Katha-Upanisad Based on Olivelle, Patrick: The Early Upaniùads. Annotated Text and Translation. New York : 1998, pp. 374-402. Input and proofreading by the Vienna University Student Team (SoSe 2016) [GRETIL-Version vom 09.11.2016] STRUCTURE OF REFERENCES: KaU_n.nn = Kañhopaniùat_Vallã.Verse/Section ADDITIONAL NOTE The distinction between anusvàra and anunàsika has been dropped in accordance with GRETIL's character list in order to ensure searchability across multiple files. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ kañhopaniùat u÷an ha vai vàja÷ravasaþ sarvavedasaü dadau / tasya ha naciketà nàma putra àsa // KaU_1.1 // taü ha kumàraü santaü dakùiõàsu nãyamànàsu ÷raddhàvive÷a / so 'manyata // KaU_1.2 // pãtodakà jagdhatçõà dugdhadohà nirindriyàþ / anandà nàma te lokàs tàn sa gacchati tà dadat // KaU_1.3 // sa hovàca pitaraü tata kasmai màü dàsyasãti / dvitãyaü tçtãyam / taü hovàca mçtyave tvà dadàmãti // KaU_1.4 // bahånàm emi prathamo bahånàm emi madhyamaþ / kiü svid yamasya kartavyaü yan mayàdya kariùyati // KaU_1.5 // anupa÷ya yathà pårve pratipa÷ya tathàpare / sasyam iva martyaþ pacyate sasyam ivàjàyate punaþ // KaU_1.6 // vai÷vànaraþ pravi÷ati atithir bràhmaõo gçhàn / tasyaitàü ÷àntiü kurvanti hara vaivasvatodakam // KaU_1.7 // à÷àpratãkùe saügataü sånçtàü ca iùñàpårte putrapa÷åü÷ ca sarvàn / etad vçïkte puruùasyàlpamedhaso yasyàna÷nan vasati bràhmaõo gçhe // KaU_1.8 // tisro ràtrãr yad avatsãr gçhe me ana÷nan brahmann atithir namasyaþ / namas te 'stu brahman svasti me 'stu tasmàt prati trãn varàn vçõãùva // KaU_1.9 // ÷àntasaïkalpaþ sumanà yathà syàd vãtamanyur gautamo màbhi mçtyo / tvatprasçùñaü màbhivadet pratãta etat trayàõàü prathamaü varaü vçõe // KaU_1.10 // yathà purastàd bhavità pratãta auddàlakir àruõir matprasçùñaþ / sukhaü ràtrãþ ÷ayità vãtamanyus tvàü dadç÷ivàn mçtyumukhàt pramuktam // KaU_1.11 // svarge loke na bhayaü kiücanàsti na tatra tvaü na jarayà bibheti / ubhe tãrtvà a÷anàyàpipàse ÷okàtigo modate svargaloke // KaU_1.12 // sa tvam agniü svargyam adhyeùi mçtyo prabråhi taü ÷raddadhànàya mahyam / svargalokà amçtatvaü bhajanta etad dvitãyena vçõe vareõa // KaU_1.13 // pra te bravãmi tad u me nibodha svargyam agniü naciketaþ prajànan / anantalokàptim atho pratiùñhàü viddhi tvam etaü nihitaü guhàyàm // KaU_1.14 // lokàdim agniü tam uvàca tasmai yà iùñakà yàvatãr và yathà và / sa càpi tat pratyavadad yathoktam athàsya mçtyuþ punar àha tuùñaþ // KaU_1.15 // tam abravãt prãyamàõo mahàtmà varaü tavehàdya dadàmi bhåyaþ / tavaiva nàmnà bhavitàyam agniþ sçïkàü cemàm anekaråpàü gçhàõa // KaU_1.16 // triõàciketas tribhir etya sandhiü trikarmakçt tarati janmamçtyå / brahmajaj¤aü devam ãóyaü viditvà nicàyyemàü ÷àntim atyantam eti // KaU_1.17 // triõàciketas trayam etad viditvà ya evaü vidvàü÷ cinute nàciketam / sa mçtyupà÷àn purataþ praõodya ÷okàtigo modate svargaloke // KaU_1.18 // eùa te 'gnir naciketaþ svargyo yam avçõãthà dvitãyena vareõa / etam agniü tavaiva pravakùyanti janàsas tçtãyaü varaü naciketo vçõãùva // KaU_1.19 // yeyaü prete vicikitsà manuùye astãty eke nàyam astãti caike / etad vidyàm anu÷iùñas tvayàhaü varàõàm eùa varas tçtãyaþ // KaU_1.20 // devair atràpi vicikitsitaü purà na hi suj¤eyam aõur eùa dharmaþ / anyaü varaü naciketo vçõãùva mà moparotsãr ati mà sçjainam // KaU_1.21 // devair atràpi vicikitsitaü kila tvaü ca mçtyo yan na suj¤eyam àttha / vaktà càsya tvàdçg anyo na labhyo nànyo varas tulya etasya ka÷cit // KaU_1.22 // ÷atàyuùaþ putrapautràn vçõãùva bahån pa÷ån hastihiraõyam a÷vàn / bhåmer mahad àyatanaü vçõãùva svayaü ca jãva ÷arado yàvad icchasi // KaU_1.23 // etat tulyaü yadi manyase varaü vçõãùva vittaü cirajãvikàü ca / mahàbhåmau naciketas tvam edhi kàmànàü tvà kàmabhàjaü karomi // KaU_1.24 // ye ye kàmà durlabhà martyaloke sarvàn kàmàü÷ chandataþ pràrthayasva / imà ràmàþ sarathàþ satåryà na hãdç÷à lambhanãyà manuùyaiþ / àbhir matprattàbhiþ paricàrayasva naciketo maraõaü mànupràkùãþ // KaU_1.25 // ÷vobhàvà martyasya yad antakaitat sarvendriyàõàü jarayanti tejaþ / api sarvaü jãvitam alpam eva tavaiva vàhàs tava nçtyagãte // KaU_1.26 // na vittena tarpaõãyo manuùyo lapsyàmahe vittam adràkùma cet tvà / jãviùyàmo yàvad ã÷iùyasi tvaü varas tu me varaõãyaþ sa eva // KaU_1.27 // ajãryatàm amçtànàm upetya jãryan martyaþ kvadhaþsthaþ prajànan / abhidhyàyan varõaratipramodàn atidãrghe jãvite ko rameta // KaU_1.28 // yasminn idaü vicikitsanti mçtyo yat sàmparàye mahati bråhi nas tat / yo 'yaü varo gåóham anupraviùño nànyaü tasmàn naciketà vçõãte // KaU_1.29 // // iti prathamà vallã // anyac chreyo 'nyad utaiva preyas te ubhe nànàrthe puruùaü sinãtaþ / tayoþ ÷reya àdadànasya sàdhu bhavati hãyate 'rthàd ya u preyo vçõãte // KaU_2.1 // ÷reya÷ ca preya÷ ca manuùyam etas tau saüparãtya vivinakti dhãraþ / ÷reyo hi dhãro 'bhi preyaso vçõãte preyo mando yogakùemàd vçõãte // KaU_2.2 // sa tvaü priyàn priyaråpàü÷ ca kàmàn abhidhyàyan naciketo 'tyasràkùãþ / naitàü sçïkàü vittamayãm avàpto yasyàü majjanti bahavo manuùyàþ // KaU_2.3 // dåram ete viparãte viùåcã avidyà yà ca vidyeti j¤àtà / vidyàbhãpsinaü naciketasaü manye na tvà kàmà bahavo 'lolupanta // KaU_2.4 // avidyàyàm antare vartamànàþ svayaü dhãràþ paõóitaü manyamànàþ / dandramyamàõàþ pariyanti måóhà andhenaiva nãyamànà yathàndhàþ // KaU_2.5 // na sàmparàyaþ pratibhàti bàlaü pramàdyantaü vittamohena måóham / ayaü loko nàsti para iti mànã punaþ punar va÷am àpadyate me // KaU_2.6 // ÷ravaõàyàpi bahubhir yo na labhyaþ ÷çõvanto 'pi bahavo yaü na vidyuþ / à÷caryo vaktà ku÷alo 'sya labdhà à÷caryo j¤àtà ku÷alànu÷iùñaþ // KaU_2.7 // na nareõàvareõa prokta eùa suvij¤eyo bahudhà cintyamànaþ / ananyaprokte gatir atra nàsty aõãyàn hy atarkyam aõupramàõàt // KaU_2.8 // naiùà tarkeõa matir àpaneyà proktànyenaiva suj¤ànàya preùñha / yàü tvam àpaþ satyadhçtir batàsi tvàdçï no bhåyàn naciketaþ preùñà // KaU_2.9 // jànàmy ahaü ÷evadhir ity anityaü na hy adhruvaiþ pràpyate hi dhruvaü tat / tato mayà nàciketa÷ cito 'gnir anityair dravyaiþ pràptavàn asmi nityam // KaU_2.10 // kàmasya àptiü jagataþ pratiùñhàü krator anantyam abhayasya pàram / stomamahad urugàyaü pratiùñhàü dçùñvà dhçtyà dhãro naciketo 'tyasràkùãþ // KaU_2.11 // taü durdar÷aü gåóham anupraviùñaü guhàhitaü gahvareùñhaü puràõam / adhyàtmayogàdhigamena devaü matvà dhãro harùa÷okau jahàti // KaU_2.12 // etac chrutvà saüparigçhya martyaþ pravçhya dharmyam aõum etam àpya / sa modate modanãyaü hi labdhvà vivçtaü sadma naciketasaü manye // KaU_2.13 // anyatra dharmàd anyatràdharmàd anyatràsmàt kçtàkçtàt / anyatra bhåtàc ca bhavyàc ca yat tat pa÷yasi tad vada // KaU_2.14 // sarve vedà yat padam àmananti tapàüsi sarvàõi ca yad vadanti / yad icchanto brahmacaryaü caranti tat te padaü saügraheõa bravãmi // om ity etat // KaU_2.15 // etad dhy evàkùaraü brahma etad dhy evàkùaraü param / etad dhy evàkùaraü j¤àtvà yo yad icchati tasya tat // KaU_2.16 // etad àlambanaü ÷reùñham etad àlambanaü param / etad àlambanaü j¤àtvà brahmaloke mahãyate // KaU_2.17 // na jàyate mriyate và vipa÷cin nàyaü kuta÷cin na babhåva ka÷cit / ajo nityaþ ÷à÷vato 'yaü puràõo na hanyate hanyamàne ÷arãre // KaU_2.18 // hantà cen manyate hantuü hata÷ cen manyate hatam / ubhau tau na vijànãto nàyaü hanti na hanyate // KaU_2.19 // aõor aõãyàn mahato mahãyàn àtmàsya jantor nihito guhàyàm / tam akratuþ pa÷yati vãta÷oko dhàtuprasàdàn mahimànam àtmanaþ // KaU_2.20 // àsãno dåraü vrajati ÷ayàno yàti sarvataþ / kas taü madàmadaü devaü mad anyo j¤àtum arhati // KaU_2.21 // a÷arãraü ÷arãreùu anavastheùv avasthitam / mahàntaü vibhum àtmànaü matvà dhãro na ÷ocati // KaU_2.22 // nàyam àtmà pravacanena labhyo na medhayà na bahunà ÷rutena / yam evaiùa vçõute tena labhyas tasyaiùa àtmà vivçõute tanåü svàm // KaU_2.23 // nàvirato du÷caritàn nà÷ànto nàsamàhitaþ / nà÷àntamànaso vàpi praj¤ànenainam àpnuyàt // KaU_2.24 // yasya brahma ca kùatraü ca ubhe bhavata odanaþ / mçtyur yasyopasecanaü ka itthà veda yatra saþ // KaU_2.25 // // iti dvitãyà vallã // çtaü pibantau sukçtasya loke guhàü praviùñau parame paràrdhe / chàyàtapau brahmavido vadanti pa¤càgnayo ye ca triõàciketàþ // KaU_3.1 // yaþ setur ãjànànàm akùaraü brahma yat param / abhayaü titãrùatàü pàraü nàciketaü ÷akemahi // KaU_3.2 // àtmànaü rathinaü viddhi ÷arãraü ratham eva tu / buddhiü tu sàrathiü viddhi manaþ pragraham eva ca // KaU_3.3 // indriyàõi hayàn àhur viùayàüs teùu gocaràn / àtmendriyamanoyuktaü bhoktety àhur manãùiõaþ // KaU_3.4 // yas tv avij¤ànavàn bhavaty ayuktena manasà sadà / tasyendriyàõy ava÷yàni duùñà÷và iva sàratheþ // KaU_3.5 // yas tu vij¤ànavàn bhavati yuktena manasà sadà / tasyendriyàõi va÷yàni sada÷và iva sàratheþ // KaU_3.6 // yas tv avij¤ànavàn bhavaty amanaskaþ sadà÷uciþ / na sa tat padam àpnoti saüsàraü càdhigacchati // KaU_3.7 // yas tu vij¤ànavàn bhavati samanaskaþ sadà ÷uciþ / sa tu tat padam àpnoti yasmàd bhåyo na jàyate // KaU_3.8 // vij¤ànasàrathir yas tu manaþ pragrahavàn naraþ / so 'dhvanaþ pàram àpnoti tad viùõoþ paramaü padam // KaU_3.9 // indriyebhyaþ parà hy arthà arthebhya÷ ca paraü manaþ / manasas tu parà buddhir buddher àtmà mahàn paraþ // KaU_3.10 // mahataþ param avyaktam avyaktàt puruùaþ paraþ / puru÷àn na paraü kiücit sà kàùñhà sà parà gatiþ // KaU_3.11 // eùa sarveùu bhåteùu gåóho 'tmà na prakà÷ate / dçùyate tv agryayà buddhyà såkùmayà såkùmadar÷ibhiþ // KaU_3.12 // yacched vàïmanasã pràj¤as tad yacchej j¤àna àtmani / j¤ànam àtmani mahati niyacchet tad yacchec chànta àtmani // KaU_3.13 // uttiùñhata jàgrata pràpya varàn nibodhata / kùurasya dhàrà ni÷ità duratyayà durgaü pathas tat kavayo vadanti // KaU_3.14 // a÷abdam aspar÷am aråpam avyayaü tathàrasaü nityam agandhavac ca yat / anàdy anantaü mahataþ paraü dhruvaü nicàyya tan mçtyumukhàt pramucyate // KaU_3.15 // nàciketam upàkhyànaü mçtyuproktaü sanàtanam / uktvà ÷rutvà ca medhàvã brahmaloke mahãyate // KaU_3.16 // ya imaü paramaü guhyaü ÷ràvayed brahmasaüsadi / prayataþ ÷ràddhakàle và tad ànantyàya kalpate / tad ànantyàya kalpata iti // KaU_3.17 // // iti tçtãyà vallã // parà¤ci khàni vyatçõat svayaübhås tasmàt paràï pa÷yati nàntaràtman / ka÷cid dhãraþ pratyag àtmànam aikùad àvçttacakùur amçtatvam icchan // KaU_4.1 // paràcaþ kàmàn anuyanti bàlàs te mçtyor yanti vitatasya pà÷am / atha dhãrà amçtatvaü viditvà dhruvam adhruveùv iha na pràrthayante // KaU_4.2 // yena råpaü rasaü gandhaü ÷abdàn spar÷ãü÷ ca maithunàn / etenaiva vijànàti kim atra pari÷iùyate // etad vai tat // KaU_4.3 // svapnàntaü jàgaritàntaü cobhau yenànupa÷yati / mahàntaü vibhum àtmànaü matvà dhãro na ÷ocati // KaU_4.4 // ya imaü madhvadaü veda àtmànaü jãvam antikàt / ã÷ànaü bhåtabhavyasya na tato vijugupsate // etad vai tat // KaU_4.5 // yaþ pårvaü tapaso jàtam adbhyaþ pårvam ajàyata / guhàü pravi÷ya tiùñhantaü yo bhåtebhir vyapa÷yata // etad vai tat // KaU_4.6 // yà pràõena saübhavati aditir devatàmayã / guhàü pravi÷ya tiùñhantãü yà bhåtebhir vyajàyata // etad vai tat // KaU_4.7 // araõyor nihito jàtavedà garbha iva subhçto garbhiõãbhiþ / divediva ãóyo jàgçvadbhir haviùmadbhir manuùyebhir agniþ // etad vai tat // KaU_4.8 // yata÷ codeti såryo astaü yatra ca gacchati / taü devàþ sarve arpitàs tad u nàtyeti ka÷cana // etad vai tat // KaU_4.9 // yad eveha tad amutra yad amutra tad anv iha / mçtyoþ sa mçtyum àpnoti ya iha nàneva pa÷yati // KaU_4.10 // manasaivedam àptavyaü neha nànàsti kiücana / mçtyoþ sa mçtyuü gacchati ya iha nàneva pa÷yati // KaU_4.11 // aïguùñhamàtraþ puruùo madhya àtmani tiùñhati / ã÷àno bhåtabhavyasya na tato vijugupsate // etad vai tat // KaU_4.12 // aïguùñhamàtraþ puruùo jyotir iva adhåmakaþ / ã÷àno bhåtabhavyasya sa evàdya sa u ÷vaþ // etad vai tat // KaU_4.13 // yathodakaü durge vçùñaü parvateùu vidhàvati / evaü dharmàn pçthak pa÷yaüs tàn evànu vidhàvati // KaU_4.14 // yathodakaü ÷uddhe ÷uddham àsiktaü tàdçg eva bhavati / evaü muner vijànata àtmà bhavati gautama // KaU_4.15 // // iti caturthã vallã // puram ekàda÷advàram ajasyàvakracetasaþ / anuùñhàya na ÷ocati vimukta÷ ca vimucyate // etad vai tat // KaU_5.1 // haüsaþ ÷uciùad vasur antarikùasad dhotà vediùad atithir duroõasat / nçùad varasad çtasad vyomasad abjà gojà çtajà adrijà çtaü bçhat // KaU_5.2 // årdhvaü pràõam unnayati apànaü pratyag asyati / madhye vàmanam àsãnaü vi÷ve devà upàsate // KaU_5.3 // asya visraüsamànasya ÷arãrasthasya dehinaþ / dehàd vimucyamànasya kim atra pari÷iùyate // etad vai tat // KaU_5.4 // na pràõena nàpànena martyo jãvati ka÷cana / itareõa tu jãvanti yasminn etàv upà÷ritau // KaU_5.5 // hanta ta idaü pravakùyàmi guhyaü brahma sanàtanam / yathà ca maraõaü pràpya àtmà bhavati gautama // KaU_5.6 // yonim anye prapadyante ÷arãratvàya dehinaþ / sthàõum anye 'nusaüyanti yathàkarma yathà÷rutam // KaU_5.7 // ya eùa supteùu jàgarti kàmaü kàmaü puruùo nirmimàõaþ / tad eva ÷ukraü tad brahma tad evàmçtam ucyate / tasmiül lokàþ ÷ritàþ sarve tad u nàtyeti ka÷cana // etad vai tat // KaU_5.8 // agnir yathaiko bhuvanaü praviùño råpaü råpaü pratiråpo babhåva / ekas tathà sarvabhåtàntaràtmà råpaü råpaü pratiråpo bahi÷ ca // KaU_5.9 // vàyur yathaiko bhuvanaü praviùño råpaü råpaü pratiråpo babhåva / ekas tathà sarvabhåtàntaràtmà råpaü råpaü pratiråpo bahi÷ ca // KaU_5.10 // såryo yathà sarvalokasya cakùur na lipyate càkùuùair bàhyadoùaiþ / ekas tathà sarvabhåtàntaràtmà na lipyate lokaduþkhena bàhyaþ // KaU_5.11 // eko va÷ã sarvabhåtàntaràtmà ekaü råpaü bahudhà yaþ karoti / tam àtmasthaü ye 'nupa÷yanti dhãràs teùàü sukhaü ÷à÷vataü netareùàm // KaU_5.12 // nityo 'nityànàü cetana÷ cetanànàm eko bahånàü yo vidadhàti kàmàn / tam àtmasthaü ye 'nupa÷yanti dhãràs teùaü ÷àntiþ ÷à÷vatã netareùàm // KaU_5.13 // tad etad iti manyante 'nirde÷yaü paramaü sukham / kathaü nu tad vijànãyàü kim u bhàti vibhàti và // KaU_5.14 // na tatra såryo bhàti na candratàrakaü nemà vidyuto bhànti kuto 'yam agniþ / tam eva bhàntam anu bhàti sarvaü tasya bhàsà sarvam idaü vibhàti // KaU_5.15 // // iti pa¤camã vallã // årdhvamålo avàk÷àkha eùo '÷vatthaþ sanàtanaþ / tad eva ÷ukraü tad brahma tad evàmçtam ucyate / tasmiül lokàþ ÷ritàþ sarve tad u nàtyeti ka÷cana // etad vai tat // KaU_6.1 // yad idaü kiüca jagat sarvaü pràõa ejati niþsçtam / mahad bhayaü vajram udyataü ya etad vidur amçtàs te bhavanti // KaU_6.2 // bhayàd asyàgnis tapati bhayàt tapati såryaþ / bhayàd indra÷ ca vàyu÷ ca mçtyur dhàvati pa¤camaþ // KaU_6.3 // iha ced a÷akad boddhuü pràk÷arãrasya visrasaþ / tataþ sargeùu lokeùu ÷arãratvàya kalpate // KaU_6.4 // yathàdar÷e tathàtmani yathà svapne tathà pitçloke / yathàpsu parãva dadç÷e tathà gandharvaloke chàyàtapayor iva brahmaloke // KaU_6.5 // indriyàõàü pçthagbhàvam udayàstamayau ca yat / pçthag utpadyamànànàü matvà dhãro na ÷ocati // KaU_6.6 // indriyebhyaþ paraü mano manasaþ sattvam uttamam / sattvàd adhi mahànàtmà mahato 'vyaktam uttamam // KaU_6.7 // avyaktàt tu paraþ puruùo vyàpako 'liïga eva ca / yaü j¤àtvà mucyate jantur amçtatvaü ca gacchati // KaU_6.8 // na saüdç÷e tiùñhati råpam asya na cakùuùà pa÷yati ka÷canainam / hçdà manãùà manasàbhikëpto ya etad vidur amçtàs te bhavanti // KaU_6.9 // yadà pa¤càvatiùñhante j¤ànàni manasà saha / buddhi÷ ca na viceùñati tàm àhuþ paramàü gatim // KaU_6.10 // tàü yogam iti manyante sthiràm indriyadhàraõàm / apramattas tadà bhavati yogo hi prabhavàpyayau // KaU_6.11 // naiva vàcà na manasà pràptuü ÷akyo na cakùuùà / astãti bruvato 'nyatra kathaü tad upalabhyate // KaU_6.12 // astãty evopalabdhavyas tattvabhàvena cobhayoþ / astãty evopalabdhasya tattvabhàvaþ prasãdati // KaU_6.13 // yadà sarve pramucyante kàmà ye 'sya hçdi ÷ritàþ / atha martyo 'mçto bhavaty atra brahma sama÷nute // KaU_6.14 // yadà sarve prabhidyante hçdayasyeha granthayaþ / atha martyo 'mçto bhavaty etàvad dhy anu÷àsanam // KaU_6.15 // ÷ataü caikà ca hçdayasya nàóyas tàsàü mårdhànam abhiniþsçtaikà / tayordhvam àyann amçtatvam eti viùvaïï anyà utkramaõe bhavati // KaU_6.16 // aïguùñhamàtraþ puruùo 'ntaràtmà sadà janànàü hçdaye saüniviùñaþ / taü svàc charãràt pravçhen mu¤jàd iveùãkàü dhairyeõa / taü vidyàc chukram amçtaü taü vidyàc chukram amçtam iti // KaU_6.17 // mçtyuproktàü naciketo 'tha labdhvà vidyàm etàü yogavidhiü ca kçtsnam / brahmapràpto virajo 'bhåd vimçtyur anyo 'py evaü yo vid adhyàtmam eva // KaU_6.18 // // iti ùaùñhã vallã // // iti kañhopaniùat //