SATAPATHA-BRAHMANA 7 Data input by H.S. Ananthanarayana and W. P. Lehman. Bracketted numbering added mechanically. ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ 7.1.1.[1] gÃrhapatyaæ ce«yanpalÃÓaÓÃkhayà vyudÆhati | avasyati haitadyadgÃrhapatyaæ cinoti ya u vai ke cÃgnicito 'syÃmeva te 'vasitÃstadyadvyudÆhatyavasitÃneva tadvyudÆhati nedavasitÃnadhyavasyÃnÅti 7.1.1.[2] apeta vÅta vi ca sarpatÃta iti | apa caivaita vi ceta vyu ca sarpatÃta ityetadya udarasarpiïastÃnetadÃha ye 'tra stha purÃïa ye ca nÆtanà iti ye 'tra stha sanÃtanà ye cÃdhunÃtanà ityetat 7.1.1.[3] adÃdyamo 'vasÃnam p­thivyà iti | yamo ha và asyà avasÃnasye«Âe sa evÃsmà asyÃmavasÃnaæ dadÃti 7.1.1.[4] akrannimam pitaro lokamasmà iti | k«atraæ vai yamo viÓa÷ pitaro yasmà u vai k«atriyo viÓà saævidÃno 'syÃmavasÃnaæ dadÃti tatsudattaæ tatho hÃsmai k«atraæ yamo viÓà pit­bhi÷ saævidÃno 'syÃmavasÃnaæ dadÃti 7.1.1.[5] palÃÓaÓÃkhayà vyudÆhati | brahma vai palÃÓo brahmaïaiva tadavasitÃnvyudÆhati mantreïa brahma vai mantro brahmaïaiva tadavasitÃnvyudÆhati tÃmudÅcÅmudasyati 7.1.1.[6] atho«Ãnnivapati | ayaæ vai loko gÃrhapatya÷ paÓava Æ«Ã asmiæstalloke paÓÆndadhÃti tasmÃdime 'smiæloke paÓava÷ 7.1.1.[7] yadvevo«Ãnnivapati | prajÃpati÷ prajà as­jatà tà nÃnolbà as­jata tà na samajÃnata so 'kÃmayata saæjÃnÅranniti tÃ÷ samÃnolbà akarottÃsÃmÆ«ÃnulbamakarottÃ÷ samajÃnata tasmÃdapyetarhi samÃnolbÃ÷ sameva jÃnate devai÷ samÃnolbo 'sÃnÅtyu vai yajate yo yajate tadyadÆ«Ãnnivapati devaireva tatsamÃnolbo bhavati 7.1.1.[8] saj¤ÃnamasÅti | samajÃnata hyetena kÃmadharaïamiti paÓavo và ƫÃ÷ kÃmadharaïam mayi te kÃmadharaïam bhÆyÃditi mayi te paÓavo bhÆyÃsurityetattai÷ sarvaæ gÃrhapatyam pracÃdayati yonirvai gÃrhapatyà citirulbamÆ«Ã÷ sarvÃæ tadyonimulbena pracÃdayati 7.1.1.[9] atha sikatà nivapati | agneretadvaiÓvÃnarasya bhasma yatsikatà agnimu và etaæ vaiÓvÃnaraæ ce«yanbhavati na và agni÷ svam bhasmÃtidahatyanatidÃhÃya 7.1.1.[10] yadveva sikatà nivapati | agneretadvaiÓvÃnarasya reto yatsikatà agnimu và etaæ vaiÓvÃnaraæ ce«yanbhavati na và aretaskÃtkiæ cana vikriyate 'smÃdretaso 'dhi vikriyÃtà iti 7.1.1.[11] agnerbhasmÃsyagne÷ purÅ«amasÅti | yÃtayÃma và agnerbhasmÃyÃtayÃmnya÷ sikatà ayÃtayÃmamevainadetatkaroti tÃbhi÷ sarvaæ gÃrhapatyam pracÃdayati yonirvai gÃrhapatyà citÅ reta÷ sikatÃ÷ sarvasyÃæ tadyonau reto dadhÃti 7.1.1.[12] athainam pariÓridbhi÷ pariÓrayati | yonirvai pariÓrita idamevaitadreta÷ siktaæ yonyà parig­hïÃti tasmÃdyonyà reta÷ siktam parig­hyate 7.1.1.[13] yadvevainam pariÓridbhi÷ pariÓrayati | ayaæ vai loko gÃrhapatya Ãpa÷ pariÓrita imaæ taæ lokamadbhi÷ paritanoti samudreïa hainaæ tatparitanoti sarvatastasmÃdimaæ lokaæ sarvata÷ samudra÷ paryeti dak«iïÃv­ttasmÃdimaæ lokaæ dak«iïÃv­tsamudra÷ paryeti khÃtena tasmÃdimaæ lokaæ khÃtena samudra÷ paryeti 7.1.1.[14] cita stheti | cinoti hyenÃ÷ paricita stheti pari hyenÃÓcinotyÆrdhvacita÷ ÓrayadhvamityÆrdhvà upadadhadÃha tasmÃdÆrdhva eva samudro vijate 'tha yattiraÓcÅrupadadhyÃtsak­ddhaivedaæ sarvaæ samudro nirm­jyÃnna sÃdayatyasannà hyÃpo na sÆdadohasÃdhivadati 7.1.1.[15] asthÅni vai pariÓrita÷ | prÃïa÷ sÆdadohà na và asthi«u prÃïo 'styekena yaju«Ã bahvÅri«Âakà upadadhÃtyekaæ hyetadrÆpaæ yadÃpo 'tha yadbahvya÷ pariÓrito bhavanti bahvyo hyÃpa÷ 7.1.1.[16] tadvai yoni÷ pariÓrita÷ | ulbamÆ«Ã reta÷ sikatà bÃhyÃ÷ pariÓrito bhavantyantara Æ«Ã bÃhyà hi yonirantaramulbam bÃhya Æ«Ã bhavantyantarÃ÷ sikatà bÃhyaæ hyulbamantaraæ reta etebhyo vai jÃyamÃno jÃyate tebhya evainametajjanayati 7.1.1.[17] athainamataÓcinoti | idamevaitadreta÷ siktaæ vikaroti tasmÃdyonau reta÷ siktaæ vikriyate 7.1.1.[18] sa catasra÷ prÃcÅrupadadhÃti | dve paÓcÃttiraÓcyau dve purastÃttadyÃÓcatasra÷ prÃcÅrupadadhÃti sa Ãtmà tadyattÃÓcatasro bhavanti caturvidho hyayamÃtmÃtha ye paÓcÃtte sakthyau ye purastÃttau bÃhÆ yatra và Ãtmà tadeva Óira÷ 7.1.1.[19] taæ và etam | atra pak«apucavantaæ vikaroti yÃd­gvai yonau reto vikriyate tÃd­gjÃyate tadyadetamatra pak«apucavantaæ vikaroti tasmÃde«o 'mutra pak«apucavÃnjÃyate 7.1.1.[20] taæ vai pak«apucavantameva santam | na pak«apucavantamiva paÓyanti tasmÃdyonau garbhaæ na yathÃrÆpam paÓyantyathainamamutra pak«apucavantam paÓyanti tasmÃjjÃtaæ garbhaæ yathÃrÆpam paÓyanti 7.1.1.[21] sa catasra÷ pÆrvà upadadhÃti | Ãtmà hyevÃgre sambhavata÷ sambhavati dak«iïata udaÇÇÃsÅna uttarÃrdhyÃm prathamÃmupadadhÃti tatho hÃsyai«o 'bhyÃtmamevÃgniÓcito bhavati 7.1.1.[22] ayaæ so agni÷ | yasmintsomamindra÷ sutaæ dadha ityayaæ vai loko gÃrhapatya Ãpa÷ soma÷ suto 'smiæstalloke 'pa indro 'dhatta jaÂhare vÃvaÓÃna iti madhyaæ vai jaÂharaæ sahasriyaæ vÃjamatyaæ na saptimityÃpo vai sahasriyo vÃja÷ sasavÃntsantstÆyase jÃtaveda iti cita÷ saæÓcÅyase jÃtaveda ityetat 7.1.1.[23] agne yatte divi varca iti | Ãdityo và asya divi varca÷ p­thivyÃmityayamagni÷ p­thivyÃæ yado«adhÅ«vapsvà yajatreti ya evau«adhi«u cÃpsu cÃgnistametadÃha yenÃntarik«amurvÃtatantheti vÃyu÷ sa tve«a÷ sa bhÃnurarïavo n­cak«Ã iti mahÃntsa bhÃnurarïavo n­cak«Ã ityetat 7.1.1.[24] agne divo arïamacà jigÃsÅti | Ãpo và asya divo 'rïastà e«a dhÆmenÃcaityacà devÃæ Æci«e dhi«ïyà ya iti prÃïà vai devà dhi«ïyÃste hi sarvà dhiya i«ïanti yà rocane parastÃtsÆryasya yÃÓcÃvastÃdupati«Âhanta Ãpa iti rocano ha nÃmai«a loko yatrai«a etattapati tadyÃÓcaitam pareïÃpo yÃÓcÃvareïa tà etadÃha 7.1.1.[25] purÅ«yÃso agnaya iti | paÓavyÃso 'gnaya ityetatprÃvaïebhi÷ sajo«asa iti prÃyaïarÆpam prÃyaïaæ hyetadagneryadgÃrhapatyo ju«antÃæ yaj¤amadruho 'namÅvà i«o mahÅriti ju«antÃæ yaj¤amadruho 'naÓanÃyà i«o mahÅrityetat 7.1.1.[26] nÃnopadadhÃti | ye nÃnÃkÃmà ÃtmaæstÃæstaddadhÃti sak­tsÃdayatyekaæ tadÃtmÃnaæ karoti sÆdadohasÃdhivadati prÃïo vai sÆdadohÃ÷ prÃïeïaivainametatsaætanoti saædadhÃti 7.1.1.[27] atha jaghanena parÅtya | uttarato dak«iïÃsÅno 'parayordak«iïÃmagra upadadhÃtŬÃmagne purudaæsaæ saniæ goriti paÓavo và i¬Ã paÓÆnÃmevÃsmà etÃmÃÓi«amÃÓÃste ÓaÓvattamaæ havamÃnÃya sÃdheti yajamÃno vai havamÃna÷ syÃnna÷ sÆnustanayo vijÃveti prajà vai sÆnuragne sà te sumatirbhÆtvasme ityÃÓi«amÃÓÃste 7.1.1.[28] athottarÃm | ayaæ te yonir­tviyo yato jÃto arocathà ityayaæ te yonir­tavya÷ sanÃtano yato jÃto 'dÅpyathà ityetattaæ jÃnannagna ÃrohÃthà no vardhayà rayimiti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.1.1.[29] sakthyÃvasyaite | te nÃnopadadhÃti nÃnà sÃdayati nÃnà sÆdadohasÃdhivadati nÃnà hÅme sakthyau dve bhavato dve hÅme sakthyau paÓcÃdupadadhÃti paÓcÃddhÅme sakthyÃvagrÃbhyÃæ saæsp­«Âe bhavata evaæ hÅme sakthyÃvagrÃbhyÃæ saæsp­«Âe 7.1.1.[30] atha tenaiva puna÷ parÅtya | dak«iïata udaÇÇà sÅna÷ pÆrvayoruttarÃmagra upadadhÃti cidasi tayà devatayÃÇgirasvad­ddhruvà sÅdetyatha dak«iïÃm paricidasi tayà devatayÃÇgirasvaddhruvà sÅdeti 7.1.1.[31] bÃhÆ asyaite | te nÃnopadadhÃti nÃnà sÃdayati nÃnà sÆdadohasÃdhivadati nÃnà hÅmau bÃhÆ dve bhavato dvau hÅmau bÃhÆ pÆrvÃrdha upadadhÃti purastÃddhÅmau bÃhÆ agrÃbhyÃæ saæsp­«Âe bhavata evaæ hÅmau bÃhÆ agrÃbhyÃæ saæsp­«Âau sa và itÅmà upadadhÃtÅtÅme itÅme taddak«iïÃv­ttaddhi devatrà 7.1.1.[32] a«ÂÃvi«Âakà upadadhÃti | a«ÂÃk«arà gÃyatrÅ gÃyatro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvantamevainametaccinoti pa¤ca k­tva÷ sÃdayati pa¤cacitiko 'gni÷ pa¤ca 'rtava÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvanagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvantamevainametaccinotya«ÂÃvi«ÂakÃ÷ pa¤ca k­tva÷ sÃdayati tattrayodaÓa trayodaÓa mÃsÃ÷ saævatsarastrayodaÓÃgneÓcitipurÅ«Ãïi yÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvattadbhavati 7.1.1.[33] atha lokamp­ïÃmupadadhÃti | tasyà upari bandhustisra÷ pÆrvÃstriv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvantamevainametaccinoti daÓottarÃstÃsÃmupari bandhurdve vÃgre 'tha daÓÃthaikÃmevaæ hi citiæ cinvanti tÃstrayodaÓa sampadyante tasyokto bandhu÷ 7.1.1.[34] tà ubhayya ekaviæÓati÷ sampadyante | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ pa¤ca 'rtavastraya ime lokà asÃvÃditya ekaviæÓo 'muæ tadÃdityamasminnagnau prati«ÂhÃpayati 7.1.1.[35] ekaviæÓatirveva pariÓrita÷ | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ pa¤ca 'rtavastraya ime lokà ayamagniramuto 'dhyekaviæÓa imaæ tadagnimamu«minnÃditye prati«ÂhÃpayati tadyadetà evamupadadhÃtyetÃvevaitadanyo 'nyasminprati«ÂhÃpayati tÃvetÃvanyo 'nyasminprati«Âhitau tau và etÃvatra dvÃvekaviæÓau sampÃdayatyatra hyevemau tadobhau bhavata ÃhavanÅyaÓca gÃrhapatyaÓca 7.1.1.[36] atha purÅ«aæ nivapati | tasyopari bandhustaccÃtvÃlavelÃyà Ãharatyagnire«a yaccÃtvÃlastatho hÃsyaitadÃgneyameva bhavati sà samambilà syÃttasyokto bandhu÷ 7.1.1.[37] vyÃmamÃtrÅ bhavati | vyÃmamÃtro vai puru«a÷ puru«a÷ prajÃpati÷ prajÃpatiragnirÃtmasammitÃæ tadyoniæ karoti parimaï¬alà bhavati parimaï¬alà hi yoniratho ayaæ vai loko gÃrhapatya÷ parimaï¬ala u và ayaæ loka÷ 7.1.1.[38] athainau saænivapati | saæj¤ÃmevÃbhyÃmetatkaroti samitaæ saækalpethÃæ saæ vÃm manÃæsi saæ vratÃgne tvam purÅ«yo bhavataæ na÷ samanasÃviti ÓamayatyevainÃvetadahiæsÃyai yathà nÃnyo 'nyaæ hiæsyÃtÃm 7.1.1.[39] caturbhi÷ saænivapati | tadye catu«padÃ÷ paÓavastairevÃbhyÃmetatsaæj¤Ãæ karotyatho annaæ vai paÓavo 'nnenaivÃbhyÃmetatsaæj¤Ãæ karoti 7.1.1.[40] tÃæ na riktÃmavek«eta | nedriktÃmavek«Ã iti yadriktÃmavek«eta graseta hainam 7.1.1.[41] athÃsyÃæ sikatà Ãvapati | agneretadvaiÓvÃnarasya reto yatsikatà agnimevÃsyÃmetadvaiÓvÃnaraæ reto bhÆtaæ si¤cati sà samambilà syÃttasyokto bandhu÷ 7.1.1.[42] athainÃæ vimu¤cati | apradÃhÃya yaddhi yuktaæ na vimucyate pra taddahyata etadvà etadyuktà reto 'bhÃr«Ådetamagniæ tamatrÃjÅjanadathÃparaæ dhatte yo«Ã và ukhà tasmÃdyadà yo«Ã pÆrvaæ reta÷ prajanayatyathÃparaæ dhatte 7.1.1.[43] mÃteva putram p­thivÅ purÅ«yamiti | mÃteva putram p­thivÅ paÓavyamityetadagniæ sve yonÃvabhÃrukhetyagniæ sve yonÃvabhÃr«ÅdukhetyetattÃæ viÓvairdevair­tubhi÷ saævidÃna÷ prajÃpatirviÓvakarmà vimu¤catviy­tavo vai viÓve devÃstadenÃæ viÓvairdevair­tubhi÷ saævidÃna÷ prajÃpatirviÓvakarmà vimu¤cati tÃmuttarato 'gnernidadhÃtyaratnimÃtre tasyokto bandhu÷ 7.1.1.[44] athÃsyÃm paya Ãnayati | etadvà etadreto dhatte 'tha payo dhatte yo«Ã và ukhà tasmÃdyadà yo«Ã reto dhatte 'tha payo dhatte 'dharÃ÷ sikatà bhavantyuttaram payo 'dharaæ hi reta uttaram payastanmadhya Ãnayati yathà tatprati puru«aÓÅr«amupadadhyÃt 7.1.2.[1] prajÃpati÷ prajà as­jata | sa prajÃ÷ s­«Âvà sarvamÃjimitvà vyasraæsata tasmÃdvisrastÃtprÃïo madhyata udakrÃmadathÃsmÃdvÅryamudakrÃmattasminnutkrÃnte 'padyata tasmÃtpannÃdannamasravadyaccak«uradhyaÓeta tasmÃdasyÃnnamasravanno heha tarhi kà cana prati«ÂhÃsa 7.1.2.[2] te devà abruvan | na và ito 'nyà prati«ÂhÃstÅmameva pitaram prajÃpatiæ saæskaravÃma saiva na÷ prati«Âhà bhavi«yatÅti 7.1.2.[3] te 'gnimabruvan | na và ito 'nyà prati«ÂhÃsti tvayÅmam pitaram prajÃpatiæ saæskaravÃma saiva na÷ prati«Âhà bhavi«yatÅti kim me tato bhavi«yatÅti 7.1.2.[4] te 'bruvan | annaæ và ayam prajÃpatistvanmukhà etadannamadÃma tvanmukhÃnÃæ na e«o 'nnamasaditi tatheti tasmÃddevà agnimukhà annamadanti yasyai hi kasyai ca devatÃyai juhvatyagnÃveva juhvatyagnimukhà hi taddevà annamakurvata 7.1.2.[5] sa yo 'smÃtprÃïo madhyata udakrÃmat | ayameva sa vÃyuryo 'yam pavate 'tha yadasmÃdvÅryamudakrÃmadasau sa Ãdityo 'tha yadasmÃdannamasravadyadeva saævatsare 'nnaæ tattat 7.1.2.[6] taæ devà agnau prÃv­¤jan | tadya enam prav­ktamagnirÃrohadya evÃsmÃtsa prÃïo madhyata udakrÃmatsa evainaæ sa Ãpadyata tamasminnadadhuratha yadasmÃdvÅryamudakrÃmattadasminnadadhuratha yadasmÃdannamasravattadasminnadadhustaæ sarvaæ k­tsnaæ saæsk­tyordhvamudaÓrayaæstadyaæ tamudaÓrayannime sa lokÃ÷ 7.1.2.[7] tasyÃyameva loka÷ prati«Âhà | atha yo 'smiæloke 'gni÷ so 'syÃvÃÇ prÃïo 'thÃsyÃntarik«amÃtmÃtha yo 'ntarik«e vÃyurya evÃyamÃtmanprÃïa÷ so 'sya sa dyaurevÃsya Óira÷ sÆryÃcandramasau cak«u«Å yaccak«uradhyaÓeta sa candramÃstasmÃtsa mÅlitatataro 'nnaæ hi tasmÃdasravat 7.1.2.[8] tade«Ã vai sà prati«Âhà | yÃæ taddevÃ÷ samaskurvantsaiveyamadyÃpi prati«Âhà so evÃpyato 'dhi bhavità 7.1.2.[9] sa ya÷ sa prajÃpatirvyasraæsata | ayameva sa yo 'yamagniÓcÅyata tadyade«okhà riktà Óete purà pravarjanÃdyathaiva tatprajÃpatirutkrÃnte prÃïa utkrÃnte vÅrye srute 'nne rikto 'Óayadetadasya tadrÆpam 7.1.2.[10] tÃmagnau prav­ïakti | yathaivainamado devÃ÷ prÃv­¤jaæstadya enÃm prav­ktÃmagnirÃrohati ya evÃsmÃtsa prÃïo madhyata udakrÃmatsa evainaæ sa Ãpadyate tamasmindadhÃtyatha yadrukbham pratimucya bibharti yadevÃsmÃdvÅryamudakrÃmattadasmindadhÃtyatha yÃ÷ samidha ÃdadhÃti yadevÃsmÃdannamasravattadasmindadhÃti 7.1.2.[11] tà vai sÃyam prÃtarÃdadhÃti | ahnaÓca hi tadrÃtreÓcÃnnamasravattÃnyetÃni sarvasminneva saævatsare syu÷ saævatsaro hi sa prajÃpatiryasmÃttÃnyudakrÃmaæstadasminnetatsarvasminneva sarvaæ dadhÃti yasminhÃsyaitadato na kuryÃnna hÃsya tasminnetaddadhyÃnnÃsaævatsarabh­tasyek«akeïa cana bhavitavyamiti ha smÃha vÃmakak«Ãyaïo nedimam pitaram prajÃpatiæ vicidyamÃnam paÓyÃnÅti taæ saævatsare sarvaæ k­tsnaæ saæskatyordhvamucrayati yathaivainamado devà udaÓrayan 7.1.2.[12] tasya gÃrhapatya evÃyaæ loka÷ | atha yo gÃrhapatye 'gnirya evÃyamasmiæloke 'gni÷ so 'sya so 'tha yadantarÃhavanÅyaæ ca gÃrhapatyaæ ca tadantarik«amatha ya ÃgnÅdhrÅye 'gnirya evÃyamantarik«e vÃyu÷ so 'sya sa ÃhavanÅya eva dyauratha ya ÃhavanÅye 'gnistau sÆryÃcandramasau so 'syai«a Ãtmaiva 7.1.2.[13] tasya Óira evÃhavanÅya÷ | atha ya ÃhavanÅye 'gnirya evÃyaæ ÓÅr«anprÃïa÷ so 'sya sa tadyatsa pak«apucavÃnbhavati pak«apucavÃnhyayaæ ÓÅr«anprÃïaÓcak«u÷ Óiro dak«iïaæ Órotraæ dak«iïa÷ pak«a uttaraæ Órotramuttara÷ pak«a÷ prÃïo madhyamÃtmà vÃkpucam prati«Âhà tadyatprÃïà vÃcÃnnaæ jagdhvà pratiti«Âhanti tasmÃdvÃkpucam prati«Âhà 7.1.2.[14] atha yadantarÃhavanÅyaæ ca gÃrhapatyaæ ca | sa ÃtmÃtha ya ÃgnÅdhrÅye 'gnirya evÃyamantarÃtmanprÃïa÷ so 'sya sa prati«ÂhaivÃsya gÃrhapatyo 'tha yo gÃrhapatye 'gni÷ so 'syÃvÃÇ prÃïa÷ 7.1.2.[15] taæ haike tricitaæ cinvanti | trayo và ime väca÷ prÃïà iti na tathà kuryÃdati te recayantyekaviæÓasampadamatho anu«Âupsampadamatho b­hatÅsampadaæ ye tathà kurvantyekaæ hyevaitadrÆpaæ yonireva prajÃtireva yadete 'väca÷ prÃïà yaddhi mÆtraæ karoti yatpurÅ«am praiva tajjÃyate 7.1.2.[16] athÃta÷ sampadeva | ekaviæÓatiri«Âakà nava yajÆæ«i tattriæÓatsÃdanaæ ca sÆdadohÃÓca taddvÃtriætaddvÃtriæÓadak«arÃnu«Âupsai«Ãnu«Âup 7.1.2.[17] ekaviæÓatirveva pari«rita÷ | yajurdvÃviæÓaæ vyudÆhanasya yajurÆ«ÃÓca yajuÓca sikatÃÓca yajuÓca purÅ«aæ ca yajuÓca caturbhi÷ saænivapati vimu¤cati pa¤camena tatastribhiriyaæ dvÃtriæÓadak«arÃnu«Âupsai«Ãnu«Âup 7.1.2.[18] athaite dve yaju«Å | so anu«Âubeva vÃgvà anu«Âuptadyadidaæ dvayaæ vÃco rÆpaæ daivaæ ca mÃnu«aæ coccaiÓca ÓanaiÓca tadete dve 7.1.2.[19] tà và etÃstisro 'nu«Âubha÷ | cita e«a gÃrhapatyastadyadetà atra tisro 'nu«Âubha÷ sampÃdayantyatra hyeveme tadà sarve lokà bhavanti tato 'nyatarÃæ dvÃtriæÓadak«arÃmanu«ÂubhamÃhavanÅyaæ haranti sa ÃhavanÅya÷ sà dyaustaciro 'thehÃnyatarà pariÓi«yate sa gÃrhapatya÷ sà prati«Âhà sa u ayaæ loka÷ 7.1.2.[20] atha ye ete dve yaju«Å | etattadyadantarÃhavanÅyaæ ca gÃrhapatyaæ ca tadantarik«aæ sa Ãtmà tadyatte dve bhavatastasmÃdetattanÅyo yadantarÃhavanÅyaæ ca gÃrhapatyaæ ca tasmÃde«Ãæ lokÃnÃmantarik«alokastani«Âha÷ 7.1.2.[21] sai«Ã tredhÃvihità vÃgan­«Âup | tÃme«o 'gni÷ prÃïo bhÆtvÃnusaæcarati ya ÃhavanÅye 'gni÷ sa prÃïa÷ so 'sÃvÃdityo 'tha ya ÃgnÅdhrÅye 'gni÷ sa vyÃna÷ sa u ayaæ vÃyuryo 'yam pavate 'tha yo gÃrhapatye 'gni÷ sa udÃna÷ sa u ayaæ yo 'yamasmiæloke 'gnirevaæviddha vÃva sarvÃæ vÃcaæ sarvam prÃïaæ sarvamÃtmÃnaæ saæskurute 7.1.2.[22] sai«Ã b­hatyeva | ye vai dve dvÃtriæÓatau dvÃtriæÓadeva tadathaite dve yaju«Å taccatustriæÓadagnireva pa¤catriæÓo nÃk«arÃccando vyetyekasmÃnna dvÃbhyÃæ sa u dvyak«arastat«aÂtriæÓat«aÂtriæÓadak«arà b­hatÅ b­hatÅæ và e«a saæcito 'bhisampadyate yÃd­gvai yonau reta÷ sicyate tÃd­gjÃyate tadyadetÃmatra b­hatÅæ karoti tasmÃde«a saæcito b­hatÅmabhisampadyate 7.1.2.[23] tadÃhu÷ | yadayaæ loko gÃrhapatyo 'ntarik«aæ dhi«ïyà dyaurÃhavanÅyo 'ntarik«aloka u asmÃllokÃdanantarhito 'tha kasmÃdgÃrhapatyaæ citvÃhavanÅyaæ cinotyatha dhi«ïyÃniti saha haivemÃvagre lokÃvÃsatustayorviyatoryo 'ntareïÃkÃÓa ÃsÅttadantarik«amabhavadÅk«aæ haitannÃma tata÷ purÃntarà và idamÅk«amabhÆditi tasmÃdantarik«aæ tadyadgÃrhapatyaæ citvÃhavanÅyaæ cinotyetau hyagre lokÃvas­jyetÃmatha pratyetya dhi«ïyÃnnivapati karmaïa evÃnantarayÃyÃtho antayorvÃva saæskriyamÃïayormadhyaæ saæskriyate 7.2.1.[1] athÃto nair­tÅrharanti | etadvai devà gÃrhapatyaæ citvà samÃrohannayaæ vai loko gÃrhapatya imameva taæ lokaæ saæsk­tya samÃrohaæste tama evÃnatid­ÓyamapaÓyan 7.2.1.[2] te 'bruvan | upa tajjÃnÅta yathedaæ tama÷ pÃpmÃnamapahanÃmahà iti te 'bruvaæÓcetayadhvamiti citimicateti vÃva tadabruvaæstadicita yathedaæ tama÷ pÃpmÃnamapahanÃmahà iti 7.2.1.[3] te cetayamÃnÃ÷ | età i«Âakà apaÓyannair­tÅstà upÃdadhata tÃbhistattama÷ pÃpmÃnamapÃghnata pÃpmà vai nir­tistadyadetÃbhi÷ pÃpmÃnaæ nir­tima pÃghnata tasmÃdetà nair­tya÷ 7.2.1.[4] tadvà etatkriyate | yaddevà akurvannidaæ nu tattama sa pÃpmà devairevÃpahato yattvetatkaroti yaddevà akurvaæstatkaravÃïÅtyatho ya eva pÃpmà yà nir­tistametÃbhirapahate tadya !detÃbhi÷ pÃpmÃnaæ nir­timapahate tasmÃdetà nair­tya÷ 7.2.1.[5] yadvevaità nair­tÅrharanti | prajÃpatiæ visrastaæ yatra devÃ÷ samaskurvaæstamukhÃyÃæ yonau reto bhÆtamasi¤canyonirvà ukhà tasmà etÃæ saævatsare prati«ÂhÃæ samaskurvannimameva lokamayaæ vai loko gÃrhapatyastasminnenam prÃjanayaæstasya ya÷ pÃpmà ya÷ Óle«mà yadulbaæ yajjarÃyu tadasyaitÃbhirapÃghnaæstadyadasyaitÃbhi÷ pÃpmÃnaæ nir­timapÃghnaæstasmÃdetà nair­tya÷ 7.2.1.[6] tathaivaitadyajamÃna÷ | ÃtmÃnamukhÃyÃæ yonau reto bhÆtaæ si¤cati yonirvà ukhà tasmà etÃæ saævatsare prati«ÂhÃæ saæskarotÅmameva lokamayaæ vai loko gÃrhapatyastasminnenam prajanayati tasya ya÷ pÃpmà ya÷ Óle«mà yadulbaæ yajjarÃyu tadasyaitÃbhirapahanti tadyadasyaitÃbhi÷ pÃpmÃnaæ nir­timapahanti tasmÃdetà nair­tya÷ 7.2.1.[7] pÃdamÃtryo bhavanti | adhaspadameva tatpÃpmÃnaæ nir­tiæ kurute 'lak«aïà bhavanti yadvai nÃsti tadalak«aïamasantameva tatpÃpmÃnaæ nir­tiæ kurute tu«apakvà bhavanti nair­tà vai tu«Ã nair­taireva tannair­taæ karma karoti k­«ïà bhavanti k­«ïaæ hi tattama ÃsÅdatho k­«ïà vai nir­ti÷ 7.2.1.[8] tÃbhiretÃæ diÓaæ yanti | e«Ã vai nair­tÅ diÇnair­tyÃmeva taddiÓi nir­tiæ dadhÃti sa yatra svak­taæ veriïaæ Óvabhrapradaro và syÃttadenà upadadhyÃdyatra và asyà avadÅryate yatra vÃsyà o«adhayo na jÃyante nir­tÅrhÃsyai tadg­hïÃti nai­ta eva tadbhÆmernir­tiæ dadhÃti tÃ÷ parÃcÅrlokabhÃja÷ k­tvopadadhÃti 7.2.1.[9] asunvantamayajamÃnamiceti | yo vai na sunoti na yajate taæ nir­tir­cati stenasyetyÃmanvihi taskarasyeti stenasya cetyÃmanvihi taskarasya cetyetadatho yathà stenastaskara÷ pralÃyametyevam pralÃyamihÅtyanyamasmadica sà ta ityetyanitthaævidvÃæsamicetyetannamo devi nir­te tubhyamastviti namaskÃreïaivainÃmapahate 7.2.1.[10] nama÷ su te nir­te tigmateja iti | tigmatejà vai nir­tistasyà etannamaskarotyayasmayaæ vic­tà bandhametamityayasmayena ha vai tam bandhena nir­tirbadhnÃti yam badhnÃti yamena tvaæ yamyà saævidÃnetyagnirvai yama iyaæ yamyÃbhyÃæ hÅdaæ sarvaæ yatamÃbhyÃæ tvaæ saævidÃnetyetaduttame nÃke adhi rohayainamiti svargo vai loko nÃka÷ svarge loke yajamÃnamadhirohayetyatat 7.2.1.[11] yasyÃste ghora ÃsanjuhomÅti | ghorà vai nir­tistasyà etadÃsanjuhoti yattaddevatyaæ karma karotye«Ãm bandhÃnÃmavasarjanÃyeti yairbandhairbaddho bhavati yÃæ tvà jano bhÆmiriti pramandata itÅyaæ vai bhÆmirasyÃæ vai sa bhavati yo bhavati nir­tiæ tvÃham pariveda viÓvata iti nir­tiriti tvÃham pariveda sarvata ityetadiyaæ vai nir­tiriyaæ vai te nirarpayati yo nir­cati tadyathà vai brÆyÃdasÃvÃmu«yÃyaïo 'si veda tvà mà mà hiæsÅrityevametadÃha natarÃæ hi vidita Ãmantrito hinasti 7.2.1.[12] nopasp­Óati | pÃpmà vai nir­tirnetpÃpmanà saæsp­Óà iti na sÃdayati prati«Âhà vai sÃdanaæ netpÃpmÃnam prati«ÂhÃpayÃnÅti na sÆdadohasÃdhivadati prÃïo vai sÆdadohà netpÃpmÃnam prÃïena saætanavÃni saædadhÃnÅti 7.2.1.[13] tà haike parastÃdarvÃcÅrupadadhati | pÃpmà vai nir­tirnetpÃpmÃnaæ nir­timanvavÃyÃmeti na tathà kuryÃtparÃcÅrevopadadhyÃtparäcameva tatpÃpmÃnaæ nir­timapahate 7.2.1.[14] tisra i«Âakà upadadhÃti | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataiva tatpÃpmÃnaæ nir­timapahate 7.2.1.[15] athÃsandÅæ Óikyam | rukbhapÃÓamiï¬ve tatparÃrdhe nyasyati nair­to vai pÃÓo nir­tipÃÓÃdeva tatpramucyate yaæ te devÅ nir­tirÃbabandha pÃÓaæ grÅvÃsvavic­tyamityanevaævidu«Ã hÃvic­tyastaæ te vi«yÃmyÃyu«o na madhyÃdityagnirvà Ãyustasyaitanmadhyaæ yaccito gÃrhapatyo bhavatyacita ÃhavanÅyastasmÃdyadi yuvÃgniæ cinute yadi sthavira Ãyu«o na madhyÃdityevÃhÃthaitam pitumaddhi prasÆta ityannaæ vai piturathaitadannamaddhi pramukta ityetattri«Âubbhirvajro vai tri«Âubvajreïaiva tatpÃpmÃnaæ nir­timapahate 7.2.1.[16] tisra i«Âakà bhavanti | ÃsandÅ Óikyaæ rukbhapÃÓa iï¬ve tada«ÂÃva«ÂÃk«arà gÃyatrÅ gÃyatro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataiva tatpÃpmÃnaæ nir­timapahate 7.2.1.[17] athÃntareïodacamasaæ ninayati | vajro và Ãpo vajreïaiva tatpÃpmÃnaæ nir­timantardhatte namo bhÆtyai yedaæ cakÃretyupotti«Âhanti bhÆtyai và etadagre devÃ÷ karmÃkurvata tasyà etannamo 'kurvanbhÆtyà u evÃyametatkarma kurute tasyà etannamaskarotyapratÅk«amÃyantyapratÅk«ameva tatpÃpmÃnaæ nir­tiæ jahati 7.2.1.[18] pratyetyÃgnimupati«Âhate | etadvà etadayathÃyathaæ karoti yadagnau sÃmicita etÃæ diÓameti tasmà evaitannihnute 'hiæsÃyai 7.2.1.[19] yadvevopati«Âhate | ayaæ vai loko gÃrhapatya÷ prati«Âhà vai gÃrhapatya iyamu vai prati«ÂhÃthaitadapathamivaiti yadetÃæ diÓameti tadyadupati«Âhata imÃmevaitatprati«ÂhÃmabhipratyaityasyÃmevaitatprati«ÂhÃyÃm pratiti«Âhati 7.2.1.[20] niveÓana÷ saægamano vasÆnÃmiti | niveÓano hyayaæ loka÷ saægamano vasÆnÃæ viÓvà rÆpÃbhica«Âe ÓacÅbhiriti sarvÃïi rÆpÃïyabhica«Âe ÓacÅbhirityetaddeva iva savità satyadharmendro na tasthau samare pathÅnÃmiti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.2.2.[1] atha prÃyaïÅyaæ nirvapati | tasya havi«k­tà vÃcaæ vis­jate vÃcaæ vis­jya stambayajurharati stambayajurh­tvà pÆrveïa parigraheïa parig­hya likhitvÃha hara tririti harati trirÃgnÅdhra÷ 7.2.2.[2] pratyetya prÃyaïÅyena pracarati | prÃyaïÅyena pracarya sÅraæ yunaktyetadvà enaæ devÃ÷ saæskari«yanta÷ purastÃdannena samÃrdhayaæstathaivainamayametatsaæskari«yanpurastÃdannena samardhayati sÅram bhavati seraæ haitadyatsÅramirÃmevÃsminnetaddadhÃti 7.2.2.[3] audumbaram bhavati | Ærgvai rasa udumbara Ærjaivainametadrasena samardhayati mau¤jam parisÅryaæ triv­ttasyokto bandhu÷ 7.2.2.[4] so 'gnerdak«iïÃæ Óroïim | jaghanena ti«ÂhannuttarasyÃæsasya purastÃdyujyamÃnamabhimantrayate sÅrà yu¤janti kavayo yugà vitanvate p­thagiti ye vidvÃæsaste kavayaste sÅraæ ca yu¤janti yugÃni ca vitanvate p­thagdhÅrà deve«u sumnayeti yaj¤o vai sumnaæ dhÅrà deve«u yaj¤aæ tanvÃnà ityetat 7.2.2.[5] yunakta sÅrà vi yugà tanudhvamiti | yu¤janti hi sÅraæ vi yugÃni tanvanti k­te yonau vapateha bÅjamiti bÅjÃya và e«Ã yoni«kriyate yatsÅtà yathà ha và ayonau reta÷ si¤cedevaæ tadyadak­«Âe vapati girà ca Óru«Âi÷ sabharà asanna iti vÃgvai gÅrannaæ Óru«ÂirnedÅya its­ïya÷ pakvameyÃditi yadà và annam pacyate 'tha tats­ïyopacaranti dvÃbhyÃæ yunakti gÃyatryà ca tri«Âubhà ca tasyokto bandhu÷ 7.2.2.[6] sa dak«iïamevÃgre yunakti | atha savyamevaæ devatretarathà mÃnu«e «a¬gavam bhavati dvÃdaÓagavaæ và caturviæÓatigavaæ và saævatsaramevÃbhisampadam 7.2.2.[7] athainaæ vik­«ati | annaæ vai k­«iretadvà asmindevÃ÷ saæskari«yanta÷ purastÃdannamadadhustathaivÃsminnayametatsaæskari«yanpurastÃdannaæ dadhÃti 7.2.2.[8] sa và ÃtmÃnameva vik­«ati | na pak«apucÃnyÃtmaæstadannaæ dadhÃti yadu và Ãtmannannaæ dhÅyate tadÃtmÃnamavati tatpak«apucÃnyatha yatpak«apuce«u naiva tadÃtmÃnamavati na pak«apucÃni 7.2.2.[9] sa dak«iïÃrdhenÃgne÷ | antareïa pariÓrita÷ prÃcÅm prathamÃæ sÅtÃæ k­«ati Óunaæ su phÃlà vik­«antu bhÆmiæ Óunaæ kÅnÃÓà abhiyantu vÃhairiti Óunaæ Óunamiti yadvai sam­ddhaæ tacunaæ samardhayatyevainÃmetat 7.2.2.[10] atha jaghanÃrdhenodÅcÅm | gh­tena sÅtà madhunà samajyatÃmiti yathaiva yajustathà bandhurviÓvairdevairanumatà marudbhiriti viÓve ca vai devà marutaÓca var«asyeÓata ÆrjasvatÅ payasà pinvamÃneti raso vai paya ÆrjasvatÅ rasenÃnnena pinvamÃnetyetadasmÃntsÅte payasÃbhyÃvav­tsvetyasmÃntsÅte rasenÃbhyÃvav­tsvetyetat 7.2.2.[11] athottarÃrdhena | lÃÇgalam pavÅravaditi lÃÇgalaæ rayimadityetatsuÓevaæ somapitsarvityannaæ vai somastadudvapati gÃmavim prapharvyaæ ca pÅvarÅm prasthÃvadrathavÃhanamityetaddhi sarvaæ sÅtodvapati 7.2.2.[12] atha pÆrvÃrdhena dak«iïÃm | kÃmaæ kÃmadughe dhuk«va mitrÃya varuïÃya ca indrÃyÃÓvibhyÃm pÆ«ïe prajÃbhya o«adhÅbhya iti sarvadevatyà vai k­«iretÃbhyo devatÃbhya÷ sarvÃnkÃmÃndhuk«vetyetadityagre k­«atyatheti athetyatheti taddak«iïÃv­ttaddhi devatrà 7.2.2.[13] catasra÷ sÅtà yaju«Ã k­«ati | tadyaccatas­«u dik«vannaæ tadasminnetaddadhÃti tadvai yaju«Ãddhà vai tadyadyajuraddho tadyadimà diÓa÷ 7.2.2.[14] athÃtmÃnaæ vik­«ati | tadyadeva saævatsare 'nnaæ tadasminnetaddadhÃti tÆ«ïÅmaniruktaæ vai tadyattÆ«ïÅæ sarvaæ và aniruktaæ sarveïaivÃsminnetadannaæ dadhÃtÅtyagre k­«atyatheti athetyatheti taddak«iïÃv­ttaddhi devatrà 7.2.2.[15] tisrastisra÷ sÅtÃ÷ k­«ati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadannaæ dadhÃti 7.2.2.[16] dvÃdaÓa sÅtÃstÆ«ïÅæ k­«ati | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadannaæ dadhÃti 7.2.2.[17] tà ubhayya÷ «o¬aÓa sampadyante | «o¬aÓakala÷ prajÃpati÷ prajÃpatiragnirÃtmaæsammitamevÃsminnetadannaæ dadhÃti yadu và Ãtmasammitamannaæ tadavati tanna hinasti yadbhÆyo hinasti tadyatkanÅyo na tadavati 7.2.2.[18] yadvevainaæ vik­«ati | etadvà asmindevÃ÷ saæskari«yanta÷ purastÃtprÃïÃnadadhustathaivÃsminnayametatsaæskari«yanpurastÃtprÃïÃndadhÃti lekhà bhavanti lekhÃsu hÅme prÃïÃ÷ 7.2.2.[19] catasra÷ sÅtà yaju«Ã k­«ati | tadya ime ÓÅr«amÓcatvÃro niruktÃ÷ prÃïÃstÃnasminnetaddadhÃti tadvai yaju«Ãddhà vai tadyadyajuraddho tadyadime ÓÅr«anprÃïÃ÷ 7.2.2.[20] yadvevÃtmÃnaæ vik­«ati | ya eveme 'ntarÃtmanprÃïÃstÃnasminnetaddadhÃti tÆ«ïÅæ ko hi tadveda yÃvanta ime 'ntarÃtmanprÃïÃ÷ 7.2.2.[21] athainÃnvimu¤cati | Ãptvà taæ kÃmaæ yasmai kÃmÃyainÃnyuÇkte vimucyadhvamaghnyà ityaghnyà haite devatrà devayÃnà iti daivaæ hyebhi÷ karma karotyaganma tamasaspÃramasyetyaÓanÃyà vai tamo 'ganmÃsyà aÓanÃyÃyai pÃramityetajjyotirÃpÃmeti jyotirhyÃpnoti yo devÃnyo yaj¤amathainÃnudÅca÷ prÃca÷ pras­jati tasyokto bandhustÃnadhvaryave dadÃti sa hi tai karoti tÃæstu dak«iïÃnÃæ kÃle 'nudiÓet 7.2.3.[1] atha darbhastambamupadadhÃti | etadvai devà o«adhÅrupÃdadhata tathaivaitadyajamÃna o«adhÅrupadhatte 7.2.3.[2] yadveva darbhastambamupadadhÃti | jÃyata e«a etadyaccÅyate sa e«a sarvasmà annÃya jÃyata ubhayamvetadannaæ yaddarbhà ÃpaÓca hyetà o«adhayaÓca yà vai v­trÃdbÅbhatsamÃnà Ãpo dhanva d­bhantya udÃyaæste darbhà abhavanyaddvabhantya udÃyaæstasmÃddarbhÃstà haitÃ÷ Óuddhà medhyà Ãpo v­trÃbhiprak«arità yaddarbhà yadu darbhÃstenau«adhaya ubhayenaivainmetadannena prÅïÃti 7.2.3.[3] sÅtÃsamare | vÃgvai sÅtÃsamara÷ prÃïà vai sÅtÃstÃsÃmayaæ samayo vÃcÅ vai prÃïebhyo 'nnaæ dhÅyate madhyato madhyata evÃsminnetadannaæ dadhÃti tÆ«ïÅmaniruktaæ vai tadyatÆ«ïÅæ sarvaæ và aniruktaæ sarveïaivÃsminnetadanne dadhÃti 7.2.3.[4] athainamabhijuhoti | jÃyata e«a etadyaccÅyate sa e«a sarvasmà annÃya jÃyate sarvasyo asyai«a raso yadÃjyamapÃæ ca hye«a o«adhÅnÃæ ca raso 'syaivainametatsarvasya rasena prÅïÃti yÃvÃnu vai rasastÃvÃnÃtmÃnenaivainametatsarvasya rasena prÅïÃti yÃvÃnu vai rasastÃvÃnÃtmÃnenaivainametatsarveïa prÅïÃti pa¤cag­hÅtena pa¤cacitiko 'gni÷ pa¤ca 'rtava÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadannena prÅïÃti 7.2.3.[5] yadvevainamabhijuhoti | etadvai yatraitam prÃïà ­«ayo 'gre 'gniæ samaskurvaæstadasminnetam purastÃdbhÃgamakurvata tasmÃtpurastÃdbhÃgÃstadyadabhijuhoti ya evÃsmiæste prÃïà ­«aya÷ purastÃdbhÃgamakurvata tÃnevaitatprÅïÃtyÃjyena pa¤cag­hÅtena tasyokto bandhu÷ 7.2.3.[6] yadvevainamabhijuhoti | etadvai yÃnyetasminnagnau rÆpÃïyupadhÃsyanbhavati yÃntstomÃnyÃni p­«ÂhÃni yÃni candÃæsi tebhya etam purastÃdbhÃgaæ karoti tÃnyevaitatprÅïÃnyÃjyena pa¤cag­hÅtena tasyokto bandhu÷ 7.2.3.[7] yadvevainamabhijuhoti | etadvai devà abibhayurdÅrghaæ và ida karma yadvai na imamiha rak«Ãæsi nëÂrà na hanyuriti ta etÃmetasya karmaïa÷ purastÃtsaæsthÃmapaÓyaæstamatraiva sarvaæ samasthÃpayannatrÃcinvaæstathaivainamayametadatraiva sarvaæ saæsthÃpayatyatra cinoti 7.2.3.[8] sajÆrabda iti citi÷ | ayavobhiriti purÅ«aæ sajÆru«Ã iti citiraruïÅbhiriti purÅ«aæ sajo«asÃvaÓvineti citirdaæsobhiriti purÅ«aæ sajÆ÷ sÆra iti citiretaÓeneti purÅ«aæ sajÆrvaiÓvÃnara iti citiri¬ayeti purÅ«aæ gh­teneti citi÷ sveti purÅ«aæ heti citi÷ 7.2.3.[9] trayodaÓaità vyÃh­tayo bhavanti | trayodaÓa mÃsÃ÷ saævatsarastrayodaÓÃgneÓcitipurÅ«Ãïi yÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvantamevainametaccinotyÃjyena juhotyagnire«a yadÃjyamagnimevaitaccinoti pa¤cag­hÅtena pa¤ciciko 'gni÷ pa¤ca 'rtava÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvantamevainametaccinotyÆrdhvÃmudg­hïanjuhotyÆrdhvaæ tadagniæ citibhiÓcinoti 7.2.4.[1] athodacamasÃnninayati | etadvai devà abruvaæÓcetayadhvamiti citimicateti vÃva tadabruvaæste cetayamÃnà v­«Âimeva citimapaÓyaæstÃmasminnadadhustathaivÃsminnayametaddadhÃti 7.2.4.[2] udacamasà bhavanti | Ãpo vai v­«Âirv­«ÂimevÃsminnetaddadhÃtyaudumbareïa camasena tasyokto bandhuÓcatu÷sraktinà catasro vai diÓa÷ sarvÃbhya evÃsminnetaddigbhyo v­«Âiæ dadhÃti 7.2.4.[3] trÅæstrÅnudacamasÃnninayati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadv­«Âiæ dadhÃti 7.2.4.[4] dvÃdaÓodacamasÃnk­«Âe ninayati | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadv­«Âiæ dadhÃti 7.2.4.[5] sa vai k­«Âe ninayati | tasmÃtk­«ÂÃya var«ati sa yatk­«Âa eva ninayennÃk­«Âe k­«ÂÃyaiva var«ennÃk­«ÂÃyÃtha yadak­«Âa eva ninayenna k­«Âe k­«ÂÃyaiva var«enna k­«ÂÃya k­«Âe cÃk­«Âe ca ninayati tasmÃtk­«ÂÃya cÃk­«ÂÃya ca var«ati 7.2.4.[6] trÅnk­«Âe cÃk­«Âe ca ninayati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadv­«Âiæ dadhÃti 7.2.4.[7] yadvevodacamasÃnninayati | etadvà asmindevÃ÷ saæskari«yanta÷ purastÃdapo dadhustathaivÃsminnayametatsaæskari«yanpurastÃdapo dadhÃti 7.2.4.[8] trÅæstrÅnudacamasÃnninayati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadapo dadhÃti 7.2.4.[9] dvÃdaÓodacamasÃnk­«Âe ninayati | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadapo dadhÃti 7.2.4.[10] sa vai k­«Âe ninayati | prÃïe«u tadapo dadhÃti sa yatk­«Âa eva ninayennÃk­«Âe prÃïe«vevÃpa÷ syurnetarasminnÃtmannatha yadak­«Âa eva ninayenna k­«Âa ÃtmannevÃpa÷ syurna prÃïe«u k­«Âe cÃk­«Âe ca ninayati tasmÃdimà ubhayatrÃpa÷ prÃïe«u cÃtmaæÓca 7.2.4.[11] trÅnk­«Âe cÃk­«Âe ca ninayati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadapo dadhÃti 7.2.4.[12] pa¤cadaÓodacamasÃnninayati | pa¤cadaÓo vai vajra etenaivÃsyaitatpa¤cadaÓena vajreïa sarvam pÃpmÃnamapahanti 7.2.4.[13] atha sarvau«adhaæ vapati | etadvai devà abruvaæÓcetayadhvamiti citimicateti vÃva tadabruvaæste cetayamÃnà annameva citimapaÓyaæstÃmasminnadadhustathaivÃsminnayametaddadhÃti 7.2.4.[14] sarvau«adham bhavati | sarvameva tadannaæ yatsarvau«adhaæ sarvamevÃsminnetadannaæ dadhÃti te«Ãmekamannamuddharettasya nÃÓnÅyÃdyÃvajjÅvamaudumbareïa camasena tasyokto bandhuÓcatu÷sraktinà catasro vai diÓa÷ sarvÃbhya evÃsminnetaddigbhyo 'nnaæ dadhÃtyanu«Âubbhirvapati vÃgvà anu«ÂubvÃco và annamadyate 7.2.4.[15] tis­bhistis­bhir­gbhirvapati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadannaæ dadhÃti 7.2.4.[16] dvÃdaÓabhir­gbhi÷ k­«Âe vapati | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadannaæ dadhÃti 7.2.4.[17] sa vai k­«Âe vapati | tasmÃtk­«Âe 'nnam pacyate yatk­«Âa eva vapennÃk­«Âe k­«Âa evÃnnam pacyeta nÃk­«Âe 'tha yadak­«Âa eva vapenna k­«Âe 'k­«Âa evÃnnam pacyeta na k­«Âe k­«Âe cÃk­«Âe ca vapati tasmÃtk­«Âe cÃk­«Âe cÃnnam pacyate 7.2.4.[18] tis­bhi÷ k­«Âe cÃk­«Âe ca vapati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsminnetadannaæ dadhÃti 7.2.4.[19] yadveva sarvau«adhaæ vapati | etadvà ena devÃ÷ saæskari«yanta÷ purastÃtsarveïa bhe«ajenÃbhi«ajyaæstathaivainamayametatsaæskari«yanpurastÃtsarveïa bhe«ajena bhi«ajyati 7.2.4.[20] sarvau«adham bhavati | sarvametadbhe«ajaæ yatsarvau«adhaæ sarveïaivainametadbhe«ajena bhi«ajyati 7.2.4.[21] tis­bhistisabhir­gbhirvapati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadbhi«ajyati 7.2.4.[22] dvÃdaÓabhir­gbhi÷ k­«Âe vapati | dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadbhi«ajyati 7.2.4.[23] sa vai k­«Âe vapati | prÃïÃæstadbhi«ajyati sa yatk­«Âa eva vapennÃk­«Âe prÃïÃneva bhi«ajyennetaramÃtmÃnamatha yadak­«Âa eva vapenna k­«Âa ÃtmÃnameva bhi«ajyenna prÃïÃnk­«Âe cÃk­«Âe ca vapati prÃïÃæÓca tadÃtmÃnaæ ca bhi«ajyati 7.2.4.[24] tis­bhi÷ k­«Âe cÃk­«Âe ca vapati | triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadbhi«ajyati 7.2.4.[25] pa¤cadaÓodacamasÃnninayati pa¤cadaÓabhir­gbhirvapati tattriæÓattriæÓadak«arà virìvirìu k­tsnamannaæ sarvamevÃsminnetatk­tsnamannaæ dadhÃti 7.2.4.[26] yà o«adhÅ÷ pÆrvà jÃtÃ÷ | devebhyastriyugam purety­tavo vai devÃstebhya etÃstrim purà jÃyante vasantà prÃv­«i Óaradi manai nubabhrÆïÃmahamiti somo vai babhru÷ saumyà o«adhaya o«adha÷ puru«a÷ Óataæ dhÃmÃnÅti yadidaæ ÓatÃyu÷ ÓatÃrgha÷ ÓatavÅya etÃni hÃsya tÃni Óataæ dhÃmÃni sapta ceti ya eveme sapta ÓÅr«anprÃïÃstÃnetadÃha 7.2.4.[27] Óataæ vo amba dhÃmÃni | sahasramuta vo ruha iti yadidaæ Óatadhà ca sahasradhà ca virƬhà adhà Óatakratvo yÆyamimam me agadaæ k­teti yamimam bhi«ajyÃmÅtyetat 7.2.4.[28] tà età ekavyÃkhyÃnÃ÷ | etamevÃbhi yathaitameva bhi«ajyedetam pÃrayettà anu«Âubho bhavanti vÃgvà anu«ÂubvÃgu sarvam bhe«ajaæ sarveïaivainametadbhe«ajena bhi«ajyati 7.2.4.[29] athÃto niruktÃniruktÃnÃmeva | yaju«Ã dvÃvana¬vÃhau yunakti tÆ«ïÅmitarÃnyaju«Ã catasra÷ k­«ati tÆ«ïÅmitarà stÆ«ïÅæ darbhastambamupadadhÃti yaju«Ãbhijuhoti tÆ«ïÅmudacamasÃnninayati yaju«Ã vapati 7.2.4.[30] prajÃpatire«o 'gni÷ | ubhayamvetatprajÃpatirniruktaÓcÃniruktaÓca parimitaÓcÃparimitaÓca tadyadyaju«Ã karoti yadevÃsya niruktam parimitaæ rÆpaæ tadasya tena saæskarotyaÓca yattÆ«ïÅæ yadevÃsyÃniruktamaparimitaæ rÆpaæ tadasya tena saæstaroti sa ha và etaæ sarvaæ k­tsnam prajÃpatiæ saæskaroti ya evaæ vidvÃnetadevaæ karoti bÃhyÃni rÆpÃïi niruktÃni bhavantyantarÃïyaniruktÃni puÓure«a yadagnistasmÃtpaÓorbÃhyÃni rÆpÃïi niruktÃni bhavantyantarÃïyaniruktÃni 7.3.1.[1] cito gÃrhapatyo bhavati | acita ÃhavanÅyo 'tha rÃjÃnaæ krÅïÃtyayaæ vai loko gÃrhapatyo dyaurÃhavanÅyo 'tha yo 'yaæ vÃyu÷ pavata e«a soma etaæ tadimau lokÃvantareïa dadhÃti tasmÃde«a imau lokÃvantareïa pavate 7.3.1.[2] yadveva cite gÃrhapatye | acita ÃhavanÅye 'tha rÃjÃnaæ krÅïÃtyÃtmà và agni÷ prÃïa÷ soma ÃtmaæstatprÃïam madhyato dadhÃti tasmÃdayamÃtmanprÃïo madhyata÷ 7.3.1.[3] yadveva cite gÃrhapatye | acita ÃhavanÅye 'tha rÃjÃnaæ krÅïÃtyÃtmà và agnÅ rasa÷ soma ÃtmÃnaæ tadrasenÃnu«ajati tasmÃdayamÃntamevÃtmà rasenÃnu«akta÷ 7.3.1.[4] rÃjÃnaæ krÅtvà paryuhya | athÃsmà Ãtithyaæ havirnirvapati tasya havi«k­tà vÃcaæ vis­jate 'tha và etadvyati«ajatyadhvarakarma cÃgnikarma ca karmaïa÷ samÃnatÃyai samÃnamidaæ karmÃsaditi 7.3.1.[5] yadveva vyati«ajati | Ãtmà và agni÷ prÃïo 'dhvara ÃtmaæstatprÃïam madhyato dadhÃti tasmÃdayamÃtmanprÃïo madhyata÷ 7.3.1.[6] yadveva vyati«ajati | Ãtmà và agnÅ raso 'dhvara ÃtmÃnaæ tadrasenÃnu«ajati tasmÃdayamÃntamevÃtmà rasenÃnu«akto 'thÃhavanÅyasyÃrdhamaiti 7.3.1.[7] taddhaike | ubhayatraiva palÃÓaÓÃkhayà vyudÆhantyubhayatra vai cinotÅti na tathà kuryÃdavasyati vÃva gÃrhapatyenordhva evÃhavanÅyena rohati tasmÃttathà na kuryÃt 7.3.1.[8] atha gÃrhapatya evo«Ãnnivapati | nÃhavanÅye 'yaæ vai loko gÃrhapatya÷ paÓava Æ«Ã asmiæstalloke paÓÆndadhÃti tasmÃdime 'smiæloke paÓava÷ 7.3.1.[9] athÃhavanÅya eva pu«karaparïamupadadhÃti | na gÃrhapatya Ãpo vai pu«karaparïaæ dyaurÃhavanÅyo divi tadapo dadhÃtyubhayatra sikatà nivapati reto vai sikatà ubhayatra vai vikriyate tasmÃdretaso 'dhi vikriyÃtà iti 7.3.1.[10] tà nÃnà mantrÃbhyÃæ nivapati | manu«yaloko vai gÃrhapatyo devaloka ÃhavanÅyo nÃno và etadyaddaivaæ ca mÃnu«aæ ca drÃghÅyasà mantreïÃhavanÅye nivapati hrasÅyasà gÃrhapatye drÃghÅyo hi devÃyu«aæ hrasÅyo manu«yÃyu«aæ sa pÆrvÃ÷ pariÓridbhyo gÃrhapatye sikatà nivapati reto vai sikatà asmÃdretaso 'dÅmà vikriyÃntà iti 7.3.1.[11] tadÃhu÷ | yadyoni÷ pariÓrito reta÷ sikatà atha pÆrvÃ÷ pariÓridbhyo gÃrhapatye sikatà nivapati kathamasyaitadreto 'parÃsiktam parig­hÅtam bhavatÅtyulbaæ và ƫÃstadyadÆ«ÃnpÆrvÃnnivapatyeteno hÃsyaitadulbena reto 'parÃsiktam parig­hÅtam bhavatyathÃhavanÅye pariÓrito 'bhimantrayate tasyokto bandhuratha sikatà nivapati reto vai sikatà etayo asyaitadyonyà reto 'parÃsiktam parig­hÅtam bhavati 7.3.1.[12] athÃhavanÅya evÃpyÃnavatÅbhyÃmabhim­Óati | na gÃrhapatye 'yaæ vai loko gÃrhapatya÷ svargo loka ÃhavanÅyo 'ddho và ayamasmiæloke jÃto yajamÃna÷ svarga eva loke prajijanayi«itavyastadyadÃhavanÅya evÃpyÃnavatÅbhyÃmabhim­Óati na gÃrhapatye svarga evainaæ talloke prajanayati 7.3.1.[13] atha loge«Âakà upadadhÃti | ime vai lokà e«o 'gnirdiÓo loge«Âakà e«u talloke«u diÓo dadhÃti tasmÃdimà e«u loke«u diÓa÷ 7.3.1.[14] bÃhyenÃgnimÃharati | Ãptà và asya tà diÓo yà e«u loke«vatha yà imÃælokÃnpareïa diÓastà asminnetaddadhÃti 7.3.1.[15] bahirvederiyaæ vai vedi÷ | Ãptà và asya tà diÓo yà asyÃmatha yà imÃm pareïa diÓastà asminnetaddadhÃti 7.3.1.[16] yadveva loge«Âakà upadadhÃti | prajÃpatervisrastasya sarvà diÓo raso 'nu vyak«aratta yatra devÃ÷ samaskurvaæstadasminnetÃbhirloge«ÂakÃbhistaæ rasamadadhustathaivÃsminnayametaddadhÃti 7.3.1.[17] bÃhyenÃgnimÃharati | Ãpto và asya sa raso ya e«u loke«vatha ya imÃælokÃnparÃÇraso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃti 7.3.1.[18] bahirvederiyaæ vai vedi÷ | Ãpto và asya sa raso yo 'syÃmatha ya imÃm parÃÇraso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃti 7.3.1.[19] sphyenÃharati | vajro vai sphyo vÅryaæ vai vajro vittiriyaæ vÅryeïa vai vittiæ vindate 7.3.1.[20] sa purastÃdÃharati | mà mà hiæsÅjjanità ya÷ p­thivyà iti prajÃpatirvai p­thivyai janità mà mà hiæsÅtprajÃpatirityetadyo và divaæ satyadharmà vyÃna¬iti yo và divaæ satyadharmÃs­jatetyetadyaÓcÃpaÓcandrÃ÷ prathamo jajÃneti manu«yà và ÃpaÓcandrà yo manu«yÃnprathamo 's­jatetyetatkasmai devÃya havi«Ã vidhemeti prajÃpatirvai kastasmai havi«Ã vidhemetyetattÃmÃh­tyÃntareïa pariÓrita ÃtmannupadadhÃti sa ya÷ prÃcyÃæ diÓi raso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃtyatho prÃcÅmevÃsminnetaddiÓaæ dadhÃti 7.3.1.[21] atha dak«iïata÷ | abhyÃvartasva p­thivi yaj¤ena payasà saheti yathaiva yajustathà bandhurvapÃæ te agniri«ito arohaditi yadvai kiæ cÃsyÃæ sÃsyai vapà tÃmagniri«ita upÃdÅpto rohati tÃmÃh­tyÃntareïa pak«asaædhimÃtmannupadadhÃti sa yo dak«iïÃyÃæ diÓi raso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃtyatho dak«iïÃmevÃsminnetaddiÓaæ dadhÃti 7.3.1.[22] atha paÓcÃt | agne yatte Óukraæ yaccandraæ yatpÆtaæ yacca yaj¤iyamitÅyaæ và agnirasyai tadÃha taddevebhyo bharÃmasÅti tadasmai daivÃya karmaïe harÃma ityetattÃmÃh­tyÃntareïa pucasaædhimÃtmannupadadhÃti sa ya÷ pratÅcyÃæ diÓi raso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃtyatho pratÅcÅmevÃsminnetaddiÓaæ dadhÃti sa na samprati paÓcÃdÃharennedyaj¤apathÃdrasamÃharÃïÅtÅta ivÃharati 7.3.1.[23] athottarata÷ | i«amÆrjamahamita ÃdamitÅ«amÆrjamahamita Ãdada ityetad­tasya yonimiti satyaæ và ­taæ satyasya yonimityetanmahi«asya dhÃrÃmityagnirvai mahi«a÷ sa hÅdaæ jÃto mahÃntsarvamai«ïÃdà mà go«u viÓatvà tanÆ«vityÃtmà vai tanÆrà mà go«u cÃtmani ca viÓatvityetajjahÃmi sedimanirÃmamÅvÃmiti sikatÃ÷ pradhvaæsayati tadyaiva sediryÃnirà yÃmÅvà tÃmetasyÃæ diÓi dadhÃti tasmÃdetasyÃæ diÓi prajà aÓanÃyukÃstÃmÃh­tyÃntareïa pak«asaædhimÃtmannupadadhÃti sa ya udÅcyÃæ diÓi raso 'tyak«arattamasminnetaddadhÃtyatho udÅcÅmevÃsminnetaddiÓa dadhÃti 7.3.1.[24] tà età diÓa÷ | tÃ÷ sakvata upadadhÃti sarvatastaddiÓo dadhÃti tasmÃtsarvato diÓa÷ sarvata÷ samÅcÅ÷ sarvatastatsamÅcÅrdiÓo dadhÃti tasmÃtsarvata÷ samÅcyo diÓastà nÃnopadadhÃti nÃnà sÃdayati nÃnà sÆdadohasÃdhivadati nÃnà hi diÓasti«ÂhannupadadhÃti ti«ÂhantÅva hi diÓo 'tho ti«Âhanvai vÅryavattara÷ 7.3.1.[25] tà età yaju«matya i«ÂakÃ÷ | tà ÃtmannaivopadadhÃti na pak«apuce«vÃtmanhyeva yaju«matya i«Âakà upadhÅyante na pak«apuce«u 7.3.1.[26] tadÃhu÷ | kathamasyaitÃ÷ pakvÃ÷ Ó­tà upahità bhavantÅti raso và etÃ÷ svayaæÓ­ta u vai raso 'tho yadvai kiæ caitamagniæ vaiÓvÃnaramupanigacati tata eva tatpakvaæ Ó­tamupahitam bhavati 7.3.1.[27] athottaravediæ nivapati | iyaæ vai vedirdyairuttaravedirdiÓo loge«ÂakÃstadyadantareïa vediæ cottaravediæ ca loge«Âakà upadadhÃtÅmau tallokÃvantareïa diÓo dadhÃti tasmÃdimau lokÃvantareïa diÓastÃæ yugamÃtrÅæ và sarvata÷ karoti catvÃriæÓatpadÃæ và yatarathà kÃmayetÃtha sikatà nivapati tasyokto bandhu÷ 7.3.1.[28] tà uttaravedau nivapati | yonirvà uttaravediryonau tadreta÷ si¤cati yadvai yonau reta÷ sicyate tatprajani«ïu bhavati tÃbhi÷ sarvamÃtmÃnam pracÃdayati sarvasmiæstadÃtmanreto dadhÃti tasmÃtsarvasmÃdevÃtmano reta÷ sambhavati 7.3.1.[29] agne tava Óravo vaya iti | dhÆmo và asya Óravo vaya÷ sa hyenamamu«miæloke ÓrÃvayati mahi bhrÃjante arcayo vibhÃvasÃveti mahato bhrÃjante 'rcaya÷ prabhÆvasavityetadb­hadbhÃno Óavasà vÃjamukthyamiti bala vai Óavo b­hadbhÃno valenÃnnamukthyamityetaddadhÃsi dÃÓu«e kava iti yajamÃno vai dÃÓvÃndadhÃsi yajamÃnÃya kava ityetat 7.3.1.[30] pÃvakavarcÃ÷ Óukravarcà iti | pavakavarcà hye«a Óukravarcà anÆnavarcà udiyar«i bhÃnunetyanÆnavarcà uddÅpyase bhÃnunetyetatputro mÃtarà vicarannupÃvasÅti putro hye«a mÃtarà vicarannupÃvati p­ïak«i rodasÅ ubhe itÅme vai dyÃvÃp­thivÅ rodasÅ te e«a ubhe p­ïakti dhÆmenÃmÆæ v­«ÂyemÃm 7.3.1.[31] Ærjo napÃjjÃtaveda÷ suÓastibhiriti | Ærjo napÃjjÃtaveda÷ su«Âutibhirityetanmandasva dhÅtibhirhita iti dÅpyasva dhÅtibhirhita ityetattve i«a÷ saædadhurbhÆrivarvasa iti tve i«a÷ saædadhurbahuvarpasa ityetaccitrotayo vÃmajÃtà iti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.3.1.[32] irajyannagne prathayasva jantubhiriti | manu«yà vai jantavo dÅpyamÃno 'gne prathasva manu«yairityetadasme rÃyo amartyetyasme rayiæ dadhadamartyetatsadarÓatasya vapuÓo virÃjasÅti darÓatasya hye«a vapu«o virÃjati p­ïak«i sÃnasiæ kratumiti p­ïak«i sanÃtanaæ kratumityetat 7.3.1.[33] i«kartÃramadhvarasya pracetasamiti | adhvaro vai yaj¤a÷ prakalpayitÃraæ yaj¤asya pracetasamityetatk«ayantaæ rÃdhaso maha iti k«ayantaæ rÃdhasi mahatÅtyetadrÃtiæ vÃmasya subhagÃm mahÅmi«amiti rÃtiæ vÃmasya subhagÃm mahatÅmi«amityetaddadhÃsi sÃnasiæ rayimiti dadhÃsi sanÃtanaæ rayimityetat 7.3.1.[34] ­tÃvÃnamiti | satyÃvÃnamityetanmahi«amityagnirvai mahi«o viÓvadarÓatamiti viÓvadarÓato hye«o 'gniæ sumnÃya dadhire puro janà iti yaj¤o vai sumnaæ yaj¤Ãya và etam puro dadhate Órutkarïaæ saprathastamaæ tvà girà daivyam mÃnu«Ã yugetyÃÓ­ïvantaæ saprathastamaæ tvà girà devam manu«yà havÃmaha ityetat 7.3.1.[35] sa e«o 'gnireva vaiÓvÃnara÷ | etat«a¬­camÃrambhÃyaivemÃ÷ sikatà nyupyante 'gnimevÃsminnetadvaiÓvÃnaraæ reto bhÆtaæ Ói¤cati «a¬­cena «a¬­tava÷ saævatsara÷ saævatsaro vaiÓvÃnara÷ 7.3.1.[36] tadÃhu÷ | yadreta÷ sikatà ucyante kimÃsÃæ reto rÆpamiti Óuklà iti brÆyÃcuklaæ hi reto 'tho p­Ónaya iti p­ÓnÅva hi reta÷ 7.3.1.[37] tadÃhu÷ | yadÃrdraæ reta÷ Óu«kÃ÷ sikatà nivapati kathamasyaità Ãrdrà retorÆpam bhavantÅti raso vai candÃæsyÃrdra u vai rasastadyadenÃÓcandobhirnivapatyevamu hÃsyaità Ãrdrà retorÆpam bhavanti 7.3.1.[38] tadÃhu÷ | kathamasyaità ahorÃtrÃbhyÃmupahità bhavantÅti dve và ahorÃtre Óuklaæ ca k­«ïaæ ca dva sikate Óuklà ca k­«ïà caivamu hÃsyaità ahorÃtrÃbhyÃmupahità bhavanti 7.3.1.[39] tadÃhu÷ | kathamasyaità ahorÃtrai÷ sampannà anyÆnà anatiriktà upahità bhavantÅtyanantÃni và ahorÃtrÃïyanantÃ÷ sikatà evamu hÃsyaità ahorÃtrai÷ sampannà anyÆnà anatiriktà upahità bhavantyatha kasmÃtsamudriyaæ canda ityananto vai samudro 'nantÃ÷ sikatÃstatsamudriyaæ canda÷ 7.3.1.[40] tadÃhu÷ | kathamasyaitÃ÷ p­thaÇnÃnà yajurbhirupahità bhavantÅti mano vai yajustadidam mano yaju÷ sarvÃ÷ sikatà anuvibhavatyevamu hÃsyaitÃ÷ p­thaÇnÃnà yajurbhirupahità bhavanti 7.3.1.[41] tadÃhu÷ | kathamasyaitÃ÷ sarvaiÓcandobhirupahità bhavantÅti yadevainà etena «a¬­cena nivapati yÃvanti hi saptÃnÃæ candasÃmak«arÃïi tÃvantyetasya «a¬­casyÃk«arÃïyevamu hÃsyaitÃ÷ sarvaiÓcandobhirupahità bhavanti 7.3.1.[42] yadveva sikatà nivapati | prajÃpatire«o 'gni÷ sarvamu brahma prajÃpatistaddhaitadbrahmaïa utsanne yatsikatà atha yadanutsannamidaæ tadyo 'yamagniÓcÅyate tadyatsikatà nivapati yadeva tadbrahmaïa utsannaæ tadasminnetatpratidadhÃti tà asaækhyÃtà aparimità nivapati ko hi tadveda yÃvattadbrahmaïa utsannaæ sa ha và etaæ sarvaæ k­tsnam prajÃpatiæ saæskaroti ya evaæ vidvÃntsikatà nivapati 7.3.1.[43] tadÃhu÷ | kaitÃsÃmasaækhyÃtÃnÃæ saækhyeti dve iti brÆyÃddve hi sikate Óuklà ca k­«ïà cÃtho sapta viæÓatiÓatÃnÅti brÆyÃdetÃvanti hi saævatsarasyÃhorÃtrÃïyatho dve dvÃpa¤cÃÓe Óate ityetÃvanti hyetasya «a¬­casyÃk«arÃïyatho pa¤caviæÓatiriti pa¤caviæÓaæ hi reta÷ 7.3.1.[44] tà età yaju«matya i«ÂakÃ÷ | tà ÃtmannevopadadhÃti na pak«apuce«vÃtmanhyeva yaju«matya i«Âakà upadhÅyante na pak«apuce«u na sÃdayati nedreta÷ prajÃtiæ sthÃpayÃnÅti 7.3.1.[45] athainà ÃpyÃnavatÅbhyÃmabhim­Óati | idamevaitadreta÷ siktamÃpyÃyayati tasmÃdyonau reta÷ siktamÃpyÃyate saumÅbhyÃm prÃïo vai soma÷ prÃïaæ tadretasi dadhÃti tasmÃdreta÷ siktam prÃïamabhisambhavati pÆyeddha yad­te prÃïÃtsambhavede«o haivÃtra sÆdadohÃ÷ prÃïo vai soma÷ sÆdadohÃ÷ 7.3.1.[46] ÃpyÃyasva sametu te | viÓvata÷ soma v­«ïyamiti reto vai v­«ïyamÃpyÃyasva sametu te sarvata÷ soma reta ityetadbhavà vÃjasya saægatha ityanne vai vÃjo bhavÃnnasya saægatha ityetatsaæ te payÃæsi samu yanti vÃjà iti raso vai payo 'nne vÃjÃ÷ saæ te rasÃ÷ samu yantvannÃnÅtyetatsaæ v­«ïyabhimÃti«Ãha iti saæ retÃæsi pÃpmasaha ityetadÃpyÃyamÃno am­tÃya someti prajÃtyÃæ tadam­taæ dadhÃti tasmÃtprajÃtiram­tà divi ÓravÃæsyuttamÃni dhi«veti candramà và asya divi Órava uttamaæ sa hyenamamu«miæloke ÓrÃvayati dvÃbhyÃmÃpyÃyayati gÃyatryà ca tri«Âubhà ca tasyokto bandhu÷ 7.3.1.[47] athÃtÃ÷ sampadeva | catasro loge«Âakà upadadhÃti «a¬­cena nivapati dvÃbhyÃmÃpyÃyayati taddvÃdaÓa dvÃdaÓa mÃsÃ÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvattadbhavati 7.3.2.[1] ÃpyÃnavatÅbhyÃmabhim­Óya | pratyetyÃtithyena pracaratyÃtithyena pracarya pravargyopasadbhyÃm pracarati pravargyopasadbhyÃm pracaryÃthaitÃæ carmaïi citiæ samavaÓamayanti tadyaccarmaïi carma vai rÆpaæ rÆpÃïÃmupÃptyai lomato loma vai rÆpaæ rÆpÃïÃmupÃptyai rohite rohite ha sarvÃïi rÆpÃïi sarve«Ãæ rÆpÃïÃmupÃptyà Ãna¬uhe 'gnire«a yadana¬vÃnagnirÆpÃïÃmupÃptyai prÃcÅnagnÅve taddhi devatrà 7.3.2.[2] tadagreïa gÃrhapatyam | antarvedyuttaraloma prÃcÅnagnÅvamupast­ïÃti tadetÃæ citiæ samavaÓamayantyatha prok«ati tadyatprok«ati Óuddhamevaitanmedhyaæ karotyÃjyena taddhi Óuddham medhyamatho anabhyÃrohÃya na hi kiæ canÃnyaddhavirÃjyena prok«anti tÆ«ïÅmaniruktaæ vai tadyattÆ«ïÅæ sarvaæ và aniruktaæ sarveïaivaitacuddham medhyaæ karotyatho anabhyÃrohÃya na hi kiæ canÃnyaddhavistÆ«ïÅm prok«anti 7.3.2.[3] yadveva prok«ati | havirvà etattadetadabhighÃrayati yadvai havirabhyaktaæ yadabhighÃritaæ tajju«Âaæ tanmedhyamÃjyenÃjyena hi havirabhighÃrayanti tÆ«ïÅæ tÆ«ïÅæ hi havirabhighÃrayanti darbhaiste hi Óuddhà medhyà agrairagraæ hi devÃnÃm 7.3.2.[4] tadÃhu÷ | yatprathamÃmeva citim prok«ati kathamasyai«a sarvo 'gni÷ prok«ito bhavati kathaæ carmaïi praïÅta÷ kathamaÓvapraïÅta iti yadevÃtra sarvÃsÃæ citÅnÃmi«ÂakÃ÷ prok«atyevamu hÃsyai«a sarvo 'gni÷ prok«ito bhavatyevaæ carmaïi praïÅta evamaÓvapraïÅta udyacantyetÃæ citim 7.3.2.[5] athÃhÃgnibhya÷ prahriyamÃïebhyo 'nubrÆhÅti | etadvai devÃnupaprai«yata etaæ yaj¤aæ taæsyamÃnÃnrak«Ãæsi nëÂrà ajighÃæsanna yak«yadhve na yaj¤aæ taæsyadhva iti tebhya etÃnagnÅnetà i«Âakà vajrÃnk«urapavÅnk­tvà prÃharaæstairenÃnast­ïvata tÃntst­tvÃbhaye 'nëÂrà eta yaj¤amatanvata 7.3.2.[6] tadvà etatkriyate | yaddevà akurvannidaæ nu tÃni rak«Ãæsi devairevopahatÃni yattvetatkaroti yaddevà akurvaæstatkaravÃïÅtyatho yadeva rak«o ya÷ pÃpmà tebhya etÃnagnÅnetà i«Âakà vajrÃnk«urapavÅnk­tvà praharati tairenÃntst­ïute tÃntst­tvÃbhaye 'nëÂrà etaæ yaj¤aæ tanute 7.3.2.[7] tadyadagnibhya iti | bahavo hyete 'gnayo yadetÃÓcitayo 'tha yatprahriyamÃïebhya iti pra hi harati 7.3.2.[8] taddhaike 'nvÃhu÷ | purÅ«yÃso agnaya÷ prÃvaïabhi÷ sajo«asa iti prÃyaïarÆpaæ na tathà kuryÃdÃgneyÅreva gÃyatrÅ÷ kÃmavatÅranubrÆyÃdà te vatso mano yamattubhyaæ tà aÇgirastamÃgni÷ priye«u dhÃmasviti 7.3.2.[9] ÃgneyÅranvÃha | agnirÆpÃïÃmupÃptya kÃmavatÅ÷ kÃmÃnÃmupÃptyai gÃyatrÅrgÃyatro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadreto bhÆtaæ si¤cati tisrasriv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadreto bhÆtaæ si¤cati tÃ÷ sapta sampadyante saha triranÆktÃbhyÃæ saptacitiko 'gni÷ sapta 'rtava÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvattadbhavatyupÃæÓvanvÃha reto và atra yaj¤a upÃæÓu vai reta÷ sicyate paÓcÃdanubruvannanveti candobhirevaitadyaj¤am paÓcÃdabhirak«anneti 7.3.2.[10] athÃÓvaæ Óuklam purastÃnnayanti | etadvai devà abibhayuryadvai na iha rak«Ãæsi nëÂrà na hanyuriti ta etaæ vajramapaÓyannamumevÃdityamasau và Ãditya e«o 'Óvasta etena vajreïa purastÃdrak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂre svasti samÃÓnuvata tathaivaitadyajamÃna etena vajreïa purastÃdrak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂre svasti samaÓnuta Ãgaghantyagniæ dak«iïata÷ pucasya citimupanidadhatyuttarato 'ÓvamÃkramayanti 7.3.2.[11] tamuttarÃdhenÃgne÷ | antareïa pariÓrita÷ präcaæ nayanti tatprÃcyai diÓa÷ pÃpmÃnamapahanti taæ dak«iïà taddak«iïÃyai diÓa÷ pÃpmÃnamapahanti tam pratya¤caæ tatpratÅcyai diÓa÷ pÃpmÃnamapahanti tamuda¤caæ tadudÅcyai diÓa÷ pÃpmÃnamapahanti sarvÃbhya evaitaddigbhyo rak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃthainamuda¤cam präcam pras­jati tasyokto bandhu÷ 7.3.2.[12] tam pratya¤caæ yantam | etÃæ citimavaghrÃpayatyasau và Ãditya e«o 'Óva imà u sarvÃ÷ prajà yà imà i«ÂakÃstadyadavaghrÃdayatyasÃveva tadÃditya imÃ÷ prajà abhijighrati tasmÃdu haitatsarvo 'smÅti manyate prajÃpatervÅryeïa tadyatpratya¤caæ yantamavaghrÃpayati pratyaÇ hyevai«a yannimÃ÷ sarvÃ÷ prajà abhijighrati 7.3.2.[13] yadvevÃvaghrÃpayati | asau và Ãditya e«o 'Óva ima u lokà etÃ÷ svayamÃt­ïÃstadyadavaghrÃpayatyasÃveva tadÃditya imÃælokÃntsÆtre samÃvayate tadyattatsÆtramupari tasya bandhu÷ 7.3.2.[14] yadvevÃghrÃpayati | agnirdevebhya udakrÃmatso 'pa÷ prÃviÓatte devÃ÷ prajÃpatimabruvaæstvamimamanvica sa tubhyaæ svÃya pitra Ãvirbhavi«yatÅti tamaÓva÷ Óuklo bhÆtvÃnvaicattamadbhya upodÃs­ptam pu«karaparïe viveda tamabhyavek«Ãæ cakre sa hainamuduvo«a tasmÃduvo«a tasmÃdaÓva÷ Óukla udu«Âamukha ivÃthà ha durak«o bhÃvukastamu và ­tveva hiæsitveva mete taæ hovÃca varaæ te dadÃmÅti 7.3.2.[15] sa hovÃca | yastvÃnena rÆpeïÃnvicÃdvindÃdeva tvà sa iti sa yo hainametena rÆpeïÃnvicati vindati hainaæ vittvà haivainaæ cinute 7.3.2.[16] sa Óukla÷ syÃt | taddhyetasya rÆpaæ ya e«a tapati yadi Óuklaæ na vindedapyaÓukla÷ syÃdaÓvastveva syÃdyadyaÓvaæ na vindedapyana¬vÃneva syÃdÃgneyo và ana¬vÃnagniru sarve«Ãm pÃpmanÃmapahantà 7.3.2.[17] athÃto 'dhirohaïasyaiva | taæ haike purastÃtpratya¤camadhirohanti paÓcÃdvà präcaæ na tathà kuryÃtpaÓure«a yadagniryo vai paÓum purastÃtpratya¤camadhirohati vi«ÃïÃbhyÃæ taæ hantyatha ya÷ paÓcÃtpräcam padbhyÃæ tamÃtmanevainamÃrohedyaæ và Ãtmanà paÓumÃrohanti sa pÃrayati sa na hinastyuttarato yaæ hi kaæ ca paÓumÃrohantyuttarata evainammÃrohantyÃruhyÃgnimauttaravedikaæ karma k­tvÃtmannagniæ g­hïÅta Ãtmannagniæ g­hÅtvà satyaæ sÃma gÃyati pu«karaparïamupadadhÃti tasyÃta÷ 7.3.2.[18] athaitaæ sÃye bhÆte 'Óvam pariïayanti | etadva devà abibhayuryadvai na imamiha rak«Ãæsi nëÂrà na hanyuriti tasmà etaæ vajramabhigoptÃramakurvannamumevÃdityamasau và Ãditya e«o 'ÓvastathaivÃsmà ayametaæ vajramabhigoptÃraæ karoti 7.3.2.[19] taæ và upÃstamayamÃdityasya pariïayati | e«a và asya pratyak«aæ divà goptà bhavati rÃtrisÃcayÃnyu vai rak«Ãæsi rÃtryà evÃsmà etaæ vajramabhigoptÃraæ karoti sarvata÷ pariïayati sarvata evÃsmà etaæ vajramabhigoptÃraæ karoti tri«k­tva÷ pariïayati triv­tamevÃsmà etaæ vajramabhigoptÃraæ karotyathainamuda¤cam präcam pras­jati tasyokto bandhuratha sa punarvipalyayate tasyopari bandhu÷ 7.4.1.[1] Ãtmannagniæ g­hïÅte ce«yan | Ãtmano và etamadhijanayati yÃd­ÓÃdva jÃyate tÃd­ÇÇeva bhavati sa yadÃtmannag­hÅtvÃgniæ cinuyÃnmanu«yÃdeva manu«yaæ janayenmartyÃnmartyamanapahatapÃpmano 'napahatapÃpmÃnamatha yadÃtmannagniæ g­hÅtvà cinoti tadagnerevÃdhyagniæ janayatyam­tÃdam­tamapahatapÃpmano 'pahatapÃpmÃnam 7.4.1.[2] sa g­hïÃti | mayi g­hïÃmyagre agnimiti tadÃtmannevÃgre 'gniæ g­hïÃti rÃyaspo«Ãya suprajÃstvÃya suvÅryÃyeti tadu sarvà ÃÓi«a Ãtmang­hïÅte mÃmu devatÃ÷ sacantÃmiti tadu sarvÃndevÃnÃtmang­hïÅte tadyatkiæ cÃtmano 'dhi janayi«yanbhavati tatsarvamÃtmang­hïÅte sa vai ti«ÂhannÃtmannagniæ g­hÅtvÃnÆpaviÓya cinoti paÓure«a yadagnistasmÃtpaÓusti«Âhangarbhaæ dhitvÃnÆpaviÓya vijÃyate 7.4.1.[3] atha satyaæ sÃma gÃyati | etadvai devà abruvantsatyamasya mukhaæ karavÃma te satyam bhavi«yÃma÷ satyaæ no 'nuvartsyati satyo na÷ sa kÃmo bhavi«yati yatkÃmà etatkari«yÃmaha iti 7.4.1.[4] ta etatsatyaæ sÃma purastÃdagÃyan | tadasya satyam mukhamakurvaæste satyamabhavantsatyamenÃnanvavartata satya e«Ãæ sa kÃmo 'bhavadyatkÃmà etadakurvata 7.4.1.[5] tathaivaitadyajamÃna÷ | yatsatyaæ sÃma purastÃdgÃyati tadasya satyam mukhaæ karoti sa satyam bhavati satyamenamanuvartate satyo 'sya sa kÃmo bhavati yatkÃma etatkurute 7.4.1.[6] tadyattatsatyam | Ãpa eva tadÃpo hi vai satyaæ tasmÃdyenÃpo yanti tatsatyasya rÆpamityÃhurapa eva tasya sarvasyÃgramakurvaæstasmÃdyadaivÃpo yantyathedaæ sarvaæ jÃyate yadidaæ kiæ ca 7.4.1.[7] atha pu«karaparïamupadadhÃti | yonirvai pu«karaparïaæ yonimevaitadupadadhÃti 7.4.1.[8] yadveva pu«karaparïamupadadhÃti | Ãpo vai pu«karaæ tÃsÃmiyam parïaæ yathà ha và idam pu«karaparïamapsvadhyÃhitamevamiyamapsvadhyÃhità seyaæ yoniragneriyaæ hyagnirasyai hi sarvo 'gniÓcÅyata imÃmevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃæ satyÃdupadadhÃtÅmÃæ tatsatye prati«ÂhÃpayati tasmÃdiyaæ satye prati«Âhità tasmÃdviyameva satyamiyaæ hyevai«Ãæ lokÃnÃmaddhÃtamÃm 7.4.1.[9] apÃm p­«Âhamasi yoniragneriti | apÃæ hÅyam p­«Âhaæ yonirhÅyamagne÷ samudramabhita÷ pinvamÃnamiti samudro homÃmabhita÷ pinvate vardhamÃno mahÃæ à ca pu«kara iti vardhamÃno mahÅyasva pu«kara ityetaddivo mÃtrayà varimïà prathasvetyanuvimÃr«Âyasau và Ãditya e«o 'gnirno haitamanyo divo varimà yantumarhati dyaurbhÆtvainaæ yacetyevaitadÃha svarÃjopaddhÃti svÃrÃjyaæ hyapÃæ sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.1.[10] atha rukbhamupadadhÃti | asau và Ãditya e«a rukbha e«a hÅmÃ÷ sarvÃ÷ prajà atirocate roco ha vai taæ rukbha ityÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devà amumevaitadÃdityamupadadhÃti sa hiraïmayo bhavati parimaï¬ala ekaviæÓatinirbÃdhastasyokto bandhuradhastÃnnirbÃdhamupadadhÃti raÓmayo và etasya nirbÃdhà avastÃdu và etasya raÓmaya÷ 7.4.1.[11] tam pu«karaparïa upadadhÃti | yonirvai pu«karaparïaæ yonÃvevainametatprati«ÂhÃpayati 7.4.1.[12] yadveva pu«karaparïa upadadhÃti | prati«Âhà vai pu«karaparïamiyaæ vai pu«karaparïamiyamu vai prati«Âhà yo và asyÃmaprati«Âhito 'pi dÆre sannaprati«Âhita eva sa raÓmibhirvà e«o 'syÃm prati«Âhito 'syÃmevainametatprati«ÂhÃyÃm prati«ÂhÃpayati 7.4.1.[13] yadveva pu«karaparïa upadadhÃti | indro v­traæ hatvà nÃst­«Åti manyamÃno 'pa÷ prÃviÓattà abravÅdbibhemi vai puram me kuruteti sa yo 'pÃæ rasa ÃsÅttamÆrdhvaæ samudauhaæstÃmasmai puramakurvaæstadyadasmai puramakurvaæstasmÃtpÆ«karam pÆ«karaæ ha vai tatpu«karamityÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devÃstadyatpu«karaparïa upadadhÃti yamevÃsyaitamÃpo rasaæ samudauhanyÃmasmai puramakurvaæstasminnevainametatprati«ÂhÃpayati 7.4.1.[14] brahma jaj¤Ãnam prathamam purastÃditi | asau và Ãdityo brahmÃharaha÷ purastÃjjÃyate vi sÅmata÷ suruco vena Ãvariti madhyaæ vai sÅmeme lokÃ÷ suruco 'sÃvÃdityo veno yadvai prajijani«amÃïo 'venattasmÃdvenastÃne«a sÅmato madhyato viv­«vannudeti sa budhnyà upamà asya vi«Âhà iti diÓo và asya budhnyà upamà vi«ÂhÃstà hye«a upaviti«Âhate sataÓca yonimasataÓca vivaritÅme vai lokÃ÷ sataÓca yonirasataÓca yacca hyasti yacca na tadebhya eva lokebhyo jÃyate tri«ÂubhopadadhÃti trai«Âabho hye«a sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.1.[15] atha puru«amupadadhÃti | sa prajÃpati÷ so 'gni÷ sa yajamÃna÷ sa hiraïmayo bhavati jyotirvai hiraïyaæ jyotiragniram­taæ hiraïyamam­tamagni÷ puru«o bhavati puru«o hi prajÃpati÷ 7.4.1.[16] yadveva puru«amupadadhÃti | prajÃpatervisrastÃdramyà tanÆrmadhyata udakrÃmattasyÃmenamutkÃntÃyÃæ devà ajahustaæ yatra devÃ÷ samaskurvaæstadasminnetÃæ ramyÃæ tanÆm madhyato 'dadhustasyÃmasya devà aramanta tadyadasyaitasyÃæ ramyÃyÃæ tanvÃæ devà aramanta tasmÃddhiramyaæ hiramyaæ ha vai taddhiraïyamityÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devÃstathaivÃsminnayametÃæ ramyÃæ tanÆm madhyato dadhÃti tasyÃmasya devà ramante prÃïo và asya sà ramyà tanÆ÷ prÃïamevÃsminnetam madhyato dadhÃti 7.4.1.[17] taæ rukbha upadadhÃti | asau và Ãditya e«a rukbho 'tha ya e«a etasminmaï¬ale puru«a÷ sa e«a tamevaitadupadadhÃti 7.4.1.[18] uttÃnamupadadhÃti | etadvai devà abruvanyadi và imÃvarväcà upadhÃsyÃma÷ sarvamevedam pradhak«yato yadyu paräcau paräcÃveva tapsyato yadyu samya¤cÃvantaraivaitÃvetajjyotirbhavi«yatyatho anyo 'nyaæ hiæsi«yata iti te 'rväcamanyamupÃdadhu÷ paräcamanyaæ sa e«a raÓmibhirarvÃÇ tapati rukbha÷ prÃïaire«a Ærdhva÷ puru«a÷ präcamupadadhÃti prÃÇ hye«o 'gniÓcÅyate 7.4.1.[19] hiraïyagarbha÷ samavartatÃgra iti | hiraïyagarbho hye«a samavartatÃgre bhÆtasya jÃta÷ patireka ÃsÅditye«a hyasya sarvasya bhÆtasya jÃta÷ patireka ÃsÅtsa dÃdhÃra p­thivÅæ dyÃmutemÃmitye«a vai divaæ ca p­thivÅæ ca dÃdhÃra kasmai devÃya havi«a vidhemeti prajà patirvai kastasmai havi«Ã vidhemetyetat 7.4.1.[20] drapsaÓcaskanda p­thivÅmanu dyÃmiti | asau và Ãdityo drapsa÷ sa divaæ ca p­thivÅæ ca skandatÅtyamÆmitÅmÃmimaæ ca yonimanu yaÓca pÆrva itÅmaæ ca lokamamuæ cetyetadatho yaccedametarhi cÅyate yaccÃda÷ pÆrvamacÅyateti samÃnaæ yonimanu saæcarantamiti samÃnaæ hyepa etaæ yonimanu saæcarati drapsaæ juhomyanu sapta hotrà ityasau và Ãdityo drapso diÓa÷ sapta hotrà amuæ tadÃdityaæ dik«u prati«ÂhÃpayati 7.4.1.[21] dvÃbhyÃmupadadhÃti | dvipÃdyajamÃno yajamÃno 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadupadadhÃti tri«ÂubbhyÃæ trai«Âubho hye«a sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.1.[22] atha sÃma gÃyati | etadvai devà etam puru«amupadhÃya tametÃd­ÓamevÃpaÓyanyathaitacu«kaæ phalakam 7.4.1.[23] te 'bruvan | upa tajjÃnÅta yathÃsminpuru«e vÅryaæ dadhÃmeti te 'bruvaæÓcetayadhvamiti citimicateti vÃva tadabruvaæstadicata yathÃsminpuru«e vÅryaæ dadhÃmeti 7.4.1.[24] te cetayamÃnÃ÷ | etatsÃmÃpaÓyaæstadagÃyaæstadasminvÅryamadadhustathaivÃsminnayametaddadhÃti puru«e gÃyati puru«e tadvÅryaæ dadhÃti citre gÃyati sarvÃïi hi citrÃïyagnistamupadhÃya na purastÃtparÅyÃnnenmÃyamagnirhinasaditi 7.4.1.[25] atha sarpanÃmairupati«Âhata | ime vai lokÃ÷ sarpÃste hÃnena sarveïa sarpanti yadidaæ kiæ ca sarve«Ãmu hai«a devÃnÃmÃtmà yadagniste devà etamÃtmÃnamupadhÃyÃbibhayuryadvai na ime lokà anenÃtmanà na surpeyuriti 7.4.1.[26] ta etÃni sarpanÃmÃnyapaÓyan | tairupÃti«Âhanta tairasmà imÃælokÃnasthÃpayaæstairanamayanyadanamayaæstasmÃtsarpanÃmÃni tathaivaitadyajamÃno yatsarpanÃmairupati«Âhata imÃnevÃsmà etallokÃntsthÃpayatÅmÃælokÃnnamayati tatho hÃsyaita etenÃtmanà na sarpanti 7.4.1.[27] yadveva sarpanÃmairupati«Âhata | ime vai lokÃ÷ sarpà yaddhi kiæ ca sarpatye«veva talloke«u sarpati tadyatsarpanÃmairupati«Âhate yaivai«u loke«u nëÂrà yo vyadvaro yà Óimidà tadevaitatsarvaæ Óamayati 7.4.1.[28] namo 'stu sarpebhyo ye ke ca p­thivÅmanu | ye antarik«e ye divi tebhya÷ sarpebhyo nama iti ya evai«u tri«u loke«u sarpÃstebhya etannamaskaroti 7.4.1.[29] yà i«avo yÃtudhÃnÃnÃmiti | yÃtudhÃnapre«ità haike daÓanti ye và vanaspatÅmranu ye vÃvaÂe«u Óerate tebhya÷ sarpebhyo nama iti ye caiva vanaspati«u sarpà ye cÃvaÂe«u Óerate tebhya etannamaskaroti 7.4.1.[30] ye vÃmÅ rocane divo | ye và sÆryasya raÓmi«u ye«Ãmapsu sadask­taæ tebhya÷ sarpebhyo nama iti yatra yatraite tadevaibhya etannamaskaroti namo nama iti yaj¤o vai namo yaj¤enaivainÃnetannamaskÃreïa namasyati tasmÃdu ha nÃyaj¤iya brÆyÃnnamasta iti yathà hainam brÆyÃdyaj¤asta iti tÃd­ktat 7.4.1.[31] tribhirupati«Âhate | traya ime lokà atho triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsmà etadimÃælokÃntsthÃpayatyatho tÃvataivaitadidam marvaæ Óamayati ti«Âhannupati«Âhate ti«ÂhantÅva và ime lokà atho ti«Âhanvai vÅryavattara÷ 7.4.1.[32] athainamupaviÓyÃbhijuhoti | Ãjyena pa¤cag­hÅtena tasyokto bandhu÷ sarvata÷ parisarpaæ sarvÃbhya evainametaddigbhyo 'nnena prÅïÃti 7.4.1.[33] yadvevainamabhijuhoti | etadvai devà etamÃtmÃnamupadhÃyÃbibhayuryadvai na imamiha rak«Ãæsi nëÂrà na hanyuriti ta etÃnrÃk«oghnÃnpratisarÃnapaÓyank­ïu«va pÃja÷ prasitiæ na p­thvÅmiti rÃk«oghnà vai pratisarÃsta etai÷ pratisarai÷ sarvÃbhyo digbhyo rak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂra etamÃtmÃnaæ samaskurvata tathaivaitadyajamÃna etai÷ pratisarai÷ sarvÃbhyo digbhyo rak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂra etamÃtmÃnaæ saæ skurute 7.4.1.[34] Ãjyena juhoti | vajro và Ãjyaæ vajreïaivaitaprak«Ãæsi nëÂrà apahanti pa¤cag­hÅtena pa¤cacitiko 'gni÷ pa¤ca 'rtava÷ saævatsara÷ saævatsaro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivaitadrak«Ãæsi nëÂrà apahantyÃgneyÅbhiragnirvai jyotÅ rak«ohÃgninaivaitadrak«Ãæsi nëÂrà apahanti tri«Âubbhirvajro vai tri«Âubvajreïaivaitadrak«Ãæsi nëÂrà apahanti sarvata÷ parisarpaæ sarvÃbhya evaitaddigbhyo rak«Ãæsi nëÂrà apahanti 7.4.1.[35] paÓcÃdagne÷ prÃÇÃsÅno | 'thottarato dak«iïÃtha purastÃtpratyaÇÇatha jaghanena parÅtya dak«iïata udaÇÇÃsÅnastaddak«iïÃv­ttaddhi devatrÃthÃnuparÅtya paÓcÃtprÃÇÃsÅnastatho hÃsyaitatprÃgeva karma k­tam bhavati 7.4.1.[36] atha srucà upadadhÃti | bÃhÆ vai srucau bÃhÆ evÃsminnetatpratidadhÃti te yatsrucau bhavata÷ srucau hi bÃhÆ idameva kapucalamayaæ daïdo dve bhavato dvau hÅmau bÃhÆ pÃÓvata upadadhÃti pÃrÓvato hÅmau bÃhÆ 7.4.1.[37] kÃr«maryamayÅæ dak«iïata upadadhÃti | etadvai devà abibhayuryadvai no yaj¤aæ dak«iïato rak«Ãæsi nëÂrà na hanyuriti ta etaæ rak«ohaïaæ vanaspatimapaÓyankÃr«maryaæ ta etena vanaspatinà dak«iïato rak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂra etaæ yaj¤amatanvata tathaivaitadyajamÃna etena vanaspatinà dak«iïato rak«Ãæsi nëÂrà apahatyÃbhaye 'nëÂra etaæ yaj¤aæ tanuta Ãjyena pÆrïà bhavati vajro và Ãjyaæ vajreïaivaitaddak«iïato rak«Ãæsi nëÂrà apahanti 7.4.1.[38] athaudumbarÅmuttarata upadadhÃti | Ærgvai rasa udumbara ÆrjamevÃsminnetadrasaæ dadhÃti dadhnà pÆrïà bhavati raso vai dadhi rasamevÃsminnetaddadhÃti 7.4.1.[39] yadveva srucà upadadhÃti | prajÃpatervisrastasyÃgnisteja ÃdÃya dak«iïÃkar«atso 'trodaramadyatk­«ÂvodaramattasmÃtkÃr«maryo 'thÃsyendra oja ÃdÃyodaÇÇadakrÃmatsa udumbaro 'bhavat 7.4.1.[40] tÃvabravÅt | upa metam prati ma etaddhattaæ yena me yuvamudakrami«Âamiti tÃbhyÃæ vai nau sarvamannam prayaceti tau vai mà bÃhÆ bhÆtvà prapadyethÃmiti tatheti tÃbhyÃæ vai sarvamannam prÃyacattÃvenam bÃhÆ bhÆtvà prÃpadyetÃæ tasmÃdbÃhubhyÃmevÃnnaæ kriyate bÃhubhyÃmadyate bÃhubhyÃæ hi sa sarvamannam prÃyacat 7.4.1.[41] sa kÃr«maryamayÅæ dak«iïata upadadhÃti | agne«Âvà tejasà sÃdayÃmÅti yadevÃsya tadagnisteja ÃdÃya dak«iïÃkar«attadasminnetatpratidadhÃtyagnirmÆrdhà diva÷ kakuditye«a u so 'gnirgÃyatryà gÃyatro 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainÃmetadupadadhÃti gh­tena pÆrïà bhavatyÃgneyaæ vai gh­taæ svenaivainametadbhÃgena svena ramena prÅïÃti 7.4.1.[42] athaudumbarÅmuttarata upadadhÃti | indrasya tvaujasà sÃdayÃmÅti yadevÃsya tadindra oja ÃdÃyodaÇÇudakrÃmattadasminnetatpratidadhÃti bhuvo yaj¤asya rajasaÓca netetye«a u sa indra÷ sà yadÃgneyyagnikarma hyatha yattri«Âuptrai«Âubho hÅndra aindrÃgno 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainÃmetadupadadhÃtÅndrÃgnÅ vai sarve devÃ÷ sarvadevatyo 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainÃmetadupadadhÃti dadhnà pÆrïà bhavatyaindraæ vai dadhi svenaivainametadbhÃgena svena rasena prÅïÃti 7.4.1.[43] tÃvasyaitÃvindrÃgnÅ eva bÃhÆ | tÃvenaæ tejasà ca vÅryeïa ca saha prapadyete sa sampratyura÷ puru«amÃkÃÓya yatrÃbhyÃpnoti tadÃlikhyaine upadadhÃtye«a haitayorloka÷ 7.4.1.[44] te haike tiraÓcyà upadadhati | tirya¤cau và imau bÃhÆ iti na tathà kuryÃtprÃcyÃvevopadadhyÃtprÃÇ hye«o 'gniÓcÅyate 'tho evaæ vai bÃhÆ vÅryavattarau te nÃnopadadhÃti nÃnà sÃdayati nÃnà sÆdadohasÃdhivadati nÃnà hÅmau bÃhÆ 7.4.1.[45] tadÃhu÷ | naitasya puru«asya bÃhÆ kuryÃdetau và asya bÃhÆ ye ete srucau nedatirecayÃnÅti sa vai kuryÃdevaitau và asya bÃhÆ anvete srucÃvatho etau pak«Ãvatho yÃnyetasminnagnau rÆpÃïyupadhÃsyanbhavati yÃntstomÃnyÃni p­«ÂhÃni yÃni candÃæsyetayoreva sà saæsk­tiretayorv­ddhistasmÃdu kuryÃdevaitasya puru«asya bÃhÆ 7.4.2.[1] svayamÃt­ïÃmupadadhÃti | iyaæ vai svayamÃt­ïemÃmevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃm puru«ÃdupadadhÃtyannaæ vai svayamÃt­ïeyaæ vai svayamÃt­ïeyamu và annamasyÃæ hi sarvamannam pacyate 'nantarhitamevÃsmÃdetadanna dadhÃtyuttarÃmuttaramevÃsmÃdetadannaæ dadhÃti 7.4.2.[2] yadveva svayamÃt­ïÃmupadadhÃti | prÃïo vai svayamÃt­ïà prÃïo hyevaitatsvayamÃtmana Ãt­ntte prÃïamevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃm puru«ÃdupadadhÃti prÃïo vai svayamÃt­ïeyaæ vai svayamÃt­ïeyamu vai prÃïo yaddhi kiæ ca prÃïÅyaæ tatsarvam bibhartyanantarhitamevÃsmÃdetatprÃïaæ dadhÃtyuttarÃmuttaramevÃsmÃdetatprÃïaæ dadhÃti 7.4.2.[3] yadveva svayamÃt­ïÃmupadadhÃti | prajÃpatiæ visrastaæ devatà ÃdÃya vyudakrÃmaæstÃsu vyutkrÃmantÅ«u prati«ÂhÃmabhipadyopÃviÓat 7.4.2.[4] sa ya÷ sa prajÃpatirvyasraæsata | ayameva sa yo 'yamagniÓcÅyate 'tha yà sà prati«Âhai«Ã sà prathamà svayamÃt­ïà tadyadetÃmatropadadhÃti yadevÃsyai«ÃtmanastadasminnetatpratidadhÃti tasmÃdetÃmatropadadhÃti 7.4.2.[5] tÃæ vai prajÃpatinopadadhÃti | prajÃpatirhyevaitatsvayamÃtmana÷ pratyadhatta dhruvÃsÅti sthirÃsÅtyetadatho prati«ÂhitÃsÅti dharuïeti prati«Âhà vai dharuïamÃst­tà viÓvakarmaïeti prajÃpatirvai viÓvakarmà tenÃst­tÃsÅtyetanmà tvà samudra udvadhÅnmà suparïa iti rukbho vai samudra÷ puru«a÷ suparïastau tvà modvadhi«ÂÃmityetadavyathamÃnà p­thivÅæ d­æheti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.4.2.[6] prajÃpati«Âvà sÃdayatviti | prajÃpatirhyetÃm prathamÃæ citimapaÓyadapÃm p­«Âhe samudrasyemannityapÃæ hÅyam p­«Âhaæ samudrasya hÅyamema vyacasvatÅm prathasvatÅmiti vyacasvatÅ ca hÅyam prathasvatÅ ca prathasva p­thivyasÅti prathasva p­thivÅ cÃsÅtyetat 7.4.2.[7] bhÆrasÅti | bhÆrhÅyam bhÆmirasÅti bhÆmirhÅyamaditirasÅtÅyaæ và aditiriyaæ hÅdaæ sarvaæ dadate viÓvadhÃyà ityasyÃæ hÅdaæ sarvaæ hitaæ viÓvasya bhuvanasya dhartrÅti sarvasya bhuvanasya dhartrÅtyetatp­thivÅæ yaca p­thivÅæ d­æha p­thivÅm mà hiæsÅrityÃtmÃnaæ yacÃtmÃnaæ d­æhÃtmÃnam mà hiæsÅrityetat 7.4.2.[8] viÓvasmai prÃïÃyÃpÃnÃya | vyÃnÃyodÃnÃyeti prÃïo vai svayamÃt­ïà sarvasmà u và etasmai prÃïa÷ prati«ÂhÃyai caritrÃyetÅme vai lokÃ÷ svayamÃt­ïà ima u lokÃ÷ prati«Âhà caritramagni«ÂvÃbhipÃtvityagni«ÂvÃbhigopÃyatvityetanmahyà svastyeti mahatyà svastyetyetaccardi«Ã Óaætameneti yaccardi÷ Óaætamaæ tenetyetatsÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhuratha sÃma gÃyati tasyopari bandhu÷ 7.4.2.[9] tadÃhu÷ | kathamepa puru«a÷ svayamÃt­ïayÃnabhinihito bhavatÅtyannaæ vai svayamÃt­ïà prÃïa÷ svayamÃt­ïÃnabhinihito v ai puru«o 'nnena ca prÃïena ca 7.4.2.[10] atha dÆrve«ÂakÃmupadadhÃti | paÓavo vai dÆrve«Âakà paÓÆnevaitadupadadhÃti tadyairado 'gniranantarhitai÷ paÓubhirupaitta ete tÃnevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃæ svayamÃt­ïÃyà upadadhÃtÅyaæ vai svayamÃt­ïÃnantarhitÃæstadasyai paÓÆndadhÃtyuttarÃmuttarÃæstadasyai paÓÆndadhÃti 7.4.2.[11] yadveva dÆrve«ÂakÃmupadadhÃti | prajÃpatervisrastasya yÃni lomÃnyaÓÅyanta tà imà o«adhayo 'bhavannathÃsmÃtprÃïo madhyata udakrÃmattasminnutkrÃnte 'padyata 7.4.2.[12] so 'bravÅt | ayaæ vÃva mÃdhÆrvÅditi yadabravÅdadhÆrvÅnmeti tasmÃddhÆrvà dhÆrvà ha vai tÃæ dÆrvetyÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devÃstadetatk«atram prÃïo hye«a raso lomÃnyanyà o«adhaya etÃmupadadhatsarvà o«adhÅrupadadhÃti 7.4.2.[13] taæ yatra devÃ÷ samaskurvam | stadasminnetam prÃïaæ rasam madhyato 'dadhustathaivÃsminnayametaddadhÃti tÃmanantarhitÃæ svayamÃt­ïÃya upadadhÃtÅyaæ vai svayamÃt­ïÃnannarhitÃstadasyà o«adhÅrdadhÃtyuttarÃmuttarÃstadasyà o«adhÅrdadhÃti sà syÃtsamÆlà sÃgrà k­tsnatÃyai yathà svayamÃt­ïÃyÃmupahità bhÆmim prÃpnuyÃdevamupadadhyÃdasyÃæ hyevaità jÃyanta imÃmanu prarohanti 7.4.2.[14] kÃï¬ÃtkÃï¬ÃtprarohantÅ | paru«a÷-paru«asparÅti kÃï¬ÃtkÃï¬Ãddhye«Ã parvaïa÷-parvaïa÷ prarohatyevà no pÆrve pratanu sahasreïa Óatena ceti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.4.2.[15] yà Óatena pratano«i | sahasreïa virohasÅti Óatena hye«Ã pratanoti sahasreïa virohati tasyÃste devÅ«Âake vidhema havi«Ã vayamiti yathaiva yajustathà bandhurdvÃbhyÃmupadadhÃti tasyokto bandhu÷ sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.2.[16] atha dviyaju«amupadadhÃti | indrÃgnÅ akÃmayetÃæ svargaæ lokamiyÃveti tÃvetÃmi«ÂakÃmapaÓyatÃæ dviyaju«amimÃmeva tÃmupÃdadhÃtÃæ tÃmupadhÃyÃsyai prati«ÂhÃyai svargaæ lokamaitÃæ tathaivaitadyajamÃno yaddviyaju«amupadadhÃti yena rÆpeïa yatkarma k­tvendrÃgnÅ svargaæ lokamaitÃæ tena rÆpeïa tatkarma k­tvà svargaæ lokamayÃnÅti sà yaddviyajurnÃma dve hyetÃæ devate apaÓyatÃæ yadveva dviyaju«amupadadhÃti yajamÃno vai dviyaju÷ 7.4.2.[17] tadÃhu÷ | yadasÃveva yajamÃno yo 'sau hiraïmaya÷ puru«o 'tha katamadasyedaæ rÆpamiti daivo và asya sa Ãtmà manu«o 'yaæ tadyatsa hiraïmayo bhavatyam­taæ và asya tadrÆpaæ devarÆpamam­taæ hiraïyamatha yadiyam m­da÷ k­tà bhavati mÃnu«aæ hyasyedaæ rÆpam 7.4.2.[18] sa yadamÆmevopadadhyÃt | nemÃmapaÓiæ«yÃtk«ipre hÃsmÃllokÃdyajamÃna÷ preyÃdatha yadimÃmapaÓina«Âi yadevÃsyedam mÃnu«aæ rÆpaæ tadasyaitadapaÓina«Âi tatho hÃnenÃtmanà sarvamÃyureti 7.4.2.[19] sa yannÃnÆpadadhyÃt | na haitaæ daivamÃtmÃnamanuprajÃnÅyÃdatha yadanÆpadadhÃti tatho haitaæ daivamÃtmÃnamanuprajÃnÃti tÃmanantarhitÃæ dÆrve«ÂakÃyà upadadhÃti paÓavo vai dÆrve«Âakà yajamÃnaæ tatpaÓu«u prati«ÂhÃpayati 7.4.2.[20] tadÃhu÷ | kathamasyaitÃvÃtmÃnau prÃïena saætatÃvavyavacinnau bhavata iti prÃïo vai svayamÃt­ïà prÃïo dÆrve«Âakà yajamÃno dviyaju÷ sa yadanantarhitÃæ svayamÃt­ïÃyai dÆrve«ÂakÃmupadadhÃti prÃïeïaiva tatprÃïaæ saætanoti saædadhÃtyatha yadanantarhitÃæ dÆrve«ÂakÃyai dviyaju«amupadadhÃti prÃïo vai dÆrve«Âakà yajamÃno dviyajurevamu hÃsyaitÃvÃtmÃnau prÃïena saætatÃvavyavacinnau bhavata÷ 7.4.2.[21] yÃste agne sÆrye ruco | yà vo devÃ÷ sÆrye ruca iti rucaæ rucamityam­tatvaæ vai rugam­tatvamevÃsminnetaddadhÃti dvÃbhyÃmupadadhÃti tasyokto bandhuratho dvayaæ hyevaitadrÆpam m­ccÃpaÓca sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.2.[22] atha reta÷sicà upadadhÃti | imau vai lokau reta÷sicÃvimau hyeva lokau reta÷ si¤cata ito và ayamÆrdhvaæ reta÷ si¤cati dhÆmaæ sÃmutra v­«Âirbhavati tÃmasÃvamuto v­«Âiæ tadimà antareïa prajÃyante tasmÃdimau lokau reta÷sicau 7.4.2.[23] virìjyotiradhÃrayaditi | ayaæ vai loko viràsa imamagniæ jyotirdhÃrayati svarìjyotiradhÃrayadityasau vai loka÷ svaràso mumÃdityaæ jyotirdhÃrayati virìvahemau lokau svarÃÂca nÃnopadadhÃti nÃnà hÅmau lokau sak­tsÃdayati samÃnaæ tatkaroti tasmÃdu hÃnayorlokayorantÃ÷ samÃyanti 7.4.2.[24] yadveva reta÷sicà upadadhÃti | Ãï¬au vai reta÷sicau yasya hyÃï¬au bhavata÷ sa eva reta÷ si¤cati virìjyotiradhÃrayatsvarìjyotiradhÃrayaditi virìvahemÃvÃï¬au svarÃÂca tÃvetajjyotirdhÃrayato reta eva prajÃpatimeva nÃnopadadhÃti nÃnà homÃvÃï¬au sak­tsÃdayati samÃnaæ tatkaroti tasmÃtsamÃnasambandhanau te anantarhite dviyaju«a upadadhÃti yajamÃno vai dviyajuranantarhitau tadyajamÃnÃdÃï¬au dadhÃti 7.4.2.[25] atha viÓvajyoti«amupadadhÃti | agnirvai prathamà viÓvajyotiragnirhyevÃsmiæloke viÓvaæ jyotiragnimevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃæ reta÷sigbhyÃmupadadhÃtÅmau vai lokau reta÷sicÃvanantarhitaæ tadÃbhyÃæ lokÃbhyÃmagniæ dadhÃtyantarevopadadhÃtyantareva hÅmau lokÃvagni÷ 7.4.2.[26] yadveva viÓvajyoti«amupadadhÃti | prajà vai viÓvajyoti÷ prajà hyeva viÓvaæ jyoti÷ prajananamevaitadupadadhÃti tÃmanantarhitÃæ reta÷sigbhyÃmupadadhÃtyÃï¬au vai reta÷sicÃvanantarhitÃæ tadÃï¬ÃbhyÃm prajÃtiæ dadhÃtyantarevopadadhÃtyantareva hyÃï¬au prajÃ÷ prajÃyante 7.4.2.[27] prajÃpati«Âvà sÃdayatviti | prajÃpatirhyetÃm prathamÃæ citimapaÓyatp­«Âhe p­thivyà jyoti«matÅmiti p­«Âhe hyayam p­thivyai jyoti«mÃnagni÷ 7.4.2.[28] viÓvasmai prÃïÃyÃpÃnÃya | vyÃnÃyeti prÃïo vai viÓvajyoti÷ sarvasmà u etasmai prÃïo viÓvaæ jyotiryaceti sarvaæ jyotiryacetyetadagni«Âe 'dhipatirityagnimevÃsyà adhipatiæ karoti sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.2.[29] atha 'rtavye upadadhÃti | ­tava ete yad­tavye ­tÆnevaitadupadadhÃti madhuÓca mÃdhavaÓca vÃsantikÃv­tÆ iti nÃmanÅ enayorete nÃmabhyÃmevaine etadupadadhÃti dve i«Âake bhavato dvau hi mÃsÃv­tu÷ sak­tsÃdayatyekaæ tad­tuæ karoti 7.4.2.[30] tadyadete atropadadhÃti | saævatsara e«o 'gnirima u lokÃ÷ saævatsarastasyÃyameva loka÷ prathamà citirayamasya loko vasanta ­tustadyadete atropadadhÃti yadevÃsyaite ÃtmanastadasminnetatpratidadhÃti tasmÃdete atropadadhÃti 7.4.2.[31] yadvevaite atropadadhÃti | prajÃpatire«o 'gni÷saævatsara u prajÃpatistasya prati«Âhaiva prathamà citi÷ prati«Âho asya vasanta ­tustadyadete atropadadhÃti yadevÃsyaite ÃtmanastadasminnetatpratidadhÃti tasmÃdete atropadadhÃti te anantarhite viÓvajyoti«a upadadhÃti prajà vai viÓvajyotiranantarhitÃstatprajà ­tubhyo dadhÃti tasmÃtprajà ­tÆnevÃnuprajÃyanta ­tubhirhyeva garbhe santaæ sampaÓyantyutubhirjÃtam 7.4.2.[32] athëìhÃmupadadhÃti | iyaæ và a«Ã¬hemÃmevaitadupadadhÃti tÃm pÆrvÃrdha upadadhÃti prathamà hÅyamas­jyata 7.4.2.[33] sà yada«Ã¬hà nÃma | devÃÓcÃsurÃÓcobhaye prÃjÃpatyà aspardhanta te devà etÃmi«ÂakÃmapaÓyanna«Ã¬hÃmimÃmeva tÃmupÃdadhata tÃmupadhÃyÃsurÃntsapatnÃnbhrÃt­vyÃnasmÃtsarvasmÃdasahanta yadasahanta tasmÃda«Ã¬hà tathaivaitadyajamÃna etÃmupadhÃya di«antam bhrÃt­vyamasmÃtsarvasmÃtsahate 7.4.2.[34] yadvevëìhÃmupadadhÃti | vÃgvà a«Ã¬hà vÃcaiva taddaivà asurÃntsapatnÃnbhrÃt­vyÃnasmÃtsarvasmÃdasahanta tathaivaitadyajamÃno vÃcaiva dvi«antam bhrÃt­vyamasmÃtsarvasmÃtsahate vÃcameva taddevà upÃdadhata tathaivaitadyajamÃno vÃcamevopadhatte 7.4.2.[35] seyaæ vÃmabh­t | prÃïà vai vÃmaæ yaddhi kiæ ca prÃïÅyaæ tatsarvam bibharti teneyaæ vÃmabh­dvÃggha tveva vÃbh­tprÃïà vai vÃmaæ vÃci vai prÃïebhyo 'nnaæ dhÅyate tasmÃdvÃgvÃmabh­t 7.4.2.[36] ta ete sarve prÃïà yada«Ã¬hà | tÃm pÆrvÃrdha upadadhÃti purastÃttatprÃïÃndadhÃti tasmÃdime purastÃtprÃïÃstÃnnÃnyayà yaju«matye«Âakayà purastÃtpratyupadadhyÃdetasyÃæ citau netprÃïÃnapidadhÃnÅti 7.4.2.[37] yadvapasyÃ÷ pa¤ca purastÃdupadadhÃti | annaæ và Ãpo 'napihità và annena prÃïÃstÃmanantarhitÃm­tavyÃbhyÃmupadadhÃty­tu«u tadvÃcam prati«ÂhÃpayati seyaæ vÃg­tu«u prati«Âhità vadati 7.4.2.[38] tadÃhu÷ | yatprajà viÓvajyotirvÃga«Ã¬hÃya kasmÃdantareïa 'rtavye upadadhÃtÅti saævatsaro và ­tavye saævatsareïa tatprajÃbhyo vÃcamantardadhÃti tasmÃtsaævatsaravelÃyÃm prajà vÃcam pravadanti 7.4.2.[39] a«Ã¬hÃsi sahamÃneti | asahanta hyetayà devà asurÃntsahasvÃrÃtÅ÷ sahasva p­tanÃyata iti yathaiva yajustathà bandhu÷ sahasravÅryÃsi sà mà jinveti sarvaæ vai sahasraæ sarvavÅryÃsi sà mà jinvetyetatsÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.4.2.[40] tadÃhu÷ | kasmÃdabhisvayamÃt­ïamanyà i«Âakà upadhÅyante prÃcya età iti dve vai yonÅ iti brÆyÃddevayoniranyo manu«yayoniranya÷ prÃcÅnaprajananà vai devÃ÷ pratÅcÅnaprajananà manu«yÃstadyadetÃ÷ prÃcÅrupadadhÃti devayonerevaitadyajamÃnam prajanayati 7.5.1.[1] kÆrmamupadadhÃti | raso vai kÆrmo rasamevaitadupadadhÃti yo vai sa e«Ãæ lokÃnÃmapsu praviddhÃnÃm parÃÇraso 'tyak«aratsa e«a kÆrmastamevaitadupadadhÃti yÃvÃnu vai rasastÃvÃnÃtmà sa e«a ima eva lokÃ÷ 7.5.1.[2] tasya yadadharaæ kapÃlam | ayaæ sa lokastatprati«Âhitamiva bhavati prati«Âhita iva hyayaæ loko 'tha yaduttaraæ sà dyaustadbyavag­hÅtÃntamiva bhavati vyavag­hÅtÃnteva hi dyauratha yadantarà tadantarik«aæ sa e«a ima eva lokà imÃnevaitallokÃnupadadhÃti 7.5.1.[3] tamabhyanakti | dadhnà madhunà gh­tena dadhi haivÃsya lokasya rÆpaæ gh­tamantarik«asya madhvamu«ya svenaivainametadrÆpeïa samardhayatyatho dadhi haivÃsya lokasya raso gh­tamantarik«asya madhvamu«ya svenaivainametadrasena samardhayati 7.5.1.[4] madhu vÃtà ­tÃyata iti | yÃæ vai devatÃm­gabhyanÆktà yÃæ yaju÷ saiva devatà sa 'k«o devatà tadyajustaddhaitanmadhvevai«a trico raso vai madhu rasamevÃsminnetaddadhÃti gÃyatrÅbhistis­bhistasyokto bandhu÷ 7.5.1.[5] sa yatkÆrmo nÃma | etadvai rÆpaæ k­tvà prajÃpati÷ prajà as­jata yadas­jatÃkarottadyadakarottasmÃtkÆrma÷ kaÓyapo vai kÆrmastasmÃdÃhu÷ sarvÃ÷ prajÃ÷ kÃÓyapya iti 7.5.1.[6] sa ya÷ kÆrmo 'sau sa Ãdityo | 'mumevaitadÃdityamupadadhÃti taæ purastÃtpratya¤camupadadhÃtyamuæ tadÃdityam purastÃtpratya¤caæ dadhÃti tasmÃdasÃvÃditya÷ purastÃtpratyaÇ dhÅyate dak«iïato '«Ã¬hÃyai v­«Ã vai kÆrmo yo«Ã«Ã¬hà dak«iïato vai v­«Ã yo«ÃmupaÓete 'ratnimÃtre 'ratnimÃtrÃddhi v­«Ã yo«ÃmupaÓete sai«Ã sarvÃsÃmi«ÂakÃnÃm mahi«Å yada«Ã¬haitasyai dak«iïata÷ santsarvÃsÃmi«ÂakÃnÃæ dak«iïato bhavati 7.5.1.[7] yadveva kÆrmamupadadhÃti | prÃïo vai kÆrma÷ prÃïo hÅmÃ÷ sarvÃ÷ prajÃ÷ karoti prÃïamevaitadupadadhÃti tam purastÃtpratya¤camupadadhÃti purastÃttatpratya¤cam prÃïaæ dadhÃti tasmÃtpurastÃtpratyaÇ prÃïo dhÅyate puru«amabhyÃv­ttaæ yajamÃne tatprÃïaæ dadhÃti dak«iïato '«Ã¬hÃyai prÃïo vai kÆrmo vÃga«Ã¬hà prÃïo vai vÃco v­«Ã prÃïo mithunam 7.5.1.[8] apÃæ gambhantstÅdeti | etaddhÃpÃæ gambhi«Âhaæ yatrai«a etattapati mà tvà sÆryo 'bhitÃpsÅnmÃgnirvaiÓvÃnara iti maiva tvà sÆryo hiæsÅnmo agnirvaiÓvÃnara ityetadacinnapatrÃ÷ prajà anuvÅk«asvetÅmà vai sarvÃ÷ prajà yà imà i«ÂakÃstà ari«Âà anÃrtà anuvÅk«asvetyetadanu tvà divyà v­«Âi÷ sacatÃmiti yathaivainaæ divyà v­«ÂiranusacetaivametadÃha 7.5.1.[9] athainamejayati | trÅntsamudrÃntsamas­patsvargÃnitÅme vai traya÷ samudrÃ÷ svargà lokÃstÃne«a kÆrmo bhÆtvÃnusaæsasarpÃpÃm patirv­«abha i«ÂakÃnÃmityapÃæ hye«a patirv­«abha i«ÂakÃnÃm purÅ«aæ vasÃna÷ suk­tasya loka iti paÓavo vai purÅ«am paÓÆnvasÃna÷ suk­tasya loka ityetattatra gaca yatra pÆrve paretà iti tatra gaca yatraitena pÆrve karmaïeyurityetat 7.5.1.[10] mahÅ dyau÷ p­thivÅ ca na iti | mahatÅ dyau÷ p­thivÅ ca na ityetadimaæ yaj¤am mimik«atÃmitÅmaæ yaj¤amavatÃmityetatpip­tÃæ no bharÅmabhiriti bibh­tÃæ no bharÅmabhirityetaddyÃvÃp­thivyayottamayopadadhÃti dyÃvÃp­thivyo hi kÆrma÷ 7.5.1.[11] tribhirupadadhÃti | traya ime lokà atho triv­dagniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivainametadupadadhÃti tribhirabhyanakti tat«aÂtasyokto bandhuravakà adhastÃdbhavantyavakà upari«ÂÃdÃpo và avakà apÃmevainametanmadhyato dadhÃti sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.5.1.[12] atholÆkhalamusale upadadhÃti | vi«ïurakÃmayatÃnnÃda÷ syÃmiti sa ete i«Âake apaÓyadulÆkhalamusale te upÃdhatta te upadhÃyÃnnÃdo 'bhavattathaivaitadyajamÃno yadulÆkhalamusale upadadhÃti yena rÆpeïa yatkarma k­tvà vi«ïurannÃdo 'bhavattena rÆpeïa tatkarma k­tvÃnnÃdo 'sÃnÅti tadetatsarvamannaæ yadulÆkhalamusale ulÆkhalamusalÃbhyÃæ hyevÃnnaæ kriyata ulÆkhalamusalÃbhyÃmadyate 7.5.1.[13] te reta÷sicorvelayopadadhÃti | p­«Âayo vai reta÷sicau madhyamu p­«Âayo madhyata evÃsminnetadannaæ dadhÃtyuttare uttaramevÃsmÃdetadannaæ dadhÃtyaratnimÃtre 'ratnimÃtrÃddhyannamadyate 7.5.1.[14] prÃdeÓamÃtre bhavata÷ | prÃdeÓamÃtro vai garbho vi«ïurannametadÃtmasammitamevÃsminnetadannaæ dadhÃti yadu và Ãtmasammitamannaæ tadavati tanna hinasti yadbhÆyo hinasti tadyatkanÅyo na tadavati 7.5.1.[15] audumbare bhavata÷ | Ærgvai rasa udumbara ÆrjamevÃsminnetadrasaæ dadhÃtyatho sarva ete vanaspatayo yadudumbara ete upadadhatsarvÃnvanaspatÅnupadadhÃti reta÷sicorvelayeme vai reta÷sicÃvanayostadvanaspatÅndadhÃti tasmÃdanayorvanaspatayaÓcatu÷srakti bhavati catasro vai diÓa÷ sarvÃsu taddik«u vanaspatÅndadhÃti tasmÃtsarvÃsu dik«u vanaspatayo madhye saæg­hÅtam bhavatyulÆkhalarÆpatÃyai 7.5.1.[16] yadvevolÆkhalamusale upadadhÃti | prajÃpatervisrastÃtprÃïo madhyata udacikrami«attamannenÃg­hïÃttasmÃtprÃïo 'nnena g­hÅto yo hyevÃnnamatti sa prÃïiti 7.5.1.[17] prÃïe g­hÅte 'smÃdannamudacikrami«attatprÃïenÃg­hïÃttasmÃtprÃïenÃnnaæ g­hÅtaæ yo hyeva prÃïiti so 'nnamatti 7.5.1.[18] etayorubhayorg­hÅtayo÷ | asmÃdÆrgudacikrami«attÃmetÃbhyÃmubhÃbhyÃmag­hïÃttasmÃdetÃbhyÃmubhÃbhyà mÆr gg­hÅtà yo hyevÃnnamatti sa prÃïiti tamÆrjayati 7.5.1.[19] Ærji g­hÅtÃyÃm | asmÃdete ubhe udacikrami«atÃæ te ÆrjÃg­hïÃttasmÃdete ubhe Ærjà yaæ hyevorjayati sa prÃïiti so 'nnamatti 7.5.1.[20] tÃnyetÃnyanyo 'nyena g­hÅtÃni | tÃnyanyo 'nyena g­hÅtvÃtmanprÃpÃdayata tadetadannam prapadyamÃnaæ sarve devà anuprÃpadyantÃnnajÅvanaæ hÅdaæ sarvam 7.5.1.[21] tade«a Óloko 'bhyukta÷ | tadvai sa prÃïo 'bhavaditi taddhi sa prÃïo 'bhavanmahà bhÆtvà prajÃpatiriti mahÃnhi sa tadabhavadyadenamete devÃ÷ prÃpadyanta bhujo bhuji«yà vittveti prÃïà vai bhujo 'nnam bhuji«yà etatsarvaæ vittvetye tadyatprÃïÃnprÃïayatpurÅtyÃtmà vai pÆryadvai prÃïÃnprÃïayattasmÃtprÃïà devà atha yatprajÃpati÷ prÃïayattasmÃdu prajÃpati÷ prÃïo yo vai sa prÃïa e«Ã sà gÃyatryatha yattadanname«a sa vi«ïurdevatÃtha yà so 'rge«a sa udumbara÷ 7.5.1.[22] so 'bravÅt | ayaæ vÃva mà sarvasmÃtpÃpmana udabhÃr«Åditi yadabravÅdudabhÃr«Ånmeti tasmÃdupumbhara udumbharo ha vai tamudumbara ityÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devà uru me karaditi tasmÃdurukaramurukaraæ ha vai tadulÆkhalamityÃcak«ate paro 'k«am paro 'k«akÃmà hi devÃ÷ sai«Ã sarve«Ãm prÃïÃnÃæ yoniryadulÆkhalaæ Óiro vai prÃïÃnÃæ yoni÷ 7.5.1.[23] tatprÃdeÓamÃtram bhavati | prÃdeÓamÃtramiva hi ÓiraÓcatu÷srakti bhavati catu÷sraktÅva hi Óiro madhye saæg­hÅtam bhavati madhye saæg­hÅtamiva hi Óira÷ 7.5.1.[24] taæ yatra devÃ÷ samaskurvan | tadasminnetatsarvam madhyato 'dadhu÷ prÃïamannamÆrjaæ tathaivÃsminnayametaddadhÃti reta÷sicorvelayà p­«Âayo vai reta÷sicau madhyamu p­«Âayo madhyata evÃsminnetatsarvaæ dadhÃti 7.5.1.[25] vi«ïo÷ karmÃïi paÓyateti | vÅryaæ vai karma vi«ïorvÅryÃïi paÓyatetyetadyato vratÃni paspaÓa ityannaæ vai vrataæ yato 'nnaæ spÃÓayÃæ cakra ityetadindrasya yujya÷ sakhetÅndrasya hye«a yujya÷ sakhà dvidevatyayopadadhÃti dvehyulÆkhalamumale sak­tsÃdayati samÃnaæ tatkaroti samÃnaæ hyetadannameva sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.5.1.[26] athokhÃmupadadhÃti yonirvà ukhà yonimevaitadupadadhÃti tÃmulÆkhala upadadhÃtyantarik«aæ và ulÆkhalaæ yadvai kiæ cÃsyà Ærdhvamantarik«ameva tanmadhyaæ và antarik«am madhyatastadyoniæ dadhÃti tasmÃtsarve«Ãm bhÆtÃnÃm madhyato yonirapi vanaspatÅnÃm 7.5.1.[27] yadvevokhÃmupadadhÃti | yo vai sa prajÃpatirvyasraæsasatai«Ã sokheme vai lokà ukheme lokÃ÷ prajÃpatistÃmulÆkhala upadadhÃti tadenametasmintsarvasminprati«ÂhÃpayati prÃïe 'nna Ærjyatho etasmÃdevainametatsarvasmÃdanantarhitaæ dadhÃti 7.5.1.[28] athopaÓayÃm pi«Âvà | lokabhÃjamukhÃæ k­tvà purastÃdukhÃyà upanivapatye«a haitasyai lokastatho hÃsyai«Ãnantarità bhavati 7.5.1.[29] tadÃhu÷ | kathamasyai«Ã pakvà ӭtopahità bhavatÅtiæ yadeva yaju«k­tà tenÃtho yadvai kiæ caitamagniæ vaiÓvÃnaramupanigacati tata eva tatpakvaæ Ó­tamupahitam bhavati 7.5.1.[30] dhruvÃsi dharuïeti | tasyokto bandhurito jaj¤e prathamamebhyo yonibhyo adhi jÃtavedà ityetebhyo hi yonibhya÷ prathamaæ jÃtavedà ajÃyata sa gÃyatryà tri«ÂubhÃnu«Âubhà ca devebhyo havyaæ vahatu prajÃnannityetairvà e«a candobhirdevebhyo havyaæ vahati prajÃnan 7.5.1.[31] i«e rÃye ramasva | sahase dyumna Ærje apatyÃyetyetasmai sarvasmai ramasvetyetatsamrìasi svarìasÅti samrÃÂca hye«a svarÃÂca sÃrasvatau tvotsau prÃpavatÃmiti mano vai sarasvÃnvÃk«arasvatyetau sÃrasvatà utsau tau tvà prÃvatÃmityetaddvÃbhyÃmupadadhÃti tasyokto bandhuratho dvayaæ hyevaitadrÆpam m­ccà paÓca sÃdayitvà sÆdadohasÃdhivadati tasyokto bandhu÷ 7.5.1.[32] athainÃmabhijuhoti | etadvà asyÃmetatpÆrvaæ reta÷ siktam bhavati sikatÃstadetadabhikaroti tasmÃdyonau reta÷ siktamabhikriyata Ãjyena juhoti sruveïa svÃhÃkÃreïa dvÃbhyÃmÃgneyÅbhyÃæ gÃyatrÅbhyÃæ tasyokto bandhu÷ 7.5.1.[33] agne yuk«và hi ye tava | yuk«và hi devahÆtamÃniti yuktavatÅbhyÃmidamevaitadyonau reto yunakti tasmÃdyonau reto yuktaæ na ni«padyate 7.5.1.[34] sa yadi saævatsarabh­ta÷ syÃt | athÃbhijuhuyÃtsarvaæ vai t adyatsaævatsarabh­ta÷ sarvaæ tadyadabhijuhÅtyatha yadyasaævatsarabh­ta÷ syÃdupaiva ti«ÂhetÃsarvaæ vai tadyadasaævatsarabh­to 'sarvaæ tadyadupati«Âhate 'bhi tveva juhuyÃt 7.5.1.[35] paÓure«a yadagni÷ | so 'traiva sarva÷ k­tsna÷ saæsk­tastasyÃvÃÇ prÃïa÷ svayamÃt­ïà ÓroïÅ dviyaju÷ p­«Âayo reta÷sicau kÅkasà viÓvajyoti÷ kakudam­tavye grÅvà a«Ã¬hà Óira÷ kÆrmo ye kÆrme prÃïà ye ÓÅr«anprÃïÃste te 7.5.1.[36] taæ và etam | ita Ærdhvam präcaæ cinotyasau và Ãditya e«o 'gniramu tadÃdityamita Ærdhvam präcaæ dadhÃti tasmÃdasÃvÃditya ita Ærdhva÷ prÃÇ dhÅyate 7.5.1.[37] athainam prasalavyÃvartayati | amuæ tadÃditya prasalavyÃvartayati tasmÃdasÃvÃditya imÃælokÃnprasalavyanuparyaiti 7.5.1.[38] udaramukhà | yonirulÆkhalamuttarokhà bhavatyadharamulÆkhalamuttaraæ hyudaramadharà yoni÷ ÓiÓnam musalaæ tadv­ttamiva bhavati v­ttamiva hi ÓiÓnaæ taddak«iïata upadadhÃti dak«iïato vai v­«Ã yo«ÃmupaÓete yadu paÓo÷ saæsk­tasyÃnnaæ taddÆrve«Âakà tasya và etasyottaro 'rdha udÃhitataro bhavati paÓure«a yadagnistasmÃtpaÓo÷ suhitasyottara÷ kuk«irunnatataro bhavati 7.5.2.[1] paÓuÓÅr«ÃïyupadadhÃti | paÓavo vai paÓuÓÅr«Ãïi paÓÆnevaitadupadadhÃti tÃnyukhÃyÃmupadadhÃtÅme vai lokà ukhà paÓava÷ paÓuÓÅr«Ãïye«u talloke«u paÓÆndadhÃti tasmÃdima e«u loke«u paÓava÷ 7.5.2.[2] yadvevokhÃyÃm | yonirvà ukhà paÓava÷ paÓuÓÅr«Ãïi yonau tatpaÓÆnprati«ÂhÃpayati tasmÃdadyamÃnÃ÷ pacyamÃnÃ÷ paÓavo na k«Åyante yonau hyenÃnprati«ÂhÃpayati 7.5.2.[3] yadveva paÓuÓÅr«ÃïyupadadhÃti | yà vai tÃ÷ Óriya etÃni tÃni paÓuÓÅr«Ãïyatha yÃni tÃni kusindhÃnyetÃstÃ÷ pa¤ca citayastadyÃstÃ÷ pa¤ca citaya ime te lokÃstadye ta ime lokà e«Ã sokhà tadyadukhÃyÃm paÓuÓÅr«ÃïyupadadhÃtyetaireva tacÅr«abhiretÃni kusindhÃni saædadhÃti 7.5.2.[4] tÃnpurastÃtpratÅca upadadhÃti | etadvai yatraitÃnprajÃpati÷ paÓÆnÃlipsata ta ÃlipsyamÃnà udacikrami«aæstÃnprÃïe«u samag­hïÃttÃnprÃïe«u saæg­hya purastÃtpratÅca Ãtmannadhatta 7.5.2.[5] tadvà etatkriyate | yaddevà akurvannidaæ nvasmÃtte paÓavo noccikrami«anti yattvetatkaroti yaddevà akurvaæstatkaravÃïÅtyatho prÃïe«vevainÃnetatsaæg­hya purastÃtpratÅca Ãtmandhatte 7.5.2.[6] yadveva paÓuÓÅr«ÃïyupadadhÃti | prajÃpatirvà idamagra ÃsÅdeka eva so 'kÃmayatÃnnaæ s­jeya prajÃyeyeti sa prÃïebhya evÃdhi paÓÆnniramimÅta manasa÷ puru«a cak«u«o 'Óvam prÃïÃdgÃæ ÓrotrÃdaviæ vÃco 'jaæ tadyadenÃnprÃïebhyo 'dhi niramimÅta tasmÃdÃhu÷ prÃïÃ÷ paÓava iti mano vai prÃïÃnÃm prathamaæ tadyatmanasa÷ puru«aæ niramimÅta tasmÃdÃhu÷ puru«a÷ prathama÷ paÓÆnÃæ vÅryavattama iti mano vai sarve ghrÃïà manasi hi sarve prÃïÃ÷ prati«ÂhitÃstadyanmanasa÷ puru«aæ niramimÅta tasmÃdÃhu÷ puru«a÷ sarve paÓava iti puru«asya hyevaite sarve bhavanti 7.5.2.[7] tadetadannaæ s­«Âvà | purastÃtpratyagÃtmannadhatta tasmÃdya÷ kaÓcÃnnaæ s­jate purastÃdevainatpratyagÃtmandhatte tadvà ukhÃyÃmudaraæ và ukhodare tadannaæ dadhÃti 7.5.2.[8] athai«u hiraïyaÓakalÃnpratyasyati | prÃïo vai hiraïyamatha và etebhya÷ paÓubhya÷ saæj¤apyamÃnebhya eva prÃïà utkÃmanti tadyaddhiraïyaÓakalÃnpratyasyati prÃïÃnevai«vetaddadhÃti 7.5.2.[9] sapta pratyasyati | sapta vai ÓÅr«anprÃïÃstÃnasminnetaddadhÃtyatha yadi pa¤ca paÓava÷ syu÷ pa¤caiva k­tva÷ sapta-sapta pratyasyetpa¤ca và etÃnpaÓÆnupadadhÃti sapta-sapta và ekaikasminpaÓau prÃïÃstade«u sarve«u prÃïÃndadhÃti 7.5.2.[10] taddhaike 'pi | yadyeka÷ paÓurbhavati pa¤caiva k­tva÷ sapta-sapta pratyasyanti pa¤ca và etÃnpaÓÆnupadadhÃti sapta-sapta và ekaikasminpaÓau prÃïÃstade«u sarve«u prÃïÃndadhma iti na tathà kuryÃdetasminvai paÓau sarve«Ãm paÓÆnÃæ rÆpaæ tadyadetasminpratyasyati tadevai«u sarve«u prÃïÃndadhÃti 7.5.2.[11] mukhe prathamam pratyasyati | samyak«ravanti sarito na dhenà ityannaæ vai dhenÃstadidaæ samyaÇmukhamabhisaæsravatyantarh­dà manasà pÆyamÃnà ityantarvai h­dayena manasà satÃnnam pÆtaæ ya ­justasya gh­tasya dhÃrà abhicÃkaÓÅmÅti yà evaitasminnagnÃvÃhutÅrho«yanbhavati tà etadÃha hiraïyayo vetaso madhye agneriti ya evai«a hiraïmaya÷ puru«astametadÃha 7.5.2.[12] ­ce tvetÅha | prÃïo và ­kprÃïena hyarcati ruce tvetÅha prÃïo vai rukprÃïena hi rocate 'tho prÃïÃya hÅdaæ sarvaæ rocate bhÃse tvetÅha jyoti«e tvetÅha bhÃsvatÅ hÅme jyoti«matÅ cak«u«Å abhÆdidaæ viÓvasya bhuvanasya vÃjinamagnervaiÓvÃnarasya cetÅhÃgnirjyoti«Ã jyoti«mÃnrukbho varcasà varcasvÃnitÅha viÓvÃvatÅbhyÃæ viÓvaæ hi Órotram 7.5.2.[13] atha puru«aÓÅr«amudg­hïÃti | mahayatyevainadetatsahasradà asi sahasrÃya tveti sarvaæ vai sahasraæ sarvasya dÃtÃsi sarvasmai tvetyetat 7.5.2.[14] athainÃnupadadhÃti | puru«am prathamam puru«aæ tadvÅryeïÃptvà dadhÃti madhye puru«amabhita itarÃnpaÓÆnpuru«aæ tatpaÓÆnÃm madhyato 'ttÃraæ dadhÃti tasmÃtpuru«a eva paÓÆnÃm madhyato 'ttà 7.5.2.[15] aÓvaæ cÃviæ cottarata | etasyÃæ taddiÓyetau paÓÆ dadhÃti tasmÃdetasyÃæ diÓyetau paÓÆ bhÆyi«Âhau 7.5.2.[16] gÃæ cÃjaæ ca dak«iïata | etasyÃæ taddiÓyetau paÓÆ dadhÃti tasmÃdetasyÃæ diÓyetau paÓÆ bhÆyi«Âhau 7.5.2.[17] payasi puru«amupadadhÃti | paÓavo vai payo yajamÃnaæ tatpaÓu«u prati«ÂhÃpayatyÃdityaæ garbham payasà samaÇgdhÅtyÃdityo và e«a garbho yatpuru«astam payasà samaÇgdhÅtyetatsahasrasya pratimÃæ viÓvarÆpamiti puru«o vai sahasrasya pratimà puru«asya hyeva sahasram bhavati pariv­Çgdhi harasà mÃbhimaæsthà iti paryenaæ v­Çgdhyarci«Ã mainaæ hiæsÅrityetacatÃyu«aæ k­ïuhi cÅyamÃna iti puru«aæ tatpaÓÆnÃæ ÓatÃyuæ karoti tasmÃtpuru«a eva paÓÆnÃæ ÓatÃyu÷ 7.5.2.[18] athottarato 'Óvam | vÃtasya jÆtimiti vÃtasya và e«a jÆtiryadaÓvo varuïasya nÃbhimiti vÃruïo hyaÓvo 'Óvaæ jaj¤Ãnaæ sarirasya madhya ityÃpo vai sariramapsujà u và aÓva÷ ÓiÓuæ nadÅnÃæ harimadribudhnamiti girirvà adrirgiribudhnà u và Ãpo 'gne mà hiæsÅ÷ parame vyomannitÅme vai lokÃ÷ paramaæ vyomai«u loke«venam mà hiæsÅrityetat 7.5.2.[19] atha dak«iïato gÃm | ajasramindumaru«amiti somo và indu÷ sa hai«a somo 'jasro yadgaurbhuraïyumiti bhartÃramityetadagnimŬe pÆrvacittiæ namobhirityÃgneyo vai gau÷ pÆrvacittimitimiti präcaæ hyagnimuddharanti präcamupacaranti sa parvabhir­tuÓa÷ kalpamÃna iti yadvà e«a cÅyate tade«a parvabhir­tuÓa÷ kalpate gÃm mà hiæsÅraditiæ virÃjamiti virìvai gaurannaæ vai virìannamu gau÷ 7.5.2.[20] athottarato 'vim | varÆtrÅæ tva«Âurvaruïasya nÃbhimiti vÃruïÅ ca hi tvëÂrÅ cÃviraviæ jaj¤ÃnÃæ rajasa÷ parasmÃditi Órotraæ vai paraæ rajo diÓo vai Órotram paraæ rajo mahÅæ sÃhasrÅmasurasya mÃyÃmiti mahatÅæ sÃhasrÅmasurasya mÃyÃmityetadagne mà hiæsÅ÷ parame vyomannitÅme vai lokÃ÷ paramaæ vyomai«u loke«venam mà hiæsÅrityetat 7.5.2.[21] atha dak«iïato 'jam | yo agniragneradhyajÃyatetyagnirvà e«o 'gneradhyajÃyata ÓokÃtp­thivyà u ta và divasparÅti yadvai prajÃpate÷ ÓokÃdajÃyata taddivaÓca p­thivyai ca ÓokÃdajÃyata yena prajà viÓvakarmà jajÃneti vÃgvà ajo vÃco vai prajà viÓvakarmà jajÃna tamagne he¬a÷ pari te v­ïaktviti yathaiva yajustathà bandhu÷ 7.5.2.[22] ta ete paÓava÷ | tÃnnÃnopadadhÃti nÃnà sÃdayati nÃnà sÆdadohasÃdhivadati nÃnà hyete paÓava÷ 7.5.2.[23] atha puru«aÓÅr«amabhijuhoti | Ãhutirvai yaj¤a÷ puru«aæ tatpaÓÆnÃæ yaj¤iyaæ karoti tasmÃtpuru«a eva paÓÆnÃæ yajate 7.5.2.[24] yadvevainadabhijuhoti | ÓÅr«aæstadvÅryaæ dadhÃtyÃjyena juhoti vajro và Ãjyaæ vÅryaæ vai vajro vÅryamevÃsminnetaddadhÃti svÃhÃkÃreïa v­«Ã vai svÃhÃkÃro vÅryaæ vai v­«Ã vÅryamevÃsminnetaddadhÃti pri«Âubhà vajro vai tri«ÂubvÅryaæ vai vajro vÅryaæ tri«ÂubvÅryeïaivÃsminnetadvÅryaæ dadhÃti 7.5.2.[25] sa và ardharcamanudrutya svÃhÃkaroti | asthi và ­gidaæ tacÅr«akapÃlaæ vihÃpya yadidamantarata÷ ÓÅr«ïo vÅryaæ tadasmindadhÃti 7.5.2.[26] athottaramardharcamanudrutya svÃhÃkaroti | idaæ tacÅr«akapÃlaæ saædhÃya yadidamupari«ÂÃcÅr«ïo vÅryaæ tadasmindadhÃti 7.5.2.[27] citraæ devÃnÃmudagÃdanÅkamiti | asau và Ãditya e«a puru«astadetaccitraæ devÃnÃmudetyanÅkaæ cak«urmitrasya varuïasyÃgnerityubhaye«Ãæ haitaddevamanu«yÃïÃæ cak«urÃprà dyÃvÃp­thivÅ antarik«amityudyanvà e«a imÃælokÃnÃpÆrayati sÆrya Ãtmà jagatastasthu«aÓcetye«a hyasya sarvasyÃtmà yacca jagadyacca ti«Âhati 7.5.2.[28] athotsargairupati«Âhata | etadvai yatraitÃnprajÃpati÷ paÓÆnÃlipsata ta ÃlipsyamÃnà aÓocaæste«Ãmetairutsargai÷ Óucam pÃpmÃnamapÃhaæstathaivai«Ãmayametadetairutsargai÷ Óucam pÃpmÃnamapahanti 7.5.2.[29] taddhaike | yaæ-yameva paÓumupadadhati | tasyÃtasya Óucamuts­janti necucam pÃpmÃnamabhyupadadhÃmahà iti te ha te Óucam pÃpmÃnamabhyupadadhati yÃæ hi pÆrvasya Óucamuts­janti tÃmuttareïa sahopadadhati 7.5.2.[30] viparikrÃmamu haika upati«Âhante | ÆrdhvÃæ Óucamuts­jÃma iti te ha te Óucam pÃpmÃnamanÆdyantyÆrdhvo hyetena karmaïaityÆrdhvÃmu Óucamuts­janti 7.5.2.[31] bÃhyenaivÃgnimuts­jet | ime vai lokà e«o 'gnirebhyastallokebhyo bahirdhà Óucaæ dadhÃti bahirvedÅyaæ vai vedirasyai tadbahirdhà Óucaæ dadhÃtyudaÇ ti«ÂhannetasyÃæ ha diÓyete paÓavastadyatraite paÓavastadevai«vetacucaæ dadhÃti 7.5.2.[32] puru«asya prathamamuts­jati | taæ hi prathamamupadadhÃtÅmam mà hiæsÅrdvipÃdam paÓumiti dvipÃdvà e«a paÓuryatpuru«astam mà hiæsÅrityetatsahasrÃk«o medhÃya cÅyamÃna iti hiraïyaÓakalairvà e«a sahasrÃk«o medhÃyetyannÃyetyetanmayum paÓum medhamagne ju«asveti kimpuru«o vai mayu÷ kimpuru«amagne ju«asvetyetattena cinvÃnastanvo ni«ÅdetyÃtmà vai tanÆstena cinvÃna ÃtmÃnaæ saæskuru«vetyetanmayuæ te Óug­catu yaæ dvi«mastaæ te Óug­catviti tanmayau ca Óucaæ dadhÃti yaæ ca dve«Âi tasmiæÓca 7.5.2.[33] athÃÓvasya | imam mà hiæsÅrekaÓapham paÓumityekaÓapho và e«a paÓuryadaÓvastam mà hiæsÅrityetatkanikradaæ vÃjinaæ vÃjine«viti kanikrado và e«a vÃjyu vÃjine«u gauramÃraïyamanu te diÓÃmÅti tadasmai gauramÃraïyamanudiÓati tena cinvÃnastanvo ni«Ådeti tena cinvÃna ÃtmÃnaæ saæskuru«vetyetadgauraæ te Óug­catu yaæ dvi«amastaæ te Óug­catviti tadgaure ca Óucaæ dadhÃti yaæ ca dve«Âi tasmiæÓca 7.5.2.[34] atha go÷ | imaæ sÃhasraæ ÓatadhÃramutmamiti sÃhasro và e«a ÓatadhÃra utso yadgaurvyacyamÃnaæ sarirasya madhya itÅme vai lokÃ÷ sariramupajÅvyamÃname«u loke«vityetadv­taæ duhÃnÃmaditiæ janÃyeti gh­taæ và e«ÃditirjanÃya duhe 'gne mà hiæsÅ÷ parame vyomannitÅme vai lokÃ÷ paramaæ vyomai«u loke«venam mà hiæsÅrityetadgavayamÃraïyamanu te diÓÃmÅti tadasmai gavayamÃraïyamanudiÓati tena cinvÃnastanvo ni«Ådeti tena cinvÃna ÃtmÃnaæ saæskuru«vetyetadgavayaæ te Óug­catu yaæ dvi«Ãstaæ te Óug­catviti tadgavaye ca Óucaæ dadhÃti yaæ ca dve«Âi tasmiæÓca 7.5.2.[35] athÃve÷ | imamÆrïÃyumityÆrïÃvalimityetadvaruïasya nÃbhimiti vÃruïo hyavistvacam paÓÆnÃæ dvipadÃæ catu«padÃmityubhaye«Ãæ hai«a paÓÆnÃæ tvagdvipadÃæ ca catu«padÃæ ca tva«Âu÷ prajÃnÃm prathamaæ janitramityetaddha tva«Âà prathamaæ rÆpaæ vicakÃrÃgne mà hiæsÅ÷ parame vyomannitÅme vai lokÃ÷ paramaæ vyomai«u loke«venam mà hiæsÅrityetadu«ÂramÃraïyamanu te diÓÃmÅti tadasmà u«ÂramÃran\yamanudiÓati tena cinvÃnastanvo ni«Ådeti tena cinvÃna ÃtmÃnaæ saæskura«vetyetadu«Âraæ te Óug­catu yaæ dvi«mastaæ te Óug­catviti tadu«Âre ca Óucaæ dadhÃti yaæ ca dve«Âi tasmiæÓca 7.5.2.[36] athÃjasya | ajo hyagnerajani«Âa Óo kÃditi yadvai prajÃpate÷ ÓokÃdajÃyata tadagne÷ ÓokÃdajÃyata so apaÓyajjanitÃramagra iti prajÃpatirvai janità so paÓyatprajÃpatimagra ityetattena devà devatÃmagra Ãyanniti vÃgvà ajo vÃco vai devà devatÃmagramÃyaæstena rohamÃyannupa medhyÃsa iti svargo vai loko rohastena svargaæ lokamÃyunnupa medhyÃsa ityetacarabhamÃraïyamanu te diÓÃmÅti tadasmai ÓarabhamÃraïyamanudiÓati tena cinvÃnastanvo ni«Ådeti tena cinvÃna ÃtmÃnaæ saæskuru«vetyetacarabhaæ te Óug­catu yaæ dvi«mastaæ te Óug­catviti tacarabhe ca Óucaæ dadhÃti yaæ ca dve«Âi tasmiæÓca 7.5.2.[37] tadÃhu÷ | yÃæ vai tatprajÃpatirete«Ãm paÓÆnÃæ Óucam pÃpmÃnamapÃhaæsta ete pa¤ca paÓavo 'bhavaæsta eta utkrÃntamedhà amedhyà ayaj¤iyÃste«Ãm brÃhmaïo nÃÓnÅyÃttÃnetasyÃæ diÓi dadhÃti tasmÃdetasyÃæ diÓi parjanyo na var«uko yatraite bhavanti 7.5.2.[38] pratyetyÃgnimupati«Âhate | etadvà etadayathÃyathaæ karoti yadagnau sÃmicite bahirvedyeti tasmà evaitannihnute 'hiæsÃyà ÃgneyyÃgnaya evaitannihnute gÃyatryà gÃyatryo 'gniryÃvÃnagniryÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsmà etannihnute 'niruktayà sarvaæ và aniruktaæ sarveïaivÃsmà etannihnute yavi«ÂavatyaitaddhÃsya priyaæ dhÃma yadyavi«Âha iti yadvai jÃta idaæ sarvamayuvata tasmÃdyavi«Âha÷ 7.5.2.[39] tvaæ yavi«Âha dÃÓu«a iti | yajamÃno vai dÃÓvÃnn­÷ pÃhÅti manu«yà vai nara÷ Ó­ïudhÅ gira iti Ó­ïu na imÃæ stutimityetadrak«Ã tokamuta tmaneti prajà vai tokaæ rak«a prajÃæ cÃtmÃnaæ cetyetat 7.5.2.[40] ÃruhyÃgniæ jaghanena svayamÃt­ïÃm parÅtyÃpasyà upadadhÃti | Ãpa età yadapasyà atha và etebhya÷ paÓubhya Ãpa utkrÃntà bhavanti tadyadapasyà upadadhÃtye«vevaitatpaÓu«vapo dadhÃtyanantarhitÃ÷ paÓubhya upadadhÃtyanantarhitÃstatpaÓubhyo 'po dadhÃti pa¤ca-pa¤copadadhÃti pa¤ca hyete paÓava÷ sarvata upadadhÃti sarvata evai«vetadapo dadhÃti 7.5.2.[41] tadyÃ÷ pa¤cadaÓa pÆrvÃ÷ | tà apasyà vajro và Ãpo vajra÷ pa¤cadaÓastasmÃædyenÃpo yantyapaiva tatra pÃpmÃnaæ ghnanti vajro haiva tasyÃrdhasya pÃpmÃnamapahanti tasmÃdvar«atyaprÃv­to vrajedayam me vajra÷ pÃpmÃnamapahanaditi 7.5.2.[42] atha yÃ÷ pa¤cottarÃ÷ | tÃÓcandasyÃ÷ paÓavo vai candÃæsyannam paÓavo 'nnamu paÓormÃæsamatha và etebhya÷ paÓubhyo mÃæsÃnyutkrÃntÃni bhavanti tadyaccandasyà upadadhÃtye«vevaitatpaÓu«u mÃæsÃni dadhÃtyanantarhitÃ÷ paÓubhya upadadhÃtyanantarhitÃni tatpaÓubhyo mÃæsÃni dadhÃtyantarà apasyà bhavanti bÃhyÃÓcandasyà antarà hyÃpo bÃhyÃni mÃæsÃni 7.5.2.[43] tadÃhu÷ | yadimà Ãpa etÃni mÃæsÃnyatha kva tvakvva lometyannaæ vÃva paÓostvagannaæ loma tadyaccandasyà upadadhÃti saiva paÓostvaktallomÃtho yÃnyamÆnyukhÃyÃmajalomÃni tÃni lomÃni bÃhyokhà bhavatyantarÃïi paÓuÓÅr«Ãïi bÃhyÃni hi lomÃnyantara Ãtmà yadÅtareïa yadÅtareïeti ha smÃha ÓÃï¬ilya÷ sarvÃneva vayaæ k­tsnÃnpaÓÆntsaæskurma iti 7.5.2.[44] yadvevÃpasyà apadadhÃti | prajÃpatervisrastÃdÃpa ÃyaæstÃsvitÃsvaviÓadyadaviÓattasmÃdviæÓatistà asyÃÇgulibhyo 'dhyasravannanto và aÇgulayo 'ntata evÃsmÃttà Ãpa Ãyan 7.5.2.[45] sa ya÷ sa prajÃpatirvyasraæsata | ayameva sa yo 'yamagniÓcÅyate 'tha yà asmÃttà Ãpa ÃyannetÃstà apasyÃstadyadetà upadadhÃti yà evÃsmÃttà Ãpa Ãyaæstà asminnetatpratidadhÃti tasmÃdetà atropadadhÃti 7.5.2.[46] apÃæ tvemantsÃdayÃmÅti | vÃyurvà apÃmema yadà hyevai«a itaÓcetaÓca vÃtyathÃpo yanti vÃyau tÃæ sÃdayati 7.5.2.[47] apÃæ tvodmantsÃdayÃmÅti | o«adhayo và apÃmodma yatra hyÃpa undantyasti«Âhanti tado«adhayo jÃyanta o«adhi«u tÃæ sÃdayati 7.5.2.[48] apÃæ tvà bhasmantsÃdayÃmÅti | abhraæ và apÃm bhasmÃbhre tÃæ sÃdayati 7.5.2.[49] apÃæ tvà jyoti«i sÃdayÃmÅti | vidyudvà apÃæ jyotirvidyuti tÃæ sÃdayati 7.5.2.[50] apÃæ tvÃyane sÃdayÃmÅti | iyaæ và apÃmayanamasyÃæ hyÃpo yantyasyÃæ tÃæ sÃdayati tadyà asyaitebhyo rÆpebhya Ãpa Ãyaæstà asminnetatpratidadhÃtyatho etÃnyevÃsminnetadrÆpÃïi dadhÃti 7.5.2.[51] arïave tvà sadane sÃdayÃmÅti | prÃïo và arïava÷ prÃïe tÃæ sÃdayati 7.5.2.[52] samudre tvà sadane sÃdayÃmÅti | mano vai samudrà manaso vai samudrÃdvÃcÃbhryà devÃstriyÅæ vidyÃæ nirakhanaæstade«a Óloko 'bhyukto ye samudrÃnnirakhanandevÃstÅk«ïÃbhirabhribhi÷ sudevo adya tadvidyÃdyatra nirvapaïaæ dadhuriti mana÷ samudro vÃktÅk«ïÃbhristrayÅ vidyà nirvapaïametade«a Óloko 'bhyukto manasi tÃæ sÃdayati 7.5.2.[53] sarire tvà sadane sÃdayÃmÅti | vÃgvai sariraæ vÃci tÃæ sÃdayati 7.5.2.[54] apÃæ tvà k«aye sÃdayÃmÅti | cak«urvà apÃæ k«ayastatra hi sarvadaivÃpa÷ k«iyanti cak«u«i tÃæ sÃdayati 7.5.2.[55] apÃæ tvà sadhi«i sÃdayÃmÅti | otraæ và apÃæ sadhi÷ Órotre tÃæ sÃdayati tadyà asyaitebhyo rÆpebhyo Ãpa Ãyaæstà asminnetatpratidadhÃtyatho etÃnyevÃsminnetadrÆpÃïi dadhÃti 7.5.2.[56] apÃæ tvà sadane sÃdayÃmÅti | dyaurvà apÃæ sadanaæ divi hyÃpa÷ sannà divi tÃæ sÃdayati 7.5.2.[57] apÃæ tvà sadhasthe sÃdayÃmÅti antarik«aæ và apÃæ sadhasthamantarik«e tÃæ sÃdayati 7.5.2.[58] apÃæ tvà yonau sÃdayÃmÅti | samudro và apÃæ yoni÷ samudre tÃæ sÃdayati 7.5.2.[59] apÃæ tvà purÅ«e sÃdayÃmÅti | sikatà và apÃm purÅ«aæ sikatÃsu tÃæ sÃdayati 7.5.2.[60] apÃæ tvà pÃthasi sÃdayÃmÅti | annaæ và apÃm pÃtho 'nne tÃæ sÃdayati tadyà asyaitebhyo rÆpebhya Ãpa Ãyaæstà asminnetatpratidadhÃtyatho etÃnyevÃsminnetadrÆpÃïi dadhÃti 7.5.2.[61] gÃyatreïa tvà candasà sÃdayÃmi | trai«Âubhena tvà candasà sÃdayÃmi jÃgatena tvà candasà sÃdayÃmyÃnu«Âubhena tvà candasà sÃdayÃmi pÃÇktena tvà candamà sÃdayÃmÅti tadyà asyaitebhyaÓcandobhya Ãpa Ãyaæstà asminnetatpratidadhÃtyatho etÃnyevÃsminnetaccandÃæsi dadhÃti 7.5.2.[62] tà età aÇgulaya÷ | tÃ÷ | sarvata upadadhÃti sarvato hÅmà aÇgulayo 'nte«ÆpadadhÃtyante«u hÅmà aÇgulayaÓcaturdhopadadhÃti caturdhà hÅmà aÇgulaya÷ pa¤ca-pa¤copadadhÃti pa¤ca-pa¤ca hÅmà aÇgulayo nÃnopadadhÃti nÃnà hÅmà aÇgulaya÷ sak­tsak­tsÃdayati samÃnaæ tatkaroti tasmÃtsamÃnasambandhanÃ÷