SATAPATHA-BRAHMANA 5 Data input by H.S. Ananthanarayana and W. P. Lehman. Bracketted numbering added mechanically. ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ 5.1.1.[1] devÃÓca và asurÃÓca | ubhaye prÃjÃpatyÃ÷ pasp­dhire tato 'surà atimÃnenaiva kasminnu vayaæ juhuyÃmeti sve«vevÃsye«u juhvataÓceruste 'timÃnenaiva parÃbabhÆvustasmÃnnÃtimanyeta parÃbhavasya haitanmukhaæ yadatimÃna÷ 5.1.1.[2] atha devÃ÷ | anyo 'nyasminneva juhvataÓcerustebhya÷ prajÃpatirÃtmÃnam pradadau yaj¤o hai«ÃmÃsa yaj¤o hi devÃnÃmannam 5.1.1.[3] te hocu÷ | kasya na idam bhavi«yatÅti te mama mametyeva na sampÃdayÃæ cakruste hÃsampÃdyocurÃjimevÃsminnajÃmahai sa yo na ujje«yati tasya na idam bhavi«yatÅti tatheti tasminnÃjimÃjanta 5.1.1.[4] sa b­haspati÷ | savitÃrameva prasavÃyopÃdhÃvatsavità vai devÃnÃm prasavitedam me prasuva tvatprasÆta idamujjayÃnÅti tadasmai savità prasavità prÃsuvattatsavit­prasÆta udajayatsa idaæ sarvamabhavatsa idaæ sarvamudajayatprajÃpatiæ hyudajayatsarvamu hyevedam prajÃpatistene«ÂvaitÃmevordhvÃæ diÓamudakrÃmattasmÃdyaÓca veda yaÓca nai«ordhvà b­haspaterdigityevÃhu÷ 5.1.1.[5] tadye ha sma purà vÃjapeyena yajante | etÃæ ha smaivordhvà diÓamutkrÃmanti tata aupÃvinaiva jÃnaÓruteyena pratyavarƬhaæ tato 'rvÃcÅnam pratyavarohanti 5.1.1.[6] tenendro 'yajata | sa idaæ sarvamabhavatsa idaæ sarvamudajayatprajÃpatiæ hyudajayatsarvamu hyevedam prajÃpatistene«ÂvaitÃmevordhvÃæ diÓamudakrÃmat 5.1.1.[7] tadye ha sma purà vÃjapeyena yajante | etÃæ ha smaivordhvÃæ diÓamutkrÃmanti tata aupÃvinaiva jÃnaÓruteyena pratyavarƬhaæ tato 'rvÃcÅnam pratyavarohanti 5.1.1.[8] sa yo vÃjapeyena yajate | sa idaæ sarvam bhavati sa idaæ sarvamujjayati prajÃpatiæ hyujjayati sarvamu hyevedam prajÃpati÷ 5.1.1.[9] tadÃhu÷ | na vÃjapeyena yajeta sarvaæ và e«a idamujjayati yo vÃjapeyena yajate prajÃpatiæ hyujjayati sarvamu hyevedam prajÃpati÷ sa iha na kiæ cana pariÓina«Âi tasyeÓvara÷ prajà pÃpÅyasÅ bhavitoriti 5.1.1.[10] tadu vai yajetaiva | ya evametaæ yaj¤aæ kLptaæ vidyur­kto yaju«Âa÷ sÃmato ye prajaj¤ayasta enaæ yÃjayeyure«Ã ha tvetasya yaj¤asya sam­ddhiryadenaæ vidvÃæso yÃjayanti tasmÃdu yajetaiva 5.1.1.[11] sa và e«a brÃhmaïasyaiva yaj¤a÷ | yadenena b­haspatirayajata brahma hi b­haspatirbrahma hi brÃhmaïo 'tho rÃjanyasya yadenenendro 'yajata k«atraæ hÅndraæ k«atraæ rÃjanya÷ 5.1.1.[12] rÃj¤a eva rÃjasÆyam | rÃjà vai rÃjasÆyene«Âvà bhavati na vai brÃhmaïo rÃjyÃyÃlamavaraæ vai rÃjasÆyam paraæ vÃjapeyam 5.1.1.[13] rÃjà vai rÃjasÆyene«Âvà bhavati | samrÃÇvÃjapeyenÃvaraæ hi rÃjyam paraæ sÃmrÃjyaæ kÃmayeta vai rÃjà samrì bhavitumavaraæ hi rÃjyam paraæ sÃmrÃjyaæ na samrÃÂkÃmayeta rÃjà bhavitumavaraæ hi rÃjyam paraæ sÃmrÃjyam 5.1.1.[14] sa yo vÃjapeyene«Âvà samrì bhavati | sa idaæ sarvaæ saæv­Çkte sa karmaïa÷-karmaïa÷ purastÃdetÃæ sÃvitrÅmÃhutiæ juhoti deva savita÷ prasuva yaj¤am prasuva yaj¤apatim bhagÃyeti 5.1.1.[15] tadyathaivÃdo b­haspati÷ | savitÃram prasavÃyopÃdhÃvatsavità vai devÃnÃm prasavitedam me prasuva tvatprasÆta idamujjayÃnÅti tadasmai savità prasavità prÃsuvattatsavit­prasÆta udajayadevamevai«a etatsavitÃrameva prasavÃyopadhÃvati savità vai devÃnÃm prasavitedam me prasuva tvatprasÆta idamujjayÃnÅti tadasmai savità prasavità prasauti tatsavit­prasÆta ujjayati 5.1.1.[16] tasmÃdÃha | deva savita÷ prasuva yaj¤am prasuva yaj¤apatim bhagÃya divyo gandharva÷ ketapÆ÷ ketaæ na÷ punÃtu vÃcaspatirvÃjaæ na÷ svadatu svÃheti prajÃpatirvai vÃcaspatirannaæ vÃja÷ prajÃpatirna idamadyÃnnaæ svadatvityevaitadÃha sa etÃmevÃhutiæ juhotyà Óva÷sutyÃyà etaddhyasyaitatkarmÃrabdham bhavati prasanna etaæ yaj¤am bhavati 5.1.2.[1] aæÓuæ g­hïÃti | sarvatvÃyaiva tasmÃdvà aæÓuæ g­hïÃtyathaitÃnpraj¤ÃtÃnevÃgni«ÂomikÃngrahÃng­hïÃtyÃgrayaïÃt 5.1.2.[2] atha p­«ÂhyÃng­hïÃti | tadyadevaitairdevà udajayaæstadevai«a etairujjayati 5.1.2.[3] atha «o¬aÓinaæ g­hïÃti | tadyadevaitenendra udajayattadevai«a etenojjayati 5.1.2.[4] athaitÃnpa¤ca vÃjapeyagrahÃng­hïÃti | dhruvasadaæ tvà n­«adam mana÷sadamupayÃmag­hÅto 'sÅndrÃya tvà ju«Âaæ g­hïÃmye«a te yonirindrÃya tvà ju«Âatamamiti sÃdayatye«Ãæ vai lokÃnÃmayameva dhruva iyam p­thivÅmamevaitena lokamujjayati 5.1.2.[5] apsu«adam tvà gh­tasadaæ vyomasadamupayÃmag­hÅto 'sÅndrÃya tvà ju«Âaæ g­hïÃmye«a te yonirindrÃya tvà ju«Âatamamiti sÃdayatye«Ãæ vai lokÃnÃmayameva vyomedamantarik«amantarik«alokamevaitenojjayati 5.1.2.[6] p­thivisadaæ tvÃntarik«asadaæ divisadaæ devasadaæ nÃkasadamupayÃmag­hÅto 'sÅndrÃya tvà ju«Âaæ g­hïÃmye«a te yonirindrÃya tvà ju«Âatamamiti sÃdayatye«a vai devasannÃkasade«a eva devaloko devalokamevaitenojjayati 5.1.2.[7] apÃæ rasamudvayasaæ sÆrye santaæ samÃhitamapÃæ rasasya yo rasastaæ vo g­hïÃmyuttamamupayÃmag­hÅto 'sÅndrÃya tvà ju«Âaæ g­hïÃmye«a te yonirindrÃya tvà ju«Âatamamiti sÃdayatye«a và apÃæ raso yo 'yam pavate sa e«a sÆrye samÃhita÷ sÆryÃtpavata etamevaitena rasamujjayati 5.1.2.[8] grahà ÆrjÃhutaya÷ | vyanto viprÃya matiæ te«Ãæ viÓipriyÃïÃæ vo 'hami«amÆrjaæ samagrabhamupayÃmag­hÅto 'sÅndrÃya tvà ju«Âame«a te yonirindrÃya tvà ju«Âatamamiti sÃdayatyÆrgvai raso rasamevaitenojjayati 5.1.2.[9] tÃnvà etÃn | pa¤ca vÃjapeyagrahÃng­hïÃti prajÃpatiæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate saævatsaro vai prajÃpati÷ pa¤ca và ­tava÷ saævatsarasya tatprajÃpatimujjayati tasmÃtpa¤ca vÃjapeyagrahÃng­hïÃti 5.1.2.[10] atha saptadaÓa somagrahÃng­hïÃti | saptadaÓa surÃgrahÃnprajÃpatervà ete andhasÅ yatsomaÓca surà ca tata÷ satyaæ ÓrÅrjyoti÷ somo 'n­tam pÃpmà tama÷ suraite evaitadubhe andhasÅ ujjayati sarvaæ và e«a idamujjayati yo vÃjapeyena yajate prajÃpatiæ hyujjayati sarvamu hyevedam prajÃpati÷ 5.1.2.[11] sa yatsaptadaÓa | somagrahÃng­hïÃti saptadaÓo vai prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤a÷ sa yÃvÃneva yaj¤o yÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsyaitatsatyaæ Óriyaæ jyotirujjayati 5.1.2.[12] atha yatsaptadaÓa | surÃgrahÃng­hïÃti saptadaÓo vai prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤a÷ sa yÃvÃneva yaj¤o yÃvatyasya mÃtrà tÃvataivÃsyaitadan­tam pÃpmÃnaæ tama ujjayati 5.1.2.[13] ta ubhaye catustriæÓadgrahÃ÷ sampadyante | trayastriæÓadvai devÃ÷ prajÃpatiÓcatustriæÓastatprajÃpatimujjayati 5.1.2.[14] atha yatra rÃjÃnaæ krÅïÃti | taddak«iïata÷ prativeÓata÷ keÓavÃtpuru«ÃtsÅsena parisrutaæ krÅïÃti na và e«a strÅ na pumÃnyatkeÓava÷ puru«o yadaha pumÃæstena na strÅ yadu keÓavastena na pumÃnnaitadayo na hiraïyaæ yatsÅsaæ nai«a somo na surà yatparisruttasmÃtkeÓavÃtpuru«ÃtsÅsena parisrutaæ krÅïÃti 5.1.2.[15] atha pÆrvedyu÷ | dvau kharau kurvanti puro 'k«amevÃnyam paÓcÃdak«amanyaæ netsomagrahÃæÓca surÃgrahÃæÓca saha sÃdayÃmeti tasmÃtpÆrvedyurdvau kharau kurvanti puro 'k«amevÃnyam paÓcÃdak«amanyam 5.1.2.[16] atha yatra pÆrvayà dvÃrà | vasatÅvarÅ÷ prapÃdayanti tadaparayà dvÃrà ne«Âà parisrutam prapÃdayati dak«iïata÷ pÃtrÃïyabhyavaharanti puro 'k«ameva pratyaÇÇÃsÅno 'dhvaryu÷ somagrahÃng­hïÃti paÓcÃdak«am prÃÇÃsÅno ne«Âà surÃgrahÃntsomagrahamevÃdhvaryurg­hïÃti surÃgrahaæ ne«Âà somagrahamevÃdhvaryurg­hïÃti surÃgrahaæ ne«ÂvevamevainÃnvyatyÃsaæ g­hïÅta÷ 5.1.2.[17] na pratya¤camak«amadhvaryu÷ | somagrahamatiharati na präcamak«aæ ne«Âà surÃgrahaæ nejjyotiÓca tamaÓca saæs­jÃveti 5.1.2.[18] uparyuparyevÃk«amadhvaryu÷ | somagrahaæ dhÃrayatyadho 'dho 'k«aæ ne«Âà surÃgrahaæ samp­cau stha÷ sam mà bhadreïa p­Çktamiti netpÃpamiti bravÃveti tau punarviharato vip­cau stho vi mà pÃpmanà p­Çktamiti tadyathe«ÅkÃm mu¤jÃdviv­hedevamenaæ sarvasmÃtpÃpmano viv­hatastasminna tÃvaccanaino bhavati yÃvatt­ïasyÃgraæ tau sÃdayata÷ 5.1.2.[19] athÃdhvaryu÷ | hiraïyapÃtreïa madhugrahaæ g­hïÃti tam madhye somagrahÃïÃæ sÃdayatyathokthyaæ g­hïÃtyatha dhruvamathaitÃntsomagrahÃnuttame stotra ­tvijÃæ camase«u vyavanÅya juhvati tÃnbhak«ayantyatha mÃdhyandine savane madhugrahasya ca surÃgrahÃïÃæ codyate tasyÃta÷ 5.1.3.[1] Ãgneyamagni«Âoma Ãlabhate | agnirvà agni«Âomo 'gni«ÂomamevaitenojjayatyaindrÃgnamukthebhya Ãlabhata aindrÃgnÃni và ukthyÃnyukthÃnyevaitenojjayatyaindraæ «o¬aÓina Ãlabhata indro vai «o¬aÓÅ «o¬aÓinamevaitenojjayati 5.1.3.[2] sÃrasvataæ saptadaÓÃya stotrÃyÃlabhate | tadetadanatirÃtre sati rÃtre rÆpaæ kriyate prajÃpatiæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate saævatsaro vai prajÃpatistadetena sÃrasvatena rÃtrimujjayati tasmÃdetadanatirÃtre sati rÃtre rÆpaæ kriyate 5.1.3.[3] atha marudbhya ujje«ebhya÷ | vaÓÃm p­ÓnimÃlabhata iyaæ vai vaÓà p­ÓniryadidamasyÃm mÆli cÃmÆlaæ cÃnnÃdyam prati«Âitaæ teneyaæ vaÓà p­Ónirannaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ viÓo vai maruto 'nnaæ vai viÓa ujje«ebhya ityujjityà eva durvede ujje«avatyau yÃjyÃnuvÃkye yadyujje«avatyau na vindedapi ye eva ke ca mÃrutyau syÃtÃæ durvedo eva vaÓà p­Óniryadi vaÓÃm p­Óni na vindedapi yaiva kà ca vaÓà syÃt 5.1.3.[4] tasyà Ãv­t | yatra hotà mÃhendraæ grahamanuÓaæsati tadasyai vapayà pracareyure«a và indrasya ni«kevalyo graho yanmÃhendro 'pyasyaitanni«kevalyameva stotraæ ni«kevalyaæ Óastramindro vai yajamÃnastanmadhyata evaitadyajamÃne vÅryaæ dadhÃti tasmÃdasyà atra vapayà pracareyu÷ 5.1.3.[5] dvedhÃvadÃnÃni Órapayanti | tato 'rdhÃnÃæ juhvÃmupastÅrya dvirdviravadyati sak­dabhighÃrayati pratyanaktyavadÃnÃnyathopabh­ti sak­tsak­davadyati dvirabhighÃrayati na pratyanaktyavadÃnÃni tadyadardhÃnÃæ dvirdviravadyati tathai«Ã k­tsnÃm bhavatyatha yadetai÷ pracarati tena daivÅæ viÓamujjayatyathÃrdhÃni mÃnu«yai viÓa upaharati teno mÃnu«Åæ viÓamujjayati 5.1.3.[6] tadu tathà na kuryÃt | hvalati và e«a yo yaj¤apathÃdetyeti và e«a yaj¤apathÃdya evaæ karoti tasmÃdyatraivaitare«Ãm paÓÆnÃæ vapÃbhi÷ pracaranti tadevaitasyai vapayà pracareyurekadhÃvadÃnÃni Órapayanti na mÃnu«yai viÓa upaharanti 5.1.3.[7] atha saptadaÓa prÃjÃpatyÃnpaÓÆnÃlabhate | te vai sarve tÆparà bhavanti sarve ÓyÃmÃ÷ sarve mu«karÃ÷ prajÃpatiæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnaæ vai prajÃpati÷ paÓurvà annaæ tatprajÃpatimujjayati somo vai prajÃpati÷ paÓurvai pratyak«aæ somastatpratyak«am prajÃpatimujjayati saptadaÓa bhavanti saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.1.3.[8] te vai sarve tÆparà bhavanti | puru«o vai prajÃpaternedi«Âhaæ so 'yaæ tÆparo 'vi«ÃïastÆparo và avi«Ãïa÷ prajÃpati÷ prÃjÃpatyà ete tasmÃtsarve tÆparà bhavanti 5.1.3.[9] sarve ÓyÃmÃ÷ | dve vai ÓyÃmasya rÆpe Óuklaæ caiva loma k­«ïaæ ca dvandvaæ vai mithunam prajananam prajananam prajÃpati÷ prÃjÃpatyà ete tasmÃtsarve ÓyÃmà bhavanti 5.1.3.[10] sarve mu«karÃ÷ | prajananaæ vai mu«kara÷ prajananam prajÃpati÷ prÃjÃpatyà ete tasmÃtsarve mu«karà bhavanti durvedà evaæsam­ddhÃ÷ paÓavo yadyevaæsam­ddhÃnna vindedapi katipayà evaivaæsam­ddhÃ÷ syu÷ sarvamu hyevedam prajÃpati÷ 5.1.3.[11] taddhaike | vÃca uttamamÃlabhante yadi vai prajÃpate÷ paramasti vÃgeva tadetadvÃcamujjayÃma iti vadantastadu tathà na kuryÃtsarvaæ và idam prajÃpatiryadime lokà yadidaæ kiæ ca sà yadevai«u loke«u vÃgvadati tadvÃcamujjayati tasmÃdu tannÃdriyeta 5.1.3.[12] te«ÃmÃv­t | yatra maitrÃvaruïo vÃmadevyamanuÓaæsati tade«Ãæ vapÃbhi÷ pracareyu÷ prajananaæ vai vÃmadevyam prajananam prajÃpati÷ prÃjÃpatyà ete tasmÃde«Ãæ vapÃbhiratra pracareyu÷ 5.1.3.[13] athe«Âà anuyÃjà bhavanti | avyƬhe srucÃvathai«Ãæ havirbhi÷ pracaranti so 'nto 'nto vai prajÃpatistadantata evaitatprajÃpatimujjayatyatha yatpurà pracaredyathà yamadhvÃname«yantsyÃttaæ gatvà sa kva tata÷ syÃdevaæ tattasmÃde«Ãmatra havirbhi÷ pracaranti 5.1.3.[14] tadu tathà na kuryÃt | hvalati và e«a yo yaj¤apathÃdetyeti và e«a yaj¤apathÃdya evaæ karoti tasmÃdyatraivetare«Ãm paÓÆnÃæ vapÃbhi÷ pracaranti tadevaite«Ãæ vapÃbhi÷ pracareyuryavetare«Ãm paÓÆnÃæ havirbhi÷ pracaranti tadevaite«Ãæ havi«Ã pracareyurekÃnuvÃkyà ekà yÃjyaikadevatyà hi prajÃpataya ityupÃæÓÆktvà cÃgÃnÃæ havi«o 'nubrÆhÅti prajÃpataya ityupÃæÓÆktvà cÃgÃnÃæ havi÷ prasthitam pre«yeti va«aÂk­te juhoti 5.1.4.[1] taæ vai mÃdhyandine savane 'bhi«i¤cati | mÃdhyandine savana Ãjiæ dhÃvantye«a vai prajÃpatirya e«a yaj¤astÃyate yasmÃdimÃ÷ prajÃ÷ prajÃtà etamvevÃpyetarhyanu prajÃyante tanmadhyata evaitatprajÃpatimujjayati 5.1.4.[2] ag­hÅte mÃhendre | e«a và indrasya ni«kevalyo graho yanmÃhendro 'pyasyaitanni«kevalyameva stotraæ ni«kevalyaæ Óastramindro vai yajamÃnastadenaæ sva evÃyatane 'bhi«i¤cati tasmÃdag­hÅte mÃhendre 5.1.4.[3] atha rathamupÃvaharati | indrasya vajro 'sÅti vajro vai ratha indro vai yajamÃnastasmÃdÃhendrasya vajro 'sÅti vÃjasà iti vÃjasà hi rathastvayÃyaæ vÃjaæ sedityannaæ vai vÃjastvayÃyamannamujjayatvityevaitadÃha 5.1.4.[4] taæ dhÆrg­hÅtamantarvedyabhyavavartayati | vÃjasya nu prasave mÃtaram mahÅmityannaæ vai vÃjo 'nnasya nu prasave mÃtaram mahÅmityevaitadÃhÃditiæ nÃma vacasà karÃmahà itÅyaæ vai p­thivyaditistasmÃdÃhÃditiæ nÃma vacasà karÃmaha iti yasyÃmidaæ viÓvam bhuvanamÃviveÓetyasyÃæ hÅdaæ sarvam bhuvanamÃvi«Âaæ tasyÃæ no deva÷ savità dharma sÃvi«aditi tasyÃæ no deva÷ savità yajamÃnaæ savatÃmityevaitadÃha 5.1.4.[5] athÃÓvÃnadbhirabhyuk«ati | snapanÃyÃbhyavanÅyamÃnÃntsnapitÃnvodÃnÅtÃnadbhyo ha và agre 'Óva÷ sambabhÆva so 'dbhya÷ sambhavannasarva÷ samabhavadasarvo hi vai samabhavattasmÃnna sarvai÷ padbhi÷ pratiti«Âhatyekaikameva pÃdamudacya ti«Âhati tadyadevÃsyÃtrÃpsvahÅyata tenaivainametatsamardhayati k­tsnaæ karoti tasmÃdaÓvÃnadbhirabhyuk«ati snapanÃyÃbhyavanÅyamÃnÃntsnapitÃnvodÃnÅtÃn 5.1.4.[6] so 'bhyuk«ati | apsvantaram­tamapsu bhe«ajamapÃmuta praÓasti«vaÓvà bhavata vÃjina ityanenÃpi devÅrÃpo yo va Ærmi÷ pratÆrti÷ kakunmÃnvÃjasÃstenÃyaæ vÃjaæ sedityannaæ vai vÃjastenÃyamannamujjayatvityevaitadÃha 5.1.4.[7] atha rathaæ yunakti | sa dak«iïÃyugyamevÃgre yunakti savyÃyugyaæ và agre mÃnu«e 'thaivaæ devatrà 5.1.4.[8] sa yunakti | vÃto và mano veti na vai vÃtÃtkim canÃÓÅyo 'sti na manasa÷ kiæ canÃÓÅyo 'sti tasmÃdÃha vÃto và mano veti gandharvÃ÷ saptaviæÓatiste 'gre 'Óvamayu¤janniti gandharvà ha và agre 'Óvaæ yuyujustadye 'gre 'Óvamayu¤jaæste tvà yu¤jantvityevaitadÃha te asminjavamÃdadhuriti tadye 'sminjavamÃdadhuste tvayi javamÃdadhatvityevaitadÃha 5.1.4.[9] atha savyÃyugyaæ yunakti | vÃtaraæhà bhavavÃjinyujyamÃna iti vÃtajavo bhava vÃjinyujyamÃna ityevaitadÃhendrasyeva dak«iïa÷ ÓriyaidhÅti yathendrasya dak«iïa÷ Óriyaivaæ yajamÃnasya ÓriyaidhÅtyevaitadÃha yu¤jantu tvà maruto viÓvavedasa iti yu¤jantu tvà devà ityevaitadÃha te tva«Âà patsu javaæ dadhÃtviti nÃtra tirohitamivÃstyatha dak«iïÃpra«Âiæ yunakti savyÃpra«Âiæ và agre mÃnu«e 'thaivaæ devatrà 5.1.4.[10] sa yunakti | javo yaste vÃjinnihito guhà ya÷ Óyene parÅtto acaracca vÃta iti javo yaste bÃjinnapyanyatrëanihitastena na imaæ yaj¤am prajÃpatimujjayetyevaitadÃha tena no vÃjinbalavÃnbalena vÃjajicca bhava samane ca pÃrayi«ïurityannaæ vai vÃjo 'nnajicca na edhyasmiæÓca no yaj¤e devasamana imaæ yaj¤am prajÃpatimujjayetyevaitadÃha 5.1.4.[11] te và eta eva trayo yuktà bhavanti | triv­ddhi devÃnÃæ taddhi devatrÃdhipra«Âiyuga eva caturtho 'nveti mÃnu«Ã hi sa taæ yatra dÃsyanbhavati taccaturthamupayujya dadÃti tasmÃdapÅtarasminyaj¤a eta eva trayo yuktà bhavanti triv­ddhi devÃnÃæ taddhi devatrÃdhipra«Âiyuga eva caturtho 'nveti mÃnu«o hi sa taæ yatra dÃsyanbhavati taccaturthamupayujya dadÃti 5.1.4.[12] atha bhÃrhaspatyaæ carum naivÃraæ saptadaÓaÓarÃvaæ nirvapati annaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ tadyadevaitadannamudajai«ÅttadevÃsmà etatkaroti 5.1.4.[13] atha yadbÃrhaspatyo bhavati | b­haspatirhyetamagra udajayattasmÃdbÃrhaspatyo bhavati 5.1.4.[14] atha yannaivÃro bhavati | brahma vai b­haspatirete vai brahmaïà pacyante yannÅvÃrÃstasmÃnnaivÃro bhavati saptadaÓaÓarÃvo bhavati saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.1.4.[15] tamaÓvÃnavaghrÃpayati | vÃjina iti vÃjino hyaÓvÃstasmÃdÃha vÃjina iti vÃjajita ityannaæ vai vÃjo 'nnajita ityevaitadÃha vÃjaæ sari«yanta ityÃjiæ hi sari«yanto bhavanti b­haspaterbhÃgamavajighrateti b­haspaterhye«a bhÃgo bhavati tasmÃdÃha b­haspaterbhÃgamavajighrateti tadyadaÓvÃnavaghrÃpayatÅmamujjayÃnÅti tasmÃdvà aÓvÃnavaghrÃpayati 5.1.5.tadyadÃjiæ dhÃvanti | imamevaitena lokamujjayatyatha yadbrahmà rathacakre sÃma gÃyati nÃbhidaghna uddhite 'ntarik«alokamevaitenojjayatyatha yadyÆpaæ rohati devalokamevaitenojjayati tasmÃdvà etattrayaæ kriyate 5.1.5.[1] sa brahmà rathacakramadhirohati | nÃbhidaghna uddhitaæ devasyÃhaæ savitu÷ save satyasavaso b­haspateruttamaæ nÃkaæ ruheyamiti yadi brÃhmaïo yajate brahma hi b­haspatirbrahma hi brÃhmaïa÷ 5.1.5.[2] atha yadi rÃjanyo yajate | devasyÃhaæ savitu÷ save satyasavasa indrasyottamaæ nÃkaæ ruheyamiti k«atraæ hÅndraæ k«atraæ rÃjanya÷ 5.1.5.[3] tri÷ sÃmÃbhigÃyati | trirabhigÅyÃvarohati devasyÃhaæ savitu÷ save satyaprasavaso b­haspateruttamaæ nÃkamaruhamiti yadi brÃhmaïo yajate brahma hi b­haspatirbrahma hi brÃhmaïa÷ 5.1.5.[4] atha yadi rÃjanyo yajate | devasyÃhaæ savitu÷ save satyaprasavasa indrasyottamaæ nÃkamaruhamiti k«atraæ hÅndra÷ k«atraæ rÃjanya÷ 5.1.5.[5] atha saptadaÓa dundubhÅnanuvedyantaæ samminvanti | pratÅca ÃgnÅdhrÃtprajÃpatiæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate vÃgvai prajÃpatire«Ã vai paramà vÃgyà saptadaÓÃnÃæ dundubhÅnÃm paramÃmevaitadvÃca paramam prajÃpatimujjayati saptadaÓa bhavanti saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.1.5.[6] athaite«Ãæ dundubhÅnÃm | ekaæ yaju«Ãhanti tatsarve yaju«Ãhatà bhavanti 5.1.5.[7] sa Ãhanti | b­haspate vÃjaæ jaya b­haspataye vÃcaæ vadata b­haspatiæ vÃjaæ jÃpayateti yadi brÃhmaïo yajate brahma hi b­haspatirbrahma hi brÃhmaïa÷ 5.1.5.[8] atha yadi rÃjanyo yajate | indra vÃjaæ jayendrÃya vÃcaæ vadatendraæ vÃjaæ jÃpayateti k«atraæ hÅndra÷ k«atraæ rÃjanya÷ 5.1.5.[9] athaite«vÃjis­tsu rathe«u | punarÃs­te«vete«Ãæ dundubhÅnÃmekaæ yaju«opÃvaharati tatsarve yaju«opÃvah­tà bhavanti 5.1.5.[10] sa upÃvaharati | e«Ã va÷ sà satyà saævÃgabhÆdyayà b­haspatiæ vÃjamajÅjapatÃjÅjapata b­haspatiæ vÃjaæ vanaspatayo vimucyadhvamiti yadi brÃhmaïo yajate brahma hi b­haspatirbrahma hi brÃhmaïa÷ 5.1.5.[11] atha yadi rÃjanyo yajate | e«Ã va÷ sà satyà saævÃgabhÆdyayendraæ vÃjamajÅjapatÃjÅjapatendraæ vÃjaæ vanaspatayo vimucyadhvamiti k«atraæ hÅndra÷ k«atraæ rÃjanya÷ 5.1.5.[12] atha vedyantÃt | rÃjanya udaÇ saptadaÓa pravyÃdhÃnpravidhyati yÃvÃnvà eka÷ pravyÃdhastÃvÃæstiryaÇ prajÃpatiratha yÃvatsaptadaÓa pravyÃdhÃstÃvÃnanvaÇ prajÃpati÷ 5.1.5.[13] tadyadrÃjanya÷ pravidhyati | e«a vai prajÃpate÷ pratyak«atamÃæ yadrÃjanyastasmÃdeka÷ sanbahÆnÃmÅ«Âe yadveva caturak«ara÷ prajÃpatiÓcaturak«aro rÃjanyastasmÃdrÃjanya÷ pravidhyati saptadaÓa pravyÃdhÃnpravidhyati saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.1.5.[14] atha yaæ yaju«Ã yunakti | taæ yajamÃna Ãti«Âhati devasyÃhaæ savitu÷ save satyaprasavaso b­haspatervÃjajito vÃjaæ je«amiti 5.1.5.[15] tadyathaivÃdo b­haspati÷ | savitÃram prasavÃyopÃdhÃvatsavità vai devÃnÃm prasavitedam me prasuva tvatprasÆta idamujjayÃnÅti tadasmai savità prasavità prÃsuvatatsavit­prasÆta udajayadevamevai«a etatsavitÃrameva prasavÃyopadhÃvati savità vai devÃnÃm prasavitedam me prasuva tvatprasÆta idamujjayÃnÅti tadasmai savità prasavità prasauti tatsavit­prasÆta ujjayati 5.1.5.[16] atha yadyadhvaryo÷ | antevÃsÅ và brahmacÃrÅ vaitadyajuradhÅyÃtso 'nvÃsthÃya vÃcayati vÃjina iti vÃjino hyaÓvÃstasmÃdÃha vÃjina iti vÃjajita ityannaæ vai vÃjo 'nnajita ityevaitadÃhÃdhvana skabhnuvanta ityadhvano hi skabhnuvanto dhÃvanti yojanà mimÃnà iti yojanaÓo hi mimÃnà adhvÃnaæ dhÃvanti këÂhÃæ gacateti yathainÃnantarà nëÂrà rak«Ãæsi na hiæsyurevametadÃha dhÃvantyÃjimÃghnanti dundubhÅnabhi sÃma gÃyati 5.1.5.[17] athaitÃbhyÃæ jagatÅbhyÃm | juhoti vÃnu và mantrayate yadi juhoti yadyanumantrayate samÃna eva bandhu÷ 5.1.5.[18] sa juhoti | e«a sya vÃjÅ k«ipaïiæ turaïyati grÅvÃyÃm baddho apikak«a Ãsani kratuæ dadhikrà anu saæsani«yadatpathÃmaÇkÃæsyanvÃpanÅphaïatsvÃhà 5.1.5.[19] uta sma | asya dravatasturaïyata÷ parïaæ na veranuvÃti pragardhina÷ Óyenasyeva dhrajato aÇkasam pari dadhikrÃvïa÷ sahorjà taritrata÷ svÃheti 5.1.5.[20] athottareïa tricena | juhoti vÃnu và mantrayate dvayaæ tadyasmÃjjuhoti vÃnu và mantrayate yadi juhoti yadyanumantrayate samÃna eva bandhuretÃnevaitadaÓvÃndhÃvata upavÃjayatyete«u vÅryaæ dadhÃti tisro và imÃ÷ p­thivya iyamahaikà dve asyÃ÷ pare tà evaitadujjayati 5.1.5.[21] so 'numantrayate | Óaæ no bhavantu vÃjino have«u devatÃtà mitadrava÷ svarkÃ÷ jambhayanto 'hiæ v­kaæ rak«Ãæsi sanemyasmadyuyavannamÅvÃ÷ 5.1.5.[22] te no arvanta÷ | havanaÓruto havaæ viÓve Ó­ïvantu vÃjino mitadrava÷ sahasrasà meghasÃtà sani«yavo maho ye dhanaæ samithe«u jabhrire 5.1.5.[23] vÃje-vÃje 'vata | vÃjino no dhane«u viprà am­tà ­taj¤Ã÷ asya madhva÷ pibata mÃdayadhvaæ t­ptà yÃta pathibhirdevayÃnairiti 5.1.5.[24] atha bÃrhaspatyena caruïà pratyupati«Âhate | tamupasp­Óatyannaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ tadyadevaitadannamudajai«ÅttenaivaitadetÃæ gatiæ gatvà saæsp­Óate tadÃtmankurute 5.1.5.[25] sa upasp­Óati | à mà vÃjasya prasavo jagamyÃdityannaæ vai vÃja à mÃnnasya prasavo jagamyÃdityevaitadÃheme dyÃvÃp­thivÅ viÓvarÆpe iti dyÃvÃp­thivÅ hi prajÃpatirà mà gantÃm pitarÃmÃtarà ceti mÃteva ca hi piteva ca prajÃpatirà mà somo am­tatvena gamyÃditi somo hi prajÃpati÷ 5.1.5.[26] tamaÓvÃnavaghrÃpayati | vÃjina iti vÃjino hyaÓvÃstasmÃdÃha vÃjina iti vÃjajita ityannaæ vai vÃjo 'nnajita ityevaitadÃha vÃjaæ sav­vÃæsaæ iti sari«yanta iti và agra Ãha sari«yanta iva hi tarhi bhavantyathÃtra sas­vÃæsa iti sav­vÃæsa iva hyatra bhavanti tasmÃdÃha sas­vÃæsa iti b­haspaterbhÃgamavajighrateti b­haspaterhye«a bhÃgo bhavati tasmÃdÃha b­haspaterbhÃgamavajighrateti nim­jÃnà iti tadyajamÃne vÅryaæ dadhÃti tadyadaÓvÃnavaghrÃpayatÅmamujjayÃnÅti và agre 'vaghrÃpayatyathÃtremamudajai«amiti tasmÃdvà aÓvÃnavaghrÃpayati 5.1.5.[27] athaite«ÃmÃjiÓritÃæ rathÃnÃm | ekasminvaiÓyo và rÃjanyo vopÃsthito bhavati sa vederuttarÃyÃæ Óroïà upaviÓatyathÃdhvaryuÓca yajamÃnaÓca pÆrvayà dvÃrà madhugrahamÃdÃya ni«krÃmatastaæ vaiÓyasya và rÃjanyasya và prÃïÃvÃdhatto 'tha ne«ÂÃparayà dvÃrà surÃgrahÃnÃdÃya ni«krÃmati sa jaghanena ÓÃlÃm paryetyaikaæ vaiÓyasya và rÃjanyasya và prÃïÃvÃdadhadÃhÃnena ta imaæ ni«krÅïÃmÅti satyaæ vai ÓrÅrjyoti÷ somo 'n­tam pÃpmà tama÷ surà satyamevaitacriyaæ jyotiryajamÃne dadhÃtyan­tena pÃpmanà tamasà vaiÓyaæ vidhyati tai÷ sa yam bhogaæ kÃmayate taæ kurute 'thaitaæ sahiraïyapÃtrameva madhugraham brahmaïe dadÃti tam brahmaïe dadadam­tamÃyur Ãtmandhatte 'm­taæ hyÃyurhiraïyaæ tena sa yam bhogaæ kÃmayate taæ kurute 5.2.1.[1] atha sruvaæ cÃjyavilÃpanÅæ cÃdÃya | ÃhavanÅyamabhyaiti sa età dvÃdaÓÃptÅrjuhoti và vÃcayati và yadi juhoti yadi vÃcayati samÃna eva bandhu÷ 5.2.1.[2] sa juhoti | Ãpaye svÃhà svÃpaye svÃhÃpijÃyaæ svÃhà kratave svÃhà vasave svÃhÃharpataye svÃhÃhne mugdhÃya svÃhà mugdhÃya vainaæÓinÃya svÃhà vinaæÓina ÃntyÃyanÃya svÃhÃntyÃya bhauvanÃya svÃhà bhuvanasya pataye svÃhÃdhipataye svÃhetyetà dvÃdaÓÃptÅrjuhoti dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaivÃsyÃptiryà sampattÃmevaitadujjayati tÃmÃtmankurute 5.2.1.[3] atha «a kL!ptÅ÷ | juhoti và vÃcayati và yadi juhoti yadi vÃcayati samÃna eva bandhu÷ 5.2.1.[4] sa vÃcayati | Ãyuryaj¤ena kalpatÃm prÃïo yaj¤ena kalpatÃæ cak«uryaj¤ena kalpatÃæ Órotraæ yaj¤ena kalpatÃm p­«Âhaæ yaj¤ena kalpatÃæ yaj¤o yaj¤ena kalpatÃmityetÃ÷ «aÂkL!ptÅrvÃcayati «a¬và ­tava÷ saævatsarasya saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaivÃsya kL!ptiryà sampattÃmevaitadujjayati tÃmÃtmankurute 5.2.1.[5] a«ÂÃÓriryÆpo bhavati | a«ÂÃk«arà vai gÃyatrÅ gÃyatramagneÓcando devalokamevaitenojjayati saptadaÓabhirvÃsobhiryÆpo ve«Âito và vigrathito và bhavati saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.2.1.[6] gaudhÆmaæ ca«Ãlam bhavati | puru«o vai prajÃpaternedi«Âhaæ so 'yamatvagete vai puru«asyau«adhÅnÃæ nedi«ÂhatamÃæ yadgodhÆmÃste«Ãæ na tvagasti manu«yalokamevaitenojjayati 5.2.1.[7] gartanvÃnyÆpo 'tÅk«ïÃgro bhavati | pit­devatyo vai garta÷ pit­lokamevai saptadaÓÃratnirbhavati saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.2.1.[8] atha ne«Âà patnÅmudÃne«yan | kauÓaæ vÃsa÷ paridhÃpayati kauÓaæ và caï¬Ãtakamantaraæ dÅk«itavasanÃjjaghanÃrdho và e«a yaj¤asya yatpatnÅ tÃmetatprÃcÅæ yaj¤am prasÃdayi«yanbhavatyasti vai patnyà amedhyaæ yadavÃcÅnaæ nÃbhermedhyà vai darbhÃstadyadevÃsyà amedhyaæ tadevÃsyà etaddarbhairmedhyaæ k­tvÃthainÃm prÃcÅæ yaj¤am prasÃdayati tasmÃnne«Âà patnÅmudÃnesyankauÓaæ vÃsa÷ paridhÃpayati kaus=aæ và caï¬Ãtakamantaraæ dÅk«itavasanÃt 5.2.1.[9] atha niÓrayaïo niÓrayati | sa dak«iïata udaÇ roheduttarato và dak«iïà dak«iïatastvevodaÇ rohettathà hyudagbhavati 5.2.1.[10] sa rok«yanjÃyÃmÃmantrayate | jÃya ehi svo rohÃveti rohÃvetyÃha jÃyà tadyajjÃyÃmÃmantrayate 'rdho ha và e«a Ãtmano yajjÃyà tasmÃdyÃvajjÃyÃæ na vindate naiva tÃvatprajÃyate 'sarvo hi tÃvadbhavatyatha yadaiva jÃyÃæ vindate 'tha prajÃyate tarhi hi sarvo bhavati sarva etÃæ gatiæ gacÃnÅti tasmÃjjÃyÃmÃmantrayate 5.2.1.[11] sa rohati | prajÃpate÷ prajà abhÆmeti prajÃpaterhye«a prajà bhavati yo vÃjapeyena yajate 5.2.1.[12] atha godhÆmÃnupasp­Óati | svardevà aganmeti svarhye«a gacati yo vÃjapeyena yajate 5.2.1.[13] tadyadgodhÆmÃnupasp­Óati | annaæ vai godhÆmà annaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ tadyadevaitadannamudajai«ÅttenaivaitadetÃæ gatiæ gatvà saæsp­Óate tadÃtmankurute tasmÃdgodhÆmÃnupasp­Óati 5.2.1.[14] atha ÓÅr«ïà yÆpamatyujjihÅte | am­tà abhÆmeti devalokamevaitenojjayati 5.2.1.[15] atha diÓo 'nuvÅk«amÃïo japati | asme vo astvindriyamasme n­mïamuta kraturasme varcÃæsi santu va iti sarvaæ và e«a idamujjayati yo vÃjapeyena yajate prajÃpatiæ hyujjayati sarvamu hyevedam prajÃpati÷ so 'sya sarvasya yaÓa indriyaæ vÅryaæ saæv­jya tadÃtmandhatte tadÃtmankurute tasmÃddiÓo 'nuvÅk«amÃïo japati 5.2.1.[16] athainamÆ«apuÂairanÆdasyanti | paÓavo và ƫà annaæ vai paÓavo 'nnaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ tadyadevaitadannamudajai«ÅttenaivaitadetÃæ gatiæ gatvà saæsp­Óate tadÃtmankurute tasmÃdenamÆ«apuÂairanÆdasyanti 5.2.1.[17] ÃÓvatthe«u palÃÓe«Æpanaddhà bhavanti | sa yadevÃdo 'Óvatthe ti«Âhata indro maruta upÃmantrayata tasmÃdÃÓvatthe«u palÃÓe«Æpanaddhà bhavanti viÓo 'nÆdasyanti viÓo vai maruto 'nnaæ viÓastasmÃdviÓo 'nÆdasyanti saptadaÓa bhavanti saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.2.1.[18] athemÃmupÃvek«amÃïo japati | namo mÃtre p­thivyai namo mÃtre p­thivyà iti b­haspaterha và abhi«i«icÃnÃtp­thivÅ bibhayÃæ cakÃra mahadvà ayamabhÆdyo 'bhya«eci yadvai mÃyaæ nÃvad­ïÅyÃditi b­haspatirha p­thivyai bibhayÃæ cakÃra yadvai meyaæ nÃvadhÆnvÅteti tadanayaivaitanmitradheyamakuruta na hi mÃtà putraæ hinasti na putro mÃtaram 5.2.1.[19] b­haspatisavo và e«a yadvÃjapeyam | p­thivyu haitasmÃdbibheti mahadvà ayamabhÆdyo 'bhya«eci yadvai mÃyaæ nÃvad­ïÅyÃditye«a u hÃsyai bibheti yadvai meyaæ nÃvadhÆnvÅteti tadanayaivaitanmitradheyaæ kurute na hi mÃtà putraæ hinasti na putro mÃtaram 5.2.1.[20] atha hiraïyamabhyavarohati | am­tamÃyurhiraïyaæ tadam­ta Ãyu«i pratiti«Âhati 5.2.1.[21] athÃjar«abhasyÃjinamupast­ïÃti | tadupari«ÂÃdrukmaæ nidadhÃti tamabhyavarohatÅmÃæ vaiva 5.2.1.[22] athÃsmà ÃsandÅmÃharanti | uparisadyaæ và e«a jayati yo jayatyantarik«asadyaæ tadenamuparyÃsÅnamadhastÃdimÃ÷ prajà upÃsate tasmÃdasmà ÃsandÅmÃharanti 5.2.1.[23] audumbarÅ bhavati | annaæ và Ærgudumbara Ærjo 'nnÃdyasyÃvaruddhyai tasmÃdaudumbarÅ bhavati tÃmagreïa havirdhÃne jaghanenÃhavanÅyaæ nidadhÃti 5.2.1.[24] athÃjar«abhasyÃjinamÃst­ïÃti | prajÃpatirvà e«a yadajar«abha età vai prajÃpate÷ pratyak«atamÃæ yadajÃstasmÃdetÃstri÷ saævatsarasya vijÃyamÃnà dvau trÅniti janayanti tatprajÃpatimevaitatkaroti tasmÃdajar«abasyÃjinamÃst­ïÃti 5.2.1.[25] sa Ãst­ïÃti | iyaæ te rìiti rÃjyamevÃsminnetaddadhÃtyathainamÃsÃdayati yantÃsi yamana iti yantÃramevainametadyamanamÃsÃm prajÃnÃæ karoti dhruvo 'si dharuïa iti dhruvamevainametaddharuïamasmiæloke karoti k­«yai tvà k«emÃya tvà rayyai tvà po«Ãya tveti sÃdhave tvetyevaitadÃha 5.2.2.[1] bÃrhaspatyena caruïà pracarati | tasyÃni«Âa eva svi«Âak­dbhavatyathÃsmà annaæ sambharatyannaæ và e«a ujjayati yo vÃjapeyena yajate 'nnapeyaæ ha vai nÃmaitadyadvÃjapeyaæ tadyadevaitadannamudajai«ÅttadevÃsmà etatsambharati 5.2.2.[2] audumbare pÃtre | annaæ và Ærgudumbara Ærjo 'nnÃdyasyÃvaruddhyai tasmÃdaudumbare pÃtre so 'pa eva prathamÃ÷ sambharatyatha payo 'tha yathopasmÃramannÃni 5.2.2.[3] taddhaike | saptadaÓÃnnÃni sambharanti saptadaÓa÷ prajÃpatiriti vadantastadu tathà na kuryÃtprajÃpaternveva sarvamannamanavaruddhaæ ka u tasmai manu«yo ya÷ sarvamannamavarundhÅta tasmÃdu sarvamevÃnnaæ yathopasmÃraæ sambharannekamannaæ na sambharet 5.2.2.[4] sa yanna sambharati | tasyodbruvÅta tasya nÃÓnÅyÃdyÃvajjÅvaæ tathà nÃntameti tathà jyogjÅvati sa etasya sarvasyÃnnÃdyasya sambh­tasya sruveïopaghÃtaæ vÃjaprasavÅyÃni juhoti tadyÃbhya evaitaddevatÃbhyo juhoti tà asmai prasuvanti tÃbhi÷ prasÆta ujjayati tasmÃdvÃjaprasavÅyÃni juhoti 5.2.2.[5] sa juhoti | vÃjasyemam prasava÷ su«uve 'gre somaæ rÃjÃnamo«adhÅ«vapsu tà asmabhyam madhumatÅrbhavantu vayaæ rëÂre jÃg­yÃma purohitÃ÷ svÃhà 5.2.2.[6] vÃjasyemÃm | prasava÷ ÓiÓriye divamimà ca viÓvà bhuvanÃni samràaditsantaæ dÃpayati prajÃnantsa no rayiæ sarvavÅraæ niyacatu svÃhà 5.2.2.[7] vÃjasya nu | prasava ÃbabhÆvemà ca viÓvà bhuvanÃni sarvata÷ sanemi rÃjà pariyÃti vidvÃnprajÃm pu«Âiæ vardhayamÃno asme svÃhà 5.2.2.[8] somaæ rÃjÃnam avase 'gnimanvÃrabhÃmahe | ÃdityÃnvi«ïuæ sÆryam brahmÃïaæ ca b­haspatiæ svÃhà 5.2.2.[9] aryamaïam b­haspatim | indraæ dÃnÃya codÃya vÃcaæ vi«ïuæ sarasvatÅæ savitÃraæ ca vÃjinaæ svÃhà 5.2.2.[10] agne acà | vadeha na÷ prati na÷ sumanà bhava pra no yaca sahasrajittvaæ hi dhanadà asi svÃhà 5.2.2.[11] pra na÷ | yacatvaryamà pra pÆ«Ã pra b­haspati÷ pra vÃgdevÅ dadÃtu na÷ svÃheti 5.2.2.[12] athainam pariÓi«ÂenÃbhi«i¤cati | annÃdyenaivainametadabhi«i¤catyannÃdyamevÃsminnetaddadhÃti tasmÃdenam pariÓi«ÂenÃbhi«i¤cati 5.2.2.[13] so 'bhi«i¤cati | devasya tvà savitu÷ prasave 'ÓvinorbÃhubhyÃm pÆ«ïo hastÃbhyÃmiti devahastairevainametadabhi«i¤cati sarasvatyai vÃco yanturyantriye dadhÃmÅti vÃgvai sarasvatÅ tadenaæ vÃca eva yanturyantriye dadhÃti 5.2.2.[14] tadu haika Ãhu÷ | viÓve«Ãæ tvà devÃnÃæ yanturyantriye dadhÃmÅti sarvaæ vai viÓve devÃstadenaæ sarvasyaiva yanturyantriye dadhÃti tadu tathà na brÆyÃtsarasvatyai tvà vÃco yanturyantriye dadhÃmÅtyeva brÆyÃdvÃgvai sarasvatÅ tadenaæ vÃca eva yanturyantriye dadhÃti b­haspate«Âvà sÃmrÃjyenÃbhi«i¤cÃmyasÃviti nÃma g­hïÃti tadb­haspaterevainametatsÃyujyaæ salokatÃæ gamayati 5.2.2.[15] athÃha | samrìayamasau samrìayamasÃviti niveditamevainametatsantaæ devebhyo nivedayatyayam mahÃvÅryo yo 'bhya«ecÅtyayaæ yu«mÃkaiko 'bhÆttaæ gopÃyatetyevaitadÃha tri«k­tva Ãha triv­ddhi yaj¤a÷ 5.2.2.[16] athojjitÅ÷ | juhoti và vÃcayati và yadi juhoti yadi vÃcayati samÃna eva bandhu÷ 5.2.2.[17] sa vÃcayati | agnirekÃk«areïa prÃïamudajayattamujje«am prajÃpati÷ saptadaÓÃk«areïa saptadaÓaæ stomamudajayattamujje«amiti tadyadevaitÃbhiretà devatà udajayaæstadevai«a etÃbhirujjayati saptadaÓa bhavanti saptadaÓo vai prajÃpatistatprajÃpatimujjayati 5.2.2.[18] athÃhÃgnaye svi«Âak­te 'nubrÆhÅti | tadyadantareïÃhutÅ etatkarma kriyata e«a vai prajÃpatirya e«a yaj¤astÃyate yasmÃdimÃ÷ prajÃ÷ prajÃtà etamvevÃpyetarhyanu prajÃyante tanmadhyata evaitatprajÃpatimujjayati tasmÃdantareïÃhutÅ etatkarma kriyata ÃÓrÃvyÃhÃgniæ svi«Âak­taæ yajeti va«aÂk­te juhoti 5.2.2.[19] athe¬ÃmÃdadhÃti | upahÆtÃyÃmi¬ÃyÃmapa upasp­Óya mÃhendraæ grahaæ g­hïÃti mÃhendraæ grahaæ g­hÅtvà stotramupÃkaroti taæ stotrÃya pramÅvati sa upÃvarohati so 'nte stotrasya bhavatyante Óastrasya 5.2.2.[20] taddhaike | etatk­tvÃthaitatkurvanti tadu tathà na kuryÃdÃtmà vai stotram prajà ÓastrametasmÃddha sa yajamÃnam praïÃÓayati sa jihma eti sa hvalati tasmÃdetadeva k­tvÃthaitatkuryÃt 5.2.2.[21] athe¬ÃmÃdadhÃti | upahÆtÃyÃmi¬ÃyÃmapa upasp­Óya mÃhendraæ grahaæ g­hïÃti mÃhendraæ grahaæ g­hÅtvà stotramupÃkaroti taæ stotrÃya pramÅvati sa upÃvarohati so 'nte stotrasya bhavatyante Óastrasya 5.2.3.[1] pÆrïÃhutiæ juhoti | sarvaæ vai pÆrïaæ sarvam parig­hya sÆyà iti tasyÃæ varaæ dadÃti sarvaæ vai vara÷ sarvam parig­hya sÆyà iti sa yadi kÃmayeta juhuyÃdetÃæ yadyu kÃmayetÃpi nÃdriyeta 5.2.3.[2] atha Óvo bhÆte | anumatyai havira«ÂÃkapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati sa ye jaghanena ÓamyÃm pi«yamÃïÃnÃmavaÓÅyante pi«ÂÃni và taï¬ulà và tÃntsruve sÃrdhaæ saævapatyanvÃhÃryapacanÃdulmukamÃdadate tena dak«iïà yanti sa yatra svak­taæ veriïaæ vindati Óvabhrapradaraæ và 5.2.3.[3] tadagniæ samÃdhÃya juhoti | e«a te nir­te bhÃgastaæ ju«asvasvÃhetÅyaæ vai nir­ti÷ sà yam pÃpmanà g­hïÃti taæ nir­tyà g­hïÃti tadyadevÃsyà atra nair­taæ rÆpaæ tadevaitacamayati tatho hainaæ sÆyamÃnaæ nir­tirna g­hïÃtyatha yatsvak­te veriïe juhoti Óvabhrapradare vaitadu hyasyai nir­tig­hÅtam 5.2.3.[4] athÃpratÅk«am punarÃyanti | athÃnumatyà a«ÂÃkapÃlena puro¬ÃÓena pracaratÅyaæ và anumati÷ sa yastatkarma Óaknoti kartuæ yaccikÅr«atÅyaæ hÃsmai tadanumanyate tadimÃmevaitatprÅïÃtyanayÃnumatyÃnumata÷ sÆyà iti 5.2.3.[5] atha yada«ÂÃkapÃlo bhavati | a«ÂÃk«arà vai gÃyatrÅ gÃyatrÅ và iyam p­thivyatha yatsamÃnasya havi«a ubhayatra juhotye«Ã hyevaitadubhayaæ tasya vÃso dak«iïà yadvai savÃsà araïyaæ nodÃÓaæsate nidhÃya vai tadvÃso 'timucyate tatho hainaæ sÆyamÃnamÃsaÇgo na vindati 5.2.3.[6] atha Óvo bhÆte | ÃgnÃvai«ïavamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati tena yathe«Âyaivaæ yajate tadyadevÃda÷ prajÃtamÃgnÃvai«ïavaæ dÅk«aïÅyaæ havistadevaitadagnirvai sarvà devatà agnau hi sarvÃbhyo devatÃbhyo juhvatyagnirvai yaj¤asyÃvarÃrdhyo vi«ïu÷ parÃrdhyastatsarvÃÓcaivaitaddevatÃ÷ parig­hya sarvaæ ca yaj¤am parig­hya sÆyà iti tasmÃdÃgnÃvai«ïava ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati tasya hiraïyaæ dak«iïÃgneyo và e«a yaj¤o bhavatyagne reto hiraïyaæ yo vai vi«ïu÷ sa yaj¤o 'gniru vai yaj¤a eva tadu tadÃgneyameva tasmÃddhiraïyaæ dak«iïà 5.2.3.[7] atha Óvo bhÆte | agnÅ«omÅyamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati tena yathe«Âyaivaæ yajata etena và indro v­tramahanneteno eva vyajayata yÃsyeyaæ vijitistÃæ tatho evai«a etena pÃpmÃnaæ dvi«antam bhrÃt­vyaæ hanti tatho eva vijayate vijite 'bhaye 'nëÂre sÆyà iti tasmÃdagnÅ«omÅya ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati tasyots­«Âo gaurdak«iïotsarjaæ và amuæ candramasaæ ghnanti paurïamÃsenÃha ghnantyÃmÃvÃsyenots­janti tasmÃduts­«Âo gaurdak«iïà 5.2.3.[8] atha Óvo bhÆte | aindrÃgnaæ dvÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati tena yathe«Âyaivaæ yajate yatra và indro v­tramahaæstadasya bhÅtasyendriyaæ vÅryamapacakrÃma sa etena havi«endriyaæ vÅryam punarÃtmannadhatta tatho evai«a etena havi«endriyaæ vÅryamÃtmandhatte tejo và agnirindriyaæ vÅryamindra ubhe vÅrye parig­hya sÆyà iti tasmÃdaindrÃgno dvÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati tasyar«abho 'na¬vÃndak«iïà sa hi vahenÃgneya Ãï¬ÃbhyÃmaindrastasmÃd­«abho 'na¬vÃndak«iïà 5.2.3.[9] athÃgrayaïe«Âyà yajate | sarvÃnvà e«a yaj¤akratÆnavarunddhe sarvà i«ÂÅrapi darvihomÃnyo rÃjasÆyena yajate devas­«Âo và e«e«ÂiryadÃgrayaïe«Âiranayà me pÅ«ÂamasadanayÃpi sÆyà iti tasmÃdÃgrayaïe«Âyà yajata o«adhÅrvà e«a sÆyamÃno 'bhi sÆyate tado«adhÅrevaitadanamÅvà akilvi«Ã÷ kurute 'namÅvà akilvi«Ã o«adhÅrabhi sÆyà iti tasya gaurdak«iïà 5.2.3.[10] atha cÃturmÃsyairyajate | sarvÃnvà e«a yaj¤akratÆnavarunddhe sarvà i«ÂÅrapi darvihomÃnyo rÃjasÆyena yajate devas­«Âo và e«a yaj¤akraturyaccÃturmÃsyÃnyebhirme 'pÅ«Âamasadebhirapi sÆyà iti tasmÃccÃturmÃsyairyajate 5.2.4.[1] vaiÓvadevena yajate | vaiÓvadevena vai prajÃpatirbhÆmÃnam prajÃ÷ sas­je bhÆmÃnam prajÃ÷ s­«Âvà sÆyà iti tatho evai«a etadvaiÓvadevenaiva bhÆmÃnam prajÃ÷ s­jate bhÆmÃnam prajÃ÷ s­«Âvà sÆyà iti 5.2.4.[2] atha varuïapraghÃsairyajate | varuïapraghÃsairvai prajÃpati÷ prajà varuïapÃÓÃtprÃmu¤cattà asyÃnamÅvà akilvi«Ã÷ prajà prÃjÃyantÃnamÅvà akilvi«Ã÷ prajà abhi sÆyà iti tatho evai«a etadvaruïapraghÃsaireva prajà varuïapÃÓÃtpramu¤cati tà asyÃnamÅvà akilvi«Ã÷ prajÃ÷ prajÃyante 'namÅva akilvi«Ã÷ prajà abhi sÆyà iti 5.2.4.[3] atha sÃkamedhairyajate | sÃkamedhairvai devà v­tramaghnaæstairveva vyajayanta yeyame«Ãæ vijitistÃæ tatho evai«a etai÷ pÃpmÃnaæ dvi«antam bhrÃt­vyaæ hanti tatho eva vijayate vijite 'bhaye 'nëÂre sÆyà iti 5.2.4.[4] atha ÓunÃsÅryeïa yajate | ubhau rasau parig­hya sÆyà ityatha pa¤cavÅtÅyaæ sa pa¤cadhÃhavanÅyaæ vyuhya sruveïo paghÃtaæ juhoti 5.2.4.[5] sa pÆrvÃrdhye juhoti | agninetrebhyo devebhya÷ pura÷sadbhya÷ svÃhetyatha dak«iïÃrdhye juhoti yamanetrebhyo devebhyo dak«iïÃsadbhya÷ svÃhetyatha paÓcÃrdhye juhoti viÓvadevanetrebhyo devebhya÷ paÓcÃtsadbhya÷ svÃhetyathottarÃrdhye juhoti mitrÃvaruïanetrebhyo và marunnetrebhyo và devebhyo uttarÃsadbhya÷ svÃhetyatha madhye juhoti somanetrebhyo devebhya uparisadbhyo duvasvadbhya÷ svÃheti 5.2.4.[6] atha sÃrdhaæ samuhya juhoti | ye devà agninetrÃ÷ pura÷sadastebhya÷ svÃhà ye devà yamanetrà dak«iïÃsadastebhya÷ svÃhà ye devà viÓvadevanetrÃ÷ paÓcÃtsadastebhya÷ svÃhà ye devà mitrÃvaruïanetrà và marunnetrà vottarÃsadastebhya÷ svÃhà ye devÃ÷ somanetrà uparisado duvasvantastebhya÷ svÃheti tadyadevaæ juhoti 5.2.4.[7] yatra vai devÃ÷ | sÃkamedhairvyajayanta yeyame«Ãæ vijitistÃæ taddhocurutpibante và imÃni dik«u nëÂrà rak«Ãæsi hantaibhyo vajram praharÃmeti vajro và Ãjyaæ ta etena vajreïÃjyena dik«u nëÂrà rak«ÃæsyavÃghnaæste vyajayanta yeyame«Ãæ vijitistÃæ tatho evai«a etena vajreïÃjyena dik«u nëÂrà rak«Ãæsyavahanti tatho eva vijayate vijite 'bhaye 'nëÂre sÆyà iti 5.2.4.[8] atha yadetà aparÃ÷ pa¤cÃhutÅrjuhoti | k«aïvanti và etadagnerviv­hanti yatpa¤cadhÃhavanÅyaæ vyÆhanti tadevÃsyaitena saædadhÃti tasmÃdetà aparÃ÷ pa¤cÃhutÅrjuhoti 5.2.4.[9] tasya pra«ÂivÃhano 'Óvaratho dak«iïà | trayo 'Óvà dvau savya«Âh­sÃrathÅ te pa¤ca prÃïà yo vai prÃïa÷ sa vÃtastadyadetasya karmaïa e«Ã dak«iïà tasmÃtpa¤cavÃtÅyaæ nÃma 5.2.4.[10] sa haitenÃpi bhi«ajyet | ayaæ vai prÃïo yo 'yam pavate yo vai prÃïa÷ sa Ãyu÷ so 'yameka ivaiva pavate so 'yam puru«e 'nta÷ pravi«Âo daÓadhà vihito daÓa và età ÃhutÅrjuhoti tadasmindaÓa prÃïÃnk­tsnameva sarvamÃyurdadhÃti sa yadihÃpi gatÃsuriva bavatyà haivainena harati 5.2.4.[11] athendraturÅyam | Ãgneyo '«ÂÃkapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati vÃruïo yavamayaÓcarÆ raudro gÃvedhukaÓcarurana¬uhyai vahalÃyà aindraæ dadhi tenendraturÅyeïa yajata indrÃgnÅ u haivaitatsamÆdÃte utpibante và imÃni dik«u nëÂrà rak«Ãæsi hantaibhyo vajram praharÃveti 5.2.4.[12] sa hÃgniruvÃca | trayo mama bhÃgÃ÷ santvekastaveti tatheti tÃvetena havi«Ã dik«u nëÂrà rak«ÃæsyavÃhatÃæ tau vyajayetÃæ yainayoriyaæ vijitistÃæ tatho evai«a etena havi«Ã dik«u nëÂrà rak«Ãæsyavahanti tatho eva vijayate vijite 'bhaye nëÂre sÆyà iti 5.2.4.[13] sa ya e«a Ãgneyo '«ÂÃkapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati | so 'gnereko bhÃgo 'tha yadvÃruïo yavamayaÓcarurbhavati yo vai varuïa÷ so 'gni÷ so 'gnerdvitÅyo bhÃgo 'tha yadraudro gÃvedhukaÓcarurbhavati yo vai rudra÷ so 'gni÷ so 'gnest­tÅyo bhÃgo 'tha yadgÃvedhuko bhavati vÃstavyo và e«a devo vÃstavyà gavedhukÃstasmÃdgÃvedhuko bhavatyatha yadana¬uhyai vahalÃyà aindraæ dadhi bhavati sa indrasya caturtho bhÃgo yadvai caturthaæ tatturÅyaæ tasmÃdindraturÅyaæ nÃma tasyai«aivÃna¬uhÅ vahalà dak«iïà sà hi vahenÃgneyyagnidagdhamiva hyasyai vaham bhavatyatha yatstrÅ satÅ vahatyadharmeïa tadasyai vÃruïaæ rÆpamatha yadgaustena raudryatha yadasyà aindraæ dadhi tenaindrye«Ã hi và etatsarvaæ vyaÓnute tasmÃde«aivÃna¬uhÅ vahalà dak«iïà 5.2.4.[14] athÃpÃmÃrgahomaæ juhoti | apÃmÃrgairvai devà dik«u nëÂrà rak«ÃæsyapÃm­jata te vyajayanta yeyame«Ãæ vijitistÃæ tatho evai«a etadapÃmÃrgaireva dik«u nëÂrà rak«Ãæsyapam­«Âe tatho eva vijayate vijite 'bhaye 'nëÂre sÆyà iti 5.2.4.[15] sa pÃlÃÓe và sruve vaikaÇkate và | apÃmÃrgataï¬ulÃnÃdatte 'nvÃhÃryapacanÃdulmukamÃdadate tena präco voda¤co và yanti tadagniæ samÃdhÃya juhoti 5.2.4.[16] sa ulmukamÃdatte | agne sahasva p­tanà iti yudho vai p­tanà yudha÷ sahasvetyevaitadÃhÃbhimÃtÅrapÃsyeti sapatno và abhimÃti÷ sapatnamapajahÅtyevaitadÃha du«ÂarastarannarÃtÅriti dustaro hye«a rak«obhirnëÂrÃbhistarannarÃtÅriti sarvaæ hye«a pÃpmÃnaæ tarati tasmÃdÃha tarannarÃtÅriti varco dhà yaj¤avÃhasÅti sÃdhu yajamÃnaæ dadhadityevaitadÃha 5.2.4.[17] tadagniæ samÃdhÃya juhoti | devasya tvà savitu÷ prasave 'ÓvinorbÃhubhyÃm pÆ«ïo hastÃbhyÃmupÃæÓorvÅryeïa juhomÅti yaj¤amukhaæ và upÃæÓuryaj¤amukhenaivaitannëÂrà rak«Ãæsi hanti hataæ rak«a÷ svÃheti tannëÂrà rak«Ãæsi hanti 5.2.4.[18] sa yadi pÃlÃÓa÷ sruvo bhavati | brahma vai palÃÓo brahmaïaivaitannëÂrà rak«Ãæsi hanti yadyu vaikaÇkato vajro va vikaÇkato vajreïaivaitannëÂrà rak«Ãæsi hanti rak«asÃæ tvà badhÃyeti tannëÂrà rak«Ãæsi hanti 5.2.4.[19] sa yadi prÃÇitvà juhoti | präcaæ sruvamasyati yadyudaÇÇitvà juhotyuda¤caæ sruvamasyatyabadhi«ma rak«a iti tannëÂrà rak«Ãæsi hanti 5.2.4.[20] athÃpratÅk«am punarÃyanti | sa haitenÃpi pratisaraæ kurvÅta sa yasyÃæ tato diÓi bhavati tatpratÅtya juhoti pratÅcÅnaphalo và apÃmÃrga÷ sa yo hÃsmai tatra kiæcitkaroti tameva tatpratyagdhÆrvati tasya nÃmÃdiÓedabadhi«mÃmumasau hata iti tannëÂrà rak«Ãæsi hanti 5.2.5.[1] ÃgnÃvai«ïavamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati | aindrÃvai«ïavaæ caruæ vai«ïavaæ trikapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ caruæ và tena tri«aæyuktena yajate puru«Ãnetaddevà upÃyaæstatho evai«a etatpuru«Ãnevopaiti 5.2.5.[2] sa yadÃgnÃvai«ïava÷ | ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavatyagnirvai dÃtà vai«ïavÃ÷ puru«Ãstadasmà agnirdÃtà puru«ÃndadÃti 5.2.5.[3] atha yadaindrÃvai«ïava÷ | carurbhavatÅndro vai yajamÃno vai«ïavÃ÷ puru«Ãstadasmà agnirdÃtà puru«ÃndadÃti tairevaitatsaæsp­Óate tÃnÃtmankurute 5.2.5.[4] atha yadvai«ïava÷ | trikapÃlo và puro¬ÃÓo bhavati carurvà yÃnevÃsmà agnirdÃtà puru«ÃndadÃti te«vevaitadantata÷ pratiti«Âhati yadvai puru«avÃnkarma cikÅr«ati Óaknoti vai tatkartuæ tatpuru«Ãnevaitadupaiti puru«avÃntsÆyà iti tasya vÃmano gaurdak«iïà sa hi vai«ïavo yadvÃmana÷ 5.2.5.[5] athÃpareïa tri«aæyuktena yajate | sa ÃgnÃpau«ïamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapatyaindrÃpau«ïaæ carum pau«ïaæ caruæ tena tri«aæyuktena yajate paÓÆneva taddevà upÃyaæstatho evai«a etatpaÓÆnevopaiti 5.2.5.[6] sa yadÃgnÃpau«ïa÷ | ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavatyagnirvai dÃtà pau«ïÃ÷ paÓavastadasmà agnireva dÃtà paÓÆndadÃti 5.2.5.[7] atha yadaindrÃpau«ïa÷ | carurbhavatÅndro vai yajamÃna÷ pau«ïÃ÷ paÓava÷ sa yÃnevÃsmà agnirdÃtà paÓÆndadÃti tairevaitatsaæsp­Óate tÃnÃtmankurute 5.2.5.[8] atha yatpau«ïa÷ | carurbhavati yÃnevÃsmà agnirdÃtà paÓÆndadÃti te«vevaitadantata÷ pratiti«Âhati yadvai paÓumÃnkarma cikÅr«ati Óaknoti vai tatkartuæ tatpaÓÆnevaitadupaiti paÓumÃntsÆyà iti tasya ÓyÃmo gaurdak«iïà sa hi pau«ïo yacyÃmo dve vai ÓyÃmasya rÆpe Óuklaæ caiva loma k­«ïaæ ca dvandvaæ vai mithunam prajananaæ vai pÆ«Ã paÓavo hi pÆ«Ã paÓavo hi prajananam mithunamevaitatprajananaæ kriyate tasmÃcyÃmo gaurdak«iïà 5.2.5.[9] athÃpareïa tri«aæyuktena yajate | so 'gnÅ«omÅyamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapatyaindrÃsaumyaæ caruæ saumyaæ caruæ tena tri«aæyuktena yajate varca eva taddevà upÃyaæstatho evai«a etadvarca evopaiti 5.2.5.[10] sa yadagnÅ«omÅya÷ | ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavatyagnirvai dÃtà varca÷ somastadasmà agnireva dÃtà varco dadÃti 5.2.5.[11] atha yadaindrÃsaumya÷ | carurbhavatÅndro vai yajamÃno varca÷ soma÷ sa yadevÃsmà agnirdÃtà varco dadÃti tenaivaitatsaæsp­Óate tadÃnmankurute 5.2.5.[12] atha yatsaumya÷ | carurbhavati yadevÃsmà agnirdÃtà varco dadÃti tasminnevaitadantata÷ pratiti«Âhati yadvai varcasvÅ karma cikÅr«ati Óaknoti vai tatkartuæ tadvarca evaitadupaiti varcasvÅ sÆyà iti no hyavarcaso vyÃptyà canÃrtho 'sti tasya babhrurgaurdak«iïà sa hi saumyo yadbabhru÷ 5.2.5.[13] atha Óvo bhÆte | vaiÓvÃnaraæ dvÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati vÃruïa yavamayaæ caruæ tÃbhyÃmanÆcÅnÃhaæ ve«ÂibhyÃæ yajate samÃnabarhirbhyÃæ và 5.2.5.[14] sa yadvaiÓvÃnaro bhavati | saævatsaro vai vaiÓvÃnara÷ saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatireva tadbhÆmÃnam prajÃ÷ sas­je bhÆmÃnam prajÃ÷ s­«Âvà sÆyà iti tatho evai«a etadbhÆmÃnam prajÃ÷ s­jate bhÆmÃnam prajÃ÷ s­«Âvà sÆyà iti 5.2.5.[15] atha yaddvÃdaÓakapÃlo bhavati | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya saævatsaro vaiÓvÃnarastasmÃddvÃdaÓakapÃlo bhavati 5.2.5.[16] atha yadvÃruïo yavamayaÓcarurbhavati | tatsarvasmÃdevaitadvaruïapÃÓÃtsarvasmÃdvaruïyÃtprajÃ÷ pramu¤cati tà asyÃnamÅvà akilvi«Ã÷ prajÃ÷ prajÃyante 'namÅvà akilvi«Ã÷ prajà abhi sÆyà iti 5.2.5.[17] ­«abho vaiÓvÃnarasya dak«iïà | saævatsaro vai vaiÓvÃnara÷ saævatsara÷ prajÃpatir­«abho vai paÓÆnÃm prajÃpatistasmÃd­«abho vaiÓvÃnarasya dak«iïà k­«ïaæ vÃso vÃruïasya taddhi vÃruïaæ yatk­«ïaæ yadi k­«ïaæ na vindedapi yadeva kiæ ca vÃsa÷ syÃdgranthibhirhi vÃso vÃruïaæ varuïyo hi granthi÷ 5.3.1.[1] araïyoragnÅ samÃrohya | senÃnyo g­hÃnparetyÃgnaye 'nÅkavate '«ÂhÃkapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapatyagnirvai devatÃnÃmanÅkaæ senÃyà vai senÃnÅranÅkaæ tasmÃdagnaye 'nÅkavata etadvà asyaikaæ ratnaæ yatsenÃnÅstasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya hiraïyaæ dak«iïÃgneyo và e«a yaj¤o bhavatyagne reto hiraïyaæ tasmÃddhiraïyaæ dak«iïà 5.3.1.[2] atha Óvo bhÆte | purohitasya g­hÃnparetya bÃrhaspatyaæ caruæ nirvapati b­haspatirvai devÃnÃæ purohita e«a và etasya purohito bhavati tasmÃdbÃrhaspatyo bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yatpurohitastasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya Óitip­«Âho gaurdak«iïai«Ã và Ærdhvà b­haspaterdiktade«a upari«ÂÃdaryamïa÷ panthÃstasmÃcitip­«Âho bÃrhaspatyasya dak«iïà 5.3.1.[3] atha Óvo bhÆte | sÆyamÃnasya g­ha aindramekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati k«atraæ và indra÷ k«atraæ sÆyamÃnastasmÃdaindro bhavati tasyar«abho dak«iïà sa hyaindro yad­«abha÷ 5.3.1.[4] atha Óvo bhÆte | mahi«yai g­hÃnparetya Ãdityaæ caruæ nirvapatÅyaæ vai p­thivyaditi÷ seyaæ devÃnÃm patnye«Ã và etasya patnÅ bhavati tasmÃdÃdityo bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yanmahi«Å tasyà evaitena sÆyate tÃæ svÃmanapakramiïÅæ kurute tasyai dhenurdak«iïà dhenuriva và iyam manu«yebhya÷ sarvÃnkÃmÃnduhe mÃtà dhenurmÃteva và iyam manu«yÃnbibharti tasmÃddhenurdak«iïà 5.3.1.[5] atha Óvo bhÆte | sÆtasya g­hÃnparetya vÃruïaæ yavamayaæ caruæ nirvapati savo vai sÆta÷ savo vai devÃnÃæ varuïastasmÃdvÃruïo bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yatsÆtastasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasyÃÓvo dak«iïà sa hi vÃruïo yadaÓva÷ 5.3.1.[6] atha Óvo bhÆte | grÃmaïyo g­hÃnparetya mÃrutaæ saptakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati viÓo vai maruto vaiÓyo vai grÃmaïÅstasmÃnmÃruto bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yadgrÃmaïÅstasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya p­«angaurdak«iïà bhÆmà và etadrÆpÃïÃæ yatp­«ato gorviÓo vai maruto bhÆmo vai viÂtasmÃtp­«angaurdak«iïà 5.3.1.[7] atha Óvo bhÆte | k«atturg­hÃnparetya sÃvitraæ dvÃdaÓakapÃlaæ vëÂÃkapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ nirvapati savità vai devÃnÃm prasavità prasavità vai k«attà tasmÃtsÃvitro bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yatk«attà tasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya Óyeto 'na¬vÃndak«iïai«a vai savità ya e«a tapatyeti và e«a etyana¬vÃnyuktastadyacyeto bhavati Óyeta iva hye«a udyaæÓcÃstaæ ca yanbhavati tasmÃcyeto 'na¬vÃndak«iïà 5.3.1.[8] atha Óvo bhÆte | saægrahÅturg­hÃnparetyÃÓvinaæ dvikapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati sayonÅ và aÓvinau sayonÅ savya«Âh­sÃrathÅ samÃnaæ hi rathamadhiti«ÂhatastasmÃdÃÓvino bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yatsaægrahÅtà tasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya yamau gÃvau dak«iïà tau hi sayonÅ yadyamau yadi yamau na vindedapyanÆcÅnagarbhÃveva gÃvau dak«iïà syÃtÃæ tà u hyapi samÃnayonÅ 5.3.1.[9] atha Óvo bhÆte | bhÃgadughasya g­hÃnparetya pau«ïaæ caruæ nirvapati pÆ«Ã vai devÃnÃm bhÃgadugha e«a và etasya bhÃgadugho bhavati tasmÃtpau«ïo bhavatyetadvà asyaikaæ ratnaæ yadbhÃgadughastasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya ÓyÃmo gaurdak«iïà tasyÃsÃveva bandhuryo 'sau tri«aæyukte«u 5.3.1.[10] atha Óvo bhÆte | ak«ÃvÃpasya ca g­hebhyo govikartasya ca gavedhukÃ÷ sambh­tya sÆyamÃnasya g­he raudraæ gÃvedhukh!æ caruæ nirvapati te và ete dve satÅ ratne ekaæ karoti sampada÷ kÃmÃya tadyadetena yajate yÃæ và imÃæ sabhÃyÃæ ghnanti rudro haitÃmabhimanyate 'gnirvai rudro 'dhidevanaæ và agnistasyaite 'ÇgÃrà yadak«Ãstamevaitena prÅïÃti tasya ha và e«Ãnumatà g­he«u hanyate yo và rÃjasÆyena yajate yo vaitadevaæ vedaitadvà asyaikaæ ratnaæ yadak«ÃvÃpaÓca govikartaÓca tÃbhyÃmevaitena sÆyate tau svÃvanapakramiïau kurute tasya dvirÆpo gaurdak«iïà ÓitibÃhurvà ÓitivÃlo vÃsirnakharo vÃladÃmnÃk«Ãvapanam prabaddhametadu hi tayorbhavati 5.3.1.[11] atha Óvo bhÆte | pÃlÃgalasya g­hÃnparetya caturg­hÅtamÃjyaæ g­hÅtvÃdhvana Ãjyaæ juhoti ju«Ãïo 'dhvÃjyasya vetu svÃheti praheyo vai pÃlÃgalo 'dhvÃnaæ vai prahita eti tasmÃdadhvana Ãjyaæ juhotyetadvà asyaikaæ ratnaæ yatpÃlÃgalastasmà evaitena sÆyate taæ svamanapakramiïaæ kurute tasya dak«iïà pyuk«ïave«Âitaæ dhanuÓcarmamayà vÃïavanto lohita u«ïÅ«a etadu hi tasya bhavati 5.3.1.[12] tÃni và etÃni | ekÃdaÓa ratnÃni sampÃdayatyekÃdaÓÃk«arà vai tri«ÂubvÅryaæ tri«ÂubvÅryamevaitadratnÃnyabhisampÃdayati tadyadratninÃæ havirbhiryajata ete«Ãæ vai rÃjà bhavati tebhya evaitena sÆyate tÃntsvÃnanapakramiïa÷ kurute 5.3.1.[13] atha Óvo bhÆte | pariv­tyai g­hÃnparetya nair­taæ caruæ nirvapati yà và aputrà patnÅ sà pariv­ttÅ sa k­«ïÃnÃæ vrÅhÅïÃæ nakhairnirbhidya taï¬ulÃnnair­taæ caruæ Órapayati sa juhotye«a te nir­te bhÃgastaæ ju«asva svÃheti yà và aputrà patnÅ sà nir­tig­hÅtà tadyadevÃsya atra nair­taæ rÆpaæ tadevaitacamayati tatho hainaæ sÆyamÃnaæ nir­tirna g­hïÃti tasya dak«iïà k­«ïà gau÷ parimÆrïÅ paryÃriïÅ sà hyapi nir­tig­hÅtà tÃmÃha mà me 'dyeÓÃyÃæ vÃtsÅditi tatpÃpmÃnamapÃdatte 5.3.2.[1] upari«ÂÃdratnÃnÃæ saumÃraudreïa yajate | sa ÓvetÃyai ÓvetavatsÃyai payasi Ó­to bhavati tadyadupari«ÂÃdratnÃnÃæ saumÃraudreïa yajate 5.3.2.[2] svarbhÃnurha và Ãsura÷ | sÆryaæ tamasà vivyÃdha sa tamasà viddho na vyarocata tasya somÃrudrÃvevaitattamo 'pÃhatÃæ sa e«o 'pahatapÃpmà tapati tatho evai«a etattama÷ praviÓatyetaæ và tama÷ praviÓati yadayaj¤iyÃnyaj¤ena prasajatyayaj¤iyÃnvà etadyaj¤ena prasajati ÓÆdrÃæstvadyÃæstvattasya somÃrudrÃvevaitattamo 'pahata÷ so 'pahatapÃpmaiva dÅk«ate tadyacvetÃyai ÓvetavatsÃyai payasi Ó­to bhavati k­«ïaæ vai tamastattamo 'pahanti tasyai«aiva Óvetà Óvetavatsà dak«iïà 5.3.2.[3] sa haitenÃpi yajeta | yo 'laæ yaÓase sanna yaÓo bhavati yo và anÆcÃna÷ so 'laæ yaÓase sanna yaÓo bhavati yo na yaÓo bhavati sa tamasà vai sa tatprÃv­to bhavati tasya somÃrudrÃvevaitattamo 'pahata÷ so 'pahatapÃpmà jyotireva Óriyà yaÓasà bhavati 5.3.2.[4] atha maitrÃbÃrhaspatyaæ caruæ nirvapati | hvalati và e«a yo yaj¤apathÃdetyeti và e«a yaj¤apathÃdyadayaj¤iyÃnyaj¤ena prasajatyayaj¤iyÃnvà etadyaj¤ena prasajati ÓÆdrÃæstvadyÃæstvanmitrÃb­haspatÅ vai yaj¤apatho brahma hi mitro brahma hi yaj¤o brahma hi b­haspatirbrahma hi yaj¤astatpunaryaj¤apathamapipadyate so 'pipadyaiva yaj¤apathaæ dÅk«ate tasmÃnmaitrÃbÃrhaspatyaæ caruæ nirvapati 5.3.2.[5] tasyÃv­t | yà svayampraÓÅrïÃÓvatthÅ ÓÃkhà prÃcÅ vodÅcÅ và bhavati tasyai maitram pÃtraæ karoti varuïyà và e«Ã yà paraÓuv­kïÃthai«Ã maitrÅ yà svayampraÓÅrïà tasmÃtsvayampraÓÅrïÃyai ÓÃkhÃyai maitram pÃtraæ karoti 5.3.2.[6] athÃtacya dadhi | vinÃÂa Ãsicya rathaæ yuktvÃbadhya dedÅyitavà Ãha tadyatsvayamuditaæ navanÅtaæ tadÃjyam bhavati varuïyaæ và etadyanmathitamathaitanmaitraæ yatsvayamuditaæ tasmÃtsvayamuditamÃjyam bhavati 5.3.2.[7] dvedhà taï¬ulÃnkurvanti | sa ye 'ïÅyÃæsa÷ paribhinnÃste bÃrhaspatyà atha ye sthavÅyÃæso 'paribhinnÃste maitrà na vai mitra÷ kaæ cana hinasti na mitraæ kaÓcana hinasti nainaæ kuÓo na kaïÂako vibhinatti nÃsya vraïaÓcanÃsti sarvasya hyeva mitro mitram 5.3.2.[8] atha bÃrhaspatyaæ carumadhiÓrayati | tam maitreïa pÃtreïÃpidadhÃti tadÃjyamÃnayati tattaï¬ulÃnÃvapati sa e«a Æ«maïaiva Órapyate varuïyo và e«a yo 'gninà ӭto 'thai«a maitro ya Æ«maïà ӭtastasmÃdÆ«maïà ӭto bhavati tayorubhayoravadyannÃha mitrÃb­haspatibhyÃmanubrÆhÅtyÃÓrÃvyÃha mitrÃb­haspatÅ yajeti va«aÂk­te juhoti 5.3.3.[1] sa vai dÅk«ate | sa upavasathe 'gnÅ«omÅyam paÓumÃlabhate tasya vapayà pracaryÃgnÅsomÅyamekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓam nirvapati tadanu devasvÃæ havÅæ«i nirupyante 5.3.3.[2] savitre satyaprasavÃya | dvÃdaÓakapÃlaæ vëÂÃkapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ nirvapati plÃÓukÃnÃæ vrÅhÅïÃæ savità và devÃnÃm prasavità savit­prasÆta÷ sÆyà ityatha yatplÃÓukÃnÃæ vrÅhÅïÃæ k«ipre mà prasuvÃniti 5.3.3.[3] athÃgnaye g­hapataye | a«ÂÃkapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapatyÃÓÆnÃæ ÓrÅrvai gÃrhapataæ yÃvato-yÃvata Å«Âe tadenamagnireva g­hapatirgÃrhapatamabhi pariïayatyatha yadÃÓÆnÃæ k«ipre mà pariïayÃniti 5.3.3.[4] atha somÃya vanaspataye | ÓyÃmÃkaæ carum nirvapati tadenaæ soma eva vanaspatiro«adhibhya÷ suvatyatha yacyÃmÃko bhavatyete vai somasyau«adhÅnÃæ pratyak«atamÃæ yacyÃmÃkÃstasmÃcyÃmÃko bhavati 5.3.3.[5] atha b­haspataye vÃce | naivÃraæ caruæ nirvapati tadenam b­haspatireva vÃce suvatyatha yannaivÃro bhavati brahma vai b­haspatirete vai brahmaïà pacyante yannÅvÃrÃstasmÃnnaivÃro bhavati 5.3.3.[6] athendrÃya jye«ÂhÃya | hÃyanÃnÃæ caruæ nirvapati tadenamindra eva jye«Âho jyai«Âhyamabhi pariïayatyatha yaddhÃyanÃnÃm bhavatyati«Âhà và età o«adhayo yaddhÃyanà ati«Âho và indrastasmÃddhÃyanÃnÃm bhavati 5.3.3.[7] atha rudrÃya paÓupataye | raudraæ gÃvedhukaæ caruæ nirvapati tadenaæ rudra eva paÓupati÷ paÓubhya÷ suvatyatha yadgÃvedhuko bhavati vÃstavyo và e«a devo vÃstavyà gavedhukÃstasmÃdgÃvedhuko bhavati 5.3.3.[8] atha mitrÃya satyÃya | nÃmbÃnÃæ caruæ nirvapati tadenam mitra eva satyo brahmaïe suvatyatha yannÃmbÃnÃm bhavati varuïyà và età o«adhayo yÃ÷ k­«Âe jÃyante 'thaite maitrà yannÃmbÃstasmÃnnÃmbÃnÃm bhavati 5.3.3.[9] atha varuïÃya dharmapataye | vÃruïaæ yavamayaæ caruæ nirvapati tadenaæ varuïa eva dharmapatirdharmasya patiæ karoti paramatà vai sà yo dharmasya patirasadyo hi paramatÃæ gacati taæ hi dharma upayanti tasmÃdvaruïÃya dharmapataye 5.3.3.[10] athÃgnÅ«omÅyena puro¬ÃÓena pracarati | tasyÃni«Âa eva svi«Âak­dbhavatyathaitairhavirbhi÷ pracarati yadaitairhavirbhi÷ pracarati 5.3.3.[11] athainaæ dak«iïe bÃhÃvabhipadya japati | savità tvà savÃnÃæ suvatÃmagnirg­hapatÅnÃæ somo vanaspatÅnÃm b­haspatirvÃca indro jyai«ÂhyÃya rudra÷ paÓubhyo mitra÷ satyo varuïo dharmapatÅnÃm 5.3.3.[12] imaæ devÃ÷ | asapatnaæ suvadhvamitÅmaæ devà abhrÃt­vyaæ suvadhvamityevaitadÃha mahate k«atrÃya mahate jyai«ÂhyÃyeti nÃtra tirohitamivÃsti mahate jÃnarÃjyÃyeti mahate janÃnÃæ rÃjyÃyetyevaitadÃhendrasyendriyÃyeti vÅryÃyetyevaitadÃha yadÃhendrasyendriyÃyetÅmamamu«yai putramamu«yai putramiti tadyadevÃsya janma tata evaitadÃhÃsyai viÓa iti yasyai viÓo rÃjà bhavatye«a vo 'mÅ rÃjà somo 'smÃkam brÃhmaïÃnÃæ rÃjeti tadasmà idaæ sarvamÃdyaæ karoti brÃhmaïamevÃpoddharati tasmÃdbrÃhmaïo 'nÃdya÷ somarÃjà hi bhavati 5.3.3.[13] età ha vai devÃ÷ savasyeÓate | tasmÃddevasvo nÃma tadenametà eva devatÃ÷ suvate tÃbhi÷ sÆta÷ Óva÷ sÆyate 5.3.3.[14] tà vai dvinÃmnyo bhavanti | dvandvaæ vai vÅryaæ vÅryavatya÷ suvÃntà iti tasmÃddvinÃmnyo bhavanti 5.3.3.[15] athÃhÃgnaye svi«Âak­te 'nubrÆhÅti | tadyadantareïÃhutÅ etatkarma kriyata e«a vai prajÃpatirya e«a yaj¤astÃyate yasmÃdimÃ÷ prajÃ÷ prajÃtà etamvevÃpyetarhyanu prajÃyantetadenam madhyata evaitasya prajÃpaterdadhÃti madhyata÷ suvati tasmÃdantareïÃhutÅ etatkarma kriyata ÃÓrÃvyÃhÃgnaye svi«Âak­te pre«yeti va«aÂk­te juhoti 5.3.4.[1] sa và apa÷ sambharati | tadyadapa÷ sambharati vÅryaæ và Ãpo vÅryamevaitadrasamapÃæ sambharati 5.3.4.[2] audumbare pÃtre | annaæ và Ærgudumbara Ærjo 'nnÃdyasyÃvaruddhyai tasmÃdaudumbare pÃtre 5.3.4.[3] sa sÃrasvatÅreva prathamà g­hïÃti | apo devà madhumatÅrag­bhïannityapo devà rasavatÅrag­hïannityevaitadÃhorjasvatÅ rÃjasvaÓcitÃnà iti rasavatÅrityevaitadÃha yadÃhorjasvatÅriti rÃjasvaÓcitÃnà iti yÃ÷ praj¤Ãtà rÃjasva ityevaitadÃha yÃbhirmitrÃvaruïÃvabhya«i¤cannityetÃbhirhi mitrÃvaruïÃvabhya«i¤canyÃbhirindramanayannatyarÃtÅrityetÃbhirhÅndraæ nëÂrà rak«ÃæsyatyanayaæstÃbhirabhi«in=cati vÃgvai sarasvatÅ vÃcaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[4] athÃdhvaryu÷ | caturg­hÅtamÃjyaæ g­hÅtvÃpo 'bhyavaiti tadyà ÆrmÅ vyardata÷ paÓau và puru«e vÃbhyavete tau g­hïÃti 5.3.4.[5] sa ya÷ prÃÇgudardati | taæ g­hïÃti v­«ïa Ærmirasi rëÂradà me dehi svÃhà v­«ïa Ærmirasi rëÂradà rëÂramamu«mai dehÅti 5.3.4.[6] atha ya÷ pratyaÇÇudardati | taæ g­hïÃti v­«aseno 'si rëÂradà rëÂram me dehi svÃhà v­«aseno 'si rëÂradà rëÂramamu«mai dehÅti tÃbhirabhi«i¤cati vÅryaæ và etadapÃmudardati paÓau và puru«e vÃbhyavete vÅryeïaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[7] atha syandamÃnà g­hïÃti | artheta stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhÃrtheta stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati vÅryeïa và etÃ÷ syandante tasmÃdenÃ÷ syandamÃnà na kiæcana pratidhÃrayate vÅryeïaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[8] atha yÃ÷ syandamÃnÃnÃm pratÅpaæ syandante | tà g­hïÃtyojasvatÅ stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhaujasvatÅ stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati vÅryeïa và etÃ÷ syandamÃnÃnÃm pratÅpaæ syandante vÅryeïaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[9] athÃpayatÅrg­hïÃti | Ãpa÷ parivÃhiïÅ stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤catyetasyai và e«Ãpacidyai«aiva punarbhavatyapi ha và asyÃnyarëÂrÅyo rëÂre bhavatyapyanyarëÂrÅyamavaharate tathÃsminbhÆmÃnaæ dadhÃti bhÆmnaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[10] atha nadÅpatiæ g­hïÃti | apÃm patirasi rëÂradà rëÂram me dehi svÃhÃpÃm patirasi rëÂradà rëÂramamu«mai dehÅti tÃbhirabhi«i¤catyapÃæ và e«a patiryannadÅpatirviÓÃmevainametatpatiæ karotyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[11] atha nive«yaæ g­hïÃti | apÃæ garbho 'si rëÂradà rëÂram me dehi svÃhÃpÃæ garbho 'si rëÂradà rëÂramamu«mai dehÅti tÃbhirabhi«i¤cati garbhaæ và etadÃpa upanive«Âante viÓÃmevainametadgarbhaæ karotyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[12] atha ya÷ syandamÃnÃnÃæ sthÃvaro hrado bhavati | pratyÃtÃpe tà g­hïÃti sÆryatvacasa stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà sÆryatvacasa stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati varcasaivainametadabhi«i¤cati sÆryatvacasamevainametatkaroti varuïyà và età Ãpo bhavanti yÃ÷ syandamÃnÃnÃæ na syandante varuïasavo và e«a yadrÃjasÆyaæ tasmÃdetÃbhirabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[13] atha yà Ãtapati var«anti | tà g­hïÃti sÆryavarcasa stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà sÆryavarcasa stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati varcasaivainametadabhi«i¤cati sÆryavarcasamevainametatkaroti medhyà và età Ãpo bhavanti yà Ãtapati var«antyaprÃptà hÅmÃm bhavantyathainà g­hïÃti medhyamevainametatkarotyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[14] atha vaiÓantÅrg­hïÃti | mÃndà stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà mÃndà stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati viÓamevÃsmà etatsthÃvarÃmanapakramiïÅæ karotyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[15] atha kÆpyà g­hïÃti | vrajak«ita stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà vrajak«ita stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati tadyà imÃm pareïÃpastà evaitatsambharatyapÃmu caiva sarvatvÃya tasmÃdetÃbhirabhiÓcatyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[16] atha pru«và g­hïÃti | vÃÓà stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà vÃÓà stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤catyannÃdyenaivainametadabhi«i¤catyannÃdyamevÃsminnetaddadhÃtÅd aæ và asÃvÃditya udyanneva yathÃyamagnirnirdahedevamo«adhÅrannÃdyaæ nirdahati tadetà Ãpo 'bhyavayatya÷ Óamayanti na ha và ihÃnnÃdyaæ pariÓi«yate yadetà Ãpo nÃbhyaveyurannÃdyenaivainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[17] atha madhu g­hïÃti | Óavi«Âà stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà Óavi«Âhà stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤catyapÃæ caivainametado«adhÅnÃæ ca rasenÃbhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[18] atha gorvijÃyamÃnÃyà ulbyà g­hïÃti | Óakvaro stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà ÓakvarÅ stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati paÓubhirevainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[19] atha payo g­hïÃti | janabh­ta stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà janabh­ta stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati paÓubhirevainametadabhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[20] atha gh­taæ g­hïÃti | viÓvabh­ta stha rëÂradà rëÂram me datta svÃhà viÓvabh­ta stha rëÂradà rëÂramamu«mai datteti tÃbhirabhi«i¤cati paÓÆnÃmevainametadrasenÃbhi«i¤catyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[21] atha marÅcÅ÷ | a¤jalinà saæg­hyÃpis­jatyÃpa÷ svarÃja stha rëÂradà rëÂramamu«mai dattetyetà và Ãpa÷ svarÃjo yanmarÅcayastà yatsyandanta ivÃnyo 'nyasyà evaitacriyà ati«ÂhamÃnà uttarÃdharà iva bhavantyo yanti svÃrÃjyamevÃsminnetaddadhÃtyetà và ekà Ãpastà evaitatsambharati 5.3.4.[22] tà và etÃ÷ | saptadaÓÃpa÷ sambharati saptadaÓo vai prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astasmÃtsaptadaÓÃpa÷ sambharati 5.3.4.[23] «o¬aÓa tà Ãpo yà abhijuhoti | «o¬aÓÃhutÅrjuhoti tà dvÃtriæÓaddvayÅ«u na juhoti sÃrasvatÅ«u ca marÅci«u ca tÃÓcatustriæÓattrayastriæÓadvai devÃ÷ prajÃpatiÓcatustriæÓastadenam prajÃpatiæ karoti 5.3.4.[24] atha yaddhutvÃ-hutvà g­hïÃti | vajro và Ãjyaæ vajreïaivaitadÃjyena sp­tvÃ-sp­tvà svÅk­tya g­hïÃti 5.3.4.[25] atha yatsÃrasvatÅ«u na juhoti | vÃgvai sarasvatÅ vajra Ãjyaæ nedvajreïÃjyena vÃcaæ hinasÃnÅti tasmÃtsÃrasvatÅ«u na juhoti 5.3.4.[26] atha yanmarÅci«u na juhoti | nedanaddhevaitÃmÃhutiæ juhavÃnÅti tasmÃnmarÅci«u na juhoti 5.3.4.[27] tÃ÷ sÃrdhamaudumbare pÃtre samavanayati | madhumatÅrmadhumatÅbhi÷ p­cyantÃmiti rasavatÅ rasavatÅbhi÷ p­cyantÃmityevaitadÃha mahi k«atraæ k«atriyÃya vanvÃnà iti tatparo 'k«aæ yajamÃnÃyÃÓi«amÃÓÃste yadÃha mahi k«atraæ k«atriyÃya vanvÃnà iti 5.3.4.[28] tà agreïa maitrÃvaruïasya dhi«ïyaæ sÃdayati | anÃdh­«ÂÃ÷ sÅdata sahaujasa ityanÃdh­«ÂÃ÷ sÅdata rak«obhirityevaitadÃha sahaujasa iti savÅryà ityevaitadÃha mahi k«atraæ k«atriyÃya dadhatÅriti tatpratyak«aæ k«atraæ yajamÃnÃyÃÓi«amÃÓÃste yadÃha mahi k«atraæ k«atriyÃya dadhatÅriti 5.3.5.[1] taæ vai mÃdhyadine savane 'bhi«i¤cati | e«a vai prajÃpatirya e«a yaj¤astÃyate yasmÃdimÃ÷ prajÃ÷ prajÃtà etamvevÃpyetarhyanu prajÃyante tadenam madhyata evaitasya prajÃpaterdadhÃti madhyata÷ suvati 5.3.5.[2] ag­hÅte mÃhendre | e«a và indrasya ni«kevalyo graho yanmÃhendro 'pyasyaitanni«kevalyameva stotraæ ni«kevalyaæ Óastramindro vai yajamÃnastadenaæ sva evÃyatane 'bhi«i¤cati tasmÃdag­hÅte mÃhendre 5.3.5.[3] agreïa maitrÃvaruïasya dhi«ïyam | ÓÃrdÆlacarmopast­ïÃti somasya tvi«irasÅti yatra vai soma indramatyapavata sa yattata÷ ÓÃrdÆla÷ samabhavattena somasya tvi«istasmÃdÃha somasya tvi«irasÅti taveva me tvi«irbhÆyÃditi ÓÃrdÆlatvi«i mevÃsminnetaddadhÃti tasmÃdÃha taveva me tvi«irbhÆyÃditi 5.3.5.[4] atha pÃrthÃni juhoti | p­thà ha vai vainyo manu«yÃïÃm prathamo 'bhi«i«ice so 'kÃmayata sarvamannÃdyamavarundhÅyeti tasmà etÃnyajuhavu÷ sa idaæ sarvamannÃdyamavarurudhe 'pi ha smÃsmà ÃraïyÃnpaÓÆnabhihvayantyasÃvehi rÃjà tvà pak«yata iti tathedaæ tarvamannÃdyamavarurudhe sarvaæ ha và annÃdyamavarunddhe yasyaivaæ vidu«a etÃni hÆyante 5.3.5.[5] tÃni vai dvÃdaÓa bhavanti | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya tasmÃddvÃdaÓa bhavanti 5.3.5.[6] «a purastÃdabhi«ekasya juhoti | «a¬upari«ÂÃttadenam madhyata evaitasya prajÃpaterdadhÃti madhyata÷ suvati 5.3.5.[7] sa yÃni purastÃdabhi«ekasya juhoti | b­haspatiste«Ãmuttamo bhavatyatha yÃnyupari«ÂÃdabhi«ekasya juhotÅndraste«Ãm prathamo bhavati brahma vai b­haspatirindriyaæ vÅryamindra etÃbhyÃmevainametadvÅryÃbhyÃmubhayata÷ parib­æhati 5.3.5.[8] sa juhoti | yÃni purastÃdabhi«ekasya juhotyagnaye svÃheti tejo và agnistejasaivainametadabhi«i¤cati somÃya svÃheti k«atraæ vai soma÷ k«atreïaivainametadabhi«i¤cati savitre svÃheti savità vai devÃnÃm prasavità savit­prasÆta evainametadabhi«i¤cati sarasvatyai svÃheti vÃgvai sarasvatÅ vÃcaivainametadabhi«i¤cati pÆ«ïe svÃheti paÓavo vai pÆ«Ã paÓubhirevainametadabhi«i¤cati b­haspataye svÃheti brahma vai b­haspatirbrahmaïaivainametadabhi«i¤catyetÃni purastÃdabhi«ekasya juhoti tÃnyetÃnyagninÃmÃnÅtyÃcak«ate 5.3.5.[9] atha juhoti | yÃnyupari«ÂÃdabhi«ekasya juhotÅndrÃya svÃheti vÅrya và indro vÅryeïaivainametadabhi«i¤cati gho«Ãya svÃheti vÅryaæ vai gho«o vÅryeïaivainametadabhi«i¤cati ÓlokÃya svÃheti vÅryaæ vai Óloko vÅryeïaivainametadabhi«i¤catyaæÓÃya svÃheti vÅryaæ và aæÓo vÅryeïaivainametadabhi«i¤cati bhagÃya svÃheti vÅryaæ vai bhÃgo vÅryeïaivainametadabhi«i¤catyaryamïe svÃheti tadenamasya sarvasyÃryamaïaæ karotyetÃnyupari«ÂÃdabhi«ekasya juhoti tÃnyetÃnyÃdityanÃmÃnÅtyÃcak«ate 5.3.5.[10] agreïa maitrÃvaruïasya dhi«ïyam | abhi«ecanÅyÃni pÃtrÃïi bhavanti yatraità Ãpo 'bhi«ecanÅyà bhavanti 5.3.5.[11] pÃlÃÓam bhavati | tena brÃhmaïo 'bhi«i¤cati brahma vai palÃÓo brahmaïaivainametadabhi«i¤cati 5.3.5.[12] audumbaram bhavati | tena svo 'bhi«i¤catyannaæ và Ærgudumbara Ærgvai svaæ yÃvadvai puru«asya svam bhavati naiva tÃvadaÓanÃyati tenork«vaæ tasmÃdaudumbareïa svo 'bhi«i¤cati 5.3.5.[13] naiyagrodhapÃdam bhavati | tena mitryo rÃjanyo 'bhi«i¤cati padbhirvai nyagrodha÷ prati«Âhito mitreïa vai rÃjanya÷ prati«ÂhitastasmÃnnaiyagrodhapÃdena mitryo rÃjanyo 'bhi«i¤cati 5.3.5.[14] ÃÓvattham bhavati | tena vaiÓyo 'bhi«i¤cati sa yadevÃdo 'Óvatthe ti«Âhata indro maruta upÃmantrayata tasmÃdÃÓvatthena vaiÓyo 'bhi«i¤catyetÃnyabhi«ecanÅyÃni pÃtrÃïi bhavanti 5.3.5.[15] atha pavitre karoti | pavitre stho vai«ïavyÃviti so 'sÃveva bandhustayorhiraïyam pravayati tÃbhyÃmetà abhi«ecanÅyà apa utpunÃti tadyaddhiraïyam pravayatyam­tamÃyurhiraïyaæ tadà svam­tamÃyurdadhÃti tasmÃddhiraïyam pravayati 5.3.5.[16] sa utpunÃti | saviturva÷ prasava utpunÃmyacidreïa pavitreïa sÆryasya raÓmibhiriti so 'sÃveva bandhuranibh­«Âamasi vÃco bandhustapojà ityanÃdh­«Âà stha rak«obhirityevaitadÃha yadÃhÃnibh­«ÂamasÅti vÃco bandhuriti yÃvadvai prÃïe«vÃpo bhavanti tÃvadvÃcà vadati tasmÃdÃha vÃco bandhuriti 5.3.5.[17] tapojà iti | agnirvai dhÆmo jÃyate dhÆmÃdabhramabhrÃdv­«Âiragnervà età jÃyante tasmÃdÃha tapojà iti 5.3.5.[18] somasya dÃtramasÅti | yadà và enametÃbhirabhi«uïvantyathÃhutirbhavati tasmÃdÃha somasya dÃtramasÅti svÃhà rÃjasva iti tadenÃ÷ svÃhÃkÃreïaivotpunÃti 5.3.5.[19] tà ete«u pÃtre«u vyÃnayati | sadhamÃdo dyumninÅrÃpa età ityanatimÃninya ityevaitadÃha yadÃha sadhamÃda iti dyumninÅrÃpa età iti vÅryavatya ityevaitadÃhÃnÃdh­«Âà apasyo vasÃnà ityanÃdh­«Âà stha rak«obhirityevaitadÃha yadÃhÃnÃdh­«Âà apasyo vasÃnà iti pastyÃsu cakre varuïa÷ sadhasthamiti viÓo vai pastyà vik«u cakre varuïa÷ prati«ÂhÃmityevaitadÃhÃpÃæ ÓiÓurmÃt­tamÃsvantariti 5.3.5.[20] athainaæ vÃsÃæsi paridhÃpayati | tattÃrpyamiti vÃso bhavati tasmintsarvÃïi yaj¤arÆpÃïi ni«yÆtÃni bhavanti tadenam paridhÃpayati k«atrasyolbamasÅti tadyadeva k«atrasyolbaæ tata evainametajjanayati 5.3.5.[21] athainam pÃï¬vam paridhÃpayati | k«atrasya jarÃyvasÅti tadyadeva k«atrasya jarÃyu tata evainametajjanayati 5.3.5.[22] athÃdhÅvÃsam pratimu¤cati | k«atrasya yonirasÅti tadyaiva k«atrasya yonistasyà evainametajjanayati 5.3.5.[23] atho«ïÅ«aæ saæh­tya | purastÃdavagÆhati k«atrasya nÃbhirasÅti tadyaiva k«atrasya nÃbhistÃmevÃsminnetaddadhÃti 5.3.5.[24] taddhaike | samantam parive«Âayanti nÃbhirvà asyai«Ã samantaæ và iyaæ nÃbhi÷ paryetÅti vadantastadu tathÃna kuryÃtpurastÃdevÃvagÆhetpurastÃddhÅyaæ nÃbhistadyadenaæ vÃsÃæsi paridhÃpayati janayatyevainametajjÃtamabhi«i¤cÃnÅti tasmÃdenaæ vÃsÃæsi paridhÃpayati 5.3.5.[25] taddhaike | nidadhatyetÃni vÃsÃæsyathainam punardÅk«itavasanam paridhÃpayanti tadu tathà na kuryÃdaÇgÃni và asya janÆrvÃsÃæsyaÇgairhainaæ sajanvà tanvà vyardhayanti varuïyaæ dÅk«itavasanaæ sa ete«Ãmevaikaæ vÃsasÃm paridadhÅta tadenamaÇgairjanvà tanvà samardhayati varuïyaæ dÅk«itavasanaæ tadenaæ varuïyÃddÅk«itavasanÃtpramu¤cati 5.3.5.[26] sa yatrÃvabh­thamabhyavaiti | tadetadabhyavaharanti tatsaloma kriyate sa ete«Ãmevaikaæ vÃsasÃm paridhÃyodaiti tÃni vaÓÃyai và vapÃyÃæ hutÃyÃæ dadyÃdudavasÃnÅyÃyÃæ ve«Âau 5.3.5.[27] atha dhanuradhitanoti | indrasya vÃrtraghnamasÅti vÃrtraghnaæ vai dhanurindro vai yajamÃno dvayena và e«a indro bhavati yacca k«atriyo yadu ca yajamÃnastasmÃdÃhendrasya vÃrtraghnamasÅti 5.3.5.[28] atha bÃhÆ vimÃr«Âi | mitrasyÃsi varuïasyÃsÅti bÃhvorvai dhanurbÃhubhyÃæ vai rÃjanyo maitrÃvaruïastasmÃdÃha mitrasyÃsi varuïasyÃsÅti tadasmai prayacati tvayÃyaæ v­tram badhediti tvayÃyaæ dvi«antam bhrÃt­vyam badhedityevaitadÃha 5.3.5.[29] athÃsmai tisra i«Æ÷ prayacati | sa yayà prathamayà samarpaïena parÃbhinatti saikà seyam p­thivÅ sai«Ã d­bà nÃmÃtha yayà viddha÷ Óayitvà jÅvati và mriyate và sà dvitÅyà tadidamantarik«aæ sai«Ã rujà nÃmÃtha yayÃpaiva rÃdhnoti sà t­tÅyà sÃsau dyau÷ sai«Ã k«umà nÃmaità hi vai tisra i«avastasmÃdasmai tisra i«Æ÷ prayacati 5.3.5.[30] tÃ÷ prayacati | pÃtainam präcam pÃtainam pratya¤cam pÃtainaæ tirya¤caæ digbhya÷ pÃteti tadasmai sarvà eva diÓo 'ÓaravyÃ÷ karoti tadyadasmai dhanu÷ prayacati vÅryaæ và etadrÃjanyasya yaddhanurvÅryavantamabhi«i¤cÃnÅti tasmÃdvà asmà Ãyudham prayacati 5.3.5.[31] athainamÃvido vÃcayati | Ãvirmaryà ityaniruktam prajÃpatirvà aniruktastadenam prajÃpataya Ãvedayati so 'smai savamanumanyate tenÃnumata÷ sÆyate 5.3.5.[32] Ãvitto agnirg­hapatiriti | brahma agnistadenam brahmaïa Ãvedayati tadasmai savamanumanyate tenÃnumata÷ sÆyate 5.3.5.[33] Ãvitto indro v­ddhaÓravà iti | k«atraæ và indrastadenaæ k«atrÃyÃvedayati tadasmai savamanumanyate tenÃnumata÷ sÆyate 5.3.5.[34] Ãvittau mitrÃvaruïau dh­tavratÃviti | prÃïodÃnau vai mitrÃvaruïau tadenam prÃïodÃnÃbhyÃmÃvedayati tÃvasmai savamanumanyete tÃbhyÃmanumata÷ sÆyate 5.3.5.[35] Ãvitta÷ pÆ«Ã viÓvavedà iti | paÓavo vai pÆ«Ã tadenam paÓubhya Ãvedayati te 'smai savamanumanyante tairanumata÷ sÆ 5.3.5.[36] Ãvitte dyÃvÃp­thivÅ viÓvaÓambhuvÃviti | tadenamÃbhyÃæ dyÃvÃp­thivÅbhyÃmÃvedayati te asmai savamanumanyete tÃbhyÃmanumata÷ sÆyate 5.3.5.[37] ÃvittÃditiruruÓarmeti | iyaæ vai p­thivyaditistadenamasmai p­thivyà Ãvedayati sÃsmai savamanumanyate tayÃnumata÷ sÆyate tadyÃbhya evainametaddevatÃbhya Ãvedayati tà asmai savamanumanyante tÃbhiranumata÷ sÆyate 5.4.1.[1] keÓavasya puru«asya | lohÃyasamÃsya Ãvidhyatyave«Âà dandaÓÆkà iti sarvÃnvà e«a m­tyÆnatimucyate sarvÃnbadhÃnyo rÃjasÆyena yajate tasya jaraiva m­tyurbhavati tadyo m­tyuryo badhastamevaitadatinayati yaddandaÓÆkÃn 5.4.1.[2] atha yatkeÓavasya puru«asya | na và e«a strÅ na pumÃnyatkeÓava÷ puru«o yadaha pumÃstena na strÅ yadu keÓavasteno na pumÃnnaitadayo na hiraïyaæ yallohÃyasaæ naite krimayo nÃkrimayo yaddandaÓÆkà atha yallohÃyasam bhavati lohità iva hi dandaÓÆkÃstasmÃtkeÓavasya puru«asya 5.4.1.[3] athainaæ diÓa÷ samÃrohayati | prÃcÅmÃroha gÃyatrÅ tvÃvatu rathantaraæ sÃma triv­tstomo vasanta ­turbrahma draviïam 5.4.1.[4] dak«iïÃmÃroha | tri«ÂuptvÃvatu b­hatsÃma pa¤cadaÓa stomo grÅ«ma ­tu÷ k«atraæ draviïam 5.4.1.[5] pratÅcÅmÃroha | jagatÅ tvÃvatu vairÆpaæ sÃma saptadaÓa stomo var«Ã ­turvi¬ draviïam 5.4.1.[6] udÅcÅmÃroha | anu«ÂuptvÃvatu vairÃjaæ sÃmaikaviæÓa stoma÷ Óarad­tu÷ phalaæ draviïÃm 5.4.1.[7] ÆrdhvÃmÃroha | paÇktistvÃvatu ÓÃkvararaivate sÃmanÅ triïavatrayastriæÓau stomau hemantaÓiÓirÃv­tÆ varco draviïamiti 5.4.1.[8] tadyadenaæ diÓa÷ samÃrohayati | ­tÆnÃmevaitadrÆpam­tÆnevainametatsaævatsaraæ samÃrohayati sa ­tÆntsaævatsaraæ samÃruhya sarvamevedamuparyupari bhavatyarvÃgaivÃsmÃdidaæ sarvam bhavati 5.4.1.[9] ÓÃrdÆlacarmaïo jaghanÃrdhe | sÅsaæ nihitam bhavati tatpadà pratyasyati pratyastaæ namuce÷ Óira iti namucirha vai nÃmÃsura Ãsa tamindro nivivyÃdha tasya padà Óiro 'bhita«Âhau sa yadabhi«Âhita udabÃdhata sa ucvaÇkastasya padà Óira÷ praciceda tato rak«a÷ samabhavattaddha smainamanubhëate kva gami«yasi kva me mok«yasa iti 5.4.1.[10] tatsÅsenÃpajaghÃna | tasmÃtsÅsam m­du s­tajavaæ hi sarveïa hi vÅryeïÃpajaghÃna tasmÃddhiraïyarÆpaæ sanna kiyaccanÃrhati s­tajavaæ hi sarveïa hi vÅryeïÃpajaghÃna tadvai sa tannëÂrà rak«ÃæsyapajaghÃna tatho evai«a etannëÂrà rak«Ãæsyato 'pahanti 5.4.1.[11] athainaæ ÓÃrdÆlacarmÃrohayati | somasya tvi«irasÅti yatra vai soma indramatyapavata sa yattata÷ ÓÃrdÆla÷ samabhavattena somasya tvi«istasmÃdÃha somasya tvi«irasÅti taveva me tvi«irbhÆyÃditi ÓÃrdÆlatvi«imevÃsminnetaddadhÃti tasmÃdÃha taveva me tvi«irbhÆyÃditi 5.4.1.[12] atha rukmamadhastÃdupÃsyati | m­tyo÷ pÃhÅtyam­tamÃyurhiraïyaæ tadam­ta Ãyu«i pratiti«Âhati 5.4.1.[13] atha rukma÷ Óatavit­ïo và bhavati | navavit­ïo và sa yadi Óatavit­ïa÷ ÓatÃyurvà ayam puru«a÷ ÓatatejÃ÷ ÓatavÅryastasmÃcatavit­ïo yadyu navavit­ïo naveme puru«e prÃïÃstasmÃnnavavit­ïa÷ 5.4.1.[14] tamupari«ÂÃcÅr«ïo nidadhÃti | ojo 'si saho syam­tamasÅtyam­tamÃyurhiraïyaæ tadasminnam­tamÃyurdadhÃti tadyadrukmà ubhayato bhavato 'm­tamÃyurhiraïyaæ tadam­tenaivainametadÃyu«obhayata÷ parib­æhati tasmÃdrukmà ubhayato bhavata÷ 5.4.1.[15] atha bÃhÆ udg­hïÃti | hiraïyarÆpà u«aso viroka ubhÃvindro uditha÷ sÆryaÓca Ãrohataæ varuïa mitra gartaæ tataÓcak«ÃthÃmaditiæ ditiæ ceti bÃhÆ vai mitrÃvaruïau gartastasmÃdÃhÃrohataæ varuïa mitra gartamiti tataÓcak«ÃthÃmaditiæ ditiæ ceti tata÷ paÓyataæ svaæ cÃraïaæ cetyevaitadÃha 5.4.1.[16] naitenodg­hïÅyÃt | mitro 'si varuïo 'sÅtyevodg­hïÅyÃdbÃhÆ vai mitrÃvaruïau bÃhubhyÃæ vai rÃjanyo maitrÃvaruïastasmÃnmitro 'si varuïo 'sÅtyevodg­hïÅyÃt 5.4.1.[17] tadyadenamÆrdhvabÃhumabhi«i¤cati | vÅryaæ và etadrÃjanyasya yadbÃhÆ vÅryaæ và etadapÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤cati nenma idaæ vÅryaæ vÅryamapÃæ rasa÷ sambh­to bÃhÆvlinÃditi tasmÃdenamÆrdhvabÃhumabhi«i¤cati 5.4.2.[1] taæ vai präcaæ ti«Âhantamabhi«i¤cati | purastÃdbrÃhmaïo 'bhi«i¤catyadhvaryurvà yo vÃsya purohito bhavati paÓcÃditare 5.4.2.[2] somasya tvà dyumnenÃbhi«i¤cÃmÅti | vÅryeïaitadÃhÃgnerbhrÃjaseti vÅryeïaivaitadÃha sÆryasya varcaseti vÅryeïaivaitadÃhendrasyendriyeïeti vÅryeïaivaitadÃha k«atrÃïÃæ k«atrapatiredhÅti rÃj¤ÃmadhirÃja edhÅtyevaitadÃhÃti didyÆnpÃhÅtÅ«avo vai didyava i«ubadhamevainametadatinayati tasmÃdÃhÃti didyÆnpÃhÅti 5.4.2.[3] imaæ devÃ÷ | asapatnaæ suvadhvamitÅmaæ devà abhrÃt­vyaæ suvadhvamityevaitadÃha mahate k«atrÃya mahate jyai«ÂhyÃyeti nÃtra tirohitamivÃsti mahate jÃnarÃjyÃyeti mahate janÃnÃm rÃjyÃyetyevaitadÃhendrasyendriyÃyeti vÅryÃyetyevaitadÃha yadÃhendrasyendriyÃyetÅmamamu«ya putramamu«yai putramiti tadyadevÃsya janma tata evaitadÃhÃsyai viÓa iti yasyai viÓo rÃjà bhavatye«a vo 'mÅ rÃjà somo 'smÃkam brÃhman\ÃnÃæ rÃjeti tadasmà idaæ sarvamÃdya karoti brÃhmaïamevÃpoddharati tasmÃdbrÃhmaïo 'nÃdya÷ somarÃjà hi bhavati 5.4.2.[4] athaitamabhi«ekam | k­«ïavi«ÃïayÃnuvim­«Âe vÅryaæ và etadapÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤catÅdam me vÅryaæ sarvamÃtmÃnamupasp­ÓÃditi tasmÃdvà anuvim­«Âe 5.4.2.[5] so 'nuvim­«Âe | pra parvatasya v­«abhasya p­«ÂhÃditi yathÃyam parvato 'ti«ÂhÃvà yathar«abha÷ paÓÆnati«ÂhÃvaivaæ và e«a idaæ sarvamatiti«ÂhatyarvÃgevÃsmÃdidaæ sarvam bhavati yo rÃjasÆyena yajate tasmÃdÃha pra parvatasya v­«abhasya p­«ÂhÃnnÃvaÓcaranti svasica iyÃnÃ÷ tà Ãvav­trannadharÃgudaktà ahim budhnyamanu rÅyamÃïà iti 5.4.2.[6] athainamantareva ÓÃrdÆlacarmaïi vi«ïukramÃnkramayati | vi«ïorvikramaïamasi vi«ïorvikrÃntamasi vi«ïo÷ krÃntamasÅtÅme vai lokà vi«ïorvikramaïaæ vi«ïorvikrÃntaæ vi«ïo÷ krÃntaæ tadimÃneva lokÃntsamÃruhya sarvamevedamuparyupari bhavatyarvÃgevÃsmÃdidaæ sarvam bhavati 5.4.2.[7] atha brÃhmaïasya pÃtre | saæsravÃntsamavanayati tadbrÃhmaïaæ rÃjÃnamanu yaÓa÷ karoti tasmÃdbrÃhmaïo rÃjÃnamanu yaÓa÷ 5.4.2.[8] tadyo 'sya putra÷ priyatamo bhavati | tasmà etatpÃtram prayacatÅdam me 'yaæ vÅryam putro 'nusaætanavaditi 5.4.2.[9] atha pratiparetya gÃrhapatyamanvÃrabdhe juhoti | prajÃpate na tvadetÃnyanyo viÓvà rÆpÃïi pari tà babhÆva yatkÃmÃste juhumastanno astvayamamu«ya piteti tadya÷ putrastam pitaraæ karoti ya÷ pità tam putraæ tadenayorvÅrye vyati«ajatyasÃvasya piteti tadya÷ pità tam pitaraæ karoti ya÷ putrastam putraæ tadenayorvÅrye vyati«ajya punareva yathÃyathaæ karoti vayaæ syÃma patayo rayÅïÃæ svÃhetyÃÓÅrevai«aitasya karmaïa ÃÓi«amevaitadÃÓÃste 5.4.2.[10] atha ya e«a saæsravo 'tirikto bhavati tamÃgnÅdhrÅye juhotyatirikto và e«a saæsravo bhavatyatirikta ÃgnÅdhrÅyo gÃrhapatye havÅæ«i ÓrapayantyÃhavanÅye juhvatyathai«o 'tiriktaætadatirikta evaitadatiriktaæ dadhÃtyuttarÃrdhe juhotye«a hyetasya devasya diktasmÃduttarÃrdhe juhoti sa juhoti rudra yatte krivi paraæ nÃma tasminhutamasyame«Âamasi svÃheti 5.4.3.[1] tadyo 'sya svo bhavati | tasya Óataæ và para÷Óatà và gà uttareïÃhavanÅyaæ sthÃpayati tadyadevaæ karoti 5.4.3.[2] varuïÃddha và abhi«i«icÃnÃt | indriyaæ vÅryamapacakrÃma ÓaÓvadya e«o 'pÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤cati so 'syendriyaæ vÅryaæ nirjaghÃna tatpaÓu«vanvavindattasmÃtpaÓavo yaÓo yade«vanvavindattatpaÓu«vanuvidyendriyaæ vÅryam punarÃtmannadhatta tatho evai«a etannÃhaivÃsmÃnnvindriyaæ vÅryamapakrÃmati varuïasavo và e«a yadrÃjasÆyamiti varuïo karoditi tvevai«a etatkaroti 5.4.3.[3] atha rathamupÃvaharati | yadvai rÃjanyÃtparÃgbhavati rathena vai tadanuyuÇkte tasmÃdrathamupÃvaharati 5.4.3.[4] sa upÃvaharati | indrasya vajro 'sÅti vajro vai ratha indro vai yajamÃno dvayena và e«a indro bhavati yacca k«atriyo yadu ca yajamÃnastasmÃdÃhendrasya vajro 'sÅti 5.4.3.[5] tamantarvedyabhyavavartya yunakti | mitrÃvaruïayostvà praÓÃstro÷ praÓi«Ã yunajmÅti bÃhÆ vai mitrÃvaruïau bÃhubhyÃæ vai rÃjanyo maitrÃvaruïastasmÃdÃha mitrÃvaruïayostvà praÓÃstro÷ praÓi«Ã yunajmÅti 5.4.3.[6] taæ caturyujaæ yunakti | sa jaghanena sado 'greïa ÓÃlÃæ yenaiva dak«iïà yanti tena pratipadyate taæ jaghanena cÃtvÃlamagreïÃgnÅdhramudyacati 5.4.3.[7] tamÃti«Âhati | avyathÃyai tvà svadhÃyai tvetyanÃrtyai tvetyevaitadÃha yadÃhÃvyathÃyai tveti svadhÃyai tveti rasÃya tvetyevaitadÃhÃri«Âho arjuna ityarjuno ha vai nÃmendro yadasya gahyaæ nÃma dvayena và e«a indro bhavati yacca k«atriyo yadu ca yajamÃnastasmÃdÃhÃri«Âo arjuna iti 5.4.3.[8] atha dak«iïÃyugyamupÃr«ati | marutÃm prasavena jayeti viÓo vai maruto viÓà vai tatk«atriyo jayati yajjigÅ«ati tasmÃdÃha marutÃm prasavena jayeti 5.4.3.[9] atha madhye gavÃmudyacati | ÃpÃma manaseti manasà và idaæ sarvamÃptaæ tanmanasaivaitatsarvamÃpnoti tasmÃdÃhÃpÃma manaseti 5.4.3.[10] atha dhanurÃrtnyà gÃmupasp­Óati | samindriyeïetÅndriyaæ vai vÅryaæ gÃva indriyamevaitadvÅryamÃtmandhatte 'thÃha jinÃmÅmÃ÷ kurva imà iti 5.4.3.[11] tadyatsvasya go«Ædyacati | yadvai puru«ÃtparÃgbhavati yaÓo và kiæcidvà svaæ haivÃsya tatpratamÃmivÃbhyapakrÃmati tatsvÃdevaitadindriyaæ vÅryam punarÃtmandhatte tasmÃtsvasya go«Ædyacati 5.4.3.[12] tasmai tÃvanmÃtrÅrvà bhÆyasÅrvà pratidadÃti | na và e«a krÆrakarmaïe bhavati yadyajamÃna÷ krÆramiva và etatkaroti yadÃha jinÃmÅmÃ÷ kurva imà iti tatho hÃsyaitadakrÆraæ k­tam bhavati tasmÃttÃvanmÃtrÅrvà bhÆyasÅrvà pratidadÃti 5.4.3.[13] atha dak«iïÃnÃyacati | so 'greïa yÆpaæ dak«iïena vediæ yenaiva dak«iïà yanti tena pratipadyate taæ jaghanena sado 'greïa ÓÃlÃmudyacati 5.4.3.[14] mà na indra te vayaæ turëà| ayuktÃso abrahmatà vidasÃma ti«Âhà rathamadhi yaæ vajrahastà raÓmÅndeva yamase svaÓvÃnityudyacatyevaitayÃbhÅÓavo vai raÓmayastasmÃdÃhà raÓmÅndeva yamase svaÓvÃnityatha rathavimocanÅyÃni juhoti prÅto ratho vimucyÃtà iti tasmÃdrathavimocanÅyÃni juhoti 5.4.3.[15] sa juhoti | agnaye g­hapataye svÃheti sa yadevÃgneyaæ rathasya tadevaitena prÅïÃti vahà và Ãgneyà rathasya vahÃnevaitena prÅïÃti ÓrÅrvai gÃrhapataæ yÃvato-yÃvata Å«Âe tacriyamevÃsyaitadgÃrhapataæ rÃjyamabhivimucyate 5.4.3.[16] somÃya vanaspataye svÃheti | dvayÃni vai vÃnaspatyÃni cakrÃïi rathyÃni cÃnasÃni ca tebhyo nvevaitadubhayebhyo 'ri«Âiæ kurute somo vai vanaspati÷ sa yadeva vÃnaspatyaæ rathasya tadevaitena prÅïÃti dÃrÆïi vai vÃnaspatyÃni rathasya dÃrÆïyevaitena prÅïÃti k«atraæ vai soma÷ k«atramevÃsyaitadrÃjyamabhivimucyate 5.4.3.[17] marutÃmojase svÃheti | sa yadeva mÃrutaæ rathasya tadevaitena prÅïÃti catvÃro 'Óvà ratha÷ pa¤camo dvau savya«Âh­sÃrathÅ te sapta sapta-sapta va mÃruto gaïa÷ sarvamevaitena ratham prÅïÃti viÓo vai maruto viÓamevÃsyaitadrÃjyamabhivimucyate 5.4.3.[18] indrasyendriyÃya svÃheti | sa yadevaindraæ rathasya tadevaitena prÅïÃti savya«Âhà và aindro rathasya savya«ÂhÃramevaitena prÅïÃtÅndriyaæ vai vÅryamindra indriyamevÃsyaitadvÅryaæ rÃjyamabhivimucyate 5.4.3.[19] atha vÃrÃhyà upÃnahà upamu¤cate | agnau ha vai devà gh­takumbham praveÓayÃæ cakrustato varÃha÷ sambabhÆva tasmÃdvarÃho meduro gh­tÃddhi sambhÆtastasmÃdvarÃhe gÃva÷ saæjÃnate svamevaitadrasamabhisaæjÃnate tatpaÓÆnÃmevaitadrase pratiti«Âhati tasmÃdvÃrÃhyà upÃnahà upamu¤cate 5.4.3.[20] athemÃm pratyavek«amÃïo japati | p­thivi mÃtarmà mà hiæsÅrmo ahaæ tvÃmiti varuïÃddha và abhi«i«icÃnÃtp­thivÅ bibhayÃæ cakÃra mahadvà ayamabhÆdyo 'bhya«eci yadvai mÃyaæ nÃvad­ïÅyÃditi varuïa u ha p­thivyai bibhayÃæ cakÃra yadvai meyaæ nÃvadhÆnvÅteti tadanayaivaitanmitradheyamakuruta na hi mÃtà putraæ hinasti na putro mÃtaram 5.4.3.[21] varuïasavo và e«a yadrÃjasÆyam | p­thivyu haitasmÃdbibheti mahadvà ayamabhÆdyo 'bhya«eci yadvai mÃyaæ nÃvad­ïÅyÃditye«a u hÃsyai bibheti yadvai meyaæ nÃvadhÆnvÅteti tadanayaivaitanmitradheyaæ kurute na hi mÃtà putraæ hinasti na putro mÃtaraæ tasmÃdevaæ japati 5.4.3.[22] so 'vati«Âhati | haæsa÷ Óuci«advasurantarik«asaddhotà vedi«adatithirduroïasat | n­«advarasad­tasadvyomasadabjà gojà ­tajà adrijà ­tam b­hadityetÃmaticandasaæ japanne«Ã vai sarvÃïi candÃæsi yadaticandÃstathainam pÃpmà nÃnvavati«Âhati 5.4.3.[23] taæ na saægrahÅtÃnvavati«Âhet | nettaæ lokamanvavati«ÂhÃdyaæ su«uvÃïo 'nvavÃsthÃditi taæ sarathameva rathavÃhana Ãdadhati tato 'vÃÇapapravate tathà taæ lokaæ nÃnvavati«Âhati yaæ su«uvÃïo 'nvavÃsthÃt 5.4.3.[24] uttareïÃhavanÅyam pÆrvÃgnirudv­to bhavati | sa rathavÃhanasya dak«iïamanvanu«yandaæ ÓatamÃnau prav­ttÃvÃbadhnÃti 5.4.3.[25] audumbarÅæ ÓÃkhÃmupagÆhati | tayoranyataramupasp­ÓatÅyadasyÃyurasyÃyurmayi dhehi yuÇÇasi varco mayi dhehÅti tadÃyurvarca Ãtmandhatte 5.4.3.[26] athaudumbarÅæ ÓÃkhÃmupasp­Óati | ÆrgasyÆrjam mayi dhehÅti tadÆrjamÃtmandhatte tasyaitasya karmaïa etÃveva ÓatamÃnau prav­ttau dak«iïà tau brahmaïe dadÃti brahmà hi yaj¤aæ dak«iïato 'bhigopÃyati tasmÃttau brahmaïe dadÃti 5.4.3.[27] agreïa maitrÃvaruïasya dhi«ïyam | maitrÃvaruïÅ payasyà nihità bhavati tÃmasya bÃhÆ abhyupÃvaharatÅndrasya vÃæ vÅryak­to bÃhÆ abhyupÃvaharÃmÅti paÓÆnÃæ và e«a raso yatpayasyà tatpaÓÆnÃmevÃsyaitadrasam bÃhÆ abhyupÃvaharati tadyanmaitrÃvaruïÅ bhavati mitrÃvaruïà u hi bÃhÆ tasmÃnmaitrÃvaruïÅ bhavati 5.4.4.[1] maitrÃvaruïyà payasyayà pracarati | tasyà ani«Âa eva svi«Âak­dbhavatyathÃsmà ÃsandÅmÃharantyuparisadyaæ và e«a jayati yo jayatyantarik«asadyaæ tadenamuparyÃsÅnamadhastÃdimÃ÷ prajà upÃsate tasmÃdasmà ÃsandÅmÃharanti sai«Ã khÃdirÅ vit­ïà bhavati yeyaæ vardhravyutà bharatÃnÃm 5.4.4.[2] tÃmagreïa | maitrÃvaruïasya dhi«ïyaæ nidadhÃti syonÃsi su«adÃsÅti ÓivÃmevaitacagmÃæ karoti 5.4.4.[3] athÃdhÅvÃsamÃst­ïÃti | k«atrasya yonirasÅti tadyaiva k«atrasya yonistÃmevaitatkaroti 5.4.4.[4] athainamÃsÃdayati | syonÃmÃsÅda su«adÃmÃsÅdeti ÓivÃæ ÓagmÃmÃsÅdetyevaitadÃha k«atrasya yonimÃsÅdeti tadyaiva k«atrasya yonistasyÃmevainametaddadhÃti 5.4.4.[5] athÃntarÃæse 'bhim­Óya japati | ni«asÃda gh­tavrata iti gh­tavrato vai rÃjà na và e«a sarvasmà iva vadanÃya na sarvasmà iva karmaïe yadeva sÃdhu vadedyatsÃdhu kuryÃttasmai và e«a ca ÓrotriyaÓcaitau ha vai dvau manu«ye«u gh­tavratau tasmÃdÃha ni«asÃda gh­tavrata iti varuïa÷ pastyÃsveti viÓo vai pastyà vik«vetyevaitadÃha sÃmrÃjyÃya sukraturiti rÃjyÃyetyevaitadÃha yadÃha sÃmrÃjyÃya sukraturiti 5.4.4.[6] athÃsmai pa¤cÃk«ÃnpÃïÃvÃvapati abhibhÆrasyetÃste pa¤ca diÓa÷ kalpantÃmitye«a và ayÃnabhibhÆryatkalire«a hi sarvÃnayÃnabhibhavati tasmÃdÃhÃbhibhÆrasÅtyetÃsta pa¤ca diÓa÷ kalpantÃmiti pa¤ca vai diÓastadasmai sarvà eva diÓa÷ kalpayati 5.4.4.[7] athainam p­«ÂhatastÆ«ïÅmeva daï¬airghnanti | taæ daï¬airghnanto daï¬abadhamatinayanti tasmÃdrÃjÃdaï¬yo yadenaæ daï¬abadhamatinayanti 5.4.4.[8] atha varaæ v­ïÅte | yaæ ha vai kaæ ca su«uvÃïo varaæ v­ïÅte so 'smai sarva÷ sam­dhyate tasmÃdvaraæ v­ïÅte 5.4.4.[9] sa brahmannityeva prathamamÃmantrayate | brahma prathamamabhivyÃharÃïi brahmaprasÆtÃæ vÃcaæ vadÃnÅti tasmÃdbrahmannityeva prathamamÃmantrayate tvam brahmÃsÅtÅtara÷ pratyÃha savitÃsi satyaprasava iti vÅryamevÃsminnetaddadhÃti savitÃrameva satyaprasavaæ karoti 5.4.4.[10] brahmannityeva dvitÅyamÃmantrayate | tvam brahmÃsÅtÅtara÷ pratyÃha varuïo 'si satyaujà iti vÅryamevÃsminnetaddadhÃti varuïameva satyaujasaæ karoti 5.4.4.[11] brahmannityeva t­tÅyamÃmantrayate | tvam brahmÃsÅtÅtara÷ pratyÃhendro 'si viÓaujà iti vÅryamevÃsminnetaddadhÃtÅndrameva viÓaujasaæ karoti 5.4.4.[12] brahmannityeva caturthamÃmantrayate | tvam brahmÃsÅtÅtara÷ pratyÃha rudro 'si suÓeva iti tadvÅryÃïyevÃsminnetatpÆrvÃïi dadhÃtyathainametacamayatyeva tasmÃde«a sarvasyeÓÃno m­¬ayati yadenaæ Óamayati 5.4.4.[13] brahmannityeva pa¤camamÃmantrayate | tvam brahmÃsÅtÅtaro 'niruktam pratyÃha parimitaæ vai niruktaæ tatparimitamevÃsminnetatpÆrvaæ vÅryaæ dadhÃtyathÃtrÃniruktam pratyÃhÃparimitaæ và aniruktaæ tadaparimitamevÃsminnetatsarvaæ vÅryaæ dadhÃti tasmÃdatrÃniruktam pratyÃha 5.4.4.[14] atha sumaÇgalanÃmÃnaæ hvayati | bahukÃra Óreyaskara bhÆyaskareti ya evaænÃmà bhavati kalyÃïamevaitanmÃnu«yai vÃco vadati 5.4.4.[15] athÃsmai brÃhmaïa sphyam prayacati | adhvaryurvà yo vÃsya purohito bhavatÅndrasya vajro 'si tena me radhyeti vajro vai sphya÷ sa etena vajreïa brÃhmaïo rÃjÃnamÃtmano 'balÅyÃæsaæ kurute yo vai rÃjà brÃhmaïÃdabalÅyÃnamitrebhyo vai sa balÅyÃnbhavati tadamitrebhya evainametadbalÅyÃæsaæ karoti 5.4.4.[16] taæ rÃjà rÃjabhrÃtre prayacati | indrasya vajro 'si tena me radhyeti tena rÃjà rÃjabhrÃtaramÃtmano 'balÅyÃæsaæ kurute 5.4.4.[17] taæ rÃjabhrÃtà sÆtÃya và sthapataye và prayacati | indrasya vajro 'si tena me radhyeti tena rÃjabhrÃtà sÆtaæ và sthapatiæ vÃtmano 'balÅyÃæsaæ kurute 5.4.4.[18] taæ sÆto và sthapatirvà grÃmaïye prayacati | indrasya vajro 'si tena me radhyeti tena sÆto và sthapatirvà grÃmaïyamÃtmano 'balÅyÃæsaæ kurute 5.4.4.[19] taæ grÃmaïÅ÷ sajÃtÃya prayacati | indrasya vajro 'si tena me radhyeti tena grÃmaïÅ÷ sajÃtamÃtmano 'balÅyÃæsaæ kurute tadyadevaæ samprayacante netpÃpavasyasamasadyathÃpÆrvamasaditi tasmÃdevaæ samprayacante 5.4.4.[20] atha sajÃtaÓca pratiprasthÃtà ca | etena saphyena pÆrvÃgnau Óukrasya purorucÃdhidevanaæ kuruto 'ttà vai Óukro 'ttÃramevaitatkuruta÷ 5.4.4.[21] atha manthina÷ purorucà vimitaæ viminuta÷ | Ãdyo vai manthÅ tadattÃramevaitatk­tvÃthÃsmà etadÃdyaæ janayatastasmÃnmanthina÷ purorucà vimitaæ viminuta÷ 5.4.4.[22] athÃdhvaryu÷ | caturg­hÅtamÃjyaæ g­hÅtvÃdhidevane hiraïyaæ nidhÃya juhotyagni÷ p­thurdharmaïaspatirju«Ãïo agni÷ p­thurdharmaïaspatirÃjyasya vetu svÃheti 5.4.4.[23] athÃk«Ãnnivapati | svÃhÃk­tÃ÷ sÆryasya raÓmibhiryatadhvaæ sajÃtÃnÃm madhyame«ÂhyÃyetye«a và agni÷ p­thuryadadhidevanaæ tasyaite 'ÇgÃrà yadak«Ãstamevaitena prÅïÃti tasya ha và e«Ãnumatà g­he«u hanyate yo và rÃjasÆyena yajate yo vaitadevaæ vedaite«vak«e«vÃha gÃæ dÅvyadhvamiti pÆrvÃgnivÃhau dak«iïà 5.4.4.[24] athÃhÃgnaye svi«Âak­te 'nubrÆhÅti | tadyadantareïÃhutÅ etatkarma kriyata e«a vai prajÃpatirya e«a yaj¤astÃyate yasmÃdimÃ÷ prajÃ÷ prajÃtà etamvevÃpyetarhyanu prajÃyante tadenam madhyata evaitasya prajÃpaterdadhÃti madhyata÷ suvati tasmÃdantareïÃhutÅ etatkarma kriyata ÃÓrÃvyÃhÃgniæ svi«Âak­taæ yajeti va«aÂk­te juhoti 5.4.4.[25] athe¬ÃmÃdadhÃti | upahÆtÃyÃmi¬ÃyÃmapa upasp­Óya mÃhendraæ grahaæ g­hïÃti mÃhendraæ grahaæ g­hÅtvà stotramupÃkaroti taæ stotrÃya pramÅvati sa upÃvarohati so 'nte stotrasya bhavatyante Óastrasya 5.4.5.[1] varuïÃddha và abhi«i«icÃnÃdbhargo 'pacakrÃma | vÅryaæ vai bharga e«a vi«ïuryaj¤a÷ so 'smÃdapacakrÃma ÓaÓvadya e«o 'pÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤cati so 'sya bhargaæ nirjaghÃna 5.4.5.[2] tametÃbhirdevatÃbhiranusamasarpat | savitrà prasavitrà sarasvatyà vÃcà tva«Ârà rÆpai÷ pÆ«ïa÷ paÓubhirindreïÃsme b­haspatinà brahmaïà varuïenaujasÃgninà tejasà somena rÃj¤Ã vi«ïunaiva daÓamyà devatayÃnvavindat 5.4.5.[3] tadyadenametÃbhirdevatÃbhiranusamasarpat | tasmÃtsaæs­po nÃmÃtha yaddaÓame 'hanprasuto bhavati tasmÃddaÓapeyo 'tho yaddaÓa daÓaikaikaæ camasamanupras­ptà bhavanti tasmÃdveva daÓapeya÷ 5.4.5.[4] tadÃhu÷ | daÓa pitÃmahÃntsomapÃntsakhyÃya prasarpettatho hÃsya somapÅthamaÓnute daÓapeyo hÅti tadvai jyà dvau trÅnityeva pitÃmahÃntsomapÃnvindanti tasmÃdetà eva devatÃ÷ saækhyÃya prasarpet 5.4.5.[5] etÃbhirvai devatÃbhirvaruïa etasya somapÅthamÃÓnuta | tatho evai«a etÃbhireva devatÃbhiretasya somapÅthamaÓnute tasmÃdetà eva devatÃ÷ saækhyÃya prasarpedatha yadaivai«odavasÃnÅye«Âi÷ saæti«Âhata etasyÃbhi«ecanÅyasya 5.4.5.[6] athaitÃni havÅæ«i nirvapati | sÃvitraæ dvÃdaÓakapÃlaæ vëÂÃkapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ savità vai devÃnÃm prasavità savit­prasÆta eva tadvaruïo 'nusamasarpattatho evai«a etatsavit­prasÆta evÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[7] atha sÃrasvataæ caruæ nirvapati | vÃgvai sarasvatÅ vÃcaiva tadvaruïo 'nusamasarpattatho evai«a etadvÃcaivÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[8] atha tvëÂraæ daÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati | tva«Âà vai rÆpÃïÃmÅ«Âe tva«Âraiva tadrÆpairvaruïo 'nusamasarpattatho evai«a etattva«Âraiva rÆpairanusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[9] atha pau«ïaæ caruæ nirvapati | paÓavo vai pÆ«Ã paÓubhireva tadvaruïo 'nusamasarpattatho evai«a etatpaÓubhirevÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[10] athaindramekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati | indriyaæ vai vÅryamindra indriyeïaiva tadvÅryeïa varuïo 'nusamasarpattatho evai«a etadindriyeïaiva vÅryeïÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[11] atha bÃrhaspatyaæ caruæ nirvapati | brahma vai b­haspatirbrahmaïaiva tadvaruïo 'nusamasarpattatho evai«a etadbrahmaïaivÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[12] atha vÃruïaæ yavamayaæ caruæ nirvapati | sa yenaivaujasemÃ÷ prajà varuïo 'g­hïÃttenaiva tadojasà varuïo 'nusamasarpatteno evai«a tadojasÃnusaæsarpati tatraikam puï¬arÅkam prayacati 5.4.5.[13] upasado daÓamyo devatÃ÷ | tatra pa¤ca puï¬arÅkÃïyupaprayacati tÃæ dvÃdaÓapuï¬arÅkÃæ sraja pratimu¤cate sà dÅk«Ã tayà dÅk«ayà dÅk«ate 5.4.5.[14] atha yaddvÃdaÓa bhavanti | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya sarvaæ vai saævatsara÷ sarveïaivainametaddÅk«ayati yÃni puï¬arÅkÃïi tÃni divo rÆpaæ tÃni nak«atrÃïÃæ rÆpaæ ye vadhakÃste 'ntarik«asya rÆpaæ yÃni bisÃni tÃnyasyai tadename«u loke«vadhi dÅk«ayati 5.4.5.[15] atha rÃjÃnaæ krÅtvà | dvedhopanahya parivahanti tato 'rdhamÃsandyÃmÃsÃdya pracaratyatha ya e«o 'rdho brahmaïo g­he nihito bhavati tamÃsandyÃmÃsÃdyÃtithyena pracarati yadÃtithyena pracaratyathopasadbhi÷ pracarati yadopasadbhi÷ pracarati 5.4.5.[16] athaitÃni havÅæ«i nirvapati | Ãgneyama«ÂÃkapÃlam puro¬ÃÓaæ saumyaæ caruæ vai«ïavaæ trikapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ caruæ và tena yathe«Âyaivaæ yajate 5.4.5.[17] tadu tathà na kuryÃt | hvalati và e«a yo yaj¤apathÃdetyeti và e«a yaj¤apathÃdya upasatpathÃdeti tasmÃdupasatpathÃdeva neyÃt 5.4.5.[18] sa yadagniæ yajati | agninaivaitattejasÃnusaæsarpatyatha yatsomaæ yajati somenaivaitadrÃj¤Ãnusaæsarpatyatha yadvi«ïuæ yajati yaj¤o vai vi«ïustadyaj¤am pratyak«amÃpnoti tam pratyak«amÃptvÃtmankurute 5.4.5.[19] sa e«a saptadaÓo 'gni«Âomo bhavati | saptadaÓo vai prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaj¤am pratyak«amÃpnoti tam pratyak«amÃptvÃtmankurute 5.4.5.[20] tasya dvÃdaÓa prathamagarbhÃ÷ pa«Âhauhyo dak«iïà | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaj¤am pratyak«amÃpnoti tam pratyak«amÃptvÃtmankurute 5.4.5.[21] tÃsÃæ dvÃdaÓa garbhÃ÷ | tÃÓcaturviæÓatiÓcaturviæÓatirvai saævatsarasyÃrdhamÃsÃ÷ saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaj¤am pratyak«amÃpnoti tam pratyak«amÃptvÃtmankurute 5.4.5.[22] tà brahmaïe dadÃti | brahmà hi yaj¤aæ dak«iïato 'bhigopÃyati tasmÃttà brahmaïe dadÃti hiraïmayÅæ srajamudgÃtre rukmaæ hotre hiraïmayau prÃkÃÓÃvadhvaryubhyÃmaÓvam prastotre vaÓÃm maitrÃvaruïÃyar«abham brÃhmaïÃcaæsine vÃsasÅ ne«ÂÃpot­bhyÃmanyataratoyuktaæ yavÃcitamacÃvÃkÃya gÃmagnÅdhe 5.4.5.[23] tà và etÃ÷ | dvÃdaÓa và trayodaÓa và dak«iïà bhavanti dvÃdaÓa và vai trayodaÓa và saævatsarasya mÃsÃ÷ saævatsara÷ prajÃpati÷ prajÃpatiryaj¤astadyaj¤am pratyak«amÃpnoti tam pratyak«amÃptvÃtmankurute 5.5.1.[1] Ãgneyo '«ÂÃkapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati | tam pÆrvÃrdha ÃsÃdayatyaindra ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati saumyo và carustaæ dak«iïÃrdha ÃsÃdayati vaiÓvadevaÓcarurbhavati tam paÓcÃrdha ÃsÃdayati maitrÃvaruïÅ payasyà bhavati tÃmuttarÃrdha ÃsÃdayati bÃrhaspatyaÓcarurbhavati tam madhya ÃsÃdayatye«a caru÷ pa¤cabilastadyatpa¤ca havÅæ«i bhavanti te«Ãm pa¤ca bilÃni tasmÃccaru÷ pa¤cabilo nÃma 5.5.1.[2] tadyadetena rÃjasÆyayÃjÅ yajate | yadevainaæ diÓa÷ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti sa yaddhaitena rÃjasÆyayÃjÅ na yajetodvà ha mÃdyetpra và patettasmÃdvà etena rÃjasÆyayÃjÅ yajate 5.5.1.[3] sa yadÃgneyenëÂÃkapÃlena puro¬ÃÓena pracarati | yadevainam prÃcÅæ diÓaæ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti saæsravam bÃrhaspatye carÃvavanayati 5.5.1.[4] atha yadaindreïaikÃdaÓakapÃlena puro¬ÃÓena pracarati | saumyena và caruïà yadevainaæ dak«iïÃæ diÓaæ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti saæsravam bÃrhaspatye carÃvavanayati 5.5.1.[5] atha yadvaiÓvadevena caruïà pracarati | yadevainam pratÅcÅæ diÓaæ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti saæsravam bÃrhaspatye carÃvavanayati 5.5.1.[6] atha yanmaitrÃvaruïyà payasyÃyà pracarati | yadevainamudÅcÅæ diÓaæ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti saæsravam bÃrhaspatye carÃvavanayati tadyatsaæsravÃnbÃrhaspatye carÃvavanayati sarvata evÃsminnetadannÃdyaæ dadhÃti tasmÃdu diÓo-diÓa eva rÃj¤e 'nnÃdyamabhihriyate 5.5.1.[7] atha yadbÃrhaspatyena caruïà pracarati | yadevainamÆrdhvÃæ diÓaæ samÃrohayati yad­tÆnyatstomÃnyaccandÃæsi tasmÃdevainametena ni«krÅïÃti 5.5.1.[8] sa ya e«a Ãgneyo '«ÂÃkapÃla÷ pÆro¬ÃÓo bhavati | tasya hiraïyaæ dak«iïÃgneyo và e«a yaj¤o bhavatyagne reto hiraïyaæ tasmÃddhiraïyaæ dak«iïà tadagnÅdhe dadÃtyagnirvà e«a nidÃnena yadÃgnÅdhrastasmÃttadagnÅdhe dadÃti 5.5.1.[9] atha ya e«a aindra ekÃdaÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati | tasyar«abho dak«iïà sa haindro yad­«abho yadyu saumyaÓcarurbhavati tasya babhrurgaurdak«iïà sa hi saumyo yadbabhrustam brahmaïe dadÃti brahmà hi yaj¤aæ dak«iïato 'bhigopÃyati tasmÃttam brahmaïe dadÃti 5.5.1.[10] atha ya e«a vaiÓvadevaÓcarurbhavati | tasya p­«angaurdak«iïà bhÆmà và etadrÆpÃïÃæ yatp­«ato gorviÓo vai viÓve devà bhÆmà vai viÂtasmÃtp­«angaurdak«iïà taæ hotre dadÃti hotà hi bhÆmà tasmÃttaæ hotre dadÃti 5.5.1.[11] atha yai«Ã maitrÃvaruïÅ payasyà bhavati | tasyai vaÓà dak«iïà sà hi maitrÃvaruïÅ yadvaÓà yadi vaÓÃæ na vindedapi yaiva kà cÃpravÅtà syÃtsarvà hyeva vaÓÃpravÅtà tÃmadhvaryubhyÃæ dadÃti prÃïodÃnau và adhvaryÆ prÃïodÃnau mitrÃvaruïau tasmÃttÃmadhvaryubhyÃæ dadÃti 5.5.1.[12] atha ya e«a bÃrhaspatyaÓcarurbhavati | tasya Óitip­«Âho gaurdak«iïai«Ã và Ærdhvà b­haspaterdiktade«a upari«ÂÃdaryamïa÷ panthÃstasmÃcitip­«Âho bÃrhaspatyasya dak«iïà tam brahmaïe dadÃti b­haspatirvai devÃnÃm brahmai«a và etasya brahmà bhavati tasmÃttam brahmaïe dadÃti sa haitenÃpi vi«ÂhÃvrÃjyannÃdyakÃmo yajeta tadasmintsarvato 'nnÃdyaæ dadhÃti sa hÃnnÃda eva bhavati 5.5.2.[1] sa vai prayujÃæ havirbhiryajate | tadyatprayujÃæ havirbhiryajata ­tÆnvà etatsu«uvÃïo yuÇkte ta enam­tavo yuktà vahanty­tÆnvà prayuktÃnanucarati tasmÃtprayujÃæ havirbhiryajate 5.5.2.[2] tÃni vai dvÃdaÓa bhavanti | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya tasmÃddvÃdaÓa bhavanti mÃsi-mÃsi yajetetyÃhu÷ ko veda manu«yasya tasmÃnna mÃsi-mÃsi yajeta ÓamyÃparÃvyÃdhe ÓamyÃparÃvyÃdha eva «a¬bhiryajate prÃÇ yÃnatha punarÃv­tta÷ ÓamyÃparÃvyÃdhe ÓamyÃparÃvyÃdha eva «a¬bhiryajate 5.5.2.[3] tadu tathà na kuryÃt | «a¬evaitÃni pÆrvÃïi havÅæ«i nirvapati samÃnabarhÅæ«i tÃsÃæ devatÃnÃæ rÆpaæ yathà ÓiÓire yuktvà präca ÃprÃv­«aæ yÃyustat«a¬­tÆnyÆÇkte ta enaæ «a¬­tavo yuktÃ÷ präca Ãprav­«aæ vahanti «a¬vartÆnprayuktÃnÃprÃv­«amanucarati pÆrvÃgnivÃhÃæ dvau dak«iïà 5.5.2.[4] «a¬evottarÃïi havÅæ«i nirvapati | samÃnabarhÅæ«i tÃsÃæ devatÃnÃæ rÆpaæ yathà punarÃvarteranvÃr«ikamabhi tat«a¬­tÆnyuÇkte ta enaæ «a¬­tavo yuktà vÃr«ikamabhi vahanti «a¬vartÆnprayuktÃnvÃr«ikamanucarati pÆrvÃgnivÃhÃæ dvau dak«iïà tadyatpÆrvÃgnivÃho dak«iïa 'rtÆnvà etatsu«avÃïo yuÇkte vahanti và ana¬vÃhastasmÃtpÆrvÃgnivÃho dak«iïà 5.5.2.[5] taddha smaitatpurà kurupa¤cÃlà Ãhu÷ | ­tavo và asmÃnyuktà vahanty­tÆnvà prayuktÃnanucarÃma iti yade«Ãæ rÃjÃno rÃjasÆyayÃjina Ãsustaddha sma tadabhyÃhu÷ 5.5.2.[6] Ãgneyo '«ÂÃkapÃla÷ puro¬ÃÓo bhavati | saumyaÓcaru÷ sÃvitro dvÃdaÓakapÃlo vëÂÃkapÃlo và puro¬ÃÓo bÃrhaspatyaÓcarustvëÂro daÓakapÃla÷ puro¬ÃÓo vaiÓvÃnaro dvÃdaÓakapÃla etÃni «a pÆrvÃïi havÅæ«i bhavanti 5.5.2.[7] «a¬evottare carava÷ | sÃrasvataÓcaru÷ pau«ïaÓcarurmaitraÓcaru÷ k«aitrapatyaÓcarurvÃruïaÓcarurÃdityaÓcarureta u «a¬uttare carava÷ 5.5.2.[8] atha ÓyenÅæ vicitragarbhÃmadityà Ãlabhate | tasyà e«aivÃv­dyëÂÃpadyai vaÓÃyà iyaæ và aditirasyà evainametadgarbhaæ karoti tasyà etÃd­Óyeva ÓyenÅ vicitragarbhà dak«iïà 5.5.2.[9] atha p­«atÅæ vicitracarbhÃm marudbhya Ãlabhate | tasyà e«aivÃv­dviÓo vai maruto viÓÃmevainametadgarbhaæ karoti tasyÃæ etÃd­Óyeva p­«atÅ vicitragarbhà dak«iïà 5.5.2.[10] etau paÓubandhau | tadetÃveva santÃvanyathevÃlabhante yÃmadityà Ãlabhanta ÃdityebhyastÃmÃlabhante sarvaæ và ÃdityÃ÷ sarvasyaivainametadgarbhaæ karoti yÃm marudbhya Ãlabhante viÓvebhyastÃæ devebhya Ãlabhante sarvaæ vai viÓve devÃ÷ sarvasyaivainametadgarbhaæ karoti 5.5.3.[1] abhi«ecanÅyene«Âvà | keÓÃnna vapate tadyatkeÓÃnna vapate vÅryaæ và etadapÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤cati tasyÃbhi«iktasya keÓÃnprathamÃnprÃpnoti sa yatkeÓÃnvapetaitÃæ Óriyam jihmÃæ vinÃÓayedvyuduhyÃttasmÃtkeÓÃnna vapate 5.5.3.[2] saævatsaraæ na vapate | saævatsarasammità vai vratacaryà tasmÃtsaævatsaraæ na vapate sa e«a vratavisarjanÅyopayogo nÃma stomo bhavati keÓavapanÅya÷ 5.5.3.[3] tasyaikaviæÓam prÃta÷savanam | saptadaÓam mÃdhyandinaæ savanam pa¤cadaÓaæ t­tÅyasavanaæ sahokthai÷ saha «o¬aÓinà saha rÃtryà 5.5.3.[4] triv­drÃthantara÷ saædhirbhavati | e«a evaikaviæÓo ya e«a tapati sa etasmÃdekaviæÓÃdapayuÇkte sa saptadaÓamabhipratyavaiti saptadaÓÃtpa¤cadaÓam pa¤cadaÓÃdasyÃmeva triv­ti prati«ÂhÃyÃm pratiti«Âhati 5.5.3.[5] tasya rathantaram p­«Âham bhavati | iyaæ vai rathantaramasyÃmevaitatprati«ÂhÃyÃm pratiti«ÂhatyatirÃtro bhavati prati«Âhà và atirÃtrastasmÃdatirÃtro bhavati 5.5.3.[6] sa vai nyeva vartayate keÓÃnna vapate vÅryaæ và etadapÃæ rasa÷ sambh­to bhavati yenainametadabhi«i¤cati tasyÃbhi«iktasya keÓÃnprathamÃnprÃpnoti sa yatkeÓÃnvapetaitÃæ Óriyaæ jihmÃæ vinÃÓayedvyuhyÃdatha yannivartayate tadÃtmanyevaitÃæ Óriyaæ niyunakti tasmÃnnyeva vartayate keÓÃnna vapate tasyai«aiva vratacaryà bhavati yÃvajjÅvaæ nÃsyÃm pratiti«Âhati 5.5.3.[7] Ãsandyà upÃnahà upamu¤cate | upÃna¬bhyÃmadhi yadasya yÃnam bhavati ratho và kiæcidvà sarvaæ và e«a idamuparyupari bhavatyarvÃgevÃsmÃdidaæ sarvam bhavati yo rÃjasÆyena yajate tasmÃdasyai«aiva vratacaryà bhavati yÃvajjÅvaæ nÃsyÃm pratiti«Âhati 5.5.4.[1] Óyeta ÃÓvino bhavati | ÓyetÃviva hyaÓvinÃvavirmalhà sÃrasvatÅ bhavaty­«abhamindrÃya s­trÃmïa Ãlabhate durvedà evaæsam­ddhÃ÷ paÓavo yadyevaæsam­ddhÃnna vindedapyajÃnevÃlabheraæste hi suÓrapatarà bhavanti sa yadyajÃnÃlabheraælohita ÃÓvino bhavati tadyadetayà yajate 5.5.4.[2] tva«Âurha vai putra÷ | tri«År«Ã «a¬ak«a Ãsa tasya trÅïyeva mukhÃnyÃsustadyadevaærÆpa Ãsa tasmÃdviÓvarÆpo nÃma 5.5.4.[3] tasya somapÃnamevaikam mukhamÃsa | surÃpÃïamekamanyasmà aÓanÃyaikaæ tamindro didve«a tasya tÃni ÓÅr«Ãïi praciceda 5.5.4.[4] sa yatsomapÃnamÃsa | tata÷ kapi¤jala÷ samabhavattasmÃtsa babhruka iva babhruriva hi somo rÃjà 5.5.4.[5] atha yatsurÃpÃïamÃsa | tata÷ kalaviÇka÷ samabhavattasmÃtso 'bhimÃdyatka iva vadatyabhimÃdyanniva hi surÃm pÅtvà vadati 5.5.4.[6] atha yadatyasmà aÓanÃyÃsa | tatastittiri÷ samabhavattasmÃtsa viÓvarÆpatama iva santyeva gh­tastokà iva tvanmadhustokà iva tvatparïe«vÃÓcutità evaærÆpamiva hi sa tenÃÓanamÃvayat 5.5.4.[7] sa tva«Âà cukrodha | kuvinme putramabadhÅditi so 'pendrameva somamÃjahre sa yathÃyaæ soma÷ prasuta evamapendra evÃsa 5.5.4.[8] indro ha và Åk«Ãæ cakre | idaæ vai mà somÃdantaryantÅti sa yathà balÅyÃnabalÅyasa evamanupahÆta eva yo droïakalaÓe Óukra Ãsa tam bhak«ayÃæ cakÃra sa hainaæ jihiæsa so 'sya vi«vaÇÇeva prÃïebhyo dudrÃva mukhÃddhaivÃsya na dudrÃva tasmÃtprÃyaÓcittirÃsa sa yaddhÃpi mukhÃdadro«yanna haiva prÃyaÓcittirabhavi«yat 5.5.4.[9] catvÃro vai varïÃ÷ | brÃhmaïo rÃjanyo vaiÓya÷ ÓÆdro na haite«ÃmekaÓcana bhavati ya÷ somaæ vamati sa yaddhaite«ÃmekaÓcitsyà tasyÃddhaiva prÃyaÓcitti÷ 5.5.4.[10] sa yannasto 'dravat | tata÷ siæha÷ samabhavadatha yatkarïÃbhyÃmadravattato k­ka÷ samabhavadatha yadavÃca÷ prÃïÃdadravattata÷ ÓÃrdÆlajye«ÂhÃ÷ ÓvÃpadÃ÷ samabhavannatha yaduttarÃtprÃïÃdadravatsà parisrudatha trirnira«ÂhÅvattata÷ kuvalaæ karkandhu badaramiti samabhavatsa sarveïaiva vyÃrdhyata sarvaæ hi soma÷ 5.5.4.[11] sa somÃtipÆto maÇkuriva cacÃra | tametayÃÓvinÃvabhi«ajyatÃæ taæ sarveïaiva samÃrdhayatÃæ sarvaæ hi soma÷ sa vasÅyÃneve«ÂvÃbhavat 5.5.4.[12] te devà abruvan | sutrÃtam batainamatrÃsatÃmiti tasmÃtsautrÃmaïÅ nÃma 5.5.4.[13] sa haitayÃpi somÃtipÆtam bhi«ajyet | sarveïa và e«a vy­dhyate yaæ somo 'tipavate sarvaæ hi somastaæ sarveïaiva samardhayati sarvaæ hi soma÷ sa vasÅyÃneve«Âvà bhavati tasmÃdu haitayÃpi somÃtipÆtam bhi«ajyeta 5.5.4.[14] tadyadetayà rÃjasÆyayÃjÅ yajate | savÃnvà e«a yaj¤akratÆnavarunddhe sarvà i«ÂÅrapi darvihomÃnyo rÃjasÆyena yajate devas­«Âà và e«e«ÂiryatsautrÃmaïyanayà me 'pÅ«ÂamasadanayÃpi sÆyà iti tasmÃdvà etayà rÃjasÆyayÃjÅ yajate 5.5.4.[15] atha yadÃÓvino bhavati | aÓvinau và enamabhi«ajyatÃæ tatho evainame«a etadaÓvibhyÃmeva bhi«ajyati tasmÃdÃÓvino bhavati 5.5.4.[16] atha yatsÃrasvato bhavati | vÃgvai sarasvatÅ vÃcà và enamaÓvinÃvabhi«ajyatÃæ tatho evainame«a etadvÃcaiva bhi«ajyati tasmÃtsÃrasvato bhavati 5.5.4.[17] atha yadaindro bhavati indro vai yaj¤asya devatà tayaivainametadbhi«ajyati tasmÃdaindro bhavati 5.5.4.[18] ete«u paÓu«u | siæhalomÃni v­kalomÃni ÓÃrdÆlalomÃnÅtyÃvapatyetadvai tata÷ samabhavadyadenaæ somo 'tyapavata tenaivainametatsamardhayati k­tsnaæ karoti tasmÃdetÃnyÃvapati 5.5.4.[19] tadu tathà na kuryÃt | ulkayà ha sa nakhinyà paÓÆnanu«uvati ya etÃni paÓu«vÃvapati tasmÃdu parisrutyevÃvapettathà holkayà nakhinyà paÓÆnnÃnu«uvati tatho evainaæ samardhayati k­tsnaæ karoti tasmÃdu parisrutyevÃvapeta 5.5.4.[20] atha pÆrvedyu÷ | parisrutaæ saædadhÃtyÃÓvibhyÃm pacyasva sarasvatyai pacyasvendrÃya sutrÃmïe pacyasveti sà yadà parisrudbhavatyathainayà pracarati 5.5.4.[21] dvÃvagnÅ uddharanti | uttaravedÃvevottaramuddhate dak«iïaæ netsomÃhutÅÓca surÃhutÅÓca saha juhavÃmeti tasmÃddvÃvagnÅ uddharantyuttaravedÃvevottaramuddhate dak«iïamatha yadà vapÃbhi÷ pracaratyathaitayà parisrutà pracarati 5.5.4.[22] tÃæ darbhai÷ pÃvayati | pÆtÃsaditi vÃyu÷ pÆta÷ pavitreïa pratyaÇ somo atisruta÷ indrasya yujya÷ sakheti tatkuvalasaktÆnkarkandhusaktÆnbadarasaktÆnityÃvapatyetadvai tata÷ samabhavadyattrirnira«ÂhÅvattenaivainametatsamardhayati k­tsnaæ karoti tasmÃdetÃnÃvapati 5.5.4.[23] atha grahÃng­hïÃti | ekaæ và trÅnvaikastveva grahÅtavya ekà hi purorugbhavatyekÃnuvÃkyaikà yÃjyà tasmÃdekà eva grahÅtavya÷ 5.5.4.[24] sa g­hïÃti | kuvidaÇga yavamanto yavaæ cidyathà dÃntyanupÆrvaæ viyÆya ihehai«Ãæ k­ïuhi bhojanÃni ye barhi«o namauktiæ yajanti upayÃmag­hÅto 'syaÓvibhyÃæ tvà sarasvatyai tvendrÃya tvà sutrÃmïa iti yadyu trÅng­hïÅyÃdetayaiva g­hïÅyÃdupayÃmaistu tarhi nÃnà g­hïÅyÃdathÃhÃÓvibhyÃm sarasvatyà indrÃya sutrÃmïe 'nubrÆhÅti 5.5.4.[25] so 'nvÃha | yuvaæ surÃmamaÓvinà namucÃvÃsure sacà vipipÃnà subhaspatÅ indraæ karmasvÃvatamityÃÓrÃvyÃhÃÓvinau sarasvatÅmindraæ sutrÃmÃïaæ yajeti 5.5.4.[26] sa yajati | putramiva pitarÃvaÓvinobhendrÃvathu÷ kÃvyairdaæsanÃbhi÷ yatsurÃmaæ vyapiba÷ ÓacÅbhi÷ sarasvatÅ tvà maghavannabhi«ïagiti dvirhotà va«aÂkaroti dviradhvaryurjuhotyÃharati bhak«aæ yadyu trÅng­hïÅyÃdetasyaivÃnu homamitarau hÆyete 5.5.4.[27] atha kumbha÷ | Óatavit­ïo và bhavati navavit­ïo và sa yadi Óatavit­ïa÷ ÓatÃyurvà ayam puru«a÷ ÓatatejÃ÷ ÓatavÅryastasmÃcatavit­ïo yadyu navavit­ïo naveme puru«e prÃïÃstasmÃnnavavit­ïa÷ 5.5.4.[28] taæ Óikyodutam | uparyuparyÃhavanÅyaæ dhÃrayanti sà yà pariÓi«Âà parisrudbhavati tÃmÃsi¤cati tÃæ vik«arantÅmupati«Âhate pitÌïÃæ somavatÃæ tis­bhir­gbhi÷ pitÌïÃm barhi«adÃæ tis­bhir­gbhi÷ pitÌïÃmagni«vÃttÃnÃæ tis­bhir­gbhistadyadevamupati«Âhate yatra vai soma indramatyapavata sa yatpitÌnagacattrayà vai pitarastenaivainametatsamardhayati k­tsnaæ karoti tasmÃdevamupati«Âhate 5.5.4.[29] athaitÃni havÅæ«i nirvapati | sÃvitraæ dvÃdaÓakapÃlaæ vëÂÃkapÃlaæ và puro¬ÃÓaæ vÃruïaæ yavamayaæ carumaindramekÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓam 5.5.4.[30] sa yatsÃvitro bhavati | savità vai devÃnÃm prasavità savit­prasÆta evaitadbhi«ajyati tasmÃtsÃvitro bhavati 5.5.4.[31] atha yadvÃruïo bhavati | varuïo và Ãrpayità tadya evÃrpayità tenaivaitadbhi«ajyati tasmÃdvÃruïo bhavati 5.5.4.[32] atha yadaindro bhavati | indro vai yaj¤asya devatà sà yaiva yaj¤asya devatà tayaivaitadbhi«ajyati tasmÃdaindro bhavati 5.5.4.[33] sa yadi haitayÃpi somÃtipÆtam bhi«ajyet | i«Âà anuyÃjà bhavantyavyƬhe srucÃvathaitairhavirbhi÷ pracarati paÓcÃdvai somo 'tipavate paÓcÃdevainametena medhenÃpidadhÃtyÃÓvinamu tarhi dvikapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapedatha yadà vapÃbhi÷ pracaratyathaitenÃÓvinena dvikapÃlena puro¬ÃÓena pracarati 5.5.4.[34] tadu tathà na kuryÃt | hvalati và e«a yo yaj¤apathÃdetyeti và e«a yaj¤apathÃdya evaæ karoti tasmÃdyatraivaite«Ãm paÓÆnÃæ vapÃbhi÷ pracaranti tadevaitairhavirbhi÷ pracareyurno tarhyÃÓvinaæ dvikapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapet 5.5.4.[35] tasya napuæsako gaurdak«iïà | na và e«a strÅ na pumÃnyannapuæsako gauryadaha pumÃæstena na strÅ yadu strÅ teno na pumÃæstasmÃnnapuæsako gaurdak«iïÃÓvà và rathavÃhÅ sà hi na strÅ na pumÃnyadaÓvà rathavÃhÅ yadaha rathaæ vahati tena na strÅ yadu strÅ teno na pumÃæstasmÃdaÓvà rathavÃhÅ dak«iïà 5.5.5.[1] aindravai«ïavaæ dvÃdaÓakapÃlam puro¬ÃÓaæ nirvapati | tadyadetayà yajate v­tre ha và idamagre sarvanÃma yad­co yadyajÆæ«i yatsÃmÃni tasmà indro vajram prÃjihÅr«at 5.5.5.[2] sa ha vi«ïumuvÃca | v­trÃya vai vajram prahari«yÃmyanu mà ti«Âhasveti tatheti ha vi«ïuruvÃcÃnu tvà sthÃsye prahareti tasmà indro vajramudyayÃma sa udyatÃdvajrÃdv­tro bibhayÃæ cakÃra 5.5.5.[3] sa hovÃca | asti và idaæ vÅryaæ tannu te prayacÃni mà tu me prahÃr«Åriti tasmai yajÆæ«i prÃyacattasmai dvitÅyamudyayÃma 5.5.5.[4] sa hovÃca | asti và idaæ vÅryaæ tannu te prayacÃni mà tu me prahÃr«Åriti tasmà ­ca÷ prÃyacattasmai t­tÅyamudyayÃma 5.5.5.[5] asti và idaæ vÅryaæ tannu te prayacÃni mà tu me prahëÅriti tasmai sÃmÃni prÃyacattasmÃdapyetarhyevamevairvedairyaj¤aæ tanvate yajurbhirevÃgre 'thargbhiratha sÃmabhirevaæ hyasmà etatprÃyacat 5.5.5.[6] tasya yo yonirÃÓaya Ãsa | tamanuparÃm­Óya saælupyÃcinatsai«e«ÂirabhavattadyadetasminnÃÓaye tridhÃturivai«Ã vidyÃÓeta tasmÃttraidhÃtavÅ nÃma 5.5.5.[7] atha yadaindrÃvai«ïavaæ havirbhavati | indro hi vajramudayacadvi«ïuranvati«Âhata 5.5.5.[8] atha yaddvÃdaÓakapÃlo bhavati | dvÃdaÓa vai mÃsÃ÷ saævatsarasya saævatsarasammitai«e«ÂistasmÃddvÃdaÓakapÃlo bhavati 5.5.5.[9] tamubhaye«Ãæ vrÅhiyavÃïÃæ g­hïÃti | vrÅhimayamevÃgre piï¬amadhiÓrayati tadyaju«Ãæ rÆpamatha yavamayaæ tad­cÃæ rÆpamatha vrÅhimayaæ tatsÃmnÃæ rÆpa tadetattrayyai vidyÃyai rÆpaæ kriyate sai«Ã rÃjasÆyayÃjina udavasÃnÅye«Âirbhavati 5.5.5.[10] sarvÃnvà e«a yaj¤akratÆnavarunddhe | sarvà i«ÂÅrapi darvihomÃnyo rÃjasÆyena yajate tasya yÃtayÃmeva yaj¤o bhavati so 'smÃtparÃÇiva bhavatyetÃvÃnvai sarvo yaj¤o yÃvÃne«a trayo vedastasyaitadrÆpaæ kriyata e«a yonirÃÓayastadetena trayeïa vedena punaryaj¤amÃrabhate tathÃsyÃyÃtayÃmà yaj¤o bhavati tatho asmÃnna parÃÇ bhavati 5.5.5.[11] sarvÃnvà e«a yaj¤akratÆnavarunddhe | sarvà i«ÂÅrapi darvihomÃnyo rÃjasÆyena yajate devas­«Âo và e«e«ÂiryattraidhÃtavyanayà me 'pÅ«ÂamasadanayÃpi sÆyà iti tasmÃdvà e«Ã rÃjasÆyayÃjina udavasÃnÅye«Âhirbhavati 5.5.5.[12] atho ya÷ sahasraæ và bhÆyo và dadyÃt | tasya hÃpyudavasÃnÅyà syÃdriricÃna iva và e«a bhavati ya÷ sahasraæ và bhÆyo và dadÃtyetadvai sahasraæ vÃca÷ prajÃtaæ yade«a trayo vedastatsahasreïa riricÃnam punarÃpyÃyayati tasmÃdu ha tasyÃpyudavasÃnÅyà syÃt 5.5.5.[13] atho ye dÅrghasattramÃsÅran | saævatsaraæ và bhÆyo và te«Ãæ hÃpyudavasÃnÅya syÃtsarvaæ vai te«ÃmÃptam bhavati sarvaæ jitaæ ye dÅrghasattramÃsate saævatsaraæ và bhÆyo và sarvame«Ã tasmÃdu ha te«ÃmapyudavasÃnÅyà syÃt 5.5.5.[14] atho hainayÃpyabhicaret | etayà vai bhadrasenamÃjÃtaÓatravamÃruïirabhicacÃra k«ipraæ kilÃst­ïuteti ha smÃha yÃj¤avalkyo 'pi ha và enayendro v­trasyÃsthÃnamacinadapi ha và enayÃsthÃnaæ cinatti ya enayÃbhicarati tasmÃdu hainayÃpyabhicaret 5.5.5.[15] atho hainayÃpi bhi«ajyet | yaæ nvevaikayarcà bhi«ajyedekena yaju«aikena sÃmnà taæ nvevÃgadaæ kuryÃtkimu yaæ trayeïa vedena tasmÃdu hainayÃpi bhi«ajyet 5.5.5.[16] tasyai trÅïi ÓatamÃnÃni hiraïyÃni dak«iïà | tÃni brahmaïe dadÃti na vai brahmà pracarati na stute na Óaæsatyatha sa yaÓo na vai hiraïyena kiæ cana kurvantyatha tadyaÓastasmÃttrÅïi ÓatamÃnÃni brahmaïe dadÃti 5.5.5.[17] tisro dhenÆrhotre | bhÆmà vai tisro dhenavo bhÆmà hotà tasmÃttisro dhenÆrhotre 5.5.5.[18] trÅïi vÃsÃæsyadhvaryave | tanute và adhvaryuryaj¤aæ tanvate vÃsÃæsi tasmÃttrÅïi vÃsÃæsyadhvaryave gÃmagnÅdhe 5.5.5.[19] tà và etÃ÷ | dvÃdaÓa và trayodaÓa và dak«iïà bhavanti dvÃdaÓa và vai trayodaÓa và saævatsarasya mÃsÃ÷ saævatsarasammitai«e«ÂistasmÃddvÃdaÓa và trayodaÓa và dak«iïà bhavanti