,049.028c hantà tvam asi durdhar«a sÃnubandhaæ suyodhanam 03,049.029a evaæ bruvati bhÅmaæ tu dharmarÃje yudhi«Âhire 03,049.029c ÃjagÃma mahÃbhÃgo b­hadaÓvo mahÃn ­«i÷ 03,049.030a tam abhiprek«ya dharmÃtmà saæprÃptaæ dharmacÃriïam 03,049.030c ÓÃstravan madhuparkeïa pÆjayÃm Ãsa dharmarà03,049.031a ÃÓvastaæ cainam ÃsÅnam upÃsÅno yudhi«Âhira÷ 03,049.031c abhiprek«ya mahÃbÃhu÷ k­païaæ bahv abhëata 03,049.032a ak«adyÆtena bhagavan dhanaæ rÃjyaæ ca me h­tam 03,049.032c ÃhÆya nik­tipraj¤ai÷ kitavair ak«akovidai÷ 03,049.033a anak«aj¤asya hi sato nik­tyà pÃpaniÓcayai÷ 03,049.033c bhÃryà ca me sabhÃæ nÅtà prÃïebhyo 'pi garÅyasÅ 03,049.033d*0203_01 punar dyÆtena mÃæ jitvà vanavÃsaæ sudÃruïam 03,049.033d*0203_02 prÃvrÃjayan mahÃraïyam ajinai÷ parivÃritam 03,049.033d*0203_03 ahaæ vane durvasatÅr vasan paramadu÷khita÷ 03,049.033d*0203_04 ak«adyÆtÃdhikÃre ca gira÷ Ó­ïvan sudÃruïÃ÷ 03,049.033d*0203_05 ÃrtÃnÃæ suh­dÃæ vÃco dyÆtaprabh­ti ÓaæsatÃm 03,049.033d*0203_06 ahaæ h­di ÓritÃ÷ sm­tvà sarvarÃtrÅr vicintayan 03,049.033d*0203_07 yasmiæÓ caiva samastÃnÃæ prÃïà gÃï¬Åvadhanvani 03,049.033d*0203_08 vinà mahÃtmanà tena gatasattva ivÃbhavam 03,049.033d*0203_09 kadà drak«yÃmi bÅbhatsuæ k­tÃstraæ punar Ãgatam 03,049.033d*0203_10 priyavÃdinam ak«udraæ dayÃyuktam atandritam 03,049.033d*0204_01 iti sarve mahe«vÃsaæ cintayÃnà dhanaæjayam 03,049.033d*0204_02 anena tu vi«aïïo 'haæ kÃraïena sahÃnuja÷ 03,049.033d*0204_03 vanavÃsÃn niv­ttaæ mÃæ punas te pÃpabuddhaya÷ 03,049.033d*0204_04 jayanta÷ prÅyamÃïà vai devane bhrÃt­bhi÷ saha 03,049.033d*0204_05 dyÆtenaivÃhvayi«yanti balÃd ak«e«u tadvida÷ 03,049.033d*0204_06 ÃhÆtaÓ ca punar dyÆte nÃsmi Óakto nivartitum 03,049.033d*0204_07 païe ca mama nÃsty arthaæ vidyate vasu kiæ cana 03,049.033d*0204_08 etat sarvam anudhyÃyaæÓ cintayÃno divÃniÓam 03,049.033d*0204_09 na matto du÷khitatara÷ pumÃn astÅha kaÓ cana 03,049.034a asti rÃjà mayà kaÓ cid alpabhÃgyataro bhuvi 03,049.034c bhavatà d­«ÂapÆrvo và ÓrutapÆrvo 'pi và bhavet 03,049.034e na matto du÷khitatara÷ pumÃn astÅti me mati÷ 03,049.034f*0205_01 alpabhÃgyataro vÃpi kaÓ cid asti mahÃmune 03,049.034f*0206_01 iti bruvÃïaæ rÃjÃnaæ b­hadaÓvo 'bravÅn muni÷ 03,049.034f*0207_01 evaæ bruvantaæ du÷khÃrtam uvÃca bhagavÃn ­«i÷ 03,049.034f*0207_02 Óokaæ vyapanudan rÃj¤o dharmarÃjasya dhÅmata÷ 03,049.035 b­hadaÓva uvÃca 03,049.035a yad bravÅ«i mahÃrÃja na matto vidyate kva cit 03,049.035c alpabhÃgyatara÷ kaÓ cit pumÃn astÅti pÃï¬ava 03,049.035d*0208_01 na vi«Ãde mana÷ kÃryaæ tvayà buddhimatÃæ vara 03,049.035d*0208_02 Ãgami«yati bÅbhatsur amitrÃæÓ ca vije«yate 03,049.036a atra te kathayi«yÃmi yadi ÓuÓrÆ«ase 'nagha 03,049.036c yas tvatto du÷khitataro rÃjÃsÅt p­thivÅpate 03,049.037 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,049.037a athainam abravÅd rÃjà bravÅtu bhagavÃn iti 03,049.037c imÃm avasthÃæ saæprÃptaæ Órotum icchÃmi pÃrthivam 03,049.038 b­hadaÓva uvÃca 03,049.038a Ó­ïu rÃjann avahita÷ saha bhrÃt­bhir acyuta 03,049.038c yas tvatto du÷khitataro rÃjÃsÅt p­thivÅpate 03,049.039a ni«adhe«u mahÅpÃlo vÅrasena iti sma ha 03,049.039c tasya putro 'bhavan nÃmnà nalo dharmÃrthadarÓivÃn 03,049.040a sa nik­tyà jito rÃjà pu«kareïeti na÷ Órutam 03,049.040c vanavÃsam adu÷khÃrho bhÃryayà nyavasat saha 03,049.041a na tasyÃÓvo na ca ratho na bhrÃtà na ca bÃndhavÃ÷ 03,049.041c vane nivasato rÃja¤ Ói«yante sma kadà cana 03,049.042a bhavÃn hi saæv­to vÅrair bhrÃt­bhir devasaæmitai÷ 03,049.042c brahmakalpair dvijÃgryaiÓ ca tasmÃn nÃrhasi Óocitum 03,049.043 yudhi«Âhira uvÃca 03,049.043a vistareïÃham icchÃmi nalasya sumahÃtmana÷ 03,049.043c caritaæ vadatÃæ Óre«Âha tan mamÃkhyÃtum arhasi 03,050.001 b­hadaÓva uvÃca 03,050.001a ÃsÅd rÃjà nalo nÃma vÅrasenasuto balÅ 03,050.001c upapanno guïair i«Âai rÆpavÃn aÓvakovida÷ 03,050.001d*0209_01 yajvà dÃnapatir dak«a÷ sadà ÓÅlapurask­ta÷ 03,050.002a ati«Âhan manujendrÃïÃæ mÆrdhni devapatir yathà 03,050.002c upary upari sarve«Ãm Ãditya iva tejasà 03,050.003a brahmaïyo vedavic chÆro ni«adhe«u mahÅpati÷ 03,050.003c ak«apriya÷ satyavÃdÅ mahÃn ak«auhiïÅpati÷ 03,050.004a Åpsito varanÃrÅïÃm udÃra÷ saæyatendriya÷ 03,050.004c rak«ità dhanvinÃæ Óre«Âha÷ sÃk«Ãd iva manu÷ svayam 03,050.005a tathaivÃsÅd vidarbhe«u bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,050.005c ÓÆra÷ sarvaguïair yukta÷ prajÃkÃma÷ sa cÃpraja÷ 03,050.006a sa prajÃrthe paraæ yatnam akarot susamÃhita÷ 03,050.006c tam abhyagacchad brahmar«ir damano nÃma bhÃrata 03,050.007a taæ sa bhÅma÷ prajÃkÃmas to«ayÃm Ãsa dharmavit 03,050.007c mahi«yà saha rÃjendra satkÃreïa suvarcasam 03,050.008a tasmai prasanno damana÷ sabhÃryÃya varaæ dadau 03,050.008c kanyÃratnaæ kumÃrÃæÓ ca trÅn udÃrÃn mahÃyaÓÃ÷ 03,050.009a damayantÅæ damaæ dÃntaæ damanaæ ca suvarcasam 03,050.009c upapannÃn guïai÷ sarvair bhÅmÃn bhÅmaparÃkramÃn 03,050.010a damayantÅ tu rÆpeïa tejasà yaÓasà Óriyà 03,050.010c saubhÃgyena ca loke«u yaÓa÷ prÃpa sumadhyamà 03,050.011a atha tÃæ vayasi prÃpte dÃsÅnÃæ samalaæk­tam 03,050.011c Óataæ sakhÅnÃæ ca tathà paryupÃste ÓacÅm iva 03,050.012a tatra sma bhrÃjate bhaimÅ sarvÃbharaïabhÆ«ità 03,050.012c sakhÅmadhye 'navadyÃÇgÅ vidyut saudÃminÅ yathà 03,050.012e atÅva rÆpasaæpannà ÓrÅr ivÃyatalocanà 03,050.013a na deve«u na yak«e«u tÃd­g rÆpavatÅ kva cit 03,050.013c mÃnu«e«v api cÃnye«u d­«ÂapÆrvà na ca Órutà 03,050.013e cittapramÃthinÅ bÃlà devÃnÃm api sundarÅ 03,050.014a nalaÓ ca naraÓÃrdÆlo rÆpeïÃpratimo bhuvi 03,050.014c kandarpa iva rÆpeïa mÆrtimÃn abhavat svayam 03,050.015a tasyÃ÷ samÅpe tu nalaæ praÓaÓaæsu÷ kutÆhalÃt 03,050.015c nai«adhasya samÅpe tu damayantÅæ puna÷ puna÷ 03,050.016a tayor ad­«ÂakÃmo 'bhÆc ch­ïvato÷ satataæ guïÃn 03,050.016c anyonyaæ prati kaunteya sa vyavardhata h­cchaya÷ 03,050.017a aÓaknuvan nala÷ kÃmaæ tadà dhÃrayituæ h­dà 03,050.017c anta÷purasamÅpasthe vana Ãste rahogata÷ 03,050.017d*0210_01 kasya cit tv atha kÃlasya nala÷ pÃrthivasattama÷ 03,050.018a sa dadarÓa tadà haæsä jÃtarÆpaparicchadÃn 03,050.018c vane vicaratÃæ te«Ãm ekaæ jagrÃha pak«iïam 03,050.019a tato 'ntarik«ago vÃcaæ vyÃjahÃra tadà nalam 03,050.019c na hantavyo 'smi te rÃjan kari«yÃmi hi te priyam 03,050.020a damayantÅsakÃÓe tvÃæ kathayi«yÃmi nai«adha 03,050.020c yathà tvad anyaæ puru«aæ na sà maæsyati karhi cit 03,050.020d*0211_01 tava caiva yathà bhÃryà bhavi«yati tathÃnagha 03,050.020d*0211_02 vidhÃsyÃmi naravyÃghra so 'nujÃnÃtu mà bhavÃn 03,050.021a evam uktas tato haæsam utsasarja mahÅpati÷ 03,050.021c te tu haæsÃ÷ samutpatya vidarbhÃn agamaæs tata÷ 03,050.022a vidarbhanagarÅæ gatvà damayantyÃs tadÃntike 03,050.022c nipetus te garutmanta÷ sà dadarÓÃtha tÃn khagÃn 03,050.023a sà tÃn adbhutarÆpÃn vai d­«Âvà sakhigaïÃv­tà 03,050.023c h­«Âà grahÅtuæ khagamÃæs tvaramÃïopacakrame 03,050.024a atha haæsà visas­pu÷ sarvata÷ pramadÃvane 03,050.024c ekaikaÓas tata÷ kanyÃs tÃn haæsÃn samupÃdravan 03,050.025a damayantÅ tu yaæ haæsaæ samupÃdhÃvad antike 03,050.025c sa mÃnu«Åæ giraæ k­tvà damayantÅm athÃbravÅt 03,050.026a damayanti nalo nÃma ni«adhe«u mahÅpati÷ 03,050.026c aÓvino÷ sad­Óo rÆpe na samÃs tasya mÃnu«Ã÷ 03,050.027a tasya vai yadi bhÃryà tvaæ bhavethà varavarïini 03,050.027c saphalaæ te bhavej janma rÆpaæ cedaæ sumadhyame 03,050.028a vayaæ hi devagandharvamanu«yoragarÃk«asÃn 03,050.028c d­«Âavanto na cÃsmÃbhir d­«ÂapÆrvas tathÃvidha÷ 03,050.029a tvaæ cÃpi ratnaæ nÃrÅïÃæ nare«u ca nalo vara÷ 03,050.029c viÓi«ÂÃyà viÓi«Âena saægamo guïavÃn bhavet 03,050.030a evam uktà tu haæsena damayantÅ viÓÃæ pate 03,050.030c abravÅt tatra taæ haæsaæ tam apy evaæ nalaæ vada 03,050.031a tathety uktvÃï¬aja÷ kanyÃæ vaidarbhasya viÓÃæ pate 03,050.031c punar Ãgamya ni«adhÃn nale sarvaæ nyavedayat 03,050.031d*0212_01 vayaæ hi devagandharvÃ÷ ÓaptÃÓ cendreïa kÃraïÃt 03,050.031d*0212_02 asmÃn saæsp­Óya pÃïibhyÃæ yathà mok«e vrajÃmahe 03,050.031d*0212_03 evam uktas tato haæsÃn pramamajjÃtha nai«adha÷ 03,050.031d*0212_04 nai«adhena tu saæsp­«Âà indralokaæ punar gatÃ÷ 03,051.001 b­hadaÓva uvÃca 03,051.001a damayantÅ tu tac chrutvà vaco haæsasya bhÃrata 03,051.001c tadà prabh­ti nasvasthà nalaæ prati babhÆva sà 03,051.002a tataÓ cintÃparà dÅnà vivarïavadanà k­Óà 03,051.002c babhÆva damayantÅ tu ni÷ÓvÃsaparamà tadà 03,051.003a Ærdhvad­«Âir dhyÃnaparà babhÆvonmattadarÓanà 03,051.003b*0213_01 pÃï¬uvarïà k«aïenÃtha h­cchayÃvi«Âacetanà 03,051.003c na ÓayyÃsanabhoge«u ratiæ vindati karhi cit 03,051.004a na naktaæ na divà Óete hà heti vadatÅ muhu÷ 03,051.004c tÃm asvasthÃæ tadÃkÃrÃæ sakhyas tà jaj¤ur iÇgitai÷ 03,051.005a tato vidarbhapataye damayantyÃ÷ sakhÅgaïa÷ 03,051.005c nyavedayata nasvasthÃæ damayantÅæ nareÓvara 03,051.006a tac chrutvà n­patir bhÅmo damayantÅsakhÅgaïÃt 03,051.006c cintayÃm Ãsa tat kÃryaæ sumahat svÃæ sutÃæ prati 03,051.006d*0214_01 kimarthaæ duhità me 'dya nÃtisvastheva lak«yate 03,051.007a sa samÅk«ya mahÅpÃla÷ svÃæ sutÃæ prÃptayauvanÃm 03,051.007c apaÓyad Ãtmana÷ kÃryaæ damayantyÃ÷ svayaævaram 03,051.008a sa saænipÃtayÃm Ãsa mahÅpÃlÃn viÓÃæ pate 03,051.008c anubhÆyatÃm ayaæ vÅrÃ÷ svayaævara iti prabho 03,051.009a Órutvà tu pÃrthivÃ÷ sarve damayantyÃ÷ svayaævaram 03,051.009c abhijagmus tadà bhÅmaæ rÃjÃno bhÅmaÓÃsanÃt 03,051.010a hastyaÓvarathagho«eïa nÃdayanto vasuædharÃm 03,051.010c vicitramÃlyÃbharaïair balair d­Óyai÷ svalaæk­tai÷ 03,051.010d*0215_01 te«Ãæ bhÅmo mahÃbÃhu÷ pÃrthivÃnÃæ mahÃtmanÃm 03,051.010d*0215_02 yathÃrham akarot pÆjÃæ te 'vasaæs tatra pÆjitÃ÷ 03,051.011a etasminn eva kÃle tu purÃïÃv ­«isattamau 03,051.011c aÂamÃnau mahÃtmÃnÃv indralokam ito gatau 03,051.012a nÃrada÷ parvataÓ caiva mahÃtmÃnau mahÃvratau 03,051.012c devarÃjasya bhavanaæ viviÓÃte supÆjitau 03,051.013a tÃv arcitvà sahasrÃk«as tata÷ kuÓalam avyayam 03,051.013c papracchÃnÃmayaæ cÃpi tayo÷ sarvagataæ vibhu÷ 03,051.014 nÃrada uvÃca 03,051.014a Ãvayo÷ kuÓalaæ deva sarvatragatam ÅÓvara 03,051.014c loke ca maghavan k­tsne n­pÃ÷ kuÓalino vibho 03,051.015 b­hadaÓva uvÃca 03,051.015a nÃradasya vaca÷ Órutvà papraccha balav­trahà 03,051.015c dharmaj¤Ã÷ p­thivÅpÃlÃs tyaktajÅvitayodhina÷ 03,051.016a Óastreïa nidhanaæ kÃle ye gacchanty aparÃÇmukhÃ÷ 03,051.016c ayaæ loko 'k«ayas te«Ãæ yathaiva mama kÃmadhuk 03,051.017a kva nu te k«atriyÃ÷ ÓÆrà na hi paÓyÃmi tÃn aham 03,051.017c Ãgacchato mahÅpÃlÃn atithÅn dayitÃn mama 03,051.018a evam uktas tu Óakreïa nÃrada÷ pratyabhëata 03,051.018c Ó­ïu me bhagavan yena na d­Óyante mahÅk«ita÷ 03,051.019a vidarbharÃjaduhità damayantÅti viÓrutà 03,051.019c rÆpeïa samatikrÃntà p­thivyÃæ sarvayo«ita÷ 03,051.020a tasyÃ÷ svayaævara÷ Óakra bhavità nacirÃd iva 03,051.020c tatra gacchanti rÃjÃno rÃjaputrÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,051.021a tÃæ ratnabhÆtÃæ lokasya prÃrthayanto mahÅk«ita÷ 03,051.021c kÃÇk«anti sma viÓe«eïa balav­trani«Ædana 03,051.022a etasmin kathyamÃne tu lokapÃlÃÓ ca sÃgnikÃ÷ 03,051.022c Ãjagmur devarÃjasya samÅpam amarottamÃ÷ 03,051.023a tatas tac chuÓruvu÷ sarve nÃradasya vaco mahat 03,051.023c Órutvà caivÃbruvan h­«Âà gacchÃmo vayam apy uta 03,051.024a tata÷ sarve mahÃrÃja sagaïÃ÷ sahavÃhanÃ÷ 03,051.024c vidarbhÃn abhito jagmur yatra sarve mahÅk«ita÷ 03,051.025a nalo 'pi rÃjà kaunteya Órutvà rÃj¤Ãæ samÃgamam 03,051.025c abhyagacchad adÅnÃtmà damayantÅm anuvrata÷ 03,051.026a atha devÃ÷ pathi nalaæ dad­Óur bhÆtale sthitam 03,051.026c sÃk«Ãd iva sthitaæ mÆrtyà manmathaæ rÆpasaæpadà 03,051.027a taæ d­«Âvà lokapÃlÃs te bhrÃjamÃnaæ yathà ravim 03,051.027c tasthur vigatasaækalpà vismità rÆpasaæpadà 03,051.028a tato 'ntarik«e vi«Âabhya vimÃnÃni divaukasa÷ 03,051.028c abruvan nai«adhaæ rÃjann avatÅrya nabhastalÃt 03,051.029a bho bho nai«adha rÃjendra nala satyavrato bhavÃn 03,051.029c asmÃkaæ kuru sÃhÃyyaæ dÆto bhava narottama 03,052.001 b­hadaÓva uvÃca 03,052.001a tebhya÷ pratij¤Ãya nala÷ kari«ya iti bhÃrata 03,052.001c athainÃn paripapraccha k­täjalir avasthita÷ 03,052.002a ke vai bhavanta÷ kaÓ cÃsau yasyÃhaæ dÆta Åpsita÷ 03,052.002c kiæ ca tatra mayà kÃryaæ kathayadhvaæ yathÃtatham 03,052.003a evam ukte nai«adhena maghavÃn pratyabhëata 03,052.003c amarÃn vai nibodhÃsmÃn damayantyartham ÃgatÃn 03,052.004a aham indro 'yam agniÓ ca tathaivÃyam apÃæpati÷ 03,052.004c ÓarÅrÃntakaro nÌïÃæ yamo 'yam api pÃrthiva 03,052.005a sa vai tvam ÃgatÃn asmÃn damayantyai nivedaya 03,052.005c lokapÃlÃ÷ sahendrÃs tvÃæ samÃyÃnti did­k«ava÷ 03,052.006a prÃptum icchanti devÃs tvÃæ Óakro 'gnir varuïo yama÷ 03,052.006c te«Ãm anyatamaæ devaæ patitve varayasva ha 03,052.007a evam ukta÷ sa Óakreïa nala÷ präjalir abravÅt 03,052.007c ekÃrthasamavetaæ mÃæ na pre«ayitum arhatha 03,052.007d*0216_01 kathaæ tu jÃtasaækalpa÷ striyam utsahate pumÃn 03,052.007d*0216_02 parÃrtham Åd­Óaæ vaktuæ tat k«amantu maheÓvarÃ÷ 03,052.007d*0217_01 evam ukto nai«adhena maghavÃn punar abravÅt 03,052.008 devà Æcu÷ 03,052.008a kari«ya iti saæÓrutya pÆrvam asmÃsu nai«adha 03,052.008c na kari«yasi kasmÃt tvaæ vraja nai«adha mÃciram 03,052.008d*0218_01 sa vai tvam ÃgatÃn asmÃn damayantyai nivedaya 03,052.008d*0218_02 Óreyasà yok«yase hi tvaæ kurvann amaraÓÃsanam 03,052.009 b­hadaÓva uvÃca 03,052.009a evam ukta÷ sa devais tair nai«adha÷ punar abravÅt 03,052.009c surak«itÃni veÓmÃni prave«Âuæ katham utsahe 03,052.009d*0219_01 asmÃkaæ mÃyayà channas tvaæ pravek«yasi niÓcayam 03,052.009d*0219_02 iti Óakro nai«adhaæ taæ punar evÃbhyabhëata 03,052.010a pravek«yasÅti taæ Óakra÷ punar evÃbhyabhëata 03,052.010c jagÃma sa tathety uktvà damayantyà niveÓanam 03,052.011a dadarÓa tatra vaidarbhÅæ sakhÅgaïasamÃv­tÃm 03,052.011c dedÅpyamÃnÃæ vapu«Ã Óriyà ca varavarïinÅm 03,052.012a atÅva sukumÃrÃÇgÅæ tanumadhyÃæ sulocanÃm 03,052.012c Ãk«ipantÅm iva ca bhÃ÷ ÓaÓina÷ svena tejasà 03,052.013a tasya d­«Âvaiva vav­dhe kÃmas tÃæ cÃruhÃsinÅm 03,052.013c satyaæ cikÅr«amÃïas tu dhÃrayÃm Ãsa h­cchayam 03,052.014a tatas tà nai«adhaæ d­«Âvà saæbhrÃntÃ÷ paramÃÇganÃ÷ 03,052.014c Ãsanebhya÷ samutpetus tejasà tasya dhar«itÃ÷ 03,052.015a praÓaÓaæsuÓ ca suprÅtà nalaæ tà vismayÃnvitÃ÷ 03,052.015c na cainam abhyabhëanta manobhis tv abhyacintayan 03,052.016a aho rÆpam aho kÃntir aho dhairyaæ mahÃtmana÷ 03,052.016c ko 'yaæ devo nu yak«o nu gandharvo nu bhavi«yati 03,052.017a na tv enaæ Óaknuvanti sma vyÃhartum api kiæ cana 03,052.017c tejasà dhar«itÃ÷ sarvà lajjÃvatyo varÃÇganÃ÷ 03,052.018a athainaæ smayamÃneva smitapÆrvÃbhibhëiïÅ 03,052.018c damayantÅ nalaæ vÅram abhyabhëata vismità 03,052.019a kas tvaæ sarvÃnavadyÃÇga mama h­cchayavardhana 03,052.019c prÃpto 'sy amaravad vÅra j¤Ãtum icchÃmi te 'nagha 03,052.020a katham Ãgamanaæ ceha kathaæ cÃsi na lak«ita÷ 03,052.020c surak«itaæ hi me veÓma rÃjà caivograÓÃsana÷ 03,052.021a evam uktas tu vaidarbhyà nalas tÃæ pratyuvÃca ha 03,052.021c nalaæ mÃæ viddhi kalyÃïi devadÆtam ihÃgatam 03,052.022a devÃs tvÃæ prÃptum icchanti Óakro 'gnir varuïo yama÷ 03,052.022c te«Ãm anyatamaæ devaæ patiæ varaya Óobhane 03,052.023a te«Ãm eva prabhÃvena pravi«Âo 'ham alak«ita÷ 03,052.023c praviÓantaæ hi mÃæ kaÓ cin nÃpaÓyan nÃpy avÃrayat 03,052.024a etadartham ahaæ bhadre pre«ita÷ surasattamai÷ 03,052.024c etac chrutvà Óubhe buddhiæ prakuru«va yathecchasi 03,053.001 b­hadaÓva uvÃca 03,053.001a sà namask­tya devebhya÷ prahasya nalam abravÅt 03,053.001c praïayasva yathÃÓraddhaæ rÃjan kiæ karavÃïi te 03,053.002a ahaæ caiva hi yac cÃnyan mamÃsti vasu kiæ cana 03,053.002c sarvaæ tat tava viÓrabdhaæ kuru praïayam ÅÓvara 03,053.003a haæsÃnÃæ vacanaæ yat tat tan mÃæ dahati pÃrthiva 03,053.003c tvatk­te hi mayà vÅra rÃjÃna÷ saænipÃtitÃ÷ 03,053.004a yadi ced bhajamÃnÃæ mÃæ pratyÃkhyÃsyasi mÃnada 03,053.004c vi«am agniæ jalaæ rajjum ÃsthÃsye tava kÃraïÃt 03,053.005a evam uktas tu vaidarbhyà nalas tÃæ pratyuvÃca ha 03,053.005c ti«Âhatsu lokapÃle«u kathaæ mÃnu«am icchasi 03,053.006a ye«Ãm ahaæ lokak­tÃm ÅÓvarÃïÃæ mahÃtmanÃm 03,053.006c na pÃdarajasà tulyo manas te te«u vartatÃm 03,053.007a vipriyaæ hy Ãcaran martyo devÃnÃæ m­tyum ­cchati 03,053.007c trÃhi mÃm anavadyÃÇgi varayasva surottamÃn 03,053.007d@008_0001 virajÃæsi ca vÃsÃæsi divyÃÓ citrÃ÷ srajas tathà 03,053.007d@008_0002 bhÆ«aïÃni tu mukhyÃni devÃn prÃpya tu bhuÇk«va vai 03,053.007d@008_0003 ya imÃæ p­thivÅæ k­tsnÃæ saæk«ipya grasate puna÷ 03,053.007d@008_0004 hutÃÓam ÅÓaæ devÃnÃæ kà taæ na varayet patim 03,053.007d@008_0005 yasya daï¬abhayÃt sarve bhÆtagrÃmÃ÷ samÃgatÃ÷ 03,053.007d@008_0006 dharmam evÃnurudhyanti kà taæ na varayet patim 03,053.007d@008_0007 dharmÃtmÃnaæ mahÃtmÃnaæ daityadÃnavamardanam 03,053.007d@008_0008 mahendraæ sarvadevÃnÃæ kà taæ na varayet patim 03,053.007d@008_0009 kriyatÃm aviÓaÇkena manasà yadi manyase 03,053.007d@008_0010 varuïaæ lokapÃlÃnÃæ suh­dvÃkyam idaæ Ó­ïu 03,053.007d@008_0011 nai«adhenaivam uktà sà damayantÅ vaco 'bravÅt 03,053.007d@008_0012 samÃplutÃbhyÃæ netrÃbhyÃæ ÓokajenÃtha vÃriïà 03,053.007d@008_0013 devebhyo 'haæ namask­tya sarvebhya÷ p­thivÅpate 03,053.007d@008_0014 v­ïe tvÃm eva bhartÃraæ satyam etad bravÅmi te 03,053.007d@008_0015 tÃm uvÃca tato rÃjà vepamÃnÃæ k­täjalim 03,053.007d@008_0016 dautyenÃgatya kalyÃïi tathà bhadre vidhÅyatÃm 03,053.007d@008_0017 kathaæ hy ahaæ pratiÓrutya devatÃnÃæ viÓe«ata÷ 03,053.007d@008_0018 parÃrthe yatnam Ãrabhya kathaæ svÃrtham ihotsahe 03,053.007d@008_0019 e«a dharmo yadi svÃrtho mamÃpi bhavità tata÷ 03,053.007d@008_0020 evaæ svÃrthaæ kari«yÃmi tathà bhadre vidhÅyatÃm 03,053.008a tato bëpakalÃæ vÃcaæ damayantÅ Óucismità 03,053.008c pravyÃharantÅ Óanakair nalaæ rÃjÃnam abravÅt 03,053.009a asty upÃyo mayà d­«Âo nirapÃyo nareÓvara 03,053.009c yena do«o na bhavità tava rÃjan kathaæ cana 03,053.010a tvaæ caiva hi naraÓre«Âha devÃÓ cÃgnipurogamÃ÷ 03,053.010c ÃyÃntu sahitÃ÷ sarve mama yatra svayaævara÷ 03,053.011a tato 'haæ lokapÃlÃnÃæ saænidhau tvÃæ nareÓvara 03,053.011c varayi«ye naravyÃghra naivaæ do«o bhavi«yati 03,053.012a evam uktas tu vaidarbhyà nalo rÃjà viÓÃæ pate 03,053.012c ÃjagÃma punas tatra yatra devÃ÷ samÃgatÃ÷ 03,053.013a tam apaÓyaæs tathÃyÃntaæ lokapÃlÃ÷ saheÓvarÃ÷ 03,053.013c d­«Âvà cainaæ tato 'p­cchan v­ttÃntaæ sarvam eva tat 03,053.014 devà Æcu÷ 03,053.014a kaccid d­«Âà tvayà rÃjan damayantÅ Óucismità 03,053.014c kim abravÅc ca na÷ sarvÃn vada bhÆmipate 'nagha 03,053.015 nala uvÃca 03,053.015a bhavadbhir aham Ãdi«Âo damayantyà niveÓanam 03,053.015c pravi«Âa÷ sumahÃkak«yaæ daï¬ibhi÷ sthavirair v­tam 03,053.016a praviÓantaæ ca mÃæ tatra na kaÓ cid d­«ÂavÃn nara÷ 03,053.016c ­te tÃæ pÃrthivasutÃæ bhavatÃm eva tejasà 03,053.017a sakhyaÓ cÃsyà mayà d­«ÂÃs tÃbhiÓ cÃpy upalak«ita÷ 03,053.017c vismitÃÓ cÃbhavan d­«Âvà sarvà mÃæ vibudheÓvarÃ÷ 03,053.018a varïyamÃne«u ca mayà bhavatsu rucirÃnanà 03,053.018c mÃm eva gatasaækalpà v­ïÅte surasattamÃ÷ 03,053.019a abravÅc caiva mÃæ bÃlà ÃyÃntu sahitÃ÷ surÃ÷ 03,053.019c tvayà saha naraÓre«Âha mama yatra svayaævara÷ 03,053.020a te«Ãm ahaæ saænidhau tvÃæ varayi«ye narottama 03,053.020c evaæ tava mahÃbÃho do«o na bhaviteti ha 03,053.021a etÃvad eva vibudhà yathÃv­ttam udÃh­tam 03,053.021c mayÃÓe«aæ pramÃïaæ tu bhavantas tridaÓeÓvarÃ÷ 03,054.001 b­hadaÓva uvÃca 03,054.001a atha kÃle Óubhe prÃpte tithau puïye k«aïe tathà 03,054.001c ÃjuhÃva mahÅpÃlÃn bhÅmo rÃjà svayaævare 03,054.002a tac chrutvà p­thivÅpÃlÃ÷ sarve h­cchayapŬitÃ÷ 03,054.002c tvaritÃ÷ samupÃjagmur damayantÅm abhÅpsava÷ 03,054.003a kanakastambharuciraæ toraïena virÃjitam 03,054.003c viviÓus te mahÃraÇgaæ n­pÃ÷ siæhà ivÃcalam 03,054.004a tatrÃsane«u vividhe«v ÃsÅnÃ÷ p­thivÅk«ita÷ 03,054.004c surabhisragdharÃ÷ sarve sum­«Âamaïikuï¬alÃ÷ 03,054.005a tÃæ rÃjasamitiæ pÆrïÃæ nÃgair bhogavatÅm iva 03,054.005b*0220_01 praviveÓa nalo devai÷ puïyaÓloko narÃdhipa÷ 03,054.005c saæpÆrïÃæ puru«avyÃghrair vyÃghrair giriguhÃm iva 03,054.005d*0221_01 devagandharvapatayo dad­Óur vismayÃnvitÃ÷ 03,054.005d*0221_02 paurajÃnapadÃÓ caiva ye tatrÃsan samÃhitÃ÷ 03,054.006a tatra sma pÅnà d­Óyante bÃhava÷ parighopamÃ÷ 03,054.006c ÃkÃravanta÷ suÓlak«ïÃ÷ pa¤caÓÅr«Ã ivoragÃ÷ 03,054.007a sukeÓÃntÃni cÃrÆïi sunÃsÃni ÓubhÃni ca 03,054.007c mukhÃni rÃj¤Ãæ Óobhante nak«atrÃïi yathà divi 03,054.008a damayantÅ tato raÇgaæ praviveÓa ÓubhÃnanà 03,054.008c mu«ïantÅ prabhayà rÃj¤Ãæ cak«Ææ«i ca manÃæsi ca 03,054.009a tasyà gÃtre«u patità te«Ãæ d­«Âir mahÃtmanÃm 03,054.009c tatra tatraiva saktÃbhÆn na cacÃla ca paÓyatÃm 03,054.010a tata÷ saækÅrtyamÃne«u rÃj¤Ãæ nÃmasu bhÃrata 03,054.010c dadarÓa bhaimÅ puru«Ãn pa¤ca tulyÃk­tÅn iva 03,054.011a tÃn samÅk«ya tata÷ sarvÃn nirviÓe«Ãk­tÅn sthitÃn 03,054.011c saædehÃd atha vaidarbhÅ nÃbhyajÃnÃn nalaæ n­pam 03,054.011d*0222_01 nirviÓe«avayove«arÆpÃïÃæ tatra sà Óubhà 03,054.011e yaæ yaæ hi dad­Óe te«Ãæ taæ taæ mene nalaæ n­pam 03,054.012a sà cintayantÅ buddhyÃtha tarkayÃm Ãsa bhÃminÅ 03,054.012c kathaæ nu devä jÃnÅyÃæ kathaæ vidyÃæ nalaæ n­pam 03,054.013a evaæ saæcintayantÅ sà vaidarbhÅ bh­Óadu÷khità 03,054.013c ÓrutÃni devaliÇgÃni cintayÃm Ãsa bhÃrata 03,054.014a devÃnÃæ yÃni liÇgÃni sthavirebhya÷ ÓrutÃni me 03,054.014c tÃnÅha ti«ÂhatÃæ bhÆmÃv ekasyÃpi na lak«aye 03,054.015a sà viniÓcitya bahudhà vicÃrya ca puna÷ puna÷ 03,054.015c Óaraïaæ prati devÃnÃæ prÃptakÃlam amanyata 03,054.016a vÃcà ca manasà caiva namaskÃraæ prayujya sà 03,054.016c devebhya÷ präjalir bhÆtvà vepamÃnedam abravÅt 03,054.017a haæsÃnÃæ vacanaæ Órutvà yathà me nai«adho v­ta÷ 03,054.017c patitve tena satyena devÃs taæ pradiÓantu me 03,054.018a vÃcà ca manasà caiva yathà nÃbhicarÃmy aham 03,054.018c tena satyena vibudhÃs tam eva pradiÓantu me 03,054.019a yathà devai÷ sa me bhartà vihito ni«adhÃdhipa÷ 03,054.019c tena satyena me devÃs tam eva pradiÓantu me 03,054.019d*0223_01 yathedaæ vratam Ãrabdhaæ nalasyÃrÃdhane mayà 03,054.020a svaæ caiva rÆpaæ pu«yantu lokapÃlÃ÷ saheÓvarÃ÷ 03,054.020c yathÃham abhijÃnÅyÃæ puïyaÓlokaæ narÃdhipam 03,054.021a niÓamya damayantyÃs tat karuïaæ paridevitam 03,054.021c niÓcayaæ paramaæ tathyam anurÃgaæ ca nai«adhe 03,054.022a manoviÓuddhiæ buddhiæ ca bhaktiæ rÃgaæ ca bhÃrata 03,054.022c yathoktaæ cakrire devÃ÷ sÃmarthyaæ liÇgadhÃraïe 03,054.023a sÃpaÓyad vibudhÃn sarvÃn asvedÃn stabdhalocanÃn 03,054.023c h­«itasragrajohÅnÃn sthitÃn asp­Óata÷ k«itim 03,054.024a chÃyÃdvitÅyo mlÃnasrag raja÷svedasamanvita÷ 03,054.024c bhÆmi«Âho nai«adhaÓ caiva nime«eïa ca sÆcita÷ 03,054.025a sà samÅk«ya tato devÃn puïyaÓlokaæ ca bhÃrata 03,054.025c nai«adhaæ varayÃm Ãsa bhaimÅ dharmeïa bhÃrata 03,054.026a vilajjamÃnà vastrÃnte jagrÃhÃyatalocanà 03,054.026c skandhadeÓe 's­jac cÃsya srajaæ paramaÓobhanÃm 03,054.026e varayÃm Ãsa caivainaæ patitve varavarïinÅ 03,054.027a tato hà heti sahasà Óabdo mukto narÃdhipai÷ 03,054.027c devair mahar«ibhiÓ caiva sÃdhu sÃdhv iti bhÃrata 03,054.027e vismitair Årita÷ Óabda÷ praÓaæsadbhir nalaæ n­pam 03,054.027f*0224_01 damayantÅæ tu kauravya vÅrasenasuto n­pa÷ 03,054.027f*0224_02 ÃÓvÃsayad varÃrohÃæ prah­«ÂenÃntarÃtmanà 03,054.027f*0224_03 yat tvaæ bhajasi kalyÃïi pumÃæsaæ devasaænidhau 03,054.027f*0224_04 tasmÃn mÃæ viddhi bhartÃram etat te vacane ratam 03,054.027f*0224_05 yÃvac ca me dhari«yanti prÃïà dehe Óucismite 03,054.027f*0224_06 tÃvat tvayi bhavi«yÃmi satyam etad bravÅmi te 03,054.027f*0224_07 damayantÅ tathà vÃgbhir abhinandya k­täjali÷ 03,054.027f*0224_08 tau parasparata÷ prÅtau d­«Âvà tv agnipurogamÃn 03,054.027f*0224_09 tÃn eva Óaraïaæ devä jagmatur manasà tadà 03,054.028a v­te tu nai«adhe bhaimyà lokapÃlà mahaujasa÷ 03,054.028c prah­«Âamanasa÷ sarve nalÃyëÂau varÃn dadu÷ 03,054.029a pratyak«adarÓanaæ yaj¤e gatiæ cÃnuttamÃæ ÓubhÃm 03,054.029c nai«adhÃya dadau Óakra÷ prÅyamÃïa÷ ÓacÅpati÷ 03,054.030a agnir Ãtmabhavaæ prÃdÃd yatra vächati nai«adha÷ 03,054.030c lokÃn ÃtmaprabhÃæÓ caiva dadau tasmai hutÃÓana÷ 03,054.031a yamas tv annarasaæ prÃdÃd dharme ca paramÃæ sthitim 03,054.031b*0225_01 varadvayaæ dadau tasmai prÅyamÃïo 'rkanandana÷ 03,054.031c apÃæpatir apÃæ bhÃvaæ yatra vächati nai«adha÷ 03,054.032a srajaæ cottamagandhìhyÃæ sarve ca mithunaæ dadu÷ 03,054.032c varÃn evaæ pradÃyÃsya devÃs te tridivaæ gatÃ÷ 03,054.032d*0226_01 etat sarvaæ nalo 'paÓyad damayantÅ ca bhÃrata 03,054.032d*0226_02 yathà svapnaæ mahÃrÃja tathaiva dad­Óur janÃ÷ 03,054.032d*0226_03 tata÷ svayaævaraæ cakre bhÅmo rÃjÃtimÃnu«am 03,054.032d*0226_04 samÃgate«u sarve«u bhÆpÃle«u viÓÃæ pate 03,054.032d*0226_05 damayanty api tad d­«Âvà rÃjamaï¬alam ­ddhimat 03,054.032d*0226_06 anvÅk«ya nai«adhaæ vavre bhaimÅ dharmeïa bhÃrata 03,054.033a pÃrthivÃÓ cÃnubhÆyÃsyà vivÃhaæ vismayÃnvitÃ÷ 03,054.033c damayantyÃ÷ pramuditÃ÷ pratijagmur yathÃgatam 03,054.033d*0227_01 gate«u pÃrthivendre«u bhÅma÷ prÅto mahÃmanÃ÷ 03,054.033d*0227_02 vivÃhaæ kÃrayÃm Ãsa damayantyà nalasya ca 03,054.033d*0228_01 u«ya tatra yathÃkÃmaæ nai«adho dvipadÃæ vara÷ 03,054.033d*0228_02 bhÅmena samanuj¤Ãto jagÃma nagaraæ svakam 03,054.034a avÃpya nÃrÅratnaæ tat puïyaÓloko 'pi pÃrthiva÷ 03,054.034c reme saha tayà rÃjà Óacyeva balav­trahà 03,054.035a atÅva mudito rÃjà bhrÃjamÃno 'æÓumÃn iva 03,054.035c ara¤jayat prajà vÅro dharmeïa paripÃlayan 03,054.036a Åje cÃpy aÓvamedhena yayÃtir iva nÃhu«a÷ 03,054.036c anyaiÓ ca kratubhir dhÅmÃn bahubhiÓ cÃptadak«iïai÷ 03,054.037a punaÓ ca ramaïÅye«u vane«Æpavane«u ca 03,054.037c damayantyà saha nalo vijahÃrÃmaropama÷ 03,054.037d*0229_01 janayÃm Ãsa ca nalo damayantyÃæ mahÃmanÃ÷ 03,054.037d*0229_02 indrasenaæ sutaæ cÃpi indrasenÃæ ca kanyÃkÃm 03,054.038a evaæ sa yajamÃnaÓ ca viharaæÓ ca narÃdhipa÷ 03,054.038c rarak«a vasusaæpÆrïÃæ vasudhÃæ vasudhÃdhipa÷ 03,055.001 b­hadaÓva uvÃca 03,055.001a v­te tu nai«adhe bhaimyà lokapÃlà mahaujasa÷ 03,055.001c yÃnto dad­Óur ÃyÃntaæ dvÃparaæ kalinà saha 03,055.001d@009_0001 madyapÆrïaæ samÃdÃya ghaÂaæ kaÂisamanvitam 03,055.001d@009_0002 apareïa tu mÃæsaæ ca dagdhakëÂhÃcitaæ bahu 03,055.001d@009_0003 Óvabhi÷ pariv­to raudra÷ kapaÂÅ bhrukuÂÅmukha÷ 03,055.001d@009_0004 raktÃmbaradhara÷ kÃÊo raktasrag anulepana÷ 03,055.001d@009_0005 kathayan vividhÃs tatra kathÃ÷ paramadÃruïÃ÷ 03,055.001d@009_0006 paradÃrÃpaharaïaæ paradravyapralambhanam 03,055.001d@009_0007 pÃne cÃtiprasaÇgaæ ca viÓvÃsasya ca ghÃtanam 03,055.001d@009_0008 dyÆte ca m­gayÃyÃæ ca caurye cÃÓucikarmaïi 03,055.002a athÃbravÅt kaliæ Óakra÷ saæprek«ya balav­trahà 03,055.002c dvÃpareïa sahÃyena kale brÆhi kva yÃsyasi 03,055.003a tato 'bravÅt kali÷ Óakraæ damayantyÃ÷ svayaævaram 03,055.003c gatvÃhaæ varayi«ye tÃæ mano hi mama tadgatam 03,055.004a tam abravÅt prahasyendro nirv­tta÷ sa svayaævara÷ 03,055.004c v­tas tayà nalo rÃjà patir asmatsamÅpata÷ 03,055.005a evam uktas tu Óakreïa kali÷ kopasamanvita÷ 03,055.005c devÃn Ãmantrya tÃn sarvÃn uvÃcedaæ vacas tadà 03,055.006a devÃnÃæ mÃnu«aæ madhye yat sà patim avindata 03,055.006c nanu tasyà bhaven nyÃyyaæ vipulaæ daï¬adhÃraïam 03,055.007a evam ukte tu kalinà pratyÆcus te divaukasa÷ 03,055.007c asmÃbhi÷ samanuj¤Ãto damayantyà nalo v­ta÷ 03,055.008a kaÓ ca sarvaguïopetaæ nÃÓrayeta nalaæ n­pam 03,055.008c yo veda dharmÃn akhilÃn yathÃvac caritavrata÷ 03,055.008d*0230_01 yo 'dhÅte caturo vedÃn sarvÃn ÃkhyÃnapa¤camÃn 03,055.008d*0230_02 nityaæ t­ptà g­he yasya devà yaj¤e«u dharmata÷ 03,055.008d*0230_03 ahiæsÃnirato yaÓ ca satyavÃdÅ d­¬havrata÷ 03,055.009a yasmin satyaæ dh­tir dÃnaæ tapa÷ Óaucaæ dama÷ Óama÷ 03,055.009c dhruvÃïi puru«avyÃghre lokapÃlasame n­pe 03,055.009d*0231_01 evaærÆpaæ nalaæ yo vai kÃmayec chapituæ kale 03,055.010a ÃtmÃnaæ sa Óapen mƬho hanyÃc cÃtmÃnam Ãtmanà 03,055.010c evaæguïaæ nalaæ yo vai kÃmayec chapituæ kale 03,055.011a k­cchre sa narake majjed agÃdhe vipule 'plave 03,055.011c evam uktvà kaliæ devà dvÃparaæ ca divaæ yayu÷ 03,055.012a tato gate«u deve«u kalir dvÃparam abravÅt 03,055.012c saæhartuæ notsahe kopaæ nale vatsyÃmi dvÃpara 03,055.013a bhraæÓayi«yÃmi taæ rÃjyÃn na bhaimyà saha raæsyate 03,055.013c tvam apy ak«Ãn samÃviÓya kartuæ sÃhÃyyam arhasi 03,055.013d*0232_01 mama priye k­te tasmin k­tavÃæÓ ca bhavi«yasi 03,056.001 b­hadaÓva uvÃca 03,056.001a evaæ sa samayaæ k­tvà dvÃpareïa kali÷ saha 03,056.001c ÃjagÃma tatas tatra yatra rÃjà sa nai«adha÷ 03,056.002a sa nityam antaraprek«Å ni«adhe«v avasac ciram 03,056.002c athÃsya dvÃdaÓe var«e dadarÓa kalir antaram 03,056.003a k­tvà mÆtram upasp­Óya saædhyÃm Ãste sma nai«adha÷ 03,056.003c ak­tvà pÃdayo÷ Óaucaæ tatrainaæ kalir ÃviÓat 03,056.004a sa samÃviÓya tu nalaæ samÅpaæ pu«karasya ha 03,056.004c gatvà pu«karam Ãhedam ehi dÅvya nalena vai 03,056.005a ak«adyÆte nalaæ jetà bhavÃn hi sahito mayà 03,056.005c ni«adhÃn pratipadyasva jitvà rÃjan nalaæ n­pam 03,056.005d*0233_01 evam uktas tu kalinà pu«karas tam abhëata 03,056.005d*0234_00 pu«kara uvÃca 03,056.005d*0234_01 païena dÅvyate vÅra nÃsti vittaæ païÃya me 03,056.005d*0234_02 vittahÅnena ca nala÷ krŬate na mayà saha 03,056.005d*0234_03 pu«kareïaivam uktas tu kalir vacanam abravÅt 03,056.005d*0234_04 bhavi«ye 'haæ v­«aÓre«Âhas tena dÅvya païena vai 03,056.006a evam uktas tu kalinà pu«karo nalam abhyayÃt 03,056.006c kaliÓ caiva v­«o bhÆtvà gavÃæ pu«karam abhyayÃt 03,056.007a ÃsÃdya tu nalaæ vÅraæ pu«kara÷ paravÅrahà 03,056.007c dÅvyÃvety abravÅd bhrÃtà v­«eïeti muhur muhu÷ 03,056.008a na cak«ame tato rÃjà samÃhvÃnaæ mahÃmanÃ÷ 03,056.008c vaidarbhyÃ÷ prek«amÃïÃyÃ÷ païakÃlam amanyata 03,056.008d*0235_01 ÃhÆto na nivarteta dyÆtÃd api païÃd api 03,056.008d*0236_01 tata÷ sa rÃjà sahasà devituæ saæpracakrame 03,056.008d*0236_02 bhrÃtrà daivÃbhibhÆtena daivÃvi«Âo janÃdhipa÷ 03,056.009a hiraïyasya suvarïasya yÃnayugyasya vÃsasÃm 03,056.009c Ãvi«Âa÷ kalinà dyÆte jÅyate sma nalas tadà 03,056.010a tam ak«amadasaæmattaæ suh­dÃæ na tu kaÓ cana 03,056.010c nivÃraïe 'bhavac chakto dÅvyamÃnam acetasam 03,056.011a tata÷ paurajana÷ sarvo mantribhi÷ saha bhÃrata 03,056.011c rÃjÃnaæ dra«Âum Ãgacchan nivÃrayitum Ãturam 03,056.012a tata÷ sÆta upÃgamya damayantyai nyavedayat 03,056.012c e«a paurajana÷ sarvo dvÃri ti«Âhati kÃryavÃn 03,056.013a nivedyatÃæ nai«adhÃya sarvÃ÷ prak­taya÷ sthitÃ÷ 03,056.013c am­«yamÃïà vyasanaæ rÃj¤o dharmÃrthadarÓina÷ 03,056.014a tata÷ sà bëpakalayà vÃcà du÷khena karÓità 03,056.014c uvÃca nai«adhaæ bhaimÅ Óokopahatacetanà 03,056.015a rÃjan paurajano dvÃri tvÃæ did­k«ur avasthita÷ 03,056.015c mantribhi÷ sahita÷ sarvai rÃjabhaktipurask­ta÷ 03,056.015d*0237_01 v­ddhair brÃhmaïamukhyaiÓ ca vaïigbhiÓ ca samanvita÷ 03,056.015d*0237_02 Ãgataæ sahitaæ rÃjaæs tvatprasÃdÃvalambinam 03,056.015e taæ dra«Âum arhasÅty evaæ puna÷ punar abhëata 03,056.016a tÃæ tathà rucirÃpÃÇgÅæ vilapantÅæ sumadhyamÃm 03,056.016c Ãvi«Âa÷ kalinà rÃjà nÃbhyabhëata kiæ cana 03,056.017a tatas te mantriïa÷ sarve te caiva puravÃsina÷ 03,056.017c nÃyam astÅti du÷khÃrtà vrŬità jagmur ÃlayÃn 03,056.018a tathà tad abhavad dyÆtaæ pu«karasya nalasya ca 03,056.018c yudhi«Âhira bahÆn mÃsÃn puïyaÓlokas tv ajÅyata 03,057.001 b­hadaÓva uvÃca 03,057.001a damayantÅ tato d­«Âvà puïyaÓlokaæ narÃdhipam 03,057.001c unmattavad anunmattà devane gatacetasam 03,057.002a bhayaÓokasamÃvi«Âà rÃjan bhÅmasutà tata÷ 03,057.002c cintayÃm Ãsa tat kÃryaæ sumahat pÃrthivaæ prati 03,057.003a sà ÓaÇkamÃnà tatpÃpaæ cikÅr«antÅ ca tatpriyam 03,057.003c nalaæ ca h­tasarvasvam upalabhyedam abravÅt 03,057.003d*0238_01 b­hatsenÃm atiyaÓÃæ tÃæ dhÃtrÅæ paricÃrikÃm 03,057.003d*0238_02 hitÃæ sarvÃrthakuÓalÃm anuraktÃæ subhëitÃm 03,057.004a b­hatsene vrajÃmÃtyÃn ÃnÃyya nalaÓÃsanÃt 03,057.004c Ãcak«va yad dh­taæ dravyam avaÓi«Âaæ ca yad vasu 03,057.004d*0239_01 ity evaæ sà samÃdi«Âà b­hatsenà nareÓvara 03,057.004d*0239_02 uvÃca devyà vacanaæ mantriïÃæ sà samÅpata÷ 03,057.005a tatas te mantriïa÷ sarve vij¤Ãya nalaÓÃsanam 03,057.005c api no bhÃgadheyaæ syÃd ity uktvà punar Ãvrajan 03,057.006a tÃs tu sarvÃ÷ prak­tayo dvitÅyaæ samupasthitÃ÷ 03,057.006c nyavedayad bhÅmasutà na ca tat pratyanandata 03,057.007a vÃkyam apratinandantaæ bhartÃram abhivÅk«ya sà 03,057.007c damayantÅ punar veÓma vrŬità praviveÓa ha 03,057.008a niÓamya satataæ cÃk«Ãn puïyaÓlokaparÃÇmukhÃn 03,057.008c nalaæ ca h­tasarvasvaæ dhÃtrÅæ punar uvÃca ha 03,057.009a b­hatsene punar gaccha vÃr«ïeyaæ nalaÓÃsanÃt 03,057.009c sÆtam Ãnaya kalyÃïi mahat kÃryam upasthitam 03,057.010a b­hatsenà tu tac chrutvà damayantyÃ÷ prabhëitam 03,057.010c vÃr«ïeyam ÃnayÃm Ãsa puru«air ÃptakÃribhi÷ 03,057.011a vÃr«ïeyaæ tu tato bhaimÅ sÃntvaya¤ Ólak«ïayà girà 03,057.011c uvÃca deÓakÃlaj¤Ã prÃptakÃlam anindità 03,057.012a jÃnÅ«e tvaæ yathà rÃjà samyagv­tta÷ sadà tvayi 03,057.012c tasya tvaæ vi«amasthasya sÃhÃyyaæ kartum arhasi 03,057.013a yathà yathà hi n­pati÷ pu«kareïeha jÅyate 03,057.013c tathà tathÃsya dyÆte vai rÃgo bhÆyo 'bhivardhate 03,057.014a yathà ca pu«karasyÃk«Ã vartante vaÓavartina÷ 03,057.014c tathà viparyayaÓ cÃpi nalasyÃk«e«u d­Óyate 03,057.015a suh­tsvajanavÃkyÃni yathÃvan na Ó­ïoti ca 03,057.015b*0240_01 mamÃpi ca tathà vÃkyaæ nÃbhinandati mohita÷ 03,057.015b*0241_01 yathà rÃj¤a÷ pradÅptÃnÃæ bhÃgyÃnÃm adya sÃrathe 03,057.015c nÆnaæ manye na Óe«o 'sti nai«adhasya mahÃtmana÷ 03,057.016a yatra me vacanaæ rÃjà nÃbhinandati mohita÷ 03,057.016c Óaraïaæ tvÃæ prapannÃsmi sÃrathe kuru madvaca÷ 03,057.016e na hi me Óudhyate bhÃva÷ kadà cid vinaÓed iti 03,057.017a nalasya dayitÃn aÓvÃn yojayitvà mahÃjavÃn 03,057.017c idam Ãropya mithunaæ kuï¬inaæ yÃtum arhasi 03,057.018a mama j¤Ãti«u nik«ipya dÃrakau syandanaæ tathà 03,057.018c aÓvÃæÓ caitÃn yathÃkÃmaæ vasa vÃnyatra gaccha và 03,057.019a damayantyÃs tu tad vÃkyaæ vÃr«ïeyo nalasÃrathi÷ 03,057.019c nyavedayad aÓe«eïa nalÃmÃtye«u mukhyaÓa÷ 03,057.020a tai÷ sametya viniÓcitya so 'nuj¤Ãto mahÅpate 03,057.020c yayau mithunam Ãropya vidarbhÃæs tena vÃhinà 03,057.021a hayÃæs tatra vinik«ipya sÆto rathavaraæ ca tam 03,057.021c indrasenÃæ ca tÃæ kanyÃm indrasenaæ ca bÃlakam 03,057.022a Ãmantrya bhÅmaæ rÃjÃnam Ãrta÷ Óocan nalaæ n­pam 03,057.022b*0242_01 kva nu yÃsyÃmi manasà cintayÃno muhur muhu÷ 03,057.022c aÂamÃnas tato 'yodhyÃæ jagÃma nagarÅæ tadà 03,057.023a ­tuparïaæ sa rÃjÃnam upatasthe sudu÷khita÷ 03,057.023c bh­tiæ copayayau tasya sÃrathyena mahÅpate 03,058.001 b­hadaÓva uvÃca 03,058.001a tatas tu yÃte vÃr«ïeye puïyaÓlokasya dÅvyata÷ 03,058.001c pu«kareïa h­taæ rÃjyaæ yac cÃnyad vasu kiæ cana 03,058.002a h­tarÃjyaæ nalaæ rÃjan prahasan pu«karo 'bravÅt 03,058.002c dyÆtaæ pravartatÃæ bhÆya÷ pratipÃïo 'sti kas tava 03,058.003a Ói«Âà te damayanty ekà sarvam anyad dh­taæ mayà 03,058.003c damayantyÃ÷ païa÷ sÃdhu vartatÃæ yadi manyase 03,058.004a pu«kareïaivam uktasya puïyaÓlokasya manyunà 03,058.004c vyadÅryateva h­dayaæ na cainaæ kiæ cid abravÅt 03,058.005a tata÷ pu«karam Ãlokya nala÷ paramamanyumÃn 03,058.005b*0243_01 uvÃca vidyate 'nyac ca dhanaæ mama narÃdhama 03,058.005b*0243_02 païarÆpeïa nik«ipya puïyaÓlokas tu durmanÃ÷ 03,058.005b*0243_03 uttarÅyaæ tadà vastraæ tasyÃÓ cÃbharaïÃni ca 03,058.005c uts­jya sarvagÃtrebhyo bhÆ«aïÃni mahÃyaÓÃ÷ 03,058.006a ekavÃsà asaævÅta÷ suh­cchokavivardhana÷ 03,058.006c niÓcakrÃma tadà rÃjà tyaktvà suvipulÃæ Óriyam 03,058.007a damayanty ekavastrà taæ gacchantaæ p­«Âhato 'nviyÃt 03,058.007c sa tayà bÃhyata÷ sÃrdhaæ trirÃtraæ nai«adho 'vasat 03,058.008a pu«karas tu mahÃrÃja gho«ayÃm Ãsa vai pure 03,058.008c nale ya÷ samyag Ãti«Âhet sa gacched vadhyatÃæ mama 03,058.009a pu«karasya tu vÃkyena tasya vidve«aïena ca 03,058.009c paurà na tasmin satkÃraæ k­tavanto yudhi«Âhira 03,058.010a sa tathà nagarÃbhyÃÓe satkÃrÃrho na satk­ta÷ 03,058.010c trirÃtram u«ito rÃjà jalamÃtreïa vartayan 03,058.010d*0244_01 pŬyamÃna÷ k«udhà tatra phalamÆlÃni kar«ayan 03,058.010d*0244_02 prÃti«Âhata tato rÃjà damayantÅ tam anvagÃt 03,058.011a k«udhà saæpŬyamÃnas tu nalo bahutithe 'hani 03,058.011c apaÓyac chakunÃn kÃæÓ cid dhiraïyasad­ÓacchadÃn 03,058.012a sa cintayÃm Ãsa tadà ni«adhÃdhipatir balÅ 03,058.012c asti bhak«o mamÃdyÃyaæ vasu cedaæ bhavi«yati 03,058.013a tatas tÃn antarÅyeïa vÃsasà samavÃst­ïot 03,058.013c tasyÃntarÅyam ÃdÃya jagmu÷ sarve vihÃyasà 03,058.014a utpatanta÷ khagÃs te tu vÃkyam Ãhus tadà nalam 03,058.014c d­«Âvà digvÃsasaæ bhÆmau sthitaæ dÅnam adhomukham 03,058.015a vayam ak«Ã÷ sudurbuddhe tava vÃso jihÅr«ava÷ 03,058.015c Ãgatà na hi na÷ prÅti÷ savÃsasi gate tvayi 03,058.016a tÃn samÅk«ya gatÃn ak«Ãn ÃtmÃnaæ ca vivÃsasam 03,058.016c puïyaÓlokas tato rÃjà damayantÅm athÃbravÅt 03,058.017a ye«Ãæ prakopÃd aiÓvaryÃt pracyuto 'ham anindite 03,058.017c prÃïayÃtrÃæ na vinde ca du÷khita÷ k«udhayÃrdita÷ 03,058.018a ye«Ãæ k­te na satkÃram akurvan mayi nai«adhÃ÷ 03,058.018c ta ime Óakunà bhÆtvà vÃso 'py apaharanti me 03,058.019a vai«amyaæ paramaæ prÃpto du÷khito gatacetana÷ 03,058.019c bhartà te 'haæ nibodhedaæ vacanaæ hitam Ãtmana÷ 03,058.020a ete gacchanti bahava÷ panthÃno dak«iïÃpatham 03,058.020c avantÅm ­k«avantaæ ca samatikramya parvatam 03,058.021a e«a vindhyo mahÃÓaila÷ payo«ïÅ ca samudragà 03,058.021c ÃÓramÃÓ ca mahar«ÅïÃm amÅ pu«paphalÃnvitÃ÷ 03,058.022a e«a panthà vidarbhÃïÃm ayaæ gacchati kosalÃn 03,058.022c ata÷ paraæ ca deÓo 'yaæ dak«iïe dak«iïÃpatha÷ 03,058.022d*0245_01 etad vÃkyaæ nalo rÃjà damayantÅæ samÃhita÷ 03,058.022d*0245_02 uvÃcÃsak­d Ãrto hi bhaimÅm uddiÓya bhÃrata 03,058.023a tata÷ sà bëpakalayà vÃcà du÷khena karÓità 03,058.023c uvÃca damayantÅ taæ nai«adhaæ karuïaæ vaca÷ 03,058.024a udvepate me h­dayaæ sÅdanty aÇgÃni sarvaÓa÷ 03,058.024c tava pÃrthiva saækalpaæ cintayantyÃ÷ puna÷ puna÷ 03,058.025a h­tarÃjyaæ h­tadhanaæ vivastraæ k«ucchramÃnvitam 03,058.025c katham uts­jya gaccheyam ahaæ tvÃæ vijane vane 03,058.026a ÓrÃntasya te k«udhÃrtasya cintayÃnasya tat sukham 03,058.026c vane ghore mahÃrÃja nÃÓayi«yÃmi te klamam 03,058.027a na ca bhÃryÃsamaæ kiæ cid vidyate bhi«ajÃæ matam 03,058.027c au«adhaæ sarvadu÷khe«u satyam etad bravÅmi te 03,058.028 nala uvÃca 03,058.028a evam etad yathÃttha tvaæ damayanti sumadhyame 03,058.028c nÃsti bhÃryÃsamaæ mitraæ narasyÃrtasya bhe«ajam 03,058.029a na cÃhaæ tyaktukÃmas tvÃæ kimarthaæ bhÅru ÓaÇkase 03,058.029c tyajeyam aham ÃtmÃnaæ na tv eva tvÃm anindite 03,058.030 damayanty uvÃca 03,058.030a yadi mÃæ tvaæ mahÃrÃja na vihÃtum ihecchasi 03,058.030c tat kimarthaæ vidarbhÃïÃæ panthÃ÷ samupadiÓyate 03,058.031a avaimi cÃhaæ n­pate na tvaæ mÃæ tyaktum arhasi 03,058.031c cetasà tv apak­«Âena mÃæ tyajethà mahÃpate 03,058.032a panthÃnaæ hi mamÃbhÅk«ïam ÃkhyÃsi narasattama 03,058.032c atonimittaæ Óokaæ me vardhayasy amaraprabha 03,058.033a yadi cÃyam abhiprÃyas tava rÃjan vrajed iti 03,058.033c sahitÃv eva gacchÃvo vidarbhÃn yadi manyase 03,058.034a vidarbharÃjas tatra tvÃæ pÆjayi«yati mÃnada 03,058.034c tena tvaæ pÆjito rÃjan sukhaæ vatsyasi no g­he 03,059.000*0246_00 b­hadaÓva÷ 03,059.000*0246_01 ity ukta÷ sa tadà devyà naÊo vacanam abravÅt 03,059.001 nala uvÃca 03,059.001a yathà rÃjyaæ pitus te tat tathà mama na saæÓaya÷ 03,059.001c na tu tatra gami«yÃmi vi«amastha÷ kathaæ cana 03,059.002a kathaæ sam­ddho gatvÃhaæ tava har«avivardhana÷ 03,059.002c paridyÆno gami«yÃmi tava Óokavivardhana÷ 03,059.003 b­hadaÓva uvÃca 03,059.003a iti bruvan nalo rÃjà damayantÅæ puna÷ puna÷ 03,059.003c sÃntvayÃm Ãsa kalyÃïÅæ vÃsaso 'rdhena saæv­tÃm 03,059.004a tÃv ekavastrasaævÅtÃv aÂamÃnÃv itas tata÷ 03,059.004c k«utpipÃsÃpariÓrÃntau sabhÃæ kÃæ cid upeyatu÷ 03,059.005a tÃæ sabhÃm upasaæprÃpya tadà sa ni«adhÃdhipa÷ 03,059.005c vaidarbhyà sahito rÃjà ni«asÃda mahÅtale 03,059.006a sa vai vivastro malino vikaca÷ pÃæsuguïÂhita÷ 03,059.006c damayantyà saha ÓrÃnta÷ su«vÃpa dharaïÅtale 03,059.007a damayanty api kalyÃïÅ nidrayÃpah­tà tata÷ 03,059.007c sahasà du÷kham ÃsÃdya sukumÃrÅ tapasvinÅ 03,059.008a suptÃyÃæ damayantyÃæ tu nalo rÃjà viÓÃæ pate 03,059.008c ÓokonmathitacittÃtmà na sma Óete yathà purà 03,059.009a sa tad rÃjyÃpaharaïaæ suh­ttyÃgaæ ca sarvaÓa÷ 03,059.009c vane ca taæ paridhvaæsaæ prek«ya cintÃm upeyivÃn 03,059.010a kiæ nu me syÃd idaæ k­tvà kiæ nu me syÃd akurvata÷ 03,059.010c kiæ nu me maraïaæ Óreya÷ parityÃgo janasya và 03,059.011a mÃm iyaæ hy anuraktedaæ du÷kham Ãpnoti matk­te 03,059.011c madvihÅnà tv iyaæ gacchet kadà cit svajanaæ prati 03,059.012a mayà ni÷saæÓayaæ du÷kham iyaæ prÃpsyaty anuttamà 03,059.012c utsarge saæÓaya÷ syÃt tu vindetÃpi sukhaæ kva cit 03,059.013a sa viniÓcitya bahudhà vicÃrya ca puna÷ puna÷ 03,059.013c utsarge 'manyata Óreyo damayantyà narÃdhipa÷ 03,059.013d*0247_01 na cai«Ã tejasà Óakyà kaiÓ cid dhar«ayituæ pathi 03,059.013d*0247_02 yaÓasvinÅ mahÃbhÃgà madbhakteyaæ pativratà 03,059.013d*0247_03 evaæ tasya tadà buddhir damayantyÃæ nyavartata 03,059.013d*0247_04 kalinà du«ÂabhÃvena damayantyà visarjane 03,059.014a so 'vastratÃm ÃtmanaÓ ca tasyÃÓ cÃpy ekavastratÃm 03,059.014c cintayitvÃdhyagÃd rÃjà vastrÃrdhasyÃvakartanam 03,059.015a kathaæ vÃso vikarteyaæ na ca budhyeta me priyà 03,059.015c cintyaivaæ nai«adho rÃjà sabhÃæ paryacarat tadà 03,059.016a paridhÃvann atha nala itaÓ cetaÓ ca bhÃrata 03,059.016c ÃsasÃda sabhoddeÓe vikoÓaæ kha¬gam uttamam 03,059.017a tenÃrdhaæ vÃsasaÓ chittvà nivasya ca paraætapa÷ 03,059.017c suptÃm uts­jya vaidarbhÅæ prÃdravad gatacetana÷ 03,059.018a tato nibaddhah­daya÷ punar Ãgamya tÃæ sabhÃm 03,059.018c damayantÅæ tathà d­«Âvà ruroda ni«adhÃdhipa÷ 03,059.019a yÃæ na vÃyur na cÃditya÷ purà paÓyati me priyÃm 03,059.019c seyam adya sabhÃmadhye Óete bhÆmÃv anÃthavat 03,059.020a iyaæ vastrÃvakartena saævÅtà cÃruhÃsinÅ 03,059.020c unmatteva varÃrohà kathaæ buddhvà bhavi«yati 03,059.021a katham ekà satÅ bhaimÅ mayà virahità Óubhà 03,059.021c cari«yati vane ghore m­gavyÃlani«evite 03,059.021d*0248_01 Ãdityà vasavo rudrà aÓvinau samarudgaïau 03,059.021d*0248_02 rak«antu tvÃæ mahÃbhÃge dharmeïÃsi samÃv­tà 03,059.021d*0248_03 evam uktvà priyÃæ bhÃryÃæ rÆpeïÃpratimÃæ bhuvi 03,059.021d*0248_04 kalinÃpah­taj¤Ãno nala÷ prÃti«Âhad udyata÷ 03,059.022a gatvà gatvà nalo rÃjà punar eti sabhÃæ muhu÷ 03,059.022c Ãk­«yamÃïa÷ kalinà sauh­denÃpak­«yate 03,059.023a dvidheva h­dayaæ tasya du÷khitasyÃbhavat tadà 03,059.023c doleva muhur ÃyÃti yÃti caiva sabhÃæ muhu÷ 03,059.024a so 'pak­«Âas tu kalinà mohita÷ prÃdravan nala÷ 03,059.024c suptÃm uts­jya tÃæ bhÃryÃæ vilapya karuïaæ bahu 03,059.025a na«ÂÃtmà kalinà sp­«Âas tat tad vigaïayan n­pa÷ 03,059.025c jagÃmaiva vane ÓÆnye bhÃryÃm uts­jya du÷khita÷ 03,060.001 b­hadaÓva uvÃca 03,060.001a apakrÃnte nale rÃjan damayantÅ gataklamà 03,060.001c abudhyata varÃrohà saætrastà vijane vane 03,060.002a sÃpaÓyamÃnà bhartÃraæ du÷khaÓokasamanvità 03,060.002c prÃkroÓad uccai÷ saætrastà mahÃrÃjeti nai«adham 03,060.003a hà nÃtha hà mahÃrÃja hà svÃmin kiæ jahÃsi mÃm 03,060.003c hà hatÃsmi vina«ÂÃsmi bhÅtÃsmi vijane vane 03,060.004a nanu nÃma mahÃrÃja dharmaj¤a÷ satyavÃg asi 03,060.004c katham uktvà tathÃsatyaæ suptÃm uts­jya mÃæ gata÷ 03,060.005a katham uts­jya gantÃsi vaÓyÃæ bhÃryÃm anuvratÃm 03,060.005c viÓe«ato 'napak­te pareïÃpak­te sati 03,060.006a Óak«yase tà gira÷ satyÃ÷ kartuæ mayi nareÓvara 03,060.006c yÃs tvayà lokapÃlÃnÃæ saænidhau kathitÃ÷ purà 03,060.006d*0249_01 nÃkÃle vihito m­tyur martyÃnÃæ puru«ar«abha 03,060.006d*0249_02 yatra kÃntà tvayots­«Âà muhÆrtam api jÅvati 03,060.007a paryÃpta÷ parihÃso 'yam etÃvÃn puru«ar«abha 03,060.007c bhÅtÃham asmi durdhar«a darÓayÃtmÃnam ÅÓvara 03,060.008a d­Óyase d­Óyase rÃjann e«a ti«Âhasi nai«adha 03,060.008b*0250_01 ÃdhÃryamÃïe«u mayà ÓokamÆle«u du÷khita÷ 03,060.008c ÃvÃrya gulmair ÃtmÃnaæ kiæ mÃæ na pratibhëase 03,060.009a n­Óaæsaæ bata rÃjendra yan mÃm evaægatÃm iha 03,060.009c vilapantÅæ samÃliÇgya nÃÓvÃsayasi pÃrthiva 03,060.010a na ÓocÃmy aham ÃtmÃnaæ na cÃnyad api kiæ cana 03,060.010b*0251_01 satyavÃg asi mÃæ tyaktvà gatasatya÷ kathaæ bhavÃn 03,060.010c kathaæ nu bhavitÃsy eka iti tvÃæ n­pa Óocimi 03,060.011a kathaæ nu rÃjaæs t­«ita÷ k«udhita÷ ÓramakarÓita÷ 03,060.011c sÃyÃhne v­k«amÆle«u mÃm apaÓyan bhavi«yasi 03,060.012a tata÷ sà tÅvraÓokÃrtà pradÅpteva ca manyunà 03,060.012c itaÓ cetaÓ ca rudatÅ paryadhÃvata du÷khità 03,060.012d*0252_01 mÃæ tvaæ saæbhëaya vibho anÃthÃæ nirjane vane 03,060.012d*0252_02 itaÓ cetaÓ ca dhÃvantÅ ÓokavyÃkulacetasà 03,060.012d*0252_03 sahasà muhyate bÃlà muhÆ roditi ÓocatÅ 03,060.013a muhur utpatate bÃlà muhu÷ patati vihvalà 03,060.013c muhur ÃlÅyate bhÅtà muhu÷ kroÓati roditi 03,060.014a sà tÅvraÓokasaætaptà muhur ni÷Óvasya vihvalà 03,060.014b*0253_01 pativratà sà rudatÅ bhart­ÓokasamÃkulà 03,060.014c uvÃca bhaimÅ ni«kramya rodamÃnà pativratà 03,060.015a yasyÃbhiÓÃpÃd du÷khÃrto du÷khaæ vindati nai«adha÷ 03,060.015c tasya bhÆtasya tad du÷khÃd du÷kham abhyadhikaæ bhavet 03,060.016a apÃpacetasaæ pÃpo ya evaæ k­tavÃn nalam 03,060.016c tasmÃd du÷khataraæ prÃpya jÅvatv asukhajÅvikÃm 03,060.017a evaæ tu vilapantÅ sà rÃj¤o bhÃryà mahÃtmana÷ 03,060.017c anve«ati sma bhartÃraæ vane ÓvÃpadasevite 03,060.018a unmattavad bhÅmasutà vilapantÅ tatas tata÷ 03,060.018c hà hà rÃjann iti muhur itaÓ cetaÓ ca dhÃvati 03,060.019a tÃæ Óu«yamÃïÃm atyarthaæ kurarÅm iva vÃÓatÅm 03,060.019c karuïaæ bahu ÓocantÅæ vilapantÅæ muhur muhu÷ 03,060.020a sahasÃbhyÃgatÃæ bhaimÅm abhyÃÓaparivartinÅm 03,060.020c jagrÃhÃjagaro grÃho mahÃkÃya÷ k«udhÃnvita÷ 03,060.021a sà grasyamÃnà grÃheïa Óokena ca parÃjità 03,060.021c nÃtmÃnaæ Óocati tathà yathà Óocati nai«adham 03,060.022a hà nÃtha mÃm iha vane grasyamÃnÃm anÃthavat 03,060.022c grÃheïÃnena vipine kimarthaæ nÃbhidhÃvasi 03,060.023a kathaæ bhavi«yasi punar mÃm anusm­tya nai«adha 03,060.023b*0254_01 kathaæ bhavä jagÃmÃdya mÃm uts­jya vane prabho 03,060.023c pÃpÃn mukta÷ punar labdhvà buddhiæ ceto dhanÃni ca 03,060.024a ÓrÃntasya te k«udhÃrtasya pariglÃnasya nai«adha 03,060.024c ka÷ Óramaæ rÃjaÓÃrdÆla nÃÓayi«yati mÃnada 03,060.025a tÃm akasmÃn m­gavyÃdho vicaran gahane vane 03,060.025c ÃkrandatÅm upaÓrutya javenÃbhisasÃra ha 03,060.026a tÃæ sa d­«Âvà tathà grastÃm urageïÃyatek«aïÃm 03,060.026c tvaramÃïo m­gavyÃdha÷ samabhikramya vegita÷ 03,060.026d*0255_01 samatikramya vegena satvara÷ sa vanecara÷ 03,060.027a mukhata÷ pÃtayÃm Ãsa Óastreïa niÓitena ha 03,060.027c nirvice«Âaæ bhujaægaæ taæ viÓasya m­gajÅvana÷ 03,060.028a mok«ayitvà ca tÃæ vyÃdha÷ prak«Ãlya salilena ca 03,060.028c samÃÓvÃsya k­tÃhÃrÃm atha papraccha bhÃrata 03,060.029a kasya tvaæ m­gaÓÃvÃk«i kathaæ cÃbhyÃgatà vanam 03,060.029c kathaæ cedaæ mahat k­cchraæ prÃptavaty asi bhÃmini 03,060.030a damayantÅ tathà tena p­cchyamÃnà viÓÃæ pate 03,060.030c sarvam etad yathÃv­ttam Ãcacak«e 'sya bhÃrata 03,060.031a tÃm ardhavastrasaævÅtÃæ pÅnaÓroïipayodharÃm 03,060.031c sukumÃrÃnavadyÃÇgÅæ pÆrïacandranibhÃnanÃm 03,060.031d*0256_01 praphullapadmanayanÃæ tathà madhurabhëiïÅm 03,060.032a arÃlapak«manayanÃæ tathà madhurabhëiïÅm 03,060.032c lak«ayitvà m­gavyÃdha÷ kÃmasya vaÓam eyivÃn 03,060.033a tÃm atha Ólak«ïayà vÃcà lubdhako m­dupurvayà 03,060.033c sÃntvayÃm Ãsa kÃmÃrtas tad abudhyata bhÃminÅ 03,060.034a damayantÅ tu taæ du«Âam upalabhya pativratà 03,060.034c tÅvraro«asamÃvi«Âà prajajvÃleva manyunà 03,060.035a sa tu pÃpamati÷ k«udra÷ pradhar«ayitum Ãtura÷ 03,060.035c durdhar«Ãæ tarkayÃm Ãsa dÅptÃm agniÓikhÃm iva 03,060.036a damayantÅ tu du÷khÃrtà patirÃjyavinÃk­tà 03,060.036c atÅtavÃkpathe kÃle ÓaÓÃpainaæ ru«Ã kila 03,060.037a yathÃhaæ nai«adhÃd anyaæ manasÃpi na cintaye 03,060.037c tathÃyaæ patatÃæ k«udra÷ parÃsur m­gajÅvana÷ 03,060.038a uktamÃtre tu vacane tayà sa m­gajÅvana÷ 03,060.038c vyasu÷ papÃta medinyÃm agnidagdha iva druma÷ 03,061.001 b­hadaÓva uvÃca 03,061.001a sà nihatya m­gavyÃdhaæ pratasthe kamalek«aïà 03,061.001c vanaæ pratibhayaæ ÓÆnyaæ jhillikÃgaïanÃditam 03,061.002a siæhavyÃghravarÃhark«arurudvÅpini«evitam 03,061.002c nÃnÃpak«igaïÃkÅrïaæ mlecchataskarasevitam 03,061.003a ÓÃlaveïudhavÃÓvatthatindukeÇgudakiæÓukai÷ 03,061.003c arjunÃri«Âasaæchannaæ candanaiÓ ca saÓÃlmalai÷ 03,061.004a jambvÃmralodhrakhadiraÓÃkavetrasamÃkulam 03,061.004c kÃÓmaryÃmalakaplak«akadambodumbarÃv­tam 03,061.005a badarÅbilvasaæchannaæ nyagrodhaiÓ ca samÃkulam 03,061.005c priyÃlatÃlakharjÆraharÅtakabibhÅtakai÷ 03,061.006a nÃnÃdhÃtuÓatair naddhÃn vividhÃn api cÃcalÃn 03,061.006c niku¤jÃn pak«isaæghu«ÂÃn darÅÓ cÃdbhutadarÓanÃ÷ 03,061.006e nadÅ÷ sarÃæsi vÃpÅÓ ca vividhÃæÓ ca m­gadvijÃn 03,061.007a sà bahÆn bhÅmarÆpÃæÓ ca piÓÃcoragarÃk«asÃn 03,061.007c palvalÃni ta¬ÃgÃni girikÆÂÃni sarvaÓa÷ 03,061.007e sarita÷ sÃgarÃæÓ caiva dadarÓÃdbhutadarÓanÃn 03,061.008a yÆthaÓo dad­Óe cÃtra vidarbhÃdhipanandinÅ 03,061.008c mahi«Ãn varÃhÃn gomÃyÆn ­k«avÃnarapannagÃn 03,061.009a tejasà yaÓasà sthityà Óriyà ca parayà yutà 03,061.009c vaidarbhÅ vicaraty ekà nalam anve«atÅ tadà 03,061.009d*0257_01 atibhÅme vane tatra yÆthabhra«Âà m­gÅ yathà 03,061.010a nÃbibhyat sà n­pasutà bhaimÅ tatrÃtha kasya cit 03,061.010c dÃruïÃm aÂavÅæ prÃpya bhart­vyasanakarÓità 03,061.011a vidarbhatanayà rÃjan vilalÃpa sudu÷khità 03,061.011c bhart­ÓokaparÅtÃÇgÅ ÓilÃtalasamÃÓrità 03,061.012 damayanty uvÃca 03,061.012*0258_01 yathoktaæ ca tvayà kÃnta matsamak«aæ ca matpriyam 03,061.012*0258_02 smartum arhasi kalyÃïa vaca÷ pÃrthivanandana 03,061.012a siæhoraska mahÃbÃho ni«adhÃnÃæ janÃdhipa 03,061.012c kva nu rÃjan gato 'sÅha tyaktvà mÃæ nirjane vane 03,061.013a aÓvamedhÃdibhir vÅra kratubhi÷ svÃptadak«iïai÷ 03,061.013c katham i«Âvà naravyÃghra mayi mithyà pravartase 03,061.014a yat tvayoktaæ naravyÃghra matsamak«aæ mahÃdyute 03,061.014c kartum arhasi kalyÃïa tad ­taæ pÃrthivar«abha 03,061.015a yathoktaæ vihagair haæsai÷ samÅpe tava bhÆmipa 03,061.015c matsakÃÓe ca tair uktaæ tad avek«itum arhasi 03,061.016a catvÃra ekato vedÃ÷ sÃÇgopÃÇgÃ÷ savistarÃ÷ 03,061.016c svadhÅtà mÃnavaÓre«Âha satyam ekaæ kilaikata÷ 03,061.016d*0259_01 aÓvamedhasahasraæ ca satyaæ ca tulayà dh­tam 03,061.016d*0259_02 aÓvamedhasahasrÃt tu satyam evÃtiricyate 03,061.017a tasmÃd arhasi Óatrughna satyaæ kartuæ nareÓvara 03,061.017c uktavÃn asi yad vÅra matsakÃÓe purà vaca÷ 03,061.018a hà vÅra nanu nÃmÃham i«Âà kila tavÃnagha 03,061.018c asyÃm aÂavyÃæ ghorÃyÃæ kiæ mÃæ na pratibhëase 03,061.019a bhartsayaty e«a mÃæ raudro vyÃttÃsyo dÃruïÃk­ti÷ 03,061.019c araïyaràk«udhÃvi«Âa÷ kiæ mÃæ na trÃtum arhasi 03,061.020a na me tvad anyà subhage priyà ity abravÅs tadà 03,061.020c tÃm ­tÃæ kuru kalyÃïa puroktÃæ bhÃratÅæ n­pa 03,061.021a unmattÃæ vilapantÅæ mÃæ bhÃryÃm i«ÂÃæ narÃdhipa 03,061.021c ÅpsitÃm Åpsito nÃtha kiæ mÃæ na pratibhëase 03,061.022a k­ÓÃæ dÅnÃæ vivarïÃæ ca malinÃæ vasudhÃdhipa 03,061.022c vastrÃrdhaprÃv­tÃm ekÃæ vilapantÅm anÃthavat 03,061.023a yÆthabhra«ÂÃm ivaikÃæ mÃæ hariïÅæ p­thulocana 03,061.023c na mÃnayasi mÃnÃrha rudatÅm arikarÓana 03,061.024a mahÃrÃja mahÃraïye mÃm ihaikÃkinÅæ satÅm 03,061.024c ÃbhëamÃïÃæ svÃæ patnÅæ kiæ mÃæ na pratibhëase 03,061.025a kulaÓÅlopasaæpannaæ cÃrusarvÃÇgaÓobhanam 03,061.025b*0260_01 anuvratÃæ mahÃrÃja kiæ mÃæ na pratibhëase 03,061.025c nÃdya tvÃm anupaÓyÃmi girÃv asmin narottama 03,061.025e vane cÃsmin mahÃghore siæhavyÃghrani«evite 03,061.026a ÓayÃnam upavi«Âaæ và sthitaæ và ni«adhÃdhipa 03,061.026c prasthitaæ và naraÓre«Âha mama Óokavivardhana 03,061.027a kaæ nu p­cchÃmi du÷khÃrtà tvadarthe ÓokakarÓità 03,061.027c kaccid d­«Âas tvayÃraïye saægatyeha nalo n­pa÷ 03,061.028a ko nu me kathayed adya vane 'smin vi«Âhitaæ nalam 03,061.028c abhirÆpaæ mahÃtmÃnaæ paravyÆhavinÃÓanam 03,061.029a yam anve«asi rÃjÃnaæ nalaæ padmanibhek«aïam 03,061.029c ayaæ sa iti kasyÃdya Óro«yÃmi madhurÃæ giram 03,061.030a araïyarì ayaæ ÓrÅmÃæÓ caturdaæ«Âro mahÃhanu÷ 03,061.030c ÓÃrdÆlo 'bhimukha÷ praiti p­cchÃmy enam aÓaÇkità 03,061.030d*0261_01 iti bhramantÅ dadarÓa ÓÃrdÆlaæ ca mahÃhanum 03,061.030d*0261_02 tam uvÃca rudantÅ tu tvam evÃtra narÃdhipa÷ 03,061.031a bhavÃn m­gÃïÃm adhipas tvam asmin kÃnane prabhu÷ 03,061.031c vidarbharÃjatanayÃæ damayantÅti viddhi mÃm 03,061.032a ni«adhÃdhipater bhÃryÃæ nalasyÃmitraghÃtina÷ 03,061.032c patim anve«atÅm ekÃæ k­païÃæ ÓokakarÓitÃm 03,061.032e ÃÓvÃsaya m­gendreha yadi d­«Âas tvayà nala÷ 03,061.032f*0262_01 siæhaskandho mahÃbÃhu÷ padmapatranibhek«aïa÷ 03,061.033a atha vÃraïyan­pate nalaæ yadi na Óaæsasi 03,061.033c mÃm adasva m­gaÓre«Âha viÓokÃæ kuru du÷khitÃm 03,061.034a ÓrutvÃraïye vilapitaæ mamai«a m­garàsvayam 03,061.034c yÃty etÃæ m­«ÂasalilÃm ÃpagÃæ sÃgaraægamÃm 03,061.035a imaæ Óiloccayaæ puïyaæ Ó­Çgair bahubhir ucchritai÷ 03,061.035c virÃjadbhir divasp­gbhir naikavarïair manoramai÷ 03,061.036a nÃnÃdhÃtusamÃkÅrïaæ vividhopalabhÆ«itam 03,061.036c asyÃraïyasya mahata÷ ketubhÆtam ivocchritam 03,061.037a siæhaÓÃrdÆlamÃtaÇgavarÃhark«am­gÃyutam 03,061.037c patatribhir bahuvidhai÷ samantÃd anunÃditam 03,061.038a kiæÓukÃÓokabakulapuænÃgair upaÓobhitam 03,061.038b*0263_01 karïikÃradhavaplak«ai÷ supu«pair upaÓobhitam 03,061.038c saridbhi÷ savihaægÃbhi÷ ÓikharaiÓ copaÓobhitam 03,061.038d*0264_01 p­thivyà rucirÃkÃraæ cƬÃmaïim iva sthitam 03,061.038e girirÃjam imaæ tÃvat p­cchÃmi n­patiæ prati 03,061.039a bhagavann acalaÓre«Âha divyadarÓana viÓruta 03,061.039c Óaraïya bahukalyÃïa namas te 'stu mahÅdhara 03,061.040a praïame tvÃbhigamyÃhaæ rÃjaputrÅæ nibodha mÃm 03,061.040c rÃj¤a÷ snu«Ãæ rÃjabhÃryÃæ damayantÅti viÓrutÃm 03,061.041a rÃjà vidarbhÃdhipati÷ pità mama mahÃratha÷ 03,061.041c bhÅmo nÃma k«itipatiÓ cÃturvarïyasya rak«ità 03,061.042a rÃjasÆyÃÓvamedhÃnÃæ kratÆnÃæ dak«iïÃvatÃm 03,061.042c Ãhartà pÃrthivaÓre«Âha÷ p­thucÃrva¤citek«aïa÷ 03,061.043a brahmaïya÷ sÃdhuv­ttaÓ ca satyavÃg anasÆyaka÷ 03,061.043c ÓÅlavÃn susamÃcÃra÷ p­thuÓrÅr dharmavic chuci÷ 03,061.044a samyag goptà vidarbhÃïÃæ nirjitÃrigaïa÷ prabhu÷ 03,061.044c tasya mÃæ viddhi tanayÃæ bhagavaæs tvÃm upasthitÃm 03,061.045a ni«adhe«u mahÃÓaila ÓvaÓuro me n­pottama÷ 03,061.045c sug­hÅtanÃmà vikhyÃto vÅrasena iti sma ha 03,061.046a tasya rÃj¤a÷ suto vÅra÷ ÓrÅmÃn satyaparÃkrama÷ 03,061.046c kramaprÃptaæ pitu÷ svaæ yo rÃjyaæ samanuÓÃsti ha 03,061.047a nalo nÃmÃridamana÷ puïyaÓloka iti Óruta÷ 03,061.047c brahmaïyo vedavid vÃgmÅ puïyak­t somapo 'gnicit 03,061.048a ya«Âà dÃtà ca yoddhà ca samyak caiva praÓÃsità 03,061.048b*0265_01 puïyaÓloka iti khyÃto brahmaïyo vedavittama÷ 03,061.048c tasya mÃm acalaÓre«Âha viddhi bhÃryÃm ihÃgatÃm 03,061.049a tyaktaÓriyaæ bhart­hÅnÃm anÃthÃæ vyasanÃnvitÃm 03,061.049c anve«amÃïÃæ bhartÃraæ taæ vai naravarottamam 03,061.050a kham ullikhadbhir etair hi tvayà ӭÇgaÓatair n­pa÷ 03,061.050c kaccid d­«Âo 'calaÓre«Âha vane 'smin dÃruïe nala÷ 03,061.051a gajendravikramo dhÅmÃn dÅrghabÃhur amar«aïa÷ 03,061.051c vikrÃnta÷ satyavÃg dhÅro bhartà mama mahÃyaÓÃ÷ 03,061.051e ni«adhÃnÃm adhipati÷ kaccid d­«Âas tvayà nala÷ 03,061.051f*0266_01 yadi d­«Âa÷ kva cit te sa nalo rÃjà mama priya÷ 03,061.051f*0267_01 mahÅdharasamo dhairye mahÅdhara mahÅpati÷ 03,061.052a kiæ mÃæ vilapatÅm ekÃæ parvataÓre«Âha du÷khitÃm 03,061.052c girà nÃÓvÃsayasy adya svÃæ sutÃm iva du÷khitÃm 03,061.053a vÅra vikrÃnta dharmaj¤a satyasaædha mahÅpate 03,061.053c yady asy asmin vane rÃjan darÓayÃtmÃnam Ãtmanà 03,061.054a kadà nu snigdhagambhÅrÃæ jÅmÆtasvanasaænibhÃm 03,061.054c Óro«yÃmi nai«adhasyÃhaæ vÃcaæ tÃm am­topamÃm 03,061.055a vaidarbhÅty eva kathitÃæ ÓubhÃæ rÃj¤o mahÃtmana÷ 03,061.055c ÃmnÃyasÃriïÅm ­ddhÃæ mama ÓokanibarhiïÅm 03,061.055d*0268_01 bhÅtÃm ÃÓvÃsaya ca mÃæ n­pate dharmavatsala 03,061.056a iti sà taæ giriÓre«Âham uktvà pÃrthivanandinÅ 03,061.056c damayantÅ tato bhÆyo jagÃma diÓam uttarÃm 03,061.057a sà gatvà trÅn ahorÃtrÃn dadarÓa paramÃÇganà 03,061.057c tÃpasÃraïyam atulaæ divyakÃnanadarÓanam 03,061.058a vasi«Âhabh­gvatrisamais tÃpasair upaÓobhitam 03,061.058c niyatai÷ saæyatÃhÃrair damaÓaucasamanvitai÷ 03,061.059a abbhak«air vÃyubhak«aiÓ ca patrÃhÃrais tathaiva ca 03,061.059c jitendriyair mahÃbhÃgai÷ svargamÃrgadid­k«ubhi÷ 03,061.060a valkalÃjinasaævÅtair munibhi÷ saæyatendriyai÷ 03,061.060c tÃpasÃdhyu«itaæ ramyaæ dadarÓÃÓramamaï¬alam 03,061.061a sà d­«ÂvaivÃÓramapadaæ nÃnÃm­gani«evitam 03,061.061c ÓÃkhÃm­gagaïaiÓ caiva tÃpasaiÓ ca samanvitam 03,061.061d*0269_01 nÃnÃm­gagaïair ju«Âaæ ÓÃkhÃm­gagaïair yutam 03,061.061d*0269_02 tÃpasai÷ samupetaæ ca sà d­«Âvaiva samÃÓvasat 03,061.061d*0270_01 sà d­«ÂvaivÃÓramapadaæ damayantÅ samÃÓvasat 03,061.062a subhrÆ÷ sukeÓÅ suÓroïÅ sukucà sudvijÃnanà 03,061.062c varcasvinÅ suprati«Âhà sva¤citodyatagÃminÅ 03,061.063a sà viveÓÃÓramapadaæ vÅrasenasutapriyà 03,061.063c yo«idratnaæ mahÃbhÃgà damayantÅ manasvinÅ 03,061.063d*0271_01 ÃÓvÃsità tadà bhaimÅ tÃpasai÷ saha saægatà 03,061.064a sÃbhivÃdya tapov­ddhÃn vinayÃvanatà sthità 03,061.064c svÃgataæ ta iti proktà tai÷ sarvais tÃpasaiÓ ca sà 03,061.065a pÆjÃæ cÃsyà yathÃnyÃyaæ k­tvà tatra tapodhanÃ÷ 03,061.065c ÃsyatÃm ity athocus te brÆhi kiæ karavÃmahe 03,061.065d*0272_01 pÆjÃæ cakre yathÃnyÃyam ­«ÅïÃæ sà manasvinÅ 03,061.066a tÃn uvÃca varÃrohà kaccid bhagavatÃm iha 03,061.066c tapasy agni«u dharme«u m­gapak«i«u cÃnaghÃ÷ 03,061.066d*0273_01 api svÃdhyÃyayoge«u dharmadehe«u và puna÷ 03,061.066e kuÓalaæ vo mahÃbhÃgÃ÷ svadharmacaraïe«u ca 03,061.067a tair uktà kuÓalaæ bhadre sarvatreti yaÓasvinÅ 03,061.067c brÆhi sarvÃnavadyÃÇgi kà tvaæ kiæ ca cikÅr«asi 03,061.068a d­«Âvaiva te paraæ rÆpaæ dyutiæ ca paramÃm iha 03,061.068c vismayo na÷ samutpanna÷ samÃÓvasihi mà Óuca÷ 03,061.069a asyÃraïyasya mahatÅ devatà và mahÅbh­ta÷ 03,061.069c asyà nu nadyÃ÷ kalyÃïi vada satyam anindite 03,061.070a sÃbravÅt tÃn ­«Ån nÃham araïyasyÃsya devatà 03,061.070c na cÃpy asya girer viprà na nadyà devatÃpy aham 03,061.071a mÃnu«Åæ mÃæ vijÃnÅta yÆyaæ sarve tapodhanÃ÷ 03,061.071c vistareïÃbhidhÃsyÃmi tan me Ó­ïuta sarvaÓa÷ 03,061.072a vidarbhe«u mahÅpÃlo bhÅmo nÃma mahÃdyuti÷ 03,061.072c tasya mÃæ tanayÃæ sarve jÃnÅta dvijasattamÃ÷ 03,061.073a ni«adhÃdhipatir dhÅmÃn nalo nÃma mahÃyaÓÃ÷ 03,061.073c vÅra÷ saægrÃmajid vidvÃn mama bhartà viÓÃæ pati÷ 03,061.074a devatÃbhyarcanaparo dvijÃtijanavatsala÷ 03,061.074c goptà ni«adhavaæÓasya mahÃbhÃgo mahÃdyuti÷ 03,061.075a satyavÃg dharmavit prÃj¤a÷ satyasaædho 'rimardana÷ 03,061.075c brahmaïyo daivatapara÷ ÓrÅmÃn parapuraæjaya÷ 03,061.076a nalo nÃma n­paÓre«Âho devarÃjasamadyuti÷ 03,061.076c mama bhartà viÓÃlÃk«a÷ pÆrïenduvadano 'rihà 03,061.077a Ãhartà kratumukhyÃnÃæ vedavedÃÇgapÃraga÷ 03,061.077c sapatnÃnÃæ m­dhe hantà ravisomasamaprabha÷ 03,061.078a sa kaiÓ cin nik­tipraj¤air akalyÃïair narÃdhamai÷ 03,061.078c ÃhÆya p­thivÅpÃla÷ satyadharmaparÃyaïa÷ 03,061.078e devane kuÓalair jihmair jito rÃjyaæ vasÆni ca 03,061.078f*0274_01 vivÃsitaÓ ca nagarÃd vanavÃsam upeyivÃn 03,061.079a tasya mÃm avagacchadhvaæ bhÃryÃæ rÃjar«abhasya vai 03,061.079c damayantÅti vikhyÃtÃæ bhart­darÓanalÃlasÃm 03,061.080a sà vanÃni girÅæÓ caiva sarÃæsi saritas tathà 03,061.080c palvalÃni ca ramyÃïi tathÃraïyÃni sarvaÓa÷ 03,061.081a anve«amÃïà bhartÃraæ nalaæ raïaviÓÃradam 03,061.081c mahÃtmÃnaæ k­tÃstraæ ca vicarÃmÅha du÷khità 03,061.082a kaccid bhagavatÃæ puïyaæ tapovanam idaæ n­pa÷ 03,061.082c bhavet prÃpto nalo nÃma ni«adhÃnÃæ janÃdhipa÷ 03,061.083a yatk­te 'ham idaæ viprÃ÷ prapannà bh­ÓadÃruïam 03,061.083c vanaæ pratibhayaæ ghoraæ ÓÃrdÆlam­gasevitam 03,061.084a yadi kaiÓ cid ahorÃtrair na drak«yÃmi nalaæ n­pam 03,061.084c ÃtmÃnaæ Óreyasà yok«ye dehasyÃsya vimocanÃt 03,061.084d*0275_01 nÃrÅïÃm adhamà nÃrÅ yà bhartu÷ prÃïasaæk«aye 03,061.084d*0275_02 paÓcÃj jÅvati nistejÃ÷ kaleva ÓaÓino divà 03,061.085a ko nu me jÅvitenÃrthas tam ­te puru«ar«abham 03,061.085c kathaæ bhavi«yÃmy adyÃhaæ bhart­ÓokÃbhipŬità 03,061.086a evaæ vilapatÅm ekÃm araïye bhÅmanandinÅm 03,061.086c damayantÅm athocus te tÃpasÃ÷ satyavÃdina÷ 03,061.087a udarkas tava kalyÃïi kalyÃïo bhavità Óubhe 03,061.087c vayaæ paÓyÃma tapasà k«ipraæ drak«yasi nai«adham 03,061.088a ni«adhÃnÃm adhipatiæ nalaæ ripunighÃtinam 03,061.088c bhaimi dharmabh­tÃæ Óre«Âhaæ drak«yase vigatajvaram 03,061.089a vimuktaæ sarvapÃpebhya÷ sarvaratnasamanvitam 03,061.089c tad eva nagaraÓre«Âhaæ praÓÃsantam ariædamam 03,061.090a dvi«atÃæ bhayakartÃraæ suh­dÃæ ÓokanÃÓanam 03,061.090c patiæ drak«yasi kalyÃïi kalyÃïÃbhijanaæ n­pam 03,061.091a evam uktvà nalasye«ÂÃæ mahi«Åæ pÃrthivÃtmajÃm 03,061.091c antarhitÃs tÃpasÃs te sÃgnihotrÃÓramÃs tadà 03,061.092a sà d­«Âvà mahad ÃÓcaryaæ vismità abhavat tadà 03,061.092c damayanty anavadyÃÇgÅ vÅrasenan­pasnu«Ã 03,061.092d*0276_01 cintayÃm Ãsa vaidarbhÅ kim etad d­«Âavaty aham 03,061.093a kiæ nu svapno mayà d­«Âa÷ ko 'yaæ vidhir ihÃbhavat 03,061.093c kva nu te tÃpasÃ÷ sarve kva tad ÃÓramamaï¬alam 03,061.094a kva sà puïyajalà ramyà nÃnÃdvijani«evità 03,061.094c nadÅ te ca nagà h­dyÃ÷ phalapu«popaÓobhitÃ÷ 03,061.094d*0277_01 ity evaæ naraÓÃrdÆla vismità kamalek«aïà 03,061.095a dhyÃtvà ciraæ bhÅmasutà damayantÅ Óucismità 03,061.095c bhart­Óokaparà dÅnà vivarïavadanÃbhavat 03,061.096a sà gatvÃthÃparÃæ bhÆmiæ bëpasaædigdhayà girà 03,061.096c vilalÃpÃÓrupÆrïÃk«Å d­«ÂvÃÓokataruæ tata÷ 03,061.097a upagamya taruÓre«Âham aÓokaæ pu«pitaæ tadà 03,061.097c pallavÃpŬitaæ h­dyaæ vihaægair anunÃditam 03,061.098a aho batÃyam agama÷ ÓrÅmÃn asmin vanÃntare 03,061.098c ÃpŬair bahubhir bhÃti ÓrÅmÃn drami¬arì iva 03,061.098d*0278_01 tam uvÃca tato 'Óokaæ vidarbhÃdhipanandinÅ 03,061.098d*0278_02 k­täjalipuÂà dÅnà bhart­darÓanalÃlasà 03,061.098d*0279_01 tam uvÃca mahÃv­k«aæ damayantÅ tathÃgatà 03,061.098d*0280_01 aÓoka ÓokÃpanuda Óokopahatacetasam 03,061.098d*0280_02 tvannÃmÃnaæ kuru k«ipraæ priyasaædarÓanÃd dhi mÃm 03,061.099a viÓokÃæ kuru mÃæ k«ipram aÓoka priyadarÓana 03,061.099c vÅtaÓokabhayÃbÃdhaæ kaccit tvaæ d­«ÂavÃn n­pam 03,061.100a nalaæ nÃmÃridamanaæ damayantyÃ÷ priyaæ patim 03,061.100c ni«adhÃnÃm adhipatiæ d­«ÂavÃn asi me priyam 03,061.101a ekavastrÃrdhasaævÅtaæ sukumÃratanutvacam 03,061.101c vyasanenÃrditaæ vÅram araïyam idam Ãgatam 03,061.102a yathà viÓokà gaccheyam aÓokanaga tat kuru 03,061.102c satyanÃmà bhavÃÓoka mama ÓokavinÃÓanÃt 03,061.103a evaæ sÃÓokav­k«aæ tam Ãrtà tri÷ parigamya ha 03,061.103c jagÃma dÃruïataraæ deÓaæ bhaimÅ varÃÇganà 03,061.104a sà dadarÓa nagÃn naikÃn naikÃÓ ca saritas tathà 03,061.104c naikÃæÓ ca parvatÃn ramyÃn naikÃæÓ ca m­gapak«iïa÷ 03,061.105a kandarÃæÓ ca nitambÃæÓ ca nadÃæÓ cÃdbhutadarÓanÃn 03,061.105c dadarÓa sà bhÅmasutà patim anve«atÅ tadà 03,061.106a gatvà prak­«Âam adhvÃnaæ damayantÅ Óucismità 03,061.106c dadarÓÃtha mahÃsÃrthaæ hastyaÓvarathasaækulam 03,061.107a uttarantaæ nadÅæ ramyÃæ prasannasalilÃæ ÓubhÃm 03,061.107c suÓÅtatoyÃæ vistÅrïÃæ hradinÅæ vetasair v­tÃm 03,061.108a prodghu«ÂÃæ krau¤cakuraraiÓ cakravÃkopakÆjitÃm 03,061.108c kÆrmagrÃhajha«ÃkÅrïÃæ pulinadvÅpaÓobhitÃm 03,061.109a sà d­«Âvaiva mahÃsÃrthaæ nalapatnÅ yaÓasvinÅ 03,061.109c upasarpya varÃrohà janamadhyaæ viveÓa ha 03,061.110a unmattarÆpà ÓokÃrtà tathà vastrÃrdhasaæv­tà 03,061.110c k­Óà vivarïà malinà pÃæsudhvastaÓiroruhà 03,061.111a tÃæ d­«Âvà tatra manujÃ÷ ke cid bhÅtÃ÷ pradudruvu÷ 03,061.111c ke cic cintÃparÃs tasthu÷ ke cit tatra vicukruÓu÷ 03,061.112a prahasanti sma tÃæ ke cid abhyasÆyanta cÃpare 03,061.112c cakrus tasyÃæ dayÃæ ke cit papracchuÓ cÃpi bhÃrata 03,061.113a kÃsi kasyÃsi kalyÃïi kiæ và m­gayase vane 03,061.113c tvÃæ d­«Âvà vyathitÃ÷ smeha kaccit tvam asi mÃnu«Å 03,061.114a vada satyaæ vanasyÃsya parvatasyÃtha và diÓa÷ 03,061.114c devatà tvaæ hi kalyÃïi tvÃæ vayaæ Óaraïaæ gatÃ÷ 03,061.115a yak«Å và rÃk«asÅ và tvam utÃho 'si varÃÇganà 03,061.115c sarvathà kuru na÷ svasti rak«asvÃsmÃn anindite 03,061.116a yathÃyaæ sarvathà sÃrtha÷ k«emÅ ÓÅghram ito vrajet 03,061.116c tathà vidhatsva kalyÃïi tvÃæ vayaæ Óaraïaæ gatÃ÷ 03,061.117a tathoktà tena sÃrthena damayantÅ n­pÃtmajà 03,061.117c pratyuvÃca tata÷ sÃdhvÅ bhart­vyasanadu÷khità 03,061.117e sÃrthavÃhaæ ca sÃrthaæ ca janà ye cÃtra ke cana 03,061.118a yÆna÷ sthavirabÃlÃÓ ca sÃrthasya ca purogamÃ÷ 03,061.118c mÃnu«Åæ mÃæ vijÃnÅta manujÃdhipate÷ sutÃm 03,061.118e n­pasnu«Ãæ rÃjabhÃryÃæ bhart­darÓanalÃlasÃm 03,061.119a vidarbharÃï mama pità bhartà rÃjà ca nai«adha÷ 03,061.119b*0281_01 kva nu mÃæ kitavaÓ chitvà vastrÃrdhaæ prasthito mama 03,061.119b*0281_02 uts­jya vipine suptÃm anuraktÃæ priyÃæ priya 03,061.119b*0281_03 vai«amyam api saæprÃptà gopÃyanti kulastriya÷ 03,061.119b*0281_04 ÃtmÃnam Ãtmanà satyotthitasargà na saæÓaya÷ 03,061.119b*0281_05 kva nu sà k«utpipÃsÃrtà bhrÃntÃrÃte tapasvinÅ 03,061.119b*0281_06 smarantÅ tasya mandasya kva vÃsÃyopati«Âhati 03,061.119c nalo nÃma mahÃbhÃgas taæ mÃrgÃmy aparÃjitam 03,061.120a yadi jÃnÅta n­patiæ k«ipraæ Óaæsata me priyam 03,061.120c nalaæ pÃrthivaÓÃrdÆlam amitragaïasÆdanam 03,061.121a tÃm uvÃcÃnavadyÃÇgÅæ sÃrthasya mahata÷ prabhu÷ 03,061.121c sÃrthavÃha÷ Óucir nÃma Ó­ïu kalyÃïi madvaca÷ 03,061.122a ahaæ sÃrthasya netà vai sÃrthavÃha÷ Óucismite 03,061.122c manu«yaæ nalanÃmÃnaæ na paÓyÃmi yaÓasvini 03,061.123a ku¤jaradvÅpimahi«aÓÃrdÆlark«am­gÃn api 03,061.123c paÓyÃmy asmin vane ka«Âe amanu«yani«evite 03,061.123d*0282_01 ­te tvÃæ mÃnu«Åæ martyaæ na paÓyÃmi mahÃvane 03,061.123d*0283_01 yato vayaæ na paÓyÃmo nalaæ pÃrthivam atra vai 03,061.123e tathà no yak«arì adya maïibhadra÷ prasÅdatu 03,061.124a sÃbravÅd vaïija÷ sarvÃn sÃrthavÃhaæ ca taæ tata÷ 03,061.124c kva nu yÃsyasi sÃrtho 'yam etad ÃkhyÃtum arhatha 03,061.125 sÃrthavÃha uvÃca 03,061.125a sÃrtho 'yaæ cedirÃjasya subÃho÷ satyavÃdina÷ 03,061.125c k«ipraæ janapadaæ gantà lÃbhÃya manujÃtmaje 03,062.001 b­hadaÓva uvÃca 03,062.001a sà tac chrutvÃnavadyÃÇgÅ sÃrthavÃhavacas tadà 03,062.001c agacchat tena vai sÃrdhaæ bhart­darÓanalÃlasà 03,062.002a atha kÃle bahutithe vane mahati dÃruïe 03,062.002c ta¬Ãgaæ sarvatobhadraæ padmasaugandhikaæ mahat 03,062.003a dad­Óur vaïijo ramyaæ prabhÆtayavasendhanam 03,062.003c bahumÆlaphalopetaæ nÃnÃpak«igaïair v­tam 03,062.004a taæ d­«Âvà m­«Âasalilaæ manoharasukhÃvaham 03,062.004c supariÓrÃntavÃhÃs te niveÓÃya mano dadhu÷ 03,062.005a saæmate sÃrthavÃhasya viviÓur vanam uttamam 03,062.005c uvÃsa sÃrtha÷ sumahÃn velÃm ÃsÃdya paÓcimÃm 03,062.006a athÃrdharÃtrasamaye ni÷Óabdastimite tadà 03,062.006c supte sÃrthe pariÓrÃnte hastiyÆtham upÃgamat 03,062.006e pÃnÅyÃrthaæ girinadÅæ madaprasravaïÃvilÃm 03,062.006f*0284_01 athÃpaÓyata sÃrthaæ taæ sÃrthajÃn subahÆn gajÃn 03,062.006f*0284_02 te tÃn grÃmyagajÃn d­«Âvà sarve vanagajÃs tadà 03,062.006f*0284_03 samÃdravanta vegena jighÃæsanto madotkaÂÃ÷ 03,062.006f*0284_04 te«Ãm ÃpatatÃæ vega÷ kariïÃæ du÷saho 'bhavat 03,062.006f*0284_05 nagÃgrÃd iva ÓÅrïÃnÃæ Ó­ÇgÃïÃæ patatÃæ k«itau 03,062.006f*0284_06 spandatÃm api nÃgÃnÃæ mÃrgà na«Âà vanodbhavai÷ 03,062.007a mÃrgaæ saærudhya saæsuptaæ padminyÃ÷ sÃrtham uttamam 03,062.007c suptaæ mamarda sahasà ce«ÂamÃnaæ mahÅtale 03,062.008a hÃhÃravaæ pramu¤canta÷ sÃrthikÃ÷ ÓaraïÃrthina÷ 03,062.008c vanagulmÃæÓ ca dhÃvanto nidrÃndhà mahato bhayÃt 03,062.008e ke cid dantai÷ karai÷ ke cit ke cit padbhyÃæ hatà narÃ÷ 03,062.009a gokharo«ÂrÃÓvabahulaæ padÃtijanasaækulam 03,062.009c bhayÃrtaæ dhÃvamÃnaæ tat parasparahataæ tadà 03,062.010a ghorÃn nÃdÃn vimu¤canto nipetur dharaïÅtale 03,062.010c v­k«e«v Ãsajya saæbhagnÃ÷ patità vi«ame«u ca 03,062.010d*0285_01 evaæ prakÃrair bahubhir daivenÃkramya hastibhi÷ 03,062.010d@011_0001 bhÃrÃrtÃ÷ saurabheyÃÓ ca k«utt­«ÃbhipariplutÃ÷ 03,062.010d@011_0002 avaropitabhÃrÃs tu lebhire paramÃæ mudam 03,062.010d@011_0003 tathÃÓvà vÃraïÃÓ caiva rÃsabhÃ÷ karabhai÷ saha 03,062.010d@011_0004 d­«Âvaiva tat saro ramyam ÃhlÃdaæ paramaæ yayu÷ 03,062.010d@011_0005 tathÃnantaram eveha vaïija÷ pathikÃs tathà 03,062.010d@011_0006 yathÃyogyaæ yathÃsthÃnam ÃvÃsaæ pratipedire 03,062.010d@011_0007 yathÃsthitai÷ samÃcÃram ÃhÃraæ sthÃnam eva ca 03,062.010d@011_0008 avatÅryÃvasannÃnÃæ cakruÓ caivÃnvavek«aïam 03,062.010d@011_0009 cakru÷ kathÃÓ ca vividhÃ÷ krayavikrayasaæÓritÃ÷ 03,062.010d@011_0010 praÓaæsanty apare ka«Âaæ padavÅæÓ cÃpadÃv­tÃm 03,062.010d@011_0011 smaranto g­habhogÃæÓ ca j¤ÃtÅnÃæ ca samÃgamam 03,062.010d@011_0012 putramitrakalatrÃïi sarve nidrÃvaÓaæ yayu÷ 03,062.010d@011_0013 saævÃhanena bhÃrÃïÃæ bahuvÃsarajena ca 03,062.010d@011_0014 khinnÃ÷ ÓayitukÃmÃs te nidrayÃpagatà bh­Óam 03,062.010d@011_0015 prasÃritÃÇgÃ÷ khinnÃÓ ca m­takalpà ivÃsate 03,062.010d@011_0016 athÃrdharÃtrasamaye ni÷Óabdastimitaæ tadà 03,062.010d@011_0017 supte sÃrthe pariÓrÃnte hastiyÆtham upÃgamat 03,062.010d@011_0018 atha sÃrthaæ girinibhà madaprasravaïÃvilÃ÷ 03,062.010d@011_0019 mÃrgaæ saærudhya saæsuptaæ padminyÃs tÅram uttaram 03,062.010d@011_0020 athÃpaÓyata taæ sÃrthaæ sÃrthajÃn subahÆn gajÃn 03,062.010d@011_0021 tÃæÓ ca pÃnthagajÃn d­«Âvà sarve vanagajÃs tadà 03,062.010d@011_0022 samÃdravanta vegena jighÃæsanto madotkaÂÃ÷ 03,062.010d@011_0023 te«Ãm ÃpatatÃæ vega÷ kariïÃæ du÷saho 'bhavat 03,062.010d@011_0024 nagÃgrÃd iva ÓÅrïÃnÃæ m­gÃïÃæ patatÃæ k«itau 03,062.010d@011_0025 spandatÃm api nÃgÃnÃæ bÃlasaæsthÃvanodbhavai÷ 03,062.010d@011_0026 karibhi÷ kariïa÷ sarve m­tyutÃæ prÃpitÃ÷ k«aïÃt 03,062.010d@011_0027 sÃrthaÓ ca so 'pi mathita÷ sastrÅbÃlagajÃnvita÷ 03,062.010d@011_0028 ÃrÃva÷ sumahÃn ÃsÅt trailokyabhayakÃraka÷ 03,062.010d@011_0029 vÃjibhi÷ prÃhataiÓ caiva gajo«Ârai rÃsabhais tathà 03,062.010d@011_0030 anyonyaæ nÃbhyarak«anta mathyamÃnà vanadvipai÷ 03,062.010d@011_0031 suptaæ mamardu÷ sahasà ce«ÂamÃnaæ mahÅtale 03,062.010d@011_0032 hÃhÃkÃraæ pramu¤canta÷ sÃrthakÃ÷ ÓaraïÃrthina÷ 03,062.010d@011_0033 na ca gulmÃæÓ ca dhÃvanto nidrÃndhà bahavo 'bhavan 03,062.010d@011_0034 ke cid dantai÷ karai÷ ke cit ke cit padbhyÃæ hatà gajai÷ 03,062.010d@011_0035 nihato«ÂrÃÓ ca bahulÃ÷ padÃtijanasaækulÃ÷ 03,062.010d@011_0036 bhayÃd ÃdhÃvamÃnÃÓ ca parasparahatÃs tadà 03,062.010d@011_0037 ghorÃn nÃdÃn vimu¤canto nipetur dharaïÅtale 03,062.010d@011_0038 v­k«e«v Ãsajya saæh­«ÂÃ÷ patità vi«ame«u ca 03,062.010d@011_0039 tathà taæ nihataæ sarvaæ sam­ddhaæ sÃrthamaï¬alam 03,062.010d@011_0040 hato bhrÃtà hata÷ putra÷ sahÃyo nihato mama 03,062.010d@011_0041 e«o 'gnir utthita÷ ka«Âas trÃyadhvaæ dhÃvatÃdhunà 03,062.010d@011_0042 ratnarÃÓir viÓÅrïo 'yaæ g­hïÅdhvaæ kiæ pradhÃvata÷ 03,062.010d@011_0043 saætrastavadanà bhaimÅ tasthau ÓaÓinibhÃnanà 03,062.010d@011_0044 sÃrthe vidhvaæsitair bhagnair agarubhi÷ sacandanai÷ 03,062.010d@011_0045 vik«iptair bhÃti bhÆ÷ sarvà dyaur ivark«aiÓ ca ÓÃradai÷ 03,062.010d@011_0046 patitai÷ pÃtyamÃnaiÓ ca dhÃvadbhiÓ ca tatas tata÷ 03,062.010d@011_0047 vimuktanÃdasaætrastaæ hÃhÃkÃravinÃditam 03,062.010d@011_0048 bhÅ«aïÅyaæ vanaæ tad vai tatrÃbhÆd vai samantata÷ 03,062.010d@011_0049 abhÆt pralayasaækÃÓaæ mahÃraïyam ivÃparam 03,062.010d@011_0050 ye tu tatra vinirmuktÃ÷ sÃrthÃ÷ ke cid abhidrutÃ÷ 03,062.010d@011_0051 te 'bruvan sahitÃ÷ sarve kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.010d@011_0052 nÆnaæ na pÆjito 'smÃbhir maïibhadro mahÃyaÓÃ÷ 03,062.010d@011_0053 tathà yak«Ãdhipa÷ ÓrÅmÃn na vai vaiÓravaïo vibhu÷ 03,062.010d@011_0054 na pÆjà vighnakartÌïÃm atha và sÃrthikai÷ k­tà 03,062.010d@011_0055 ÓakunÃnÃæ phalaæ vÃtha viparÅtam idaæ dhruvam 03,062.010d@011_0056 grahÃs tu viparÅtà và kim anyad idam Ãgatam 03,062.010d@011_0057 apare tv abruvan dÅnà j¤ÃtidravyavinÃk­tÃ÷ 03,062.010d@011_0058 yÃsÃv adya mahÃsÃrthe nÃrÅvonmattadarÓanà 03,062.010d@011_0059 pravi«Âà vik­tÃkÃrà k­tvà rÆpam amÃnu«am 03,062.010d@011_0060 tayeyaæ vihità pÆrvaæ mÃyà paramadÃruïà 03,062.010d@011_0061 rÃk«asÅ và piÓÃcÅ và yak«Å vÃtibhayaækarÅ 03,062.010d@011_0062 tasyÃ÷ sarvam idaæ pÃpaæ nÃtra kÃryà vicÃraïà 03,062.010d@011_0063 yadi paÓyÃma tÃæ pÃpÃæ sÃrthaghnÅæ naikadu÷khadÃm 03,062.010d@011_0064 lo«Âakai÷ pÃæÓubhiÓ caiva t­ïai÷ këÂhaiÓ ca mu«Âibhi÷ 03,062.010d@011_0065 avaÓyam eva hantavyà sà sÃrthasya tu k­cchradà 03,062.010d@011_0066 damayantÅ tu tac chrutvà vÃkyaæ te«Ãæ sudÃruïam 03,062.010d@011_0067 hrÅtà bhÅtà ca saævignà prÃdravad yena kÃnanam 03,062.010d@011_0068 ÃÓaÇkamÃnà tatpÃpÃn ÃtmÃnaæ paryadevayat 03,062.010d@011_0069 aho mamopari vidhe÷ saærambho dÃruïo mahÃn 03,062.010d@011_0070 nÃnubadhnÃmi kuÓalaæ kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.010d@011_0071 nÆnaæ janmÃntarak­taæ pÃpaæ mÃpatitaæ mahat 03,062.010d@011_0072 apaÓcimÃm imÃæ ka«ÂÃm Ãpadaæ prÃptavaty aham 03,062.010d@011_0073 rÃjyÃpaharaïaæ bhartu÷ svajanÃc ca parÃbhava÷ 03,062.010d@011_0074 bhartrà saha viyogaÓ ca tanayÃbhyÃæ ca vicyuti÷ 03,062.010d@011_0075 vivastratà vane vÃso bahuvyÃlani«evite 03,062.010d@011_0076 yo hy akasmÃn mayà prÃpto nirjane gahane vane 03,062.010d@011_0077 so 'pi sÃrtha÷ parÃbhÆto vidhinà kena cid bh­Óam 03,062.010d@011_0078 ÃÓaÇkamÃnà sà pÃpaæ mahÅyo vyasanaæ tathà 03,062.010d@011_0079 sÃham evaævidhà nÆnaæ dhruvaæ nÃsty atra saæÓaya÷ 03,062.010d@011_0080 mandÃyÃs tu mamÃbhÃgyai÷ sÃrtho nÆnaæ nipÃtita÷ 03,062.010d@011_0081 kutrÃtmÃnaæ pÃtayeyaæ yÃmi kaæ Óaraïaæ vane 03,062.010d@011_0082 maraïÃt tu bhavec chÃntir dhriyatyà du÷khajÅvitam 03,062.010d@011_0083 hà nÃtha hà mahÃrÃja hà svÃmi¤ jÅviteÓvara 03,062.010d@011_0084 kiæ mÃæ vilapatÅm evaæ nÃbhijÃnÃsi mÃnada 03,062.010d@011_0085 evamÃdÅn bahÆn anyÃn pralÃpÃn bëpaviklavà 03,062.010d@011_0086 kurvatÅ paryadhÃvat sà gahanaæ vipinÃntaram 03,062.010e tathà tan nihataæ sarvaæ sam­ddhaæ sÃrthamaï¬alam 03,062.010f@012_0001 ÃrÃva÷ sumahÃæÓ cÃsÅt trailokyabhayakÃraka÷ 03,062.010f@012_0002 e«o 'gnir utthita÷ ka«Âas trÃyadhvaæ dhÃvatÃdhunà 03,062.010f@012_0003 ratnarÃÓir viÓÅrïo 'yaæ g­hïÅdhvaæ kiæ pradhÃvata 03,062.010f@012_0004 sÃmÃnyam etad draviïaæ na mithyà vacanaæ mama 03,062.010f@012_0005 evam evÃbhibhëanto vidravanti bhayÃt tadà 03,062.010f@012_0006 punar evÃbhidhÃsyÃmi cintayadhvaæ sakÃtarÃ÷ 03,062.010f@012_0007 tasmiæs tathà vartamÃne dÃruïe janasaæk«aye 03,062.010f@012_0008 damayantÅ ca bubudhe bhayasaætrastamÃnasà 03,062.010f@012_0009 apaÓyad vaiÓasaæ tatra sarvalokabhayaækaram 03,062.010f@012_0010 ad­«ÂapÆrvaæ tad d­«Âvà bÃlà padmanibhek«aïà 03,062.010f@012_0011 saæsaktavadanÃÓvÃsà uttasthau bhayavihvalà 03,062.010f@012_0012 ye tu tatra vinirmuktÃ÷ sÃrthÃt ke cid avik«atÃ÷ 03,062.010f@012_0013 te 'bruvan sahitÃ÷ sarve kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.010f@012_0014 nÆnaæ na pÆjito 'smÃbhir maïibhadro mahÃyaÓÃ÷ 03,062.010f@012_0015 tathà yak«Ãdhipa÷ ÓrÅmÃn na vai vaiÓravaïa÷ prabhu÷ 03,062.010f@012_0016 na pÆjà vighnakartÌïÃm atha và prathamaæ k­tà 03,062.010f@012_0017 ÓakunÃnÃæ phalaæ vÃtha viparÅtam idaæ dhruvam 03,062.010f@012_0018 grahà na viparÅtÃs tu kim anyad idam Ãgatam 03,062.010f@012_0019 apare tv abruvan dÅnà j¤ÃtidravyavinÃk­tÃ÷ 03,062.010f@012_0020 yÃsÃv adya mahÃsÃrthe nÃrÅ hy unmattadarÓanà 03,062.010f@012_0021 pravi«Âà vik­tÃkÃrà k­tvà rÆpam amÃnu«am 03,062.010f@012_0022 tayeyaæ vihità pÆrvaæ mÃyà paramadÃruïà 03,062.010f@012_0023 rÃk«asÅ và dhruvaæ yak«Å piÓÃcÅ và bhayaækarÅ 03,062.010f@012_0024 tasyÃ÷ sarvam idaæ pÃpaæ nÃtra kÃryà vicÃraïà 03,062.010f@012_0025 yadi paÓyÃma tÃæ pÃpÃæ sÃrthaghnÅæ naikadu÷khadÃm 03,062.010f@012_0026 lo«Âabhi÷ pÃæsubhiÓ caiva t­ïai÷ këÂhaiÓ ca mu«Âibhi÷ 03,062.010f@012_0027 avaÓyam eva hanyÃma÷ sÃrthasya kila k­tyakÃm 03,062.010f@012_0028 damayantÅ tu tac chrutvà vÃkyaæ te«Ãæ sudÃruïam 03,062.010f@012_0029 hrÅtà bhÅtà ca saævignà prÃdravad yatra kÃnanam 03,062.010f@012_0030 ÃÓaÇkamÃnà tatpÃpam ÃtmÃnaæ paryadevayat 03,062.010f@012_0031 aho mamopari vidhe÷ saærambho dÃruïo mahÃn 03,062.010f@012_0032 nÃnubadhnÃti kuÓalaæ kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.010f@012_0033 na smarÃmy aÓubhaæ kiæ cit k­taæ kasya cid aïv api 03,062.010f@012_0034 karmaïà manasà vÃcà kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.010f@012_0035 nÆnaæ janmÃntarak­taæ pÃpaæ mÃpatitaæ mahat 03,062.010f@012_0036 apaÓcimÃm imÃæ ka«ÂÃm Ãpadaæ prÃptavaty aham 03,062.010f@012_0037 bhart­rÃjyÃpaharaïaæ svajanÃc ca parÃjaya÷ 03,062.010f@012_0038 bhartrà saha viyogaÓ ca tanayÃbhyÃæ ca vicyuti÷ 03,062.010f@012_0039 nirnÃthatà vane vÃso bahuvyÃlani«evite 03,062.011a athÃparedyu÷ saæprÃpte hataÓi«Âà janÃs tadà 03,062.011c vanagulmÃd vini«kramya Óocanto vaiÓasaæ k­tam 03,062.011e bhrÃtaraæ pitaraæ putraæ sakhÃyaæ ca janÃdhipa 03,062.011f*0286_01 hanyamÃne tathà sÃrthe damayantÅ Óucismità 03,062.011f*0286_02 brÃhmaïai÷ sahità tatra vane tu na vinÃÓità 03,062.012a aÓocat tatra vaidarbhÅ kiæ nu me du«k­taæ k­tam 03,062.012c yo 'pi me nirjane 'raïye saæprÃpto 'yaæ janÃrïava÷ 03,062.012e hato 'yaæ hastiyÆthena mandabhÃgyÃn mamaiva tu 03,062.013a prÃptavyaæ suciraæ du÷khaæ mayà nÆnam asaæÓayam 03,062.013c nÃprÃptakÃlo mriyate Órutaæ v­ddhÃnuÓÃsanam 03,062.014a yan nÃham adya m­dità hastiyÆthena du÷khità 03,062.014c na hy adaivak­taæ kiæ cin narÃïÃm iha vidyate 03,062.015a na ca me bÃlabhÃve 'pi kiæ cid vyapak­taæ k­tam 03,062.015c karmaïà manasà vÃcà yad idaæ du÷kham Ãgatam 03,062.016a manye svayaævarak­te lokapÃlÃ÷ samÃgatÃ÷ 03,062.016c pratyÃkhyÃtà mayà tatra nalasyÃrthÃya devatÃ÷ 03,062.016e nÆnaæ te«Ãæ prabhÃvena viyogaæ prÃptavaty aham 03,062.017010_0000 b­hadaÓva uvÃca 03,062.017a evamÃdÅni du÷khÃni sà vilapya varÃÇganà 03,062.017b*0287_01 pralÃpÃni tadà tÃni damayantÅ pativratà 03,062.017c hataÓi«Âai÷ saha tadà brÃhmaïair vedapÃragai÷ 03,062.017e agacchad rÃjaÓÃrdÆla du÷khaÓokaparÃyaïà 03,062.017f@010_0001 sà tac chrutvÃnavadyÃÇgÅ sÃrthavÃhavacas tadà 03,062.017f@010_0002 agacchad rÃjaÓÃrdÆla vidyullekheva ÓÃradÅ 03,062.017f@010_0003 sÃrthe mahati du÷khÃrtà bhart­darÓanalÃlasà 03,062.017f@010_0004 rajasà samavacchannà sÃrthajena Óucismità 03,062.017f@010_0005 anabhij¤ÃyamÃnaiva gacchantÅ sumahad vanam 03,062.017f@010_0006 ÃsasÃda saro ramyaæ bhÃskarasyÃstasaægame 03,062.017f@010_0007 ÓÅtatoyaæ suvipulaæ nirmalaæ naikayojanam 03,062.017f@010_0008 kahlÃrai÷ samavacchannaæ padmotpalavirÃjitam 03,062.017f@010_0009 haæsakÃraï¬avÃkÅrïaæ cakravÃkopaÓobhitam 03,062.017f@010_0010 tÅrajais tarubhir h­dyai÷ phalapu«popaÓobhitai÷ 03,062.017f@010_0011 vyarÃjata yathà rÃjà subh­tyai÷ parivÃrita÷ 03,062.017f@010_0012 tadÃÓritya sa sÃrthas tu nivÃsÃyopajagmivÃn 03,062.017f@010_0013 bhÃrÃrtÃ÷ saurabheyÃs tu k«utt­«ÃparivÃritÃ÷ 03,062.017f@010_0014 avaropitabhÃrÃs tu lebhire paramaæ sukham 03,062.017f@010_0015 tathÃÓvà vÃraïÃÓ caiva rÃsabhÃ÷ karabhai÷ saha 03,062.017f@010_0016 d­«Âvaiva tat saro ramyam ÃÓvÃsaæ paramaæ yayu÷ 03,062.017f@010_0017 athÃnantaram eveha vaïija÷ pathikÃs tathà 03,062.017f@010_0018 yathÃyogaæ yathÃsthÃnaæ svÃvÃsaæ pratipedire 03,062.017f@010_0019 yathÃsthitisamÃcÃram ÃhÃrasthÃnam eva ca 03,062.017f@010_0020 avatÅryÃvasannÃnÃæ cakruÓ caiva pravek«aïam 03,062.017f@010_0021 cakru÷ kathÃÓ ca vividhÃ÷ krayavikrayasaæÓritÃ÷ 03,062.017f@010_0022 praÓaæsanty apare ka«ÂÃm aÂavÅæ ÓvÃpadÃv­tam 03,062.017f@010_0023 smaranto g­habhogÃæÓ ca j¤ÃtÅnÃæ ca samÃgamam 03,062.017f@010_0024 putramitrakalatrÃïi sarve nidrÃvaÓaæ yayu÷ 03,062.017f@010_0025 saævÃhanena bhÃrÃïÃæ bahuvÃsarajena te 03,062.017f@010_0026 khinnÃ÷ patitagÃtrÃs tu nidrayÃpah­tà bh­Óam 03,062.017f@010_0027 prasÃritÃÇgÃ÷ khinnÃÓ ca m­takalpà ivÃsate 03,062.017f@010_0028 athÃrdharÃtrasamaye gajayÆthaæ mahat tadà 03,062.017f@010_0029 ÃjagÃma saro traya pipÃsus tat sarojalam 03,062.017f@010_0030 athÃpaÓyata taæ sÃrthaæ sÃrthajÃn subahÆn gajÃn 03,062.017f@010_0031 te tÃn grÃmyagajÃn d­«Âvà sarve vanagajÃs tadà 03,062.017f@010_0032 samÃdravanta vegena jighÃæsanto madotkaÂÃ÷ 03,062.017f@010_0033 te«Ãm ÃpatatÃæ vega÷ karÅïÃæ du÷saho 'bhavat 03,062.017f@010_0034 nagÃgrÃd iva ÓÅrïÃnÃæ Ó­ÇgÃïÃæ patatÃæ k«itau 03,062.017f@010_0035 spandatÃm api nÃgÃnÃæ nÃlaæ saæsthà vanodbhavai÷ 03,062.017f@010_0036 karibhi÷ kariïa÷ sarve nÅtà m­tyuvaÓaæ k«aïÃt 03,062.017f@010_0037 sa ca sÃrtho vimathita÷ sastrÅbÃlagajÃnvita÷ 03,062.017f@010_0038 ÃrÃva÷ sumahÃn ÃsÅt trailokyabhayakÃraka÷ 03,062.017f@010_0039 vÃjibhi÷ pradrutaiÓ caiva maho«Ârai rÃsabhais tathà 03,062.017f@010_0040 anyonyaæ nÃbhirak«antaæ mathyamÃnà vanadvipai÷ 03,062.017f@010_0041 hato bhrÃtà hata÷ putro hata÷ svÃmÅ hato mama 03,062.017f@010_0042 e«o 'gnir utthita÷ ka«Âaæ trÃyadhvaæ dhÃvatÃdhunà 03,062.017f@010_0043 ratnarÃÓir viÓÅrïo 'yaæ g­hïÅdhvaæ kiæ pradhÃvata 03,062.017f@010_0044 sÃmÃnyam etad draviïaæ na mithyà vacanaæ mama 03,062.017f@010_0045 evam evÃbhibhëanto vidravanti bhayÃt tata÷ 03,062.017f@010_0046 punar evÃbhidhÃvanti vittapradhvaæsakÃs tathà 03,062.017f@010_0047 tasmiæs tathà vartamÃne dÃruïe janasaæk«aye 03,062.017f@010_0048 damayantÅ ca bubudhe bhayasaætrastamÃnasà 03,062.017f@010_0049 apaÓyad vaiÓasaæ tac ca sarvalokabhayaækaram 03,062.017f@010_0050 ad­«ÂapÆrvaæ tad d­«Âvà bÃlà padmanibhek«aïà 03,062.017f@010_0051 saætrastamanasà tasmiæs tasthau ÓaÓinibhÃnanà 03,062.017f@010_0052 sarvair vidhvaæsitair bhagnais tarubhiÓ candanÃdibhi÷ 03,062.017f@010_0053 vik«iptair bhÃti bhÆ÷ sarvà dyaur ruk«air iva ÓÃradÅ 03,062.017f@010_0054 patadbhi÷ pÃtyamÃnaiÓ ca patitaiÓ ca tatas tata÷ 03,062.017f@010_0055 bhÅ«aïÅyaæ vanaæ tad dhi babhau tatra samantata÷ 03,062.017f@010_0056 vimuktanÃdasaætrastaæ hÃhÃkÃravinÃditam 03,062.017f@010_0057 babhau tat sattvasaæbÃdhaæ mahÃraïam ivÃparam 03,062.017f@010_0058 ye tu tatra vinirmuktÃ÷ sÃrthÃ÷ ke cid avik«atÃ÷ 03,062.017f@010_0059 te 'bruvan sahitÃ÷ sarve kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.017f@010_0060 nÆnaæ na pÆjito 'smÃbhir maïibhadro mahÃyaÓÃ÷ 03,062.017f@010_0061 tathà yak«Ãdhipa÷ ÓrÅmÃn na ca vaiÓravaïa÷ prabhu÷ 03,062.017f@010_0062 na pÆjà vighnakartÌïÃm atha và sÃrthikai÷ k­tà 03,062.017f@010_0063 ÓakunÃnÃæ phalaæ cÃtha viparÅtam idaæ dhruvam 03,062.017f@010_0064 grahà và viparÅtÃs tu kim anyad idam Ãgatam 03,062.017f@010_0065 apare tv abruvan dÅnà j¤ÃtidravyavinÃk­tÃ÷ 03,062.017f@010_0066 yÃsÃv adya mahÃsÃrthe nÃrÅ hy unmattadarÓanà 03,062.017f@010_0067 pravi«Âà vik­tÃkÃrà k­tvà rÆpam amÃnu«am 03,062.017f@010_0068 tayeyaæ vihità pÆrvaæ mÃyà paramadÃruïà 03,062.017f@010_0069 rÃk«asÅ và dhruvaæ yak«Å piÓÃcÅ và bhayaækarÅ 03,062.017f@010_0070 tasyÃ÷ sarvam idaæ pÃpaæ nÃtra kÃryà vicÃraïà 03,062.017f@010_0071 yadi paÓyÃma tÃæ pÃpÃæ sÃrthaghnÅæ naikadu«k­tÃm 03,062.017f@010_0072 lo«Âabhi÷ pÃæÓubhiÓ caiva t­ïai÷ këÂhaiÓ ca mu«Âibhi÷ 03,062.017f@010_0073 avaÓyam eva haæsyÃma÷ sà tu sÃrthasya k­tyakà 03,062.017f@010_0074 damayantÅ tu tac chrutvà vÃkyaæ te«Ãæ sudÃruïam 03,062.017f@010_0075 bhÅtà trastà ca saævignà prÃdravad yena kÃnanam 03,062.017f@010_0076 ÃÓaÇkamÃnà tat pÃpam ÃtmÃnaæ paryadevayat 03,062.017f@010_0077 aho mamopari vidhe÷ saærambho dÃruïo mahÃn 03,062.017f@010_0078 nÃnubadhnÃti kuÓalaæ kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.017f@010_0079 na smarÃmy aÓubhaæ kiæ cit k­taæ kasya cid aïv api 03,062.017f@010_0080 karmaïà manasà vÃcà kasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,062.017f@010_0081 nÆnaæ janmÃntarak­taæ pÃpam Ãpatitaæ mahat 03,062.017f@010_0082 apaÓcimÃm imÃæ ka«ÂÃm Ãpadaæ prÃptavaty aham 03,062.017f@010_0083 bhart­rÃjyÃpaharaïaæ svajanÃc ca parÃbhava÷ 03,062.017f@010_0084 bhartrà saha viyogaæ ca tanayÃbhyÃæ ca vicyuti÷ 03,062.017f@010_0085 nirvastratà vane vÃso bahuvyÃlani«evite 03,062.017f@010_0086 yo 'py akasmÃn mayà prÃpto nirjane gahane vane 03,062.017f@010_0087 so 'pi sÃrtha÷ parÃbhÆto daivena vidhinà dhruvam 03,062.017f@010_0088 ÃÓaÇkate ca mÃæ pÃpÃæ madÅyaæ vyasanaæ tathà 03,062.017f@010_0089 sÃham evaævidhà nÆnaæ dhruvaæ nÃsty atra saæÓaya÷ 03,062.017f@010_0090 mandÃyà hi mamÃbhÃgyai÷ sÃrtho nÆnaæ nipÃtita÷ 03,062.017f@010_0091 kutrÃtmÃnaæ pÃtayeyaæ yÃmi kaæ Óaraïaæ vane 03,062.017f@010_0092 maraïena bhavec chÃntir dhriyantyà du÷khajÅvitam 03,062.017f@010_0093 hà nÃtha hà mahÃrÃja hà svÃmi¤ jÅviteÓvara 03,062.017f@010_0094 kiæ mÃæ vilapatÅm evaæ nÃbhijalpasi mÃnada 03,062.017f@010_0095 evamÃdi bahÆn anyÃn pralÃpÃn bëpaviklavà 03,062.017f@010_0096 kurvatÅ paryadhÃvac ca vijanaæ gahanaæ vanam 03,062.018*0288_00 b­hadaÓva uvÃca 03,062.018*0288_01 evaæ sà du÷khasaætaptà bhart­vyasanakarÓità 03,062.018a gacchantÅ sà cirÃt kÃlÃt puram ÃsÃdayan mahat 03,062.018c sÃyÃhne cedirÃjasya subÃho÷ satyavÃdina÷ 03,062.018d*0289_01 sà tu tac cÃrusarvÃÇgÅ subÃhos tuÇgagopuram 03,062.018e vastrÃrdhakartasaævÅtà praviveÓa purottamam 03,062.019a tÃæ vivarïÃæ k­ÓÃæ dÅnÃæ muktakeÓÅm amÃrjanÃm 03,062.019c unmattÃm iva gacchantÅæ dad­Óu÷ puravÃsina÷ 03,062.020a praviÓantÅæ tu tÃæ d­«Âvà cedirÃjapurÅæ tadà 03,062.020c anujagmus tato bÃlà grÃmiputrÃ÷ kutÆhalÃt 03,062.021a sà tai÷ pariv­tÃgacchat samÅpaæ rÃjaveÓmana÷ 03,062.021c tÃæ prÃsÃdagatÃpaÓyad rÃjamÃtà janair v­tÃm 03,062.021d*0290_01 dhÃtrÅm uvÃca gacchainÃm Ãnayeha mamÃntikam 03,062.021d*0290_02 janena kliÓyate bÃlà du÷khità ÓaraïÃrthinÅ 03,062.021d*0290_03 yÃd­grÆpÃæ ca paÓyÃmi vidyotayati me g­ham 03,062.021d*0290_04 unmattave«apracchannà ÓrÅr ivÃyatalocanà 03,062.022a sà janaæ vÃrayitvà taæ prÃsÃdatalam uttamam 03,062.022c Ãropya vismità rÃjan damayantÅm ap­cchata 03,062.023a evam apy asukhÃvi«Âà bibhar«i paramaæ vapu÷ 03,062.023c bhÃsi vidyud ivÃbhre«u Óaæsa me kÃsi kasya và 03,062.024a na hi te mÃnu«aæ rÆpaæ bhÆ«aïair api varjitam 03,062.024c asahÃyà narebhyaÓ ca nodvijasy amaraprabhe 03,062.025a tac chrutvà vacanaæ tasyà bhaimÅ vacanam abravÅt 03,062.025c mÃnu«Åæ mÃæ vijÃnÅhi bhartÃraæ samanuvratÃm 03,062.026a sairandhrÅæ jÃtisaæpannÃæ bhuji«yÃæ kÃmavÃsinÅm 03,062.026c phalamÆlÃÓanÃm ekÃæ yatrasÃyaæpratiÓrayÃm 03,062.027a asaækhyeyaguïo bhartà mÃæ ca nityam anuvrata÷ 03,062.027c bhartÃram api taæ vÅraæ chÃyevÃnapagà sadà 03,062.028a tasya daivÃt prasaÇgo 'bhÆd atimÃtraæ sma devane 03,062.028c dyÆte sa nirjitaÓ caiva vanam eko 'bhyupeyivÃn 03,062.029a tam ekavasanaæ vÅram unmattam iva vihvalam 03,062.029c ÃÓvÃsayantÅ bhartÃram aham anvagamaæ vanam 03,062.029d*0291_01 sa kena cid ameyÃtmà kÃraïena varÃÇgane 03,062.029d*0291_02 du÷khita÷ sarvam uts­jya praviveÓa mahÃvanam 03,062.029d*0291_03 tatas taæ du÷khitaæ d­«Âvà praviÓantaæ ca kÃnanam 03,062.030a sa kadà cid vane vÅra÷ kasmiæÓ cit kÃraïÃntare 03,062.030c k«utparÅta÷ suvimanÃs tad apy ekaæ vyasarjayat 03,062.031a tam ekavasanaæ nagnam unmattaæ gatacetasam 03,062.031c anuvrajantÅ bahulà na svapÃmi niÓÃ÷ sadà 03,062.032a tato bahutithe kÃle suptÃm uts­jya mÃæ kva cit 03,062.032c vÃsaso 'rdhaæ paricchidya tyaktavÃn mÃm anÃgasam 03,062.033a taæ mÃrgamÃïà bhartÃraæ dahyamÃnà dinak«apÃ÷ 03,062.033b*0292_01 sÃhaæ kamalagarbhÃbham apaÓyantÅ h­di priyam 03,062.033c na vindÃmy amaraprakhyaæ priyaæ prÃïadhaneÓvaram 03,062.033d*0293_01 ity uktvà sÃnavadyÃÇgÅ rÃjamÃtaram apy uta 03,062.033d*0293_02 sthitÃÓruparipÆrïÃk«Å vepamÃnà sudu÷khità 03,062.034a tÃm aÓruparipÆrïÃk«Åæ vilapantÅæ tathà bahu 03,062.034c rÃjamÃtÃbravÅd ÃrtÃæ bhaimÅm Ãrtatarà svayam 03,062.035a vasasva mayi kalyÃïi prÅtir me tvayi vartate 03,062.035c m­gayi«yanti te bhadre bhartÃraæ puru«Ã mama 03,062.036a atha và svayam Ãgacchet paridhÃvann itas tata÷ 03,062.036c ihaiva vasatÅ bhadre bhartÃram upalapsyase 03,062.037a rÃjamÃtur vaca÷ Órutvà damayantÅ vaco 'bravÅt 03,062.037c samayenotsahe vastuæ tvayi vÅraprajÃyini 03,062.038a ucchi«Âaæ naiva bhu¤jÅyÃæ na kuryÃæ pÃdadhÃvanam 03,062.038c na cÃhaæ puru«Ãn anyÃn saæbhëeyaæ kathaæ cana 03,062.039a prÃrthayed yadi mÃæ kaÓ cid daï¬yas te sa pumÃn bhavet 03,062.039b*0294_01 vadhyaÓ ca te 'sak­n manda iti me vratam Ãhitam 03,062.039c bhartur anve«aïÃrthaæ tu paÓyeyaæ brÃhmaïÃn aham 03,062.040a yady evam iha kartavyaæ vasÃmy aham asaæÓayam 03,062.040c ato 'nyathà na me vÃso vartate h­daye kva cit 03,062.041a tÃæ prah­«Âena manasà rÃjamÃtedam abravÅt 03,062.041c sarvam etat kari«yÃmi di«Âyà te vratam Åd­Óam 03,062.042a evam uktvà tato bhaimÅæ rÃjamÃtà viÓÃæ pate 03,062.042c uvÃcedaæ duhitaraæ sunandÃæ nÃma bhÃrata 03,062.043a sairandhrÅm abhijÃnÅ«va sunande devarÆpiïÅm 03,062.043b*0295_01 vayasà tulyatÃæ prÃptà sakhÅ tava bhavatv iyam 03,062.043c etayà saha modasva nirudvignamanÃ÷ svayam 03,062.043d*0296_01 tata÷ paramasaæh­«Âà sunandà g­ham Ãgamat 03,062.043d*0296_02 damayantÅm upÃdÃya sakhÅbhi÷ parivÃrità 03,062.043d*0296_03 sà tatra pÆjyamÃnà vai damayantÅ vyanandata 03,062.043d*0296_04 sarvakÃmai÷ suvihitair nirudvegÃvasat tadà 03,062.043d*0297_01 tata÷ sunandà rÃjendra saæprah­«ÂamanÃk­tÅ 03,062.043d*0297_02 sairandhrÅsahitÃgacchat svam evÃvasathaæ tadà 03,062.043d*0297_03 tata÷ sunandayà sÃrdhaæ damayanty avasat sukham 03,062.043d*0297_04 sarvakÃmai÷ samudità patidarÓanalÃlasà 03,062.043d*0298_01 saha sà nyavasad rÃjan rÃjaputryà sunandayà 03,062.043d*0298_02 cintayantÅ nalaæ vÅram aniÓaæ vÃmalocanà 03,063.000*0299_01 nalasya caritaæ rÃja¤ ch­ïu me vadato 'dbhutam 03,063.001 b­hadaÓva uvÃca 03,063.001a uts­jya damayantÅæ tu nalo rÃjà viÓÃæ pate 03,063.001c dadarÓa dÃvaæ dahyantaæ mahÃntaæ gahane vane 03,063.002a tatra ÓuÓrÃva madhye 'gnau Óabdaæ bhÆtasya kasya cit 03,063.002c abhidhÃva nalety uccai÷ puïyaÓloketi cÃsak­t 03,063.003a mà bhair iti nalaÓ coktvà madhyam agne÷ praviÓya tam 03,063.003c dadarÓa nÃgarÃjÃnaæ ÓayÃnaæ kuï¬alÅk­tam 03,063.004a sa nÃga÷ präjalir bhÆtvà vepamÃno nalaæ tadà 03,063.004c uvÃca viddhi mÃæ rÃjan nÃgaæ karkoÂakaæ n­pa 03,063.005a mayà pralabdho brahmar«ir anÃgÃ÷ sumahÃtapÃ÷ 03,063.005c tena manyuparÅtena Óapto 'smi manujÃdhipa 03,063.005d*0300_01 ti«Âha tvaæ sthÃvara iva yÃvad eva nala÷ kva cit 03,063.005d*0300_02 ito netà hi tatra tvaæ ÓÃpÃn mok«yasi matk­tÃt 03,063.006a tasya ÓÃpÃn na Óaknomi padÃd vicalituæ padam 03,063.006c upadek«yÃmi te Óreyas trÃtum arhati mÃæ bhavÃn 03,063.007a sakhà ca te bhavi«yÃmi matsamo nÃsti pannaga÷ 03,063.007c laghuÓ ca te bhavi«yÃmi ÓÅghram ÃdÃya gaccha mÃm 03,063.008a evam uktvà sa nÃgendro babhÆvÃÇgu«ÂhamÃtraka÷ 03,063.008c taæ g­hÅtvà nala÷ prÃyÃd uddeÓaæ dÃvavarjitam 03,063.009a ÃkÃÓadeÓam ÃsÃdya vimuktaæ k­«ïavartmanà 03,063.009c utsra«ÂukÃmaæ taæ nÃga÷ puna÷ karkoÂako 'bravÅt 03,063.010a padÃni gaïayan gaccha svÃni nai«adha kÃni cit 03,063.010c tatra te 'haæ mahÃrÃja Óreyo dhÃsyÃmi yat param 03,063.011a tata÷ saækhyÃtum Ãrabdham adaÓad daÓame pade 03,063.011c tasya da«Âasya tad rÆpaæ k«ipram antaradhÅyata 03,063.012a sa d­«Âvà vismitas tasthÃv ÃtmÃnaæ vik­taæ nala÷ 03,063.012c svarÆpadhÃriïaæ nÃgaæ dadarÓa ca mahÅpati÷ 03,063.013a tata÷ karkoÂako nÃga÷ sÃntvayan nalam abravÅt 03,063.013c mayà te 'ntarhitaæ rÆpaæ na tvà vidyur janà iti 03,063.013d*0301_01 karkoÂakasya nÃgasya damayantyà nalasya ca 03,063.013d*0301_02 ­tuparïasya rÃjar«e÷ kÅrtanaæ kalinÃÓanam 03,063.014a yatk­te cÃsi vik­to du÷khena mahatà nala 03,063.014c vi«eïa sa madÅyena tvayi du÷khaæ nivatsyati 03,063.015a vi«eïa saæv­tair gÃtrair yÃvat tvÃæ na vimok«yati 03,063.015c tÃvat tvayi mahÃrÃja du÷khaæ vai sa nivatsyati 03,063.016a anÃgà yena nik­tas tvam anarho janÃdhipa 03,063.016c krodhÃd asÆyayitvà taæ rak«Ã me bhavata÷ k­tà 03,063.017a na te bhayaæ naravyÃghra daæ«Âribhya÷ Óatruto 'pi và 03,063.017c brahmavidbhyaÓ ca bhavità matprasÃdÃn narÃdhipa 03,063.018a rÃjan vi«animittà ca na te pŬà bhavi«yati 03,063.018c saægrÃme«u ca rÃjendra ÓaÓvaj jayam avÃpsyasi 03,063.019a gaccha rÃjann ita÷ sÆto bÃhuko 'ham iti bruvan 03,063.019c samÅpam ­tuparïasya sa hi vedÃk«anaipuïam 03,063.019e ayodhyÃæ nagarÅæ ramyÃm adyaiva ni«adheÓvara 03,063.020a sa te 'k«ah­dayaæ dÃtà rÃjÃÓvah­dayena vai 03,063.020c ik«vÃkukulaja÷ ÓrÅmÃn mitraæ caiva bhavi«yati 03,063.021a bhavi«yasi yadÃk«aj¤a÷ Óreyasà yok«yase tadà 03,063.021c same«yasi ca dÃrais tvaæ mà sma Óoke mana÷ k­thÃ÷ 03,063.021e rÃjyena tanayÃbhyÃæ ca satyam etad bravÅmi te 03,063.022a svarÆpaæ ca yadà dra«Âum icchethÃs tvaæ narÃdhipa 03,063.022c saæsmartavyas tadà te 'haæ vÃsaÓ cedaæ nivÃsaye÷ 03,063.023a anena vÃsasÃcchanna÷ svarÆpaæ pratipatsyase 03,063.023c ity uktvà pradadÃv asmai divyaæ vÃsoyugaæ tadà 03,063.024a evaæ nalaæ samÃdiÓya vÃso dattvà ca kaurava 03,063.024c nÃgarÃjas tato rÃjaæs tatraivÃntaradhÅyata 03,064.001 b­hadaÓva uvÃca 03,064.001a tasminn antarhite nÃge prayayau nai«adho nala÷ 03,064.001c ­tuparïasya nagaraæ prÃviÓad daÓame 'hani 03,064.002a sa rÃjÃnam upÃti«Âhad bÃhuko 'ham iti bruvan 03,064.002c aÓvÃnÃæ vÃhane yukta÷ p­thivyÃæ nÃsti matsama÷ 03,064.003a arthak­cchre«u caivÃhaæ pra«Âavyo naipuïe«u ca 03,064.003c annasaæskÃram api ca jÃnÃmy anyair viÓe«ata÷ 03,064.004a yÃni ÓilpÃni loke 'smin yac cÃpy anyat sudu«karam 03,064.004c sarvaæ yati«ye tat kartum ­tuparïa bharasva mÃm 03,064.004d*0302_01 ity ukta÷ sa nalenÃtha ­tuparïo narÃdhipa÷ 03,064.004d*0302_02 uvÃca suprÅtamanÃs taæ prek«ya ca mahÅpate 03,064.005 ­tuparïa uvÃca 03,064.005a vasa bÃhuka bhadraæ te sarvam etat kari«yasi 03,064.005c ÓÅghrayÃne sadà buddhir dhÅyate me viÓe«ata÷ 03,064.006a sa tvam Ãti«Âha yogaæ taæ yena ÓÅghrà hayà mama 03,064.006c bhaveyur aÓvÃdhyak«o 'si vetanaæ te Óataæ ÓatÃ÷ 03,064.007a tvÃm upasthÃsyataÓ cemau nityaæ vÃr«ïeyajÅvalau 03,064.007c etÃbhyÃæ raæsyase sÃrdhaæ vasa vai mayi bÃhuka 03,064.008 b­hadaÓva uvÃca 03,064.008a evam ukto nalas tena nyavasat tatra pÆjita÷ 03,064.008c ­tuparïasya nagare sahavÃr«ïeyajÅvala÷ 03,064.009a sa tatra nivasan rÃjà vaidarbhÅm anucintayan 03,064.009c sÃyaæ sÃyaæ sadà cemaæ Ólokam ekaæ jagÃda ha 03,064.010a kva nu sà k«utpipÃsÃrtà ÓrÃntà Óete tapasvinÅ 03,064.010c smarantÅ tasya mandasya kaæ và sÃdyopati«Âhati 03,064.011a evaæ bruvantaæ rÃjÃnaæ niÓÃyÃæ jÅvalo 'bravÅt 03,064.011c kÃm enÃæ Óocase nityaæ Órotum icchÃmi bÃhuka 03,064.011d*0303_01 Ãyu«man kasya và nÃrÅ yÃm evam anuÓocasi 03,064.012a tam uvÃca nalo rÃjà mandapraj¤asya kasya cit 03,064.012c ÃsÅd bahumatà nÃrÅ tasyà d­¬hataraæ ca sa÷ 03,064.013a sa vai kena cid arthena tayà mando vyayujyata 03,064.013c viprayuktaÓ ca mandÃtmà bhramaty asukhapŬita÷ 03,064.014a dahyamÃna÷ sa Óokena divÃrÃtram atandrita÷ 03,064.014c niÓÃkÃle smaraæs tasyÃ÷ Ólokam ekaæ sma gÃyati 03,064.015a sa vai bhraman mahÅæ sarvÃæ kva cid ÃsÃdya kiæ cana 03,064.015c vasaty anarhas taddu÷khaæ bhÆya evÃnusaæsmaran 03,064.016a sà tu taæ puru«aæ nÃrÅ k­cchre 'py anugatà vane 03,064.016c tyaktà tenÃlpapuïyena du«karaæ yadi jÅvati 03,064.017a ekà bÃlÃnabhij¤Ã ca mÃrgÃïÃm atathocità 03,064.017c k«utpipÃsÃparÅtà ca du«karaæ yadi jÅvati 03,064.018a ÓvÃpadÃcarite nityaæ vane mahati dÃruïe 03,064.018c tyaktà tenÃlpapuïyena mandapraj¤ena mÃri«a 03,064.019a ity evaæ nai«adho rÃjà damayantÅm anusmaran 03,064.019c aj¤ÃtavÃsam avasad rÃj¤as tasya niveÓane 03,065.001 b­hadaÓva uvÃca 03,065.001a h­tarÃjye nale bhÅma÷ sabhÃrye pre«yatÃæ gate 03,065.001c dvijÃn prasthÃpayÃm Ãsa naladarÓanakÃÇk«ayà 03,065.002a saædideÓa ca tÃn bhÅmo vasu dattvà ca pu«kalam 03,065.002c m­gayadhvaæ nalaæ caiva damayantÅæ ca me sutÃm 03,065.003a asmin karmaïi ni«panne vij¤Ãte ni«adhÃdhipe 03,065.003c gavÃæ sahasraæ dÃsyÃmi yo vas tÃv Ãnayi«yati 03,065.003e agrahÃraæ ca dÃsyÃmi grÃmaæ nagarasaæmitam 03,065.003f*0304_01 hiraïyaæ ca suvarïaæ ca dÃsÅdÃsaæ tathaiva ca 03,065.004a na cec chakyÃv ihÃnetuæ damayantÅ nalo 'pi và 03,065.004c j¤ÃtamÃtre 'pi dÃsyÃmi gavÃæ daÓaÓataæ dhanam 03,065.005a ity uktÃs te yayur h­«Âà brÃhmaïÃ÷ sarvatodiÓam 03,065.005c purarëÂrÃïi cinvanto nai«adhaæ saha bhÃryayà 03,065.005d*0305_01 naiva kvÃpi prapaÓyanti nalaæ và bhÅmaputrikÃm 03,065.006a tataÓ cedipurÅæ ramyÃæ sudevo nÃma vai dvija÷ 03,065.006c vicinvÃno 'tha vaidarbhÅm apaÓyad rÃjaveÓmani 03,065.006d*0306_01 k­ÓÃæ vivarïÃæ malinÃæ bhart­ÓokaparÃyaïÃm 03,065.006e puïyÃhavÃcane rÃj¤a÷ sunandÃsahitÃæ sthitÃm 03,065.007a mandaprakhyÃyamÃnena rÆpeïÃpratimena tÃm 03,065.007c pinaddhÃæ dhÆmajÃlena prabhÃm iva vibhÃvaso÷ 03,065.008a tÃæ samÅk«ya viÓÃlÃk«Åm adhikaæ malinÃæ k­ÓÃm 03,065.008c tarkayÃm Ãsa bhaimÅti kÃraïair upapÃdayan 03,065.009 sudeva uvÃca 03,065.009a yatheyaæ me purà d­«Âà tathÃrÆpeyam aÇganà 03,065.009c k­tÃrtho 'smy adya d­«ÂvemÃæ lokakÃntÃm iva Óriyam 03,065.010a pÆrïacandrÃnanÃæ ÓyÃmÃæ cÃruv­ttapayodharÃm 03,065.010c kurvantÅæ prabhayà devÅæ sarvà vitimirà diÓa÷ 03,065.011a cÃrupadmapalÃÓÃk«Åæ manmathasya ratÅm iva 03,065.011c i«ÂÃæ sarvasya jagata÷ pÆrïacandraprabhÃm iva 03,065.012a vidarbhasarasas tasmÃd daivado«Ãd ivoddh­tÃm 03,065.012c malapaÇkÃnuliptÃÇgÅæ m­ïÃlÅm iva tÃæ bh­Óam 03,065.013a paurïamÃsÅm iva niÓÃæ rÃhugrastaniÓÃkarÃm 03,065.013c patiÓokÃkulÃæ dÅnÃæ Óu«kasrotÃæ nadÅm iva 03,065.014a vidhvastaparïakamalÃæ vitrÃsitavihaægamÃm 03,065.014c hastihastaparikli«ÂÃæ vyÃkulÃm iva padminÅm 03,065.015a sukumÃrÅæ sujÃtÃÇgÅæ ratnagarbhag­hocitÃm 03,065.015c dahyamÃnÃm ivo«ïena m­ïÃlÅm aciroddh­tÃm 03,065.016a rÆpaudÃryaguïopetÃæ maï¬anÃrhÃm amaï¬itÃm 03,065.016c candralekhÃm iva navÃæ vyomni nÅlÃbhrasaæv­tÃm 03,065.017a kÃmabhogai÷ priyair hÅnÃæ hÅnÃæ bandhujanena ca 03,065.017c dehaæ dhÃrayatÅæ dÅnÃæ bhart­darÓanakÃÇk«ayà 03,065.018a bhartà nÃma paraæ nÃryà bhÆ«aïaæ bhÆ«aïair vinà 03,065.018c e«Ã virahità tena ÓobhanÃpi na Óobhate 03,065.019a du«karaæ kurute 'tyarthaæ hÅno yad anayà nala÷ 03,065.019c dhÃrayaty Ãtmano dehaæ na ÓokenÃvasÅdati 03,065.020a imÃm asitakeÓÃntÃæ ÓatapatrÃyatek«aïÃm 03,065.020c sukhÃrhÃæ du÷khitÃæ d­«Âvà mamÃpi vyathate mana÷ 03,065.021a kadà nu khalu du÷khasya pÃraæ yÃsyati vai Óubhà 03,065.021c bhartu÷ samÃgamÃt sÃdhvÅ rohiïÅ ÓaÓino yathà 03,065.022a asyà nÆnaæ punar lÃbhÃn nai«adha÷ prÅtim e«yati 03,065.022c rÃjà rÃjyaparibhra«Âa÷ punar labdhveva medinÅm 03,065.023a tulyaÓÅlavayoyuktÃæ tulyÃbhijanasaæyutÃm 03,065.023c nai«adho 'rhati vaidarbhÅæ taæ ceyam asitek«aïà 03,065.024a yuktaæ tasyÃprameyasya vÅryasattvavato mayà 03,065.024c samÃÓvÃsayituæ bhÃryÃæ patidarÓanalÃlasÃm 03,065.025a ayam ÃÓvÃsayÃmy enÃæ pÆrïacandranibhÃnanÃm 03,065.025c ad­«ÂapÆrvÃæ du÷khasya du÷khÃrtÃæ dhyÃnatatparÃm 03,065.026 b­hadaÓva uvÃca 03,065.026a evaæ vim­Óya vividhai÷ kÃraïair lak«aïaiÓ ca tÃm 03,065.026c upagamya tato bhaimÅæ sudevo brÃhmaïo 'bravÅt 03,065.027a ahaæ sudevo vaidarbhi bhrÃtus te dayita÷ sakhà 03,065.027c bhÅmasya vacanÃd rÃj¤as tvÃm anve«Âum ihÃgata÷ 03,065.028a kuÓalÅ te pità rÃj¤i janitrÅ bhrÃtaraÓ ca te 03,065.028c Ãyu«mantau kuÓalinau tatrasthau dÃrakau ca te 03,065.028d*0307_01 kiæ tu rÃjà d­¬haæ bhÅmo janitrÅ bhrÃtaraÓ ca te 03,065.028e tvatk­te bandhuvargÃÓ ca gatasattvà ivÃsate 03,065.028f*0308_01 anve«ÂÃro brÃhmaïÃÓ ca bhramanti ÓataÓo mahÅm 03,065.029a abhij¤Ãya sudevaæ tu damayantÅ yudhi«Âhira 03,065.029c paryap­cchat tata÷ sarvÃn krameïa suh­da÷ svakÃn 03,065.030a ruroda ca bh­Óaæ rÃjan vaidarbhÅ ÓokakarÓità 03,065.030c d­«Âvà sudevaæ sahasà bhrÃtur i«Âaæ dvijottamam 03,065.031a tato rudantÅæ tÃæ d­«Âvà sunandà ÓokakarÓitÃm 03,065.031c sudevena sahaikÃnte kathayantÅæ ca bhÃrata 03,065.032a janitryai pre«ayÃm Ãsa sairandhrÅ rudate bh­Óam 03,065.032c brÃhmaïena samÃgamya tÃæ veda yadi manyase 03,065.033a atha cedipater mÃtà rÃj¤aÓ cÃnta÷purÃt tadà 03,065.033c jagÃma yatra sà bÃlà brÃhmaïena sahÃbhavat 03,065.034a tata÷ sudevam ÃnÃyya rÃjamÃtà viÓÃæ pate 03,065.034c papraccha bhÃryà kasyeyaæ sutà và kasya bhÃminÅ 03,065.035a kathaæ ca na«Âà j¤Ãtibhyo bhartur và vÃmalocanà 03,065.035c tvayà ca vidità vipra katham evaægatà satÅ 03,065.036a etad icchÃmy ahaæ tvatto j¤Ãtuæ sarvam aÓe«ata÷ 03,065.036c tattvena hi mamÃcak«va p­cchantyà devarÆpiïÅm 03,065.037a evam uktas tayà rÃjan sudevo dvijasattama÷ 03,065.037c sukhopavi«Âa Ãca«Âa damayantyà yathÃtatham 03,066.001 sudeva uvÃca 03,066.001a vidarbharÃjo dharmÃtmà bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,066.001c suteyaæ tasya kalyÃïÅ damayantÅti viÓrutà 03,066.002a rÃjà tu nai«adho nÃma vÅrasenasuto nala÷ 03,066.002c bhÃryeyaæ tasya kalyÃïÅ puïyaÓlokasya dhÅmata÷ 03,066.003a sa vai dyÆte jito bhrÃtrà h­tarÃjyo mahÅpati÷ 03,066.003c damayantyà gata÷ sÃrdhaæ na praj¤Ãyata karhi cit 03,066.004a te vayaæ damayantyarthe carÃma÷ p­thivÅm imÃm 03,066.004c seyam ÃsÃdità bÃlà tava putraniveÓane 03,066.005a asyà rÆpeïa sad­ÓÅ mÃnu«Å neha vidyate 03,066.005c asyÃÓ caiva bhruvor madhye sahaja÷ piplur uttama÷ 03,066.005d*0309_01 sa d­«Âo bahuÓo nÃdya lak«ito 'ntarhito mayà 03,066.005e ÓyÃmÃyÃ÷ padmasaækÃÓo lak«ito 'ntarhito mayà 03,066.006a malena saæv­to hy asyÃs tanvabhreïeva candramÃ÷ 03,066.006c cihnabhÆto vibhÆtyartham ayaæ dhÃtrà vinirmita÷ 03,066.007a pratipatkalu«evendor lekhà nÃti virÃjate 03,066.007c na cÃsyà naÓyate rÆpaæ vapur malasamÃcitam 03,066.007e asaæsk­tam api vyaktaæ bhÃti käcanasaænibham 03,066.008a anena vapu«Ã bÃlà piplunÃnena caiva ha 03,066.008c lak«iteyaæ mayà devÅ pihito 'gnir ivo«maïà 03,066.009 b­hadaÓva uvÃca 03,066.009a tac chrutvà vacanaæ tasya sudevasya viÓÃæ pate 03,066.009c sunandà ÓodhayÃm Ãsa piplupracchÃdanaæ malam 03,066.010a sa malenÃpak­«Âena piplus tasyà vyarocata 03,066.010c damayantyÃs tadà vyabhre nabhasÅva niÓÃkara÷ 03,066.011a pipluæ d­«Âvà sunandà ca rÃjamÃtà ca bhÃrata 03,066.011c rudantyau tÃæ pari«vajya muhÆrtam iva tasthatu÷ 03,066.011e uts­jya bëpaæ Óanakai rÃjamÃtedam abravÅt 03,066.012a bhaginyà duhità me 'si piplunÃnena sÆcità 03,066.012c ahaæ ca tava mÃtà ca rÃjanyasya mahÃtmana÷ 03,066.012e sute daÓÃrïÃdhipate÷ sudÃmnaÓ cÃrudarÓane 03,066.013a bhÅmasya rÃj¤a÷ sà dattà vÅrabÃhor ahaæ puna÷ 03,066.013c tvaæ tu jÃtà mayà d­«Âà daÓÃrïe«u pitur g­he 03,066.014a yathaiva te pitur gehaæ tathedam api bhÃmini 03,066.014c yathaiva hi mamaiÓvaryaæ damayanti tathà tava 03,066.015a tÃæ prah­«Âena manasà damayantÅ viÓÃæ pate 03,066.015c abhivÃdya mÃtur bhaginÅm idaæ vacanam abravÅt 03,066.016a aj¤ÃyamÃnÃpi satÅ sukham asmy u«iteha vai 03,066.016c sarvakÃmai÷ suvihità rak«yamÃïà sadà tvayà 03,066.017a sukhÃt sukhataro vÃso bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,066.017c ciravipro«itÃæ mÃtar mÃm anuj¤Ãtum arhasi 03,066.018a dÃrakau ca hi me nÅtau vasatas tatra bÃlakau 03,066.018c pitrà vihÅnau ÓokÃrtau mayà caiva kathaæ nu tau 03,066.019a yadi cÃpi priyaæ kiæ cin mayi kartum ihecchasi 03,066.019c vidarbhÃn yÃtum icchÃmi ÓÅghraæ me yÃnam ÃdiÓa 03,066.020a bìham ity eva tÃm uktvà h­«Âà mÃt­«vasà n­pa 03,066.020c guptÃæ balena mahatà putrasyÃnumate tata÷ 03,066.020d*0310_01 prÃhiïod damayantÅæ tÃæ tadà viprapurask­tÃm 03,066.021a prasthÃpayad rÃjamÃtà ÓrÅmatà naravÃhinà 03,066.021c yÃnena bharataÓre«Âha svannapÃnaparicchadÃm 03,066.022a tata÷ sà nacirÃd eva vidarbhÃn agamac chubhà 03,066.022c tÃæ tu bandhujana÷ sarva÷ prah­«Âa÷ pratyapÆjayat 03,066.023a sarvÃn kuÓalino d­«Âvà bÃndhavÃn dÃrakau ca tau 03,066.023c mÃtaraæ pitaraæ caiva sarvaæ caiva sakhÅjanam 03,066.024a devatÃ÷ pÆjayÃm Ãsa brÃhmaïÃæÓ ca yaÓasvinÅ 03,066.024c vidhinà pareïa kalyÃïÅ damayantÅ viÓÃæ pate 03,066.025a atarpayat sudevaæ ca gosahasreïa pÃrthiva÷ 03,066.025c prÅto d­«Âvaiva tanayÃæ grÃmeïa draviïena ca 03,066.026a sà vyu«Âà rajanÅæ tatra pitur veÓmani bhÃminÅ 03,066.026c viÓrÃntà mÃtaraæ rÃjann idaæ vacanam abravÅt 03,067.001 damayanty uvÃca 03,067.001a mÃæ ced icchasi jÅvantÅæ mÃta÷ satyaæ bravÅmi te 03,067.001c naravÅrasya vai tasya nalasyÃnayane yata 03,067.002 b­hadaÓva uvÃca 03,067.002a damayantyà tathoktà tu sà devÅ bh­Óadu÷khità 03,067.002c bëpeïa pihità rÃjan nottaraæ kiæ cid abravÅt 03,067.003a tadavasthÃæ tu tÃæ d­«Âvà sarvam anta÷puraæ tadà 03,067.003c hÃhÃbhÆtam atÅvÃsÅd bh­Óaæ ca praruroda ha 03,067.004a tato bhÅmaæ mahÃrÃja bhÃryà vacanam abravÅt 03,067.004c damayantÅ tava sutà bhartÃram anuÓocati 03,067.005a apak­«ya ca lajjÃæ mÃæ svayam uktavatÅ n­pa 03,067.005c prayatantu tava pre«yÃ÷ puïyaÓlokasya darÓane 03,067.006a tayà pracodito rÃjà brÃhmaïÃn vaÓavartina÷ 03,067.006c prÃsthÃpayad diÓa÷ sarvà yatadhvaæ naladarÓane 03,067.007a tato vidarbhÃdhipater niyogÃd brÃhmaïar«abhÃ÷ 03,067.007c damayantÅm atho d­«Âvà prasthitÃ÷ smety athÃbruvan 03,067.008a atha tÃn abravÅd bhaimÅ sarvarëÂre«v idaæ vaca÷ 03,067.008c bruvadhvaæ janasaæsatsu tatra tatra puna÷ puna÷ 03,067.009a kva nu tvaæ kitava chittvà vastrÃrdhaæ prasthito mama 03,067.009c uts­jya vipine suptÃm anuraktÃæ priyÃæ priya 03,067.010a sà vai yathà samÃdi«Âà tatrÃste tvatpratÅk«iïÅ 03,067.010c dahyamÃnà bh­Óaæ bÃlà vastrÃrdhenÃbhisaæv­tà 03,067.011a tasyà rudantyÃ÷ satataæ tena Óokena pÃrthiva 03,067.011c prasÃdaæ kuru vai vÅra prativÃkyaæ dadasva ca 03,067.012a etad anyac ca vaktavyaæ k­pÃæ kuryÃd yathà mayi 03,067.012c vÃyunà dhÆyamÃno hi vanaæ dahati pÃvaka÷ 03,067.012d*0311_01 tathà dahati ÓokÃgnir h­dayaæ mama nityaÓa÷ 03,067.013a bhartavyà rak«aïÅyà ca patnÅ hi patinà sadà 03,067.013c tan na«Âam ubhayaæ kasmÃd dharmaj¤asya satas tava 03,067.014a khyÃta÷ prÃj¤a÷ kulÅnaÓ ca sÃnukroÓaÓ ca tvaæ sadà 03,067.014c saæv­tto niranukroÓa÷ ÓaÇke madbhÃgyasaæk«ayÃt 03,067.015a sa kuru«va mahe«vÃsa dayÃæ mayi narar«abha 03,067.015c Ãn­Óaæsyaæ paro dharmas tvatta eva hi me Órutam 03,067.016a evaæ bruvÃïÃn yadi va÷ pratibrÆyÃd dhi kaÓ cana 03,067.016c sa nara÷ sarvathà j¤eya÷ kaÓ cÃsau kva ca vartate 03,067.017a yac ca vo vacanaæ Órutvà brÆyÃt prativaco nara÷ 03,067.017c tad ÃdÃya vaca÷ k«ipraæ mamÃvedyaæ dvijottamÃ÷ 03,067.018a yathà ca vo na jÃnÅyÃc carato bhÅmaÓÃsanÃt 03,067.018c punarÃgamanaæ caiva tathà kÃryam atandritai÷ 03,067.019a yadi vÃsau sam­ddha÷ syÃd yadi vÃpy adhano bhavet 03,067.019c yadi vÃpy arthakÃma÷ syÃj j¤eyam asya cikÅr«itam 03,067.020a evam uktÃs tv agacchaæs te brÃhmaïÃ÷ sarvatodiÓam 03,067.020c nalaæ m­gayituæ rÃjaæs tathà vyasaninaæ tadà 03,067.021a te purÃïi sarëÂrÃïi grÃmÃn gho«Ãæs tathÃÓramÃn 03,067.021c anve«anto nalaæ rÃjan nÃdhijagmur dvijÃtaya÷ 03,067.022a tac ca vÃkyaæ tathà sarve tatra tatra viÓÃæ pate 03,067.022c ÓrÃvayÃæ cakrire viprà damayantyà yatheritam 03,068.001 b­hadaÓva uvÃca 03,068.001a atha dÅrghasya kÃlasya parïÃdo nÃma vai dvija÷ 03,068.001c pratyetya nagaraæ bhaimÅm idaæ vacanam abravÅt 03,068.002a nai«adhaæ m­gayÃnena damayanti divÃniÓam 03,068.002c ayodhyÃæ nagarÅæ gatvà bhÃÇgasvarir upasthita÷ 03,068.003a ÓrÃvitaÓ ca mayà vÃkyaæ tvadÅyaæ sa mahÃjane 03,068.003c ­tuparïo mahÃbhÃgo yathoktaæ varavarïini 03,068.004a tac chrutvà nÃbravÅt kiæ cid ­tuparïo narÃdhipa÷ 03,068.004c na ca pÃri«ada÷ kaÓ cid bhëyamÃïo mayÃsak­t 03,068.005a anuj¤Ãtaæ tu mÃæ rÃj¤Ã vijane kaÓ cid abravÅt 03,068.005c ­tuparïasya puru«o bÃhuko nÃma nÃmata÷ 03,068.006a sÆtas tasya narendrasya virÆpo hrasvabÃhuka÷ 03,068.006c ÓÅghrayÃne sukuÓalo m­«Âakartà ca bhojane 03,068.007a sa vini÷Óvasya bahuÓo ruditvà ca muhur muhu÷ 03,068.007c kuÓalaæ caiva mÃæ p­«Âvà paÓcÃd idam abhëata 03,068.008a vai«amyam api saæprÃptà gopÃyanti kulastriya÷ 03,068.008c ÃtmÃnam Ãtmanà satyo jitasvargà na saæÓaya÷ 03,068.008e rahità bhart­bhiÓ caiva na krudhyanti kadà cana 03,068.008f*0312_01 prÃïÃæÓ cÃritrakavacÃn dhÃrayanti varastriya÷ 03,068.009a vi«amasthena mƬhena paribhra«Âasukhena ca 03,068.009c yat sà tena parityaktà tatra na kroddhum arhati 03,068.010a prÃïayÃtrÃæ pariprepso÷ Óakunair h­tavÃsasa÷ 03,068.010c Ãdhibhir dahyamÃnasya ÓyÃmà na kroddhum arhati 03,068.011a satk­tÃsatk­tà vÃpi patiæ d­«Âvà tathÃgatam 03,068.011c bhra«ÂarÃjyaæ Óriyà hÅnaæ ÓyÃmà na kroddhum arhati 03,068.012a tasya tad vacanaæ Órutvà tvarito 'ham ihÃgata÷ 03,068.012c Órutvà pramÃïaæ bhavatÅ rÃj¤aÓ caiva nivedaya 03,068.013a etac chrutvÃÓrupÆrïÃk«Å parïÃdasya viÓÃæ pate 03,068.013c damayantÅ raho 'bhyetya mÃtaraæ pratyabhëata 03,068.013d*0313_01 ayam artho m­«Ã na syÃd brÃhmaïasya kathaæ cana 03,068.014a ayam artho na saævedyo bhÅme mÃta÷ kathaæ cana 03,068.014c tvatsaænidhau samÃdek«ye sudevaæ dvijasattamam 03,068.015a yathà na n­patir bhÅma÷ pratipadyeta me matam 03,068.015c tathà tvayà prayattavyaæ mama cet priyam icchasi 03,068.016a yathà cÃhaæ samÃnÅtà sudevenÃÓu bÃndhavÃn 03,068.016c tenaiva maÇgalenÃÓu sudevo yÃtu mÃciram 03,068.016e samÃnetuæ nalaæ mÃtar ayodhyÃæ nagarÅm ita÷ 03,068.016f*0314_01 ­tuparïasya bhavane nivasantam ariædamam 03,068.017a viÓrÃntaæ ca tata÷ paÓcÃt parïÃdaæ dvijasattamam 03,068.017c arcayÃm Ãsa vaidarbhÅ dhanenÃtÅva bhÃminÅ 03,068.017d*0315_01 uvÃca cainaæ mahatà saæpÆjya draviïena vai 03,068.018a nale cehÃgate vipra bhÆyo dÃsyÃmi te vasu 03,068.018c tvayà hi me bahu k­taæ yathà nÃnya÷ kari«yati 03,068.018e yad bhartrÃhaæ same«yÃmi ÓÅghram eva dvijottama 03,068.019a evam ukto 'rcayitvà tÃm ÃÓÅrvÃdai÷ sumaÇgalai÷ 03,068.019c g­hÃn upayayau cÃpi k­tÃrtha÷ sa mahÃmanÃ÷ 03,068.020a tataÓ cÃnÃyya taæ vipraæ damayantÅ yudhi«Âhira 03,068.020c abravÅt saænidhau mÃtur du÷khaÓokasamanvità 03,068.021a gatvà sudeva nagarÅm ayodhyÃvÃsinaæ n­pam 03,068.021c ­tuparïaæ vaco brÆhi patim anyaæ cikÅr«atÅ 03,068.021e ÃsthÃsyati punar bhaimÅ damayantÅ svayaævaram 03,068.022a tatra gacchanti rÃjÃno rÃjaputrÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,068.022c yathà ca gaïita÷ kÃla÷ ÓvobhÆte sa bhavi«yati 03,068.023a yadi saæbhÃvanÅyaæ te gaccha ÓÅghram ariædama 03,068.023c sÆryodaye dvitÅyaæ sà bhartÃraæ varayi«yati 03,068.023e na hi sa j¤Ãyate vÅro nalo jÅvan m­to 'pi và 03,068.024a evaæ tayà yathoktaæ vai gatvà rÃjÃnam abravÅt 03,068.024c ­tuparïaæ mahÃrÃja sudevo brÃhmaïas tadà 03,069.001 b­hadaÓva uvÃca 03,069.001a Órutvà vaca÷ sudevasya ­tuparïo narÃdhipa÷ 03,069.001b*0316_01 sÃrathÅn sa samÃnÅya vÃr«ïeyaprabh­tÅn n­pa÷ 03,069.001b*0316_02 kathayÃm Ãsa yad v­ttaæ brÃhmaïena Órutaæ tathà 03,069.001b*0316_03 bÃhukaæ ca samÃhÆya damayantyÃ÷ svayaævaram 03,069.001c sÃntvaya¤ Ólak«ïayà vÃcà bÃhukaæ pratyabhëata 03,069.002a vidarbhÃn yÃtum icchÃmi damadantyÃ÷ svayaævaram 03,069.002c ekÃhnà hayatattvaj¤a manyase yadi bÃhuka 03,069.003a evam uktasya kaunteya tena rÃj¤Ã nalasya ha 03,069.003c vyadÅryata mano du÷khÃt pradadhyau ca mahÃmanÃ÷ 03,069.004a damayantÅ bhaved etat kuryÃd du÷khena mohità 03,069.004c asmadarthe bhaved vÃyam upÃyaÓ cintito mahÃn 03,069.005a n­Óaæsaæ bata vaidarbhÅ kartukÃmà tapasvinÅ 03,069.005c mayà k«udreïa nik­tà pÃpenÃk­tabuddhinà 03,069.006a strÅsvabhÃvaÓ calo loke mama do«aÓ ca dÃruïa÷ 03,069.006c syÃd evam api kuryÃt sà vivaÓà gatasauh­dà 03,069.006e mama Óokena saævignà nairÃÓyÃt tanumadhyamà 03,069.007a na caivaæ karhi cit kuryÃt sÃpatyà ca viÓe«ata÷ 03,069.007c yad atra tathyaæ pathyaæ ca gatvà vetsyÃmi niÓcayam 03,069.007e ­tuparïasya vai kÃmam ÃtmÃrthaæ ca karomy aham 03,069.008a iti niÓcitya manasà bÃhuko dÅnamÃnasa÷ 03,069.008c k­täjalir uvÃcedam ­tuparïaæ narÃdhipam 03,069.009a pratijÃnÃmi te satyaæ gami«yasi narÃdhipa 03,069.009c ekÃhnà puru«avyÃghra vidarbhanagarÅæ n­pa 03,069.009d*0317_01 evam ukto 'bravÅd rÃjà bÃhukaæ prahasaæs tadà 03,069.009d*0317_02 yady evaæ bhavità Óvo vai kiæ te kÃmaæ karomy aham 03,069.010a tata÷ parÅk«Ãm aÓvÃnÃæ cakre rÃjan sa bÃhuka÷ 03,069.010c aÓvaÓÃlÃm upÃgamya bhÃÇgasvarin­pÃj¤ayà 03,069.011a sa tvaryamÃïo bahuÓa ­tuparïena bÃhuka÷ 03,069.011b*0318_01 aÓvä jij¤ÃsamÃno vai vicÃrya ca puna÷ puna÷ 03,069.011c adhyagacchat k­ÓÃn aÓvÃn samarthÃn adhvani k«amÃn 03,069.012a tejobalasamÃyuktÃn kulaÓÅlasamanvitÃn 03,069.012c varjitÃæl lak«aïair hÅnai÷ p­thuprothÃn mahÃhanÆn 03,069.012e ÓuddhÃn daÓabhir Ãvartai÷ sindhujÃn vÃtaraæhasa÷ 03,069.012f*0319_01 d­ÓyamÃnÃn k­ÓÃn aÇgair javenÃpratimÃn pathi 03,069.013a d­«Âvà tÃn abravÅd rÃjà kiæ cit kopasamanvita÷ 03,069.013c kim idaæ prÃrthitaæ kartuæ pralabdhavyà hi te vayam 03,069.014a katham alpabalaprÃïà vak«yantÅme hayà mama 03,069.014c mahÃn adhvà ca turagair gantavya÷ katham Åd­Óai÷ 03,069.015 bÃhuka uvÃca 03,069.015a ete hayà gami«yanti vidarbhÃn nÃtra saæÓaya÷ 03,069.015c athÃnyÃn manyase rÃjan brÆhi kÃn yojayÃmi te 03,069.015d*0320_01 eko lalÃÂe dvau mÆrdhni dvau dvau pÃrÓvopapÃrÓvayo÷ 03,069.015d*0320_02 dvau dvau vak«asi vij¤eyau prayÃïe caika eva tu 03,069.016 ­tuparïa uvÃca 03,069.016a tvam eva hayatattvaj¤a÷ kuÓalaÓ cÃsi bÃhuka 03,069.016c yÃn manyase samarthÃæs tvaæ k«ipraæ tÃn eva yojaya 03,069.017 b­hadaÓva uvÃca 03,069.017a tata÷ sadaÓvÃæÓ catura÷ kulaÓÅlasamanvitÃn 03,069.017c yojayÃm Ãsa kuÓalo javayuktÃn rathe nara÷ 03,069.018a tato yuktaæ rathaæ rÃjà samÃrohat tvarÃnvita÷ 03,069.018c atha paryapatan bhÆmau jÃnubhis te hayottamÃ÷ 03,069.019a tato naravara÷ ÓrÅmÃn nalo rÃjà viÓÃæ pate 03,069.019c sÃntvayÃm Ãsa tÃn aÓvÃæs tejobalasamanvitÃn 03,069.020a raÓmibhiÓ ca samudyamya nalo yÃtum iye«a sa÷ 03,069.020c sÆtam Ãropya vÃr«ïeyaæ javam ÃsthÃya vai param 03,069.021a te codyamÃnà vidhinà bÃhukena hayottamÃ÷ 03,069.021c samutpetur ivÃkÃÓaæ rathinaæ mohayann iva 03,069.022a tathà tu d­«Âvà tÃn aÓvÃn vahato vÃtaraæhasa÷ 03,069.022c ayodhyÃdhipatir dhÅmÃn vismayaæ paramaæ yayau 03,069.023a rathagho«aæ tu taæ Órutvà hayasaægrahaïaæ ca tat 03,069.023c vÃr«ïeyaÓ cintayÃm Ãsa bÃhukasya hayaj¤atÃm 03,069.024a kiæ nu syÃn mÃtalir ayaæ devarÃjasya sÃrathi÷ 03,069.024c tathà hi lak«aïaæ vÅre bÃhuke d­Óyate mahat 03,069.025a ÓÃlihotro 'tha kiæ nu syÃd dhayÃnÃæ kulatattvavit 03,069.025c mÃnu«aæ samanuprÃpto vapu÷ paramaÓobhanam 03,069.026a utÃho svid bhaved rÃjà nala÷ parapuraæjaya÷ 03,069.026c so 'yaæ n­patir ÃyÃta ity evaæ samacintayat 03,069.027a atha và yÃæ nalo veda vidyÃæ tÃm eva bÃhuka÷ 03,069.027c tulyaæ hi lak«aye j¤Ãnaæ bÃhukasya nalasya ca 03,069.028a api cedaæ vayas tulyam asya manye nalasya ca 03,069.028c nÃyaæ nalo mahÃvÅryas tadvidyas tu bhavi«yati 03,069.029a pracchannà hi mahÃtmÃnaÓ caranti p­thivÅm imÃm 03,069.029c daivena vidhinà yuktÃ÷ ÓÃstroktaiÓ ca virÆpaïai÷ 03,069.030a bhavet tu matibhedo me gÃtravairÆpyatÃæ prati 03,069.030c pramÃïÃt parihÅnas tu bhaved iti hi me mati÷ 03,069.031a vaya÷pramÃïaæ tattulyaæ rÆpeïa tu viparyaya÷ 03,069.031c nalaæ sarvaguïair yuktaæ manye bÃhukam antata÷ 03,069.032a evaæ vicÃrya bahuÓo vÃr«ïeya÷ paryacintayat 03,069.032c h­dayena mahÃrÃja puïyaÓlokasya sÃrathi÷ 03,069.033a ­tuparïas tu rÃjendra bÃhukasya hayaj¤atÃm 03,069.033c cintayan mumude rÃjà sahavÃr«ïeyasÃrathi÷ 03,069.034a balaæ vÅryaæ tathotsÃhaæ hayasaægrahaïaæ ca tat 03,069.034c paraæ yatnaæ ca saæprek«ya parÃæ mudam avÃpa ha 03,070.001 b­hadaÓva uvÃca 03,070.001a sa nadÅ÷ parvatÃæÓ caiva vanÃni ca sarÃæsi ca 03,070.001c acireïÃticakrÃma khecara÷ khe carann iva 03,070.002a tathà prayÃte tu rathe tadà bhÃÇgasvarir n­pa÷ 03,070.002c uttarÅyam athÃpaÓyad bhra«Âaæ parapuraæjaya÷ 03,070.003a tata÷ sa tvaramÃïas tu paÂe nipatite tadà 03,070.003c grahÅ«yÃmÅti taæ rÃjà nalam Ãha mahÃmanÃ÷ 03,070.004a nig­hïÅ«va mahÃbuddhe hayÃn etÃn mahÃjavÃn 03,070.004c vÃr«ïeyo yÃvad etaæ me paÂam ÃnayatÃm iti 03,070.005a nalas taæ pratyuvÃcÃtha dÆre bhra«Âa÷ paÂas tava 03,070.005c yojanaæ samatikrÃnto na sa Óakyas tvayà puna÷ 03,070.006a evam ukte nalenÃtha tadà bhÃÇgasvarir n­pa÷ 03,070.006c ÃsasÃda vane rÃjan phalavantaæ bibhÅtakam 03,070.007a taæ d­«Âvà bÃhukaæ rÃjà tvaramÃïo 'bhyabhëata 03,070.007c mamÃpi sÆta paÓya tvaæ saækhyÃne paramaæ balam 03,070.008a sarva÷ sarvaæ na jÃnÃti sarvaj¤o nÃsti kaÓ cana 03,070.008c naikatra parini«ÂhÃsti j¤Ãnasya puru«e kva cit 03,070.009a v­k«e 'smin yÃni parïÃni phalÃny api ca bÃhuka 03,070.009b*0321_01 saækhyÃtÃni mayaitÃni sarvÃïy asya vanaspate÷ 03,070.009c patitÃni ca yÃny atra tatraikam adhikaæ Óatam 03,070.009e ekapatrÃdhikaæ patraæ phalam ekaæ ca bÃhuka 03,070.009f*0323_01 ayutaæ caiva patrÃïÃm anayor api ÓÃkhayo÷ 03,070.009f*0324_01 lak«yaæ hy aÓÅtisÃhasraæ patre«u ca phale«u ca 03,070.010a pa¤ca koÂyo 'tha patrÃïÃæ dvayor api ca ÓÃkhayo÷ 03,070.010c pracinuhy asya ÓÃkhe dve yÃÓ cÃpy anyÃ÷ praÓÃkhikÃ÷ 03,070.010d*0322_01 praviluptasya ÓÃkhe dve paÓcÃnyà yà praÓÃkhikà 03,070.010e ÃbhyÃæ phalasahasre dve pa¤conaæ Óatam eva ca 03,070.011a tato rathÃd avaplutya rÃjÃnaæ bÃhuko 'bravÅt 03,070.011c parok«am iva me rÃjan katthase ÓatrukarÓana 03,070.011d*0325_01 pratyak«am etat kartÃsmi ÓÃtayitvà bibhÅtakam 03,070.012a atha te gaïite rÃjan vidyate na parok«atà 03,070.012c pratyak«aæ te mahÃrÃja gaïayi«ye bibhÅtakam 03,070.013a ahaæ hi nÃbhijÃnÃmi bhaved evaæ na veti ca 03,070.013c saækhyÃsyÃmi phalÃny asya paÓyatas te janÃdhipa 03,070.013e muhÆrtam iva vÃr«ïeyo raÓmÅn yacchatu vÃjinÃm 03,070.014a tam abravÅn n­pa÷ sÆtaæ nÃyaæ kÃlo vilambitum 03,070.014c bÃhukas tv abravÅd enaæ paraæ yatnaæ samÃsthita÷ 03,070.015a pratÅk«asva muhÆrtaæ tvam atha và tvarate bhavÃn 03,070.015c e«a yÃti Óiva÷ panthà yÃhi vÃr«ïeyasÃrathi÷ 03,070.016a abravÅd ­tuparïas taæ sÃntvayan kurunandana 03,070.016c tvam eva yantà nÃnyo 'sti p­thivyÃm api bÃhuka 03,070.017a tvatk­te yÃtum icchÃmi vidarbhÃn hayakovida 03,070.017c Óaraïaæ tvÃæ prapanno 'smi na vighnaæ kartum arhasi 03,070.018a kÃmaæ ca te kari«yÃmi yan mÃæ vak«yasi bÃhuka 03,070.018c vidarbhÃn yadi yÃtvÃdya sÆryaæ darÓayitÃsi me 03,070.019a athÃbravÅd bÃhukas taæ saækhyÃyemaæ bibhÅtakam 03,070.019c tato vidarbhÃn yÃsyÃmi kuru«vedaæ vaco mama 03,070.020a akÃma iva taæ rÃjà gaïayasvety uvÃca ha 03,070.020b*0326_01 ekadeÓaæ ca ÓÃkhÃyÃ÷ samÃdi«Âaæ mayÃnagha 03,070.020b*0326_02 gaïayasvÃÓvatattvaj¤a tatas tvaæ prÅtim Ãvaha 03,070.020b*0327_01 tatas taæ bÃhuko rÃja¤ chÃkhaikoddeÓam apy uta 03,070.020b*0327_02 phalÃni parisaækhyÃtuæ tvaramÃïopacakrame 03,070.020c so 'vatÅrya rathÃt tÆrïaæ ÓÃtayÃm Ãsa taæ drumam 03,070.021a tata÷ sa vismayÃvi«Âo rÃjÃnam idam abravÅt 03,070.021c gaïayitvà yathoktÃni tÃvanty eva phalÃni ca 03,070.022a atyadbhutam idaæ rÃjan d­«ÂavÃn asmi te balam 03,070.022c Órotum icchÃmi tÃæ vidyÃæ yathaitaj j¤Ãyate n­pa 03,070.023a tam uvÃca tato rÃjà tvarito gamane tadà 03,070.023c viddhy ak«ah­dayaj¤aæ mÃæ saækhyÃne ca viÓÃradam 03,070.024a bÃhukas tam uvÃcÃtha dehi vidyÃm imÃæ mama 03,070.024c matto 'pi cÃÓvah­dayaæ g­hÃïa puru«ar«abha 03,070.025a ­tuparïas tato rÃjà bÃhukaæ kÃryagauravÃt 03,070.025c hayaj¤Ãnasya lobhÃc ca tathety evÃbravÅd vaca÷ 03,070.026a yathe«Âaæ tvaæ g­hÃïedam ak«ÃïÃæ h­dayaæ param 03,070.026c nik«epo me 'Óvah­dayaæ tvayi ti«Âhatu bÃhuka 03,070.026e evam uktvà dadau vidyÃm ­tuparïo nalÃya vai 03,070.026f*0328_01 dadÃv ekamanà bhÆtvà Óuci÷ puru«asattama÷ 03,070.027a tasyÃk«ah­dayaj¤asya ÓarÅrÃn ni÷s­ta÷ kali÷ 03,070.027c karkoÂakavi«aæ tÅk«ïaæ mukhÃt satatam udvaman 03,070.028a kales tasya tadÃrtasya ÓÃpÃgni÷ sa vini÷s­ta÷ 03,070.028c sa tena karÓito rÃjà dÅrghakÃlam anÃtmavÃn 03,070.028d*0329_01 taæ bhrÃntarÆpaæ ni÷Óobhaæ saækli«Âam akarot kali÷ 03,070.029a tato vi«avimuktÃtmà svarÆpam akarot kali÷ 03,070.029c taæ Óaptum aicchat kupito ni«adhÃdhipatir nala÷ 03,070.030a tam uvÃca kalir bhÅto vepamÃna÷ k­täjali÷ 03,070.030c kopaæ saæyaccha n­pate kÅrtiæ dÃsyÃmi te parÃm 03,070.031a indrasenasya jananÅ kupità mÃÓapat purà 03,070.031c yadà tvayà parityaktà tato 'haæ bh­ÓapŬita÷ 03,070.032a avasaæ tvayi rÃjendra sudu÷kham aparÃjita 03,070.032c vi«eïa nÃgarÃjasya dahyamÃno divÃniÓam 03,070.032d*0330_01 Óaraïaæ tvÃæ prapanno 'smi Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,070.033a ye ca tvÃæ manujà loke kÅrtayi«yanty atandritÃ÷ 03,070.033c matprasÆtaæ bhayaæ te«Ãæ na kadà cid bhavi«yati 03,070.033d*0331_01 na te«Ãæ mÃnasaæ kiæ cic charÅraæ vÃcikaæ tathà 03,070.033d*0331_02 bhavi«yati n­ïÃæ rÃjan kÅrtayi«yanti ye nalam 03,070.033d*0332_01 bhayÃrtaæ Óaraïaæ yÃtaæ yadi mÃæ tvaæ na Óapsyase 03,070.034a evam ukto nalo rÃjà nyayacchat kopam Ãtmana÷ 03,070.034c tato bhÅta÷ kali÷ k«ipraæ praviveÓa bibhÅtakam 03,070.034d*0333_01 kalisaæsargado«eïa apavitro bibhÅtaka÷ 03,070.034e kalis tv anyena nÃd­Óyat kathayan nai«adhena vai 03,070.035a tato gatajvaro rÃjà nai«adha÷ paravÅrahà 03,070.035c saæprana«Âe kalau rÃjan saækhyÃyÃtha phalÃny uta 03,070.036a mudà paramayà yuktas tejasà ca pareïa ha 03,070.036c ratham Ãruhya tejasvÅ prayayau javanair hayai÷ 03,070.036e bibhÅtakaÓ cÃpraÓasta÷ saæv­tta÷ kalisaæÓrayÃt 03,070.036f*0334_01 tata÷ prabh­ti rÃjendra loke 'smin pÃï¬unandana 03,070.037a hayottamÃn utpatato dvijÃn iva puna÷ puna÷ 03,070.037c nala÷ saæcodayÃm Ãsa prah­«ÂenÃntarÃtmanà 03,070.038a vidarbhÃbhimukho rÃjà prayayau sa mahÃmanÃ÷ 03,070.038c nale tu samatikrÃnte kalir apy agamad g­hÃn 03,070.039a tato gatajvaro rÃjà nalo 'bhÆt p­thivÅpate 03,070.039c vimukta÷ kalinà rÃjan rÆpamÃtraviyojita÷ 03,071.001 b­hadaÓva uvÃca 03,071.001a tato vidarbhÃn saæprÃptaæ sÃyÃhne satyavikramam 03,071.001c ­tuparïaæ janà rÃj¤e bhÅmÃya pratyavedayan 03,071.002a sa bhÅmavacanÃd rÃjà kuï¬inaæ prÃviÓat puram 03,071.002c nÃdayan rathagho«eïa sarvÃ÷ sopadiÓo daÓa 03,071.003a tatas taæ rathanirgho«aæ nalÃÓvÃs tatra ÓuÓruvu÷ 03,071.003c Órutvà ca samah­«yanta pureva nalasaænidhau 03,071.004a damayantÅ ca ÓuÓrÃva rathagho«aæ nalasya tam 03,071.004c yathà meghasya nadato gambhÅraæ jaladÃgame 03,071.004d*0335_01 paraæ vismayam Ãpannà Órutvà nÃdaæ mahÃsvanam 03,071.005a nalena saæg­hÅte«u pureva nalavÃji«u 03,071.005c sad­Óaæ rathanirgho«aæ mene bhaimÅ tathà hayÃ÷ 03,071.006a prÃsÃdasthÃÓ ca Óikhina÷ ÓÃlÃsthÃÓ caiva vÃraïÃ÷ 03,071.006c hayÃÓ ca ÓuÓruvus tatra rathagho«aæ mahÅpate÷ 03,071.007a te Órutvà rathanirgho«aæ vÃraïÃ÷ Óikhinas tathà 03,071.007c praïedur unmukhà rÃjan meghodayam ivek«ya ha 03,071.008 damayanty uvÃca 03,071.008a yathÃsau rathanirgho«a÷ pÆrayann iva medinÅm 03,071.008c mama hlÃdayate ceto nala e«a mahÅpati÷ 03,071.009a adya candrÃbhavaktraæ taæ na paÓyÃmi nalaæ yadi 03,071.009c asaækhyeyaguïaæ vÅraæ vinaÓi«yÃmy asaæÓayam 03,071.010a yadi vai tasya vÅrasya bÃhvor nÃdyÃham antaram 03,071.010c praviÓÃmi sukhasparÓaæ vinaÓi«yÃmy asaæÓayam 03,071.011a yadi mÃæ meghanirgho«o nopagacchati nai«adha÷ 03,071.011c adya cÃmÅkaraprakhyo vinaÓi«yÃmy asaæÓayam 03,071.012a yadi mÃæ siæhavikrÃnto mattavÃraïavÃraïa÷ 03,071.012c nÃbhigacchati rÃjendro vinaÓi«yÃmy asaæÓayam 03,071.013a na smarÃmy an­taæ kiæ cin na smarÃmy anupÃk­tam 03,071.013c na ca paryu«itaæ vÃkyaæ svaire«v api mahÃtmana÷ 03,071.014a prabhu÷ k«amÃvÃn vÅraÓ ca m­dur dÃnto jitendriya÷ 03,071.014c raho 'nÅcÃnuvartÅ ca klÅbavan mama nai«adha÷ 03,071.015a guïÃæs tasya smarantyà me tatparÃyà divÃniÓam 03,071.015c h­dayaæ dÅryata idaæ ÓokÃt priyavinÃk­tam 03,071.016 b­hadaÓva uvÃca 03,071.016a evaæ vilapamÃnà sà na«Âasaæj¤eva bhÃrata 03,071.016c Ãruroha mahad veÓma puïyaÓlokadid­k«ayà 03,071.017a tato madhyamakak«ÃyÃæ dadarÓa ratham Ãsthitam 03,071.017c ­tuparïaæ mahÅpÃlaæ sahavÃr«ïeyabÃhukam 03,071.018a tato 'vatÅrya vÃr«ïeyo bÃhukaÓ ca rathottamÃt 03,071.018c hayÃæs tÃn avamucyÃtha sthÃpayÃm ÃsatÆ ratham 03,071.019a so 'vatÅrya rathopasthÃd ­tuparïo narÃdhipa÷ 03,071.019c upatasthe mahÃrÃja bhÅmaæ bhÅmaparÃkramam 03,071.020a taæ bhÅma÷ pratijagrÃha pÆjayà parayà tata÷ 03,071.020b*0336_01 sa tena pÆjito rÃj¤Ã ­tuparïo narÃdhipa÷ 03,071.020b*0336_02 sa tatra kuï¬ine ramye vasamÃno mahÅpati÷ 03,071.020b*0336_03 na ca kiæ cit tato 'paÓyat prek«yamÃïo muhur muhu÷ 03,071.020b*0336_04 sa tu rÃj¤Ã samÃgamya vidarbhapatinà tadà 03,071.020c akasmÃt sahasà prÃptaæ strÅmantraæ na sma vindati 03,071.021a kiæ kÃryaæ svÃgataæ te 'stu rÃj¤Ã p­«ÂaÓ ca bhÃrata 03,071.021c nÃbhijaj¤e sa n­patir duhitrarthe samÃgatam 03,071.022a ­tuparïo 'pi rÃjà sa dhÅmÃn satyaparÃkrama÷ 03,071.022c rÃjÃnaæ rÃjaputraæ và na sma paÓyati kaæ cana 03,071.022e naiva svayaævarakathÃæ na ca viprasamÃgamam 03,071.022f*0337_01 na cÃnyaæ kiæ cid Ãrambhaæ svayaævaravidhiæ prati 03,071.023a tato vigaïayan rÃjà manasà kosalÃdhipa÷ 03,071.023c Ãgato 'smÅty uvÃcainaæ bhavantam abhivÃdaka÷ 03,071.024a rÃjÃpi ca smayan bhÅmo manasÃbhivicintayat 03,071.024c adhikaæ yojanaÓataæ tasyÃgamanakÃraïam 03,071.024d*0338_01 rÃj¤aÓ cÃnyÃn atikramya prÃpto 'yam abhivÃdaka÷ 03,071.025a grÃmÃn bahÆn atikramya nÃdhyagacchad yathÃtatham 03,071.025c alpakÃryaæ vinirdi«Âaæ tasyÃgamanakÃraïam 03,071.025d*0339_01 paÓcÃd udarke j¤ÃsyÃmi kÃraïaæ yad bhavi«yati 03,071.026a naitad evaæ sa n­patis taæ satk­tya vyasarjayat 03,071.026c viÓrÃmyatÃm iti vadan klÃnto 'sÅti puna÷ puna÷ 03,071.027a sa satk­ta÷ prah­«ÂÃtmà prÅta÷ prÅtena pÃrthiva÷ 03,071.027c rÃjapre«yair anugato di«Âaæ veÓma samÃviÓat 03,071.028a ­tuparïe gate rÃjan vÃr«ïeyasahite n­pe 03,071.028c bÃhuko ratham ÃsthÃya rathaÓÃlÃm upÃgamat 03,071.029a sa mocayitvà tÃn aÓvÃn paricÃrya ca ÓÃstrata÷ 03,071.029c svayaæ caitÃn samÃÓvÃsya rathopastha upÃviÓat 03,071.030a damayantÅ tu ÓokÃrtà d­«Âvà bhÃÇgasvariæ n­pam 03,071.030c sÆtaputraæ ca vÃr«ïeyaæ bÃhukaæ ca tathÃvidham 03,071.031a cintayÃm Ãsa vaidarbhÅ kasyai«a rathanisvana÷ 03,071.031c nalasyeva mahÃn ÃsÅn na ca paÓyÃmi nai«adham 03,071.032a vÃr«ïeyena bhaven nÆnaæ vidyà saivopaÓik«ità 03,071.032c tenÃsya rathanirgho«o nalasyeva mahÃn abhÆt 03,071.033a Ãho svid ­tuparïo 'pi yathà rÃjà nalas tathà 03,071.033c tato 'yaæ rathanirgho«o nai«adhasyeva lak«yate 03,071.034a evaæ vitarkayitvà tu damayantÅ viÓÃæ pate 03,071.034c dÆtÅæ prasthÃpayÃm Ãsa nai«adhÃnve«aïe n­pa 03,072.001 damayanty uvÃca 03,072.001a gaccha keÓini jÃnÅhi ka e«a rathavÃhaka÷ 03,072.001c upavi«Âo rathopasthe vik­to hrasvabÃhuka÷ 03,072.002a abhyetya kuÓalaæ bhadre m­dupÆrvaæ samÃhità 03,072.002c p­cchethÃ÷ puru«aæ hy enaæ yathÃtattvam anindite 03,072.003a atra me mahatÅ ÓaÇkà bhaved e«a nalo n­pa÷ 03,072.003c tathà ca me manastu«Âir h­dayasya ca nirv­ti÷ 03,072.004a brÆyÃÓ cainaæ kathÃnte tvaæ parïÃdavacanaæ yathà 03,072.004c prativÃkyaæ ca suÓroïi budhyethÃs tvam anindite 03,072.005 b­hadaÓva uvÃca 03,072.005a evaæ samÃhità gatvà dÆtÅ bÃhukam abravÅt 03,072.005c damayanty api kalyÃïÅ prÃsÃdasthÃnvavaik«ata 03,072.006 keÓiny uvÃca 03,072.006a svÃgataæ te manu«yendra kuÓalaæ te bravÅmy aham 03,072.006c damayantyà vaca÷ sÃdhu nibodha puru«ar«abha 03,072.007a kadà vai prasthità yÆyaæ kimartham iha cÃgatÃ÷ 03,072.007c tat tvaæ brÆhi yathÃnyÃyaæ vaidarbhÅ Órotum icchati 03,072.008 bÃhuka uvÃca 03,072.008a Óruta÷ svayaævaro rÃj¤Ã kausalyena yaÓasvinà 03,072.008c dvitÅyo damayantyà vai ÓvobhÆta iti bhÃmini 03,072.009a Órutvà taæ prasthito rÃjà ÓatayojanayÃyibhi÷ 03,072.009c hayair vÃtajavair mukhyair aham asya ca sÃrathi÷ 03,072.010 keÓiny uvÃca 03,072.010a atha yo 'sau t­tÅyo va÷ sa kuta÷ kasya và puna÷ 03,072.010c tvaæ ca kasya kathaæ cedaæ tvayi karma samÃhitam 03,072.011 bÃhuka uvÃca 03,072.011a puïyaÓlokasya vai sÆto vÃr«ïeya iti viÓruta÷ 03,072.011c sa nale vidrute bhadre bhÃÇgasvarim upasthita÷ 03,072.012a aham apy aÓvakuÓala÷ sÆdatve ca suni«Âhita÷ 03,072.012c ­tuparïena sÃrathye bhojane ca v­ta÷ svayam 03,072.013 keÓiny uvÃca 03,072.013a atha jÃnÃti vÃr«ïeya÷ kva nu rÃjà nalo gata÷ 03,072.013c kathaæ cit tvayi vaitena kathitaæ syÃt tu bÃhuka 03,072.014 bÃhuka uvÃca 03,072.014a ihaiva putrau nik«ipya nalasyÃÓubhakarmaïa÷ 03,072.014c gatas tato yathÃkÃmaæ nai«a jÃnÃti nai«adham 03,072.015a na cÃnya÷ puru«a÷ kaÓ cin nalaæ vetti yaÓasvini 03,072.015c gƬhaÓ carati loke 'smin na«ÂarÆpo mahÅpati÷ 03,072.016a Ãtmaiva hi nalaæ vetti yà cÃsya tadanantarà 03,072.016c na hi vai tÃni liÇgÃni nalaæ Óaæsanti karhi cit 03,072.017 keÓiny uvÃca 03,072.017a yo 'sÃv ayodhyÃæ prathamaæ gatavÃn brÃhmaïas tadà 03,072.017c imÃni nÃrÅvÃkyÃni kathayÃna÷ puna÷ puna÷ 03,072.018a kva nu tvaæ kitava chittvà vastrÃrdhaæ prasthito mama 03,072.018c uts­jya vipine suptÃm anuraktÃæ priyÃæ priya 03,072.019a sà vai yathà samÃdi«Âà tatrÃste tvatpratÅk«iïÅ 03,072.019c dahyamÃnà divÃrÃtraæ vastrÃrdhenÃbhisaæv­tà 03,072.020a tasyà rudantyÃ÷ satataæ tena du÷khena pÃrthiva 03,072.020c prasÃdaæ kuru vai vÅra prativÃkyaæ prayaccha ca 03,072.021a tasyÃs tat priyam ÃkhyÃnaæ prabravÅhi mahÃmate 03,072.021c tad eva vÃkyaæ vaidarbhÅ Órotum icchaty anindità 03,072.022a etac chrutvà prativacas tasya dattaæ tvayà kila 03,072.022c yat purà tat punas tvatto vaidarbhÅ Órotum icchati 03,072.023 b­hadaÓva uvÃca 03,072.023a evam uktasya keÓinyà nalasya kurunandana 03,072.023c h­dayaæ vyathitaæ cÃsÅd aÓrupÆrïe ca locane 03,072.024a sa nig­hyÃtmano du÷khaæ dahyamÃno mahÅpati÷ 03,072.024c bëpasaædigdhayà vÃcà punar evedam abravÅt 03,072.025a vai«amyam api saæprÃptà gopÃyanti kulastriya÷ 03,072.025c ÃtmÃnam Ãtmanà satyo jitasvargà na saæÓaya÷ 03,072.026a rahità bhart­bhiÓ caiva na krudhyanti kadà cana 03,072.026c prÃïÃæÓ cÃritrakavacà dhÃrayantÅha satstriya÷ 03,072.027a prÃïayÃtrÃæ pariprepso÷ Óakunair h­tavÃsasa÷ 03,072.027c Ãdhibhir dahyamÃnasya ÓyÃmà na kroddhum arhati 03,072.028a satk­tÃsatk­tà vÃpi patiæ d­«Âvà tathÃgatam 03,072.028c bhra«ÂarÃjyaæ Óriyà hÅnaæ k«udhitaæ vyasanÃplutam 03,072.029a evaæ bruvÃïas tad vÃkyaæ nala÷ paramadu÷khita÷ 03,072.029c na bëpam aÓakat so¬huæ praruroda ca bhÃrata 03,072.030a tata÷ sà keÓinÅ gatvà damayantyai nyavedayat 03,072.030c tat sarvaæ kathitaæ caiva vikÃraæ caiva tasya tam 03,073.001 b­hadaÓva uvÃca 03,073.001a damayantÅ tu tac chrutvà bh­Óaæ ÓokaparÃyaïà 03,073.001c ÓaÇkamÃnà nalaæ taæ vai keÓinÅm idam abravÅt 03,073.002a gaccha keÓini bhÆyas tvaæ parÅk«Ãæ kuru bÃhuke 03,073.002c ÃbruvÃïà samÅpasthà caritÃny asya lak«aya 03,073.003a yadà ca kiæ cit kuryÃt sa kÃraïaæ tatra bhÃmini 03,073.003c tatra saæce«ÂamÃnasya saælak«yaæ te vice«Âitam 03,073.004a na cÃsya pratibandhena deyo 'gnir api bhÃmini 03,073.004c yÃcate na jalaæ deyaæ samyag atvaramÃïayà 03,073.005a etat sarvaæ samÅk«ya tvaæ caritaæ me nivedaya 03,073.005b*0340_01 nimittaæ yat tvayà d­«Âaæ bÃhuke daivamÃnu«am 03,073.005c yac cÃnyad api paÓyethÃs tac cÃkhyeyaæ tvayà mama 03,073.006a damayantyaivam uktà sà jagÃmÃthÃÓu keÓinÅ 03,073.006c niÓÃmya ca hayaj¤asya liÇgÃni punar Ãgamat 03,073.007a sà tat sarvaæ yathÃv­ttaæ damayantyai nyavedayat 03,073.007c nimittaæ yat tadà d­«Âaæ bÃhuke divyamÃnu«am 03,073.008 keÓiny uvÃca 03,073.008a d­¬haæ ÓucyupacÃro 'sau na mayà mÃnu«a÷ kva cit 03,073.008c d­«ÂapÆrva÷ Óruto vÃpi damayanti tathÃvidha÷ 03,073.009a hrasvam ÃsÃdya saæcÃraæ nÃsau vinamate kva cit 03,073.009c taæ tu d­«Âvà yathÃsaÇgam utsarpati yathÃsukham 03,073.009e saækaÂe 'py asya sumahad vivaraæ jÃyate 'dhikam 03,073.010a ­tuparïasya cÃrthÃya bhojanÅyam anekaÓa÷ 03,073.010c pre«itaæ tatra rÃj¤Ã ca mÃæsaæ subahu pÃÓavam 03,073.011a tasya prak«ÃlanÃrthÃya kumbhas tatropakalpita÷ 03,073.011c sa tenÃvek«ita÷ kumbha÷ pÆrïa evÃbhavat tadà 03,073.012a tata÷ prak«Ãlanaæ k­tvà samadhiÓritya bÃhuka÷ 03,073.012c t­ïamu«Âiæ samÃdÃya Ãvidhyainaæ samÃdadhat 03,073.013a atha prajvalitas tatra sahasà havyavÃhana÷ 03,073.013c tad adbhutatamaæ d­«Âvà vismitÃham ihÃgatà 03,073.014a anyac ca tasmin sumahad ÃÓcaryaæ lak«itaæ mayà 03,073.014c yad agnim api saæsp­Óya naiva dahyaty asau Óubhe 03,073.015a chandena codakaæ tasya vahaty Ãvarjitaæ drutam 03,073.015c atÅva cÃnyat sumahad ÃÓcaryaæ d­«Âavaty aham 03,073.016a yat sa pu«pÃïy upÃdÃya hastÃbhyÃæ mam­de Óanai÷ 03,073.016c m­dyamÃnÃni pÃïibhyÃæ tena pu«pÃïi tÃny atha 03,073.017a bhÆya eva sugandhÅni h­«itÃni bhavanti ca 03,073.017c etÃny adbhutakalpÃni d­«ÂvÃhaæ drutam Ãgatà 03,073.017d*0341_01 ce«ÂitÃni viÓÃlÃk«i bÃhukasya samÅpata÷ 03,073.018 b­hadaÓva uvÃca 03,073.018a damayantÅ tu tac chrutvà puïyaÓlokasya ce«Âitam 03,073.018c amanyata nalaæ prÃptaæ karmace«ÂÃbhisÆcitam 03,073.019a sà ÓaÇkamÃnà bhartÃraæ nalaæ bÃhukarÆpiïam 03,073.019c keÓinÅæ Ólak«ïayà vÃcà rudatÅ punar abravÅt 03,073.020a punar gaccha pramattasya bÃhukasyopasaæsk­tam 03,073.020c mahÃnasÃc ch­taæ mÃæsaæ samÃdÃyaihi bhÃmini 03,073.021a sà gatvà bÃhuke vyagre tan mÃæsam apak­«ya ca 03,073.021c atyu«ïam eva tvarità tatk«aïaæ priyakÃriïÅ 03,073.021e damayantyai tata÷ prÃdÃt keÓinÅ kurunandana 03,073.022a socità nalasiddhasya mÃæsasya bahuÓa÷ purà 03,073.022c prÃÓya matvà nalaæ sÆdaæ prÃkroÓad bh­Óadu÷khità 03,073.023a vaiklavyaæ ca paraæ gatvà prak«Ãlya ca mukhaæ tata÷ 03,073.023c mithunaæ pre«ayÃm Ãsa keÓinyà saha bhÃrata 03,073.024a indrasenÃæ saha bhrÃtrà samabhij¤Ãya bÃhuka÷ 03,073.024c abhidrutya tato rÃjà pari«vajyÃÇkam Ãnayat 03,073.025a bÃhukas tu samÃsÃdya sutau surasutopamau 03,073.025c bh­Óaæ du÷khaparÅtÃtmà sasvaraæ prarudoda ha 03,073.026a nai«adho darÓayitvà tu vikÃram asak­t tadà 03,073.026c uts­jya sahasà putrau keÓinÅm idam abravÅt 03,073.027a idaæ susad­Óaæ bhadre mithunaæ mama putrayo÷ 03,073.027c tato d­«Âvaiva sahasà bëpam uts­«ÂavÃn aham 03,073.028a bahuÓa÷ saæpatantÅæ tvÃæ jana÷ ÓaÇketa do«ata÷ 03,073.028c vayaæ ca deÓÃtithayo gaccha bhadre namo 'stu te 03,074.001 b­hadaÓva uvÃca 03,074.001a sarvaæ vikÃraæ d­«Âvà tu puïyaÓlokasya dhÅmata÷ 03,074.001c Ãgatya keÓinÅ k«ipraæ damayantyai nyavedayat 03,074.002a damayantÅ tato bhÆya÷ pre«ayÃm Ãsa keÓinÅm 03,074.002c mÃtu÷ sakÃÓaæ du÷khÃrtà nalaÓaÇkÃsamutsukà 03,074.003a parÅk«ito me bahuÓo bÃhuko nalaÓaÇkayà 03,074.003c rÆpe me saæÓayas tv eka÷ svayam icchÃmi veditum 03,074.004a sa và praveÓyatÃæ mÃtar mÃæ vÃnuj¤Ãtum arhasi 03,074.004c viditaæ vÃtha vÃj¤Ãtaæ pitur me saævidhÅyatÃm 03,074.005a evam uktà tu vaidarbhyà sà devÅ bhÅmam abravÅt 03,074.005c duhitus tam abhiprÃyam anvajÃnÃc ca pÃrthiva÷ 03,074.006a sà vai pitrÃbhyanuj¤Ãtà mÃtrà ca bharatar«abha 03,074.006c nalaæ praveÓayÃm Ãsa yatra tasyÃ÷ pratiÓraya÷ 03,074.006d*0342_01 tÃæ sma d­«Âvaiva sahasà damayantÅæ nalo n­pa÷ 03,074.006d*0342_02 Ãvi«Âa÷ Óokadu÷khÃbhyÃæ babhÆvÃÓruparipluta÷ 03,074.007a taæ tu d­«Âvà tathÃyuktaæ damayantÅ nalaæ tadà 03,074.007c tÅvraÓokasamÃvi«Âà babhÆva varavarïinÅ 03,074.008a tata÷ këÃyavasanà jaÂilà malapaÇkinÅ 03,074.008c damayantÅ mahÃrÃja bÃhukaæ vÃkyam abravÅt 03,074.009a d­«ÂapÆrvas tvayà kaÓ cid dharmaj¤o nÃma bÃhuka 03,074.009c suptÃm uts­jya vipine gato ya÷ puru«a÷ striyam 03,074.010a anÃgasaæ priyÃæ bhÃryÃæ vijane ÓramamohitÃm 03,074.010c apahÃya tu ko gacchet puïyaÓlokam ­te nalam 03,074.011a kiæ nu tasya mayà kÃryam aparÃddhaæ mahÅpate÷ 03,074.011c yo mÃm uts­jya vipine gatavÃn nidrayà h­tÃm 03,074.012a sÃk«Ãd devÃn apÃhÃya v­to ya÷ sa mayà purà 03,074.012c anuvratÃæ sÃbhikÃmÃæ putriïÅæ tyaktavÃn katham 03,074.013a agnau pÃïig­hÅtÃæ ca haæsÃnÃæ vacane sthitÃm 03,074.013c bhari«yÃmÅti satyaæ ca pratiÓrutya kva tad gatam 03,074.014a damayantyà bruvantyÃs tu sarvam etad ariædama 03,074.014c Óokajaæ vÃri netrÃbhyÃm asukhaæ prÃsravad bahu 03,074.015a atÅva k­«ïatÃrÃbhyÃæ raktÃntÃbhyÃæ jalaæ tu tat 03,074.015c parisravan nalo d­«Âvà ÓokÃrta idam abravÅt 03,074.016a mama rÃjyaæ prana«Âaæ yan nÃhaæ tat k­tavÃn svayam 03,074.016c kalinà tat k­taæ bhÅru yac ca tvÃm aham atyajam 03,074.017a tvayà tu dharmabh­cchre«Âhe ÓÃpenÃbhihata÷ purà 03,074.017c vanasthayà du÷khitayà Óocantyà mÃæ vivÃsasam 03,074.018a sa maccharÅre tvacchÃpÃd dahyamÃno 'vasat kali÷ 03,074.018b*0343_01 karkoÂakavi«Ãd dagdho mama satyena Óobhane 03,074.018c tvacchÃpadagdha÷ satataæ so 'gnÃv iva samÃhita÷ 03,074.019a mama ca vyavasÃyena tapasà caiva nirjita÷ 03,074.019c du÷khasyÃntena cÃnena bhavitavyaæ hi nau Óubhe 03,074.020a vimucya mÃæ gata÷ pÃpa÷ sa tato 'ham ihÃgata÷ 03,074.020b*0344_01 Ãvi«Âa÷ Óokadu÷khÃbhyÃæ bëpadhÃrÃparipluta÷ 03,074.020c tvadarthaæ vipulaÓroïi na hi me 'nyat prayojanam 03,074.021a kathaæ nu nÃrÅ bhartÃram anuraktam anuvratam 03,074.021c uts­jya varayed anyaæ yathà tvaæ bhÅru karhi cit 03,074.022a dÆtÃÓ caranti p­thivÅæ k­tsnÃæ n­patiÓÃsanÃt 03,074.022c bhaimÅ kila sma bhartÃraæ dvitÅyaæ varayi«yati 03,074.023a svairav­ttà yathÃkÃmam anurÆpam ivÃtmana÷ 03,074.023c Órutvaiva caivaæ tvarito bhÃÇgasvarir upasthita÷ 03,074.023d*0345_01 katham uts­jya bhartÃraæ nibh­taiva vadhÆÓ caret 03,074.024a damayantÅ tu tac chrutvà nalasya paridevitam 03,074.024c präjalir vepamÃnà ca bhÅtà vacanam abravÅt 03,074.024d*0346_01 g­he bhÅmasya n­pate÷ parasparasukhai«iïau 03,074.024d*0346_02 vasetÃæ h­«Âasaækalpau vaidarbhÅ ca nalaÓ ca ha 03,075.001 damayanty uvÃca 03,075.001a na mÃm arhasi kalyÃïa pÃpena pariÓaÇkitum 03,075.001c mayà hi devÃn uts­jya v­tas tvaæ ni«adhÃdhipa 03,075.002a tavÃbhigamanÃrthaæ tu sarvato brÃhmaïà gatÃ÷ 03,075.002c vÃkyÃni mama gÃthÃbhir gÃyamÃnà diÓo daÓa 03,075.003a tatas tvÃæ brÃhmaïo vidvÃn parïÃdo nÃma pÃrthiva 03,075.003c abhyagacchat kosalÃyÃm ­tuparïaniveÓane 03,075.004a tena vÃkye h­te samyak prativÃkye tathÃh­te 03,075.004c upÃyo 'yaæ mayà d­«Âo nai«adhÃnayane tava 03,075.005a tvÃm ­te na hi loke 'nya ekÃhnà p­thivÅpate 03,075.005c samartho yojanaÓataæ gantum aÓvair narÃdhipa 03,075.006a tathà cemau mahÅpÃla bhaje 'haæ caraïau tava 03,075.006c yathà nÃsatk­taæ kiæ cin manasÃpi carÃmy aham 03,075.007a ayaæ carati loke 'smin bhÆtasÃk«Å sadÃgati÷ 03,075.007c e«a mu¤catu me prÃïÃn yadi pÃpaæ carÃmy aham 03,075.008a tathà carati tigmÃæÓu÷ pareïa bhuvanaæ sadà 03,075.008c sa vimu¤catu me prÃïÃn yadi pÃpaæ carÃmy aham 03,075.009a candramÃ÷ sarvabhÆtÃnÃm antaÓ carati sÃk«ivat 03,075.009c sa vimu¤catu me prÃïÃn yadi pÃpaæ carÃmy aham 03,075.010a ete devÃs traya÷ k­tsnaæ trailokyaæ dhÃrayanti vai 03,075.010c vibruvantu yathÃsatyam ete vÃdya tyajantu mÃm 03,075.011a evam ukte tato vÃyur antarik«Ãd abhëata 03,075.011c nai«Ã k­tavatÅ pÃpaæ nala satyaæ bravÅmi te 03,075.012a rÃja¤ ÓÅlanidhi÷ sphÅto damayantyà surak«ita÷ 03,075.012c sÃk«iïo rak«iïaÓ cÃsyà vayaæ trÅn parivatsarÃn 03,075.013a upÃyo vihitaÓ cÃyaæ tvadartham atulo 'nayà 03,075.013c na hy ekÃhnà Óataæ gantà tvad ­te 'nya÷ pumÃn iha 03,075.014a upapannà tvayà bhaimÅ tvaæ ca bhaimyà mahÅpate 03,075.014c nÃtra ÓaÇkà tvayà kÃryà saægaccha saha bhÃryayà 03,075.015a tathà bruvati vÃyau tu pu«pav­«Âi÷ papÃta ha 03,075.015c devadundubhayo nedur vavau ca pavana÷ Óiva÷ 03,075.016a tad adbhutatamaæ d­«Âvà nalo rÃjÃtha bhÃrata 03,075.016c damayantyÃæ viÓaÇkÃæ tÃæ vyapÃkar«ad ariædama÷ 03,075.017a tatas tad vastram araja÷ prÃv­ïod vasudhÃdhipa÷ 03,075.017c saæsm­tya nÃgarÃjÃnaæ tato lebhe vapu÷ svakam 03,075.018a svarÆpiïaæ tu bhartÃraæ d­«Âvà bhÅmasutà tadà 03,075.018c prÃkroÓad uccair ÃliÇgya puïyaÓlokam anindità 03,075.019a bhaimÅm api nalo rÃjà bhrÃjamÃno yathà purà 03,075.019c sasvaje svasutau cÃpi yathÃvat pratyanandata 03,075.020a tata÷ svorasi vinyasya vaktraæ tasya ÓubhÃnanà 03,075.020c parÅtà tena du÷khena niÓaÓvÃsÃyatek«aïà 03,075.021a tathaiva maladigdhÃÇgÅ pari«vajya Óucismità 03,075.021c suciraæ puru«avyÃghraæ tasthau sÃÓrupariplutà 03,075.022a tata÷ sarvaæ yathÃv­ttaæ damayantyà nalasya ca 03,075.022c bhÅmÃyÃkathayat prÅtyà vaidarbhyà jananÅ n­pa 03,075.023a tato 'bravÅn mahÃrÃja÷ k­taÓaucam ahaæ nalam 03,075.023c damayantyà sahopetaæ kÃlyaæ dra«Âà sukho«itam 03,075.024a tatas tau sahitau rÃtriæ kathayantau purÃtanam 03,075.024c vane vicaritaæ sarvam Æ«atur muditau n­pa 03,075.025a sa caturthe tato var«e saægamya saha bhÃryayà 03,075.025c sarvakÃmai÷ susiddhÃrtho labdhavÃn paramÃæ mudam 03,075.026a damayanty api bhartÃram avÃpyÃpyÃyità bh­Óam 03,075.026c ardhasaæjÃtasasyeva toyaæ prÃpya vasuædharà 03,075.027a saivaæ sametya vyapanÅtatandrÅ; ÓÃntajvarà har«aviv­ddhasattvà 03,075.027c rarÃja bhaimÅ samavÃptakÃmÃ; ÓÅtÃæÓunà rÃtrir ivoditena 03,076.001 b­hadaÓva uvÃca 03,076.001a atha tÃæ vyu«ito rÃtriæ nalo rÃjà svalaæk­ta÷ 03,076.001c vaidarbhyà sahita÷ kÃlyaæ dadarÓa vasudhÃdhipam 03,076.002a tato 'bhivÃdayÃm Ãsa prayata÷ ÓvaÓuraæ nala÷ 03,076.002c tasyÃnu damayantÅ ca vavande pitaraæ Óubhà 03,076.003a taæ bhÅma÷ pratijagrÃha putravat parayà mudà 03,076.003c yathÃrhaæ pÆjayitvà tu samÃÓvÃsayata prabhu÷ 03,076.003e nalena sahitÃæ tatra damayantÅæ pativratÃm 03,076.003f*0347_01 anujagrÃha mahatà satkÃreïa k«itÅÓvara÷ 03,076.004a tÃm arhaïÃæ nalo rÃjà pratig­hya yathÃvidhi 03,076.004c paricaryÃæ svakÃæ tasmai yathÃvat pratyavedayat 03,076.005a tato babhÆva nagare sumahÃn har«anisvana÷ 03,076.005c janasya saæprah­«Âasya nalaæ d­«Âvà tathÃgatam 03,076.006a aÓobhayac ca nagaraæ patÃkÃdhvajamÃlinam 03,076.006c siktasaæm­«Âapu«pìhyà rÃjamÃrgÃ÷ k­tÃs tadà 03,076.007a dvÃri dvÃri ca paurÃïÃæ pu«pabhaÇga÷ prakalpita÷ 03,076.007c arcitÃni ca sarvÃïi devatÃyatanÃni ca 03,076.008a ­tuparïo 'pi ÓuÓrÃva bÃhukacchadminaæ nalam 03,076.008c damayantyà samÃyuktaæ jah­«e ca narÃdhipa÷ 03,076.009a tam ÃnÃyya nalo rÃjà k«amayÃm Ãsa pÃrthivam 03,076.009c sa ca taæ k«amayÃm Ãsa hetubhir buddhisaæmata÷ 03,076.010a sa satk­to mahÅpÃlo nai«adhaæ vismayÃnvita÷ 03,076.010b*0348_01 uvÃca vÃkyaæ tattvaj¤o nai«adhaæ vadatÃæ vara÷ 03,076.010c di«Âyà sameto dÃrai÷ svair bhavÃn ity abhyanandata 03,076.011a kaccit tu nÃparÃdhaæ te k­tavÃn asmi nai«adha 03,076.011c aj¤ÃtavÃsaæ vasato madg­he ni«adhÃdhipa 03,076.012a yadi và buddhipÆrvÃïi yady abuddhÃni kÃni cit 03,076.012c mayà k­tÃny akÃryÃïi tÃni me k«antum arhasi 03,076.013 nala uvÃca 03,076.013a na me 'parÃdhaæ k­tavÃæs tvaæ svalpam api pÃrthiva 03,076.013c k­te 'pi ca na me kopa÷ k«antavyaæ hi mayà tava 03,076.014a pÆrvaæ hy asi sakhà me 'si saæbandhÅ ca narÃdhipa 03,076.014c ata Ærdhvaæ tu bhÆyas tvaæ prÅtim Ãhartum arhasi 03,076.014d*0349_01 ata Ærdhvaæ tu bhÆyas tvaæ prÅtimÃn k«antum arhasi 03,076.015a sarvakÃmai÷ suvihita÷ sukham asmy u«itas tvayi 03,076.015c na tathà svag­he rÃjan yathà tava g­he sadà 03,076.016a idaæ caiva hayaj¤Ãnaæ tvadÅyaæ mayi ti«Âhati 03,076.016c tad upÃkartum icchÃmi manyase yadi pÃrthiva 03,076.017 b­hadaÓva uvÃca 03,076.017a evam uktvà dadau vidyÃm ­tuparïÃya nai«adha÷ 03,076.017c sa ca tÃæ pratijagrÃha vidhid­«Âena karmaïà 03,076.018a tato g­hyÃÓvah­dayaæ tadà bhÃÇgasvarir n­pa÷ 03,076.018b*0350_01 ni«adhÃdhipateÓ cÃpi datvÃk«ah­dayaæ n­pa÷ 03,076.018c sÆtam anyam upÃdÃya yayau svapuram eva hi 03,076.019a ­tuparïe pratigate nalo rÃjà viÓÃæ pate 03,076.019c nagare kuï¬ine kÃlaæ nÃtidÅrgham ivÃvasat 03,077.001 b­hadaÓva uvÃca 03,077.001a sa mÃsam u«ya kaunteya bhÅmam Ãmantrya nai«adha÷ 03,077.001c purÃd alpaparÅvÃro jagÃma ni«adhÃn prati 03,077.002a rathenaikena Óubhreïa dantibhi÷ pari«o¬aÓai÷ 03,077.002c pa¤cÃÓadbhir hayaiÓ caiva «aÂÓataiÓ ca padÃtibhi÷ 03,077.003a sa kampayann iva mahÅæ tvaramÃïo mahÅpati÷ 03,077.003c praviveÓÃtisaærabdhas tarasaiva mahÃmanÃ÷ 03,077.004a tata÷ pu«karam ÃsÃdya vÅrasenasuto nala÷ 03,077.004c uvÃca dÅvyÃva punar bahu vittaæ mayÃrjitam 03,077.005a damayantÅ ca yac cÃnyan mayà vasu samarjitam 03,077.005c e«a vai mama saænyÃsas tava rÃjyaæ tu pu«kara 03,077.006a puna÷ pravartatÃæ dyÆtam iti me niÓcità mati÷ 03,077.006c ekapÃïena bhadraæ te prÃïayoÓ ca païÃvahe 03,077.007a jitvà parasvam Ãh­tya rÃjyaæ và yadi và vasu 03,077.007c pratipÃïa÷ pradÃtavya÷ paraæ hi dhanam ucyate 03,077.008a na ced vächasi tad dyÆtaæ yuddhadyÆtaæ pravartatÃm 03,077.008c dvairathenÃstu vai ÓÃntis tava và mama và n­pa 03,077.009a vaæÓabhojyam idaæ rÃjyaæ mÃrgitavyaæ yathà tathà 03,077.009c yena tenÃpy upÃyena v­ddhÃnÃm iti ÓÃsanam 03,077.010a dvayor ekatare buddhi÷ kriyatÃm adya pu«kara 03,077.010c kaitavenÃk«avatyÃæ và yuddhe và namyatÃæ dhanu÷ 03,077.011a nai«adhenaivam uktas tu pu«kara÷ prahasann iva 03,077.011c dhruvam Ãtmajayaæ matvà pratyÃha p­thivÅpatim 03,077.012a di«Âyà tvayÃrjitaæ vittaæ pratipÃïÃya nai«adha 03,077.012c di«Âyà ca du«k­taæ karma damayantyÃ÷ k«ayaæ gatam 03,077.012e di«Âyà ca dhriyase rÃjan sadÃro 'rinibarhaïa 03,077.012f*0351_01 punar dyÆte ca te buddhir di«Âyà puru«asattama 03,077.013a dhanenÃnena vaidarbhÅ jitena samalaæk­tà 03,077.013c mÃm upasthÃsyati vyaktaæ divi Óakram ivÃpsarÃ÷ 03,077.014a nityaÓo hi smarÃmi tvÃæ pratÅk«Ãmi ca nai«adha 03,077.014c devane ca mama prÅtir na bhavaty asuh­dgaïai÷ 03,077.015a jitvà tv adya varÃrohÃæ damayantÅm aninditÃm 03,077.015c k­tak­tyo bhavi«yÃmi sà hi me nityaÓo h­di 03,077.016a Órutvà tu tasya tà vÃco bahvabaddhapralÃpina÷ 03,077.016c iye«a sa ÓiraÓ chettuæ kha¬gena kupito nala÷ 03,077.017a smayaæs tu ro«atÃmrÃk«as tam uvÃca tato n­pa÷ 03,077.017c païÃva÷ kiæ vyÃharase jitvà vai vyÃhari«yasi 03,077.018a tata÷ prÃvartata dyÆtaæ pu«karasya nalasya ca 03,077.018c ekapÃïena bhadraæ te nalena sa parÃjita÷ 03,077.018e saratnakoÓanicaya÷ prÃïena païito 'pi ca 03,077.019a jitvà ca pu«karaæ rÃjà prahasann idam abravÅt 03,077.019c mama sarvam idaæ rÃjyam avyagraæ hatakaïÂakam 03,077.020a vaidarbhÅ na tvayà Óakyà rÃjÃpasada vÅk«itum 03,077.020c tasyÃs tvaæ saparÅvÃro mƬha dÃsatvam Ãgata÷ 03,077.021a na tat tvayà k­taæ karma yenÃhaæ nirjita÷ purà 03,077.021c kalinà tat k­taæ karma tvaæ tu mƬha na budhyase 03,077.021e nÃhaæ parak­taæ do«aæ tvayy ÃdhÃsye kathaæ cana 03,077.022a yathÃsukhaæ tvaæ jÅvasva prÃïÃn abhyuts­jÃmi te 03,077.022b*0352_01 tathaiva sarvasaæbhÃraæ svam aæÓaæ vitarÃmi te 03,077.022c tathaiva ca mama prÅtis tvayi vÅra na saæÓaya÷ 03,077.023a saubhrÃtraæ caiva me tvatto na kadà cit prahÃsyati 03,077.023c pu«kara tvaæ hi me bhrÃtà saæjÅvasva Óataæ samÃ÷ 03,077.024a evaæ nala÷ sÃntvayitvà bhrÃtaraæ satyavikrama÷ 03,077.024c svapuraæ pre«ayÃm Ãsa pari«vajya puna÷ puna÷ 03,077.025a sÃntvito nai«adhenaivaæ pu«kara÷ pratyuvÃca tam 03,077.025c puïyaÓlokaæ tadà rÃjann abhivÃdya k­täjali÷ 03,077.026a kÅrtir astu tavÃk«ayyà jÅva var«Ãyutaæ sukhÅ 03,077.026c yo me vitarasi prÃïÃn adhi«ÂhÃnaæ ca pÃrthiva 03,077.027a sa tathà satk­to rÃj¤Ã mÃsam u«ya tadà n­pa÷ 03,077.027c prayayau svapuraæ h­«Âa÷ pu«kara÷ svajanÃv­ta÷ 03,077.028a mahatyà senayà rÃjan vinÅtai÷ paricÃrakai÷ 03,077.028c bhrÃjamÃna ivÃdityo vapu«Ã puru«ar«abha 03,077.029a prasthÃpya pu«karaæ rÃjà vittavantam anÃmayam 03,077.029c praviveÓa puraæ ÓrÅmÃn atyartham upaÓobhitam 03,077.029e praviÓya sÃntvayÃm Ãsa paurÃæÓ ca ni«adhÃdhipa÷ 03,077.029f*0353_01 paurà jÃnapadÃÓ cÃpi saæprah­«ÂatanÆruhÃ÷ 03,077.029f*0353_02 Æcu÷ präjalaya÷ sarve sÃmÃtyapramukhà janÃ÷ 03,077.029f*0353_03 adya sma nirv­tà rÃjan pure janapade 'pi ca 03,077.029f*0353_04 upÃsituæ puna÷ prÃptà devà iva Óatakratum 03,077.029f*0354_01 ÃÓvÃsayat tadÃmÃtyÃn sarvä jÃnapadÃæs tadà 03,077.029f*0355_01 hite«u cai«Ãæ satataæ pitevÃvahito 'bhavat 03,078.001 b­hadaÓva uvÃca 03,078.001a praÓÃnte tu pure h­«Âe saæprav­tte mahotsave 03,078.001c mahatyà senayà rÃjà damayantÅm upÃnayat 03,078.001d*0356_01 puïyaÓlokaæ tu rÃjyasthaæ Órutvà bhÅmo mahÅpati÷ 03,078.001d*0356_02 mudà paramayà yukto babhÆva bharatar«abha 03,078.001d*0356_03 atha h­«Âamanà rÃjà mahatyà senayà saha 03,078.001d*0356_04 sutÃæ prasthÃpayÃm Ãsa puïyaÓlokÃya dhÅmate 03,078.002a damayantÅm api pità satk­tya paravÅrahà 03,078.002c prasthÃpayad ameyÃtmà bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,078.003a ÃgatÃyÃæ tu vaidarbhyÃæ saputrÃyÃæ nalo n­pa÷ 03,078.003c vartayÃm Ãsa mudito devarì iva nandane 03,078.004a tathà prakÃÓatÃæ yÃto jambÆdvÅpe 'tha rÃjasu 03,078.004c puna÷ sve cÃvasad rÃjye pratyÃh­tya mahÃyaÓÃ÷ 03,078.005a Åje ca vividhair yaj¤air vidhivat svÃptadak«iïai÷ 03,078.005c tathà tvam api rÃjendra sasuh­d vak«yase 'cirÃt 03,078.006a du÷kham etÃd­Óaæ prÃpto nala÷ parapuraæjaya÷ 03,078.006c devanena naraÓre«Âha sabhÃryo bharatar«abha 03,078.007a ekÃkinaiva sumahan nalena p­thivÅpate 03,078.007c du÷kham ÃsÃditaæ ghoraæ prÃptaÓ cÃbhyudaya÷ puna÷ 03,078.008a tvaæ punar bhrÃt­sahita÷ k­«ïayà caiva pÃï¬ava 03,078.008c ramase 'smin mahÃraïye dharmam evÃnucintayan 03,078.009a brÃhmaïaiÓ ca mahÃbhÃgair vedavedÃÇgapÃragai÷ 03,078.009c nityam anvÃsyase rÃjaæs tatra kà paridevanà 03,078.009d*0357_01 ak«ÃïÃæ h­daye prÃpte ­tuparïasya saænidhau 03,078.009d*0357_02 nalena yÃcitaæ rÃj¤Ã kalinà ca pratiÓrutam 03,078.009d*0358_01 karkoÂakasya nÃgasya damayantyà nalasya ca 03,078.009d*0358_02 ­tuparïasya rÃjar«e÷ kÅrtanaæ kalinÃÓanam 03,078.010a itihÃsam imaæ cÃpi kalinÃÓanam ucyate 03,078.010b*0359_01 ya idaæ paÂhate nityaæ ya idaæ Ó­ïuyÃn nara÷ 03,078.010b*0359_02 na tasya vidyate rÃjan bhayaæ vai kalikÃrakam 03,078.010b*0359_03 dharmanityasya yuktasya sadÃrjavaratasya ca 03,078.010b*0359_04 dÃntasya ca vadÃnyasya kali÷ puæsa÷ karoti kim 03,078.010c Óakyam ÃÓvÃsituæ Órutvà tvadvidhena viÓÃæ pate 03,078.010d*0360_01 idam evÃnyad atraiva vyÃsena parikÅrtitam 03,078.010d*0360_02 kalinà ca n­pe dattaæ rÃjan varam anuttamam 03,078.010d*0360_03 ak«ÃïÃæ h­daye prÃpte ­tuparïasya saænidhau 03,078.010d*0360_04 nalena paÂhita÷ Óloka÷ kalinÃÓÃya bhÃrata 03,078.011a asthiratvaæ ca saæcintya puru«Ãrthasya nityadà 03,078.011c tasyÃye ca vyaye caiva samÃÓvasihi mà Óuca÷ 03,078.011c*0361_01 **** **** na cintayitum arhasi 03,078.011c*0361_02 ÓrutvetihÃsaæ n­pate 03,078.011d*0362_01 vyasane tvaæ mahÃrÃja na vi«Åditum arhasi 03,078.011d*0363_01 vi«amÃvasthite daive pauru«e 'phalatÃæ gate 03,078.011d*0363_02 vi«Ãdayanti nÃtmÃnaæ sattvÃpÃÓrayiïo budhÃ÷ 03,078.012a ye cedaæ kathayi«yanti nalasya caritaæ mahat 03,078.012c Óro«yanti cÃpy abhÅk«ïaæ vai nÃlak«mÅs tÃn bhaji«yati 03,078.012e arthÃs tasyopapatsyante dhanyatÃæ ca gami«yati 03,078.013a itihÃsam imaæ Órutvà purÃïaæ ÓaÓvad uttamam 03,078.013c putrÃn pautrÃn paÓÆæÓ caiva vetsyate n­«u cÃgryatÃm 03,078.013e aroga÷ prÅtimÃæÓ caiva bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,078.014a bhayaæ paÓyasi yac ca tvam Ãhvayi«yati mÃæ puna÷ 03,078.014c ak«aj¤a iti tat te 'haæ nÃÓayi«yÃmi pÃrthiva 03,078.015a vedÃk«ah­dayaæ k­tsnam ahaæ satyaparÃkrama 03,078.015b*0364_01 upapadyati mattaÓ ca bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,078.015c upapadyasva kaunteya prasanno 'haæ bravÅmi te 03,078.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,078.016a tato h­«Âamanà rÃjà b­hadaÓvam uvÃca ha 03,078.016c bhagavann ak«ah­dayaæ j¤Ãtum icchÃmi tattvata÷ 03,078.016d*0365_01 kaunteyenaivam uktas tu b­hadaÓvo mahÃmuni÷ 03,078.017a tato 'k«ah­dayaæ prÃdÃt pÃï¬avÃya mahÃtmane 03,078.017b*0366_01 labdhvà ca pÃï¬avo rÃjà viÓoka÷ samapadyata 03,078.017b*0366_02 kathÃm evaæ tathà k­tvà nalasya caritÃÓrayÃm 03,078.017b*0366_03 Ãmantrya pÃï¬avÃn sarvÃn b­hadaÓvo jagÃma ha 03,078.017c dattvà cÃÓvaÓiro 'gacchad upaspra«Âuæ mahÃtapÃ÷ 03,078.018a b­hadaÓve gate pÃrtham aÓrau«Åt savyasÃcinam 03,078.018c vartamÃnaæ tapasy ugre vÃyubhak«aæ manÅ«iïam 03,078.019a brÃhmaïebhyas tapasvibhya÷ saæpatadbhyas tatas tata÷ 03,078.019c tÅrthaÓailavarebhyaÓ ca sametebhyo d­¬havrata÷ 03,078.020a iti pÃrtho mahÃbÃhur durÃpaæ tapa Ãsthita÷ 03,078.020c na tathà d­«ÂapÆrvo 'nya÷ kaÓ cid ugratapà iti 03,078.021a yathà dhanaæjaya÷ pÃrthas tapasvÅ niyatavrata÷ 03,078.021c munir ekacara÷ ÓrÅmÃn dharmo vigrahavÃn iva 03,078.022a taæ Órutvà pÃï¬avo rÃjaæs tapyamÃnaæ mahÃvane 03,078.022c anvaÓocata kaunteya÷ priyaæ vai bhrÃtaraæ jayam 03,078.023a dahyamÃnena tu h­dà ÓaraïÃrthÅ mahÃvane 03,078.023c brÃhmaïÃn vividhaj¤ÃnÃn paryap­cchad yudhi«Âhira÷ 03,078.023d*0367_01 pratig­hyÃk«ah­dayaæ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,078.023d*0367_02 ÃsÅd dh­«Âamanà rÃjan bhÅmasenÃdibhir yuta÷ 03,078.023d*0367_03 svabhrÃtÌn sahitÃn paÓyan kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,078.023d*0367_04 apaÓyann arjunaæ tatra babhÆvÃÓruparipluta÷ 03,078.023d*0367_05 saætapyamÃna÷ kaunteyo bhÅmasenam uvÃca ha 03,078.023d*0367_06 kadà drak«yÃmi vai bhÅma pÃrtham atra tavÃnujam 03,078.023d*0367_07 matk­te hi kuruÓre«Âhas tapyate duÓcaraæ tapa÷ 03,078.023d*0367_08 tasyÃk«ah­dayaj¤Ãnam ÃkhyÃsyÃmi kadà nv aham 03,078.023d*0367_09 sa hi ÓrutvÃk«ah­dayaæ samupÃttaæ mayà vibho 03,078.023d*0367_10 prah­«Âa÷ puru«avyÃghro bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,079.001 janamejaya uvÃca 03,079.001*0368_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,079.001*0368_01 tÅrthÃnÃæ caiva mÃhÃtmyaæ pulastyenÃbhibhëitÃn 03,079.001*0368_02 kadà cit tÅrthayÃtrÃyÃæ nÃrado bhagavÃn ­«i÷ 03,079.001*0368_03 tÅrthÃni paryaÂaæs tatra yudhi«Âhiram upÃgamat 03,079.001*0368_04 vinayÃvanato bhÆtvà paryap­cchad yudhi«Âhira÷ 03,079.001*0368_05 nÃrada uvÃca 03,079.001*0368_05 tÅrthÃbhidhÃnaæ puïyaæ ca nÃradÃya mahÃtmane 03,079.001*0368_06 pulastya uvÃca 03,079.001*0368_06 tat te 'haæ kathayi«yÃmi Ó­ïu dharmabh­tÃæ vara 03,079.001a bhagavan kÃmyakÃt pÃrthe gate me prapitÃmahe 03,079.001c pÃï¬avÃ÷ kim akurvanta tam ­te savyasÃcinam 03,079.002a sa hi te«Ãæ mahe«vÃso gatir ÃsÅd anÅkajit 03,079.002c ÃdityÃnÃæ yathà vi«ïus tathaiva pratibhÃti me 03,079.002c*0369_01 **** **** rudrÃïÃæ caiva Óaækara÷ 03,079.002c*0369_02 tridaÓÃnÃæ mahendraÓ ca 03,079.003a tenendrasamavÅryeïa saægrÃme«v anivartinà 03,079.003c vinÃbhÆtà vane vÅrÃ÷ katham Ãsan pitÃmahÃ÷ 03,079.004 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,079.004a gate tu kÃmyakÃt tÃta pÃï¬ave savyasÃcini 03,079.004c babhÆvu÷ kauraveyÃs te du÷khaÓokaparÃyaïÃ÷ 03,079.005a Ãk«iptasÆtrà maïayaÓ chinnapak«Ã iva dvijÃ÷ 03,079.005c aprÅtamanasa÷ sarve babhÆvur atha pÃï¬avÃ÷ 03,079.006a vanaæ ca tad abhÆt tena hÅnam akli«Âakarmaïà 03,079.006c kubereïa yathà hÅnaæ vanaæ caitrarathaæ tathà 03,079.007a tam ­te puru«avyÃghraæ pÃï¬avà janamejaya 03,079.007c mudam aprÃpnuvanto vai kÃmyake nyavasaæs tadà 03,079.008a brÃhmaïÃrthe parÃkrÃntÃ÷ Óuddhair bÃïair mahÃrathÃ÷ 03,079.008c nighnanto bharataÓre«Âha medhyÃn bahuvidhÃn m­gÃn 03,079.009a nityaæ hi puru«avyÃghrà vanyÃhÃram ariædamÃ÷ 03,079.009c vipras­tya samÃh­tya brÃhmaïebhyo nyavedayan 03,079.010a evaæ te nyavasaæs tatra sotkaïÂhÃ÷ puru«ar«abhÃ÷ 03,079.010c ah­«Âamanasa÷ sarve gate rÃjan dhanaæjaye 03,079.011a atha vipro«itaæ vÅraæ päcÃlÅ madhyamaæ patim 03,079.011c smarantÅ pÃï¬avaÓre«Âham idaæ vacanam abravÅt 03,079.012a yo 'rjunenÃrjunas tulyo dvibÃhur bahubÃhunà 03,079.012c tam ­te pÃï¬avaÓre«Âhaæ vanaæ na pratibhÃti me 03,079.012e ÓÆnyÃm iva ca paÓyÃmi tatra tatra mahÅm imÃm 03,079.012f*0370_01 vinà tena mahÅnÃtha Óakrapratimatejasà 03,079.013a bahvÃÓcaryam idaæ cÃpi vanaæ kusumitadrumam 03,079.013c na tathà ramaïÅyaæ me tam ­te savyasÃcinam 03,079.014a nÅlÃmbudasamaprakhyaæ mattamÃtaÇgavikramam 03,079.014c tam ­te puï¬arÅkÃk«aæ kÃmyakaæ nÃtibhÃti me 03,079.015a yasya sma dhanu«o gho«a÷ ÓrÆyate 'Óaninisvana÷ 03,079.015c na labhe Óarma taæ rÃjan smarantÅ savyasÃcinam 03,079.016a tathà lÃlapyamÃnÃæ tÃæ niÓamya paravÅrahà 03,079.016c bhÅmaseno mahÃrÃja draupadÅm idam abravÅt 03,079.017a mana÷prÅtikaraæ bhadre yad bravÅ«i sumadhyame 03,079.017c tan me prÅïÃti h­dayam am­taprÃÓanopamam 03,079.018a yasya dÅrghau samau pÅnau bhujau parighasaænibhau 03,079.018c maurvÅk­takiïau v­ttau kha¬gÃyudhagadÃdharau 03,079.019a ni«kÃÇgadak­tÃpŬau pa¤caÓÅr«Ãv ivoragau 03,079.019c tam ­te puru«avyÃghraæ na«ÂasÆryam idaæ vanam 03,079.020a yam ÃÓritya mahÃbÃhuæ päcÃlÃ÷ kuravas tathà 03,079.020c surÃïÃm api yattÃnÃæ p­tanÃsu na bibhyati 03,079.021a yasya bÃhÆ samÃÓritya vayaæ sarve mahÃtmana÷ 03,079.021c manyÃmahe jitÃn Ãjau parÃn prÃptÃæ ca medinÅm 03,079.022a tam ­te phalgunaæ vÅraæ na labhe kÃmyake dh­tim 03,079.022c ÓÆnyÃm iva ca paÓyÃmi tatra tatra mahÅm imÃm 03,079.022d*0371_01 paÓyÃmi ca diÓa÷ sarvÃs timireïÃv­tà iva 03,079.022d*0371_02 tato 'bravÅt sÃÓrukaïÂho nakula÷ pÃï¬unandana÷ 03,079.023 nakula uvÃca 03,079.023a ya udÅcÅæ diÓaæ gatvà jitvà yudhi mahÃbalÃn 03,079.023c gandharvamukhyä ÓataÓo hayÃæl lebhe sa vÃsavi÷ 03,079.023d*0372_01 yasmin divyÃni karmÃïi kathayanti raïÃjire 03,079.023d*0372_02 devà api yudhÃæ Óre«Âhaæ tam ­te kà ratir vane 03,079.024a rÃjaæs tittirikalmëä ÓrÅmÃn anilaraæhasa÷ 03,079.024c prÃdÃd bhrÃtre priya÷ premïà rÃjasÆye mahÃkratau 03,079.025a tam ­te bhÅmadhanvÃnaæ bhÅmÃd avarajaæ vane 03,079.025c kÃmaye kÃmyake vÃsaæ nedÃnÅm amaropamam 03,079.026 sahadeva uvÃca 03,079.026a yo dhanÃni ca kanyÃÓ ca yudhi jitvà mahÃrathÃn 03,079.026c ÃjahÃra purà rÃj¤e rÃjasÆye mahÃkratau 03,079.027a ya÷ sametÃn m­dhe jitvà yÃdavÃn amitadyuti÷ 03,079.027c subhadrÃm ÃjahÃraiko vÃsudevasya saæmate 03,079.027d*0373_01 yenÃrdharÃjyam Ãcchidya drupadasya mahÃtmana÷ 03,079.027d*0373_02 ÃcÃryadak«iïà dattà guror droïasya bhÃrata 03,079.028a tasya ji«ïor b­sÅæ d­«Âvà ÓÆnyÃm upaniveÓane 03,079.028c h­dayaæ me mahÃrÃja na ÓÃmyati kadà cana 03,079.029a vanÃd asmÃd vivÃsaæ tu rocaye 'ham ariædama 03,079.029c na hi nas tam ­te vÅraæ ramaïÅyam idaæ vanam 03,080.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,080.001a dhanaæjayotsukÃs te tu vane tasmin mahÃrathÃ÷ 03,080.001c nyavasanta mahÃbhÃgà draupadyà saha pÃï¬avÃ÷ 03,080.001d*0374_01 dhanaæjayotsukÃnÃæ tu bhrÃtÌïÃæ k­«ïayà saha 03,080.001d*0374_02 Órutvà vÃkyÃni vimanà dharmarÃjo 'py ajÃyata 03,080.002a athÃpaÓyan mahÃtmÃnaæ devar«iæ tatra nÃradam 03,080.002c dÅpyamÃnaæ Óriyà brÃhmyà dÅptÃgnisamatejasam 03,080.002d*0375_01 tam Ãgatam abhiprek«ya bhrÃt­bhi÷ saha dharmarà03,080.002d*0375_02 pratyutthÃya yathÃnyÃyaæ pÆjÃæ cakre mahÃtmane 03,080.003a sa tai÷ pariv­ta÷ ÓrÅmÃn bhrÃt­bhi÷ kurusattama÷ 03,080.003c vibabhÃv atidÅptaujà devair iva Óatakratu÷ 03,080.004a yathà ca vedÃn sÃvitrÅ yÃj¤asenÅ tathà satÅ 03,080.004c na jahau dharmata÷ pÃrthÃn merum arkaprabhà yathà 03,080.004d*0376_01 arghyaæ pÃdyam athÃnÅya tv abhyavÃdayad acyutam 03,080.004d*0376_02 nÃradas tu mahÃtejÃ÷ svasty astv ity abhyabhëata 03,080.004d*0377_01 tato yudhi«Âhiro rÃjà d­«Âvà devar«isattamam 03,080.004d*0377_02 yathÃrhaæ pÆjayÃm Ãsa vidhivat kurunandana÷ 03,080.005a pratig­hya tu tÃæ pÆjÃæ nÃrado bhagavÃn ­«i÷ 03,080.005c ÃÓvÃsayad dharmasutaæ yuktarÆpam ivÃnagha 03,080.006a uvÃca ca mahÃtmÃnaæ dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,080.006c brÆhi dharmabh­tÃæ Óre«Âha kenÃrtha÷ kiæ dadÃmi te 03,080.007a atha dharmasuto rÃjà praïamya bhrÃt­bhi÷ saha 03,080.007c uvÃca präjalir vÃkyaæ nÃradaæ devasaæmitam 03,080.008a tvayi tu«Âe mahÃbhÃga sarvalokÃbhipÆjite 03,080.008c k­tam ity eva manye 'haæ prasÃdÃt tava suvrata 03,080.009a yadi tv aham anugrÃhyo bhrÃt­bhi÷ sahito 'nagha 03,080.009c saædehaæ me muniÓre«Âha h­disthaæ chettum arhasi 03,080.010a pradak«iïaæ ya÷ kurute p­thivÅæ tÅrthatatpara÷ 03,080.010c kiæ phalaæ tasya kÃrtsnyena tad brahman vaktum arhasi 03,080.011 nÃrada uvÃca 03,080.011a Ó­ïu rÃjann avahito yathà bhÅ«meïa bhÃrata 03,080.011c pulastyasya sakÃÓÃd vai sarvam etad upaÓrutam 03,080.012a purà bhÃgÅrathÅtÅre bhÅ«mo dharmabh­tÃæ vara÷ 03,080.012c pitryaæ vrataæ samÃsthÃya nyavasan munivat tadà 03,080.013a Óubhe deÓe mahÃrÃja puïye devar«isevite 03,080.013c gaÇgÃdvÃre mahÃtejà devagandharvasevite 03,080.014a sa pitÌæs tarpayÃm Ãsa devÃæÓ ca paramadyuti÷ 03,080.014c ­«ÅæÓ ca to«ayÃm Ãsa vidhid­«Âena karmaïà 03,080.015a kasya cit tv atha kÃlasya japann eva mahÃtapÃ÷ 03,080.015c dadarÓÃdbhutasaækÃÓaæ pulastyam ­«isattamam 03,080.016a sa taæ d­«Âvogratapasaæ dÅpyamÃnam iva Óriyà 03,080.016c prahar«am atulaæ lebhe vismayaæ ca paraæ yayau 03,080.017a upasthitaæ mahÃrÃja pÆjayÃm Ãsa bhÃrata 03,080.017c bhÅ«mo dharmabh­tÃæ Óre«Âho vidhid­«Âena karmaïà 03,080.018a Óirasà cÃrghyam ÃdÃya Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,080.018c nÃma saækÅrtayÃm Ãsa tasmin brahmar«isattame 03,080.019a bhÅ«mo 'ham asmi bhadraæ te dÃso 'smi tava suvrata 03,080.019c tava saædarÓanÃd eva mukto 'haæ sarvakilbi«ai÷ 03,080.020a evam uktvà mahÃrÃja bhÅ«mo dharmabh­tÃæ vara÷ 03,080.020c vÃgyata÷ präjalir bhÆtvà tÆ«ïÅm ÃsÅd yudhi«Âhira 03,080.021a taæ d­«Âvà niyamenÃtha svÃdhyÃyÃmnÃyakarÓitam 03,080.021b*0378_01 tata÷ sa madhureïÃtha svareïa sumahÃtapÃ÷ 03,080.021b*0378_02 uvÃca vÃkyaæ dharmaj¤a÷ pulastya÷ prÅtamÃnasa÷ 03,080.021c bhÅ«maæ kurukulaÓre«Âhaæ muni÷ prÅtamanÃbhavat 03,080.022 pulastya uvÃca 03,080.022a anena tava dharmaj¤a praÓrayeïa damena ca 03,080.022c satyena ca mahÃbhÃga tu«Âo 'smi tava sarvaÓa÷ 03,080.023a yasyed­Óas te dharmo 'yaæ pit­bhaktyÃÓrito 'nagha 03,080.023c tena paÓyasi mÃæ putra prÅtiÓ cÃpi mama tvayi 03,080.024a amoghadarÓÅ bhÅ«mÃhaæ brÆhi kiæ karavÃïi te 03,080.024c yad vak«yasi kuruÓre«Âha tasya dÃtÃsmi te 'nagha 03,080.025 bhÅ«ma uvÃca 03,080.025a prÅte tvayi mahÃbhÃga sarvalokÃbhipÆjite 03,080.025c k­tam ity eva manye 'haæ yad ahaæ d­«ÂavÃn prabhum 03,080.026a yadi tv aham anugrÃhyas tava dharmabh­tÃæ vara 03,080.026c vak«yÃmi h­tsthaæ saædehaæ tan me tvaæ vaktum arhasi 03,080.027a asti me bhagavan kaÓ cit tÅrthebhyo dharmasaæÓaya÷ 03,080.027c tam ahaæ Órotum icchÃmi p­thak saækÅrtitaæ tvayà 03,080.028a pradak«iïaæ ya÷ p­thivÅæ karoty amitavikrama 03,080.028c kiæ phalaæ tasya viprar«e tan me brÆhi tapodhana 03,080.029 pulastya uvÃca 03,080.029a hanta te 'haæ pravak«yÃmi yad ­«ÅïÃæ parÃyaïam 03,080.029c tad ekÃgramanÃs tÃta Ó­ïu tÅrthe«u yat phalam 03,080.030a yasya hastau ca pÃdau ca manaÓ caiva susaæyatam 03,080.030c vidyà tapaÓ ca kÅrtiÓ ca sa tÅrthaphalam aÓnute 03,080.031a pratigrahÃd upÃv­tta÷ saætu«Âo niyata÷ Óuci÷ 03,080.031c ahaækÃraniv­ttaÓ ca sa tÅrthaphalam aÓnute 03,080.032a akalkako nirÃrambho laghv ÃhÃro jitendriya÷ 03,080.032c vimukta÷ sarvado«air ya÷ sa tÅrthaphalam aÓnute 03,080.033a akrodhanaÓ ca rÃjendra satyaÓÅlo d­¬havrata÷ 03,080.033c ÃtmopamaÓ ca bhÆte«u sa tÅrthaphalam aÓnute 03,080.034a ­«ibhi÷ kratava÷ proktà vede«v iha yathÃkramam 03,080.034c phalaæ caiva yathÃtattvaæ pretya ceha ca sarvaÓa÷ 03,080.035a na te Óakyà daridreïa yaj¤Ã÷ prÃptuæ mahÅpate 03,080.035c bahÆpakaraïà yaj¤Ã nÃnÃsaæbhÃravistarÃ÷ 03,080.036a prÃpyante pÃrthivair ete sam­ddhair và narai÷ kva cit 03,080.036c nÃrthanyÆnopakaraïair ekÃtmabhir asaæhatai÷ 03,080.037a yo daridrair api vidhi÷ Óakya÷ prÃptuæ nareÓvara 03,080.037c tulyo yaj¤aphalai÷ puïyais taæ nibodha yudhÃæ vara 03,080.038a ­«ÅïÃæ paramaæ guhyam idaæ bharatasattama 03,080.038c tÅrthÃbhigamanaæ puïyaæ yaj¤air api viÓi«yate 03,080.039a anupo«ya trirÃtrÃïi tÅrthÃny anabhigamya ca 03,080.039c adattvà käcanaæ gÃÓ ca daridro nÃma jÃyate 03,080.040a agni«ÂomÃdibhir yaj¤air i«Âvà vipuladak«iïai÷ 03,080.040c na tat phalam avÃpnoti tÅrthÃbhigamanena yat 03,080.041a n­loke devadevasya tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,080.041c pu«karaæ nÃma vikhyÃtaæ mahÃbhÃga÷ samÃviÓet 03,080.042a daÓa koÂisahasrÃïi tÅrthÃnÃæ vai mahÅpate 03,080.042c sÃænidhyaæ pu«kare ye«Ãæ trisaædhyaæ kurunandana 03,080.043a Ãdityà vasavo rudrÃ÷ sÃdhyÃÓ ca samarudgaïÃ÷ 03,080.043c gandharvÃpsarasaÓ caiva nityaæ saænihità vibho 03,080.044a yatra devÃs tapas taptvà daityà brahmar«ayas tathà 03,080.044b*0379_01 tapoviÓe«air bahubhi÷ sthÃnÃny Ãpur mahaujasa÷ 03,080.044c divyayogà mahÃrÃja puïyena mahatÃnvitÃ÷ 03,080.045a manasÃpy abhikÃmasya pu«karÃïi manasvina÷ 03,080.045c pÆyante sarvapÃpÃni nÃkap­«Âhe ca pÆjyate 03,080.046a tasmiæs tÅrthe mahÃbhÃga nityam eva pitÃmaha÷ 03,080.046c uvÃsa paramaprÅto devadÃnavasaæmata÷ 03,080.047a pu«kare«u mahÃbhÃga devÃ÷ sar«ipurogamÃ÷ 03,080.047c siddhiæ samabhisaæprÃptÃ÷ puïyena mahatÃnvitÃ÷ 03,080.048a tatrÃbhi«ekaæ ya÷ kuryÃt pit­devÃrcane rata÷ 03,080.048c aÓvamedhaæ daÓaguïaæ pravadanti manÅ«iïa÷ 03,080.049a apy ekaæ bhojayed vipraæ pu«karÃraïyam ÃÓrita÷ 03,080.049c tenÃsau karmaïà bhÅ«ma pretya ceha ca modate 03,080.050a ÓÃkamÆlaphalair vÃpi yena vartayate svayam 03,080.050c tad vai dadyÃd brÃhmaïÃya ÓraddhÃvÃn anasÆyaka÷ 03,080.050e tenaiva prÃpnuyÃt prÃj¤o hayamedhaphalaæ nara÷ 03,080.050f*0380_01 api cÃpy udapÃtreïa brÃhmaïÃn svasti vÃcayet 03,080.050f*0380_02 tenÃpi pÆjanenÃhu÷ pretyÃnantyÃya kalpate 03,080.051a brÃhmaïa÷ k«atriyo vaiÓya÷ ÓÆdro và rÃjasattama 03,080.051c na viyoniæ vrajanty ete snÃtÃs tÅrthe mahÃtmana÷ 03,080.052a kÃrttikyÃæ tu viÓe«eïa yo 'bhigaccheta pu«karam 03,080.052c phalaæ tatrÃk«ayaæ tasya vardhate bharatar«abha 03,080.053a sÃyaæ prÃta÷ smared yas tu pu«karÃïi k­täjali÷ 03,080.053c upasp­«Âaæ bhavet tena sarvatÅrthe«u bhÃrata 03,080.053e prÃpnuyÃc ca naro lokÃn brahmaïa÷ sadane 'k«ayÃn 03,080.054a janmaprabh­ti yat pÃpaæ striyo và puru«asya và 03,080.054c pu«kare snÃtamÃtrasya sarvam eva praïaÓyati 03,080.055a yathà surÃïÃæ sarve«Ãm Ãdis tu madhusÆdana÷ 03,080.055c tathaiva pu«karaæ rÃjaæs tÅrthÃnÃm Ãdir ucyate 03,080.056a u«ya dvÃdaÓa var«Ãïi pu«kare niyata÷ Óuci÷ 03,080.056c kratÆn sarvÃn avÃpnoti brahmalokaæ ca gacchati 03,080.057a yas tu var«aÓataæ pÆrïam agnihotram upÃsate 03,080.057c kÃrttikÅæ và vased ekÃæ pu«kare samam eva tat 03,080.057d*0381_01 trÅïi Ó­ÇgÃïi ÓubhrÃïi trÅïi prasravaïÃni ca 03,080.057d*0381_02 pu«karÃïyÃdisiddhÃni na vidmas tatra kÃraïam 03,080.058a du«karaæ pu«karaæ gantuæ du«karaæ pu«kare tapa÷ 03,080.058c du«karaæ pu«kare dÃnaæ vastuæ caiva sudu«karam 03,080.059a u«ya dvÃdaÓarÃtraæ tu niyato niyatÃÓana÷ 03,080.059c pradak«iïam upÃv­tto jambÆmÃrgaæ samÃviÓet 03,080.060a jambÆmÃrgaæ samÃviÓya devar«ipit­sevitam 03,080.060c aÓvamedham avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,080.061a tatro«ya rajanÅ÷ pa¤ca «a«ÂhakÃlak«amÅ nara÷ 03,080.061c na durgatim avÃpnoti siddhiæ prÃpnoti cottamÃm 03,080.062a jambÆmÃrgÃd upÃv­tto gacchet taï¬ulikÃÓramam 03,080.062c na durgatim avÃpnoti svargaloke ca pÆjyate 03,080.063a agastyasara ÃsÃdya pit­devÃrcane rata÷ 03,080.063c trirÃtropo«ito rÃjann agni«Âomaphalaæ labhet 03,080.064a ÓÃkav­tti÷ phalair vÃpi kaumÃraæ vindate padam 03,080.064c kaïvÃÓramaæ samÃsÃdya ÓrÅju«Âaæ lokapÆjitam 03,080.065a dharmÃraïyaæ hi tat puïyam Ãdyaæ ca bharatar«abha 03,080.065c yatra pravi«ÂamÃtro vai pÃpebhyo vipramucyate 03,080.066a arcayitvà pitÌn devÃn niyato niyatÃÓana÷ 03,080.066c sarvakÃmasam­ddhasya yaj¤asya phalam aÓnute 03,080.067a pradak«iïaæ tata÷ k­tvà yayÃtipatanaæ vrajet 03,080.067c hayamedhasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti tatra vai 03,080.068a mahÃkÃlaæ tato gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,080.068c koÂitÅrtham upasp­Óya hayamedhaphalaæ labhet 03,080.069a tato gaccheta dharmaj¤a puïyasthÃnam umÃpate÷ 03,080.069c nÃmnà bhadravaÂaæ nÃma tri«u loke«u viÓrutam 03,080.070a tatrÃbhigamya ceÓÃnaæ gosahasraphalaæ labhet 03,080.070c mahÃdevaprasÃdÃc ca gÃïapatyam avÃpnuyÃt 03,080.070d*0382_01 sam­ddham asapatnaæ ca Óriyà yuktaæ narottama 03,080.070d*0383_01 rÃj¤aÓ caivÃdhipatyaæ hi tatra gatvà samÃpnuyÃt 03,080.071a narmadÃm atha cÃsÃdya nadÅæ trailokyaviÓrutÃm 03,080.071c tarpayitvà pitÌn devÃn agni«Âomaphalaæ labhet 03,080.072a dak«iïaæ sindhum ÃsÃdya brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,080.072c agni«Âomam avÃpnoti vimÃnaæ cÃdhirohati 03,080.073a carmaïvatÅæ samÃsÃdya niyato niyatÃÓana÷ 03,080.073c rantidevÃbhyanuj¤Ãto agni«Âomaphalaæ labhet 03,080.074a tato gaccheta dharmaj¤a himavatsutam arbudam 03,080.074c p­thivyÃæ yatra vai chidraæ pÆrvam ÃsÅd yudhi«Âhira 03,080.075a tatrÃÓramo vasi«Âhasya tri«u loke«u viÓruta÷ 03,080.075c tatro«ya rajanÅm ekÃæ gosahasraphalaæ labhet 03,080.076a piÇgÃtÅrtham upasp­Óya brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,080.076c kapilÃnÃæ naravyÃghra Óatasya phalam aÓnute 03,080.076d*0384_01 tato gaccheta tad v­ttaæ tÅrthaæ devani«evitam 03,080.076d*0384_02 snÃtvà tatra naro bhÃti vimalaÓ candramà yathà 03,080.077a tato gaccheta dharmaj¤a prabhÃsaæ lokaviÓrutam 03,080.077b*0385_01 tÅrthaæ devagaïai÷ pÆjyam ­«ibhiÓ ca ni«evitam 03,080.077c yatra saænihito nityaæ svayam eva hutÃÓana÷ 03,080.077e devatÃnÃæ mukhaæ vÅra analo 'nilasÃrathi÷ 03,080.078a tasmiæs tÅrthavare snÃtvà Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,080.078c agni«ÂomÃtirÃtrÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,080.079a tato gatvà sarasvatyÃ÷ sÃgarasya ca saægame 03,080.079c gosahasraphalaæ prÃpya svargaloke mahÅyate 03,080.079e dÅpyamÃno 'gnivan nityaæ prabhayà bharatar«abha 03,080.079f*0386_01 tatra snÃtvà ca rÃjendra vimalÃrkasamadyuti÷ 03,080.080a trirÃtram u«itas tatra tarpayet pit­devatÃ÷ 03,080.080c prabhÃsate yathà somo aÓvamedhaæ ca vindati 03,080.081a varadÃnaæ tato gacchet tÅrthaæ bharatasattama 03,080.081c vi«ïor durvÃsasà yatra varo datto yudhi«Âhira 03,080.082a varadÃne nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,080.082c tato dvÃravatÅæ gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,080.082e piï¬Ãrake nara÷ snÃtvà labhed bahu suvarïakam 03,080.083a tasmiæs tÅrthe mahÃbhÃga padmalak«aïalak«itÃ÷ 03,080.083c adyÃpi mudrà d­Óyante tad adbhutam ariædama 03,080.084a triÓÆlÃÇkÃni padmÃni d­Óyante kurunandana 03,080.084c mahÃdevasya sÃænidhyaæ tatraiva bharatar«abha 03,080.085a sÃgarasya ca sindhoÓ ca saægamaæ prÃpya bhÃrata 03,080.085c tÅrthe salilarÃjasya snÃtvà prayatamÃnasa÷ 03,080.086a tarpayitvà pitÌn devÃn ­«ÅæÓ ca bharatar«abha 03,080.086c prÃpnoti vÃruïaæ lokaæ dÅpyamÃna÷ svatejasà 03,080.087a ÓaÇkukarïeÓvaraæ devam arcayitvà yudhi«Âhira 03,080.087c aÓvamedhaæ daÓaguïaæ pravadanti manÅ«iïa÷ 03,080.088a pradak«iïam upÃv­tya gaccheta bharatar«abha 03,080.088c tÅrthaæ kuruvaraÓre«Âha tri«u loke«u viÓrutam 03,080.088e d­mÅti nÃmnà vikhyÃtaæ sarvapÃpapramocanam 03,080.089a yatra brahmÃdayo devà upÃsante maheÓvaram 03,080.089c tatra snÃtvÃrcayitvà ca rudraæ devagaïair v­tam 03,080.089e janmaprabh­ti pÃpÃni k­tÃni nudate nara÷ 03,080.090a d­mÅ cÃtra naraÓre«Âha sarvadevair abhi«Âutà 03,080.090c tatra snÃtvà naravyÃghra hayamedham avÃpnuyÃt 03,080.091a jitvà yatra mahÃprÃj¤a vi«ïunà prabhavi«ïunà 03,080.091c purà Óaucaæ k­taæ rÃjan hatvà daivatakaïÂakÃn 03,080.092a tato gaccheta dharmaj¤a vasor dhÃrÃm abhi«ÂutÃm 03,080.092c gamanÃd eva tasyÃæ hi hayamedham avÃpnuyÃt 03,080.093a snÃtvà kuruvaraÓre«Âha prayatÃtmà tu mÃnava÷ 03,080.093c tarpya devÃn pitÌæÓ caiva vi«ïuloke mahÅyate 03,080.094a tÅrthaæ cÃtra paraæ puïyaæ vasÆnÃæ bharatar«abha 03,080.094c tatra snÃtvà ca pÅtvà ca vasÆnÃæ saæmato bhavet 03,080.095a sindhÆttamam iti khyÃtaæ sarvapÃpapraïÃÓanam 03,080.095c tatra snÃtvà naraÓre«Âha labhed bahu suvarïakam 03,080.096a brahmatuÇgaæ samÃsÃdya Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,080.096c brahmalokam avÃpnoti suk­tÅ virajà nara÷ 03,080.097a kumÃrikÃïÃæ Óakrasya tÅrthaæ siddhani«evitam 03,080.097c tatra snÃtvà nara÷ k«ipraæ Óakralokam avÃpnuyÃt 03,080.098a reïukÃyÃÓ ca tatraiva tÅrthaæ devani«evitam 03,080.098c tatra snÃtvà bhaved vipro vimalaÓ candramà yathà 03,080.099a atha pa¤canadaæ gatvà niyato niyatÃÓana÷ 03,080.099c pa¤ca yaj¤Ãn avÃpnoti kramaÓo ye 'nukÅrtitÃ÷ 03,080.100a tato gaccheta dharmaj¤a bhÅmÃyÃ÷ sthÃnam uttamam 03,080.100c tatra snÃtvà tu yonyÃæ vai naro bharatasattama 03,080.101a devyÃ÷ putro bhaved rÃjaæs taptakuï¬alavigraha÷ 03,080.101c gavÃæ Óatasahasrasya phalaæ caivÃpnuyÃn mahat 03,080.102a girimu¤jaæ samÃsÃdya tri«u loke«u viÓrutam 03,080.102c pitÃmahaæ namask­tya gosahasraphalaæ labhet 03,080.103a tato gaccheta dharmaj¤a vimalaæ tÅrtham uttamam 03,080.103c adyÃpi yatra d­Óyante matsyÃ÷ sauvarïarÃjatÃ÷ 03,080.104a tatra snÃtvà naraÓre«Âha vÃjapeyam avÃpnuyÃt 03,080.104c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà gacchec ca paramÃæ gatim 03,080.104d*0387_01 vitastÃæ ca samÃsÃdya saætarpya pit­devatÃ÷ 03,080.104d*0387_02 nara÷ phalam avÃpnoti vÃjapeyasya bhÃrata 03,080.104d*0387_03 kÃÓmÅre«v eva nÃgasya bhavanaæ tak«akasya ca 03,080.104d*0387_04 vitastÃkhyam iti khyÃtaæ sarvapÃpapramocanam 03,080.105a tato gaccheta maladÃæ tri«u loke«u viÓrutÃm 03,080.105c paÓcimÃyÃæ tu saædhyÃyÃm upasp­Óya yathÃvidhi 03,080.106a caruæ narendra saptÃrcer yathÃÓakti nivedayet 03,080.106c pitÌïÃm ak«ayaæ dÃnaæ pravadanti manÅ«iïa÷ 03,080.106d*0388_01 ­«aya÷ pitaro devà gandharvÃpsarasÃæ gaïÃ÷ 03,080.106d*0388_02 guhyakÃ÷ kiænarà yak«Ã÷ siddhà vidyÃdharà narÃ÷ 03,080.106d*0388_03 rÃk«asà ditijà rudrà brahmà ca manujÃdhipa 03,080.106d*0388_04 niyata÷ paramÃæ dÅk«Ãm ÃsthÃyÃbdasahasrikÅm 03,080.106d*0388_05 vi«ïo÷ prasÃdanaæ kurvaæÓ caruæ ca Órapayaæs tathà 03,080.106d*0388_06 saptabhi÷ saptabhiÓ caiva ­gbhis tu«ÂÃva keÓavam 03,080.106d*0388_07 dadÃv a«ÂaguïaiÓvaryaæ te«Ãæ tu«Âas tu keÓava÷ 03,080.106d*0388_08 yathÃbhila«itÃn anyÃn kÃmÃn dattvà mahÅpate 03,080.106d*0388_09 tatraivÃntardadhe devo vidyud abhre«u vai yathà 03,080.106d*0388_10 nÃmnà saptacaruæ tena khyÃtaæ loke«u bhÃrata 03,080.107a gavÃæ Óatasahasreïa rÃjasÆyaÓatena ca 03,080.107c aÓvamedhasahasreïa ÓreyÃn saptÃrci«aÓ caru÷ 03,080.108a tato niv­tto rÃjendra vastrÃpadam athÃviÓet 03,080.108c abhigamya mahÃdevam aÓvamedhaphalaæ labhet 03,080.109a maïimantaæ samÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,080.109c ekarÃtro«ito rÃjann agni«Âomaphalaæ labhet 03,080.110a atha gaccheta rÃjendra devikÃæ lokaviÓrutÃm 03,080.110c prasÆtir yatra viprÃïÃæ ÓrÆyate bharatar«abha 03,080.111a triÓÆlapÃïe÷ sthÃnaæ ca tri«u loke«u viÓrutam 03,080.111c devikÃyÃæ nara÷ snÃtvà samabhyarcya maheÓvaram 03,080.112a yathÃÓakti caruæ tatra nivedya bharatar«abha 03,080.112c sarvakÃmasam­ddhasya yaj¤asya labhate phalam 03,080.113a kÃmÃkhyaæ tatra rudrasya tÅrthaæ devar«isevitam 03,080.113c tatra snÃtvà nara÷ k«ipraæ siddhim Ãpnoti bhÃrata 03,080.114a yajanaæ yÃjanaæ gatvà tathaiva brahmavÃlukÃm 03,080.114c pu«panyÃsa upasp­Óya na Óocen maraïaæ tata÷ 03,080.115a ardhayojanavistÃrÃæ pa¤cayojanam ÃyatÃm 03,080.115c etÃvad devikÃm Ãhu÷ puïyÃæ devar«isevitÃm 03,080.116a tato gaccheta dharmaj¤a dÅrghasatraæ yathÃkramam 03,080.116c yatra brahmÃdayo devÃ÷ siddhÃÓ ca paramar«aya÷ 03,080.116e dÅrghasatram upÃsante dak«iïÃbhir yatavratÃ÷ 03,080.117a gamanÃd eva rÃjendra dÅrghasatram ariædama 03,080.117c rÃjasÆyÃÓvamedhÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,080.118a tato vinaÓanaæ gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,080.118c gacchaty antarhità yatra marup­«Âhe sarasvatÅ 03,080.118e camase ca Óivodbhede nÃgodbhede ca d­Óyate 03,080.119a snÃtvà ca camasodbhede agni«Âomaphalaæ labhet 03,080.119c Óivodbhede nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,080.120a nÃgodbhede nara÷ snÃtvà nÃgalokam avÃpnuyÃt 03,080.120c ÓaÓayÃnaæ ca rÃjendra tÅrtham ÃsÃdya durlabham 03,080.120e ÓaÓarÆpapraticchannÃ÷ pu«karà yatra bhÃrata 03,080.121a sarasvatyÃæ mahÃrÃja anu saævatsaraæ hi te 03,080.121c snÃyante bharataÓre«Âha v­ttÃæ vai kÃrttikÅæ sadà 03,080.122a tatra snÃtvà naravyÃghra dyotate ÓaÓivat sadà 03,080.122c gosahasraphalaæ caiva prÃpnuyÃd bharatar«abha 03,080.123a kumÃrakoÂim ÃsÃdya niyata÷ kurunandana 03,080.123c tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta pit­devÃrcane rata÷ 03,080.123e gavÃmayam avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,080.124a tato gaccheta dharmaj¤a rudrakoÂiæ samÃhita÷ 03,080.124c purà yatra mahÃrÃja ­«ikoÂi÷ samÃhità 03,080.124e prahar«eïa ca saævi«Âà devadarÓanakÃÇk«ayà 03,080.125a ahaæ pÆrvam ahaæ pÆrvaæ drak«yÃmi v­«abhadhvajam 03,080.125c evaæ saæprasthità rÃjann ­«aya÷ kila bhÃrata 03,080.126a tato yoge«vareïÃpi yogam ÃsthÃya bhÆpate 03,080.126c te«Ãæ manyupraïÃÓÃrtham ­«ÅïÃæ bhÃvitÃtmanÃm 03,080.127a s­«Âà koÂis tu rudrÃïÃm ­«ÅïÃm agrata÷ sthità 03,080.127c mayà pÆrvataraæ d­«Âa iti te menire p­thak 03,080.128a te«Ãæ tu«Âo mahÃdeva ­«ÅïÃm ugratejasÃm 03,080.128c bhaktyà paramayà rÃjan varaæ te«Ãæ pradi«ÂavÃn 03,080.128e adya prabh­ti yu«mÃkaæ dharmav­ddhir bhavi«yati 03,080.129a tatra snÃtvà naravyÃghra rudrakoÂyÃæ nara÷ Óuci÷ 03,080.129c aÓvamedham avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,080.130a tato gaccheta rÃjendra saægamaæ lokaviÓrutam 03,080.130c sarasvatyà mahÃpuïyam upÃsante janÃrdanam 03,080.131a yatra brahmÃdayo devà ­«aya÷ siddhacÃraïÃ÷ 03,080.131c abhigacchanti rÃjendra caitraÓuklacaturdaÓÅm 03,080.132a tatra snÃtvà naravyÃghra vinded bahu suvarïakam 03,080.132c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà brahmalokaæ ca gacchati 03,080.133a ­«ÅïÃæ yatra satrÃïi samÃptÃni narÃdhipa 03,080.133c satrÃvasÃnam ÃsÃdya gosahasraphalaæ labhet 03,081.001 pulastya uvÃca 03,081.001a tato gaccheta rÃjendra kuruk«etram abhi«Âutam 03,081.001c pÃpebhyo vipramucyante tadgatÃ÷ sarvajantava÷ 03,081.002a kuruk«etraæ gami«yÃmi kuruk«etre vasÃmy aham 03,081.002c ya evaæ satataæ brÆyÃt so 'pi pÃpai÷ pramucyate 03,081.002d*0389_01 pÃæsavo 'pi kuruk«etre vÃyunà samudÅritÃ÷ 03,081.002d*0389_02 api du«k­takarmÃïaæ nayanti paramÃæ gatim 03,081.002d*0389_03 dak«iïena sarasvatyà d­«advatyuttareïa ca 03,081.002d*0389_04 ye vasanti kuruk«etre te vasanti trivi«Âape 03,081.003a tatra mÃsaæ vased vÅra sarasvatyÃæ yudhi«Âhira 03,081.003c yatra brahmÃdayo devà ­«aya÷ siddhacÃraïÃ÷ 03,081.004a gandharvÃpsaraso yak«Ã÷ pannagÃÓ ca mahÅpate 03,081.004c brahmak«etraæ mahÃpuïyam abhigacchanti bhÃrata 03,081.005a manasÃpy abhikÃmasya kuruk«etraæ yudhi«Âhira 03,081.005c pÃpÃni vipraïaÓyanti brahmalokaæ ca gacchati 03,081.006a gatvà hi Óraddhayà yukta÷ kuruk«etraæ kurÆdvaha 03,081.006c rÃjasÆyÃÓvamedhÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,081.007a tato macakrukaæ rÃjan dvÃrapÃlaæ mahÃbalam 03,081.007c yak«aæ samabhivÃdyaiva gosahasraphalaæ labhet 03,081.008a tato gaccheta dharmaj¤a vi«ïo÷ sthÃnam anuttamam 03,081.008c satataæ nÃma rÃjendra yatra saænihito hari÷ 03,081.009a tatra snÃtvÃrcayitvà ca trilokaprabhavaæ harim 03,081.009c aÓvamedham avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,081.010a tata÷ pÃriplavaæ gacchet tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,081.010c agni«ÂomÃtirÃtrÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,081.011a p­thivyÃs tÅrtham ÃsÃdya gosahasraphalaæ labhet 03,081.011c tata÷ ÓÃlÆkinÅæ gatvà tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,081.011e daÓÃÓvamedhike snÃtvà tad eva labhate phalam 03,081.012a sarpadarvÅæ samÃsÃdya nÃgÃnÃæ tÅrtham uttamam 03,081.012c agni«Âomam avÃpnoti nÃgalokaæ ca vindati 03,081.013a tato gaccheta dharmaj¤a dvÃrapÃlaæ tarantukam 03,081.013c tatro«ya rajanÅm ekÃæ gosahasraphalaæ labhet 03,081.014a tata÷ pa¤canadaæ gatvà niyato niyatÃÓana÷ 03,081.014c koÂitÅrtham upasp­Óya hayamedhaphalaæ labhet 03,081.014e aÓvinos tÅrtham ÃsÃdya rÆpavÃn abhijÃyate 03,081.015a tato gaccheta dharmaj¤a vÃrÃhaæ tÅrtham uttamam 03,081.015c vi«ïur vÃrÃharÆpeïa pÆrvaæ yatra sthito 'bhavat 03,081.015e tatra snÃtvà naravyÃghra agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.016a tato jayantyà rÃjendra somatÅrthaæ samÃviÓet 03,081.016c snÃtvà phalam avÃpnoti rÃjasÆyasya mÃnava÷ 03,081.017a ekahaæse nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.017c k­taÓaucaæ samÃsÃdya tÅrthasevÅ kurÆdvaha 03,081.017e puï¬arÅkam avÃpnoti k­taÓauco bhaven nara÷ 03,081.018a tato mu¤javaÂaæ nÃma mahÃdevasya dhÅmata÷ 03,081.018c tatro«ya rajanÅm ekÃæ gÃïapatyam avÃpnuyÃt 03,081.019a tatraiva ca mahÃrÃja yak«Å lokapariÓrutà 03,081.019c tÃæ cÃbhigamya rÃjendra puïyÃæl lokÃn avÃpnuyÃt 03,081.020a kuruk«etrasya tad dvÃraæ viÓrutaæ bharatar«abha 03,081.020c pradak«iïam upÃv­tya tÅrthasevÅ samÃhita÷ 03,081.021a saæmite pu«karÃïÃæ ca snÃtvÃrcya pit­devatÃ÷ 03,081.021c jÃmadagnyena rÃmeïa Ãh­te vai mahÃtmanà 03,081.021e k­tak­tyo bhaved rÃjann aÓvamedhaæ ca vindati 03,081.022a tato rÃmahradÃn gacchet tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,081.022c yatra rÃmeïa rÃjendra tarasà dÅptatejasà 03,081.022e k«atram utsÃdya vÅryeïa hradÃ÷ pa¤ca niveÓitÃ÷ 03,081.023a pÆrayitvà naravyÃghra rudhireïeti na÷ Órutam 03,081.023c pitaras tarpitÃ÷ sarve tathaiva ca pitÃmahÃ÷ 03,081.023e tatas te pitara÷ prÅtà rÃmam Æcur mahÅpate 03,081.024a rÃma rÃma mahÃbhÃga prÅtÃ÷ sma tava bhÃrgava 03,081.024c anayà pit­bhaktyà ca vikrameïa ca te vibho 03,081.024e varaæ v­ïÅ«va bhadraæ te kim icchasi mahÃdyute 03,081.025a evam ukta÷ sa rÃjendra rÃma÷ praharatÃæ vara÷ 03,081.025c abravÅt präjalir vÃkyaæ pitÌn sa gagane sthitÃn 03,081.026a bhavanto yadi me prÅtà yady anugrÃhyatà mayi 03,081.026c pit­prasÃdÃd iccheyaæ tapasÃpyÃyanaæ puna÷ 03,081.027a yac ca ro«ÃbhibhÆtena k«atram utsÃditaæ mayà 03,081.027c tataÓ ca pÃpÃn mucyeyaæ yu«mÃkaæ tejasà hy aham 03,081.027e hradÃÓ ca tÅrthabhÆtà me bhaveyur bhuvi viÓrutÃ÷ 03,081.028a etac chrutvà Óubhaæ vÃkyaæ rÃmasya pitaras tadà 03,081.028c pratyÆcu÷ paramaprÅtà rÃmaæ har«asamanvitÃ÷ 03,081.029a tapas te vardhatÃæ bhÆya÷ pit­bhaktyà viÓe«ata÷ 03,081.029c yac ca ro«ÃbhibhÆtena k«atram utsÃditaæ tvayà 03,081.030a tataÓ ca pÃpÃn muktas tvaæ karmabhis te ca pÃtitÃ÷ 03,081.030c hradÃÓ ca tava tÅrthatvaæ gami«yanti na saæÓaya÷ 03,081.031a hrade«v ete«u ya÷ snÃtvà pitÌn saætarpayi«yati 03,081.031c pitaras tasya vai prÅtà dÃsyanti bhuvi durlabham 03,081.031e Åpsitaæ manasa÷ kÃmaæ svargalokaæ ca ÓÃÓvatam 03,081.032a evaæ dattvà varÃn rÃjan rÃmasya pitaras tadà 03,081.032c Ãmantrya bhÃrgavaæ prÅtÃs tatraivÃntardadhus tadà 03,081.033a evaæ rÃmahradÃ÷ puïyà bhÃrgavasya mahÃtmana÷ 03,081.033c snÃtvà hrade«u rÃmasya brahmacÃrÅ Óubhavrata÷ 03,081.033e rÃmam abhyarcya rÃjendra labhed bahu suvarïakam 03,081.034a vaæÓamÆlakam ÃsÃdya tÅrthasevÅ kurÆdvaha 03,081.034c svavaæÓam uddhared rÃjan snÃtvà vai vaæÓamÆlake 03,081.035a kÃyaÓodhanam ÃsÃdya tÅrthaæ bharatasattama 03,081.035c ÓarÅraÓuddhi÷ snÃtasya tasmiæs tÅrthe na saæÓaya÷ 03,081.035e ÓuddhadehaÓ ca saæyÃti ÓubhÃæl lokÃn anuttamÃn 03,081.036a tato gaccheta rÃjendra tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,081.036c lokà yatroddh­tÃ÷ pÆrvaæ vi«ïunà prabhavi«ïunà 03,081.037a lokoddhÃraæ samÃsÃdya tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,081.037c snÃtvà tÅrthavare rÃjaæl lokÃn uddharate svakÃn 03,081.037e ÓrÅtÅrthaæ ca samÃsÃdya vindate Óriyam uttamÃm 03,081.037e*0390_01 **** **** snÃtvà niyatamÃnasa÷ 03,081.037e*0390_02 arcayitvà pitÌn devÃn 03,081.038a kapilÃtÅrtham ÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,081.038c tatra snÃtvÃrcayitvà ca daivatÃni pitÌæs tathà 03,081.038e kapilÃnÃæ sahasrasya phalaæ vindati mÃnava÷ 03,081.039a sÆryatÅrthaæ samÃsÃdya snÃtvà niyatamÃnasa÷ 03,081.039c arcayitvà pitÌn devÃn upavÃsaparÃyaïa÷ 03,081.039e agni«Âomam avÃpnoti sÆryalokaæ ca gacchati 03,081.040a gavÃæbhavanam ÃsÃdya tÅrthasevÅ yathÃkramam 03,081.040c tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïo gosahasraphalaæ labhet 03,081.041a ÓaÇkhinÅæ tatra ÃsÃdya tÅrthasevÅ kurÆdvaha 03,081.041c devyÃs tÅrthe nara÷ snÃtvà labhate rÆpam uttamam 03,081.042a tato gaccheta rÃjendra dvÃrapÃlam arantukam 03,081.042c tasya tÅrthaæ sarasvatyÃæ yak«endrasya mahÃtmana÷ 03,081.042e tatra snÃtvà naro rÃjann agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.043a tato gaccheta dharmaj¤a brahmÃvartaæ narÃdhipa 03,081.043c brahmÃvarte nara÷ snÃtvà brahmalokam avÃpnuyÃt 03,081.044a tato gaccheta dharmaj¤a sutÅrthakam anuttamam 03,081.044c yatra saænihità nityaæ pitaro daivatai÷ saha 03,081.045a tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta pit­devÃrcane rata÷ 03,081.045c aÓvamedham avÃpnoti pit­lokaæ ca gacchati 03,081.046a tato 'mbuvaÓyaæ dharmaj¤a samÃsÃdya yathÃkramam 03,081.046c koÓeÓvarasya tÅrthe«u snÃtvà bharatasattama 03,081.046e sarvavyÃdhivinirmukto brahmaloke mahÅyate 03,081.047a mÃt­tÅrthaæ ca tatraiva yatra snÃtasya bhÃrata 03,081.047c prajà vivardhate rÃjann anantÃæ cÃÓnute Óriyam 03,081.048a tata÷ ÓÅtavanaæ gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,081.048c tÅrthaæ tatra mahÃrÃja mahad anyatra durlabham 03,081.049a punÃti darÓanÃd eva daï¬enaikaæ narÃdhipa 03,081.049c keÓÃn abhyuk«ya vai tasmin pÆto bhavati bhÃrata 03,081.050a tÅrthaæ tatra mahÃrÃja ÓvÃnalomÃpahaæ sm­tam 03,081.050c yatra viprà naravyÃghra vidvÃæsas tÅrthatatparÃ÷ 03,081.050d*0391_01 gatiæ gacchanti paramÃæ snÃtvà bharatasattama 03,081.051a ÓvÃnalomÃpanayane tÅrthe bharatasattama 03,081.051c prÃïÃyÃmair nirharanti ÓvalomÃni dvijottamÃ÷ 03,081.052a pÆtÃtmÃnaÓ ca rÃjendra prayÃnti paramÃæ gatim 03,081.052c daÓÃÓvamedhikaæ caiva tasmiæs tÅrthe mahÅpate 03,081.052e tatra snÃtvà naravyÃghra gaccheta paramÃæ gatim 03,081.053a tato gaccheta rÃjendra mÃnu«aæ lokaviÓrutam 03,081.053c yatra k­«ïam­gà rÃjan vyÃdhena paripŬitÃ÷ 03,081.053e avagÃhya tasmin sarasi mÃnu«atvam upÃgatÃ÷ 03,081.054a tasmiæs tÅrthe nara÷ snÃtvà brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,081.054c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà svargaloke mahÅyate 03,081.055a mÃnu«asya tu pÆrveïa kroÓamÃtre mahÅpate 03,081.055c Ãpagà nÃma vikhyÃtà nadÅ siddhani«evità 03,081.056a ÓyÃmÃkabhojanaæ tatra ya÷ prayacchati mÃnava÷ 03,081.056c devÃn pitÌæÓ ca uddiÓya tasya dharmaphalaæ mahat 03,081.056e ekasmin bhojite vipre koÂir bhavati bhojità 03,081.057a tatra snÃtvÃrcayitvà ca daivatÃni pitÌæs tathà 03,081.057c u«itvà rajanÅm ekÃm agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.058a tato gaccheta rÃjendra brahmaïa÷ sthÃnam uttamam 03,081.058c brahmodumbaram ity eva prakÃÓaæ bhuvi bhÃrata 03,081.059a tatra saptar«ikuï¬e«u snÃtasya kurupuægava 03,081.059c kedÃre caiva rÃjendra kapi«ÂhalamahÃtmana÷ 03,081.060a brahmÃïam abhigamyÃtha Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,081.060c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà brahmalokaæ prapadyate 03,081.061a kapi«Âhalasya kedÃraæ samÃsÃdya sudurlabham 03,081.061c antardhÃnam avÃpnoti tapasà dagdhakilbi«a÷ 03,081.062a tato gaccheta rÃjendra sarakaæ lokaviÓrutam 03,081.062c k­«ïapak«e caturdaÓyÃm abhigamya v­«adhvajam 03,081.062e labhate sarvakÃmÃn hi svargalokaæ ca gacchati 03,081.063a tisra÷ koÂyas tu tÅrthÃnÃæ sarake kurunandana 03,081.063c rudrakoÂis tathà kÆpe hrade«u ca mahÅpate 03,081.063e ilÃspadaæ ca tatraiva tÅrthaæ bharatasattama 03,081.064a tatra snÃtvÃrcayitvà ca pitÌn devÃæÓ ca bhÃrata 03,081.064c na durgatim avÃpnoti vÃjapeyaæ ca vindati 03,081.065a kiædÃne ca nara÷ snÃtvà kiæjapye ca mahÅpate 03,081.065c aprameyam avÃpnoti dÃnaæ japyaæ ca bhÃrata 03,081.066a kalaÓyÃæ cÃpy upasp­Óya ÓraddadhÃno jitendriya÷ 03,081.066c agni«Âomasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,081.067a sarakasya tu pÆrveïa nÃradasya mahÃtmana÷ 03,081.067c tÅrthaæ kuruvaraÓre«Âha anÃjanmeti viÓrutam 03,081.068a tatra tÅrthe nara÷ snÃtvà prÃïÃæÓ cots­jya bhÃrata 03,081.068c nÃradenÃbhyanuj¤Ãto lokÃn prÃpnoti durlabhÃn 03,081.069a Óuklapak«e daÓamyÃæ tu puï¬arÅkaæ samÃviÓet 03,081.069c tatra snÃtvà naro rÃjan puï¬arÅkaphalaæ labhet 03,081.070a tatas trivi«Âapaæ gacchet tri«u loke«u viÓrutam 03,081.070c tatra vaitaraïÅ puïyà nadÅ pÃpapramocanÅ 03,081.071a tatra snÃtvÃrcayitvà ca ÓÆlapÃïiæ v­«adhvajam 03,081.071c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà gaccheta paramÃæ gatim 03,081.072a tato gaccheta rÃjendra phalakÅvanam uttamam 03,081.072c yatra devÃ÷ sadà rÃjan phalakÅvanam ÃÓritÃ÷ 03,081.072e tapaÓ caranti vipulaæ bahuvar«asahasrakam 03,081.072f*0392_01 tatra snÃtvà naro rÃjan sarvayaj¤aphalaæ labhet 03,081.073a d­«advatyÃæ nara÷ snÃtvà tarpayitvà ca devatÃ÷ 03,081.073c agni«ÂomÃtirÃtrÃbhyÃæ phalaæ vindati bhÃrata 03,081.074a tÅrthe ca sarvadevÃnÃæ snÃtvà bharatasattama 03,081.074c gosahasrasya rÃjendra phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,081.075a pÃïikhÃte nara÷ snÃtvà tarpayitvà ca devatÃ÷ 03,081.075c rÃjasÆyam avÃpnoti ­«ilokaæ ca gacchati 03,081.076a tato gaccheta rÃjendra miÓrakaæ tÅrtham uttamam 03,081.076c tatra tÅrthÃni rÃjendra miÓritÃni mahÃtmanà 03,081.077a vyÃsena n­paÓÃrdÆla dvijÃrtham iti na÷ Órutam 03,081.077c sarvatÅrthe«u sa snÃti miÓrake snÃti yo nara÷ 03,081.077d*0393_01 sa vai snÃtvÃrcayitvà ca miÓrake pit­devatÃ÷ 03,081.078a tato vyÃsavanaæ gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,081.078c manojave nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.079a gatvà madhuvaÂÅæ cÃpi devyÃs tÅrthaæ nara÷ Óuci÷ 03,081.079c tatra snÃtvÃrcayed devÃn pitÌæÓ ca prayata÷ Óuci÷ 03,081.079e sa devyà samanuj¤Ãto gosahasraphalaæ labhet 03,081.080a kauÓikyÃ÷ saægame yas tu d­«advatyÃÓ ca bhÃrata 03,081.080c snÃti vai niyatÃhÃra÷ sarvapÃpai÷ pramucyate 03,081.081a tato vyÃsasthalÅ nÃma yatra vyÃsena dhÅmatà 03,081.081c putraÓokÃbhitaptena dehatyÃgÃrthaniÓcaya÷ 03,081.082a k­to devaiÓ ca rÃjendra punar utthÃpitas tadà 03,081.082c abhigamya sthalÅæ tasya gosahasraphalaæ labhet 03,081.083a kiædattaæ kÆpam ÃsÃdya tilaprasthaæ pradÃya ca 03,081.083c gaccheta paramÃæ siddhim ­ïair mukta÷ kurÆdvaha 03,081.083d*0394_01 vedÅtÅrthe nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.084a ahaÓ ca sudinaæ caiva dve tÅrthe ca sudurlabhe 03,081.084c tayo÷ snÃtvà naravyÃghra sÆryalokam avÃpnuyÃt 03,081.085a m­gadhÆmaæ tato gacchet tri«u loke«u viÓrutam 03,081.085c tatra gaÇgÃhrade snÃtvà samabhyarcya ca mÃnava÷ 03,081.085e ÓÆlapÃïiæ mahÃdevam aÓvamedhaphalaæ labhet 03,081.086a devatÅrthe nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.086c atha vÃmanakaæ gacchet tri«u loke«u viÓrutam 03,081.087a tatra vi«ïupade snÃtvà arcayitvà ca vÃmanam 03,081.087c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà vi«ïulokam avÃpnuyÃt 03,081.088a kulaæpune nara÷ snÃtvà punÃti svakulaæ nara÷ 03,081.088c pavanasya hradaæ gatvà marutÃæ tÅrtham uttamam 03,081.088e tatra snÃtvà naravyÃghra vÃyuloke mahÅyate 03,081.089a amarÃïÃæ hrade snÃtvà amare«u narÃdhipa 03,081.089c amarÃïÃæ prabhÃvena svargaloke mahÅyate 03,081.089d*0395_01 amarai÷ saha saæyÃti vimÃnavaram Ãsthita÷ 03,081.090a ÓÃlihotrasya rÃjendra ÓÃliÓÆrpe yathÃvidhi 03,081.090c snÃtvà naravaraÓre«Âha gosahasraphalaæ labhet 03,081.091a ÓrÅku¤jaæ ca sarasvatyÃæ tÅrthaæ bharatasattama 03,081.091c tatra snÃtvà naro rÃjann agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.092a tato naimi«aku¤jaæ ca samÃsÃdya kurÆdvaha 03,081.092c ­«aya÷ kila rÃjendra naimi«eyÃs tapodhanÃ÷ 03,081.092e tÅrthayÃtrÃæ purask­tya kuruk«etraæ gatÃ÷ purà 03,081.092f*0396_01 tatra tÅrthe nara÷ snÃtvà vÃjimedhaphalaæ labhet 03,081.093a tata÷ ku¤ja÷ sarasvatyÃæ k­to bharatasattama 03,081.093c ­«ÅïÃm avakÃÓa÷ syÃd yathà tu«Âikaro mahÃn 03,081.094a tasmin ku¤je nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.094b*0397_01 tato gaccheta dharmaj¤a kanyÃtÅrtham anuttamam 03,081.094c kanyÃtÅrthe nara÷ snÃtvà agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.095a tato gacchen naravyÃghra brahmaïa÷ sthÃnam uttamam 03,081.095c tatra varïÃvara÷ snÃtvà brÃhmaïyaæ labhate nara÷ 03,081.095e brÃhmaïaÓ ca viÓuddhÃtmà gaccheta paramÃæ gatim 03,081.096a tato gacchen naraÓre«Âha somatÅrtham anuttamam 03,081.096c tatra snÃtvà naro rÃjan somalokam avÃpnuyÃt 03,081.097a saptasÃrasvataæ tÅrthaæ tato gacchen narÃdhipa 03,081.097c yatra maÇkaïaka÷ siddho mahar«ir lokaviÓruta÷ 03,081.098a purà maÇkaïako rÃjan kuÓÃgreïeti na÷ Órutam 03,081.098c k«ata÷ kila kare rÃjaæs tasya ÓÃkaraso 'sravat 03,081.099a sa vai ÓÃkarasaæ d­«Âvà har«Ãvi«Âo mahÃtapÃ÷ 03,081.099c pran­tta÷ kila viprar«ir vismayotphullalocana÷ 03,081.100a tatas tasmin pran­tte vai sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca yat 03,081.100c pran­ttam ubhayaæ vÅra tejasà tasya mohitam 03,081.101a brahmÃdibhi÷ surai rÃjann ­«ibhiÓ ca tapodhanai÷ 03,081.101c vij¤apto vai mahÃdeva ­«er arthe narÃdhipa 03,081.101e nÃyaæ n­tyed yathà deva tathà tvaæ kartum arhasi 03,081.102a tata÷ pran­ttam ÃsÃdya har«Ãvi«Âena cetasà 03,081.102c surÃïÃæ hitakÃmÃrtham ­«iæ devo 'bhyabhëata 03,081.103a aho mahar«e dharmaj¤a kimarthaæ n­tyate bhavÃn 03,081.103c har«asthÃnaæ kimarthaæ và tavÃdya munipuægava 03,081.104 ­«ir uvÃca 03,081.104*0398_01 tapasvino dharmapathe sthitasya dvijasattama 03,081.104a kiæ na paÓyasi me deva karÃc chÃkarasaæ srutam 03,081.104c yaæ d­«ÂvÃhaæ pran­tto vai har«eïa mahatÃnvita÷ 03,081.105 pulastya uvÃca 03,081.105a taæ prahasyÃbravÅd devo muniæ rÃgeïa mohitam 03,081.105c ahaæ vai vismayaæ vipra na gacchÃmÅti paÓya mÃm 03,081.106a evam uktvà naraÓre«Âha mahÃdevena dhÅmatà 03,081.106c aÇgulyagreïa rÃjendra svÃÇgu«Âhas tìito 'nagha 03,081.107a tato bhasma k«atÃd rÃjan nirgataæ himasaænibham 03,081.107c tad d­«Âvà vrŬito rÃjan sa muni÷ pÃdayor gata÷ 03,081.108a nÃnyaæ devam ahaæ manye rudrÃt parataraæ mahat 03,081.108c surÃsurasya jagato gatis tvam asi ÓÆladh­k 03,081.109a tvayà s­«Âam idaæ viÓvaæ trailokyaæ sacarÃcaram 03,081.109c tvÃm eva bhagavan sarve praviÓanti yugak«aye 03,081.110a devair api na Óakyas tvaæ parij¤Ãtuæ kuto mayà 03,081.110c tvayi sarve ca d­Óyante surà brahmÃdayo 'nagha 03,081.111a sarvas tvam asi lokÃnÃæ kartà kÃrayità ca ha 03,081.111c tvatprasÃdÃt surÃ÷ sarve modantÅhÃkutobhayÃ÷ 03,081.111e evaæ stutvà mahÃdevaæ sa ­«i÷ praïato 'bhavat 03,081.112 ­«ir uvÃca 03,081.112a tvatprasÃdÃn mahÃdeva tapo me na k«areta vai 03,081.113 pulastya uvÃca 03,081.113a tato deva÷ prah­«ÂÃtmà brahmar«im idam abravÅt 03,081.113c tapas te vardhatÃæ vipra matprasÃdÃt sahasradhà 03,081.114a ÃÓrame ceha vatsyÃmi tvayà sÃrdhaæ mahÃmune 03,081.114c saptasÃrasvate snÃtvà arcayi«yanti ye tu mÃm 03,081.115a na te«Ãæ durlabhaæ kiæ cid iha loke paratra ca 03,081.115c sÃrasvataæ ca te lokaæ gami«yanti na saæÓaya÷ 03,081.115d*0399_01 evam uktvà mahÃdevas tatraivÃntaradhÅyata 03,081.116a tatas tv auÓanasaæ gacchet tri«u loke«u viÓrutam 03,081.116c yatra brahmÃdayo devà ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,081.117a kÃrttikeyaÓ ca bhagavÃæs trisaædhyaæ kila bhÃrata 03,081.117c sÃænidhyam akarot tatra bhÃrgavapriyakÃmyayà 03,081.118a kapÃlamocanaæ tÅrthaæ sarvapÃpapramocanam 03,081.118c tatra snÃtvà naravyÃghra sarvapÃpai÷ pramucyate 03,081.119a agnitÅrthaæ tato gacchet tatra snÃtvà narar«abha 03,081.119c agnilokam avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,081.120a viÓvÃmitrasya tatraiva tÅrthaæ bharatasattama 03,081.120c tatra snÃtvà mahÃrÃja brÃhmaïyam abhijÃyate 03,081.121a brahmayoniæ samÃsÃdya Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,081.121c tatra snÃtvà naravyÃghra brahmalokaæ prapadyate 03,081.121e punÃty Ãsaptamaæ caiva kulaæ nÃsty atra saæÓaya÷ 03,081.122a tato gaccheta rÃjendra tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,081.122c p­thÆdakam iti khyÃtaæ kÃrttikeyasya vai n­pa 03,081.122d*0400_01 pÃpaæ praïaÓyate tatra snÃtamÃtrasya bhÃrata 03,081.122e tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta pit­devÃrcane rata÷ 03,081.123a aj¤ÃnÃj j¤Ãnato vÃpi striyà và puru«eïa và 03,081.123c yat kiæ cid aÓubhaæ karma k­taæ mÃnu«abuddhinà 03,081.124a tat sarvaæ naÓyate tasya snÃtamÃtrasya bhÃrata 03,081.124c aÓvamedhaphalaæ cÃpi svargalokaæ ca gacchati 03,081.125a puïyam Ãhu÷ kuruk«etraæ kuruk«etrÃt sarasvatÅm 03,081.125c sarasvatyÃÓ ca tÅrthÃni tÅrthebhyaÓ ca p­thÆdakam 03,081.126a uttame sarvatÅrthÃnÃæ yas tyajed Ãtmanas tanum 03,081.126c p­thÆdake japyaparo nainaæ Óvomaraïaæ tapet 03,081.127a gÅtaæ sanatkumÃreïa vyÃsena ca mahÃtmanà 03,081.127c vede ca niyataæ rÃjan abhigacchet p­thÆdakam 03,081.128a p­thÆdakÃt puïyatamaæ nÃnyat tÅrthaæ narottama 03,081.128c etan medhyaæ pavitraæ ca pÃvanaæ ca na saæÓaya÷ 03,081.129a tatra snÃtvà divaæ yÃnti api pÃpak­to janÃ÷ 03,081.129c p­thÆdake naraÓre«Âha prÃhur evaæ manÅ«iïa÷ 03,081.130a madhusravaæ ca tatraiva tÅrthaæ bharatasattama 03,081.130c tatra snÃtvà naro rÃjan gosahasraphalaæ labhet 03,081.131a tato gacchen naraÓre«Âha tÅrthaæ devyà yathÃkramam 03,081.131c sarasvatyÃruïÃyÃÓ ca saægamaæ lokaviÓrutam 03,081.132a trirÃtropo«ita÷ snÃtvà mucyate brahmahatyayà 03,081.132c agni«ÂomÃtirÃtrÃbhyÃæ phalaæ vindati mÃnava÷ 03,081.133a Ãsaptamaæ kulaæ caiva punÃti bharatar«abha 03,081.133c avatÅrïaæ ca tatraiva tÅrthaæ kurukulodvaha 03,081.133e viprÃïÃm anukampÃrthaæ darbhiïà nirmitaæ purà 03,081.134a vratopanayanÃbhyÃæ và upavÃsena và dvija÷ 03,081.134c kriyÃmantraiÓ ca saæyukto brÃhmaïa÷ syÃn na saæÓaya÷ 03,081.135a kriyÃmantravihÅno 'pi tatra snÃtvà narar«abha 03,081.135c cÅrïavrato bhaved vipro d­«Âam etat purÃtane 03,081.136a samudrÃÓ cÃpi catvÃra÷ samÃnÅtÃÓ ca darbhiïà 03,081.136c ye«u snÃto naravyÃghra na durgatim avÃpnuyÃt 03,081.136e phalÃni gosahasrÃïÃæ caturïÃæ vindate ca sa÷ 03,081.137a tato gaccheta rÃjendra tÅrthaæ Óatasahasrakam 03,081.137c sÃhasrakaæ ca tatraiva dve tÅrthe lokaviÓrute 03,081.138a ubhayor hi nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,081.138c dÃnaæ vÃpy upavÃso và sahasraguïitaæ bhavet 03,081.139a tato gaccheta rÃjendra reïukÃtÅrtham uttamam 03,081.139c tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta pit­devÃrcane rata÷ 03,081.139e sravapÃpaviÓuddhÃtmà agni«Âomaphalaæ labhet 03,081.140a vimocanam upasp­Óya jitamanyur jitendriya÷ 03,081.140c pratigrahak­tair do«ai÷ sarvai÷ sa parimucyate 03,081.141a tata÷ pa¤cavaÂaæ gatvà brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,081.141c puïyena mahatà yukta÷ satÃæ loke mahÅyate 03,081.142a yatra yogeÓvara÷ sthÃïu÷ svayam eva v­«adhvaja÷ 03,081.142c tam arcayitvà deveÓaæ gamanÃd eva sidhyati 03,081.143a aujasaæ varuïaæ tÅrthaæ dÅpyate svena tejasà 03,081.143c yatra brahmÃdibhir devair ­«ibhiÓ ca tapodhanai÷ 03,081.143e senÃpatyena devÃnÃm abhi«ikto guhas tadà 03,081.144a aujasasya tu pÆrveïa kurutÅrthaæ kurÆdvaha 03,081.144c kurutÅrthe nara÷ snÃtvà brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,081.144e sarvapÃpaviÓuddhÃtmà kurulokaæ prapadyate 03,081.145a svargadvÃraæ tato gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,081.145c svargalokam avÃpnoti brahmalokaæ ca gacchati 03,081.146a tato gacched anarakaæ tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,081.146c tatra snÃtvà naro rÃjan na durgatim avÃpnuyÃt 03,081.147a tatra brahmà svayaæ nityaæ devai÷ saha mahÅpate 03,081.147c anvÃsyate naraÓre«Âha nÃrÃyaïapurogamai÷ 03,081.148a sÃænidhyaæ caiva rÃjendra rudrapatnyÃ÷ kurÆdvaha 03,081.148c abhigamya ca tÃæ devÅæ na durgatim avÃpnuyÃt 03,081.149a tatraiva ca mahÃrÃja viÓveÓvaram umÃpatim 03,081.149c abhigamya mahÃdevaæ mucyate sarvakilbi«ai÷ 03,081.150a nÃrÃyaïaæ cÃbhigamya padmanÃbham ariædamam 03,081.150c ÓobhamÃno mahÃrÃja vi«ïulokaæ prapadyate 03,081.151a tÅrthe tu sarvadevÃnÃæ snÃta÷ sa puru«ar«abha 03,081.151c sarvadu÷khai÷ parityakto dyotate ÓaÓivat sadà 03,081.152a tata÷ svastipuraæ gacchet tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,081.152b*0401_01 pradak«iïam upÃv­tya gosahasraphalaæ labhet 03,081.152c pÃvanaæ tÅrtham ÃsÃdya tarpayet pit­devatÃ÷ 03,081.152e agni«Âomasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,081.153a gaÇgÃhradaÓ ca tatraiva kÆpaÓ ca bharatar«abha 03,081.153c tisra÷ koÂyas tu tÅrthÃnÃæ tasmin kÆpe mahÅpate 03,081.153e tatra snÃtvà naro rÃjan svargalokaæ prapadyate 03,081.154a ÃpagÃyÃæ nara÷ snÃtvà arcayitvà maheÓvaram 03,081.154c gÃïapatyam avÃpnoti kulaæ coddharate svakam 03,081.155a tata÷ sthÃïuvaÂaæ gacchet tri«u loke«u viÓrutam 03,081.155c tatra snÃtvà sthito rÃtriæ rudralokam avÃpnuyÃt 03,081.156a badarÅpÃcanaæ gacched vasi«ÂhasyÃÓramaæ tata÷ 03,081.156c badaraæ bhak«ayet tatra trirÃtropo«ito nara÷ 03,081.157a samyag dvÃdaÓa var«Ãïi badarÃn bhak«ayet tu ya÷ 03,081.157c trirÃtropo«itaÓ caiva bhavet tulyo narÃdhipa 03,081.158a indramÃrgaæ samÃsÃdya tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,081.158c ahorÃtropavÃsena Óakraloke mahÅyate 03,081.159a ekarÃtraæ samÃsÃdya ekarÃtro«ito nara÷ 03,081.159c niyata÷ satyavÃdÅ ca brahmaloke mahÅyate 03,081.160a tato gaccheta dharmaj¤a tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,081.160c ÃdityasyÃÓramo yatra tejorÃÓer mahÃtmana÷ 03,081.160d*0402_01 tasmiæs tÅrthe nara÷ snÃtvà sthÃnaæ mahad avÃpnuyÃt 03,081.161a tasmiæs tÅrthe nara÷ snÃtvà pÆjayitvà vibhÃvasum 03,081.161c Ãdityalokaæ vrajati kulaæ caiva samuddharet 03,081.162a somatÅrthe nara÷ snÃtvà tÅrthasevÅ kurÆdvaha 03,081.162c somalokam avÃpnoti naro nÃsty atra saæÓaya÷ 03,081.163a tato gaccheta dharmaj¤a dadhÅcasya mahÃtmana÷ 03,081.163c tÅrthaæ puïyatamaæ rÃjan pÃvanaæ lokaviÓrutam 03,081.164a yatra sÃrasvato rÃjan so 'ÇgirÃs tapaso nidhi÷ 03,081.164c tasmiæs tÅrthe nara÷ snÃtvà vÃjapeyaphalaæ labhet 03,081.164e sÃrasvatÅæ gatiæ caiva labhate nÃtra saæÓaya÷ 03,081.165a tata÷ kanyÃÓramaæ gacchen niyato brahmacaryavÃn 03,081.165c trirÃtropo«ito rÃjann upavÃsaparÃyaïa÷ 03,081.165e labhet kanyÃÓataæ divyaæ brahmalokaæ ca gacchati 03,081.166a tato gaccheta dharmaj¤a tÅrthaæ saænihitÅm api 03,081.166c yatra brahmÃdayo devà ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,081.166e mÃsi mÃsi samÃyÃnti puïyena mahatÃnvitÃ÷ 03,081.167a saænihityÃm upasp­Óya rÃhugraste divÃkare 03,081.167c aÓvamedhaÓataæ tena i«Âaæ bhavati ÓÃÓvatam 03,081.168a p­thivyÃæ yÃni tÅrthÃni antarik«acarÃïi ca 03,081.168c nadyo nadÃs ta¬ÃgÃÓ ca sarvaprasravaïÃni ca 03,081.169a udapÃnÃÓ ca vaprÃÓ ca puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,081.169b*0403_01 ni÷saæÓayam amÃvÃsyÃæ same«yanti narÃdhipa 03,081.169b*0404_01 tÅrthasaænayanÃd evaæ saænÅtà bhuvi viÓrutà 03,081.169b*0404_02 tatra snÃtvà ca pÅtvà ca svargaloke mahÅyate 03,081.169b*0404_03 amÃvÃsyÃæ tu tatraiva rÃhugraste divÃkare 03,081.169b*0404_04 ya÷ ÓrÃddhaæ kurute martyas tasya puïyaphalaæ Ó­ïu 03,081.169b*0404_05 aÓvamedhasahasrasya samyag i«Âasya yat phalam 03,081.169b*0404_06 snÃta eva tad Ãpnoti k­tvà ÓrÃddhaæ ca mÃnava÷ 03,081.169c mÃsi mÃsi samÃyÃnti saænihityÃæ na saæÓaya÷ 03,081.170a yat kiæ cid du«k­taæ karma striyà và puru«asya và 03,081.170c snÃtamÃtrasya tat sarvaæ naÓyate nÃtra saæÓaya÷ 03,081.170e padmavarïena yÃnena brahmalokaæ sa gacchati 03,081.171a abhivÃdya tato yak«aæ dvÃrapÃlam arantukam 03,081.171c koÂirÆpam upasp­Óya labhed bahu suvarïakam 03,081.172a gaÇgÃhradaÓ ca tatraiva tÅrthaæ bharatasattama 03,081.172c tatra snÃtas tu dharmaj¤a brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,081.172e rÃjasÆyÃÓvamedhÃbhyÃæ phalaæ vindati ÓÃÓvatam 03,081.173a p­thivyÃæ naimi«aæ puïyam antarik«e ca pu«karam 03,081.173c trayÃïÃm api lokÃnÃæ kuruk«etraæ viÓi«yate 03,081.174a pÃæsavo 'pi kuruk«etre vÃyunà samudÅritÃ÷ 03,081.174c api du«k­takarmÃïaæ nayanti paramÃæ gatim 03,081.175a dak«iïena sarasvatyà uttareïa d­«advatÅm 03,081.175c ye vasanti kuruk«etre te vasanti trivi«Âape 03,081.176a kuruk«etraæ gami«yÃmi kuruk«etre vasÃmy aham 03,081.176c apy ekÃæ vÃcam uts­jya sarvapÃpai÷ pramucyate 03,081.177a brahmavedÅ kuruk«etraæ puïyaæ brahmar«isevitam 03,081.177c tadÃvasanti ye rÃjan na te ÓocyÃ÷ kathaæ cana 03,081.178a tarantukÃrantukayor yad antaraæ; rÃmahradÃnÃæ ca macakrukasya 03,081.178c etat kuruk«etrasamantapa¤cakaæ; pitÃmahasyottaravedir ucyate 03,082.001 pulastya uvÃca 03,082.001a tato gaccheta dharmaj¤a dharmatÅrthaæ purÃtanam 03,082.001b*0405_01 yatra dharmo mahÃbhÃgas taptavÃn uttamaæ tapa÷ 03,082.001b*0405_02 tena tÅrthaæ k­taæ puïyaæ svena nÃmnà ca cihnitam 03,082.001c tatra snÃtvà naro rÃjan dharmaÓÅla÷ samÃhita÷ 03,082.001e Ãsaptamaæ kulaæ rÃjan punÅte nÃtra saæÓaya÷ 03,082.002a tato gaccheta dharmaj¤a kÃrÃpatanam uttamam 03,082.002b*0406_01 k­cchrena mahatà gatvà tatra snÃtvà samÃhita÷ 03,082.002c agni«Âomam avÃpnoti munilokaæ ca gacchati 03,082.003a saugandhikaæ vanaæ rÃjaæs tato gaccheta mÃnava÷ 03,082.003c yatra brahmÃdayo devà ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,082.004a siddhacÃraïagandharvÃ÷ kiænarÃ÷ samahoragÃ÷ 03,082.004c tad vanaæ praviÓann eva sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.005a tato hi sà saricchre«Âhà nadÅnÃm uttamà nadÅ 03,082.005c plak«Ãd devÅ srutà rÃjan mahÃpuïyà sarasvatÅ 03,082.006a tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta valmÅkÃn ni÷s­te jale 03,082.006c arcayitvà pitÌn devÃn aÓvamedhaphalaæ labhet 03,082.007a ÅÓÃnÃdhyu«itaæ nÃma tatra tÅrthaæ sudurlabham 03,082.007c «aÂsu ÓamyÃnipÃte«u valmÅkÃd iti niÓcaya÷ 03,082.008a kapilÃnÃæ sahasraæ ca vÃjimedhaæ ca vindati 03,082.008c tatra snÃtvà naravyÃghra d­«Âam etat purÃtane 03,082.009a sugandhÃæ ÓatakumbhÃæ ca pa¤cayaj¤Ãæ ca bhÃrata 03,082.009c abhigamya naraÓre«Âha svargaloke mahÅyate 03,082.010a triÓÆlakhÃtaæ tatraiva tÅrtham ÃsÃdya bhÃrata 03,082.010c tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta pit­devÃrcane rata÷ 03,082.010e gÃïapatyaæ sa labhate dehaæ tyaktvà na saæÓaya÷ 03,082.011a tato gaccheta rÃjendra devyÃ÷ sthÃnaæ sudurlabham 03,082.011c ÓÃkaæbharÅti vikhyÃtà tri«u loke«u viÓrutà 03,082.012a divyaæ var«asahasraæ hi ÓÃkena kila suvrata 03,082.012c ÃhÃraæ sà k­tavatÅ mÃsi mÃsi narÃdhipa 03,082.013a ­«ayo 'bhyÃgatÃs tatra devyà bhaktyà tapodhanÃ÷ 03,082.013c Ãtithyaæ ca k­taæ te«Ãæ ÓÃkena kila bhÃrata 03,082.013e tata÷ ÓÃkambharÅty eva nÃma tasyÃ÷ prati«Âhitam 03,082.014a ÓÃkaæbharÅæ samÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.014c trirÃtram u«ita÷ ÓÃkaæ bhak«ayen niyata÷ Óuci÷ 03,082.015a ÓÃkÃhÃrasya yat samyag var«air dvÃdaÓabhi÷ phalam 03,082.015c tat phalaæ tasya bhavati devyÃÓ chandena bhÃrata 03,082.016a tato gacchet suvarïÃk«aæ tri«u loke«u viÓrutam 03,082.016c yatra vi«ïu÷ prasÃdÃrthaæ rudram ÃrÃdhayat purà 03,082.017a varÃæÓ ca subahÆæl lebhe daivate«u sudurlabhÃn 03,082.017c uktaÓ ca tripuraghnena paritu«Âena bhÃrata 03,082.018a api cÃsmat priyataro loke k­«ïa bhavi«yasi 03,082.018c tvan mukhaæ ca jagat k­tsnaæ bhavi«yati na saæÓaya÷ 03,082.019a tatrÃbhigamya rÃjendra pÆjayitvà v­«adhvajam 03,082.019c aÓvamedham avÃpnoti gÃïapatyaæ ca vindati 03,082.020a dhÆmÃvatÅæ tato gacchet triratropo«ito nara÷ 03,082.020c manasà prÃrthitÃn kÃmÃæl labhate nÃtra saæÓaya÷ 03,082.021a devyÃs tu dak«iïÃrdhena rathÃvarto narÃdhipa 03,082.021c tatrÃroheta dharmaj¤a ÓraddadhÃno jitendriya÷ 03,082.021e mahÃdevaprasÃdÃd dhi gaccheta paramÃæ gatim 03,082.022a pradak«iïam upÃv­tya gaccheta bharatar«abha 03,082.022c dhÃrÃæ nÃma mahÃprÃj¤a sarvapÃpapraïÃÓinÅm 03,082.022e tatra snÃtvà naravyÃghra na Óocati narÃdhipa 03,082.023a tato gaccheta dharmaj¤a namask­tya mahÃgirim 03,082.023b*0407_01 aÓÅtiæ yojanaÓataæ pu«karaæ svargam ucyate 03,082.023b*0407_02 aÓÅtiæ dharmap­«ÂhÃt tu pravadanti manÅ«iïa÷ 03,082.023b*0407_03 «a«Âiæ prayÃgÃd rÃjendra kuruk«etrÃt tu dvÃdaÓa 03,082.023b*0407_04 saæyuktam eva rÃjendra gaÇgÃdvÃraæ trivi«Âapam 03,082.023c svargadvÃreïa yat tulyaæ gaÇgÃdvÃraæ na saæÓaya÷ 03,082.024a tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta koÂitÅrthe samÃhita÷ 03,082.024b*0408_01 koÂitÅrthaæ mahÃrÃja Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,082.024c puï¬arÅkam avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,082.024d*0409_01 u«yaikÃæ rajanÅæ tatra gosahasraphalaæ labhet 03,082.025a saptagaÇge trigaÇge ca ÓakrÃvarte ca tarpayan 03,082.025c devÃn pitÌæÓ ca vidhivat puïyaloke mahÅyate 03,082.026a tata÷ kanakhale snÃtvà trirÃtropo«ito nara÷ 03,082.026c aÓvamedham avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.027a kapilÃvaÂaæ ca gaccheta tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,082.027c u«yaikÃæ rajanÅæ tatra gosahasraphalaæ labhet 03,082.028a nÃgarÃjasya rÃjendra kapilasya mahÃtmanÃ÷ 03,082.028c tÅrthaæ kuruvaraÓre«Âha sarvaloke«u viÓrutam 03,082.029a tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta nÃgatÅrthe narÃdhipa 03,082.029c kapilÃnÃæ sahasrasya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.030a tato lalitikÃæ gacchec chaætanos tÅrtham uttamam 03,082.030c tatra snÃtvà naro rÃjan na durgatim avÃpnuyÃt 03,082.031a gaÇgÃsaægamayoÓ caiva snÃti ya÷ saægame nara÷ 03,082.031c daÓÃÓvamedhÃn Ãpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,082.032a tato gaccheta rÃjendra sugandhÃæ lokaviÓrutÃm 03,082.032c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà brahmaloke mahÅyate 03,082.033a rudrÃvartaæ tato gacchet tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,082.033b*0410_01 gosahasram avÃpnoti kalena * *tottama 03,082.033c tatra snÃtvà naro rÃjan svargaloke mahÅyate 03,082.034a gaÇgÃyÃÓ ca naraÓre«Âha sarasvatyÃÓ ca saægame 03,082.034c snÃto 'Óvamedham Ãpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.035a bhadrakarïeÓvaraæ gatvà devam arcya yathÃvidhi 03,082.035c na durgatim avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.036a tata÷ kubjÃmrakaæ gacchet tÅrthasevÅ yathÃkramam 03,082.036c gosahasram avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.037a arundhatÅvaÂaæ gacchet tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,082.037b*0411_01 tatra snÃtvà naro rÃjan svargaloke mahÅyate 03,082.037c sÃmudrakam upasp­Óya trirÃtropo«ito nara÷ 03,082.037c*0412_01 **** **** brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.037c*0412_02 aÓvamedham avÃpnoti 03,082.037e gosahasraphalaæ vindet kulaæ caiva samuddharet 03,082.038a brahmÃvartaæ tato gacched brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.038c aÓvamedham avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.039a yamunÃprabhavaæ gatvà upasp­Óya ca yÃmune 03,082.039c aÓvamedhaphalaæ labdhvà svargaloke mahÅyate 03,082.040a darvÅsaækramaïaæ prÃpya tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,082.040c aÓvamedham avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.041a sindhoÓ ca prabhavaæ gatvà siddhagandharvasevitam 03,082.041c tatro«ya rajanÅ÷ pa¤ca vindyÃd bahu suvarïakam 03,082.042a atha vedÅæ samÃsÃdya nara÷ paramadurgamÃm 03,082.042c aÓvamedham avÃpnoti gacchec cauÓanasÅæ gatim 03,082.043a ­«ikulyÃæ samÃsÃdya vÃsi«Âhaæ caiva bhÃrata 03,082.043c vÃsi«Âhaæ samatikramya sarve varïà dvijÃtaya÷ 03,082.044a ­«ikulyÃæ nara÷ snÃtvà ­«ilokaæ prapadyate 03,082.044a*0413_01 **** **** nara÷ snÃtvà vikalma«a÷ 03,082.044a*0413_02 devÃn pitÌæÓ cÃrcayitvà 03,082.044c yadi tatra vasen mÃsaæ ÓÃkÃhÃro narÃdhipa 03,082.044d*0414_01 dvÃdaÓÃhasya yaj¤asya phalaæ sa labhate nara÷ 03,082.045a bh­gutuÇgaæ samÃsÃdya vÃjimedhaphalaæ labhet 03,082.045c gatvà vÅrapramok«aæ ca sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.046a k­ttikÃmaghayoÓ caiva tÅrtham ÃsÃdya bhÃrata 03,082.046c agni«ÂomÃtirÃtrÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti puïyak­t 03,082.047a tata÷ saædhyÃæ samÃsÃdya vidyÃtÅrtham anuttamam 03,082.047c upasp­Óya ca vidyÃnÃæ sarvÃsÃæ pÃrago bhavet 03,082.048a mahÃÓrame vased rÃtriæ sarvapÃpapramocane 03,082.048c ekakÃlaæ nirÃhÃro lokÃn Ãvasate ÓubhÃn 03,082.049a «a«ÂhakÃlopavÃsena mÃsam u«ya mahÃlaye 03,082.049c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà vindyÃd bahu suvarïakam 03,082.049d*0415_01 tÅrïas tÃrayate jantur daÓa pÆrvÃn daÓÃparÃn 03,082.049d*0415_02 d­«Âvà mÃheÓvaraæ divyaæ padaæ suranamask­tam 03,082.049d*0415_03 k­tÃrtha÷ sarvak­tye«u na Óocen maraïaæ nara÷ 03,082.050a atha vetasikÃæ gatvà pitÃmahani«evitÃm 03,082.050b*0416_01 daÓÃparÃn daÓa pÆrvÃn narÃn uddharate kulam 03,082.050c aÓvamedham avÃpnoti gacchec cauÓanasÅæ gatim 03,082.051a atha sundarikÃtÅrthaæ prÃpya siddhani«evitam 03,082.051c rÆpasya bhÃgÅ bhavati d­«Âam etat purÃtane 03,082.052a tato vai brÃhmaïÅæ gatvà brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,082.052c padmavarïena yÃnena brahmalokaæ prapadyate 03,082.053a tataÓ ca naimi«aæ gacchet puïyaæ siddhani«evitam 03,082.053c tatra nityaæ nivasati brahmà devagaïair v­ta÷ 03,082.054a naimi«aæ prÃrthayÃnasya pÃpasyÃrdhaæ praïaÓyati 03,082.054c pravi«ÂamÃtras tu nara÷ sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.055a tatra mÃsaæ vased dhÅro naimi«e tÅrthatatpara÷ 03,082.055c p­thivyÃæ yÃni tÅrthÃni naimi«e tÃni bhÃrata 03,082.056a abhi«ekak­tas tatra niyato niyatÃÓana÷ 03,082.056c gavÃmayasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti bhÃrata 03,082.056e punÃty Ãsaptamaæ caiva kulaæ bharatasattama 03,082.057a yas tyajen naimi«e prÃïÃn upavÃsaparÃyaïa÷ 03,082.057c sa modet svargalokastha evam Ãhur manÅ«iïa÷ 03,082.057e nityaæ puïyaæ ca medhyaæ ca naimi«aæ n­pasattama 03,082.058a gaÇgodbhedaæ samÃsÃdya trirÃtropo«ito nara÷ 03,082.058c vÃjapeyam avÃpnoti brahmabhÆtaÓ ca jÃyate 03,082.059a sarasvatÅæ samÃsÃdya tarpayet pit­devatÃ÷ 03,082.059c sÃrasvate«u loke«u modate nÃtra saæÓaya÷ 03,082.060a tataÓ ca bÃhudÃæ gacched brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.060b*0417_01 tatro«ya rajanÅm ekÃæ svargaloke mahÅyate 03,082.060c devasatrasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.061a tataÓ cÅravatÅæ gacchet puïyÃæ puïyatamair v­tÃm 03,082.061c pit­devÃrcanarato vÃjapeyam avÃpnuyÃt 03,082.062a vimalÃÓokam ÃsÃdya virÃjati yathà ÓaÓÅ 03,082.062c tatro«ya rajanÅm ekÃæ svargaloke mahÅyate 03,082.063a gopratÃraæ tato gacchet sarayvÃs tÅrtham uttamam 03,082.063c yatra rÃmo gata÷ svargaæ sabh­tyabalavÃhana÷ 03,082.064a dehaæ tyaktvà divaæ yÃtas tasya tÅrthasya tejasà 03,082.064c rÃmasya ca prasÃdena vyavasÃyÃc ca bhÃrata 03,082.065a tasmiæs tÅrthe nara÷ snÃtvà gopratÃre narÃdhipa 03,082.065c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà svargaloke mahÅyate 03,082.066a rÃmatÅrthe nara÷ snÃtvà gomatyÃæ kurunandana 03,082.066c aÓvamedham avÃpnoti punÃti ca kulaæ nara÷ 03,082.067a ÓatasÃhasrikaæ tatra tÅrthaæ bharatasattama 03,082.067c tatropasparÓanaæ k­tvà niyato niyatÃÓana÷ 03,082.067e gosahasraphalaæ puïyaæ prÃpnoti bharatar«abha 03,082.068a tato gaccheta rÃjendra bhart­sthÃnam anuttamam 03,082.068b*0418_01 aÓvamedhasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.068c koÂitÅrthe nara÷ snÃtvà arcayitvà guhaæ n­pa 03,082.068e gosahasraphalaæ vindet tejasvÅ ca bhaven nara÷ 03,082.069a tato vÃrÃïasÅæ gatvà arcayitvà v­«adhvajam 03,082.069c kapilÃhrade nara÷ snÃtvà rÃjasÆyaphalaæ labhet 03,082.069d*0419_01 avimuktaæ samÃsÃdya tÅrthasevÅ kurÆdvaha 03,082.069d*0419_02 darÓanÃd devadevasya mucyate brahmahatyayà 03,082.069d*0419_03 prÃïÃn uts­jya tatraiva mok«aæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.070a mÃrkaï¬eyasya rÃjendra tÅrtham ÃsÃdya durlabham 03,082.070b*0420_01 aÓvamedham avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,082.070c gomatÅgaÇgayoÓ caiva saægame lokaviÓrute 03,082.070e agni«Âomam avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,082.070f*0421_01 vÃrÃïasyÃæ viÓe«eïa yatra viÓveÓvara÷ Óiva÷ 03,082.070f*0421_02 devyà saha mahÃbÃho gaÇgÃæ samavagÃhate 03,082.070f*0421_03 tatra mÃsaæ vased dhÅro brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.070f*0421_04 yÃvajjÅvak­taæ pÃpaæ mÃsenaikena Óudhyati 03,082.071a tato gayÃæ samÃsÃdya brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,082.071c aÓvamedham avÃpnoti gamanÃd eva bhÃrata 03,082.072a tatrÃk«ayavaÂo nÃma tri«u loke«u viÓruta÷ 03,082.072c pitÌïÃæ tatra vai dattam ak«ayaæ bhavati prabho 03,082.073a mahÃnadyÃm upasp­Óya tarpayet pit­devatÃ÷ 03,082.073c ak«ayÃn prÃpnuyÃl lokÃn kulaæ caiva samuddharet 03,082.074a tato brahmasaro gacched dharmÃraïyopaÓobhitam 03,082.074c pauï¬arÅkam avÃpnoti prabhÃtÃm eva ÓarvarÅm 03,082.075a tasmin sarasi rÃjendra brahmaïo yÆpa ucchrita÷ 03,082.075c yÆpaæ pradak«iïaæ k­tvà vÃjapeyaphalaæ labhet 03,082.076a tato gaccheta rÃjendra dhenukÃæ lokaviÓrutÃm 03,082.076c ekarÃtro«ito rÃjan prayacchet tiladhenukÃm 03,082.076e sarvapÃpaviÓuddhÃtmà somalokaæ vrajed dhruvam 03,082.077a tatra cihnaæ mahÃrÃja adyÃpi hi na saæÓaya÷ 03,082.077c kapilà saha vatsena parvate vicaraty uta 03,082.077e savatsÃyÃ÷ padÃni sma d­Óyante 'dyÃpi bhÃrata 03,082.078a te«Æpasp­Óya rÃjendra pade«u n­pasattama 03,082.078c yat kiæ cid aÓubhaæ karma tat praïaÓyati bhÃrata 03,082.079a tato g­dhravaÂaæ gacchet sthÃnaæ devasya dhÅmata÷ 03,082.079c snÃyÅta bhasmanà tatra abhigamya v­«adhvajam 03,082.080a brÃhmaïena bhavec cÅrïaæ vrataæ dvÃdaÓavÃr«ikam 03,082.080c itare«Ãæ tu varïÃnÃæ sarvapÃpaæ praïaÓyati 03,082.081a gaccheta tata udyantaæ parvataæ gÅtanÃditam 03,082.081c sÃvitraæ tu padaæ tatra d­Óyate bharatar«abha 03,082.082a tatra saædhyÃm upÃsÅta brÃhmaïa÷ saæÓitavrata÷ 03,082.082c upÃstà ca bhavet saædhyà tena dvÃdaÓavÃr«ikÅ 03,082.083a yonidvÃraæ ca tatraiva viÓrutaæ bharatar«abha 03,082.083c tatrÃbhigamya mucyeta puru«o yonisaækarÃt 03,082.084a k­«ïaÓuklÃv ubhau pak«au gayÃyÃæ yo vasen nara÷ 03,082.084c punÃty Ãsaptamaæ rÃjan kulaæ nÃsty atra saæÓaya÷ 03,082.085a e«Âavyà bahava÷ putrà yady eko 'pi gayÃæ vrajet 03,082.085b*0422_01 yÃvajjÅvak­taæ pÃpaæ mÃsenaikena Óudhyati 03,082.085b*0422_02 tato gayÃæ samÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.085c yajeta vÃÓvamedhena nÅlaæ và v­«am uts­jet 03,082.086a tata÷ phalguæ vrajed rÃjaæs tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,082.086c aÓvamedham avÃpnoti siddhiæ ca mahatÅæ vrajet 03,082.087a tato gaccheta rÃjendra dharmap­«Âhaæ samÃhita÷ 03,082.087c yatra dharmo mahÃrÃja nityam Ãste yudhi«Âhira 03,082.087d*0423_01 tatra kÆpodakaæ pÅtvà tena snÃta÷ Óucis tathà 03,082.087d*0423_02 pitÌn devÃæs tu saætarpya muktapÃpaæ divaæ vrajet 03,082.087d*0423_03 mataÇgasyÃÓramas tatra mahar«er bhÃvitÃtmana÷ 03,082.087d*0423_04 taæ praviÓyÃÓramaæ ÓrÅmac chramaÓokavinÃÓanam 03,082.087d*0423_05 gavÃmayasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.087d*0424_01 a«Âau yasya tu ÓuklÃni lÃÇgÆlakakuda÷ Óira÷ 03,082.087d*0424_02 ura÷ ÓiraÓ ca catvÃra÷ sa v­«o nŬa ucyate 03,082.087d*0425_01 gatvà ca tatra dharmÃtmann aÓvamedhaphalaæ labhet 03,082.087e abhigamya tatas tatra vÃjimedhaphalaæ labhet 03,082.088a tato gaccheta rÃjendra brahmaïas tÅrtham uttamam 03,082.088c tatrÃrcayitvà rÃjendra brahmÃïam amitaujasam 03,082.088e rÃjasÆyÃÓvamedhÃbhyÃæ phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.089a tato rÃjag­haæ gacchet tÅrthasevÅ narÃdhipa 03,082.089c upasp­Óya tapode«u kÃk«ÅvÃn iva modate 03,082.090a yak«iïyà naityakaæ tatra prÃÓnÅta puru«a÷ Óuci÷ 03,082.090c yak«iïyÃs tu prasÃdena mucyate bhrÆïahatyayà 03,082.091a maïinÃgaæ tato gatvà gosahasraphalaæ labhet 03,082.091c naityakaæ bhu¤jate yas tu maïinÃgasya mÃnava÷ 03,082.091d*0426_01 bhuktavÃæs tatra maïinà tÅrthÃbhigamya mÃnava÷ 03,082.092a da«ÂasyÃÓÅvi«eïÃpi na tasya kramate vi«am 03,082.092c tatro«ya rajanÅm ekÃæ sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.093a tato gaccheta brahmar«er gautamasya vanaæ n­pa 03,082.093c ahalyÃyà hrade snÃtvà vrajeta paramÃæ gatim 03,082.093e abhigamya Óriyaæ rÃjan vindate Óriyam uttamÃm 03,082.094a tatrodapÃno dharmaj¤a tri«u loke«u viÓruta÷ 03,082.094c tatrÃbhi«ekaæ k­tvà tu vÃjimedham avÃpnuyÃt 03,082.095a janakasya tu rÃjar«e÷ kÆpas tridaÓapÆjita÷ 03,082.095c tatrÃbhi«ekaæ k­tvà tu vi«ïulokam avÃpnuyÃt 03,082.096a tato vinaÓanaæ gacchet sarvapÃpapramocanam 03,082.096c vÃjapeyam avÃpnoti somalokaæ ca gacchati 03,082.096d*0427_01 tato vipÃÓaæ dharmaj¤a samÃviÓya tato 'nagha 03,082.096d*0427_02 guhyaloke mahÃrÃja modate nÃtra saæÓaya÷ 03,082.097a gaï¬akÅæ tu samÃsÃdya sarvatÅrthajalodbhavÃm 03,082.097c vÃjapeyam avÃpnoti sÆryalokaæ ca gacchati 03,082.098a tato 'dhivaæÓyaæ dharmaj¤a samÃviÓya tapovanam 03,082.098c guhyake«u mahÃrÃja modate nÃtra saæÓaya÷ 03,082.099a kampanÃæ tu samÃsÃdya nadÅæ siddhani«evitÃm 03,082.099c puï¬arÅkam avÃpnoti sÆryalokaæ ca gacchati 03,082.100a tato viÓÃlÃm ÃsÃdya nadÅæ trailokyaviÓrutÃm 03,082.100c agni«Âomam avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,082.101a atha mÃheÓvarÅæ dhÃrÃæ samÃsÃdya narÃdhipa 03,082.101c aÓvamedham avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,082.102a divaukasÃæ pu«kariïÅæ samÃsÃdya nara÷ Óuci÷ 03,082.102c na durgatim avÃpnoti vÃjapeyaæ ca vindati 03,082.103a maheÓvarapadaæ gacched brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.103c maheÓvarapade snÃtvà vÃjimedhaphalaæ labhet 03,082.104a tatra koÂis tu tÅrthÃnÃæ viÓrutà bharatar«abha 03,082.104c kÆrmarÆpeïa rÃjendra asureïa durÃtmanà 03,082.104e hriyamÃïÃh­tà rÃjan vi«ïunà prabhavi«ïunà 03,082.105a tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïas tÅrthakoÂyÃæ yudhi«Âhira 03,082.105c puï¬arÅkam avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,082.106a tato gaccheta rÃjendra sthÃnaæ nÃrÃyaïasya tu 03,082.106c sadà saænihito yatra harir vasati bhÃrata 03,082.106d*0428_01 yatra brahmÃdayo devà ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,082.106d*0428_02 Ãdityà vasavo rudrà janÃrdanam upÃsate 03,082.106e ÓÃlagrÃma iti khyÃto vi«ïor adbhutakarmaïa÷ 03,082.107a abhigamya trilokeÓaæ varadaæ vi«ïum avyayam 03,082.107c aÓvamedham avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,082.108a tatrodapÃno dharmaj¤a sarvapÃpapramocana÷ 03,082.108c samudrÃs tatra catvÃra÷ kÆpe saænihitÃ÷ sadà 03,082.108e tatropasp­Óya rÃjendra na durgatim avÃpnuyÃt 03,082.109a abhigamya mahÃdevaæ varadaæ vi«ïum avyayam 03,082.109c virÃjati yathà soma ­ïair mukto yudhi«Âhira 03,082.110a jÃtismara upasp­Óya Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,082.110c jÃtismaratvaæ prÃpnoti snÃtvà tatra na saæÓaya÷ 03,082.111a vaÂeÓvarapuraæ gatvà arcayitvà tu keÓavam 03,082.111c ÅpsitÃæl labhate kÃmÃn upavÃsÃn na saæÓaya÷ 03,082.111d*0429_01 tatrÃÓramo vasi«Âhasya tri«u loke«u viÓruta÷ 03,082.112a tatas tu vÃmanaæ gatvà sarvapÃpapramocanam 03,082.112c abhivÃdya hariæ devaæ na durgatim avÃpnuyÃt 03,082.113a bharatasyÃÓramaæ gatvà sarvapÃpapramocanam 03,082.113c kauÓikÅæ tatra seveta mahÃpÃtakanÃÓinÅm 03,082.113e rÃjasÆyasya yaj¤asya phalaæ prÃpnoti mÃnava÷ 03,082.114a tato gaccheta dharmaj¤a campakÃraïyam uttamam 03,082.114c tatro«ya rajanÅm ekÃæ gosahasraphalaæ labhet 03,082.115a atha jye«Âhilam ÃsÃdya tÅrthaæ paramasaæmatam 03,082.115c upo«ya rajanÅm ekÃm agni«Âomaphalaæ labhet 03,082.116a tatra viÓveÓvaraæ d­«Âvà devyà saha mahÃdyutim 03,082.116c mitrÃvaruïayor lokÃn Ãpnoti puru«ar«abha 03,082.116d*0430_01 trirÃtropo«itas tatra agni«Âomaphalaæ labhet 03,082.117a kanyÃsaævedyam ÃsÃdya niyato niyatÃÓana÷ 03,082.117c mano÷ prajÃpater lokÃn Ãpnoti bharatar«abha 03,082.118a kanyÃyÃæ ye prayacchanti pÃnam annaæ ca bhÃrata 03,082.118c tad ak«ayam iti prÃhur ­«aya÷ saæÓitavratÃ÷ 03,082.119a niÓcÅrÃæ ca samÃsÃdya tri«u loke«u viÓrutÃm 03,082.119c aÓvamedham avÃpnoti vi«ïulokaæ ca gacchati 03,082.120a ye tu dÃnaæ prayacchanti niÓcÅrÃsaægame narÃ÷ 03,082.120c te yÃnti naraÓÃrdÆla brahmalokaæ na saæÓaya÷ 03,082.121a tatrÃÓramo vasi«Âhasya tri«u loke«u viÓruta÷ 03,082.121c tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïo vÃjapeyam avÃpnuyÃt 03,082.122a devakÆÂaæ samÃsÃdya brahmar«igaïasevitam 03,082.122c aÓvamedham avÃpnoti kulaæ caiva samuddharet 03,082.123a tato gaccheta rÃjendra kauÓikasya muner hradam 03,082.123c yatra siddhiæ parÃæ prÃpto viÓvÃmitro 'tha kauÓika÷ 03,082.124a tatra mÃsaæ vased vÅra kauÓikyÃæ bharatar«abha 03,082.124c aÓvamedhasya yat puïyaæ tan mÃsenÃdhigacchati 03,082.125a sarvatÅrthavare caiva yo vaseta mahÃhrade 03,082.125c na durgatim avÃpnoti vinded bahu suvarïakam 03,082.126a kumÃram abhigatvà ca vÅrÃÓramanivÃsinam 03,082.126c aÓvamedham avÃpnoti naro nÃsty atra saæÓaya÷ 03,082.127a agnidhÃrÃæ samÃsÃdya tri«u loke«u viÓrutÃm 03,082.127c agni«Âomam avÃpnoti na ca svargÃn nivartate 03,082.128a pitÃmahasaro gatvà ÓailarÃjaprati«Âhitam 03,082.128c tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïo agni«Âomaphalaæ labhet 03,082.129a pitÃmahasya sarasa÷ prasrutà lokapÃvanÅ 03,082.129c kumÃradhÃrà tatraiva tri«u loke«u viÓrutà 03,082.130a yatra snÃtvà k­tÃrtho 'smÅty ÃtmÃnam avagacchati 03,082.130c «a«ÂhakÃlopavÃsena mucyate brahmahatyayà 03,082.130d*0431_01 tato gaccheta dharmaj¤a tÅrthasevanatatpara÷ 03,082.131a Óikharaæ vai mahÃdevyà gauryÃs trailokyaviÓrutam 03,082.131c samÃruhya nara÷ ÓrÃddha÷ stanakuï¬e«u saæviÓet 03,082.131d*0432_01 stanakuï¬am upasp­Óya vÃjapeyaphalaæ labhet 03,082.132a tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïa÷ pit­devÃrcane rata÷ 03,082.132c hayamedham avÃpnoti Óakralokaæ ca gacchati 03,082.133a tÃmrÃruïaæ samÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,082.133c aÓvamedham avÃpnoti Óakralokaæ ca gacchati 03,082.134a nandinyÃæ ca samÃsÃdya kÆpaæ tridaÓasevitam 03,082.134c naramedhasya yat puïyaæ tat prÃpnoti kurÆdvaha 03,082.134d*0433_01 vÃjimedhaphalaæ prÃpya Óakralokaæ ca gacchati 03,082.135a kÃlikÃsaægame snÃtvà kauÓikyÃruïayor yata÷ 03,082.135c trirÃtropo«ito vidvÃn sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.136a urvaÓÅtÅrtham ÃsÃdya tata÷ somÃÓramaæ budha÷ 03,082.136c kumbhakarïÃÓrame snÃtvà pÆjyate bhuvi mÃnava÷ 03,082.137a snÃtvà kokÃmukhe puïye brahmacÃrÅ yatavrata÷ 03,082.137c jÃtismaratvaæ prÃpnoti d­«Âam etat purÃtane 03,082.137d*0434_01 m­gatuÇgaæ samÃsÃdya vipÃpmà bhavati dvija÷ 03,082.137d*0434_02 sarvapÃpaviÓuddhÃtmà brahmalokaæ ca gacchati 03,082.138a sak­n nandÃæ samÃsÃdya k­tÃtmà bhavati dvija÷ 03,082.138c sarvapÃpaviÓuddhÃtmà Óakralokaæ ca gacchati 03,082.139a ­«abhadvÅpam ÃsÃdya sevyaæ krau¤cani«Ædanam 03,082.139c sarasvatyÃm upasp­Óya vimÃnastho virÃjate 03,082.140a auddÃlakaæ mahÃrÃja tÅrthaæ munini«evitam 03,082.140c tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta sarvapÃpai÷ pramucyate 03,082.141a dharmatÅrthaæ samÃsÃdya puïyaæ brahmar«isevitam 03,082.141c vÃjapeyam avÃpnoti naro nÃsty atra saæÓaya÷ 03,082.142a tathà campÃæ samÃsÃdya bhÃgÅrathyÃæ k­todaka÷ 03,082.142c daï¬Ãrkam abhigamyaiva gosahasraphalaæ labhet 03,082.143a lave¬ikÃæ tato gacchet puïyÃæ puïyopasevitÃm 03,082.143c vÃjapeyam avÃpnoti vimÃnasthaÓ ca pÆjyate 03,083.001 pulastya uvÃca 03,083.001a atha saædhyÃæ samÃsÃdya saævedyaæ tÅrtham uttamam 03,083.001c upasp­Óya naro vidvÃn bhaven nÃsty atra saæÓaya÷ 03,083.002a rÃmasya ca prasÃdena tÅrthaæ rÃjan k­taæ purà 03,083.002c tal lohityaæ samÃsÃdya vindyÃd bahu suvarïakam 03,083.003a karatoyÃæ samÃsÃdya trirÃtropo«ito nara÷ 03,083.003c aÓvamedham avÃpnoti k­te paitÃmahe vidhau 03,083.004a gaÇgÃyÃs tv atha rÃjendra sÃgarasya ca saægame 03,083.004c aÓvamedhaæ daÓaguïaæ pravadanti manÅ«iïa÷ 03,083.005a gaÇgÃyÃs tv aparaæ dvÅpaæ prÃpya ya÷ snÃti bhÃrata 03,083.005c trirÃtropo«ito rÃjan sarvakÃmÃn avÃpnuyÃt 03,083.006a tato vaitaraïÅæ gatvà nadÅæ pÃpapramocanÅm 03,083.006c virajaæ tÅrtham ÃsÃdya virÃjati yathà ÓaÓÅ 03,083.006c*0435_01 **** **** trirÃtropo«ito nara÷ 03,083.006c*0435_02 aÓvamedham avÃpnoti 03,083.007a prabhavec ca kule puïye sarvapÃpaæ vyapohati 03,083.007c gosahasraphalaæ labdhvà punÃti ca kulaæ nara÷ 03,083.008a Óoïasya jyotirathyÃÓ ca saægame nivasa¤ Óuci÷ 03,083.008c tarpayitvà pitÌn devÃn agni«Âomaphalaæ labhet 03,083.009a Óoïasya narmadÃyÃÓ ca prabhave kurunandana 03,083.009c vaæÓagulma upasp­Óya vÃjimedhaphalaæ labhet 03,083.010a ­«abhaæ tÅrtham ÃsÃdya koÓalÃyÃæ narÃdhipa 03,083.010c vÃjapeyam avÃpnoti trirÃtropo«ito nara÷ 03,083.011a koÓalÃyÃæ samÃsÃdya kÃlatÅrtha upasp­Óet 03,083.011c v­ÓabhaikÃdaÓaphalaæ labhate nÃtra saæÓaya÷ 03,083.012a pu«pavatyÃm upasp­Óya trirÃtropo«ito nara÷ 03,083.012c gosahasraphalaæ vindyÃt kulaæ caiva samuddharet 03,083.013a tato badarikÃtÅrthe snÃtvà prayatamÃnasa÷ 03,083.013c dÅrgham Ãyur avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,083.013d*0436_01 tathà campÃæ samÃsÃdya bhÃgÅrathyÃæ k­todaka÷ 03,083.013d*0436_02 daï¬Ãkhyam abhigamyaiva gosahasraphalaæ labhet 03,083.013d*0437_01 lapeÂikÃæ tato gacchet puïyÃæ puïyopaÓobhitÃm 03,083.013d*0437_02 vÃjapeyam avÃpnoti devai÷ sarvaiÓ ca pÆjyate 03,083.014a tato mahendram ÃsÃdya jÃmadagnyani«evitam 03,083.014c rÃmatÅrthe nara÷ snÃtvà vÃjimedhaphalaæ labhet 03,083.014d*0452_01 vaÓi«ÂhaÓ ca muniÓre«Âho durvÃsÃÓ ca mahÃtapÃ÷ 03,083.015a mataÇgasya tu kedÃras tatraiva kurunandana 03,083.015c tatra snÃtvà naro rÃjan gosahasraphalaæ labhet 03,083.016a ÓrÅparvataæ samÃsÃdya nadÅtÅra upasp­Óet 03,083.016c aÓvamedham avÃpnoti svargalokaæ ca gacchati 03,083.017a ÓrÅparvate mahÃdevo devyà saha mahÃdyuti÷ 03,083.017c nyavasat paramaprÅto brahmà ca tridaÓair v­ta÷ 03,083.018a tatra devahrade snÃtvà Óuci÷ prayatamÃnasa÷ 03,083.018c aÓvamedham avÃpnoti parÃæ siddhiæ ca gacchati 03,083.019a ­«abhaæ parvataæ gatvà pÃï¬ye«u surapÆjitam 03,083.019c vÃjapeyam avÃpnoti nÃkap­«Âhe ca modate 03,083.020a tato gaccheta kÃverÅæ v­tÃm apsarasÃæ gaïai÷ 03,083.020c tatra snÃtvà naro rÃjan gosahasraphalaæ labhet 03,083.020d*0438_01 kÃveryÃ÷ saægame caiva snÃtvà daÓaguïo bhavet 03,083.020d*0438_02 setutÅrthaæ samÃsÃdya brahmahatyÃm apohati 03,083.021a tatas tÅre samudrasya kanyÃtÅrtha upasp­Óet 03,083.021c tatropasp­Óya rÃjendra sarvapÃpai÷ pramucyate 03,083.022a atha gokarïam ÃsÃdya tri«u loke«u viÓrutam 03,083.022c samudramadhye rÃjendra sarvalokanamask­tam 03,083.023a yatra brahmÃdayo devà ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,083.023c bhÆtayak«apiÓÃcÃÓ ca kiænarÃ÷ samahoragÃ÷ 03,083.024a siddhacÃraïagandharvà mÃnu«Ã÷ pannagÃs tathà 03,083.024c sarita÷ sÃgarÃ÷ Óailà upÃsanta umÃpatim 03,083.025a tatreÓÃnaæ samabhyarcya trirÃtropo«ito nara÷ 03,083.025c daÓÃÓvamedham Ãpnoti gÃïapatyaæ ca vindati 03,083.025e u«ya dvÃdaÓarÃtraæ tu k­tÃtmà bhavate nara÷ 03,083.026a tata eva tu gÃyatryÃ÷ sthÃnaæ trailokyaviÓrutam 03,083.026c trirÃtram u«itas tatra gosahasraphalaæ labhet 03,083.027a nidarÓanaæ ca pratyak«aæ brÃhmaïÃnÃæ narÃdhipa 03,083.027c gÃyatrÅæ paÂhate yas tu yonisaækarajas tathà 03,083.027e gÃthà và gÅtikà vÃpi tasya saæpadyate n­pa 03,083.027f*0439_01 abrÃhmaïasya sÃvitrÅæ paÂhatas tu praïaÓyati 03,083.028a saævartasya tu viprar«er vÃpÅm ÃsÃdya durlabhÃm 03,083.028c rÆpasya bhÃgÅ bhavati subhagaÓ caiva jÃyate 03,083.029a tato veïïÃæ samÃsÃdya tarpayet pit­devatÃ÷ 03,083.029c mayÆrahaæsasaæyuktaæ vimÃnaæ labhate nara÷ 03,083.030a tato godÃvarÅæ prÃpya nityaæ siddhani«evitÃm 03,083.030c gavÃmayam avÃpnoti vÃsuker lokam ÃpnuyÃt 03,083.031a veïïÃyÃ÷ saægame snÃtvà vÃjapeyaphalaæ labhet 03,083.031b*0440_01 bÃhudÃsaægame snÃtvà vÃjimedhaphalaæ labhet 03,083.031c varadÃsaægame snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,083.032a brahmasthÃnaæ samÃsÃdya trirÃtram u«ito nara÷ 03,083.032c gosahasraphalaæ vindet svargalokaæ ca gacchati 03,083.033a kuÓaplavanam ÃsÃdya brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,083.033c trirÃtram u«ita÷ snÃtvà aÓvamedhaphalaæ labhet 03,083.034a tato devahrade ramye k­«ïaveïïÃjalodbhave 03,083.034c jÃtimÃtrahrade caiva tathà kanyÃÓrame n­pa 03,083.035a yatra kratuÓatair i«Âvà devarÃjo divaæ gata÷ 03,083.035c agni«ÂomaÓataæ vinded gamanÃd eva bhÃrata 03,083.036a sarvadevahrade snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,083.036c jÃtimÃtrahrade snÃtvà bhavej jÃtismaro nara÷ 03,083.037a tato 'vÃpya mahÃpuïyÃæ payo«ïÅæ saritÃæ varÃm 03,083.037c pit­devÃrcanarato gosahasraphalaæ labhet 03,083.038a daï¬akÃraïyam ÃsÃdya mahÃrÃja upasp­Óet 03,083.038c gosahasraphalaæ tatra snÃtamÃtrasya bhÃrata 03,083.039a ÓarabhaÇgÃÓramaæ gatvà Óukasya ca mahÃtmana÷ 03,083.039c na durgatim avÃpnoti punÃti ca kulaæ nara÷ 03,083.040a tata÷ ÓÆrpÃrakaæ gacchej jÃmadagnyani«evitam 03,083.040c rÃmatÅrthe nara÷ snÃtvà vindyÃd bahu suvarïakam 03,083.041a saptagodÃvare snÃtvà niyato niyatÃÓana÷ 03,083.041c mahat puïyam avÃpnoti devalokaæ ca gacchati 03,083.042a tato devapathaæ gacchen niyato niyatÃÓana÷ 03,083.042c devasatrasya yat puïyaæ tad avÃpnoti mÃnava÷ 03,083.043a tuÇgakÃraïyam ÃsÃdya brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,083.043c vedÃn adhyÃpayat tatra ­«i÷ sÃrasvata÷ purà 03,083.044a tatra vedÃn prana«ÂÃæs tu muner aÇgirasa÷ suta÷ 03,083.044c upavi«Âo mahar«ÅïÃm uttarÅye«u bhÃrata 03,083.045a oækÃreïa yathÃnyÃyaæ samyag uccÃritena ca 03,083.045c yena yat pÆrvam abhyastaæ tat tasya samupasthitam 03,083.046a ­«ayas tatra devÃÓ ca varuïo 'gni÷ prajÃpati÷ 03,083.046c harir nÃrÃyaïo devo mahÃdevas tathaiva ca 03,083.047a pitÃmahaÓ ca bhagavÃn devai÷ saha mahÃdyuti÷ 03,083.047c bh­guæ niyojayÃm Ãsa yÃjanÃrthe mahÃdyutim 03,083.048a tata÷ sa cakre bhagavÃn ­«ÅïÃæ vidhivat tadà 03,083.048c sarve«Ãæ punar ÃdhÃnaæ vidhid­«Âena karmaïà 03,083.049a ÃjyabhÃgena vai tatra tarpitÃs tu yathÃvidhi 03,083.049c devÃs tribhuvaïaæ yÃtà ­«ayaÓ ca yathÃsukham 03,083.050a tad araïyaæ pravi«Âasya tuÇgakaæ rÃjasattama 03,083.050c pÃpaæ praïaÓyate sarvaæ striyo và puru«asya và 03,083.051a tatra mÃsaæ vased dhÅro niyato niyatÃÓana÷ 03,083.051c brahmalokaæ vrajed rÃjan punÅte ca kulaæ nara÷ 03,083.052a medhÃvikaæ samÃsÃdya pitÌn devÃæÓ ca tarpayet 03,083.052a*0441_01 **** **** nadÅæ pÃpapramocanÅm 03,083.052a*0441_02 tatrÃbhi«ekaæ kurvÅta 03,083.052a*0442_01 **** **** brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,083.052a*0442_02 brÃhmaïÃn bhojayitvà tu 03,083.052c agni«Âomam avÃpnoti sm­tiæ medhÃæ ca vindati 03,083.053a tata÷ kÃlaæjaraæ gatvà parvataæ lokaviÓrutam 03,083.053c tatra devahrade snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,083.054a ÃtmÃnaæ sÃdhayet tatra girau kÃlaæjare n­pa 03,083.054c svargaloke mahÅyeta naro nÃsty atra saæÓaya÷ 03,083.055a tato girivaraÓre«Âhe citrakÆÂe viÓÃæ pate 03,083.055c mandÃkinÅæ samÃsÃdya nadÅæ pÃpapramocanÅm 03,083.056a tatrÃbhi«ekaæ kurvÃïa÷ pit­devÃrcane rata÷ 03,083.056c aÓvamedham avÃpnoti gatiæ ca paramÃæ vrajet 03,083.057a tato gaccheta rÃjendra bhart­sthÃnam anuttamam 03,083.057c yatra devo mahÃseno nityaæ saænihito n­pa÷ 03,083.058a pumÃæs tatra naraÓre«Âha gamanÃd eva sidhyati 03,083.058c koÂitÅrthe nara÷ snÃtvà gosahasraphalaæ labhet 03,083.058d*0443_01 tato gaccheta rÃjendra tÅrthayÃtrÃparo n­pa 03,083.058d*0444_01 gosahasram avÃpnoti phalaæ caiva supu«kalam 03,083.059a pradak«iïam upÃv­tya jye«ÂhasthÃnaæ vrajen nara÷ 03,083.059c abhigamya mahÃdevaæ virÃjati yathà ÓaÓÅ 03,083.060a tatra kÆpo mahÃrÃja viÓruto bharatar«abha 03,083.060c samudrÃs tatra catvÃro nivasanti yudhi«Âhira 03,083.061a tatropasp­Óya rÃjendra k­tvà cÃpi pradak«iïam 03,083.061c niyatÃtmà nara÷ pÆto gaccheta paramÃæ gatim 03,083.062a tato gacchet kuruÓre«Âha Ó­Çgaverapuraæ mahat 03,083.062c yatra tÅrïo mahÃrÃja rÃmo dÃÓarathi÷ purà 03,083.062d*0445_01 tasmiæs tÅrthe mahÃbÃho snÃtvà pÃpai÷ pramucyate 03,083.063a gaÇgÃyÃæ tu nara÷ snÃtvà brahmacÃrÅ samÃhita÷ 03,083.063c vidhÆtapÃpmà bhavati vÃjapeyaæ ca vindati 03,083.063d*0446_01 tato mu¤javaÂaæ gacchet sthÃnaæ devasya dhÅmata÷ 03,083.064a abhigamya mahÃdevam abhyarcya ca narÃdhipa 03,083.064c pradak«iïam upÃv­tya gÃïapatyam avÃpnuyÃt 03,083.064d*0447_01 tasmiæs tÅrthe tu jÃhnavyÃæ snÃtvà pÃpai÷ pramucyate 03,083.065a tato gaccheta rÃjendra prayÃgam ­«isaæstutam 03,083.065c yatra brahmÃdayo devà diÓaÓ ca sadigÅÓvarÃ÷ 03,083.066a lokapÃlÃÓ ca sÃdhyÃÓ ca nair­tÃ÷ pitaras tathà 03,083.066c sanatkumÃrapramukhÃs tathaiva paramar«aya÷ 03,083.067a aÇgira÷pramukhÃÓ caiva tathà brahmar«ayo 'pare 03,083.067c tathà nÃgÃ÷ suparïÃÓ ca siddhÃÓ cakracarÃs tathà 03,083.068a sarita÷ sÃgarÃÓ caiva gandharvÃpsarasas tathà 03,083.068c hariÓ ca bhagavÃn Ãste prajÃpatipurask­ta÷ 03,083.069a tatra trÅïy agnikuï¬Ãni ye«Ãæ madhye ca jÃhnavÅ 03,083.069c prayÃgÃd abhini«krÃntà sarvatÅrthapurask­tà 03,083.070a tapanasya sutà tatra tri«u loke«u viÓrutà 03,083.070c yamunà gaÇgayà sÃrdhaæ saægatà lokapÃvanÅ 03,083.071a gaÇgÃyamunayor madhyaæ p­thivyà jaghanaæ sm­tam 03,083.071c prayÃgaæ jaghanasyÃntam upastham ­«ayo vidu÷ 03,083.072a prayÃgaæ saprati«ÂhÃnaæ kambalÃÓvatarau tathà 03,083.072c tÅrthaæ bhogavatÅ caiva vedÅ proktà prajÃpate÷ 03,083.073a tatra vedÃÓ ca yaj¤ÃÓ ca mÆrtimanto yudhi«Âhira 03,083.073c prajÃpatim upÃsante ­«ayaÓ ca mahÃvratÃ÷ 03,083.073e yajante kratubhir devÃs tathà cakracarà n­pa 03,083.074a tata÷ puïyatamaæ nÃsti tri«u loke«u bhÃrata 03,083.074c prayÃga÷ sarvatÅrthebhya÷ prabhavaty adhikaæ vibho 03,083.075a ÓravaïÃt tasya tÅrthasya nÃmasaækÅrtanÃd api 03,083.075c m­ttikÃlambhanÃd vÃpi nara÷ pÃpÃt pramucyate 03,083.076a tatrÃbhi«ekaæ ya÷ kuryÃt saægame saæÓitavrata÷ 03,083.076c puïyaæ sa phalam Ãpnoti rÃjasÆyÃÓvamedhayo÷ 03,083.077a e«Ã yajanabhÆmir hi devÃnÃm api satk­tà 03,083.077c tatra dattaæ sÆk«mam api mahad bhavati bhÃrata 03,083.078a na vedavacanÃt tÃta na lokavacanÃd api 03,083.078c matir utkramaïÅyà te prayÃgamaraïaæ prati 03,083.079a daÓa tÅrthasahasrÃïi «a«ÂikoÂtyas tathÃparÃ÷ 03,083.079c ye«Ãæ sÃænidhyam atraiva kÅrtitaæ kurunandana 03,083.080a cÃturvede ca yat puïyaæ satyavÃdi«u caiva yat 03,083.080c snÃta eva tadÃpnoti gaÇgÃyamunasaægame 03,083.081a tatra bhogavatÅ nÃma vÃsukes tÅrtham uttamam 03,083.081c tatrÃbhi«ekaæ ya÷ kuryÃt so 'Óvamedham avÃpnuyÃt 03,083.082a tatra haæsaprapatanaæ tÅrthaæ trailokyaviÓrutam 03,083.082c daÓÃÓvamedhikaæ caiva gaÇgÃyÃæ kurunandana 03,083.082d@013_0002 viÓe«o vai kanakhale prayÃge paramaæ mahat 03,083.082d@013_0003 yady akÃryaÓataæ k­tvà k­taæ gaÇgÃvasecanam 03,083.082d@013_0004 sarvaæ tat tasya gaÇgÃpo dahaty agnir ivendhanam 03,083.082d@013_0005 sarvaæ k­tayuge puïyaæ tretÃyÃæ pu«karaæ sm­tam 03,083.082d@013_0006 dvÃpare 'pi kuruk«etraæ gaÇgà kaliyuge sm­tà 03,083.082d@013_0007 pu«kare tu tapas tapyed dÃnaæ dadyÃn mahÃlaye 03,083.082d@013_0008 malaye tv agnim Ãrohed bh­gutuÇge tv anÃÓanam 03,083.082d@013_0009 pu«kare tu kuruk«etre gaÇgÃyÃæ magadhe«u ca 03,083.082d@013_0010 snÃtvà tÃrayate jantu÷ sapta saptÃvarÃæs tathà 03,083.082d@013_0011 punÃti kÅrtità pÃpaæ d­«Âà bhadraæ prayacchati 03,083.082d@013_0012 avagìhà ca pÅtà ca punÃty Ãsaptamaæ kulam 03,083.082d@013_0013 yÃvad asthi manu«yasya gaÇgÃyÃ÷ sp­Óate jalam 03,083.082d@013_0014 tÃvat sa puru«o rÃjan svargaloke mahÅyate 03,083.082d@013_0015 yathà puïyÃni tÅrthÃni puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,083.082d@013_0016 upÃsya puïyaæ labdhvà ca bhavaty amaralokabhÃk 03,083.082d@013_0017 na gaÇgÃsad­Óaæ tÅrthaæ na deva÷ keÓavÃt para÷ 03,083.082d@013_0018 brÃhmaïebhya÷ paraæ nÃsti evam Ãha pitÃmaha÷ 03,083.082d013_0001 kuruk«etrasamà gaÇgà yatratatrÃvagÃhità 03,083.083a yatra gaÇgà mahÃrÃja sa deÓas tat tapovanam 03,083.083c siddhak«etraæ tu taj j¤eyaæ gaÇgÃtÅrasamÃÓritam 03,083.084a idaæ satyaæ dvijÃtÅnÃæ sÃdhÆnÃm Ãtmajasya ca 03,083.084c suh­dÃæ ca japet karïe Ói«yasyÃnugatasya ca 03,083.085a idaæ dharmyam idaæ puïyam idaæ medhyam idaæ sukham 03,083.085c idaæ svargyam idaæ ramyam idaæ pÃvanam uttamam 03,083.086a mahar«ÅïÃm idaæ guhyaæ sarvapÃpapramocanam 03,083.086c adhÅtya dvijamadhye ca nirmalatvam avÃpnuyÃt 03,083.086d*0448_01 ÓrÅmat svargyaæ tathà puïyaæ sapatnaÓamanaæ Óivam 03,083.086d*0448_02 medhÃjananam agryaæ vai tÅrthavaæÓÃnukÅrtanam 03,083.086d*0448_03 aputro labhate putram adhano dhanam ÃpnuyÃt 03,083.086d*0448_04 mahÅæ vijayate rÃjà vaiÓyo dhanam avÃpnuyÃt 03,083.086d*0448_05 ÓÆdro yathepsitÃn kÃmÃn brÃhmaïa÷ pÃraga÷ paÂhan 03,083.087a yaÓ cedaæ Ó­ïuyÃn nityaæ tÅrthapuïyaæ sadà Óuci÷ 03,083.087c jÃtÅ÷ sa smarate bahvÅr nÃkap­«Âhe ca modate 03,083.088a gamyÃny api ca tÅrthÃni kÅrtitÃny agamÃni ca 03,083.088c manasà tÃni gaccheta sarvatÅrthasamÅk«ayà 03,083.089a etÃni vasubhi÷ sÃdhyair Ãdityair marudaÓvibhi÷ 03,083.089c ­«ibhir devakalpaiÓ ca ÓritÃni suk­tai«ibhi÷ 03,083.090a evaæ tvam api kauravya vidhinÃnena suvrata 03,083.090c vraja tÅrthÃni niyata÷ puïyaæ puïyena vardhate 03,083.091a bhÃvitai÷ kÃraïai÷ pÆrvam ÃstikyÃc chrutidarÓanÃt 03,083.091c prÃpyante tÃni tÅrthÃni sadbhi÷ Ói«ÂÃnudarÓibhi÷ 03,083.091d*0449_01 sadbhi÷ ÓÃstrÃrthatattvaj¤air brÃhmaïai÷ saha gamyatÃm 03,083.092a nÃvrato nÃk­tÃtmà ca nÃÓucir na ca taskara÷ 03,083.092c snÃti tÅrthe«u kauravya na ca vakramatir nara÷ 03,083.093a tvayà tu samyagv­ttena nityaæ dharmÃrthadarÓinà 03,083.093c pitaras tÃritÃs tÃta sarve ca prapitÃmahÃ÷ 03,083.094a pitÃmahapurogÃÓ ca devÃ÷ sar«igaïà n­pa 03,083.094c tava dharmeïa dharmaj¤a nityam evÃbhito«itÃ÷ 03,083.095a avÃpsyasi ca lokÃn vai vasÆnÃæ vÃsavopama 03,083.095c kÅrtiæ ca mahatÅæ bhÅ«ma prÃpsyase bhuvi ÓÃÓvatÅm 03,083.096 nÃrada uvÃca 03,083.096a evam uktvÃbhyanuj¤Ãpya pulastyo bhagavÃn ­«i÷ 03,083.096c prÅta÷ prÅtena manasà tatraivÃntaradhÅyata 03,083.097a bhÅ«maÓ ca kuruÓÃrdÆla ÓÃstratattvÃrthadarÓivÃn 03,083.097c pulastyavacanÃc caiva p­thivÅm anucakrame 03,083.097d*0450_01 evam e«Ã mahÃbhÃgà prati«ÂhÃne prati«Âhità 03,083.097d*0450_02 tÅrthayÃtrà mahÃpuïyà sarvapÃpapramocanÅ 03,083.098a anena vidhinà yas tu p­thivÅæ saæcari«yati 03,083.098c aÓvamedhaÓatasyÃgryaæ phalaæ pretya sa bhok«yate 03,083.099a ataÓ cëÂaguïaæ pÃrtha prÃpsyase dharmam uttamam 03,083.099b*0451_01 bhÅ«ma÷ kurÆïÃæ pravaro yathà pÆrvam avÃptavÃn 03,083.099c netà ca tvam ­«Ån yasmÃt tena te '«Âaguïaæ phalam 03,083.100a rak«ogaïÃvakÅrïÃni tÅrthÃny etÃni bhÃrata 03,083.100c na gatir vidyate 'nyasya tvÃm ­te kurunandana 03,083.101a idaæ devar«icaritaæ sarvatÅrthÃrthasaæÓritam 03,083.101c ya÷ paÂhet kalyam utthÃya sarvapÃpai÷ pramucyate 03,083.102a ­«imukhyÃ÷ sadà yatra vÃlmÅkis tv atha kÃÓyapa÷ 03,083.102c Ãtreyas tv atha kauï¬inyo viÓvÃmitro 'tha gautama÷ 03,083.103a asito devalaÓ caiva mÃrkaï¬eyo 'tha gÃlava÷ 03,083.103c bharadvÃjo vasi«ÂhaÓ ca munir uddÃlakas tathà 03,083.104a Óaunaka÷ saha putreïa vyÃsaÓ ca japatÃæ vara÷ 03,083.104c durvÃsÃÓ ca muniÓre«Âho gÃlavaÓ ca mahÃtapÃ÷ 03,083.105a ete ­«ivarÃ÷ sarve tvatpratÅk«Ãs tapodhanÃ÷ 03,083.105c ebhi÷ saha mahÃrÃja tÅrthÃny etÃny anuvraja 03,083.106a e«a vai lomaÓo nÃma devar«ir amitadyuti÷ 03,083.106c same«yati tvayà caiva tena sÃrdham anuvraja 03,083.107a mayà ca saha dharmaj¤a tÅrthÃny etÃny anuvraja 03,083.107c prÃpsyase mahatÅæ kÅrtiæ yathà rÃjà mahÃbhi«a÷ 03,083.108a yathà yayÃtir dharmÃtmà yathà rÃjà purÆravÃ÷ 03,083.108c tathà tvaæ kuruÓÃrdÆla svena dharmeïa Óobhase 03,083.109a yathà bhagÅratho rÃjà yathà rÃmaÓ ca viÓruta÷ 03,083.109c tathà tvaæ sarvarÃjabhyo bhrÃjase raÓmivÃn iva 03,083.110a yathà manur yathek«vÃkur yathà pÆrur mahÃyaÓÃ÷ 03,083.110c yathà vainyo mahÃtejÃs tathà tvam api viÓruta÷ 03,083.111a yathà ca v­trahà sarvÃn sapatnÃn nirdahat purà 03,083.111b*0453_01 trailokyaæ pÃlayÃm Ãsa devarì vigatajvara÷ 03,083.111c tathà Óatruk«ayaæ k­tvà prajÃs tvaæ pÃlayi«yasi 03,083.112a svadharmavijitÃm urvÅæ prÃpya rÃjÅvalocana 03,083.112c khyÃtiæ yÃsyasi dharmeïa kÃrtavÅryÃrjuno yathà 03,083.113 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,083.113a evam ÃÓvÃsya rÃjÃnaæ nÃrado bhagavÃn ­«i÷ 03,083.113c anuj¤Ãpya mahÃtmÃnaæ tatraivÃntaradhÅyata 03,083.114a yudhi«Âhiro 'pi dharmÃtmà tam evÃrthaæ vicintayan 03,083.114c tÅrthayÃtrÃÓrayaæ puïyam ­«ÅïÃæ pratyavedayat 03,084.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,084.001a bhrÃtÌïÃæ matam Ãj¤Ãya nÃradasya ca dhÅmata÷ 03,084.001c pitÃmahasamaæ dhaumyaæ prÃha rÃjà yudhi«Âhira÷ 03,084.002a mayà sa puru«avyÃghro ji«ïu÷ satyaparÃkrama÷ 03,084.002c astrahetor mahÃbÃhur amitÃtmà vivÃsita÷ 03,084.003a sa hi vÅro 'nuraktaÓ ca samarthaÓ ca tapodhana 03,084.003c k­tÅ ca bh­Óam apy astre vÃsudeva iva prabhu÷ 03,084.004a ahaæ hy etÃv ubhau brahman k­«ïÃv arinighÃtinau 03,084.004c abhijÃnÃmi vikrÃntau tathà vyÃsa÷ pratÃpavÃn 03,084.004e triyugau puï¬arÅkÃk«au vÃsudevadhanaæjayau 03,084.005a nÃrado 'pi tathà veda so 'py aÓaæsat sadà mama 03,084.005c tathÃham api jÃnÃmi naranÃrÃyaïÃv ­«Å 03,084.006a Óakto 'yam ity ato matvà mayà saæpre«ito 'rjuna÷ 03,084.006c indrÃd anavara÷ Óakta÷ surasÆnu÷ surÃdhipam 03,084.006e dra«Âum astrÃïi cÃdÃtum indrÃd iti vivÃsita÷ 03,084.007a bhÅ«madroïÃv atirathau k­po drauïiÓ ca durjaya÷ 03,084.007c dh­tarëÂrasya putreïa v­tà yudhi mahÃbalÃ÷ 03,084.007e sarve vedavida÷ ÓÆrÃ÷ sarve 'strakuÓalÃs tathà 03,084.007f*0454_01 sarve mahÃrathÃ÷ khyÃtÃ÷ sarve jitapariÓramÃ÷ 03,084.008a yoddhukÃmaÓ ca pÃrthena satataæ yo mahÃbala÷ 03,084.008c sa ca divyÃstravit karïa÷ sÆtaputro mahÃratha÷ 03,084.009a so 'ÓvavegÃnilabala÷ ÓarÃrcis talanisvana÷ 03,084.009c rajodhÆmo 'strasaætÃpo dhÃrtarëÂrÃniloddhata÷ 03,084.010a nis­«Âa iva kÃlena yugÃntajvalano yathà 03,084.010c mama sainyamayaæ kak«aæ pradhak«yati na saæÓaya÷ 03,084.011a taæ sa k­«ïÃniloddhÆto divyÃstrajalado mahÃn 03,084.011c ÓvetavÃjibalÃkÃbh­d gÃï¬ÅvendrÃyudhojjvala÷ 03,084.012a satataæ ÓaradhÃrÃbhi÷ pradÅptaæ karïapÃvakam 03,084.012c udÅrïo 'rjunamegho 'yaæ Óamayi«yati saæyuge 03,084.013a sa sÃk«Ãd eva sarvÃïi ÓakrÃt parapuraæjaya÷ 03,084.013c divyÃny astrÃïi bÅbhatsus tattvata÷ pratipatsyate 03,084.014a alaæ sa te«Ãæ sarve«Ãm iti me dhÅyate mati÷ 03,084.014c nÃsti tv atikriyà tasya raïe 'rÅïÃæ pratikriyà 03,084.015a taæ vayaæ pÃï¬avaæ sarve g­hÅtÃstraæ dhanaæjayam 03,084.015c dra«ÂÃro na hi bÅbhatsur bhÃram udyamya sÅdati 03,084.016a vayaæ tu tam ­te vÅraæ vane 'smin dvipadÃæ vara 03,084.016c avadhÃnaæ na gacchÃma÷ kÃmyake saha k­«ïayà 03,084.017a bhavÃn anyad vanaæ sÃdhu bahvannaæ phalavac chuci 03,084.017c ÃkhyÃtu ramaïÅyaæ ca sevitaæ puïyakarmabhi÷ 03,084.018a yatra kaæ cid vayaæ kÃlaæ vasanta÷ satyavikramam 03,084.018c pratÅk«Ãmo 'rjunaæ vÅraæ var«akÃmà ivÃmbudam 03,084.019a vividhÃn ÃÓramÃn kÃæÓ cid dvijÃtibhya÷ pariÓrutÃn 03,084.019c sarÃæsi saritaÓ caiva ramaïÅyÃæÓ ca parvatÃn 03,084.020a Ãcak«va na hi no brahman rocate tam ­te 'rjunam 03,084.020c vane 'smin kÃmyake vÃso gacchÃmo 'nyÃæ diÓaæ prati 03,085.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,085.001a tÃn sarvÃn utsukÃn d­«Âvà pÃï¬avÃn dÅnacetasa÷ 03,085.001c ÃÓvÃsayaæs tadà dhaumyo b­haspatisamo 'bravÅt 03,085.002a brÃhmaïÃnumatÃn puïyÃn ÃÓramÃn bharatar«abha 03,085.002c diÓas tÅrthÃni ÓailÃæÓ ca Ó­ïu me gadato n­pa 03,085.002d*0455_01 yä Órutvà gadato rÃjan viÓoko bhavitÃsi ha 03,085.002d*0455_02 draupadyà cÃnayà sÃrdhaæ bhrÃt­bhiÓ ca nareÓvara 03,085.002d*0455_03 ÓravaïÃc caiva te«Ãæ tvaæ puïyam Ãpsyasi pÃï¬ava 03,085.002d*0455_04 gatvà Óataguïaæ caiva tebhya eva narottama 03,085.003a pÆrvaæ prÃcÅæ diÓaæ rÃjan rÃjar«igaïasevitÃm 03,085.003c ramyÃæ te kÅrtayi«yÃmi yudhi«Âhira yathÃsm­ti 03,085.004a tasyÃæ devar«iju«ÂÃyÃæ naimi«aæ nÃma bhÃrata 03,085.004c yatra tÅrthÃni devÃnÃæ supuïyÃni p­thak p­thak 03,085.005a yatra sà gomatÅ puïyà ramyà devar«isevità 03,085.005c yaj¤abhÆmiÓ ca devÃnÃæ ÓÃmitraæ ca vivasvata÷ 03,085.006a tasyÃæ girivara÷ puïyo gayo rÃjar«isatk­ta÷ 03,085.006c Óivaæ brahmasaro yatra sevitaæ tridaÓar«ibhi÷ 03,085.007a yadarthaæ puru«avyÃghra kÅrtayanti purÃtanÃ÷ 03,085.007c e«Âavyà bahava÷ putrà yady eko 'pi gayÃæ vrajet 03,085.007d*0456_01 yajeta vÃÓvamedhena nÅlaæ và v­«am uts­jet 03,085.007d*0456_02 uttÃrayati saætatyà daÓa pÆrvÃn daÓÃvarÃn 03,085.008a mahÃnadÅ ca tatraiva tathà gayaÓiro 'nagha 03,085.008c yatrÃsau kÅrtyate viprair ak«ayyakaraïo vaÂa÷ 03,085.008e yatra dattaæ pit­bhyo 'nnam ak«ayyaæ bhavati prabho 03,085.009a sà ca puïyajalà yatra phalgunÃmà mahÃnadÅ 03,085.009c bahumÆlaphalà cÃpi kauÓikÅ bharatar«abha 03,085.009e viÓvÃmitro 'bhyagÃd yatra brÃhmaïatvaæ tapodhana÷ 03,085.010a gaÇgà yatra nadÅ puïyà yasyÃs tÅre bhagÅratha÷ 03,085.010c ayajat tÃta bahubhi÷ kratubhir bhÆridak«iïai÷ 03,085.011a päcÃle«u ca kauravya kathayanty utpalÃvatam 03,085.011c viÓvÃmitro 'yajad yatra Óakreïa saha kauÓika÷ 03,085.011e yatrÃnuvaæÓaæ bhagavä jÃmadagnyas tathà jagau 03,085.012a viÓvÃmitrasya tÃæ d­«Âvà vibhÆtim atimÃnu«Åm 03,085.012c kanyakubje 'pibat somam indreïa saha kauÓika÷ 03,085.012e tata÷ k«atrÃd apÃkrÃmad brÃhmaïo 'smÅti cÃbravÅt 03,085.013a pavitram ­«ibhir ju«Âaæ puïyaæ pÃvanam uttamam 03,085.013c gaÇgÃyamunayor vÅra saægamaæ lokaviÓrutam 03,085.014a yatrÃyajata bhÆtÃtmà pÆrvam eva pitÃmaha÷ 03,085.014c prayÃgam iti vikhyÃtaæ tasmÃd bharatasattama 03,085.015a agastyasya ca rÃjendra tatrÃÓramavaro mahÃn 03,085.015b*0457_01 tat tathà tÃpasÃraïyaæ tÃpasair upaÓobhitam 03,085.015c hiraïyabindu÷ kathito girau kÃlaæjare n­pa 03,085.016a atyanyÃn parvatÃn rÃjan puïyo girivara÷ Óiva÷ 03,085.016c mahendro nÃma kauravya bhÃrgavasya mahÃtmana÷ 03,085.017a ayajad yatra kaunteya pÆrvam eva pitÃmaha÷ 03,085.017c yatra bhÃgÅrathÅ puïyà sadasyÃsÅd yudhi«Âhira 03,085.018a yatrÃsau brahmaÓÃleti puïyà khyÃtà viÓÃæ pate 03,085.018c dhÆtapÃpmabhir ÃkÅrïà puïyaæ tasyÃÓ ca darÓanam 03,085.019a pavitro maÇgalÅyaÓ ca khyÃto loke sanÃtana÷ 03,085.019c kedÃraÓ ca mataÇgasya mahÃn ÃÓrama uttama÷ 03,085.020a kuï¬oda÷ parvato ramyo bahumÆlaphalodaka÷ 03,085.020c nai«adhas t­«ito yatra jalaæ Óarma ca labdhavÃn 03,085.021a yatra devavanaæ ramyaæ tÃpasair upaÓobhitam 03,085.021c bÃhudà ca nadÅ yatra nandà ca girimÆrdhani 03,085.022a tÅrthÃni sarita÷ ÓailÃ÷ puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,085.022c prÃcyÃæ diÓi mahÃrÃja kÅrtitÃni mayà tava 03,085.023a tis­«v anyÃsu puïyÃni dik«u tÅrthÃni me Ó­ïu 03,085.023b*0458_01 vistÃreïa yathÃbuddhi dik«u tÅrthÃni me Ó­ïu 03,085.023c sarita÷ parvatÃæÓ caiva puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,086.001 dhaumya uvÃca 03,086.001a dak«iïasyÃæ tu puïyÃni Ó­ïu tÅrthÃni bhÃrata 03,086.001c vistareïa yathÃbuddhi kÅrtyamÃnÃni bhÃrata 03,086.002a yasyÃm ÃkhyÃyate puïyà diÓi godÃvarÅ nadÅ 03,086.002c bahvÃrÃmà bahujalà tÃpasÃcarità Óubhà 03,086.003a veïïà bhÅmarathÅ cobhe nadyau pÃpabhayÃpahe 03,086.003c m­gadvijasamÃkÅrïe tÃpasÃlayabhÆ«ite 03,086.004a rÃjar«es tatra ca sarin n­gasya bharatar«abha 03,086.004c ramyatÅrthà bahujalà payo«ïÅ dvijasevità 03,086.005a api cÃtra mahÃyogÅ mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,086.005c anuvaæ«yÃæ jagau gÃthÃæ n­gasya dharaïÅpate÷ 03,086.006a n­gasya yajamÃnasya pratyak«am iti na÷ Órutam 03,086.006c amÃdyad indra÷ somena dak«iïÃbhir dvijÃtaya÷ 03,086.006d*0459_01 payo«ïyÃæ yajamÃnasya vÃrÃhe tÅrtha uttame 03,086.006d*0459_02 uddh­taæ bhÆtalasthaæ và vÃyunà samudÅritam 03,086.006d*0459_03 payo«ïyà harate toyaæ pÃpam ÃmaraïÃntikam 03,086.006d*0459_04 svargÃd uttuÇgam amalaæ vi«Ãïaæ yatra ÓÆlina÷ 03,086.006d*0459_05 svam Ãtmavihitaæ d­«Âvà martya÷ Óivapuraæ vrajet 03,086.006d*0459_06 ekata÷ sarita÷ sarvà gaÇgÃdyÃ÷ saliloccayÃ÷ 03,086.006d*0459_07 payo«ïÅ caikata÷ puïyà tÅrthebhyo hi matà mama 03,086.006d*0460_01 maruta÷ parive«ÂÃra÷ sadasyÃÓ ca divaukasa÷ 03,086.007a mÃÂharasya vanaæ puïyaæ bahumÆlaphalaæ Óivam 03,086.007c yÆpaÓ ca bharataÓre«Âha varuïasrotase girau 03,086.008a praveïyuttarapÃrÓve tu puïye kaïvÃÓrame tathà 03,086.008c tÃpasÃnÃm araïyÃni kÅrtitÃni yathÃÓruti 03,086.009a vedÅ ÓÆrpÃrake tÃta jamadagner mahÃtmana÷ 03,086.009c ramyà pëÃïatÅrthà ca puraÓcandrà ca bhÃrata 03,086.010a aÓokatÅrthaæ martye«u kaunteya bahulÃÓramam 03,086.010c agastyatÅrthaæ pÃï¬ye«u vÃruïaæ ca yudhi«Âhira 03,086.011a kumÃrya÷ kathitÃ÷ puïyÃ÷ pÃï¬ye«v eva narar«abha 03,086.011c tÃmraparïÅæ tu kaunteya kÅrtayi«yÃmi tÃæ Ó­ïu 03,086.012a yatra devais tapas taptaæ mahad icchadbhir ÃÓrame 03,086.012c gokarïam iti vikhyÃtaæ tri«u loke«u bhÃrata 03,086.013a ÓÅtatoyo bahujala÷ puïyas tÃta ÓivaÓ ca sa÷ 03,086.013c hrada÷ paramadu«prÃpo mÃnu«air ak­tÃtmabhi÷ 03,086.014a tatraiva t­ïasomÃgne÷ saæpannaphalamÆlavÃn 03,086.014c ÃÓramo 'gastyaÓi«yasya puïyo devasabhe girau 03,086.015a vai¬Æryaparvatas tatra ÓrÅmÃn maïimaya÷ Óiva÷ 03,086.015c agastyasyÃÓramaÓ caiva bahumÆlaphalodaka÷ 03,086.016a surëÂre«v api vak«yÃmi puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,086.016c ÃÓramÃn sarita÷ ÓailÃn sarÃæsi ca narÃdhipa 03,086.017a camasonmajjanaæ viprÃs tatrÃpi kathayanty uta 03,086.017c prabhÃsaæ codadhau tÅrthaæ tridaÓÃnÃæ yudhi«Âhira 03,086.018a tatra piï¬Ãrakaæ nÃma tÃpasÃcaritaæ Óubham 03,086.018c ujjayantaÓ ca ÓikharÅ k«ipraæ siddhikaro mahÃn 03,086.019a tatra devar«ivaryeïa nÃradenÃnukÅrtita÷ 03,086.019c purÃïa÷ ÓrÆyate Ólokas taæ nibodha yudhi«Âhira 03,086.020a puïye girau surëÂre«u m­gapak«ini«evite 03,086.020c ujjayante sma taptÃÇgo nÃkap­«Âhe mahÅyate 03,086.020d*0461_01 e«a nÃrÃyaïa÷ ÓrÅmÃn k«ÅrÃrïavaniketana÷ 03,086.020d*0461_02 nÃgaparyaÇkam uts­jya hy Ãgato mathurÃæ purÅm 03,086.021a puïyà dvÃravatÅ tatra yatrÃste madhusÆdana÷ 03,086.021c sÃk«Ãd deva÷ purÃïo 'sau sa hi dharma÷ sanÃtana÷ 03,086.022a ye ca vedavido viprà ye cÃdhyÃtmavido janÃ÷ 03,086.022c te vadanti mahÃtmÃnaæ k­«ïaæ dharmaæ sanÃtanam 03,086.023a pavitrÃïÃæ hi govinda÷ pavitraæ param ucyate 03,086.023b*0462_01 maÇgaÊaæ bhagavÃn vi«ïur maÇgaÊaæ madhusÆdana÷ 03,086.023b*0462_02 maÇgaÊaæ puï¬arÅkÃk«o maÇgaÊaæ garu¬adhvaja÷ 03,086.023c puïyÃnÃm api puïyo 'sau maÇgalÃnÃæ ca maÇgalam 03,086.024a trailokyaæ puï¬arÅkÃk«o devadeva÷ sanÃtana÷ 03,086.024b*0463_01 avyayÃtmà mahÃtmà ca k«etraj¤a÷ parameÓvara÷ 03,086.024c Ãste harir acintyÃtmà tatraiva madhusÆdana÷ 03,087.001 dhaumya uvÃca 03,087.001a avanti«u pratÅcyÃæ vai kÅrtayi«yÃmi te diÓi 03,087.001c yÃni tatra pavitrÃïi puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,087.002a priyaÇgvÃmravanopetà vÃnÅravanamÃlinÅ 03,087.002c pratyaksrotà nadÅ puïyà narmadà tatra bhÃrata 03,087.002d*0464_01 trailokye yÃni tÅrthÃni puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,087.002d*0464_02 saridvanÃni Óailendrà devÃÓ ca sapitÃmahÃ÷ 03,087.002d*0464_03 narmadÃyÃæ kuruÓre«Âha saha siddhar«icÃraïai÷ 03,087.002d*0464_04 snÃtum ÃyÃnti puïyaughai÷ sadà vÃri«u bhÃrata 03,087.003a niketa÷ khyÃyate puïyo yatra viÓravaso mune÷ 03,087.003c jaj¤e dhanapatir yatra kubero naravÃhana÷ 03,087.004a vai¬ÆryaÓikharo nÃma puïyo girivara÷ Óubha÷ 03,087.004c divyapu«paphalÃs tatra pÃdapà haritacchadÃ÷ 03,087.005a tasya Óailasya Óikhare saras tatra ca dhÅmata÷ 03,087.005c praphullanalinaæ rÃjan devagandharvasevitam 03,087.006a bahvÃÓcaryaæ mahÃrÃja d­Óyate tatra parvate 03,087.006c puïye svargopame divye nityaæ devar«isevite 03,087.007a hradinÅ puïyatÅrthà ca rÃjar«es tatra vai sarit 03,087.007c viÓvÃmitranadÅ pÃrà puïyà parapuraæjaya 03,087.008a yasyÃs tÅre satÃæ madhye yayÃtir nahu«Ãtmaja÷ 03,087.008c papÃta sa punar lokÃæl lebhe dharmÃn sanÃtanÃn 03,087.009a tatra puïyahradas tÃta mainÃkaÓ caiva parvata÷ 03,087.009c bahumÆlaphalo vÅra asito nÃma parvata÷ 03,087.010a ÃÓrama÷ kak«asenasya puïyas tatra yudhi«Âhira 03,087.010c cyavanasyÃÓramaÓ caiva khyÃta÷ sarvatra pÃï¬ava 03,087.010e tatrÃlpenaiva sidhyanti mÃnavÃs tapasà vibho 03,087.011a jambÆmÃrgo mahÃrÃja ­«ÅïÃæ bhÃvitÃtmanÃm 03,087.011c ÃÓrama÷ ÓÃmyatÃæ Óre«Âha m­gadvijagaïÃyuta÷ 03,087.012a tata÷ puïyatamà rÃjan satataæ tÃpasÃyutà 03,087.012c ketumÃlà ca medhyà ca gaÇgÃraïyaæ ca bhÆmipa 03,087.012e khyÃtaæ ca saindhavÃraïyaæ puïyaæ dvijani«evitam 03,087.013a pitÃmahasara÷ puïyaæ pu«karaæ nÃma bhÃrata 03,087.013c vaikhÃnasÃnÃæ siddhÃnÃm ­«ÅïÃm ÃÓrama÷ priya÷ 03,087.014a apy atra saæstavÃrthÃya prajÃpatir atho jagau 03,087.014c pu«kare«u kuruÓre«Âha gÃthÃæ suk­tinÃæ vara 03,087.015a manasÃpy abhikÃmasya pu«karÃïi manasvina÷ 03,087.015c pÃpÃïi vipraïaÓyanti nÃkap­«Âhe ca modate 03,088.001 dhaumya uvÃca 03,088.001a udÅcyÃæ rÃjaÓÃrdÆla diÓi puïyÃni yÃni vai 03,088.001c tÃni te kÅrtayi«yÃmi puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,088.001d*0465_01 Ó­ïu«vÃvahito bhÆtvà mama mantrayata÷ prabho 03,088.001d*0465_02 kathÃpratigraho vÅra ÓraddhÃæ janayate ÓubhÃm 03,088.002a sarasvatÅ puïyavahà hradinÅ vanamÃlinÅ 03,088.002c samudragà mahÃvegà yamunà yatra pÃï¬ava 03,088.003a tatra puïyatamaæ tÅrthaæ plak«Ãvataraïaæ Óivam 03,088.003c yatra sÃrasvatair i«Âvà gacchanty avabh­thaæ dvijÃ÷ 03,088.004a puïyaæ cÃkhyÃyate divyaæ Óivam agniÓiro 'nagha 03,088.004c sahadevo 'yajad yatra ÓamyÃk«epeïa bhÃrata 03,088.005a etasminn eva cÃrtheyam indragÅtà yudhi«Âhira 03,088.005c gÃthà carati loke 'smin gÅyamÃnà dvijÃtibhi÷ 03,088.006a agnaya÷ sahadevena ye cità yamunÃm anu 03,088.006c Óataæ ÓatasahasrÃïi sahasraÓatadak«iïÃ÷ 03,088.007a tatraiva bharato rÃjà cakravartÅ mahÃyaÓÃ÷ 03,088.007c viæÓatiæ sapta cëÂau ca hayamedhÃn upÃharat 03,088.008a kÃmak­d yo dvijÃtÅnÃæ Órutas tÃta mayà purà 03,088.008c atyantam ÃÓrama÷ puïya÷ sarakas tasya viÓruta÷ 03,088.009a sarasvatÅ nadÅ sadbhi÷ satataæ pÃrtha pÆjità 03,088.009c vÃlakhilyair mahÃrÃja yatre«Âam ­«ibhi÷ purà 03,088.010a d­«advatÅ puïyatamà tatra khyÃtà yudhi«Âhira 03,088.010b*0466_01 nyagrodhÃkhyas tu puïyÃkhya÷ päcÃlyo dvipadÃæ vara 03,088.010b*0466_02 dÃlbhyagho«aÓ ca dÃlbhyaÓ ca dharaïÅstho mahÃtmana÷ 03,088.010b*0466_03 kaunteyÃnantayaÓasa÷ suvratasyÃmitaujasa÷ 03,088.010b*0466_04 ÃÓrama÷ khyÃyate puïyas tri«u loke«u viÓruta÷ 03,088.010c tatra vaivarïyavarïau ca supuïyau manujÃdhipa 03,088.011a vedaj¤au vedaviditau vidyÃvedavidÃv ubhau 03,088.011c yajantau kratubhir nityaæ puïyair bharatasattama 03,088.012a sametya bahuÓo devÃ÷ sendrÃ÷ savaruïÃ÷ purà 03,088.012c viÓÃkhayÆpe 'tapyanta tasmÃt puïyatama÷ sa vai 03,088.013a ­«ir mahÃn mahÃbhÃgo jamadagnir mahÃyaÓÃ÷ 03,088.013c palÃÓake«u puïye«u ramye«v ayajatÃbhibhÆ÷ 03,088.014a yatra sarvÃ÷ saricchre«ÂhÃ÷ sÃk«Ãt tam ­«isattamam 03,088.014c svaæ svaæ toyam upÃdÃya parivÃryopatasthire 03,088.015a api cÃtra mahÃrÃja svayaæ viÓvÃvasur jagau 03,088.015c imaæ Ólokaæ tadà vÅra prek«ya vÅryaæ mahÃtmana÷ 03,088.016a yajamÃnasya vai devä jamadagner mahÃtmana÷ 03,088.016c Ãgamya sarita÷ sarvà madhunà samatarpayan 03,088.017a gandharvayak«arak«obhir apsarobhiÓ ca Óobhitam 03,088.017c kirÃtakiænarÃvÃsaæ Óailaæ ÓikhariïÃæ varam 03,088.018a bibheda tarasà gaÇgà gaÇgÃdvÃre yudhi«Âhira 03,088.018c puïyaæ tat khyÃyate rÃjan brahmar«igaïasevitam 03,088.019a sanatkumÃra÷ kauravya puïyaæ kanakhalaæ tathà 03,088.019c parvataÓ ca purur nÃma yatra jÃta÷ purÆravÃ÷ 03,088.020a bh­gur yatra tapas tepe mahar«igaïasevita÷ 03,088.020c sa rÃjann ÃÓrama÷ khyÃto bh­gutuÇgo mahÃgiri÷ 03,088.021a yac ca bhÆtaæ bhavi«yac ca bhavac ca puru«ar«abha 03,088.021c nÃrÃyaïa÷ prabhur vi«ïu÷ ÓÃÓvata÷ puru«ottama÷ 03,088.022a tasyÃtiyaÓasa÷ puïyÃæ viÓÃlÃæ badarÅm anu 03,088.022c ÃÓrama÷ khyÃyate puïyas tri«u loke«u viÓruta÷ 03,088.023a u«ïatoyavahà gaÇga ÓÅtatoyavahÃparà 03,088.023c suvarïasikatà rÃjan viÓÃlÃæ badarÅm anu 03,088.024a ­«ayo yatra devÃÓ ca mahÃbhÃgà mahaujasa÷ 03,088.024c prÃpya nityaæ namasyanti devaæ nÃrÃyaïaæ vibhum 03,088.025a yatra nÃrÃyaïo deva÷ paramÃtmà sanÃtana÷ 03,088.025c tatra k­tsnaæ jagat pÃrtha tÅrthÃny ÃyatanÃni ca 03,088.026a tat puïyaæ tat paraæ brahma tat tÅrthaæ tat tapovanam 03,088.026b*0467_01 tat paraæ paramaæ devaæ bhÆtÃnÃm ÅÓvareÓvaram 03,088.026b*0467_02 ÓÃÓvataæ paramaæ caiva dhÃtÃraæ paramaæ padam 03,088.026b*0467_03 yaæ viditvà na Óocanti vidvÃæsa÷ ÓÃstrad­«Âaya÷ 03,088.026c tatra devar«aya÷ siddhÃ÷ sarve caiva tapodhanÃ÷ 03,088.027a Ãdidevo mahÃyogÅ yatrÃste madhusÆdana÷ 03,088.027c puïyÃnÃm api tat puïyaæ tatra te saæÓayo 'stu mà 03,088.028a etÃni rÃjan puïyÃni p­thivyÃæ p­thivÅpate 03,088.028c kÅrtitÃni naraÓre«Âha tÅrthÃny ÃyatanÃni ca 03,088.029a etÃni vasubhi÷ sÃdhyair Ãdityair marudaÓvibhi÷ 03,088.029c ­«ibhir brahmakalpaiÓ ca sevitÃni mahÃtmabhi÷ 03,088.030a caran etÃni kaunteya sahito brÃhmaïar«abhai÷ 03,088.030c bhrÃt­bhiÓ ca mahÃbhÃgair utkaïÂhÃæ vijahi«yasi 03,089.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,089.001a evaæ saæbhëamÃïe tu dhaumye kauravanandana 03,089.001c lomaÓa÷ sumahÃtejà ­«is tatrÃjagÃma ha 03,089.002a taæ pÃï¬avÃgrajo rÃjà sagaïo brÃhmaïÃÓ ca te 03,089.002c udati«Âhan mahÃbhÃgaæ divi Óakram ivÃmarÃ÷ 03,089.003a tam abhyarcya yathÃnyÃyaæ dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,089.003c papracchÃgamane hetum aÂane ca prayojanam 03,089.004a sa p­«Âa÷ pÃï¬uputreïa prÅyamÃïo mahÃmanÃ÷ 03,089.004c uvÃca Ólak«ïayà vÃcà har«ayann iva pÃï¬avÃn 03,089.005a saæcarann asmi kaunteya sarvalokÃn yad­cchayà 03,089.005c gata÷ Óakrasya sadanaæ tatrÃpaÓyaæ sureÓvaram 03,089.006a tava ca bhrÃtaraæ vÅram apaÓyaæ savyasÃcinam 03,089.006c ÓakrasyÃrdhÃsanagataæ tatra me vismayo mahÃn 03,089.006e ÃsÅt puru«aÓÃrdÆla d­«Âvà pÃrthaæ tathÃgatam 03,089.007a Ãha mÃæ tatra deveÓo gaccha pÃï¬usutÃn iti 03,089.007c so 'ham abhyÃgata÷ k«ipraæ did­k«us tvÃæ sahÃnujam 03,089.008a vacanÃt puruhÆtasya pÃrthasya ca mahÃtmana÷ 03,089.008c ÃkhyÃsye te priyaæ tÃta mahat pÃï¬avanandana 03,089.009a bhrÃt­bhi÷ sahito rÃjan k­«ïayà caiva tac ch­ïu 03,089.009c yat tvayokto mahÃbÃhur astrÃrthaæ pÃï¬avar«abha 03,089.010a tad astram Ãptaæ pÃrthena rudrÃd apratimaæ mahat 03,089.010c yat tad brahmaÓiro nÃma tapasà rudram Ãgatam 03,089.011a am­tÃd utthitaæ raudraæ tal labdhaæ savyasÃcinà 03,089.011c tat samantraæ sasaæhÃraæ saprÃyaÓcittamaÇgalam 03,089.012a vajraæ cÃnyÃni cÃstrÃïi daï¬ÃdÅni yudhi«Âhira 03,089.012c yamÃt kuberÃd varuïÃd indrÃc ca kurunandana 03,089.012e astrÃïy adhÅtavÃn pÃrtho divyÃny amitavikrama÷ 03,089.013a viÓvÃvasoÓ ca tanayÃd gÅtaæ n­ttaæ ca sÃma ca 03,089.013c vÃditraæ ca yathÃnyÃyaæ pratyavindad yathÃvidhi 03,089.014a evaæ k­tÃstra÷ kaunteyo gÃndharvaæ vedam ÃptavÃn 03,089.014c sukhaæ vasati bÅbhatsur anujasyÃnujas tava 03,089.015a yadarthaæ mÃæ suraÓre«Âha idaæ vacanam abravÅt 03,089.015c tac ca te kathayi«yÃmi yudhi«Âhira nibodha me 03,089.016a bhavÃn manu«yalokÃya gami«yati na saæÓaya÷ 03,089.016c brÆyÃd yudhi«Âhiraæ tatra vacanÃn me dvijottama 03,089.017a Ãgami«yati te bhrÃtà k­tÃstra÷ k«ipram arjuna÷ 03,089.017c surakÃryaæ mahat k­tvà yad ÃÓakyaæ divaukasai÷ 03,089.018a tapasà tu tvam ÃtmÃnaæ bhrÃt­bhi÷ saha yojaya 03,089.018c tapaso hi paraæ nÃsti tapasà vindate mahat 03,089.019a ahaæ ca karïaæ jÃnÃmi yathÃvad bharatar«abha 03,089.019b*0468_01 satyasaædhaæ mahotsÃhaæ mahÃvÅryaæ mahÃbalam 03,089.019b*0468_02 mahÃhave«v apratimaæ mahÃyuddhaviÓÃradam 03,089.019b*0468_03 mahÃdhanurdharaæ vÅraæ mahÃstraæ varavarïinam 03,089.019b*0468_04 maheÓvarasutaprakhyam Ãdityatanayaæ prabhum 03,089.019b*0468_05 tathà j¤Ãnagatiæ skandhaæ sahajolbaïapauru«am 03,089.019c na sa pÃrthasya saægrÃme kalÃm arhati «o¬aÓÅm 03,089.020a yac cÃpi te bhayaæ tasmÃn manasistham ariædama 03,089.020c tac cÃpy apahari«yÃmi savyasÃcÃv ihÃgate 03,089.021a yac ca te mÃnasaæ vÅra tÅrthayÃtrÃm imÃæ prati 03,089.021c tac ca te lomaÓa÷ sarvaæ kathayi«yaty asaæÓayam 03,089.022a yac ca kiæ cit tapoyuktaæ phalaæ tÅrthe«u bhÃrata 03,089.022c mahar«ir e«a yad brÆyÃt tac chraddheyam ananyathà 03,090.001 lomaÓa uvÃca 03,090.001a dhanaæjayena cÃpy uktaæ yat tac ch­ïu yudhi«Âhira 03,090.001c yudhi«Âhiraæ bhrÃtaraæ me yojayer dharmyayà Óriyà 03,090.002a tvaæ hi dharmÃn parÃn vettha tapÃæsi ca tapodhana 03,090.002c ÓrÅmatÃæ cÃpi jÃnÃsi rÃj¤Ãæ dharmaæ sanÃtanam 03,090.003a sa bhavÃn yat paraæ veda pÃvanaæ puru«Ãn prati 03,090.003c tena saæyojayethÃs tvaæ tÅrthapuïyena pÃï¬avam 03,090.004a yathà tÅrthÃni gaccheta gÃÓ ca dadyÃt sa pÃrthiva÷ 03,090.004c tathà sarvÃtmanà kÃryam iti mÃæ vijayo 'bravÅt 03,090.005a bhavatà cÃnugupto 'sau caret tÅrthÃni sarvaÓa÷ 03,090.005c rak«obhyo rak«itavyaÓ ca durge«u vi«ame«u ca 03,090.006a dadhÅca iva devendraæ yathà cÃpy aÇgirà ravim 03,090.006c tathà rak«asva kaunteyaæ rÃk«asebhyo dvijottama 03,090.007a yÃtudhÃnà hi bahavo rÃk«asÃ÷ parvatopamÃ÷ 03,090.007c tvayÃbhiguptÃn kaunteyÃn nÃtivarteyur antikÃt 03,090.008a so 'ham indrasya vacanÃn niyogÃd arjunasya ca 03,090.008b*0469_01 Ãgatas tvÃæ mahÃbÃho kuru puïyaæ yudhi«Âhira 03,090.008c rak«amÃïo bhayebhyas tvÃæ cari«yÃmi tvayà saha 03,090.009a dvis tÅrthÃni mayà pÆrvaæ d­«ÂÃni kurunandana 03,090.009c idaæ t­tÅyaæ drak«yÃmi tÃny eva bhavatà saha 03,090.010a iyaæ rÃjar«ibhir yÃtà puïyak­dbhir yudhi«Âhira 03,090.010c manvÃdibhir mahÃrÃja tÅrthayÃtrà bhayÃpahà 03,090.011a nÃn­jur nÃk­tÃtmà ca nÃvaidyo na ca pÃpak­t 03,090.011c snÃti tÅrthe«u kauravya na ca vakramatir nara÷ 03,090.012a tvaæ tu dharmamatir nityaæ dharmaj¤a÷ satyasaægara÷ 03,090.012c vimukta÷ sarvapÃpebhyo bhÆya eva bhavi«yasi 03,090.013a yathà bhagÅratho rÃjà rÃjÃnaÓ ca gayÃdaya÷ 03,090.013c yathà yayÃti÷ kaunteya tathà tvam api pÃï¬ava 03,090.014 yudhi«Âhira uvÃca 03,090.014a na har«Ãt saæprapaÓyÃmi vÃkyasyÃsyottaraæ kva cit 03,090.014c smared dhi devarÃjo yaæ kiæ nÃmÃbhyadhikaæ tata÷ 03,090.015a bhavatà saægamo yasya bhrÃtà yasya dhanaæjaya÷ 03,090.015c vÃsava÷ smarate yasya ko nÃmÃbhyadhikas tata÷ 03,090.016a yac ca mÃæ bhagavÃn Ãha tÅrthÃnÃæ darÓanaæ prati 03,090.016c dhaumyasya vacanÃd e«Ã buddhi÷ pÆrvaæ k­taiva me 03,090.017a tad yadà manyase brahman gamanaæ tÅrthadarÓane 03,090.017c tadaiva gantÃsmi d­¬ham e«a me niÓcaya÷ para÷ 03,090.018 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,090.018a gamane k­tabuddhiæ taæ pÃï¬avaæ lomaÓo 'bravÅt 03,090.018c laghur bhava mahÃrÃja laghu÷ svairaæ gami«yasi 03,090.019 yudhi«Âhira uvÃca 03,090.019a bik«Ãbhujo nivartantÃæ brÃhmaïà yatayaÓ ca ye 03,090.019b*0470_01 k«utt­«ïÃdhvaÓramÃyÃsaÓÅtÃrtim asahi«ïava÷ 03,090.019b*0470_02 te sarve vinivartantÃæ ye ca mi«Âabhujo dvijÃ÷ 03,090.019b*0470_03 pakvÃnnalehyapÃnÃnÃæ mÃæsÃnÃæ ca vikalpakÃ÷ 03,090.019b*0470_04 te 'pi sarve nivartantÃæ ye ca sÆdÃnuyÃyina÷ 03,090.019b*0470_05 mayà yathocità jÅvyai÷ saævibhaktÃÓ ca v­ttibhi÷ 03,090.019c ye cÃpy anugatÃ÷ paurà rÃjabhaktipurask­tÃ÷ 03,090.020a dh­tarëÂraæ mahÃrÃjam abhigacchantu caiva te 03,090.020c sa dÃsyati yathÃkÃlam ucità yasya yà bh­ti÷ 03,090.021a sa ced yathocitÃæ v­ttiæ na dadyÃn manujeÓvara÷ 03,090.021c asmatpriyahitÃrthÃya päcÃlyo va÷ pradÃsyati 03,090.022 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,090.022a tato bhÆyi«ÂhaÓa÷ paurà gurubhÃrasamÃhitÃ÷ 03,090.022c viprÃÓ ca yatayo yuktà jagmur nÃgapuraæ prati 03,090.023a tÃn sarvÃn dharmarÃjasya premïà rÃjÃmbikÃsuta÷ 03,090.023c pratijagrÃha vidhivad dhanaiÓ ca samatarpayat 03,090.024a tata÷ kuntÅsuto rÃjà laghubhir brÃhmaïai÷ saha 03,090.024c lomaÓena ca suprÅtas trirÃtraæ kÃmyake 'vasat 03,091.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,091.001a tata÷ prayÃntaæ kaunteyaæ brÃhmaïà vanavÃsina÷ 03,091.001c abhigamya tadà rÃjann idaæ vacanam abruvan 03,091.002a rÃjaæs tÅrthÃni gantÃsi puïyÃni bhrÃt­bhi÷ saha 03,091.002c devar«iïà ca sahito lomaÓena mahÃtmanà 03,091.003a asmÃn api mahÃrÃja netum arhasi pÃï¬ava 03,091.003c asmÃbhir hi na ÓakyÃni tvad ­te tÃni kaurava 03,091.004a ÓvÃpadair upas­«ÂÃni durgÃïi vi«amÃïi ca 03,091.004c agamyÃni narair alpais tÅrthÃni manujeÓvara 03,091.005a bhavanto bhrÃtara÷ ÓÆrà dhanurdharavarÃ÷ sadà 03,091.005c bhavadbhi÷ pÃlitÃ÷ ÓÆrair gacchema vayam apy uta 03,091.006a bhavatprasÃdÃd dhi vayaæ prÃpnuyÃma phalaæ Óubham 03,091.006c tÅrthÃnÃæ p­thivÅpÃla vratÃnÃæ ca viÓÃæ pate 03,091.007a tava vÅryaparitrÃtÃ÷ ÓuddhÃs tÅrthapariplutÃ÷ 03,091.007c bhavema dhÆtapÃpmÃnas tÅrthasaædarÓanÃn n­pa 03,091.008a bhavÃn api narendrasya kÃrtavÅryasya bhÃrata 03,091.008c a«Âakasya ca rÃjar«er lomapÃdasya caiva ha 03,091.009a bharatasya ca vÅrasya sÃrvabhaumasya pÃrthiva 03,091.009c dhruvaæ prÃpsyasi du«prÃpÃæl lokÃæs tÅrthaparipluta÷ 03,091.010a prabhÃsÃdÅni tÅrthÃni mahendrÃdÅæÓ ca parvatÃn 03,091.010c gaÇgÃdyÃ÷ saritaÓ caiva plak«ÃdÅæÓ ca vanaspatÅn 03,091.010e tvayà saha mahÅpÃla dra«Âum icchÃmahe vayam 03,091.010f*0471_01 bhavadbhi÷ pÃlitÃ÷ ÓÆrais tÅrthÃny ÃyatanÃni ca 03,091.011a yadi te brÃhmaïe«v asti kà cit prÅtir janÃdhipa 03,091.011c kuru k«ipraæ vaco 'smÃkaæ tata÷ Óreyo 'bhipatsyase 03,091.012a tÅrthÃni hi mahÃbÃho tapovighnakarai÷ sadà 03,091.012c anukÅrïÃni rak«obhis tebhyo nas trÃtum arhasi 03,091.013a tÅrthÃny uktÃni dhaumyena nÃradena ca dhÅmatà 03,091.013b*0472_01 nÃradasya ca rÃjendra devar«e÷ parvatasya ca 03,091.013c yÃny uvÃca ca devar«ir lomaÓa÷ sumahÃtapÃ÷ 03,091.014a vidhivat tÃni sarvÃïi paryaÂasva narÃdhipa 03,091.014b*0473_01 ­«ikulyÃÓ ca kÃrtsnyena lo¬ayasva yudhi«Âhira 03,091.014c dhÆtapÃpmà sahÃsmÃbhir lomaÓena ca pÃlita÷ 03,091.015a sa tathà pÆjyamÃnas tair har«Ãd aÓruparipluta÷ 03,091.015c bhÅmasenÃdibhir vÅrair bhrÃt­bhi÷ parivÃrita÷ 03,091.015e bìham ity abravÅt sarvÃæs tÃn ­«Ån pÃï¬avar«abha÷ 03,091.016a lomaÓaæ samanuj¤Ãpya dhaumyaæ caiva purohitam 03,091.016c tata÷ sa pÃï¬avaÓre«Âho bhrÃt­bhi÷ sahito vaÓÅ 03,091.016e draupadyà cÃnavadyÃÇgyà gamanÃya mano dadhe 03,091.017a atha vyÃso mahÃbhÃgas tathà nÃradaparvatau 03,091.017c kÃmyake pÃï¬avaæ dra«Âuæ samÃjagmur manÅ«iïa÷ 03,091.018a te«Ãæ yudhi«Âhiro rÃjà pÆjÃæ cakre yathÃvidhi 03,091.018c satk­tÃs te mahÃbhÃgà yudhi«Âhiram athÃbruvan 03,091.019a yudhi«Âhira yamau bhÅma manasà kurutÃrjavam 03,091.019c manasà k­taÓaucà vai ÓuddhÃs tÅrthÃni gacchata 03,091.020a ÓarÅraniyamaæ hy Ãhur brÃhmaïà mÃnu«aæ vratam 03,091.020c manoviÓuddhÃæ buddhiæ ca daivam Ãhur vrataæ dvijÃ÷ 03,091.021a mano hy adu«Âaæ ÓÆrÃïÃæ paryÃptaæ vai narÃdhipa 03,091.021c maitrÅæ buddhiæ samÃsthÃya ÓuddhÃs tÅrthÃni gacchata 03,091.022a te yÆyaæ mÃnasai÷ ÓuddhÃ÷ ÓarÅraniyamavratai÷ 03,091.022c daivaæ vrataæ samÃsthÃya yathoktaæ phalam Ãpsyatha 03,091.023a te tatheti pratij¤Ãya k­«ïayà saha pÃï¬avÃ÷ 03,091.023c k­tasvastyayanÃ÷ sarve munibhir divyamÃnu«ai÷ 03,091.024a lomaÓasyopasaæg­hya pÃdau dvaipÃyanasya ca 03,091.024c nÃradasya ca rÃjendra devar«e÷ parvatasya ca 03,091.025a dhaumyena sahità vÅrÃs tathÃnyair vanavÃsibhi÷ 03,091.025c mÃrgaÓÅr«yÃm atÅtÃyÃæ pu«yeïa prayayus tata÷ 03,091.026a kaÂhinÃni samÃdÃya cÅrÃjinajaÂÃdharÃ÷ 03,091.026c abhedyai÷ kavacair yuktÃs tÅrthÃny anvacaraæs tadà 03,091.027a indrasenÃdibhir bh­tyai rathai÷ paricaturdaÓai÷ 03,091.027c mahÃnasavyÃp­taiÓ ca tathÃnyai÷ paricÃrakai÷ 03,091.028a sÃyudhà baddhani«ÂriæÓÃs tÆïavanta÷ samÃrgaïÃ÷ 03,091.028c prÃÇmukhÃ÷ prayayur vÅrÃ÷ pÃï¬avà janamejaya 03,092.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,092.001a na vai nirguïam ÃtmÃnaæ manye devar«isattama 03,092.001c tathÃsmi du÷khasaætapto yathà nÃnyo mahÅpati÷ 03,092.002a parÃæÓ ca nirguïÃn manye na ca dharmaratÃn api 03,092.002c te ca lomaÓa loke 'sminn ­dhyante kena ketunà 03,092.003 lomaÓa uvÃca 03,092.003a nÃtra du÷khaæ tvayà rÃjan kÃryaæ pÃrtha kathaæ cana 03,092.003c yad adharmeïa vardherann adharmarucayo janÃ÷ 03,092.004a vardhaty adharmeïa naras tato bhadrÃïi paÓyati 03,092.004c tata÷ sapatnä jayati samÆlas tu vinaÓyati 03,092.004d*0474_01 yatra dharmeïa vardhante rÃjÃno rÃjasattama 03,092.004d*0474_02 sarvÃn sapatnÃn bÃdhante rÃjyaæ cai«Ãæ vivardhate 03,092.005a mayà hi d­«Âà daiteyà dÃnavÃÓ ca mahÅpate 03,092.005c vardhamÃnà hy adharmeïa k«ayaæ copagatÃ÷ puna÷ 03,092.006a purà devayuge caiva d­«Âaæ sarvaæ mayà vibho 03,092.006c arocayan surà dharmaæ dharmaæ tatyajire 'surÃ÷ 03,092.007a tÅrthÃni devà viviÓur nÃviÓan bhÃratÃsurÃ÷ 03,092.007c tÃn adharmak­to darpa÷ pÆrvam eva samÃviÓat 03,092.008a darpÃn mÃna÷ samabhavan mÃnÃt krodho vyajÃyata 03,092.008c krodhÃd ahrÅs tato 'lajjà v­ttaæ te«Ãæ tato 'naÓat 03,092.009a tÃn alajjÃn gatahrÅkÃn hÅnav­ttÃn v­thÃvratÃn 03,092.009c k«amà lak«mÅÓ ca dharmaÓ ca nacirÃt prajahus tata÷ 03,092.009e lak«mÅs tu devÃn agamad alak«mÅr asurÃn n­pa 03,092.010a tÃn alak«mÅsamÃvi«ÂÃn darpopahatacetasa÷ 03,092.010c daiteyÃn dÃnavÃæÓ caiva kalir apy ÃviÓat tata÷ 03,092.011a tÃn alak«mÅsamÃvi«ÂÃn dÃnavÃn kalinà tathà 03,092.011c darpÃbhibhÆtÃn kaunteya kriyÃhÅnÃn acetasa÷ 03,092.012a mÃnÃbhibhÆtÃn acirÃd vinÃÓa÷ pratyapadyata 03,092.012c niryaÓasyÃs tato daityÃ÷ k­tsnaÓo vilayaæ gatÃ÷ 03,092.012d*0475_01 adharmarucayo rÃjann alak«myà samadhi«ÂhitÃ÷ 03,092.013a devÃs tu sÃgarÃæÓ caiva saritaÓ ca sarÃæsi ca 03,092.013c abhyagacchan dharmaÓÅlÃ÷ puïyÃny ÃyatanÃni ca 03,092.014a tapobhi÷ kratubhir dÃnair ÃÓÅrvÃdaiÓ ca pÃï¬ava 03,092.014c prajahu÷ sarvapÃpÃni ÓreyaÓ ca pratipedire 03,092.015a evaæ hi dÃnavantaÓ ca kriyÃvantaÓ ca sarvaÓa÷ 03,092.015c tÅrthÃny agacchan vibudhÃs tenÃpur bhÆtim uttamÃm 03,092.016a tathà tvam api rÃjendra snÃtvà tÅrthe«u sÃnuja÷ 03,092.016c punar vetsyasi tÃæ lak«mÅm e«a panthÃ÷ sanÃtana÷ 03,092.017a yathaiva hi n­go rÃjà Óibir auÓÅnaro yathà 03,092.017c bhagÅratho vasumanà gaya÷ pÆru÷ purÆravÃ÷ 03,092.018a caramÃïÃs tapo nityaæ sparÓanÃd ambhasaÓ ca te 03,092.018c tÅrthÃbhigamanÃt pÆtà darÓanÃc ca mahÃtmanÃm 03,092.019a alabhanta yaÓa÷ puïyaæ dhanÃni ca viÓÃæ pate 03,092.019c tathà tvam api rÃjendra labdhÃsi vipulÃæ Óriyam 03,092.020a yathà cek«vÃkur acarat saputrajanabÃndhava÷ 03,092.020c mucukundo 'tha mÃndhÃtà maruttaÓ ca mahÅpati÷ 03,092.021a kÅrtiæ puïyÃm avindanta yathà devÃs tapobalÃt 03,092.021c devar«ayaÓ ca kÃrtsnyena tathà tvam api vetsyase 03,092.022a dhÃrtarëÂrÃs tu darpeïa mohena ca vaÓÅk­tÃ÷ 03,092.022c nacirÃd vinaÓi«yanti daityà iva na saæÓaya÷ 03,093.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,093.001a te tathà sahità vÅrà vasantas tatra tatra ha 03,093.001c krameïa p­thivÅpÃla naimi«Ãraïyam ÃgatÃ÷ 03,093.002a tatas tÅrthe«u puïye«u gomatyÃ÷ pÃï¬avà n­pa 03,093.002c k­tÃbhi«ekÃ÷ pradadur gÃÓ ca vittaæ ca bhÃrata 03,093.003a tatra devÃn pitÌn viprÃæs tarpayitvà puna÷ puna÷ 03,093.003c kanyÃtÅrthe 'ÓvatÅrthe ca gavÃæ tÅrthe ca kauravÃ÷ 03,093.004a vÃlakoÂyÃæ v­«aprasthe girÃv u«ya ca pÃï¬avÃ÷ 03,093.004c bÃhudÃyÃæ mahÅpÃla cakru÷ sarve 'bhi«ecanam 03,093.005a prayÃge devayajane devÃnÃæ p­thivÅpate 03,093.005c Æ«ur Ãplutya gÃtrÃïi tapaÓ cÃtasthur uttamam 03,093.006a gaÇgÃyamunayoÓ caiva saægame satyasaægarÃ÷ 03,093.006c vipÃpmÃno mahÃtmÃno viprebhya÷ pradadur vasu 03,093.007a tapasvijanaju«ÂÃæ ca tato vedÅæ prajÃpate÷ 03,093.007c jagmu÷ pÃï¬usutà rÃjan brÃhmaïai÷ saha bhÃrata 03,093.008a tatra te nyavasan vÅrÃs tapaÓ cÃtasthur uttamam 03,093.008c saætarpayanta÷ satataæ vanyena havi«Ã dvijÃn 03,093.009a tato mahÅdharaæ jagmur dharmaj¤enÃbhisatk­tam 03,093.009c rÃjar«iïà puïyak­tà gayenÃnupamadyute 03,093.010a saro gayaÓiro yatra puïyà caiva mahÃnadÅ 03,093.010b*0476_01 vÃnÅramÃlinÅ ramyà nadÅ pulinaÓobhità 03,093.010b*0476_02 divyaæ pavitrakÆÂaæ ca pavitradharaïÅdharam 03,093.010c ­«iju«Âaæ supuïyaæ tat tÅrthaæ brahmasarottamam 03,093.011a agastyo bhagavÃn yatra gato vaivasvataæ prati 03,093.011c uvÃsa ca svayaæ yatra dharmo rÃjan sanÃtana÷ 03,093.012a sarvÃsÃæ saritÃæ caiva samudbhedo viÓÃæ pate 03,093.012c yatra saænihito nityaæ mahÃdeva÷ pinÃkadh­k 03,093.013a tatra te pÃï¬avà vÅrÃÓ cÃturmÃsyais tadejire 03,093.013c ­«iyaj¤ena mahatà yatrÃk«ayavaÂo mahÃn 03,093.013d*0477_01 ak«aye devayajane ak«ayaæ yatra vai phalam 03,093.013d*0477_02 te tu tatropavÃsÃæs tu cakrur niÓcitamÃnasÃ÷ 03,093.014a brÃhmaïÃs tatra ÓataÓa÷ samÃjagmus tapodhanÃ÷ 03,093.014c cÃturmÃsyenÃyajanta Ãr«eïa vidhinà tadà 03,093.015a tatra vidyÃtaponityà brÃhmaïà vedapÃragÃ÷ 03,093.015c kathÃ÷ pracakrire puïyÃ÷ sadasisthà mahÃtmanÃm 03,093.016a tatra vidyÃvratasnÃta÷ kaumÃraæ vratam Ãsthita÷ 03,093.016c ÓamaÂho 'kathayad rÃjann ÃmÆrtarayasaæ gayam 03,093.017a amÆrtarayasa÷ putro gayo rÃjar«isattama÷ 03,093.017c puïyÃni yasya karmÃïi tÃni me Ó­ïu bhÃrata 03,093.018a yasya yaj¤o babhÆveha bahvanno bahudak«iïa÷ 03,093.018c yatrÃnnaparvatà rÃja¤ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,093.019a gh­takulyÃÓ ca dadhnaÓ ca nadyo bahuÓatÃs tathà 03,093.019c vya¤janÃnÃæ pravÃhÃÓ ca mahÃrhÃïÃæ sahasraÓa÷ 03,093.020a ahany ahani cÃpy etad yÃcatÃæ saæpradÅyate 03,093.020c anyat tu brÃhmaïà rÃjan bhu¤jate 'nnaæ susaæsk­tam 03,093.021a tatra vai dak«iïÃkÃle brahmagho«o divaæ gata÷ 03,093.021c na sma praj¤Ãyate kiæ cid brahmaÓabdena bhÃrata 03,093.022a puïyena caratà rÃjan bhÆr diÓa÷ khaæ nabhas tathà 03,093.022c ÃpÆrïam ÃsÅc chabdena tad apy ÃsÅn mahÃdbhutam 03,093.023a tatra sma gÃthà gÃyanti manu«yà bharatar«abha 03,093.023c annapÃnai÷ Óubhais t­ptà deÓe deÓe suvarcasa÷ 03,093.024a gayasya yaj¤e ke tv adya prÃïino bhoktum Åpsava÷ 03,093.024c yatra bhojanaÓi«Âasya parvatÃ÷ pa¤caviæÓati÷ 03,093.025a na sma pÆrve janÃÓ cakrur na kari«yanti cÃpare 03,093.025c gayo yad akarod yaj¤e rÃjar«ir amitadyuti÷ 03,093.026a kathaæ nu devà havi«Ã gayena paritarpitÃ÷ 03,093.026c puna÷ Óak«yanty upÃdÃtum anyair dattÃni kÃni cit 03,093.026d*0478_01 sikatà và yathà loka yathà và divi tÃrakÃ÷ 03,093.026d*0478_02 yathà và var«ato dhÃrà asaækhyeyÃ÷ sma kena cit 03,093.026d*0478_03 tathà gaïayituæ Óakyà gayayaj¤e na dak«iïÃ÷ 03,093.027a evaævidhÃ÷ subahavas tasya yaj¤e mahÃtmana÷ 03,093.027c babhÆvur asya sarasa÷ samÅpe kurunandana 03,094.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,094.001a tata÷ saæprasthito rÃjà kaunteyo bhÆridak«iïa÷ 03,094.001c agastyÃÓramam ÃsÃdya durjayÃyÃm uvÃsa ha 03,094.002a tatra vai lomaÓaæ rÃjà papraccha vadatÃæ vara÷ 03,094.002c agastyeneha vÃtÃpi÷ kimartham upaÓÃmita÷ 03,094.003a ÃsÅd và kiæprabhÃvaÓ ca sa daityo mÃnavÃntaka÷ 03,094.003c kimarthaæ codgato manyur agastyasya mahÃtmana÷ 03,094.004 lomaÓa uvÃca 03,094.004a ilvalo nÃma daiteya ÃsÅt kauravanandana 03,094.004c maïimatyÃæ puri purà vÃtÃpis tasya cÃnuja÷ 03,094.005a sa brÃhmaïaæ tapoyuktam uvÃca ditinandana÷ 03,094.005c putraæ me bhagavÃn ekam indratulyaæ prayacchatu 03,094.006a tasmai sa brÃhmaïo nÃdÃt putraæ vÃsavasaæmitam 03,094.006c cukrodha so 'suras tasya brÃhmaïasya tato bh­Óam 03,094.006d*0479_01 tadà prabh­ti rÃjendra brahmahÃsurasattama÷ 03,094.006d*0479_02 manyumÃn bhrÃtaraæ chÃgaæ mÃyÃvÅ pracakÃra ha 03,094.006d*0479_03 me«arÆpÅ ca vÃtÃpi÷ kÃmarÆpo 'bhavat k«aïÃt 03,094.006d*0479_04 saæsk­tya bhojayati taæ viprÃn sa sma jighÃæsati 03,094.007a samÃhvayati yaæ vÃcà gataæ vaivasvatak«ayam 03,094.007c sa punar deham ÃsthÃya jÅvan sma pratid­Óyate 03,094.008a tato vÃtÃpim asuraæ chÃgaæ k­tvà susaæsk­tam 03,094.008c taæ brÃhmaïaæ bhojayitvà punar eva samÃhvayat 03,094.008d*0480_01 tÃm ilvalena mahatà svareïa giram ÅritÃm 03,094.008d*0480_02 ÓrutvÃtimÃyo balavÃn k«ipraæ brÃhmaïakaïÂaka÷ 03,094.009a tasya pÃrÓvaæ vinirbhidya brÃhmaïasya mahÃsura÷ 03,094.009c vÃtÃpi÷ prahasan rÃjan niÓcakrÃma viÓÃæ pate 03,094.010a evaæ sa brÃhmaïÃn rÃjan bhojayitvà puna÷ puna÷ 03,094.010c hiæsayÃm Ãsa daiteya ilvalo du«Âacetana÷ 03,094.011a agastyaÓ cÃpi bhagavÃn etasmin kÃla eva tu 03,094.011c pitÌn dadarÓa garte vai lambamÃnÃn adhomukhÃn 03,094.012a so 'p­cchal lambamÃnÃæs tÃn bhavanta iha kiæparÃ÷ 03,094.012b*0481_01 kimarthaæ veha lambadhvaæ garte yÆyam adhomukhÃ÷ 03,094.012c saætÃnahetor iti te tam Æcur brahmavÃdina÷ 03,094.013a te tasmai kathayÃm Ãsur vayaæ te pitara÷ svakÃ÷ 03,094.013c gartam etam anuprÃptà lambÃma÷ prasavÃrthina÷ 03,094.014a yadi no janayethÃs tvam agastyÃpatyam uttamam 03,094.014c syÃn no 'smÃn nirayÃn mok«as tvaæ ca putrÃpnuyà gatim 03,094.015a sa tÃn uvÃca tejasvÅ satyadharmaparÃyaïa÷ 03,094.015c kari«ye pitara÷ kÃmaæ vyetu vo mÃnaso jvara÷ 03,094.015d*0482_01 sa cÃtha janayÃm Ãsa bhÃratÃpatyam uttamam 03,094.015d*0482_02 lebhire pitaraÓ cÃsya lokÃn rÃjan yathepsitÃn 03,094.016a tata÷ prasavasaætÃnaæ cintayan bhagavÃn ­«i÷ 03,094.016c Ãtmana÷ prasavasyÃrthe nÃpaÓyat sad­ÓÅæ striyam 03,094.016d*0483_01 ­«ir hi pratapà nÃma vidhÃya varam uttamam 03,094.017a sa tasya tasya sattvasya tat tad aÇgam anuttamam 03,094.017c saæbh­tya tatsamair aÇgair nirmame striyam uttamÃm 03,094.018a sa tÃæ vidarbharÃjÃya putrakÃmÃya tÃmyate 03,094.018c nirmitÃm Ãtmano 'rthÃya muni÷ prÃdÃn mahÃtapÃ÷ 03,094.019a sà tatra jaj¤e subhagà vidyutsaudÃminÅ yathà 03,094.019c vibhrÃjamÃnà vapusà vyavardhata ÓubhÃnanà 03,094.020a jÃtamÃtrÃæ ca tÃæ d­«Âvà vaidarbha÷ p­thivÅpati÷ 03,094.020c prahar«eïa dvijÃtibhyo nyavedayata bhÃrata 03,094.021a abhyanandanta tÃæ sarve brÃhmaïà vasudhÃdhipa 03,094.021c lopÃmudreti tasyÃÓ ca cakrire nÃma te dvijÃ÷ 03,094.022a vav­dhe sà mahÃrÃja bibhratÅ rÆpam uttamam 03,094.022c apsv ivotpalinÅ ÓÅghram agner iva Óikhà Óubhà 03,094.023a tÃæ yauvanasthÃæ rÃjendra Óataæ kanyÃ÷ svalaæk­tÃ÷ 03,094.023c dÃÓÅÓataæ ca kalyÃïÅm upatasthur vaÓÃnugÃ÷ 03,094.024a sà sma dÃsÅÓatav­tà madhye kanyÃÓatasya ca 03,094.024c Ãste tejasvinÅ kanyà rohiïÅva divi prabho 03,094.025a yauvanasthÃm api ca tÃæ ÓÅlÃcÃrasamanvitÃm 03,094.025c na vavre puru«a÷ kaÓ cid bhayÃt tasya mahÃtmana÷ 03,094.026a sà tu satyavatÅ kanyà rÆpeïÃpsaraso 'py ati 03,094.026c to«ayÃm Ãsa pitaraæ ÓÅlena svajanaæ tathà 03,094.027a vaidarbhÅæ tu tathÃyuktÃæ yuvatÅæ prek«ya vai pità 03,094.027c manasà cintayÃm Ãsa kasmai dadyÃæ sutÃm iti 03,095.001 lomaÓa uvÃca 03,095.001a yadà tv amanyatÃgastyo gÃrhasthye tÃæ k«amÃm iti 03,095.001c tadÃbhigamya provÃca vaidarbhaæ p­thivÅpatim 03,095.002a rÃjan niveÓe buddhir me vartate putrakÃraïÃt 03,095.002c varaye tvÃæ mahÅpÃla lopÃmudrÃæ prayaccha me 03,095.003a evam ukta÷ sa muninà mahÅpÃlo vicetana÷ 03,095.003c pratyÃkhyÃnÃya cÃÓakta÷ pradÃtum api naicchata 03,095.004a tata÷ sa bhÃryÃm abhyetya provÃca p­thivÅpati÷ 03,095.004c mahar«ir vÅryavÃn e«a kruddha÷ ÓÃpÃgninà dahet 03,095.005a taæ tathà du÷khitaæ d­«Âvà sabhÃryaæ p­thivÅpatim 03,095.005c lopÃmudrÃbhigamyedaæ kÃle vacanam abravÅt 03,095.006a na matk­te mahÅpÃla pŬÃm abhyetum arhasi 03,095.006c prayaccha mÃm agastyÃya trÃhy ÃtmÃnaæ mayà pita÷ 03,095.007a duhitur vacanÃd rÃjà so 'gastyÃya mahÃtmane 03,095.007c lopÃmudrÃæ tata÷ prÃdÃd vidhipÆrvaæ viÓÃæ pate 03,095.008a prÃpya bhÃryÃm agastyas tu lopÃmudrÃm abhëata 03,095.008c mahÃrhÃïy uts­jaitÃni vÃsÃæsy ÃbharaïÃni ca 03,095.009a tata÷ sà darÓanÅyÃni mahÃrhÃïi tanÆni ca 03,095.009c samutsasarja rambhorÆr vasanÃny Ãyatek«aïà 03,095.010a tataÓ cÅrÃïi jagrÃha valkalÃny ajinÃni ca 03,095.010c samÃnavratacaryà ca babhÆvÃyatalocanà 03,095.011a gaÇgÃdvÃram athÃgamya bhagavÃn ­«isattama÷ 03,095.011c ugram Ãti«Âhata tapa÷ saha patnyÃnukÆlayà 03,095.012a sà prÅtyà bahumÃnÃc ca patiæ paryacarat tadà 03,095.012c agastyaÓ ca parÃæ prÅtiæ bhÃryÃyÃm akarot prabhu÷ 03,095.013a tato bahutithe kÃle lopÃmudrÃæ viÓÃæ pate 03,095.013c tapasà dyotitÃæ snÃtÃæ dadarÓa bhagavÃn ­«i÷ 03,095.014a sa tasyÃ÷ paricÃreïa Óaucena ca damena ca 03,095.014c Óriyà rÆpeïa ca prÅto maithunÃyÃjuhÃva tÃm 03,095.015a tata÷ sà präjalir bhÆtvà lajjamÃneva bhÃminÅ 03,095.015c tadà sapraïayaæ vÃkyaæ bhagavantam athÃbravÅt 03,095.016a asaæÓayaæ prajÃhetor bhÃryÃæ patir avindata 03,095.016c yà tu tvayi mama prÅtis tÃm ­«e kartum arhasi 03,095.017a yathà pitur g­he vipra prÃsÃde Óayanaæ mama 03,095.017c tathÃvidhe tvaæ Óayane mÃm upaitum ihÃrhasi 03,095.018a icchÃmi tvÃæ sragviïaæ ca bhÆ«aïaiÓ ca vibhÆ«itam 03,095.018c upasartuæ yathÃkÃmaæ divyÃbharaïabhÆ«ità 03,095.018d*0484_01 anyathà nopati«Âheyaæ cÅrakëÃyavÃsinÅ 03,095.018d*0484_02 naivÃpavitro viprar«e bhÆ«aïo 'yaæ kathaæ cana 03,095.019 agastya uvÃca 03,095.019a na vai dhanÃni vidyante lopÃmudre tathà mama 03,095.019c yathÃvidhÃni kalyÃïi pitus tava sumadhyame 03,095.020 lopÃmudrovÃca 03,095.020a ÅÓo 'si tapasà sarvaæ samÃhartum iheÓvara 03,095.020c k«aïena jÅvaloke yad vasu kiæ cana vidyate 03,095.021 agastya uvÃca 03,095.021a evam etad yathÃttha tvaæ tapovyayakaraæ tu me 03,095.021c yathà tu me na naÓyeta tapas tan mÃæ pracodaya 03,095.022 lopÃmudrovÃca 03,095.022a alpÃvaÓi«Âa÷ kÃlo 'yam ­tau mama tapodhana 03,095.022c na cÃnyathÃham icchÃmi tvÃm upaituæ kathaæ cana 03,095.023a na cÃpi dharmam icchÃmi viloptuæ te tapodhana 03,095.023c etat tu me yathÃkÃmaæ saæpÃdayitum arhasi 03,095.024 agastya uvÃca 03,095.024a yady e«a kÃma÷ subhage tava buddhyà viniÓcita÷ 03,095.024a*0485_01 **** **** mama dharmavilopaka÷ 03,095.024a*0485_02 kÃme k­te cari«yÃmi dharmaæ d­«Âaæ yathÃsm­ti 03,095.024a*0485_03 yady ayaæ cepsita÷ kÃma÷ 03,095.024c hanta gacchÃmy ahaæ bhadre cara kÃmam iha sthità 03,096.001 lomaÓa uvÃca 03,096.001a tato jagÃma kauravya so 'gastyo bhik«ituæ vasu 03,096.001c ÓrutarvÃïaæ mahÅpÃlaæ yaæ vedÃbhyadhikaæ n­pai÷ 03,096.002a sa viditvà tu n­pati÷ kumbhayonim upÃgamat 03,096.002c vi«ayÃnte sahÃmÃtya÷ pratyag­hïÃt susatk­tam 03,096.003a tasmai cÃrghyaæ yathÃnyÃyam ÃnÅya p­thivÅpati÷ 03,096.003c präjali÷ prayato bhÆtvà papracchÃgamane 'rthitÃm 03,096.003d*0486_01 kimartham Ãgamo brahman dhanyo 'smy Ãgamanena te 03,096.004 agastya uvÃca 03,096.004a vittÃrthinam anuprÃptaæ viddhi mÃæ p­thivÅpate 03,096.004c yathÃÓakty avihiæsyÃnyÃn saævibhÃgaæ prayaccha me 03,096.005 lomaÓa uvÃca 03,096.005a tata Ãyavyayau pÆrïau tasmai rÃjà nyavedayat 03,096.005c ato vidvann upÃdatsva yad atra vasu manyase 03,096.006a tata Ãyavyayau d­«Âvà samau samamatir dvija÷ 03,096.006c sarvathà prÃïinÃæ pŬÃm upÃdÃnÃd amanyata 03,096.007a sa ÓrutarvÃïam ÃdÃya vadhryaÓvam agamat tata÷ 03,096.007c sa ca tau vi«ayasyÃnte pratyag­hïÃd yathÃvidhi 03,096.008a tayor arghyaæ ca pÃdyaæ ca vadhryaÓva÷ pratyavedayat 03,096.008c anuj¤Ãpya ca papraccha prayojanam upakrame 03,096.008d*0487_01 vada kÃmaæ muniÓre«Âha dhanyo 'smy Ãgamanena te 03,096.009 agastya uvÃca 03,096.009a vittakÃmÃv iha prÃptau viddhy ÃvÃæ p­thivÅpate 03,096.009c yathÃÓakty avihiæsyÃnyÃn saævibhÃgaæ prayaccha nau 03,096.010 lomaÓa uvÃca 03,096.010a tata Ãyavyayau pÆrïau tÃbhyÃæ rÃjà nyavedayat 03,096.010c tato j¤Ãtvà samÃdattÃæ yad atra vyatiricyate 03,096.011a tata Ãyavyayau d­«Âvà samau samamatir dvija÷ 03,096.011c sarvathà prÃïinÃæ pŬÃm upÃdÃnÃd amanyata 03,096.012a paurukutsaæ tato jagmus trasadasyuæ mahÃdhanam 03,096.012c agastyaÓ ca Órutarvà ca vadhryaÓvaÓ ca mahÅpati÷ 03,096.013a trasadasyuÓ ca tÃn sarvÃn pratyag­hïÃd yathÃvidhi 03,096.013c abhigamya mahÃrÃja vi«ayÃnte savÃhana÷ 03,096.014a arcayitvà yathÃnyÃyam ik«vÃkÆ rÃjasattama÷ 03,096.014c samÃÓvastÃæs tato 'p­cchat prayojanam upakrame 03,096.015 agastya uvÃca 03,096.015a vittakÃmÃn iha prÃptÃn viddhi na÷ p­thivÅpate 03,096.015c yathÃÓakty avihiæsyÃnyÃn saævibhÃgaæ prayaccha na÷ 03,096.016 lomaÓa uvÃca 03,096.016a tata Ãyavyayau pÆrïau te«Ãæ rÃjà nyavedayat 03,096.016c ato j¤Ãtvà samÃdaddhvaæ yad atra vyatiricyate 03,096.017a tata Ãyavyayau d­«Âvà samau samamatir dvija÷ 03,096.017c sarvathà prÃïinÃæ pŬÃm upÃdÃnÃd amanyata 03,096.018a tata÷ sarve sametyÃtha te n­pÃs taæ mahÃmunim 03,096.018c idam Æcur mahÃrÃja samavek«ya parasparam 03,096.019a ayaæ vai dÃnavo brahmann ilvalo vasumÃn bhuvi 03,096.019c tam abhikramya sarve 'dya vayaæ yÃcÃmahe vasu 03,096.020a te«Ãæ tadÃsÅd rucitam ilvalasyopabhik«aïam 03,096.020c tatas te sahità rÃjann ilvalaæ samupÃdravan 03,097.001 lomaÓa uvÃca 03,097.001a ilvalas tÃn viditvà tu mahar«isahitÃn n­pÃn 03,097.001c upasthitÃn sahÃmÃtyo vi«ayÃnte 'bhyapÆjayat 03,097.002a te«Ãæ tato 'suraÓre«Âha Ãtithyam akarot tadà 03,097.002c sa saæsk­tena kauravya bhrÃtrà vÃtÃpinà kila 03,097.003a tato rÃjar«aya÷ sarve vi«aïïà gatacetasa÷ 03,097.003c vÃtÃpiæ saæsk­taæ d­«Âvà me«abhÆtaæ mahÃsuram 03,097.004a athÃbravÅd agastyas tÃn rÃjar«Ån ­«isattama÷ 03,097.004c vi«Ãdo vo na kartavyo ahaæ bhok«ye mahÃsuram 03,097.005a dhuryÃsanam athÃsÃdya ni«asÃda mahÃmuni÷ 03,097.005c taæ paryave«ad daityendra ilvala÷ prahasann iva 03,097.006a agastya eva k­tsnaæ tu vÃtÃpiæ bubhuje tata÷ 03,097.006b*0488_01 bahvannÃÓÃpi te me 'stÅty avadad bhak«ayan smayan 03,097.006b*0489_01 vÃtÃpe pratibudhyasva darÓayan balatejasÅ 03,097.006b*0489_02 tapasà durjayo yÃvad e«a tvÃæ nÃtivartate 03,097.006b*0489_03 tatas tasyodaraæ bhettuæ vÃtÃpir vegam Ãharat 03,097.006b*0489_04 tam abudhyata tejasvÅ kumbhayonir mahÃtapÃ÷ 03,097.006b*0489_05 sa vÅryÃt tapasogras tu nanarda bhagavÃn ­«i÷ 03,097.006b*0489_06 e«a jÅrïo 'si vÃtÃpe mayà lokasya ÓÃntaye 03,097.006b*0489_07 ity uktvà svakarÃgreïa udaraæ samatìayat 03,097.006b*0489_08 trir evaæ pratisaærabdhas tejasà prajvalann iva 03,097.006c bhuktavaty asuro ''hvÃnam akarot tasya ilvala÷ 03,097.007a tato vÃyu÷ prÃdurabhÆd agastyasya mahÃtmana÷ 03,097.007b*0490_01 Óabdena mahatà tÃta garjann iva yathà ghana÷ 03,097.007b*0490_02 vÃtÃpe ni«kramasveti puna÷ punar uvÃca ha 03,097.007b*0490_03 taæ prahasyÃbravÅd rÃjann agastyo munisattama÷ 03,097.007b*0490_04 kuto ni«kramituæ Óakto mayà jÅrïas tu so 'sura÷ 03,097.007c ilvalaÓ ca vi«aïïo 'bhÆd d­«Âvà jÅrïaæ mahÃsuram 03,097.008a präjaliÓ ca sahÃmÃtyair idaæ vacanam abravÅt 03,097.008c kimartham upayÃtÃ÷ stha brÆta kiæ karavÃïi va÷ 03,097.009a pratyuvÃca tato 'gastya÷ prahasann ilvalaæ tadà 03,097.009c ÅÓaæ hy asura vidmas tvÃæ vayaæ sarve dhaneÓvaram 03,097.010a ime ca nÃtidhanino dhanÃrthaÓ ca mahÃn mama 03,097.010c yathÃÓakty avihiæsyÃnyÃn saævibhÃgaæ prayaccha na÷ 03,097.011a tato 'bhivÃdya tam ­«im ilvalo vÃkyam abravÅt 03,097.011c ditsitaæ yadi vetsi tvaæ tato dÃsyÃmi te vasu 03,097.012 agastya uvÃca 03,097.012a gavÃæ daÓa sahasrÃïi rÃj¤Ãm ekaikaÓo 'sura 03,097.012c tÃvad eva suvarïasya ditsitaæ te mahÃsura 03,097.013a mahyaæ tato vai dviguïaæ rathaÓ caiva hiraïmaya÷ 03,097.013c manojavau vÃjinau ca ditsitaæ te mahÃsura 03,097.013d*0491_00 lomaÓa÷ 03,097.013d*0491_01 ilvalas tu muniæ prÃha sarvam asti yathÃttha mÃm 03,097.013d*0491_02 agastya÷ 03,097.013d*0491_02 rathaæ tu yam avoco mÃæ nainaæ vidma hiraïmayam 03,097.013d*0491_03 na me vÃg an­tà kà cid uktapÆrvà mahÃsura 03,097.013d*0492_01 sarvam etat pradÃsyÃmi hiraïyaæ gÃÓ ca yad dhanam 03,097.013e jij¤ÃsyatÃæ ratha÷ sadyo vyaktam e«a hiraïmaya÷ 03,097.014 lomaÓa uvÃca 03,097.014a jij¤ÃsyamÃna÷ sa ratha÷ kaunteyÃsÅd dhiraïmaya÷ 03,097.014c tata÷ pravyathito daityo dadÃv abhyadhikaæ vasu 03,097.015a vivÃjaÓ ca suvÃjaÓ ca tasmin yuktau rathe hayau 03,097.015c Æhatus tau vasÆny ÃÓu tÃny agastyÃÓramaæ prati 03,097.015e sarvÃn rÃj¤a÷ sahÃgastyÃn nime«Ãd iva bhÃrata 03,097.015f*0493_01 ilvalas tv anugamyainam agastyaæ hantum aicchata 03,097.015f*0493_02 bhasma cakre mahÃtejà huækÃreïa mahÃsuram 03,097.015f*0494_01 muner ÃÓramam aÓvau tau ninyatur vÃtaraæhasau 03,097.016a agastyenÃbhyanuj¤Ãtà jagmÆ rÃjar«ayas tadà 03,097.016c k­tavÃæÓ ca muni÷ sarvaæ lopÃmudrÃcikÅr«itam 03,097.017 lopÃmudrovÃca 03,097.017a k­tavÃn asi tat sarvaæ bhagavan mama kÃÇk«itam 03,097.017c utpÃdaya sak­n mahyam apatyaæ vÅryavattaram 03,097.018 agastya uvÃca 03,097.018a tu«Âo 'ham asmi kalyÃïi tava v­ttena Óobhane 03,097.018c vicÃraïÃm apatye tu tava vak«yÃmi tÃæ Ó­ïu 03,097.019a sahasraæ te 'stu putrÃïÃæ Óataæ và daÓasaæmitam 03,097.019c daÓa và ÓatatulyÃ÷ syur eko vÃpi sahasravat 03,097.020 lopÃmudrovÃca 03,097.020a sahasrasaæmita÷ putra eko me 'stu tapodhana 03,097.020c eko hi bahubhi÷ ÓreyÃn vidvÃn sÃdhur asÃdhubhi÷ 03,097.021 lomaÓa uvÃca 03,097.021a sa tatheti pratij¤Ãya tayà samabhavan muni÷ 03,097.021c samaye samaÓÅlinyà ÓraddhÃvä ÓraddadhÃnayà 03,097.022a tata ÃdhÃya garbhaæ tam agamad vanam eva sa÷ 03,097.022c tasmin vanagate garbho vav­dhe sapta ÓÃradÃn 03,097.023a saptame 'bde gate cÃpi prÃcyavat sa mahÃkavi÷ 03,097.023c jvalann iva prabhÃvena d­¬hasyur nÃma bhÃrata 03,097.023e sÃÇgopani«adÃn vedä japann eva mahÃyaÓÃ÷ 03,097.024a tasya putro 'bhavad ­«e÷ sa tejasvÅ mahÃn ­«i÷ 03,097.024c sa bÃla eva tejasvÅ pitus tasya niveÓane 03,097.024e idhmÃnÃæ bhÃram Ãjahre idhmavÃhas tato 'bhavat 03,097.025a tathÃyuktaæ ca taæ d­«Âvà mumude sa munis tadà 03,097.025b*0495_01 evaæ sa janayÃm Ãsa bhÃratÃpatyam uttamam 03,097.025c lebhire pitaraÓ cÃsya lokÃn rÃjan yathepsitÃn 03,097.026a agastyasyÃÓrama÷ khyÃta÷ sarvartukusumÃnvita÷ 03,097.026b*0496_01 khyÃto bhuvi mahÃrÃja tejasà tasya dhÅmata÷ 03,097.026c prÃhrÃdir evaæ vÃtÃpir agastyena vinÃÓita÷ 03,097.026c*0497_01 **** **** brahmaghno du«Âacetana÷ 03,097.026c*0497_02 evaæ vinÃÓito rÃjan 03,097.027a tasyÃyam ÃÓramo rÃjan ramaïÅyo guïair yuta÷ 03,097.027c e«Ã bhÃgÅrathÅ puïyà yathe«Âam avagÃhyatÃm 03,097.027d@014_0001 vÃterità patÃkeva virÃjati nabhastale 03,097.027d@014_0002 pratÃryamÃïà kÆÂe«u yathà nimne«u nityaÓa÷ 03,097.027d@014_0003 ÓilÃtale«u saætrastà pannagendravadhÆr iva 03,097.027d@014_0004 dak«iïÃæ vai diÓaæ sarvÃæ plÃvayantÅ ca mÃt­vat 03,097.027d@014_0005 pÆrvaæ Óambhor jaÂÃbhra«Âà samudramahi«Å priyà 03,097.027d@014_0006 lomaÓa uvÃca 03,097.027d@014_0006 asyÃæ nadyÃæ supuïyÃyÃæ yathe«Âam avagÃhyatÃm 03,097.027d@014_0007 yudhi«Âhira nibodhedaæ tri«u loke«u viÓrutam 03,097.027d@014_0008 bh­gos tÅrthaæ mahÃrÃja mahar«igaïasevitam 03,097.027d@014_0009 yatropasp­«ÂavÃn rÃmo h­taæ tejas tadÃptavÃn 03,097.027d@014_0010 atra tvaæ bhrÃt­bhi÷ sÃrdhaæ k­«ïayà caiva pÃï¬ava 03,097.027d@014_0011 duryodhanah­taæ teja÷ punar ÃdÃtum arhasi 03,097.027d@014_0012 k­tavaireïa rÃmeïa yathà copah­taæ puna÷ 03,097.027d@014_0012 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,097.027d@014_0013 sa tatra bhrÃt­bhiÓ caiva k­«ïayà caiva pÃï¬ava÷ 03,097.027d@014_0014 snÃtvà devÃn pitÌæÓ caiva tarpayÃm Ãsa bhÃrata 03,097.027d@014_0015 tasya tÅrthasya rÆpaæ vai dÅptÃd dÅptataraæ babhau 03,097.027d@014_0016 apradh­«yataraÓ cÃsÅc chÃtravÃïÃæ narar«abha 03,097.027d@014_0017 ap­cchac caiva rÃjendra lomaÓaæ pÃï¬unandana÷ 03,097.027d@014_0018 bhagavan kimarthaæ rÃmasya h­tam ÃsÅd vapu÷ prabho 03,097.027d@014_0019 lomaÓa uvÃca 03,097.027d@014_0019 kathaæ pratyÃh­taæ caiva etad Ãcak«va p­cchata÷ 03,097.027d@014_0020 Ó­ïu rÃmasya rÃjendra bhÃrgavasya ca dhÅmata÷ 03,097.027d@014_0021 jÃto daÓarathasyÃsÅt putro rÃmo mahÃtmana÷ 03,097.027d@014_0022 vi«ïu÷ svena ÓarÅreïa rÃvaïasya vadhÃya vai 03,097.027d@014_0023 paÓyÃmas tam ayodhyÃyÃæ jÃtaæ dÃÓarathiæ tata÷ 03,097.027d@014_0024 ­cÅkanandano rÃmo bhÃrgavo reïukÃsuta÷ 03,097.027d@014_0025 tasya dÃÓarathe÷ Órutvà rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,097.027d@014_0026 kautÆhalÃnvito rÃmas tv ayodhyÃm agamat puna÷ 03,097.027d@014_0027 dhanur ÃdÃya tad divyaæ k«atriyÃïÃæ nibarhaïam 03,097.027d@014_0028 jij¤ÃsamÃno rÃmasya vÅryaæ dÃÓarathes tadà 03,097.027d@014_0029 taæ vai daÓaratha÷ Órutvà vi«ayÃntam upÃgamat 03,097.027d@014_0030 pre«ayÃm Ãsa rÃmasya rÃmaæ putraæ purask­tam 03,097.027d@014_0031 sa tam abhyÃgataæ d­«Âvà udyatÃstram avasthitam 03,097.027d@014_0032 prahasann iva kaunteya rÃmo vacanam abravÅt 03,097.027d@014_0033 k­takÃlaæ hi rÃjendra dhanur etan mayà vibho 03,097.027d@014_0034 samÃropaya yatnena yadi Óakno«i pÃrthiva 03,097.027d@014_0035 ity uktas tv Ãha bhagavaæs tvaæ nÃdhik«eptum arhasi 03,097.027d@014_0036 nÃham apy adhamo dharme k«atriyÃïÃæ dvijÃti«u 03,097.027d@014_0037 ik«vÃkÆïÃæ viÓe«eïa bÃhuvÅrye na katthanam 03,097.027d@014_0038 tam evaævÃdinaæ tatra rÃmo vacanam abravÅt 03,097.027d@014_0039 alaæ vai vyapadeÓena dhanur Ãyaccha rÃghava 03,097.027d@014_0040 tato jagrÃha ro«eïa k«atriyar«abhasÆdanam 03,097.027d@014_0041 rÃmo dÃÓarathir divyaæ hastÃd rÃmasya kÃrmukam 03,097.027d@014_0042 dhanur ÃropayÃm Ãsa salÅla iva bhÃrata 03,097.027d@014_0043 jyÃÓabdam akaroc caiva smayamÃna÷ sa vÅryavÃn 03,097.027d@014_0044 tasya Óabdasya bhÆtÃni vitrasanty aÓaner iva 03,097.027d@014_0045 athÃbravÅt tadà rÃmo rÃmaæ dÃÓarathis tadà 03,097.027d@014_0046 idam Ãropitaæ brahman kim anyat karavÃïi te 03,097.027d@014_0047 tasya rÃmo dadau divyaæ jÃmadagnyo mahÃtmana÷ 03,097.027d@014_0048 Óaram ÃkarïadeÓÃntam ayam Ãk­«yatÃm iti 03,097.027d@014_0049 etac chrutvÃbravÅd rÃma÷ pradÅpta iva manyunà 03,097.027d@014_0050 ÓrÆyate k«amyate caiva darpapÆrïo 'si bhÃrgava 03,097.027d@014_0051 tvayà hy adhigataæ teja÷ k«atriyebhyo viÓe«ata÷ 03,097.027d@014_0052 pitÃmahaprasÃdena tena mÃæ k«ipasi dhruvam 03,097.027d@014_0053 paÓya mÃæ svena rÆpeïa cak«us te vitarÃmy aham 03,097.027d@014_0054 tato rÃmaÓarÅre vai rÃma÷ paÓyati bhÃrgava÷ 03,097.027d@014_0055 ÃdityÃn savasÆn rudrÃn sÃdhyÃæÓ ca samarudgaïÃn 03,097.027d@014_0056 pitaro hutÃÓanaÓ caiva nak«atrÃïi grahÃs tathà 03,097.027d@014_0057 gandharvà rÃk«asà yak«Ã nadyas tÅrthÃni yÃni ca 03,097.027d@014_0058 ­«ayo vÃlakhilyÃÓ ca brahmabhÆtÃ÷ sanÃtanÃ÷ 03,097.027d@014_0059 devar«ayaÓ ca kÃrtsnyena samudrÃ÷ parvatÃs tathà 03,097.027d@014_0060 vedÃÓ ca sopani«ado va«aÂkÃrai÷ sahÃdhvarai÷ 03,097.027d@014_0061 cetomanti ca sÃmÃni dhanurvedaÓ ca bhÃrata 03,097.027d@014_0062 meghav­ndÃni var«Ãïi vidyutaÓ ca yudhi«Âhira 03,097.027d@014_0063 tata÷ sa bhagavÃn vi«ïus taæ vai bÃïaæ mumoca ha 03,097.027d@014_0064 Óu«kÃÓanisamÃkÅrïaæ maholkÃbhiÓ ca bhÃrata 03,097.027d@014_0065 pÃæsuvar«eïa mahatà meghavar«aiÓ ca bhÆtalam 03,097.027d@014_0066 bhÆmikampaiÓ ca nirghÃtair nÃdaiÓ ca vipulair api 03,097.027d@014_0067 sa rÃmaæ vihvalaæ k­tvà tejaÓ cÃk«ipya kevalam 03,097.027d@014_0068 Ãgacchaj jvalito bÃïo rÃmabÃhupracodita÷ 03,097.027d@014_0069 sa tu vihvalatÃæ gatvà pratilabhya ca cetanÃm 03,097.027d@014_0070 rÃma÷ pratyÃgataprÃïa÷ prÃïamad vi«ïutejasam 03,097.027d@014_0071 vi«ïunà so 'bhyanuj¤Ãto mahendram agamat puna÷ 03,097.027d@014_0072 bhÅtas tu tatra nyavasad vrŬitas tu mahÃtapÃ÷ 03,097.027d@014_0073 tata÷ saævatsare 'tÅte h­taujasam avasthitam 03,097.027d@014_0074 nirmadaæ du÷khitaæ d­«Âvà pitaro rÃmam abruvan 03,097.027d@014_0075 na vai samyag idaæ putra vi«ïum ÃsÃdya vai k­tam 03,097.027d@014_0076 sa hi pÆjyaÓ ca mÃnyaÓ ca tri«u loke«u sarvadà 03,097.027d@014_0077 gaccha putra nadÅæ puïyÃæ vadhÆsarak­tÃhvayÃm 03,097.027d@014_0078 tatropasp­Óya tÅrthe«u punar vapur avÃpsyasi 03,097.027d@014_0079 dÅptodaæ nÃma tat tÅrthaæ yatra te prapitÃmaha÷ 03,097.027d@014_0080 bh­gur devayuge rÃma taptavÃn uttamaæ tapa÷ 03,097.027d@014_0081 tat tathà k­tavÃn rÃma÷ kaunteya vacanÃt pitu÷ 03,097.027d@014_0082 prÃptavÃæÓ ca punatejas tÅrthe 'smin pÃï¬unandana 03,097.027d@014_0083 etad Åd­Óakaæ tÃta rÃmeïÃkli«Âakarmaïà 03,097.027d@014_0084 prÃptam ÃsÅn mahÃrÃja vi«ïum ÃsÃdya vai purà 03,098.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,098.001a bhÆya evÃham icchÃmi mahar«es tasya dhÅmata÷ 03,098.001c karmaïÃæ vistaraæ Órotum agastyasya dvijottama 03,098.002 lomaÓa uvÃca 03,098.002a Ó­ïu rÃjan kathÃæ divyÃm adbhutÃm atimÃnu«Åm 03,098.002c agastyasya mahÃrÃja prabhÃvam amitÃtmana÷ 03,098.003a Ãsan k­tayuge ghorà dÃnavà yuddhadurmadÃ÷ 03,098.003c kÃleyà iti vikhyÃtà gaïÃ÷ paramadÃruïÃ÷ 03,098.004a te tu v­traæ samÃÓritya nÃnÃpraharaïodyatÃ÷ 03,098.004c samantÃt paryadhÃvanta mahendrapramukhÃn surÃn 03,098.005a tato v­travadhe yatnam akurvaæs tridaÓÃ÷ purà 03,098.005c puraædaraæ purask­tya brahmÃïam upatasthire 03,098.006a k­täjalÅæs tu tÃn sarvÃn parame«ÂhÅ uvÃca ha 03,098.006c viditaæ me surÃ÷ sarvaæ yad va÷ kÃryaæ cikÅr«itam 03,098.007a tam upÃyaæ pravak«yÃmi yathà v­traæ vadhi«yatha 03,098.007c dadhÅca iti vikhyÃto mahÃn ­«ir udÃradhÅ÷ 03,098.008a taæ gatvà sahitÃ÷ sarve varaæ vai saæprayÃcata 03,098.008c sa vo dÃsyati dharmÃtmà suprÅtenÃntarÃtmanà 03,098.009a sa vÃcya÷ sahitai÷ sarvair bhavadbhir jayakÃÇk«ibhi÷ 03,098.009c svÃny asthÅni prayaccheti trailokyasya hitÃya vai 03,098.009e sa ÓarÅraæ samuts­jya svÃny asthÅni pradÃsyati 03,098.010a tasyÃsthibhir mahÃghoraæ vajraæ saæbhriyatÃæ d­¬ham 03,098.010c mahac chatruhaïaæ tÅk«ïaæ «a¬aÓraæ bhÅmanisvanam 03,098.011a tena vajreïa vai v­traæ vadhi«yati Óatakratu÷ 03,098.011c etad va÷ sarvam ÃkhyÃtaæ tasmÃc chÅghraæ vidhÅyatÃm 03,098.012a evam uktÃs tato devà anuj¤Ãpya pitÃmaham 03,098.012c nÃrÃyaïaæ purask­tya dadhÅcasyÃÓramaæ yayu÷ 03,098.013a sarasvatyÃ÷ pare pÃre nÃnÃdrumalatÃv­tam 03,098.013c «aÂpadodgÅtaninadair vighu«Âaæ sÃmagair iva 03,098.013e puæskokilaravonmiÓraæ jÅvaæjÅvakanÃditam 03,098.014a mahi«aiÓ ca varÃhaiÓ ca s­maraiÓ camarair api 03,098.014c tatra tatrÃnucaritaæ ÓÃrdÆlabhayavarjitai÷ 03,098.015a kareïubhir vÃraïaiÓ ca prabhinnakaraÂÃmukhai÷ 03,098.015c saro 'vagìhai÷ krŬadbhi÷ samantÃd anunÃditam 03,098.016a siæhavyÃghrair mahÃnÃdÃn nadadbhir anunÃditam 03,098.016c aparaiÓ cÃpi saælÅnair guhÃkandaravÃsibhi÷ 03,098.017a te«u te«v avakÃÓe«u Óobhitaæ sumanoramam 03,098.017c trivi«Âapasamaprakhyaæ dadhÅcÃÓramam Ãgaman 03,098.018a tatrÃpaÓyan dadhÅcaæ te divÃkarasamadyutim 03,098.018c jÃjvalyamÃnaæ vapu«Ã yathà lak«myà pitÃmaham 03,098.019a tasya pÃdau surà rÃjann abhivÃdya praïamya ca 03,098.019c ayÃcanta varaæ sarve yathoktaæ parame«Âhinà 03,098.020a tato dadhÅca÷ paramapratÅta÷; surottamÃæs tÃn idam abhyuvÃca 03,098.020c karomi yad vo hitam adya devÃ÷; svaæ cÃpi dehaæ tv aham uts­jÃmi 03,098.021a sa evam uktvà dvipadÃæ vari«Âha÷; prÃïÃn vaÓÅ svÃn sahasotsasarja 03,098.021c tata÷ surÃs te jag­hu÷ parÃsor; asthÅni tasyÃtha yathopadeÓam 03,098.022a prah­«ÂarÆpÃÓ ca jayÃya devÃs; tva«ÂÃram Ãgamya tam artham Æcu÷ 03,098.022c tva«Âà tu te«Ãæ vacanaæ niÓamya; prah­«ÂarÆpa÷ prayata÷ prayatnÃt 03,098.023a cakÃra vajraæ bh­Óam ugrarÆpaæ; k­tvà ca Óakraæ sa uvÃca h­«Âa÷ 03,098.023c anena vajrapravareïa deva; bhasmÅkuru«vÃdya surÃrim ugram 03,098.024a tato hatÃri÷ sagaïa÷ sukhaæ vai; praÓÃdhi k­tsnaæ tridivaæ divi«Âha÷ 03,098.024c tva«Ârà tathokta÷ sa puraædaras tu; vajraæ prah­«Âa÷ prayato 'bhyag­hïÃt 03,099.001 lomaÓa uvÃca 03,099.001a tata÷ sa vajrÅ balibhir daivatair abhirak«ita÷ 03,099.001c ÃsasÃda tato v­traæ sthitam Ãv­tya rodasÅ 03,099.002a kÃlakeyair mahÃkÃyai÷ samantÃd abhirak«itam 03,099.002c samudyatapraharaïai÷ saÓ­Çgair iva parvatai÷ 03,099.003a tato yuddhaæ samabhavad devÃnÃæ saha dÃnavai÷ 03,099.003c muhÆrtaæ bharataÓre«Âha lokatrÃsakaraæ mahat 03,099.004a udyatapratipi«ÂÃnÃæ kha¬gÃnÃæ vÅrabÃhubhi÷ 03,099.004c ÃsÅt sutumula÷ Óabda÷ ÓarÅre«v abhipÃtyatÃm 03,099.005a Óirobhi÷ prapatadbhiÓ ca antarik«Ãn mahÅtalam 03,099.005c tÃlair iva mahÅpÃla v­ntÃd bhra«Âair ad­Óyata 03,099.006a te hemakavacà bhÆtvà kÃleyÃ÷ parighÃyudhÃ÷ 03,099.006c tridaÓÃn abhyavartanta dÃvadagdhà ivÃdraya÷ 03,099.007a te«Ãæ vegavatÃæ vegaæ sahitÃnÃæ pradhÃvatÃm 03,099.007c na Óekus tridaÓÃ÷ so¬huæ te bhagnÃ÷ prÃdravan bhayÃt 03,099.008a tÃn d­«Âvà dravato bhÅtÃn sahasrÃk«a÷ puraædara÷ 03,099.008c v­tre vivardhamÃne ca kaÓmalaæ mahad ÃviÓat 03,099.008d*0498_01 kÃleyabhayasaætrasto deva÷ sÃk«Ãt puraædara÷ 03,099.008d*0498_02 jagÃma Óaraïaæ ÓÅghraæ taæ tu nÃrÃyaïaæ prabhum 03,099.009a taæ Óakraæ kaÓmalÃvi«Âaæ d­«Âvà vi«ïu÷ sanÃtana÷ 03,099.009c svatejo vyadadhÃc chakre balam asya vivardhayan 03,099.010a vi«ïunÃpyÃyitaæ Óakraæ d­«Âvà devagaïÃs tata÷ 03,099.010c svaæ svaæ teja÷ samÃdadhyus tathà brahmar«ayo 'malÃ÷ 03,099.011a sa samÃpyÃyita÷ Óakro vi«ïunà daivatai÷ saha 03,099.011c ­«ibhiÓ ca mahÃbhÃgair balavÃn samapadyata 03,099.012a j¤Ãtvà balasthaæ tridaÓÃdhipaæ tu; nanÃda v­tro mahato ninÃdÃn 03,099.012c tasya praïÃdena dharà diÓaÓ ca; khaæ dyaur nagÃÓ cÃpi cacÃla sarvam 03,099.013a tato mahendra÷ paramÃbhitapta÷; Órutvà ravaæ ghorarÆpaæ mahÃntam 03,099.013c bhaye nimagnas tvaritaæ mumoca; vajraæ mahat tasya vadhÃya rÃjan 03,099.014a sa ÓakravajrÃbhihata÷ papÃta; mahÃsura÷ käcanamÃlyadhÃrÅ 03,099.014c yathà mahä Óailavara÷ purastÃt; sa mandaro vi«ïukarÃt pramukta÷ 03,099.015a tasmin hate daityavare bhayÃrta÷; Óakra÷ pradudrÃva sara÷ prave«Âum 03,099.015c vajraæ na mene svakarÃt pramuktaæ; v­traæ hataæ cÃpi bhayÃn na mene 03,099.016a sarve ca devà muditÃ÷ prah­«ÂÃ; mahar«ayaÓ cendram abhi«Âuvanta÷ 03,099.016b*0499_01 v­traæ hataæ saædad­Óu÷ p­thivyÃæ 03,099.016b*0499_02 vajrÃhataæ Óailam ivÃvakÅrïam 03,099.016c sarvÃæÓ ca daityÃæs tvaritÃ÷ sametya; jaghnu÷ surà v­travadhÃbhitaptÃn 03,099.017a te vadhyamÃnÃs tridaÓais tadÃnÅæ; samudram evÃviviÓur bhayÃrtÃ÷ 03,099.017c praviÓya caivodadhim aprameyaæ; jha«Ãkulaæ ratnasamÃkulaæ ca 03,099.018a tadà sma mantraæ sahitÃ÷ pracakrus; trailokyanÃÓÃrtham abhismayanta÷ 03,099.018c tatra sma ke cin matiniÓcayaj¤Ãs; tÃæs tÃn upÃyÃn anuvarïayanti 03,099.019a te«Ãæ tu tatra kramakÃlayogÃd; ghorà matiÓ cintayatÃæ babhÆva 03,099.019c ye santi vidyÃtapasopapannÃs; te«Ãæ vinÃÓa÷ prathamaæ tu kÃrya÷ 03,099.020a lokà hi sarve tapasà dhriyante; tasmÃt tvaradhvaæ tapasa÷ k«ayÃya 03,099.020c ye santi ke cid dhi vasuædharÃyÃæ; tapasvino dharmavidaÓ ca tajj¤Ã÷ 03,099.020e te«Ãæ vadha÷ kriyatÃæ k«ipram eva; te«u prana«Âe«u jagat prana«Âam 03,099.021a evaæ hi sarve gatabuddhibhÃvÃ; jagadvinÃÓe paramaprah­«ÂÃ÷ 03,099.021c durgaæ samÃÓritya mahormimantaæ; ratnÃkaraæ varuïasyÃlayaæ sma 03,100.001 lomaÓa uvÃca 03,100.001a samudraæ te samÃÓritya vÃruïaæ nidhim ambhasÃm 03,100.001c kÃleyÃ÷ saæpravartanta trailokyasya vinÃÓane 03,100.002a te rÃtrau samabhikruddhà bhak«ayanti sadà munÅn 03,100.002c ÃÓrame«u ca ye santi punye«v Ãyatane«u ca 03,100.003a vasi«ÂhasyÃÓrame viprà bhak«itÃs tair durÃtmabhi÷ 03,100.003c aÓÅtiÓatam a«Âau ca nava cÃnye tapasvina÷ 03,100.004a cyavanasyÃÓramaæ gatvà puïyaæ dvijani«evitam 03,100.004c phalamÆlÃÓanÃnÃæ hi munÅnÃæ bhak«itaæ Óatam 03,100.005a evaæ rÃtrau sma kurvanti viviÓuÓ cÃrïavaæ divà 03,100.005b*0500_01 kÃleyÃs te durÃtmÃno bhak«ayantas tapodhanÃn 03,100.005c bharadvÃjÃÓrame caiva niyatà brahmacÃriïa÷ 03,100.005e vÃyvÃhÃrÃmbubhak«ÃÓ ca viæÓati÷ saænipÃtitÃ÷ 03,100.006a evaæ krameïa sarvÃæs tÃn ÃÓramÃn dÃnavÃs tadà 03,100.006c niÓÃyÃæ paridhÃvanti mattà bhujabalÃÓrayÃt 03,100.006e kÃlopas­«ÂÃ÷ kÃleyà ghnanto dvijagaïÃn bahÆn 03,100.007a na cainÃn anvabudhyanta manujà manujottama 03,100.007c evaæ prav­ttÃn daityÃæs tÃæs tÃpase«u tapasvi«u 03,100.007d*0501_01 k«ayÃya jagata÷ krÆrÃ÷ paryaÂanti sma medinÅm 03,100.008a prabhÃte samad­Óyanta niyatÃhÃrakarÓitÃ÷ 03,100.008c mahÅtalasthà munaya÷ ÓarÅrair gatajÅvitai÷ 03,100.009a k«ÅïamÃæsair virudhirair vimajjÃntrair visaædhibhi÷ 03,100.009c ÃkÅrïair Ãcità bhÆmi÷ ÓaÇkhÃnÃm iva rÃÓibhi÷ 03,100.010a kalaÓair vipraviddhaiÓ ca sruvair bhagnais tathaiva ca 03,100.010c vikÅrïair agnihotraiÓ ca bhÆr babhÆva samÃv­tà 03,100.011a ni÷svÃdhyÃyava«aÂkÃraæ na«Âayaj¤otsavakriyam 03,100.011c jagad ÃsÅn nirutsÃhaæ kÃleyabhayapŬitam 03,100.012a evaæ prak«ÅyamÃïÃÓ ca mÃnavà manujeÓvara 03,100.012c ÃtmatrÃïaparà bhÅtÃ÷ prÃdravanta diÓo bhayÃt 03,100.013a ke cid guhÃ÷ praviviÓur nirjharÃæÓ cÃpare ÓritÃ÷ 03,100.013c apare maraïodvignà bhayÃt prÃnÃn samuts­jan 03,100.014a ke cid atra mahe«vÃsÃ÷ ÓÆrÃ÷ paramadarpitÃ÷ 03,100.014c mÃrgamÃïÃ÷ paraæ yatnaæ dÃnavÃnÃæ pracakrire 03,100.015a na caitÃn adhijagmus te samudraæ samupÃÓritÃn 03,100.015c Óramaæ jagmuÓ ca paramam Ãjagmu÷ k«ayam eva ca 03,100.016a jagaty upaÓamaæ yÃte na«Âayaj¤otsavakriye 03,100.016c Ãjagmu÷ paramÃm Ãrtiæ tridaÓà manujeÓvara 03,100.017a sametya samahendrÃÓ ca bhayÃn mantraæ pracakrire 03,100.017b*0502_01 Óaraïyaæ Óaraïaæ devaæ nÃrÃyaïam ajaæ vibhum 03,100.017c nÃrÃyaïaæ purask­tya vaikuïÂham aparÃjitam 03,100.018a tato devÃ÷ sametÃs te tadocur madhusÆdanam 03,100.018c tvaæ na÷ sra«Âà ca pÃtà ca bhartà ca jagata÷ prabho 03,100.018e tvayà s­«Âam idaæ sarvaæ yac ceÇgaæ yac ca neÇgati 03,100.018f*0503_01 tvayy eva puï¬arÅkÃk«a punas tat pravilÅyate 03,100.019a tvayà bhÆmi÷ purà na«Âà samudrÃt pu«karek«aïa 03,100.019c vÃrÃhaæ rÆpam ÃsthÃya jagadarthe samuddh­tà 03,100.020a Ãdidaityo mahÃvÅryo hiraïyakaÓipus tvayà 03,100.020c nÃrasiæhaæ vapu÷ k­tvà sÆdita÷ puru«ottama 03,100.021a avadhya÷ sarvabhÆtÃnÃæ baliÓ cÃpi mahÃsura÷ 03,100.021c vÃmanaæ vapur ÃÓritya trailokyÃd bhraæÓitas tvayà 03,100.022a asuraÓ ca mahe«vÃso jambha ity abhiviÓruta÷ 03,100.022c yaj¤ak«obhakara÷ krÆras tvayaiva vinipÃtita÷ 03,100.023a evamÃdÅni karmÃïi ye«Ãæ saækhyà na vidyate 03,100.023c asmÃkaæ bhayabhÅtÃnÃæ tvaæ gatir madhusÆdana 03,100.024a tasmÃt tvÃæ deva deveÓa lokÃrthaæ j¤ÃpayÃmahe 03,100.024c rak«a lokÃæÓ ca devÃæÓ ca Óakraæ ca mahato bhayÃt 03,100.024d*0504_01 ÓaraïÃgatasaætrÃïe tvam eko 'si d­¬havrata÷ 03,101.001 devà Æcu÷ 03,101.001a ita÷ pradÃnÃd vartante prajÃ÷ sarvÃÓ caturvidhÃ÷ 03,101.001c tà bhÃvità bhÃvayanti havyakavyair divaukasa÷ 03,101.002a lokà hy evaæ vartayanti anyonyaæ samupÃÓritÃ÷ 03,101.002c tvatprasÃdÃn nirudvignÃs tvayaiva parirak«itÃ÷ 03,101.003a idaæ ca samanuprÃptaæ lokÃnÃæ bhayam uttamam 03,101.003c na ca jÃnÅma keneme rÃtrau vadhyanti brÃhmaïÃ÷ 03,101.004a k«Åïe«u ca brÃhmaïe«u p­thivÅ k«ayam e«yati 03,101.004c tata÷ p­thivyÃæ k«ÅïÃyÃæ tridivaæ k«ayam e«yati 03,101.005a tvatprasÃdÃn mahÃbÃho lokÃ÷ sarve jagatpate 03,101.005c vinÃÓaæ nÃdhigaccheyus tvayà vai parirak«itÃ÷ 03,101.006 vi«ïur uvÃca 03,101.006a viditaæ me surÃ÷ sarvaæ prajÃnÃæ k«ayakÃraïam 03,101.006c bhavatÃæ cÃpi vak«yÃmi Ó­ïudhvaæ vigatajvarÃ÷ 03,101.007a kÃleya iti vikhyÃto gaïa÷ paramadÃruïa÷ 03,101.007c taiÓ ca v­traæ samÃÓritya jagat sarvaæ prabÃdhitam 03,101.008a te v­traæ nihataæ d­«Âvà sahasrÃk«eïa dhÅmatà 03,101.008c jÅvitaæ parirak«anta÷ pravi«Âà varuïÃlayam 03,101.009a te praviÓyodadhiæ ghoraæ nakragrÃhasamÃkulam 03,101.009c utsÃdanÃrthaæ lokÃnÃæ rÃtrau ghnanti munÅn iha 03,101.010a na tu ÓakyÃ÷ k«ayaæ netuæ samudrÃÓrayagà hi te 03,101.010c samudrasya k«aye buddhir bhavadbhi÷ saæpradhÃryatÃm 03,101.010e agastyena vinà ko hi Óakto 'nyo 'rïavaÓo«aïe 03,101.010f*0505_01 anyathà hi na ÓakyÃs te vinà sÃgaraÓo«aïam 03,101.011a etac chrutvà vaco devà vi«ïunà samudÃh­tam 03,101.011b*0506_01 vi«ïum eva purask­tya brahmÃïaæ samupasthitÃ÷ 03,101.011b*0506_02 te tasmai praïatà bhÆtvà tam evÃrthaæ nyavedayan 03,101.011b*0506_03 sarvalokavinÃÓÃrthaæ kÃleyÃ÷ k­taniÓcayÃ÷ 03,101.011b*0506_04 te«Ãæ tad vacanaæ Órutvà padmayoni÷ sanÃtana÷ 03,101.011b*0506_05 uvÃca paramaprÅtas tridaÓÃn arthavad vaca÷ 03,101.011b*0506_06 viditaæ me surÃ÷ sarvaæ dÃnavÃnÃæ vice«Âitam 03,101.011b*0506_07 manu«yÃdeÓ ca nidhanaæ kÃleyai÷ kÃlacoditai÷ 03,101.011b*0506_08 k«ayas te«Ãm anuprÃpta÷ kÃlenopahatÃÓ ca ye 03,101.011b*0506_09 upÃyaæ saæpravak«yÃmi samudrasya viÓo«aïe 03,101.011b*0506_10 agastya iti vikhyÃto vÃruïi÷ susamÃhita÷ 03,101.011b*0506_11 tam upÃgamya sahità imam arthaæ prayÃcata 03,101.011b*0506_12 sa hi Óakto mahÃtejÃ÷ k«aïÃt pÃtuæ mahodadhim 03,101.011b*0506_13 samudre ca k«ayaæ nÅte kÃleyÃn nihani«yatha 03,101.011b*0506_14 evaæ Órutvà vaco devà brahmaïa÷ parame«Âhina÷ 03,101.011c parame«Âhinam Ãj¤Ãpya agastyasyÃÓramaæ yayu÷ 03,101.012a tatrÃpaÓyan mahÃtmÃnaæ vÃruïiæ dÅptatejasam 03,101.012c upÃsyamÃnam ­«ibhir devair iva pitÃmaham 03,101.013a te 'bhigamya mahÃtmÃnaæ maitrÃvaruïim acyutam 03,101.013c ÃÓramasthaæ taporÃÓiæ karmabhi÷ svair abhi«Âuvan 03,101.014 devà Æcu÷ 03,101.014a nahu«eïÃbhitaptÃnÃæ tvaæ lokÃnÃæ gati÷ purà 03,101.014c bhraæÓitaÓ ca suraiÓvaryÃl lokÃrthaæ lokakaïÂaka÷ 03,101.015a krodhÃt prav­ddha÷ sahasà bhÃskarasya nagottama÷ 03,101.015c vacas tavÃnatikrÃman vindhya÷ Óailo na vardhate 03,101.016a tamasà cÃv­te loke m­tyunÃbhyarditÃ÷ prajÃ÷ 03,101.016c tvÃm eva nÃtham ÃsÃdya nirv­tiæ paramÃæ gatÃ÷ 03,101.017a asmÃkaæ bhayabhÅtÃnÃæ nityaÓo bhagavÃn gati÷ 03,101.017c tatas tv ÃrtÃ÷ prayÃcÃmas tvÃæ varaæ varado hy asi 03,102.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,102.001a kimarthaæ sahasà vindhya÷ prav­ddha÷ krodhamÆrchita÷ 03,102.001c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ vistareïa mahÃmune 03,102.002 lomaÓa uvÃca 03,102.002a adrirÃjaæ mahÃÓailaæ maruæ kanakaparvatam 03,102.002c udayÃstamaye bhÃnu÷ pradak«iïam avartata 03,102.003a taæ tu d­«Âvà tathà vindhya÷ Óaila÷ sÆryam athÃbravÅt 03,102.003c yathà hi merur bhavatà nityaÓa÷ parigamyate 03,102.003e pradak«iïaæ ca kriyate mÃm evaæ kuru bhÃskara 03,102.004a evam uktas tata÷ sÆrya÷ Óailendraæ pratyabhëata 03,102.004c nÃham Ãtmecchayà Óaila karomy enaæ pradak«iïam 03,102.004e e«a mÃrga÷ pradi«Âo me yenedaæ nirmitaæ jagat 03,102.005a evam uktas tata÷ krodhÃt prav­ddha÷ sahasÃcala÷ 03,102.005c sÆryÃcandramasor mÃrgaæ roddhum icchan paraætapa 03,102.006a tato devÃ÷ sahitÃ÷ sarva eva; sendrÃ÷ samÃgamya mahÃdrirÃjam 03,102.006c nivÃrayÃm Ãsur upÃyatas taæ; na ca sma te«Ãæ vacanaæ cakÃra 03,102.007a athÃbhijagmur munim ÃÓramasthaæ; tapasvinaæ dharmabh­tÃæ vari«Âham 03,102.007c agastyam atyadbhutavÅryadÅptaæ; taæ cÃrtham Æcu÷ sahitÃ÷ surÃs te 03,102.008 devà Æcu÷ 03,102.008a sÆryÃcandramasor mÃrgaæ nak«atrÃïÃæ gatiæ tathà 03,102.008c ÓailarÃjo v­ïoty e«a vindhya÷ krodhavaÓÃnuga÷ 03,102.009a taæ nivÃrayituæ Óakto nÃnya÷ kaÓ cid dvijottama 03,102.009c ­te tvÃæ hi mahÃbhÃga tasmÃd enaæ nivÃraya 03,102.010 lomaÓa uvÃca 03,102.010a tac chrutvà vacanaæ vipra÷ surÃïÃæ Óailam abhyagÃt 03,102.010c so 'bhigamyÃbravÅd vindhyaæ sadÃra÷ samupasthita÷ 03,102.011a mÃrgam icchÃmy ahaæ dattaæ bhavatà parvatottama 03,102.011c dak«iïÃm abhigantÃsmi diÓaæ kÃryeïa kena cit 03,102.012a yÃvadÃgamanaæ mahyaæ tÃvat tvaæ pratipÃlaya 03,102.012c niv­tte mayi Óailendra tato vardhasva kÃmata÷ 03,102.013a evaæ sa samayaæ k­tvà vindhyenÃmitrakarÓana 03,102.013c adyÃpi dak«iïÃd deÓÃd vÃruïir na nivartate 03,102.014a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yathà vindhyo na vardhate 03,102.014c agastyasya prabhÃvena yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,102.015a kÃleyÃs tu yathà rÃjan surai÷ sarvair ni«ÆditÃ÷ 03,102.015c agastyÃd varam ÃsÃdya tan me nigadata÷ Ó­ïu 03,102.016a tridaÓÃnÃæ vaca÷ Órutvà maitrÃvaruïir abravÅt 03,102.016c kimartham abhiyÃtÃ÷ stha varaæ matta÷ kim icchatha 03,102.016e evam uktÃs tatas tena devÃs taæ munim abruvan 03,102.016f*0507_01 sarve präjalayo bhÆtvà puraædarapurogamÃ÷ 03,102.017a evaæ tvayecchÃma k­taæ mahar«e; mahÃrïavaæ pÅyamÃnaæ mahÃtman 03,102.017c tato vadhi«yÃma sahÃnubandhÃn; kÃleyasaæj¤Ãn suravidvi«as tÃn 03,102.018a tridaÓÃnÃæ vaca÷ Órutvà tatheti munir abravÅt 03,102.018c kari«ye bhavatÃæ kÃmaæ lokÃnÃæ ca mahat sukham 03,102.019a evam uktvà tato 'gacchat samudraæ saritÃæ patim 03,102.019c ­«ibhiÓ ca tapa÷siddhai÷ sÃrdhaæ devaiÓ ca suvrata÷ 03,102.020a manu«yoragagandharvayak«akiæpuru«Ãs tathà 03,102.020c anujagmur mahÃtmÃnaæ dra«ÂukÃmÃs tad adbhutam 03,102.021a tato 'bhyagacchan sahitÃ÷ samudraæ bhÅmanisvanam 03,102.021c n­tyantam iva cormÅbhir valgantam iva vÃyunà 03,102.022a hasantam iva phenaughai÷ skhalantaæ kandare«u ca 03,102.022c nÃnÃgrÃhasamÃkÅrïaæ nÃnÃdvijagaïÃyutam 03,102.023a agastyasahità devÃ÷ sagandharvamahoragÃ÷ 03,102.023c ­«ayaÓ ca mahÃbhÃgÃ÷ samÃsedur mahodadhim 03,103.001 lomaÓa uvÃca 03,103.001a samudraæ sa samÃsÃdya vÃruïir bhagavÃn ­«i÷ 03,103.001c uvÃca sahitÃn devÃn ­«ÅæÓ caiva samÃgatÃn 03,103.002a e«a lokahitÃrthaæ vai pibÃmi varuïÃlayam 03,103.002c bhavadbhir yad anu«Âheyaæ tac chÅghraæ saævidhÅyatÃm 03,103.003a etÃvad uktvà vacanaæ maitrÃvaruïir acyuta÷ 03,103.003c samudram apibat kruddha÷ sarvalokasya paÓyata÷ 03,103.004a pÅyamÃnaæ samudraæ tu d­«Âvà devÃ÷ savÃsavÃ÷ 03,103.004c vismayaæ paramaæ jagmu÷ stutibhiÓ cÃpy apÆjayan 03,103.005a tvaæ nas trÃtà vidhÃtà ca lokÃnÃæ lokabhÃvana÷ 03,103.005c tvatprasÃdÃt samucchedaæ na gacchet sÃmaraæ jagat 03,103.006a saæpÆjyamÃnas tridaÓair mahÃtmÃ; gandharvatÆrye«u nadatsu sarvaÓa÷ 03,103.006c divyaiÓ ca pu«pair avakÅryamÃïo; mahÃrïavaæ ni÷salilaæ cakÃra 03,103.007a d­«Âvà k­taæ ni÷salilaæ mahÃrïavaæ; surÃ÷ samastÃ÷ paramaprah­«ÂÃ÷ 03,103.007c prag­hya divyÃni varÃyudhÃni; tÃn dÃnavä jaghnur adÅnasattvÃ÷ 03,103.008a te vadhyamÃnÃs tridaÓair mahÃtmabhir; mahÃbalair vegibhir unnadadbhi÷ 03,103.008c na sehire vegavatÃæ mahÃtmanÃæ; vegaæ tadà dhÃrayituæ divaukasÃm 03,103.009a te vadhyamÃnÃs tridaÓair dÃnavà bhÅmanisvanÃ÷ 03,103.009c cakru÷ sutumulaæ yuddhaæ muhÆrtam iva bhÃrata 03,103.010a te pÆrvaæ tapasà dagdhà munibhir bhÃvitÃtmabhi÷ 03,103.010c yatamÃnÃ÷ paraæ Óaktyà tridaÓair vini«ÆditÃ÷ 03,103.011a te hemani«kÃbharaïÃ÷ kuï¬alÃÇgadadhÃriïa÷ 03,103.011c nihatya bahv aÓobhanta pu«pità iva kiæÓukÃ÷ 03,103.012a hataÓe«Ãs tata÷ ke cit kÃleyà manujottama 03,103.012c vidÃrya vasudhÃæ devÅæ pÃtÃlatalam ÃÓritÃ÷ 03,103.013a nihatÃn dÃnavÃn d­«Âvà tridaÓà munipuægavam 03,103.013c tu«Âuvur vividhair vÃkyair idaæ caivÃbruvan vaca÷ 03,103.014a tvatprasÃdÃn mahÃbhÃga lokai÷ prÃptaæ mahat sukham 03,103.014c tvattejasà ca nihatÃ÷ kÃleyÃ÷ krÆravikramÃ÷ 03,103.015a pÆrayasva mahÃbÃho samudraæ lokabhÃvana 03,103.015c yat tvayà salilaæ pÅtaæ tad asmin punar uts­ja 03,103.016a evam ukta÷ pratyuvÃca bhagavÃn munipuægava÷ 03,103.016b*0508_01 tÃæs tathà sahitÃn devÃn agastya÷ sapuraædarÃn 03,103.016c jÅrïaæ tad dhi mayà toyam upÃyo 'nya÷ pracintyatÃm 03,103.016e pÆraïÃrthaæ samudrasya bhavadbhir yatnam Ãsthitai÷ 03,103.017a etac chrutvà tu vacanaæ mahar«er bhÃvitÃtmana÷ 03,103.017c vismitÃÓ ca vi«aïïÃÓ ca babhÆvu÷ sahitÃ÷ surÃ÷ 03,103.018a parasparam anuj¤Ãpya praïamya munipuægavam 03,103.018c prajÃ÷ sarvà mahÃrÃja viprajagmur yathÃgatam 03,103.019a tridaÓà vi«ïunà sÃrdham upajagmu÷ pitÃmaham 03,103.019c pÆraïÃrthaæ samudrasya mantrayitvà puna÷ puna÷ 03,103.019d*0509_01 te dhÃtÃram upÃgamya tridaÓÃ÷ saha vi«ïunà 03,103.019e Æcu÷ präjalaya÷ sarve sÃgarasyÃbhipÆraïam 03,104.001 lomaÓa uvÃca 03,104.001a tÃn uvÃca sametÃæs tu brahmà lokapitÃmaha÷ 03,104.001b*0510_01 nirhrÃdinyà girà rÃjan devÃn ÃÓvÃsayaæs tadà 03,104.001c gacchadhvaæ vibudhÃ÷ sarve yathÃkÃmaæ yathepsitam 03,104.002a mahatà kÃlayogena prak­tiæ yÃsyate 'rïava÷ 03,104.002c j¤ÃtÅn vai kÃraïaæ k­tvà mahÃrÃj¤o bhagÅrathÃt 03,104.002d*0511_01 Ãnayi«yad yadà gaÇgÃæ tadà pÆrïo bhavi«yati 03,104.002d*0512_01 pitÃmahavaca÷ Órutvà sarve vibudhasattamÃ÷ 03,104.002d*0512_02 kÃlayogaæ pratÅk«anto jagmuÓ cÃpi yathÃgatam 03,104.002d*0513_01 pÆrayi«yati toyaughai÷ samudraæ nidhim ambhasÃm 03,104.003 yudhi«Âhira uvÃca 03,104.003a kathaæ vai j¤Ãtayo brahman kÃraïaæ cÃtra kiæ mune 03,104.003c kathaæ samudra÷ pÆrïaÓ ca bhagÅrathapariÓramÃt 03,104.004a etad icchÃmy ahaæ Órotuæ vistareïa tapodhana 03,104.004c kathyamÃnaæ tvayà vipra rÃj¤Ãæ caritam uttamam 03,104.005 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,104.005a evam uktas tu viprendro dharmarÃj¤Ã mahÃtmanà 03,104.005c kathayÃm Ãsa mÃhÃtmyaæ sagarasya mahÃtmana÷ 03,104.006 lomaÓa uvÃca 03,104.006a ik«vÃkÆïÃæ kule jÃta÷ sagaro nÃma pÃrthiva÷ 03,104.006c rÆpasattvabalopeta÷ sa cÃputra÷ pratÃpavÃn 03,104.007a sa haihayÃn samutsÃdya tÃlajaÇghÃæÓ ca bhÃrata 03,104.007c vaÓe ca k­tvà rÃj¤o 'nyÃn svarÃjyam anvaÓÃsata 03,104.008a tasya bhÃrye tv abhavatÃæ rÆpayauvanadarpite 03,104.008c vaidarbhÅ bharataÓre«Âha Óaibyà ca bharatar«abha 03,104.009a sa putrakÃmo n­patis tatÃpa sumahat tapa÷ 03,104.009c patnÅbhyÃæ saha rÃjendra kailÃsaæ girim ÃÓrita÷ 03,104.010a sa tapyamÃna÷ sumahat tapo yogasamanvita÷ 03,104.010c ÃsasÃda mahÃtmÃnaæ tryak«aæ tripuramardanam 03,104.011a Óaækaraæ bhavam ÅÓÃnaæ ÓÆlapÃniæ pinÃkinam 03,104.011c tryambakaæ Óivam ugreÓaæ bahurÆpam umÃpatim 03,104.011d*0514_01 lokadhÃtÃram ajaram amareÓaæ purÃtanam 03,104.011d*0514_02 digvÃsasaæ v­«aratham acintyÃdbhutayoginam 03,104.012a sa taæ d­«Âvaiva varadaæ patnÅbhyÃæ sahito n­pa÷ 03,104.012c praïipatya mahÃbÃhu÷ putrÃrthaæ samayÃcata 03,104.013a taæ prÅtimÃn hara÷ prÃha sabhÃryaæ n­pasattamam 03,104.013c yasmin v­to muhÆrte 'haæ tvayeha n­pate varam 03,104.014a «a«Âi÷ putrasahasrÃïi ÓÆrÃ÷ samaradarpitÃ÷ 03,104.014c ekasyÃæ saæbhavi«yanti patnyÃæ tava narottama 03,104.015a te caiva sarve sahitÃ÷ k«ayaæ yÃsyanti pÃrthiva 03,104.015c eko vaæÓadhara÷ ÓÆra ekasyÃæ saæbhavi«yati 03,104.015e evam uktvà tu taæ rudras tatraivÃntaradhÅyata 03,104.016a sa cÃpi sagaro rÃjà jagÃma svaæ niveÓanam 03,104.016c patnÅbhyÃæ sahitas tÃta so 'tih­«ÂamanÃs tadà 03,104.016d*0515_01 kÃlaæ ÓaæbhuvaraprÃptaæ pratÅk«an sagaro 'nayat 03,104.017a tasyÃtha manujaÓre«Âha te bhÃrye kamalek«aïe 03,104.017c vaidarbhÅ caiva Óaibyà ca garbhiïyau saæbabhÆvatu÷ 03,104.018a tata÷ kÃlena vaidarbhÅ garbhÃlÃbuæ vyajÃyata 03,104.018c Óaibyà ca su«uve putraæ kumÃraæ devarÆpiïam 03,104.019a tadÃlÃbuæ samutsra«Âuæ manaÓ cakre sa pÃrthiva÷ 03,104.019c athÃntarik«Ãc chuÓrÃva vÃcaæ gambhÅranisvanÃm 03,104.020a rÃjan mà sÃhasaæ kÃr«Å÷ putrÃn na tyaktum arhasi 03,104.020c alÃbumadhyÃn ni«k­«ya bÅjaæ yatnena gopyatÃm 03,104.021a sopasvede«u pÃtre«u gh­tapÆrïe«u bhÃgaÓa÷ 03,104.021c tata÷ putrasahasrÃïi «a«Âiæ prÃpsyasi pÃrthiva 03,104.022a mahÃdevena di«Âaæ te putrajanma narÃdhipa 03,104.022c anena kramayogena mà te buddhir ato 'nyathà 03,105.001 lomaÓa uvÃca 03,105.001a etac chrutvÃntarik«Ãc ca sa rÃjà rÃjasattama 03,105.001c yathoktaæ tac cakÃrÃtha Óraddadhad bharatar«abha 03,105.001d*0516_01 ekaikaÓas tata÷ k­tvà bÅjaæ bÅjaæ narÃdhipa÷ 03,105.001d*0516_02 gh­tapÆrïe«u kumbhe«u tÃn bhÃgÃn vidadhe tata÷ 03,105.001d*0516_03 dhÃtrÅÓ caikaikaÓa÷ prÃdÃt putrarak«aïatatpara÷ 03,105.001d*0516_04 tata÷ kÃlena mahatà samuttasthur mahÃbalÃ÷ 03,105.002a «a«Âi÷ putrasahasrÃïi tasyÃpratimatejasa÷ 03,105.002c rudraprasÃdÃd rÃjar«e÷ samajÃyanta pÃrthiva 03,105.003a te ghorÃ÷ krÆrakarmÃïa ÃkÃÓaparisarpiïa÷ 03,105.003c bahutvÃc cÃvajÃnanta÷ sarvÃæl lokÃn sahÃmarÃn 03,105.004a tridaÓÃæÓ cÃpy abÃdhanta tathà gandharvarÃk«asÃn 03,105.004c sarvÃïi caiva bhÆtÃni ÓÆrÃ÷ samaraÓÃlina÷ 03,105.005a vadhyamÃnÃs tato lokÃ÷ sÃgarair mandabuddhibhi÷ 03,105.005c brahmÃïaæ Óaraïaæ jagmu÷ sahitÃ÷ sarvadaivatai÷ 03,105.006a tÃn uvÃca mahÃbhÃga÷ sarvalokapitÃmaha÷ 03,105.006c gacchadhvaæ tridaÓÃ÷ sarve lokai÷ sÃrdhaæ yathÃgatam 03,105.007a nÃtidÅrgheïa kÃlena sÃgarÃïÃæ k«ayo mahÃn 03,105.007c bhavi«yati mahÃghora÷ svak­tai÷ karmabhi÷ surÃ÷ 03,105.007d*0517_01 kapilaæ te samÃsÃdya vinaÓi«yanty asaæÓayam 03,105.008a evam uktÃs tato devà lokÃÓ ca manujeÓvara 03,105.008c pitÃmaham anuj¤Ãpya viprajagmur yathÃgatam 03,105.009a tata÷ kÃle bahutithe vyatÅte bharatar«abha 03,105.009c dÅk«ita÷ sagaro rÃjà hayamedhena vÅryavÃn 03,105.009e tasyÃÓvo vyacarad bhÆmiæ putrai÷ suparirak«ita÷ 03,105.009f*0518_01 sarvair eva mahotsÃhai÷ svacchandapracaro n­pa 03,105.010a samudraæ sa samÃsÃdya nistoyaæ bhÅmadarÓanam 03,105.010c rak«yamÃïa÷ prayatnena tatraivÃntaradhÅyata 03,105.011a tatas te sÃgarÃs tÃta h­taæ matvà hayottamam 03,105.011c Ãgamya pitur Ãcakhyur ad­Óyaæ turagaæ h­tam 03,105.011e tenoktà dik«u sarvÃsu sarve mÃrgata vÃjinam 03,105.011f*0519_01 sasamudravanadvÅpÃæ vicinvanto vasuædharÃm 03,105.012a tatas te pitur Ãj¤Ãya dik«u sarvÃsu taæ hayam 03,105.012c amÃrganta mahÃrÃja sarvaæ ca p­thivÅtalam 03,105.013a tatas te sÃgarÃ÷ sarve samupetya parasparam 03,105.013c nÃdhyagacchanta turagam aÓvahartÃram eva ca 03,105.014a Ãgamya pitaraæ cocus tata÷ präjalayo 'grata÷ 03,105.014b*0520_01 sthitvà sarve mahÅpÃlÃ÷ sÃgarÃ÷ sahitÃs tadà 03,105.014c sasamudravanadvÅpà sanadÅnadakandarà 03,105.014e saparvatavanoddeÓà nikhilena mahÅ n­pa 03,105.015a asmÃbhir vicità rÃja¤ ÓÃsanÃt tava pÃrthiva 03,105.015c na cÃÓvam adhigacchÃmo nÃÓvahartÃram eva ca 03,105.016a Órutvà tu vacanaæ te«Ãæ sa rÃjà krodhamÆrchita÷ 03,105.016c uvÃca vacanaæ sarvÃæs tadà daivavaÓÃn n­pa 03,105.017a anÃgamÃya gacchadhvaæ bhÆyo mÃrgata vÃjinam 03,105.017c yaj¤iyaæ taæ vinà hy aÓvaæ nÃgantavyaæ hi putrakÃ÷ 03,105.018a pratig­hya tu saædeÓaæ tatas te sagarÃtmajÃ÷ 03,105.018c bhÆya eva mahÅæ k­tsnÃæ vicetum upacakramu÷ 03,105.019a athÃpaÓyanta te vÅrÃ÷ p­thivÅm avadÃritÃm 03,105.019b*0521_01 samudre p­thivÅpÃla padamÃrgaæ ca vÃjina÷ 03,105.019c samÃsÃdya bilaæ tac ca khananta÷ sagarÃtmajÃ÷ 03,105.019e kuddÃlair hre«ukaiÓ caiva samudram akhanaæs tadà 03,105.020a sa khanyamÃna÷ sahitai÷ sÃgarair varuïÃlaya÷ 03,105.020c agacchat paramÃm Ãrtiæ dÃryamÃïa÷ samantata÷ 03,105.021a asuroragarak«Ãæsi sattvÃni vividhÃni ca 03,105.021c ÃrtanÃdam akurvanta vadhyamÃnÃni sÃgarai÷ 03,105.022a chinnaÓÅr«Ã videhÃÓ ca bhinnajÃnvasthimastakÃ÷ 03,105.022c prÃïina÷ samad­Óyanta ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,105.023a evaæ hi khanatÃæ te«Ãæ samudraæ makarÃlayam 03,105.023c vyatÅta÷ sumahÃn kÃlo na cÃÓva÷ samad­Óyata 03,105.024a tata÷ pÆrvottare deÓe samudrasya mahÅpate 03,105.024b*0522_01 vidÃryamÃïÃæ p­thivÅæ sÃgarair baladarpitai÷ 03,105.024c vidÃrya pÃtÃlam atha saækruddhÃ÷ sagarÃtmajÃ÷ 03,105.024e apaÓyanta hayaæ tatra vicarantaæ mahÅtale 03,105.025a kapilaæ ca mahÃtmÃnaæ tejorÃÓim anuttamam 03,105.025c tapasà dÅpyamÃnaæ taæ jvÃlÃbhir iva pÃvakam 03,105.025d*0523_01 d­«Âvà hi h­«itÃ÷ sarve babhÆvu÷ sÃgarÃs tadà 03,106.001 lomaÓa uvÃca 03,106.001a te taæ d­«Âvà hayaæ rÃjan saæprah­«ÂatanÆruhÃ÷ 03,106.001c anÃd­tya mahÃtmÃnaæ kapilaæ kÃlacoditÃ÷ 03,106.001e saækruddhÃ÷ samadhÃvanta aÓvagrahaïakÃÇk«iïa÷ 03,106.002a tata÷ kruddho mahÃrÃja kapilo munisattama÷ 03,106.002c vÃsudeveti yaæ prÃhu÷ kapilaæ munisattamam 03,106.003a sa cak«ur viv­taæ k­tvà tejas te«u samuts­jan 03,106.003c dadÃha sumahÃtejà mandabuddhÅn sa sÃgarÃn 03,106.003d*0524_01 «a«Âiæ sahasrÃïi tadà yugapan munisattama÷ 03,106.004a tÃn d­«Âvà bhasmasÃd bhÆtÃn nÃrada÷ sumahÃtapÃ÷ 03,106.004c sagarÃntikam Ãgacchat tac ca tasmai nyavedayat 03,106.005a sa tac chrutvà vaco ghoraæ rÃjà munimukhodgatam 03,106.005c muhÆrtaæ vimanà bhÆtvà sthÃïor vÃkyam acintayat 03,106.005d*0525_01 sa putranidhanotthena du÷khena samabhipluta÷ 03,106.005e ÃtmÃnam ÃtmanÃÓvÃsya hayam evÃnvacintayat 03,106.006a aæÓumantaæ samÃhÆya asamaj¤a÷sutaæ tadà 03,106.006c pautraæ bharataÓÃrdÆla idaæ vacanam abravÅt 03,106.007a «a«Âis tÃni sahasrÃïi putrÃïÃm amitaujasÃm 03,106.007c kÃpilaæ teja ÃsÃdya matk­te nidhanaæ gatÃ÷ 03,106.008a tava cÃpi pità tÃta parityakto mayÃnagha 03,106.008c dharmaæ saærak«amÃïena paurÃïÃæ hitam icchatà 03,106.009 yudhi«Âhira uvÃca 03,106.009a kimarthaæ rÃjaÓÃrdÆla÷ sagara÷ putram Ãtmajam 03,106.009c tyaktavÃn dustyajaæ vÅraæ tan me brÆhi tapodhana 03,106.010 lomaÓa uvÃca 03,106.010a asama¤jà iti khyÃta÷ sagarasya suto hy abhÆt 03,106.010c yaæ Óaibyà janayÃm Ãsa paurÃïÃæ sa hi dÃrakÃn 03,106.010d*0526_01 krŬata÷ sahasÃsÃdya tatra tatra mahÅpate 03,106.010e khure«u kroÓato g­hya nadyÃæ cik«epa durbalÃn 03,106.011a tata÷ paurÃ÷ samÃjagmur bhayaÓokapariplutÃ÷ 03,106.011c sagaraæ cÃbhyayÃcanta sarve präjalaya÷ sthitÃ÷ 03,106.012a tvaæ nas trÃtà mahÃrÃja paracakrÃdibhir bhayai÷ 03,106.012c asama¤jobhayÃd ghorÃt tato nas trÃtum arhasi 03,106.013a paurÃïÃæ vacanaæ Órutvà ghoraæ n­patisattama÷ 03,106.013c muhÆrtaæ vimanà bhÆtvà sacivÃn idam abravÅt 03,106.014a asama¤jÃ÷ purÃd adya suto me vipravÃsyatÃm 03,106.014c yadi vo matpriyaæ kÃryam etac chÅghraæ vidhÅyatÃm 03,106.015a evam uktà narendreïa sacivÃs te narÃdhipa 03,106.015c yathoktaæ tvaritÃÓ cakrur yathÃj¤ÃpitavÃn n­pa÷ 03,106.016a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yathà putro mahÃtmanà 03,106.016c paurÃïÃæ hitakÃmena sagareïa vivÃsita÷ 03,106.017a aæÓumÃæs tu mahe«vÃso yad ukta÷ sagareïa ha 03,106.017c tat te sarvaæ pravak«yÃmi kÅrtyamÃnaæ nibodha me 03,106.018 sagara uvÃca 03,106.018a pituÓ ca te 'haæ tyÃgena putrÃïÃæ nidhanena ca 03,106.018c alÃbhena tathÃÓvasya paritapyÃmi putraka 03,106.019a tasmÃd du÷khÃbhisaætaptaæ yaj¤avighnÃc ca mohitam 03,106.019c hayasyÃnayanÃt pautra narakÃn mÃæ samuddhara 03,106.020 lomaÓa uvÃca 03,106.020a aæÓumÃn evam uktas tu sagareïa mahÃtmanà 03,106.020c jagÃma du÷khÃt taæ deÓaæ yatra vai dÃrità mahÅ 03,106.021a sa tu tenaiva mÃrgeïa samudraæ praviveÓa ha 03,106.021c apaÓyac ca mahÃtmÃnaæ kapilaæ turagaæ ca tam 03,106.022a sa d­«Âvà tejaso rÃÓiæ purÃïam ­«isattamam 03,106.022c praïamya Óirasà bhÆmau kÃryam asmai nyavedayat 03,106.023a tata÷ prÅto mahÃtejÃ÷ kalipo 'æÓumato 'bhavat 03,106.023c uvÃca cainaæ dharmÃtmà varado 'smÅti bhÃrata 03,106.024a sa vavre turagaæ tatra prathamaæ yaj¤akÃraïÃt 03,106.024c dvitÅyam udakaæ vavre pitÌïÃæ pÃvanepsayà 03,106.025a tam uvÃca mahÃtejÃ÷ kapilo munipuægava÷ 03,106.025c dadÃni tava bhadraæ te yad yat prÃrthayase 'nagha 03,106.026a tvayi k«amà ca dharmaÓ ca satyaæ cÃpi prati«Âhitam 03,106.026c tvayà k­tÃrtha÷ sagara÷ putravÃæÓ ca tvayà pità 03,106.027a tava caiva prabhÃvena svargaæ yÃsyanti sÃgarÃ÷ 03,106.027b*0527_01 Óalabhatvaæ gatà ete mama krodhahutÃÓane 03,106.027c pautraÓ ca te tripathagÃæ tridivÃd Ãnayi«yati 03,106.027e pÃvanÃrthaæ sÃgarÃïÃæ to«ayitvà maheÓvaram 03,106.028a hayaæ nayasva bhadraæ te yaj¤iyaæ narapuægava 03,106.028c yaj¤a÷ samÃpyatÃæ tÃta sagarasya mahÃtmana÷ 03,106.029a aæÓumÃn evam uktas tu kapilena mahÃtmanà 03,106.029c ÃjagÃma hayaæ g­hya yaj¤avÃÂaæ mahÃtmana÷ 03,106.030a so 'bhivÃdya tata÷ pÃdau sagarasya mahÃtmana÷ 03,106.030c mÆrdhni tenÃpy upÃghrÃtas tasmai sarvaæ nyavedayat 03,106.031a yathà d­«Âaæ Órutaæ cÃpi sÃgarÃïÃæ k«ayaæ tathà 03,106.031c taæ cÃsmai hayam Ãca«Âa yaj¤avÃÂam upÃgatam 03,106.032a tac chrutvà sagaro rÃjà putrajaæ du÷kham atyajat 03,106.032c aæÓumantaæ ca saæpÆjya samÃpayata taæ kratum 03,106.033a samÃptayaj¤a÷ sagaro devai÷ sarvai÷ sabhÃjita÷ 03,106.033c putratve kalpayÃm Ãsa samudraæ varuïÃlayam 03,106.034a praÓÃsya suciraæ kÃlaæ rÃjyaæ rÃjÅvalocana÷ 03,106.034c pautre bhÃraæ samÃveÓya jagÃma tridivaæ tadà 03,106.035a aæÓumÃn api dharmÃtmà mahÅæ sÃgaramekhalÃm 03,106.035c praÓaÓÃsa mahÃrÃja yathaivÃsya pitÃmaha÷ 03,106.036a tasya putra÷ samabhavad dilÅpo nÃma dharmavit 03,106.036c tasmai rÃjyaæ samÃdhÃya aæÓumÃn api saæsthita÷ 03,106.037a dilÅpas tu tata÷ Órutvà pitÌïÃæ nidhanaæ mahat 03,106.037c paryatapyata du÷khena te«Ãæ gatim acintayat 03,106.038a gaÇgÃvataraïe yatnaæ sumahac cÃkaron n­pa÷ 03,106.038c na cÃvatÃrayÃm Ãsa ce«ÂamÃno yathÃbalam 03,106.038d*0528_01 sa rÃjar«ir dilÅpas tu yuyuje kÃladharmaïà 03,106.039a tasya putra÷ samabhavac chrÅmÃn dharmaparÃyaïa÷ 03,106.039c bhagÅratha iti khyÃta÷ satyavÃg anasÆyaka÷ 03,106.040a abhi«icya tu taæ rÃjye dilÅpo vanam ÃÓrita÷ 03,106.040b*0529_01 bhagÅrathaæ mahÃtmÃnaæ satyadharmaparÃyaïam 03,106.040c tapa÷siddhisamÃyogÃt sa rÃjà bharatar«abha 03,106.040e vanÃj jagÃma tridivaæ kÃlayogena bhÃrata 03,107.001 lomaÓa uvÃca 03,107.001a sa tu rÃjà mahe«vÃsaÓ cakravartÅ mahÃratha÷ 03,107.001c babhÆva sarvalokasya manonayananandana÷ 03,107.002a sa ÓuÓrÃva mahÃbÃhu÷ kapilena mahÃtmanà 03,107.002c pitÌïÃæ nidhanaæ ghoram aprÃptiæ tridivasya ca 03,107.003a sa rÃjyaæ sacive nyasya h­dayena vidÆyatà 03,107.003c jagÃma himavatpÃrÓvaæ tapas taptuæ nareÓvara÷ 03,107.004a ÃrirÃdhayi«ur gaÇgÃæ tapasà dagdhakilbi«a÷ 03,107.004c so 'paÓyata naraÓre«Âha himavantaæ nagottamam 03,107.005a Ó­Çgair bahuvidhÃkÃrair dhÃtumadbhir alaæk­tam 03,107.005c pavanÃlambibhir meghai÷ pari«vaktaæ samantata÷ 03,107.006a nadÅku¤janitambaiÓ ca sodakair upaÓobhitam 03,107.006c guhÃkandarasaælÅnai÷ siæhavyÃghrair ni«evitam 03,107.007a ÓakunaiÓ ca vicitrÃÇgai÷ kÆjadbhir vividhà gira÷ 03,107.007c bh­ÇgarÃjais tathà haæsair dÃtyÆhair jalakukkuÂai÷ 03,107.008a mayÆrai÷ ÓatapatraiÓ ca kokilair jÅvajÅvakai÷ 03,107.008c cakorair asitÃpÃÇgais tathà putrapriyair api 03,107.009a jalasthÃne«u ramye«u padminÅbhiÓ ca saækulam 03,107.009c sÃrasÃnÃæ ca madhurair vyÃh­tai÷ samalaæk­tam 03,107.010a kiænarair apsarobhiÓ ca ni«evitaÓilÃtalam 03,107.010c diÓÃgajavi«ÃïÃgrai÷ samantÃd gh­«ÂapÃdapam 03,107.011a vidyÃdharÃnucaritaæ nÃnÃratnasamÃkulam 03,107.011c vi«olbaïair bhujaægaiÓ ca dÅptajihvair ni«evitam 03,107.012a kva cit kanakasaækÃÓaæ kva cid rajatasaænibham 03,107.012c kva cid a¤janapu¤jÃbhaæ himavantam upÃgamat 03,107.013a sa tu tatra naraÓre«Âhas tapo ghoraæ samÃÓrita÷ 03,107.013c phalamÆlÃmbubhak«o 'bhÆt sahasraæ parivatsarÃn 03,107.014a saævatsarasahasre tu gate divye mahÃnadÅ 03,107.014c darÓayÃm Ãsa taæ gaÇgà tadà mÆrtimatÅ svayam 03,107.015 gaÇgovÃca 03,107.015a kim icchasi mahÃrÃja matta÷ kiæ ca dadÃni te 03,107.015c tad bravÅhi naraÓre«Âha kari«yÃmi vacas tava 03,107.016 lomaÓa uvÃca 03,107.016a evam ukta÷ pratyuvÃca rÃjà haimavatÅæ tadà 03,107.016b*0530_01 tadà bhagÅratho rÃjan praïipatya k­täjali÷ 03,107.016c pitÃmahà me varade kapilena mahÃnadi 03,107.016e anve«amÃïÃs turagaæ nÅtà vaivasvatak«ayam 03,107.017a «a«Âis tÃni sahasrÃïi sÃgarÃïÃæ mahÃtmanÃm 03,107.017c kÃpilaæ teja ÃsÃdya k«aïena nidhanaæ gatÃ÷ 03,107.018a te«Ãm evaæ vina«ÂÃnÃæ svarge vÃso na vidyate 03,107.018c yÃvat tÃni ÓarÅrÃïi tvaæ jalair nÃbhi«i¤casi 03,107.018d*0531_01 tÃvat svarge na vatsyaæti mama pÆrvapitÃmahÃ÷ 03,107.018d*0532_01 tÃvat te«Ãæ gatir nÃsti sÃgarÃïÃæ mahÃnadi 03,107.019a svargaæ naya mahÃbhÃge matpitÌn sagarÃtmajÃn 03,107.019c te«Ãm arthe 'bhiyÃcÃmi tvÃm ahaæ vai mahÃnadi 03,107.020a etac chrutvà vaco rÃj¤o gaÇgà lokanamask­tà 03,107.020c bhagÅratham idaæ vÃkyaæ suprÅtà samabhëata 03,107.021a kari«yÃmi mahÃrÃja vacas te nÃtra saæÓaya÷ 03,107.021c vegaæ tu mama durdhÃryaæ patantyà gaganÃc cyutam 03,107.022a na Óaktas tri«u loke«u kaÓ cid dhÃrayituæ n­pa 03,107.022c anyatra vibudhaÓre«ÂhÃn nÅlakaïÂhÃn maheÓvarÃt 03,107.023a taæ to«aya mahÃbÃho tapasà varadaæ haram 03,107.023c sa tu mÃæ pracyutÃæ deva÷ Óirasà dhÃrayi«yati 03,107.023e kari«yati ca te kÃmaæ pitÌïÃæ hitakÃmyayà 03,107.023f*0533_01 tapasÃrÃdhita÷ Óaæbhur bhagavÃæl lokabhÃvana÷ 03,107.024a etac chrutvà vaco rÃjan mahÃrÃjo bhagÅratha÷ 03,107.024c kailÃsaæ parvataæ gatvà to«ayÃm Ãsa Óaækaram 03,107.025a tatas tena samÃgamya kÃlayogena kena cit 03,107.025b*0534_01 gaÇgÃvataraïaæ rÃjann ayÃcata mahÅpati÷ 03,107.025c ag­hïÃc ca varaæ tasmÃd gaÇgÃyà dhÃraïaæ n­pa 03,107.025e svargavÃsaæ samuddiÓya pitÌïÃæ sa narottama÷ 03,108.001 lomaÓa uvÃca 03,108.001a bhagÅrathavaca÷ Órutvà priyÃrthaæ ca divaukasÃm 03,108.001c evam astv iti rÃjÃnaæ bhagavÃn pratyabhëata 03,108.002a dhÃrayi«ye mahÃbÃho gaganÃt pracyutÃæ ÓivÃm 03,108.002c divyÃæ devanadÅæ puïyÃæ tvatk­te n­pasattama 03,108.003a evam uktvà mahÃbÃho himavantam upÃgamat 03,108.003c saæv­ta÷ pÃr«adair ghorair nÃnÃpraharaïodyatai÷ 03,108.004a tata÷ sthitvà naraÓre«Âhaæ bhagÅratham uvÃca ha 03,108.004c prayÃcasva mahÃbÃho ÓailarÃjasutÃæ nadÅm 03,108.004d*0535_01 pitÌïÃæ pÃvanÃrthaæ te tÃm ahaæ manujÃdhipa 03,108.004e patamÃnÃæ saricchre«ÂhÃæ dhÃrayi«ye trivi«ÂapÃt 03,108.005a etac chrutvà vaco rÃjà Óarveïa samudÃh­tam 03,108.005c prayata÷ praïato bhÆtvà gaÇgÃæ samanucintayat 03,108.006a tata÷ puïyajalà ramyà rÃj¤Ã samanucintità 03,108.006c ÅÓÃnaæ ca sthitaæ d­«Âvà gaganÃt sahasà cyutà 03,108.007a tÃæ pracyutÃæ tato d­«Âvà devÃ÷ sÃrdhaæ mahar«ibhi÷ 03,108.007c gandharvoragarak«Ãæsi samÃjagmur did­k«ayà 03,108.008a tata÷ papÃta gaganÃd gaÇgà himavata÷ sutà 03,108.008c samudbhrÃntamahÃvartà mÅnagrÃhasamÃkulà 03,108.009a tÃæ dadhÃra haro rÃjan gaÇgÃæ gaganamekhalÃm 03,108.009c lalÃÂadeÓe patitÃæ mÃlÃæ muktÃmayÅm iva 03,108.010a sà babhÆva visarpantÅ tridhà rÃjan samudragà 03,108.010c phenapu¤jÃkulajalà haæsÃnÃm iva paÇktaya÷ 03,108.011a kva cid ÃbhogakuÂilà praskhalantÅ kva cit kva cit 03,108.011c svaphenapaÂasaævÅtà matteva pramadÃvrajat 03,108.011e kva cit sà toyaninadair nadantÅ nÃdam uttamam 03,108.011f*0536_01 kva cid ÃkÃÓam Ãvartai÷ saæk«ipantÅva sarvaÓa÷ 03,108.012a evaæ prakÃrÃn subahÆn kurvantÅ gaganÃc cyutà 03,108.012c p­thivÅtalam ÃsÃdya bhagÅratham athÃbravÅt 03,108.013a darÓayasva mahÃrÃja mÃrgaæ kena vrajÃmy aham 03,108.013c tvadartham avatÅrïÃsmi p­thivÅæ p­thivÅpate 03,108.014a etac chrutvà vaco rÃjà prÃti«Âhata bhagÅratha÷ 03,108.014c yatra tÃni ÓarÅrÃïi sÃgarÃïÃæ mahÃtmanÃm 03,108.014d*0537_01 prÃpayÃm Ãsa dharmaj¤a÷ pit­devÃntikaæ nadÅm 03,108.014e pÃvanÃrthaæ naraÓre«Âha puïyena salilena ha 03,108.015a gaÇgÃyà dhÃraïaæ k­tvà haro lokanamask­ta÷ 03,108.015c kailÃsaæ parvataÓre«Âhaæ jagÃma tridaÓai÷ saha 03,108.016a samudraæ ca samÃsÃdya gaÇgayà sahito n­pa÷ 03,108.016c pÆrayÃm Ãsa vegena samudraæ varuïÃlayam 03,108.016d*0538_01 jahnunà ca dh­tà muktà jÃhnavÅ tena saæsm­tà 03,108.017a duhit­tve ca n­patir gaÇgÃæ samanukalpayat 03,108.017c pitÌïÃæ codakaæ tatra dadau pÆrïamanoratha÷ 03,108.018a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ gaÇgà tripathagà yathà 03,108.018c pÆraïÃrthaæ samudrasya p­thivÅm avatÃrità 03,108.018d*0539_01 kÃleyÃÓ ca yathà rÃjaæs tridaÓair vinipÃtitÃ÷ 03,108.019a samudraÓ ca yathà pÅta÷ kÃraïÃrthe mahÃtmanà 03,108.019c vÃtÃpiÓ ca yathà nÅta÷ k«ayaæ sa brahmahà prabho 03,108.019e agastyena mahÃrÃja yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,109.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,109.001a tata÷ prayÃta÷ kaunteya÷ krameïa bharatar«abha 03,109.001c nandÃm aparanandÃæ ca nadyau pÃpabhayÃpahe 03,109.002a sa parvataæ samÃsÃdya hemakÆÂam anÃmayam 03,109.002c acintyÃn adbhutÃn bhÃvÃn dadarÓa subahÆn n­pa÷ 03,109.003a vÃco yatrÃbhavan meghà upalÃÓ ca sahasraÓa÷ 03,109.003c nÃÓaknuvaæs tam Ãro¬huæ vi«aïïamanaso janÃ÷ 03,109.004a vÃyur nityaæ vavau yatra nityaæ devaÓ ca var«ati 03,109.004b*0540_01 svÃdhyÃyagho«aÓ ca tathà ÓrÆyate na ca d­Óyate 03,109.004b*0541_01 mak«ikÃÓ cÃdaÓaæs tatra tapasa÷ pratighÃtikÃ÷ 03,109.004b*0541_02 nirvedo jÃyate tatra g­hÃïi smarate jana÷ 03,109.004c sÃyaæ prÃtaÓ ca bhagavÃn d­Óyate havyavÃhana÷ 03,109.005a evaæ bahuvidhÃn bhÃvÃn adbhutÃn vÅk«ya pÃï¬ava÷ 03,109.005c lomaÓaæ punar eva sma paryap­cchat tad adbhutam 03,109.005d*0542_00 yudhi«Âhira÷ 03,109.005d*0542_01 yad etad bhagavaæÓ citraæ parvate 'smin mahaujasi 03,109.005d*0542_02 etan me sarvam Ãcak«va vistareïa mahÃdyute 03,109.006 lomaÓa uvÃca 03,109.006a yathÃÓrutam idaæ pÆrvam asmÃbhir arikarÓana 03,109.006c tad ekÃgramanà rÃjan nibodha gadato mama 03,109.007a asminn ­«abhakÆÂe 'bhÆd ­«abho nÃma tÃpasa÷ 03,109.007c anekaÓatavar«Ãyus tapasvÅ kopano bh­Óam 03,109.008a sa vai saæbhëyamÃïo 'nyai÷ kopÃd girim uvÃca ha 03,109.008c ya iha vyÃharet kaÓ cid upalÃn uts­jes tadà 03,109.009a vÃtaæ cÃhÆya mà Óabdam ity uvÃca sa tÃpasa÷ 03,109.009c vyÃharaæÓ caiva puru«o meghena vinivÃryate 03,109.010a evam etÃni karmÃïi rÃjaæs tena mahar«iïà 03,109.010c k­tÃni kÃni cit kopÃt prati«iddhÃni kÃni cit 03,109.011a nandÃm abhigatÃn devÃn purà rÃjann iti Óruti÷ 03,109.011c anvapadyanta sahasà puru«Ã devadarÓina÷ 03,109.012a te darÓanam anicchanto devÃ÷ ÓakrapurogamÃ÷ 03,109.012c durgaæ cakrur imaæ deÓaæ giripratyÆharÆpakam 03,109.013a tadà prabh­ti kaunteya narà girim imaæ sadà 03,109.013c nÃÓaknuvan abhidra«Âuæ kuta evÃdhirohitum 03,109.014a nÃtaptatapasà Óakyo dra«Âum e«a mahÃgiri÷ 03,109.014c Ãro¬huæ vÃpi kaunteya tasmÃn niyatavÃg bhava 03,109.015a iha devÃ÷ sadà sarve yaj¤Ãn Ãjahrur uttamÃn 03,109.015c te«Ãm etÃni liÇgÃni d­Óyante 'dyÃpi bhÃrata 03,109.016a kuÓÃkÃreva dÆrveyaæ saæstÅrïeva ca bhÆr iyam 03,109.016c yÆpaprakÃrà bahavo v­k«ÃÓ ceme viÓÃæ pate 03,109.017a devÃÓ ca ­«ayaÓ caiva vasanty adyÃpi bhÃrata 03,109.017c te«Ãæ sÃyaæ tathà prÃtar d­Óyate havyavÃhana÷ 03,109.018a ihÃplutÃnÃæ kaunteya sadya÷ pÃpmà vihanyate 03,109.018c kuruÓre«ÂhÃbhi«ekaæ vai tasmÃt kuru sahÃnuja÷ 03,109.019a tato nandÃplutÃÇgas tvaæ kauÓikÅm abhiyÃsyasi 03,109.019c viÓvÃmitreïa yatrograæ tapas taptam anuttamam 03,109.020 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,109.020a tatas tatra samÃplutya gÃtrÃïi sagaïo n­pa÷ 03,109.020c jagÃma kauÓikÅæ puïyÃæ ramyÃæ ÓivajalÃæ nadÅm 03,110.001 lomaÓa uvÃca 03,110.001a e«Ã devanadÅ puïyà kauÓikÅ bharatar«abha 03,110.001c viÓvÃmitrÃÓramo ramya e«a cÃtra prakÃÓate 03,110.002a ÃÓramaÓ caiva puïyÃkhya÷ kÃÓyapasya mahÃtmana÷ 03,110.002c ­ÓyaÓ­Çga÷ suto yasya tapasvÅ saæyatendriya÷ 03,110.003a tapaso ya÷ prabhÃvena var«ayÃm Ãsa vÃsavam 03,110.003c anÃv­«ÂyÃæ bhayÃd yasya vavar«a balav­trahà 03,110.004a m­gyÃæ jÃta÷ sa tejasvÅ kÃÓyapasya suta÷ prabhu÷ 03,110.004c vi«aye lomapÃdasya yaÓ cakÃrÃdbhutaæ mahat 03,110.005a nivartite«u sasye«u yasmai ÓÃntÃæ dadau n­pa÷ 03,110.005c lomapÃdo duhitaraæ sÃvitrÅæ savità yathà 03,110.006 yudhi«Âhira uvÃca 03,110.006a ­ÓyaÓ­Çga÷ kathaæ m­gyÃm utpanna÷ kÃÓyapÃtmaja÷ 03,110.006c viruddhe yonisaæsarge kathaæ ca tapasà yuta÷ 03,110.007a kimarthaæ ca bhayÃc chakras tasya bÃlasya dhÅmata÷ 03,110.007c anÃv­«ÂyÃæ prav­ttÃyÃæ vavar«a balav­trahà 03,110.008a kathaærÆpà ca ÓÃntÃbhÆd rÃjaputrÅ yatavratà 03,110.008c lobhayÃm Ãsa yà ceto m­gabhÆtasya tasya vai 03,110.009a lomapÃdaÓ ca rÃjar«ir yadÃÓrÆyata dhÃrmika÷ 03,110.009c kathaæ vai vi«aye tasya nÃvar«at pÃkaÓÃsana÷ 03,110.010a etan me bhagavan sarvaæ vistareïa yathÃtatham 03,110.010c vaktum arhasi ÓuÓrÆ«or ­«yaÓ­Çgasya ce«Âitam 03,110.011 lomaÓa uvÃca 03,110.011a vibhÃï¬akasya brahmar«es tapasà bhÃvitÃtmana÷ 03,110.011c amoghavÅryasya sata÷ prajÃpatisamadyute÷ 03,110.012a Ó­ïu putro yathà jÃta ­ÓyaÓ­Çga÷ pratÃpavÃn 03,110.012c mahÃhrade mahÃtejà bÃla÷ sthavirasaæmata÷ 03,110.013a mahÃhradaæ samÃsÃdya kÃÓyapas tapasi sthita÷ 03,110.013c dÅrghakÃlaæ pariÓrÃnta ­«ir devar«isaæmata÷ 03,110.014a tasya reta÷ pracaskanda d­«ÂvÃpsarasam urvaÓÅm 03,110.014c apsÆpasp­Óato rÃjan m­gÅ tac cÃpibat tadà 03,110.015a saha toyena t­«ità sà garbhiïy abhavan n­pa 03,110.015b*0543_01 sà puroktà bhagavatà brahmaïà lokakart­ïà 03,110.015b*0543_02 devakanyà m­gÅ bhÆtvà muniæ sÆya vimok«yase 03,110.015c amoghatvÃd vidheÓ caiva bhÃvitvÃd daivanirmitÃt 03,110.016a tasyÃæ m­gyÃæ samabhavat tasya putro mahÃn ­«i÷ 03,110.016c ­ÓyaÓ­Çgas taponityo vana eva vyavardhata 03,110.017a tasyarÓyaÓ­Çgaæ Óirasi rÃjann ÃsÅn mahÃtmana÷ 03,110.017c tenarÓyaÓ­Çga ity evaæ tadà sa prathito 'bhavat 03,110.018a na tena d­«ÂapÆrvo 'nya÷ pitur anyatra mÃnu«a÷ 03,110.018c tasmÃt tasya mano nityaæ brahmacarye 'bhavan n­pa 03,110.019a etasminn eva kÃle tu sakhà daÓarathasya vai 03,110.019c lomapÃda iti khyÃto aÇgÃnÃm ÅÓvaro 'bhavat 03,110.019d*0544_01 premo«itÃpacÃreïa tasya rÃj¤o yudhi«Âhira 03,110.020a tena kÃma÷ k­to mithyà brÃhmaïebhya iti Óruti÷ 03,110.020b*0545_01 daivopahatasattvena dharmaj¤enÃpi bhÃrata 03,110.020c sa brÃhmaïai÷ parityaktas tadà vai jagatÅpati÷ 03,110.021a purohitÃpacÃrÃc ca tasya rÃj¤o yad­cchayà 03,110.021c na vavar«a sahasrÃk«as tato 'pŬyanta vai prajÃ÷ 03,110.022a sa brÃhmaïÃn paryap­cchat tapoyuktÃn manÅ«iïa÷ 03,110.022c pravar«aïe surendrasya samarthÃn p­thivÅpati÷ 03,110.023a kathaæ pravar«et parjanya upÃya÷ parid­ÓyatÃm 03,110.023c tam ÆcuÓ coditÃs tena svamatÃni manÅ«iïa÷ 03,110.024a tatra tv eko munivaras taæ rÃjÃnam uvÃca ha 03,110.024c kupitÃs tava rÃjendra brÃhmaïà nisk­tiæ cara 03,110.025a ­ÓyaÓ­Çgaæ munisutam Ãnayasva ca pÃrthiva 03,110.025c vÃneyam anabhij¤aæ ca nÃrÅïÃm Ãrjave ratam 03,110.026a sa ced avatared rÃjan vi«ayaæ te mahÃtapÃ÷ 03,110.026c sadya÷ pravar«et parjanya iti me nÃtra saæÓaya÷ 03,110.027a etac chrutvà vaco rÃjan k­tvà nisk­tim Ãtmana÷ 03,110.027c sa gatvà punar Ãgacchat prasanne«u dvijÃti«u 03,110.027e rÃjÃnam Ãgataæ d­«Âvà pratisaæjag­hu÷ prajÃ÷ 03,110.027f*0546_01 sa ca tÃ÷ pratijagrÃha piteva hitak­t sadà 03,110.028a tato 'Çgapatir ÃhÆya sacivÃn mantrakovidÃn 03,110.028c ­ÓyaÓ­ÇgÃgame yatnam akaron mantraniÓcaye 03,110.029a so 'dhyagacchad upÃyaæ tu tair amÃtyai÷ sahÃcyuta÷ 03,110.029c ÓÃstraj¤air alam arthaj¤air nÅtyÃæ ca parini«Âhitai÷ 03,110.030a tata ÃnÃyayÃm Ãsa vÃramukhyà mahÅpati÷ 03,110.030c veÓyÃ÷ sarvatra ni«ïÃtÃs tà uvÃca sa pÃrthiva÷ 03,110.031a ­ÓyaÓ­Çgam ­«e÷ putram Ãnayadhvam upÃyata÷ 03,110.031c lobhayitvÃbhiviÓvÃsya vi«ayaæ mama ÓobhanÃ÷ 03,110.031d*0547_01 niyojayÃm Ãsa ca tÃs tasya bÃlasya lobhane 03,110.032a tà rÃjabhayabhÅtÃÓ ca ÓÃpabhÅtÃÓ ca yo«ita÷ 03,110.032c aÓakyam Æcus tat kÃryaæ vivarïà gatacetasa÷ 03,110.033a tatra tv ekà jaradyo«Ã rÃjÃnam idam abravÅt 03,110.033c prayati«ye mahÃrÃja tam Ãnetuæ tapodhanam 03,110.034a abhipretÃæs tu me kÃmÃn samanuj¤Ãtum arhasi 03,110.034c tata÷ Óak«ye lobhayitum ­ÓyaÓ­Çgam ­«e÷ sutam 03,110.035a tasyÃ÷ sarvam abhiprÃyam anvajÃnÃt sa pÃrthiva÷ 03,110.035c dhanaæ ca pradadau bhÆri ratnÃni vividhÃni ca 03,110.036a tato rÆpeïa saæpannà vayasà ca mahÅpate 03,110.036c striya ÃdÃya kÃÓ cit sà jagÃma vanam a¤jasà 03,111.001 lomaÓa uvÃca 03,111.001a sà tu nÃvyÃÓramaæ cakre rÃjakÃryÃrthasiddhaye 03,111.001c saædeÓÃc caiva n­pate÷ svabuddhyà caiva bhÃrata 03,111.002a nÃnÃpu«paphalair v­k«ai÷ k­trimair upaÓobhitam 03,111.002c nÃnÃgulmalatopetai÷ svÃdukÃmaphalapradai÷ 03,111.003a atÅva ramaïÅyaæ tad atÅva ca manoharam 03,111.003c cakre nÃvyÃÓramaæ ramyam adbhutopamadarÓanam 03,111.004a tato nibadhya tÃæ nÃvam adÆre kÃÓyapÃÓramÃt 03,111.004c cÃrayÃm Ãsa puru«air vihÃraæ tasya vai mune÷ 03,111.005a tato duhitaraæ veÓyà samÃdhÃyetik­tyatÃm 03,111.005c d­«ÂvÃntaraæ kÃÓyapasya prÃhiïod buddhisaæmatÃm 03,111.006a sà tatra gatvà kuÓalà taponityasya saænidhau 03,111.006c ÃÓramaæ taæ samÃsÃdya dadarÓa tam ­«e÷ sutam 03,111.007 veÓyovÃca 03,111.007a kaccin mune kuÓalaæ tÃpasÃnÃæ; kaccic ca vo mÆlaphalaæ prabhÆtam 03,111.007c kaccid bhavÃn ramate cÃÓrame 'smiæs; tvÃæ vai dra«Âuæ sÃæpratam Ãgato 'smi 03,111.008a kaccit tapo vardhate tÃpasÃnÃæ; pità ca te kaccid ahÅnatejÃ÷ 03,111.008c kaccit tvayà prÅyate caiva vipra; kaccit svÃdhyÃya÷ kriyate ­ÓyaÓ­Çga 03,111.009 ­ÓyaÓ­Çga uvÃca 03,111.009a ­ddho bhavä jyotir iva prakÃÓate; manye cÃhaæ tvÃm abhivÃdanÅyam 03,111.009c pÃdyaæ vai te saæpradÃsyÃmi kÃmÃd; yathÃdharmaæ phalamÆlÃni caiva 03,111.010a kauÓyÃæ b­syÃm Ãssva yathopajo«aæ; k­«ïÃjinenÃv­tÃyÃæ sukhÃyÃm 03,111.010c kva cÃÓramas tava kiæ nÃma cedaæ; vrataæ brahmaæÓ carasi hi devavat tvam 03,111.011 veÓyovÃca 03,111.011a mamÃÓrama÷ kÃÓyapaputra ramyas; triyojanaæ Óailam imaæ pareïa 03,111.011c tatra svadharmo 'nabhivÃdanaæ no; na codakaæ pÃdyam upasp­ÓÃma÷ 03,111.011d*0548_01 bhavatà nÃbhivÃdyo 'ham abhivÃdyo bhavÃn mayà 03,111.011d*0548_02 vratam etÃd­Óaæ brahman pari«vajyo bhavÃn mayà 03,111.012 ­ÓyaÓ­Çga uvÃca 03,111.012a phalÃni pakvÃni dadÃni te 'haæ; bhallÃtakÃny ÃmalakÃni caiva 03,111.012c parÆ«akÃnÅÇgudadhanvanÃni; priyÃlÃnÃæ kÃmakÃraæ kuru«va 03,111.012d*0549_01 g­hÃïa kÃmÃd dhi mamopakÃrÃt 03,111.012d*0549_02 kuru«va kÃmaæ yad abhÅpsitaæ me 03,111.013 lomaÓa uvÃca 03,111.013a sà tÃni sarvÃïi visarjayitvÃ; bhak«Ãn mahÃrhÃn pradadau tato 'smai 03,111.013c tÃny ­ÓyaÓ­Çgasya mahÃrasÃni; bh­Óaæ surÆpÃïi ruciæ dadur hi 03,111.014a dadau ca mÃlyÃni sugandhavanti; citrÃïi vÃsÃæsi ca bhÃnumanti 03,111.014c pÃnÃni cÃgryÃïi tato mumoda; cikrŬa caiva prajahÃsa caiva 03,111.015a sà kandukenÃramatÃsya mÆle; vibhajyamÃnà phalità lateva 03,111.015c gÃtraiÓ ca gÃtrÃïi ni«evamÃïÃ; samÃÓli«ac cÃsak­d ­ÓyaÓ­Çgam 03,111.016a sarjÃn aÓokÃæs tilakÃæÓ ca v­k«Ãn; prapu«pitÃn avanÃmyÃvabhajya 03,111.016c vilajjamÃneva madÃbhibhÆtÃ; pralobhayÃm Ãsa sutaæ mahar«e÷ 03,111.017a atharÓyaÓ­Çgaæ vik­taæ samÅk«ya; puna÷ puna÷ pŬya ca kÃyam asya 03,111.017c avek«amÃïà Óanakair jagÃma; k­tvÃgnihotrasya tadÃpadeÓam 03,111.018a tasyÃæ gatÃyÃæ madanena matto; vicetanaÓ cÃbhavad ­ÓyaÓ­Çga÷ 03,111.018c tÃm eva bhÃvena gatena ÓÆnyo; vini÷Óvasann ÃrtarÆpo babhÆva 03,111.019a tato muhÆrtÃd dharipiÇgalÃk«a÷; prave«Âito romabhirà nakhÃgrÃt 03,111.019c svÃdhyÃyavÃn v­ttasamÃdhiyukto; vibhÃï¬aka÷ kÃÓyapa÷ prÃdurÃsÅt 03,111.020a so 'paÓyad ÃsÅnam upetya putraæ; dhyÃyantam ekaæ viparÅtacittam 03,111.020c vini÷Óvasantaæ muhur Ærdhvad­«Âiæ; vibhÃï¬aka÷ putram uvÃca dÅnam 03,111.021a na kalpyante samidha÷ kiæ nu tÃta; kaccid dhutaæ cÃgnihotraæ tvayÃdya 03,111.021c sunirïiktaæ sruksruvaæ homadhenu÷; kaccit savatsà ca k­tà tvayÃdya 03,111.022a na vai yathÃpÆrvam ivÃsi putra; cintÃparaÓ cÃsi vicetanaÓ ca 03,111.022c dÅno 'timÃtraæ tvam ihÃdya kiæ nu; p­cchÃmi tvÃæ ka ihÃdyÃgato 'bhÆt 03,112.001 ­ÓyaÓ­Çga uvÃca 03,112.001a ihÃgato jaÂilo brahmacÃrÅ; na vai hrasvo nÃtidÅrgho manasvÅ 03,112.001c suvarïavarïa÷ kamalÃyatÃk«a÷; suta÷ surÃïÃm iva ÓobhamÃna÷ 03,112.002a sam­ddharÆpa÷ saviteva dÅpta÷; suÓuklak­«ïÃk«ataraÓ cakorai÷ 03,112.002c nÅlÃ÷ prasannÃÓ ca jaÂÃ÷ sugandhÃ; hiraïyarajjugrathitÃ÷ sudÅrghÃ÷ 03,112.003a ÃdhÃrarÆpà punar asya kaïÂhe; vibhrÃjate vidyud ivÃntarik«e 03,112.003c dvau cÃsya piï¬Ãv adhareïa kaïÂham; ajÃtaromau sumanoharau ca 03,112.004a vilagnamadhyaÓ ca sa nÃbhideÓe; kaÂiÓ ca tasyÃtik­tapramÃïà 03,112.004c tathÃsya cÅrÃntarità prabhÃti; hiraïmayÅ mekhalà me yatheyam 03,112.004d*0550_01 anyac ca tasyÃdbhutadarÓanÅyà 03,112.004d*0550_02 vibhÃti mÃlà kanakaprabhÃsà 03,112.004d*0550_03 kaïÂhe sthità vak«asi ghÆrïamÃnà 03,112.004d*0550_04 yathÃk«amÃlà bhavatà nibaddhà 03,112.005a anyac ca tasyÃdbhutadarÓanÅyaæ; vikÆjitaæ pÃdayo÷ saæprabhÃti 03,112.005c pÃïyoÓ ca tadvat svanavan nibaddhau; kalÃpakÃv ak«amÃlà yatheyam 03,112.006a vice«ÂamÃnasya ca tasya tÃni; kÆjanti haæsà sarasÅva mattÃ÷ 03,112.006c cÅrÃïi tasyÃdbhutadarÓanÃni; nemÃni tadvan mama rÆpavanti 03,112.007a vaktraæ ca tasyÃdbhutadarÓanÅyaæ; pravyÃh­taæ hlÃdayatÅva ceta÷ 03,112.007c puæskokilasyeva ca tasya vÃïÅ; tÃæ Ó­ïvato me vyathito 'ntarÃtmà 03,112.008a yathà vanaæ mÃdhavamÃsi madhye; samÅritaæ ÓvasanenÃbhivÃti 03,112.008c tathà sa vÃty uttamapuïyagandhÅ; ni«evyamÃïa÷ pavanena tÃta 03,112.009a susaæyatÃÓ cÃpi jaÂà vibhaktÃ; dvaidhÅk­tà bhÃnti samà lalÃÂe 03,112.009c karïau ca citrair iva cakravÃlai÷; samÃv­tau tasya surÆpavadbhi÷ 03,112.010a tathà phalaæ v­ttam atho vicitraæ; samÃhanat pÃïinà dak«iïena 03,112.010c tad bhÆmim ÃsÃdya puna÷ punaÓ ca; samutpataty adbhutarÆpam uccai÷ 03,112.011a tac cÃpi hatvà parivartate 'sau; vÃterito v­k«a ivÃvaghÆrïa÷ 03,112.011c taæ prek«ya me putram ivÃmarÃïÃæ; prÅti÷ parà tÃta ratiÓ ca jÃtà 03,112.012a sa me samÃÓli«ya puna÷ ÓarÅraæ; jaÂÃsu g­hyÃbhyavanÃmya vaktram 03,112.012c vaktreïa vaktraæ praïidhÃya Óabdaæ; cakÃra tan me 'janayat prahar«am 03,112.013a na cÃpi pÃdyaæ bahu manyate 'sau; phalÃni cemÃni mayÃh­tÃni 03,112.013c evaævrato 'smÅti ca mÃm avocat; phalÃni cÃnyÃni navÃny adÃn me 03,112.014a mayopayuktÃni phalÃni tÃni; nemÃni tulyÃni rasena te«Ãm 03,112.014c na cÃpi te«Ãæ tvag iyaæ yathai«Ãæ; sÃrÃïi nai«Ãm iva santi te«Ãm 03,112.015a toyÃni caivÃtirasÃni mahyaæ; prÃdÃt sa vai pÃtum udÃrarÆpa÷ 03,112.015c pÅtvaiva yÃny abhyadhika÷ prahar«o; mamÃbhavad bhÆÓ caliteva cÃsÅt 03,112.016a imÃni citrÃïi ca gandhavanti; mÃlyÃni tasyodgrathitÃni paÂÂai÷ 03,112.016c yÃni prakÅryeha gata÷ svam eva; sa ÃÓramaæ tapasà dyotamÃna÷ 03,112.017a gatena tenÃsmi k­to vicetÃ; gÃtraæ ca me saæparitapyatÅva 03,112.017c icchÃmi tasyÃntikam ÃÓu gantuæ; taæ ceha nityaæ parivartamÃnam 03,112.018a gacchÃmi tasyÃntikam eva tÃta; kà nÃma sà vratacaryà ca tasya 03,112.018c icchÃmy ahaæ carituæ tena sÃrdhaæ; yathà tapa÷ sa caraty ugrakarmà 03,112.018d*0551_01 cartuæ tathecchà h­daye mamÃsti 03,112.018d*0551_02 dunoti cittaæ yadi taæ na paÓye 03,113.001 vibhÃï¬aka uvÃca 03,113.001a rak«Ãæsi caitÃni caranti putra; rÆpeïa tenÃdbhutadarÓanena 03,113.001c atulyarÆpÃïy atighoravanti; vighnaæ sadà tapasaÓ cintayanti 03,113.002a surÆparÆpÃïi ca tÃni tÃta; pralobhayante vividhair upÃyai÷ 03,113.002c sukhÃc ca lokÃc ca nipÃtayanti; tÃny ugrakarmÃïi munÅn vane«u 03,113.003a na tÃni seveta munir yatÃtmÃ; satÃæ lokÃn prÃrthayÃna÷ kathaæ cit 03,113.003c k­tvà vighnaæ tÃpasÃnÃæ ramante; pÃpÃcÃrÃs tapasas tÃny apÃpa 03,113.004a asajjanenÃcaritÃni putra; pÃpÃny apeyÃni madhÆni tÃni 03,113.004c mÃlyÃni caitÃni na vai munÅnÃæ; sm­tÃni citrojjvalagandhavanti 03,113.005 lomaÓa uvÃca 03,113.005a rak«Ãæsi tÃnÅti nivÃrya putraæ; vibhÃï¬akas tÃæ m­gayÃæ babhÆva 03,113.005c nÃsÃdayÃm Ãsa yadà tryaheïa; tadà sa paryÃvav­te ''ÓramÃya 03,113.006a yadà puna÷ kÃÓyapo vai jagÃma; phalÃny Ãhartuæ vidhinà ÓrÃmaïena 03,113.006c tadà punar lobhayituæ jagÃma; sà veÓayo«Ã munim ­ÓyaÓ­Çgam 03,113.007a d­«Âvaiva tÃm ­ÓyaÓ­Çga÷ prah­«Âa÷; saæbhrÃntarÆpo 'bhyapatat tadÃnÅm 03,113.007c provÃca cainÃæ bhavato ''ÓramÃya; gacchÃva yÃvan na pità mamaiti 03,113.008a tato rÃjan kÃÓyapasyaikaputraæ; praveÓya yogena vimucya nÃvam 03,113.008c pralobhayantyo vividhair upÃyair; Ãjagmur aÇgÃdhipate÷ samÅpam 03,113.009a saæsthÃpya tÃm ÃÓramadarÓane tu; saætÃritÃæ nÃvam atÅva ÓubhrÃm 03,113.009c tÅrÃd upÃdÃya tathaiva cakre; rÃjÃÓramaæ nÃma vanaæ vicitram 03,113.010a anta÷pure taæ tu niveÓya rÃjÃ; vibhÃï¬akasyÃtmajam ekaputram 03,113.010c dadarÓa devaæ sahasà prav­«Âam; ÃpÆryamÃïaæ ca jagaj jalena 03,113.010d*0552_01 samÃyÃte ­«yaÓ­Çge 'tha rÃjan 03,113.011a sa lomapÃda÷ paripÆrïakÃma÷; sutÃæ dadÃv ­ÓyaÓ­ÇgÃya ÓÃntÃm 03,113.011c krodhapratÅkÃrakaraæ ca cakre; gobhiÓ ca mÃrge«v abhikar«aïaæ ca 03,113.012a vibhÃï¬akasyÃvrajata÷ sa rÃjÃ; paÓÆn prabhÆtÃn paÓupÃæÓ ca vÅrÃn 03,113.012c samÃdiÓat putrag­ddhÅ mahar«ir; vibhÃï¬aka÷ parip­cched yadà va÷ 03,113.013a sa vaktavya÷ präjalibhir bhavadbhi÷; putrasya te paÓava÷ kar«aïaæ ca 03,113.013c kiæ te priyaæ vai kriyatÃæ mahar«e; dÃsÃ÷ sma sarve tava vÃci baddhÃ÷ 03,113.013d*0553_01 tat kopaÓÃnte÷ pratikÃram evaæ 03,113.013d*0553_02 k­tvà sukhÅ saæbabhÆvÃtha rÃjà 03,113.014a athopÃyÃt sa muniÓ caï¬akopa÷; svam ÃÓramaæ mÆlaphalÃni g­hya 03,113.014c anve«amÃïaÓ ca na tatra putraæ; dadarÓa cukrodha tato bh­Óaæ sa÷ 03,113.015a tata÷ sa kopena vidÅryamÃïa; ÃÓaÇkamÃno n­pater vidhÃnam 03,113.015c jagÃma campÃæ pradidhak«amÃïas; tam aÇgarÃjaæ vi«ayaæ ca tasya 03,113.016a sa vai ÓrÃnta÷ k«udhita÷ kÃÓyapas tÃn; gho«Ãn samÃsÃditavÃn sam­ddhÃn 03,113.016c gopaiÓ ca tair vidhivat pÆjyamÃno; rÃjeva tÃæ rÃtrim uvÃsa tatra 03,113.017a saæprÃpya satkÃram atÅva tebhya÷; provÃca kasya prathitÃ÷ stha saumyÃ÷ 03,113.017c Æcus tatas te 'bhyupagamya sarve; dhanaæ tavedaæ vihitaæ sutasya 03,113.017d*0554_01 gopÃs tathaite kar«aïaæ caivam ete 03,113.018a deÓe tu deÓe tu sa pÆjyamÃnas; tÃæÓ caiva Ó­ïvan madhurÃn pralÃpÃn 03,113.018c praÓÃntabhÆyi«ÂharajÃ÷ prah­«Âa÷; samÃsasÃdÃÇgapatiæ purastham 03,113.019a saæpÆjitas tena narar«abheïa; dadarÓa putraæ divi devaæ yathendram 03,113.019c ÓÃntÃæ snu«Ãæ caiva dadarÓa tatra; saudÃminÅm uccarantÅæ yathaiva 03,113.020a grÃmÃæÓ ca gho«ÃæÓ ca sutaæ ca d­«ÂvÃ; ÓÃntÃæ ca ÓÃnto 'sya para÷ sa kopa÷ 03,113.020c cakÃra tasmai paramaæ prasÃdaæ; vibhÃï¬ako bhÆmipater narendra 03,113.021a sa tatra nik«ipya sutaæ mahar«ir; uvÃca sÆryÃgnisamaprabhÃvam 03,113.021c jÃte putre vanam evÃvrajethÃ; rÃj¤a÷ priyÃïy asya sarvÃïi k­tvà 03,113.021d*0555_01 k­tvà tathaivÃsya n­pasya rÃjan 03,113.021d*0556_01 ity uktvÃsÃv ­ÓyaÓ­Çgaæ mahÃtmà 03,113.021d*0556_02 vibhaï¬ako romapÃdena rÃjà 03,113.021d*0556_03 saæpÆjito h­«Âacetà mahar«ir 03,113.021d*0556_04 yayau vanaæ munivaryai÷ praju«Âam 03,113.022a sa tadvaca÷ k­tavÃn ­ÓyaÓ­Çgo; yayau ca yatrÃsya pità babhÆva 03,113.022c ÓÃntà cainaæ paryacarad yathÃvat; khe rohiïÅ somam ivÃnukÆlà 03,113.023a arundhatÅ và subhagà vasi«Âhaæ; lopÃmudrà vÃpi yathà hy agastyam 03,113.023c nalasya và damayantÅ yathÃbhÆd; yathà ÓacÅ vajradharasya caiva 03,113.024a nìÃyanÅ cendrasenà yathaiva; vaÓyà nityaæ mudgalasyÃjamŬha 03,113.024b*0557_01 rÃkoditendÆdayatulyakÅrte÷ 03,113.024b*0558_01 yathà sÅtà dÃÓarather mahÃtmano 03,113.024b*0558_02 yathà tava draupadÅ pÃï¬uputra 03,113.024c tathà ÓÃntà ­ÓyaÓ­Çgaæ vanasthaæ; prÅtyà yuktà paryacaran narendra 03,113.025a tasyÃÓrama÷ puïya e«o vibhÃti; mahÃhradaæ Óobhayan puïyakÅrte÷ 03,113.025c atra snÃta÷ k­tak­tyo viÓuddhas; tÅrthÃny anyÃny anusaæyÃhi rÃjan 03,114.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,114.001a tata÷ prayÃta÷ kauÓikyÃ÷ pÃï¬avo janamejaya 03,114.001c ÃnupÆrvyeïa sarvÃïi jagÃmÃyatanÃny uta 03,114.002a sa sÃgaraæ samÃsÃdya gaÇgÃyÃ÷ saægame n­pa 03,114.002c nadÅÓatÃnÃæ pa¤cÃnÃæ madhye cakre samÃplavam 03,114.003a tata÷ samudratÅreïa jagÃma vasudhÃdhipa÷ 03,114.003c bhrÃt­bhi÷ sahito vÅra÷ kaliÇgÃn prati bhÃrata 03,114.004 lomaÓa uvÃca 03,114.004a ete kaliÇgÃ÷ kaunteya yatra vaitaraïÅ nadÅ 03,114.004c yatrÃyajata dharmo 'pi devä Óaraïam etya vai 03,114.005a ­«ibhi÷ samupÃyuktaæ yaj¤iyaæ giriÓobhitam 03,114.005c uttaraæ tÅram etad dhi satataæ dvijasevitam 03,114.006a samena devayÃnena pathà svargam upeyu«a÷ 03,114.006c atra vai ­«ayo 'nye 'pi purà kratubhir Åjire 03,114.007a atraiva rudro rÃjendra paÓum ÃdattavÃn makhe 03,114.007c rudra÷ paÓuæ mÃnavendra bhÃgo 'yam iti cÃbravÅt 03,114.008a h­te paÓau tadà devÃs tam Æcur bharatar«abha 03,114.008c mà parasvam abhidrogdhà mà dharmÃn sakalÃnn aÓÅ÷ 03,114.009a tata÷ kalyÃïarÆpÃbhir vÃgbhis te rudram astuvan 03,114.009c i«Âyà cainaæ tarpayitvà mÃnayÃæ cakrire tadà 03,114.009d*0559_01 e«a te rudra bhÃgo vai mà no yaj¤am imaæ jahi 03,114.009d*0559_02 ayaæ te paÓur ity evam Æcur devÃ÷ samÃgatÃ÷ 03,114.010a tata÷ sa paÓum uts­jya devayÃnena jagmivÃn 03,114.010c atrÃnuvaæÓo rudrasya taæ nibodha yudhi«Âhira 03,114.011a ayÃtayÃmaæ sarvebhyo bhÃgebhyo bhÃgam uttamam 03,114.011c devÃ÷ saækalpayÃm Ãsur bhayÃd rudrasya ÓÃÓvatam 03,114.012a imÃæ gÃthÃm atra gÃyann apa÷ sp­Óati yo nara÷ 03,114.012c devayÃnas tasya panthÃÓ cak«uÓ caiva prakÃÓate 03,114.013 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,114.013a tato vaitaraïÅæ sarve pÃï¬avà draupadÅ tathà 03,114.013c avatÅrya mahÃbhÃgà tarpayÃæ cakrire pitÌn 03,114.014 yudhi«Âhira uvÃca 03,114.014a upasp­Óyaiva bhagavann asyÃæ nadyÃæ tapodhana 03,114.014c mÃnu«Ãd asmi vi«ayÃd apeta÷ paÓya lomaÓa 03,114.015a sarvÃæl lokÃn prapaÓyÃmi prasÃdÃt tava suvrata 03,114.015c vaikhÃnasÃnÃæ japatÃm e«a Óabdo mahÃtmanÃm 03,114.016 lomaÓa uvÃca 03,114.016a triÓataæ vai sahasrÃïi yojanÃnÃæ yudhi«Âhira 03,114.016c yatra dhvaniæ Ó­ïo«y enaæ tÆ«ïÅm Ãssva viÓÃæ pate 03,114.017a etat svayaæbhuvo rÃjan vanaæ ramyaæ prakÃÓate 03,114.017c yatrÃyajata kaunteya viÓvakarmà pratÃpavÃn 03,114.018a yasmin yaj¤e hi bhÆr dattà kaÓyapÃya mahÃtmane 03,114.018c saparvatavanoddeÓà dak«iïà vai svayaæbhuvà 03,114.019a avÃsÅdac ca kaunteya dattamÃtrà mahÅ tadà 03,114.019c uvÃca cÃpi kupità lokeÓvaram idaæ prabhum 03,114.020a na mÃæ martyÃya bhagavan kasmai cid dÃtum arhasi 03,114.020c pradÃnaæ mogham etat te yÃsyÃmy e«Ã rasÃtalam 03,114.020d*0560_01 ity evam uktvà p­thivÅ jagÃma ca rasÃtalam 03,114.020d*0560_02 nimamajja kuruÓre«Âha yÃcyamÃnÃpi bhÃrata 03,114.021a vi«ÅdantÅæ tu tÃæ d­«Âvà kaÓyapo bhagavÃn ­«i÷ 03,114.021c prasÃdayÃæ babhÆvÃtha tato bhÆmiæ viÓÃæ pate 03,114.022a tata÷ prasannà p­thivÅ tapasà tasya pÃï¬ava 03,114.022c punar unmajjya salilÃd vedÅrÆpà sthità babhau 03,114.023a sai«Ã prakÃÓate rÃjan vedÅ saæsthÃnalak«aïà 03,114.023c ÃruhyÃtra mahÃrÃja vÅryavÃn vai bhavi«yasi 03,114.023d*0561_01 sai«Ã sÃgaram ÃsÃdya rÃjan vedÅ samÃÓrità 03,114.023d*0561_02 etÃm Ãruhya bhadraæ te tvam ekas tara sÃgaram 03,114.024a ahaæ ca te svastyayanaæ prayok«ye; yathà tvam enÃm adhirok«yase 'dya 03,114.024c sp­«Âà hi martyena tata÷ samudram; e«Ã vedÅ praviÓaty ÃjamŬha 03,114.024d*0562_01 oæ namo viÓvaguptÃya namo viÓvaparÃya te 03,114.024d*0562_02 sÃænidhyaæ kuru deveÓa sÃgare lavaïÃmbhasi 03,114.025a agnir mitro yonir Ãpo 'tha devyo; vi«ïo retas tvam am­tasya nÃbhi÷ 03,114.025c evaæ bruvan pÃï¬ava satyavÃkyaæ; vedÅm imÃæ tvaæ tarasÃdhiroha 03,114.025d*0563_01 agniÓ ca te yonir i¬Ã ca deho 03,114.025d*0563_02 retodhà vi«ïor am­tasya nÃbhi÷ 03,114.025d*0563_03 evaæ japan pÃï¬ava satyavÃkyaæ 03,114.025d*0563_04 tato 'vagÃheta patiæ nadÅnÃm 03,114.025d*0563_05 anyathà hi kuruÓre«Âha devayonir apÃæ pati÷ 03,114.025d*0563_06 kuÓÃgreïÃpi kaunteya na spra«Âavyo mahodadhi÷ 03,114.025d*0564_01 gh­tabarhir gh­tayonis tv agarho 03,114.025d*0564_02 sa te«Ãæ vai payasÃæ saænidhÃnam 03,114.025d*0565_01 à janmaÓatasÃhasrÃd yat pÃpaæ kurute nara÷ 03,114.025d*0565_02 mucyate sarvapÃpebhya÷ snÃtvà tu lavaïÃmbhasi 03,114.026 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,114.026a tata÷ k­tasvastyayano mahÃtmÃ; yudhi«Âhira÷ sÃgaragÃm agacchat 03,114.026c k­tvà ca tacchÃsanam asya sarvaæ; mahendram ÃsÃdya niÓÃm uvÃsa 03,115.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,115.001a sa tatra tÃm u«itvaikÃæ rajanÅæ p­thivÅpati÷ 03,115.001c tÃpasÃnÃæ paraæ cakre satkÃraæ bhrÃt­bhi÷ saha 03,115.002a lomaÓaÓ cÃsya tÃn sarvÃn Ãcakhyau tatra tÃpasÃn 03,115.002c bh­gÆn aÇgirasaÓ caiva vÃsi«ÂhÃn atha kÃÓyapÃn 03,115.003a tÃn sametya sa rÃjar«ir abhivÃdya k­täjali÷ 03,115.003c rÃmasyÃnucaraæ vÅram ap­cchad ak­tavraïam 03,115.004a kadà nu rÃmo bhagavÃæs tÃpasÃn darÓayi«yati 03,115.004c tenaivÃhaæ prasaÇgena dra«Âum icchÃmi bhÃrgavam 03,115.005 ak­tavraïa uvÃca 03,115.005a ÃyÃn evÃsi vidito rÃmasya viditÃtmana÷ 03,115.005c prÅtis tvayi ca rÃmasya k«ipraæ tvÃæ darÓayi«yati 03,115.006a caturdaÓÅm a«ÂamÅæ ca rÃmaæ paÓyanti tÃpasÃ÷ 03,115.006c asyÃæ rÃtryÃæ vyatÅtÃyÃæ bhavitrÅ ca caturdaÓÅ 03,115.006d*0566_01 tatra drak«yasi rÃmaæ tvaæ k­«ïÃjinajaÂÃdharam 03,115.007 yudhi«Âhira uvÃca 03,115.007a bhavÃn anugato vÅraæ jÃmadagnyaæ mahÃbalam 03,115.007c pratyak«adarÓÅ sarvasya pÆrvav­ttasya karmaïa÷ 03,115.008a sa bhavÃn kathayatv etad yathà rÃmeïa nirjitÃ÷ 03,115.008c Ãhave k«atriyÃ÷ sarve kathaæ kena ca hetunà 03,115.008d@015_0000 ak­tavraïa uvÃca 03,115.008d@015_0001 ahaæ te kathayi«yÃmi mahad ÃkhyÃnam uttamam 03,115.008d@015_0002 bh­gÆïÃæ rÃjaÓÃrdÆla vaæÓe jÃtasya bhÃrata 03,115.008d@015_0003 rÃmasya jÃmadagnyasya caritaæ devasaæmitam 03,115.008d@015_0004 haihayÃdhipateÓ caiva kÃrtavÅryasya bhÃrata 03,115.008d@015_0005 rÃmeïa cÃrjuno nÃma haihayÃdhipatir hata÷ 03,115.008d@015_0006 tasya bÃhuÓatÃny Ãsaæs trÅïi sapta ca pÃï¬ava 03,115.008d@015_0007 dattÃtreyaprasÃdena vimÃnaæ käcanaæ tathà 03,115.008d@015_0008 aiÓvaryaæ sarvabhÆte«u p­thivyÃæ p­thivÅpate 03,115.008d@015_0009 avyÃhatagatiÓ caiva rathas tasya mahÃtmana÷ 03,115.008d@015_0010 rathena tena tu sadà varadÃnena vÅryavÃn 03,115.008d@015_0011 mamarda devÃn yak«ÃæÓ ca ­«ÅæÓ caiva samantata÷ 03,115.008d@015_0012 bhÆtÃæÓ caiva sa sarvÃæs tu pŬayÃm Ãsa sarvata÷ 03,115.008d@015_0013 tato devÃ÷ sametyÃhur ­«ayaÓ ca mahÃvratÃ÷ 03,115.008d@015_0014 devadevaæ surÃrighnaæ vi«ïuæ satyaparÃkramam 03,115.008d@015_0015 bhagavan bhÆtarak«Ãrtham arjunaæ jahi vai prabho 03,115.008d@015_0016 vimÃnena ca divyena haihayÃdhipati÷ puna÷ 03,115.008d@015_0017 ÓacÅsahÃyaæ krŬantaæ dhar«ayÃm Ãsa vÃsavam 03,115.008d@015_0018 tatas tu bhagavÃn deva÷ Óakreïa sahitas tadà 03,115.008d@015_0019 kÃrtavÅryavinÃÓÃrthaæ mantrayÃm Ãsa bhÃrata 03,115.008d@015_0020 yat tad bhÆtahitaæ kÃryaæ surendreïa niveditam 03,115.008d@015_0021 sa pratiÓrutya tat sarvaæ bhagavÃæl lokapÆjita÷ 03,115.008d@015_0022 jagÃma badarÅæ ramyÃæ svam evÃÓramamaï¬alam 03,115.008d@015_0023 etasminn eva kÃle tu p­thivyÃæ p­thivÅpati÷ 03,115.009 ak­tavraïa uvÃca 03,115.009a kanyakubje mahÃn ÃsÅt pÃrthiva÷ sumahÃbala÷ 03,115.009b*0567_01 kuÓikasyÃtmajo rÃja¤ jaj¤e vaæÓasamudbhava÷ 03,115.009c gÃdhÅti viÓruto loke vanavÃsaæ jagÃma sa÷ 03,115.010a vane tu tasya vasata÷ kanyà jaj¤e 'psara÷samà 03,115.010b*0568_01 babhÆva ÓatapatrÃk«Å rÆpeïÃsad­ÓÅ bhuvi 03,115.010c ­cÅko bhÃrgavas tÃæ ca varayÃm Ãsa bhÃrata 03,115.011a tam uvÃca tato rÃjà brÃhmaïaæ saæÓitavratam 03,115.011c ucitaæ na÷ kule kiæ cit pÆrvair yat saæpravartitam 03,115.012a ekata÷ ÓyÃmakarïÃnÃæ pÃï¬urÃïÃæ tarasvinÃm 03,115.012c sahasraæ vÃjinÃæ Óulkam iti viddhi dvijottama 03,115.013a na cÃpi bhagavÃn vÃcyo dÅyatÃm iti bhÃrgava 03,115.013c deyà me duhità ceyaæ tvadvidhÃya mahÃtmane 03,115.014 ­cÅka uvÃca 03,115.014a ekata÷ÓyÃmakarïÃnÃæ pÃï¬urÃïÃæ tarasvinÃm 03,115.014c dÃsyÃmy aÓvasahasraæ te mama bhÃryà sutÃstu te 03,115.015 ak­tavraïa uvÃca 03,115.015a sa tatheti pratij¤Ãya rÃjan varuïam abravÅt 03,115.015c ekata÷ÓyÃmakarïÃnÃæ pÃï¬urÃïÃæ tarasvinÃm 03,115.015e sahasraæ vÃjinÃm ekaæ ÓulkÃrthaæ me pradÅyatÃm 03,115.016a tasmai prÃdÃt sahasraæ vai vÃjinÃæ varuïas tadà 03,115.016c tad aÓvatÅrthaæ vikhyÃtam utthità yatra te hayÃ÷ 03,115.017a gaÇgÃyÃæ kanyakubje vai dadau satyavatÅæ tadà 03,115.017c tato gÃdhi÷ sutÃæ tasmai janyÃÓ cÃsan surÃs tadà 03,115.017e labdhvà hayasahasraæ tu tÃæÓ ca d­«Âvà divaukasa÷ 03,115.017f*0569_01 vismayaæ paramaæ jagmus tam eva divi saæstuvan 03,115.018a dharmeïa labdhvà tÃæ bhÃryÃm ­cÅko dvijasattama÷ 03,115.018c yathÃkÃmaæ yathÃjo«aæ tayà reme sumadhyayà 03,115.019a taæ vivÃhe k­te rÃjan sabhÃryam avalokaka÷ 03,115.019c ÃjagÃma bh­guÓre«Âha÷ putraæ d­«Âvà nananda ca 03,115.020a bhÃryÃpatÅ tam ÃsÅnaæ guruæ suragaïÃrcitam 03,115.020c arcitvà paryupÃsÅnau präjalÅ tasthatus tadà 03,115.021a tata÷ snu«Ãæ sa bhagavÃn prah­«Âo bh­gur abravÅt 03,115.021c varaæ v­ïÅ«va subhage dÃtà hy asmi tavepsitam 03,115.022a sà vai prasÃdayÃm Ãsa taæ guruæ putrakÃraïÃt 03,115.022c ÃtmanaÓ caiva mÃtuÓ ca prasÃdaæ ca cakÃra sa÷ 03,115.023 bh­gur uvÃca 03,115.023a ­tau tvaæ caiva mÃtà ca snÃte puæsavanÃya vai 03,115.023c ÃliÇgetÃæ p­thag v­k«au sÃÓvatthaæ tvam udumbaram 03,115.023d*0570_01 carudvayam idaæ bhadre jananyÃÓ ca tavaiva ca 03,115.023d*0570_02 viÓvam Ãvartayitvà tu mayà yatnena sÃdhitam 03,115.023d*0570_03 prÃÓitavyaæ prayatnena tety uktvÃdarÓanaæ gata÷ 03,115.024a ÃliÇgane tu te rÃjaæÓ cakratu÷ sma viparyayam 03,115.024c kadà cid bh­gur Ãgacchat taæ ca veda viparyayam 03,115.024d*0571_01 tata÷ puna÷ sa bhagavÃn kÃle bahutithe gate 03,115.024d*0571_02 divyaj¤ÃnÃd viditvà tu bhagavÃn Ãgata÷ puna÷ 03,115.025a athovÃca mahÃtejà bh­gu÷ satyavatÅæ snu«Ãm 03,115.025b*0572_01 upayuktaÓ carur bhadre v­k«e cÃliÇganaæ k­tam 03,115.025b*0572_02 viparÅtena te subhrÆr mÃtrà caivÃsi va¤cità 03,115.025c brÃhmaïa÷ k«atrav­ttir vai tava putro bhavi«yati 03,115.026a k«atriyo brÃhmaïÃcÃro mÃtus tava suto mahÃn 03,115.026c bhavi«yati mahÃvÅrya÷ sÃdhÆnÃæ mÃrgam Ãsthita÷ 03,115.027a tata÷ prasÃdayÃm Ãsa ÓvaÓuraæ sà puna÷ puna÷ 03,115.027c na me putro bhaved Åd­k kÃmaæ pautro bhaved iti 03,115.028a evam astv iti sà tena pÃï¬ava pratinandità 03,115.028b*0573_01 kÃlaæ pratÅk«ya taæ garbhaæ dhÃrayÃm Ãsa yatnata÷ 03,115.028c jamadagniæ tata÷ putraæ sà jaj¤e kÃla Ãgate 03,115.028e tejasà varcasà caiva yuktaæ bhÃrgavanandanam 03,115.029a sa vardhamÃnas tejasvÅ vedasyÃdhyayanena vai 03,115.029c bahÆn ­«Ån mahÃtejÃ÷ pÃï¬aveyÃtyavartata 03,115.030a taæ tu k­tsno dhanurveda÷ pratyabhÃd bharatar«abha 03,115.030c caturvidhÃni cÃstrÃïi bhÃskaropamavarcasam 03,116.001 ak­tavraïa uvÃca 03,116.001a sa vedÃdhyayane yukto jamadagnir mahÃtapÃ÷ 03,116.001c tapas tepe tato devÃn niyamÃd vaÓam Ãnayat 03,116.001d*0574_01 taæ tapyamÃnaæ brahmar«im Æcur devÃ÷ savÃsavÃ÷ 03,116.001d*0574_02 kimarthaæ tapyase brahman ka÷ kÃma÷ prÃrthitas tava 03,116.001d*0574_03 evam ukta÷ pratyuvÃca devÃn brahmar«isattama÷ 03,116.001d*0574_04 svargahetos tapas tapye lokÃÓ ca syur mamÃk«ayÃ÷ 03,116.001d*0574_05 tac chrutvà vacanaæ tasya tadà devÃs tam Æcire 03,116.001d*0574_06 nÃsaætater bhavel loka÷ k­tvà dharmaÓatÃny api 03,116.001d*0574_07 sa Órutvà vacanaæ te«Ãæ tridaÓÃnÃæ kurÆdvaha 03,116.002a sa prasenajitaæ rÃjann adhigamya narÃdhipam 03,116.002c reïukÃæ varayÃm Ãsa sa ca tasmai dadau n­pa÷ 03,116.003a reïukÃæ tv atha saæprÃpya bhÃryÃæ bhÃrgavanandana÷ 03,116.003c ÃÓramasthas tayà sÃrdhaæ tapas tepe 'nukÆlayà 03,116.004a tasyÃ÷ kumÃrÃÓ catvÃro jaj¤ire rÃmapa¤camÃ÷ 03,116.004c sarve«Ãm ajaghanyas tu rÃma ÃsÅj jaghanyaja÷ 03,116.005a phalÃhÃre«u sarve«u gate«v atha sute«u vai 03,116.005c reïukà snÃtum agamat kadà cin niyatavratà 03,116.006a sà tu citrarathaæ nÃma mÃrttikÃvatakaæ n­pam 03,116.006c dadarÓa reïukà rÃjann ÃgacchantÅ yad­cchayà 03,116.007a krŬantaæ salile d­«Âvà sabhÃryaæ padmamÃlinam 03,116.007c ­ddhimantaæ tatas tasya sp­hayÃm Ãsa reïukà 03,116.008a vyabhicÃrÃt tu sà tasmÃt klinnÃmbhasi vicetanà 03,116.008c praviveÓÃÓramaæ trastà tÃæ vai bhartÃnvabudhyata 03,116.008d*0575_01 antarik«Ãn nipatità narmadÃyÃæ mahÃhrade 03,116.008d*0575_02 uttÅrya cÃpi sà yatnÃj jagÃma bharatar«abha 03,116.009a sa tÃæ d­«Âvà cyutÃæ dhairyÃd brÃhmyà lak«myà vivarjitÃm 03,116.009c dhikÓabdena mahÃtejà garhayÃm Ãsa vÅryavÃn 03,116.010a tato jye«Âho jÃmadagnyo rumaïvÃn nÃma nÃmata÷ 03,116.010c ÃjagÃma su«eïaÓ ca vasur viÓvÃvasus tathà 03,116.011a tÃn ÃnupÆrvyÃd bhagavÃn vadhe mÃtur acodayat 03,116.011c na ca te jÃtasaæmohÃ÷ kiæ cid Æcur vicetasa÷ 03,116.012a tata÷ ÓaÓÃpa tÃn kopÃt te ÓaptÃÓ cetanÃæ jahu÷ 03,116.012c m­gapak«isadharmÃïa÷ k«ipram Ãsa¤ ja¬opamÃ÷ 03,116.013a tato rÃmo 'bhyagÃt paÓcÃd ÃÓramaæ paravÅrahà 03,116.013c tam uvÃca mahÃmanyur jamadagnir mahÃtapÃ÷ 03,116.014a jahÅmÃæ mÃtaraæ pÃpÃæ mà ca putra vyathÃæ k­thÃ÷ 03,116.014b*0576_01 ity ukto guruïà rÃjan krodhÃt tu jamadagninà 03,116.014c tata ÃdÃya paraÓuæ rÃmo mÃtu÷ Óiro 'harat 03,116.015a tatas tasya mahÃrÃja jamadagner mahÃtmana÷ 03,116.015c kopo agacchat sahasà prasannaÓ cÃbravÅd idam 03,116.016a mamedaæ vacanÃt tÃta k­taæ te karma du«karam 03,116.016c v­ïÅ«va kÃmÃn dharmaj¤a yÃvato vächase h­dà 03,116.017a sa vavre mÃtur utthÃnam asm­tiæ ca vadhasya vai 03,116.017c pÃpena tena cÃsparÓaæ bhrÃtÌïÃæ prak­tiæ tathà 03,116.018a apratidvandvatÃæ yuddhe dÅrgham ÃyuÓ ca bhÃrata 03,116.018c dadau ca sarvÃn kÃmÃæs tä jamadagnir mahÃtapÃ÷ 03,116.019a kadà cit tu tathaivÃsya vini«krÃntÃ÷ sutÃ÷ prabho 03,116.019c athÃnÆpapatir vÅra÷ kÃrtavÅryo 'bhyavartata 03,116.020a tam ÃÓramapadaæ prÃptam ­«er bhÃryà samarcayat 03,116.020c sa yuddhamadasaæmatto nÃbhyanandat tathÃrcanam 03,116.021a pramathya cÃÓramÃt tasmÃd dhomadhenvÃs tadà balÃt 03,116.021c jahÃra vatsaæ kroÓantyà babha¤ja ca mahÃdrumÃn 03,116.022a ÃgatÃya ca rÃmÃya tadÃca«Âa pità svayam 03,116.022c gÃæ ca rorÆyatÅæ d­«Âvà kopo rÃmaæ samÃviÓat 03,116.023a sa manyuvaÓam Ãpanna÷ kÃrtavÅryam upÃdravat 03,116.023c tasyÃtha yudhi vikramya bhÃrgava÷ paravÅrahà 03,116.024a ciccheda niÓitair bhallair bÃhÆn parighasaænibhÃn 03,116.024c sahasrasaæmitÃn rÃjan prag­hya ruciraæ dhanu÷ 03,116.024d*0577_01 abhibhÆta÷ sa rÃmeïa saæyukta÷ kÃladharmaïà 03,116.024d*0578_01 Ãgatya karma tat pitre nivedya gatavÃn vanam 03,116.025a arjunasyÃtha dÃyÃdà rÃmeïa k­tamanyava÷ 03,116.025c ÃÓramasthaæ vinà rÃmaæ jamadagnim upÃdravan 03,116.026a te taæ jaghnur mahÃvÅryam ayudhyantaæ tapasvinam 03,116.026c asak­d rÃma rÃmeti vikroÓantam anÃthavat 03,116.027a kÃrtavÅryasya putrÃs tu jamadagniæ yudhi«Âhira 03,116.027c ghÃtayitvà Óarair jagmur yathÃgatam ariædamÃ÷ 03,116.028a apakrÃnte«u caite«u jamadagnau tathÃgate 03,116.028c samitpÃïir upÃgacchad ÃÓramaæ bh­gunandana÷ 03,116.029a sa d­«Âvà pitaraæ vÅras tathà m­tyuvaÓaæ gatam 03,116.029c anarhantaæ tathÃbhÆtaæ vilalÃpa sudu÷khita÷ 03,117.001 rÃma uvÃca 03,117.001a mamÃparÃdhÃt tai÷ k«udrair hatas tvaæ tÃta bÃliÓai÷ 03,117.001c kÃrtavÅryasya dÃyÃdair vane m­ga ive«ubhi÷ 03,117.002a dharmaj¤asya kathaæ tÃta vartamÃnasya satpathe 03,117.002c m­tyur evaævidho yukta÷ sarvabhÆte«v anÃgasa÷ 03,117.003a kiæ nu tair na k­taæ pÃpaæ yair bhavÃæs tapasi sthita÷ 03,117.003c ayudhyamÃno v­ddha÷ san hata÷ ÓaraÓatai÷ Óitai÷ 03,117.004a kiæ nu te tatra vak«yanti sacive«u suh­tsu ca 03,117.004c ayudhyamÃnaæ dharmaj¤am ekaæ hatvÃnapatrapÃ÷ 03,117.005 ak­tavraïa uvÃca 03,117.005a vilapyaivaæ sa karuïaæ bahu nÃnÃvidhaæ n­pa 03,117.005c pretakÃryÃïi sarvÃïi pituÓ cakre mahÃtapÃ÷ 03,117.006a dadÃha pitaraæ cÃgnau rÃma÷ parapuraæjaya÷ 03,117.006c pratijaj¤e vadhaæ cÃpi sarvak«atrasya bhÃrata 03,117.007a saækruddho 'tibala÷ ÓÆra÷ Óastram ÃdÃya vÅryavÃn 03,117.007c jaghnivÃn kÃrtavÅryasya sutÃn eko 'ntakopama÷ 03,117.008a te«Ãæ cÃnugatà ye ca k«atriyÃ÷ k«atriyar«abha 03,117.008c tÃæÓ ca sarvÃn avÃm­dnÃd rÃma÷ praharatÃæ vara÷ 03,117.009a tri÷saptak­tva÷ p­thivÅæ k­tvà ni÷k«atriyÃæ prabhu÷ 03,117.009c samantapa¤cake pa¤ca cakÃra rudhirahradÃn 03,117.010a sa te«u tarpayÃm Ãsa pitÌn bh­gukulodvaha÷ 03,117.010c sÃk«Ãd dadarÓa carcÅkaæ sa ca rÃmaæ nyavÃrayat 03,117.011a tato yaj¤ena mahatà jÃmadagnya÷ pratÃpavÃn 03,117.011c tarpayÃm Ãsa devendram ­tvigbhyaÓ ca mahÅæ dadau 03,117.012a vedÅæ cÃpy adadad dhaimÅæ kaÓyapÃya mahÃtmane 03,117.012c daÓavyÃmÃyatÃæ k­tvà navotsedhÃæ viÓÃæ pate 03,117.013a tÃæ kaÓyapasyÃnumate brÃhmaïÃ÷ khaï¬aÓas tadà 03,117.013c vyabhajaæs tena te rÃjan prakhyÃtÃ÷ khÃï¬avÃyanÃ÷ 03,117.014a sa pradÃya mahÅæ tasmai kaÓyapÃya mahÃtmane 03,117.014c asmin mahendre Óailendre vasaty amitavikrama÷ 03,117.014d*0579_01 tapa÷ sumahad ÃsthÃya mahÃbalaparÃkrama÷ 03,117.015a evaæ vairam abhÆt tasya k«atriyair lokavÃsibhi÷ 03,117.015c p­thivÅ cÃpi vijità rÃmeïÃmitatejasà 03,117.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,117.016a tataÓ caturdaÓÅæ rÃma÷ samayena mahÃmanÃ÷ 03,117.016c darÓayÃm Ãsa tÃn viprÃn dharmarÃjaæ ca sÃnujam 03,117.017a sa tam Ãnarca rÃjendro bhrÃt­bhi÷ sahita÷ prabhu÷ 03,117.017c dvijÃnÃæ ca parÃæ pÆjÃæ cakre n­patisattama÷ 03,117.018a arcayitvà jÃmadagnyaæ pÆjitas tena cÃbhibhÆ÷ 03,117.018c mahendra u«ya tÃæ rÃtriæ prayayau dak«iïÃmukha÷ 03,117.018c*0580_01 **** **** mahendre parvatottame 03,117.018c*0580_02 rÃmam Ãmantrya dharmÃtmà 03,118.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,118.001a gacchan sa tÅrthÃni mahÃnubhÃva÷; puïyÃni ramyÃïi dadarÓa rÃjà 03,118.001c sarvÃïi viprair upaÓobhitÃni; kva cit kva cid bhÃrata sÃgarasya 03,118.002a sa v­ttavÃæs te«u k­tÃbhi«eka÷; sahÃnuja÷ pÃrthivaputrapautra÷ 03,118.002c samudragÃæ puïyatamÃæ praÓastÃæ; jagÃma pÃrik«ita pÃï¬uputra÷ 03,118.003a tatrÃpi cÃplutya mahÃnubhÃva÷; saætarpayÃm Ãsa pitÌn surÃæÓ ca 03,118.003c dvijÃtimukhye«u dhanaæ vis­jya; godÃvariæ sÃgaragÃm agacchat 03,118.004a tato vipÃpmà dravi¬e«u rÃjan; samudram ÃsÃdya ca lokapuïyam 03,118.004c agastyatÅrthaæ ca pavitrapuïyaæ; nÃrÅtÅrthÃny atha vÅro dadarÓa 03,118.005a tatrÃrjunasyÃgryadhanurdharasya; niÓamya tat karma parair asahyam 03,118.005c saæpÆjyamÃna÷ paramar«isaæghai÷; parÃæ mudaæ pÃï¬usuta÷ sa lebhe 03,118.006a sa te«u tÅrthe«v abhi«iktagÃtra÷; k­«ïÃsahÃya÷ sahito 'nujaiÓ ca 03,118.006c saæpÆjayan vikramam arjunasya; reme mahÅpÃlapati÷ p­thivyÃm 03,118.007a tata÷ sahasrÃïi gavÃæ pradÃya; tÅrthe«u te«v ambudharottamasya 03,118.007c h­«Âa÷ saha bhrÃt­bhir arjunasya; saækÅrtayÃm Ãsa gavÃæ pradÃnam 03,118.007d*0581_01 tatas tu kÃverim anantatoyÃæ 03,118.007d*0581_02 divyÃÓramair nityam upÃttatoyÃm 03,118.007d*0581_03 sahÃnuja÷ saæpravigÃhya puïyÃæ 03,118.007d*0581_04 nananda na«ÂaklamaÓokapÃpa÷ 03,118.008a sa tÃni tÅrthÃni ca sÃgarasya; puïyÃni cÃnyÃni bahÆni rÃjan 03,118.008c krameïa gacchan paripÆrïakÃma÷; ÓÆrpÃrakaæ puïyatamaæ dadarÓa 03,118.009a tatrodadhe÷ kaæ cid atÅtya deÓaæ; khyÃtaæ p­thivyÃæ vanam ÃsasÃda 03,118.009c taptaæ surair yatra tapa÷ purastÃd; i«Âaæ tathà puïyatamair narendrai÷ 03,118.010a sa tatra tÃm agryadhanurdharasya; vedÅæ dadarÓÃyatapÅnabÃhu÷ 03,118.010c ­cÅkaputrasya tapasvisaæghai÷; samÃv­tÃæ puïyak­d arcanÅyÃm 03,118.011a tato vasÆnÃæ vasudhÃdhipa÷ sa; marudgaïÃnÃæ ca tathÃÓvinoÓ ca 03,118.011c vaivasvatÃdityadhaneÓvarÃïÃm; indrasya vi«ïo÷ savitur vibhoÓ ca 03,118.012a bhagasya candrasya divÃkarasya; pater apÃæ sÃdhyagaïasya caiva 03,118.012c dhÃtu÷ pitÌïÃæ ca tathà mahÃtmÃ; rudrasya rÃjan sagaïasya caiva 03,118.013a sarasvatyÃ÷ siddhagaïasya caiva; pÆ«ïaÓ ca ye cÃpy amarÃs tathÃnye 03,118.013c puïyÃni cÃpy ÃyatanÃni te«Ãæ; dadarÓa rÃjà sumanoharÃïi 03,118.014a te«ÆpavÃsÃn vividhÃn upo«ya; dattvà ca ratnÃni mahÃdhanÃni 03,118.014c tÅrthe«u sarve«u pariplutÃÇga÷; puna÷ sa ÓÆrpÃrakam ÃjagÃma 03,118.015a sa tena tÅrthena tu sÃgarasya; puna÷ prayÃta÷ saha sodarÅyai÷ 03,118.015c dvijai÷ p­thivyÃæ prathitaæ mahadbhis; tÅrthaæ prabhÃsaæ samupÃjagÃma 03,118.016a tatrÃbhi«ikta÷ p­thulohitÃk«a÷; sahÃnujair devagaïÃn pitÌæÓ ca 03,118.016c saætarpayÃm Ãsa tathaiva k­«ïÃ; te cÃpi viprÃ÷ saha lomaÓena 03,118.017a sa dvÃdaÓÃhaæ jalavÃyubhak«a÷; kurvan k«apÃha÷su tadÃbhi«ekam 03,118.017c samantato 'gnÅn upadÅpayitvÃ; tepe tapo dharmabh­tÃæ vari«Âha÷ 03,118.018a tam ugram ÃsthÃya tapaÓ carantaæ; ÓuÓrÃva rÃmaÓ ca janÃrdanaÓ ca 03,118.018c tau sarvav­«ïipravarau sasainyau; yudhi«Âhiraæ jagmatur ÃjamŬham 03,118.019a te v­«ïaya÷ pÃï¬usutÃn samÅk«ya; bhÆmau ÓayÃnÃn maladigdhagÃtrÃn 03,118.019c anarhatÅæ draupadÅæ cÃpi d­«ÂvÃ; sudu÷khitÃÓ cukruÓur ÃrtanÃdam 03,118.020a tata÷ sa rÃmaæ ca janÃrdanaæ ca; kÃr«ïiæ ca sÃmbaæ ca ÓineÓ ca pautram 03,118.020c anyÃæÓ ca v­«ïÅn upagamya pÆjÃæ; cakre yathÃdharmam adÅnasattva÷ 03,118.021a te cÃpi sarvÃn pratipÆjya pÃrthÃæs; tai÷ satk­tÃ÷ pÃï¬usutais tathaiva 03,118.021c yudhi«Âhiraæ saæparivÃrya rÃjann; upÃviÓan devagaïà yathendram 03,118.022a te«Ãæ sa sarvaæ caritaæ pare«Ãæ; vane ca vÃsaæ paramapratÅta÷ 03,118.022c astrÃrtham indrasya gataæ ca pÃrthaæ; k­«ïe ÓaÓaæsÃmararÃjaputram 03,118.023a Órutvà tu te tasya vaca÷ pratÅtÃs; tÃæÓ cÃpi d­«Âvà suk­ÓÃn atÅva 03,118.023c netrodbhavaæ saæmumucur daÓÃrhÃ; du÷khÃrtijaæ vÃri mahÃnubhÃvÃ÷ 03,119.001 janamejaya uvÃca 03,119.001a prabhÃsatÅrthaæ saæprÃpya v­«ïaya÷ pÃï¬avÃs tathà 03,119.001c kim akurvan kathÃÓ cai«Ãæ kÃs tatrÃsaæs tapodhana 03,119.002a te hi sarve mahÃtmÃna÷ sarvaÓÃstraviÓÃradÃ÷ 03,119.002c v­«ïaya÷ pÃï¬avÃÓ caiva suh­daÓ ca parasparam 03,119.003 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,119.003a prabhÃsatÅrthaæ saæprÃpya puïyaæ tÅrthaæ mahodadhe÷ 03,119.003c v­«ïaya÷ pÃï¬avÃn vÅrÃn parivÃryopatasthire 03,119.004a tato gok«Årakundendum­ïÃlarajataprabha÷ 03,119.004c vanamÃlÅ halÅ rÃmo babhëe pu«karek«aïam 03,119.005a na k­«ïa dharmaÓ carito bhavÃya; jantor adharmaÓ ca parÃbhavÃya 03,119.005c yudhi«Âhiro yatra jaÂÅ mahÃtmÃ; vanÃÓraya÷ kliÓyati cÅravÃsÃ÷ 03,119.006a duryodhanaÓ cÃpi mahÅæ praÓÃsti; na cÃsya bhÆmir vivaraæ dadÃti 03,119.006c dharmÃd adharmaÓ carito garÅyÃn; itÅva manyeta naro 'lpabuddhi÷ 03,119.007a duryodhane cÃpi vivardhamÃne; yudhi«Âhire cÃsukha ÃttarÃjye 03,119.007b*0582_01 h­tasvarÃjyÃyatanÃrthabhÃrye 03,119.007b*0582_02 duryodhanenÃlpadhiyà ca pÃrthe 03,119.007c kiæ nv adya kartavyam iti prajÃbhi÷; ÓaÇkà mitha÷ saæjanità narÃïÃm 03,119.008a ayaæ hi dharmaprabhavo narendro; dharme rata÷ satyadh­ti÷ pradÃtà 03,119.008c caled dhi rÃjyÃc ca sukhÃc ca pÃrtho; dharmÃd apetaÓ ca kathaæ vivardhet 03,119.009a kathaæ nu bhÅ«maÓ ca k­paÓ ca vipro; droïaÓ ca rÃjà ca kulasya v­ddha÷ 03,119.009c pravrÃjya pÃrthÃn sukham Ãpnuvanti; dhik pÃpabuddhÅn bharatapradhÃnÃn 03,119.010a kiæ nÃma vak«yaty avanipradhÃna÷; pitÌn samÃgamya paratra pÃpa÷ 03,119.010c putre«u samyak caritaæ mayeti; putrÃn apÃpÃn avaropya rÃjyÃt 03,119.011a nÃsau dhiyà saæpratipaÓyati sma; kiæ nÃma k­tvÃham acak«ur evam 03,119.011c jÃta÷ p­thivyÃm iti pÃrthive«u; pravrÃjya kaunteyam athÃpi rÃjyÃt 03,119.012a nÆnaæ sam­ddhÃn pit­lokabhÆmau; cÃmÅkarÃbhÃn k«itijÃn praphullÃn 03,119.012c vicitravÅryasya suta÷ saputra÷; k­tvà n­Óaæsaæ bata paÓyati sma 03,119.013a vyƬhottarÃæsÃn p­thulohitÃk«Ãn; nemÃn sma p­cchan sa Ó­ïoti nÆnam 03,119.013c prasthÃpayad yat sa vanaæ hy aÓaÇko; yudhi«Âhiraæ sÃnujam ÃttaÓastram 03,119.014a yo 'yaæ pare«Ãæ p­tanÃæ sam­ddhÃæ; nirÃyudho dÅrghabhujo nihanyÃt 03,119.014c Órutvaiva Óabdaæ hi v­kodarasya; mu¤canti sainyÃni Óak­t samÆtram 03,119.015a sa k«utpipÃsÃdhvak­Óas tarasvÅ; sametya nÃnÃyudhabÃïapÃïi÷ 03,119.015c vane smaran vÃsam imaæ sughoraæ; Óe«aæ na kuryÃd iti niÓcitaæ me 03,119.016a na hy asya vÅryeïa balena kaÓ cit; sama÷ p­thivyÃæ bhavità nare«u 03,119.016c ÓÅto«ïavÃtÃtapakarÓitÃÇgo; na Óe«am ÃjÃv asuh­tsu kuryÃt 03,119.017a prÃcyÃæ n­pÃn ekarathena jitvÃ; v­kodara÷ sÃnucarÃn raïe«u 03,119.017c svastyÃgamad yo 'tirathas tarasvÅ; so 'yaæ vane kliÓyati cÅravÃsÃ÷ 03,119.018a yo dantakÆre vyajayan n­devÃn; samÃgatÃn dÃk«iïÃtyÃn mahÅpÃn 03,119.018c taæ paÓyatemaæ sahadevam adya; tapasvinaæ tÃpasave«arÆpam 03,119.019a ya÷ pÃrthivÃn ekarathena vÅro; diÓaæ pratÅcÅæ prati yuddhaÓauï¬a÷ 03,119.019c so 'yaæ vane mÆlaphalena jÅva¤; jaÂÅ caraty adya malÃcitÃÇga÷ 03,119.019d*0583_01 jigye raïe taæ nakulaæ vane«u 03,119.019d*0583_02 saæpaÓyante me 'dya mana÷ sudÅnam 03,119.020a satre sam­ddhe 'ti rathasya rÃj¤o; vedÅtalÃd utpatità sutà yà 03,119.020c seyaæ vane vÃsam imaæ sudu÷khaæ; kathaæ sahaty adya satÅ sukhÃrhà 03,119.021a trivargamukhyasya samÅraïasya; deveÓvarasyÃpy atha vÃÓvinoÓ ca 03,119.021c e«Ãæ surÃïÃæ tanayÃ÷ kathaæ nu; vane caranty alpasukhÃ÷ sukhÃrhÃ÷ 03,119.022a jite hi dharmasya sute sabhÃrye; sabhrÃt­ke sÃnucare niraste 03,119.022c duryodhane cÃpi vivardhamÃne; kathaæ na sÅdaty avani÷ saÓailà 03,120.001 sÃtyakir uvÃca 03,120.001a na rÃma kÃla÷ paridevanÃya; yad uttaraæ tatra tad eva sarve 03,120.001b*0584_01 kurvÅmahe yac ca hitaæ bhavet tu 03,120.001b*0584_02 rÃj¤e hy asmÃyÃjamŬhÃya nityam 03,120.001c samÃcarÃmo hy anatÅtakÃlaæ; yudhi«Âhiro yady api nÃha kiæ cit 03,120.002a ye nÃthavanto hi bhavanti loke; te nÃtmanà karma samÃrabhante 03,120.002c te«Ãæ tu kÃrye«u bhavanti nÃthÃ÷; ÓaibyÃdayo rÃma yathà yayÃte÷ 03,120.003a ye«Ãæ tathà rÃma samÃrabhante; kÃryÃïi nÃthÃ÷ svamatena loke 03,120.003c te nÃthavanta÷ puru«apravÅrÃ; nÃnÃthavat k­cchram avÃpnuvanti 03,120.004a kasmÃd ayaæ rÃmajanÃrdanau ca; pradyumnasÃmbau ca mayà sametau 03,120.004c vasaty araïye saha sodarÅyais; trailokyanÃthÃn adhigamya nÃthÃn 03,120.005a niryÃtu sÃdhv adya daÓÃrhasenÃ; prabhÆtanÃnÃyudhacitravarmà 03,120.005c yamak«ayaæ gacchatu dhÃrtarëÂra÷; sabÃndhavo v­«ïibalÃbhibhÆta÷ 03,120.006a tvaæ hy eva kopÃt p­thivÅm apÅmÃæ; saæve«Âayes ti«Âhatu ÓÃrÇgadhanvà 03,120.006c sa dhÃrtarëÂraæ jahi sÃnubandhaæ; v­traæ yathà devapatir mahendra÷ 03,120.007a bhrÃtà ca me yaÓ ca sakhà guruÓ ca; janÃrdanasyÃtmasamaÓ ca pÃrtha÷ 03,120.007b*0585_01 yadartham aicchan manujÃ÷ suputraæ 03,120.007b*0585_02 Ói«yaæ guruÓ cÃpratikÆlavÃdam 03,120.007c yadartham abhyudyatam uttamaæ tat; karoti karmÃgryam apÃraïÅyam 03,120.008a tasyÃstravar«Ãïy aham uttamÃstrair; vihatya sarvÃïi raïe 'bhibhÆya 03,120.008c kÃyÃc chira÷ sarpavi«Ãgnikalpai÷; Óarottamair unmathitÃsmi rÃma 03,120.009a kha¬gena cÃhaæ niÓitena saækhye; kÃyÃc chiras tasya balÃt pramathya 03,120.009c tato 'sya sarvÃn anugÃn hani«ye; duryodhanaæ cÃpi kurÆæÓ ca sarvÃn 03,120.010a ÃttÃyudhaæ mÃm iha rauhiïeya; paÓyantu bhaumà yudhi jÃtahar«Ã÷ 03,120.010c nighnantam ekaæ kuruyodhamukhyÃn; kÃle mahÃkak«am ivÃntakÃgni÷ 03,120.011a pradyumnamuktÃn niÓitÃn na ÓaktÃ÷; so¬huæ k­padroïavikarïakarïÃ÷ 03,120.011c jÃnÃmi vÅryaæ ca tavÃtmajasya; kÃr«ïir bhavaty e«a yathà raïastha÷ 03,120.012a sÃmba÷ sasÆtaæ sarathaæ bhujÃbhyÃæ; du÷ÓÃsanaæ ÓÃstu balÃt pramathya 03,120.012c na vidyate jÃmbavatÅsutasya; raïe 'vi«ahyaæ hi raïotkaÂasya 03,120.013a etena bÃlena hi Óambarasya; daityasya sainyaæ sahasà praïunnam 03,120.013b*0586_01 hata÷ sa pÃpo yudhi kevalena 03,120.013b*0586_02 yuddhe 'dvitÅyo haritulyarÆpa÷ 03,120.013b*0587_01 yathaiva yat tasya puraædarasya 03,120.013b*0587_02 haridhvajaæ syandanam Ãsthitasya 03,120.013c v­ttorur atyÃyatapÅnabÃhur; etena saækhye nihato 'Óvacakra÷ 03,120.013e ko nÃma sÃmbasya raïe manu«yo; gatvÃntaraæ vai bhujayor dhareta 03,120.014a yathà praviÓyÃntaram antakasya; kÃle manu«yo na vini«krameta 03,120.014b*0588_01 saæprÃpya vai tÃd­ÓÅæ yodhalak«mÅæ 03,120.014c tathà praviÓyÃntaram asya saækhye; ko nÃma jÅvan punar Ãvrajeta 03,120.015a droïaæ ca bhÅ«maæ ca mahÃrathau tau; sutair v­taæ cÃpy atha somadattam 03,120.015c sarvÃïi sainyÃni ca vÃsudeva÷; pradhak«yate sÃyakavahnijÃlai÷ 03,120.016a kiæ nÃma loke«v avi«ahyam asti; k­«ïasya sarve«u sadaivate«u 03,120.016c ÃttÃyudhasyottamabÃïapÃïeÓ; cakrÃyudhasyÃpratimasya yuddhe 03,120.017a tato 'niruddho 'py asicarmapÃïir; mahÅm imÃæ dhÃrtarëÂrair visaæj¤ai÷ 03,120.017c h­tottamÃÇgair nihatai÷ karotu; kÅrïÃæ kuÓair vedim ivÃdhvare«u 03,120.018a gadolmukau bÃhukabhÃnunÅthÃ÷; ÓÆraÓ ca saækhye niÓaÂha÷ kumÃra÷ 03,120.018c raïotkaÂau sÃraïacÃrude«ïau; kulocitaæ viprathayantu karma 03,120.019a sav­«ïibhojÃndhakayodhamukhyÃ; samÃgatà k«atriyaÓÆrasenà 03,120.019a*0589_01 samÃhita÷ p­thivÅæ sÃdhu rÃjà 03,120.019a*0589_02 yaÓobh­tÃæ dharmabh­tÃæ vari«Âha÷ 03,120.019a*0589_03 yudhi«Âhira÷ pÃlayatÃæ mahÃtmà 03,120.019c hatvà raïe tÃn dh­tarëÂraputrÃæl; loke yaÓa÷ sphÅtam upÃkarotu 03,120.020a tato 'bhimanyu÷ p­thivÅæ praÓÃstu; yÃvad vrataæ dharmabh­tÃæ vari«Âha÷ 03,120.020c yudhi«Âhira÷ pÃrayate mahÃtmÃ; dyÆte yathoktaæ kurusattamena 03,120.021a asmatpramuktair viÓikhair jitÃris; tato mahÅæ bhok«yati dharmarÃja÷ 03,120.021c nirdhÃrtarëÂrÃæ hatasÆtaputrÃm; etad dhi na÷ k­tyatamaæ yaÓaÓyam 03,120.022 vÃsudeva uvÃca 03,120.022a asaæÓayaæ mÃdhava satyam etad; g­hïÅma te vÃkyam adÅnasattva 03,120.022c svÃbhyÃæ bhujÃbhyÃm ajitÃæ tu bhÆmiæ; necchet kurÆïÃm ­«abha÷ kathaæ cit 03,120.023a na hy e«a kÃmÃn na bhayÃn na lobhÃd; yudhi«Âhiro jÃtu jahyÃt svadharmam 03,120.023c bhÅmÃrjunau cÃtirathau yamau vÃ; tathaiva k­«ïà drupadÃtmajeyam 03,120.024a ubhau hi yuddhe 'pratimau p­thivyÃæ; v­kodaraÓ caiva dhanaæjayaÓ ca 03,120.024c kasmÃn na k­tsnÃæ p­thivÅæ praÓÃsen; mÃdrÅsutÃbhyÃæ ca purask­to 'yam 03,120.025a yadà tu päcÃlapatir mahÃtmÃ; sakekayaÓ cedipatir vayaæ ca 03,120.025c yotsyÃma vikramya parÃæs tadà vai; suyodhanas tyak«yati jÅvalokam 03,120.026 yudhi«Âhira uvÃca 03,120.026a naitac citraæ mÃdhava yad bravÅ«i; satyaæ tu me rak«yatamaæ na rÃjyam 03,120.026c k­«ïas tu mÃæ veda yathÃvad eka÷; k­«ïaæ ca vedÃham atho yathÃvat 03,120.027a yadaiva kÃlaæ puru«apravÅro; vetsyaty ayaæ mÃdhava vikramasya 03,120.027c tadà raïe tvaæ ca ÓinipravÅra; suyodhanaæ je«yasi keÓavaÓ ca 03,120.028a pratiprayÃntv adya daÓÃrhavÅrÃ; d­¬ho 'smi nÃthair naralokanÃthai÷ 03,120.028c dharme 'pramÃdaæ kurutÃprameyÃ; dra«ÂÃsmi bhÆya÷ sukhina÷ sametÃn 03,120.029 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,120.029a te 'nyonyam Ãmantrya tathÃbhivÃdya; v­ddhÃn parisvajya ÓiÓÆæÓ ca sarvÃn 03,120.029c yadupravÅrÃ÷ svag­hÃïi jagmÆ; rÃjÃpi tÅrthÃny anusaæcacÃra 03,120.030a vis­jya k­«ïaæ tv atha dharmarÃjo; vidarbharÃjopacitÃæ sutÅrthÃm 03,120.030b*0590_01 jagÃma puïyÃæ saritaæ payo«ïÅæ 03,120.030b*0590_02 sabhrÃt­bh­tya÷ saha lomaÓena 03,120.030c sutena somena vimiÓritodÃæ; tata÷ payo«ïÅæ prati sa hy uvÃsa 03,120.030d*0591_01 dvijÃtimukhyair muditair mahÃtmà 03,120.030d*0591_02 saæstÆyamÃna÷ stutibhir varÃbhi÷ 03,121.001 lomaÓa uvÃca 03,121.001a n­geïa yajamÃnena someneha puraædara÷ 03,121.001c tarpita÷ ÓrÆyate rÃjan sa t­pto madam abhyagÃt 03,121.002a iha devai÷ sahendrair hi prajÃpatibhir eva ca 03,121.002c i«Âaæ bahuvidhair yaj¤air mahadbhir bhÆridak«iïai÷ 03,121.003a ÃmÆrtarayasaÓ ceha rÃjà vajradharaæ prabhum 03,121.003c tarpayÃm Ãsa somena hayamedhe«u saptasu 03,121.004a tasya saptasu yaj¤e«u sarvam ÃsÅd dhiraïmayam 03,121.004c vÃnaspatyaæ ca bhaumaæ ca yad dravyaæ niyataæ makhe 03,121.004d*0592_01 ca«ÃlayÆpacamasÃ÷ sthÃlya÷ pÃtrya÷ sruca÷ sruvÃ÷ 03,121.005a te«v eva cÃsya yaj¤e«u prayogÃ÷ sapta viÓrutÃ÷ 03,121.005c saptaikaikasya yÆpasya ca«ÃlÃÓ copari sthitÃ÷ 03,121.006a tasya sma yÆpÃn yaj¤e«u bhrÃjamÃnÃn hiraïmayÃn 03,121.006c svayam utthÃpayÃm Ãsur devÃ÷ sendrà yudhi«Âhira 03,121.007a te«u tasya makhÃgrye«u gayasya p­thivÅpate÷ 03,121.007c amÃdyad indra÷ somena dak«iïÃbhir dvijÃtaya÷ 03,121.007d*0593_01 prasaækhyÃnÃn asaækhyeyÃn pratyag­hïan dvijÃtaya÷ 03,121.008a sikatà và yathà loke yathà và divi tÃrakÃ÷ 03,121.008c yathà và var«ato dhÃrà asaækhyeyÃÓ ca kena cit 03,121.009a tathaiva tad asaækhyeyaæ dhanaæ yat pradadau gaya÷ 03,121.009c sadasyebhyo mahÃrÃja te«u yaj¤e«u saptasu 03,121.010a bhavet saækhyeyam etad vai yad etat parikÅrtitam 03,121.010c na sà Óakyà tu saækhyÃtuæ dak«iïà dak«iïÃvata÷ 03,121.011a hiraïmayÅbhir gobhiÓ ca k­tÃbhir viÓvakarmaïà 03,121.011c brÃhmaïÃæs tarpayÃm Ãsa nÃnÃdigbhya÷ samÃgatÃn 03,121.012a alpÃvaÓe«Ã p­thivÅ caityair ÃsÅn mahÃtmana÷ 03,121.012c gayasya yajamÃnasya tatra tatra viÓÃæ pate 03,121.013a sa lokÃn prÃptavÃn aindrÃn karmaïà tena bhÃrata 03,121.013c salokatÃæ tasya gacchet payo«ïyÃæ ya upasp­Óet 03,121.014a tasmÃt tvam atra rÃjendra bhrÃt­bhi÷ sahito 'nagha 03,121.014c upasp­Óya mahÅpÃla dhÆtapÃpmà bhavi«yasi 03,121.015 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,121.015a sa payo«ïyÃæ naraÓre«Âha÷ snÃtvà vai bhrÃt­bhi÷ saha 03,121.015c vai¬Æryaparvataæ caiva narmadÃæ ca mahÃnadÅm 03,121.015d*0594_01 uddiÓya pÃï¬avaÓre«Âha÷ sa pratasthe mahÅpati÷ 03,121.015e samÃjagÃma tejasvÅ bhrÃt­bhi÷ sahito 'nagha÷ 03,121.016a tato 'sya sarvÃïy Ãcakhyau lomaÓo bhagavÃn ­«i÷ 03,121.016c tÅrthÃni ramaïÅyÃni tatra tatra viÓÃæ pate 03,121.017a yathÃyogaæ yathÃprÅti prayayau bhrÃt­bhi÷ saha 03,121.017c dadamÃno 'sak­d vittaæ brÃhmaïebhya÷ sahasraÓa÷ 03,121.018 lomaÓa uvÃca 03,121.018a devÃnÃm eti kaunteya tathà rÃj¤Ãæ salokatÃm 03,121.018c vai¬Æryaparvataæ d­«Âvà narmadÃm avatÅrya ca 03,121.019a saædhir e«a naraÓre«Âha tretÃyà dvÃparasya ca 03,121.019c etam ÃsÃdya kaunteya sarvapÃpai÷ pramucyate 03,121.020a e«a ÓaryÃtiyaj¤asya deÓas tÃta prakÃÓate 03,121.020c sÃk«Ãd yatrÃpibat somam aÓvibhyÃæ saha kauÓika÷ 03,121.021a cukopa bhÃrgavaÓ cÃpi mahendrasya mahÃtapÃ÷ 03,121.021c saæstambhayÃm Ãsa ca taæ vÃsavaæ cyavana÷ prabhu÷ 03,121.021e sukanyÃæ cÃpi bhÃryÃæ sa rÃjaputrÅm ivÃptavÃn 03,121.022 yudhi«Âhira uvÃca 03,121.022a kathaæ vi«Âambhitas tena bhagavÃn pÃkaÓÃsana÷ 03,121.022c kimarthaæ bhÃrgavaÓ cÃpi kopaæ cakre mahÃtapÃ÷ 03,121.023a nÃsatyau ca kathaæ brahman k­tavÃn somapÅthinau 03,121.023c etat sarvaæ yathÃv­ttam ÃkhyÃtu bhagavÃn mama 03,122.001 lomaÓa uvÃca 03,122.001a bh­gor mahar«e÷ putro 'bhÆc cyavano nÃma bhÃrgava÷ 03,122.001c samÅpe sarasa÷ so 'sya tapas tepe mahÃdyuti÷ 03,122.002a sthÃïubhÆto mahÃtejà vÅrasthÃnena pÃï¬ava 03,122.002c ati«Âhat subahÆn kÃlÃn ekadeÓe viÓÃæ pate 03,122.003a sa valmÅko 'bhavad ­«ir latÃbhir abhisaæv­ta÷ 03,122.003c kÃlena mahatà rÃjan samÃkÅrïa÷ pipÅlikai÷ 03,122.004a tathà sa saæv­to dhÅmÃn m­tpiï¬a iva sarvaÓa÷ 03,122.004c tapyati sma tapo rÃjan valmÅkena samÃv­ta÷ 03,122.005a atha dÅrghasya kÃlasya ÓaryÃtir nÃma pÃrthiva÷ 03,122.005c ÃjagÃma saro ramyaæ vihartum idam uttamam 03,122.006a tasya strÅïÃæ sahasrÃïi catvÃry Ãsan parigraha÷ 03,122.006c ekaiva ca sutà Óubhrà sukanyà nÃma bhÃrata 03,122.007a sà sakhÅbhi÷ pariv­tà sarvÃbharaïabhÆ«ità 03,122.007c caÇkramyamÃïà valmÅkaæ bhÃrgavasya samÃsadat 03,122.008a sà caiva sudatÅ tatra paÓyamÃnà manoramÃn 03,122.008c vanaspatÅn vicinvantÅ vijahÃra sakhÅv­tà 03,122.009a rÆpeïa vayasà caiva madanena madena ca 03,122.009c babha¤ja vanav­k«ÃïÃæ ÓÃkhÃ÷ paramapu«pitÃ÷ 03,122.010a tÃæ sakhÅrahitÃm ekÃm ekavastrÃm alaæk­tÃm 03,122.010c dadarÓa bhÃrgavo dhÅmÃæÓ carantÅm iva vidyutam 03,122.011a tÃæ paÓyamÃno vijane sa reme paramadyuti÷ 03,122.011c k«ÃmakaïÂhaÓ ca brahmar«is tapobalasamanvita÷ 03,122.011e tÃm Ãbabhëe kalyÃïÅæ sà cÃsya na Ó­ïoti vai 03,122.012a tata÷ sukanyà valmÅke d­«Âvà bhÃrgavacak«u«Å 03,122.012c kautÆhalÃt kaïÂakena buddhimohabalÃtk­tà 03,122.013a kiæ nu khalv idam ity uktvà nirbibhedÃsya locane 03,122.013c akrudhyat sa tayà viddhe netre paramamanyumÃn 03,122.013e tata÷ ÓaryÃtisainyasya Óak­nmÆtraæ samÃv­ïot 03,122.014a tato ruddhe Óak­nmÆtre sainyam ÃnÃhadu÷khitam 03,122.014c tathÃgatam abhiprek«ya paryap­cchat sa pÃrthiva÷ 03,122.015a taponityasya v­ddhasya ro«aïasya viÓe«ata÷ 03,122.015c kenÃpak­tam adyeha bhÃrgavasya mahÃtmana÷ 03,122.015e j¤Ãtaæ và yadi vÃj¤Ãtaæ tad ­taæ brÆta mÃciram 03,122.016a tam Æcu÷ sainikÃ÷ sarve na vidmo 'pak­taæ vayam 03,122.016c sarvopÃyair yathÃkÃmaæ bhavÃæs tad adhigacchatu 03,122.017a tata÷ sa p­thivÅpÃla÷ sÃmnà cogreïa ca svayam 03,122.017c paryap­cchat suh­dvargaæ pratyajÃnan na caiva te 03,122.018a ÃnÃhÃrtaæ tato d­«Âvà tat sainyam asukhÃrditam 03,122.018c pitaraæ du÷khitaæ cÃpi sukanyedam athÃbravÅt 03,122.019a mayÃÂantyeha valmÅke d­«Âaæ sattvam abhijvalat 03,122.019c khadyotavad abhij¤Ãtaæ tan mayà viddham antikÃt 03,122.020a etac chrutvà tu ÓaryÃtir valmÅkaæ tÆrïam Ãdravat 03,122.020c tatrÃpaÓyat tapov­ddhaæ vayov­ddhaæ ca bhÃrgavam 03,122.020c*0595_01 **** **** candrÃdityasamaprabham 03,122.020c*0595_02 j¤Ãnav­ddhaæ vayov­ddhaæ 03,122.021a ayÃcad atha sainyÃrthaæ präjali÷ p­thivÅpati÷ 03,122.021c aj¤ÃnÃd bÃlayà yat te k­taæ tat k«antum arhasi 03,122.021d*0596_01 imÃm eva ca te kanyÃæ dadÃmi sud­¬havrata 03,122.021d*0596_02 bhÃryÃrthÅ tvaæ g­hÃïemÃæ prasÅdasva ca bhÃrgava 03,122.022a tato 'bravÅn mahÅpÃlaæ cyavano bhÃrgavas tadà 03,122.022b*0597_01 apamÃnÃd ahaæ viddho hy anayà darpapÆrïayà 03,122.022c rÆpaudÃryasamÃyuktÃæ lobhamohabalÃtk­tÃm 03,122.023a tÃm eva pratig­hyÃhaæ rÃjan duhitaraæ tava 03,122.023c k«ami«yÃmi mahÅpÃla satyam etad bravÅmi te 03,122.024a ­«er vacanam Ãj¤Ãya ÓaryÃtir avicÃrayan 03,122.024c dadau duhitaraæ tasmai cyavanÃya mahÃtmane 03,122.025a pratig­hya ca tÃæ kanyÃæ cyavana÷ prasasÃda ha 03,122.025c prÃptaprasÃdo rÃjà sa sasainya÷ punar Ãvrajat 03,122.026a sukanyÃpi patiæ labdhvà tapasvinam anindità 03,122.026c nityaæ paryacarat prÅtyà tapasà niyamena ca 03,122.027a agnÅnÃm atithÅnÃæ ca ÓuÓrÆ«ur anasÆyikà 03,122.027c samÃrÃdhayata k«ipraæ cyavanaæ sà ÓubhÃnanà 03,123.001 lomaÓa uvÃca 03,123.001a kasya cit tv atha kÃlasya surÃïÃm aÓvinau n­pa 03,123.001c k­tÃbhi«ekÃæ viv­tÃæ sukanyÃæ tÃm apaÓyatÃm 03,123.002a tÃæ d­«Âvà darÓanÅyÃÇgÅæ devarÃjasutÃm iva 03,123.002c Æcatu÷ samabhidrutya nÃsatyÃv aÓvinÃv idam 03,123.003a kasya tvam asi vÃmoru kiæ vane vai karo«i ca 03,123.003c icchÃva bhadre j¤Ãtuæ tvÃæ tat tvam ÃkhyÃhi Óobhane 03,123.004a tata÷ sukanyà saævÅtà tÃv uvÃca surottamau 03,123.004c ÓaryÃtitanayÃæ vittaæ bhÃryÃæ ca cyavanasya mÃm 03,123.004d*0598_01 nÃmnà cÃhaæ sukanyeti n­loke 'smin prati«Âhità 03,123.004d*0598_02 sÃhaæ sarvÃtmanà nityaæ bhartÃram anuvartinÅ 03,123.005a athÃÓvinau prahasyaitÃm abrÆtÃæ punar eva tu 03,123.005c kathaæ tvam asi kalyÃïi pitrà dattà gatÃdhvane 03,123.006a bhrÃjase vanamadhye tvaæ vidyut saudÃminÅ yathà 03,123.006c na deve«v api tulyÃæ hi tvayà paÓyÃva bhÃmini 03,123.006d*0599_01 anÃbharaïasaæpannà paramÃmbaravarjità 03,123.006d*0599_02 Óobhayasy adhikaæ bhadre vanam apy analaæk­tà 03,123.007a sarvÃbharaïasaæpannà paramÃmbaradhÃriïÅ 03,123.007c ÓobhethÃs tv anavadyÃÇgi na tv evaæ malapaÇkinÅ 03,123.008a kasmÃd evaævidhà bhÆtvà jarÃjarjaritaæ patim 03,123.008c tvam upÃsse ha kalyÃïi kÃmabhogabahi«k­tam 03,123.009a asamarthaæ paritrÃïe po«aïe ca Óucismite 03,123.009c sÃdhu cyavanam uts­jya varayasvaikam Ãvayo÷ 03,123.009e patyarthaæ devagarbhÃbhe mà v­thà yauvanaæ k­thÃ÷ 03,123.010a evam uktà sukanyà tu surau tÃv idam abravÅt 03,123.010c ratÃhaæ cyavane patyau maivaæ mà paryaÓaÇkithÃ÷ 03,123.011a tÃv abrÆtÃæ punas tv enÃm ÃvÃæ devabhi«agvarau 03,123.011c yuvÃnaæ rÆpasaæpannaæ kari«yÃva÷ patiæ tava 03,123.012a tatas tasyÃvayoÓ caiva patim ekatamaæ v­ïu 03,123.012c etena samayenainam Ãmantraya varÃnane 03,123.013a sà tayor vacanÃd rÃjann upasaægamya bhÃrgavam 03,123.013c uvÃca vÃkyaæ yat tÃbhyÃm uktaæ bh­gusutaæ prati 03,123.014a tac chrutvà cyavano bhÃryÃm uvÃca kriyatÃm iti 03,123.014c bhartrà sà samanuj¤Ãtà kriyatÃm ity athÃbravÅt 03,123.015a Órutvà tad aÓvinau vÃkyaæ tat tasyÃ÷ kriyatÃm iti 03,123.015c ÆcatÆ rÃjaputrÅæ tÃæ patis tava viÓatv apa÷ 03,123.016a tato 'mbhaÓ cyavana÷ ÓÅghraæ rÆpÃrthÅ praviveÓa ha 03,123.016c aÓvinÃv api tad rÃjan sara÷ praviÓatÃæ prabho 03,123.017a tato muhÆrtÃd uttÅrïÃ÷ sarve te sarasas tata÷ 03,123.017c divyarÆpadharÃ÷ sarve yuvÃno m­«Âakuï¬alÃ÷ 03,123.017e tulyarÆpadharÃÓ caiva manasa÷ prÅtivardhanÃ÷ 03,123.018a te 'bruvan sahitÃ÷ sarve v­ïÅ«vÃnyatamaæ Óubhe 03,123.018c asmÃkam Åpsitaæ bhadre patitve varavarïini 03,123.018d*0600_01 tam aÓvinor anyatamaæ cyavanaæ và manasvini 03,123.018e yatra vÃpy abhikÃmÃsi taæ v­ïÅ«va suÓobhane 03,123.019a sà samÅk«ya tu tÃn sarvÃæs tulyarÆpadharÃn sthitÃn 03,123.019c niÓcitya manasà buddhyà devÅ vavre svakaæ patim 03,123.019d*0601_01 yady ahaæ manasà nÃnyaæ patim icche svakaæ vinà 03,123.019d*0601_02 tena satyena me devau prayacchetÃæ patiæ mama 03,123.019d*0602_01 evam uktau tathà sÃdhvyà nÃsatyau surasattamau 03,123.019d*0602_02 darÓayÃm Ãsatus tasyÃ÷ sukanyÃyà bh­go÷ sutam 03,123.019d*0603_01 tato devÃ÷ sutu«ÂÃÓ ca cyavanaæ taæ patiæ dadu÷ 03,123.020a labdhvà tu cyavano bhÃryÃæ vayorÆpaæ ca vächitam 03,123.020c h­«Âo 'bravÅn mahÃtejÃs tau nÃsatyÃv idaæ vaca÷ 03,123.021a yathÃhaæ rÆpasaæpanno vayasà ca samanvita÷ 03,123.021c k­to bhavadbhyÃæ v­ddha÷ san bhÃryÃæ ca prÃptavÃn imÃm 03,123.022a tasmÃd yuvÃæ kari«yÃmi prÅtyÃhaæ somapÅthinau 03,123.022c mi«ato devarÃjasya satyam etad bravÅmi vÃm 03,123.023a tac chrutvà h­«Âamanasau divaæ tau pratijagmatu÷ 03,123.023c cyavano 'pi sukanyà ca surÃv iva vijahratu÷ 03,123.023d*0604_01 tasminn eva sarastÅre bibhratau rÆpam uttamam 03,124.001 lomaÓa uvÃca 03,124.001a tata÷ Órutvà tu ÓaryÃtir vaya÷sthaæ cyavanaæ k­tam 03,124.001c saæh­«Âa÷ senayà sÃrdham upÃyÃd bhÃrgavÃÓramam 03,124.002a cyavanaæ ca sukanyÃæ ca d­«Âvà devasutÃv iva 03,124.002c reme mahÅpa÷ ÓaryÃti÷ k­tsnÃæ prÃpya mahÅm iva 03,124.003a ­«iïà satk­tas tena sabhÃrya÷ p­thivÅpati÷ 03,124.003c upopavi«Âa÷ kalyÃïÅ÷ kathÃÓ cakre mahÃmanÃ÷ 03,124.004a athainaæ bhÃrgavo rÃjann uvÃca parisÃntvayan 03,124.004c yÃjayi«yÃmi rÃjaæs tvÃæ saæbhÃrÃn upakalpaya 03,124.005a tata÷ paramasaæh­«Âa÷ ÓaryÃti÷ p­thivÅpati÷ 03,124.005c cyavanasya mahÃrÃja tad vÃkyaæ pratyapÆjayat 03,124.006a praÓaste 'hani yaj¤Åye sarvakÃmasam­ddhimat 03,124.006c kÃrayÃm Ãsa ÓaryÃtir yaj¤Ãyatanam uttamam 03,124.007a tatrainaæ cyavano rÃjan yÃjayÃm Ãsa bhÃrgava÷ 03,124.007c adbhutÃni ca tatrÃsan yÃni tÃni nibodha me 03,124.008a ag­hïÃc cyavana÷ somam aÓvinor devayos tadà 03,124.008c tam indro vÃrayÃm Ãsa g­hyamÃïaæ tayor graham 03,124.009 indra uvÃca 03,124.009a ubhÃv etau na somÃrhau nÃsatyÃv iti me mati÷ 03,124.009c bhi«ajau devaputrÃïÃæ karmaïà naivam arhata÷ 03,124.010 cyavana uvÃca 03,124.010a mÃvamaæsthà mahÃtmÃnau rÆpadraviïavattarau 03,124.010c yau cakratur mÃæ maghavan v­ndÃrakam ivÃjaram 03,124.011a ­te tvÃæ vibudhÃæÓ cÃnyÃn kathaæ vai nÃrhata÷ savam 03,124.011c aÓvinÃv api devendra devau viddhi puraædara 03,124.012 indra uvÃca 03,124.012a cikitsakau karmakarau kÃmarÆpasamanvitau 03,124.012c loke carantau martyÃnÃæ kathaæ somam ihÃrhata÷ 03,124.013 lomaÓa uvÃca 03,124.013a etad eva yadà vÃkyam Ãmre¬ayati vÃsava÷ 03,124.013c anÃd­tya tata÷ Óakraæ grahaæ jagrÃha bhÃrgava÷ 03,124.014a grahÅ«yantaæ tu taæ somam aÓvinor uttamaæ tadà 03,124.014c samÅk«ya balabhid deva idaæ vacanam abravÅt 03,124.015a ÃbhyÃm arthÃya somaæ tvaæ grahÅ«yasi yadi svayam 03,124.015c vajraæ te prahari«yÃmi ghorarÆpam anuttamam 03,124.016a evam ukta÷ smayann indram abhivÅk«ya sa bhÃrgava÷ 03,124.016c jagrÃha vidhivat somam aÓvibhyÃm uttamaæ graham 03,124.017a tato 'smai prÃharad vajraæ ghorarÆpaæ ÓacÅpati÷ 03,124.017c tasya praharato bÃhuæ stambhayÃm Ãsa bhÃrgava÷ 03,124.018a saæstambhayitvà cyavano juhuve mantrato 'nalam 03,124.018c k­tyÃrthÅ sumahÃtejà devaæ hiæsitum udyata÷ 03,124.019a tata÷ k­tyà samabhavad ­«es tasya tapobalÃt 03,124.019c mado nÃma mahÃvÅryo b­hatkÃyo mahÃsura÷ 03,124.019e ÓarÅraæ yasya nirde«Âum aÓakyaæ tu surÃsurai÷ 03,124.019f*0605_01 tasya pramÃïaæ vapu«Ã na tulyam iha vidyate 03,124.020a tasyÃsyam abhavad ghoraæ tÅk«ïÃgradaÓanaæ mahat 03,124.020c hanur ekà sthità tasya bhÆmÃv ekà divaæ gatà 03,124.021a catasra Ãyatà daæ«Ârà yojanÃnÃæ Óataæ Óatam 03,124.021c itare tv asya daÓanà babhÆvur daÓayojanÃ÷ 03,124.021e prÃkÃrasad­ÓÃkÃrÃ÷ ÓÆlÃgrasamadarÓanÃ÷ 03,124.022a bÃhÆ parvatasaækÃÓÃv ÃyatÃv ayutaæ samau 03,124.022c netre raviÓaÓiprakhye vaktram antakasaænibham 03,124.023a leliha¤ jihvayà vaktraæ vidyuccapalalolayà 03,124.023c vyÃttÃnano ghorad­«Âir grasann iva jagad balÃt 03,124.024a sa bhak«ayi«yan saækruddha÷ Óatakratum upÃdravat 03,124.024c mahatà ghorarÆpeïa lokä Óabdena nÃdayan 03,125.001 lomaÓa uvÃca 03,125.001a taæ d­«Âvà ghoravadanaæ madaæ deva÷ Óatakratu÷ 03,125.001c ÃyÃntaæ bhak«ayi«yantaæ vyÃttÃnanam ivÃntakam 03,125.002a bhayÃt saæstambhitabhuja÷ s­kkiïÅ lelihan muhu÷ 03,125.002c tato 'bravÅd devarÃjaÓ cyavanaæ bhayapŬita÷ 03,125.003a somÃrhÃv aÓvinÃv etÃv adya prabh­ti bhÃrgava 03,125.003c bhavi«yata÷ satyam etad vaco brahman bravÅmi te 03,125.004a na te mithyà samÃrambho bhavatv e«a paro vidhi÷ 03,125.004c jÃnÃmi cÃhaæ viprar«e na mithyà tvaæ kari«yasi 03,125.005a somÃrhÃv aÓvinÃv etau yathaivÃdya k­tau tvayà 03,125.005b*0606_01 tathaiva mÃm api brahma¤ Óreyasà yoktum arhasi 03,125.005c bhÆya eva tu te vÅryaæ prakÃÓed iti bhÃrgava 03,125.006a sukanyÃyÃ÷ pituÓ cÃsya loke kÅrti÷ prathed iti 03,125.006c ato mayaitad vihitaæ tava vÅryaprakÃÓanam 03,125.006d*0607_01 iha riraæsayà devÃ÷ pitaraÓ ca mahar«aya÷ 03,125.006d*0607_02 arcayanti mahÃprÃj¤a kratuæ tava mahÃbalÃ÷ 03,125.006e tasmÃt prasÃdaæ kuru me bhavatv etad yathecchasi 03,125.007a evam uktasya Óakreïa cyavanasya mahÃtmana÷ 03,125.007c sa manyur vyagamac chÅghraæ mumoca ca puraædaram 03,125.008a madaæ ca vyabhajad rÃjan pÃne strÅ«u ca vÅryavÃn 03,125.008c ak«e«u m­gayÃyÃæ ca pÆrvas­«Âaæ puna÷ puna÷ 03,125.009a tathà madaæ vini«k«ipya Óakraæ saætarpya cendunà 03,125.009c aÓvibhyÃæ sahitÃn devÃn yÃjayitvà ca taæ n­pam 03,125.010a vikhyÃpya vÅryaæ sarve«u loke«u vadatÃæ vara÷ 03,125.010c sukanyayà sahÃraïye vijahÃrÃnuraktayà 03,125.010d*0608_01 adyÃpÅha pragÃyanti gÃthÃæ tasyaiva dhÅmata÷ 03,125.010d*0608_02 tÃæ Órutvà cak«u«or hÃniæ nÃpnuvantÅha mÃnavÃ÷ 03,125.010d*0608_03 ÓaryÃtiæ ca sukanyÃæ ca cyavanaæ Óakram aÓvinau 03,125.010d*0608_04 ye bhuktvà saæsmari«yanti te«Ãæ cak«ur na hÅyate 03,125.011a tasyaitad dvijasaæghu«Âaæ saro rÃjan prakÃÓate 03,125.011c atra tvaæ saha sodaryai÷ pitÌn devÃæÓ ca tarpaya 03,125.011d*0609_01 tarpayÃdya pitÌn devÃn payasà pÃvanena ca 03,125.012a etad d­«Âvà mahÅpÃla sikatÃk«aæ ca bhÃrata 03,125.012c saindhavÃraïyam ÃsÃdya kulyÃnÃæ kuru darÓanam 03,125.012e pu«kare«u mahÃrÃja sarve«u ca jalaæ sp­Óa 03,125.012f*0610_01 sthÃïor mantrÃïi ca japan siddhiæ prÃpsyasi bhÃrata 03,125.012f*0610_02 saædhir dvayor naraÓre«Âha tretÃyà dvÃparasya ca 03,125.012f*0610_03 ayaæ hi d­Óyate pÃrtha sarvapÃpapraïÃÓana÷ 03,125.012f*0610_04 atropasp­Óa caiva tvaæ sarvapÃpapraïÃÓane 03,125.013a ÃrcÅkaparvataÓ caiva nivÃso vai manÅ«iïÃm 03,125.013c sadÃphala÷ sadÃsroto marutÃæ sthÃnam uttamam 03,125.013e caityÃÓ caite bahuÓatÃs tridaÓÃnÃæ yudhi«Âhira 03,125.014a etac candramasas tÅrtham ­«aya÷ paryupÃsate 03,125.014c vaikhÃnasÃÓ ca ­«ayo vÃlakhilyÃs tathaiva ca 03,125.015a Ó­ÇgÃïi trÅïi puïyÃïi trÅïi prasravaïÃni ca 03,125.015b*0611_01 ÃdisiddhÃni kaunteya na vidmas tatra kÃraïam 03,125.015c sarvÃïy anuparikramya yathÃkÃmam upasp­Óa 03,125.016a ÓaætanuÓ cÃtra kaunteya ÓunakaÓ ca narÃdhipa 03,125.016c naranÃrÃyaïau cobhau sthÃnaæ prÃptÃ÷ sanÃtanam 03,125.017a iha nityaÓayà devÃ÷ pitaraÓ ca mahar«ibhi÷ 03,125.017c ÃrcÅkaparvate tepus tÃn yajasva yudhi«Âhira 03,125.018a iha te vai carÆn prÃÓnann ­«ayaÓ ca viÓÃæ pate 03,125.018c yamunà cÃk«ayasrotÃ÷ k­«ïaÓ ceha taporata÷ 03,125.019a yamau ca bhÅmasenaÓ ca k­«ïà cÃmitrakarÓana 03,125.019c sarve cÃtra gami«yÃma÷ suk­ÓÃ÷ sutapasvina÷ 03,125.020a etat prasravaïaæ puïyam indrasya manujÃdhipa 03,125.020c yatra dhÃtà vidhÃtà ca varuïaÓ cordhvam ÃgatÃ÷ 03,125.021a iha te nyavasan rÃjan k«ÃntÃ÷ paramadharmiïa÷ 03,125.021c maitrÃïÃm ­jubuddhÅnÃm ayaæ girivara÷ Óubha÷ 03,125.022a e«Ã sà yamunà rÃjan rÃjar«igaïasevità 03,125.022c nÃnÃyaj¤acità rÃjan puïyà pÃpabhayÃpahà 03,125.023a atra rÃjà mahe«vÃso mÃndhÃtÃyajata svayam 03,125.023c sahadevaÓ ca kaunteya somako dadatÃæ vara÷ 03,126.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,126.001a mÃndhÃtà rÃjaÓÃrdÆlas tri«u loke«u viÓruta÷ 03,126.001c kathaæ jÃto mahÃbrahman yauvanÃÓvo n­pottama÷ 03,126.001e kathaæ caitÃæ parÃæ këÂhÃæ prÃptavÃn amitadyuti÷ 03,126.002a yasya lokÃs trayo vaÓyà vi«ïor iva mahÃtmana÷ 03,126.002c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ caritaæ tasya dhÅmata÷ 03,126.002d*0612_01 satyakÅrter hi mÃndhÃtu÷ kathyamÃnaæ tvayÃnagha 03,126.003a yathà mÃndhÃt­ÓabdaÓ ca tasya Óakrasamadyute÷ 03,126.003c janma cÃprativÅryasya kuÓalo hy asi bhëitum 03,126.004 lomaÓa uvÃca 03,126.004a Ó­ïu«vÃvahito rÃjan rÃj¤as tasya mahÃtmana÷ 03,126.004b*0613_01 yathà cÃsau samabhavac caritaæ tasya dhÅmata÷ 03,126.004c yathà mÃndhÃt­Óabdo vai loke«u parigÅyate 03,126.005a ik«vÃkuvaæÓaprabhavo yuvanÃÓvo mahÅpati÷ 03,126.005c so 'yajat p­thivÅpÃla kratubhir bhÆridak«iïai÷ 03,126.006a aÓvamedhasahasraæ ca prÃpya dharmabh­tÃæ vara÷ 03,126.006c anyaiÓ ca kratubhir mukhyair vividhair Ãptadak«iïai÷ 03,126.007a anapatyas tu rÃjar«i÷ sa mahÃtmà d­¬havrata÷ 03,126.007c mantri«v ÃdhÃya tad rÃjyaæ vananityo babhÆva ha 03,126.008a ÓÃstrad­«Âena vidhinà saæyojyÃtmÃnam Ãtmanà 03,126.008b*0614_01 sa kadà cin n­po rÃjann upavÃsena du÷khita÷ 03,126.008c pipÃsÃÓu«kah­daya÷ praviveÓÃÓramaæ bh­go÷ 03,126.009a tÃm eva rÃtriæ rÃjendra mahÃtmà bh­gunandana÷ 03,126.009c i«Âiæ cakÃra saudyumner mahar«i÷ putrakÃraïÃt 03,126.010a saæbh­to mantrapÆtena vÃriïà kalaÓo mahÃn 03,126.010c tatrÃti«Âhata rÃjendra pÆrvam eva samÃhita÷ 03,126.010e yat prÃÓya prasavet tasya patnÅ Óakrasamaæ sutam 03,126.010f*0615_01 tad vÃri vidhivad rÃjan yasminn ÃsÅt susaæsk­tam 03,126.011a taæ nyasya vedyÃæ kalaÓaæ su«upus te mahar«aya÷ 03,126.011c rÃtrijÃgaraïaÓrÃntÃ÷ saudyumni÷ samatÅtya tÃn 03,126.012a Óu«kakaïÂha÷ pipÃsÃrta÷ pÃïÅyÃrthÅ bh­Óaæ n­pa÷ 03,126.012c taæ praviÓyÃÓramaæ ÓrÃnta÷ pÃïÅyaæ so 'bhyayÃcata 03,126.013a tasya ÓrÃntasya Óu«keïa kaïÂhena kroÓatas tadà 03,126.013c nÃÓrau«Åt kaÓ cana tadà Óakuner iva vÃÓitam 03,126.014a tatas taæ kalaÓaæ d­«Âvà jalapÆrïaæ sa pÃrthiva÷ 03,126.014c abhyadravata vegena pÅtvà cÃmbho vyavÃs­jat 03,126.015a sa pÅtvà ÓÅtalaæ toyaæ pipÃsÃrto mahÅpati÷ 03,126.015c nirvÃïam agamad dhÅmÃn susukhÅ cÃbhavat tadà 03,126.016a tatas te pratyabudhyanta ­«aya÷ sanarÃdhipÃ÷ 03,126.016c nistoyaæ taæ ca kalaÓaæ dad­Óu÷ sarva eva te 03,126.017a kasya karmedam iti ca paryap­cchan samÃgatÃ÷ 03,126.017c yuvanÃÓvo mayety eva satyaæ samabhipadyata 03,126.018a na yuktam iti taæ prÃha bhagavÃn bhÃrgavas tadà 03,126.018c sutÃrthaæ sthÃpità hy Ãpas tapasà caiva saæbh­tÃ÷ 03,126.019a mayà hy atrÃhitaæ brahma tapa ÃsthÃya dÃruïam 03,126.019c putrÃrthaæ tava rÃjar«e mahÃbalaparÃkrama 03,126.020a mahÃbalo mahÃvÅryas tapobalasamanvita÷ 03,126.020c ya÷ Óakram api vÅryeïa gamayed yamasÃdanam 03,126.021a anena vidhinà rÃjan mayaitad upapÃditam 03,126.021c abbhak«aïaæ tvayà rÃjann ayuktaæ k­tam adya vai 03,126.022a na tv adya Óakyam asmÃbhir etat kartum ato 'nyathà 03,126.022c nÆnaæ daivak­taæ hy etad yad evaæ k­tavÃn asi 03,126.023a pipÃsitena yÃ÷ pÅtà vidhimantrapurask­tÃ÷ 03,126.023c Ãpas tvayà mahÃrÃja mattapovÅryasaæbh­tÃ÷ 03,126.023e tÃbhyas tvam Ãtmanà putram evaævÅryaæ jani«yasi 03,126.024a vidhÃsyÃmo vayaæ tatra tave«Âiæ paramÃdbhutÃm 03,126.024c yathà Óakrasamaæ putraæ janayi«yasi vÅryavÃn 03,126.024d*0616_01 garbhadhÃraïajaæ vÃpi na khedaæ samavÃpsyasi 03,126.024d*0617_01 iti Órutvà vacas tasya rÃjà tv iti tathÃbravÅt 03,126.024d*0618_01 na ca prÃïair mahÃrÃja viyogas te bhavi«yati 03,126.025a tato var«aÓate pÆrïe tasya rÃj¤o mahÃtmana÷ 03,126.025c vÃmaæ pÃrÓvaæ vinirbhidya suta÷ sÆrya ivÃpara÷ 03,126.026a niÓcakrÃma mahÃtejà na ca taæ m­tyur ÃviÓat 03,126.026c yuvanÃÓvaæ narapatiæ tad adbhutam ivÃbhavat 03,126.027a tata÷ Óakro mahÃtejÃs taæ did­k«ur upÃgamat 03,126.027b*0619_01 tato devà mahendraæ tam ap­cchan dhÃsyatÅti kim 03,126.027c pradeÓinÅæ tato 'syÃsye Óakra÷ samabhisaædadhe 03,126.028a mÃm ayaæ dhÃsyatÅty evaæ paribhëÂa÷ sa vajriïà 03,126.028c mÃndhÃteti ca nÃmÃsya cakru÷ sendrà divaukasa÷ 03,126.029a pradeÓinÅæ ÓakradattÃm ÃsvÃdya sa ÓiÓus tadà 03,126.029c avardhata mahÅpÃla ki«kÆïÃæ ca trayodaÓa 03,126.030a vedÃs taæ sadhanurvedà divyÃny astrÃïi ceÓvaram 03,126.030c upatasthur mahÃrÃja dhyÃtamÃtrÃïi sarvaÓa÷ 03,126.031a dhanur Ãjagavaæ nÃma ÓarÃ÷ Ó­ÇgodbhavÃÓ ca ye 03,126.031c abhedyaæ kavacaæ caiva sadyas tam upasaæÓrayan 03,126.032a so 'bhi«ikto maghavatà svayaæ Óakreïa bhÃrata 03,126.032c dharmeïa vyajayal lokÃæs trÅn vi«ïur iva vikramai÷ 03,126.033a tasyÃpratihataæ cakraæ prÃvartata mahÃtmana÷ 03,126.033c ratnÃni caiva rÃjar«iæ svayam evopatasthire 03,126.034a tasyeyaæ vasusaæpÆrïà vasudhà vasudhÃdhipa 03,126.034c tene«Âaæ vividhair yaj¤air bahubhi÷ svÃptadak«iïai÷ 03,126.035a citacaityo mahÃtejà dharmaæ prÃpya ca pu«kalam 03,126.035c ÓakrasyÃrdhÃsanaæ rÃjaæl labdhavÃn amitadyuti÷ 03,126.036a ekÃhnà p­thivÅ tena dharmanityena dhÅmatà 03,126.036c nirjità ÓÃsanÃd eva saratnÃkarapattanà 03,126.037a tasya cityair mahÃrÃja kratÆnÃæ dak«iïÃvatÃm 03,126.037c caturantà mahÅ vyÃptà nÃsÅt kiæ cid anÃv­tam 03,126.038a tena padmasahasrÃïi gavÃæ daÓa mahÃtmanà 03,126.038c brÃhmaïebhyo mahÃrÃja dattÃnÅti pracak«ate 03,126.039a tena dvÃdaÓavÃr«ikyÃm anÃv­«ÂyÃæ mahÃtmanà 03,126.039c v­«Âaæ sasyaviv­ddhyarthaæ mi«ato vajrapÃïina÷ 03,126.040a tena somakulotpanno gÃndhÃrÃdhipatir mahÃn 03,126.040c garjann iva mahÃmegha÷ pramathya nihata÷ Óarai÷ 03,126.041a prajÃÓ caturvidhÃs tena jità rÃjan mahÃtmanà 03,126.041c tenÃtmatapasà lokÃ÷ sthÃpitÃÓ cÃpi tejasà 03,126.042a tasyaitad devayajanaæ sthÃnam Ãdityavarcasa÷ 03,126.042c paÓya puïyatame deÓe kuruk«etrasya madhyata÷ 03,126.042d*0620_01 tathà tvam api rÃjendra mÃndhÃteva mahÅpati÷ 03,126.042d*0620_02 dharmaæ k­tvà mahÅæ rak«an svargalokam avÃpsyasi 03,126.043a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ mÃndhÃtuÓ caritaæ mahat 03,126.043c janma cÃgryaæ mahÅpÃla yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,126.043d*0621_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,126.043d*0621_01 evam ukta÷ sa kaunteyo lomaÓena mahar«iïà 03,126.043d*0621_02 papracchÃnantaraæ bhÆya÷ somakaæ prati bhÃrata 03,127.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,127.001a kathaævÅrya÷ sa rÃjÃbhÆt somako vadatÃæ vara 03,127.001c karmÃïy asya prabhÃvaæ ca Órotum icchÃmi tattvata÷ 03,127.002 lomaÓa uvÃca 03,127.002a yudhi«ÂhirÃsÅn n­pati÷ somako nÃma dhÃrmika÷ 03,127.002c tasya bhÃryÃÓataæ rÃjan sad­ÓÅnÃm abhÆt tadà 03,127.003a sa vai yatnena mahatà tÃsu putraæ mahÅpati÷ 03,127.003c kaæ cin nÃsÃdayÃm Ãsa kÃlena mahatà api 03,127.004a kadà cit tasya v­ddhasya yatamÃnasya yatnata÷ 03,127.004c jantur nÃma sutas tasmin strÅÓate samajÃyata 03,127.005a taæ jÃtaæ mÃtara÷ sarvÃ÷ parivÃrya samÃsate 03,127.005c satataæ p­«Âhata÷ k­tvà kÃmabhogÃn viÓÃæ pate 03,127.005d*0622_01 mamÃyam iti manvÃnà manobhi÷ putram aurasam 03,127.006a tata÷ pipÅlikà jantuæ kadà cid adaÓat sphiji 03,127.006c sa da«Âo vyanadad rÃjaæs tena du÷khena bÃlaka÷ 03,127.007a tatas tà mÃtara÷ sarvÃ÷ prÃkroÓan bh­Óadu÷khitÃ÷ 03,127.007c parivÃrya jantuæ sahitÃ÷ sa Óabdas tumulo 'bhavat 03,127.008a tam ÃrtanÃdaæ sahasà ÓuÓrÃva sa mahÅpati÷ 03,127.008c amÃtyapari«anmadhye upavi«Âa÷ sahartvijai÷ 03,127.009a tata÷ prasthÃpayÃm Ãsa kim etad iti pÃrthiva÷ 03,127.009c tasmai k«attà yathÃv­ttam Ãcacak«e sutaæ prati 03,127.010a tvaramÃïa÷ sa cotthÃya somaka÷ saha mantribhi÷ 03,127.010c praviÓyÃnta÷puraæ putram ÃÓvÃsayad ariædama÷ 03,127.011a sÃntvayitvà tu taæ putraæ ni«kramyÃnta÷purÃn n­pa÷ 03,127.011c ­tvijai÷ sahito rÃjan sahÃmÃtya upÃviÓat 03,127.012 somaka uvÃca 03,127.012a dhig astv ihaikaputratvam aputratvaæ varaæ bhavet 03,127.012c nityÃturatvÃd bhÆtÃnÃæ Óoka evaikaputratà 03,127.013a idaæ bhÃryÃÓataæ brahman parÅk«yopacitaæ prabho 03,127.013c putrÃrthinà mayà vo¬haæ na cÃsÃæ vidyate prajà 03,127.014a eka÷ kathaæ cid utpanna÷ putro jantur ayaæ mama 03,127.014c yatamÃnasya sarvÃsu kiæ nu du÷kham ata÷ param 03,127.015a vayaÓ ca samatÅtaæ me sabhÃryasya dvijottama 03,127.015c ÃsÃæ prÃïÃ÷ samÃyattà mama cÃtraikaputrake 03,127.016a syÃn nu karma tathà yuktaæ yena putraÓataæ bhavet 03,127.016c mahatà laghunà vÃpi karmaïà du«kareïa và 03,127.017 ­tvig uvÃca 03,127.017a asti vai tÃd­Óaæ karma yena putraÓataæ bhavet 03,127.017c yadi Óakno«i tat kartum atha vak«yÃmi somaka 03,127.017d*0623_01 kriyatÃm avicÃreïa tata÷ prÃpsyasi putrakÃn 03,127.018 somaka uvÃca 03,127.018a kÃryaæ và yadi vÃkÃryaæ yena putraÓataæ bhavet 03,127.018c k­tam eva hi tad viddhi bhagavÃn prabravÅtu me 03,127.019 ­tvig uvÃca 03,127.019a yajasva jantunà rÃjaæs tvaæ mayà vitate kratau 03,127.019c tata÷ putraÓataæ ÓrÅmad bhavi«yaty acireïa te 03,127.020a vapÃyÃæ hÆyamÃnÃyÃæ dhÆmam ÃghrÃya mÃtara÷ 03,127.020c tatas tÃ÷ sumahÃvÅryä janayi«yanti te sutÃn 03,127.021a tasyÃm eva tu te jantur bhavità punar Ãtmaja÷ 03,127.021c uttare cÃsya sauvarïaæ lak«ma pÃrÓve bhavi«yati 03,128.001 somaka uvÃca 03,128.001a brahman yad yad yathà kÃryaæ tat tat kuru tathà tathà 03,128.001c putrakÃmatayà sarvaæ kari«yÃmi vacas tava 03,128.002 lomaÓa uvÃca 03,128.002*0624_01 sa somakavaca÷ Órutvà brÃhmaïo vedapÃraga÷ 03,128.002a tata÷ sa yÃjayÃm Ãsa somakaæ tena jantunà 03,128.002c mÃtaras tu balÃt putram apÃkar«u÷ k­pÃnvitÃ÷ 03,128.003a hà hatÃ÷ smeti vÃÓantyas tÅvraÓokasamanvitÃ÷ 03,128.003c taæ mÃtara÷ pratyakar«an g­hÅtvà dak«iïe kare 03,128.003e savye pÃïau g­hÅtvà tu yÃjako 'pi sma kar«ati 03,128.004a kurarÅïÃm ivÃrtÃnÃm apÃk­«ya tu taæ sutam 03,128.004c viÓasya cainaæ vidhinà vapÃm asya juhÃva sa÷ 03,128.005a vapÃyÃæ hÆyamÃnÃyÃæ gandham ÃghrÃya mÃtara÷ 03,128.005c Ãrtà nipetu÷ sahasà p­thivyÃæ kurunandana 03,128.005e sarvÃÓ ca garbhÃn alabhaæs tatas tÃ÷ pÃrthivÃÇganÃ÷ 03,128.006a tato daÓasu mÃse«u somakasya viÓÃæ pate 03,128.006c jaj¤e putraÓataæ pÆrïaæ tÃsu sarvÃsu bhÃrata 03,128.007a jantur jye«Âha÷ samabhavaj janitryÃm eva bhÃrata 03,128.007c sa tÃsÃm i«Âa evÃsÅn na tathÃnye nijÃ÷ sutÃ÷ 03,128.008a tac ca lak«aïam asyÃsÅt sauvarïaæ pÃrÓva uttare 03,128.008c tasmin putraÓate cÃgrya÷ sa babhÆva guïair yuta÷ 03,128.008d*0625_01 rÃjà p­thivyÃæ vikhyÃta÷ sadà dharmaparÃyaïa÷ 03,128.009a tata÷ sa lokam agamat somakasya guru÷ param 03,128.009c atha kÃle vyatÅte tu somako 'py agamat param 03,128.010a atha taæ narake ghore pacyamÃnaæ dadarÓa sa÷ 03,128.010c tam ap­cchat kimarthaæ tvaæ narake pacyase dvija 03,128.011a tam abravÅd guru÷ so 'tha pacyamÃno 'gninà bh­Óam 03,128.011c tvaæ mayà yÃjito rÃjaæs tasyedaæ karmaïa÷ phalam 03,128.012a etac chrutvà sa rÃjar«ir dharmarÃjÃnam abravÅt 03,128.012c aham atra pravek«yÃmi mucyatÃæ mama yÃjaka÷ 03,128.012e matk­te hi mahÃbhÃga÷ pacyate narakÃgninà 03,128.012f*0626_01 so 'ham ÃtmÃnam ÃdhÃsye narake mucyatÃæ guru÷ 03,128.013 dharma uvÃca 03,128.013a nÃnya÷ kartu÷ phalaæ rÃjann upabhuÇkte kadà cana 03,128.013b*0627_01 yadi te 'sya phalaæ rÃjann upabhojyaæ kathaæ cana 03,128.013c imÃni tava d­Óyante phalÃni dadatÃæ vara 03,128.013d*0628_01 du«k­taæ cÃsya vindethà mucyate tvadgurur yathà 03,128.014 somaka uvÃca 03,128.014a puïyÃn na kÃmaye lokÃn ­te 'haæ brahmavÃdinam 03,128.014c icchÃmy aham anenaiva saha vastuæ surÃlaye 03,128.015a narake và dharmarÃja karmaïÃsya samo hy aham 03,128.015c puïyÃpuïyaphalaæ deva samam astv Ãvayor idam 03,128.016 dharma uvÃca 03,128.016a yady evam Åpsitaæ rÃjan bhuÇk«vÃsya sahita÷ phalam 03,128.016c tulyakÃlaæ sahÃnena paÓcÃt prÃpsyasi sadgatim 03,128.017 lomaÓa uvÃca 03,128.017a sa cakÃra tathà sarvaæ rÃjà rÃjÅvalocana÷ 03,128.017b*0629_01 k«ÅïapÃpaÓ ca tasmÃt sa vimukto guruïà saha 03,128.017c punaÓ ca lebhe lokÃn svÃn karmaïà nirjitä ÓubhÃn 03,128.017e saha tenaiva vipreïa guruïà sa gurupriya÷ 03,128.018a e«a tasyÃÓrama÷ puïyo ya e«o 'gre virÃjate 03,128.018c k«Ãnta u«yÃtra «a¬rÃtraæ prÃpnoti sugatiæ nara÷ 03,128.019a etasminn api rÃjendra vatsyÃmo vigatajvarÃ÷ 03,128.019c «a¬rÃtraæ niyatÃtmÃna÷ sajjÅbhava kurÆdvaha 03,129.001 lomaÓa uvÃca 03,129.001a asmin kila svayaæ rÃjann i«ÂavÃn vai prajÃpati÷ 03,129.001c satram i«ÂÅk­taæ nÃma purà var«asahasrikam 03,129.002a ambarÅ«aÓ ca nÃbhÃga i«ÂavÃn yamunÃm anu 03,129.002c yaj¤aiÓ ca tapasà caiva parÃæ siddhim avÃpa sa÷ 03,129.002d*0630_01 te«Ãm i«ÂÃni liÇgÃni d­Óyante 'dyÃpi bhÃrata 03,129.002d*0630_02 ye«Ãæ liÇgair mahÃrÃja saæstÅrïaiva ca bhÆr iyam 03,129.002d*0630_03 svayaæ prakÃÓabahavo v­k«ÃÓ caite viÓÃæ pate 03,129.002d*0630_04 devÃÓ ca ­«ayaÓ caiva samÃgacchanti nityaÓa÷ 03,129.002d*0630_05 taptuæ sÃyaæ tathà prÃtar d­Óyante te hutÃÓanÃ÷ 03,129.002d*0630_06 ihÃplutÃnÃæ kaunteya sadya÷ pÃpmà vihanyate 03,129.002d*0630_07 kuruÓre«ÂhÃbhi«ekaæ vai tasmÃt kuru sahÃnuja÷ 03,129.002d*0630_08 tato natvÃplutÃÇgas tvaæ kauÓikÅm anuyÃsyasi 03,129.002d*0630_09 viÓvÃmitreïa vai tatra tapas taptam anuttamam 03,129.002d*0630_10 tatas tatra samÃplutya gÃtrÃïi sagaïo n­pa÷ 03,129.002d*0630_11 lomaÓa uvÃca 03,129.002d*0630_11 jagÃma kauÓikÅæ puïyÃæ ramyÃæ sphÅtajalÃæ nadÅm 03,129.002d*0630_12 e«aiva ca nadÅ puïyà kauÓikÅ nÃma bhÃrata 03,129.002d*0630_13 viÓvÃmitrÃÓramo ramya e«a tatra prakÃÓate 03,129.002d*0630_14 ÃÓramaÓ caiva puïyÃkhya÷ kaÓyapasya mahÃtmana÷ 03,129.003a deÓo nÃhu«ayaj¤ÃnÃm ayaæ puïyatamo n­pa 03,129.003c yatre«Âvà daÓa padmÃni sadasyebhyo nis­«ÂavÃn 03,129.004a sÃrvabhaumasya kaunteya yayÃter amitaujasa÷ 03,129.004c spardhamÃnasya Óakreïa paÓyedaæ yaj¤avÃstv iha 03,129.005a paÓya nÃnÃvidhÃkÃrair agnibhir nicitÃæ mahÅm 03,129.005c majjantÅm iva cÃkrÃntÃæ yayÃter yaj¤akarmabhi÷ 03,129.006a e«Ã Óamy ekapatrà sà Óarakaæ caitad uttamam 03,129.006c paÓya rÃmahradÃn etÃn paÓya nÃrÃyaïÃÓramam 03,129.007a etad ÃrcÅkaputrasya yogair vicarato mahÅm 03,129.007c apasarpaïaæ mahÅpÃla raupyÃyÃm amitaujasa÷ 03,129.008a atrÃnuvaæÓaæ paÂhata÷ Ó­ïu me kurunandana 03,129.008c ulÆkhalair Ãbharaïai÷ piÓÃcÅ yad abhëata 03,129.008d*0631_01 atra sthÃsyanti ye nityaæ te«Ãæ vighno bhaved iti 03,129.009a yugaædhare dadhi prÃÓya u«itvà cÃcyutasthale 03,129.009c tadvad bhÆtilaye snÃtvà saputrà vastum icchasi 03,129.010a ekarÃtram u«itveha dvitÅyaæ yadi vatsyasi 03,129.010c etad vai te divà v­ttaæ rÃtrau v­ttam ato 'nyathà 03,129.010d*0632_01 evam etad viditvà tvaæ rÃtriæ vasa mahÃmate 03,129.011a atrÃdyÃho nivatsyÃma÷ k«apÃæ bharatasattama 03,129.011c dvÃram etad dhi kaunteya kuruk«etrasya bhÃrata 03,129.012a atraiva nÃhu«o rÃjà rÃjan kratubhir i«ÂavÃn 03,129.012c yayÃtir bahuratnìhyair yatrendro mudam abhyagÃt 03,129.013a etat plak«Ãvataraïaæ yamunÃtÅrtham ucyate 03,129.013c etad vai nÃkap­«Âhasya dvÃram Ãhur manÅ«iïa÷ 03,129.014a atra sÃrasvatair yaj¤air ÅjÃnÃ÷ paramar«aya÷ 03,129.014c yÆpolÆkhalinas tÃta gacchanty avabh­thÃplavam 03,129.015a atraiva bharato rÃjà medhyam aÓvam avÃs­jat 03,129.015a*0633_01 **** **** rÃjan kratubhir i«ÂavÃn 03,129.015a*0633_02 hayamedhena yaj¤ena 03,129.015c asak­t k­«ïasÃraÇgaæ dharmeïÃvÃpya medinÅm 03,129.016a atraiva puru«avyÃghra marutta÷ satram uttamam 03,129.016c Ãste devar«imukhyena saævartenÃbhipÃlita÷ 03,129.017a atropasp­Óya rÃjendra sarvÃæl lokÃn prapaÓyati 03,129.017c pÆyate du«k­tÃc caiva samupasp­Óya bhÃrata 03,129.018 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,129.018a tatra sabhrÃt­ka÷ snÃtvà stÆyamÃno mahar«ibhi÷ 03,129.018c lomaÓaæ pÃï¬avaÓre«Âha idaæ vacanam abravÅt 03,129.019a sarvÃæl lokÃn prapaÓyÃmi tapasà satyavikrama 03,129.019c ihastha÷ pÃï¬avaÓre«Âhaæ paÓyÃmi ÓvetavÃhanam 03,129.020 lomaÓa uvÃca 03,129.020a evam etan mahÃbÃho paÓyanti paramar«aya÷ 03,129.020b*0634_01 iha snÃtvà tapoyuktÃæs trÅæl lokÃn sacarÃcarÃn 03,129.020c sarasvatÅm imÃæ puïyÃæ paÓyaikaÓaraïÃv­tÃm 03,129.021a yatra snÃtvà naraÓre«Âha dhÆtapÃpmà bhavi«yati 03,129.021c iha sÃrasvatair yaj¤air i«Âavanta÷ surar«aya÷ 03,129.021e ­«ayaÓ caiva kaunteya tathà rÃjar«ayo 'pi ca 03,129.022a vedÅ prajÃpater e«Ã samantÃt pa¤cayojanà 03,129.022c kuror vai yaj¤aÓÅlasya k«etram etan mahÃtmana÷ 03,130.001 lomaÓa uvÃca 03,130.001a iha martyÃs tapas taptvà svargaæ gacchanti bhÃrata 03,130.001c martukÃmà narà rÃjann ihÃyÃnti sahasraÓa÷ 03,130.002a evam ÃÓÅ÷ prayuktà hi dak«eïa yajatà purà 03,130.002c iha ye vai mari«yanti te vai svargajito narÃ÷ 03,130.003a e«Ã sarasvatÅ puïyà divyà coghavatÅ nadÅ 03,130.003c etad vinaÓanaæ nÃma sarasvatyà viÓÃæ pate 03,130.004a dvÃraæ ni«ÃdarëÂrasya ye«Ãæ dve«Ãt sarasvatÅ 03,130.004b*0635_01 k«ÅïapÃpà ÓubhÃæl lokÃn prÃpnute nÃtra saæÓaya÷ 03,130.004c pravi«Âà p­thivÅæ vÅra mà ni«Ãdà hi mÃæ vidu÷ 03,130.005a e«a vai camasodbhedo yatra d­Óyà sarasvatÅ 03,130.005c yatrainÃm abhyavartanta divyÃ÷ puïyÃ÷ samudragÃ÷ 03,130.006a etat sindhor mahat tÅrthaæ yatrÃgastyam ariædama 03,130.006c lopÃmudrà samÃgamya bhartÃram av­ïÅta vai 03,130.007a etat prabhÃsate tÅrthaæ prabhÃsaæ bhÃskaradyute 03,130.007c indrasya dayitaæ puïyaæ pavitraæ pÃpanÃÓanam 03,130.008a etad vi«ïupadaæ nÃma d­Óyate tÅrtham uttamam 03,130.008b*0636_01 yatra gayÃÓaro nÃma pitÌïÃæ tu«ÂikÃrakam 03,130.008b*0636_02 yatra tÅrthÃny anekÃni devatÃyatanÃni ca 03,130.008b*0636_03 munÅnÃm ÃÓramÃÓ caiva sarvÃ÷ svargamayÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,130.008b*0636_04 yatra gayÃÓiro nÃma tÅrthaæ pÃpabhayÃpaham 03,130.008b*0636_05 k«etram etan mahÅpÃla praïamasva yathÃvidhi 03,130.008b*0636_06 sarvatÅrthasamÃvÃso d­Óyate vibudhÃcala÷ 03,130.008c e«Ã ramyà vipÃÓà ca nadÅ paramapÃvanÅ 03,130.009a atraiva putraÓokena vasi«Âho bhagavÃn ­«i÷ 03,130.009c baddhvÃtmÃnaæ nipatito vipÃÓa÷ punar utthita÷ 03,130.009d*0637_01 sarvatÅrthasamÃvÃso d­Óyate 'trÃrbudÃcala÷ 03,130.010a kÃÓmÅramaï¬alaæ caitat sarvapuïyam ariædama 03,130.010c mahar«ibhiÓ cÃdhyu«itaæ paÓyedaæ bhrÃt­bhi÷ saha 03,130.010d*0638_01 vitastÃæ paÓya rÃjendra sarvapÃpapramocanÅm 03,130.010d*0638_02 mahar«ibhiÓ cÃdhyu«itÃæ ÓÅtatoyÃæ sunirmalÃm 03,130.011a atrottarÃïÃæ sarve«Ãm ­«ÅïÃæ nÃhu«asya ca 03,130.011c agneÓ cÃtraiva saævÃda÷ kÃÓyapasya ca bhÃrata 03,130.012a etad dvÃraæ mahÃrÃja mÃnasasya prakÃÓate 03,130.012c var«am asya girer madhye rÃmeïa ÓrÅmatà k­tam 03,130.013a e«a vÃtika«aï¬o vai prakhyÃta÷ satyavikrama÷ 03,130.013c nÃbhyavartata yad dvÃraæ videhÃn uttaraæ ca ya÷ 03,130.013d*0639_01 idam ÃÓcaryam aparaæ deÓe 'smin puru«ar«abha 03,130.013d*0639_02 k«Åïe yuge 'pi kaunteya Óarvasya saha pÃr«adai÷ 03,130.013d*0639_03 sahomayà ca bhavati darÓanaæ kÃmarÆpiïa÷ 03,130.013d*0639_04 asmin sarasi ramye vai caitre mÃsi pinÃkinam 03,130.013d*0639_05 yajanti yÃjakÃ÷ samyak parivÃraæ ÓubhÃrthina÷ 03,130.013d*0639_06 atropasp­Óya sarasi ÓraddadhÃno jitendriya÷ 03,130.013d*0639_07 k«ÅïapÃpa÷ ÓubhÃæl lokÃn prÃpnute nÃtra saæÓaya÷ 03,130.014a e«a ujjÃnako nÃma yavakrÅr yatra ÓÃntavÃn 03,130.014c arundhatÅsahÃyaÓ ca vasi«Âho bhagavÃn ­«i÷ 03,130.015a hradaÓ ca kuÓavÃn e«a yatra padmaæ kuÓeÓayam 03,130.015c ÃÓramaÓ caiva rukmiïyà yatrÃÓÃmyad akopanà 03,130.016a samÃdhÅnÃæ samÃsas tu pÃï¬aveya Órutas tvayà 03,130.016c taæ drak«yasi mahÃrÃja bh­gutuÇgaæ mahÃgirim 03,130.016d*0640_01 maï¬avÃæ ca tathà saædhyÃæ drak«yasy amitavikrama 03,130.017a jalÃæ copajalÃæ caiva yamunÃm abhito nadÅm 03,130.017c uÓÅnaro vai yatre«Âvà vÃsavÃd atyaricyata 03,130.018a tÃæ devasamitiæ tasya vÃsavaÓ ca viÓÃæ pate 03,130.018c abhyagacchata rÃjÃnaæ j¤Ãtum agniÓ ca bhÃrata 03,130.019a jij¤ÃsamÃnau varadau mahÃtmÃnam uÓÅnaram 03,130.019c indra÷ Óyena÷ kapoto 'gnir bhÆtvà yaj¤e 'bhijagmatu÷ 03,130.020a Æruæ rÃj¤a÷ samÃsÃdya kapota÷ ÓyenajÃd bhayÃt 03,130.020c ÓaraïÃrthÅ tadà rÃjan nililye bhayapŬita÷ 03,131.000*0641_01 Ó­ïu tvaæ tatra vai rÃja¤ Óyeno yad abhibhëata 03,131.001 Óyena uvÃca 03,131.001a dharmÃtmÃnaæ tv Ãhur ekaæ sarve rÃjan mahÅk«ita÷ 03,131.001c sa vai dharmaviruddhaæ tvaæ kasmÃt karma cikÅr«asi 03,131.002a vihitaæ bhak«aïaæ rÃjan pŬyamÃnasya me k«udhà 03,131.002c mà bhÃÇk«År dharmalobhena dharmam uts­«ÂavÃn asi 03,131.003 rÃjovÃca 03,131.003a saætrastarÆpas trÃïÃrthÅ tvatto bhÅto mahÃdvija 03,131.003c matsakÃÓam anuprÃpta÷ prÃïag­dhnur ayaæ dvija÷ 03,131.004a evam abhyÃgatasyeha kapotasyÃbhayÃrthina÷ 03,131.004c apradÃne paro 'dharma÷ kiæ tvaæ Óyena prapaÓyasi 03,131.005a praspandamÃna÷ saæbhrÃnta÷ kapota÷ Óyena lak«yate 03,131.005c matsakÃÓaæ jÅvitÃrthÅ tasya tyÃgo vigarhita÷ 03,131.005d*0642_01 yo hi kaÓ cid dvijÃn hanyÃd gÃæ và lokasya mÃtaram 03,131.005d*0642_02 ÓaraïÃgataæ ca tyajate tulyaæ te«Ãæ hi pÃtakam 03,131.005d*0643_01 ekata÷ kratava÷ sarve samÃptavaradak«iïÃ÷ 03,131.005d*0643_02 ekato bhayabhÅtasya prÃïina÷ prÃïadhÃraïam 03,131.006 Óyena uvÃca 03,131.006a ÃhÃrÃt sarvabhÆtÃni saæbhavanti mahÅpate 03,131.006c ÃhÃreïa vivardhante tena jÅvanti jantava÷ 03,131.007a Óakyate dustyaje 'py arthe cirarÃtrÃya jÅvitum 03,131.007c na tu bhojanam uts­jya Óakyaæ vartayituæ ciram 03,131.008a bhak«yÃd vilopitasyÃdya mama prÃïà viÓÃæ pate 03,131.008c vis­jya kÃyam e«yanti panthÃnam apunarbhavam 03,131.009a pram­te mayi dharmÃtman putradÃraæ naÓi«yati 03,131.009c rak«amÃïa÷ kapotaæ tvaæ bahÆn prÃïÃn naÓi«yasi 03,131.010a dharmaæ yo bÃdhate dharmo na sa dharma÷ kudharma tat 03,131.010c avirodhÅ tu yo dharma÷ sa dharma÷ satyavikrama 03,131.011a virodhi«u mahÅpÃla niÓcitya gurulÃghavam 03,131.011c na bÃdhà vidyate yatra taæ dharmaæ samudÃcaret 03,131.012a gurulÃghavam Ãj¤Ãya dharmÃdharmaviniÓcaye 03,131.012c yato bhÆyÃæs tato rÃjan kuru dharmaviniÓcayam 03,131.013 rÃjovÃca 03,131.013a bahukalyÃïasaæyuktaæ bhëase vihagottama 03,131.013c suparïa÷ pak«iràkiæ tvaæ dharmaj¤aÓ cÃsy asaæÓayam 03,131.013e tathà hi dharmasaæyuktaæ bahu citraæ prabhëase 03,131.014a na te 'sty aviditaæ kiæ cid iti tvà lak«ayÃmy aham 03,131.014c Óaraïai«iïa÷ parityÃgaæ kathaæ sÃdhv iti manyase 03,131.014d*0644_01 hriyamÃïaæ tathÃhÃram utpannaæ k«udhitasya vai 03,131.015a ÃhÃrÃrthaæ samÃrambhas tava cÃyaæ vihaægama 03,131.015c ÓakyaÓ cÃpy anyathà kartum ÃhÃro 'py adhikas tvayà 03,131.016a gov­«o và varÃho và m­go và mahi«o 'pi và 03,131.016c tvadartham adya kriyatÃæ yad vÃnyad abhikÃÇk«ase 03,131.017 Óyena uvÃca 03,131.017a na varÃhaæ na cok«Ãïaæ na m­gÃn vividhÃæs tathà 03,131.017c bhak«ayÃmi mahÃrÃja kim annÃdyena tena me 03,131.018a yas tu me daivavihito bhak«a÷ k«atriyapuægava 03,131.018c tam uts­ja mahÅpÃla kapotam imam eva me 03,131.019a ÓyenÃ÷ kapotÃn khÃdanti sthitir e«Ã sanÃtanÅ 03,131.019c mà rÃjan mÃrgam Ãj¤Ãya kadalÅskandham Ãruha 03,131.020 rÃjovÃca 03,131.020a rÃjyaæ ÓibÅnÃm ­ddhaæ vai ÓÃdhi pak«igaïÃrcita 03,131.020b*0645_01 k­tsnam etan mayà dattaæ rÃjavad vihagottama 03,131.020c yad và kÃmayase kiæ cic chyena sarvaæ dadÃni te 03,131.020e vinemaæ pak«iïaæ Óyena ÓaraïÃrthinam Ãgatam 03,131.021a yenemaæ varjayethÃs tvaæ karmaïà pak«isattama 03,131.021c tad Ãcak«va kari«yÃmi na hi dÃsye kapotakam 03,131.022 Óyena uvÃca 03,131.022a uÓÅnara kapote te yadi sneho narÃdhipa 03,131.022c Ãtmano mÃæsam utk­tya kapotatulayà dh­tam 03,131.023a yadà samaæ kapotena tava mÃæsaæ bhaven n­pa 03,131.023c tadà pradeyaæ tan mahyaæ sà me tu«Âir bhavi«yati 03,131.024 rÃjovÃca 03,131.024a anugraham imaæ manye Óyena yan mÃbhiyÃcase 03,131.024c tasmÃt te 'dya pradÃsyÃmi svamÃæsaæ tulayà dh­tam 03,131.024d*0646_01 yadi prÃïy upakÃrÃya deho 'yaæ nopayujyate 03,131.024d*0646_02 tata÷ kim upacÃro 'sya pratyahe kriyate v­thà 03,131.025 lomaÓa uvÃca 03,131.025a athotk­tya svamÃæsaæ tu rÃjà paramadharmavit 03,131.025c tulayÃm Ãsa kaunteya kapotena sahÃbhibho 03,131.026a dhriyamÃïas tu tulayà kapoto vyatiricyate 03,131.026c punaÓ cotk­tya mÃæsÃni rÃjà prÃdÃd uÓÅnara÷ 03,131.027a na vidyate yadà mÃæsaæ kapotena samaæ dh­tam 03,131.027c tata utk­ttamÃæso 'sÃv Ãruroha svayaæ tulÃm 03,131.028 Óyena uvÃca 03,131.028a indro 'ham asmi dharmaj¤a kapoto havyavì ayam 03,131.028c jij¤ÃsamÃnau dharme tvÃæ yaj¤avÃÂam upÃgatau 03,131.029a yat te mÃæsÃni gÃtrebhya utk­ttÃni viÓÃæ pate 03,131.029c e«Ã te bhÃsvarÅ kÅrtir lokÃn abhibhavi«yati 03,131.030a yÃval loke manu«yÃs tvÃæ kathayi«yanti pÃrthiva 03,131.030c tÃvat kÅrtiÓ ca lokÃÓ ca sthÃsyanti tava ÓÃÓvatÃ÷ 03,131.030d*0647_01 ity evam uktvà rÃjÃnam Ãruroha divaæ puna÷ 03,131.030d*0647_02 uÓÅnaro 'pi dharmÃtmà dharmeïÃv­tya rodasÅ 03,131.030d*0647_03 vibhrÃjamÃno vapu«Ãpy Ãruroha trivi«Âapam 03,131.031 lomaÓa uvÃca 03,131.031*0648_01 ity uktvà taæ dÃnapatim indrÃgnÅ tau tadà n­pa 03,131.031*0648_02 pÆrïadehaæ svakaæ k­tvà jagmatus tridaÓÃlayam 03,131.031a tat pÃï¬aveya sadanaæ rÃj¤as tasya mahÃtmana÷ 03,131.031c paÓyasvaitan mayà sÃrdhaæ puïyaæ pÃpapramocanam 03,131.032a atra vai satataæ devà munayaÓ ca sanÃtanÃ÷ 03,131.032c d­Óyante brÃhmaïai rÃjan puïyavadbhir mahÃtmabhi÷ 03,132.001 lomaÓa uvÃca 03,132.001a ya÷ kathyate mantravid agryabuddhir; auddÃlaki÷ Óvetaketu÷ p­thivyÃm 03,132.001c tasyÃÓramaæ paÓya narendra puïyaæ; sadÃphalair upapannaæ mahÅjai÷ 03,132.002a sÃk«Ãd atra Óvetaketur dadarÓa; sarasvatÅæ mÃnu«adeharÆpÃm 03,132.002c vetsyÃmi vÃïÅm iti saæprav­ttÃæ; sarasvatÅæ Óvetaketur babhëe 03,132.003a tasmin kÃle brahmavidÃæ vari«ÂhÃv; ÃstÃæ tadà mÃtulabhÃgineyau 03,132.003c a«ÂÃvakraÓ caiva kaho¬asÆnur; auddÃlaki÷ ÓvetaketuÓ ca rÃjan 03,132.004a videharÃjasya mahÅpates tau; viprÃv ubhau mÃtulabhÃgineyau 03,132.004c praviÓya yaj¤Ãyatanaæ vivÃde; bandiæ nijagrÃhatur aprameyam 03,132.004d*0649_01 upÃssva kaunteya sahÃnujas tvaæ 03,132.004d*0649_02 tasyÃÓramaæ puïyatamaæ praviÓya 03,132.004d*0649_03 a«ÂÃvakraæ yasya dauhitram Ãhur 03,132.004d*0649_04 yo 'sau bandiæ janakasyÃtha yaj¤e 03,132.004d*0649_05 vÃdÅ viprÃgryo bÃla evÃbhigamya 03,132.004d*0649_06 vÃde bhaÇktvà majjayÃm Ãsa nadyÃm 03,132.005 yudhi«Âhira uvÃca 03,132.005a kathaæprabhÃva÷ sa babhÆva vipras; tathÃyuktaæ yo nijagrÃha bandim 03,132.005b*0650_01 kiæ cÃdhik­tyÃtha tayor vivÃdo 03,132.005b*0650_02 videharÃjasya samÅpa ÃsÅt 03,132.005c a«ÂÃvakra÷ kena cÃsau babhÆva; tat sarvaæ me lomaÓa Óaæsa tattvam 03,132.006 lomaÓa uvÃca 03,132.006a uddÃlakasya niyata÷ Ói«ya eko; nÃmnà kaho¬eti babhÆva rÃjan 03,132.006c ÓuÓrÆ«ur ÃcÃryavaÓÃnuvartÅ; dÅrghaæ kÃlaæ so 'dhyayanaæ cakÃra 03,132.007a taæ vai viprÃ÷ paryabhavaæÓ ca Ói«yÃs; taæ ca j¤Ãtvà viprakÃraæ guru÷ sa÷ 03,132.007b*0651_01 tasyaiva Ói«yasya parÃæ ca Ói«yatÃæ 03,132.007b*0651_02 j¤Ãtvà vikÃrÃæs tatsutÃyÃs tadÃnÅm 03,132.007c tasmai prÃdÃt sadya eva Órutaæ ca; bhÃryÃæ ca vai duhitaraæ svÃæ sujÃtÃm 03,132.008a tasyà garbha÷ samabhavad agnikalpa÷; so 'dhÅyÃnaæ pitaram athÃbhyuvÃca 03,132.008c sarvÃæ rÃtrim adhyayanaæ karo«i; nedaæ pita÷ samyag ivopavartate 03,132.008d*0652_01 vedÃn sÃÇgÃn sarvaÓÃstrair upetÃn 03,132.008d*0652_02 adhÅtavÃn asmi tava prasÃdÃt 03,132.008d*0652_03 ihaiva garbhe tena pitar bravÅmi 03,132.008d*0652_04 nedaæ tvatta÷ samyag ivopavartate 03,132.009a upÃlabdha÷ Ói«yamadhye mahar«i÷; sa taæ kopÃd udarasthaæ ÓaÓÃpa 03,132.009c yasmÃt kuk«au vartamÃno bravÅ«i; tasmÃd vakro bhavitÃsy a«Âak­tva÷ 03,132.010a sa vai tathà vakra evÃbhyajÃyad; a«ÂÃvakra÷ prathito vai mahar«i÷ 03,132.010c tasyÃsÅd vai mÃtula÷ Óvetaketu÷; sa tena tulyo vayasà babhÆva 03,132.011a saæpŬyamÃnà tu tadà sujÃtÃ; vivardhamÃnena sutena kuk«au 03,132.011c uvÃca bhartÃram idaæ rahogatÃ; prasÃdya hÅnaæ vasunà dhanÃrthinÅ 03,132.012a kathaæ kari«yÃmy adhanà mahar«e; mÃsaÓ cÃyaæ daÓamo vartate me 03,132.012c na cÃsti te vasu kiæ cit prajÃtÃ; yenÃham etÃm Ãpadaæ nistareyam 03,132.013a uktas tv evaæ bhÃryayà vai kaho¬o; vittasyÃrthe janakam athÃbhyagacchat 03,132.013c sa vai tadà vÃdavidà nig­hya; nimajjito bandinehÃpsu vipra÷ 03,132.014a uddÃlakas taæ tu tadà niÓamya; sÆtena vÃde 'psu tathà nimajjitam 03,132.014c uvÃca tÃæ tatra tata÷ sujÃtÃm; a«ÂÃvakre gÆhitavyo 'yam artha÷ 03,132.015a rarak«a sà cÃpy ati taæ sumantraæ; jÃto 'py evaæ na sa ÓuÓrÃva vipra÷ 03,132.015c uddÃlakaæ pit­vac cÃpi mene; a«ÂÃvakro bhrÃt­vac chvetaketum 03,132.016a tato var«e dvÃdaÓe Óvetaketur; a«ÂÃvakraæ pitur aÇke nisannam 03,132.016c apÃkar«ad g­hya pÃïau rudantaæ; nÃyaæ tavÃÇka÷ pitur ity uktavÃæÓ ca 03,132.017a yat tenoktaæ duruktaæ tat tadÃnÅæ; h­di sthitaæ tasya sudu÷kham ÃsÅt 03,132.017c g­haæ gatvà mÃtaraæ rodamÃna÷; papracchedaæ kva nu tÃto mameti 03,132.018a tata÷ sujÃtà paramÃrtarÆpÃ; ÓÃpÃd bhÅtà sarvam evÃcacak«e 03,132.018c tad vai tattvaæ sarvam Ãj¤Ãya mÃtur; ity abravÅc chvetaketuæ sa vipra÷ 03,132.019a gacchÃva yaj¤aæ janakasya rÃj¤o; bahvÃÓcarya÷ ÓrÆyate tasya yaj¤a÷ 03,132.019c Óro«yÃvo 'tra brÃhmaïÃnÃæ vivÃdam; annaæ cÃgryaæ tatra bhok«yÃvahe ca 03,132.019e vicak«aïatvaæ ca bhavi«yate nau; ÓivaÓ ca saumyaÓ ca hi brahmagho«a÷ 03,132.020a tau jagmatur mÃtulabhÃgineyau; yaj¤aæ sam­ddhaæ janakasya rÃj¤a÷ 03,132.020c a«ÂÃvakra÷ pathi rÃj¤Ã sametya; utsÃryamÃïo vÃkyam idaæ jagÃda 03,133.001 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.001a andhasya panthà badhirasya panthÃ÷; striya÷ panthà vaivadhikasya panthÃ÷ 03,133.001c rÃj¤a÷ panthà brÃhmaïenÃsametya; sametya tu brÃhmaïasyaiva panthÃ÷ 03,133.002 rÃjovÃca 03,133.002a panthà ayaæ te 'dya mayà nis­«Âo; yenecchase tena kÃmaæ vrajasva 03,133.002c na pÃvako vidyate vai laghÅyÃn; indro 'pi nityaæ namate brÃhmaïÃnÃm 03,133.002d*0653_00 lomaÓa÷ 03,133.002d*0653_01 sa evam ukto mÃtulenaiva sÃrdhaæ 03,133.002d*0653_02 yathe«ÂamÃrgo yaj¤aniveÓanaæ tat 03,133.002d*0653_03 dharmeïa saæprÃpya nivÃrita÷ san 03,133.002d*0653_04 dvÃri dvÃ÷sthaæ vÃkyam idaæ babhëe 03,133.003 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.003a yaj¤aæ dra«Âuæ prÃptavantau sva tÃta; kautÆhalaæ nau balavad vai viv­ddham 03,133.003c ÃvÃæ prÃptÃv atithÅ saæpraveÓaæ; kÃÇk«Ãvahe dvÃrapate tavÃj¤Ãm 03,133.004a aindradyumner yaj¤ad­ÓÃv ihÃvÃæ; vivak«Æ vai janakendraæ did­k«Æ 03,133.004c na vai krodhÃd vyÃdhinaivottamena; saæyojaya dvÃrapÃla k«aïena 03,133.004d*0654_01 mà ca tvam ÃvÃæ vyÃdhinà tapyamÃnÃv 03,133.004d*0654_02 abhibhÆ tvaæ bÃlakau bÃliÓau ca 03,133.004d*0654_03 samÃyÃtau mÃtulabhÃgineyau 03,133.004d*0654_04 saæmoktavyau dvÃrapÃla k«aïe 'smin 03,133.005 dvÃrapÃla uvÃca 03,133.005a bande÷ samÃdeÓakarà vayaæ sma; nibodha vÃkyaæ ca mayeryamÃïam 03,133.005c na vai bÃlÃ÷ praviÓanty atra viprÃ; v­ddhà vidvÃæsa÷ praviÓanti dvijÃgryÃ÷ 03,133.006 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.006a yady atra v­ddhe«u k­ta÷ praveÓo; yuktaæ mama dvÃrapÃla prave«Âum 03,133.006c vayaæ hi v­ddhÃÓ caritavratÃÓ ca; vedaprabhÃvena praveÓanÃrhÃ÷ 03,133.007a ÓuÓrÆ«avaÓ cÃpi jitendriyÃÓ ca; j¤ÃnÃgame cÃpi gatÃ÷ sma ni«ÂhÃm 03,133.007c na bÃla ity avamantavyam Ãhur; bÃlo 'py agnir dahati sp­ÓyamÃna÷ 03,133.008 dvÃrapÃla uvÃca 03,133.008a sarasvatÅm Åraya vedaju«ÂÃm; ekÃk«arÃæ bahurÆpÃæ virÃjam 03,133.008c aÇgÃtmÃnaæ samavek«asva bÃlaæ; kiæ ÓlÃghase durlabhà vÃdasiddhi÷ 03,133.009 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.009a na j¤Ãyate kÃyav­ddhyà viv­ddhir; yathëÂhÅlà ÓÃlmale÷ saæprav­ddhà 03,133.009c hrasvo 'lpakÃya÷ phalito viv­ddho; yaÓ cÃphalas tasya na v­ddhabhÃva÷ 03,133.010 dvÃrapÃla uvÃca 03,133.010a v­ddhebhya eveha matiæ sma bÃlÃ; g­hïanti kÃlena bhavanti v­ddhÃ÷ 03,133.010c na hi j¤Ãnam alpakÃlena Óakyaæ; kasmÃd bÃlo v­ddha ivÃvabhëase 03,133.011 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.011a na tena sthaviro bhavati yenÃsya palitaæ Óira÷ 03,133.011c bÃlo 'pi ya÷ prajÃnÃti taæ devÃ÷ sthaviraæ vidu÷ 03,133.012a na hÃyanair na palitair na vittena na bandhubhi÷ 03,133.012c ­«ayaÓ cakrire dharmaæ yo 'nÆcÃna÷ sa no mahÃn 03,133.013a did­k«ur asmi saæprÃpto bandinaæ rÃjasaæsadi 03,133.013c nivedayasva mÃæ dvÃ÷stha rÃj¤e pu«karamÃline 03,133.014a dra«ÂÃsy adya vadato dvÃrapÃla; manÅ«ibhi÷ saha vÃde viv­ddhe 03,133.014b*0655_01 dra«ÂÃsy adya vadato 'smÃn dvÃrapÃla manÅ«ibhi÷ 03,133.014b*0655_02 saha vÃde viv­ddhe tu bandinaæ cÃpi nirjitam 03,133.014b*0656_01 paÓyantu viprÃ÷ paripÆrïavidyÃ÷ 03,133.014b*0656_02 sahaiva rÃj¤Ã sapurodhamukhyÃ÷ 03,133.014c utÃho vÃpy uccatÃæ nÅcatÃæ vÃ; tÆ«ïÅæ bhÆte«v atha sarve«u cÃdya 03,133.015 dvÃrapÃla uvÃca 03,133.015a kathaæ yaj¤aæ daÓavar«o viÓes tvaæ; vinÅtÃnÃæ vidu«Ãæ saæpraveÓyam 03,133.015a*0657_01 **** **** pravek«yase bandinaæ nÃnumantrya 03,133.015c upÃyata÷ prayati«ye tavÃhaæ; praveÓane kuru yatnaæ yathÃvat 03,133.015d*0658_01 e«a rÃjà saæÓravaïe sthitas te 03,133.015d*0658_02 stuhy enaæ tvaæ vacasà saæsk­tena 03,133.015d*0658_03 sa cÃnuj¤Ãæ dÃsyati prÅtiyukta÷ 03,133.015d*0658_04 praveÓane yac ca kiæ cit tave«Âam 03,133.016 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.016a bho bho rÃja¤ janakÃnÃæ vari«Âha; sabhÃjyas tvaæ tvayi sarvaæ sam­ddham 03,133.016c tvaæ và kartà karmaïÃæ yaj¤iyÃnÃæ; yayÃtir eko n­patir và purastÃt 03,133.017a vidvÃn bandÅ vedavido nig­hya; vÃde bhagnÃn apratiÓaÇkamÃna÷ 03,133.017c tvayà nis­«Âai÷ puru«air Ãptak­dbhir; jale sarvÃn majjayatÅti na÷ Órutam 03,133.018a sa tac chrutvà brÃhmaïÃnÃæ sakÃÓÃd; brahmodyaæ vai kathayitum Ãgato 'smi 03,133.018c kvÃsau bandÅ yÃvad enaæ sametya; nak«atrÃïÅva savità nÃÓayÃmi 03,133.019 rÃjovÃca 03,133.019a ÃÓaæsase bandinaæ tvaæ vijetum; avij¤Ãtvà vÃkyabalaæ parasya 03,133.019c vij¤ÃtavÅryai÷ Óakyam evaæ pravaktuæ; d­«ÂaÓ cÃsau brÃhmaïair vÃdaÓÅlai÷ 03,133.019d*0659_01 ÃÓaæsase tvaæ bandinaæ vai vijetum 03,133.019d*0659_02 avij¤Ãtvà tu balaæ bandino 'sya 03,133.019d*0659_03 samÃgatà brÃhmaïÃs tena pÆrvaæ 03,133.019d*0659_04 na Óobhante bhÃskareïeva tÃrÃ÷ 03,133.019d*0659_05 ÃÓaæsanto bandinaæ jetukÃmÃs 03,133.019d*0659_06 tasyÃntikaæ prÃpya viluptaÓobhÃ÷ 03,133.019d*0659_07 vij¤Ãnamattà ni÷s­tÃÓ caiva tÃta 03,133.019d*0659_08 kathaæ sadasyair vacanaæ vistareyu÷ 03,133.020 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.020a vivÃdito 'sau na hi mÃd­Óair hi; siæhÅk­tas tena vadaty abhÅta÷ 03,133.020c sametya mÃæ nihata÷ Óe«yate 'dya; mÃrge bhagnaæ ÓakaÂam ivÃbalÃk«am 03,133.021 rÃjovÃca 03,133.021a «aïïÃbher dvÃdaÓÃk«asya caturviæÓatiparvaïa÷ 03,133.021c yas tri«a«ÂiÓatÃrasya vedÃrthaæ sa para÷ kavi÷ 03,133.022 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.022a caturviæÓatiparva tvÃæ «aïïÃbhi dvÃdaÓapradhi 03,133.022c tat tri«a«ÂiÓatÃraæ vai cakraæ pÃtu sadÃgati 03,133.023 rÃjovÃca 03,133.023a va¬ave iva saæyukte ÓyenapÃte divaukasÃm 03,133.023c kas tayor garbham Ãdhatte garbhaæ su«uvatuÓ ca kam 03,133.024 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.024a mà sma te te g­he rÃja¤ ÓÃtravÃïÃm api dhruvam 03,133.024c vÃtasÃrathir Ãdhatte garbhaæ su«uvatuÓ ca tam 03,133.025 rÃjovÃca 03,133.025a kiæ svit suptaæ na nimi«ati kiæ svij jÃtaæ na copati 03,133.025c kasya svid dh­dayaæ nÃsti kiæ svid vegena vardhate 03,133.026 a«ÂÃvakra uvÃca 03,133.026a matsya÷ supto na nimi«aty aï¬aæ jÃtaæ na copati 03,133.026c aÓmano h­dayaæ nÃsti nadÅ vegena vardhate 03,133.027 rÃjovÃca 03,133.027a na tvà manye mÃnu«aæ devasattvaæ; na tvaæ bÃla÷ sthaviras tvaæ mato me 03,133.027c na te tulyo vidyate vÃkpralÃpe; tasmÃd dvÃraæ vitarÃmy e«a bandÅ 03,134.001 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.001a atrograsenasamite«u rÃjan; samÃgate«v apratime«u rÃjasu 03,134.001c na vai vivitsÃntaram asti vÃdinÃæ; mahÃjale haæsaninÃdinÃm iva 03,134.002a na me 'dya vak«yasy ativÃdimÃnin; glahaæ prapanna÷ saritÃm ivÃgama÷ 03,134.002c hutÃÓanasyeva samiddhatejasa÷; sthiro bhavasveha mamÃdya bandin 03,134.003 bandy uvÃca 03,134.003a vyÃghraæ ÓayÃnaæ prati mà prabodhaya; ÃÓÅvi«aæ s­kkiïÅ lelihÃnam 03,134.003c padÃhatasyeva Óiro 'bhihatya; nÃda«Âo vai mok«yase tan nibodha 03,134.004a yo vai darpÃt saæhananopapanna÷; sudurbala÷ parvatam Ãvihanti 03,134.004c tasyaiva pÃïi÷ sanakho viÓÅryate; na caiva Óailasya hi d­Óyate vraïa÷ 03,134.005a sarve rÃj¤o maithilasya mainÃkasyeva parvatÃ÷ 03,134.005c nik­«ÂabhÆtà rÃjÃno vatsà anaduho yathà 03,134.005d*0660_01 Ãsanaæ tu samÃsyaivaæ saævÃdaæ bandinà saha 03,134.005d*0660_02 a«ÂÃvakra÷ saæcikÅr«an prajagarha hasan muhu÷ 03,134.005d*0661_01 yathà mahendra÷ pravara÷ surÃïÃæ 03,134.005d*0661_02 nadÅ«u gaÇgà pravarà yathaiva 03,134.005d*0661_03 tathà n­pÃïÃæ pravaras tvam eko 03,134.005d*0661_04 bandiæ samabhyÃnaya matsakÃÓam 03,134.006 lomaÓa uvÃca 03,134.006a a«ÂÃvakra÷ samitau garjamÃno; jÃtakrodho bandinam Ãha rÃjan 03,134.006c ukte vÃkye cottaraæ me bravÅhi; vÃkyasya cÃpy uttaraæ te bravÅmi 03,134.007 bandy uvÃca 03,134.007a eka evÃgnir bahudhà samidhyate; eka÷ sÆrya÷ sarvam idaæ prabhÃsate 03,134.007c eko vÅro devarÃjo nihantÃ; yama÷ pitÌïÃm ÅÓvaraÓ caika eva 03,134.008 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.008a dvÃv indrÃgnÅ carato vai sakhÃyau; dvau devar«Å nÃrada÷ parvataÓ ca 03,134.008c dvÃv aÓvinau dve ca rathasya cakre; bhÃryÃpatÅ dvau vihitau vidhÃtrà 03,134.009 bandy uvÃca 03,134.009a tri÷ sÆyate karmaïà vai prajeyaæ; trayo yuktà vÃjapeyaæ vahanti 03,134.009c adhvaryavas tri«avaïÃni tanvate; trayo lokÃs trÅïi jyotÅæ«i cÃhu÷ 03,134.010 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.010a catu«Âayaæ brÃhmaïÃnÃæ niketaæ; catvÃro yuktà yaj¤am imaæ vahanti 03,134.010c diÓaÓ catasraÓ caturaÓ ca varïÃÓ; catu«padà gaur api ÓaÓvad uktà 03,134.011 bandy uvÃca 03,134.011a pa¤cÃgnaya÷ pa¤capadà ca paÇktir; yaj¤Ã÷ pa¤caivÃpy atha pa¤cendriyÃïi 03,134.011c d­«Âà vede pa¤cacƬÃÓ ca pa¤ca; loke khyÃtaæ pa¤canadaæ ca puïyam 03,134.012 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.012a «a¬ÃdhÃne dak«iïÃm Ãhur eke; «a¬ eveme ­tava÷ kÃlacakram 03,134.012c «a¬ indriyÃïy uta «a k­ttikÃÓ ca; «a sÃdyaskÃ÷ sarvavede«u d­«ÂÃ÷ 03,134.013 bandy uvÃca 03,134.013a sapta grÃmyÃ÷ paÓava÷ sapta vanyÃ÷; sapta chandÃæsi kratum ekaæ vahanti 03,134.013c saptar«aya÷ sapta cÃpy arhaïÃni; saptatantrÅ prathità caiva vÅïà 03,134.014 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.014a a«Âau ÓÃïÃ÷ ÓatamÃnaæ vahanti; tathëÂapÃda÷ Óarabha÷ siæhaghÃtÅ 03,134.014c a«Âau vasƤ ÓuÓruma devatÃsu; yÆpaÓ cëÂÃsrir vihita÷ sarvayaj¤a÷ 03,134.015 bandy uvÃca 03,134.015a navaivoktÃ÷ sÃmidhenya÷ pitÌïÃæ; tathà prÃhur navayogaæ vi«argam 03,134.015c navÃk«arà b­hatÅ saæpradi«ÂÃ; navayogo gaïanÃm eti ÓaÓvat 03,134.016 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.016a daÓà daÓoktÃ÷ puru«asya loke; sahasram Ãhur daÓa pÆrïaæ ÓatÃni 03,134.016c daÓaiva mÃsÃn bibhrati garbhavatyo; daÓerakà daÓa dÃÓà daÓÃrïÃ÷ 03,134.017 bandy uvÃca 03,134.017a ekÃdaÓaikÃdaÓina÷ paÓÆnÃm; ekÃdaÓaivÃtra bhavanti yÆpÃ÷ 03,134.017c ekÃdaÓa prÃïabh­tÃæ vikÃrÃ; ekÃdaÓoktà divi deve«u rudrÃ÷ 03,134.018 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.018a saævatsaraæ dvÃdaÓa mÃsam Ãhur; jagatyÃ÷ pÃdo dvÃdaÓaivÃk«arÃïi 03,134.018c dvÃdaÓÃha÷ prÃk­to yaj¤a ukto; dvÃdaÓÃdityÃn kathayantÅha viprÃ÷ 03,134.019 bandy uvÃca 03,134.019a trayodaÓÅ tithir uktà mahogrÃ; trayodaÓadvÅpavatÅ mahÅ ca 03,134.020 lomaÓa uvÃca 03,134.020a etÃvad uktvà virarÃma bandÅ; ÓlokasyÃrdhaæ vyÃjahÃrëÂavakra÷ 03,134.020c trayodaÓÃhÃni sasÃra keÓÅ; trayodaÓÃdÅny aticchandÃæsi cÃhu÷ 03,134.021a tato mahÃn udati«Âhan ninÃdas; tÆ«ïÅæbhÆtaæ sÆtaputraæ niÓamya 03,134.021c adhomukhaæ dhyÃnaparaæ tadÃnÅm; a«ÂÃvakraæ cÃpy udÅryantam eva 03,134.022a tasmiæs tathà saækule vartamÃne; sphÅte yaj¤e janakasyÃtha rÃj¤a÷ 03,134.022c a«ÂÃvakraæ pÆjayanto 'bhyupeyur; viprÃ÷ sarve präjalaya÷ pratÅtÃ÷ 03,134.023 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.023a anena vai brÃhmaïÃ÷ ÓuÓruvÃæso; vÃde jitvà salile majjitÃ÷ kila 03,134.023c tÃn eva dharmÃn ayam adya bandÅ; prÃpnotu g­hyÃpsu nimajjayainam 03,134.024 bandy uvÃca 03,134.024a ahaæ putro varuïasyota rÃj¤as; tatrÃsa satraæ dvÃdaÓavÃr«ikaæ vai 03,134.024c satreïa te janaka tulyakÃlaæ; tadarthaæ te prahità me dvijÃgryÃ÷ 03,134.025a ete sarve varuïasyota yaj¤aæ; dra«Âuæ gatà iha ÃyÃnti bhÆya÷ 03,134.025c a«ÂÃvakraæ pÆjaye pÆjanÅyaæ; yasya hetor janitÃraæ same«ye 03,134.026 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.026a viprÃ÷ samudrÃmbhasi majjitÃs te; vÃcà jità medhayà ÃvidÃnÃ÷ 03,134.026c tÃæ medhayà vÃcam athojjahÃra; yathà vÃcam avacinvanti santa÷ 03,134.027a agnir daha¤ jÃtavedÃ÷ satÃæ g­hÃn; visarjayaæs tejasà na sma dhÃk«Åt 03,134.027c bÃle«u putre«u k­païaæ vadatsu; tathà vÃcam avacinvanti santa÷ 03,134.028a Óle«mÃtakÅ k«ÅïavarcÃ÷ Ó­ïo«i; utÃho tvÃæ stutayo mÃdayanti 03,134.028c hastÅva tvaæ janaka vitudyamÃno; na mÃmikÃæ vÃcam imÃæ Ó­ïo«i 03,134.029 janaka uvÃca 03,134.029a Ó­ïomi vÃcaæ tava divyarÆpÃm; amÃnu«Åæ divyarÆpo 'si sÃk«Ãt 03,134.029c ajai«År yad bandinaæ tvaæ vivÃde; nis­«Âa e«a tava kÃmo 'dya bandÅ 03,134.030 a«ÂÃvakra uvÃca 03,134.030a nÃnena jÅvatà kaÓ cid artho me bandinà n­pa 03,134.030c pità yady asya varuïo majjayainaæ jalÃÓaye 03,134.031 bandy uvÃca 03,134.031a ahaæ putro varuïasyota rÃj¤o; na me bhayaæ salile majjitasya 03,134.031c imaæ muhÆrtaæ pitaraæ drak«yate 'yam; a«ÂÃvakraÓ cirana«Âaæ kaho¬am 03,134.032 lomaÓa uvÃca 03,134.032a tatas te pÆjità viprà varuïena mahÃtmanà 03,134.032c udati«Âhanta te sarve janakasya samÅpata÷ 03,134.033 kaho¬a uvÃca 03,134.033a ityartham icchanti sutä janà janaka karmaïà 03,134.033c yad ahaæ nÃÓakaæ kartuæ tat putra÷ k­tavÃn mama 03,134.034a utÃbalasya balavÃn uta bÃlasya paï¬ita÷ 03,134.034c uta vÃvidu«o vidvÃn putro janaka jÃyate 03,134.035 bandy uvÃca 03,134.035a Óitena te paraÓunà svayam evÃntako n­pa 03,134.035c ÓirÃæsy apÃharatv Ãjau ripÆïÃæ bhadram astu te 03,134.036a mahad ukthyaæ gÅyate sÃma cÃgryaæ; samyak soma÷ pÅyate cÃtra satre 03,134.036c ÓucÅn bhÃgÃn pratijag­huÓ ca h­«ÂÃ÷; sÃk«Ãd devà janakasyeha yaj¤e 03,134.037 lomaÓa uvÃca 03,134.037a samutthite«v atha sarve«u rÃjan; vipre«u te«v adhikaæ suprabhe«u 03,134.037c anuj¤Ãto janakenÃtha rÃj¤Ã; viveÓa toyaæ sÃgarasyota bandÅ 03,134.038a a«ÂÃvakra÷ pitaraæ pÆjayitvÃ; saæpÆjito brÃhmaïais tair yathÃvat 03,134.038c pratyÃjagÃmÃÓramam eva cÃgryaæ; jitvà bandiæ sahito mÃtulena 03,134.038d*0662_01 tato '«ÂÃvakraæ mÃtur athÃntike pità 03,134.038d*0662_02 nadÅæ samaægÃæ ÓÅghram imÃæ viÓasva 03,134.038d*0662_03 provÃca cainÃæ sa tathà viveÓa 03,134.038d*0662_04 samair aÇgaiÓ cÃpi babhÆva sadya÷ 03,134.038d*0662_05 nadÅ samaægà ca babhÆva puïyà 03,134.038d*0662_06 yasyÃæ snÃto mucyate kilbi«Ãd dhi 03,134.038d*0662_07 tvam apy enÃæ snÃnapÃnÃvagÃhai÷ 03,134.038d*0662_08 sabhrÃt­ka÷ sahabhÃryo viÓasva 03,134.039a atra kaunteya sahito bhrÃt­bhis tvaæ; sukho«ita÷ saha viprai÷ pratÅta÷ 03,134.039c puïyÃny anyÃni Óucikarmaikabhaktir; mayà sÃrdhaæ caritÃsy ÃjamŬha 03,134.039d*0662a_01 **** **** puïyÃny anyÃni pÃsyasi 03,134.039d*0662a_02 puïyanadyÃ÷ sutÅrthÃni dhutapÃpmà gataklama÷ 03,134.039d*0662a_03 bhÃvena d­¬habhaktyà ca mayà sÃrdhaæ cari«yasi 03,135.001 lomaÓa uvÃca 03,135.001a e«Ã madhuvilà rÃjan samaÇgà saæprakÃÓate 03,135.001c etat kardamilaæ nÃma bharatasyÃbhi«ecanam 03,135.002a alak«myà kila saæyukto v­traæ hatvà ÓacÅpati÷ 03,135.002c Ãpluta÷ sarvapÃpebhya÷ samaÇgÃyÃæ vyamucyata 03,135.003a etad vinaÓanaæ kuk«au mainÃkasya narar«abha 03,135.003c aditir yatra putrÃrthaæ tadannam apacat purà 03,135.004a enaæ parvatarÃjÃnam Ãruhya puru«ar«abha 03,135.004c ayaÓasyÃm asaæÓabdyÃm alak«mÅæ vyapanotsyatha 03,135.005a ete kanakhalà rÃjan ­«ÅïÃæ dayità nagÃ÷ 03,135.005c e«Ã prakÃÓate gaÇgà yudhi«Âhira mahÃnadÅ 03,135.006a sanatkumÃro bhagavÃn atra siddhim agÃt parÃm 03,135.006c ÃjamŬhÃvagÃhyainÃæ sarvapÃpai÷ pramok«yase 03,135.007a apÃæ hradaæ ca puïyÃkhyaæ bh­gutuÇgaæ ca parvatam 03,135.007c tÆ«ïÅæ gaÇgÃæ ca kaunteya sÃmÃtya÷ samupasp­Óa 03,135.008a ÃÓrama÷ sthÆlaÓiraso ramaïÅya÷ prakÃÓate 03,135.008c atra mÃnaæ ca kaunteya krodhaæ caiva vivarjaya 03,135.009a e«a raibhyÃÓrama÷ ÓrÅmÃn pÃï¬aveya prakÃÓate 03,135.009b*0663_01 nÃnÃpu«pasamÃkÅrïa÷ phalapu«popaÓobhita÷ 03,135.009b*0663_02 nÃnÃvihagasaæghu«Âas tÃpasÃlaya uttama÷ 03,135.009b*0663_03 raibhyasyai«a mahÃrÃja ÃÓrama÷ puïyakarmaïa÷ 03,135.009c bhÃradvÃjo yatra kavir yavakrÅto vyanaÓyata 03,135.010 yudhi«Âhira uvÃca 03,135.010a kathaæyukto 'bhavad ­«ir bharadvÃja÷ pratÃpavÃn 03,135.010c kimarthaæ ca yavakrÅta ­«iputro vyanaÓyata 03,135.011a etat sarvaæ yathÃv­ttaæ Órotum icchÃmi lomaÓa 03,135.011c karmabhir devakalpÃnÃæ kÅrtyamÃnair bh­Óaæ rame 03,135.012 lomaÓa uvÃca 03,135.012a bharadvÃjaÓ ca raibhyaÓ ca sakhÃyau saæbabhÆvatu÷ 03,135.012c tÃv Æ«atur ihÃtyantaæ prÅyamÃïau vanÃntare 03,135.013a raibhyasya tu sutÃv ÃstÃm arvÃvasuparÃvasÆ 03,135.013c ÃsÅd yavakrÅ÷ putras tu bharadvÃjasya bhÃrata 03,135.014a raibhyo vidvÃn sahÃpatyas tapasvÅ cetaro 'bhavat 03,135.014c tayoÓ cÃpy atulà prÅtir bÃlyÃt prabh­ti bhÃrata 03,135.015a yavakrÅ÷ pitaraæ d­«Âvà tapasvinam asatk­tam 03,135.015c d­«Âvà ca satk­taæ viprai raibhyaæ putrai÷ sahÃnagha 03,135.016a paryatapyata tejasvÅ manyunÃbhiparipluta÷ 03,135.016c tapas tepe tato ghoraæ vedaj¤ÃnÃya pÃï¬ava 03,135.017a susamiddhe mahaty agnau ÓarÅram upatÃpayan 03,135.017c janayÃm Ãsa saætÃpam indrasya sumahÃtapÃ÷ 03,135.018a tata indro yavakrÅtam upagamya yudhi«Âhira 03,135.018c abravÅt kasya hetos tvam Ãsthitas tapa uttamam 03,135.019 yavakrÅr uvÃca 03,135.019a dvijÃnÃm anadhÅtà vai vedÃ÷ suragaïÃrcita 03,135.019c pratibhÃntv iti tapye 'ham idaæ paramakaæ tapa÷ 03,135.020a svÃdhyÃyÃrthe samÃrambho mamÃyaæ pÃkaÓÃsana 03,135.020c tapasà j¤Ãtum icchÃmi sarvaj¤ÃnÃni kauÓika 03,135.021a kÃlena mahatà vedÃ÷ Óakyà gurumukhÃd vibho 03,135.021c prÃptuæ tasmÃd ayaæ yatna÷ paramo me samÃsthita÷ 03,135.022 indra uvÃca 03,135.022a amÃrga e«a viprar«e yena tvaæ yÃtum icchasi 03,135.022c kiæ vighÃtena te vipra gacchÃdhÅhi guror mukhÃt 03,135.023 lomaÓa uvÃca 03,135.023a evam uktvà gata÷ Óakro yavakrÅr api bhÃrata 03,135.023c bhÆya evÃkarod yatnaæ tapasy amitavikrama 03,135.024a ghoreïa tapasà rÃjaæs tapyamÃno mahÃtapÃ÷ 03,135.024c saætÃpayÃm Ãsa bh­Óaæ devendram iti na÷ Órutam 03,135.025a taæ tathà tapyamÃnaæ tu tapas tÅvraæ mahÃmunim 03,135.025c upetya balabhid devo vÃrayÃm Ãsa vai puna÷ 03,135.026a aÓakyo 'rtha÷ samÃrabdho naitad buddhik­taæ tava 03,135.026c pratibhÃsyanti vai vedÃs tava caiva pituÓ ca te 03,135.027 yavakrÅr uvÃca 03,135.027a na caitad evaæ kriyate devarÃja mamepsitam 03,135.027c mahatà niyamenÃhaæ tapsye ghorataraæ tapa÷ 03,135.028a samiddhe 'gnÃv upak­tyÃÇgam aÇgaæ; ho«yÃmi và maghavaæs tan nibodha 03,135.028c yady etad evaæ na karo«i kÃmaæ; mamepsitaæ devarÃjeha sarvam 03,135.029 lomaÓa uvÃca 03,135.029a niÓcayaæ tam abhij¤Ãya munes tasya mahÃtmana÷ 03,135.029c prativÃraïahetvarthaæ buddhyà saæcintya buddhimÃn 03,135.030a tata indro 'karod rÆpaæ brÃhmaïasya tapasvina÷ 03,135.030c anekaÓatavar«asya durbalasya sayak«maïa÷ 03,135.031a yavakrÅtasya yat tÅrtham ucitaæ Óaucakarmaïi 03,135.031c bhÃgÅrathyÃæ tatra setuæ vÃlukÃbhiÓ cakÃra sa÷ 03,135.032a yadÃsya vadato vÃkyaæ na sa cakre dvijottama÷ 03,135.032c vÃlukÃbhis tata÷ Óakro gaÇgÃæ samabhipÆrayan 03,135.033a vÃlukÃmu«Âim aniÓaæ bhÃgÅrathyÃæ vyasarjayat 03,135.033c setum abhyÃrabhac chakro yavakrÅtaæ nidarÓayan 03,135.034a taæ dadarÓa yavakrÅs tu yatnavantaæ nibandhane 03,135.034c prahasaæÓ cÃbravÅd vÃkyam idaæ sa munipuægava÷ 03,135.035a kim idaæ vartate brahman kiæ ca te ha cikÅr«itam 03,135.035c atÅva hi mahÃn yatna÷ kriyate 'yaæ nirarthaka÷ 03,135.036 indra uvÃca 03,135.036a bandhi«ye setunà gaÇgÃæ sukha÷ panthà bhavi«yati 03,135.036c kliÓyate hi janas tÃta taramÃïa÷ puna÷ puna÷ 03,135.037 yavakrÅr uvÃca 03,135.037a nÃyaæ Óakyas tvayà baddhuæ mahÃn ogha÷ kathaæ cana 03,135.037c aÓakyÃd vinivartasva Óakyam arthaæ samÃrabha 03,135.038 indra uvÃca 03,135.038a yathaiva bhavatà cedaæ tapo vedÃrtham udyatam 03,135.038c aÓakyaæ tadvad asmÃbhir ayaæ bhÃra÷ samudyata÷ 03,135.039 yavakrÅr uvÃca 03,135.039a yathà tava nirartho 'yam Ãrambhas tridaÓeÓvara 03,135.039c tathà yadi mamÃpÅdaæ manyase pÃkaÓÃsana 03,135.040a kriyatÃæ yad bhavec chakyaæ mayà suragaïeÓvara 03,135.040c varÃæÓ ca me prayacchÃnyÃn yair anyÃn bhavitÃsmy ati 03,135.041 lomaÓa uvÃca 03,135.041a tasmai prÃdÃd varÃn indra uktavÃn yÃn mahÃtapÃ÷ 03,135.041c pratibhÃsyanti te vedÃ÷ pitrà saha yathepsitÃ÷ 03,135.042a yac cÃnyat kÃÇk«ase kÃmaæ yavakrÅr gamyatÃm iti 03,135.042c sa labdhakÃma÷ pitaram upetyÃtha tato 'bravÅt 03,136.001 yavakrÅr uvÃca 03,136.001a pratibhÃsyanti vai vedà mama tÃtasya cobhayo÷ 03,136.001c ati cÃnyÃn bhavi«yÃvo varà labdhÃs tathà mayà 03,136.002 bharadvÃja uvÃca 03,136.002a darpas te bhavità tÃta varÃæl labdhvà yathepsitÃn 03,136.002c sa darpapÆrïa÷ k­païa÷ k«ipram eva vinaÓyasi 03,136.003a atrÃpy udÃharantÅmà gÃthà devair udÃh­tÃ÷ 03,136.003c ­«ir ÃsÅt purà putra bÃladhir nÃma vÅryavÃn 03,136.004a sa putraÓokÃd udvignas tapas tepe suduÓcaram 03,136.004c bhaven mama suto 'martya iti taæ labdhavÃæÓ ca sa÷ 03,136.005a tasya prasÃdo devaiÓ ca k­to na tv amarai÷ sama÷ 03,136.005c nÃmartyo vidyate martyo nimittÃyur bhavi«yati 03,136.006 bÃladhir uvÃca 03,136.006a yatheme parvatÃ÷ ÓaÓvat ti«Âhanti surasattamÃ÷ 03,136.006c ak«ayÃs tan nimittaæ me sutasyÃyur bhaved iti 03,136.007 bharadvÃja uvÃca 03,136.007a tasya putras tadà jaj¤e medhÃvÅ krodhana÷ sadà 03,136.007c sa tac chrutvÃkarod darpam ­«ÅæÓ caivÃvamanyata 03,136.008a vikurvÃïo munÅnÃæ tu caramÃïo mahÅm imÃm 03,136.008c ÃsasÃda mahÃvÅryaæ dhanu«Ãk«aæ manÅ«iïam 03,136.009a tasyÃpacakre medhÃvÅ taæ ÓaÓÃpa sa vÅryavÃn 03,136.009c bhava bhasmeti cokta÷ sa na bhasma samapadyata 03,136.010a dhanu«Ãk«as tu taæ d­«Âvà medhÃvinam anÃmayam 03,136.010b*0664_01 munis tat kÃraïaæ j¤Ãtvà svayaæ mahi«arÆpadh­k 03,136.010b*0664_02 Ó­ÇgeïÃdrÅn acalayat tato 'yaæ bhasmasÃd abhÆt 03,136.010c nimittam asya mahi«air bhedayÃm Ãsa vÅryavÃn 03,136.011a sa nimitte vina«Âe tu mamÃra sahasà ÓiÓu÷ 03,136.011c taæ m­taæ putram ÃdÃya vilalÃpa tata÷ pità 03,136.012a lÃlapyamÃnaæ taæ d­«Âvà munaya÷ punar Ãrtavat 03,136.012c Æcur vedoktayà pÆrvaæ gÃthayà tan nibodha me 03,136.013a na di«Âam artham atyetum ÅÓo martya÷ kathaæ cana 03,136.013c mahi«air bhedayÃm Ãsa dhanu«Ãk«o mahÅdharÃn 03,136.014a evaæ labdhvà varÃn bÃlà darpapÆrïÃs tarasvina÷ 03,136.014c k«ipram eva vinaÓyanti yathà na syÃt tathà bhavÃn 03,136.015a e«a raibhyo mahÃvÅrya÷ putrau cÃsya tathÃvidhau 03,136.015c taæ yathà putra nÃbhye«i tathà kuryÃs tv atandrita÷ 03,136.016a sa hi kruddha÷ samarthas tvÃæ putra pŬayituæ ru«Ã 03,136.016c vaidyaÓ cÃpi tapasvÅ ca kopanaÓ ca mahÃn ­«i÷ 03,136.017 yavakrÅr uvÃca 03,136.017a evaæ kari«ye mà tÃpaæ tÃta kÃr«Å÷ kathaæ cana 03,136.017c yathà hi me bhavÃn mÃnyas tathà raibhya÷ pità mama 03,136.018 lomaÓa uvÃca 03,136.018a uktvà sa pitaraæ Ólak«ïaæ yavakrÅr akutobhaya÷ 03,136.018c viprakurvann ­«Ån anyÃn atu«yat parayà mudà 03,137.001 lomaÓa uvÃca 03,137.001a caÇkramyamÃïa÷ sa tadà yavakrÅr akutobhaya÷ 03,137.001c jagÃma mÃdhave mÃsi raibhyÃÓramapadaæ prati 03,137.002a sa dadarÓÃÓrame puïye pu«pitadrumabhÆ«ite 03,137.002c vicarantÅæ snu«Ãæ tasya kiænarÅm iva bhÃrata 03,137.003a yavakrÅs tÃm uvÃcedam upati«Âhasva mÃm iti 03,137.003c nirlajjo lajjayà yuktÃæ kÃmena h­tacetana÷ 03,137.004a sà tasya ÓÅlam Ãj¤Ãya tasmÃc chÃpÃc ca bibhyatÅ 03,137.004c tejasvitÃæ ca raibhyasya tathety uktvà jagÃma sà 03,137.004d*0665_01 athÃÓramapadaæ prÃpya yavakrÅtena yÃcità 03,137.004d*0665_02 pativratà yavakrÅta 03,137.005a tata ekÃntam unnÅya majjayÃm Ãsa bhÃrata 03,137.005c ÃjagÃma tadà raibhya÷ svam ÃÓramam ariædama 03,137.006a rudantÅæ ca snu«Ãæ d­«Âvà bhÃryÃm ÃrtÃæ parÃvaso÷ 03,137.006c sÃntvaya¤ Ólak«ïayà vÃcà paryap­cchad yudhi«Âhira 03,137.007a sà tasmai sarvam Ãca«Âa yavakrÅbhëitaæ Óubhà 03,137.007c pratyuktaæ ca yavakrÅtaæ prek«ÃpÆrvaæ tadÃtmanà 03,137.008a Ó­ïvÃnasyaiva raibhyasya yavakrÅtavice«Âitam 03,137.008c dahann iva tadà ceta÷ krodha÷ samabhavan mahÃn 03,137.009a sa tadà manyunÃvi«Âas tapasvÅ bh­Óakopana÷ 03,137.009c avalupya jaÂÃm ekÃæ juhÃvÃgnau susaæsk­te 03,137.010a tata÷ samabhavan nÃrÅ tasyà rÆpeïa saæmità 03,137.010c avalupyÃparÃæ cÃtha juhÃvÃgnau jaÂÃæ puna÷ 03,137.011a tata÷ samabhavad rak«o ghorÃk«aæ bhÅmadarÓanam 03,137.011c abrÆtÃæ tau tadà raibhyaæ kiæ kÃryaæ karavÃmahe 03,137.012a tÃv abravÅd ­«i÷ kruddho yavakrÅr vadhyatÃm iti 03,137.012c jagmatus tau tathety uktvà yavakrÅtajighÃæsayà 03,137.012d*0666_01 tata÷ snu«Ãk­tÅk­tya yavakrÅtam upÃgamat 03,137.012d*0666_02 yavakrÅto 'pi raibhyasya snu«Ãæ matvà jagÃma tÃm 03,137.013a tatas taæ samupÃsthÃya k­tyà s­«Âà mahÃtmanà 03,137.013c kamaï¬aluæ jahÃrÃsya mohayitvà tu bhÃrata 03,137.014a ucchi«Âaæ tu yavakrÅtam apak­«Âakamaï¬alum 03,137.014c tata udyataÓÆla÷ sa rÃk«asa÷ samupÃdravat 03,137.015a tam Ãpatantaæ saæprek«ya ÓÆlahastaæ jighÃæsayà 03,137.015c yavakrÅ÷ sahasotthÃya prÃdravad yena vai sara÷ 03,137.016a jalahÅnaæ saro d­«Âvà yavakrÅs tvarita÷ puna÷ 03,137.016c jagÃma sarita÷ sarvÃs tÃÓ cÃpy Ãsan viÓo«itÃ÷ 03,137.017a sa kÃlyamÃno ghoreïa ÓÆlahastena rak«asà 03,137.017c agnihotraæ pitur bhÅta÷ sahasà samupÃdravat 03,137.018a sa vai praviÓamÃnas tu ÓÆdreïÃndhena rak«iïà 03,137.018c nig­hÅto balÃd dvÃri so 'vÃti«Âhata pÃrthiva 03,137.019a nig­hÅtaæ tu ÓÆdreïa yavakrÅtaæ sa rÃk«asa÷ 03,137.019c tìayÃm Ãsa ÓÆlena sa bhinnah­dayo 'patat 03,137.020a yavakrÅtaæ sa hatvà tu rÃk«aso raibhyam Ãgamat 03,137.020c anuj¤Ãtas tu raibhyeïa tayà nÃryà sahÃcarat 03,138.001 lomaÓa uvÃca 03,138.001a bharadvÃjas tu kaunteya k­tvà svÃdhyÃyam Ãhnikam 03,138.001c samitkalÃpam ÃdÃya praviveÓa svam ÃÓramam 03,138.002a taæ sma d­«Âvà purà sarve pratyutti«Âhanti pÃvakÃ÷ 03,138.002c na tv enam upati«Âhanti hataputraæ tadÃgnaya÷ 03,138.002d*0667_01 putram­tyujam ÃÓaucaæ bharadvÃjo na jaj¤ivÃn 03,138.003a vaik­taæ tv agnihotre sa lak«ayitvà mahÃtapÃ÷ 03,138.003c tam andhaæ ÓÆdram ÃsÅnaæ g­hapÃlam athÃbravÅt 03,138.004a kiæ nu me nÃgnaya÷ ÓÆdra pratinandanti darÓanam 03,138.004c tvaæ cÃpi na yathÃpÆrvaæ kaccit k«emam ihÃÓrame 03,138.005a kaccin na raibhyaæ putro me gatavÃn alpacetana÷ 03,138.005c etad Ãcak«va me ÓÅghraæ na hi me Óudhyate mana÷ 03,138.006 ÓÆdra uvÃca 03,138.006a raibhyaæ gato nÆnam asau sutas te mandacetana÷ 03,138.006c tathà hi nihata÷ Óete rÃk«asena balÅyasà 03,138.007a prakÃlyamÃnas tenÃyaæ ÓÆlahastena rak«asà 03,138.007c agnyÃgÃraæ prati dvÃri mayà dorbhyÃæ nivÃrita÷ 03,138.008a tata÷ sa nihato hy atra jalakÃmo 'Óucir dhruvam 03,138.008c saæbhÃvito hi tÆrïena ÓÆlahastena rak«asà 03,138.009 lomaÓa uvÃca 03,138.009a bharadvÃjas tu ÓÆdrasya tac chrutvà vipriyaæ vaca÷ 03,138.009c gatÃsuæ putram ÃdÃya vilalÃpa sudu÷khita÷ 03,138.010a brÃhmaïÃnÃæ kilÃrthÃya nanu tvaæ taptavÃæs tapa÷ 03,138.010c dvijÃnÃm anadhÅtà vai vedÃ÷ saæpratibhÃntv iti 03,138.011a tathà kalyÃïaÓÅlas tvaæ brÃhmaïe«u mahÃtmasu 03,138.011c anÃgÃ÷ sarvabhÆte«u karkaÓatvam upeyivÃn 03,138.012a prati«iddho mayà tÃta raibhyÃvasathadarÓanÃt 03,138.012c gatavÃn eva taæ k«udraæ kÃlÃntakayamopamam 03,138.013a ya÷ sa jÃnan mahÃtejà v­ddhasyaikaæ mamÃtmajam 03,138.013c gatavÃn eva kopasya vaÓaæ paramadurmati÷ 03,138.014a putraÓokam anuprÃpya e«a raibhyasya karmaïà 03,138.014c tyak«yÃmi tvÃm ­te putra prÃïÃn i«ÂatamÃn bhuvi 03,138.015a yathÃhaæ putraÓokena dehaæ tyak«yÃmi kilbi«Å 03,138.015c tathà jye«Âha÷ suto raibhyaæ hiæsyÃc chÅghram anÃgasam 03,138.016a sukhino vai narà ye«Ãæ jÃtyà putro na vidyate 03,138.016c te putraÓokam aprÃpya vicaranti yathÃsukham 03,138.017a ye tu putrak­tÃc chokÃd bh­Óaæ vyÃkulacetasa÷ 03,138.017c ÓapantÅ«ÂÃn sakhÅn ÃrtÃs tebhya÷ pÃpataro nu ka÷ 03,138.018a parÃsuÓ ca suto d­«Âa÷ ÓaptaÓ ce«Âa÷ sakhà mayà 03,138.018c Åd­ÓÅm Ãpadaæ ko nu dvitÅyo 'nubhavi«yati 03,138.019a vilapyaivaæ bahuvidhaæ bharadvÃjo 'dahat sutam 03,138.019c susamiddhaæ tata÷ paÓcÃt praviveÓa hutÃÓanam 03,139.001 lomaÓa uvÃca 03,139.001a etasminn eva kÃle tu b­haddyumno mahÅpati÷ 03,139.001c satram Ãste mahÃbhÃgo raibhyayÃjya÷ pratÃpavÃn 03,139.002a tena raibhyasya vai putrÃv arvÃvasuparÃvasÆ 03,139.002c v­tau sahÃyau satrÃrthe b­haddyumnena dhÅmatà 03,139.003a tatra tau samanuj¤Ãtau pitrà kaunteya jagmatu÷ 03,139.003c ÃÓrame tv abhavad raibhyo bhÃryà caiva parÃvaso÷ 03,139.004a athÃvalokako 'gacchad g­hÃn eka÷ parÃvasu÷ 03,139.004c k­«ïÃjinena saævÅtaæ dadarÓa pitaraæ vane 03,139.005a jaghanyarÃtre nidrÃndha÷ sÃvaÓe«e tamasy api 03,139.005c carantaæ gahane 'raïye mene sa pitaraæ m­gam 03,139.006a m­gaæ tu manyamÃnena pità vai tena hiæsita÷ 03,139.006c akÃmayÃnena tadà ÓarÅratrÃïam icchatà 03,139.006d*0668_01 tata÷ samÅpam ÃsÃdya pitaraæ d­«ÂavÃn hatam 03,139.006d*0668_02 aj¤ÃnÃt pitaraæ hatvà m­gabuddhyà parÃvasu÷ 03,139.006d*0668_03 vilapya bahudhà rÃjan raibhyasya ca mahÃtmana÷ 03,139.007a sa tasya pretakÃryÃïi k­tvà sarvÃïi bhÃrata 03,139.007c punar Ãgamya tat satram abravÅd bhrÃtaraæ vaca÷ 03,139.008a idaæ karma na Óaktas tvaæ vo¬hum eka÷ kathaæ cana 03,139.008c mayà tu hiæsitas tÃto manyamÃnena taæ m­gam 03,139.009a so 'smadarthe vrataæ sÃdhu cara tvaæ brahmahiæsanam 03,139.009c samartho hy aham ekÃkÅ karma kartum idaæ mune 03,139.010 arvÃvasur uvÃca 03,139.010a karotu vai bhavÃn satraæ b­haddyumnasya dhÅmata÷ 03,139.010c brahmahatyÃæ cari«ye 'haæ tvadarthaæ niyatendriya÷ 03,139.010d*0669_01 so 'gacchad vanam ekÃgro brahmahatyÃvrataæ caran 03,139.010d*0670_01 tac chrutvÃrvÃvasu÷ paÓcÃt prÃyaÓcittaæ vidhÃya ca 03,139.011 lomaÓa uvÃca 03,139.011a sa tasyà brahmahatyÃyÃ÷ pÃraæ gatvà yudhi«Âhira 03,139.011c arvÃvasus tadà satram ÃjagÃma punar muni÷ 03,139.012a tata÷ parÃvasur d­«Âvà bhrÃtaraæ samupasthitam 03,139.012c b­haddyumnam uvÃcedaæ vacanaæ pari«adgatam 03,139.013a e«a te brahmahà yaj¤aæ mà dra«Âuæ praviÓed iti 03,139.013c brahmahà prek«itenÃpi pŬayet tvÃæ na saæÓaya÷ 03,139.013d*0671_00 lomaÓa uvÃca 03,139.013d*0671_01 tac chrutvaiva tadà rÃjà pre«yÃn Ãha sa viÂpate 03,139.014a pre«yair utsÃryamÃïas tu rÃjann arvÃvasus tadà 03,139.014c na mayà brahmahatyeyaæ k­tety Ãha puna÷ puna÷ 03,139.015a ucyamÃno 'sak­t pre«yair brahmahann iti bhÃrata 03,139.015c naiva sa pratijÃnÃti brahmahatyÃæ svayaæ k­tÃm 03,139.015e mama bhrÃtrà k­tam idaæ mayà tu parirak«itam 03,139.015f*0672_01 sa tathà pravadan krodhÃt taiÓ ca pre«yai÷ prabhëita÷ 03,139.015f*0672_02 tÆ«ïÅæ jagÃma brahmar«ir vanam eva mahÃtapÃ÷ 03,139.015f*0672_03 ugraæ tapa÷ samÃsthÃya divÃkaram athÃÓrita÷ 03,139.015f*0672_04 rahasyavedaæ k­tavÃn sÆryasya dvijasattama÷ 03,139.015f*0672_05 mÆrtimÃæs taæ dadarÓÃtha svayam agrabhug avyaya÷ 03,139.016a prÅtÃs tasyÃbhavan devÃ÷ karmaïÃrvÃvasor n­pa 03,139.016c taæ te pravarayÃm Ãsur nirÃsuÓ ca parÃvasum 03,139.017a tato devà varaæ tasmai dadur agnipurogamÃ÷ 03,139.017c sa cÃpi varayÃm Ãsa pitur utthÃnam Ãtmana÷ 03,139.018a anÃgastvaæ tathà bhrÃtu÷ pituÓ cÃsmaraïaæ vadhe 03,139.018c bharadvÃjasya cotthÃnaæ yavakrÅtasya cobhayo÷ 03,139.018d*0673_01 prati«ÂhÃæ cÃpi vedasya saurasya dvijasattama÷ 03,139.018d*0673_02 evam astv iti taæ devÃ÷ procuÓ cÃpi varÃn dadu÷ 03,139.019a tata÷ prÃdurbabhÆvus te sarva eva yudhi«Âhira 03,139.019c athÃbravÅd yavakrÅto devÃn agnipurogamÃn 03,139.020a samadhÅtaæ mayà brahma vratÃni caritÃni ca 03,139.020c kathaæ nu raibhya÷ Óakto mÃm adhÅyÃnaæ tapasvinam 03,139.020e tathÃyuktena vidhinà nihantum amarottamÃ÷ 03,139.021 devà Æcu÷ 03,139.021a maivaæ k­thà yavakrÅta yathà vadasi vai mune 03,139.021c ­te gurum adhÅtà hi sukhaæ vedÃs tvayà purà 03,139.022a anena tu gurÆn du÷khÃt to«ayitvà svakarmaïà 03,139.022c kÃlena mahatà kleÓÃd brahmÃdhigatam uttamam 03,139.023 lomaÓa uvÃca 03,139.023a yavakrÅtam athoktvaivaæ devÃ÷ sÃgnipurogamÃ÷ 03,139.023c saæjÅvayitvà tÃn sarvÃn punar jagmus trivi«Âapam 03,139.023d*0674_01 tato vai sa yavakrÅto brahmacaryaæ cacÃra ha 03,139.023d*0674_02 a«Âau daÓa ca var«Ãïi triæÓataæ ca yudhi«Âhira 03,139.024a ÃÓramas tasya puïyo 'yaæ sadÃpu«paphaladruma÷ 03,139.024c atro«ya rÃjaÓÃrdÆla sarvapÃpai÷ pramok«yase 03,140.001 lomaÓa uvÃca 03,140.001a uÓÅrabÅjaæ mainÃkaæ giriæ Óvetaæ ca bhÃrata 03,140.001c samatÅto 'si kaunteya kÃlaÓailaæ ca pÃrthiva 03,140.002a e«Ã gaÇgà saptavidhà rÃjate bharatar«abha 03,140.002c sthÃnaæ virajasaæ ramyaæ yatrÃgnir nityam idhyate 03,140.003a etad vai mÃnu«eïÃdya na Óakyaæ dra«Âum apy uta 03,140.003c samÃdhiæ kurutÃvyagrÃs tÅrthÃny etÃni drak«yatha 03,140.003d*0675_01 etad d­Óyati devÃnÃm ÃkrŬaæ caraïÃÇkitam 03,140.003d*0675_02 atikrÃnto 'si kaunteya kÃlaÓailaæ ca parvatam 03,140.004a Óvetaæ giriæ pravek«yÃmo mandaraæ caiva parvatam 03,140.004c yatra mÃïicaro yak«a÷ kuberaÓ cÃpi yak«arà03,140.005a a«ÂÃÓÅtisahasrÃïi gandharvÃ÷ ÓÅghracÃriïa÷ 03,140.005c tathà kiæpuru«Ã rÃjan yak«ÃÓ caiva caturguïÃ÷ 03,140.006a anekarÆpasaæsthÃnà nÃnÃpraharaïÃÓ ca te 03,140.006c yak«endraæ manujaÓre«Âha mÃïibhadram upÃsate 03,140.007a te«Ãm ­ddhir atÅvÃgryà gatau vÃyusamÃÓ ca te 03,140.007c sthÃnÃt pracyÃvayeyur ye devarÃjam api dhruvam 03,140.008a tais tÃta balibhir guptà yÃtudhÃnaiÓ ca rak«itÃ÷ 03,140.008c durgamÃ÷ parvatÃ÷ pÃrtha samÃdhiæ paramaæ kuru 03,140.009a kuberasacivÃÓ cÃnye raudrà maitrÃÓ ca rÃk«asÃ÷ 03,140.009c tai÷ same«yÃma kaunteya yatto vikramaïe bhava 03,140.010a kailÃsa÷ parvato rÃjan «a¬yojanaÓatÃny uta 03,140.010c yatra devÃ÷ samÃyÃnti viÓÃlà yatra bhÃrata 03,140.011a asaækhyeyÃs tu kaunteya yak«arÃk«asakiænarÃ÷ 03,140.011c nÃgÃ÷ suparïà gandharvÃ÷ kuberasadanaæ prati 03,140.012a tÃn vigÃhasva pÃrthÃdya tapasà ca damena ca 03,140.012c rak«yamÃïo mayà rÃjan bhÅmasenabalena ca 03,140.013a svasti te varuïo rÃjà yamaÓ ca samitiæjaya÷ 03,140.013c gaÇgà ca yamunà caiva parvataÓ ca dadhÃtu te 03,140.013d*0676_01 marutaÓ ca sahÃÓvibhyÃæ saritaÓ ca sarÃæsi ca 03,140.013d*0676_02 svasti devÃsurebhyaÓ ca vasubhyaÓ ca mahÃdyute 03,140.014a indrasya jÃmbÆnadaparvatÃgre; Ó­ïomi gho«aæ tava devi gaÇge 03,140.014c gopÃyayemaæ subhage giribhya÷; sarvÃjamŬhÃpacitaæ narendram 03,140.014e bhavasva Óarma pravivik«ato 'sya; ÓailÃn imä Óailasute n­pasya 03,140.014f*0677_01 uktvà tathà sÃgaragÃæ sa vipro 03,140.014f*0677_02 yatto bhavasveti ÓaÓÃsa pÃrtham 03,140.014f*0678_01 Óivapradà sarvasaritpradhÃne 03,140.014f*0678_02 sabhrÃt­kasyeha yudhi«Âhirasya 03,140.015 yudhi«Âhira uvÃca 03,140.015a apÆrvo 'yaæ saæbhramo lomaÓasya; k­«ïÃæ sarve rak«ata mà pramÃdam 03,140.015c deÓo hy ayaæ durgatamo mato 'sya; tasmÃt paraæ Óaucam ihÃcaradhvam 03,140.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,140.016a tato 'bravÅd bhÅmam udÃravÅryaæ; k­«ïÃæ yatta÷ pÃlaya bhÅmasena 03,140.016c ÓÆnye 'rjune 'saænihite ca tÃta; tvam eva k­«ïÃæ bhajase 'sukhe«u 03,140.017a tato mahÃtmà yamajau sametya; mÆrdhany upÃghrÃya vim­jya gÃtre 03,140.017c uvÃca tau bëpakalaæ sa rÃjÃ; mà bhai«Âam Ãgacchatam apramattau 03,141.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,141.001a antarhitÃni bhÆtÃni rak«Ãæsi balavanti ca 03,141.001c agninà tapasà caiva Óakyaæ gantuæ v­kodara 03,141.002a saænivartaya kaunteya k«utpipÃse balÃnvayÃt 03,141.002c tato balaæ ca dÃk«yaæ ca saæÓrayasva kurÆdvaha 03,141.003a ­«es tvayà Órutaæ vÃkyaæ kailÃsaæ parvataæ prati 03,141.003c buddhyà prapaÓya kaunteya kathaæ k­«ïà gami«yati 03,141.004a atha và sahadevena dhaumyena ca sahÃbhibho 03,141.004c sÆdai÷ paurogavaiÓ caiva sarvaiÓ ca paricÃrakai÷ 03,141.005a rathair aÓvaiÓ ca ye cÃnye viprÃ÷ kleÓÃsahÃ÷ pathi 03,141.005c sarvais tvaæ sahito bhÅma nivartasvÃyatek«aïa 03,141.006a trayo vayaæ gami«yÃmo laghvÃhÃrà yatavratÃ÷ 03,141.006c ahaæ ca nakulaÓ caiva lomaÓaÓ ca mahÃtapÃ÷ 03,141.007a mamÃgamanam ÃkÃÇk«an gaÇgÃdvÃre samÃhita÷ 03,141.007c vaseha draupadÅæ rak«an yÃvadÃgamanaæ mama 03,141.008 bhÅma uvÃca 03,141.008a rÃjaputrÅ ÓrameïÃrtà du÷khÃrtà caiva bhÃrata 03,141.008c vrajaty eva hi kalyÃïÅ ÓvetavÃhadid­k«ayà 03,141.008d*0679_01 apaÓyantÅha taæ vÅram evam e«Ã sudu÷khità 03,141.008d*0679_02 kiæ punar nakulaæ tvÃæ ca taæ ca vÅraæ dhanaæjayam 03,141.009a tava cÃpy aratis tÅvrà vardhate tam apaÓyata÷ 03,141.009b*0680_01 gu¬ÃkeÓaæ mahÃtmÃnaæ saægrÃme«v apalÃyinam 03,141.009c kiæ puna÷ sahadevaæ ca mÃæ ca k­«ïÃæ ca bhÃrata 03,141.010a rathÃ÷ kÃmaæ nivartantÃæ sarve ca paricÃrakÃ÷ 03,141.010c sÆdÃ÷ paurogavÃÓ caiva manyate yatra no bhavÃn 03,141.011a na hy ahaæ hÃtum icchÃmi bhavantam iha karhi cit 03,141.011c Óaile 'smin rÃk«asÃkÅrïe durge«u vi«ame«u ca 03,141.012a iyaæ cÃpi mahÃbhÃgà rÃjaputrÅ yatavratà 03,141.012c tvÃm ­te puru«avyÃghra notsahed vinivartitum 03,141.013a tathaiva sahadevo 'yaæ satataæ tvÃm anuvrata÷ 03,141.013c na jÃtu vinivarteta mataj¤o hy aham asya vai 03,141.014a api cÃtra mahÃrÃja savyasÃcidid­k«ayà 03,141.014c sarve lÃlasabhÆtÃ÷ sma tasmÃd yÃsyÃmahe saha 03,141.015a yady aÓakyo rathair gantuæ Óailo 'yaæ bahukandara÷ 03,141.015c padbhir eva gami«yÃmo mà rÃjan vimanà bhava 03,141.016a ahaæ vahi«ye päcÃlÅæ yatra yatra na Óak«yati 03,141.016c iti me vartate buddhir mà rÃjan vimanà bhava 03,141.017a sukumÃrau tathà vÅrau mÃdrÅnandikarÃv ubhau 03,141.017c durge saætÃrayi«yÃmi yady aÓaktau bhavi«yata÷ 03,141.018 yudhi«Âhira uvÃca 03,141.018a evaæ te bhëamÃïasya balaæ bhÅmÃbhivardhatÃm 03,141.018c yas tvam utsahase vo¬huæ draupadÅæ vipule 'dhvani 03,141.019a yamajau cÃpi bhadraæ te naitad anyatra vidyate 03,141.019c balaæ ca te yaÓaÓ caiva dharma÷ kÅrtiÓ ca vardhatÃm 03,141.020a yas tvam utsahase netuæ bhrÃtarau saha k­«ïayà 03,141.020c mà te glÃnir mahÃbÃho mà ca te 'stu parÃbhava÷ 03,141.021 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,141.021a tata÷ k­«ïÃbravÅd vÃkyaæ prahasantÅ manoramà 03,141.021c gami«yÃmi na saætÃpa÷ kÃryo mÃæ prati bhÃrata 03,141.022 lomaÓa uvÃca 03,141.022a tapasà Óakyate gantuæ parvato gandhamÃdana÷ 03,141.022c tapasà caiva kaunteya sarve yok«yÃmahe vayam 03,141.023a nakula÷ sahadevaÓ ca bhÅmasenaÓ ca pÃrthiva 03,141.023c ahaæ ca tvaæ ca kaunteya drak«yÃma÷ ÓvetavÃhanam 03,141.024 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,141.024a evaæ saæbhëamÃïÃs te subÃhor vi«ayaæ mahat 03,141.024c dad­Óur mudità rÃjan prabhÆtagajavÃjimat 03,141.025a kirÃtataÇgaïÃkÅrïaæ kuïindaÓatasaækulam 03,141.025c himavaty amarair ju«Âaæ bahvÃÓcaryasamÃkulam 03,141.026a subÃhuÓ cÃpi tÃn d­«Âvà pÆjayà pratyag­hïata 03,141.026c vi«ayÃnte kuïindÃnÃm ÅÓvara÷ prÅtipÆrvakam 03,141.027a tatra te pÆjitÃs tena sarva eva sukho«itÃ÷ 03,141.027c pratasthur vimale sÆrye himavantaæ giriæ prati 03,141.028a indrasenamukhÃæÓ caiva bh­tyÃn paurogavÃæs tathà 03,141.028c sÆdÃæÓ ca paribarhaæ ca draupadyÃ÷ sarvaÓo n­pa 03,141.029a rÃj¤a÷ kuïindÃdhipate÷ paridÃya mahÃrathÃ÷ 03,141.029c padbhir eva mahÃvÅryà yayu÷ kauravanandanÃ÷ 03,141.030a te Óanai÷ prÃdravan sarve k­«ïayà saha pÃï¬avÃ÷ 03,141.030c tasmÃd deÓÃt susaæh­«Âà dra«ÂukÃmà dhanaæjayam 03,142.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,142.001a bhÅmasena yamau cobhau päcÃli ca nibodhata 03,142.001c nÃsti bhÆtasya nÃÓo vai paÓyatÃsmÃn vanecarÃn 03,142.002a durbalÃ÷ kleÓitÃ÷ smeti yad bravÅthetaretaram 03,142.002c aÓakye 'pi vrajÃmeti dhanaæjayadid­k«ayà 03,142.003a tan me dahati gÃtrÃïi tÆlarÃÓim ivÃnala÷ 03,142.003c yac ca vÅraæ na paÓyÃmi dhanaæjayam upÃntike 03,142.004a tasya darÓanat­«ïaæ mÃæ sÃnujaæ vanam Ãsthitam 03,142.004c yÃj¤asenyÃ÷ parÃmarÓa÷ sa ca vÅra dahaty uta 03,142.005a nakulÃt pÆrvajaæ pÃrthaæ na paÓyÃmy amitaujasam 03,142.005c ajeyam ugradhanvÃnaæ tena tapye v­kodara 03,142.006a tÅrthÃni caiva ramyÃïi vanÃni ca sarÃæsi ca 03,142.006c carÃmi saha yu«mÃbhis tasya darÓanakÃÇk«ayà 03,142.007a pa¤ca var«Ãïy ahaæ vÅraæ satyasaædhaæ dhanaæjayam 03,142.007c yan na paÓyÃmi bÅbhatsuæ tena tapye v­kodara 03,142.008a taæ vai ÓyÃmaæ gu¬ÃkeÓaæ siæhavikrÃntagÃminam 03,142.008c na paÓyÃmi mahÃbÃhuæ tena tapye v­kodara 03,142.009a k­tÃstraæ nipuïaæ yuddhe pratimÃnaæ dhanu«matÃm 03,142.009c na paÓyÃmi naraÓre«Âhaæ tena tapye v­kodara 03,142.010a carantam arisaæghe«u kÃlaæ kruddham ivÃntakam 03,142.010c prabhinnam iva mÃtaÇgaæ siæhaskandhaæ dhanaæjayam 03,142.011a ya÷ sa ÓakrÃd anavaro vÅryeïa draviïena ca 03,142.011c yamayo÷ pÆrvaja÷ pÃrtha÷ ÓvetÃÓvo 'mitavikrama÷ 03,142.011d*0681_01 nÃrÃyaïasamo yuddhe satyasaædho d­¬havrata÷ 03,142.011d*0681_02 taæ mamÃpaÓyato bhÅma na ÓÃntir h­dayasya vai 03,142.012a du÷khena mahatÃvi«Âa÷ svak­tenÃnivartinà 03,142.012c ajeyam ugradhanvÃnaæ taæ na paÓyÃmi phalgunam 03,142.013a satataæ ya÷ k«amÃÓÅla÷ k«ipyamÃïo 'py aïÅyasà 03,142.013c ­jumÃrgaprapannasya ÓarmadÃtÃbhayasya ca 03,142.014a sa tu jihmaprav­ttasya mÃyayÃbhijighÃæsata÷ 03,142.014c api vajradharasyÃpi bhavet kÃlavi«opama÷ 03,142.015a Óatror api prapannasya so 'n­Óaæsa÷ pratÃpavÃn 03,142.015c dÃtÃbhayasya bÅbhatsur amitÃtmà mahÃbala÷ 03,142.016a sarve«Ãm ÃÓrayo 'smÃkaæ raïe 'rÅïÃæ pramardità 03,142.016c Ãhartà sarvaratnÃnÃæ sarve«Ãæ na÷ sukhÃvaha÷ 03,142.017a ratnÃni yasya vÅryeïa divyÃny Ãsan purà mama 03,142.017c bahÆni bahujÃtÃni yÃni prÃpta÷ suyodhana÷ 03,142.018a yasya bÃhubalÃd vÅra sabhà cÃsÅt purà mama 03,142.018c sarvaratnamayÅ khyÃtà tri«u loke«u pÃï¬ava 03,142.019a vÃsudevasamaæ vÅrye kÃrtavÅryasamaæ yudhi 03,142.019c ajeyam ajitaæ yuddhe taæ na paÓyÃmi phalgunam 03,142.020a saækar«aïaæ mahÃvÅryaæ tvÃæ ca bhÅmÃparÃjitam 03,142.020c anujÃta÷ sa vÅryeïa vÃsudevaæ ca Óatruhà 03,142.021a yasya bÃhubale tulya÷ prabhÃve ca puraædara÷ 03,142.021c jave vÃyur mukhe soma÷ krodhe m­tyu÷ sanÃtana÷ 03,142.022a te vayaæ taæ naravyÃghraæ sarve vÅra did­k«ava÷ 03,142.022c pravek«yÃmo mahÃbÃho parvataæ gandhamÃdanam 03,142.023a viÓÃlà badarÅ yatra naranÃrÃyaïÃÓrama÷ 03,142.023c taæ sadÃdhyu«itaæ yak«air drak«yÃmo girim uttamam 03,142.024a kuberanalinÅæ ramyÃæ rÃk«asair abhirak«itÃm 03,142.024c padbhir eva gami«yÃmas tapyamÃnà mahat tapa÷ 03,142.025a nÃtaptatapasà Óakyo deÓo gantuæ v­kodara 03,142.025c na n­Óaæsena lubdhena nÃpraÓÃntena bhÃrata 03,142.026a tatra sarve gami«yÃmo bhÅmÃrjunapadai«iïa÷ 03,142.026c sÃyudhà baddhanistriæÓÃ÷ saha viprair mahÃvratai÷ 03,142.027a mak«ikÃn maÓakÃn daæÓÃn vyÃghrÃn siæhÃn sarÅs­pÃn 03,142.027c prÃpnoty aniyata÷ pÃrtha niyatas tÃn na paÓyati 03,142.028a te vayaæ niyatÃtmÃna÷ parvataæ gandhamÃdanam 03,142.028c pravek«yÃmo mitÃhÃrà dhanaæjayadid­k«ava÷ 03,142.028d@016_0000 lomaÓa uvÃca 03,142.028d@016_0001 dra«ÂÃra÷ parvatÃ÷ sarve nadya÷ sapurakÃnanÃ÷ 03,142.028d@016_0002 tÅrthÃni caiva ÓrÅmanti sp­«Âaæ ca salilaæ karai÷ 03,142.028d@016_0003 parvataæ mandaraæ divyam e«a panthÃ÷ prayÃsyati 03,142.028d@016_0004 samÃhità nirudvignÃ÷ sarve bhavata pÃï¬avÃ÷ 03,142.028d@016_0005 ayaæ devanivÃso vai gantavyo vo bhavi«yati 03,142.028d@016_0006 ­«ÅïÃæ caiva divyÃnÃæ nivÃsa÷ puïyakarmaïÃm 03,142.028d@016_0007 e«Ã Óivajalà puïyà yÃti saumya mahÃnadÅ 03,142.028d@016_0008 badarÅprabhavà rÃjan devar«igaïasevità 03,142.028d@016_0009 e«Ã vaihÃyasair nityaæ vÃlakhilyair mahÃtmabhi÷ 03,142.028d@016_0010 arcità copayÃtà ca gandharvaiÓ ca mahÃtmabhi÷ 03,142.028d@016_0011 atra sÃma sma gÃyanti sÃmagÃ÷ puïyanisvanÃ÷ 03,142.028d@016_0012 marÅci÷ pulahaÓ caiva bh­guÓ caivÃÇgirÃs tathà 03,142.028d@016_0013 atrÃhnikaæ suraÓre«Âho japate samarudgaïa÷ 03,142.028d@016_0014 sÃdhyÃÓ caivÃÓvinau caiva paridhÃvanti taæ tadà 03,142.028d@016_0015 candramÃ÷ saha sÆryeïa jyotÅæ«i ca grahai÷ saha 03,142.028d@016_0016 ahorÃtravibhÃgena nadÅm enÃm anuvrajan 03,142.028d@016_0017 etasyÃ÷ salilaæ mÆrdhnà v­«ÃÇka÷ paryadhÃrayat 03,142.028d@016_0018 gaÇgÃdvÃre mahÃbhÃga yena lokasthitir bhavet 03,142.028d@016_0019 etÃæ bhagavatÅæ devÅæ bhavanta÷ sarva eva hi 03,142.028d@016_0020 prayatenÃtmanà tÃta pratigamyÃbhivÃdata 03,142.028d@016_0021 tasya tad vacanaæ Órutvà lomaÓasya mahÃtmana÷ 03,142.028d@016_0022 ÃkÃÓagaÇgÃæ prayatÃ÷ pÃï¬avÃs te 'bhyavÃdayan 03,142.028d@016_0023 abhivÃdya ca te sarve pÃï¬avà dharmacÃriïa÷ 03,142.028d@016_0024 puna÷ prayÃtÃ÷ saæh­«ÂÃ÷ sarvair ­«igaïai÷ saha 03,142.028d@016_0025 tato dÆrÃt prakÃÓantaæ pÃï¬uraæ merusaænibham 03,142.028d@016_0026 dad­Óus te naraÓre«Âhà vikÅrïaæ sarvatodiÓam 03,142.028d@016_0027 tÃn pra«ÂukÃmÃn vij¤Ãya pÃï¬avÃn sa tu lomaÓa÷ 03,142.028d@016_0028 uvÃca vÃkyaæ vÃkyaj¤a÷ Ó­ïudhvaæ pÃï¬unandanÃ÷ 03,142.028d@016_0029 etad vikÅrïaæ suÓrÅmat kailÃsaÓikharopamam 03,142.028d@016_0030 yat paÓyasi naraÓre«Âha parvatapratimaæ sthitam 03,142.028d@016_0031 etÃny asthÅni daityasya narakasya mahÃtmana÷ 03,142.028d@016_0032 parvatapratimaæ bhÃti parvataprastarÃÓritam 03,142.028d@016_0033 purÃtanena devena vi«ïunà paramÃtmanà 03,142.028d@016_0034 daityo vinihatas tÃta surarÃjahitai«iïà 03,142.028d@016_0035 daÓa var«asahasrÃïi tapas tapyan mahÃmanÃ÷ 03,142.028d@016_0036 aindraæ prÃrthayate sthÃnaæ tapa÷svÃdhyÃyavikramÃt 03,142.028d@016_0037 tapobalena mahatà bÃhuvegabalena ca 03,142.028d@016_0038 nityam eva durÃdhar«o dhar«ayan sa dite÷ suta÷ 03,142.028d@016_0039 sa tu tasya balaæ j¤Ãtvà dharme ca caritavratam 03,142.028d@016_0040 bhayÃbhibhÆta÷ saævigna÷ Óakra ÃsÅt tadÃnagha 03,142.028d@016_0041 tena saæcintito devo manasà vi«ïur avyaya÷ 03,142.028d@016_0042 sarvatraga÷ prabhu÷ ÓrÅmÃn ÃgataÓ ca sthito babhau 03,142.028d@016_0043 ­«ayaÓ cÃpi taæ sarve tu«ÂuvuÓ ca divaukasa÷ 03,142.028d@016_0044 taæ d­«Âvà jvalamÃnaÓrÅr bhagavÃn havyavÃhana÷ 03,142.028d@016_0045 na«ÂatejÃ÷ samabhavat tasya tejobhibhartsita÷ 03,142.028d@016_0046 taæ d­«Âvà varadaæ devaæ vi«ïuæ devagaïeÓvaram 03,142.028d@016_0047 präjali÷ praïato bhÆtvà namask­tya ca vajrabh­t 03,142.028d@016_0048 vi«ïur uvÃca 03,142.028d@016_0048 prÃha vÃkyaæ tatas tattvaæ yatas tasya bhayaæ bhavet 03,142.028d@016_0049 jÃnÃmi te bhayaæ Óakra daityendrÃn narakÃt tata÷ 03,142.028d@016_0050 aindraæ prÃrthayate sthÃnaæ tapa÷siddhena karmaïà 03,142.028d@016_0051 so 'ham enaæ tava prÅtyà tapa÷siddham api dhruvam 03,142.028d@016_0052 viyunajmi dehÃd devendra muhÆrtaæ pratipÃlaya 03,142.028d@016_0053 tasya vi«ïur mahÃtejÃ÷ pÃïinà cetanÃæ harat 03,142.028d@016_0054 sa papÃta tato bhÆmau girirÃja ivÃhata÷ 03,142.028d@016_0055 tasyaitad asthisaæghÃtaæ mÃyÃvinihatasya vai 03,142.028d@016_0056 idaæ dvitÅyam aparaæ vi«ïo÷ karma prakÃÓate 03,142.028d@016_0057 na«Âà vasumatÅ k­tsnà pÃtÃle caiva majjità 03,142.028d@016_0058 yudhi«Âhira uvÃca 03,142.028d@016_0058 punar uddharità tena vÃrÃheïaikaÓ­Çgiïà 03,142.028d@016_0059 bhagavan vistareïemÃæ kathÃæ kathaya tattvata÷ 03,142.028d@016_0060 kathaæ tena sureÓena na«Âà vasumatÅ tadà 03,142.028d@016_0061 yojanÃnÃæ Óataæ brahman punar uddharità tadà 03,142.028d@016_0062 kena caiva prakÃreïa jagato dharaïÅ dhruvà 03,142.028d@016_0063 Óivà devÅ mahÃbhÃgà sarvasasyaprarohiïÅ 03,142.028d@016_0064 kasya caiva prabhÃvÃd dhi yojanÃnÃæ Óataæ gatà 03,142.028d@016_0065 kenaitad vÅryasarvasvaæ darÓitaæ paramÃtmana÷ 03,142.028d@016_0066 etat sarvaæ yathÃtattvam icchÃmi dvijasattama 03,142.028d@016_0067 lomaÓa uvÃca 03,142.028d@016_0067 Órotuæ vistaraÓa÷ sarvaæ tvaæ hi tasya pratiÓraya÷ 03,142.028d@016_0068 yat te 'haæ parip­«Âo 'smi kathÃm etÃæ yudhi«Âhira 03,142.028d@016_0069 tat sarvam akhileneha ÓrÆyatÃæ mama bhëata÷ 03,142.028d@016_0070 purà k­tayuge tÃta vartamÃne 'bhayaækare 03,142.028d@016_0071 yamatvaæ kÃrayÃm Ãsa Ãdideva÷ purÃtana÷ 03,142.028d@016_0072 yamatvaæ kurvatas tasya devadevasya dhÅmata÷ 03,142.028d@016_0073 na tatra mriyate kaÓ cij jÃyate và tathÃcyuta 03,142.028d@016_0074 vardhante pak«isaæghÃÓ ca tathà paÓugave¬akam 03,142.028d@016_0075 gavÃÓvaæ ca m­gÃÓ caiva sarve te piÓitÃÓanÃ÷ 03,142.028d@016_0076 tathà puru«aÓÃrdÆla mÃnu«ÃÓ ca paraætapa 03,142.028d@016_0077 sahasraÓo hy ayutaÓo vardhante salilaæ yathà 03,142.028d@016_0078 etasmin saækule tÃta vartamÃne bhayaækare 03,142.028d@016_0079 atibhÃrÃd vasumatÅ yojanÃnÃæ Óataæ gatà 03,142.028d@016_0080 sà vai vyathitasarvÃÇgÅ bhÃreïÃkrÃntacetanà 03,142.028d@016_0081 nÃrÃyaïaæ varaæ devaæ prapannà Óaraïaæ gatà 03,142.028d@016_0081 p­thivy uvÃca 03,142.028d@016_0082 bhagavaæs tvatprasÃdÃd dhi ti«Âheyaæ suciraæ tv iha 03,142.028d@016_0083 bhÃreïÃsmi samÃkrÃntà na Óaknomi sma vartitum 03,142.028d@016_0084 mamemaæ bhagavan bhÃraæ vyapanetuæ tvam arhasi 03,142.028d@016_0085 lomaÓa uvÃca 03,142.028d@016_0085 ÓaraïÃgatÃsmi te deva prasÃdaæ kuru me vibho 03,142.028d@016_0086 tasyÃs tad vacanaæ Órutvà bhagavÃn ak«ara÷ prabhu÷ 03,142.028d@016_0087 provÃca vacanaæ h­«Âa÷ ÓravyÃk«arasamÅritam 03,142.028d@016_0088 na te mahi bhayaæ kÃryaæ bhÃrÃrte vasudhÃriïi 03,142.028d@016_0089 ayam evaæ tathà kurmi yathà laghvÅ bhavi«yasi 03,142.028d@016_0090 sa tÃæ visarjayitvà tu vasudhÃæ Óailakuï¬alÃm 03,142.028d@016_0091 tato varÃha÷ saæv­tta ekaÓ­Çgo mahÃdyuti÷ 03,142.028d@016_0092 raktÃbhyÃæ nayanÃbhyÃæ tu bhayam utpÃdayann iva 03,142.028d@016_0093 dhÆmaæ ca jvalayaæl lak«myà tatra deÓe vyavardhata 03,142.028d@016_0094 sa g­hÅtvà vasumatÅæ Ó­Çgeïaikena bhÃsvatà 03,142.028d@016_0095 yojanÃnÃæ Óataæ vÅra samuddharati so 'k«ara÷ 03,142.028d@016_0096 tasyÃæ coddhÃryamÃïÃyÃæ saæk«obha÷ samajÃyata 03,142.028d@016_0097 devÃ÷ saæk«ubhitÃ÷ sarve ­«ayaÓ ca tapodhanÃ÷ 03,142.028d@016_0098 hÃhÃbhÆtam abhÆt sarvaæ tridivaæ vyoma bhÆs tathà 03,142.028d@016_0099 na paryavasthita÷ kaÓ cid devo và mÃnu«o 'pi và 03,142.028d@016_0100 tato brahmÃïam ÃsÅnaæ jvalamÃnam iva Óriyà 03,142.028d@016_0101 devÃ÷ sar«igaïÃÓ caiva upatasthur anekaÓa÷ 03,142.028d@016_0102 upasarpya ca deveÓaæ brahmÃïaæ lokasÃk«ikam 03,142.028d@016_0103 bhÆtvà präjalaya÷ sarve vÃkyam uccÃrayaæs tadà 03,142.028d@016_0104 lokÃ÷ saæk«ubhitÃ÷ sarve vyÃkulaæ ca carÃcaram 03,142.028d@016_0105 samudrÃïÃæ ca saæk«obhas tridaÓeÓa prakÃÓate 03,142.028d@016_0106 sai«Ã vasumatÅ k­tsnà yojanÃnÃæ Óataæ gatà 03,142.028d@016_0107 kim etat kiæprabhÃveïa yenedaæ vyÃkulaæ jagat 03,142.028d@016_0108 brahmovÃca 03,142.028d@016_0108 ÃkhyÃtu no bhavä ÓÅghraæ visaæj¤Ã÷ smeha sarvaÓa÷ 03,142.028d@016_0109 asurebhyo bhayaæ nÃsti yu«mÃkaæ kutra cit kva cit 03,142.028d@016_0110 ÓrÆyatÃæ yat k­te«v eva saæk«obho jÃyate 'marÃ÷ 03,142.028d@016_0111 yo 'sau sarvatraga÷ ÓrÅmÃn ak«arÃtmà vyavasthita÷ 03,142.028d@016_0112 tasya prabhÃvÃt saæk«obhas tridivasya prakÃÓate 03,142.028d@016_0113 yai«Ã vasumatÅ k­tsnà yojanÃnÃæ Óataæ gatà 03,142.028d@016_0114 samuddh­tà punas tena vi«ïunà paramÃtmanà 03,142.028d@016_0115 tasyÃm uddhÃryamÃïÃyÃæ saæk«obha÷ samajÃyata 03,142.028d@016_0116 devà Æcu÷ 03,142.028d@016_0116 evaæ bhavanto jÃnantu chidyatÃæ saæÓayaÓ ca va÷ 03,142.028d@016_0117 kva tadbhÆtaæ vasumatÅæ samuddharati h­«Âavat 03,142.028d@016_0118 brahmovÃca 03,142.028d@016_0118 taæ deÓaæ bhagavan brÆhi tatra yÃsyÃmahe vayam 03,142.028d@016_0119 hanta gacchata bhadraæ vo nandane paÓyata sthitam 03,142.028d@016_0120 e«o 'tra bhagavä ÓrÅmÃn suparïa÷ saæprakÃÓate 03,142.028d@016_0121 vÃrÃheïaiva rÆpeïa bhagavÃæl lokabhÃvana÷ 03,142.028d@016_0122 kÃlÃnala ivÃbhÃti p­thivÅtalam uddharan 03,142.028d@016_0123 etasyorasi suvyaktaæ ÓrÅvatsam abhirÃjate 03,142.028d@016_0124 paÓyadhvaæ vibudhÃ÷ sarve bhÆtam etad anÃmayam 03,142.028d@016_0124 lomaÓa uvÃca 03,142.028d@016_0125 tato d­«Âvà mahÃtmÃnaæ Órutvà cÃmantrya cÃmarÃ÷ 03,142.028d@016_0126 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,142.028d@016_0126 pitÃmahaæ purask­tya jagmur devà yathÃgatam 03,142.028d@016_0127 Órutvà tu tÃæ kathÃæ sarve pÃï¬avà janamejaya 03,142.028d@016_0128 lomaÓÃdeÓitenÃÓu pathà jagmu÷ prah­«Âavat 03,143.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,143.001a te ÓÆrÃs tatadhanvÃnas tÆïavanta÷ samÃrgaïÃ÷ 03,143.001c baddhagodhÃÇgulitrÃïÃ÷ khadgavanto 'mitaujasa÷ 03,143.002a parig­hya dvijaÓre«Âhä Óre«ÂhÃ÷ sarvadhanu«matÃm 03,143.002c päcÃlÅsahità rÃjan prayayur gandhamÃdanam 03,143.003a sarÃæsi saritaÓ caiva parvatÃæÓ ca vanÃni ca 03,143.003c v­k«ÃæÓ ca bahulacchÃyÃn dad­Óur girimÆrdhani 03,143.003e nityapu«paphalÃn deÓÃn devar«igaïasevitÃn 03,143.004a Ãtmany ÃtmÃnam ÃdhÃya vÅrà mÆlaphalÃÓanÃ÷ 03,143.004c cerur uccÃvacÃkÃrÃn deÓÃn vi«amasaækaÂÃn 03,143.004e paÓyanto m­gajÃtÃni bahÆni vividhÃni ca 03,143.005a ­«isiddhÃmarayutaæ gandharvÃpsarasÃæ priyam 03,143.005c viviÓus te mahÃtmÃna÷ kiænarÃcaritaæ girim 03,143.006a praviÓatsv atha vÅre«u parvataæ gandhamÃdanam 03,143.006c caï¬avÃtaæ mahad var«aæ prÃdurÃsÅd viÓÃæ pate 03,143.007a tato reïu÷ samudbhÆta÷ sapatrabahulo mahÃn 03,143.007c p­thivÅæ cÃntarik«aæ ca dyÃæ caiva tamasÃv­ïot 03,143.008a na sma praj¤Ãyate kiæ cid Ãv­te vyomni reïunà 03,143.008c na cÃpi Óekus te kartum anyonyasyÃbhibhëaïam 03,143.009a na cÃpaÓyanta te 'nyonyaæ tamasà hatacak«u«a÷ 03,143.009c Ãk­«yamÃïà vÃtena sÃÓmacÆrïena bhÃrata 03,143.010a drumÃïÃæ vÃtabhagnÃnÃæ patatÃæ bhÆtale bh­Óam 03,143.010c anye«Ãæ ca mahÅjÃnÃæ Óabda÷ samabhavan mahÃn 03,143.011a dyau÷ svit patati kiæ bhÆmau dÅryante parvatà nu kim 03,143.011c iti te menire sarve pavanena vimohitÃ÷ 03,143.012a te yathÃnantarÃn v­k«Ãn valmÅkÃn vi«amÃïi ca 03,143.012c pÃïibhi÷ parimÃrganto bhÅtà vÃyor nililyire 03,143.013a tata÷ kÃrmukam udyamya bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,143.013c k­«ïÃm ÃdÃya saægatyà tasthÃv ÃÓritya pÃdapam 03,143.014a dharmarÃjaÓ ca dhaumyaÓ ca nililyÃte mahÃvane 03,143.014c agnihotrÃïy upÃdÃya sahadevas tu parvate 03,143.015a nakulo brÃhmaïÃÓ cÃnye lomaÓaÓ ca mahÃtapÃ÷ 03,143.015c v­k«Ãn ÃsÃdya saætrastÃs tatra tatra nililyire 03,143.016a mandÅbhÆte ca pavane tasmin rajasi ÓÃmyati 03,143.016c mahadbhi÷ p­«atais tÆrïaæ var«am abhyÃjagÃma ha 03,143.016d*0682_01 bh­Óaæ caÂacaÂÃÓabdo vajrÃïÃæ k«ipyatÃm iva 03,143.016d*0682_02 tatas tÃ÷ ca¤calÃbhÃsaÓ cerur abhre ca vidyuta÷ 03,143.017a tato 'Ómasahità dhÃrÃ÷ saæv­ïvantya÷ samantata÷ 03,143.017c prapetur aniÓaæ tatra ÓÅghravÃtasamÅritÃ÷ 03,143.018a tata÷ sÃgaragà Ãpa÷ kÅryamÃïÃ÷ samantata÷ 03,143.018c prÃdurÃsan sakalusÃ÷ phenavatyo viÓÃæ pate 03,143.019a vahantyo vÃri bahulaæ pheno¬upapariplutam 03,143.019c parisasrur mahÃÓabdÃ÷ prakar«antyo mahÅruhÃn 03,143.020a tasminn uparate var«e vÃte ca samatÃæ gate 03,143.020c gate hy ambhasi nimnÃni prÃdurbhÆte divÃkare 03,143.021a nirjagmus te Óanai÷ sarve samÃjagmuÓ ca bhÃrata 03,143.021c pratasthuÓ ca punar vÅrÃ÷ parvataæ gandhamÃdanam 03,144.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,144.001a tata÷ prayÃtamÃtre«u pÃï¬ave«u mahÃtmasu 03,144.001c padbhyÃm anucità gantuæ draupadÅ samupÃviÓat 03,144.002a ÓrÃntà du÷khaparÅtà ca vÃtavar«eïa tena ca 03,144.002c saukumÃryÃc ca päcÃlÅ saæmumoha yaÓasvinÅ 03,144.003a sà pÃtyamÃnà mohena bÃhubhyÃm asitek«aïà 03,144.003c v­ttÃbhyÃm anurÆpÃbhyÃm ÆrÆ samavalambata 03,144.004a ÃlambamÃnà sahitÃv ÆrÆ gajakaropamau 03,144.004c papÃta sahasà bhÆmau vepantÅ kadalÅ yathà 03,144.005a tÃæ patantÅæ varÃrohÃæ sajjamÃnÃæ latÃm iva 03,144.005c nakula÷ samabhidrutya parijagrÃha vÅryavÃn 03,144.006 nakula uvÃca 03,144.006a rÃjan päcÃlarÃjasya suteyam asitek«aïà 03,144.006c ÓrÃntà nipatità bhÆmau tÃm avek«asva bhÃrata 03,144.007a adu÷khÃrhà paraæ du÷khaæ prÃpteyaæ m­dugÃminÅ 03,144.007c ÃÓvÃsaya mahÃrÃja tÃm imÃæ ÓramakarÓitÃm 03,144.008 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,144.008a rÃjà tu vacanÃt tasya bh­Óaæ du÷khasamanvita÷ 03,144.008c bhÅmaÓ ca sahadevaÓ ca sahasà samupÃdravan 03,144.009a tÃm avek«ya tu kaunteyo vivarïavadanÃæ k­ÓÃm 03,144.009c aÇkam ÃnÅya dharmÃtmà paryadevayad Ãtura÷ 03,144.010a kathaæ veÓmasu gupte«u svÃstÅrïaÓayanocità 03,144.010c Óete nipatità bhÆmau sukhÃrhà varavarïinÅ 03,144.011a sukumÃrau kathaæ pÃdau mukhaæ ca kamalaprabham 03,144.011c matk­te 'dya varÃrhÃyÃ÷ ÓyÃmatÃæ samupÃgatam 03,144.012a kim idaæ dyÆtakÃmena mayà k­tam abuddhinà 03,144.012c ÃdÃya k­«ïÃæ caratà vane m­gagaïÃyute 03,144.013a sukhaæ prÃpsyati päcÃlÅ pÃï¬avÃn prÃpya vai patÅn 03,144.013c iti drupadarÃjena pitrà dattÃyatek«aïà 03,144.014a tat sarvam anavÃpyaiva ÓramaÓokÃd dhi karÓità 03,144.014c Óete nipatità bhÆmau pÃpasya mama karmabhi÷ 03,144.015a tathà lÃlapyamÃne tu dharmarÃje yudhi«Âhire 03,144.015c dhaumyaprabh­taya÷ sarve tatrÃjagmur dvijottamÃ÷ 03,144.016a te samÃÓvÃsayÃm Ãsur ÃÓÅrbhiÓ cÃpy apÆjayan 03,144.016c rak«oghnÃæÓ ca tathà manträ jepuÓ cakruÓ ca te kriyÃ÷ 03,144.017a paÂhyamÃne«u mantre«u ÓÃntyarthaæ paramar«ibhi÷ 03,144.017c sp­ÓyamÃnà karai÷ ÓÅtai÷ pÃï¬avaiÓ ca muhur muhu÷ 03,144.018a sevyamÃnà ca ÓÅtena jalamiÓreïa vÃyunà 03,144.018c päcÃlÅ sukham ÃsÃdya lebhe ceta÷ Óanai÷ Óanai÷ 03,144.019a parig­hya ca tÃæ dÅnÃæ k­«ïÃm ajinasaæstare 03,144.019c tadà viÓrÃmayÃm Ãsur labdhasaæj¤Ãæ tapasvinÅm 03,144.020a tasyà yamau raktatalau pÃdau pÆjitalak«aïau 03,144.020c karÃbhyÃæ kiïajÃtÃbhyÃæ Óanakai÷ saævavÃhatu÷ 03,144.021a paryÃÓvÃsayad apy enÃæ dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,144.021c uvÃca ca kuruÓre«Âho bhÅmasenam idaæ vaca÷ 03,144.022a bahava÷ parvatà bhÅma vi«amà himadurgamÃ÷ 03,144.022c te«u k­«ïà mahÃbÃho kathaæ nu vicari«yati 03,144.023 bhÅmasena uvÃca 03,144.023a tvÃæ rÃjan rÃjaputrÅæ ca yamau ca puru«ar«abhau 03,144.023c svayaæ ne«yÃmi rÃjendra mà vi«Ãde mana÷ k­thÃ÷ 03,144.024a atha vÃsau mayà jÃto vihago madbalopama÷ 03,144.024c vahed anagha sarvÃn no vacanÃt te ghatotkaca÷ 03,144.024d*0683_01 etac chrutvà tu vacanaæ bhÅmasenasya dharmarà03,144.024d*0683_02 bhÅmaæ saæpÆjayaæs tu«Âa evam astv ity abhëata 03,144.025 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,144.025a anuj¤Ãto dharmarÃj¤Ã putraæ sasmÃra rÃk«asam 03,144.025c ghaÂotkacaÓ ca dharmÃtmà sm­tamÃtra÷ pitus tadà 03,144.025e k­täjalir upÃti«Âhad abhivÃdyÃtha pÃï¬avÃn 03,144.026a brÃhmaïÃæÓ ca mahÃbÃhu÷ sa ca tair abhinandita÷ 03,144.026c uvÃca bhÅmasenaæ sa pitaraæ satyavikrama÷ 03,144.027a sm­to 'smi bhavatà ÓÅghraæ ÓuÓrÆ«ur aham Ãgata÷ 03,144.027c Ãj¤Ãpaya mahÃbÃho sarvaæ kartÃsmy asaæÓayam 03,144.027e tac chrutvà bhÅmasenas tu rÃk«asaæ pari«asvaje 03,145.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,145.001a dharmaj¤o balavä ÓÆra÷ sadyo rÃk«asapuægava÷ 03,145.001c bhakto 'smÃn aurasa÷ putro bhÅma g­hïÃtu mÃtaram 03,145.002a tava bhÅma balenÃham atibhÅmaparÃkrama 03,145.002c ak«ata÷ saha päcÃlyà gaccheyaæ gandhamÃdanam 03,145.003 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,145.003a bhrÃtur vacanam Ãj¤Ãya bhÅmaseno ghaÂotkacam 03,145.003c ÃdideÓa naravyÃghras tanayaæ ÓatrukarÓanam 03,145.004a hai¬imbeya pariÓrÃntà tava mÃtÃparÃjità 03,145.004c tvaæ ca kÃmagamas tÃta balavÃn vaha tÃæ khaga 03,145.005a skandham Ãropya bhadraæ te madhye 'smÃkaæ vihÃyasà 03,145.005c gaccha nÅcikayà gatyà yathà cainÃæ na pŬaye÷ 03,145.006 ghaÂotkaca uvÃca 03,145.006a dharmarÃjaæ ca dhaumyaæ ca rÃjaputrÅæ yamau tathà 03,145.006c eko 'py aham alaæ vo¬huæ kim utÃdya sahÃyavÃn 03,145.006d*0684_01 anye ca ÓataÓa÷ ÓÆrà vihagÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 03,145.006d*0684_02 sarvÃn vo brÃhmaïai÷ sÃrdhaæ vak«yanti sahitÃnagha 03,145.006d*0685_01 mandaæ mandaæ gami«yÃmi vahan drupadanandinÅm 03,145.007 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,145.007a evam uktvà tata÷ k­«ïÃm uvÃha sa ghaÂotkaca÷ 03,145.007c pÃï¬ÆnÃæ madhyago vÅra÷ pÃï¬avÃn api cÃpare 03,145.008a lomaÓa÷ siddhamÃrgeïa jagÃmÃnupamadyuti÷ 03,145.008c svenaivÃtmaprabhÃvena dvitÅya iva bhÃskara÷ 03,145.009a brÃhmaïÃæÓ cÃpi tÃn sarvÃn samupÃdÃya rÃk«asÃ÷ 03,145.009c niyogÃd rÃk«asendrasya jagmur bhÅmaparÃkramÃ÷ 03,145.010a evaæ suramaïÅyÃni vanÃny upavanÃni ca 03,145.010c Ãlokayantas te jagmur viÓÃlÃæ badarÅæ prati 03,145.011a te tv ÃÓugatibhir vÅrà rÃk«asais tair mahÃbalai÷ 03,145.011c uhyamÃnà yayu÷ ÓÅghraæ mahad adhvÃnam alpavat 03,145.012a deÓÃn mlecchagaïÃkÅrïÃn nÃnÃratnÃkarÃyutÃn 03,145.012c dad­Óur giripÃdÃæÓ ca nÃnÃdhÃtusamÃcitÃn 03,145.012d*0686_01 ÃsevitÃn kiæpuru«air gandharvaiÓ ca samantata÷ 03,145.013a vidyÃdharagaïÃkÅrïÃn yutÃn vÃnarakiænarai÷ 03,145.013c tathà kiæpuru«aiÓ caiva gandharvaiÓ ca samantata÷ 03,145.013d*0687_01 s­maraiÓ camaraiÓ caiva vÃnarai rurubhis tathà 03,145.013d*0687_02 varÃhair gavayaiÓ caiva mahi«aiÓ ca samÃv­tÃn 03,145.013d*0688_01 nÃnÃvidhair m­gair anyair upetÃn saumyadarÓanai÷ 03,145.014a nadÅjÃlasamÃkÅrïÃn nÃnÃpak«irutÃkulÃn 03,145.014c nÃnÃvidhair m­gair ju«ÂÃn vÃnaraiÓ copaÓobhitÃn 03,145.014d*0689_01 samadaiÓ cÃpi vihagai÷ pÃdapair anvitÃæs tathà 03,145.015a te vyatÅtya bahÆn deÓÃn uttarÃæÓ ca kurÆn api 03,145.015c dad­Óur vividhÃÓcaryaæ kailÃsaæ parvatottamam 03,145.016a tasyÃbhyÃÓe tu dad­Óur naranÃrÃyaïÃÓramam 03,145.016c upetaæ pÃdapair divyai÷ sadÃpu«paphalopagai÷ 03,145.017a dad­Óus tÃæ ca badarÅæ v­ttaskandhÃæ manoramÃm 03,145.017c snigdhÃm aviralacchÃyÃæ Óriyà paramayà yutÃm 03,145.018a patrai÷ snigdhair aviralair upetÃæ m­dubhi÷ ÓubhÃm 03,145.018c viÓÃlaÓÃkhÃæ vistÅrïÃm atidyutisamanvitÃm 03,145.019a phalair upacitair divyair ÃcitÃæ svÃdubhir bh­Óam 03,145.019c madhusravai÷ sadà divyÃæ mahar«igaïasevitÃm 03,145.019e madapramuditair nityaæ nÃnÃdvijagaïair yutÃm 03,145.020a adaæÓamaÓake deÓe bahumÆlaphalodake 03,145.020c nÅlaÓÃdvalasaæchanne devagandharvasevite 03,145.021a susamÅk­tabhÆbhÃge svabhÃvavihite Óubhe 03,145.021c jÃtÃæ himam­dusparÓe deÓe 'pahatakaïÂake 03,145.022a tÃm upetya mahÃtmÃna÷ saha tair brÃhmaïar«abhai÷ 03,145.022c avaterus tata÷ sarve rÃk«asaskandhata÷ Óanai÷ 03,145.023a tatas tam ÃÓramaæ puïyaæ naranÃrÃyaïÃÓritam 03,145.023c dad­Óu÷ pÃï¬avà rÃjan sahità dvijapuægavai÷ 03,145.024a tamasà rahitaæ puïyam anÃm­«Âaæ rave÷ karai÷ 03,145.024c k«utt­ÂÓÅto«ïado«aiÓ ca varjitaæ ÓokanÃÓanam 03,145.025a mahar«igaïasaæbÃdhaæ brÃhmyà lak«myà samanvitam 03,145.025c du«praveÓaæ mahÃrÃja narair dharmabahi«k­tai÷ 03,145.026a balihomÃrcitaæ divyaæ susaæm­«ÂÃnulepanam 03,145.026c divyapu«popahÃraiÓ ca sarvato 'bhivirÃjitam 03,145.027a viÓÃlair agniÓaraïai÷ srugbhÃï¬air Ãcitaæ Óubhai÷ 03,145.027c mahadbhis toyakalaÓai÷ kaÂhinaiÓ copaÓobhitam 03,145.027e Óaraïyaæ sarvabhÆtÃnÃæ brahmagho«aninÃditam 03,145.028a divyam ÃÓrayaïÅyaæ tam ÃÓramaæ ÓramanÃÓanam 03,145.028c Óriyà yutam anirdeÓyaæ devacaryopaÓobhitam 03,145.029a phalamÆlÃÓanair dÃntaiÓ cÅrak­«ïÃjinÃmbarai÷ 03,145.029c sÆryavaiÓvÃnarasamais tapasà bhÃvitÃtmabhi÷ 03,145.030a mahar«ibhir mok«aparair yatibhir niyatendriyai÷ 03,145.030c brahmabhÆtair mahÃbhÃgair upetaæ brahmavÃdibhi÷ 03,145.031a so 'bhyagacchan mahÃtejÃs tÃn ­«Ån niyata÷ Óuci÷ 03,145.031c bhrÃt­bhi÷ sahito dhÅmÃn dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,145.032a divyaj¤ÃnopapannÃs te d­«Âvà prÃptaæ yudhi«Âhiram 03,145.032c abhyagacchanta suprÅtÃ÷ sarva eva mahar«aya÷ 03,145.032e ÃÓÅrvÃdÃn prayu¤jÃnÃ÷ svÃdhyÃyaniratà bh­Óam 03,145.033a prÅtÃs te tasya satkÃraæ vidhinà pÃvakopamÃ÷ 03,145.033c upÃjahruÓ ca salilaæ pu«pamÆlaphalaæ Óuci 03,145.034a sa tai÷ prÅtyÃtha satkÃram upanÅtaæ mahar«ibhi÷ 03,145.034c prayata÷ pratig­hyÃtha dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,145.035a taæ Óakrasadanaprakhyaæ divyagandhaæ manoramam 03,145.035c prÅta÷ svargopamaæ puïyaæ pÃï¬ava÷ saha k­«ïayà 03,145.036a viveÓa Óobhayà yuktaæ bhrÃt­bhiÓ ca sahÃnagha 03,145.036c brÃhmaïair vedavedÃÇgapÃragaiÓ ca sahÃcyuta÷ 03,145.037a tatrÃpaÓyat sa dharmÃtmà devadevar«ipÆjitam 03,145.037c naranÃrÃyaïasthÃnaæ bhÃgÅrathyopaÓobhitam 03,145.037d*0690_01 paÓyantas te naravyÃghrà remire tatra pÃï¬avÃ÷ 03,145.038a madhusravaphalÃæ divyÃæ mahar«igaïasevitÃm 03,145.038c tÃm upetya mahÃtmÃnas te 'vasan brÃhmaïai÷ saha 03,145.038d*0691_01 mudà yuktà mahÃtmÃno remire tatra te tadà 03,145.039a Ãlokayanto mainÃkaæ nÃnÃdvijagaïÃyutam 03,145.039c hiraïyaÓikharaæ caiva tac ca bindusara÷ Óivam 03,145.040a bhÃgÅrathÅæ sutÅrthÃæ ca ÓÅtÃmalajalÃæ ÓivÃm 03,145.040b*0692_01 prÃpya puïyÃæ devanadÅæ viÓÃlÃæ badarÅæ tathà 03,145.040c maïipravÃlaprastÃrÃæ pÃdapair upaÓobhitÃm 03,145.041a divyapu«pasamÃkÅrïÃæ manasa÷ prÅtivardhanÅm 03,145.041c vÅk«amÃïà mahÃtmÃno vijahrus tatra pÃï¬avÃ÷ 03,145.041d*0693_01 tasmin devar«icarite deÓe paramadurgame 03,145.041d*0693_02 bhÃgÅrathÅpuïyajale tarpayÃæ cakrire tadà 03,145.041d*0693_03 devÃn ­«ÅæÓ ca kaunteyÃ÷ paramaæ Óaucam ÃsthitÃ÷ 03,145.042a tatra devÃn pitÌæÓ caiva tarpayanta÷ puna÷ puna÷ 03,145.042c brÃhmaïai÷ sahità vÅrà nyavasan puru«ar«abhÃ÷ 03,145.043a k­«ïÃyÃs tatra paÓyanta÷ krŬitÃny amaraprabhÃ÷ 03,145.043c vicitrÃïi naravyÃghrà remire tatra pÃï¬avÃ÷ 03,146.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,146.001a tatra te puru«avyÃghrÃ÷ paramaæ Óaucam ÃsthitÃ÷ 03,146.001c «a¬rÃtram avasan vÅrà dhanaæjayadid­k«ayà 03,146.001e tasmin viharamÃïÃÓ ca ramamÃïÃÓ ca pÃï¬avÃ÷ 03,146.002a manoj¤e kÃnanavare sarvabhÆtamanorame 03,146.002c pÃdapai÷ pu«pavikacai÷ phalabhÃrÃvanÃmitai÷ 03,146.003a Óobhitaæ sarvatoramyai÷ puæskokilakulÃkulai÷ 03,146.003c snigdhapatrair aviralai÷ ÓÅtacchÃyair manoramai÷ 03,146.004a sarÃæsi ca vicitrÃïi prasannasalilÃni ca 03,146.004c kamalai÷ sotpalais tatra bhrÃjamÃnÃni sarvaÓa÷ 03,146.004e paÓyantaÓ cÃrurÆpÃïi remire tatra pÃï¬avÃ÷ 03,146.005a puïyagandha÷ sukhasparÓo vavau tatra samÅraïa÷ 03,146.005c hlÃdayan pÃï¬avÃn sarvÃn sak­«ïÃn sadvijar«abhÃn 03,146.006a tata÷ pÆrvottaro vÃyu÷ pavamÃno yad­cchayà 03,146.006c sahasrapatram arkÃbhaæ divyaæ padmam udÃvahat 03,146.007a tad apaÓyata päcÃlÅ divyagandhaæ manoramam 03,146.007c anilenÃh­taæ bhÆmau patitaæ jalajaæ Óuci 03,146.008a tac chubhà Óubham ÃsÃdya saugandhikam anuttamam 03,146.008c atÅva mudità rÃjan bhÅmasenam athÃbravÅt 03,146.009a paÓya divyaæ suruciraæ bhÅma pu«pam anuttamam 03,146.009c gandhasaæsthÃnasaæpannaæ manaso mama nandanam 03,146.010a etat tu dharmarÃjÃya pradÃsyÃmi paraætapa 03,146.010b*0694_01 g­hyÃparÃïi pu«pÃïi bahÆni puru«ar«abha 03,146.010c harer idaæ me kÃmÃya kÃmyake punar ÃÓrame 03,146.011a yadi te 'haæ priyà pÃrtha bahÆnÅmÃny upÃhara 03,146.011c tÃny ahaæ netum icchÃmi kÃmyakaæ punar ÃÓramam 03,146.012a evam uktvà tu päcÃlÅ bhÅmasenam anindità 03,146.012c jagÃma dharmarÃjÃya pu«pam ÃdÃya tat tadà 03,146.013a abhiprÃyaæ tu vij¤Ãya mahi«yÃ÷ puru«ar«abha÷ 03,146.013c priyÃyÃ÷ priyakÃma÷ sa bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,146.014a vÃtaæ tam evÃbhimukho yatas tat pu«pam Ãgatam 03,146.014c ÃjihÅr«ur jagÃmÃÓu sa pu«pÃïy aparÃïy api 03,146.015a rukmap­«Âhaæ dhanur g­hya ÓarÃæÓ cÃÓÅvi«opamÃn 03,146.015c m­garì iva saækruddha÷ prabhinna iva ku¤jara÷ 03,146.015d*0695_01 dad­Óu÷ sarvabhÆtÃni mahÃbÃïadhanurdharam 03,146.015d*0695_02 na glÃnir na ca vaiklavyaæ na bhayaæ na ca saæbhrama÷ 03,146.015d*0695_03 kadà cij ju«ate pÃrtham Ãtmajaæ mÃtariÓvana÷ 03,146.016a draupadyÃ÷ priyam anvicchan svabÃhubalam ÃÓrita÷ 03,146.016c vyapetabhayasaæmoha÷ Óailam abhyapatad balÅ 03,146.017a sa taæ drumalatÃgulmacchannaæ nÅlaÓilÃtalam 03,146.017c giriæ cacÃrÃrihara÷ kiænarÃcaritaæ Óubham 03,146.018a nÃnÃvarïadharaiÓ citraæ dhÃtudrumam­gÃï¬ajai÷ 03,146.018c sarvabhÆ«aïasaæpÆrïaæ bhÆmer bhujam ivocchritam 03,146.019a sarvarturamaïÅye«u gandhamÃdanasÃnu«u 03,146.019c saktacak«ur abhiprÃyaæ h­dayenÃnucintayan 03,146.020a puæskokilaninÃde«u «aÂpadÃbhirute«u ca 03,146.020c baddhaÓrotramanaÓcak«ur jagÃmÃmitavikrama÷ 03,146.021a jighramÃïo mahÃtejÃ÷ sarvartukusumodbhavam 03,146.021c gandham uddÃmam uddÃmo vane matta iva dvipa÷ 03,146.021d*0696_01 vÅjyamÃna÷ supuïyena nÃnÃkusumagandhinà 03,146.022a hriyamÃïaÓrama÷ pitrà saæprah­«ÂatanÆruha÷ 03,146.022c pitu÷ saæsparÓaÓÅtena gandhamÃdanavÃyunà 03,146.023a sa yak«agandharvasurabrahmar«igaïasevitam 03,146.023c vilo¬ayÃm Ãsa tadà pu«pahetor ariædama÷ 03,146.024a vi«amacchedaracitair anuliptam ivÃÇgulai÷ 03,146.024c vimalair dhÃtuvicchedai÷ käcanäjanarÃjatai÷ 03,146.025a sapak«am iva n­tyantaæ pÃrÓvalagnai÷ payodharai÷ 03,146.025c muktÃhÃrair iva citaæ cyutai÷ prasravaïodakai÷ 03,146.026a abhirÃmanadÅku¤janirjharodarakandaram 03,146.026c apsaronÆpuraravai÷ pran­ttabahubarhiïam 03,146.027a digvÃraïavi«ÃïÃgrair gh­«ÂopalaÓilÃtalam 03,146.027c srastÃæÓukam ivÃk«obhyair nimnagÃni÷s­tair jalai÷ 03,146.028a saÓa«pakavalai÷ svasthair adÆraparivartibhi÷ 03,146.028c bhayasyÃj¤aiÓ ca hariïai÷ kautÆhalanirÅk«ita÷ 03,146.029a cÃlayann Æruvegena latÃjÃlÃny anekaÓa÷ 03,146.029c ÃkrŬamÃna÷ kaunteya÷ ÓrÅmÃn vÃyusuto yayau 03,146.030a priyÃmanorathaæ kartum udyataÓ cÃrulocana÷ 03,146.030c prÃæÓu÷ kanakatÃlÃbha÷ siæhasaæhanano yuvà 03,146.031a mattavÃraïavikrÃnto mattavÃraïavegavÃn 03,146.031c mattavÃraïatÃmrÃk«o mattavÃraïavÃraïa÷ 03,146.032a priyapÃrÓvopavi«ÂÃbhir vyÃv­ttÃbhir vice«Âitai÷ 03,146.032c yak«agandharvayo«Ãbhir ad­ÓyÃbhir nirÅk«ita÷ 03,146.032d*0697_01 yak«arÃk«asagandharvanÃgakanyÃpaïÃjire 03,146.033a navÃvatÃraæ rÆpasya vikrÅïann iva pÃï¬ava÷ 03,146.033c cacÃra ramaïÅye«u gandhamÃdanasÃnu«u 03,146.034a saæsmaran vividhÃn kleÓÃn duryodhanak­tÃn bahÆn 03,146.034c draupadyà vanavÃsinyÃ÷ priyaæ kartuæ samudyata÷ 03,146.035a so 'cintayad gate svargam arjune mayi cÃgate 03,146.035c pu«paheto÷ kathaæ nv Ãrya÷ kari«yati yudhi«Âhira÷ 03,146.036a snehÃn naravaro nÆnam aviÓvÃsÃd vanasya ca 03,146.036c nakulaæ sahadevaæ ca na mok«yati yudhi«Âhira÷ 03,146.037a kathaæ nu kusumÃvÃpti÷ syÃc chÅghram iti cintayan 03,146.037c pratasthe naraÓÃrdÆla÷ pak«irì iva vegita÷ 03,146.038a kampayan medinÅæ padbhyÃæ nirghÃta iva parvasu 03,146.038c trÃsayan gajayÆthÃni vÃtaraæhà v­kodara÷ 03,146.039a siæhavyÃghragaïÃæÓ caiva mardamÃno mahÃbala÷ 03,146.039c unmÆlayan mahÃv­k«Ãn pothayaæÓ corasà balÅ 03,146.040a latÃvallÅÓ ca vegena vikar«an pÃï¬unandana÷ 03,146.040c upary upari ÓailÃgram Ãruruk«ur iva dvipa÷ 03,146.040e vinardamÃno 'tibh­Óaæ savidyud iva toyada÷ 03,146.040f*0698_01 vyanadat sumahÃnÃdaæ bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,146.041a tasya Óabdena ghoreïa dhanurgho«eïa cÃbhibho 03,146.041b*0699_01 guhÃ÷ saætatyajur vyÃghrà nililyur bilavÃsina÷ 03,146.041c trastÃni m­gayÆthÃni samantÃd vipradudruvu÷ 03,146.041d*0700_01 ­k«ÃÓ cotsas­jur v­k«Ãæs tatyajur harayo guhÃm 03,146.041d*0700_02 vyaj­mbhanta mahÃsiæhà mahi«ÃÓ cÃvalokayan 03,146.041d*0700_03 tena vitrÃsità nÃgÃ÷ kareïuparivÃritÃ÷ 03,146.041d*0700_04 tad vanaæ saæparityajya jagmur anyan mahÃvanam 03,146.041d*0700_05 varÃham­gasaæghÃÓ ca mahi«ÃÓ ca vanecarÃ÷ 03,146.041d*0700_06 vyÃghragomÃyusaæghÃÓ ca praïedur gavayai÷ saha 03,146.041d*0700_07 rathÃÇgasÃhvadÃtyÆhà haæsakÃraï¬avaplavÃ÷ 03,146.041d*0700_08 ÓukÃ÷ puæskokilÃ÷ krau¤cà visaæj¤Ã bhejire diÓa÷ 03,146.041d*0700_09 tathÃnye darpità nÃgà mahi«ÃÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,146.042a athÃpaÓyan mahÃbÃhur gandhamÃdanasÃnu«u 03,146.042c suramyaæ kadalÅ«aï¬aæ bahuyojanavist­tam 03,146.043a tam abhyagacchad vegena k«obhayi«yan mahÃbala÷ 03,146.043c mahÃgaja ivÃsrÃvÅ prabha¤jan vividhÃn drumÃn 03,146.044a utpÃÂya kadalÅskandhÃn bahutÃlasamucchrayÃn 03,146.044c cik«epa tarasà bhÅma÷ samantÃd balinÃæ vara÷ 03,146.044d*0701_01 mahÃntam akarot tatra tarÆïÃæ pÃï¬avo balÅ 03,146.044d*0702_01 vimardaæ sumahÃtejà n­siæha iva darpita÷ 03,146.045a tata÷ sattvÃny upÃkrÃman bahÆni ca mahÃnti ca 03,146.045c ruruvÃraïasaæghÃÓ ca mahi«ÃÓ ca jalÃÓrayÃ÷ 03,146.045d*0703_01 praviveÓa tata÷ k«ipraæ tÃn apÃsya mahÃbala÷ 03,146.045d*0703_02 vanaæ pÃï¬usuta÷ ÓrÅmä ÓabdenÃpÆrayan diÓa÷ 03,146.045d*0703a_01 dadhmau ca ÓaÇkhaæ svanavat sarvaprÃïena pÃï¬ava÷ 03,146.046a siæhavyÃghrÃÓ ca saækruddhà bhÅmasenam abhidravan 03,146.046b*0704_01 Óak­n mÆtraæ ca mu¤cÃnÃæ bhayavibhrÃntamÃnasÃ÷ 03,146.046c vyÃditÃsyà mahÃraudrà vinadanto 'tibhÅ«aïÃ÷ 03,146.047a tato vÃyusuta÷ krodhÃt svabÃhubalam ÃÓrita÷ 03,146.047c gajenÃghnan gajaæ bhÅma÷ siæhaæ siæhena cÃbhibhÆ÷ 03,146.047e talaprahÃrair anyÃæÓ ca vyahanat pÃï¬avo balÅ 03,146.048a te hanyamÃnà bhÅmena siæhavyÃghratarak«ava÷ 03,146.048c bhayÃd visas­pu÷ sarve Óak­nmÆtraæ ca susruvu÷ 03,146.049a praviveÓa tata÷ k«ipraæ tÃn apÃsya mahÃbala÷ 03,146.049c vanaæ pÃï¬usuta÷ ÓrÅmä ÓabdenÃpÆrayan diÓa÷ 03,146.050a tena Óabdena cogreïa bhÅmasenaraveïa ca 03,146.050c vanÃntaragatÃ÷ sarve vitresur m­gapak«iïa÷ 03,146.051a taæ Óabdaæ sahasà Órutvà m­gapak«isamÅritam 03,146.051c jalÃrdrapak«Ã vihagÃ÷ samutpetu÷ sahasraÓa÷ 03,146.052a tÃn audakÃn pak«igaïÃn nirÅk«ya bharatar«abha÷ 03,146.052c tÃn evÃnusaran ramyaæ dadarÓa sumahat sara÷ 03,146.053a käcanai÷ kadalÅ«aï¬air mandamÃrutakampitai÷ 03,146.053c vÅjyamÃnam ivÃk«obhyaæ tÅrÃntaravisarpibhi÷ 03,146.054a tat saro 'thÃvatÅryÃÓu prabhÆtakamalotpalam 03,146.054c mahÃgaja ivoddÃmaÓ cikrŬa balavad balÅ 03,146.054e vikrŬya tasmin suciram uttatÃrÃmitadyuti÷ 03,146.054f*0705_01 k«obhayan salilaæ bhÅma÷ prabhinna iva vÃraïa÷ 03,146.055a tato 'vagÃhya vegena tad vanaæ bahupÃdapam 03,146.055c dadhmau ca ÓaÇkhaæ svanavat sarvaprÃïena pÃï¬ava÷ 03,146.055d*0706_01 ÃsphoÂayac ca balavÃn bhÅma÷ saænÃdayan diÓa÷ 03,146.056a tasya ÓaÇkhasya Óabdena bhÅmasenaraveïa ca 03,146.056c bÃhuÓabdena cogreïa nardantÅva girer guhÃ÷ 03,146.056d*0707_01 tata÷ ÓaÇkhasvanaæ Órutvà narditaæ ca muhur muhu÷ 03,146.056d*0707_02 v­k«ÃïÃæ bhajyamÃnÃnÃæ Óabdaæ Órutvà tadà girau 03,146.056d*0707_03 gandhamÃdanapÃrÓvastho rÃmasyÃbhimata÷ sakhà 03,146.056d*0707_04 hanÆmÃn nÃma sa kapir lÃÇgÆlamadhunot tata÷ 03,146.056d*0707_05 tasya dodhÆyamÃnasya lÃÇgÆlaæ lÅlayà muhu÷ 03,146.056d*0707_06 tena lÃÇgÆlaÓabdena svanantÅva diÓo daÓa 03,146.056d*0707_07 tata÷ p­thvÅ ca ÓailÃÓ ca prakampitam ivÃbhavat (!) 03,146.057a taæ vajrani«pe«asamam ÃsphoÂitaravaæ bh­Óam 03,146.057c Órutvà ÓailaguhÃsuptai÷ siæhair mukto mahÃsvana÷ 03,146.058a siæhanÃdabhayatrastai÷ ku¤jarair api bhÃrata 03,146.058c mukto virÃva÷ sumahÃn parvato yena pÆrita÷ 03,146.059a taæ tu nÃdaæ tata÷ Órutvà supto vÃnarapuægava÷ 03,146.059c prÃj­mbhata mahÃkÃyo hanÆmÃn nÃma vÃnara÷ 03,146.059d*0708_01 bhrÃtaraæ bhÅmasenaæ tu vij¤Ãya hanumÃn kapi÷ 03,146.059d*0708_02 divaægamaæ rurodhÃtha mÃrgaæ bhÅmasya kÃraïÃt 03,146.059d*0708_03 anena hi pathà mà vai gacched iti vicÃrya sa÷ 03,146.059d*0708_04 Ãsta ekÃyane mÃrge kadalÅ«aï¬amaï¬ite 03,146.059d*0708_05 bhrÃtur bhÅmasya rak«Ãrthaæ taæ mÃrgam avarudhya vai 03,146.059d*0708_06 mÃtra prÃpsyati ÓÃpaæ và dhar«aïÃæ veti pÃï¬ava÷ 03,146.059d*0708_07 kadalÅ«aï¬amadhyastha evaæ saæcintya vÃnara÷ 03,146.060a kadalÅ«aï¬amadhyastho nidrÃvaÓagatas tadà 03,146.060b*0709_01 tena Óabdena mahatà vyÃbudhyata mahÃkapi÷ 03,146.060c j­mbhamÃïa÷ suvipulaæ Óakradhvajam ivocchritam 03,146.060e ÃsphoÂayata lÃÇgÆlam indrÃÓanisamasvanam 03,146.061a tasya lÃÇgÆlaninadaæ parvata÷ sa guhÃmukhai÷ 03,146.061c udgÃram iva gaur nardam utsasarja samantata÷ 03,146.061d*0710_01 lÃÇgÆlÃsphoÂaÓabdÃc ca calita÷ sa mahÃgiri÷ 03,146.061d*0710_02 vighÆrïamÃnaÓikhara÷ samantÃt paryaÓÅryata 03,146.062a sa lÃÇgÆlaravas tasya mattavÃraïanisvanam 03,146.062c antardhÃya vicitre«u cacÃra girisÃnu«u 03,146.062d*0711_01 tasya Órutvà tu ninadaæ mahÃmegharavasvanam 03,146.062d*0711_02 pratinedur gajÃ÷ siæhà vitresuÓ ca m­gadvijÃ÷ 03,146.063a sa bhÅmasenas taæ Órutvà saæprah­«ÂatanÆruha÷ 03,146.063c Óabdaprabhavam anvicchaæÓ cacÃra kadalÅvanam 03,146.064a kadalÅvanamadhyastham atha pÅne ÓilÃtale 03,146.064c sa dadarÓa mahÃbÃhur vÃnarÃdhipatiæ sthitam 03,146.065a vidyutsaæghÃtadu«prek«yaæ vidyutsaæghÃtapiÇgalam 03,146.065c vidyutsaæghÃtasad­Óaæ vidyutsaæghÃtaca¤calam 03,146.066a bÃhusvastikavinyastapÅnahrasvaÓirodharam 03,146.066c skandhabhÆyi«ÂhakÃyatvÃt tanumadhyakaÂÅtaÂam 03,146.067a kiæ cic cÃbhugnaÓÅr«eïa dÅrgharomäcitena ca 03,146.067c lÃÇgÆlenordhvagatinà dhvajeneva virÃjitam 03,146.068a rakto«Âhaæ tÃmrajihvÃsyaæ raktakarïaæ caladbhruvam 03,146.068b*0712_01 viv­ttadaæ«ÂrÃdaÓanaæ ÓuklatÅk«ïÃgraÓobhitam 03,146.068c vadanaæ v­ttadaæ«ÂrÃgraæ raÓmivantam ivo¬upam 03,146.069a vadanÃbhyantaragatai÷ ÓuklabhÃsair alaæk­tam 03,146.069c kesarotkarasaæmiÓram aÓokÃnÃm ivotkaram 03,146.070a hiraïmayÅnÃæ madhyasthaæ kadalÅnÃæ mahÃdyutim 03,146.070c dÅpyamÃnaæ svavapu«Ã arci«mantam ivÃnalam 03,146.071a nirÅk«antam avitrastaæ locanair madhupiÇgalai÷ 03,146.071c taæ vÃnaravaraæ vÅram atikÃyaæ mahÃbalam 03,146.071d*0713_01 svargapanthÃnam Ãv­tya himavantam iva sthitam 03,146.071d*0714_01 d­«Âvà cainaæ mahÃbÃhur ekas tasmin mahÃvane 03,146.072a athopas­tya tarasà bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,146.072b*0715_01 bhÅmo bhÅmabalas tatra pravi«Âa÷ kadalÅvanam 03,146.072b*0715_02 apaÓyad vÃnaraæ suptam ekÃyanagate pathi 03,146.072c siæhanÃdaæ samakarod bodhayi«yan kapiæ tadà 03,146.073a tena Óabdena bhÅmasya vitresur m­gapak«iïa÷ 03,146.073c hanÆmÃæÓ ca mahÃsattva Å«ad unmÅlya locane 03,146.073e avaik«ad atha sÃvaj¤aæ locanair madhupiÇgalai÷ 03,146.073f*0716_01 tata÷ pavanaja÷ ÓrÅmÃn antikasthaæ mahaujasam 03,146.074a smitenÃbhëya kaunteyaæ vÃnaro naram abravÅt 03,146.074c kimarthaæ sarujas te 'haæ sukhasupta÷ prabodhita÷ 03,146.075a nanu nÃma tvayà kÃryà dayà bhÆte«u jÃnatà 03,146.075c vayaæ dharmaæ na jÃnÅmas tiryagyoniæ samÃÓritÃ÷ 03,146.076a manu«yà buddhisaæpannà dayÃæ kurvanti jantu«u 03,146.076c krÆre«u karmasu kathaæ dehavÃkcittadÆ«i«u 03,146.076e dharmaghÃti«u sajjante buddhimanto bhavadvidhÃ÷ 03,146.077a na tvaæ dharmaæ vijÃnÃsi v­ddhà nopÃsitÃs tvayà 03,146.077c alpabuddhitayà vanyÃn utsÃdayasi yan m­gÃn 03,146.078a brÆhi kas tvaæ kimarthaæ và vanaæ tvam idam Ãgata÷ 03,146.078c varjitaæ mÃnu«air bhÃvais tathaiva puru«air api 03,146.078d*0717_01 kva và tvayÃdya gantavyaæ prabrÆhi puru«ar«abha 03,146.079a ata÷ paramagamyo 'yaæ parvata÷ sudurÃruha÷ 03,146.079c vinà siddhagatiæ vÅra gatir atra na vidyate 03,146.079d*0718_01 devalokasya mÃrgo 'yam agamyo mÃnu«ai÷ sadà 03,146.080a kÃruïyÃt sauh­dÃc caiva vÃraye tvÃæ mahÃbala 03,146.080c nÃta÷ paraæ tvayà Óakyaæ gantum ÃÓvasihi prabho 03,146.080d*0719_01 svÃgataæ sarvathaiveha tavÃdya manujar«abha 03,146.081a imÃny am­takalpÃni mÆlÃni ca phalÃni ca 03,146.081c bhak«ayitvà nivartasva grÃhyaæ yadi vaco mama 03,146.081c*0720_01 **** **** mà v­thà prÃpsyase vadham 03,147.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,147.001a etac chrutvà vacas tasya vÃnarendrasya dhÅmata÷ 03,147.001c bhÅmasenas tadà vÅra÷ provÃcÃmitrakarÓana÷ 03,147.002a ko bhavÃn kiænimittaæ và vÃnaraæ vapur ÃÓrita÷ 03,147.002c brÃhmaïÃnantaro varïa÷ k«atriyas tvÃnup­cchati 03,147.003a kaurava÷ somavaæÓÅya÷ kuntyà garbheïa dhÃrita÷ 03,147.003c pÃï¬avo vÃyutanayo bhÅmasena iti Óruta÷ 03,147.004a sa vÃkyaæ bhÅmasenasya smitena pratig­hya tat 03,147.004c hanÆmÃn vÃyutanayo vÃyuputram abhëata 03,147.005a vÃnaro 'haæ na te mÃrgaæ pradÃsyÃmi yathepsitam 03,147.005c sÃdhu gaccha nivartasva mà tvaæ prÃpsyasi vaiÓasam 03,147.006 bhÅma uvÃca 03,147.006a vaiÓasaæ vÃstu yad vÃnyan na tvà p­cchÃmi vÃnara 03,147.006c prayacchotti«Âha mÃrgaæ me mà tvaæ prÃpsyasi vaiÓasam 03,147.007 hanÆmÃn uvÃca 03,147.007a nÃsti Óaktir mamotthÃtuæ vyÃdhinà kleÓito hy aham 03,147.007c yady avaÓyaæ prayÃtavyaæ laÇghayitvà prayÃhi mÃm 03,147.008 bhÅma uvÃca 03,147.008a nirguïa÷ paramÃtmeti dehaæ te vyÃpya ti«Âhati 03,147.008c tam ahaæ j¤Ãnavij¤eyaæ nÃvamanye na laÇghaye 03,147.009a yady Ãgamair na vindeyaæ tam ahaæ bhÆtabhÃvanam 03,147.009c krameyaæ tvÃæ giriæ cemaæ hanÆmÃn iva sÃgaram 03,147.010 hanÆmÃn uvÃca 03,147.010a ka e«a hanumÃn nÃma sÃgaro yena laÇghita÷ 03,147.010c p­cchÃmi tvà kuruÓre«Âha kathyatÃæ yadi Óakyate 03,147.011 bhÅma uvÃca 03,147.011a bhrÃtà mama guïaÓlÃghyo buddhisattvabalÃnvita÷ 03,147.011c rÃmÃyaïe 'tivikhyÃta÷ ÓÆro vÃnarapuægava÷ 03,147.012a rÃmapatnÅk­te yena Óatayojanam Ãyata÷ 03,147.012c sÃgara÷ plavagendreïa krameïaikena laÇghita÷ 03,147.013a sa me bhrÃtà mahÃvÅryas tulyo 'haæ tasya tejasà 03,147.013c bale parÃkrame yuddhe Óakto 'haæ tava nigrahe 03,147.013d*0721_01 idaæ deÓam anuprÃpta÷ kÃraïenÃsmi kena cit 03,147.014a utti«Âha dehi me mÃrgaæ paÓya và me 'dya pauru«am 03,147.014c macchÃsanam akurvÃïaæ mà tvà ne«ye yamak«ayam 03,147.015 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,147.015a vij¤Ãya taæ balonmattaæ bÃhuvÅryeïa garvitam 03,147.015c h­dayenÃvahasyainaæ hanÆmÃn vÃkyam abravÅt 03,147.016a prasÅda nÃsti me Óaktir utthÃtuæ jarayÃnagha 03,147.016c mamÃnukampayà tv etat puccham utsÃrya gamyatÃm 03,147.016d*0722_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,147.016d*0722_01 evam ukte hanumatà hÅnavÅryaparÃkramam 03,147.016d*0722_02 manasÃcintayad bhÅma÷ svabÃhubaladarpita÷ 03,147.016d*0722_03 pucche prag­hya tarasà hÅnavÅryaparÃkramam 03,147.016d*0722_04 sÃlokyam antakasyainaæ nayÃmy adyeha vÃnaram 03,147.016d*0723_01 evam uktas tu balavÃn bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,147.017a sÃvaj¤am atha vÃmena smaya¤ jagrÃha pÃïinà 03,147.017c na cÃÓakac cÃlayituæ bhÅma÷ pucchaæ mahÃkape÷ 03,147.018a uccik«epa punar dorbhyÃm indrÃyudham ivocchritam 03,147.018c noddhartum aÓakad bhÅmo dorbhyÃm api mahÃbala÷ 03,147.019a utk«iptabhrÆr viv­ttÃk«a÷ saæhatabhrukuÂÅmukha÷ 03,147.019c svinnagÃtro 'bhavad bhÅmo na coddhartuæ ÓaÓÃka ha 03,147.020a yatnavÃn api tu ÓrÅmÃæl lÃÇgÆloddharaïoddhuta÷ 03,147.020c kape÷ pÃrÓvagato bhÅmas tasthau vrŬÃd adhomukha÷ 03,147.021a praïipatya ca kaunteya÷ präjalir vÃkyam abravÅt 03,147.021c prasÅda kapiÓÃrdÆla duruktaæ k«amyatÃæ mama 03,147.022a siddho và yadi và devo gandharvo vÃtha guhyaka÷ 03,147.022c p­«Âa÷ san kÃmayà brÆhi kas tvaæ vÃnararÆpadh­k 03,147.022d*0724_01 na ced guhyaæ mahÃbÃho Órotavyaæ ced bhaven mama 03,147.022d*0725_01 Ói«yavat tvÃæ tu p­cchÃmi upapanno 'smi te 'nagha 03,147.023 hanÆmÃn uvÃca 03,147.023a yat te mama parij¤Ãne kautÆhalam ariædama 03,147.023c tat sarvam akhilena tvaæ Ó­ïu pÃï¬avanandana 03,147.024a ahaæ kesariïa÷ k«etre vÃyunà jagadÃyu«Ã 03,147.024c jÃta÷ kamalapatrÃk«a hanÆmÃn nÃma vÃnara÷ 03,147.025a sÆryaputraæ ca sugrÅvaæ Óakraputraæ ca vÃlinam 03,147.025c sarvavÃnararÃjÃnau sarvavÃnarayÆthapÃ÷ 03,147.026a upatasthur mahÃvÅryà mama cÃmitrakarÓana 03,147.026c sugrÅveïÃbhavat prÅtir anilasyÃgninà yathà 03,147.026d*0726_01 **** **** tayor bhrÃtror mahÃtmano÷ 03,147.026d*0726_02 tayor nÃsÅt samo vÅrye 03,147.027a nik­ta÷ sa tato bhrÃtrà kasmiæÓ cit kÃraïÃntare 03,147.027c ­ÓyamÆke mayà sÃrdhaæ sugrÅvo nyavasac ciram 03,147.028a atha dÃÓarathir vÅro rÃmo nÃma mahÃbala÷ 03,147.028c vi«ïur mÃnu«arÆpeïa cacÃra vasudhÃm imÃm 03,147.029a sa pitu÷ priyam anvicchan sahabhÃrya÷ sahÃnuja÷ 03,147.029c sadhanur dhanvinÃæ Óre«Âho daï¬akÃraïyam ÃÓrita÷ 03,147.030a tasya bhÃryà janasthÃnÃd rÃvaïena h­tà balÃt 03,147.030b*0727_01 rÃk«asendreïa balinà rÃvaïena durÃtmanà 03,147.030b*0727_02 suvarïaratnacitreïa m­garÆpeïa rak«asà 03,147.030c va¤cayitvà mahÃbuddhiæ m­garÆpeïa rÃghavam 03,147.031a h­tadÃra÷ saha bhrÃtrà patnÅæ mÃrgan sa rÃghava÷ 03,147.031c d­«Âavä ÓailaÓikhare sugrÅvaæ vÃnarar«abham 03,147.032a tena tasyÃbhavat sakhyaæ rÃghavasya mahÃtmana÷ 03,147.032c sa hatvà vÃlinaæ rÃjye sugrÅvaæ pratyapÃdayat 03,147.032e sa harÅn pre«ayÃm Ãsa sÅtÃyÃ÷ parimÃrgaïe 03,147.032f*0728_01 vÃnarÃn pre«ayÃmÃsa ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,147.033a tato vÃnarakoÂÅbhir yÃæ vayaæ prasthità diÓam 03,147.033a*0729_01 **** **** sahito 'haæ narar«abha 03,147.033a*0729_02 sÅtÃæ mÃrgan mahÃbÃho 03,147.033c tatra prav­tti÷ sÅtÃyà g­dhreïa pratipÃdità 03,147.033d*0730_01 saæpÃtinà samÃkhyÃtà rÃvaïasya niveÓane 03,147.034a tato 'haæ kÃryasiddhyarthaæ rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,147.034b*0731_01 saæpÃtig­dhrÃdhigataprav­tti÷ pÃï¬unandana 03,147.034c ÓatayojanavistÅrïam arïavaæ sahasÃpluta÷ 03,147.034d*0732_01 ahaæ svavÅryÃd uttÅrya sÃgaraæ makarÃlayam 03,147.034d*0732_02 sutÃæ janakarÃjasya sÅtÃæ surasutopamÃm 03,147.035a d­«Âà sà ca mayà devÅ rÃvaïasya niveÓane 03,147.035b*0733_01 sametya tÃm ahaæ devÅæ vaidehÅæ rÃghavapriyÃm 03,147.035b*0733_02 dagdhvà laÇkÃm aÓe«eïa sÃÂÂaprÃkÃratoraïÃm 03,147.035c pratyÃgataÓ cÃpi punar nÃma tatra prakÃÓya vai 03,147.035d*0734_01 madvÃkyaæ cÃvadhÃryÃÓu rÃmo rÃjÅvalocana÷ 03,147.035d*0734_02 abaddhapÆrvam anyaiÓ ca baddhvà setuæ mahodadhau 03,147.035d*0734_03 v­to vÃnarakoÂÅbhi÷ samuttÅrïo mahÃrïavam 03,147.036a tato rÃmeïa vÅreïa hatvà tÃn sarvarÃk«asÃn 03,147.036b*0735_01 raïe sa rÃk«asagaïaæ rÃvaïaæ lokarÃvaïam 03,147.036b*0735_02 niÓÃcarendraæ hatvà tu sabhrÃt­sutabÃndhavam 03,147.036b*0735_03 rÃjye 'bhi«icya laÇkÃyÃæ rÃk«asendraæ vibhÅ«aïam 03,147.036b*0735_04 dhÃrmikaæ bhaktimantaæ ca bhaktÃnugatavatsalam 03,147.036c puna÷ pratyÃh­tà bhÃryà na«Âà vedaÓrutir yathà 03,147.036d*0736_01 tayaiva sahita÷ sÃdhvyà patnyà rÃmo mahÃyaÓÃ÷ 03,147.036d*0736_02 gatvà tato 'titvarita÷ svÃæ purÅæ raghunandana÷ 03,147.036d*0736_03 adhyÃvasat tato 'yodhyÃm ayodhyÃæ dvi«atÃæ prabhu÷ 03,147.037a tata÷ prati«Âhite rÃme vÅro 'yaæ yÃcito mayà 03,147.037b*0737_01 varaæ mayà yÃcito 'sau rÃmo rÃjÅvalocana÷ 03,147.037c yÃvad rÃmakathà vÅra bhavel loke«u Óatruhan 03,147.037e tÃvaj jÅveyam ity evaæ tathÃstv iti ca so 'bravÅt 03,147.037f*0738_01 sÅtÃprasÃdÃc ca sadà mÃm ihastham ariædama 03,147.037f*0738_02 upati«Âhanti divyà hi bhogà bhÅma yathepsitÃ÷ 03,147.038a daÓa var«asahasrÃïi daÓa var«aÓatÃni ca 03,147.038c rÃjyaæ kÃritavÃn rÃmas tatas tu tridivaæ gata÷ 03,147.039a tad ihÃpsarasas tÃta gandharvÃÓ ca sadÃnagha 03,147.039c tasya vÅrasya caritaæ gÃyantyo ramayanti mÃm 03,147.040a ayaæ ca mÃrgo martyÃnÃm agamya÷ kurunandana 03,147.040c tato 'haæ ruddhavÃn mÃrgaæ tavemaæ devasevitam 03,147.040d*0739_01 tvÃm anena pathà yÃntaæ yak«o và rÃk«aso 'pi và 03,147.040e dhar«ayed và Óaped vÃpi mà kaÓ cid iti bhÃrata 03,147.041a divyo devapatho hy e«a nÃtra gacchanti mÃnu«Ã÷ 03,147.041c yadartham ÃgataÓ cÃsi tat saro 'bhyarïa eva hi 03,148.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,148.001a evam ukto mahÃbÃhur bhÅmasena÷ pratÃpavÃn 03,148.001c praïipatya tata÷ prÅtyà bhrÃtaraæ h­«ÂamÃnasa÷ 03,148.001e uvÃca Ólak«ïayà vÃcà hanÆmantaæ kapÅÓvaram 03,148.002a mayà dhanyataro nÃsti yad Ãryaæ d­«ÂavÃn aham 03,148.002c anugraho me sumahÃæs t­ptiÓ ca tava darÓanÃt 03,148.003a evaæ tu k­tam icchÃmi tvayÃryÃdya priyaæ mama 03,148.003c yat te tadÃsÅt plavata÷ sÃgaraæ makarÃlayam 03,148.003e rÆpam apratimaæ vÅra tad icchÃmi nirÅk«itum 03,148.004a evaæ tu«Âo bhavi«yÃmi ÓraddhÃsyÃmi ca te vaca÷ 03,148.004c evam ukta÷ sa tejasvÅ prahasya harir abravÅt 03,148.005a na tac chakyaæ tvayà dra«Âuæ rÆpaæ nÃnyena kena cit 03,148.005c kÃlÃvasthà tadà hy anyà vartate sà na sÃæpratam 03,148.005d*0740_01 tato 'dya du«karaæ dra«Âuæ mama rÆpaæ narottama 03,148.006a anya÷ k­tayuge kÃlas tretÃyÃæ dvÃpare 'para÷ 03,148.006c ayaæ pradhvaæsana÷ kÃlo nÃdya tad rÆpam asti me 03,148.007a bhÆmir nadyo nagÃ÷ ÓailÃ÷ siddhà devà mahar«aya÷ 03,148.007c kÃlaæ samanuvartante yathà bhÃvà yuge yuge 03,148.007d*0741_01 kÃlaæ kÃlaæ samÃsÃdya narÃïÃæ narapuægava 03,148.007e balavar«maprabhÃvà hi prahÅyanty udbhavanti ca 03,148.008a tad alaæ tava tad rÆpaæ dra«Âuæ kurukulodvaha 03,148.008c yugaæ samanuvartÃmi kÃlo hi duratikrama÷ 03,148.009 bhÅma uvÃca 03,148.009a yugasaækhyÃæ samÃcak«va ÃcÃraæ ca yuge yuge 03,148.009c dharmakÃmÃrthabhÃvÃæÓ ca var«ma vÅryaæ bhavÃbhavau 03,148.010 hanÆmÃn uvÃca 03,148.010a k­taæ nÃma yugaæ tÃta yatra dharma÷ sanÃtana÷ 03,148.010c k­tam eva na kartavyaæ tasmin kÃle yugottame 03,148.011a na tatra dharmÃ÷ sÅdanti na k«Åyante ca vai prajÃ÷ 03,148.011c tata÷ k­tayugaæ nÃma kÃlena guïatÃæ gatam 03,148.012a devadÃnavagandharvayak«arÃk«asapannagÃ÷ 03,148.012c nÃsan k­tayuge tÃta tadà na krayavikrayÃ÷ 03,148.013a na sÃmayaju­gvarïÃ÷ kriyà nÃsÅc ca mÃnavÅ 03,148.013c abhidhyÃya phalaæ tatra dharma÷ saænyÃsa eva ca 03,148.014a na tasmin yugasaæsarge vyÃdhayo nendriyak«aya÷ 03,148.014c nÃsÆyà nÃpi ruditaæ na darpo nÃpi paiÓunam 03,148.015a na vigraha÷ kutas tandrÅ na dve«o nÃpi vaik­tam 03,148.015c na bhayaæ na ca saætÃpo na cer«yà na ca matsara÷ 03,148.016a tata÷ paramakaæ brahma yà gatir yoginÃæ parà 03,148.016c Ãtmà ca sarvabhÆtÃnÃæ Óuklo nÃrÃyaïas tadà 03,148.017a brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyÃ÷ ÓÆdrÃÓ ca k­talak«aïÃ÷ 03,148.017c k­te yuge samabhavan svakarmaniratÃ÷ prajÃ÷ 03,148.018a samÃÓramaæ samÃcÃraæ samaj¤ÃnamatÅbalam 03,148.018c tadà hi samakarmÃïo varïà dharmÃn avÃpnuvan 03,148.019a ekavedasamÃyuktà ekamantravidhikriyÃ÷ 03,148.019c p­thagdharmÃs tv ekavedà dharmam ekam anuvratÃ÷ 03,148.020a cÃturÃÓramyayuktena karmaïà kÃlayoginà 03,148.020c akÃmaphalasaæyogÃt prÃpnuvanti parÃæ gatim 03,148.021a ÃtmayogasamÃyukto dharmo 'yaæ k­talak«aïa÷ 03,148.021c k­te yuge catu«pÃdaÓ cÃturvarïyasya ÓÃÓvata÷ 03,148.022a etat k­tayugaæ nÃma traiguïyaparivarjitam 03,148.022c tretÃm api nibodha tvaæ yasmin satraæ pravartate 03,148.023a pÃdena hrasate dharmo raktatÃæ yÃti cÃcyuta÷ 03,148.023c satyaprav­ttÃÓ ca narÃ÷ kriyÃdharmaparÃyaïÃ÷ 03,148.024a tato yaj¤Ã÷ pravartante dharmÃÓ ca vividhÃ÷ kriyÃ÷ 03,148.024c tretÃyÃæ bhÃvasaækalpÃ÷ kriyÃdÃnaphalodayÃ÷ 03,148.025a pracalanti na vai dharmÃt tapodÃnaparÃyaïÃ÷ 03,148.025c svadharmasthÃ÷ kriyÃvanto janÃs tretÃyuge 'bhavan 03,148.026a dvÃpare 'pi yuge dharmo dvibhÃgona÷ pravartate 03,148.026c vi«ïur vai pÅtatÃæ yÃti caturdhà veda eva ca 03,148.027a tato 'nye ca caturvedÃs trivedÃÓ ca tathÃpare 03,148.027c dvivedÃÓ caikavedÃÓ cÃpy an­caÓ ca tathÃpare 03,148.028a evaæ ÓÃstre«u bhinne«u bahudhà nÅyate kriyà 03,148.028c tapodÃnaprav­ttà ca rÃjasÅ bhavati prajà 03,148.029a ekavedasya cÃj¤ÃnÃd vedÃs te bahava÷ k­tÃ÷ 03,148.029c satyasya ceha vibhraæÓÃt satye kaÓ cid avasthita÷ 03,148.030a satyÃt pracyavamÃnÃnÃæ vyÃdhayo bahavo 'bhavan 03,148.030c kÃmÃÓ copadravÃÓ caiva tadà daivatakÃritÃ÷ 03,148.031a yair ardyamÃnÃ÷ subh­Óaæ tapas tapyanti mÃnavÃ÷ 03,148.031c kÃmakÃmÃ÷ svargakÃmà yaj¤Ãæs tanvanti cÃpare 03,148.032a evaæ dvÃparam ÃsÃdya prajÃ÷ k«Åyanty adharmata÷ 03,148.032c pÃdenaikena kaunteya dharma÷ kaliyuge sthita÷ 03,148.033a tÃmasaæ yugam ÃsÃdya k­«ïo bhavati keÓava÷ 03,148.033c vedÃcÃrÃ÷ praÓÃmyanti dharmayaj¤akriyÃs tathà 03,148.034a Åtayo vyÃdhayas tandrÅ do«Ã÷ krodhÃdayas tathà 03,148.034c upadravÃÓ ca vartante Ãdhayo vyÃdhayas tathà 03,148.035a yuge«v ÃvartamÃne«u dharmo vyÃvartate puna÷ 03,148.035c dharme vyÃvartamÃne tu loko vyÃvartate puna÷ 03,148.036a loke k«Åïe k«ayaæ yÃnti bhÃvà lokapravartakÃ÷ 03,148.036c yugak«ayak­tà dharmÃ÷ prÃrthanÃni vikurvate 03,148.037a etat kaliyugaæ nÃma acirÃd yat pravartate 03,148.037c yugÃnuvartanaæ tv etat kurvanti cirajÅvina÷ 03,148.038a yac ca te matparij¤Ãne kautÆhalam ariædama 03,148.038c anarthake«u ko bhÃva÷ puru«asya vijÃnata÷ 03,148.039a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,148.039c yugasaækhyÃæ mahÃbÃho svasti prÃpnuhi gamyatÃm 03,149.001 bhÅma uvÃca 03,149.001a pÆrvarÆpam ad­«Âvà te na yÃsyÃmi kathaæ cana 03,149.001c yadi te 'ham anugrÃhyo darÓayÃtmÃnam Ãtmanà 03,149.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,149.002a evam uktas tu bhÅmena smitaæ k­tvà plavaægama÷ 03,149.002c tad rÆpaæ darÓayÃm Ãsa yad vai sÃgaralaÇghane 03,149.003a bhrÃtu÷ priyam abhÅpsan vai cakÃra sumahad vapu÷ 03,149.003b*0742_01 tad rÆpaæ yat purà tasya babhÆvodadhilaÇghane 03,149.003c dehas tasya tato 'tÅva vardhaty ÃyÃmavistarai÷ 03,149.004a tad rÆpaæ kadalÅ«aï¬aæ chÃdayann amitadyuti÷ 03,149.004c gireÓ cocchrayam Ãgamya tasthau tatra sa vÃnara÷ 03,149.005a samucchritamahÃkÃyo dvitÅya iva parvata÷ 03,149.005c tÃmrek«aïas tÅk«ïadaæ«Âro bh­kuÂÅk­talocana÷ 03,149.005e dÅrghalÃÇgÆlam Ãvidhya diÓo vyÃpya sthita÷ kapi÷ 03,149.006a tad rÆpaæ mahad Ãlak«ya bhrÃtu÷ kauravanandana÷ 03,149.006c visismiye tadà bhÅmo jah­«e ca puna÷ puna÷ 03,149.007a tam arkam iva tejobhi÷ sauvarïam iva parvatam 03,149.007c pradÅptam iva cÃkÃÓaæ d­«Âvà bhÅmo nyamÅlayat 03,149.008a Ãbabhëe ca hanumÃn bhÅmasenaæ smayann iva 03,149.008c etÃvad iha Óaktas tvaæ rÆpaæ dra«Âuæ mamÃnagha 03,149.009a vardhe 'haæ cÃpy ato bhÆyo yÃvan me manasepsitam 03,149.009c bhÅma Óatru«u cÃtyarthaæ vardhate mÆrtir ojasà 03,149.010a tad adbhutaæ mahÃraudraæ vindhyamandarasaænibham 03,149.010c d­«Âvà hanÆmato var«ma saæbhrÃnta÷ pavanÃtmaja÷ 03,149.011a pratyuvÃca tato bhÅma÷ saæprah­«ÂatanÆruha÷ 03,149.011c k­täjalir adÅnÃtmà hanÆmantam avasthitam 03,149.012a d­«Âaæ pramÃïaæ vipulaæ ÓarÅrasyÃsya te vibho 03,149.012c saæharasva mahÃvÅrya svayam ÃtmÃnam Ãtmanà 03,149.013a na hi Óaknomi tvÃæ dra«Âuæ divÃkaram ivoditam 03,149.013c aprameyam anÃdh­«yaæ mainÃkam iva parvatam 03,149.014a vismayaÓ caiva me vÅra sumahÃn manaso 'dya vai 03,149.014c yad rÃmas tvayi pÃrÓvasthe svayaæ rÃvaïam abhyagÃt 03,149.015a tvam eva Óaktas tÃæ laÇkÃæ sayodhÃæ sahavÃhanÃm 03,149.015c svabÃhubalam ÃÓritya vinÃÓayitum ojasà 03,149.016a na hi te kiæ cid aprÃpyaæ mÃrutÃtmaja vidyate 03,149.016c tava naikasya paryÃpto rÃvaïa÷ sagaïo yudhi 03,149.017a evam uktas tu bhÅmena hanÆmÃn plavagar«abha÷ 03,149.017c pratyuvÃca tato vÃkyaæ snigdhagambhÅrayà girà 03,149.018a evam etan mahÃbÃho yathà vadasi bhÃrata 03,149.018c bhÅmasena na paryÃpto mamÃsau rÃk«asÃdhama÷ 03,149.019a mayà tu tasmin nihate rÃvaïe lokakaïÂake 03,149.019c kÅrtir naÓyed rÃghavasya tata etad upek«itam 03,149.020a tena vÅreïa hatvà tu sagaïaæ rÃk«asÃdhipam 03,149.020c ÃnÅtà svapuraæ sÅtà loke kÅrtiÓ ca sthÃpità 03,149.021a tad gaccha vipulapraj¤a bhrÃtu÷ priyahite rata÷ 03,149.021c ari«Âaæ k«emam adhvÃnaæ vÃyunà parirak«ita÷ 03,149.022a e«a panthÃ÷ kuruÓre«Âha saugandhikavanÃya te 03,149.022c drak«yase dhanadodyÃnaæ rak«itaæ yak«arÃk«asai÷ 03,149.023a na ca te tarasà kÃrya÷ kusumÃvacaya÷ svayam 03,149.023c daivatÃni hi mÃnyÃni puru«eïa viÓe«ata÷ 03,149.024a balihomanamaskÃrair mantraiÓ ca bharatar«abha 03,149.024c daivatÃni prasÃdaæ hi bhaktyà kurvanti bhÃrata 03,149.025a mà tÃta sÃhasaæ kÃr«Å÷ svadharmam anupÃlaya 03,149.025c svadharmastha÷ paraæ dharmaæ budhyasvÃgamayasva ca 03,149.026a na hi dharmam avij¤Ãya v­ddhÃn anupasevya ca 03,149.026c dharmo vai vedituæ Óakyo b­haspatisamair api 03,149.027a adharmo yatra dharmÃkhyo dharmaÓ cÃdharmasaæj¤ita÷ 03,149.027c vij¤Ãtavyo vibhÃgena yatra muhyanty abuddhaya÷ 03,149.028a ÃcÃrasaæbhavo dharmo dharmÃd vedÃ÷ samutthitÃ÷ 03,149.028c vedair yaj¤Ã÷ samutpannà yaj¤air devÃ÷ prati«ÂhitÃ÷ 03,149.029a vedÃcÃravidhÃnoktair yaj¤air dhÃryanti devatÃ÷ 03,149.029c b­haspatyuÓanoktaiÓ ca nayair dhÃryanti mÃnavÃ÷ 03,149.030a païyÃkaravaïijyÃbhi÷ k­«yÃtho yonipo«aïai÷ 03,149.030c vÃrtayà dhÃryate sarvaæ dharmair etair dvijÃtibhi÷ 03,149.031a trayÅ vÃrtà daï¬anÅtis tisro vidyà vijÃnatÃm 03,149.031c tÃbhi÷ samyakprayuktÃbhir lokayÃtrà vidhÅyate 03,149.032a sà ced dharmakriyà na syÃt trayÅdharmam ­te bhuvi 03,149.032c daï¬anÅtim ­te cÃpi nirmaryÃdam idaæ bhavet 03,149.033a vÃrtÃdharme hy avartantyo vinaÓyeyur imÃ÷ prajÃ÷ 03,149.033c suprav­ttais tribhir hy etair dharmai÷ sÆyanti vai prajÃ÷ 03,149.034a dvijÃnÃm am­taæ dharmo hy ekaÓ caivaikavarïika÷ 03,149.034c yaj¤ÃdhyayanadÃnÃni traya÷ sÃdhÃraïÃ÷ sm­tÃ÷ 03,149.035a yÃjanÃdhyÃpane cobhe brÃhmaïÃnÃæ pratigraha÷ 03,149.035c pÃlanaæ k«atriyÃïÃæ vai vaiÓyadharmaÓ ca po«aïam 03,149.036a ÓuÓrÆ«Ã tu dvijÃtÅnÃæ ÓÆdrÃïÃæ dharma ucyate 03,149.036c bhaik«ahomavratair hÅnÃs tathaiva guruvÃsinÃm 03,149.037a k«atradharmo 'tra kaunteya tava dharmÃbhirak«aïam 03,149.037c svadharmaæ pratipadyasva vinÅto niyatendriya÷ 03,149.038a v­ddhai÷ saæmantrya sadbhiÓ ca buddhimadbhi÷ ÓrutÃnvitai÷ 03,149.038c susthita÷ ÓÃsti daï¬ena vyasanÅ paribhÆyate 03,149.039a nigrahÃnugrahai÷ samyag yadà rÃjà pravartate 03,149.039c tadà bhavati lokasya maryÃdà suvyavasthità 03,149.040a tasmÃd deÓe ca durge ca Óatrumitrabale«u ca 03,149.040c nityaæ cÃreïa boddhavyaæ sthÃnaæ v­ddhi÷ k«ayas tathà 03,149.041a rÃj¤Ãm upÃyÃÓ catvÃro buddhimantra÷ parÃkrama÷ 03,149.041c nigrahÃnugrahau caiva dÃk«yaæ tatkÃryasÃdhanam 03,149.042a sÃmnà dÃnena bhedena daï¬enopek«aïena ca 03,149.042c sÃdhanÅyÃni kÃryÃïi samÃsavyÃsayogata÷ 03,149.043a mantramÆlà nayÃ÷ sarve cÃrÃÓ ca bharatar«abha 03,149.043c sumantritair nayai÷ siddhis tadvidai÷ saha mantrayet 03,149.044a striyà mƬhena lubdhena bÃlena laghunà tathà 03,149.044c na mantrayeta guhyÃni ye«u conmÃdalak«aïam 03,149.044d*0743_01 sarvaæ do«ak­taæ ye«Ãæ vairaæ tatra prati«Âhitam 03,149.045a mantrayet saha vidvadbhi÷ Óaktai÷ karmÃïi kÃrayet 03,149.045c snigdhaiÓ ca nÅtivinyÃsÃn mÆrkhÃn sarvatra varjayet 03,149.046a dhÃrmikÃn dharmakÃrye«u arthakÃrye«u paï¬itÃn 03,149.046c strÅ«u klÅbÃn niyu¤jÅta krÆrÃn krÆre«u karmasu 03,149.047a svebhyaÓ caiva parebhyaÓ ca kÃryÃkÃryasamudbhavà 03,149.047c buddhi÷ karmasu vij¤eyà ripÆïÃæ ca balÃbalam 03,149.048a buddhyà supratipanne«u kuryÃt sÃdhuparigraham 03,149.048c nigrahaæ cÃpy aÓi«Âe«u nirmaryÃde«u kÃrayet 03,149.049a nigrahe pragrahe samyag yadà rÃjà pravartate 03,149.049c tadà bhavati lokasya maryÃdà suvyavasthità 03,149.050a e«a te vihita÷ pÃrtha ghoro dharmo duranvaya÷ 03,149.050b*0744_01 sÃmnà mitrÃïi dÃnena brÃhmaïaæ k­trimÃni ca 03,149.050b*0744_02 bhedenÃrÅn pradamayet kuï¬ena sÃdhayet prajÃ÷ 03,149.050c taæ svadharmavibhÃgena vinayastho 'nupÃlaya 03,149.051a tapodharmadamejyÃbhir viprà yÃnti yathà divam 03,149.051c dÃnÃtithyakriyÃdharmair yÃnti vaiÓyÃÓ ca sadgatim 03,149.051d*0745_01 dvijaÓuÓrÆ«ayà ÓÆdrà labhante gatim uttamÃm 03,149.052a k«atraæ yÃti tathà svargaæ bhuvi nigrahapÃlanai÷ 03,149.052c samyak praïÅya daï¬aæ hi kÃmadve«avivarjitÃ÷ 03,149.052e alubdhà vigatakrodhÃ÷ satÃæ yÃnti salokatÃm 03,150.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,150.001a tata÷ saæh­tya vipulaæ tad vapu÷ kÃmavardhitam 03,150.001c bhÅmasenaæ punar dorbhyÃæ parya«vajata vÃnara÷ 03,150.002a pari«vaktasya tasyÃÓu bhrÃtrà bhÅmasya bhÃrata 03,150.002c Óramo nÃÓam upÃgacchat sarvaæ cÃsÅt pradak«iïam 03,150.002d*0746_01 balaæ cÃtibalo mene na me 'sti sad­Óa÷ kva cit 03,150.003a tata÷ punar athovÃca paryaÓrunayano hari÷ 03,150.003c bhÅmam Ãbhëya sauhÃrdÃd bëpagadgadayà girà 03,150.004a gaccha vÅra svam ÃvÃsaæ smartavyo 'smi kathÃntare 03,150.004b*0747_01 ÓÅghraæ tu kÃryasidhyarthaæ gaccha tvaæ pÃï¬unandana 03,150.004b*0747_02 smartavyo 'smi tvayà vÅra kathÃsvamitavikrama 03,150.004c ihasthaÓ ca kuruÓre«Âha na nivedyo 'smi kasya cit 03,150.005a dhanadasyÃlayÃc cÃpi vis­«ÂÃnÃæ mahÃbala 03,150.005c deÓakÃla ihÃyÃtuæ devagandharvayo«itÃm 03,150.006a mamÃpi saphalaæ cak«u÷ smÃritaÓ cÃsmi rÃghavam 03,150.006b*0748_01 rÃmÃbhidhÃnaæ vi«ïuæ hi jagad dh­dayanandanam 03,150.006b*0748_02 sÅtÃvaktrÃravindÃrkaæ daÓÃsyadhvÃntabhÃskaram 03,150.006c mÃnu«aæ gÃtrasaæsparÓaæ gatvà bhÅma tvayà saha 03,150.007a tad asmaddarÓanaæ vÅra kaunteyÃmogham astu te 03,150.007c bhrÃt­tvaæ tvaæ purask­tya varaæ varaya bhÃrata 03,150.008a yadi tÃvan mayà k«udrà gatvà vÃraïasÃhvayam 03,150.008c dhÃrtarëÂrà nihantavyà yÃvad etat karomy aham 03,150.008d*0749_01 nihatÃn dhÃrtarëÂrÃæs tu tan me vada ca bhÃrata 03,150.009a Óilayà nagaraæ và tan marditavyaæ mayà yadi 03,150.009b*0750_01 baddhvà duryodhanaæ cÃdya ÃnayÃmi tavÃntikam 03,150.009c yÃvad adya karomy etat kÃmaæ tava mahÃbala 03,150.010a bhÅmasenas tu tad vÃkyaæ Órutvà tasya mahÃtmana÷ 03,150.010c pratyuvÃca hanÆmantaæ prah­«ÂenÃntarÃtmanà 03,150.011a k­tam eva tvayà sarvaæ mama vÃnarapuægava 03,150.011c svasti te 'stu mahÃbÃho k«Ãmaye tvÃæ prasÅda me 03,150.012a sanÃthÃ÷ pÃï¬avÃ÷ sarve tvayà nÃthena vÅryavan 03,150.012c tavaiva tejasà sarvÃn vije«yÃmo vayaæ ripÆn 03,150.013a evam uktas tu hanumÃn bhÅmasenam abhëata 03,150.013c bhrÃt­tvÃt sauh­dÃc cÃpi kari«yÃmi tava priyam 03,150.014a camÆæ vigÃhya ÓatrÆïÃæ ÓaraÓaktisamÃkulÃm 03,150.014c yadà siæharavaæ vÅra kari«yasi mahÃbala 03,150.014e tadÃhaæ b­æhayi«yÃmi svaraveïa ravaæ tava 03,150.014f*0751_01 yaæ Órutvaiva bhavi«yanti vyasavas te 'rayo raïe 03,150.015a vijayasya dhvajasthaÓ ca nÃdÃn mok«yÃmi dÃruïÃn 03,150.015c ÓatrÆïÃæ te prÃïaharÃn ity uktvÃntaradhÅyata 03,150.015c*0752_01 **** **** sukhaæ yena hani«yatha 03,150.015c*0752_02 evam Ãbhëya hanumÃæs tadà pÃï¬avanandanam 03,150.015c*0752_03 mÃrgam ÃkhyÃya bhÅmÃya 03,150.015c*0753_01 **** **** mà bhÆt te mÃnaso jvara÷ 03,150.015c*0753_02 mayà hi prÃïasarvasvaæ lÃÇgÆle viniveÓitam 03,150.015c*0753_03 ÓatruprÃïaharaæ yogyaæ 03,150.016a gate tasmin harivare bhÅmo 'pi balinÃæ vara÷ 03,150.016c tena mÃrgeïa vipulaæ vyacarad gandhamÃdanam 03,150.017a anusmaran vapus tasya Óriyaæ cÃpratimÃæ bhuvi 03,150.017c mÃhÃtmyam anubhÃvaæ ca smaran dÃÓarather yayau 03,150.018a sa tÃni ramaïÅyÃni vanÃny upavanÃni ca 03,150.018c vilo¬ayÃm Ãsa tadà saugandhikavanepsayà 03,150.019a phullapadmavicitrÃïi pu«pitÃni vanÃni ca 03,150.019a*0754_01 **** **** sarÃæsi saritas tathà 03,150.019a*0754_02 nÃnÃkusumacitrÃïi 03,150.019b*0755_01 phullapadmavicitrÃïi sarÃæsi saritas tathà 03,150.019b*0756_01 nÃnÃvihagaju«ÂÃni paÓyati sma samantata÷ 03,150.019c mattavÃraïayÆthÃni paÇkaklinnÃni bhÃrata 03,150.019e var«atÃm iva meghÃnÃæ v­ndÃni dad­Óe tadà 03,150.020a hariïaiÓ ca¤calÃpÃÇgair hariïÅsahitair vane 03,150.020c saÓa«pakavalai÷ ÓrÅmÃn pathi d­«Âo drutaæ yayau 03,150.021a mahi«aiÓ ca varÃhaiÓ ca ÓÃrdÆlaiÓ ca ni«evitam 03,150.021c vyapetabhÅr giriæ ÓauryÃd bhÅmaseno vyagÃhata 03,150.022a kusumÃnataÓÃkhaiÓ ca tÃmprapallavakomalai÷ 03,150.022c yÃcyamÃna ivÃraïye drumair mÃrutakampitai÷ 03,150.023a k­tapadmäjalipuÂà matta«aÂpadasevitÃ÷ 03,150.023c priyatÅrthavanà mÃrge padminÅ÷ samatikraman 03,150.024a sajjamÃnamanod­«Âi÷ phulle«u girisÃnu«u 03,150.024c draupadÅvÃkyapÃtheyo bhÅma÷ ÓÅghrataraæ yayau 03,150.025a pariv­tte 'hani tata÷ prakÅrïahariïe vane 03,150.025c käcanair vimalai÷ padmair dadarÓa vipulÃæ nadÅm 03,150.026a mattakÃraï¬avayutÃæ cakravÃkopaÓobhitÃm 03,150.026c racitÃm iva tasyÃdrer mÃlÃæ vimalapaÇkajÃm 03,150.027a tasyÃæ nadyÃæ mahÃsattva÷ saugandhikavanaæ mahat 03,150.027c apaÓyat prÅtijananaæ bÃlÃrkasad­Óadyuti 03,150.028a tad d­«Âvà labdhakÃma÷ sa manasà pÃï¬unandana÷ 03,150.028c vanavÃsaparikli«ÂÃæ jagÃma manasà priyÃm 03,151.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,151.001a sa gatvà nalinÅæ ramyÃæ rÃk«asair abhirak«itÃm 03,151.001c kailÃsaÓikhare ramye dadarÓa ÓubhakÃnane 03,151.001d*0757_01 nÅlaÓÃdvalaparyantÃæ citradrumaparicchadÃm 03,151.002a kuberabhavanÃbhyÃÓe jÃtÃæ parvatanirjhare 03,151.002c suramyÃæ vipulacchÃyÃæ nÃnÃdrumalatÃv­tÃm 03,151.003a haritÃmbujasaæchannÃæ divyÃæ kanakapu«karÃm 03,151.003b*0758_01 nÃnÃpak«igaïÃkÅrïÃæ sÆpatÅrthÃm akardamÃm 03,151.003b*0758_02 atÅva ramyÃæ sujalÃæ jÃtÃæ parvatasÃnu«u 03,151.003c pavitrabhÆtÃæ lokasya ÓubhÃm adbhutadarÓanÃm 03,151.004a tatrÃm­tarasaæ ÓÅtaæ laghu kuntÅsuta÷ Óubham 03,151.004c dadarÓa vimalaæ toyaæ Óivaæ bahu ca pÃï¬ava÷ 03,151.005a tÃæ tu pu«kariïÅæ ramyÃæ padmasaugandhikÃyutÃm 03,151.005c jÃtarÆpamayai÷ padmaiÓ channÃæ paramagandhibhi÷ 03,151.006a vai¬ÆryavaranÃlaiÓ ca bahucitrair manoharai÷ 03,151.006c haæsakÃraï¬avoddhÆtai÷ s­jadbhir amalaæ raja÷ 03,151.007a ÃkrŬaæ yak«arÃjasya kuberasya mahÃtmana÷ 03,151.007c gandharvair apsarobhiÓ ca devaiÓ ca paramÃrcitÃm 03,151.008a sevitÃm ­«ibhir divyÃæ yak«ai÷ kiæpuru«ais tathà 03,151.008c rÃk«asai÷ kiænaraiÓ caiva guptÃæ vaiÓravaïena ca 03,151.009a tÃæ ca d­«Âvaiva kaunteyo bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,151.009c babhÆva paramaprÅto divyaæ saæprek«ya tat sara÷ 03,151.010a tac ca krodhavaÓà nÃma rÃk«asà rÃjaÓÃsanÃt 03,151.010c rak«anti ÓatasÃhasrÃÓ citrÃyudhaparicchadÃ÷ 03,151.011a te tu d­«Âvaiva kaunteyam ajinai÷ parivÃritam 03,151.011c rukmÃÇgadadharaæ vÅraæ bhÅmaæ bhÅmaparÃkramam 03,151.012a sÃyudhaæ baddhanistriæÓam aÓaÇkitam ariædamam 03,151.012c pu«karepsum upÃyÃntam anyonyam abhicukruÓu÷ 03,151.013a ayaæ puru«aÓÃrdÆla÷ sÃyudho 'jinasaæv­ta÷ 03,151.013c yac cikÅr«ur iha prÃptas tat saæpra«Âum ihÃrhatha 03,151.014a tata÷ sarve mahÃbÃhuæ samÃsÃdya v­kodaram 03,151.014c tejoyuktam ap­cchanta kas tvam ÃkhyÃtum arhasi 03,151.015a munive«adharaÓ cÃsi cÅravÃsÃÓ ca lak«yase 03,151.015c yadartham asi saæprÃptas tad Ãcak«va mahÃdyute 03,152.001 bhÅma uvÃca 03,152.001a pÃï¬avo bhÅmaseno 'haæ dharmaputrÃd anantara÷ 03,152.001c viÓÃlÃæ badarÅæ prÃpto bhrÃt­bhi÷ saha rÃk«asÃ÷ 03,152.002a apaÓyat tatra pa¤cÃlÅ saugandhikam anuttamam 03,152.002c anilo¬ham ito nÆnaæ sà bahÆni parÅpsati 03,152.003a tasyà mÃm anavadyÃÇgyà dharmapatnyÃ÷ priye sthitam 03,152.003c pu«pÃhÃram iha prÃptaæ nibodhata niÓÃcarÃ÷ 03,152.004 rÃk«asà Æcu÷ 03,152.004a ÃkrŬo 'yaæ kuberasya dayita÷ puru«ar«abha 03,152.004c neha Óakyaæ manu«yeïa vihartuæ martyadharmiïà 03,152.005a devar«ayas tathà yak«Ã devÃÓ cÃtra v­kodara 03,152.005c Ãmantrya yak«apravaraæ pibanti viharanti ca 03,152.005e gandharvÃpsarasaÓ caiva viharanty atra pÃï¬ava 03,152.005f*0759_01 yak«ÃdhipasyÃnumate kuberasya mahÃtmana÷ 03,152.006a anyÃyeneha ya÷ kaÓ cid avamanya dhaneÓvaram 03,152.006c vihartum icched durv­tta÷ sa vinaÓyed asaæÓayam 03,152.007a tam anÃd­tya padmÃni jihÅr«asi balÃd ita÷ 03,152.007c dharmarÃjasya cÃtmÃnaæ bravÅ«i bhrÃtaraæ katham 03,152.007d*0760_01 te«Ãæ tu vacanaæ Órutvà vÃryamÃïo 'pi pÃï¬ava÷ 03,152.007d*0761_01 Ãmantrya yak«arÃjaæ vai tata÷ piba harasva ca 03,152.007d*0761_02 nÃto 'nyathà tvayà Óakyaæ kiæ cit pu«karam Åk«itum 03,152.008 bhÅma uvÃca 03,152.008a rÃk«asÃs taæ na paÓyÃmi dhaneÓvaram ihÃntike 03,152.008c d­«ÂvÃpi ca mahÃrÃjaæ nÃhaæ yÃcitum utsahe 03,152.009a na hi yÃcanti rÃjÃna e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,152.009c na cÃhaæ hÃtum icchÃmi k«Ãtradharmaæ kathaæ cana 03,152.010a iyaæ ca nalinÅ ramyà jÃtà parvatanirjhare 03,152.010c neyaæ bhavanam ÃsÃdya kuberasya mahÃtmana÷ 03,152.011a tulyà hi sarvabhÆtÃnÃm iyaæ vaiÓravaïasya ca 03,152.011c evaægate«u dravye«u ka÷ kaæ yÃcitum arhati 03,152.012 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,152.012a ity uktvà rÃk«asÃn sarvÃn bhÅmaseno vyagÃhata 03,152.012b*0762_01 vyagÃhata mahÃbÃhur nalinÅæ tÃæ mahÃbala÷ 03,152.012b*0763_01 tÃæ tu pu«kariïÅæ vÅra÷ prabhinna iva ku¤jara÷ 03,152.012c tata÷ sa rÃk«asair vÃcà prati«iddha÷ pratÃpavÃn 03,152.012e mà maivam iti sakrodhair bhartsayadbhi÷ samantata÷ 03,152.013a kadarthÅk­tya tu sa tÃn rÃk«asÃn bhÅmavikrama÷ 03,152.013c vyagÃhata mahÃtejÃs te taæ sarve nyavÃrayan 03,152.013d*0764_01 balÃj jagrÃha padmÃni rak«asÃæ paÓyatÃæ tadà 03,152.013d*0764_02 te taæ na mam­«ur vÅrà g­hïantaæ kamalottamÃn 03,152.013d*0765_01 agaïayya sa tÃn sarvÃn bhÅmasena÷ pratÃpavÃn 03,152.013d*0765_02 padmÃny ag­hïÃt sahasà pauru«e sve vyavasthita÷ 03,152.014a g­hïÅta badhnÅta nik­ntatemaæ; pacÃma khÃdÃma ca bhÅmasenam 03,152.014c kruddhà bruvanto 'nuyayur drutaæ te; ÓastrÃïi codyamya viv­ttanetrÃ÷ 03,152.015a tata÷ sa gurvÅæ yamadaï¬akalpÃæ; mahÃgadÃæ käcanapaÂÂanaddhÃm 03,152.015c prag­hya tÃn abhyapatat tarasvÅ; tato 'bravÅt ti«Âhata ti«Âhateti 03,152.016a te taæ tadà tomarapaÂÂiÓÃdyair; vyÃvidhya Óastrai÷ sahasÃbhipetu÷ 03,152.016c jighÃæsava÷ krodhavaÓÃ÷ subhÅmÃ; bhÅmaæ samantÃt parivavrur ugrÃ÷ 03,152.017a vÃtena kuntyÃæ balavÃn sa jÃta÷; ÓÆras tarasvÅ dvi«atÃæ nihantà 03,152.017c satye ca dharme ca rata÷ sadaiva; parÃkrame Óatrubhir apradh­«ya÷ 03,152.018a te«Ãæ sa mÃrgÃn vividhÃn mahÃtmÃ; nihatya ÓastrÃïi ca ÓÃtravÃïÃm 03,152.018c yathÃpravÅrÃn nijaghÃna vÅra÷; para÷ÓatÃn pu«kariïÅsamÅpe 03,152.019a te tasya vÅryaæ ca balaæ ca d­«ÂvÃ; vidyÃbalaæ bÃhubalaæ tathaiva 03,152.019c aÓaknuvanta÷ sahitÃ÷ samantÃd; dhatapravÅrÃ÷ sahasà niv­ttÃ÷ 03,152.020a vidÅryamÃïÃs tata eva tÆrïam; ÃkÃÓam ÃsthÃya vimƬhasaæj¤Ã÷ 03,152.020c kailÃsaÓ­ÇgÃïy abhidudruvus te; bhÅmÃrditÃ÷ krodhavaÓÃ÷ prabhagnÃ÷ 03,152.021a sa Óakravad dÃnavadaityasaæghÃn; vikramya jitvà ca raïe 'risaæghÃn 03,152.021c vigÃhya tÃæ pu«kariïÅæ jitÃri÷; kÃmÃya jagrÃha tato 'mbujÃni 03,152.022a tata÷ sa pÅtvÃm­takalpam ambho; bhÆyo babhÆvottamavÅryatejÃ÷ 03,152.022c utpÃÂya jagrÃha tato 'mbujÃni; saugandhikÃny uttamagandhavanti 03,152.023a tatas tu te krodhavaÓÃ÷ sametya; dhaneÓvaraæ bhÅmabalapraïunnÃ÷ 03,152.023c bhÅmasya vÅryaæ ca balaæ ca saækhye; yathÃvad Ãcakhyur atÅva dÅnÃ÷ 03,152.024a te«Ãæ vacas tat tu niÓamya deva÷; prahasya rak«ÃæÓi tato 'bhyuvÃca 03,152.024c g­hïÃtu bhÅmo jalajÃni kÃmaæ; k­«ïÃnimittaæ viditaæ mamaitat 03,152.025a tato 'bhyanuj¤Ãya dhaneÓvaraæ te; jagmu÷ kurÆïÃæ pravaraæ viro«Ã÷ 03,152.025c bhÅmaæ ca tasyÃæ dad­Óur nalinyÃæ; yathopajo«aæ viharantam ekam 03,153.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,153.001a tatas tÃni mahÃrhÃïi divyÃni bharatar«abha 03,153.001c bahÆni bahurÆpÃïi virajÃæsi samÃdade 03,153.001d*0765_01 etasminn antare rÃjan yudhi«ÂhirasamÅpata÷ 03,153.002a tato vÃyur mahä ÓÅghro nÅcai÷ Óarkarakar«aïa÷ 03,153.002c prÃdurÃsÅt kharasparÓa÷ saægrÃmam abhicodayan 03,153.003a papÃta mahatÅ colkà sanirghÃtà mahÃprabhà 03,153.003c ni«prabhaÓ cÃbhavat sÆryaÓ channaraÓmis tamov­ta÷ 03,153.004a nirghÃtaÓ cÃbhavad bhÅmo bhÅme vikramam Ãsthite 03,153.004c cacÃla p­thivÅ cÃpi pÃæsuvar«aæ papÃta ca 03,153.005a salohità diÓaÓ cÃsan kharavÃco m­gadvijÃ÷ 03,153.005c tamov­tam abhÆt sarvaæ na praj¤Ãyata kiæ cana 03,153.005d*0766_01 anye ca bahavo bhÅmà utpÃtÃs tatra jaj¤ire 03,153.006a tad adbhutam abhiprek«ya dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,153.006c uvÃca vadatÃæ Óre«Âha÷ ko 'smÃn abhibhavi«yati 03,153.007a sajjÅbhavata bhadraæ va÷ pÃï¬avà yuddhadurmadÃ÷ 03,153.007c yathÃrÆpÃïi paÓyÃmi svabhyagro na÷ parÃkrama÷ 03,153.008a evam uktvà tato rÃjà vÅk«Ãæ cakre samantata÷ 03,153.008c apaÓyamÃno bhÅmaæ ca dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,153.009a tatra k­«ïÃæ yamau caiva samÅpasthÃn ariædama÷ 03,153.009c papraccha bhrÃtaraæ bhÅmaæ bhÅmakarmÃïam Ãhave 03,153.010a kaccin na bhÅma÷ päcÃli kiæ cit k­tyaæ cikÅr«ati 03,153.010c k­tavÃn api và vÅra÷ sÃhasaæ sÃhasapriya÷ 03,153.011a ime hy akasmÃd utpÃtà mahÃsamaradarÓina÷ 03,153.011c darÓayanto bhayaæ tÅvraæ prÃdurbhÆtÃ÷ samantata÷ 03,153.012a taæ tathà vÃdinaæ k­«ïà pratyuvÃca manasvinÅ 03,153.012c priyà priyaæ cikÅr«antÅ mahi«Å cÃruhÃsinÅ 03,153.013a yat tat saugandhikaæ rÃjann Ãh­taæ mÃtariÓvanà 03,153.013c tan mayà bhÅmasenasya prÅtayÃdyopapÃditam 03,153.014a api cokto mayà vÅro yadi paÓyed bahÆny api 03,153.014c tÃni sarvÃïy upÃdÃya ÓÅghram ÃgamyatÃm iti 03,153.015a sa tu nÆnaæ mahÃbÃhu÷ priyÃrthaæ mama pÃï¬ava÷ 03,153.015c prÃgudÅcÅæ diÓaæ rÃjaæs tÃny Ãhartum ito gata÷ 03,153.016a uktas tv evaæ tayà rÃjà yamÃv idam athÃbravÅt 03,153.016c gacchÃma sahitÃs tÆrïaæ yena yÃto v­kodara÷ 03,153.017a vahantu rÃk«asà viprÃn yathÃÓrÃntÃn yathÃk­ÓÃn 03,153.017c tvam apy amarasaækÃÓa vaha k­«ïÃæ ghaÂotkaca 03,153.018a vyaktaæ dÆram ito bhÅma÷ pravi«Âa iti me mati÷ 03,153.018c ciraæ ca tasya kÃlo 'yaæ sa ca vÃyusamo jave 03,153.019a tarasvÅ vainateyasya sad­Óo bhuvi laÇghane 03,153.019c utpated api cÃkÃÓaæ nipatec ca yathecchakam 03,153.020a tam anviyÃma bhavatÃæ prabhÃvÃd rajanÅcarÃ÷ 03,153.020c purà sa nÃparÃdhnoti siddhÃnÃæ brahmavÃdinÃm 03,153.021a tathety uktvà tu te sarve hai¬imbapramukhÃs tadà 03,153.021c uddeÓaj¤Ã÷ kuberasya nalinyà bharatar«abha 03,153.022a ÃdÃya pÃï¬avÃæÓ caiva tÃæÓ ca viprÃn anekaÓa÷ 03,153.022c lomaÓenaiva sahitÃ÷ prayayu÷ prÅtamÃnasÃ÷ 03,153.023a te gatvà sahitÃ÷ sarve dad­Óus tatra kÃnane 03,153.023c praphullapaÇkajavatÅæ nalinÅæ sumanoharÃm 03,153.024a taæ ca bhÅmaæ mahÃtmÃnaæ tasyÃs tÅre vyavasthitam 03,153.024c dad­Óur nihatÃæÓ caiva yak«Ãn suvipulek«aïÃn 03,153.024d*0767_01 bhinnakÃyÃk«ibÃhÆrÆn saæcÆrïitaÓirodharÃn 03,153.024d*0767_02 taæ ca bhÅmaæ mahÃtmÃnaæ tasyÃs tÅre vyavasthitam 03,153.024d*0767_03 sakrodhaæ stabdhanayanaæ saæda«ÂadaÓanacchadam 03,153.025a udyamya ca gadÃæ dorbhyÃæ nadÅtÅre vyavasthitam 03,153.025c prajÃsaæk«epasamaye daï¬ahastam ivÃntakam 03,153.026a taæ d­«Âvà dharmarÃjas tu pari«vajya puna÷ puna÷ 03,153.026c uvÃca Ólak«ïayà vÃcà kaunteya kim idaæ k­tam 03,153.027a sÃhasaæ bata bhadraæ te devÃnÃm api cÃpriyam 03,153.027c punar evaæ na kartavyaæ mama ced icchasi priyam 03,153.028a anuÓÃsya ca kaunteyaæ padmÃni pratig­hya ca 03,153.028c tasyÃm eva nalinyÃæ te vijahrur amaropamÃ÷ 03,153.029a etasminn eva kÃle tu prag­hÅtaÓilÃyudhÃ÷ 03,153.029c prÃdurÃsan mahÃkÃyÃs tasyodyÃnasya rak«iïa÷ 03,153.029d*0768_01 uccukruÓuÓ ca te 'nyonyaæ rÃk«asà bhÅmadarÓanÃ÷ 03,153.029d*0768_02 rÃj¤as te vai kuberasya nalinÅæ vanacÃriïa÷ 03,153.029d*0768_03 saæbhrÃntamanasa÷ sarve vyÃkulenÃntarÃtmabhi÷ 03,153.029d*0768_04 upatasthur mahÃtmÃnaæ dharmaputraæ yudhi«Âhiram 03,153.030a te d­«Âvà dharmarÃjÃnaæ devar«iæ cÃpi lomaÓam 03,153.030c nakulaæ sahadevaæ ca tathÃnyÃn brÃhmaïar«abhÃn 03,153.030e vinayenÃnatÃ÷ sarve praïipetuÓ ca bhÃrata 03,153.031a sÃntvità dharmarÃjena prasedu÷ k«aïadÃcarÃ÷ 03,153.031c viditÃÓ ca kuberasya tatas te narapuægavÃ÷ 03,153.031e Æ«ur nÃticiraæ kÃlaæ ramamÃïÃ÷ kurÆdvahÃ÷ 03,153.031f@017_0000 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,153.031f@017_0001 tasmin nivasamÃno 'tha dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,153.031f@017_0002 k­«ïayà sahitÃn bhrÃtÌn ity uvÃca sahadvijÃn 03,153.031f@017_0003 d­«ÂÃni tÅrthÃny asmÃbhi÷ puïyÃni ca ÓivÃni ca 03,153.031f@017_0004 manaso hlÃdanÅyÃni vanÃni ca p­thak p­thak 03,153.031f@017_0005 devai÷ pÆrvaæ vicÅrïÃni munibhiÓ ca mahÃtmabhi÷ 03,153.031f@017_0006 yathÃkramaviÓe«eïa dvijai÷ saæpÆjitÃni ca 03,153.031f@017_0007 ­«ÅïÃæ pÆrvacaritaæ tathà karma vice«Âitam 03,153.031f@017_0008 rÃjar«ÅïÃæ ca caritaæ kathÃÓ ca vividhÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,153.031f@017_0009 Ó­ïvÃnÃs tatra tatra sma ÃÓrame«u Óive«u ca 03,153.031f@017_0010 abhi«ekaæ dvijai÷ sÃrdhaæ k­tavanto viÓe«ata÷ 03,153.031f@017_0011 arcitÃ÷ satataæ devÃ÷ pu«pair adbhi÷ sadà ca va÷ 03,153.031f@017_0012 yathÃlabdhair mÆlaphalai÷ pitaraÓ cÃpi tarpitÃ÷ 03,153.031f@017_0013 parvate«u ca ramye«u sarve«u ca sara÷su ca 03,153.031f@017_0014 udadhau ca mahÃpuïye sÆpasp­«Âaæ mahÃtmabhi÷ 03,153.031f@017_0015 ilà sarasvatÅ sindhur yamunà narmadà tathà 03,153.031f@017_0016 nÃnÃtÅrthe«u ramye«u sÆpasp­«Âaæ saha dvijai÷ 03,153.031f@017_0017 gaÇgÃdvÃram atikramya bahava÷ parvatÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,153.031f@017_0018 himavÃn parvataÓ caiva nÃnÃdvijagaïÃyuta÷ 03,153.031f@017_0019 viÓÃlà badarÅ d­«Âà naranÃrÃyaïÃÓrama÷ 03,153.031f@017_0020 divyà pu«kariïÅ d­«Âà siddhadevar«ipÆjità 03,153.031f@017_0021 yathÃkramaviÓe«eïa sarvÃïy ÃyatanÃni ca 03,153.031f@017_0022 darÓitÃni dvijaÓre«Âhà lomaÓena mahÃtmanà 03,153.031f@017_0023 imaæ vaiÓravaïÃvÃsaæ puïyaæ siddhani«evitam 03,153.031f@017_0024 kathaæ bhÅma gami«yÃmo gatir antaradhÅyatÃm 03,153.031f@017_0025 evaæ bruvati rÃjendre vÃg uvÃcÃÓarÅriïÅ 03,153.031f@017_0026 na Óakyo durgamo gantum ito vaiÓravaïÃÓramÃt 03,153.031f@017_0027 anenaiva pathà rÃjan pratigaccha yathÃgatam 03,153.031f@017_0028 naranÃrÃyaïasthÃnaæ badarÅty abhiviÓrutam 03,153.031f@017_0029 tasmÃd yÃsyasi kaunteya siddhacÃraïasevitam 03,153.031f@017_0030 bahupu«paphalaæ ramyam ÃÓramaæ v­«aparvaïa÷ 03,153.031f@017_0031 atikramya ca taæ pÃrtha tv Ãr«Âi«eïÃÓrame vase÷ 03,153.031f@017_0032 tato drak«yasi kaunteya niveÓaæ dhanadasya ca 03,153.031f@017_0033 etasminn antare vÃyur divyagandhavaha÷ Óuci÷ 03,153.031f@017_0034 sukhaprahlÃdana÷ ÓÅta÷ pu«pavar«aæ vavar«a ca 03,153.031f@017_0035 Órutvà tu divyam ÃkÃÓÃd vÃcaæ sarve visismiyu÷ 03,153.031f@017_0036 ­«ÅïÃæ brÃhmaïÃnÃæ ca pÃrthivÃnÃæ viÓe«ata÷ 03,153.031f@017_0037 Órutvà tan mahad ÃÓcaryaæ dvijo dhaumyo 'bravÅt tadà 03,153.031f@017_0038 na Óakyam uttaraæ vaktum evaæ bhavatu bhÃrata 03,153.031f@017_0039 tato yudhi«Âhiro rÃjà pratijagrÃha tad vaca÷ 03,153.031f@017_0040 pratyÃgamya punas taæ tu naranÃrÃyaïÃÓramam 03,153.031f@017_0041 bhÅmasenÃdibhi÷ sarvair bhrÃt­bhi÷ parivÃrita÷ 03,153.031f@017_0042 päcÃlyà brÃhmaïÃÓ caiva nyavasanta sukhaæ tadà 03,153.031f*0769_01 pratÅk«amÃïà bÅbhatsuæ gandhamÃdanasÃnu«u 03,154.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,154.001a tatas tÃn pariviÓvastÃn vasatas tatra pÃï¬avÃn 03,154.001b*0770_01 parvatendre dvijai÷ sÃrdhaæ pÃrthÃgamanakÃÇk«ayà 03,154.001c gate«u te«u rak«a÷su bhÅmasenÃtmaje 'pi ca 03,154.001d*0771_01 ÃjagÃma tadà rak«o nÃmnà khyÃto jaÂÃsura÷ 03,154.002a rahitÃn bhÅmasenena kadà cit tÃn yad­cchayà 03,154.002c jahÃra dharmarÃjÃnaæ yamau k­«ïÃæ ca rÃk«asa÷ 03,154.002d*0772_00 janamejaya÷ 03,154.002d*0772_01 brahman kathaæ dharmarÃjaæ yamau k­«ïÃæ ca rÃk«asa÷ 03,154.002d*0772_02 jagÃma kutra bhÅmaÓ ca gato rÃk«asakaïÂaka÷ 03,154.002d*0772_03 vaktum arhasi viprÃgrya v­ttam etan mamÃnagha 03,154.003a brÃhmaïo mantrakuÓala÷ sarvÃstre«v astravittama÷ 03,154.003b*0773_01 jÃmadagnyasya Ói«yo 'haæ rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,154.003c iti bruvan pÃï¬aveyÃn paryupÃste sma nityadà 03,154.004a parÅk«amÃïa÷ pÃrthÃnÃæ kalÃpÃni dhanÆæ«i ca 03,154.004c antaraæ samabhiprepsur nÃmnà khyÃto jaÂÃsura÷ 03,154.004c*0774_01 **** **** draupadyà haraïaæ prati 03,154.004c*0774_02 du«ÂÃtmà pÃpabuddhi÷ sa 03,154.004d*0775_01 po«aïaæ tasya rÃjendra cakre pÃï¬avanandana÷ 03,154.004d*0775_02 bubudhe na ca taæ pÃpaæ bhasmacchannam ivÃnalam 03,154.005a sa bhÅmasene ni«krÃnte m­gayÃrtham ariædame 03,154.005b*0776_01 ghaÂotkacaæ sÃnucaraæ d­«Âvà vipradrutaæ diÓa÷ 03,154.005b*0776_02 lomaÓaprabh­tÅæs tÃæs tu mahar«ÅæÓ ca samÃhitÃn 03,154.005b*0776_03 snÃtuæ vinirgatÃn d­«Âvà pu«pÃrthaæ ca tapodhanÃn 03,154.005c anyad rÆpaæ samÃsthÃya vik­taæ bhairavaæ mahat 03,154.006a g­hÅtvà sarvaÓastrÃïi draupadÅæ parig­hya ca 03,154.006c prÃti«Âhata sa du«ÂÃtmà trÅn g­hÅtvà ca pÃï¬avÃn 03,154.007a sahadevas tu yatnena tato 'pakramya pÃï¬ava÷ 03,154.007b*0777_01 vikramya kauÓikaæ kha¬gaæ mok«ayitvà grahaæ ripo÷ 03,154.007c Ãkrandad bhÅmasenaæ vai yena yÃto mahÃbala÷ 03,154.008a tam abravÅd dharmarÃjo hriyamÃïo yudhi«Âhira÷ 03,154.008c dharmas te hÅyate mƬha na cainaæ samavek«ase 03,154.009a ye 'nye ke cin manu«ye«u tiryagyonigatà api 03,154.009b*0778_01 dharmaæ te samavek«ante rak«Ãæsi ca viÓe«ata÷ 03,154.009b*0778_02 dharmasya rÃk«asà mÆlaæ dharmaæ te vidur uttamam 03,154.009b*0778_03 etat parÅk«ya sarvaæ tvaæ samaye sthÃtum arhasi 03,154.009b*0778_04 devÃÓ ca ­«aya÷ siddhÃ÷ pitaraÓ cÃpi rÃk«asÃ÷ 03,154.009c gandharvayak«arak«Ãæsi vayÃæsi paÓavas tathà 03,154.009d*0779_01 tiryag yonigatÃÓ caiva api kÅÂapipÅlikÃ÷ 03,154.009e manu«yÃn upajÅvanti tatas tvam upajÅvasi 03,154.010a sam­ddhyà hy asya lokasya loko yu«mÃkam ­dhyate 03,154.010c imaæ ca lokaæ Óocantam anuÓocanti devatÃ÷ 03,154.010e pÆjyamÃnÃÓ ca vardhante havyakavyair yathÃvidhi 03,154.011a vayaæ rëÂrasya goptÃro rak«itÃraÓ ca rÃk«asa 03,154.011c rëÂrasyÃrak«yamÃïasya kuto bhÆti÷ kuta÷ sukham 03,154.012a na ca rÃjÃvamantavyo rak«asà jÃtv anÃgasi 03,154.012c aïur apy apacÃraÓ ca nÃsty asmÃkaæ narÃÓana 03,154.012d*0780_01 vighasÃÓÃn yathÃÓaktyà kurmahe devatÃdi«u 03,154.012d*0780_02 gurÆæÓ ca brÃhmaïÃæÓ caiva pramÃïapravaïÃ÷ sadà 03,154.013a drogdhavyaæ na ca mitre«u na viÓvaste«u karhi cit 03,154.013c ye«Ãæ cÃnnÃni bhu¤jÅta yatra ca syÃt pratiÓraya÷ 03,154.014a sa tvaæ pratiÓraye 'smÃkaæ pÆjyamÃna÷ sukho«ita÷ 03,154.014c bhuktvà cÃnnÃni du«praj¤a katham asmä jihÅr«asi 03,154.015a evam eva v­thÃcÃro v­thÃv­ddho v­thÃmati÷ 03,154.015c v­thÃmaraïam arhas tvaæ v­thÃdya na bhavi«yasi 03,154.016a atha ced du«Âabuddhis tvaæ sarvair dharmair vivarjita÷ 03,154.016c pradÃya ÓastrÃïy asmÃkaæ yuddhena draupadÅæ hara 03,154.017a atha cet tvam avij¤Ãya idaæ karma kari«yasi 03,154.017c adharmaæ cÃpy akÅrtiæ ca loke prÃpsyasi kevalam 03,154.018a etÃm adya parÃm­Óya striyaæ rÃk«asa mÃnu«Åm 03,154.018c vi«am etat samÃlo¬ya kumbhena prÃÓitaæ tvayà 03,154.019a tato yudhi«Âhiras tasya bhÃrika÷ samapadyata 03,154.019c sa tu bhÃrÃbhibhÆtÃtmà na tathà ÓÅghrago 'bhavat 03,154.020a athÃbravÅd draupadÅæ ca nakulaæ ca yudhi«Âhira÷ 03,154.020c mà bhai«Âa rÃk«asÃn mƬhÃd gatir asya mayà h­tà 03,154.021a nÃtidÆre mahÃbÃhur bhavità pavanÃtmaja÷ 03,154.021c asmin muhÆrte saæprÃpte na bhavi«yati rÃk«asa÷ 03,154.022a sahadevas tu taæ d­«Âvà rÃk«asaæ mƬhacetasam 03,154.022c uvÃca vacanaæ rÃjan kuntÅputraæ yudhi«Âhiram 03,154.023a rÃjan kiæ nÃma tat k­tyaæ k«atriyasyÃsty ato 'dhikam 03,154.023c yad yuddhe 'bhimukha÷ prÃïÃæs tyajec chatrƤ jayeta và 03,154.024a e«a cÃsmÃn vayaæ cainaæ yudhyamÃnÃ÷ paraætapa 03,154.024c sÆdayema mahÃbÃho deÓakÃlo hy ayaæ n­pa 03,154.025a k«atradharmasya saæprÃpta÷ kÃla÷ satyaparÃkrama 03,154.025c jayanta÷ pÃtyamÃnà và prÃptum arhÃma sadgatim 03,154.026a rÃk«ase jÅvamÃne 'dya ravir astam iyÃd yadi 03,154.026c nÃhaæ brÆyÃæ punar jÃtu k«atriyo 'smÅti bhÃrata 03,154.027a bho bho rÃk«asa ti«Âhasva sahadevo 'smi pÃï¬ava÷ 03,154.027c hatvà và mÃæ nayasvainÃn hato vÃdyeha svapsyasi 03,154.028a tathaiva tasmin bruvati bhÅmaseno yad­cchayà 03,154.028c prÃd­Óyata mahÃbÃhu÷ savajra iva vÃsava÷ 03,154.029a so 'paÓyad bhrÃtarau tatra draupadÅæ ca yaÓasvinÅm 03,154.029c k«itisthaæ sahadevaæ ca k«ipantaæ rÃk«asaæ tadà 03,154.030a mÃrgÃc ca rÃk«asaæ mƬhaæ kÃlopahatacetasam 03,154.030c bhramantaæ tatra tatraiva daivena vinivÃritam 03,154.031a bhrÃtÌæs tÃn hriyato d­«Âvà draupadÅæ ca mahÃbala÷ 03,154.031c krodham ÃhÃrayad bhÅmo rÃk«asaæ cedam abravÅt 03,154.032a vij¤Ãto 'si mayà pÆrvaæ ce«Âa¤ ÓastraparÅk«aïe 03,154.032c Ãsthà tu tvayi me nÃsti yato 'si na hatas tadà 03,154.032e brahmarÆpapraticchanno na no vadasi cÃpriyam 03,154.033a priye«u caramÃïaæ tvÃæ na caivÃpriyakÃriïam 03,154.033c atithiæ brahmarÆpaæ ca kathaæ hanyÃm anÃgasam 03,154.033e rÃk«asaæ manyamÃno 'pi yo hanyÃn narakaæ vrajet 03,154.034a apakvasya ca kÃlena vadhas tava na vidyate 03,154.034c nÆnam adyÃsi saæpakvo yathà te matir Åd­ÓÅ 03,154.034e dattà k­«ïÃpaharaïe kÃlenÃdbhutakarmaïà 03,154.034f*0781_01 so 'pi kÃlaæ samÃsÃdya tathÃdya na bhavi«yasi 03,154.035a ba¬iÓo 'yaæ tvayà grasta÷ kÃlasÆtreïa lambita÷ 03,154.035c matsyo 'mbhasÅva syÆtÃsya÷ kathaæ me 'dya gami«yasi 03,154.036a yaæ cÃsi prasthito deÓaæ mana÷ pÆrvaæ gataæ ca te 03,154.036c na taæ gantÃsi gantÃsi mÃrgaæ bakahi¬imbayo÷ 03,154.037a evam uktas tu bhÅmena rÃk«asa÷ kÃlacodita÷ 03,154.037c bhÅta uts­jya tÃn sarvÃn yuddhÃya samupasthita÷ 03,154.038a abravÅc ca punar bhÅmaæ ro«Ãt prasphuritÃdhara÷ 03,154.038c na me mƬhà diÓa÷ pÃpa tvadarthaæ me vilambanam 03,154.039a Órutà me rÃk«asà ye ye tvayà vinihatà raïe 03,154.039c te«Ãm adya kari«yÃmi tavÃsreïodakakriyÃm 03,154.040a evam uktas tato bhÅma÷ s­kkiïÅ parisaælihan 03,154.040c smayamÃna iva krodhÃt sÃk«Ãt kÃlÃntakopama÷ 03,154.040d*0782_01 bruvan vai ti«Âha ti«Âheti krodhasaæraktalocana÷ 03,154.040e bÃhusaærambham evecchann abhidudrÃva rÃk«asam 03,154.041a rÃk«aso 'pi tadà bhÅmaæ yuddhÃrthinam avasthitam 03,154.041b*0783_01 muhur muhur vyÃdadÃna÷ s­kkiïÅ parisaælihan 03,154.041c abhidudrÃva saærabdho balo vajradharaæ yathà 03,154.041d*0784_01 bhÅmaseno 'py ava«Âabdho niyuddhÃyÃbhavat sthita÷ 03,154.041d*0784_02 rÃk«aso 'pi ca visrabdho bÃhuyuddham akÃÇk«ata 03,154.042a vartamÃne tadà tÃbhyÃæ bÃhuyuddhe sudÃruïe 03,154.042c mÃdrÅputrÃv abhikruddhÃv ubhÃv apy abhyadhÃvatÃm 03,154.043a nyavÃrayat tau prahasan kuntÅputro v­kodara÷ 03,154.043c Óakto 'haæ rÃk«asasyeti prek«adhvam iti cÃbravÅt 03,154.044a Ãtmanà bhrÃt­bhiÓ cÃhaæ dharmeïa suk­tena ca 03,154.044c i«Âena ca Óape rÃjan sÆdayi«yÃmi rÃk«asam 03,154.045a ity evam uktvà tau vÅrau spardhamÃnau parasparam 03,154.045c bÃhubhi÷ samasajjetÃm ubhau rak«ov­kodarau 03,154.046a tayor ÃsÅt saæprahÃra÷ kruddhayor bhÅmarak«aso÷ 03,154.046c am­«yamÃïayo÷ saækhye devadÃnavayor iva 03,154.047a ÃrujyÃrujya tau v­k«Ãn anyonyam abhijaghnatu÷ 03,154.047c jÅmÆtÃv iva gharmÃnte vinadantau mahÃbalau 03,154.048a babha¤jatur mahÃv­k«Ãn Ærubhir balinÃæ varau 03,154.048c anyonyenÃbhisaærabdhau parasparajayai«iïau 03,154.049a tad v­k«ayuddham abhavan mahÅruhavinÃÓanam 03,154.049c vÃlisugrÅvayor bhrÃtro÷ pureva kapisiæhayo÷ 03,154.050a ÃvidhyÃvidhya tau v­k«Ãn muhÆrtam itaretaram 03,154.050c tìayÃm Ãsatur ubhau vinadantau muhur muhu÷ 03,154.051a tasmin deÓe yadà v­k«Ã÷ sarva eva nipÃtitÃ÷ 03,154.051c pu¤jÅk­tÃÓ ca ÓataÓa÷ parasparavadhepsayà 03,154.052a tadà ÓilÃ÷ samÃdÃya muhÆrtam iva bhÃrata 03,154.052c mahÃbhrair iva Óailendrau yuyudhÃte mahÃbalau 03,154.053a ugrÃbhir ugrarÆpÃbhir b­hatÅbhi÷ parasparam 03,154.053c vajrair iva mahÃvegair Ãjaghnatur amar«aïau 03,154.054a abhihatya ca bhÆyas tÃv anyonyaæ baladarpitau 03,154.054c bhujÃbhyÃæ parig­hyÃtha cakar«Ãte gajÃv iva 03,154.055a mu«ÂibhiÓ ca mahÃghorair anyonyam abhipetatu÷ 03,154.055c tayoÓ caÂacaÂÃÓabdo babhÆva sumahÃtmano÷ 03,154.056a tata÷ saæh­tya mu«Âiæ tu pa¤caÓÅr«am ivoragam 03,154.056c vegenÃbhyahanad bhÅmo rÃk«asasya ÓirodharÃm 03,154.057a tata÷ ÓrÃntaæ tu tad rak«o bhÅmasenabhujÃhatam 03,154.057c supariÓrÃntam Ãlak«ya bhÅmaseno 'bhyavartata 03,154.058a tata enaæ mahÃbÃhur bÃhubhyÃm amaropama÷ 03,154.058c samutk«ipya balÃd bhÅmo ni«pipe«a mahÅtale 03,154.058d*0785_01 tata÷ saæpŬya balavad bhujÃbhyÃæ krodhamÆrchita÷ 03,154.059a tasya gÃtrÃïi sarvÃïi cÆrïayÃm Ãsa pÃï¬ava÷ 03,154.059c aratninà cÃbhihatya Óira÷ kÃyÃd apÃharat 03,154.060a saæda«Âo«Âhaæ viv­ttÃk«aæ phalaæ v­ntÃd iva cyutam 03,154.060c jaÂÃsurasya tu Óiro bhÅmasenabalÃd dh­tam 03,154.060e papÃta rudhirÃdigdhaæ saæda«ÂadaÓanacchadam 03,154.061a taæ nihatya mahe«vÃso yudhi«Âhiram upÃgamat 03,154.061a*0786_01 **** **** dÃnavendram iveÓvara÷ 03,154.061a*0786_02 babhÆva puru«avyÃghra÷ prah­«Âa iva pÃï¬ava÷ 03,154.061a*0786_03 tato yudhi«Âhiro rÃjà dhaumya÷ k­«ïà yamau tathà 03,154.061a*0786_04 bhÅmasenam upÃyÃntaæ dad­Óus te ca pÃï¬avam 03,154.061a*0786_05 upasaæh­tya dhaumyaæ ca pÃï¬avaæ ca yudhi«Âhiram 03,154.061a*0786_06 parya«vajata durdhar«o yamau cÃpi v­kodara÷ 03,154.061a*0786_07 hataæ jaÂÃsuraæ d­«Âvà päcÃlÅ bhÅmam acyutam 03,154.061a*0786_08 muditaæ pÆjayÃm Ãsa paulomÅva puraædaram 03,154.061a*0786_09 saæpÆjita÷ * * sadbhir brÃhmaïÃn abhivÃdya ca 03,154.061a*0786_10 jitÃrir mudito bhÅmo babhÆva bharatar«abha÷ 03,154.061c stÆyamÃno dvijÃgryais tair marudbhir iva vÃsava÷ 03,155.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,155.001a nihate rÃk«ase tasmin punar nÃrÃyaïÃÓramam 03,155.001c abhyetya rÃjà kaunteyo nivÃsam akarot prabhu÷ 03,155.002a sa samÃnÅya tÃn sarvÃn bhrÃtÌn ity abravÅd vaca÷ 03,155.002c draupadyà sahitÃn kÃle saæsmaran bhrÃtaraæ jayam 03,155.003a samÃÓ catasro 'bhigatÃ÷ Óivena caratÃæ vane 03,155.003c k­toddeÓaÓ ca bÅbhatsu÷ pa¤camÅm abhita÷ samÃm 03,155.004a prÃpya parvatarÃjÃnaæ Óvetaæ ÓikhariïÃæ varam 03,155.004b*0787_01 pu«pitair drumakhaï¬aiÓ ca mattakokila«aÂpadai÷ 03,155.004b*0787_02 mayÆraiÓ cÃtakaiÓ cÃpi nityotsavavibhÆ«itam 03,155.004b*0787_03 vyÃghrair varÃhair mahi«air gavayair hariïais tathà 03,155.004b*0787_04 ÓvÃpadair vyÃlarÆpaiÓ ca rurubhiÓ ca ni«evitam 03,155.004b*0787_05 phullai÷ sahasrapatraiÓ ca Óatapatrais tathotpalai÷ 03,155.004b*0787_06 praphullai÷ kamalaiÓ caiva tathà nÅlotpalair api 03,155.004b*0787_07 mahÃpuïyaæ pavitraæ ca surÃsurani«evitam 03,155.004c tatrÃpi ca k­toddeÓa÷ samÃgamadid­k«ubhi÷ 03,155.005a k­taÓ ca samayas tena pÃrthenÃmitatejasà 03,155.005c pa¤ca var«Ãïi vatsyÃmi vidyÃrthÅti purà mayi 03,155.006a tatra gÃï¬ÅvadhanvÃnam avÃptÃstram ariædamam 03,155.006c devalokÃd imaæ lokaæ drak«yÃma÷ punarÃgatam 03,155.007a ity uktvà brÃhmaïÃn sarvÃn Ãmantrayata pÃï¬ava÷ 03,155.007c kÃraïaæ caiva tat te«Ãm Ãcacak«e tapasvinÃm 03,155.008a tam ugratapasa÷ prÅtÃ÷ k­tvà pÃrthaæ pradak«iïam 03,155.008c brÃhmaïÃs te 'nvamodanta Óivena kuÓalena ca 03,155.009a sukhodarkam imaæ kleÓam acirÃd bharatar«abha 03,155.009c k«atradharmeïa dharmaj¤a tÅrtvà gÃæ pÃlayi«yasi 03,155.010a tat tu rÃjà vacas te«Ãæ pratig­hya tapasvinÃm 03,155.010c pratasthe saha viprais tair bhrÃt­bhiÓ ca paraætapa÷ 03,155.011a draupadyà sahita÷ ÓrÅmÃn hai¬imbeyÃdibhis tathà 03,155.011c rÃk«asair anuyÃtaÓ ca lomaÓenÃbhirak«ita÷ 03,155.012a kva cij jagÃma padbhyÃæ tu rÃk«asair uhyate kva cit 03,155.012c tatra tatra mahÃtejà bhrÃt­bhi÷ saha suvrata÷ 03,155.013a tato yudhi«Âhiro rÃjà bahÆn kleÓÃn vicintayan 03,155.013c siæhavyÃghragajÃkÅrïÃm udÅcÅæ prayayau diÓam 03,155.014a avek«amÃïa÷ kailÃsaæ mainÃkaæ caiva parvatam 03,155.014c gandhamÃdanapÃdÃæÓ ca meruæ cÃpi Óiloccayam 03,155.015a upary upari Óailasya bahvÅÓ ca sarita÷ ÓivÃ÷ 03,155.015c prasthaæ himavata÷ puïyaæ yayau saptadaÓe 'hani 03,155.016a dad­Óu÷ pÃï¬avà rÃjan gandhamÃdanam antikÃt 03,155.016c p­«Âhe himavata÷ puïye nÃnÃdrumalatÃyute 03,155.017a salilÃvartasaæjÃtai÷ pu«pitaiÓ ca mahÅruhai÷ 03,155.017c samÃv­taæ puïyatamam ÃÓramaæ v­«aparvaïa÷ 03,155.018a tam upakramya rÃjar«iæ dharmÃtmÃnam ariædamÃ÷ 03,155.018c pÃï¬avà v­«aparvÃïam avandanta gataklamÃ÷ 03,155.019a abhyanandat sa rÃjar«i÷ putravad bharatar«abhÃn 03,155.019c pÆjitÃÓ cÃvasaæs tatra saptarÃtram ariædamÃ÷ 03,155.020a a«Âame 'hani saæprÃpte tam ­«iæ lokaviÓrutam 03,155.020c Ãmantrya v­«aparvÃïaæ prasthÃnaæ samarocayan 03,155.021a ekaikaÓaÓ ca tÃn viprÃn nivedya v­«aparvaïe 03,155.021c nyÃsabhÆtÃn yathÃkÃlaæ bandhÆn iva susatk­tÃn 03,155.021d*0788_01 paribarhaæ ca taæ Óe«aæ paridÃya mahÃtmane 03,155.022a tatas te varavastrÃïi ÓubhÃny ÃbharaïÃni ca 03,155.022c nyadadhu÷ pÃï¬avÃs tasminn ÃÓrame v­«aparvaïa÷ 03,155.023a atÅtÃnÃgate vidvÃn kuÓala÷ sarvadharmavit 03,155.023c anvaÓÃsat sa dharmaj¤a÷ putravad bharatar«abhÃn 03,155.024a te 'nuj¤Ãtà mahÃtmÃna÷ prayayur diÓam uttarÃm 03,155.024c k­«ïayà sahità vÅrà brÃhmaïaiÓ ca mahÃtmabhi÷ 03,155.024e tÃn prasthitÃn anvagacchad v­«aparvà mahÅpati÷ 03,155.025a upanyasya mahÃtejà viprebhya÷ pÃï¬avÃæs tadà 03,155.025c anusaæsÃdhya kaunteyÃn ÃÓÅrbhir abhinandya ca 03,155.025e v­«aparvà nivav­te panthÃnam upadiÓya ca 03,155.026a nÃnÃm­gagaïair ju«Âaæ kaunteya÷ satyavikrama÷ 03,155.026c padÃtir bhrÃt­bhi÷ sÃrdhaæ prÃti«Âhata yudhi«Âhira÷ 03,155.027a nÃnÃdrumanirodhe«u vasanta÷ ÓailasÃnu«u 03,155.027c parvataæ viviÓu÷ Óvetaæ caturthe 'hani pÃï¬avÃ÷ 03,155.028a mahÃbhraghanasaækÃÓaæ salilopahitaæ Óubham 03,155.028c maïikäcanaramyaæ ca Óailaæ nÃnÃsamucchrayam 03,155.028d*0789_01 ramyaæ himavata÷ prasthaæ bahukandaranirjharam 03,155.028d*0789_02 ÓilÃvihaægaviÂapaæ latÃpÃdapasaækulam 03,155.029a te samÃsÃdya panthÃnaæ yathoktaæ v­«aparvaïà 03,155.029c anusasrur yathoddeÓaæ paÓyanto vividhÃn nagÃn 03,155.030a upary upari Óailasya guhÃ÷ paramadurgamÃ÷ 03,155.030c sudurgamÃæs te subahÆn sukhenaivÃbhicakramu÷ 03,155.031a dhaumya÷ k­«ïà ca pÃrthÃÓ ca lomaÓaÓ ca mahÃn ­«i÷ 03,155.031c agaman sahitÃs tatra na kaÓ cid avahÅyate 03,155.032a te m­gadvijasaæghu«Âaæ nÃnÃdvijasamÃkulam 03,155.032c ÓÃkhÃm­gagaïaiÓ caiva sevitaæ sumanoharam 03,155.033a puïyaæ padmasaropetaæ sapalvalamahÃvanam 03,155.033c upatasthur mahÃvÅryà mÃlyavantaæ mahÃgirim 03,155.033d*0790_01 gajasaæghasamÃvÃsaæ siæhavyÃghragaïÃyutam 03,155.034a tata÷ kiæpuru«ÃvÃsaæ siddhacÃraïasevitam 03,155.034c dad­Óur h­«ÂaromÃïa÷ parvataæ gandhamÃdanam 03,155.035a vidyÃdharÃnucaritaæ kiænarÅbhis tathaiva ca 03,155.035c gajasiæhasamÃkÅrïam udÅrïaÓarabhÃyutam 03,155.035d*0791_01 ÓarabhonnÃdasaæghu«Âaæ nÃnÃm­gani«evitam 03,155.036a upetam anyaiÓ ca tadà m­gair m­duninÃdibhi÷ 03,155.036c te gandhamÃdanavanaæ tan nandanavanopamam 03,155.037a muditÃ÷ pÃï¬utanayà manoh­dayanandanam 03,155.037c viviÓu÷ kramaÓo vÅrà araïyaæ ÓubhakÃnanam 03,155.038a draupadÅsahità vÅrÃs taiÓ ca viprair mahÃtmabhi÷ 03,155.038c Ó­ïvanta÷ prÅtijananÃn valgÆn madakalä ÓubhÃn 03,155.038e ÓrotraramyÃn sumadhurä ÓabdÃn khagamukheritÃn 03,155.039a sarvartuphalabhÃrìhyÃn sarvartukusumojjvalÃn 03,155.039c paÓyanta÷ pÃdapÃæÓ cÃpi phalabhÃrÃvanÃmitÃn 03,155.040a ÃmrÃn ÃmrÃtakÃn phullÃn nÃrikelÃn satindukÃn 03,155.040c ajÃtakÃæs tathà jÅrÃn dìimÃn bÅjapÆrakÃn 03,155.041a panasÃæl likucÃn mocÃn kharjÆrÃn ÃmravetasÃn 03,155.041c pÃrÃvatÃæs tathà k«audrÃn nÅpÃæÓ cÃpi manoramÃn 03,155.042a bilvÃn kapitthä jambÆæÓ ca kÃÓmarÅr badarÅs tathà 03,155.042c plak«Ãn udumbaravaÂÃn aÓvatthÃn k«Åriïas tathà 03,155.042e bhallÃtakÃn ÃmalakÃn harÅtakabibhÅtakÃn 03,155.043a iÇgudÃn karavÅrÃæÓ ca tindukÃæÓ ca mahÃphalÃn 03,155.043c etÃn anyÃæÓ ca vividhÃn gandhamÃdanasÃnu«u 03,155.044a phalair am­takalpais tÃn ÃcitÃn svÃdubhis tarÆn 03,155.044c tathaiva campakÃÓokÃn ketakÃn bakulÃæs tathà 03,155.045a puænÃgÃn saptaparïÃæÓ ca karïikÃrÃn saketakÃn 03,155.045c pÃÂalÃn kuÂajÃn ramyÃn mandÃrendÅvarÃæs tathà 03,155.046a pÃrijÃtÃn kovidÃrÃn devadÃrutarÆæs tathà 03,155.046c ÓÃlÃæs tÃlÃæs tamÃlÃæÓ ca priyÃlÃn bakulÃæs tathà 03,155.046e ÓÃlmalÅ÷ kiæÓukÃÓokä ÓiæÓapÃæs taralÃæs tathà 03,155.047a cakorai÷ ÓatapatraiÓ ca bh­ÇgarÃjais tathà Óukai÷ 03,155.047c kokilai÷ kalaviÇkaiÓ ca hÃrÅtair jÅvajÅvakai÷ 03,155.048a priyavrataiÓ cÃtakaiÓ ca tathÃnyair vividhai÷ khagai÷ 03,155.048c Órotraramyaæ sumadhuraæ kÆjadbhiÓ cÃpy adhi«ÂhitÃn 03,155.049a sarÃæsi ca vicitrÃïi prasannasalilÃni ca 03,155.049c kumudai÷ puï¬arÅkaiÓ ca tathà kokanadotpalai÷ 03,155.049e kahlÃrai÷ kamalaiÓ caiva ÃcitÃni samantata÷ 03,155.050a kadambaiÓ cakravÃkaiÓ ca kurarair jalakukkuÂai÷ 03,155.050c kÃraï¬avai÷ plavair haæsair bakair madgubhir eva ca 03,155.050e etaiÓ cÃnyaiÓ ca kÅrïÃni samantÃj jalacÃribhi÷ 03,155.051a h­«Âais tathà tÃmarasarasÃsavamadÃlasai÷ 03,155.051c padmodaracyutaraja÷ki¤jalkÃruïara¤jitai÷ 03,155.052a madhurasvarair madhukarair virutÃn kamalÃkarÃn 03,155.052c paÓyantas te manoramyÃn gandhamÃdanasÃnu«u 03,155.053a tathaiva padma«aï¬aiÓ ca maï¬ite«u samantata÷ 03,155.053c Óikhaï¬inÅbhi÷ sahitÃæl latÃmaï¬apake«u ca 03,155.053e meghatÆryaravoddÃmamadanÃkulitÃn bh­Óam 03,155.054a k­tvaiva kekÃmadhuraæ saægÅtamadhurasvaram 03,155.054c citrÃn kalÃpÃn vistÅrya savilÃsÃn madÃlasÃn 03,155.054e mayÆrÃn dad­ÓuÓ citrÃn n­tyato vanalÃsakÃn 03,155.055a kÃntÃbhi÷ sahitÃn anyÃn apaÓyan ramata÷ sukham 03,155.055c vallÅlatÃsaækaÂe«u kaÂake«u sthitÃæs tathà 03,155.056a kÃæÓ cic chakunajÃtÃæÓ ca viÂape«ÆtkaÂÃn api 03,155.056c kalÃparacitÃÂopÃn vicitramukuÂÃn iva 03,155.056e vivare«u tarÆïÃæ ca muditÃn dad­ÓuÓ ca te 03,155.057a sindhuvÃrÃn athoddÃmÃn manmathasyeva tomarÃn 03,155.057c suvarïakusumÃkÅrïÃn girÅïÃæ Óikhare«u ca 03,155.058a karïikÃrÃn viracitÃn karïapÆrÃn ivottamÃn 03,155.058b*0792_01 tathà vanaspatÅbhÃraæ bhÆribhÃrÃsamadyutim 03,155.058b*0792_02 dadhantya÷ saægatÃÓ cÃrulatÃpu«pasamÃgatÃ÷ 03,155.058c athÃpaÓyan kurabakÃn vanarÃji«u pu«pitÃn 03,155.058e kÃmavaÓyotsukakarÃn kÃmasyeva ÓarotkarÃn 03,155.059a tathaiva vanarÃjÅnÃm udÃrÃn racitÃn iva 03,155.059c virÃjamÃnÃæs te 'paÓyaæs tilakÃæs tilakÃn iva 03,155.060a tathÃnaÇgaÓarÃkÃrÃn sahakÃrÃn manoramÃn 03,155.060c apaÓyan bhramarÃrÃvÃn ma¤jarÅbhir virÃjitÃn 03,155.061a hiraïyasad­Óai÷ pu«pair dÃvÃgnisad­Óair api 03,155.061c lohitair a¤janÃbhaiÓ ca vai¬Æryasad­Óair api 03,155.062a tathà ÓÃlÃæs tamÃlÃæÓ ca pÃÂalyo bakulÃni ca 03,155.062c mÃlà iva samÃsaktÃ÷ ÓailÃnÃæ Óikhare«u ca 03,155.063a evaæ krameïa te vÅrà vÅk«amÃïÃ÷ samantata÷ 03,155.063c gajasaæghasamÃbÃdhaæ siæhavyÃghrasamÃyutam 03,155.064a ÓarabhonnÃdasaæghu«Âaæ nÃnÃrÃvaninÃditam 03,155.064c sarvartuphalapu«pìhyaæ gandhamÃdanasÃnu«u 03,155.065a pÅtà bhÃsvaravarïÃbhà babhÆvur vanarÃjaya÷ 03,155.065c nÃtra kaïÂakina÷ ke cin nÃtra ke cid apu«pitÃ÷ 03,155.065e snigdhapatraphalà v­k«Ã gandhamÃdanasÃnu«u 03,155.065f*0793_01 bhramarÃrÃvamadhurà nalinÅ÷ phullapaÇkajÃ÷ 03,155.065f*0793_02 vilo¬yamÃnÃ÷ paÓyemÃ÷ karibhi÷ sakareïubhi÷ 03,155.065f*0793_03 paÓyemÃæ nalinÅæ cÃnyÃæ kamalotpalamÃlinÅm 03,155.065f*0793_04 sragdharÃæ vigrahavatÅæ sÃk«Ãc chriyam ivÃparÃm 03,155.065f*0793_05 nÃnÃkusumagandhìhyÃs tasyemÃ÷ kÃnanottame 03,155.065f*0793_06 upagÅyamÃnà bhramarai rÃjante vanarÃjaya÷ 03,155.066a vimalasphaÂikÃbhÃni pÃï¬uracchadanair dvijai÷ 03,155.066c rÃjahaæsair upetÃni sÃrasÃbhirutÃni ca 03,155.066e sarÃæsi sarita÷ pÃrthÃ÷ paÓyanta÷ ÓailasÃnu«u 03,155.066f*0794_01 viviÓu÷ kramaÓo vÅrà ananyaæ ÓubhakÃnanam 03,155.066f*0794_02 paÓyantÅ vividhÃn v­k«Ãæs tatra k­«ïà manoharÃn 03,155.066f*0794_03 antikastham atha prÅtyà bhÅmasenam uvÃca ha 03,155.067a padmotpalavicitrÃïi sukhasparÓajalÃni ca 03,155.067c gandhavanti ca mÃlyÃni rasavanti phalÃni ca 03,155.067d*0795_01 sarÃæsi ca manoj¤Ãni v­k«ÃæÓ cÃtimanoramÃn 03,155.067d*0795_02 viviÓu÷ pÃï¬avÃ÷ sarve vismayotphullalocanÃ÷ 03,155.067d*0795_03 kamalotpalakahlÃrapuï¬arÅkasugandhinà 03,155.067d*0795_04 sevyamÃnà vane tasmin sukhasparÓena vÃyunà 03,155.067d*0795_05 tato yudhi«Âhiro bhÅmam Ãhedaæ prÅtimad vaca÷ 03,155.067d*0796_01 aho ÓrÅmad idaæ bhÅma gandhamÃdanakÃnanam 03,155.067e atÅva v­k«Ã rÃjante pu«pitÃ÷ ÓailasÃnu«u 03,155.068a ete cÃnye ca bahavas tatra kÃnanajà drumÃ÷ 03,155.068c latÃÓ ca vividhÃkÃrÃ÷ patrapu«paphaloccayÃ÷ 03,155.068d*0797_01 bhÃnty ete pu«pavikacÃ÷ puæskokilakulÃkulÃ÷ 03,155.069a yudhi«Âhiras tu tÃn v­k«Ãn paÓyamÃno nagottame 03,155.069c bhÅmasenam idaæ vÃkyam abravÅn madhurÃk«aram 03,155.070a paÓya bhÅma ÓubhÃn deÓÃn devÃkrŬÃn samantata÷ 03,155.070c amÃnu«agatiæ prÃptÃ÷ saæsiddhÃ÷ sma v­kodara 03,155.071a latÃbhiÓ caiva bahvÅbhi÷ pu«pitÃ÷ pÃdapottamÃ÷ 03,155.071c saæÓli«ÂÃ÷ pÃrtha Óobhante gandhamÃdanasÃnu«u 03,155.072a Óikhaï¬inÅbhiÓ caratÃæ sahitÃnÃæ Óikhaï¬inÃm 03,155.072c nardatÃæ Ó­ïu nirgho«aæ bhÅma parvatasÃnu«u 03,155.073a cakorÃ÷ ÓatapatrÃÓ ca mattakokilaÓÃrikÃ÷ 03,155.073c patriïa÷ pu«pitÃn etÃn saæÓli«yanti mahÃdrumÃn 03,155.074a raktapÅtÃruïÃ÷ pÃrtha pÃdapÃgragatà dvijÃ÷ 03,155.074c parasparam udÅk«ante bahavo jÅvajÅvakÃ÷ 03,155.075a haritÃruïavarïÃnÃæ ÓÃdvalÃnÃæ samantata÷ 03,155.075c sÃrasÃ÷ pratid­Óyante Óailaprasravaïe«v api 03,155.076a vadanti madhurà vÃca÷ sarvabhÆtamanonugÃ÷ 03,155.076c bh­ÇgarÃjopacakrÃÓ ca lohap­«ÂhÃÓ ca patriïa÷ 03,155.077a caturvi«ÃïÃ÷ padmÃbhÃ÷ ku¤jarÃ÷ sakareïava÷ 03,155.077c ete vai¬ÆryavarïÃbhaæ k«obhayanti mahat sara÷ 03,155.078a bahutÃlasamutsedhÃ÷ ÓailaÓ­ÇgÃt paricyutÃ÷ 03,155.078c nÃnÃprasravaïebhyaÓ ca vÃridhÃrÃ÷ patanty amÆ÷ 03,155.079a bhÃskarÃbhaprabhà bhÅma ÓÃradÃbhraghanopamÃ÷ 03,155.079c Óobhayanti mahÃÓailaæ nÃnÃrajatadhÃtava÷ 03,155.080a kva cid a¤janavarïÃbhÃ÷ kva cit käcanasaænibhÃ÷ 03,155.080c dhÃtavo haritÃlasya kva cid dhiÇgulakasya ca 03,155.081a mana÷ÓilÃguhÃÓ caiva saædhyÃbhranikaropamÃ÷ 03,155.081c ÓaÓalohitavarïÃbhÃ÷ kva cid gairikadhÃtava÷ 03,155.082a sitÃsitÃbhrapratimà bÃlasÆryasamaprabhÃ÷ 03,155.082c ete bahuvidhÃ÷ Óailaæ Óobhayanti mahÃprabhÃ÷ 03,155.083a gandharvÃ÷ saha kÃntÃbhir yathoktaæ v­«aparvaïà 03,155.083c d­Óyante ÓailaÓ­Çge«u pÃrtha kiæpuru«ai÷ saha 03,155.084a gÅtÃnÃæ talatÃlÃnÃæ yathà sÃmnÃæ ca nisvana÷ 03,155.084c ÓrÆyate bahudhà bhÅma sarvabhÆtamanohara÷ 03,155.085a mahÃgaÇgÃm udÅk«asva puïyÃæ devanadÅæ ÓubhÃm 03,155.085c kalahaæsagaïair ju«ÂÃm ­«ikiænarasevitÃm 03,155.086a dhÃtubhiÓ ca saridbhiÓ ca kiænarair m­gapak«ibhi÷ 03,155.086c gandharvair apsarobhiÓ ca kÃnanaiÓ ca manoramai÷ 03,155.087a vyÃlaiÓ ca vividhÃkÃrai÷ ÓataÓÅr«ai÷ samantata÷ 03,155.087c upetaæ paÓya kaunteya ÓailarÃjam ariædama 03,155.088a te prÅtamanasa÷ ÓÆrÃ÷ prÃptà gatim anuttamÃm 03,155.088c nÃt­pyan parvatendrasya darÓanena paraætapÃ÷ 03,155.088d*0798_01 draupadyà sahità vÅrÃs taiÓ ca viprair mahÃtmabhi÷ 03,155.089a upetam atha mÃlyaiÓ ca phalavadbhiÓ ca pÃdapai÷ 03,155.089c Ãr«Âi«eïasya rÃjar«er ÃÓramaæ dad­Óus tadà 03,155.090a tatas taæ tÅvratapasaæ k­Óaæ dhamanisaætatam 03,155.090c pÃragaæ sarvadharmÃïÃm Ãr«Âi«eïam upÃgaman 03,156.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,156.001a yudhi«Âhiras tam ÃsÃdya tapasà dagdhakilbi«am 03,156.001c abhyavÃdayata prÅta÷ Óirasà nÃma kÅrtayan 03,156.002a tata÷ k­«ïà ca bhÅmaÓ ca yamau cÃpi yaÓasvinau 03,156.002c Óirobhi÷ prÃpya rÃjar«iæ parivÃryopatasthire 03,156.003a tathaiva dhaumyo dharmaj¤a÷ pÃï¬avÃnÃæ purohita÷ 03,156.003c yathÃnyÃyam upÃkrÃntas tam ­«iæ saæÓitavratam 03,156.004a anvajÃnÃt sa dharmaj¤o munir divyena cak«u«Ã 03,156.004c pÃï¬o÷ putrÃn kuruÓre«ÂhÃn ÃsyatÃm iti cÃbravÅt 03,156.005a kurÆïÃm ­«abhaæ prÃj¤aæ pÆjayitvà mahÃtapÃ÷ 03,156.005c saha bhrÃt­bhir ÃsÅnaæ paryap­cchad anÃmayam 03,156.006a nÃn­te kuru«e bhÃvaæ kaccid dharme ca vartase 03,156.006c matÃpitroÓ ca te v­tti÷ kaccit pÃrtha na sÅdati 03,156.007a kaccit te gurava÷ sarve v­ddhà vaidyÃÓ ca pÆjitÃ÷ 03,156.007c kaccin na kuru«e bhÃvaæ pÃrtha pÃpe«u karmasu 03,156.008a suk­taæ pratikartuæ ca kaccid dhÃtuæ ca du«k­tam 03,156.008c yathÃnyÃyaæ kuruÓre«Âha jÃnÃsi na ca katthase 03,156.009a yathÃrhaæ mÃnitÃ÷ kaccit tvayà nandanti sÃdhava÷ 03,156.009c vane«v api vasan kaccid dharmam evÃnuvartase 03,156.010a kaccid dhaumyas tvadÃcÃrair na pÃrtha paritapyate 03,156.010c dÃnadharmatapa÷Óaucair Ãrjavena titik«ayà 03,156.011a pit­paitÃmahaæ v­ttaæ kaccit pÃrthÃnuvartase 03,156.011c kaccid rÃjar«iyÃtena pathà gacchasi pÃï¬ava 03,156.012a sve sve kila kule jÃte putre naptari và puna÷ 03,156.012c pitara÷ pit­lokasthÃ÷ Óocanti ca hasanti ca 03,156.013a kiæ nv asya du«k­te 'smÃbhi÷ saæprÃptavyaæ bhavi«yati 03,156.013c kiæ cÃsya suk­te 'smÃbhi÷ prÃptavyam iti Óobhanam 03,156.014a pità mÃtà tathaivÃgnir gurur Ãtmà ca pa¤cama÷ 03,156.014c yasyaite pÆjitÃ÷ pÃrtha tasya lokÃv ubhau jitau 03,156.014d*0798a_00 yudhi«Âhira uvÃca 03,156.014d*0798a_01 bhagavan nyÃyyam Ãhaitad yathÃvad dharmaniÓcayam 03,156.014d*0798a_02 yathÃÓakti yathÃnyÃyaæ kriyate 'yaæ vidhir mayà 03,156.015a abbhak«Ã vÃyubhak«ÃÓ ca plavamÃnà vihÃyasà 03,156.015c ju«ante parvataÓre«Âham ­«aya÷ parvasaædhi«u 03,156.016a kÃmina÷ saha kÃntÃbhi÷ parasparam anuvratÃ÷ 03,156.016c d­Óyante ÓailaÓ­ÇgasthÃs tathà kiæpuru«Ã n­pa 03,156.017a arajÃæsi ca vÃsÃæsi vasÃnÃ÷ kauÓikÃni ca 03,156.017c d­Óyante bahava÷ pÃrtha gandharvÃpsarasÃæ gaïÃ÷ 03,156.018a vidyÃdharagaïÃÓ caiva sragviïa÷ priyadarÓanÃ÷ 03,156.018c mahoragagaïÃÓ caiva suparïÃÓ coragÃdaya÷ 03,156.019a asya copari Óailasya ÓrÆyate parvasaædhi«u 03,156.019c bherÅpaïavaÓaÇkhÃnÃæ m­daÇgÃnÃæ ca nisvana÷ 03,156.020a ihasthair eva tat sarvaæ Órotavyaæ bharatar«abhÃ÷ 03,156.020c na kÃryà va÷ kathaæ cit syÃt tatrÃbhisaraïe mati÷ 03,156.021a na cÃpy ata÷ paraæ Óakyaæ gantuæ bharatasattamÃ÷ 03,156.021c vihÃro hy atra devÃnÃm amÃnu«agatis tu sà 03,156.022a Å«accapalakarmÃïaæ manu«yam iha bhÃrata 03,156.022c dvi«anti sarvabhÆtÃni tìayanti ca rÃk«asÃ÷ 03,156.023a abhyatikramya Óikharaæ ÓailasyÃsya yudhi«Âhira 03,156.023c gati÷ paramasiddhÃnÃæ devar«ÅïÃæ prakÃÓate 03,156.024a cÃpalÃd iha gacchantaæ pÃrtha yÃnam ata÷ param 03,156.024c aya÷ÓÆlÃdibhir ghnanti rÃk«asÃ÷ ÓatrusÆdana 03,156.025a apsarobhi÷ pariv­ta÷ sam­ddhyà naravÃhana÷ 03,156.025c iha vaiÓravaïas tÃta parvasaædhi«u d­Óyate 03,156.026a Óikhare taæ samÃsÅnam adhipaæ sarvarak«asÃm 03,156.026c prek«ante sarvabhÆtÃni bhÃnumantam ivoditam 03,156.027a devadÃnavasiddhÃnÃæ tathà vaiÓravaïasya ca 03,156.027c gire÷ Óikharam udyÃnam idaæ bharatasattama 03,156.028a upÃsÅnasya dhanadaæ tumburo÷ parvasaædhi«u 03,156.028c gÅtasÃmasvanas tÃta ÓrÆyate gandhamÃdane 03,156.029a etad evaævidhaæ citram iha tÃta yudhi«Âhira 03,156.029c prek«ante sarvabhÆtÃni bahuÓa÷ parvasaædhi«u 03,156.030a bhu¤jÃnÃ÷ sarvabhojyÃni rasavanti phalÃni ca 03,156.030c vasadhvaæ pÃï¬avaÓre«Âhà yÃvad arjunadarÓanam 03,156.031a na tÃta capalair bhÃvyam iha prÃptai÷ kathaæ cana 03,156.031b*0798b_01 capala÷ sarvabhÆtÃnÃæ dve«yo bhavati mÃnava÷ 03,156.031c u«itveha yathÃkÃmaæ yathÃÓraddhaæ vih­tya ca 03,156.031e tata÷ Óastrabh­tÃæ Óre«Âha p­thivÅæ pÃlayi«yasi 03,157.001 janamejaya uvÃca 03,157.001*0799_01 Ãr«Âi«eïÃÓrame tasmin mama pÆrvapitÃmahÃ÷ 03,157.001a pÃï¬o÷ putrà mahÃtmÃna÷ sarve divyaparÃkramÃ÷ 03,157.001c kiyantaæ kÃlam avasan parvate gandhamÃdane 03,157.001d*0800_01 kiæ cakrus tatra te vÅrÃ÷ sarve 'tibalapauru«Ã÷ 03,157.002a kÃni cÃbhyavahÃryÃïi tatra te«Ãæ mahÃtmanÃm 03,157.002c vasatÃæ lokavÅrÃïÃm Ãsaæs tad brÆhi sattama 03,157.003a vistareïa ca me Óaæsa bhÅmasenaparÃkramam 03,157.003c yad yac cakre mahÃbÃhus tasmin haimavate girau 03,157.003e na khalv ÃsÅt punar yuddhaæ tasya yak«air dvijottama 03,157.003f*0801_01 dhanadÃdhyu«ite nityaæ vasatas tasya parvate 03,157.004a kaccit samÃgamas te«Ãm ÃsÅd vaiÓravaïena ca 03,157.004c tatra hy ÃyÃti dhanada Ãr«Âi«eïo yathÃbravÅt 03,157.005a etad icchÃmy ahaæ Órotuæ vistareïa tapodhana 03,157.005c na hi me Ó­ïvatas t­ptir asti te«Ãæ vice«Âitam 03,157.006 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,157.006a etad Ãtmahitaæ Órutvà tasyÃpratimatejasa÷ 03,157.006c ÓÃsanaæ satataæ cakrus tathaiva bharatar«abhÃ÷ 03,157.007a bhu¤jÃnà munibhojyÃni rasavanti phalÃni ca 03,157.007c ÓuddhabÃïahatÃnÃæ ca m­gÃïÃæ piÓitÃny api 03,157.008a medhyÃni himavatp­«Âhe madhÆni vividhÃni ca 03,157.008c evaæ te nyavasaæs tatra pÃï¬avà bharatar«abhÃ÷ 03,157.009a tathà nivasatÃæ te«Ãæ pa¤camaæ var«am abhyagÃt 03,157.009c Ó­ïvatÃæ lomaÓoktÃni vÃkyÃni vividhÃni ca 03,157.010a k­tyakÃla upasthÃsya iti coktvà ghaÂotkaca÷ 03,157.010c rÃk«asai÷ sahita÷ sarvai÷ pÆrvam eva gata÷ prabho 03,157.011a Ãr«Âi«eïÃÓrame te«Ãæ vasatÃæ vai mahÃtmanÃm 03,157.011c agacchan bahavo mÃsÃ÷ paÓyatÃæ mahad adbhutam 03,157.012a tais tatra ramamÃïaiÓ ca viharadbhiÓ ca pÃï¬avai÷ 03,157.012c prÅtimanto mahÃbhÃgà munayaÓ cÃraïÃs tathà 03,157.013a Ãjagmu÷ pÃï¬avÃn dra«Âuæ siddhÃtmÃno yatavratÃ÷ 03,157.013c tais tai÷ saha kathÃÓ cakrur divyà bharatasattamÃ÷ 03,157.014a tata÷ katipayÃhasya mahÃhradanivÃsinam 03,157.014c ­ddhimantaæ mahÃnÃgaæ suparïa÷ sahasÃharat 03,157.015a prÃkampata mahÃÓaila÷ prÃm­dyanta mahÃdrumÃ÷ 03,157.015c dad­Óu÷ sarvabhÆtÃni pÃï¬avÃÓ ca tad adbhutam 03,157.016a tata÷ ÓailottamasyÃgrÃt pÃï¬avÃn prati mÃruta÷ 03,157.016c avahat sarvamÃlyÃni gandhavanti ÓubhÃni ca 03,157.017a tatra pu«pÃïi divyÃni suh­dbhi÷ saha pÃï¬avÃ÷ 03,157.017c dad­Óu÷ pa¤ca varïÃni draupadÅ ca yaÓasvinÅ 03,157.018a bhÅmasenaæ tata÷ k­«ïà kÃle vacanam abravÅt 03,157.018c vivikte parvatoddeÓe sukhÃsÅnaæ mahÃbhujam 03,157.019a suparïÃnilavegena Óvasanena mahÃbalÃt 03,157.019c pa¤cavarïÃni pÃtyante pu«pÃïi bharatar«abha 03,157.019d*0802_01 divyavarïÃni divyÃni divyagandhavahÃni ca 03,157.019d*0802_02 madayantÅva gandhena mano me bharatar«abha 03,157.019d*0802_03 ye«Ãæ tu darÓanÃt sparÓÃt saurabhyÃc ca tathaiva ca 03,157.019d*0802_04 naÓyatÅva manodu÷khaæ mamedaæ ÓatrutÃpana 03,157.019d*0802_05 Åd­Óai÷ kusumair divyair divyagandhavahai÷ Óubhai÷ 03,157.019d*0802_06 devatÃny arcayitvÃham iccheyaæ saægamaæ tvayà 03,157.019d*0802_07 idaæ tu puru«avyÃghra viÓe«eïÃmbujaæ Óubham 03,157.019d*0802_08 gandhasaæsthÃnasaæpannaæ mama mÃnasavardhanam 03,157.019e pratyak«aæ sarvabhÆtÃnÃæ nadÅm aÓvarathÃæ prati 03,157.019f*0803_01 vÃsudevasahÃyena vÃsudevapriyeïa ca 03,157.020a khÃï¬ave satyasaædhena bhrÃtrà tava nareÓvara 03,157.020c gandharvoragarak«Ãæsi vÃsavaÓ ca nivÃrita÷ 03,157.020e hatà mÃyÃvinaÓ cogrà dhanu÷ prÃptaæ ca gÃï¬ivam 03,157.021a tavÃpi sumahat tejo mahad bÃhubalaæ ca te 03,157.021c avi«ahyam anÃdh­«yaæ Óatakratubalopamam 03,157.022a tvadbÃhubalavegena trÃsitÃ÷ sarvarÃk«asÃ÷ 03,157.022c hitvà Óailaæ prapadyantÃæ bhÅmasena diÓo daÓa 03,157.023a tata÷ ÓailottamasyÃgraæ citramÃlyadharaæ Óivam 03,157.023c vyapetabhayasaæmohÃ÷ paÓyantu suh­das tava 03,157.023d*0804_01 sÃÓanaæ satataæ kuryus tathaiva bharatar«abha 03,157.024a evaæ praïihitaæ bhÅma cirÃt prabh­ti me mana÷ 03,157.024c dra«Âum icchÃmi ÓailÃgraæ tvadbÃhubalam ÃÓrità 03,157.024d*0805_01 icchÃmi ca naravyÃghra pu«paæ pratyak«am Åd­Óam 03,157.024d*0805_02 ÃnÅyamÃnaæ k«ipraæ vai tvayà bharatasattama 03,157.025a tata÷ k«iptam ivÃtmÃnaæ draupadyà sa paraætapa÷ 03,157.025c nÃm­«yata mahÃbÃhu÷ prahÃram iva sadgava÷ 03,157.026a siæhar«abhagati÷ ÓrÅmÃn udÃra÷ kanakaprabha÷ 03,157.026c manasvÅ balavÃn d­pto mÃnÅ ÓÆraÓ ca pÃï¬ava÷ 03,157.027a lohitÃk«a÷ p­thuvyaæso mattavÃraïavikrama÷ 03,157.027c siæhadaæ«Âro b­hatskandha÷ ÓÃlapota ivodgata÷ 03,157.028a mahÃtmà cÃrusarvÃÇga÷ kambugrÅvo mahÃbhuja÷ 03,157.028c rukmap­«Âhaæ dhanu÷ kha¬gaæ tÆïÃæÓ cÃpi parÃm­Óat 03,157.029a kesarÅva yathotsikta÷ prabhinna iva vÃraïa÷ 03,157.029c vyapetabhayasaæmoha÷ Óailam abhyapatad balÅ 03,157.030a taæ m­gendram ivÃyÃntaæ prabhinnam iva vÃraïam 03,157.030c dad­Óu÷ sarvabhÆtÃni bÃïakha¬gadhanurdharam 03,157.031a draupadyà vardhayan har«aæ gadÃm ÃdÃya pÃï¬ava÷ 03,157.031c vyapetabhayasaæmoha÷ ÓailarÃjaæ samÃviÓat 03,157.032a na glÃnir na ca kÃtaryaæ na vaiklavyaæ na matsara÷ 03,157.032c kadà cij ju«ate pÃrtham Ãtmajaæ mÃtariÓvana÷ 03,157.033a tad ekÃyanam ÃsÃdya vi«amaæ bhÅmadarÓanam 03,157.033c bahutÃlocchrayaæ Ó­Çgam Ãruroha mahÃbala÷ 03,157.034a sa kiænaramahÃnÃgamunigandharvarÃk«asÃn 03,157.034c har«ayan parvatasyÃgram ÃsasÃda mahÃbala÷ 03,157.035a tatra vaiÓravaïÃvÃsaæ dadarÓa bharatar«abha÷ 03,157.035c käcanai÷ sphÃÂikÃkÃrair veÓmabhi÷ samalaæk­tam 03,157.035d*0806_01 prÃkÃreïa parik«iptaæ sauvarïena samantata÷ 03,157.035d*0806_02 sarvaratnadyutimatà sarvodyÃnavatà tathà 03,157.035d*0806_03 ÓailÃd abhyucchrayavatà cayÃÂÂÃlakaÓobhinà 03,157.035d*0806_04 dvÃratoraïanirvyÆhadhvajasaævÃhaÓobhinà 03,157.035d*0806_05 vilÃsinÅbhir atyarthaæ n­tyantÅbhi÷ samantata÷ 03,157.035d*0806_06 vÃyunà dhÆyamÃnÃbhi÷ patÃkÃbhir alaæk­tam 03,157.035d*0806_07 dhanu«koÂim ava«Âabhya vakrabhÃvena bÃhunà 03,157.035d*0806_08 paÓyamÃna÷ sa khedena draviïÃdhipate÷ puram 03,157.036a modayan sarvabhÆtÃni gandhamÃdanasaæbhava÷ 03,157.036c sarvagandhavahas tatra mÃruta÷ susukho vavau 03,157.037a citrà vividhavarïÃbhÃÓ citrama¤jaridhÃriïa÷ 03,157.037c acintyà vividhÃs tatra drumÃ÷ paramaÓobhanÃ÷ 03,157.038a ratnajÃlaparik«iptaæ citramÃlyadharaæ Óivam 03,157.038c rÃk«asÃdhipate÷ sthÃnaæ dadarÓa bharatar«abha÷ 03,157.039a gadÃkha¬gadhanu«pÃïi÷ samabhityaktajÅvita÷ 03,157.039c bhÅmaseno mahÃbÃhus tasthau girir ivÃcala÷ 03,157.040a tata÷ ÓaÇkham upÃdhmÃsÅd dvi«atÃæ lomahar«aïam 03,157.040c jyÃgho«atalagho«aæ ca k­tvà bhÆtÃny amohayat 03,157.041a tata÷ saæh­«ÂaromÃïa÷ Óabdaæ tam abhidudruvu÷ 03,157.041c yak«arÃk«asagandharvÃ÷ pÃï¬avasya samÅpata÷ 03,157.042a gadÃparighanistriæÓaÓaktiÓÆlaparaÓvadhÃ÷ 03,157.042c prag­hÅtà vyarocanta yak«arÃk«asabÃhubhi÷ 03,157.043a tata÷ pravav­te yuddhaæ te«Ãæ tasya ca bhÃrata 03,157.043b*0807_01 saærabdhÃnÃæ mahÃgho«aæ siæhÃnÃm iva nardatÃm 03,157.043c tai÷ prayuktÃn mahÃkÃyai÷ ÓaktiÓÆlaparaÓvadhÃn 03,157.043e bhallair bhÅma÷ praciccheda bhÅmavegatarais tata÷ 03,157.044a antarik«acarÃïÃæ ca bhÆmi«ÂhÃnÃæ ca garjatÃm 03,157.044c Óarair vivyÃdha gÃtrÃïi rÃk«asÃnÃæ mahÃbala÷ 03,157.044d*0808_01 Óoïitasya tata÷ petur ghanÃnÃm iva bhÃrata 03,157.045a sà lohitamahÃv­«Âir abhyavar«an mahÃbalam 03,157.045c kÃyebhya÷ pracyutà dhÃrà rÃk«asÃnÃæ samantata÷ 03,157.045d*0809_01 gadÃparighapÃïÅnÃæ rak«asÃæ kÃyasaæbhavÃ÷ 03,157.046a bhÅmabÃhubalots­«Âair bahudhà yak«arak«asÃm 03,157.046c vinik­ttÃny ad­Óyanta ÓarÅrÃïi ÓirÃæsi ca 03,157.047a pracchÃdyamÃnaæ rak«obhi÷ pÃï¬avaæ priyadarÓanam 03,157.047c dad­Óu÷ sarvabhÆtÃni sÆryam abhragaïair iva 03,157.048a sa raÓmibhir ivÃditya÷ Óarair arinighÃtibhi÷ 03,157.048c sarvÃn Ãrchan mahÃbÃhur balavÃn satyavikrama÷ 03,157.049a abhitarjayamÃnÃÓ ca ruvantaÓ ca mahÃravÃn 03,157.049c na mohaæ bhÅmasenasya dad­Óu÷ sarvarÃk«asÃ÷ 03,157.050a te Óarai÷ k«atasarvÃÇgà bhÅmasenabhayÃrditÃ÷ 03,157.050c bhÅmam Ãrtasvaraæ cakrur viprakÅrïamahÃyudhÃ÷ 03,157.051a uts­jya te gadÃÓÆlÃn asiÓaktiparaÓvadhÃn 03,157.051c dak«iïÃæ diÓam Ãjagmus trÃsità d­¬hadhanvanà 03,157.052a tatra ÓÆlagadÃpÃïir vyƬhorasko mahÃbhuja÷ 03,157.052c sakhà vaiÓravaïasyÃsÅn maïimÃn nÃma rÃk«asa÷ 03,157.053a adarÓayad adhÅkÃraæ pauru«aæ ca mahÃbala÷ 03,157.053c sa tÃn d­«Âvà parÃv­ttÃn smayamÃna ivÃbravÅt 03,157.054a ekena bahava÷ saækhye mÃnu«eïa parÃjitÃ÷ 03,157.054c prÃpya vaiÓravaïÃvÃsaæ kiæ vak«yatha dhaneÓvaram 03,157.055a evam Ãbhëya tÃn sarvÃn nyavartata sa rÃk«asa÷ 03,157.055c ÓaktiÓÆlagadÃpÃïir abhyadhÃvac ca pÃï¬avam 03,157.056a tam Ãpatantaæ vegena prabhinnam iva vÃraïam 03,157.056c vatsadantais tribhi÷ pÃrÓve bhÅmasena÷ samarpayat 03,157.057a maïimÃn api saækruddha÷ prag­hya mahatÅæ gadÃm 03,157.057c prÃhiïod bhÅmasenÃya parik«ipya mahÃbala÷ 03,157.058a vidyudrÆpÃæ mahÃghorÃm ÃkÃÓe mahatÅæ gadÃm 03,157.058c Óarair bahubhir abhyarchad bhÅmasena÷ ÓilÃÓitai÷ 03,157.059a pratyahanyanta te sarve gadÃm ÃsÃdya sÃyakÃ÷ 03,157.059c na vegaæ dhÃrayÃm Ãsur gadÃvegasya vegitÃ÷ 03,157.060a gadÃyuddhasamÃcÃraæ budhyamÃna÷ sa vÅryavÃn 03,157.060c vyaæsayÃm Ãsa taæ tasya prahÃraæ bhÅmavikrama÷ 03,157.061a tata÷ Óaktiæ mahÃghorÃæ rukmadaï¬Ãm ayasmayÅm 03,157.061c tasminn evÃntare dhÅmÃn prajahÃrÃtha rÃk«asa÷ 03,157.062a sà bhujaæ bhÅmanirhrÃdà bhittvà bhÅmasya dak«iïam 03,157.062c sÃgnijvÃlà mahÃraudrà papÃta sahasà bhuvi 03,157.063a so 'tividdho mahe«vÃsa÷ ÓaktyÃmitaparÃkrama÷ 03,157.063c gadÃæ jagrÃha kauravyo gadÃyuddhaviÓÃrada÷ 03,157.063d*0810_01 rukmapaÂÂapinaddhÃæ tÃæ ÓatrÆïÃæ bhayavardhinÅm 03,157.064a tÃæ prag­hyonnadan bhÅma÷ sarvaÓaikyÃyasÅæ gadÃm 03,157.064c tarasà so 'bhidudrÃva maïimantaæ mahÃbalam 03,157.065a dÅpyamÃnaæ mahÃÓÆlaæ prag­hya maïimÃn api 03,157.065c prÃhiïod bhÅmasenÃya vegena mahatà nadan 03,157.066a bhaÇktvà ÓÆlaæ gadÃgreïa gadÃyuddhaviÓÃrada÷ 03,157.066c abhidudrÃva taæ tÆrïaæ garutmÃn iva pannagam 03,157.067a so 'ntarik«am abhiplutya vidhÆya sahasà gadÃm 03,157.067c pracik«epa mahÃbÃhur vinadya raïamÆrdhani 03,157.067d*0811_01 tatas taæ gadayà bhÅmo maïimantaæ niÓÃcara÷ 03,157.067d*0811_02 jaghÃna sahasà mÆrdhni sa papÃta mamÃra ca 03,157.068a sendrÃÓanir ivendreïa vis­«Âà vÃtaraæhasà 03,157.068c hatvà rak«a÷ k«itiæ prÃpya k­tyeva nipapÃta ha 03,157.069a taæ rÃk«asaæ bhÅmabalaæ bhÅmasenena pÃtitam 03,157.069c dad­Óu÷ sarvabhÆtÃni siæheneva gavÃæ patim 03,157.070a taæ prek«ya nihataæ bhÆmau hataÓe«Ã niÓÃcarÃ÷ 03,157.070c bhÅmam Ãrtasvaraæ k­tvà jagmu÷ prÃcÅæ diÓaæ prati 03,158.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,158.001a Órutvà bahuvidhai÷ Óabdair nÃdyamÃnà girer guhÃ÷ 03,158.001c ajÃtaÓatru÷ kaunteyo mÃdrÅputrÃv ubhÃv api 03,158.002a dhaumya÷ k­«ïà ca viprÃÓ ca sarve ca suh­das tathà 03,158.002c bhÅmasenam apaÓyanta÷ sarve vimanaso 'bhavan 03,158.003a draupadÅm Ãr«Âi«eïÃya pradÃya tu mahÃrathÃ÷ 03,158.003c sahitÃ÷ sÃyudhÃ÷ ÓÆrÃ÷ Óailam Ãruruhus tadà 03,158.004a tata÷ saæprÃpya ÓailÃgraæ vÅk«amÃïà mahÃrathÃ÷ 03,158.004c dad­Óus te mahe«vÃsà bhÅmasenam ariædamam 03,158.005a sphurataÓ ca mahÃkÃyÃn gatasattvÃæÓ ca rÃk«asÃn 03,158.005c mahÃbalÃn mahÃghorÃn bhÅmasenena pÃtitÃn 03,158.006a ÓuÓubhe sa mahÃbÃhur gadÃkha¬gadhanurdhara÷ 03,158.006c nihatya samare sarvÃn dÃnavÃn maghavÃn iva 03,158.007a tatas te samatikramya pari«vajya v­kodaram 03,158.007c tatropaviviÓu÷ pÃrthÃ÷ prÃptà gatim anuttamÃm 03,158.008a taiÓ caturbhir mahe«vÃsair giriÓ­Çgam aÓobhata 03,158.008c lokapÃlair mahÃbhÃgair divaæ devavarair iva 03,158.009a kuberasadanaæ d­«Âvà rÃk«asÃæÓ ca nipÃtitÃn 03,158.009c bhrÃtà bhrÃtaram ÃsÅnam abhyabhëata pÃï¬avam 03,158.010a sÃhasÃd yadi và mohÃd bhÅma pÃpam idaæ k­tam 03,158.010c naitat te sad­Óaæ vÅra muner iva m­«Ãvaca÷ 03,158.011a rÃjadvi«Âaæ na kartavyam iti dharmavido vidu÷ 03,158.011c tridaÓÃnÃm idaæ dvi«Âaæ bhÅmasena tvayà k­tam 03,158.012a arthadharmÃv anÃd­tya ya÷ pÃpe kurute mana÷ 03,158.012c karmaïÃæ pÃrtha pÃpÃnÃæ sa phalaæ vindate dhruvam 03,158.012d*0812_01 karmaïÃæ pÃrtha sarve«Ãæ na pÃpÃt parimucyate 03,158.012d*0813_01 sÃhasaæ bata bhadraæ te devÃnÃm api cÃpriyam 03,158.012e punar evaæ na kartavyaæ mama ced icchasi priyam 03,158.013a evam uktvà sa dharmÃtmà bhrÃtà bhrÃtaram acyutam 03,158.013b*0814_01 bhÅmasenaæ mahÃbÃhum apradh­«yaparÃkramam 03,158.013c arthatattvavibhÃgaj¤a÷ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,158.013e virarÃma mahÃtejÃs tam evÃrthaæ vicintayan 03,158.014a tatas tu hataÓi«Âà ye bhÅmasenena rÃk«asÃ÷ 03,158.014c sahitÃ÷ pratyapadyanta kuberasadanaæ prati 03,158.015a te javena mahÃvegÃ÷ prÃpya vaiÓravaïÃlayam 03,158.015c bhÅmam Ãrtasvaraæ cakrur bhÅmasenabhayÃrditÃ÷ 03,158.016a nyastaÓastrÃyudhÃ÷ ÓrÃntÃ÷ ÓoïitÃktaparicchadÃ÷ 03,158.016c prakÅrïamÆrdhajà rÃjan yak«Ãdhipatim abruvan 03,158.017a gadÃparighanistriæÓatomaraprÃsayodhina÷ 03,158.017c rÃk«asà nihatÃ÷ sarve tava deva pura÷sarÃ÷ 03,158.018a pram­dya tarasà Óailaæ mÃnu«eïa dhaneÓvara 03,158.018c ekena sahitÃ÷ saækhye hatÃ÷ krodhavaÓà gaïÃ÷ 03,158.019a pravarà rak«asendrÃïÃæ yak«ÃïÃæ ca dhanÃdhipa 03,158.019c Óerate nihatà deva gatasattvÃ÷ parÃsava÷ 03,158.020a labdha÷ Óailo vayaæ muktà maïimÃæs te sakhà hata÷ 03,158.020c mÃnu«eïa k­taæ karma vidhatsva yad anantaram 03,158.021a sa tac chrutvà tu saækruddha÷ sarvayak«agaïÃdhipa÷ 03,158.021c kopasaæraktanayana÷ katham ity abravÅd vaca÷ 03,158.022a dvitÅyam aparÃdhyantaæ bhÅmaæ Órutvà dhaneÓvara÷ 03,158.022c cukrodha yak«Ãdhipatir yujyatÃm iti cÃbravÅt 03,158.023a athÃbhraghanasaækÃÓaæ girikÆÂam ivocchritam 03,158.023c hayai÷ saæyojayÃm Ãsur gÃndharvair uttamaæ ratham 03,158.024a tasya sarvaguïopetà vimalÃk«Ã hayottamÃ÷ 03,158.024c tejobalajavopetà nÃnÃratnavibhÆ«itÃ÷ 03,158.025a ÓobhamÃnà rathe yuktÃs tari«yanta ivÃÓugÃ÷ 03,158.025b*0815_01 tatas te tu mahÃyak«Ã÷ kruddhaæ d­«Âvà dhaneÓvaram 03,158.025c har«ayÃm Ãsur anyonyam iÇgitair vijayÃvahai÷ 03,158.026a sa tam ÃsthÃya bhagavÃn rÃjarÃjo mahÃratham 03,158.026c prayayau devagandharvai÷ stÆyamÃno mahÃdyuti÷ 03,158.027a taæ prayÃntaæ mahÃtmÃnaæ sarvayak«adhanÃdhipam 03,158.027b*0816_01 anujagmur mahÃtmÃnaæ dhanadaæ ghoradarÓanÃ÷ 03,158.027c raktÃk«Ã hemasaækÃÓà mahÃkÃyà mahÃbalÃ÷ 03,158.028a sÃyudhà baddhanistriæÓà yak«Ã daÓaÓatÃyutÃ÷ 03,158.028c javena mahatà vÅrÃ÷ parivÃryopatasthire 03,158.028d*0817_01 gandhamÃdanam Ãjagmu÷ prakar«antam ivÃmbaram 03,158.028d*0817_02 tat kesarimahÃjÃlaæ dhanÃdhipatipÃlitam 03,158.028d*0818_01 ramyaæ caiva gire÷ Ó­Çgam Ãsedur yatra pÃï¬avÃ÷ 03,158.029a taæ mahÃntam upÃyÃntaæ dhaneÓvaram upÃntike 03,158.029c dad­Óur h­«ÂaromÃïa÷ pÃï¬avÃ÷ priyadarÓanam 03,158.030a kuberas tu mahÃsattvÃn pÃï¬o÷ putrÃn mahÃrathÃn 03,158.030c ÃttakÃrmukanistriæÓÃn d­«Âvà prÅto 'bhavat tadà 03,158.030d*0819_01 sarve ceme naravyÃghrÃ÷ puraædarasamaujasa÷ 03,158.030d*0820_01 devakÃryaæ cikÅr«an sa h­dayena tuto«a ha 03,158.031a te pak«iïa ivotpatya gire÷ Ó­Çgaæ mahÃjavÃ÷ 03,158.031c tasthus te«Ãæ samabhyÃÓe dhaneÓvarapura÷sarÃ÷ 03,158.032a tatas taæ h­«Âamanasaæ pÃï¬avÃn prati bhÃrata 03,158.032c samÅk«ya yak«agandharvà nirvikÃrà vyavasthitÃ÷ 03,158.033a pÃï¬avÃÓ ca mahÃtmÃna÷ praïamya dhanadaæ prabhum 03,158.033c nakula÷ sahadevaÓ ca dharmaputraÓ ca dharmavit 03,158.034a aparÃddham ivÃtmÃnaæ manyamÃnà mahÃrathÃ÷ 03,158.034c tasthu÷ präjalaya÷ sarve parivÃrya dhaneÓvaram 03,158.035a ÓayyÃsanavaraæ ÓrÅmat pu«pakaæ viÓvakarmaïà 03,158.035c vihitaæ citraparyantam Ãti«Âhata dhanÃdhipa÷ 03,158.036a tam ÃsÅnaæ mahÃkÃyÃ÷ ÓaÇkukarïà mahÃjavÃ÷ 03,158.036c upopaviviÓur yak«Ã rÃk«asÃÓ ca sahasraÓa÷ 03,158.037a ÓataÓaÓ cÃpi gandharvÃs tathaivÃpsarasÃæ gaïÃ÷ 03,158.037c parivÃryopati«Âhanta yathà devÃ÷ Óatakratum 03,158.038a käcanÅæ Óirasà bibhrad bhÅmasena÷ srajaæ ÓubhÃm 03,158.038c bÃïakha¬gadhanu«pÃïir udaik«ata dhanÃdhipam 03,158.039a na bhÅr bhÅmasya na glÃnir vik«atasyÃpi rÃk«asai÷ 03,158.039c ÃsÅt tasyÃm avasthÃyÃæ kuberam api paÓyata÷ 03,158.040a ÃdadÃnaæ ÓitÃn bÃïÃn yoddhukÃmam avasthitam 03,158.040c d­«Âvà bhÅmaæ dharmasutam abravÅn naravÃhana÷ 03,158.041a vidus tvÃæ sarvabhÆtÃni pÃrtha bhÆtahite ratam 03,158.041c nirbhayaÓ cÃpi ÓailÃgre vasa tvaæ saha bandhubhi÷ 03,158.042a na ca manyus tvayà kÃryo bhÅmasenasya pÃï¬ava 03,158.042c kÃlenaite hatÃ÷ pÆrvaæ nimittam anujas tava 03,158.043a vrŬà cÃtra na kartavyà sÃhasaæ yad idaæ k­tam 03,158.043c d­«ÂaÓ cÃpi surai÷ pÆrvaæ vinÃÓo yak«arak«asÃm 03,158.044a na bhÅmasene kopo me prÅto 'smi bharatar«abha 03,158.044c karmaïÃnena bhÅmasya mama tu«Âir abhÆt purà 03,158.045a evam uktvà tu rÃjÃnaæ bhÅmasenam abhëata 03,158.045c naitan manasi me tÃta vartate kurusattama 03,158.045e yad idaæ sÃhasaæ bhÅma k­«ïÃrthe k­tavÃn asi 03,158.046a mÃm anÃd­tya devÃæÓ ca vinÃÓaæ yak«arak«asÃm 03,158.046c svabÃhubalam ÃÓritya tenÃhaæ prÅtimÃæs tvayi 03,158.046e ÓÃpÃd asmi vinirmukto ghorÃd adya v­kodara 03,158.047a ahaæ pÆrvam agastyena kruddhena paramar«iïà 03,158.047c Óapto 'parÃdhe kasmiæÓ cit tasyai«Ã ni«k­ti÷ k­tà 03,158.048a d­«Âo hi mama saækleÓa÷ purà pÃï¬avanandana 03,158.048c na tavÃtrÃparÃdho 'sti kathaæ cid api Óatruhan 03,158.049 yudhi«Âhira uvÃca 03,158.049a kathaæ Óapto 'si bhagavann agastyena mahÃtmanà 03,158.049c Órotum icchÃmy ahaæ deva tavaitac chÃpakÃraïam 03,158.050a idaæ cÃÓcaryabhÆtaæ me yat krodhÃt tasya dhÅmata÷ 03,158.050c tadaiva tvaæ na nirdagdha÷ sabala÷ sapadÃnuga÷ 03,158.051 vaiÓravaïa uvÃca 03,158.051a devatÃnÃm abhÆn mantra÷ kuÓavatyÃæ nareÓvara 03,158.051c v­tas tatrÃham agamaæ mahÃpadmaÓatais tribhi÷ 03,158.051e yak«ÃïÃæ ghorarÆpÃïÃæ vividhÃyudhadhÃriïÃm 03,158.052a adhvany aham athÃpaÓyam agastyam ­«isattamam 03,158.052c ugraæ tapas tapasyantaæ yamunÃtÅram ÃÓritam 03,158.052e nÃnÃpak«igaïÃkÅrïaæ pu«pitadrumaÓobhitam 03,158.053a tam ÆrdhvabÃhuæ d­«Âvà tu sÆryasyÃbhimukhaæ sthitam 03,158.053c tejorÃÓiæ dÅpyamÃnaæ hutÃÓanam ivaidhitam 03,158.054a rÃk«asÃdhipati÷ ÓrÅmÃn maïimÃn nÃma me sakhà 03,158.054c maurkhyÃd aj¤ÃnabhÃvÃc ca darpÃn mohÃc ca bhÃrata 03,158.054e nya«ÂhÅvad ÃkÃÓagato mahar«es tasya mÆrdhani 03,158.055a sa kopÃn mÃm uvÃcedaæ diÓa÷ sarvà dahann iva 03,158.055c mÃm avaj¤Ãya du«ÂÃtmà yasmÃd e«a sakhà tava 03,158.056a dhar«aïÃæ k­tavÃn etÃæ paÓyatas te dhaneÓvara 03,158.056c tasmÃt sahaibhi÷ sainyais te vadhaæ prÃpsyati mÃnu«Ãt 03,158.057a tvaæ cÃpy ebhir hatai÷ sainyai÷ kleÓaæ prÃpsyasi durmate 03,158.057c tam eva mÃnu«aæ d­«Âvà kilbi«Ãd vipramok«yase 03,158.058a sainyÃnÃæ tu tavaite«Ãæ putrapautrabalÃnvitam 03,158.058c na ÓÃpaæ prÃpsyate ghoraæ gaccha te ''j¤Ãæ kari«yati 03,158.059a e«a ÓÃpo mayà prÃpta÷ prÃk tasmÃd ­«isattamÃt 03,158.059c sa bhÅmena mahÃrÃja bhrÃtrà tava vimok«ita÷ 03,159.001 vaiÓravaïa uvÃca 03,159.001a yudhi«Âhira dh­tir dÃk«yaæ deÓakÃlau parÃkrama÷ 03,159.001c lokatantravidhÃnÃnÃm e«a pa¤cavidho vidhi÷ 03,159.002a dh­timantaÓ ca dak«ÃÓ ca sve sve karmaïi bhÃrata 03,159.002c parÃkramavidhÃnaj¤Ã narÃ÷ k­tayuge 'bhavan 03,159.003a dh­timÃn deÓakÃlaj¤a÷ sarvadharmavidhÃnavit 03,159.003c k«atriya÷ k«atriyaÓre«Âha p­thivÅm anuÓÃsti vai 03,159.004a ya evaæ vartate pÃrtha puru«a÷ sarvakarmasu 03,159.004c sa loke labhate vÅra yaÓa÷ pretya ca sadgatim 03,159.005a deÓakÃlÃntaraprepsu÷ k­tvà Óakra÷ parÃkramam 03,159.005c saæprÃptas tridive rÃjyaæ v­trahà vasubhi÷ saha 03,159.005d*0821_01 yas tu kevalasaærambhÃt prapÃtaæ na nirÅk«ate 03,159.006a pÃpÃtmà pÃpabuddhir ya÷ pÃpam evÃnuvartate 03,159.006c karmaïÃm avibhÃgaj¤a÷ pretya ceha ca naÓyati 03,159.007a akÃlaj¤a÷ sudurmedhÃ÷ kÃryÃïÃm aviÓe«avit 03,159.007c v­thÃcÃrasamÃrambha÷ pretya ceha ca naÓyati 03,159.008a sÃhase vartamÃnÃnÃæ nik­tÅnÃæ durÃtmanÃm 03,159.008c sarvasÃmarthyalipsÆnÃæ pÃpo bhavati niÓcaya÷ 03,159.009a adharmaj¤o 'valiptaÓ ca bÃlabuddhir amar«aïa÷ 03,159.009c nirbhayo bhÅmaseno 'yaæ taæ ÓÃdhi puru«ar«abha 03,159.009d*0822_01 tac chrutvà dhanado vÃkyaæ pÃï¬avÃnÃæ samÃgamam 03,159.009d*0822_02 utthÃya sa ha tai÷ sÃrdhaæ calitas tatk«aïÃd v­tam 03,159.009d*0822_03 kubera÷ prÃpya rÃjÃnaæ yudhi«Âhiram abhëata 03,159.010a Ãr«Âi«eïasya rÃjar«e÷ prÃpya bhÆyas tvam ÃÓramam 03,159.010c tÃmisraæ prathamaæ pak«aæ vÅtaÓokabhayo vasa 03,159.011a alakÃ÷ saha gandharvair yak«aiÓ ca saha rÃk«asai÷ 03,159.011c manniyuktà manu«yendra sarve ca girivÃsina÷ 03,159.011e rak«antu tvà mahÃbÃho sahitaæ dvijasattamai÷ 03,159.012a sÃhase«u ca saæti«Âhann iha Óaile v­kodara÷ 03,159.012c vÃryatÃæ sÃdhv ayaæ rÃjaæs tvayà dharmabh­tÃæ vara 03,159.013a ita÷ paraæ ca rÃjendra drak«yanti vanagocarÃ÷ 03,159.013c upasthÃsyanti ca sadà rak«i«yanti ca sarvaÓa÷ 03,159.014a tathaiva cÃnnapÃnÃni svÃdÆni ca bahÆni ca 03,159.014c upasthÃsyanti vo g­hya matpre«yÃ÷ puru«ar«abha 03,159.015a yathà ji«ïur mahendrasya yathà vÃyor v­kodara÷ 03,159.015c dharmasya tvaæ yathà tÃta yogotpanno nija÷ suta÷ 03,159.016a ÃtmajÃv Ãtmasaæpannau yamau cobhau yathÃÓvino÷ 03,159.016c rak«yÃs tadvan mamÃpÅha yÆyaæ sarve yudhi«Âhira 03,159.017a arthatattvavibhÃgaj¤a÷ sarvadharmaviÓe«avit 03,159.017c bhÅmasenÃd avaraja÷ phalguna÷ kuÓalÅ divi 03,159.018a yÃ÷ kÃÓ cana matà loke«v agryÃ÷ paramasaæpada÷ 03,159.018c janmaprabh­ti tÃ÷ sarvÃ÷ sthitÃs tÃta dhanaæjaye 03,159.019a damo dÃnaæ balaæ buddhir hrÅr dh­tis teja uttamam 03,159.019c etÃny api mahÃsattve sthitÃny amitatejasi 03,159.020a na mohÃt kurute ji«ïu÷ karma pÃï¬ava garhitam 03,159.020c na pÃrthasya m­«oktÃni kathayanti narà n­«u 03,159.021a sa devapit­gandharvai÷ kurÆïÃæ kÅrtivardhana÷ 03,159.021c mÃnita÷ kurute 'strÃïi Óakrasadmani bhÃrata 03,159.022a yo 'sau sarvÃn mahÅpÃlÃn dharmeïa vaÓam Ãnayat 03,159.022c sa Óaætanur mahÃtejÃ÷ pitus tava pitÃmaha÷ 03,159.022e prÅyate pÃrtha pÃrthena divi gÃï¬Åvadhanvanà 03,159.023a samyak cÃsau mahÃvÅrya÷ kuladhurya iva sthita÷ 03,159.023c pitÌn devÃæs tathà viprÃn pÆjayitvà mahÃyaÓÃ÷ 03,159.023e sapta mukhyÃn mahÃmedhÃn Ãharad yamunÃæ prati 03,159.024a adhirÃja÷ sa rÃjaæs tvÃæ Óaætanu÷ prapitÃmaha÷ 03,159.024c svargajic chakralokastha÷ kuÓalaæ parip­cchati 03,159.025 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,159.025*0823_01 etac chrutvà tu vacanaæ dhanadena prabhëitam 03,159.025*0823_02 pÃï¬avÃÓ ca tatas tena babhÆvu÷ saæprahar«itÃ÷ 03,159.025a tata÷ Óaktiæ gadÃæ kha¬gaæ dhanuÓ ca bharatar«abha 03,159.025c prÃdhvaæ k­tvà namaÓcakre kuberÃya v­kodara÷ 03,159.026a tato 'bravÅd dhanÃdhyak«a÷ Óaraïya÷ ÓaraïÃgatam 03,159.026c mÃnahà bhava ÓatrÆïÃæ suh­dÃæ nandivardhana÷ 03,159.026d*0824_01 vibhavas tÃta ÓailÃgre vasÃna÷ saha bandhubhi÷ 03,159.026d*0824_02 suparïapit­devÃnÃæ satataæ mÃnak­d bhava 03,159.026d*0824_03 ­juæ paÓyata mà vakraæ satyaæ vadata mÃn­tam 03,159.026d*0824_04 dÅrghaæ paÓyata mà hrasvaæ paraæ paÓyata mÃparam 03,159.027a sve«u veÓmasu ramye«u vasatÃmitratÃpanÃ÷ 03,159.027c kÃmÃn upahari«yanti yak«Ã vo bharatar«abhÃ÷ 03,159.028a ÓÅghram eva gu¬ÃkeÓa÷ k­tÃstra÷ puru«ar«abha÷ 03,159.028c sÃk«Ãn maghavatà s­«Âa÷ saæprÃpsyati dhanaæjaya÷ 03,159.029a evam uttamakarmÃïam anuÓi«ya yudhi«Âhiram 03,159.029c astaæ girivaraÓre«Âhaæ prayayau guhyakÃdhipa÷ 03,159.030a taæ paristomasaækÅrïair nÃnÃratnavibhÆ«itai÷ 03,159.030c yÃnair anuyayur yak«Ã rÃk«asÃÓ ca sahasraÓa÷ 03,159.031a pak«iïÃm iva nirgho«a÷ kuberasadanaæ prati 03,159.031c babhÆva paramÃÓvÃnÃm airÃvatapathe yatÃm 03,159.032a te jagmus tÆrïam ÃkÃÓaæ dhanÃdhipativÃjina÷ 03,159.032c prakar«anta ivÃbhrÃïi pibanta iva mÃrutam 03,159.033a tatas tÃni ÓarÅrÃïi gatasattvÃni rak«asÃm 03,159.033c apÃk­«yanta ÓailÃgrÃd dhanÃdhipatiÓÃsanÃt 03,159.034a te«Ãæ hi ÓÃpakÃlo 'sau k­to 'gastyena dhÅmatà 03,159.034c samare nihatÃs tasmÃt sarve maïimatà saha 03,159.035a pÃï¬avÃs tu mahÃtmÃnas te«u veÓmasu tÃæ k«apÃm 03,159.035c sukham Æ«ur gatodvegÃ÷ pÆjitÃ÷ sarvarÃk«asai÷ 03,160.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,160.001a tata÷ sÆryodaye dhaumya÷ k­tvÃhnikam ariædama 03,160.001c Ãr«Âi«eïena sahita÷ pÃï¬avÃn abhyavartata 03,160.002a te 'bhivÃdyÃr«Âi«eïasya pÃdau dhaumyasya caiva ha 03,160.002c tata÷ präjalaya÷ sarve brÃhmaïÃæs tÃn apÆjayan 03,160.002d*0825_01 Ãr«Âi«eïa÷ pari«vajya putravad bharatar«abhÃn 03,160.003a tato yudhi«Âhiraæ dhaumyo g­hÅtvà dak«iïe kare 03,160.003c prÃcÅæ diÓam abhiprek«ya mahar«ir idam abravÅt 03,160.004a asau sÃgaraparyantÃæ bhÆmim Ãv­tya ti«Âhati 03,160.004c ÓailarÃjo mahÃrÃja mandaro 'bhivirÃjate 03,160.005a indravaiÓravaïÃv etÃæ diÓaæ pÃï¬ava rak«ata÷ 03,160.005c parvataiÓ ca vanÃntaiÓ ca kÃnanaiÓ copaÓobhitÃm 03,160.006a etad Ãhur mahendrasya rÃj¤o vaiÓravaïasya ca 03,160.006c ­«aya÷ sarvadharmaj¤Ã÷ sadma tÃta manÅ«iïa÷ 03,160.007a ataÓ codyantam Ãdityam upati«Âhanti vai prajÃ÷ 03,160.007c ­«ayaÓ cÃpi dharmaj¤Ã÷ siddhÃ÷ sÃdhyÃÓ ca devatÃ÷ 03,160.008a yamas tu rÃjà dharmÃtmà sarvaprÃïabh­tÃæ prabhu÷ 03,160.008c pretasattvagatÅm etÃæ dak«iïÃm ÃÓrito diÓam 03,160.009a etat saæyamanaæ puïyam atÅvÃdbhutadarÓanam 03,160.009c pretarÃjasya bhavanam ­ddhyà paramayà yutam 03,160.010a yaæ prÃpya savità rÃjan satyena pratiti«Âhati 03,160.010c astaæ parvatarÃjÃnam etam Ãhur manÅ«iïa÷ 03,160.011a etaæ parvatarÃjÃnaæ samudraæ ca mahodadhim 03,160.011c Ãvasan varuïo rÃjà bhÆtÃni parirak«ati 03,160.012a udÅcÅæ dÅpayann e«a diÓaæ ti«Âhati kÅrtimÃn 03,160.012c mahÃmerur mahÃbhÃga Óivo brahmavidÃæ gati÷ 03,160.013a yasmin brahmasadaÓ caiva ti«Âhate ca prajÃpati÷ 03,160.013c bhÆtÃtmà vis­jan sarvaæ yat kiæ cij jaÇgamÃgamam 03,160.014a yÃn Ãhur brahmaïa÷ putrÃn mÃnasÃn dak«asaptamÃn 03,160.014c te«Ãm api mahÃmeru÷ sthÃnaæ Óivam anÃmayam 03,160.015a atraiva pratiti«Âhanti punar atrodayanti ca 03,160.015c sapta devar«ayas tÃta vasi«ÂhapramukhÃ÷ sadà 03,160.016a deÓaæ virajasaæ paÓya mero÷ Óikharam uttamam 03,160.016c yatrÃtmat­ptair adhyÃste devai÷ saha pitÃmaha÷ 03,160.017a yam Ãhu÷ sarvabhÆtÃnÃæ prak­te÷ prak­tiæ dhruvam 03,160.017c anÃdinidhanaæ devaæ prabhuæ nÃrÃyaïaæ param 03,160.018a brahmaïa÷ sadanÃt tasya paraæ sthÃnaæ prakÃÓate 03,160.018c devÃÓ ca yatnÃt paÓyanti divyaæ tejomayaæ Óivam 03,160.019a atyarkÃnaladÅptaæ tat sthÃnaæ vi«ïor mahÃtmana÷ 03,160.019c svayaiva prabhayà rÃjan du«prek«yaæ devadÃnavai÷ 03,160.019d*0826_01 prÃcyÃæ nÃrÃyaïasthÃnaæ merÃvativirÃjate 03,160.019d*0827_01 yatra bhÆteÓvaras tÃta sarvaprak­tir ÃtmabhÆ÷ 03,160.019d*0827_02 bhÃsayan sarvabhÆtÃni suÓriyÃbhivirÃjate 03,160.019d*0827_03 nÃtra brahmar«ayas tÃta kuta eva mahar«aya÷ 03,160.019d*0827_04 prÃpnuvanti gatiæ hy etÃæ yatÅnÃæ kurusattama 03,160.020a tad vai jyotÅæ«i sarvÃïi prÃpya bhÃsanti no 'pi ca 03,160.020c svayaæ vibhur adÅnÃtmà tatra hy abhivirÃjate 03,160.021a yatayas tatra gacchanti bhaktyà nÃrÃyaïaæ harim 03,160.021c pareïa tapasà yuktà bhÃvitÃ÷ karmabhi÷ Óubhai÷ 03,160.022a yogasiddhà mahÃtmÃnas tamomohavivarjitÃ÷ 03,160.022c tatra gatvà punar nemaæ lokam ÃyÃnti bhÃrata 03,160.022d*0828_01 svayaæbhuvaæ mahÃtmÃnaæ devadevaæ sanÃtanam 03,160.023a sthÃnam etan mahÃbhÃga dhruvam ak«ayam avyayam 03,160.023c ÅÓvarasya sadà hy etat praïamÃtra yudhi«Âhira 03,160.023d*0829_01 enaæ tvaharahar meruæ sÆryÃcandramasau dhruvam 03,160.023d*0829_02 pradak«iïam upÃv­ttau kuruta÷ kurusattama 03,160.023d*0829_03 jyotÅæ«i cÃpy aÓe«eïa sarvÃïy anagha sarvata÷ 03,160.023d*0829_04 pariyÃnti mahÃrÃja girirÃjaæ pradak«iïam 03,160.024a etaæ jyotÅæ«i sarvÃïi prakar«an bhagavÃn api 03,160.024c kurute vitamaskarmà Ãdityo 'bhipradak«iïam 03,160.025a astaæ prÃpya tata÷ saædhyÃm atikramya divÃkara÷ 03,160.025c udÅcÅæ bhajate këÂhÃæ diÓam e«a vibhÃvasu÷ 03,160.026a sa merum anuv­tta÷ san punar gacchati pÃï¬ava 03,160.026c prÃÇmukha÷ savità deva÷ sarvabhÆtahite rata÷ 03,160.027a sa mÃsaæ vibhajan kÃlaæ bahudhà parvasaædhi«u 03,160.027c tathaiva bhagavÃn somo nak«atrai÷ saha gacchati 03,160.028a evam e«a parikramya mahÃmerum atandrita÷ 03,160.028b*0830_01 somaÓ ca vibhajan kÃlaæ bahudhà parvasaædhi«u 03,160.028c bhÃvayan sarvabhÆtÃni punar gacchati mandaram 03,160.029a tathà tamisrahà devo mayÆkhair bhÃvaya¤ jagat 03,160.029c mÃrgam etad asaæbÃdham Ãditya÷ parivartate 03,160.030a sis­k«u÷ ÓiÓirÃïy e«a dak«iïÃæ bhajate diÓam 03,160.030c tata÷ sarvÃïi bhÆtÃni kÃla÷ ÓiÓiram ­cchati 03,160.031a sthÃvarÃïÃæ ca bhÆtÃnÃæ jaÇgamÃnÃæ ca tejasà 03,160.031c tejÃæsi samupÃdatte niv­tta÷ san vibhÃvasu÷ 03,160.032a tata÷ sveda÷ klamas tandrÅ glÃniÓ ca bhajate narÃn 03,160.032c prÃïibhi÷ satataæ svapno hy abhÅk«ïaæ ca ni«evyate 03,160.033a evam etad anirdeÓyaæ mÃrgam Ãv­tya bhÃnumÃn 03,160.033c puna÷ s­jati var«Ãïi bhagavÃn bhÃvayan prajÃ÷ 03,160.034a v­«ÂimÃrutasaætÃpai÷ sukhai÷ sthÃvarajaÇgamÃn 03,160.034c vardhayan sumahÃtejÃ÷ puna÷ pratinivartate 03,160.035a evam e«a caran pÃrtha kÃlacakram atandrita÷ 03,160.035c prakar«an sarvabhÆtÃni savità parivartate 03,160.036a saætatà gatir etasya nai«a ti«Âhati pÃï¬ava 03,160.036c ÃdÃyaiva tu bhÆtÃnÃæ tejo vis­jate puna÷ 03,160.037a vibhajan sarvabhÆtÃnÃm Ãyu÷ karma ca bhÃrata 03,160.037c ahorÃtrÃn kalÃ÷ këÂhÃ÷ s­jaty e«a sadà vibhu÷ 03,161.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,161.001a tasmin nagendre vasatÃæ tu te«Ãæ; mahÃtmanÃæ sadvratam ÃsthitÃnÃm 03,161.001c rati÷ pramodaÓ ca babhÆva te«Ãm; ÃkÃÇk«atÃæ darÓanam arjunasya 03,161.002a tÃn vÅryayuktÃn suviÓuddhasattvÃæs; tejasvina÷ satyadh­tipradhÃnÃn 03,161.002c saæprÅyamÃïà bahavo 'bhijagmur; gandharvasaæghÃÓ ca mahar«ayaÓ ca 03,161.003a taæ pÃdapai÷ pu«padharair upetaæ; nagottamaæ prÃpya mahÃrathÃnÃm 03,161.003c mana÷prasÃda÷ paramo babhÆva; yathà divaæ prÃpya marudgaïÃnÃm 03,161.004a mayÆrahaæsasvananÃditÃni; pu«popakÅrïÃni mahÃcalasya 03,161.004c Ó­ÇgÃïi sÃnÆni ca paÓyamÃnÃ; gire÷ paraæ har«am avÃpya tasthu÷ 03,161.005a sÃk«Ãt kubereïa k­tÃÓ ca tasmin; nagottame saæv­takÆlarodhasa÷ 03,161.005c kÃdambakÃraï¬avahaæsaju«ÂÃ÷; padmÃkulÃ÷ pu«kariïÅr apaÓyan 03,161.006a krŬÃpradeÓÃæÓ ca sam­ddharÆpÃn; sucitramÃlyÃv­tajÃtaÓobhÃn 03,161.006c maïipravekÃn sumanoharÃæÓ ca; yathà bhaveyur dhanadasya rÃj¤a÷ 03,161.007a anekavarïaiÓ ca sugandhibhiÓ ca; mahÃdrumai÷ saætatam abhramÃlibhi÷ 03,161.007c tapa÷pradhÃnÃ÷ satataæ caranta÷; Ó­Çgaæ gireÓ cintayituæ na Óeku÷ 03,161.008a svatejasà tasya nagottamasya; mahau«adhÅnÃæ ca tathà prabhÃvÃt 03,161.008c vibhaktabhÃvo na babhÆva kaÓ cid; aharniÓÃnÃæ puru«apravÅra 03,161.009a yam Ãsthita÷ sthÃvarajaÇgamÃni; vibhÃvasur bhÃvayate 'mitaujÃ÷ 03,161.009c tasyodayaæ cÃstamayaæ ca vÅrÃs; tatra sthitÃs te dad­Óur n­siæhÃ÷ 03,161.010a raves tamisrÃgamanirgamÃæs te; tathodayaæ cÃstamayaæ ca vÅrÃ÷ 03,161.010c samÃv­tÃ÷ prek«ya tamonudasya; gabhastijÃlai÷ pradiÓo diÓaÓ ca 03,161.011a svÃdhyÃyavanta÷ satatakriyÃÓ ca; dharmapradhÃnÃÓ ca ÓucivratÃÓ ca 03,161.011c satye sthitÃs tasya mahÃrathasya; satyavratasyÃgamanapratÅk«Ã÷ 03,161.012a ihaiva har«o 'stu samÃgatÃnÃæ; k«ipraæ k­tÃstreïa dhanaæjayena 03,161.012c iti bruvanta÷ paramÃÓi«as te; pÃrthÃs tapoyogaparà babhÆvu÷ 03,161.013a d­«Âvà vicitrÃïi girau vanÃni; kirÅÂinaæ cintayatÃm abhÅk«ïam 03,161.013c babhÆva rÃtrir divasaÓ ca te«Ãæ; saævatsareïaiva samÃnarÆpa÷ 03,161.014a yadaiva dhaumyÃnumate mahÃtmÃ; k­tvà jaÂÃ÷ pravrajita÷ sa ji«ïu÷ 03,161.014c tadaiva te«Ãæ na babhÆva har«a÷; kuto ratis tadgatamÃnasÃnÃm 03,161.015a bhrÃtur niyogÃt tu yudhi«Âhirasya; vanÃd asau vÃraïamattagÃmÅ 03,161.015c yat kÃmyakÃt pravrajita÷ sa ji«ïus; tadaiva te Óokahatà babhÆvu÷ 03,161.015d*0831_01 saætyajya kÃmÃn pravrajitÃs tadaiva 03,161.015d*0831_02 pÃrthÃs tadà Óokaparà babhÆvu÷ 03,161.016a tathà tu taæ cintayatÃæ sitÃÓvam; astrÃrthinaæ vÃsavam abhyupetam 03,161.016c mÃso 'tha k­cchreïa tadà vyatÅtas; tasmin nage bhÃrata bhÃratÃnÃm 03,161.016d*0832_01 u«itvà pa¤ca var«Ãïi sahasrÃk«aniveÓane 03,161.016d*0832_02 avÃpya divyÃny astrÃïi sarvÃïi vibudheÓvarÃt 03,161.016d*0832_03 Ãgneyaæ vÃruïaæ saumyaæ vÃyavyam atha vai«ïavam 03,161.016d*0832_04 aindraæ pÃÓupataæ brÃhmaæ pÃrame«Âhyaæ prajÃpate÷ 03,161.016d*0832_05 yamasya dhÃtu÷ savitus tva«Âur vaiÓravaïasya ca 03,161.016d*0832_06 tÃni prÃpya sahasrÃk«Ãd abhivÃdya Óatakratum 03,161.016d*0832_07 anuj¤Ãtas tadà tena k­tvà cÃpi pradak«iïam 03,161.016d*0832_08 Ãgacchad arjuna÷ prÅta÷ prah­«Âo gandhamÃdanam 03,161.017a tata÷ kadà cid dharisaæprayuktaæ; mahendravÃhaæ sahasopayÃtam 03,161.017c vidyutprabhaæ prek«ya mahÃrathÃnÃæ; har«o 'rjunaæ cintayatÃæ babhÆva 03,161.018a sa dÅpyamÃna÷ sahasÃntarik«aæ; prakÃÓayan mÃtalisaæg­hÅta÷ 03,161.018c babhau maholkeva ghanÃntarasthÃ; Óikheva cÃgner jvalità vidhÆmà 03,161.019a tam Ãsthita÷ saædad­Óe kirÅÂÅ; sragvÅ varÃïy ÃbharaïÃni bibhrat 03,161.019c dhanaæjayo vajradharaprabhÃva÷; Óriyà jvalan parvatam ÃjagÃma 03,161.020a sa Óailam ÃsÃdya kirÅÂamÃlÅ; mahendravÃhÃd avaruhya tasmÃt 03,161.020c dhaumyasya pÃdÃv abhivÃdya pÆrvam; ajÃtaÓatros tadanantaraæ ca 03,161.021a v­kodarasyÃpi vavanda pÃdau; mÃdrÅsutÃbhyÃm abhivÃditaÓ ca 03,161.021c sametya k­«ïÃæ parisÃntvya cainÃæ; prahvo 'bhavad bhrÃtur upahvare sa÷ 03,161.022a babhÆva te«Ãæ parama÷ prahar«as; tenÃprameyeïa samÃgatÃnÃm 03,161.022c sa cÃpi tÃn prek«ya kirÅÂamÃlÅ; nananda rÃjÃnam abhipraÓaæsan 03,161.023a yam Ãsthita÷ sapta jaghÃna pÆgÃn; dite÷ sutÃnÃæ namucer nihantà 03,161.023c tam indravÃhaæ samupetya pÃrthÃ÷; pradak«iïaæ cakrur adÅnasattvÃ÷ 03,161.024a te mÃtaleÓ cakrur atÅva h­«ÂÃ÷; satkÃram agryaæ surarÃjatulyam 03,161.024c sarvaæ yathÃvac ca divaukasas tÃn; papracchur enaæ kururÃjaputrÃ÷ 03,161.025a tÃn apy asau mÃtalir abhyanandat; piteva putrÃn anuÓi«ya cainÃn 03,161.025c yayau rathenÃpratimaprabheïa; puna÷ sakÃÓaæ tridiveÓvarasya 03,161.026a gate tu tasmin varadevavÃhe; ÓakrÃtmaja÷ sarvaripupramÃthÅ 03,161.026b*0833_01 sÃk«Ãt sahasrÃk«a iva pratÅta÷ 03,161.026b*0833_02 ÓrÅmÃn svadehÃd avamucya ji«ïu÷ 03,161.026c Óakreïa dattÃni dadau mahÃtmÃ; mahÃdhanÃny uttamarÆpavanti 03,161.026e divÃkarÃbhÃïi vibhÆ«aïÃni; prÅta÷ priyÃyai sutasomamÃtre 03,161.027a tata÷ sa te«Ãæ kurupuægavÃnÃæ; te«Ãæ ca sÆryÃgnisamaprabhÃïÃm 03,161.027c viprar«abhÃïÃm upaviÓya madhye; sarvaæ yathÃvat kathayÃæ babhÆva 03,161.027d*0834_01 devais tu dattà hi yathÃstramukhyÃ÷ 03,161.027d*0834_02 prakhyÃpayad valkalacÅravÃsÃ÷ 03,161.028a evaæ mayÃstrÃïy upaÓik«itÃni; ÓakrÃc ca vÃtÃc ca ÓivÃc ca sÃk«Ãt 03,161.028c tathaiva ÓÅlena samÃdhinà ca; prÅtÃ÷ surà me sahitÃ÷ sahendrÃ÷ 03,161.029a saæk«epato vai sa viÓuddhakarmÃ; tebhya÷ samÃkhyÃya divi praveÓam 03,161.029c mÃdrÅsutÃbhyÃæ sahita÷ kirÅÂÅ; su«vÃpa tÃm Ãvasatiæ pratÅta÷ 03,162.000*0835_01 tato rajanyÃæ vyu«ÂÃyÃæ dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,162.000*0835_02 bhrÃt­bhi÷ sahita÷ sarvair avandata dhanaæjaya÷ 03,162.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,162.001a etasminn eva kÃle tu sarvavÃditranisvana÷ 03,162.001c babhÆva tumula÷ Óabdas tv antarik«e divaukasÃm 03,162.002a rathanemisvanaÓ caiva ghaïÂÃÓabdaÓ ca bhÃrata 03,162.002c p­thag vyÃlam­gÃïÃæ ca pak«iïÃæ caiva sarvaÓa÷ 03,162.002d*0836_01 ravonmukhÃs te saæprek«ya prÅyamÃïÃ÷ kurÆdvahÃ÷ 03,162.002d*0836_02 marudbhir anvitaæ Óakram Ãpatantaæ vihÃyasà 03,162.003a taæ samantÃd anuyayur gandharvÃpsarasas tathà 03,162.003c vimÃnai÷ sÆryasaækÃÓair devarÃjam ariædamam 03,162.004a tata÷ sa haribhir yuktaæ jÃmbÆnadapari«k­tam 03,162.004c meghanÃdinam Ãruhya Óriyà paramayà jvalan 03,162.005a pÃrthÃn abhyÃjagÃmÃÓu devarÃja÷ puraædara÷ 03,162.005c Ãgatya ca sahasrÃk«o rathÃd avaruroha vai 03,162.006a taæ d­«Âvaiva mahÃtmÃnaæ dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,162.006c bhrÃt­bhi÷ sahita÷ ÓrÅmÃn devarÃjam upÃgamat 03,162.007a pÆjayÃm Ãsa caivÃtha vidhivad bhÆridak«iïa÷ 03,162.007c yathÃrham amitÃtmÃnaæ vidhid­«Âena karmaïà 03,162.008a dhanaæjayaÓ ca tejasvÅ praïipatya puraædaram 03,162.008c bh­tyavat praïatas tasthau devarÃjasamÅpata÷ 03,162.009a ÃpyÃyata mahÃtejÃ÷ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,162.009c dhanaæjayam abhiprek«ya vinÅtaæ sthitam antike 03,162.010a jaÂilaæ devarÃjasya tapoyuktam akalma«am 03,162.010c har«eïa mahatÃvi«Âa÷ phalgunasyÃtha darÓanÃt 03,162.010d*0837_01 babhÆva paramaprÅto devarÃjaæ ca pÆjayan 03,162.011a taæ tathÃdÅnamanasaæ rÃjÃnaæ har«asaæplutam 03,162.011c uvÃca vacanaæ dhÅmÃn devarÃja÷ puraædara÷ 03,162.012a tvam imÃæ p­thivÅæ rÃjan praÓÃsi«yasi pÃï¬ava 03,162.012c svasti prÃpnuhi kaunteya kÃmyakaæ punar ÃÓramam 03,162.013a astrÃïi labdhÃni ca pÃï¬avena; sarvÃïi matta÷ prayatena rÃjan 03,162.013c k­tapriyaÓ cÃsmi dhanaæjayena; jetuæ na Óakyas tribhir e«a lokai÷ 03,162.014a evam uktvà sahasrÃk«a÷ kuntÅputraæ yudhi«Âhiram 03,162.014c jagÃma tridivaæ h­«Âa÷ stÆyamÃno mahar«ibhi÷ 03,162.015a dhaneÓvarag­hasthÃnÃæ pÃï¬avÃnÃæ samÃgamam 03,162.015c Óakreïa ya imaæ vidvÃn adhÅyÅta samÃhita÷ 03,162.016a saævatsaraæ brahmacÃrÅ niyata÷ saæÓitavrata÷ 03,162.016c sa jÅveta nirÃbÃdha÷ susukhÅ ÓaradÃæ Óatam 03,163.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,163.001a yathÃgataæ gate Óakre bhrÃt­bhi÷ saha saægata÷ 03,163.001c k­«ïayà caiva bÅbhatsur dharmaputram apÆjayat 03,163.002a abhivÃdayamÃnaæ tu mÆrdhny upÃghrÃya pÃï¬avam 03,163.002c har«agadgadayà vÃcà prah­«Âo 'rjunam abravÅt 03,163.003a katham arjuna kÃlo 'yaæ svarge vyatigatas tava 03,163.003c kathaæ cÃstrÃïy avÃptÃni devarÃjaÓ ca to«ita÷ 03,163.004a samyag và te g­hÅtÃni kaccid astrÃïi bhÃrata 03,163.004c kaccit surÃdhipa÷ prÅto rudraÓ cÃstrÃïy adÃt tava 03,163.005a yathà d­«ÂaÓ ca te Óakro bhagavÃn và pinÃkadh­k 03,163.005c yathà cÃstrÃïy avÃptÃni yathà cÃrÃdhitaÓ ca te 03,163.006a yathoktavÃæs tvÃæ bhagavä Óatakratur ariædama 03,163.006c k­tapriyas tvayÃsmÅti tac ca te kiæ priyaæ k­tam 03,163.006e etad icchÃmy ahaæ Órotuæ vistareïa mahÃdyute 03,163.007a yathà tu«Âo mahÃdevo devarÃjaÓ ca te 'nagha 03,163.007c yac cÃpi vajrapÃïes te priyaæ k­tam ariædama 03,163.007e etad ÃkhyÃhi me sarvam akhilena dhanaæjaya 03,163.008 arjuna uvÃca 03,163.008a Ó­ïu hanta mahÃrÃja vidhinà yena d­«ÂavÃn 03,163.008c Óatakratum ahaæ devaæ bhagavantaæ ca Óaækaram 03,163.009a vidyÃm adhÅtya tÃæ rÃjaæs tvayoktÃm arimardana 03,163.009c bhavatà ca samÃdi«Âas tapase prasthito vanam 03,163.010a bh­gutuÇgam atho gatvà kÃmyakÃd Ãsthitas tapa÷ 03,163.010c ekarÃtro«ita÷ kaæ cid apaÓyaæ brÃhmaïaæ pathi 03,163.011a sa mÃm ap­cchat kaunteya kvÃsi gantà bravÅhi me 03,163.011c tasmà avitathaæ sarvam abruvaæ kurunandana 03,163.012a sa tathyaæ mama tac chrutvà brÃhmaïo rÃjasattama 03,163.012c apÆjayata mÃæ rÃjan prÅtimÃæÓ cÃbhavan mayi 03,163.013a tato mÃm abravÅt prÅtas tapa Ãti«Âha bhÃrata 03,163.013c tapasvÅ nacireïa tvaæ drak«yase vibudhÃdhipam 03,163.014a tato 'haæ vacanÃt tasya girim Ãruhya ÓaiÓiram 03,163.014c tapo 'tapyaæ mahÃrÃja mÃsaæ mÆlaphalÃÓana÷ 03,163.015a dvitÅyaÓ cÃpi me mÃso jalaæ bhak«ayato gata÷ 03,163.015c nirÃhÃras t­tÅye 'tha mÃse pÃï¬avanandana 03,163.016a ÆrdhvabÃhuÓ caturthaæ tu mÃsam asmi sthitas tadà 03,163.016c na ca me hÅyate prÃïas tad adbhutam ivÃbhavat 03,163.017a caturthe samabhikrÃnte prathame divase gate 03,163.017c varÃhasaæsthitaæ bhÆtaæ matsamÅpam upÃgamat 03,163.018a nighnan prothena p­thivÅæ vilikhaæÓ caraïair api 03,163.018c saæmÃrja¤ jaÂhareïorvÅæ vivartaæÓ ca muhur muhu÷ 03,163.019a anu tasyÃparaæ bhÆtaæ mahat kairÃtasaæsthitam 03,163.019c dhanurbÃïÃsimat prÃptaæ strÅgaïÃnugataæ tadà 03,163.020a tato 'haæ dhanur ÃdÃya tathÃk«ayyau mahe«udhÅ 03,163.020c atìayaæ ÓareïÃtha tad bhÆtaæ lomahar«aïam 03,163.021a yugapat tat kirÃtaÓ ca vik­«ya balavad dhanu÷ 03,163.021c abhyÃjaghne d­¬hataraæ kampayann iva me mana÷ 03,163.022a sa tu mÃm abravÅd rÃjan mama pÆrvaparigraha÷ 03,163.022c m­gayÃdharmam uts­jya kimarthaæ tìitas tvayà 03,163.023a e«a te niÓitair bÃïair darpaæ hanmi sthiro bhava 03,163.023c sa var«mavÃn mahÃkÃyas tato mÃm abhyadhÃvata 03,163.024a tato girim ivÃtyartham Ãv­ïon mÃæ mahÃÓarai÷ 03,163.024c taæ cÃhaæ Óaravar«eïa mahatà samavÃkiram 03,163.025a tata÷ Óarair dÅptamukhai÷ patritair anumantritai÷ 03,163.025c pratyavidhyam ahaæ taæ tu vajrair iva Óiloccayam 03,163.026a tasya tac chatadhà rÆpam abhavac ca sahasradhà 03,163.026c tÃni cÃsya ÓarÅrÃïi Óarair aham atìayam 03,163.027a punas tÃni ÓarÅrÃïi ekÅbhÆtÃni bhÃrata 03,163.027c ad­Óyanta mahÃrÃja tÃny ahaæ vyadhamaæ puna÷ 03,163.028a aïur b­hacchirà bhÆtvà b­hac cÃïuÓirÃ÷ puna÷ 03,163.028c ekÅbhÆtas tadà rÃjan so 'bhyavartata mÃæ yudhi 03,163.029a yadÃbhibhavituæ bÃïair naiva Óaknomi taæ raïe 03,163.029c tato 'ham astram Ãti«Âhaæ vÃyavyaæ bharatar«abha 03,163.030a na cainam aÓakaæ hantuæ tad adbhutam ivÃbhavat 03,163.030c tasmin pratihate cÃstre vismayo me mahÃn abhÆt 03,163.031a bhÆyaÓ caiva mahÃrÃja saviÓe«am ahaæ tata÷ 03,163.031c astrapÆgena mahatà raïe bhÆtam avÃkiram 03,163.032a sthÆïÃkarïam ayojÃlaæ Óaravar«aæ Óarolbaïam 03,163.032c ÓailÃstram aÓmavar«aæ ca samÃsthÃyÃham abhyayÃm 03,163.032e jagrÃsa prahasaæs tÃni sarvÃïy astrÃïi me 'nagha 03,163.033a te«u sarve«u ÓÃnte«u brahmÃstram aham ÃdiÓam 03,163.033c tata÷ prajvalitair bÃïai÷ sarvata÷ sopacÅyata 03,163.033e upacÅyamÃnaÓ ca mayà mahÃstreïa vyavardhata 03,163.034a tata÷ saætÃpito loko matprasÆtena tejasà 03,163.034c k«aïena hi diÓa÷ khaæ ca sarvato 'bhividÅpitam 03,163.035a tad apy astraæ mahÃtejÃ÷ k«aïenaiva vyaÓÃtayat 03,163.035a*0838_01 **** **** tato 'ham apataæ mahÅm 03,163.035a*0838_02 tata÷ prahasya tad bhÆtaæ 03,163.035c brahmÃstre tu hate rÃjan bhayaæ mÃæ mahad ÃviÓat 03,163.036a tato 'haæ dhanur ÃdÃya tathÃk«ayyau mahe«udhÅ 03,163.036c sahasÃbhyahanaæ bhÆtaæ tÃny apy astrÃïy abhak«ayat 03,163.037a hate«v astre«u sarve«u bhak«ite«v Ãyudhe«u ca 03,163.037c mama tasya ca bhÆtasya bÃhuyuddham avartata 03,163.038a vyÃyÃmaæ mu«Âibhi÷ k­tvà talair api samÃhatau 03,163.038c apÃtayac ca tad bhÆtaæ niÓce«Âo hy agamaæ mahÅm 03,163.039a tata÷ prahasya tad bhÆtaæ tatraivÃntaradhÅyata 03,163.039b*0839_01 tataÓ cintÃæ samagamaæ pÆjayi«yÃmy ahaæ puna÷ 03,163.039b*0839_02 iti pu«pÃïi saæg­hya saikataæ Óaækaraæ prabhum 03,163.039b*0839_03 pÆjayi«yaæs tam adrÃk«aæ kirÃtaæ pu«padhÃriïam 03,163.039b*0839_04 tataÓ cÃnyÃni pu«pÃïi pÆjayi«yan puna÷ puna÷ 03,163.039b*0839_05 tÃni sarvÃïi d­«ÂvÃhaæ kirÃtasya ca mÆrdhani 03,163.039b*0839_06 iti k­tvà mahÃdevaæ praïato 'smi puna÷ puna÷ 03,163.039c saha strÅbhir mahÃrÃja paÓyato me 'dbhutopamam 03,163.040a evaæ k­tvà sa bhagavÃæs tato 'nyad rÆpam Ãtmana÷ 03,163.040c divyam eva mahÃrÃja vasÃno 'dbhutam ambaram 03,163.041a hitvà kirÃtarÆpaæ ca bhagavÃæs tridaÓeÓvara÷ 03,163.041c svarÆpaæ divyam ÃsthÃya tasthau tatra maheÓvara÷ 03,163.042a ad­Óyata tata÷ sÃk«Ãd bhagavÃn gov­«adhvaja÷ 03,163.042c umÃsahÃyo harid­g bahurÆpa÷ pinÃkadh­k 03,163.043a sa mÃm abhyetya samare tathaivÃbhimukhaæ sthitam 03,163.043c ÓÆlapÃïir athovÃca tu«Âo 'smÅti paraætapa 03,163.044a tatas tad dhanur ÃdÃya tÆïau cÃk«ayyasÃyakau 03,163.044c prÃdÃn mamaiva bhagavÃn varayasveti cÃbravÅt 03,163.045a tu«Âo 'smi tava kaunteya brÆhi kiæ karavÃïi te 03,163.045c yat te manogataæ vÅra tad brÆhi vitarÃmy aham 03,163.045e amaratvam apÃhÃya brÆhi yat te manogatam 03,163.046a tata÷ präjalir evÃham astre«u gatamÃnasa÷ 03,163.046c praïamya Óirasà Óarvaæ tato vacanam Ãdade 03,163.047a bhagavÃn me prasannaÓ ced Åpsito 'yaæ varo mama 03,163.047c astrÃïÅcchÃmy ahaæ j¤Ãtuæ yÃni deve«u kÃni cit 03,163.047e dadÃnÅty eva bhagavÃn abravÅt tryambakaÓ ca mÃm 03,163.048a raudram astraæ madÅyaæ tvÃm upasthÃsyati pÃï¬ava 03,163.048c pradadau ca mama prÅta÷ so 'straæ pÃÓupataæ prabhu÷ 03,163.049a uvÃca ca mahÃdevo dattvà me 'straæ sanÃtanam 03,163.049c na prayojyaæ bhaved etan mÃnu«e«u kathaæ cana 03,163.049d*0840_01 jagad vinirdahed evam alpatejasi pÃtitam 03,163.050a pŬyamÃnena balavat prayojyaæ te dhanaæjaya 03,163.050c astrÃïÃæ pratighÃte ca sarvathaiva prayojaye÷ 03,163.051a tad apratihataæ divyaæ sarvÃstraprati«edhanam 03,163.051c mÆrtiman me sthitaæ pÃrÓve prasanne gov­«adhvaje 03,163.052a utsÃdanam amitrÃïÃæ parasenÃnikartanam 03,163.052c durÃsadaæ du«prahasaæ suradÃnavarÃk«asai÷ 03,163.053a anuj¤Ãtas tv ahaæ tena tatraiva samupÃviÓam 03,163.053c prek«ataÓ caiva me devas tatraivÃntaradhÅyata 03,164.001 arjuna uvÃca 03,164.001a tatas tÃm avasaæ prÅto rajanÅæ tatra bhÃrata 03,164.001c prasÃdÃd devadevasya tryambakasya mahÃtmana÷ 03,164.002a vyu«ito rajanÅæ cÃhaæ k­tvà pÆrvÃhïikakriyÃm 03,164.002c apaÓyaæ taæ dvijaÓre«Âhaæ d­«ÂavÃn asmi yaæ purà 03,164.003a tasmai cÃhaæ yathÃv­ttaæ sarvam eva nyavedayam 03,164.003c bhagavantaæ mahÃdevaæ sameto 'smÅti bhÃrata 03,164.004a sa mÃm uvÃca rÃjendra prÅyamÃïo dvijottama÷ 03,164.004c d­«Âas tvayà mahÃdevo yathà nÃnyena kena cit 03,164.005a sametya lokapÃlais tu sarvair vaivasvatÃdibhi÷ 03,164.005c dra«ÂÃsy anagha devendraæ sa ca te 'strÃïi dÃsyati 03,164.006a evam uktvà sa mÃæ rÃjann ÃÓli«ya ca puna÷ puna÷ 03,164.006c agacchat sa yathÃkÃmaæ brÃhmaïa÷ sÆryasaænibha÷ 03,164.007a athÃparÃhïe tasyÃhna÷ prÃvÃt puïya÷ samÅraïa÷ 03,164.007c punar navam imaæ lokaæ kurvann iva sapatnahan 03,164.008a divyÃni caiva mÃlyÃni sugandhÅni navÃni ca 03,164.008c ÓaiÓirasya gire÷ pÃde prÃdurÃsan samÅpata÷ 03,164.009a vÃditrÃïi ca divyÃni sugho«Ãïi samantata÷ 03,164.009c stutayaÓ cendrasaæyuktà aÓrÆyanta manoharÃ÷ 03,164.010a gaïÃÓ cÃpsarasÃæ tatra gandharvÃïÃæ tathaiva ca 03,164.010c purastÃd devadevasya jagur gÅtÃni sarvaÓa÷ 03,164.011a marutÃæ ca gaïÃs tatra devayÃnair upÃgaman 03,164.011c mahendrÃnucarà ye ca devasadmanivÃsina÷ 03,164.012a tato marutvÃn haribhir yuktair vÃhai÷ svalaæk­tai÷ 03,164.012c ÓacÅsahÃyas tatrÃyÃt saha sarvais tadÃmarai÷ 03,164.013a etasminn eva kÃle tu kubero naravÃhana÷ 03,164.013c darÓayÃm Ãsa mÃæ rÃjaæl lak«myà paramayà yuta÷ 03,164.014a dak«iïasyÃæ diÓi yamaæ pratyapaÓyaæ vyavasthitam 03,164.014c varuïaæ devarÃjaæ ca yathÃsthÃnam avasthitam 03,164.015a te mÃm Æcur mahÃrÃja sÃntvayitvà surar«abhÃ÷ 03,164.015c savyasÃcin samÅk«asva lokapÃlÃn avasthitÃn 03,164.016a surakÃryÃrthasiddhyarthaæ d­«ÂavÃn asi Óaækaram 03,164.016c asmatto 'pi g­hÃïa tvam astrÃïÅti samantata÷ 03,164.017a tato 'haæ prayato bhÆtvà praïipatya surar«abhÃn 03,164.017c pratyag­hïaæ tadÃstrÃïi mahÃnti vidhivat prabho 03,164.018a g­hÅtÃstras tato devair anuj¤Ãto 'smi bhÃrata 03,164.018c atha devà yayu÷ sarve yathÃgatam ariædama 03,164.019a maghavÃn api deveÓo ratham Ãruhya suprabham 03,164.019c uvÃca bhagavÃn vÃkyaæ smayann iva surÃrihà 03,164.020a puraivÃgamanÃd asmÃd vedÃhaæ tvÃæ dhanaæjaya 03,164.020c ata÷ paraæ tv ahaæ vai tvÃæ darÓaye bharatar«abha 03,164.021a tvayà hi tÅrthe«u purà samÃplÃva÷ k­to 'sak­t 03,164.021c tapaÓ cedaæ purà taptaæ svargaæ gantÃsi pÃï¬ava 03,164.022a bhÆyaÓ caiva tu taptavyaæ tapa÷ paramadÃruïam 03,164.022b*0841_01 duÓcaraæ ghoram astrÃïÃæ tapasaÓ copadarÓanam 03,164.022c uvÃca bhagavÃn sarvaæ tapasaÓ copapÃdanam 03,164.022d*0842_01 svargas tv avaÓyaæ gantavyas tvayà Óatruni«Ædana 03,164.023a mÃtalir manniyogÃt tvÃæ tridivaæ prÃpayi«yati 03,164.023c viditas tvaæ hi devÃnÃm ­«ÅïÃæ ca mahÃtmanÃm 03,164.023d*0843_01 ihastha÷ pÃï¬avaÓre«Âha tapa÷ kurvan sudu«karam 03,164.024a tato 'ham abruvaæ Óakraæ prasÅda bhagavan mama 03,164.024c ÃcÃryaæ varaye tvÃham astrÃrthaæ tridaÓeÓvara 03,164.025 indra uvÃca 03,164.025a krÆraæ karmÃstravit tÃta kari«yasi paraætapa 03,164.025c yadartham astrÃïÅpsus tvaæ taæ kÃmaæ pÃï¬avÃpnuhi 03,164.026 arjuna uvÃca 03,164.026a tato 'ham abruvaæ nÃhaæ divyÃny astrÃïi Óatruhan 03,164.026c mÃnu«e«u prayok«yÃmi vinÃstrapratighÃtanam 03,164.027a tÃni divyÃni me 'strÃïi prayaccha vibudhÃdhipa 03,164.027c lokÃæÓ cÃstrajitÃn paÓcÃl labheyaæ surapuægava 03,164.028 indra uvÃca 03,164.028a parÅk«Ãrthaæ mayaitat te vÃkyam uktaæ dhanaæjaya 03,164.028c mamÃtmajasya vacanaæ sÆpapannam idaæ tava 03,164.029a Óik«a me bhavanaæ gatvà sarvÃïy astrÃïi bhÃrata 03,164.029c vÃyor agner vasubhyo 'tha varuïÃt samarudgaïÃt 03,164.030a sÃdhyaæ paitÃmahaæ caiva gandharvoragarak«asÃm 03,164.030c vai«ïavÃni ca sarvÃïi nair­tÃni tathaiva ca 03,164.030e madgatÃni ca yÃnÅha sarvÃstrÃïi kurÆdvaha 03,164.031 arjuna uvÃca 03,164.031a evam uktvà tu mÃæ Óakras tatraivÃntaradhÅyata 03,164.031c athÃpaÓyaæ hariyujaæ ratham aindram upasthitam 03,164.031e divyaæ mÃyÃmayaæ puïyaæ yattaæ mÃtalinà n­pa 03,164.032a lokapÃle«u yÃte«u mÃm uvÃcÃtha mÃtali÷ 03,164.032c dra«Âum icchati Óakras tvÃæ devarÃjo mahÃdyute 03,164.033a saæsiddhas tvaæ mahÃbÃho kuru kÃryam anuttamam 03,164.033c paÓya puïyak­tÃæ lokÃn saÓarÅro divaæ vraja 03,164.033d*0844_01 devarÃja÷ sahasrÃk«as tvÃæ did­k«ati bhÃrata 03,164.034a ity ukto 'haæ mÃtalinà girim Ãmantrya ÓaiÓiram 03,164.034c pradak«iïam upÃv­tya samÃrohaæ rathottamam 03,164.035a codayÃm Ãsa sa hayÃn manomÃrutaraæhasa÷ 03,164.035c mÃtalir hayaÓÃstraj¤o yathÃvad bhÆridak«iïa÷ 03,164.036a avaik«ata ca me vaktraæ sthitasyÃtha sa sÃrathi÷ 03,164.036c tathà bhrÃnte rathe rÃjan vismitaÓ cedam abravÅt 03,164.037a atyadbhutam idaæ me 'dya vicitraæ pratibhÃti mÃm 03,164.037c yad Ãsthito rathaæ divyaæ padà na calito bhavÃn 03,164.038a devarÃjo 'pi hi mayà nityam atropalak«ita÷ 03,164.038c vicalan prathamotpÃte hayÃnÃæ bharatar«abha 03,164.039a tvaæ puna÷ sthita evÃtra rathe bhrÃnte kurÆdvaha 03,164.039c atiÓakram idaæ sattvaæ taveti pratibhÃti me 03,164.040a ity uktvÃkÃÓam ÃviÓya mÃtalir vibudhÃlayÃn 03,164.040c darÓayÃm Ãsa me rÃjan vimÃnÃni ca bhÃrata 03,164.040d*0845_01 sa ratho haribhir yukto hy Ærdhvam Ãcakrame tata÷ 03,164.040d*0845_02 ­«ayo devatÃÓ caiva pÆjayanti narottama 03,164.040d*0845_03 tata÷ kÃmagamÃæl lokÃn apaÓyaæ vai surar«iïÃm 03,164.040d*0845_04 gandharvÃpsarasÃæ caiva prabhÃvam amitaujasÃm 03,164.041a nandanÃdÅni devÃnÃæ vanÃni bahulÃny uta 03,164.041c darÓayÃm Ãsa me prÅtyà mÃtali÷ ÓakrasÃrathi÷ 03,164.042a tata÷ Óakrasya bhavanam apaÓyam amarÃvatÅm 03,164.042c divyai÷ kÃmaphalair v­k«ai ratnaiÓ ca samalaæk­tÃm 03,164.043a na tÃæ bhÃsayate sÆryo na ÓÅto«ïe na ca klama÷ 03,164.043c raja÷ paÇko na ca tamas tatrÃsti na jarà n­pa 03,164.044a na tatra Óoko dainyaæ và vaivarïyaæ copalak«yate 03,164.044c divaukasÃæ mahÃrÃja na ca glÃnir ariædama 03,164.045a na krodhalobhau tatrÃstÃm aÓubhaæ ca viÓÃæ pate 03,164.045c nityatu«ÂÃÓ ca h­«ÂÃÓ ca prÃïina÷ suraveÓmani 03,164.046a nityapu«paphalÃs tatra pÃdapà haritacchadÃ÷ 03,164.046c pu«kariïyaÓ ca vividhÃ÷ padmasaugandhikÃyutÃ÷ 03,164.047a ÓÅtas tatra vavau vÃyu÷ sugandho jÅvana÷ Óuci÷ 03,164.047c sarvaratnavicitrà ca bhÆmi÷ pu«pavibhÆ«ità 03,164.048a m­gadvijÃÓ ca bahavo rucirà madhurasvarÃ÷ 03,164.048c vimÃnayÃyinaÓ cÃtra d­Óyante bahavo 'marÃ÷ 03,164.049a tato 'paÓyaæ vasÆn rudrÃn sÃdhyÃæÓ ca samarudgaïÃn 03,164.049c ÃdityÃn aÓvinau caiva tÃn sarvÃn pratyapÆjayam 03,164.050a te mÃæ vÅryeïa yaÓasà tejasà ca balena ca 03,164.050c astraiÓ cÃpy anvajÃnanta saægrÃmavijayena ca 03,164.051a praviÓya tÃæ purÅæ ramyÃæ devagandharvasevitÃm 03,164.051c devarÃjaæ sahasrÃk«am upÃti«Âhaæ k­täjali÷ 03,164.052a dadÃv ardhÃsanaæ prÅta÷ Óakro me dadatÃæ vara÷ 03,164.052c bahumÃnÃc ca gÃtrÃïi pasparÓa mama vÃsava÷ 03,164.053a tatrÃhaæ devagandharvai÷ sahito bhuridak«iïa 03,164.053c astrÃrtham avasaæ svarge kurvÃïo 'strÃïi bhÃrata 03,164.054a viÓvÃvasoÓ ca me putraÓ citraseno 'bhavat sakhà 03,164.054c sa ca gÃndharvam akhilaæ grÃhayÃm Ãsa mÃæ n­pa 03,164.055a tato 'ham avasaæ rÃjan g­hÅtÃstra÷ supÆjita÷ 03,164.055c sukhaæ Óakrasya bhavane sarvakÃmasamanvita÷ 03,164.056a Ó­ïvan vai gÅtaÓabdaæ ca tÆryaÓabdaæ ca pu«kalam 03,164.056c paÓyaæÓ cÃpsarasa÷ Óre«Âhà n­tyamÃnÃ÷ paraætapa 03,164.057a tat sarvam anavaj¤Ãya tathyaæ vijj¤Ãya bhÃrata 03,164.057c atyarthaæ pratig­hyÃham astre«v eva vyavasthita÷ 03,164.058a tato 'tu«yat sahasrÃk«as tena kÃmena me vibhu÷ 03,164.058c evaæ me vasato rÃjann e«a kÃlo 'tyagÃd divi 03,165.001 arjuna uvÃca 03,165.001a k­tÃstram abhiviÓvastam atha mÃæ harivÃhana÷ 03,165.001c saæsp­Óya mÆrdhni pÃïibhyÃm idaæ vacanam abravÅt 03,165.002a na tvam adya yudhà jetuæ Óakya÷ suragaïair api 03,165.002c kiæ punar mÃnu«e loke mÃnu«air ak­tÃtmabhi÷ 03,165.002e aprameyo 'pradh­«yaÓ ca yuddhe«v apratimas tathà 03,165.002f*0846_01 ajeyas tvaæ hi saægrÃme sarvair api surÃsurai÷ 03,165.003a athÃbravÅt punar deva÷ saæprah­«ÂatanÆruha÷ 03,165.003c astrayuddhe samo vÅra na te kaÓ cid bhavi«yati 03,165.004a apramatta÷ sadà dak«a÷ satyavÃdÅ jitendriya÷ 03,165.004c brahmaïyaÓ cÃstravic cÃsi ÓÆraÓ cÃsi kurÆdvaha 03,165.005a astrÃïi samavÃptÃni tvayà daÓa ca pa¤ca ca 03,165.005c pa¤cabhir vidhibhi÷ pÃrtha na tvayà vidyate sama÷ 03,165.006a prayogam upasaæhÃram Ãv­ttiæ ca dhanaæjaya 03,165.006c prÃyaÓcittaæ ca vettha tvaæ pratighÃtaæ ca sarvaÓa÷ 03,165.007a tava gurvarthakÃlo 'yam upapanna÷ paraætapa 03,165.007c pratijÃnÅ«va taæ kartum ato vetsyÃmy ahaæ param 03,165.008a tato 'ham abruvaæ rÃjan devarÃjam idaæ vaca÷ 03,165.008c vi«ahyaæ cen mayà kartuæ k­tam eva nibodha tat 03,165.009a tato mÃm abravÅd rÃjan prahasya balav­trahà 03,165.009c nÃvi«ahyaæ tavÃdyÃsti tri«u loke«u kiæ cana 03,165.010a nivÃtakavacà nÃma dÃnavà mama Óatrava÷ 03,165.010c samudrakuk«im ÃÓritya durge prativasanty uta 03,165.011a tisra÷ koÂya÷ samÃkhyÃtÃs tulyarÆpabalaprabhÃ÷ 03,165.011c tÃæs tatra jahi kaunteya gurvarthas te bhavi«yati 03,165.012a tato mÃtalisaæyuktaæ mayÆrasamaromabhi÷ 03,165.012c hayair upetaæ prÃdÃn me rathaæ divyaæ mahÃprabham 03,165.013a babandha caiva me mÆrdhni kirÅÂam idam uttamam 03,165.013c svarÆpasad­Óaæ caiva prÃdÃd aÇgavibhÆ«aïam 03,165.014a abhedyaæ kavacaæ cedaæ sparÓarÆpavad uttamam 03,165.014c ajarÃæ jyÃm imÃæ cÃpi gÃï¬Åve samayojayat 03,165.015a tata÷ prÃyÃm ahaæ tena syandanena virÃjatà 03,165.015c yenÃjayad devapatir baliæ vairocaniæ purà 03,165.016a tato devÃ÷ sarva eva tena gho«eïa bodhita÷ 03,165.016c manvÃnà devarÃjaæ mÃæ samÃjagmur viÓÃæ pate 03,165.016e d­«Âvà ca mÃm ap­cchanta kiæ kari«yasi phalguna 03,165.017a tÃn abruvaæ yathÃbhÆtam idaæ kartÃsmi saæyuge 03,165.017c nivÃtakavacÃnÃæ tu prasthitaæ mÃæ vadhai«iïam 03,165.017e nibodhata mahÃbhÃgÃ÷ Óivaæ cÃÓÃsta me 'naghÃ÷ 03,165.017f*0847_01 tato vÃgbhi÷ praÓastÃbhis tridaÓÃ÷ p­thivÅpate 03,165.018a tu«Âuvur mÃæ prasannÃs te yathà devaæ puraædaram 03,165.018c rathenÃnena maghavà jitavä Óambaraæ yudhi 03,165.018e namuciæ balav­trau ca prahlÃdanarakÃv api 03,165.019a bahÆni ca sahasrÃïi prayutÃny arbudÃni ca 03,165.019c rathenÃnena daityÃnÃæ jitavÃn maghavÃn yudhi 03,165.020a tvam apy etena kaunteya nivÃtakavacÃn raïe 03,165.020c vijetà yudhi vikramya pureva maghavÃn vaÓÅ 03,165.021a ayaæ ca ÓaÇkhapravaro yena jetÃsi dÃnavÃn 03,165.021c anena vijità lokÃ÷ ÓakreïÃpi mahÃtmanà 03,165.022a pradÅyamÃnaæ devais tu devadattaæ jalodbhavam 03,165.022c pratyag­hïaæ jayÃyainaæ stÆyamÃnas tadÃmarai÷ 03,165.023a sa ÓaÇkhÅ kavacÅ bÃïÅ prag­hÅtaÓarÃsana÷ 03,165.023c dÃnavÃlayam atyugraæ prayÃto 'smi yuyutsayà 03,166.001 arjuna uvÃca 03,166.001a tato 'haæ stÆyamÃnas tu tatra tatra mahar«ibhi÷ 03,166.001c apaÓyam udadhiæ bhÅmam apÃæpatim athÃvyayam 03,166.002a phenavatya÷ prakÅrïÃÓ ca saæhatÃÓ ca samucchritÃ÷ 03,166.002c ÆrmayaÓ cÃtra d­Óyante calanta iva parvatÃ÷ 03,166.002e nÃva÷ sahasraÓas tatra ratnapÆrïÃ÷ samantata÷ 03,166.002f*0848_01 nabhasÅva vimÃnÃni vicarantyo virejire 03,166.003a timiægilÃ÷ kacchapÃÓ ca tathà timitimiægilÃ÷ 03,166.003c makarÃÓ cÃtra d­Óyante jale magnà ivÃdraya÷ 03,166.004a ÓaÇkhÃnÃæ ca sahasrÃïi magnÃny apsu samantata÷ 03,166.004c d­Óyante sma yathà rÃtrau tÃrÃs tanv abhrasaæv­tÃ÷ 03,166.005a tathà sahasraÓas tatra ratnasaæghÃ÷ plavanty uta 03,166.005c vÃyuÓ ca ghÆrïate bhÅmas tad adbhutam ivÃbhavat 03,166.006a tam atÅtya mahÃvegaæ sarvÃmbhonidhim uttamam 03,166.006c apaÓyaæ dÃnavÃkÅrïaæ tad daityapuram antikÃt 03,166.007a tatraiva mÃtalis tÆrïaæ nipatya p­thivÅtale 03,166.007b*0849_01 rathaæ taæ tu samÃÓli«ya prÃdravad rathayogavit 03,166.007c nÃdayan rathagho«eïa tat puraæ samupÃdravat 03,166.008a rathagho«aæ tu taæ Órutvà stanayitnor ivÃmbare 03,166.008c manvÃnà devarÃjaæ mÃæ saævignà dÃnavÃbhavan 03,166.009a sarve saæbhrÃntamanasa÷ ÓaracÃpadharÃ÷ sthitÃ÷ 03,166.009c tathà ÓÆlÃsiparaÓugadÃmusalapÃïaya÷ 03,166.010a tato dvÃrÃïi pidadhur dÃnavÃs trastacetasa÷ 03,166.010c saævidhÃya pure rak«Ãæ na sma kaÓ cana d­Óyate 03,166.011a tata÷ ÓaÇkham upÃdÃya devadattaæ mahÃsvanam 03,166.011c puram Ãsuram ÃÓli«ya prÃdhamaæ taæ Óanair aham 03,166.012a sa tu Óabdo divaæ stabdhvà pratiÓabdam ajÅjanat 03,166.012c vitresuÓ ca nililyuÓ ca bhÆtÃni sumahÃnty api 03,166.013a tato nivÃtakavacÃ÷ sarva eva samantata÷ 03,166.013c daæÓità vividhais trÃïair vividhÃyudhapÃïaya÷ 03,166.014a ÃyasaiÓ ca mahÃÓÆlair gadÃbhir musalair api 03,166.014c paÂÂiÓai÷ karavÃlaiÓ ca rathacakraiÓ ca bhÃrata 03,166.015a ÓataghnÅbhir bhuÓuï¬Åbhi÷ kha¬gaiÓ citrai÷ svalaæk­tai÷ 03,166.015c prag­hÅtair dite÷ putrÃ÷ prÃdurÃsan sahasraÓa÷ 03,166.016a tato vicÃrya bahudhà rathamÃrge«u tÃn hayÃn 03,166.016c prÃcodayat same deÓe mÃtalir bharatar«abha 03,166.017a tena te«Ãæ praïunnÃnÃm ÃÓutvÃc chÅghragÃminÃm 03,166.017c nÃnvapaÓyaæ tadà kiæ cit tan me 'dbhutam ivÃbhavat 03,166.018a tatas te dÃnavÃs tatra yodhavrÃtÃny anekaÓa÷ 03,166.018c vik­tasvararÆpÃïi bh­Óaæ sarvÃïy acodayan 03,166.019a tena Óabdena mahatà samudre parvatopamÃ÷ 03,166.019c Ãplavanta gatai÷ sattvair matsyÃ÷ ÓatasahasraÓa÷ 03,166.020a tato vegena mahatà dÃnavà mÃm upÃdravan 03,166.020c vimu¤canta÷ ÓitÃn bÃïä ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,166.021a sa saæprahÃras tumulas te«Ãæ mama ca bhÃrata 03,166.021c avartata mahÃghoro nivÃtakavacÃntaka÷ 03,166.022a tato devar«ayaÓ caiva dÃnavar«igaïÃÓ ca ye 03,166.022c brahmar«ayaÓ ca siddhÃÓ ca samÃjagmur mahÃm­dhe 03,166.023a te vai mÃm anurÆpÃbhir madhurÃbhir jayai«iïa÷ 03,166.023c astuvan munayo vÃgbhir yathendraæ tÃrakÃmaye 03,167.001 arjuna uvÃca 03,167.001a tato nivÃtakavacÃ÷ sarve vegena bhÃrata 03,167.001c abhyadravan mÃæ sahitÃ÷ prag­hÅtÃyudhà raïe 03,167.002a Ãcchidya rathapanthÃnam utkroÓanto mahÃrathÃ÷ 03,167.002c Ãv­tya sarvatas te mÃæ Óaravar«air avÃkiran 03,167.003a tato 'pare mahÃvÅryÃ÷ ÓÆlapaÂÂiÓapÃïaya÷ 03,167.003c ÓÆlÃni ca bhuÓuï¬ÅÓ ca mumucur dÃnavà mayi 03,167.004a tac chÆlavar«aæ sumahad gadÃÓaktisamÃkulam 03,167.004c aniÓaæ s­jyamÃnaæ tair apatan madrathopari 03,167.005a anye mÃm abhyadhÃvanta nivÃtakavacà yudhi 03,167.005c ÓitaÓastrÃyudhà raudrÃ÷ kÃlarÆpÃ÷ prahÃriïa÷ 03,167.006a tÃn ahaæ vividhair bÃïair vegavadbhir ajihmagai÷ 03,167.006c gÃï¬Åvamuktair abhyaghnam ekaikaæ daÓabhir m­dhe 03,167.006e te k­tà vimukhÃ÷ sarve matprayuktai÷ ÓilÃÓitai÷ 03,167.007a tato mÃtalinà tÆrïaæ hayÃs te saæpracoditÃ÷ 03,167.007c rathamÃrgÃd bahÆæs tatra vicerur vÃtaraæhasa÷ 03,167.007e susaæyatà mÃtalinà prÃmathnanta dite÷ sutÃn 03,167.008a Óataæ ÓatÃs te harayas tasmin yuktà mahÃrathe 03,167.008c tadà mÃtalinà yattà vyacarann alpakà iva 03,167.009a te«Ãæ caraïapÃtena rathanemisvanena ca 03,167.009c mama bÃïanipÃtaiÓ ca hatÃs te ÓataÓo 'surÃ÷ 03,167.010a gatÃsavas tathà cÃnye prag­hÅtaÓarÃsanÃ÷ 03,167.010c hatasÃrathayas tatra vyak­«yanta turaægamai÷ 03,167.011a te diÓo vidiÓa÷ sarvÃ÷ pratirudhya prahÃriïa÷ 03,167.011c nighnanti vividhai÷ Óastrais tato me vyathitaæ mana÷ 03,167.012a tato 'haæ mÃtaler vÅryam apaÓyaæ paramÃdbhutam 03,167.012c aÓvÃæs tathà vegavato yad ayatnÃd adhÃrayat 03,167.013a tato 'haæ laghubhiÓ citrair astrais tÃn asurÃn raïe 03,167.013c sÃyudhÃn acchinaæ rÃja¤ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,167.014a evaæ me caratas tatra sarvayatnena Óatruhan 03,167.014c prÅtimÃn abhavad vÅro mÃtali÷ ÓakrasÃrathi÷ 03,167.015a vadhyamÃnÃs tatas te tu hayais tena rathena ca 03,167.015c agaman prak«ayaæ ke cin nyavartanta tathÃpare 03,167.016a spardhamÃnà ivÃsmÃbhir nivÃtakavacà raïe 03,167.016c Óaravar«air mahadbhir mÃæ samantÃt pratyavÃrayan 03,167.016d*0850_01 Óaravegair nihatyÃham astrai÷ ÓaravighÃtibhi÷ 03,167.016d*0850_02 jvaladbhi÷ paramai÷ ÓÅghrais tÃn avidhyaæ sahasraÓa÷ 03,167.017a tato 'haæ laghubhiÓ citrair brahmÃstraparimantritai÷ 03,167.017c vyadhamaæ sÃyakair ÃÓu ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,167.018a tata÷ saæpŬyamÃnÃs te krodhÃvi«Âà mahÃsurÃ÷ 03,167.018c apŬayan mÃæ sahitÃ÷ ÓaraÓÆlÃsiv­«Âibhi÷ 03,167.019a tato 'ham astram Ãti«Âhaæ paramaæ tigmatejasam 03,167.019c dayitaæ devarÃjasya mÃdhavaæ nÃma bhÃrata 03,167.020a tata÷ kha¬gÃæs triÓÆlÃæÓ ca tomarÃæÓ ca sahasraÓa÷ 03,167.020c astravÅryeïa Óatadhà tair muktÃn aham acchinam 03,167.021a chittvà praharaïÃny e«Ãæ tatas tÃn api sarvaÓa÷ 03,167.021c pratyavidhyam ahaæ ro«Ãd daÓabhir daÓabhi÷ Óarai÷ 03,167.022a gÃï¬ÅvÃd dhi tadà saækhye yathà bhramarapaÇktaya÷ 03,167.022c ni«patanti tathà bÃïÃs tan mÃtalir apÆjayat 03,167.023a te«Ãm api tu bÃïÃs te bahutvÃc chalabhà iva 03,167.023c avÃkiran mÃæ balavat tÃn ahaæ vyadhamaæ Óarai÷ 03,167.024a vadhyamÃnÃs tatas te tu nivÃtakavacÃ÷ puna÷ 03,167.024c Óaravar«air mahadbhir mÃæ samantÃt paryavÃrayan 03,167.025a ÓaravegÃn nihatyÃham astrai÷ ÓaravighÃtibhi÷ 03,167.025c jvaladbhi÷ paramai÷ ÓÅghrais tÃn avidhyaæ sahasraÓa÷ 03,167.026a te«Ãæ chinnÃni gÃtrÃïi vis­janti sma Óoïitam 03,167.026c prÃv­«ÅvÃtiv­«ÂÃni Ó­ÇgÃïÅva dharÃbh­tÃm 03,167.027a indrÃÓanisamasparÓair vegavadbhir ajihmagai÷ 03,167.027c madbÃïair vadhyamÃnÃs te samudvignÃ÷ sma dÃnavÃ÷ 03,167.028a Óatadhà bhinnadehÃntrÃ÷ k«Åïapraharaïaujasa÷ 03,167.028c tato nivÃtakavacà mÃm ayudhyanta mÃyayà 03,168.001 arjuna uvÃca 03,168.001a tato 'Ómavar«aæ sumahat prÃdurÃsÅt samantata÷ 03,168.001c nagamÃtrair mahÃghorais tan mÃæ d­¬ham apŬayat 03,168.002a tad ahaæ vajrasaækÃÓai÷ Óarair indrÃstracoditai÷ 03,168.002c acÆrïayaæ vegavadbhi÷ Óatadhaikaikam Ãhave 03,168.003a cÆrïyamÃne 'Ómavar«e tu pÃvaka÷ samajÃyata 03,168.003c tatrÃÓmacÆrïam apatat pÃvakaprakarà iva 03,168.003d*0851_01 tato 'haæ vÃruïÃstreïa aÓmavar«aæ viÓÃtavÃn 03,168.004a tato 'Ómavar«e nihate jalavar«aæ mahattaram 03,168.004c dhÃrÃbhir ak«amÃtrÃbhi÷ prÃdurÃsÅn mamÃntike 03,168.005a nabhasa÷ pracyutà dhÃrÃs tigmavÅryÃ÷ sahasraÓa÷ 03,168.005c Ãv­ïvan sarvato vyoma diÓaÓ copadiÓas tathà 03,168.006a dhÃrÃïÃæ ca nipÃtena vÃyor visphÆrjitena ca 03,168.006c garjitena ca daityÃnÃæ na prÃj¤Ãyata kiæ cana 03,168.007a dhÃrà divi ca saæbaddhà vasudhÃyÃæ ca sarvaÓa÷ 03,168.007c vyÃmohayanta mÃæ tatra nipatantyo 'niÓaæ bhuvi 03,168.008a tatropadi«Âam indreïa divyam astraæ viÓo«aïam 03,168.008c dÅptaæ prÃhiïavaæ ghoram aÓu«yat tena taj jalam 03,168.009a hate 'Ómavar«e tu mayà jalavar«e ca Óo«ite 03,168.009c mumucur dÃnavà mÃyÃm agniæ vÃyuæ ca mÃnada 03,168.010a tato 'ham agniæ vyadhamaæ salilÃstreïa sarvaÓa÷ 03,168.010c Óailena ca mahÃstreïa vÃyor vegam adhÃrayam 03,168.011a tasyÃæ pratihatÃyÃæ tu dÃnavà yuddhadurmadÃ÷ 03,168.011c prÃkurvan vividhà mÃyà yaugapadyena bhÃrata 03,168.012a tato var«aæ prÃdurabhÆt sumahal lomahar«aïam 03,168.012c astrÃïÃæ ghorarÆpÃïÃm agner vÃyos tathÃÓmanÃm 03,168.013a sà tu mÃyÃmayÅ v­«Âi÷ pŬayÃm Ãsa mÃæ yudhi 03,168.013c atha ghoraæ tamas tÅvraæ prÃdurÃsÅt samantata÷ 03,168.014a tamasà saæv­te loke ghoreïa paru«eïa ca 03,168.014c turagà vimukhÃÓ cÃsan prÃskhalac cÃpi mÃtali÷ 03,168.015a hastÃd dhiraïmayaÓ cÃsya pratoda÷ prÃpatad bhuvi 03,168.015c asak­c cÃha mÃæ bhÅta÷ kvÃsÅti bharatar«abha 03,168.016a mÃæ ca bhÅr ÃviÓat tÅvrà tasmin vigatacetasi 03,168.016c sa ca mÃæ vigataj¤Ãna÷ saætrasta idam abravÅt 03,168.017a surÃïÃm asurÃïÃæ ca saægrÃma÷ sumahÃn abhÆt 03,168.017c am­tÃrthe purà pÃrtha sa ca d­«Âo mayÃnagha 03,168.018a Óambarasya vadhe cÃpi saægrÃma÷ sumahÃn abhÆt 03,168.018c sÃrathyaæ devarÃjasya tatrÃpi k­tavÃn aham 03,168.019a tathaiva v­trasya vadhe saæg­hÅtà hayà mayà 03,168.019c vairocaner mayà yuddhaæ d­«Âaæ cÃpi sudÃruïam 03,168.019d*0852_01 balapraj¤ÃdayaÓ cÃpi tathÃnye«Ãæ ca pÃï¬ava 03,168.020a ete mayà mahÃghorÃ÷ saægrÃmÃ÷ paryupÃsitÃ÷ 03,168.020c na cÃpi vigataj¤Ãno bhÆtapÆrvo 'smi pÃï¬ava 03,168.021a pitÃmahena saæhÃra÷ prajÃnÃæ vihito dhruvam 03,168.021c na hi yuddham idaæ yuktam anyatra jagata÷ k«ayÃt 03,168.022a tasya tad vacanaæ Órutvà saæstabhyÃtmÃnam Ãtmanà 03,168.022c mohayi«yan dÃnavÃnÃm ahaæ mÃyÃmayaæ balam 03,168.023a abruvaæ mÃtaliæ bhÅtaæ paÓya me bhujayor balam 03,168.023c astrÃïÃæ ca prabhÃvaæ me dhanu«o gÃï¬ivasya ca 03,168.024a adyÃstramÃyayaite«Ãæ mÃyÃm etÃæ sudÃruïÃm 03,168.024c vinihanmi tamaÓ cograæ mà bhai÷ sÆta sthiro bhava 03,168.025a evam uktvÃham as­jam astramÃyÃæ narÃdhipa 03,168.025c mohanÅæ sarvaÓatrÆïÃæ hitÃya tridivaukasÃm 03,168.026a pŬyamÃnÃsu mÃyÃsu tÃsu tÃsv asureÓvarÃ÷ 03,168.026c punar bahuvidhà mÃyÃ÷ prÃkurvann amitaujasa÷ 03,168.027a puna÷ prakÃÓam abhavat tamasà grasyate puna÷ 03,168.027c vrajaty adarÓanaæ loka÷ punar apsu nimajjati 03,168.028a susaæg­hÅtair haribhi÷ prakÃÓe sati mÃtali÷ 03,168.028c vyacarat syandanÃgryeïa saægrÃme lomahar«aïe 03,168.029a tata÷ paryapatann ugrà nivÃtakavacà mayi 03,168.029c tÃn ahaæ vivaraæ d­«Âvà prÃhiïvaæ yamasÃdanam 03,168.029d*0853_01 tathà devair avadhyatvaæ purasyÃbhedyatvam eva tu 03,168.029d*0853_02 manu«yÃïÃæ durbalatvÃd upek«yaiva mahÃsurai÷ 03,168.030a vartamÃne tathà yuddhe nivÃtakavacÃntake 03,168.030c nÃpaÓyaæ sahasà sarvÃn dÃnavÃn mÃyayÃv­tÃn 03,169.001 arjuna uvÃca 03,169.001a ad­ÓyamÃnÃs te daityà yodhayanti sma mÃyayà 03,169.001c ad­ÓyÃn astravÅryeïa tÃn apy aham ayodhayam 03,169.002a gÃï¬Åvamuktà viÓikhÃ÷ samyag astrapracoditÃ÷ 03,169.002c acchindann uttamÃÇgÃni yatra yatra sma te 'bhavan 03,169.003a tato nivÃtakavacà vadhyamÃnà mayà yudhi 03,169.003c saæh­tya mÃyÃæ sahasà prÃviÓan puram Ãtmana÷ 03,169.004a vyapayÃte«u daitye«u prÃdurbhÆte ca darÓane 03,169.004c apaÓyaæ dÃnavÃæs tatra hatä ÓatasahasraÓa÷ 03,169.005a vini«pi«ÂÃni tatrai«Ãæ ÓastrÃïy ÃbharaïÃni ca 03,169.005c kÆÂaÓa÷ sma prad­Óyante gÃtrÃïi kavacÃni ca 03,169.006a hayÃnÃæ nÃntaraæ hy ÃsÅt padÃd vicalituæ padam 03,169.006c utpatya sahasà tasthur antarik«agamÃs tata÷ 03,169.007a tato nivÃtakavacà vyoma saæchÃdya kevalam 03,169.007c ad­Óyà hy abhyavartanta vis­janta÷ ÓiloccayÃn 03,169.008a antarbhÆmigatÃÓ cÃnye hayÃnÃæ caraïÃny atha 03,169.008c nyag­hïan dÃnavà ghorà rathacakre ca bhÃrata 03,169.009a vinig­hya harÅn aÓvÃn rathaæ ca mama yudhyata÷ 03,169.009c sarvato mÃm acinvanta sarathaæ dharaïÅdharai÷ 03,169.010a parvatair upacÅyadbhi÷ patamÃnais tathÃparai÷ 03,169.010c sa deÓo yatra vartÃma guheva samapadyata 03,169.011a parvataiÓ chÃdyamÃno 'haæ nig­hÅtaiÓ ca vÃjibhi÷ 03,169.011c agacchaæ paramÃm Ãrtiæ mÃtalis tad alak«ayat 03,169.012a lak«ayitvà tu mÃæ bhÅtam idaæ vacanam abravÅt 03,169.012c arjunÃrjuna mà bhais tvaæ vajram astram udÅraya 03,169.013a tato 'haæ tasya tad vÃkyaæ Órutvà vajram udÅrayam 03,169.013c devarÃjasya dayitaæ vajram astraæ narÃdhipa 03,169.014a acalaæ sthÃnam ÃsÃdya gÃï¬Åvam anumantrya ca 03,169.014c amu¤caæ vajrasaæsparÓÃn ÃyasÃn niÓitä ÓarÃn 03,169.015a tato mÃyÃÓ ca tÃ÷ sarvà nivÃtakavacÃæÓ ca tÃn 03,169.015c te vajracodità bÃïà vajrabhÆtÃ÷ samÃviÓan 03,169.016a te vajravegÃbhihatà dÃnavÃ÷ parvatopamÃ÷ 03,169.016c itaretaram ÃÓli«ya nyapatan p­thivÅtale 03,169.017a antarbhÆmau tu ye 'g­hïan dÃnavà rathavÃjina÷ 03,169.017c anupraviÓya tÃn bÃïÃ÷ prÃhiïvan yamasÃdanam 03,169.018a hatair nivÃtakavacair nirastai÷ parvatopamai÷ 03,169.018c samÃcchÃdyata deÓa÷ sa vikÅrïair iva parvatai÷ 03,169.019a na hayÃnÃæ k«ati÷ kà cin na rathasya na mÃtale÷ 03,169.019c mama cÃd­Óyata tadà tad adbhutam ivÃbhavat 03,169.020a tato mÃæ prahasan rÃjan mÃtali÷ pratyabhëata 03,169.020c naitad arjuna deve«u tvayi vÅryaæ yadÅk«yate 03,169.021a hate«v asurasaæghe«u dÃrÃs te«Ãæ tu sarvaÓa÷ 03,169.021c prÃkroÓan nagare tasmin yathà Óaradi lak«maïÃ÷ 03,169.022a tato mÃtalinà sÃrdham ahaæ tat puram abhyayÃm 03,169.022c trÃsayan rathagho«eïa nivÃtakavacastriya÷ 03,169.023a tÃn d­«Âvà daÓasÃhasrÃn mayÆrasad­ÓÃn hayÃn 03,169.023c rathaæ ca ravisaækÃÓaæ prÃdravan gaïaÓa÷ striya÷ 03,169.024a tÃbhir Ãbharaïai÷ Óabdas trÃsitÃbhi÷ samÅrita÷ 03,169.024c ÓilÃnÃm iva Óaile«u patantÅnÃm abhÆt tadà 03,169.025a vitrastà daityanÃryas tÃ÷ svÃni veÓmÃny athÃviÓan 03,169.025c bahuratnavicitrÃïi ÓÃtakumbhamayÃni ca 03,169.026a tad adbhutÃkÃram ahaæ d­«Âvà nagaram uttamam 03,169.026c viÓi«Âaæ devanagarÃd ap­cchaæ mÃtaliæ tata÷ 03,169.027a idam evaævidhaæ kasmÃd devatà nÃviÓanty uta 03,169.027c puraædarapurÃd dhÅdaæ viÓi«Âam iti lak«aye 03,169.028 mÃtalir uvÃca 03,169.028a ÃsÅd idaæ purà pÃrtha devarÃjasya na÷ puram 03,169.028c tato nivÃtakavacair ita÷ pracyÃvitÃ÷ surÃ÷ 03,169.029a tapas taptvà mahat tÅvraæ prasÃdya ca pitÃmaham 03,169.029c idaæ v­taæ nivÃsÃya devebhyaÓ cÃbhayaæ yudhi 03,169.030a tata÷ Óakreïa bhagavÃn svayambhÆr abhicodita÷ 03,169.030c vidhattÃæ bhagavÃn atrety Ãtmano hitakÃmyayà 03,169.031a tata ukto bhagavatà di«Âam atreti vÃsava÷ 03,169.031c bhavitÃntas tvam evai«Ãæ dehenÃnyena v­trahan 03,169.032a tata e«Ãæ vadhÃrthÃya Óakro 'strÃïi dadau tava 03,169.032c na hi ÓakyÃ÷ surair hantuæ ya ete nihatÃs tvayà 03,169.033a kÃlasya pariïÃmena tatas tvam iha bhÃrata 03,169.033c e«Ãm antakara÷ prÃptas tat tvayà ca k­taæ tathà 03,169.034a dÃnavÃnÃæ vinÃÓÃrthaæ mahÃstrÃïÃæ mahad balam 03,169.034c grÃhitas tvaæ mahendreïa puru«endra tad uttamam 03,169.035 arjuna uvÃca 03,169.035a tata÷ praviÓya nagaraæ dÃnavÃæÓ ca nihatya tÃn 03,169.035c punar mÃtalinà sÃrdham agacchaæ devasadma tat 03,170.001 arjuna uvÃca 03,170.001a nivartamÃnena mayà mahad d­«Âaæ tato 'param 03,170.001c puraæ kÃmacaraæ divyaæ pÃvakÃrkasamaprabham 03,170.002a drumai ratnamayaiÓ caitrair bhÃsvaraiÓ ca patatribhi÷ 03,170.002c paulomai÷ kÃlakeyaiÓ ca nityah­«Âair adhi«Âhitam 03,170.003a gopurÃÂÂÃlakopetaæ caturdvÃraæ durÃsadam 03,170.003c sarvaratnamayaæ divyam adbhutopamadarÓanam 03,170.003e drumai÷ pu«paphalopetair divyaratnamayair v­tam 03,170.004a tathà patatribhir divyair upetaæ sumanoharai÷ 03,170.004c asurair nityamuditai÷ ÓÆlar«ÂimusalÃyudhai÷ 03,170.004e cÃpamudgarahastaiÓ ca sragvibhi÷ sarvato v­tam 03,170.005a tad ahaæ prek«ya daityÃnÃæ puram adbhutadarÓanam 03,170.005c ap­cchaæ mÃtaliæ rÃjan kim idaæ d­Óyateti vai 03,170.006 mÃtalir uvÃca 03,170.006a pulomà nÃma daiteyÅ kÃlakà ca mahÃsurÅ 03,170.006c divyaæ var«asahasraæ te ceratu÷ paramaæ tapa÷ 03,170.006e tapaso 'nte tatas tÃbhyÃæ svayambhÆr adadÃd varam 03,170.007a ag­hïÅtÃæ varaæ te tu sutÃnÃm alpadu÷khatÃm 03,170.007c avadhyatÃæ ca rÃjendra surarÃk«asapannagai÷ 03,170.008a ramaïÅyaæ puraæ cedaæ khacaraæ suk­taprabham 03,170.008c sarvaratnai÷ samuditaæ durdhar«am amarair api 03,170.008e sayak«agandharvagaïai÷ pannagÃsurarÃk«asai÷ 03,170.009a sarvakÃmaguïopetaæ vÅtaÓokam anÃmayam 03,170.009c brahmaïà bharataÓre«Âha kÃlakeyak­te k­tam 03,170.010a tad etat khacaraæ divyaæ caraty amaravarjitam 03,170.010c paulomÃdhyu«itaæ vÅra kÃlakeyaiÓ ca dÃnavai÷ 03,170.011a hiraïyapuram ity etat khyÃyate nagaraæ mahat 03,170.011c rak«itaæ kÃlakeyaiÓ ca paulomaiÓ ca mahÃsurai÷ 03,170.012a ta ete mudità nityam avadhyÃ÷ sarvadaivatai÷ 03,170.012c nivasanty atra rÃjendra gatodvegà nirutsukÃ÷ 03,170.012d*0854_01 surÃsurair avadhyÃnÃæ dÃnavÃnÃæ dhanaæjaya 03,170.012e mÃnu«o m­tyur ete«Ãæ nirdi«Âo brahmaïà purà 03,170.012f*0855_01 etÃn api raïe pÃrtha kÃlaka¤jÃn durÃsadÃn 03,170.012f*0855_02 vajrÃstreïa nayasvÃÓu vinÃÓaæ sumahÃbalÃn 03,170.013 arjuna uvÃca 03,170.013a surÃsurair avadhyÃæs tÃn ahaæ j¤Ãtvà tata÷ prabho 03,170.013c abruvaæ mÃtaliæ h­«Âo yÃhy etat puram a¤jasà 03,170.014a tridaÓeÓadvi«o yÃvat k«ayam astrair nayÃmy aham 03,170.014c na kathaæ cid dhi me pÃpà na vadhyà ye suradvi«a÷ 03,170.015a uvÃha mÃæ tata÷ ÓÅghraæ hiraïyapuram antikÃt 03,170.015c rathena tena divyena hariyuktena mÃtali÷ 03,170.016a te mÃm Ãlak«ya daiteyà vicitrÃbharaïÃmbarÃ÷ 03,170.016c samutpetur mahÃvegà rathÃn ÃsthÃya daæÓitÃ÷ 03,170.017a tato nÃlÅkanÃrÃcair bhallaÓakty­«Âitomarai÷ 03,170.017c abhyaghnan dÃnavendrà mÃæ kruddhÃs tÅvraparÃkramÃ÷ 03,170.018a tad ahaæ cÃstravar«eïa mahatà pratyavÃrayam 03,170.018c Óastravar«aæ mahad rÃjan vidyÃbalam upÃÓrita÷ 03,170.019a vyÃmohayaæ ca tÃn sarvÃn rathamÃrgaiÓ caran raïe 03,170.019c te 'nyonyam abhisaæmƬhÃ÷ pÃtayanti sma dÃnavÃ÷ 03,170.020a te«Ãm ahaæ vimƬhÃnÃm anyonyam abhidhÃvatÃm 03,170.020c ÓirÃæsi viÓikhair dÅptair vyaharaæ ÓatasaæghaÓa÷ 03,170.021a te vadhyamÃnà daiteyÃ÷ puram ÃsthÃya tat puna÷ 03,170.021c kham utpetu÷ sanagarà mÃyÃm ÃsthÃya dÃnavÅm 03,170.022a tato 'haæ Óaravar«eïa mahatà pratyavÃrayam 03,170.022c mÃrgam Ãv­tya daityÃnÃæ gatiæ cai«Ãm avÃrayam 03,170.023a tat puraæ khacaraæ divyaæ kÃmagaæ divyavarcasam 03,170.023c daiteyair varadÃnena dhÃryate sma yathÃsukham 03,170.024a antarbhÆmau nipatitaæ punar Ærdhvaæ prati«Âhate 03,170.024c punas tiryak prayÃty ÃÓu punar apsu nimajjati 03,170.025a amarÃvatisaækÃÓaæ puraæ kÃmagamaæ tu tat 03,170.025c aham astrair bahuvidhai÷ pratyag­hïaæ narÃdhipa 03,170.026a tato 'haæ ÓarajÃlena divyÃstramuditena ca 03,170.026c nyag­hïaæ saha daiteyais tat puraæ bharatar«abha 03,170.027a vik«ataæ cÃyasair bÃïair matprayuktair ajihmagai÷ 03,170.027c mahÅm abhyapatad rÃjan prabhagnaæ puram Ãsuram 03,170.028a te vadhyamÃnà madbÃïair vajravegair ayasmayai÷ 03,170.028c paryabhramanta vai rÃjann asurÃ÷ kÃlacoditÃ÷ 03,170.029a tato mÃtalir apy ÃÓu purastÃn nipatann iva 03,170.029c mahÅm avÃtarat k«ipraæ rathenÃdityavarcasà 03,170.030a tato rathasahasrÃïi «a«Âis te«Ãm amar«iïÃm 03,170.030c yuyutsÆnÃæ mayà sÃrdhaæ paryavartanta bhÃrata 03,170.031a tÃn ahaæ niÓitair bÃïair vyadhamaæ gÃrdhravÃjitai÷ 03,170.031c te yuddhe saænyavartanta samudrasya yathormaya÷ 03,170.032a neme Óakyà mÃnu«eïa yuddheneti pracintya vai 03,170.032c tato 'ham ÃnupÆrvyeïa sarvÃïy astrÃïy ayojayam 03,170.033a tatas tÃni sahasrÃïi rathÃnÃæ citrayodhinÃm 03,170.033c astrÃïi mama divyÃni pratyaghna¤ Óanakair iva 03,170.034a rathamÃrgÃn vicitrÃæs te vicaranto mahÃrathÃ÷ 03,170.034c pratyad­Óyanta saægrÃme ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,170.035a vicitramukuÂÃpŬà vicitrakavacadhvajÃ÷ 03,170.035c vicitrÃbharaïÃÓ caiva nandayantÅva me mana÷ 03,170.036a ahaæ tu Óaravar«ais tÃn astrapramuditai raïe 03,170.036c nÃÓaknuvaæ pŬayituæ te tu mÃæ paryapŬayan 03,170.037a tai÷ pŬyamÃno bahubhi÷ k­tÃstrai÷ kuÓalair yudhi 03,170.037c vyathito 'smi mahÃyuddhe bhayaæ cÃgÃn mahan mama 03,170.037d*0856_01 tato 'haæ paramÃyasto mÃtaliæ parip­«ÂavÃn 03,170.037d*0856_02 kim ete mama bÃïaughair divyÃstraparimantritai÷ 03,170.037d*0856_03 na vadhyante mahÃghorais tattvam ÃkhyÃhi p­cchata÷ 03,170.037d*0856_04 sa mÃm uvÃca paryÃptas tvam e«Ãæ bharatar«abha 03,170.037d*0856_05 tÃn uddiÓyÃtha marmÃïi pratighÃtaæ tadÃcara 03,170.037d*0856_06 etac chrutvà tu rÃjendra saæprah­«Âas tam ÆcivÃn 03,170.037d*0856_07 nivartaya rathaæ ÓÅghraæ paÓya caitÃn nipÃtitÃn 03,170.037d*0856_08 evam ukto rathaæ tatra mÃtali÷ paryavartayat 03,170.037d*0856_09 tato matvà raïe bhagnaæ dÃnavÃ÷ pratihar«itÃ÷ 03,170.037d*0856_10 vicukruÓur mahÃrÃja svareïa mahatà tadà 03,170.037d*0856_11 abhagna÷ kaiÓ cid apy e«a pÃï¬avo raïamÆrdhani 03,170.037d*0856_12 asmÃbhi÷ samare bhagna ity evaæ saæghaÓas tadà 03,170.038a tato 'haæ devadevÃya rudrÃya praïato raïe 03,170.038b*0857_01 prayata÷ praïato bhÆtvà namask­tya mahÃtmane 03,170.038c svasti bhÆtebhya ity uktvà mahÃstraæ samayojayam 03,170.038e yat tad raudram iti khyÃtaæ sarvÃmitravinÃÓanam 03,170.038f*0858_01 ahaæ pÃÓupataæ divyaæ sarvalokanamask­tam 03,170.039a tato 'paÓyaæ triÓirasaæ puru«aæ navalocanam 03,170.039c trimukhaæ «a¬bhujaæ dÅptam arkajvalanamÆrdhajam 03,170.039e lelihÃnair mahÃnÃgai÷ k­taÓÅr«am amitrahan 03,170.039f*0859_01 bhaktÃnukampinaæ devaæ nÃgayaj¤opavÅtinam 03,170.040a vibhÅs tatas tad astraæ tu ghoraæ raudraæ sanÃtanam 03,170.040c d­«Âvà gÃï¬Åvasaæyogam ÃnÅya bharatar«abha 03,170.041a namask­tvà trinetrÃya ÓarvÃyÃmitatejase 03,170.041c muktavÃn dÃnavendrÃïÃæ parÃbhÃvÃya bhÃrata 03,170.042a muktamÃtre tatas tasmin rÆpÃïy Ãsan sahasraÓa÷ 03,170.042c m­gÃïÃm atha siæhÃnÃæ vyÃghrÃïÃæ ca viÓÃæ pate 03,170.042e ­k«ÃïÃæ mahi«ÃïÃæ ca pannagÃnÃæ tathà gavÃm 03,170.043a gajÃnÃæ s­marÃïÃæ ca ÓarabhÃïÃæ ca sarvaÓa÷ 03,170.043c ­«abhÃïÃæ varÃhÃïÃæ mÃrjÃrÃïÃæ tathaiva ca 03,170.043d*0860_01 ­k«ÃÓvame«avaktrÃïÃm ulÆkÃnÃæ tathaiva ca 03,170.043d*0860_02 mÅnavÃyasarÆpÃïÃæ nÃnÃvaktrapracÃriïÃm 03,170.043e ÓÃlÃv­kÃïÃæ pretÃnÃæ bhuruï¬ÃnÃæ ca sarvaÓa÷ 03,170.043f*0861_01 ÓÃrdÆlÃnÃæ varÃhÃïÃæ ÓarabhÃïÃæ pravalgatÃm 03,170.044a g­dhrÃïÃæ garu¬ÃnÃæ ca makarÃïÃæ tathaiva ca 03,170.044b*0862_01 v­k«ÃïÃæ parvatÃnÃæ ca samudrÃïÃæ tathaiva ca 03,170.044b*0863_01 devÃnÃæ ca ­«ÅïÃæ ca gandharvÃïÃæ ca sarvaÓa÷ 03,170.044c piÓÃcÃnÃæ sayak«ÃïÃæ tathaiva ca suradvi«Ãm 03,170.045a guhyakÃnÃæ ca saægrÃme nair­tÃnÃæ tathaiva ca 03,170.045c jha«ÃïÃæ gajavaktrÃïÃm ulÆkÃnÃæ tathaiva ca 03,170.046a mÅnakÆrmasamÆhÃnÃæ nÃnÃÓastrÃsipÃïinÃm 03,170.046c tathaiva yÃtu dhÃnÃnÃæ gadÃmudgaradhÃriïÃm 03,170.047a etaiÓ cÃnyaiÓ ca bahubhir nÃnÃrÆpadharais tathà 03,170.047c sarvam ÃsÅj jagad vyÃptaæ tasminn astre visarjite 03,170.048a tri«irobhiÓ caturdaæ«ÂraiÓ caturÃsyaiÓ caturbhujai÷ 03,170.048c anekarÆpasaæyuktair mÃæsamedovasÃÓibhi÷ 03,170.048e abhÅk«ïaæ vadhyamÃnÃs te dÃnavà ye samÃgatÃ÷ 03,170.049a arkajvalanatejobhir vajrÃÓanisamaprabhai÷ 03,170.049c adrisÃramayaiÓ cÃnyair bÃïair arividÃraïai÷ 03,170.049e nyahanaæ dÃnavÃn sarvÃn muhÆrtenaiva bhÃrata 03,170.050a gÃï¬ÅvÃstrapraïunnÃæs tÃn gatÃsÆn nabhasaÓ cyutÃn 03,170.050c d­«ÂvÃhaæ prÃïamaæ bhÆyas tripuraghnÃya vedhase 03,170.051a tathà raudrÃstrani«pi«ÂÃn divyÃbharaïabhÆ«itÃn 03,170.051c niÓÃmya paramaæ har«am agamad devasÃrathi÷ 03,170.052a tad asahyaæ k­taæ karma devair api durÃsadam 03,170.052c d­«Âvà mÃæ pÆjayÃm Ãsa mÃtali÷ ÓakrasÃrathi÷ 03,170.053a uvÃca cedaæ vacanaæ prÅyamÃïa÷ k­täjali÷ 03,170.053b*0864_01 hatÃæs tÃn dÃnavÃn d­«Âvà mayà saækhye sahasraÓa÷ 03,170.053c surÃsurair asahyaæ hi karma yat sÃdhitaæ tvayà 03,170.053e na hy etat saæyuge kartum api Óakta÷ sureÓvara÷ 03,170.053f*0865_01 dhruvaæ dhanaæjaya prÅtas tvayi Óakra÷ purÃrdana 03,170.054a surÃsurair avadhyaæ hi puram etat khagaæ mahat 03,170.054c tvayà vimathitaæ vÅra svavÅryÃstratapobalÃt 03,170.055a vidhvaste 'tha pure tasmin dÃnave«u hate«u ca 03,170.055c vinadantya÷ striya÷ sarvà ni«petur nagarÃd bahi÷ 03,170.056a prakÅrïakeÓyo vyathitÃ÷ kurarya iva du÷khitÃ÷ 03,170.056b*0866_01 kurarya iva vÃÓantyo du÷khitÃÓ ca muhur muhu÷ 03,170.056c petu÷ putrÃn pitÌn bhrÃt̤ ÓocamÃnà mahÅtale 03,170.057a rudantyo dÅnakaïÂhyas tà vinadantyo hateÓvarÃ÷ 03,170.057c urÃæsi pÃïibhir ghnantya÷ prasrastasragvibhÆ«aïÃ÷ 03,170.058a tac chokayuktam aÓrÅkaæ du÷khadainyasamÃhatam 03,170.058c na babhau dÃnavapuraæ hatatviÂkaæ hateÓvaram 03,170.059a gandharvanagarÃkÃraæ hatanÃgam iva hradam 03,170.059c Óu«kav­k«am ivÃraïyam ad­Óyam abhavat puram 03,170.060a mÃæ tu saæh­«Âamanasaæ k«ipraæ mÃtalir Ãnayat 03,170.060c devarÃjasya bhavanaæ k­takarmÃïam ÃhavÃt 03,170.061a hiraïyapuram Ãrujya nihatya ca mahÃsurÃn 03,170.061c nivÃtakavacÃæÓ caiva tato 'haæ Óakram Ãgamam 03,170.062a mama karma ca devendraæ mÃtalir vistareïa tat 03,170.062c sarvaæ viÓrÃvayÃm Ãsa yathà bhÆtaæ mahÃdyute 03,170.063a hiraïyapuraghÃtaæ ca mÃyÃnÃæ ca nivÃraïam 03,170.063c nivÃtakavacÃnÃæ ca vadhaæ saækhye mahaujasÃm 03,170.063d*0867_01 kÃlakeyavadhaæ caiva adbhutaæ romahar«aïam 03,170.064a tac chrutvà bhagavÃn prÅta÷ sahasrÃk«a÷ puraædara÷ 03,170.064c marudbhi÷ sahita÷ ÓrÅmÃn sÃdhu sÃdhv ity athÃbravÅt 03,170.064d*0868_01 pari«vajya ca mÃæ premïà mÆrdhny upÃghrÃya sasmitam 03,170.065a tato mÃæ devarÃjo vai samÃÓvÃsya puna÷ puna÷ 03,170.065c abravÅd vibudhai÷ sÃrdham idaæ sumadhuraæ vaca÷ 03,170.066a atidevÃsuraæ karma k­tam etat tvayà raïe 03,170.066c gurvarthaÓ ca mahÃn pÃrtha k­ta÷ ÓatrÆn ghnatà mama 03,170.067a evam eva sadà bhÃvyaæ sthireïÃjau dhanaæjaya 03,170.067c asaæmƬhena cÃstrÃïÃæ kartavyaæ pratipÃdanam 03,170.068a avi«ahyo raïe hi tvaæ devadÃnavarÃk«asai÷ 03,170.068c sayak«Ãsuragandharvai÷ sapak«igaïapannagai÷ 03,170.069a vasudhÃæ cÃpi kaunteya tvadbÃhubalanirjitÃm 03,170.069c pÃlayi«yati dharmÃtmà kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,171.001 arjuna uvÃca 03,171.001a tato mÃm abhiviÓvastaæ saærƬhaÓaravik«atam 03,171.001c devarÃjo 'nug­hyedaæ kÃle vacanam abravÅt 03,171.002a divyÃny astrÃïi sarvÃïi tvayi ti«Âhanti bhÃrata 03,171.002c na tvÃbhibhavituæ Óakto mÃnu«o bhuvi kaÓ cana 03,171.003a bhÅ«mo droïa÷ k­pa÷ karïa÷ Óakuni÷ saha rÃjabhi÷ 03,171.003c saægrÃmasthasya te putra kalÃæ nÃrhanti «o¬aÓÅm 03,171.004a idaæ ca me tanutrÃïaæ prÃyacchan maghavÃn prabhu÷ 03,171.004c abhedyaæ kavacaæ divyaæ srajaæ caiva hiraïmayÅm 03,171.005a devadattaæ ca me ÓaÇkhaæ deva÷ prÃdÃn mahÃravam 03,171.005c divyaæ cedaæ kirÅÂaæ me svayam indro yuyoja ha 03,171.006a tato divyÃni vastrÃïi divyÃny ÃbharaïÃni ca 03,171.006c prÃdÃc chakro mamaitÃni rucirÃïi b­hanti ca 03,171.007a evaæ saæpÆjitas tatra sukham asmy u«ito n­pa 03,171.007c indrasya bhavane puïye gandharvaÓiÓubhi÷ saha 03,171.008a tato mÃm abravÅc chakra÷ prÅtimÃn amarai÷ saha 03,171.008c samayo 'rjuna gantuæ te bhrÃtaro hi smaranti te 03,171.009a evam indrasya bhavane pa¤ca var«Ãïi bhÃrata 03,171.009c u«itÃni mayà rÃjan smaratà dyÆtajaæ kalim 03,171.010a tato bhavantam adrÃk«aæ bhrÃt­bhi÷ parivÃritam 03,171.010c gandhamÃdanam ÃsÃdya parvatasyÃsya mÆrdhani 03,171.011 yudhi«Âhira uvÃca 03,171.011a di«Âyà dhanaæjayÃstrÃïi tvayà prÃptÃni bhÃrata 03,171.011c di«Âyà cÃrÃdhito rÃjà devÃnÃm ÅÓvara÷ prabhu÷ 03,171.012a di«Âyà ca bhagavÃn sthÃïur devyà saha paraætapa 03,171.012c sÃk«Ãd d­«Âa÷ suyuddhena to«itaÓ ca tvayÃnagha 03,171.013a di«Âyà ca lokapÃlais tvaæ sameto bharatar«abha 03,171.013c di«Âyà vardhÃmahe sarve di«ÂyÃsi punarÃgata÷ 03,171.014a adya k­tsnÃm imÃæ devÅæ vijitÃæ puramÃlinÅm 03,171.014b*0869_01 paÓyÃmi bhÆmiæ kaunteya tvayà me pratipÃditÃm 03,171.014c manye ca dh­tarëÂrasya putrÃn api vaÓÅk­tÃn 03,171.015a tÃni tv icchÃmi te dra«Âuæ divyÃny astrÃïi bhÃrata 03,171.015c yais tathà vÅryavantas te nivÃtakavacà hatà 03,171.015d*0870_01 mahÃbalà mahÃmÃyà ekena nihità yudhi 03,171.016 arjuna uvÃca 03,171.016a Óva÷ prabhÃte bhavÃn dra«Âà divyÃny astrÃïi sarvaÓa÷ 03,171.016c nivÃtakavacà ghorà yair mayà vinipÃtitÃ÷ 03,171.017 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,171.017a evam Ãgamanaæ tatra kathayitvà dhanaæjaya÷ 03,171.017c bhrÃt­bhi÷ sahita÷ sarvai rajanÅæ tÃm uvÃsa ha 03,172.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,172.001a tasyÃæ rajanyÃæ vyu«ÂÃyÃæ dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,172.001c utthÃyÃvaÓyakÃryÃïi k­tavÃn bhrat­bhi÷ saha 03,172.002a tata÷ saæcodayÃm Ãsa so 'rjunaæ bhrÃt­nandanam 03,172.002c darÓayÃstrÃïi kaunteya yair jità dÃnavÃs tvayà 03,172.003a tato dhanaæjayo rÃjan devair dattÃni pÃï¬ava÷ 03,172.003c astrÃïi tÃni divyÃni darÓayÃm Ãsa bhÃrata 03,172.004a yathÃnyÃyaæ mahÃtejÃ÷ Óaucaæ paramam Ãsthita÷ 03,172.004b*0871_01 namask­tya triïetrÃya vÃsavÃya ca pÃï¬ava÷ 03,172.004c girikÆbaraæ pÃdapÃÇgaæ Óubhaveïu triveïukam 03,172.004e pÃrthivaæ ratham ÃsthÃya ÓobhamÃno dhanaæjaya÷ 03,172.005a tata÷ sudaæÓitas tena kavacena suvarcasà 03,172.005c dhanur ÃdÃya gÃï¬Åvaæ devadattaæ ca vÃrijam 03,172.006a ÓoÓubhyamÃna÷ kaunteya ÃnupÆrvyÃn mahÃbhuja÷ 03,172.006c astrÃïi tÃni divyÃni darÓanÃyopacakrame 03,172.007a atha prayok«yamÃïena divyÃny astrÃïi tena vai 03,172.007c samÃkrÃntà mahÅ padbhyÃæ samakampata sadrumà 03,172.008a k«ubhitÃ÷ saritaÓ caiva tathaiva ca mahodadhi÷ 03,172.008c ÓailÃÓ cÃpi vyaÓÅryanta na vavau ca samÅraïa÷ 03,172.009a na babhÃse sahasrÃæÓur na jajvÃla ca pÃvaka÷ 03,172.009c na vedÃ÷ pratibhÃnti sma dvijÃtÅnÃæ kathaæ cana 03,172.010a antarbhÆmigatà ye ca prÃïino janamejaya 03,172.010c pŬyamÃnÃ÷ samutthÃya pÃï¬avaæ paryavÃrayan 03,172.011a vepamÃnÃ÷ präjalayas te sarve pihitÃnanÃ÷ 03,172.011c dahyamÃnÃs tadÃstrais tair yÃcanti sma dhanaæjayam 03,172.012a tato brahmar«ayaÓ caiva siddhÃÓ caiva surar«aya÷ 03,172.012c jaÇgamÃni ca bhÆtÃni sarvÃïy evÃvatasthire 03,172.013a rÃjar«ayaÓ ca pravarÃs tathaiva ca divaukasa÷ 03,172.013c yak«arÃk«asagandharvÃs tathaiva ca patatriïa÷ 03,172.013d*0872_01 khecarÃïi ca bhÆtÃni sarvÃïy evÃvatasthire 03,172.014a tata÷ pitÃmahaÓ caiva lokapÃlÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,172.014c bhagavÃæÓ ca mahÃdeva÷ sagaïo 'bhyÃyayau tadà 03,172.015a tato vÃyur mahÃrÃja divyair mÃlyai÷ sugandhibhi÷ 03,172.015c abhita÷ pÃï¬avÃæÓ citrair avacakre samantata÷ 03,172.016a jaguÓ ca gÃthà vividhà gandharvÃ÷ suracoditÃ÷ 03,172.016c nan­tu÷ saæghaÓaÓ caiva rÃjann apsarasÃæ gaïÃ÷ 03,172.016d*0873_01 devatÆryÃïy avÃdyanta ramyÃïi madhurÃïi ca 03,172.017a tasmiæs tu tumule kÃle nÃrada÷ suracodita÷ 03,172.017c ÃgamyÃha vaca÷ pÃrthaæ ÓravaïÅyam idaæ n­pa 03,172.018a arjunÃrjuna mà yuÇk«va divyÃny astrÃïi bhÃrata 03,172.018c naitÃni niradhi«ÂhÃne prayujyante kadà cana 03,172.018d*0874_01 tato mahÃtmà sa viÓuddhabuddhi÷ 03,172.018d*0874_02 saæprÃrthayÃm Ãsa nagendravaryam 03,172.019a adhi«ÂhÃne na vÃnÃrta÷ prayu¤jÅta kadà cana 03,172.019c prayoge sumahÃn do«o hy astrÃïÃæ kurunandana 03,172.020a etÃni rak«yamÃïÃni dhanaæjaya yathÃgamam 03,172.020c balavanti sukhÃrhÃïi bhavi«yanti na saæÓaya÷ 03,172.021a arak«yamÃïÃny etÃni trailokyasyÃpi pÃï¬ava 03,172.021c bhavanti sma vinÃÓÃya maivaæ bhÆya÷ k­thÃ÷ kva cit 03,172.022a ajÃtaÓatro tvaæ caiva drak«yase tÃni saæyuge 03,172.022c yojyamÃnÃni pÃrthena dvi«atÃm avamardane 03,172.023a nivÃryÃtha tata÷ pÃrthaæ sarve devà yathÃgatam 03,172.023c jagmur anye ca ye tatra samÃjagmur narar«abha 03,172.024a te«u sarve«u kauravya pratiyÃte«u pÃï¬avÃ÷ 03,172.024c tasminn eva vane h­«ÂÃs ta Æ«u÷ saha k­«ïayà 03,173.001 janamejaya uvÃca 03,173.001a tasmin k­tÃstre rathinÃæ pradhÃne; pratyÃgate bhavanÃd v­trahantu÷ 03,173.001c ata÷ paraæ kim akurvanta pÃrthÃ÷; sametya ÓÆreïa dhanaæjayena 03,173.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,173.002a vane«u te«v eva tu te narendrÃ÷; sahÃrjunenendrasamena vÅrÃ÷ 03,173.002c tasmiæÓ ca Óailapravare suramye; dhaneÓvarÃkrŬagatà vijahru÷ 03,173.003a veÓmÃni tÃny apratimÃni paÓyan; krŬÃÓ ca nÃnÃdrumasaænikar«Ã÷ 03,173.003c cacÃra dhanvÅ bahudhà narendra÷; so 'stre«u yatta÷ satataæ kirÅÂÅ 03,173.004a avÃpya vÃsaæ naradevaputrÃ÷; prasÃdajaæ vaiÓravaïasya rÃj¤a÷ 03,173.004c na prÃïinÃæ te sp­hayanti rÃja¤; ÓivaÓ ca kÃla÷ sa babhÆva te«Ãm 03,173.005a sametya pÃrthena yathaikarÃtram; Æ«u÷ samÃs tatra tadà catasra÷ 03,173.005c pÆrvÃÓ ca «a tà daÓa pÃï¬avÃnÃæ; Óivà babhÆvur vasatÃæ vane«u 03,173.006a tato 'bravÅd vÃyusutas tarasvÅ; ji«ïuÓ ca rÃjÃnam upopaviÓya 03,173.006c yamau ca vÅrau surarÃjakalpÃv; ekÃntam ÃsthÃya hitaæ priyaæ ca 03,173.007a tava pratij¤Ãæ kururÃja satyÃæ; cikÅr«amÃïÃs tvadanu priyaæ ca 03,173.007c tato 'nugacchÃma vanÃny apÃsya; suyodhanaæ sÃnucaraæ nihantum 03,173.008a ekÃdaÓaæ var«am idaæ vasÃma÷; suyodhanenÃttasukhÃ÷ sukhÃrhÃ÷ 03,173.008c taæ va¤cayitvÃdhamabuddhiÓÅlam; aj¤ÃtavÃsaæ sukham ÃpnuyÃma÷ 03,173.009a tavÃj¤ayà pÃrthiva nirviÓaÇkÃ; vihÃya mÃnaæ vicaran vanÃni 03,173.009c samÅpavÃsena vilobhitÃs te; j¤Ãsyanti nÃsmÃn apak­«ÂadeÓÃn 03,173.010a saævatsaraæ taæ tu vih­tya gƬhaæ; narÃdhamaæ taæ sukham uddharema 03,173.010c niryÃtya vairaæ saphalaæ sapu«paæ; tasmai narendrÃdhamapÆru«Ãya 03,173.011a suyodhanÃyÃnucarair v­tÃya; tato mahÅm Ãhara dharmarÃja 03,173.011c svargopamaæ Óailam imaæ caradbhi÷; Óakyo vihantuæ naradeva Óoka÷ 03,173.012a kÅrtiÓ ca te bhÃrata puïyagandhÃ; naÓyeta loke«u carÃcare«u 03,173.012c tat prÃpya rÃjyaæ kurupuægavÃnÃæ; Óakyaæ mahat prÃptam atha kriyÃÓ ca 03,173.013a idaæ tu Óakyaæ satataæ narendra; prÃptuæ tvayà yal labhase kuberÃt 03,173.013c kuru«va buddhiæ dvi«atÃæ vadhÃya; k­tÃgasÃæ bhÃrata nigrahe ca 03,173.014a tejas tavograæ na saheta rÃjan; sametya sÃk«Ãd api vajrapÃïi÷ 03,173.014c na hi vyathÃæ jÃtu kari«yatas tau; sametya devair api dharmarÃja 03,173.015a tvadarthasiddhyartham abhiprav­ttau; suparïaketuÓ ca ÓineÓ ca naptà 03,173.015c yathaiva k­«ïo 'pratimo balena; tathaiva rÃjan sa ÓinipravÅra÷ 03,173.016a tavÃrthasiddhyartham abhiprav­ttau; yathaiva k­«ïa÷ saha yÃdavais tai÷ 03,173.016c tathaiva cÃvÃæ naradevavarya; yamau ca vÅrau k­tinau prayoge 03,173.016e tvadarthayogaprabhavapradhÃnÃ÷; samaæ kari«yÃma parÃn sametya 03,173.017a tatas tad Ãj¤Ãya mataæ mahÃtmÃ; te«Ãæ sa dharmasya suto vari«Âha÷ 03,173.017c pradak«iïaæ vaiÓravaïÃdhivÃsaæ; cakÃra dharmÃrthavid uttamauja÷ 03,173.018a Ãmantrya veÓmÃni nadÅ÷ sarÃæsi; sarvÃïi rak«Ãæsi ca dharmarÃja÷ 03,173.018c yathÃgataæ mÃrgam avek«amÃïa÷; punar giriæ caiva nirÅk«amÃïa÷ 03,173.019a samÃptakarmà sahita÷ suh­dbhir; jitvà sapatnÃn pratilabhya rÃjyam 03,173.019c Óailendra bhÆyas tapase dh­tÃtmÃ; dra«Âà tavÃsmÅti matiæ cakÃra 03,173.020a v­ta÷ sa sarvair anujair dvijaiÓ ca; tenaiva mÃrgeïa pati÷ kurÆïÃm 03,173.020c uvÃha cainÃn sagaïÃæs tathaiva; ghaÂotkaca÷ parvatanirjhare«u 03,173.021a tÃn prasthitÃn prÅtimanà mahar«i÷; piteva putrÃn anuÓi«ya sarvÃn 03,173.021c sa lomaÓa÷ prÅtamanà jagÃma; divaukasÃæ puïyatamaæ nivÃsam 03,173.022a tenÃnuÓi«ÂÃr«Âi«eïena caiva; tÅrthÃni ramyÃïi tapovanÃni 03,173.022c mahÃnti cÃnyÃni sarÃæsi pÃrthÃ÷; saæpaÓyamÃnÃ÷ prayayur narÃgryÃ÷ 03,174.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,174.001a nagottamaæ prasravaïair upetaæ; diÓÃæ gajai÷ kiænarapak«ibhiÓ ca 03,174.001c sukhaæ nivÃsaæ jahatÃæ hi te«Ãæ; na prÅtir ÃsÅd bharatar«abhÃïÃm 03,174.002a tatas tu te«Ãæ punar eva har«a÷; kailÃsam Ãlokya mahÃn babhÆva 03,174.002c kuberakÃntaæ bharatar«abhÃïÃæ; mahÅdharaæ vÃridharaprakÃÓam 03,174.003a samucchrayÃn parvatasaænirodhÃn; go«ÂhÃn girÅïÃæ girisetumÃlÃ÷ 03,174.003c bahÆn prapÃtÃæÓ ca samÅk«ya vÅrÃ÷; sthalÃni nimnÃni ca tatra tatra 03,174.004a tathaiva cÃnyÃni mahÃvanÃni; m­gadvijÃnekapasevitÃni 03,174.004c Ãlokayanto 'bhiyayu÷ pratÅtÃs; te dhanvina÷ kha¬gadharà narÃgryÃ÷ 03,174.005a vanÃni ramyÃïi sarÃæsi nadyo; guhà girÅïÃæ girigahvarÃïi 03,174.005c ete nivÃsÃ÷ satataæ babhÆvur; niÓÃniÓaæ prÃpya narar«abhÃïÃm 03,174.006a te durgavÃsaæ bahudhà niru«ya; vyatÅtya kailÃsam acintyarÆpam 03,174.006c Ãsedur atyarthamanoramaæ vai; tam ÃÓramÃgryaæ v­«aparvaïas te 03,174.007a sametya rÃj¤Ã v­«aparvaïas te; pratyarcitÃs tena ca vÅtamohÃ÷ 03,174.007c ÓaÓaæsire vistaraÓa÷ pravÃsaæ; Óivaæ yathÃvad v­«aparvaïas te 03,174.008a sukho«itÃs tatra ta ekarÃtraæ; puïyÃÓrame devamahar«iju«Âe 03,174.008c abhyÃyayus te badarÅæ viÓÃlÃæ; sukhena vÅrÃ÷ punar eva vÃsam 03,174.009a Æ«us tatas tatra mahÃnubhÃvÃ; nÃrÃyaïasthÃnagatà narÃgryÃ÷ 03,174.009c kuberakÃntÃæ nalinÅæ viÓokÃ÷; saæpaÓyamÃnÃ÷ surasiddhaju«ÂÃm 03,174.010a tÃæ cÃtha d­«Âvà nalinÅæ viÓokÃ÷; pÃï¬o÷ sutÃ÷ sarvanarapravÅrÃ÷ 03,174.010c te remire nandanavÃsam etya; dvijar«ayo vÅtabhayà yathaiva 03,174.011a tata÷ krameïopayayur n­vÅrÃ; yathÃgatenaiva pathà samagrÃ÷ 03,174.011c vih­tya mÃsaæ sukhino badaryÃæ; kirÃtarÃj¤o vi«ayaæ subÃho÷ 03,174.012a cÅnÃæs tukhÃrÃn daradÃn sadÃrvÃn; deÓÃn kuïindasya ca bhÆriratnÃn 03,174.012c atÅtya durgaæ himavatpradeÓaæ; puraæ subÃhor dad­Óur n­vÅrÃ÷ 03,174.013a Órutvà ca tÃn pÃrthivaputrapautrÃn; prÃptÃn subÃhur vi«aye samagrÃn 03,174.013c pratyudyayau prÅtiyuta÷ sa rÃjÃ; taæ cÃbhyanandan v­«abhÃ÷ kurÆïÃm 03,174.014a sametya rÃj¤Ã tu subÃhunà te; sÆtair viÓokapramukhaiÓ ca sarvai÷ 03,174.014c sahendrasenai÷ paricÃrakaiÓ ca; paurogavair ye ca mahÃnasasthÃ÷ 03,174.015a sukho«itÃs tatra ta ekarÃtraæ; sÆtÃn upÃdÃya rathÃæÓ ca sarvÃn 03,174.015c ghaÂotkacaæ sÃnucaraæ vis­jya; tato 'bhyayur yÃmunam adrirÃjam 03,174.016a tasmin girau prasravaïopapanne; himottarÅyÃruïapÃï¬usÃnau 03,174.016c viÓÃkhayÆpaæ samupetya cakrus; tadà nivÃsaæ puru«apravÅrÃ÷ 03,174.017a varÃhanÃnÃm­gapak«iju«Âaæ; mahad vanaæ caitrarathaprakÃÓam 03,174.017c Óivena yÃtvà m­gayÃpradhÃnÃ÷; saævatsaraæ tatra vane vijahru÷ 03,174.018a tatrÃsasÃdÃtibalaæ bhujaægaæ; k«udhÃrditaæ m­tyum ivograrÆpam 03,174.018c v­kodara÷ parvatakandarÃyÃæ; vi«ÃdamohavyathitÃntarÃtmà 03,174.019a dvÅpo 'bhavad yatra v­kodarasya; yudhi«Âhiro dharmabh­tÃæ vari«Âha÷ 03,174.019c amok«ayad yas tam anantatejÃ; grÃheïa saæve«ÂitasarvagÃtram 03,174.020a te dvÃdaÓaæ var«am athopayÃntaæ; vane vihartuæ kurava÷ pratÅtÃ÷ 03,174.020c tasmÃd vanÃc caitrarathaprakÃÓÃc; chriyà jvalantas tapasà ca yuktÃ÷ 03,174.021a tataÓ ca yÃtvà marudhanvapÃrÓvaæ; sadà dhanurvedaratipradhÃnÃ÷ 03,174.021c sarasvatÅm etya nivÃsakÃmÃ÷; saras tato dvaitavanaæ pratÅyu÷ 03,174.022a samÅk«ya tÃn dvaitavane nivi«ÂÃn; nivÃsinas tatra tato 'bhijagmu÷ 03,174.022c tapodamÃcÃrasamÃdhiyuktÃs; t­ïodapÃtrÃharaïÃÓmakuÂÂÃ÷ 03,174.023a plak«Ãk«arauhÅtakavetasÃÓ ca; snuhà badarya÷ khadirÃ÷ ÓirÅ«Ã÷ 03,174.023c bilveÇgudÃ÷ pÅluÓamÅkarÅrÃ÷; sarasvatÅtÅraruhà babhÆvu÷ 03,174.024a tÃæ yak«agandharvamahar«ikÃntÃm; ÃyÃgabhÆtÃm iva devatÃnÃm 03,174.024c sarasvatÅæ prÅtiyutÃÓ caranta÷; sukhaæ vijahrur naradevaputrÃ÷ 03,175.001 janamejaya uvÃca 03,175.001a kathaæ nÃgÃyutaprÃïo bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,175.001c bhayam ÃhÃrayat tÅvraæ tasmÃd ajagarÃn mune 03,175.002a paulastyaæ yo ''hvayad yuddhe dhanadaæ baladarpita÷ 03,175.002c nalinyÃæ kadanaæ k­tvà varÃïÃæ yak«arak«asÃm 03,175.003a taæ Óaæsasi bhayÃvi«Âam Ãpannam arikar«aïam 03,175.003c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ paraæ kautÆhalaæ hi me 03,175.004 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,175.004a bahvÃÓcarye vane te«Ãæ vasatÃm ugradhanvinÃm 03,175.004c prÃptÃnÃm ÃÓramÃd rÃjan rÃjar«er v­«aparvaïa÷ 03,175.005a yad­cchayà dhanu«pÃïir baddhakha¬go v­kodara÷ 03,175.005c dadarÓa tad vanaæ ramyaæ devagandharvasevitam 03,175.006a sa dadarÓa ÓubhÃn deÓÃn girer himavatas tadà 03,175.006c devar«isiddhacaritÃn apsarogaïasevitÃn 03,175.007a cakoraiÓ cakravÃkaiÓ ca pak«ibhir jÅvajÅvakai÷ 03,175.007c kokilair bh­ÇgarÃjaiÓ ca tatra tatra vinÃditÃn 03,175.008a nityapu«paphalair v­k«air himasaæsparÓakomalai÷ 03,175.008c upetÃn bahulacchÃyair manonayananandanai÷ 03,175.009a sa saæpaÓyan girinadÅr vai¬Æryamaïisaænibhai÷ 03,175.009c salilair himasaæsparÓair haæsakÃraï¬avÃyutai÷ 03,175.010a vanÃni devadÃrÆïÃæ meghÃnÃm iva vÃgurÃ÷ 03,175.010c haricandanamiÓrÃïi tuÇgakÃlÅyakÃny api 03,175.011a m­gayÃæ paridhÃvan sa same«u marudhanvasu 03,175.011c vidhyan m­gä Óarai÷ ÓuddhaiÓ cacÃra sumahÃbala÷ 03,175.011d@018_0001 bhÅmasenas tu vikhyÃto mahÃntaæ daæ«Âriïaæ balÃt 03,175.011d@018_0002 nighnan nÃgaÓataprÃïo vane tasmin mahÃbhuja÷ 03,175.011d@018_0003 m­gÃïÃæ savarÃhÃïÃæ mahi«ÃïÃæ mahÃbhuja÷ 03,175.011d@018_0004 vinighnaæs tatra tatraiva bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,175.011d@018_0005 sa mÃtaÇgaÓataprÃïo manu«yaÓatavÃraïa÷ 03,175.011d@018_0006 siæhaÓÃrdÆlavikrÃnto vane tasmin mahÃbala÷ 03,175.011d@018_0007 v­k«Ãn utpÃÂayÃm Ãsa tarasà vai babha¤ja ca 03,175.011d@018_0008 p­thivyÃÓ ca pradeÓÃn vai nÃdayaæs tu vanÃni ca 03,175.011d@018_0009 parvatÃgrÃïi vai m­dnan nÃdayÃnaÓ ca vijvara÷ 03,175.011d@018_0010 prak«ipan pÃdapÃæÓ cÃpi nÃdenÃpÆrayan mahÅm 03,175.011d@018_0011 vegena nyapatad bhÅmo nirbhayaÓ ca puna÷ puna÷ 03,175.011d@018_0012 ÃsphoÂayan k«ve¬ayaæÓ ca talatÃlÃæÓ ca vÃdayan 03,175.011d@018_0013 cirasaæbaddhadarpas tu bhÅmaseno vane tadà 03,175.011d@018_0014 gajendrÃÓ ca mahÃsattvà m­gendrÃÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,175.011d@018_0015 bhÅmasenasya nÃdena vyamu¤canta guhà bhayÃt 03,175.011d@018_0016 kva cit pradhÃvaæs ti«ÂhaæÓ ca kva cic copaviÓaæs tathà 03,175.011d@018_0017 m­gaprepsur mahÃraudre vane carati nirbhaya÷ 03,175.011d@018_0018 sa tatra manujavyÃghro vane vanacaropama÷ 03,175.011d@018_0019 padbhyÃm abhisamÃpede bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,175.011d@018_0020 sa pravi«Âo mahÃraïye nÃdÃn nadati cÃdbhutÃn 03,175.011d@018_0021 trÃsayan sarvabhÆtÃni mahÃsattvaparÃkrama÷ 03,175.011d@018_0022 tato bhÅmasya Óabdena bhÅtÃ÷ sarpà guhÃÓayÃ÷ 03,175.011d@018_0023 atikrÃntÃs tu vegena jagÃmÃnus­ta÷ Óanai÷ 03,175.011d@018_0024 tato 'maravaraprakhyo bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,175.012a sa dadarÓa mahÃkÃyaæ bhujaÇgaæ lomahar«aïam 03,175.012c giridurge samÃpannaæ kÃyenÃv­tya kandaram 03,175.013a parvatÃbhogavar«mÃïaæ bhogaiÓ candrÃrkamaï¬alai÷ 03,175.013c citrÃÇgam ajinaiÓ citrair haridrÃsad­Óacchavim 03,175.014a guhÃkÃreïa vaktreïa caturdaæ«Âreïa rÃjatà 03,175.014c dÅptÃk«eïÃtitÃmreïa lihantaæ s­kkiïÅ muhu÷ 03,175.015a trÃsanaæ sarvabhÆtÃnÃæ kÃlÃntakayamopamam 03,175.015c ni÷ÓvÃsak«ve¬anÃdena bhartsayantam iva sthitam 03,175.016a sa bhÅmaæ sahasÃbhyetya p­dÃku÷ k«udhito bh­Óam 03,175.016c jagrÃhÃjagaro grÃho bhujayor ubhayor balÃt 03,175.017a tena saæsp­«ÂamÃtrasya bhimasenasya vai tadà 03,175.017c saæj¤Ã mumoha sahasà varadÃnena tasya ha 03,175.018a daÓa nÃgasahasrÃïi dhÃrayanti hi yad balam 03,175.018c tad balaæ bhÅmasenasya bhujayor asamaæ parai÷ 03,175.019a sa tejasvÅ tathà tena bhujagena vaÓÅk­ta÷ 03,175.019c visphura¤ Óanakair bhÅmo na ÓaÓÃka vice«Âitum 03,175.020a nÃgÃyutasamaprÃïa÷ siæhaskandho mahÃbhuja÷ 03,175.020c g­hÅto vyajahÃt sattvaæ varadÃnena mohita÷ 03,175.021a sa hi prayatnam akarot tÅvram Ãtmavimok«aïe 03,175.021c na cainam aÓakad vÅra÷ kathaæ cit pratibÃdhitum 03,176.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,176.001a sa bhÅmasenas tejasvÅ tathà sarpavaÓaæ gata÷ 03,176.001c cintayÃm Ãsa sarpasya vÅryam atyadbhutaæ mahat 03,176.002a uvÃca ca mahÃsarpaæ kÃmayà brÆhi pannaga 03,176.002c kas tvaæ bho bhujagaÓre«Âha kiæ mayà ca kari«yasi 03,176.003a pÃï¬avo bhimaseno 'haæ dharmarÃjÃd anantara÷ 03,176.003c nÃgÃyutasamaprÃïas tvayà nÅta÷ kathaæ vaÓam 03,176.004a siæhÃ÷ kesariïo vyÃghrà mahi«Ã vÃraïÃs tathà 03,176.004c samÃgatÃÓ ca bahuÓo nihatÃÓ ca mayà m­dhe 03,176.005a dÃnavÃÓ ca piÓÃcÃÓ ca rÃk«asÃÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,176.005c bhujavegam aÓaktà me so¬huæ pannagasattama 03,176.006a kiæ nu vidyÃbalaæ kiæ và varadÃnam atho tava 03,176.006c udyogam api kurvÃïo vaÓago 'smi k­tas tvayà 03,176.007a asatyo vikramo nÌïÃm iti me niÓcità mati÷ 03,176.007c yathedaæ me tvayà nÃga balaæ pratihataæ mahat 03,176.008a ity evaævÃdinaæ vÅraæ bhÅmam akli«ÂakÃriïam 03,176.008c bhogena mahatà sarpa÷ samantÃt paryave«Âayat 03,176.009a nig­hya taæ mahÃbÃhuæ tata÷ sa bhujagas tadà 03,176.009c vimucyÃsya bhujau pÅnÃv idaæ vacanam abravÅt 03,176.010a di«Âyà tvaæ k«udhitasyÃdya devair bhak«o mahÃbhuja 03,176.010c di«Âyà kÃlasya mahata÷ priyÃ÷ prÃïà hi dehinÃm 03,176.011a yathà tv idaæ mayà prÃptaæ bhujaægatvam ariædama 03,176.011c tad avaÓyaæ mayà khyÃpyaæ tavÃdya Ó­ïu sattama 03,176.012a imÃm avasthÃæ saæprÃpto hy ahaæ kopÃn manÅ«iïÃm 03,176.012c ÓÃpasyÃntaæ pariprepsu÷ sarpasya kathayÃmi tat 03,176.013a nahu«o nÃma rÃjar«ir vyaktaæ te Órotram Ãgata÷ 03,176.013c tavaiva pÆrva÷ pÆrve«Ãm Ãyor vaæÓakara÷ suta÷ 03,176.013d*0875_01 tapobhi÷ kratubhiÓ caiva vidyayÃbhijanena ca 03,176.013d*0875_02 trailokyaiÓvaryam atulaæ prÃptaæ me vikrameïa ca 03,176.013d*0875_03 atha sarvan­ponmÃthÅ mado mÃæ samupÃviÓat 03,176.013d*0875_04 sahasraæ munimukhyÃnÃm uvÃha ÓibikÃæ mama 03,176.013d*0875_05 tato vibhraæÓitaÓ cÃham agastyena mahÃtmanà 03,176.013d*0875_06 imÃm avasthÃæ saæprÃpta÷ paÓya daivam idaæ mama 03,176.013d*0875_07 na daivaæ praj¤ayà tÃta na balotsÃhaÓaktibhi÷ 03,176.013d*0875_08 na sahÃyabalaiÓ cÃpi kaÓ cid apy ativartate 03,176.013d*0875_09 atha praj¤Ã ca Óauryaæ ca saæpada÷ kÃraïaæ bhavet 03,176.013d*0875_10 praj¤ÃvatÃæ ca ÓÆrÃïÃæ na kadà cid asaæpada÷ 03,176.013d*0875_11 yathà prÃj¤ÃÓ ca ÓÆrÃÓ ca d­Óyante du÷khajÅvina÷ 03,176.013d*0875_12 bhÅrumÆrkhÃÓ ca sukhinas tasmÃd daivaæ hi kÃraïam 03,176.014a so 'haæ ÓÃpÃd agastyasya brÃhmaïÃn avamanya ca 03,176.014c imÃm avasthÃm Ãpanna÷ paÓya daivam idaæ mama 03,176.014d*0876_01 patito hi vimÃnÃgryÃt sa muni÷ prÃrthito mayà 03,176.014d*0876_02 kuru ÓÃpÃntam ity evaæ provÃcedaæ dayÃnvita÷ 03,176.014d*0876_03 yas tu te vyÃh­tÃn praÓnÃn prativak«yati dharmata÷ 03,176.014d*0876_04 sa tvÃæ mok«ayità ÓÃpÃt kasmiæÓ cit kÃlaparyaye 03,176.014d*0876_05 na ca te matprasÃdena sm­tibhraæÓo bhavi«yati 03,176.014d*0876_06 balavÃn api jantus te g­hÅto vaÓyam e«yati 03,176.015a tvÃæ ced avadhyam ÃyÃntam atÅva priyadarÓanam 03,176.015c aham adyopayok«yÃmi vidhÃnaæ paÓya yÃd­Óam 03,176.016a na hi me mucyate kaÓ cit kathaæ cid grahaïaæ gata÷ 03,176.016c gajo và mahi«o vÃpi «a«Âhe kÃle narottama 03,176.017a nÃsi kevalasarpeïa tiryagyoni«u vartatà 03,176.017c g­hÅta÷ kauravaÓre«Âha varadÃnam idaæ mama 03,176.018a patatà hi vimÃnÃgrÃn mayà ÓakrÃsanÃd drutam 03,176.018c kuru ÓÃpÃntam ity ukto bhagavÃn munisattama÷ 03,176.019a sa mÃm uvÃca tejasvÅ k­payÃbhiparipluta÷ 03,176.019b*0877_01 yas tvayà ve«Âito rÃjan moham eti mahÃbala÷ 03,176.019c mok«as te bhavità rÃjan kasmÃc cit kÃlaparyayÃt 03,176.020a tato 'smi patito bhÆmau na ca mÃm ajahÃt sm­ti÷ 03,176.020c smÃrtam asti purÃïaæ me yathaivÃdhigataæ tathà 03,176.021a yas tu te vyÃh­tÃn praÓnÃn pratibrÆyÃd viÓe«avit 03,176.021c sa tvÃæ mok«ayità ÓÃpÃd iti mÃm abravÅd ­«i÷ 03,176.022a g­hÅtasya tvayà rÃjan prÃïino 'pi balÅyasa÷ 03,176.022c sattvabhraæÓo 'dhikasyÃpi sarvasyÃÓu bhavi«yati 03,176.023a iti cÃpy aham aÓrau«aæ vacas te«Ãæ dayÃvatÃm 03,176.023c mayi saæjÃtahÃrdÃnÃm atha te 'ntarhità dvijÃ÷ 03,176.024a so 'haæ paramadu«karmà vasÃmi niraye 'Óucau 03,176.024c sarpayonim imÃæ prÃpya kÃlÃkÃÇk«Å mahÃdyute 03,176.025a tam uvÃca mahÃbÃhur bhÅmaseno bhujaægamam 03,176.025c na te kupye mahÃsarpa na cÃtmÃnaæ vigarhaye 03,176.026a yasmÃd abhÃvÅ bhÃvÅ và manu«ya÷ sukhadu÷khayo÷ 03,176.026c Ãgame yadi vÃpÃye na tatra glapayen mana÷ 03,176.027a daivaæ puru«akÃreïa ko nivartitum arhati 03,176.027c daivam eva paraæ manye puru«Ãrtho nirarthaka÷ 03,176.028a paÓya daivopaghÃtÃd dhi bhujavÅryavyapÃÓrayam 03,176.028c imÃm avasthÃæ saæprÃptam animittam ihÃdya mÃm 03,176.029a kiæ tu nÃdyÃnuÓocÃmi tathÃtmÃnaæ vinÃÓitam 03,176.029c yathà tu vipine nyastÃn bhrÃtÌn rÃjyaparicyutÃn 03,176.030a himavÃæÓ ca sudurgo 'yaæ yak«arÃk«asasaækula÷ 03,176.030c mÃæ ca te samudÅk«anta÷ prapati«yanti vihvalÃ÷ 03,176.031a vina«Âam atha và Órutvà bhavi«yanti nirudyamÃ÷ 03,176.031c dharmaÓÅlà mayà te hi bÃdhyante rÃjyag­ddhinà 03,176.032a atha và nÃrjuno dhÅmÃn vi«Ãdam upayÃsyati 03,176.032c sarvÃstravid anÃdh­«yo devagandharvarÃk«asai÷ 03,176.033a samartha÷ sa mahÃbÃhur ekÃhnà sumahÃbala÷ 03,176.033c devarÃjam api sthÃnÃt pracyÃvayitum ojasà 03,176.034a kiæ punar dh­tarëÂrasya putraæ durdyÆtadevinam 03,176.034c vidvi«Âaæ sarvalokasya dambhalobhaparÃyaïam 03,176.035a mÃtaraæ caiva ÓocÃmi k­païÃæ putrag­ddhinÅm 03,176.035c yÃsmÃkaæ nityam ÃÓÃste mahattvam adhikaæ parai÷ 03,176.036a kathaæ nu tasyÃnÃthÃyà madvinÃÓÃd bhujaægama 03,176.036c aphalÃs te bhavi«yanti mayi sarve manorathÃ÷ 03,176.037a nakula÷ sahadevaÓ ca yamajau guruvartinau 03,176.037c madbÃhubalasaæstabdhau nityaæ puru«amÃninau 03,176.038a nirutsÃhau bhavi«yete bhra«ÂavÅryaparÃkramau 03,176.038c madvinÃÓÃt paridyÆnÃv iti me vartate mati÷ 03,176.039a evaævidhaæ bahu tadà vilalÃpa v­kodara÷ 03,176.039c bhujaægabhogasaæruddho nÃÓakac ca vice«Âitum 03,176.040a yudhi«Âhiras tu kaunteya babhÆvÃsvasthacetana÷ 03,176.040c ani«ÂadarÓanÃn ghorÃn utpÃtÃn paricintayan 03,176.041a dÃruïaæ hy aÓivaæ nÃdaæ Óivà dak«iïata÷ sthità 03,176.041c dÅptÃyÃæ diÓi vitrastà rauti tasyÃÓramasya ha 03,176.042a ekapak«Ãk«icaraïà vartikà ghoradarÓanà 03,176.042c rudhiraæ vamantÅ dad­Óe pratyÃdityam apasvarà 03,176.043a pravavÃv anilo rÆk«aÓ caï¬a÷ Óarkarakar«aïa÷ 03,176.043c apasavyÃni sarvÃïi m­gapak«irutÃni ca 03,176.044a p­«Âhato vÃyasa÷ k­«ïo yÃhi yÃhÅti vÃÓati 03,176.044c muhur muhu÷ prasphurati dak«iïo 'sya bhujas tathà 03,176.045a h­dayaæ caraïaÓ cÃpi vÃmo 'sya parivartate 03,176.045c savyasyÃk«ïo vikÃraÓ cÃpy ani«Âa÷ samapadyata 03,176.046a sa dharmarÃjo medhÃvÅ ÓaÇkamÃno mahad bhayam 03,176.046c draupadÅæ paripapraccha kva bhÅma iti bhÃrata 03,176.047a ÓaÓaæsa tasmai päcÃlÅ cirayÃtaæ v­kodaram 03,176.047b*0878_01 kathayÃm Ãsa tat sarvaæ m­gÃn hantum ito gatam 03,176.047b*0878_02 tac chrutvà tvarito rÃjà bh­Óam udvignamÃnasa÷ 03,176.047c sa pratasthe mahÃbÃhur dhaumyena sahito n­pa÷ 03,176.048a draupadyà rak«aïaæ kÃryam ity uvÃca dhanaæjayam 03,176.048c nakulaæ sahadevaæ ca vyÃdideÓa dvijÃn prati 03,176.049a sa tasya padam unnÅya tasmÃd evÃÓramÃt prabhu÷ 03,176.049b*0879_01 m­gayÃm Ãsa kaunteya bhÅmasenaæ mahÃvane 03,176.049b*0879_02 sa prÃcÅæ diÓam ÃsthÃya mahato gajayÆthapÃn 03,176.049c dadarÓa p­thivÅæ cihnair bhÅmasya paricihnitÃm 03,176.049d*0880_01 tato m­gasahasrÃïi m­gendrÃïÃæ ÓatÃni ca 03,176.049d*0880_02 patitÃni vane d­«Âvà mÃrgaæ tasyÃviÓan n­pa÷ 03,176.050a dhÃvatas tasya vÅrasya m­gÃrthe vÃtaraæhasa÷ 03,176.050c ÆruvÃtavinirbhagnÃn drumÃn vyÃvarjitÃn pathi 03,176.051a sa gatvà tais tadà cihnair dadarÓa girigahvare 03,176.051b*0881_01 rÆk«amÃrutabhÆyi«Âhe ni«patradrumasaækaÂe 03,176.051b*0881_02 Åriïe nirjale deÓe kaïÂakidrumasaækule 03,176.051b*0881_03 aÓmasthÃïuk«upÃkÅrïe sudurge vi«amotkaÂe 03,176.051c g­hÅtaæ bhujagendreïa niÓce«Âam anujaæ tathà 03,177.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,177.001a yudhi«Âhiras tam ÃsÃdya sarpabhogÃbhive«Âitam 03,177.001c dayitaæ bhrÃtaraæ vÅram idaæ vacanam abravÅt 03,177.002a kuntÅmÃta÷ katham imÃm Ãpadaæ tvam avÃptavÃn 03,177.002c kaÓ cÃyaæ parvatÃbhogapratima÷ pannagottama÷ 03,177.003a sa dharmarÃjam Ãlak«ya bhrÃtà bhrÃtaram agrajam 03,177.003c kathayÃm Ãsa tat sarvaæ grahaïÃdi vice«Âitam 03,177.003d*0882_00 bhÅma uvÃca 03,177.003d*0882_01 ayam Ãrya mahÃsattvo bhak«Ãrthaæ mÃæ g­hÅtavÃn 03,177.003d*0882_02 nahu«o nÃma rÃjar«i÷ prÃïavÃn iva saæsthita÷ 03,177.003d*0882_02 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.003d*0882_03 mucyatÃm ayam Ãyu«man bhrÃtà me 'mitavikrama÷ 03,177.003d*0882_04 sarpa uvÃca 03,177.003d*0882_04 vayam ÃhÃramanyaæ te dÃsyÃma÷ k«unnivÃraïam 03,177.003d*0882_05 ÃhÃro rÃjaputro 'yaæ mayà prÃpto mukhÃgata÷ 03,177.003d*0882_06 gamyatÃæ neha sthÃtavyaæ Óvo bhavÃn api me bhavet 03,177.003d*0882_07 vratam etan mahÃbÃho vi«ayaæ mama yo vrajet 03,177.003d*0882_08 sa me bhak«o bhavet tÃta tvaæ cÃpi vi«aye mama 03,177.003d*0882_09 cireïÃdya mayÃhÃra÷ prÃpto 'yam anujas tava 03,177.003d*0882_10 nÃham enaæ vimok«yÃmi na cÃnyam abhikÃÇk«aye 03,177.004 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.004a devo và yadi và daitya urago và bhavÃn yadi 03,177.004c satyaæ sarpa vaco brÆhi p­cchati tvÃæ yudhi«Âhira÷ 03,177.004d*0883_01 kimarthaæ ca tvayà grasto bhÅmaseno bhujaægama 03,177.005a kim Ãh­tya viditvà và prÅtis te syÃd bhujaægama 03,177.005c kim ÃhÃraæ prayacchÃmi kathaæ mu¤ced bhavÃn imam 03,177.006 sarpa uvÃca 03,177.006a nahu«o nÃma rÃjÃham Ãsaæ pÆrvas tavÃnagha 03,177.006c prathita÷ pa¤cama÷ somÃd Ãyo÷ putro narÃdhipa 03,177.007a kratubhis tapasà caiva svÃdhyÃyena damena ca 03,177.007c trailokyaiÓvaryam avyagraæ prÃpto vikramaïena ca 03,177.008a tad aiÓvaryaæ samÃsÃdya darpo mÃm agamat tadà 03,177.008c sahasraæ hi dvijÃtÅnÃm uvÃha ÓibikÃæ mama 03,177.009a aiÓvaryamadamatto 'ham avamanya tato dvijÃn 03,177.009c imÃm agastyena daÓÃm ÃnÅta÷ p­thivÅpate 03,177.010a na tu mÃm ajahÃt praj¤Ã yÃvad adyeti pÃï¬ava 03,177.010c tasyaivÃnugrahÃd rÃjann agastyasya mahÃtmana÷ 03,177.011a «a«Âhe kÃle mamÃhÃra÷ prÃpto 'yam anujas tava 03,177.011c nÃham enaæ vimok«yÃmi na cÃnyam abhikÃmaye 03,177.012a praÓnÃn uccÃritÃæs tu tvaæ vyÃhari«yasi cen mama 03,177.012c atha paÓcÃd vimok«yÃmi bhrÃtaraæ te v­kodaram 03,177.013 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.013a brÆhi sarpa yathÃkÃmaæ prativak«yÃmi te vaca÷ 03,177.013c api cec chaknuyÃæ prÅtim Ãhartuæ te bhujaægama 03,177.014a vedyaæ yad brÃhmaïeneha tad bhavÃn vetti kevalam 03,177.014b*0884_01 brÆhi yat te mayà vÃcyaæ tattvaæ dharmabh­tÃæ vara 03,177.014c sarparÃja tata÷ Órutvà prativak«yÃmi te vaca÷ 03,177.014d@019_0000 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0001 dharmaæ sarve praÓaæsanti devà brahmar«ayas tathà 03,177.014d@019_0002 tasmÃt samÃsato dharmaæ kathayasva mamÃnagha 03,177.014d@019_0002 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0003 satyaæ damas tapa÷ Óaucaæ saæto«o hrÅ÷ k«amÃrjavam 03,177.014d@019_0004 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0004 j¤Ãnaæ Óamo dayà dhyÃnam e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,177.014d@019_0005 kiæ satyaæ procyate rÃjan ko dama÷ saæprakÅrtita÷ 03,177.014d@019_0006 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0006 tapaso lak«aïaæ kiæ syÃt kiæ tac chaucam udÃh­tam 03,177.014d@019_0007 satyaæ bhÆtahitaæ proktaæ manaso damanaæ dama÷ 03,177.014d@019_0008 tapa÷ svadharmavartitvaæ Óaucaæ saækaravarjanam 03,177.014d@019_0008 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0009 saæto«a÷ ka÷ para÷ prokta÷ kà ca hrÅ÷ parikÅrtità 03,177.014d@019_0010 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0010 k«amà ca kà parà proktà kiæ cÃrjavam udÃh­tam 03,177.014d@019_0011 saæto«o vi«ayatyÃgo hrÅr akÃryanivartanam 03,177.014d@019_0012 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0012 k«amà dvaædvasahi«ïutvam Ãrjavaæ samacittatà 03,177.014d@019_0013 kiæ j¤Ãnaæ procyate rÃjan ka÷ ÓamaÓ ca prakÅrtita÷ 03,177.014d@019_0014 dayà ca kà parà proktà kiæ ca dhyÃnam udÃh­tam 03,177.014d@019_0014 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0015 j¤Ãnaæ tattvÃrthasaæbodha÷ ÓamaÓ cittapraÓÃntatà 03,177.014d@019_0016 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0016 dayà bhÆtahitai«itvaæ dhyÃnaæ nirvi«ayaæ mana÷ 03,177.014d@019_0017 ka÷ Óatrur durjaya÷ puæsÃæ kaÓ ca vyÃdhir anantaka÷ 03,177.014d@019_0018 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0018 kÅd­ÓaÓ ca sm­ta÷ sÃdhur asÃdhu÷ kÅd­Óa÷ sm­ta÷ 03,177.014d@019_0019 krodhas tu durjaya÷ Óatrur lobho vyÃdhir anantaka÷ 03,177.014d@019_0020 sarvabhÆtahita÷ sÃdhur asÃdhur nirdaya÷ sm­ta÷ 03,177.014d@019_0020 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0021 ko moha÷ procyate rÃjan kaÓ ca mÃna÷ prakÅrtita÷ 03,177.014d@019_0022 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0022 kim Ãlasyaæ ca vij¤eyaæ kaÓ ca Óoka ihocyate 03,177.014d@019_0023 moho dharmavimƬhatvaæ mÃnas tv ÃtmÃbhimÃnità 03,177.014d@019_0024 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0024 dharmani«kriyatÃlasyaæ Óokas tv aj¤Ãnam ucyate 03,177.014d@019_0025 kiæ sthairyaæ munibhi÷ proktaæ kiæ tad dhairyam udÃh­tam 03,177.014d@019_0026 snÃnaæ ca kiæ paraæ proktaæ kiæ tad dÃnam ihocyate 03,177.014d@019_0026 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0027 svadharme sthiratà sthairyaæ dhairyam indriyanigraha÷ 03,177.014d@019_0028 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0028 snÃnaæ manomalatyÃgo dÃnaæ tv abhayadak«iïà 03,177.014d@019_0029 ka÷ paï¬ita÷ pumä j¤eya÷ kaÓ ca mÆrkho janeÓvara 03,177.014d@019_0030 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0030 saæsÃrahetu÷ kaÓ cÃsya h­ttÃpa÷ ka÷ paras tathà 03,177.014d@019_0031 dharmÃtmà paï¬ito j¤eyo nÃstiko mÆrkha ucyate 03,177.014d@019_0032 kÃma÷ saæsÃrahetuÓ ca h­ttÃpo matsara÷ para÷ 03,177.014d@019_0032 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0033 ko 'haækÃra iti prokta÷ kaÓ cid dambho janeÓvara 03,177.014d@019_0034 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0034 abhyasÆyà ca kà proktà kiæ tat paiÓunyam ucyate 03,177.014d@019_0035 mohaj¤Ãnam ahaækÃro dambho dharmadhvajocchraya÷ 03,177.014d@019_0036 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0036 dharmadve«o hy asÆyà ca paiÓunyaæ paradÆ«aïam 03,177.014d@019_0037 dharmaÓ cÃrthaÓ ca kÃmaÓ ca parasparavirodhina÷ 03,177.014d@019_0038 te«Ãæ nityavirodhitvÃt kva nu syÃt saægataæ n­pa 03,177.014d@019_0038 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0039 saætu«Âo bhÃryayà bhartà bhartrà bhÃryà tathaiva ca 03,177.014d@019_0040 yasminn etat kule nityaæ kalyÃïaæ tatra vai dhruvam 03,177.014d@019_0041 yadà bhartà ca bhÃryà ca parasparavaÓÃnugau 03,177.014d@019_0042 sarpa uvÃca 03,177.014d@019_0042 tadà dharmÃrthakÃmÃnÃæ trayÃïÃm api saægama÷ 03,177.014d@019_0043 jÃtyà kulena v­ttena svÃdhyÃyena Órutena ca 03,177.014d@019_0044 brÃhmaïyaæ kena bhavati prabrÆhy etad viniÓcayam 03,177.014d@019_0044 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.014d@019_0045 na jÃtir na kulaæ tÃta na svÃdhyÃya÷ Órutaæ na ca 03,177.014d@019_0046 kÃraïÃni dvijatvasya v­ttam eva tu kÃraïam 03,177.014d@019_0047 aneke munayas tÃta tiryagyonisamÃÓritÃ÷ 03,177.014d@019_0048 svadharmÃcÃraniratà brahmalokam ito gatÃ÷ 03,177.014d@019_0049 bahunà kim adhÅtena naÂasyeva durÃtmana÷ 03,177.014d@019_0050 tenÃdhÅtaæ Órutaæ tena yo v­ttam anuti«Âhati 03,177.014d@019_0051 kapÃlasthaæ yathà toyaæ Óvad­tau ca yathà paya÷ 03,177.014d@019_0052 du«Âaæ syÃt sthÃnado«eïa v­ttahÅne tathà Órutam 03,177.014d@019_0053 v­ttaæ yatnena rak«yaæ syÃd vittam eti ca yÃti ca 03,177.014d@019_0054 ak«Åïo vittata÷ k«Åïo v­ttatas tu hato hata÷ 03,177.014d@019_0055 kiæ kulenopadi«Âena vipulena durÃtmana÷ 03,177.014d@019_0056 k­maya÷ kiæ na jÃyante kusume«u sugandhi«u 03,177.014d@019_0057 tasmÃd viddhi mahÃrÃja v­ttaæ brÃhmaïalak«aïam 03,177.014d@019_0058 caturvedo 'pi durv­tta÷ ÓÆdrÃt pÃpatara÷ sm­ta÷ 03,177.014d@019_0059 yo 'gnihotraparo dÃnta÷ saæto«aniyata÷ Óuci÷ 03,177.014d@019_0060 tapa÷svÃdhyÃyaÓÅlaÓ ca taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,177.014d@019_0061 sarvadvaædvasaho dhÅra÷ sarvasaÇgavivarjita÷ 03,177.014d@019_0062 sarvabhÆtahito maitras taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,177.014d@019_0063 yena kena cid Ãcchanno yena kena cid Ãsita÷ 03,177.014d@019_0064 yatrakvacanaÓÃyÅ ca taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,177.014d@019_0065 yo 'her iva gaïÃd bhÅto sanmÃnÃn maraïÃd iva 03,177.014d@019_0066 kuïapÃd iva ca strÅbhyas taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,177.015 sarpa uvÃca 03,177.015a brÃhmaïa÷ ko bhaved rÃjan vedyaæ kiæ ca yudhi«Âhira 03,177.015c bravÅhy atimatiæ tvÃæ hi vÃkyair anumimÅmahe 03,177.016 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.016a satyaæ dÃnaæ k«amà ÓÅlam Ãn­Óaæsyaæ damo gh­ïà 03,177.016c d­Óyante yatra nÃgendra sa brÃhmaïa iti sm­ta÷ 03,177.016d*0885_01 pare«Ãæ ca guïÃnve«Å satataæ puru«ar«abha 03,177.016d*0885_02 sato 'pi do«Ãn rÃjendra na g­hïÃti kadà cana 03,177.016d*0885_03 dÅnÃnukampÅ satataæ satataæ sÃdhuvatsala÷ 03,177.016d*0885_04 sarpa uvÃca 03,177.016d*0885_04 nityaæ dÃnarataÓ caiva taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,177.016d*0885_05 yatnena brÆhi rÃjendra ka÷ kÃla÷ ÓrÃddhadÃnayo÷ 03,177.016d*0885_06 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.016d*0885_06 praÓnaæ praÓnavidÃæ Óre«Âha sarvavit tvaæ mato 'si me 03,177.016d*0885_07 yatra vai brÃhmaïaæ paÓyec chrotriyaæ dhyÃnatatparam 03,177.016d*0885_08 sarpa uvÃca 03,177.016d*0885_08 dhanaæ manyed viÓi«Âaæ tu sa kÃla÷ ÓrÃddhadÃnayo÷ 03,177.016d*0885_09 kiæ vedyaæ paramaæ rÃja¤ Óaæsa me tvaæ yudhi«Âhira 03,177.016d*0885_10 sarvaj¤o 'si mahÃbÃho vÃkyair anumimÅmahe 03,177.017a vedyaæ sarpa paraæ brahma nirdu÷kham asukhaæ ca yat 03,177.017c yatra gatvà na Óocanti bhavata÷ kiæ vivak«itam 03,177.018 sarpa uvÃca 03,177.018a cÃturvarïyaæ pramÃïaæ ca satyaæ ca brahma caiva ha 03,177.018c ÓÆdre«v api ca satyaæ ca dÃnam akrodha eva ca 03,177.018e Ãn­Óaæsyam ahiæsà ca gh­ïà caiva yudhi«Âhira 03,177.019a vedyaæ yac cÃttha nirdu÷kham asukhaæ ca narÃdhipa 03,177.019c tÃbhyÃæ hÅnaæ padaæ cÃnyan na tad astÅti lak«aye 03,177.019d*0886_01 tÃæÓ ca sarvÃn aÓe«eïa kathayasva narÃdhipa 03,177.020 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.020a ÓÆdre caitad bhavel lak«yaæ dvije tac ca na vidyate 03,177.020c na vai ÓÆdro bhavec chÆdro brÃhmaïo na ca brÃhmaïa÷ 03,177.021a yatraital lak«yate sarpa v­ttaæ sa brÃhmaïa÷ sm­ta÷ 03,177.021c yatraitan na bhavet sarpa taæ ÓÆdram iti nirdiÓet 03,177.022a yat punar bhavatà proktaæ na vedyaæ vidyateti ha 03,177.022c tÃbhyÃæ hÅnam atÅtyÃtra padaæ nÃstÅti ced api 03,177.023a evam etan mataæ sarpa tÃbhyÃæ hÅnaæ na vidyate 03,177.023c yathà ÓÅto«ïayor madhye bhaven no«ïaæ na ÓÅtatà 03,177.024a evaæ vai sukhadu÷khÃbhyÃæ hÅnam asti padaæ kva cit 03,177.024c e«Ã mama mati÷ sarpa yathà và manyate bhavÃn 03,177.025 sarpa uvÃca 03,177.025a yadi te v­ttato rÃjan brÃhmaïa÷ prasamÅk«ita÷ 03,177.025c vyarthà jÃtis tadÃyu«man k­tir yÃvan na d­Óyate 03,177.026 yudhi«Âhira uvÃca 03,177.026a jÃtir atra mahÃsarpa manu«yatve mahÃmate 03,177.026c saækarÃt sarvavarïÃnÃæ du«parÅk«yeti me mati÷ 03,177.027a sarve sarvÃsv apatyÃni janayanti yadà narÃ÷ 03,177.027c vÃÇ maithunam atho janma maraïaæ ca samaæ n­ïÃm 03,177.028a idam Ãr«aæ pramÃïaæ ca ye yajÃmaha ity api 03,177.028c tasmÃc chÅlaæ pradhÃne«Âaæ vidur ye tattvadarÓina÷ 03,177.029a prÃÇ nÃbhivardhanÃt puæso jÃtakarma vidhÅyate 03,177.029b*0887_01 tatas tu nÃmakaraïaæ tataÓ caulaæ vidhÅyate 03,177.029b*0887_02 tatopanayanaæ proktaæ dvijÃtÅnÃæ yathÃvidhi 03,177.029c tatrÃsya mÃtà sÃvitrÅ pità tv ÃcÃrya ucyate 03,177.030a v­ttyà ÓÆdrasamo hy e«a yÃvad vede na jÃyate 03,177.030c asminn evaæ matidvaidhe manu÷ svÃyambhuvo 'bravÅt 03,177.031a k­tak­tyÃ÷ punar varïà yadi v­ttaæ na vidyate 03,177.031c saækaras tatra nÃgendra balavÃn prasamÅk«ita÷ 03,177.032a yatredÃnÅæ mahÃsarpa saæsk­taæ v­ttam i«yate 03,177.032c taæ brÃhmaïam ahaæ pÆrvam uktavÃn bhujagottama 03,177.033 sarpa uvÃca 03,177.033a Órutaæ viditavedyasya tava vÃkyaæ yudhi«Âhira 03,177.033c bhak«ayeyam ahaæ kasmÃd bhrÃtaraæ te v­kodaram 03,178.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.001a bhavÃn etÃd­Óo loke vedavedÃÇgapÃraga÷ 03,178.001c brÆhi kiæ kurvata÷ karma bhaved gatir anuttamà 03,178.002 sarpa uvÃca 03,178.002a pÃtre dattvà priyÃïy uktvà satyam uktvà ca bhÃrata 03,178.002c ahiæsÃnirata÷ svargaæ gacched iti matir mama 03,178.003 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.003a dÃnÃd và sarpa satyÃd và kim ato guru d­Óyate 03,178.003c ahiæsÃpriyayoÓ caiva gurulÃghavam ucyatÃm 03,178.004 sarpa uvÃca 03,178.004a dÃne ratatvaæ satyaæ ca ahiæsà priyam eva ca 03,178.004c e«Ãæ kÃryagarÅyastvÃd d­Óyate gurulÃghavam 03,178.005a kasmÃc cid dÃnayogÃd dhi satyam eva viÓi«yate 03,178.005c satyavÃkyÃc ca rÃjendra kiæ cid dÃnaæ viÓi«yate 03,178.006a evam eva mahe«vÃsa priyavÃkyÃn mahÅpate 03,178.006c ahiæsà d­Óyate gurvÅ tataÓ ca priyam i«yate 03,178.007a evam etad bhaved rÃjan kÃryÃpek«am anantaram 03,178.007c yad abhipretam anyat te brÆhi yÃvad bravÅmy aham 03,178.008 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.008a kathaæ svarge gati÷ sarpa karmaïÃæ ca phalaæ dhruvam 03,178.008c aÓarÅrasya d­Óyeta vi«ayÃæÓ ca bravÅhi me 03,178.009 sarpa uvÃca 03,178.009a tisro vai gatayo rÃjan parid­«ÂÃ÷ svakarmabhi÷ 03,178.009c mÃnu«yaæ svargavÃsaÓ ca tiryagyoniÓ ca tat tridhà 03,178.010a tatra vai mÃnu«Ãl lokÃd dÃnÃdibhir atandrita÷ 03,178.010c ahiæsÃrthasamÃyuktai÷ kÃraïai÷ svargam aÓnute 03,178.011a viparÅtaiÓ ca rÃjendra kÃraïair mÃnu«o bhavet 03,178.011c tiryagyonis tathà tÃta viÓe«aÓ cÃtra vak«yate 03,178.012a kÃmakrodhasamÃyukto hiæsÃlobhasamanvita÷ 03,178.012c manu«yatvÃt paribhra«Âas tiryagyonau prasÆyate 03,178.013a tiryagyonyÃæ p­thagbhÃvo manu«yatve vidhÅyate 03,178.013c gavÃdibhyas tathÃÓvebhyo devatvam api d­Óyate 03,178.014a so 'yam età gatÅ÷ sarvà jantuÓ carati kÃryavÃn 03,178.014c nitye mahati cÃtmÃnam avasthÃpayate n­pa 03,178.015a jÃto jÃtaÓ ca balavÃn bhuÇkte cÃtmà sa dehavÃn 03,178.015c phalÃrthas tÃta ni«p­kta÷ prajÃlak«aïabhÃvana÷ 03,178.016 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.016a Óabde sparÓe ca rÆpe ca tathaiva rasagandhayo÷ 03,178.016c tasyÃdhi«ÂhÃnam avyagraæ brÆhi sarpa yathÃtatham 03,178.017a kiæ na g­hïÃsi vi«ayÃn yugapat tvaæ mahÃmate 03,178.017c etÃvad ucyatÃæ coktaæ sarvaæ pannagasattama 03,178.018 sarpa uvÃca 03,178.018a yad Ãtmadravyam Ãyu«man dehasaæÓrayaïÃnvitam 03,178.018c karaïÃdhi«Âhitaæ bhogÃn upabhuÇkte yathÃvidhi 03,178.019a j¤Ãnaæ caivÃtra buddhiÓ ca manaÓ ca bharatar«abha 03,178.019c tasya bhogÃdhikaraïe karaïÃni nibodha me 03,178.020a manasà tÃta paryeti kramaÓo vi«ayÃn imÃn 03,178.020c vi«ayÃyatanasthena bhÆtÃtmà k«etrani÷s­ta÷ 03,178.021a atra cÃpi naravyÃghra mano jantor vidhÅyate 03,178.021c tasmÃd yugapad asyÃtra grahaïaæ nopapadyate 03,178.022a sa Ãtmà puru«avyÃghra bhruvor antaram ÃÓrita÷ 03,178.022c dravye«u s­jate buddhiæ vividhe«u parÃvarÃm 03,178.023a buddher uttarakÃlaæ ca vedanà d­Óyate budhai÷ 03,178.023c e«a vai rÃjaÓÃrdÆla vidhi÷ k«etraj¤abhÃvana÷ 03,178.024 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.024a manasaÓ cÃpi buddheÓ ca brÆhi me lak«aïaæ param 03,178.024c etad adhyÃtmavidu«Ãæ paraæ kÃryaæ vidhÅyate 03,178.025 sarpa uvÃca 03,178.025a buddhir ÃtmÃnugà tÃta utpÃtena vidhÅyate 03,178.025c tadÃÓrità hi saæj¤ai«Ã vidhis tasyai«aïe bhavet 03,178.026a buddher guïavidhir nÃsti manas tu guïavad bhavet 03,178.026c buddhir utpadyate kÃrye manas tÆtpannam eva hi 03,178.027a etad viÓe«aïaæ tÃta manobuddhyor mayeritam 03,178.027c tvam apy atrÃbhisaæbuddha÷ kathaæ và manyate bhavÃn 03,178.028 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.028a aho buddhimatÃæ Óre«Âha Óubhà buddhir iyaæ tava 03,178.028c viditaæ veditavyaæ te kasmÃn mÃm anup­cchasi 03,178.028d@020_0000 sarpa uvÃca 03,178.028d@020_0001 uktÃs te sarvaÓas tÃta praÓnÃ÷ praÓnavidÃæ vara 03,178.028d@020_0002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,178.028d@020_0002 idÃnÅm e«a mu¤cÃmi bhrÃtaraæ te v­kodaram 03,178.028d@020_0003 nahu«eïa tato muktaæ bhÅmam ÃÓli«ya sodaram 03,178.028d@020_0004 yudhi«Âhiro 'pi dharmÃtmà nahu«aæ pratyapÆjayat 03,178.028d@020_0005 nahu«o 'pi mune÷ ÓÃpÃd vimukta÷ prÅtamÃnasa÷ 03,178.028d@020_0006 divyarÆpadhara÷ ÓrÅmÃn pratyuvÃca yudhi«Âhiram 03,178.028d@020_0007 saæbhëyaæ sÃdhubhi÷ puïyam iti vai vaidikÅ Óruti÷ 03,178.028d@020_0008 sarpatvÃt paÓya mukto 'haæ tvayà saæbhëya sÃdhunà 03,178.028d@020_0009 dharmaæ kila narÃ÷ k­tvà labhante satsutÃn iha 03,178.028d@020_0010 dharmeïa ka÷ k­to dharmo yena labdho bhavÃn suta÷ 03,178.028d@020_0011 na kevalaæ prajà dhanyà yÃsÃæ rÃjan n­po bhavÃn 03,178.028d@020_0012 dharmo 'pi dhanyo dharmaj¤a yasya putras tvam Åd­Óa÷ 03,178.028d@020_0013 d­«ÂÃ÷ ÓrutÃÓ ca bahavo n­pà dharmaparÃyaïÃ÷ 03,178.028d@020_0014 yudhi«Âhira uvÃca 03,178.028d@020_0014 na Óruto na ca d­«Âo me dharmaj¤as tvÃd­Óo n­pa÷ 03,178.028d@020_0015 sabhÃgyo 'haæ mahÃbhÃga yasya tu«Âo bhavÃn guïai÷ 03,178.028d@020_0016 nÃsabhÃgyasya tu«yanti devakalpà bhavÃd­ÓÃ÷ 03,178.028d@020_0017 kiæ tu kautÆhalaæ tÃta mama pÃrthivasattama 03,178.028d@020_0018 ata÷ p­cchÃmi sauhÃrdÃt tvÃm ahaæ nÃbhyasÆyayà 03,178.028d@020_0019 sarvaÓÃstrÃrthatattvaj¤aæ trailokyeÓvarapÆjitam 03,178.028d@020_0020 nahu«a uvÃca 03,178.028d@020_0020 kathaæ tvÃm ÃviÓan moha÷ prÃk­taæ puru«aæ yathà 03,178.028d@020_0021 ÓrutaÓÅlÃdibhir yuktaæ dhÃrmikaæ tapasi sthitam 03,178.028d@020_0022 suprÃj¤am api kaunteya ­ddhir mohayate naram 03,178.028d@020_0023 hÅnÃbhijanav­tto 'pi na sa rÃjÃsti kaÓ cana 03,178.028d@020_0024 yasya cetasi rÃjendra karoti na mada÷ padam 03,178.028d@020_0025 yathÃgnau dhruvam u«ïatvam anile calanaæ yathà 03,178.028d@020_0026 yathà ÓaÓini ÓÅtatvaæ tathaiÓvarye dhruvo mada÷ 03,178.028d@020_0027 aiÓvaryatimiraæ cak«ur na tat paÓyati nirmalam 03,178.028d@020_0028 paÓcÃd vimalatÃæ yÃti vinipÃtäjanäjitam 03,178.028d@020_0029 vartamÃna÷ sukhe svarge nÃvaitÅti matir mama 03,178.028d@020_0030 so 'ham aiÓvaryamohena yadÃvi«Âo yudhi«Âhira 03,178.028d@020_0031 patita÷ pratisaæbuddha÷ sÃæprataæ bodhayÃmi va÷ 03,178.028d@020_0032 lokadvayahitaæ vaktuæ j¤Ãtuæ ko và na paï¬ita÷ 03,178.028d@020_0033 tatkriyÃnuvidhÃnatve munayo 'pi na paï¬itÃ÷ 03,178.028d@020_0034 tasmÃl lokadvayasye«Âaæ kartavyaæ te narÃdhipa 03,178.028d@020_0035 guhyam etan mahÃbÃho kathitaæ te mayÃkhilam 03,178.028d@020_0036 dvijÃÓ ca nÃvamantavyÃs trailokyeÓvarapÆjitÃ÷ 03,178.028d@020_0037 devavat pÆjanÅyÃÓ ca dÃnamÃnÃrcanÃdibhi÷ 03,178.028d@020_0038 yai÷ k­ta÷ sarvabhak«o 'gnir apeyaÓ ca mahodadhi÷ 03,178.028d@020_0039 k«ayÅ cÃpÃditaÓ candra÷ ko na naÓyet prakopya tÃn 03,178.028d@020_0040 lokÃn anyÃn s­jeyur ye lokapÃlÃæÓ ca kopitÃ÷ 03,178.028d@020_0041 devÃn kuryur adevÃæÓ ca ka÷ k«uïvaæs tÃn sam­dhnuyÃt 03,178.028d@020_0042 yÃn upÃÓritya ti«Âhanti lokà devÃÓ ca sarvadà 03,178.028d@020_0043 brahma caiva dhanaæ ye«Ãæ ko hiæsyÃt tä jijÅvi«u÷ 03,178.028d@020_0044 praïÅtaÓ cÃpraïÅtaÓ ca yathÃgnir daivataæ mahat 03,178.028d@020_0045 evaæ vidvÃn avidvÃæÓ ca brÃhmaïo daivataæ param 03,178.029a sarvaj¤aæ tvÃæ kathaæ moha ÃviÓat svargavÃsinam 03,178.029b*0888_01 kathaæ ca sarpatÃæ yÃto bhavÃn vyÃkhyÃtum arhati 03,178.029c evam adbhutakarmÃïam iti me saæÓayo mahÃn 03,178.030 sarpa uvÃca 03,178.030a supraj¤am api cec chÆram ­ddhir mohayate naram 03,178.030c vartamÃna÷ sukhe sarvo nÃvaitÅti matir mama 03,178.031a so 'ham aiÓvaryamohena madÃvi«Âo yudhi«Âhira 03,178.031c patita÷ pratisaæbuddhas tvÃæ tu saæbodhayÃmy aham 03,178.032a k­taæ kÃryaæ mahÃrÃja tvayà mama paraætapa 03,178.032c k«Åïa÷ ÓÃpa÷ suk­cchro me tvayà saæbhëya sÃdhunà 03,178.033a ahaæ hi divi divyena vimÃnena caran purà 03,178.033c abhimÃnena matta÷ san kaæ cin nÃnyam acintayam 03,178.034a brahmar«idevagandharvayak«arÃk«asakiænarÃ÷ 03,178.034c karÃn mama prayacchanti sarve trailokyavÃsina÷ 03,178.035a cak«u«Ã yaæ prapaÓyÃmi prÃïinaæ p­thivÅpate 03,178.035c tasya tejo harÃmy ÃÓu tad dhi d­«Âibalaæ mama 03,178.036a brahmar«ÅïÃæ sahasraæ hi uvÃha ÓibikÃæ mama 03,178.036c sa mÃm apanayo rÃjan bhraæÓayÃm Ãsa vai Óriya÷ 03,178.037a tatra hy agastya÷ pÃdena vahan sp­«Âo mayà muni÷ 03,178.037c ad­«Âena tato 'smy ukto dhvaæsa sarpeti vai ru«Ã 03,178.038a tatas tasmÃd vimÃnÃgrÃt pracyutaÓ cyutabhÆ«aïa÷ 03,178.038c prapatan bubudhe ''tmÃnaæ vyÃlÅbhÆtam adhomukham 03,178.039a ayÃcaæ tam ahaæ vipraæ ÓÃpasyÃnto bhaved iti 03,178.039c aj¤ÃnÃt saæprav­ttasya bhagavan k«antum arhasi 03,178.040a tata÷ sa mÃm uvÃcedaæ prapatantaæ k­pÃnvita÷ 03,178.040c yudhi«Âhiro dharmarÃja÷ ÓÃpÃt tvÃæ mok«ayi«yati 03,178.041a abhimÃnasya ghorasya balasya ca narÃdhipa 03,178.041c phale k«Åïe mahÃrÃja phalaæ puïyam avÃpsyasi 03,178.042a tato me vismayo jÃtas tad d­«Âvà tapaso balam 03,178.042c brahma ca brÃhmaïatvaæ ca yena tvÃham acÆcudam 03,178.043a satyaæ damas tapo yogam ahiæsà dÃnanityatà 03,178.043c sÃdhakÃni sadà puæsÃæ na jÃtir na kulaæ n­pa 03,178.044a ari«Âa e«a te bhrÃtà bhÅmo mukto mahÃbhuja÷ 03,178.044c svasti te 'stu mahÃrÃja gami«yÃmi divaæ puna÷ 03,178.044d*0889_01 sa cÃyaæ puru«avyÃghra kÃla÷ puïya upasthita÷ 03,178.044d*0889_02 tad asmÃt kÃraïÃt pÃrtha kÃryaæ mama mahat k­tam 03,178.045 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,178.045*0890_01 tatas tasmin muhÆrte tu vimÃnaæ kÃmagÃmi vai 03,178.045*0890_02 avapÃtena mahatà tatrÃvÃpatad uttamam 03,178.045a ity uktvÃjagaraæ dehaæ tyaktvà sa nahu«o n­pa÷ 03,178.045c divyaæ vapu÷ samÃsthÃya gatas tridivam eva ha 03,178.046a yudhi«Âhiro 'pi dharmÃtmà bhrÃtrà bhÅmena saægata÷ 03,178.046c dhaumyena sahita÷ ÓrÅmÃn ÃÓramaæ punar abhyagÃt 03,178.047a tato dvijebhya÷ sarvebhya÷ sametebhyo yathÃtatham 03,178.047c kathayÃm Ãsa tat sarvaæ dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,178.048a tac chrutvà te dvijÃ÷ sarve bhrÃtaraÓ cÃsya te traya÷ 03,178.048c Ãsan suvrŬità rÃjan draupadÅ ca yaÓasvinÅ 03,178.049a te tu sarve dvijaÓre«ÂhÃ÷ pÃï¬avÃnÃæ hitepsayà 03,178.049c maivam ity abruvan bhÅmaæ garhayanto 'sya sÃhasam 03,178.050a pÃï¬avÃs tu bhayÃn muktaæ prek«ya bhÅmaæ mahÃbalam 03,178.050c har«am ÃhÃrayÃæ cakrur vijahruÓ ca mudà yutÃ÷ 03,179.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,179.001a nidÃghÃntakara÷ kÃla÷ sarvabhÆtasukhÃvaha÷ 03,179.001c tatraiva vasatÃæ te«Ãæ prÃv­Â samabhipadyata 03,179.002a chÃdayanto mahÃgho«Ã÷ khaæ diÓaÓ ca balÃhakÃ÷ 03,179.002c pravavar«ur divÃrÃtram asitÃ÷ satataæ tadà 03,179.003a tapÃtyayaniketÃÓ ca ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,179.003c apetÃrkaprabhÃjÃlÃ÷ savidyudvimalaprabhÃ÷ 03,179.004a virƬhaÓa«pà p­thivÅ mattadaæÓasarÅs­pà 03,179.004c babhÆva payasà siktà ÓÃntadhÆmarajo 'ruïà 03,179.005a na sma praj¤Ãyate kiæ cid ambhasà samavast­te 03,179.005c samaæ và vi«amaæ vÃpi nadyo và sthÃvarÃïi và 03,179.006a k«ubdhatoyà mahÃgho«Ã÷ ÓvasamÃnà ivÃÓugÃ÷ 03,179.006c sindhava÷ ÓobhayÃæ cakru÷ kÃnanÃni tapÃtyaye 03,179.007a nadatÃæ kÃnanÃnte«u ÓrÆyante vividhÃ÷ svanÃ÷ 03,179.007c v­«Âibhis tìyamÃnÃnÃæ varÃham­gapak«iïÃm 03,179.008a stokakÃ÷ ÓikhinaÓ caiva puæskokilagaïai÷ saha 03,179.008c mattÃ÷ paripatanti sma dardurÃÓ caiva darpitÃ÷ 03,179.009a tathà bahuvidhÃkÃrà prÃv­ï meghÃnunÃdità 03,179.009c abhyatÅtà Óivà te«Ãæ caratÃæ marudhanvasu 03,179.010a krau¤cahaæsagaïÃkÅrïà Óarat praïihitÃbhavat 03,179.010c rƬhakak«avanaprasthà prasannajalanimnagà 03,179.011a vimalÃkÃÓanak«atrà Óarat te«Ãæ ÓivÃbhavat 03,179.011c m­gadvijasamÃkÅrïà pÃï¬avÃnÃæ mahÃtmanÃm 03,179.012a paÓyanta÷ ÓÃntarajasa÷ k«apà jaladaÓÅtalÃ÷ 03,179.012c grahanak«atrasaæghaiÓ ca somena ca virÃjitÃ÷ 03,179.013a kumudai÷ puï¬arÅkaiÓ ca ÓÅtavÃridharÃ÷ ÓivÃ÷ 03,179.013c nadÅ÷ pu«kariïÅÓ caiva dad­Óu÷ samalaæk­tÃ÷ 03,179.014a ÃkÃÓanÅkÃÓataÂÃæ nÅpanÅvÃrasaækulÃm 03,179.014c babhÆva caratÃæ har«a÷ puïyatÅrthÃæ sarasvatÅm 03,179.015a te vai mumudire vÅrÃ÷ prasannasalilÃæ ÓivÃm 03,179.015c paÓyanto d­¬hadhanvÃna÷ paripÆrïÃæ sarasvatÅm 03,179.016a te«Ãæ puïyatamà rÃtri÷ parvasaædhau sma ÓÃradÅ 03,179.016c tatraiva vasatÃm ÃsÅt kÃrttikÅ janamejaya 03,179.017a puïyak­dbhir mahÃsattvais tÃpasai÷ saha pÃï¬avÃ÷ 03,179.017c tat sarvaæ bharataÓre«ÂhÃ÷ samÆhur yogam uttamam 03,179.018a tamisrÃbhyudaye tasmin dhaumyena saha pÃï¬avÃ÷ 03,179.018c sÆtai÷ paurogavaiÓ caiva kÃmyakaæ prayayur vanam 03,180.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,180.001a kÃmyakaæ prÃpya kaunteyà yudhi«ÂhirapurogamÃ÷ 03,180.001c k­tÃtithyà munigaïair ni«edu÷ saha k­«ïayà 03,180.002a tatas tÃn pariviÓvastÃn vasata÷ pÃï¬unandanÃn 03,180.002c brÃhmaïà bahavas tatra samantÃt paryavÃrayan 03,180.003a athÃbravÅd dvija÷ kaÓ cid arjunasya priya÷ sakhà 03,180.003c e«yatÅha mahÃbÃhur vaÓÅ Óaurir udÃradhÅ÷ 03,180.004a vidità hi harer yÆyam ihÃyÃtÃ÷ kurÆdvahÃ÷ 03,180.004c sadà hi darÓanÃkÃÇk«Å Óreyo 'nve«Å ca vo hari÷ 03,180.005a bahuvatsarajÅvÅ ca mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,180.005c svÃdhyÃyatapasà yukta÷ k«ipraæ yu«mÃn same«yati 03,180.006a tathaiva tasya bruvata÷ pratyad­«yata keÓava÷ 03,180.006c sainyasugrÅvayuktena rathena rathinÃæ vara÷ 03,180.007a maghavÃn iva paulomyà sahita÷ satyabhÃmayà 03,180.007c upÃyÃd devakÅputro did­k«u÷ kurusattamÃn 03,180.008a avatÅrya rathÃt k­«ïo dharmarÃjaæ yathÃvidhi 03,180.008c vavande mudito dhÅmÃn bhÅmaæ ca balinÃæ varam 03,180.009a pÆjayÃm Ãsa dhaumyaæ ca yamÃbhyÃm abhivÃdita÷ 03,180.009c pari«vajya gu¬ÃkeÓaæ draupadÅæ paryasÃntvayat 03,180.010a sa d­«Âvà phalgunaæ vÅraæ cirasya priyam Ãgatam 03,180.010c parya«vajata dÃÓÃrha÷ puna÷ punar ariædamam 03,180.011a tathaiva satyabhÃmÃpi draupadÅæ pari«asvaje 03,180.011c pÃï¬avÃnÃæ priyÃæ bhÃryÃæ k­«ïasya mahi«Å priyà 03,180.012a tatas te pÃï¬avÃ÷ sarve sabhÃryÃ÷ sapurohitÃ÷ 03,180.012c Ãnarcu÷ puï¬arÅkÃk«aæ parivavruÓ ca sarvaÓa÷ 03,180.013a k­«ïas tu pÃrthena sametya vidvÃn; dhanaæjayenÃsuratarjanena 03,180.013c babhau yathà bhÆtapatir mahÃtmÃ; sametya sÃk«Ãd bhagavÃn guhena 03,180.014a tata÷ samastÃni kirÅÂamÃlÅ; vane«u v­ttÃni gadÃgrajÃya 03,180.014c uktvà yathÃvat punar anvap­cchat; kathaæ subhadrà ca tathÃbhimanyu÷ 03,180.015a sa pÆjayitvà madhuhà yathÃvat; pÃrthÃæÓ ca k­«ïÃæ ca purohitaæ ca 03,180.015c uvÃca rÃjÃnam abhipraÓaæsan; yudhi«Âhiraæ tatra sahopaviÓya 03,180.016a dharma÷ para÷ pÃï¬ava rÃjyalÃbhÃt; tasyÃrtham Ãhus tapa eva rÃjan 03,180.016c satyÃrjavÃbhyÃæ caratà svadharmaæ; jitas tavÃyaæ ca paraÓ ca loka÷ 03,180.017a adhÅtam agre caratà vratÃni; samyag dhanurvedam avÃpya k­tsnam 03,180.017c k«Ãtreïa dharmeïa vasÆni labdhvÃ; sarve hy avÃptÃ÷ kratava÷ purÃïÃ÷ 03,180.018a na grÃmyadharme«u ratis tavÃsti; kÃmÃn na kiæ cit kuru«e narendra 03,180.018c na cÃrthalobhÃt prajahÃsi dharmaæ; tasmÃt svabhÃvÃd asi dharmarÃja÷ 03,180.019a dÃnaæ ca satyaæ ca tapaÓ ca rÃja¤; Óraddhà ca ÓÃntiÓ ca dh­ti÷ k«amà ca 03,180.019b*0891_01 Ãpatsv api tvaæ na jahÃsi rÃjan 03,180.019c avÃpya rëÂrÃïi vasÆni bhogÃn; e«Ã parà pÃrtha sadà ratis te 03,180.020a yadà janaugha÷ kurujÃÇgalÃnÃæ; k­«ïÃæ sabhÃyÃm avaÓÃm apaÓyat 03,180.020c apetadharmavyavahÃrav­ttaæ; saheta tat pÃï¬ava kas tvad anya÷ 03,180.021a asaæÓayaæ sarvasam­ddhakÃma÷; k«ipraæ prajÃ÷ pÃlayitÃsi samyak 03,180.021c ime vayaæ nigrahaïe kurÆïÃæ; yadi pratij¤Ã bhavata÷ samÃptà 03,180.022a dhaumyaæ ca k­«ïÃæ ca yudhi«Âhiraæ ca; yamau ca bhÅmaæ ca daÓÃrhasiæha÷ 03,180.022c uvÃca di«Âyà bhavatÃæ Óivena; prÃpta÷ kirÅÂÅ mudita÷ k­tÃstra÷ 03,180.023a provÃca k­«ïÃm api yÃj¤asenÅæ; daÓÃrhabhartà sahita÷ suh­dbhi÷ 03,180.023b*0892_01 di«Âyà samagrÃsi dhanaæjayena 03,180.023b*0892_02 samÃgatety evam uvÃca k­«ïa÷ 03,180.023c k­«ïe dhanurvedaratipradhÃnÃ÷; satyavratÃs te ÓiÓava÷ suÓÅlÃ÷ 03,180.023e sadbhi÷ sadaivÃcaritaæ samÃdhiæ; caranti putrÃs tava yÃj¤aseni 03,180.024a rÃjyena rëÂraiÓ ca nimantryamÃïÃ÷; pitrà ca k­«ïe tava sodaraiÓ ca 03,180.024c na yaj¤asenasya na mÃtulÃnÃæ; g­he«u bÃlà ratim Ãpnuvanti 03,180.025a Ãnartam evÃbhimukhÃ÷ Óivena; gatvà dhanurvedaratipradhÃnÃ÷ 03,180.025c tavÃtmajà v­«ïipuraæ praviÓya; na daivatebhya÷ sp­hayanti k­«ïe 03,180.026a yathà tvam evÃrhasi te«u v­ttiæ; prayoktum Ãryà ca yathaiva kuntÅ 03,180.026c te«v apramÃdena sadà karoti; tathà ca bhÆyaÓ ca tathà subhadrà 03,180.027a yathÃniruddhasya yathÃbhimanyor; yathà sunÅthasya yathaiva bhÃno÷ 03,180.027c tathà vinetà ca gatiÓ ca k­«ïe; tavÃtmajÃnÃm api raukmiïeya÷ 03,180.028a gadÃsicarmagrahaïe«u ÓÆrÃn; astre«u Óik«Ãsu rathÃÓvayÃne 03,180.028c samyag vinetà vinayaty atandrÅs; tÃæÓ cÃbhimanyu÷ satataæ kumÃra÷ 03,180.029a sa cÃpi samyak praïidhÃya Óik«Ãm; astrÃïi cai«Ãæ guruvat pradÃya 03,180.029c tavÃtmajÃnÃæ ca tathÃbhimanyo÷; parÃkramais tu«yati raukmiïeya÷ 03,180.030a yadà vihÃraæ prasamÅk«amÃïÃ÷; prayÃnti putrÃs tava yÃj¤aseni 03,180.030c ekaikam e«Ãm anuyÃnti tatra; rathÃÓ ca yÃnÃni ca dantinaÓ ca 03,180.031a athÃbravÅd dharmarÃjaæ tu k­«ïo; daÓÃrhayodhÃ÷ kukurÃndhakÃÓ ca 03,180.031c ete nideÓaæ tava pÃlayanti; ti«Âhanti yatrecchasi tatra rÃjan 03,180.031d*0893_01 yodhÃs tavÃrthe«u narendrayantà 03,180.031d*0893_02 kurvantu kÃryaæ sarathÃ÷ sanÃgÃ÷ 03,180.032a ÃvartatÃæ kÃrmukavegavÃtÃ; halÃyudhapragrahaïà madhÆnÃm 03,180.032c senà tavÃrthe«u narendra yattÃ; sasÃdipattyaÓvarathà sanÃgà 03,180.033a prasthÃpyatÃæ pÃï¬ava dhÃrtarëÂra÷; suyodhana÷ pÃpak­tÃæ vari«Âha÷ 03,180.033c sa sÃnubandha÷ sasuh­dgaïaÓ ca; saubhasya saubhÃdhipateÓ ca mÃrgam 03,180.034a kÃmaæ tathà ti«Âha narendra tasmin; yathà k­tas te samaya÷ sabhÃyÃm 03,180.034c dÃÓÃrhayodhais tu sasÃdiyodhaæ; pratÅk«atÃæ nÃgapuraæ bhavantam 03,180.035a vyapetamanyur vyapanÅtapÃpmÃ; vih­tya yatrecchasi tatra kÃmam 03,180.035c tata÷ sam­ddhaæ prathamaæ viÓoka÷; prapatsyase nÃgapuraæ sarëÂram 03,180.036a tatas tad Ãj¤Ãya mataæ mahÃtmÃ; yathÃvad uktaæ puru«ottamena 03,180.036c praÓasya viprek«ya ca dharmarÃja÷; k­täjali÷ keÓavam ity uvÃca 03,180.037a asaæÓayaæ keÓava pÃï¬avÃnÃæ; bhavÃn gatis tvaccharaïà hi pÃrthÃ÷ 03,180.037c kÃlodaye tac ca tataÓ ca bhÆya÷; kartà bhavÃn karma na saæÓayo 'sti 03,180.038a yathÃpratij¤aæ vih­taÓ ca kÃla÷; sarvÃ÷ samà dvÃdaÓa nirjane«u 03,180.038c aj¤ÃtacaryÃæ vidhivat samÃpya; bhavadgatÃ÷ keÓava pÃï¬aveyÃ÷ 03,180.038d*0894_01 e«aiva buddhir ju«atÃæ sadà tvÃæ 03,180.038d*0894_02 satye sthitÃ÷ keÓava pÃï¬aveyÃ÷ 03,180.038d*0894_03 sadÃnadharmÃ÷ sajanÃ÷ sadÃrÃ÷ 03,180.038d*0894_04 sabÃndhavÃs tvaccharaïà hi pÃrthÃ÷ 03,180.039 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,180.039a tathà vadati vÃr«ïeye dharmarÃje ca bhÃrata 03,180.039c atha paÓcÃt tapov­ddho bahuvar«asahasradh­k 03,180.039e pratyad­«yata dharmÃtmà mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,180.039f*0895_01 ajaraÓ cÃmaraÓ caiva rÆpaudÃryaguïÃnvita÷ 03,180.039f*0895_02 vyad­Óyata tathà yukto yathà syÃt pa¤caviæÓaka÷ 03,180.039f*0896_01 mahÃvarÃhakoÂyÃæ ca brahmaïÃm ayutÃni ca 03,180.039f*0896_02 vyacintayan mahÃtmà vai tathà rÃmaæ salak«maïam 03,180.040a tam Ãgatam ­«iæ v­ddhaæ bahuvar«asahasriïam 03,180.040c Ãnarcur brÃhmaïÃ÷ sarve k­«ïaÓ ca saha pÃï¬avai÷ 03,180.041a tam arcitaæ suvi«vastam ÃsÅnam ­«isattamam 03,180.041c brÃhmaïÃnÃæ matenÃha pÃï¬avÃnÃæ ca keÓava÷ 03,180.042a ÓuÓrÆ«ava÷ pÃï¬avÃs te brÃhmaïÃÓ ca samÃgatÃ÷ 03,180.042c draupadÅ satyabhÃmà ca tathÃhaæ paramaæ vaca÷ 03,180.043a purÃv­ttÃ÷ kathÃ÷ puïyÃ÷ sadÃcÃrÃ÷ sanÃtanÃ÷ 03,180.043c rÃj¤Ãæ strÅïÃm ­«ÅïÃæ ca mÃrkaï¬eya vicak«va na÷ 03,180.044a te«u tatropavi«Âe«u devar«ir api nÃrada÷ 03,180.044c ÃjagÃma viÓuddhÃtmà pÃï¬avÃn avalokaka÷ 03,180.045a tam apy atha mahÃtmÃnaæ sarve tu puru«ar«abhÃ÷ 03,180.045c pÃdyÃrghyÃbhyÃæ yathÃnyÃyam upatasthur manÅ«iïam 03,180.046a nÃradas tv atha devar«ir j¤Ãtvà tÃæs tu k­tak«aïÃn 03,180.046c mÃrkaï¬eyasya vadatas tÃæ kathÃm anvamodata 03,180.047a uvÃca cainaæ kÃlaj¤a÷ smayann iva sa nÃrada÷ 03,180.047c brahmar«e kathyatÃæ yat te pÃï¬ave«u vivak«itam 03,180.048a evam ukta÷ pratyuvÃca mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,180.048c k«aïaæ kurudhvaæ vipulam ÃkhyÃtavyaæ bhavi«yati 03,180.049a evam uktÃ÷ k«aïaæ cakru÷ pÃï¬avÃ÷ saha tair dvijai÷ 03,180.049c madhyaædine yathÃdityaæ prek«antas taæ mahÃmunim 03,181.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,181.001a taæ vivak«antam Ãlak«ya kururÃjo mahÃmunim 03,181.001c kathÃsaæjananÃrthÃya codayÃm Ãsa pÃï¬ava÷ 03,181.002a bhavÃn daivatadaityÃnÃm ­«ÅïÃæ ca mahÃtmanÃm 03,181.002c rÃjar«ÅïÃæ ca sarve«Ãæ caritaj¤a÷ sanÃtana÷ 03,181.003a sevyaÓ copÃsitavyaÓ ca mato na÷ kÃÇk«itaÓ ciram 03,181.003c ayaæ ca devakÅputra÷ prÃpto 'smÃn avalokaka÷ 03,181.004a bhavaty eva hi me buddhir d­«ÂvÃtmÃnaæ sukhÃc cyutam 03,181.004c dhÃrtarëÂrÃæÓ ca durv­ttÃn ­dhyata÷ prek«ya sarvaÓa÷ 03,181.005a karmaïa÷ puru«a÷ kartà ÓubhasyÃpy aÓubhasya ca 03,181.005c svaphalaæ tad upÃÓnÃti kathaæ kartà svid ÅÓvara÷ 03,181.006a atha và sukhadu÷khe«u n­ïÃæ brahmavidÃæ vara 03,181.006c iha và k­tam anveti paradehe 'tha và puna÷ 03,181.007a dehÅ ca dehaæ saætyajya m­gyamÃïa÷ ÓubhÃÓubhai÷ 03,181.007c kathaæ saæyujyate pretya iha và dvijasattama 03,181.008a aihalaukikam evaitad utÃho pÃralaukikam 03,181.008c kva ca karmÃïi ti«Âhanti janto÷ pretasya bhÃrgava 03,181.008d*0897_01 etat sarvaæ yathÃv­ttaæ mune vaktum ihÃrhasi 03,181.009 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,181.009a tvadyukto 'yam anupraÓno yathÃvad vadatÃæ vara 03,181.009c viditaæ veditavyaæ te sthityartham anup­cchasi 03,181.010a atra te vartayi«yÃmi tad ihaikamanÃ÷ Ó­ïu 03,181.010c yathehÃmutra ca nara÷ sukhadu÷kham upÃÓnute 03,181.011a nirmalÃni ÓarÅrÃïi viÓuddhÃni ÓarÅriïÃm 03,181.011c sasarja dharmatantrÃïi pÆrvotpanna÷ prajÃpati÷ 03,181.012a amoghabalasaækalpÃ÷ suvratÃ÷ satyavÃdina÷ 03,181.012c brahmabhÆtà narÃ÷ puïyÃ÷ purÃïÃ÷ kurunandana 03,181.013a sarve devai÷ samÃyÃnti svacchandena nabhastalam 03,181.013c tataÓ ca punar ÃyÃnti sarve svacchandacÃriïa÷ 03,181.014a svacchandamaraïÃÓ cÃsan narÃ÷ svacchandajÅvina÷ 03,181.014c alpabÃdhà nirÃtaÇkà siddhÃrthà nirupadravÃ÷ 03,181.015a dra«ÂÃro devasaæghÃnÃm ­«ÅïÃæ ca mahÃtmanÃm 03,181.015c pratyak«Ã÷ sarvadharmÃïÃæ dÃntà vigatamatsarÃ÷ 03,181.016a Ãsan var«asahasrÃïi tathà putrasahasriïa÷ 03,181.016c tata÷ kÃlÃntare 'nyasmin p­thivÅtalacÃriïa÷ 03,181.017a kÃmakrodhÃbhibhÆtÃs te mÃyÃvyÃjopajÅvina÷ 03,181.017c lobhamohÃbhibhÆtÃÓ ca tyaktà devais tato narÃ÷ 03,181.018a aÓubhai÷ karmabhi÷ pÃpÃs tiryaÇ narakagÃmina÷ 03,181.018c saæsÃre«u vicitre«u pacyamÃnÃ÷ puna÷ puna÷ 03,181.019a moghe«Âà moghasaækalpà moghaj¤Ãnà vicetasa÷ 03,181.019b*0898_01 kÃÇk«iïa÷ sarvakÃmÃnÃæ nÃstikà bhinnasetava÷ 03,181.019c sarvÃtiÓaÇkinaÓ caiva saæv­ttÃ÷ kleÓabhÃgina÷ 03,181.019e aÓubhai÷ karmabhiÓ cÃpi prÃyaÓa÷ paricihnitÃ÷ 03,181.020a dau«kulyà vyÃdhibahulà durÃtmÃno 'pratÃpina÷ 03,181.020c bhavanty alpÃyu«a÷ pÃpà raudrakarmaphalodayÃ÷ 03,181.020e nÃthanta÷ sarvakÃmÃnÃæ nÃstikà bhinnasetava÷ 03,181.021a janto÷ pretasya kaunteya gati÷ svair iha karmabhi÷ 03,181.021c prÃj¤asya hÅnabuddheÓ ca karmakoÓa÷ kva ti«Âhati 03,181.022a kvasthas tat samupÃÓnÃti suk­taæ yadi vetarat 03,181.022b*0899_00 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,181.022b*0899_01 tvad yukto 'yam anupraÓna÷ Ó­ïu bhÃrata tattvata÷ 03,181.022c iti te darÓanaæ yac ca tatrÃpy anunayaæ Ó­ïu 03,181.023a ayam ÃdiÓarÅreïa devas­«Âena mÃnava÷ 03,181.023c ÓubhÃnÃm aÓubhÃnÃæ ca kurute saæcayaæ mahat 03,181.024a Ãyu«o 'nte prahÃyedaæ k«ÅïaprÃyaæ kalevaram 03,181.024c saæbhavaty eva yugapad yonau nÃsty antarÃbhava÷ 03,181.025a tatrÃsya svak­taæ karma chÃyevÃnugataæ sadà 03,181.025b*0900_01 anuÓete ÓayÃnaæ ca ti«Âhantaæ cÃnuti«Âhati 03,181.025b*0900_02 anudhÃvati dhÃvantaæ pÆrvakarma k­taæ naram 03,181.025c phalaty atha sukhÃrho và du÷khÃrho vÃpi jÃyate 03,181.026a k­tÃntavidhisaæyukta÷ sa jantur lak«aïai÷ Óubhai÷ 03,181.026c aÓubhair và nirÃdÃno lak«yate j¤Ãnad­«Âibhi÷ 03,181.027a e«Ã tÃvad abuddhÅnÃæ gatir uktà yudhi«Âhira 03,181.027c ata÷ paraæ j¤ÃnavatÃæ nibodha gatim uttamÃm 03,181.028a manu«yÃs taptatapasa÷ sarvÃgamaparÃyaïÃ÷ 03,181.028c sthiravratÃ÷ satyaparà guruÓuÓrÆ«aïe ratÃ÷ 03,181.029a suÓÅlÃ÷ ÓuklajÃtÅyÃ÷ k«Ãntà dÃntÃ÷ sutejasa÷ 03,181.029c ÓubhayonyantaragatÃ÷ prÃyaÓa÷ Óubhalak«aïÃ÷ 03,181.030a jitendriyatvÃd vaÓina÷ ÓuklatvÃn mandarogiïa÷ 03,181.030c alpabÃdhaparitrÃsÃd bhavanti nirupadravÃ÷ 03,181.031a cyavantaæ jÃyamÃnaæ ca garbhasthaæ caiva sarvaÓa÷ 03,181.031c svam ÃtmÃnaæ paraæ caiva budhyante j¤Ãnacak«u«a÷ 03,181.031d*0901_01 ­«ayas te mahÃtmÃna÷ pratyak«Ãgamabuddhaya÷ 03,181.031e karmabhÆmim imÃæ prÃpya punar yÃnti surÃlayam 03,181.031f*0902_01 k­tvà ÓubhÃni karmÃïi j¤Ãnena bharatar«abha 03,181.032a kiæ cid daivÃd dhaÂhÃt kiæ cit kiæ cid eva svakarmabhi÷ 03,181.032c prÃpnuvanti narà rÃjan mà te 'stv anyà vicÃraïà 03,181.033a imÃm atropamÃæ cÃpi nibodha vadatÃæ vara 03,181.033c manu«yaloke yac chreya÷ paraæ manye yudhi«Âhira 03,181.034a iha vaikasya nÃmutra amutraikasya no iha 03,181.034c iha cÃmutra caikasya nÃmutraikasya no iha 03,181.035a dhanÃni ye«Ãæ vipulÃni santi; nityaæ ramante suvibhÆ«itÃÇgÃ÷ 03,181.035c te«Ãm ayaæ Óatruvaraghna loko; nÃsau sadà dehasukhe ratÃnÃm 03,181.036a ye yogayuktÃs tapasi prasaktÃ÷; svÃdhyÃyaÓÅlà jarayanti dehÃn 03,181.036c jitendriyà bhÆtahite nivi«ÂÃs; te«Ãm asau nÃyam arighna loka÷ 03,181.037a ye dharmam eva prathamaæ caranti; dharmeïa labdhvà ca dhanÃni kÃle 03,181.037c dÃrÃn avÃpya kratubhir yajante; te«Ãm ayaæ caiva paraÓ ca loka÷ 03,181.038a ye naiva vidyÃæ na tapo na dÃnaæ; na cÃpi mƬhÃ÷ prajane yatante 03,181.038c na cÃdhigacchanti sukhÃny abhÃgyÃs; te«Ãm ayaæ caiva paraÓ ca nÃsti 03,181.039a sarve bhavantas tv ativÅryasattvÃ; divyaujasa÷ saæhananopapannÃ÷ 03,181.039c lokÃd amu«mÃd avaniæ prapannÃ÷; svadhÅtavidyÃ÷ surakÃryaheto÷ 03,181.040a k­tvaiva karmÃïi mahÃnti ÓÆrÃs; tapodamÃcÃravihÃraÓÅlÃ÷ 03,181.040c devÃn ­«Ån pretagaïÃæÓ ca sarvÃn; saætarpayitvà vidhinà pareïa 03,181.041a svargaæ paraæ puïyak­tÃæ nivÃsaæ; krameïa saæprÃpsyatha karmabhi÷ svai÷ 03,181.041c mà bhÆd viÓaÇkà tava kauravendra; d­«ÂvÃtmana÷ kleÓam imaæ sukhÃrha 03,182.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,182.001a mÃrkaï¬eyaæ mahÃtmÃnam Æcu÷ pÃï¬usutÃs tadà 03,182.001c mÃhÃtmyaæ dvijamukhyÃnÃæ Órotum icchÃma kathyatÃm 03,182.002a evam ukta÷ sa bhagavÃn mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,182.002c uvÃca sumahÃtejÃ÷ sarvaÓÃstraviÓÃrada÷ 03,182.003a haihayÃnÃæ kulakaro rÃjà parapuraæjaya÷ 03,182.003c kumÃro rÆpasaæpanno m­gayÃm acarad balÅ 03,182.004a caramÃïas tu so 'raïye t­ïavÅrutsamÃv­te 03,182.004c k­«ïÃjinottarÃsaÇgaæ dadarÓa munim antike 03,182.004e sa tena nihato 'raïye manyamÃnena vai m­gam 03,182.005a vyathita÷ karma tat k­tvà Óokopahatacetana÷ 03,182.005c jagÃma haihayÃnÃæ vai sakÃÓaæ prathitÃtmanÃm 03,182.006a rÃj¤Ãæ rÃjÅvanetrosau kumÃra÷ p­thivÅpate 03,182.006c te«Ãæ ca tad yathÃv­ttaæ kathayÃm Ãsa vai tadà 03,182.006d*0903_01 sukumÃro mahÅpÃlo hehayÃnÃæ mahÅbh­tÃm 03,182.007a taæ cÃpi hiæsitaæ tÃta muniæ mÆlaphalÃÓinam 03,182.007c Órutvà d­«Âvà ca te tatra babhÆvur dÅnamÃnasÃ÷ 03,182.008a kasyÃyam iti te sarve mÃrgamÃïÃs tatas tata÷ 03,182.008c jagmuÓ cÃri«Âanemes te tÃrk«yasyÃÓramam a¤jasà 03,182.009a te 'bhivÃdya mahÃtmÃnaæ taæ muniæ saæÓitavratam 03,182.009c tasthu÷ sarve sa tu munis te«Ãæ pÆjÃm athÃharat 03,182.010a te tam Æcur mahÃtmÃnaæ na vayaæ satkriyÃæ mune 03,182.010c tvatto 'rhÃ÷ karmado«eïa brÃhmaïo hiæsito hi na÷ 03,182.011a tÃn abravÅt sa viprar«i÷ kathaæ vo brÃhmaïo hata÷ 03,182.011c kva cÃsau brÆta sahitÃ÷ paÓyadhvaæ me tapobalam 03,182.012a te tu tat sarvam akhilam ÃkhyÃyÃsmai yathÃtatham 03,182.012c nÃpaÓyaæs tam ­«iæ tatra gatÃsuæ te samÃgatÃ÷ 03,182.012e anve«amÃïÃ÷ savrŬÃ÷ svapnavad gatamÃnasÃ÷ 03,182.013a tÃn abravÅt tatra munis tÃrk«ya÷ parapuraæjaya÷ 03,182.013c syÃd ayaæ brÃhmaïa÷ so 'tha yo yu«mÃbhir vinÃÓita÷ 03,182.013e putro hy ayaæ mama n­pÃs tapobalasamanvita÷ 03,182.014a te tu d­«Âvaiva tam ­«iæ vismayaæ paramaæ gatÃ÷ 03,182.014c mahad ÃÓcaryam iti vai vibruvÃïà mahÅpate 03,182.015a m­to hy ayam ato d­«Âa÷ kathaæ jÅvitam ÃptavÃn 03,182.015c kim etat tapaso vÅryaæ yenÃyaæ jÅvita÷ puna÷ 03,182.015e Órotum icchÃma viprar«e yadi Órotavyam ity uta 03,182.016a sa tÃn uvÃca nÃsmÃkaæ m­tyu÷ prabhavate n­pÃ÷ 03,182.016c kÃraïaæ va÷ pravak«yÃmi hetuyogaæ samÃsata÷ 03,182.016d*0904_01 ÓuddhÃcÃrà analasÃ÷ saædhyopÃsanatatparÃ÷ 03,182.016d*0904_02 suÓuddhÃnnÃ÷ Óuddhadhanà brahmacaryavratÃnvitÃ÷ 03,182.016d*0905_01 m­tyu÷ prabhavate yena nÃsmÃkaæ n­pasattamÃ÷ 03,182.017a satyam evÃbhijÃnÅmo nÃn­te kurmahe mana÷ 03,182.017c svadharmam anuti«ÂhÃmas tasmÃn m­tyubhayaæ na na÷ 03,182.018a yad brÃhmaïÃnÃæ kuÓalaæ tad e«Ãæ kathayÃmahe 03,182.018c nai«Ãæ duÓcaritaæ brÆmas tasmÃn m­tyubhayaæ na na÷ 03,182.019a atithÅn annapÃnena bh­tyÃn atyaÓanena ca 03,182.019b*0906_01 saæbhojya Óe«am aÓnÅmas tasmÃn m­tyubhayaæ na na÷ 03,182.019b*0906_02 k«Ãntà dÃntÃ÷ k«amÃÓÅlÃs tÅrthadÃnaparÃyaïÃ÷ 03,182.019b*0906_03 puïyadeÓanivÃsÃc ca tasmÃn m­tyubhayaæ na na÷ 03,182.019c tejasvideÓavÃsÃc ca tasmÃn m­tyubhayaæ na na÷ 03,182.020a etad vai leÓamÃtraæ va÷ samÃkhyÃtaæ vimatsarÃ÷ 03,182.020c gacchadhvaæ sahitÃ÷ sarve na pÃpÃd bhayam asti va÷ 03,182.021a evam astv iti te sarve pratipÆjya mahÃmunim 03,182.021c svadeÓam agaman h­«Âà rÃjÃno bharatar«abha 03,183.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,183.001a bhÆya eva tu mÃhÃtmyaæ brÃhmaïÃnÃæ nibodha me 03,183.001c vainyo nÃmeha rÃjar«ir aÓvamedhÃya dÅk«ita÷ 03,183.001e tam atrir gantum Ãrebhe vittÃrtham iti na÷ Órutam 03,183.002a bhÆyo 'tha nÃnurudhyat sa dharmavyaktinidarÓanÃt 03,183.002c saæcintya sa mahÃtejà vanam evÃnvarocayat 03,183.002e dharmapatnÅæ samÃhÆya putrÃæÓ cedam uvÃca ha 03,183.003a prÃpsyÃma÷ phalam atyantaæ bahulaæ nirupadravam 03,183.003c araïyagamanaæ k«ipraæ rocatÃæ vo guïÃdhikam 03,183.004a taæ bhÃryà pratyuvÃcedaæ dharmam evÃnurudhyatÅ 03,183.004c vainyaæ gatvà mahÃtmÃnam arthayasva dhanaæ bahu 03,183.004e sa te dÃsyati rÃjar«ir yajamÃno 'rthine dhanam 03,183.005a tata ÃdÃya viprar«e pratig­hya dhanaæ bahu 03,183.005c bh­tyÃn sutÃn saævibhajya tato vraja yathepsitam 03,183.005e e«a vai paramo dharmo dharmavidbhir udÃh­ta÷ 03,183.006 atrir uvÃca 03,183.006a kathito me mahÃbhÃge gautamena mahÃtmanà 03,183.006c vainyo dharmÃrthasaæyukta÷ satyavratasamanvita÷ 03,183.007a kiæ tv asti tatra dve«ÂÃro nivasanti hi me dvijÃ÷ 03,183.007c yathà me gautama÷ prÃha tato na vyavasÃmy aham 03,183.008a tatra sma vÃcaæ kalyÃïÅæ dharmakÃmÃrthasaæhitÃm 03,183.008c mayoktÃm anyathà brÆyus tatas te vai nirarthakÃm 03,183.009a gami«yÃmi mahÃprÃj¤e rocate me vacas tava 03,183.009c gÃÓ ca me dÃsyate vainya÷ prabhÆtaæ cÃrthasaæcayam 03,183.010 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,183.010a evam uktvà jagÃmÃÓu vainyayaj¤aæ mahÃtapÃ÷ 03,183.010c gatvà ca yaj¤Ãyatanam atris tu«ÂÃva taæ n­pam 03,183.010d*0907_01 vÃkyair maÇgalasaæyuktai÷ pÆjayÃno 'bravÅd vaca÷ 03,183.011a rÃjan vainya tvam ÅÓaÓ ca bhuvi tvaæ prathamo n­pa÷ 03,183.011c stuvanti tvÃæ munigaïÃs tvad anyo nÃsti dharmavit 03,183.012a tam abravÅd ­«is tatra vaca÷ kruddho mahÃtapÃ÷ 03,183.012c maivam atre punar brÆyà na te praj¤Ã samÃhità 03,183.012e atra na÷ prathamaæ sthÃtà mahendro vai prajÃpati÷ 03,183.013a athÃtrir api rÃjendra gautamaæ pratyabhëata 03,183.013c ayam eva vidhÃtà ca yathaivendra÷ prajÃpati÷ 03,183.013e tvam eva muhyase mohÃn na praj¤Ãnaæ tavÃsti ha 03,183.014 gautama uvÃca 03,183.014a jÃnÃmi nÃhaæ muhyÃmi tvaæ vivak«ur vimuhyase 03,183.014c sto«yase 'bhyudayaprepsus tasya darÓanasaæÓrayÃt 03,183.015a na vettha paramaæ dharmaæ na cÃvai«i prayojanam 03,183.015c bÃlas tvam asi mƬhaÓ ca v­ddha÷ kenÃpi hetunà 03,183.016 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,183.016a vivadantau tathà tau tu munÅnÃæ darÓane sthitau 03,183.016c ye tasya yaj¤e saæv­ttÃs te 'p­cchanta kathaæ tv imau 03,183.017a praveÓa÷ kena datto 'yam anayor vainyasaæsadi 03,183.017c uccai÷ samabhibhëantau kena kÃryeïa vi«Âhitau 03,183.018a tata÷ paramadharmÃtmà kÃÓyapa÷ sarvadharmavit 03,183.018c vivÃdinÃv anuprÃptau tÃv ubhau pratyavedayat 03,183.019a athÃbravÅt sadasyÃæs tu gautamo munisattamÃn 03,183.019c Ãvayor vyÃh­taæ praÓnaæ Ó­ïuta dvijapuægavÃ÷ 03,183.019e vainyo vidhÃtety ÃhÃtrir atra na÷ saæÓayo mahÃn 03,183.019f*0908_01 tatas tad gautamenoktaæ vÃkyaæ vainyasya saæsadi 03,183.020a Órutvaiva tu mahÃtmÃno munayo 'bhyadravan drutam 03,183.020c sanatkumÃraæ dharmaj¤aæ saæÓayacchedanÃya vai 03,183.020d*0909_01 papracchu÷ praïatÃ÷ sarve brahmÃïam iva somapÃ÷ 03,183.021a sa ca te«Ãæ vaca÷ Órutvà yathÃtattvaæ mahÃtapÃ÷ 03,183.021c pratyuvÃcÃtha tÃn evaæ dharmÃrthasahitaæ vaca÷ 03,183.022 sanatkumÃra uvÃca 03,183.022a brahma k«atreïa sahitaæ k«atraæ ca brahmaïà saha 03,183.022b*0910_01 saæyuktau dahata÷ ÓatrÆn vanÃnÅvÃgnimÃrutau 03,183.022c rÃjà vai prathamo dharma÷ prajÃnÃæ patir eva ca 03,183.022e sa eva Óakra÷ ÓukraÓ ca sa dhÃtà sa b­haspati÷ 03,183.023a prajÃpatir viràsamràk«atriyo bhÆpatir n­pa÷ 03,183.023c ya ebhi÷ stÆyate Óabdai÷ kas taæ nÃrcitum arhati 03,183.024a purÃyonir yudhÃjic ca abhiyà mudito bhava÷ 03,183.024c svarïetà sahajid babhrur iti rÃjÃbhidhÅyate 03,183.025a satyamanyur yudhÃjÅva÷ satyadharmapravartaka÷ 03,183.025c adharmÃd ­«ayo bhÅtà balaæ k«atre samÃdadhan 03,183.025d*0911_01 purà yo brahmaïà s­«Âa÷ prajÃnÃæ paripÃlane 03,183.025d*0911_02 du«ÂÃnÃæ nigrahaæ kartà sa ca rÃjÃbhidhÅyate 03,183.025d*0911_03 satyaæ manyur dayà rak«Ã dharmÃdharmavilokanam 03,183.025d*0911_04 vidyante yasya cÃrÃÓ ca sa rÃjety abhidhÅyate 03,183.025d*0912_01 asmÃbhir brÃhmaïai÷ k«atraæ k«atreïa brahma cÃvyayam 03,183.026a Ãdityo divi deve«u tamo nudati tejasà 03,183.026c tathaiva n­patir bhÆmÃv adharmaæ nudate bh­Óam 03,183.027a ato rÃj¤a÷ pradhÃnatvaæ ÓÃstraprÃmÃïyadarÓanÃt 03,183.027c uttara÷ sidhyate pak«o yena rÃjeti bhëitam 03,183.027d*0913_01 atriïà vyÃh­taæ pÆrvaæ tat tathaiva na cÃnyathà 03,183.028 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,183.028a tata÷ sa rÃjà saæh­«Âa÷ siddhe pak«e mahÃmanÃ÷ 03,183.028c tam atrim abravÅt prÅta÷ pÆrvaæ yenÃbhisaæstuta÷ 03,183.029a yasmÃt sarvamanu«ye«u jyÃyÃæsaæ mÃm ihÃbravÅ÷ 03,183.029c sarvadevaiÓ ca viprar«e saæmitaæ Óre«Âham eva ca 03,183.029e tasmÃt te 'haæ pradÃsyÃmi vividhaæ vasu bhÆri ca 03,183.030a dÃsÅsahasraæ ÓyÃmÃnÃæ suvastrÃïÃm alaæk­tam 03,183.030c daÓa koÂyo hiraïyasya rukmabhÃrÃæs tathà daÓa 03,183.030e etad dadÃni te vipra sarvaj¤as tvaæ hi me mata÷ 03,183.031a tad atrir nyÃyata÷ sarvaæ pratig­hya mahÃmanÃ÷ 03,183.031c pratyÃjagÃma tejasvÅ g­hÃn eva mahÃtapÃ÷ 03,183.032a pradÃya ca dhanaæ prÅta÷ putrebhya÷ prayatÃtmavÃn 03,183.032c tapa÷ samabhisaædhÃya vanam evÃnvapadyata 03,184.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,184.001a atraiva ca sarasvatyà gÅtaæ parapuraæjaya 03,184.001c p­«Âayà muninà vÅra Ó­ïu tÃrk«yeïa dhÅmatà 03,184.002 tÃrk«ya uvÃca 03,184.002a kiæ nu Óreya÷ puru«asyeha bhadre; kathaæ kurvan na cyavate svadharmÃt 03,184.002c Ãcak«va me cÃrusarvÃÇgi sarvaæ; tvayÃnuÓi«Âo na cyaveyaæ svadharmÃt 03,184.003a kathaæ cÃgniæ juhuyÃæ pÆjaye vÃ; kasmin kÃle kena dharmo na naÓyet 03,184.003c etat sarvaæ subhage prabravÅhi; yathà lokÃn virajÃ÷ saæcareyam 03,184.004 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,184.004a evaæ p­«Âà prÅtiyuktena tena; ÓuÓrÆ«um Åk«yottamabuddhiyuktam 03,184.004c tÃrk«yaæ vipraæ dharmayuktaæ hitaæ ca; sarasvatÅ vÃkyam idaæ babhëe 03,184.005 sarasvaty uvÃca 03,184.005a yo brahma jÃnÃti yathÃpradeÓaæ; svÃdhyÃyanitya÷ Óucir apramatta÷ 03,184.005c sa vai puro devapurasya gantÃ; sahÃmarai÷ prÃpnuyÃt prÅtiyogam 03,184.006a tatra sma ramyà vipulà viÓokÃ÷; supu«pitÃ÷ pu«kariïya÷ supuïyÃ÷ 03,184.006c akardamà mÅnavatya÷ sutÅrthÃ; hiraïmayair Ãv­tÃ÷ puï¬arÅkai÷ 03,184.007a tÃsÃæ tÅre«v Ãsate puïyakarmÃ; mahÅyamÃna÷ p­thag apsarobhi÷ 03,184.007c supuïyagandhÃbhir alaæk­tÃbhir; hiraïyavarïÃbhir atÅva h­«Âa÷ 03,184.008a paraæ lokaæ gopradÃs tv Ãpnuvanti; dattvÃna¬vÃhaæ sÆryalokaæ vrajanti 03,184.008c vÃso dattvà candramasa÷ sa lokaæ; dattvà hiraïyam am­tatvam eti 03,184.009a dhenuæ dattvà suvratÃæ sÃdhudohÃæ; kalyÃïavat sÃmapalÃyinÅæ ca 03,184.009c yÃvanti romÃïi bhavanti tasyÃs; tÃvad var«Ãïy aÓnute svargalokam 03,184.010a ana¬vÃhaæ suvrataæ yo dadÃti; halasya vo¬hÃram anantavÅryam 03,184.010c dhuraædharaæ balavantaæ yuvÃnaæ; prÃpnoti lokÃn daÓa dhenudasya 03,184.010d*0914_01 dadÃti yo vai kapilÃæ sacailÃæ 03,184.010d*0914_02 kÃæsyopadohÃæ draviïottarÅyÃm 03,184.010d*0914_03 tais tair guïai÷ kÃmaduhÃtha bhÆtvà 03,184.010d*0914_04 naraæ pradÃtÃram upaiti sà gau÷ 03,184.010d*0914_05 yÃvanti romÃïi bhavanti dhenvÃs 03,184.010d*0914_06 tÃvat phalaæ labhate gopradÃne 03,184.010d*0914_07 putrÃæÓ ca pautrÃæÓ ca kulaæ ca sarvam 03,184.010d*0914_08 Ãsaptamaæ tÃrayate paratra 03,184.010d*0914_09 sadak«iïÃæ käcanacÃruÓ­ÇgÅæ 03,184.010d*0914_10 kÃæsyopadohÃæ draviïottarÅyÃm 03,184.010d*0914_11 dhenuæ tilÃnÃæ dadato dvijÃya 03,184.010d*0914_12 lokà vasÆnÃæ sulabhà bhavanti 03,184.010d*0914_13 svakarmabhir dÃnavasaæniruddhe 03,184.010d*0914_14 tÅvrÃndhakÃre narake patantam 03,184.010d*0914_15 mahÃrïave naur iva vÃtayuktà 03,184.010d*0914_16 dÃnaæ gavÃæ tÃrayate paratra 03,184.010d*0914_17 yo brahmadeyÃæ tu dadÃti kanyÃæ 03,184.010d*0914_18 bhÆmipradÃnaæ ca karoti vipre 03,184.010d*0914_19 dadÃti dÃnaæ vidhinà ca yaÓ ca 03,184.010d*0914_20 sa lokam Ãpnoti puraædarasya 03,184.011a ya÷ sapta var«Ãïi juhoti tÃrk«ya; havyaæ tv agnau suvrata÷ sÃdhuÓÅla÷ 03,184.011c saptÃvarÃn sapta pÆrvÃn punÃti; pitÃmahÃn Ãtmana÷ karmabhi÷ svai÷ 03,184.012 tÃrk«ya uvÃca 03,184.012a kim agnihotrasya vrataæ purÃïam; Ãcak«va me p­cchataÓ cÃrurÆpe 03,184.012c tvayÃnuÓi«Âo 'ham ihÃdya vidyÃæ; yad agnihotrasya vrataæ purÃïam 03,184.013 sarasvaty uvÃca 03,184.013a na cÃÓucir nÃpy anirïiktapÃïir; nÃbrahmavij juhuyÃn nÃvipaÓcit 03,184.013c bubhuk«ava÷ ÓucikÃmà hi devÃ; nÃÓraddadhÃnÃd dhi havir ju«anti 03,184.014a nÃÓrotriyaæ devahavye niyu¤jyÃn; moghaæ parà si¤cati tÃd­Óo hi 03,184.014c apÆrïam aÓrotriyam Ãha tÃrk«ya; na vai tÃd­g juhuyÃd agnihotram 03,184.015a k­ÓÃnuæ ye juhvati ÓraddadhÃnÃ÷; satyavratà hutaÓi«ÂÃÓinaÓ ca 03,184.015c gavÃæ lokaæ prÃpya te puïyagandhaæ; paÓyanti devaæ paramaæ cÃpi satyam 03,184.016 tÃrk«ya uvÃca 03,184.016a k«etraj¤abhÆtÃæ paralokabhÃve; karmodaye buddhim atipravi«ÂÃm 03,184.016c praj¤Ãæ ca devÅæ subhage vim­Óya; p­cchÃmi tvÃæ kà hy asi cÃrurÆpe 03,184.017 sarasvaty uvÃca 03,184.017a agnihotrÃd aham abhyÃgatÃsmi; viprar«abhÃïÃæ saæÓayacchedanÃya 03,184.017c tvatsaæyogÃd aham etad abruvaæ; bhÃve sthità tathyam arthaæ yathÃvat 03,184.018 tÃrk«ya uvÃca 03,184.018a na hi tvayà sad­ÓÅ kà cid asti; vibhrÃjase hy atimÃtraæ yathà ÓrÅ÷ 03,184.018c rÆpaæ ca te divyam atyantakÃntaæ; praj¤Ãæ ca devÅæ subhage bibhar«i 03,184.019 sarasvaty uvÃca 03,184.019a Óre«ÂhÃni yÃni dvipadÃæ vari«Âha; yaj¤e«u vidvann upapÃdayanti 03,184.019c tair evÃhaæ saæprav­ddhà bhavÃmi; ÃpyÃyità rÆpavatÅ ca vipra 03,184.020a yac cÃpi dravyam upayujyate ha; vÃnaspatyam Ãyasaæ pÃrthivaæ và 03,184.020c divyena rÆpeïa ca praj¤ayà ca; tenaiva siddhir iti viddhi vidvan 03,184.021 tÃrk«ya uvÃca 03,184.021a idaæ Óreya÷ paramaæ manyamÃnÃ; vyÃyacchante munaya÷ saæpratÅtÃ÷ 03,184.021c Ãcak«va me taæ paramaæ viÓokaæ; mok«aæ paraæ yaæ praviÓanti dhÅrÃ÷ 03,184.021d*0915_01 sÃækhyà yogÃ÷ paramaæ yaæ vadanti 03,184.021d*0915_02 paraæ purÃïaæ tam ahaæ na vedmi 03,184.022 sarasvaty uvÃca 03,184.022a taæ vai paraæ vedavida÷ prapannÃ÷; paraæ parebhya÷ prathitaæ purÃïam 03,184.022c svÃdhyÃyadÃnavratapuïyayogais; tapodhanà vÅtaÓokà vimuktÃ÷ 03,184.023a tasyÃtha madhye vetasa÷ puïyagandha÷; sahasraÓÃkho vimalo vibhÃti 03,184.023c tasya mÆlÃt sarita÷ prasravanti; madhÆdakaprasravaïà ramaïya÷ 03,184.024a ÓÃkhÃæ ÓÃkhÃæ mahÃnadya÷ saæyÃnti sikatÃsamÃ÷ 03,184.024c dhÃnÃpÆpà mÃæsaÓÃkÃ÷ sadà pÃyasakardamÃ÷ 03,184.025a yasminn agnimukhà devÃ÷ sendrÃ÷ saha marudgaïai÷ 03,184.025c Åjire kratubhi÷ Óre«Âhais tat padaæ paramaæ mune 03,185.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,185.001a tata÷ sa pÃï¬avo bhÆyo mÃrkaï¬eyam uvÃca ha 03,185.001c kathayasveha caritaæ manor vaivasvatasya me 03,185.002 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,185.002a vivasvata÷ suto rÃjan paramar«i÷ pratÃpavÃn 03,185.002c babhÆva naraÓÃrdÆla prajÃpatisamadyuti÷ 03,185.003a ojasà tejasà lak«myà tapasà ca viÓe«ata÷ 03,185.003c aticakrÃma pitaraæ manu÷ svaæ ca pitÃmaham 03,185.004a ÆrdhvabÃhur viÓÃlÃyÃæ badaryÃæ sa narÃdhipa÷ 03,185.004c ekapÃdasthitas tÅvraæ cacÃra sumahat tapa÷ 03,185.005a avÃkÓirÃs tathà cÃpi netrair animi«air d­¬ham 03,185.005c so 'tapyata tapo ghoraæ var«ÃïÃm ayutaæ tadà 03,185.006a taæ kadà cit tapasyantam ÃrdracÅrajaÂÃdharam 03,185.006c vÅriïÅtÅram Ãgamya matsyo vacanam abravÅt 03,185.007a bhagavan k«udramatsyo 'smi balavadbhyo bhayaæ mama 03,185.007c matsyebhyo hi tato mÃæ tvaæ trÃtum arhasi suvrata 03,185.008a durbalaæ balavanto hi matsyaæ matsyà viÓe«ata÷ 03,185.008c bhak«ayanti yathà v­ttir vihità na÷ sanÃtanÅ 03,185.009a tasmÃd bhayaughÃn mahato majjantaæ mÃæ viÓe«ata÷ 03,185.009c trÃtum arhasi kartÃsmi k­te pratik­taæ tava 03,185.010a sa matsyavacanaæ Órutvà k­payÃbhiparipluta÷ 03,185.010c manur vaivasvato 'g­hïÃt taæ matsyaæ pÃïinà svayam 03,185.011a udakÃntam upÃnÅya matsyaæ vaivasvato manu÷ 03,185.011c ali¤jare prÃk«ipat sa candrÃæÓusad­Óaprabham 03,185.012a sa tatra vav­dhe rÃjan matsya÷ paramasatk­ta÷ 03,185.012c putravac cÃkarot tasmin manur bhÃvaæ viÓe«ata÷ 03,185.013a atha kÃlena mahatà sa matsya÷ sumahÃn abhÆt 03,185.013c ali¤jare jale caiva nÃsau samabhavat kila 03,185.014a atha matsyo manuæ d­«Âvà punar evÃbhyabhëata 03,185.014c bhagavan sÃdhu me 'dyÃnyat sthÃnaæ saæpratipÃdaya 03,185.015a uddh­tyÃli¤jarÃt tasmÃt tata÷ sa bhagavÃn muni÷ 03,185.015c taæ matsyam anayad vÃpÅæ mahatÅæ sa manus tadà 03,185.016a tatra taæ prÃk«ipac cÃpi manu÷ parapuraæjaya 03,185.016c athÃvardhata matsya÷ sa punar var«agaïÃn bahÆn 03,185.017a dviyojanÃyatà vÃpÅ vist­tà cÃpi yojanam 03,185.017c tasyÃæ nÃsau samabhavan matsyo rÃjÅvalocana 03,185.017e vice«Âituæ và kaunteya matsyo vÃpyÃæ viÓÃæ pate 03,185.018a manuæ matsyas tato d­«Âvà punar evÃbhyabhëata 03,185.018c naya mÃæ bhagavan sÃdho samudramahi«Åæ prabho 03,185.018e gaÇgÃæ tatra nivatsyÃmi yathà và tÃta manyase 03,185.018f*0916_01 nideÓe hi mayà tubhyaæ sthÃtavyam anasÆyatà 03,185.018f*0916_02 v­ddhir hi paramà prÃptà tvatk­te hi mayÃnagha 03,185.019a evam ukto manur matsyam anayad bhagavÃn vaÓÅ 03,185.019c nadÅæ gaÇgÃæ tatra cainaæ svayaæ prÃk«ipad acyuta÷ 03,185.020a sa tatra vav­dhe matsya÷ kiæ cit kÃlam ariædama 03,185.020c tata÷ punar manuæ d­«Âvà matsyo vacanam abravÅt 03,185.021a gaÇgÃyÃæ hi na Óaknomi b­hattvÃc ce«Âituæ prabho 03,185.021c samudraæ naya mÃm ÃÓu prasÅda bhagavann iti 03,185.022a uddh­tya gaÇgÃsalilÃt tato matsyaæ manu÷ svayam 03,185.022c samudram anayat pÃrtha tatra cainam avÃs­jat 03,185.023a sumahÃn api matsya÷ san sa manor manasas tadà 03,185.023c ÃsÅd yathe«ÂahÃryaÓ ca sparÓagandhasukhaÓ ca vai 03,185.024a yadà samudre prak«ipta÷ sa matsyo manunà tadà 03,185.024c tata enam idaæ vÃkyaæ smayamÃna ivÃbravÅt 03,185.025a bhagavan k­tà hi me rak«Ã tvayà sarvà viÓe«ata÷ 03,185.025c prÃptakÃlaæ tu yat kÃryaæ tvayà tac chrÆyatÃæ mama 03,185.026a acirÃd bhagavan bhaumam idaæ sthÃvarajaÇgamam 03,185.026c sarvam eva mahÃbhÃga pralayaæ vai gami«yati 03,185.027a saæprak«ÃlanakÃlo 'yaæ lokÃnÃæ samupasthita÷ 03,185.027c tasmÃt tvÃæ bodhayÃmy adya yat te hitam anuttamam 03,185.028a trasÃnÃæ sthÃvarÃïÃæ ca yac ceÇgaæ yac ca neÇgati 03,185.028c tasya sarvasya saæprÃpta÷ kÃla÷ paramadÃruïa÷ 03,185.029a nauÓ ca kÃrayitavyà te d­¬hà yuktavaÂÃkarà 03,185.029c tatra saptar«ibhi÷ sÃrdham Ãruhethà mahÃmune 03,185.030a bÅjÃni caiva sarvÃïi yathoktÃni mayà purà 03,185.030c tasyÃm Ãrohayer nÃvi susaæguptÃni bhÃgaÓa÷ 03,185.031a nausthaÓ ca mÃæ pratÅk«ethÃs tadà munijanapriya 03,185.031c Ãgami«yÃmy ahaæ Ó­ÇgÅ vij¤eyas tena tÃpasa 03,185.032a evam etat tvayà kÃryam Ãp­«Âo 'si vrajÃmy aham 03,185.032b*0917_01 tà na Óakyà mahatyo vai Ãpas tartuæ mayà vinà 03,185.032c nÃtiÓaÇkyam idaæ cÃpi vacanaæ te mamÃbhibho 03,185.033a evaæ kari«ya iti taæ sa matsyaæ pratyabhëata 03,185.033c jagmatuÓ ca yathÃkÃmam anuj¤Ãpya parasparam 03,185.034a tato manur mahÃrÃja yathoktaæ matsyakena ha 03,185.034c bÅjÃny ÃdÃya sarvÃïi sÃgaraæ pupluve tadà 03,185.034e nÃvà tu Óubhayà vÅra mahormiïam ariædama 03,185.035a cintayÃm Ãsa ca manus taæ matsyaæ p­thivÅpate 03,185.035c sa ca tac cintitaæ j¤Ãtvà matsya÷ parapuraæjaya 03,185.035e Ó­ÇgÅ tatrÃjagÃmÃÓu tadà bharatasattama 03,185.036a taæ d­«Âvà manujendrendra manur matsyaæ jalÃrïave 03,185.036c Ó­Çgiïaæ taæ yathoktena rÆpeïÃdrim ivocchritam 03,185.037a vaÂÃkaramayaæ pÃÓam atha matsyasya mÆrdhani 03,185.037c manur manujaÓÃrdÆla tasmi¤ Ó­Çge nyaveÓayat 03,185.038a saæyatas tena pÃÓena matsya÷ parapuraæjaya 03,185.038c vegena mahatà nÃvaæ prÃkar«al lavaïÃmbhasi 03,185.039a sa tatÃra tayà nÃvà samudraæ manujeÓvara 03,185.039c n­tyamÃnam ivormÅbhir garjamÃnam ivÃmbhasà 03,185.040a k«obhyamÃïà mahÃvÃtai÷ sà naus tasmin mahodadhau 03,185.040c ghÆrïate capaleva strÅ mattà parapuraæjaya 03,185.041a naiva bhÆmir na ca diÓa÷ pradiÓo và cakÃÓire 03,185.041c sarvam Ãmbhasam evÃsÅt khaæ dyauÓ ca narapuægava 03,185.042a evaæbhÆte tadà loke saækule bharatar«abha 03,185.042c ad­Óyanta saptar«ayo manur matsya÷ sahaiva ha 03,185.043a evaæ bahÆn var«agaïÃæs tÃæ nÃvaæ so 'tha matsyaka÷ 03,185.043c cakar«Ãtandrito rÃjaæs tasmin salilasaæcaye 03,185.044a tato himavata÷ Ó­Çgaæ yat paraæ puru«ar«abha 03,185.044c tatrÃkar«at tato nÃvaæ sa matsya÷ kurunandana 03,185.045a tato 'bravÅt tadà matsyas tÃn ­«Ån prahasa¤ Óanai÷ 03,185.045c asmin himavata÷ Ó­Çge nÃvaæ badhnÅta mÃciram 03,185.046a sà baddhà tatra tais tÆrïam ­«ibhir bharatar«abha 03,185.046c naur matsyasya vaca÷ Órutvà ӭÇge himavatas tadà 03,185.047a tac ca naubandhanaæ nÃma Ó­Çgaæ himavata÷ param 03,185.047c khyÃtam adyÃpi kaunteya tad viddhi bharatar«abha 03,185.048a athÃbravÅd animi«as tÃn ­«Ån sahitÃæs tadà 03,185.048c ahaæ prajÃpatir brahmà matparaæ nÃdhigamyate 03,185.048e matsyarÆpeïa yÆyaæ ca mayÃsmÃn mok«ità bhayÃt 03,185.049a manunà ca prajÃ÷ sarvÃ÷ sadevÃsuramÃnavÃ÷ 03,185.049c sra«ÂavyÃ÷ sarvalokÃÓ ca yac ceÇgaæ yac ca neÇgati 03,185.050a tapasà cÃtitÅvreïa pratibhÃsya bhavi«yati 03,185.050c matprasÃdÃt prajÃsarge na ca mohaæ gami«yati 03,185.051a ity uktvà vacanaæ matsya÷ k«aïenÃdarÓanaæ gata÷ 03,185.051c sra«ÂukÃma÷ prajÃÓ cÃpi manur vaivasvata÷ svayam 03,185.051e pramƬho 'bhÆt prajÃsarge tapas tepe mahat tata÷ 03,185.052a tapasà mahatà yukta÷ so 'tha sra«Âuæ pracakrame 03,185.052c sarvÃ÷ prajà manu÷ sÃk«Ãd yathÃvad bharatar«abha 03,185.053a ity etan mÃtsyakaæ nÃma purÃïaæ parikÅrtitam 03,185.053c ÃkhyÃnam idam ÃkhyÃtaæ sarvapÃpaharaæ mayà 03,185.054a ya idaæ Ó­ïuyÃn nityaæ manoÓ caritam Ãdita÷ 03,185.054c sa sukhÅ sarvasiddhÃrtha÷ svargalokam iyÃn nara÷ 03,186.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,186.001a tata÷ sa punar evÃtha mÃrkaï¬eyaæ yaÓasvinam 03,186.001c papraccha vinayopeto dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,186.002a naike yugasahasrÃntÃs tvayà d­«Âà mahÃmune 03,186.002c na cÃpÅha sama÷ kaÓ cid Ãyu«Ã tava vidyate 03,186.002e varjayitvà mahÃtmÃnaæ brÃhmaïaæ parame«Âhinam 03,186.002f*0918_01 na te 'sti sad­Óa÷ kaÓ cid Ãyu«Ã brahmavittama 03,186.003a anantarik«e loke 'smin devadÃnavavarjite 03,186.003c tvam eva pralaye vipra brahmÃïam upati«Âhasi 03,186.004a pralaye cÃpi nirv­tte prabuddhe ca pitÃmahe 03,186.004c tvam eva s­jyamÃnÃni bhÆtÃnÅha prapaÓyasi 03,186.005a caturvidhÃni viprar«e yathÃvat parame«Âhinà 03,186.005c vÃyubhÆtà diÓa÷ k­tvà vik«ipyÃpas tatas tata÷ 03,186.006a tvayà lokaguru÷ sÃk«Ãt sarvalokapitÃmaha÷ 03,186.006c ÃrÃdhito dvijaÓre«Âha tatpareïa samÃdhinà 03,186.006d*0919_01 svapramÃïam atho vipra tvayà k­tam anekaÓa÷ 03,186.006d*0919_02 ghoreïÃviÓya tapasà vedhaso nirjitÃs tvayà 03,186.006d*0919_03 nÃrÃyaïÃÇkaprakhyas tvaæ sÃæparÃye 'tipaÂhyase 03,186.006d*0919_04 bhagavÃn ekaÓa÷ k­tvà tvayà vi«ïoÓ ca viÓvak­t 03,186.006d*0919_05 karïikoddharaïaæ divyaæ brahmaïa÷ kÃmarÆpiïa÷ 03,186.006d*0919_06 ratnÃlaækÃrayogÃbhyÃæ d­gbhyÃæ d­«Âas tvayà purà 03,186.007a tasmÃt sarvÃntako m­tyur jarà và dehanÃÓinÅ 03,186.007c na tvà viÓati viprar«e prasÃdÃt parame«Âhina÷ 03,186.008a yadà naiva ravir nÃgnir na vÃyur na ca candramÃ÷ 03,186.008c naivÃntarik«aæ naivorvÅ Óe«aæ bhavati kiæ cana 03,186.009a tasminn ekÃrïave loke na«Âe sthÃvarajaÇgame 03,186.009c na«Âe devÃsuragaïe samutsannamahorage 03,186.010a ÓayÃnam amitÃtmÃnaæ padme padmaniketanam 03,186.010c tvam eka÷ sarvabhÆteÓaæ brahmÃïam upati«Âhasi 03,186.011a etat pratyak«ata÷ sarvaæ pÆrvav­ttaæ dvijottama 03,186.011c tasmÃd icchÃmahe Órotuæ sarvahetvÃtmikÃæ kathÃm 03,186.012a anubhÆtaæ hi bahuÓas tvayaikena dvijottama 03,186.012c na te 'sty aviditaæ kiæ cit sarvaloke«u nityadà 03,186.013 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,186.013a hanta te kathayi«yÃmi namask­tvà svayambhuve 03,186.013c puru«Ãya purÃïÃya ÓÃÓvatÃyÃvyayÃya ca 03,186.013d*0920_01 avyaktÃya susÆk«mÃya nirguïÃya guïÃtmane 03,186.014a ya e«a p­thudÅrghÃk«a÷ pÅtavÃsà janÃrdana÷ 03,186.014c e«a kartà vikartà ca sarvabhÃvanabhÆtak­t 03,186.015a acintyaæ mahad ÃÓcaryaæ pavitram api cottamam 03,186.015c anÃdinidhanaæ bhÆtaæ viÓvam ak«ayam avyayam 03,186.016a e«a kartà na kriyate kÃraïaæ cÃpi pauru«e 03,186.016c yo hy enaæ puru«aæ vetti devà api na taæ vidu÷ 03,186.017a sarvam ÃÓcaryam evaitan nirv­ttaæ rÃjasattama 03,186.017c Ãdito manujavyÃghra k­tsnasya jagata÷ k«aye 03,186.018a catvÃry Ãhu÷ sahasrÃïi var«ÃïÃæ tat k­taæ yugam 03,186.018c tasya tÃvac chatÅ saædhyà saædhyÃæÓaÓ ca tata÷ param 03,186.019a trÅïi var«asahasrÃïi tretÃyugam ihocyate 03,186.019c tasya tÃvac chatÅ saædhyà saædhyÃæÓaÓ ca tata÷ param 03,186.020a tathà var«asahasre dve dvÃparaæ parimÃïata÷ 03,186.020c tasyÃpi dviÓatÅ saædhyà saædhyÃæÓaÓ ca tata÷ param 03,186.021a sahasram ekaæ var«ÃïÃæ tata÷ kaliyugaæ sm­tam 03,186.021c tasya var«aÓataæ saædhyà saædhyÃæÓaÓ ca tata÷ param 03,186.021e saædhyÃsaædhyÃæÓayos tulyaæ pramÃïam upadhÃraya 03,186.022a k«Åïe kaliyuge caiva pravartati k­taæ yugam 03,186.022c e«Ã dvÃdaÓasÃhasrÅ yugÃkhyà parikÅrtità 03,186.023a etat sahasraparyantam aho brÃhmam udÃh­tam 03,186.023c viÓvaæ hi brahmabhavane sarvaÓa÷ parivartate 03,186.023e lokÃnÃæ manujavyÃghra pralayaæ taæ vidur budhÃ÷ 03,186.024a alpÃvaÓi«Âe tu tadà yugÃnte bharatar«abha 03,186.024c sahasrÃnte narÃ÷ sarve prÃyaÓo 'n­tavÃdina÷ 03,186.025a yaj¤apratinidhi÷ pÃrtha dÃnapratinidhis tathà 03,186.025c vratapratinidhiÓ caiva tasmin kÃle pravartate 03,186.026a brÃhmaïÃ÷ ÓÆdrakarmÃïas tathà ÓÆdrà dhanÃrjakÃ÷ 03,186.026c k«atradharmeïa vÃpy atra vartayanti gate yuge 03,186.027a niv­ttayaj¤asvÃdhyÃyÃ÷ piï¬odakavivarjitÃ÷ 03,186.027c brÃhmaïÃ÷ sarvabhak«ÃÓ ca bhavi«yanti kalau yuge 03,186.028a ajapà brÃhmaïÃs tÃta ÓÆdrà japaparÃyaïÃ÷ 03,186.028c viparÅte tadà loke pÆrvarÆpaæ k«ayasya tat 03,186.029a bahavo mleccharÃjÃna÷ p­thivyÃæ manujÃdhipa 03,186.029c mithyÃnuÓÃsina÷ pÃpà m­«ÃvÃdaparÃyaïÃ÷ 03,186.030a ÃndhrÃ÷ ÓakÃ÷ pulindÃÓ ca yavanÃÓ ca narÃdhipÃ÷ 03,186.030c kÃmbojà aurïikÃ÷ ÓÆdrÃs tathÃbhÅrà narottama 03,186.030d*0921_01 yugÃnte manujavyÃghra tathÃkÃrÃÓ ca bhÃrata 03,186.031a na tadà brÃhmaïa÷ kaÓ cit svadharmam upajÅvati 03,186.031c k«atriyà api vaiÓyÃÓ ca vikarmasthà narÃdhipa 03,186.032a alpÃyu«a÷ svalpabalà alpateja÷parÃkramÃ÷ 03,186.032c alpadehÃlpasÃrÃÓ ca tathà satyÃlpabhëiïa÷ 03,186.033a bahuÓÆnyà janapadà m­gavyÃlÃv­tà diÓa÷ 03,186.033c yugÃnte samanuprÃpte v­thà ca brahmacÃriïa÷ 03,186.033e bhovÃdinas tathà ÓÆdrà brÃhmaïÃÓ cÃryavÃdina÷ 03,186.034a yugÃnte manujavyÃghra bhavanti bahujantava÷ 03,186.034c na tathà ghrÃïayuktÃÓ ca sarvagandhà viÓÃæ pate 03,186.034e rasÃÓ ca manujavyÃghra na tathà svÃduyogina÷ 03,186.035a bahuprajà hrasvadehÃ÷ ÓÅlÃcÃravivarjitÃ÷ 03,186.035c mukhebhagÃ÷ striyo rÃjan bhavi«yanti yugak«aye 03,186.036a aÂÂaÓÆlà janapadÃ÷ ÓivaÓÆlÃÓ catu«pathÃ÷ 03,186.036c keÓaÓÆlÃ÷ striyo rÃjan bhavi«yanti yugak«aye 03,186.036d*0922_01 aÂÂam annam iti prÃhu÷ ÓÆlaæ vikrayam ucyate 03,186.036d*0922_02 veda÷ Óivam iti proktaæ brÃhmaïÃÓ ca catu«pathÃ÷ 03,186.036d*0922_03 keÓo bhaga iti proktas taæ vikrÅyaiva bhu¤jate 03,186.037a alpak«ÅrÃs tathà gÃvo bhavi«yanti janÃdhipa 03,186.037c alpapu«paphalÃÓ cÃpi pÃdapà bahuvÃyasÃ÷ 03,186.038a brahmavadhyÃvaliptÃnÃæ tathà mithyÃbhiÓaæsinÃm 03,186.038c n­pÃïÃæ p­thivÅpÃla pratig­hïanti vai dvijÃ÷ 03,186.039a lobhamohaparÅtÃÓ ca mithyÃdharmadhvajÃv­tÃ÷ 03,186.039c bhik«Ãrthaæ p­thivÅpÃla ca¤cÆryante dvijair diÓa÷ 03,186.040a karabhÃrabhayÃt puæso g­hasthÃ÷ parimo«akÃ÷ 03,186.040c municchadmÃk­ticchannà vÃïijyam upajÅvate 03,186.041a mithyà ca nakharomÃïi dhÃrayanti narÃs tadà 03,186.041c arthalobhÃn naravyÃghra v­thà ca brahmacÃriïa÷ 03,186.042a ÃÓrame«u v­thÃcÃrÃ÷ pÃnapà gurutalpagÃ÷ 03,186.042c aihalaukikam Åhante mÃæsaÓoïitavardhanam 03,186.042d*0923_01 pÃralaukikakÃrye«u pramattà bh­ÓanÃstikÃ÷ 03,186.043a bahupëaï¬asaækÅrïÃ÷ parÃnnaguïavÃdina÷ 03,186.043c ÃÓramà manujavyÃghra na bhavanti yugak«aye 03,186.044a yathartuvar«Å bhagavÃn na tathà pÃkaÓÃsana÷ 03,186.044c na tadà sarvabÅjÃni samyag rohanti bhÃrata 03,186.044d*0924_01 hiæsÃbhirÃmaÓ ca janas tathà saæpadyate 'Óuci÷ 03,186.044e adharmaphalam atyarthaæ tadà bhavati cÃnagha 03,186.044f*0925_01 phalaæ dharmasya rÃjendra sarvatra parihÅyate 03,186.045a tathà ca p­thivÅpÃla yo bhaved dharmasaæyuta÷ 03,186.045c alpÃyu÷ sa hi mantavyo na hi dharmo 'sti kaÓ cana 03,186.046a bhÆyi«Âhaæ kÆÂamÃnaiÓ ca païyaæ vikrÅïate janÃ÷ 03,186.046c vaïijaÓ ca naravyÃghra bahumÃyà bhavanty uta 03,186.047a dharmi«ÂhÃ÷ parihÅyante pÃpÅyÃn vardhate jana÷ 03,186.047c dharmasya balahÃni÷ syÃd adharmaÓ ca balÅ tathà 03,186.048a alpÃyu«o daridrÃÓ ca dharmi«Âhà mÃnavÃs tadà 03,186.048c dÅrghÃyu«a÷ sam­ddhÃÓ ca vidharmÃïo yugak«aye 03,186.048d*0926_01 nagarÃïÃæ vihÃre«u vidharmÃïo yugak«aye 03,186.049a adharmi«Âhair upÃyaiÓ ca prajà vyavaharanty uta 03,186.049c saæcayenÃpi cÃlpena bhavanty ìhyà madÃnvitÃ÷ 03,186.050a dhanaæ viÓvÃsato nyastaæ mitho bhÆyi«ÂhaÓo narÃ÷ 03,186.050c hartuæ vyavasità rÃjan mÃyÃcÃrasamanvitÃ÷ 03,186.050d*0927_01 naitad astÅti manujà vartanti nirapatrapÃ÷ 03,186.051a puru«ÃdÃni sattvÃni pak«iïo 'tha m­gÃs tathà 03,186.051c nagarÃïÃæ vihÃre«u caitye«v api ca Óerate 03,186.052a saptavar«Ã«Âavar«ÃÓ ca striyo garbhadharà n­pa 03,186.052c daÓadvÃdaÓavar«ÃïÃæ puæsÃæ putra÷ prajÃyate 03,186.053a bhavanti «o¬aÓe var«e narÃ÷ palitinas tathà 03,186.053c Ãyu÷k«ayo manu«yÃïÃæ k«ipram eva prapadyate 03,186.054a k«Åïe yuge mahÃrÃja taruïà v­ddhaÓÅlina÷ 03,186.054c taruïÃnÃæ ca yac chÅlaæ tad v­ddhe«u prajÃyate 03,186.055a viparÅtÃs tadà nÃryo va¤cayitvà raha÷ patÅn 03,186.055c vyuccaranty api du÷ÓÅlà dÃsai÷ paÓubhir eva ca 03,186.055d*0928_01 vÅrapatnyas tathà nÃrya÷ saæÓrayanti narÃn n­pa 03,186.055d*0928_02 bhartÃram api jÅvantam anyÃn vyabhicaranty uta 03,186.056a tasmin yugasahasrÃnte saæprÃpte cÃyu«a÷ k«aye 03,186.056c anÃv­«Âir mahÃrÃja jÃyate bahuvÃr«ikÅ 03,186.057a tatas tÃny alpasÃrÃïi sattvÃni k«udhitÃni ca 03,186.057c pralayaæ yÃnti bhÆyi«Âhaæ p­thivyÃæ p­thivÅpate 03,186.058a tato dinakarair dÅptai÷ saptabhir manujÃdhipa 03,186.058c pÅyate salilaæ sarvaæ samudre«u saritsu ca 03,186.059a yac ca këÂhaæ t­ïaæ cÃpi Óu«kaæ cÃrdraæ ca bhÃrata 03,186.059c sarvaæ tad bhasmasÃd bhÆtaæ d­Óyate bharatar«abha 03,186.060a tata÷ saævartako vahnir vÃyunà saha bhÃrata 03,186.060c lokam ÃviÓate pÆrvam Ãdityair upaÓo«itam 03,186.061a tata÷ sa p­thivÅæ bhittvà samÃviÓya rasÃtalam 03,186.061c devadÃnavayak«ÃïÃæ bhayaæ janayate mahat 03,186.062a nirdahan nÃgalokaæ ca yac ca kiæ cit k«itÃv iha 03,186.062c adhastÃt p­thivÅpÃla sarvaæ nÃÓayate k«aïÃt 03,186.063a tato yojanaviæÓÃnÃæ sahasrÃïi ÓatÃni ca 03,186.063c nirdahaty aÓivo vÃyu÷ sa ca saævartako 'nala÷ 03,186.064a sadevÃsuragandharvaæ sayak«oragarÃk«asam 03,186.064c tato dahati dÅpta÷ sa sarvam eva jagad vibhu÷ 03,186.065a tato gajakulaprakhyÃs ta¬inmÃlÃvibhÆ«itÃ÷ 03,186.065c utti«Âhanti mahÃmeghà nabhasy adbhutadarÓanÃ÷ 03,186.066a ke cin nÅlotpalaÓyÃmÃ÷ ke cit kumudasaænibhÃ÷ 03,186.066b*0929_01 kÃraï¬akanibhÃ÷ ke cit ke cid iÇgulikaprabhÃ÷ 03,186.066c ke cit ki¤jalkasaækÃÓÃ÷ ke cit pÅtÃ÷ payodharÃ÷ 03,186.067a ke cid dhÃridrasaækÃÓÃ÷ kÃkÃï¬akanibhÃs tathà 03,186.067b*0930_01 ke cid dÃridryasaækÃÓÃ÷ ke cit pÅtÃ÷ payodharÃ÷ 03,186.067c ke cit kamalapatrÃbhÃ÷ ke cid dhiÇgulakaprabhÃ÷ 03,186.068a ke cit puravarÃkÃrÃ÷ ke cid gajakulopamÃ÷ 03,186.068c ke cid a¤janasaækÃÓÃ÷ ke cin makarasaæsthitÃ÷ 03,186.068e vidyunmÃlÃpinaddhÃÇgÃ÷ samutti«Âhanti vai ghanÃ÷ 03,186.069a ghorarÆpà mahÃrÃja ghorasvananinÃditÃ÷ 03,186.069c tato jaladharÃ÷ sarve vyÃpnuvanti nabhastalam 03,186.069d*0931_01 garjanta÷ p­thivÅpÃla p­thivÅdharasaænibhÃ÷ 03,186.070a tair iyaæ p­thivÅ sarvà saparvatavanÃkarà 03,186.070c ÃpÆryate mahÃrÃja salilaughapariplutà 03,186.071a tatas te jaladà ghorà rÃviïa÷ puru«ar«abha 03,186.071c sarvata÷ plÃvayanty ÃÓu coditÃ÷ parame«Âhinà 03,186.072a var«amÃïà mahat toyaæ pÆrayanto vasuædharÃm 03,186.072c sughoram aÓivaæ raudraæ nÃÓayanti ca pÃvakam 03,186.073a tato dvÃdaÓa var«Ãïi payodÃs ta upaplave 03,186.073c dhÃrÃbhi÷ pÆrayanto vai codyamÃnà mahÃtmanà 03,186.074a tata÷ samudra÷ svÃæ velÃm atikrÃmati bhÃrata 03,186.074c parvatÃÓ ca viÓÅryante mahÅ cÃpi viÓÅryate 03,186.075a sarvata÷ sahasà bhrÃntÃs te payodà nabhastalam 03,186.075c saæve«Âayitvà naÓyanti vÃyuvegaparÃhatÃ÷ 03,186.076a tatas taæ mÃrutaæ ghoraæ svayambhÆr manujÃdhipa 03,186.076c ÃdipadmÃlayo deva÷ pÅtvà svapiti bhÃrata 03,186.077a tasminn ekÃrïave ghore na«Âe sthÃvarajaÇgame 03,186.077c na«Âe devÃsuragaïe yak«arÃk«asavarjite 03,186.078a nirmanu«ye mahÅpÃla ni÷ÓvÃpadamahÅruhe 03,186.078c anantarik«e loke 'smin bhramÃmy eko 'ham Ãd­ta÷ 03,186.079a ekÃrïave jale ghore vicaran pÃrthivottama 03,186.079c apaÓyan sarvabhÆtÃni vaiklavyam agamaæ param 03,186.080a tata÷ sudÅrghaæ gatvà tu plavamÃno narÃdhipa 03,186.080c ÓrÃnta÷ kva cin na Óaraïaæ labhÃmy aham atandrita÷ 03,186.081a tata÷ kadà cit paÓyÃmi tasmin salilasaæplave 03,186.081c nyagrodhaæ sumahÃntaæ vai viÓÃlaæ p­thivÅpate 03,186.082a ÓÃkhÃyÃæ tasya v­k«asya vistÅrïÃyÃæ narÃdhipa 03,186.082c paryaÇke p­thivÅpÃla divyÃstaraïasaæst­te 03,186.083a upavi«Âaæ mahÃrÃja pÆrïendusad­ÓÃnanam 03,186.083c phullapadmaviÓÃlÃk«aæ bÃlaæ paÓyÃmi bhÃrata 03,186.084a tato me p­thivÅpÃla vismaya÷ sumahÃn abhÆt 03,186.084c kathaæ tv ayaæ ÓiÓu÷ Óete loke nÃÓam upÃgate 03,186.085a tapasà cintayaæÓ cÃpi taæ ÓiÓuæ nopalak«aye 03,186.085c bhÆtaæ bhavyaæ bhavi«yac ca jÃnann api narÃdhipa 03,186.086a atasÅpu«pavarïÃbha÷ ÓrÅvatsak­talak«aïa÷ 03,186.086c sÃk«Ãl lak«myà ivÃvÃsa÷ sa tadà pratibhÃti me 03,186.087a tato mÃm abravÅd bÃla÷ sa padmanibhalocana÷ 03,186.087c ÓrÅvatsadhÃrÅ dyutimÃn vÃkyaæ ÓrutisukhÃvaham 03,186.088a jÃnÃmi tvà pariÓrÃntaæ tÃta viÓrÃmakÃÇk«iïam 03,186.088c mÃrkaï¬eya ihÃssva tvaæ yÃvad icchasi bhÃrgava 03,186.089a abhyantaraæ ÓarÅraæ me praviÓya munisattama 03,186.089c Ãssva bho vihito vÃsa÷ prasÃdas te k­to mayà 03,186.090a tato bÃlena tenaivam uktasyÃsÅt tadà mama 03,186.090c nirvedo jÅvite dÅrghe manu«yatve ca bhÃrata 03,186.091a tato bÃlena tenÃsyaæ sahasà viv­taæ k­tam 03,186.091c tasyÃham avaÓo vaktraæ daivayogÃt praveÓita÷ 03,186.092a tata÷ pravi«Âas tatkuk«iæ sahasà manujÃdhipa 03,186.092c sarëÂranagarÃkÅrïÃæ k­tsnÃæ paÓyÃmi medinÅm 03,186.093a gaÇgÃæ Óatadruæ sÅtÃæ ca yamunÃm atha kauÓikÅm 03,186.093c carmaïvatÅæ vetravatÅæ candrabhÃgÃæ sarasvatÅm 03,186.094a sindhuæ caiva vipÃÓÃæ ca nadÅæ godÃvarÅm api 03,186.094c vasvokasÃrÃæ nalinÅæ narmadÃæ caiva bhÃrata 03,186.095a nadÅæ tÃmrÃæ ca veïïÃæ ca puïyatoyÃæ ÓubhÃvahÃm 03,186.095c suveïÃæ k­«ïaveïÃæ ca irÃmÃæ ca mahÃnadÅm 03,186.095d*0932_01 vitastÃæ ca mahÃrÃja kÃverÅæ ca mahÃnadÅm 03,186.095e Óoïaæ ca puru«avyÃghra viÓalyÃæ kampunÃm api 03,186.096a etÃÓ cÃnyÃÓ ca nadyo 'haæ p­thivyÃæ yà narottama 03,186.096c parikrÃman prapaÓyÃmi tasya kuk«au mahÃtmana÷ 03,186.097a tata÷ samudraæ paÓyÃmi yÃdogaïani«evitam 03,186.097c ratnÃkaram amitraghna nidhÃnaæ payaso mahat 03,186.098a tata÷ paÓyÃmi gaganaæ candrasÆryavirÃjitam 03,186.098c jÃjvalyamÃnaæ tejobhi÷ pÃvakÃrkasamaprabhai÷ 03,186.098e paÓyÃmi ca mahÅæ rÃjan kÃnanair upaÓobhitÃm 03,186.098f*0933_01 saparvatavanadvÅpÃæ nimagnÃÓatasaækulÃm 03,186.099a yajante hi tadà rÃjan brÃhmaïà bahubhi÷ savai÷ 03,186.099c k«atriyÃÓ ca pravartante sarvavarïÃnura¤jane 03,186.100a vaiÓyÃ÷ k­«iæ yathÃnyÃyaæ kÃrayanti narÃdhipa 03,186.100c ÓuÓrÆ«ÃyÃæ ca niratà dvijÃnÃæ v­«alÃs tathà 03,186.101a tata÷ paripatan rÃjaæs tasya kuk«au mahÃtmana÷ 03,186.101c himavantaæ ca paÓyÃmi hemakÆÂaæ ca parvatam 03,186.102a ni«adhaæ cÃpi paÓyÃmi Óvetaæ ca rajatÃcitam 03,186.102a*0933a_01 **** **** pÃriyÃtraæ ca parvatam 03,186.102a*0933a_02 nai«adhaæ cÃpi paÓyÃmi 03,186.102c paÓyÃmi ca mahÅpÃla parvataæ gandhamÃdanam 03,186.103a mandaraæ manujavyÃghra nÅlaæ cÃpi mahÃgirim 03,186.103c paÓyÃmi ca mahÃrÃja meruæ kanakaparvatam 03,186.104a mahendraæ caiva paÓyÃmi vindhyaæ ca girim uttamam 03,186.104c malayaæ cÃpi paÓyÃmi pÃriyÃtraæ ca parvatam 03,186.105a ete cÃnye ca bahavo yÃvanta÷ p­thivÅdharÃ÷ 03,186.105c tasyodare mayà d­«ÂÃ÷ sarvaratnavibhÆ«itÃ÷ 03,186.106a siæhÃn vyÃghrÃn varÃhÃæÓ ca nÃgÃæÓ ca manujÃdhipa 03,186.106c p­thivyÃæ yÃni cÃnyÃni sattvÃni jagatÅpate 03,186.106e tÃni sarvÃïy ahaæ tatra paÓyan paryacaraæ tadà 03,186.107a kuk«au tasya naravyÃghra pravi«Âa÷ saæcaran diÓa÷ 03,186.107c ÓakrÃdÅæÓ cÃpi paÓyÃmi k­tsnÃn devagaïÃæs tathà 03,186.107d*0934_01 sÃdhyÃn rudrÃæs tathÃdityÃn guhyakÃn pitaras tathà 03,186.107d*0934_02 sarpÃn nÃgÃn suparïÃæÓ ca vasÆn apy aÓvinÃv api 03,186.108a gandharvÃpsaraso yak«Ãn ­«ÅæÓ caiva mahÅpate 03,186.108c daityadÃnavasaæghÃæÓ ca kÃleyÃæÓ ca narÃdhipa 03,186.108e siæhikÃtanayÃæÓ cÃpi ye cÃnye suraÓatrava÷ 03,186.109a yac ca kiæ cin mayà loke d­«Âaæ sthÃvarajaÇgamam 03,186.109c tad apaÓyam ahaæ sarvaæ tasya kuk«au mahÃtmana÷ 03,186.109e phalÃhÃra÷ pravicaran k­tsnaæ jagad idaæ tadà 03,186.110a anta÷ ÓarÅre tasyÃhaæ var«ÃïÃm adhikaæ Óatam 03,186.110c na ca paÓyÃmi tasyÃham antaæ dehasya kutra cit 03,186.111a satataæ dhÃvamÃnaÓ ca cintayÃno viÓÃæ pate 03,186.111b*0935_01 bhramaæs tatra mahÅpÃla yadà var«agaïÃn bahÆn 03,186.111c ÃsÃdayÃmi naivÃntaæ tasya rÃjan mahÃtmana÷ 03,186.112a tatas tam eva Óaraïaæ gato 'smi vidhivat tadà 03,186.112c vareïyaæ varadaæ devaæ manasà karmaïaiva ca 03,186.113a tato 'haæ sahasà rÃjan vÃyuvegena ni÷s­ta÷ 03,186.113c mahÃtmano mukhÃt tasya viv­tÃt puru«ottama 03,186.114a tatas tasyaiva ÓÃkhÃyÃæ nyagrodhasya viÓÃæ pate 03,186.114c Ãste manujaÓÃrdÆla k­tsnam ÃdÃya vai jagat 03,186.115a tenaiva bÃlave«eïa ÓrÅvatsak­talak«aïam 03,186.115c ÃsÅnaæ taæ naravyÃghra paÓyÃmy amitatejasam 03,186.116a tato mÃm abravÅd vÅra sa bÃla÷ prahasann iva 03,186.116c ÓrÅvatsadhÃrÅ dyutimÃn pÅtavÃsà mahÃdyuti÷ 03,186.117a apÅdÃnÅæ ÓarÅre 'smin mÃmake munisattama 03,186.117c u«itas tvaæ suviÓrÃnto mÃrkaï¬eya bravÅhi me 03,186.118a muhÆrtÃd atha me d­«Âi÷ prÃdurbhÆtà punar navà 03,186.118b*0936_01 taæ d­«Âvà devadeveÓaæ munir vacanam abruvam 03,186.118c yayà nirmuktam ÃtmÃnam apaÓyaæ labdhacetasam 03,186.119a tasya tÃmratalau tÃta caraïau suprati«Âhitau 03,186.119c sujÃtau m­duraktÃbhir aÇgulÅbhir alaæk­tau 03,186.120a prayatena mayà mÆrdhnà g­hÅtvà hy abhivanditau 03,186.120c d­«ÂvÃparimitaæ tasya prabhÃvam amitaujasa÷ 03,186.121a vinayenäjaliæ k­tvà prayatnenopagamya ca 03,186.121c d­«Âo mayà sa bhÆtÃtmà deva÷ kamalalocana÷ 03,186.122a tam ahaæ präjalir bhÆtvà namask­tyedam abruvam 03,186.122c j¤Ãtum icchÃmi deva tvÃæ mÃyÃæ cemÃæ tavottamÃm 03,186.123a ÃsyenÃnupravi«Âo 'haæ ÓarÅraæ bhagavaæs tava 03,186.123c d­«ÂavÃn akhilÃæl lokÃn samastä jaÂhare tava 03,186.124a tava deva ÓarÅrasthà devadÃnavarÃk«asÃ÷ 03,186.124c yak«agandharvanÃgÃÓ ca jagat sthÃvarajaÇgamam 03,186.125a tvatprasÃdÃc ca me deva sm­tir na parihÅyate 03,186.125c drutam anta÷ ÓarÅre te satataæ paridhÃvata÷ 03,186.125d*0937_01 nirgato 'ham akÃmas tu icchayà te mahÃprabho 03,186.126a icchÃmi puï¬arÅkÃk«a j¤Ãtuæ tvÃham anindita 03,186.126c iha bhÆtvà ÓiÓu÷ sÃk«Ãt kiæ bhavÃn avati«Âhate 03,186.126e pÅtvà jagad idaæ viÓvam etad ÃkhyÃtum arhasi 03,186.127a kimarthaæ ca jagat sarvaæ ÓarÅrasthaæ tavÃnagha 03,186.127c kiyantaæ ca tvayà kÃlam iha stheyam ariædama 03,186.128a etad icchÃmi deveÓa Órotuæ brÃhmaïakÃmyayà 03,186.128c tvatta÷ kamalapatrÃk«a vistareïa yathÃtatham 03,186.128e mahad dhy etad acintyaæ ca yad ahaæ d­«ÂavÃn prabho 03,186.129a ity ukta÷ sa mayà ÓrÅmÃn devadevo mahÃdyuti÷ 03,186.129c sÃntvayan mÃm idaæ vÃkyam uvÃca vadatÃæ vara÷ 03,187.001 deva uvÃca 03,187.001a kÃmaæ devÃpi mÃæ vipra na vijÃnanti tattvata÷ 03,187.001c tvatprÅtyà tu pravak«yÃmi yathedaæ vis­jÃmy aham 03,187.002a pit­bhakto 'si viprar«e mÃæ caiva Óaraïaæ gata÷ 03,187.002c ato d­«Âo 'smi te sÃk«Ãd brahmacaryaæ ca te mahat 03,187.003a Ãpo nÃrà iti proktÃ÷ saæj¤ÃnÃma k­taæ mayà 03,187.003c tena nÃrÃyaïo 'smy ukto mama tad dhy ayanaæ sadà 03,187.004a ahaæ nÃrÃyaïo nÃma prabhava÷ ÓÃÓvato 'vyaya÷ 03,187.004c vidhÃtà sarvabhÆtÃnÃæ saæhartà ca dvijottama 03,187.005a ahaæ vi«ïur ahaæ brahmà ÓakraÓ cÃhaæ surÃdhipa÷ 03,187.005c ahaæ vaiÓravaïo rÃjà yama÷ pretÃdhipas tathà 03,187.006a ahaæ ÓivaÓ ca somaÓ ca kaÓyapaÓ ca prajÃpati÷ 03,187.006c ahaæ dhÃtà vidhÃtà ca yaj¤aÓ cÃhaæ dvijottama 03,187.007a agnir Ãsyaæ k«iti÷ pÃdau candrÃdityau ca locane 03,187.007b*0938_01 dyaur mÆrdhà khaæ diÓa÷ Órotre tathÃpa÷ svedasaæbhavÃ÷ 03,187.007c sadiÓaæ ca nabha÷ kÃyo vÃyur manasi me sthita÷ 03,187.008a mayà kratuÓatair i«Âaæ bahubhi÷ svÃptadak«iïai÷ 03,187.008c yajante vedavidu«o mÃæ devayajane sthitam 03,187.009a p­thivyÃæ k«atriyendrÃÓ ca pÃrthivÃ÷ svargakÃÇk«iïa÷ 03,187.009c yajante mÃæ tathà vaiÓyÃ÷ svargalokajigÅ«ava÷ 03,187.010a catu÷samudraparyantÃæ merumandarabhÆ«aïÃm 03,187.010c Óe«o bhÆtvÃham evaitÃæ dhÃrayÃmi vasuædharÃm 03,187.011a vÃrÃhaæ rÆpam ÃsthÃya mayeyaæ jagatÅ purà 03,187.011c majjamÃnà jale vipra vÅryeïÃsÅt samuddh­tà 03,187.012a agniÓ ca va¬avÃvaktro bhÆtvÃhaæ dvijasattama 03,187.012c pibÃmy apa÷ samÃviddhÃs tÃÓ caiva vis­jÃmy aham 03,187.013a brahma vaktraæ bhujau k«atram ÆrÆ me saæÓrità viÓa÷ 03,187.013c pÃdau ÓÆdrà bhajante me vikrameïa krameïa ca 03,187.014a ­gveda÷ sÃmavedaÓ ca yajurvedo 'py atharvaïa÷ 03,187.014c matta÷ prÃdurbhavanty ete mÃm eva praviÓanti ca 03,187.015a yataya÷ ÓÃntiparamà yatÃtmÃno mumuk«ava÷ 03,187.015c kÃmakrodhadve«amuktà ni÷saÇgà vÅtakalma«Ã÷ 03,187.016a sattvasthà nirahaækÃrà nityam adhyÃtmakovidÃ÷ 03,187.016c mÃm eva satataæ viprÃÓ cintayanta upÃsate 03,187.017a ahaæ saævartako jyotir ahaæ sarvartako yama÷ 03,187.017c ahaæ saævartaka÷ sÆryo ahaæ saævartako 'nila÷ 03,187.018a tÃrÃrÆpÃïi d­Óyante yÃny etÃni nabhastale 03,187.018c mama rÆpÃïy athaitÃni viddhi tvaæ dvijasattama 03,187.019a ratnÃkarÃ÷ samudrÃÓ ca sarva eva caturdiÓam 03,187.019c vasanaæ Óayanaæ caiva nilayaæ caiva viddhi me 03,187.019d*0939_01 mayaiva suvibhaktÃs te devakÃryÃrthasiddhaye 03,187.020a kÃmaæ krodhaæ ca har«aæ ca bhayaæ mohaæ tathaiva ca 03,187.020c mamaiva viddhi rÆpÃïi sarvÃïy etÃni sattama 03,187.021a prÃpnuvanti narà vipra yat k­tvà karmaÓobhanam 03,187.021c satyaæ dÃnaæ tapaÓ cogram ahiæsà caiva jantu«u 03,187.022a madvidhÃnena vihità mama dehavihÃriïa÷ 03,187.022c mayÃbhibhÆtavij¤Ãnà vice«Âante na kÃmata÷ 03,187.023a samyag vedam adhÅyÃnà yajanto vividhair makhai÷ 03,187.023c ÓÃntÃtmÃno jitakrodhÃ÷ prÃpnuvanti dvijÃtaya÷ 03,187.024a prÃptuæ na Óakyo yo vidvan narair du«k­takarmabhi÷ 03,187.024c lobhÃbhibhÆtai÷ k­païair anÃryair ak­tÃtmabhi÷ 03,187.025a taæ mÃæ mahÃphalaæ viddhi padaæ suk­takarmaïa÷ 03,187.025b*0940_01 tvam evÃpyaæ vijÃnÅhi narÃïÃæ bhÃvitÃtmanÃm 03,187.025c du«prÃpaæ vipramƬhÃnÃæ mÃrgaæ yogair ni«evitam 03,187.026a yadà yadà ca dharmasya glÃnir bhavati sattama 03,187.026c abhyutthÃnam adharmasya tadÃtmÃnaæ s­jÃmy aham 03,187.027a daityà hiæsÃnuraktÃÓ ca avadhyÃ÷ surasattamai÷ 03,187.027c rÃk«asÃÓ cÃpi loke 'smin yadotpatsyanti dÃruïÃ÷ 03,187.028a tadÃhaæ saæprasÆyÃmi g­he«u ÓubhakarmaïÃm 03,187.028c pravi«Âo mÃnu«aæ dehaæ sarvaæ praÓamayÃmy aham 03,187.029a s­«Âvà devamanu«yÃæÓ ca gandharvoragarÃk«asÃn 03,187.029c sthÃvarÃïi ca bhÆtÃni saæharÃmy ÃtmamÃyayà 03,187.030a karmakÃle punar deham anucintya s­jÃmy aham 03,187.030c praviÓya mÃnu«aæ dehaæ maryÃdÃbandhakÃraïÃt 03,187.031a Óveta÷ k­tayuge varïa÷ pÅtas tretÃyuge mama 03,187.031c rakto dvÃparam ÃsÃdya k­«ïa÷ kaliyuge tathà 03,187.032a trayo bhÃgà hy adharmasya tasmin kÃle bhavanty uta 03,187.032b*0941_01 yadà bhavati me varïa÷ k­«ïo vai munisattama 03,187.032c antakÃle ca saæprÃpte kÃlo bhÆtvÃtidÃruïa÷ 03,187.032e trailokyaæ nÃÓayÃmy eka÷ k­tsnaæ sthÃvarajaÇgamam 03,187.033a ahaæ trivartmà sarvÃtmà sarvalokasukhÃvaha÷ 03,187.033c abhibhÆ÷ sarvago 'nanto h­«ÅkeÓa urukrama÷ 03,187.034a kÃlacakraæ nayÃmy eko brahmann aham arÆpi vai 03,187.034c Óamanaæ sarvabhÆtÃnÃæ sarvalokak­todyamam 03,187.034d*0942_01 sarvaloke ca mÃæ bhaktÃ÷ pÆjayanti ca sarvaÓa÷ 03,187.035a evaæ praïihita÷ samyaÇ mayÃtmà munisattama 03,187.035c sarvabhÆte«u viprendra na ca mÃæ vetti kaÓ cana 03,187.036a yac ca kiæ cit tvayà prÃptaæ mayi kle«Ãtmakaæ dvija 03,187.036c sukhodayÃya tat sarvaæ Óreyase ca tavÃnagha 03,187.037a yac ca kiæ cit tvayà loke d­«Âaæ sthÃvarajaÇgamam 03,187.037c vihita÷ sarvathaivÃsau mamÃtmà munisattama 03,187.038a ardhaæ mama ÓarÅrasya sarvalokapitÃmaha÷ 03,187.038c ahaæ nÃrÃyaïo nÃma ÓaÇkhacakragadÃdhara÷ 03,187.039a yÃvad yugÃnÃæ viprar«e sahasraparivartanam 03,187.039c tÃvat svapimi viÓvÃtmà sarvalokapitÃmaha÷ 03,187.040a evaæ sarvam ahaæ kÃlam ihÃse munisattama 03,187.040c aÓiÓu÷ ÓiÓurÆpeïa yÃvad brahmà na budhyate 03,187.041a mayà ca vipra datto 'yaæ varas te brahmarÆpiïà 03,187.041c asak­t paritu«Âena viprar«igaïapÆjita 03,187.042a sarvam ekÃrïavaæ d­«Âvà na«Âaæ sthÃvarajaÇgamam 03,187.042c viklavo 'si mayà j¤Ãtas tatas te darÓitaæ jagat 03,187.043a abhyantaraæ ÓarÅrasya pravi«Âo 'si yadà mama 03,187.043c d­«Âvà lokaæ samastaæ ca vismito nÃvabudhyase 03,187.044a tato 'si vaktrÃd viprar«e drutaæ ni÷sÃrito mayà 03,187.044c ÃkhyÃtas te mayà cÃtmà durj¤eyo 'pi surÃsurai÷ 03,187.045a yÃvat sa bhagavÃn brahmà na budhyati mahÃtapÃ÷ 03,187.045c tÃvat tvam iha viprar«e viÓrabdhaÓ cara vai sukham 03,187.046a tato vibuddhe tasmiæs tu sarvalokapitÃmahe 03,187.046c ekÅbhÆto hi srak«yÃmi ÓarÅrÃd dvijasattama 03,187.047a ÃkÃÓaæ p­thivÅæ jyotir vÃyuæ salilam eva ca 03,187.047c loke yac ca bhavec che«am iha sthÃvarajaÇgamam 03,187.048 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,187.048a ity uktvÃntarhitas tÃta sa deva÷ paramÃdbhuta÷ 03,187.048c prajÃÓ cemÃ÷ prapaÓyÃmi vicitrà bahudhÃk­tÃ÷ 03,187.049a etad d­«Âaæ mayà rÃjaæs tasmin prÃpte yugak«aye 03,187.049c ÃÓcaryaæ bharataÓre«Âha sarvadharmabh­tÃæ vara 03,187.049d*0943_01 sÆtÃtmÃnaæ samÃh­ta caturddaÓavidhÃnata÷ 03,187.049d*0943_02 paramÃtmÃnam ÃviÓya supityamittadhÅ * * 03,187.050a ya÷ sa devo mayà d­«Âa÷ purà padmanibhek«aïa÷ 03,187.050c sa e«a puru«avyÃghra saæbandhÅ te janÃrdana÷ 03,187.051a asyaiva varadÃnÃd dhi sm­tir na prajahÃti mÃm 03,187.051c dÅrgham ÃyuÓ ca kaunteya svacchandamaraïaæ tathà 03,187.052a sa e«a k­«ïo vÃr«ïeya÷ purÃïapuru«o vibhu÷ 03,187.052c Ãste harir acintyÃtmà krŬann iva mahÃbhuja÷ 03,187.053a e«a dhÃtà vidhÃtà ca saæhartà caiva sÃtvata÷ 03,187.053c ÓrÅvatsavak«Ã govinda÷ prajÃpatipati÷ prabhu÷ 03,187.054a d­«Âvemaæ v­«ïiÓÃrdÆlaæ sm­tir mÃm iyam Ãgatà 03,187.054c Ãdidevam ajaæ vi«ïuæ puru«aæ pÅtavÃsasam 03,187.055a sarve«Ãm eva bhÆtÃnÃæ pità mÃtà ca mÃdhava÷ 03,187.055c gacchadhvam enaæ Óaraïaæ Óaraïyaæ kauravar«abhÃ÷ 03,188.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,188.001a evam uktÃs tu te pÃrthà yamau ca puru«ar«abhau 03,188.001c draupadyà k­«ïayà sÃrdhaæ namaÓcakrur janÃrdanam 03,188.002a sa caitÃn puru«avyÃghra sÃmnà paramavalgunà 03,188.002c sÃntvayÃm Ãsa mÃnÃrhÃn manyamÃno yathÃvidhi 03,188.003a yudhi«Âhiras tu kaunteyo mÃrkaï¬eyaæ mahÃmunim 03,188.003c puna÷ papraccha sÃmrÃjye bhavi«yÃæ jagato gatim 03,188.004a ÃÓcaryabhÆtaæ bhavata÷ Órutaæ no vadatÃæ vara 03,188.004c mune bhÃrgava yad v­ttaæ yugÃdau prabhavÃpyayau 03,188.005a asmin kaliyuge 'py asti puna÷ kautÆhalaæ mama 03,188.005c samÃkule«u dharme«u kiæ nu Óe«aæ bhavi«yati 03,188.006a kiævÅryà mÃnavÃs tatra kimÃhÃravihÃriïa÷ 03,188.006c kimÃyu«a÷ kiævasanà bhavi«yanti yugak«aye 03,188.007a kÃæ ca këÂhÃæ samÃsÃdya puna÷ saæpatsyate k­tam 03,188.007c vistareïa mune brÆhi vicitrÃïÅha bhëase 03,188.008a ity ukta÷ sa muniÓre«Âha÷ punar evÃbhyabhëata 03,188.008c ramayan v­«ïiÓÃrdÆlaæ pÃï¬avÃæÓ ca mahÃmuni÷ 03,188.009 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,188.009*0944_01 Ó­ïu rÃjan mayà d­«Âaæ yat purà Órutam eva ca 03,188.009*0944_02 anubhÆtaæ ca rÃjendra devadevaprasÃdajam 03,188.009a bhavi«yaæ sarvalokasya v­ttÃntaæ bharatar«abha 03,188.009c kalu«aæ kÃlam ÃsÃdya kathyamÃnaæ nibodha me 03,188.010a k­te catu«pÃt sakalo nirvyÃjopÃdhivarjita÷ 03,188.010c v­«a÷ prati«Âhito dharmo manu«ye«v abhavat purà 03,188.011a adharmapÃdaviddhas tu tribhir aæÓai÷ prati«Âhita÷ 03,188.011c tretÃyÃæ dvÃpare 'rdhena vyÃmiÓro dharma ucyate 03,188.012a tribhir aæÓair adharmas tu lokÃn Ãkramya ti«Âhati 03,188.012b*0945_01 tÃmasaæ yugam ÃsÃdya tadà bharatasattama 03,188.012c caturthÃæÓena dharmas tu manu«yÃn upati«Âhati 03,188.013a Ãyur vÅryam atho buddhir balaæ tejaÓ ca pÃï¬ava 03,188.013c manu«yÃïÃm anuyugaæ hrasatÅti nibodha me 03,188.014a rÃjÃno brÃhmaïà vaiÓyÃ÷ ÓÆdrÃÓ caiva yudhi«Âhira 03,188.014c vyÃjair dharmaæ cari«yanti dharmavaitaæsikà narÃ÷ 03,188.015a satyaæ saæk«epsyate loke narai÷ paï¬itamÃnibhi÷ 03,188.015c satyahÃnyà tatas te«Ãm Ãyur alpaæ bhavi«yati 03,188.016a Ãyu«a÷ prak«ayÃd vidyÃæ na Óak«yanty upaÓik«itum 03,188.016c vidyÃhÅnÃn avij¤ÃnÃl lobho 'py abhibhavi«yati 03,188.017a lobhakrodhaparà mƬhÃ÷ kÃmasaktÃÓ ca mÃnavÃ÷ 03,188.017c vairabaddhà bhavi«yanti parasparavadhepsava÷ 03,188.018a brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyÃ÷ saækÅryanta÷ parasparam 03,188.018c ÓÆdratulyà bhavi«yanti tapa÷satyavivarjitÃ÷ 03,188.019a antyà madhyà bhavi«yanti madhyÃÓ cÃntÃvasÃyina÷ 03,188.019c Åd­Óo bhavità loko yugÃnte paryupasthite 03,188.020a vastrÃïÃæ pravarà ÓÃïÅ dhÃnyÃnÃæ koradÆ«akÃ÷ 03,188.020c bhÃryÃmitrÃÓ ca puru«Ã bhavi«yanti yugak«aye 03,188.021a matsyÃmi«eïa jÅvanto duhantaÓ cÃpy ajai¬akam 03,188.021c go«u na«ÂÃsu puru«Ã bhavi«yanti yugak«aye 03,188.021c*0946_01 **** **** ye 'pi nityaæ dh­tavratÃ÷ 03,188.021c*0946_02 te 'pi lobhasamÃyuktà 03,188.022a anyonyaæ parimu«ïanto hiæsayantaÓ ca mÃnavÃ÷ 03,188.022c ajapà nÃstikÃ÷ stenà bhavi«yanti yugak«aye 03,188.023a sarittÅre«u kuddÃlair vÃpayi«yanti cau«adhÅ÷ 03,188.023c tÃÓ cÃpy alpaphalÃs te«Ãæ bhavi«yanti yugak«aye 03,188.024a ÓrÃddhe daive ca puru«Ã ye ca nityaæ dh­tavratÃ÷ 03,188.024c te 'pi lobhasamÃyuktà bhok«yantÅha parasparam 03,188.025a pità putrasya bhoktà ca pitu÷ putras tathaiva ca 03,188.025c atikrÃntÃni bhojyÃni bhavi«yanti yugak«aye 03,188.025d*0947_01 rÃtrau bhok«yanti vratino g­hiïo 'pi yugak«aye 03,188.025d*0947_02 evaævidhaæ kari«yanti kalau ÓÃstravimohitÃ÷ 03,188.026a na vratÃni cari«yanti brÃhmaïà vedanindakÃ÷ 03,188.026c na yak«yanti na ho«yanti hetuvÃdavilobhitÃ÷ 03,188.026d*0948_01 nimne«v ÅhÃæ kari«yanti hetuvÃdavimohitÃ÷ 03,188.027a nimne k­«iæ kari«yanti yok«yanti dhuri dhenukÃ÷ 03,188.027c ekahÃyanavatsÃæÓ ca vÃhayi«yanti mÃnavÃ÷ 03,188.028a putra÷ pit­vadhaæ k­tvà pità putravadhaæ tathà 03,188.028c nirudvego b­hadvÃdÅ na nindÃm upalapsyate 03,188.029a mlecchabhÆtaæ jagat sarvaæ niÓkriyaæ yaj¤avarjitam 03,188.029c bhavi«yati nirÃnandam anutsavam atho tathà 03,188.030a prÃyaÓa÷ k­païÃnÃæ hi tathà bandhumatÃm api 03,188.030c vidhavÃnÃæ ca vittÃni hari«yantÅha mÃnavÃ÷ 03,188.031a alpavÅryabalÃ÷ stabdhà lobhamohaparÃyaïÃ÷ 03,188.031c tatkathÃdÃnasaætu«Âà du«ÂÃnÃm api mÃnavÃ÷ 03,188.031e parigrahaæ kari«yanti pÃpÃcÃraparigrahÃ÷ 03,188.032a saæghÃtayanta÷ kaunteya rÃjÃna÷ pÃpabuddhaya÷ 03,188.032c parasparavadhodyuktà mÆrkhÃ÷ paï¬itamÃnina÷ 03,188.032e bhavi«yanti yugasyÃnte k«atriyà lokakaïÂakÃ÷ 03,188.033a arak«itÃro lubdhÃÓ ca mÃnÃhaækÃradarpitÃ÷ 03,188.033c kevalaæ daï¬arucayo bhavi«yanti yugak«aye 03,188.034a ÃkramyÃkramya sÃdhÆnÃæ dÃrÃæÓ caiva dhanÃni ca 03,188.034c bhok«yante niranukroÓà rudatÃm api bhÃrata 03,188.035a na kanyÃæ yÃcate kaÓ cin nÃpi kanyà pradÅyate 03,188.035c svayaægrÃhà bhavi«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.036a rÃjÃnaÓ cÃpy asaætu«ÂÃ÷ parÃrthÃn mƬhacetasa÷ 03,188.036c sarvopÃyair hari«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.037a mlecchÅbhÆtaæ jagat sarvaæ bhavi«yati ca bhÃrata 03,188.037c hasto hastaæ parimu«ed yugÃnte paryupasthite 03,188.038a satyaæ saæk«ipyate loke narai÷ paï¬itamÃnibhi÷ 03,188.038c sthavirà bÃlamatayo bÃlÃ÷ sthavirabuddhaya÷ 03,188.039a bhÅrava÷ ÓÆramÃnÅna÷ ÓÆrà bhÅruvi«Ãdina÷ 03,188.039c na viÓvasanti cÃnyonyaæ yugÃnte paryupasthite 03,188.040a ekÃhÃryaæ jagat sarvaæ lobhamohavyavasthitam 03,188.040c adharmo vardhati mahÃn na ca dharma÷ pravartate 03,188.041a brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyà na Ói«yanti janÃdhipa 03,188.041c ekavarïas tadà loko bhavi«yati yugak«aye 03,188.042a na k«aæsyati pità putraæ putraÓ ca pitaraæ tathà 03,188.042c bhÃryà ca patiÓuÓrÆ«Ãæ na kari«yati kà cana 03,188.043a ye yavÃnnà janapadà godhÆmÃnnÃs tathaiva ca 03,188.043c tÃn deÓÃn saæÓrayi«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.044a svairÃhÃrÃÓ ca puru«Ã yo«itaÓ ca viÓÃæ pate 03,188.044c anyonyaæ na sahi«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.045a mlecchabhÆtaæ jagat sarvaæ bhavi«yati yudhi«Âhira 03,188.045c na ÓrÃddhair hi pitÌæÓ cÃpi tarpayi«yanti mÃnavÃ÷ 03,188.046a na kaÓ cit kasya cic chrotà na kaÓ cit kasya cid guru÷ 03,188.046c tamograstas tadà loko bhavi«yati narÃdhipa 03,188.047a paramÃyuÓ ca bhavità tadà var«Ãïi «o¬aÓa 03,188.047c tata÷ prÃïÃn vimok«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.048a pa¤came vÃtha «a«Âhe và var«e kanyà prasÆyate 03,188.048c saptavar«Ã«Âavar«ÃÓ ca prajÃsyanti narÃs tadà 03,188.049a patyau strÅ tu tadà rÃjan puru«o và striyaæ prati 03,188.049c yugÃnte rÃjaÓÃrdÆla na to«am upayÃsyati 03,188.050a alpadravyà v­thÃliÇgà hiæsà ca prabhavi«yati 03,188.050c na kaÓ cit kasya cid dÃtà bhavi«yati yugak«aye 03,188.051a aÂÂaÓÆlà janapadÃ÷ ÓivaÓÆlÃÓ catu«pathÃ÷ 03,188.051c keÓaÓÆlÃ÷ striyaÓ cÃpi bhavi«yanti yugak«aye 03,188.052a mlecchÃ÷ krÆrÃ÷ sarvabhak«Ã dÃruïÃ÷ sarvakarmasu 03,188.052c bhÃvina÷ paÓcime kÃle manu«yà nÃtra saæÓaya÷ 03,188.053a krayavikrayakÃle ca sarva÷ sarvasya va¤canam 03,188.053c yugÃnte bharataÓre«Âha v­ttilobhÃt kari«yati 03,188.054a j¤ÃnÃni cÃpy avij¤Ãya kari«yanti kriyÃs tathà 03,188.054c Ãtmacchandena vartante yugÃnte paryupasthite 03,188.055a svabhÃvÃt krÆrakarmÃïaÓ cÃnyonyam abhiÓaÇkina÷ 03,188.055c bhavitÃro janÃ÷ sarve saæprÃpte yugasaæk«aye 03,188.056a ÃrÃmÃæÓ caiva v­k«ÃæÓ ca nÃÓayi«yanti nirvyathÃ÷ 03,188.056c bhavità saæk«ayo loke jÅvitasya ca dehinÃm 03,188.057a tathà lobhÃbhibhÆtÃÓ ca cari«yanti mahÅm imÃm 03,188.057c brÃhmaïÃÓ ca bhavi«yanti brahmasvÃni ca bhu¤jate 03,188.058a hÃhÃk­tà dvijÃÓ caiva bhayÃrtà v­«alÃrditÃ÷ 03,188.058c trÃtÃram alabhanto vai bhrami«yanti mahÅm imÃm 03,188.059a jÅvitÃntakarà raudrÃ÷ krÆrÃ÷ prÃïivihiæsakÃ÷ 03,188.059c yadà bhavi«yanti narÃs tadà saæk«epsyate yugam 03,188.060a ÃÓrayi«yanti ca nadÅ÷ parvatÃn vi«amÃïi ca 03,188.060c pradhÃvamÃnà vitrastà dvijÃ÷ kurukulodvaha 03,188.061a dasyuprapŬità rÃjan kÃkà iva dvijottamÃ÷ 03,188.061c kurÃjabhiÓ ca satataæ karabhÃraprapŬitÃ÷ 03,188.062a dhairyaæ tyaktvà mahÅpÃla dÃruïe yugasaæk«aye 03,188.062c vikarmÃïi kari«yanti ÓÆdrÃïÃæ paricÃrakÃ÷ 03,188.063a ÓÆdrà dharmaæ pravak«yanti brÃhmaïÃ÷ paryupÃsakÃ÷ 03,188.063c ÓrotÃraÓ ca bhavi«yanti prÃmÃïyena vyavasthitÃ÷ 03,188.064a viparÅtaÓ ca loko 'yaæ bhavi«yaty adharottara÷ 03,188.064b*0949_01 dharmÃcÃraparibhra«Âà lobhamohasamanvitÃ÷ 03,188.064c e¬ÆkÃn pÆjayi«yanti varjayi«yanti devatÃ÷ 03,188.064e ÓÆdrÃ÷ paricari«yanti na dvijÃn yugasaæk«aye 03,188.065a ÃÓrame«u mahar«ÅïÃæ brÃhmaïÃvasathe«u ca 03,188.065c devasthÃne«u caitye«u nÃgÃnÃm Ãlaye«u ca 03,188.066a e¬Ækacihnà p­thivÅ na devag­habhÆ«ità 03,188.066c bhavi«yati yuge k«Åïe tad yugÃntasya lak«aïam 03,188.067a yadà raudrà dharmahÅnà mÃæsÃdÃ÷ pÃnapÃs tathà 03,188.067c bhavi«yanti narà nityaæ tadà saæk«epsyate yugam 03,188.068a pu«pe pu«paæ yadà rÃjan phale phalam upÃÓritam 03,188.068c prajÃsyati mahÃrÃja tadà saæk«epsyate yugam 03,188.069a akÃlavar«Å parjanyo bhavi«yati gate yuge 03,188.069c akrameïa manu«yÃïÃæ bhavi«yati tadà kriyà 03,188.069e virodham atha yÃsyanti v­«alà brÃhmaïai÷ saha 03,188.070a mahÅ mlecchasamÃkÅrïà bhavi«yati tato 'cirÃt 03,188.070c karabhÃrabhayÃd viprà bhaji«yanti diÓo daÓa 03,188.070d*0950_01 anyÃyavartinaÓ cÃpi bhavi«yanti narÃdhipÃ÷ 03,188.071a nirviÓe«Ã janapadà narÃv­«Âibhir arditÃ÷ 03,188.071c ÃÓramÃn abhipatsyanti phalamÆlopajÅvina÷ 03,188.072a evaæ paryÃkule loke maryÃdà na bhavi«yati 03,188.072b*0951_01 brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyÃ÷ parityak«yanti satkriyÃm 03,188.072c na sthÃsyanty upadeÓe ca Ói«yà vipriyakÃriïa÷ 03,188.073a ÃcÃryopanidhiÓ caiva vatsyate tadanantaram 03,188.073c arthayuktyà pravatsyanti mitrasaæbandhibÃndhavÃ÷ 03,188.073e abhÃva÷ sarvabhÆtÃnÃæ yugÃnte ca bhavi«yati 03,188.074a diÓa÷ prajvalitÃ÷ sarvà nak«atrÃïi calÃni ca 03,188.074c jyotÅæ«i pratikÆlÃni vÃtÃ÷ paryÃkulÃs tathà 03,188.074e ulkÃpÃtÃÓ ca bahavo mahÃbhayanidarÓakÃ÷ 03,188.075a «a¬bhir anyaiÓ ca sahito bhÃskara÷ pratapi«yati 03,188.075c tumulÃÓ cÃpi nirhrÃdà digdÃhÃÓ cÃpi sarvaÓa÷ 03,188.075e kabandhÃntarhito bhÃnur udayÃstamaye tadà 03,188.076a akÃlavar«Å ca tadà bhavi«yati sahasrad­k 03,188.076c sasyÃni ca na rok«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.077a abhÅk«ïaæ krÆravÃdinya÷ paru«Ã ruditapriyÃ÷ 03,188.077c bhartÌïÃæ vacane caiva na sthÃsyanti tadà striya÷ 03,188.078a putrÃÓ ca mÃtÃpitarau hani«yanti yugak«aye 03,188.078c sÆdayi«yanti ca patÅn striya÷ putrÃn apÃÓritÃ÷ 03,188.079a aparvaïi mahÃrÃja sÆryaæ rÃhur upai«yati 03,188.079c yugÃnte hutabhuk cÃpi sarvata÷ prajvali«yati 03,188.080a pÃnÅyaæ bhojanaæ caiva yÃcamÃnÃs tadÃdhvagÃ÷ 03,188.080c na lapsyante nivÃsaæ ca nirastÃ÷ pathi Óerate 03,188.081a nirghÃtavÃyasà nÃgÃ÷ ÓakunÃ÷ sam­gadvijÃ÷ 03,188.081c rÆk«Ã vÃco vimok«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.082a mitrasaæbandhinaÓ cÃpi saætyak«yanti narÃs tadà 03,188.082c janaæ parijanaæ cÃpi yugÃnte paryupasthite 03,188.083a atha deÓÃn diÓaÓ cÃpi pattanÃni purÃïi ca 03,188.083c kramaÓa÷ saæÓrayi«yanti yugÃnte paryupasthite 03,188.084a hà tÃta hà sutety evaæ tadà vÃca÷ sudÃruïÃ÷ 03,188.084c vikroÓamÃnaÓ cÃnyonyaæ jano gÃæ paryaÂi«yati 03,188.084d*0952_01 bhovÃdinas tathà ÓÆdrà brÃhmaïÃ÷ prÃk­tapriyÃ÷ 03,188.084d*0952_02 pëaï¬ajanasaækÅrïà bhavi«yanti yugak«aye 03,188.085a tatas tumulasaæghÃte vartamÃne yugak«aye 03,188.085c dvijÃtipÆrvako loka÷ krameïa prabhavi«yati 03,188.086a tata÷ kÃlÃntare 'nyasmin punar lokaviv­ddhaye 03,188.086c bhavi«yati punar daivam anukÆlaæ yad­cchayà 03,188.087a yadà candraÓ ca sÆryaÓ ca tathà ti«yab­haspatÅ 03,188.087c ekarÃÓau same«yanti prapatsyati tadà k­tam 03,188.088a kÃlavar«Å ca parjanyo nak«atrÃïi ÓubhÃni ca 03,188.088c pradak«iïà grahÃÓ cÃpi bhavi«yanty anulomagÃ÷ 03,188.088d*0953_01 dak«iïÃni bhavi«yanti grahÃÓ cÃpy anulomagÃ÷ 03,188.088d*0953_02 pradak«iïà bhavi«yanti pÆjayanta÷ parasparam 03,188.088e k«emaæ subhik«am Ãrogyaæ bhavi«yati nirÃmayam 03,188.089a kalkir vi«ïuyaÓà nÃma dvija÷ kÃlapracodita÷ 03,188.089c utpatsyate mahÃvÅryo mahÃbuddhiparÃkrama÷ 03,188.090a saæbhÆta÷ saæbhalagrÃme brÃhmaïÃvasathe Óubhe 03,188.090c manasà tasya sarvÃïi vÃhanÃny ÃyudhÃni ca 03,188.090e upasthÃsyanti yodhÃÓ ca ÓastrÃïi kavacÃni ca 03,188.091a sa dharmavijayÅ rÃjà cakravartÅ bhavi«yati 03,188.091c sa cemaæ saækulaæ lokaæ prasÃdam upane«yati 03,188.092a utthito brÃhmaïo dÅpta÷ k«ayÃntak­d udÃradhÅ÷ 03,188.092c sa saæk«epo hi sarvasya yugasya parivartaka÷ 03,188.093a sa sarvatra gatÃn k«udrÃn brÃhmaïai÷ parivÃrita÷ 03,188.093c utsÃdayi«yati tadà sarvÃn mlecchagaïÃn dvija÷ 03,188.90b*0954_01 mahÃtmà v­ttasaæpanna÷ prajÃnÃæ hitak­n n­pa 03,189.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,189.001a tataÓ corak«ayaæ k­tvà dvijebhya÷ p­thivÅm imÃm 03,189.001c vÃjimedhe mahÃyaj¤e vidhivat kalpayi«yati 03,189.002a sthÃpayitvà sa maryÃdÃ÷ svayambhuvihitÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,189.002c vanaæ puïyayaÓa÷karmà jarÃvÃn saæÓrayi«yati 03,189.003a tacchÅlam anuvartsyante manu«yà lokavÃsina÷ 03,189.003c vipraiÓ corakÓaye caiva k­te k«emaæ bhavi«yati 03,189.004a k­«ïÃjinÃni ÓaktÅÓ ca triÓÆlÃny ÃyudhÃni ca 03,189.004c sthÃpayan vipraÓÃrdÆlo deÓe«u vijite«u ca 03,189.005a saæstÆyamÃno viprendrair mÃnayÃno dvijottamÃn 03,189.005c kalkiÓ cari«yati mahÅæ sadà dasyuvadhe rata÷ 03,189.006a hà tÃta hà sutety evaæ tÃs tà vÃca÷ sudÃruïÃ÷ 03,189.006c vikroÓamÃnÃn subh­Óaæ dasyÆn ne«yati saæk«ayam 03,189.007a tato 'dharmavinÃÓo vai dharmav­ddhiÓ ca bhÃrata 03,189.007c bhavi«yati k­te prÃpte kriyÃvÃæÓ ca janas tathà 03,189.008a ÃrÃmÃÓ caiva caityÃÓ ca taÂÃkÃny avaÂÃs tathà 03,189.008b*0955_01 pu«kariïyaÓ ca vividhà devatÃyatÃni ca 03,189.008c yaj¤akriyÃÓ ca vividhà bhavi«yanti k­te yuge 03,189.009a brÃhmaïÃ÷ sÃdhavaÓ caiva munayaÓ ca tapasvina÷ 03,189.009c ÃÓramÃ÷ sahapëaï¬Ã÷ sthitÃ÷ satye janÃ÷ prajÃ÷ 03,189.010a jÃsyanti sarvabÅjÃni upyamÃnÃni caiva ha 03,189.010c sarve«v ­tu«u rÃjendra sarvaæ sasyaæ bhavi«yati 03,189.011a narà dÃne«u niratà vrate«u niyame«u ca 03,189.011c japayaj¤aparà viprà dharmakÃmà mudà yutÃ÷ 03,189.011e pÃlayi«yanti rÃjÃno dharmeïemÃæ vasuædharÃm 03,189.012a vyavahÃraratà vaiÓyà bhavi«yanti k­te yuge 03,189.012c «aÂkarmaniratà viprÃ÷ k«atriyà rak«aïe ratÃ÷ 03,189.013a ÓuÓrÆ«ÃyÃæ ratÃ÷ ÓÆdrÃs tathà varïatrayasya ca 03,189.013c e«a dharma÷ k­tayuge tretÃyÃæ dvÃpare tathà 03,189.013e paÓcime yugakÃle ca ya÷ sa te saæprakÅrtita÷ 03,189.014a sarvalokasya vidità yugasaækhyà ca pÃï¬ava 03,189.014c etat te sarvam ÃkhyÃtam atÅtÃnÃgataæ mayà 03,189.014e vÃyuproktam anusm­tya purÃïam ­«isaæstutam 03,189.015a evaæ saæsÃramÃrgà me bahuÓaÓ cirajÅvinà 03,189.015c d­«ÂÃÓ caivÃnubhÆtÃÓ ca tÃæs te kathitavÃn aham 03,189.016a idaæ caivÃparaæ bhÆya÷ saha bhrÃt­bhir acyuta 03,189.016b*0956_01 sarvam etad yathÃtattvaæ kathitaæ tava sarvaÓa÷ 03,189.016c dharmasaæÓayamok«Ãrthaæ nibodha vacanaæ mama 03,189.017a dharme tvayÃtmà saæyojyo nityaæ dharmabh­tÃæ vara 03,189.017c dharmÃtmà hi sukhaæ rÃjà pretya ceha ca nandati 03,189.018a nibodha ca ÓubhÃæ vÃïÅæ yÃæ pravak«yÃmi te 'nagha 03,189.018c na brÃhmaïe paribhava÷ kartavyas te kadà cana 03,189.018e brÃhmaïo ru«ito hanyÃd api lokÃn pratij¤ayà 03,189.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,189.019a mÃrkaï¬eyavaca÷ Órutvà kurÆïÃæ pravaro n­pa÷ 03,189.019c uvÃca vacanaæ dhÅmÃn paramaæ paramadyuti÷ 03,189.020a kasmin dharme mayà stheyaæ prajÃ÷ saærak«atà mune 03,189.020c kathaæ ca vartamÃno vai na cyaveyaæ svadharmata÷ 03,189.020d*0957_00 yudhi«Âhira÷ 03,189.020d*0957_01 etac chrutvà mayà kiæ syÃt kartavyaæ munisattama 03,189.020d*0957_02 kathaæ cÃyaæ jito loko rak«itavyo bhavi«yati 03,189.021 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,189.021a dayÃvÃn sarvabhÆte«u hito rakto 'nasÆyaka÷ 03,189.021c apatyÃnÃm iva sve«Ãæ prajÃnÃæ rak«aïe rata÷ 03,189.021e cara dharmaæ tyajÃdharmaæ pitÌn devÃæÓ ca pÆjaya 03,189.022a pramÃdÃd yat k­taæ te 'bhÆt saæyag dÃnena taj jaya 03,189.022c alaæ te mÃnam ÃÓritya satataæ paravÃn bhava 03,189.023a vijitya p­thivÅæ sarvÃæ modamÃna÷ sukhÅ bhava 03,189.023c e«a bhÆto bhavi«yaÓ ca dharmas te samudÅrita÷ 03,189.024a na te 'sty aviditaæ kiæ cid atÅtÃnÃgataæ bhuvi 03,189.024c tasmÃd imaæ parikleÓaæ tvaæ tÃta h­di mà k­thÃ÷ 03,189.024d*0958_01 prÃj¤Ãs tÃta na muhyanti kÃlenÃbhiprapŬitÃ÷ 03,189.025a e«a kÃlo mahÃbÃho api sarvadivaukasÃm 03,189.025c muhyanti hi prajÃs tÃta kÃlenÃbhipracoditÃ÷ 03,189.026a mà ca te 'tra vicÃro bhÆd yan mayoktaæ tavÃnagha 03,189.026c atiÓaÇkya vaco hy etad dharmalopo bhavet tava 03,189.027a jÃto 'si prathite vaæÓe kurÆïÃæ bharatar«abha 03,189.027c karmaïà manasà vÃcà sarvam etat samÃcara 03,189.028 yudhi«Âhira uvÃca 03,189.028a yat tvayoktaæ dvijaÓre«Âha vÃkyaæ Órutimanoharam 03,189.028c tathà kari«ye yatnena bhavata÷ ÓÃsanaæ vibho 03,189.029a na me lobho 'sti viprendra na bhayaæ na ca matsara÷ 03,189.029c kari«yÃmi hi tat sarvam uktaæ yat te mayi prabho 03,189.030 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,189.030a Órutvà tu vacanaæ tasya pÃï¬avasya mahÃtmana÷ 03,189.030c prah­«ÂÃ÷ pÃï¬avà rÃjan sahitÃ÷ ÓÃrÇgadhanvanà 03,189.030d*0959_01 viprar«abhÃÓ ca te sarve ye tatrÃsan samÃgatÃ÷ 03,189.031a tathà kathÃæ ÓubhÃæ Órutvà mÃrkaï¬eyasya dhÅmata÷ 03,189.031c vismitÃ÷ samapadyanta purÃïasya nivedanÃt 03,190.000*0960_00 janamejaya uvÃca 03,190.000*0960_01 bhÆya eva brÃhmaïÃnÃæ mÃhÃtmyaæ vaktum arhasi 03,190.000*0960_02 pÃï¬avÃnÃæ yathÃca«Âa mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,190.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,190.001A bhÆya eva brÃhmaïamahÃbhÃgyaæ vaktum arhasÅty abravÅt pÃï¬aveyo mÃrkaï¬eyam 03,190.002A athÃca«Âa mÃrkaï¬eya÷ 03,190.002*0961_01 apÆrvam idaæ ÓrÆyatÃæ brÃhmaïÃnÃæ caritam 03,190.002*0962_01 ÓrÆyatÃæ kathayÃmÅdaæ brahmar«ÅïÃæ pÆrvacaritam 03,190.003A ayodhyÃyÃm ik«vÃkukulotpanna÷ pÃrthiva÷ parik«in nÃma m­gayÃm agamat 03,190.004A tam ekÃÓvena m­gam anusarantaæ m­go dÆram apÃharat 03,190.005A athÃdhvani jÃtaÓrama÷ k«utt­«ïÃbhibhÆtaÓ ca kasmiæÓ cid uddeÓe nÅlaæ vana«aï¬am apaÓyat 03,190.005B tac ca viveÓa 03,190.006A tatas tasya vana«aï¬asya madhye 'tÅva ramaïÅyaæ saro d­«Âvà sÃÓva eva vyagÃhata 03,190.007A athÃÓvasta÷ sa bisam­ïÃlam aÓvasyÃgre nik«ipya pu«kariïÅtÅre samÃviÓat 03,190.008A tata÷ ÓayÃno madhuraæ gÅtaÓabdam aÓ­ïot 03,190.009A sa ÓrutvÃcintayat 03,190.009B neha manu«yagatiæ paÓyÃmi 03,190.009C kasya khalv ayaæ gÅtaÓabda iti 03,190.010A athÃpaÓyat kanyÃæ paramarÆpadarÓanÅyÃæ pu«pÃïy avacinvatÅæ gÃyantÅæ ca 03,190.011A atha sà rÃj¤a÷ samÅpe paryakrÃmat 03,190.012A tÃm abravÅd rÃjà 03,190.012B kasyÃsi subhage tvam iti 03,190.013A sà pratyuvÃca 03,190.013B kanyÃsmÅti 03,190.014A tÃæ rÃjovÃca 03,190.014B arthÅ tvayÃham iti 03,190.015A athovÃca kanyà 03,190.015B samayenÃhaæ Óakyà tvayà labdhum 03,190.015C nÃnyatheti 03,190.016A tÃæ rÃjà samayam ap­cchat 03,190.017A tata÷ kanyedam uvÃca 03,190.017B udakaæ me na darÓayitavyam iti 03,190.018A sa rÃjà bìham ity uktvà tÃæ samÃgamya tayà sahÃste 03,190.019A tatraivÃsÅne rÃjani senÃnvagacchat 03,190.019B padenÃnupadaæ d­«Âvà rÃjÃnaæ parivÃryÃti«Âhat 03,190.020A paryÃÓvastaÓ ca rÃjà tayaiva saha Óibikayà prÃyÃd avighÃÂitayà 03,190.020B svanagaram anuprÃpya rahasi tayà saha ramann Ãste 03,190.020C nÃnyat kiæ canÃpaÓyat 03,190.021A atha pradhÃnÃmÃtyas tasyÃbhyÃÓacarÃ÷ striyo 'p­cchat 03,190.021B kim atra prayojanaæ vartata iti 03,190.022A athÃbruvaæs tÃ÷ striya÷ 03,190.022B apÆrvam iva paÓyÃma udakaæ nÃtra nÅyateti 03,190.023A athÃmÃtyo 'nudakaæ vanaæ kÃrayitvodÃrav­k«aæ bahumÆlapu«paphalaæ rahasy upagamya rÃjÃnam abravÅt 03,190.023B vanam idam udÃram anudakam 03,190.023C sÃdhv atra ramyatÃm iti 03,190.024A sa tasya vacanÃt tayaiva saha devyà tad vanaæ prÃviÓat 03,190.024B sa kadà cit tasmin vane ramye tayaiva saha vyavaharat 03,190.024C atha k«utt­«ïÃrdita÷ ÓrÃnto 'timÃtram atimuktÃgÃram apaÓyat 03,190.025A tat praviÓya rÃjà saha priyayà sudhÃtalasuk­tÃæ vimalasalilapÆrïÃæ vÃpÅm apaÓyat 03,190.026A d­«Âvaiva ca tÃæ tasyà eva tÅre sahaiva tayà devyà vyati«Âhat 03,190.027A atha tÃæ devÅæ sa rÃjÃbravÅt 03,190.027B sÃdhv avatara vÃpÅsalilam iti 03,190.028A sà tadvaca÷ ÓrutvÃvatÅrya vÃpÅæ nyamajjat 03,190.028B na punar udamajjat 03,190.029A tÃæ m­gayamÃïo rÃjà nÃpaÓyat 03,190.030A vÃpÅm api ni÷srÃvya maï¬Ækaæ Óvabhramukhe d­«Âvà kruddha Ãj¤ÃpayÃm Ãsa 03,190.030B sarvamaï¬Ækavadha÷ kriyatÃm iti 03,190.030C yo mayÃrthÅ sa m­takair maï¬Ækair upÃyanair mÃm upati«Âhed iti 03,190.031A atha maï¬Ækavadhe ghore kriyamÃïe dik«u sarvÃsu maï¬ÆkÃn bhayam ÃviÓat 03,190.031B te bhÅtà maï¬ÆkarÃj¤e yathÃv­ttaæ nyavedayan 03,190.032A tato maï¬ÆkaràtÃpasave«adhÃrÅ rÃjÃnam abhyagacchat 03,190.033A upetya cainam uvÃca 03,190.033B mà rÃjan krodhavaÓaæ gama÷ 03,190.033C prasÃdaæ kuru 03,190.033D nÃrhasi maï¬ÆkÃnÃm anaparÃdhinÃæ vadhaæ kartum iti 03,190.034a mà maï¬Ækä jighÃæsa tvaæ kopaæ saædhÃrayÃcyuta 03,190.034A Ólokau cÃtra bhavata÷ 03,190.034c prak«Åyate dhanodreko janÃnÃm avijÃnatÃm 03,190.035a pratijÃnÅhi naitÃæs tvaæ prÃpya krodhaæ vimok«yase 03,190.035c alaæ k­tvà tavÃdharmaæ maï¬Ækai÷ kiæ hatair hi te 03,190.036A tam evaævÃdinam i«ÂajanaÓokaparÅtÃtmà rÃjà provÃca 03,190.036B na hi k«amyate tan mayà 03,190.036C hani«yÃmy etÃn 03,190.036D etair durÃtmabhi÷ priyà me bhak«ità 03,190.036E sarvathaiva me vadhyà maï¬ÆkÃ÷ 03,190.036F nÃrhasi vidvan mÃm uparoddhum iti 03,190.037A sa tad vÃkyam upalabhya vyathitendriyamanÃ÷ provÃca 03,190.037B prasÅda rÃjan 03,190.037C aham Ãyur nÃma maï¬ÆkarÃja÷ 03,190.037D mama sà duhità suÓobhanà nÃma 03,190.037E tasyà dau÷ÓÅlyam etat 03,190.037F bahavo hi rÃjÃnas tayà vipralabdhapÆrvà iti 03,190.038A tam abravÅd rÃjà 03,190.038B tayÃsmy arthÅ 03,190.038C sà me dÅyatÃm iti 03,190.039A athainÃæ rÃj¤e pitÃdÃt 03,190.039B abravÅc cainÃm 03,190.039C enaæ rÃjÃnaæ ÓuÓrÆ«asveti 03,190.040A sa uvÃca duhitaram 03,190.040B yasmÃt tvayà rÃjÃno vipralabdhÃs tasmÃd abrahmaïyÃni tavÃpatyÃni bhavi«yanty an­takatvÃt taveti 03,190.041A sa ca rÃjà tÃm upalabhya tasyÃæ surataguïanibaddhah­dayo lokatrayaiÓvaryam ivopalabhya har«abëpakalayà vÃcà praïipatyÃbhipÆjya maï¬ÆkarÃjÃnam abravÅt 03,190.041B anug­hÅto 'smÅti 03,190.042A sa ca maï¬ÆkarÃjo jÃmÃtaram anuj¤Ãpya yathÃgatam agacchat 03,190.043A atha kasya cit kÃlasya tasyÃæ kumÃrÃs trayas tasya rÃj¤a÷ saæbabhÆvu÷ Óalo dalo balaÓ ceti 03,190.043B tatas te«Ãæ jye«Âhaæ Óalaæ samaye pità rÃjye 'bhi«icya tapasi dh­tÃtmà vanaæ jagÃma 03,190.044A atha kadà cic chalo m­gayÃm acarat 03,190.044B m­gaæ cÃsÃdya rathenÃnvadhÃvat 03,190.045A sÆtaæ covÃca 03,190.045B ÓÅghraæ mÃæ vahasveti 03,190.046A sa tathokta÷ sÆto rÃjÃnam abravÅt 03,190.046B mà kriyatÃm anubandha÷ 03,190.046C nai«a Óakyas tvayà m­go grahÅtuæ yady api te rathe yuktau vÃmyau syÃtÃm iti 03,190.047A tato 'bravÅd rÃjà sÆtam 03,190.047B Ãcak«va me vÃmyau 03,190.047C hanmi và tvÃm iti 03,190.048A sa evam ukto rÃjabhayabhÅto vÃmadevaÓÃpabhÅtaÓ ca sann Ãcakhyau rÃj¤e 03,190.048B vÃmadevasyÃÓvau vÃmyau manojavÃv iti 03,190.048*0963_01 tata÷ puna÷ sa rÃjà kha¬gam udyamya ÓÅghraæ kathayasveti tam Ãha 03,190.048*0963_02 hani«ye tvÃm iti sa tad Ãha rÃjabhayabhÅta÷ sÆta÷ 03,190.049A athainam evaæ bruvÃïam abravÅd rÃjà 03,190.049B vÃmadevÃÓramaæ yÃhÅti 03,190.050A sa gatvà vÃmadevÃÓramaæ tam ­«im abravÅt 03,190.050B bhagavan m­go mayà viddha÷ palÃyate 03,190.050C taæ saæbhÃvayeyam 03,190.050D arhasi me vÃmyau dÃtum iti 03,190.051A tam abravÅd ­«i÷ 03,190.051B dadÃni te vÃmyau 03,190.051C k­takÃryeïa bhavatà mamaiva niryÃtyau k«ipram iti 03,190.052A sa ca tÃv aÓvau pratig­hyÃnuj¤Ãpya car«iæ prÃyÃd vÃmyasaæyuktena rathena m­gaæ prati 03,190.052C gacchaæÓ cÃbravÅt sÆtam 03,190.052D aÓvaratnÃv imÃv ayogyau brÃhmaïÃnÃm 03,190.052E naitau pratideyau vÃmadevÃyeti 03,190.053A evam uktvà m­gam avÃpya svanagaram etyÃÓvÃvanta÷pure 'sthÃpayat 03,190.054A athar«iÓ cintayÃm Ãsa 03,190.054B taruïo rÃjaputra÷ kalyÃïaæ patram ÃsÃdya ramate 03,190.054C na me pratiniryÃtayati 03,190.054D aho ka«Âam iti 03,190.055A manasà niÓcitya mÃsi pÆrïe Ói«yam abravÅt 03,190.055B gacchÃtreya 03,190.055C rÃjÃnaæ brÆhi 03,190.055D yadi paryÃptaæ niryÃtayopÃdhyÃyavÃmyÃv iti 03,190.056A sa gatvaivaæ taæ rÃjÃnam abravÅt 03,190.057A taæ rÃjà pratyuvÃca 03,190.057B rÃj¤Ãm etad vÃhanam 03,190.057C anarhà brÃhmaïà ratnÃnÃm evaævidhÃnÃm 03,190.057D kiæ ca brÃhmaïÃnÃm aÓvai÷ kÃryam 03,190.057E sÃdhu pratigamyatÃm iti 03,190.058A sa gatvaivam upÃdhyÃyÃyÃca«Âa 03,190.059A tac chrutvà vacanam apriyaæ vÃmadeva÷ krodhaparÅtÃtmà svayam eva rÃjÃnam abhigamyÃÓvÃrtham abhyacodayat 03,190.059B na cÃdÃd rÃjà 03,190.060 vÃmadeva uvÃca 03,190.060a prayaccha vÃmyau mama pÃrthiva tvaæ; k­taæ hi te kÃryam anyair aÓakyam 03,190.060c mà tvà vadhÅd varuïo ghorapÃÓair; brahmak«atrasyÃntare vartamÃna÷ 03,190.061 rÃjovÃca 03,190.061a ana¬vÃhau suvratau sÃdhu dÃntÃv; etad viprÃïÃæ vÃhanaæ vÃmadeva 03,190.061c tÃbhyÃæ yÃhi tvaæ yatra kÃmo mahar«e; chandÃæsi vai tvÃd­Óaæ saævahanti 03,190.062 vÃmadeva uvÃca 03,190.062a chandÃæsi vai mÃd­Óaæ saævahanti; loke 'mu«min pÃrthiva yÃni santi 03,190.062c asmiæs tu loke mama yÃnam etad; asmadvidhÃnÃm apare«Ãæ ca rÃjan 03,190.063 rÃjovÃca 03,190.063a catvÃro và gardabhÃs tvÃæ vahantu; Óre«ÂhÃÓvataryo harayo và turaægÃ÷ 03,190.063c tais tvaæ yÃhi k«atriyasyai«a vÃho; mama vÃmyau na tavaitau hi viddhi 03,190.064 vÃmadeva uvÃca 03,190.064a ghoraæ vrataæ brÃhmaïasyaitad Ãhur; etad rÃjan yad ihÃjÅvamÃna÷ 03,190.064c ayasmayà ghorarÆpà mahÃnto; vahantu tvÃæ ÓitaÓÆlÃÓ caturdhà 03,190.064c*0964_01 catvÃro và yÃtudhÃnÃ÷ suraudrÃ÷ 03,190.064c*0964_02 mayà prayuktÃs tvadvadham ÅpsamÃnà 03,190.065 rÃjovÃca 03,190.065a ye tvà vidur brÃhmaïaæ vÃmadeva; vÃcà hantuæ manasà karmaïà và 03,190.065c te tvÃæ saÓi«yam iha pÃtayantu; madvÃkyanunnÃ÷ ÓitaÓÆlÃsihastÃ÷ 03,190.065d*0965_00 vÃmadeva uvÃca 03,190.065d*0965_01 mamaitau vÃmyau pratig­hya rÃjan 03,190.065d*0965_02 punar dadÃnÅti prapadya me tvam 03,190.065d*0965_03 prayaccha ÓÅghraæ mama vÃmyau tvam aÓvau 03,190.065d*0965_04 rÃjovÃca 03,190.065d*0965_04 yady ÃtmÃnaæ jÅvituæ te k«amaæ syÃt 03,190.065d*0965_05 na brÃhmaïebhyo m­gayà prasÆtà 03,190.065d*0965_06 na tv ÃnuÓÃsmy adya prabh­ti hy asatyam 03,190.065d*0965_07 tavaivÃj¤Ãæ saæpraïidhÃya sarvÃæ 03,190.065d*0965_08 tathà brahman puïyalokaæ labheyam 03,190.066 vÃmadeva uvÃca 03,190.066a nÃnuyogà brÃhmaïÃnÃæ bhavanti; vÃcà rÃjan manasà karmaïà và 03,190.066c yas tv evaæ brahma tapasÃnveti vidvÃæs; tena Óre«Âho bhavati hi jÅvamÃna÷ 03,190.067 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,190.067a evam ukte vÃmadevena rÃjan; samuttasthÆ rÃk«asà ghorarÆpÃ÷ 03,190.067c tai÷ ÓÆlahastair vadhyamÃna÷ sa rÃjÃ; provÃcedaæ vÃkyam uccais tadÃnÅm 03,190.068a ik«vÃkavo yadi brahman dalo vÃ; vidheyà me yadi vÃnye viÓo 'pi 03,190.068c notsrak«ye 'haæ vÃmadevasya vÃmyau; naivaævidhà dharmaÓÅlà bhavanti 03,190.069a evaæ bruvann eva sa yÃtudhÃnair; hato jagÃmÃÓu mahÅæ k«itÅÓa÷ 03,190.069c tato viditvà n­patiæ nipÃtitam; ik«vÃkavo vai dalam abhya«i¤can 03,190.070a rÃjye tadà tatra gatvà sa vipra÷; provÃcedaæ vacanaæ vÃmadeva÷ 03,190.070c dalaæ rÃjÃnaæ brÃhmaïÃnÃæ hi deyam; evaæ rÃjan sarvadharme«u d­«Âam 03,190.071a bibhe«i cet tvam adharmÃn narendra; prayaccha me ÓÅghram evÃdya vÃmyau 03,190.071c etac chrutvà vÃmadevasya vÃkyaæ; sa pÃrthiva÷ sÆtam uvÃca ro«Ãt 03,190.072a ekaæ hi me sÃyakaæ citrarÆpaæ; digdhaæ vi«eïÃhara saæg­hÅtam 03,190.072c yena viddho vÃmadeva÷ ÓayÅta; saædaÓyamÃna÷ Óvabhir ÃrtarÆpa÷ 03,190.073 vÃmadeva uvÃca 03,190.073a jÃnÃmi putraæ daÓavar«aæ tavÃhaæ; jÃtaæ mahi«yÃæ Óyenajitaæ narendra 03,190.073c taæ jahi tvaæ madvacanÃt praïunnas; tÆrïaæ priyaæ sÃyakair ghorarÆpai÷ 03,190.074 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,190.074a evam ukto vÃmadevena rÃjann; anta÷pure rÃjaputraæ jaghÃna 03,190.074c sa sÃyakas tigmatejà vis­«Âa÷; Órutvà dalas tac ca vÃkyaæ babhëe 03,190.075a ik«vÃkavo hanta carÃmi va÷ priyaæ; nihanmÅmaæ vipram adya pramathya 03,190.075c ÃnÅyatÃm aparas tigmatejÃ÷; paÓyadhvaæ me vÅryam adya k«itÅÓÃ÷ 03,190.076 vÃmadeva uvÃca 03,190.076a yaæ tvam enaæ sÃyakaæ ghorarÆpaæ; vi«eïa digdhaæ mama saædadhÃsi 03,190.076c na tvam enaæ Óaravaryaæ vimoktuæ; saædhÃtuæ và Óak«yasi mÃnavendra 03,190.077 rÃjovÃca 03,190.077a ik«vÃkava÷ paÓyata mÃæ g­hÅtaæ; na vai Óaknomy e«a Óaraæ vimoktum 03,190.077c na cÃsya kartuæ nÃÓam abhyutsahÃmi; Ãyu«mÃn vai jÅvatu vÃmadeva÷ 03,190.078 vÃmadeva uvÃca 03,190.078a saæsp­ÓainÃæ mahi«Åæ sÃyakena; tatas tasmÃd enaso mok«yase tvam 03,190.079 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,190.079a tatas tathà k­tavÃn pÃrthivas tu; tato muniæ rÃjaputrÅ babhëe 03,190.079c yathà yuktaæ vÃmadevÃham enaæ; dine dine saæviÓantÅ vyaÓaæsam 03,190.079e brÃhmaïebhyo m­gayantÅ sÆn­tÃni; tathà brahman puïyalokaæ labheyam 03,190.080 vÃmadeva uvÃca 03,190.080a tvayà trÃtaæ rÃjakulaæ Óubhek«aïe; varaæ v­ïÅ«vÃpratimaæ dadÃni te 03,190.080c praÓÃdhÅmaæ svajanaæ rÃjaputri; ik«vÃkurÃjyaæ sumahac cÃpy anindye 03,190.080d*0966_01 sÃdhvi sthiraæ ceyam adu«Âacittà 03,190.080d*0966_02 dharme matis te satataæ prayÃtu 03,190.080d*0966_03 varaæ ca matta÷ pratikÃÇk«asva subhru 03,190.080d*0966_04 tvayà v­«a÷ pÃlanÅyo hi nityam 03,190.081 rÃjaputry uvÃca 03,190.081a varaæ v­ïe bhagavann ekam eva; vimucyatÃæ kilbi«Ãd adya bhartà 03,190.081b*0967_01 v­ttena buddhyà ca viv­ddhim etu 03,190.081b*0967_02 jÅved asau mama putro 'dya vipra 03,190.081c Óivena cÃdhyÃhi saputrabÃndhavaæ; varo v­to hy e«a mayà dvijÃgrya 03,190.082 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,190.082a Órutvà vaca÷ sa munÅ rÃjaputryÃs; tathÃstv iti prÃha kurupravÅra 03,190.082c tata÷ sa rÃjà mudito babhÆva; vÃmyau cÃsmai saæpradadau praïamya 03,190.082d@021_0001 1 03,190.082d@021_0002 vaiÓaæpÃyana uvÃca | 03,190.082d@021_0003 mÃrkaï¬eyam ­«ayo brÃhmaïà yudhi«ÂhiraÓ ca paryap­cchan | ­«i÷ kena 03,190.082d@021_0004 dÅrghÃyur ÃsÅd baka÷ ||1|| mÃrkaï¬eyas tu tÃn sarvÃn uvÃca | mahÃtapà 03,190.082d@021_0005 dÅrghÃyuÓ ca bako rÃjar«i÷ | nÃtra kÃryà vicÃraïà ||2|| 03,190.082d@021_0006 etac chrutvà tu kaunteyo bhrÃt­bhi÷ saha bhÃrata | 03,190.082d@021_0007 mÃrkaï¬eyaæ paryap­cchad dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ ||3|| 03,190.082d@021_0008 bakadÃlbhyau mahÃtmÃnau ÓrÆyete cirajÅvinau | 03,190.082d@021_0009 sakhÃyau devarÃjasya tÃv ­«Å lokasaæmatau ||4|| 03,190.082d@021_0010 etad icchÃmi bhagavan bakaÓakrasamÃgamam | 03,190.082d@021_0011 sukhadu÷khasamÃyuktaæ tattvena kathayasva me ||5|| 03,190.082d@021_0012 mÃrkaï¬eya uvÃca | 03,190.082d@021_0013 v­tte devÃsure rÃjan saægrÃme lomahar«aïe | 03,190.082d@021_0014 trayÃïÃm api lokÃnÃm indro lokÃdhipo 'bhavat ||6|| 03,190.082d@021_0015 samyag var«ati parjanya÷ sasyasapada uttamÃ÷ | 03,190.082d@021_0016 nirÃmayÃ÷ sudharmi«ÂhÃ÷ prajà dharmaparÃyaïÃ÷ ||7|| 03,190.082d@021_0017 muditaÓ ca jana÷ sarva÷ svadharme«u vyavasthita÷ | 03,190.082d@021_0018 tÃ÷ prajà muditÃ÷ sarvà d­«Âvà balani«Ædana÷ ||8|| 03,190.082d@021_0019 tatas tu mudito rÃjan devarÃja÷ Óatakratu÷ | 03,190.082d@021_0020 airÃvataæ samÃsthÃya tÃ÷ paÓyan muditÃ÷ prajÃ÷ ||9|| 03,190.082d@021_0021 ÃÓramÃæÓ ca vicitrÃæÓ ca nadÅÓ ca vividhÃ÷ ÓubhÃ÷ | 03,190.082d@021_0022 nagarÃïi sam­ddhÃni kheÂä janapadÃæs tathà ||10|| 03,190.082d@021_0023 prajÃpÃlanadak«ÃæÓ ca narendrÃn dharmacÃriïa÷ | 03,190.082d@021_0024 udapÃnaæ prapà vÃpÅ ta¬ÃgÃni sarÃæsi ca ||11|| 03,190.082d@021_0025 nÃnÃvratasamÃcÃrai÷ sevitÃni dvijottamai÷ | 03,190.082d@021_0026 tato 'vatÅrya ramyÃyÃæ p­thvyÃæ rÃja¤ Óatakratu÷ ||12|| 03,190.082d@021_0027 tatra ramye Óive deÓe bahuv­k«asamÃkule | 03,190.082d@021_0028 pÆrvasyÃæ diÓi ramyÃyÃæ samudrÃbhyÃÓato n­pa ||13|| 03,190.082d@021_0029 tatrÃÓramapadaæ ramyaæ m­gadvijani«evitam | 03,190.082d@021_0030 tatrÃÓramapade ramye bakaæ paÓyati devarà||14|| 03,190.082d@021_0031 bakas tu d­«Âvà devendraæ d­¬haæ prÅtamanÃbhavat | 03,190.082d@021_0032 pÃdyÃsanÃrghadÃnena phalamÆlair athÃrcayat ||15|| 03,190.082d@021_0033 sukhopavi«Âo varadas tatas tu balasÆdana÷ | 03,190.082d@021_0034 tata÷ praÓnaæ bakaæ deva uvÃca tridaÓeÓvara÷ ||16|| 03,190.082d@021_0035 Óataæ var«asahasrÃïi mune jÃtasya te 'nagha | 03,190.082d@021_0036 samÃkhyÃhi mama brahman kiæ du÷khaæ cirajÅvinÃm ||17|| 03,190.082d@021_0037 baka uvÃca | 03,190.082d@021_0038 apriyai÷ saha saævÃsa÷ priyaiÓ cÃpi vinÃbhava÷ | 03,190.082d@021_0039 asadbhi÷ saæprayogaÓ ca tad du÷khaæ cirajÅvinÃm ||18|| 03,190.082d@021_0040 putradÃravinÃÓo 'tra j¤ÃtÅnÃæ suh­dÃm api | 03,190.082d@021_0041 pare«v Ãyattatà k­cchraæ kiæ nu du÷khataraæ tata÷ ||19|| 03,190.082d@021_0042 nÃnyad du÷khataraæ kiæ cil loke«u pratibhÃti me | 03,190.082d@021_0043 arthair vihÅna÷ puru«a÷ parai÷ saæparibhÆyate ||20|| 03,190.082d@021_0044 akulÃnÃæ kule bhÃvaæ kulÅnÃnÃæ kulak«ayam | 03,190.082d@021_0045 saæyogaæ viprayogaæ ca paÓyanti cirajÅvina÷ ||21|| 03,190.082d@021_0046 api pratyak«am evaitat tava deva Óatakrato | 03,190.082d@021_0047 akulÃnÃæ sam­ddhÃnÃæ kathaæ kulaviparyaya÷ ||22|| 03,190.082d@021_0048 devadÃnavagandharvamanu«yoragarÃk«asÃ÷ | 03,190.082d@021_0049 prÃpnuvanti viparyÃsaæ kiæ nu du÷khataraæ tata÷ ||23|| 03,190.082d@021_0050 kule jÃtÃÓ ca kliÓyante dau«kuleyavaÓÃnugÃ÷ | 03,190.082d@021_0051 ìhyair daridrÃvamatÃ÷ kiæ nu du÷khataraæ tata÷ | 03,190.082d@021_0052 loke vaidharmyam etat tu d­Óyate bahuvistaram ||24|| 03,190.082d@021_0053 hÅnaj¤ÃnÃÓ ca d­Óyante kliÓyante prÃj¤akovidÃ÷ | 03,190.082d@021_0054 bahudu÷khaparikleÓaæ mÃnu«yam iha d­Óyate ||25|| 03,190.082d@021_0055 indra uvÃca | 03,190.082d@021_0056 punar eva mahÃbhÃga devar«igaïasevita | 03,190.082d@021_0057 samÃkhyÃhi mama brahman kiæ sukhaæ cirajÅvinÃm ||26|| 03,190.082d@021_0058 baka uvÃca | 03,190.082d@021_0059 a«Âame dvÃdaÓe vÃpi ÓÃkaæ ya÷ pacate g­he | 03,190.082d@021_0060 kumitrÃïy anapÃÓritya kiæ vai sukhataraæ tata÷ ||27|| 03,190.082d@021_0061 yatrÃhÃni na gaïyante nainam Ãhur mahÃÓanam | 03,190.082d@021_0062 api ÓÃkaæ pacÃnasya sukhaæ vai maghavan g­he ||28|| 03,190.082d@021_0063 arjitaæ svena vÅryeïa nÃnyapÃÓritya kaæ cana | 03,190.082d@021_0064 phalaÓÃkam api Óreyo bhoktuæ hy ak­païaæ g­he ||29|| 03,190.082d@021_0065 parasya tu g­he bhoktu÷ paribhÆtasya nityaÓa÷ | 03,190.082d@021_0066 sum­«Âam api na Óreyo vikalpo 'yam ata÷ satÃm ||30|| 03,190.082d@021_0067 Óvavat kÅlÃlapo yas tu parÃnnaæ bhoktum icchati | 03,190.082d@021_0068 dhig astu tasya tad bhuktaæ k­païasya durÃtmana÷ ||31|| 03,190.082d@021_0069 yo dattvÃtithibhÆtebhya÷ pit­bhyaÓ ca dvijottama÷ | 03,190.082d@021_0070 Ói«ÂÃny annÃni yo bhuÇkte kiæ vai sukhataraæ tata÷ ||32|| 03,190.082d@021_0071 ato m­«Âataraæ nÃnyat pÆtaæ kiæ cic chatakrato | 03,190.082d@021_0072 dattvà yas tv atithibhyo vai bhuÇkte tenaiva nityaÓa÷ ||33|| 03,190.082d@021_0073 yÃvato hy andhasa÷ piï¬Ãn aÓnÃti satataæ dvija÷ | 03,190.082d@021_0074 tÃvatÃæ gosahasrÃïÃæ phalaæ prÃpnoti dÃyaka÷ ||34|| 03,190.082d@021_0075 yad eno yauvanak­taæ tat sarvaæ naÓyate dhruvam | 03,190.082d@021_0076 sadak«iïasya bhuktasya dvijasya tu kare gatam | 03,190.082d@021_0077 yad vÃri vÃriïà si¤cet tad dhy enas tarate k«aïÃt ||35|| 03,190.082d@021_0078 mÃrkaï¬eya uvÃca | 03,190.082d@021_0079 etÃÓ cÃnyÃÓ ca vai bahvÅ÷ kathayitvà kathÃ÷ ÓubhÃ÷ | 03,190.082d@021_0080 bakena saha devendra Ãp­cchya tridivaæ gata÷ ||36|| 03,190.082d@021_0082 2 03,190.082d@021_0083 vaiÓaæpÃyana uvÃca | 03,190.082d@021_0084 tata÷ pÃï¬avÃ÷ punar mÃrkaï¬eyam Æcu÷ | kathitaæ brÃhmaïamahÃbhÃgyam | 03,190.082d@021_0085 rÃjanyamahÃbhÃgyam idÃnÅæ ÓuÓrÆ«Ãm Ãha iti ||37|| 03,190.082d@021_0086 tÃn uvÃca mÃrkaï¬eyo mahar«i÷ | ÓrÆyatÃm idÃnÅæ rÃjanyÃnÃæ mahÃbhÃgyam iti ||38|| 03,190.082d@021_0087 kurÆïÃm anyatama÷ suhotro nÃma rÃjà mahar«Ån abhigamya 03,190.082d@021_0088 niv­tya rathastham eva rÃjÃnam auÓÅnaraæ Óibiæ dadarÓÃbhimukham ||39|| 03,190.082d@021_0089 tau sametya paraspareïa yathÃvaya÷ pÆjÃæ prayujya guïasÃmyena 03,190.082d@021_0090 paraspareïa tulyÃtmÃnau viditvÃnyonyasya panthÃnaæ na dadatu÷ ||40|| 03,190.082d@021_0091 tatra nÃrada÷ prÃdur ÃsÅt | kim idaæ bhavantau parasparasya panthÃnam Ãv­tya 03,190.082d@021_0092 ti«Âhata iti ||41|| tÃv Æcatur nÃradam | naitad bhagavan | pÆrvakarmakartrÃdibhir 03,190.082d@021_0093 viÓi«Âasya panthà upadiÓyate samarthÃya và | ÃvÃæ ca sakhyaæ 03,190.082d@021_0094 paraspareïopagatau | tac cÃvadhÃnato 'tyutk­«Âam adharottaraæ paribhra«Âam ||42|| 03,190.082d@021_0095 nÃradas tv evam ukta÷ Ólokatrayam apaÂhat ||43|| 03,190.082d@021_0096 krÆra÷ kauravya m­dave m­du÷ krÆre ca kaurava | 03,190.082d@021_0097 sÃdhuÓ cÃsÃdhave sÃdhu÷ sÃdhave nÃpnuyÃt katham ||44|| 03,190.082d@021_0098 k­taæ Óataguïaæ kuryÃn nÃsti deve«u nirïaya÷ | 03,190.082d@021_0099 auÓÅnara÷ sÃdhuÓÅlo bhavato vai mahÅpati÷ ||45|| 03,190.082d@021_0100 jayet kadaryaæ dÃnena satyenÃn­tavÃdinam | 03,190.082d@021_0101 k«amayà krÆrakarmÃïam asÃdhuæ sÃdhunà jayet ||46|| 03,190.082d@021_0102 tad ubhÃv eva bhavantÃv udÃrau | ya idÃnÅæ bhavadbhyÃm anyatama÷ so 'pasarpatu | 03,190.082d@021_0103 etad vai nidarÓanam | ity uktvà tÆ«ïÅæ nÃrado babhÆva ||47|| 03,190.082d@021_0104 etac chrutvà tu kauravya÷ Óibiæ pradak«iïaæ k­tvà panthÃnaæ dattvà bahukarmabhi÷ 03,190.082d@021_0105 praÓasya prayayau ||48|| tad etad rÃj¤o mahÃbhÃgyam apy uktavÃn 03,190.082d@021_0106 nÃrada÷ ||49|| 03,190.082d@021_0108 3 03,190.082d@021_0109 mÃrkaï¬eya uvÃca | 03,190.082d@021_0110 idam anyac chrÆyatÃm | yayÃtir nÃhu«o rÃjà rÃjyastha÷ paurajanÃv­ta 03,190.082d@021_0111 ÃsÃæ cakre ||50|| gurvarthÅ brÃhmaïa upetyÃbravÅt | bho rÃjan gurvarthaæ 03,190.082d@021_0112 bhik«eyaæ samayÃd iti ||51|| rÃjovÃca | bravÅtu bhagavÃn samayam 03,190.082d@021_0113 iti ||52|| 03,190.082d@021_0114 brÃhmaïa uvÃca | 03,190.082d@021_0115 vidve«aïaæ paramaæ jÅvaloke 03,190.082d@021_0116 kuryÃn nara÷ pÃrthiva yÃcyamÃna÷ | 03,190.082d@021_0117 taæ tvÃæ p­cchÃmi kathaæ tu rÃjan 03,190.082d@021_0118 dadyÃd bhavÃn dayitaæ ca me 'dya ||53|| 03,190.082d@021_0119 rÃjovÃca | 03,190.082d@021_0120 na cÃnukÅrtaye dattvà 03,190.082d@021_0121 ayÃcyam arthaæ na ca saæÓ­ïomi | 03,190.082d@021_0122 prÃpyam arthaæ ca saæÓrutya 03,190.082d@021_0123 taæ cÃpi dattvà susukhÅ bhavÃmi ||54|| 03,190.082d@021_0124 dadÃmi te rohiïÅnÃæ sahasraæ 03,190.082d@021_0125 priyo hi me brÃhmaïo yÃcamÃna÷ | 03,190.082d@021_0126 na me mana÷ kupyati yÃcamÃne 03,190.082d@021_0127 dattaæ na ÓocÃmi kadà cid artham ||55|| 03,190.082d@021_0128 ity uktvà brÃhmaïÃya rÃjà gosahasraæ dadau | prÃptavÃæÓ ca gavÃæ sahasraæ 03,190.082d@021_0129 brÃhmaïa iti ||56|| 03,190.082d@021_0131 4 03,190.082d@021_0132 vaiÓaæpÃyana uvÃca | 03,190.082d@021_0133 bhÆya eva mahÃbhÃgyaæ kathyatÃm ity abravÅt pÃï¬ava÷ ||57|| 03,190.082d@021_0134 athÃca«Âa mÃrkaï¬eya÷ | mahÃrÃja v­«adarbhasedukanÃmÃnau rÃjÃnau 03,190.082d@021_0135 nÅtimÃrgaratÃv astropÃstrak­tinau ||58|| seduko v­«adarbhasya bÃlasyaiva 03,190.082d@021_0136 upÃæÓuvratam abhyajÃnÃt | kupyam adeyaæ brÃhmaïasya ||59|| atha taæ sedukaæ 03,190.082d@021_0137 brÃhmaïa÷ kaÓ cid vedÃdhyayanasaæpanna ÃÓi«aæ dattvà gurvarthÅ bhik«itavÃn | 03,190.082d@021_0138 aÓvasahasraæ me bhagavÃn dadÃtv iti ||60|| taæ seduko brÃhmaïam abravÅt | 03,190.082d@021_0139 nÃsti saæbhavo gurvarthaæ dÃtum iti | sa tvaæ gaccha v­«adarbhasakÃÓam | 03,190.082d@021_0140 rÃjà paramadharmaj¤a÷ | brÃhmaïa taæ bhik«asva | sa te dÃsyati | tasyaitad upÃæÓuvratam 03,190.082d@021_0141 iti ||61|| atha brÃhmaïo v­«adarbhasakÃÓaæ gatvà aÓvasahasram 03,190.082d@021_0142 ayÃcata | sa rÃjà taæ kaÓenÃtìayat | taæ brÃhmaïo 'bravÅt | kiæ 03,190.082d@021_0143 haæsy anÃgasaæ mÃm iti ||62|| evam uktvà taæ Óapantaæ rÃjÃha | vipra kiæ 03,190.082d@021_0144 yo na dadÃti tubhyam | utÃho svid brÃhmaïyam etat ||63|| brÃhmaïa 03,190.082d@021_0145 uvÃca | rÃjÃdhirÃja tava samÅpaæ sedukena pre«ito bhik«itum Ãgata÷ | 03,190.082d@021_0146 tenÃnuÓi«Âena mayà tvaæ bhik«ito 'si ||64|| rÃjovÃca | pÆrvÃhïe te 03,190.082d@021_0147 dÃsyÃmi | yo me 'dya balir Ãgami«yati | yo hanyate kaÓayà kathaæ 03,190.082d@021_0148 moghaæ k«epaïaæ tasya syÃt ||65|| ity uktvà brÃhmaïÃya daivasikÃm utpattiæ 03,190.082d@021_0149 prÃdÃt | adhikasyÃÓvasahasrasya mÆlyam evÃdÃd iti ||66|| 03,190.082d@021_0151 5 03,190.082d@021_0152 mÃrkaï¬eya uvÃca | 03,190.082d@021_0153 devÃnÃæ kathà saæjÃtà | mahÅtalaæ gatvà mahÅpatiæ Óibim auÓÅnaraæ 03,190.082d@021_0154 sÃdhv enaæ Óibiæ jij¤ÃsyÃma iti ||67|| evaæ bho ity uktvà agnÅndrÃv 03,190.082d@021_0155 upati«ÂhetÃm | agni÷ kapotarÆpeïa | tam abhyadhÃvad Ãmi«Ãrtham indra÷ 03,190.082d@021_0156 ÓyenarÆpeïa ||68|| atha kapoto rÃj¤o divyÃsanÃsÅnasyotsaÇgaæ 03,190.082d@021_0157 nyapatat ||69|| 03,190.082d@021_0158 atha purohito rÃjÃnam abravÅt | prÃïarak«aïÃrthaæ ÓyenÃd bhÅto 03,190.082d@021_0159 bhavantaæ prÃïÃrthÅ prapadyate | vasu dadÃtu | antavÃn pÃrthivo 'sya 03,190.082d@021_0160 ni«k­tiæ kuryÃt | ghoraæ kapotasya nipÃtam Ãhu÷ ||70|| 03,190.082d@021_0161 atha kapoto rÃjÃnam abravÅt | prÃïarak«Ãrthaæ ÓyenÃd bhÅto bhavantaæ 03,190.082d@021_0162 prÃïarak«ÃrthÅ prapadye | aÇgair aÇgÃni prÃpyÃrthÅ munir bhÆtvà prÃïÃæs tvÃæ 03,190.082d@021_0163 prapadye | svÃdhyÃyena karÓitaæ brahmacÃriïaæ mÃæ viddhi | tapasà damena 03,190.082d@021_0164 yuktam ÃcÃryasyÃpratikÆlabhëiïam | evaæyuktam apÃpaæ mÃæ viddhi ||71|| 03,190.082d@021_0165 gadÃmi vedÃn vicinomi chanda÷ 03,190.082d@021_0166 sarve vedà ak«araÓo me adhÅtÃ÷ | 03,190.082d@021_0167 na sÃdhu dÃnaæ Órotriyasya pradÃnaæ 03,190.082d@021_0168 mà prÃdÃ÷ ÓyenÃya na kapoto 'smi ||72|| 03,190.082d@021_0169 atha Óyeno rÃjÃnam abravÅt ||73|| 03,190.082d@021_0170 paryÃyeïa vasatir và bhave«u 03,190.082d@021_0171 sarge jÃta÷ pÆrvam asmÃt kapotÃt | 03,190.082d@021_0172 tvam ÃdadÃno 'tha kapotam enaæ 03,190.082d@021_0173 mà tvaæ rÃjan vighnakartà bhavethÃ÷ ||74|| 03,190.082d@021_0174 rÃjovÃca | 03,190.082d@021_0175 kened­ÓÅ jÃtu parà hi d­«Âà 03,190.082d@021_0176 vÃg ucyamÃnà Óakunena saæsk­tà | 03,190.082d@021_0177 yÃæ vai kapoto vadate yÃæ ca Óyena 03,190.082d@021_0178 ubhau viditvà katham astu sÃdhu ||75|| 03,190.082d@021_0179 nÃsya var«aæ var«ati var«akÃle 03,190.082d@021_0180 nÃsya bÅjaæ rohati kÃla uptam | 03,190.082d@021_0181 bhÅtaæ prapannaæ yo hi dadÃti Óatrave 03,190.082d@021_0182 na trÃïaæ labhet trÃïam icchan sa kÃle ||76|| 03,190.082d@021_0183 jÃtà hrasvà prajà pramÅyate 03,190.082d@021_0184 sadà na vÃsaæ pitaro 'sya kurvate | 03,190.082d@021_0185 bhÅtaæ prapannaæ yo dadÃti Óatrave 03,190.082d@021_0186 nÃsya devÃ÷ pratig­hïanti havyam ||77|| 03,190.082d@021_0187 mogham annaæ vindati cÃpracetÃ÷ 03,190.082d@021_0188 svargÃl lokÃd bhraÓyati ÓÅghram eva | 03,190.082d@021_0189 bhÅtaæ prapannaæ yo hi dadÃti Óatrave 03,190.082d@021_0190 sendrà devÃ÷ praharanty asya vajram ||78|| 03,190.082d@021_0191 uk«Ãïaæ paktvà saha odanena 03,190.082d@021_0192 asmÃt kapotÃt prati te nayantu | 03,190.082d@021_0193 yasmin deÓe ramase 'tÅva Óyena 03,190.082d@021_0194 tatra mÃæsaæ Óibayas te vahantu ||79|| 03,190.082d@021_0195 Óyena uvÃca | 03,190.082d@021_0196 nok«Ãïo rÃjan prÃrthayeyaæ na cÃnyad 03,190.082d@021_0197 asmÃn mÃæsam adhikaæ và kapotÃt | 03,190.082d@021_0198 devair datta÷ so 'dya mamai«a bhak«as 03,190.082d@021_0199 tan me dadasva ÓakunÃnÃm abhÃvÃt ||80|| 03,190.082d@021_0200 rÃjovÃca | 03,190.082d@021_0201 uk«Ãïaæ veha tam anÆnaæ nayantu 03,190.082d@021_0202 te paÓyantu puru«Ã mamaiva | 03,190.082d@021_0203 bhayÃhitasya dÃyaæ mamÃntikÃt tvÃæ 03,190.082d@021_0204 pratyÃmnÃyaæ tu tvaæ hy enaæ mà hiæsÅ÷ ||81|| 03,190.082d@021_0205 tyaje prÃïÃn naiva dadyÃæ kapotaæ 03,190.082d@021_0206 saumyo hy ayaæ kiæ na jÃnÃsi Óyena | 03,190.082d@021_0207 yathà kleÓaæ mà kuru«veha saumya 03,190.082d@021_0208 nÃhaæ kapotam arpayi«ye kathaæ cit ||82|| 03,190.082d@021_0209 yathà mÃæ vai sÃdhuvÃdai÷ prasannÃ÷ 03,190.082d@021_0210 praÓaæseyu÷ Óibaya÷ karmaïà tu | 03,190.082d@021_0211 yathà Óyena priyam eva kuryÃæ 03,190.082d@021_0212 praÓÃdhi mÃæ yad vades tat karomi ||83|| 03,190.082d@021_0213 Óyena uvÃca | Æror dak«iïÃd utk­tya svapiÓitaæ tÃvad rÃjan yÃvan 03,190.082d@021_0214 mÃsaæ kapotena samam | tathà tasmÃt sÃdhu trÃta÷ kapota÷ | praÓaæseyuÓ ca 03,190.082d@021_0215 Óibaya÷ | k­taæ ca priyaæ syÃn mameti ||84|| 03,190.082d@021_0216 atha sa dak«iïÃd Æror utk­tya svamÃæsapeÓÅæ tulayÃdhÃrayat | gurutara 03,190.082d@021_0217 eva kapota ÃsÅt ||85|| punar anyam uccakarta | gurutara eva 03,190.082d@021_0218 kapota÷ ||86|| evaæ sarvaæ samadhigatya ÓarÅraæ tulÃyÃm ÃropayÃm Ãsa | 03,190.082d@021_0219 tat tathÃpi gurutara eva kapota ÃsÅt ||87|| atha rÃjà svayam eva 03,190.082d@021_0220 tulÃm Ãruroha | na ca vyalÅkam ÃsÅd rÃj¤a÷ ||88|| etad v­ttÃntaæ d­«Âvà 03,190.082d@021_0221 trÃta ity uktvà prÃlÅyata Óyena÷ ||89|| atha rÃjà abravÅt ||90|| 03,190.082d@021_0222 kapotaæ vidyu÷ Óibayas tvÃæ kapota 03,190.082d@021_0223 p­cchÃmi te Óakune ko nu Óyena÷ | 03,190.082d@021_0224 nÃnÅÓvara Åd­Óaæ jÃtu kuryÃd 03,190.082d@021_0225 etaæ praÓnaæ bhagavan me vicak«va ||91|| 03,190.082d@021_0226 kapota uvÃca | 03,190.082d@021_0227 vaiÓvÃnaro 'haæ jvalano dhÆmaketur 03,190.082d@021_0228 athaiva Óyeno vajrahasta÷ ÓacÅpati÷ | 03,190.082d@021_0229 sÃdhu j¤Ãtuæ tvÃm ­«abhaæ sauratheya nau 03,190.082d@021_0230 jij¤Ãsayà tvatsakÃÓaæ prapannau ||92|| 03,190.082d@021_0231 yÃm etÃæ peÓÅæ mama ni«krayÃya 03,190.082d@021_0232 prÃdÃd bhavÃn asinotk­tya rÃjan | 03,190.082d@021_0233 etad vo lak«ma Óivaæ karomi 03,190.082d@021_0234 hiraïyavarïaæ ruciraæ puïyagandham ||93|| 03,190.082d@021_0235 etÃsÃæ prajÃnÃæ pÃlayità yaÓasvÅ 03,190.082d@021_0236 surar«ÅïÃm atha saæmato bh­Óam | 03,190.082d@021_0237 etasmÃt pÃrÓvÃt puru«o jani«yati 03,190.082d@021_0238 kapotarometi ca tasya nÃma ||94|| 03,190.082d@021_0239 kapotaromÃïaæ Óibinaudbhidaæ putraæ prÃpsyasi n­pa | v­«asaæhananaæ 03,190.082d@021_0240 yaÓodÅpyamÃnaæ dra«ÂÃsi ÓÆrav­«abhaæ saurathÃnÃm ||95|| 03,190.082d@021_0242 6 03,190.082d@021_0243 vaiÓaæpÃyana uvÃca | 03,190.082d@021_0244 bhÆya eva mahÃbhÃgyaæ kathyatÃm | ity abravÅt pÃï¬avo mÃrkaï¬eyam 03,190.082d@021_0245 ||96|| 03,190.082d@021_0246 athÃca«Âa mÃrkaï¬eya÷ | a«Âakasya vaiÓvÃmitrer aÓvamedhe sarve rÃjÃna÷ 03,190.082d@021_0247 prÃgacchan | bhrÃtaraÓ cÃsya pratardano vasumanÃ÷ Óibir auÓÅnara iti ||97|| 03,190.082d@021_0248 sa ca samÃptayaj¤o bhrÃt­bhi÷ saha rathena prÃyÃt | te ca nÃradam Ãgacchantam 03,190.082d@021_0249 abhivÃdyÃrohatu bhavÃn ratham ity abruvan ||98|| tÃæs tathety uktvà 03,190.082d@021_0250 ratham Ãruroha ||99|| 03,190.082d@021_0251 atha te«Ãm eka÷ surar«iæ nÃradam abravÅt | prasÃdya bhagavantaæ kiæ cid 03,190.082d@021_0252 iccheyaæ pra«Âum iti ||100|| p­ccha | ity abravÅd ­«i÷ ||101|| 03,190.082d@021_0253 so 'bravÅt | Ãyu«manta÷ sarvaguïapramuditÃ÷ | athÃyu«mantaæ 03,190.082d@021_0254 svargasthÃnaæ caturbhir yÃtavyaæ syÃt ko 'vataret ||102|| ayam a«Âako 'vataret | 03,190.082d@021_0255 ity abravÅd ­«i÷ ||103|| kiæ kÃraïam | ity ap­cchat ||104|| 03,190.082d@021_0256 athÃca«Âa | a«Âakasya g­he mayà u«itam | sa mÃæ rathenÃnuprÃvahat ||105|| 03,190.082d@021_0257 athÃpaÓyam anekÃni gosahasrÃïi varïaÓo viviktÃni 03,190.082d@021_0258 ||106|| tam aham ap­ccham | kasyemà gÃva iti ||107|| so 'bravÅt | 03,190.082d@021_0259 mayà nis­«Âà ity etÃ÷ ||108|| tenaiva svayaæ ÓlÃghati kathitena | e«o 'vataret 03,190.082d@021_0260 ||109|| 03,190.082d@021_0261 atha tribhir yÃtavyam | sÃæprataæ ko 'vataret ||110|| pratardana÷ | 03,190.082d@021_0262 ity abravÅd ­«i÷ ||111|| tatra kiæ kÃraïam ||112|| pratardanasyÃpi g­he 03,190.082d@021_0263 mayo«itam | sa mÃæ rathenÃnuprÃvahat ||113|| athainaæ brÃhmaïo bhik«eta | 03,190.082d@021_0264 aÓvaæ me dadÃtu bhavÃn ||114|| niv­tto dÃsyÃmi | ity abravÅd brÃhmaïam 03,190.082d@021_0265 ||115|| tvaritam eva dÅyatÃm | ity abravÅd brÃhmaïa÷ ||116|| tvaritam 03,190.082d@021_0266 eva ||117|| sa brÃhmaïasyaivam uktvà dak«iïaæ pÃrÓvam adadat ||118|| 03,190.082d@021_0267 athÃnyo 'py aÓvÃrthÅ brÃhmaïa Ãgacchat ||119|| tathaiva cainam uktvà 03,190.082d@021_0268 vÃmapÃr«ïim abhyadÃt ||120|| atha prÃyÃt | punar api cÃnyo 'py aÓvÃrthÅ 03,190.082d@021_0269 brÃhmaïa Ãgacchat | tvarito 'tha tasmai apanahya vÃmaæ dhuryam adadat 03,190.082d@021_0270 ||121|| atha prayÃt | punar anya Ãgacchad aÓvÃrthÅ brÃhmaïa÷ || tam abravÅt | 03,190.082d@021_0271 atiyÃto dÃsyÃmi ||122|| tvaritam eva me dÅyatÃm | 03,190.082d@021_0272 ity abravÅd brÃhmaïa÷ ||123|| tasmai dattvÃÓvaæ rathadhuraæ g­hïatà vyÃh­tam | 03,190.082d@021_0273 brÃhmaïÃnÃæ sÃæprataæ nÃsti kiæ cid iti ||124|| ya e«a dadÃti cÃsÆyati 03,190.082d@021_0274 ca tena vyÃh­tena tathÃvataret ||125|| 03,190.082d@021_0275 atha dvÃbhyÃæ yÃtavyam iti ko 'vataret ||126|| vasumanà avataret | 03,190.082d@021_0276 ity abravÅd ­«i÷ ||127|| kiæ kÃraïam | ity ap­cchat ||128|| 03,190.082d@021_0277 athÃca«Âa nÃrada÷ | ahaæ paribhraman vasumanaso g­ham upasthita÷ | svastivacanam 03,190.082d@021_0278 ÃsÅt | pu«parathasya prayojanena tam aham anvagaccham | svastivÃcite«u 03,190.082d@021_0279 brÃhmaïe«u ratho brÃhmaïÃnÃæ darÓita÷ | tam ahaæ rathaæ prÃÓaæsam 03,190.082d@021_0280 ||129|| atha rÃjÃbravÅt | bhagavatà ratha÷ praÓasta÷ | e«a bhagavato 03,190.082d@021_0281 ratha iti ||130|| atha kadà cit punar apy aham upasthita÷ | punar eva ca rathaprayojanam 03,190.082d@021_0282 ÃsÅt ||131|| samyag ayam e«a bhagavata÷ | ity evaæ rÃjÃbravÅd 03,190.082d@021_0283 iti ||132|| punar eva t­tÅyaæ svastivÃcanaæ samabhÃvayam ||133|| atha 03,190.082d@021_0284 rÃjà brÃhmaïÃnÃæ darÓayan mÃm abhiprek«yÃbravÅt | atho bhagavatà 03,190.082d@021_0285 pu«parathasya svastivÃcanÃni su«Âhu saæbhÃvitÃni ||134|| etena drohavacanenÃvataret 03,190.082d@021_0286 ||135|| 03,190.082d@021_0287 athaikena yÃtavyaæ syÃt ko 'vataret ||136|| punar nÃrada Ãha | 03,190.082d@021_0288 Óibir yÃyÃt | aham avatareyam ||137|| atra kiæ kÃraïam | ity abravÅt ||138|| 03,190.082d@021_0289 asÃv ahaæ Óibinà samo nÃsmi ||139|| yato brÃhmaïa÷ kaÓ cid 03,190.082d@021_0290 enam abravÅt | Óibe annÃrthy asmÅti ||140|| tam abravÅc chibi÷ | kiæ 03,190.082d@021_0291 kriyatÃm | Ãj¤Ãpayatu bhavÃn iti ||141|| athainaæ brÃhmaïo 'bravÅt | 03,190.082d@021_0292 ya e«a te putro b­hadgarbho nÃma e«a pramÃtavya iti | tam enaæ saæskuru | 03,190.082d@021_0293 annaæ copapÃdaya | tato 'haæ pratÅk«ya iti ||142|| tata÷ putraæ pramÃthya 03,190.082d@021_0294 saæsk­tya vidhinà sÃdhayitvà pÃtryÃm arpayitvà Óirasà pratig­hya 03,190.082d@021_0295 brÃhmaïam am­gayat ||143|| athÃsya m­gayamÃïasya kaÓ cid Ãca«Âa | e«a 03,190.082d@021_0296 te brÃhmaïo nagaraæ praviÓya dahati te g­haæ koÓÃgÃram ÃyudhÃgÃraæ 03,190.082d@021_0297 stryagÃram aÓvaÓÃlÃæ hastiÓÃlÃæ ca kruddha iti ||144|| atha Óibis tathaivÃvik­tamukhavarïo 03,190.082d@021_0298 nagaraæ praviÓya brÃhmaïaæ tam abravÅt | siddhaæ bhagavann 03,190.082d@021_0299 annam iti ||145|| brÃhmaïo na kiæ cid vyÃjahÃra | vismayÃd adhomukhaÓ 03,190.082d@021_0300 cÃsÅt ||146|| tata÷ prÃsÃdayad brÃhmaïam | bhagavan bhujyatÃm iti 03,190.082d@021_0301 ||147|| muhÆrtÃd udvÅk«va Óibim abravÅt | tvam evaitad aÓÃneti ||148|| 03,190.082d@021_0302 tatrÃha | tathà | iti ||149|| Óibis tathaivÃvimanà mahitvà kapÃlam 03,190.082d@021_0303 abhyuddhÃrya bhoktum aicchat ||150|| athÃsya brÃhmaïo hastam ag­hïÃt | 03,190.082d@021_0304 abravÅc cainam | jitakrodho 'si | na te kiæ cid aparityÃjyaæ brÃhmaïÃrthe 03,190.082d@021_0305 ||151|| brÃhmaïo 'pi taæ mahÃbhÃgaæ sabhÃjayat ||152|| sa hy udvÅk«yamÃïa÷ 03,190.082d@021_0306 putram apaÓyad agre ti«Âhantaæ devakumÃram iva puïyagandhÃnvitam alaæk­tam 03,190.082d@021_0307 ||153|| sarvaæ ca tam arthaæ vidhÃya brÃhmaïo 'ntaradhÅyata ||154|| 03,190.082d@021_0308 tasya rÃjar«er vidhÃtà tenaiva ve«eïa parÅk«Ãrtham Ãgata iti ||155|| 03,190.082d@021_0309 tasminn antarhite amÃtyà rÃjÃnam Æcu÷ | kiæ prepsunà bhavatà idam evaæ 03,190.082d@021_0310 jÃnatà k­tam iti ||156|| 03,190.082d@021_0311 Óibir uvÃca | 03,190.082d@021_0312 naivÃham etad yaÓase dadÃni 03,190.082d@021_0313 na cÃrthahetor na ca bhogat­«ïayà | 03,190.082d@021_0314 pÃpair anÃsevita e«a mÃrga 03,190.082d@021_0315 ity evam etat sakalaæ karomi ||157|| 03,190.082d@021_0316 sadbhi÷ sadÃdhyÃsitaæ tu praÓastaæ 03,190.082d@021_0317 tasmÃt praÓastaæ Órayate matir me | 03,190.082d@021_0318 etan mahÃbhÃgyavaraæ Óibes tu 03,190.082d@021_0319 tasmÃd ahaæ veda yathÃvad etat ||158|| 03,191.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,191.001A mÃrkaï¬eyam ­«aya÷ pÃï¬avÃÓ ca paryap­cchan 03,191.001B asti kaÓ cid bhavataÓ cirajÃtatara iti 03,191.002A sa tÃn uvÃca 03,191.002B asti khalu rÃjar«ir indradyumno nÃma k«Åïapuïyas tridivÃt pracyuta÷ 03,191.002C kÅrtis te vyucchinneti 03,191.002D sa mÃm upÃti«Âhat 03,191.002E atha pratyabhijÃnÃti mÃæ bhavÃn iti 03,191.003A tam aham abruvam 03,191.003B na vayaæ rÃsÃyanikÃ÷ ÓarÅropatÃpenÃtmana÷ samÃrabhÃmahe 'rthÃnÃm anu«ÂhÃnam 03,191.003*0968_01 evam ukta÷ sa rÃjar«ir indradyumna÷ punar mÃm abravÅt | athÃsti 03,191.003*0968_02 kaÓ cit tvattaÓ cirajÃtatara iti | taæ puna÷ pratyabruvam | 03,191.003*0969_01 tam aham abruvam | ÃkulatvÃt kÃryace«ÂÃnÃæ na pratyabhijÃne 03,191.003*0969_02 'ham | sa mÃm uvÃca | asty anyaÓ cirajÃtatara iti | tam abruvam | 03,191.004A asti khalu himavati prÃkÃrakarïo nÃmolÆka÷ 03,191.004B sa bhavantaæ yadi jÃnÅyÃt 03,191.004C prak­«Âe cÃdhvani himavÃn 03,191.004D tatrÃsau prativasatÅti 03,191.005A sa mÃm aÓvo bhÆtvà tatrÃvahad yatra babhÆvolÆka÷ 03,191.006A athainaæ sa rÃjar«i÷ paryap­cchat 03,191.006B pratyabhijÃnÃti mÃæ bhavÃn iti 03,191.007A sa muhÆrtaæ dhyÃtvÃbravÅd enam 03,191.007B nÃbhijÃne bhavantam iti 03,191.008A sa evam ukto rÃjar«ir indradyumna÷ punas tam ulÆkam abravÅt 03,191.008B asti kaÓ cid bhavataÓ cirajÃtatara iti 03,191.009A sa evam ukto 'bravÅd enam 03,191.009B asti khalv indradyumnasaro nÃma 03,191.009C tasmin nìÅjaÇgho nÃma baka÷ prativasati 03,191.009D so 'smattaÓ cirajÃtatara÷ 03,191.009E taæ p­ccheti 03,191.010A tata indradyumno mÃæ colÆkaæ cÃdÃya tat saro 'gacchad yatrÃsau nìÅjaÇgho nÃma bako babhÆva 03,191.011A so 'smÃbhi÷ p­«Âa÷ 03,191.011B bhavÃn indradyumnaæ rÃjÃnaæ pratyabhijÃnÃtÅti 03,191.012A sa evam ukto 'bravÅn muhÆrtaæ dhyÃtvà 03,191.012B nÃbhijÃnÃmy aham indradyumnaæ rÃjÃnam iti 03,191.013A tata÷ so 'smÃbhi÷ p­«Âa÷ 03,191.013B asti kaÓ cid anyo bhavataÓ cirajÃtatara iti 03,191.014A sa no 'bravÅd asti khalv ihaiva sarasy akÆpÃro nÃma kacchapa÷ prativasati 03,191.014B sa mattaÓ cirajÃtatara iti 03,191.014C sa yadi kathaæ cid abhijÃnÅyÃd imaæ rÃjÃnaæ tam akÆpÃraæ p­cchÃma iti 03,191.015A tata÷ sa bakas tam akÆpÃraæ kacchapaæ vij¤ÃpayÃm Ãsa 03,191.015B asty asmÃkam abhipretaæ bhavantaæ kaæ cid artham abhipra«Âum 03,191.015C sÃdhv ÃgamyatÃæ tÃvad iti 03,191.016A etac chrutvà sa kacchapas tasmÃt sarasa utthÃyÃbhyagacchad yatra ti«ÂhÃmo vayaæ tasya sarasas tÅre 03,191.017A Ãgataæ cainaæ vayam ap­cchÃma 03,191.017B bhavÃn indradyumnaæ rÃjÃnam abhijÃnÃtÅti 03,191.018A sa muhÆrtaæ dhyÃtvà bëpapÆrïanayana udvignah­dayo vepamÃno visaæj¤akalpa÷ präjalir abravÅt 03,191.018B kim aham enaæ na pratyabhijÃnÃmi 03,191.018C ahaæ hy anena sahasrak­tva÷ pÆrvam agniciti«ÆpahitapÆrva÷ 03,191.018D saraÓ cedam asya dak«iïÃdattÃbhir gobhir atikramamÃïÃbhi÷ k­tam 03,191.018E atra cÃhaæ prativasÃmÅti 03,191.019A athaitat kacchapenodÃh­taæ Órutvà samanantaraæ devalokÃd devaratha÷ prÃdurÃsÅt 03,191.020A vÃcaÓ cÃÓrÆyantendradyumnaæ prati 03,191.020B prastutas te svarga÷ 03,191.020C yathocitaæ sthÃnam abhipadyasva 03,191.020D kÅrtimÃn asi 03,191.020E avyagro yÃhÅti 03,191.021a divaæ sp­Óati bhÆmiæ ca Óabda÷ puïyasya karmaïa÷ 03,191.021c yÃvat sa Óabdo bhavati tÃvat puru«a ucyate 03,191.022a akÅrti÷ kÅrtyate yasya loke bhÆtasya kasya cit 03,191.022c pataty evÃdhamÃæl lokÃn yÃvac chabda÷ sa kÅrtyate 03,191.023a tasmÃt kalyÃïav­tta÷ syÃd atyantÃya naro bhuvi 03,191.023c vihÃya v­ttaæ pÃpi«Âhaæ dharmam evÃbhisaæÓrayet 03,191.024A ity etac chrutvà sa rÃjÃbravÅt 03,191.024B ti«Âha tÃvad yÃvad idÃnÅm imau v­ddhau yathÃsthÃnaæ pratipÃdayÃmÅti 03,191.025A sa mÃæ prÃkÃrakarïaæ colÆkaæ yathocite sthÃne pratipÃdya tenaiva yÃnena saæsiddho yathocitaæ sthÃnaæ pratipanna÷ 03,191.026A etan mayÃnubhÆtaæ cirajÅvinà d­«Âam iti pÃï¬avÃn uvÃca mÃrkaï¬eya÷ 03,191.027A pÃï¬avÃÓ cocu÷ prÅtÃ÷ 03,191.027B sÃdhu 03,191.027C Óobhanaæ k­taæ bhavatà rÃjÃnam indradyumnaæ svargalokÃc cyutaæ sve sthÃne svarge puna÷ pratipÃdayateti 03,191.028A athainÃn abravÅd asau 03,191.028B nanu devakÅputreïÃpi k­«ïena narake majjamÃno rÃjar«ir n­gas tasmÃt k­cchrÃt samuddh­tya puna÷ svargaæ pratipÃdita iti 03,192.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,192.001*0970_01 Órutvà sa rÃjà rÃjar«er indradyumnasya tat tadà 03,192.001*0970_02 mÃrkaï¬eyÃn mahÃbhÃgÃt svargasya pratipÃdanam 03,192.001a yudhi«Âhiro dharmarÃja÷ papraccha bharatar«abha 03,192.001c mÃrkaï¬eyaæ tapov­ddhaæ dÅrghÃyu«am akalma«am 03,192.002a viditÃs tava dharmaj¤a devadÃnavarÃk«asÃ÷ 03,192.002c rÃjavaæÓÃÓ ca vividhà ­«ivaæÓÃÓ ca ÓÃÓvatÃ÷ 03,192.002e na te 'sty aviditaæ kiæ cid asmiæl loke dvijottama 03,192.003a kathÃæ vetsi mune divyÃæ manu«yoragarak«asÃm 03,192.003b*0971_01 devagandharvayak«ÃïÃæ kiænarÃpsarasÃæ tathà 03,192.003c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ tattvena kathitaæ dvija 03,192.004a kuvalÃÓva iti khyÃta ik«vÃkur aparÃjita÷ 03,192.004c kathaæ nÃma viparyÃsÃd dhundhumÃratvam Ãgata÷ 03,192.005*0972_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,192.005*0972_01 yudhi«Âhireïaivam ukto mÃrkaï¬eyo mahÃmuni÷ 03,192.005*0972_02 dhaundhumÃram upÃkhyÃnaæ kathayÃm Ãsa bhÃrata 03,192.005a etad icchÃmi tattvena j¤Ãtuæ bhÃrgavasattama 03,192.005c viparyastaæ yathà nÃma kuvalÃÓvasya dhÅmata÷ 03,192.006 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,192.006a hanta te kathayi«yÃmi Ó­ïu rÃjan yudhi«Âhira 03,192.006c dharmi«Âham idam ÃkhyÃnaæ dhundhumÃrasya tac ch­ïu 03,192.007a yathà sa rÃjà ik«vÃku÷ kuvalÃÓvo mahÅpati÷ 03,192.007c dhundhumÃratvam agamat tac ch­ïu«va mahÅpate 03,192.008a mahar«ir viÓrutas tÃta uttaÇka iti bhÃrata 03,192.008c marudhanvasu ramye«u ÃÓramas tasya kaurava 03,192.009a uttaÇkas tu mahÃrÃja tapo 'tapyat suduÓcaram 03,192.009c ÃrirÃdhayi«ur vi«ïuæ bahÆn var«agaïÃn vibho 03,192.010a tasya prÅta÷ sa bhagavÃn sÃk«Ãd darÓanam eyivÃn 03,192.010c d­«Âvaiva car«i÷ prahvas taæ tu«ÂÃva vividhai÷ stavai÷ 03,192.011a tvayà deva prajÃ÷ sarvÃ÷ sadevÃsuramÃnavÃ÷ 03,192.011c sthÃvarÃïi ca bhÆtÃni jaÇgamÃni tathaiva ca 03,192.011e brahma vedÃÓ ca vedyaæ ca tvayà s­«Âaæ mahÃdyute 03,192.012a Óiras te gaganaæ deva netre ÓaÓidivÃkarau 03,192.012c ni÷ÓvÃsa÷ pavanaÓ cÃpi tejo 'gniÓ ca tavÃcyuta 03,192.012e bÃhavas te diÓa÷ sarvÃ÷ kuk«iÓ cÃpi mahÃrïava÷ 03,192.013a ÆrÆ te parvatà deva khaæ nÃbhir madhusÆdana 03,192.013c pÃdau te p­thivÅ devÅ romÃïy o«adhayas tathà 03,192.014a indrasomÃgnivaruïà devÃsuramahoragÃ÷ 03,192.014c prahvÃs tvÃm upati«Âhanti stuvanto vividhai÷ stavai÷ 03,192.015a tvayà vyÃptÃni sarvÃïi bhÆtÃni bhuvaneÓvara 03,192.015c yogina÷ sumahÃvÅryÃ÷ stuvanti tvÃæ mahar«aya÷ 03,192.016a tvayi tu«Âe jagat svasthaæ tvayi kruddhe mahad bhayam 03,192.016c bhayÃnÃm apanetÃsi tvam eka÷ puru«ottama 03,192.017a devÃnÃæ mÃnu«ÃïÃæ ca sarvabhÆtasukhÃvaha÷ 03,192.017c tribhir vikramaïair deva trayo lokÃs tvayÃh­tÃ÷ 03,192.017e asurÃïÃæ sam­ddhÃnÃæ vinÃÓaÓ ca tvayà k­ta÷ 03,192.018a tava vikramaïair devà nirvÃïam agaman param 03,192.018c parÃbhavaæ ca daityendrÃs tvayi kruddhe mahÃdyute 03,192.019a tvaæ hi kartà vikartà ca bhÆtÃnÃm iha sarvaÓa÷ 03,192.019c ÃrÃdhayitvà tvÃæ devÃ÷ sukham edhanti sarvaÓa÷ 03,192.020a evaæ stuto h­«ÅkeÓa uttaÇkena mahÃtmanà 03,192.020c uttaÇkam abravÅd vi«ïu÷ prÅtas te 'haæ varaæ v­ïu 03,192.021 uttaÇka uvÃca 03,192.021a paryÃpto me varo hy e«a yad ahaæ d­«ÂavÃn harim 03,192.021c puru«aæ ÓÃÓvataæ divyaæ sra«ÂÃraæ jagata÷ prabhum 03,192.022 vi«ïur uvÃca 03,192.022a prÅtas te 'ham alaulyena bhaktyà ca dvijasattama 03,192.022c avaÓyaæ hi tvayà brahman matto grÃhyo varo dvija 03,192.023a evaæ saæchandyamÃnas tu vareïa hariïà tadà 03,192.023c uttaÇka÷ präjalir vavre varaæ bharatasattama 03,192.024a yadi me bhagavÃn prÅta÷ puï¬arÅkanibhek«aïa÷ 03,192.024c dharme satye dame caiva buddhir bhavatu me sadà 03,192.024e abhyÃsaÓ ca bhaved bhaktyà tvayi nityaæ maheÓvara 03,192.025 vi«ïur uvÃca 03,192.025a sarvam etad dhi bhavità matprasÃdÃt tava dvija 03,192.025c pratibhÃsyati yogaÓ ca yena yukto divaukasÃm 03,192.025e trayÃïÃm api lokÃnÃæ mahat kÃryaæ kari«yasi 03,192.026a utsÃdanÃrthaæ lokÃnÃæ dhundhur nÃma mahÃsura÷ 03,192.026c tapasyati tapo ghoraæ Ó­ïu yas taæ hani«yati 03,192.026d*0973_01 rÃjà hi vÅryavÃæs tÃta ik«vÃkur aparÃjita÷ 03,192.027a b­hadaÓva iti khyÃto bhavi«yati mahÅpati÷ 03,192.027c tasya putra÷ Óucir dÃnta÷ kuvalÃÓva iti Óruta÷ 03,192.028a sa yogabalam ÃsthÃya mÃmakaæ pÃrthivottama÷ 03,192.028c ÓÃsanÃt tava viprar«e dhundhumÃro bhavi«yati 03,192.029 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,192.029a uttaÇkam evam uktvà tu vi«ïur antaradhÅyata 03,193.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,193.001a ik«vÃkau saæsthite rÃja¤ ÓaÓÃda÷ p­thivÅm imÃm 03,193.001c prÃpta÷ paramadharmÃtmà so 'yodhyÃyÃæ n­po 'bhavat 03,193.002a ÓaÓÃdasya tu dÃyÃda÷ kakutstho nÃma vÅryavÃn 03,193.002c anenÃÓ cÃpi kÃkutstha÷ p­thuÓ cÃnenasa÷ suta÷ 03,193.003a vi«vagaÓva÷ p­tho÷ putras tasmÃd Ãrdras tu jaj¤ivÃn 03,193.003c Ãrdrasya yuvanÃÓvas tu ÓrÃvastas tasya cÃtmaja÷ 03,193.004a jaj¤e ÓrÃvastako rÃjà ÓrÃvastÅ yena nirmità 03,193.004c ÓrÃvastasya tu dÃyÃdo b­hadaÓvo mahÃbala÷ 03,193.004e b­hadaÓvasutaÓ cÃpi kuvalÃÓva iti sm­ta÷ 03,193.005a kuvalÃÓvasya putrÃïÃæ sahasrÃïy ekaviæÓati÷ 03,193.005c sarve vidyÃsu ni«ïÃtà balavanto durÃsadÃ÷ 03,193.006a kuvalÃÓvas tu pit­to guïair abhyadhiko 'bhavat 03,193.006c samaye taæ tato rÃjye b­hadaÓvo 'bhya«ecayat 03,193.006e kuvalÃÓvaæ mahÃrÃja ÓÆram uttamadhÃrmikam 03,193.007a putrasaækrÃmitaÓrÅs tu b­hadaÓvo mahÅpati÷ 03,193.007c jagÃma tapase dhÅmÃæs tapovanam amitrahà 03,193.008a atha ÓuÓrÃva rÃjar«iæ tam uttaÇko yudhi«Âhira 03,193.008c vanaæ saæprasthitaæ rÃjan b­hadaÓvaæ dvijottama÷ 03,193.009a tam uttaÇko mahÃtejÃ÷ sarvÃstravidu«Ãæ varam 03,193.009c nyavÃrayad ameyÃtmà samÃsÃdya narottamam 03,193.010 uttaÇka uvÃca 03,193.010a bhavatà rak«aïaæ kÃryaæ tat tÃvat kartum arhasi 03,193.010c nirudvignà vayaæ rÃjaæs tvatprasÃdÃd vasemahi 03,193.011a tvayà hi p­thivÅ rÃjan rak«yamÃïà mahÃtmanà 03,193.011c bhavi«yati nirudvignà nÃraïyaæ gantum arhasi 03,193.012a pÃlane hi mahÃn dharma÷ prajÃnÃm iha d­Óyate 03,193.012c na tathà d­Óyate 'raïye mà te bhÆd buddhir Åd­ÓÅ 03,193.013a Åd­Óo na hi rÃjendra dharma÷ kva cana d­Óyate 03,193.013c prajÃnÃæ pÃlane yo vai purà rÃjar«ibhi÷ k­ta÷ 03,193.013e rak«itavyÃ÷ prajà rÃj¤Ã tÃs tvaæ rak«itum arhasi 03,193.014a nirudvignas tapaÓ cartuæ na hi Óaknomi pÃrthiva 03,193.014c mamÃÓramasamÅpe vai same«u marudhanvasu 03,193.015a samudro vÃlukÃpÆrïa ujjÃnaka iti sm­ta÷ 03,193.015c bahuyojanavistÅrïo bahuyojanam Ãyata÷ 03,193.016a tatra raudro dÃnavendro mahÃvÅryaparÃkrama÷ 03,193.016c madhukaiÂabhayo÷ putro dhundhur nÃma sudÃruïa÷ 03,193.017a antarbhÆmigato rÃjan vasaty amitavikrama÷ 03,193.017c taæ nihatya mahÃrÃja vanaæ tvaæ gantum arhasi 03,193.018a Óete lokavinÃÓÃya tapa ÃsthÃya dÃruïam 03,193.018c tridaÓÃnÃæ vinÃÓÃya lokÃnÃæ cÃpi pÃrthiva 03,193.019a avadhyo devatÃnÃæ sa daityÃnÃm atha rak«asÃm 03,193.019c nÃgÃnÃm atha yak«ÃïÃæ gandharvÃïÃæ ca sarvaÓa÷ 03,193.019e avÃpya sa varaæ rÃjan sarvalokapitÃmahÃt 03,193.020a taæ vinÃÓaya bhadraæ te mà te buddhir ato 'nyathà 03,193.020c prÃpsyase mahatÅæ kÅrtiæ ÓÃÓvatÅm avyayÃæ dhruvÃm 03,193.021a krÆrasya svapatas tasya vÃlukÃntarhitasya vai 03,193.021c saævatsarasya paryante ni÷ÓvÃsa÷ saæpravartate 03,193.021e yadà tadà bhÆÓ calati saÓailavanakÃnanà 03,193.022a tasya ni÷ÓvÃsavÃtena raja uddhÆyate mahat 03,193.022c Ãdityapatham Ãv­tya saptÃhaæ bhÆmikampanam 03,193.022e savisphuliÇgaæ sajvÃlaæ sadhÆmaæ hy atidÃruïam 03,193.023a tena rÃjan na Óaknomi tasmin sthÃtuæ sva ÃÓrame 03,193.023c taæ vinÃÓaya rÃjendra lokÃnÃæ hitakÃmyayà 03,193.023e lokÃ÷ svasthà bhavantv adya tasmin vinihate 'sure 03,193.023f*0974_01 dhundhurnÃmanam aty ugraæ dÃnavaæ romahar«aïam 03,193.023f*0974_02 samare ghoram atule vinÃÓaya mahe«uïà 03,193.024a tvaæ hi tasya vinÃÓÃya paryÃpta iti me mati÷ 03,193.024c tejasà tava tejaÓ ca vi«ïur ÃpyÃyayi«yati 03,193.025a vi«ïunà ca varo datto mama pÆrvaæ tato vadhe 03,193.025c yas taæ mahÃsuraæ raudraæ vadhi«yati mahÅpati÷ 03,193.025e tejas taæ vai«ïavam iti pravek«yati durÃsadam 03,193.026a tat tejas tvaæ samÃdhÃya rÃjendra bhuvi du÷saham 03,193.026c taæ ni«Ædaya saædu«Âaæ daityaæ raudraparÃkramam 03,193.027a na hi dhundhur mahÃtejÃs tejasÃlpena Óakyate 03,193.027c nirdagdhuæ p­thivÅpÃla sa hi var«aÓatair api 03,194.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,194.001a sa evam ukto rÃjar«ir uttaÇkenÃparÃjita÷ 03,194.001c uttaÇkaæ kauravaÓre«Âha k­täjalir athÃbravÅt 03,194.002a na te 'bhigamanaæ brahman mogham etad bhavi«yati 03,194.002c putro mamÃyaæ bhagavan kuvalÃÓva iti sm­ta÷ 03,194.003a dh­timÃn k«iprakÃrÅ ca vÅryeïÃpratimo bhuvi 03,194.003c priyaæ vai sarvam etat te kari«yati na saæÓaya÷ 03,194.004a putrai÷ pariv­ta÷ sarvai÷ ÓÆrai÷ parighabÃhubhi÷ 03,194.004b*0975_01 hani«yati mahÃbÃhus taæ vai dhundhuæ mahÃsuram 03,194.004c visarjayasva mÃæ brahman nyastaÓastro 'smi sÃæpratam 03,194.005a tathÃstv iti ca tenokto muninÃmitatejasà 03,194.005c sa tam ÃdiÓya tanayam uttaÇkÃya mahÃtmane 03,194.005e kriyatÃm iti rÃjar«ir jagÃma vanam uttamam 03,194.006 yudhi«Âhira uvÃca 03,194.006a ka e«a bhagavan daityo mahÃvÅryas tapodhana 03,194.006c kasya putro 'tha naptà và etad icchÃmi veditum 03,194.007a evaæ mahÃbalo daityo na Óruto me tapodhana 03,194.007b*0976_01 yasya ni÷ÓvÃsavÃtena kampate bhÆ÷ saparvatà 03,194.007c etad icchÃmi bhagavan yÃthÃtathyena veditum 03,194.007e sarvam eva mahÃprÃj¤a vistareïa tapodhana 03,194.008 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,194.008a Ó­ïu rÃjann idaæ sarvaæ yathÃv­ttaæ narÃdhipa 03,194.008b*0977_01 kathyamÃnaæ mahÃprÃj¤a vistareïa yathÃtatham 03,194.008c ekÃrïave tadà ghore na«Âe sthÃvarajaÇgame 03,194.008e prana«Âe«u ca bhÆte«u sarve«u bharatar«abha 03,194.009a prabhava÷ sarvabhÆtÃnÃæ ÓÃÓvata÷ puru«o 'vyaya÷ 03,194.009b*0978_01 yam Ãhur munaya÷ siddhÃ÷ sarvalokamaheÓvaram 03,194.009b*0979_01 caturbhujam udÃrÃÇgaæ d­«ÂavÃn asmi bhÃrata 03,194.009c su«vÃpa bhagavÃn vi«ïur apÓayyÃm eka eva ha 03,194.009e nÃgasya bhoge mahati Óe«asyÃmitatejasa÷ 03,194.010a lokakartà mahÃbhÃga bhagavÃn acyuto hari÷ 03,194.010c nÃgabhogena mahatà parirabhya mahÅm imÃm 03,194.011a svapatas tasya devasya padmaæ sÆryasamaprabham 03,194.011c nÃbhyÃæ vini÷s­taæ tatra yatrotpanna÷ pitÃmaha÷ 03,194.011e sÃk«Ãl lokagurur brahmà padme sÆryendusaprabhe 03,194.012a caturvedaÓ caturmÆrtis tathaiva ca caturmukha÷ 03,194.012c svaprabhÃvÃd durÃdhar«o mahÃbalaparÃkrama÷ 03,194.013a kasya cit tv atha kÃlasya dÃnavau vÅryavattarau 03,194.013b*0980_01 vi«ïukarïamalodbhÆtau yojanÃnÃæ Óatoc chritau 03,194.013c madhuÓ ca kaiÂabhaÓ caiva d­«Âavantau hariæ prabhum 03,194.014a ÓayÃnaæ Óayane divye nÃgabhoge mahÃdyutim 03,194.014c bahuyojanavistÅrïe bahuyojanam Ãyate 03,194.015a kirÅÂakaustubhadharaæ pÅtakauÓeyavÃsasam 03,194.015c dÅpyamÃnaæ Óriyà rÃjaæs tejasà vapu«Ã tathà 03,194.015e sahasrasÆryapratimam adbhutopamadarÓanam 03,194.016a vismaya÷ sumahÃn ÃsÅn madhukaiÂabhayos tadà 03,194.016c d­«Âvà pitÃmahaæ caiva padme padmanibhek«aïam 03,194.017a vitrÃsayetÃm atha tau brahmÃïam amitaujasam 03,194.017c vitrÃsyamÃno bahuÓo brahmà tÃbhyÃæ mahÃyaÓÃ÷ 03,194.017e akampayat padmanÃlaæ tato 'budhyata keÓava÷ 03,194.018a athÃpaÓyata govindo dÃnavau vÅryavattarau 03,194.018a*0981_01 **** **** brahmÃïam amitaujasam 03,194.018a*0981_02 tau ca vÅryamadonmattau 03,194.018c d­«Âvà tÃv abravÅd deva÷ svÃgataæ vÃæ mahÃbalau 03,194.018e dadÃni vÃæ varaæ Óre«Âhaæ prÅtir hi mama jÃyate 03,194.019a tau prahasya h­«ÅkeÓaæ mahÃvÅryau mahÃsurau 03,194.019c pratyabrÆtÃæ mahÃrÃja sahitau madhusÆdanam 03,194.020a ÃvÃæ varaya deva tvaæ varadau sva÷ surottama 03,194.020c dÃtÃrau svo varaæ tubhyaæ tad bravÅhy avicÃrayan 03,194.021 bhagavÃn uvÃca 03,194.021a pratig­hïe varaæ vÅrÃv ÅpsitaÓ ca varo mama 03,194.021b*0982_01 vidhÃrayan varaæ vÅrau pratig­hïÃmi kÃmata÷ 03,194.021c yuvÃæ hi vÅryasaæpannau na vÃm asti sama÷ pumÃn 03,194.022a vadhyatvam upagacchetÃæ mama satyaparÃkramau 03,194.022c etad icchÃmy ahaæ kÃmaæ prÃptuæ lokahitÃya vai 03,194.023 madhukaiÂabhÃv Æcatu÷ 03,194.023a an­taæ noktapÆrvaæ nau svaire«v api kuto 'nyathà 03,194.023c satye dharme ca niratau viddhy ÃvÃæ puru«ottama 03,194.024a bale rÆpe ca vÅrye ca Óame ca na samo 'sti nau 03,194.024c dharme tapasi dÃne ca ÓÅlasattvadame«u ca 03,194.025a upaplavo mahÃn asmÃn upÃvartata keÓava 03,194.025c uktaæ pratikuru«va tvaæ kÃlo hi duratikrama÷ 03,194.026a ÃvÃm icchÃvahe deva k­tam ekaæ tvayà vibho 03,194.026c anÃv­te 'sminn ÃkÃÓe vadhaæ suravarottama 03,194.026d*0983_01 vinÃÓe tejasà yuktà * * puru«asattama 03,194.027a putratvam abhigacchÃva tava caiva sulocana 03,194.027c vara e«a v­to deva tad viddhi surasattama 03,194.027d*0984_01 an­taæ mà bhaved deva yad dhi nau saæÓrutaæ tadà 03,194.028 bhagavÃn uvÃca 03,194.028a bìham evaæ kari«yÃmi sarvam etad bhavi«yati 03,194.029 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,194.029a vicintya tv atha govindo nÃpaÓyad yad anÃv­tam 03,194.029c avakÃÓaæ p­thivyÃæ và divi và madhusÆdana÷ 03,194.030a svakÃv anÃv­tÃv ÆrÆ d­«Âvà devavaras tadà 03,194.030c madhukaiÂabhayo rÃja¤ ÓirasÅ madhusÆdana÷ 03,194.030e cakreïa ÓitadhÃreïa nyak­ntata mahÃyaÓÃ÷ 03,195.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,195.001a dhundhur nÃma mahÃtejÃs tayo÷ putro mahÃdyuti÷ 03,195.001c sa tapo 'tapyata mahan mahÃvÅryaparÃkrama÷ 03,195.002a ati«Âhad ekapÃdena k­Óo dhamanisaætata÷ 03,195.002c tasmai brahmà dadau prÅto varaæ vavre sa ca prabho 03,195.003a devadÃnavayak«ÃïÃæ sarpagandharvarak«asÃm 03,195.003c avadhyo 'haæ bhaveyaæ vai vara e«a v­to mayà 03,195.004a evaæ bhavatu gaccheti tam uvÃca pitÃmaha÷ 03,195.004c sa evam uktas tatpÃdau mÆrdhnà sp­Óya jagÃma ha 03,195.005a sa tu dhundhur varaæ labdhvà mahÃvÅryaparÃkrama÷ 03,195.005c anusmaran pit­vadhaæ tato vi«ïum upÃdravat 03,195.006a sa tu devÃn sagandharvä jitvà dhundhur amar«aïa÷ 03,195.006c babÃdha sarvÃn asak­d devÃn vi«ïuæ ca vai bh­Óam 03,195.007a samudro vÃlukÃpÆrïa ujjÃnaka iti sm­ta÷ 03,195.007c Ãgamya ca sa du«ÂÃtmà taæ deÓaæ bharatar«abha 03,195.007e bÃdhate sma paraæ Óaktyà tam uttaÇkÃÓramaæ prabho 03,195.008a antarbhÆmigatas tatra vÃlukÃntarhitas tadà 03,195.008c madhukaiÂabhayo÷ putro dhundhur bhÅmaparÃkrama÷ 03,195.009a Óete lokavinÃÓÃya tapobalasamÃÓrita÷ 03,195.009c uttaÇkasyÃÓramÃbhyÃÓe ni÷Óvasan pÃvakÃrci«a÷ 03,195.010a etasminn eva kÃle tu sabh­tyabalavÃhana÷ 03,195.010b*0985_01 uttaÇkaviprasahita÷ kuvalÃÓvo mahÅpati÷ 03,195.010b*0985_02 putrai÷ saha mahÅpÃla÷ prayayau bharatar«abha 03,195.010b*0986_01 kuvalÃÓvo narapati÷ putraiÓ ca sahita÷ prabhu÷ 03,195.010c kuvalÃÓvo narapatir anvito balaÓÃlinÃm 03,195.011a sahasrair ekaviæÓatyà putrÃïÃm arimardana÷ 03,195.011c prÃyÃd uttaÇkasahito dhundhos tasya niveÓanam 03,195.012a tam ÃviÓat tato vi«ïur bhagavÃæs tejasà prabhu÷ 03,195.012c uttaÇkasya niyogena lokÃnÃæ hitakÃmyayà 03,195.013a tasmin prayÃte durdhar«e divi Óabdo mahÃn abhÆt 03,195.013c e«a ÓrÅmÃn n­pasuto dhundhumÃro bhavi«yati 03,195.014a divyaiÓ ca pu«pais taæ devÃ÷ samantÃt paryavÃkiran 03,195.014c devadundubhayaÓ caiva nedu÷ svayam udÅritÃ÷ 03,195.015a ÓÅtaÓ ca vÃyu÷ pravavau prayÃïe tasya dhÅmata÷ 03,195.015c vipÃæsulÃæ mahÅæ kurvan vavar«a ca sureÓvara÷ 03,195.015d*0987_01 pradak«iïÃÓ cÃpy abhavan vanyÃs tasya m­gadvijÃ÷ 03,195.016a antarik«e vimÃnÃni devatÃnÃæ yudhi«Âhira 03,195.016c tatraiva samad­Óyanta dhundhur yatra mahÃsura÷ 03,195.017a kuvalÃÓvasya dhundhoÓ ca yuddhakautÆhalÃnvitÃ÷ 03,195.017c devagandharvasahitÃ÷ samavaik«an mahar«aya÷ 03,195.018a nÃrÃyaïena kauravya tejasÃpyÃyitas tadà 03,195.018b*0988_01 hitÃrthaæ sarvalokÃnÃm udaÇkasya vaÓe sthita÷ 03,195.018c sa gato n­pati÷ k«ipraæ putrais tai÷ sarvatodiÓam 03,195.019a arïavaæ khÃnayÃm Ãsa kuvalÃÓvo mahÅpati÷ 03,195.019c kuvalÃÓvasya putrais tu tasmin vai vÃlukÃrïave 03,195.020a saptabhir divasai÷ khÃtvà d­«Âo dhundhur mahÃbala÷ 03,195.020c ÃsÅd ghoraæ vapus tasya vÃlukÃntarhitaæ mahat 03,195.020d*0989_01 yugÃnte sarvabhÆtÃni pÃvakasyeva dhak«yata÷ 03,195.020e dÅpyamÃnaæ yathà sÆryas tejasà bharatar«abha 03,195.020f*0990_01 dÅpyamÃnas tato dhundhus tejasà ca nareÓvara 03,195.021a tato dhundhur mahÃrÃja diÓam ÃÓritya paÓcimÃm 03,195.021c supto 'bhÆd rÃjaÓÃrdÆla kÃlÃnalasamadyuti÷ 03,195.022a kuvalÃÓvasya putrais tu sarvata÷ parivÃrita÷ 03,195.022c abhidruta÷ Óarais tÅk«ïair gadÃbhir musalair api 03,195.022e paÂÂiÓai÷ parighai÷ prÃsai÷ kha¬gaiÓ ca vimalai÷ Óitai÷ 03,195.023a sa vadhyamÃna÷ saækruddha÷ samuttasthau mahÃbala÷ 03,195.023c kruddhaÓ cÃbhak«ayat te«Ãæ ÓastrÃïi vividhÃni ca 03,195.024a ÃsyÃd vaman pÃvakaæ sa saævartakasamaæ tadà 03,195.024c tÃn sarvÃn n­pate÷ putrÃn adahat svena tejasà 03,195.025a mukhajenÃgninà kruddho lokÃn udvartayann iva 03,195.025c k«aïena rÃjaÓÃrdÆla pureva kapila÷ prabhu÷ 03,195.025e sagarasyÃtmajÃn kruddhas tad adbhutam ivÃbhavat 03,195.026a te«u krodhÃgnidagdhe«u tadà bharatasattama 03,195.026c taæ prabuddhaæ mahÃtmÃnaæ kumbhakarïam ivÃparam 03,195.026e ÃsasÃda mahÃtejÃ÷ kuvalÃÓvo mahÅpati÷ 03,195.027a tasya vÃri mahÃrÃja susrÃva bahu dehata÷ 03,195.027c tadÃpÅyata tat tejo rÃjà vÃrimayaæ n­pa 03,195.027e yogÅ yogena vahniæ ca ÓamayÃm Ãsa vÃriïà 03,195.028a brahmÃstreïa tadà rÃjà daityaæ krÆraparÃkramam 03,195.028c dadÃha bharataÓre«Âha sarvalokÃbhayÃya vai 03,195.029a so 'streïa dagdhvà rÃjar«i÷ kuvalÃÓvo mahÃsuram 03,195.029c suraÓatrum amitraghnas trilokeÓa ivÃpara÷ 03,195.029d*0991_01 dhundhor vadhÃt tadà rÃjà kuvalÃÓvo mahÃmanÃ÷ 03,195.029d*0992_01 kuvalÃÓvo mahÃbÃhur dhundhuæ hatvà jahar«a ca 03,195.029e dhundhumÃra iti khyÃto nÃmnà samabhavat tata÷ 03,195.030a prÅtaiÓ ca tridaÓai÷ sarvair mahar«isahitais tadà 03,195.030c varaæ v­ïÅ«vety ukta÷ sa präjali÷ praïatas tadà 03,195.030e atÅva mudito rÃjann idaæ vacanam abravÅt 03,195.031a dadyÃæ vittaæ dvijÃgryebhya÷ ÓatrÆïÃæ cÃpi durjaya÷ 03,195.031c sakhyaæ ca vi«ïunà me syÃd bhÆte«v adroha eva ca 03,195.031e dharme ratiÓ ca satataæ svarge vÃsas tathÃk«aya÷ 03,195.032a tathÃstv iti tato devai÷ prÅtair ukta÷ sa pÃrthiva÷ 03,195.032c ­«ibhiÓ ca sagandharvair uttaÇkena ca dhÅmatà 03,195.033a sabhÃjya cainaæ vividhair ÃÓÅrvÃdais tato n­pam 03,195.033c devà mahar«ayaÓ caiva svÃni sthÃnÃni bhejire 03,195.034a tasya putrÃs traya÷ Ói«Âà yudhi«Âhira tadÃbhavan 03,195.034c d­¬hÃÓva÷ kapilÃÓvaÓ ca candrÃÓvaÓ caiva bhÃrata 03,195.034e tebhya÷ paramparà rÃjann ik«vÃkÆïÃæ mahÃtmanÃm 03,195.034f*0993_01 vaæÓasya sumahÃbhÃga rÃj¤Ãm amitatejasÃm 03,195.035a evaæ sa nihatas tena kuvalÃÓvena sattama 03,195.035c dhundhur daityo mahÃvÅryo madhukaiÂabhayo÷ suta÷ 03,195.036a kuvalÃÓvas tu n­patir dhundhumÃra iti sm­ta÷ 03,195.036c nÃmnà ca guïasaæyuktas tadà prabh­ti so 'bhavat 03,195.037a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,195.037c dhaundhumÃram upÃkhyÃnaæ prathitaæ yasya karmaïà 03,195.038a idaæ tu puïyam ÃkhyÃnaæ vi«ïo÷ samanukÅrtanam 03,195.038c Ó­ïuyÃd ya÷ sa dharmÃtmà putravÃæÓ ca bhaven nara÷ 03,195.039a Ãyu«mÃn dh­timÃæÓ caiva Órutvà bhavati parvasu 03,195.039c na ca vyÃdhibhayaæ kiæ cit prÃpnoti vigatajvara÷ 03,196.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,196.001a tato yudhi«Âhiro rÃjà mÃrkaï¬eyaæ mahÃdyutim 03,196.001c papraccha bharataÓre«Âho dharmapraÓnaæ sudurvacam 03,196.002a Órotum icchÃmi bhagavan strÅïÃæ mÃhÃtmyam uttamam 03,196.002c kathyamÃnaæ tvayà vipra sÆk«maæ dharmaæ ca tattvata÷ 03,196.003a pratyak«eïa hi viprar«e devà d­Óyanti sattama 03,196.003c sÆryÃcandramasau vÃyu÷ p­thivÅ vahnir eva ca 03,196.004a pità mÃtà ca bhagavan gÃva eva ca sattama 03,196.004c yac cÃnyad eva vihitaæ tac cÃpi bh­gunandana 03,196.005a manye 'haæ guruvat sarvam ekapatnyas tathà striya÷ 03,196.005c pativratÃnÃæ ÓuÓrÆ«Ã du«karà pratibhÃti me 03,196.006a pativratÃnÃæ mÃhÃtmyaæ vaktum arhasi na÷ prabho 03,196.006b*0994_01 nÃnyad daivatam ity eva strÅïÃæ bhartur dvijottama 03,196.006c nirudhya cendriyagrÃmaæ mana÷ saærudhya cÃnagha 03,196.006e patiæ daivatavac cÃpi cintayantya÷ sthità hi yÃ÷ 03,196.007a bhagavan du«karaæ hy etat pratibhÃti mama prabho 03,196.007c mÃtÃpit­«u ÓuÓrÆ«Ã strÅïÃæ bhart­«u ca dvija 03,196.008a strÅïÃæ dharmÃt sughorÃd dhi nÃnyaæ paÓyÃmi du«karam 03,196.008c sÃdhv ÃcÃrÃ÷ striyo brahman yat kurvanti sadÃd­tÃ÷ 03,196.008e du«karaæ bata kurvanti pitaro mÃtaraÓ ca vai 03,196.009a ekapatnyaÓ ca yà nÃryo yÃÓ ca satyaæ vadanty uta 03,196.009c kuk«iïà daÓa mÃsÃæÓ ca garbhaæ saædhÃrayanti yÃ÷ 03,196.009e nÃrya÷ kÃlena saæbhÆya kim adbhutataraæ tata÷ 03,196.010a saæÓayaæ paramaæ prÃpya vedanÃm atulÃm api 03,196.010c prajÃyante sutÃn nÃryo du÷khena mahatà vibho 03,196.010e pu«ïanti cÃpi mahatà snehena dvijasattama 03,196.010f*0995_01 cintayanti tataÓ cÃpi kiæÓÅlo 'yaæ bhavi«yati 03,196.011a ye ca krÆre«u sarve«u vartamÃnà jugupsitÃ÷ 03,196.011c svakarma kurvanti sadà du«karaæ tac ca me matam 03,196.012a k«atradharmasamÃcÃraæ tathyaæ cÃkhyÃhi me dvija 03,196.012c dharma÷ sudurlabho vipra n­Óaæsena durÃtmanà 03,196.013a etad icchÃmi bhagavan praÓnaæ praÓnavidÃæ vara 03,196.013c Órotuæ bh­gukulaÓre«Âha ÓuÓrÆ«e tava suvrata 03,196.014 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,196.014a hanta te sarvam ÃkhyÃsye praÓnam etaæ sudurvacam 03,196.014c tattvena bharataÓre«Âha gadatas tan nibodha me 03,196.015a mÃtaraæ sad­ÓÅæ tÃta pitÌn anye ca manyate 03,196.015c du«karaæ kurute mÃtà vivardhayati yà prajÃ÷ 03,196.016a tapasà devatejyÃbhir vandanena titik«ayà 03,196.016c abhicÃrair upÃyaiÓ ca Åhante pitara÷ sutÃn 03,196.017a evaæ k­cchreïa mahatà putraæ prÃpya sudurlabham 03,196.017c cintayanti sadà vÅra kÅd­Óo 'yaæ bhavi«yati 03,196.017d*0996_01 ye cakrur e«u sarve«u vartamÃnajugupsayà 03,196.018a ÃÓaæsate ca putre«u pità mÃtà ca bhÃrata 03,196.018c yaÓa÷ kÅrtim athaiÓvaryaæ prajà dharmaæ tathaiva ca 03,196.018d*0997_01 mÃtu÷ pituÓ ca rÃjendra satataæ hitakÃriïa÷ 03,196.019a tayor ÃÓÃæ tu saphalÃæ ya÷ karoti sa dharmavit 03,196.019c pità mÃtà ca rÃjendra tu«yato yasya nityadà 03,196.019e iha pretya ca tasyÃtha kÅrtir dharmaÓ ca ÓÃÓvata÷ 03,196.020a naiva yaj¤a÷ striya÷ kaÓ cin na ÓrÃddhaæ nopavÃsakam 03,196.020c yà tu bhartari ÓuÓrÆ«Ã tayà svargam upÃÓnute 03,196.021a etat prakaraïaæ rÃjann adhik­tya yudhi«Âhira 03,196.021c prativratÃnÃæ niyataæ dharmaæ cÃvahita÷ Ó­ïu 03,197.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,197.001a kaÓ cid dvijÃtipravaro vedÃdhyÃyÅ tapodhana÷ 03,197.001c tapasvÅ dharmaÓÅlaÓ ca kauÓiko nÃma bhÃrata 03,197.002a sÃÇgopani«adÃn vedÃn adhÅte dvijasattama÷ 03,197.002c sa v­k«amÆle kasmiæÓ cid vedÃn uccÃrayan sthita÷ 03,197.003a upari«ÂÃc ca v­k«asya balÃkà saænyalÅyata 03,197.003c tayà purÅ«am uts­«Âaæ brÃhmaïasya tadopari 03,197.004a tÃm avek«ya tata÷ kruddha÷ samapadhyÃyata dvija÷ 03,197.004b*0998_01 tÃæ balÃkÃæ mahÃrÃja vilÅnÃæ nagamÆrdhani 03,197.004c bh­Óaæ krodhÃbhibhÆtena balÃkà sà nirÅk«ità 03,197.005a apadhyÃtà ca vipreïa nyapatad vasudhÃtale 03,197.005c balÃkÃæ patitÃæ d­«Âvà gatasattvÃm acetanÃm 03,197.005e kÃruïyÃd abhisaætapta÷ paryaÓocata tÃæ dvija÷ 03,197.006a akÃryaæ k­tavÃn asmi rÃgadve«abalÃtk­ta÷ 03,197.006c ity uktvà bahuÓo vidvÃn grÃmaæ bhaik«Ãya saæÓrita÷ 03,197.007a grÃme ÓucÅni pracaran kulÃni bharatar«abha 03,197.007c pravi«Âas tat kulaæ yatra pÆrvaæ caritavÃæs tu sa÷ 03,197.008a dehÅti yÃcamÃno vai ti«Âhety ukta÷ striyà tata÷ 03,197.008c Óaucaæ tu yÃvat kurute bhÃjanasya kuÂumbinÅ 03,197.009a etasminn antare rÃjan k«udhÃsaæpŬito bh­Óam 03,197.009c bhartà pravi«Âa÷ sahasà tasyà bharatasattama 03,197.010a sà tu d­«Âvà patiæ sÃdhvÅ brÃhmaïaæ vyapahÃya tam 03,197.010c pÃdyam ÃcamanÅyaæ ca dadau bhartre tathÃsanam 03,197.011a prahvà paryacarac cÃpi bhartÃram asitek«aïà 03,197.011c ÃhÃreïÃtha bhak«yaiÓ ca vÃkyai÷ sumadhurais tathà 03,197.012a ucchi«Âaæ bhu¤jate bhartu÷ sà tu nityaæ yudhi«Âhira 03,197.012c daivataæ ca patiæ mene bhartuÓ cittÃnusÃriïÅ 03,197.013a na karmaïà na manasà nÃtyaÓnÃn nÃpi cÃpibat 03,197.013c taæ sarvabhÃvopagatà patiÓuÓrÆ«aïe ratà 03,197.014a sÃdhvÃcÃrà Óucir dak«Ã kuÂumbasya hitai«iïÅ 03,197.014c bhartuÓ cÃpi hitaæ yat tat satataæ sÃnuvartate 03,197.015a devatÃtithibh­tyÃnÃæ ÓvaÓrÆÓvaÓurayos tathà 03,197.015c ÓuÓrÆ«aïaparà nityaæ satataæ saæyatendriyà 03,197.016a sà brÃhmaïaæ tadà d­«Âvà saæsthitaæ bhaik«akÃÇk«iïam 03,197.016c kurvatÅ patiÓuÓrÆ«Ãæ sasmÃrÃtha Óubhek«aïà 03,197.017a vrŬità sÃbhavat sÃdhvÅ tadà bharatasattama 03,197.017c bhik«Ãm ÃdÃya viprÃya nirjagÃma yaÓasvinÅ 03,197.018 brÃhmaïa uvÃca 03,197.018a kim idaæ bhavati tvaæ mÃæ ti«Âhety uktvà varÃÇgane 03,197.018c uparodhaæ k­tavatÅ na visarjitavaty asi 03,197.019 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,197.019a brÃhmaïaæ krodhasaætaptaæ jvalantam iva tejasà 03,197.019c d­«Âvà sÃdhvÅ manu«yendra sÃntvapÆrvaæ vaco 'bravÅt 03,197.019d*0999_01 k«amasva viprapravara k«amasva strÅja¬atvatÃm 03,197.019d*0999_02 prasÅda bhagavan mahyaæ k­pÃæ kuru mayi dvija 03,197.020a k«antum arhasi me vipra bhartà me daivataæ mahat 03,197.020c sa cÃpi k«udhita÷ ÓrÃnta÷ prÃpta÷ ÓuÓrÆ«ito mayà 03,197.021 brÃhmaïa uvÃca 03,197.021a brÃhmaïà na garÅyÃæso garÅyÃæs te pati÷ k­ta÷ 03,197.021c g­hasthadharme vartantÅ brÃhmaïÃn avamanyase 03,197.022a indro 'py e«Ãæ praïamate kiæ punar mÃnu«Ã bhuvi 03,197.022c avalipte na jÃnÅ«e v­ddhÃnÃæ na Órutaæ tvayà 03,197.022e brÃhmaïà hy agnisad­Óà daheyu÷ p­thivÅm api 03,197.022f*1000_01 saparvatavanadvÅpÃæ k«ipram evÃvamÃnitÃ÷ 03,197.023 stry uvÃca 03,197.023a nÃvajÃnÃmy ahaæ viprÃn devais tulyÃn manasvina÷ 03,197.023c aparÃdham imaæ vipra k«antum arhasi me 'nagha 03,197.023d*1001_01 nÃhaæ balÃkà viprendra tyaja krodhaæ tapodhana 03,197.023d*1001_02 anayà kruddhayà d­«Âyà kruddha÷ kiæ mÃæ kari«yasi 03,197.024a jÃnÃmi tejo viprÃïÃæ mahÃbhÃgyaæ ca dhÅmatÃm 03,197.024c apeya÷ sÃgara÷ krodhÃt k­to hi lavaïodaka÷ 03,197.025a tathaiva dÅptatapasÃæ munÅnÃæ bhÃvitÃtmanÃm 03,197.025c ye«Ãæ krodhÃgnir adyÃpi daï¬ake nopaÓÃmyati 03,197.025d*1002_01 kasmÃt paribhaven mƬho brÃhmaïÃn amitaujasa÷ 03,197.026a brÃhmaïÃnÃæ paribhavÃd vÃtÃpiÓ ca durÃtmavÃn 03,197.026c agastyam ­«im ÃsÃdya jÅrïa÷ krÆro mahÃsura÷ 03,197.027a prabhÃvà bahavaÓ cÃpi ÓrÆyante brahmavÃdinÃm 03,197.027c krodha÷ suvipulo brahman prasÃdaÓ ca mahÃtmanÃm 03,197.028a asmiæs tv atikrame brahman k«antum arhasi me 'nagha 03,197.028c patiÓuÓrÆ«ayà dharmo ya÷ sa me rocate dvija 03,197.029a daivate«v api sarve«u bhartà me daivataæ param 03,197.029c aviÓe«eïa tasyÃhaæ kuryÃæ dharmaæ dvijottama 03,197.030a ÓuÓrÆ«ÃyÃ÷ phalaæ paÓya patyur brÃhmaïa yÃd­Óam 03,197.030c balÃkà hi tvayà dagdhà ro«Ãt tad viditaæ mama 03,197.031a krodha÷ Óatru÷ ÓarÅrastho manu«yÃïÃæ dvijottama 03,197.031b*1003_01 mà sma kruddho balÃkeva na vadhyÃsmi pativratà 03,197.031c ya÷ krodhamohau tyajati taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.032a yo vaded iha satyÃni guruæ saæto«ayeta ca 03,197.032c hiæsitaÓ ca na hiæseta taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.033a jitendriyo dharmapara÷ svÃdhyÃyanirata÷ Óuci÷ 03,197.033c kÃmakrodhau vaÓe yasya taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.034a yasya cÃtmasamo loko dharmaj¤asya manasvina÷ 03,197.034c sarvadharme«u ca ratas taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.035a yo 'dhyÃpayed adhÅyÅta yajed và yÃjayÅta và 03,197.035c dadyÃd vÃpi yathÃÓakti taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.036a brahmacÃrÅ ca vedÃnyo adhÅyÅta dvijottama÷ 03,197.036c svÃdhyÃye cÃpramatto vai taæ devà brÃhmaïaæ vidu÷ 03,197.037a yad brÃhmaïÃnÃæ kuÓalaæ tad e«Ãæ parikÅrtayet 03,197.037c satyaæ tathà vyÃharatÃæ nÃn­te ramate mana÷ 03,197.038a dhanaæ tu brÃhmaïasyÃhu÷ svÃdhyÃyaæ damam Ãrjavam 03,197.038c indriyÃïÃæ nigrahaæ ca ÓÃÓvataæ dvijasattama 03,197.038e satyÃrjave dharmam Ãhu÷ paraæ dharmavido janÃ÷ 03,197.039a durj¤eya÷ ÓÃÓvato dharma÷ sa tu satye prati«Âhita÷ 03,197.039c ÓrutipramÃïo dharma÷ syÃd iti v­ddhÃnuÓÃsanam 03,197.040a bahudhà d­Óyate dharma÷ sÆk«ma eva dvijottama 03,197.040c bhavÃn api ca dharmaj¤a÷ svÃdhyÃyanirata÷ Óuci÷ 03,197.040e na tu tattvena bhagavan dharmÃn vetsÅti me mati÷ 03,197.040f*1004_01 yadi vipra na jÃnÅ«e dharmaæ paramakaæ dvija 03,197.040f*1004_02 dharmavyÃdhaæ tata÷ p­ccha gatvà tu mithilÃæ purÅm 03,197.041a mÃtÃpit­bhyÃæ ÓuÓrÆ«u÷ satyavÃdÅ jitendriya÷ 03,197.041c mithilÃyÃæ vasan vyÃdha÷ sa te dharmÃn pravak«yati 03,197.041e tatra gacchasva bhadraæ te yathÃkÃmaæ dvijottama 03,197.041f*1005_01 vyÃdha÷ paramadharmÃtmà sa te chetsyati saæÓayÃn 03,197.042a atyuktam api me sarvaæ k«antum arhasy anindita 03,197.042c striyo hy avadhyÃ÷ sarve«Ãæ ye dharmavidu«o janÃ÷ 03,197.043 brÃhmaïa uvÃca 03,197.043a prÅto 'smi tava bhadraæ te gata÷ krodhaÓ ca Óobhane 03,197.043c upÃlambhas tvayà hy ukto mama ni÷Óreyasaæ param 03,197.043e svasti te 'stu gami«yÃmi sÃdhayi«yÃmi Óobhane 03,197.044 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,197.044a tayà vis­«Âo nirgamya svam eva bhavanaæ yayau 03,197.044c vinindan sa dvijo ''tmÃnaæ kauÓiko narasattama 03,197.044d*1006_01 dhanyà tvam asi kalyÃïi yasyÃ÷ syÃd v­ttam Åd­Óam 03,198.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,198.001a cintayitvà tad ÃÓcaryaæ striyà proktam aÓe«ata÷ 03,198.001c vinindan sa dvijo ''tmÃnam Ãgask­ta ivÃbabhau 03,198.002a cintayÃna÷ sa dharmasya sÆk«mÃæ gatim athÃbravÅt 03,198.002c ÓraddadhÃnena bhÃvyaæ vai gacchÃmi mithilÃm aham 03,198.003a k­tÃtmà dharmavit tasyÃæ vyÃdho nivasate kila 03,198.003c taæ gacchÃmy aham adyaiva dharmaæ pra«Âuæ tapodhanam 03,198.004a iti saæcintya manasà ÓraddadhÃna÷ striyà vaca÷ 03,198.004c balÃkÃpratyayenÃsau dharmyaiÓ ca vacanai÷ Óubhai÷ 03,198.004e saæpratasthe sa mithilÃæ kautÆhalasamanvita÷ 03,198.004e*1007_01 **** **** janakenÃbhipÃlitÃm 03,198.004e*1007_02 pathi paÓyan nadÅ ramyÃ÷ 03,198.005a atikrÃmann araïyÃni grÃmÃæÓ ca nagarÃïi ca 03,198.005c tato jagÃma mithilÃæ janakena surak«itÃm 03,198.006a dharmasetusamÃkÅrïÃæ yaj¤otsavavatÅæ ÓubhÃm 03,198.006c gopurÃÂÂÃlakavatÅæ g­haprÃkÃraÓobhitÃm 03,198.007a praviÓya sa purÅæ ramyÃæ vimÃnair bahubhir v­tÃm 03,198.007c païyaiÓ ca bahubhir yuktÃæ suvibhaktamahÃpathÃm 03,198.008a aÓvai rathais tathà nÃgair yÃnaiÓ ca bahubhir v­tÃm 03,198.008c h­«Âapu«ÂajanÃkÅrïÃæ nityotsavasamÃkulÃm 03,198.009a so 'paÓyad bahuv­ttÃntÃæ brÃhmaïa÷ samatikraman 03,198.009c dharmavyÃdham ap­cchac ca sa cÃsya kathito dvijai÷ 03,198.010a apaÓyat tatra gatvà taæ sÆnÃmadhye vyavasthitam 03,198.010c mÃrgamÃhi«amÃæsÃni vikrÅïantaæ tapasvinam 03,198.010e ÃkulatvÃt tu kretÌïÃm ekÃnte saæsthito dvija÷ 03,198.011a sa tu j¤Ãtvà dvijaæ prÃptaæ sahasà saæbhramotthita÷ 03,198.011c ÃjagÃma yato vipra÷ sthita ekÃnta Ãsane 03,198.012 vyÃdha uvÃca 03,198.012a abhivÃdaye tvà bhagavan svÃgataæ te dvijottama 03,198.012c ahaæ vyÃdhas tu bhadraæ te kiæ karomi praÓÃdhi mÃm 03,198.013a ekapatnyà yad ukto 'si gaccha tvaæ mithilÃm iti 03,198.013c jÃnÃmy etad ahaæ sarvaæ yadarthaæ tvam ihÃgata÷ 03,198.014 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,198.014a Órutvà tu tasya tad vÃkyaæ sa vipro bh­Óahar«ita÷ 03,198.014c dvitÅyam idam ÃÓcaryam ity acintayata dvija÷ 03,198.015a adeÓasthaæ hi te sthÃnam iti vyÃdho 'bravÅd dvijam 03,198.015c g­haæ gacchÃva bhagavan yadi rocayase 'nagha 03,198.016a bìham ity eva saæh­«Âo vipro vacanam abravÅt 03,198.016c agratas tu dvijaæ k­tvà sa jagÃma g­hÃn prati 03,198.017a praviÓya ca g­haæ ramyam ÃsanenÃbhipÆjita÷ 03,198.017b*1008_01 arghyeïa ca sa vai tena vyÃdhena dvijasattama÷ 03,198.017c pÃdyam ÃcamanÅyaæ ca pratig­hya dvijottama÷ 03,198.018a tata÷ sukhopavi«Âas taæ vyÃdhaæ vacanam abravÅt 03,198.018c karmaitad vai na sad­Óaæ bhavata÷ pratibhÃti me 03,198.018e anutapye bh­Óaæ tÃta tava ghoreïa karmaïà 03,198.019 vyÃdha uvÃca 03,198.019a kulocitam idaæ karma pit­paitÃmahaæ mama 03,198.019c vartamÃnasya me dharme sve manyuæ mà k­thà dvija 03,198.020a dhÃtrà tu vihitaæ pÆrvaæ karma svaæ pÃlayÃmy aham 03,198.020c prayatnÃc ca gurÆ v­ddhau ÓuÓrÆ«e 'haæ dvijottama 03,198.021a satyaæ vade nÃbhyasÆye yathÃÓakti dadÃmi ca 03,198.021c devatÃtithibh­tyÃnÃm avaÓi«Âena vartaye 03,198.022a na kutsayÃmy ahaæ kiæ cin na garhe balavattaram 03,198.022c k­tam anveti kartÃraæ purà karma dvijottama 03,198.023a k­«igorak«yavÃïijyam iha lokasya jÅvanam 03,198.023c daï¬anÅtis trayÅ vidyà tena lokà bhavanty uta 03,198.024a karma ÓÆdre k­«ir vaiÓye saægrÃma÷ k«atriye sm­ta÷ 03,198.024c brahmacaryaæ tapo mantrÃ÷ satyaæ ca brÃhmaïe sadà 03,198.025a rÃjà praÓÃsti dharmeïa svakarmaniratÃ÷ prajÃ÷ 03,198.025c vikarmÃïaÓ ca ye ke cit tÃn yunakti svakarmasu 03,198.026a bhetavyaæ hi sadà rÃj¤Ãæ prajÃnÃm adhipà hi te 03,198.026c mÃrayanti vikarmasthaæ lubdhà m­gam ive«ubhi÷ 03,198.027a janakasyeha viprar«e vikarmastho na vidyate 03,198.027c svakarmaniratà varïÃÓ catvÃro 'pi dvijottama 03,198.028a sa e«a janako rÃjà durv­ttam api cet sutam 03,198.028c daï¬yaæ daï¬e nik«ipati tathà na glÃti dhÃrmikam 03,198.029a suyuktacÃro n­pati÷ sarvaæ dharmeïa paÓyati 03,198.029c ÓrÅÓ ca rÃjyaæ ca daï¬aÓ ca k«atriyÃïÃæ dvijottama 03,198.030a rÃjÃno hi svadharmeïa Óriyam icchanti bhÆyasÅm 03,198.030c sarve«Ãm eva varïÃnÃæ trÃtà rÃjà bhavaty uta 03,198.031a pareïa hi hatÃn brahman varÃhamahi«Ãn aham 03,198.031c na svayaæ hanmi viprar«e vikrÅïÃmi sadà tv aham 03,198.032a na bhak«ayÃmi mÃæsÃni ­tugÃmÅ tathà hy aham 03,198.032c sadopavÃsÅ ca tathà naktabhojÅ tathà dvija 03,198.033a aÓÅlaÓ cÃpi puru«o bhÆtvà bhavati ÓÅlavÃn 03,198.033c prÃïihiæsÃrataÓ cÃpi bhavate dhÃrmika÷ puna÷ 03,198.034a vyabhicÃrÃn narendrÃïÃæ dharma÷ saækÅryate mahÃn 03,198.034c adharmo vardhate cÃpi saækÅryante tathà prajÃ÷ 03,198.035a uruï¬Ã vÃmanÃ÷ kubjÃ÷ sthÆlaÓÅr«Ãs tathaiva ca 03,198.035c klÅbÃÓ cÃndhÃÓ ca jÃyante badhirà lambacÆcukÃ÷ 03,198.035e pÃrthivÃnÃm adharmatvÃt prajÃnÃm abhava÷ sadà 03,198.036a sa e«a rÃjà janaka÷ sarvaæ dharmeïa paÓyati 03,198.036c anug­hïan prajÃ÷ sarvÃ÷ svadharmaniratÃ÷ sadà 03,198.036d*1009_01 pÃty e«a rÃjà janaka÷ pit­vad dvijasattama 03,198.037a ye caiva mÃæ praÓaæsanti ye ca nindanti mÃnavÃ÷ 03,198.037c sarvÃn supariïÅtena karmaïà to«ayÃmy aham 03,198.038a ye jÅvanti svadharmeïa saæbhu¤jante ca pÃrthivÃ÷ 03,198.038c na kiæ cid upajÅvanti dak«Ã utthÃnaÓÅlina÷ 03,198.038d*1010_01 na kiæ cit phalam Ãpnoti svadharmasya ca lopanÃt 03,198.039a ÓaktyÃnnadÃnaæ satataæ titik«Ã dharmanityatà 03,198.039c yathÃrhaæ pratipÆjà ca sarvabhÆte«u vai dayà 03,198.039e tyÃgÃn nÃnyatra martyÃnÃæ guïÃs ti«Âhanti pÆru«e 03,198.040a m­«ÃvÃdaæ pariharet kuryÃt priyam ayÃcita÷ 03,198.040c na ca kÃmÃn na saærambhÃn na dve«Ãd dharmam uts­jet 03,198.041a priye nÃtibh­Óaæ h­«yed apriye na ca saæjvaret 03,198.041c na muhyed arthak­cchre«u na ca dharmaæ parityajet 03,198.042a karma cet kiæ cid anyat syÃd itaran na samÃcaret 03,198.042c yat kalyÃïam abhidhyÃyet tatrÃtmÃnaæ niyojayet 03,198.043a na pÃpaæ prati pÃpa÷ syÃt sÃdhur eva sadà bhavet 03,198.043c Ãtmanaiva hata÷ pÃpo ya÷ pÃpaæ kartum icchati 03,198.044a karma caitad asÃdhÆnÃæ v­jinÃnÃm asÃdhuvat 03,198.044c na dharmo 'stÅti manvÃnÃ÷ ÓucÅn avahasanti ye 03,198.044e aÓraddadhÃnà dharmasya te naÓyanti na saæÓaya÷ 03,198.045a mahÃd­tir ivÃdhmÃta÷ pÃpo bhavati nityadà 03,198.045b*1011_01 sÃdhusannÅtimÃn eva sarvatra dvijasattama 03,198.045c mƬhÃnÃm avaliptÃnÃm asÃraæ bhëitaæ bhavet 03,198.045e darÓayaty antarÃtmÃnaæ divà rÆpam ivÃæÓumÃn 03,198.046a na loke rÃjate mÆrkha÷ kevalÃtmapraÓaæsayà 03,198.046c api ceha m­jà hÅna÷ k­tavidya÷ prakÃÓate 03,198.047a abruvan kasya cin nindÃm ÃtmapÆjÃm avarïayan 03,198.047c na kaÓ cid guïasaæpanna÷ prakÃÓo bhuvi d­Óyate 03,198.048a vikarmaïà tapyamÃna÷ pÃpÃd viparimucyate 03,198.048c naitat kuryÃæ punar iti dvitÅyÃt parimucyate 03,198.048d*1012_01 kari«ye dharmam eveti t­tÅyÃt parimucyate 03,198.049a karmaïà yena teneha pÃpÃd dvijavarottama 03,198.049c evaæ Órutir iyaæ brahman dharme«u parid­Óyate 03,198.050a pÃpÃny abuddhveha purà k­tÃni; prÃg dharmaÓÅlo vinihanti paÓcÃt 03,198.050c dharmo brahman nudate pÆru«ÃïÃæ; yat kurvate pÃpam iha pramÃdÃt 03,198.051a pÃpaæ k­tvà hi manyeta nÃham asmÅti pÆru«a÷ 03,198.051b*1013_01 taæ tu devÃ÷ prapaÓyanti svasyaivÃntarapÆru«a÷ 03,198.051c cikÅr«ed eva kalyÃïaæ ÓraddadhÃno 'nasÆyaka÷ 03,198.052a vasanasyeva chidrÃïi sÃdhÆnÃæ viv­ïoti ya÷ 03,198.052b*1014_01 apaÓyann Ãtmano do«Ãn sa pÃpa÷ pretya naÓyati 03,198.052c pÃpaæ cet puru«a÷ k­tvà kalyÃïam abhipadyate 03,198.052e mucyate sarvapÃpebhyo mahÃbhrair iva candramÃ÷ 03,198.053a yathÃditya÷ samudyan vai tama÷ sarvaæ vyapohati 03,198.053c evaæ kalyÃïam Ãti«Âhan sarvapÃpai÷ pramucyate 03,198.054a pÃpÃnÃæ viddhy adhi«ÂhÃnaæ lobham eva dvijottama 03,198.054b*1015_01 tasmÃt tau vidu«Ãæ vipra varjanÅyau pradhÃnata÷ 03,198.054c lubdhÃ÷ pÃpaæ vyavasyanti narà nÃtibahuÓrutÃ÷ 03,198.054e adharmà dharmarÆpeïa t­ïai÷ kÆpà ivÃv­tÃ÷ 03,198.055a te«Ãæ dama÷ pavitrÃïi pralÃpà dharmasaæÓritÃ÷ 03,198.055c sarvaæ hi vidyate te«u Ói«ÂÃcÃra÷ sudurlabha÷ 03,198.056 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,198.056a sa tu vipro mahÃprÃj¤o dharmavyÃdham ap­cchata 03,198.056c Ói«ÂÃcÃraæ katham ahaæ vidyÃm iti narottama 03,198.056d*1016_01 etad icchÃmi bhadraæ te Órotuæ dharmabh­tÃæ vara 03,198.056d*1017_01 pa¤ca kÃni pavitrÃïi Ói«ÂÃcÃre«u nityadà 03,198.056e etan mahÃmate vyÃdha prabravÅhi yathÃtatham 03,198.057 vyÃdha uvÃca 03,198.057a yaj¤o dÃnaæ tapo vedÃ÷ satyaæ ca dvijasattama 03,198.057c pa¤caitÃni pavitrÃïi Ói«ÂÃcÃre«u nityadà 03,198.058a kÃmakrodhau vaÓe k­tvà dambhaæ lobham anÃrjavam 03,198.058c dharma ity eva saætu«ÂÃs te Ói«ÂÃ÷ Ói«ÂasaæmatÃ÷ 03,198.059a na te«Ãæ vidyate 'v­ttaæ yaj¤asvÃdhyÃyaÓÅlinÃm 03,198.059c ÃcÃrapÃlanaæ caiva dvitÅyaæ Ói«Âalak«aïam 03,198.060a guruÓuÓrÆ«aïaæ satyam akrodho dÃnam eva ca 03,198.060c etac catu«Âayaæ brahma¤ Ói«ÂÃcÃre«u nityadà 03,198.061a Ói«ÂÃcÃre mana÷ k­tvà prati«ÂhÃpya ca sarvaÓa÷ 03,198.061c yÃm ayaæ labhate tu«Âiæ sà na Óakyà hy ato 'nyathà 03,198.062a vedasyopani«at satyaæ satyasyopani«ad dama÷ 03,198.062c damasyopani«at tyÃga÷ Ói«ÂÃcÃre«u nityadà 03,198.063a ye tu dharmam asÆyante buddhimohÃnvità narÃ÷ 03,198.063c apathà gacchatÃæ te«Ãm anuyÃtÃpi pŬyate 03,198.064a ye tu Ói«ÂÃ÷ suniyatÃ÷ ÓrutityÃgaparÃyaïÃ÷ 03,198.064b*1018_01 vyÃdha÷ 03,198.064b*1018_01 etan mahÃmate vyÃdha prabravÅhi yathÃtatham 03,198.064b*1018_02 yaj¤o dÃnaæ tapo vedÃ÷ satyaæ ca dvijasattama 03,198.064b*1018_03 pa¤caitÃni pavitrÃïi Ói«ÂÃcÃre«u nityadà 03,198.064c dharmyaæ panthÃnam ÃrƬhÃ÷ satyadharmaparÃyaïÃ÷ 03,198.065a niyacchanti parÃæ buddhiæ Ói«ÂÃcÃrÃnvità narÃ÷ 03,198.065c upÃdhyÃyamate yuktÃ÷ sthityà dharmÃrthadarÓina÷ 03,198.066a nÃstikÃn bhinnamaryÃdÃn krÆrÃn pÃpamatau sthitÃn 03,198.066c tyaja tä j¤Ãnam ÃÓritya dhÃrmikÃn upasevya ca 03,198.067a kÃmalobhagrahÃkÅrïÃæ pa¤cendriyajalÃæ nadÅm 03,198.067c nÃvaæ dh­timayÅæ k­tvà janmadurgÃïi saætara 03,198.068a krameïa saæcito dharmo buddhiyogamayo mahÃn 03,198.068c Ói«ÂÃcÃre bhavet sÃdhÆ rÃga÷ Óukleva vÃsasi 03,198.069a ahiæsà satyavacanaæ sarvabhÆtahitaæ param 03,198.069c ahiæsà paramo dharma÷ sa ca satye prati«Âhita÷ 03,198.069e satye k­tvà prati«ÂhÃæ tu pravartante prav­ttaya÷ 03,198.070a satyam eva garÅyas tu Ói«ÂÃcÃrani«evitam 03,198.070c ÃcÃraÓ ca satÃæ dharma÷ santaÓ cÃcÃralak«aïÃ÷ 03,198.071a yo yathÃprak­tir jantu÷ svÃæ svÃæ prak­tim aÓnute 03,198.071c pÃpÃtmà krodhakÃmÃdÅn do«Ãn Ãpnoty anÃtmavÃn 03,198.072a Ãrambho nyÃyayukto ya÷ sa hi dharma iti sm­ta÷ 03,198.072c anÃcÃras tv adharmeti etac chi«ÂÃnuÓÃsanam 03,198.073a akrudhyanto 'nasÆyanto nirahaækÃramatsarÃ÷ 03,198.073c ­java÷ ÓamasaæpannÃ÷ Ói«ÂÃcÃrà bhavanti te 03,198.074a traividyav­ddhÃ÷ Óucayo v­ttavanto manasvina÷ 03,198.074c guruÓuÓrÆ«avo dÃntÃ÷ Ói«ÂÃcÃrà bhavanty uta 03,198.075a te«Ãm adÅnasattvÃnÃæ du«karÃcÃrakarmaïÃm 03,198.075c svai÷ karmabhi÷ satk­tÃnÃæ ghoratvaæ saæpraïaÓyati 03,198.076a taæ sadÃcÃram ÃÓcaryaæ purÃïaæ ÓÃÓvataæ dhruvam 03,198.076c dharmaæ dharmeïa paÓyanta÷ svargaæ yÃnti manÅ«iïa÷ 03,198.077a Ãstikà mÃnahÅnÃÓ ca dvijÃtijanapÆjakÃ÷ 03,198.077c Órutav­ttopasaæpannÃ÷ te santa÷ svargagÃmina÷ 03,198.078a vedokta÷ paramo dharmo dharmaÓÃstre«u cÃpara÷ 03,198.078c Ói«ÂÃcÅrïaÓ ca Ói«ÂÃnÃæ trividhaæ dharmalak«aïam 03,198.079a pÃraïaæ cÃpi vidyÃnÃæ tÅrthÃnÃm avagÃhanam 03,198.079c k«amà satyÃrjavaæ Óaucaæ Ói«ÂÃcÃranidarÓanam 03,198.080a sarvabhÆtadayÃvanto ahiæsÃniratÃ÷ sadà 03,198.080c paru«aæ na prabhëante sadà santo dvijapriyÃ÷ 03,198.081a ÓubhÃnÃm aÓubhÃnÃæ ca karmaïÃæ phalasaæcaye 03,198.081c vipÃkam abhijÃnanti te Ói«ÂÃ÷ Ói«ÂasaæmatÃ÷ 03,198.082a nyÃyopetà guïopetÃ÷ sarvalokahitai«iïa÷ 03,198.082c santa÷ svargajita÷ ÓuklÃ÷ saænivi«ÂÃÓ ca satpathe 03,198.083a dÃtÃra÷ saævibhaktÃro dÅnÃnugrahakÃriïa÷ 03,198.083c sarvabhÆtadayÃvantas te Ói«ÂÃ÷ Ói«ÂasaæmatÃ÷ 03,198.084a sarvapÆjyÃ÷ ÓrutadhanÃs tathaiva ca tapasvina÷ 03,198.084c dÃnanityÃ÷ sukhÃæl lokÃn ÃpnuvantÅha ca Óriyam 03,198.085a pŬayà ca kalatrasya bh­tyÃnÃæ ca samÃhitÃ÷ 03,198.085c atiÓaktyà prayacchanti santa÷ sadbhi÷ samÃgatÃ÷ 03,198.086a lokayÃtrÃæ ca paÓyanto dharmam ÃtmahitÃni ca 03,198.086c evaæ santo vartamÃnà edhante ÓÃÓvatÅ÷ samÃ÷ 03,198.087a ahiæsà satyavacanam Ãn­Óaæsyam athÃrjavam 03,198.087c adroho nÃtimÃnaÓ ca hrÅs titik«Ã dama÷ Óama÷ 03,198.088a dhÅmanto dh­timantaÓ ca bhÆtÃnÃm anukampakÃ÷ 03,198.088c akÃmadve«asaæyuktÃs te santo lokasatk­tÃ÷ 03,198.089a trÅïy eva tu padÃny Ãhu÷ satÃæ v­ttam anuttamam 03,198.089c na druhyec caiva dadyÃc ca satyaæ caiva sadà vadet 03,198.090a sarvatra ca dayÃvanta÷ santa÷ karuïavedina÷ 03,198.090c gacchantÅha susaætu«Âà dharmyaæ panthÃnam uttamam 03,198.090e Ói«ÂÃcÃrà mahÃtmÃno ye«Ãæ dharma÷ suniÓcita÷ 03,198.091a anasÆyà k«amà ÓÃnti÷ saæto«a÷ priyavÃdità 03,198.091c kÃmakrodhaparityÃga÷ Ói«ÂÃcÃrani«evaïam 03,198.092a karmaïà Órutasaæpannaæ satÃæ mÃrgam anuttamam 03,198.092c Ói«ÂÃcÃraæ ni«evante nityaæ dharme«v atandritÃ÷ 03,198.093a praj¤ÃprÃsÃdam Ãruhya muhyato mahato janÃn 03,198.093c prek«anto lokav­ttÃni vividhÃni dvijottama 03,198.093e atipuïyÃni pÃpÃni tÃni dvijavarottama 03,198.094a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yathÃpraj¤aæ yathÃÓrutam 03,198.094c Ói«ÂÃcÃraguïÃn brahman purask­tya dvijar«abha 03,199.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,199.001a sa tu vipram athovÃca dharmavyÃdho yudhi«Âhira 03,199.001c yad ahaæ hy Ãcare karma ghoram etad asaæÓayam 03,199.002a vidhis tu balavÃn brahman dustaraæ hi purÃk­tam 03,199.002c purÃk­tasya pÃpasya karmado«o bhavaty ayam 03,199.002e do«asyaitasya vai brahman vighÃte yatnavÃn aham 03,199.003a vidhinà vihite pÆrvaæ nimittaæ ghÃtako bhavet 03,199.003c nimittabhÆtà hi vayaæ karmaïo 'sya dvijottama 03,199.004a ye«Ãæ hatÃnÃæ mÃæsÃni vikrÅïÃmo vayaæ dvija 03,199.004c te«Ãm api bhaved dharma upabhogena bhak«aïÃt 03,199.004e devatÃtithibh­tyÃnÃæ pitÌïÃæ pratipÆjanÃt 03,199.005a o«adhyo vÅrudhaÓ cÃpi paÓavo m­gapak«iïa÷ 03,199.005c annÃdyabhÆtà lokasya ity api ÓrÆyate Óruti÷ 03,199.006a ÃtmamÃæsapradÃnena Óibir auÓÅnaro n­pa÷ 03,199.006c svargaæ sudurlabhaæ prÃpta÷ k«amÃvÃn dvijasattama 03,199.007a rÃj¤o mahÃnase pÆrvaæ rantidevasya vai dvija 03,199.007c dve sahasre tu vadhyete paÓÆnÃm anvahaæ tadà 03,199.007d*1019_01 ahany ahani vadhyete dve sahasre gavÃæ tathà 03,199.008a samÃæsaæ dadato hy annaæ rantidevasya nityaÓa÷ 03,199.008c atulà kÅrtir abhavan n­pasya dvijasattama 03,199.008e cÃturmÃsye«u paÓavo vadhyanta iti nityaÓa÷ 03,199.009a agnayo mÃæsakÃmÃÓ ca ity api ÓrÆyate Óruti÷ 03,199.009c yaj¤e«u paÓavo brahman vadhyante satataæ dvijai÷ 03,199.009e saæsk­tÃ÷ kila mantraiÓ ca te 'pi svargam avÃpnuvan 03,199.010a yadi naivÃgnayo brahman mÃæsakÃmÃbhavan purà 03,199.010c bhak«yaæ naiva bhaven mÃæsaæ kasya cid dvijasattama 03,199.011a atrÃpi vidhir uktaÓ ca munibhir mÃæsabhak«aïe 03,199.011c devatÃnÃæ pitÌïÃæ ca bhuÇkte dattvà tu ya÷ sadà 03,199.011e yathÃvidhi yathÃÓraddhaæ na sa du«yati bhak«aïÃt 03,199.012a amÃæsÃÓÅ bhavaty evam ity api ÓrÆyate Óruti÷ 03,199.012c bhÃryÃæ gacchan brahmacÃrÅ ­tau bhavati brÃhmaïa÷ 03,199.013a satyÃn­te viniÓcitya atrÃpi vidhir ucyate 03,199.013c saudÃsena purà rÃj¤Ã mÃnu«Ã bhak«ità dvija 03,199.013e ÓÃpÃbhibhÆtena bh­Óam atra kiæ pratibhÃti te 03,199.014a svadharma iti k­tvà tu na tyajÃmi dvijottama 03,199.014c purÃk­tam iti j¤Ãtvà jÅvÃmy etena karmaïà 03,199.015a svakarma tyajato brahmann adharma iha d­Óyate 03,199.015c svakarmanirato yas tu sa dharma iti niÓcaya÷ 03,199.016a pÆrvaæ hi vihitaæ karma dehinaæ na vimu¤cati 03,199.016c dhÃtrà vidhir ayaæ d­«Âo bahudhà karmanirïaye 03,199.017a dra«Âavyaæ tu bhavet prÃj¤a krÆre karmaïi vartatà 03,199.017c kathaæ karma Óubhaæ kuryÃæ kathaæ mucye parÃbhavÃt 03,199.017e karmaïas tasya ghorasya bahudhà nirïayo bhavet 03,199.018a dÃne ca satyavÃkye ca guruÓuÓrÆ«aïe tathà 03,199.018c dvijÃtipÆjane cÃhaæ dharme ca nirata÷ sadà 03,199.018e ativÃdÃtimÃnÃbhyÃæ niv­tto 'smi dvijottama 03,199.019a k­«iæ sÃdhv iti manyante tatra hiæsà parà sm­tà 03,199.019c kar«anto lÃÇgalai÷ puæso ghnanti bhÆmiÓayÃn bahÆn 03,199.019e jÅvÃn anyÃæÓ ca bahuÓas tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.020a dhÃnyabÅjÃni yÃny Ãhur vrÅhy ÃdÅni dvijottama 03,199.020c sarvÃïy etÃni jÅvÃni tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.021a adhyÃkramya paÓÆæÓ cÃpi ghnanti vai bhak«ayanti ca 03,199.021c v­k«Ãn athau«adhÅÓ caiva chindanti puru«Ã dvija 03,199.022a jÅvà hi bahavo brahman v­k«e«u ca phale«u ca 03,199.022c udake bahavaÓ cÃpi tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.023a sarvaæ vyÃptam idaæ brahman prÃïibhi÷ prÃïijÅvanai÷ 03,199.023c matsyà grasante matsyÃæÓ ca tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.024a sattvai÷ sattvÃni jÅvanti bahudhà dvijasattama 03,199.024c prÃïino 'nyonyabhak«ÃÓ ca tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.025a caÇkramyamÃïà jÅvÃæÓ ca dharaïÅsaæÓritÃn bahÆn 03,199.025c padbhyÃæ ghnanti narà vipra tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.026a upavi«ÂÃ÷ ÓayÃnÃÓ ca ghnanti jÅvÃn anekaÓa÷ 03,199.026c j¤Ãnavij¤ÃnavantaÓ ca tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.027a jÅvair grastam idaæ sarvam ÃkÃÓaæ p­thivÅ tathà 03,199.027c avij¤ÃnÃc ca hiæsanti tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.028a ahiæseti yad uktaæ hi puru«air vismitai÷ purà 03,199.028c ke na hiæsanti jÅvan vai loke 'smin dvijasattama 03,199.028e bahu saæcintya iha vai nÃsti kaÓ cid ahiæsaka÷ 03,199.029a ahiæsÃyÃæ tu niratà yatayo dvijasattama 03,199.029c kurvanty eva hi hiæsÃæ te yatnÃd alpatarà bhavet 03,199.030a Ãlak«yÃÓ caiva puru«Ã÷ kule jÃtà mahÃguïÃ÷ 03,199.030c mahÃghorÃïi karmÃïi k­tvà lajjanti vai na ca 03,199.031a suh­da÷ suh­do 'nyÃæÓ ca durh­daÓ cÃpi durh­da÷ 03,199.031c samyak prav­ttÃn puru«Ãn na samyag anupaÓyata÷ 03,199.032a sam­ddhaiÓ ca na nandanti bÃndhavà bÃndhavair api 03,199.032c gurÆæÓ caiva vinindanti mƬhÃ÷ paï¬itamÃnina÷ 03,199.033a bahu loke viparyastaæ d­Óyate dvijasattama 03,199.033c dharmayuktam adharmaæ ca tatra kiæ pratibhÃti te 03,199.034a vaktuæ bahuvidhaæ Óakyaæ dharmÃdharme«u karmasu 03,199.034b*1020_01 vedadharmÃviruddhaæ yat pramÃïai÷ pratitaæ Óubham 03,199.034c svakarmanirato yo hi sa yaÓa÷ prÃpnuyÃn mahat 03,200.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,200.001a dharmavyÃdhas tu nipuïaæ punar eva yudhi«Âhira 03,200.001c viprar«abham uvÃcedaæ sarvadharmabh­tÃæ vara÷ 03,200.002a ÓrutipramÃïo dharmo hi v­ddhÃnÃm iti bhëitam 03,200.002c sÆk«mà gatir hi dharmasya bahuÓÃkhà hy anantikà 03,200.003a prÃïÃtyaye vivÃhe ca vaktavyam an­taæ bhavet 03,200.003c an­taæ ca bhavet satyaæ satyaæ caivÃn­taæ bhavet 03,200.004a yad bhÆtahitam atyantaæ tat satyam iti dhÃraïà 03,200.004c viparyayak­to 'dharma÷ paÓya dharmasya sÆk«matÃm 03,200.004d*1021_01 yat karoty aÓubhaæ karma paÓya dharmasya sÆk«matÃm 03,200.005a yat karoty aÓubhaæ karma Óubhaæ và dvijasattama 03,200.005b*1022_01 asya kartur gatiæ sarvÃæ vak«yÃmi dvijasattama 03,200.005c avaÓyaæ tat samÃpnoti puru«o nÃtra saæÓaya÷ 03,200.006a vi«amÃæ ca daÓÃæ prÃpya devÃn garhati vai bh­Óam 03,200.006c Ãtmana÷ karmado«Ãïi na vijÃnÃty apaï¬ita÷ 03,200.007a mƬho naik­tikaÓ cÃpi capalaÓ ca dvijottama 03,200.007c sukhadu÷khaviparyÃso yadà samupapadyate 03,200.007e nainaæ praj¤Ã sunÅtaæ và trÃyate naiva pauru«am 03,200.007f*1023_01 Óubhaæ badhnÃti vai karma puru«a÷ pÃpaniÓcaya÷ 03,200.008a yo yam icched yathà kÃmaæ taæ taæ kÃmaæ samaÓnuyÃt 03,200.008c yadi syÃd aparÃdhÅnaæ puru«asya kriyÃphalam 03,200.009a saæyatÃÓ cÃpi dak«ÃÓ ca matimantaÓ ca mÃnavÃ÷ 03,200.009c d­Óyante ni«phalÃ÷ santa÷ prahÅïÃ÷ sarvakarmabhi÷ 03,200.010a bhÆtÃnÃm apara÷ kaÓ cid dhiæsÃyÃæ satatotthita÷ 03,200.010c va¤canÃyÃæ ca lokasya sa sukheneha jÅvati 03,200.011a ace«ÂamÃnam ÃsÅnaæ ÓrÅ÷ kaæ cid upati«Âhati 03,200.011c kaÓ cit karmÃïi kurvan hi na prÃpyam adhigacchati 03,200.012a devÃn i«Âvà tapas taptvà k­païai÷ putrag­ddhibhi÷ 03,200.012c daÓamÃsadh­tà garbhe jÃyante kulapÃæsanÃ÷ 03,200.013a apare dhanadhÃnyaiÓ ca bhogaiÓ ca pit­saæcitai÷ 03,200.013c vipulair abhijÃyante labdhÃs tair eva maÇgalai÷ 03,200.013d*1024_01 na dehajà manu«yÃïÃæ vyÃdhayo dvijasattama 03,200.014a karmajà hi manu«yÃïÃæ rogà nÃsty atra saæÓaya÷ 03,200.014c ÃdhibhiÓ caiva bÃdhyante vyÃdhai÷ k«udram­gà iva 03,200.015a te cÃpi kuÓalair vaidyair nipuïai÷ saæbh­tau«adhai÷ 03,200.015c vyÃdhayo vinivÃryante m­gà vyÃdhair iva dvija 03,200.016a ye«Ãm asti ca bhoktavyaæ grahaïÅdo«apŬitÃ÷ 03,200.016c na Óaknuvanti te bhoktuæ paÓya dharmabh­tÃæ vara 03,200.017a apare bÃhubalina÷ kliÓyante bahavo janÃ÷ 03,200.017c du÷khena cÃdhigacchanti bhojanaæ dvijasattama 03,200.018a iti lokam anÃkrandaæ mohaÓokapariplutam 03,200.018c srotasÃsak­d Ãk«iptaæ hriyamÃïaæ balÅyasà 03,200.019a na mriyeyur na jÅryeyu÷ sarve syu÷ sÃrvakÃmikÃ÷ 03,200.019c nÃpriyaæ pratipaÓyeyur vaÓitvaæ yadi vai bhavet 03,200.020a upary upari lokasya sarvo gantuæ samÅhate 03,200.020c yatate ca yathÃÓakti na ca tad vartate tathà 03,200.021a bahava÷ saæprad­Óyante tulyanak«atramaÇgalÃ÷ 03,200.021c mahac ca phalavai«amyaæ d­Óyate karmasaædhi«u 03,200.021d*1025_01 vahanti ÓibikÃm anye yÃnty anye ÓibikÃgatÃ÷ 03,200.022a na kaÓ cid ÅÓate brahman svayaægrÃhasya sattama 03,200.022c karmaïÃæ prÃk­tÃnÃæ vai iha siddhi÷ prad­Óyate 03,200.023a yathà Órutir iyaæ brahma¤ jÅva÷ kila sanÃtana÷ 03,200.023c ÓarÅram adhruvaæ loke sarve«Ãæ prÃïinÃm iha 03,200.024a vadhyamÃne ÓarÅre tu dehanÃÓo bhavaty uta 03,200.024c jÅva÷ saækramate 'nyatra karmabandhanibandhana÷ 03,200.025 brÃhmaïa uvÃca 03,200.025a kathaæ dharmabh­tÃæ Óre«Âha jÅvo bhavati ÓÃÓvata÷ 03,200.025c etad icchÃmy ahaæ j¤Ãtuæ tattvena vadatÃæ vara 03,200.026 vyÃdha uvÃca 03,200.026a na jÅvanÃÓo 'sti hi dehabhede; mithyaitad Ãhur mriyateti mƬhÃ÷ 03,200.026c jÅvas tu dehÃntarita÷ prayÃti; daÓÃrdhataivÃsya ÓarÅrabheda÷ 03,200.027a anyo hi nÃÓnÃti k­taæ hi karma; sa eva kartà sukhadu÷khabhÃgÅ 03,200.027c yat tena kiæ cid dhi k­taæ hi karma; tad aÓnute nÃsti k­tasya nÃÓa÷ 03,200.028a apuïyaÓÅlÃÓ ca bhavanti puïyÃ; narottamÃ÷ pÃpak­to bhavanti 03,200.028c naro 'nuyÃtas tv iha karmabhi÷ svais; tata÷ samutpadyati bhÃvitas tai÷ 03,200.029 brÃhmaïa uvÃca 03,200.029a kathaæ saæbhavate yonau kathaæ và puïyapÃpayo÷ 03,200.029c jÃtÅ÷ puïyà hy apuïyÃÓ ca kathaæ gacchati sattama 03,200.030 vyÃdha uvÃca 03,200.030a garbhÃdhÃnasamÃyuktaæ karmedaæ saæprad­Óyate 03,200.030c samÃsena tu te k«ipraæ pravak«yÃmi dvijottama 03,200.031a yathà saæbh­tasaæbhÃra÷ punar eva prajÃyate 03,200.031c Óubhak­c chubhayonÅ«u pÃpak­t pÃpayoni«u 03,200.032a Óubhai÷ prayogair devatvaæ vyÃmiÓrair mÃnu«o bhavet 03,200.032c mohanÅyair viyonÅ«u tv adhogÃmÅ ca kilbi«ai÷ 03,200.033a jÃtim­tyujarÃdu÷khai÷ satataæ samabhidruta÷ 03,200.033c saæsÃre pacyamÃnaÓ ca do«air Ãtmak­tair nara÷ 03,200.034a tiryagyonisahasrÃïi gatvà narakam eva ca 03,200.034c jÅvÃ÷ saæparivartante karmabandhanibandhanÃ÷ 03,200.035a jantus tu karmabhis tais tai÷ svak­tai÷ pretya du÷khita÷ 03,200.035c taddu÷khapratighÃtÃrtham apuïyÃæ yonim aÓnute 03,200.036a tata÷ karma samÃdatte punar anyan navaæ bahu 03,200.036c pacyate tu punas tena bhuktvÃpathyam ivÃtura÷ 03,200.037a ajasram eva du÷khÃrto 'du÷khita÷ sukhasaæj¤ita÷ 03,200.037c tato 'niv­ttabandhatvÃt karmaïÃm udayÃd api 03,200.037e parikrÃmati saæsÃre cakravad bahuvedana÷ 03,200.038a sa cen niv­ttabandhas tu viÓuddhaÓ cÃpi karmabhi÷ 03,200.038b*1026_01 tapoyogasamÃrambhaæ kurute dvijasattama 03,200.038b*1026_02 karmabhir bahubhiÓ cÃpi lokÃn aÓnÃti mÃnava÷ 03,200.038c prÃpnoti suk­tÃæl lokÃn yatra gatvà na Óocati 03,200.039a pÃpaæ kurvan pÃpav­tta÷ pÃpasyÃntaæ na gacchati 03,200.039b*1027_01 puïyaæ kurvan puïyav­tta÷ puïyasyÃntaæ na gacchati 03,200.039c tasmÃt puïyaæ yatet kartuæ varjayeta ca pÃtakam 03,200.040a anasÆyu÷ k­taj¤aÓ ca kalyÃïÃny eva sevate 03,200.040c sukhÃni dharmam arthaæ ca svargaæ ca labhate nara÷ 03,200.041a saæsk­tasya hi dÃntasya niyatasya yatÃtmana÷ 03,200.041c prÃj¤asyÃnantarà v­ttir iha loke paratra ca 03,200.042a satÃæ dharmeïa varteta kriyÃæ Ói«Âavad Ãcaret 03,200.042c asaækleÓena lokasya v­ttiæ lipseta vai dvija 03,200.043a santi hy Ãgatavij¤ÃnÃ÷ Ói«ÂÃ÷ ÓÃstravicak«aïÃ÷ 03,200.043c svadharmeïa kriyà loke karmaïa÷ so 'py asaækara÷ 03,200.044a prÃj¤o dharmeïa ramate dharmaæ caivopajÅvati 03,200.044b*1028_01 dharmeïa v­ttiæ kurute dharmaæ caiva praÓaæsati 03,200.044c tasya dharmÃd avÃpte«u dhane«u dvijasattama 03,200.044e tasyaiva si¤cate mÆlaæ guïÃn paÓyati yatra vai 03,200.045a dharmÃtmà bhavati hy evaæ cittaæ cÃsya prasÅdati 03,200.045c sa maitrajanasaætu«Âa iha pretya ca nandati 03,200.046a Óabdaæ sparÓaæ tathà rÆpaæ gandhÃn i«ÂÃæÓ ca sattama 03,200.046c prabhutvaæ labhate cÃpi dharmasyaitat phalaæ vidu÷ 03,200.047a dharmasya ca phalaæ labdhvà na t­pyati mahÃdvija 03,200.047c at­pyamÃïo nirvedam Ãdatte j¤Ãnacak«u«Ã 03,200.048a praj¤Ãcak«ur nara iha do«aæ naivÃnurudhyate 03,200.048c virajyati yathÃkÃmaæ na ca dharmaæ vimu¤cati 03,200.049a sarvatyÃge ca yatate d­«Âvà lokaæ k«ayÃtmakam 03,200.049c tato mok«e prayatate nÃnupÃyÃd upÃyata÷ 03,200.050a evaæ nirvedam Ãdatte pÃpaæ karma jahÃti ca 03,200.050c dhÃrmikaÓ cÃpi bhavati mok«aæ ca labhate param 03,200.051a tapo ni÷Óreyasaæ jantos tasya mÆlaæ Óamo dama÷ 03,200.051c tena sarvÃn avÃpnoti kÃmÃn yÃn manasecchati 03,200.052a indriyÃïÃæ nirodhena satyena ca damena ca 03,200.052c brahmaïa÷ padam Ãpnoti yat paraæ dvijasattama 03,200.053 brÃhmaïa uvÃca 03,200.053a indriyÃïi tu yÃny Ãhu÷ kÃni tÃni yatavrata 03,200.053c nigrahaÓ ca kathaæ kÃryo nigrahasya ca kiæ phalam 03,200.054a kathaæ ca phalam Ãpnoti te«Ãæ dharmabh­tÃæ vara 03,200.054c etad icchÃmi tattvena dharmaæ j¤Ãtuæ sudhÃrmika 03,201.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,201.001a evam uktas tu vipreïa dharmavyÃdho yudhi«Âhira 03,201.001c pratyuvÃca yathà vipraæ tac ch­ïu«va narÃdhipa 03,201.002 vyÃdha uvÃca 03,201.002a vij¤ÃnÃrthaæ manu«yÃïÃæ mana÷ pÆrvaæ pravartate 03,201.002c tat prÃpya kÃmaæ bhajate krodhaæ ca dvijasattama 03,201.003a tatas tadarthaæ yatate karma cÃrabhate mahat 03,201.003c i«ÂÃnÃæ rÆpagandhÃnÃm abhyÃsaæ ca ni«evate 03,201.004a tato rÃga÷ prabhavati dve«aÓ ca tadanantaram 03,201.004c tato lobha÷ prabhavati mohaÓ ca tadanantaram 03,201.005a tasya lobhÃbhibhÆtasya rÃgadve«ahatasya ca 03,201.005c na dharme jÃyate buddhir vyÃjÃd dharmaæ karoti ca 03,201.006a vyÃjena carate dharmam arthaæ vyÃjena rocate 03,201.006c vyÃjena sidhyamÃne«u dhane«u dvijasattama 03,201.006e tatraiva ramate buddhis tata÷ pÃpaæ cikÅr«ati 03,201.007a suh­dbhir vÃryamÃïaÓ ca paï¬itaiÓ ca dvijottama 03,201.007c uttaraæ Órutisaæbaddhaæ bravÅti Órutiyojitam 03,201.008a adharmas trividhas tasya vardhate rÃgado«ata÷ 03,201.008c pÃpaæ cintayate cÃpi bravÅti ca karoti ca 03,201.009a tasyÃdharmaprav­ttasya guïà naÓyanti sÃdhava÷ 03,201.009c ekaÓÅlÃÓ ca mitratvaæ bhajante pÃpakarmiïa÷ 03,201.010a sa tenÃsukham Ãpnoti paratra ca vihanyate 03,201.010c pÃpÃtmà bhavati hy evaæ dharmalÃbhaæ tu me Ó­ïu 03,201.011a yas tv etÃn praj¤ayà do«Ãn pÆrvam evÃnupaÓyati 03,201.011c kuÓala÷ sukhadu÷khe«u sÃdhÆæÓ cÃpy upasevate 03,201.011e tasya sÃdhusamÃrambhÃd buddhir dharme«u jÃyate 03,201.012 brÃhmaïa uvÃca 03,201.012a bravÅ«i sÆn­taæ dharmaæ yasya vaktà na vidyate 03,201.012c divyaprabhÃva÷ sumahÃn ­«ir eva mato 'si me 03,201.013 vyÃdha uvÃca 03,201.013a brÃhmaïà vai mahÃbhÃgÃ÷ pitaro 'grabhuja÷ sadà 03,201.013c te«Ãæ sarvÃtmanà kÃryaæ priyaæ loke manÅ«iïà 03,201.014a yat te«Ãæ ca priyaæ tat te vak«yÃmi dvijasattama 03,201.014c namask­tvà brÃhmaïebhyo brÃhmÅæ vidyÃæ nibodha me 03,201.015a idaæ viÓvaæ jagat sarvam ajayyaæ cÃpi sarvaÓa÷ 03,201.015c mahÃbhÆtÃtmakaæ brahman nÃta÷ parataraæ bhavet 03,201.016a mahÃbhÆtÃni khaæ vÃyur agnir Ãpas tathà ca bhÆ÷ 03,201.016b*1029_01 vÃyur ÃkÃÓasaæyukta÷ sarvabhÆte«u vartate 03,201.016c Óabda÷ sparÓaÓ ca rÆpaæ ca raso gandhaÓ ca tadguïÃ÷ 03,201.016d*1030_01 tapasà hi samÃpnoti yad yad evÃbhivächitam 03,201.016d*1031_01 tad indriyÃïi saæyamya tapo bhavati nÃnyathà 03,201.017a te«Ãm api guïÃ÷ sarve guïav­tti÷ parasparam 03,201.017c pÆrvapÆrvaguïÃ÷ sarve kramaÓo guïi«u tri«u 03,201.018a «a«Âhas tu cetanà nÃma mana ity abhidhÅyate 03,201.018c saptamÅ tu bhaved buddhir ahaækÃras tata÷ param 03,201.019a indriyÃïi ca pa¤caiva raja÷ sattvaæ tamas tathà 03,201.019c ity e«a saptadaÓako rÃÓir avyaktasaæj¤aka÷ 03,201.020a sarvair ihendriyÃrthais tu vyaktÃvyaktai÷ susaæv­ta÷ 03,201.020c caturviæÓaka ity e«a vyaktÃvyaktamayo guïa÷ 03,201.020e etat te sarvam ÃkhyÃtaæ kiæ bhÆyo Órotum icchasi 03,202.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,202.001a evam ukta÷ sa vipras tu dharmavyÃdhena bhÃrata 03,202.001c kathÃm akathayad bhÆyo manasa÷ prÅtivardhanÅm 03,202.002 brÃhmaïa 03,202.002a mahÃbhÆtÃni yÃny Ãhu÷ pa¤ca dharmavidÃæ vara 03,202.002c ekaikasya guïÃn samyak pa¤cÃnÃm api me vada 03,202.003 vyÃdha uvÃca 03,202.003a bhÆmir Ãpas tathà jyotir vÃyur ÃkÃÓam eva ca 03,202.003c guïottarÃïi sarvÃïi te«Ãæ vak«yÃmi te guïÃn 03,202.004a bhÆmi÷ pa¤caguïà brahmann udakaæ ca caturguïam 03,202.004c guïÃs trayas tejasi ca trayaÓ cÃkÃÓavÃtayo÷ 03,202.005a Óabda÷ sparÓaÓ ca rÆpaæ ca raso gandhaÓ ca pa¤cama÷ 03,202.005c ete guïÃ÷ pa¤ca bhÆme÷ sarvebhyo guïavattarÃ÷ 03,202.006a Óabda÷ sparÓaÓ ca rÆpaæ ca rasaÓ cÃpi dvijottama 03,202.006c apÃm ete guïà brahman kÅrtitÃs tava suvrata 03,202.007a Óabda÷ sparÓaÓ ca rÆpaæ ca tejaso 'tha guïÃs traya÷ 03,202.007c Óabda÷ sparÓaÓ ca vÃyau tu Óabda ÃkÃÓa eva ca 03,202.008a ete pa¤cadaÓa brahman guïà bhÆte«u pa¤casu 03,202.008c vartante sarvabhÆte«u ye«u lokÃ÷ prati«ÂhitÃ÷ 03,202.008e anyonyaæ nÃtivartante saæpac ca bhavati dvija 03,202.009a yadà tu vi«amÅbhÃvam Ãcaranti carÃcarÃ÷ 03,202.009c tadà dehÅ deham anyaæ vyatirohati kÃlata÷ 03,202.010a ÃnupÆrvyà vinaÓyanti jÃyante cÃnupÆrvaÓa÷ 03,202.010c tatra tatra hi d­Óyante dhÃtava÷ päcabhautikÃ÷ 03,202.010e yair Ãv­tam idaæ sarvaæ jagat sthÃvarajaÇgamam 03,202.011a indriyai÷ s­jyate yad yat tat tad vyaktam iti sm­tam 03,202.011c avyaktam iti vij¤eyaæ liÇgagrÃhyam atÅndriyam 03,202.012a yathÃsvaæ grÃhakÃny e«Ãæ ÓabdÃdÅnÃm imÃni tu 03,202.012c indriyÃïi yadà dehÅ dhÃrayann iha tapyate 03,202.013a loke vitatam ÃtmÃnaæ lokaæ cÃtmani paÓyati 03,202.013c parÃvaraj¤a÷ sakta÷ san sarvabhÆtÃni paÓyati 03,202.014a paÓyata÷ sarvabhÆtÃni sarvÃvasthÃsu sarvadà 03,202.014c brahmabhÆtasya saæyogo nÃÓubhenopapadyate 03,202.015a j¤ÃnamÆlÃtmakaæ kleÓam ativ­ttasya mohajam 03,202.015c loko buddhiprakÃÓena j¤eyamÃrgeïa d­Óyate 03,202.016a anÃdinidhanaæ jantum Ãtmayoniæ sadÃvyayam 03,202.016c anaupamyam amÆrtaæ ca bhagavÃn Ãha buddhimÃn 03,202.016e tapomÆlam idaæ sarvaæ yan mÃæ viprÃnup­cchasi 03,202.017a indriyÃïy eva tat sarvaæ yat svarganarakÃv ubhau 03,202.017c nig­hÅtavis­«ÂÃni svargÃya narakÃya ca 03,202.018a e«a yogavidhi÷ k­tsno yÃvad indriyadhÃraïam 03,202.018c etan mÆlaæ hi tapasa÷ k­tsnasya narakasya ca 03,202.019a indriyÃïÃæ prasaÇgena do«am ­cchaty asaæÓayam 03,202.019c saæniyamya tu tÃny eva tata÷ siddhim avÃpnute 03,202.020a «aïïÃm Ãtmani nityÃnÃm aiÓvaryaæ yo 'dhigacchati 03,202.020c na sa pÃpai÷ kuto 'narthair yujyate vijitendriya÷ 03,202.021a ratha÷ ÓarÅraæ puru«asya d­«Âam; Ãtmà niyantendriyÃïy Ãhur aÓvÃn 03,202.021c tair apramatta÷ kuÓalÅ sadaÓvair; dÃntai÷ sukhaæ yÃti rathÅva dhÅra÷ 03,202.022a «aïïÃm Ãtmani nityÃnÃm indriyÃïÃæ pramÃthinÃm 03,202.022c yo dhÅro dhÃrayed raÓmÅn sa syÃt paramasÃrathi÷ 03,202.023a indriyÃïÃæ pras­«ÂÃnÃæ hayÃnÃm iva vartmasu 03,202.023c dh­tiæ kurvÅta sÃrathye dh­tyà tÃni jayed dhruvam 03,202.024a indriyÃïÃæ hi caratÃæ yan mano 'nuvidhÅyate 03,202.024c tad asya harate buddhiæ nÃvaæ vÃyur ivÃmbhasi 03,202.025a ye«u vipratipadyante «aÂsu mohÃt phalÃgame 03,202.025c te«v adhyavasitÃdhyÃyÅ vindate dhyÃnajaæ phalam 03,203.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,203.001a evaæ tu sÆk«me kathite dharmavyÃdhena bhÃrata 03,203.001c brÃhmaïa÷ sa puna÷ sÆk«maæ papraccha susamÃhita÷ 03,203.002 brÃhmaïa uvÃca 03,203.002a sattvasya rajasaÓ caiva tamasaÓ ca yathÃtatham 03,203.002c guïÃæs tattvena me brÆhi yathÃvad iha p­cchata÷ 03,203.003 vyÃdha uvÃca 03,203.003a hanta te kathayi«yÃmi yan mÃæ tvaæ parip­cchasi 03,203.003c e«Ãæ guïÃn p­thaktvena nibodha gadato mama 03,203.004a mohÃtmakaæ tamas te«Ãæ raja e«Ãæ pravartakam 03,203.004c prakÃÓabahulatvÃc ca sattvaæ jyÃya ihocyate 03,203.005a avidyÃbahulo mƬha÷ svapnaÓÅlo vicetana÷ 03,203.005c durd­ÓÅkas tamodhvasta÷ sakrodhas tÃmaso 'lasa÷ 03,203.006a prav­ttavÃkyo mantrÅ ca yo 'nurÃgy abhyasÆyaka÷ 03,203.006c vivitsamÃno viprar«e stabdho mÃnÅ sa rÃjasa÷ 03,203.007a prakÃÓabahulo dhÅro nirvivitso 'nasÆyaka÷ 03,203.007c akrodhano naro dhÅmÃn dÃntaÓ caiva sa sÃttvika÷ 03,203.008a sÃttvikas tv atha saæbuddho lokav­ttena kliÓyate 03,203.008c yadà budhyati boddhavyaæ lokav­ttaæ jugupsate 03,203.009a vairÃgyasya hi rÆpaæ tu pÆrvam eva pravartate 03,203.009c m­dur bhavaty ahaækÃra÷ prasÅdaty Ãrjavaæ ca yat 03,203.010a tato 'sya sarvadvaædvÃni praÓÃmyanti parasparam 03,203.010c na cÃsya saæyamo nÃma kva cid bhavati kaÓ cana 03,203.011a ÓÆdrayonau hi jÃtasya sadguïÃn upati«Âhata÷ 03,203.011c vaiÓyatvaæ bhavati brahman k«atriyatvaæ tathaiva ca 03,203.012a Ãrjave vartamÃnasya brÃhmaïyam abhijÃyate 03,203.012c guïÃs te kÅrtitÃ÷ sarve kiæ bhÆya÷ Órotum icchasi 03,203.013 brÃhmaïa uvÃca 03,203.013a pÃrthivaæ dhÃtum ÃsÃdya ÓÃrÅro 'gni÷ kathaæ bhavet 03,203.013c avakÃÓaviÓe«eïa kathaæ vartayate 'nila÷ 03,203.014 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,203.014a praÓnam etaæ samuddi«Âaæ brÃhmaïena yudhi«Âhira 03,203.014c vyÃdha÷ sa kathayÃm Ãsa brÃhmaïÃya mahÃtmane 03,203.015 vyÃdha uvÃca 03,203.015a mÆrdhÃnam ÃÓrito vahni÷ ÓarÅraæ paripÃlayan 03,203.015c prÃïo mÆrdhani cÃgnau ca vartamÃno vice«Âate 03,203.015e bhÆtaæ bhavyaæ bhavi«yac ca sarvaæ prÃïe prati«Âhitam 03,203.016a Óre«Âhaæ tad eva bhÆtÃnÃæ brahmajyotir upÃsmahe 03,203.016c sa jantu÷ sarvabhÆtÃtmà puru«a÷ sa sanÃtana÷ 03,203.016e mano buddhir ahaækÃro bhÆtÃnÃæ vi«ayaÓ ca sa÷ 03,203.016f*1032_01 ÓarÅramadhye nÃbhi÷ syÃn nÃbhyÃm agni÷ prati«Âhita÷ 03,203.016f*1033_01 avyaktaæ sattvasaæj¤aæ ca jÅva÷ kÃla÷ sa caiva hi 03,203.016f*1033_02 prak­ti÷ puru«aÓ caiva prÃïa eva dvijottama 03,203.016f*1033_03 jÃgarti svapnakÃle ca svapne svapnÃyate ca sa÷ 03,203.016f*1033_04 jÃgratsu balam Ãdhatte ce«Âatsu ce«Âayaty api 03,203.016f*1033_05 tasmin niruddhe viprendra m­ta ity abhidhÅyate 03,203.016f*1033_06 tyaktvà ÓarÅraæ bhÆtÃtmà punar anyat prapadyate 03,203.017a evaæ tv iha sa sarvatra prÃïena paripÃlyate 03,203.017c p­«Âhatas tu samÃnena svÃæ svÃæ gatim upÃÓrita÷ 03,203.018a bastimÆle gude caiva pÃvaka÷ samupÃÓrita÷ 03,203.018c vahan mÆtraæ purÅ«aæ cÃpy apÃna÷ parivartate 03,203.019a prayatne karmaïi bale ya ekas tri«u vartate 03,203.019c udÃna iti taæ prÃhur adhyÃtmavidu«o janÃ÷ 03,203.020a saædhau saædhau saænivi«Âa÷ sarve«v api tathÃnila÷ 03,203.020c ÓarÅre«u manu«yÃïÃæ vyÃna ity upadi«yate 03,203.020d*1034_01 tvaÇmÃæsamedomajjÃsthirasaraktÃÓ ca dhÃtava÷ 03,203.021a dhÃtu«v agnis tu vitata÷ sa tu vÃyusamÅrita÷ 03,203.021c rasÃn dhÃtÆæÓ ca do«ÃæÓ ca vartayan paridhÃvati 03,203.022a prÃïÃnÃæ saænipÃtÃt tu saænipÃta÷ prajÃyate 03,203.022c Æ«mà cÃgnir iti j¤eyo yo 'nnaæ pacati dehinÃm 03,203.023a apÃnodÃnayor madhye prÃïavyÃnau samÃhitau 03,203.023c samanvitas tv adhi«ÂhÃnaæ samyak pacati pÃvaka÷ 03,203.024a tasyÃpi pÃyuparyantas tathà syÃd gudasaæj¤ita÷ 03,203.024c srotÃæsi tasmÃj jÃyante sarvaprÃïe«u dehinÃm 03,203.025a agnivegavaha÷ prÃïo gudÃnte pratihanyate 03,203.025c sa Ærdhvam Ãgamya puna÷ samutk«ipati pÃvakam 03,203.026a pakvÃÓayas tv adho nÃbhyà Ærdhvam ÃmÃÓaya÷ sthita÷ 03,203.026c nÃbhimadhye ÓarÅrasya prÃïÃ÷ sarve prati«ÂhitÃ÷ 03,203.027a prav­ttà h­dayÃt sarvÃs tiryag Ærdhvam adhas tathà 03,203.027c vahanty annarasÃn nìyo daÓa prÃïapracoditÃ÷ 03,203.028a yoginÃm e«a mÃrgas tu yena gacchanti tatparam 03,203.028c jitaklamÃsanà dhÅrà mÆrdhany ÃtmÃnam Ãdadhu÷ 03,203.028e evaæ sarve«u vitatau prÃïÃpÃnau hi dehi«u 03,203.028f*1035_01 tÃv agnisahitau brahman viddhi vai prÃïam Ãtmani 03,203.029a ekÃdaÓavikÃrÃtmà kalÃsaæbhÃrasaæbh­ta÷ 03,203.029c mÆrtimantaæ hi taæ viddhi nityaæ karmajitÃtmakam 03,203.030a tasmin ya÷ saæsthito hy agnir nityaæ sthÃlyÃm ivÃhita÷ 03,203.030c ÃtmÃnaæ taæ vijÃnÅhi nityaæ yogajitÃtmakam 03,203.031a devo ya÷ saæsthitas tasminn abbindur iva pu«kare 03,203.031c k«etraj¤aæ taæ vijÃnÅhi nityaæ tyÃgajitÃtmakam 03,203.032a jÅvÃtmakÃni jÃnÅhi raja÷ sattvaæ tamas tathà 03,203.032c jÅvam Ãtmaguïaæ viddhi tathÃtmÃnaæ parÃtmakam 03,203.033a sacetanaæ jÅvaguïaæ vadanti; sa ce«Âate ce«Âayate ca sarvam 03,203.033c tata÷ paraæ k«etravido vadanti; prÃkalpayad yo bhuvanÃni sapta 03,203.034a evaæ sarve«u bhÆte«u bhÆtÃtmà na prakÃÓate 03,203.034c d­Óyate tv agryayà buddhyà sÆk«mayà j¤Ãnavedibhi÷ 03,203.035a cittasya hi prasÃdena hanti karma ÓubhÃÓubham 03,203.035c prasannÃtmÃtmani sthitvà sukham Ãnantyam aÓnute 03,203.036a lak«aïaæ tu prasÃdasya yathà t­pta÷ sukhaæ svapet 03,203.036b*1036_01 sukhadu÷khe hi saætyajya nirdvaædvo ni«parigraha÷ 03,203.036c nivÃte và yathà dÅpo dÅpyet kuÓaladÅpita÷ 03,203.037a pÆrvarÃtre pare caiva yu¤jÃna÷ satataæ mana÷ 03,203.037c laghvÃhÃro viÓuddhÃtmà paÓyann ÃtmÃnam Ãtmani 03,203.038a pradÅpteneva dÅpena manodÅpena paÓyati 03,203.038c d­«ÂvÃtmÃnaæ nirÃtmÃnaæ tadà sa tu vimucyate 03,203.039a sarvopÃyais tu lobhasya krodhasya ca vinigraha÷ 03,203.039c etat pavitraæ yaj¤ÃnÃæ tapo vai saækramo mata÷ 03,203.040a nityaæ krodhÃt tapo rak«ec chriyaæ rak«eta matsarÃt 03,203.040c vidyÃæ mÃnÃpamÃnÃbhyÃm ÃtmÃnaæ tu pramÃdata÷ 03,203.041a Ãn­Óaæsyaæ paro dharma÷ k«amà ca paramaæ balam 03,203.041c Ãtmaj¤Ãnaæ paraæ j¤Ãnaæ paraæ satyavrataæ vratam 03,203.042a satyasya vacanaæ Óreya÷ satyaæ j¤Ãnaæ hitaæ bhavet 03,203.042c yad bhÆtahitam atyantaæ tad vai satyaæ paraæ matam 03,203.043a yasya sarve samÃrambhÃ÷ nirÃÓÅrbandhanÃ÷ sadà 03,203.043c tyÃge yasya hutaæ sarvaæ sa tyÃgÅ sa ca buddhimÃn 03,203.044a yato na gurur apy enaæ cyÃvayed upapÃdayan 03,203.044c taæ vidyÃd brahmaïo yogaæ viyogaæ yogasaæj¤itam 03,203.045a na hiæsyÃt sarvabhÆtÃni maitrÃyaïagataÓ caret 03,203.045c nedaæ jÅvitam ÃsÃdya vairaæ kurvÅta kena cit 03,203.046a Ãkiæcanyaæ susaæto«o nirÃÓitvam acÃpalam 03,203.046c etad eva paraæ j¤Ãnaæ sadÃtmaj¤Ãnam uttamam 03,203.047a parigrahaæ parityajya bhava buddhyà yatavrata÷ 03,203.047c aÓokaæ sthÃnam Ãti«Âhen niÓcalaæ pretya ceha ca 03,203.047d*1037_01 bÃhyasparÓe«u saktÃtmà vindaty Ãtmani yat sukham 03,203.047d*1037_02 tad brahmayogayuktÃ[tmÃ] sukham a[k«ayyam a]Ónute 03,203.048a taponityena dÃntena muninà saæyatÃtmanà 03,203.048c ajitaæ jetukÃmena bhÃvyaæ saÇge«v asaÇginà 03,203.049a guïÃguïam anÃsaÇgam ekakÃryam anantaram 03,203.049c etad brÃhmaïa te v­ttam Ãhur ekapadaæ sukham 03,203.050a parityajati yo du÷khaæ sukhaæ cÃpy ubhayaæ nara÷ 03,203.050c brahma prÃpnoti so 'tyantam asaÇgena ca gacchati 03,203.051a yathÃÓrutam idaæ sarvaæ samÃsena dvijottama 03,203.051c etat te sarvam ÃkhyÃtaæ kiæ bhÆya÷ Órotum icchasi 03,204.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,204.001a evaæ saækathite k­tsne mok«adharme yudhi«Âhira 03,204.001c d­¬haæ prÅtamanà vipro dharmavyÃdham uvÃca ha 03,204.002a nyÃyayuktam idaæ sarvaæ bhavatà parikÅrtitam 03,204.002c na te 'sty aviditaæ kiæ cid dharme«v iha hi d­Óyate 03,204.003 vyÃdha uvÃca 03,204.003a pratyak«aæ mama yo dharmas taæ paÓya dvijasattama 03,204.003c yena siddhir iyaæ prÃptà mayà brÃhmaïapuægava 03,204.004a utti«Âha bhagavan k«ipraæ praviÓyÃbhyantaraæ g­ham 03,204.004c dra«Âum arhasi dharmaj¤a mÃtaraæ pitaraæ ca me 03,204.004d*1038_01 tasya vyÃdhasya pitarau brÃhmaïa÷ saædadarÓa ha 03,204.005 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,204.005a ity ukta÷ sa praviÓyÃtha dadarÓa paramÃrcitam 03,204.005c saudhaæ h­dyaæ catu÷ÓÃlam atÅva ca manoharam 03,204.006a devatÃg­hasaækÃÓaæ daivataiÓ ca supÆjitam 03,204.006c ÓayanÃsanasaæbÃdhaæ gandhaiÓ ca paramair yutam 03,204.007a tatra ÓuklÃmbaradharau pitarÃv asya pÆjitau 03,204.007c k­tÃhÃrau sutu«Âau tÃv upavi«Âau varÃsane 03,204.007e dharmavyÃdhas tu tau d­«Âvà pÃde«u ÓirasÃpatat 03,204.008 v­ddhÃv Æcatu÷ 03,204.008a utti«Âhotti«Âha dharmaj¤a dharmas tvÃm abhirak«atu 03,204.008c prÅtau svas tava Óaucena dÅrgham Ãyur avÃpnuhi 03,204.008d*1039_01 gatim i«ÂÃæ tathà j¤Ãnam evaæ ca paravÃn bhava 03,204.008e satputreïa tvayà putra nityakÃlaæ supÆjitau 03,204.008f*1040_01 sukham ÃvÃæ vasÃvo 'tra devalokagatÃv iva 03,204.009a na te 'nyad daivataæ kiæ cid daivate«v api vartate 03,204.009c prayatatvÃd dvijÃtÅnÃæ damenÃsi samanvita÷ 03,204.010a pitu÷ pitÃmahà ye ca tathaiva prapitÃmahÃ÷ 03,204.010c prÅtÃs te satataæ putra damenÃvÃæ ca pÆjayà 03,204.011a manasà karmaïà vÃcà ÓuÓrÆ«Ã naiva hÅyate 03,204.011c na cÃnyà vitathà buddhir d­Óyate sÃæprataæ tava 03,204.012a jÃmadagnyena rÃmeïa yathà v­ddhau supÆjitau 03,204.012c tathà tvayà k­taæ sarvaæ tadviÓi«Âaæ ca putraka 03,204.013 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,204.013a tatas taæ brÃhmaïaæ tÃbhyÃæ dharmavyÃdho nyavedayat 03,204.013c tau svÃgatena taæ vipram arcayÃm Ãsatus tadà 03,204.014a pratig­hya ca tÃæ pÆjÃæ dvija÷ papraccha tÃv ubhau 03,204.014c saputrÃbhyÃæ sabh­tyÃbhyÃæ kaccid vÃæ kuÓalaæ g­he 03,204.014e anÃmayaæ ca vÃæ kaccit sadaiveha ÓarÅrayo÷ 03,204.015 v­ddhÃv Æcatu÷ 03,204.015a kuÓalaæ no g­he vipra bh­tyavarge ca sarvaÓa÷ 03,204.015c kaccit tvam apy avighnena saæprÃpto bhagavann iha 03,204.016 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,204.016a bìham ity eva tau vipra÷ pratyuvÃca mudÃnvita÷ 03,204.016c dharmavyÃdhas tu taæ vipram arthavad vÃkyam abravÅt 03,204.017a pità mÃtà ca bhagavann etau me daivataæ param 03,204.017c yad daivatebhya÷ kartavyaæ tad etÃbhyÃæ karomy aham 03,204.018a trayastriæÓad yathà devÃ÷ sarve ÓakrapurogamÃ÷ 03,204.018c saæpÆjyÃ÷ sarvalokasya tathà v­ddhÃv imau mama 03,204.019a upahÃrÃn Ãharanto devatÃnÃæ yathà dvijÃ÷ 03,204.019c kurvate tadvad etÃbhyÃæ karomy aham atandrita÷ 03,204.020a etau me paramaæ brahman pità mÃtà ca daivatam 03,204.020c etau pu«pai÷ phalai ratnais to«ayÃmi sadà dvija 03,204.021a etÃv evÃgnayo mahyaæ yÃn vadanti manÅ«iïa÷ 03,204.021c yaj¤Ã vedÃÓ ca catvÃra÷ sarvam etau mama dvija 03,204.022a etadarthaæ mama prÃïà bhÃryà putrÃ÷ suh­jjanÃ÷ 03,204.022c saputradÃra÷ ÓuÓrÆ«Ãæ nityam eva karomy aham 03,204.023a svayaæ ca snÃpayÃmy etau tathà pÃdau pradhÃvaye 03,204.023c ÃhÃraæ saæprayacchÃmi svayaæ ca dvijasattama 03,204.024a anukÆlÃ÷ kathà vacmi vipriyaæ parivarjayan 03,204.024c adharmeïÃpi saæyuktaæ priyam ÃbhyÃæ karomy aham 03,204.025a dharmam eva guruæ j¤Ãtvà karomi dvijasattama 03,204.025c atandrita÷ sadà vipra ÓuÓrÆ«Ãæ vai karomy aham 03,204.026a pa¤caiva guravo brahman puru«asya bubhÆ«ata÷ 03,204.026c pità mÃtÃgnir Ãtmà ca guruÓ ca dvijasattama 03,204.027a ete«u yas tu varteta samyag eva dvijottama 03,204.027c bhaveyur agnayas tasya paricÅrïÃs tu nityaÓa÷ 03,204.027e gÃrhasthye vartamÃnasya dharma e«a sanÃtana÷ 03,204.027f*1041_01 kathitas te mayà vipra kiæ bhÆya÷ Órotum icchasi 03,205.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,205.001a gurÆ nivedya viprÃya tau mÃtÃpitarÃv ubhau 03,205.001c punar eva sa dharmÃtmà vyÃdho brÃhmaïam abravÅt 03,205.002a prav­ttacak«ur jÃto 'smi saæpaÓya tapaso balam 03,205.002c yadartham ukto 'si tayà gacchasva mithilÃm iti 03,205.003a patiÓuÓrÆ«aparayà dÃntayà satyaÓÅlayà 03,205.003c mithilÃyÃæ vasan vyÃdha÷ sa te dharmÃn pravak«yati 03,205.004 brÃhmaïa uvÃca 03,205.004a pativratÃyÃ÷ satyÃyÃ÷ ÓÅlìhyÃyà yatavrata 03,205.004c saæsm­tya vÃkyaæ dharmaj¤a guïavÃn asi me mata÷ 03,205.005 vyÃdha uvÃca 03,205.005a yat tadà tvaæ dvijaÓre«Âha tayokto mÃæ prati prabho 03,205.005c d­«Âam etat tayà samyag ekapatnyà na saæÓaya÷ 03,205.006a tvadanugrahabuddhyà tu vipraitad darÓitaæ mayà 03,205.006c vÃkyaæ ca Ó­ïu me tÃta yat te vak«ye hitaæ dvija 03,205.007a tvayà vinik­tà mÃtà pità ca dvijasattama 03,205.007c anis­«Âo 'si ni«krÃnto g­hÃt tÃbhyÃm anindita 03,205.007e vedoccÃraïakÃryÃrtham ayuktaæ tat tvayà k­tam 03,205.008a tava Óokena v­ddhau tÃv andhau jÃtau tapasvinau 03,205.008c tau prasÃdayituæ gaccha mà tvà dharmo 'tyagÃn mahÃn 03,205.009a tapasvÅ tvaæ mahÃtmà ca dharme ca nirata÷ sadà 03,205.009c sarvam etad apÃrthaæ te k«ipraæ tau saæprasÃdaya 03,205.009d*1042_01 tau prasÃdya dvijaÓre«Âha yac chreyas tad avÃpsyasi 03,205.010a Óraddadhasva mama brahman nÃnyathà kartum arhasi 03,205.010c gamyatÃm adya viprar«e Óreyas te kathayÃmy aham 03,205.011 brÃhmaïa uvÃca 03,205.011a yad etad uktaæ bhavatà sarvaæ satyam asaæÓayam 03,205.011c prÅto 'smi tava dharmaj¤a sÃdhvÃcÃra guïÃnvita 03,205.012 vyÃdha uvÃca 03,205.012a daivatapratimo hi tvaæ yas tvaæ dharmam anuvrata÷ 03,205.012c purÃïaæ ÓÃÓvataæ divyaæ du«prÃpam ak­tÃtmabhi÷ 03,205.012d*1043_01 mÃtÃpitro÷ sakÃÓaæ hi gatvà tvaæ dvijasattama 03,205.013a atandrita÷ kuru k«ipraæ mÃtÃpitror hi pÆjanam 03,205.013c ata÷ param ahaæ dharmaæ nÃnyaæ paÓyÃmi kaæ cana 03,205.014 brÃhmaïa uvÃca 03,205.014a ihÃham Ãgato di«Âyà di«Âyà me saægataæ tvayà 03,205.014c Åd­Óà durlabhà loke narà dharmapradarÓakÃ÷ 03,205.015a eko narasahasre«u dharmavid vidyate na và 03,205.015c prÅto 'smi tava satyena bhadraæ te puru«ottama 03,205.016a patamÃno hi narake bhavatÃsmi samuddh­ta÷ 03,205.016c bhavitavyam athaivaæ ca yad d­«Âo 'si mayÃnagha 03,205.017a rÃjà yayÃtir dauhitrai÷ patitas tÃrito yathà 03,205.017c sadbhi÷ puru«aÓÃrdÆla tathÃhaæ bhavatà tv iha 03,205.018a mÃtÃpit­bhyÃæ ÓuÓrÆ«Ãæ kari«ye vacanÃt tava 03,205.018c nÃk­tÃtmà vedayati dharmÃdharmaviniÓcayam 03,205.019a durj¤eya÷ ÓÃÓvato dharma÷ ÓÆdrayonau hi vartatà 03,205.019c na tvÃæ ÓÆdram ahaæ manye bhavitavyaæ hi kÃraïam 03,205.019e yena karmavipÃkena prÃpteyaæ ÓÆdratà tvayà 03,205.020a etad icchÃmi vij¤Ãtuæ tattvena hi mahÃmate 03,205.020c kÃmayà brÆhi me tathyaæ sarvaæ tvaæ prayatÃtmavÃn 03,205.021 vyÃdha uvÃca 03,205.021a anatikramaïÅyà hi brÃhmaïà vai dvijottama 03,205.021c Ó­ïu sarvam idaæ v­ttaæ pÆrvadehe mamÃnagha 03,205.022a ahaæ hi brÃhmaïa÷ pÆrvam Ãsaæ dvijavarÃtmaja 03,205.022c vedÃdhyÃyÅ sukuÓalo vedÃÇgÃnÃæ ca pÃraga÷ 03,205.022e Ãtmado«ak­tair brahmann avasthÃæ prÃptavÃn imÃm 03,205.023a kaÓ cid rÃjà mama sakhà dhanurvedaparÃyaïa÷ 03,205.023c saæsargÃd dhanu«i Óre«Âhas tato 'ham abhavaæ dvija 03,205.024a etasminn eva kÃle tu m­gayÃæ nirgato n­pa÷ 03,205.024c sahito yodhamukhyaiÓ ca mantribhiÓ ca susaæv­ta÷ 03,205.024e tato 'bhyahan m­gÃæs tatra subahÆn ÃÓramaæ prati 03,205.025a atha k«ipta÷ Óaro ghoro mayÃpi dvijasattama 03,205.025b*1044_01 tato m­gÃn varÃhÃæÓ ca mahi«ÃæÓ ca mahÅpati÷ 03,205.025b*1044_02 jaghÃna puru«avyÃghra÷ sa rÃjà brÃhmaïottama 03,205.025b*1044_03 tato 'ham api krŬÃrthaæ rÃj¤a÷ priyahite rata÷ 03,205.025b*1044_04 varÃn nighnan varÃhÃæÓ ca Óarai÷ saænataparvabhi÷ 03,205.025b*1044_05 vanadurge«u dharmaj¤a samaæ rÃj¤Ã mahÃtmanà 03,205.025b*1044_06 vyacaraæ dhanur ÃdÃya m­gahà lubdhako yathà 03,205.025b*1044_07 tatrÃÓramasamabhyÃÓe mayà dharmavidÃæ vara 03,205.025b*1044_08 m­gasya vajrasaækÃÓa÷ Óara÷ k«iptas tadà dvija 03,205.025c tìitaÓ ca munis tena ÓareïÃnataparvaïà 03,205.026a bhÆmau nipatito brahmann uvÃca pratinÃdayan 03,205.026c nÃparÃdhyÃmy ahaæ kiæ cit kena pÃpam idaæ k­tam 03,205.027a manvÃnas taæ m­gaæ cÃhaæ saæprÃpta÷ sahasà munim 03,205.027c apaÓyaæ tam ­«iæ viddhaæ ÓareïÃnataparvaïà 03,205.027e tam ugratapasaæ vipraæ ni«Âanantaæ mahÅtale 03,205.028a akÃryakaraïÃc cÃpi bh­Óaæ me vyathitaæ mana÷ 03,205.028c ajÃnatà k­tam idaæ mayety atha tam abruvam 03,205.028e k«antum arhasi me brahmann iti cokto mayà muni÷ 03,205.029a tata÷ pratyabravÅd vÃkyam ­«ir mÃæ krodhamÆrchita÷ 03,205.029c vyÃdhas tvaæ bhavità krÆra ÓÆdrayonÃv iti dvija 03,206.001 vyÃdha uvÃca 03,206.001a evaæ Óapto 'ham ­«iïà tadà dvijavarottama 03,206.001c abhiprasÃdayam ­«iæ girà vÃkyaviÓÃradam 03,206.002a ajÃnatà mayÃkÃryam idam adya k­taæ mune 03,206.002c k«antum arhasi tat sarvaæ prasÅda bhagavann iti 03,206.003 ­«ir uvÃca 03,206.003a nÃnyathà bhavità ÓÃpa evam etad asaæÓayam 03,206.003c Ãn­ÓaæsyÃd ahaæ kiæ cit kartÃnugraham adya te 03,206.004a ÓÆdrayonau vartamÃno dharmaj¤o bhavità hy asi 03,206.004c mÃtÃpitroÓ ca ÓuÓrÆ«Ãæ kari«yasi na saæÓaya÷ 03,206.005a tayà ÓuÓrÆ«ayà siddhiæ mahatÅæ samavÃpsyasi 03,206.005c jÃtismaraÓ ca bhavità svargaæ caiva gami«yasi 03,206.005d*1045_01 bhÆtvà ca dhÃrmiko vyÃdha÷ pitro÷ ÓuÓrÆ«aïe rata÷ 03,206.005e ÓÃpak«ayÃnte nirv­tte bhavitÃsi punar dvija÷ 03,206.006 vyÃdha uvÃca 03,206.006a evaæ Óapta÷ purà tena ­«iïÃsmy ugratejasà 03,206.006c prasÃdaÓ ca k­tas tena mamaivaæ dvipadÃæ vara 03,206.007a Óaraæ coddh­tavÃn asmi tasya vai dvijasattama 03,206.007c ÃÓramaæ ca mayà nÅto na ca prÃïair vyayujyata 03,206.008a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yathà mama purÃbhavat 03,206.008c abhitaÓ cÃpi gantavyaæ mayà svargaæ dvijottama 03,206.009 brÃhmaïa uvÃca 03,206.009a evam etÃni puru«Ã du÷khÃni ca sukhÃni ca 03,206.009c prÃpnuvanti mahÃbuddhe notkaïÂhÃæ kartum arhasi 03,206.009e du«karaæ hi k­taæ tÃta jÃnatà jÃtim Ãtmana÷ 03,206.009f*1046_01 lokav­ttÃntatattvaj¤a nityaæ dharmaparÃyaïa 03,206.010a karmado«aÓ ca vai vidvann ÃtmajÃtik­tena vai 03,206.010c kaæ cit kÃlaæ m­«yatÃæ vai tato 'si bhavità dvija÷ 03,206.010e sÃæprataæ ca mato me 'si brÃhmaïo nÃtra saæÓaya÷ 03,206.011a brÃhmaïa÷ patanÅye«u vartamÃno vikarmasu 03,206.011c dÃmbhiko du«k­taprÃya÷ ÓÆdreïa sad­Óo bhavet 03,206.012a yas tu ÓÆdro dame satye dharme ca satatotthita÷ 03,206.012c taæ brÃhmaïam ahaæ manye v­ttena hi bhaved dvija÷ 03,206.013a karmado«eïa vi«amÃæ gatim Ãpnoti dÃruïÃm 03,206.013c k«Åïado«am ahaæ manye cÃbhitas tvÃæ narottama 03,206.014a kartum arhasi notkaïÂhÃæ tvadvidhà hy avi«Ãdina÷ 03,206.014c lokav­ttÃntav­ttaj¤Ã nityaæ dharmaparÃyaïÃ÷ 03,206.015 vyÃdha uvÃca 03,206.015a praj¤ayà mÃnasaæ du÷khaæ hanyÃc chÃrÅram au«adhai÷ 03,206.015c etad vij¤ÃnasÃmarthyaæ na bÃlai÷ samatÃæ vrajet 03,206.016a ani«ÂasaæprayogÃc ca viprayogÃt priyasya ca 03,206.016c mÃnu«Ã mÃnasair du÷khair yujyante alpabuddhaya÷ 03,206.017a guïair bhÆtÃni yujyante viyujyante tathaiva ca 03,206.017c sarvÃïi naitad ekasya ÓokasthÃnaæ hi vidyate 03,206.018a ani«ÂenÃnvitaæ paÓyaæs tathà k«ipraæ virajyate 03,206.018c tataÓ ca pratikurvanti yadi paÓyanty upakramam 03,206.018e Óocato na bhavet kiæ cit kevalaæ paritapyate 03,206.019a parityajanti ye du÷khaæ sukhaæ vÃpy ubhayaæ narÃ÷ 03,206.019c ta eva sukham edhante j¤Ãnat­ptà manÅ«iïa÷ 03,206.020a asaæto«aparà mƬhÃ÷ saæto«aæ yÃnti paï¬itÃ÷ 03,206.020c asaæto«asya nÃsty antas tu«Âis tu paramaæ sukham 03,206.020e na Óocanti gatÃdhvÃna÷ paÓyanta÷ paramÃæ gatim 03,206.021a na vi«Ãde mana÷ kÃryaæ vi«Ãdo vi«am uttamam 03,206.021c mÃrayaty ak­tapraj¤aæ bÃlaæ kruddha ivoraga÷ 03,206.022a yaæ vi«Ãdo 'bhibhavati vi«ame samupasthite 03,206.022c tejasà tasya hÅnasya puru«Ãrtho na vidyate 03,206.023a avaÓyaæ kriyamÃïasya karmaïo d­Óyate phalam 03,206.023c na hi nirvedam Ãgamya kiæ cit prÃpnoti Óobhanam 03,206.024a athÃpy upÃyaæ paÓyeta du÷khasya parimok«aïe 03,206.024c aÓocann Ãrabhetaiva yuktaÓ cÃvyasanÅ bhavet 03,206.025a bhÆte«v abhÃvaæ saæcintya ye tu buddhe÷ paraæ gatÃ÷ 03,206.025c na Óocanti k­tapraj¤Ã÷ paÓyanta÷ paramÃæ gatim 03,206.026a na ÓocÃmi ca vai vidvan kÃlÃkÃÇk«Å sthito 'smy aham 03,206.026c etair nidarÓanair brahman nÃvasÅdÃmi sattama 03,206.027 brÃhmaïa uvÃca 03,206.027a k­tapraj¤o 'si medhÃvÅ buddhiÓ ca vipulà tava 03,206.027c nÃhaæ bhavantaæ ÓocÃmi j¤Ãnat­pto 'si dharmavit 03,206.028a Ãp­cche tvÃæ svasti te 'stu dharmas tvà parirak«atu 03,206.028c apramÃdas tu kartavyo dharme dharmabh­tÃæ vara 03,206.029 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,206.029a bìham ity eva taæ vyÃdha÷ k­täjalir uvÃca ha 03,206.029c pradak«iïam atho k­tvà prasthito dvijasattama÷ 03,206.030a sa tu gatvà dvija÷ sarvÃæ ÓuÓrÆ«Ãæ k­tavÃæs tadà 03,206.030c mÃtÃpit­bhyÃæ v­ddhÃbhyÃæ yathÃnyÃyaæ susaæÓita÷ 03,206.031a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ nikhilena yudhi«Âhira 03,206.031c p­«ÂavÃn asi yaæ tÃta dharmaæ dharmabh­tÃæ vara 03,206.032a pativratÃyà mÃhÃtmyaæ brÃhmaïasya ca sattama 03,206.032c mÃtÃpitroÓ ca ÓuÓrÆ«Ã vyÃdhe dharmaÓ ca kÅrtita÷ 03,206.033 yudhi«Âhira uvÃca 03,206.033a atyadbhutam idaæ brahman dharmÃkhyÃnam anuttamam 03,206.033c sarvadharmabh­tÃæ Óre«Âha kathitaæ dvijasattama 03,206.034a sukhaÓravyatayà vidvan muhÆrtam iva me gatam 03,206.034c na hi t­pto 'smi bhagava¤ Ó­ïvÃno dharmam uttamam 03,207.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,207.001a ÓrutvemÃæ dharmasaæyuktÃæ dharmarÃja÷ kathÃæ ÓubhÃm 03,207.001c puna÷ papraccha tam ­«iæ mÃrkaï¬eyaæ tapasvinam 03,207.002 yudhi«Âhira uvÃca 03,207.002a katham agnir vanaæ yÃta÷ kathaæ cÃpy aÇgirÃ÷ purà 03,207.002c na«Âe 'gnau havyam avahad agnir bhÆtvà mahÃn ­«i÷ 03,207.003a agnir yadà tv eka eva bahutvaæ cÃsya karmasu 03,207.003c d­Óyate bhagavan sarvam etad icchÃmi veditum 03,207.004a kumÃraÓ ca yathotpanno yathà cÃgne÷ suto 'bhavat 03,207.004c yathà rudrÃc ca saæbhÆto gaÇgÃyÃæ k­ttikÃsu ca 03,207.005a etad icchÃmy ahaæ tvatta÷ Órotuæ bhÃrgavanandana 03,207.005c kautÆhalasamÃvi«Âo yathÃtathyaæ mahÃmune 03,207.005d*1047_01 vaktum arhasi me brahmann itihÃsam imaæ Óubham 03,207.006 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,207.006a atrÃpy udÃharantÅmam itihÃsaæ purÃtanam 03,207.006c yathà kruddho hutavahas tapas taptuæ vanaæ gata÷ 03,207.007a yathà ca bhagavÃn agni÷ svayam evÃÇgirÃbhavat 03,207.007c saætÃpayan svaprabhayà nÃÓayaæs timirÃïi ca 03,207.007d*1048_01 purÃÇgirà mahÃbÃho cacÃra tapa uttamam 03,207.008a ÃÓramastho mahÃbhÃgo havyavÃhaæ viÓe«ayan 03,207.008c tathà sa bhÆtvà tu tadà jagat sarvaæ prakÃÓayan 03,207.009a tapaÓ caraæÓ ca hutabhuk saætaptas tasya tejasà 03,207.009c bh­Óaæ glÃnaÓ ca tejasvÅ na sa kiæ cit prajaj¤ivÃn 03,207.010a atha saæcintayÃm Ãsa bhagavÃn havyavÃhana÷ 03,207.010c anyo 'gnir iha lokÃnÃæ brahmaïà saæpravartita÷ 03,207.010e agnitvaæ viprana«Âaæ hi tapyamÃnasya me tapa÷ 03,207.011a katham agni÷ punar ahaæ bhaveyam iti cintya sa÷ 03,207.011c apaÓyad agnival lokÃæs tÃpayantaæ mahÃmunim 03,207.012a sopÃsarpac chanair bhÅtas tam uvÃca tadÃÇgirÃ÷ 03,207.012c ÓÅghram eva bhavasvÃgnis tvaæ punar lokabhÃvana÷ 03,207.012e vij¤ÃtaÓ cÃsi loke«u tri«u saæsthÃnacÃri«u 03,207.013a tvam agne prathama÷ s­«Âo brahmaïà timirÃpaha÷ 03,207.013c svasthÃnaæ pratipadyasva ÓÅghram eva tamonuda 03,207.014 agnir uvÃca 03,207.014a na«ÂakÅrtir ahaæ loke bhavä jÃto hutÃÓana÷ 03,207.014c bhavantam eva j¤Ãsyanti pÃvakaæ na tu mÃæ janÃ÷ 03,207.015a nik«ipÃmy aham agnitvaæ tvam agni÷ prathamo bhava 03,207.015c bhavi«yÃmi dvitÅyo 'haæ prÃjÃpatyaka eva ca 03,207.016 aÇgirà uvÃca 03,207.016a kuru puïyaæ prajÃsvargyaæ bhavÃgnis timirÃpaha÷ 03,207.016c mÃæ ca deva kuru«vÃgne prathamaæ putram a¤jasà 03,207.017 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,207.017a tac chrutvÃÇgiraso vÃkyaæ jÃtavedÃs tathÃkarot 03,207.017c rÃjan b­haspatir nÃma tasyÃpy aÇgirasa÷ suta÷ 03,207.018a j¤Ãtvà prathamajaæ taæ tu vahner ÃÇgirasaæ sutam 03,207.018c upetya devÃ÷ papracchu÷ kÃraïaæ tatra bhÃrata 03,207.019a sa tu p­«Âas tadà devais tata÷ kÃraïam abravÅt 03,207.019c pratyag­hïaæs tu devÃÓ ca tad vaco 'Çgirasas tadà 03,207.020a atra nÃnÃvidhÃn agnÅn pravak«yÃmi mahÃprabhÃn 03,207.020c karmabhir bahubhi÷ khyÃtÃn nÃnÃtvaæ brÃhmaïe«v iha 03,208.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,208.001a brahmaïo yas t­tÅyas tu putra÷ kurukulodvaha 03,208.001c tasyÃpavasutà bhÃryà prajÃs tasyÃpi me Ó­ïu 03,208.002a b­hajjyotir b­hatkÅrtir b­hadbrahmà b­hanmanÃ÷ 03,208.002c b­hanmantro b­hadbhÃsas tathà rÃjan b­haspati÷ 03,208.003a prajÃsu tÃsu sarvÃsu rÆpeïÃpratimÃbhavat 03,208.003c devÅ bhÃnumatÅ nÃma prathamÃÇgirasa÷ sutà 03,208.004a bhÆtÃnÃm eva sarve«Ãæ yasyÃæ rÃgas tadÃbhavat 03,208.004c rÃgÃd rÃgeti yÃm Ãhur dvitÅyÃÇgirasa÷ sutà 03,208.005a yÃæ kapardisutÃm Ãhur d­ÓyÃd­Óyeti dehina÷ 03,208.005c tanutvÃt sà sinÅvÃlÅ t­tÅyÃÇgirasa÷ sutà 03,208.006a paÓyaty arci«matÅ bhÃbhir havirbhiÓ ca havi«matÅ 03,208.006c «a«ÂhÅm aÇgirasa÷ kanyÃæ puïyÃm Ãhur havi«matÅm 03,208.007a mahÃmakhe«v ÃÇgirasÅ dÅptimatsu mahÃmatÅ 03,208.007c mahÃmatÅti vikhyÃtà saptamÅ kathyate sutà 03,208.008a yÃæ tu d­«Âvà bhagavatÅæ jana÷ kuhukuhÃyate 03,208.008c ekÃnaæÓeti yÃm Ãhu÷ kuhÆm aÇgirasa÷ sutÃm 03,209.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,209.001a b­haspateÓ cÃndramasÅ bhÃryÃbhÆd yà yaÓasvinÅ 03,209.001c agnÅn sÃjanayat puïyÃn «a¬ekÃæ cÃpi putrikÃm 03,209.002a Ãhuti«v eva yasyÃgner havi«Ãjyaæ vidhÅyate 03,209.002c so 'gnir b­haspate÷ putra÷ Óaæyur nÃma mahÃprabha÷ 03,209.003a cÃturmÃsye«u yasye«ÂyÃm aÓvamedhe 'graja÷ paÓu÷ 03,209.003c dÅpto jvÃlair anekÃbhair agnir eko 'tha vÅryavÃn 03,209.004a Óaæyor apratimà bhÃryà satyà satyà ca dharmajà 03,209.004c agnis tasya suto dÅptas tisra÷ kanyÃÓ ca suvratÃ÷ 03,209.005a prathamenÃjyabhÃgena pÆjyate yo 'gnir adhvare 03,209.005c agnis tasya bharadvÃja÷ prathama÷ putra ucyate 03,209.006a paurïamÃsye«u sarve«u havi«Ãjyaæ sruvodyatam 03,209.006c bharato nÃmata÷ so 'gnir dvitÅya÷ Óaæyuta÷ suta÷ 03,209.007a tisra÷ kanyà bhavanty anyà yÃsÃæ sa bharata÷ pati÷ 03,209.007c bharatas tu sutas tasya bharaty ekà ca putrikà 03,209.008a bharato bharatasyÃgne÷ pÃvakas tu prajÃpate÷ 03,209.008c mahÃn atyartham ahitas tathà bharatasattama 03,209.009a bharadvÃjasya bhÃryà tu vÅrà vÅraÓ ca piï¬ada÷ 03,209.009c prÃhur Ãjyena tasyejyÃæ somasyeva dvijÃ÷ Óanai÷ 03,209.010a havi«Ã yo dvitÅyena somena saha yujyate 03,209.010c rathaprabhÆ rathadhvÃna÷ kumbharetÃ÷ sa ucyate 03,209.011a sarayvÃæ janayat siddhiæ bhÃnuæ bhÃbhi÷ samÃv­ïot 03,209.011c Ãgneyam Ãnayan nityam ÃhvÃne«v e«a kathyate 03,209.012a yas tu na cyavate nityaæ yaÓasà varcasà Óriyà 03,209.012c agnir niÓcyavano nÃma p­thivÅæ stauti kevalam 03,209.013a vipÃpmà kalu«air mukto viÓuddhaÓ cÃrci«Ã jvalan 03,209.013c vipÃpo 'gni÷ sutas tasya satya÷ samayakarmasu 03,209.014a ÃkroÓatÃæ hi bhÆtÃnÃæ ya÷ karoti hi ni«k­tim 03,209.014c agni÷ sa ni«k­tir nÃma Óobhayaty abhisevita÷ 03,209.015a anukÆjanti yeneha vedanÃrtÃ÷ svayaæ janÃ÷ 03,209.015c tasya putra÷ svano nÃma pÃvaka÷ sa rujaskara÷ 03,209.016a yas tu viÓvasya jagato buddhim Ãkramya ti«Âhati 03,209.016c taæ prÃhur adhyÃtmavido viÓvajin nÃma pÃvakam 03,209.017a antarÃgni÷ Órito yo hi bhuktaæ pacati dehinÃm 03,209.017c sa yaj¤e viÓvabhuÇ nÃma sarvaloke«u bhÃrata 03,209.018a brahmacÃrÅ yatÃtmà ca satataæ vipulavrata÷ 03,209.018c brÃhmaïÃ÷ pÆjayanty enaæ pÃkayaj¤e«u pÃvakam 03,209.019a prathito gopatir nÃma nadÅ yasyÃbhavat priyà 03,209.019c tasmin sarvÃïi karmÃïi kriyante karmakart­bhi÷ 03,209.020a va¬avÃmukha÷ pibaty ambho yo 'sau paramadÃruïa÷ 03,209.020c ÆrdhvabhÃg ÆrdhvabhÃÇ nÃma kavi÷ prÃïÃÓritas tu sa÷ 03,209.021a udagdvÃraæ havir yasya g­he nityaæ pradÅyate 03,209.021c tata÷ svi«Âaæ bhaved Ãjyaæ svi«Âak­t parama÷ sm­ta÷ 03,209.022a ya÷ praÓÃnte«u bhÆte«u manyur bhavati pÃvaka÷ 03,209.022b*1049_01 manyumÃn nÃma bhagavÃn agnir eva mahÃbala÷ 03,209.022b*1049_02 ÃraïyÃni tathà grÃmyÃn yo dahan saæprakÃÓate 03,209.022b*1049_03 svayam utpatita÷ ÓrÅmÃn v­ddhimÃn nÃma pÃvaka÷ 03,209.022b*1050_01 krodha÷ sa tu mahÃtejà vij¤eya÷ sarvadehi«u 03,209.022c krodhasya tu raso jaj¤e manyatÅ cÃtha putrikà 03,209.022e svÃheti dÃruïà krÆrà sarvabhÆte«u ti«Âhati 03,209.023a tridive yasya sad­Óo nÃsti rÆpeïa kaÓ cana 03,209.023c atulyatvÃt k­to devair nÃmnà kÃmas tu pÃvaka÷ 03,209.024a saæhar«Ãd dhÃrayan krodhaæ dhanvÅ sragvÅ rathe sthita÷ 03,209.024c samare nÃÓayec chatrÆn amogho nÃma pÃvaka÷ 03,209.025a uktho nÃma mahÃbhÃga tribhir ukthair abhi«Âuta÷ 03,209.025c mahÃvÃcaæ tv ajanayat sakÃmÃÓvaæ hi yaæ vidu÷ 03,210.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,210.001a kÃÓyapo hy atha vÃsi«Âha÷ prÃïaÓ ca prÃïaputraka÷ 03,210.001c agnir ÃÇgirasaÓ caiva cyavanas tri«uvarcaka÷ 03,210.002a acaranta tapas tÅvraæ putrÃrthe bahuvÃr«ikam 03,210.002c putraæ labhema dharmi«Âhaæ yaÓasà brahmaïà samam 03,210.003a mahÃvyÃh­tibhir dhyÃta÷ pa¤cabhis tais tadà tv atha 03,210.003c jaj¤e tejomayo 'rci«mÃn pa¤cavarïa÷ prabhÃvana÷ 03,210.004a samiddho 'gni÷ Óiras tasya bÃhÆ sÆryanibhau tathà 03,210.004c tvaÇ netre ca suvarïÃbhe k­«ïe jaÇghe ca bhÃrata 03,210.005a pa¤cavarïa÷ sa tapasà k­tas tai÷ pa¤cabhir janai÷ 03,210.005c päcajanya÷ Óruto vede pa¤cavaæÓakaras tu sa÷ 03,210.006a daÓa var«asahasrÃïi tapas taptvà mahÃtapÃ÷ 03,210.006c janayat pÃvakaæ ghoraæ pitÌïÃæ sa prajÃ÷ s­jan 03,210.007a b­had rathaætaraæ mÆrdhno vaktrÃc ca tarasÃharau 03,210.007c Óivaæ nÃbhyÃæ balÃd indraæ vÃyvagnÅ prÃïato 's­jat 03,210.008a bÃhubhyÃm anudÃttau ca viÓve bhÆtÃni caiva ha 03,210.008c etÃn s­«Âvà tata÷ pa¤ca pitÌïÃm as­jat sutÃn 03,210.009a b­hadÆrjasya praïidhi÷ kÃÓyapasya b­hattara÷ 03,210.009c bhÃnur aÇgiraso vÅra÷ putro varcasya saubhara÷ 03,210.010a prÃïasya cÃnudÃttaÓ ca vyÃkhyÃtÃ÷ pa¤ca vaæÓajÃ÷ 03,210.010c devÃn yaj¤amu«aÓ cÃnyÃn s­jan pa¤cadaÓottarÃn 03,210.011a abhÅmam atibhÅmaæ ca bhÅmaæ bhÅmabalÃbalam 03,210.011c etÃn yaj¤amu«a÷ pa¤ca devÃn abhyas­jat tapa÷ 03,210.012a sumitraæ mitravantaæ ca mitraj¤aæ mitravardhanam 03,210.012c mitradharmÃïam ity etÃn devÃn abhyas­jat tapa÷ 03,210.013a surapravÅraæ vÅraæ ca sukeÓaæ ca suvarcasam 03,210.013c surÃïÃm api hantÃraæ pa¤caitÃn as­jat tapa÷ 03,210.014a trividhaæ saæsthità hy ete pa¤ca pa¤ca p­thak p­thak 03,210.014c mu«ïanty atra sthità hy ete svargato yaj¤ayÃjina÷ 03,210.015a te«Ãm i«Âaæ haranty ete nighnanti ca mahad bhuvi 03,210.015c spardhayà havyavÃhÃnÃæ nighnanty ete haranti ca 03,210.016a havir vedyÃæ tad ÃdÃnaæ kuÓalai÷ saæpravartitam 03,210.016c tad ete nopasarpanti yatra cÃgni÷ sthito bhavet 03,210.017a cito 'gnir udvahan yaj¤aæ pak«ÃbhyÃæ tÃn prabÃdhate 03,210.017c mantrai÷ praÓamità hy ete ne«Âaæ mu«ïanti yaj¤iyam 03,210.018a b­hadukthatapasyaiva putro bhÆmim upÃÓrita÷ 03,210.018c agnihotre hÆyamÃne p­thivyÃæ sadbhir ijyate 03,210.019a rathaætaraÓ ca tapasa÷ putro 'gni÷ paripaÂhyate 03,210.019c mitravindÃya vai tasya havir adhvaryavo vidu÷ 03,210.019d*1051_01 etai÷ saha mahÃbhÃga tapas tejasvibhir n­pa 03,210.019e mumude paramaprÅta÷ saha putrair mahÃyaÓÃ÷ 03,211.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,211.001a gurubhir niyamair yukto bharato nÃma pÃvaka÷ 03,211.001c agni÷ pu«Âimatir nÃma tu«Âa÷ pu«Âiæ prayacchati 03,211.001e bharaty e«a prajÃ÷ sarvÃs tato bharata ucyate 03,211.001f*1052_01 satataæ bharataÓre«Âha pÃvako vai mahÃprabha÷ 03,211.002a agnir yas tu Óivo nÃma ÓaktipÆjÃparaÓ ca sa÷ 03,211.002c du÷khÃrtÃnÃæ sa sarve«Ãæ Óivak­t satataæ Óiva÷ 03,211.003a tapasas tu phalaæ d­«Âvà saæprav­ddhaæ tapo mahat 03,211.003c uddhartukÃmo matimÃn putro jaj¤e puraædara÷ 03,211.004a Æ«mà caivo«maïo jaj¤e so 'gnir bhÆte«u lak«yate 03,211.004c agniÓ cÃpi manur nÃma prÃjÃpatyam akÃrayat 03,211.005a Óaæbhum agnim atha prÃhur brÃhmaïà vedapÃragÃ÷ 03,211.005c Ãvasathyaæ dvijÃ÷ prÃhur dÅptam agniæ mahÃprabham 03,211.006a ÆrjaskarÃn havyavÃhÃn suvarïasad­ÓaprabhÃn 03,211.006c agnis tapo hy ajanayat pa¤ca yaj¤asutÃn iha 03,211.007a praÓÃnte 'gnir mahÃbhÃga pariÓrÃnto gavÃæpati÷ 03,211.007c asurä janayan ghorÃn martyÃæÓ caiva p­thagvidhÃn 03,211.008a tapasaÓ ca manuæ putraæ bhÃnuæ cÃpy aÇgirÃs­jat 03,211.008c b­hadbhÃnuæ tu taæ prÃhur brÃhmaïà vedapÃragÃ÷ 03,211.009a bhÃnor bhÃryà suprajà tu b­hadbhÃsà tu somajà 03,211.009c as­jetÃæ tu «a puträ Ó­ïu tÃsÃæ prajÃvidhim 03,211.009c*1053_01 **** **** tadà sà kanyayà saha 03,211.009c*1053_02 bhÃnor aÇgirasasyÃtha 03,211.010a durbalÃnÃæ tu bhÆtÃnÃæ tanuæ ya÷ saæprayacchati 03,211.010c tam agniæ baladaæ prÃhu÷ prathamaæ bhÃnuta÷ sutam 03,211.011a ya÷ praÓÃnte«u bhÆte«u manyur bhavati dÃruïa÷ 03,211.011c agni÷ sa manyumÃn nÃma dvitÅyo bhÃnuta÷ suta÷ 03,211.012a darÓe ca paurïamÃse ca yasyeha havir ucyate 03,211.012c vi«ïur nÃmeha yo 'gnis tu dh­timÃn nÃma so 'ÇgirÃ÷ 03,211.013a indreïa sahitaæ yasya havir Ãgrayaïaæ sm­tam 03,211.013c agnir Ãgrayaïo nÃma bhÃnor evÃnvayas tu sa÷ 03,211.014a cÃturmÃsye«u nityÃnÃæ havi«Ãæ yo niragraha÷ 03,211.014c caturbhi÷ sahita÷ putrair bhÃnor evÃnvayas tu sa÷ 03,211.015a niÓÃæ tv ajanayat kanyÃm agnÅ«omÃv ubhau tathà 03,211.015c manor evÃbhavad bhÃryà su«uve pa¤ca pÃvakÃn 03,211.016a pÆjyate havi«Ãgryeïa cÃturmÃsye«u pÃvaka÷ 03,211.016c parjanyasahita÷ ÓrÅmÃn agnir vaiÓvÃnaras tu sa÷ 03,211.017a asya lokasya sarvasya ya÷ pati÷ paripaÂhyate 03,211.017c so 'gnir viÓvapatir nÃma dvitÅyo vai mano÷ suta÷ 03,211.017e tata÷ svi«Âaæ bhaved Ãjyaæ svi«Âak­t parama÷ sm­ta÷ 03,211.018a kanyà sà rohiïÅ nÃma hiraïyakaÓipo÷ sutà 03,211.018c karmaïÃsau babhau bhÃryà sa vahni÷ sa prajÃpati÷ 03,211.019a prÃïam ÃÓritya yo dehaæ pravartayati dehinÃm 03,211.019c tasya saænihito nÃma ÓabdarÆpasya sÃdhana÷ 03,211.020a Óuklak­«ïagatir devo yo bibharti hutÃÓanam 03,211.020c akalma«a÷ kalma«ÃïÃæ kartà krodhÃÓritas tu sa÷ 03,211.021a kapilaæ paramar«iæ ca yaæ prÃhur yataya÷ sadà 03,211.021c agni÷ sa kapilo nÃma sÃækhyayogapravartaka÷ 03,211.022a agnir yacchati bhÆtÃni yena bhÆtÃni nityadà 03,211.022c karmasv iha vicitre«u so 'graïÅr vahnir ucyate 03,211.023a imÃn anyÃn samas­jat pÃvakÃn prathitÃn bhuvi 03,211.023c agnihotrasya du«Âasya prÃyaÓcittÃrtham ulbaïÃn 03,211.024a saæsp­Óeyur yadÃnyonyaæ kathaæ cid vÃyunÃgnaya÷ 03,211.024c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà vai Óucaye 'gnaye 03,211.025a dak«iïÃgnir yadà dvÃbhyÃæ saæs­jeta tadà kila 03,211.025c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà vai vÅtaye 'gnaye 03,211.026a yady agnayo hi sp­Óyeyur niveÓasthà davÃgninà 03,211.026c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà tu Óucaye 'gnaye 03,211.027a agniæ rajasvalà cet strÅ saæsp­Óed agnihotrikam 03,211.027c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà dasyumate 'gnaye 03,211.028a m­ta÷ ÓrÆyeta yo jÅvan pareyu÷ paÓavo yathà 03,211.028c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kartavyÃbhimate 'gnaye 03,211.029a Ãrto na juhuyÃd agniæ trirÃtraæ yas tu brÃhmaïa÷ 03,211.029c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà syÃd uttarÃgnaye 03,211.030a darÓaæ ca paurïamÃsaæ ca yasya ti«Âhet prati«Âhitam 03,211.030c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà pathik­te 'gnaye 03,211.031a sÆtikÃgnir yadà cÃgniæ saæsp­Óed agnihotrikam 03,211.031c i«Âir a«ÂÃkapÃlena kÃryà cÃgnimate 'gnaye 03,212.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,212.001a Ãpasya mudità bhÃryà sahasya paramà priyà 03,212.001c bhÆpatir bhuvabhartà ca janayat pÃvakaæ param 03,212.002a bhÆtÃnÃæ cÃpi sarve«Ãæ yaæ prÃhu÷ pÃvakaæ patim 03,212.002c Ãtmà bhuvanabharteti sÃnvaye«u dvijÃti«u 03,212.003a mahatÃæ caiva bhÆtÃnÃæ sarve«Ãm iha ya÷ pati÷ 03,212.003c bhagavÃn sa mahÃtejà nityaæ carati pÃvaka÷ 03,212.004a agnir g­hapatir nÃma nityaæ yaj¤e«u pÆjyate 03,212.004c hutaæ vahati yo havyam asya lokasya pÃvaka÷ 03,212.005a apÃæ garbho mahÃbhÃga÷ sahaputro mahÃdbhuta÷ 03,212.005c bhÆpatir bhuvabhartà ca mahata÷ patir ucyate 03,212.006a dahan m­tÃni bhÆtÃni tasyÃgnir bharato 'bhavat 03,212.006c agni«Âome ca niyata÷ kratuÓre«Âho bharasya tu 03,212.006d*1054_01 sa vanhi÷ prathamo nityaæ devair anvi«yate prabhu÷ 03,212.007a ÃyÃntaæ niyataæ d­«Âvà praviveÓÃrïavaæ bhayÃt 03,212.007c devÃs taæ nÃdhigacchanti mÃrgamÃïà yathÃdiÓam 03,212.008a d­«Âvà tv agnir atharvÃïaæ tato vacanam abravÅt 03,212.008c devÃnÃæ vaha havyaæ tvam ahaæ vÅra sudurbala÷ 03,212.008e atharvan gaccha madhvak«aæ priyam etat kuru«va me 03,212.009a pre«ya cÃgnir atharvÃïam anyaæ deÓaæ tato 'gamat 03,212.009c matsyÃs tasya samÃcakhyu÷ kruddhas tÃn agnir abravÅt 03,212.010a bhak«yà vai vividhair bhÃvair bhavi«yatha ÓarÅriïÃm 03,212.010c atharvÃïaæ tathà cÃpi havyavÃho 'bravÅd vaca÷ 03,212.011a anunÅyamÃno 'pi bh­Óaæ devavÃkyÃd dhi tena sa÷ 03,212.011c naicchad vo¬huæ havi÷ sarvaæ ÓarÅraæ ca samatyajat 03,212.012a sa tac charÅraæ saætyajya praviveÓa dharÃæ tadà 03,212.012c bhÆmiæ sp­«ÂvÃs­jad dhÃtÆn p­thak p­thag atÅva hi 03,212.013a ÃsyÃt sugandhi tejaÓ ca asthibhyo devadÃru ca 03,212.013c Óle«maïa÷ sphaÂikaæ tasya pittÃn marakataæ tathà 03,212.014a yak­t k­«ïÃyasaæ tasya tribhir eva babhu÷ prajÃ÷ 03,212.014c nakhÃs tasyÃbhrapaÂalaæ ÓirÃjÃlÃni vidrumam 03,212.014e ÓarÅrÃd vividhÃÓ cÃnye dhÃtavo 'syÃbhavan n­pa 03,212.015a evaæ tyaktvà ÓarÅraæ tu parame tapasi sthita÷ 03,212.015c bh­gvaÇgirÃdibhir bhÆyas tapasotthÃpitas tadà 03,212.016a bh­Óaæ jajvÃla tejasvÅ tapasÃpyÃyita÷ ÓikhÅ 03,212.016c d­«Âvà ­«Ån bhayÃc cÃpi praviveÓa mahÃrïavam 03,212.017a tasmin na«Âe jagad bhÅtam atharvÃïam athÃÓritam 03,212.017c arcayÃm Ãsur evainam atharvÃïaæ surar«aya÷ 03,212.018a atharvà tv as­jal lokÃn ÃtmanÃlokya pÃvakam 03,212.018c mi«atÃæ sarvabhÆtÃnÃm unmamÃtha mahÃrïavam 03,212.019a evam agnir bhagavatà na«Âa÷ pÆrvam atharvaïà 03,212.019c ÃhÆta÷ sarvabhÆtÃnÃæ havyaæ vahati sarvadà 03,212.020a evaæ tv ajanayad dhi«ïyÃn vedoktÃn vibudhÃn bahÆn 03,212.020c vicaran vividhÃn deÓÃn bhramamÃïas tu tatra vai 03,212.021a sindhuvarjaæ pa¤ca nadyo devikÃtha sarasvatÅ 03,212.021c gaÇgà ca Óatakumbhà ca ÓarayÆr gaï¬asÃhvayà 03,212.022a carmaïvatÅ mahÅ caiva medhyà medhÃtithis tathà 03,212.022c tÃmrÃvatÅ vetravatÅ nadyas tisro 'tha kauÓikÅ 03,212.023a tamasà narmadà caiva nadÅ godÃvarÅ tathà 03,212.023c veïïà praveïÅ bhÅmà ca medrathà caiva bhÃrata 03,212.024a bhÃratÅ suprayogà ca kÃverÅ murmurà tathà 03,212.024c k­«ïà ca k­«ïaveïïà ca kapilà Óoïa eva ca 03,212.024e età nadyas tu dhi«ïyÃnÃæ mÃtaro yÃ÷ prakÅrtitÃ÷ 03,212.025a adbhutasya priyà bhÃryà tasyÃ÷ putro vi¬Æratha÷ 03,212.025c yÃvanta÷ pÃvakÃ÷ proktÃ÷ somÃs tÃvanta eva ca 03,212.026a atreÓ cÃpy anvaye jÃtà brahmaïo mÃnasÃ÷ prajÃ÷ 03,212.026c atri÷ putrÃn sra«ÂukÃmas tÃn evÃtmany adhÃrayat 03,212.026e tasya tad brahmaïa÷ kÃyÃn nirharanti hutÃÓanÃ÷ 03,212.027a evam ete mahÃtmÃna÷ kÅrtitÃs te 'gnayo mayà 03,212.027c aprameyà yathotpannÃ÷ ÓrÅmantas timirÃpahÃ÷ 03,212.028a adbhutasya tu mÃhÃtmyaæ yathà vede«u kÅrtitam 03,212.028c tÃd­Óaæ viddhi sarve«Ãm eko hy e«a hutÃÓana÷ 03,212.029a eka evai«a bhagavÃn vij¤eya÷ prathamo 'ÇgirÃ÷ 03,212.029c bahudhà ni÷s­ta÷ kÃyÃj jyoti«Âoma÷ kratur yathà 03,212.030a ity e«a vaæÓa÷ sumahÃn agnÅnÃæ kÅrtito mayà 03,212.030c pÃvito vividhair mantrair havyaæ vahati dehinÃm 03,213.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,213.001a agnÅnÃæ vividho vaæÓa÷ kÅrtitas te mayÃnagha 03,213.001c Ó­ïu janma tu kauravya kÃrttikeyasya dhÅmata÷ 03,213.001d*1055_00 vaiÓaæpÃyana÷ 03,213.001d*1055_01 ÓrutvemÃæ dharmasaæyuktÃæ dharmarÃja÷ kathÃæ ÓubhÃm 03,213.001d*1055_02 yudhi«Âhira÷ 03,213.001d*1055_02 puna÷ papraccha tam ­«iæ mÃrkaï¬eyaæ tapasvinam 03,213.001d*1055_03 kumÃras tu yathà jÃto yathà cÃgne÷ suto 'bhavat 03,213.001d*1055_04 yathà rudrÃc ca saæbhÆto gaÇgÃyÃæ k­ttikÃsu ca 03,213.001d*1055_05 etad icchÃmy ahaæ Órotuæ kautÆhalam atÅva me 03,213.002a adbhutasyÃdbhutaæ putraæ pravak«yÃmy amitaujasam 03,213.002c jÃtaæ saptar«ibhÃryÃbhir brahmaïyaæ kÅrtivardhanam 03,213.003a devÃsurÃ÷ purà yattà vinighnanta÷ parasparam 03,213.003c tatrÃjayan sadà devÃn dÃnavà ghorarÆpiïa÷ 03,213.004a vadhyamÃnaæ balaæ d­«Âvà bahuÓas tai÷ puraædara÷ 03,213.004c svasainyanÃyakÃrthÃya cintÃm Ãpa bh­Óaæ tadà 03,213.005a devasenÃæ dÃnavair yo bhagnÃæ d­«Âvà mahÃbala÷ 03,213.005c pÃlayed vÅryam ÃÓritya sa j¤eya÷ puru«o mayà 03,213.006a sa Óailaæ mÃnasaæ gatvà dhyÃyann artham imaæ bh­Óam 03,213.006c ÓuÓrÃvÃrtasvaraæ ghoram atha muktaæ striyà tadà 03,213.007a abhidhÃvatu mà kaÓ cit puru«as trÃtu caiva ha 03,213.007c patiæ ca me pradiÓatu svayaæ và patir astu me 03,213.008a puraædaras tu tÃm Ãha mà bhair nÃsti bhayaæ tava 03,213.008c evam uktvà tato 'paÓyat keÓinaæ sthitam agrata÷ 03,213.009a kirÅÂinaæ gadÃpÃïiæ dhÃtumantam ivÃcalam 03,213.009c haste g­hÅtvà tÃæ kanyÃm athainaæ vÃsavo 'bravÅt 03,213.009d*1056_01 keÓinn anicchatÅæ kanyÃæ vijane varayasva mÃm 03,213.009d*1056_02 mayi ÓÃstari du«ÂÃnÃæ vajrahaste madodite 03,213.010a anÃryakarman kasmÃt tvam imÃæ kanyÃæ jihÅr«asi 03,213.010c vajriïaæ mÃæ vijÃnÅhi viramÃsyÃ÷ prabÃdhanÃt 03,213.011 keÓy uvÃca 03,213.011a vis­jasva tvam evainÃæ Óakrai«Ã prÃrthità mayà 03,213.011c k«amaæ te jÅvato gantuæ svapuraæ pÃkaÓÃsana 03,213.012 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,213.012a evam uktvà gadÃæ keÓÅ cik«ependravadhÃya vai 03,213.012c tÃm ÃpatantÅæ ciccheda madhye vajreïa vÃsava÷ 03,213.013a athÃsya ÓailaÓikharaæ keÓÅ kruddho vyavÃs­jat 03,213.013b*1057_01 mahÃmeghapratÅkÃÓaæ calat pÃvakasaækulam 03,213.013c tad Ãpatantaæ saæprek«ya ÓailaÓ­Çgaæ Óatakratu÷ 03,213.013e bibheda rÃjan vajreïa bhuvi tan nipapÃta ha 03,213.014a patatà tu tadà keÓÅ tena Ó­Çgeïa tìita÷ 03,213.014c hitvà kanyÃæ mahÃbhÃgÃæ prÃdravad bh­ÓapŬita÷ 03,213.015a apayÃte 'sure tasmiæs tÃæ kanyÃæ vÃsavo 'bravÅt 03,213.015c kÃsi kasyÃsi kiæ ceha kuru«e tvaæ ÓubhÃnane 03,213.016 kanyovÃca 03,213.016a ahaæ prajÃpate÷ kanyà devaseneti viÓrutà 03,213.016c bhaginÅ daityasenà me sà pÆrvaæ keÓinà h­tà 03,213.017a sahaivÃvÃæ bhaginyau tu sakhÅbhi÷ saha mÃnasam 03,213.017c ÃgacchÃveha ratyartham anuj¤Ãpya prajÃpatim 03,213.018a nityaæ cÃvÃæ prÃrthayate hartuæ keÓÅ mahÃsura÷ 03,213.018c icchaty enaæ daityasenà na tv ahaæ pÃkaÓÃsana 03,213.019a sà h­tà tena bhagavan muktÃhaæ tvadbalena tu 03,213.019c tvayà devendra nirdi«Âaæ patim icchÃmi durjayam 03,213.020 indra uvÃca 03,213.020a mama mÃt­«vaseyà tvaæ mÃtà dÃk«ÃyaïÅ mama 03,213.020c ÃkhyÃtaæ tv aham icchÃmi svayam Ãtmabalaæ tvayà 03,213.021 kanyovÃca 03,213.021a abalÃhaæ mahÃbÃho patis tu balavÃn mama 03,213.021c varadÃnÃt pitur bhÃvÅ surÃsuranamask­ta÷ 03,213.022 indra uvÃca 03,213.022a kÅd­Óaæ vai balaæ devi patyus tava bhavi«yati 03,213.022c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ tava vÃkyam anindite 03,213.023 kanyovÃca 03,213.023a devadÃnavayak«ÃïÃæ kiænaroragarak«asÃm 03,213.023c jetà sa d­«Âo du«ÂÃnÃæ mahÃvÅryo mahÃbala÷ 03,213.024a yas tu sarvÃïi bhÆtÃni tvayà saha vije«yati 03,213.024c sa hi me bhavità bhartà brahmaïya÷ kÅrtivardhana÷ 03,213.025 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,213.025a indras tasyà vaca÷ Órutvà du÷khito 'cintayad bh­Óam 03,213.025c asyà devyÃ÷ patir nÃsti yÃd­Óaæ saæprabhëate 03,213.026a athÃpaÓyat sa udaye bhÃskaraæ bhÃskaradyuti÷ 03,213.026c somaæ caiva mahÃbhÃgaæ viÓamÃnaæ divÃkaram 03,213.027a amÃvÃsyÃæ saæprav­ttaæ muhÆrtaæ raudram eva ca 03,213.027c devÃsuraæ ca saægrÃmaæ so 'paÓyad udaye girau 03,213.028a lohitaiÓ ca ghanair yuktÃæ pÆrvÃæ saædhyÃæ Óatakratu÷ 03,213.028c apaÓyal lohitodaæ ca bhagavÃn varuïÃlayam 03,213.029a bh­gubhiÓ cÃÇgirobhiÓ ca hutaæ mantrai÷ p­thagvidhai÷ 03,213.029c havyaæ g­hÅtvà vahniæ ca praviÓantaæ divÃkaram 03,213.030a parva caiva caturviæÓaæ tadà sÆryam upasthitam 03,213.030c tathà dharmagataæ raudraæ somaæ sÆryagataæ ca tam 03,213.031a samÃlokyaikatÃm eva ÓaÓino bhÃskarasya ca 03,213.031c samavÃyaæ tu taæ raudraæ d­«Âvà Óakro vyacintayat 03,213.031d*1057_01 sÆryÃcandramasor ghoraæ d­Óyate parive«aïam 03,213.031d*1057_02 etasminn eva rÃtryante mahad yuddhaæ tu Óaæsati 03,213.031d*1057_03 sarit sindhur apÅyaæ tu pratyas­gvÃhinÅ bh­Óam 03,213.031d*1057_04 Ó­gÃliny agnivaktrà ca pratyÃdityaæ virÃviïÅ 03,213.032a e«a raudraÓ ca saæghÃto mahÃn yuktaÓ ca tejasà 03,213.032c somasya vahnisÆryÃbhyÃm adbhuto 'yaæ samÃgama÷ 03,213.032e janayed yaæ sutaæ soma÷ so 'syà devyÃ÷ patir bhavet 03,213.033a agniÓ caitair guïair yukta÷ sarvair agniÓ ca devatà 03,213.033c e«a cej janayed garbhaæ so 'syà devyÃ÷ patir bhavet 03,213.034a evaæ saæcintya bhagavÃn brahmalokaæ tadà gata÷ 03,213.034c g­hÅtvà devasenÃæ tÃm avandat sa pitÃmaham 03,213.034e uvÃca cÃsyà devyÃs tvaæ sÃdhu ÓÆraæ patiæ diÓa 03,213.035 brahmovÃca 03,213.035a yathaitac cintitaæ kÃryaæ tvayà dÃnavasÆdana 03,213.035c tathà sa bhavità garbho balavÃn uruvikrama÷ 03,213.036a sa bhavi«yati senÃnÅs tvayà saha Óatakrato 03,213.036c asyà devyÃ÷ patiÓ caiva sa bhavi«yati vÅryavÃn 03,213.037 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,213.037a etac chrutvà namas tasmai k­tvÃsau saha kanyayà 03,213.037c tatrÃbhyagacchad devendro yatra devar«ayo 'bhavan 03,213.037e vasi«Âhapramukhà mukhyà viprendrÃ÷ sumahÃvratÃ÷ 03,213.038a bhÃgÃrthaæ tapasopÃttaæ te«Ãæ somaæ tathÃdhvare 03,213.038c pipÃsavo yayur devÃ÷ ÓatakratupurogamÃ÷ 03,213.039a i«Âiæ k­tvà yathÃnyÃyaæ susamiddhe hutÃÓane 03,213.039c juhuvus te mahÃtmÃno havyaæ sarvadivaukasÃm 03,213.040a samÃhÆto hutavaha÷ so 'dbhuta÷ sÆryamaï¬alÃt 03,213.040c vini÷s­tyÃyayau vahnir vÃgyato vidhivat prabhu÷ 03,213.040e ÃgamyÃhavanÅyaæ vai tair dvijair mantrato hutam 03,213.041a sa tatra vividhaæ havyaæ pratig­hya hutÃÓana÷ 03,213.041c ­«ibhyo bharataÓre«Âha prÃyacchata divaukasÃm 03,213.042a ni«krÃmaæÓ cÃpy apaÓyat sa patnÅs te«Ãæ mahÃtmanÃm 03,213.042c sve«v ÃÓrame«Æpavi«ÂÃ÷ snÃyantÅÓ ca yathÃsukham 03,213.043a rukmavedinibhÃs tÃs tu candralekhà ivÃmalÃ÷ 03,213.043c hutÃÓanÃrcipratimÃ÷ sarvÃs tÃrà ivÃdbhutÃ÷ 03,213.044a sa tadgatena manasà babhÆva k«ubhitendriya÷ 03,213.044c patnÅr d­«Âvà dvijendrÃïÃæ vahni÷ kÃmavaÓaæ yayau 03,213.045a sa bhÆyaÓ cintayÃm Ãsa na nyÃyyaæ k«ubhito 'smi yat 03,213.045c sÃdhvÅ÷ patnÅr dvijendrÃïÃm akÃmÃ÷ kÃmayÃmy aham 03,213.046a naitÃ÷ Óakyà mayà dra«Âuæ spra«Âuæ vÃpy animittata÷ 03,213.046c gÃrhapatyaæ samÃviÓya tasmÃt paÓyÃmy abhÅk«ïaÓa÷ 03,213.047a saæsp­Óann iva sarvÃs tÃ÷ ÓikhÃbhi÷ käcanaprabhÃ÷ 03,213.047c paÓyamÃnaÓ ca mumude gÃrhapatyaæ samÃÓrita÷ 03,213.048a niru«ya tatra suciram evaæ vahnir vaÓaæ gata÷ 03,213.048c manas tÃsu vinik«ipya kÃmayÃno varÃÇganÃ÷ 03,213.049a kÃmasaætaptah­dayo dehatyÃge suniÓcita÷ 03,213.049c alÃbhe brÃhmaïastrÅïÃm agnir vanam upÃgata÷ 03,213.050a svÃhà taæ dak«aduhità prathamaæ kÃmayat tadà 03,213.050c sà tasya chidram anvaicchac cirÃt prabh­ti bhÃminÅ 03,213.050e apramattasya devasya na cÃpaÓyad anindità 03,213.051a sà taæ j¤Ãtvà yathÃvat tu vahniæ vanam upÃgatam 03,213.051c tattvata÷ kÃmasaætaptaæ cintayÃm Ãsa bhÃminÅ 03,213.052a ahaæ saptar«ipatnÅnÃæ k­tvà rÆpÃïi pÃvakam 03,213.052c kÃmayi«yÃmi kÃmÃrtaæ tÃsÃæ rÆpeïa mohitam 03,213.052e evaæ k­te prÅtir asya kÃmÃvÃptiÓ ca me bhavet 03,214.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,214.001a Óivà bhÃryà tv aÇgirasa÷ ÓÅlarÆpaguïÃnvità 03,214.001c tasyÃ÷ sà prathamaæ rÆpaæ k­tvà devÅ janÃdhipa 03,214.001e jagÃma pÃvakÃbhyÃÓaæ taæ covÃca varÃÇganà 03,214.002a mÃm agne kÃmasaætaptÃæ tvaæ kÃmayitum arhasi 03,214.002c kari«yasi na ced evaæ m­tÃæ mÃm upadhÃraya 03,214.002d*1059_01 tavÃpy adharma÷ sumahÃn bhavità vai hutÃÓana 03,214.003a aham aÇgiraso bhÃryà Óivà nÃma hutÃÓana 03,214.003c sakhÅbhi÷ sahità prÃptà mantrayitvà viniÓcayam 03,214.004 agnir uvÃca 03,214.004a kathaæ mÃæ tvaæ vijÃnÅ«e kÃmÃrtam itarÃ÷ katham 03,214.004c yÃs tvayà kÅrtitÃ÷ sarvÃ÷ saptar«ÅïÃæ priyÃ÷ striya÷ 03,214.005 ÓivovÃca 03,214.005a asmÃkaæ tvaæ priyo nityaæ bibhÅmas tu vayaæ tava 03,214.005c tvaccittam iÇgitair j¤Ãtvà pre«itÃsmi tavÃntikam 03,214.006a maithunÃyeha saæprÃptà kÃmaæ prÃptaæ drutaæ cara 03,214.006b*1060_01 upayantuæ mahÃvÅrya pÆrvam eva tvam arhasi 03,214.006c mÃtaro mÃæ pratÅk«ante gami«yÃmi hutÃÓana 03,214.007 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,214.007a tato 'gnir upayeme tÃæ ÓivÃæ prÅtimudÃyuta÷ 03,214.007c prÅtyà devÅ ca saæyuktà Óukraæ jagrÃha pÃïinà 03,214.008a acintayan mamedaæ ye rÆpaæ drak«yanti kÃnane 03,214.008c te brÃhmaïÅnÃm an­taæ do«aæ vak«yanti pÃvake 03,214.009a tasmÃd etad rak«yamÃïà garu¬Å saæbhavÃmy aham 03,214.009c vanÃn nirgamanaæ caiva sukhaæ mama bhavi«yati 03,214.010a suparïÅ sà tadà bhÆtvà nirjagÃma mahÃvanÃt 03,214.010c apaÓyat parvataæ Óvetaæ Óarastambai÷ susaæv­tam 03,214.011a d­«ÂÅvi«ai÷ saptaÓÅr«air guptaæ bhogibhir adbhutai÷ 03,214.011c rak«obhiÓ ca piÓÃcaiÓ ca raudrair bhÆtagaïais tathà 03,214.011e rÃk«asÅbhiÓ ca saæpÆrïam anekaiÓ ca m­gadvijai÷ 03,214.011f*1061_01 nadÅprasravaïopetaæ nÃnÃtarulatÃcitam 03,214.012a sà tatra sahasà gatvà Óailap­«Âhaæ sudurgamam 03,214.012c prÃk«ipat käcane kuï¬e Óukraæ sà tvarità satÅ 03,214.013a Ói«ÂÃnÃm api sà devÅ saptar«ÅïÃæ mahÃtmanÃm 03,214.013c patnÅsarÆpatÃæ k­tvà kÃmayÃm Ãsa pÃvakam 03,214.014a divyarÆpam arundhatyÃ÷ kartuæ na Óakitaæ tayà 03,214.014c tasyÃs tapa÷prabhÃveïa bhart­ÓuÓrÆ«aïena ca 03,214.015a «aÂk­tvas tat tu nik«iptam agne reta÷ kurÆttama 03,214.015c tasmin kuï¬e pratipadi kÃminyà svÃhayà tadà 03,214.016a tat skannaæ tejasà tatra saæbh­taæ janayat sutam 03,214.016c ­«ibhi÷ pÆjitaæ skannam anayat skandatÃæ tata÷ 03,214.017a «aÂÓirà dviguïaÓrotro dvÃdaÓÃk«ibhujakrama÷ 03,214.017c ekagrÅvas tv ekakÃya÷ kumÃra÷ samapadyata 03,214.018a dvitÅyÃyÃm abhivyaktas t­tÅyÃyÃæ ÓiÓur babhau 03,214.018c aÇgapratyaÇgasaæbhÆtaÓ caturthyÃm abhavad guha÷ 03,214.019a lohitÃbhreïa mahatà saæv­ta÷ saha vidyutà 03,214.019c lohitÃbhre sumahati bhÃti sÆrya ivodita÷ 03,214.020a g­hÅtaæ tu dhanus tena vipulaæ lomahar«aïam 03,214.020c nyastaæ yat tripuraghnena surÃrivinik­ntanam 03,214.021a tad g­hÅtvà dhanu÷Óre«Âhaæ nanÃda balavÃæs tadà 03,214.021c saæmohayann ivemÃn sa trÅæl lokÃn sacarÃcarÃn 03,214.022a tasya taæ ninadaæ Órutvà mahÃmeghaughanisvanam 03,214.022c utpetatur mahÃnÃgau citraÓ cairÃvataÓ ca ha 03,214.023a tÃv Ãpatantau saæprek«ya sa bÃlÃrkasamadyuti÷ 03,214.023c dvÃbhyÃæ g­hÅtvà pÃïibhyÃæ Óaktiæ cÃnyena pÃïinà 03,214.023e apareïÃgnidÃyÃdas tÃmracƬaæ bhujena sa÷ 03,214.024a mahÃkÃyam upaÓli«Âaæ kukkuÂaæ balinÃæ varam 03,214.024c g­hÅtvà vyanadad bhÅmaæ cikrŬa ca mahÃbala÷ 03,214.025a dvÃbhyÃæ bhujÃbhyÃæ balavÃn g­hÅtvà ÓaÇkham uttamam 03,214.025c prÃdhmÃpayata bhÆtÃnÃæ trÃsanaæ balinÃm api 03,214.026a dvÃbhyÃæ bhujÃbhyÃm ÃkÃÓaæ bahuÓo nijaghÃna sa÷ 03,214.026c krŬan bhÃti mahÃsenas trÅæl lokÃn vadanai÷ piban 03,214.026e parvatÃgre 'prameyÃtmà raÓmimÃn udaye yathà 03,214.027a sa tasya parvatasyÃgre ni«aïïo 'dbhutavikrama÷ 03,214.027c vyalokayad ameyÃtmà mukhair nÃnÃvidhair diÓa÷ 03,214.027e sa paÓyan vividhÃn bhÃvÃæÓ cakÃra ninadaæ puna÷ 03,214.028a tasya taæ ninadaæ Órutvà nyapatan bahudhà janÃ÷ 03,214.028c bhÅtÃÓ codvignamanasas tam eva Óaraïaæ yayu÷ 03,214.029a ye tu taæ saæÓrità devaæ nÃnÃvarïÃs tadà janÃ÷ 03,214.029c tÃn apy Ãhu÷ pÃri«adÃn brÃhmaïÃ÷ sumahÃbalÃn 03,214.030a sa tÆtthÃya mahÃbÃhur upasÃntvya ca tä janÃn 03,214.030c dhanur vik­«ya vyas­jad bÃïä Óvete mahÃgirau 03,214.031a bibheda sa Óarai÷ Óailaæ krau¤caæ himavata÷ sutam 03,214.031c tena haæsÃÓ ca g­dhrÃÓ ca meruæ gacchanti parvatam 03,214.032a sa viÓÅrïo 'patac chailo bh­Óam ÃrtasvarÃn ruvan 03,214.032c tasmin nipatite tv anye nedu÷ Óailà bh­Óaæ bhayÃt 03,214.032d*1062_01 ghoram Ãrtasvaraæ sarve d­«Âvà krau¤caæ vidÃritam 03,214.033a sa taæ nÃdaæ bh­ÓÃrtÃnÃæ ÓrutvÃpi balinÃæ vara÷ 03,214.033c na prÃvyathad ameyÃtmà Óaktim udyamya cÃnadat 03,214.034a sà tadà vipulà Óakti÷ k«iptà tena mahÃtmanà 03,214.034c bibheda Óikharaæ ghoraæ Óvetasya tarasà gire÷ 03,214.035a sa tenÃbhihato dÅno giri÷ Óveto 'calai÷ saha 03,214.035c utpapÃta mahÅæ tyaktvà bhÅtas tasmÃn mahÃtmana÷ 03,214.036a tata÷ pravyathità bhÆmir vyaÓÅryata samantata÷ 03,214.036c Ãrtà skandaæ samÃsÃdya punar balavatÅ babhau 03,214.037a parvatÃÓ ca namask­tya tam eva p­thivÅæ gatÃ÷ 03,214.037c athÃyam abhajal loka÷ skandaæ Óuklasya pa¤camÅm 03,215.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,215.001*1063_01 tasmi¤ jÃte mahÃsattve mahÃsene mahÃbale 03,215.001*1063_02 samuttasthur mahotpÃtà ghorarÆpÃ÷ p­thagvidhÃ÷ 03,215.001*1063_03 strÅpuæsor viparÅtaæ ca tathà dvaædvÃni yÃni ca 03,215.001*1063_04 grahà dÅptà diÓa÷ khaæ ca rarÃsa ca mahÅ bh­Óam 03,215.001*1064_01 ity etad vividhÃkÃraæ v­ttaæ Óuklasya pa¤camÅm 03,215.001*1064_02 tato yuddhaæ mahad ghoraæ «a«ÂhyÃæ v­ttaæ janÃdhipa 03,215.001a ­«ayas tu mahÃghorÃn d­«ÂvotpÃtÃn p­thagvidhÃn 03,215.001c akurva¤ ÓÃntim udvignà lokÃnÃæ lokabhÃvanÃ÷ 03,215.002a nivasanti vane ye tu tasmiæÓ caitrarathe janÃ÷ 03,215.002c te 'bruvann e«a no 'nartha÷ pÃvakenÃh­to mahÃn 03,215.002e saægamya «a¬bhi÷ patnÅbhi÷ saptar«ÅïÃm iti sma ha 03,215.003a apare garu¬Åm Ãhus tvayÃnartho 'yam Ãh­ta÷ 03,215.003c yair d­«Âà sà tadà devÅ tasyà rÆpeïa gacchatÅ 03,215.003e na tu tat svÃhayà karma k­taæ jÃnÃti vai jana÷ 03,215.004a suparïÅ tu vaca÷ Órutvà mamÃyaæ tanayas tv iti 03,215.004c upagamya Óanai÷ skandam ÃhÃhaæ jananÅ tava 03,215.005a atha saptar«aya÷ Órutvà jÃtaæ putraæ mahaujasam 03,215.005c tatyaju÷ «a tadà patnÅr vinà devÅm arundhatÅm 03,215.006a «a¬bhir eva tadà jÃtam Ãhus tad vanavÃsina÷ 03,215.006c saptar«Ån Ãha ca svÃhà mama putro 'yam ity uta 03,215.006e ahaæ jÃne naitad evam iti rÃjan puna÷ puna÷ 03,215.007a viÓvÃmitras tu k­tve«Âiæ saptar«ÅïÃæ mahÃmuni÷ 03,215.007c pÃvakaæ kÃmasaætaptam ad­«Âa÷ p­«Âhato 'nvagÃt 03,215.007e tat tena nikhilaæ sarvam avabuddhaæ yathÃtatham 03,215.008a viÓvÃmitras tu prathamaæ kumÃraæ Óaraïaæ gata÷ 03,215.008c stavaæ divyaæ saæpracakre mahÃsenasya cÃpi sa÷ 03,215.009a maÇgalÃni ca sarvÃïi kaumÃrÃïi trayodaÓa 03,215.009c jÃtakarmÃdikÃs tasya kriyÃÓ cakre mahÃmuni÷ 03,215.010a «a¬vaktrasya tu mÃhÃtmyaæ kukkuÂasya ca sÃdhanam 03,215.010c Óaktyà devyÃ÷ sÃdhanaæ ca tathà pÃri«adÃm api 03,215.011a viÓvÃmitraÓ cakÃraitat karma lokahitÃya vai 03,215.011c tasmÃd ­«i÷ kumÃrasya viÓvÃmitro 'bhavat priya÷ 03,215.012a anvajÃnÃc ca svÃhÃyà rÆpÃnyatvaæ mahÃmuni÷ 03,215.012c abravÅc ca munÅn sarvÃn nÃparÃdhyanti vai striya÷ 03,215.012e Órutvà tu tattvatas tasmÃt te patnÅ÷ sarvato 'tyajan 03,215.013a skandaæ Órutvà tato devà vÃsavaæ sahitÃbruvan 03,215.013c avi«ahyabalaæ skandaæ jahi ÓakrÃÓu mÃciram 03,215.014a yadi và na nihaæsy enam adyendro 'yaæ bhavi«yati 03,215.014c trailokyaæ saænig­hyÃsmÃæs tvÃæ ca Óakra mahÃbala÷ 03,215.015a sa tÃn uvÃca vyathito bÃlo 'yaæ sumahÃbala÷ 03,215.015b*1065_01 na bÃlam utsahe hantum iti Óakra÷ prabhëate 03,215.015b*1065_02 te 'bruvan nÃsti te vÅryaæ yata evaæ prabhëase 03,215.015c sra«ÂÃram api lokÃnÃæ yudhi vikramya nÃÓayet 03,215.016a sarvÃs tv adyÃbhigacchantu skandaæ lokasya mÃtara÷ 03,215.016c kÃmavÅryà ghnantu cainaæ tathety uktvà ca tà yayu÷ 03,215.017a tam apratibalaæ d­«Âvà vi«aïïavadanÃs tu tÃ÷ 03,215.017c aÓakyo 'yaæ vicintyaivaæ tam eva Óaraïaæ yayu÷ 03,215.018a ÆcuÓ cÃpi tvam asmÃkaæ putro 'smÃbhir dh­taæ jagat 03,215.018c abhinandasva na÷ sarvÃ÷ prasnutÃ÷ snehaviklavÃ÷ 03,215.018d*1066_01 tÃsÃæ tad vacanaæ Órutvà pÃtukÃma÷ stanÃn prabhu÷ 03,215.019a tÃ÷ saæpÆjya mahÃsena÷ kÃmÃæÓ cÃsÃæ pradÃya sa÷ 03,215.019c apaÓyad agnim ÃyÃntaæ pitaraæ balinÃæ balÅ 03,215.020a sa tu saæpÆjitas tena saha mÃt­gaïena ha 03,215.020c parivÃrya mahÃsenaæ rak«amÃïa÷ sthita÷ sthiram 03,215.021a sarvÃsÃæ yà tu mÃtÌïÃæ nÃrÅ krodhasamudbhavà 03,215.021c dhÃtrÅ sà putravat skandaæ ÓÆlahastÃbhyarak«ata 03,215.022a lohitasyodadhe÷ kanyà krÆrà lohitabhojanà 03,215.022c pari«vajya mahÃsenaæ putravat paryarak«ata 03,215.023a agnir bhÆtvà naigameyaÓ chÃgavaktro bahupraja÷ 03,215.023c ramayÃm Ãsa Óailasthaæ bÃlaæ krŬanakair iva 03,216.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,216.001a grahÃ÷ sopagrahÃÓ caiva ­«ayo mÃtaras tathà 03,216.001c hutÃÓanamukhÃÓ cÃpi dÅptÃ÷ pÃri«adÃæ gaïÃ÷ 03,216.002a ete cÃnye ca bahavo ghorÃs tridivavÃsina÷ 03,216.002c parivÃrya mahÃsenaæ sthità mÃt­gaïai÷ saha 03,216.003a saædigdhaæ vijayaæ d­«Âvà vijayepsu÷ sureÓvara÷ 03,216.003c ÃruhyairÃvataskandhaæ prayayau daivatai÷ saha 03,216.003d*1067_01 ÃdÃya vajraæ balavÃn sarvair devagaïair v­ta÷ 03,216.003e vijighÃæsur mahÃsenam indras tÆrïataraæ yayau 03,216.004a ugraæ tac ca mahÃvegaæ devÃnÅkaæ mahÃprabham 03,216.004c vicitradhvajasaænÃhaæ nÃnÃvÃhanakÃrmukam 03,216.004e pravarÃmbarasaævÅtaæ Óriyà ju«Âam alaæk­tam 03,216.005a vijighÃæsuæ tadÃyÃntaæ kumÃra÷ Óakram abhyayÃt 03,216.005c vinadan pathi Óakras tu drutaæ yÃti mahÃbala÷ 03,216.005e saæhar«ayan devasenÃæ jighÃæsu÷ pÃvakÃtmajam 03,216.006a saæpÆjyamÃnas tridaÓais tathaiva paramar«ibhi÷ 03,216.006c samÅpam upasaæprÃpta÷ kÃrttikeyasya vÃsava÷ 03,216.006d*1068_01 atha d­«Âvà sthitaæ skandaæ ÓvetasyÃgre mahÃgire÷ 03,216.007a siæhanÃdaæ tataÓ cakre deveÓa÷ sahita÷ surai÷ 03,216.007c guho 'pi Óabdaæ taæ Órutvà vyanadat sÃgaro yathà 03,216.008a tasya Óabdena mahatà samuddhÆtodadhiprabham 03,216.008c babhrÃma tatra tatraiva devasainyam acetanam 03,216.009a jighÃæsÆn upasaæprÃptÃn devÃn d­«Âvà sa pÃvaki÷ 03,216.009c visasarja mukhÃt kruddha÷ prav­ddhÃ÷ pÃvakÃrci«a÷ 03,216.009e tà devasainyÃny adahan ve«ÂamÃnÃni bhÆtale 03,216.010a te pradÅptaÓirodehÃ÷ pradÅptÃyudhavÃhanÃ÷ 03,216.010c pracyutÃ÷ sahasà bhÃnti citrÃs tÃrÃgaïà iva 03,216.011a dahyamÃnÃ÷ prapannÃs te Óaraïaæ pÃvakÃtmajam 03,216.011c devà vajradharaæ tyaktvà tata÷ ÓÃntim upÃgatÃ÷ 03,216.012a tyakto devais tata÷ skande vajraæ Óakro 'bhyavÃs­jat 03,216.012c tad vis­«Âaæ jaghÃnÃÓu pÃrÓvaæ skandasya dak«iïam 03,216.012e bibheda ca mahÃrÃja pÃrÓvaæ tasya mahÃtmana÷ 03,216.013a vajraprahÃrÃt skandasya saæjÃta÷ puru«o 'para÷ 03,216.013c yuvà käcanasaænÃha÷ Óaktidh­g divyakuï¬ala÷ 03,216.013e yad vajraviÓanÃj jÃto viÓÃkhas tena so 'bhavat 03,216.014a taæ jÃtam aparaæ d­«Âvà kÃlÃnalasamadyutim 03,216.014c bhayÃd indras tata÷ skandaæ präjali÷ Óaraïaæ gata÷ 03,216.015a tasyÃbhayaæ dadau skanda÷ sahasainyasya sattama 03,216.015c tata÷ prah­«ÂÃs tridaÓà vÃditrÃïy abhyavÃdayan 03,217.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,217.001a skandasya pÃr«adÃn ghorä Ó­ïu«vÃdbhutadarÓanÃn 03,217.001c vajraprahÃrÃt skandasya jaj¤us tatra kumÃrakÃ÷ 03,217.001e ye haranti ÓiÓƤ jÃtÃn garbhasthÃæÓ caiva dÃruïÃ÷ 03,217.002a vajraprahÃrÃt kanyÃÓ ca jaj¤ire 'sya mahÃbalÃ÷ 03,217.002c kumÃrÃÓ ca viÓÃkhaæ taæ pit­tve samakalpayan 03,217.003a sa bhÆtvà bhagavÃn saækhye rak«aæÓ chÃgamukhas tadà 03,217.003c v­ta÷ kanyÃgaïai÷ sarvair ÃtmanÅnaiÓ ca putrakai÷ 03,217.004a mÃtÌïÃæ prek«atÅnÃæ ca bhadraÓÃkhaÓ ca kauÓala÷ 03,217.004c tata÷ kumÃrapitaraæ skandam Ãhur janà bhuvi 03,217.005a rudram agnim umÃæ svÃhÃæ pradeÓe«u mahÃbalÃm 03,217.005c yajanti putrakÃmÃÓ ca putriïaÓ ca sadà janÃ÷ 03,217.006a yÃs tÃs tv ajanayat kanyÃs tapo nÃma hutÃÓana÷ 03,217.006c kiæ karomÅti tÃ÷ skandaæ saæprÃptÃ÷ samabhëata 03,217.007 mÃtara Æcu÷ 03,217.007a bhavema sarvalokasya vayaæ mÃtara uttamÃ÷ 03,217.007c prasÃdÃt tava pÆjyÃÓ ca priyam etat kuru«va na÷ 03,217.008 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,217.008a so 'bravÅd bìham ity evaæ bhavi«yadhvaæ p­thagvidhÃ÷ 03,217.008c aÓivÃÓ ca ÓivÃÓ caiva puna÷ punar udÃradhÅ÷ 03,217.009a tata÷ saækalpya putratve skaædaæ mÃt­gaïo 'gamat 03,217.009c kÃkÅ ca halimà caiva rudrÃtha b­halÅ tathà 03,217.009e Ãryà palÃlà vai mitrà saptaitÃ÷ ÓiÓumÃtara÷ 03,217.010a etÃsÃæ vÅryasaæpanna÷ ÓiÓur nÃmÃtidÃruïa÷ 03,217.010c skandaprasÃdaja÷ putro lohitÃk«o bhayaækara÷ 03,217.011a e«a vÅrëÂaka÷ prokta÷ skandamÃt­gaïodbhava÷ 03,217.011c chÃgavaktreïa sahito navaka÷ parikÅrtyate 03,217.012a «a«Âhaæ chÃgamayaæ vaktraæ skandasyaiveti viddhi tat 03,217.012c «aÂÓiro 'bhyantaraæ rÃjan nityaæ mÃt­gaïÃrcitam 03,217.013a «aïïÃæ tu pravaraæ tasya ÓÅr«ÃïÃm iha Óabdyate 03,217.013c Óaktiæ yenÃs­jad divyÃæ bhadraÓÃkha iti sma ha 03,217.014a ity etad vividhÃkÃraæ v­ttaæ Óuklasya pa¤camÅm 03,217.014c tatra yuddhaæ mahÃghoraæ v­ttaæ «a«ÂhyÃæ janÃdhipa 03,218.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,218.001a upavi«Âaæ tata÷ skandaæ hiraïyakavacasrajam 03,218.001c hiraïyacƬamukuÂaæ hiraïyÃk«aæ mahÃprabham 03,218.002a lohitÃmbarasaævÅtaæ tÅk«ïadaæ«Âraæ manoramam 03,218.002c sarvalak«aïasaæpannaæ trailokyasyÃpi supriyam 03,218.003a tatas taæ varadaæ ÓÆraæ yuvÃnaæ m­«Âakuï¬alam 03,218.003c abhajat padmarÆpà ÓrÅ÷ svayam eva ÓarÅriïÅ 03,218.004a Óriyà ju«Âa÷ p­thuyaÓÃ÷ sa kumÃravaras tadà 03,218.004c ni«aïïo d­Óyate bhÆtai÷ paurïamÃsyÃæ yathà ÓaÓÅ 03,218.005a apÆjayan mahÃtmÃno brÃhmaïÃs taæ mahÃbalam 03,218.005c idam Ãhus tadà caiva skandaæ tatra mahar«aya÷ 03,218.006a hiraïyavarïa bhadraæ te lokÃnÃæ Óaækaro bhava 03,218.006c tvayà «a¬rÃtrajÃtena sarve lokà vaÓÅk­tÃ÷ 03,218.007a abhayaæ ca punar dattaæ tvayaivai«Ãæ surottama 03,218.007c tasmÃd indro bhavÃn astu trailokyasyÃbhayaækara÷ 03,218.008 skanda uvÃca 03,218.008a kim indra÷ sarvalokÃnÃæ karotÅha tapodhanÃ÷ 03,218.008c kathaæ devagaïÃæÓ caiva pÃti nityaæ sureÓvara÷ 03,218.009 ­«aya Æcu÷ 03,218.009a indro diÓati bhÆtÃnÃæ balaæ teja÷ prajÃ÷ sukham 03,218.009c tu«Âa÷ prayacchati tathà sarvÃn dÃyÃn sureÓvara÷ 03,218.010a durv­ttÃnÃæ saæharati v­ttasthÃnÃæ prayacchati 03,218.010c anuÓÃsti ca bhÆtÃni kÃrye«u balasÆdana÷ 03,218.011a asÆrye ca bhavet sÆryas tathÃcandre ca candramÃ÷ 03,218.011c bhavaty agniÓ ca vÃyuÓ ca p­thivy ÃpaÓ ca kÃraïai÷ 03,218.012a etad indreïa kartavyam indre hi vipulaæ balam 03,218.012c tvaæ ca vÅra balaÓre«Âhas tasmÃd indro bhavasva na÷ 03,218.013 Óakra uvÃca 03,218.013a bhavasvendro mahÃbÃho sarve«Ãæ na÷ sukhÃvaha÷ 03,218.013c abhi«icyasva caivÃdya prÃptarÆpo 'si sattama 03,218.014 skanda uvÃca 03,218.014a ÓÃdhi tvam eva trailokyam avyagro vijaye rata÷ 03,218.014c ahaæ te kiækara÷ Óakra na mamendratvam Åpsitam 03,218.015 Óakra uvÃca 03,218.015a balaæ tavÃdbhutaæ vÅra tvaæ devÃnÃm arŤ jahi 03,218.015c avaj¤Ãsyanti mÃæ lokà vÅryeïa tava vismitÃ÷ 03,218.016a indratve 'pi sthitaæ vÅra balahÅnaæ parÃjitam 03,218.016b*1069_01 tvattejasÃvamaæsyanti lokà mÃæ surasattama 03,218.016c ÃvayoÓ ca mitho bhede prayati«yanty atandritÃ÷ 03,218.017a bhedite ca tvayi vibho loko dvaidham upe«yati 03,218.017c dvidhÃbhÆte«u loke«u niÓcite«v Ãvayos tathà 03,218.017e vigraha÷ saæpravarteta bhÆtabhedÃn mahÃbala 03,218.018a tatra tvaæ mÃæ raïe tÃta yathÃÓraddhaæ vije«yasi 03,218.018c tasmÃd indro bhavÃn adya bhavità mà vicÃraya 03,218.019 skanda uvÃca 03,218.019a tvam eva rÃjà bhadraæ te trailokyasya mamaiva ca 03,218.019c karomi kiæ ca te Óakra ÓÃsanaæ tad bravÅhi me 03,218.020 Óakra uvÃca 03,218.020a yadi satyam idaæ vÃkyaæ niÓcayÃd bhëitaæ tvayà 03,218.020c yadi và ÓÃsanaæ skanda kartum icchasi me Ó­ïu 03,218.021a abhi«icyasva devÃnÃæ senÃpatye mahÃbala 03,218.021c aham indro bhavi«yÃmi tava vÃkyÃn mahÃbala 03,218.022 skanda uvÃca 03,218.022a dÃnavÃnÃæ vinÃÓÃya devÃnÃm arthasiddhaye 03,218.022c gobrÃhmaïasya trÃïÃrthaæ senÃpatye 'bhi«i¤ca mÃm 03,218.023 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,218.023a so 'bhi«ikto maghavatà sarvair devagaïai÷ saha 03,218.023c atÅva ÓuÓubhe tatra pÆjyamÃno mahar«ibhi÷ 03,218.023d*1070_01 tasya tad vacanaæ Órutvà skandasya balav­trahà 03,218.023d*1070_02 ­«ibhis taæ mahÃsenaæ h­«Âo devagaïai÷ saha 03,218.023d*1070_03 sauvarïe ratnakhacite taruïÃruïabhÃsvare 03,218.023d*1070_04 divyÃsane samÃsthÃpya vimalai÷ puïyavÃribhi÷ 03,218.023d*1070_05 mahÃsenaæ tadà Óakra÷ senÃpatye 'bhi«iktavÃn 03,218.024a tasya tat käcanaæ chatraæ dhriyamÃïaæ vyarocata 03,218.024c yathaiva susamiddhasya pÃvakasyÃtmamaï¬alam 03,218.025a viÓvakarmak­tà cÃsya divyà mÃlà hiraïmayÅ 03,218.025c Ãbaddhà tripuraghnena svayam eva yaÓasvinà 03,218.026a Ãgamya manujavyÃghra saha devyà paraætapa 03,218.026c arcayÃm Ãsa suprÅto bhagavÃn gov­«adhvaja÷ 03,218.027a rudram agniæ dvijÃ÷ prÃhÆ rudrasÆnus tatas tu sa÷ 03,218.027b*1071_01 kÅrtyate sumahÃtejÃ÷ kumÃro 'dbhutadarÓana÷ 03,218.027c rudreïa Óukram uts­«Âaæ tac chveta÷ parvato 'bhavat 03,218.027d*1072_01 tac chuklaæ bhak«ayÃm Ãsa vahnis tasmÃd guho 'bhavat 03,218.027e pÃvakasyendriyaæ Óvete k­ttikÃbhi÷ k­taæ nage 03,218.028a pÆjyamÃnaæ tu rudreïa d­«Âvà sarve divaukasa÷ 03,218.028c rudrasÆnuæ tata÷ prÃhur guhaæ guïavatÃæ varam 03,218.029a anupraviÓya rudreïa vahniæ jÃto hy ayaæ ÓiÓu÷ 03,218.029c tatra jÃtas tata÷ skando rudrasÆnus tato 'bhavat 03,218.030a rudrasya vahne÷ svÃhÃyÃ÷ «aïïÃæ strÅïÃæ ca tejasà 03,218.030c jÃta÷ skanda÷ suraÓre«Âho rudrasÆnus tato 'bhavat 03,218.031a araje vÃsasÅ rakte vasÃna÷ pÃvakÃtmaja÷ 03,218.031c bhÃti dÅptavapu÷ ÓrÅmÃn raktÃbhrÃbhyÃm ivÃæÓumÃn 03,218.032a kukkuÂaÓ cÃgninà dattas tasya ketur alaæk­ta÷ 03,218.032c rathe samucchrito bhÃti kÃlÃgnir iva lohita÷ 03,218.032d*1073_01 yà ce«Âà sarvabhÆtÃnÃæ prabhà ÓÃntir balaæ tathà 03,218.032d*1073_02 agratas tasya sà Óaktir devÃnÃæ jayavardhinÅ 03,218.033a viveÓa kavacaæ cÃsya ÓarÅraæ sahajaæ tata÷ 03,218.033c yudhyamÃnasya devasya prÃdurbhavati tat sadà 03,218.034a Óaktir varma balaæ teja÷ kÃntatvaæ satyam ak«ati÷ 03,218.034c brahmaïyatvam asaæmoho bhaktÃnÃæ parirak«aïam 03,218.035a nik­ntanaæ ca ÓatrÆïÃæ lokÃnÃæ cÃbhirak«aïam 03,218.035c skandena saha jÃtÃni sarvÃïy eva janÃdhipa 03,218.036a evaæ devagaïai÷ sarvai÷ so 'bhi«ikta÷ svalaæk­ta÷ 03,218.036c babhau pratÅta÷ sumanÃ÷ paripÆrïendudarÓana÷ 03,218.037a i«Âai÷ svÃdhyÃyagho«aiÓ ca devatÆryaravair api 03,218.037c devagandharvagÅtaiÓ ca sarvair apsarasÃæ gaïai÷ 03,218.038a etaiÓ cÃnyaiÓ ca vividhair h­«Âatu«Âair alaæk­tai÷ 03,218.038b*1074_01 susaæv­ta÷ piÓÃcÃnÃæ gaïair devagaïais tathà 03,218.038c krŬann iva tadà devair abhi«ikta÷ sa pÃvaki÷ 03,218.039a abhi«iktaæ mahÃsenam apaÓyanta divaukasa÷ 03,218.039c vinihatya tama÷ sÆryaæ yathehÃbhyuditaæ tathà 03,218.040a athainam abhyayu÷ sarvà devasenÃ÷ sahasraÓa÷ 03,218.040c asmÃkaæ tvaæ patir iti bruvÃïÃ÷ sarvatodiÓam 03,218.041a tÃ÷ samÃsÃdya bhagavÃn sarvabhÆtagaïair v­ta÷ 03,218.041c arcitaÓ ca stutaÓ caiva sÃntvayÃm Ãsa tà api 03,218.042a ÓatakratuÓ cÃbhi«icya skandaæ senÃpatiæ tadà 03,218.042c sasmÃra tÃæ devasenÃæ yà sà tena vimok«ità 03,218.043a ayaæ tasyÃ÷ patir nÆnaæ vihito brahmaïà svayam 03,218.043c iti cintyÃnayÃm Ãsa devasenÃæ svalaæk­tÃm 03,218.044a skandaæ covÃca balabhid iyaæ kanyà surottama 03,218.044c ajÃte tvayi nirdi«Âà tava patnÅ svayaæbhuvà 03,218.045a tasmÃt tvam asyà vidhivat pÃïiæ mantrapurask­tam 03,218.045c g­hÃïa dak«iïaæ devyÃ÷ pÃïinà padmavarcasam 03,218.045d*1075_01 evam ukto bhagavatà mahÃseno mahÃbala÷ 03,218.045d*1075_02 d­«Âvà kamalapatrÃk«Åæ tanumadhyÃæ yaÓasvinÅm 03,218.045d*1075_03 atÅva rÆpasaæpannÃæ sarvÃbharaïabhÆ«itÃm 03,218.045d*1075_04 sarvalak«aïasaæpannÃæ devasenÃæ ÓucismitÃm 03,218.046a evam ukta÷ sa jagrÃha tasyÃ÷ pÃïiæ yathÃvidhi 03,218.046b*1076_01 jagrÃha bharataÓre«Âha devasenÃpatis tata÷ 03,218.046c b­haspatir mantravidhiæ jajÃpa ca juhÃva ca 03,218.047a evaæ skandasya mahi«Åæ devasenÃæ vidur budhÃ÷ 03,218.047c «a«ÂhÅæ yÃæ brÃhmaïÃ÷ prÃhur lak«mÅm ÃÓÃæ sukhapradÃm 03,218.047e sinÅvÃlÅæ kuhÆæ caiva sadv­ttim aparÃjitÃm 03,218.047f*1077_01 ity evamÃdibhir devÅ nÃmabhi÷ parikÅrtyate 03,218.048a yadà skanda÷ patir labdha÷ ÓÃÓvato devasenayà 03,218.048c tadà tam ÃÓrayal lak«mÅ÷ svayaæ devÅ ÓarÅriïÅ 03,218.049a ÓrÅju«Âa÷ pa¤camÅæ skandas tasmÃc chrÅpa¤camÅ sm­tà 03,218.049c «a«ÂhyÃæ k­tÃrtho 'bhÆd yasmÃt tasmÃt «a«ÂhÅ mahÃtithi÷ 03,219.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,219.001a Óriyà ju«Âaæ mahÃsenaæ devasenÃpatiæ k­tam 03,219.001c saptar«ipatnya÷ «a¬ devyas tatsakÃÓam athÃgaman 03,219.002a ­«ibhi÷ saæparityaktà dharmayuktà mahÃvratÃ÷ 03,219.002c drutam Ãgamya cocus tà devasenÃpatiæ prabhum 03,219.003a vayaæ putra parityaktà bhart­bhir devasaæmitai÷ 03,219.003a*1078_01 **** **** dharmayuktà mahÃvratÃ÷ 03,219.003a*1078_02 bhavadÅyaikaÓaraïÃ÷ 03,219.003c akÃraïÃd ru«Ã tÃta puïyasthÃnÃt paricyutÃ÷ 03,219.004a asmÃbhi÷ kila jÃtas tvam iti kenÃpy udÃh­tam 03,219.004c asatyam etat saæÓrutya tasmÃn nas trÃtum arhasi 03,219.005a ak«ayaÓ ca bhavet svargas tvatprasÃdÃd dhi na÷ prabho 03,219.005c tvÃæ putraæ cÃpy abhÅpsÃma÷ k­tvaitad an­ïo bhava 03,219.006 skanda uvÃca 03,219.006a mÃtaro hi bhavatyo me suto vo 'ham aninditÃ÷ 03,219.006c yac cÃbhÅpsatha tat sarvaæ saæbhavi«yati vas tathà 03,219.007 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,219.007a evam ukte tata÷ Óakraæ kiæ kÃryam iti so 'bravÅt 03,219.007c ukta÷ skandena brÆhÅti so 'bravÅd vÃsavas tata÷ 03,219.008a abhijit spardhamÃnà tu rohiïyà kanyasÅ svasà 03,219.008c icchantÅ jye«ÂhatÃæ devÅ tapas taptuæ vanaæ gatà 03,219.009a tatra mƬho 'smi bhadraæ te nak«atraæ gaganÃc cyutam 03,219.009c kÃlaæ tv imaæ paraæ skanda brahmaïà saha cintaya 03,219.010a dhani«ÂhÃdis tadà kÃlo brahmaïà parinirmita÷ 03,219.010c rohiïyÃdyo 'bhavat pÆrvam evaæ saækhyà samÃbhavat 03,219.011a evam ukte tu Óakreïa tridivaæ k­ttikà gatÃ÷ 03,219.011c nak«atraæ ÓakaÂÃkÃraæ bhÃti tad vahnidaivatam 03,219.012a vinatà cÃbravÅt skandaæ mama tvaæ piï¬ada÷ suta÷ 03,219.012c icchÃmi nityam evÃhaæ tvayà putra sahÃsitum 03,219.013 skanda uvÃca 03,219.013a evam astu namas te 'stu putrasnehÃt praÓÃdhi mÃm 03,219.013c snu«ayà pÆjyamÃnà vai devi vatsyasi nityadà 03,219.014 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,219.014a atha mÃt­gaïa÷ sarva÷ skandaæ vacanam abravÅt 03,219.014c vayaæ sarvasya lokasya mÃtara÷ kavibhi÷ stutÃ÷ 03,219.014e icchÃmo mÃtaras tubhyaæ bhavituæ pÆjayasva na÷ 03,219.014f*1079_01 sa tÃsÃæ vacanaæ Órutvà skando vacanam abravÅt 03,219.015 skanda uvÃca 03,219.015a mÃtaras tu bhavatyo me bhavatÅnÃm ahaæ suta÷ 03,219.015c ucyatÃæ yan mayà kÃryaæ bhavatÅnÃm athepsitam 03,219.016 mÃtara Æcu÷ 03,219.016a yÃs tu tà mÃtara÷ pÆrvaæ lokasyÃsya prakalpitÃ÷ 03,219.016c asmÃkaæ tad bhavet sthÃnaæ tÃsÃæ caiva na tad bhavet 03,219.017a bhavema pÆjyà lokasya na tÃ÷ pÆjyÃ÷ surar«abha 03,219.017c prajÃsmÃkaæ h­tÃs tÃbhis tvatk­te tÃ÷ prayaccha na÷ 03,219.018 skanda uvÃca 03,219.018a dattÃ÷ prajà na tÃ÷ Óakyà bhavatÅbhir ni«evitum 03,219.018c anyÃæ va÷ kÃæ prayacchÃmi prajÃæ yÃæ manasecchatha 03,219.019 mÃtara Æcu÷ 03,219.019a icchÃma tÃsÃæ mÃtÌïÃæ prajà bhoktuæ prayaccha na÷ 03,219.019c tvayà saha p­thagbhÆtà ye ca tÃsÃm atheÓvarÃ÷ 03,219.020 skanda uvÃca 03,219.020a prajà vo dadmi ka«Âaæ tu bhavatÅbhir udÃh­tam 03,219.020c parirak«ata bhadraæ va÷ prajÃ÷ sÃdhu namask­tÃ÷ 03,219.021 mÃtara Æcu÷ 03,219.021a parirak«Ãma bhadraæ te prajÃ÷ skanda yathecchasi 03,219.021c tvayà no rocate skanda sahavÃsaÓ ciraæ prabho 03,219.022 skanda uvÃca 03,219.022a yÃvat «o¬aÓa var«Ãïi bhavanti taruïÃ÷ prajÃ÷ 03,219.022c prabÃdhata manu«yÃïÃæ tÃvad rÆpai÷ p­thagvidhai÷ 03,219.023a ahaæ ca va÷ pradÃsyÃmi raudram ÃtmÃnam avyayam 03,219.023c paramaæ tena sahità sukhaæ vatsyatha pÆjitÃ÷ 03,219.024 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,219.024a tata÷ ÓarÅrÃt skandasya puru«a÷ käcanaprabha÷ 03,219.024c bhoktuæ prajÃ÷ sa martyÃnÃæ ni«papÃta mahÃbala÷ 03,219.025a apatat sa tadà bhÆmau visaæj¤o 'tha k«udhÃnvita÷ 03,219.025c skandena so 'bhyanuj¤Ãto raudrarÆpo 'bhavad graha÷ 03,219.025e skandÃpasmÃram ity Ãhur grahaæ taæ dvijasattamÃ÷ 03,219.026a vinatà tu mahÃraudrà kathyate Óakunigraha÷ 03,219.026c pÆtanÃæ rÃk«asÅæ prÃhus taæ vidyÃt pÆtanÃgraham 03,219.027a ka«Âà dÃruïarÆpeïa ghorarÆpà niÓÃcarÅ 03,219.027c piÓÃcÅ dÃruïÃkÃrà kathyate ÓÅtapÆtanà 03,219.027e garbhÃn sà mÃnu«ÅïÃæ tu harate ghoradarÓanà 03,219.028a aditiæ revatÅæ prÃhur grahas tasyÃs tu raivata÷ 03,219.028c so 'pi bÃlä ÓiÓÆn ghoro bÃdhate vai mahÃgraha÷ 03,219.029a daityÃnÃæ yà ditir mÃtà tÃm Ãhur mukhamaï¬ikÃm 03,219.029c atyarthaæ ÓiÓumÃæsena saæprah­«Âà durÃsadà 03,219.030a kumÃrÃÓ ca kumÃryaÓ ca ye proktÃ÷ skandasaæbhavÃ÷ 03,219.030c te 'pi garbhabhuja÷ sarve kauravya sumahÃgrahÃ÷ 03,219.031a tÃsÃm eva kumÃrÅïÃæ patayas te prakÅrtitÃ÷ 03,219.031c aj¤ÃyamÃnà g­hïanti bÃlakÃn raudrakarmiïa÷ 03,219.032a gavÃæ mÃtà tu yà prÃj¤ai÷ kathyate surabhir n­pa 03,219.032c Óakunis tÃm athÃruhya saha bhuÇkte ÓiÓÆn bhuvi 03,219.033a saramà nÃma yà mÃtà ÓunÃæ devÅ janÃdhipa 03,219.033c sÃpi garbhÃn samÃdatte mÃnu«ÅïÃæ sadaiva hi 03,219.034a pÃdapÃnÃæ ca yà mÃtà kara¤janilayà hi sà 03,219.034b*1080_01 varadà sà hi saumyà ca nityaæ bhÆtÃnukampinÅ 03,219.034c kara¤je tÃæ namasyanti tasmÃt putrÃrthino narÃ÷ 03,219.035a ime tv a«ÂÃdaÓÃnye vai grahà mÃæsamadhupriyÃ÷ 03,219.035c dvipa¤carÃtraæ ti«Âhanti satataæ sÆtikÃg­he 03,219.036a kadrÆ÷ sÆk«mavapur bhÆtvà garbhiïÅæ praviÓed yadà 03,219.036c bhuÇkte sà tatra taæ garbhaæ sà tu nÃgaæ prasÆyate 03,219.037a gandharvÃïÃæ tu yà mÃtà sà garbhaæ g­hya gacchati 03,219.037c tato vilÅnagarbhà sà mÃnu«Å bhuvi d­Óyate 03,219.038a yà janitrÅ tv apsarasÃæ garbham Ãste prag­hya sà 03,219.038c upavi«Âaæ tato garbhaæ kathayanti manÅ«iïa÷ 03,219.039a lohitasyodadhe÷ kanyà dhÃtrÅ skandasya sà sm­tà 03,219.039c lohitÃyanir ity evaæ kadambe sà hi pÆjyate 03,219.040a puru«e«u yathà rudras tathÃryà pramadÃsv api 03,219.040c Ãryà mÃtà kumÃrasya p­thakkÃmÃrtham ijyate 03,219.041a evam ete kumÃrÃïÃæ mayà proktà mahÃgrahÃ÷ 03,219.041c yÃvat «o¬aÓa var«Ãïi aÓivÃs te ÓivÃs tata÷ 03,219.042a ye ca mÃt­gaïÃ÷ proktÃ÷ puru«ÃÓ caiva ye grahÃ÷ 03,219.042c sarve skandagrahà nÃma j¤eyà nityaæ ÓarÅribhi÷ 03,219.043a te«Ãæ praÓamanaæ kÃryaæ snÃnaæ dhÆpam athäjanam 03,219.043c balikarmopahÃraÓ ca skandasyejyà viÓe«ata÷ 03,219.044a evam ete 'rcitÃ÷ sarve prayacchanti Óubhaæ n­ïÃm 03,219.044c Ãyur vÅryaæ ca rÃjendra samyak pÆjÃnamask­tÃ÷ 03,219.045a Ærdhvaæ tu «o¬aÓÃd var«Ãd ye bhavanti grahà n­ïÃm 03,219.045c tÃn ahaæ saæpravak«yÃmi namask­tya maheÓvaram 03,219.046a ya÷ paÓyati naro devä jÃgrad và Óayito 'pi và 03,219.046c unmÃdyati sa tu k«ipraæ taæ tu devagrahaæ vidu÷ 03,219.047a ÃsÅnaÓ ca ÓayÃnaÓ ca ya÷ paÓyati nara÷ pitÌn 03,219.047c unmÃdyati sa tu k«ipraæ sa j¤eyas tu pit­graha÷ 03,219.048a avamanyati ya÷ siddhÃn kruddhÃÓ cÃpi Óapanti yam 03,219.048c unmÃdyati sa tu k«ipraæ j¤eya÷ siddhagrahas tu sa÷ 03,219.049a upÃghrÃti ca yo gandhÃn rasÃæÓ cÃpi p­thagvidhÃn 03,219.049c unmÃdyati sa tu k«ipraæ sa j¤eyo rÃk«aso graha÷ 03,219.050a gandharvÃÓ cÃpi yaæ divyÃ÷ saæsp­Óanti naraæ bhuvi 03,219.050c unmÃdyati sa tu k«ipraæ graho gÃndharva eva sa÷ 03,219.051a ÃviÓanti ca yaæ yak«Ã÷ puru«aæ kÃlaparyaye 03,219.051c unmÃdyati sa tu k«ipraæ j¤eyo yak«agrahas tu sa÷ 03,219.052a adhirohanti yaæ nityaæ piÓÃcÃ÷ puru«aæ kva cit 03,219.052c unmÃdyati sa tu k«ipraæ paiÓÃcaæ taæ grahaæ vidu÷ 03,219.053a yasya do«ai÷ prakupitaæ cittaæ muhyati dehina÷ 03,219.053c unmÃdyati sa tu k«ipraæ sÃdhanaæ tasya ÓÃstrata÷ 03,219.054a vaiklavyÃc ca bhayÃc caiva ghorÃïÃæ cÃpi darÓanÃt 03,219.054c unmÃdyati sa tu k«ipraæ sattvaæ tasya tu sÃdhanam 03,219.055a kaÓ cit krŬitukÃmo vai bhoktukÃmas tathÃpara÷ 03,219.055c abhikÃmas tathaivÃnya ity e«a trividho graha÷ 03,219.056a yÃvat saptativar«Ãïi bhavanty ete grahà n­ïÃm 03,219.056c ata÷ paraæ dehinÃæ tu grahatulyo bhavej jvara÷ 03,219.057a aprakÅrïendriyaæ dÃntaæ Óuciæ nityam atandritam 03,219.057c Ãstikaæ ÓraddadhÃnaæ ca varjayanti sadà grahÃ÷ 03,219.058a ity e«a te grahoddeÓo mÃnu«ÃïÃæ prakÅrtita÷ 03,219.058c na sp­Óanti grahà bhaktÃn narÃn devaæ maheÓvaram 03,220.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,220.001a yadà skandena mÃtÌïÃm evam etat priyaæ k­tam 03,220.001c athainam abravÅt svÃhà mama putras tvam aurasa÷ 03,220.002a icchÃmy ahaæ tvayà dattÃæ prÅtiæ paramadurlabhÃm 03,220.002c tÃm abravÅt tata÷ skanda÷ prÅtim icchasi kÅd­ÓÅm 03,220.003 svÃhovÃca 03,220.003a dak«asyÃhaæ priyà kanyà svÃhà nÃma mahÃbhuja 03,220.003c bÃlyÃt prabh­ti nityaæ ca jÃtakÃmà hutÃÓane 03,220.004a na ca mÃæ kÃminÅæ putra samyag jÃnÃti pÃvaka÷ 03,220.004c icchÃmi ÓÃÓvataæ vÃsaæ vastuæ putra sahÃgninà 03,220.005 skanda uvÃca 03,220.005a havyaæ kavyaæ ca yat kiæ cid dvijà mantrapurask­tam 03,220.005c ho«yanty agnau sadà devi svÃhety uktvà samudyatam 03,220.006a adya prabh­ti dÃsyanti suv­ttÃ÷ satpathe sthitÃ÷ 03,220.006c evam agnis tvayà sÃrdhaæ sadà vatsyati Óobhane 03,220.007 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,220.007a evam uktà tata÷ svÃhà tu«Âà skandena pÆjità 03,220.007c pÃvakena samÃyuktà bhartrà skandam apÆjayat 03,220.008a tato brahmà mahÃsenaæ prajÃpatir athÃbravÅt 03,220.008c abhigaccha mahÃdevaæ pitaraæ tripurÃrdanam 03,220.009a rudreïÃgniæ samÃviÓya svÃhÃm ÃviÓya comayà 03,220.009c hitÃrthaæ sarvalokÃnÃæ jÃtas tvam aparÃjita÷ 03,220.010a umÃyonyÃæ ca rudreïa Óukraæ siktaæ mahÃtmanà 03,220.010c Ãste girau nipatitaæ mi¤jikÃmi¤jikaæ yata÷ 03,220.010d*1081_01 mithunaæ vai mahÃbhÃga tatra tad rudrasaæbhavam 03,220.011a saæbhÆtaæ lohitode tu ÓukraÓe«am avÃpatat 03,220.011c sÆryaraÓmi«u cÃpy anyad anyac caivÃpatad bhuvi 03,220.011e Ãsaktam anyad v­k«e«u tad evaæ pa¤cadhÃpatat 03,220.012a ta ete vividhÃkÃrà gaïà j¤eyà manÅ«ibhi÷ 03,220.012c tava pÃri«adà ghorà ya ete piÓitÃÓanÃ÷ 03,220.013a evam astv iti cÃpy uktvà mahÃseno maheÓvaram 03,220.013c apÆjayad ameyÃtmà pitaraæ pit­vatsala÷ 03,220.014a arkapu«pais tu te pa¤ca gaïÃ÷ pÆjyà dhanÃrthibhi÷ 03,220.014c vyÃdhipraÓamanÃrthaæ ca te«Ãæ pÆjÃæ samÃcaret 03,220.015a mi¤jikÃmi¤jikaæ caiva mithunaæ rudrasaæbhavam 03,220.015c namaskÃryaæ sadaiveha bÃlÃnÃæ hitam icchatà 03,220.016a striyo mÃnu«amÃæsÃdà v­ddhikà nÃma nÃmata÷ 03,220.016c v­k«e«u jÃtÃs tà devyo namaskÃryÃ÷ prajÃrthibhi÷ 03,220.017a evam ete piÓÃcÃnÃm asaækhyeyà gaïÃ÷ sm­tÃ÷ 03,220.017c ghaïÂÃyÃ÷ sapatÃkÃyÃ÷ Ó­ïu me saæbhavaæ n­pa 03,220.018a airÃvatasya ghaïÂe dve vaijayantyÃv iti Órute 03,220.018c guhasya te svayaæ datte ÓakreïÃnÃyya dhÅmatà 03,220.019a ekà tatra viÓÃkhasya ghaïÂà skandasya cÃparà 03,220.019c patÃkà kÃrttikeyasya viÓÃkhasya ca lohità 03,220.020a yÃni krŬanakÃny asya devair dattÃni vai tadà 03,220.020c tair eva ramate devo mahÃseno mahÃbala÷ 03,220.021a sa saæv­ta÷ piÓÃcÃnÃæ gaïair devagaïais tathà 03,220.021c ÓuÓubhe käcane Óaile dÅpyamÃna÷ Óriyà v­ta÷ 03,220.022a tena vÅreïa ÓuÓubhe sa Óaila÷ ÓubhakÃnana÷ 03,220.022c ÃdityenevÃæÓumatà mandaraÓ cÃrukandara÷ 03,220.023a saætÃnakavanai÷ phullai÷ karavÅravanair api 03,220.023c pÃrijÃtavanaiÓ caiva japÃÓokavanais tathà 03,220.024a kadambataru«aï¬aiÓ ca divyair m­gagaïair api 03,220.024c divyai÷ pak«igaïaiÓ caiva ÓuÓubhe Óvetaparvata÷ 03,220.025a tatra devagaïÃ÷ sarve sarve caiva mahar«aya÷ 03,220.025c meghatÆryaravÃÓ caiva k«ubdhodadhisamasvanÃ÷ 03,220.026a tatra divyÃÓ ca gandharvà n­tyanty apsarasas tathà 03,220.026c h­«ÂÃnÃæ tatra bhÆtÃnÃæ ÓrÆyate ninado mahÃn 03,220.027a evaæ sendraæ jagat sarvaæ Óvetaparvatasaæsthitam 03,220.027c prah­«Âaæ prek«ate skandaæ na ca glÃyati darÓanÃt 03,221.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,221.001a yadÃbhi«ikto bhagavÃn senÃpatyena pÃvaki÷ 03,221.001c tadà saæprasthita÷ ÓrÅmÃn h­«Âo bhadravaÂaæ hara÷ 03,221.001e rathenÃdityavarïena pÃrvatyà sahita÷ prabhu÷ 03,221.001f*1082_01 anuyÃta÷ surai÷ sarvai÷ sahasrÃk«apurogamai÷ 03,221.002a sahasraæ tasya siæhÃnÃæ tasmin yuktaæ rathottame 03,221.002c utpapÃta divaæ Óubhraæ kÃlenÃbhipracodita÷ 03,221.003a te pibanta ivÃkÃÓaæ trÃsayantaÓ carÃcarÃn 03,221.003c siæhà nabhasy agacchanta nadantaÓ cÃrukesarÃ÷ 03,221.004a tasmin rathe paÓupati÷ sthito bhÃty umayà saha 03,221.004c vidyutà sahita÷ sÆrya÷ sendracÃpe ghane yathà 03,221.005a agratas tasya bhagavÃn dhaneÓo guhyakai÷ saha 03,221.005c ÃsthÃya ruciraæ yÃti pu«pakaæ naravÃhana÷ 03,221.006a airÃvataæ samÃsthÃya ÓakraÓ cÃpi surai÷ saha 03,221.006c p­«Âhato 'nuyayau yÃntaæ varadaæ v­«abhadhvajam 03,221.007a jambhakair yak«arak«obhi÷ sragvibhi÷ samalaæk­ta÷ 03,221.007c yÃty amogho mahÃyak«o dak«iïaæ pak«am Ãsthita÷ 03,221.008a tasya dak«iïato devà marutaÓ citrayodhina÷ 03,221.008c gacchanti vasubhi÷ sÃrdhaæ rudraiÓ ca saha saægatÃ÷ 03,221.009a yamaÓ ca m­tyunà sÃrdhaæ sarvata÷ parivÃrita÷ 03,221.009c ghorair vyÃdhiÓatair yÃti ghorarÆpavapus tathà 03,221.010a yamasya p­«ÂhataÓ caiva ghoras triÓikhara÷ Óita÷ 03,221.010c vijayo nÃma rudrasya yÃti ÓÆla÷ svalaæk­ta÷ 03,221.011a tam ugrapÃÓo varuïo bhagavÃn salileÓvara÷ 03,221.011c parivÃrya Óanair yÃti yÃdobhir vividhair v­ta÷ 03,221.012a p­«Âhato vijayasyÃpi yÃti rudrasya paÂÂiÓa÷ 03,221.012c gadÃmusalaÓaktyÃdyair v­ta÷ praharaïottamai÷ 03,221.013a paÂÂiÓaæ tv anvagÃd rÃjaæÓ chatraæ raudraæ mahÃprabham 03,221.013c kamaï¬aluÓ cÃpy anu taæ mahar«igaïasaæv­ta÷ 03,221.014a tasya dak«iïato bhÃti daï¬o gaccha¤ Óriyà v­ta÷ 03,221.014c bh­gvaÇgirobhi÷ sahito devaiÓ cÃpy abhipÆjita÷ 03,221.015a e«Ãæ tu p­«Âhato rudro vimale syandane sthita÷ 03,221.015c yÃti saæhar«ayan sarvÃæs tejasà tridivaukasa÷ 03,221.016a ­«ayaÓ caiva devÃÓ ca gandharvà bhujagÃs tathà 03,221.016c nadyo nadà drumÃÓ caiva tathaivÃpsarasÃæ gaïÃ÷ 03,221.017a nak«atrÃïi grahÃÓ caiva devÃnÃæ ÓiÓavaÓ ca ye 03,221.017c striyaÓ ca vividhÃkÃrà yÃnti rudrasya p­«Âhata÷ 03,221.017e s­jantya÷ pu«pavar«Ãïi cÃrurÆpà varÃÇganÃ÷ 03,221.018a parjanyaÓ cÃpy anuyayau namask­tya pinÃkinam 03,221.018c chatraæ tu pÃï¬uraæ somas tasya mÆrdhany adhÃrayat 03,221.018e cÃmare cÃpi vÃyuÓ ca g­hÅtvÃgniÓ ca vi«Âhitau 03,221.019a ÓakraÓ ca p­«Âhatas tasya yÃti rÃja¤ Óriyà v­ta÷ 03,221.019c saha rÃjar«ibhi÷ sarvai÷ stuvÃno v­«aketanam 03,221.020a gaurÅ vidyÃtha gÃndhÃrÅ keÓinÅ mitrasÃhvayà 03,221.020c sÃvitryà saha sarvÃs tÃ÷ pÃrvatyà yÃnti p­«Âhata÷ 03,221.021a tatra vidyÃgaïÃ÷ sarve ye ke cit kavibhi÷ k­tÃ÷ 03,221.021b*1083_01 svena svenÃnuyogena sarve te 'nuyayur haram 03,221.021c yasya kurvanti vacanaæ sendrà devÃÓ camÆmukhe 03,221.022a sa g­hÅtvà patÃkÃæ tu yÃty agre rÃk«aso graha÷ 03,221.022c vyÃp­tas tu ÓmaÓÃne yo nityaæ rudrasya vai sakhà 03,221.022e piÇgalo nÃma yak«endro lokasyÃnandadÃyaka÷ 03,221.023a ebhi÷ sa sahitas tatra yayau devo yathÃsukham 03,221.023c agrata÷ p­«ÂhataÓ caiva na hi tasya gatir dhruvà 03,221.024a rudraæ satkarmabhir martyÃ÷ pÆjayantÅha daivatam 03,221.024c Óivam ity eva yaæ prÃhur ÅÓaæ rudraæ pinÃkinam 03,221.024d*1084_01 evaæ sarve suragaïÃs tadà vai prÅtamÃnasÃ÷ 03,221.024e bhÃvais tu vividhÃkÃrai÷ pÆjayanti maheÓvaram 03,221.025a devasenÃpatis tv evaæ devasenÃbhir Ãv­ta÷ 03,221.025c anugacchati deveÓaæ brahmaïya÷ k­ttikÃsuta÷ 03,221.026a athÃbravÅn mahÃsenaæ mahÃdevo b­hadvaca÷ 03,221.026c saptamaæ mÃrutaskandhaæ rak«a nityam atandrita÷ 03,221.027 skanda uvÃca 03,221.027a saptamaæ mÃrutaskandhaæ pÃlayi«yÃmy ahaæ prabho 03,221.027c yad anyad api me kÃryaæ deva tad vada mÃciram 03,221.028 rudra uvÃca 03,221.028a kÃrye«v ahaæ tvayà putra saædra«Âavya÷ sadaiva hi 03,221.028c darÓanÃn mama bhaktyà ca Óreya÷ param avÃpsyasi 03,221.029 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,221.029a ity uktvà visasarjainaæ pari«vajya mahe«vara÷ 03,221.029b*1085_01 skandaæ sahomayà prÅto jvalantam iva tejasà 03,221.029c visarjite tata÷ skande babhÆvautpÃtikaæ mahat 03,221.029e sahasaiva mahÃrÃja devÃn sarvÃn pramohayat 03,221.030a jajvÃla khaæ sanak«atraæ pramƬhaæ bhuvanaæ bh­Óam 03,221.030c cacÃla vyanadac corvÅ tamobhÆtaæ jagat prabho 03,221.031a tatas tad dÃruïaæ d­«Âvà k«ubhita÷ Óaækaras tadà 03,221.031c umà caiva mahÃbhÃgà devÃÓ ca samahar«aya÷ 03,221.032a tatas te«u pramƬhe«u parvatÃmbudasaænibham 03,221.032c nÃnÃpraharaïaæ ghoram ad­Óyata mahad balam 03,221.033a tad dhi ghoram asaækhyeyaæ garjac ca vividhà gira÷ 03,221.033c abhyadravad raïe devÃn bhagavantaæ ca Óaækaram 03,221.034a tair vis­«ÂÃny anÅke«u bÃïajÃlÃny anekaÓa÷ 03,221.034c parvatÃÓ ca ÓataghnyaÓ ca prÃsÃÓ ca parighà gadÃ÷ 03,221.035a nipatadbhiÓ ca tair ghorair devÃnÅkaæ mahÃyudhai÷ 03,221.035c k«aïena vyadravat sarvaæ vimukhaæ cÃpy ad­Óyata 03,221.036a nik­ttayodhanÃgÃÓvaæ k­ttÃyudhamahÃratham 03,221.036c dÃnavair arditaæ sainyaæ devÃnÃæ vimukhaæ babhau 03,221.037a asurair vadhyamÃnaæ tat pÃvakair iva kÃnanam 03,221.037c apatad dagdhabhÆyi«Âhaæ mahÃdrumavanaæ yathà 03,221.038a te vibhinnaÓirodehÃ÷ pracyavante divaukasa÷ 03,221.038c na nÃtham adhyagacchanta vadhyamÃnà mahÃraïe 03,221.039a atha tad vidrutaæ sainyaæ d­«Âvà deva÷ puraædara÷ 03,221.039c ÃÓvÃsayann uvÃcedaæ balavad dÃnavÃrditam 03,221.040a bhayaæ tyajata bhadraæ va÷ ÓÆrÃ÷ ÓastrÃïi g­hïata 03,221.040c kurudhvaæ vikrame buddhiæ mà va÷ kà cid vyathà bhavet 03,221.041a jayatainÃn sudurv­ttÃn dÃnavÃn ghoradarÓanÃn 03,221.041c abhidravata bhadraæ vo mayà saha mahÃsurÃn 03,221.042a Óakrasya vacanaæ Órutvà samÃÓvastà divaukasa÷ 03,221.042c dÃnavÃn pratyayudhyanta Óakraæ k­tvà vyapÃÓrayam 03,221.043a tatas te tridaÓÃ÷ sarve marutaÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,221.043c pratyudyayur mahÃvegÃ÷ sÃdhyÃÓ ca vasubhi÷ saha 03,221.044a tair vis­«ÂÃny anÅke«u kruddhai÷ ÓastrÃïi saæyuge 03,221.044c ÓarÃÓ ca daityakÃye«u pibanti smÃs­gulbaïam 03,221.045a te«Ãæ dehÃn vinirbhidya ÓarÃs te niÓitÃs tadà 03,221.045c ni«patanto ad­Óyanta nagebhya iva pannagÃ÷ 03,221.046a tÃni daityaÓarÅrÃïi nirbhinnÃni sma sÃyakai÷ 03,221.046c apatan bhÆtale rÃjaæÓ chinnÃbhrÃïÅva sarvaÓa÷ 03,221.047a tatas tad dÃnavaæ sainyaæ sarvair devagaïair yudhi 03,221.047c trÃsitaæ vividhair bÃïai÷ k­taæ caiva parÃÇmukham 03,221.048a athotkru«Âaæ tadà h­«Âai÷ sarvair devair udÃyudhai÷ 03,221.048c saæhatÃni ca tÆryÃïi tadà sarvÃïy anekaÓa÷ 03,221.049a evam anyonyasaæyuktaæ yuddham ÃsÅt sudÃruïam 03,221.049c devÃnÃæ dÃnavÃnÃæ ca mÃæsaÓoïitakardamam 03,221.050a anayo devalokasya sahasaiva vyad­Óyata 03,221.050c tathà hi dÃnavà ghorà vinighnanti divaukasa÷ 03,221.051a tatas tÆryapraïÃdÃÓ ca bherÅïÃæ ca mahÃsvanÃ÷ 03,221.051c babhÆvur dÃnavendrÃïÃæ siæhanÃdÃÓ ca dÃruïÃ÷ 03,221.052a atha daityabalÃd ghorÃn ni«papÃta mahÃbala÷ 03,221.052c dÃnavo mahi«o nÃma prag­hya vipulaæ girim 03,221.053a te taæ ghanair ivÃdityaæ d­«Âvà saæparivÃritam 03,221.053c samudyatagiriæ rÃjan vyadravanta divaukasa÷ 03,221.054a athÃbhidrutya mahi«o devÃæÓ cik«epa taæ girim 03,221.054b*1086_01 mahÃkÃyaæ mahÃrÃja satoyam iva toyadam 03,221.054c patatà tena giriïà devasainyasya pÃrthiva 03,221.054e bhÅmarÆpeïa nihatam ayutaæ prÃpatad bhuvi 03,221.055a atha tair dÃnavai÷ sÃrdhaæ mahi«as trÃsayan surÃn 03,221.055c abhyadravad raïe tÆrïaæ siæha÷ k«udram­gÃn iva 03,221.056a tam Ãpatantaæ mahi«aæ d­«Âvà sendrà divaukasa÷ 03,221.056c vyadravanta raïe bhÅtà viÓÅrïÃyudhaketanÃ÷ 03,221.057a tata÷ sa mahi«a÷ kruddhas tÆrïaæ rudrarathaæ yayau 03,221.057c abhidrutya ca jagrÃha rudrasya rathakÆbaram 03,221.058a yadà rudrarathaæ kruddho mahi«a÷ sahasà gata÷ 03,221.058c resatÆ rodasÅ gìhaæ mumuhuÓ ca mahar«aya÷ 03,221.059a vyanadaæÓ ca mahÃkÃyà daityà jaladharopamÃ÷ 03,221.059c ÃsÅc ca niÓcitaæ te«Ãæ jitam asmÃbhir ity uta 03,221.060a tathÃbhÆte tu bhagavÃn nÃvadhÅn mahi«aæ raïe 03,221.060a*1087_01 **** **** ÃhÆya guham Ãtmajam 03,221.060a*1087_02 uvÃca sasmitaæ devo vivitsu÷ putravikramam 03,221.060a*1087_03 daurÃtmyaæ paÓya putra tvaæ dÃnavasya durÃtmana÷ 03,221.060a*1087_04 jahi ÓÅghraæ durÃcÃraæ dra«Âum icchÃmi te balam 03,221.060a*1087_05 ity uktvà bhagavÃn skandaæ pari«vajya maheÓvara÷ 03,221.060a*1087_06 ayojayan nigrahÃrthaæ mahi«asya gatÃyu«a÷ 03,221.060a*1087_07 tathÃbhÆte tu bhagavÃn 03,221.060c sasmÃra ca tadà skandaæ m­tyuæ tasya durÃtmana÷ 03,221.061a mahi«o 'pi rathaæ d­«Âvà raudraæ rudrasya nÃnadat 03,221.061c devÃn saætrÃsayaæÓ cÃpi daityÃæÓ cÃpi prahar«ayan 03,221.062a tatas tasmin bhaye ghore devÃnÃæ samupasthite 03,221.062c ÃjagÃma mahÃsena÷ krodhÃt sÆrya iva jvalan 03,221.063a lohitÃmbarasaævÅto lohitasragvibhÆ«aïa÷ 03,221.063c lohitÃsyo mahÃbÃhur hiraïyakavaca÷ prabhu÷ 03,221.064a ratham ÃdityasaækÃÓam Ãsthita÷ kanakaprabham 03,221.064c taæ d­«Âvà daityasenà sà vyadravat sahasà raïe 03,221.065a sa cÃpi tÃæ prajvalitÃæ mahi«asya vidÃriïÅm 03,221.065c mumoca Óaktiæ rÃjendra mahÃseno mahÃbala÷ 03,221.066a sà muktÃbhyahanac chaktir mahi«asya Óiro mahat 03,221.066c papÃta bhinne Óirasi mahi«as tyaktajÅvita÷ 03,221.066d*1088_01 patatà Óirasà tena dvÃraæ «o¬aÓayojanam 03,221.066d*1088_02 parvatÃbhena pihitaæ tad agamyaæ tato 'bhavat 03,221.066d*1088_03 uttarÃ÷ kuravas tena gacchanty adya yathÃsukham 03,221.067a k«iptÃk«iptà tu sà Óaktir hatvà ÓatrÆn sahasraÓa÷ 03,221.067c skandahastam anuprÃptà d­Óyate devadÃnavai÷ 03,221.068a prÃya÷ Óarair vinihatà mahÃsenena dhÅmatà 03,221.068b*1089_01 dÃnave«u mahÃrÃja tasmin devÃsure yudhi 03,221.068c Óe«Ã daityagaïà ghorà bhÅtÃs trastà durÃsadai÷ 03,221.068e skandasya pÃr«adair hatvà bhak«itÃ÷ ÓatasaæghaÓa÷ 03,221.069a dÃnavÃn bhak«ayantas te prapibantaÓ ca Óoïitam 03,221.069c k«aïÃn nirdÃnavaæ sarvam akÃr«ur bh­Óahar«itÃ÷ 03,221.070a tamÃæsÅva yathà sÆryo v­k«Ãn agnir ghanÃn khaga÷ 03,221.070c tathà skando 'jayac chatrÆn svena vÅryeïa kÅrtimÃn 03,221.071a saæpÆjyamÃnas tridaÓair abhivÃdya maheÓvaram 03,221.071c ÓuÓubhe k­ttikÃputra÷ prakÅrïÃæÓur ivÃæÓumÃn 03,221.072a na«ÂaÓatrur yadà skanda÷ prayÃtaÓ ca maheÓvaram 03,221.072c athÃbravÅn mahÃsenaæ pari«vajya puraædara÷ 03,221.073a brahmadattavara÷ skanda tvayÃyaæ mahi«o hata÷ 03,221.073b*1090_01 ajayyo yudhi devÃnÃæ dÃnava÷ sumahÃbala÷ 03,221.073c devÃs t­ïamayà yasya babhÆvur jayatÃæ vara 03,221.073e so 'yaæ tvayà mahÃbÃho Óamito devakaïÂaka÷ 03,221.074a Óataæ mahi«atulyÃnÃæ dÃnavÃnÃæ tvayà raïe 03,221.074c nihataæ devaÓatrÆïÃæ yair vayaæ pÆrvatÃpitÃ÷ 03,221.075a tÃvakair bhak«itÃÓ cÃnye dÃnavÃ÷ ÓatasaæghaÓa÷ 03,221.075b*1091_01 bhavato 'nucarair vÅra gaïai÷ paramabhÅ«aïai÷ 03,221.075c ajeyas tvaæ raïe 'rÅïÃm umÃpatir iva prabhu÷ 03,221.076a etat te prathamaæ deva khyÃtaæ karma bhavi«yati 03,221.076c tri«u loke«u kÅrtiÓ ca tavÃk«ayyà bhavi«yati 03,221.076e vaÓagÃÓ ca bhavi«yanti surÃs tava surÃtmaja 03,221.077a mahÃsenety evam uktvà niv­tta÷ saha daivatai÷ 03,221.077c anuj¤Ãto bhagavatà tryambakena ÓacÅpati÷ 03,221.078a gato bhadravaÂaæ rudro niv­ttÃÓ ca divaukasa÷ 03,221.078c uktÃÓ ca devà rudreïa skandaæ paÓyata mÃm iva 03,221.079a sa hatvà dÃnavagaïÃn pÆjyamÃno mahar«ibhi÷ 03,221.079c ekÃhnaivÃjayat sarvaæ trailokyaæ vahninandana÷ 03,221.080a skandasya ya idaæ janma paÂhate susamÃhita÷ 03,221.080c sa pu«Âim iha saæprÃpya skandasÃlokyatÃm iyÃt 03,221.080d@022_0000 yudhi«Âhira uvÃca 03,221.080d@022_0001 bhagava¤ Órotum icchÃmi nÃmÃny asya mahÃtmana÷ 03,221.080d@022_0002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,221.080d@022_0002 tri«u loke«u yÃny asya vikhyÃtÃni dvijottama 03,221.080d@022_0003 ity ukta÷ pÃï¬aveyena mahÃtmà ­«isaænidhau 03,221.080d@022_0004 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,221.080d@022_0004 uvÃca bhagavÃæs tatra mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷ 03,221.080d@022_0005 ÃgneyaÓ caiva skandaÓ ca dÅptakÅrtir anÃmaya÷ 03,221.080d@022_0006 mayÆraketur dharmÃtmà bhÆteÓo mahi«Ãrdana÷ 03,221.080d@022_0007 kÃmajit kÃmada÷ kÃnta÷ satyavÃg bhuvaneÓvara÷ 03,221.080d@022_0008 ÓiÓu÷ ÓÅghra÷ ÓuciÓ caï¬o dÅptavarïa÷ ÓubhÃnana÷ 03,221.080d@022_0009 amoghas tv anagho raudra÷ priyaÓ candrÃnanas tathà 03,221.080d@022_0010 dÅptaÓakti÷ praÓÃntÃtmà bhadrak­t kÆÂamohana÷ 03,221.080d@022_0011 «a«ÂhÅpriyaÓ ca dharmÃtmà pavitro mÃt­vatsala÷ 03,221.080d@022_0012 kanyÃbhartà vibhaktaÓ ca svÃheyo revatÅsuta÷ 03,221.080d@022_0013 prabhur netà viÓÃkhaÓ ca naigameya÷ suduÓcara÷ 03,221.080d@022_0014 suvrato lalitaÓ caiva bÃlakrŬanakapriya÷ 03,221.080d@022_0015 khacÃrÅ brahmacÃrÅ ca ÓÆra÷ Óaravaïodbhava÷ 03,221.080d@022_0016 viÓvÃmitrapriyaÓ caiva devasenÃpriyas tathà 03,221.080d@022_0017 vÃsudevapriyaÓ caiva priya÷ priyak­d eva tu 03,221.080d@022_0018 nÃmÃny etÃni divyÃni kÃrttikeyasya ya÷ paÂhet 03,221.080d@022_0019 svargaæ kÅrtiæ dhanaæ caiva sa labhen nÃtra saæÓaya÷ 03,221.080d@022_0019 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,221.080d@022_0020 sto«yÃmi devair ­«ibhiÓ ca ju«Âaæ 03,221.080d@022_0021 Óaktyà guhaæ nÃmabhir aprameyam 03,221.080d@022_0022 «a¬Ãnanaæ Óaktidharaæ suvÅraæ 03,221.080d@022_0023 nibodha caitÃni kurupravÅra 03,221.080d@022_0024 brahmaïyo vai brahmajo brahmavic ca 03,221.080d@022_0025 brahmeÓayo brahmavatÃæ vari«Âha÷ 03,221.080d@022_0026 brahmapriyo brÃhmaïasavratÅ tvaæ 03,221.080d@022_0027 brahmaj¤o vai brÃhmaïÃnÃæ ca netà 03,221.080d@022_0028 svÃhà svadhà tvaæ paramaæ pavitraæ 03,221.080d@022_0029 mantrastutas tvaæ prathita÷ «a¬arci÷ 03,221.080d@022_0030 saævatsaras tvam ­tavaÓ ca «a¬ vai 03,221.080d@022_0031 mÃsÃrdhamÃsÃv ayanaæ diÓaÓ ca 03,221.080d@022_0032 tvaæ pu«karÃk«as tv aravindvaktra÷ 03,221.080d@022_0033 sahasravaktro 'si sahasrabÃhu÷ 03,221.080d@022_0034 tvaæ lokapÃla÷ paramaæ haviÓ ca 03,221.080d@022_0035 tvaæ bhÃvana÷ sarvasurÃsurÃïÃm 03,221.080d@022_0036 tvam eva senÃdhipati÷ pracaï¬a÷ 03,221.080d@022_0037 prabhur vibhuÓ cÃpy atha Óatrujetà 03,221.080d@022_0038 sahasrabhÆs tvaæ dharaïÅ tvam eva 03,221.080d@022_0039 sahasratu«ÂiÓ ca sahasrabhuk ca 03,221.080d@022_0040 sahasraÓÅr«as tvam anantarÆpa÷ 03,221.080d@022_0041 sahasrapÃt tvaæ guha ÓaktidhÃrÅ 03,221.080d@022_0042 gaÇgÃsutas tvaæ svamatena deva 03,221.080d@022_0043 svÃhÃmahÅk­ttikÃnÃæ tathaiva 03,221.080d@022_0044 tvaæ krŬase «aïmukha kukkuÂena 03,221.080d@022_0045 yathe«ÂanÃnÃvidhakÃmarÆpÅ 03,221.080d@022_0046 dÅk«Ãsi somo maruta÷ sadaiva 03,221.080d@022_0047 dharmo 'si vÃyur acalendra indra÷ 03,221.080d@022_0048 sanÃtanÃnÃm api ÓÃÓvatas tvaæ 03,221.080d@022_0049 prabhu÷ prabhÆïÃm api cogradhanvà 03,221.080d@022_0050 ­tasya kartà ditijÃntakas tvaæ 03,221.080d@022_0051 jetà ripÆïÃæ pravara÷ surÃïÃm 03,221.080d@022_0052 sÆk«maæ tapas tat paramaæ tvam eva 03,221.080d@022_0053 parÃvaraj¤o 'si parÃvaras tvam 03,221.080d@022_0054 dharmasya kÃmasya parasya caiva 03,221.080d@022_0055 tvattejasà k­tsnam idaæ mahÃtman 03,221.080d@022_0056 vyÃptaæ jagat sarvasurapravÅra 03,221.080d@022_0057 Óaktyà mayà saæstuta lokanÃtha 03,221.080d@022_0058 namo 'stu te dvÃdaÓanetrabÃho 03,221.080d@022_0059 ata÷ paraæ vedmi gatiæ na te 'ham 03,221.080d@022_0060 skandasya ya idaæ vipra÷ paÂhej janma samÃhita÷ 03,221.080d@022_0061 ÓrÃvayed brÃhmaïebhyo ya÷ Ó­ïuyÃd và dvijeritam 03,221.080d@022_0062 dhanam Ãyur yaÓo dÅptaæ puträ Óatrujayaæ tathà 03,221.080d@022_0063 sa pu«Âitu«ÂÅ saæprÃpya skandasÃlokyam ÃpnuyÃt 03,222.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,222.001a upÃsÅne«u vipre«u pÃï¬ave«u mahÃtmasu 03,222.001c draupadÅ satyabhÃmà ca viviÓÃte tadà samam 03,222.001d*1092_01 praviÓya cÃÓramaæ puïyam ubhe te paramastriyau 03,222.001e jÃhasyamÃne suprÅte sukhaæ tatra ni«Ådatu÷ 03,222.002a cirasya d­«Âvà rÃjendra te 'nyonyasya priyaævade 03,222.002c kathayÃm ÃsatuÓ citrÃ÷ kathÃ÷ kuruyaduk«itÃm 03,222.003a athÃbravÅt satyabhÃmà k­«ïasya mahi«Å priyà 03,222.003c sÃtrÃjitÅ yÃj¤asenÅæ rahasÅdaæ sumadhyamà 03,222.004a kena draupadi v­ttena pÃï¬avÃn upati«Âhasi 03,222.004c lokapÃlopamÃn vÅrÃn yÆna÷ paramasaæmatÃn 03,222.004e kathaæ ca vaÓagÃs tubhyaæ na kupyanti ca te Óubhe 03,222.005a tava vaÓyà hi satataæ pÃï¬avÃ÷ priyadarÓane 03,222.005b*1093_01 na cÃnyonyam asÆyante kathaæ và te sumadhyame 03,222.005c mukhaprek«ÃÓ ca te sarve tattvam etad bravÅhi me 03,222.006a vratacaryà tapo vÃpi snÃnamantrau«adhÃni và 03,222.006c vidyÃvÅryaæ mÆlavÅryaæ japahomas tathÃgadÃ÷ 03,222.007a mama Ãcak«va päcÃli yaÓasyaæ bhagavedanam 03,222.007c yena k­«ïe bhaven nityaæ mama k­«ïo vaÓÃnuga÷ 03,222.008a evam uktvà satyabhÃmà virarÃma yaÓasvinÅ 03,222.008c pativratà mahÃbhÃgà draupadÅ pratyuvÃca tÃm 03,222.009a asatstrÅïÃæ samÃcÃraæ satye mÃm anup­cchasi 03,222.009c asadÃcarite mÃrge kathaæ syÃd anukÅrtanam 03,222.010a anupraÓna÷ saæÓayo và naitat tvayy upapadyate 03,222.010c tathà hy upetà buddhyà tvaæ k­«ïasya mahi«Å priyà 03,222.011a yadaiva bhartà jÃnÅyÃn mantramÆlaparÃæ striyam 03,222.011c udvijeta tadaivÃsyÃ÷ sarpÃd veÓmagatÃd iva 03,222.012a udvignasya kuta÷ ÓÃntir aÓÃntasya kuta÷ sukham 03,222.012c na jÃtu vaÓago bhartà striyÃ÷ syÃn mantrakÃraïÃt 03,222.013a amitraprahitÃæÓ cÃpi gadÃn paramadÃruïÃn 03,222.013c mÆlapravÃdair hi vi«aæ prayacchanti jighÃæsava÷ 03,222.014a jihvayà yÃni puru«as tvacà vÃpy upasevate 03,222.014c tatra cÆrïÃni dattÃni hanyu÷ k«ipram asaæÓayam 03,222.015a jalodarasamÃyuktÃ÷ Óvitriïa÷ palitÃs tathà 03,222.015c apumÃæsa÷ k­tÃ÷ strÅbhir ja¬ÃndhabadhirÃs tathà 03,222.016a pÃpÃnugÃs tu pÃpÃs tÃ÷ patÅn upas­janty uta 03,222.016c na jÃtu vipriyaæ bhartu÷ striyà kÃryaæ kathaæ cana 03,222.017a vartÃmy ahaæ tu yÃæ v­ttiæ pÃï¬ave«u mahÃtmasu 03,222.017c tÃæ sarvÃæ Ó­ïu me satyÃæ satyabhÃme yaÓasvini 03,222.018a ahaækÃraæ vihÃyÃhaæ kÃmakrodhau ca sarvadà 03,222.018c sadÃrÃn pÃï¬avÃn nityaæ prayatopacarÃmy aham 03,222.019a praïayaæ pratisaæg­hya nidhÃyÃtmÃnam Ãtmani 03,222.019c ÓuÓrÆ«ur nirabhÅmÃnà patÅnÃæ cittarak«iïÅ 03,222.020a durvyÃh­tÃc chaÇkamÃnà du÷sthitÃd duravek«itÃt 03,222.020c durÃsitÃd durvrajitÃd iÇgitÃdhyÃsitÃd api 03,222.021a sÆryavaiÓvÃnaranibhÃn somakalpÃn mahÃrathÃn 03,222.021c seve cak«urhaïa÷ pÃrthÃn ugrateja÷pratÃpina÷ 03,222.022a devo manu«yo gandharvo yuvà cÃpi svalaæk­ta÷ 03,222.022c dravyavÃn abhirÆpo và na me 'nya÷ puru«o mata÷ 03,222.023a nÃbhuktavati nÃsnÃte nÃsaævi«Âe ca bhartari 03,222.023c na saæviÓÃmi nÃÓnÃmi sadà karmakare«v api 03,222.024a k«etrÃd vanÃd và grÃmÃd và bhartÃraæ g­ham Ãgatam 03,222.024c pratyutthÃyÃbhinandÃmi Ãsanenodakena ca 03,222.025a pram­«ÂabhÃï¬Ã m­«ÂÃnnà kÃle bhojanadÃyinÅ 03,222.025c saæyatà guptadhÃnyà ca susaæm­«ÂaniveÓanà 03,222.026a atirask­tasaæbhëà du÷striyo nÃnusevatÅ 03,222.026c anukÆlavatÅ nityaæ bhavÃmy analasà sadà 03,222.027a anarme cÃpi hasanaæ dvÃri sthÃnam abhÅk«ïaÓa÷ 03,222.027c avaskare cirasthÃnaæ ni«kuÂe«u ca varjaye 03,222.027d*1094_01 niratÃhaæ sadà satye pÃpÃnÃæ ca visarjane 03,222.027d*1095_01 atyÃlÃpam asaæto«aæ paravyÃpÃrasaækathÃ÷ 03,222.028a atihÃsÃtiro«au ca krodhasthÃnaæ ca varjaye 03,222.028c niratÃhaæ sadà satye bhartÌïÃm upasevane 03,222.028e sarvathà bhart­rahitaæ na mame«Âaæ kathaæ cana 03,222.029a yadà pravasate bhartà kuÂumbÃrthena kena cit 03,222.029c sumanovarïakÃpetà bhavÃmi vratacÃriïÅ 03,222.030a yac ca bhartà na pibati yac ca bhartà na khÃdati 03,222.030c yac ca nÃÓnÃti me bhartà sarvaæ tad varjayÃmy aham 03,222.031a yathopadeÓaæ niyatà vartamÃnà varÃÇgane 03,222.031c svalaæk­tà suprayatà bhartu÷ priyahite ratà 03,222.032a ye ca dharmÃ÷ kuÂumbe«u ÓvaÓrvà me kathitÃ÷ purà 03,222.032b*1096_01 anuti«ÂhÃmi taæ satye nityakÃlam atandrità 03,222.032c bhik«ÃbaliÓrÃddham iti sthÃlÅpÃkÃÓ ca parvasu 03,222.032e mÃnyÃnÃæ mÃnasatkÃrà ye cÃnye vidità mayà 03,222.033a tÃn sarvÃn anuvartÃmi divÃrÃtram atandrità 03,222.033c vinayÃn niyamÃæÓ cÃpi sadà sarvÃtmanà Órità 03,222.034a m­dÆn sata÷ satyaÓÅlÃn satyadharmÃnupÃlina÷ 03,222.034c ÃÓÅvi«Ãn iva kruddhÃn patÅn paricarÃmy aham 03,222.035a patyÃÓrayo hi me dharmo mata÷ strÅïÃæ sanÃtana÷ 03,222.035c sa deva÷ sà gatir nÃnyà tasya kà vipriyaæ caret 03,222.036a ahaæ patÅn nÃtiÓaye nÃtyaÓne nÃtibhÆ«aye 03,222.036c nÃpi parivade ÓvaÓrÆæ sarvadà pariyantrità 03,222.037a avadhÃnena subhage nityotthÃnatayaiva ca 03,222.037c bhartÃro vaÓagà mahyaæ guruÓuÓrÆ«aïena ca 03,222.038a nityam ÃryÃm ahaæ kuntÅæ vÅrasÆæ satyavÃdinÅm 03,222.038c svayaæ paricarÃmy ekà snÃnÃcchÃdanabhojanai÷ 03,222.039a naitÃm atiÓaye jÃtu vastrabhÆ«aïabhojanai÷ 03,222.039c nÃpi parivade cÃhaæ tÃæ p­thÃæ p­thivÅsamÃm 03,222.040a a«ÂÃv agre brÃhmaïÃnÃæ sahasrÃïi sma nityadà 03,222.040c bhu¤jate rukmapÃtrÅ«u yudhi«ÂhiraniveÓane 03,222.041a a«ÂÃÓÅtisahasrÃïi snÃtakà g­hamedhina÷ 03,222.041c triæÓaddÃsÅka ekaiko yÃn bibharti yudhi«Âhira÷ 03,222.042a daÓÃnyÃni sahasrÃïi ye«Ãm annaæ susaæsk­tam 03,222.042c hriyate rukmapÃtrÅbhir yatÅnÃm ÆrdhvaretasÃm 03,222.043a tÃn sarvÃn agrahÃreïa brÃhmaïÃn brahmavÃdina÷ 03,222.043c yathÃrhaæ pÆjayÃmi sma pÃnÃcchÃdanabhojanai÷ 03,222.044a Óataæ dÃsÅsahasrÃïi kaunteyasya mahÃtmana÷ 03,222.044c kambukeyÆradhÃriïyo ni«kakaïÂhya÷ svalaæk­tÃ÷ 03,222.045a mahÃrhamÃlyÃbharaïÃ÷ suvarïÃÓ candanok«itÃ÷ 03,222.045c maïÅn hema ca bibhratyo n­tyagÅtaviÓÃradÃ÷ 03,222.046a tÃsÃæ nÃma ca rÆpaæ ca bhojanÃcchÃdanÃni ca 03,222.046c sarvÃsÃm eva vedÃhaæ karma caiva k­tÃk­tam 03,222.047a Óataæ dÃsÅsahasrÃïi kuntÅputrasya dhÅmata÷ 03,222.047c pÃtrÅhastà divÃrÃtram atithÅn bhojayanty uta 03,222.048a Óatam aÓvasahasrÃïi daÓa nÃgÃyutÃni ca 03,222.048c yudhi«ÂhirasyÃnuyÃtram indraprasthanivÃsina÷ 03,222.049a etad ÃsÅt tadà rÃj¤o yan mahÅæ paryapÃlayat 03,222.049c ye«Ãæ saækhyÃvidhiæ caiva pradiÓÃmi Ó­ïomi ca 03,222.050a anta÷purÃïÃæ sarve«Ãæ bh­tyÃnÃæ caiva sarvaÓa÷ 03,222.050c à gopÃlÃvipÃlebhya÷ sarvaæ veda k­tÃk­tam 03,222.051a sarvaæ rÃj¤a÷ samudayam Ãyaæ ca vyayam eva ca 03,222.051c ekÃhaæ vedmi kalyÃïi pÃï¬avÃnÃæ yaÓasvinÃm 03,222.052a mayi sarvaæ samÃsajya kuÂumbaæ bharatar«abhÃ÷ 03,222.052c upÃsanaratÃ÷ sarve ghaÂante sma ÓubhÃnane 03,222.053a tam ahaæ bhÃram Ãsaktam anÃdh­«yaæ durÃtmabhi÷ 03,222.053c sukhaæ sarvaæ parityajya rÃtryahÃni ghaÂÃmi vai 03,222.054a adh­«yaæ varuïasyeva nidhipÆrïam ivodadhim 03,222.054c ekÃhaæ vedmi koÓaæ vai patÅnÃæ dharmacÃriïÃm 03,222.055a aniÓÃyÃæ niÓÃyÃæ ca sahÃyÃ÷ k«utpipÃsayo÷ 03,222.055c ÃrÃdhayantyÃ÷ kauravyÃæs tulyà rÃtrir ahaÓ ca me 03,222.056a prathamaæ pratibudhyÃmi caramaæ saæviÓÃmi ca 03,222.056c nityakÃlam ahaæ satye etat saævananaæ mama 03,222.057a etaj jÃnÃmy ahaæ kartuæ bhart­saævananaæ mahat 03,222.057c asatstrÅïÃæ samÃcÃraæ nÃhaæ kuryÃæ na kÃmaye 03,222.058a tac chrutvà dharmasahitaæ vyÃh­taæ k­«ïayà tadà 03,222.058c uvÃca satyà satk­tya päcÃlÅæ dharmacÃriïÅm 03,222.059a abhipannÃsmi päcÃli yÃj¤aseni k«amasva me 03,222.059c kÃmakÃra÷ sakhÅnÃæ hi sopahÃsaæ prabhëitum 03,223.001 draupady uvÃca 03,223.001a imaæ tu te mÃrgam apetado«aæ; vak«yÃmi cittagrahaïÃya bhartu÷ 03,223.001c yasmin yathÃvat sakhi vartamÃnÃ; bhartÃram Ãcchetsyasi kÃminÅbhya÷ 03,223.002a naitÃd­Óaæ daivatam asti satye; sarve«u loke«u sadaivate«u 03,223.002c yathà patis tasya hi sarvakÃmÃ; labhyÃ÷ prasÃde kupitaÓ ca hanyÃt 03,223.003a tasmÃd apatyaæ vividhÃÓ ca bhogÃ÷; ÓayyÃsanÃny adbhutadarÓanÃni 03,223.003c vastrÃïi mÃlyÃni tathaiva gandhÃ÷; svargaÓ ca loko vi«amà ca kÅrti÷ 03,223.004a sukhaæ sukheneha na jÃtu labhyaæ; du÷khena sÃdhvÅ labhate sukhÃni 03,223.004c sà k­«ïam ÃrÃdhaya sauh­dena; premïà ca nityaæ pratikarmaïà ca 03,223.005a tathÃÓanaiÓ cÃrubhir agryamÃlyair; dÃk«iïyayogair vividhaiÓ ca gandhai÷ 03,223.005c asyÃ÷ priyo 'smÅti yathà viditvÃ; tvÃm eva saæÓli«yati sarvabhÃvai÷ 03,223.006a Órutvà svaraæ dvÃragatasya bhartu÷; pratyutthità ti«Âha g­hasya madhye 03,223.006c d­«Âvà pravi«Âaæ tvaritÃsanena; pÃdyena caiva pratipÆjaya tvam 03,223.007a saæpre«itÃyÃm atha caiva dÃsyÃm; utthÃya sarvaæ svayam eva kuryÃ÷ 03,223.007c jÃnÃtu k­«ïas tava bhÃvam etaæ; sarvÃtmanà mÃæ bhajatÅti satye 03,223.008a tvatsaænidhau yat kathayet patis te; yady apy aguhyaæ parirak«itavyam 03,223.008c kà cit sapatnÅ tava vÃsudevaæ; pratyÃdiÓet tena bhaved virÃga÷ 03,223.009a priyÃæÓ ca raktÃæÓ ca hitÃæÓ ca bhartus; tÃn bhojayethà vividhair upÃyai÷ 03,223.009c dve«yair apak«air ahitaiÓ ca tasya; bhidyasva nityaæ kuhakoddhataiÓ ca 03,223.010a madaæ pramÃdaæ puru«e«u hitvÃ; saæyaccha bhÃvaæ pratig­hya maunam 03,223.010c pradyumnasÃmbÃv api te kumÃrau; nopÃsitavyau rahite kadà cit 03,223.011a mahÃkulÅnÃbhir apÃpikÃbhi÷; strÅbhi÷ satÅbhis tava sakhyam astu 03,223.011c caï¬ÃÓ ca Óauï¬ÃÓ ca mahÃÓanÃÓ ca; caurÃÓ ca du«ÂÃÓ capalÃÓ ca varjyÃ÷ 03,223.012a etad yaÓasyaæ bhagavedanaæ ca; svargyaæ tathà Óatrunibarhaïaæ ca 03,223.012c mahÃrhamÃlyÃbharaïÃÇgarÃgÃ; bhartÃram ÃrÃdhaya puïyagandhà 03,224.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,224.001a mÃrkaï¬eyÃdibhir viprai÷ pÃï¬avaiÓ ca mahÃtmabhi÷ 03,224.001c kathÃbhir anukÆlÃbhi÷ sahÃsitvà janÃrdana÷ 03,224.002a tatas tai÷ saævidaæ k­tvà yathÃvan madhusÆdana÷ 03,224.002c Ãruruk«Æ rathaæ satyÃm ÃhvayÃm Ãsa keÓava÷ 03,224.003a satyabhÃmà tatas tatra svajitvà drupadÃtmajÃm 03,224.003c uvÃca vacanaæ h­dyaæ yathÃbhÃvasamÃhitam 03,224.004a k­«ïe mà bhÆt tavotkaïÂhà mà vyathà mà prajÃgara÷ 03,224.004c bhart­bhir devasaækÃÓair jitÃæ prÃpsyasi medinÅm 03,224.005a na hy evaæ ÓÅlasaæpannà naivaæ pÆjitalak«aïÃ÷ 03,224.005c prÃpnuvanti ciraæ kleÓaæ yathà tvam asitek«aïe 03,224.006a avaÓyaæ ca tvayà bhÆmir iyaæ nihatakaïÂakà 03,224.006c bhart­bhi÷ saha bhoktavyà nirdvaædveti Órutaæ mayà 03,224.007a dhÃrtarëÂravadhaæ k­tvà vairÃïi pratiyÃtya ca 03,224.007c yudhi«ÂhirasthÃæ p­thivÅæ dra«ÂÃsi drupadÃtmaje 03,224.008a yÃs tÃ÷ pravrÃjamÃnÃæ tvÃæ prÃhasan darpamohitÃ÷ 03,224.008c tÃ÷ k«ipraæ hatasaækalpà drak«yasi tvaæ kurustriya÷ 03,224.009a tava du÷khopapannÃyà yair Ãcaritam apriyam 03,224.009c viddhi saæprasthitÃn sarvÃæs tÃn k­«ïe yamasÃdanam 03,224.009d*1097_01 ye ca tatra sthità rÃj¤i tatpak«ÅyÃ÷ k«itÅÓvarÃ÷ 03,224.009d*1097_02 te«Ãæ kÃla÷ k«itÅÓÃnÃæ prÃpta÷ k­«ïe durÃsada÷ 03,224.010a putras te prativindhyaÓ ca sutasomas tathà vibhu÷ 03,224.010c ÓrutakarmÃrjuniÓ caiva ÓatÃnÅkaÓ ca nÃkuli÷ 03,224.010e sahadevÃc ca yo jÃta÷ Órutasenas tavÃtmaja÷ 03,224.011a sarve kuÓalino vÅrÃ÷ k­tÃstrÃÓ ca sutÃs tava 03,224.011c abhimanyur iva prÅtà dvÃravatyÃæ ratà bh­Óam 03,224.012a tvam ivai«Ãæ subhadrà ca prÅtyà sarvÃtmanà sthità 03,224.012c prÅyate bhÃvanirdvaædvà tebhyaÓ ca vigatajvarà 03,224.012d*1098_01 du÷khità tena du÷khena sukhena sukhità tathà 03,224.013a bheje sarvÃtmanà caiva pradyumnajananÅ tathà 03,224.013c bhÃnuprabh­tibhiÓ cainÃn viÓina«Âi ca keÓava÷ 03,224.014a bhojanÃcchÃdane cai«Ãæ nityaæ me ÓvaÓura÷ sthita÷ 03,224.014c rÃmaprabh­taya÷ sarve bhajanty andhakav­«ïaya÷ 03,224.014e tulyo hi praïayas te«Ãæ pradyumnasya ca bhÃmini 03,224.015a evamÃdi priyaæ prÅtyà h­dyam uktvà manonugam 03,224.015c gamanÃya manaÓ cakre vÃsudevarathaæ prati 03,224.016a tÃæ k­«ïÃæ k­«ïamahi«Å cakÃrÃbhipradak«iïam 03,224.016c Ãruroha rathaæ Óaure÷ satyabhÃmà ca bhÃminÅ 03,224.017a smayitvà tu yaduÓre«Âho draupadÅæ parisÃntvya ca 03,224.017c upÃvartya tata÷ ÓÅghrair hayai÷ prÃyÃt paraætapa÷ 03,225.001 janamejaya uvÃca 03,225.001a evaæ vane vartamÃnà narÃgryÃ÷; ÓÅto«ïavÃtÃtapakarÓitÃÇgÃ÷ 03,225.001c saras tad ÃsÃdya vanaæ ca puïyaæ; tata÷ paraæ kim akurvanta pÃrthÃ÷ 03,225.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,225.002a saras tad ÃsÃdya tu pÃï¬uputrÃ; janaæ samuts­jya vidhÃya cai«Ãm 03,225.002c vanÃni ramyÃïy atha parvatÃæÓ ca; nadÅpradeÓÃæÓ ca tadà viceru÷ 03,225.003a tathà vane tÃn vasata÷ pravÅrÃn; svÃdhyÃyavantaÓ ca tapodhanÃÓ ca 03,225.003c abhyÃyayur vedavida÷ purÃïÃs; tÃn pÆjayÃm Ãsur atho narÃgryÃ÷ 03,225.004a tata÷ kadà cit kuÓala÷ kathÃsu; vipro 'bhyagacchad bhuvi kauraveyÃn 03,225.004c sa tai÷ sametyÃtha yad­cchayaiva; vaicitravÅryaæ n­pam abhyagacchat 03,225.005a athopavi«Âa÷ pratisatk­taÓ ca; v­ddhena rÃj¤Ã kurusattamena 03,225.005c pracodita÷ san kathayÃæ babhÆva; dharmÃnilendraprabhavÃn yamau ca 03,225.006a k­ÓÃæÓ ca vÃtÃtapakarÓitÃÇgÃn; du÷khasya cograsya mukhe prapannÃn 03,225.006c tÃæ cÃpy anÃthÃm iva vÅranÃthÃæ; k­«ïÃæ parikleÓaguïena yuktÃm 03,225.007a tata÷ kathÃæ tasya niÓamya rÃjÃ; vaicitravÅrya÷ k­payÃbhitapta÷ 03,225.007c vane sthitÃn pÃrthivaputrapauträ; Órutvà tadà du÷khanadÅæ prapannÃn 03,225.008a provÃca dainyÃbhihatÃntarÃtmÃ; ni÷ÓvÃsabëpopahata÷ sa pÃrthÃn 03,225.008c vÃcaæ kathaæ cit sthiratÃm upetya; tat sarvam Ãtmaprabhavaæ vicintya 03,225.009a kathaæ nu satya÷ Óucir Ãryav­tto; jye«Âha÷ sutÃnÃæ mama dharmarÃja÷ 03,225.009c ajÃtaÓatru÷ p­thivÅtalastha÷; Óete purà rÃÇkavakÆÂaÓÃyÅ 03,225.010a prabodhyate mÃgadhasÆtapÆgair; nityaæ stuvadbhi÷ svayam indrakalpa÷ 03,225.010c patatrisaæghai÷ sa jaghanyarÃtre; prabodhyate nÆnam i¬Ãtalastha÷ 03,225.011a kathaæ nu vÃtÃtapakarÓitÃÇgo; v­kodara÷ kopapariplutÃÇga÷ 03,225.011c Óete p­thivyÃm atathocitÃÇga÷; k­«ïÃsamak«aæ vasudhÃtalastha÷ 03,225.012a tathÃrjuna÷ sukumÃro manasvÅ; vaÓe sthito dharmasutasya rÃj¤a÷ 03,225.012c vidÆyamÃnair iva sarvagÃtrair; dhruvaæ na Óete vasatÅr amar«Ãt 03,225.013a yamau ca k­«ïÃæ ca yudhi«Âhiraæ ca; bhÅmaæ ca d­«Âvà sukhaviprayuktÃn 03,225.013c vini÷Óvasan sarpa ivogratejÃ; dhruvaæ na Óete vasatÅr amar«Ãt 03,225.014a tathà yamau cÃpy asukhau sukhÃrhau; sam­ddharÆpÃv amarau divÅva 03,225.014c prajÃgarasthau dhruvam apraÓÃntau; dharmeïa satyena ca vÃryamÃïau 03,225.015a samÅraïenÃpi samo balena; samÅraïasyaiva suto balÅyÃn 03,225.015c sa dharmapÃÓena sitogratejÃ; dhruvaæ vini÷Óvasya sahaty amar«am 03,225.016a sa cÃpi bhÆmau parivartamÃno; vadhaæ sutÃnÃæ mama kÃÇk«amÃïa÷ 03,225.016c satyena dharmeïa ca vÃryamÃïa÷; kÃlaæ pratÅk«aty adhiko raïe 'nyai÷ 03,225.017a ajÃtaÓatrau tu jite nik­tyÃ; du÷ÓÃsano yat paru«Ãïy avocat 03,225.017c tÃni pravi«ÂÃni v­kodarÃÇgaæ; dahanti marmÃgnir ivendhanÃni 03,225.018a na pÃpakaæ dhyÃsyati dharmaputro; dhanaæjayaÓ cÃpy anuvartate tam 03,225.018c araïyavÃsena vivardhate tu; bhÅmasya kopo 'gnir ivÃnilena 03,225.019a sa tena kopena vidÅryamÃïa÷; karaæ kareïÃbhinipŬya vÅra÷ 03,225.019c vini÷Óvasaty u«ïam atÅva ghoraæ; dahann ivemÃn mama putrapautrÃn 03,225.020a gÃï¬Åvadhanvà ca v­kodaraÓ ca; saærambhiïÃv antakakÃlakalpau 03,225.020c na Óe«ayetÃæ yudhi ÓatrusenÃæ; ÓarÃn kirantÃv aÓaniprakÃÓÃn 03,225.021a duryodhana÷ Óakuni÷ sÆtaputro; du÷ÓÃsanaÓ cÃpi sumandacetÃ÷ 03,225.021c madhu prapaÓyanti na tu prapÃtaæ; v­kodaraæ caiva dhanaæjayaæ ca 03,225.022a ÓubhÃÓubhaæ puru«a÷ karma k­tvÃ; pratÅk«ate tasya phalaæ sma kartà 03,225.022c sa tena yujyaty avaÓa÷ phalena; mok«a÷ kathaæ syÃt puru«asya tasmÃt 03,225.023a k«etre suk­«Âe hy upite ca bÅje; deve ca var«aty ­tukÃlayuktam 03,225.023c na syÃt phalaæ tasya kuta÷ prasiddhir; anyatra daivÃd iti cintayÃmi 03,225.024a k­taæ matÃk«eïa yathà na sÃdhu; sÃdhuprav­ttena ca pÃï¬avena 03,225.024c mayà ca du«putravaÓÃnugena; yathà kurÆïÃm ayam antakÃla÷ 03,225.025a dhruvaæ pravÃsyaty asamÅrito 'pi; dhruvaæ prajÃsyaty uta garbhiïÅ yà 03,225.025c dhruvaæ dinÃdau rajanÅpraïÃÓas; tathà k«apÃdau ca dinapraïÃÓa÷ 03,225.026a kriyeta kasmÃn na pare ca kuryur; vittaæ na dadyu÷ puru«Ã÷ kathaæ cit 03,225.026c prÃpyÃrthakÃlaæ ca bhaved anartha÷; kathaæ nu tat syÃd iti tat kuta÷ syÃt 03,225.027a kathaæ na bhidyeta na ca sraveta; na ca prasicyed iti rak«itavyam 03,225.027c arak«yamÃïa÷ Óatadhà viÓÅryed; dhruvaæ na nÃÓo 'sti k­tasya loke 03,225.028a gato hy araïyÃd api Óakralokaæ; dhanaæjaya÷ paÓyata vÅryam asya 03,225.028c astrÃïi divyÃni caturvidhÃni; j¤Ãtvà punar lokam imaæ prapanna÷ 03,225.029a svargaæ hi gatvà saÓarÅra eva; ko mÃnu«a÷ punar Ãgantum icchet 03,225.029c anyatra kÃlopahatÃn anekÃn; samÅk«amÃïas tu kurÆn mumÆr«Æn 03,225.030a dhanurgrÃhaÓ cÃrjuna÷ savyasÃcÅ; dhanuÓ ca tad gÃï¬ivaæ lokasÃram 03,225.030c astrÃïi divyÃni ca tÃni tasya; trayasya teja÷ prasaheta ko nu 03,225.031a niÓamya tad vacanaæ pÃrthivasya; duryodhano rahite saubalaÓ ca 03,225.031c abodhayat karïam upetya sarvaæ; sa cÃpy ah­«Âo 'bhavad alpacetÃ÷ 03,226.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,226.001a dh­tarëÂrasya tad vÃkyaæ niÓamya sahasaubala÷ 03,226.001c duryodhanam idaæ kÃle karïo vacanam abravÅt 03,226.002a pravrÃjya pÃï¬avÃn vÅrÃn svena vÅryeïa bhÃrata 03,226.002c bhuÇk«vemÃæ p­thivÅm eko divaæ Óambarahà yathà 03,226.002d*1099_01 tavÃdya p­thivÅ rÃjan nikhilà sÃgarÃmbarà 03,226.002d*1099_02 saparvatavanÃkÃrà sahasthÃvarajaÇgamà 03,226.003a prÃcyÃÓ ca dÃk«iïÃtyÃÓ ca pratÅcyodÅcyavÃsina÷ 03,226.003c k­tÃ÷ karapradÃ÷ sarve rÃjÃnas te narÃdhipa 03,226.004a yà hi sà dÅpyamÃneva pÃï¬avÃn bhajate purà 03,226.004c sÃdya lak«mÅs tvayà rÃjann avÃptà bhrÃt­bhi÷ saha 03,226.005a indraprasthagate yÃæ tÃæ dÅpyamÃnÃæ yudhi«Âhire 03,226.005c apaÓyÃma Óriyaæ rÃjann aciraæ ÓokakarÓitÃ÷ 03,226.005c*1100_01 **** **** d­Óyate sà tavÃdya vai 03,226.005c*1100_02 Óatravas tava rÃjendra 03,226.006a sà tu buddhibaleneyaæ rÃj¤as tasmÃd yudhi«ÂhirÃt 03,226.006c tvayÃk«iptà mahÃbÃho dÅpyamÃneva d­Óyate 03,226.007a tathaiva tava rÃjendra rÃjÃna÷ paravÅrahan 03,226.007c ÓÃsane 'dhi«ÂhitÃ÷ sarve kiæ kurma iti vÃdina÷ 03,226.008a tavÃdya p­thivÅ rÃjan nikhilà sÃgarÃmbarà 03,226.008c saparvatavanà devÅ sagrÃmanagarÃkarà 03,226.008e nÃnÃvanoddeÓavatÅ pattanair upaÓobhità 03,226.008f*1101_01 nÃnÃjanapadÃkÅrïà sphÅtarëÂrà mahÃbalà 03,226.009a vandyamÃno dvijai rÃjan pÆjyamÃnaÓ ca rÃjabhi÷ 03,226.009c pauru«Ãd divi deve«u bhrÃjase raÓmivÃn iva 03,226.010a rudrair iva yamo rÃjà marudbhir iva vÃsava÷ 03,226.010c kurubhis tvaæ v­to rÃjan bhÃsi nak«atrarì iva 03,226.011a ye sma te nÃdriyante ''j¤Ã nodvijante kadà ca na 03,226.011c paÓyÃmas tä Óriyà hÅnÃn pÃï¬avÃn vanavÃsina÷ 03,226.012a ÓrÆyante hi mahÃrÃja saro dvaitavanaæ prati 03,226.012c vasanta÷ pÃï¬avÃ÷ sÃrdhaæ brÃhmaïair vanavÃsibhi÷ 03,226.013a sa prayÃhi mahÃrÃja Óriyà paramayà yuta÷ 03,226.013c pratapan pÃï¬uputrÃæs tvaæ raÓmivÃn iva tejasà 03,226.014a sthito rÃjye cyutÃn rÃjyÃc chriyà hÅnä Óriyà v­ta÷ 03,226.014c asam­ddhÃn sam­ddhÃrtha÷ paÓya pÃï¬usutÃn n­pa 03,226.015a mahÃbhijanasaæpannaæ bhadre mahati saæsthitam 03,226.015c pÃï¬avÃs tvÃbhivÅk«antÃæ yayÃtim iva nÃhu«am 03,226.016a yÃæ Óriyaæ suh­daÓ caiva durh­daÓ ca viÓÃæ pate 03,226.016c paÓyanti puru«e dÅptÃæ sà samarthà bhavaty uta 03,226.017a samastho vi«amasthÃn hi durh­do yo 'bhivÅk«ate 03,226.017c jagatÅsthÃn ivÃdristha÷ kiæ tata÷ paramaæ sukham 03,226.018a na putradhanalÃbhena na rÃjyenÃpi vindati 03,226.018c prÅtiæ n­patiÓÃrdÆla yÃm amitrÃghadarÓanÃt 03,226.019a kiæ nu tasya sukhaæ na syÃd ÃÓrame yo dhanaæjayam 03,226.019c abhivÅk«eta siddhÃrtho valkalÃjinavÃsasam 03,226.020a suvÃsaso hi te bhÃryà valkalÃjinavÃsasam 03,226.020c paÓyantv asukhitÃæ k­«ïÃæ sà ca nirvidyatÃæ puna÷ 03,226.020e vinindatÃæ tathÃtmÃnaæ jÅvitaæ ca dhanacyutà 03,226.020f*1102_01 dÃrÃïÃæ te Óriyaæ d­«Âvà dÅptÃm adya janÃdhipa 03,226.021a na tathà hi sabhÃmadhye tasyà bhavitum arhati 03,226.021c vaimanasyaæ yathà d­«Âvà tava bhÃryÃ÷ svalaæk­tÃ÷ 03,226.022a evam uktvà tu rÃjÃnaæ karïa÷ Óakuninà saha 03,226.022c tÆ«ïÅæ babhÆvatur ubhau vÃkyÃnte janamejaya 03,227.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,227.001a karïasya vacanaæ Órutvà rÃjà duryodhanas tadà 03,227.001c h­«Âo bhÆtvà punar dÅna idaæ vacanam abravÅt 03,227.002a bravÅ«i yad idaæ karïa sarvaæ me manasi sthitam 03,227.002c na tv abhyanuj¤Ãæ lapsyÃmi gamane yatra pÃï¬avÃ÷ 03,227.003a paridevati tÃn vÅrÃn dh­tarëÂro mahÅpati÷ 03,227.003c manyate 'bhyadhikÃæÓ cÃpi tapoyogena pÃï¬avÃn 03,227.004a atha vÃpy anubudhyeta n­po 'smÃkaæ cikÅr«itam 03,227.004c evam apy Ãyatiæ rak«an nÃbhyanuj¤Ãtum arhati 03,227.005a na hi dvaitavane kiæ cid vidyate 'nyat prayojanam 03,227.005c utsÃdanam ­te te«Ãæ vanasthÃnÃæ mama dvi«Ãm 03,227.006a jÃnÃsi hi yathà k«attà dyÆtakÃla upasthite 03,227.006c abravÅd yac ca mÃæ tvÃæ ca saubalaæ ca vacas tadà 03,227.007a tÃni pÆrvÃïi vÃkyÃni yac cÃnyat paridevitam 03,227.007c vicintya nÃdhigacchÃmi gamanÃyetarÃya và 03,227.008a mamÃpi hi mahÃn har«o yad ahaæ bhÅmaphalgunau 03,227.008c kli«ÂÃv araïye paÓyeyaæ k­«ïayà sahitÃv iti 03,227.009a na tathà prÃpnuyÃæ prÅtim avÃpya vasudhÃm api 03,227.009c d­«Âvà yathà pÃï¬usutÃn valkalÃjinavÃsasa÷ 03,227.010a kiæ nu syÃd adhikaæ tasmÃd yad ahaæ drupadÃtmajÃm 03,227.010c draupadÅæ karïa paÓyeyaæ këÃyavasanÃæ vane 03,227.011a yadi mÃæ dharmarÃjaÓ ca bhÅmasenaÓ ca pÃï¬ava÷ 03,227.011c yuktaæ paramayà lak«myà paÓyetÃæ jÅvitaæ bhavet 03,227.012a upÃyaæ na tu paÓyÃmi yena gacchema tad vanam 03,227.012c yathà cÃbhyanujÃnÅyÃd gacchantaæ mÃæ mahÅpati÷ 03,227.013a sa saubalena sahitas tathà du÷ÓÃsanena ca 03,227.013c upÃyaæ paÓya nipuïaæ yena gacchema tad vanam 03,227.014a aham apy adya niÓcitya gamanÃyetarÃya và 03,227.014c kÃlyam eva gami«yÃmi samÅpaæ pÃrthivasya ha 03,227.015a mayi tatropavi«Âe tu bhÅ«me ca kurusattame 03,227.015c upÃyo yo bhaved d­«Âas taæ brÆyÃ÷ sahasaubala÷ 03,227.016a tato bhÅ«masya rÃj¤aÓ ca niÓamya gamanaæ prati 03,227.016c vyavasÃyaæ kari«ye 'ham anunÅya pitÃmaham 03,227.017a tathety uktvà tu te sarve jagmur ÃvasathÃn prati 03,227.017c vyu«itÃyÃæ rajanyÃæ tu karïo rÃjÃnam abhyayÃt 03,227.018a tato duryodhanaæ karïa÷ prahasann idam abravÅt 03,227.018c upÃya÷ parid­«Âo 'yaæ taæ nibodha janeÓvara 03,227.019a gho«Ã dvaitavane sarve tvatpratÅk«Ã narÃdhipa 03,227.019c gho«ayÃtrÃpadeÓena gami«yÃmo na saæÓaya÷ 03,227.020a ucitaæ hi sadà gantuæ gho«ayÃtrÃæ viÓÃæ pate 03,227.020c evaæ ca tvÃæ pità rÃjan samanuj¤Ãtum arhati 03,227.021a tathà kathayamÃnau tau gho«ayÃtrÃviniÓcayam 03,227.021c gÃndhÃrarÃja÷ Óakuni÷ pratyuvÃca hasann iva 03,227.022a upÃyo 'yaæ mayà d­«Âo gamanÃya nirÃmaya÷ 03,227.022c anuj¤Ãsyati no rÃjà codayi«yati cÃpy uta 03,227.023a gho«Ã dvaitavane sarve tvatpratÅk«Ã narÃdhipa 03,227.023c gho«ayÃtrÃpadeÓena gami«yÃmo na saæÓaya÷ 03,227.024a tata÷ prahasitÃ÷ sarve te 'nyonyasya talÃn dadu÷ 03,227.024c tad eva ca viniÓcitya dad­Óu÷ kurusattamam 03,228.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,228.001a dh­tarëÂraæ tata÷ sarve dad­Óur janamejaya 03,228.001c p­«Âvà sukham atho rÃj¤a÷ p­«Âvà rÃj¤Ã ca bhÃrata 03,228.002a tatas tair vihita÷ pÆrvaæ samaÇgo nÃma ballava÷ 03,228.002c samÅpasthÃs tadà gÃvo dh­tarëÂre nyavedayat 03,228.003a anantaraæ ca rÃdheya÷ ÓakuniÓ ca viÓÃæ pate 03,228.003c Ãhatu÷ pÃrthivaÓre«Âhaæ dh­tarëÂraæ janÃdhipam 03,228.004a ramaïÅye«u deÓe«u gho«Ã÷ saæprati kaurava 03,228.004c smÃraïÃsamaya÷ prÃpto vatsÃnÃm api cÃÇkanam 03,228.005a m­gayà cocità rÃjann asmin kÃle sutasya te 03,228.005c duryodhanasya gamanaæ tvam anuj¤Ãtum arhasi 03,228.006 dh­tarëÂra uvÃca 03,228.006a m­gayà Óobhanà tÃta gavÃæ ca samavek«aïam 03,228.006c viÓrambhas tu na gantavyo ballavÃnÃm iti smare 03,228.007a te tu tatra naravyÃghrÃ÷ samÅpa iti na÷ Órutam 03,228.007c ato nÃbhyanujÃnÃmi gamanaæ tatra va÷ svayam 03,228.008a chadmanà nirjitÃs te hi karÓitÃÓ ca mahÃvane 03,228.008c taponityÃÓ ca rÃdheya samarthÃÓ ca mahÃrathÃ÷ 03,228.009a dharmarÃjo na saækrudhyed bhÅmasenas tv amar«aïa÷ 03,228.009c yaj¤asenasya duhità teja eva tu kevalam 03,228.010a yÆyaæ cÃpy aparÃdhyeyur darpamohasamanvitÃ÷ 03,228.010c tato vinirdaheyus te tapasà hi samanvitÃ÷ 03,228.011a atha và sÃyudhà vÅrà manyunÃbhipariplutÃ÷ 03,228.011c sahità baddhanistriæÓà daheyu÷ Óastratejasà 03,228.012a atha yÆyaæ bahutvÃt tÃn Ãrabhadhvaæ kathaæ cana 03,228.012c anÃryaæ paramaæ tat syÃd aÓakyaæ tac ca me matam 03,228.013a u«ito hi mahÃbÃhur indraloke dhanaæjaya÷ 03,228.013c divyÃny astrÃïy avÃpyÃtha tata÷ pratyÃgato vanam 03,228.014a ak­tÃstreïa p­thivÅ jità bÅbhatsunà purà 03,228.014c kiæ puna÷ sa k­tÃstro 'dya na hanyÃd vo mahÃratha÷ 03,228.015a atha và madvaca÷ Órutvà tatra yattà bhavi«yatha 03,228.015c udvignavÃso viÓrambhÃd du÷khaæ tatra bhavi«yati 03,228.016a atha và sainikÃ÷ ke cid apakuryur yudhi«Âhire 03,228.016c tad abuddhik­taæ karma do«am utpÃdayec ca va÷ 03,228.017a tasmÃd gacchantu puru«Ã÷ smÃraïÃyÃptakÃriïa÷ 03,228.017c na svayaæ tatra gamanaæ rocaye tava bhÃrata 03,228.018 Óakunir uvÃca 03,228.018a dharmaj¤a÷ pÃï¬avo jye«Âha÷ pratij¤Ãtaæ ca saæsadi 03,228.018c tena dvÃdaÓa var«Ãïi vastavyÃnÅti bhÃrata 03,228.019a anuv­ttÃÓ ca te sarve pÃï¬avà dharmacÃriïa÷ 03,228.019c yudhi«ÂhiraÓ ca kaunteyo na na÷ kopaæ kari«yati 03,228.020a m­gayÃæ caiva no gantum icchà saævardhate bh­Óam 03,228.020c smÃraïaæ ca cikÅr«Ãmo na tu pÃï¬avadarÓanam 03,228.021a na cÃnÃryasamÃcÃra÷ kaÓ cit tatra bhavi«yati 03,228.021c na ca tatra gami«yÃmo yatra te«Ãæ pratiÓraya÷ 03,228.022 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,228.022a evam ukta÷ Óakuninà dh­tarëÂro janeÓvara÷ 03,228.022c duryodhanaæ sahÃmÃtyam anujaj¤e na kÃmata÷ 03,228.023a anuj¤Ãtas tu gÃndhÃri÷ karïena sahitas tadà 03,228.023c niryayau bharataÓre«Âho balena mahatà v­ta÷ 03,228.024a du÷ÓÃsanena ca tathà saubalena ca devinà 03,228.024c saæv­to bhrÃt­bhiÓ cÃnyai÷ strÅbhiÓ cÃpi sahasraÓa÷ 03,228.025a taæ niryÃntaæ mahÃbÃhuæ dra«Âuæ dvaitavanaæ sara÷ 03,228.025c paurÃÓ cÃnuyayu÷ sarve sahadÃrà vanaæ ca tat 03,228.026a a«Âau rathasahasrÃïi trÅïi nÃgÃyutÃni ca 03,228.026c pattayo bahusÃhasrà hayÃÓ ca navati÷ ÓatÃ÷ 03,228.027a ÓakaÂÃpaïaveÓyÃÓ ca vaïijo bandinas tathà 03,228.027c narÃÓ ca m­gayÃÓÅlÃ÷ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,228.028a tata÷ prayÃïe n­pate÷ sumahÃn abhavat svana÷ 03,228.028c prÃv­«Åva mahÃvÃyor uddhatasya viÓÃæ pate 03,228.029a gavyÆtimÃtre nyavasad rÃjà duryodhanas tadà 03,228.029c prayÃto vÃhanai÷ sarvais tato dvaitavanaæ sara÷ 03,229.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,229.001a atha duryodhano rÃjà tatra tatra vane vasan 03,229.001c jagÃma gho«Ãn abhitas tatra cakre niveÓanam 03,229.002a ramaïÅye samÃj¤Ãte sodake samahÅruhe 03,229.002c deÓe sarvaguïopete cakrur Ãvasathaæ narÃ÷ 03,229.003a tathaiva tatsamÅpasthÃn p­thagÃvasathÃn bahÆn 03,229.003c karïasya ÓakuneÓ caiva bhrÃtÌïÃæ caiva sarvaÓa÷ 03,229.004a dadarÓa sa tadà gÃva÷ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,229.004c aÇkair lak«aiÓ ca tÃ÷ sarvà lak«ayÃm Ãsa pÃrthiva÷ 03,229.005a aÇkayÃm Ãsa vatsÃæÓ ca jaj¤e copas­tÃs tv api 03,229.005c bÃlavatsÃÓ ca yà gÃva÷ kÃlayÃm Ãsa tà api 03,229.006a atha sa smÃraïaæ k­tvà lak«ayitvà trihÃyanÃn 03,229.006c v­to gopÃlakai÷ prÅto vyaharat kurunandana÷ 03,229.007a sa ca paurajana÷ sarva÷ sainikÃÓ ca sahasraÓa÷ 03,229.007c yathopajo«aæ cikrŬur vane tasmin yathÃmarÃ÷ 03,229.008a tato gopÃ÷ pragÃtÃra÷ kuÓalà n­ttavÃdite 03,229.008c dhÃrtarëÂram upÃti«Âhan kanyÃÓ caiva svalaæk­tÃ÷ 03,229.009a sa strÅgaïav­to rÃjà prah­«Âa÷ pradadau vasu 03,229.009c tebhyo yathÃrham annÃni pÃnÃni vividhÃni ca 03,229.010a tatas te sahitÃ÷ sarve tarak«Æn mahi«Ãn m­gÃn 03,229.010c gavayark«avarÃhÃæÓ ca samantÃt paryakÃlayan 03,229.011a sa tä Óarair vinirbhindan gajÃn badhnan mahÃvane 03,229.011c ramaïÅye«u deÓe«u grÃhayÃm Ãsa vai m­gÃn 03,229.012a gorasÃn upayu¤jÃna upabhogÃæÓ ca bhÃrata 03,229.012c paÓyan suramaïÅyÃni pu«pitÃni vanÃni ca 03,229.013a mattabhramaraju«ÂÃni barhiïÃbhirutÃni ca 03,229.013c agacchad ÃnupÆrvyeïa puïyaæ dvaitavanaæ sara÷ 03,229.013d*1103_01 mattabhramarasaæju«Âaæ nÅlakaïÂharavÃkulam 03,229.013d*1103_02 saptacchadasamÃkÅrïaæ puænÃgabakulair yutam 03,229.013e ­ddhyà paramayà yukto mahendra iva vajrabh­t 03,229.014a yad­cchayà ca tadaho dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,229.014c Åje rÃjar«iyaj¤ena sadyaskena viÓÃæ pate 03,229.014e divyena vidhinà rÃjà vanyena kurusattama÷ 03,229.014f*1104_01 vidvadbhi÷ sahito dhÅmÃn brÃhmaïair vanavÃsibhi÷ 03,229.015a k­tvà niveÓam abhita÷ sarasas tasya kaurava÷ 03,229.015c draupadyà sahito dhÅmÃn dharmapatnyà narÃdhipa÷ 03,229.015d*1105_01 bhÅmÃrjunayamai÷ sÃrdhaæ sarÃbhyÃÓe tadÃvasat 03,229.016a tato duryodhana÷ pre«yÃn ÃdideÓa sahÃnuja÷ 03,229.016c ÃkrŬÃvasathÃ÷ k«ipraæ kriyantÃm iti bhÃrata 03,229.017a te tathety eva kauravyam uktvà vacanakÃriïa÷ 03,229.017c cikÅr«antas tadÃkrŬä jagmur dvaitavanaæ sara÷ 03,229.018a senÃgraæ dhÃrtarëÂrasya prÃptaæ dvaitavanaæ sara÷ 03,229.018c praviÓantaæ vanadvÃri gandharvÃ÷ samavÃrayan 03,229.019a tatra gandharvarÃjo vai pÆrvam eva viÓÃæ pate 03,229.019c kuberabhavanÃd rÃjann ÃjagÃma gaïÃv­ta÷ 03,229.020a gaïair apsarasÃæ caiva tridaÓÃnÃæ tathÃtmajai÷ 03,229.020c vihÃraÓÅla÷ krŬÃrthaæ tena tat saæv­taæ sara÷ 03,229.021a tena tat saæv­taæ d­«Âvà te rÃjaparicÃrakÃ÷ 03,229.021c pratijagmus tato rÃjan yatra duryodhano n­pa÷ 03,229.021d*1106_01 te sametya tadà procur gantuæ naivopalabhyate 03,229.021d*1106_02 rak«itaæ bahubhi÷ ÓÆrai rÃjan dvaitavanaæ sara÷ 03,229.021d*1107_01 nyavedayaæs tato rÃj¤e gandharvÃs tatra bhÃrata 03,229.022a sa tu te«Ãæ vaca÷ Órutvà sainikÃn yuddhadurmadÃn 03,229.022c pre«ayÃm Ãsa kauravya utsÃrayata tÃn iti 03,229.023a tasya tad vacanaæ Órutvà rÃj¤a÷ senÃgrayÃyina÷ 03,229.023c saro dvaitavanaæ gatvà gandharvÃn idam abruvan 03,229.024a rÃjà duryodhano nÃma dh­tarëÂrasuto balÅ 03,229.024c vijihÅr«ur ihÃyÃti tadartham apasarpata 03,229.025a evam uktÃs tu gandharvÃ÷ prahasanto viÓÃæ pate 03,229.025c pratyabruvaæs tÃn puru«Ãn idaæ suparu«aæ vaca÷ 03,229.026a na cetayati vo rÃjà mandabuddhi÷ suyodhana÷ 03,229.026c yo 'smÃn Ãj¤Ãpayaty evaæ vaÓyÃn iva divaukasa÷ 03,229.027a yÆyaæ mumÆr«avaÓ cÃpi mandapraj¤Ã na saæÓaya÷ 03,229.027c ye tasya vacanÃd evam asmÃn brÆta vicetasa÷ 03,229.028a gacchata tvaritÃ÷ sarve yatra rÃjà sa kaurava÷ 03,229.028c dve«yaæ mÃdyaiva gacchadhvaæ dharmarÃjaniveÓanam 03,229.029a evam uktÃs tu gandharvai rÃj¤a÷ senÃgrayÃyina÷ 03,229.029c saæprÃdravan yato rÃjà dh­tarëÂrasuto 'bhavat 03,230.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,230.001a tatas te sahitÃ÷ sarve duryodhanam upÃgaman 03,230.001c abruvaæÓ ca mahÃrÃja yad Æcu÷ kauravaæ prati 03,230.002a gandharvair vÃrite sainye dhÃrtarëÂra÷ pratÃpavÃn 03,230.002c amar«apÆrïa÷ sainyÃni pratyabhëata bhÃrata 03,230.003a ÓÃsatainÃn adharmaj¤Ãn mama vipriyakÃriïa÷ 03,230.003c yadi prakrŬito devai÷ sarvai÷ saha Óatakratu÷ 03,230.003d*1108_01 vayam atra yathÃprÅtÃ÷ krŬi«yÃmo nirantaram 03,230.004a duryodhanavaca÷ Órutvà dhÃrtarëÂrà mahÃbalÃ÷ 03,230.004c sarva evÃbhisaænaddhà yodhÃÓ cÃpi sahasraÓa÷ 03,230.005a tata÷ pramathya gandharvÃæs tad vanaæ viviÓur balÃt 03,230.005c siæhanÃdena mahatà pÆrayanto diÓo daÓa 03,230.006a tato 'parair avÃryanta gandharvai÷ kurusainikÃ÷ 03,230.006b*1109_01 sÃmnaiva tatra vikrÃntà mà sÃhasam iti prabho 03,230.006c te vÃryamÃïà gandharvai÷ sÃmnaiva vasudhÃdhipa 03,230.006e tÃn anÃd­tya gandharvÃæs tad vanaæ viviÓur mahat 03,230.007a yadà vÃcà na ti«Âhanti dhÃrtarëÂrÃ÷ sarÃjakÃ÷ 03,230.007c tatas te khecarÃ÷ sarve citrasene nyavedayan 03,230.008a gandharvarÃjas tÃn sarvÃn abravÅt kauravÃn prati 03,230.008c anÃryä ÓÃsatety evaæ citraseno 'tyamar«aïa÷ 03,230.009a anuj¤ÃtÃs tu gandharvÃÓ citrasenena bhÃrata 03,230.009c prag­hÅtÃyudhÃ÷ sarve dhÃrtarëÂrÃn abhidravan 03,230.010a tÃn d­«Âvà patata÷ ÓÅghrÃn gandharvÃn udyatÃyudhÃn 03,230.010c sarve te prÃdravan saækhye dhÃrtarëÂrasya paÓyata÷ 03,230.011a tÃn d­«Âvà dravata÷ sarvÃn dhÃrtarëÂrÃn parÃÇmukhÃn 03,230.011c vaikartanas tadà vÅro nÃsÅt tatra parÃÇmukha÷ 03,230.012a ÃpatantÅæ tu saæprek«ya gandharvÃïÃæ mahÃcamÆm 03,230.012c mahatà Óaravar«eïa rÃdheya÷ pratyavÃrayat 03,230.013a k«uraprair viÓikhair bhallair vatsadantais tathÃyasai÷ 03,230.013c gandharvä ÓataÓo 'bhyaghnaæl laghutvÃt sÆtanandana÷ 03,230.014a pÃtayann uttamÃÇgÃni gandharvÃïÃæ mahÃratha÷ 03,230.014c k«aïena vyadhamat sarvÃæ citrasenasya vÃhinÅm 03,230.015a te vadhyamÃnà gandharvÃ÷ sÆtaputreïa dhÅmatà 03,230.015c bhÆya evÃbhyavartanta ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,230.016a gandharvabhÆtà p­thivÅ k«aïena samapadyata 03,230.016c Ãpatadbhir mahÃvegaiÓ citrasenasya sainikai÷ 03,230.017a atha duryodhano rÃjà ÓakuniÓ cÃpi saubala÷ 03,230.017c du÷ÓÃsano vikarïaÓ ca ye cÃnye dh­tarëÂrajÃ÷ 03,230.017e nyahanaæs tat tadà sainyaæ rathair garu¬anisvanai÷ 03,230.018a bhÆyaÓ ca yodhayÃm Ãsu÷ k­tvà karïam athÃgrata÷ 03,230.018c mahatà rathagho«eïa hayacÃreïa cÃpy uta 03,230.018e vaikartanaæ parÅpsanto gandharvÃn samavÃrayan 03,230.019a tata÷ saænyapatan sarve gandharvÃ÷ kauravai÷ saha 03,230.019c tadà sutumulaæ yuddham abhaval lomahar«aïam 03,230.020a tatas te m­davo 'bhÆvan gandharvÃ÷ ÓarapŬitÃ÷ 03,230.020c uccukruÓuÓ ca kauravyà gandharvÃn prek«ya pŬitÃn 03,230.021a gandharvÃæs trÃsitÃn d­«Âvà citraseno 'tyamar«aïa÷ 03,230.021c utpapÃtÃsanÃt kruddho vadhe te«Ãæ samÃhita÷ 03,230.022a tato mÃyÃstram ÃsthÃya yuyudhe citramÃrgavit 03,230.022b*1110_01 tena muktÃ÷ Óarà ghorÃ÷ sÆryaraÓmisamaprabhÃ÷ 03,230.022b*1110_02 viyat saæchÃdayÃm Ãsur na vavau tatra mÃruta÷ 03,230.022b*1110_03 hastyÃrohà hatÃ÷ petur hastibhi÷ saha bhÃrata 03,230.022b*1110_04 hayÃrohÃÓ ca sahayai rathaiÓ ca rathinas tathà 03,230.022b*1110_05 pattayaÓ ca yathà petur viÓastÃ÷ Óarav­«Âibhi÷ 03,230.022c tayÃmuhyanta kauravyÃÓ citrasenasya mÃyayà 03,230.023a ekaiko hi tadà yodho dhÃrtarëÂrasya bhÃrata 03,230.023c paryavartata gandharvair daÓabhir daÓabhi÷ saha 03,230.024a tata÷ saæpŬyamÃnÃs te balena mahatà tadà 03,230.024c prÃdravanta raïe bhÅtà yatra rÃjà yudhi«Âhira÷ 03,230.025a bhajyamÃne«v anÅke«u dhÃrtarëÂre«u sarvaÓa÷ 03,230.025c karïo vaikartano rÃjaæs tasthau girir ivÃcala÷ 03,230.026a duryodhanaÓ ca karïaÓ ca ÓakuniÓ cÃpi saubala÷ 03,230.026c gandharvÃn yodhayÃæ cakru÷ samare bh­Óavik«atÃ÷ 03,230.027a sarva eva tu gandharvÃ÷ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,230.027c jighÃæsamÃnÃ÷ sahitÃ÷ karïam abhyadravan raïe 03,230.028a asibhi÷ paÂÂiÓai÷ ÓÆlair gadÃbhiÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,230.028c sÆtaputraæ jighÃæsanta÷ samantÃt paryavÃrayan 03,230.029a anye 'sya yugam acchindan dhvajam anye nyapÃtayan 03,230.029c Å«Ãm anye hayÃn anye sÆtam anye nyapÃtayan 03,230.030a anye chatraæ varÆthaæ ca bandhuraæ ca tathÃpare 03,230.030b*1111_01 prag­hÅtÃyudhà vÅrÃÓ citrasenapurogamÃ÷ 03,230.030b*1112_01 anye saæpÆrïayÃm ÃsuÓ cakre cÃk«au tathÃpare 03,230.030c gandharvà bahusÃhasrÃ÷ khaï¬aÓo 'bhyahanan ratham 03,230.031a tato rathÃd avaplutya sÆtaputro 'sicarmabh­t 03,230.031b*1113_01 aæsÃvalambitadhanur dhÃvamÃno mahÃbala÷ 03,230.031c vikarïaratham ÃsthÃya mok«ÃyÃÓvÃn acodayat 03,231.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,231.001a gandharvais tu mahÃrÃja bhagne karïe mahÃrathe 03,231.001c saæprÃdravac camÆ÷ sarvà dhÃrtarëÂrasya paÓyata÷ 03,231.002a tÃn d­«Âvà dravata÷ sarvÃn dhÃrtarëÂrÃn parÃÇmukhÃn 03,231.002c duryodhano mahÃrÃja nÃsÅt tatra parÃÇmukha÷ 03,231.003a tÃm ÃpatantÅæ saæprek«ya gandharvÃïÃæ mahÃcamÆm 03,231.003c mahatà Óaravar«eïa so 'bhyavar«ad ariædama÷ 03,231.004a acintya Óaravar«aæ tu gandharvÃs tasya taæ ratham 03,231.004c duryodhanaæ jighÃæsanta÷ samantÃt paryavÃrayan 03,231.005a yugam Å«Ãæ varÆthaæ ca tathaiva dhvajasÃrathÅ 03,231.005c aÓvÃæs triveïuæ talpaæ ca tilaÓo 'bhyahanan ratham 03,231.006a duryodhanaæ citraseno virathaæ patitaæ bhuvi 03,231.006c abhidrutya mahÃbÃhur jÅvagrÃham athÃgrahÅt 03,231.006d*1114_01 tasya bÃhÆ mahÃrÃja baddhvà rajjvà mahÃratham 03,231.006d*1114_02 Ãropya svaæ mahÃrÃja citraseno nanÃda ha 03,231.007a tasmin g­hÅte rÃjendra sthitaæ du÷ÓÃsanaæ rathe 03,231.007c paryag­hïanta gandharvÃ÷ parivÃrya samantata÷ 03,231.008a viviæÓatiæ citrasenam ÃdÃyÃnye pradudruvu÷ 03,231.008c vindÃnuvindÃv apare rÃjadÃrÃæÓ ca sarvaÓa÷ 03,231.009a sainyÃs tu dhÃrtarëÂrasya gandharvai÷ samabhidrutÃ÷ 03,231.009c pÆrvaæ prabhagnai÷ sahitÃ÷ pÃï¬avÃn abhyayus tadà 03,231.010a ÓakaÂÃpaïaveÓyÃÓ ca yÃnayugyaæ ca sarvaÓa÷ 03,231.010c Óaraïaæ pÃï¬avä jagmur hriyamÃïe mahÅpatau 03,231.011a priyadarÓano mahÃbÃhur dhÃrtarëÂro mahÃbala÷ 03,231.011c gandharvair hriyate rÃjà pÃrthÃs tam anudhÃvata 03,231.012a du÷ÓÃsano durvi«aho durmukho durjayas tathà 03,231.012c baddhvà hriyante gandharvai rÃjadÃrÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,231.013a iti duryodhanÃmÃtyÃ÷ kroÓanto rÃjag­ddhina÷ 03,231.013c Ãrtà dÅnasvarÃ÷ sarve yudhi«Âhiram upÃgaman 03,231.014a tÃæs tathà vyathitÃn dÅnÃn bhik«amÃïÃn yudhi«Âhiram 03,231.014c v­ddhÃn duryodhanÃmÃtyÃn bhÅmaseno 'bhyabhëata 03,231.014d*1115_01 prag­hÅtÃyudhÃn vÅrÃæÓ citrasenapurogamÃn 03,231.014d*1116_01 mahatà hi prayatnena saænahya gajavÃjibhi÷ 03,231.015a anyathà vartamÃnÃnÃm artho jÃto 'yam anyathà 03,231.015c asmÃbhir yad anu«Âheyaæ gandharvais tad anu«Âhitam 03,231.016a durmantritam idaæ tÃta rÃj¤o durdyÆtadevina÷ 03,231.016b*1117_01 dÅnÃn duryodhanasyÃsmÃn dra«ÂukÃmasya durmate÷ 03,231.016c dve«ÂÃram anye klÅbasya pÃtayantÅti na÷ Órutam 03,231.017a tad idaæ k­taæ na÷ pratyak«aæ gandharvair atimÃnu«am 03,231.017c di«Âyà loke pumÃn asti kaÓ cid asmatpriye sthita÷ 03,231.017e yenÃsmÃkaæ h­to bhÃra ÃsÅnÃnÃæ sukhÃvaha÷ 03,231.018a ÓÅtavÃtÃtapasahÃæs tapasà caiva karÓitÃn 03,231.018c samastho vi«amasthÃn hi dra«Âum icchati durmati÷ 03,231.019a adharmacÃriïas tasya kauravyasya durÃtmana÷ 03,231.019c ye ÓÅlam anuvartante te paÓyanti parÃbhavam 03,231.020a adharmo hi k­tas tena yenaitad upaÓik«itam 03,231.020c an­ÓaæsÃs tu kaunteyÃs tasyÃdhyak«Ãn bravÅmi va÷ 03,231.021a evaæ bruvÃïaæ kaunteyaæ bhÅmasenam amar«aïam 03,231.021c na kÃla÷ paru«asyÃyam iti rÃjÃbhyabhëata 03,232.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,232.001a asmÃn abhigatÃæs tÃta bhayÃrtä Óaraïai«iïa÷ 03,232.001c kauravÃn vi«amaprÃptÃn kathaæ brÆyÃs tvam Åd­Óam 03,232.001d*1118_01 rak«aïÅyà mahÃbÃho maivaæ vada mahÃmate 03,232.002a bhavanti bhedà j¤ÃtÅnÃæ kalahÃÓ ca v­kodara 03,232.002c prasaktÃni ca vairÃïi j¤Ãtidharmo na naÓyati 03,232.003a yadà tu kaÓ cij j¤ÃtÅnÃæ bÃhya÷ prÃrthayate kulam 03,232.003c na mar«ayanti tat santo bÃhyenÃbhipramar«aïam 03,232.003d*1119_01 parai÷ paribhave prÃpte vayaæ pa¤cottaraæ Óatam 03,232.003d*1119_02 parasparavirodhe tu vayaæ pa¤ca Óataæ tu te 03,232.004a jÃnÃti hy e«a durbuddhir asmÃn iha ciro«itÃn 03,232.004c sa e«a paribhÆyÃsmÃn akÃr«Åd idam apriyam 03,232.005a duryodhanasya grahaïÃd gandharveïa balÃd raïe 03,232.005c strÅïÃæ bÃhyÃbhimarÓÃc ca hataæ bhavati na÷ kulam 03,232.006a Óaraïaæ ca prapannÃnÃæ trÃïÃrthaæ ca kulasya na÷ 03,232.006c utti«Âhadhvaæ naravyÃghrÃ÷ sajjÅbhavata mÃciram 03,232.007a arjunaÓ ca yamau caiva tvaæ ca bhÅmÃparÃjita÷ 03,232.007c mok«ayadhvaæ dhÃrtarëÂraæ hriyamÃïaæ suyodhanam 03,232.008a ete rathà naravyÃghrÃ÷ sarvaÓastrasamanvitÃ÷ 03,232.008b*1120_01 dh­tarëÂrasya putrÃïÃæ vimalÃ÷ käcanadhvajÃ÷ 03,232.008b*1120_02 sasvanÃn adhirohadhvaæ nityasajjÃn imÃn rathÃn 03,232.008c indrasenÃdibhi÷ sÆtai÷ saæyatÃ÷ kanakadhvajÃ÷ 03,232.009a etÃn ÃsthÃya vai tÃta gandharvÃn yoddhum Ãhave 03,232.009c suyodhanasya mok«Ãya prayatadhvam atandritÃ÷ 03,232.010a ya eva kaÓ cid rÃjanya÷ ÓaraïÃrtham ihÃgatam 03,232.010c paraæ ÓaktyÃbhirak«eta kiæ punas tvaæ v­kodara 03,232.011a ka ihÃnyo bhavet trÃïam abhidhÃveti codita÷ 03,232.011c präjaliæ ÓaraïÃpannaæ d­«Âvà Óatrum api dhruvam 03,232.012a varapradÃnaæ rÃjyaæ ca putrajanma ca pÃï¬ava 03,232.012c ÓatroÓ ca mok«aïaæ kleÓÃt trÅïi caikaæ ca tat samam 03,232.012d*1121_01 ete Óataæ vayaæ pa¤ca yÃvad vayaæ parasparam 03,232.012d*1121_02 parais tu paribhÆtÃnÃæ vayaæ pa¤ca Óatottaram 03,232.013a kiæ hy abhyadhikam etasmÃd yad Ãpanna÷ suyodhana÷ 03,232.013c tvadbÃhubalam ÃÓritya jÅvitaæ parimÃrgati 03,232.014a svayam eva pradhÃveyaæ yadi na syÃd v­kodara 03,232.014c vitato 'yaæ kratur vÅra na hi me 'tra vicÃraïà 03,232.014d*1122_01 parai÷ paribhave prÃpte vayaæ pa¤cottaraæ Óatam 03,232.014d*1122_02 parasparavirodhe tu vayaæ pa¤caiva te Óatam 03,232.015a sÃmnaiva tu yathà bhÅma mok«ayethÃ÷ suyodhanam 03,232.015b*1123_01 yathÃsau m­duyuktena mu¤ce bhÅma sakauravÃn 03,232.015c tathà sarvair upÃyais tvaæ yatethÃ÷ kurunandana 03,232.016a na sÃmnà pratipadyeta yadi gandharvarì asau 03,232.016c parÃkrameïa m­dunà mok«ayethÃ÷ suyodhanam 03,232.017a athÃsau m­duyuddhena na mu¤ced bhÅma kauravÃn 03,232.017c sarvopÃyair vimocyÃs te nig­hya paripanthina÷ 03,232.018a etÃvad dhi mayà Óakyaæ saæde«Âuæ vai v­kodara 03,232.018c vaitÃne karmaïi tate vartamÃne ca bhÃrata 03,232.018d*1124_01 varapradÃnaæ sumahad yÃcakasya prakÅrtitam 03,232.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,232.019a ajÃtaÓatror vacanaæ tac chrutvà tu dhanaæjaya÷ 03,232.019c pratijaj¤e guror vÃkyaæ kauravÃïÃæ vimok«aïam 03,232.020 arjuna uvÃca 03,232.020a yadi sÃmnà na mok«yanti gandharvà dh­tarëÂrajÃn 03,232.020c adya gandharvarÃjasya bhÆmi÷ pÃsyati Óoïitam 03,232.021 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,232.021a arjunasya tu tÃæ Órutvà pratij¤Ãæ satyavÃdina÷ 03,232.021c kauravÃïÃæ tadà rÃjan puna÷ pratyÃgataæ mana÷ 03,232.021d@023_0001 evam uktas tu kaunteya÷ punar vÃkyam abhëata 03,232.021d@023_0002 kopasaæraktanayanaæ pÆrvavairam anusmaran 03,232.021d@023_0003 purà jatug­he 'nena dagdhum asmÃn yudhi«Âhira 03,232.021d@023_0004 durbuddhir hi k­tà vÅra tadà daivena rak«itÃ÷ 03,232.021d@023_0005 dyÆtakÃle 'pi kaunteya v­jinÃni k­tÃni vai 03,232.021d@023_0006 draupadyÃÓ ca parÃmarÓa÷ keÓagrahaïam eva ca 03,232.021d@023_0007 vastrÃpaharaïaæ caiva sabhÃmadhye k­tÃni vai 03,232.021d@023_0008 purà k­tÃnÃæ pÃpÃnÃæ phalaæ bhuÇkte suyodhana÷ 03,232.021d@023_0009 asmÃbhir eva kartavyo dhÃrtarëÂrasya nigraha÷ 03,232.021d@023_0010 anyena tu k­taæ tad vai maitram asmÃkam icchatà 03,232.021d@023_0011 upakÃrÅ tu gandharvo mà rÃjan vimanà bhava 03,232.021d@023_0012 etasminn antare rÃjaæÓ citrasenena vai h­ta÷ 03,232.021d@023_0013 vilalÃpa sudu÷khÃrto hriyamÃïa÷ suyodhana÷ 03,232.021d@023_0014 yudhi«Âhira mahÃbÃho sarvadharmabh­tÃæ vara 03,232.021d@023_0015 saputrÃn sahadÃrÃæÓ ca gandharveïa h­tÃn balÃt 03,232.021d@023_0016 pÃï¬uputra mahÃbÃho kauravÃïÃæ yaÓaskara 03,232.021d@023_0017 sarvadharmabh­tÃæ Óre«Âha gandharveïa h­taæ balÃt 03,232.021d@023_0018 rak«asva puru«avyÃghra yudhi«Âhira mahÃyaÓa÷ 03,232.021d@023_0019 bhrÃtaraæ te mahÃbÃho baddhvà nayati mÃm ayam 03,232.021d@023_0020 du÷ÓÃsanaæ durvi«ahaæ durmukhaæ durjayaæ tathà 03,232.021d@023_0021 baddhvà haranti gandharvà asmaddÃrÃæÓ ca sarvaÓa÷ 03,232.021d@023_0022 anudhÃvata mÃæ k«ipraæ rak«adhvaæ puru«ottamÃ÷ 03,232.021d@023_0023 yamau mÃm anudhÃvetÃæ rak«Ãrthaæ mama sÃyudhau 03,232.021d@023_0024 kuruvaæÓasya sumahad ayaÓa÷ prÃptam Åd­Óam 03,232.021d@023_0025 vyapohayadhvaæ gandharvä jitvà vÅryeïa pÃï¬avÃ÷ 03,232.021d@023_0026 evaæ vilapamÃnasya kauravasyÃrtayà girà 03,232.021d@023_0027 Órutvà vilÃpaæ saæbhrÃnto gh­ïayÃbhiparipluta÷ 03,232.021d@023_0028 yudhi«Âhira÷ punar vÃkyaæ bhÅmasenam athÃbravÅt 03,233.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,233.001a yudhi«Âhiravaca÷ Órutvà bhÅmasenapurogamÃ÷ 03,233.001c prah­«ÂavadanÃ÷ sarve samuttasthur narar«abhÃ÷ 03,233.002a abhedyÃni tata÷ sarve samanahyanta bhÃrata 03,233.002c jÃmbÆnadavicitrÃïi kavacÃni mahÃrathÃ÷ 03,233.002d*1125_01 ÃyudhÃni ca divyÃni vividhÃni samÃdadhu÷ 03,233.003a te daæÓità rathai÷ sarve dhvajina÷ saÓarÃsanÃ÷ 03,233.003c pÃï¬avÃ÷ pratyad­Óyanta jvalità iva pÃvakÃ÷ 03,233.004a tÃn rathÃn sÃdhu saæpannÃn saæyuktä javanair hayai÷ 03,233.004c ÃsthÃya rathaÓÃrdÆlÃ÷ ÓÅghram eva yayus tata÷ 03,233.005a tata÷ kauravasainyÃnÃæ prÃdurÃsÅn mahÃsvana÷ 03,233.005c prayÃtÃn sahitÃn d­«Âvà pÃï¬uputrÃn mahÃrathÃn 03,233.006a jitakÃÓinaÓ ca khacarÃs tvaritÃÓ ca mahÃrathÃ÷ 03,233.006c k«aïenaiva vane tasmin samÃjagmur abhÅtavat 03,233.007a nyavartanta tata÷ sarve gandharvà jitakÃÓina÷ 03,233.007c d­«Âvà rathagatÃn vÅrÃn pÃï¬avÃæÓ caturo raïe 03,233.008a tÃæs tu vibhrÃjato d­«Âvà lokapÃlÃn ivodyatÃn 03,233.008c vyƬhÃnÅkà vyati«Âhanta gandhamÃdanavÃsina÷ 03,233.009a rÃj¤as tu vacanaæ Órutvà dharmarÃjasya dhÅmata÷ 03,233.009c krameïa m­dunà yuddham upakrÃmanta bhÃrata 03,233.010a na tu gandharvarÃjasya sainikà mandacetasa÷ 03,233.010c Óakyante m­dunà Óreya÷ pratipÃdayituæ tadà 03,233.011a tatas tÃn yudhi durdhar«a÷ savyasÃcÅ paraætapa÷ 03,233.011c sÃntvapÆrvam idaæ vÃkyam uvÃca khacarÃn raïe 03,233.011d*1126_01 visarjayata rÃjÃnaæ bhrÃtaraæ me suyodhanam 03,233.012a naitad gandharvarÃjasya yuktaæ karma jugupsitam 03,233.012c paradÃrÃbhimarÓaÓ ca mÃnu«aiÓ ca samÃgama÷ 03,233.013a uts­jadhvaæ mahÃvÅryÃn dh­tarëÂrasutÃn imÃn 03,233.013c dÃrÃæÓ cai«Ãæ vimu¤cadhvaæ dharmarÃjasya ÓÃsanÃt 03,233.014a evam uktÃs tu gandharvÃ÷ pÃï¬avena yaÓasvinà 03,233.014c utsmayantas tadà pÃrtham idaæ vacanam abruvan 03,233.015a ekasyaiva vayaæ tÃta kuryÃma vacanaæ bhuvi 03,233.015c yasya ÓÃsanam Ãj¤Ãya carÃma vigatajvarÃ÷ 03,233.016a tenaikena yathÃdi«Âaæ tathà vartÃma bhÃrata 03,233.016c na ÓÃstà vidyate 'smÃkam anyas tasmÃt sureÓvarÃt 03,233.017a evam uktas tu gandharvai÷ kuntÅputro dhanaæjaya÷ 03,233.017c gandharvÃn punar evedaæ vacanaæ pratyabhëata 03,233.018a yadi sÃmnà na mok«adhvaæ gandharvà dh­tarëÂrajam 03,233.018c mok«ayi«yÃmi vikramya svayam eva suyodhanam 03,233.019a evam uktvà tata÷ pÃrtha÷ savyasÃcÅ dhanaæjaya÷ 03,233.019c sasarja niÓitÃn bÃïÃn khacarÃn khacarÃn prati 03,233.020a tathaiva Óaravar«eïa gandharvÃs te balotkaÂÃ÷ 03,233.020c pÃï¬avÃn abhyavartanta pÃï¬avÃÓ ca divaukasa÷ 03,233.021a tata÷ sutumulaæ yuddhaæ gandharvÃïÃæ tarasvinÃm 03,233.021c babhÆva bhÅmavegÃnÃæ pÃï¬avÃnÃæ ca bhÃrata 03,234.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,234.001a tato divyÃstrasaæpannà gandharvà hemamÃlina÷ 03,234.001c vis­janta÷ ÓarÃn dÅptÃn samantÃt paryavÃrayan 03,234.002a catvÃra÷ pÃï¬avà vÅrà gandharvÃÓ ca sahasraÓa÷ 03,234.002c raïe saænyapatan rÃjaæs tad adbhutam ivÃbhavat 03,234.003a yathà karïasya ca ratho dhÃrtarëÂrasya cobhayo÷ 03,234.003c gandharvai÷ ÓataÓaÓ chinnau tathà te«Ãæ pracakrire 03,234.004a tÃn samÃpatato rÃjan gandharvä ÓataÓo raïe 03,234.004c pratyag­hïan naravyÃghrÃ÷ Óaravar«air anekaÓa÷ 03,234.005a avakÅryamÃïÃ÷ khagamÃ÷ Óaravar«ai÷ samantata÷ 03,234.005c na Óeku÷ pÃï¬uputrÃïÃæ samÅpe parivartitum 03,234.006a abhikruddhÃn abhiprek«ya gandharvÃn arjunas tadà 03,234.006c lak«ayitvÃtha divyÃni mahÃstrÃïy upacakrame 03,234.006d*1127_01 tÃn samÃpatato rÃjan divyÃstrair abhivar«ayan 03,234.007a sahasrÃïÃæ sahasraæ sa prÃhiïod yamasÃdanam 03,234.007c ÃgneyenÃrjuna÷ saækhye gandharvÃïÃæ balotkaÂa÷ 03,234.008a tathà bhÅmo mahe«vÃsa÷ saæyuge balinÃæ vara÷ 03,234.008c gandharvä ÓataÓo rÃja¤ jaghÃna niÓitai÷ Óarai÷ 03,234.009a mÃdrÅputrÃv api tathà yudhyamÃnau balotkaÂau 03,234.009c parig­hyÃgrato rÃja¤ jaghnatu÷ ÓataÓa÷ parÃn 03,234.010a te vadhyamÃnà gandharvà divyair astrair mahÃtmabhi÷ 03,234.010c utpetu÷ kham upÃdÃya dh­tarëÂrasutÃæs tata÷ 03,234.011a tÃn utpati«ïÆn buddhvà tu kuntÅputro dhanaæjaya÷ 03,234.011c mahatà ÓarajÃlena samantÃt paryavÃrayat 03,234.012a te baddhÃ÷ ÓarajÃlena Óakuntà iva pa¤jare 03,234.012c vavar«ur arjunaæ krodhÃd gadÃÓakty­«Âiv­«Âibhi÷ 03,234.013a gadÃÓaktyasiv­«ÂÅs tà nihatya sa mahÃstravit 03,234.013c gÃtrÃïi cÃhanad bhallair gandharvÃïÃæ dhanaæjaya÷ 03,234.014a Óirobhi÷ prapatadbhiÓ ca caraïair bÃhubhis tathà 03,234.014c aÓmav­«Âir ivÃbhÃti pare«Ãm abhavad bhayam 03,234.015a te vadhyamÃnà gandharvÃ÷ pÃï¬avena mahÃtmanà 03,234.015c bhÆmi«Âham antarik«asthÃ÷ Óaravar«air avÃkiran 03,234.016a te«Ãæ tu Óaravar«Ãïi savyasÃcÅ paraætapa÷ 03,234.016c astrai÷ saævÃrya tejasvÅ gandharvÃn pratyavidhyata 03,234.017a sthÆïÃkarïendrajÃlaæ ca sauraæ cÃpi tathÃrjuna÷ 03,234.017c Ãgneyaæ cÃpi saumyaæ ca sasarja kurunandana÷ 03,234.018a te dahyamÃnà gandharvÃ÷ kuntÅputrasya sÃyakai÷ 03,234.018c daiteyà iva Óakreïa vi«Ãdam agaman param 03,234.019a Ærdhvam ÃkramamÃïÃÓ ca ÓarajÃlena vÃritÃ÷ 03,234.019c visarpamÃïà bhallaiÓ ca vÃryante savyasÃcinà 03,234.020a gandharvÃæs trÃsitÃn d­«Âvà kuntÅputreïa dhÅmatà 03,234.020c citraseno gadÃæ g­hya savyasÃcinam Ãdravat 03,234.021a tasyÃbhipatatas tÆrïaæ gadÃhastasya saæyuge 03,234.021c gadÃæ sarvÃyasÅæ pÃrtha÷ ÓaraiÓ ciccheda saptadhà 03,234.022a sa gadÃæ bahudhà d­«Âvà k­ttÃæ bÃïais tarasvinà 03,234.022c saæv­tya vidyayÃtmÃnaæ yodhayÃm Ãsa pÃï¬avam 03,234.022e astrÃïi tasya divyÃni yodhayÃm Ãsa khe sthita÷ 03,234.022f*1128_01 divyair astrais tadà vÅra÷ paryavÃrayad arjuna÷ 03,234.022f*1128_02 sa vÃryamÃïas tair astrair arjunena mahÃtmanà 03,234.023a gandharvarÃjo balavÃn mÃyayÃntarhitas tadà 03,234.023c antarhitaæ samÃlak«ya praharantam athÃrjuna÷ 03,234.023e tìayÃm Ãsa khacarair divyÃstrapratimantritai÷ 03,234.024a antardhÃnavadhaæ cÃsya cakre kruddho 'rjunas tadà 03,234.024c Óabdavedhyam upÃÓritya bahurÆpo dhanaæjaya÷ 03,234.025a sa vadhyamÃnas tair astrair arjunena mahÃtmanà 03,234.025c athÃsya darÓayÃm Ãsa tadÃtmÃnaæ priya÷ sakhà 03,234.025d*1129_01 citrasenas tathovÃca sakhÃyaæ yudhi viddhi mÃm 03,234.026a citrasenam athÃlak«ya sakhÃyaæ yudhi durbalam 03,234.026c saæjahÃrÃstram atha tat pras­«Âaæ pÃï¬avar«abha÷ 03,234.027a d­«Âvà tu pÃï¬avÃ÷ sarve saæh­tÃstraæ dhanaæjayam 03,234.027c saæjahru÷ pradrutÃn aÓvä ÓaravegÃn dhanÆæ«i ca 03,234.028a citrasenaÓ ca bhÅmaÓ ca savyasÃcÅ yamÃv api 03,234.028c p­«Âvà kauÓalam anyonyaæ rathe«v evÃvatasthire 03,235.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,235.001a tato 'rjunaÓ citrasenaæ prahasann idam abravÅt 03,235.001c madhye gandharvasainyÃnÃæ mahe«vÃso mahÃdyuti÷ 03,235.002a kiæ te vyavasitaæ vÅra kauravÃïÃæ vinigrahe 03,235.002c kimarthaæ ca sadÃro 'yaæ nig­hÅta÷ suyodhana÷ 03,235.003 citrasena uvÃca 03,235.003a vidito 'yam abhiprÃyas tatrasthena mahÃtmanà 03,235.003c duryodhanasya pÃpasya karïasya ca dhanaæjaya 03,235.004a vanasthÃn bhavato j¤Ãtvà kliÓyamÃnÃn anarhavat 03,235.004c ime 'vahasituæ prÃptà draupadÅæ ca yaÓasvinÅm 03,235.004d*1130_01 samastho vi«amasthÃæs tÃn drak«yÃmÅty anavasthitÃn 03,235.005a j¤Ãtvà cikÅr«itaæ cai«Ãæ mÃm uvÃca sureÓvara÷ 03,235.005c gaccha duryodhanaæ baddhvà sÃmÃtyaæ tvam ihÃnaya 03,235.006a dhanaæjayaÓ ca te rak«ya÷ saha bhrÃt­bhir Ãhave 03,235.006c sa hi priya÷ sakhà tubhyaæ Ói«yaÓ ca tava pÃï¬ava÷ 03,235.007a vacanÃd devarÃjasya tato 'smÅhÃgato drutam 03,235.007c ayaæ durÃtmà baddhaÓ ca gami«yÃmi surÃlayam 03,235.007d*1131_01 ne«yÃmy enaæ durÃtmÃnaæ pÃkaÓÃsanaÓÃsanÃt 03,235.008 arjuna uvÃca 03,235.008a uts­jyatÃæ citrasena bhrÃtÃsmÃkaæ suyodhana÷ 03,235.008c dharmarÃjasya saædeÓÃn mama ced icchasi priyam 03,235.009 citrasena uvÃca 03,235.009a pÃpo 'yaæ nityasaædu«Âo na vimok«aïam arhati 03,235.009c pralabdhà dharmarÃjasya k­«ïÃyÃÓ ca dhanaæjaya 03,235.010a nedaæ cikÅr«itaæ tasya kuntÅputro mahÃvrata÷ 03,235.010c jÃnÃti dharmarÃjo hi Órutvà kuru yathecchasi 03,235.011 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,235.011a te sarva eva rÃjÃnam abhijagmur yudhi«Âhiram 03,235.011c abhigamya ca tat sarvaæ ÓaÓaæsus tasya du«k­tam 03,235.012a ajÃtaÓatrus tac chrutvà gandharvasya vacas tadà 03,235.012c mok«ayÃm Ãsa tÃn sarvÃn gandharvÃn praÓaÓaæsa ca 03,235.013a di«Âyà bhavadbhir balibhi÷ Óaktai÷ sarvair na hiæsita÷ 03,235.013c durv­tto dhÃrtarëÂro 'yaæ sÃmÃtyaj¤ÃtibÃndhava÷ 03,235.014a upakÃro mahÃæs tÃta k­to 'yaæ mama khecarÃ÷ 03,235.014c kulaæ na paribhÆtaæ me mok«eïÃsya durÃtmana÷ 03,235.015a Ãj¤Ãpayadhvam i«ÂÃni prÅyÃmo darÓanena va÷ 03,235.015c prÃpya sarvÃn abhiprÃyÃæs tato vrajata mÃciram 03,235.016a anuj¤ÃtÃs tu gandharvÃ÷ pÃï¬uputreïa dhÅmatà 03,235.016c sahÃpsarobhi÷ saæh­«ÂÃÓ citrasenamukhà yayu÷ 03,235.016d*1132_01 devalokaæ tato gatvà gandharvai÷ sahitÃs tadà 03,235.016d*1132_02 nyavedayac ca tat sarvaæ citrasena÷ Óatakrato÷ 03,235.017a devarì api gandharvÃn m­tÃæs tÃn samajÅvayat 03,235.017c divyenÃm­tavar«eïa ye hatÃ÷ kauravair yudhi 03,235.017d*1133_01 citrasenas tadà vÃkyam uvÃca prau¬hayà girà 03,235.017d*1133_02 mu¤cadhvaæ sÃnujÃmÃtyaæ sadÃraæ ca suyodhanam 03,235.017d*1133_03 gandharvÃs tu vaca÷ Órutvà citrasenasya vai drutam 03,235.017d*1133_04 rÃjÃnaæ mok«ayÃm Ãsur baddhaæ niga¬abandhanai÷ 03,235.017d*1133_05 sadÃraæ sÃnugÃmÃtyaæ bÃïajÃlamaye vane 03,235.017d*1133_06 luÂhantaÓ cÃpi te sarve yudhi«ÂhirasamÅpata÷ 03,235.017d*1133_07 patità lajjitÃÓ caiva tasthuÓ cÃdhomukhÃs tadà 03,235.017d*1133_08 yudhi«Âhiro 'pi dayayà tÃn samÅk«ya tathÃgatÃn 03,235.018a j¤ÃtÅæs tÃn avamucyÃtha rÃjadÃrÃæÓ ca sarvaÓa÷ 03,235.018c k­tvà ca du«karaæ karma prÅtiyuktÃÓ ca pÃï¬avÃ÷ 03,235.019a sastrÅkumÃrai÷ kurubhi÷ pÆjyamÃnà mahÃrathÃ÷ 03,235.019c babhrÃjire mahÃtmÃna÷ kurumadhye yathÃgnaya÷ 03,235.020a tato duryodhanaæ mucya bhrÃt­bhi÷ sahitaæ tadà 03,235.020c yudhi«Âhira÷ sapraïayam idaæ vacanam abravÅt 03,235.021a mà sma tÃta puna÷ kÃr«År Åd­Óaæ sÃhasaæ kva cit 03,235.021c na hi sÃhasakartÃra÷ sukham edhanti bhÃrata 03,235.022a svastimÃn sahita÷ sarvair bhrÃt­bhi÷ kurunandana 03,235.022c g­hÃn vraja yathÃkÃmaæ vaimanasyaæ ca mà k­thÃ÷ 03,235.023a pÃï¬avenÃbhyanuj¤Ãto rÃjà duryodhanas tadà 03,235.023b*1134_01 abhivÃdya dharmaputraæ gatendriya ivÃtura÷ 03,235.023c vidÅryamÃïo vrŬena jagÃma nagaraæ prati 03,235.024a tasmin gate kauraveye kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,235.024c bhrÃt­bhi÷ sahito vÅra÷ pÆjyamÃno dvijÃtibhi÷ 03,235.025a tapodhanaiÓ ca tai÷ sarvair v­ta÷ Óakra ivÃmarai÷ 03,235.025c vane dvaitavane tasmin vijahÃra mudà yuta÷ 03,236.001 janamejaya uvÃca 03,236.001a Óatrubhir jitabaddhasya pÃï¬avaiÓ ca mahÃtmabhi÷ 03,236.001c mok«itasya yudhà paÓcÃn mÃnasthasya durÃtmana÷ 03,236.002a katthanasyÃvaliptasya garvitasya ca nityaÓa÷ 03,236.002c sadà ca pauru«audÃryai÷ pÃï¬avÃn avamanyata÷ 03,236.003a duryodhanasya pÃpasya nityÃhaækÃravÃdina÷ 03,236.003c praveÓo hÃstinapure du«kara÷ pratibhÃti me 03,236.004a tasya lajjÃnvitasyaiva ÓokavyÃkulacetasa÷ 03,236.004c praveÓaæ vistareïa tvaæ vaiÓaæpÃyana kÅrtaya 03,236.005 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,236.005a dharmarÃjanis­«Âas tu dhÃrtarëÂra÷ suyodhana÷ 03,236.005c lajjayÃdhomukha÷ sÅdann upÃsarpat sudu÷khita÷ 03,236.006a svapuraæ prayayau rÃjà caturaÇgabalÃnuga÷ 03,236.006c Óokopahatayà buddhyà cintayÃna÷ parÃbhavam 03,236.007a vimucya pathi yÃnÃni deÓe suyavasodake 03,236.007c saænivi«Âa÷ Óubhe ramye bhÆmibhÃge yathepsitam 03,236.007e hastyaÓvarathapÃdÃtaæ yathÃsthÃnaæ nyaveÓayat 03,236.008a athopavi«Âaæ rÃjÃnaæ paryaÇke jvalanaprabhe 03,236.008c upaplutaæ yathà somaæ rÃhuïà rÃtrisaæk«aye 03,236.008e upagamyÃbravÅt karïo duryodhanam idaæ tadà 03,236.009a di«Âyà jÅvasi gÃndhÃre di«Âyà na÷ saægama÷ puna÷ 03,236.009c di«Âyà tvayà jitÃÓ caiva gandharvÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 03,236.010a di«Âyà samagrÃn paÓyÃmi bhrÃtÌæs te kurunandana 03,236.010c vijigÅ«Æn raïÃn muktÃn nirjitÃrÅn mahÃrathÃn 03,236.011a ahaæ tv abhidruta÷ sarvair gandharvai÷ paÓyatas tava 03,236.011c nÃÓaknuvaæ sthÃpayituæ dÅryamÃïÃæ svavÃhinÅm 03,236.012a Óarak«atÃÇgaÓ ca bh­Óaæ vyapayÃto 'bhipŬita÷ 03,236.012c idaæ tv atyadbhutaæ manye yad yu«mÃn iha bhÃrata 03,236.013a ari«ÂÃn ak«atÃæÓ cÃpi sadÃradhanavÃhanÃn 03,236.013c vimuktÃn saæprapaÓyÃmi tasmÃd yuddhÃd amÃnu«Ãt 03,236.014a naitasya kartà loke 'smin pumÃn vidyeta bhÃrata 03,236.014c yatk­taæ te mahÃrÃja saha bhrÃt­bhir Ãhave 03,236.015a evam uktas tu karïena rÃjà duryodhanas tadà 03,236.015c uvÃcÃvÃkÓirà rÃjan bëpagadgadayà girà 03,237.001 duryodhana uvÃca 03,237.001a ajÃnatas te rÃdheya nÃbhyasÆyÃmy ahaæ vaca÷ 03,237.001c jÃnÃsi tvaæ jitä ÓatrÆn gandharvÃæs tejasà mayà 03,237.002a ÃyodhitÃs tu gandharvÃ÷ suciraæ sodarair mama 03,237.002c mayà saha mahÃbÃho k­taÓ cobhayata÷ k«aya÷ 03,237.003a mÃyÃdhikÃs tv ayudhyanta yadà ÓÆrà viyadgatÃ÷ 03,237.003c tadà no nasamaæ yuddham abhavat saha khecarai÷ 03,237.003d*1135_01 asamarthÃs tatas tÃæs tu pratiyoddhuæ viyadgatÃn 03,237.004a parÃjayaæ ca prÃptÃ÷ sma raïe bandhanam eva ca 03,237.004c sabh­tyÃmÃtyaputrÃÓ ca sadÃradhanavÃhanÃ÷ 03,237.004e uccair ÃkÃÓamÃrgeïa hriyÃmas tai÷ sudu÷khitÃ÷ 03,237.005a atha na÷ sainikÃ÷ ke cid amÃtyÃÓ ca mahÃrathÃn 03,237.005c upagamyÃbruvan dÅnÃ÷ pÃï¬avä ÓaraïapradÃn 03,237.006a e«a duryodhano rÃjà dhÃrtarëÂra÷ sahÃnuja÷ 03,237.006c sÃmÃtyadÃro hriyate gandharvair divam Ãsthitai÷ 03,237.007a taæ mok«ayata bhadraæ va÷ sahadÃraæ narÃdhipam 03,237.007c parÃmarÓo mà bhavi«yat kurudÃre«u sarvaÓa÷ 03,237.007d*1136_01 ity abruvan raïÃn muktà dharmarÃjam upÃgatÃ÷ 03,237.008a evam ukte tu dharmÃtmà jye«Âha÷ pÃï¬usutas tadà 03,237.008c prasÃdya sodarÃn sarvÃn Ãj¤Ãpayata mok«aïe 03,237.009a athÃgamya tam uddeÓaæ pÃï¬avÃ÷ puru«ar«abhÃ÷ 03,237.009c sÃntvapÆrvam ayÃcanta ÓaktÃ÷ santo mahÃrathÃ÷ 03,237.010a yadà cÃsmÃn na mumucur gandharvÃ÷ sÃntvità api 03,237.010b*1137_01 ÃkÃÓacÃriïo vÅrà nadanto jaladà iva 03,237.010c tato 'rjunaÓ ca bhÅmaÓ ca yamajau ca balotkaÂau 03,237.010e mumucu÷ Óaravar«Ãïi gandharvÃn pratyanekaÓa÷ 03,237.011a atha sarve raïaæ muktvà prayÃtÃ÷ khacarà divam 03,237.011c asmÃn evÃbhikar«anto dÅnÃn muditamÃnasÃ÷ 03,237.012a tata÷ samantÃt paÓyÃmi ÓarajÃlena ve«Âitam 03,237.012c amÃnu«Ãïi cÃstrÃïi prayu¤jÃnaæ dhanaæjayam 03,237.013a samÃv­tà diÓo d­«Âvà pÃï¬avena Óitai÷ Óarai÷ 03,237.013c dhanaæjayasakhÃtmÃnaæ darÓayÃm Ãsa vai tadà 03,237.014a citrasena÷ pÃï¬avena samÃÓli«ya paraætapa÷ 03,237.014c kuÓalaæ paripapraccha tai÷ p­«ÂaÓ cÃpy anÃmayam 03,237.015a te sametya tathÃnyonyaæ saænÃhÃn vipramucya ca 03,237.015c ekÅbhÆtÃs tato vÅrà gandharvÃ÷ saha pÃï¬avai÷ 03,237.015d*1138_01 parasparaæ samÃgamya prÅtyà paramayà yutÃ÷ 03,237.015e apÆjayetÃm anyonyaæ citrasenadhanaæjayau 03,238.001 duryodhana uvÃca 03,238.001a citrasenaæ samÃgamya prahasann arjunas tadà 03,238.001c idaæ vacanam aklÅbam abravÅt paravÅrahà 03,238.002a bhrÃtÌn arhasi no vÅra moktuæ gandharvasattama 03,238.002c anarhà dhar«aïaæ hÅme jÅvamÃne«u pÃï¬u«u 03,238.003a evam uktas tu gandharva÷ pÃï¬avena mahÃtmanà 03,238.003c uvÃca yat karïa vayaæ mantrayanto vinirgatÃ÷ 03,238.003e dra«ÂÃra÷ sma sukhÃd dhÅnÃn sadÃrÃn pÃï¬avÃn iti 03,238.003f*1139_01 sthito rÃjye cyutÃn sthÃnÃc chriyà hÅnä ÓriyÃv­tÃ÷ 03,238.004a tasminn uccÃryamÃïe tu gandharveïa vacasy atha 03,238.004c bhÆmer vivaram anvaicchaæ prave«Âuæ vrŬayÃnvita÷ 03,238.005a yudhi«Âhiram athÃgamya gandharvÃ÷ saha pÃï¬avai÷ 03,238.005c asmaddurmantritaæ tasmai baddhÃæÓ cÃsmÃn nyavedayan 03,238.006a strÅsamak«am ahaæ dÅno baddha÷ ÓatruvaÓaæ gata÷ 03,238.006c yudhi«Âhirasyopah­ta÷ kiæ nu du÷kham ata÷ param 03,238.007a ye me nirÃk­tà nityaæ ripur ye«Ãm ahaæ sadà 03,238.007c tair mok«ito 'haæ durbuddhir dattaæ tair jÅvitaæ ca me 03,238.008a prÃpta÷ syÃæ yady ahaæ vÅra vadhaæ tasmin mahÃraïe 03,238.008c Óreyas tad bhavità mahyam evaæbhÆtaæ na jÅvitam 03,238.009a bhaved yaÓa÷ p­thivyÃæ me khyÃtaæ gandharvato vadhÃt 03,238.009c prÃptÃÓ ca lokÃ÷ puïyÃ÷ syur mahendrasadane 'k«ayÃ÷ 03,238.010a yat tv adya me vyavasitaæ tac ch­ïudhvaæ narar«abhÃ÷ 03,238.010c iha prÃyam upÃsi«ye yÆyaæ vrajata vai g­hÃn 03,238.010e bhrÃtaraÓ caiva me sarve prayÃntv adya puraæ prati 03,238.011a karïaprabh­tayaÓ caiva suh­do bÃndhavÃÓ ca ye 03,238.011c du÷ÓÃsanaæ purask­tya prayÃntv adya puraæ prati 03,238.012a na hy ahaæ pratiyÃsyÃmi puraæ ÓatrunirÃk­ta÷ 03,238.012c ÓatrumÃnÃpaho bhÆtvà suh­dÃæ mÃnak­t tathà 03,238.012d*1140_01 kÃmaæ raïaÓirasy adya Óatrubhir vai vimÃnita÷ 03,238.012d*1141_01 kÃraïair asmy abhihita÷ Óatrubhir vai vimÃnita÷ 03,238.012d*1141_02 akÃraïe 'smy abhijita÷ Óatrubhir vai vimÃnita÷ 03,238.013a sa suh­cchokado bhÆtvà ÓatrÆïÃæ har«avardhana÷ 03,238.013c vÃraïÃhvayam ÃsÃdya kiæ vak«yÃmi janÃdhipam 03,238.014a bhÅ«mo droïa÷ k­po drauïir vidura÷ saæjayas tathà 03,238.014c bÃhlÅka÷ somadattaÓ ca ye cÃnye v­ddhasaæmatÃ÷ 03,238.015a brÃhmaïÃ÷ ÓreïimukhyÃÓ ca tathodÃsÅnav­ttaya÷ 03,238.015c kiæ mÃæ vak«yanti kiæ cÃpi prativak«yÃmi tÃn aham 03,238.016a ripÆïÃæ Óirasi sthitvà tathà vikramya corasi 03,238.016c Ãtmado«Ãt paribhra«Âa÷ kathaæ vak«yÃmi tÃn aham 03,238.017a durvinÅtÃ÷ Óriyaæ prÃpya vidyÃm aiÓvaryam eva ca 03,238.017c ti«Âhanti na ciraæ bhadre yathÃhaæ madagarvita÷ 03,238.018a aho bata yathedaæ me ka«Âaæ duÓcaritaæ k­tam 03,238.018c svayaæ durbuddhinà mohÃd yena prÃpto 'smi saæÓayam 03,238.019a tasmÃt prÃyam upÃsi«ye na hi Óak«yÃmi jÅvitum 03,238.019c cetayÃno hi ko jÅvet k­cchrÃc chatrubhir uddh­ta÷ 03,238.020a ÓatrubhiÓ cÃvahasito mÃnÅ pauru«avarjita÷ 03,238.020c pÃï¬avair vikramìhyaiÓ ca sÃvamÃnam avek«ita÷ 03,238.021 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,238.021a evaæ cintÃparigato du÷ÓÃsanam athÃbravÅt 03,238.021c du÷ÓÃsana nibodhedaæ vacanaæ mama bhÃrata 03,238.022a pratÅccha tvaæ mayà dattam abhi«ekaæ n­po bhava 03,238.022c praÓÃdhi p­thivÅæ sphÅtÃæ karïasaubalapÃlitÃm 03,238.023a bhrÃtÌn pÃlaya visrabdhaæ maruto v­trahà yathà 03,238.023c bÃndhavÃs tvopajÅvantu devà iva Óatakratum 03,238.024a brÃhmaïe«u sadà v­ttiæ kurvÅthÃÓ cÃpramÃdata÷ 03,238.024c bandhÆnÃæ suh­dÃæ caiva bhavethÃs tvaæ gati÷ sadà 03,238.025a j¤ÃtÅæÓ cÃpy anupaÓyethà vi«ïur devagaïÃn iva 03,238.025c gurava÷ pÃlanÅyÃs te gaccha pÃlaya medinÅm 03,238.026a nandayan suh­da÷ sarvä ÓÃtravÃæÓ cÃvabhartsayan 03,238.026c kaïÂhe cainaæ pari«vajya gamyatÃm ity uvÃca ha 03,238.027a tasya tad vacanaæ Órutvà dÅno du÷ÓÃsano 'bravÅt 03,238.027c aÓrukaïÂha÷ sudu÷khÃrta÷ präjali÷ praïipatya ca 03,238.027e sagadgadam idaæ vÃkyaæ bhrÃtaraæ jye«Âham Ãtmana÷ 03,238.028a prasÅdety apatad bhÆmau dÆyamÃnena cetasà 03,238.028c du÷khita÷ pÃdayos tasya netrajaæ jalam uts­jan 03,238.029a uktavÃæÓ ca naravyÃghro naitad evaæ bhavi«yati 03,238.029c vidÅryet sanagà bhÆmir dyauÓ cÃpi ÓakalÅbhavet 03,238.029e ravir ÃtmaprabhÃæ jahyÃt soma÷ ÓÅtÃæÓutÃæ tyajet 03,238.030a vÃyu÷ Óaighryam atho jahyÃd dhimavÃæÓ ca parivrajet 03,238.030c Óu«yet toyaæ samudre«u vahnir apy u«ïatÃæ tyajet 03,238.031a na cÃhaæ tvad ­te rÃjan praÓÃseyaæ vasuædharÃm 03,238.031c puna÷ puna÷ prasÅdeti vÃkyaæ cedam uvÃca ha 03,238.031d*1142_01 ÓatrÆïÃæ Óokak­d rÃjan suh­dÃæ ÓokanÃÓana÷ 03,238.031e tvam eva na÷ kule rÃjà bhavi«yasi Óataæ samÃ÷ 03,238.032a evam uktvà sa rÃjendra sasvanaæ praruroda ha 03,238.032c pÃdau saæg­hya mÃnÃrhau bhrÃtur jye«Âhasya bhÃrata 03,238.033a tathà tau du÷khitau d­«Âvà du÷ÓÃsanasuyodhanau 03,238.033c abhigamya vyathÃvi«Âa÷ karïas tau pratyabhëata 03,238.034a vi«Ådatha÷ kiæ kauravyau bÃliÓyÃt prÃk­tÃv iva 03,238.034c na Óoka÷ ÓocamÃnasya vinivarteta kasya cit 03,238.035a yadà ca Óocata÷ Óoko vyasanaæ nÃpakar«ati 03,238.035c sÃmarthyaæ kiæ tv ata÷ Óoke ÓocamÃnau prapaÓyatha÷ 03,238.035e dh­tiæ g­hïÅta mà ÓatrƤ Óocantau nandayi«yatha÷ 03,238.035f*1143_01 dh­timanto jayaæ ÓatrƤ Óocantau nÃbhavi«yatha 03,238.036a kartavyaæ hi k­taæ rÃjan pÃï¬avais tava mok«aïam 03,238.036c nityam eva priyaæ kÃryaæ rÃj¤o vi«ayavÃsibhi÷ 03,238.036e pÃlyamÃnÃs tvayà te hi nivasanti gatajvarÃ÷ 03,238.037a nÃrhasy evaægate manyuæ kartuæ prÃk­tavad yathà 03,238.037c vi«aïïÃs tava sodaryÃs tvayi prÃyaæ samÃsthite 03,238.037d*0044_01 tad alaæ du÷khitÃn etÃn kartuæ sarvÃn narÃdhipa 03,238.037d*0044_01 tad alaæ du÷khitÃn etÃn kartuæ sarvÃn narÃdhipa 03,238.037e utti«Âha vraja bhadraæ te samÃÓvÃsaya sodarÃn 03,238.038a rÃjann adyÃvagacchÃmi taveha laghusattvatÃm 03,238.038b*1145_01 alpatvaæ ca tathà buddhe÷ kÃryÃïÃm avivekitÃm 03,238.038c kim atra citraæ yad vÅra mok«ita÷ pÃï¬avair asi 03,238.038e sadyo vaÓaæ samÃpanna÷ ÓatrÆïÃæ ÓatrukarÓana 03,238.039a senÃjÅvaiÓ ca kauravya tathà vi«ayavÃsibhi÷ 03,238.039c aj¤Ãtair yadi và j¤Ãtai÷ kartavyaæ n­pate÷ priyam 03,238.040a prÃya÷ pradhÃnÃ÷ puru«Ã÷ k«obhayanty arivÃhinÅm 03,238.040c nig­hyante ca yuddhe«u mok«yante ca svasainikai÷ 03,238.041a senÃjÅvÃÓ ca ye rÃj¤Ãæ vi«aye santi mÃnavÃ÷ 03,238.041c tai÷ saægamya n­pÃrthÃya yatitavyaæ yathÃtatham 03,238.042a yady evaæ pÃï¬avai rÃjan bhavadvi«ayavÃsibhi÷ 03,238.042c yad­cchayà mok«ito 'dya tatra kà paridevanà 03,238.043a na caitat sÃdhu yad rÃjan pÃï¬avÃs tvÃæ n­pottama 03,238.043c svasenayà saæprayÃntaæ nÃnuyÃnti sma p­«Âhata÷ 03,238.044a ÓÆrÃÓ ca balavantaÓ ca saæyuge«v apalÃyina÷ 03,238.044c bhavatas te sabhÃyÃæ vai pre«yatÃæ pÆrvam ÃgatÃ÷ 03,238.045a pÃï¬aveyÃni ratnÃni tvam adyÃpy upabhu¤jase 03,238.045c sattvasthÃn pÃï¬avÃn paÓya na te prÃyam upÃviÓan 03,238.045d*1146_01 tad alaæ te mahÃbÃho buddhi÷ prÃyopaveÓane 03,238.045e utti«Âha rÃjan bhadraæ te na cintÃæ kartum arhasi 03,238.046a avaÓyam eva n­pate rÃj¤o vi«ayavÃsibhi÷ 03,238.046c priyÃïy ÃcaritavyÃni tatra kà paridevanà 03,238.047a madvÃkyam etad rÃjendra yady evaæ na kari«yasi 03,238.047c sthÃsyÃmÅha bhavatpÃdau ÓuÓrÆ«ann arimardana 03,238.048a notsahe jÅvitum ahaæ tvadvihÅno narar«abha 03,238.048c prÃyopavi«Âas tu n­pa rÃj¤Ãæ hÃsyo bhavi«yasi 03,238.049 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,238.049a evam uktas tu karïena rÃjà duryodhanas tadà 03,238.049c naivotthÃtuæ manaÓ cakre svargÃya k­taniÓcaya÷ 03,239.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,239.001a prÃyopavi«Âaæ rÃjÃnaæ duryodhanam amar«aïam 03,239.001c uvÃca sÃntvayan rÃja¤ Óakuni÷ saubalas tadà 03,239.002a samyag uktaæ hi karïena tac chrutaæ kaurava tvayà 03,239.002c mayÃh­tÃæ Óriyaæ sphÅtÃæ mohÃt samapahÃya kim 03,239.002e tvam abuddhyà n­pavara prÃïÃn utsra«Âum icchasi 03,239.003a adya cÃpy avagacchÃmi na v­ddhÃ÷ sevitÃs tvayà 03,239.003c ya÷ samutpatitaæ har«aæ dainyaæ và na niyacchati 03,239.003e sa naÓyati Óriyaæ prÃpya pÃtram Ãmam ivÃmbhasi 03,239.003f*1147_01 ya÷ Óokaæ samanuprÃptaæ na niyacchati bhÃrata 03,239.003f*1147_02 tam Åd­Óaæ naraæ na ÓrÅ÷ kadà cid api sevate 03,239.004a atibhÅrum atiklÅbaæ dÅrghasÆtraæ pramÃdinam 03,239.004c vyasanÃd vi«ayÃkrÃntaæ na bhajanti n­paæ Óriya÷ 03,239.005a satk­tasya hi te Óoko viparÅte kathaæ bhavet 03,239.005c mà k­taæ Óobhanaæ pÃrthai÷ Óokam Ãlambya nÃÓaya 03,239.006a yatra har«as tvayà kÃrya÷ satkartavyÃÓ ca pÃï¬avÃ÷ 03,239.006c tatra Óocasi rÃjendra viparÅtam idaæ tava 03,239.007a prasÅda mà tyajÃtmÃnaæ tu«ÂaÓ ca suk­taæ smara 03,239.007c prayaccha rÃjyaæ pÃrthÃnÃæ yaÓo dharmam avÃpnuhi 03,239.008a kriyÃm etÃæ samÃj¤Ãya k­taghno na bhavi«yasi 03,239.008c saubhrÃtraæ pÃï¬avai÷ k­tvà samavasthÃpya caiva tÃn 03,239.008e pitryaæ rÃjyaæ prayacchai«Ãæ tata÷ sukham avÃpnuhi 03,239.009a Óakunes tu vaca÷ Órutvà du÷ÓÃsanam avek«ya ca 03,239.009c pÃdayo÷ patitaæ vÅraæ viklavaæ bhrÃt­sauh­dÃt 03,239.010a bÃhubhyÃæ sÃdhujÃtÃbhyÃæ du÷ÓÃsanam ariædamam 03,239.010c utthÃpya saæpari«vajya prÅtyÃjighrata mÆrdhani 03,239.011a karïasaubalayoÓ cÃpi saæsm­tya vacanÃny asau 03,239.011c nirvedaæ paramaæ gatvà rÃjà duryodhanas tadà 03,239.011e vrŬayÃbhiparÅtÃtmà nairÃÓyam agamat param 03,239.012a suh­dÃæ caiva tac chrutvà samanyur idam abravÅt 03,239.012c na dharmadhanasaukhyena naiÓvaryeïa na cÃj¤ayà 03,239.012e naiva bhogaiÓ ca me kÃryaæ mà vihanyata gacchata 03,239.013a niÓciteyaæ mama mati÷ sthità prÃyopaveÓane 03,239.013c gacchadhvaæ nagaraæ sarve pÆjyÃÓ ca guravo mama 03,239.014a ta evam uktÃ÷ pratyÆcÆ rÃjÃnam arimardanam 03,239.014c yà gatis tava rÃjendra sÃsmÃkam api bhÃrata 03,239.014e kathaæ và saæpravek«yÃmas tvadvihÅnÃ÷ puraæ vayam 03,239.015a sa suh­dbhir amÃtyaiÓ ca bhrÃt­bhi÷ svajanena ca 03,239.015c bahuprakÃram apy ukto niÓcayÃn na vyacÃlyata 03,239.016a darbhaprastaram ÃstÅrya niÓcayÃd dh­tarëÂraja÷ 03,239.016c saæsp­ÓyÃpa÷ Óucir bhÆtvà bhÆtalaæ samupÃÓrita÷ 03,239.017a kuÓacÅrÃmbaradhara÷ paraæ niyamam Ãsthita÷ 03,239.017c vÃgyato rÃjaÓÃrdÆla÷ sa svargagatikÃÇk«ayà 03,239.017e manasopacitiæ k­tvà nirasya ca bahi«kriyÃ÷ 03,239.017f*1148_01 tasthau prÃyopaveÓe 'tha matiæ k­tvà suniÓcayÃm 03,239.018a atha taæ niÓcayaæ tasya buddhvà daiteyadÃnavÃ÷ 03,239.018c pÃtÃlavÃsino raudrÃ÷ pÆrvaæ devair vinirjitÃ÷ 03,239.019a te svapak«ak«ayaæ taæ tu j¤Ãtvà duryodhanasya vai 03,239.019c ÃhvÃnÃya tadà cakru÷ karma vaitÃnasaæbhavam 03,239.020a b­haspatyuÓanoktaiÓ ca mantrair mantraviÓÃradÃ÷ 03,239.020c atharvavedaproktaiÓ ca yÃÓ copani«adi kriyÃ÷ 03,239.020e mantrajapyasamÃyuktÃs tÃs tadà samavartayan 03,239.021a juhvaty agnau havi÷ k«Åraæ mantravat susamÃhitÃ÷ 03,239.021c brÃhmaïà vedavedÃÇgapÃragÃ÷ sud­¬havratÃ÷ 03,239.021d*1149_01 adhvaryavo dÃnavÃnÃæ karma prÃvartayaæs tata÷ 03,239.022a karmasiddhau tadà tatra j­mbhamÃïà mahÃdbhutà 03,239.022b*1150_01 tasmin yaj¤e dÃnavÃnÃæ vartamÃne narÃdhipa 03,239.022c k­tyà samutthità rÃjan kiæ karomÅti cÃbravÅt 03,239.023a Ãhur daityÃÓ ca tÃæ tatra suprÅtenÃntarÃtmanà 03,239.023b*1151_01 k­tyÃæ sutÅk«ïadantÃgrÃæ dÅptÃæ * * [Ói]roruhÃm 03,239.023c prÃyopavi«Âaæ rÃjÃnaæ dhÃrtarëÂram ihÃnaya 03,239.024a tatheti ca pratiÓrutya sà k­tyà prayayau tadà 03,239.024c nime«Ãd agamac cÃpi yatra rÃjà suyodhana÷ 03,239.025a samÃdÃya ca rÃjÃnaæ praviveÓa rasÃtalam 03,239.025c dÃnavÃnÃæ muhÆrtÃc ca tam ÃnÅtaæ nyavedayat 03,239.026a tam ÃnÅtaæ n­paæ d­«Âvà rÃtrau saæhatya dÃnavÃ÷ 03,239.026c prah­«Âamanasa÷ sarve kiæ cid utphullalocanÃ÷ 03,239.026d*1152_01 d­¬ham enaæ pari«vajya p­«Âvà ca kuÓalaæ tadà 03,239.026e sÃbhimÃnam idaæ vÃkyaæ duryodhanam athÃbruvan 03,240.001 dÃnavà Æcu÷ 03,240.001a bho÷ suyodhana rÃjendra bharatÃnÃæ kulodvaha 03,240.001c ÓÆrai÷ pariv­to nityaæ tathaiva ca mahÃtmabhi÷ 03,240.002a akÃr«Å÷ sÃhasam idaæ kasmÃt prÃyopaveÓanam 03,240.002c ÃtmatyÃgÅ hy avÃg yÃti vÃcyatÃæ cÃyaÓaskarÅm 03,240.003a na hi kÃryaviruddhe«u bahv apÃye«u karmasu 03,240.003c mÆlaghÃti«u sajjante buddhimanto bhavadvidhÃ÷ 03,240.004a niyacchaitÃæ matiæ rÃjan dharmÃrthasukhanÃÓinÅm 03,240.004c yaÓa÷pratÃpadhairyaghnÅæ ÓatrÆïÃæ har«avardhanÅm 03,240.005a ÓrÆyatÃæ ca prabho tattvaæ divyatÃæ cÃtmano n­pa 03,240.005c nirmÃïaæ ca ÓarÅrasya tato dhairyam avÃpnuhi 03,240.006a purà tvaæ tapasÃsmÃbhir labdho devÃn maheÓvarÃt 03,240.006c pÆrvakÃyaÓ ca sarvas te nirmito vajrasaæcayai÷ 03,240.007a astrair abhedya÷ ÓastraiÓ cÃpy adha÷kÃyaÓ ca te 'nagha 03,240.007c k­ta÷ pu«pamayo devyà rÆpata÷ strÅmanohara÷ 03,240.008a evam ÅÓvarasaæyuktas tava deho n­pottama 03,240.008c devyà ca rÃjaÓÃrdÆla divyas tvaæ hi na mÃnu«a÷ 03,240.009a k«atriyÃÓ ca mahÃvÅryà bhagadattapurogamÃ÷ 03,240.009b*1153_01 yai÷ surÃpi gh­ïÃæ tyaktvà yotsyante saha vairibhi÷ 03,240.009c divyÃstravidu«a÷ ÓÆrÃ÷ k«apayi«yanti te ripÆn 03,240.010a tad alaæ te vi«Ãdena bhayaæ tava na vidyate 03,240.010c sÃhyÃrthaæ ca hi te vÅrÃ÷ saæbhÆtà bhuvi dÃnavÃ÷ 03,240.011a bhÅ«madroïak­pÃdÅæÓ ca pravek«yanty apare 'surÃ÷ 03,240.011c yair Ãvi«Âà gh­ïÃæ tyaktvà yotsyante tava vairibhi÷ 03,240.012a naiva putrÃn na ca bhrÃtÌn na pitÌn na ca bÃndhavÃn 03,240.012c naiva Ói«yÃn na ca j¤ÃtÅn na bÃlÃn sthavirÃn na ca 03,240.013a yudhi saæprahari«yanto mok«yanti kurusattama 03,240.013c ni÷snehà dÃnavÃvi«ÂÃ÷ samÃkrÃnte 'ntarÃtmani 03,240.014a prahari«yanti bandhubhya÷ sneham uts­jya dÆrata÷ 03,240.014c h­«ÂÃ÷ puru«aÓÃrdÆlÃ÷ kalu«Åk­tamÃnasÃ÷ 03,240.014e avij¤ÃnavimƬhÃÓ ca daivÃc ca vidhinirmitÃt 03,240.015a vyÃbhëamÃïÃÓ cÃnyonyaæ na me jÅvan vimok«yase 03,240.015c sarvaÓastrÃstramok«eïa pauru«e samavasthitÃ÷ 03,240.015e ÓlÃghamÃnÃ÷ kuruÓre«Âha kari«yanti janak«ayam 03,240.016a te 'pi Óaktyà mahÃtmÃna÷ pratiyotsyanti pÃï¬avÃ÷ 03,240.016c vadhaæ cai«Ãæ kari«yanti daivayuktà mahÃbalÃ÷ 03,240.017a daityarak«ogaïÃÓ cÃpi saæbhÆtÃ÷ k«atrayoni«u 03,240.017c yotsyanti yudhi vikramya Óatrubhis tava pÃrthiva 03,240.017e gadÃbhir musalai÷ kha¬gai÷ Óastrair uccÃvacais tathà 03,240.017f*1154_01 prahari«yanti te vÅrÃs tavÃri«u mahÃbalÃ÷ 03,240.018a yac ca te 'ntargataæ vÅra bhayam arjunasaæbhavam 03,240.018c tatrÃpi vihito 'smÃbhir vadhopÃyo 'rjunasya vai 03,240.019a hatasya narakasyÃtmà karïamÆrtim upÃÓrita÷ 03,240.019c tad vairaæ saæsmaran vÅra yotsyate keÓavÃrjunau 03,240.020a sa te vikramaÓauï¬Åro raïe pÃrthaæ vije«yati 03,240.020c karïa÷ praharatÃæ Óre«Âha÷ sarvÃæÓ cÃrÅn mahÃratha÷ 03,240.021a j¤Ãtvaitac chadmanà vajrÅ rak«Ãrthaæ savyasÃcina÷ 03,240.021c kuï¬ale kavacaæ caiva karïasyÃpahari«yati 03,240.022a tasmÃd asmÃbhir apy atra daityÃ÷ ÓatasahasraÓa÷ 03,240.022c niyuktà rÃk«asÃÓ caiva ye te saæÓaptakà iti 03,240.022e prakhyÃtÃs te 'rjunaæ vÅraæ nihani«yanti mà Óuca÷ 03,240.023a asapatnà tvayà hÅyaæ bhoktavyà vasudhà n­pa 03,240.023c mà vi«Ãdaæ nayasvÃsmÃn naitat tvayy upapadyate 03,240.023e vina«Âe tvayi cÃsmÃkaæ pak«o hÅyeta kaurava 03,240.024a gaccha vÅra na te buddhir anyà kÃryà kathaæ cana 03,240.024c tvam asmÃkaæ gatir nityaæ devatÃnÃæ ca pÃï¬avÃ÷ 03,240.025 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,240.025a evam uktvà pari«vajya daityÃs taæ rÃjaku¤jaram 03,240.025c samÃÓvÃsya ca durdhar«aæ putravad dÃnavar«abhÃ÷ 03,240.026a sthirÃæ k­tvà buddhim asya priyÃïy uktvà ca bhÃrata 03,240.026c gamyatÃm ity anuj¤Ãya jayam Ãpnuhi cety atha 03,240.027a tair vis­«Âaæ mahÃbÃhuæ k­tyà saivÃnayat puna÷ 03,240.027c tam eva deÓaæ yatrÃsau tadà prÃyam upÃviÓat 03,240.028a pratinik«ipya taæ vÅraæ k­tyà samabhipÆjya ca 03,240.028c anuj¤Ãtà ca rÃj¤Ã sà tatraivÃntaradhÅyata 03,240.029a gatÃyÃm atha tasyÃæ tu rÃjà duryodhanas tadà 03,240.029c svapnabhÆtam idaæ sarvam acintayata bhÃrata 03,240.029d*1155_01 saæsm­tya tÃni vÃkyÃni dÃnavoktÃni durmati÷ 03,240.029e vije«yÃmi raïe pÃï¬Æn iti tasyÃbhavan mati÷ 03,240.030a karïaæ saæÓaptakÃæÓ caiva pÃrthasyÃmitraghÃtina÷ 03,240.030c amanyata vadhe yuktÃn samarthÃæÓ ca suyodhana÷ 03,240.031a evam ÃÓà d­¬hà tasya dhÃrtarëÂrasya durmate÷ 03,240.031c vinirjaye pÃï¬avÃnÃm abhavad bharatar«abha 03,240.032a karïo 'py Ãvi«ÂacittÃtmà narakasyÃntarÃtmanà 03,240.032c arjunasya vadhe krÆrÃm akarot sa matiæ tadà 03,240.033a saæÓaptakÃÓ ca te vÅrà rÃk«asÃvi«Âacetasa÷ 03,240.033c rajastamobhyÃm ÃkrÃntÃ÷ phalgunasya vadhai«iïa÷ 03,240.034a bhÅ«madroïak­pÃdyÃÓ ca dÃnavÃkrÃntacetasa÷ 03,240.034c na tathà pÃï¬uputrÃïÃæ snehavanto viÓÃæ pate 03,240.034e na cÃcacak«e kasmai cid etad rÃjà suyodhana÷ 03,240.034f*1156_01 k­tyayÃnÃryakathitaæ yad asya niÓi dÃnavai÷ 03,240.035a duryodhanaæ niÓÃnte ca karïo vaikartano 'bravÅt 03,240.035c smayann iväjaliæ k­tvà pÃrthivaæ hetumad vaca÷ 03,240.036a na m­to jayate ÓatrƤ jÅvan bhadrÃïi paÓyati 03,240.036c m­tasya bhadrÃïi kuta÷ kauraveya kuto jaya÷ 03,240.036e na kÃlo 'dya vi«Ãdasya bhayasya maraïasya và 03,240.037a pari«vajyÃbravÅc cainaæ bhujÃbhyÃæ sa mahÃbhuja÷ 03,240.037c utti«Âha rÃjan kiæ Óe«e kasmÃc chocasi Óatruhan 03,240.037e ÓatrÆn pratÃpya vÅryeïa sa kathaæ martum icchasi 03,240.038a atha và te bhayaæ jÃtaæ d­«ÂvÃrjunaparÃkramam 03,240.038c satyaæ te pratijÃnÃmi vadhi«yÃmi raïe 'rjunam 03,240.039a gate trayodaÓe var«e satyenÃyudham Ãlabhe 03,240.039c Ãnayi«yÃmy ahaæ pÃrthÃn vaÓaæ tava janÃdhipa 03,240.040a evam uktas tu karïena daityÃnÃæ vacanÃt tathà 03,240.040c praïipÃtena cÃnye«Ãm udati«Âhat suyodhana÷ 03,240.040e daityÃnÃæ tad vaca÷ Órutvà h­di k­tvà sthirÃæ matim 03,240.041a tato manujaÓÃrdÆlo yojayÃm Ãsa vÃhinÅm 03,240.041c rathanÃgÃÓvakalilÃæ padÃtijanasaækulÃm 03,240.042a gaÇgaughapratimà rÃjan prayÃtà sà mahÃcamÆ÷ 03,240.042c Óvetacchatrai÷ patÃkÃbhiÓ cÃmaraiÓ ca supÃï¬urai÷ 03,240.043a rathair nÃgai÷ padÃtaiÓ ca ÓuÓubhe 'tÅva saækulà 03,240.043c vyapetÃbhraghane kÃle dyaur ivÃvyaktaÓÃradÅ 03,240.043d*1157_01 haæsapaÇktisamÃkÅrïà bhramatsÃrasaÓobhità 03,240.044a jayÃÓÅrbhir dvijendrais tu stÆyamÃno 'dhirÃjavat 03,240.044c g­hïann a¤jalimÃlÃÓ ca dhÃrtarëÂro janÃdhipa÷ 03,240.045a suyodhano yayÃv agre Óriyà paramayà jvalan 03,240.045c karïena sÃrdhaæ rÃjendra saubalena ca devinà 03,240.046a du÷ÓÃsanÃdayaÓ cÃsya bhrÃtara÷ sarva eva te 03,240.046b*1158_01 pratyudgatÃÓ ca kurubhir nÃgarair brÃhmaïair api 03,240.046c bhÆriÓravÃ÷ somadatto mahÃrÃjaÓ ca bÃhlika÷ 03,240.047a rathair nÃnÃvidhÃkÃrair hayair gajavarais tathà 03,240.047c prayÃntaæ n­pasiæhaæ tam anujagmu÷ kurÆdvahÃ÷ 03,240.047e kÃlenÃlpena rÃjaæs te viviÓu÷ svapuraæ tadà 03,240.047f*1159_01 prah­«Âamanasa÷ sarve duryodhanapurogamÃ÷ 03,241.001 janamejaya uvÃca 03,241.001a vasamÃne«u pÃrthe«u vane tasmin mahÃtmasu 03,241.001c dhÃrtarëÂrà mahe«vÃsÃ÷ kim akurvanta sattama 03,241.002a karïo vaikartanaÓ cÃpi ÓakuniÓ ca mahÃbala÷ 03,241.002c bhÅ«madroïak­pÃÓ caiva tan me Óaæsitum arhasi 03,241.003 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,241.003a evaæ gate«u pÃrthe«u vis­«Âe ca suyodhane 03,241.003c Ãgate hÃstinapuraæ mok«ite pÃï¬unandanai÷ 03,241.003e bhÅ«mo 'bravÅn mahÃrÃja dhÃrtarëÂram idaæ vaca÷ 03,241.004a uktaæ tÃta mayà pÆrvaæ gacchatas te tapovanam 03,241.004c gamanaæ me na rucitaæ tava tan na k­taæ ca te 03,241.005a tata÷ prÃptaæ tvayà vÅra grahaïaæ Óatrubhir balÃt 03,241.005c mok«itaÓ cÃsi dharmaj¤ai÷ pÃï¬avair na ca lajjase 03,241.006a pratyak«aæ tava gÃndhÃre sasainyasya viÓÃæ pate 03,241.006c sÆtaputro 'payÃd bhÅto gandharvÃïÃæ tadà raïÃt 03,241.006e kroÓatas tava rÃjendra sasainyasya n­pÃtmaja 03,241.006f*1160_01 vyapayÃt p­«Âhatas tasmÃt prek«amÃïa÷ puna÷ puna÷ 03,241.007a d­«Âas te vikramaÓ caiva pÃï¬avÃnÃæ mahÃtmanÃm 03,241.007c karïasya ca mahÃbÃho sÆtaputrasya durmate÷ 03,241.008a na cÃpi pÃdabhÃk karïa÷ pÃï¬avÃnÃæ n­pottama 03,241.008c dhanurvede ca Óaurye ca dharme và dharmavatsala 03,241.009a tasya te 'haæ k«amaæ manye pÃï¬avais tair mahÃtmabhi÷ 03,241.009c saædhiæ saædhividÃæ Óre«Âha kulasyÃsya viv­ddhaye 03,241.010a evam uktas tu bhÅ«meïa dhÃrtarëÂro janeÓvara÷ 03,241.010c prahasya sahasà rÃjan vipratasthe sasaubala÷ 03,241.011a taæ tu prasthitam Ãj¤Ãya karïadu÷ÓÃsanÃdaya÷ 03,241.011c anujagmur mahe«vÃsà dhÃrtarëÂraæ mahÃbalam 03,241.012a tÃæs tu saæprasthitÃn d­«Âvà bhÅ«ma÷ kurupitÃmaha÷ 03,241.012c lajjayà vrŬito rÃja¤ jagÃma svaæ niveÓanam 03,241.013a gate bhÅ«me mahÃrÃja dhÃrtarëÂro janÃdhipa÷ 03,241.013c punar Ãgamya taæ deÓam amantrayata mantribhi÷ 03,241.014a kim asmÃkaæ bhavec chreya÷ kiæ kÃryam avaÓi«yate 03,241.014c kathaæ nu suk­taæ ca syÃn mantrayÃm Ãsa bhÃrata 03,241.015 karïa uvÃca 03,241.015a duryodhana nibodhedaæ yat tvà vak«yÃmi kaurava 03,241.015b@024_0001 bhÅ«mo 'smÃn nindati sadà pÃï¬avÃæÓ ca praÓaæsati 03,241.015b@024_0002 tvaddve«Ãc ca mahÃbÃho mamÃpi dve«Âum arhati 03,241.015b@024_0003 vigarhate ca mÃæ nityaæ tvatsamÅpe nareÓvara 03,241.015b@024_0004 so 'haæ bhÅ«mavacas tad vai na m­«yÃmÅha bhÃrata 03,241.015b@024_0005 tvatsamak«aæ yad uktaæ ca bhÅ«meïÃmitrakarÓana 03,241.015b@024_0006 pÃï¬avÃnÃæ yaÓo rÃjaæs tava nindÃæ ca bhÃrata 03,241.015b@024_0007 anujÃnÅhi mÃæ rÃjan sabh­tyabalavÃhanam 03,241.015b@024_0008 je«yÃmi p­thivÅæ rÃjan saÓailavanakÃnanÃm 03,241.015b@024_0009 jità ca pÃï¬avair bhÆmiÓ caturbhir balaÓÃlibhi÷ 03,241.015b@024_0010 tÃm ahaæ te vije«yÃmi eka eva na saæÓaya÷ 03,241.015b@024_0011 saæpaÓyatu sudurbuddhir bhÅ«ma÷ kurukulÃdhama÷ 03,241.015b@024_0012 anindyaæ nindate yo hi apraÓaæsyaæ praÓaæsati 03,241.015b@024_0013 sa paÓyatu balaæ me 'dya ÃtmÃnaæ tu vigarhatu 03,241.015b@024_0014 anujÃnÅhi mÃæ rÃjan dhruvo hi vijayas tava 03,241.015b@024_0015 pratijÃnÃmi te satyaæ rÃjann Ãyudham Ãlabhe 03,241.015b@024_0016 tac chrutvà tu vaco rÃjan karïasya bharatar«abha 03,241.015b@024_0017 prÅtyà paramayà yukta÷ karïam Ãha narÃdhipa÷ 03,241.015b@024_0018 dhanyo 'smy anug­hÅto 'smi yasya me tvaæ mahÃbala÷ 03,241.015b@024_0019 hite«u vartase nityaæ saphalaæ janma cÃdya me 03,241.015b@024_0020 yadà ca manyase vÅra sarvaÓatrunibarhaïam 03,241.015b@024_0021 tadà nirgaccha bhadraæ te hy anuÓÃdhi ca mÃm iti 03,241.015b@024_0022 evam uktas tadà karïo dhÃrtarëÂreïa dhÅmatà 03,241.015b@024_0023 sarvam Ãj¤ÃpayÃm Ãsa prÃyÃtrikam ariædama 03,241.015b@024_0024 prayayau ca mahe«vÃso nak«atre Óubhadaivate 03,241.015b@024_0025 Óubhe tithau muhÆrte ca pÆjyamÃno dvijÃtibhi÷ 03,241.015b@024_0026 maÇgalaiÓ ca Óubhai÷ snÃto vÃgbhiÓ cÃpi prapÆjita÷ 03,241.015b@024_0027 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,241.015b@024_0027 nÃdayan rathagho«eïa trailokyaæ sacarÃcaram 03,241.015b@024_0028 tata÷ karïo mahe«vÃso balena mahatà v­ta÷ 03,241.015b@024_0029 drupadasya puraæ ramyaæ rurodha bharatar«abha 03,241.015b@024_0030 yuddhena mahatà cainaæ cakre vÅraæ vaÓÃnugam 03,241.015b@024_0031 suvarïaæ rajataæ cÃpi ratnÃni vividhÃni ca 03,241.015b@024_0032 karaæ ca dÃpayÃm Ãsa drupadaæ n­pasattama 03,241.015b@024_0033 taæ vinirjitya rÃjendra rÃjÃnas tasya ye 'nugÃ÷ 03,241.015b@024_0034 tÃn sarvÃn vaÓagÃæÓ cakre karaæ cainÃn adÃpayat 03,241.015b@024_0035 athottarÃæ diÓaæ gatvà vaÓe cakre narÃdhipÃn 03,241.015b@024_0036 bhagadattaæ ca nirjitya rÃdheyo girim Ãruhat 03,241.015b@024_0037 himavantaæ mahÃÓailaæ yudhyamÃnaÓ ca Óatrubhi÷ 03,241.015b@024_0038 prayayau ca diÓa÷ sarvÃn n­patÅn vaÓam Ãnayat 03,241.015b@024_0039 sa haimavatikä jitvà karaæ sarvÃn adÃpayat 03,241.015b@024_0040 nepÃlavi«aye ye ca rÃjÃnas tÃn avÃjayat 03,241.015b@024_0041 avatÅrya tata÷ ÓailÃt pÆrvÃæ diÓam abhidruta÷ 03,241.015b@024_0042 aÇgÃn vaÇgÃn kaliÇgÃæÓ ca Óuï¬ikÃn mithilÃn atha 03,241.015b@024_0043 mÃgadhÃn karkakhaï¬ÃæÓ ca niveÓya vi«aye ''tmana÷ 03,241.015b@024_0044 ÃvaÓÅrÃæÓ ca yodhyÃæÓ ca ahik«atraæ ca nirjayat 03,241.015b@024_0045 pÆrvÃæ diÓaæ vinirjitya vatsabhÆmiæ tathÃgamat 03,241.015b@024_0046 vatsabhÆmiæ vinirjitya kevalÃæ m­ttikÃvatÅm 03,241.015b@024_0047 mohanaæ pattanaæ caiva tripurÅæ kosalÃæ tathà 03,241.015b@024_0048 etÃn sarvÃn vinirjitya karam ÃdÃya sarvaÓa÷ 03,241.015b@024_0049 dak«iïÃæ diÓam ÃsthÃya karïo jitvà mahÃrathÃn 03,241.015b@024_0050 rukmiïaæ dÃk«iïÃtye«u yodhayÃm Ãsa sÆtaja÷ 03,241.015b@024_0051 sa yuddhaæ tumulaæ k­tvà rukmÅ provÃca sÆtajam 03,241.015b@024_0052 prÅto 'smi tava rÃjendra vikrameïa balena ca 03,241.015b@024_0053 na te vighnaæ kari«yÃmi pratij¤Ãæ samapÃlayam 03,241.015b@024_0054 prÅtyà cÃhaæ prayacchÃmi hiraïyaæ yÃvad icchasi 03,241.015b@024_0055 sametya rukmiïà karïa÷ pÃï¬yaæ Óailaæ ca so 'gamat 03,241.015b@024_0056 sa keralaæ raïe caiva nÅlaæ cÃpi mahÅpatim 03,241.015b@024_0057 veïudÃrisutaæ caiva ye cÃnye n­pasattamÃ÷ 03,241.015b@024_0058 dak«iïasyÃæ diÓi n­pÃn karÃn sarvÃn adÃpayat 03,241.015b@024_0059 ÓaiÓupÃliæ tato gatvà vijigye sÆtanandana÷ 03,241.015b@024_0060 pÃrÓvasthÃæÓ cÃpi n­patÅn vaÓe cakre mahÃbala÷ 03,241.015b@024_0061 ÃvantyÃæÓ ca vaÓe k­tvà sÃmnà ca bharatar«abha 03,241.015b@024_0062 v­«ïibhi÷ saha saægamya paÓcimÃm api nirjayat 03,241.015b@024_0063 vÃruïÅæ diÓam Ãgamya yÃvanÃn barbarÃæs tathà 03,241.015b@024_0064 n­pÃn paÓcimabhÆmisthÃn dÃpayÃm Ãsa vai karÃn 03,241.015b@024_0065 vijitya p­thivÅæ sarvÃæ sa pÆrvÃparadak«iïÃm 03,241.015b@024_0066 samlecchÃÂavikÃn vÅra÷ saparvatanivÃsina÷ 03,241.015b@024_0067 bhadrÃn rohitakÃæÓ caiva ÃgreyÃn mÃlavÃn api 03,241.015b@024_0068 gaïÃn sarvÃn vinirjitya nÅtik­t prahasann iva 03,241.015b@024_0069 ÓaÓakÃn yavanÃæÓ caiva vijigye sÆtanandana÷ 03,241.015b@024_0070 nagnajitpramukhÃæÓ caiva gaïä jitvà mahÃrathÃn 03,241.015b@024_0071 evaæ sa p­thivÅæ sarvÃæ vaÓe k­tvà mahÃratha÷ 03,241.015b@024_0072 vijitya puru«avyÃghro nÃgasÃhvayam Ãgamat 03,241.015b@024_0073 tam Ãgataæ mahe«vÃsaæ dhÃrtarëÂro janÃdhipa÷ 03,241.015b@024_0074 pratyudgamya mahÃrÃja sabhrÃt­pit­bÃndhava÷ 03,241.015b@024_0075 arcayÃm Ãsa vidhinà karïam ÃhavaÓobhinam 03,241.015b@024_0076 ÃÓrÃvayac ca tat karma prÅyamÃïo janeÓvara÷ 03,241.015b@024_0077 yan na bhÅ«mÃn na ca droïÃn na k­pÃn na ca bÃhlikÃt 03,241.015b@024_0078 prÃptavÃn asmi bhadraæ te tvatta÷ prÃptaæ mayà hi tat 03,241.015b@024_0079 bahunà ca kim uktena Ó­ïu karïa vaco mama 03,241.015b@024_0080 sanÃtho 'smi mahÃbÃho tvayà nÃthena sattama 03,241.015b@024_0081 na hi te pÃï¬avÃ÷ sarve kalÃm arhanti «o¬aÓÅm 03,241.015b@024_0082 anye và puru«avyÃghra rÃjÃno 'bhyuditoditÃ÷ 03,241.015b@024_0083 sa bhavÃn dh­tarëÂraæ taæ gÃndhÃrÅæ ca yaÓasvinÅm 03,241.015b@024_0084 paÓya karïa mahe«vÃsa aditiæ vajrabh­d yathà 03,241.015b@024_0085 tato halahalÃÓabda÷ prÃdur ÃsÅd viÓÃæ pate 03,241.015b@024_0086 hÃhÃkÃrÃÓ ca bahavo nagare nÃgasÃhvaye 03,241.015b@024_0087 ke cid enaæ praÓaæsanti nindanti sma tathÃpare 03,241.015b@024_0088 tÆ«ïÅm Ãsaæs tathà cÃnye n­pÃs tatra janÃdhipa 03,241.015b@024_0089 evaæ vijitya rÃjendra karïa÷ Óastrabh­tÃæ vara÷ 03,241.015b@024_0090 saparvatavanÃkÃÓÃæ sasamudrÃæ sani«kuÂÃm 03,241.015b@024_0091 deÓair uccÃvacai÷ pÆrïÃæ pattanair nagarair api 03,241.015b@024_0092 dvÅpaiÓ cÃnÆpasaæpÆrïai÷ p­thivÅæ p­thivÅpate 03,241.015b@024_0093 kÃlena nÃtidÅrgheïa vaÓe k­tvà tu pÃrthivÃn 03,241.015b@024_0094 ak«ayaæ dhanam ÃdÃya sÆtajo n­pam abhyayÃt 03,241.015b@024_0095 praviÓya ca g­haæ rÃjann abhyantaram ariædama 03,241.015b@024_0096 gÃndhÃrÅsahitaæ vÅro dh­tarëÂraæ dadarÓa sa÷ 03,241.015b@024_0097 putravac ca naravyÃghra pÃdau jagrÃha dharmavit 03,241.015b@024_0098 dh­tarëÂreïa cÃÓli«ya premïà cÃpi visarjita÷ 03,241.015b@024_0099 tadà prabh­ti rÃjà ca ÓakuniÓ cÃpi saubala÷ 03,241.015b@024_0100 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,241.015b@024_0100 jÃnate nirjitÃn pÃrthÃn karïena yudhi bhÃrata 03,241.015b@024_0101 jitvà tu p­thivÅæ rÃjan sÆtaputro janÃdhipa 03,241.015b@024_0102 abravÅt paravÅraghno duryodhanam idaæ vaca÷ 03,241.015c Órutvà ca tat tathà sarvaæ kartum arhasy ariædama 03,241.016a tavÃdya p­thivÅ vÅra ni÷sapatnà n­pottama 03,241.016c tÃæ pÃlaya yathà Óakro hataÓatrur mahÃmanÃ÷ 03,241.017 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,241.017a evam uktas tu karïena karïaæ rÃjÃbravÅt puna÷ 03,241.017c na kiæ cid durlabhaæ tasya yasya tvaæ puru«ar«abha 03,241.018a sahÃyaÓ cÃnuraktaÓ ca madarthaæ ca samudyata÷ 03,241.018c abhiprÃyas tu me kaÓ cit taæ vai Ó­ïu yathÃtatham 03,241.019a rÃjasÆyaæ pÃï¬avasya d­«Âvà kratuvaraæ tadà 03,241.019c mama sp­hà samutpannà tÃæ saæpÃdaya sÆtaja 03,241.020a evam uktas tata÷ karïo rÃjÃnam idam abravÅt 03,241.020c tavÃdya p­thivÅpÃlà vaÓyÃ÷ sarve n­pottama 03,241.021a ÃhÆyantÃæ dvijavarÃ÷ saæbhÃrÃÓ ca yathÃvidhi 03,241.021c saæbhriyantÃæ kuruÓre«Âha yaj¤opakaraïÃni ca 03,241.022a ­tvijaÓ ca samÃhÆtà yathoktaæ vedapÃragÃ÷ 03,241.022c kriyÃæ kurvantu te rÃjan yathÃÓÃstram ariædama 03,241.023a bahvannapÃnasaæyukta÷ susam­ddhaguïÃnvita÷ 03,241.023c pravartatÃæ mahÃyaj¤as tavÃpi bharatar«abha 03,241.024a evam uktas tu karïena dhÃrtarëÂro viÓÃæ pate 03,241.024c purohitaæ samÃnÃyya idaæ vacanam abravÅt 03,241.025a rÃjasÆyaæ kratuÓre«Âhaæ samÃptavaradak«iïam 03,241.025c Ãhara tvaæ mama k­te yathÃnyÃyaæ yathÃkramam 03,241.026a sa evam ukto n­patim uvÃca dvijapuægava÷ 03,241.026b*1161_01 brÃhmaïai÷ sahito dhÅmÃn ye tatrÃsan samÃgatÃ÷ 03,241.026c na sa Óakya÷ kratuÓre«Âho jÅvamÃne yudhi«Âhire 03,241.026e Ãhartuæ kauravaÓre«Âha kule tava n­pottama 03,241.027a dÅrghÃyur jÅvati ca vai dh­tarëÂra÷ pità tava 03,241.027c ataÓ cÃpi viruddhas te kratur e«a n­pottama 03,241.028a asti tv anyan mahat satraæ rÃjasÆyasamaæ prabho 03,241.028c tena tvaæ yaja rÃjendra Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,241.029a ya ime p­thivÅpÃlÃ÷ karadÃs tava pÃrthiva 03,241.029c te karÃn saæprayacchantu suvarïaæ ca k­tÃk­tam 03,241.030a tena te kriyatÃm adya lÃÇgalaæ n­pasattama 03,241.030c yaj¤avÃÂasya te bhÆmi÷ k­«yatÃæ tena bhÃrata 03,241.031a tatra yaj¤o n­paÓre«Âha prabhÆtÃnna÷ susaæsk­ta÷ 03,241.031c pravartatÃæ yathÃnyÃyaæ sarvato hy anivÃrita÷ 03,241.032a e«a te vai«ïavo nÃma yaj¤a÷ satpuru«ocita÷ 03,241.032c etena ne«ÂavÃn kaÓ cid ­te vi«ïuæ purÃtanam 03,241.033a rÃjasÆyaæ kratuÓre«Âhaæ spardhaty e«a mahÃkratu÷ 03,241.033c asmÃkaæ rocate caiva ÓreyaÓ ca tava bhÃrata 03,241.033e avighnaÓ ca bhaved e«a saphalà syÃt sp­hà tava 03,241.033f*1162_01 tasmÃd e«a mahÃbÃho tava yaj¤a÷ pravartatÃm 03,241.034a evam uktas tu tair viprair dhÃrtarëÂro mahÅpati÷ 03,241.034c karïaæ ca saubalaæ caiva bhrÃtÌæÓ caivedam abravÅt 03,241.035a rocate me vaca÷ k­tsnaæ brÃhmaïÃnÃæ na saæÓaya÷ 03,241.035c rocate yadi yu«mÃkaæ tan mà prabrÆta mÃciram 03,241.036a evam uktÃs tu te sarve tathety Æcur narÃdhipam 03,241.036c saædideÓa tato rÃjà vyÃpÃrasthÃn yathÃkramam 03,241.037a halasya karaïe cÃpi vyÃdi«ÂÃ÷ sarvaÓilpina÷ 03,241.037c yathoktaæ ca n­paÓre«Âha k­taæ sarvaæ yathÃkramam 03,242.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,242.001a tatas tu Óilpina÷ sarve amÃtyapravarÃÓ ca ha 03,242.001c viduraÓ ca mahÃprÃj¤o dhÃrtarëÂre nyavedayat 03,242.002a sajjaæ kratuvaraæ rÃjan kÃlaprÃptaæ ca bhÃrata 03,242.002c sauvarïaæ ca k­taæ divyaæ lÃÇgalaæ sumahÃdhanam 03,242.003a etac chrutvà n­paÓre«Âho dhÃrtarëÂro viÓÃæ pate 03,242.003c Ãj¤ÃpayÃm Ãsa n­pa÷ kraturÃjapravartanam 03,242.004a tata÷ pravav­te yaj¤a÷ prabhÆtÃnna÷ susaæsk­ta÷ 03,242.004c dÅk«itaÓ cÃpi gÃndhÃrir yathÃÓÃstraæ yathÃkramam 03,242.005a prah­«Âo dh­tarëÂro 'bhÆd viduraÓ ca mahÃyaÓÃ÷ 03,242.005c bhÅ«mo droïa÷ k­pa÷ karïo gÃndhÃrÅ ca yaÓasvinÅ 03,242.006a nimantraïÃrthaæ dÆtÃæÓ ca pre«ayÃm Ãsa ÓÅghragÃn 03,242.006c pÃrthivÃnÃæ ca rÃjendra brÃhmaïÃnÃæ tathaiva ca 03,242.006e te prayÃtà yathoddi«Âaæ dÆtÃs tvaritavÃhanÃ÷ 03,242.007a tatra kaæ cit prayÃtaæ tu dÆtaæ du÷ÓÃsano 'bravÅt 03,242.007c gaccha dvaitavanaæ ÓÅghraæ pÃï¬avÃn pÃpapÆru«Ãn 03,242.007e nimantraya yathÃnyÃyaæ viprÃæs tasmin mahÃvane 03,242.008a sa gatvà pÃï¬avÃvÃsam uvÃcÃbhipraïamya tÃn 03,242.008c duryodhano mahÃrÃja yajate n­pasattama÷ 03,242.009a svavÅryÃrjitam arthaugham avÃpya kurunandana÷ 03,242.009c tatra gacchanti rÃjÃno brÃhmaïÃÓ ca tatas tata÷ 03,242.010a ahaæ tu pre«ito rÃjan kauraveïa mahÃtmanà 03,242.010c Ãmantrayati vo rÃjà dhÃrtarëÂro janeÓvara÷ 03,242.010e mano 'bhila«itaæ rÃj¤as taæ kratuæ dra«Âum arhatha 03,242.011a tato yudhi«Âhiro rÃjà tac chrutvà dÆtabhëitam 03,242.011c abravÅn n­paÓÃrdÆlo di«Âyà rÃjà suyodhana÷ 03,242.011e yajate kratumukhyena pÆrve«Ãæ kÅrtivardhana÷ 03,242.012a vayam apy upayÃsyÃmo na tv idÃnÅæ kathaæ cana 03,242.012c samaya÷ paripÃlyo no yÃvad var«aæ trayodaÓam 03,242.013a Órutvaitad dharmarÃjasya bhÅmo vacanam abravÅt 03,242.013c tadà tu n­patir gantà dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,242.014a astraÓastrapradÅpte 'gnau yadà taæ pÃtayi«yati 03,242.014c var«Ãt trayodaÓÃd Ærdhvaæ raïasatre narÃdhipa÷ 03,242.015a yadà krodhahavir moktà dhÃrtarëÂre«u pÃï¬ava÷ 03,242.015c ÃgantÃras tadà smeti vÃcyas te sa suyodhana÷ 03,242.016a Óe«Ãs tu pÃï¬avà rÃjan naivocu÷ kiæ cid apriyam 03,242.016c dÆtaÓ cÃpi yathÃv­ttaæ dhÃrtarëÂre nyavedayat 03,242.017a athÃjagmur naraÓre«Âhà nÃnÃjanapadeÓvarÃ÷ 03,242.017c brÃhmaïÃÓ ca mahÃbhÃgà dhÃrtarëÂrapuraæ prati 03,242.018a te tv arcità yathÃÓÃstraæ yathÃvarïaæ yathÃkramam 03,242.018c mudà paramayà yuktÃ÷ prÅtyà cÃpi nareÓvara 03,242.019a dh­tarëÂro 'pi rÃjendra saæv­ta÷ sarvakauravai÷ 03,242.019b*1163_01 prÃptÃn sarvÃn n­pÃn d­«Âvà dhÃrtarëÂro mahÃmanÃ÷ 03,242.019c har«eïa mahatà yukto viduraæ pratyabhëata 03,242.020a yathà sukhÅ jana÷ sarva÷ k«atta÷ syÃd annasaæyuta÷ 03,242.020c tu«yec ca yaj¤asadane tathà k«ipraæ vidhÅyatÃm 03,242.021a viduras tv evam Ãj¤apta÷ sarvavarïÃn ariædama 03,242.021c yathÃpramÃïato vidvÃn pÆjayÃm Ãsa dharmavit 03,242.022a bhak«yabhojyÃnnapÃnena mÃlyaiÓ cÃpi sugandhibhi÷ 03,242.022c vÃsobhir vividhaiÓ caiva yojayÃm Ãsa h­«Âavat 03,242.023a k­tvà hy avabh­thaæ vÅro yathÃÓÃstraæ yathÃkramam 03,242.023b*1164_01 snÃtaÓ cÃvabh­tho rÃjà dhÃrtarëÂro mahÃmanÃ÷ 03,242.023c sÃntvayitvà ca rÃjendro dattvà ca vividhaæ vasu 03,242.023e visarjayÃm Ãsa n­pÃn brÃhmaïÃæÓ ca sahasraÓa÷ 03,242.024a visarjayitvà sa n­pÃn bhrÃt­bhi÷ parivÃrita÷ 03,242.024c viveÓa hÃstinapuraæ sahita÷ karïasaubalai÷ 03,243.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,243.001a praviÓantaæ mahÃrÃja sÆtÃs tu«Âuvur acyutam 03,243.001c janÃÓ cÃpi mahe«vÃsaæ tu«ÂuvÆ rÃjasattamam 03,243.002a lÃjaiÓ candanacÆrïaiÓ cÃpy avakÅrya janÃs tadà 03,243.002c Æcur di«Âyà n­pÃvighnÃt samÃpto 'yaæ kratus tava 03,243.003a apare tv abruvaæs tatra vÃtikÃs taæ mahÅpatim 03,243.003c yudhi«Âhirasya yaj¤ena na samo hy e«a tu kratu÷ 03,243.003e naiva tasya krator e«a kalÃm arhati «o¬aÓÅm 03,243.004a evaæ tatrÃbruvan ke cid vÃtikÃs taæ nareÓvaram 03,243.004c suh­das tv abruvaæs tatra ati sarvÃn ayaæ kratu÷ 03,243.004d*1165_01 pravartito hy ayaæ rÃj¤Ã dhÃrtarëÂreïa dhÅmatà 03,243.005a yayÃtir nahu«aÓ cÃpi mÃndhÃtà bharatas tathà 03,243.005c kratum enaæ samÃh­tya pÆtÃ÷ sarve divaæ gatÃ÷ 03,243.006a età vÃca÷ ÓubhÃ÷ Ó­ïvan suh­dÃæ bharatar«abha 03,243.006c praviveÓa puraæ h­«Âa÷ svaveÓma ca narÃdhipa÷ 03,243.007a abhivÃdya tata÷ pÃdau mÃtÃpitror viÓÃæ pate 03,243.007c bhÅ«madroïak­pÃïÃæ ca vidurasya ca dhÅmata÷ 03,243.008a abhivÃdita÷ kanÅyobhir bhrÃt­bhir bhrÃt­vatsala÷ 03,243.008c ni«asÃdÃsane mukhye bhrÃt­bhi÷ parivÃrita÷ 03,243.009a tam utthÃya mahÃrÃja sÆtaputro 'bravÅd vaca÷ 03,243.009c di«Âyà te bharataÓre«Âha samÃpto 'yaæ mahÃkratu÷ 03,243.010a hate«u yudhi pÃrthe«u rÃjasÆye tathà tvayà 03,243.010c Ãh­te 'haæ naraÓre«Âha tvÃæ sabhÃjayità puna÷ 03,243.011a tam abravÅn mahÃrÃjo dhÃrtarëÂro mahÃyaÓÃ÷ 03,243.011c satyam etat tvayà vÅra pÃï¬ave«u durÃtmasu 03,243.012a nihate«u naraÓre«Âha prÃpte cÃpi mahÃkratau 03,243.012c rÃjasÆye punar vÅra tvaæ mÃæ saævardhayi«yasi 03,243.013a evam uktvà mahÃprÃj¤a÷ karïam ÃÓli«ya bhÃrata 03,243.013c rÃjasÆyaæ kratuÓre«Âhaæ cintayÃm Ãsa kaurava÷ 03,243.014a so 'bravÅt suh­daÓ cÃpi pÃrÓvasthÃn n­pasattama÷ 03,243.014b*1166_01 rÃdheyasaubalÃdÅn vai dhÃrtarëÂro mahÅpati÷ 03,243.014c kadà tu taæ kratuvaraæ rÃjasÆyaæ mahÃdhanam 03,243.014e nihatya pÃï¬avÃn sarvÃn Ãhari«yÃmi kauravÃ÷ 03,243.015a tam abravÅt tadà karïa÷ Ó­ïu me rÃjaku¤jara 03,243.015c pÃdau na dhÃvaye tÃvad yÃvan na nihato 'rjuna÷ 03,243.015d*1167_01 kÅlÃlajaæ na khÃdeyaæ kari«ye cÃsuravratam 03,243.015d*1167_02 nÃstÅti naiva vak«yÃmi yÃcito yena kena cit 03,243.016a athotkru«Âaæ mahe«vÃsair dhÃrtarëÂrair mahÃrathai÷ 03,243.016c pratij¤Ãte phalgunasya vadhe karïena saæyuge 03,243.016e vijitÃæÓ cÃpy amanyanta pÃï¬avÃn dh­tarëÂrajÃ÷ 03,243.016f*1168_01 tadà pratij¤Ãm Ãruhya sÆtaputreïa bhëite 03,243.017a duryodhano 'pi rÃjendra vis­jya narapuægavÃn 03,243.017c praviveÓa g­haæ ÓrÅmÃn yathà caitrarathaæ prabhu÷ 03,243.017e te 'pi sarve mahe«vÃsà jagmur veÓmÃni bhÃrata 03,243.017f*1169_01 karïo 'pi svag­haæ gatvà mudito bÃndhavai÷ saha 03,243.017f*1169_02 pradadau vittam arthibhyo dhanÃdhyak«a ivÃpara÷ 03,243.017f*1170_01 svÃni svÃni mahÃrÃja bhÅ«madroïÃdayo n­pÃ÷ 03,243.018a pÃï¬avÃÓ ca mahe«vÃsà dÆtavÃkyapracoditÃ÷ 03,243.018c cintayantas tam evÃrthaæ nÃlabhanta sukhaæ kva cit 03,243.019a bhÆyaÓ ca cÃrai rÃjendra prav­ttir upapÃdità 03,243.019c pratij¤Ã sÆtaputrasya vijayasya vadhaæ prati 03,243.020a etac chrutvà dharmasuta÷ samudvigno narÃdhipa 03,243.020c abhedyakavacaæ matvà karïam adbhutavikramam 03,243.020e anusmaraæÓ ca saækleÓÃn na ÓÃntim upayÃti sa÷ 03,243.020f*1171_01 adhomukhaÓ ciraæ tasthau kiæ kÃryam iti cintayan 03,243.021a tasya cintÃparÅtasya buddhir jaj¤e mahÃtmana÷ 03,243.021c bahuvyÃlam­gÃkÅrïaæ tyaktuæ dvaitavanaæ vanam 03,243.022a dhÃrtarëÂro 'pi n­pati÷ praÓaÓÃsa vasuædharÃm 03,243.022c bhrÃt­bhi÷ sahito vÅrair bhÅ«madroïak­pais tathà 03,243.023a saægamya sÆtaputreïa karïenÃhavaÓobhinà 03,243.023b*1172_01 satataæ prÅyamÃïo vai devinà saubalena ca 03,243.023c duryodhana÷ priye nityaæ vartamÃno mahÅpati÷ 03,243.023e pÆjayÃm Ãsa viprendrÃn kratubhir bhÆridak«iïai÷ 03,243.024a bhrÃtÌïÃæ ca priyaæ rÃjan sa cakÃra paraætapa÷ 03,243.024c niÓcitya manasà vÅro dattabhuktaphalaæ dhanam 03,244.001 janamejaya uvÃca 03,244.001a duryodhanaæ mocayitvà pÃï¬uputrà mahÃbalÃ÷ 03,244.001c kim akÃr«ur vane tasmiæs tan mamÃkhyÃtum arhasi 03,244.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,244.002a tata÷ ÓayÃnaæ kaunteyaæ rÃtrau dvaitavane m­gÃ÷ 03,244.002c svapnÃnte darÓayÃm Ãsur bëpakaïÂhà yudhi«Âhiram 03,244.003a tÃn abravÅt sa rÃjendro vepamÃnÃn k­täjalÅn 03,244.003c brÆta yad vaktukÃmÃ÷ stha ke bhavanta÷ kim i«yate 03,244.004a evam uktÃ÷ pÃï¬avena kaunteyena yaÓasvinà 03,244.004c pratyabruvan m­gÃs tatra hataÓe«Ã yudhi«Âhiram 03,244.005a vayaæ m­gà dvaitavane hataÓi«ÂÃ÷ sma bhÃrata 03,244.005c notsÅdema mahÃrÃja kriyatÃæ vÃsaparyaya÷ 03,244.006a bhavanto bhrÃtara÷ ÓÆrÃ÷ sarva evÃstrakovidÃ÷ 03,244.006c kulÃny alpÃvaÓi«ÂÃni k­tavanto vanaukasÃm 03,244.007a bÅjabhÆtà vayaæ ke cid avaÓi«Âà mahÃmate 03,244.007c vivardhemahi rÃjendra prasÃdÃt te yudhi«Âhira 03,244.008a tÃn vepamÃnÃn vitrastÃn bÅjamÃtrÃvaÓe«itÃn 03,244.008c m­gÃn d­«Âvà sudu÷khÃrto dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,244.009a tÃæs tathety abravÅd rÃjà sarvabhÆtahite rata÷ 03,244.009c tathyaæ bhavanto bruvate kari«yÃmi ca tat tathà 03,244.010a ity evaæ pratibuddha÷ sa rÃtryante rÃjasattama÷ 03,244.010c abravÅt sahitÃn bhrÃtÌn dayÃpanno m­gÃn prati 03,244.011a ukto rÃtrau m­gair asmi svapnÃnte hataÓe«itai÷ 03,244.011c tanubhÆtÃ÷ sma bhadraæ te dayà na÷ kriyatÃm iti 03,244.012a te satyam Ãhu÷ kartavyà dayÃsmÃbhir vanaukasÃm 03,244.012c sëÂamÃsaæ hi no var«aæ yad enÃn upayu¤jmahe 03,244.012d*1173_00 arjuna÷ 03,244.012d*1173_01 tvadadhÅnà vayaæ rÃjan mà tvam asmin vicÃraya 03,244.012d*1173_02 yatraiva manyase pÃrtha tatra gacchÃmahe vayam 03,244.013a punar bahum­gaæ ramyaæ kÃmyakaæ kÃnanottamam 03,244.013c marubhÆme÷ Óira÷ khyÃtaæ t­ïabindusara÷ prati 03,244.013e tatremà vasatÅ÷ Ói«Âà viharanto ramemahi 03,244.013f*1174_00 vaiÓaæpÃyana÷ 03,244.013f*1174_01 ity uktÃs te mahÃtmÃna÷ pÃï¬avena mahÃtmanà 03,244.014a tatas te pÃï¬avÃ÷ ÓÅghraæ prayayur dharmakovidÃ÷ 03,244.014c brÃhmaïai÷ sahità rÃjan ye ca tatra saho«itÃ÷ 03,244.014e indrasenÃdibhiÓ caiva pre«yair anugatÃs tadà 03,244.015a te yÃtvÃnus­tair mÃrgai÷ svannai÷ ÓucijalÃnvitai÷ 03,244.015c dad­Óu÷ kÃmyakaæ puïyam ÃÓramaæ tÃpasÃyutam 03,244.016a viviÓus te sma kauravyà v­tà viprar«abhais tadà 03,244.016c tad vanaæ bharataÓre«ÂhÃ÷ svargaæ suk­tino yathà 03,245.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,245.001a vane nivasatÃæ te«Ãæ pÃï¬avÃnÃæ mahÃtmanÃm 03,245.001c var«Ãïy ekÃdaÓÃtÅyu÷ k­cchreïa bharatar«abha 03,245.002a phalamÆlÃÓanÃs te hi sukhÃrhà du÷kham uttamam 03,245.002c prÃptakÃlam anudhyÃnta÷ sehur uttamapÆru«Ã÷ 03,245.003a yudhi«Âhiras tu rÃjar«ir ÃtmakarmÃparÃdhajam 03,245.003c cintayan sa mahÃbÃhur bhrÃtÌïÃæ du÷kham uttamam 03,245.004a na su«vÃpa sukhaæ rÃjà h­di Óalyair ivÃrpitai÷ 03,245.004c daurÃtmyam anupaÓyaæs tat kÃle dyÆtodbhavasya hi 03,245.005a saæsmaran paru«Ã vÃca÷ sÆtaputrasya pÃï¬ava÷ 03,245.005c ni÷ÓvÃsaparamo dÅno bibhrat kopavi«aæ mahat 03,245.006a arjuno yamajau cobhau draupadÅ ca yaÓasvinÅ 03,245.006c sa ca bhÅmo mahÃtejÃ÷ sarve«Ãm uttamo balÅ 03,245.006d*1175_01 cirasya jÃtadharmaj¤aæ sÃsÆyam iva te tadà 03,245.006e yudhi«Âhiram udÅk«anta÷ sehur du÷kham anuttamam 03,245.007a avaÓi«Âam alpakÃlaæ manvÃnÃ÷ puru«ar«abhÃ÷ 03,245.007c vapur anyad ivÃkÃr«ur utsÃhÃmar«ace«Âitai÷ 03,245.008a kasya cit tv atha kÃlasya vyÃsa÷ satyavatÅsuta÷ 03,245.008c ÃjagÃma mahÃyogÅ pÃï¬avÃn avalokaka÷ 03,245.009a tam Ãgatam abhiprek«ya kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,245.009c pratyudgamya mahÃtmÃnaæ pratyag­hïÃd yathÃvidhi 03,245.010a tam ÃsÅnam upÃsÅna÷ ÓuÓrÆ«ur niyatendriya÷ 03,245.010c to«ayan praïipÃtena vyÃsaæ pÃï¬avanandana÷ 03,245.011a tÃn avek«ya k­ÓÃn pautrÃn vane vanyena jÅvata÷ 03,245.011c mahar«ir anukampÃrtham abravÅd bëpagadgadam 03,245.012a yudhi«Âhira mahÃbÃho Ó­ïu dharmabh­tÃæ vara 03,245.012c nÃtaptatapasa÷ putra prÃpnuvanti mahat sukham 03,245.013a sukhadu÷khe hi puru«a÷ paryÃyeïopasevate 03,245.013c nÃtyantam asukhaæ kaÓ cit prÃpnoti puru«ar«abha 03,245.014a praj¤ÃvÃæs tv eva puru«a÷ saæyukta÷ parayà dhiyà 03,245.014c udayÃstamayaj¤o hi na Óocati na h­«yati 03,245.015a sukham Ãpatitaæ seved du÷kham Ãpatitaæ sahet 03,245.015c kÃlaprÃptam upÃsÅta sasyÃnÃm iva kar«aka÷ 03,245.016a tapaso hi paraæ nÃsti tapasà vindate mahat 03,245.016c nÃsÃdhyaæ tapasa÷ kiæ cid iti budhyasva bhÃrata 03,245.017a satyam Ãrjavam akrodha÷ saævibhÃgo dama÷ Óama÷ 03,245.017c anasÆyÃvihiæsà ca Óaucam indriyasaæyama÷ 03,245.017e sÃdhanÃni mahÃrÃja narÃïÃæ puïyakarmaïÃm 03,245.018a adharmarucayo mƬhÃs tiryaggatiparÃyaïÃ÷ 03,245.018c k­cchrÃæ yonim anuprÃpya na sukhaæ vindate janÃ÷ 03,245.018d*1176_01 karmabhÆmir iyaæ tÃta phalabhÆmir asau parà 03,245.019a iha yat kriyate karma tat paratropabhujyate 03,245.019b*1177_01 mÆle siktasya v­k«asya phalaæ ÓÃkhÃsu d­Óyate 03,245.019c tasmÃc charÅraæ yu¤jÅta tapasà niyamena ca 03,245.020a yathÃÓakti prayacchec ca saæpÆjyÃbhipraïamya ca 03,245.020c kÃle pÃtre ca h­«ÂÃtmà rÃjan vigatamatsara÷ 03,245.021a satyavÃdÅ labhetÃyur anÃyÃsam athÃrjavÅ 03,245.021c akrodhano 'nasÆyaÓ ca nirv­tiæ labhate parÃm 03,245.022a dÃnta÷ Óamapara÷ ÓaÓvat parikleÓaæ na vindati 03,245.022c na ca tapyati dÃntÃtmà d­«Âvà paragatÃæ Óriyam 03,245.023a saævibhaktà ca dÃtà ca bhogavÃn sukhavÃn nara÷ 03,245.023c bhavaty ahiæsakaÓ caiva paramÃrogyam aÓnute 03,245.024a mÃnyÃn mÃnayità janma kule mahati vindati 03,245.024b*1178_01 vindate sukham atyantam iha loke paratra ca 03,245.024c vyasanair na tu saæyogaæ prÃpnoti vijitendriya÷ 03,245.025a ÓubhÃnuÓayabuddhir hi saæyukta÷ kÃladharmaïà 03,245.025c prÃdurbhavati tadyogÃt kalyÃïamatir eva sa÷ 03,245.026 yudhi«Âhira uvÃca 03,245.026a bhagavan dÃnadharmÃïÃæ tapaso và mahÃmune 03,245.026c kiæ svid bahuguïaæ pretya kiæ và du«karam ucyate 03,245.027 vyÃsa uvÃca 03,245.027a dÃnÃn na du«karataraæ p­thivyÃm asti kiæ cana 03,245.027c arthe hi mahatÅ t­«ïà sa ca du÷khena labhyate 03,245.027d*1179_01 rÃjan pratyak«am evaitad d­Óyate lokasÃk«ikam 03,245.028a parityajya priyÃn prÃïÃn dhanÃrthaæ hi mahÃhavam 03,245.028c praviÓanti narà vÅrÃ÷ samudram aÂavÅæ tathà 03,245.028c*1180_01 **** **** ÓÃstrÃrthakuÓalà bhuvi 03,245.028c*1180_02 tathaiva pratipadyante 03,245.029a k­«igorak«yam ity eke pratipadyanti mÃnavÃ÷ 03,245.029c puru«Ã÷ pre«yatÃm eke nirgacchanti dhanÃrthina÷ 03,245.030a tasya du÷khÃrjitasyaivaæ parityÃga÷ sudu«kara÷ 03,245.030c na du«karataraæ dÃnÃt tasmÃd dÃnaæ mataæ mama 03,245.030d*1181_01 tad du«karataraæ dÃnaæ tasmÃd dÃnaæ viÓi«yate 03,245.031a viÓe«as tv atra vij¤eyo nyÃyenopÃrjitaæ dhanam 03,245.031c pÃtre deÓe ca kÃle ca sÃdhubhya÷ pratipÃdayet 03,245.031d*1182_01 Óraddhayà vidhivat pÃtre dattasyÃnto na vidyate 03,245.032a anyÃyasamupÃttena dÃnadharmo dhanena ya÷ 03,245.032c kriyate na sa kartÃraæ trÃyate mahato bhayÃt 03,245.033a pÃtre dÃnaæ svalpam api kÃle dattaæ yudhi«Âhira 03,245.033c manasà suviÓuddhena pretyÃnantaphalaæ sm­tam 03,245.033d*1183_01 deÓe kÃle ca pÃtre ca mudgala÷ ÓraddhayÃnvita÷ 03,245.033d*1183_02 vrÅhidroïaæ pradÃyÃtha paramaæ padam ÃptavÃn 03,245.034a atrÃpy udÃharantÅmam itihÃsaæ purÃtanam 03,245.034c vrÅhidroïaparityÃgÃd yat phalaæ prÃpa mudgala÷ 03,246.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,246.001a vrÅhidroïa÷ parityakta÷ kathaæ tena mahÃtmanà 03,246.001c kasmai dattaÓ ca bhagavan vidhinà kena cÃttha me 03,246.002a pratyak«adharmà bhagavÃn yasya tu«Âo hi karmabhi÷ 03,246.002c saphalaæ tasya janmÃhaæ manye saddharmacÃriïa÷ 03,246.003 vyÃsa uvÃca 03,246.003a Óilo¤chav­ttir dharmÃtmà mudgala÷ saæÓitavrata÷ 03,246.003c ÃsÅd rÃjan kuruk«etre satyavÃg anasÆyaka÷ 03,246.004a atithivratÅ kriyÃvÃæÓ ca kÃpotÅæ v­ttim Ãsthita÷ 03,246.004c satram i«ÂÅk­taæ nÃma samupÃste mahÃtapÃ÷ 03,246.005a saputradÃro hi muni÷ pak«ÃhÃro babhÆva sa÷ 03,246.005b*1184_01 muni÷ sa tu mahÃrÃja mahÃtmà niyatavrata÷ 03,246.005c kapotav­ttyà pak«eïa vrÅhidroïam upÃrjayat 03,246.006a darÓaæ ca paurïamÃsaæ ca kurvan vigatamatsara÷ 03,246.006c devatÃtithiÓe«eïa kurute dehayÃpanam 03,246.007a tasyendra÷ sahito devai÷ sÃk«Ãt tribhuvaneÓvara÷ 03,246.007c pratyag­hïÃn mahÃrÃja bhÃgaæ parvaïi parvaïi 03,246.008a sa parvakÃlaæ k­tvà tu muniv­ttyà samanvita÷ 03,246.008c atithibhyo dadÃv annaæ prah­«ÂenÃntarÃtmanà 03,246.009a vrÅhidroïasya tadaho dadato 'nnaæ mahÃtmana÷ 03,246.009c Ói«Âaæ mÃtsaryahÅnasya vardhaty atithidarÓanÃt 03,246.010a tac chatÃny api bhu¤janti brÃhmaïÃnÃæ manÅ«iïÃm 03,246.010c munes tyÃgaviÓuddhyà tu tadannaæ v­ddhim ­cchati 03,246.011a taæ tu ÓuÓrÃva dharmi«Âhaæ mudgalaæ saæÓitavratam 03,246.011c durvÃsà n­pa digvÃsÃs tam athÃbhyÃjagÃma ha 03,246.012a bibhrac cÃniyataæ ve«am unmatta iva pÃï¬ava 03,246.012c vikaca÷ paru«Ã vÃco vyÃharan vividhà muni÷ 03,246.013a abhigamyÃtha taæ vipram uvÃca munisattama÷ 03,246.013c annÃrthinam anuprÃptaæ viddhi mÃæ munisattama 03,246.014a svÃgataæ te 'stv iti muniæ mudgala÷ pratyabhëata 03,246.014c pÃdyam ÃcamanÅyaæ ca prativedyÃnnam uttamam 03,246.015a prÃdÃt sa tapasopÃttaæ k«udhitÃyÃtithivratÅ 03,246.015c unmattÃya parÃæ ÓraddhÃm ÃsthÃya sa dh­tavrata÷ 03,246.016a tatas tadannaæ rasavat sa eva k«udhayÃnvita÷ 03,246.016c bubhuje k­tsnam unmatta÷ prÃdÃt tasmai ca mudgala÷ 03,246.017a bhuktvà cÃnnaæ tata÷ sarvam ucchi«ÂenÃtmanas tata÷ 03,246.017b*1185_01 Óe«e* * * *lipya hasan gÃyan pradhÃvati 03,246.017b*1185_02 n­tyate dhÃvate caiva buddhyà tat kroÓate yathà 03,246.017c athÃnulilipe 'ÇgÃni jagÃma ca yathÃgatam 03,246.018a evaæ dvitÅye saæprÃpte parvakÃle manÅ«iïa÷ 03,246.018c Ãgamya bubhuje sarvam annam u¤chopajÅvina÷ 03,246.019a nirÃhÃras tu sa munir u¤cham Ãrjayate puna÷ 03,246.019c na cainaæ vikriyÃæ netum aÓakan mudgalaæ k«udhà 03,246.020a na krodho na ca mÃtsaryaæ nÃvamÃno na saæbhrama÷ 03,246.020c saputradÃram u¤chantam ÃviveÓa dvijottamam 03,246.021a tathà tam u¤chadharmÃïaæ durvÃsà munisattamam 03,246.021c upatasthe yathÃkÃlaæ «aÂk­tva÷ k­taniÓcaya÷ 03,246.022a na cÃsya mÃnasaæ kiæ cid vikÃraæ dad­Óe muni÷ 03,246.022c Óuddhasattvasya Óuddhaæ sa dad­Óe nirmalaæ mana÷ 03,246.023a tam uvÃca tata÷ prÅta÷ sa munir mudgalaæ tadà 03,246.023c tvatsamo nÃsti loke 'smin dÃtà mÃtsaryavarjita÷ 03,246.024a k«ud dharmasaæj¤Ãæ praïudaty Ãdatte dhairyam eva ca 03,246.024c vi«ayÃnusÃriïÅ jihvà kar«aty eva rasÃn prati 03,246.025a ÃhÃraprabhavÃ÷ prÃïà mano durnigrahaæ calam 03,246.025c manasaÓ cendriyÃïÃæ cÃpy aikÃgryaæ niÓcitaæ tapa÷ 03,246.026a ÓrameïopÃrjitaæ tyaktuæ du÷khaæ Óuddhena cetasà 03,246.026c tat sarvaæ bhavatà sÃdho yathÃvad upapÃditam 03,246.027a prÅtÃ÷ smo 'nug­hÅtÃÓ ca sametya bhavatà saha 03,246.027b*1186_01 sadbhi÷ samÃgamo nityaæ sarvapÃpahara÷ sm­ta÷ 03,246.027b*1187_01 pÃvanaæ paramaæ manye darÓanaæ te mahÃmune 03,246.027c indriyÃbhijayo dhairyaæ saævibhÃgo dama÷ Óama÷ 03,246.028a dayà satyaæ ca dharmaÓ ca tvayi sarvaæ prati«Âhitam 03,246.028b*1188_01 lokÃ÷ samastà dharmeïa dhÃryante sacarÃcarÃ÷ 03,246.028b*1188_02 dharmo 'pi dhÃryate brahman dh­tiyuktÃtmanà tvayà 03,246.028b*1189_01 viÓuddhasattvasaæpanno na tvad anyo 'sti kaÓ cana 03,246.028c jitÃs te karmabhir lokÃ÷ prÃpto 'si paramÃæ gatim 03,246.029a aho dÃnaæ vighu«Âaæ te sumahat svargavÃsibhi÷ 03,246.029c saÓarÅro bhavÃn gantà svargaæ sucaritavrata 03,246.030a ity evaæ vadatas tasya tadà durvÃsaso mune÷ 03,246.030c devadÆto vimÃnena mudgalaæ pratyupasthita÷ 03,246.031a haæsasÃrasayuktena kiÇkiïÅjÃlamÃlinà 03,246.031c kÃmagena vicitreïa divyagandhavatà tathà 03,246.032a uvÃca cainaæ viprar«iæ vimÃnaæ karmabhir jitam 03,246.032c samupÃroha saæsiddhiæ prÃpto 'si paramÃæ mune 03,246.033a tam evaævÃdinam ­«ir devadÆtam uvÃca ha 03,246.033c icchÃmi bhavatà proktÃn guïÃn svarganivÃsinÃm 03,246.034a ke guïÃs tatra vasatÃæ kiæ tapa÷ kaÓ ca niÓcaya÷ 03,246.034c svarge svargasukhaæ kiæ ca do«o và devadÆtaka 03,246.035a satÃæ saptapadaæ mitram Ãhu÷ santa÷ kulocitÃ÷ 03,246.035c mitratÃæ ca purask­tya p­cchÃmi tvÃm ahaæ vibho 03,246.036a yad atra tathyaæ pathyaæ ca tad bravÅhy avicÃrayan 03,246.036c Órutvà tathà kari«yÃmi vyavasÃyaæ girà tava 03,247.001 devadÆta uvÃca 03,247.001a mahar«e 'kÃryabuddhis tvaæ ya÷ svargasukham uttamam 03,247.001c saæprÃptaæ bahu mantavyaæ vim­Óasy abudho yathà 03,247.001d*1190_01 nandanÃdÅni ramyÃïi tatrodyÃnÃni mudgala 03,247.001d*1190_02 sarvakÃmaphalair v­k«ai÷ ÓobhitÃni samantata÷ 03,247.002a upari«ÂÃd asau loko yo 'yaæ svar iti saæj¤ita÷ 03,247.002c Ærdhvaga÷ satpatha÷ ÓaÓvad devayÃnacaro mune 03,247.003a nÃtaptatapasa÷ puæso nÃmahÃyaj¤ayÃjina÷ 03,247.003c nÃn­tà nÃstikÃÓ caiva tatra gacchanti mudgala 03,247.004a dharmÃtmÃno jitÃtmÃna÷ ÓÃntà dÃntà vimatsarÃ÷ 03,247.004c dÃnadharmaratÃ÷ puæsa÷ ÓÆrÃÓ cÃhatalak«aïÃ÷ 03,247.005a tatra gacchanti karmÃgryaæ k­tvà ÓamadamÃtmakam 03,247.005c lokÃn puïyak­tÃæ brahman sadbhir ÃsevitÃn n­bhi÷ 03,247.006a devÃ÷ sÃdhyÃs tathà viÓve marutaÓ ca mahar«ibhi÷ 03,247.006c yÃmà dhÃmÃÓ ca maudgalya gandharvÃpsarasas tathà 03,247.006d*1191_01 devÃnÃm api maudgalya kÃÇk«ità sà parà gati÷ 03,247.006d*1191_02 na du÷kham asukhaæ cÃpi rÃgadve«au kuto mune 03,247.007a e«Ãæ devanikÃyÃnÃæ p­thak p­thag anekaÓa÷ 03,247.007c bhÃsvanta÷ kÃmasaæpannà lokÃs tejomayÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,247.008a trayastriæÓat sahasrÃïi yojanÃnÃæ hiraïmaya÷ 03,247.008c meru÷ parvatarì yatra devodyÃnÃni mudgala 03,247.009a nandanÃdÅni puïyÃni vihÃrÃ÷ puïyakarmaïÃm 03,247.009c na k«utpipÃse na glÃnir na ÓÅto«ïabhayaæ tathà 03,247.010a bÅbhatsam aÓubhaæ vÃpi rogà và tatra ke cana 03,247.010c manoj¤Ã÷ sarvato gandhÃ÷ sukhasparÓÃÓ ca sarvaÓa÷ 03,247.011a ÓabdÃ÷ ÓrutimanogrÃhyÃ÷ sarvatas tatra vai mune 03,247.011c na Óoko na jarà tatra nÃyÃsaparidevane 03,247.012a Åd­Óa÷ sa mune loka÷ svakarmaphalahetuka÷ 03,247.012c suk­tais tatra puru«Ã÷ saæbhavanty Ãtmakarmabhi÷ 03,247.013a taijasÃni ÓarÅrÃïi bhavanty atropapadyatÃm 03,247.013c karmajÃny eva maudgalya na mÃt­pit­jÃny uta 03,247.014a na ca svedo na daurgandhyaæ purÅ«aæ mÆtram eva ca 03,247.014c te«Ãæ na ca rajo vastraæ bÃdhate tatra vai mune 03,247.015a na mlÃyanti srajas te«Ãæ divyagandhà manoramÃ÷ 03,247.015c paryuhyante vimÃnaiÓ ca brahmann evaævidhÃÓ ca te 03,247.016a År«yÃÓokaklamÃpetà mohamÃtsaryavarjitÃ÷ 03,247.016c sukhaæ svargajitas tatra vartayanti mahÃmune 03,247.017a te«Ãæ tathÃvidhÃnÃæ tu lokÃnÃæ munipuægava 03,247.017c upary upari Óakrasya lokà divyaguïÃnvitÃ÷ 03,247.018a purastÃd brahmaïas tatra lokÃs tejomayÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,247.018c yatra yÃnty ­«ayo brahman pÆtÃ÷ svai÷ karmabhi÷ Óubhai÷ 03,247.019a ­bhavo nÃma tatrÃnye devÃnÃm api devatÃ÷ 03,247.019c te«Ãæ lokÃ÷ paratare tÃn yajantÅha devatÃ÷ 03,247.020a svayaæprabhÃs te bhÃsvanto lokÃ÷ kÃmadughÃ÷ pare 03,247.020c na te«Ãæ strÅk­tas tÃpo na lokaiÓvaryamatsara÷ 03,247.021a na vartayanty Ãhutibhis te nÃpy am­tabhojanÃ÷ 03,247.021c tathà divyaÓarÅrÃs te na ca vigrahamÆrtaya÷ 03,247.022a na sukhe sukhakÃmÃÓ ca devadevÃ÷ sanÃtanÃ÷ 03,247.022c na kalpaparivarte«u parivartanti te tathà 03,247.023a jarà m­tyu÷ kutas te«Ãæ har«a÷ prÅti÷ sukhaæ na ca 03,247.023c na du÷khaæ na sukhaæ cÃpi rÃgadve«au kuto mune 03,247.024a devÃnÃm api maudgalya kÃÇk«ità sà gati÷ parà 03,247.024c du«prÃpà paramà siddhir agamyà kÃmagocarai÷ 03,247.025a trayastriæÓad ime lokÃ÷ Óe«Ã lokà manÅ«ibhi÷ 03,247.025c gamyante niyamai÷ Óre«Âhair dÃnair và vidhipÆrvakai÷ 03,247.026a seyaæ dÃnak­tà vyu«Âir atra prÃptà sukhÃvahà 03,247.026c tÃæ bhuÇk«va suk­tair labdhÃæ tapasà dyotitaprabha÷ 03,247.027a etat svargasukhaæ vipra lokà nÃnÃvidhÃs tathà 03,247.027c guïÃ÷ svargasya proktÃs te do«Ãn api nibodha me 03,247.028a k­tasya karmaïas tatra bhujyate yat phalaæ divi 03,247.028c na cÃnyat kriyate karma mÆlacchedena bhujyate 03,247.029a so 'tra do«o mama matas tasyÃnte patanaæ ca yat 03,247.029c sukhavyÃptamanaskÃnÃæ patanaæ yac ca mudgala 03,247.030a asaæto«a÷ parÅtÃpo d­«Âvà dÅptatarÃ÷ Óriya÷ 03,247.030c yad bhavaty avare sthÃne sthitÃnÃæ tac ca du«karam 03,247.031a saæj¤ÃmohaÓ ca patatÃæ rajasà ca pradhar«aïam 03,247.031c pramlÃne«u ca mÃlye«u tata÷ pipati«or bhayam 03,247.032a à brahmabhavanÃd ete do«Ã maudgalya dÃruïÃ÷ 03,247.032c nÃkaloke suk­tinÃæ guïÃs tv ayutaÓo n­ïÃm 03,247.033a ayaæ tv anyo guïa÷ Óre«ÂhaÓ cyutÃnÃæ svargato mune 03,247.033c ÓubhÃnuÓayayogena manu«ye«ÆpajÃyate 03,247.034a tatrÃpi sumahÃbhÃga÷ sukhabhÃg abhijÃyate 03,247.034c na cet saæbudhyate tatra gacchaty adhamatÃæ tata÷ 03,247.034d*1192_01 tatra gatvà nivartante na budhà yoginas tathà 03,247.035a iha yat kriyate karma tat paratropabhujyate 03,247.035c karmabhÆmir iyaæ brahman phalabhÆmir asau matà 03,247.036a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yan mÃæ p­cchasi mudgala 03,247.036c tavÃnukampayà sÃdho sÃdhu gacchÃma mÃciram 03,247.037 vyÃsa uvÃca 03,247.037a etac chrutvà tu maudgalyo vÃkyaæ vimam­Óe dhiyà 03,247.037c vim­Óya ca muniÓre«Âho devadÆtam uvÃca ha 03,247.038a devadÆta namas te 'stu gaccha tÃta yathÃsukham 03,247.038c mahÃdo«eïa me kÃryaæ na svargeïa sukhena và 03,247.039a patanaæ tan mahad du÷khaæ paritÃpa÷ sudÃruïa÷ 03,247.039c svargabhÃjaÓ cyavantÅha tasmÃt svargaæ na kÃmaye 03,247.040a yatra gatvà na Óocanti na vyathanti calanti và 03,247.040c tad ahaæ sthÃnam atyantaæ mÃrgayi«yÃmi kevalam 03,247.040d*1193_00 mudgala uvÃca 03,247.040d*1193_01 mahÃntas tu amÅ do«Ãs tvayà svargasya kÅrtitÃ÷ 03,247.040d*1193_02 devadÆta uvÃca 03,247.040d*1193_02 nirdo«a eva yas tv anyo lokaæ taæ pravadasva me 03,247.040d*1193_03 brahmaïa÷ sadanÃd Ærdhvaæ tad vi«ïo÷ paramaæ padam 03,247.040d*1193_04 Óuddhaæ sanÃtanaæ jyoti÷ paraæ brahmeti yad vidu÷ 03,247.040d*1193_05 na tatra vipra gacchanti puru«Ã vi«ayÃtmakÃ÷ 03,247.040d*1193_06 dambhalobhamahÃkrodhamohadrohair abhidrutÃ÷ 03,247.040d*1193_07 nirmamà nirahaækÃrà nirdvaædvÃ÷ saæyatendriyÃ÷ 03,247.040d*1193_08 dhyÃnayogaparÃÓ caiva tatra gacchanti mÃnavÃ÷ 03,247.041a ity uktvà sa munir vÃkyaæ devadÆtaæ vis­jya tam 03,247.041c Óilo¤chav­ttim uts­jya Óamam Ãti«Âhad uttamam 03,247.042a tulyanindÃstutir bhÆtvà samalo«ÂÃÓmakäcana÷ 03,247.042c j¤Ãnayogena Óuddhena dhyÃnanityo babhÆva ha 03,247.042d*1194_01 nig­hÅtendriyagrÃmaæ samayojayad Ãtmani 03,247.042d*1194_02 yuktacittaæ tathÃtmÃnaæ yuyoja parameÓvare 03,247.043a dhyÃnayogÃd balaæ labdhvà prÃpya carddhim anuttamÃm 03,247.043c jagÃma ÓÃÓvatÅæ siddhiæ parÃæ nirvÃïalak«aïÃm 03,247.044a tasmÃt tvam api kaunteya na Óokaæ kartum arhasi 03,247.044c rÃjyÃt sphÅtÃt paribhra«Âas tapasà tad avÃpsyasi 03,247.045a sukhasyÃnantaraæ du÷khaæ du÷khasyÃnantaraæ sukham 03,247.045c paryÃyeïopavartante naraæ nemim arà iva 03,247.046a pit­paitÃmahaæ rÃjyaæ prÃpsyasy amitavikrama 03,247.046c var«Ãt trayodaÓÃd Ærdhvaæ vyetu te mÃnaso jvara÷ 03,247.047 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,247.047a evam uktvà sa bhagavÃn vyÃsa÷ pÃï¬avanandanam 03,247.047c jagÃma tapase dhÅmÃn punar evÃÓramaæ prati 03,247.047d@025_0000 janamejaya uvÃca 03,247.047d@025_0001 vasatsv evaæ vane te«u pÃï¬ave«u mahÃtmasu 03,247.047d@025_0002 ramamÃïe«u citrÃbhi÷ kathÃbhir munibhi÷ saha 03,247.047d@025_0003 sÆryadattÃk«ayÃnnena k­«ïÃyà bhojanÃvadhi 03,247.047d@025_0004 brÃhmaïÃæs tarpamÃïe«u ye cÃnnÃrtham upÃgatÃ÷ 03,247.047d@025_0005 ÃraïyÃnÃæ m­gÃïÃæ ca mÃæsair nÃnÃvidhair api 03,247.047d@025_0006 dhÃrtarëÂrà durÃtmÃna÷ sarve duryodhanÃdaya÷ 03,247.047d@025_0007 kathaæ te«v anvavartanta pÃpÃcÃrà mahÃmune 03,247.047d@025_0008 du÷ÓÃsanasya karïasya ÓakuneÓ ca mate sthitÃ÷ 03,247.047d@025_0009 etad Ãcak«va bhagavan vaiÓaæpÃyana p­cchata÷ 03,247.047d@025_0009 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,247.047d@025_0010 Órutvà te«Ãæ tathà v­ttiæ nagare vasatÃm iva 03,247.047d@025_0011 duryodhano mahÃrÃja te«u pÃpam arocayat 03,247.047d@025_0012 tathà tair nik­tipraj¤ai÷ karïadu÷ÓÃsanÃdibhi÷ 03,247.047d@025_0013 nÃnopÃyair aghaæ te«u cintayatsu durÃtmasu 03,247.047d@025_0014 abhyÃgacchat sa dharmÃtmà tapasvÅ sumahÃyaÓÃ÷ 03,247.047d@025_0015 Ói«yÃyutasamopeto durvÃsà nÃma kÃmata÷ 03,247.047d@025_0016 tam Ãgatam abhiprek«ya muniæ paramakopanam 03,247.047d@025_0017 duryodhano vinÅtÃtmà praÓrayeïa damena ca 03,247.047d@025_0018 sahito bhrÃt­bhi÷ ÓrÅmÃn Ãtithyena nyamantrayat 03,247.047d@025_0019 vidhivat pÆjayÃm Ãsa svayaæ kiækaravat sthita÷ 03,247.047d@025_0020 ahÃni kati cit tatra tasthau sa munisattama÷ 03,247.047d@025_0021 taæ ca paryacarad rÃjà divÃrÃtram atandrita÷ 03,247.047d@025_0022 duryodhano mahÃrÃja ÓÃpÃt tasya viÓaÇkita÷ 03,247.047d@025_0023 k«udhito 'smi dadasvÃnnaæ ÓÅghraæ mama narÃdhipa 03,247.047d@025_0024 ity uktvà gacchati snÃtuæ pratyÃgacchati vai cirÃt 03,247.047d@025_0025 na bhok«yÃmy adya me nÃsti k«udhety uktvaity adarÓanam 03,247.047d@025_0026 akasmÃd etya ca brÆte bhojayÃsmÃæs tvarÃnvita÷ 03,247.047d@025_0027 kadà cic ca niÓÅthe sa utthÃya nik­tau sthita÷ 03,247.047d@025_0028 pÆrvavat kÃrayitvÃnnaæ na bhuÇkte garhayan sma sa÷ 03,247.047d@025_0029 vartamÃne tathà tasmin yadà duryodhano n­pa÷ 03,247.047d@025_0030 vik­tiæ naiti na krodhaæ tadà tu«Âo 'bhavan muni÷ 03,247.047d@025_0031 Ãha cainaæ durÃdhar«o varado 'smÅti bhÃrata 03,247.047d@025_0032 varaæ varaya bhadraæ te yat te manasi vartate 03,247.047d@025_0033 mayi prÅte tu yad dharmyaæ nÃlabhyaæ vidyate tava 03,247.047d@025_0034 etac chrutvà vacas tasya mahar«er bhÃvitÃtmana÷ 03,247.047d@025_0035 amanyata punar jÃtam ÃtmÃnaæ sa suyodhana÷ 03,247.047d@025_0036 prÃg eva mantritaæ cÃsÅt karïadu÷ÓÃsanÃdibhi÷ 03,247.047d@025_0037 yÃcanÅyaæ munes tu«ÂÃd iti niÓcitya durmati÷ 03,247.047d@025_0038 atihar«Ãnvito rÃjà varam enam ayÃcata 03,247.047d@025_0039 Ói«yai÷ saha mama brahman yathà jÃto 'tithir bhavÃn 03,247.047d@025_0040 asmatkule mahÃrÃjo jye«Âha÷ Óre«Âho yudhi«Âhira÷ 03,247.047d@025_0041 vane vasati dharmÃtmà bhrÃt­bhi÷ parivÃrita÷ 03,247.047d@025_0042 guïavä ÓÅlasaæpannas tasya tvam atithir bhava 03,247.047d@025_0043 yadà ca rÃjaputrÅ sà sukumÃrÅ yaÓasvinÅ 03,247.047d@025_0044 bhojayitvà dvijÃn sarvÃn patÅæÓ ca varavarïinÅ 03,247.047d@025_0045 viÓrÃntà ca svayaæ bhuktvà sukhÃsÅnà bhaved yadà 03,247.047d@025_0046 tadà tvaæ tatra gacchethà yady anugrÃhyatà mayi 03,247.047d@025_0047 tathà kari«ye tvatprÅtyety evam uktvà suyodhanam 03,247.047d@025_0048 durvÃsà api viprendro yathÃgatam agÃt tata÷ 03,247.047d@025_0049 k­tÃrtham iva cÃtmÃnaæ tadà mene suyodhana÷ 03,247.047d@025_0050 kareïa ca karaæ g­hya karïasya mudito bh­Óam 03,247.047d@025_0051 karïo 'pi bhrÃt­sahitam ity uvÃca n­paæ mudà 03,247.047d@025_0052 di«Âyà kÃma÷ susaæv­tto di«Âyà kaurava vardhase 03,247.047d@025_0053 di«Âyà te Óatravo magnà dustare vyasanÃrïave 03,247.047d@025_0054 durvÃsa÷krodhaje vahnau patitÃ÷ pÃï¬unandanÃ÷ 03,247.047d@025_0055 svair eva te mahÃpÃpair gatà vai dustaraæ tama÷ 03,247.047d@025_0056 itthaæ te nik­tipraj¤Ã rÃjan duryodhanÃdaya÷ 03,247.047d@025_0057 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,247.047d@025_0057 hasanta÷ prÅtamanaso jagmu÷ svaæ svaæ niketanam 03,247.047d@025_0058 tata÷ kadà cid durvÃsÃ÷ sukhÃsÅnÃæs tu pÃï¬avÃn 03,247.047d@025_0059 bhuktvà cÃvasthitÃæ k­«ïÃæ j¤Ãtvà tasmin vane muni÷ 03,247.047d@025_0060 abhyÃgacchat pariv­ta÷ Ói«yair ayutasaæmitai÷ 03,247.047d@025_0061 d­«ÂvÃyÃntaæ tam atithiæ sa ca rÃjà yudhi«Âhira÷ 03,247.047d@025_0062 jagÃmÃbhimukha÷ ÓrÅmÃn saha bhrÃt­bhir acyuta÷ 03,247.047d@025_0063 tasmai baddhväjaliæ samyag upaveÓya varÃsane 03,247.047d@025_0064 vidhivat pÆjayitvà tam Ãtithyena nyamantrayat 03,247.047d@025_0065 Ãhnikaæ bhagavan k­tvà ÓÅghram ehÅti cÃbravÅt 03,247.047d@025_0066 jagÃma ca muni÷ so 'pi snÃtuæ Ói«yai÷ sahÃnagha÷ 03,247.047d@025_0067 bhojayet saha Ói«yaæ mÃæ katham ity avicintayan 03,247.047d@025_0068 nyamajjat salile cÃpi munisaægha÷ samÃhita÷ 03,247.047d@025_0069 etasminn antare rÃjan draupadÅ yo«itÃæ varà 03,247.047d@025_0070 cintÃm avÃpa paramÃm annaheto÷ pativratà 03,247.047d@025_0071 sà cintayantÅ ca yadà nÃnnahetum avindata 03,247.047d@025_0072 manasà cintayÃm Ãsa k­«ïaæ kaæsani«Ædanam 03,247.047d@025_0073 k­«ïa k­«ïa mahÃbÃho devakÅnandanÃvyaya 03,247.047d@025_0074 vÃsudeva jagannÃtha praïatÃrtivinÃÓana 03,247.047d@025_0075 viÓvÃtman viÓvajanaka viÓvaharta÷ prabho 'vyaya 03,247.047d@025_0076 prapannapÃla gopÃla prajÃpÃla parÃtpara 03,247.047d@025_0077 ÃkÆtÅnÃæ ca cittÅnÃæ pravartaka natÃsmi te 03,247.047d@025_0078 vareïya varadÃnanta agatÅnÃæ gatir bhava 03,247.047d@025_0079 purÃïapuru«a prÃïamanov­ttyÃdyagocara 03,247.047d@025_0080 sarvÃdhyak«a parÃdhyak«a tvÃm ahaæ Óaraïaæ gatà 03,247.047d@025_0081 pÃhi mÃæ k­payà deva ÓaraïÃgatavatsala 03,247.047d@025_0082 nÅlotpaladalaÓyÃma padmagarbhÃruïek«aïa 03,247.047d@025_0083 pÅtÃmbaraparÅdhÃna lasatkaustubhabhÆ«aïa 03,247.047d@025_0084 tvam Ãdir anto bhÆtÃnÃæ tvam eva ca parÃyaïam 03,247.047d@025_0085 parÃt parataraæ jyotir viÓvÃtmà sarvatomukha÷ 03,247.047d@025_0086 tvÃm evÃhu÷ paraæ bÅjaæ nidhÃnaæ sarvasaæpadÃm 03,247.047d@025_0087 tvayà nÃthena deveÓa sarvÃpadbhyo bhayaæ na hi 03,247.047d@025_0088 du÷ÓÃsanÃd ahaæ pÆrvaæ sabhÃyÃæ mocità yathà 03,247.047d@025_0089 tathaiva saækaÂÃd asmÃn mÃm uddhartum ihÃrhasi 03,247.047d@025_0090 evaæ stutas tadà deva÷ k­«ïayà bhaktavatsala÷ 03,247.047d@025_0091 draupadyÃ÷ saækaÂaæ j¤Ãtvà devadevo jagatpati÷ 03,247.047d@025_0092 pÃrÓvasthÃæ Óayane tyaktvà rukmiïÅæ keÓava÷ prabhu÷ 03,247.047d@025_0093 tatrÃjagÃma tvarito hy acintyagatir ÅÓvara÷ 03,247.047d@025_0094 tatas taæ draupadÅ d­«Âvà praïamya parayà mudà 03,247.047d@025_0095 abravÅd vÃsudevÃya muner ÃgamanÃdikam 03,247.047d@025_0096 tatas tÃm abravÅt k­«ïa÷ k«udhito 'smi bh­ÓÃtura÷ 03,247.047d@025_0097 ÓÅghraæ bhojaya mÃæ k­«ïe paÓcÃt sarvaæ kari«yasi 03,247.047d@025_0098 niÓamya tadvaca÷ k­«ïà lajjità vÃkyam abravÅt 03,247.047d@025_0099 sthÃlyÃæ bhÃskaradattÃyÃm annaæ madbhojanÃvadhi 03,247.047d@025_0100 bhuktavaty asmy ahaæ deva tasmÃd annaæ na vidyate 03,247.047d@025_0101 tata÷ provÃca bhagavÃn k­«ïÃæ kamalalocana÷ 03,247.047d@025_0102 k­«ïe na narmakÃlo 'yaæ k«ucchrameïÃture mayi 03,247.047d@025_0103 ÓÅghraæ gaccha mama sthÃlÅm Ãnayitvà pradarÓaya 03,247.047d@025_0104 iti nirbandhata÷ sthÃlÅm ÃnÃyya sa yadÆdvaha÷ 03,247.047d@025_0105 sthÃlyÃ÷ kaïÂhe 'tha saælagnaæ ÓÃkÃnnaæ vÅk«ya keÓava÷ 03,247.047d@025_0106 upayujyÃbravÅd enÃm anena harir ÅÓvara÷ 03,247.047d@025_0107 viÓvÃtmà prÅyatÃæ devas tu«ÂaÓ cÃstv iti yaj¤abhuk 03,247.047d@025_0108 ÃkÃraya munŤ ÓÅghraæ bhojanÃyeti cÃbravÅt 03,247.047d@025_0109 tato jagÃma tvarita÷ sahadevo mahÃyaÓÃ÷ 03,247.047d@025_0110 snÃtuæ gatÃn devanadyÃæ durvÃsa÷prabh­tÅn munÅn 03,247.047d@025_0111 te cÃvatÅrïÃ÷ salile k­tavanto 'ghamar«aïam 03,247.047d@025_0112 d­«ÂvodgÃrÃn sÃnnarasÃæs t­ptyà paramayà yutÃ÷ 03,247.047d@025_0113 uttÅrya salilÃt tasmÃd d­«Âavanta÷ parasparam 03,247.047d@025_0114 durvÃsasam abhiprek«ya sarve te munayo 'bruvan 03,247.047d@025_0115 rÃj¤Ã hi kÃrayitvÃnnaæ vayaæ snÃtuæ samÃgatÃ÷ 03,247.047d@025_0116 ÃkaïÂhat­ptà viprar«e kiæ svid bhu¤jÃmahe vayam 03,247.047d@025_0117 durvÃsà uvÃca 03,247.047d@025_0117 v­thà pÃka÷ k­to 'smÃbhis tatra kiæ karavÃmahe 03,247.047d@025_0118 v­thÃpÃkena rÃjar«er aparÃdha÷ k­to mahÃn 03,247.047d@025_0119 mÃsmÃn adhÃk«ur d­«Âvaiva pÃï¬avÃ÷ krÆracak«u«Ã 03,247.047d@025_0120 sm­tvÃnubhÃvaæ rÃjar«er ambarÅ«asya dhÅmata÷ 03,247.047d@025_0121 bibhemi sutarÃæ viprà haripÃdÃÓrayÃj janÃt 03,247.047d@025_0122 pÃï¬avÃÓ ca mahÃtmÃna÷ sarve dharmaparÃyaïÃ÷ 03,247.047d@025_0123 ÓÆrÃÓ ca k­tavidyÃÓ ca vratinas tapasi sthitÃ÷ 03,247.047d@025_0124 sadÃcÃraratà nityaæ vÃsudevaparÃyaïÃ÷ 03,247.047d@025_0125 kruddhÃs te nirdaheyur vai tÆlarÃÓim ivÃnala÷ 03,247.047d@025_0126 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,247.047d@025_0126 tata etÃn ap­«Âvaiva Ói«yÃ÷ ÓÅghraæ palÃyata 03,247.047d@025_0127 ity uktÃs te dvijÃ÷ sarve muninà guruïà tadà 03,247.047d@025_0128 pÃï¬avebhyo bh­Óaæ bhÅtà dudruvus te diÓo daÓa 03,247.047d@025_0129 sahadevo devanadyÃm apaÓyan munisattamÃn 03,247.047d@025_0130 tÅrthe«v itas tatas tasyà vicacÃra gave«ayan 03,247.047d@025_0131 tatrasthebhyas tÃpasebhya÷ Órutvà tÃæÓ caiva vidrutÃn 03,247.047d@025_0132 yudhi«Âhiram athÃbhyetya taæ v­ttÃntaæ nyavedayat 03,247.047d@025_0133 tatas te pÃï¬avÃ÷ sarve pratyÃgamanakÃÇk«iïa÷ 03,247.047d@025_0134 pratÅk«anta÷ kiyat kÃlaæ jitÃtmÃno 'vatasthire 03,247.047d@025_0135 niÓÅthe 'bhyetya cÃkasmÃd asmÃn sa chalayi«yati 03,247.047d@025_0136 kathaæ ca nistaremÃsmÃt k­cchrÃd daivopasÃditÃt 03,247.047d@025_0137 iti cintÃparÃn d­«Âvà ni÷Óvasanto muhur muhu÷ 03,247.047d@025_0138 uvÃca vacanaæ ÓrÅmÃn k­«ïa÷ pratyak«atÃæ gata÷ 03,247.047d@025_0138 ÓrÅk­«ïa uvÃca 03,247.047d@025_0139 bhavatÃm Ãpadaæ j¤Ãtvà ­«e÷ paramakopanÃt 03,247.047d@025_0140 draupadyà cintita÷ pÃrthà ahaæ satvaram Ãgata÷ 03,247.047d@025_0141 na bhayaæ vidyate tasmÃd ­«er durvÃsaso 'lpakam 03,247.047d@025_0142 tejasà bhavatÃæ bhÅta÷ pÆrvam eva palÃyita÷ 03,247.047d@025_0143 dharmanityÃs tu ye ke cin na te sÅdanti karhi cit 03,247.047d@025_0144 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,247.047d@025_0144 Ãp­cche vo gami«yÃmi niyataæ bhadram astu va÷ 03,247.047d@025_0145 Órutveritaæ keÓavasya babhÆvu÷ svasthamÃnasÃ÷ 03,247.047d@025_0146 draupadyà sahitÃ÷ pÃrthÃs tam Æcur vigatajvarÃ÷ 03,247.047d@025_0147 tvayà nÃthena govinda dustarÃm Ãpadaæ vibho 03,247.047d@025_0148 tÅrïÃ÷ plavam ivÃsÃdya majjamÃnà mahÃrïave 03,247.047d@025_0149 svasti sÃdhaya bhadraæ te ity Ãj¤Ãto yayau purÅm 03,247.047d@025_0150 pÃï¬avÃÓ ca mahÃbhÃga draupadyà sahitÃ÷ prabho 03,247.047d@025_0151 Æ«u÷ prah­«Âamanaso viharanto vanÃd vanam 03,247.047d@025_0152 iti te 'bhihitaæ rÃjan yat p­«Âo 'ham iha tvayà 03,247.047d@025_0153 evaævidhÃny alÅkÃni dhÃrtarëÂair durÃtmabhi÷ 03,247.047d@025_0154 pÃï¬ave«u vanasthe«u prayuktÃni v­thÃbhavan 03,248.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,248.001a tasmin bahum­ge 'raïye ramamÃïà mahÃrathÃ÷ 03,248.001c kÃmyake bharataÓre«Âhà vijahrus te yathÃmarÃ÷ 03,248.002a prek«amÃïà bahuvidhÃn vanoddeÓÃn samantata÷ 03,248.002c yathartukÃlaramyÃÓ ca vanarÃjÅ÷ supu«pitÃ÷ 03,248.003a pÃï¬avà m­gayÃÓÅlÃÓ carantas tan mahÃvanam 03,248.003c vijahrur indrapratimÃ÷ kaæ cit kÃlam ariædamÃ÷ 03,248.004a tatas te yaugapadyena yayu÷ sarve caturdiÓam 03,248.004c m­gayÃæ puru«avyÃghrà brÃhmaïÃrthe paraætapÃ÷ 03,248.005a draupadÅm ÃÓrame nyasya t­ïabindor anuj¤ayà 03,248.005c mahar«er dÅptatapaso dhaumyasya ca purodhasa÷ 03,248.006a tatas tu rÃjà sindhÆnÃæ vÃrddhak«atrir mahÃyaÓÃ÷ 03,248.006c vivÃhakÃma÷ ÓÃlveyÃn prayÃta÷ so 'bhavat tadà 03,248.007a mahatà paribarheïa rÃjayogyena saæv­ta÷ 03,248.007c rÃjabhir bahubhi÷ sÃrdham upÃyÃt kÃmyakaæ ca sa÷ 03,248.008a tatrÃpaÓyat priyÃæ bhÃryÃæ pÃï¬avÃnÃæ yaÓasvinÅm 03,248.008c ti«ÂhantÅm ÃÓramadvÃri draupadÅæ nirjane vane 03,248.009a vibhrÃjamÃnÃæ vapu«Ã bibhratÅæ rÆpam uttamam 03,248.009c bhrÃjayantÅæ vanoddeÓaæ nÅlÃbhram iva vidyutam 03,248.010a apsarà devakanyà và mÃyà và devanirmità 03,248.010c iti k­tväjaliæ sarve dad­Óus tÃm aninditÃm 03,248.011a tata÷ sa rÃjà sindhÆnÃæ vÃrddhak«atrir jayadratha÷ 03,248.011c vismitas tÃm anindyÃÇgÅæ d­«ÂvÃsÅd dh­«ÂamÃnasa÷ 03,248.012a sa koÂikÃÓyaæ rÃjÃnam abravÅt kÃmamohita÷ 03,248.012c kasya tv e«ÃnavadyÃÇgÅ yadi vÃpi na mÃnu«Å 03,248.013a vivÃhÃrtho na me kaÓ cid imÃæ d­«ÂvÃtisundarÅm 03,248.013c etÃm evÃham ÃdÃya gami«yÃmi svam Ãlayam 03,248.014a gaccha jÃnÅhi saumyainÃæ kasya kà ca kuto 'pi và 03,248.014c kimartham Ãgatà subhrÆr idaæ kaïÂakitaæ vanam 03,248.015a api nÃma varÃrohà mÃm e«Ã lokasundarÅ 03,248.015c bhajed adyÃyatÃpÃÇgÅ sudatÅ tanumadhyamà 03,248.016a apy ahaæ k­takÃma÷ syÃm imÃæ prÃpya varastriyam 03,248.016c gaccha jÃnÅhi ko nv asyà nÃtha ity eva koÂika 03,248.017a sa koÂikÃÓyas tac chrutvà rathÃt praskandya kuï¬alÅ 03,248.017c upetya papraccha tadà kro«Âà vyÃghravadhÆm iva 03,249.001 koÂikÃÓya uvÃca 03,249.001a kà tvaæ kadambasya vinamya ÓÃkhÃm; ekÃÓrame ti«Âhasi ÓobhamÃnà 03,249.001c dedÅpyamÃnÃgniÓikheva naktaæ; dodhÆyamÃnà pavanena subhrÆ÷ 03,249.002a atÅva rÆpeïa samanvità tvaæ; na cÃpy araïye«u bibhe«i kiæ nu 03,249.002c devÅ nu yak«Å yadi dÃnavÅ vÃ; varÃpsarà daityavarÃÇganà và 03,249.003a vapu«matÅ voragarÃjakanyÃ; vanecarÅ và k«aïadÃcarastrÅ 03,249.003c yady eva rÃj¤o varuïasya patnÅ; yamasya somasya dhaneÓvarasya 03,249.004a dhÃtur vidhÃtu÷ savitur vibhor vÃ; Óakrasya và tvaæ sadanÃt prapannà 03,249.004c na hy eva na÷ p­cchasi ye vayaæ sma; na cÃpi jÃnÅma taveha nÃtham 03,249.005a vayaæ hi mÃnaæ tava vardhayanta÷; p­cchÃma bhadre prabhavaæ prabhuæ ca 03,249.005c Ãcak«va bandhÆæÓ ca patiæ kulaæ ca; tattvena yac ceha karo«i kÃryam 03,249.006a ahaæ tu rÃj¤a÷ surathasya putro; yaæ koÂikÃÓyeti vidur manu«yÃ÷ 03,249.006b*1195_01 vaÓyendriya÷ sabhyarucir varoru 03,249.006b*1195_02 v­ddhopasevÅ gurupÆjakaÓ ca 03,249.006c asau tu yas ti«Âhati käcanÃÇge; rathe huto 'gniÓ cayane yathaiva 03,249.006e trigartarÃja÷ kamalÃyatÃk«i; k«emaækaro nÃma sa e«a vÅra÷ 03,249.007a asmÃt paras tv e«a mahÃdhanu«mÃn; putra÷ kuïindÃdhipater vari«Âha÷ 03,249.007c nirÅk«ate tvÃæ vipulÃyatÃæsa÷; suvismita÷ parvatavÃsanitya÷ 03,249.007d*1196_01 suvismita÷ parvatavÃsanidro 03,249.007d*1196_02 na cÃpi jÃnÅma taveha nÃtham 03,249.008a asau tu ya÷ pu«kariïÅsamÅpe; ÓyÃmo yuvà ti«Âhati darÓanÅya÷ 03,249.008c ik«vÃkurÃj¤a÷ subalasya putra÷; sa e«a hantà dvi«atÃæ sugÃtri 03,249.009a yasyÃnuyÃtraæ dhvajina÷ prayÃnti; sauvÅrakà dvÃdaÓa rÃjaputrÃ÷ 03,249.009c ÓoïÃÓvayukte«u rathe«u sarve; makhe«u dÅptà iva havyavÃhÃ÷ 03,249.010a aÇgÃraka÷ ku¤jaraguptakaÓ ca; Óatruæjaya÷ saæjayasuprav­ddhau 03,249.010c prabhaækaro 'tha bhramaro raviÓ ca; ÓÆra÷ pratÃpa÷ kuharaÓ ca nÃma 03,249.011a yaæ «aÂsahasrà rathino 'nuyÃnti; nÃgà hayÃÓ caiva padÃtinaÓ ca 03,249.011c jayadratho nÃma yadi Órutas te; sauvÅrarÃja÷ subhage sa e«a÷ 03,249.012a tasyÃpare bhrÃtaro 'dÅnasattvÃ; balÃhakÃnÅkavidÃraïÃdhyÃ÷ 03,249.012c sauvÅravÅrÃ÷ pravarà yuvÃno; rÃjÃnam ete balino 'nuyÃnti 03,249.013a etai÷ sahÃyair upayÃti rÃjÃ; marudgaïair indra ivÃbhigupta÷ 03,249.013c ajÃnatÃæ khyÃpaya na÷ sukeÓi; kasyÃsi bhÃryà duhità ca kasya 03,250.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,250.001a athÃbravÅd draupadÅ rÃjaputrÅ; p­«Âà ÓibÅnÃæ pravareïa tena 03,250.001c avek«ya mandaæ pravimucya ÓÃkhÃæ; saæg­hïatÅ kauÓikam uttarÅyam 03,250.002a buddhyÃbhijÃnÃmi narendraputra; na mÃd­ÓÅ tvÃm abhibhëÂum arhà 03,250.002c na tveha vaktÃsti taveha vÃkyam; anyo naro vÃpy atha vÃpi nÃrÅ 03,250.003a ekà hy ahaæ saæprati tena vÃcaæ; dadÃni vai bhadra nibodha cedam 03,250.003c ahaæ hy araïye katham ekam ekÃ; tvÃm Ãlapeyaæ niratà svadharme 03,250.004a jÃnÃmi ca tvÃæ surathasya putraæ; yaæ koÂikÃÓyeti vidur manu«yÃ÷ 03,250.004c tasmÃd ahaæ Óaibya tathaiva tubhyam; ÃkhyÃmi bandhÆn prati tan nibodha 03,250.005a apatyam asmi drupadasya rÃj¤a÷; k­«ïeti mÃæ Óaibya vidur manu«yÃ÷ 03,250.005c sÃhaæ v­ïe pa¤ca janÃn patitve; ye khÃï¬avaprasthagatÃ÷ ÓrutÃs te 03,250.006a yudhi«Âhiro bhÅmasenÃrjunau ca; mÃdryÃÓ ca putrau puru«apravÅrau 03,250.006c te mÃæ niveÓyeha diÓaÓ catasro; vibhajya pÃrthà m­gayÃæ prayÃtÃ÷ 03,250.007a prÃcÅæ rÃjà dak«iïÃæ bhÅmaseno; jaya÷ pratÅcÅæ yamajÃv udÅcÅm 03,250.007c manye tu te«Ãæ rathasattamÃnÃæ; kÃlo 'bhita÷ prÃpta ihopayÃtum 03,250.008a saæmÃnità yÃsyatha tair yathe«Âaæ; vimucya vÃhÃn avagÃhayadhvam 03,250.008c priyÃtithir dharmasuto mahÃtmÃ; prÅto bhavi«yaty abhivÅk«ya yu«mÃn 03,250.009a etÃvad uktvà drupadÃtmajà sÃ; ÓaibyÃtmajaæ candramukhÅ pratÅtà 03,250.009c viveÓa tÃæ parïakuÂÅæ praÓastÃæ; saæcintya te«Ãm atithisvadharmam 03,251.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,251.001a athÃsÅne«u sarve«u te«u rÃjasu bhÃrata 03,251.001b*1197_01 yad uktaæ k­«ïayà sÃrdhaæ tat sarvaæ pratyavedayat 03,251.001b*1198_01 vÃkyaæ yathÃrthaæ tac chrutvà koÂikÃÓyamukhodgatam 03,251.001b*1199_01 koÂikÃÓyo jagÃmÃÓu sindhurÃjani«evitam 03,251.001c koÂikÃÓyavaca÷ Órutvà Óaibyaæ sauvÅrako 'bravÅt 03,251.002a yadà vÃcaæ vyÃharantyÃm asyÃæ me ramate mana÷ 03,251.002c sÅmantinÅnÃæ mukhyÃyÃæ viniv­tta÷ kathaæ bhavÃn 03,251.003a etÃæ d­«Âvà striyo me 'nyà yathà ÓÃkhÃm­gastriya÷ 03,251.003c pratibhÃnti mahÃbÃho satyam etad bravÅmi te 03,251.004a darÓanÃd eva hi manas tayà me 'pah­taæ bh­Óam 03,251.004c tÃæ samÃcak«va kalyÃïÅæ yadi syÃc chaibya mÃnu«Å 03,251.005 koÂikÃÓya uvÃca 03,251.005a e«Ã vai draupadÅ k­«ïà rÃjaputrÅ yaÓasvinÅ 03,251.005c pa¤cÃnÃæ pÃï¬uputrÃïÃæ mahi«Å saæmatà bh­Óam 03,251.006a sarve«Ãæ caiva pÃrthÃnÃæ priyà bahumatà satÅ 03,251.006c tayà sametya sauvÅra suvÅrÃn susukhÅ vraja 03,251.007 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,251.007a evam ukta÷ pratyuvÃca paÓyÃmo draupadÅm iti 03,251.007c pati÷ sauvÅrasindhÆnÃæ du«ÂabhÃvo jayadratha÷ 03,251.008a sa praviÓyÃÓramaæ ÓÆnyaæ siæhago«Âhaæ v­ko yathà 03,251.008c Ãtmanà saptama÷ k­«ïÃm idaæ vacanam abravÅt 03,251.009a kuÓalaæ te varÃrohe bhartÃras te 'py anÃmayÃ÷ 03,251.009c ye«Ãæ kuÓalakÃmÃsi te 'pi kaccid anÃmayÃ÷ 03,251.010 draupady uvÃca 03,251.010a kauravya÷ kuÓalÅ rÃjà kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,251.010c ahaæ ca bhrÃtaraÓ cÃsya yÃæÓ cÃnyÃn parip­cchasi 03,251.010d*1200_01 api te kuÓalaæ rÃjye rëÂre koÓe bale tathà 03,251.010d*1200_02 kaccid eka÷ ÓibÅn ìhyÃn sauvÅrÃn saha sindhubhi÷ 03,251.010d*1200_03 anuti«Âhasi dharmeïa ye cÃnye viditÃs tvayà 03,251.010d*1201_01 api tvaæ kuÓalÅ rÃjan sahÃmÃtya÷ sahapraja÷ 03,251.011a pÃdyaæ pratig­hÃïedam Ãsanaæ ca n­pÃtmaja 03,251.011c m­gÃn pa¤cÃÓataæ caiva prÃtarÃÓaæ dadÃni te 03,251.012a aiïeyÃn p­«atÃn nyaÇkÆn hariïä Óarabhä ÓaÓÃn 03,251.012c ­ÓyÃn rurƤ ÓambarÃæÓ ca gavayÃæÓ ca m­gÃn bahÆn 03,251.013a varÃhÃn mahi«ÃæÓ caiva yÃÓ cÃnyà m­gajÃtaya÷ 03,251.013c pradÃsyati svayaæ tubhyaæ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,251.014 jayadratha uvÃca 03,251.014a kuÓalaæ prÃtarÃÓasya sarvà me 'paciti÷ k­tà 03,251.014c ehi me ratham Ãroha sukham Ãpnuhi kevalam 03,251.015a gataÓrÅkÃæÓ cyutÃn rÃjyÃt k­païÃn gatacetasa÷ 03,251.015c araïyavÃsina÷ pÃrthÃn nÃnuroddhuæ tvam arhasi 03,251.016a na vai prÃj¤Ã gataÓrÅkaæ bhartÃram upayu¤jate 03,251.016c yu¤jÃnam anuyu¤jÅta na Óriya÷ saæk«aye vaset 03,251.017a Óriyà vihÅnà rÃjyÃc ca vina«ÂÃ÷ ÓÃÓvatÅ÷ samÃ÷ 03,251.017c alaæ te pÃï¬uputrÃïÃæ bhaktyà kleÓam upÃsitum 03,251.018a bhÃryà me bhava suÓroïi tyajainÃn sukham Ãpnuhi 03,251.018c akhilÃn sindhusauvÅrÃn avÃpnuhi mayà saha 03,251.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,251.019a ity uktà sindhurÃjena vÃkyaæ h­dayakampanam 03,251.019c k­«ïà tasmÃd apÃkrÃmad deÓÃt sabhrukuÂÅmukhÅ 03,251.020a avamatyÃsya tad vÃkyam Ãk«ipya ca sumadhyamà 03,251.020c maivam ity abravÅt k­«ïà lajjasveti ca saindhavam 03,251.021a sà kÃÇk«amÃïà bhartÌïÃm upayÃnam anindità 03,251.021c vilobhayÃm Ãsa paraæ vÃkyair vÃkyÃni yu¤jatÅ 03,251.021d*1202_00 draupadÅ 03,251.021d*1202_01 naivaæ vada mahÃbÃho nyÃyyaæ tvaæ na ca manyase 03,251.021d*1202_02 pÃï¬ÆnÃæ dhÃrtarëÂrÃïÃæ svasà caiva kanÅyasÅ 03,251.021d*1202_03 du÷Óalà nÃma tasyÃs tvaæ bhartà rÃjakulodbhava÷ 03,251.021d*1202_04 mama bhrÃtà ca nyÃyyena tvayà rak«yà mahÃratha 03,251.021d*1202_05 vaiÓaæpÃyana÷ 03,251.021d*1202_05 dharmi«ÂhÃnÃæ kule jÃto na dharmaæ tvam avek«ase 03,251.021d*1202_06 ity ukta÷ sindhurÃjo 'pi vÃkyam uttaram abravÅt 03,251.021d*1202_07 rÃj¤Ãæ dharmaæ na jÃnÅ«e striyo ratnÃni caiva hi 03,251.021d*1202_08 sÃdhÃraïÃni loke 'smin pravadanti manÅ«iïa÷ 03,251.021d*1202_09 svasà ca svasriyà caiva bhrÃt­bhÃryà tathaiva ca 03,251.021d*1202_10 saæg­hïanti ca rÃjÃnas tÃÓ ca tatra n­podbhavÃ÷ 03,252.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,252.001a saro«arÃgopahatena valgunÃ; sarÃganetreïa natonnatabhruvà 03,252.001c mukhena visphÆrya suvÅrarëÂrapaæ; tato 'bravÅt taæ drupadÃtmajà puna÷ 03,252.002a yaÓasvinas tÅk«ïavi«Ãn mahÃrathÃn; adhik«ipan mƬha na lajjase katham 03,252.002c mahendrakalpÃn niratÃn svakarmasu; sthitÃn samÆhe«v api yak«arak«asÃm 03,252.003a na kiæ cid Ŭyaæ pravadanti pÃpaæ; vanecaraæ và g­hamedhinaæ và 03,252.003c tapasvinaæ saæparipÆrïavidyaæ; bha«anti haivaæ ÓvanarÃ÷ suvÅra 03,252.004a ahaæ tu manye tava nÃsti kaÓ cid; etÃd­Óe k«atriyasaæniveÓe 03,252.004c yas tvÃdya pÃtÃlamukhe patantaæ; pÃïau g­hÅtvà pratisaæhareta 03,252.005a nÃgaæ prabhinnaæ girikÆÂakalpam; upatyakÃæ haimavatÅæ carantam 03,252.005c daï¬Åva yÆthÃd apasedhase tvaæ; yo jetum ÃÓaæsasi dharmarÃjam 03,252.006a bÃlyÃt prasuptasya mahÃbalasya; siæhasya pak«mÃïi mukhÃl lunÃsi 03,252.006c padà samÃhatya palÃyamÃna÷; kruddhaæ yadà drak«yasi bhÅmasenam 03,252.007a mahÃbalaæ ghorataraæ prav­ddhaæ; jÃtaæ hariæ parvatakandare«u 03,252.007c prasuptam ugraæ prapadena haæsi; ya÷ kruddham Ãsetsyasi ji«ïum ugram 03,252.008a k­«ïoragau tÅk«ïavi«au dvijihvau; matta÷ padÃkrÃmasi pucchadeÓe 03,252.008c ya÷ pÃï¬avÃbhyÃæ puru«ottamÃbhyÃæ; jaghanyajÃbhyÃæ prayuyutsase tvam 03,252.009a yathà ca veïu÷ kadalÅ nalo vÃ; phalanty abhÃvÃya na bhÆtaye ''tmana÷ 03,252.009c tathaiva mÃæ tai÷ parirak«yamÃïÃm; ÃdÃsyase karkaÂakÅva garbham 03,252.010 jayadratha uvÃca 03,252.010a jÃnÃmi k­«ïe viditaæ mamaitad; yathÃvidhÃs te naradevaputrÃ÷ 03,252.010c na tv evam etena vibhÅ«aïena; Óakyà vayaæ trÃsayituæ tvayÃdya 03,252.011a vayaæ puna÷ saptadaÓe«u k­«ïe; kule«u sarve 'navame«u jÃtÃ÷ 03,252.011c «a¬bhyo guïebhyo 'bhyadhikà vihÅnÃn; manyÃmahe draupadi pÃï¬uputrÃn 03,252.012a sà k«ipram Ãti«Âha gajaæ rathaæ vÃ; na vÃkyamÃtreïa vayaæ hi ÓakyÃ÷ 03,252.012c ÃÓaæsa và tvaæ k­païaæ vadantÅ; sauvÅrarÃjasya puna÷ prasÃdam 03,252.013 draupady uvÃca 03,252.013a mahÃbalà kiæ tv iha durbaleva; sauvÅrarÃjasya matÃham asmi 03,252.013c yÃhaæ pramÃthÃd iha saæpratÅtÃ; sauvÅrarÃjaæ k­païaæ vadeyam 03,252.014a yasyà hi k­«ïau padavÅæ caretÃæ; samÃsthitÃv ekarathe sahÃyau 03,252.014c indro 'pi tÃæ nÃpaharet kathaæ cin; manu«yamÃtra÷ k­païa÷ kuto 'nya÷ 03,252.015a yadà kirÅÂÅ paravÅraghÃtÅ; nighnan rathastho dvi«atÃæ manÃæsi 03,252.015c madantare tvaddhvajinÅæ prave«ÂÃ; kak«aæ dahann agnir ivo«ïage«u 03,252.016a janÃrdanasyÃnugà v­«ïivÅrÃ; mahe«vÃsÃ÷ kekayÃÓ cÃpi sarve 03,252.016c ete hi sarve mama rÃjaputrÃ÷; prah­«ÂarÆpÃ÷ padavÅæ careyu÷ 03,252.017a maurvÅvis­«ÂÃ÷ stanayitnugho«Ã; gÃï¬ÅvamuktÃs tv ativegavanta÷ 03,252.017c hastaæ samÃhatya dhanaæjayasya; bhÅmÃ÷ Óabdaæ ghorataraæ nadanti 03,252.018a gÃï¬ÅvamuktÃæÓ ca mahÃÓaraughÃn; pataægasaæghÃn iva ÓÅghravegÃn 03,252.018b*1203_01 yadà dra«ÂÃsy arjunaæ vÅryaÓÃlinaæ 03,252.018b*1203_02 tadà svabuddhiæ pratininditÃsi 03,252.018c saÓaÇkhagho«a÷ satalatragho«o; gÃï¬Åvadhanvà muhur udvamaæÓ ca 03,252.018e yadà ÓarÃn arpayità tavorasi; tadà manas te kim ivÃbhavi«yat 03,252.019a gadÃhastaæ bhÅmam abhidravantaæ; mÃdrÅputrau saæpatantau diÓaÓ ca 03,252.019c amar«ajaæ krodhavi«aæ vamantau; d­«Âvà ciraæ tÃpam upai«yase 'dhama 03,252.020a yathà cÃhaæ nÃticare kathaæ cit; patÅn mahÃrhÃn manasÃpi jÃtu 03,252.020c tenÃdya satyena vaÓÅk­taæ tvÃæ; dra«ÂÃsmi pÃrthai÷ parik­«yamÃïam 03,252.021a na saæbhramaæ gantum ahaæ hi Óak«ye; tvayà n­Óaæsena vik­«yamÃïà 03,252.021c samÃgatÃhaæ hi kurupravÅrai÷; punar vanaæ kÃmyakam Ãgatà ca 03,252.022 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,252.022a sà tÃn anuprek«ya viÓÃlanetrÃ; jigh­k«amÃïÃn avabhartsayantÅ 03,252.022c provÃca mà mà sp­Óateti bhÅtÃ; dhaumyaæ pracukroÓa purohitaæ sà 03,252.023a jagrÃha tÃm uttaravastradeÓe; jayadrathas taæ samavÃk«ipat sà 03,252.023c tayà samÃk«iptatanu÷ sa pÃpa÷; papÃta ÓÃkhÅva nik­ttamÆla÷ 03,252.024a prag­hyamÃïà tu mahÃjavena; muhur vini÷Óvasya ca rÃjaputrÅ 03,252.024c sà k­«yamÃïà ratham Ãruroha; dhaumyasya pÃdÃv abhivÃdya k­«ïà 03,252.025 dhaumya uvÃca 03,252.025a neyaæ Óakyà tvayà netum avijitya mahÃrathÃn 03,252.025c dharmaæ k«atrasya paurÃïam avek«asva jayadratha 03,252.026a k«udraæ k­tvà phalaæ pÃpaæ prÃpsyasi tvam asaæÓayam 03,252.026c ÃsÃdya pÃï¬avÃn vÅrÃn dharmarÃjapurogamÃn 03,252.027 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,252.027a ity uktvà hriyamÃïÃæ tÃæ rÃjaputrÅæ yaÓasvinÅm 03,252.027c anvagacchat tadà dhaumya÷ padÃtigaïamadhyaga÷ 03,253.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,253.001a tato diÓa÷ saæpravih­tya pÃrthÃ; m­gÃn varÃhÃn mahi«ÃæÓ ca hatvà 03,253.001c dhanurdharÃ÷ Óre«ÂhatamÃ÷ p­thivyÃæ; p­thak caranta÷ sahità babhÆvu÷ 03,253.002a tato m­gavyÃlagaïÃnukÅrïaæ; mahÃvanaæ tad vihagopaghu«Âam 03,253.002c bhrÃtÌæÓ ca tÃn abhyavadad yudhi«Âhira÷; Órutvà giro vyÃharatÃæ m­gÃïÃm 03,253.003a ÃdityadÅptÃæ diÓam abhyupetya; m­gadvijÃ÷ krÆram ime vadanti 03,253.003c ÃyÃsam ugraæ prativedayanto; mahÃhavaæ Óatrubhir vÃvamÃnam 03,253.004a k«ipraæ nivartadhvam alaæ m­gair no; mano hi me dÆyati dahyate ca 03,253.004c buddhiæ samÃcchÃdya ca me samanyur; uddhÆyate prÃïapati÷ ÓarÅre 03,253.005a sara÷ suparïena h­toragaæ yathÃ; rëÂraæ yathÃrÃjakam Ãttalak«mi 03,253.005c evaævidhaæ me pratibhÃti kÃmyakaæ; Óauï¬air yathà pÅtarasaÓ ca kumbha÷ 03,253.006a te saindhavair atyanilaughavegair; mahÃjavair vÃjibhir uhyamÃnÃ÷ 03,253.006c yuktair b­hadbhi÷ surathair n­vÅrÃs; tadÃÓramÃyÃbhimukhà babhÆvu÷ 03,253.007a te«Ãæ tu gomÃyur analpagho«o; nivartatÃæ vÃmam upetya pÃrÓvam 03,253.007c pravyÃharat taæ pravim­Óya rÃjÃ; provÃca bhÅmaæ ca dhanaæjayaæ ca 03,253.008a yathà vadaty e«a vihÅnayoni÷; ÓÃlÃv­ko vÃmam upetya pÃrÓvam 03,253.008c suvyaktam asmÃn avamanya pÃpai÷; k­to 'bhimarda÷ kurubhi÷ prasahya 03,253.009a ity eva te tad vanam ÃviÓanto; mahaty araïye m­gayÃæ caritvà 03,253.009c bÃlÃm apaÓyanta tadà rudantÅæ; dhÃtreyikÃæ pre«yavadhÆæ priyÃyÃ÷ 03,253.010a tÃm indrasenas tvarito 'bhis­tya; rathÃd avaplutya tato 'bhyadhÃvat 03,253.010c provÃca cainÃæ vacanaæ narendra; dhÃtreyikÃm Ãrtataras tadÃnÅm 03,253.011a kiæ rodi«i tvaæ patità dharaïyÃæ; kiæ te mukhaæ Óu«yati dÅnavarïam 03,253.011b*1204_01 gate«v araïyaæ hi sute«u pÃï¬o÷ 03,253.011b*1204_02 kva cit parair nÃpak­taæ vane 'smin 03,253.011b*1204_03 paryÃkulà sà tu samÅk«ya sÆtam 03,253.011b*1204_04 abhyÃpatantaæ drutam indrasenam 03,253.011b*1204_05 uro ghnatÅ ka«Âataraæ tadÃnÅm 03,253.011b*1204_06 uccai÷ pracukroÓa h­teti devÅ 03,253.011b*1205_01 pativratà satyasaædhà tathaiva 03,253.011b*1205_02 kva sà nÅtà kena và Óaæsa tathyam 03,253.011b*1206_01 kenÃtmanÃÓÃya vadÃpanÅtà 03,253.011b*1206_02 chidraæ samÃsÃdya narendrapatnÅ 03,253.011c kaccin na pÃpai÷ sun­Óaæsak­dbhi÷; pramÃthità draupadÅ rÃjaputrÅ 03,253.011e anindyarÆpà suviÓÃlanetrÃ; ÓarÅratulyà kurupuægavÃnÃm 03,253.012a yady eva devÅ p­thivÅæ pravi«ÂÃ; divaæ prapannÃpy atha và samudram 03,253.012c tasyà gami«yanti padaæ hi pÃrthÃs; tathà hi saætapyati dharmarÃja÷ 03,253.013a ko hÅd­ÓÃnÃm arimardanÃnÃæ; kleÓak«amÃïÃm aparÃjitÃnÃm 03,253.013c prÃïai÷ samÃm i«ÂatamÃæ jihÅr«ed; anuttamaæ ratnam iva pramƬha÷ 03,253.013e na budhyate nÃthavatÅm ihÃdya; bahiÓcaraæ h­dayaæ pÃï¬avÃnÃm 03,253.014a kasyÃdya kÃyaæ pratibhidya ghorÃ; mahÅæ pravek«yanti ÓitÃ÷ ÓarÃgryÃ÷ 03,253.014c mà tvaæ Óucas tÃæ prati bhÅru viddhi; yathÃdya k­«ïà punar e«yatÅti 03,253.014e nihatya sarvÃn dvi«ata÷ samagrÃn; pÃrthÃ÷ same«yanty atha yÃj¤asenyà 03,253.015a athÃbravÅc cÃrumukhaæ pram­jya; dhÃtreyikà sÃrathim indrasenam 03,253.015c jayadrathenÃpah­tà pramathya; pa¤cendrakalpÃn paribhÆya k­«ïà 03,253.016a ti«Âhanti vartmÃni navÃny amÆni; v­k«ÃÓ ca na mlÃnti tathaiva bhagnÃ÷ 03,253.016c Ãvartayadhvaæ hy anuyÃta ÓÅghraæ; na dÆrayÃtaiva hi rÃjaputrÅ 03,253.017a saænahyadhvaæ sarva evendrakalpÃ; mahÃnti cÃrÆïi ca daæÓanÃni 03,253.017c g­hïÅta cÃpÃni mahÃdhanÃni; ÓarÃæÓ ca ÓÅghraæ padavÅæ vrajadhvam 03,253.018a purà hi nirbhartsanadaï¬amohitÃ; pramƬhacittà vadanena Óu«yatà 03,253.018c dadÃti kasmai cid anarhate tanuæ; varÃjyapÆrïÃm iva bhasmani srucam 03,253.019a purà tu«ÃgnÃv iva hÆyate havi÷; purà ÓmaÓÃne srag ivÃpavidhyate 03,253.019c purà ca somo 'dhvarago 'valihyate; Óunà yathà viprajane pramohite 03,253.019d*1207_01 purà hi pÃrthÃÓ ca hatau ca kÃpilam 03,253.019d*1207_02 prasicyate k«ÅradhÃrà yatadhvam 03,253.019e mahaty araïye m­gayÃæ caritvÃ; purà ӭgÃlo nalinÅæ vigÃhate 03,253.019f*1208_01 Órutiæ ca samyak prak­tiæ mahÃdhvare 03,253.019f*1208_02 grÃmyo jano yadvad asau na nÃÓayet 03,253.019f*1209_01 purà hi mantrÃhutipÆjitÃyÃæ 03,253.019f*1209_02 hutÃgnivedyÃæ balibhuÇ nilÅyate 03,253.020a mà va÷ priyÃyÃ÷ sunasaæ sulocanaæ; candraprabhÃcchaæ vadanaæ prasannam 03,253.020c sp­ÓyÃc chubhaæ kaÓ cid ak­tyakÃrÅ; Óvà vai puro¬ÃÓam ivopayuÇk«Åt 03,253.020e etÃni vartmÃny anuyÃta ÓÅghraæ; mà va÷ kÃla÷ k«ipram ihÃtyagÃd vai 03,253.020f*1210_01 ÓÅghraæ pradhÃvadhvam ito narendro 03,253.020f*1210_02 yÃvan na dÆraæ vrajatÅti pÃpa÷ 03,253.020f*1211_01 pratyÃharadhvaæ dvi«atÃæ sakÃÓÃl 03,253.020f*1211_02 lak«mÅm iva svÃæ dayitÃæ n­siæhÃ÷ 03,253.021 yudhi«Âhira uvÃca 03,253.021a bhadre tÆ«ïÅm Ãssva niyaccha vÃcaæ; mÃsmatsakÃÓe paru«Ãïy avoca÷ 03,253.021c rÃjÃno và yadi và rÃjaputrÃ; balena mattà va¤canÃæ prÃpnuvanti 03,253.022 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,253.022a etÃvad uktvà prayayur hi ÓÅghraæ; tÃny eva vartmÃny anuvartamÃnÃ÷ 03,253.022c muhur muhur vyÃlavad ucchvasanto; jyÃæ vik«ipantaÓ ca mahÃdhanurbhya÷ 03,253.023a tato 'paÓyaæs tasya sainyasya reïum; uddhÆtaæ vai vÃjikhurapraïunnam 03,253.023c padÃtÅnÃæ madhyagataæ ca dhaumyaæ; vikroÓantaæ bhÅmam abhidraveti 03,253.024a te sÃntvya dhaumyaæ paridÅnasattvÃ÷; sukhaæ bhavÃn etv iti rÃjaputrÃ÷ 03,253.024c Óyenà yathaivÃmi«asaæprayuktÃ; javena tat sainyam athÃbhyadhÃvan 03,253.025a te«Ãæ mahendropamavikramÃïÃæ; saærabdhÃnÃæ dhar«aïÃd yÃj¤asenyÃ÷ 03,253.025c krodha÷ prajajvÃla jayadrathaæ ca; d­«Âvà priyÃæ tasya rathe sthitÃæ ca 03,253.026a pracukruÓuÓ cÃpy atha sindhurÃjaæ; v­kodaraÓ caiva dhanaæjayaÓ ca 03,253.026c yamau ca rÃjà ca mahÃdhanurdharÃs; tato diÓa÷ saæmumuhu÷ pare«Ãm 03,254.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,254.001a tato ghoratara÷ Óabdo vane samabhavat tadà 03,254.001c bhÅmasenÃrjunau d­«Âvà k«atriyÃïÃm amar«iïÃm 03,254.002a te«Ãæ dhvajÃgrÃïy abhivÅk«ya rÃjÃ; svayaæ durÃtmà kurupuægavÃnÃm 03,254.002c jayadratho yÃj¤asenÅm uvÃca; rathe sthitÃæ bhÃnumatÅæ hataujÃ÷ 03,254.003a ÃyÃntÅme pa¤ca rathà mahÃnto; manye ca k­«ïe patayas tavaite 03,254.003c sà jÃnatÅ khyÃpaya na÷ sukeÓi; paraæ paraæ pÃï¬avÃnÃæ rathastham 03,254.004 draupady uvÃca 03,254.004a kiæ te j¤Ãtair mƬha mahÃdhanurdharair; anÃyu«yaæ karma k­tvÃtighoram 03,254.004c ete vÅrÃ÷ patayo me sametÃ; na va÷ Óe«a÷ kaÓ cid ihÃsti yuddhe 03,254.005a ÃkhyÃtavyaæ tv eva sarvaæ mumÆr«or; mayà tubhyaæ p­«Âayà dharma e«a÷ 03,254.005c na me vyathà vidyate tvadbhayaæ vÃ; saæpaÓyantyÃ÷ sÃnujaæ dharmarÃjam 03,254.006a yasya dhvajÃgre nadato m­daÇgau; nandopanandau madhurau yuktarÆpau 03,254.006c etaæ svadharmÃrthaviniÓcayaj¤aæ; sadà janÃ÷ k­tyavanto 'nuyÃnti 03,254.007a ya e«a jÃmbÆnadaÓuddhagaura÷; pracaï¬aghoïas tanur ÃyatÃk«a÷ 03,254.007c etaæ kuruÓre«Âhatamaæ vadanti; yudhi«Âhiraæ dharmasutaæ patiæ me 03,254.008a apy e«a Óatro÷ ÓaraïÃgatasya; dadyÃt prÃïÃn dharmacÃrÅ n­vÅra÷ 03,254.008c paraihy enaæ mƬha javena bhÆtaye; tvam Ãtmana÷ präjalir nyastaÓastra÷ 03,254.009a athÃpy enaæ paÓyasi yaæ rathasthaæ; mahÃbhujaæ ÓÃlam iva prav­ddham 03,254.009c saæda«Âo«Âhaæ bhrukuÂÅsaæhatabhruvaæ; v­kodaro nÃma patir mamai«a÷ 03,254.010a ÃjÃneyà balina÷ sÃdhu dÃntÃ; mahÃbalÃ÷ ÓÆram udÃvahanti 03,254.010c etasya karmÃïy atimÃnu«Ãïi; bhÅmeti Óabdo 'sya gata÷ p­thivyÃm 03,254.011a nÃsyÃparÃddhÃ÷ Óe«am ihÃpnuvanti; nÃpy asya vairaæ vismarate kadà cit 03,254.011c vairasyÃntaæ saævidhÃyopayÃti; paÓcÃc chÃntiæ na ca gacchaty atÅva 03,254.012a m­dur vadÃnyo dh­timÃn yaÓasvÅ; jitendriyo v­ddhasevÅ n­vÅra÷ 03,254.012c bhrÃtà ca Ói«yaÓ ca yudhi«Âhirasya; dhanaæjayo nÃma patir mamai«a÷ 03,254.013a yo vai na kÃmÃn na bhayÃn na lobhÃt; tyajed dharmaæ na n­Óaæsaæ ca kuryÃt 03,254.013c sa e«a vaiÓvÃnaratulyatejÃ÷; kuntÅsuta÷ Óatrusaha÷ pramÃthÅ 03,254.014a ya÷ sarvadharmÃrthaviniÓcayaj¤o; bhayÃrtÃnÃæ bhayahartà manÅ«Å 03,254.014b*1212_01 bandhupriya÷ Óastrabh­tÃæ vari«Âho 03,254.014b*1212_02 mahÃhave«v aprativÃryavÅrya÷ 03,254.014c yasyottamaæ rÆpam Ãhu÷ p­thivyÃæ; yaæ pÃï¬avÃ÷ parirak«anti sarve 03,254.015a prÃïair garÅyÃæsam anuvrataæ vai; sa e«a vÅro nakula÷ patir me 03,254.015a*1213_01 **** **** ÓÆra÷ k­taj¤o d­¬hasauh­daÓ ca 03,254.015a*1213_02 mahÃhave yaÓ ca ripupramÃthÅ 03,254.015c ya÷ kha¬gayodhÅ laghucitrahasto; mahÃæÓ ca dhÅmÃn sahadevo 'dvitÅya÷ 03,254.016a yasyÃdya karma drak«yase mƬhasattva; Óatakrator và daityasenÃsu saækhye 03,254.016c ÓÆra÷ k­tÃstro matimÃn manÅ«Å; priyaækaro dharmasutasya rÃj¤a÷ 03,254.017a ya e«a candrÃrkasamÃnatejÃ; jaghanyaja÷ pÃï¬avÃnÃæ priyaÓ ca 03,254.017c buddhyà samo yasya naro na vidyate; vaktà tathà satsu viniÓcayaj¤a÷ 03,254.018a sa e«a ÓÆro nityam amar«aïaÓ ca; dhÅmÃn prÃj¤a÷ sahadeva÷ patir me 03,254.018c tyajet prÃïÃn praviÓed dhavyavÃhaæ; na tv evai«a vyÃhared dharmabÃhyam 03,254.018e sadà manasvÅ k«atradharme nivi«Âa÷; kuntyÃ÷ prÃïair i«Âatamo n­vÅra÷ 03,254.019a viÓÅryantÅæ nÃvam ivÃrïavÃnte; ratnÃbhipÆrïÃæ makarasya p­«Âhe 03,254.019c senÃæ tavemÃæ hatasarvayodhÃæ; vik«obhitÃæ drak«yasi pÃï¬uputrai÷ 03,254.020a ity ete vai kathitÃ÷ pÃï¬uputrÃ; yÃæs tvaæ mohÃd avamanya prav­tta÷ 03,254.020c yady etais tvaæ mucyase 'ri«Âadeha÷; punarjanma prÃpsyase jÅva eva 03,254.021 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,254.021a tata÷ pÃrthÃ÷ pa¤ca pa¤cendrakalpÃs; tyaktvà trastÃn präjalÅæs tÃn padÃtÅn 03,254.021c rathÃnÅkaæ Óaravar«ÃndhakÃraæ; cakru÷ kruddhÃ÷ sarvata÷ saænig­hya 03,255.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,255.001a saæti«Âhata praharata tÆrïaæ viparidhÃvata 03,255.001c iti sma saindhavo rÃjà codayÃm Ãsa tÃn n­pÃn 03,255.002a tato ghoratara÷ Óabdo raïe samabhavat tadà 03,255.002c bhÅmÃrjunayamÃn d­«Âvà sainyÃnÃæ sayudhi«ÂhirÃn 03,255.003a ÓibisindhutrigartÃnÃæ vi«ÃdaÓ cÃpy ajÃyata 03,255.003c tÃn d­«Âvà puru«avyÃghrÃn vyÃghrÃn iva balotkaÂÃn 03,255.004a hemacitrasamutsedhÃæ sarvaÓaikyÃyasÅæ gadÃm 03,255.004c prag­hyÃbhyadravad bhÅma÷ saindhavaæ kÃlacoditam 03,255.005a tadantaram athÃv­tya koÂikÃÓyo 'bhyahÃrayat 03,255.005c mahatà rathavaæÓena parivÃrya v­kodaram 03,255.006a ÓaktitomaranÃrÃcair vÅrabÃhupracoditai÷ 03,255.006c kÅryamÃïo 'pi bahubhir na sma bhÅmo 'bhyakampata 03,255.007a gajaæ tu sagajÃrohaæ padÃtÅæÓ ca caturdaÓa 03,255.007c jaghÃna gadayà bhÅma÷ saindhavadhvajinÅmukhe 03,255.008a pÃrtha÷ pa¤caÓatä ÓÆrÃn pÃrvatÅyÃn mahÃrathÃn 03,255.008c parÅpsamÃna÷ sauvÅraæ jaghÃna dhvajinÅmukhe 03,255.009a rÃjà svayaæ suvÅrÃïÃæ pravarÃïÃæ prahÃriïÃm 03,255.009c nime«amÃtreïa Óataæ jaghÃna samare tadà 03,255.010a dad­Óe nakulas tatra rathÃt praskandya kha¬gadh­k 03,255.010c ÓirÃæsi pÃdarak«ÃïÃæ bÅjavat pravapan muhu÷ 03,255.011a sahadevas tu saæyÃya rathena gajayodhina÷ 03,255.011c pÃtayÃm Ãsa nÃrÃcair drumebhya iva barhiïa÷ 03,255.012a tatas trigarta÷ sadhanur avatÅrya mahÃrathÃt 03,255.012c gadayà caturo vÃhÃn rÃj¤as tasya tadÃvadhÅt 03,255.013a tam abhyÃÓagataæ rÃjà padÃtiæ kuntinandana÷ 03,255.013c ardhacandreïa bÃïena vivyÃdhorasi dharmarà03,255.014a sa bhinnah­dayo vÅro vaktrÃc choïitam udvaman 03,255.014c papÃtÃbhimukha÷ pÃrthaæ chinnamÆla iva druma÷ 03,255.015a indrasenadvitÅyas tu rathÃt praskandya dharmarà03,255.015c hatÃÓva÷ sahadevasya pratipede mahÃratham 03,255.016a nakulaæ tv abhisaædhÃya k«emaækaramahÃmukhau 03,255.016c ubhÃv ubhayatas tÅk«ïai÷ Óaravar«air avar«atÃm 03,255.017a tau Óarair abhivar«antau jÅmÆtÃv iva vÃr«ikau 03,255.017c ekaikena vipÃÂhena jaghne mÃdravatÅsuta÷ 03,255.018a trigartarÃja÷ surathas tasyÃtha rathadhÆrgata÷ 03,255.018c ratham Ãk«epayÃm Ãsa gajena gajayÃnavit 03,255.019a nakulas tv apabhÅs tasmÃd rathÃc carmÃsipÃïimÃn 03,255.019c udbhrÃntaæ sthÃnam ÃsthÃya tasthau girir ivÃcala÷ 03,255.020a surathas taæ gajavaraæ vadhÃya nakulasya tu 03,255.020c pre«ayÃm Ãsa sakrodham abhyucchritakaraæ tata÷ 03,255.021a nakulas tasya nÃgasya samÅpaparivartina÷ 03,255.021c savi«Ãïaæ bhujaæ mÆle kha¬gena nirak­ntata 03,255.022a sa vinadya mahÃnÃdaæ gaja÷ kaÇkaïabhÆ«aïa÷ 03,255.022c patann avÃkÓirà bhÆmau hastyÃrohÃn apothayat 03,255.023a sa tat karma mahat k­tvà ÓÆro mÃdravatÅsuta÷ 03,255.023c bhÅmasenarathaæ prÃpya Óarma lebhe mahÃratha÷ 03,255.024a bhÅmas tv Ãpatato rÃj¤a÷ koÂikÃÓyasya saægare 03,255.024c sÆtasya nudato vÃhÃn k«ureïÃpÃharac chira÷ 03,255.025a na bubodha hataæ sÆtaæ sa rÃjà bÃhuÓÃlinà 03,255.025c tasyÃÓvà vyadravan saækhye hatasÆtÃs tatas tata÷ 03,255.026a vimukhaæ hatasÆtaæ taæ bhÅma÷ praharatÃæ vara÷ 03,255.026c jaghÃna talayuktena prÃsenÃbhyetya pÃï¬ava÷ 03,255.026d*1214_01 tadà tu saæprav­tte tu tumule yodhasaæk«aye 03,255.026d*1214_02 aÇgÃraka÷ ku¤jaraÓ ca saæjayo guptakas tathà 03,255.026d*1214_03 Óatruæjaya÷ suprabuddho Óubhak­d bhramakà api 03,255.026d*1214_04 ÓÆra÷ parÃku÷ kuhako dvÃdaÓaite mahÃrathÃ÷ 03,255.026d*1214_05 subalÃ÷ saindhavÃÓ caiva trigartÃÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,255.026d*1214_06 ik«vÃkuyodhÃ÷ prabalà rathina÷ saha yad dvipÃ÷ 03,255.026d*1214_07 koÂÅk­tya ca pÃrthaæ tu Óaravar«air avÃkiran 03,255.026d*1214_08 arjunas tu tata÷ kruddha÷ Óaravar«aæ nihatya ca 03,255.027a dvÃdaÓÃnÃæ tu sarve«Ãæ sauvÅrÃïÃæ dhanaæjaya÷ 03,255.027c cakarta ni«itair bhallair dhanÆæ«i ca ÓirÃæsi ca 03,255.028a ÓibÅn ik«vÃkumukhyÃæÓ ca trigartÃn saindhavÃn api 03,255.028c jaghÃnÃtiratha÷ saækhye bÃïagocaram ÃgatÃn 03,255.029a sÃditÃ÷ pratyad­Óyanta bahava÷ savyasÃcinà 03,255.029c sapatÃkÃÓ ca mÃtaÇgÃ÷ sadhvajÃÓ ca mahÃrathÃ÷ 03,255.030a pracchÃdya p­thivÅæ tasthu÷ sarvam Ãyodhanaæ prati 03,255.030c ÓarÅrÃïy aÓiraskÃni videhÃni ÓirÃæsi ca 03,255.031a Óvag­dhrakaÇkakÃkolabhÃsagomÃyuvÃyasÃ÷ 03,255.031c at­pyaæs tatra vÅrÃïÃæ hatÃnÃæ mÃæsaÓoïitai÷ 03,255.031d@026_0001 evaæ tÅk«ïaÓarajvÃlair gÃï¬ÅvÃgnipracoditai÷ 03,255.031d@026_0002 senendhanaæ dadÃhÃÓu saro«a÷ pÃrthayÃjaka÷ 03,255.031d@026_0003 cakrÃïÃæ patitÃnÃæ ca yugÃnÃæ ca mahÅpate 03,255.031d@026_0004 tÆïÅrÃïÃæ patÃkÃnÃæ dhvajÃnÃæ ca rathai÷ saha 03,255.031d@026_0005 ÓarÃïÃm anukar«ÃïÃæ triveïÆnÃæ tathaiva ca 03,255.031d@026_0006 ak«ÃïÃm atha yoktrÃïÃæ pratodÃnÃæ ca rÃÓaya÷ 03,255.031d@026_0007 ÓirasÃæ patitÃnÃæ ca kuï¬alo«ïÅ«adhÃriïÃm 03,255.031d@026_0008 bhujÃnÃæ mukuÂÃnÃæ ca hÃrÃïÃm aÇgadai÷ saha 03,255.031d@026_0009 chattrÃïÃæ vyajanÃnÃæ ca carmaïÃæ caiva rÃÓaya÷ 03,255.031d@026_0010 chinnÃnÃæ kÃrmukÃïÃæ ca paÂÂasÃnÃæ tathaiva ca 03,255.031d@026_0011 ÓaktÅnÃm atha kha¬gÃnÃæ daï¬ÃnÃm atha tomarai÷ 03,255.031d@026_0012 rÃÓayas tatra d­Óyante tatra tatra viÓÃæ pate 03,255.031d@026_0013 patitaiÓ caiva mÃtaÇgai÷ sayodhai÷ parvatopamai÷ 03,255.031d@026_0014 hayair nipatitai÷ sÃrdhaæ sÃdibhi÷ sÃyudhais tadà 03,255.031d@026_0015 vipravi«Âai rathaiÓ caiva nihataiÓ ca padÃtibhi÷ 03,255.031d@026_0016 agamyarÆpà p­thivÅ mÃæsaÓoïitakardamà 03,255.032a hate«u te«u vÅre«u sindhurÃjo jayadratha÷ 03,255.032c vimucya k­«ïÃæ saætrasta÷ palÃyanaparo 'bhavat 03,255.032d*1215_01 vidrÃvyamÃne sainye tu makarair arïavo yathà 03,255.033a sa tasmin saækule sainye draupadÅm avatÃrya vai 03,255.033c prÃïaprepsur upÃdhÃvad vanaæ yena narÃdhama÷ 03,255.034a draupadÅæ dharmarÃjas tu d­«Âvà dhaumyapurask­tÃm 03,255.034c mÃdrÅputreïa vÅreïa ratham Ãropayat tadà 03,255.035a tatas tad vidrutaæ sainyam apayÃte jayadrathe 03,255.035c ÃdiÓyÃdiÓya nÃrÃcair ÃjaghÃna v­kodara÷ 03,255.036a savyasÃcÅ tu taæ d­«Âvà palÃyantaæ jayadratham 03,255.036c vÃrayÃm Ãsa nighnantaæ bhÅmaæ saindhavasainikÃn 03,255.037 arjuna uvÃca 03,255.037a yasyÃpacÃrÃt prÃpto 'yam asmÃn kleÓo durÃsada÷ 03,255.037c tam asmin samaroddeÓe na paÓyÃmi jayadratham 03,255.038a tam evÃnvi«a bhadraæ te kiæ te yodhair nipÃtitai÷ 03,255.038c anÃmi«am idaæ karma kathaæ và manyate bhavÃn 03,255.039 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,255.039a ity ukto bhÅmasenas tu gu¬ÃkeÓena dhÅmatà 03,255.039c yudhi«Âhiram abhiprek«ya vÃgmÅ vacanam abravÅt 03,255.040a hatapravÅrà ripavo bhÆyi«Âhaæ vidrutà diÓa÷ 03,255.040c g­hÅtvà draupadÅæ rÃjan nivartatu bhavÃn ita÷ 03,255.041a yamÃbhyÃæ saha rÃjendra dhaumyena ca mahÃtmanà 03,255.041c prÃpyÃÓramapadaæ rÃjan draupadÅæ parisÃntvaya 03,255.042a na hi me mok«yate jÅvan mƬha÷ saindhavako n­pa÷ 03,255.042c pÃtÃlatalasaæstho 'pi yadi Óakro 'sya sÃrathi÷ 03,255.043 yudhi«Âhira uvÃca 03,255.043a na hantavyo mahÃbÃho durÃtmÃpi sa saindhava÷ 03,255.043c du÷ÓalÃm abhisaæsm­tya gÃndhÃrÅæ ca yaÓasvinÅm 03,255.044 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,255.044a tac chrutvà draupadÅ bhÅmam uvÃca vyÃkulendriyà 03,255.044c kupità hrÅmatÅ prÃj¤Ã patÅ bhÅmÃrjunÃv ubhau 03,255.045a kartavyaæ cet priyaæ mahyaæ vadhya÷ sa puru«Ãdhama÷ 03,255.045c saindhavÃpasada÷ pÃpo durmati÷ kulapÃæsana÷ 03,255.046a bhÃryÃbhihartà nirvairo yaÓ ca rÃjyaharo ripu÷ 03,255.046c yÃcamÃno 'pi saægrÃme na sa jÅvitum arhati 03,255.047a ity uktau tau naravyÃghrau yayatur yatra saindhava÷ 03,255.047c rÃjà nivav­te k­«ïÃm ÃdÃya sapurohita÷ 03,255.048a sa praviÓyÃÓramapadaæ vyapaviddhab­sÅghaÂam 03,255.048c mÃrkaï¬eyÃdibhir viprair anukÅrïaæ dadarÓa ha 03,255.049a draupadÅm anuÓocadbhir brÃhmaïais tai÷ samÃgatai÷ 03,255.049c samiyÃya mahÃprÃj¤a÷ sabhÃryo bhrÃt­madhyaga÷ 03,255.050a te sma taæ mudità d­«Âvà punar abhyÃgataæ n­pam 03,255.050c jitvà tÃn sindhusauvÅrÃn draupadÅæ cÃh­tÃæ puna÷ 03,255.051a sa tai÷ pariv­to rÃjà tatraivopaviveÓa ha 03,255.051c praviveÓÃÓramaæ k­«ïà yamÃbhyÃæ saha bhÃminÅ 03,255.052a bhÅmÃrjunÃv api Órutvà kroÓamÃtragataæ ripum 03,255.052c svayam aÓvÃæs tudantau tau javenaivÃbhyadhÃvatÃm 03,255.053a idam atyadbhutaæ cÃtra cakÃra puru«o 'rjuna÷ 03,255.053c kroÓamÃtragatÃn aÓvÃn saindhavasya jaghÃna yat 03,255.054a sa hi divyÃstrasaæpanna÷ k­cchrakÃle 'py asaæbhrama÷ 03,255.054c akarod du«karaæ karma Óarair astrÃnumantritai÷ 03,255.055a tato 'bhyadhÃvatÃæ vÅrÃv ubhau bhÅmadhanaæjayau 03,255.055c hatÃÓvaæ saindhavaæ bhÅtam ekaæ vyÃkulacetasam 03,255.056a saindhavas tu hatÃn d­«Âvà tathÃÓvÃn svÃn sudu÷khita÷ 03,255.056b*1216_01 rathÃt praskandya padbhyÃæ vai palÃyanaparo 'bhavat 03,255.056c d­«Âvà vikramakarmÃïi kurvÃïaæ ca dhanaæjayam 03,255.056e palÃyanak­totsÃha÷ prÃdravad yena vai vanam 03,255.057a saindhavaæ tvabhisaæprek«ya parÃkrÃntaæ palÃyane 03,255.057c anuyÃya mahÃbÃhu÷ phalguno vÃkyam abravÅt 03,255.058a anena vÅryeïa kathaæ striyaæ prÃrthayase balÃt 03,255.058c rÃjaputra nivartasva na te yuktaæ palÃyanam 03,255.058e kathaæ cÃnucarÃn hitvà Óatrumadhye palÃyase 03,255.059a ity ucyamÃna÷ pÃrthena saindhavo na nyavartata 03,255.059a*1217_01 **** **** arjunena ca dhÅmatà 03,255.059a*1217_02 saindhavo 'pi ca pÃpÃtmà 03,255.059c ti«Âha ti«Âheti taæ bhÅma÷ sahasÃbhyadravad balÅ 03,255.059e mà vadhÅr iti pÃrthas taæ dayÃvÃn abhyabhëata 03,256.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,256.001a jayadrathas tu saæprek«ya bhrÃtarÃv udyatÃyudhau 03,256.001c prÃdravat tÆrïam avyagro jÅvitepsu÷ sudu÷khita÷ 03,256.001d*1218_01 salatÃbhi÷ *saæv­te kirÅÂaæ ratnabhÃsvaram 03,256.001d*1218_02 Ãpe vidravya dhÃvantaæ nilÅyantaæ vanÃntaram 03,256.001d*1218_03 bhÅmasenas tu taæ kak«e lÅyamÃnaæ bhayÃkulam 03,256.001d*1218_04 mÃrgamÃïo 'vatÅryÃÓu rathÃd ratnavibhÆ«itÃt 03,256.002a taæ bhÅmaseno dhÃvantam avatÅrya rathÃd balÅ 03,256.002c abhidrutya nijagrÃha keÓapak«e 'tyamar«aïa÷ 03,256.003a samudyamya ca taæ ro«Ãn ni«pipe«a mahÅtale 03,256.003c gale g­hÅtvà rÃjÃnaæ tìayÃm Ãsa caiva ha 03,256.004a puna÷ saæjÅvamÃnasya tasyotpatitum icchata÷ 03,256.004c padà mÆrdhni mahÃbÃhu÷ prÃharad vilapi«yata÷ 03,256.005a tasya jÃnuæ dadau bhÅmo jaghne cainam aratninà 03,256.005c sa moham agamad rÃjà prahÃravarapŬita÷ 03,256.006a viro«aæ bhÅmasenaæ tu vÃrayÃm Ãsa phalguna÷ 03,256.006c du÷ÓalÃyÃ÷ k­te rÃjà yat tad Ãheti kaurava 03,256.007 bhÅmasena uvÃca 03,256.007a nÃyaæ pÃpasamÃcÃro matto jÅvitum arhati 03,256.007c draupadyÃs tadanarhÃyÃ÷ parikle«Âà narÃdhama÷ 03,256.008a kiæ nu Óakyaæ mayà kartuæ yad rÃjà satataæ gh­ïÅ 03,256.008c tvaæ ca bÃliÓayà buddhyà sadaivÃsmÃn prabÃdhase 03,256.009a evam uktvà saÂÃs tasya pa¤ca cakre v­kodara÷ 03,256.009c ardhacandreïa bÃïena kiæ cid abruvatas tadà 03,256.010a vikalpayitvà rÃjÃnaæ tata÷ prÃha v­kodara÷ 03,256.010b*1219_01 taæ tathà na vice«Âantam abudhvÃpa v­kodara÷ 03,256.010c jÅvituæ cecchase mƬha hetuæ me gadata÷ Ó­ïu 03,256.011a dÃso 'smÅti tvayà vÃcyaæ saæsatsu ca sabhÃsu ca 03,256.011c evaæ te jÅvitaæ dadyÃm e«a yuddhajito vidhi÷ 03,256.012a evam astv iti taæ rÃjà k­cchraprÃïo jayadratha÷ 03,256.012c provÃca puru«avyÃghraæ bhÅmam ÃhavaÓobhinam 03,256.013a tata enaæ vice«Âantaæ baddhvà pÃrtho v­kodara÷ 03,256.013c ratham ÃropayÃm Ãsa visaæj¤aæ pÃæsuguïÂhitam 03,256.014a tatas taæ ratham ÃsthÃya bhÅma÷ pÃrthÃnugas tadà 03,256.014c abhyetyÃÓramamadhyastham abhyagacchad yudhi«Âhiram 03,256.015a darÓayÃm Ãsa bhÅmas tu tadavasthaæ jayadratham 03,256.015c taæ rÃjà prÃhasad d­«Âvà mucyatÃm iti cÃbravÅt 03,256.016a rÃjÃnaæ cÃbravÅd bhÅmo draupadyai kathayeti vai 03,256.016c dÃsabhÃvaæ gato hy e«a pÃï¬ÆnÃæ pÃpacetana÷ 03,256.017a tam uvÃca tato jye«Âho bhrÃtà sapraïayaæ vaca÷ 03,256.017c mu¤cainam adhamÃcÃraæ pramÃïaæ yadi te vayam 03,256.018a draupadÅ cÃbravÅd bhÅmam abhiprek«ya yudhi«Âhiram 03,256.018c dÃso 'yaæ mucyatÃæ rÃj¤as tvayà pa¤casaÂa÷ k­ta÷ 03,256.018d*1220_01 evam ukta÷ sa bhÅmas tu bhrÃtrà caiva ca k­«ïayà 03,256.018d*1220_02 mumoca taæ mahÃpÃpaæ jayadratham acetasam 03,256.018d*1221_01 sa mu[mo]caivam uktas tu bhÅmas taæ bandhanÃt tadà 03,256.019a sa mukto 'bhyetya rÃjÃnam abhivÃdya yudhi«Âhiram 03,256.019c vavande vihvalo rÃjà tÃæÓ ca sarvÃn munÅæs tadà 03,256.020a tam uvÃca gh­ïÅ rÃjà dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,256.020c tathà jayadrathaæ d­«Âvà g­hÅtaæ savyasÃcinà 03,256.021a adÃso gaccha mukto 'si maivaæ kÃr«Å÷ puna÷ kva cit 03,256.021c strÅkÃmuka dhig astu tvÃæ k«udra÷ k«udrasahÃyavÃn 03,256.021e evaævidhaæ hi ka÷ kuryÃt tvad anya÷ puru«Ãdhama÷ 03,256.021f*1222_01 karma dharmaviruddhaæ vai lokadu«Âaæ ca durmate 03,256.022a gatasattvam iva j¤Ãtvà kartÃram aÓubhasya tam 03,256.022c saæprek«ya bharataÓre«Âha÷ k­pÃæ cakre narÃdhipa÷ 03,256.023a dharme te vardhatÃæ buddhir mà cÃdharme mana÷ k­thÃ÷ 03,256.023c sÃÓva÷ sarathapÃdÃta÷ svasti gaccha jayadratha 03,256.024a evam uktas tu savrŬaæ tÆ«ïÅæ kiæ cid avÃÇmukha÷ 03,256.024c jagÃma rÃjà du÷khÃrto gaÇgÃdvÃrÃya bhÃrata 03,256.025a sa devaæ Óaraïaæ gatvà virÆpÃk«am umÃpatim 03,256.025b*1223_01 nirÃhÃro jitakrodha÷ pÃdÃÇgu«ÂhÃgravi«Âhita÷ 03,256.025c tapaÓ cacÃra vipulaæ tasya prÅto v­«adhvaja÷ 03,256.026a baliæ svayaæ pratyag­hïÃt prÅyamÃïas trilocana÷ 03,256.026c varaæ cÃsmai dadau deva÷ sa ca jagrÃha tac ch­ïu 03,256.027a samastÃn sarathÃn pa¤ca jayeyaæ yudhi pÃï¬avÃn 03,256.027c iti rÃjÃbravÅd devaæ neti devas tam abravÅt 03,256.028a ajayyÃæÓ cÃpy avadhyÃæÓ ca vÃrayi«yasi tÃn yudhi 03,256.028c ­te 'rjunaæ mahÃbÃhuæ devair api durÃsadam 03,256.028c*1224_01 **** **** naraæ nÃma sureÓavaram 03,256.028c*1224_02 badaryÃæ taptatapasaæ nÃrÃyaïasahÃyakam 03,256.028c*1224_03 ajitaæ sarvalokÃnÃæ 03,256.028d*1225_01 mama pÃÓupatÃstreïa guptaæ sarvatra sarvadà 03,256.028d@027_0001 mayà dattaæ pÃÓupataæ divyam apratimaæ Óaram 03,256.028d@027_0002 avÃpa lokapÃlebhyo vajrÃdÅn sa mahÃÓarÃn 03,256.028d@027_0003 devadevo hy anantÃtmà vi«ïu÷ suraguru÷ prabhu÷ 03,256.028d@027_0004 pradhÃnapuru«o 'vyakto viÓvÃtmà viÓvamÆrtimÃn 03,256.028d@027_0005 yugÃntakÃle saæprÃpte kÃlÃgnir dahate jagat 03,256.028d@027_0006 saparvatÃrïavadvÅpaæ saÓailavanakÃnanam 03,256.028d@027_0007 nirdahan nÃgalokÃæÓ ca pÃtÃlatalacÃriïa÷ 03,256.028d@027_0008 athÃntarik«e sumahannÃnÃvarïÃ÷ payodharÃ÷ 03,256.028d@027_0009 ghorasvarà vinadinas ta¬inmÃlÃvalambina÷ 03,256.028d@027_0010 samutti«Âhan diÓa÷ sarvà vivar«anta÷ samantata÷ 03,256.028d@027_0011 tato 'gniæ nÃÓayÃm Ãsu÷ saævartÃgniniyÃmakÃ÷ 03,256.028d@027_0012 ak«amÃtraiÓ ca dhÃrÃbhis ti«Âhanty ÃpÆrya sarvaÓa÷ 03,256.028d@027_0013 ekÃrïave tadà tasminn upaÓÃntacarÃcare 03,256.028d@027_0014 na«ÂacandrÃrkapavane grahanak«atravarjite 03,256.028d@027_0015 caturyugasahasrÃnte salilenÃplutà mahÅ 03,256.028d@027_0016 tato nÃrÃyaïÃkhyas tu sahasrÃk«a÷ sahasrapÃt 03,256.028d@027_0017 sahasraÓÅr«Ã puru«a÷ svaptukÃmas tv atÅndriya÷ 03,256.028d@027_0018 phaÂÃsahasravikaÂaæ Óe«aæ paryaÇkabhoginam 03,256.028d@027_0019 sahasram iva tigmÃæÓusaæghÃtam amitadyutim 03,256.028d@027_0020 kundenduhÃragok«Åram­ïÃlakumudaprabham 03,256.028d@027_0021 tatrÃsau bhagavÃn deva÷ svapa¤ jalanidhau tadà 03,256.028d@027_0022 naiÓena tamasà vyÃptÃæ svÃæ rÃtriæ kurute vibhu÷ 03,256.028d@027_0023 sattvodrekÃt prav­ddhas tu ÓÆnyaæ lokam apaÓyata 03,256.028d@027_0024 imaæ codÃharanty atra Ólokaæ nÃrÃyaïaæ prati 03,256.028d@027_0025 Ãpo nÃrÃs tattanava ity apÃæ nÃma ÓuÓruma 03,256.028d@027_0026 ayanaæ tena caivÃste tena nÃrÃyaïa÷ sm­ta÷ 03,256.028d@027_0027 pradhyÃnasamakÃlaæ tu prajÃheto÷ sanÃtana÷ 03,256.028d@027_0028 dhyÃtamÃtre tu bhagavannÃbhyÃæ padma÷ samutthita÷ 03,256.028d@027_0029 tataÓ caturmukho brahmà nÃbhipadmÃd vini÷s­ta÷ 03,256.028d@027_0030 tatropavi«Âa÷ sahasà padme lokapitÃmaha÷ 03,256.028d@027_0031 ÓÆnyaæ d­«Âvà jagat k­tsnaæ mÃnasÃn Ãtmana÷ samÃn 03,256.028d@027_0032 tato marÅcipramukhÃn mahar«Ån as­jan nava 03,256.028d@027_0033 te 's­jan sarvabhÆtÃni trasÃni sthÃvarÃïi ca 03,256.028d@027_0034 yak«arÃk«asabhÆtÃni piÓÃcoragamÃnu«Ãn 03,256.028d@027_0035 s­jate brahmamÆrtis tu rak«ate pauru«Å tanu÷ 03,256.028d@027_0036 raudrÅbhÃvena Óamayet tisro 'vasthÃ÷ prajÃpate÷ 03,256.028d@027_0037 na Órutaæ te sindhupate vi«ïor adbhutakarmaïa÷ 03,256.028d@027_0038 kathyamÃnÃni munibhir brÃhmaïair vedapÃragai÷ 03,256.028d@027_0039 jalena samanuprÃpte sarvata÷ p­thivÅtale 03,256.028d@027_0040 tadà caikÃrïave tasminn ekÃkÃÓe prabhuÓ caran 03,256.028d@027_0041 niÓÃyÃm iva khadyota÷ prÃv­ÂkÃle samantata÷ 03,256.028d@027_0042 prati«ÂhÃnÃya p­thivÅæ mÃrgamÃïas tadÃbhavat 03,256.028d@027_0043 jale nimagnÃæ gÃæ d­«Âvà coddhartuæ manasecchati 03,256.028d@027_0044 kiæ nu rÆpam ahaæ k­tvà salilÃd uddhare mahÅm 03,256.028d@027_0045 evaæ saæcintya manasà d­«Âvà divyena cak«u«Ã 03,256.028d@027_0046 jalakrŬÃbhirucitaæ vÃrÃhaæ rÆpam asmarat 03,256.028d@027_0047 k­tvà vÃrÃhavapu«aæ vÃÇmayaæ vedasaæmitam 03,256.028d@027_0048 daÓayojanavistÅrïam Ãyataæ Óatayojanam 03,256.028d@027_0049 mahÃparvatavar«mÃbhaæ tÅk«ïadaæ«Âraæ pradÅptimat 03,256.028d@027_0050 mahÃmeghaughanirgho«aæ nÅlajÅmÆtasaænibham 03,256.028d@027_0051 bhÆtvà yaj¤avarÃho vai apa÷ saæprÃviÓat prabhu÷ 03,256.028d@027_0052 daæ«Âreïaikena coddh­tya sve sthÃne nyaviÓan mahÅm 03,256.028d@027_0053 punar eva mahÃbÃhur apÆrvÃæ tanum ÃÓrita÷ 03,256.028d@027_0054 narasya k­tvÃrdhatanuæ siæhasyÃrdhatanuæ prabhu÷ 03,256.028d@027_0055 daityendrasya sabhÃæ gatvà pÃïiæ saæsp­Óya pÃïinà 03,256.028d@027_0056 daityÃnÃm Ãdipuru«a÷ surÃrir ditinandana÷ 03,256.028d@027_0057 d­«Âvà cÃpÆrvavapu«aæ krodhÃt saæraktalocana÷ 03,256.028d@027_0058 ÓÆlodyatakara÷ sragvÅ hiraïyakaÓipus tadà 03,256.028d@027_0059 meghastanitanirgho«o nÅlÃbhracayasaænibha÷ 03,256.028d@027_0060 devÃrir ditijo vÅro n­siæhaæ samupÃdravat 03,256.028d@027_0061 samupetya tatas tÅk«ïair m­gendreïa balÅyasà 03,256.028d@027_0062 nÃrasiæhena vapu«Ã dÃrita÷ karajair bh­Óam 03,256.028d@027_0063 evaæ nihatya bhagavÃn daityendraæ ripughÃtinam 03,256.028d@027_0064 bhÆyo 'nya÷ puï¬arÅkÃk«a÷ prabhur lokahitÃya ca 03,256.028d@027_0065 kaÓyapasyÃtmaja÷ ÓrÅmÃn adityà garbhadhÃrita÷ 03,256.028d@027_0066 pÆrïe var«asahasre tu prasÆtà garbham uttamam 03,256.028d@027_0067 durdinÃmbhodasad­Óo dÅptÃk«o vÃmanÃk­ti÷ 03,256.028d@027_0068 daï¬Å kamaï¬aludhara÷ ÓrÅvatsorasibhÆ«ita÷ 03,256.028d@027_0069 jaÂÅ yaj¤opavÅtÅ ca bhagavÃn bÃlarÆpadh­k 03,256.028d@027_0070 yaj¤avÃÂaæ gata÷ ÓrÅmÃn dÃnavendrasya vai tadà 03,256.028d@027_0071 b­haspatisahÃyo 'sau pravi«Âo balino makhe 03,256.028d@027_0072 taæ d­«Âvà vÃmanatanuæ prah­«Âo balir abravÅt 03,256.028d@027_0073 prÅto 'smi darÓane vipra brÆhi tvaæ kiæ dadÃni te 03,256.028d@027_0074 evam uktas tu balinà vÃmana÷ pratyuvÃca ha 03,256.028d@027_0075 svastÅty uktvà baliæ deva÷ smayamÃno 'bhyabhëata 03,256.028d@027_0076 medinÅæ dÃnavapate dehi me vikramatrayam 03,256.028d@027_0077 balir dadau prasannÃtmà viprÃyÃmitatejase 03,256.028d@027_0078 tato divyÃdbhutatamaæ rÆpaæ vikramato hare÷ 03,256.028d@027_0079 vikramais tribhir ak«obhyo jahÃrÃÓu sa medinÅm 03,256.028d@027_0080 dadau ÓakrÃya ca mahÅæ vi«ïur deva÷ sanÃtana÷ 03,256.028d@027_0081 e«a te vÃmano nÃma prÃdurbhÃva÷ prakÅrtita÷ 03,256.028d@027_0082 tena devÃ÷ prÃdur Ãsan vai«ïavaæ cocyate jagat 03,256.028d@027_0083 asatÃæ nigrahÃrthÃya dharmasaærak«aïÃya ca 03,256.028d@027_0084 avatÅrïo manu«yÃïÃm ajÃyata yaduk«aye 03,256.028d@027_0085 sa evaæ bhagavÃn vi«ïu÷ k­«ïeti parikÅrtyate 03,256.028d@027_0086 anÃdyantam ajaæ devaæ prabhuæ lokanamask­tam 03,256.028d@027_0087 yaæ devaæ vidu«o gÃnti tasya karmÃïi saindhava 03,256.029a yam Ãhur ajitaæ devaæ ÓaÇkhacakragadÃdharam 03,256.029b*1226_01 ÓrÅvatsadhÃriïaæ devaæ pÅtakauÓeyavÃsasam 03,256.029c pradhÃna÷ so 'stravidu«Ãæ tena k­«ïena rak«yate 03,256.029d*1227_01 sahÃya÷ puï¬arÅkÃk«a÷ ÓrÅmÃn atulavikrama÷ 03,256.029d*1227_02 samÃnasyandane pÃrtham ÃsthÃya paravÅrahà 03,256.029d*1227_03 na Óakyate tena jetuæ tridaÓair api du÷saha÷ 03,256.029d*1227_04 ka÷ punar mÃnu«o bhÃvo raïe pÃrthaæ vije«yati 03,256.029d*1227_05 tam ekaæ varjayitvà tu sarvaæ yaudhi«Âhiraæ balam 03,256.029d*1227_06 catura÷ pÃï¬avÃn rÃjan dinaikaæ je«yase ripÆn 03,256.029d*1227_06 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,256.029d*1227_07 ity evam uktvà n­patiæ sarvapÃpaharo hara÷ 03,256.029d*1227_08 umÃpati÷ paÓupatir yaj¤ahà tripurÃrdana÷ 03,256.029d*1227_09 vÃmanair vikaÂai÷ kubjair ugraÓravaïadarÓanai÷ 03,256.029d*1227_10 v­ta÷ pÃri«adair ghorair nÃnÃpraharaïodyatai÷ 03,256.029d*1227_11 tryambako rÃjaÓÃrdÆla bhaganetranipÃtana÷ 03,256.029d*1227_12 umÃsahÃyo bhagavÃæs tatraivÃntaradhÅyata 03,256.029d*1228_01 tasmÃt tvaæ pÃrtharahitÃn pÃï¬avÃn vÃrayi«yasi 03,256.029d*1228_02 ekadà puru«avyÃghra mayà dattaæ varaæ tava 03,256.030a evam uktas tu n­pati÷ svam eva bhavanaæ yayau 03,256.030c pÃï¬avÃÓ ca vane tasmin nyavasan kÃmyake tadà 03,257.001 janamejaya uvÃca 03,257.001a evaæ h­tÃyÃæ k­«ïÃyÃæ prÃpya kleÓam anuttamam 03,257.001c ata Ærdhvaæ naravyÃghrÃ÷ kim akurvata pÃï¬avÃ÷ 03,257.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,257.002a evaæ k­«ïÃæ mok«ayitvà vinirjitya jayadratham 03,257.002c ÃsÃæ cakre munigaïair dharmarÃjo yudhi«Âhira÷ 03,257.003a te«Ãæ madhye mahar«ÅïÃæ Ó­ïvatÃm anuÓocatÃm 03,257.003c mÃrkaï¬eyam idaæ vÃkyam abravÅt pÃï¬unandana÷ 03,257.003d*1229_00 yudhi«Âhira uvÃca 03,257.003d*1229_01 bhagavan devar«ÅïÃæ tvaæ khyÃto bhÆtabhavi«yavit 03,257.003d*1229_02 saæÓayaæ parip­cchÃmi chindhi me h­di saæsthitam 03,257.003d*1230_01 drupadasya sutà hy e«Ã vedimadhyÃt samutthità 03,257.003d*1230_02 ayonijà mahÃbhÃgà snu«Ã pÃï¬or mahÃtmana÷ 03,257.004a manye kÃlaÓ ca balavÃn daivaæ ca vidhinirmitam 03,257.004c bhavitavyaæ ca bhÆtÃnÃæ yasya nÃsti vyatikrama÷ 03,257.005a kathaæ hi patnÅm asmÃkaæ dharmaj¤Ãæ dharmacÃriïÅm 03,257.005c saæsp­Óed Åd­Óo bhÃva÷ Óuciæ stainyam ivÃn­tam 03,257.006a na hi pÃpaæ k­taæ kiæ cit karma và ninditaæ kva cit 03,257.006c draupadyà brÃhmaïe«v eva dharma÷ sucarito mahÃn 03,257.007a tÃæ jahÃra balÃd rÃjà mƬhabuddhir jayadratha÷ 03,257.007c tasyÃ÷ saæharaïÃt prÃpta÷ Óirasa÷ keÓavÃpanam 03,257.007e parÃjayaæ ca saægrÃme sasahÃya÷ samÃptavÃn 03,257.008a pratyÃh­tà tathÃsmÃbhir hatvà tat saindhavaæ balam 03,257.008c tad dÃraharaïaæ prÃptam asmÃbhir avitarkitam 03,257.009a du÷khaÓ cÃyaæ vane vÃso m­gayÃyÃæ ca jÅvikà 03,257.009c hiæsà ca m­gajÃtÅnÃæ vanaukobhir vanaukasÃm 03,257.009e j¤Ãtibhir vipravÃsaÓ ca mithyà vyavasitair ayam 03,257.010a asti nÆnaæ mayà kaÓ cid alpabhÃgyataro nara÷ 03,257.010c bhavatà d­«ÂapÆrvo và ÓrutapÆrvo 'pi và bhavet 03,258.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,258.001a prÃptam apratimaæ du÷khaæ rÃmeïa bharatar«abha 03,258.001b*1231_01 vyasanaæ pit­ÓokÃdi bhÃryÃyà haraïaæ mahat 03,258.001b*1231_02 pitur nideÓÃd vasato vane 'sya svargata÷ pità 03,258.001c rak«asà jÃnakÅ tasya h­tà bhÃryà balÅyasà 03,258.002a ÃÓramÃd rÃk«asendreïa rÃvaïena vihÃyasà 03,258.002c mÃyÃm ÃsthÃya tarasà hatvà g­dhraæ jaÂÃyu«am 03,258.003a pratyÃjahÃra tÃæ rÃma÷ sugrÅvabalam ÃÓrita÷ 03,258.003c baddhvà setuæ samudrasya dagdhvà laÇkÃæ Óitai÷ Óarai÷ 03,258.003d*1232_01 tatas taæ balavÃn rÃmo ripuæ bhÃryÃpahÃriïam 03,258.003d*1232_02 saha vÃnarasainyena jaghÃna raïamÆrdhani 03,258.004 yudhi«Âhira uvÃca 03,258.004a kasmin rÃma÷ kule jÃta÷ kiævÅrya÷ kiæparÃkrama÷ 03,258.004c rÃvaïa÷ kasya và putra÷ kiæ vairaæ tasya tena ha 03,258.005a etan me bhagavan sarvaæ samyag ÃkhyÃtum arhasi 03,258.005b*1233_01 tvayà pratyak«ato d­«Âaæ yathà sarvam aÓe«ata÷ 03,258.005c Órotum icchÃmi caritaæ rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,258.006 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,258.006*1234_01 Ó­ïu rÃjan purà v­ttam itihÃsaæ purÃtanam 03,258.006*1234_02 sabhÃryeïa yathà prÃptaæ du÷khaæ rÃmeïa bhÃrata 03,258.006a ajo nÃmÃbhavad rÃjà mahÃn ik«vÃkuvaæÓaja÷ 03,258.006c tasya putro daÓaratha÷ ÓaÓvat svÃdhyÃyavä Óuci÷ 03,258.007a abhavaæs tasya catvÃra÷ putrà dharmÃrthakovidÃ÷ 03,258.007c rÃmalak«maïaÓatrughnà bharataÓ ca mahÃbala÷ 03,258.008a rÃmasya mÃtà kausalyà kaikeyÅ bharatasya tu 03,258.008c sutau lak«maïaÓatrughnau sumitrÃyÃ÷ paraætapau 03,258.009a videharÃjo janaka÷ sÅtà tasyÃtmajà vibho 03,258.009c yÃæ cakÃra svayaæ tva«Âà rÃmasya mahi«Åæ priyÃm 03,258.010a etad rÃmasya te janma sÅtÃyÃÓ ca prakÅrtitam 03,258.010c rÃvaïasyÃpi te janma vyÃkhyÃsyÃmi janeÓvara 03,258.011a pitÃmaho rÃvaïasya sÃk«Ãd deva÷ prajÃpati÷ 03,258.011c svayaæbhÆ÷ sarvalokÃnÃæ prabhu÷ sra«Âà mahÃtapÃ÷ 03,258.012a pulastyo nÃma tasyÃsÅn mÃnaso dayita÷ suta÷ 03,258.012c tasya vaiÓravaïo nÃma gavi putro 'bhavat prabhu÷ 03,258.013a pitaraæ sa samuts­jya pitÃmaham upasthita÷ 03,258.013c tasya kopÃt pità rÃjan sasarjÃtmÃnam Ãtmanà 03,258.014a sa jaj¤e viÓravà nÃma tasyÃtmÃrdhena vai dvija÷ 03,258.014c pratÅkÃrÃya sakrodhas tato vaiÓravaïasya vai 03,258.015a pitÃmahas tu prÅtÃtmà dadau vaiÓravaïasya ha 03,258.015c amaratvaæ dhaneÓatvaæ lokapÃlatvam eva ca 03,258.016a ÅÓÃnena tathà sakhyaæ putraæ ca nalakÆbaram 03,258.016c rÃjadhÃnÅniveÓaæ ca laÇkÃæ rak«ogaïÃnvitÃm 03,258.016d*1235_01 vimÃnaæ pu«pakaæ nÃma kÃmagaæ ca dadau prabhu÷ 03,258.016d*1235_02 yak«ÃïÃm Ãdhipatyaæ ca rÃjarÃjatvam eva ca 03,259.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,259.001a pulastyasya tu ya÷ krodhÃd ardhadeho 'bhavan muni÷ 03,259.001c viÓravà nÃma sakrodha÷ sa vaiÓravaïam aik«ata 03,259.002a bubudhe taæ tu sakrodhaæ pitaraæ rÃk«aseÓvara÷ 03,259.002c kuberas tatprasÃdÃrthaæ yatate sma sadà n­pa 03,259.003a sa rÃjarÃjo laÇkÃyÃæ nivasan naravÃhana÷ 03,259.003c rÃk«asÅ÷ pradadau tisra÷ pitur vai paricÃrikÃ÷ 03,259.004a tÃs tadà taæ mahÃtmÃnaæ saæto«ayitum udyatÃ÷ 03,259.004c ­«iæ bharataÓÃrdÆla n­ttagÅtaviÓÃradÃ÷ 03,259.005a pu«potkaÂà ca rÃkà ca mÃlinÅ ca viÓÃæ pate 03,259.005c anyonyaspardhayà rÃja¤ ÓreyaskÃmÃ÷ sumadhyamÃ÷ 03,259.006a tÃsÃæ sa bhagavÃæs tu«Âo mahÃtmà pradadau varÃn 03,259.006c lokapÃlopamÃn putrÃn ekaikasyà yathepsitÃn 03,259.007a pu«potkaÂÃyÃæ jaj¤Ãte dvau putrau rÃk«aseÓvarau 03,259.007c kumbhakarïadaÓagrÅvau balenÃpratimau bhuvi 03,259.008a mÃlinÅ janayÃm Ãsa putram ekaæ vibhÅ«aïam 03,259.008c rÃkÃyÃæ mithunaæ jaj¤e khara÷ ÓÆrpaïakhà tathà 03,259.009a vibhÅ«aïas tu rÆpeïa sarvebhyo 'bhyadhiko 'bhavat 03,259.009c sa babhÆva mahÃbhÃgo dharmagoptà kriyÃrati÷ 03,259.010a daÓagrÅvas tu sarve«Ãæ jye«Âho rÃk«asapuægava÷ 03,259.010c mahotsÃho mahÃvÅryo mahÃsattvaparÃkrama÷ 03,259.011a kumbhakarïo balenÃsÅt sarvebhyo 'bhyadhikas tadà 03,259.011c mÃyÃvÅ raïaÓauï¬aÓ ca raudraÓ ca rajanÅcara÷ 03,259.012a kharo dhanu«i vikrÃnto brahmadvi piÓitÃÓana÷ 03,259.012c siddhavighnakarÅ cÃpi raudrà ÓÆrpaïakhà tathà 03,259.013a sarve vedavida÷ ÓÆrÃ÷ sarve sucaritavratÃ÷ 03,259.013c Æ«u÷ pitrà saha ratà gandhamÃdanaparvate 03,259.014a tato vaiÓravaïaæ tatra dad­Óur naravÃhanam 03,259.014c pitrà sÃrdhaæ samÃsÅnam ­ddhyà paramayà yutam 03,259.015a jÃtaspardhÃs tatas te tu tapase dh­taniÓcayÃ÷ 03,259.015c brahmÃïaæ to«ayÃm Ãsur ghoreïa tapasà tadà 03,259.016a ati«Âhad ekapÃdena sahasraæ parivatsarÃn 03,259.016c vÃyubhak«o daÓagrÅva÷ pa¤cÃgni÷ susamÃhita÷ 03,259.017a adha÷ÓÃyÅ kumbhakarïo yatÃhÃro yatavrata÷ 03,259.017c vibhÅ«aïa÷ ÓÅrïaparïam ekam abhyavahÃrayat 03,259.018a upavÃsaratir dhÅmÃn sadà japyaparÃyaïa÷ 03,259.018c tam eva kÃlam Ãti«Âhat tÅvraæ tapa udÃradhÅ÷ 03,259.019a khara÷ ÓÆrpaïakhà caiva te«Ãæ vai tapyatÃæ tapa÷ 03,259.019c paricaryÃæ ca rak«Ãæ ca cakratur h­«ÂamÃnasau 03,259.019d*1236_01 vibhÅ«aïadaÓagrÅvau tepÃte uttamaæ tapa÷ 03,259.019d*1236_02 daÓa var«asahasrÃïi vÃyubhak«au paraætapau 03,259.019d*1236_03 sarake daÓa var«Ãïi a«Âa var«Ãïi sÃgare 03,259.019d*1236_04 Æ«ur var«asahasrÃïi gokarïe 'smiæs tapovane 03,259.019d*1236_05 ceratus t­ïaparïÃïi m­gai÷ sÃrdham ariædamau 03,259.019d*1236_06 bÃdaryÃs tv ÃÓrame rÃjan tepÃte paramaæ tapa÷ 03,259.019d*1236_07 ÃrÃdhayantau Óaucena brahmÃïaæ sutapasvinau 03,259.020a pÆrïe var«asahasre tu ÓiraÓ chittvà daÓÃnana÷ 03,259.020c juhoty agnau durÃdhar«as tenÃtu«yaj jagatprabhu÷ 03,259.021a tato brahmà svayaæ gatvà tapasas tÃn nyavÃrayat 03,259.021c pralobhya varadÃnena sarvÃn eva p­thak p­thak 03,259.022 brahmovÃca 03,259.022a prÅto 'smi vo nivartadhvaæ varÃn v­ïuta putrakÃ÷ 03,259.022c yad yad i«Âam ­te tv ekam amaratvaæ tathÃstu tat 03,259.023a yad yad agnau hutaæ sarvaæ Óiras te mahad Åpsayà 03,259.023c tathaiva tÃni te dehe bhavi«yanti yathepsitam 03,259.024a vairÆpyaæ ca na te dehe kÃmarÆpadharas tathà 03,259.024c bhavi«yasi raïe 'rÅïÃæ vijetÃsi na saæÓaya÷ 03,259.025 rÃvaïa uvÃca 03,259.025a gandharvadevÃsurato yak«arÃk«asatas tathà 03,259.025c sarpakiænarabhÆtebhyo na me bhÆyÃt parÃbhava÷ 03,259.026 brahmovÃca 03,259.026a ya ete kÅrtitÃ÷ sarve na tebhyo 'sti bhayaæ tava 03,259.026c ­te manu«yÃd bhadraæ te tathà tad vihitaæ mayà 03,259.027 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,259.027a evam ukto daÓagrÅvas tu«Âa÷ samabhavat tadà 03,259.027c avamene hi durbuddhir manu«yÃn puru«Ãdaka÷ 03,259.028a kumbhakarïam athovÃca tathaiva prapitÃmaha÷ 03,259.028b*1237_01 kumbhakarïa mahÃbÃho varaæ varaya suvrata 03,259.028b*1238_01 varaæ v­ïÅ«va bhadraæ te prÅto 'smÅti puna÷ puna÷ 03,259.028c sa vavre mahatÅæ nidrÃæ tamasà grastacetana÷ 03,259.029a tathà bhavi«yatÅty uktvà vibhÅ«aïam uvÃca ha 03,259.029c varaæ v­ïÅ«va putra tvaæ prÅto 'smÅti puna÷ puna÷ 03,259.030 vibhÅ«aïa uvÃca 03,259.030a paramÃpadgatasyÃpi nÃdharme me matir bhavet 03,259.030c aÓik«itaæ ca bhagavan brahmÃstraæ pratibhÃtu me 03,259.031 brahmovÃca 03,259.031a yasmÃd rÃk«asayonau te jÃtasyÃmitrakarÓana 03,259.031c nÃdharme ramate buddhir amaratvaæ dadÃmi te 03,259.032 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,259.032a rÃk«asas tu varaæ labdhvà daÓagrÅvo viÓÃæ pate 03,259.032c laÇkÃyÃÓ cyÃvayÃm Ãsa yudhi jitvà dhaneÓvaram 03,259.033a hitvà sa bhagavÃæl laÇkÃm ÃviÓad gandhamÃdanam 03,259.033c gandharvayak«Ãnugato rak«a÷kiæpuru«ai÷ saha 03,259.034a vimÃnaæ pu«pakaæ tasya jahÃrÃkramya rÃvaïa÷ 03,259.034c ÓaÓÃpa taæ vaiÓravaïo na tvÃm etad vahi«yati 03,259.035a yas tu tvÃæ samare hantà tam evaitad vahi«yati 03,259.035c avamanya guruæ mÃæ ca k«ipraæ tvaæ na bhavi«yasi 03,259.036a vibhÅ«aïas tu dharmÃtmà satÃæ dharmam anusmaran 03,259.036c anvagacchan mahÃrÃja Óriyà paramayà yuta÷ 03,259.037a tasmai sa bhagavÃæs tu«Âo bhrÃtà bhrÃtre dhaneÓvara÷ 03,259.037c senÃpatyaæ dadau dhÅmÃn yak«arÃk«asasenayo÷ 03,259.038a rÃk«asÃ÷ puru«ÃdÃÓ ca piÓÃcÃÓ ca mahÃbalÃ÷ 03,259.038c sarve sametya rÃjÃnam abhya«i¤cad daÓÃnanam 03,259.039a daÓagrÅvas tu daityÃnÃæ devÃnÃæ ca balotkaÂa÷ 03,259.039c Ãkramya ratnÃny aharat kÃmarÆpÅ vihaægama÷ 03,259.040a rÃvayÃm Ãsa lokÃn yat tasmÃd rÃvaïa ucyate 03,259.040c daÓagrÅva÷ kÃmabalo devÃnÃæ bhayam Ãdadhat 03,260.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,260.001a tato brahmar«aya÷ siddhà devarÃjar«ayas tathà 03,260.001c havyavÃhaæ purask­tya brahmÃïaæ Óaraïaæ gatÃ÷ 03,260.001d*1239_01 tato devÃ÷ samÃgamya sarve ÓakrapurogamÃ÷ 03,260.001d*1239_02 agnau vÃkyaæ samÃdhÃya brahmaïe te 'bhyavÃdayan 03,260.001d*1239_03 tata÷ k­ÓÃnur bhagavÃn bhagavantaæ pitÃmaham 03,260.001d*1239_04 praïamyovÃca lokeÓaæ k­täjalir idaæ vaca÷ 03,260.002 agnir uvÃca 03,260.002a ya÷ sa viÓravasa÷ putro daÓagrÅvo mahÃbala÷ 03,260.002c avadhyo varadÃnena k­to bhagavatà purà 03,260.003a sa bÃdhate prajÃ÷ sarvà viprakÃrair mahÃbala÷ 03,260.003c tato nas trÃtu bhagavan nÃnyas trÃtà hi vidyate 03,260.004 brahmovÃca 03,260.004a na sa devÃsurai÷ Óakyo yuddhe jetuæ vibhÃvaso 03,260.004c vihitaæ tatra yat kÃryam abhitas tasya nigrahe 03,260.005a tadartham avatÅrïo 'sau manniyogÃc caturbhuja÷ 03,260.005c vi«ïu÷ praharatÃæ Óre«Âha÷ sa karmaitat kari«yati 03,260.006 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,260.006a pitÃmahas tatas te«Ãæ saænidhau vÃkyam abravÅt 03,260.006c sarvair devagaïai÷ sÃrdhaæ saæbhavadhvaæ mahÅtale 03,260.007a vi«ïo÷ sahÃyÃn ­k«Å«u vÃnarÅ«u ca sarvaÓa÷ 03,260.007c janayadhvaæ sutÃn vÅrÃn kÃmarÆpabalÃnvitÃn 03,260.007d*1240_01 te tathoktà bhagavatà tat pratiÓrutya ÓÃsanam 03,260.007d*1240_02 sas­jur devagandharvÃ÷ putrÃn vÃnararÆpiïa÷ 03,260.008a tato bhÃgÃnubhÃgena devagandharvadÃnavÃ÷ 03,260.008c avatartuæ mahÅæ sarve ra¤jayÃm Ãsur a¤jasà 03,260.008d*1241_01 ­«ayaÓ ca mahÃtmÃna÷ siddhÃÓ ca saha kiænarai÷ 03,260.008d*1241_02 cÃraïÃÓ cÃs­jan ghorÃn vÃnarÃn vanacÃriïa÷ 03,260.008d*1241_03 te s­«Âà bahusÃhasrà daÓagrÅvavadhe ratÃ÷ 03,260.008d*1241_04 aprameyabalÃ÷ ÓÆrà vÃnarÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 03,260.008d*1241_05 yasya devasya yad rÆpaæ ve«as tejaÓ ca yadvidham 03,260.008d*1241_06 ajÃyanta samÃs tena tasya tasya sutÃs tadà 03,260.009a te«Ãæ samak«aæ gandharvÅæ dundubhÅæ nÃma nÃmata÷ 03,260.009c ÓaÓÃsa varado devo devakÃryÃrthasiddhaye 03,260.010a pitÃmahavaca÷ Órutvà gandharvÅ dundubhÅ tata÷ 03,260.010c mantharà mÃnu«e loke kubjà samabhavat tadà 03,260.011a Óakraprabh­tayaÓ caiva sarve te surasattamÃ÷ 03,260.011c vÃnarark«avarastrÅ«u janayÃm Ãsur ÃtmajÃn 03,260.011e te 'nvavartan pitÌn sarve yaÓasà ca balena ca 03,260.012a bhettÃro giriÓ­ÇgÃïÃæ ÓÃlatÃlaÓilÃyudhÃ÷ 03,260.012c vajrasaæhananÃ÷ sarve sarve caughabalÃs tathà 03,260.013a kÃmavÅryadharÃÓ caiva sarve yuddhaviÓÃradÃ÷ 03,260.013c nÃgÃyutasamaprÃïà vÃyuvegasamà jave 03,260.013e yatrecchakanivÃsÃÓ ca ke cid atra vanaukasa÷ 03,260.014a evaæ vidhÃya tat sarvaæ bhagavÃæl lokabhÃvana÷ 03,260.014c mantharÃæ bodhayÃm Ãsa yad yat kÃryaæ yathà yathà 03,260.015a sà tadvacanam Ãj¤Ãya tathà cakre manojavà 03,260.015c itaÓ cetaÓ ca gacchantÅ vairasaædhuk«aïe ratà 03,261.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,261.001a uktaæ bhagavatà janma rÃmÃdÅnÃæ p­thak p­thak 03,261.001b*1242_01 janmÃdi caritaæ sarvaæ vivÃhÃdi mayà Órutam 03,261.001c prasthÃnakÃraïaæ brahma¤ Órotum icchÃmi kathyatÃm 03,261.002a kathaæ dÃÓarathÅ vÅrau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 03,261.002c prasthÃpitau vanaæ brahma maithilÅ ca yaÓasvinÅ 03,261.003 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,261.003*1243_01 v­«Âir jayanto vijaya÷ siddhÃrtho rëÂravardhana÷ 03,261.003*1243_02 aÓoko dharmapÃlaÓ ca sumantraÓ cëÂamo 'bhavat 03,261.003*1243_03 ete«Âau daÓarathÃmÃtyÃ÷ 03,261.003a jÃtaputro daÓaratha÷ prÅtimÃn abhavan n­pa÷ 03,261.003c kriyÃratir dharmapara÷ satataæ v­ddhasevità 03,261.004a krameïa cÃsya te putrà vyavardhanta mahaujasa÷ 03,261.004c vede«u sarahasye«u dhanurvede ca pÃragÃ÷ 03,261.005a caritabrahmacaryÃs te k­tadÃrÃÓ ca pÃrthiva 03,261.005c yadà tadà daÓaratha÷ prÅtimÃn abhavat sukhÅ 03,261.006a jye«Âho rÃmo 'bhavat te«Ãæ ramayÃm Ãsa hi prajÃ÷ 03,261.006c manoharatayà dhÅmÃn pitur h­dayato«aïa÷ 03,261.007a tata÷ sa rÃjà matimÃn matvÃtmÃnaæ vayo 'dhikam 03,261.007c mantrayÃm Ãsa sacivair dharmaj¤aiÓ ca purohitai÷ 03,261.008a abhi«ekÃya rÃmasya yauvarÃjyena bhÃrata 03,261.008c prÃptakÃlaæ ca te sarve menire mantrisattamÃ÷ 03,261.009a lohitÃk«aæ mahÃbÃhuæ mattamÃtaÇgagÃminam 03,261.009c dÅrghabÃhuæ mahoraskaæ nÅlaku¤citamÆrdhajam 03,261.010a dÅpyamÃnaæ Óriyà vÅraæ ÓakrÃd anavamaæ bale 03,261.010c pÃragaæ sarvadharmÃïÃæ b­haspatisamaæ matau 03,261.011a sarvÃnuraktaprak­tiæ sarvavidyÃviÓÃradam 03,261.011c jitendriyam amitrÃïÃm api d­«Âimanoharam 03,261.012a niyantÃram asÃdhÆnÃæ goptÃraæ dharmacÃriïÃm 03,261.012c dh­timantam anÃdh­«yaæ jetÃram aparÃjitam 03,261.013a putraæ rÃjà daÓaratha÷ kausalyÃnandavardhanam 03,261.013c saæd­Óya paramÃæ prÅtim agacchat kurunandana 03,261.014a cintayaæÓ ca mahÃtejà guïÃn rÃmasya vÅryavÃn 03,261.014c abhyabhëata bhadraæ te prÅyamÃïa÷ purohitam 03,261.015a adya pu«yo niÓi brahman puïyaæ yogam upai«yati 03,261.015c saæbhÃrÃ÷ saæbhriyantÃæ me rÃmaÓ copanimantryatÃm 03,261.015d*1244_01 Óva e«a pu«yo bhavità yatra rÃma÷ suto mayà 03,261.015d*1244_02 yauvarÃjye 'bhi«ektavya÷ pauraiÓ ca saha mantribhi÷ 03,261.016a iti tad rÃjavacanaæ pratiÓrutyÃtha mantharà 03,261.016c kaikeyÅm abhigamyedaæ kÃle vacanam abravÅt 03,261.017a adya kaikeyi daurbhÃgyaæ rÃj¤Ã te khyÃpitaæ mahat 03,261.017c ÃÓÅvi«as tvÃæ saækruddhaÓ caï¬o daÓati durbhage 03,261.018a subhagà khalu kausalyà yasyÃ÷ putro 'bhi«ek«yate 03,261.018c kuto hi tava saubhÃgyaæ yasyÃ÷ putro na rÃjyabhÃk 03,261.019a sà tad vacanam Ãj¤Ãya sarvÃbharaïabhÆ«ità 03,261.019c vedÅvilagnamadhyeva bibhratÅ rÆpam uttamam 03,261.020a vivikte patim ÃsÃdya hasantÅva Óucismità 03,261.020c praïayaæ vya¤jayantÅva madhuraæ vÃkyam abravÅt 03,261.021a satyapratij¤a yan me tvaæ kÃmam ekaæ nis­«ÂavÃn 03,261.021c upÃkuru«va tad rÃjaæs tasmÃn mucyasva saækaÂÃt 03,261.022 rÃjovÃca 03,261.022a varaæ dadÃni te hanta tad g­hÃïa yad icchasi 03,261.022c avadhyo vadhyatÃæ ko 'dya vadhya÷ ko 'dya vimucyatÃm 03,261.023a dhanaæ dadÃni kasyÃdya hriyatÃæ kasya và puna÷ 03,261.023c brÃhmaïasvÃd ihÃnyatra yat kiæ cid vittam asti me 03,261.023d*1245_01 p­thivyÃæ rÃjarÃjo 'smi cÃturvarïyasya rak«ità 03,261.023d*1245_02 yas te 'bhila«ita÷ kÃmo brÆhi kalyÃïi mÃciram 03,261.024 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,261.024a sà tad vacanam Ãj¤Ãya parig­hya narÃdhipam 03,261.024c Ãtmano balam Ãj¤Ãya tata enam uvÃca ha 03,261.025a Ãbhi«ecanikaæ yat te rÃmÃrtham upakalpitam 03,261.025c bharatas tad avÃpnotu vanaæ gacchatu rÃghava÷ 03,261.025d*1246_01 nava pa¤ca ca var«Ãïi daï¬akÃraïyam ÃÓrita÷ 03,261.025d*1246_02 cÅrÃjinajaÂÃdhÃrÅ rÃmo vasatu tÃpasa÷ 03,261.026a sa tad rÃjà vaca÷ Órutvà vipriyaæ dÃruïodayam 03,261.026c du÷khÃrto bharataÓre«Âha na kiæ cid vyÃjahÃra ha 03,261.027a tatas tathoktaæ pitaraæ rÃmo vij¤Ãya vÅryavÃn 03,261.027c vanaæ pratasthe dharmÃtmà rÃjà satyo bhavatv iti 03,261.028a tam anvagacchal lak«mÅvÃn dhanu«mÃæl lak«maïas tadà 03,261.028c sÅtà ca bhÃryà bhadraæ te vaidehÅ janakÃtmajà 03,261.029a tato vanaæ gate rÃme rÃjà daÓarathas tadà 03,261.029c samayujyata dehasya kÃlaparyÃyadharmaïà 03,261.030a rÃmaæ tu gatam Ãj¤Ãya rÃjÃnaæ ca tathÃgatam 03,261.030c ÃnÃyya bharataæ devÅ kaikeyÅ vÃkyam abravÅt 03,261.031a gato daÓaratha÷ svargaæ vanasthau rÃmalak«maïau 03,261.031c g­hÃïa rÃjyaæ vipulaæ k«emaæ nihatakaïÂakam 03,261.032a tÃm uvÃca sa dharmÃtmà n­Óaæsaæ bata te k­tam 03,261.032c patiæ hatvà kulaæ cedam utsÃdya dhanalubdhayà 03,261.033a ayaÓa÷ pÃtayitvà me mÆrdhni tvaæ kulapÃæsane 03,261.033c sakÃmà bhava me mÃtar ity uktvà praruroda ha 03,261.034a sa cÃritraæ viÓodhyÃtha sarvaprak­tisaænidhau 03,261.034b*1247_01 saæsk­tya pitaraæ v­ttaæ bharato dharmavatsala÷ 03,261.034c anvayÃd bhrÃtaraæ rÃmaæ vinivartanalÃlasa÷ 03,261.035a kausalyÃæ ca sumitrÃæ ca kaikeyÅæ ca sudu÷khita÷ 03,261.035c agre prasthÃpya yÃnai÷ sa Óatrughnasahito yayau 03,261.036a vasi«ÂhavÃmadevÃbhyÃæ vipraiÓ cÃnyai÷ sahasraÓa÷ 03,261.036c paurajÃnapadai÷ sÃrdhaæ rÃmÃnayanakÃÇk«ayà 03,261.037a dadarÓa citrakÆÂasthaæ sa rÃmaæ sahalak«maïam 03,261.037b*1249_01 sa rÃmo bharataæ d­«Âvà Órutvà svargagatiæ pitu÷ 03,261.037b*1249_02 k­tvà tasyodakaæ samyag uvÃca bhrÃtaraæ priyam 03,261.037b*1249_03 gaccha tÃta prajà rak«a satyaæ rak«Ãmy ahaæ pitu÷ 03,261.037c tÃpasÃnÃm alaækÃraæ dhÃrayantaæ dhanurdharam 03,261.037d*1248_01 uvÃca präjalir bhÆtvà praïipatya raghÆttamam 03,261.037d*1248_02 ÓaÓaæsa maraïaæ rÃj¤a÷ so 'nÃthÃæÓ caiva koÓalÃn 03,261.037d*1248_03 nÃtha tvaæ pratipadyasva svarÃjyam iti coktavÃn 03,261.037d*1248_04 tasya tad vacanaæ Órutvà rÃma÷ paramadu÷khita÷ 03,261.037d*1248_05 cakÃra devakalpasya pitu÷ snÃtvodakakriyÃm 03,261.037d*1248_06 abravÅc ca tadà rÃmo bharataæ bhrÃt­vatsalam 03,261.037d*1248_07 pÃduke me bhavi«yete rÃjyagopte paraætapa 03,261.037d*1248_08 evam astv iti taæ prÃha bharata÷ praïatas tadà 03,261.038a visarjita÷ sa rÃmeïa pitur vacanakÃriïà 03,261.038c nandigrÃme 'karod rÃjyaæ purask­tyÃsya pÃduke 03,261.039a rÃmas tu punar ÃÓaÇkya paurajÃnapadÃgamam 03,261.039c praviveÓa mahÃraïyaæ ÓarabhaÇgÃÓramaæ prati 03,261.040a satk­tya ÓarabhaÇgaæ sa daï¬akÃraïyam ÃÓrita÷ 03,261.040c nadÅæ godÃvarÅæ ramyÃm ÃÓritya nyavasat tadà 03,261.041a vasatas tasya rÃmasya tata÷ ÓÆrpaïakhÃk­tam 03,261.041c khareïÃsÅn mahad vairaæ janasthÃnanivÃsinà 03,261.042a rak«Ãrthaæ tÃpasÃnÃæ ca rÃghavo dharmavatsala÷ 03,261.042c caturdaÓa sahasrÃïi jaghÃna bhuvi rak«asÃm 03,261.043a dÆ«aïaæ ca kharaæ caiva nihatya sumahÃbalau 03,261.043c cakre k«emaæ punar dhÅmÃn dharmÃraïyaæ sa rÃghava÷ 03,261.043d*1250_01 tena ÓÆrpaïakhà d­«Âvà sahasrÃïi caturdaÓa 03,261.043d*1250_02 hatÃni yudhi rÃmeïa Óarais tÅk«ïai÷ padÃtinà 03,261.044a hate«u te«u rak«a÷su tata÷ ÓÆrpaïakhà puna÷ 03,261.044c yayau nik­ttanÃso«ÂhÅ laÇkÃæ bhrÃtur niveÓanam 03,261.045a tato rÃvaïam abhyetya rÃk«asÅ du÷khamÆrchità 03,261.045c papÃta pÃdayor bhrÃtu÷ saæÓu«karudhirÃnanà 03,261.046a tÃæ tathà vik­tÃæ d­«Âvà rÃvaïa÷ krodhamÆrchita÷ 03,261.046c utpapÃtÃsanÃt kruddho dantair dantÃn upasp­Óan 03,261.047a svÃn amÃtyÃn vis­jyÃtha vivikte tÃm uvÃca sa÷ 03,261.047c kenÃsy evaæ k­tà bhadre mÃm acintyÃvamanya ca 03,261.048a ka÷ ÓÆlaæ tÅk«ïam ÃsÃdya sarvagÃtrair ni«evate 03,261.048c ka÷ Óirasy agnim ÃdÃya viÓvasta÷ svapate sukham 03,261.049a ÃÓÅvi«aæ ghorataraæ pÃdena sp­ÓatÅha ka÷ 03,261.049c siæhaæ kesariïaæ kaÓ ca daæ«ÂrÃsu sp­Óya ti«Âhati 03,261.050a ity evaæ bruvatas tasya srotobhyas tejaso 'rci«a÷ 03,261.050c niÓcerur dahyato rÃtrau v­k«asyeva svarandhrata÷ 03,261.051a tasya tat sarvam Ãcakhyau bhaginÅ rÃmavikramam 03,261.051c kharadÆ«aïasaæyuktaæ rÃk«asÃnÃæ parÃbhavam 03,261.051d*1251_01 tato j¤Ãtivadhaæ Órutvà rÃvaïa÷ kÃlanodita÷ 03,261.051d*1251_02 rÃmasya vadham ÃkÃÇk«an mÃrÅcaæ manasÃgamat 03,261.052a sa niÓcitya tata÷ k­tyaæ svasÃram upasÃntvya ca 03,261.052c Ærdhvam Ãcakrame rÃjà vidhÃya nagare vidhim 03,261.053a trikÆÂaæ samatikramya kÃlaparvatam eva ca 03,261.053c dadarÓa makarÃvÃsaæ gambhÅrodaæ mahodadhim 03,261.054a tam atÅtyÃtha gokarïam abhyagacchad daÓÃnana÷ 03,261.054c dayitaæ sthÃnam avyagraæ ÓÆlapÃïer mahÃtmana÷ 03,261.055a tatrÃbhyagacchan mÃrÅcaæ pÆrvÃmÃtyaæ daÓÃnana÷ 03,261.055c purà rÃmabhayÃd eva tÃpasyaæ samupÃÓritam 03,262.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,262.001a mÃrÅcas tv atha saæbhrÃnto d­«Âvà rÃvaïam Ãgatam 03,262.001c pÆjayÃm Ãsa satkÃrai÷ phalamÆlÃdibhis tathà 03,262.002a viÓrÃntaæ cainam ÃsÅnam anvÃsÅna÷ sa rÃk«asa÷ 03,262.002c uvÃca praÓritaæ vÃkyaæ vÃkyaj¤o vÃkyakovidam 03,262.003a na te prak­timÃn varïa÷ kaccit k«emaæ pure tava 03,262.003c kaccit prak­taya÷ sarvà bhajante tvÃæ yathà purà 03,262.004a kim ihÃgamane cÃpi kÃryaæ te rÃk«aseÓvara 03,262.004c k­tam ity eva tad viddhi yady api syÃt sudu«karam 03,262.005a ÓaÓaæsa rÃvaïas tasmai tat sarvaæ rÃmace«Âitam 03,262.005b*1252_01 samÃsenaiva kÃryÃïi krodhamar«asamanvita÷ 03,262.005c mÃrÅcas tv abravÅc chrutvà samÃsenaiva rÃvaïam 03,262.006a alaæ te rÃmam ÃsÃdya vÅryaj¤o hy asmi tasya vai 03,262.006c bÃïavegaæ hi kas tasya Óakta÷ so¬huæ mahÃtmana÷ 03,262.007a pravrajyÃyÃæ hi me hetu÷ sa eva puru«ar«abha÷ 03,262.007c vinÃÓamukham etat te kenÃkhyÃtaæ durÃtmanà 03,262.008a tam uvÃcÃtha sakrodho rÃvaïa÷ paribhartsayan 03,262.008c akurvato 'smadvacanaæ syÃn m­tyur api te dhruvam 03,262.009a mÃrÅcaÓ cintayÃm Ãsa viÓi«ÂÃn maraïaæ varam 03,262.009c avaÓyaæ maraïe prÃpte kari«yÃmy asya yan matam 03,262.010a tatas taæ pratyuvÃcÃtha mÃrÅco rÃk«aseÓvaram 03,262.010c kiæ te sÃhyaæ mayà kÃryaæ kari«yÃmy avaÓo 'pi tat 03,262.011a tam abravÅd daÓagrÅvo gaccha sÅtÃæ pralobhaya 03,262.011c ratnaÓ­Çgo m­go bhÆtvà ratnacitratanÆruha÷ 03,262.012a dhruvaæ sÅtà samÃlak«ya tvÃæ rÃmaæ codayi«yati 03,262.012c apakrÃnte ca kÃkutsthe sÅtà vaÓyà bhavi«yati 03,262.013a tÃm ÃdÃyÃpane«yÃmi tata÷ sa na bhavi«yati 03,262.013c bhÃryÃviyogÃd durbuddhir etat sÃhyaæ kuru«va me 03,262.014a ity evam ukto mÃrÅca÷ k­tvodakam athÃtmana÷ 03,262.014c rÃvaïaæ purato yÃntam anvagacchat sudu÷khita÷ 03,262.015a tatas tasyÃÓramaæ gatvà rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 03,262.015c cakratus tat tathà sarvam ubhau yat pÆrvamantritam 03,262.016a rÃvaïas tu yatir bhÆtvà muï¬a÷ kuï¬Å tridaï¬adh­k 03,262.016c m­gaÓ ca bhÆtvà mÃrÅcas taæ deÓam upajagmatu÷ 03,262.017a darÓayÃm Ãsa vaidehÅæ mÃrÅco m­garÆpadh­k 03,262.017c codayÃm Ãsa tasyÃrthe sà rÃmaæ vidhicodità 03,262.018a rÃmas tasyÃ÷ priyaæ kurvan dhanur ÃdÃya satvara÷ 03,262.018c rak«Ãrthe lak«maïaæ nyasya prayayau m­galipsayà 03,262.019a sa dhanvÅ baddhatÆïÅra÷ kha¬gagodhÃÇgulitravÃn 03,262.019c anvadhÃvan m­gaæ rÃmo rudras tÃrÃm­gaæ yathà 03,262.020a so 'ntarhita÷ punas tasya darÓanaæ rÃk«aso vrajan 03,262.020c cakar«a mahad adhvÃnaæ rÃmas taæ bubudhe tata÷ 03,262.021a niÓÃcaraæ viditvà taæ rÃghava÷ pratibhÃnavÃn 03,262.021c amoghaæ Óaram ÃdÃya jaghÃna m­garÆpiïam 03,262.022a sa rÃmabÃïÃbhihata÷ k­tvà rÃmasvaraæ tadà 03,262.022c hà sÅte lak«maïety evaæ cukroÓÃrtasvareïa ha 03,262.023a ÓuÓrÃva tasya vaidehÅ tatas tÃæ karuïÃæ giram 03,262.023c sà prÃdravad yata÷ Óabdas tÃm uvÃcÃtha lak«maïa÷ 03,262.024a alaæ te ÓaÇkayà bhÅru ko rÃmaæ vi«ahi«yati 03,262.024c muhÆrtÃd drak«yase rÃmam Ãgataæ taæ Óucismite 03,262.025a ity uktvà sà prarudatÅ paryaÓaÇkata devaram 03,262.025c hatà vai strÅsvabhÃvena ÓuddhacÃritrabhÆ«aïam 03,262.026a sà taæ paru«am Ãrabdhà vaktuæ sÃdhvÅ pativratà 03,262.026c nai«a kÃlo bhaven mƬha yaæ tvaæ prÃrthayase h­dà 03,262.027a apy ahaæ Óastram ÃdÃya hanyÃm ÃtmÃnam Ãtmanà 03,262.027c pateyaæ giriÓ­ÇgÃd và viÓeyaæ và hutÃÓanam 03,262.027d*1253_01 pibeyaæ và vi«aæ ghoraæ tyajÃmy ÃtmÃnam adya vai 03,262.028a rÃmaæ bhartÃram uts­jya na tv ahaæ tvÃæ kathaæ cana 03,262.028c nihÅnam upati«Âheyaæ ÓÃrdÆlÅ kro«Âukaæ yathà 03,262.029a etÃd­Óaæ vaca÷ Órutvà lak«maïa÷ priyarÃghava÷ 03,262.029c pidhÃya karïau sadv­tta÷ prasthito yena rÃghava÷ 03,262.029e sa rÃmasya padaæ g­hya prasasÃra dhanurdhara÷ 03,262.029f*1254_01 avek«amÃïo vaidehÅæ prayayau lak«maïas tadà 03,262.030a etasminn antare rak«o rÃvaïa÷ pratyad­Óyata 03,262.030c abhavyo bhavyarÆpeïa bhasmacchanna ivÃnala÷ 03,262.030e yative«apraticchanno jihÅr«us tÃm aninditÃm 03,262.030f*1255_01 upÃgacchat sa vaidehÅæ rÃvaïa÷ pÃpaniÓcaya÷ 03,262.031a sà tam Ãlak«ya saæprÃptaæ dharmaj¤Ã janakÃtmajà 03,262.031c nimantrayÃm Ãsa tadà phalamÆlÃÓanÃdibhi÷ 03,262.032a avamanya sa tat sarvaæ svarÆpaæ pratipadya ca 03,262.032c sÃntvayÃm Ãsa vaidehÅm iti rÃk«asapuægava÷ 03,262.033a sÅte rÃk«asarÃjo 'haæ rÃvaïo nÃma viÓruta÷ 03,262.033c mama laÇkà purÅ nÃmnà ramyà pÃre mahodadhe÷ 03,262.034a tatra tvaæ varanÃrÅ«u Óobhi«yasi mayà saha 03,262.034c bhÃryà me bhava suÓroïi tÃpasaæ tyaja rÃghavam 03,262.035a evamÃdÅni vÃkyÃni Órutvà sÅtÃtha jÃnakÅ 03,262.035c pidhÃya karïau suÓroïÅ maivam ity abravÅd vaca÷ 03,262.036a prapated dyau÷ sanak«atrà p­thivÅ ÓakalÅbhavet 03,262.036b*1256_01 Óu«yet toyanidhau toyaæ candra÷ ÓÅtÃæÓutÃæ tyajet 03,262.036b*1256_02 u«ïÃæÓutvam atho jahyÃd Ãdityo vahnir u«ïatÃm 03,262.036c Óaityam agnir iyÃn nÃhaæ tyajeyaæ raghunandanam 03,262.037a kathaæ hi bhinnakaraÂaæ padminaæ vanagocaram 03,262.037c upasthÃya mahÃnÃgaæ kareïu÷ sÆkaraæ sp­Óet 03,262.038a kathaæ hi pÅtvà mÃdhvÅkaæ pÅtvà ca madhumÃdhavÅm 03,262.038c lobhaæ sauvÅrake kuryÃn nÃrÅ kà cid iti smare 03,262.039a iti sà taæ samÃbhëya praviveÓÃÓramaæ puna÷ 03,262.039b*1257_01 krodhÃt prasphuramÃïau«ÂhÅ vidhunvÃnà karau muhu÷ 03,262.039c tÃm anudrutya suÓroïÅæ rÃvaïa÷ pratya«edhayat 03,262.040a bhartsayitvà tu rÆk«eïa svareïa gatacetanÃm 03,262.040c mÆrdhaje«u nijagrÃha kham upÃcakrame tata÷ 03,262.041a tÃæ dadarÓa tadà g­dhro jaÂÃyur girigocara÷ 03,262.041c rudatÅæ rÃma rÃmeti hriyamÃïÃæ tapasvinÅm 03,263.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,263.001a sakhà daÓarathasyÃsÅj jaÂÃyur aruïÃtmaja÷ 03,263.001c g­dhrarÃjo mahÃvÅrya÷ saæpÃtir yasya sodara÷ 03,263.002a sa dadarÓa tadà sÅtÃæ rÃvaïÃÇkagatÃæ snu«Ãm 03,263.002c krodhÃd abhyadravat pak«Å rÃvaïaæ rÃk«aseÓvaram 03,263.003a athainam abravÅd g­dhro mu¤ca mu¤ceti maithilÅm 03,263.003c dhriyamÃïe mayi kathaæ hari«yasi niÓÃcara 03,263.003e na hi me mok«yase jÅvan yadi nots­jase vadhÆm 03,263.004a uktvaivaæ rÃk«asendraæ taæ cakarta nakharair bh­Óam 03,263.004c pak«atuï¬aprahÃraiÓ ca bahuÓo jarjarÅk­ta÷ 03,263.004e cak«Ãra rudhiraæ bhÆri giri÷ prasravaïair iva 03,263.005a sa vadhyamÃno g­dhreïa rÃmapriyahitai«iïà 03,263.005b*1258_01 abhidudrÃva saækruddha÷ patagendraæ daÓÃnana÷ 03,263.005c kha¬gam ÃdÃya ciccheda bhujau tasya patatriïa÷ 03,263.006a nihatya g­dhrarÃjaæ sa chinnÃbhraÓikharopamam 03,263.006c Ærdhvam Ãcakrame sÅtÃæ g­hÅtvÃÇkena rÃk«asa÷ 03,263.007a yatra yatra tu vaidehÅ paÓyaty ÃÓramamaï¬alam 03,263.007c saro và saritaæ vÃpi tatra mu¤cati bhÆ«aïam 03,263.008a sà dadarÓa giriprasthe pa¤ca vÃnarapuægavÃn 03,263.008c tatra vÃso mahad divyam utsasarja manasvinÅ 03,263.009a tat te«Ãæ vÃnarendrÃïÃæ papÃta pavanoddhutam 03,263.009c madhye supÅtaæ pa¤cÃnÃæ vidyun meghÃntare yathà 03,263.009d*1259_01 atha laÇkeÓvaro mÃnÅ samuttÅrya mahodadhim 03,263.009d*1259_02 sÅtÃæ niveÓayÃm Ãsa bhavane nandanopame 03,263.009d*1260_01 acireïÃticakrÃma khecara÷ khe carann iva 03,263.009d*1260_02 dadarÓÃtha purÅæ ramyÃæ bahudvÃrÃæ manoramÃm 03,263.009d*1260_03 prÃkÃravaprasaæbÃdhÃæ nirmitÃæ viÓvakarmaïà 03,263.009d*1260_04 praviveÓa purÅæ laÇkÃæ sasÅto rÃk«aseÓvara÷ 03,263.009d*1261_01 evaæ h­tvà rÃmapatnÅæ rÃvaïo 'gÃt svakÃæ purÅm 03,263.010a evaæ h­tÃyÃæ vaidehyÃæ rÃmo hatvà mahÃm­gam 03,263.010c niv­tto dad­Óe dhÅmÃn bhrÃtaraæ lak«maïaæ tadà 03,263.011a katham uts­jya vaidehÅæ vane rÃk«asasevite 03,263.011c ity evaæ bhrÃtaraæ d­«Âvà prÃpto 'sÅti vyagarhayat 03,263.012a m­garÆpadhareïÃtha rak«asà so 'pakar«aïam 03,263.012c bhrÃtur Ãgamanaæ caiva cintayan paryatapyata 03,263.013a garhayann eva rÃmas tu tvaritas taæ samÃsadat 03,263.013c api jÅvati vaidehÅ neti paÓyÃmi lak«maïa 03,263.014a tasya tat sarvam Ãcakhyau sÅtÃyà lak«maïo vaca÷ 03,263.014c yad uktavaty asad­Óaæ vaidehÅ paÓcimaæ vaca÷ 03,263.015a dahyamÃnena tu h­dà rÃmo 'bhyapatad ÃÓramam 03,263.015c sa dadarÓa tadà g­dhraæ nihataæ parvatopamam 03,263.016a rÃk«asaæ ÓaÇkamÃnas tu vik­«ya balavad dhanu÷ 03,263.016c abhyadhÃvata kÃkutsthas tatas taæ sahalak«maïa÷ 03,263.017a sa tÃv uvÃca tejasvÅ sahitau rÃmalak«maïau 03,263.017c g­dhrarÃjo 'smi bhadraæ vÃæ sakhà daÓarathasya ha 03,263.018a tasya tad vacanaæ Órutvà saæg­hya dhanu«Å Óubhe 03,263.018c ko 'yaæ pitaram asmÃkaæ nÃmnÃhety ÆcatuÓ ca tau 03,263.019a tato dad­Óatus tau taæ chinnapak«advayaæ tathà 03,263.019c tayo÷ ÓaÓaæsa g­dhras tu sÅtÃrthe rÃvaïÃd vadham 03,263.020a ap­cchad rÃghavo g­dhraæ rÃvaïa÷ kÃæ diÓaæ gata÷ 03,263.020c tasya g­dhra÷ Óira÷kampair Ãcacak«e mamÃra ca 03,263.021a dak«iïÃm iti kÃkutstho viditvÃsya tad iÇgitam 03,263.021c saæskÃraæ lambhayÃm Ãsa sakhÃyaæ pÆjayan pitu÷ 03,263.021d*1262_01 aho dhanya÷ subhÃgyo 'sau jaÂÃyur iti bhÃratÅm 03,263.021d*1262_02 divi Ó­ïvan gata÷ siddhiæ siddhÃnÃm api durlabhÃm 03,263.022a tato d­«ÂvÃÓramapadaæ vyapaviddhab­sÅghaÂam 03,263.022c vidhvastakalaÓaæ ÓÆnyaæ gomÃyubalasevitam 03,263.023a du÷khaÓokasamÃvi«Âau vaidehÅharaïÃrditau 03,263.023c jagmatur daï¬akÃraïyaæ dak«iïena paraætapau 03,263.024a vane mahati tasmiæs tu rÃma÷ saumitriïà saha 03,263.024c dadarÓa m­gayÆthÃni dravamÃïÃni sarvaÓa÷ 03,263.024e Óabdaæ ca ghoraæ sattvÃnÃæ dÃvÃgner iva vardhata÷ 03,263.025a apaÓyetÃæ muhÆrtÃc ca kabandhaæ ghoradarÓanam 03,263.025c meghaparvatasaækÃÓaæ ÓÃlaskandhaæ mahÃbhujam 03,263.025e urogataviÓÃlÃk«aæ mahodaramahÃmukham 03,263.026a yad­cchayÃtha tad rak«a÷ kare jagrÃha lak«maïam 03,263.026c vi«Ãdam agamat sadya÷ saumitrir atha bhÃrata 03,263.027a sa rÃmam abhisaæprek«ya k­«yate yena tanmukham 03,263.027c vi«aïïaÓ cÃbravÅd rÃmaæ paÓyÃvasthÃm imÃæ mama 03,263.028a haraïaæ caiva vaidehyà mama cÃyam upaplava÷ 03,263.028c rÃjyabhraæÓaÓ ca bhavatas tÃtasya maraïaæ tathà 03,263.029a nÃhaæ tvÃæ saha vaidehyà sametaæ kosalÃgatam 03,263.029c drak«yÃmi p­thivÅrÃjye pit­paitÃmahe sthitam 03,263.030a drak«yanty Ãryasya dhanyà ye kuÓalÃjaÓamÅlavai÷ 03,263.030c abhi«iktasya vadanaæ somaæ sÃbhralavaæ yathà 03,263.031a evaæ bahuvidhaæ dhÅmÃn vilalÃpa sa lak«maïa÷ 03,263.031c tam uvÃcÃtha kÃkutstha÷ saæbhrame«v apy asaæbhrama÷ 03,263.032a mà vi«Åda naravyÃghra nai«a kaÓ cin mayi sthite 03,263.032b*1263_01 Óakto dhar«ayituæ vÅra sumitrÃnandivardhana 03,263.032c chindhy asya dak«iïaæ bÃhuæ chinna÷ savyo mayà bhuja÷ 03,263.033a ity evaæ vadatà tasya bhujo rÃmeïa pÃtita÷ 03,263.033c kha¬gena bh­ÓatÅk«ïena nik­ttas tilakÃï¬avat 03,263.034a tato 'sya dak«iïaæ bÃhuæ kha¬genÃjaghnivÃn balÅ 03,263.034c saumitrir api saæprek«ya bhrÃtaraæ rÃghavaæ sthitam 03,263.035a punar abhyÃhanat pÃrÓve tad rak«o lak«maïo bh­Óam 03,263.035c gatÃsur apatad bhÆmau kabandha÷ sumahÃæs tata÷ 03,263.036a tasya dehÃd vini÷s­tya puru«o divyadarÓana÷ 03,263.036c dad­Óe divam ÃsthÃya divi sÆrya iva jvalan 03,263.037a papraccha rÃmas taæ vÃgmÅ kas tvaæ prabrÆhi p­cchata÷ 03,263.037c kÃmayà kim idaæ citram ÃÓcaryaæ pratibhÃti me 03,263.038a tasyÃcacak«e gandharvo viÓvÃvasur ahaæ n­pa 03,263.038c prÃpto brahmÃnuÓÃpena yoniæ rÃk«asasevitÃm 03,263.039a rÃvaïena h­tà sÅtà rÃj¤Ã laÇkÃnivÃsinà 03,263.039c sugrÅvam abhigacchasva sa te sÃhyaæ kari«yati 03,263.040a e«Ã pampà Óivajalà haæsakÃraï¬avÃyutà 03,263.040c ­ÓyamÆkasya Óailasya saænikar«e taÂÃkinÅ 03,263.041a saævasaty atra sugrÅvaÓ caturbhi÷ sacivai÷ saha 03,263.041c bhrÃtà vÃnararÃjasya vÃlino hemamÃlina÷ 03,263.041d*1264_01 tena tvaæ saha saægamya du÷khamÆlaæ nivedaya 03,263.041d*1264_02 samÃnaÓÅlo bhavata÷ sÃhÃyaæ sa kari«yati 03,263.042a etÃvac chakyam asmÃbhir vaktuæ dra«ÂÃsi jÃnakÅm 03,263.042c dhruvaæ vÃnararÃjasya vidito rÃvaïÃlaya÷ 03,263.043a ity uktvÃntarhito divya÷ puru«a÷ sa mahÃprabha÷ 03,263.043c vismayaæ jagmatuÓ cobhau tau vÅrau rÃmalak«maïau 03,264.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,264.001a tato 'vidÆre nalinÅæ prabhÆtakamalotpalÃm 03,264.001c sÅtÃharaïadu÷khÃrta÷ pampÃæ rÃma÷ samÃsadat 03,264.002a mÃrutena suÓÅtena sukhenÃm­tagandhinà 03,264.002c sevyamÃno vane tasmi¤ jagÃma manasà priyÃm 03,264.003a vilalÃpa sa rÃjendras tatra kÃntÃm anusmaran 03,264.003c kÃmabÃïÃbhisaætapta÷ saumitris tam athÃbravÅt 03,264.004a na tvÃm evaævidho bhÃva÷ spra«Âum arhati mÃnada 03,264.004c Ãtmavantam iva vyÃdhi÷ puru«aæ v­ddhaÓÅlinam 03,264.005a prav­ttir upalabdhà te vaidehyà rÃvaïasya ca 03,264.005c tÃæ tvaæ puru«akÃreïa buddhyà caivopapÃdaya 03,264.006a abhigacchÃva sugrÅvaæ Óailasthaæ haripuægavam 03,264.006c mayi Ói«ye ca bh­tye ca sahÃye ca samÃÓvasa 03,264.007a evaæ bahuvidhair vÃkyair lak«maïena sa rÃghava÷ 03,264.007c ukta÷ prak­tim Ãpede kÃrye cÃnantaro 'bhavat 03,264.008a ni«evya vÃri pampÃyÃs tarpayitvà pitÌn api 03,264.008c pratasthatur ubhau vÅrau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 03,264.009a tÃv ­ÓyamÆkam abhyetya bahumÆlaphalaæ girim 03,264.009c giryagre vÃnarÃn pa¤ca vÅrau dad­Óatus tadà 03,264.010a sugrÅva÷ pre«ayÃm Ãsa sacivaæ vÃnaraæ tayo÷ 03,264.010c buddhimantaæ hanÆmantaæ himavantam iva sthitam 03,264.011a tena saæbhëya pÆrvaæ tau sugrÅvam abhijagmatu÷ 03,264.011c sakhyaæ vÃnararÃjena cakre rÃmas tato n­pa 03,264.011d*1265_01 tata÷ sÅtÃæ h­tÃæ Órutvà sugrÅvo vÃlinà k­tam 03,264.011d*1265_02 du÷kham ÃkhyÃtavÃn sarvaæ rÃmÃyÃmitatejase 03,264.012a tad vÃso darÓayÃm Ãsus tasya kÃrye nivedite 03,264.012c vÃnarÃïÃæ tu yat sÅtà hriyamÃïÃbhyavÃs­jat 03,264.013a tat pratyayakaraæ labdhvà sugrÅvaæ plavagÃdhipam 03,264.013c p­thivyÃæ vÃnaraiÓvarye svayaæ rÃmo 'bhya«ecayat 03,264.014a pratijaj¤e ca kÃkutstha÷ samare vÃlino vadham 03,264.014c sugrÅvaÓ cÃpi vaidehyÃ÷ punar Ãnayanaæ n­pa 03,264.015a ity uktvà samayaæ k­tvà viÓvÃsya ca parasparam 03,264.015c abhyetya sarve ki«kindhÃæ tasthur yuddhÃbhikÃÇk«iïa÷ 03,264.016a sugrÅva÷ prÃpya ki«kindhÃæ nanÃdaughanibhasvana÷ 03,264.016c nÃsya tan mam­«e vÃlÅ taæ tÃrà pratya«edhayat 03,264.017a yathà nadati sugrÅvo balavÃn e«a vÃnara÷ 03,264.017c manye cÃÓrayavÃn prÃpto na tvaæ nirgantum arhasi 03,264.018a hemamÃlÅ tato vÃlÅ tÃrÃæ tÃrÃdhipÃnanÃm 03,264.018c provÃca vacanaæ vÃgmÅ tÃæ vÃnarapati÷ pati÷ 03,264.019a sarvabhÆtarutaj¤Ã tvaæ paÓya buddhyà samanvità 03,264.019c kenÃpÃÓrayavÃn prÃpto mamai«a bhrÃt­gandhika÷ 03,264.020a cintayitvà muhÆrtaæ tu tÃrà tÃrÃdhipaprabhà 03,264.020c patim ity abravÅt prÃj¤Ã Ó­ïu sarvaæ kapÅÓvara 03,264.021a h­tadÃro mahÃsattvo rÃmo daÓarathÃtmaja÷ 03,264.021c tulyÃrimitratÃæ prÃpta÷ sugrÅveïa dhanurdhara÷ 03,264.021d*1266_01 ÓrÆyate dÃÓarathÅ rÃmo vane pitur anuj¤ayà 03,264.022a bhrÃtà cÃsya mahÃbÃhu÷ saumitrir aparÃjita÷ 03,264.022c lak«maïo nÃma medhÃvÅ sthita÷ kÃryÃrthasiddhaye 03,264.023a maindaÓ ca dvividaÓ caiva hanÆmÃæÓ cÃnilÃtmaja÷ 03,264.023c jÃmbavÃn ­k«arÃjaÓ ca sugrÅvasacivÃ÷ sthitÃ÷ 03,264.024a sarva ete mahÃtmÃno buddhimanto mahÃbalÃ÷ 03,264.024c alaæ tava vinÃÓÃya rÃmavÅryavyapÃÓrayÃt 03,264.025a tasyÃs tad Ãk«ipya vaco hitam uktaæ kapÅÓvara÷ 03,264.025c paryaÓaÇkata tÃm År«u÷ sugrÅvagatamÃnasÃm 03,264.026a tÃrÃæ paru«am uktvà sa nirjagÃma guhÃmukhÃt 03,264.026c sthitaæ mÃlyavato 'bhyÃÓe sugrÅvaæ so 'bhyabhëata 03,264.027a asak­t tvaæ mayà mƬha nirjito jÅvitapriya÷ 03,264.027c mukto j¤Ãtir iti j¤Ãtvà kà tvarà maraïe puna÷ 03,264.028a ity ukta÷ prÃha sugrÅvo bhrÃtaraæ hetumad vaca÷ 03,264.028b*1267_01 ity uktas tu jahÃsoccai÷ sugrÅvo bhrÃtaraæ prati 03,264.028b*1267_02 hetumad vacanaæ bhrÃtre provÃcedaæ mahÃtmane 03,264.028c prÃptakÃlam amitraghno rÃmaæ saæbodhayann iva 03,264.029a h­tadÃrasya me rÃjan h­tarÃjyasya ca tvayà 03,264.029c kiæ nu jÅvitasÃmarthyam iti viddhi samÃgatam 03,264.030a evam uktvà bahuvidhaæ tatas tau saænipetatu÷ 03,264.030c samare vÃlisugrÅvau ÓÃlatÃlaÓilÃyudhau 03,264.031a ubhau jaghnatur anyonyam ubhau bhÆmau nipetatu÷ 03,264.031c ubhau vavalgatuÓ citraæ mu«ÂibhiÓ ca nijaghnatu÷ 03,264.032a ubhau rudhirasaæsiktau nakhadantaparik«atau 03,264.032c ÓuÓubhÃte tadà vÅrau pu«pitÃv iva kiæÓukau 03,264.033a na viÓe«as tayor yuddhe tadà kaÓ cana d­Óyate 03,264.033b*1268_01 praj¤ÃnÃrthaæ tadà rÃmo niÓcitya manasà tadà 03,264.033c sugrÅvasya tadà mÃlÃæ hanÆmÃn kaïÂha Ãsajat 03,264.034a sa mÃlayà tadà vÅra÷ ÓuÓubhe kaïÂhasaktayà 03,264.034c ÓrÅmÃn iva mahÃÓailo malayo meghamÃlayà 03,264.035a k­tacihnaæ tu sugrÅvaæ rÃmo d­«Âvà mahÃdhanu÷ 03,264.035c vicakar«a dhanu÷Óre«Âhaæ vÃlim uddiÓya lak«yavat 03,264.036a visphÃras tasya dhanu«o yantrasyeva tadà babhau 03,264.036c vitatrÃsa tadà vÃlÅ ÓareïÃbhihato h­di 03,264.037a sa bhinnamarmÃbhihato vaktrÃc choïitam udvaman 03,264.037c dadarÓÃvasthitaæ rÃmam ÃrÃt saumitriïà saha 03,264.038a garhayitvà sa kÃkutsthaæ papÃta bhuvi mÆrchita÷ 03,264.038c tÃrà dadarÓa taæ bhÆmau tÃrÃpatim iva cyutam 03,264.039a hate vÃlini sugrÅva÷ ki«kindhÃæ pratyapadyata 03,264.039c tÃæ ca tÃrÃpatimukhÅæ tÃrÃæ nipatiteÓvarÃm 03,264.040a rÃmas tu caturo mÃsÃn p­«Âhe mÃlyavata÷ Óubhe 03,264.040c nivÃsam akarod dhÅmÃn sugrÅveïÃbhyupasthita÷ 03,264.041a rÃvaïo 'pi purÅæ gatvà laÇkÃæ kÃmabalÃtk­ta÷ 03,264.041c sÅtÃæ niveÓayÃm Ãsa bhavane nandanopame 03,264.041e aÓokavanikÃbhyÃÓe tÃpasÃÓramasaænibhe 03,264.042a bhart­smaraïatanvaÇgÅ tÃpasÅve«adhÃriïÅ 03,264.042c upavÃsatapa÷ÓÅlà tatra sà p­thulek«aïà 03,264.042e uvÃsa du÷khavasatÅ÷ phalamÆlak­tÃÓanà 03,264.043a dideÓa rÃk«asÅs tatra rak«aïe rÃk«asÃdhipa÷ 03,264.043c prÃsÃsiÓÆlaparaÓumudgarÃlÃtadhÃriïÅ÷ 03,264.044a dvyak«Åæ tryak«Åæ lalÃÂÃk«Åæ dÅrghajihvÃm ajihvikÃm 03,264.044c tristanÅm ekapÃdÃæ ca trijaÂÃm ekalocanÃm 03,264.045a etÃÓ cÃnyÃÓ ca dÅptÃk«ya÷ karabhotkaÂamÆrdhajÃ÷ 03,264.045c parivÃryÃsate sÅtÃæ divÃrÃtram atandritÃ÷ 03,264.046a tÃs tu tÃm ÃyatÃpÃÇgÅæ piÓÃcyo dÃruïasvanÃ÷ 03,264.046c tarjayanti sadà raudrÃ÷ paru«avya¤janÃk«arÃ÷ 03,264.047a khÃdÃma pÃÂayÃmainÃæ tilaÓa÷ pravibhajya tÃm 03,264.047c yeyaæ bhartÃram asmÃkam avamanyeha jÅvati 03,264.048a ity evaæ paribhartsantÅs trÃsyamÃnà puna÷ puna÷ 03,264.048c bhart­ÓokasamÃvi«Âà ni÷Óvasyedam uvÃca tÃ÷ 03,264.049a ÃryÃ÷ khÃdata mÃæ ÓÅghraæ na me lobho 'sti jÅvite 03,264.049c vinà taæ puï¬arÅkÃk«aæ nÅlaku¤citamÆrdhajam 03,264.050a apy evÃhaæ nirÃhÃrà jÅvitapriyavarjità 03,264.050c Óo«ayi«yÃmi gÃtrÃïi vyÃlÅ tÃlagatà yathà 03,264.051a na tv anyam abhigaccheyaæ pumÃæsaæ rÃghavÃd ­te 03,264.051c iti jÃnÅta satyaæ me kriyatÃæ yad anantaram 03,264.052a tasyÃs tad vacanaæ Órutvà rÃk«asyas tÃ÷ kharasvanÃ÷ 03,264.052c ÃkhyÃtuæ rÃk«asendrÃya jagmus tat sarvam Ãdita÷ 03,264.053a gatÃsu tÃsu sarvÃsu trijaÂà nÃma rÃk«asÅ 03,264.053c sÃntvayÃm Ãsa vaidehÅæ dharmaj¤Ã priyavÃdinÅ 03,264.054a sÅte vak«yÃmi te kiæ cid viÓvÃsaæ kuru me sakhi 03,264.054c bhayaæ te vyetu vÃmoru Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,264.055a avindhyo nÃma medhÃvÅ v­ddho rÃk«asapuægava÷ 03,264.055c sa rÃmasya hitÃnve«Å tvadarthe hi sa mÃvadat 03,264.056a sÅtà madvacanÃd vÃcyà samÃÓvÃsya prasÃdya ca 03,264.056c bhartà te kuÓalÅ rÃmo lak«maïÃnugato balÅ 03,264.057a sakhyaæ vÃnararÃjena Óakrapratimatejasà 03,264.057c k­tavÃn rÃghava÷ ÓrÅmÃæs tvadarthe ca samudyata÷ 03,264.058a mà ca te 'stu bhayaæ bhÅru rÃvaïÃl lokagarhitÃt 03,264.058c nalakÆbaraÓÃpena rak«ità hy asy anindite 03,264.059a Óapto hy e«a purà pÃpo vadhÆæ rambhÃæ parÃm­Óan 03,264.059c na Óakto vivaÓÃæ nÃrÅm upaitum ajitendriya÷ 03,264.060a k«ipram e«yati te bhartà sugrÅveïÃbhirak«ita÷ 03,264.060c saumitrisahito dhÅmÃæs tvÃæ ceto mok«ayi«yati 03,264.061a svapnà hi sumahÃghorà d­«Âà me 'ni«ÂadarÓanÃ÷ 03,264.061c vinÃÓÃyÃsya durbuddhe÷ paulastyakulaghÃtina÷ 03,264.062a dÃruïo hy e«a du«ÂÃtmà k«udrakarmà niÓÃcara÷ 03,264.062c svabhÃvÃc chÅlado«eïa sarve«Ãæ bhayavardhana÷ 03,264.063a spardhate sarvadevair ya÷ kÃlopahatacetana÷ 03,264.063c mayà vinÃÓaliÇgÃni svapne d­«ÂÃni tasya vai 03,264.064a tailÃbhi«ikto vikaco majjan paÇke daÓÃnana÷ 03,264.064c asak­t kharayukte tu rathe n­tyann iva sthita÷ 03,264.065a kumbhakarïÃdayaÓ ceme nagnÃ÷ patitamÆrdhajÃ÷ 03,264.065c k­«yante dak«iïÃm ÃÓÃæ raktamÃlyÃnulepanÃ÷ 03,264.066a ÓvetÃtapatra÷ so«ïÅ«a÷ ÓuklamÃlyavibhÆ«aïa÷ 03,264.066c Óvetaparvatam ÃrƬha eka eva vibhÅ«aïa÷ 03,264.067a sacivÃÓ cÃsya catvÃra÷ ÓuklamÃlyÃnulepanÃ÷ 03,264.067c Óvetaparvatam ÃrƬhà mok«yante 'smÃn mahÃbhayÃt 03,264.067d*1269_01 mok«ità tvÃæ bhayÃd asmÃd rÃma÷ Óatruni«Ædana÷ 03,264.068a rÃmasyÃstreïa p­thivÅ parik«iptà sasÃgarà 03,264.068c yaÓasà p­thivÅæ k­tsnÃæ pÆrayi«yati te pati÷ 03,264.069a asthisaæcayam ÃrƬho bhu¤jÃno madhupÃyasam 03,264.069c lak«maïaÓ ca mayà d­«Âo nirÅk«an sarvatodiÓa÷ 03,264.070a rudatÅ rudhirÃrdrÃÇgÅ vyÃghreïa parirak«ità 03,264.070c asak­t tvaæ mayà d­«Âà gacchantÅ diÓam uttarÃm 03,264.071a har«am e«yasi vaidehi k«ipraæ bhart­samanvità 03,264.071c rÃghaveïa saha bhrÃtrà sÅte tvam acirÃd iva 03,264.072a iti sà m­gaÓÃvÃk«Å tac chrutvà trijaÂÃvaca÷ 03,264.072c babhÆvÃÓÃvatÅ bÃlà punar bhart­samÃgame 03,264.073a yÃvad abhyÃgatà raudrÃ÷ piÓÃcyas tÃ÷ sudÃruïÃ÷ 03,264.073c dad­Óus tÃæ trijaÂayà sahÃsÅnÃæ yathà purà 03,265.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,265.001a tatas tÃæ bhart­ÓokÃrtÃæ dÅnÃæ malinavÃsasam 03,265.001c maïiÓe«ÃbhyalaækÃrÃæ rudatÅæ ca pativratÃm 03,265.002a rÃk«asÅbhir upÃsyantÅæ samÃsÅnÃæ ÓilÃtale 03,265.002c rÃvaïa÷ kÃmabÃïÃrto dadarÓopasasarpa ca 03,265.003a devadÃnavagandharvayak«akiæpuru«air yudhi 03,265.003c ajito 'ÓokavanikÃæ yayau kandarpamohita÷ 03,265.004a divyÃmbaradhara÷ ÓrÅmÃn sum­«Âamaïikuï¬ala÷ 03,265.004c vicitramÃlyamukuÂo vasanta iva mÆrtimÃn 03,265.005a sa kalpav­k«asad­Óo yatnÃd api vibhÆ«ita÷ 03,265.005c ÓmaÓÃnacaityadrumavad bhÆ«ito 'pi bhayaækara÷ 03,265.006a sa tasyÃs tanumadhyÃyÃ÷ samÅpe rajanÅcara÷ 03,265.006c dad­Óe rohiïÅm etya ÓanaiÓcara iva graha÷ 03,265.007a sa tÃm Ãmantrya suÓroïÅæ pu«paketuÓarÃhata÷ 03,265.007c idam ity abravÅd bÃlÃæ trastÃæ rauhÅm ivÃbalÃm 03,265.008a sÅte paryÃptam etÃvat k­to bhartur anugraha÷ 03,265.008c prasÃdaæ kuru tanvaÇgi kriyatÃæ parikarma te 03,265.009a bhajasva mÃæ varÃrohe mahÃrhÃbharaïÃmbarà 03,265.009c bhava me sarvanÃrÅïÃm uttamà varavarïini 03,265.010a santi me devakanyÃÓ ca rÃjar«ÅïÃæ tathÃÇganÃ÷ 03,265.010c santi dÃnavakanyÃÓ ca daityÃnÃæ cÃpi yo«ita÷ 03,265.011a caturdaÓa piÓÃcÃnÃæ koÂyo me vacane sthitÃ÷ 03,265.011c dvis tÃvat puru«ÃdÃnÃæ rak«asÃæ bhÅmakarmaïÃm 03,265.012a tato me triguïà yak«Ã ye madvacanakÃriïa÷ 03,265.012c ke cid eva dhanÃdhyak«aæ bhrÃtaraæ me samÃÓritÃ÷ 03,265.013a gandharvÃpsaraso bhadre mÃm ÃpÃnagataæ sadà 03,265.013c upati«Âhanti vÃmoru yathaiva bhrÃtaraæ mama 03,265.014a putro 'ham api viprar«e÷ sÃk«Ãd viÓravaso mune÷ 03,265.014c pa¤camo lokapÃlÃnÃm iti me prathitaæ yaÓa÷ 03,265.015a divyÃni bhak«yabhojyÃni pÃnÃni vividhÃni ca 03,265.015c yathaiva tridaÓeÓasya tathaiva mama bhÃmini 03,265.016a k«ÅyatÃæ du«k­taæ karma vanavÃsak­taæ tava 03,265.016c bhÃryà me bhava suÓroïi yathà mandodarÅ tathà 03,265.017a ity uktà tena vaidehÅ pariv­tya ÓubhÃnanà 03,265.017c t­ïam antarata÷ k­tvà tam uvÃca niÓÃcaram 03,265.018a aÓivenÃtivÃmorÆr ajasraæ netravÃriïà 03,265.018c stanÃv apatitau bÃlà sahitÃv abhivar«atÅ 03,265.018d*1270_01 vyavasthÃpya kathaæ cit sà vi«ÃdÃd atimohità 03,265.018e uvÃca vÃkyaæ taæ k«udraæ vaidehÅ patidevatà 03,265.019a asak­d vadato vÃkyam Åd­Óaæ rÃk«aseÓvara 03,265.019c vi«Ãdayuktam etat te mayà Órutam abhÃgyayà 03,265.020a tad bhadrasukha bhadraæ te mÃnasaæ vinivartyatÃm 03,265.020c paradÃrÃsmy alabhyà ca satataæ ca pativratà 03,265.021a na caivopayikÅ bhÃryà mÃnu«Å k­païà tava 03,265.021c vivaÓÃæ dhar«ayitvà ca kÃæ tvaæ prÅtim avÃpsyasi 03,265.022a prajÃpatisamo vipro brahmayoni÷ pità tava 03,265.022c na ca pÃlayase dharmaæ lokapÃlasama÷ katham 03,265.023a bhrÃtaraæ rÃjarÃjÃnaæ maheÓvarasakhaæ prabhum 03,265.023c dhaneÓvaraæ vyapadiÓan kathaæ tv iha na lajjase 03,265.024a ity uktvà prÃrudat sÅtà kampayantÅ payodharau 03,265.024c ÓirodharÃæ ca tanvaÇgÅ mukhaæ pracchÃdya vÃsasà 03,265.025a tasyà rudatyà bhÃminyà dÅrghà veïÅ susaæyatà 03,265.025c dad­Óe svasità snigdhà kÃlÅ vyÃlÅva mÆrdhani 03,265.026a tac chrutvà rÃvaïo vÃkyaæ sÅtayoktaæ suni«Âhuram 03,265.026c pratyÃkhyÃto 'pi durmedhÃ÷ punar evÃbravÅd vaca÷ 03,265.027a kÃmam aÇgÃni me sÅte dunotu makaradhvaja÷ 03,265.027c na tvÃm akÃmÃæ suÓroïÅæ same«ye cÃruhÃsinÅm 03,265.028a kiæ nu Óakyaæ mayà kartuæ yat tvam adyÃpi mÃnu«am 03,265.028c ÃhÃrabhÆtam asmÃkaæ rÃmam evÃnurudhyase 03,265.029a ity uktvà tÃm anindyÃÇgÅæ sa rÃk«asagaïeÓvara÷ 03,265.029c tatraivÃntarhito bhÆtvà jagÃmÃbhimatÃæ diÓam 03,265.030a rÃk«asÅbhi÷ pariv­tà vaidehÅ ÓokakarÓità 03,265.030c sevyamÃnà trijaÂayà tatraiva nyavasat tadà 03,266.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,266.001a rÃghavas tu sasaumitri÷ sugrÅveïÃbhipÃlita÷ 03,266.001c vasan mÃlyavata÷ p­«Âhe dadarÓa vimalaæ nabha÷ 03,266.002a sa d­«Âvà vimale vyomni nirmalaæ ÓaÓalak«aïam 03,266.002c grahanak«atratÃrÃbhir anuyÃtam amitrahà 03,266.003a kumudotpalapadmÃnÃæ gandham ÃdÃya vÃyunà 03,266.003c mahÅdharastha÷ ÓÅtena sahasà pratibodhita÷ 03,266.004a prabhÃte lak«maïaæ vÅram abhyabhëata durmanÃ÷ 03,266.004c sÅtÃæ saæsm­tya dharmÃtmà ruddhÃæ rÃk«asaveÓmani 03,266.005a gaccha lak«maïa jÃnÅhi ki«kindhÃyÃæ kapÅÓvaram 03,266.005c pramattaæ grÃmyadharme«u k­taghnaæ svÃrthapaï¬itam 03,266.006a yo 'sau kulÃdhamo mƬho mayà rÃjye 'bhi«ecita÷ 03,266.006c sarvavÃnaragopucchà yam ­k«ÃÓ ca bhajanti vai 03,266.007a yadarthaæ nihato vÃlÅ mayà raghukulodvaha 03,266.007c tvayà saha mahÃbÃho ki«kindhopavane tadà 03,266.008a k­taghnaæ tam ahaæ manye vÃnarÃpasadaæ bhuvi 03,266.008c yo mÃm evaægato mƬho na jÃnÅte 'dya lak«maïa 03,266.009a asau manye na jÃnÅte samayapratipÃdanam 03,266.009c k­topakÃraæ mÃæ nÆnam avamanyÃlpayà dhiyà 03,266.010a yadi tÃvad anudyukta÷ Óete kÃmasukhÃtmaka÷ 03,266.010c netavyo vÃlimÃrgeïa sarvabhÆtagatiæ tvayà 03,266.011a athÃpi ghaÂate 'smÃkam arthe vÃnarapuægava÷ 03,266.011c tam ÃdÃyaihi kÃkutstha tvarÃvÃn bhava mà ciram 03,266.012a ity ukto lak«maïo bhrÃtrà guruvÃkyahite rata÷ 03,266.012c pratasthe ruciraæ g­hya samÃrgaïaguïaæ dhanu÷ 03,266.012e ki«kindhÃdvÃram ÃsÃdya praviveÓÃnivÃrita÷ 03,266.013a sakrodha iti taæ matvà rÃjà pratyudyayau hari÷ 03,266.013c taæ sadÃro vinÅtÃtmà sugrÅva÷ plavagÃdhipa÷ 03,266.013e pÆjayà pratijagrÃha prÅyamÃïas tadarhayà 03,266.014a tam abravÅd rÃmavaca÷ saumitrir akutobhaya÷ 03,266.014c sa tat sarvam aÓe«eïa Órutvà prahva÷ k­täjali÷ 03,266.015a sabh­tyadÃro rÃjendra sugrÅvo vÃnarÃdhipa÷ 03,266.015c idam Ãha vaca÷ prÅto lak«maïaæ naraku¤jaram 03,266.016a nÃsmi lak«maïa durmedhà na k­taghno na nirgh­ïa÷ 03,266.016c ÓrÆyatÃæ ya÷ prayatno me sÅtÃparye«aïe k­ta÷ 03,266.017a diÓa÷ prasthÃpitÃ÷ sarve vinÅtà harayo mayà 03,266.017c sarve«Ãæ ca k­ta÷ kÃlo mÃsenÃgamanaæ puna÷ 03,266.018a yair iyaæ savanà sÃdri÷ sapurà sÃgarÃmbarà 03,266.018c vicetavyà mahÅ vÅra sagrÃmanagarÃkarà 03,266.019a sa mÃsa÷ pa¤carÃtreïa pÆrïo bhavitum arhati 03,266.019c tata÷ Óro«yasi rÃmeïa sahita÷ sumahat priyam 03,266.020a ity ukto lak«maïas tena vÃnarendreïa dhÅmatà 03,266.020c tyaktvà ro«am adÅnÃtmà sugrÅvaæ pratyapÆjayat 03,266.021a sa rÃmaæ sahasugrÅvo mÃlyavatp­«Âham Ãsthitam 03,266.021c abhigamyodayaæ tasya kÃryasya pratyavedayat 03,266.022a ity evaæ vÃnarendrÃs te samÃjagmu÷ sahasraÓa÷ 03,266.022a*1271_01 **** **** ÃyÃtà vÃnarÃs tadà 03,266.022a*1271_02 diÓas tisro vÃnarendrÃ÷ 03,266.022c diÓas tisro vicityÃtha na tu ye dak«iïÃæ gatÃ÷ 03,266.023a Ãcakhyus te tu rÃmÃya mahÅæ sÃgaramekhalÃm 03,266.023c vicitÃæ na tu vaidehyà darÓanaæ rÃvaïasya và 03,266.024a gatÃs tu dak«iïÃm ÃÓÃæ ye vai vÃnarapuægavÃ÷ 03,266.024c ÃÓÃvÃæs te«u kÃkutstha÷ prÃïÃn Ãrto 'py adhÃrayat 03,266.025a dvimÃsoparame kÃle vyatÅte plavagÃs tata÷ 03,266.025c sugrÅvam abhigamyedaæ tvarità vÃkyam abruvan 03,266.026a rak«itaæ vÃlinà yat tat sphÅtaæ madhuvanaæ mahat 03,266.026c tvayà ca plavagaÓre«Âha tad bhuÇkte pavanÃtmaja÷ 03,266.027a vÃliputro 'ÇgadaÓ caiva ye cÃnye plavagar«abhÃ÷ 03,266.027c vicetuæ dak«iïÃm ÃÓÃæ rÃjan prasthÃpitÃs tvayà 03,266.028a te«Ãæ taæ praïayaæ Órutvà mene sa k­tak­tyatÃm 03,266.028c k­tÃrthÃnÃæ hi bh­tyÃnÃm etad bhavati ce«Âitam 03,266.029a sa tad rÃmÃya medhÃvÅ ÓaÓaæsa plavagar«abha÷ 03,266.029c rÃmaÓ cÃpy anumÃnena mene d­«ÂÃæ tu maithilÅm 03,266.030a hanÆmatpramukhÃÓ cÃpi viÓrÃntÃs te plavaægamÃ÷ 03,266.030c abhijagmur harÅndraæ taæ rÃmalak«maïasaænidhau 03,266.031a gatiæ ca mukhavarïaæ ca d­«Âvà rÃmo hanÆmata÷ 03,266.031c agamat pratyayaæ bhÆyo d­«Âà sÅteti bhÃrata 03,266.032a hanÆmatpramukhÃs te tu vÃnarÃ÷ pÆrïamÃnasÃ÷ 03,266.032c praïemur vidhivad rÃmaæ sugrÅvaæ lak«maïaæ tathà 03,266.033a tÃn uvÃcÃgatÃn rÃma÷ prag­hya saÓaraæ dhanu÷ 03,266.033c api mÃæ jÅvayi«yadhvam api va÷ k­tak­tyatà 03,266.034a api rÃjyam ayodhyÃyÃæ kÃrayi«yÃmy ahaæ puna÷ 03,266.034c nihatya samare ÓatrÆn Ãh­tya janakÃtmajÃm 03,266.035a amok«ayitvà vaidehÅm ahatvà ca ripÆn raïe 03,266.035c h­tadÃro 'vadhÆtaÓ ca nÃhaæ jÅvitum utsahe 03,266.036a ity uktavacanaæ rÃmaæ pratyuvÃcÃnilÃtmaja÷ 03,266.036c priyam ÃkhyÃmi te rÃma d­«Âà sà jÃnakÅ mayà 03,266.037a vicitya dak«iïÃm ÃÓÃæ saparvatavanÃkarÃm 03,266.037c ÓrÃntÃ÷ kÃle vyatÅte sma d­«Âavanto mahÃguhÃm 03,266.038a praviÓÃmo vayaæ tÃæ tu bahuyojanam ÃyatÃm 03,266.038c andhakÃrÃæ suvipinÃæ gahanÃæ kÅÂasevitÃm 03,266.039a gatvà sumahad adhvÃnam Ãdityasya prabhÃæ tata÷ 03,266.039c d­«Âavanta÷ sma tatraiva bhavanaæ divyam antarà 03,266.040a mayasya kila daityasya tadÃsÅd veÓma rÃghava 03,266.040c tatra prabhÃvatÅ nÃma tapo 'tapyata tÃpasÅ 03,266.041a tayà dattÃni bhojyÃni pÃnÃni vividhÃni ca 03,266.041c bhuktvà labdhabalÃ÷ santas tayoktena pathà tata÷ 03,266.042a niryÃya tasmÃd uddeÓÃt paÓyÃmo lavaïÃmbhasa÷ 03,266.042c samÅpe sahyamalayau darduraæ ca mahÃgirim 03,266.043a tato malayam Ãruhya paÓyanto varuïÃlayam 03,266.043c vi«aïïà vyathitÃ÷ khinnà nirÃÓà jÅvite bh­Óam 03,266.044a anekaÓatavistÅrïaæ yojanÃnÃæ mahodadhim 03,266.044c timinakrajha«ÃvÃsaæ cintayanta÷ sudu÷khitÃ÷ 03,266.045a tatrÃnaÓanasaækalpaæ k­tvÃsÅnà vayaæ tadà 03,266.045c tata÷ kathÃnte g­dhrasya jaÂÃyor abhavat kathà 03,266.046a tata÷ parvataÓ­ÇgÃbhaæ ghorarÆpaæ bhayÃvaham 03,266.046c pak«iïaæ d­«Âavanta÷ sma vainateyam ivÃparam 03,266.047a so 'smÃn atarkayad bhoktum athÃbhyetya vaco 'bravÅt 03,266.047c bho÷ ka e«a mama bhrÃtur jaÂÃyo÷ kurute kathÃm 03,266.048a saæpÃtir nÃma tasyÃhaæ jye«Âho bhrÃtà khagÃdhipa÷ 03,266.048c anyonyaspardhayÃrƬhÃv ÃvÃm Ãdityasaæsadam 03,266.049a tato dagdhÃv imau pak«au na dagdhau tu jaÂÃyu«a÷ 03,266.049c tadà me cirad­«Âa÷ sa bhrÃtà g­dhrapati÷ priya÷ 03,266.049e nirdagdhapak«a÷ patito hy aham asmin mahÃgirau 03,266.049f*1272_01 dra«Âuæ vÅraæ na Óaknomi bhrÃtaraæ vai jaÂÃyu«am 03,266.050a tasyaivaæ vadato 'smÃbhir hato bhrÃtà nivedita÷ 03,266.050c vyasanaæ bhavataÓ cedaæ saæk«epÃd vai niveditam 03,266.051a sa saæpÃtis tadà rÃja¤ Órutvà sumahad apriyam 03,266.051c vi«aïïacetÃ÷ papraccha punar asmÃn ariædama 03,266.052a ka÷ sa rÃma÷ kathaæ sÅtà jaÂÃyuÓ ca kathaæ hata÷ 03,266.052c icchÃmi sarvam evaitac chrotuæ plavagasattamÃ÷ 03,266.053a tasyÃhaæ sarvam evaitaæ bhavato vyasanÃgamam 03,266.053c prÃyopaveÓane caiva hetuæ vistarato 'bruvam 03,266.054a so 'smÃn utthÃpayÃm Ãsa vÃkyenÃnena pak«irà03,266.054c rÃvaïo vidito mahyaæ laÇkà cÃsya mahÃpurÅ 03,266.055a d­«Âà pÃre samudrasya trikÆÂagirikandare 03,266.055c bhavitrÅ tatra vaidehÅ na me 'sty atra vicÃraïà 03,266.056a iti tasya vaca÷ Órutvà vayam utthÃya satvarÃ÷ 03,266.056c sÃgaraplavane mantraæ mantrayÃma÷ paraætapa 03,266.057a nÃdhyavasyad yadà kaÓ cit sÃgarasya vilaÇghane 03,266.057c tata÷ pitaram ÃviÓya pupluve 'haæ mahÃrïavam 03,266.057e ÓatayojanavistÅrïaæ nihatya jalarÃk«asÅm 03,266.058a tatra sÅtà mayà d­«Âà rÃvaïÃnta÷pure satÅ 03,266.058c upavÃsatapa÷ÓÅlà bhart­darÓanalÃlasà 03,266.058e jaÂilà maladigdhÃÇgÅ k­Óà dÅnà tapasvinÅ 03,266.059a nimittais tÃm ahaæ sÅtÃm upalabhya p­thagvidhai÷ 03,266.059c upas­tyÃbruvaæ cÃryÃm abhigamya rahogatÃm 03,266.060a sÅte rÃmasya dÆto 'haæ vÃnaro mÃrutÃtmaja÷ 03,266.060c tvaddarÓanam abhiprepsur iha prÃpto vihÃyasà 03,266.061a rÃjaputrau kuÓalinau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 03,266.061c sarvaÓÃkhÃm­gendreïa sugrÅveïÃbhipÃlitau 03,266.062a kuÓalaæ tvÃbravÅd rÃma÷ sÅte saumitriïà saha 03,266.062c sakhibhÃvÃc ca sugrÅva÷ kuÓalaæ tvÃnup­cchati 03,266.063a k«ipram e«yati te bhartà sarvaÓÃkhÃm­gai÷ saha 03,266.063c pratyayaæ kuru me devi vÃnaro 'smi na rÃk«asa÷ 03,266.064a muhÆrtam iva ca dhyÃtvà sÅtà mÃæ pratyuvÃca ha 03,266.064c avaimi tvÃæ hanÆmantam avindhyavacanÃd aham 03,266.065a avindhyo hi mahÃbÃho rÃk«aso v­ddhasaæmata÷ 03,266.065c kathitas tena sugrÅvas tvadvidhai÷ sacivair v­ta÷ 03,266.066a gamyatÃm iti coktvà mÃæ sÅtà prÃdÃd imaæ maïim 03,266.066c dhÃrità yena vaidehÅ kÃlam etam anindità 03,266.067a pratyayÃrthaæ kathÃæ cemÃæ kathayÃm Ãsa jÃnakÅ 03,266.067c k«iptÃm i«ÅkÃæ kÃkasya citrakÆÂe mahÃgirau 03,266.067e bhavatà puru«avyÃghra pratyabhij¤ÃnakÃraïÃt 03,266.067f*1273_01 ekÃk«Å vikala÷ kÃka÷ sudu«ÂÃtmà k­taÓ ca vai 03,266.068a ÓrÃvayitvà tadÃtmÃnaæ tato dagdhvà ca tÃæ purÅm 03,266.068c saæprÃpta iti taæ rÃma÷ priyavÃdinam arcayat 03,267.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,267.001a tatas tatraiva rÃmasya samÃsÅnasya tai÷ saha 03,267.001c samÃjagmu÷ kapiÓre«ÂhÃ÷ sugrÅvavacanÃt tadà 03,267.002a v­ta÷ koÂisahasreïa vÃnarÃïÃæ tarasvinÃm 03,267.002c ÓvaÓuro vÃlina÷ ÓrÅmÃn su«eïo rÃmam abhyayÃt 03,267.003a koÂÅÓatav­tau cÃpi gajo gavaya eva ca 03,267.003c vÃnarendrau mahÃvÅryau p­thak p­thag ad­ÓyatÃm 03,267.003d*1274_01 kumudo 'pi mahÃvÅrya÷ plavagar«abhasattama 03,267.004a «a«ÂikoÂisahasrÃïi prakar«an pratyad­Óyata 03,267.004c golÃÇgÆlo mahÃrÃja gavÃk«o bhÅmadarÓana÷ 03,267.005a gandhamÃdanavÃsÅ tu prathito gandhamÃdana÷ 03,267.005c koÂÅsahasram ugrÃïÃæ harÅïÃæ samakar«ata 03,267.006a panaso nÃma medhÃvÅ vÃnara÷ sumahÃbala÷ 03,267.006c koÂÅr daÓa dvÃdaÓa ca triæÓatpa¤ca prakar«ati 03,267.007a ÓrÅmÃn dadhimukho nÃma hariv­ddho 'pi vÅryavÃn 03,267.007c pracakar«a mahat sainyaæ harÅïÃæ bhÅmatejasÃm 03,267.008a k­«ïÃnÃæ mukhapuï¬rÃïÃm ­k«ÃïÃæ bhÅmakarmaïÃm 03,267.008c koÂÅÓatasahasreïa jÃmbavÃn pratyad­Óyata 03,267.009a ete cÃnye ca bahavo hariyÆthapayÆthapÃ÷ 03,267.009c asaækhyeyà mahÃrÃja samÅyÆ rÃmakÃraïÃt 03,267.010a ÓirÅ«akusumÃbhÃnÃæ siæhÃnÃm iva nardatÃm 03,267.010c ÓrÆyate tumula÷ Óabdas tatra tatra pradhÃvatÃm 03,267.011a girikÆÂanibhÃ÷ ke cit ke cin mahi«asaænibhÃ÷ 03,267.011c ÓaradabhrapratÅkÃÓÃ÷ pi«ÂahiÇgulakÃnanÃ÷ 03,267.012a utpatanta÷ patantaÓ ca plavamÃnÃÓ ca vÃnarÃ÷ 03,267.012c uddhunvanto 'pare reïÆn samÃjagmu÷ samantata÷ 03,267.013a sa vÃnaramahÃloka÷ pÆrïasÃgarasaænibha÷ 03,267.013c niveÓam akarot tatra sugrÅvÃnumate tadà 03,267.014a tatas te«u harÅndre«u samÃv­tte«u sarvaÓa÷ 03,267.014c tithau praÓaste nak«atre muhÆrte cÃbhipÆjite 03,267.015a tena vyƬhena sainyena lokÃn udvartayann iva 03,267.015c prayayau rÃghava÷ ÓrÅmÃn sugrÅvasahitas tadà 03,267.016a mukham ÃsÅt tu sainyasya hanÆmÃn mÃrutÃtmaja÷ 03,267.016c jaghanaæ pÃlayÃm Ãsa saumitrir akutobhaya÷ 03,267.017a baddhagodhÃÇgulitrÃïau rÃghavau tatra rejatu÷ 03,267.017c v­tau harimahÃmÃtraiÓ candrasÆryau grahair iva 03,267.018a prababhau harisainyaæ tac chÃlatÃlaÓilÃyudham 03,267.018c sumahac chÃlibhavanaæ yathà sÆryodayaæ prati 03,267.019a nalanÅlÃÇgadakrÃthamaindadvividapÃlità 03,267.019c yayau sumahatÅ senà rÃghavasyÃrthasiddhaye 03,267.020a vidhivat supraÓaste«u bahumÆlaphale«u ca 03,267.020c prabhÆtamadhumÃæse«u vÃrimatsu Óive«u ca 03,267.021a nivasantÅ nirÃbÃdhà tathaiva girisÃnu«u 03,267.021c upÃyÃd dharisenà sà k«Ãrodam atha sÃgaram 03,267.022a dvitÅyasÃgaranibhaæ tad balaæ bahuladhvajam 03,267.022c velÃvanaæ samÃsÃdya nivÃsam akarot tadà 03,267.023a tato dÃÓarathi÷ ÓrÅmÃn sugrÅvaæ pratyabhëata 03,267.023c madhye vÃnaramukhyÃnÃæ prÃptakÃlam idaæ vaca÷ 03,267.024a upÃya÷ ko nu bhavatÃæ mata÷ sÃgaralaÇghane 03,267.024c iyaæ ca mahatÅ senà sÃgaraÓ cÃpi dustara÷ 03,267.025a tatrÃnye vyÃharanti sma vÃnarÃ÷ paÂumÃnina÷ 03,267.025c samarthà laÇghane sindhor na tu k­tsnasya vÃnarÃ÷ 03,267.026a ke cin naubhir vyavasyanti kecÅc ca vividhai÷ plavai÷ 03,267.026c neti rÃmaÓ ca tÃn sarvÃn sÃntvayan pratyabhëata 03,267.027a ÓatayojanavistÃraæ na ÓaktÃ÷ sarvavÃnarÃ÷ 03,267.027c krÃntuæ toyanidhiæ vÅrà nai«Ã vo nai«ÂhikÅ mati÷ 03,267.028a nÃvo na santi senÃyà bahvyas tÃrayituæ tathà 03,267.028c vaïijÃm upaghÃtaæ ca katham asmadvidhaÓ caret 03,267.029a vistÅrïaæ caiva na÷ sainyaæ hanyÃc chidre«u vai para÷ 03,267.029c plavo¬upapratÃraÓ ca naivÃtra mama rocate 03,267.030a ahaæ tv imaæ jalanidhiæ samÃrapsyÃmy upÃyata÷ 03,267.030c pratiÓe«yÃmy upavasan darÓayi«yati mÃæ tata÷ 03,267.031a na ced darÓayità mÃrgaæ dhak«yÃmy enam ahaæ tata÷ 03,267.031c mahÃstrair apratihatair atyagnipavanojjvalai÷ 03,267.032a ity uktvà sahasaumitrir upasp­ÓyÃtha rÃghava÷ 03,267.032c pratiÓiÓye jalanidhiæ vidhivat kuÓasaæstare 03,267.033a sÃgaras tu tata÷ svapne darÓayÃm Ãsa rÃghavam 03,267.033c devo nadanadÅbhartà ÓrÅmÃn yÃdogaïair v­ta÷ 03,267.034a kausalyÃmÃtar ity evam Ãbhëya madhuraæ vaca÷ 03,267.034c idam ity Ãha ratnÃnÃm Ãkarai÷ ÓataÓo v­ta÷ 03,267.035a brÆhi kiæ te karomy atra sÃhÃyyaæ puru«ar«abha 03,267.035c ik«vÃkur asmi te j¤Ãtir iti rÃmas tam abravÅt 03,267.035d*1275_01 evam ukta÷ samudreïa rÃmo vÃkyam athÃbravÅt 03,267.036a mÃrgam icchÃmi sainyasya dattaæ nadanadÅpate 03,267.036c yena gatvà daÓagrÅvaæ hanyÃæ paulastyapÃæsanam 03,267.036d*1276_01 rÃk«asaæ sÃnubandhaæ tu mama bhÃryÃpahÃriïam 03,267.037a yady evaæ yÃcato mÃrgaæ na pradÃsyati me bhavÃn 03,267.037c Óarais tvÃæ Óo«ayi«yÃmi divyÃstrapratimantritai÷ 03,267.038a ity evaæ bruvata÷ Órutvà rÃmasya varuïÃlaya÷ 03,267.038c uvÃca vyathito vÃkyam iti baddhäjali÷ sthita÷ 03,267.039a necchÃmi pratighÃtaæ te nÃsmi vighnakaras tava 03,267.039c Ó­ïu cedaæ vaco rÃma Órutvà kartavyam Ãcara 03,267.040a yadi dÃsyÃmi te mÃrgaæ sainyasya vrajato ''j¤ayà 03,267.040c anye 'py Ãj¤Ãpayi«yanti mÃm evaæ dhanu«o balÃt 03,267.041a asti tv atra nalo nÃma vÃnara÷ Óilpisaæmata÷ 03,267.041c tva«Âur devasya tanayo balavÃn viÓvakarmaïa÷ 03,267.042a sa yat këÂhaæ t­ïaæ vÃpi ÓilÃæ và k«epsyate mayi 03,267.042c sarvaæ tad dhÃrayi«yÃmi sa te setur bhavi«yati 03,267.043a ity uktvÃntarhite tasmin rÃmo nalam uvÃca ha 03,267.043c kuru setuæ samudre tvaæ Óakto hy asi mato mama 03,267.044a tenopÃyena kÃkutstha÷ setubandham akÃrayat 03,267.044c daÓayojanavistÃram Ãyataæ Óatayojanam 03,267.045a nalasetur iti khyÃto yo 'dyÃpi prathito bhuvi 03,267.045c rÃmasyÃj¤Ãæ purask­tya dhÃryate girisaænibha÷ 03,267.046a tatrasthaæ sa tu dharmÃtmà samÃgacchad vibhÅ«aïa÷ 03,267.046c bhrÃtà vai rÃk«asendrasya caturbhi÷ sacivai÷ saha 03,267.047a pratijagrÃha rÃmas taæ svÃgatena mahÃmanÃ÷ 03,267.047c sugrÅvasya tu ÓaÇkÃbhÆt praïidhi÷ syÃd iti sma ha 03,267.048a rÃghavas tasya ce«ÂÃbhi÷ samyak ca cariteÇgitai÷ 03,267.048c yadà tattvena tu«Âo 'bhÆt tata enam apÆjayat 03,267.049a sarvarÃk«asarÃjye cÃpy abhya«i¤cad vibhÅ«aïam 03,267.049c cakre ca mantrÃnucaraæ suh­daæ lak«maïasya ca 03,267.050a vibhÅ«aïamate caiva so 'tyakrÃman mahÃrïavam 03,267.050c sasainya÷ setunà tena mÃsenaiva narÃdhipa 03,267.051a tato gatvà samÃsÃdya laÇkodyÃnÃny anekaÓa÷ 03,267.051c bhedayÃm Ãsa kapibhir mahÃnti ca bahÆni ca 03,267.052a tatrÃstÃæ rÃvaïÃmÃtyau rÃk«asau ÓukasÃraïau 03,267.052b*1277_01 dra«Âuæ senÃm anuprÃptau rÃvaïapriyakÃriïau 03,267.052c cÃrau vÃnararÆpeïa tau jagrÃha vibhÅ«aïa÷ 03,267.053a pratipannau yadà rÆpaæ rÃk«asaæ tau niÓÃcarau 03,267.053c darÓayitvà tata÷ sainyaæ rÃma÷ paÓcÃd avÃs­jat 03,267.054a niveÓyopavane sainyaæ tac chÆra÷ prÃj¤avÃnaram 03,267.054c pre«ayÃm Ãsa dautyena rÃvaïasya tato 'Çgadam 03,268.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,268.001a prabhÆtÃnnodake tasmin bahumÆlaphale vane 03,268.001c senÃæ niveÓya kÃkutstho vidhivat paryarak«ata 03,268.002a rÃvaïaÓ ca vidhiæ cakre laÇkÃyÃæ ÓÃstranirmitam 03,268.002c prak­tyaiva durÃdhar«Ã d­¬haprÃkÃratoraïà 03,268.003a agÃdhatoyÃ÷ parikhà mÅnanakrasamÃkulÃ÷ 03,268.003c babhÆvu÷ sapta durdhar«Ã÷ khÃdirai÷ ÓaÇkubhiÓ citÃ÷ 03,268.004a karïÃÂÂayantradurdhar«Ã babhÆvu÷ sahu¬opalÃ÷ 03,268.004c sÃÓÅvi«aghaÂÃyodhÃ÷ sasarjarasapÃæsava÷ 03,268.005a musalÃlÃtanÃrÃcatomarÃsiparaÓvadhai÷ 03,268.005c anvitÃÓ ca ÓataghnÅbhi÷ samadhÆcchi«ÂamudgarÃ÷ 03,268.006a puradvÃre«u sarve«u gulmÃ÷ sthÃvarajaÇgamÃ÷ 03,268.006c babhÆvu÷ pattibahulÃ÷ prabhÆtagajavÃjina÷ 03,268.007a aÇgadas tv atha laÇkÃyà dvÃradeÓam upÃgata÷ 03,268.007c vidito rÃk«asendrasya praviveÓa gatavyatha÷ 03,268.008a madhye rÃk«asakoÂÅnÃæ bahvÅnÃæ sumahÃbala÷ 03,268.008c ÓuÓubhe meghamÃlÃbhir Ãditya iva saæv­ta÷ 03,268.009a sa samÃsÃdya paulastyam amÃtyair abhisaæv­tam 03,268.009c rÃmasaædeÓam Ãmantrya vÃgmÅ vaktuæ pracakrame 03,268.010a Ãha tvÃæ rÃghavo rÃjan kosalendro mahÃyaÓÃ÷ 03,268.010c prÃptakÃlam idaæ vÃkyaæ tad Ãdatsva kuru«va ca 03,268.011a ak­tÃtmÃnam ÃsÃdya rÃjÃnam anaye ratam 03,268.011c vinaÓyanty anayÃvi«Âà deÓÃÓ ca nagarÃïi ca 03,268.012a tvayaikenÃparÃddhaæ me sÅtÃm Ãharatà balÃt 03,268.012c vadhÃyÃnaparÃddhÃnÃm anye«Ãæ tad bhavi«yati 03,268.013a ye tvayà baladarpÃbhyÃm Ãvi«Âena vanecarÃ÷ 03,268.013c ­«ayo hiæsitÃ÷ pÆrvaæ devÃÓ cÃpy avamÃnitÃ÷ 03,268.014a rÃjar«ayaÓ ca nihatà rudantyaÓ cÃh­tÃ÷ striya÷ 03,268.014c tad idaæ samanuprÃptaæ phalaæ tasyÃnayasya te 03,268.015a hantÃsmi tvÃæ sahÃmÃtyaæ yudhyasva puru«o bhava 03,268.015c paÓya me dhanu«o vÅryaæ mÃnu«asya niÓÃcara 03,268.016a mucyatÃæ jÃnakÅ sÅtà na me mok«yasi karhi cit 03,268.016c arÃk«asam imaæ lokaæ kartÃsmi niÓitai÷ Óarai÷ 03,268.017a iti tasya bruvÃïasya dÆtasya paru«aæ vaca÷ 03,268.017c Órutvà na mam­«e rÃjà rÃvaïa÷ krodhamÆrchita÷ 03,268.018a iÇgitaj¤Ãs tato bhartuÓ catvÃro rajanÅcarÃ÷ 03,268.018c catur«v aÇge«u jag­hu÷ ÓÃrdÆlam iva pak«iïa÷ 03,268.019a tÃæs tathÃÇge«u saæsaktÃn aÇgado rajanÅcarÃn 03,268.019c ÃdÃyaiva kham utpatya prÃsÃdatalam ÃviÓat 03,268.020a vegenotpatatas tasya petus te rajanÅcarÃ÷ 03,268.020c bhuvi saæbhinnah­dayÃ÷ prahÃraparipŬitÃ÷ 03,268.021a sa mukto harmyaÓikharÃt tasmÃt punar avÃpatat 03,268.021c laÇghayitvà purÅæ laÇkÃæ svabalasya samÅpata÷ 03,268.022a kosalendram athÃbhyetya sarvam Ãvedya cÃÇgada÷ 03,268.022c viÓaÓrÃma sa tejasvÅ rÃghaveïÃbhinandita÷ 03,268.023a tata÷ sarvÃbhisÃreïa harÅïÃæ vÃtaraæhasÃm 03,268.023c bhedayÃm Ãsa laÇkÃyÃ÷ prÃkÃraæ raghunandana÷ 03,268.024a vibhÅ«aïark«ÃdhipatÅ purask­tyÃtha lak«maïa÷ 03,268.024c dak«iïaæ nagaradvÃram avÃm­dnÃd durÃsadam 03,268.025a karabhÃruïagÃtrÃïÃæ harÅïÃæ yuddhaÓÃlinÃm 03,268.025c koÂÅÓatasahasreïa laÇkÃm abhyapatat tadà 03,268.025d*1278_01 pralambabÃhÆrukarajaÇghÃntaravilambinÃm 03,268.025d*1278_02 ­k«ÃïÃæ dhÆmravarïÃnÃæ tisra÷ koÂyo vyavasthitÃ÷ 03,268.026a utpatadbhi÷ patadbhiÓ ca nipatadbhiÓ ca vÃnarai÷ 03,268.026c nÃd­Óyata tadà sÆryo rajasà nÃÓitaprabha÷ 03,268.027a ÓÃliprasÆnasad­Óai÷ ÓirÅ«akusumaprabhai÷ 03,268.027c taruïÃdityasad­Óai÷ ÓaragauraiÓ ca vÃnarai÷ 03,268.028a prÃkÃraæ dad­Óus te tu samantÃt kapilÅk­tam 03,268.028c rÃk«asà vismità rÃjan sastrÅv­ddhÃ÷ samantata÷ 03,268.029a bibhidus te maïistambhÃn karïÃÂÂaÓikharÃïi ca 03,268.029c bhagnonmathitavegÃni yantrÃïi ca vicik«ipu÷ 03,268.030a parig­hya ÓataghnÅÓ ca sacakrÃ÷ sahu¬opalÃ÷ 03,268.030c cik«ipur bhujavegena laÇkÃmadhye mahÃbalÃ÷ 03,268.031a prÃkÃrasthÃÓ ca ye ke cin niÓÃcaragaïÃs tadà 03,268.031c pradudruvus te ÓataÓa÷ kapibhi÷ samabhidrutÃ÷ 03,268.032a tatas tu rÃjavacanÃd rÃk«asÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 03,268.032c niryayur vik­tÃkÃrÃ÷ sahasraÓatasaæghaÓa÷ 03,268.033a Óastravar«Ãïi var«anto drÃvayanto vanaukasa÷ 03,268.033c prÃkÃraæ Óodhayantas te paraæ vikramam ÃsthitÃ÷ 03,268.034a sa mëarÃÓisad­Óair babhÆva k«aïadÃcarai÷ 03,268.034c k­to nirvÃnaro bhÆya÷ prÃkÃro bhÅmadarÓanai÷ 03,268.035a petu÷ ÓÆlavibhinnÃÇgà bahavo vÃnarar«abhÃ÷ 03,268.035c stambhatoraïabhagnÃÓ ca petus tatra niÓÃcarÃ÷ 03,268.036a keÓÃkeÓy abhavad yuddhaæ rak«asÃæ vÃnarai÷ saha 03,268.036c nakhair dantaiÓ ca vÅrÃïÃæ khÃdatÃæ vai parasparam 03,268.037a ni«Âananto hy ubhayatas tatra vÃnararÃk«asÃ÷ 03,268.037c hatà nipatità bhÆmau na mu¤canti parasparam 03,268.038a rÃmas tu ÓarajÃlÃni vavar«a jalado yathà 03,268.038c tÃni laÇkÃæ samÃsÃdya jaghnus tÃn rajanÅcarÃn 03,268.039a saumitrir api nÃrÃcair d­¬hadhanvà jitaklama÷ 03,268.039c ÃdiÓyÃdiÓya durgasthÃn pÃtayÃm Ãsa rÃk«asÃn 03,268.040a tata÷ pratyavahÃro 'bhÆt sainyÃnÃæ rÃghavÃj¤ayà 03,268.040c k­te vimarde laÇkÃyÃæ labdhalak«o jayottara÷ 03,269.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,269.001a tato niviÓamÃnÃæs tÃn sainikÃn rÃvaïÃnugÃ÷ 03,269.001c abhijagmur gaïÃn eke piÓÃcak«udrarak«asÃm 03,269.002a parvaïa÷ pÆtano jambha÷ khara÷ krodhavaÓo hari÷ 03,269.002c prarujaÓ cÃrujaÓ caiva praghasaÓ caivam Ãdaya÷ 03,269.003a tato 'bhipatatÃæ te«Ãm ad­ÓyÃnÃæ durÃtmanÃm 03,269.003c antardhÃnavadhaæ tajj¤aÓ cakÃra sa vibhÅ«aïa÷ 03,269.004a te d­ÓyamÃnà haribhir balibhir dÆrapÃtibhi÷ 03,269.004c nihatÃ÷ sarvaÓo rÃjan mahÅæ jagmur gatÃsava÷ 03,269.005a am­«yamÃïa÷ sabalo rÃvaïo niryayÃv atha 03,269.005b*1279_01 rÃk«asÃnÃæ balair ghorai÷ piÓÃcÃnÃæ ca saæv­ta÷ 03,269.005b*1279_02 yuddhaÓÃstravidhÃnaj¤a uÓanà iva cÃpara÷ 03,269.005c vyÆhya cauÓanasaæ vyÆhaæ harÅn sarvÃn ahÃrayat 03,269.006a rÃghavas tv abhiniryÃya vyƬhÃnÅkaæ daÓÃnanam 03,269.006c bÃrhaspatyaæ vidhiæ k­tvà pratyavyÆhan niÓÃcaram 03,269.007a sametya yuyudhe tatra tato rÃmeïa rÃvaïa÷ 03,269.007c yuyudhe lak«maïaÓ caiva tathaivendrajità saha 03,269.008a virÆpÃk«eïa sugrÅvas tÃreïa ca nikharvaÂa÷ 03,269.008c tuï¬ena ca nalas tatra paÂuÓa÷ panasena ca 03,269.009a vi«ahyaæ yaæ hi yo mene sa sa tena sameyivÃn 03,269.009c yuyudhe yuddhavelÃyÃæ svabÃhubalam ÃÓrita÷ 03,269.010a sa saæprahÃro vav­dhe bhÅrÆïÃæ bhayavardhana÷ 03,269.010c lomasaæhar«aïo ghora÷ purà devÃsure yathà 03,269.011a rÃvaïo rÃmam Ãnarchac chaktiÓÆlÃsiv­«Âibhi÷ 03,269.011c niÓitair Ãyasais tÅk«ïai rÃvaïaæ cÃpi rÃghava÷ 03,269.012a tathaivendrajitaæ yattaæ lak«maïo marmabhedibhi÷ 03,269.012c indrajic cÃpi saumitriæ bibheda bahubhi÷ Óarai÷ 03,269.013a vibhÅ«aïa÷ prahastaæ ca prahastaÓ ca vibhÅ«aïam 03,269.013c khagapatrai÷ Óarais tÅk«ïair abhyavar«ad gatavyatha÷ 03,269.014a te«Ãæ balavatÃm ÃsÅn mahÃstrÃïÃæ samÃgama÷ 03,269.014c vivyathu÷ sakalà yena trayo lokÃÓ carÃcarÃ÷ 03,270.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,270.001a tata÷ prahasta÷ sahasà samabhyetya vibhÅ«aïam 03,270.001c gadayà tìayÃm Ãsa vinadya raïakarkaÓa÷ 03,270.002a sa tayÃbhihato dhÅmÃn gadayà bhÅmavegayà 03,270.002c nÃkampata mahÃbÃhur himavÃn iva susthira÷ 03,270.003a tata÷ prag­hya vipulÃæ ÓataghaïÂÃæ vibhÅ«aïa÷ 03,270.003c abhimantrya mahÃÓaktiæ cik«epÃsya Óira÷ prati 03,270.004a patantyà sa tayà vegÃd rÃk«aso 'ÓaninÃdayà 03,270.004c h­tottamÃÇgo dad­Óe vÃtarugïa iva druma÷ 03,270.004d*1280_01 k­ttottamÃÇgaæ sahyaæ tad anayÃnugatÃsavÃm 03,270.004d*1280_02 papÃta rak«a÷ sahasà vÃtarugïa iva druma÷ 03,270.005a taæ d­«Âvà nihataæ saækhye prahastaæ k«aïadÃcaram 03,270.005c abhidudrÃva dhÆmrÃk«o vegena mahatà kapÅn 03,270.006a tasya meghopamaæ sainyam Ãpatad bhÅmadarÓanam 03,270.006c d­«Âvaiva sahasà dÅrïà raïe vÃnarapuægavÃ÷ 03,270.007a tatas tÃn sahasà dÅrïÃn d­«Âvà vÃnarapuægavÃn 03,270.007c niryÃya kapiÓÃrdÆlo hanÆmÃn paryavasthita÷ 03,270.008a taæ d­«ÂvÃvasthitaæ saækhye haraya÷ pavanÃtmajam 03,270.008c vegena mahatà rÃjan saænyavartanta sarvaÓa÷ 03,270.009a tata÷ Óabdo mahÃn ÃsÅt tumulo lomahar«aïa÷ 03,270.009c rÃmarÃvaïasainyÃnÃm anyonyam abhidhÃvatÃm 03,270.010a tasmin prav­tte saægrÃme ghore rudhirakardame 03,270.010c dhÆmrÃk«a÷ kapisainyaæ tad drÃvayÃm Ãsa patribhi÷ 03,270.011a taæ rÃk«asamahÃmÃtram Ãpatantaæ sapatnajit 03,270.011c tarasà pratijagrÃha hanÆmÃn pavanÃtmaja÷ 03,270.012a tayor yuddham abhÆd ghoraæ harirÃk«asavÅrayo÷ 03,270.012c jigÅ«ator yudhÃnyonyam indraprahlÃdayor iva 03,270.013a gadÃbhi÷ parighaiÓ caiva rÃk«aso jaghnivÃn kapim 03,270.013c kapiÓ ca jaghnivÃn rak«a÷ saskandhaviÂapair drumai÷ 03,270.013d*1281_01 Óirasy abhyahanat pÆrvaæ kÃlayà ca puna÷ puna÷ 03,270.013d*1281_02 t­ïarÃjena mahatà lohasÃrathibhedinà 03,270.014a tatas tam atikÃyena sÃÓvaæ sarathasÃrathim 03,270.014c dhÆmrÃk«am avadhÅd dhÅmÃn hanÆmÃn mÃrutÃtmaja÷ 03,270.014d*1282_01 vegena mahatÃvi«Âo rÃk«asÃnÃæ mahad balam 03,270.014d*1282_02 yodhayÃm Ãsa rÃjendra ÓilÃvar«ai÷ samantata÷ 03,270.015a tatas taæ nihataæ d­«Âvà dhÆmrÃk«aæ rÃk«asottamam 03,270.015c harayo jÃtavisrambhà jaghnur abhyetya sainikÃn 03,270.016a te vadhyamÃnà balibhir haribhir jitakÃÓibhi÷ 03,270.016c rÃk«asà bhagnasaækalpà laÇkÃm abhyapatan bhayÃt 03,270.017a te 'bhipatya puraæ bhagnà hataÓe«Ã niÓÃcarÃ÷ 03,270.017c sarvaæ rÃj¤e yathÃv­ttaæ rÃvaïÃya nyavedayan 03,270.018a Órutvà tu rÃvaïas tebhya÷ prahastaæ nihataæ yudhi 03,270.018c dhÆmrÃk«aæ ca mahe«vÃsaæ sasainyaæ vÃnarar«abhai÷ 03,270.019a sudÅrgham iva ni÷Óvasya samutpatya varÃsanÃt 03,270.019c uvÃca kumbhakarïasya karmakÃlo 'yam Ãgata÷ 03,270.020a ity evam uktvà vividhair vÃditrai÷ sumahÃsvanai÷ 03,270.020c ÓayÃnam atinidrÃluæ kumbhakarïam abodhayat 03,270.021a prabodhya mahatà cainaæ yatnenÃgatasÃdhvasa÷ 03,270.021c svastham ÃsÅnam avyagraæ vinidraæ rÃk«asÃdhipa÷ 03,270.021e tato 'bravÅd daÓagrÅva÷ kumbhakarïaæ mahÃbalam 03,270.022a dhanyo 'si yasya te nidrà kumbhakarïeyam Åd­ÓÅ 03,270.022c ya imaæ dÃruïaæ kÃlaæ na jÃnÅ«e mahÃbhayam 03,270.023a e«a tÅrtvÃrïavaæ rÃma÷ setunà haribhi÷ saha 03,270.023c avamanyeha na÷ sarvÃn karoti kadanaæ mahat 03,270.024a mayà hy apah­tà bhÃryà sÅtà nÃmÃsya jÃnakÅ 03,270.024c tÃæ mok«ayi«ur ÃyÃto baddhvà setuæ mahÃrïave 03,270.025a tena caiva prahastÃdir mahÃn na÷ svajano hata÷ 03,270.025c tasya nÃnyo nihantÃsti tvad ­te ÓatrukarÓana 03,270.026a sa daæÓito 'bhiniryÃya tvam adya balinÃæ vara 03,270.026c rÃmÃdÅn samare sarvä jahi ÓatrÆn ariædama 03,270.027a dÆ«aïÃvarajau caiva vajravegapramÃthinau 03,270.027c tau tvÃæ balena mahatà sahitÃv anuyÃsyata÷ 03,270.028a ity uktvà rÃk«asapati÷ kumbhakarïaæ tarasvinam 03,270.028c saædideÓetikartavye vajravegapramÃthinau 03,270.029a tathety uktvà tu tau vÅrau rÃvaïaæ dÆ«aïÃnujau 03,270.029c kumbhakarïaæ purask­tya tÆrïaæ niryayatu÷ purÃt 03,271.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,271.001a tato viniryÃya purÃt kumbhakarïa÷ sahÃnuga÷ 03,271.001c apaÓyat kapisainyaæ taj jitakÃÓy agrata÷ sthitam 03,271.001d*1282a_01 sa vÅk«amÃïas tat sainyaæ rÃmadarÓanakÃÇk«ayà 03,271.001d*1282a_02 apaÓyac cÃpi saumitriæ dhanu«pÃïiæ vyavasthitam 03,271.002a tam abhyetyÃÓu haraya÷ parivÃrya samantata÷ 03,271.002b*1283_01 Óailav­k«Ãyudhà nÃdÃn amu¤can bhÅ«aïÃs tata÷ 03,271.002c abhyaghnaæÓ ca mahÃkÃyair bahubhir jagatÅruhai÷ 03,271.002e karajair atudaæÓ cÃnye vihÃya bhayam uttamam 03,271.003a bahudhà yudhyamÃnÃs te yuddhamÃrgai÷ plavaægamÃ÷ 03,271.003c nÃnÃpraharaïair bhÅmaæ rÃk«asendram atìayan 03,271.004a sa tìyamÃna÷ prahasan bhak«ayÃm Ãsa vÃnarÃn 03,271.004c panasaæ ca gavÃk«aæ ca vajrabÃhuæ ca vÃnaram 03,271.005a tad d­«Âvà vyathanaæ karma kumbhakarïasya rak«asa÷ 03,271.005c udakroÓan paritrastÃs tÃraprabh­tayas tadà 03,271.006a taæ tÃram uccai÷ kroÓantam anyÃæÓ ca hariyÆthapÃn 03,271.006c abhidudrÃva sugrÅva÷ kumbhakarïam apetabhÅ÷ 03,271.007a tato 'bhipatya vegena kumbhakarïaæ mahÃmanÃ÷ 03,271.007c ÓÃlena jaghnivÃn mÆrdhni balena kapiku¤jara÷ 03,271.008a sa mahÃtmà mahÃvega÷ kumbhakarïasya mÆrdhani 03,271.008c bibheda ÓÃlaæ sugrÅvo na caivÃvyathayat kapi÷ 03,271.009a tato vinadya prahasa¤ ÓÃlasparÓavibodhita÷ 03,271.009c dorbhyÃm ÃdÃya sugrÅvaæ kumbhakarïo 'harad balÃt 03,271.010a hriyamÃïaæ tu sugrÅvaæ kumbhakarïena rak«asà 03,271.010b*1284_01 gacchan saæbodhayÃm Ãsa prahÃreïÃlpacetasam 03,271.010b*1284_02 tata÷ saælabdhasaæj¤as tu h­tvà karïo«ÂanÃsikÃm 03,271.010b*1284_03 sugrÅva÷ kumbhakarïasya jagÃma harivÃhinÅm 03,271.010b*1284_04 atha kruddha÷ kumbhakarïo miÓritÃn harirÃk«asÃn 03,271.010b*1284_05 bhak«ayÃm Ãsa balavÃn mamarda padayor api 03,271.010b*1284_06 bhak«yamÃïÃn harÅn sarvÃn kumbhakarïena rak«asà 03,271.010c avek«yÃbhyadravad vÅra÷ saumitrir mitranandana÷ 03,271.011a so 'bhipatya mahÃvegaæ rukmapuÇkhaæ mahÃÓaram 03,271.011c prÃhiïot kumbhakarïÃya lak«maïa÷ paravÅrahà 03,271.012a sa tasya dehÃvaraïaæ bhittvà dehaæ ca sÃyaka÷ 03,271.012c jagÃma dÃrayan bhÆmiæ rudhireïa samuk«ita÷ 03,271.013a tathà sa bhinnah­daya÷ samuts­jya kapÅÓvaram 03,271.013b*1285_01 vegena mahatÃvi«Âas ti«Âha ti«Âheti cÃbravÅt 03,271.013c kumbhakarïo mahe«vÃsa÷ prag­hÅtaÓilÃyudha÷ 03,271.013e abhidudrÃva saumitrim udyamya mahatÅæ ÓilÃm 03,271.014a tasyÃbhidravatas tÆrïaæ k«urÃbhyÃm ucchritau karau 03,271.014c ciccheda niÓitÃgrÃbhyÃæ sa babhÆva caturbhuja÷ 03,271.015a tÃn apy asya bhujÃn sarvÃn prag­hÅtaÓilÃyudhÃn 03,271.015c k«uraiÓ ciccheda laghv astraæ saumitri÷ pratidarÓayan 03,271.016a sa babhÆvÃtikÃyaÓ ca bahupÃdaÓirobhuja÷ 03,271.016b*1286_01 saumitrir adbhutaæ d­«Âvà krÆra÷ samarakovida÷ 03,271.016c taæ brahmÃstreïa saumitrir dadÃhÃdricayopamam 03,271.017a sa papÃta mahÃvÅryo divyÃstrÃbhihato raïe 03,271.017c mahÃÓanivinirdagdha÷ pÃdapo 'ÇkuravÃn iva 03,271.018a taæ d­«Âvà v­trasaækÃÓaæ kumbhakarïaæ tarasvinam 03,271.018c gatÃsuæ patitaæ bhÆmau rÃk«asÃ÷ prÃdravan bhayÃt 03,271.019a tathà tÃn dravato yodhÃn d­«Âvà tau dÆ«aïÃnujau 03,271.019c avasthÃpyÃtha saumitriæ saækruddhÃv abhyadhÃvatÃm 03,271.020a tÃv Ãdravantau saækruddhau vajravegapramÃthinau 03,271.020c pratijagrÃha saumitrir vinadyobhau patatribhi÷ 03,271.021a tata÷ sutumulaæ yuddham abhaval lomahar«aïam 03,271.021c dÆ«aïÃnujayo÷ pÃrtha lak«maïasya ca dhÅmata÷ 03,271.022a mahatà Óaravar«eïa rÃk«asau so 'bhyavar«ata 03,271.022c tau cÃpi vÅrau saækruddhÃv ubhau tau samavar«atÃm 03,271.023a muhÆrtam evam abhavad vajravegapramÃthino÷ 03,271.023c saumitreÓ ca mahÃbÃho÷ saæprahÃra÷ sudÃruïa÷ 03,271.024a athÃdriÓ­Çgam ÃdÃya hanÆmÃn mÃrutÃtmaja÷ 03,271.024c abhidrutyÃdade prÃïÃn vajravegasya rak«asa÷ 03,271.025a nÅlaÓ ca mahatà grÃvïà dÆ«aïÃvarajaæ hari÷ 03,271.025c pramÃthinam abhidrutya pramamÃtha mahÃbala÷ 03,271.026a tata÷ prÃvartata puna÷ saægrÃma÷ kaÂukodaya÷ 03,271.026c rÃmarÃvaïasainyÃnÃm anyonyam abhidhÃvatÃm 03,271.027a ÓataÓo nair­tÃn vanyà jaghnur vanyÃæÓ ca nair­tÃ÷ 03,271.027c nair­tÃs tatra vadhyante prÃyaÓo na tu vÃnarÃ÷ 03,272.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,272.001a tata÷ Órutvà hataæ saækhye kumbhakarïaæ sahÃnugam 03,272.001c prahastaæ ca mahe«vÃsaæ dhÆmrÃk«aæ cÃtitejasam 03,272.002a putram indrajitaæ ÓÆraæ rÃvaïa÷ pratyabhëata 03,272.002c jahi rÃmam amitraghna sugrÅvaæ ca salak«maïam 03,272.003a tvayà hi mama satputra yaÓo dÅptam upÃrjitam 03,272.003c jitvà vajradharaæ saækhye sahasrÃk«aæ ÓacÅpatim 03,272.004a antarhita÷ prakÃÓo và divyair dattavarai÷ Óarai÷ 03,272.004c jahi ÓatrÆn amitraghna mama Óastrabh­tÃæ vara 03,272.005a rÃmalak«maïasugrÅvÃ÷ ÓarasparÓaæ na te 'nagha 03,272.005c samarthÃ÷ pratisaæso¬huæ kutas tadanuyÃyina÷ 03,272.006a ak­tà yà prahastena kumbhakarïena cÃnagha 03,272.006c kharasyÃpaciti÷ saækhye tÃæ gacchasva mahÃbhuja 03,272.007a tvam adya niÓitair bÃïair hatvà ÓatrÆn sasainikÃn 03,272.007c pratinandaya mÃæ putra purà baddhveva vÃsavam 03,272.008a ity ukta÷ sa tathety uktvà ratham ÃsthÃya daæÓita÷ 03,272.008c prayayÃv indrajid rÃjaæs tÆrïam Ãyodhanaæ prati 03,272.009a tatra viÓrÃvya vispa«Âaæ nÃma rÃk«asapuægava÷ 03,272.009c ÃhvayÃm Ãsa samare lak«maïaæ Óubhalak«aïam 03,272.010a taæ lak«maïo 'py abhyadhÃvat prag­hya saÓaraæ dhanu÷ 03,272.010c trÃsayaæs talagho«eïa siæha÷ k«udram­gaæ yathà 03,272.011a tayo÷ samabhavad yuddhaæ sumahaj jayag­ddhino÷ 03,272.011c divyÃstravidu«os tÅvram anyonyaspardhinos tadà 03,272.012a rÃvaïis tu yadà nainaæ viÓe«ayati sÃyakai÷ 03,272.012c tato gurutaraæ yatnam Ãti«Âhad balinÃæ vara÷ 03,272.013a tata enaæ mahÃvegair ardayÃm Ãsa tomarai÷ 03,272.013c tÃn ÃgatÃn sa ciccheda saumitrir niÓitai÷ Óarai÷ 03,272.013e te nik­ttÃ÷ Óarais tÅk«ïair nyapatan vasudhÃtale 03,272.013f*1287_01 sÃyakà rÃvaïerÃjau ÓataÓa÷ ÓakalÅk­tÃ÷ 03,272.014a tam aÇgado vÃlisuta÷ ÓrÅmÃn udyamya pÃdapam 03,272.014c abhidrutya mahÃvegas tìayÃm Ãsa mÆrdhani 03,272.015a tasyendrajid asaæbhrÃnta÷ prÃsenorasi vÅryavÃn 03,272.015c prahartum aicchat taæ cÃsya prÃsaæ ciccheda lak«maïa÷ 03,272.016a tam abhyÃÓagataæ vÅram aÇgadaæ rÃvaïÃtmaja÷ 03,272.016c gadayÃtìayat savye pÃrÓve vÃnarapuægavam 03,272.017a tam acintya prahÃraæ sa balavÃn vÃlina÷ suta÷ 03,272.017c sasarjendrajita÷ krodhÃc chÃlaskandham amitrajit 03,272.018a so 'Çgadena ru«ots­«Âo vadhÃyendrajitas taru÷ 03,272.018c jaghÃnendrajita÷ pÃrtha rathaæ sÃÓvaæ sasÃrathim 03,272.019a tato hatÃÓvÃt praskandya rathÃt sa hatasÃrathi÷ 03,272.019c tatraivÃntardadhe rÃjan mÃyayà rÃvaïÃtmaja÷ 03,272.020a antarhitaæ viditvà taæ bahumÃyaæ ca rÃk«asam 03,272.020c rÃmas taæ deÓam Ãgamya tat sainyaæ paryarak«ata 03,272.021a sa rÃmam uddiÓya Óarais tato dattavarais tadà 03,272.021c vivyÃdha sarvagÃtre«u lak«maïaæ ca mahÃratham 03,272.022a tam ad­Óyaæ Óarai÷ ÓÆrau mÃyayÃntarhitaæ tadà 03,272.022c yodhayÃm Ãsatur ubhau rÃvaïiæ rÃmalak«maïau 03,272.023a sa ru«Ã sarvagÃtre«u tayo÷ puru«asiæhayo÷ 03,272.023c vyas­jat sÃyakÃn bhÆya÷ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,272.024a tam ad­Óyaæ vicinvanta÷ s­jantam aniÓaæ ÓarÃn 03,272.024c harayo viviÓur vyoma prag­hya mahatÅ÷ ÓilÃ÷ 03,272.025a tÃæÓ ca tau cÃpy ad­Óya÷ sa Óarair vivyÃdha rÃk«asa÷ 03,272.025c sa bh­Óaæ tìayan vÅro rÃvaïir mÃyayÃv­ta÷ 03,272.026a tau Óarair Ãcitau vÅrau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 03,272.026c petatur gaganÃd bhÆmiæ sÆryÃcandramasÃv iva 03,273.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,273.001a tÃv ubhau patitau d­«Âvà bhrÃtarÃv amitaujasau 03,273.001c babandha rÃvaïir bhÆya÷ Óarair dattavarais tadà 03,273.002a tau vÅrau ÓarajÃlena baddhÃv indrajità raïe 03,273.002c rejatu÷ puru«avyÃghrau ÓakuntÃv iva pa¤jare 03,273.003a tau d­«Âvà patitau bhÆmau ÓataÓa÷ sÃyakaiÓ citau 03,273.003c sugrÅva÷ kapibhi÷ sÃrdhaæ parivÃrya tata÷ sthita÷ 03,273.004a su«eïamaindadvividai÷ kumudenÃÇgadena ca 03,273.004c hanÆmannÅlatÃraiÓ ca nalena ca kapÅÓvara÷ 03,273.004d*1288_01 tata÷ samÅravacanÃd rÃmÃdhyÃta÷ khageÓvara÷ 03,273.004d*1288_02 ÃgamyÃmocayad vÅrau sarpabandhÃt sudÃruïÃt 03,273.004d*1289_01 k«aïena garu¬as tÃta patatrÅ samad­Óyata 03,273.004d*1289_02 darÓanÃt pak«irÃjasya pannagÃÓ ca pradudruvu÷ 03,273.004d*1289_03 sa cÃgatya mahÃpak«Å tÃv ubhau rÃmalak«maïau 03,273.004d*1289_04 parÃm­jya kareïÃtha yayau yena pathÃgata÷ 03,273.005a tatas taæ deÓam Ãgamya k­takarmà vibhÅ«aïa÷ 03,273.005c bodhayÃm Ãsa tau vÅrau praj¤Ãstreïa prabodhitau 03,273.006a viÓalyau cÃpi sugrÅva÷ k«aïenobhau cakÃra tau 03,273.006c viÓalyayà mahau«adhyà divyamantraprayuktayà 03,273.007a tau labdhasaæj¤au n­varau viÓalyÃv udati«ÂhatÃm 03,273.007c gatatandrÅklamau cÃstÃæ k«aïenobhau mahÃrathau 03,273.008a tato vibhÅ«aïa÷ pÃrtha rÃmam ik«vÃkunandanam 03,273.008c uvÃca vijvaraæ d­«Âvà k­täjalir idaæ vaca÷ 03,273.009a ayam ambho g­hÅtvà tu rÃjarÃjasya ÓÃsanÃt 03,273.009c guhyako 'bhyÃgata÷ ÓvetÃt tvatsakÃÓam ariædama 03,273.010a idam ambha÷ kuberas te mahÃrÃja÷ prayacchati 03,273.010c antarhitÃnÃæ bhÆtÃnÃæ darÓanÃrthaæ paraætapa 03,273.011a anena sp­«Âanayano bhÆtÃny antarhitÃny uta 03,273.011c bhavÃn drak«yati yasmai ca bhavÃn etat pradÃsyati 03,273.012a tatheti rÃmas tad vÃri pratig­hyÃtha satk­tam 03,273.012c cakÃra netrayo÷ Óaucaæ lak«maïaÓ ca mahÃmanÃ÷ 03,273.013a sugrÅvajÃmbavantau ca hanÆmÃn aÇgadas tathà 03,273.013c maindadvividanÅlÃÓ ca prÃya÷ plavagasattamÃ÷ 03,273.014a tathà samabhavac cÃpi yad uvÃca vibhÅ«aïa÷ 03,273.014c k«aïenÃtÅndriyÃïy e«Ãæ cak«Ææ«y Ãsan yudhi«Âhira 03,273.014d*1290_01 tato bibheda paulastya÷ Óaktyà vak«asi lak«maïam 03,273.014d*1290_02 paulastyam etad Ãlak«ya prÃpa mÆrchÃæ sa lak«maïa÷ 03,273.014d*1290_03 avahÃraæ tata÷ k­tvà rÃghava÷ sarvavÃnarÃn 03,273.014d*1290_04 vÃkyam ity abravÅd dÅnaæ tan me nigadata÷ Ó­ïu 03,273.014d*1290_05 rÃjyabhaÇgo vane vÃsa÷ sÅtà nÅtà pità m­ta÷ 03,273.014d*1290_06 lak«maïo moham Ãpanna÷ kiæ no du÷kham ata÷ param 03,273.014d*1290_07 bibhÅ«aïo hanumatà rÃmas taæ bodhya buddhimÃn 03,273.014d*1290_08 ÃnÃyyau«adhayo divyà lak«maïaæ samajÅvayat 03,273.015a indrajit k­takarmà tu pitre karma tadÃtmana÷ 03,273.015c nivedya punar Ãgacchat tvarayÃjiÓira÷ prati 03,273.016a tam Ãpatantaæ saækruddhaæ punar eva yuyutsayà 03,273.016c abhidudrÃva saumitrir vibhÅ«aïamate sthita÷ 03,273.017a ak­tÃhnikam evainaæ jighÃæsur jitakÃÓinam 03,273.017c Óarair jaghÃna saækruddha÷ k­tasaæj¤o 'tha lak«maïa÷ 03,273.018a tayo÷ samabhavad yuddhaæ tadÃnyonyaæ jigÅ«ato÷ 03,273.018c atÅva citram ÃÓcaryaæ ÓakraprahlÃdayor iva 03,273.019a avidhyad indrajit tÅk«ïai÷ saumitriæ marmabhedibhi÷ 03,273.019c saumitriÓ cÃnalasparÓair avidhyad rÃvaïiæ Óarai÷ 03,273.020a saumitriÓarasaæsparÓÃd rÃvaïi÷ krodhamÆrchita÷ 03,273.020c as­jal lak«maïÃyëÂau ÓarÃn ÃÓÅvi«opamÃn 03,273.020d*1291_01 tÃæÓ ciccheda * saumitri÷ ÓarÃn a«ÂÃv anÃgatÃn 03,273.020d*1292_01 tÃn aprÃptä Óitair bÃïaiÓ ciccheda raghunandana÷ 03,273.021a tasyÃsÆn pÃvakasparÓai÷ saumitri÷ patribhis tribhi÷ 03,273.021b*1293_01 vÃrayÃm Ãsa nÃrÃcai÷ saumitrir mitranandana÷ 03,273.021b*1293_02 as­jal lak«maïaÓ cëÂau rÃk«asÃya ÓarÃn puna÷ 03,273.021c yathà niraharad vÅras tan me nigadata÷ Ó­ïu 03,273.022a ekenÃsya dhanu«mantaæ bÃhuæ dehÃd apÃtayat 03,273.022c dvitÅyena sanÃrÃcaæ bhujaæ bhÆmau nyapÃtayat 03,273.023a t­tÅyena tu bÃïena p­thudhÃreïa bhÃsvatà 03,273.023c jahÃra sunasaæ cÃru Óiro bhrÃji«ïukuï¬alam 03,273.024a vinik­ttabhujaskandhaæ kabandhaæ bhÅmadarÓanam 03,273.024b*1294_01 papÃta vasudhÃyÃæ tu chinnamÆla iva druma÷ 03,273.024c taæ hatvà sÆtam apy astrair jaghÃna balinÃæ vara÷ 03,273.025a laÇkÃæ praveÓayÃm Ãsur vÃjinas taæ rathaæ tadà 03,273.025c dadarÓa rÃvaïas taæ ca rathaæ putravinÃk­tam 03,273.026a sa putraæ nihataæ d­«Âvà trÃsÃt saæbhrÃntalocana÷ 03,273.026c rÃvaïa÷ ÓokamohÃrto vaidehÅæ hantum udyata÷ 03,273.027a aÓokavanikÃsthÃæ tÃæ rÃmadarÓanalÃlasÃm 03,273.027c kha¬gam ÃdÃya du«ÂÃtmà javenÃbhipapÃta ha 03,273.028a taæ d­«Âvà tasya durbuddher avindhya÷ pÃpaniÓcayam 03,273.028c ÓamayÃm Ãsa saækruddhaæ ÓrÆyatÃæ yena hetunà 03,273.029a mahÃrÃjye sthito dÅpte na striyaæ hantum arhasi 03,273.029c hataivai«Ã yadà strÅ ca bandhanasthà ca te g­he 03,273.030a na cai«Ã dehabhedena hatà syÃd iti me mati÷ 03,273.030c jahi bhartÃram evÃsyà hate tasmin hatà bhavet 03,273.031a na hi te vikrame tulya÷ sÃk«Ãd api Óatakratu÷ 03,273.031c asak­d dhi tvayà sendrÃs trÃsitÃs tridaÓà yudhi 03,273.032a evaæ bahuvidhair vÃkyair avindhyo rÃvaïaæ tadà 03,273.032c kruddhaæ saæÓamayÃm Ãsa jag­he ca sa tadvaca÷ 03,273.033a niryÃïe sa matiæ k­tvà nidhÃyÃsiæ k«apÃcara÷ 03,273.033c Ãj¤ÃpayÃm Ãsa tadà ratho me kalpyatÃm iti 03,274.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,274.001a tata÷ kruddho daÓagrÅva÷ priye putre nipÃtite 03,274.001c niryayau ratham ÃsthÃya hemaratnavibhÆ«itam 03,274.002a saæv­to rÃk«asair ghorair vividhÃyudhapÃïibhi÷ 03,274.002c abhidudrÃva rÃmaæ sa pothayan hariyÆthapÃn 03,274.003a tam Ãdravantaæ saækruddhaæ maindanÅlanalÃÇgadÃ÷ 03,274.003c hanÆmä jÃmbavÃæÓ caiva sasainyÃ÷ paryavÃrayan 03,274.004a te daÓagrÅvasainyaæ tad ­k«avÃnarayÆthapÃ÷ 03,274.004c drumair vidhvaæsayÃæ cakrur daÓagrÅvasya paÓyata÷ 03,274.005a tata÷ svasainyam Ãlokya vadhyamÃnam arÃtibhi÷ 03,274.005c mÃyÃvÅ vyadadhÃn mÃyÃæ rÃvaïo rÃk«aseÓvara÷ 03,274.006a tasya dehÃd vini«krÃntÃ÷ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,274.006c rÃk«asÃ÷ pratyad­Óyanta ÓaraÓakty­«ÂipÃïaya÷ 03,274.007a tÃn rÃmo jaghnivÃn sarvÃn divyenÃstreïa rÃk«asÃn 03,274.007c atha bhÆyo 'pi mÃyÃæ sa vyadadhÃd rÃk«asÃdhipa÷ 03,274.008a k­tvà rÃmasya rÆpÃïi lak«maïasya ca bhÃrata 03,274.008c abhidudrÃva rÃmaæ ca lak«maïaæ ca daÓÃnana÷ 03,274.009a tatas te rÃmam archanto lak«maïaæ ca k«apÃcarÃ÷ 03,274.009c abhipetus tadà rÃjan prag­hÅtoccakÃrmukÃ÷ 03,274.010a tÃæ d­«Âvà rÃk«asendrasya mÃyÃm ik«vÃkunandana÷ 03,274.010c uvÃca rÃmaæ saumitrir asaæbhrÃnto b­had vaca÷ 03,274.011a jahÅmÃn rÃk«asÃn pÃpÃn Ãtmana÷ pratirÆpakÃn 03,274.011b*1295_01 ity ukto lak«maïaæ pÃrtha tadà gantuæ samudyata÷ 03,274.011c jaghÃna rÃmas tÃæÓ cÃnyÃn Ãtmana÷ pratirÆpakÃn 03,274.012a tato haryaÓvayuktena rathenÃdityavarcasà 03,274.012c upatasthe raïe rÃmaæ mÃtali÷ ÓakrasÃrathi÷ 03,274.013 mÃtalir uvÃca 03,274.013a ayaæ haryaÓvayug jaitro maghona÷ syandanottama÷ 03,274.013b*1296_01 tvad artham iha saæprÃpta÷ saædeÓÃd vai Óatakrato÷ 03,274.013c anena Óakra÷ kÃkutstha samare daityadÃnavÃn 03,274.013e ÓataÓa÷ puru«avyÃghra rathodÃreïa jaghnivÃn 03,274.014a tad anena naravyÃghra mayà yat tena saæyuge 03,274.014c syandanena jahi k«ipraæ rÃvaïaæ mà ciraæ k­thÃ÷ 03,274.015a ity ukto rÃghavas tathyaæ vaco 'ÓaÇkata mÃtale÷ 03,274.015c mÃyeyaæ rÃk«asasyeti tam uvÃca vibhÅ«aïa÷ 03,274.016a neyaæ mÃyà naravyÃghra rÃvaïasya durÃtmana÷ 03,274.016c tad Ãti«Âha rathaæ ÓÅghram imam aindraæ mahÃdyute 03,274.017a tata÷ prah­«Âa÷ kÃkutsthas tathety uktvà vibhÅ«aïam 03,274.017c rathenÃbhipapÃtÃÓu daÓagrÅvaæ ru«Ãnvita÷ 03,274.018a hÃhÃk­tÃni bhÆtÃni rÃvaïe samabhidrute 03,274.018c siæhanÃdÃ÷ sapaÂahà divi divyÃÓ ca nÃnadan 03,274.018d*1297_01 tata÷ pravav­te yuddhaæ rÃmarÃvaïayor mahat 03,274.018d*1298_01 daÓakandhararÃjasÆnvos tathà yuddham abhÆn mahat 03,274.018d*1299_01 alabdhopamam anyatra tayor eva tathÃbhavat 03,274.019a sa rÃmÃya mahÃghoraæ visasarja niÓÃcara÷ 03,274.019c ÓÆlam indrÃÓaniprakhyaæ brahmadaï¬am ivodyatam 03,274.020a tac chÆlam antarà rÃmaÓ ciccheda niÓitai÷ Óarai÷ 03,274.020c tad d­«Âvà du«karaæ karma rÃvaïaæ bhayam ÃviÓat 03,274.021a tata÷ kruddha÷ sasarjÃÓu daÓagrÅva÷ Óitä ÓarÃn 03,274.021c sahasrÃyutaÓo rÃme ÓastrÃïi vividhÃni ca 03,274.022a tato bhuÓuï¬Å÷ ÓÆlÃæÓ ca musalÃni paraÓvadhÃn 03,274.022c ÓaktÅÓ ca vividhÃkÃrÃ÷ ÓataghnÅÓ ca Óitak«urÃ÷ 03,274.023a tÃæ mÃyÃæ vik­tÃæ d­«Âvà daÓagrÅvasya rak«asa÷ 03,274.023c bhayÃt pradudruvu÷ sarve vÃnarÃ÷ sarvatodiÓam 03,274.024a tata÷ supatraæ sumukhaæ hemapuÇkhaæ Óarottamam 03,274.024c tÆïÃd ÃdÃya kÃkutstho brahmÃstreïa yuyoja ha 03,274.025a taæ bÃïavaryaæ rÃmeïa brahmÃstreïÃbhimantritam 03,274.025c jah­«ur devagandharvà d­«Âvà ÓakrapurogamÃ÷ 03,274.026a alpÃvaÓe«am ÃyuÓ ca tato 'manyanta rak«asa÷ 03,274.026c brahmÃstrodÅraïÃc chatror devagandharvakiænarÃ÷ 03,274.027a tata÷ sasarja taæ rÃma÷ Óaram apratimaujasam 03,274.027c rÃvaïÃntakaraæ ghoraæ brahmadaï¬am ivodyatam 03,274.027d*1300_01 muktamÃtreïa rÃmeïa dÆrÃk­«Âena bhÃrata 03,274.027d*1301_01 amogham avi«ahyaæ ca sa devÃsurapannagai÷ 03,274.027d*1301_02 bhÃsayantaæ diÓa÷ sarvÃ÷ svayà dÅptyà mahÃprabhà 03,274.028a sa tena rÃk«asaÓre«Âha÷ saratha÷ sÃÓvasÃrathi÷ 03,274.028c prajajvÃla mahÃjvÃlenÃgninÃbhipari«k­ta÷ 03,274.029a tata÷ prah­«ÂÃs tridaÓÃ÷ sagandharvÃ÷ sacÃraïÃ÷ 03,274.029c nihataæ rÃvaïaæ d­«Âvà rÃmeïÃkli«Âakarmaïà 03,274.030a tatyajus taæ mahÃbhÃgaæ pa¤ca bhÆtÃni rÃvaïam 03,274.030c bhraæÓita÷ sarvaloke«u sa hi brahmÃstratejasà 03,274.031a ÓarÅradhÃtavo hy asya mÃæsaæ rudhiram eva ca 03,274.031c neÓur brahmÃstranirdagdhà na ca bhasmÃpy ad­Óyata 03,275.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,275.001a sa hatvà rÃvaïaæ k«udraæ rÃk«asendraæ suradvi«am 03,275.001c babhÆva h­«Âa÷ sasuh­d rÃma÷ saumitriïà saha 03,275.002a tato hate daÓagrÅve devÃ÷ sar«ipurogamÃ÷ 03,275.002c ÃÓÅrbhir jayayuktÃbhir Ãnarcus taæ mahÃbhujam 03,275.003a rÃmaæ kamalapatrÃk«aæ tu«Âuvu÷ sarvadevatÃ÷ 03,275.003c gandharvÃ÷ pu«pavar«aiÓ ca vÃgbhiÓ ca tridaÓÃlayÃ÷ 03,275.004a pÆjayitvà yathà rÃmaæ pratijagmur yathÃgatam 03,275.004c tan mahotsavasaækÃÓam ÃsÅd ÃkÃÓam acyuta 03,275.005a tato hatvà daÓagrÅvaæ laÇkÃæ rÃmo mahÃyaÓÃ÷ 03,275.005c vibhÅ«aïÃya pradadau prabhu÷ parapuraæjaya÷ 03,275.006a tata÷ sÅtÃæ purask­tya vibhÅ«aïapurask­tÃm 03,275.006c avindhyo nÃma supraj¤o v­ddhÃmÃtyo viniryayau 03,275.007a uvÃca ca mahÃtmÃnaæ kÃkutsthaæ dainyam Ãsthitam 03,275.007c pratÅccha devÅæ sadv­ttÃæ mahÃtma¤ jÃnakÅm iti 03,275.008a etac chrutvà vacas tasmÃd avatÅrya rathottamÃt 03,275.008c bëpeïÃpihitÃæ sÅtÃæ dadarÓek«vÃkunandana÷ 03,275.009a tÃæ d­«Âvà cÃrusarvÃÇgÅæ yÃnasthÃæ ÓokakarÓitÃm 03,275.009c malopacitasarvÃÇgÅæ jaÂilÃæ k­«ïavÃsasam 03,275.010a uvÃca rÃmo vaidehÅæ parÃmarÓaviÓaÇkita÷ 03,275.010c gaccha vaidehi muktà tvaæ yat kÃryaæ tan mayà k­tam 03,275.011a mÃm ÃsÃdya patiæ bhadre na tvaæ rÃk«asaveÓmani 03,275.011c jarÃæ vrajethà iti me nihato 'sau niÓÃcara÷ 03,275.012a kathaæ hy asmadvidho jÃtu jÃnan dharmaviniÓcayam 03,275.012c parahastagatÃæ nÃrÅæ muhÆrtam api dhÃrayet 03,275.013a suv­ttÃm asuv­ttÃæ vÃpy ahaæ tvÃm adya maithili 03,275.013c notsahe paribhogÃya ÓvÃvalŬhaæ havir yathà 03,275.014a tata÷ sà sahasà bÃlà tac chrutvà dÃruïaæ vaca÷ 03,275.014c papÃta devÅ vyathità nik­ttà kadalÅ yathà 03,275.015a yo hy asyà har«asaæbhÆto mukharÃgas tadÃbhavat 03,275.015c k«aïena sa punar bhra«Âo ni÷ÓvÃsÃd iva darpaïe 03,275.016a tatas te haraya÷ sarve tac chrutvà rÃmabhëitam 03,275.016c gatÃsukalpà niÓce«Âà babhÆvu÷ sahalak«maïÃ÷ 03,275.016d@028_0001 am­«yamÃïà sà sÅtà vacanaæ rÃghavoditam 03,275.016d@028_0002 lak«maïaæ prÃha me ÓÅghraæ prajvÃlaya hutÃÓanam 03,275.016d@028_0003 viÓvÃsÃrthe hi rÃmasya lokÃnÃæ pratyayÃya ca 03,275.016d@028_0004 rÃghavasya mataæ j¤Ãtvà lak«maïo 'pi tadaiva hi 03,275.016d@028_0005 mahÃkëÂhacayaæ k­tvà jvÃlayitvà hutÃÓanam 03,275.016d@028_0006 rÃmapÃrÓvam upÃgamya tasthau tÆ«ïÅm ariædama÷ 03,275.016d@028_0007 tata÷ sÅtà parikramya rÃghavaæ bhaktisaæyutà 03,275.016d@028_0008 paÓyatÃæ sarvalokÃnÃæ devarÃk«asayo«itÃm 03,275.016d@028_0009 praïamya daivatebhyaÓ ca brÃhmaïebhyaÓ ca maithilÅ 03,275.016d@028_0010 baddhäjalipuÂà cedam uvÃcÃgnisamÅpagà 03,275.016d@028_0011 yathà me h­dayaæ nityaæ nÃpasarpati rÃghavÃt 03,275.016d@028_0012 tathà lokasya sÃk«Å mÃæ sarvata÷ pÃtu pÃvaka÷ 03,275.016d@028_0013 evam uktvà tu sà sÅtà parikramya hutÃÓanam 03,275.016d@028_0014 viveÓa jvalanaæ dÅptaæ nirbhayena h­dà satÅ 03,275.017a tato devo viÓuddhÃtmà vimÃnena caturmukha÷ 03,275.017c pitÃmaho jagatsra«Âà darÓayÃm Ãsa rÃghavam 03,275.018a ÓakraÓ cÃgniÓ ca vÃyuÓ ca yamo varuïa eva ca 03,275.018c yak«ÃdhipaÓ ca bhagavÃæs tathà saptar«ayo 'malÃ÷ 03,275.019a rÃjà daÓarathaÓ caiva divyabhÃsvaramÆrtimÃn 03,275.019c vimÃnena mahÃrheïa haæsayuktena bhÃsvatà 03,275.020a tato 'ntarik«aæ tat sarvaæ devagandharvasaækulam 03,275.020c ÓuÓubhe tÃrakÃcitraæ ÓaradÅva nabhastalam 03,275.021a tata utthÃya vaidehi te«Ãæ madhye yaÓasvinÅ 03,275.021c uvÃca vÃkyaæ kalyÃïÅ rÃmaæ p­thulavak«asam 03,275.022a rÃjaputra na te kopaæ karomi vidità hi me 03,275.022c gati÷ strÅïÃæ narÃïÃæ ca Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,275.023a antaÓ carati bhÆtÃnÃæ mÃtariÓvà sadÃgati÷ 03,275.023c sa me vimu¤catu prÃïÃn yadi pÃpaæ carÃmy aham 03,275.024a agnir Ãpas tathÃkÃÓaæ p­thivÅ vÃyur eva ca 03,275.024c vimu¤cantu mama prÃïÃn yadi pÃpaæ carÃmy aham 03,275.024d*1302_01 yathÃhaæ tvad ­te vÅra nÃnyaæ svapne 'py acintayam 03,275.024d*1302_02 tathà me devanirdi«Âas tvam eva hi patir bhava 03,275.025a tato 'ntarik«e vÃg ÃsÅt sarvà viÓrÃvayan diÓa÷ 03,275.025c puïyà saæhar«aïÅ te«Ãæ vÃnarÃïÃæ mahÃtmanÃm 03,275.026 vÃyur uvÃca 03,275.026a bho bho rÃghava satyaæ vai vÃyur asmi sadÃgati÷ 03,275.026c apÃpà maithilÅ rÃjan saægaccha saha bhÃryayà 03,275.027 agnir uvÃca 03,275.027a aham anta÷ÓarÅrastho bhÆtÃnÃæ raghunandana 03,275.027c susÆk«mam api kÃkutstha maithilÅ nÃparÃdhyati 03,275.028 varuïa uvÃca 03,275.028a rasà vai matprasÆtà hi bhÆtadehe«u rÃghava 03,275.028c ahaæ vai tvÃæ prabravÅmi maithilÅ pratig­hyatÃm 03,275.028d*1303_01 pÃraæ paraæ tvam evÃsÅr vi«ïubrahmÃtmarÆpavÃn 03,275.028d*1303_02 apÃrapÃro 'si hare pÃrebhyo 'pi para÷ sadà 03,275.028d*1303_03 brahmapÃro 'si viÓveÓa parapÃranayas tathà 03,275.028d*1303_04 parÃïÃæ ca parÃsyasi pÃra÷ pÃra÷ sadaiva sa÷ 03,275.028d*1303_05 sarvabhÆtanivÃsÅ ca bhÆman sa paramas tathà 03,275.028d*1304_00 yama÷ 03,275.028d*1304_01 dharmarÃjo 'smi kÃkutstha sÃk«Å lokasya karmaïÃm 03,275.028d*1304_02 ÓubhÃÓubhÃnÃæ sÅteyam apÃpà pratig­hyatÃm 03,275.029 brahmovÃca 03,275.029a putra naitad ihÃÓcaryaæ tvayi rÃjar«idharmiïi 03,275.029c sÃdho sadv­ttamÃrgasthe Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,275.030a Óatrur e«a tvayà vÅra devagandharvabhoginÃm 03,275.030c yak«ÃïÃæ dÃnavÃnÃæ ca mahar«ÅïÃæ ca pÃtita÷ 03,275.031a avadhya÷ sarvabhÆtÃnÃæ matprasÃdÃt purÃbhavat 03,275.031c kasmÃc cit kÃraïÃt pÃpa÷ kaæ cit kÃlam upek«ita÷ 03,275.032a vadhÃrtham Ãtmanas tena h­tà sÅtà durÃtmanà 03,275.032c nalakÆbaraÓÃpena rak«Ã cÃsyÃ÷ k­tà mayà 03,275.033a yadi hy akÃmÃm Ãsevet striyam anyÃm api dhruvam 03,275.033c ÓatadhÃsya phaled deha ity ukta÷ so 'bhavat purà 03,275.034a nÃtra ÓaÇkà tvayà kÃryà pratÅcchemÃæ mahÃdyute 03,275.034c k­taæ tvayà mahat kÃryaæ devÃnÃm amaraprabha 03,275.035 daÓaratha uvÃca 03,275.035a prÅto 'smi vatsa bhadraæ te pità daÓaratho 'smi te 03,275.035c anujÃnÃmi rÃjyaæ ca praÓÃdhi puru«ottama 03,275.036 rÃma uvÃca 03,275.036a abhivÃdaye tvÃæ rÃjendra yadi tvaæ janako mama 03,275.036c gami«yÃmi purÅæ ramyÃm ayodhyÃæ ÓÃsanÃt tava 03,275.037 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,275.037a tam uvÃca pità bhÆya÷ prah­«Âo manujÃdhipa 03,275.037c gacchÃyodhyÃæ praÓÃdhi tvaæ rÃma raktÃntalocana 03,275.037d*1305_01 saæpÆrïÃni hi var«Ãïi caturdaÓa mahÃdyute 03,275.038a tato devÃn namask­tya suh­dbhir abhinandita÷ 03,275.038c mahendra iva paulomyà bhÃryayà sa sameyivÃn 03,275.039a tato varaæ dadau tasmai avindhyÃya paraætapa÷ 03,275.039c trijaÂÃæ cÃrthamÃnÃbhyÃæ yojayÃm Ãsa rÃk«asÅm 03,275.040a tam uvÃca tato brahmà devai÷ Óakramukhair v­ta÷ 03,275.040c kausalyÃmÃtar i«ÂÃæs te varÃn adya dadÃni kÃn 03,275.041a vavre rÃma÷ sthitiæ dharme ÓatrubhiÓ cÃparÃjayam 03,275.041c rÃk«asair nihatÃnÃæ ca vÃnarÃïÃæ samudbhavam 03,275.042a tatas te brahmaïà prokte tatheti vacane tadà 03,275.042c samuttasthur mahÃrÃja vÃnarà labdhacetasa÷ 03,275.043a sÅtà cÃpi mahÃbhÃgà varaæ hanumate dadau 03,275.043c rÃmakÅrtyà samaæ putra jÅvitaæ te bhavi«yati 03,275.044a divyÃs tvÃm upabhogÃÓ ca matprasÃdak­tÃ÷ sadà 03,275.044c upasthÃsyanti hanumann iti sma harilocana 03,275.045a tatas te prek«amÃïÃnÃæ te«Ãm akli«ÂakarmaïÃm 03,275.045c antardhÃnaæ yayur devÃ÷ sarve ÓakrapurogamÃ÷ 03,275.046a d­«Âvà tu rÃmaæ jÃnakyà sametaæ ÓakrasÃrathi÷ 03,275.046c uvÃca paramaprÅta÷ suh­nmadhya idaæ vaca÷ 03,275.047a devagandharvayak«ÃïÃæ mÃnu«ÃsurabhoginÃm 03,275.047c apanÅtaæ tvayà du÷kham idaæ satyaparÃkrama 03,275.048a sadevÃsuragandharvà yak«arÃk«asapannagÃ÷ 03,275.048c kathayi«yanti lokÃs tvÃæ yÃvad bhÆmir dhari«yati 03,275.049a ity evam uktvÃnuj¤Ãpya rÃmaæ Óastrabh­tÃæ varam 03,275.049c saæpÆjyÃpÃkramat tena rathenÃdityavarcasà 03,275.050a tata÷ sÅtÃæ purask­tya rÃma÷ saumitriïà saha 03,275.050c sugrÅvapramukhaiÓ caiva sahita÷ sarvavÃnarai÷ 03,275.051a vidhÃya rak«Ãæ laÇkÃyÃæ vibhÅ«aïapurask­ta÷ 03,275.051c saætatÃra punas tena setunà makarÃlayam 03,275.052a pu«pakeïa vimÃnena khecareïa virÃjatà 03,275.052c kÃmagena yathà mukhyair amÃtyai÷ saæv­to vaÓÅ 03,275.053a tatas tÅre samudrasya yatra ÓiÓye sa pÃrthiva÷ 03,275.053c tatraivovÃsa dharmÃtmà sahita÷ sarvavÃnarai÷ 03,275.054a athainÃn rÃghava÷ kÃle samÃnÅyÃbhipÆjya ca 03,275.054c visarjayÃm Ãsa tadà ratnai÷ saæto«ya sarvaÓa÷ 03,275.055a gate«u vÃnarendre«u gopucchark«e«u te«u ca 03,275.055c sugrÅvasahito rÃma÷ ki«kindhÃæ punar Ãgamat 03,275.056a vibhÅ«aïenÃnugata÷ sugrÅvasahitas tadà 03,275.056c pu«pakeïa vimÃnena vaidehyà darÓayan vanam 03,275.057a ki«kindhÃæ tu samÃsÃdya rÃma÷ praharatÃæ vara÷ 03,275.057c aÇgadaæ k­takarmÃïaæ yauvarÃjye 'bhya«ecayat 03,275.058a tatas tair eva sahito rÃma÷ saumitriïà saha 03,275.058c yathÃgatena mÃrgeïa prayayau svapuraæ prati 03,275.059a ayodhyÃæ sa samÃsÃdya purÅæ rëÂrapatis tata÷ 03,275.059c bharatÃya hanÆmantaæ dÆtaæ prasthÃpayat tadà 03,275.060a lak«ayitveÇgitaæ sarvaæ priyaæ tasmai nivedya ca 03,275.060c vÃyuputre puna÷ prÃpte nandigrÃmam upÃgamat 03,275.061a sa tatra maladigdhÃÇgaæ bharataæ cÅravÃsasam 03,275.061b*1306_01 nandigrÃmagataæ rÃma÷ saÓatrughnaæ sa rÃghava÷ 03,275.061c agrata÷ pÃduke k­tvà dadarÓÃsÅnam Ãsane 03,275.062a sametya bharatenÃtha Óatrughnena ca vÅryavÃn 03,275.062c rÃghava÷ sahasaumitrir mumude bharatar«abha 03,275.063a tathà bharataÓatrughnau sametau guruïà tadà 03,275.063c vaidehyà darÓanenobhau prahar«aæ samavÃpatu÷ 03,275.064a tasmai tad bharato rÃjyam ÃgatÃyÃbhisatk­tam 03,275.064c nyÃsaæ niryÃtayÃm Ãsa yukta÷ paramayà mudà 03,275.065a tatas taæ vai«ïave ÓÆraæ nak«atre 'bhimate 'hani 03,275.065c vasi«Âho vÃmadevaÓ ca sahitÃv abhya«i¤catÃm 03,275.066a so 'bhi«ikta÷ kapiÓre«Âhaæ sugrÅvaæ sasuh­jjanam 03,275.066c vibhÅ«aïaæ ca paulastyam anvajÃnÃd g­hÃn prati 03,275.067a abhyarcya vividhai ratnai÷ prÅtiyuktau mudà yutau 03,275.067c samÃdhÃyetikartavyaæ du÷khena visasarja ha 03,275.068a pu«pakaæ ca vimÃnaæ tat pÆjayitvà sa rÃghava÷ 03,275.068c prÃdÃd vaiÓravaïÃyaiva prÅtyà sa raghunandana÷ 03,275.069a tato devar«isahita÷ saritaæ gomatÅm anu 03,275.069c daÓÃÓvamedhÃn Ãjahre jÃrÆthyÃn sa nirargalÃn 03,275.069d*1307_01 daÓa var«asahasrÃïi daÓa var«aÓatÃni ca 03,275.069d*1307_02 rÃjyaæ kÃritavÃn rÃma÷ paÓcÃt sa tridivaæ gata÷ 03,276.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,276.001a evam etan mahÃbÃho rÃmeïÃmitatejasà 03,276.001c prÃptaæ vyasanam atyugraæ vanavÃsak­taæ purà 03,276.001d*1308_01 tad uktaæ bhavatÃæ sarvaæ rÃmÃyaïam anuttamam 03,276.001d*1308_02 Ãyu«yam idam ÃkhyÃnaæ Ó­ïvatÃm aghanÃÓanam 03,276.001d*1308_03 putrapautrapradaæ puæsÃm ÃyurÃrogyavardhanam 03,276.001d*1308_04 tasmÃt tvam api rÃjendra bhrÃt­bhi÷ saha dharmaja 03,276.002a mà Óuca÷ puru«avyÃghra k«atriyo 'si paraætapa 03,276.002c bÃhuvÅryÃÓraye mÃrge vartase dÅptanirïaye 03,276.003a na hi te v­jinaæ kiæ cid d­Óyate param aïv api 03,276.003c asmin mÃrge vi«Ådeyu÷ sendrà api surÃsurÃ÷ 03,276.004a saæhatya nihato v­tro marudbhir vajrapÃïinà 03,276.004c namuciÓ caiva durdhar«o dÅrghajihvà ca rÃk«asÅ 03,276.005a sahÃyavati sarvÃrthÃ÷ saæti«ÂhantÅha sarvaÓa÷ 03,276.005c kiæ nu tasyÃjitaæ saækhye bhrÃtà yasya dhanaæjaya÷ 03,276.006a ayaæ ca balinÃæ Óre«Âho bhÅmo bhÅmaparÃkrama÷ 03,276.006c yuvÃnau ca mahe«vÃsau yamau mÃdravatÅsutau 03,276.006e ebhi÷ sahÃyai÷ kasmÃt tvaæ vi«Ådasi paraætapa 03,276.007a ya ime vajriïa÷ senÃæ jayeyu÷ samarudgaïÃm 03,276.007c tvam apy ebhir mahe«vÃsai÷ sahÃyair devarÆpibhi÷ 03,276.007e vije«yasi raïe sarvÃn amitrÃn bharatar«abha 03,276.008a itaÓ ca tvam imÃæ paÓya saindhavena durÃtmanà 03,276.008c balinà vÅryamattena h­tÃm ebhir mahÃtmabhi÷ 03,276.009a ÃnÅtÃæ draupadÅæ k­«ïÃæ k­tvà karma sudu«karam 03,276.009c jayadrathaæ ca rÃjÃnaæ vijitaæ vaÓam Ãgatam 03,276.010a asahÃyena rÃmeïa vaidehÅ punar Ãh­tà 03,276.010c hatvà saækhye daÓagrÅvaæ rÃk«asaæ bhÅmavikramam 03,276.011a yasya ÓÃkhÃm­gà mitrà ­k«Ã÷ kÃlamukhÃs tathà 03,276.011c jÃtyantaragatà rÃjann etad buddhyÃnucintaya 03,276.012a tasmÃt tvaæ kuruÓÃrdÆla mà Óuco bharatar«abha 03,276.012c tvadvidhà hi mahÃtmÃno na Óocanti paraætapa 03,276.012d@029_0000 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,276.012d@029_0001 ye cedaæ kathayi«yanti rÃmasya caritaæ mahat 03,276.012d@029_0002 Óro«yanti cÃpy abhÅk«ïaæ ye nÃlak«mÅs tÃn bhavi«yati 03,276.012d@029_0003 arghÃs tebhyo bhavi«yanti dhanatà ca bhavi«yati 03,276.012d@029_0004 itihÃsam imaæ Órutvà purÃïaæ ÓaÓvad uttamam 03,276.012d@029_0005 putrÃn pautrÃn paÓÆæÓ caiva vetsyante n­«u cÃgryatÃm 03,276.012d@029_0006 arogÃ÷ pratibhÃæÓ caiva bhavi«yanti na saæÓaya÷ 03,276.012d@029_0007 idam ÃkhyÃnakaæ ramyaæ ye smaranti narottamÃ÷ 03,276.012d@029_0008 putrapautraiÓ ca nandanti labhante vi«ïuvallabhÃm 03,276.012d@029_0009 Ó­ïvantÅdaæ puïyaÓÅlÃ÷ ÓrÃvayec cedam uttamam 03,276.012d@029_0010 nara÷ phalam avÃpnoti rÃjasÆyÃÓvamedhayo÷ 03,276.012d@029_0011 käcanena vimÃnena svargaæ yÃti narottama÷ 03,276.012d@029_0012 punar lak«mÅr upayuto jÃyate p­thivÅtale 03,276.012d@029_0013 Órutvà cedam upÃkhyÃnaæ ÓrÃvyam anyan na rocayet 03,276.012d@029_0014 puæskokilarutaæ Órutvà krau¤cÅdhvÃÇk«asya vÃg iva 03,276.013 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,276.013a evam ÃÓvÃsito rÃjà mÃrkaï¬eyena dhÅmatà 03,276.013c tyaktvà du÷kham adÅnÃtmà punar evedam abravÅt 03,276.013d*1309_01 Órutvà rÃmÃyaïaæ sarvaæ tyaktvà du÷khaæ yudhi«Âhira÷ 03,276.013d*1309_02 mÃrkaï¬eyaæ puna÷ prÃha bhrÃt­bhi÷ saha saæmatai÷ 03,277.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,277.001a nÃtmÃnam anuÓocÃmi nemÃn bhrÃtÌn mahÃmune 03,277.001c haraïaæ cÃpi rÃjyasya yathemÃæ drupadÃtmajÃm 03,277.002a dyÆte durÃtmabhi÷ kli«ÂÃ÷ k­«ïayà tÃrità vayam 03,277.002c jayadrathena ca punar vanÃd apah­tà balÃt 03,277.003a asti sÅmantinÅ kà cid d­«ÂapÆrvÃtha và Órutà 03,277.003c pativratà mahÃbhÃgà yatheyaæ drupadÃtmajà 03,277.004 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,277.004a Ó­ïu rÃjan kulastrÅïÃæ mahÃbhÃgyaæ yudhi«Âhira 03,277.004c sarvam etad yathà prÃptaæ sÃvitryà rÃjakanyayà 03,277.005a ÃsÅn madre«u dharmÃtmà rÃjà paramadhÃrmika÷ 03,277.005c brahmaïyaÓ ca ÓaraïyaÓ ca satyasaædho jitendriya÷ 03,277.006a yajvà dÃnapatir dak«a÷ paurajÃnapadapriya÷ 03,277.006c pÃrthivo 'Óvapatir nÃma sarvabhÆtahite rata÷ 03,277.007a k«amÃvÃn anapatyaÓ ca satyavÃg vijitendriya÷ 03,277.007c atikrÃntena vayasà saætÃpam upajagmivÃn 03,277.008a apatyotpÃdanÃrthaæ sa tÅvraæ niyamam Ãsthita÷ 03,277.008c kÃle parimitÃhÃro brahmacÃrÅ jitendriya÷ 03,277.009a hutvà Óatasahasraæ sa sÃvitryà rÃjasattama 03,277.009c «a«Âhe «a«Âhe tadà kÃle babhÆva mitabhojana÷ 03,277.010a etena niyamenÃsÅd var«Ãïy a«ÂÃdaÓaiva tu 03,277.010c pÆrïe tv a«ÂÃdaÓe var«e sÃvitrÅ tu«Âim abhyagÃt 03,277.010e svarÆpiïÅ tadà rÃjan darÓayÃm Ãsa taæ n­pam 03,277.011a agnihotrÃt samutthÃya har«eïa mahatÃnvità 03,277.011c uvÃca cainaæ varadà vacanaæ pÃrthivaæ tadà 03,277.011d*1310_01 sà tam aÓvapatiæ rÃjan sÃvitrÅ niyamasthitam 03,277.012a brahmacaryeïa Óuddhena damena niyamena ca 03,277.012c sarvÃtmanà ca madbhaktyà tu«ÂÃsmi tava pÃrthiva 03,277.013a varaæ v­ïÅ«vÃÓvapate madrarÃja yathepsitam 03,277.013c na pramÃdaÓ ca dharme«u kartavyas te kathaæ cana 03,277.014 aÓvapatir uvÃca 03,277.014a apatyÃrtha÷ samÃrambha÷ k­to dharmepsayà mayà 03,277.014c putrà me bahavo devi bhaveyu÷ kulabhÃvanÃ÷ 03,277.015a tu«ÂÃsi yadi me devi kÃmam etaæ v­ïomy aham 03,277.015c saætÃnaæ hi paro dharma ity Ãhur mÃæ dvijÃtaya÷ 03,277.015d*1311_01 evam uktvà tu sÃvitrÅ pratyuvÃca ca taæ n­pam 03,277.016 sÃvitry uvÃca 03,277.016a pÆrvam eva mayà rÃjann abhiprÃyam imaæ tava 03,277.016c j¤Ãtvà putrÃrtham ukto vai tava heto÷ pitÃmaha÷ 03,277.017a prasÃdÃc caiva tasmÃt te svayaæbhuvihitÃd bhuvi 03,277.017c kanyà tejasvinÅ saumya k«ipram eva bhavi«yati 03,277.018a uttaraæ ca na te kiæ cid vyÃhartavyaæ kathaæ cana 03,277.018c pitÃmahanisargeïa tu«Âà hy etad bravÅmi te 03,277.019 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,277.019a sa tatheti pratij¤Ãya sÃvitryà vacanaæ n­pa÷ 03,277.019c prasÃdayÃm Ãsa puna÷ k«ipram evaæ bhaved iti 03,277.020a antarhitÃyÃæ sÃvitryÃæ jagÃma svag­haæ n­pa÷ 03,277.020c svarÃjye cÃvasat prÅta÷ prajà dharmeïa pÃlayan 03,277.021a kasmiæÓ cit tu gate kÃle sa rÃjà niyatavrata÷ 03,277.021c jye«ÂhÃyÃæ dharmacÃriïyÃæ mahi«yÃæ garbham Ãdadhe 03,277.022a rÃjaputryÃæ tu garbha÷ sa mÃlavyÃæ bharatar«abha 03,277.022c vyavardhata yathà Óukle tÃrÃpatir ivÃmbare 03,277.023a prÃpte kÃle tu su«uve kanyÃæ rÃjÅvalocanÃm 03,277.023c kriyÃÓ ca tasyà muditaÓ cakre sa n­patis tadà 03,277.024a sÃvitryà prÅtayà dattà sÃvitryà hutayà hy api 03,277.024c sÃvitrÅty eva nÃmÃsyÃÓ cakrur viprÃs tathà pità 03,277.025a sà vigrahavatÅva ÓrÅr vyavardhata n­pÃtmajà 03,277.025c kÃlena cÃpi sà kanyà yauvanasthà babhÆva ha 03,277.026a tÃæ sumadhyÃæ p­thuÓroïÅæ pratimÃæ käcanÅm iva 03,277.026c prÃpteyaæ devakanyeti d­«Âvà saæmenire janÃ÷ 03,277.027a tÃæ tu padmapalÃÓÃk«Åæ jvalantÅm iva tejasà 03,277.027c na kaÓ cid varayÃm Ãsa tejasà prativÃrita÷ 03,277.028a athopo«ya Óira÷snÃtà daivatÃny abhigamya sà 03,277.028c hutvÃgniæ vidhivad viprÃn vÃcayÃm Ãsa parvaïi 03,277.029a tata÷ sumanasa÷ Óe«Ã÷ pratig­hya mahÃtmana÷ 03,277.029c pitu÷ sakÃÓam agamad devÅ ÓrÅr iva rÆpiïÅ 03,277.030a sÃbhivÃdya pitu÷ pÃdau Óe«Ã÷ pÆrvaæ nivedya ca 03,277.030c k­täjalir varÃrohà n­pate÷ pÃrÓvata÷ sthità 03,277.031a yauvanasthÃæ tu tÃæ d­«Âvà svÃæ sutÃæ devarÆpiïÅm 03,277.031c ayÃcyamÃnÃæ ca varair n­patir du÷khito 'bhavat 03,277.032 rÃjovÃca 03,277.032a putri pradÃnakÃlas te na ca kaÓ cid v­ïoti mÃm 03,277.032c svayam anviccha bhartÃraæ guïai÷ sad­Óam Ãtmana÷ 03,277.033a prÃrthita÷ puru«o yaÓ ca sa nivedyas tvayà mama 03,277.033c vim­ÓyÃhaæ pradÃsyÃmi varaya tvaæ yathepsitam 03,277.034a Órutaæ hi dharmaÓÃstre me paÂhyamÃnaæ dvijÃtibhi÷ 03,277.034c tathà tvam api kalyÃïi gadato me vaca÷ Ó­ïu 03,277.035a apradÃtà pità vÃcyo vÃcyaÓ cÃnupayan pati÷ 03,277.035c m­te bhartari putraÓ ca vÃcyo mÃtur arak«ità 03,277.036a idaæ me vacanaæ Órutvà bhartur anve«aïe tvara 03,277.036c devatÃnÃæ yathà vÃcyo na bhaveyaæ tathà kuru 03,277.037 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,277.037a evam uktvà duhitaraæ tathà v­ddhÃæÓ ca mantriïa÷ 03,277.037c vyÃdideÓÃnuyÃtraæ ca gamyatÃm ity acodayat 03,277.038a sÃbhivÃdya pitu÷ pÃdau vrŬiteva manasvinÅ 03,277.038c pitur vacanam Ãj¤Ãya nirjagÃmÃvicÃritam 03,277.039a sà haimaæ ratham ÃsthÃya sthavirai÷ sacivair v­tà 03,277.039c tapovanÃni ramyÃïi rÃjar«ÅïÃæ jagÃm aha 03,277.040a mÃnyÃnÃæ tatra v­ddhÃnÃæ k­tvà pÃdÃbhivandanam 03,277.040c vanÃni kramaÓas tÃta sarvÃïy evÃbhyagacchata 03,277.041a evaæ sarve«u tÅrthe«u dhanotsargaæ n­pÃtmajà 03,277.041c kurvatÅ dvijamukhyÃnÃæ taæ taæ deÓaæ jagÃma ha 03,278.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,278.001a atha madrÃdhipo rÃjà nÃradena samÃgata÷ 03,278.001c upavi«Âa÷ sabhÃmadhye kathÃyogena bhÃrata 03,278.002a tato 'bhigamya tÅrthÃni sarvÃïy evÃÓramÃæs tathà 03,278.002c ÃjagÃma pitur veÓma sÃvitrÅ saha mantribhi÷ 03,278.003a nÃradena sahÃsÅnaæ d­«Âvà sà pitaraæ Óubhà 03,278.003c ubhayor eva Óirasà cakre pÃdÃbhivandanam 03,278.004 nÃrada uvÃca 03,278.004a kva gatÃbhÆt suteyaæ te kutaÓ caivÃgatà n­pa 03,278.004c kimarthaæ yuvatÅæ bhartre na cainÃæ saæprayacchasi 03,278.005 aÓvapatir uvÃca 03,278.005a kÃryeïa khalv anenaiva pre«itÃdyaiva cÃgatà 03,278.005c tad asyÃ÷ Ó­ïu devar«e bhartÃraæ yo 'nayà v­ta÷ 03,278.006 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,278.006a sà brÆhi vistareïeti pitrà saæcodità Óubhà 03,278.006c daivatasyeva vacanaæ pratig­hyedam abravÅt 03,278.007a ÃsÅc chÃlve«u dharmÃtmà k«atriya÷ p­thivÅpati÷ 03,278.007c dyumatsena iti khyÃta÷ paÓcÃd andho babhÆva ha 03,278.008a vina«Âacak«u«as tasya bÃlaputrasya dhÅmata÷ 03,278.008c sÃmÅpyena h­taæ rÃjyaæ chidre 'smin pÆrvavairiïà 03,278.009a sa bÃlavatsayà sÃrdhaæ bhÃryayà prasthito vanam 03,278.009c mahÃraïyagataÓ cÃpi tapas tepe mahÃvrata÷ 03,278.010a tasya putra÷ pure jÃta÷ saæv­ddhaÓ ca tapovane 03,278.010c satyavÃn anurÆpo me bharteti manasà v­ta÷ 03,278.011 nÃrada uvÃca 03,278.011a aho bata mahat pÃpaæ sÃvitryà n­pate k­tam 03,278.011c ajÃnantyà yad anayà guïavÃn satyavÃn v­ta÷ 03,278.012a satyaæ vadaty asya pità satyaæ mÃtà prabhëate 03,278.012c tato 'sya brÃhmaïÃÓ cakrur nÃmaitat satyavÃn iti 03,278.013a bÃlasyÃÓvÃ÷ priyÃÓ cÃsya karoty aÓvÃæÓ ca m­nmayÃn 03,278.013c citre 'pi ca likhaty aÓvÃæÓ citrÃÓva iti cocyate 03,278.014 rÃjovÃca 03,278.014a apÅdÃnÅæ sa tejasvÅ buddhimÃn và n­pÃtmaja÷ 03,278.014c k«amÃvÃn api và ÓÆra÷ satyavÃn pit­nandana÷ 03,278.015 nÃrada uvÃca 03,278.015a vivasvÃn iva tejasvÅ b­haspatisamo matau 03,278.015c mahendra iva ÓÆraÓ ca vasudheva k«amÃnvita÷ 03,278.016 aÓvapatir uvÃca 03,278.016a api rÃjÃtmajo dÃtà brahmaïyo vÃpi satyavÃn 03,278.016c rÆpavÃn apy udÃro vÃpy atha và priyadarÓana÷ 03,278.017 nÃrada uvÃca 03,278.017a sÃÇk­te rantidevasya sa Óaktyà dÃnata÷ sama÷ 03,278.017c brahmaïya÷ satyavÃdÅ ca Óibir auÓÅnaro yathà 03,278.018a yayÃtir iva codÃra÷ somavat priyadarÓana÷ 03,278.018c rÆpeïÃnyatamo 'ÓvibhyÃæ dyumatsenasuto balÅ 03,278.018d*1312_01 sa vadÃnya÷ sa tejasvÅ sa dhÅmÃn sa k«amÃnvita÷ 03,278.019a sa dÃnta÷ sa m­du÷ ÓÆra÷ sa satya÷ sa jitendriya÷ 03,278.019c sa maitra÷ so 'nasÆyaÓ ca sa hrÅmÃn dh­timÃæÓ ca sa÷ 03,278.020a nityaÓaÓ cÃrjavaæ tasmin sthitis tasyaiva ca dhruvà 03,278.020c saæk«epatas tapov­ddhai÷ ÓÅlav­ddhaiÓ ca kathyate 03,278.021 aÓvapatir uvÃca 03,278.021a guïair upetaæ sarvais taæ bhagavan prabravÅ«i me 03,278.021c do«Ãn apy asya me brÆhi yadi santÅha ke cana 03,278.022 nÃrada uvÃca 03,278.022*1313_01 eka evÃsya do«o hi guïÃn Ãkramya ti«Âhati 03,278.022*1313_02 sa ca do«a÷ prayatnena na Óakyam ativartitum 03,278.022a eko do«o 'sya nÃnyo 'sti so 'dya prabh­ti satyavÃn 03,278.022c saævatsareïa k«ÅïÃyur dehanyÃsaæ kari«yati 03,278.023 rÃjovÃca 03,278.023a ehi sÃvitri gaccha tvam anyaæ varaya Óobhane 03,278.023c tasya do«o mahÃn eko guïÃn Ãkramya ti«Âhati 03,278.024a yathà me bhagavÃn Ãha nÃrado devasatk­ta÷ 03,278.024c saævatsareïa so 'lpÃyur dehanyÃsaæ kari«yati 03,278.025 sÃvitry uvÃca 03,278.025a sak­d aæÓo nipatati sak­t kanyà pradÅyate 03,278.025c sak­d Ãha dadÃnÅti trÅïy etÃni sak­t sak­t 03,278.026a dÅrghÃyur atha vÃlpÃyu÷ saguïo nirguïo 'pi và 03,278.026c sak­d v­to mayà bhartà na dvitÅyaæ v­ïomy aham 03,278.027a manasà niÓcayaæ k­tvà tato vÃcÃbhidhÅyate 03,278.027c kriyate karmaïà paÓcÃt pramÃïaæ me manas tata÷ 03,278.028 nÃrada uvÃca 03,278.028a sthirà buddhir naraÓre«Âha sÃvitryà duhitus tava 03,278.028b*1314_01 vilambo nÃtra kartavyo niÓcite karmaïi dhruvam 03,278.028c nai«Ã cÃlayituæ Óakyà dharmÃd asmÃt kathaæ cana 03,278.029a nÃnyasmin puru«e santi ye satyavati vai guïÃ÷ 03,278.029c pradÃnam eva tasmÃn me rocate duhitus tava 03,278.030 rÃjovÃca 03,278.030a avicÃryam etad uktaæ hi tathyaæ bhagavatà vaca÷ 03,278.030c kari«yÃmy etad evaæ ca gurur hi bhagavÃn mama 03,278.031 nÃrada uvÃca 03,278.031a avighnam astu sÃvitryÃ÷ pradÃne duhitus tava 03,278.031c sÃdhayi«yÃmahe tÃvat sarve«Ãæ bhadram astu va÷ 03,278.032 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,278.032a evam uktvà kham utpatya nÃradas tridivaæ gata÷ 03,278.032c rÃjÃpi duhitu÷ sarvaæ vaivÃhikam akÃrayat 03,279.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,279.001a atha kanyÃpradÃne sa tam evÃrthaæ vicintayan 03,279.001c samÃninye ca tat sarvaæ bhÃï¬aæ vaivÃhikaæ n­pa÷ 03,279.002a tato v­ddhÃn dvijÃn sarvÃn ­tvija÷ sapurohitÃn 03,279.002c samÃhÆya tithau puïye prayayau saha kanyayà 03,279.003a medhyÃraïyaæ sa gatvà ca dyumatsenÃÓramaæ n­pa÷ 03,279.003c padbhyÃm eva dvijai÷ sÃrdhaæ rÃjar«iæ tam upÃgamat 03,279.004a tatrÃpaÓyan mahÃbhÃgaæ ÓÃlav­k«am upÃÓritam 03,279.004c kauÓyÃæ b­syÃæ samÃsÅnaæ cak«urhÅnaæ n­paæ tadà 03,279.005a sa rÃjà tasya rÃjar«e÷ k­tvà pÆjÃæ yathÃrhata÷ 03,279.005c vÃcà suniyato bhÆtvà cakÃrÃtmanivedanam 03,279.006a tasyÃrghyam Ãsanaæ caiva gÃæ cÃvedya sa dharmavit 03,279.006c kim Ãgamanam ity evaæ rÃjà rÃjÃnam abravÅt 03,279.007a tasya sarvam abhiprÃyam itikartavyatÃæ ca tÃm 03,279.007c satyavantaæ samuddiÓya sarvam eva nyavedayat 03,279.008 aÓvapatir uvÃca 03,279.008a sÃvitrÅ nÃma rÃjar«e kanyeyaæ mama Óobhanà 03,279.008c tÃæ svadharmeïa dharmaj¤a snu«Ãrthe tvaæ g­hÃïa me 03,279.009 dyumatsena uvÃca 03,279.009a cyutÃ÷ sma rÃjyÃd vanavÃsam ÃÓritÃÓ; carÃma dharmaæ niyatÃs tapasvina÷ 03,279.009c kathaæ tv anarhà vanavÃsam ÃÓrame; sahi«yate kleÓam imaæ sutà tava 03,279.010 aÓvapatir uvÃca 03,279.010a sukhaæ ca du÷khaæ ca bhavÃbhavÃtmakaæ; yadà vijÃnÃti sutÃham eva ca 03,279.010c na madvidhe yujyati vÃkyam Åd­Óaæ; viniÓcayenÃbhigato 'smi te n­pa 03,279.011a ÃÓÃæ nÃrhasi me hantuæ sauh­dÃd praïayena ca 03,279.011c abhitaÓ cÃgataæ premïà pratyÃkhyÃtuæ na mÃrhasi 03,279.012a anurÆpo hi saæyoge tvaæ mamÃhaæ tavÃpi ca 03,279.012c snu«Ãæ pratÅccha me kanyÃæ bhÃryÃæ satyavata÷ sutÃm 03,279.013 dyumatsena uvÃca 03,279.013a pÆrvam evÃbhila«ita÷ saæbandho me tvayà saha 03,279.013c bhra«ÂarÃjyas tv aham iti tata etad vicÃritam 03,279.014a abhiprÃyas tv ayaæ yo me pÆrvam evÃbhikÃÇk«ita÷ 03,279.014c sa nirvartatu me 'dyaiva kÃÇk«ito hy asi me 'tithi÷ 03,279.015 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,279.015a tata÷ sarvÃn samÃnÅya dvijÃn ÃÓramavÃsina÷ 03,279.015c yathÃvidhi samudvÃhaæ kÃrayÃm Ãsatur n­pau 03,279.016a dattvà tv aÓvapati÷ kanyÃæ yathÃrhaæ ca paricchadam 03,279.016c yayau svam eva bhavanaæ yukta÷ paramayà mudà 03,279.017a satyavÃn api bhÃryÃæ tÃæ labdhvà sarvaguïÃnvitÃm 03,279.017c mumude sà ca taæ labdhvà bhartÃraæ manasepsitam 03,279.018a gate pitari sarvÃïi saænyasyÃbharaïÃni sà 03,279.018c jag­he valkalÃny eva vastraæ këÃyam eva ca 03,279.019a paricÃrair guïaiÓ caiva praÓrayeïa damena ca 03,279.019c sarvakÃmakriyÃbhiÓ ca sarve«Ãæ tu«Âim Ãvahat 03,279.020a ÓvaÓrÆæ ÓarÅrasatkÃrai÷ sarvair ÃcchÃdanÃdibhi÷ 03,279.020c ÓvaÓuraæ devakÃryaiÓ ca vÃca÷ saæyamanena ca 03,279.021a tathaiva priyavÃdena naipuïena Óamena ca 03,279.021c rahaÓ caivopacÃreïa bhartÃraæ paryato«ayat 03,279.022a evaæ tatrÃÓrame te«Ãæ tadà nivasatÃæ satÃm 03,279.022c kÃlas tapasyatÃæ kaÓ cid aticakrÃma bhÃrata 03,279.023a sÃvitryÃs tu ÓayÃnÃyÃs ti«ÂhantyÃÓ ca divÃniÓam 03,279.023c nÃradena yad uktaæ tad vÃkyaæ manasi vartate 03,279.023d*1315_01 tadà prabh­ti sÃvitrÅ gaïayÃm Ãsa vÃsarÃn 03,280.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,280.001a tata÷ kÃle bahutithe vyatikrÃnte kadà cana 03,280.001c prÃpta÷ sa kÃlo martavyaæ yatra satyavatà n­pa 03,280.002a gaïayantyÃÓ ca sÃvitryà divase divase gate 03,280.002c tad vÃkyaæ nÃradenoktaæ vartate h­di nityaÓa÷ 03,280.003a caturthe 'hani martavyam iti saæcintya bhÃminÅ 03,280.003c vrataæ trirÃtram uddiÓya divÃrÃtraæ sthitÃbhavat 03,280.004a taæ Órutvà niyamaæ du÷khaæ vadhvà du÷khÃnvito n­pa÷ 03,280.004c utthÃya vÃkyaæ sÃvitrÅm abravÅt parisÃntvayan 03,280.005a atitÅvro 'yam Ãrambhas tvayÃrabdho n­pÃtmaje 03,280.005c tis­ïÃæ vasatÅnÃæ hi sthÃnaæ paramadu«karam 03,280.006 sÃvitry uvÃca 03,280.006a na kÃryas tÃta saætÃpa÷ pÃrayi«yÃmy ahaæ vratam 03,280.006c vyavasÃyak­taæ hÅdaæ vyavasÃyaÓ ca kÃraïam 03,280.007 dyumatsena uvÃca 03,280.007a vrataæ bhindhÅti vaktuæ tvÃæ nÃsmi Óakta÷ kathaæ cana 03,280.007c pÃrayasveti vacanaæ yuktam asmadvidho vadet 03,280.008 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,280.008a evam uktvà dyumatseno virarÃma mahÃmanÃ÷ 03,280.008c ti«ÂhantÅ cÃpi sÃvitrÅ këÂhabhÆteva lak«yate 03,280.009a ÓvobhÆte bhart­maraïe sÃvitryà bharatar«abha 03,280.009c du÷khÃnvitÃyÃs ti«ÂhantyÃ÷ sà rÃtrir vyatyavartata 03,280.010a adya tad divasaæ ceti hutvà dÅptaæ hutÃÓanam 03,280.010c yugamÃtrodite sÆrye k­tvà paurvÃhïikÅ÷ kriyÃ÷ 03,280.010d*1316_01 vrataæ samÃpya sÃvitrÅ snÃtvà Óuddhà yaÓasvinÅ 03,280.011a tata÷ sarvÃn dvijÃn v­ddhä ÓvaÓrÆæ ÓvaÓuram eva ca 03,280.011c abhivÃdyÃnupÆrvyeïa präjalir niyatà sthità 03,280.012a avaidhavyÃÓi«as te tu sÃvitryarthaæ hitÃ÷ ÓubhÃ÷ 03,280.012c Æcus tapasvina÷ sarve tapovananivÃsina÷ 03,280.013a evam astv iti sÃvitrÅ dhyÃnayogaparÃyaïà 03,280.013c manasà tà gira÷ sarvÃ÷ pratyag­hïÃt tapasvinÃm 03,280.014a taæ kÃlaæ ca muhÆrtaæ ca pratÅk«antÅ n­pÃtmajà 03,280.014c yathoktaæ nÃradavacaÓ cintayantÅ sudu÷khità 03,280.015a tatas tu ÓvaÓrÆÓvaÓurÃv Æcatus tÃæ n­pÃtmajÃm 03,280.015c ekÃntastham idaæ vÃkyaæ prÅtyà bharatasattama 03,280.016 ÓvaÓurÃv Æcatu÷ 03,280.016a vrato yathopadi«Âo 'yaæ yathÃvat pÃritas tvayà 03,280.016c ÃhÃrakÃla÷ saæprÃpta÷ kriyatÃæ yad anantaram 03,280.017 sÃvitry uvÃca 03,280.017a astaæ gate mayÃditye bhoktavyaæ k­takÃmayà 03,280.017c e«a me h­di saækalpa÷ samayaÓ ca k­to mayà 03,280.018 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,280.018a evaæ saæbhëamÃïÃyÃ÷ sÃvitryà bhojanaæ prati 03,280.018c skandhe paraÓum ÃdÃya satyavÃn prasthito vanam 03,280.018c*1317_01 **** **** kaÂhinaæ ca tathà kare 03,280.018c*1317_02 khanitraæ satyavÃn g­hya prasthitaÓ ca vanaæ prati 03,280.018c*1317_03 taæ praïamyÃbravÅt sÃdhvÅ nÃradoktaæ vaÓÃnugà 03,280.019a sÃvitrÅ tv Ãha bhartÃraæ naikas tvaæ gantum arhasi 03,280.019c saha tvayÃgami«yÃmi na hi tvÃæ hÃtum utsahe 03,280.020 satyavÃn uvÃca 03,280.020a vanaæ na gatapÆrvaæ te du÷kha÷ panthÃÓ ca bhÃmini 03,280.020c vratopavÃsak«Ãmà ca kathaæ padbhyÃæ gami«yasi 03,280.021 sÃvitry uvÃca 03,280.021a upavÃsÃn na me glÃnir nÃsti cÃpi pariÓrama÷ 03,280.021c gamane ca k­totsÃhÃæ prati«eddhuæ na mÃrhasi 03,280.022 satyavÃn uvÃca 03,280.022a yadi te gamanotsÃha÷ kari«yÃmi tava priyam 03,280.022c mama tv Ãmantraya gurÆn na mÃæ do«a÷ sp­Óed ayam 03,280.023 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,280.023a sÃbhigamyÃbravÅc chvaÓrÆæ ÓvaÓuraæ ca mahÃvratà 03,280.023c ayaæ gacchati me bhartà phalÃhÃro mahÃvanam 03,280.024a iccheyam abhyanuj¤Ãtum Ãryayà ÓvaÓureïa ca 03,280.024c anena saha nirgantuæ na hi me viraha÷ k«ama÷ 03,280.025a gurvagnihotrÃrthak­te prasthitaÓ ca sutas tava 03,280.025c na nivÃryo nivÃrya÷ syÃd anyathà prasthito vanam 03,280.026a saævatsara÷ kiæ cid Æno na ni«krÃntÃham ÃÓramÃt 03,280.026c vanaæ kusumitaæ dra«Âuæ paraæ kautÆhalaæ hi me 03,280.027 dyumatsena uvÃca 03,280.027a yata÷ prabh­ti sÃvitrÅ pitrà dattà snu«Ã mama 03,280.027c nÃnayÃbhyarthanÃyuktam uktapÆrvaæ smarÃmy aham 03,280.028a tad e«Ã labhatÃæ kÃmaæ yathÃbhila«itaæ vadhÆ÷ 03,280.028c apramÃdaÓ ca kartavya÷ putri satyavata÷ pathi 03,280.029 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,280.029a ubhÃbhyÃm abhyanuj¤Ãtà sà jagÃma yaÓasvinÅ 03,280.029c saha bhartrà hasantÅva h­dayena vidÆyatà 03,280.030a sà vanÃni vicitrÃïi ramaïÅyÃni sarvaÓa÷ 03,280.030c mayÆraravaghu«ÂÃni dadarÓa vipulek«aïà 03,280.031a nadÅ÷ puïyavahÃÓ caiva pu«pitÃæÓ ca nagottamÃn 03,280.031c satyavÃn Ãha paÓyeti sÃvitrÅæ madhurÃk«aram 03,280.032a nirÅk«amÃïà bhartÃraæ sarvÃvastham anindità 03,280.032c m­tam eva hi taæ mene kÃle munivaca÷ smaran 03,280.033a anuvartatÅ tu bhartÃraæ jagÃma m­dugÃminÅ 03,280.033c dvidheva h­dayaæ k­tvà taæ ca kÃlam avek«atÅ 03,281.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.001a atha bhÃryÃsahÃya÷ sa phalÃny ÃdÃya vÅryavÃn 03,281.001c kaÂhinaæ pÆrayÃm Ãsa tata÷ këÂhÃny apÃÂayat 03,281.002a tasya pÃÂayata÷ këÂhaæ svedo vai samajÃyata 03,281.002c vyÃyÃmena ca tenÃsya jaj¤e Óirasi vedanà 03,281.003a so 'bhigamya priyÃæ bhÃryÃm uvÃca ÓramapŬita÷ 03,281.003c vyÃyÃmena mamÃnena jÃtà Óirasi vedanà 03,281.004a aÇgÃni caiva sÃvitri h­dayaæ dÆyatÅva ca 03,281.004c asvastham iva cÃtmÃnaæ lak«aye mitabhëiïi 03,281.005a ÓÆlair iva Óiro viddham idaæ saælak«ayÃmy aham 03,281.005c tat svaptum icche kalyÃïi na sthÃtuæ Óaktir asti me 03,281.005d*1318_01 bhramatÅva diÓa÷ sarvÃÓ cakrÃrƬhaæ mano mama 03,281.006a samÃsÃdyÃtha sÃvitrÅ bhartÃram upagÆhya ca 03,281.006c utsaÇge 'sya Óira÷ k­tvà ni«asÃda mahÅtale 03,281.007a tata÷ sà nÃradavaco vim­ÓantÅ tapasvinÅ 03,281.007c taæ muhÆrtaæ k«aïaæ velÃæ divasaæ ca yuyoja ha 03,281.007d*1319_01 hanta prÃpta÷ sa kÃlo 'yam iti cintÃparà satÅ 03,281.008a muhÆrtÃd iva cÃpaÓyat puru«aæ pÅtavÃsasam 03,281.008c baddhamauliæ vapu«mantam Ãdityasamatejasam 03,281.009a ÓyÃmÃvadÃtaæ raktÃk«aæ pÃÓahastaæ bhayÃvaham 03,281.009c sthitaæ satyavata÷ pÃrÓve nirÅk«antaæ tam eva ca 03,281.010a taæ d­«Âvà sahasotthÃya bhartur nyasya Óanai÷ Óira÷ 03,281.010c k­täjalir uvÃcÃrtà h­dayena pravepatà 03,281.011a daivataæ tvÃbhijÃnÃmi vapur etad dhy amÃnu«am 03,281.011c kÃmayà brÆhi me deva kas tvaæ kiæ ca cikÅr«asi 03,281.012 yama uvÃca 03,281.012a pativratÃsi sÃvitri tathaiva ca taponvità 03,281.012c atas tvÃm abhibhëÃmi viddhi mÃæ tvaæ Óubhe yamam 03,281.013a ayaæ te satyavÃn bhartà k«ÅïÃyu÷ pÃrthivÃtmaja÷ 03,281.013c ne«yÃmy enam ahaæ baddhvà viddhy etan me cikÅr«itam 03,281.013d*1320_00 sÃvitry uvÃca 03,281.013d*1320_01 ÓrÆyate bhagavan dÆtÃs tavÃgacchanti mÃnavÃn 03,281.013d*1320_02 netuæ kila bhavÃn kasmÃd Ãgato 'si svayaæ prabho 03,281.014 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.014a ity uktvà pit­rÃjas tÃæ bhagavÃn svaæ cikÅr«itam 03,281.014c yathÃvat sarvam ÃkhyÃtuæ tatpriyÃrthaæ pracakrame 03,281.015a ayaæ hi dharmasaæyukto rÆpavÃn guïasÃgara÷ 03,281.015c nÃrho matpuru«air netum ato 'smi svayam Ãgata÷ 03,281.016a tata÷ satyavata÷ kÃyÃt pÃÓabaddhaæ vaÓaæ gatam 03,281.016c aÇgu«ÂhamÃtraæ puru«aæ niÓcakar«a yamo balÃt 03,281.017a tata÷ samuddh­taprÃïaæ gataÓvÃsaæ hataprabham 03,281.017c nirvice«Âaæ ÓarÅraæ tad babhÆvÃpriyadarÓanam 03,281.018a yamas tu taæ tathà baddhvà prayÃto dak«iïÃmukha÷ 03,281.018c sÃvitrÅ cÃpi du÷khÃrtà yamam evÃnvagacchata 03,281.018d*1321_01 bhartu÷ ÓarÅrarak«Ãæ ca vidhÃya hi tapasvinÅ 03,281.018d*1321_02 bhartÃram anugacchantÅ tathÃvasthaæ sumadhyamà 03,281.018e niyamavratasaæsiddhà mahÃbhÃgà pativratà 03,281.019 yama uvÃca 03,281.019a nivarta gaccha sÃvitri kuru«vÃsyaurdhvadehikam 03,281.019c k­taæ bhartus tvayÃn­ïyaæ yÃvad gamyaæ gataæ tvayà 03,281.019d*1322_01 e«a mÃrgo viÓÃlÃk«i na kenÃpy anugamyate 03,281.020 sÃvitry uvÃca 03,281.020a yatra me nÅyate bhartà svayaæ và yatra gacchati 03,281.020c mayÃpi tatra gantavyam e«a dharma÷ sanÃtana÷ 03,281.021a tapasà guruv­ttyà ca bhartu÷ snehÃd vratena ca 03,281.021c tava caiva prasÃdena na me pratihatà gati÷ 03,281.022a prÃhu÷ saptapadaæ mitraæ budhÃs tattvÃrthadarÓina÷ 03,281.022c mitratÃæ ca purask­tya kiæ cid vak«yÃmi tac ch­ïu 03,281.023a nÃnÃtmavantas tu vane caranti; dharmaæ ca vÃsaæ ca pariÓramaæ ca 03,281.023c vij¤Ãnato dharmam udÃharanti; tasmÃt santo dharmam Ãhu÷ pradhÃnam 03,281.024a ekasya dharmeïa satÃæ matena; sarve sma taæ mÃrgam anuprapannÃ÷ 03,281.024c mà vai dvitÅyaæ mà t­tÅyaæ ca väche; tasmÃt santo dharmam Ãhu÷ pradhÃnam 03,281.025 yama uvÃca 03,281.025a nivarta tu«Âo 'smi tavÃnayà girÃ; svarÃk«aravya¤janahetuyuktayà 03,281.025c varaæ v­ïÅ«veha vinÃsya jÅvitaæ; dadÃni te sarvam anindite varam 03,281.026 sÃvitry uvÃca 03,281.026a cyuta÷ svarÃjyÃd vanavÃsam ÃÓrito; vina«Âacak«u÷ ÓvaÓuro mamÃÓrame 03,281.026c sa labdhacak«ur balavÃn bhaven n­pas; tava prasÃdÃj jvalanÃrkasaænibha÷ 03,281.027 yama uvÃca 03,281.027a dadÃni te sarvam anindite varaæ; yathà tvayoktaæ bhavità ca tat tathà 03,281.027c tavÃdhvanà glÃnim ivopalak«aye; nivarta gacchasva na te Óramo bhavet 03,281.028 sÃvitry uvÃca 03,281.028a kuta÷ Óramo bhart­samÅpato hi me; yato hi bhartà mama sà gatir dhruvà 03,281.028c yata÷ patiæ ne«yasi tatra me gati÷; sureÓa bhÆyaÓ ca vaco nibodha me 03,281.029a satÃæ sak­t saægatam Åpsitaæ paraæ; tata÷ paraæ mitram iti pracak«ate 03,281.029c na cÃphalaæ satpuru«eïa saægataæ; tata÷ satÃæ saænivaset samÃgame 03,281.030 yama uvÃca 03,281.030a manonukÆlaæ budhabuddhivardhanaæ; tvayÃham ukto vacanaæ hitÃÓrayam 03,281.030c vinà puna÷ satyavato 'sya jÅvitaæ; varaæ dvitÅyaæ varayasva bhÃmini 03,281.031 sÃvitry uvÃca 03,281.031a h­taæ purà me ÓvaÓurasya dhÅmata÷; svam eva rÃjyaæ sa labheta pÃrthiva÷ 03,281.031c jahyÃt svadharmaæ na ca me gurur yathÃ; dvitÅyam etaæ varayÃmi te varam 03,281.032 yama uvÃca 03,281.032a svam eva rÃjyaæ pratipatsyate 'cirÃn; na ca svadharmÃt parihÃsyate n­pa÷ 03,281.032c k­tena kÃmena mayà n­pÃtmaje; nivarta gacchasva na te Óramo bhavet 03,281.033 sÃvitry uvÃca 03,281.033a prajÃs tvayemà niyamena saæyatÃ; niyamya caità nayase na kÃmayà 03,281.033c ato yamatvaæ tava deva viÓrutaæ; nibodha cemÃæ giram ÅritÃæ mayà 03,281.034a adroha÷ sarvabhÆte«u karmaïà manasà girà 03,281.034c anugrahaÓ ca dÃnaæ ca satÃæ dharma÷ sanÃtana÷ 03,281.035a evaæprÃyaÓ ca loko 'yaæ manu«yÃ÷ ÓaktipeÓalÃ÷ 03,281.035c santas tv evÃpy amitre«u dayÃæ prÃpte«u kurvate 03,281.036 yama uvÃca 03,281.036a pipÃsitasyeva yathà bhavet payas; tathà tvayà vÃkyam idaæ samÅritam 03,281.036c vinà puna÷ satyavato 'sya jÅvitaæ; varaæ v­ïÅ«veha Óubhe yad icchasi 03,281.037 sÃvitry uvÃca 03,281.037a mamÃnapatya÷ p­thivÅpati÷ pitÃ; bhavet pitu÷ putraÓataæ mamaurasam 03,281.037c kulasya saætÃnakaraæ ca yad bhavet; t­tÅyam etaæ varayÃmi te varam 03,281.038 yama uvÃca 03,281.038a kulasya saætÃnakaraæ suvarcasaæ; Óataæ sutÃnÃæ pitur astu te Óubhe 03,281.038c k­tena kÃmena narÃdhipÃtmaje; nivarta dÆraæ hi pathas tvam Ãgatà 03,281.039 sÃvitry uvÃca 03,281.039a na dÆram etan mama bhart­saænidhau; mano hi me dÆrataraæ pradhÃvati 03,281.039c tathà vrajann eva giraæ samudyatÃæ; mayocyamÃnÃæ Ó­ïu bhÆya eva ca 03,281.040a vivasvatas tvaæ tanaya÷ pratÃpavÃæs; tato hi vaivasvata ucyase budhai÷ 03,281.040c Óamena dharmeïa ca ra¤jitÃ÷ prajÃs; tatas taveheÓvara dharmarÃjatà 03,281.041a Ãtmany api na viÓvÃsas tÃvÃn bhavati satsu ya÷ 03,281.041c tasmÃt satsu viÓe«eïa sarva÷ praïayam icchati 03,281.042a sauh­dÃt sarvabhÆtÃnÃæ viÓvÃso nÃma jÃyate 03,281.042c tasmÃt satsu viÓe«eïa viÓvÃsaæ kurute jana÷ 03,281.043 yama uvÃca 03,281.043a udÃh­taæ te vacanaæ yad aÇgane; Óubhe na tÃd­k tvad ­te mayà Órutam 03,281.043c anena tu«Âo 'smi vinÃsya jÅvitaæ; varaæ caturthaæ varayasva gaccha ca 03,281.044 sÃvitry uvÃca 03,281.044a mamÃtmajaæ satyavatas tathaurasaæ; bhaved ubhÃbhyÃm iha yat kulodvaham 03,281.044c Óataæ sutÃnÃæ balavÅryaÓÃlinÃm; idaæ caturthaæ varayÃmi te varam 03,281.044d*1323_01 varaæ v­ïe satyavato mayi prabho 03,281.044d*1323_02 bhavet sutÃnÃæ Óatam etad Åpsitam 03,281.045 yama uvÃca 03,281.045a Óataæ sutÃnÃæ balavÅryaÓÃlinÃæ; bhavi«yati prÅtikaraæ tavÃbale 03,281.045c pariÓramas te na bhaven n­pÃtmaje; nivarta dÆraæ hi pathas tvam Ãgatà 03,281.045d*1324_01 tathÃstu te putraÓataæ ÓubhÃnane 03,281.045d*1324_02 drutaæ nivartasva pariÓramo na te 03,281.046 sÃvitry uvÃca 03,281.046a satÃæ sadà ÓÃÓvatÅ dharmav­tti÷; santo na sÅdanti na ca vyathanti 03,281.046c satÃæ sadbhir nÃphala÷ saægamo 'sti; sadbhyo bhayaæ nÃnuvartanti santa÷ 03,281.047a santo hi satyena nayanti sÆryaæ; santo bhÆmiæ tapasà dhÃrayanti 03,281.047c santo gatir bhÆtabhavyasya rÃjan; satÃæ madhye nÃvasÅdanti santa÷ 03,281.048a Ãryaju«Âam idaæ v­ttam iti vij¤Ãya ÓÃÓvatam 03,281.048c santa÷ parÃrthaæ kurvÃïà nÃvek«ante pratikriyÃm 03,281.049a na ca prasÃda÷ satpuru«e«u mogho; na cÃpy artho naÓyati nÃpi mÃna÷ 03,281.049c yasmÃd etan niyataæ satsu nityaæ; tasmÃt santo rak«itÃro bhavanti 03,281.050 yama uvÃca 03,281.050a yathà yathà bhëasi dharmasaæhitaæ; manonukÆlaæ supadaæ mahÃrthavat 03,281.050c tathà tathà me tvayi bhaktir uttamÃ; varaæ v­ïÅ«vÃpratimaæ yatavrate 03,281.051 sÃvitry uvÃca 03,281.051a na te 'pavarga÷ suk­tÃd vinÃk­tas; tathà yathÃnye«u vare«u mÃnada 03,281.051c varaæ v­ïe jÅvatu satyavÃn ayaæ; yathà m­tà hy evam ahaæ vinà patim 03,281.052a na kÃmaye bhart­vinÃk­tà sukhaæ; na kÃmaye bhart­vinÃk­tà divam 03,281.052c na kÃmaye bhart­vinÃk­tà Óriyaæ; na bhart­hÅnà vyavasÃmi jÅvitum 03,281.053a varÃtisarga÷ Óataputratà mama; tvayaiva datto hriyate ca me pati÷ 03,281.053c varaæ v­ïe jÅvatu satyavÃn ayaæ; tavaiva satyaæ vacanaæ bhavi«yati 03,281.054 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.054a tathety uktvà tu tÃn pÃÓÃn muktvà vaivasvato yama÷ 03,281.054c dharmarÃja÷ prah­«ÂÃtmà sÃvitrÅm idam abravÅt 03,281.055a e«a bhadre mayà mukto bhartà te kulanandini 03,281.055b*1325_01 to«itena tvayà sÃdhvÅ vÃkyair dharmÃrthasaæhitai÷ 03,281.055c arogas tava neyaÓ ca siddhÃrthaÓ ca bhavi«yati 03,281.056a caturvar«aÓataæ cÃyus tvayà sÃrdham avÃpsyati 03,281.056c i«Âvà yaj¤aiÓ ca dharmeïa khyÃtiæ loke gami«yati 03,281.057a tvayi putraÓataæ caiva satyavä janayi«yati 03,281.057c te cÃpi sarve rÃjÃna÷ k«atriyÃ÷ putrapautriïa÷ 03,281.057e khyÃtÃs tvannÃmadheyÃÓ ca bhavi«yantÅha ÓÃÓvatÃ÷ 03,281.058a pituÓ ca te putraÓataæ bhavità tava mÃtari 03,281.058c mÃlavyÃæ mÃlavà nÃma ÓÃÓvatÃ÷ putrapautriïa÷ 03,281.058e bhrÃtaras te bhavi«yanti k«atriyÃs tridaÓopamÃ÷ 03,281.059a evaæ tasyai varaæ dattvà dharmarÃja÷ pratÃpavÃn 03,281.059c nivartayitvà sÃvitrÅæ svam eva bhavanaæ yayau 03,281.060a sÃvitry api yame yÃte bhartÃraæ pratilabhya ca 03,281.060c jagÃma tatra yatrÃsyà bhartu÷ ÓÃvaæ kalevaram 03,281.061a sà bhÆmau prek«ya bhartÃram upas­tyopagÆhya ca 03,281.061c utsaÇge Óira Ãropya bhÆmÃv upaviveÓa ha 03,281.062a saæj¤Ãæ ca satyavÃæl labdhvà sÃvitrÅm abhyabhëata 03,281.062c pro«yÃgata iva premïà puna÷ punar udÅk«ya vai 03,281.063 satyavÃn uvÃca 03,281.063a suciraæ bata supto 'smi kimarthaæ nÃvabodhita÷ 03,281.063c kva cÃsau puru«a÷ ÓyÃmo yo 'sau mÃæ saæcakar«a ha 03,281.064 sÃvitry uvÃca 03,281.064a suciraæ bata supto 'si mamÃÇke puru«ar«abha 03,281.064c gata÷ sa bhagavÃn deva÷ prajÃsaæyamano yama÷ 03,281.065a viÓrÃnto 'si mahÃbhÃga vinidraÓ ca n­pÃtmaja 03,281.065c yadi Óakyaæ samutti«Âha vigìhÃæ paÓya ÓarvarÅm 03,281.066 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.066a upalabhya tata÷ saæj¤Ãæ sukhasupta ivotthita÷ 03,281.066c diÓa÷ sarvà vanÃntÃæÓ ca nirÅk«yovÃca satyavÃn 03,281.067a phalÃhÃro 'smi ni«krÃntas tvayà saha sumadhyame 03,281.067c tata÷ pÃÂayata÷ këÂhaæ Óiraso me rujÃbhavat 03,281.068a ÓirobhitÃpasaætapta÷ sthÃtuæ ciram aÓaknuvan 03,281.068c tavotsaÇge prasupto 'ham iti sarvaæ smare Óubhe 03,281.069a tvayopagƬhasya ca me nidrayÃpah­taæ mana÷ 03,281.069c tato 'paÓyaæ tamo ghoraæ puru«aæ ca mahaujasam 03,281.070a tad yadi tvaæ vijÃnÃsi kiæ tad brÆhi sumadhyame 03,281.070c svapno me yadi và d­«Âo yadi và satyam eva tat 03,281.071a tam uvÃcÃtha sÃvitrÅ rajanÅ vyavagÃhate 03,281.071c Óvas te sarvaæ yathÃv­ttam ÃkhyÃsyÃmi n­pÃtmaja 03,281.072a utti«Âhotti«Âha bhadraæ te pitarau paÓya suvrata 03,281.072c vigìhà rajanÅ ceyaæ niv­ttaÓ ca divÃkara÷ 03,281.073a naktaæcarÃÓ caranty ete h­«ÂÃ÷ krÆrÃbhibhëiïa÷ 03,281.073c ÓrÆyante parïaÓabdÃÓ ca m­gÃïÃæ caratÃæ vane 03,281.074a etÃ÷ Óivà ghoranÃdà diÓaæ dak«iïapaÓcimÃm 03,281.074c ÃsthÃya viruvanty ugrÃ÷ kampayantyo mano mama 03,281.075 satyavÃn uvÃca 03,281.075a vanaæ pratibhayÃkÃraæ ghanena tamasà v­tam 03,281.075c na vij¤Ãsyasi panthÃnaæ gantuæ caiva na Óak«yasi 03,281.076 sÃvitry uvÃca 03,281.076a asminn adya vane dagdhe Óu«kav­k«a÷ sthito jvalan 03,281.076c vÃyunà dhamyamÃno 'gnir d­Óyate 'tra kva cit kva cit 03,281.077a tato 'gnim Ãnayitveha jvÃlayi«yÃmi sarvata÷ 03,281.077c këÂhÃnÅmÃni santÅha jahi saætÃpam Ãtmana÷ 03,281.078a yadi notsahase gantuæ sarujaæ tvÃbhilak«aye 03,281.078c na ca j¤Ãsyasi panthÃnaæ tamasà saæv­te vane 03,281.079a Óva÷ prabhÃte vane d­Óye yÃsyÃvo 'numate tava 03,281.079c vasÃveha k«apÃm etÃæ rucitaæ yadi te 'nagha 03,281.080 satyavÃn uvÃca 03,281.080a Óirorujà niv­ttà me svasthÃny aÇgÃni lak«aye 03,281.080c mÃtÃpit­bhyÃm icchÃmi saægamaæ tvatprasÃdajam 03,281.081a na kadà cid vikÃle hi gatapÆrvo mayÃÓrama÷ 03,281.081c anÃgatÃyÃæ saædhyÃyÃæ mÃtà me praruïaddhi mÃm 03,281.082a divÃpi mayi ni«krÃnte saætapyete gurÆ mama 03,281.082c vicinoti ca mÃæ tÃta÷ sahaivÃÓramavÃsibhi÷ 03,281.083a mÃtrà pitrà ca subh­Óaæ du÷khitÃbhyÃm ahaæ purà 03,281.083c upÃlabdha÷ subahuÓaÓ cireïÃgacchasÅti ha 03,281.084a kà tv avasthà tayor adya madartham iti cintaye 03,281.084c tayor ad­Óye mayi ca mahad du÷khaæ bhavi«yati 03,281.085a purà mÃm ÆcatuÓ caiva rÃtrÃv asrÃyamÃïakau 03,281.085c bh­Óaæ sudu÷khitau v­ddhau bahuÓa÷ prÅtisaæyutau 03,281.086a tvayà hÅnau na jÅvÃva muhÆrtam api putraka 03,281.086c yÃvad dhari«yase putra tÃvan nau jÅvitaæ dhruvam 03,281.087a v­ddhayor andhayor ya«Âis tvayi vaæÓa÷ prati«Âhita÷ 03,281.087c tvayi piï¬aÓ ca kÅrtiÓ ca saætÃnaæ cÃvayor iti 03,281.088a mÃtà v­ddhà pità v­ddhas tayor ya«Âir ahaæ kila 03,281.088c tau rÃtrau mÃm apaÓyantau kÃm avasthÃæ gami«yata÷ 03,281.089a nidrÃyÃÓ cÃbhyasÆyÃmi yasyà heto÷ pità mama 03,281.089c mÃtà ca saæÓayaæ prÃptà matk­te 'napakÃriïÅ 03,281.090a ahaæ ca saæÓayaæ prÃpta÷ k­cchrÃm Ãpadam Ãsthita÷ 03,281.090c mÃtÃpit­bhyÃæ hi vinà nÃhaæ jÅvitum utsahe 03,281.091a vyaktam Ãkulayà buddhyà praj¤Ãcak«u÷ pità mama 03,281.091c ekaikam asyÃæ velÃyÃæ p­cchaty ÃÓramavÃsinam 03,281.092a nÃtmÃnam anuÓocÃmi yathÃhaæ pitaraæ Óubhe 03,281.092c bhartÃraæ cÃpy anugatÃæ mÃtaraæ paridurbalÃm 03,281.093a matk­tena hi tÃv adya saætÃpaæ param e«yata÷ 03,281.093c jÅvantÃv anujÅvÃmi bhartavyau tau mayeti ha 03,281.093e tayo÷ priyaæ me kartavyam iti jÅvÃmi cÃpy aham 03,281.093f*1326_01 paramaæ daivataæ tau me pÆjanÅyau sadà mayà 03,281.093f*1327_01 tayos tu me sadÃsty evaæ vratam etat purÃtanam 03,281.094 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.094a evam uktvà sa dharmÃtmà guruvartÅ gurupriya÷ 03,281.094c ucchritya bÃhÆ du÷khÃrta÷ sasvaraæ praruroda ha 03,281.095a tato 'bravÅt tathà d­«Âvà bhartÃraæ ÓokakarÓitam 03,281.095c pram­jyÃÓrÆïi netrÃbhyÃæ sÃvitrÅ dharmacÃriïÅ 03,281.096a yadi me 'sti tapas taptaæ yadi dattaæ hutaæ yadi 03,281.096c ÓvaÓrÆÓvaÓurabhartÌïÃæ mama puïyÃs tu ÓarvarÅ 03,281.097a na smarÃmy uktapÆrvÃæ vai svaire«v apy an­tÃæ giram 03,281.097c tena satyena tÃv adya dhriyetÃæ ÓvaÓurau mama 03,281.098 satyavÃn uvÃca 03,281.098a kÃmaye darÓanaæ pitror yÃhi sÃvitri mÃciram 03,281.098b*1328_01 api nÃma gurÆ tau hi paÓyeyaæ dhriyamÃïakau 03,281.098c purà mÃtu÷ pitur vÃpi yadi paÓyÃmi vipriyam 03,281.098e na jÅvi«ye varÃrohe satyenÃtmÃnam Ãlabhe 03,281.099a yadi dharme ca te buddhir mÃæ cej jÅvantam icchasi 03,281.099c mama priyaæ và kartavyaæ gacchasvÃÓramam antikÃt 03,281.100 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.100a sÃvitrÅ tata utthÃya keÓÃn saæyamya bhÃminÅ 03,281.100c patim utthÃpayÃm Ãsa bÃhubhyÃæ parig­hya vai 03,281.101a utthÃya satyavÃæÓ cÃpi pram­jyÃÇgÃni pÃïinà 03,281.101c diÓa÷ sarvÃ÷ samÃlokya kaÂhine d­«Âim Ãdadhe 03,281.102a tam uvÃcÃtha sÃvitrÅ Óva÷ phalÃnÅha ne«yasi 03,281.102c yogak«emÃrtham etat te ne«yÃmi paraÓuæ tv aham 03,281.103a k­tvà kaÂhinabhÃraæ sà v­k«aÓÃkhÃvalambinam 03,281.103c g­hÅtvà paraÓuæ bhartu÷ sakÃÓaæ punar Ãgamat 03,281.104a vÃme skandhe tu vÃmorÆr bhartur bÃhuæ niveÓya sà 03,281.104c dak«iïena pari«vajya jagÃma m­dugÃminÅ 03,281.105 satyavÃn uvÃca 03,281.105a abhyÃsagamanÃd bhÅru panthÃno vidità mama 03,281.105c v­k«ÃntarÃlokitayà jyotsnayà cÃpi lak«aye 03,281.106a Ãgatau sva÷ pathà yena phalÃny avacitÃni ca 03,281.106c yathÃgataæ Óubhe gaccha panthÃnaæ mà vicÃraya 03,281.107a palÃÓa«aï¬e caitasmin panthà vyÃvartate dvidhà 03,281.107c tasyottareïa ya÷ panthÃs tena gaccha tvarasva ca 03,281.107e svastho 'smi balavÃn asmi did­k«u÷ pitarÃv ubhau 03,281.108 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,281.108a bruvann evaæ tvarÃyukta÷ sa prÃyÃd ÃÓramaæ prati 03,281.108b*1329_01 sÃvitrÅsahita÷ ÓrÅmÃn satyavÃn saæÓitavrata÷ 03,282.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,282.001a etasminn eva kÃle tu dyumatseno mahÃvane 03,282.001c labdhacak«u÷ prasannÃtmà d­«Âyà sarvaæ dadarÓa ha 03,282.002a sa sarvÃn ÃÓramÃn gatvà Óaibyayà saha bhÃryayà 03,282.002c putraheto÷ parÃm Ãrtiæ jagÃma manujar«abha 03,282.003a tÃv ÃÓramÃn nadÅÓ caiva vanÃni ca sarÃæsi ca 03,282.003c tÃæs tÃn deÓÃn vicinvantau dampatÅ parijagmatu÷ 03,282.004a Órutvà Óabdaæ tu yat kiæ cid unmukhau sutaÓaÇkayà 03,282.004c sÃvitrÅsahito 'bhyeti satyavÃn ity adhÃvatÃm 03,282.005a bhinnaiÓ ca paru«ai÷ pÃdai÷ savraïai÷ Óoïitok«itai÷ 03,282.005c kuÓakaïÂakaviddhÃÇgÃv unmattÃv iva dhÃvata÷ 03,282.006a tato 'bhis­tya tair viprai÷ sarvair ÃÓramavÃsibhi÷ 03,282.006c parivÃrya samÃÓvÃsya samÃnÅtau svam ÃÓramam 03,282.007a tatra bhÃryÃsahÃya÷ sa v­to v­ddhais tapodhanai÷ 03,282.007c ÃÓvÃsito vicitrÃrthai÷ pÆrvarÃj¤Ãæ kathÃÓrayai÷ 03,282.008a tatas tau punar ÃÓvastau v­ddhau putradid­k«ayà 03,282.008c bÃlye v­ttÃni putrasya smarantau bh­Óadu÷khitau 03,282.008c*1330_01 **** **** sÃvitryà darÓanÃni ca 03,282.008c*1330_02 Óokaæ jagmatur anyonyaæ 03,282.009a punar uktvà ca karuïÃæ vÃcaæ tau ÓokakarÓitau 03,282.009c hà putra hà sÃdhvi vadhÆ÷ kvÃsi kvÃsÅty arodatÃm 03,282.009d*1331_01 brÃhmaïa÷ satyavÃk te«Ãm uvÃcedaæ tayor vaca÷ 03,282.010 suvarcà uvÃca 03,282.010a yathÃsya bhÃryà sÃvitrÅ tapasà ca damena ca 03,282.010c ÃcÃreïa ca saæyuktà tathà jÅvati satyavÃn 03,282.011 gautama uvÃca 03,282.011a vedÃ÷ sÃÇgà mayÃdhÅtÃs tapo me saæcitaæ mahat 03,282.011c kaumÃraæ brahmacaryaæ me guravo 'gniÓ ca to«itÃ÷ 03,282.012a samÃhitena cÅrïÃni sarvÃïy eva vratÃni me 03,282.012c vÃyubhak«opavÃsaÓ ca kuÓalÃni ca yÃni me 03,282.013a anena tapasà vedmi sarvaæ paricikÅr«itam 03,282.013c satyam etan nibodha tvaæ dhriyate satyavÃn iti 03,282.014 Ói«ya uvÃca 03,282.014a upÃdhyÃyasya me vaktrÃd yathà vÃkyaæ vini÷s­tam 03,282.014c naitaj jÃtu bhaven mithyà tathà jÅvati satyavÃn 03,282.015 ­«aya Æcu÷ 03,282.015a yathÃsya bhÃryà sÃvitrÅ sarvair eva sulak«aïai÷ 03,282.015c avaidhavyakarair yuktà tathà jÅvati satyavÃn 03,282.016 bhÃradvÃja uvÃca 03,282.016a yathÃsya bhÃryà sÃvitrÅ tapasà ca damena ca 03,282.016c ÃcÃreïa ca saæyuktà tathà jÅvati satyavÃn 03,282.017 dÃlbhya uvÃca 03,282.017a yathà d­«Âi÷ prav­ttà te sÃvitryÃÓ ca yathà vratam 03,282.017c gatÃhÃram ak­tvà ca tathà jÅvati satyavÃn 03,282.018 mÃï¬avya uvÃca 03,282.018a yathà vadanti ÓÃntÃyÃæ diÓi vai m­gapak«iïa÷ 03,282.018c pÃrthivÅ ca prav­ttis te tathà jÅvati satyavÃn 03,282.019 dhaumya uvÃca 03,282.019a sarvair guïair upetas te yathà putro janapriya÷ 03,282.019c dÅrghÃyur lak«aïopetas tathà jÅvati satyavÃn 03,282.020 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,282.020a evam ÃÓvÃsitas tais tu satyavÃgbhis tapasvibhi÷ 03,282.020c tÃæs tÃn vigaïayann arthÃn avasthita ivÃbhavat 03,282.021a tato muhÆrtÃt sÃvitrÅ bhartrà satyavatà saha 03,282.021c ÃjagÃmÃÓramaæ rÃtrau prah­«Âà praviveÓa ha 03,282.021d*1332_01 d­«Âvà cotpatitÃ÷ sarve har«aæ jagmuÓ ca te dvijÃ÷ 03,282.021d*1332_02 kaïÂhaæ mÃtà pità cÃsya samÃliÇgyÃbhyarodatÃm 03,282.022 brÃhmaïà Æcu÷ 03,282.022a putreïa saægataæ tvÃdya cak«u«mantaæ nirÅk«ya ca 03,282.022c sarve vayaæ vai p­cchÃmo v­ddhiæ te p­thivÅpate 03,282.023a samÃgamena putrasya sÃvitryà darÓanena ca 03,282.023c cak«u«aÓ cÃtmano lÃbhÃt tribhir di«Âyà vivardhase 03,282.024a sarvair asmÃbhir uktaæ yat tathà tan nÃtra saæÓaya÷ 03,282.024c bhÆyo bhÆyaÓ ca v­ddhis te k«ipram eva bhavi«yati 03,282.025 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,282.025a tato 'gniæ tatra saæjvÃlya dvijÃs te sarva eva hi 03,282.025c upÃsÃæ cakrire pÃrtha dyumatsenaæ mahÅpatim 03,282.026a Óaibyà ca satyavÃæÓ caiva sÃvitrÅ caikata÷ sthitÃ÷ 03,282.026c sarvais tair abhyanuj¤Ãtà viÓokÃ÷ samupÃviÓan 03,282.027a tato rÃj¤Ã sahÃsÅnÃ÷ sarve te vanavÃsina÷ 03,282.027c jÃtakautÆhalÃ÷ pÃrtha papracchur n­pate÷ sutam 03,282.028a prÃg eva nÃgataæ kasmÃt sabhÃryeïa tvayà vibho 03,282.028c virÃtre cÃgataæ kasmÃt ko 'nubandhaÓ ca te 'bhavat 03,282.029a saætÃpita÷ pità mÃtà vayaæ caiva n­pÃtmaja 03,282.029c nÃkasmÃd iti jÃnÅmas tat sarvaæ vaktum arhasi 03,282.030 satyavÃn uvÃca 03,282.030a pitrÃham abhyanuj¤Ãta÷ sÃvitrÅsahito gata÷ 03,282.030c atha me 'bhÆc chirodu÷khaæ vane këÂhÃni bhindata÷ 03,282.031a suptaÓ cÃhaæ vedanayà ciram ity upalak«aye 03,282.031c tÃvat kÃlaæ ca na mayà suptapÆrvaæ kadà cana 03,282.032a sarve«Ãm eva bhavatÃæ saætÃpo mà bhaved iti 03,282.032c ato virÃtrÃgamanaæ nÃnyad astÅha kÃraïam 03,282.033 gautama uvÃca 03,282.033a akasmÃc cak«u«a÷ prÃptir dyumatsenasya te pitu÷ 03,282.033c nÃsya tvaæ kÃraïaæ vettha sÃvitrÅ vaktum arhati 03,282.034a Órotum icchÃmi sÃvitri tvaæ hi vettha parÃvaram 03,282.034c tvÃæ hi jÃnÃmi sÃvitri sÃvitrÅm iva tejasà 03,282.035a tvam atra hetuæ jÃnÅ«e tasmÃt satyaæ nirucyatÃm 03,282.035c rahasyaæ yadi te nÃsti kiæ cid atra vadasva na÷ 03,282.036 sÃvitry uvÃca 03,282.036a evam etad yathà vettha saækalpo nÃnyathà hi va÷ 03,282.036c na ca kiæ cid rahasyaæ me ÓrÆyatÃæ tathyam atra yat 03,282.037a m­tyur me bhartur ÃkhyÃto nÃradena mahÃtmanà 03,282.037c sa cÃdya divasa÷ prÃptas tato nainaæ jahÃmy aham 03,282.038a suptaæ cainaæ yama÷ sÃk«Ãd upÃgacchat sakiækara÷ 03,282.038c sa enam anayad baddhvà diÓaæ pit­ni«evitÃm 03,282.039a astau«aæ tam ahaæ devaæ satyena vacasà vibhum 03,282.039c pa¤ca vai tena me dattà varÃ÷ Ó­ïuta tÃn mama 03,282.040a cak«u«Å ca svarÃjyaæ ca dvau varau ÓvaÓurasya me 03,282.040c labdhaæ pitu÷ putraÓataæ putrÃïÃm Ãtmana÷ Óatam 03,282.041a caturvar«aÓatÃyur me bhartà labdhaÓ ca satyavÃn 03,282.041c bhartur hi jÅvitÃrthaæ tu mayà cÅrïaæ sthiraæ vratam 03,282.042a etat satyaæ mayÃkhyÃtaæ kÃraïaæ vistareïa va÷ 03,282.042c yathà v­ttaæ sukhodarkam idaæ du÷khaæ mahan mama 03,282.043 ­«aya Æcu÷ 03,282.043a nimajjamÃnaæ vyasanair abhidrutaæ; kulaæ narendrasya tamomaye hrade 03,282.043c tvayà suÓÅle dh­tadharmapuïyayÃ; samuddh­taæ sÃdhvi puna÷ kulÅnayà 03,282.044 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,282.044a tathà praÓasya hy abhipÆjya caiva te; varastriyaæ tÃm ­«aya÷ samÃgatÃ÷ 03,282.044c narendram Ãmantrya saputram a¤jasÃ; Óivena jagmur muditÃ÷ svam Ãlayam 03,283.001 mÃrkaï¬eya uvÃca 03,283.001a tasyÃæ rÃtryÃæ vyatÅtÃyÃm udite sÆryamaï¬ale 03,283.001c k­tapÆrvÃhïikÃ÷ sarve sameyus te tapodhanÃ÷ 03,283.002a tad eva sarvaæ sÃvitryà mahÃbhÃgyaæ mahar«aya÷ 03,283.002c dyumatsenÃya nÃt­pyan kathayanta÷ puna÷ puna÷ 03,283.003a tata÷ prak­taya÷ sarvÃ÷ ÓÃlvebhyo 'bhyÃgatà n­pa 03,283.003c Ãcakhyur nihataæ caiva svenÃmÃtyena taæ n­pam 03,283.004a taæ mantriïà hataæ Órutvà sasahÃyaæ sabÃndhavam 03,283.004c nyavedayan yathÃtattvaæ vidrutaæ ca dvi«adbalam 03,283.005a aikamatyaæ ca sarvasya janasyÃtha n­paæ prati 03,283.005c sacak«ur vÃpy acak«ur và sa no rÃjà bhavatv iti 03,283.006a anena niÓcayeneha vayaæ prasthÃpità n­pa 03,283.006c prÃptÃnÅmÃni yÃnÃni caturaÇgaæ ca te balam 03,283.007a prayÃhi rÃjan bhadraæ te ghu«Âas te nagare jaya÷ 03,283.007c adhyÃssva cirarÃtrÃya pit­paitÃmahaæ padam 03,283.008a cak«u«mantaæ ca taæ d­«Âvà rÃjÃnaæ vapu«Ãnvitam 03,283.008c mÆrdhabhi÷ patitÃ÷ sarve vismayotphullalocanÃ÷ 03,283.009a tato 'bhivÃdya tÃn v­ddhÃn dvijÃn ÃÓramavÃsina÷ 03,283.009c taiÓ cÃbhipÆjita÷ sarvai÷ prayayau nagaraæ prati 03,283.010a Óaibyà ca saha sÃvitryà svÃstÅrïena suvarcasà 03,283.010c narayuktena yÃnena prayayau senayà v­tà 03,283.011a tato 'bhi«i«icu÷ prÅtyà dyumatsenaæ purohitÃ÷ 03,283.011c putraæ cÃsya mahÃtmÃnaæ yauvarÃjye 'bhya«ecayan 03,283.012a tata÷ kÃlena mahatà sÃvitryÃ÷ kÅrtivardhanam 03,283.012c tad vai putraÓataæ jaj¤e ÓÆrÃïÃm anivartinÃm 03,283.013a bhrÃtÌïÃæ sodarÃïÃæ ca tathaivÃsyÃbhavac chatam 03,283.013c madrÃdhipasyÃÓvapater mÃlavyÃæ sumahÃbalam 03,283.014a evam Ãtmà pità mÃtà ÓvaÓrÆ÷ ÓvaÓura eva ca 03,283.014c bhartu÷ kulaæ ca sÃvitryà sarvaæ k­cchrÃt samuddh­tam 03,283.015a tathaivai«Ãpi kalyÃïÅ draupadÅ ÓÅlasaæmatà 03,283.015c tÃrayi«yati va÷ sarvÃn sÃvitrÅva kulÃÇganà 03,283.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,283.016a evaæ sa pÃï¬avas tena anunÅto mahÃtmanà 03,283.016c viÓoko vijvaro rÃjan kÃmyake nyavasat tadà 03,283.016d*1333_01 yaÓ cedaæ Ó­ïuyÃd bhaktyà sÃvitryÃkhyÃnam uttamam 03,283.016d*1333_02 sa sukhÅ sarvasiddhÃrtho na du÷khaæ prÃpnuyÃn nara÷ 03,284.001 janamejaya uvÃca 03,284.001a yat tat tadà mahÃbrahmaæl lomaÓo vÃkyam abravÅt 03,284.001c indrasya vacanÃd etya pÃï¬uputraæ yudhi«Âhiram 03,284.002a yac cÃpi te bhayaæ tÅvraæ na ca kÅrtayase kva cit 03,284.002c tac cÃpy apahari«yÃmi savyasÃcÃv ihÃgate 03,284.003a kiæ nu tad vidu«Ãæ Óre«Âha karïaæ prati mahad bhayam 03,284.003c ÃsÅn na ca sa dharmÃtmà kathayÃm Ãsa kasya cit 03,284.004 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,284.004a ahaæ te rÃjaÓÃrdÆla kathayÃmi kathÃm imÃm 03,284.004c p­cchate bharataÓre«Âha ÓuÓrÆ«asva giraæ mama 03,284.005a dvÃdaÓe samatikrÃnte var«e prÃpte trayodaÓe 03,284.005c pÃï¬ÆnÃæ hitak­c chakra÷ karïaæ bhik«itum udyata÷ 03,284.006a abhiprÃyam atho j¤Ãtvà mahendrasya vibhÃvasu÷ 03,284.006c kuï¬alÃrthe mahÃrÃja sÆrya÷ karïam upÃgamat 03,284.007a mahÃrhe Óayane vÅraæ spardhyÃstaraïasaæv­te 03,284.007c ÓayÃnam abhiviÓvastaæ brahmaïyaæ satyavÃdinam 03,284.008a svapnÃnte niÓi rÃjendra darÓayÃm Ãsa raÓmivÃn 03,284.008c k­payà parayÃvi«Âa÷ putrasnehÃc ca bhÃrata 03,284.009a brÃhmaïo vedavid bhÆtvà sÆryo yogÃd dhi rÆpavÃn 03,284.009c hitÃrtham abravÅt karïaæ sÃntvapÆrvam idaæ vaca÷ 03,284.010a karïa madvacanaæ tÃta Ó­ïu satyabh­tÃæ vara 03,284.010c bruvato 'dya mahÃbÃho sauh­dÃt paramaæ hitam 03,284.011a upÃyÃsyati Óakras tvÃæ pÃï¬avÃnÃæ hitepsayà 03,284.011c brÃhmaïacchadmanà karïa kuï¬alÃpajihÅr«ayà 03,284.012a viditaæ tena ÓÅlaæ te sarvasya jagatas tathà 03,284.012c yathà tvaæ bhik«ita÷ sadbhir dadÃsy eva na yÃcase 03,284.013a tvaæ hi tÃta dadÃsy eva brÃhmaïebhya÷ prayÃcita÷ 03,284.013c vittaæ yac cÃnyad apy Ãhur na pratyÃkhyÃsi karhi cit 03,284.014a taæ tvÃm evaævidhaæ j¤Ãtvà svayaæ vai pÃkaÓÃsana÷ 03,284.014c Ãgantà kuï¬alÃrthÃya kavacaæ caiva bhik«itum 03,284.015a tasmai prayÃcamÃnÃya na deye kuï¬ale tvayà 03,284.015c anuneya÷ paraæ Óaktyà Óreya etad dhi te param 03,284.016a kuï¬alÃrthe bruvaæs tÃta kÃraïair bahubhis tvayà 03,284.016c anyair bahuvidhair vittai÷ sa nivÃrya÷ puna÷ puna÷ 03,284.017a ratnai÷ strÅbhis tathà bhogair dhanair bahuvidhair api 03,284.017c nidarÓanaiÓ ca bahubhi÷ kuï¬alepsu÷ puraædara÷ 03,284.018a yadi dÃsyasi karïa tvaæ sahaje kuï¬ale Óubhe 03,284.018c Ãyu«a÷ prak«ayaæ gatvà m­tyor vaÓam upe«yasi 03,284.019a kavacena ca saæyukta÷ kuï¬alÃbhyÃæ ca mÃnada 03,284.019c avadhyas tvaæ raïe 'rÅïÃm iti viddhi vaco mama 03,284.020a am­tÃd utthitaæ hy etad ubhayaæ ratnasaæbhavam 03,284.020c tasmÃd rak«yaæ tvayà karïa jÅvitaæ cet priyaæ tava 03,284.021 karïa uvÃca 03,284.021a ko mÃm evaæ bhavÃn prÃha darÓayan sauh­daæ param 03,284.021c kÃmayà bhagavan brÆhi ko bhavÃn dvijave«adh­k 03,284.022 brÃhmaïa uvÃca 03,284.022a ahaæ tÃta sahasrÃæÓu÷ sauh­dÃt tvÃæ nidarÓaye 03,284.022c kuru«vaitad vaco me tvam etac chreya÷ paraæ hi te 03,284.023 karïa uvÃca 03,284.023a Óreya eva mamÃtyantaæ yasya me gopati÷ prabhu÷ 03,284.023c pravaktÃdya hitÃnve«Å Ó­ïu cedaæ vaco mama 03,284.024a prasÃdaye tvÃæ varadaæ praïayÃc ca bravÅmy aham 03,284.024c na nivÃryo vratÃd asmÃd ahaæ yady asmi te priya÷ 03,284.025a vrataæ vai mama loko 'yaæ vetti k­tsno vibhÃvaso 03,284.025c yathÃhaæ dvijamukhyebhyo dadyÃæ prÃïÃn api dhruvam 03,284.026a yady Ãgacchati Óakro mÃæ brÃhmaïacchadmanÃv­ta÷ 03,284.026c hitÃrthaæ pÃï¬uputrÃïÃæ khecarottama bhik«itum 03,284.027a dÃsyÃmi vibudhaÓre«Âha kuï¬ale varma cottamam 03,284.027c na me kÅrti÷ praïaÓyeta tri«u loke«u viÓrutà 03,284.028a madvidhasyÃyaÓasyaæ hi na yuktaæ prÃïarak«aïam 03,284.028c yuktaæ hi yaÓasà yuktaæ maraïaæ lokasaæmatam 03,284.029a so 'ham indrÃya dÃsyÃmi kuï¬ale saha varmaïà 03,284.029c yadi mÃæ balav­traghno bhik«Ãrtham upayÃsyati 03,284.030a hitÃrthaæ pÃï¬uputrÃïÃæ kuï¬ale me prayÃcitum 03,284.030c tan me kÅrtikaraæ loke tasyÃkÅrtir bhavi«yati 03,284.031a v­ïomi kÅrtiæ loke hi jÅvitenÃpi bhÃnuman 03,284.031c kÅrtimÃn aÓnute svargaæ hÅnakÅrtis tu naÓyati 03,284.032a kÅrtir hi puru«aæ loke saæjÅvayati mÃt­vat 03,284.032c akÅrtir jÅvitaæ hanti jÅvato 'pi ÓarÅriïa÷ 03,284.033a ayaæ purÃïa÷ Óloko hi svayaæ gÅto vibhÃvaso 03,284.033c dhÃtrà lokeÓvara yathà kÅrtir Ãyur narasya vai 03,284.034a puru«asya pare loke kÅrtir eva parÃyaïam 03,284.034c iha loke viÓuddhà ca kÅrtir ÃyurvivardhanÅ 03,284.035a so 'haæ ÓarÅraje dattvà kÅrtiæ prÃpsyÃmi ÓÃÓvatÅm 03,284.035c dattvà ca vidhivad dÃnaæ brÃhmaïebhyo yathÃvidhi 03,284.036a hutvà ÓarÅraæ saægrÃme k­tvà karma sudu«karam 03,284.036c vijitya và parÃn Ãjau yaÓa÷ prÃpsyÃmi kevalam 03,284.037a bhÅtÃnÃm abhayaæ dattvà saægrÃme jÅvitÃrthinÃm 03,284.037c v­ddhÃn bÃlÃn dvijÃtÅæÓ ca mok«ayitvà mahÃbhayÃt 03,284.038a prÃpsyÃmi paramaæ loke yaÓa÷ svarbhÃnusÆdana 03,284.038c jÅvitenÃpi me rak«yà kÅrtis tad viddhi me vratam 03,284.039a so 'haæ dattvà maghavate bhik«Ãm etÃm anuttamÃm 03,284.039c brÃhmaïacchadmine deva loke gantà parÃæ gatim 03,285.001 sÆrya uvÃca 03,285.001a mÃhitaæ karïa kÃr«Ås tvam Ãtmana÷ suh­dÃæ tathà 03,285.001c putrÃïÃm atha bhÃryÃïÃm atho mÃtur atho pitu÷ 03,285.002a ÓarÅrasyÃvirodhena prÃïinÃæ prÃïabh­dvara 03,285.002c i«yate yaÓasa÷ prÃpti÷ kÅrtiÓ ca tridive sthirà 03,285.003a yas tvaæ prÃïavirodhena kÅrtim icchasi ÓÃÓvatÅm 03,285.003c sà te prÃïÃn samÃdÃya gami«yati na saæÓaya÷ 03,285.004a jÅvatÃæ kurute kÃryaæ pità mÃtà sutÃs tathà 03,285.004c ye cÃnye bÃndhavÃ÷ ke cil loke 'smin puru«ar«abha 03,285.004e rÃjÃnaÓ ca naravyÃghra pauru«eïa nibodha tat 03,285.005a kÅrtiÓ ca jÅvata÷ sÃdhvÅ puru«asya mahÃdyute 03,285.005c m­tasya kÅrtyà kiæ kÃryaæ bhasmÅbhÆtasya dehina÷ 03,285.005e m­ta÷ kÅrtiæ na jÃnÃti jÅvan kÅrtiæ samaÓnute 03,285.006a m­tasya kÅrtir martyasya yathà mÃlà gatÃyu«a÷ 03,285.006c ahaæ tu tvÃæ bravÅmy etad bhakto 'sÅti hitepsayà 03,285.007a bhaktimanto hi me rak«yà ity etenÃpi hetunà 03,285.007c bhakto 'yaæ parayà bhaktyà mÃm ity eva mahÃbhuja 03,285.007e mamÃpi bhaktir utpannà sa tvaæ kuru vaco mama 03,285.008a asti cÃtra paraæ kiæ cid adhyÃtmaæ devanirmitam 03,285.008c ataÓ ca tvÃæ bravÅmy etat kriyatÃm aviÓaÇkayà 03,285.009a devaguhyaæ tvayà j¤Ãtuæ na Óakyaæ puru«ar«abha 03,285.009c tasmÃn nÃkhyÃmi te guhyaæ kÃle vetsyati tad bhavÃn 03,285.010a punar uktaæ ca vak«yÃmi tvaæ rÃdheya nibodha tat 03,285.010c mÃsmai te kuï¬ale dadyà bhik«ave vajrapÃïaye 03,285.011a Óobhase kuï¬alÃbhyÃæ hi rucirÃbhyÃæ mahÃdyute 03,285.011c viÓÃkhayor madhyagata÷ ÓaÓÅva vimalo divi 03,285.012a kÅrtiÓ ca jÅvata÷ sÃdhvÅ puru«asyeti viddhi tat 03,285.012c pratyÃkhyeyas tvayà tÃta kuï¬alÃrthe puraædara÷ 03,285.012d*1334_01 pÃï¬avÃnÃæ hite yukto bhik«an brÃhmaïave«adh­k 03,285.013a Óakyà bahuvidhair vÃkyai÷ kuï¬alepsà tvayÃnagha 03,285.013c vihantuæ devarÃjasya hetuyuktai÷ puna÷ puna÷ 03,285.014a upapattyupapannÃrthair mÃdhuryak­tabhÆ«aïai÷ 03,285.014c puraædarasya karïa tvaæ buddhim etÃm apÃnuda 03,285.015a tva hi nityaæ naravyÃghra spardhase savyasÃcinà 03,285.015c savyasÃcÅ tvayà caiva yudhi ÓÆra÷ same«yati 03,285.016a na tu tvÃm arjuna÷ Óakta÷ kuï¬alÃbhyÃæ samanvitam 03,285.016c vijetuæ yudhi yady asya svayam indra÷ Óaro bhavet 03,285.017a tasmÃn na deye ÓakrÃya tvayaite kuï¬ale Óubhe 03,285.017c saægrÃme yadi nirjetuæ karïa kÃmayase 'rjunam 03,286.001 karïa uvÃca 03,286.001a bhagavantam ahaæ bhakto yathà mÃæ vettha gopate 03,286.001c tathà paramatigmÃæÓo nÃnyaæ devaæ kathaæ cana 03,286.002a na me dÃrà na me putrà na cÃtmà suh­do na ca 03,286.002c tathe«Âà vai sadà bhaktyà yathà tvaæ gopate mama 03,286.003a i«ÂÃnÃæ ca mahÃtmÃno bhaktÃnÃæ ca na saæÓaya÷ 03,286.003c kurvanti bhaktim i«ÂÃæ ca jÃnÅ«e tvaæ ca bhÃskara 03,286.004a i«Âo bhaktaÓ ca me karïo na cÃnyad daivataæ divi 03,286.004c jÃnÅta iti vai k­tvà bhagavÃn Ãha maddhitam 03,286.005a bhÆyaÓ ca Óirasà yÃce prasÃdya ca puna÷ puna÷ 03,286.005c iti bravÅmi tigmÃæÓo tvaæ tu me k«antum arhasi 03,286.006a bibhemi na tathà m­tyor yathà bibhye 'n­tÃd aham 03,286.006c viÓe«eïa dvijÃtÅnÃæ sarve«Ãæ sarvadà satÃm 03,286.006e pradÃne jÅvitasyÃpi na me 'trÃsti vicÃraïà 03,286.007a yac ca mÃm Ãttha deva tvaæ pÃï¬avaæ phalgunaæ prati 03,286.007c vyetu saætÃpajaæ du÷khaæ tava bhÃskara mÃnasam 03,286.007e arjunaæ prati mÃæ caiva vije«yÃmi raïe 'rjunam 03,286.008a tavÃpi viditaæ deva mamÃpy astrabalaæ mahat 03,286.008c jÃmadagnyÃd upÃttaæ yat tathà droïÃn mahÃtmana÷ 03,286.009a idaæ tvam anujÃnÅhi suraÓre«Âha vrataæ mama 03,286.009c bhik«ate vajriïe dadyÃm api jÅvitam Ãtmana÷ 03,286.010 sÆrya uvÃca 03,286.010a yadi tÃta dadÃsy ete vajriïe kuï¬ale Óubhe 03,286.010c tvam apy enam atho brÆyà vijayÃrthaæ mahÃbala 03,286.011a niyamena pradadyÃs tvaæ kuï¬ale vai Óatakrato÷ 03,286.011c avadhyo hy asi bhÆtÃnÃæ kuï¬alÃbhyÃæ samanvita÷ 03,286.012a arjunena vinÃÓaæ hi tava dÃnavasÆdana÷ 03,286.012c prÃrthayÃno raïe vatsa kuï¬ale te jihÅr«ati 03,286.013a sa tvam apy enam ÃrÃdhya sÆn­tÃbhi÷ puna÷ puna÷ 03,286.013c abhyarthayethà deveÓam amoghÃrthaæ puraædaram 03,286.014a amoghÃæ dehi me Óaktim amitravinibarhiïÅm 03,286.014c dÃsyÃmi te sahasrÃk«a kuï¬ale varma cottamam 03,286.015a ity evaæ niyamena tvaæ dadyÃ÷ ÓakrÃya kuï¬ale 03,286.015c tayà tvaæ karïa saægrÃme hani«yasi raïe ripÆn 03,286.016a nÃhatvà hi mahÃbÃho ÓatrÆn eti karaæ puna÷ 03,286.016c sà Óaktir devarÃjasya ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷ 03,286.017 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,286.017a evam uktvà sahasrÃæÓu÷ sahasÃntaradhÅyata 03,286.017b*1335_01 karïas tu bubudhe rÃjan svapnÃnte pravyathann iva 03,286.017b*1335_02 pratibuddhas tu rÃdheya÷ svapnaæ saæcintya bhÃrata 03,286.017b*1335_03 cakÃra niÓcayaæ rÃja¤ Óaktyarthaæ vadatÃæ vara 03,286.017b*1335_04 yadi mÃm indra ÃyÃti kuï¬alÃrthaæ paraætapa÷ 03,286.017b*1335_05 Óaktyà tasmai pradÃsyÃmi kuï¬ale varma caiva ha 03,286.017b*1335_06 sa k­tvà prÃtar utthÃya kÃryÃïi bharatar«abha 03,286.017b*1335_07 brÃhmaïÃn vÃcayitvà ca yathÃkÃryam upÃkramat 03,286.017b*1335_08 vidhinà rÃjaÓÃrdÆla muhÆrtam ajapat tata÷ 03,286.017c tata÷ sÆryÃya japyÃnte karïa÷ svapnaæ nyavedayat 03,286.018a yathÃd­«Âaæ yathÃtattvaæ yathoktam ubhayor niÓi 03,286.018c tat sarvam ÃnupÆrvyeïa ÓaÓaæsÃsmai v­«as tadà 03,286.019a tac chrutvà bhagavÃn devo bhÃnu÷ svarbhÃnusÆdana÷ 03,286.019c uvÃca taæ tathety eva karïaæ sÆrya÷ smayann iva 03,286.020a tatas tattvam iti j¤Ãtvà rÃdheya÷ paravÅrahà 03,286.020c Óaktim evÃbhikÃÇk«an vai vÃsavaæ pratyapÃlayat 03,287.001 janamejaya uvÃca 03,287.001a kiæ tad guhyaæ na cÃkhyÃtaæ karïÃyeho«ïaraÓminà 03,287.001c kÅd­Óe kuï¬ale te ca kavacaæ caiva kÅd­Óam 03,287.002a kutaÓ ca kavacaæ tasya kuï¬ale caiva sattama 03,287.002c etad icchÃmy ahaæ Órotuæ tan me brÆhi tapodhana 03,287.002d*1336_01 yat tad vivasvato guhyaæ yÃd­Óe kuï¬ale ca te 03,287.002d*1336_02 ubhayaæ tad yathà brahmaæs tan mamÃcak«va sattama 03,287.003 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,287.003a ayaæ rÃjan bravÅmy etad yat tad guhyaæ vibhÃvaso÷ 03,287.003c yÃd­Óe kuï¬ale caiva kavacaæ caiva yÃd­Óam 03,287.004a kuntibhojaæ purà rÃjan brÃhmaïa÷ samupasthita÷ 03,287.004c tigmatejà mahÃprÃæÓu÷ ÓmaÓrudaï¬ajaÂÃdhara÷ 03,287.005a darÓanÅyo 'navadyÃÇgas tejasà prajvalann iva 03,287.005c madhupiÇgo madhuravÃk tapa÷svÃdhyÃyabhÆ«aïa÷ 03,287.006a sa rÃjÃnaæ kuntibhojam abravÅt sumahÃtapÃ÷ 03,287.006c bhik«Ãm icchÃmy ahaæ bhoktuæ tava gehe vimatsara 03,287.007a na me vyalÅkaæ kartavyaæ tvayà và tava cÃnugai÷ 03,287.007c evaæ vatsyÃmi te gehe yadi te rocate 'nagha 03,287.008a yathÃkÃmaæ ca gaccheyam Ãgaccheyaæ tathaiva ca 03,287.008c ÓayyÃsane ca me rÃjan nÃparÃdhyeta kaÓ cana 03,287.009a tam abravÅt kuntibhoja÷ prÅtiyuktam idaæ vaca÷ 03,287.009c evam astu paraæ ceti punaÓ cainam athÃbravÅt 03,287.010a mama kanyà mahÃbrahman p­thà nÃma yaÓasvinÅ 03,287.010c ÓÅlav­ttÃnvità sÃdhvÅ niyatà na ca mÃninÅ 03,287.011a upasthÃsyati sà tvÃæ vai pÆjayÃnavamanya ca 03,287.011c tasyÃÓ ca ÓÅlav­ttena tu«Âiæ samupayÃsyasi 03,287.012a evam uktvà tu taæ vipram abhipÆjya yathÃvidhi 03,287.012c uvÃca kanyÃm abhyetya p­thÃæ p­thulalocanÃm 03,287.013a ayaæ vatse mahÃbhÃgo brÃhmaïo vastum icchati 03,287.013c mama gehe mayà cÃsya tathety evaæ pratiÓrutam 03,287.014a tvayi vatse parÃÓvasya brÃhmaïasyÃbhirÃdhanam 03,287.014c tan me vÃkyaæ na mithyà tvaæ kartum arhasi karhi cit 03,287.015a ayaæ tapasvÅ bhagavÃn svÃdhyÃyaniyato dvija÷ 03,287.015c yad yad brÆyÃn mahÃtejÃs tat tad deyam amatsarÃt 03,287.016a brÃhmaïà hi paraæ tejo brÃhmaïà hi paraæ tapa÷ 03,287.016c brÃhmaïÃnÃæ namaskÃrai÷ sÆryo divi virÃjate 03,287.017a amÃnayan hi mÃnÃrhÃn vÃtÃpiÓ ca mahÃsura÷ 03,287.017c nihato brahmadaï¬ena tÃlajaÇghas tathaiva ca 03,287.018a so 'yaæ vatse mahÃbhÃra Ãhitas tvayi sÃæpratam 03,287.018c tvaæ sadà niyatà kuryà brÃhmaïasyÃbhirÃdhanam 03,287.019a jÃnÃmi praïidhÃnaæ te bÃlyÃt prabh­ti nandini 03,287.019c brÃhmaïe«v iha sarve«u gurubandhu«u caiva ha 03,287.020a tathà pre«ye«u sarve«u mitrasaæbandhimÃt­«u 03,287.020c mayi caiva yathÃvat tvaæ sarvam Ãd­tya vartase 03,287.021a na hy atu«Âo jano 'stÅha pure cÃnta÷pure ca te 03,287.021c samyagv­ttyÃnavadyÃÇgi tava bh­tyajane«v api 03,287.022a saæde«ÂavyÃæ tu manye tvÃæ dvijÃtiæ kopanaæ prati 03,287.022c p­the bÃleti k­tvà vai sutà cÃsi mameti ca 03,287.023a v­«ïÅnÃæ tvaæ kule jÃtà ÓÆrasya dayità sutà 03,287.023c dattà prÅtimatà mahyaæ pitrà bÃlà purà svayam 03,287.024a vasudevasya bhaginÅ sutÃnÃæ pravarà mama 03,287.024c agryam agre pratij¤Ãya tenÃsi duhità mama 03,287.025a tÃd­Óe hi kule jÃtà kule caiva vivardhità 03,287.025c sukhÃt sukham anuprÃptà hradÃd dhradam ivÃgatà 03,287.026a dau«kuleyà viÓe«eïa kathaæ cit pragrahaæ gatÃ÷ 03,287.026c bÃlabhÃvÃd vikurvanti prÃyaÓa÷ pramadÃ÷ Óubhe 03,287.027a p­the rÃjakule janma rÆpaæ cÃdbhutadarÓanam 03,287.027c tena tenÃsi saæpannà samupetà ca bhÃminÅ 03,287.028a sà tvaæ darpaæ parityajya dambhaæ mÃnaæ ca bhÃmini 03,287.028c ÃrÃdhya varadaæ vipraæ Óreyasà yok«yase p­the 03,287.029a evaæ prÃpsyasi kalyÃïi kalyÃïam anaghe dhruvam 03,287.029c kopite tu dvijaÓre«Âhe k­tsnaæ dahyeta me kulam 03,288.001 kunty uvÃca 03,288.001a brÃhmaïaæ yantrità rÃjan upasthÃsyÃmi pÆjayà 03,288.001c yathÃpratij¤aæ rÃjendra na ca mithyà bravÅmy aham 03,288.002a e«a caiva svabhÃvo me pÆjayeyaæ dvijÃn iti 03,288.002c tava caiva priyaæ kÃryaæ ÓreyaÓ caitat paraæ mama 03,288.003a yady evai«yati sÃyÃhne yadi prÃtar atho niÓi 03,288.003c yady ardharÃtre bhagavÃn na me kopaæ kari«yati 03,288.004a lÃbho mamai«a rÃjendra yad vai pÆjayatÅ dvijÃn 03,288.004c ÃdeÓe tava ti«ÂhantÅ hitaæ kuryÃæ narottama 03,288.005a visrabdho bhava rÃjendra na vyalÅkaæ dvijottama÷ 03,288.005c vasan prÃpsyati te gehe satyam etad bravÅmi te 03,288.006a yat priyaæ ca dvijasyÃsya hitaæ caiva tavÃnagha 03,288.006c yati«yÃmi tathà rÃjan vyetu te mÃnaso jvara÷ 03,288.007a brÃhmaïà hi mahÃbhÃgÃ÷ pÆjitÃ÷ p­thivÅpate 03,288.007c tÃraïÃya samarthÃ÷ syur viparÅte vadhÃya ca 03,288.008a sÃham etad vijÃnantÅ to«ayi«ye dvijottamam 03,288.008c na matk­te vyathÃæ rÃjan prÃpsyasi dvijasattamÃt 03,288.009a aparÃdhe hi rÃjendra rÃj¤Ãm aÓreyase dvijÃ÷ 03,288.009c bhavanti cyavano yadvat sukanyÃyÃ÷ k­te purà 03,288.010a niyamena pareïÃham upasthÃsye dvijottamam 03,288.010c yathà tvayà narendredaæ bhëitaæ brÃhmaïaæ prati 03,288.010d*1337_01 evaæ bruvantÅæ bahuÓa÷ pari«vajya samarthya ca 03,288.010d*1337_02 iti ceti ca kartavyaæ rÃjà sarvam athÃdiÓat 03,288.011 rÃjovÃca 03,288.011a evam etat tvayà bhadre kartavyam aviÓaÇkayà 03,288.011c maddhitÃrthaæ kulÃrthaæ ca tathÃtmÃrthaæ ca nandini 03,288.012 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,288.012a evam uktvà tu tÃæ kanyÃæ kuntibhojo mahÃyaÓÃ÷ 03,288.012c p­thÃæ paridadau tasmai dvijÃya sutavatsala÷ 03,288.013a iyaæ brahman mama sutà bÃlà sukhavivardhità 03,288.013c aparÃdhyeta yat kiæ cin na tat kÃryaæ h­di tvayà 03,288.014a dvijÃtayo mahÃbhÃgà v­ddhabÃlatapasvi«u 03,288.014c bhavanty akrodhanÃ÷ prÃyo viruddhe«v api nityadà 03,288.015a sumahaty aparÃdhe 'pi k«Ãnti÷ kÃryà dvijÃtibhi÷ 03,288.015c yathÃÓakti yathotsÃhaæ pÆjà grÃhyà dvijottama 03,288.016a tatheti brÃhmaïenokte sa rÃjà prÅtamÃnasa÷ 03,288.016c haæsacandrÃæÓusaækÃÓaæ g­ham asya nyavedayat 03,288.017a tatrÃgniÓaraïe kÊptam Ãsanaæ tasya bhÃnumat 03,288.017c ÃhÃrÃdi ca sarvaæ tat tathaiva pratyavedayat 03,288.018a nik«ipya rÃjaputrÅ tu tandrÅæ mÃnaæ tathaiva ca 03,288.018c Ãtasthe paramaæ yatnaæ brÃhmaïasyÃbhirÃdhane 03,288.019a tatra sà brÃhmaïaæ gatvà p­thà Óaucaparà satÅ 03,288.019b*1338_01 paricaryÃparà rÃjan kuæ[? read naktaæ]dinam atandrità 03,288.019c vidhivat paricÃrÃrhaæ devavat paryato«ayat 03,289.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,289.001a sà tu kanyà mahÃrÃja brÃhmaïaæ saæÓitavratam 03,289.001c to«ayÃm Ãsa Óuddhena manasà saæÓitavratà 03,289.002a prÃtar ÃyÃsya ity uktvà kadà cid dvijasattama÷ 03,289.002c tata ÃyÃti rÃjendra sÃye rÃtrÃv atho puna÷ 03,289.003a taæ ca sarvÃsu velÃsu bhak«yabhojyapratiÓrayai÷ 03,289.003c pÆjayÃm Ãsa sà kanyà vardhamÃnais tu sarvadà 03,289.004a annÃdisamudÃcÃra÷ ÓayyÃsanak­tas tathà 03,289.004c divase divase tasya vardhate na tu hÅyate 03,289.005a nirbhartsanÃpavÃdaiÓ ca tathaivÃpriyayà girà 03,289.005c brÃhmaïasya p­thà rÃjan na cakÃrÃpriyaæ tadà 03,289.006a vyaste kÃle punaÓ caiti na caiti bahuÓo dvija÷ 03,289.006c durlabhyam api caivÃnnaæ dÅyatÃm iti so 'bravÅt 03,289.007a k­tam eva ca tat sarvaæ p­thà tasmai nyavedayat 03,289.007c Ói«yavat putravac caiva svas­vac ca susaæyatà 03,289.008a yathopajo«aæ rÃjendra dvijÃtipravarasya sà 03,289.008c prÅtim utpÃdayÃm Ãsa kanyà yatnair anindità 03,289.009a tasyÃs tu ÓÅlav­ttena tuto«a dvijasattama÷ 03,289.009c avadhÃnena bhÆyo 'sya paraæ yatnam athÃkarot 03,289.010a tÃæ prabhÃte ca sÃye ca pità papraccha bhÃrata 03,289.010c api tu«yati te putri brÃhmaïa÷ paricaryayà 03,289.011a taæ sà paramam ity eva pratyuvÃca yaÓasvinÅ 03,289.011c tata÷ prÅtim avÃpÃgryÃæ kuntibhojo mahÃmanÃ÷ 03,289.012a tata÷ saævatsare pÆrïe yadÃsau japatÃæ vara÷ 03,289.012c nÃpaÓyad du«k­taæ kiæ cit p­thÃyÃ÷ sauh­de rata÷ 03,289.013a tata÷ prÅtamanà bhÆtvà sa enÃæ brÃhmaïo 'bravÅt 03,289.013c prÅto 'smi paramaæ bhadre paricÃreïa te Óubhe 03,289.014a varÃn v­ïÅ«va kalyÃïi durÃpÃn mÃnu«air iha 03,289.014c yais tvaæ sÅmantinÅ÷ sarvà yaÓasÃbhibhavi«yasi 03,289.015 kunty uvÃca 03,289.015a k­tÃni mama sarvÃïi yasyà me vedavittama 03,289.015c tvaæ prasanna÷ pità caiva k­taæ vipra varair mama 03,289.016 brÃhmaïa uvÃca 03,289.016a yadi necchasi bhadre tvaæ varaæ matta÷ Óucismite 03,289.016c imaæ mantraæ g­hÃïa tvam ÃhvÃnÃya divaukasÃm 03,289.017a yaæ yaæ devaæ tvam etena mantreïÃvÃhayi«yasi 03,289.017c tena tena vaÓe bhadre sthÃtavyaæ te bhavi«yati 03,289.018a akÃmo và sakÃmo và na sa nai«yati te vaÓam 03,289.018c vibudho mantrasaæÓÃnto vÃkye bh­tya ivÃnata÷ 03,289.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,289.019a na ÓaÓÃka dvitÅyaæ sà pratyÃkhyÃtum anindità 03,289.019c taæ vai dvijÃtipravaraæ tadà ÓÃpabhayÃn n­pa 03,289.020a tatas tÃm anavadyÃÇgÅæ grÃhayÃm Ãsa vai dvija÷ 03,289.020c mantragrÃmaæ tadà rÃjann atharvaÓirasi Órutam 03,289.021a taæ pradÃya tu rÃjendra kuntibhojam uvÃca ha 03,289.021c u«ito 'smi sukhaæ rÃjan kanyayà parito«ita÷ 03,289.022a tava gehe suvihita÷ sadà supratipÆjita÷ 03,289.022c sÃdhayi«yÃmahe tÃvad ity uktvÃntaradhÅyata 03,289.023a sa tu rÃjà dvijaæ d­«Âvà tatraivÃntarhitaæ tadà 03,289.023c babhÆva vismayÃvi«Âa÷ p­thÃæ ca samapÆjayat 03,290.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,290.001a gate tasmin dvijaÓre«Âhe kasmiæÓ cit kÃlaparyaye 03,290.001c cintayÃm Ãsa sà kanyà mantragrÃmabalÃbalam 03,290.002a ayaæ vai kÅd­Óas tena mama datto mahÃtmanà 03,290.002c mantragrÃmo balaæ tasya j¤Ãsye nÃticirÃd iva 03,290.003a evaæ saæcintayantÅ sà dadarÓartuæ yad­cchayà 03,290.003c vrŬità sÃbhavad bÃlà kanyÃbhÃve rajasvalà 03,290.003d*1339_01 tato harmyatalasthà sà mahÃrhaÓayanocità 03,290.004a athodyantaæ sahasrÃæÓuæ p­thà dÅptaæ dadarÓa ha 03,290.004b*1340_01 tatra baddhamanod­«Âir abhavat sà samudhyamà 03,290.004c na tatarpa ca rÆpeïa bhÃno÷ saædhyÃgatasya sà 03,290.005a tasyà d­«Âir abhÆd divyà sÃpaÓyad divyadarÓanam 03,290.005c Ãmuktakavacaæ devaæ kuï¬alÃbhyÃæ vibhÆ«itam 03,290.006a tasyÃ÷ kautÆhalaæ tv ÃsÅn mantraæ prati narÃdhipa 03,290.006c ÃhvÃnam akarot sÃtha tasya devasya bhÃminÅ 03,290.007a prÃïÃn upasp­Óya tadà ÃjuhÃva divÃkaram 03,290.007c ÃjagÃma tato rÃjaæs tvaramÃïo divÃkara÷ 03,290.008a madhupiÇgo mahÃbÃhu÷ kambugrÅvo hasann iva 03,290.008c aÇgadÅ baddhamukuÂo diÓa÷ prajvÃlayann iva 03,290.009a yogÃt k­tvà dvidhÃtmÃnam ÃjagÃma tatÃpa ca 03,290.009c Ãbabhëe tata÷ kuntÅæ sÃmnà paramavalgunà 03,290.010a Ãgato 'smi vaÓaæ bhadre tava mantrabalÃtk­ta÷ 03,290.010c kiæ karomy avaÓo rÃj¤i brÆhi kartà tad asmi te 03,290.011 kunty uvÃca 03,290.011a gamyatÃæ bhagavaæs tatra yato 'si samupÃgata÷ 03,290.011c kautÆhalÃt samÃhÆta÷ prasÅda bhagavann iti 03,290.012 sÆrya uvÃca 03,290.012a gami«ye 'haæ yathà mÃæ tvaæ bravÅ«i tanumadhyame 03,290.012c na tu devaæ samÃhÆya nyÃyyaæ pre«ayituæ v­thà 03,290.013a tavÃbhisaædhi÷ subhage sÆryÃt putro bhaved iti 03,290.013c vÅryeïÃpratimo loke kavacÅ kuï¬alÅti ca 03,290.014a sà tvam ÃtmapradÃnaæ vai kuru«va gajagÃmini 03,290.014c utpatsyati hi putras te yathÃsaækalpam aÇgane 03,290.015a atha gacchÃmy ahaæ bhadre tvayÃsaægamya susmite 03,290.015b*1341_01 yadi tvaæ vacanaæ nÃdya kari«yasi mama priyam 03,290.015c ÓapsyÃmi tvÃm ahaæ kruddho brÃhmaïaæ pitaraæ ca te 03,290.016a tvatk­te tÃn pradhak«yÃmi sarvÃn api na saæÓaya÷ 03,290.016c pitaraæ caiva te mƬhaæ yo na vetti tavÃnayam 03,290.017a tasya ca brÃhmaïasyÃdya yo 'sau mantram adÃt tava 03,290.017c ÓÅlav­ttam avij¤Ãya dhÃsyÃmi vinayaæ param 03,290.018a ete hi vibudhÃ÷ sarve puraædaramukhà divi 03,290.018c tvayà pralabdhaæ paÓyanti smayanta iva bhÃmini 03,290.019a paÓya cainÃn suragaïÃn divyaæ cak«ur idaæ hi te 03,290.019c pÆrvam eva mayà dattaæ d­«Âavaty asi yena mÃm 03,290.020 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,290.020a tato 'paÓyat tridaÓÃn rÃjaputrÅ; sarvÃn eva sve«u dhi«ïye«u khasthÃn 03,290.020c prabhÃsantaæ bhÃnumantaæ mahÃntaæ; yathÃdityaæ rocamÃnaæ tathaiva 03,290.021a sà tÃn d­«Âvà vrŬamÃneva bÃlÃ; sÆryaæ devÅ vacanaæ prÃha bhÅtà 03,290.021c gaccha tvaæ vai gopate svaæ vimÃnaæ; kanyÃbhÃvÃd du÷kha e«opacÃra÷ 03,290.022a pità mÃtà guravaÓ caiva ye 'nye; dehasyÃsya prabhavanti pradÃne 03,290.022c nÃhaæ dharmaæ lopayi«yÃmi loke; strÅïÃæ v­ttaæ pÆjyate deharak«Ã 03,290.023a mayà mantrabalaæ j¤Ãtum ÃhÆtas tvaæ vibhÃvaso 03,290.023c bÃlyÃd bÃleti k­tvà tat k«antum arhasi me vibho 03,290.024 sÆrya uvÃca 03,290.024a bÃleti k­tvÃnunayaæ tavÃhaæ; dadÃni nÃnyÃnunayaæ labheta 03,290.024c ÃtmapradÃnaæ kuru kuntikanye; ÓÃntis tavaivaæ hi bhavec ca bhÅru 03,290.025a na cÃpi yuktaæ gantuæ hi mayà mithyÃk­tena vai 03,290.025b*1342_01 asametya tvayà bhÅru mantrÃhÆtena bhÃvini 03,290.025c gami«yÃmy anavadyÃÇgi loke samavahÃsyatÃm 03,290.025d*1343_01 gaccheyam evaæ suÓroïi gato 'haæ vai nirÃk­ta÷ 03,290.025e sarve«Ãæ vibudhÃnÃæ ca vaktavya÷ syÃm ahaæ Óubhe 03,290.026a sà tvaæ mayà samÃgaccha putraæ lapsyasi mÃd­Óam 03,290.026c viÓi«Âà sarvaloke«u bhavi«yasi ca bhÃmini 03,291.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,291.001a sà tu kanyà bahuvidhaæ bruvantÅ madhuraæ vaca÷ 03,291.001c anunetuæ sahasrÃæÓuæ na ÓaÓÃka manasvinÅ 03,291.002a na ÓaÓÃka yadà bÃlà pratyÃkhyÃtuæ tamonudam 03,291.002c bhÅtà ÓÃpÃt tato rÃjan dadhyau dÅrgham athÃntaram 03,291.003a anÃgasa÷ pitu÷ ÓÃpo brÃhmaïasya tathaiva ca 03,291.003c mannimitta÷ kathaæ na syÃt kruddhÃd asmÃd vibhÃvaso÷ 03,291.004a bÃlenÃpi satà mohÃd bh­Óaæ sÃpahnavÃny api 03,291.004c nÃtyÃsÃdayitavyÃni tejÃæsi ca tapÃæsi ca 03,291.005a sÃham adya bh­Óaæ bhÅtà g­hÅtà ca kare bh­Óam 03,291.005c kathaæ tv akÃryaæ kuryÃæ vai pradÃnaæ hy Ãtmana÷ svayam 03,291.006a saivaæ ÓÃpaparitrastà bahu cintayatÅ tadà 03,291.006c mohenÃbhiparÅtÃÇgÅ smayamÃnà puna÷ puna÷ 03,291.007a taæ devam abravÅd bhÅtà bandhÆnÃæ rÃjasattama 03,291.007c vrŬÃvihvalayà vÃcà ÓÃpatrastà viÓÃæ pate 03,291.008 kunty uvÃca 03,291.008a pità me dhriyate deva mÃtà cÃnye ca bÃndhavÃ÷ 03,291.008c na te«u dhriyamÃïe«u vidhilopo bhaved ayam 03,291.009a tvayà me saægamo deva yadi syÃd vidhivarjita÷ 03,291.009c mannimittaæ kulasyÃsya loke kÅrtir naÓet tata÷ 03,291.010a atha và dharmam etaæ tvaæ manyase tapatÃæ vara 03,291.010c ­te pradÃnÃd bandhubhyas tava kÃmaæ karomy aham 03,291.011a ÃtmapradÃnaæ durdhar«a tava k­tvà satÅ tv aham 03,291.011c tvayi dharmo yaÓaÓ caiva kÅrtir ÃyuÓ ca dehinÃm 03,291.012 sÆrya uvÃca 03,291.012a na te pità na te mÃtà guravo và Óucismite 03,291.012c prabhavanti varÃrohe bhadraæ te Ó­ïu me vaca÷ 03,291.013a sarvÃn kÃmayate yasmÃt kaner dhÃtoÓ ca bhÃmini 03,291.013c tasmÃt kanyeha suÓroïi svatantrà varavarïini 03,291.014a nÃdharmaÓ carita÷ kaÓ cit tvayà bhavati bhÃmini 03,291.014c adharmaæ kuta evÃhaæ careyaæ lokakÃmyayà 03,291.015a anÃv­tÃ÷ striya÷ sarvà narÃÓ ca varavarïini 03,291.015c svabhÃva e«a lokÃnÃæ vikÃro 'nya iti sm­ta÷ 03,291.016a sà mayà saha saægamya puna÷ kanyà bhavi«yasi 03,291.016c putraÓ ca te mahÃbÃhur bhavi«yati mahÃyaÓÃ÷ 03,291.017 kunty uvÃca 03,291.017a yadi putro mama bhavet tvatta÷ sarvatamopaha 03,291.017c kuï¬alÅ kavacÅ ÓÆro mahÃbÃhur mahÃbala÷ 03,291.017d*1344_01 tigmaraÓme mahÃbÃho saægami«ye duhÃ[read rÃ]sada 03,291.017d*1345_01 astu me saægamo deva anena samayena te 03,291.018 sÆrya uvÃca 03,291.018a bhavi«yati mahÃbÃhu÷ kuï¬alÅ divyavarmabh­t 03,291.018c ubhayaæ cÃm­tamayaæ tasya bhadre bhavi«yati 03,291.019 kunty uvÃca 03,291.019a yady etad am­tÃd asti kuï¬ale varma cottamam 03,291.019c mama putrasya yaæ vai tvaæ matta utpÃdayi«yasi 03,291.020a astu me saægamo deva yathoktaæ bhagavaæs tvayà 03,291.020c tvadvÅryarÆpasattvaujà dharmayukto bhavet sa ca 03,291.021 sÆrya uvÃca 03,291.021a adityà kuï¬ale rÃj¤i datte me mattakÃÓini 03,291.021c te 'sya dÃsyÃmi vai bhÅru varma caivedam uttamam 03,291.022 p­thovÃca 03,291.022a paramaæ bhagavan deva saægami«ye tvayà saha 03,291.022c yadi putro bhaved evaæ yathà vadasi gopate 03,291.023 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,291.023a tathety uktvà tu tÃæ kuntÅm ÃviveÓa vihaægama÷ 03,291.023c svarbhÃnuÓatrur yogÃtmà nÃbhyÃæ pasparÓa caiva tÃm 03,291.024a tata÷ sà vihvalevÃsÅt kanyà sÆryasya tejasà 03,291.024c papÃtÃtha ca sà devÅ Óayane mƬhacetanà 03,291.025 sÆrya uvÃca 03,291.025a sÃdhayi«yÃmi suÓroïi putraæ vai janayi«yasi 03,291.025c sarvaÓastrabh­tÃæ Óre«Âhaæ kanyà caiva bhavi«yasi 03,291.026 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,291.026a tata÷ sà vrŬità bÃlà tadà sÆryam athÃbravÅt 03,291.026c evam astv iti rÃjendra prasthitaæ bhÆrivarcasam 03,291.027a iti smoktà kuntirÃjÃtmajà sÃ; vivasvantaæ yÃcamÃnà salajjà 03,291.027c tasmin puïye ÓayanÅye papÃta; mohÃvi«Âà bhajyamÃnà lateva 03,291.028a tÃæ tigmÃæÓus tejasà mohayitvÃ; yogenÃvi«yÃtmasaæsthÃæ cakÃra 03,291.028c na caivainÃæ dÆ«ayÃm Ãsa bhÃnu÷; saæj¤Ãæ lebhe bhÆya evÃtha bÃlà 03,292.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,292.001a tato garbha÷ samabhavat p­thÃyÃ÷ p­thivÅpate 03,292.001c Óukle daÓottare pak«e tÃrÃpatir ivÃmbare 03,292.002a sà bÃndhavabhayÃd bÃlà taæ garbhaæ vinigÆhatÅ 03,292.002c dhÃrayÃm Ãsa suÓroïÅ na cainÃæ bubudhe jana÷ 03,292.003a na hi tÃæ veda nÃry anyà kà cid dhÃtreyikÃm ­te 03,292.003c kanyÃpuragatÃæ bÃlÃæ nipuïÃæ parirak«aïe 03,292.004a tata÷ kÃlena sà garbhaæ su«uve varavarïinÅ 03,292.004c kanyaiva tasya devasya prasÃdÃd amaraprabham 03,292.005a tathaiva baddhakavacaæ kanakojjvalakuï¬alam 03,292.005c haryak«aæ v­«abhaskandhaæ yathÃsya pitaraæ tathà 03,292.006a jÃtamÃtraæ ca taæ garbhaæ dhÃtryà saæmantrya bhÃminÅ 03,292.006b*1346_01 utsra«ÂukÃmà taæ garbhaæ kÃrayÃm Ãsa bhÃrata 03,292.006b*1346_02 ma¤jÆ«Ãæ Óilpibhis tÆrïaæ sunaddhÃæ suprati«ÂhitÃm 03,292.006b*1346_03 plavair bahuvidhair baddhÃæ plavanÃrthaæ jale n­pa 03,292.006b*1346_04 ajinair m­dubhiÓ caiva saæstÅrïaÓayanÃæ tathà 03,292.006c ma¤jÆ«ÃyÃm avadadhe svÃstÅrïÃyÃæ samantata÷ 03,292.007a madhÆcchi«ÂasthitÃyÃæ sà sukhÃyÃæ rudatÅ tathà 03,292.007c Ólak«ïÃyÃæ supidhÃnÃyÃm aÓvanadyÃm avÃs­jat 03,292.008a jÃnatÅ cÃpy akartavyaæ kanyÃyà garbhadhÃraïam 03,292.008c putrasnehena rÃjendra karuïaæ paryadevayat 03,292.009a samuts­jantÅ ma¤jÆ«Ãm aÓvanadyÃs tadà jale 03,292.009c uvÃca rudatÅ kuntÅ yÃni vÃkyÃni tac ch­ïu 03,292.010a svasti te 'stv Ãntarik«ebhya÷ pÃrthivebhyaÓ ca putraka 03,292.010c divyebhyaÓ caiva bhÆtebhyas tathà toyacarÃÓ ca ye 03,292.011a ÓivÃs te santu panthÃno mà ca te paripanthina÷ 03,292.011c ÃgamÃÓ ca tathà putra bhavantv adrohacetasa÷ 03,292.012a pÃtu tvÃæ varuïo rÃjà salile salileÓvara÷ 03,292.012c antarik«e 'ntarik«astha÷ pavana÷ sarvagas tathà 03,292.013a pità tvÃæ pÃtu sarvatra tapanas tapatÃæ vara÷ 03,292.013c yena datto 'si me putra divyena vidhinà kila 03,292.014a Ãdityà vasavo rudrÃ÷ sÃdhyà viÓve ca devatÃ÷ 03,292.014c marutaÓ ca sahendreïa diÓaÓ ca sadigÅÓvarÃ÷ 03,292.015a rak«antu tvÃæ surÃ÷ sarve same«u vi«ame«u ca 03,292.015c vetsyÃmi tvÃæ videÓe 'pi kavacenopasÆcitam 03,292.016a dhanyas te putra janako devo bhÃnur vibhÃvasu÷ 03,292.016c yas tvÃæ drak«yati divyena cak«u«Ã vÃhinÅgatam 03,292.017a dhanyà sà pramadà yà tvÃæ putratve kalpayi«yati 03,292.017c yasyÃs tvaæ t­«ita÷ putra stanaæ pÃsyasi devaja 03,292.018a ko nu svapnas tayà d­«Âo yà tvÃm Ãdityavarcasam 03,292.018c divyavarmasamÃyuktaæ divyakuï¬alabhÆ«itam 03,292.019a padmÃyataviÓÃlÃk«aæ padmatÃmratalojjvalam 03,292.019c sulalÃÂaæ sukeÓÃntaæ putratve kalpayi«yati 03,292.020a dhanyà drak«yanti putra tvÃæ bhÆmau saæsarpamÃïakam 03,292.020c avyaktakalavÃkyÃni vadantaæ reïuguïÂhitam 03,292.021a dhanyà drak«yanti putra tvÃæ punar yauvanage mukhe 03,292.021c himavadvanasaæbhÆtaæ siæhaæ kesariïaæ yathà 03,292.022a evaæ bahuvidhaæ rÃjan vilapya karuïaæ p­thà 03,292.022c avÃs­jata ma¤jÆ«Ãm aÓvanadyÃs tadà jale 03,292.023a rudatÅ putraÓokÃrtà niÓÅthe kamalek«aïà 03,292.023c dhÃtryà saha p­thà rÃjan putradarÓanalÃlasà 03,292.024a visarjayitvà ma¤jÆ«Ãæ saæbodhanabhayÃt pitu÷ 03,292.024c viveÓa rÃjabhavanaæ puna÷ ÓokÃturà tata÷ 03,292.025a ma¤jÆ«Ã tv aÓvanadyÃ÷ sà yayau carmaïvatÅæ nadÅm 03,292.025c carmaïvatyÃÓ ca yamunÃæ tato gaÇgÃæ jagÃma ha 03,292.026a gaÇgÃyÃ÷ sÆtavi«ayaæ campÃm abhyÃyayau purÅm 03,292.026c sa ma¤jÆ«Ãgato garbhas taraÇgair uhyamÃnaka÷ 03,292.027a am­tÃd utthitaæ divyaæ tat tu varma sakuï¬alam 03,292.027c dhÃrayÃm Ãsa taæ garbhaæ daivaæ ca vidhinirmitam 03,293.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,293.001a etasminn eva kÃle tu dh­tarëÂrasya vai sakhà 03,293.001c sÆto 'dhiratha ity eva sadÃro jÃhnavÅæ yayau 03,293.002a tasya bhÃryÃbhavad rÃjan rÆpeïÃsad­ÓÅ bhuvi 03,293.002c rÃdhà nÃma mahÃbhÃgà na sà putram avindata 03,293.002e apatyÃrthe paraæ yatnam akaroc ca viÓe«ata÷ 03,293.003a sà dadarÓÃtha ma¤jÆ«Ãm uhyamÃnÃæ yad­cchayà 03,293.003c dattarak«ÃpratisarÃm anvÃlabhanaÓobhitÃm 03,293.003e ÆrmÅtaraÇgair jÃhnavyÃ÷ samÃnÅtÃm upahvaram 03,293.003f*1347_01 vivartamÃnÃæ bahuÓa÷ puna÷ punar itas tata÷ 03,293.003f*1347_02 tata÷ sà vÃyunà rÃjan srotasà ca balÅyasà 03,293.003f*1347_03 upÃnÅtà yata÷ sÆta÷ sabhÃryo jalam ÃÓrita÷ 03,293.004a sà tÃæ kautÆhalÃt prÃptÃæ grÃhayÃm Ãsa bhÃminÅ 03,293.004c tato nivedayÃm Ãsa sÆtasyÃdhirathasya vai 03,293.005a sa tÃm uddh­tya ma¤jÆ«Ãm utsÃrya jalam antikÃt 03,293.005c yantrair udghÃÂayÃm Ãsa so 'paÓyat tatra bÃlakam 03,293.006a taruïÃdityasaækÃÓaæ hemavarmadharaæ tathà 03,293.006c m­«Âakuï¬alayuktena vadanena virÃjatà 03,293.006d*1348_01 parimlÃnamukhaæ bÃlaæ rudantaæ k«udhitaæ bh­Óam 03,293.006d*1348_02 sa taæ paramayà lak«myà d­«Âvà yuktaæ varÃtmajam 03,293.007a sa sÆto bhÃryayà sÃrdhaæ vismayotphullalocana÷ 03,293.007c aÇkam Ãropya taæ bÃlaæ bhÃryÃæ vacanam abravÅt 03,293.008a idam atyadbhutaæ bhÅru yato jÃto 'smi bhÃmini 03,293.008c d­«ÂavÃn devagarbho 'yaæ manye 'smÃn samupÃgata÷ 03,293.009a anapatyasya putro 'yaæ devair datto dhruvaæ mama 03,293.009c ity uktvà taæ dadau putraæ rÃdhÃyai sa mahÅpate 03,293.010a pratijagrÃha taæ rÃdhà vidhivad divyarÆpiïam 03,293.010c putraæ kamalagarbhÃbhaæ devagarbhaæ Óriyà v­tam 03,293.010d*1349_01 stanyaæ samÃsravac cÃsyà daivÃd ity atha niÓcaya÷ 03,293.011a pupo«a cainaæ vidhivad vav­dhe sa ca vÅryavÃn 03,293.011c tata÷ prabh­ti cÃpy anye prÃbhavann aurasÃ÷ sutÃ÷ 03,293.011d*1350_01 nÃmakarma ca cakrÃte kuï¬ale tasya d­Óyate 03,293.011d*1350_02 karïa ity eva taæ bÃlaæ d­«Âvà karïaæ sakuï¬alam 03,293.012a vasuvarmadharaæ d­«Âvà taæ bÃlaæ hemakuï¬alam 03,293.012c nÃmÃsya vasu«eïeti tataÓ cakrur dvijÃtaya÷ 03,293.013a evaæ sa sÆtaputratvaæ jagÃmÃmitavikrama÷ 03,293.013c vasu«eïa iti khyÃto v­«a ity eva ca prabhu÷ 03,293.014a sa jye«Âhaputra÷ sÆtasya vav­dhe 'Çge«u vÅryavÃn 03,293.014c cÃreïa viditaÓ cÃsÅt p­thÃyà divyavarmabh­t 03,293.015a sÆtas tv adhiratha÷ putraæ viv­ddhaæ samaye tata÷ 03,293.015c d­«Âvà prasthÃpayÃm Ãsa puraæ vÃraïasÃhvayam 03,293.016a tatropasadanaæ cakre droïasye«vastrakarmaïi 03,293.016c sakhyaæ duryodhanenaivam agacchat sa ca vÅryavÃn 03,293.017a droïÃt k­pÃc ca rÃmÃc ca so 'stragrÃmaæ caturvidham 03,293.017c labdhvà loke 'bhavat khyÃta÷ parame«vÃsatÃæ gata÷ 03,293.018a saædhÃya dhÃrtarëÂreïa pÃrthÃnÃæ vipriye sthita÷ 03,293.018c yoddhum ÃÓaæsate nityaæ phalgunena mahÃtmanà 03,293.019a sadà hi tasya spardhÃsÅd arjunena viÓÃæ pate 03,293.019c arjunasya ca karïena yato d­«Âo babhÆva sa÷ 03,293.019d*1351_01 etad guhyaæ mahÃrÃja sÆryasyÃsÅn na saæÓaya÷ 03,293.019d*1351_02 ya÷ sÆryasaæbhava÷ karïa÷ kuntyÃæ sÆtakule tadà 03,293.020a taæ tu kuï¬alinaæ d­«Âvà varmaïà ca samanvitam 03,293.020c avadhyaæ samare matvà paryatapyad yudhi«Âhira÷ 03,293.021a yadà tu karïo rÃjendra bhÃnumantaæ divÃkaram 03,293.021c stauti madhyaædine prÃpte präjali÷ salile sthita÷ 03,293.022a tatrainam upati«Âhanti brÃhmaïà dhanahetava÷ 03,293.022c nÃdeyaæ tasya tatkÃle kiæ cid asti dvijÃti«u 03,293.022d*1352_01 etasminn eva kÃle tu pÃï¬avÃnÃæ hite rata÷ 03,293.023a tam indro brÃhmaïo bhÆtvà bhik«Ãæ dehÅty upasthita÷ 03,293.023c svÃgataæ ceti rÃdheyas tam atha pratyabhëata 03,294.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.001a devarÃjam anuprÃptaæ brÃhmaïacchadmanà v­«a÷ 03,294.001c d­«Âvà svÃgatam ity Ãha na bubodhÃsya mÃnasam 03,294.002a hiraïyakaïÂhÅ÷ pramadà grÃmÃn và bahugokulÃn 03,294.002c kiæ dadÃnÅti taæ vipram uvÃcÃdhirathis tata÷ 03,294.003 brÃhmaïa uvÃca 03,294.003a hiraïyakaïÂhya÷ pramadà yac cÃnyat prÅtivardhanam 03,294.003c nÃhaæ dattam ihecchÃmi tadarthibhya÷ pradÅyatÃm 03,294.004a yad etat sahajaæ varma kuï¬ale ca tavÃnagha 03,294.004c etad utk­tya me dehi yadi satyavrato bhavÃn 03,294.005a etad icchÃmy ahaæ k«ipraæ tvayà dattaæ paraætapa 03,294.005c e«a me sarvalÃbhÃnÃæ lÃbha÷ paramako mata÷ 03,294.006 karïa uvÃca 03,294.006a avaniæ pramadà gÃÓ ca nirvÃpaæ bahuvÃr«ikam 03,294.006c tat te vipra pradÃsyÃmi na tu varma na kuï¬ale 03,294.007 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.007a evaæ bahuvidhair vÃkyair yÃcyamÃna÷ sa tu dvija÷ 03,294.007c karïena bharataÓre«Âha nÃnyaæ varam ayÃcata 03,294.008a sÃntvitaÓ ca yathÃÓakti pÆjitaÓ ca yathÃvidhi 03,294.008c naivÃnyaæ sa dvijaÓre«Âha÷ kÃmayÃm Ãsa vai varam 03,294.009a yadà nÃnyaæ prav­ïute varaæ vai dvijasattama÷ 03,294.009b*1353_01 vinÃsya sahajaæ varma kuï¬ale ca viÓÃæ pate 03,294.009c tadainam abravÅd bhÆyo rÃdheya÷ prahasann iva 03,294.010a sahajaæ varma me vipra kuï¬ale cÃm­todbhave 03,294.010c tenÃvadhyo 'smi loke«u tato naitad dadÃmy aham 03,294.011a viÓÃlaæ p­thivÅrÃjyaæ k«emaæ nihatakaïÂakam 03,294.011c pratig­hïÅ«va mattas tvaæ sÃdhu brÃhmaïapuægava 03,294.012a kuï¬alÃbhyÃæ vimukto 'haæ varmaïà sahajena ca 03,294.012c gamanÅyo bhavi«yÃmi ÓatrÆïÃæ dvijasattama 03,294.013a yadà nÃnyaæ varaæ vavre bhagavÃn pÃkaÓÃsana÷ 03,294.013c tata÷ prahasya karïas taæ punar ity abravÅd vaca÷ 03,294.014a vidito devadeveÓa prÃg evÃsi mama prabho 03,294.014c na tu nyÃyyaæ mayà dÃtuæ tava Óakra v­thà varam 03,294.015a tvaæ hi deveÓvara÷ sÃk«Ãt tvayà deyo varo mama 03,294.015c anye«Ãæ caiva bhÆtÃnÃm ÅÓvaro hy asi bhÆtak­t 03,294.016a yadi dÃsyÃmi te deva kuï¬ale kavacaæ tathà 03,294.016c vadhyatÃm upayÃsyÃmi tvaæ ca ÓakrÃvahÃsyatÃm 03,294.017a tasmÃd vinimayaæ k­tvà kuï¬ale varma cottamam 03,294.017c harasva Óakra kÃmaæ me na dadyÃm aham anyathà 03,294.018 Óakra uvÃca 03,294.018a vidito 'haæ rave÷ pÆrvam Ãyann eva tavÃntikam 03,294.018c tena te sarvam ÃkhyÃtam evam etan na saæÓaya÷ 03,294.019a kÃmam astu tathà tÃta tava karïa yathecchasi 03,294.019c varjayitvà tu me vajraæ prav­ïÅ«va yad icchasi 03,294.020 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.020a tata÷ karïa÷ prah­«Âas tu upasaægamya vÃsavam 03,294.020c amoghÃæ Óaktim abhyetya vavre saæpÆrïamÃnasa÷ 03,294.021 karïa uvÃca 03,294.021a varmaïà kuï¬alÃbhyÃæ ca Óaktiæ me dehi vÃsava 03,294.021c amoghÃæ ÓatrusaæghÃnÃæ ghÃtanÅæ p­tanÃmukhe 03,294.022 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.022a tata÷ saæcintya manasà muhÆrtam iva vÃsava÷ 03,294.022c Óaktyarthaæ p­thivÅpÃla karïaæ vÃkyam athÃbravÅt 03,294.023a kuï¬ale me prayacchasva varma caiva ÓarÅrajam 03,294.023c g­hÃïa karïa Óaktiæ tvam anena samayena me 03,294.024a amoghà hanti ÓataÓa÷ ÓatrÆn mama karacyutà 03,294.024c punaÓ ca pÃïim abhyeti mama daityÃn vinighnata÷ 03,294.025a seyaæ tava karaæ prÃpya hatvaikaæ ripum Ærjitam 03,294.025c garjantaæ pratapantaæ ca mÃm evai«yati sÆtaja 03,294.026 karïa uvÃca 03,294.026a ekam evÃham icchÃmi ripuæ hantuæ mahÃhave 03,294.026c garjantaæ pratapantaæ ca yato mama bhayaæ bhavet 03,294.027 indra uvÃca 03,294.027a ekaæ hani«yasi ripuæ garjantaæ balinaæ raïe 03,294.027c tvaæ tu yaæ prÃrthayasy ekaæ rak«yate sa mahÃtmanà 03,294.028a yam Ãhur vedavidvÃæso varÃham ajitaæ harim 03,294.028c nÃrÃyaïam acintyaæ ca tena k­«ïena rak«yate 03,294.029 karïa uvÃca 03,294.029*1354_01 evam etad yathÃttha tvaæ dÃnavÃnÃæ ni«Ædana 03,294.029*1354_02 vadhi«yÃmi raïe Óatruæ yo me sthÃtà pura÷sara÷ 03,294.029a evam apy astu bhagavann ekavÅravadhe mama 03,294.029c amoghà pravarà Óaktir yena hanyÃæ pratÃpinam 03,294.030a utk­tya tu pradÃsyÃmi kuï¬ale kavacaæ ca te 03,294.030c nik­tte«u ca gÃtre«u na me bÅbhatsatà bhavet 03,294.031 indra uvÃca 03,294.031a na te bÅbhatsatà karïa bhavi«yati kathaæ cana 03,294.031c vraïaÓ cÃpi na gÃtre«u yas tvaæ nÃn­tam icchasi 03,294.032a yÃd­Óas te pitur varïas tejaÓ ca vadatÃæ vara 03,294.032c tÃd­Óenaiva varïena tvaæ karïa bhavità puna÷ 03,294.033a vidyamÃne«u Óastre«u yady amoghÃm asaæÓaye 03,294.033c pramatto mok«yase cÃpi tvayy evai«Ã pati«yati 03,294.034 karïa uvÃca 03,294.034a saæÓayaæ paramaæ prÃpya vimok«ye vÃsavÅm imÃm 03,294.034c yathà mÃm Ãttha Óakra tvaæ satyam etad bravÅmi te 03,294.035 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.035a tata÷ Óaktiæ prajvalitÃæ pratig­hya viÓÃæ pate 03,294.035c Óastraæ g­hÅtvà niÓitaæ sarvagÃtrÃïy ak­ntata 03,294.036a tato devà mÃnavà dÃnavÃÓ ca; nik­ntantaæ karïam ÃtmÃnam evam 03,294.036c d­«Âvà sarve siddhasaæghÃÓ ca nedur; na hy asyÃsÅd du÷khajo vai vikÃra÷ 03,294.037a tato divyà dundubhaya÷ praïedu÷; papÃtoccai÷ pu«pavar«aæ ca divyam 03,294.037c d­«Âvà karïaæ Óastrasaæk­ttagÃtraæ; muhuÓ cÃpi smayamÃnaæ n­vÅram 03,294.038a tataÓ chittvà kavacaæ divyam aÇgÃt; tathaivÃrdraæ pradadau vÃsavÃya 03,294.038c tathotk­tya pradadau kuï¬ale te; vaikartana÷ karmaïà tena karïa÷ 03,294.038d*1355_01 tato devo mudito vajrapÃïir 03,294.038d*1355_02 d­«Âvà karïaæ Óastranik­ttagÃtram 03,294.039a tata÷ Óakra÷ prahasan va¤cayitvÃ; karïaæ loke yaÓasà yojayitvà 03,294.039c k­taæ kÃryaæ pÃï¬avÃnÃæ hi mene; tata÷ paÓcÃd divam evotpapÃta 03,294.040a Órutvà karïaæ mu«itaæ dhÃrtarëÂrÃ; dÅnÃ÷ sarve bhagnadarpà ivÃsan 03,294.040c tÃæ cÃvasthÃæ gamitaæ sÆtaputraæ; Órutvà pÃrthà jah­«u÷ kÃnanasthÃ÷ 03,294.041 janamejaya uvÃca 03,294.041a kvasthà vÅrÃ÷ pÃï¬avÃs te babhÆvu÷; kutaÓ caitac chrutavanta÷ priyaæ te 03,294.041c kiæ vÃkÃr«ur dvÃdaÓe 'bde vyatÅte; tan me sarvaæ bhagavÃn vyÃkarotu 03,294.042 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,294.042a labdhvà k­«ïÃæ saindhavaæ drÃvayitvÃ; viprai÷ sÃrdhaæ kÃmyakÃd ÃÓramÃt te 03,294.042c mÃrkaï¬eyÃc chrutavanta÷ purÃïaæ; devar«ÅïÃæ caritaæ vistareïa 03,294.043a pratyÃjagmu÷ sarathÃ÷ sÃnuyÃtrÃ÷; sarvai÷ sÃrdhaæ sÆdapaurogavaiÓ ca 03,294.043c tata÷ puïyaæ dvaitavanaæ n­vÅrÃ; nistÅryograæ vanavÃsaæ samagram 03,295.001 janamejaya uvÃca 03,295.001a evaæ h­tÃyÃæ k­«ïÃyÃæ prÃpya kleÓam anuttamam 03,295.001c pratilabhya tata÷ k­«ïÃæ kim akurvata pÃï¬avÃ÷ 03,295.002 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,295.002*1356_01 sarve pu«paphalÃhÃrÃ÷ sarva eva mitÃÓanÃ÷ 03,295.002a evaæ h­tÃyÃæ k­«ïÃyÃæ prÃpya kleÓam anuttamam 03,295.002b*1357_01 pratilabhya tata÷ k­«ïÃæ yad akurvanta tac ch­ïu 03,295.002c vihÃya kÃmyakaæ rÃjà saha bhrÃt­bhir acyuta÷ 03,295.003a punar dvaitavanaæ ramyam ÃjagÃma yudhi«Âhira÷ 03,295.003c svÃdumÆlaphalaæ ramyaæ mÃrkaï¬eyÃÓramaæ prati 03,295.004a anuguptaphalÃhÃrÃ÷ sarva eva mitÃÓanÃ÷ 03,295.004c nyavasan pÃï¬avÃs tatra k­«ïayà saha bhÃrata 03,295.005a vasan dvaitavane rÃjà kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,295.005c bhÅmaseno 'rjunaÓ caiva mÃdrÅputrau ca pÃï¬avau 03,295.006a brÃhmaïÃrthe parÃkrÃntà dharmÃtmÃno yatavratÃ÷ 03,295.006c kleÓam Ãrchanta vipulaæ sukhodarkaæ paraætapÃ÷ 03,295.006d*1358_01 tasmin prativasantas te yat prÃpu÷ kurusattamÃ÷ 03,295.006d*1358_02 vane kleÓaæ sukhodarkaæ tat pravak«yÃmi tac ch­ïu 03,295.006d*1358_03 araïÅsahitaæ manthaæ brÃhmaïasya tapasvina÷ 03,295.006d*1358_04 m­gasya ghar«amÃïasya vi«Ãïe samasajjata 03,295.006d*1358_05 tad ÃdÃya gato rÃjaæs tvaramÃïo mahÃm­ga÷ 03,295.006d*1358_06 ÃÓramÃntarita÷ ÓÅghraæ plavamÃno mahÃjava÷ 03,295.006d*1358_07 hriyamÃïaæ tu taæ d­«Âvà sa vipra÷ kurusattama 03,295.006d*1358_08 tvarito 'bhyÃgamat tatra agnihotraparÅpsayà 03,295.006d*1359_01 te«Ãæ ca vasatÃæ tatra pÃï¬avÃnÃæ mahÃratham 03,295.007a ajÃtaÓatrum ÃsÅnaæ bhrÃt­bhi÷ sahitaæ vane 03,295.007b@030_0001 ÃjagÃma vane rÃjan durvÃsÃ÷ kopano dvija÷ 03,295.007b@030_0002 duryodhanapreritaÓ cÃ[pya]parÃhïe bubhuk«ita÷ 03,295.007b@030_0003 draupadyà sahite bhukte dharmarÃje yudhi«Âhire 03,295.007b@030_0004 tadà cintÃparÅtÃtmà dharmasÆnur janÃrdanam 03,295.007b@030_0005 cintayÃm Ãsa bhagavÃn ÃjagÃma tvarÃnvita÷ 03,295.007b@030_0006 gate durvÃsasi tadà gaÇgÃyÃæ snapanÃya ca 03,295.007b@030_0007 ÓÃkapatraæ tadà rÃjan bubhuje madhusÆdana÷ 03,295.007b@030_0008 t­ptÃæ trilokÅm ity uvÃca kÃruïyÃd bhaktavatsala÷ 03,295.007b@030_0009 durvÃsÃs tu«Âim Ãpanno h­«Âas tasmai Óivaæ dadau 03,295.007b@030_0010 mÃrkaï¬eyÃÓramÃsÅnaæ dharmarÃjaæ yudhi«Âhiram 03,295.007c Ãgamya brÃhmaïas tÆrïaæ saætapta idam abravÅt 03,295.008a araïÅsahitaæ mahyaæ samÃsaktaæ vanaspatau 03,295.008c m­gasya ghar«amÃïasya vi«Ãïe samasajjata 03,295.009a tad ÃdÃya gato rÃjaæs tvaramÃïo mahÃm­ga÷ 03,295.009c ÃÓramÃt tvarita÷ ÓÅghraæ plavamÃno mahÃjava÷ 03,295.010a tasya gatvà padaæ ÓÅghram ÃsÃdya ca mahÃm­gam 03,295.010c agnihotraæ na lupyeta tadÃnayata pÃï¬avÃ÷ 03,295.011a brÃhmaïasya vaca÷ Órutvà saætapto 'tha yudhi«Âhira÷ 03,295.011c dhanur ÃdÃya kaunteya÷ prÃdravad bhrÃt­bhi÷ saha 03,295.012a sannaddhà dhanvina÷ sarve prÃdravan narapuægavÃ÷ 03,295.012c brÃhmaïÃrthe yatantas te ÓÅghram anvagaman m­gam 03,295.013a karïinÃlÅkanÃrÃcÃn uts­janto mahÃrathÃ÷ 03,295.013c nÃvidhyan pÃï¬avÃs tatra paÓyanto m­gam antikÃt 03,295.014a te«Ãæ prayatamÃnÃnÃæ nÃd­Óyata mahÃm­ga÷ 03,295.014c apaÓyanto m­gaæ ÓrÃntà du÷khaæ prÃptà manasvina÷ 03,295.015a ÓÅtalacchÃyam ÃsÃdya nyagrodhaæ gahane vane 03,295.015c k«utpipÃsÃparÅtÃÇgÃ÷ pÃï¬avÃ÷ samupÃviÓan 03,295.016a te«Ãæ samupavi«ÂÃnÃæ nakulo du÷khitas tadà 03,295.016c abravÅd bhrÃtaraæ jye«Âham amar«Ãt kurusattama 03,295.017a nÃsmin kule jÃtu mamajja dharmo; na cÃlasyÃd arthalopo babhÆva 03,295.017c anuttarÃ÷ sarvabhÆte«u bhÆya÷; saæprÃptÃ÷ sma÷ saæÓayaæ kena rÃjan 03,296.001 yudhi«Âhira uvÃca 03,296.001a nÃpadÃm asti maryÃdà na nimittaæ na kÃraïam 03,296.001c dharmas tu vibhajaty atra ubhayo÷ puïyapÃpayo÷ 03,296.002 bhÅma uvÃca 03,296.002a prÃtikÃmy anayat k­«ïÃæ sabhÃyÃæ pre«yavat tadà 03,296.002c na mayà nihatas tatra tena prÃptÃ÷ sma saæÓayam 03,296.003 arjuna uvÃca 03,296.003a vÃcas tÅk«ïÃsthibhedinya÷ sÆtaputreïa bhëitÃ÷ 03,296.003c atitÅk«ïà mayà k«ÃntÃs tena prÃptÃ÷ sma saæÓayam 03,296.003d*1360_00 nakula uvÃca 03,296.003d*1360_01 dhÃrtarëÂrÃ÷ kutsayanto yan me na nihatÃs tadà 03,296.003d*1360_02 dyÆtakÃle mahÃrÃja tenemÃm Ãpadaæ gatÃ÷ 03,296.004 sahadeva uvÃca 03,296.004a Óakunis tvÃæ yadÃjai«Åd ak«adyÆtena bhÃrata 03,296.004c sa mayà na hatas tatra tena prÃptÃ÷ sma saæÓayam 03,296.005 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,296.005a tato yudhi«Âhiro rÃjà nakulaæ vÃkyam abravÅt 03,296.005c Ãruhya v­k«aæ mÃdreya nirÅk«asva diÓo daÓa 03,296.006a pÃnÅyam antike paÓya v­k«Ãn vÃpy udakÃÓrayÃn 03,296.006c ime hi bhrÃtara÷ ÓrÃntÃs tava tÃta pipÃsitÃ÷ 03,296.007a nakulas tu tathety uktvà ÓÅghram Ãruhya pÃdapam 03,296.007a*1361_01 **** **** bhrÃtur jye«Âhasya ÓÃsanÃt 03,296.007a*1361_02 tata utthÃya matimÃn 03,296.007c abravÅd bhrÃtaraæ jye«Âham abhivÅk«ya samantata÷ 03,296.008a paÓyÃmi bahulÃn rÃjan v­k«Ãn udakasaæÓrayÃn 03,296.008c sÃrasÃnÃæ ca nirhrÃdam atrodakam asaæÓayam 03,296.009a tato 'bravÅt satyadh­ti÷ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,296.009c gaccha saumya tata÷ ÓÅghraæ tÆrïaæ pÃnÅyam Ãnaya 03,296.010a nakulas tu tathety uktvà bhrÃtur jye«Âhasya ÓÃsanÃt 03,296.010c prÃdravad yatra pÃnÅyaæ ÓÅghraæ caivÃnvapadyata 03,296.011a sa d­«Âvà vimalaæ toyaæ sÃrasai÷ parivÃritam 03,296.011c pÃtukÃmas tato vÃcam antarik«Ãt sa ÓuÓruve 03,296.012a mà tÃta sÃhasaæ kÃr«År mama pÆrvaparigraha÷ 03,296.012c praÓnÃn uktvà tu mÃdreya tata÷ piba harasva ca 03,296.013a anÃd­tya tu tad vÃkyaæ nakula÷ supipÃsita÷ 03,296.013c apibac chÅtalaæ toyaæ pÅtvà ca nipapÃta ha 03,296.014a cirÃyamÃïe nakule kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,296.014c abravÅd bhrÃtaraæ vÅraæ sahadevam ariædamam 03,296.015a bhrÃtà cirÃyate tÃta sahadeva tavÃgraja÷ 03,296.015c taæ caivÃnaya sodaryaæ pÃnÅyaæ ca tvam Ãnaya 03,296.016a sahadevas tathety uktvà tÃæ diÓaæ pratyapadyata 03,296.016c dadarÓa ca hataæ bhÆmau bhrÃtaraæ nakulaæ tadà 03,296.017a bhrÃt­ÓokÃbhisaætaptas t­«ayà ca prapŬita÷ 03,296.017c abhidudrÃva pÃnÅyaæ tato vÃg abhyabhëata 03,296.018a mà tÃta sÃhasaæ kÃr«År mama pÆrvaparigraha÷ 03,296.018c praÓnÃn uktvà yathÃkÃmaæ tata÷ piba harasva ca 03,296.019a anÃd­tya tu tad vÃkyaæ sahadeva÷ pipÃsita÷ 03,296.019c apibac chÅtalaæ toyaæ pÅtvà ca nipapÃta ha 03,296.020a athÃbravÅt sa vijayaæ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,296.020c bhrÃtarau te ciragatau bÅbhatso ÓatrukarÓana 03,296.020e tau caivÃnaya bhadraæ te pÃnÅyaæ ca tvam Ãnaya 03,296.020f*1362_01 tvaæ hi nas tÃta sarve«Ãæ du÷khitÃnÃm apÃÓraya÷ 03,296.021a evam ukto gu¬ÃkeÓa÷ prag­hya saÓaraæ dhanu÷ 03,296.021c Ãmuktakha¬go medhÃvÅ tat sara÷ pratyapadyata 03,296.022a yata÷ puru«aÓÃrdÆlau pÃnÅyaharaïe gatau 03,296.022c tau dadarÓa hatau tatra bhrÃtarau ÓvetavÃhana÷ 03,296.022d*1363_01 vigatÃsÆ naravyÃghrau ÓayÃnau vasudhÃtale 03,296.023a prasuptÃv iva tau d­«Âvà narasiæha÷ sudu÷khita÷ 03,296.023c dhanur udyamya kaunteyo vyalokayata tad vanam 03,296.024a nÃpaÓyat tatra kiæ cit sa bhÆtaæ tasmin mahÃvane 03,296.024c savyasÃcÅ tata÷ ÓrÃnta÷ pÃnÅyaæ so 'bhyadhÃvata 03,296.025a abhidhÃvaæs tato vÃcam antarik«Ãt sa ÓuÓruve 03,296.025c kim ÃsÅd asi pÃnÅyaæ naitac chakyaæ balÃt tvayà 03,296.026a kaunteya yadi vai praÓnÃn mayoktÃn pratipatsyase 03,296.026c tata÷ pÃsyasi pÃnÅyaæ hari«yasi ca bhÃrata 03,296.027a vÃritas tv abravÅt pÃrtho d­ÓyamÃno nivÃraya 03,296.027c yÃvad bÃïair vinirbhinna÷ punar naivaæ vadi«yasi 03,296.028a evam uktvà tata÷ pÃrtha÷ Óarair astrÃnumantritai÷ 03,296.028c vavar«a tÃæ diÓaæ k­tsnÃæ Óabdavedhaæ ca darÓayan 03,296.029a karïinÃlÅkanÃrÃcÃn uts­jan bharatar«abha 03,296.029c anekair i«usaæghÃtair antarik«aæ vavar«a ha 03,296.029d*1364_01 so 'py ad­ÓyÃya bhÆtÃya nabhasy Ãmitatejase 03,296.029d*1364_02 utsasarja mahÃbÃhur bÃïajÃlaæ dhanaæjaya÷ 03,296.029d*1364_03 tatas tÃn i«usaæghÃtÃn gÃï¬Åvadhanu«aÓ cyutÃn 03,296.029d*1364_04 meghÃn k­tvà jahÃsoccais tad adbhutam ivÃbhavat 03,296.030 yak«a uvÃca 03,296.030a kiæ vighÃtena te pÃrtha praÓnÃn uktvà tata÷ piba 03,296.030c anuktvà tu tata÷ praÓnÃn pÅtvaiva na bhavi«yasi 03,296.030d*1365_01 evam uktas tata÷ pÃrtha÷ savyasÃcÅ dhanaæjaya÷ 03,296.031 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,296.031a sa tv amoghÃn i«Æn muktvà t­«ïayÃbhiprapŬita÷ 03,296.031c avij¤Ãyaiva tÃn praÓnÃn pÅtvaiva nipapÃta ha 03,296.032a athÃbravÅd bhÅmasenaæ kuntÅputro yudhi«Âhira÷ 03,296.032c nakula÷ sahadevaÓ ca bÅbhatsuÓ cÃparÃjita÷ 03,296.033a ciraæ gatÃs toyahetor na cÃgacchanti bhÃrata 03,296.033c tÃæÓ caivÃnaya bhadraæ te pÃnÅyaæ ca tvam Ãnaya 03,296.034a bhÅmasenas tathety uktvà tÃæ diÓaæ pratyapadyata 03,296.034c yatra te puru«avyÃghrà bhrÃtaro 'sya nipÃtitÃ÷ 03,296.035a tÃn d­«Âvà du÷khito bhÅmas t­«ayà ca prapŬita÷ 03,296.035c amanyata mahÃbÃhu÷ karma tad yak«arak«asÃm 03,296.035e sa cintayÃm Ãsa tadà yoddhavyaæ dhruvam adya me 03,296.036a pÃsyÃmi tÃvat pÃnÅyam iti pÃrtho v­kodara÷ 03,296.036c tato 'bhyadhÃvat pÃnÅyaæ pipÃsu÷ puru«ar«abha÷ 03,296.036d*1366_01 vÃg uvÃcÃtha suspa«Âam ad­Óyà pÃï¬unandanam 03,296.037 yak«a uvÃca 03,296.037a mà tÃta sÃhasaæ kÃr«År mama pÆrvaparigraha÷ 03,296.037c praÓnÃn uktvà tu kaunteya tata÷ piba harasva ca 03,296.038 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,296.038a evam uktas tato bhÅmo yak«eïÃmitatejasà 03,296.038c avij¤Ãyaiva tÃn praÓnÃn pÅtvaiva nipapÃta ha 03,296.038d*1367_01 tata÷ kuntÅsuto rÃjà dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,296.038d*1368_01 tataÓ ciragatÃn bhrÃtÌn atha j¤Ãtuæ yudhi«Âhira÷ 03,296.038d*1369_01 cirÃyamÃnÃn bahuÓa÷ puna÷ punar uvÃca ha 03,296.038d*1369_02 mÃdreyau kiæ cirÃyete gÃï¬ÅvÅ kiæ cirÃyate 03,296.038d*1369_03 mahÃbaladharas tatra kiæ nu bhÅmaÓ cirÃyate 03,296.038d*1369_04 gacchÃmy e«Ãæ padaæ dra«Âum iti k­tvà yudhi«Âhira÷ 03,296.039a tata÷ kuntÅsuto rÃjà vicintya puru«ar«abha÷ 03,296.039b*1370_01 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,296.039b*1370_01 ÃtmanÃtmÃnam etac ca cintayann idam abravÅt 03,296.039b*1370_02 tataÓ ciragatÃn bhrÃtÌn atha rÃjà yudhi«Âhira÷ 03,296.039b*1370_03 cirÃyamÃïÃn bahuÓa÷ puna÷ punar uvÃca ha 03,296.039b*1370_04 kiæ svid vanam idaæ dra«Âuæ kiæ svid d­«Âo m­go bhavet 03,296.039b*1370_05 prÃhasan và mahÃbhÆtaæ ÓaptÃs tenÃtha te 'patan 03,296.039b*1370_06 na paÓyanty atha và vÅrÃ÷ pÃnÅyaæ yatra te gatÃ÷ 03,296.039b*1370_07 anvi«adbhir vane toyaæ kÃlo 'yam iti pÃtita÷ 03,296.039b*1370_08 kiæ nu tat kÃraïaæ yena nÃyÃnti puru«ar«abhÃ÷ 03,296.039b*1370_09 gacchÃmy e«Ãæ padaæ dra«Âum iti k­tvà yudhi«Âhira÷ 03,296.039b*1371_00 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,296.039b*1371_01 evamÃdÅni vÃkyÃni vim­«an n­pasattama÷ 03,296.039c samutthÃya mahÃbÃhur dahyamÃnena cetasà 03,296.040a apetajananirgho«aæ praviveÓa mahÃvanam 03,296.040c rurubhiÓ ca varÃhaiÓ ca pak«ibhiÓ ca ni«evitam 03,296.041a nÅlabhÃsvaravarïaiÓ ca pÃdapair upaÓobhitam 03,296.041c bhramarair upagÅtaæ ca pak«ibhiÓ ca mahÃyaÓÃ÷ 03,296.041d*1372_01 m­duÓìvalasaækÅrïaæ bhÆmibhÃgaæ manoharam 03,296.042a sa gacchan kÃnane tasmin hemajÃlapari«k­tam 03,296.042c dadarÓa tat sara÷ ÓrÅmÃn viÓvakarmak­taæ yathà 03,296.043a upetaæ nalinÅjÃlai÷ sindhuvÃraiÓ ca vetasai÷ 03,296.043c ketakai÷ karavÅraiÓ ca pippalaiÓ caiva saæv­tam 03,296.043d*1373_01 tato dharmasuta÷ ÓrÅmÃn bhrÃt­darÓanalÃlasa÷ 03,296.043e ÓramÃrtas tad upÃgamya saro d­«ÂvÃtha vismita÷ 03,297.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,297.001a sa dadarÓa hatÃn bhrÃtÌæl lokapÃlÃn iva cyutÃn 03,297.001c yugÃnte samanuprÃpte ÓakrapratimagauravÃn 03,297.002a viprakÅrïadhanurbÃïaæ d­«Âvà nihatam arjunam 03,297.002c bhÅmasenaæ yamau cobhau nirvice«ÂÃn gatÃyu«a÷ 03,297.003a sa dÅrgham u«ïaæ ni÷Óvasya Óokabëpaparipluta÷ 03,297.003b@031_0001 tÃn d­«Âvà patitÃn bhrÃtÌn sarvÃæÓ cintÃsamanvita÷ 03,297.003b@031_0002 dharmaputro mahÃbÃhur vilalÃpa suvistaram 03,297.003b@031_0003 nanu tvayà mahÃbÃho pratij¤Ãtaæ v­kodara 03,297.003b@031_0004 suyodhanasya bhetsyÃmi gadayà sakthinÅ raïe 03,297.003b@031_0005 vyarthaæ tad adya me sarvaæ tvayi vÅre nipÃtite 03,297.003b@031_0006 mahÃtmani mahÃbÃho kurÆïÃæ kÅrtivardhane 03,297.003b@031_0007 manu«yasaæbhavà vÃco vidharmiïya÷ pratiÓrutÃ÷ 03,297.003b@031_0008 bhavatÃæ divyavÃcas tu tà bhavantu kathaæ m­«Ã 03,297.003b@031_0009 devÃÓ cÃpi yadÃvocan sÆtake tvÃæ dhanaæjaya 03,297.003b@031_0010 sahasrÃk«Ãd anavara÷ kunti putras taveti vai 03,297.003b@031_0011 uttare pÃriyÃtre ca jagbur bhÆtÃni sarvaÓa÷ 03,297.003b@031_0012 viprana«ÂÃæ Óriyaæ cai«Ãm Ãhartà punar a¤jasà 03,297.003b@031_0013 nÃsya jetà raïe kaÓ cid ajetà nai«a kasya cit 03,297.003b@031_0014 so 'yaæ m­tyuvaÓaæ yÃta÷ kathaæ ji«ïur mahÃbala÷ 03,297.003b@031_0015 ayaæ mamÃÓÃæ saæhatya Óete bhÆmau dhanaæjaya÷ 03,297.003b@031_0016 ÃÓritya yaæ vayaæ nÃthaæ du÷khÃny etÃni sehima 03,297.003b@031_0017 raïe 'pramattau vÅrau ca sadà Óatrunibarhaïau 03,297.003b@031_0018 kathaæ ripuvaÓaæ yÃtau kuntÅputrau mahÃbalau 03,297.003b@031_0019 yau sarvÃstrÃpratihatau bhÅmasenadhanaæjayau 03,297.003b@031_0020 aÓmasÃramayaæ nÆnaæ h­dayaæ mama durh­da÷ 03,297.003b@031_0021 yamau yad etau d­«ÂvÃdya patitau nÃvadÅryate 03,297.003b@031_0022 ÓÃstraj¤Ã deÓakÃlaj¤Ãs tapoyuktÃ÷ kriyÃnvitÃ÷ 03,297.003b@031_0023 ak­tvà sad­Óaæ karma kiæ Óedhvaæ puru«ar«abhÃ÷ 03,297.003b@031_0024 avik«ataÓarÅrÃÓ cÃpy apram­«ÂaÓarÃsanÃ÷ 03,297.003b@031_0025 asaæj¤Ã bhuvi saægamya kiæ Óedhvam aparÃjitÃ÷ 03,297.003b@031_0026 sÃnÆn ivÃdre÷ saæsuptÃn d­«Âvà bhrÃtÌn mahÃmati÷ 03,297.003b@031_0027 sukhaæ prasuptÃn prasvinna÷ khinna÷ ka«ÂÃæ daÓÃæ gata÷ 03,297.003b@031_0028 evam evedam ity uktvà dharmÃtmà sa nareÓvara÷ 03,297.003b@031_0029 ÓokasÃgaramadhyastho dadhyau kÃraïam Ãkula÷ 03,297.003b@031_0030 itikartavyatÃæ ceti deÓakÃlavibhÃgavit 03,297.003b@031_0031 nÃbhipede mahÃbÃhuÓ cintayÃno mahÃmati÷ 03,297.003b@031_0032 atha saæstabhya dharmÃtmà tadÃtmÃnaæ tapa÷suta÷ 03,297.003b@031_0033 evaæ vilapya bahudhà dharmaputro yudhi«Âhira÷ 03,297.003c buddhyà vicintayÃm Ãsa vÅrÃ÷ kena nipÃtitÃ÷ 03,297.004a nai«Ãæ ÓastraprahÃro 'sti padaæ nehÃsti kasya cit 03,297.004c bhÆtaæ mahad idaæ manye bhrÃtaro yena me hatÃ÷ 03,297.004e ekÃgraæ cintayi«yÃmi pÅtvà vetsyÃmi và jalam 03,297.004f*1374_01 bhrÃtÌïÃæ vyasanaæ ghoraæ samam eva mahÃtmanÃm 03,297.005a syÃt tu duryodhanenedam upÃæÓuvihitaæ k­tam 03,297.005c gÃndhÃrarÃjaracitaæ satataæ jihmabuddhinà 03,297.006a yasya kÃryam akÃryaæ và samam eva bhavaty uta 03,297.006c kas tasya viÓvased vÅro durmater ak­tÃtmana÷ 03,297.007a atha và puru«air gƬhai÷ prayogo 'yaæ durÃtmana÷ 03,297.007c bhaved iti mahÃbÃhur bahudhà samacintayat 03,297.007d*1375_01 ÃcÃryaæ kiæ nu vak«yÃmi k­paæ bhÅ«mam ahaæ nu kim 03,297.007d*1376_01 viduraæ kiæ nu vak«yÃmi b­haspatisamaæ naye 03,297.007d*1377_01 ambÃæ ca kiæ nu vak«yÃmi sadà du÷khasya bhÃginÅm 03,297.007d*1377_02 d­«Âvà mÃæ bhrÃt­bhir hÅnaæ p­cchantÅæ putrag­ddhinÅm 03,297.007d*1377_03 yadà tvaæ bhrÃt­bhi÷ sarvai÷ ÓakratulyaparÃkramai÷ 03,297.007d*1377_04 sÃrdhaæ vanaæ gato vÅrai÷ katham ekas tvam Ãgata÷ 03,297.008a tasyÃsÅn na vi«eïedam udakaæ dÆ«itaæ yathà 03,297.008b*1378_01 m­tÃnÃm api caite«Ãæ vik­taæ naiva jÃyate 03,297.008c mukhavarïÃ÷ prasannà me bhrÃtÌïÃm ity acintayat 03,297.009a ekaikaÓaÓ caughabalÃn imÃn puru«asattamÃn 03,297.009c ko 'nya÷ pratisamÃseta kÃlÃntakayamÃd ­te 03,297.010a etenÃdhyavasÃyena tat toyam avagìhavÃn 03,297.010c gÃhamÃnaÓ ca tat toyam antarik«Ãt sa ÓuÓruve 03,297.011 yak«a uvÃca 03,297.011a ahaæ baka÷ Óaivalamatsyabhak«o; mayà nÅtÃ÷ pretavaÓaæ tavÃnujÃ÷ 03,297.011c tvaæ pa¤camo bhavità rÃjaputra; na cet praÓnÃn p­cchato vyÃkaro«i 03,297.012a mà tÃta sÃhasaæ kÃr«År mama pÆrvaparigraha÷ 03,297.012c praÓnÃn uktvà tu kaunteya tata÷ piba harasva ca 03,297.013 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.013a rudrÃïÃæ và vasÆnÃæ và marutÃæ và pradhÃnabhÃk 03,297.013c p­cchÃmi ko bhavÃn devo naitac chakuninà k­tam 03,297.014a himavÃn pÃriyÃtraÓ ca vindhyo malaya eva ca 03,297.014c catvÃra÷ parvatÃ÷ kena pÃtità bhuvi tejasà 03,297.015a atÅva te mahat karma k­taæ balavatÃæ vara 03,297.015b*1379_01 vinighnatà mahe«vÃsÃæÓ caturo 'pi mamÃnujÃn 03,297.015c yan na devà na gandharvà nÃsurà na ca rÃk«asÃ÷ 03,297.015e vi«aheran mahÃyuddhe k­taæ te tan mahÃdbhutam 03,297.016a na te jÃnÃmi yat kÃryaæ nÃbhijÃnÃmi kÃÇk«itam 03,297.016c kautÆhalaæ mahaj jÃtaæ sÃdhvasaæ cÃgataæ mama 03,297.017a yenÃsmy udvignah­daya÷ samutpannaÓirojvara÷ 03,297.017c p­cchÃmi bhagavaæs tasmÃt ko bhavÃn iha ti«Âhati 03,297.018 yak«a uvÃca 03,297.018a yak«o 'ham asmi bhadraæ te nÃsmi pak«Å jalecara÷ 03,297.018c mayaite nihatÃ÷ sarve bhrÃtaras te mahaujasa÷ 03,297.019 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,297.019a tatas tÃm aÓivÃæ Órutvà vÃcaæ sa paru«Ãk«arÃm 03,297.019c yak«asya bruvato rÃjann upakramya tadà sthita÷ 03,297.019d*1380_01 tato rÃjann apÃkramya tasmÃd deÓÃd avasthita÷ 03,297.020a virÆpÃk«aæ mahÃkÃyaæ yak«aæ tÃlasamucchrayam 03,297.020c jvalanÃrkapratÅkÃÓam adh­«yaæ parvatopamam 03,297.021a setum ÃÓritya ti«Âhantaæ dadarÓa bharatar«abha÷ 03,297.021c meghagambhÅrayà vÃcà tarjayantaæ mahÃbalam 03,297.021d*1381_01 uvÃca yak«a÷ kaunteyaæ bhrÃt­ÓokÃbhipŬitam 03,297.022 yak«a uvÃca 03,297.022a ime te bhrÃtaro rÃjan vÃryamÃïà mayÃsak­t 03,297.022c balÃt toyaæ jihÅr«antas tato vai sÆdità mayà 03,297.023a na peyam udakaæ rÃjan prÃïÃn iha parÅpsatà 03,297.023c pÃrtha mà sÃhasaæ kÃr«År mama pÆrvaparigraha÷ 03,297.023e praÓnÃn uktvà tu kaunteya tata÷ piba harasva ca 03,297.024 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.024a naivÃhaæ kÃmaye yak«a tava pÆrvaparigraham 03,297.024c kÃmaæ naitat praÓaæsanti santo hi puru«Ã÷ sadà 03,297.025a yadÃtmanà svam ÃtmÃnaæ praÓaæset puru«a÷ prabho 03,297.025c yathÃpraj¤aæ tu te praÓnÃn prativak«yÃmi p­ccha mÃm 03,297.026 yak«a uvÃca 03,297.026a kiæ svid Ãdityam unnayati ke ca tasyÃbhitaÓ carÃ÷ 03,297.026c kaÓ cainam astaæ nayati kasmiæÓ ca pratiti«Âhati 03,297.027 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.027a brahmÃdityam unnayati devÃs tasyÃbhitaÓ carÃ÷ 03,297.027c dharmaÓ cÃstaæ nayati ca satye ca pratiti«Âhati 03,297.028 yak«a uvÃca 03,297.028a kena svic chrotriyo bhavati kena svid vindate mahat 03,297.028c kena dvitÅyavÃn bhavati rÃjan kena ca buddhimÃn 03,297.029 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.029a Órutena Órotriyo bhavati tapasà vindate mahat 03,297.029c dh­tyà dvitÅyavÃn bhavati buddhimÃn v­ddhasevayà 03,297.030 yak«a uvÃca 03,297.030a kiæ brÃhmaïÃnÃæ devatvaæ kaÓ ca dharma÷ satÃm iva 03,297.030c kaÓ cai«Ãæ mÃnu«o bhÃva÷ kim e«Ãm asatÃm iva 03,297.031 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.031a svÃdhyÃya e«Ãæ devatvaæ tapa e«Ãæ satÃm iva 03,297.031c maraïaæ mÃnu«o bhÃva÷ parivÃdo 'satÃm iva 03,297.032 yak«a uvÃca 03,297.032a kiæ k«atriyÃïÃæ devatvaæ kaÓ ca dharma÷ satÃm iva 03,297.032c kaÓ cai«Ãæ mÃnu«o bhÃva÷ kim e«Ãm asatÃm iva 03,297.033 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.033a i«vastram e«Ãæ devatvaæ yaj¤a e«Ãæ satÃm iva 03,297.033c bhayaæ vai mÃnu«o bhÃva÷ parityÃgo 'satÃm iva 03,297.034 yak«a uvÃca 03,297.034a kim ekaæ yaj¤iyaæ sÃma kim ekaæ yaj¤iyaæ yaju÷ 03,297.034c kà caikà v­Ócate yaj¤aæ kÃæ yaj¤o nÃtivartate 03,297.035 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.035a prÃïo vai yaj¤iyaæ sÃma mano vai yaj¤iyaæ yaju÷ 03,297.035c vÃg ekà v­Ócate yaj¤aæ tÃæ yaj¤o nÃtivartate 03,297.036 yak«a uvÃca 03,297.036a kiæ svid ÃpatatÃæ Óre«Âhaæ kiæ svin nipatatÃæ varam 03,297.036c kiæ svit prati«ÂhamÃnÃnÃæ kiæ svit pravadatÃæ varam 03,297.037 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.037a var«am ÃpatatÃæ Óre«Âhaæ bÅjaæ nipatatÃæ varam 03,297.037c gÃva÷ prati«ÂhamÃnÃnÃæ putra÷ pravadatÃæ vara÷ 03,297.038 yak«a uvÃca 03,297.038a indriyÃrthÃn anubhavan buddhimÃæl lokapÆjita÷ 03,297.038c saæmata÷ sarvabhÆtÃnÃm ucchvasan ko na jÅvati 03,297.039 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.039a devatÃtithibh­tyÃnÃæ pitÌïÃm ÃtmanaÓ ca ya÷ 03,297.039c na nirvapati pa¤cÃnÃm ucchvasan na sa jÅvati 03,297.040 yak«a uvÃca 03,297.040a kiæ svid gurutaraæ bhÆme÷ kiæ svid uccataraæ ca khÃt 03,297.040c kiæ svic chÅghrataraæ vÃyo÷ kiæ svid bahutaraæ n­ïÃm 03,297.041 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.041a mÃtà gurutarà bhÆme÷ pità uccataraÓ ca khÃt 03,297.041c mana÷ ÓÅghrataraæ vÃyoÓ cintà bahutarÅ n­ïÃm 03,297.042 yak«a uvÃca 03,297.042a kiæ svit suptaæ na nimi«ati kiæ svij jÃtaæ na copati 03,297.042c kasya svid dh­dayaæ nÃsti kiæ svid vegena vardhate 03,297.043 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.043a matsya÷ supto na nimi«aty aï¬aæ jÃtaæ na copati 03,297.043c aÓmano h­dayaæ nÃsti nadÅ vegena vardhate 03,297.044 yak«a uvÃca 03,297.044a kiæ svit pravasato mitraæ kiæ svin mitraæ g­he sata÷ 03,297.044c Ãturasya ca kiæ mitraæ kiæ svin mitraæ mari«yata÷ 03,297.045 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.045a sÃrtha÷ pravasato mitraæ bhÃryà mitraæ g­he sata÷ 03,297.045c Ãturasya bhi«aÇ mitraæ dÃnaæ mitraæ mari«yata÷ 03,297.045d*1382_00 yak«a uvÃca 03,297.045d*1382_01 ko 'tithi÷ sarvabhÆtÃnÃæ kiæ svid dharmaæ sanÃtanam 03,297.045d*1382_02 am­taæ kiæ svid rÃjendra kiæ svit sarvam idaæ jagat 03,297.045d*1382_02 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.045d*1382_03 atithi÷ sarvabhÆtÃnÃm agni÷ somo gavÃm­tam 03,297.045d*1382_04 sanÃtano 'm­to dharmo vÃyu÷ sarvam idaæ jagat 03,297.046 yak«a uvÃca 03,297.046a kiæ svid eko vicarati jÃta÷ ko jÃyate puna÷ 03,297.046c kiæ svid dhimasya bhai«ajyaæ kiæ svid Ãvapanaæ mahat 03,297.047 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.047a sÆrya eko vicarati candramà jÃyate puna÷ 03,297.047c agnir himasya bhai«ajyaæ bhÆmir Ãvapanaæ mahat 03,297.048 yak«a uvÃca 03,297.048a kiæ svid ekapadaæ dharmyaæ kiæ svid ekapadaæ yaÓa÷ 03,297.048c kiæ svid ekapadaæ svargyaæ kiæ svid ekapadaæ sukham 03,297.049 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.049a dÃk«yam ekapadaæ dharmyaæ dÃnam ekapadaæ yaÓa÷ 03,297.049c satyam ekapadaæ svargyaæ ÓÅlam ekapadaæ sukham 03,297.050 yak«a uvÃca 03,297.050a kiæ svid Ãtmà manu«yasya kiæ svid daivak­ta÷ sakhà 03,297.050c upajÅvanaæ kiæ svid asya kiæ svid asya parÃyaïam 03,297.051 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.051a putra Ãtmà manu«yasya bhÃryà daivak­ta÷ sakhà 03,297.051c upajÅvanaæ ca parjanyo dÃnam asya parÃyaïam 03,297.052 yak«a uvÃca 03,297.052a dhanyÃnÃm uttamaæ kiæ svid dhanÃnÃæ kiæ svid uttamam 03,297.052c lÃbhÃnÃm uttamaæ kiæ svit kiæ sukhÃnÃæ tathottamam 03,297.053 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.053a dhanyÃnÃm uttamaæ dÃk«yaæ dhanÃnÃm uttamaæ Órutam 03,297.053c lÃbhÃnÃæ Óre«Âham Ãrogyaæ sukhÃnÃæ tu«Âir uttamà 03,297.054 yak«a uvÃca 03,297.054a kaÓ ca dharma÷ paro loke kaÓ ca dharma÷ sadÃphala÷ 03,297.054c kiæ niyamya na Óocanti kaiÓ ca saædhir na jÅryate 03,297.055 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.055a Ãn­Óaæsyaæ paro dharmas trayÅdharma÷ sadÃphala÷ 03,297.055c mano yamya na Óocanti sadbhi÷ saædhir na jÅryate 03,297.056 yak«a uvÃca 03,297.056a kiæ nu hitvà priyo bhavati kiæ nu hitvà na Óocati 03,297.056c kiæ nu hitvÃrthavÃn bhavati kiæ nu hitvà sukhÅ bhavet 03,297.057 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.057a mÃnaæ hitvà priyo bhavati krodhaæ hitvà na Óocati 03,297.057c kÃmaæ hitvÃrthavÃn bhavati lobhaæ hitvà sukhÅ bhavet 03,297.057d*1383_00 yak«a uvÃca 03,297.057d*1383_01 kimarthaæ brÃhmaïe dÃnaæ kimarthaæ naÂanartake 03,297.057d*1383_02 kimarthaæ caiva bh­tye«u kimarthaæ caiva rÃjasu 03,297.057d*1383_02 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.057d*1383_03 dharmÃrthaæ brÃhmaïe dÃnaæ yaÓorthaæ naÂanartake 03,297.057d*1383_04 bh­tye«u bharaïÃrthaæ vai bhayÃrthaæ caiva rÃjasu 03,297.057d*1383_04 yak«a uvÃca 03,297.057d*1383_05 kena svid Ãv­to loka÷ kena svin na prakÃÓate 03,297.057d*1383_06 kena tyajati mitrÃïi kena svargaæ na gacchati 03,297.057d*1383_06 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.057d*1383_07 aj¤ÃnenÃv­to lokas tamasà na prakÃÓate 03,297.057d*1383_08 lobhÃt tyajati mitrÃïi saÇgÃt svargaæ na gacchati 03,297.058 yak«a uvÃca 03,297.058a m­ta÷ kathaæ syÃt puru«a÷ kathaæ rëÂraæ m­taæ bhavet 03,297.058c ÓrÃddhaæ m­taæ kathaæ ca syÃt kathaæ yaj¤o m­to bhavet 03,297.059 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.059a m­to daridra÷ puru«o m­taæ rëÂram arÃjakam 03,297.059c m­tam aÓrotriyaæ ÓrÃddhaæ m­to yaj¤as tv adak«iïa÷ 03,297.060 yak«a uvÃca 03,297.060a kà dik kim udakaæ proktaæ kim annaæ pÃrtha kiæ vi«am 03,297.060c ÓrÃddhasya kÃlam ÃkhyÃhi tata÷ piba harasva ca 03,297.061 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061a santo dig jalam ÃkÃÓaæ gaur annaæ prÃrthanà vi«am 03,297.061c ÓrÃddhasya brÃhmaïa÷ kÃla÷ kathaæ và yak«a manyase 03,297.061d@032_0000 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0001 tapa÷ kiælak«aïaæ proktaæ ko damaÓ ca prakÅrtita÷ 03,297.061d@032_0002 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0002 k«amà ca kà parà proktà kà ca hrÅ÷ parikÅrtità 03,297.061d@032_0003 tapa÷ svadharmavartitvaæ manaso damanaæ dama÷ 03,297.061d@032_0004 k«amà dvaædvasahi«ïutvaæ hrÅr akÃryanivartanam 03,297.061d@032_0004 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0005 kiæ j¤Ãnaæ procyate rÃjan ka÷ ÓamaÓ ca prakÅrtita÷ 03,297.061d@032_0006 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0006 dayà ca kà parà proktà kiæ cÃrjavam udÃh­tam 03,297.061d@032_0007 j¤Ãnaæ tattvÃrthasaæbodha÷ ÓamaÓ cittapraÓÃntatà 03,297.061d@032_0008 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0008 dayà sarvasukhai«itvam Ãrjavaæ samacittatà 03,297.061d@032_0009 ka÷ Óatrur durjaya÷ puæsÃæ kaÓ ca vyÃdhir anantaka÷ 03,297.061d@032_0010 kÅd­ÓaÓ ca sm­ta÷ sÃdhur asÃdhu÷ kÅd­Óa÷ sm­ta÷ 03,297.061d@032_0010 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0011 krodha÷ sudurjaya÷ Óatrur lobho vyÃdhir anantaka÷ 03,297.061d@032_0012 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0012 sarvabhÆtahita÷ sÃdhur asÃdhur nirdaya÷ sm­ta÷ 03,297.061d@032_0013 ko moha÷ procyate rÃjan kaÓ ca mÃna÷ prakÅrtita÷ 03,297.061d@032_0014 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0014 kim Ãlasyaæ ca vij¤eyaæ kaÓ ca Óoka÷ prakÅrtita÷ 03,297.061d@032_0015 moho hi dharmamƬhatvaæ mÃnas tv ÃtmÃbhimÃnità 03,297.061d@032_0016 dharmani«kriyatÃlasyaæ Óokas tv aj¤Ãnam ucyate 03,297.061d@032_0016 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0017 kiæ sthairyam ­«ibhi÷ proktaæ kiæ ca dhairyam udÃh­tam 03,297.061d@032_0018 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0018 snÃnaæ ca kiæ paraæ proktaæ dÃnaæ ca kim ihocyate 03,297.061d@032_0019 svadharme sthiratà sthairyaæ dhairyam indriyanigraha÷ 03,297.061d@032_0020 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0020 snÃnaæ manomalatyÃgo dÃnaæ vai bhÆtarak«aïam 03,297.061d@032_0021 ka÷ paï¬ita÷ pumä j¤eyo nÃstika÷ kaÓ ca ucyate 03,297.061d@032_0022 ko mÆrkha÷ kaÓ ca kÃma÷ syÃt ko matsara iti sm­ta÷ 03,297.061d@032_0022 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0023 dharmaj¤a÷ paï¬ito j¤eyo nÃstiko mÆrkha ucyate 03,297.061d@032_0024 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0024 kÃma÷ saæsÃrahetuÓ ca h­ttÃpo matsara÷ sm­ta÷ 03,297.061d@032_0025 ko 'haækÃra iti prokta÷ kaÓ ca dambha÷ prakÅrtita÷ 03,297.061d@032_0026 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0026 kiæ tad daivaæ paraæ proktaæ kiæ tat paiÓunyam ucyate 03,297.061d@032_0027 mahÃj¤Ãnam ahaækÃro dambho dharmadhvajocchraya÷ 03,297.061d@032_0028 daivaæ dÃnaphalaæ proktaæ paiÓunyaæ paradÆ«aïam 03,297.061d@032_0028 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0029 dharmaÓ cÃrthaÓ ca kÃmaÓ ca parasparavirodhina÷ 03,297.061d@032_0030 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0030 e«Ãæ nityaviruddhÃnÃæ katham ekatra saægama÷ 03,297.061d@032_0031 yadà dharmaÓ ca bhÃryà ca parasparavaÓÃnugau 03,297.061d@032_0032 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0032 tadà dharmÃrthakÃmÃnÃæ trayÃïÃm api saægama÷ 03,297.061d@032_0033 ak«ayo naraka÷ kena prÃpyate bharatar«abha 03,297.061d@032_0034 etan me p­cchata÷ praÓnaæ tac chÅghraæ vaktum arhasi 03,297.061d@032_0034 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0035 brÃhmaïaæ svayam ÃhÆya yÃcamÃnam akiæcanam 03,297.061d@032_0036 paÓcÃn nÃstÅti yo brÆyÃt so 'k«ayaæ narakaæ vrajet 03,297.061d@032_0037 vede«u dharmaÓÃstre«u mithyà yo vai dvijÃti«u 03,297.061d@032_0038 deve«u pit­dharme«u so 'k«ayaæ narakaæ vrajet 03,297.061d@032_0039 vidyamÃne dhane lobhÃd dÃnabhogavivarjita÷ 03,297.061d@032_0040 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0040 paÓcÃn nÃstÅti yo brÆyÃt so 'k«ayaæ narakaæ vrajet 03,297.061d@032_0041 rÃjan kulena v­ttena svÃdhyÃyena Órutena và 03,297.061d@032_0042 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0042 brÃhmaïyaæ kena bhavati prabrÆhy etat suniÓcitam 03,297.061d@032_0043 Ó­ïu yak«a kulaæ tÃta na svÃdhyÃyo na ca Órutam 03,297.061d@032_0044 kÃraïaæ hi dvijatve ca v­ttam eva na saæÓaya÷ 03,297.061d@032_0045 v­ttaæ yatnena saærak«yaæ brÃhmaïena viÓe«ata÷ 03,297.061d@032_0046 ak«Åïav­tto na k«Åïo v­ttatas tu hato hata÷ 03,297.061d@032_0047 paÂhakÃ÷ pÃÂhakÃÓ caiva ye cÃnye ÓÃstracintakÃ÷ 03,297.061d@032_0048 sarve vyasanino mÆrkhà ya÷ kriyÃvÃn sa paï¬ita÷ 03,297.061d@032_0049 caturvedo 'pi durv­tta÷ sa ÓÆdrÃd atiricyate 03,297.061d@032_0050 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0050 yo 'gnihotraparo dÃnta÷ sa brÃhmaïa iti sm­ta÷ 03,297.061d@032_0051 priyavacanavÃdÅ kiæ labhate 03,297.061d@032_0052 vim­ÓitakÃryakara÷ kiæ labhate 03,297.061d@032_0053 bahumitrakara÷ kiæ labhate 03,297.061d@032_0054 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0054 dharme rata÷ kiæ labhate kathaya 03,297.061d@032_0055 priyavacanavÃdÅ priyo bhavati 03,297.061d@032_0056 vim­ÓitakÃryakaro 'dhikaæ jayati 03,297.061d@032_0057 bahumitrakara÷ sukhaæ vasate 03,297.061d@032_0058 yak«a uvÃca 03,297.061d@032_0058 yaÓ ca dharmarata÷ sa gatiæ labhate 03,297.061d@032_0059 ko modate kim ÃÓcaryaæ ka÷ panthÃ÷ kà ca vÃrtikà 03,297.061d@032_0060 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.061d@032_0060 vada me catura÷ praÓnÃn m­tà jÅvantu bÃndhavÃ÷ 03,297.061d@032_0061 pa¤came 'hani «a«Âhe và ÓÃkaæ pacati sve g­he 03,297.061d@032_0062 an­ïÅ cÃpravÃsÅ ca sa vÃricara modate 03,297.061d@032_0063 ahany ahani bhÆtÃni gacchantÅha yamÃlayam 03,297.061d@032_0064 Óe«Ã÷ sthÃvaram icchanti kim ÃÓcaryam ata÷ param 03,297.061d@032_0065 tarko 'prati«Âha÷ Órutayo vibhinnà 03,297.061d@032_0066 naiko ­«ir yasya mataæ pramÃïam 03,297.061d@032_0067 dharmasya tattvaæ nihitaæ guhÃyÃæ 03,297.061d@032_0068 mahÃjano yena gata÷ sa panthÃ÷ 03,297.061d@032_0069 asmin mahÃmohamaye kaÂÃhe 03,297.061d@032_0070 sÆryÃgninà rÃtridivendhanena 03,297.061d@032_0071 mÃsartudarvÅparighaÂÂanena 03,297.061d@032_0072 bhÆtÃni kÃla÷ pacatÅti vÃrtà 03,297.062 yak«a uvÃca 03,297.062a vyÃkhyÃtà me tvayà praÓnà yÃthÃtathyaæ paraætapa 03,297.062c puru«aæ tv idÃnÅm ÃkhyÃhi yaÓ ca sarvadhanÅ nara÷ 03,297.063 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.063a divaæ sp­Óati bhÆmiæ ca Óabda÷ puïyasya karmaïa÷ 03,297.063c yÃvat sa Óabdo bhavati tÃvat puru«a ucyate 03,297.064a tulye priyÃpriye yasya sukhadu÷khe tathaiva ca 03,297.064b*1384_01 samatvaæ yasya sarve«u sa vai puru«a ucyate 03,297.064b*1384_02 bhÆtabhavyabhavi«ye«u ni÷sp­ha÷ ÓÃntamÃnasa÷ 03,297.064c atÅtÃnÃgate cobhe sa vai sarvadhanÅ nara÷ 03,297.065 yak«a uvÃca 03,297.065a vyÃkhyÃta÷ puru«o rÃjan yaÓ ca sarvadhanÅ nara÷ 03,297.065c tasmÃt tavaiko bhrÃtÌïÃæ yam icchasi sa jÅvatu 03,297.066 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.066a ÓyÃmo ya e«a raktÃk«o b­hacchÃla ivodgata÷ 03,297.066c vyƬhorasko mahÃbÃhur nakulo yak«a jÅvatu 03,297.067 yak«a uvÃca 03,297.067a priyas te bhÅmaseno 'yam arjuno va÷ parÃyaïam 03,297.067c sa kasmÃn nakulaæ rÃjan sÃpatnaæ jÅvam icchasi 03,297.068a yasya nÃgasahasreïa daÓasaækhyena vai balam 03,297.068c tulyaæ taæ bhÅmam uts­jya nakulaæ jÅvam icchasi 03,297.069a tathainaæ manujÃ÷ prÃhur bhÅmasenaæ priyaæ tava 03,297.069c atha kenÃnubhÃvena sÃpatnaæ jÅvam icchasi 03,297.070a yasya bÃhubalaæ sarve pÃï¬avÃ÷ samupÃÓritÃ÷ 03,297.070c arjunaæ tam apÃhÃya nakulaæ jÅvam icchasi 03,297.071 yudhi«Âhira uvÃca 03,297.071*1385_01 dharma eva hato hanti dharmo rak«ati rak«ita÷ 03,297.071*1385_02 tasmÃd dharmaæ na tyajÃmi mà no dharmo hato vadhÅt 03,297.071a Ãn­Óaæsyaæ paro dharma÷ paramÃrthÃc ca me matam 03,297.071c Ãn­Óaæsyaæ cikÅr«Ãmi nakulo yak«a jÅvatu 03,297.072a dharmaÓÅla÷ sadà rÃjà iti mÃæ mÃnavà vidu÷ 03,297.072c svadharmÃn na cali«yÃmi nakulo yak«a jÅvatu 03,297.072d*1386_01 kuntÅ caiva tu mÃdrÅ ca dve bhÃrye tu pitur mama 03,297.072d*1386_02 ubhe saputre syÃtÃæ vai iti me dhÅyate mati÷ 03,297.073a yathà kuntÅ tathà mÃdrÅ viÓe«o nÃsti me tayo÷ 03,297.073c mÃt­bhyÃæ samam icchÃmi nakulo yak«a jÅvatu 03,297.074 yak«a uvÃca 03,297.074a yasya te 'rthÃc ca kÃmÃc ca Ãn­Óaæsyaæ paraæ matam 03,297.074c tasmÃt te bhrÃtara÷ sarve jÅvantu bharatar«abha 03,298.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,298.001a tatas te yak«avacanÃd udati«Âhanta pÃï¬avÃ÷ 03,298.001c k«utpipÃse ca sarve«Ãæ k«aïe tasmin vyagacchatÃm 03,298.002 yudhi«Âhira uvÃca 03,298.002a sarasy ekena pÃdena ti«Âhantam aparÃjitam 03,298.002c p­cchÃmi ko bhavÃn devo na me yak«o mato bhavÃn 03,298.003a vasÆnÃæ và bhavÃn eko rudrÃïÃm atha và bhavÃn 03,298.003c atha và marutÃæ Óre«Âho vajrÅ và tridaÓeÓvara÷ 03,298.004a mama hi bhrÃtara ime sahasraÓatayodhina÷ 03,298.004c na taæ yogaæ prapaÓyÃmi yena syur vinipÃtitÃ÷ 03,298.005a sukhaæ prativibuddhÃnÃm indriyÃïy upalak«aye 03,298.005c sa bhavÃn suh­d asmÃkam atha và na÷ pità bhavÃn 03,298.006 yak«a uvÃca 03,298.006a ahaæ te janakas tÃta dharmo m­duparÃkrama 03,298.006c tvÃæ did­k«ur anuprÃpto viddhi mÃæ bharatar«abha 03,298.007a yaÓa÷ satyaæ dama÷ Óaucam Ãrjavaæ hrÅr acÃpalam 03,298.007c dÃnaæ tapo brahmacaryam ity etÃs tanavo mama 03,298.008a ahiæsà samatà ÓÃntis tapa÷ Óaucam amatsara÷ 03,298.008c dvÃrÃïy etÃni me viddhi priyo hy asi sadà mama 03,298.009a di«Âyà pa¤casu rakto 'si di«Âyà te «aÂpadÅ jità 03,298.009c dve pÆrve madhyame dve ca dve cÃnte sÃæparÃyike 03,298.010a dharmo 'ham asmi bhadraæ te jij¤Ãsus tvÃm ihÃgata÷ 03,298.010c Ãn­Óaæsyena tu«Âo 'smi varaæ dÃsyÃmi te 'nagha 03,298.010d*1387_01 kÃmakrodhau tu prathamau lobhamohau tu madhyamau 03,298.010d*1387_02 ante bhayavi«Ãdau ca e«Ã sà «aÂpadÅ sm­tà 03,298.011a varaæ v­ïÅ«va rÃjendra dÃtà hy asmi tavÃnagha 03,298.011c ye hi me puru«Ã bhaktà na te«Ãm asti durgati÷ 03,298.012 yudhi«Âhira uvÃca 03,298.012a araïÅsahitaæ yasya m­ga ÃdÃya gacchati 03,298.012c tasyÃgnayo na lupyeran prathamo 'stu varo mama 03,298.013 dharma uvÃca 03,298.013a araïÅsahitaæ tasya brÃhmaïasya h­taæ mayà 03,298.013c m­gave«eïa kaunteya jij¤ÃsÃrthaæ tava prabho 03,298.014 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,298.014a dadÃnÅty eva bhagavÃn uttaraæ pratyapadyata 03,298.014c anyaæ varaya bhadraæ te varaæ tvam amaropama 03,298.015 yudhi«Âhira uvÃca 03,298.015a var«Ãïi dvÃdaÓÃraïye trayodaÓam upasthitam 03,298.015c tatra no nÃbhijÃnÅyur vasato manujÃ÷ kva cit 03,298.016 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,298.016a dadÃnÅty eva bhagavÃn uttaraæ pratyapadyata 03,298.016c bhÆyaÓ cÃÓvÃsayÃm Ãsa kaunteyaæ satyavikramam 03,298.017a yady api svena rÆpeïa cari«yatha mahÅm imÃm 03,298.017c na vo vij¤Ãsyate kaÓ cit tri«u loke«u bhÃrata 03,298.018a var«aæ trayodaÓaæ cedaæ matprasÃdÃt kurÆdvahÃ÷ 03,298.018c virÃÂanagare gƬhà avij¤ÃtÃÓ cari«yatha 03,298.019a yad va÷ saækalpitaæ rÆpaæ manasà yasya yÃd­Óam 03,298.019c tÃd­Óaæ tÃd­Óaæ sarve chandato dhÃrayi«yatha 03,298.020a araïÅsahitaæ cedaæ brÃhmaïÃya prayacchata 03,298.020c jij¤ÃsÃrthaæ mayà hy etad Ãh­taæ m­garÆpiïà 03,298.020d*1388_01 prav­ïÅ«vÃparaæ saumya varam i«Âaæ dadÃni te 03,298.020d*1388_02 na t­pyÃmi naraÓre«Âha prayacchan vai varÃæs tava 03,298.021a t­tÅyaæ g­hyatÃæ putra varam apratimaæ mahat 03,298.021c tvaæ hi matprabhavo rÃjan viduraÓ ca mamÃæÓabhÃk 03,298.022 yudhi«Âhira uvÃca 03,298.022a devadevo mayà d­«Âo bhavÃn sÃk«Ãt sanÃtana÷ 03,298.022c yaæ dadÃsi varaæ tu«Âas taæ grahÅ«yÃmy ahaæ pita÷ 03,298.023a jayeyaæ lobhamohau ca krodhaæ cÃhaæ sadà vibho 03,298.023c dÃne tapasi satye ca mano me satataæ bhavet 03,298.024 dharma uvÃca 03,298.024a upapanno guïai÷ sarvai÷ svabhÃvenÃsi pÃï¬ava 03,298.024c bhavÃn dharma÷ punaÓ caiva yathoktaæ te bhavi«yati 03,298.025 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,298.025a ity uktvÃntardadhe dharmo bhagavÃæl lokabhÃvana÷ 03,298.025c sametÃ÷ pÃï¬avÃÓ caiva sukhasuptà manasvina÷ 03,298.026a abhyetya cÃÓramaæ vÅrÃ÷ sarva eva gataklamÃ÷ 03,298.026c Ãraïeyaæ dadus tasmai brÃhmaïÃya tapasvine 03,298.027a idaæ samutthÃnasamÃgamaæ mahat; pituÓ ca putrasya ca kÅrtivardhanam 03,298.027c paÂhan nara÷ syÃd vijitendriyo vaÓÅ; saputrapautra÷ Óatavar«abhÃg bhavet 03,298.028a na cÃpy adharme na suh­dvibhedane; parasvahÃre paradÃramarÓane 03,298.028c kadaryabhÃve na ramen mana÷ sadÃ; n­ïÃæ sadÃkhyÃnam idaæ vijÃnatÃm 03,299.001 vaiÓaæpÃyana uvÃca 03,299.001a dharmeïa te 'bhyanuj¤ÃtÃ÷ pÃï¬avÃ÷ satyavikramÃ÷ 03,299.001c aj¤ÃtavÃsaæ vatsyantaÓ channà var«aæ trayodaÓam 03,299.001e upopaviÓya vidvÃæsa÷ sahitÃ÷ saæÓitavratÃ÷ 03,299.002a ye tadbhaktà vasanti sma vanavÃse tapasvina÷ 03,299.002c tÃn abruvan mahÃtmÃna÷ Ói«ÂÃ÷ präjalayas tadà 03,299.002e abhyanuj¤Ãpayi«yantas taæ nivÃsaæ dh­tavratÃ÷ 03,299.003a viditaæ bhavatÃæ sarvaæ dhÃrtarëÂrair yathà vayam 03,299.003c chadmanà h­tarÃjyÃÓ ca ni÷svÃÓ ca bahuÓa÷ k­tÃ÷ 03,299.004a u«itÃÓ ca vane k­cchraæ yatra dvÃdaÓa vatsarÃn 03,299.004c aj¤ÃtavÃsasamayaæ Óe«aæ var«aæ trayodaÓam 03,299.004e tad vatsyÃmo vayaæ channÃs tad anuj¤Ãtum arhatha 03,299.005a suyodhanaÓ ca du«ÂÃtmà karïaÓ ca sahasaubala÷ 03,299.005c jÃnanto vi«amaæ kuryur asmÃsv atyantavairiïa÷ 03,299.005e yuktÃcÃrÃÓ ca yuktÃÓ ca paurasya svajanasya ca 03,299.005f*1389_01 durÃtmanÃæ hi kas te«Ãæ viÓvÃsaæ gantum arhati 03,299.006a api nas tad bhaved bhÆyo yad vayaæ brÃhmaïai÷ saha 03,299.006c samastÃ÷ sve«u rëÂre«u svarÃjyasthà bhavemahi 03,299.007a ity uktvà du÷khaÓokÃrta÷ Óucir dharmasutas tadà 03,299.007c saæmÆrchito 'bhavad rÃjà sÃÓrukaïÂho yudhi«Âhira÷ 03,299.008a tam athÃÓvÃsayan sarve brÃhmaïà bhrÃt­bhi÷ saha 03,299.008c atha dhaumyo 'bravÅd vÃkyaæ mahÃrthaæ n­patiæ tadà 03,299.009a rÃjan vidvÃn bhavÃn dÃnta÷ satyasaædho jitendriya÷ 03,299.009c naivaævidhÃ÷ pramuhyanti narÃ÷ kasyÃæ cid Ãpadi 03,299.010a devair apy Ãpada÷ prÃptÃÓ channaiÓ ca bahuÓas tathà 03,299.010c tatra tatra sapatnÃnÃæ nigrahÃrthaæ mahÃtmabhi÷ 03,299.011a indreïa ni«adhÃn prÃpya giriprasthÃÓrame tadà 03,299.011c channeno«ya k­taæ karma dvi«atÃæ balanigrahe 03,299.012a vi«ïunÃÓvaÓira÷ prÃpya tathÃdityÃæ nivatsyatà 03,299.012c garbhe vadhÃrthaæ daityÃnÃm aj¤Ãteno«itaæ ciram 03,299.013a prÃpya vÃmanarÆpeïa pracchannaæ brahmarÆpiïà 03,299.013c baler yathà h­taæ rÃjyaæ vikramais tac ca te Órutam 03,299.014a aurveïa vasatà channam Ærau brahmar«iïà tadà 03,299.014c yatk­taæ tÃta loke«u tac ca sarvaæ Órutaæ tvayà 03,299.015a pracchannaæ cÃpi dharmaj¤a hariïà v­tranigrahe 03,299.015c vajraæ praviÓya Óakrasya yatk­taæ tac ca te Órutam 03,299.016a hutÃÓanena yac cÃpa÷ praviÓya channam Ãsatà 03,299.016c vibudhÃnÃæ k­taæ karma tac ca sarvaæ Órutaæ tvayà 03,299.017a evaæ vivasvatà tÃta channenottamatejasà 03,299.017c nirdagdhÃ÷ Óatrava÷ sarve vasatà bhuvi sarvaÓa÷ 03,299.018a vi«ïunà vasatà cÃpi g­he daÓarathasya vai 03,299.018c daÓagrÅvo hataÓ channaæ saæyuge bhÅmakarmaïà 03,299.019a evam ete mahÃtmÃna÷ pracchannÃs tatra tatra ha 03,299.019c ajaya¤ ÓÃtravÃn yuddhe tathà tvam api je«yasi 03,299.020a tathà dhaumyena dharmaj¤o vÃkyai÷ saæparito«ita÷ 03,299.020c ÓÃstrabuddhyà svabuddhyà ca na cacÃla yudhi«Âhira÷ 03,299.021a athÃbravÅn mahÃbÃhur bhÅmaseno mahÃbala÷ 03,299.021c rÃjÃnaæ balinÃæ Óre«Âho girà saæparihar«ayan 03,299.022a avek«ayà mahÃrÃja tava gÃï¬Åvadhanvanà 03,299.022c dharmÃnugatayà buddhyà na kiæ cit sÃhasaæ k­tam 03,299.023a sahadevo mayà nityaæ nakulaÓ ca nivÃritau 03,299.023c Óaktau vidhvaæsane te«Ãæ Óatrughnau bhÅmavikramau 03,299.024a na vayaæ tat prahÃsyÃmo yasmin yok«yati no bhavÃn 03,299.024c bhavÃn vidhattÃæ tat sarvaæ k«ipraæ je«yÃmahe parÃn 03,299.025a ity ukte bhÅmasenena brÃhmaïÃ÷ paramÃÓi«a÷ 03,299.025c prayujyÃp­cchya bharatÃn yathÃsvÃn svÃn yayur g­hÃn 03,299.026a sarve vedavido mukhyà yatayo munayas tathà 03,299.026c ÃÓÅr uktvà yathÃnyÃyaæ punar darÓanakÃÇk«iïa÷ 03,299.027a saha dhaumyena vidvÃæsas tathà te pa¤ca pÃï¬avÃ÷ 03,299.027c utthÃya prayayur vÅrÃ÷ k­«ïÃm ÃdÃya bhÃrata 03,299.028a kroÓamÃtram atikramya tasmÃd deÓÃn nimittata÷ 03,299.028c ÓvobhÆte manujavyÃghrÃÓ channavÃsÃrtham udyatÃ÷ 03,299.029a p­thakÓÃstravida÷ sarve sarve mantraviÓÃradÃ÷ 03,299.029c saædhivigrahakÃlaj¤Ã mantrÃya samupÃviÓan