Aitareya-Upanisad (Aitareyopanisad) [RV] Mula text extracted from the commented version Input by members of the Sansknet project (formerly: www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. The mula text of this GRETIL version has been checked against the edition by V.P. Limaye and R.D. Vadekar (Eighteen Principal Upanisads, vol. 1, Poona 1958), and the electronic version available on TITUS. In cases of divergence, preference has usually been given to the printed edition. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Ãtmà và idam eka evÃgra ÃsÅt | nÃnyat ki¤cana mi«at | sa Åk«ata lokÃn nu s­jà iti || AitUp_1,1.1 || sa imÃæl lokÃn as­jatÃmbho marÅcÅr maram Ãpa÷ | ado 'mbha÷ pareïa divam | dyau÷ prati«Âhà | antarik«aæ marÅcaya÷ | p­thivÅ mara÷ | yà adhastÃt tà Ãpa÷ || AitUp_1,1.2 || sa Åk«ateme nu lokÃ÷ | lokapÃlÃn nu s­jà iti | so 'dbhya eva puru«aæ samuddh­tyÃmÆrcchayat || AitUp_1,1.3 || tam abhyatapat | tasyÃbhitaptasya mukhaæ nirabhidyata yathÃï¬am | mukhÃd vÃk | vÃco 'gni÷ | nÃsike nirabhidyetÃm | nÃsikÃbhyÃæ prÃïa÷ | prÃïÃd vÃyu÷ | ak«iïÅ nirabhidyetÃm | ak«ÅbhyÃæ cak«u÷ | cak«u«a Ãditya÷ | karïau nirabhidyetÃm | karïÃbhyÃæ Órotram | ÓrotrÃd diÓa÷ | tvaÇ nirabhidyata | tvaco lomÃni | lomabhya o«adhivanaspataya÷ | h­dayaæ nirabhidyata | h­dayÃn mana÷ | manasaÓ candramÃ÷ | nÃbhir nirabhidyata | nÃbhyà apÃna÷ | apÃnÃn m­tyu÷ | ÓiÓnaæ nirabhidyata | ÓiÓnÃd reta÷ | retasa Ãpa÷ || AitUp_1,1.4 || tà età devatÃ÷ s­«Âà asmin mahaty arïave prÃpatan | tam aÓanÃpipÃsÃbhyÃm anvavÃrjat | tà enam abruvann Ãyatanaæ na÷ prajÃnÅhi | yasmin prati«Âhità annam adÃmeti || AitUp_1,2.1 || tÃbhyo gÃm Ãnayat | tà abruvan na vai no 'yam alam iti | tÃbhyo 'Óvam Ãnayat | tà abruvan na vai no 'yam alam iti || AitUp_1,2.2 || tÃbhya÷ puru«am Ãnayat | tà abruvan suk­taæ bateti | puru«o vÃva suk­tam | tà abravÅd yathÃyatanaæ praviÓateti || AitUp_1,2.3 || agnir vÃg bhÆtvà mukhaæ prÃviÓat | vÃyu÷ prÃïo bhÆtvà nÃsike prÃviÓat | ÃdityaÓ cak«ur bhÆtvÃk«iïÅ prÃviÓat | diÓa÷ Órotraæ bhÆtvà karïau prÃviÓan | o«adhivanaspatayo lomÃni bhÆtvà tvacaæ prÃviÓan | candramà mano bhÆtvà h­dayaæ prÃviÓat | m­tyur apÃno bhÆtvà nÃbhiæ prÃviÓat | Ãpo reto bhÆtvà ÓiÓnaæ prÃviÓan || AitUp_1,2.4 || tam aÓanÃpipÃse abrÆtÃm avÃbhyÃm abhiprajÃnÅhÅti | te abravÅd etÃsv eva vÃæ devatÃsv ÃbhajÃmy etÃsu bhÃginyau karomÅti | tasmÃd yasyai kasyai ca devatÃyai havir g­hyate bhÃginyÃv evÃsyÃm aÓanÃpipÃse bhavata÷ || AitUp_1,2.5 || sa Åk«ateme nu lokÃÓ ca lokapÃlÃÓ ca | annam ebhya÷ s­jà iti || AitUp_1,3.1 || so 'po 'bhyatapat | tÃbhyo 'bhitaptÃbhyo mÆrtir ajÃyata | yà vai sà mÆrtir ajÃyatÃnnaæ vai tat || AitUp_1,3.2 || tad enat s­«Âaæ parÃÇ atyajighÃæsat | tad vÃcÃjigh­k«at | tan nÃÓaknod vÃcà grahÅtum | sa yad dhainad vÃcÃgrahai«yad abhivyÃh­tya haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.3 || tat prÃïenÃjigh­k«at | tan nÃÓaknot prÃïena grahÅtum | sa yad dhainat prÃïenÃgrahai«yad abhiprÃïya haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.4 || tac cak«u«Ãjigh­k«at | tan nÃÓaknoc cak«u«Ã grahÅtum | sa yad dhainac cak«u«Ãgrahai«yad d­«Âvà haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.5 || tac chrotreïÃjigh­k«at | tan nÃÓaknoc chrotreïa grahÅtum | sa yad dhainac chrotreïÃgrahai«yac chrutvà haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.6 || tat tvacÃjigh­k«at | tan nÃÓaknot tvacà grahÅtum | sa yad dhainat tvacÃgrahai«yat sp­«Âvà haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.7 || tan manasÃjigh­k«at | tan nÃÓaknon manasà grahÅtum | sa yad dhainan manasÃgrahai«yad dhyÃtvà haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.8 || tac chiÓnenÃjigh­k«at | tan nÃÓaknoc chiÓnena grahÅtum | sa yad dhainac chiÓnenÃgrahai«yad vis­jya haivÃnnam atrapsyat || AitUp_1,3.9 || tad apÃnenÃjigh­k«at | tad Ãvayat | sai«o 'nnasya graho yad vÃyu÷ | annÃyur và e«a yad vÃyu÷ || AitUp_1,3.10 || sa Åk«ata kathaæ nv idaæ mad ­te syÃd iti | sa Åk«ata katareïa prapadyà iti | sa Åk«ata yadi vÃcÃbhivyÃh­taæ yadi prÃïenÃbhiprÃïitaæ yadi cak«u«Ã d­«Âaæ yadi Órotreïa Órutaæ yadi tvacà sp­«Âaæ yadi manasà dhyÃtaæ yady apÃnenÃbhyapÃnitaæ yadi ÓiÓnena vis­«Âam atha ko 'ham iti || AitUp_1,3.11 || sa etam eva sÅmÃnaæ vidÃryaitayà dvÃrà prÃpadyata | sai«Ã vid­tir nÃma dvÃ÷ | tad etan nÃndanam | tasya traya ÃvasathÃs traya÷ svapnà ayam Ãvasatho 'yam Ãvasatho 'yam Ãvasatha iti || AitUp_1,3.12 || sa jÃto bhÆtÃny abhivyaikhyat kim ihÃnyaæ vÃvadi«ad iti | sa etam eva puru«aæ brahma tatamam apaÓyad idam adarÓam itÅ 3 || AitUp_1,3.13 || tasmÃd idandro nÃma | idandro ha vai nÃma | tam idandraæ santam indra ity Ãcak«ate parok«eïa | parok«apriyà iva hi devÃ÷ parok«apriyà iva hi devÃ÷ || AitUp_1,3.14 || puru«e ha và ayam Ãdito garbho bhavati yad etad reta÷ | tad etat sarvebhyo 'Çgebhyas teja÷ sambhÆtam Ãtmany evÃtmÃnaæ bibharti | tad yadà striyÃæ si¤caty athainaj janayati | tad asya prathamaæ janma || AitUp_2.1 || tat striyà ÃtmabhÆyaæ gacchati yathà svam aÇgaæ tathà | tasmÃd enÃæ na hinasti | sÃsyaitam ÃtmÃnam atra gataæ bhÃvayati || AitUp_2.2 || sà bhÃvayitrÅ bhÃvayitavyà bhavati | taæ strÅ garbhaæ bibharti | so 'gra eva kumÃraæ janmano 'gre 'dhi bhÃvayati | sa yat kumÃraæ janmano 'gre 'dhi bhÃvayaty ÃtmÃnam eva tad bhÃvayaty e«Ãæ lokÃnÃæ santatyai | evaæ santatà hÅme lokÃ÷ | tad asya dvitÅyaæ janma || AitUp_2.3 || so 'syÃyam Ãtmà puïyebhya÷ karmebhya÷ pratidhÅyate | athÃsyÃyam itara Ãtmà k­tak­tyo vayogata÷ praiti | sa ita÷ prayann eva punar jÃyate | tad asya t­tÅyaæ janma || AitUp_2.4 || tad uktam ­«iïà -- garbhe nu sann anv e«Ãm avedamahaæ devÃnÃæ janimÃni viÓvà | Óataæ mà pura ÃyasÅr arak«annadha Óyeno javasà nir adÅyam | iti | garbha evaitac chayÃno vÃmadeva evam uvÃca || AitUp_2.5 || sa evaæ vidvÃn asmÃc charÅrabhedÃd Ærdhvam utkramyÃmu«min svarge loke sarvÃn kÃmÃn ÃptvÃm­ta÷ samabhavat samabhavat || AitUp_2.6 || ko 'yam | Ãtmeti vayam upÃsmahe | katara÷ sa Ãtmà | yena và paÓyati yena và ӭïoti yena và gandhä jighrati yena và vÃcaæ vyÃkaroti yena và svÃdu cÃsvÃdu ca vijÃnÃti || AitUp_3.1 || yad etad dh­dayaæ manaÓ caitat | sa¤j¤Ãnam Ãj¤Ãnaæ vij¤Ãnaæ praj¤Ãnaæ medhà d­«Âir dh­tir matir manÅ«Ã jÆti÷ sm­ti÷ saÇkalpa÷ kratur asu÷ kÃmo vaÓa iti sarvÃïy evaitÃni praj¤Ãnasya nÃmadheyÃni bhavanti || AitUp_3.2 || e«a brahmà | e«a indra÷ | e«a prajÃpati÷ | ete sarve devÃ÷ | imÃni ca pa¤ca mahÃbhÆtÃni p­thivÅ vÃyur ÃkÃÓa Ãpo jyotÅæ«Åty etÃnÅmÃni k«udramiÓrÃïÅva bÅjÃnÅtarÃïi cetarÃïi cÃï¬ajÃni ca jÃrujÃni ca svedajÃni codbhijjÃni cÃÓvà gÃva÷ puru«Ã hastino yat ki¤cedam prÃïi jaÇgamaæ ca patatri ca yac ca sthÃvaram | sarvaæ tat praj¤Ãnetram | praj¤Ãne prati«Âhitam | praj¤Ãnetro loka÷ | praj¤Ã prati«Âhà | praj¤Ãnaæ brahma || AitUp_3.3 || sa etena praj¤enÃtmanÃsmÃl lokÃd utkramyÃmu«min svarge loke sarvÃn kÃmÃn ÃptvÃm­ta÷ samabhavat samabhavat || AitUp_3.4 ||